Wikibooks http://te.wikibooks.org/wiki/Main_Page MediaWiki 1.7alpha first-letter Media Special Talk User User talk Wikibooks Wikibooks talk Image Image talk MediaWiki MediaWiki talk Template Template talk Help Help talk Category Category talk 1 3166 2006-06-29T04:31:57Z Krishh 16 /* ప్రస్తుత ప్రాజెక్టులు */ {| cellspacing="3" class="mainpagetable" style="background-color: #f9f9f9" |- valign="top" |width="85%"| [[Image:Telugu_kalasam.gif|left|125px]] <big> [http://te.wikibooks.org తెలుగు వికిపుస్తకాలు]కు సుస్వాగతం. ఈ తెలుగు వికిపుస్తకాలలో ప్రస్తుతం [[Special:Statistics|{{NUMBEROFARTICLES}}]] వ్యాసములు ఉన్నాయి. </big> |style="font-size:80%;"| <div class="noprint" align="right"> [[#lang|ఇతర భాషలు]]<br/> [[#sister|సోదర ప్రాజెక్టులు ]]<br/> [[Main Page (table free)|గడులు లేకుండా]]<br/> [[Wikiquote:తరచూ అడిగే ప్రశ్నలు|తరచూ అడిగే ప్రశ్నలు]]<br/> </div> |} <table cellpadding="0" cellspacing="0" border="0"> <tr valign="top"><th style="background-color: #e2e2ff; border: 2px solid #e2e2ff; border-bottom: none; padding-top: 0.3em; padding-bottom: 0.3em; font-size: large;" align="center"; width="70%"> '''కొన్ని ముఖ్య పేజీలు''' </th> <th>&nbsp;</th> <th style="background-color: #faf9b2; border: 2px solid #faf9b2; border-bottom: none; padding-top: 0.3em; padding-bottom: 0.3em; font-size: large;" align="center"> '''[[Wikiquote:సముదాయ పందిరి|సముదాయము]]''' </th> </tr> <tr valign="top"><td style="background-color: #f8f8ff; border: 2px solid #e2e2ff; border-top: none; padding: 0.6em; padding-top: none;"> <table border=0 align="center" cellpadding="3" cellspacing="0"> <tr> <td style="font-size:20px;text-align:center;color:darkorange"> స్వాగతం సుస్వాగతం! <br>welcome! <br>ఈ సబ్ డొమేన్ లో తెలుగు పుస్తకాలను తయారు చేయండి </td> <td style="font-size:16px;text-align:center;"> <center>[http://te.wikipedia.org/wiki తెలుగు] ! <br>[http://en.wikibooks.org ఇంకా ఎక్కువ సమాచారం కోసం ప్రధాన వెబ్ పేజిని చూడండి] <br> [http://en.wikibooks.org For more information go to the main website] </center> </td> </tr> </table> <td></td> <td style="background: #ffffec; border: 2px solid #faf9b2; border-top: none; padding: 0.6em; padding-top: none;"> ==ప్రస్తుత ప్రాజెక్టులు == ఇవి అందరూ కలసి టైపు చేయుచున్న ప్రాజెక్టులు #[[Wikibooks:ఆంధ్ర మహా భారతం ప్రాజెక్టు|ఆంధ్ర మహా భారతం ప్రాజెక్టు]] #[[Wikibooks:అన్నమయ్య పాటల ప్రాజెక్టు|అన్నమయ్య పాటల ప్రాజెక్టు]] #[[Wikibooks:త్యాగరాజు కృతుల ప్రాజెక్టు|త్యాగరాజు కృతుల ప్రాజెక్టు]] #[[Wikibooks:తెలుగు ప్రమాణములు|తెలుగు ప్రమాణములు]] #[[తెలుగు స్తోత్రములు]] #[[వేమన శతకము]] #[[వికివర్సిటి]] #[[శ్రీ శ్రీ రచనలు ]] </td> </tr> </table> {{మొదటి పేజీ పాదము}} 2 sysop 926 2004-08-13T13:02:01Z 24.29.135.164 <table> <tr><td align="right"><a href="/w/wiki.phtml?title=Special:Allpages&amp;from=Main_Page" title ="Special:Allpages">Main Page</a></td><td> to </td><td align="left">Main Page</td></tr> </table> 3 sysop 2657 2005-11-09T23:19:18Z MediaWiki default [[$1]] moved to [[$2]] 4 sysop 2658 2005-11-09T23:19:18Z MediaWiki default [[$1]] moved to [[$2]] over redirect 5 sysop 3170 2006-07-01T19:12:22Z MediaWiki default /* CSS placed here will affect users of the Monobook skin */ 6 sysop 3171 2006-07-01T19:12:22Z MediaWiki default /* tooltips and access keys */ ta = new Object(); ta['pt-userpage'] = new Array('.','My user page'); ta['pt-anonuserpage'] = new Array('.','The user page for the ip you\'re editing as'); ta['pt-mytalk'] = new Array('n','My talk page'); ta['pt-anontalk'] = new Array('n','Discussion about edits from this ip address'); ta['pt-preferences'] = new Array('','My preferences'); ta['pt-watchlist'] = new Array('l','The list of pages you\'re monitoring for changes.'); ta['pt-mycontris'] = new Array('y','List of my contributions'); ta['pt-login'] = new Array('o','You are encouraged to log in, it is not mandatory however.'); ta['pt-anonlogin'] = new Array('o','You are encouraged to log in, it is not mandatory however.'); ta['pt-logout'] = new Array('o','Log out'); ta['ca-talk'] = new Array('t','Discussion about the content page'); ta['ca-edit'] = new Array('e','You can edit this page. Please use the preview button before saving.'); ta['ca-addsection'] = new Array('+','Add a comment to this discussion.'); ta['ca-viewsource'] = new Array('e','This page is protected. You can view its source.'); ta['ca-history'] = new Array('h','Past versions of this page.'); ta['ca-protect'] = new Array('=','Protect this page'); ta['ca-delete'] = new Array('d','Delete this page'); ta['ca-undelete'] = new Array('d','Restore the edits done to this page before it was deleted'); ta['ca-move'] = new Array('m','Move this page'); ta['ca-watch'] = new Array('w','Add this page to your watchlist'); ta['ca-unwatch'] = new Array('w','Remove this page from your watchlist'); ta['search'] = new Array('f','Search this wiki'); ta['p-logo'] = new Array('','Main Page'); ta['n-mainpage'] = new Array('z','Visit the Main Page'); ta['n-portal'] = new Array('','About the project, what you can do, where to find things'); ta['n-currentevents'] = new Array('','Find background information on current events'); ta['n-recentchanges'] = new Array('r','The list of recent changes in the wiki.'); ta['n-randompage'] = new Array('x','Load a random page'); ta['n-help'] = new Array('','The place to find out.'); ta['n-sitesupport'] = new Array('','Support us'); ta['t-whatlinkshere'] = new Array('j','List of all wiki pages that link here'); ta['t-recentchangeslinked'] = new Array('k','Recent changes in pages linked from this page'); ta['feed-rss'] = new Array('','RSS feed for this page'); ta['feed-atom'] = new Array('','Atom feed for this page'); ta['t-contributions'] = new Array('','View the list of contributions of this user'); ta['t-emailuser'] = new Array('','Send a mail to this user'); ta['t-upload'] = new Array('u','Upload images or media files'); ta['t-specialpages'] = new Array('q','List of all special pages'); ta['ca-nstab-main'] = new Array('c','View the content page'); ta['ca-nstab-user'] = new Array('c','View the user page'); ta['ca-nstab-media'] = new Array('c','View the media page'); ta['ca-nstab-special'] = new Array('','This is a special page, you can\'t edit the page itself.'); ta['ca-nstab-project'] = new Array('a','View the project page'); ta['ca-nstab-image'] = new Array('c','View the image page'); ta['ca-nstab-mediawiki'] = new Array('c','View the system message'); ta['ca-nstab-template'] = new Array('c','View the template'); ta['ca-nstab-help'] = new Array('c','View the help page'); ta['ca-nstab-category'] = new Array('c','View the category page'); 7 sysop 931 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default About 8 sysop 932 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Project:About 9 sysop 933 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default About {{SITENAME}} 10 sysop 934 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default v 11 sysop 935 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default i 12 sysop 936 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default p 13 sysop 937 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default s 14 sysop 938 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default f 15 sysop 2952 2005-12-22T07:44:13Z MediaWiki default The password for "$1" has been sent to $2. 16 sysop 940 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Password sent. 17 sysop 941 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Sorry, you have already created $1 accounts. You can't make any more. 18 sysop 942 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Action complete 19 sysop 943 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Added to watchlist 20 sysop 3175 2006-07-01T19:12:22Z MediaWiki default The page "[[:$1]]" has been added to your [[Special:Watchlist|watchlist]]. Future changes to this page and its associated Talk page will be listed there, and the page will appear '''bolded''' in the [[Special:Recentchanges|list of recent changes]] to make it easier to pick out. If you want to remove the page from your watchlist later, click "Unwatch" in the sidebar. 21 sysop 945 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Add Group 22 sysop 946 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default + 23 sysop 3176 2006-07-01T19:12:22Z MediaWiki default {{ns:project}}:Administrators 24 sysop 948 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default I affirm that the copyright holder of this file agrees to license it under the terms of the $1. 25 sysop 949 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default all 26 sysop 950 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default All articles 27 sysop 951 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Combined display of upload, deletion, protection, blocking, and sysop logs. You can narrow down the view by selecting a log type, the user name, or the affected page. 28 sysop 2361 2005-07-29T11:14:15Z MediaWiki default System messages 29 sysop 3177 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default '''Special:Allmessages''' cannot be used because '''$wgUseDatabaseMessages''' is switched off. 30 sysop 3178 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Your current interface language <b>$1</b> is not supported by Special:Allmessages at this site. 31 sysop 3179 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default This is a list of system messages available in the MediaWiki namespace. 32 sysop 956 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default All pages 33 sysop 957 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Display pages starting at: $1 34 sysop 958 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Choose namespace: $1 $2 35 sysop 959 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default All pages ($1 namespace) 36 sysop 960 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Next 37 sysop 961 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Previous 38 sysop 962 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Go 39 sysop 963 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default $1 to $2 40 sysop 2885 2005-12-02T04:20:40Z MediaWiki default <strong>User $1, you are already logged in!</strong><br /> 41 sysop 3021 2006-02-26T02:08:56Z MediaWiki default Cannot rollback last edit of [[$1]] by [[User:$2|$2]] ([[User talk:$2|Talk]]); someone else has edited or rolled back the page already. Last edit was by [[User:$3|$3]] ([[User talk:$3|Talk]]). 42 sysop 966 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Oldest pages 43 sysop 967 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default and 44 sysop 968 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Talk for this IP 45 sysop 3181 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default ----''This is the discussion page for an anonymous user who has not created an account yet or who does not use it. We therefore have to use the numerical IP address to identify him/her. Such an IP address can be shared by several users. If you are an anonymous user and feel that irrelevant comments have been directed at you, please [[Special:Userlogin|create an account or log in]] to avoid future confusion with other anonymous users.'' 46 sysop 2363 2005-07-29T11:14:15Z MediaWiki default Anonymous user(s) of {{SITENAME}} 47 sysop 971 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Apr 48 sysop 972 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default April 49 sysop 973 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Content page 50 sysop 974 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default A page of that name already exists, or the name you have chosen is not valid. Please choose another name. 51 sysop 975 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default (articles) 52 sysop 976 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default View content page 53 sysop 977 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default SQL query 54 sysop 978 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default asksql level 55 sysop 979 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Use the form below to make a direct query of the database. Use single quotes ('like this') to delimit string literals. This can often add considerable load to the server, so please use this function sparingly. 56 sysop 980 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Aug 57 sysop 981 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default August 58 sysop 2364 2005-07-29T11:14:15Z MediaWiki default Autoblocked because your IP address has been recently used by "[[User:$1|$1]]". The reason given for $1's block is: "'''$2'''" 59 sysop 983 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default This action cannot be performed on this page. 60 sysop 2365 2005-07-29T11:14:15Z MediaWiki default File name has been changed to "$1". 61 sysop 985 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default ".$1" is not a recommended image file format. 62 sysop 986 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Invalid IP address 63 sysop 987 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Badly formed search query 64 sysop 988 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default We could not process your query. This is probably because you have attempted to search for a word fewer than three letters long, which is not yet supported. It could also be that you have mistyped the expression, for example "fish and and scales". Please try another query. 65 sysop 989 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default The passwords you entered do not match. 66 sysop 990 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Bad title 67 sysop 3025 2006-02-26T02:08:56Z MediaWiki default The requested page title was invalid, empty, or an incorrectly linked inter-language or inter-wiki title. It may contain one more characters which cannot be used in titles. 68 sysop 992 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default (Main) 69 sysop 993 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Can't delete this article because it contains block-compressed revisions. This is a temporary situation which the developers are well aware of, and should be fixed within a month or two. Please mark the article for deletion and wait for a developer to fix our buggy software. 70 sysop 3185 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Your user name or IP address has been blocked by $1. The reason given is this:<br />''$2''<br />You may contact $1 or one of the other [[{{ns:project}}:Administrators|administrators]] to discuss the block. Note that you may not use the "e-mail this user" feature unless you have a valid e-mail address registered in your [[Special:Preferences|user preferences]]. Your IP address is $3. Please include this address in any queries you make. 71 sysop 995 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default User is blocked 72 sysop 996 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Block user 73 sysop 997 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Block succeeded 74 sysop 3026 2006-02-26T02:08:56Z MediaWiki default [[{{ns:Special}}:Contributions/$1|$1]] has been blocked. <br />See [[{{ns:Special}}:Ipblocklist|IP block list]] to review blocks. 75 sysop 3186 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Use the form below to block write access from a specific IP address or username. This should be done only only to prevent vandalism, and in accordance with [[{{ns:project}}:Policy|policy]]. Fill in a specific reason below (for example, citing particular pages that were vandalized). 76 sysop 1000 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default block 77 sysop 2441 2005-08-19T23:41:46Z MediaWiki default $1, $2 blocked $3 ($4) 78 sysop 1873 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default blocked "[[$1]]" with an expiry time of $2 79 sysop 3187 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Block log 80 sysop 1004 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default This is a log of user blocking and unblocking actions. Automatically blocked IP addresses are not listed. See the [[Special:Ipblocklist|IP block list]] for the list of currently operational bans and blocks. 81 sysop 1005 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default block level 82 sysop 1006 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Bold text 83 sysop 1007 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Bold text 84 sysop 1008 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Book sources 85 sysop 2367 2005-07-29T11:14:15Z MediaWiki default Below is a list of links to other sites that sell new and used books, and may also have further information about books you are looking for. 86 sysop 3027 2006-02-26T02:08:56Z MediaWiki default Broken redirects 87 sysop 3028 2006-02-26T02:08:56Z MediaWiki default The following redirects link to non-existent pages: 88 sysop 1012 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Bug reports 89 sysop 1013 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Project:Bug_reports 90 sysop 1014 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Bureaucrat_log 91 sysop 1874 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Changed group membership for $1 from $2 to $3 92 sysop 1016 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default The action you have requested can only be performed by sysops with "bureaucrat" status. 93 sysop 1017 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Bureaucrat access required 94 sysop 1018 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default by date 95 sysop 1019 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default by name 96 sysop 1020 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default by size 97 sysop 1021 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default The following is a cached copy of the requested page, and may not be up to date. 98 sysop 1022 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Cancel 99 sysop 1875 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Could not delete the page or file specified. (It may have already been deleted by someone else.) 100 sysop 1024 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Cannot revert edit; last contributor is only author of this page. 101 sysop 3190 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default {{PLURAL:$1|Category|Categories}} 102 sysop 1026 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default The following categories exist in the wiki. 103 sysop 1027 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default category 104 sysop 1028 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Articles in category "$1" 105 sysop 3191 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default There {{PLURAL:$1|is one article|are $1 articles}} in this category. 106 sysop 1030 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default There is $1 article in this category. 107 sysop 1031 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Change password 108 sysop 1032 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default changes 109 sysop 3194 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default '''Note:''' After saving, you may have to bypass your browser's cache to see the changes. '''Mozilla / Firefox / Safari:''' hold down ''Shift'' while clicking ''Reload'', or press ''Ctrl-Shift-R'' (''Cmd-Shift-R'' on Apple Mac); '''IE:''' hold ''Ctrl'' while clicking ''Refresh'', or press ''Ctrl-F5''; '''Konqueror:''': simply click the ''Reload'' button, or press ''F5''; '''Opera''' users may need to completely clear their cache in ''Tools→Preferences''. 110 sysop 2664 2005-11-09T23:19:19Z MediaWiki default Columns: 111 sysop 1035 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Compare selected versions 112 sysop 1036 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Confirm 113 sysop 1037 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Yes, I really want to delete this. 114 sysop 1038 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Confirm delete 115 sysop 3195 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default You are about to permanently delete a page or image along with all of its history from the database. Please confirm that you intend to do this, that you understand the consequences, and that you are doing this in accordance with [[{{ns:project}}:Policy]]. 116 sysop 1040 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Confirm protection 117 sysop 1041 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Do you really want to protect this page? 118 sysop 1042 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Confirm unprotection 119 sysop 1043 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Do you really want to unprotect this page? 120 sysop 2668 2005-11-09T23:19:19Z MediaWiki default Context per line: 121 sysop 2669 2005-11-09T23:19:19Z MediaWiki default Lines per hit: 122 sysop 1046 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default contribs 123 sysop 1047 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default For $1 124 sysop 1048 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default User contributions 125 sysop 1049 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Content is available under $1. 126 sysop 1050 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Project:Copyrights 127 sysop 1051 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default {{SITENAME}} copyright 128 sysop 2953 2005-12-22T07:44:14Z MediaWiki default Please note that all contributions to {{SITENAME}} are considered to be released under the $2 (see $1 for details). If you don't want your writing to be edited mercilessly and redistributed at will, then don't submit it here.<br /> You are also promising us that you wrote this yourself, or copied it from a public domain or similar free resource. <strong>DO NOT SUBMIT COPYRIGHTED WORK WITHOUT PERMISSION!</strong> 129 sysop 2954 2005-12-22T07:44:14Z MediaWiki default Please note that all contributions to {{SITENAME}} may be edited, altered, or removed by other contributors. If you don't want your writing to be edited mercilessly, then don't submit it here.<br /> You are also promising us that you wrote this yourself, or copied it from a public domain or similar free resource (see $1 for details). <strong>DO NOT SUBMIT COPYRIGHTED WORK WITHOUT PERMISSION!</strong> 130 sysop 1054 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Couldn't remove item '$1'... 131 sysop 2840 2005-12-02T02:48:34Z MediaWiki default Create account 132 sysop 2841 2005-12-02T02:48:34Z MediaWiki default by e-mail 133 sysop 1057 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default createaccount level 134 sysop 1058 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Page credits 135 sysop 1059 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default cur 136 sysop 1060 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Current events 137 sysop 1061 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Current events 138 sysop 1062 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Current revision 139 sysop 3198 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Current revision 140 sysop 1064 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Data 141 sysop 1065 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Database error 142 sysop 1066 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Date format 143 sysop 1067 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default A database query syntax error has occurred. This may indicate a bug in the software. The last attempted database query was: <blockquote><tt>$1</tt></blockquote> from within function "<tt>$2</tt>". MySQL returned error "<tt>$3: $4</tt>". 144 sysop 2888 2005-12-02T04:20:40Z MediaWiki default A database query syntax error has occurred. The last attempted database query was: "$1" from within function "$2". MySQL returned error "$3: $4" 145 sysop 1069 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Dead-end pages 146 sysop 1070 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Debug 147 sysop 1071 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Dec 148 sysop 1072 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default December 149 sysop 1073 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default default 150 sysop 1074 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Search in these namespaces by default: 151 sysop 1075 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default {{SITENAME}} e-mail 152 sysop 1076 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Delete 153 sysop 1077 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Reason for deletion 154 sysop 1898 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default deleted "[[$1]]" 155 sysop 1079 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Deleted old revision $1. 156 sysop 1080 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default "$1" has been deleted. See $2 for a record of recent deletions. 157 sysop 1081 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default del 158 sysop 2369 2005-07-29T11:14:15Z MediaWiki default Delete all revisions of this file 159 sysop 1083 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Delete page 160 sysop 1084 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default delete level 161 sysop 1085 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default (Deleting "$1") 162 sysop 1086 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Delete this page 163 sysop 1087 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default deletion log 164 sysop 3199 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Deletion log 165 sysop 1089 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Below is a list of the most recent deletions. 166 sysop 2370 2005-07-29T11:14:15Z MediaWiki default The action you have requested can only be performed by users with "developer" capability. See $1. 167 sysop 1091 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Developer access required 168 sysop 1092 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default diff 169 sysop 1093 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default (Difference between revisions) 170 sysop 1094 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Disambiguation pages 171 sysop 2371 2005-07-29T11:14:15Z MediaWiki default Template:disambig 172 sysop 1096 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default The following pages link to a <i>disambiguation page</i>. They should link to the appropriate topic instead.<br />A page is treated as disambiguation if it is linked from $1.<br />Links from other namespaces are <i>not</i> listed here. 173 sysop 1097 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Project:General_disclaimer 174 sysop 1098 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Disclaimers 175 sysop 2372 2005-07-29T11:14:15Z MediaWiki default Double redirects 176 sysop 1100 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Each row contains links to the first and second redirect, as well as the first line of the second redirect text, usually giving the "real" target page, which the first redirect should point to. 177 sysop 2444 2005-08-19T23:41:47Z MediaWiki default Edit 178 sysop 1102 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default The edit comment was: "<i>$1</i>". 179 sysop 1103 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Edit conflict: $1 180 sysop 1104 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Edit the current version of this page 181 sysop 1105 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Edit Group 182 sysop 1106 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Editing help 183 sysop 1107 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Help:Editing 184 sysop 1108 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Editing $1 185 sysop 1109 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Editing $1 (comment) 186 sysop 1904 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default <strong>WARNING: You are editing an out-of-date revision of this page. If you save it, any changes made since this revision will be lost.</strong> 187 sysop 1111 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Editing $1 (section) 188 sysop 1112 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default edit 189 sysop 1113 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Edit this page 190 sysop 1114 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Edit User Groups 191 sysop 1115 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Disable e-mail from other users 192 sysop 2955 2005-12-22T07:44:14Z MediaWiki default <div style="width:30em">* Optional. An e-mail lets others contact you on this site without revealing your address, and lets us send you a new password if you forget it.<br /><br />Your real name will be used to give you attribution for your work.</div> 193 sysop 1117 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default From 194 sysop 1118 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Message 195 sysop 1119 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default E-mail user 196 sysop 1120 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default If this user has entered a valid e-mail address in his or her user preferences, the form below will send a single message. The e-mail address you entered in your user preferences will appear as the "From" address of the mail, so the recipient will be able to reply. 197 sysop 1121 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Send 198 sysop 1122 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default E-mail sent 199 sysop 1123 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Your e-mail message has been sent. 200 sysop 1124 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Subject 201 sysop 1125 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default To 202 sysop 1126 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default E-mail this user 203 sysop 1127 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default The file you uploaded seems to be empty. This might be due to a typo in the file name. Please check whether you really want to upload this file. 204 sysop 1128 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Enter a reason for the lock, including an estimate of when the lock will be released 205 sysop 1129 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Error 206 sysop 1130 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Error 207 sysop 1916 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default content before blanking was: '$1' 208 sysop 1132 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default page was empty 209 sysop 1917 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default content was: '$1' 210 sysop 2956 2005-12-22T07:44:15Z MediaWiki default Someone else has changed this page since you started editing it. The upper text area contains the page text as it currently exists. Your changes are shown in the lower text area. You will have to merge your changes into the existing text. <b>Only</b> the text in the upper text area will be saved when you press "Save page".<br /> 211 sysop 1135 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Export pages 212 sysop 1136 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Include only the current revision, not the full history 213 sysop 3207 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default You can export the text and editing history of a particular page or set of pages wrapped in some XML. This can be imported into another wiki using MediaWiki via the Special:Import page. To export pages, enter the titles in the text box below, one title per line, and select whether you want the current version as well as all old versions, with the page history lines, or just the current version with the info about the last edit. In the latter case you can also use a link, e.g. [[{{ns:Special}}:Export/{{int:mainpage}}]] for the page {{int:mainpage}}. 214 sysop 1138 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default http://www.example.com link title 215 sysop 1139 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default External link (remember http:// prefix) 216 sysop 1140 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default FAQ 217 sysop 1141 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Project:FAQ 218 sysop 1142 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Feb 219 sysop 1143 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default February 220 sysop 1144 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Feed: 221 sysop 1145 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Could not copy file "$1" to "$2". 222 sysop 1146 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Could not delete file "$1". 223 sysop 1147 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Summary 224 sysop 1148 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default A file with this name exists already, please check $1 if you are not sure if you want to change it. 225 sysop 1149 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default File missing 226 sysop 1150 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Filename 227 sysop 1151 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Could not find file "$1". 228 sysop 1152 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Could not rename file "$1" to "$2". 229 sysop 1153 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Source 230 sysop 1154 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Copyright status 231 sysop 1155 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default File $1 uploaded successfully. Please follow this link: $2 to the description page and fill in information about the file, such as where it came from, when it was created and by whom, and anything else you may know about it. If this is an image, you can insert it like this: <tt><nowiki>[[Image:$1|thumb|Description]]</nowiki></tt> 232 sysop 1156 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Error: could not submit form 233 sysop 1157 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Friday 234 sysop 1158 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default GEO coordinates 235 sysop 2157 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default fetching file list 236 sysop 1160 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Go 237 sysop 2158 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default <form method="get" action="http://www.google.com/search" id="googlesearch"> <input type="hidden" name="domains" value="{{SERVER}}" /> <input type="hidden" name="num" value="50" /> <input type="hidden" name="ie" value="$2" /> <input type="hidden" name="oe" value="$2" /> <input type="text" name="q" size="31" maxlength="255" value="$1" /> <input type="submit" name="btnG" value="$3" /> <div> <input type="radio" name="sitesearch" id="gwiki" value="{{SERVER}}" checked="checked" /><label for="gwiki">{{SITENAME}}</label> <input type="radio" name="sitesearch" id="gWWW" value="" /><label for="gWWW">WWW</label> </div> </form> 238 sysop 1162 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Fill in from browser 239 sysop 1163 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Headline text 240 sysop 1164 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Level 2 headline 241 sysop 1165 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Help 242 sysop 1166 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Help:Contents 243 sysop 2384 2005-07-29T11:14:16Z MediaWiki default Hide 244 sysop 1168 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default hide 245 sysop 1169 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default hist 246 sysop 1170 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Diff selection: mark the radio boxes of the versions to compare and hit enter or the button at the bottom.<br /> Legend: (cur) = difference with current version, (last) = difference with preceding version, M = minor edit. 247 sysop 1171 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Page history 248 sysop 1172 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default - 249 sysop 1173 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default History 250 sysop 3033 2006-02-26T02:08:57Z MediaWiki default Warning: The page you are about to delete has a history: 251 sysop 1175 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Horizontal line (use sparingly) 252 sysop 1176 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Ignore warning and save file anyway. 253 sysop 1177 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default The filename "$1" contains characters that are not allowed in page titles. Please rename the file and try uploading it again. 254 sysop 1178 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Show all images with names matching 255 sysop 1179 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Search 256 sysop 1180 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Example.jpg 257 sysop 1181 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Embedded image 258 sysop 2184 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Links 259 sysop 2185 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default File list 260 sysop 3228 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Below is a list of '''$1''' {{plural:$1|file|files}} sorted $2. 261 sysop 3034 2006-02-26T02:08:57Z MediaWiki default Limit images on image description pages to: 262 sysop 1186 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default View image page 263 sysop 1187 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Revert to earlier version was successful. 264 sysop 1188 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default del 265 sysop 1189 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default desc 266 sysop 2188 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Legend: (cur) = this is the current file, (del) = delete this old version, (rev) = revert to this old version. <br /><i>Click on date to see the file uploaded on that date</i>. 267 sysop 2385 2005-07-29T11:14:17Z MediaWiki default File history 268 sysop 2386 2005-07-29T11:14:17Z MediaWiki default Legend: (desc) = show/edit file description. 269 sysop 1193 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Import pages 270 sysop 1194 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Import failed: $1 271 sysop 1195 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Conflicting history revision exists (may have imported this page before) 272 sysop 1196 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Empty or no text 273 sysop 1197 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Import succeeded! 274 sysop 1198 2005-06-25T11:26:38Z MediaWiki default Please export the file from the source wiki using the Special:Export utility, save it to your disk and upload it here. 275 sysop 1199 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Information 276 sysop 1200 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Click a button to get an example text 277 sysop 1201 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Please enter the text you want to be formatted.\n It will be shown in the infobox for copy and pasting.\nExample:\n$1\nwill become:\n$2 278 sysop 1202 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Information for page 279 sysop 1203 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Internal error 280 sysop 1204 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Interlanguage links 281 sysop 2957 2005-12-22T07:44:15Z MediaWiki default Invalid IP range. 282 sysop 2195 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default IP Address 283 sysop 1207 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Expiry time invalid. 284 sysop 1208 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Expiry 285 sysop 1209 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default List of blocked IP addresses and usernames 286 sysop 1210 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Reason 287 sysop 1211 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Block this user 288 sysop 1212 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Unblock this address 289 sysop 2200 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default "[[$1]]" unblocked 290 sysop 1214 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default ISBN 291 sysop 1215 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default redirect page 292 sysop 1216 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Italic text 293 sysop 1217 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Italic text 294 sysop 1218 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Problem with item '$1', invalid name... 295 sysop 1219 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Jan 296 sysop 1220 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default January 297 sysop 1221 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Jul 298 sysop 1222 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default July 299 sysop 1223 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Jun 300 sysop 1224 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default June 301 sysop 3244 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default It is recommended that files do not exceed $1 bytes in size; this file is $2 bytes 302 sysop 1226 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default last 303 sysop 1227 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default This page was last modified $1. 304 sysop 1228 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default This page was last modified $1 by $2. 305 sysop 1229 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Line $1: 306 sysop 1230 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Link title 307 sysop 1231 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Internal link 308 sysop 1232 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default (List of links) 309 sysop 1233 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The following pages link to here: 310 sysop 2202 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default The following pages link to this file: 311 sysop 1235 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default /^([a-z]+)(.*)$/sD 312 sysop 1236 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Admins list 313 sysop 1237 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default list 314 sysop 1238 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default cont. 315 sysop 1239 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default User list 316 sysop 1240 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Loading page history 317 sysop 1241 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default loading revision for diff 318 sysop 2203 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Local time 319 sysop 1243 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Lock database 320 sysop 1244 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Yes, I really want to lock the database. 321 sysop 1245 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Lock database 322 sysop 1246 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Database lock succeeded 323 sysop 1247 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The database has been locked. <br />Remember to remove the lock after your maintenance is complete. 324 sysop 1248 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Locking the database will suspend the ability of all users to edit pages, change their preferences, edit their watchlists, and other things requiring changes in the database. Please confirm that this is what you intend to do, and that you will unlock the database when your maintenance is done. 325 sysop 1249 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default You did not check the confirmation box. 326 sysop 1250 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Logs 327 sysop 1251 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Log in 328 sysop 2852 2005-12-02T02:48:36Z MediaWiki default 329 sysop 1253 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Login error 330 sysop 1254 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default User login 331 sysop 1255 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default <b>There has been a problem with your login.</b><br />Try again! 332 sysop 1256 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default You must have cookies enabled to log in to {{SITENAME}}. 333 sysop 1257 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default You must [[special:Userlogin|login]] to view other pages. 334 sysop 1258 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Login Required 335 sysop 2853 2005-12-02T02:48:36Z MediaWiki default '''You are now logged in to {{SITENAME}} as "$1".''' 336 sysop 1260 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Login successful 337 sysop 1261 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Log out 338 sysop 2891 2005-12-02T04:20:41Z MediaWiki default <strong>You are now logged out.</strong><br /> You can continue to use {{SITENAME}} anonymously, or you can log in again as the same or as a different user. Note that some pages may continue to be displayed as if you were still logged in, until you clear your browser cache. 339 sysop 1263 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default User logout 340 sysop 1264 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Orphaned pages 341 sysop 1265 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Long pages 342 sysop 2205 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default <strong>WARNING: This page is $1 kilobytes long; some browsers may have problems editing pages approaching or longer than 32kb. Please consider breaking the page into smaller sections.</strong> 343 sysop 1267 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Error sending mail: $1 344 sysop 2855 2005-12-02T02:48:36Z MediaWiki default E-mail password 345 sysop 1269 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default No send address 346 sysop 2206 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default You must be [[Special:Userlogin|logged in]] and have a valid e-mail address in your [[Special:Preferences|preferences]] to send e-mail to other users. 347 sysop 1271 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Main Page 348 sysop 3249 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Consult the [http://meta.wikimedia.org/wiki/Help:Contents User's Guide] for information on using the wiki software. == Getting started == * [http://www.mediawiki.org/wiki/Help:Configuration_settings Configuration settings list] * [http://www.mediawiki.org/wiki/Help:FAQ MediaWiki FAQ] * [http://mail.wikimedia.org/mailman/listinfo/mediawiki-announce MediaWiki release mailing list] 349 sysop 3087 2006-03-28T06:45:35Z MediaWiki default <big>'''MediaWiki has been successfully installed.'''</big> 350 sysop 1274 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Maintenance page 351 sysop 1275 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Back to Maintenance Page 352 sysop 1276 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default This page includes several handy tools for everyday maintenance. Some of these functions tend to stress the database, so please do not hit reload after every item you fixed ;-) 353 sysop 1277 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Make a user into a sysop 354 sysop 1278 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default <b>User "$1" could not be made into a sysop. (Did you enter the name correctly?)</b> 355 sysop 1279 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Name of the user: 356 sysop 1280 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default <b>User "$1" is now a sysop</b> 357 sysop 1281 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Make this user into a sysop 358 sysop 1282 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default This form is used by bureaucrats to turn ordinary users into administrators. Type the name of the user in the box and press the button to make the user an administrator 359 sysop 1283 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Make a user into a sysop 360 sysop 1284 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Mar 361 sysop 1285 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default March 362 sysop 1286 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Mark as patrolled 363 sysop 2207 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default [$1] 364 sysop 1288 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Mark this article as patrolled 365 sysop 1289 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Marked as patrolled 366 sysop 1290 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The selected revision has been marked as patrolled. 367 sysop 1291 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The query "$1" matched $2 page titles and the text of $3 pages. 368 sysop 2208 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Math 369 sysop 1293 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Can't write to or create math output directory 370 sysop 1294 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Can't write to or create math temp directory 371 sysop 1295 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Failed to parse 372 sysop 1296 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default PNG conversion failed; check for correct installation of latex, dvips, gs, and convert 373 sysop 1297 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default lexing error 374 sysop 1298 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Missing texvc executable; please see math/README to configure. 375 sysop 1299 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Insert formula here 376 sysop 1300 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default syntax error 377 sysop 1301 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Mathematical formula (LaTeX) 378 sysop 1302 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default unknown error 379 sysop 3041 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default unknown function 380 sysop 1304 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default May 381 sysop 1305 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default May 382 sysop 2209 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Example.ogg 383 sysop 1307 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Media file link 384 sysop 2389 2005-07-29T11:14:17Z MediaWiki default File names must be at least three letters. 385 sysop 2390 2005-07-29T11:14:17Z MediaWiki default This is a minor edit 386 sysop 1310 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default m 387 sysop 1311 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Pages with misspellings 388 sysop 1312 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default List of common misspellings 389 sysop 1313 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The following pages contain a common misspelling, which are listed on $1. The correct spelling might be given (like this). 390 sysop 2483 2005-09-05T09:59:25Z MediaWiki default The database did not find the text of a page that it should have found, named "$1". This is usually caused by following an outdated diff or history link to a page that has been deleted. If this is not the case, you may have found a bug in the software. Please report this to an administrator, making note of the URL. 391 sysop 2960 2005-12-22T07:44:16Z MediaWiki default <b>Missing image</b><br /><i>$1</i> 392 sysop 1316 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Missing Language Links 393 sysop 1317 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Find missing language links for 394 sysop 1318 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default These pages do <i>not</i> link to their counterpart in $1. Redirects and subpages are <i>not</i> shown. 395 sysop 1319 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Monday 396 sysop 1320 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default More... 397 sysop 1321 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Move 398 sysop 1322 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Move page 399 sysop 1323 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default moved to 400 sysop 1324 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Not logged in 401 sysop 2217 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default You must be a registered user and [[Special:Userlogin|logged in]] to move a page. 402 sysop 1326 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Move page 403 sysop 1327 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Move page 404 sysop 3252 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default The associated talk page will be automatically moved along with it '''unless:''' *A non-empty talk page already exists under the new name, or *You uncheck the box below. In those cases, you will have to move or merge the page manually if desired. 405 sysop 2218 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Using the form below will rename a page, moving all of its history to the new name. The old title will become a redirect page to the new title. Links to the old page title will not be changed; be sure to check for double or broken redirects. You are responsible for making sure that links continue to point where they are supposed to go. Note that the page will '''not''' be moved if there is already a page at the new title, unless it is empty or a redirect and has no past edit history. This means that you can rename a page back to where it was just renamed from if you make a mistake, and you cannot overwrite an existing page. <b>WARNING!</b> This can be a drastic and unexpected change for a popular page; please be sure you understand the consequences of this before proceeding. 406 sysop 3090 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default Move associated talk page 407 sysop 1331 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Move this page 408 sysop 1332 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default HTML if possible or else PNG 409 sysop 1333 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default MathML if possible (experimental) 410 sysop 1334 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Recommended for modern browsers 411 sysop 1335 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Always render PNG 412 sysop 1336 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default HTML if very simple or else PNG 413 sysop 1337 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Leave it as TeX (for text browsers) 414 sysop 1338 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default My contributions 415 sysop 1339 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default My page 416 sysop 1340 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default My talk 417 sysop 1341 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Navigation 418 sysop 3253 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 {{PLURAL:$1|byte|bytes}} 419 sysop 1343 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default $1 changes 420 sysop 1344 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default (New) 421 sysop 3255 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default You've followed a link to a page that doesn't exist yet. To create the page, start typing in the box below (see the [[{{ns:help}}:Contents|help page]] for more info). If you are here by mistake, just click your browser's '''back''' button. 422 sysop 1346 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default newbies 423 sysop 2391 2005-07-29T11:14:17Z MediaWiki default Gallery of new files 424 sysop 1348 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default You have $1. 425 sysop 1349 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default new messages 426 sysop 1350 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default New page 427 sysop 1351 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default N 428 sysop 1352 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default New pages 429 sysop 2694 2005-11-09T23:19:21Z MediaWiki default New password: 430 sysop 1354 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default To new title 431 sysop 1355 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default (new users only) 432 sysop 1356 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default (opens in new window) 433 sysop 1357 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default next 434 sysop 2452 2005-08-19T23:41:49Z MediaWiki default Next diff → 435 sysop 1359 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default next $1 436 sysop 1360 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Next page ($1) 437 sysop 2453 2005-08-19T23:41:49Z MediaWiki default Newer revision→ 438 sysop 3256 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 {{PLURAL:$1|link|links}} 439 sysop 1363 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default You must affirm that your upload does not violate any copyrights. 440 sysop 3258 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default There is currently no text in this page, you can [[{{ns:special}}:Search/{{PAGENAME}}|search for this page title]] in other pages or [{{fullurl:{{FULLPAGENAME}}|action=edit}} edit this page]. 441 sysop 1365 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default You must supply a reason for the block. 442 sysop 1366 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Sorry! The wiki is experiencing some technical difficulties, and cannot contact the database server. <br /> $1 443 sysop 1367 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default No changes were found matching these criteria. 444 sysop 1368 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default {{SITENAME}} uses cookies to log in users. You have cookies disabled. Please enable them and try again. 445 sysop 1369 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The user account was created, but you are not logged in. {{SITENAME}} uses cookies to log in users. You have cookies disabled. Please enable them, then log in with your new username and password. 446 sysop 1370 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Creative Commons RDF metadata disabled for this server. 447 sysop 1371 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default There is no credits info available for this page. 448 sysop 1372 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Could not select database $1 449 sysop 1373 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Dublin Core RDF metadata disabled for this server. 450 sysop 1374 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default There is no e-mail address recorded for user "$1". 451 sysop 1375 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default This user has not specified a valid e-mail address, or has chosen not to receive e-mail from other users. 452 sysop 1376 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default No e-mail address 453 sysop 3043 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default '''There is no page titled "$1".''' You can [[$1|create this page]]. 454 sysop 1378 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default There is no edit history for this page. 455 sysop 1379 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Nothing to see. 456 sysop 1380 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default No pages link to here. 457 sysop 2225 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default There are no pages that link to this file. 458 sysop 1382 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default You have not specified a valid user name. 459 sysop 1383 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default '''Note''': unsuccessful searches are often caused by searching for common words like "have" and "from", which are not indexed, or by specifying more than one search term (only pages containing all of the search terms will appear in the result). 460 sysop 2393 2005-07-29T11:14:17Z MediaWiki default <strong>WARNING: Your browser is not unicode compliant. A workaround is in place to allow you to safely edit articles: non-ASCII characters will appear in the edit box as hexadecimal codes.</strong> 461 sysop 2226 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default You have requested an invalid special page, a list of valid special pages may be found at [[{{ns:special}}:Specialpages]]. 462 sysop 1386 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default No such action 463 sysop 1387 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The action specified by the URL is not recognized by the wiki 464 sysop 1388 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default No such special page 465 sysop 2860 2005-12-02T02:48:36Z MediaWiki default There is no user by the name "$1". Check your spelling, or create a new account. 466 sysop 1390 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default There is no user by the name "$1". Check your spelling. 467 sysop 1391 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The wiki server can't provide data in a format your client can read. 468 sysop 1392 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Not a content page 469 sysop 1393 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default You have not specified a target page or user to perform this function on. 470 sysop 1394 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default No target 471 sysop 3044 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default <strong>Note:</strong> 472 sysop 1396 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default No page text matches 473 sysop 1397 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default No page title matches 474 sysop 1398 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Not logged in 475 sysop 1399 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Nov 476 sysop 1400 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default November 477 sysop 1401 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default You have no items on your watchlist. 478 sysop 1402 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Insert non-formatted text here 479 sysop 1403 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Ignore wiki formatting 480 sysop 1404 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Category 481 sysop 1405 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Help 482 sysop 2227 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default File 483 sysop 1407 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Article 484 sysop 2394 2005-07-29T11:14:17Z MediaWiki default Media page 485 sysop 1409 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Message 486 sysop 1410 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Special 487 sysop 1411 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Template 488 sysop 1412 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default User page 489 sysop 2395 2005-07-29T11:14:17Z MediaWiki default Project page 490 sysop 1414 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Number of distinct authors (article): $1 491 sysop 1415 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Number of edits (article): $1 492 sysop 1416 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Number of distinct authors (discussion page): $1 493 sysop 1417 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Number of edits (discussion page): $1 494 sysop 1418 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Number of watchers: $1 495 sysop 3264 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 {{PLURAL:$1|view|views}} 496 sysop 1420 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Oct 497 sysop 1421 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default October 498 sysop 1422 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default OK 499 sysop 2699 2005-11-09T23:19:22Z MediaWiki default Old password: 500 sysop 1424 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default orig 501 sysop 1425 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Orphaned pages 502 sysop 1426 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Based on work by $1. 503 sysop 2396 2005-07-29T11:14:17Z MediaWiki default In other languages 504 sysop 1428 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default others 505 sysop 1429 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Move succeeded 506 sysop 1430 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Page "[[$1]]" moved to "[[$2]]". 507 sysop 1431 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default $1 - {{SITENAME}} 508 sysop 3266 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Someone (probably you, from IP address $1) requested that we send you a new password for {{SITENAME}} ($4). The password for user "$2" is now "$3". You should log in and change your password now. If someone else made this request or if you have remembered your password and you no longer wish to change it, you may ignore this message and continue using your old password. 509 sysop 1433 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Password reminder from {{SITENAME}} 510 sysop 1434 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default A new password has been sent to the e-mail address registered for "$1". Please log in again after you receive it. 511 sysop 3267 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default The following data is cached and may not be up to date. 512 sysop 2488 2005-09-05T09:59:26Z MediaWiki default Sorry! This feature has been temporarily disabled because it slows the database down to the point that no one can use the wiki. 513 sysop 2489 2005-09-05T09:59:26Z MediaWiki default Here is a saved copy from $1: 514 sysop 1438 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Personal tools 515 sysop 1439 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Popular pages 516 sysop 1440 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Community portal 517 sysop 1441 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Project:Community Portal 518 sysop 1442 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Post a comment 519 sysop 1443 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default {{SITENAME}} is powered by [http://www.mediawiki.org/ MediaWiki], an open source wiki engine. 520 sysop 1444 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Search 521 sysop 3269 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Search in namespaces:<br />$1<br />$2 List redirects<br />Search for $3 $9 522 sysop 1446 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Preferences 523 sysop 1447 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default * <strong>Real name</strong> (optional): if you choose to provide it this will be used for giving you attribution for your work.<br /> * <strong>Email</strong> (optional): Enables people to contact you through the website without you having to reveal your email address to them, and it can be used to send you a new password if you forget it. 524 sysop 2234 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Misc 525 sysop 2700 2005-11-09T23:19:22Z MediaWiki default User profile 526 sysop 2701 2005-11-09T23:19:22Z MediaWiki default Recent changes 527 sysop 1451 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default You are logged in as "$1". Your internal ID number is $2. See [[Project:User preferences help]] for help deciphering the options. 528 sysop 1452 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Not logged in 529 sysop 2399 2005-07-29T11:14:17Z MediaWiki default You must be [[Special:Userlogin|logged in]] to set user preferences. 530 sysop 1454 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Preferences have been reset from storage. 531 sysop 1455 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Preview 532 sysop 3274 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default This preview reflects the text in the upper text editing area as it will appear if you choose to save. 533 sysop 2702 2005-11-09T23:19:22Z MediaWiki default <strong>This is only a preview; changes have not yet been saved!</strong> 534 sysop 2454 2005-08-19T23:41:49Z MediaWiki default ← Previous diff 535 sysop 2455 2005-08-19T23:41:49Z MediaWiki default ←Older revision 536 sysop 1460 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default previous $1 537 sysop 1461 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Printable version 538 sysop 1462 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default (From {{SERVER}}) 539 sysop 1463 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Protect 540 sysop 1464 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Reason for protecting 541 sysop 2239 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default protected "[[$1]]" 542 sysop 1466 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Protected page 543 sysop 3278 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default <strong>WARNING: This page has been locked so that only users with sysop privileges can edit it.</strong> 544 sysop 3279 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default This page has been locked to prevent editing. You can view and copy the source of this page: 545 sysop 3280 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Protection log 546 sysop 3281 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Below is a list of page locks and unlocks. 547 sysop 1471 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Protect from moves only 548 sysop 1472 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Protect page 549 sysop 1473 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default (give a reason) 550 sysop 1474 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default (Protecting "$1") 551 sysop 1475 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Protect this page 552 sysop 1476 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Proxy blocker 553 sysop 1477 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Your IP address has been blocked because it is an open proxy. Please contact your Internet service provider or tech support and inform them of this serious security problem. 554 sysop 2970 2005-12-22T07:44:17Z MediaWiki default Done. 555 sysop 1479 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Retrieve&db=pubmed&dopt=Abstract&list_uids=$1 556 sysop 1480 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Browse 557 sysop 1481 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Edit 558 sysop 1482 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Find 559 sysop 1483 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default My pages 560 sysop 1484 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Context 561 sysop 1485 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default This page 562 sysop 1486 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Quickbar 563 sysop 1487 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default This preference only works in the 'Standard' and the 'CologneBlue' skin. 564 sysop 1488 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Special pages 565 sysop 1489 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Submit query 566 sysop 1490 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Query successful 567 sysop 1491 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Random page 568 sysop 2241 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Special:Random 569 sysop 1493 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The sysop ability to create range blocks is disabled. 570 sysop 1494 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default in $4 form; $1 minor edits; $2 secondary namespaces; $3 multiple edits. 571 sysop 1495 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Show last $1 changes in last $2 days<br />$3 572 sysop 1496 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Show new changes starting from $1 573 sysop 1497 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default ; $1 edits from logged in users 574 sysop 1498 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Loading recent changes 575 sysop 1499 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default (to pages linked from "$1") 576 sysop 3283 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Below are the last <strong>$1</strong> changes in the last <strong>$2</strong> days, as of $3. 577 sysop 1501 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Below are the changes since <b>$2</b> (up to <b>$1</b> shown). 578 sysop 1502 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Recent Changes Patrol disabled 579 sysop 1503 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The Recent Changes Patrol feature is currently disabled. 580 sysop 1504 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Database locked 581 sysop 2492 2005-09-05T09:59:26Z MediaWiki default The database is currently locked to new entries and other modifications, probably for routine database maintenance, after which it will be back to normal. The administrator who locked it offered this explanation: $1 582 sysop 2243 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default <strong>WARNING: The database has been locked for maintenance, so you will not be able to save your edits right now. You may wish to cut-n-paste the text into a text file and save it for later.</strong> 583 sysop 1507 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Recent changes 584 sysop 1508 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Special:Recentchanges 585 sysop 2703 2005-11-09T23:19:22Z MediaWiki default Titles in recent changes: 586 sysop 1510 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Related changes 587 sysop 1511 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Track the most recent changes to the wiki on this page. 588 sysop 1512 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default (Redirected from $1) 589 sysop 2401 2005-07-29T11:14:17Z MediaWiki default Remember me 590 sysop 1514 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Remove checked items from watchlist 591 sysop 1515 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Removed from watchlist 592 sysop 3290 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default The page "[[:$1]]" has been removed from your watchlist. 593 sysop 1517 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Removing requested items from watchlist... 594 sysop 2247 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Reset 595 sysop 3291 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default {{PLURAL:$1|one deleted edit|$1 deleted edits}} 596 sysop 2706 2005-11-09T23:19:22Z MediaWiki default Hits per page: 597 sysop 1521 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Retrieved from "$1" 598 sysop 1522 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Return to $1. 599 sysop 2707 2005-11-09T23:19:22Z MediaWiki default Retype new password: 600 sysop 1524 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Re-upload 601 sysop 1525 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Return to the upload form. 602 sysop 1526 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Reverted to earlier revision 603 sysop 1527 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default rev 604 sysop 3292 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Reverted edits by [[Special:Contributions/$2|$2]] ([[User_talk:$2|Talk]]); changed back to last version by [[User:$1|$1]] 605 sysop 1529 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Revision history 606 sysop 1530 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Revision as of $1 607 sysop 1531 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Revision as of $1; $2<br />$3 | $4 608 sysop 1532 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Revision not found 609 sysop 2971 2005-12-22T07:44:17Z MediaWiki default The old revision of the page you asked for could not be found. Please check the URL you used to access this page. 610 sysop 2403 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default http://www.ietf.org/rfc/rfc$1.txt 611 sysop 1535 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Rights: 612 sysop 1536 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Roll back edits 613 sysop 1537 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Rollback 614 sysop 1538 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Rollback failed 615 sysop 1539 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default rollback 616 sysop 2708 2005-11-09T23:19:22Z MediaWiki default Rows: 617 sysop 1541 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Saturday 618 sysop 1542 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Save page 619 sysop 1543 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Your preferences have been saved. 620 sysop 1544 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Save file 621 sysop 1545 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Save Group 622 sysop 2252 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Save 623 sysop 1547 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Save User Groups 624 sysop 1548 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Search 625 sysop 2256 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default {{SITENAME}} search is disabled. You can search via Google in the meantime. Note that their indexes of {{SITENAME}} content may be out of date. 626 sysop 1550 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default For query "$1" 627 sysop 1551 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Search results 628 sysop 2258 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Search 629 sysop 3296 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default For more information about searching {{SITENAME}}, see [[{{ns:project}}:Searching|Searching {{SITENAME}}]]. 630 sysop 2457 2005-08-19T23:41:49Z MediaWiki default → 631 sysop 1555 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Select a newer version for comparison 632 sysop 1556 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Select an older version for comparison 633 sysop 1557 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Only read-only queries are allowed. 634 sysop 3051 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default Self-linking pages 635 sysop 3052 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default The following pages link to themselves: 636 sysop 1560 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Sep 637 sysop 1561 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default September 638 sysop 1562 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default There were serious xhtml markup errors detected by tidy. 639 sysop 2260 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Server time 640 sysop 1564 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default <b>User rights for "$1" could not be set. (Did you enter the name correctly?)</b> 641 sysop 1565 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Set user rights 642 sysop 1566 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Set bureaucrat flag 643 sysop 2262 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default This file is a shared upload and may be used by other projects. 644 sysop 1568 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Short pages 645 sysop 2496 2005-09-05T09:59:26Z MediaWiki default Show 646 sysop 1570 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Download high resolution version ($1x$2, $3 KB) 647 sysop 3055 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default $1 minor edits | $2 bots | $3 logged in users | $4 patrolled edits 648 sysop 1572 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Showing below up to <b>$1</b> results starting with #<b>$2</b>. 649 sysop 1573 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Showing below <b>$3</b> results starting with #<b>$2</b>. 650 sysop 2265 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Show last $1 files sorted $2. 651 sysop 1575 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Show preview 652 sysop 1576 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default show 653 sysop 1577 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Your signature with timestamp 654 sysop 1578 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default siteadmin level 655 sysop 1579 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default - 656 sysop 1580 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Site Settings 657 sysop 1581 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Page caching 658 sysop 1582 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Cookies 659 sysop 1583 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Debugging 660 sysop 1584 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Features 661 sysop 1585 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Images 662 sysop 1586 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Memcache Daemon 663 sysop 1587 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Performance 664 sysop 1588 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Permissions 665 sysop 1589 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default User banning 666 sysop 1590 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Performance settings 667 sysop 1591 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Maintenance mode: Disable write access 668 sysop 1592 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Whitelist mode 669 sysop 1593 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Allow to include external images into articles 670 sysop 1594 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default By default, blocks expire after: 671 sysop 1595 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default When in miser mode, disable all query pages, not only "expensive" ones 672 sysop 1596 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Hit counter update frequency 673 sysop 1597 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Enable miser mode, which disables most "expensive" features 674 sysop 1598 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Readonly mode 675 sysop 1599 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Readonly message file 676 sysop 1600 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Show IP in header (for non-logged in users) 677 sysop 1601 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Sysops may block IP-ranges 678 sysop 1602 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Sysops may block logged-in users 679 sysop 1603 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Enable experimental dmoz-like category browsing. Outputs things like: Encyclopedia > Music > Style of Music > Jazz 680 sysop 1604 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Enable categories 681 sysop 1605 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Use database messages for user interface labels 682 sysop 1606 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Generate a watchlist once every hour or so 683 sysop 1607 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The hour or so mentioned above (in seconds): 684 sysop 1608 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Developers may create accounts for users 685 sysop 1609 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Sysops may create accounts for users 686 sysop 1610 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Users may create accounts themself 687 sysop 1611 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Users must be logged in to edit 688 sysop 1612 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Anonymous users may only read these pages: 689 sysop 2407 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default {{SITENAME}} statistics 690 sysop 3109 2006-03-28T06:45:37Z MediaWiki default There are '''$1''' total pages in the database. This includes "talk" pages, pages about {{SITENAME}}, minimal "stub" pages, redirects, and others that probably don't qualify as content pages. Excluding those, there are '''$2''' pages that are probably legitimate content pages. '''$8''' files have been uploaded. There have been a total of '''$3''' page views, and '''$4''' page edits since the wiki was setup. That comes to '''$5''' average edits per page, and '''$6''' views per edit. The [http://meta.wikimedia.org/wiki/Help:Job_queue job queue] length is '''$7'''. 691 sysop 2972 2005-12-22T07:44:17Z MediaWiki default 692 sysop 2267 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Donations 693 sysop 1617 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Project:Site support 694 sysop 1618 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default {{SITENAME}} 695 sysop 2408 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default {{SITENAME}} user $1 696 sysop 2409 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default {{SITENAME}} user(s) $1 697 sysop 1621 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Skin 698 sysop 1622 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The following text is what triggered our spam filter: $1 699 sysop 1623 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The page you wanted to save was blocked by the spam filter. This is probably caused by a link to an external site. 700 sysop 1624 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Spam protection filter 701 sysop 1625 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default &nbsp; 702 sysop 1626 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default &nbsp; 703 sysop 1627 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Special Page 704 sysop 1628 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Special pages 705 sysop 1629 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Special pages for all users 706 sysop 1630 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Please note that all queries are logged. 707 sysop 1631 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Enter query 708 sysop 1632 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Statistics 709 sysop 1633 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Stored version 710 sysop 2711 2005-11-09T23:19:22Z MediaWiki default Threshold for stub display: 711 sysop 1635 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Subcategories 712 sysop 3304 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default There {{PLURAL:$1|is one subcategory|are $1 subcategories}} to this category. 713 sysop 1637 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default There is $1 subcategory to this category. 714 sysop 1638 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Subject/headline 715 sysop 1639 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default View subject 716 sysop 1640 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Successful upload 717 sysop 1641 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Summary 718 sysop 1642 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Sunday 719 sysop 2411 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default The action you have requested can only be performed by users with "sysop" capability. See $1. 720 sysop 1644 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Sysop access required 721 sysop 1645 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default table 722 sysop 1646 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default From {{SITENAME}} 723 sysop 1647 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Discussion 724 sysop 3110 2006-03-28T06:45:37Z MediaWiki default '''The page itself was moved successfully, but the talk page could not be moved because one already exists at the new title. Please merge them manually.''' 725 sysop 1649 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Discuss this page 726 sysop 1650 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The corresponding talk page was also moved. 727 sysop 1651 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default The corresponding talk page was <strong>not</strong> moved. 728 sysop 1652 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default <!-- MediaWiki:talkpagetext --> 729 sysop 1653 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Templates used on this page: 730 sysop 1654 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Editing 731 sysop 1655 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Page text matches 732 sysop 1656 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default View or restore $1? 733 sysop 1657 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Enlarge 734 sysop 1658 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Thursday 735 sysop 1659 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Time zone 736 sysop 2271 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Offset¹ 737 sysop 2272 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default The number of hours your local time differs from server time (UTC). 738 sysop 1662 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Article title matches 739 sysop 2412 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default Contents 740 sysop 1664 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Edit pages on double click (JavaScript) 741 sysop 1665 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Enable section editing via [edit] links 742 sysop 1666 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Enable section editing by right clicking<br /> on section titles (JavaScript) 743 sysop 1667 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Edit box has full width 744 sysop 1668 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Hide minor edits in recent changes 745 sysop 1669 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Format broken links <a href="" class="new">like this</a> (alternative: like this<a href="" class="internal">?</a>). 746 sysop 1670 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Show hoverbox over wiki links 747 sysop 1671 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Justify paragraphs 748 sysop 1672 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Mark all edits minor by default 749 sysop 1673 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Disable page caching 750 sysop 1674 2005-06-25T11:26:39Z MediaWiki default Auto-number headings 751 sysop 1675 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Show preview on first edit 752 sysop 2279 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Show preview before edit box 753 sysop 2280 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Remember across sessions 754 sysop 2413 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default Show table of contents (for pages with more than 3 headings) 755 sysop 2282 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Show edit toolbar (JavaScript) 756 sysop 2717 2005-11-09T23:19:23Z MediaWiki default Underline links: 757 sysop 2283 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Enhanced recent changes (JavaScript) 758 sysop 3114 2006-03-28T06:45:37Z MediaWiki default Add pages I edit to my watchlist 759 sysop 1683 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Toolbox 760 sysop 1684 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default See the differences between the two selected versions of this page. [alt-v] 761 sysop 1685 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Mark this as a minor edit [alt-i] 762 sysop 1686 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Preview your changes, please use this before saving! [alt-p] 763 sysop 1687 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Save your changes [alt-s] 764 sysop 2414 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default Search {{SITENAME}} [alt-f] 765 sysop 1689 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Tuesday 766 sysop 1690 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default View the last $1 changes; view the last $2 days. 767 sysop 1691 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Below are this user's last <b>$1</b> changes in the last <b>$2</b> days. 768 sysop 1692 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default (top) 769 sysop 1693 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Unblock user 770 sysop 1694 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Use the form below to restore write access to a previously blocked IP address or username. 771 sysop 1695 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default unblock 772 sysop 2421 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default unblocked $1 773 sysop 1697 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Uncategorized categories 774 sysop 1698 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Uncategorized pages 775 sysop 2504 2005-09-05T09:59:27Z MediaWiki default View deleted pages 776 sysop 3313 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Undelete {{PLURAL:$1|one edit|$1 edits}} 777 sysop 1701 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Restore deleted page 778 sysop 3314 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Restore 779 sysop 2287 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default restored "[[$1]]" 780 sysop 1704 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default $1 revisions restored 781 sysop 2722 2005-11-09T23:19:23Z MediaWiki default [[:$1|$1]] has been successfully restored. See [[Special:Log/delete]] for a record of recent deletions and restorations. 782 sysop 1706 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default If you restore the page, all revisions will be restored to the history. If a new page with the same name has been created since the deletion, the restored revisions will appear in the prior history, and the current revision of the live page will not be automatically replaced. 783 sysop 1707 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default View and restore deleted pages 784 sysop 1708 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default The following pages have been deleted but are still in the archive and can be restored. The archive may be periodically cleaned out. 785 sysop 1709 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Deleted revision as of $1 786 sysop 1710 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default $1 revisions archived 787 sysop 1711 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Unexpected value: "$1"="$2". 788 sysop 1712 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Unlock database 789 sysop 1713 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Yes, I really want to unlock the database. 790 sysop 1714 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Unlock database 791 sysop 1715 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Database lock removed 792 sysop 1716 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default The database has been unlocked. 793 sysop 1717 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Unlocking the database will restore the ability of all users to edit pages, change their preferences, edit their watchlists, and other things requiring changes in the database. Please confirm that this is what you intend to do. 794 sysop 2425 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default unprotect 795 sysop 1719 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Reason for unprotecting 796 sysop 2288 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default unprotected "[[$1]]" 797 sysop 1721 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default (Unprotecting "$1") 798 sysop 1722 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Unprotect this page 799 sysop 2289 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Unused files 800 sysop 1724 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default <p>Please note that other web sites may link to an image with a direct URL, and so may still be listed here despite being in active use.</p> 801 sysop 1725 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Unwatch 802 sysop 1726 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Stop watching 803 sysop 1727 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default (Updated) 804 sysop 1728 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Upload file 805 sysop 1729 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Upload file 806 sysop 1730 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default The file is corrupt or has an incorrect extension. Please check the file and upload again. 807 sysop 3066 2006-02-26T02:08:59Z MediaWiki default Uploads disabled 808 sysop 1732 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Uploaded files 809 sysop 2291 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default uploaded "[[$1]]" 810 sysop 1734 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Upload error 811 sysop 1735 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Upload images, sounds, documents etc. 812 sysop 1736 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Upload images 813 sysop 1737 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default upload log 814 sysop 3324 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default Upload log 815 sysop 1739 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Below is a list of the most recent file uploads. 816 sysop 1740 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Not logged in 817 sysop 2293 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default You must be [[Special:Userlogin|logged in]] to upload files. 818 sysop 3326 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default Use the form below to upload files, to view or search previously uploaded images go to the [[Special:Imagelist|list of uploaded files]], uploads and deletions are also logged in the [[Special:Log/upload|upload log]]. To include the image in a page, use a link in the form '''<nowiki>[[{{ns:image}}:File.jpg]]</nowiki>''', '''<nowiki>[[{{ns:image}}:File.png|alt text]]</nowiki>''' or '''<nowiki>[[{{ns:media}}:File.ogg]]</nowiki>''' for directly linking to the file. 819 sysop 1743 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Upload warning 820 sysop 1744 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default 1 Set first character to "0" to disable the new category page layout. 821 sysop 1745 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default <b>User rights for "$1" updated</b> 822 sysop 1746 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default <strong>Tip:</strong> Use the 'Show preview' button to test your new CSS/JS before saving. 823 sysop 1747 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default '''Remember that you are only previewing your user CSS, it has not yet been saved!''' 824 sysop 2875 2005-12-02T02:48:38Z MediaWiki default Username entered already in use. Please choose a different name. 825 sysop 1749 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default '''Remember that you are only testing/previewing your user JavaScript, it has not yet been saved!''' 826 sysop 1750 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default User levels management 827 sysop 1751 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Add group 828 sysop 1752 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Edit group 829 sysop 1753 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Group description (max 255 characters):<br /> 830 sysop 1754 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Group name: 831 sysop 1755 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Edit user groups 832 sysop 1756 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Existent groups: 833 sysop 1757 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Available groups: 834 sysop 1758 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Select groups you want the user to be removed from or added to. Unselected groups will not be changed. You can unselect a group by using CTRL + Left Click 835 sysop 1759 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Member of: 836 sysop 1760 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Manage group rights 837 sysop 1761 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Manage user groups 838 sysop 1762 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Enter a username: 839 sysop 2876 2005-12-02T02:48:38Z MediaWiki default Log in / create account 840 sysop 1764 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Log out 841 sysop 3069 2006-02-26T02:08:59Z MediaWiki default Mail object returned error: 842 sysop 1766 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default View user page 843 sysop 1767 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default userrights level 844 sysop 1768 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default User statistics 845 sysop 2305 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default There are '''$1''' registered users, of which '''$2''' (or '''$4%''') are administrators (see $3). 846 sysop 1770 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default List of validated articles 847 sysop 2307 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Clear my older validation data 848 sysop 2311 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default '''Hint:''' Merging your data means that for the article revision you select, all options where you have specified ''no opinion'' will be set to the value and comment of the most recent revision for which you have expressed an opinion. For example, if you want to change a single option for a newer revision, but also keep your other settings for this article in this revision, just select which option you intend to ''change'', and merging will fill in the other options with your previous settings. 849 sysop 1773 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Use my previous assessment where selected 'No opinion' 850 sysop 1774 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default You have to be logged in to validate an article. 851 sysop 1775 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default No opinion 852 sysop 1776 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Page validation statistics for $1 853 sysop 1777 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default <b>$1%</b><br />($2 of $3 points<br />by $4 users) 854 sysop 1778 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default <b>$1%</b><br />($2 of $3 points<br />by one user) 855 sysop 1779 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Validation statistics for this article 856 sysop 1780 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Validate 857 sysop 2979 2005-12-22T07:44:18Z MediaWiki default <tr><th>Class</th>$1<th colspan="4">Opinion</th>$1<th>Comment</th></tr> 858 sysop 1782 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default this is the latest version 859 sysop 1783 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Total 860 sysop 1784 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default This user has validated $1 pages. 861 sysop 1785 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Only articles can be validated. This page is <i>not</i> in the article namespace. 862 sysop 1786 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Validate this version 863 sysop 1787 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Validation done. 864 sysop 1788 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Version 865 sysop 1789 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Version of $1 866 sysop 2329 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default View this revision 867 sysop 1791 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Validate page 868 sysop 1792 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default zh 869 sysop 1793 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default cn 870 sysop 1794 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default hk 871 sysop 1795 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default sg 872 sysop 1796 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default tw 873 sysop 1797 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Version 874 sysop 3327 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default This page has been accessed {{plural:$1|one time|$1 times}}. 875 sysop 1799 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default View ($1) ($2) ($3). 876 sysop 1800 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default View source 877 sysop 1801 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default View discussion 878 sysop 1802 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Wanted pages 879 sysop 1803 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Watch 880 sysop 3329 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default * $1 pages watched not counting talk pages * [[Special:Watchlist/edit|Show and edit complete watchlist]] * [[Special:Watchlist/clear|Remove all pages]] 881 sysop 2339 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Here's an alphabetical list of your watched content pages. Check the boxes of pages you want to remove from your watchlist and click the 'remove checked' button at the bottom of the screen (deleting a content page also deletes the accompanying talk page and vice versa). 882 sysop 1806 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default My watchlist 883 sysop 1807 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Your watchlist contains $1 pages. 884 sysop 1808 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default (for user "$1") 885 sysop 1809 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default checking watched pages for recent edits 886 sysop 1810 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default checking recent edits for watched pages 887 sysop 2432 2005-07-29T11:14:19Z MediaWiki default None of your watched items was edited in the time period displayed. 888 sysop 1812 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Not logged in 889 sysop 2433 2005-07-29T11:14:19Z MediaWiki default You must be [[Special:Userlogin|logged in]] to modify your watchlist. 890 sysop 1814 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Watch this page 891 sysop 1815 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Watch this page 892 sysop 1816 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Wednesday 893 sysop 1817 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default == Welcome, $1! == Your account has been created. Don't forget to change your {{SITENAME}} preferences. 894 sysop 1818 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default What links here 895 sysop 1819 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default To be allowed to create accounts in this Wiki you have to [[Special:Userlogin|log]] in and have the appropriate permissions. 896 sysop 1820 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default You are not allowed to create an account 897 sysop 3336 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default You have to $1 to edit pages. 898 sysop 1822 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Login required to edit 899 sysop 1823 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default You have to [[Special:Userlogin|login]] to read pages. 900 sysop 1824 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Login required to read 901 sysop 1825 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default View project page 902 sysop 1826 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default {{SITENAME}} 903 sysop 1827 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Below are the last $1 changes in the last <b>$2</b> hours. 904 sysop 1828 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default This is a saved version of your watchlist. 905 sysop 1829 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Show last $1 hours $2 days $3 906 sysop 2514 2005-09-05T09:59:27Z MediaWiki default Incorrect parameters to wfQuery()<br /> Function: $1<br /> Query: $2 907 sysop 2881 2005-12-02T02:48:38Z MediaWiki default Incorrect password entered. Please try again. 908 sysop 1832 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Differences 909 sysop 2883 2005-12-02T02:48:38Z MediaWiki default E-mail * 910 sysop 2733 2005-11-09T23:19:23Z MediaWiki default Language: 911 sysop 2435 2005-07-29T11:14:19Z MediaWiki default Username 912 sysop 2734 2005-11-09T23:19:23Z MediaWiki default Nickname: 913 sysop 2354 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Password 914 sysop 1838 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Retype password 915 sysop 2436 2005-07-29T11:14:19Z MediaWiki default Real name * 916 sysop 1840 2005-06-25T11:26:40Z MediaWiki default Your text 917 sysop 2356 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Variant 918 sysop 1842 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default Current text 919 sysop 1843 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default Default text 920 sysop 1844 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default Name 921 sysop 1845 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default 922 sysop 1846 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default Warning: Page may not contain recent updates. 923 sysop 1847 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default The database has been automatically locked while the slave database servers catch up to the master 924 sysop 1848 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default This is a log of changes to user rights. 925 sysop 1849 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default There seems to be a problem with your login session; this action has been canceled as a precaution against session hijacking. Please hit "back" and reload the page you came from, then try again. 926 sysop 1850 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default SORBS DNSBL 927 sysop 1851 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default Your IP address is listed as an open proxy in the [http://www.sorbs.net SORBS] DNSBL. You cannot create an account 928 sysop 1852 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default Your IP address is listed as an open proxy in the [http://www.sorbs.net SORBS] DNSBL. 929 sysop 3061 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default Title: 930 sysop 3062 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default User: 931 sysop 1855 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default (SQL query hidden) 932 sysop 1856 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default Raw signatures (without automatic link) 933 sysop 1857 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default Add this page to your watchlist [alt-w] 934 sysop 1858 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default undo 935 sysop 1859 2005-06-25T11:26:37Z MediaWiki default -{}- 936 sysop 2438 2005-08-19T23:41:46Z MediaWiki default v 937 sysop 1863 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Added group $2 938 sysop 1864 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default All pages ($1 namespace) 939 sysop 1865 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default All non-articles 940 sysop 1866 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default All pages (not in $1 namespace) 941 sysop 1867 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Display pages starting at: 942 sysop 1868 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default This user is already a bureaucrat 943 sysop 1869 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default This user is already a steward 944 sysop 1870 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default This user is already an administrator 945 sysop 1871 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Permission error 946 sysop 1872 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default The action you have requested is limited to users with the "$2" permission assigned. See $1. 947 sysop 1876 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default changed 948 sysop 1877 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Changed group $2 949 sysop 1878 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Confirm E-mail address 950 sysop 2887 2005-12-02T04:20:40Z MediaWiki default Someone, probably you from IP address $1, has registered an account "$2" with this e-mail address on {{SITENAME}}. To confirm that this account really does belong to you and activate e-mail features on {{SITENAME}}, open this link in your browser: $3 If this is *not* you, don't follow the link. This confirmation code will expire at $4. 951 sysop 1880 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Something went wrong saving your confirmation. 952 sysop 1881 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Invalid confirmation code. The code may have expired. 953 sysop 1882 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Your e-mail address has now been confirmed. 954 sysop 1883 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Mail a confirmation code 955 sysop 1884 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Could not send confirmation mail. Check address for invalid characters. 956 sysop 1885 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Confirmation e-mail sent. 957 sysop 1886 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default {{SITENAME}} e-mail address confirmation 958 sysop 1887 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Your e-mail address has been confirmed. You may now log in and enjoy the wiki. 959 sysop 1888 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default This wiki requires that you validate your e-mail address before using e-mail features. Activate the button below to send a confirmation mail to your address. The mail will include a link containing a code; load the link in your browser to confirm that your e-mail address is valid. 960 sysop 1891 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default $1 minor edits 961 sysop 1892 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default all 962 sysop 1893 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Create article 963 sysop 1894 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default created 964 sysop 1895 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Delete and move 965 sysop 1896 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Deleted to make way for move 966 sysop 1897 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default ==Deletion required== The destination article "[[$1]]" already exists. Do you want to delete it to make way for the move? 967 sysop 1899 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default [deleted] 968 sysop 1900 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Destination filename 969 sysop 2843 2005-12-02T02:48:34Z MediaWiki default A confirmation e-mail has been sent to the nominated e-mail address. Before any other mail is sent to the account, you will have to follow the instructions in the e-mail, to confirm that the account is actually yours. 970 sysop 1902 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Edit this file using an external application 971 sysop 1903 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default See the [http://meta.wikimedia.org/wiki/Help:External_editors setup instructions] for more information. 972 sysop 2844 2005-12-02T02:48:34Z MediaWiki default E-mail 973 sysop 2845 2005-12-02T02:48:34Z MediaWiki default Your e-mail address was authenticated on $1. 974 sysop 1907 2005-07-03T14:19:22Z MediaWiki default Confirm your e-mail address 975 sysop 2847 2005-12-02T02:48:34Z MediaWiki default Your e-mail address is <strong>not yet authenticated</strong>. No e-mail will be sent for any of the following features. 976 sysop 3203 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Dear $WATCHINGUSERNAME, the {{SITENAME}} page $PAGETITLE has been $CHANGEDORCREATED on $PAGEEDITDATE by $PAGEEDITOR, see $PAGETITLE_URL for the current version. $NEWPAGE Editor's summary: $PAGESUMMARY $PAGEMINOREDIT Contact the editor: mail: $PAGEEDITOR_EMAIL wiki: $PAGEEDITOR_WIKI There will be no other notifications in case of further changes unless you visit this page. You could also reset the notification flags for all your watched pages on your watchlist. Your friendly {{SITENAME}} notification system -- To change your watchlist settings, visit {{fullurl:{{ns:special}}:Watchlist/edit}} Feedback and further assistance: {{fullurl:{{ns:help}}:Contents}} 977 sysop 2375 2005-07-29T11:14:15Z MediaWiki default See $1 for all changes since your last visit. 978 sysop 1912 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default {{SITENAME}} Notification Mailer 979 sysop 1913 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default This is a new page. 980 sysop 1914 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Mark all pages visited 981 sysop 1915 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default {{SITENAME}} page $PAGETITLE has been $CHANGEDORCREATED by $PAGEEDITOR 982 sysop 1918 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default content was: '$1' (and the only contributor was '$2') 983 sysop 1919 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Aperture 984 sysop 1920 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Author 985 sysop 1921 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Bits per component 986 sysop 1922 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Brightness 987 sysop 1923 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default CFA pattern 988 sysop 1924 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Color space 989 sysop 1925 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default sRGB 990 sysop 1926 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default FFFF.H 991 sysop 1927 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Meaning of each component 992 sysop 1928 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default does not exist 993 sysop 1929 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Y 994 sysop 1930 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Cb 995 sysop 1931 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Cr 996 sysop 1932 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default R 997 sysop 1933 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default G 998 sysop 1934 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default B 999 sysop 1935 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Image compression mode 1000 sysop 1936 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Compression scheme 1001 sysop 1937 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Uncompressed 1002 sysop 1938 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default JPEG 1003 sysop 1939 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Contrast 1004 sysop 1940 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Normal 1005 sysop 1941 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Soft 1006 sysop 1942 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Hard 1007 sysop 1943 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Copyright holder 1008 sysop 1944 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Custom image processing 1009 sysop 1945 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Normal process 1010 sysop 1946 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Custom process 1011 sysop 1947 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default File change date and time 1012 sysop 1948 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Date and time of digitizing 1013 sysop 1949 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Date and time of data generation 1014 sysop 1950 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Device settings description 1015 sysop 1951 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Digital zoom ratio 1016 sysop 1952 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Exif version 1017 sysop 1953 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Exposure bias 1018 sysop 1954 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Exposure index 1019 sysop 1955 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Exposure mode 1020 sysop 1956 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Auto exposure 1021 sysop 1957 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Manual exposure 1022 sysop 1958 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Auto bracket 1023 sysop 1959 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Exposure Program 1024 sysop 1960 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Not defined 1025 sysop 1961 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Manual 1026 sysop 1962 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Normal program 1027 sysop 1963 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Aperture priority 1028 sysop 1964 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Shutter priority 1029 sysop 1965 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Creative program (biased toward depth of field) 1030 sysop 1966 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Action program (biased toward fast shutter speed) 1031 sysop 1967 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Portrait mode (for closeup photos with the background out of focus) 1032 sysop 1968 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Landscape mode (for landscape photos with the background in focus) 1033 sysop 1969 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Exposure time 1034 sysop 1970 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default File source 1035 sysop 1971 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default DSC 1036 sysop 1972 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Flash 1037 sysop 1973 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Flash energy 1038 sysop 1974 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Supported Flashpix version 1039 sysop 1975 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default F Number 1040 sysop 1976 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Lens focal length 1041 sysop 1977 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Focal length in 35 mm film 1042 sysop 1978 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Focal plane resolution unit 1043 sysop 1979 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Focal plane X resolution 1044 sysop 1980 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Focal plane Y resolution 1045 sysop 1981 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Scene control 1046 sysop 1982 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default None 1047 sysop 1983 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Low gain up 1048 sysop 1984 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default High gain up 1049 sysop 1985 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Low gain down 1050 sysop 1986 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default High gain down 1051 sysop 1987 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Altitude 1052 sysop 1988 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Altitude reference 1053 sysop 1989 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Name of GPS area 1054 sysop 1990 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default GPS date 1055 sysop 1991 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Bearing of destination 1056 sysop 1992 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Reference for bearing of destination 1057 sysop 1993 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Distance to destination 1058 sysop 1994 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Reference for distance to destination 1059 sysop 1995 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Latitude destination 1060 sysop 1996 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Reference for latitude of destination 1061 sysop 1997 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Longitude of destination 1062 sysop 1998 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Reference for longitude of destination 1063 sysop 1999 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default GPS differential correction 1064 sysop 2000 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Magnetic direction 1065 sysop 2001 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default True direction 1066 sysop 2002 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Measurement precision 1067 sysop 2003 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Direction of image 1068 sysop 2004 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Reference for direction of image 1069 sysop 2005 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Latitude 1070 sysop 2006 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default North latitude 1071 sysop 2007 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default South latitude 1072 sysop 2008 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default North or South Latitude 1073 sysop 2009 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Longitude 1074 sysop 2010 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default East longitude 1075 sysop 2011 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default West longitude 1076 sysop 2012 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default East or West Longitude 1077 sysop 2013 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Geodetic survey data used 1078 sysop 2014 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Measurement mode 1079 sysop 2015 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default 2-dimensional measurement 1080 sysop 2016 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default 3-dimensional measurement 1081 sysop 2017 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Name of GPS processing method 1082 sysop 2018 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Satellites used for measurement 1083 sysop 2019 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Speed of GPS receiver 1084 sysop 2020 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Kilometres per hour 1085 sysop 2021 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Miles per hour 1086 sysop 2022 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Knots 1087 sysop 2023 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Speed unit 1088 sysop 2024 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Receiver status 1089 sysop 2025 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Measurement in progress 1090 sysop 2026 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Measurement interoperability 1091 sysop 2027 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default GPS time (atomic clock) 1092 sysop 2028 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Direction of movement 1093 sysop 2029 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Reference for direction of movement 1094 sysop 2030 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default GPS tag version 1095 sysop 2031 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Image title 1096 sysop 2032 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Height 1097 sysop 2033 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Unique image ID 1098 sysop 2034 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Width 1099 sysop 2035 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default ISO speed rating 1100 sysop 2036 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Offset to JPEG SOI 1101 sysop 2037 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Bytes of JPEG data 1102 sysop 2038 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Light source 1103 sysop 2039 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Unknown 1104 sysop 2040 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Daylight 1105 sysop 2675 2005-11-09T23:19:19Z MediaWiki default Cloudy weather 1106 sysop 2042 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Shade 1107 sysop 2043 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Daylight fluorescent (D 5700 – 7100K) 1108 sysop 2044 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Day white fluorescent (N 4600 – 5400K) 1109 sysop 2045 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Cool white fluorescent (W 3900 – 4500K) 1110 sysop 2046 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default White fluorescent (WW 3200 – 3700K) 1111 sysop 2047 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Standard light A 1112 sysop 2048 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Standard light B 1113 sysop 2049 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Standard light C 1114 sysop 2050 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Fluorescent 1115 sysop 2051 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default D55 1116 sysop 2052 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default D65 1117 sysop 2053 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default D75 1118 sysop 2054 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default D50 1119 sysop 2055 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default ISO studio tungsten 1120 sysop 2056 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Other light source 1121 sysop 2057 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Tungsten (incandescent light) 1122 sysop 2058 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Flash 1123 sysop 2059 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Fine weather 1124 sysop 2060 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Camera manufacturer 1125 sysop 2061 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default $1 1126 sysop 2062 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Manufacturer notes 1127 sysop 2063 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Maximum land aperture 1128 sysop 2064 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Metering mode 1129 sysop 2065 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Unknown 1130 sysop 2066 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Average 1131 sysop 2067 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default CenterWeightedAverage 1132 sysop 2068 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Other 1133 sysop 2069 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Spot 1134 sysop 2070 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default MultiSpot 1135 sysop 2071 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Pattern 1136 sysop 2072 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Partial 1137 sysop 2073 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Camera model 1138 sysop 2074 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default $1 1139 sysop 2075 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Optoelectronic conversion factor 1140 sysop 2076 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Orientation 1141 sysop 2077 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Normal 1142 sysop 2078 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Flipped horizontally 1143 sysop 2079 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Rotated 180° 1144 sysop 2080 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Flipped vertically 1145 sysop 2081 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Rotated 90° CCW and flipped vertically 1146 sysop 2377 2005-07-29T11:14:16Z MediaWiki default Rotated 90° CW 1147 sysop 2378 2005-07-29T11:14:16Z MediaWiki default Rotated 90° CW and flipped vertically 1148 sysop 2084 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Rotated 90° CCW 1149 sysop 2085 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Pixel composition 1150 sysop 2086 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default RGB 1151 sysop 2087 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default YCbCr 1152 sysop 3204 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Valid image height 1153 sysop 2089 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Valid image width 1154 sysop 2090 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Data arrangement 1155 sysop 2091 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default chunky format 1156 sysop 2092 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default planar format 1157 sysop 2093 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Chromaticities of primarities 1158 sysop 2094 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Pair of black and white reference values 1159 sysop 2095 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Related audio file 1160 sysop 2096 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Unit of X and Y resolution 1161 sysop 2097 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default inches 1162 sysop 2098 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default centimetres 1163 sysop 2099 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Number of rows per strip 1164 sysop 2100 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Number of components 1165 sysop 2101 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Saturation 1166 sysop 2102 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Normal 1167 sysop 2103 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Low saturation 1168 sysop 2104 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default High saturation 1169 sysop 2105 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Scene capture type 1170 sysop 2106 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Standard 1171 sysop 2107 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Landscape 1172 sysop 2108 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Portrait 1173 sysop 2109 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Night scene 1174 sysop 2110 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Scene type 1175 sysop 2111 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default A directly photographed image 1176 sysop 2112 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Sensing method 1177 sysop 2113 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Undefined 1178 sysop 2114 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default One-chip color area sensor 1179 sysop 2115 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Two-chip color area sensor 1180 sysop 2116 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Three-chip color area sensor 1181 sysop 2117 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Color sequential area sensor 1182 sysop 2118 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Trilinear sensor 1183 sysop 2119 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Color sequential linear sensor 1184 sysop 2120 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Sharpness 1185 sysop 2121 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Normal 1186 sysop 2122 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Soft 1187 sysop 2123 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Hard 1188 sysop 2124 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Shutter speed 1189 sysop 2125 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Software used 1190 sysop 2126 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default $1 1191 sysop 2127 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Spatial frequency response 1192 sysop 2128 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Spectral sensitivity 1193 sysop 2129 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Bytes per compressed strip 1194 sysop 2130 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Image data location 1195 sysop 2131 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Subject area 1196 sysop 2132 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Subject distance 1197 sysop 2133 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Subject distance range 1198 sysop 2134 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Unknown 1199 sysop 2135 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Macro 1200 sysop 2136 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Close view 1201 sysop 2137 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Distant view 1202 sysop 2138 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Subject location 1203 sysop 2139 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default DateTime subseconds 1204 sysop 2140 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default DateTimeDigitized subseconds 1205 sysop 2141 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default DateTimeOriginal subseconds 1206 sysop 2142 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Transfer function 1207 sysop 2143 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default User comments 1208 sysop 2144 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default White Balance 1209 sysop 2145 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Auto white balance 1210 sysop 2146 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Manual white balance 1211 sysop 2147 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default White point chromaticity 1212 sysop 2380 2005-07-29T11:14:16Z MediaWiki default Horizontal resolution 1213 sysop 2149 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Color space transformation matrix coefficients 1214 sysop 2150 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Y and C positioning 1215 sysop 2151 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default Subsampling ratio of Y to C 1216 sysop 2383 2005-07-29T11:14:16Z MediaWiki default Vertical resolution 1217 sysop 2154 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default There was either an external authentication database error or you are not allowed to update your external account. 1218 sysop 2155 2005-07-03T14:19:23Z MediaWiki default $1KB, MIME type: <code>$2</code> 1219 sysop 2156 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Files 1220 sysop 2159 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Trusted users able to block users and delete articles 1221 sysop 2160 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Administrator 1222 sysop 2161 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Anonymous users 1223 sysop 2162 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Anonymous 1224 sysop 2163 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default The bureaucrat group is able to make sysops 1225 sysop 2164 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Bureaucrat 1226 sysop 2165 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default General logged in users 1227 sysop 2166 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default User 1228 sysop 2167 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Full access 1229 sysop 2168 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Steward 1230 sysop 2169 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default grouprights level 1231 sysop 2170 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default User groups 1232 sysop 2171 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Add group 1233 sysop 2172 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default A group of that name already exists 1234 sysop 2173 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Edit group 1235 sysop 2174 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Group description (max 255 characters):<br /> 1236 sysop 2175 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Group name: 1237 sysop 2176 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default If the name or description starts with a colon, the remainder will be treated as a message name, and hence the text will be localised using the MediaWiki namespace 1238 sysop 2177 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Existing groups 1239 sysop 2178 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Existing groups: 1240 sysop 2179 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Manage group rights 1241 sysop 2180 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Please specify a valid group name 1242 sysop 2181 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default ID || Name || Description || Rights 1243 sysop 2182 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Earliest 1244 sysop 2183 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Latest 1245 sysop 2186 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default all 1246 sysop 2190 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Destination title is of a special type; cannot move pages into that namespace. 1247 sysop 2191 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Transwiki import 1248 sysop 2192 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default No transwiki import sources have been defined and direct history uploads are disabled. 1249 sysop 2851 2005-12-02T02:48:35Z MediaWiki default The e-mail address cannot be accepted as it appears to have an invalid format. Please enter a well-formatted address or empty that field. 1250 sysop 2194 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Invert selection 1251 sysop 2196 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default IP Address or username 1252 sysop 2387 2005-07-29T11:14:17Z MediaWiki default 2 hours:2 hours,1 day:1 day,3 days:3 days,1 week:1 week,2 weeks:2 weeks,1 month:1 month,3 months:3 months,6 months:6 months,1 year:1 year,infinite:infinite 1253 sysop 2198 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Other time 1254 sysop 2199 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default other 1255 sysop 3250 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default '''Warning''': This file may contain malicious code, by executing it your system may be compromised.<hr /> 1256 sysop 2211 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Metadata 1257 sysop 2212 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Wikipedia:Metadata 1258 sysop 2215 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Move log 1259 sysop 2216 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Below is a list of page moved. 1260 sysop 2219 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Reason 1261 sysop 2220 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default Namespace: 1262 sysop 3259 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Specify an e-mail address for these features to work. 1263 sysop 2484 2005-09-05T09:59:25Z MediaWiki default No file by this name exists, you can $1. 1264 sysop 2228 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default [$1] 1265 sysop 2229 2005-07-03T14:19:24Z MediaWiki default [$1 watching user/s] 1266 sysop 2230 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Your password is too short. It must have at least $1 characters. 1267 sysop 3270 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default * E-mail (optional): Enables others to contact you through your user or user_talk page without needing to reveal your identity. 1268 sysop 2862 2005-12-02T02:48:36Z MediaWiki default This address is also used to send you e-mail notifications if you enabled the options. 1269 sysop 2398 2005-07-29T11:14:17Z MediaWiki default * Real name (optional): if you choose to provide it this will be used for giving you attribution for your work. 1270 sysop 2238 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Print 1271 sysop 2244 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default all 1272 sysop 2246 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Renamed group $2 to $3 1273 sysop 2248 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Restricted special pages 1274 sysop 2251 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default revert 1275 sysop 2253 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default [Interwiki transcluding is disabled] 1276 sysop 2404 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default [Template fetch failed for $1; sorry] 1277 sysop 2255 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default [URL is too long; sorry] 1278 sysop 2257 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Search full text 1279 sysop 2259 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Source and destination titles are the same; can't move a page over itself. 1280 sysop 2261 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Set steward flag 1281 sysop 2494 2005-09-05T09:59:26Z MediaWiki default Please see the $1 for further information. 1282 sysop 2264 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Show changes 1283 sysop 2893 2005-12-02T04:20:42Z MediaWiki default * navigation ** mainpage|mainpage ** portal-url|portal ** currentevents-url|currentevents ** recentchanges-url|recentchanges ** randompage-url|randompage ** helppage|help ** sitesupport-url|sitesupport 1284 sysop 2268 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Source filename 1285 sysop 2989 2006-01-01T14:45:44Z MediaWiki default Thumbnail size: 1286 sysop 2866 2005-12-02T02:48:37Z MediaWiki default E-mail me also for minor edits of pages 1287 sysop 2867 2005-12-02T02:48:37Z MediaWiki default Reveal my e-mail address in notification mails 1288 sysop 2868 2005-12-02T02:48:37Z MediaWiki default E-mail me when my user talk page is changed 1289 sysop 3305 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default E-mail me when a page I'm watching is changed 1290 sysop 2277 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Use external diff by default 1291 sysop 2278 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Use external editor by default 1292 sysop 2281 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Show the number of watching users 1293 sysop 3309 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Show which changes you made to the text. [alt-v] 1294 sysop 2285 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Try exact match 1295 sysop 2286 2005-07-03T14:19:25Z MediaWiki default Undelete one edit 1296 sysop 2290 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default The upload directory ($1) is not writable by the webserver. 1297 sysop 2292 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default [$1 Upload a new version of this file] 1298 sysop 3115 2006-03-28T06:45:38Z MediaWiki default This file contains HTML or script code that may be erroneously be interpreted by a web browser. 1299 sysop 2296 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default The file contains a virus! Details: $1 1300 sysop 2297 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default User rights management 1301 sysop 2298 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Edit user groups 1302 sysop 2299 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Available groups: 1303 sysop 2300 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Select groups you want the user to be removed from or added to. Unselected groups will not be changed. You can deselect a group with CTRL + Left Click 1304 sysop 2301 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Member of: 1305 sysop 2302 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Changed group membership from $1 to $2 1306 sysop 2303 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Manage user groups 1307 sysop 2992 2006-01-01T14:45:45Z MediaWiki default Enter a username: 1308 sysop 2306 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Add 1309 sysop 2308 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Delete 1310 sysop 2309 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default _User \ ^Topic 1311 sysop 2310 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default User $1 1312 sysop 2312 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Check this box if you really mean it! 1313 sysop 2313 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default <th>#</th><th>Topic</th><th>Range</th><th>Action</th> 1314 sysop 2314 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default My validation overview 1315 sysop 2315 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default No 1316 sysop 2316 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default $1 of $2 1317 sysop 2317 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Revisions for $1 1318 sysop 2318 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default See the validation statistics for "$1" <a href="$2">here</a> 1319 sysop 2319 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Revision 1320 sysop 2320 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Your ratings have been stored! 1321 sysop 2321 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Revision #$1 1322 sysop 2322 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Revision of $1 1323 sysop 2323 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default details 1324 sysop 2324 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Show my validations 1325 sysop 2325 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Time 1326 sysop 2326 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Project:Validation topics 1327 sysop 2327 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Validation overview of user $1 1328 sysop 2328 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Validation of "$1" 1329 sysop 2330 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Change this text <a href="{{SERVER}}{{localurl:MediaWiki:Val_votepage_intro}}">here</a>! 1330 sysop 2331 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default <b>Never, <i>ever</i>, change something here without <i>explicit</i> community consensus!</b> 1331 sysop 2332 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Yes 1332 sysop 2333 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default is 1333 sysop 2334 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default iz 1334 sysop 2335 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Version $1 of MediaWiki required 1335 sysop 2336 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Version $1 of MediaWiki is required to use this page. See [[Special:Version]] 1336 sysop 2337 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Views 1337 sysop 2340 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default all 1338 sysop 2341 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default all 1339 sysop 2880 2005-12-02T02:48:38Z MediaWiki default * E-mail notification is enabled. 1340 sysop 2344 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default * Pages which have been changed since you last visited them are shown in '''bold''' 1341 sysop 2345 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Hide 1342 sysop 3340 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default $1 my edits 1343 sysop 2347 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Show 1344 sysop 2349 2005-07-03T14:19:26Z MediaWiki default Your domain 1345 sysop 2376 2005-07-29T11:14:16Z MediaWiki default inches 1346 sysop 2379 2005-07-29T11:14:16Z MediaWiki default $1 metres 1347 sysop 2381 2005-07-29T11:14:16Z MediaWiki default $1 dpc 1348 sysop 2382 2005-07-29T11:14:16Z MediaWiki default $1 dpi 1349 sysop 2405 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default - 1350 sysop 2410 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default (Preview) 1351 sysop 2895 2005-12-02T04:20:43Z MediaWiki default ; $4$5 : [$2 $1] 1352 sysop 2974 2005-12-22T07:44:17Z MediaWiki default <div id="mw_trackbacks"> Trackbacks for this article:<br /> $1 </div> 1353 sysop 2417 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default The trackback was successfully deleted. 1354 sysop 2897 2005-12-02T04:20:43Z MediaWiki default ; $4$5 : [$2 $1]: <nowiki>$3</nowiki> 1355 sysop 2419 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default Trackback 1356 sysop 2420 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default ([$1 Delete]) 1357 sysop 2422 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default Always 1358 sysop 2423 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default Browser default 1359 sysop 2424 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default Never 1360 sysop 2426 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default Unused categories 1361 sysop 2427 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default The following category pages exist although no other article or category make use of them. 1362 sysop 2430 2005-07-29T11:14:18Z MediaWiki default See the validation statistics for "$1" <a href="$2">here</a> 1363 sysop 2445 2005-08-19T23:41:48Z MediaWiki default expires $1 1364 sysop 2446 2005-08-19T23:41:48Z MediaWiki default infinite 1365 sysop 2447 2005-08-19T23:41:48Z MediaWiki default The blocklist is empty. 1366 sysop 2448 2005-08-19T23:41:48Z MediaWiki default /^(.*?)([a-zA-Z\x80-\xff]+)$/sD 1367 sysop 2450 2005-08-19T23:41:49Z MediaWiki default Most linked to pages 1368 sysop 2451 2005-08-19T23:41:49Z MediaWiki default all 1369 sysop 2456 2005-08-19T23:41:49Z MediaWiki default one deleted edit 1370 sysop 2463 2005-08-19T23:41:50Z MediaWiki default px 1371 sysop 3197 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default User [[User:$1|$1]] ([[User talk:$1|talk]]) deleted this page after you started editing with reason: : ''$2'' Please confirm that really want to recreate this page. 1372 sysop 2473 2005-09-05T09:59:24Z MediaWiki default Warning: This page has been deleted after you started editing! 1373 sysop 2474 2005-09-05T09:59:24Z MediaWiki default A file with this name exists already; please go back and upload this file under a new name. [[Image:$1|thumb|center|$1]] 1374 sysop 2475 2005-09-05T09:59:24Z MediaWiki default A file with this name exists already in the shared file repository; please go back and upload this file under a new name. [[Image:$1|thumb|center|$1]] 1375 sysop 2476 2005-09-05T09:59:25Z MediaWiki default Summary: 1376 sysop 2477 2005-09-05T09:59:25Z MediaWiki default This file is bigger than the server is configured to allow. 1377 sysop 2478 2005-09-05T09:59:25Z MediaWiki default Licensing 1378 sysop 3248 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default log in 1379 sysop 2480 2005-09-05T09:59:25Z MediaWiki default You must $1 to view other pages. 1380 sysop 2485 2005-09-05T09:59:25Z MediaWiki default upload it 1381 sysop 2486 2005-09-05T09:59:25Z MediaWiki default None selected 1382 sysop 2490 2005-09-05T09:59:26Z MediaWiki default Permanent link 1383 sysop 2491 2005-09-05T09:59:26Z MediaWiki default Prefix index 1384 sysop 2493 2005-09-05T09:59:26Z MediaWiki default Recreate 1385 sysop 2495 2005-09-05T09:59:26Z MediaWiki default file description page 1386 sysop 2497 2005-09-05T09:59:26Z MediaWiki default ($1 bots) 1387 sysop 3310 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Recreate the page despite it has been deleted 1388 sysop 3065 2006-02-26T02:08:59Z MediaWiki default This article has been deleted. The reason for deletion is shown in the summary below, along with details of the users who had edited this page before deletion. The actual text of these deleted revisions is only available to administrators. 1389 sysop 2506 2005-09-05T09:59:27Z MediaWiki default updated since my last visit 1390 sysop 2510 2005-09-05T09:59:27Z MediaWiki default View $1? 1391 sysop 2511 2005-09-05T09:59:27Z MediaWiki default View deleted pages 1392 sysop 3339 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default $1 bot edits 1393 2809 2005-11-30T14:47:41Z వైఙాసత్య 7 [[ఆంధ్ర మహా భారతం ప్రాజెక్టు]] moved to [[Wikibooks:ఆంధ్ర మహా భారతం ప్రాజెక్టు]] ఈ ప్రాజెక్టు గురించి ఈ ప్రాజెక్టును {{ఫలానా ఫలానా }} (TODO ADD NAME of founders here) వారు మొదలుపెట్టినారు. ముందు ఇది [http://andhramahabharatam.blogspot.com బ్లాగు] పై మొదలయినది. వీరు [http://groups.google.com/group/andhramahabharatam గూగుల్ గ్రూపు] ను ఉపయోగించినారు. తరువాత [http://www.andhramahabharatam.com ఒక వెబ్సైటు] కూడా బుక్ చేసినారు! *[[ఆంధ్ర మహాబారత ప్రాజెక్టు నిర్వహణ టేబులు]] 1394 2820 2005-11-30T15:08:07Z వైఙాసత్య 7 ఈ టేబులు ఉద్దేశ్యము ఈ ప్రాజెక్టును చక్కగా నిర్వహించడము, తద్వారా సభ్యులు అందరూ ఏది ఏది ఎవరు ఎవరు టైపు చేస్తున్నారు, ఎవరు రివ్యూ చేస్తున్నారు అని తెలుసుకోవచ్చు, ఖాళీగా ఉన్నవాటినీ, రివ్యూ చేయవలసినవాటినీ చక్కగా రివ్యూ చేయవచ్చు! దీనిని మనము పర్వాల ప్రకారం నిర్వహిద్దాము! #[[Wikibooks:ఆది పర్వ నిర్వహణ| ఆది పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:సభా పర్వ నిర్వహణ| సభా పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:అరణ్య పర్వ నిర్వహణ| అరణ్య పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:విరాట పర్వ నిర్వహణ| విరాట పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:ఉద్యోగ పర్వ నిర్వహణ| ఉద్యోగ పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:భీష్మ పర్వ నిర్వహణ| భీష్మ పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:ద్రోణ పర్వ నిర్వహణ| ద్రోణ పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:కర్ణ పర్వ నిర్వహణ| కర్ణ పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:శల్య పర్వ నిర్వహణ| శల్య పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:సౌప్తిక పర్వ నిర్వహణ| సౌప్తిక పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:స్త్రీ పర్వ నిర్వహణ| స్త్రీ పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:శాంతి పర్వ నిర్వహణ| శాంతి పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:అనుశాసనిక పర్వ నిర్వహణ| అనుశాసనిక పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:ఆశ్వమేధిక పర్వ నిర్వహణ| ఆశ్వమేధిక పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:ఆశ్రమ వాస పర్వ నిర్వహణ| ఆశ్రమ వాస పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:మౌసల పర్వ నిర్వహణ|మౌసల పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:మహా ప్రస్థానిక పర్వ నిర్వహణ| మహా ప్రస్థానిక పర్వ నిర్వహణ]] #[[Wikibooks:స్వర్గారోహణ పర్వ నిర్వహణ| స్వర్గారోహణ పర్వ నిర్వహణ]] 1395 2814 2005-11-30T15:00:37Z వైఙాసత్య 7 [[ఆది పర్వ నిర్వహణ]] moved to [[Wikibooks:ఆది పర్వ నిర్వహణ]] [[http://add_link_to_pdf.com add link to pdf file here]] {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=4 class=toccolours style="border-collapse:collapse" |+'''ఆది పర్వ నిర్వహణ''' !పద్యం సంఖ్య (పర్వం-అశ్వాసము-పద్యం సంఖ్య) || ప్రస్తుత పరిస్థితి (ఖాళీ, తీసుకొన బడినది, రివ్యూ చేయవలెను, పూర్తి అయినది)|| టైపు చేసిన (చేస్తున్న ) వారు || రివ్యూ చేసిన (చేస్తున్న వారు) | |- |[[ ఆ భా 1_2_160 to 1_2_190]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 1_3_040 to 1_3_070]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 1_4_9 to 1_4_44]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:Harsha|Harsha]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 1_4_050 to 1_4_080]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 1_5_235 to 1_5_261]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:Chetana|Chetana]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 1_6_80 to 1_6_110]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:NaChaKi|NaChaKi]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 1_6_280 to 1_6_310]] |తీసుకొన బడినది |[[User:Vamsi|Vamsi]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 1_7_1 to 1_7_90]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:Chavakiran|Chavakiran]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 1_7_121 to 1_7_180]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:NaChaKi|NaChaKi]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 1_7_241 to 1_7_270]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:NaChaKi|NaChaKi]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 1_8_121 - 1_8_150]] |తీసుకొన బడినది |[[User:Harsha|Harsha]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 1_8_241 to 1_8_270]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 1_8_271 to 1_8_300]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 1_8_301 to 1_8_325]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |} 1396 2526 2005-09-26T16:23:56Z 207.46.50.74 <pre> శ్రీ మదాంధ్ర మహాభారతము ఆదిపరవము-సప్తమాశ్వాసము 1-7-1 శ్రీరాజరాజ వీర శ్రీరమణీరమ్యగంధసింధురహయశి క్షారూఢిదక్ష దక్షమ ఖారిదయాలబ్ధసుస్థిరైశ్వర్యపదా. 1-7-2 -:ధృష్టద్యుమ్నద్రౌపదుల యుత్పత్తివృత్తాంతము:- సం. 1_153_1 1-7-1 వచనము: అక్కథకుండు శౌనకాదిమహామునులకుం జెప్పె నట్లు పాండవులు విప్రవేషం బున నేకచక్రపురంబునందు వేదాధ్యయనంబు సేయుచు విప్రగృహంబున నున్న కొన్నిదినంబులకు నొక్కబ్రాహ్మణుండు ద్రుపదుపురంబుననుండి చను దెంచి విశ్రమార్థి యైన నాగృహస్థుండు వాని నభ్యాగతపూజల సంతుష్టుం జేసి యున్నంతఁ గుంతీదేవి గొడుకులుం దాను నవ్విప్రు నతి ప్రీతి నుపాసించి యయ్యా మీర లెందుండి వచ్చితి రేదేశంబులు రమ్యంబు లెందులరాజులు గుణవంతు లని యడిగిన నవ్విప్రుండిట్లనియె. 1-7-3 చంపకమాల: సొలయక యెల్ల దేశములుఁ జూచితి నందుఁ బ్రసిద్దు లైన రా జుల సుచరిత్రసంపదలుఁ జూచితి నా ద్రుపదేశుదేశముం బొలుపున నొండు దేశములు పోల్పఁగ నెవ్వియు లేవు సద్గుణం బులఁ బరు లెవ్వరున్ ద్రుపదుఁ బోలఁగలేరు ధరాతలంబునన్. 1-7-4 వచనము: ఆ ద్రుపదుండు దనకూఁతు నగ్నికుండసముద్భవ యైన దాని నయోనిజ నగణ్య పుణ్యలావణ్యగుణసమన్విత సమరూపుఁ డైన రాజపుత్త్రునకు వివాహంబు సేయంగానక స్వయంవరంబు రచియించుచున్నవాఁ డనినం గుంతియు ధర్మ తనయుండును విస్మితు లై యది యేమి కారణంబున నయోనిజ యయ్యె నక్కన్య నెవ్విధంబున ద్రుపదుండు వడసె దీని సవిస్తరంబుగాఁ జెప్పు మనిన నవ్విప్రుండు వారలకి ట్లనియె. 1-7-5 సీసము: ఆదిభరద్వాజుఁ డను మునికలశంబు నం దుర్భవించిన యనఘమూర్తి ద్రోణుండు మఱి పృషతున కుద్భవించిన ద్రుపదుండు నొక్కటఁ దొడఁగి యిష్ట సఖులయి వేదముల్ సదివి ధనుర్వేద మగ్ని వేశులతోడ నర్థిఁ గఱచి చని ద్రుపదుండు పాంచాలభూములకు రా జైన భారద్వాజుఁ డతనికడకు ఆటవెలది: నరిగి వానిచేత నవమానితుం డయి హస్తిపురికి వచ్చి యఖిలకురుకు మారవరుల నెల్ల మానుగా శస్త్రకో విదులఁ జేసె లోకవిదితయశుఁడు. 1-7-6 వచనము: ఇట్లు దనవలన విలువిద్య గఱచిన పాండవకౌరవకుమారులం జూచి ద్రోణుండు నా కవమానంబు సేసిన యప్పాంచాలు నోడించి పట్టికొని తెం డిదియ నాకు గురుదక్షిణ యగు నని పంచిన వల్లె యని యందఱు నా ద్రుపదుపయిం బోయి వానిచేత నిర్జితు లయిన నర్జునుండు ద్రుపదుతోడ మహాయుద్ధంబు సేసి వానిం బట్టికొని వచ్చి ద్రోణున కొప్పించిన నతండును. 1-7-7 ఆటవెలది: ఉల్లసంబు లాడి యోడకు పొ మ్మని ద్రుపదు విడిచిపుచ్చె ద్రోణుచేత నట్లు విడువఁబడి తదవమానతప్తుఁ డై పృషతనందనుండు పెద్దయలిగి. 1-7-8 వచనము: రణరంగంబున ద్రోణు వధియించునట్టి కొడుకును నర్జునునకు దేవి యగునట్టి కూఁతునుం బడయుదు నని బ్రహ్మవిదు లయిన బ్రాహ్మణులనివాసంబులకుం జని నిత్యంబును బ్రాహ్మణోపాస్తి సేయుచు నొక్కనాఁడు గంగాకూలంబు నందు వానప్రస్థవృత్తి నున్న యాజోపయాజులనువారి నిద్దఱ ననవరత వ్రతవ్యాసక్తులం గాశ్యపగోత్రులం గని వారికి నమస్కరించి యందుఁ గొండుక యయ్యును దపోమహిమ నెవ్వరికంటెఁ బెద్ద యైనవాని నుపయాజు నుపాసించి యి ట్లనియె. 1-7-9 కందము: మునినాథ నాకు సత్సుత జననం బగునట్టిక్రతువు సద్విధిఁ గావిం చినఁ గృతకృత్యుఁడ నగుదుం గొను మిచ్చెద నీకు లక్షగోధేనువులన్. 1-7-10 వచనము: అనిన నుపయాజుం డే నిట్టిఫలంబు న పేక్షించ నెవ్వరేని ఫలార్థు లగుదు రందుల కేఁగు మనిన ద్రుపదుండు వెండియు వానిన యొక్కసంవత్సరం బారాధించిన నమ్ముని వాని కి ట్లనియె. 1-7-11 తేటగీతి: అనఘచరితుఁడు మాయన్న వనములోనఁ జనుచు నొక్కనాఁ డొక్కపం డొనరఁ గాంచి కొనియె శుచి యగు శుచియుఁ గా దని యెఱుంగఁ బడని భూమితలంబుపైఁ బడినదాని. 1-7-12 వచనము: ఫలార్థి యయినవాఁడు తత్ఫలానుబంధంబు లయినదోషంబులు పరికింపండు గావున నమ్మునివరుండు నీ కభిమతంబు సేయుం బొ మ్మనిన ద్రుపదుం డరిగి సంగితాధ్యయనాదిపంచమహాయజ్ఞంబులు సేయుచు శిలోంఛవృత్తి భైక్ష సంపాదితకుటుంబభారుం డై ఘోరతపోవృత్తి నున్న యాజుం గని నమ స్కరించి యిట్లనియె. 1-7-13 కందము: మునినాథ నాకు సత్సుత జననం బగునట్టి క్రతువు సద్విధిఁ గావిం చినఁ గృతకృత్యుఁడ నగుదుం గొను మిచ్చెద నీకు లక్షగోధేనువులన్. 1-7-14 వచనము: అని ప్రార్థించి వెండియు నా ద్రుపదుండు యాజున కి ట్లనియె. 1-7-15 కందము: భారతవంశాచార్యుఁడు భారద్వాజుండు నా కపాయము సేశెన్ ఘోరాజి నతని నోర్చున పారపరాక్రము సుపుత్త్రుఁ బడయఁగవలయున్. 1-7-16 కందము: షడరత్ని ధనుర్ధరుఁ డె య్యెడ నజితుఁడు గాన వాని హీనుంగాఁ జే యుఁడు నాకుఁ జతుర్వర్గము వడయుట యని పృషతసుతుఁడు ప్రార్థించె మునిన్. 1-7-17 వచనము: అయ్యాజుండును యాజకత్వంబున కొడంబడి నీకోర్కికిం దగిన యట్టి కొడు కునుం గూఁతురు బుట్టుదు రోడకుండు మని యజ్ఞోపకరణద్రవ్యంబులు సమ కట్టికొని యథావిధి నుపయాజుండు సహాయుండుగా సౌత్రామణి యయిన కోకిలాదేవి పత్నిగా ద్రుపదుం బుత్రకామేష్టి సేయించిన నందు మంత్రాహుతు లం దృప్తుం డయిన యగ్నిదేవువలన. 1-7-18 కందము: జ్వాలాభీలాంగుఁడు కర వాలబృహబ్చాపధరుఁడు వరవర్మకిరీ టాలంకారుఁడు వహ్నియు పోలె రథారూఢుఁ డొక్కపుత్త్రుఁడు పుట్టెన్. 1-7-19 వచనము: మఱియు. 1-7-20 తరలము: కులపవిత్రసితేతరోత్పలకోమలామలవర్ణయు త్పలసుగంధి లసన్మహోత్పలపత్త్రనేత్ర యరాళకుం తలవిభాసిని దివ్యతేజముఁ దాల్చి యొక్కకుమారి ద జ్జ్వలనకుండమునందుఁ బుట్టెఁ బ్రసన్నమూర్తి ముదంబుతోన్. 1-7-21 వచనము: ఇట్లు పుట్టినయక్కొడుకునకుం గూఁతునకు ధృష్టద్యుమ్నుండును గృష్ణయు ననునామంబు లాకాశవాణి జనవిదితంబుగా నుచ్చరించె నట్లు ద్రుపదుండు లబ్ధసంతానుం డయి సంతసిల్లి యాజునకు యథోక్తదక్షిణ లిచ్చి బ్రాహ్మణు లం బూజించి ధృష్టద్యుమ్నుని ధనుర్వేదపారగుం జేయించి యున్నంత నక్కన్య యిపుడు వివాహసమయప్రాప్త యయిన. -: ద్రౌపదీవివాహప్రయత్నము:- అమూలము. 1-7-22 ఉత్పలమాల: మానితు లైన పాండవకుమారులుఁ గుంతియు లక్కయింట ను గ్రానలదగ్ధు లై రని ధరామరముఖ్యు లెఱింగి చెప్పఁగా నానరనాయకుండు విని యాతతశోకమహానలజ్వల న్మానసుఁ డయ్యె బంధుజనమంత్రిపురోహితవిప్రసన్నిధిన్. 1-7-23 వచనము: మఱియును. 1-7-24 సీసము: ఇంద్రసమానున కిందీవరశ్యామ సుందరాంగున కింద్రనందనునకు దేవిఁగాఁ బ్రీతితో దీని నీఁగాంచితి నని యున్నచో విధాతృనకు నిట్లు పాడియె విఘ్న మాపాదింప నమ్మహా ధ్వరమునఁ బుట్టినసరసిజాక్షి నే నెట్టు లొరులకు నీ నేర్తు నని దుఃఖ పరవశుఁ డయి యున్న ధరణిపతికిఁ ఆటవెలది: దత్పురోహితుండు దా నిట్టు లనియె న ప్పాండవులను గుఱించి బహువిధంబు లగు నిమిత్తములు నయంబునఁ జూచితి నెగ్గు లేదు వారి కెల్ల లగ్గు. 1-7-25 వచనము: తొల్లి దేవేంద్రుండు గొండొకకాలం బదృశ్యుం డై యుండిన నతని గానక శచీదేవి శోకింపంబోయిన సుప్రశ్రుతింజేసి బృహస్పతి దానికి దేవేంద్రా గమనంబు సెప్పె నని వేదంబుల వినంబడుం గావున నేను నుపశ్రుతిం జూచితి నిది దప్పదు పాండవులు పరలోకగతులు గారు పరమానందంబున నున్నవారు వార లెందుండియు నిందులకు వత్తురు నీవును సుచిత్తుండ వయి స్వయంవరం బిప్పురంబున ఘోషింపం బంపు మిది కన్యాదానంబునందు రాజులకు శాస్త్రచోదితం బనినం బురోహితువచనంబునం జేసి యూఱడి ద్రుప దుండు నేఁటికి డెబ్బదియే నగు దివసంబునం బౌషమాసంబున శుక్ల పక్షంబున నష్టమియు రోహిణినాఁడు స్వయంవరం బని ఘోషింపం బంచి. 1-7-26 కందం: ఎవ్వరికిని మోపెట్టను దివ్వను శక్యంబు గాని దృఢకార్ముకమున్ దవ్వై దివమునఁ దిరిగెడు నవ్విలసత్కనకమత్స్యయంత్రముఁ జేసెన్. 1-7-27 కందము: ధరణిఁ గలరాజులెల్లను బురుడునఁ గాంపిల్యనగరమున కరిగెద రొం డొరులం గడవఁగ నని భూ సురవరుఁ డెఱిఁగించెఁ బృషతసుతుకథ యెల్లన్. 1-7-28 వచనము: దాని విని పాండునందను లందులకుం బోవనున్నఁ గొడుకుల యభిప్రాయం బెఱింగి కుంతీదేవి యిట్లనియె. -: పాండవులు పాంచాలపురంబునకు బయలుదేరుట:- సం. 1_156_2 1-7-29 కందము: కడుఁ బెద్దకాల ముండితి మొడఁబడి యిం దెంతకాల మున్నను మన క య్యెడులాభ మేమి మఱి యె ప్పుడు నుచితమె యొరులయిండ్లపొత్తున నుండన్. 1-7-30 వచనము: దక్షిణపాంచాలంబు గరంబు రమ్యం బనియును బాంచాలపతి పరమధార్మికుం డనియుని వింటిమి మఱి యత్లుంగాక. </pre> 1397 2528 2005-09-27T07:39:49Z 207.46.50.75 Look at english help page at [http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:How_to_edit_a_page englist wiki help page] 1398 2530 2005-09-27T07:47:55Z Chavakiran 9 welcome. [[User:207.46.50.75|207.46.50.75]] 07:43, 27 September 2005 (UTC) Welcome, [[User:Chavakiran|Chavakiran]] 07:47, 27 September 2005 (UTC) 1399 2536 2005-09-27T11:36:53Z Chavakiran 9 <pre> శ్రీ మదాంధ్ర మహాభారతము ఆదిపరవము-సప్తమాశ్వాసము 1-7-1 శ్రీరాజరాజ వీర శ్రీరమణీరమ్యగంధసింధురహయశి క్షారూఢిదక్ష దక్షమ ఖారిదయాలబ్ధసుస్థిరైశ్వర్యపదా. 1-7-2 -:ధృష్టద్యుమ్నద్రౌపదుల యుత్పత్తివృత్తాంతము:- సం. 1_153_1 1-7-1 వచనము: అక్కథకుండు శౌనకాదిమహామునులకుం జెప్పె నట్లు పాండవులు విప్రవేషం బున నేకచక్రపురంబునందు వేదాధ్యయనంబు సేయుచు విప్రగృహంబున నున్న కొన్నిదినంబులకు నొక్కబ్రాహ్మణుండు ద్రుపదుపురంబుననుండి చను దెంచి విశ్రమార్థి యైన నాగృహస్థుండు వాని నభ్యాగతపూజల సంతుష్టుం జేసి యున్నంతఁ గుంతీదేవి గొడుకులుం దాను నవ్విప్రు నతి ప్రీతి నుపాసించి యయ్యా మీర లెందుండి వచ్చితి రేదేశంబులు రమ్యంబు లెందులరాజులు గుణవంతు లని యడిగిన నవ్విప్రుండిట్లనియె. 1-7-3 చంపకమాల: సొలయక యెల్ల దేశములుఁ జూచితి నందుఁ బ్రసిద్దు లైన రా జుల సుచరిత్రసంపదలుఁ జూచితి నా ద్రుపదేశుదేశముం బొలుపున నొండు దేశములు పోల్పఁగ నెవ్వియు లేవు సద్గుణం బులఁ బరు లెవ్వరున్ ద్రుపదుఁ బోలఁగలేరు ధరాతలంబునన్. 1-7-4 వచనము: ఆ ద్రుపదుండు దనకూఁతు నగ్నికుండసముద్భవ యైన దాని నయోనిజ నగణ్య పుణ్యలావణ్యగుణసమన్విత సమరూపుఁ డైన రాజపుత్త్రునకు వివాహంబు సేయంగానక స్వయంవరంబు రచియించుచున్నవాఁ డనినం గుంతియు ధర్మ తనయుండును విస్మితు లై యది యేమి కారణంబున నయోనిజ యయ్యె నక్కన్య నెవ్విధంబున ద్రుపదుండు వడసె దీని సవిస్తరంబుగాఁ జెప్పు మనిన నవ్విప్రుండు వారలకి ట్లనియె. 1-7-5 సీసము: ఆదిభరద్వాజుఁ డను మునికలశంబు నం దుర్భవించిన యనఘమూర్తి ద్రోణుండు మఱి పృషతున కుద్భవించిన ద్రుపదుండు నొక్కటఁ దొడఁగి యిష్ట సఖులయి వేదముల్ సదివి ధనుర్వేద మగ్ని వేశులతోడ నర్థిఁ గఱచి చని ద్రుపదుండు పాంచాలభూములకు రా జైన భారద్వాజుఁ డతనికడకు ఆటవెలది: నరిగి వానిచేత నవమానితుం డయి హస్తిపురికి వచ్చి యఖిలకురుకు మారవరుల నెల్ల మానుగా శస్త్రకో విదులఁ జేసె లోకవిదితయశుఁడు. 1-7-6 వచనము: ఇట్లు దనవలన విలువిద్య గఱచిన పాండవకౌరవకుమారులం జూచి ద్రోణుండు నా కవమానంబు సేసిన యప్పాంచాలు నోడించి పట్టికొని తెం డిదియ నాకు గురుదక్షిణ యగు నని పంచిన వల్లె యని యందఱు నా ద్రుపదుపయిం బోయి వానిచేత నిర్జితు లయిన నర్జునుండు ద్రుపదుతోడ మహాయుద్ధంబు సేసి వానిం బట్టికొని వచ్చి ద్రోణున కొప్పించిన నతండును. 1-7-7 ఆటవెలది: ఉల్లసంబు లాడి యోడకు పొ మ్మని ద్రుపదు విడిచిపుచ్చె ద్రోణుచేత నట్లు విడువఁబడి తదవమానతప్తుఁ డై పృషతనందనుండు పెద్దయలిగి. 1-7-8 వచనము: రణరంగంబున ద్రోణు వధియించునట్టి కొడుకును నర్జునునకు దేవి యగునట్టి కూఁతునుం బడయుదు నని బ్రహ్మవిదు లయిన బ్రాహ్మణులనివాసంబులకుం జని నిత్యంబును బ్రాహ్మణోపాస్తి సేయుచు నొక్కనాఁడు గంగాకూలంబు నందు వానప్రస్థవృత్తి నున్న యాజోపయాజులనువారి నిద్దఱ ననవరత వ్రతవ్యాసక్తులం గాశ్యపగోత్రులం గని వారికి నమస్కరించి యందుఁ గొండుక యయ్యును దపోమహిమ నెవ్వరికంటెఁ బెద్ద యైనవాని నుపయాజు నుపాసించి యి ట్లనియె. 1-7-9 కందము: మునినాథ నాకు సత్సుత జననం బగునట్టిక్రతువు సద్విధిఁ గావిం చినఁ గృతకృత్యుఁడ నగుదుం గొను మిచ్చెద నీకు లక్షగోధేనువులన్. 1-7-10 వచనము: అనిన నుపయాజుం డే నిట్టిఫలంబు న పేక్షించ నెవ్వరేని ఫలార్థు లగుదు రందుల కేఁగు మనిన ద్రుపదుండు వెండియు వానిన యొక్కసంవత్సరం బారాధించిన నమ్ముని వాని కి ట్లనియె. 1-7-11 తేటగీతి: అనఘచరితుఁడు మాయన్న వనములోనఁ జనుచు నొక్కనాఁ డొక్కపం డొనరఁ గాంచి కొనియె శుచి యగు శుచియుఁ గా దని యెఱుంగఁ బడని భూమితలంబుపైఁ బడినదాని. 1-7-12 వచనము: ఫలార్థి యయినవాఁడు తత్ఫలానుబంధంబు లయినదోషంబులు పరికింపండు గావున నమ్మునివరుండు నీ కభిమతంబు సేయుం బొ మ్మనిన ద్రుపదుం డరిగి సంగితాధ్యయనాదిపంచమహాయజ్ఞంబులు సేయుచు శిలోంఛవృత్తి భైక్ష సంపాదితకుటుంబభారుం డై ఘోరతపోవృత్తి నున్న యాజుం గని నమ స్కరించి యిట్లనియె. 1-7-13 కందము: మునినాథ నాకు సత్సుత జననం బగునట్టి క్రతువు సద్విధిఁ గావిం చినఁ గృతకృత్యుఁడ నగుదుం గొను మిచ్చెద నీకు లక్షగోధేనువులన్. 1-7-14 వచనము: అని ప్రార్థించి వెండియు నా ద్రుపదుండు యాజున కి ట్లనియె. 1-7-15 కందము: భారతవంశాచార్యుఁడు భారద్వాజుండు నా కపాయము సేశెన్ ఘోరాజి నతని నోర్చున పారపరాక్రము సుపుత్త్రుఁ బడయఁగవలయున్. 1-7-16 కందము: షడరత్ని ధనుర్ధరుఁ డె య్యెడ నజితుఁడు గాన వాని హీనుంగాఁ జే యుఁడు నాకుఁ జతుర్వర్గము వడయుట యని పృషతసుతుఁడు ప్రార్థించె మునిన్. 1-7-17 వచనము: అయ్యాజుండును యాజకత్వంబున కొడంబడి నీకోర్కికిం దగిన యట్టి కొడు కునుం గూఁతురు బుట్టుదు రోడకుండు మని యజ్ఞోపకరణద్రవ్యంబులు సమ కట్టికొని యథావిధి నుపయాజుండు సహాయుండుగా సౌత్రామణి యయిన కోకిలాదేవి పత్నిగా ద్రుపదుం బుత్రకామేష్టి సేయించిన నందు మంత్రాహుతు లం దృప్తుం డయిన యగ్నిదేవువలన. 1-7-18 కందము: జ్వాలాభీలాంగుఁడు కర వాలబృహబ్చాపధరుఁడు వరవర్మకిరీ టాలంకారుఁడు వహ్నియు పోలె రథారూఢుఁ డొక్కపుత్త్రుఁడు పుట్టెన్. 1-7-19 వచనము: మఱియు. 1-7-20 తరలము: కులపవిత్రసితేతరోత్పలకోమలామలవర్ణయు త్పలసుగంధి లసన్మహోత్పలపత్త్రనేత్ర యరాళకుం తలవిభాసిని దివ్యతేజముఁ దాల్చి యొక్కకుమారి ద జ్జ్వలనకుండమునందుఁ బుట్టెఁ బ్రసన్నమూర్తి ముదంబుతోన్. 1-7-21 వచనము: ఇట్లు పుట్టినయక్కొడుకునకుం గూఁతునకు ధృష్టద్యుమ్నుండును గృష్ణయు ననునామంబు లాకాశవాణి జనవిదితంబుగా నుచ్చరించె నట్లు ద్రుపదుండు లబ్ధసంతానుం డయి సంతసిల్లి యాజునకు యథోక్తదక్షిణ లిచ్చి బ్రాహ్మణు లం బూజించి ధృష్టద్యుమ్నుని ధనుర్వేదపారగుం జేయించి యున్నంత నక్కన్య యిపుడు వివాహసమయప్రాప్త యయిన. -: ద్రౌపదీవివాహప్రయత్నము:- అమూలము. 1-7-22 ఉత్పలమాల: మానితు లైన పాండవకుమారులుఁ గుంతియు లక్కయింట ను గ్రానలదగ్ధు లై రని ధరామరముఖ్యు లెఱింగి చెప్పఁగా నానరనాయకుండు విని యాతతశోకమహానలజ్వల న్మానసుఁ డయ్యె బంధుజనమంత్రిపురోహితవిప్రసన్నిధిన్. 1-7-23 వచనము: మఱియును. 1-7-24 సీసము: ఇంద్రసమానున కిందీవరశ్యామ సుందరాంగున కింద్రనందనునకు దేవిఁగాఁ బ్రీతితో దీని నీఁగాంచితి నని యున్నచో విధాతృనకు నిట్లు పాడియె విఘ్న మాపాదింప నమ్మహా ధ్వరమునఁ బుట్టినసరసిజాక్షి నే నెట్టు లొరులకు నీ నేర్తు నని దుఃఖ పరవశుఁ డయి యున్న ధరణిపతికిఁ ఆటవెలది: దత్పురోహితుండు దా నిట్టు లనియె న ప్పాండవులను గుఱించి బహువిధంబు లగు నిమిత్తములు నయంబునఁ జూచితి నెగ్గు లేదు వారి కెల్ల లగ్గు. 1-7-25 వచనము: తొల్లి దేవేంద్రుండు గొండొకకాలం బదృశ్యుం డై యుండిన నతని గానక శచీదేవి శోకింపంబోయిన సుప్రశ్రుతింజేసి బృహస్పతి దానికి దేవేంద్రా గమనంబు సెప్పె నని వేదంబుల వినంబడుం గావున నేను నుపశ్రుతిం జూచితి నిది దప్పదు పాండవులు పరలోకగతులు గారు పరమానందంబున నున్నవారు వార లెందుండియు నిందులకు వత్తురు నీవును సుచిత్తుండ వయి స్వయంవరం బిప్పురంబున ఘోషింపం బంపు మిది కన్యాదానంబునందు రాజులకు శాస్త్రచోదితం బనినం బురోహితువచనంబునం జేసి యూఱడి ద్రుప దుండు నేఁటికి డెబ్బదియే నగు దివసంబునం బౌషమాసంబున శుక్ల పక్షంబున నష్టమియు రోహిణినాఁడు స్వయంవరం బని ఘోషింపం బంచి. 1-7-26 కందం: ఎవ్వరికిని మోపెట్టను దివ్వను శక్యంబు గాని దృఢకార్ముకమున్ దవ్వై దివమునఁ దిరిగెడు నవ్విలసత్కనకమత్స్యయంత్రముఁ జేసెన్. 1-7-27 కందము: ధరణిఁ గలరాజులెల్లను బురుడునఁ గాంపిల్యనగరమున కరిగెద రొం డొరులం గడవఁగ నని భూ సురవరుఁ డెఱిఁగించెఁ బృషతసుతుకథ యెల్లన్. 1-7-28 వచనము: దాని విని పాండునందను లందులకుం బోవనున్నఁ గొడుకుల యభిప్రాయం బెఱింగి కుంతీదేవి యిట్లనియె. -: పాండవులు పాంచాలపురంబునకు బయలుదేరుట:- సం. 1_156_2 1-7-29 కందము: కడుఁ బెద్దకాల ముండితి మొడఁబడి యిం దెంతకాల మున్నను మన క య్యెడులాభ మేమి మఱి యె ప్పుడు నుచితమె యొరులయిండ్లపొత్తున నుండన్. 1-7-30 వచనము: దక్షిణపాంచాలంబు గరంబు రమ్యం బనియును బాంచాలపతి పరమధార్మికుం డనియుని వింటిమి మఱి యత్లుంగాక. </pre> 1400 2560 2005-10-03T12:41:57Z 202.144.95.244 వచనము. :అని యడిగిన ధర్మతనయునకుఁ గుంతీదేవి యీయేకచక్రపురంబున బ్రాహ్మ :ణుల బకాసురుండు బాధించుటయుఁ దమవిడిసినయింటి బ్రాహ్మణుని కైన :యాపదయు దానిం దీర్పం బవనతనయు బ్రాహ్మణార్థంబుగాఁ దనసమర్పం :చుటయుం జెప్పిన విని ధర్మజుండు దుఃఖము 1401 2542 2005-09-29T10:20:07Z Chavakiran 9 <pre> కందము: అడుగకయు విప్రవరులకు నడరఁగ నద్దేశమున గృహస్థులు భక్తిం గుడువఁగఁ బెట్టుదు రెప్పుడుఁ గడుహృద్యము లయిన మోదకంబులతోడన్. 1-7-32 వచనము: అందులకుం బోవుద మనినం గొడుకులెల్ల వల్లె యని మీపంచినవిధంబ చేయంగలవార మని యొడంబడి తమయున్న యింటి బ్రాహ్మణునకుం జెప్పి వీడ్కొని. -: పాండవులు ద్రుపదుపురంబున కరుగుచు వ్యాసమహర్షిం గనుట:- 1_7_33 చంపకమాల: ఉరుసరసీవనంబులు మహో గ్రనగంబులు నేఱులున్ సుదు స్తరవిపినంబులుం గడచి ధన్యులు పాండుకుమారకుల్ నిరం తరగతి నేఁగుచుం గనిరి ధర్మసమేతుఁ బితామహుం దమో హరు హరిమూర్తి నార్తిహరు నాదిమునీంద్రుఁ బరాశరాత్మజున్. 1_7_34 కని వినయమ్మున నమ్మునీంద్రునకు నందఱు నమస్కారంబు సేసిన వారలం జూచి కరుణారసపూరితాంతఃకరణుం డయి వ్యాసభట్టారకుం డిట్లనియె. కందము: ధర్మసుతుఁ డున్నచోటను ధర్మువునకు హాని గలదె ధారుణినైనన్ ధర్మువ తాత్పర్యముగా నిర్మలమతి నెగడునది వినీతాత్ముల రై. 1_7_36 సీసము: తా నొక్కమునికన్య దనకర్మవశమునఁ బతిఁ బడయంగ నోపక యుపేత దౌర్భాగ్య యై ఘోరతప మొనరించిన దానికి శివుఁడు ప్రత్యక్ష మయ్యు వేఁడుము వర మన్న వేడ్కతోఁ బతిదాన మని యేనుమాఱు లయ్యబల వేఁడె నట్లేని నీకు దేహాంతరంబునఁ బతు లగుదు రేవురు పరమార్థ మనియు ఆటవెలది: హరుఁడు కరుణ నిచ్చె నది యిప్డు పాంచాల పతికిఁ గృష్ణ యనఁగఁ బంకజాక్షి యుద్భవిల్లి పెరుఁగుచున్నది తత్స్వయం వరము సేయుచున్నవాఁడు నేఁడు. 1_7_37 వచనము: మీరు ద్రుపదుపురంబునకుం జక్క నరుగునది యందు మీకు ల గ్గగు నని చెప్పి కృష్ణద్వైపాయనుం డరిగినఁ బాండునందనులు జననీసహితం బనవర తంబు రాత్రులుం బగళ్ళును బయనంబు బోవువా రొక్కనాఁ డర్థరాత్రంబున గంగయందు సోమశ్రవం బను తీర్థంబున స్నానార్థు లై యర్జునుండు ప్రకాశార్థంబును రక్షణార్థంబునుం గా నొక్కకొఱవి సేతఁ బట్టుకొని ముందఱం బోవ నందఱు నరుగునెడ నంగారపర్ణుఁ డను గంధర్వుం డంగనాసహితంబు గంగకు నంతప్రొద్దు జలక్రీడార్థంబు వచ్చినవాఁ డప్పాండవుల పాదధ్వని విని యలిగి విల్లు గొని గుణధ్వనిం జేసి వారి కి ట్లనియె. 1_7_38 కందము: ఇల నర్థరాత్రమును సం ధ్యులు రెండును భూతయక్షదానవ గంధ ర్వులు గ్రుమ్మరియెడు ప్రొద్దులు వెలయఁగ నిం దవనిచరులు వెఱతురు నడవన్. -:అర్జునుఁ డంగారపర్ణుని జయించుట:- సం: 1_158_9 వచనము: ఇవ్వేళలయందుఁ గ్రుమ్మరియెడువారి నెంతబలవంతుల నైనను రాజుల నయినను నిగ్రహింతుము నన్ను డాయకుం డెడగలిగి పొం డే నంగారపర్ణుం డను గంధర్వుండఁ గుబేరుసఖుండ నెప్పుడు నిందు విహరించుచుండుదు నన్నెఱుంగరె యివ్వనంబును గంగాతీరంబును నంగారపర్ణంబులునా జగద్విదితంబులు దీని మానవులు సొరనోడుదు రనిన వాని కర్జునుం డి ట్లనియె. 1_7_40 కందము: నడురేయి సంధ్యలందును నడ్వఁగ నోడుదు రశక్తనరు లొరులు భయం పడుదుమె యే మెయ్యెడ నె ప్పుడు నడతుమ యధికశక్తిపురుషుల మగుటన్. 1_7_41 కందము: అడవులు నేఱులు నివి నీ పడసినయవి యట్టె పుణ్యభాగీరథి యి ప్పుడమిఁ యట్టె పుణ్యభాగీరథి యి ప్పుడమిఁ గలజనులకెల్లను నెడపక సేవ్యంబ కాక యిది నీయదియే. 1_7_42 సీసము: హైమవతోత్తుంగహేమశృంగంబున నుండి భూమికి వచ్చి యుదధి గూడె గంగనా మూఁడుదెఱంగుల నదియు మం దాకిని నాసత్పథంబునందు సురసిద్ధమునివియచ్చరసేవ్య యయ్యె న య్యధమలోకంబునయందు భోగ వతి యన నొప్పె నున్నతి నిట్లు త్రిభువన పావని యైన యిప్పరమమూర్తి ఆటవెలది: బార్వతీశమకుటబంధబంధురతరా వాస గంగ నాడ వచ్చి నీవు వలవ దనిన నుడుగువారము గాము నీ విఘ్నవచనములకు వెఱతు మెట్లు. 1_7_43 వచనము: అనుచు నిజజననీభాతృసహితుం డయి గంగాభిషేకార్థంబు చనుదెంచు నయ్యర్జునుపయి నంగారపర్ణుం డతినిశితసాయకంబు లేసిన నర్జునుం డలిగి తనచేతికొఱవి విదిల్చి యయ్యమ్ములు దన్నుం దాఁకకుండం గాచికొని వానికి ట్లనియె. 1_7_44: ఆటవెలది: వెడఁగ యిట్టిపాటి వెఱపించుటలును మా యలును నేమి సేయు నస్త్ర విదులఁ బెక్కు లయ్యు నీబిభీషికల్ నుఱువులు విరియునట్టు లిందు విరియుఁ జూవె. 1_7_45 అగ్ని దేవుండు బృహస్పతి కిచ్చె ము న్నతఁడు భరద్వాజుఁ డనఁగఁ బరగు ముని కిచె నమ్మహాముని భార్గవున కిచ్చె భార్గవుండును గుంభభవున కిచ్చె నమ్మహాత్ముండు నా కతిదయ నిచ్చె ని య్యనలాస్త్ర మని దాని నమ్మహోగ్ర గంధర్వుపై వైచె ఘనుఁ డింద్రసుతుఁ డంతఁ దద్రథం బప్పడ దగ్ధ మయిన ఆటవెలది: నగ్నిదాహభీతి నంగారపర్ణుండు బమ్మరిల్లి నేలబడిన వానిఁ గొప్పు వట్టి యీడ్చికొని వచ్చె ధర్మజు కడకు నింద్రసుతుఁడు కడిమి మెఱసి. 1_7_46 కందము: వానిమనోవల్లభ కుం భీనసి యనునది గరంబుభీతి నశేషో ర్వీనాథులార దయఁ పతి దానము నా కిండు మీకు ధర్మువు పెరుఁగున్. 1_7_47 కందము: అని యఱచుచున్న దానికి ననఘుఁడు గరుణించి పాండవాగ్రజుఁ డయ్య ర్జునుఁ జూచి వీని విడువుమ యని నోడినవాని హీను నపగతశౌర్యున్. 1_7_48 ఆటవెలది: అనిన నరుఁడు వల్లె యని వాని కనియె గం ధర్వ నిన్నుఁ గరుణ ధర్మరాజు కురుకులేశ్వరుండు శరణశరణ్యుండు విడువఁ బనిచె నింక వెఱవకుండు. వచనము: అని వాని నాశ్వాసించి విడిచిన నట్లు నిర్జితుం డై యర్జునున కంగారపర్ణుండి ట్లనియె. :- అంగారపర్ణుం డర్జునితో సఖ్యము సేయుట:- సం: 1_158_35 మత్తేభము: అని నీచేతఁ బరాజితుండ నయి నాయంగారపర్ణత్వ మిం కను దాల్పన్ మది నంత నిర్లజుఁడనే గర్వం బడంగన్ రణం బున ము న్నోడియుఁ బూర్వనామనునఁ బెంపున్ గర్వముం దాల్చువాఁ డనఘా సత్సభలందు మెచ్చబడునే హాసాస్పదీభూతుఁ డై. వచనము: నీయాగ్నేయాస్త్రంబున దగ్ధరథుండ నయ్యును గంధర్వమాయ ననేకరత్న విచిత్రితం బైన రథంబు వడసి యిదు మొదలుగాఁ జిత్రరథుండ నయ్యెద నీ పరాక్రమంబునకు మెచ్చితి నీతోడిసఖ్యంబు నాకభిమతం బయినది నాతపంబునం బడయంబడిన చాక్షుషి యనువిద్య నీ కిచ్చెద దీనిం దొల్లి మనువు వలన సోముండు వడసె సోమునివలన గంధర్వపతి యయిన విశ్వావసుండు వడసె నాతనివలన నేను బడసితి నెవ్వండేని మూఁడులోకంబులుం జూడనిచ్చగించు నాతండు దనయిచ్చకుం దగ నివ్విద్యపెంపున సర్వంబునుం జూచు నేము దీననచేసి కాదె మానవులకు విశేషుల మై వేల్పులచేత శాసింపబడక జీవించెద మిది కాపురుషప్రాప్తం బై ఫలియింపదు. నీవు తాపత్యవంశవర్థనుండవు మహాపురుషుండవు నీకు సఫలం బగు నీదివ్యవిద్య గొను మిచ్చెద దీనిఁగొనునుప్పుడు షణ్మాసవ్రతంబు సేయవలయు నీవు నాకు నాగ్నేయాస్త్రంబిచ్చునది మఱి మహాజవస్త్త్వంబులుఁ గామగమనంబులు నయిన గంధర్వ హయంబులు మీకేవురకుం బెఱు నూఱేసి యిచ్చెద. సీసము: వృత్రుపై గీర్వాణవిభు డల్గి వజ్రంబు వైచిన నది వాని వజ్రకఠిన పటుమ స్తకంబునఁ బడి పాతరయమునఁ బదివ్రయ్య లైనఁ దద్భాగచయము క్రమమున బ్రాహ్మణక్షత్త్రవిట్ఛూద్రుల యందు వేదంబులు నాయుధములు హలము శుశ్రూషయు నయ్యె వజ్రంబులు వాహంబులందు జవంబు నయ్యె తేటగీతి: నట్టిజవమున నభిమతం బగుచు నున్న యట్టి హయసమూహం బయ్యె యవనిపతుల కఖిలభువనముల్ రక్షించునపుడు సకల సాధనములలో నుత్తమసాధనంబు. వచనము: అనిన వాని కర్జునుం డిట్లనియె. 1_7_54 ఆటవెలది: ఎంతమిత్రు లైన నెన్నండు నొరులచే విద్యయును జయంబు విత్తచయము గొనఁగ నొల్ల నాకుఁ గూర్తేని యనలాస్త్ర మనఘ నీవు గొనుము హయము లిమ్ము. 1_7_55 వచనము: నీతోడ సఖ్యంబుఁ జేసెద మఱి మమ్ముఁ బరమధార్మికులం బరమబ్రహ్మణ్యుల నేమికారణంబున నుదరిపలికి తనిన గంధర్వుం డి ట్లనియె. కందము: విమలము లయి లోకత్రిత యమునఁ బ్రవత్రిల్లు మీమహాగుణములు ని త్యము విందు నారదప్రము ఖమునీశ్వరసిద్ధసాధ్యగణములవలనన్. 1_7_57 కందము: మేరునగోత్తంస మహీ భారదురంధరుల మిమ్ముఁ బాండవుల గుణో దారుల ధీరుల నెఱుఁగని వా రెవ్వరుఁ గలరె భరతవంశోత్తములన్. వచనము: ఏను మిమ్ము నెఱింగియు మీకు నగ్నిపరిగ్రహంబును బ్రాహ్మణసంగ్రహంబును లేమిం జేసి పరుసంబులు పలికితి మఱియును. 1_7_59 ఉత్పలమాల: ఇంతులగోష్టి నున్నయతఁ డెంతవివేకము గల్గెనేని య త్యంతమదాభిభూతుఁ డగు ధర్మువు దప్పు బ్రియం బెఱుంగఁ డే నెంత వివేకినయ్యును సహింపక యింతులయొద్దఁ బల్కితిన్ వింతయె కాముశక్తి యుడివింపఁగ శక్యమె యెట్టివారికిన్. కందము: సురగరుడవిషోరగయ క్షరాక్షసపిశాచభూతగంధర్వులు నో పరు ధిక్కరింప బ్రాహ్మణ పురస్కృతులఁ బుణ్యమతుల భూతలపతులన్. </pre> 1402 2544 2005-09-29T11:42:18Z Chavakiran 9 <pre> -:అంగారపర్ణుఁడు కౌరవులకుఁ బురోహితునిఁ బురక్సరిపుఁ డని చెప్పుట:- సం. 1_159_17 సీసము: అనవద్యు వేదవేదాంగవిశారదు జపహోమయజ్ఞ ప్రశస్తు సత్య వచను విప్రోత్తము వర్గచత్రుష్టయ సాధనసఖు సదాచారు సూరి సేవ్యుఁ బురోహితుఁ జేసిన భూపతి యేలు నుర్వీతలంబెల్ల నిందుఁ బరలోకమునఁ బుణ్యపరులలోకంబులు వడయు జయస్వర్గఫలము సూవె ఆటవెలది: రాజ్య మదియు నుర్వరాసురవిరహితుఁ డయిన పతికిఁ గేవలాభిజాత్య శౌర్యమహిమఁ బడయసమకూరునయ్య తా సత్య నిత్యసత్యభాషణుండ, 1_7_62 వచనము: మీరు ధర్మానిలశ క్రాశ్వినులవరంబునం బాండురాజునకుం గుంతీమాద్రులకుం బుట్టినవారలు ధర్మవిదులరు వేదవేదాంగధనుర్వేదపారగుం డయిన భారద్వాజు శిష్యుల రఖిలలోకహితులరుం గావునం బురోహితరహితుల రై యుండఁదగదు. ఆటవెలది: పాండుపుత్త్ర నీవు బ్రహ్మచర్యస్థుండ వగుటఁ జేసి మన్మథార్తు నన్ను నొడిచి తిందు రాత్రియుద్ధంబు సేసి కా మోపభోగనిరతుఁ డోటు వడఁడె. 1_7_64 వచనము: మఱియుఁ గామప్రవృత్తుం డయ్యును మహీపతి మహీసురవరపురస్సరుండగునేని యెల్లయుద్దంబు శత్రుల జయించు. 1_7_65. ఉత్పలమాల: వేదము వేదియుం గలుగు విప్రవరేణ్యుఁ డగణ్యపుణ్యసం పాది పురోహితుం డయినఁ బాపము వొందునె భూపతిం బ్రతా పోదయ కాన మీదగుగుణోన్నతికిం దగ ధర్మత త్త్వసం వేదిఁ బురస్కరింపుడు పవిత్రచరిత్రు మహీసురోత్తమున్‌. 1_7_66. తేటగీతి: అనిన వానికి నర్జునుం డనియె మమ్ము ననఘ తాపత్యు లని పల్కి తతిముదమున నేము కౌంతేయులము మఱి యెట్లు సెప్పు మయ్య తపతి కపత్యుల మైన తెఱఁగు. -:తపతీసంవరణోపాఖ్యానము:- సంఖ్య: 1_160_3 వచనము: అనిన నర్జునునకు నంగారపర్ణు డి ట్లనియె. సీసము: ఆదిత్యునకుఁ బుత్త్రి యనఘ సావిత్రికి ననుజ యుత్తమలక్షణామలాంగి తపతి యంకన్యక ధవళాయతేక్షణ యౌవనసంప్రాప్త యైన దానిఁ జూచి యక్కన్యక సురుచిరగుణముల కనుగుణుం డగు నిర్మలాభిజాత్యుఁ బతి నెవ్విధంబునఁ బడయుదునో యని తలఁచుచునున్న యత్తపనుగుఱిచి ఆటవెలది: భక్తిఁ దపము సేసెఁ బ్రభుఁ డజామీఢనం దనుఁడు భరతకులుఁడు ధర్మవిదుఁడు సర్వగుణయుతుండు సంవరణుం డను వాఁడు కృతజపోపవాసవిధుల. చంపకమాల: గగనమునందు నెందు నధిక ప్రభ నేను వెలుంగునట్టు లి జ్జగతిఁ బ్రసిద్దుఁ డై వెలుఁగుసంవరణుండ మదీయపుత్త్రికిం దగుపతి వీని కిచ్చెద ముదంబున నీలలితాంగి నంచు మా నుగ నెడ నిశ్చయించెఁ దపనుండు దదీయతపః ప్రసన్నుఁ డై. వచనము: అంత నొక్కనాఁడు సంవరణుండు మృగయావినోదార్థి యయి వనంబునఁ బరిభ్రమించి యధికక్షుత్పిపాసాపీడితపతితతురంగుం డయి యేకతంబ పాద చారి యై చని యొక్క పర్వతవనోద్దేశంబునందు. 1_7_71 కందము: కనియె నొకకన్య గోమలిఁ గనక ప్రభ నిజశరీరకాంతి నుపాంతం బున వృక్షలతావలిఁ గాం చనమయముగఁ జేయుచున్నచంద్రనిభాస్యన్‌. -: సంవరణుఁడు దపతిం జూచి మోహించుట:- సంఖ్య: 1_160_25 వచనము: కని యనిమిషలోచనుండయి మనంబున నిట్లని వితర్కించె. 1_7_73. సీసము: త్రిభునలక్ష్మి యేతెంచి యేకాంత మి ట్లేలొకో యున్నది యివ్వనమున గగనమణి ప్రభ గగనంబునందుండి యవనీతల ప్రాప్త మయ్యె నొక్కొ శంభుండు లావణ్యసద్గుణసముదాయ మింద యిమ్ముగ సంగ్రహించె నొక్కొ దీనియంగముల బొందిన యివ్విభూషణ శ్రీ యేమిపుణ్యంబుఁ జేసెనొక్కొ ఆటవెలది: యమరకన్యయొక్కొ యక్షకన్యకయొక్కొ సిద్దకన్యయొక్కొ శ్రీసమృద్ధి సర్వలక్షణ ప్రశస్తాంగి యిది దివ్య కన్య యగు ననంతకాంతి పేర్మి. 1_7_74 చంపకమాల: నెఱికురులన్‌ విలోలసితనేత్రయుగంబును నొప్పులోల్కువా తెఱయును దీనియాననముతెల్వి కరంబు మనోహరంబు నా యెఱిఁగినయంతనుండి సతి నిట్టి లతాలలితాంగిఁ జూచి యే నెఱుఁగ సురేంద్రకన్యకలు నిట్టిరె రూపవిలాససంపదన్‌. వచనము: అని వితర్కించుచు మదనకర్కశమార్గణలక్షీభూతచేతస్కుం డయి తదీయ గుణమయపాశబధుండునుంబోలెఁ గదలనేరక తన్నివేశితచేతనుండునుం బోలెఁ ద న్నెఱుంగక తద్రూపామృతపానంబున ననిమిషత్వంబునం బొందిన తననయనంబులు దానియంద నిలిపి సంవరణుం డక్కన్యకకి ట్లనియె. 1_7_76. ఆటవెలది: ఎఱుఁగఁ జెప్పు మబల యెవ్వరిదాన వి ట్లేల యున్నదాన వేకతంబ క్రూరవనమృగములు గ్రుమ్మరుచున్న యీ విజనవిషమశై లవిపినభూమి. కందము: అని పలుకుచున్న నృపనం దనునకు మఱుమాట యీక తామరసనిభా నన మేఘమధ్యసౌదా మని వోలె నడంగె దృష్టిమార్గము గడవన్‌. వచనము: ఇట్లదృశ్యం బయిన యక్కన్యకం గానక మానవపతి మానరహితుం డయి మహీతలంబుపయిం బడి ప్రలాపించుచున్న నాతనినభినవయౌవనవిభ్రమోద్భాసితు నంగజాకారుం జూచి తపతి తానును మదనబాణబాధిత యై తనరూపంబుఁ జూపి మధురవచనంబుల ని ట్లేల మోహగతుండ వయి తని పలికిన దానికి సంవరణుం డి ట్లనియె. 1_7_79. చంపకమాల: ధరణి నతి ప్రతాపబలదర్పములన్‌ విన నేన పెద్ద నె వ్వర్కిని మున్‌ భయంపడనివాఁడ భయార్తుఁడ నైతి నిప్డు పం కరుహదళాయతాక్షి దయఁ గావుము నన్ను భవన్నిమిత్తదు ర్భరతరపంచబాణహతిఁ బంచతఁ యుండునట్లుగన్‌. 1_7_80. వచనము: నన్ను గాంధర్వవివాహంబున వరియింపు మనిన సంవరణునకుఁ దపతి యిట్లనియె. కందము: భువనైకదీపకుం డగు సవితృనకుఁ దనూజ మఱియు సావిత్రికి నే నవరజ నవినయవర్జిత నవనీశ్వర వినుము తపతి యను సురకన్యన్‌. 1_7_82. వచనము: నాయందు నీకుం బ్రియంబు గలదేని మదీయజనకు నడుగుము న న్నిచ్చు నింతులకు స్వాతంత్ర్యంబు లేమి నీ వెఱుంగుదువు గాదె కావున ననవరత జప నియమ ప్రణిపాతంబుల నాదిత్యు నారాధింపు మని చెప్పి తపతి యాదిత్య మండలంబున కరిగె నంత సంవరణుండు మూర్ఛాగతుం డయి పడియున్న నాతనియమాత్యుండు వచ్చి శీతలపరిషేచనంబు సేసిన మూర్ఛదేఱి యమ్మహీపతి మహాభక్తి నప్పర్వతంబున నుండి సూర్యు నారాధించుచు. :- వసిష్టుఁడు తపతినిఁ గొనితెచ్చి సంవరణునకు వివాహంబు సేయించుట:- సంఖ్య. 1_162_12 చంపకమాల: ప్రతిహతరాగకోపభయుఁ బంకరుహప్రభవ ప్రభావు దూ రితదురితున్‌ మునీశ్వరవరిష్టు వసిష్టమహామునిం బురో హితు నతిభక్తితోఁ దలఁచె నిష్ట మెఱింగి వసిష్టుఁడున్‌ సమా హితమతి నేఁగుదెంచి కనియెం బ్రభు సంవరణుం బ్రియంబునన్‌. 1_7_84. వచనము: ఇట్లు దలంచిన పండ్రెండగు దివసంబునకు వచ్చి వసిష్టుం డవిరతవ్రతోప వాసకృశీభూతశరీరుం డయి యున్న సంవరణుం జూచి యాతండు తపనసుత యయిన తపతియందు బద్ధానురాగుం డగుట తనయోగదృష్టి నెఱింగి. 1_7_85. చంపకమాల: జగదభివంద్యుఁ డాక్షణమ సమ్మతి సంవరణప్రయోజనం బొగి నొనరింప గా నయుతయోజనముల్‌ చని లోకలోచనుం డగుదిననాథు నాతతసహస్రకరుం గని సంస్తుతించె న త్యగణిత వేదమంత్రముల నమ్మునినాథుఁ డతిప్రియంబునన్‌. వచనము: సూర్యుండును వసిష్టమహాముని నతిగౌరవంబున సంభాచించి భవదాగమనప్రయోజనంబు సెప్పు మనిన వసిష్టుం డి ట్లనియె. 1_7_87. సీసము: అలఘుండు పౌరవకులశేఖరుండు సం వరణుఁ డన్వాఁ డనవరతకీర్తి విదితుండు ధర్మార్థవిదుఁడు నీపుత్త్రికి నగణితగుణములఁ దగువరుండు గావున నతనికి దేవిఁగాఁ దపతి నీ వలయుఁ గూఁగులఁ గన్నఫలము దగిన వరులకు సద్ధర్మచరితుల కీఁగాంప కాదె నావుడు సూర్యుఁ డాఏరించి ఆటవెలది: వరుఁడు రాజవంశకరుఁడు సంవరణుండ యనుగుణుండు దీని కని కరంబు గారవమున నిచ్చి యాఋషితోడఁ బు త్తెంచెఁ దపతిఁ గురుకులాంచితునకు. 1_7_88. వచనము: ఇట్లొక్కనిమిషంబున మున్నూటయఱువదినాలుగుయోజనంబులు పఱచు నాదిత్యురథంబుతో నశ్రమంబున నరిగి తపనదత్త యయిన తపతిం దోడ్కొనివచ్చి వసిష్టుండు విధివంతంబుగా సంవరణునకుం దపతి వివాహంబు సేయించెఁ గావున మహాత్ము లయిన పురోహితులం బడసినరాజుల కభీష్టంబు లయిన శుభంబు లగుట నిశ్చయం బిట్లు సంవరణుండు దపతి వివాహంబయి. కందము: ఆతరుణియందుఁ జేతో జాతసుఖప్రీతిఁ దగిలి శైలాటవులన్‌ వీతనృపకార్యధర్మ వ్రాతుం డయి పదియురెండువర్షము లుండెన్‌. 1_7_90. వచనము: దానంజేసి మహీతలంబున కనావృష్టి యయిన నెఱింగి వసిష్టుండు శాంతిక పౌష్టికవిధు లొనరించి సంవరణు దోడ్కొని హస్తిపురంబున కరిగిన నఖిల ప్రజలకు ననురాగం బయ్యె ననావృష్టిదోషంబునుం బాసె నంత సంవరణునకుఁ దపతికిం దాపత్యుం డై వంశకరుండు పుట్టె నదిమొదలుగా మీరును దాపత్యుల రయితి రని గంధర్వుండు చెప్పిన నర్జునుండు వెండియు నిట్లనియె. </pre> 1403 2549 2005-10-02T03:20:06Z 219.91.189.122 1_4_9 కందము ఆతని రాజ్యంబున ను ర్వీతలము ప్రజాసమృద్ధి వెలసి రుజాశో కాతంకక్షయశంకా పేతం బై ధర్మచరితఁ బెరుఁగుచునుండెన్ 1_4_10 వచనము అమ్మహీపతి యొక్కఁనాడు మృగయావినోదార్థి యయి యాదిత్యహయం బులకంటె వడిగలవాహనంబులు పూని రథం బెక్కి యాజానేయతురంగా రూఢులైన యాశ్వికులు పరివేష్టించి రాఁగ ననంతకుంతశక్తిచాపకృపాణ పాణు లయిన వీరభటసహస్రంబులతోఁ జని వనంబులోని మృగంబులం జుట్టిముట్టి। 1_4_11 కందము కలయఁగ నార్పుల బొబ్బల యలివున నవ్విపిన మనుమహోదధిఁ బెలుచం గలఁచెను దుష్యంత మహా బలమందరనగము సత్త్వభయజననం బై। 1_4_12 కందము సరభసపరిచలితమహా శరభద్విపరిపువరాహశార్దూలమద ద్విరదాదిప్రకరభయం కరవనమధ్యమున నృపతి గడుఁ గడిమి మెయిన్। 1_4_13 కందము ఓసరిలి పఱచుమృగముల నేసియు డాసినమృగముల నెగచి భుజాసిన్ వ్రేసియుఁ జంపెను మృగయా వ్యాసక్తి నపారఘోరవన్యమృగాలిన్। 1_4_14 వచనము ఇట్లు పెక్కుమృగంబుల నెగచి చంపుచు మఱియుఁ జంపెడు వేడుక నతి దూరంబున కరిగిన నాతనిరథవేగంబు ననుగమింప నోపక యధికక్షుత్పిపాసా పరవశు లయి పదాతు లయ్యయిప్రదేశంబుల విశ్రమించి రంత దుష్యంతుండు కతిపయామాత్యపురోహితసహితుండై కొండొకనేల యరిగి ముందట నొక్క పుణ్యనదీతీరంబున వివిధసురభికుసుమఫలభారవినమ్రతర ులతాగుల్మపరిశో భితం బయిన యొక్కవనంబు గని। -: కణ్వాశ్రమ వర్ణన :- 1_4_15 కందము అమరపతిఖాండవమునకు రమణను వైశ్రవణుచైత్రరథమునకు సమా నముగా దీనిని భూభా గమునను రచియించె నొక్కొ కమలజుఁడు దయన్। 1_4_16 వచనము అని దానిరమణీయభావంబుఁ బొగడుచు జనుదెంచి యవ్వనంబు సొచ్చు నప్పుడు 1_4_17 చంపకమాల అతిరుచిరాగతుం డయిన యాతనికిన్ హృదయప్రమోద మా తతముగ నవ్వనంబున లతాలలనల్ మృదులానిలాపవ ర్జితకుసుమాక్షతావళులు సేనలు వెట్టిన యట్టి రైరి సం పతదళినీనినాదమృదుభాషల దీవన లొప్ప నిచ్చుచున్। 1_4_18 వచనము మఱియును 1_4_19 కందము కాఱడవిఁ బఱచుమృగముల నూఱడకం దిగిచి డస్సి యున్నతనిశ్రమం బాఱఁగ నెడఁ బరితాపము దీఱఁగఁ బై వీచె నన్నదీపవనంబుల్। 1_4_20 మానిని ఏచి తనర్చి తలిర్చిన క్రోవుల నిమ్మగుఠావులజొంపములం బూచినమంచియశోకములన్ సురపొన్నలఁ బొన్నల గేదఁగులం గాచి బెడంగుగఁ బండిన యాసహకారములం గదళీతతులం జూచుచు నీనుల కింపెసఁగన్ వినుచున్ శుకకోకిలసుస్వరముల్। 1_4_21 కవిరాజవిరాజితము చనిచని ముందట నాజ్యహవిర్ధృతసౌరబధూమలతాతతులం బెనఁగినమ్రాకుల కొమ్మమీఁద నపేతలతాంతము లైనను బా యని మధుపప్రకరంబులఁ జూచి జనాధిపుఁడంత నెఱింగెఁ దపో వన మిది యల్లదె దివ్యమునీంద్రునివాసము దా నగు నంచు నెదన్ 1_4_22 వచనము ఇట్లు హృదయసుఖావహం బగుచున్న యవ్వనంబులో నరిగి యరిగి యన వరతమహాద్విజపఠ్యమానవేదధ్వనులను నవిచ్ఛిన్నహూయమానాగ్నిహోత్ర స్వాహాశభ్దంబులను ననేకమునిగణప్రణీతవచనవిషయవిభాగవినిర్ణయ న్యాయనిపుణవిద్వత్సభాసంభాషణఘోషంబులను బ్రతిపక్షదుర్విభేదప్రమాణ విచార్యమాణవేదార్థమీమాంసకగోష్ఠీవివాదనాదంబులనుం జేసి మ్రోయుచు యజ్ఞ ప్రయోగప్రవీణు లయిన యాజ్ఞికులకును విహితానుష్ఠానాసక్తు లయిన యనుష్ఠాతలకును నధితతపోనిరతు లయిన మహాతపోధనులకును నివాసం బయిన పుణ్యనదీతీరంబునఁ దదయు రమ్యం బయి గంగాతీరంబున నర నారాయణస్థానంబునుంబోలె జగత్పావనం బైన కణ్వమహామునియాశ్ర మంబు గని యందు 1_4_23 సీసము శ్రవణసుఖంబుగా సామగానంబులు చదివెడు శుకములచదువు దగిలి కదలక వినుచున్న కరులయు గరికర శీతలచ్ఛాయఁ దచ్ఛీకరాంబు కణముల చల్లనిగా డ్పాసపడి దానిఁ జెంది సుఖం బున్న సింహములయు భూసురప్రవరులు భూతబలుల్ చెచ్చి పెట్టు నీవారాన్నపిండతతులు తేటగీతి గడఁగి భక్షింప నొక్కటఁ గలసి యాడు చున్న యెలుకలుఁ బిల్లులయొండుసహజ వైరివర్గంబులయు సహవాస మపుడు సూచి మునిశక్తికెంతయుఁ జోద్య మంది। 1_4_24 వచనము ఇక్కాశ్యపుం డైన కణ్వమహామునీంద్రునకు నమస్కరించి వచ్చెద నావచ్చు నంతకు నందఱు నిచ్చోటన యుండు నది యని 1_4_25 చంపకమాల వలయునమాత్యులం దగినవారల నుండఁగఁ బంచి ధారుణీ తలవిభుఁ డొక్కరుండ చని తన్విఁ బయోజదళాయతాక్షి సం కులమిళితాళినీలపరికుంచితకోమలకుంతలన్ శకుం తల యను కన్యకం గనియెఁ దన్మునివల్లభుమందిరంబునన్ 1_4_26 వచనము అదియును ననంతవిలాసంబున జయంతుండపోని దుష్యంతు నెఱింగి యతి సంభ్రమంబున నాసనార్ఘ్యపాద్యాదివిధులం బూజించి కుశలం బడిగి యున్న నక్కన్యకం జూచి దుష్యంతుం డిట్లనియె 1_4_27 ఉత్పలమాల క్రచ్చఱ వేఁట వచ్చి యిట కణ్వమహామునిఁ జూచి పోవఁగా వచ్చితి మెందు బోయిరొకొ వా రనినన్ విని యాలతాంగి వా రిచ్చట నుండి యీక్షణమ యేఁగిరి కానకుఁ బండ్లు దేర మీ వచు టెఱింగిరేని జవల్లభ రారును వత్తు రింతకున్ 1_4_28 వచనము వచ్చునంతకు నొక్కముహూర్తం బుండునది యనిన విని యక్కోమలి వినయంబునకు మృదుమధురవచనంబులకు సంతసిల్లి దానిం కన్యకఁగా నెఱింగి మనోజరాజ్యలక్ష్మియుంబోని దాని సర్వలక్షణలక్షితంబు లయిన సర్వా వయవంబులుం జూచి సంచలితహృదయుండై నీ వెవ్వరికూఁతుర విట్టి రూపలావణ్యవిలాసవిభ్రమగుణసుందరి విందుల కేల వచ్చి తని యడిగిన నది యిట్లనియె -: శకుంతల దుష్యంతునకుఁ దన జన్మక్రమం బెఱింగించుట :- 1_4_29 కందము జగతీవల్లభ యే న త్యగణిత ధర్మస్వరూపుఁ డని జనముల దన్ బొగడఁగ జగదారాధ్యుం డగు కణ్వమహామునీంద్రునాత్మజ ననిన్ 1_4_30 చంపకమాల ఇది మునికన్య యేని మఱి యేలొకొ యీలలితాంగియందు నా హృదయము దద్దయుం దవిలె నిప్పలు కింకను నమ్మనేరన య్యెద విజితేంద్రియుం డనఁగ నిమ్మునిఁ బాయక విందు నంచు దా నిది కలరూ పెఱుంగ ననీపతి యుత్సుకుఁ డయ్యె నాత్మలోన్ 1_4_31 వచనము ఇట్లు దుష్యంతుం డాశకుంతలజన్మం బెఱుంగ వేఁడి వెండియు దాని కిట్లనియె 1_4_32 తేటగీతి ఉత్తమాశ్రమనిష్ఠితుంఁ డూర్ధ్వరేతుఁ డైన కణ్వమహాముని యనఘచరితుఁ డట్టిముని కెట్లు గూఁతుర వైతి దీని నాకు నిఱుఁగంగఁ జెప్పుము నలిననేత్ర 1_4_33 వచనము అని యడిగిన నారాజునకు శకుంతల యిట్లనియె 1_4_34 కందము ఇక్కమలాక్షి శకుంతల యెక్కడియది దీనిజన్మ మెవ్విధ మని త మ్మొక్క మునినాథుఁ డడిగిన నిక్కాశ్యపు లర్థిఁ జెప్పి రేను వినంగన్ 1_4_35 వచనము నాజన్మప్రకారంబు మాయయ్య యమ్మునికిం జెప్పినవిధంబు చెప్పెదఁ జిత్త గించి విను మని యాదుష్యంతునకు శకుంతల యిట్లనియె 1_4_36 సీసము అనఘుఁడు రాజర్షి యై తపశ్శక్తిమై బ్రహ్మర్షిభావంబుఁ బడసి యున్న సన్మునీశ్వరుఁడు విశ్వామిత్రుఁ డతిఘోర తపము సేయుచునున్నఁ దత్తపమున కెంతయు వెఱచి దెవేశ్వరుఁ డప్సరో గణములలో నగ్రగణ్య యైన దాని మేనక యను ధవలాక్షిఁ బిలిచి వి శ్వామిత్రు పాలికిఁ జని తదీయ ఆటవెలది ఘోరతపము చెఱిచి కోమలి నాదైన దేవరాజ్యమహిమఁ దివిరి నీవు గావు మనిన నదియుఁ గడు భయంపడి యమ రేశ్వరునకు మ్రొక్కి యిట్టు లనియె 1_4_37 చంపకమాల వనజభవప్రభావుఁ డగువాని వసిష్ఠు నపత్యశోక మ న్వననిధిలోన ముంచిన యవారితసత్త్వుఁడు నిన్నుఁ దొట్టి యీ యనిమిషు లెల్ల వానికి భయంపడుచుండుదు రట్టి యుగ్రకో పనుకడ కిప్పు డేఁగు మని పాడియె యిప్పని నన్నుఁ బంపఁగన్ 1_4_38 ఉత్పలమాల అమ్ముని యల్గి చూచుడును నా క్షణమాత్రన గోత్రధారుణీ ధ్రమ్ములు వ్రయ్యు నయ్యిసుము దక్కఁగ నంబుధు లింకు మూఁడు లో కమ్ములు దిర్దిరం దిరుగు గాడ్పు చలింపఁగ నోడు నుగ్రతం బమ్మిన యట్టి కోపపరుపాలికి భామలు వోవ నోడరే 1_4_39 వచనము అయినను నానేర్చు విధంబున నమ్మునివరుచిత్తంబు మెత్తన చిత్తజాయత్తం బగునట్లుగాఁ జేసెద నని వాసవు వీడ్కొని మేనక తనకు మందమలయా నిలంబు దోడుగాఁ జనుదెంచి హిమవత్పర్వతప్రదేశంబునం దపంబు సేయు చున్న విశ్వామిత్రుతపోవనంబు సొత్తెంచిన 1_4_40 కందము చల్లని దక్షిణమారుత మల్లన వీతెంచెఁ దగిలి యాలలనాధ మ్మిల్ల కుసుమాంగనరాగస ముల్లసనసుగంధి యగుచు మునివరుమీఁదన్ 1_4_41 వచనము అంత 1_4_42 చంపకమాల అనిమిషకాంతయున్ నవలతాంతవిభూషణలీల నల్లన ల్లన వనకేళిలాలసవిలాసగతిం జనుదెంచి ముందటం గనియె మహామునిప్రవరుఁ గౌశికుఁ గౌశికచిత్తభీతసం జననమహాతపశ్చరణసంయతచిత్తు నిరస్తచిత్తజున్ 1_4_43 కందము అంబుజలోచన కడువిన యంబున నమ్మునికి మ్రొక్కి యనురాగముతో డం బుష్పాపచయవ్యా జంబున విహరించుచుండె సఖులుం దానున్ 1_4_44 చంపకమాల అలసత యొప్పఁగాఁ దరుణి యమ్మునివల్లభుమ్రోల నున్న సం మిళితసుగంధబంధురసమీరవశంబునఁ దూలి బాల సై వలు వెడలన్ బయ ల్పడియె వల్దకుచంబులుఁ గక్షయుగ్మమున్ లలితకృశోదరంబుఁ దరళత్రివళీయుతరోమరాజియున్ 1404 2811 2005-11-30T14:48:32Z వైఙాసత్య 7 [[త్యాగరాజు కృతుల ప్రాజెక్టు]] moved to [[Wikibooks:త్యాగరాజు కృతుల ప్రాజెక్టు]] {{త్యాగరాజు కృతులు}} [[Category:త్యాగరాజు కృతులు]] <b>ఇక్కడ శ్రీ త్యాజరాజు కృతులను, రాగ, తాళ సహితంగా ఒక చోట అందించుటకు సంకల్పించినాము. ముందుగా, అకారాది సూచికతో మొదలుపెట్టితిమి<b> 1405 2552 2005-10-02T14:25:23Z 219.91.189.35 రాగం: మనోరంజని తాళం: ఆది పల్లవి: అటుకారాదని బల్క నభిమానము లేకపోయెనా అ... అనుపల్లవి: ఎటులోర్తును ఓ దయఁజూడవయ్య ఏ వేల్పు సేయు చలమో దెలిసి అ... చరణము(లు) వేదశాస్త్రోపనిషద్విదుఁడైన నిజదారినిబట్టి దాసుఁడైన నాదుపై నెపమెంచితే త్యాగరాజనుత అ... 1406 2558 2005-10-02T15:41:41Z 219.91.189.35 {| style="float: right; border: 1px solid orange; background: #FFFFFF; padding: 1px; font-size: 90%; margin: 0 15px 0 15px;" | style="background: orange; text-align: center;" | '''[[త్యాగరాజు కృతుల ప్రాజెక్టు]]''' |- | *[[త్యాగరాజు కృతులు_అ|అ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఆ|ఆ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఇ|ఇ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఈ|ఈ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఉ|ఉ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఊ |ఊ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఋ|ఋ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఎ|ఎ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఏ|ఏ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఐ|ఐ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఒ|ఒ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఓ|ఓ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఔ|ఔ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_అం|అం ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_అః|అః ]] త్యాగరాజు కృతులు *[[త్యాగరాజు కృతులు_క|క ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఖ|ఖ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_గ|గ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఘ|ఘ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఞ|ఞ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_చ |చ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఛ |ఛ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_జ |జ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఝ |ఝ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_?? |??]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ట|ట ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఠ|ఠ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_డ|డ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఢ|ఢ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ణ|ణ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_త|త ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_థ|థ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ద|ద ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ధ|ధ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_న|న ]] త్యాగరాజు కృతులు *[[త్యాగరాజు కృతులు_ప|ప ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఫ|ఫ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_బ|బ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_భ |భ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_మ|మ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_య|య ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ర|ర ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ల |ల ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_వ |వ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_శ |శ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ష |ష ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_స |స ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_హ |హ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ళ |ళ ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_క్ష |క్ష ]] *[[త్యాగరాజు కృతులు_ఱ|ఱ]] |- |} [[Category:త్యాగరాజు కృతులు]] 1407 2555 2005-10-02T15:34:08Z 219.91.189.35 {{త్యాగరాజు కృతులు}} [[Category:త్యాగరాజు కృతులు]] #[[అటుకారాదని బల్క నభిమానము లేకపోయెనా]] #[[అట్ట బలుకుదు విట్ట బలుకుదు వందుకేమి సేతు రామ ]] #[[అడిగి సుఖము లెవ్వ రనుభవించిరిరా ]] #[[అనుపమగుణాంబుధీ యని నిన్ను ]] #[[అనురాగము లేని మనసున సుజ్ఞానము రాదు ]] #[[అన్యాయము సేయకురా రామ]] #[[అతడే ధన్యుడురా; ఓమనసా]] #[[అపరాధముల నోర్వ సమయము ]] #[[అమ్మ ధర్మసంవర్ధని, యాదుకోవమ్మ ]] #[[అది కాదు భజన మనసా]] #[[అనాథుఁడనుగాను రామ నే]] #[[అమ్మ! రావమ్మ తులసమ్మ నను పాలింపవమ్మ ]] #[[అలక లల్లలాడఁగ గని ఆ రాణ్ముని ఎటు పొంగెనో ]] 1408 2557 2005-10-02T15:36:30Z 219.91.189.35 {{త్యాగరాజు కృతులు}} [[Category:త్యాగరాజు కృతులు]] <pre> రాగం: మనోరంజని తాళం: ఆది పల్లవి: అటుకారాదని బల్క నభిమానము లేకపోయెనా అ... అనుపల్లవి: ఎటులోర్తును ఓ దయఁజూడవయ్య ఏ వేల్పు సేయు చలమో దెలిసి అ... చరణము(లు) వేదశాస్త్రోపనిషద్విదుఁడైన నిజదారినిబట్టి దాసుఁడైన నాదుపై నెపమెంచితే త్యాగరాజనుత అ... </pre> 1409 2568 2005-10-18T12:46:15Z 207.46.50.75 <pre> ఉత్పలమాల. తేజితబాణహస్తు ద్రుఢదీర్ఘ మలీమసకృష్ణదేహుఁ గృ ష్ణాజినవస్త్రు నస్త్రవిషయా స్తవిషాదుఁ నిషాదుఁ జూచి యా రాజకుమారు లందఱుఁ బరస్పరవక్త్రువిలోకనక్రియా వ్యాజమునం దదీక్షణవివారితు లై రతిమత్సరంబునన్. 1_5_235 వచనము. అక్కుమారులు వాని శరలాఘవంబునకు మెచ్చి నీ వెవ్వండ వెవ్వరిచేత విలువిద్యఁ గఱచి తని యడిగిన వారికి నయ్యెఱు కి ట్లనియె. 1_5_236 కందము. వినుఁ డే హిరణ్యధన్వుం డనువనచరనాథుకొడుక నాచార్యుఁడు ద్రో ణునకున్ శిష్యుఁడ నెందును ననవద్యుఁడ నేకలవ్యుఁ డనువాఁడ మహిన్. 1_5_237 వచనము. అనిన విని కురుకుమారు లందఱు మగుడివచ్చి ద్రోణున కంతయుఁ జెప్పి రంత నర్జునుం డేకాంతంబ యొక్కనాఁ డాచార్యున కి ట్లనియె. 1_5_238 కందము. విలువిద్య నొరులు నీ క గ్గలముగ లేకుండ నిన్నుఁ గఱుపుదు నని మున్ బలికితిరి నాక కా దీ త్రిలోకముల కధికుఁ జూచితిమి యొక యెఱుకున్. 1_5_239 కందము. నాకంటెను మీకంటెను లోకములో నధికుఁ డతిబలుండు ధనుర్వి ద్యాకౌశలమున నాతఁడు మీకుం బ్రియశిష్యుఁ డటె యమిథ్యావచనా. 1_5_240 వచనము. అనిన విని ద్రోణుం డదిరిపడి వానిం జూతుము ర మ్మని యర్జునుం దోడ్కొని యనవరతశరాసనాభ్యాసనిరుతం డయి యున్న యేకలవ్యు కడ కేఁగిన నెఱింగి వాఁడు నెదురు పఱతెంచి ద్రోణునకు మ్రొక్కి తనశరీరంబుసర్వ స్వంబును నివేదించి యేను మీశిష్యుండ మి మ్మారాధించి మీప్రసాదంబున నివ్విలువిద్యఁ గఱచితి నని కరంబులు మొగిచియున్న జూచి ద్రోణుం డట్లేని మాకు గురుదక్షిణ యి మ్మనిన సంతసిల్లి వాఁడిట్లనియె. 1_5_241 కందము. యిది దేహం బిది యర్థం బిది నా పరిజనసమూహ మిన్నిటిలో నె య్యది మీ కిష్టము దానిన ముద మొదవఁగ నిత్తుఁ గొనుఁ డమోఘం బనినన్. 1_5_242 కందము. నెమ్మిని నీదక్షిణహ స్తమ్మున పెనువ్రేలు దునిమి దక్షిణ ఇమ్మి ష్ట మ్మిది నా కనవుడు విన యమ్మున వాఁడిచ్చె దాని నాచార్యునకున్. 1_5_243 తేటగీతి. దక్షిణాంగుష్ఠ మిచ్చిన దానఁ జేసి బాణసంధానలాఘవభంగ మయిన నెఱుకు విలువిద్యకలిమికి హీనుఁ డయ్యెఁ బార్థునకును మనోరజ పాసె నంత. 1_5_244 కందము. విలువిద్య నొరులు నీ క గ్గలముగ లేకుండ నిన్నుఁ గఱపుదు నని మున్ బలరిపుసుతునకుఁ బలికిన పలు కప్పుడు గురుఁడు సేసెఁ బరమార్థముగన్. 1_5_245 మత్తకోకిలము. భూపనదను లివ్విధంబున భూరిశస్త్రమహాస్త్రవి ద్యోపదే్శపరిగ్రహస్థితి నున్న నందఱయందు వి ద్యోపదేశము దుల్య మైనను నుత్తమోత్తముఁ డయ్యె వి ద్యాపరిశ్రమకౌశలంబున దండితారి నరుం డిలన్. 1_5_246 కందము. అనిలాత్మజుబలమును న ర్జునుకార్ముకకౌశలంబు శూరగుణంబుల్ మనమున సహింప నోపక వనరుచు ధ్రుతరాష్ట్రసుతులు వందిరి తమలోన్. 1_5_247 -: ద్రోణుఁ డస్త్రవిద్యం దనశిష్యులఁ బరీక్షించుట :- సం. 1_123_15 వచనము. అక్కుమారుల ధనుర్విద్యాకౌశలం బెఱుంగ వేఁడి యొక్కనాఁడు ద్రోణుండు కృత్రిమం బయిన భాసం బను పక్షి నొక్కివృక్షశాఖాగ్రంబున లక్ష్యంబుగ రచియించి దాని నందఱుకుఁ జూపి మీ మీ ధనువుల బాణంబులు సంధించు నాపంచని యప్పుడ యిప్పక్షితలఁ దెగ నేయుం డే నొకళ్ళనొకళ్ళన పంచెద నని ముందఱ ధర్మనందనుం బిలిచి యీ వృక్షశాఖాగ్రంబుననున్న పక్షి నిమ్ముగా నీక్షించి మద్వచనానంతరంబున శరమోక్షణంబు సేయు మనిన నతండును వల్లె యని గురువచనంబు సేసియున్న నయ్యుధిష్ఠిరునకు ద్రోణుం డి ట్లనియె. 1_5_248 తేటగీతి. వృక్షశాఖాగ్రమున నున్న పక్షిశిరము దెల్లముగఁ జూచితే మహీవల్లభుండ యనిన నిమ్ముగఁ జూచితి ననిన వెండి యును గురుఁడు డర్మజున కిట్టు లనియెఁ బ్రీతి. 1_5_249 కందము. జననుత యామ్రానిని న న్నును మఱి నీ భ్రతృవరులనుం జూచితె నీ వనవుడుఁ జూచితి నన్నిటి ననఘా వృక్షమున నున్న యవ్విహగముతోన్. 1_5_250 వచనము. అనిన విని ద్రోణుండు ధర్మజుం బదరి నీదృష్టి చెదరె నీవు దీని వేయనోపవు పాయు మని యవ్విధంబున ధుర్యొద్గనాదు లైన ధార్తరాష్ట్రులను భీమసేన నకులసహదేవులను నానాదేశాగతు లయిన రాజపుత్త్రులను గ్రమంబున నడిగిన వారలు ధర్మనదనుచెప్పినట్ల చెప్పిన నందఱ నిందించి పురందర నందనుం బిలిచి వారి నడిగినయట్ల యడిగిన నాచార్యునకు నర్జునుం డి ట్లనియె. 1_5_251 కందము. పక్షిశిరంబు దిరంబుగ నీక్షించితి నొండు గాన నెద్దియు ననినన్ లక్షించి యేయు మని సూ క్ష్మేక్షణు ద్రోణుండు పనిచె నింద్రతనూజున్. 1_5_252 కందము. గురువచనానంతరమున నరుఁ డప్పుడు శరవిమోక్షణము సేయుఁడుఁ జె చ్చెరఁ బక్షిశిరము దెగి త ద్ధరణీరుహశాఖనుండి ధారణిఁ బడియున్. 1_5_253 వచనము. ఇట్లశ్రమంబునఁ గృత్రిమబక్షితలఁ దెగనేసిన యర్జునునచలితదృష్టికి లక్ష్య వేధిత్వంబునకు మెచ్చి ద్రోణుం డాతనికి ధనుర్వేదరహస్యంబు లుప దేసించె నంత. 1_5_254 -: అర్జునుఁడు ద్రోణుని మొసలినుండి విడిపించుట :- కందము. మనుగ రాకుమారుల తో నొక్కట నొక్కనాఁడు ద్రోణుఁడు గంగ స్నానార్థ మరిగి యందు మ హానియమస్థుఁ డయి నీళ్ళ నాడుచునున్నన్. 1_5_255 కందము. వెఱచెఱవ నీరిలో నొ క్కెఱగా నొక మొసలి చూడ్కికి నగోచర మై పఱతెంచి కుంభసంభవు చిఱుదొడ వడిఁ బట్టికొనియె శిష్యులు బెదరన్. 1_5_256 కందము. దాని విడిపింప ద్రోణుఁడూ దా నపుడు సమర్థుఁ డయ్యు దడయక పనిచెన్ దీని విడిపింపుఁ డని నృప సూనుల శరసజ్యచాపశొభితకరులన్. 1_5_257 శార్దూలం. దానిన్ నేరక యందఱున్ వివశు లై తా రున్న నన్నీరిలోఁ గానంగాని శరీరముం గల మహోగ్రగ్రాహమున్‌ గోత్రభి త్సూనుం డేనుశరంబులన్‌ విపులతేజుం డేసి శక్తిన్‌ మహా సేనప్రఖ్యుఁడు ద్రోణుజంఘ విడిపించెన్‌ విక్రమం బొప్పఁగన్‌. 1_5_258 వచనము. అమ్మహోగ్రగ్రాహంబు పార్థబాణపంచకవిభిన్నదేహం బయి పంచత్వంబు బొందినం జూచి ద్రోణుం డర్జునుధనుఃకౌశలంబునకుఁదనయం దతిస్నేహంబునకు మెచ్చి వీనిచే ద్రుపదుండు బంధుసహితంబు పరాజితుండగు నని యర్జునుకొండుకనాఁటి పరాక్రమగుణసంపదలు వైశంపాయనుండు జనమేజయునకుంజెప్పెనని. 1_5_259. ఆశ్వాశాంతము కందము. వ్యససవివర్జితమాన వ్యసగోత్రపవిత్ర విష్ణువర్ధననృప స ప్తసముద్రముద్రితఖిల వసుధాజన గీతకీర్తి వాసవమూర్తీ. 1_5_260 వనమయూరము. రాజకులశేఖర పరంతపవివేక భ్రాజిత జగద్వలయభాసురసముద్య త్తేజ నిరవద్య యువతీమదన వీరో గ్రాజివిజయా త్రిభువనాంకుశ నరేంద్రా. 1_5_261 గద్యము. ఇది సకలసుకవిజనవినుత నన్నయభట్ట ప్రణీతంబైన శ్రీమహాభారతంబునం దాదిపర్వంబున ధ్రుతరాష్ట్రపాడురాజుల వివాహంబును బాండురాజదిగ్విజయంబును బాండవ ధార్తరాట్రసంభవంబును గుమారాస్త్రవిద్యాగ్రహణంబును నన్నది. పంచమాశ్వాశము.</pre> 1410 2564 2005-10-04T01:54:47Z చంద్రశేఖర్ 11 #కన కన రుచిరా 1411 2569 2005-10-28T06:24:54Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ 1412 2816 2005-11-30T15:01:21Z వైఙాసత్య 7 [[సభా పర్వ నిర్వహణ]] moved to [[Wikibooks:సభా పర్వ నిర్వహణ]] [[http://add_link_to_pdf.com add link to pdf file here]] {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=4 class=toccolours style="border-collapse:collapse" |+'''సభా పర్వ నిర్వహణ''' !పద్యం సంఖ్య (పర్వం-అశ్వాసము-పద్యం సంఖ్య) || ప్రస్తుత పరిస్థితి (ఖాళీ, తీసుకొన బడినది, రివ్యూ చేయవలెను, పూర్తి అయినది)|| టైపు చేసిన (చేస్తున్న ) వారు || రివ్యూ చేసిన (చేస్తున్న వారు) | |- |[[ ఆ భా 2_1_031 to 2_1_060]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 2_1_121 to 2_1_150]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 2_2_091 to 2_2_120]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 2_2_151 to 2_2_180]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 2_2_241 to 2_2_270]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |} 1413 2573 2005-10-28T06:47:04Z Sureshkvolam 12 క. నానావిధరణవిజయమ హా నిపుణు లవార్యవీర్యు లనఁ దగువారిన్ సేనాధ్యక్షులఁ జేసి.తె నీ నమ్మిన వారి మాననీయుల హితులన్ ! 31 చ. కడుఁ జనువాఁడు నై పురుషకారియ దక్షుఁడు నైనమంత్రి పెం పడరఁగ రాజపుత్త్రుల మహాధనవంతులఁ జేసి వారితో నొడఁబడి పక్ష మేర్పడఁగ నుండఁడుగా, ధన మెట్టి వారికిం గడుకొని చేయకుండునె జగన్నుత గర్వము దుర్విమోహమున్. 32 క. క్షితినాథ! శాస్త్రదృష్టి ప్రతిభను దివ్యాంతరిక్ష భౌమోత్పాత ప్రతికారు లగుచు సన్మా నితు లయు వర్తింతురయ్య నీ దైవజ్ఞుల్. 33 క. అనిశము సేవింతురె ని న్ననఘా! యష్టాంగ మైనయాయుర్వేదం బున దక్షు లైన వైద్యులు ఘనముగ ననురక్తులై జగద్ధితబుద్ధిన్. 34 క. సారమతిఁ జేసి మానస శారీరరుజావలులకు సతతంబుఁ బ్రతీ కారములు సేయు చుండుదె యారఁగ వృద్ధోపసేన నౌషధ సేవన్. 35 క. ఉపధాశుద్ధులఁ బాప వ్యవగతబుద్ధుల, వినీతివర్తుల, సములన్ సుపరీక్ష నియోగించితె నిపుణుల నర్థార్జనాది నృపకార్యములన్. 36 ఉ. ఉత్తమమధ్యమాధమని యోగ్యత బుద్ధి నెఱింగి వారి న య్యుత్తమమధ్యమాధమని యోగములన్ నియమించితే నరేం ద్రోత్తమ! భృత్యకోటికి ననునముగాఁ దగు జీవితంబు లా యత్తము సేసి యిత్తె దయ నయ్యయి కాలము దప్పకుండఁగన్. 37 క. తమతమకని యెడుతఱి జీ తము గానక నవయుభటుల దౌర్గత్యవిషా దము లేలిన వాని కవ శ్యము నెగ్గొనరించు నతఁడు శక్రుం డైనన్. 38 క. కుల పుత్త్రు లైన సద్భృ త్యులకును సత్కార మర్థితోఁ జేయుదె వా రలు నీ ప్రస్తవమున ని మ్ములఁ గృతము దలంచి ప్రాణములు విడుతు రనిన్. 39 క. అనఘా! నీ ప్రస్తవమున నని నీల్గిన వీరభటుల యనుపోష్యుల నె ల్లను బ్రోతె భుజనాచ్ఛా దనముల వారలకు నెమ్మి దఱుఁగక యుండన్. 40 క. ధనలుబ్ధుల, మ్రుచ్చులఁ గూ ర్పని వారలఁ బగఱవలనివారల ధృతి చా లనివారల, దుర్జనులం బనుపవుగా రాజకార్యభారము దాల్పన్. 41 క. చోర భయ వర్జితముగా ధారుఁణి బాలింతే యధికధనలోభమునం జోరుల రక్షింపరుగా, వారలచే ధనము గొని భవద్భృత్యవరుల్. 42 క. ధరణీనాధ! భవద్భుజ పరిపాలిత యైనవసుధఁ బరిపూర్ణములై కర మొప్పుచున్నె చెఱువులు ధరణి కవగ్రహభయంబు దనుకక యుండన్. 43 క. హీను లగు కర్షకులను భూనుత! ధాన్యంబు బీజములు, వణిజులకున్ మానుగ శతైక వృద్ధి న నూనముగా ఋణములిత్తె యుత్తమ బుద్ధిన్. 44 క. పంగుల మూకాంధుల విక లాంగులను నబాంధవుల దయుబ్రోతె భయా ర్తుం గడిఁదిశత్రునైనను సంగర రంగమునఁ గాతె శరణం బనినన్. 45 క. కృత మెఱిఁగి కర్త నుత్తమ మతుల సభల సంస్తుతించి మఱవక తగుస త్కృతి నేయుదె కృత మెఱిఁగెడు పతియె జగజ్జనుల నెల్లఁ బరిపాలించున్. 46 సీ. ఆయంబునందు నాల్గవభాగమొండె మూఁడవ భాగమొండె నం దర్ధమొండె గాని మిక్కిలి సేయఁ గాదు వ్యయం బని యవధరించితె బుద్ధి నవని నాథ! యాయుధాగారధ నాధ్యక్ష్యముల యందు వరవాజి వారణావళుల యందు బండారముల యందుఁ బరమ విశ్వాసుల భక్తుల దక్షులఁ బంచితయ్య ఆ. గురుల వృద్ధ శిల్పి వరవణిగ్భాంధవ జనుల నాశ్రితులను సాధుజనులఁ గరుణఁ బేదఱికము వొరయకుండఁగఁ బ్రోతె సకల జనులు నిన్ను సంస్తుతింప 47 క. వలయు నమాత్యులుఁ, జుట్టం బులు, మూలబలంబు రాజపుత్త్రులు, విద్వాం సులు, బలసి యుండ నిచ్చలుఁ గొలువుండు దె లోక మెల్లఁ గొనియాడంగన్ 48 క. పరికించుచు బాహ్యభ్యం తర జనముల వలన సంతతము నిజరక్షా పరుఁడ వయు పర మహీశుల చరితము వీక్షింతె నిపుణ చర నేత్రములన్. 49 క. వెలయఁగ విద్వజ్జనము ఖ్యులతోడ నశేష ధర్మ కుశలుఁడ వయి యి మ్ముల లోక వ్యవహార మ్ములు దయఁ బరికింతె నిత్యమును సమబుద్ధిన్. 50 ఆ. వార్తయంద జగము వర్తిల్లుచున్నది యదియు లేని నాఁడ యఖిల జనులు నంధకారమగ్ను లగుదురు గావున వార్త నిర్వహింప వలయుఁ బతికి. 51 ఆ. దార సంగ్రహంబు ధరణీశ! రతిపుత్త్ర ఫలము, శీలవృత్త ఫలము శ్రుతము దత్తభుక్త ఫలము ధనము, వేదము లగ్ని హోత్ర ఫలము లనియు నొగి నెఱుంగు. 52 చ. బహుధన ధాన్య సంగ్రహము బాణశరాసన యోధ వీరసం గ్రహము నిరంతరాంతరుదకంబులు ఘాసరసేంధనౌఘసం గ్రహము ననేక యంత్రంములుఁ గల్గి యసాధ్యము లై ద్విషద్భయా వహు లగు చుండ నొప్పునె భవత్పరిరక్ష్యము లైన దుర్గముల్. 53 చ. వదలక బుద్ధి నంతరరివర్గము నోర్చి జితేంద్రియుండ వై మొదలన దేశకాల బలముల్ మఱి దైవబలంబుఁ గల్గి భూ విదితబలుండ వై యహితవీరుల నోర్వఁగ నుత్సహింతె దు ర్మదమలినాంధ చిత్తులఁ బ్రమత్తుల నింద్రియనిర్జితాత్ములన్. 54 తే. కడిఁది రిపులపైఁ బోవంగఁ గడఁగియున్న నీకు ముదఱఁ జని రిపునృపులయందుఁ దగిలి సామాద్యుపాయంబు లొగిన సంప్ర యోగమునఁ జేసి వర్తిల్లుచున్నె చెపుమ. 55 వ. మఱియు నాస్తక్యం, బనృతంబు, ప్రమాదం, బాలస్యం, బనర్థజ్ఞుల తోడి చింతనంబు, క్రోధంబు, దీర్ఘచింత, దీర్ఘసూత్ర్తత, యెఱుకగలవారి నెఱుంగమి, యర్థంబులయం దనర్థకచింత, నిశ్చిత కార్యంబులు సేయమి, మంత్రంబుల రక్షింపమి, శుభంబులఁ బ్రయోగింపమి, విషయంబులం దగులుట యనం బరఁగిన పదునాలుగు రాజదోషంబులఁ బరిహరింతె యని యడిగిన నారదునకు ధర్మరా జిట్లనియె. 56 ఇట్టి సభ యెచ్చటనైన చూచితిరా యని ధర్మజుండు నారదు నడుగుట తే. నా యథాశక్తిఁ జేసి యన్యాయ పథముఁ బరిహరించి మహాత్ముల చరితలందు బుద్ధి నిలిపి మీ యుపదేశమున శుభంబు లయిన వాని ననుష్ఠింతుఁ బ్రియముతోడ. 57 వ. అని కృతాంజలి యయి మునీంద్రా! యీ త్రిలోకంబులయందు మీ చూడనివి లే వెందే నిట్టి యపూర్వం బైన సభ చూచి యెఱుంగుదురే యని మయనిర్మితం బయిన సభ చూపినం జూచి విస్మితుం డయి నారదుండు ధర్మరాజున కిట్లనియె. 58 క. భూనాథ! యిది యపూర్వ మ మానుషము, విచిత్ర రత్నమయ మిట్టి సభన్ మానవ లోకేశ్వరులం దే నెన్నఁడుఁ జూచి వినియి నెఱుఁగ ధరిత్రిన్. 59 క. సురపతి యమ వరుణ ధనే శ్వర కమలాసనుల దివ్య సభ లెల్ల నరే శ్వర! చూచితి నవి దీనికి సరిగా వత్యంతవిభవ సౌందర్యములన్. 60 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1414 2579 2005-10-28T06:56:40Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- క. నానావిధరణవిజయమ హా నిపుణు లవార్యవీర్యు లనఁ దగువారిన్ సేనాధ్యక్షులఁ జేసి.తె నీ నమ్మిన వారి మాననీయుల హితులన్ ! 31 చ. కడుఁ జనువాఁడు నై పురుషకారియ దక్షుఁడు నైనమంత్రి పెం పడరఁగ రాజపుత్త్రుల మహాధనవంతులఁ జేసి వారితో నొడఁబడి పక్ష మేర్పడఁగ నుండఁడుగా, ధన మెట్టి వారికిం గడుకొని చేయకుండునె జగన్నుత గర్వము దుర్విమోహమున్. 32 క. క్షితినాథ! శాస్త్రదృష్టి ప్రతిభను దివ్యాంతరిక్ష భౌమోత్పాత ప్రతికారు లగుచు సన్మా నితు లయు వర్తింతురయ్య నీ దైవజ్ఞుల్. 33 క. అనిశము సేవింతురె ని న్ననఘా! యష్టాంగ మైనయాయుర్వేదం బున దక్షు లైన వైద్యులు ఘనముగ ననురక్తులై జగద్ధితబుద్ధిన్. 34 క. సారమతిఁ జేసి మానస శారీరరుజావలులకు సతతంబుఁ బ్రతీ కారములు సేయు చుండుదె యారఁగ వృద్ధోపసేన నౌషధ సేవన్. 35 క. ఉపధాశుద్ధులఁ బాప వ్యవగతబుద్ధుల, వినీతివర్తుల, సములన్ సుపరీక్ష నియోగించితె నిపుణుల నర్థార్జనాది నృపకార్యములన్. 36 ఉ. ఉత్తమమధ్యమాధమని యోగ్యత బుద్ధి నెఱింగి వారి న య్యుత్తమమధ్యమాధమని యోగములన్ నియమించితే నరేం ద్రోత్తమ! భృత్యకోటికి ననునముగాఁ దగు జీవితంబు లా యత్తము సేసి యిత్తె దయ నయ్యయి కాలము దప్పకుండఁగన్. 37 క. తమతమకని యెడుతఱి జీ తము గానక నవయుభటుల దౌర్గత్యవిషా దము లేలిన వాని కవ శ్యము నెగ్గొనరించు నతఁడు శక్రుం డైనన్. 38 క. కుల పుత్త్రు లైన సద్భృ త్యులకును సత్కార మర్థితోఁ జేయుదె వా రలు నీ ప్రస్తవమున ని మ్ములఁ గృతము దలంచి ప్రాణములు విడుతు రనిన్. 39 క. అనఘా! నీ ప్రస్తవమున నని నీల్గిన వీరభటుల యనుపోష్యుల నె ల్లను బ్రోతె భుజనాచ్ఛా దనముల వారలకు నెమ్మి దఱుఁగక యుండన్. 40 క. ధనలుబ్ధుల, మ్రుచ్చులఁ గూ ర్పని వారలఁ బగఱవలనివారల ధృతి చా లనివారల, దుర్జనులం బనుపవుగా రాజకార్యభారము దాల్పన్. 41 క. చోర భయ వర్జితముగా ధారుఁణి బాలింతే యధికధనలోభమునం జోరుల రక్షింపరుగా, వారలచే ధనము గొని భవద్భృత్యవరుల్. 42 క. ధరణీనాధ! భవద్భుజ పరిపాలిత యైనవసుధఁ బరిపూర్ణములై కర మొప్పుచున్నె చెఱువులు ధరణి కవగ్రహభయంబు దనుకక యుండన్. 43 క. హీను లగు కర్షకులను భూనుత! ధాన్యంబు బీజములు, వణిజులకున్ మానుగ శతైక వృద్ధి న నూనముగా ఋణములిత్తె యుత్తమ బుద్ధిన్. 44 క. పంగుల మూకాంధుల విక లాంగులను నబాంధవుల దయుబ్రోతె భయా ర్తుం గడిఁదిశత్రునైనను సంగర రంగమునఁ గాతె శరణం బనినన్. 45 క. కృత మెఱిఁగి కర్త నుత్తమ మతుల సభల సంస్తుతించి మఱవక తగుస త్కృతి నేయుదె కృత మెఱిఁగెడు పతియె జగజ్జనుల నెల్లఁ బరిపాలించున్. 46 సీ. ఆయంబునందు నాల్గవభాగమొండె మూఁడవ భాగమొండె నం దర్ధమొండె గాని మిక్కిలి సేయఁ గాదు వ్యయం బని యవధరించితె బుద్ధి నవని నాథ! యాయుధాగారధ నాధ్యక్ష్యముల యందు వరవాజి వారణావళుల యందు బండారముల యందుఁ బరమ విశ్వాసుల భక్తుల దక్షులఁ బంచితయ్య ఆ. గురుల వృద్ధ శిల్పి వరవణిగ్భాంధవ జనుల నాశ్రితులను సాధుజనులఁ గరుణఁ బేదఱికము వొరయకుండఁగఁ బ్రోతె సకల జనులు నిన్ను సంస్తుతింప 47 క. వలయు నమాత్యులుఁ, జుట్టం బులు, మూలబలంబు రాజపుత్త్రులు, విద్వాం సులు, బలసి యుండ నిచ్చలుఁ గొలువుండు దె లోక మెల్లఁ గొనియాడంగన్ 48 క. పరికించుచు బాహ్యభ్యం తర జనముల వలన సంతతము నిజరక్షా పరుఁడ వయు పర మహీశుల చరితము వీక్షింతె నిపుణ చర నేత్రములన్. 49 క. వెలయఁగ విద్వజ్జనము ఖ్యులతోడ నశేష ధర్మ కుశలుఁడ వయి యి మ్ముల లోక వ్యవహార మ్ములు దయఁ బరికింతె నిత్యమును సమబుద్ధిన్. 50 ఆ. వార్తయంద జగము వర్తిల్లుచున్నది యదియు లేని నాఁడ యఖిల జనులు నంధకారమగ్ను లగుదురు గావున వార్త నిర్వహింప వలయుఁ బతికి. 51 ఆ. దార సంగ్రహంబు ధరణీశ! రతిపుత్త్ర ఫలము, శీలవృత్త ఫలము శ్రుతము దత్తభుక్త ఫలము ధనము, వేదము లగ్ని హోత్ర ఫలము లనియు నొగి నెఱుంగు. 52 చ. బహుధన ధాన్య సంగ్రహము బాణశరాసన యోధ వీరసం గ్రహము నిరంతరాంతరుదకంబులు ఘాసరసేంధనౌఘసం గ్రహము ననేక యంత్రంములుఁ గల్గి యసాధ్యము లై ద్విషద్భయా వహు లగు చుండ నొప్పునె భవత్పరిరక్ష్యము లైన దుర్గముల్. 53 చ. వదలక బుద్ధి నంతరరివర్గము నోర్చి జితేంద్రియుండ వై మొదలన దేశకాల బలముల్ మఱి దైవబలంబుఁ గల్గి భూ విదితబలుండ వై యహితవీరుల నోర్వఁగ నుత్సహింతె దు ర్మదమలినాంధ చిత్తులఁ బ్రమత్తుల నింద్రియనిర్జితాత్ములన్. 54 తే. కడిఁది రిపులపైఁ బోవంగఁ గడఁగియున్న నీకు ముదఱఁ జని రిపునృపులయందుఁ దగిలి సామాద్యుపాయంబు లొగిన సంప్ర యోగమునఁ జేసి వర్తిల్లుచున్నె చెపుమ. 55 వ. మఱియు నాస్తక్యం, బనృతంబు, ప్రమాదం, బాలస్యం, బనర్థజ్ఞుల తోడి చింతనంబు, క్రోధంబు, దీర్ఘచింత, దీర్ఘసూత్ర్తత, యెఱుకగలవారి నెఱుంగమి, యర్థంబులయం దనర్థకచింత, నిశ్చిత కార్యంబులు సేయమి, మంత్రంబుల రక్షింపమి, శుభంబులఁ బ్రయోగింపమి, విషయంబులం దగులుట యనం బరఁగిన పదునాలుగు రాజదోషంబులఁ బరిహరింతె యని యడిగిన నారదునకు ధర్మరా జిట్లనియె. 56 ఇట్టి సభ యెచ్చటనైన చూచితిరా యని ధర్మజుండు నారదు నడుగుట తే. నా యథాశక్తిఁ జేసి యన్యాయ పథముఁ బరిహరించి మహాత్ముల చరితలందు బుద్ధి నిలిపి మీ యుపదేశమున శుభంబు లయిన వాని ననుష్ఠింతుఁ బ్రియముతోడ. 57 వ. అని కృతాంజలి యయి మునీంద్రా! యీ త్రిలోకంబులయందు మీ చూడనివి లే వెందే నిట్టి యపూర్వం బైన సభ చూచి యెఱుంగుదురే యని మయనిర్మితం బయిన సభ చూపినం జూచి విస్మితుం డయి నారదుండు ధర్మరాజున కిట్లనియె. 58 క. భూనాథ! యిది యపూర్వ మ మానుషము, విచిత్ర రత్నమయ మిట్టి సభన్ మానవ లోకేశ్వరులం దే నెన్నఁడుఁ జూచి వినియి నెఱుఁగ ధరిత్రిన్. 59 క. సురపతి యమ వరుణ ధనే శ్వర కమలాసనుల దివ్య సభ లెల్ల నరే శ్వర! చూచితి నవి దీనికి సరిగా వత్యంతవిభవ సౌందర్యములన్. 60 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1415 2580 2005-10-28T06:57:56Z Sureshkvolam 12 సీ. రక్షణంబున భగీరథుఁడు జయంబున నయ్యౌవనాశ్వుండు నత్యుదగ్ర బాహు బలంబున భరతుండు తపమునఁ గార్తవీర్యుండును గరము బుద్ధి నమ్మరుత్తుండును నఖిల సామ్రాజ్యంబుఁ బడసిరి తొల్లి భూపాల యిప్పు డిన్ని గుణంబులు నెన్నంగఁ గలవు నీకిదియేమి దుర్లభ మిద్దురాత్ముఁ ఆ. డెంత బలియుఁ డయ్యు నెంత గర్వితుఁడయ్యుఁ దన కఠోర దుష్ప్రతాపమునను విగత విభవుఁ డగు వివేకహీనుల కైన లక్ష్మి సుచిర మగునె యెందు. 121 భీమ సేనార్జునులు ధర్మరాజున కుత్సాహంబు గల్గించుట వ. అనిన విని భీమసేనుండు ధర్మరాజున కిట్లనియె. 122 క. ఆరంభ రహితుఁ బొందునె యారయ సంపదలు హీనుఁ డయ్యును బురుషుం డారంభ శీలుఁ డయి యకృ తారంభుల నోర్చు నెంత యధికుల నయినన్. 123 క. కడు నధికుతోడఁ దొడరినఁ బొడిచిన నొడిచినను బురుషు పురుషగుణం బే ర్పడుఁ గాక హీను నొడుచుట కడిఁదియె పౌరుషము దానఁ గలుగునె చెపుమా. 124 క. ఈ హరికరుణయు నర్జును సాహాయ్యముఁ గలుగ నీ ప్రసాదమున జగ ద్ద్రోహు జరాసంధు మహా సాహసు వధియింతు నుగ్ర సంగ్రామమునన్. 125 తే. అనఘ యేముమువ్వురము మూడగ్నులట్లు నీ మహాయజ్ఞ కార్యంబు నిర్వహింతు మా జరాసంధ పశువున నఖిల శాత్ర వాహుతులఁ జేసి తృప్తుల మగుచు బలిమి. 126 వ. అనిన భీమసేను విక్రమవచనంబుల కనుగుణంబుగా నర్జునుం డిట్లనియె. 127 ఉ. భూభుజులన్ జయింపుము విభూతి నొనర్పుము రాజసూయమున్ నా భుజ వీర్య విక్రమ గుణంబులకుం దగు చున్న యీధను ర్లాభము దివ్యబాణ రథలాభము శోభిత మైన యీ సభా లాభము నొండుపాట సఫలత్వముఁ బొందునె కౌరవేశ్వరా 128 క. కులరూప గుణ ద్రవ్యం బులు విక్రమవంతు నందు భూ విదితములై నిలుచు, నవిక్రమునకు నవి గలిగియు లేని క్రియ నప్రకాశంబులగున్. 129 వ. మఱియు రాజసూయ మహాధ్వరంబు కారణంబుగాఁ బరాక్రమంబున జరాసంధు వధియించి నిఖిల క్షత్త్రియ నిగ్రహ మోక్షణంబు సేయునంత కంటె మిక్కిలి యశోధర్మంబు లొం డెవ్వి భీమార్జునుల పలుకులకు సంతసిల్లి నారాయణుం డిట్లనియె. 130 క. వెలయ విధిదృష్ట నయమున వలయుఁ బరాక్రమము సేయ వసుధేశ్వర య గ్గల మగు బుద్ధియుఁగడఁకయుఁ గల పురుషుల కిదియ చూవె కర్తవ్యమిలన్. 131 వ. కావున మేము మువ్వురముఁ గ్రమంబునం బరాక్రమించి జరాసంధు డాసి నదీ ప్రవాహంబులు వృక్షోన్మూలనంబు సేయునట్లు క్రమంబున వాని నిర్మూలితుం జేసెద మద్దురాత్ముండు భూతంబులయం దంతరాత్మయుం బోలెఁ దన యంతరం బెఱుంగక యే కాంతశీలుఁ డై సుఖం బనుభవించుటం జేసి వాని యంతికంబున కరుగుట యశ్రమం బనిన నారాయణునకు ధర్మరా జిట్లనియె. 132 క. దనుజహిత నీ కాహవమున నెదిరి మహోగ్రదహనమునఁ బడియిను గా లనిమిడుతవోనె నతికో పనుఁడు జరాసంధుఁ డెట్లు బ్రదుకఁగ నేర్చున్. 133 క. అట్టి యతిదారుణత్వము నట్టియజేయ భుజవిక్రమాధిక్యము వాఁ డెట్టి క్రియఁ బడసె నాతని పుట్టిన విధ మెట్లు చెప్పు పొలుపుగ నాకున్. 134 వ. అని యడిగిన ధర్మరాజునకుఁ గృష్ణుం డిట్లనియె. 135 సీ. అతి సమర్థుండు బృహద్కథుం డనువాఁడు మగధాధి నాథుఁ డున్మార్గదూరుఁ డక్షౌహిణీ త్రితయంబు బలంబునఁ బరుల నోడించిన బనిమికాఁడు కాశిరాజను వాని గాదిలి కూఁతులఁ గవల వారల నతి కాంతిమతుల నమరంగఁ బెండ్ల యై యనుపమ ప్రీతి నయ్యిరవుర యందు భోగేచ్ఛ సలిపి తే. యం దపత్యంబు పడయదు నని తలంచి విప్రముని దేవ పూజల వివిధ విధులఁ బుత్త్ర కామేష్టులను నొండు పుణ్యకర్మ యుక్తులను జేసి పడయంగ నోప కలసి. 136 వ. పుత్త్రుఁడు లేని విభవంబు లన్నియు నేల యని నిర్వేదించి పత్నీద్వయ సమేతుండయి వనంబున కరిగి. 137 ఉ. ఆవిపినాంతరంబున నిరంతరనిష్ఠ ననంత మోక్షకాం క్షావిధి నొక్క బాలసహకారమహీజము క్రింద నుజ్జ్వల త్పావకతేజుఁడై తపము పాయక చేయుచు నున్న ధన్యుఁ గా క్షీవతుఁ గాంచె గౌతము నకిల్బిషమానసుఁ జండకౌశికున్. 138 క. ధరణీశ్వరుఁ డమ్మనివరుఁ బురాతనమునిన్, నిరాశుఁ, బుణ్యాత్ము, నిరం తరకృత నియమ సపర్యా వరివస్యుం డగుచు భక్తి వదలక కొలిచెన్. 139 వ. ఇట్లుపాస్యమానుం డయి చండకౌశికుండు బృహద్కథునకు నీ కిష్టంబు చెప్పు మిచ్చెద ననిన వినయవినమితోత్తమాంగుం డయి వాఁ డిట్లనియె. 140 ఉ. సంతత మైన సర్వసుఖసంపద గల్గియు దానికిం దగన్ సంతతి లేమిఁజేసి యది సర్వము హేయమకాఁ దలంచి ని శ్చింతుఁడ నై ధృతిం దపము సేయఁగ వచ్చితిఁ బుత్త్ర జన్మ మై నంతన యేను మీదయఁ గృతార్థతఁ బొందుదు సన్మునీశ్వరా. 141 వ. అనినం గరుణించి మునివరుండు పరమ ధ్యాన ముకుళిత నయనుం డై యున్నంత. 142 క. పవన విధూతము శుకచం చువిలూనముఁ గాక యొక్క చుతఫలం బ య్యవనిజమువలన నమ్ముని ప్రవరుపృథూత్సంగతలము పైవడిఁ బడియెన్. 143 వ. దానిం బుచ్చికొని యభిమంత్రించి చండకౌశికుండు బృహద్రధున కిచ్చి యీ ఫలంబువలన నీకొక్క పుత్త్రుం డుద్భవిల్లు నని చెప్పిన నాతండును గృతార్థుండై క్రమ్మఱి నిజపురంబునకు వచ్చి తన యిద్దఱు భార్యలకు నప్పండు సమంబుగా విభాగించి పెట్టినం దత్ఫలోపభోగంబున నయ్యిద్దఱు గర్భిణు లయినఁ బదియగు మాసంబున నొక్కనాఁటి రాత్రియందు వారలకు. 144 క. ఒక్కొక కన్నును జెవియును, జెక్కును, జను, బొడ్డు, మూఁపుఁ, జెలు వగుచేయున్ బ్రక్కయుఁ, గుఱువును, గాలును నక్కజముగ మనుజ శకనమై యుదయించెన్. 145 క. అమ్మానిసి వ్రయ్యలు గని యమ్ముదితలు వెఱచి వీని నాత్మజూఁ డని నె య్యమ్మున నెట్టులు చూపుదు మిమ్మును జేశ్వరున కనుచు నెంతయు లజ్జన్. 146 వ. వీని నెవ్వరున్ నెఱుంగ కుండ వెలుపల వైచి రం డని తమ దాదులం బంచిన వార లా రెండు వ్రయ్యలుం గొనిపోయి రాజ గృహద్వార తోరణ సమీపంబునఁ జదుకంబునొద్ద నొక్క చోట వైచిన నచ్చదుకంబున నుండెడు రాక్షసి జర యనునది వాని బలియ కా వగచి పఱతెంచి. 147 ఆ. ఎత్తికొని చనంగ ని మ్మగునట్లుగా మెదలు చున్న వ్రయ్య లదిమి రెంటిఁ గూడఁబట్టె నవియుఁ గూడి యొండొంటితోఁ జక్క నంటి రెండు నొక్కఁడయ్యె. 148 వ. అబ్బాలకు రోదన ధ్వని విని యంతిపురంబున నున్న ముదుసలి యవ్వ లెల్లం బఱతెంచి మహా హర్షంబుతో వాని నెత్తికొని రట్టి సంభ్రమంబెఱింగి బృహద్రథుండు వచ్చి తేజోధికుం డయి తామ్రతల ముష్టిం దనముఖ పద్మంబునం బెట్టికొని దిక్కులు సెలంగ నేడ్చుచున్న కొడుకుం జూచి కృతార్థీకృత లోచనుండయ్యె నట్టి యవసరంబున నారాక్షసి కామరూపిణి గావున మనుష్య స్త్రీ రూపధారిణి యయి యమ్మగధరాజున కిట్లనియె. 150 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1416 2582 2005-10-28T06:59:32Z Sureshkvolam 12 వ. ఇట్లు సకల సుఖోపభోగ విముఖుం డయి యెవ్వరితోడం బలుక కున్న దుర్యోధనుం జూచి శకుని యిట్లనియె. 91 ఆ. ఇన్ని దినము లయ్యె నేటికి నాతోడ నిభపురేశ పలుక విట్టు లేల నీ ముఖంబు దీర్ఘనిశ్వాసధూమసం హతులఁ జేసి కలుష మయినయదియు. 92 క. నా కెఱిఁగింపుము దీని న నేకాగ్రతఁ బొంద నేల యే నుండఁగ న వ్యాకుల భవత్ప్రతాపని రాకృతులు ధరిత్రిలోని రాజులు నీకున్. 93 వ. అంత సంతాపింప నేల యనిన నాశకునికి దుర్యోధనుం డిట్లనియె. 94 దుర్యోధనుని దురాలోచనము ఉ. నీవును జూచి తట్టి సభనేని వినంబడ దేయుగంబులన్ భూ వలయంబులో నది యపూర్వము సర్వమనోజ్ఞ మిష్టభో గావహమేక్రియం బడసె నయ్య మహాత్ముఁడు దాన నేమి సం భావిత భగ్యుఁ డయ్యెను బ్రభాకర తేజుఁడు ధర్మజుం డిలన్. 95 చ. కడుభయ మంది వానికిఁ దగన్ మఱి వైశ్యులపోలె వశ్యులై పుడమి నతి ప్రసిద్ధు లగు భుపతు లెల్ల మహాధనావళుల్ దడయక తెచ్చి యిచ్చి కరదానము సేయుటఁ బార్థివత్వ మే ర్పడియెఁ బృథాగ్రపుత్త్రునకుఁ బాడవతేజము పర్వె నెల్లచోన్. 96 ఉ. యాదవు చేతి చక్రము భయంకర మై శిశుపాల మస్తక చ్ఛేదము సేసినం గడుఁ బ్రసిద్ధులు శూరులు నైనరాజు ల య్యాదవుముందటన్ జయజయధ్వను లిచ్చిరి గాని వాని శౌ ర్యోదయ వృత్తి కట్టెదుర నోపర యెవ్వరు విక్రమింపఁగన్. 97 చ. అతుల పరాక్రమార్జితము లైన ధనంబుల పేర్మిఁజేసి యు న్నత మగు చున్న పాండు నరనాథ తనూజులలక్ష్మి నా కస మ్మత మయి సూ వెలింగె విను మాతుల మానధనాఢ్యుఁ డైన భూ పతి సహియింప నోపునె సపత్నుల వృద్ధియు నాత్మహానియున్. 98 వ. ఏమిసేయుదము పాండవులలక్ష్మి యెవ్విధంబున మన కపహరించి కొన నగు ననిన దుర్యోధనునకు శకుని యిట్లనియె. 99 క. దీనికి ధృతరాష్ట్రునను, జ్ఞానము వడయుడును మనకు సమకూరు ధరి త్రీనాథ భవదభిప్రా యానుగుణైశ్వర్య మతిశయంబుగఁ బ్రీతిన్. 100 వ. అని యప్పుడ శకుని దుర్యోధనుం దోడ్కొని ధృతరాష్ట్రు నొద్దకుం జని యాతని శరీర కార్శ్య వైవర్ణ్యంబులు సెప్పిన విని యదరిపడి ధృతరాష్ట్రుండు కొడుకు నొడలంటి చూచి కడు దుఃఖితుం డయి యిట్లనియె. 101 సీ. కౌరవైశ్వర్యంబు గౌరవంబున సమర్పిత మయ్యె నీయంద పేర్మితోడ ననుజులు మిత్రులు ననుచరులును నీకుఁ బ్రీతుల కాని యప్రియులు లేరు వివిధోపభోగముల్ దినిజేశునకుఁ గల యట్టుల కలవు నీ కనుభవింప సకల భుపతులుఁ బాయక భక్తియుక్తులై యెలసి నీ పనుపు సేయుదురు పేర్మి ఆ. నేమిగొఱఁత యయ్యె నిట్లు డయ్యను దను చ్ఛాయ దఱిఁగి యుండ సకలధరణి రాజ్యభోగసుఖ పరాఙ్ముఖత్వముఁ బొంద నేల నీకుఁ గురుకులేశ్వరుండ 102 వ. అనిన విని ధృతరాష్ట్రునకు దుర్యోధనుం డిట్లనియె. 103 క. పాండవుల విభవ మదియా ఖండలు విభవంబుకంటెఁ గడు మిక్కిలి యై యొండొండ పెరిఁగి దిక్కులు నిండెఁ దదీయ ప్రతాపనిర్మలరుచితోన్. 104 క. సామాన్యమై యుత్తరకురు భూములు మొదలుగ సమస్త భూములు విజయ శ్రీ మహిమను సాధించెఁద్రి ధామ పరాక్రముఁడు శక్రతనయుడు బలిమిన్. 105 తే. సఖ్యసంబంధములఁ జేసి చక్రధరుఁడు ద్రుపదుఁడును దక్కఁ దక్కిన నృపతు లెల్ల నరియుఁ బెట్టనివారు లే రఖిల జలధి వలయితక్షోణిలోఁ బాఁడవులకుఁ బ్రీతి. 106 తే. శైలకానన ద్వీపవిశాల మయిన వసుమతీచ్ర మంతయు వారివశమ యేను నొకరాజసుతుఁడ నై యెట్లు దీనిఁ జూడనోపుదుఁ బ్రాభవ శూన్యునట్లు. 107 తే. నన్ను రత్న పరిగ్రహణంబునందు బాండవుండు నియోగించెఁ బార్థివేంద్ర సర్వత్నా కరైక ప్రశస్తరత్న పుజముల కాస్పదము ధర్మపుత్త్రు గృహము. 108 తే. యజ్ఞదీక్షితుఁ డయిన ధర్మాత్మజులకు గౌడకాంభోజపతు లనేక ప్రకార వర్ణకంబళములు శుకవర్ణ వాహ వినహములుఁ దెచ్చి యిచ్చిరి నెమ్మతోడ. 109 ఉ. సాగర సారవారిరుహ శౌక్తిమౌక్తిక విద్రుమద్రుమై లాగురుచందనంబులు ప్రియంబున నిచ్చిరి తెచ్చి యున్నత శ్రీగూణయుక్తిమైఁ బరఁగు సింహళ కేరళ చోళ పాండ్యదే శాగత రాజపుత్త్రులు మహాగుణశాలి కజాతవైరికిన్. 110 ఉ. మందిత సుర్యరశ్మి రుచిమన్మణిహార చయంబుతేఁ గట స్యంధి సుగంధి కానజల సంపద నొప్పెడువాని దేవకీ నందనుఁ డిచ్చెఁ బ్రీతిఁ బదునాలుగు వేలు గజంబులన్ జనా నందనకీర్తి యైనయమనాథ తనూజున కిష్ట మిత్రుఁ డై. 111 క. హరియును గిరీటియును నొం డొరుల కభీష్టములు సలుపుచుండుదురం ద య్యిరువురు నేకాత్ములు జన శరణ్యు లుత్తములు నిత్యసాంగత్యమునన్. 112 వ. మఱియు నయ్యుధీష్ఠిరున కనురక్తుం డయి విరాటుండు రెండువేల గజంబుల నిచ్చె ద్రుపదుండు వేయి గజంబులను బదివేల హయంబులను బదునాలుగువేలు విలాసినీ జనంబులం బదివేవు దాసీగృహస్థుల నిచ్చెఁగురు కుకురోలూక కేకయ కాశ్మీర కాంభోజ గాంధార మద్ర ద్రవిడ మగధ మాళవ కళిం గాంగ వంగ బంగాళ గౌ డాంధ్ర కేరళ కోసలాది మహీపతులునుం బ్రాగ్జ్యోతిషంబున భగదత్తుండును మరుకచ్ఛ నివాసులును జేదిపతులును నాజానేయ బాహ్లికహూణపారసీయ దేశంబులం గలహయంబులం బర్వతనిభంబు లైనయిభంబులను దివ్యాంబరాభరణ భూషితంబు లయిన యోషిత్సహస్రంబులను నపరిమితంబు లయిన యజావి గో మహిషంబులను హిరణ్య రత్న రజత కంబ ళాంబరాదుల నిచ్చిరి మఱియు మేరుమందరమధ్య కీచక వనవాసులైన కుళింద పారద బర్బర తురుష్క టెంకణ కొంకణాధిపతులును వశగతులై హిమశైల రామశైల కురుదేజంబు లైన కౌసుమక్షౌద్ర పాత్రంబులను దివ్యౌషధంబులను నింద్రనీలేంద్రగోపిక చంద్ర నిశిత దీరఘనిస్త్రింశంబులను మణికాంచన ఖచిత గజదంతమయ శిబికాసనంబులను నిచ్చిరి వాసవసఖుం డయున గంధర్వపతి చిత్రరథుం డనువాఁడు నన్నూఱుగంధర్వ హయంబుల నిచ్చెఁ దుంబురుం డను గంధర్వుండు నూఱుహయంబుల నిచ్చె. 113 ఉ. భావిపురాతనాద్యతన పార్థివలక్ష్ములు పాండవేయుల క్ష్మీ విభవంబుతోడ నుపమింప సమంబులుగా వశేషరా జావళిలోన నత్యధికు లైన సపత్నుల పేర్మిఁ జూచి యేఁ జూవె సహింప నోపక కృశుండ వివర్ణుఁడ నైతి నెంతయున్. 114 ఆ. ఒక్క లక్ష భూసురోత్తముల్ గుడిచిన మొనసి తనకుఁ దాన మ్రోయుశంఖ మొక్క నిమిషమేని యుడుగక మ్రోసెన య్యధ్వరోత్సవంబు నన్ని నాళ్ళు. 115 సీ. జన్నంబు చూడంగ సకల భూముల నుండి వచ్చిన రాజన్య వరుల నవని సురులను వైశ్యుల శూద్రుల నాత్మీయబందు సుహృ ద్వీర భట నియోగ జనులను బేదల సాధుల నిత్యంబుఁ దాన పరీక్షించి తగ వెఱింగి యన్నంబు దయఁబెట్టి యందఱుఁ గుడిచిన దనుమధ్య యర్ధరాత్రంబు నపుడు ఆ. గాని కుడువ దట్టె కమలాక్షి ద్రౌపది యదియుఁ గాక యమ్మహాధ్వరమున నధముఁ డయ్యుఁ గడుఁ బ్రియంబున నభ్యర్చి తుండ కాని వంచితుండు లేడు. 116 క. ధరణి హరిశ్చంద్రుఁడు భా సురయశుఁ డయి చేసె రాజసూయం బదియున్ సరి గాదనియే వగతును సురుచిర విభవమునఁ బాండు సుతు యజ్ఞముతోన్. 117 వ. అట్టి రాజసుయాధ్వరంబున నవబృథ సమయంబునందు బ్రహ్మర్షి రాజర్షి లోకపాల పరివృతుండయిన మహేంద్రుండునుంబోలె నున్న ధర్మతనయు నారదపారాశర్యాది మహాముని సమేతుం డయి ధౌమ్యుం డశేష తీర్థ జలంబుల నభిషిక్తుం జేసిన. 118 సీ. అభిషిక్తుఁ డయిన యయ్యమరాజ సుతునకు సాత్యకి మౌక్తికచ్ఛత్ర మొప్పఁ బట్టె భీముండును బార్థుండు మణిహేమదండ చామరయుగధారుఁ లయిరి కమలనాభుండును గవలును ద్రుపదేశ పుత్త్రుండు వేర్వేఱ భూమిపతుల మూర్ధాభిషిక్తుల మ్రొక్కించు చుండిరి దర్పంబు వెలయంగ దానిఁజూచి ఆ. యేను మొదలుగా మహీపతు లెల్లను దీప్తి దఱిఁగి యుండఁ దివిరి మమ్ము నగిరి కృష్ణపాండునందన ద్రౌపదీ సాత్యకులుఁ గరంబు సంతసమున. 119 వ. మరియు నయ్యుధిష్ఠిరుండు. 120 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1417 2583 2005-10-28T07:00:28Z Sureshkvolam 12 వ. జూదం బన్నది పురాణంబులయందును వినంబడు దీన దోషంబు లేదు సుహృద్ద్యూతంబున దేవతలు (ధర్మంబు) దేవసాయుజ్యంబు వడయుదురు గాన దీనిం బ్రవర్తింప శకుని కానతిచ్చి యిందులకు ధర్మనందను రావింప వలయు ననిన ధృతరాష్ట్రుండు పెద్దయుం బ్రొద్దు చింతించి యెట్టకేనియు దాని కొడంబడి విదురుం బిలిపించి వాని కిట్లనియె. 151 చ. అనుపమరత్న కాంచనచయాంచిత మీసభ దీని ధర్మనం దనుఁ డనంఘుడు దానుఁ దనదమ్ములు నిందుల కేఁగుదెంచి చూ చినఁ గడు సంతసం బగు విశిష్టజనస్తుత! నీవు వానిఁ దో డ్కొని చుదెమ్ము భుసురసఖున్ బుధబంధు జనారంజనున్. 152 వ. ఇట్టి విచిత్రరత్న సభావేదికాతలంబున నతండును దుర్యోధనుతోడం బ్రొద్దువోక సుహృద్ద్యూతంబుఁ బ్రవర్తించు ననిన విని విదురుండు విషణ్ణ హృదయుం డయి మాయాదురోదంబు దురర్థంబుగాఁ జింతించి దీని నుడిగిన నుభయపక్షంబులకు ల గ్గగు నని పెక్కు మాఱులు వారించి. 153 విదురుఁడు ధర్మరాజుం దోడ్కొని వచ్చుట క. అవిలంఘనీయ మీదు ర్వ్యవసాయం బనుచు సత్యవచనుఁడు ధర్మా ర్థవిదుం డప్పుడు ధృతరా ష్ట్ఱ విధాతృనియోగమున కొడంబడి యంతన్. 154 క. ఇంద్రప్రస్థ పురంబున కింద్రగురు ప్రతిభుఁ డరిగి యింద్రసమానుం జంద్రయశు ననుజసహితు నృ పేంద్రుని ధర్మసుతుఁ గాంచె నెంతయుఁ బ్రీతిన్. 155 వ. అతనిచేత నభ్యర్చితుం డయి కుశలం బడిగి నిజాగమన ప్రయోజనం బెఱింగించిన విని విదురునకు ధర్మతనయుం డిట్లనియె. 156 సీ. పుత్త్ర వత్సపుఁడు విచిత్ర వీర్యాత్మజుఁ డార్యుంజు ధృతరాష్ట్రుఁ డాదరించి నిన్ను నియోగించె నన్నుఁ దోడ్కొని తేర నీవును వచ్చితి నెమ్మితేడ లాలితా పుర్వ సభా లోకంబుల యందు జూదంబు కార్యంబె చెపుమ జూదంబు కతమున భేదంబు గాకుండ నేరదు మా లోన నీనియోగ ఆ. మనఘమాకలంఘ్యమయినట్లు ధృతరాష్ట్రు పనుపుసేయ నీకుఁ బాడియదియ యనుచు విధి నియుక్తుఁడయు యప్డు విదురుతో నేఁగ నిశ్చయించె నిందుకులుఁడు. 157 క. అనుజులు ద్రుపదాత్మజయును ననుచర ముఖ్యులును ధౌమ్యుఁడాదిగ విద్వ జ్జనులును దోఁ జనుదేరఁగ నినసన్నిభ తేజుఁ డరిగె నిభపురమునకున్. 158 వ. అందు దుర్యోధన దుశ్శాసనాది పుత్త్ర శతంబుతే భీష్మ శకుని సైంధవ కర్ణ గౌతమ ద్రోణాశ్వత్థామ సోమదత్త సమేతుం డయి యున్న ధృతరాష్ట్రునకు భనుమతీ ప్రభృతిస్నుషా పరివృతయయి తారకాపరివృత యయియున్న రోహిణియుం బోలెనున్న గాంధారీ దేవికిఁ గురువృద్ధ జనులకు నతివినయంబున ననుజ సహితుండయి ధర్మతనయుండు మ్రొక్కె నంత ద్రుపదరాజ నందనయు గాంధారికి మ్రొక్కిన నక్కోమలిం జూచి గాంధారి కోడండ్రెల్లను విస్మిత లయి. 159 ( ఈ సీసము తర్వాతఁ గొన్ని వ్రాఁత ప్రతులలోఁ గల యధిక పాఠము. వ. ఇట్లు కృతనిశ్చయుండై ధర్మతనయుండు దివ్యాంబరాభరణ మాల్యగంధంబుల నలంకృతుండై ప్రయాణార్థంబు భూసురనికరంబులకు బహు రత్న సువర్ణంబులు దానంబు లిచ్చి మంగళ తూర్య నాదంబులును విప్రాశీర్వాదంబులును మాగధమంజుల గానంబులును వందిజన వాక్య సంతానంబులును విలసిల్లుచుండ మందిరంబులు వెడలి యనేక మణిమయ ప్రభాభాసురంబైన కాంచన రథారోహణంబు చేసి కుంతీ ద్రౌపదులను దోడనచనుదేర నరిగి యన్నరనాథుండు నాగనగర ప్రవేశంబు చేసి సౌరజననయనానందంబు సేయుచుం జని రాజగృహ ద్వార సమీపంబున. క. పరమోదారుఁడు ధర్మజుఁ డరదము డిగి చనియెఁ బ్రీతి ననుజులు దానున్ సురుచిర విభవస్ఫురణను* గురుతర మైనట్టి కొలువు కూటంబునన్ ) *సురవిభవస్ఫురణంబున. తే. అఖిల లావణ్య పుంజంబు నబ్జభవుఁడు మెలఁతగా దీనియందు నిర్మించెనొక్కొ కానినాఁ డిట్టి కాంతి యే కాంతలందు నేల లేదని సామర్ష హృదయ లయిరి. 160 వ. ఇట్లు పాండవ కౌరవు లతి ప్రణయ గౌరవంబున నద్దివసంబు సలిపి రంతఁ బ్రభాతంబ. 161 ఉ, ఆధృతరాష్ట్రు చేసిన యనర్ఘ మణిప్రకారాను బద్ధశో భాధృతి నొప్పుచున్న సభ పార్థివముఖ్యుఁడు ధర్మజుండు దు ర్యోధనుఁ డర్థిఁ జూపఁగ సహోదర వీరులుఁ దనుఁజూచి ల క్ష్మీధరముర్తి యెంయును మెచ్చె మనంబునఁ దద్విభూతికిన్. 162 వ. అయ్యపుర్వ సభామణి కుట్టిమంబున నందఱు సుఖాసీను లయి యిష్ట సంభాషణాది క్రీడావసరంబున నున్నంత దుర్యోధనుండు యుధిష్ఠిరున కిట్లనియె. 163 క. అనఘ! సుహృద్ద్యూతం బిం దొనరింతము ప్రొద్దు వోకయును నగు జూదం బునకుం బ్రియుఁడవు దక్షుఁడ వన విందుము నిన్నుఁ బ్రీతి నక్షజ్ఞులచేన్. 164 వ. అనిన వానికి ధర్మతనయుం డిట్లనియె. 165 తే. క్షత్త్ర నీతి క్రమంబులుగావు సూవె నికృతియును జుదమును ధర్మనిత్యులైన వారికీ రెండు వర్జింప వలయు నెందుఁ బాపవృత్తంబు జూదంబు పార్థివులకు. 166 ఆ. కుటిల మార్గులయున కుత్సితకితవుల తోడఁ గడఁగి జూద మాడఁ జనదు దానఁ జేసి యర్థధర్మ వివర్జితు లగదు రెట్టివారు జగములోన. 167 వ. మఱియు మాయాద్యూతంబున జయించుట మహాపాతకం బనియును ధర్మద్యూతంబున జయించుట ధర్మయుద్ధంబున జయించునంతియ పుణ్యంబనియును నసితు డయిన దేవలుండు చెప్పె ననిన నయ్యుధిష్ఠిరునకు శకుని యిట్లనియె. 168 క. ద్యూతకలా కుశలుండగు నాతఁడు లోకజ్ఞుఁడును మహామతియును వి ఖ్యాతుఁడు నగు సత్క్షత్త్రియ నీతివిదుఁడు దగనె దాని నిందింపంగన్. 169 క. బలహీను లయిన వారలు బలవంతుల నొడుచునపుడు బహుమాయల న చ్చలమునఁ జేయుట యెందును గలయదియ జయంబ కాదె కర్తవ్యమిలన్. 170 వ. జూదంబున కీ వోడుదేని యుడుగు మనిన నాతనికి ధర్మరా జిట్లనియె. 171 ధర్మరాజూ శకునితో జూదం బాడుట క. బలవద్ద్యూతార్థముగాఁ బిలువంబడి మగుడ నగునె పెక్కులు పలుకుల్ పలుకంగ నేల యని య త్యలఘుఁడు ధర్మజుఁడు జూద మాడఁ గడంగెన్. 172 వ. ఇట్లు జూదంబున నయ్యెడు దోసం బెఱింగియు దైనానుశాసనంబున ధర్మజుఁడు జూద దాని కభిముఖుం డయి చందన కర్పూర కస్తూరీ పరిషిక్తం బయిన ద్యూతరంగంబునందు ముందఱ గంధ పుష్పార్చితంబు లయిన యభిమతాక్షంబు లమరిచికొనియున్న సౌబల వివింశతి చిత్రసేన వికర్ణులం జూచి వీరిలో నెవ్వఁడు నాతో జూదం బాడెడు వాఁడనిన నాతనికి దుర్యోధనుం డిట్లనియె. 173 తే. అనఘ! మా మామ శకుని నాకై కడంగి జూద మాడెడి నీతోడఁగాదు నాక యీతఁడొడ్డిన ధనరాసు లెవ్వియైనఁ బోఁడిగా నీకు నీఁగలవాఁడ నేను. 174 వ. అని తనచేతి యనర్ఘ రత్నకటకంబు లొడ్డిన నన్యులకయి యన్యులు జూదం బాడుట యెంతయు విషమం బనుచు ధర్మతనయుండు సాగరావర్త సంభవంబు లయిన పరార్థ్య మణిహారంబు లొడ్డెనిట్లు సుహృద్ద్యూతంబు ప్రవర్తిల్లు నదియైన నచ్చోటికి వచ్చి భీష్మ ధృతరాష్ట్ర విదుర కృప ద్రోణాశ్వత్థామలు విచిత్రోచ్చాసనస్థు లయి దానిం జూచుచుం బ్రహృష్ట హృదయులయి యుండిరంత. 175 తే. అభిమతాక్షముల్ దొల్చి మాయావిదుండు సుబలరాజాత్మజుఁడు ధర్మసుతు జయించె నొడుతు నే నింక నని వెండియును గడంగె శకునితో జూద మాడ నా శశికులుండు. 176 వ. ఇట్లు యుధిష్ఠిరుండు బద్ధమత్సరుం డయి పెఱిగి యొండొండ యొడ్డుచు నిష్కసహస్ర భరితానేకాయుత కుండమండితంబు లయిన సువర్ణ భాండాగారంబులును, వజ్రవైదూర్య మరకత మౌక్తి కనీల ప్రవాళ పద్మరాగాది వివిధ శుద్ధ విపుల రత్న పరిపూర్ణంబు లైన రత్న భాండాగారంబులుం, బ్రత్యేకంబ పంచ ద్రోణ కాంచన సంచితంబు లయిన చతుశ్శత నిధులును మణికింకిణీ జాలాలంకృతంబు లయిన యసంఖ్యాతహయయూధంబులును, జాతరుప వరూథంబులుం, గనక కక్ష్యాకుథసనాథంబు లయిన మదాంధగంధసింధుర సందోహంబులుం, బరార్థ్యరత్నభూషితంబు లయిన యోషిత్సహస్రంబులును, ననుదినాతిథిజన భోజనపాత్ర హస్తులయిన శతసహస్ర పరిచారకులును నర్జునునకు జిత్రరథుం డిచ్చిన గంధర్వహయంబులందొట్టి దుగ్ధపాన శాలితండులఖాదనంబులం బెరుఁగుచున్న జాత్యశ్వా నేకాయుతంబులు, నజావి గోమహిష ఖర రాసభనివహంబులు నొక్కొక్క యొడ్డునన యొడ్డి యోటుపడినం జూచి విదురుండు ధృతరాష్ట్రునకు రహస్యంబున నిట్లనియె. 177 క. ఖలుఁ డీదుర్యోధనుఁడె గ్గుల తోడన యుద్భవిల్లె గామాయు రుతం బులు వించె దుర్నిమిత్తం బులు పెక్కులు పుట్టె వీని పుట్టిన వేళన్. 178 వ. తొల్లి యెన్నండును బాపంబుం బొరయని మహాభిష భీమసేన ప్రతీప శంతనుల కులంబు దుర్యోధను కారణంబునం బాపభుయిష్ఠంబుగా నున్న యది యొక్కని కారణంబునఁ గులంబున కె గ్గగు నేని వాని దూషించి కులంబు రక్షించుట ధర్మం బని శుక్రుండు చెప్పెఁ గులరక్షణార్థం బంధక యాదవ వృష్టివీరులు కృష్ణునియాగించి కుల దూషకుం డైన కంసుని వధిపించిరి గావున. 179 మత్తకోకిలము. వాసవాత్మజుఁ బంపుమిప్పుడ వాఁడు ధర్మవిదుండు నీ శాసనంబున నిగ్రహించు విచారదూరు సుయోధనున్ భూసతీశ్వర! దీన నీ కులమున్ మహీ ప్రజయున్ గత త్రాసవృత్తి సుఖంబు వొందుఁ ప్రధానవిగ్రహ మేటికిన్. 180 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1418 2585 2005-10-28T07:02:14Z Sureshkvolam 12 వ. అనినం బ్రహ్లాదుండు భయంపడి కశ్యపుకడకు జని విరోచనసుధన్వులు తన్ను వివాదనిర్ణయం బడిగిన విధంబును జెప్పిన విని వానికిం గశ్యపుం డిట్లనియె. 241 తే. సాక్షియును ధర్మదర్శియు *సాక్షిధర్మ విధులు దప్పంగఁ జెప్పిననధమవృత్తి వరుణపాశహస్రంబు వానిఁగట్టి పాయునేఁటేట నొక్కొకఁ డాయతముగ 242 ( * సాక్ష్య విధులు దప్పఁగాదు తప్పినను నధర్మయుక్తి సభలయందుఁ దప్పుగాఁ జెప్పిరేని యధర్మవృత్తి ) వ. ధర్మం బధర్మవిద్ధం బయు సభకు వచ్చిన దానిం దీర్పనిసభ్యు లధర్మ విద్ధులగు దురు మఱి సభ్యులు కామక్రోధంబులు విడిచి యధర్మంబు నాపనినాఁ డయ్యధర్మంబునం దొక్కపాదంబు సభ్యుల నొక్కపాదంబు భూపతిఁ దక్కినయది గర్తనుం బొందు సమంజసులైన సభ్యులచేత విధ్యుక్తంబయ్యెనేని నధర్మంబు కర్తనుం బొదు గావున ధర్మంబు దప్పక చెప్పవలయు ననినం బ్రహ్లాదుండు ధర్మమతి యై విచారించి తనకొడుకు కంటె గుణ శ్రేష్ఠుఁడుగా సుధన్వుం జెప్పినఁ బుత్త్ర స్నేహంబు విడిచి ధర్మువు దప్పక చెప్పి తని ప్రహ్లాదు బ్రశంసించి సుధన్వుం డరిగెఁ గావున మీరును ద్రౌపదీ ప్రశ్నంబునందు ధర్మబుద్ధి సేయుండని విదురుండు పలికిన దుర్యోధను భయంబున సభ్యులెవ్వరుం బలుక రయిరి ద్రౌపదియు నట్లు సకలక్షత్త్రియ సమక్షంబున దుశ్శాసను చేతం బరిభవింపంబడి దుఃఖితయయి. 243 సీ. అవ్విధంబున నొప్పి యాస్వయంవరమునాఁ డఖిల భుపతులచే నట్లు సూడఁ బడి పాండవుల ధర్మపత్ని నై గోవిందు చెలియలనై వీనిచేత నిట్లు పరిభూత నగుచు సభా మద్యమున మహీపతులచేఁ జూడంగఁబడితి నింత వడుదునె యిపుడు నా పలుకుల కెవ్వరుఁ బ్రతివచనం బేల పలుకరైరి ఆ. ధన్యురార యే నదాసినే దాసినే యెఱుఁగఁ జెప్పి పనుపుఁ డెల్ల దాని ననుచు వనరుచున్న నాపగాసుతుఁడు శాం తనవుఁ డిట్టు లనియెఁ దానిఁ జూచి. 244 వ. అవ్వా నీ ప్రశ్నంబునకు నుత్తరం బయ్యుధిష్ఠిరుఁడు సెప్పవలయుఁ గాని నాఁడు ధర్మసూక్ష్మత యెవ్వరికిని నెఱుంగ గహనంబు, దీనిఫలంబు వేగంబ యిక్కురుకుల పాంసను లనుభవింతు రని పలుకుచున్న యవసరంబున నక్కోమలిం జూచి నగుచు. 245 తే. తరుణి యేవురకంటె నొక్కరుఁడ భర్త యగుట లగ్గు జూదంబున నాలినోటు వడని వానిఁగా దఁగు భర్తఁ బడయుమింక ననుచు రాథేయుఁడుల్ల సమాడెనంత 246 ఉ. అమ్ముదితన్ విభీతహరిణాక్షిఁ గలాపవిభాసి కేశ భా రమ్మున నొప్పుదానిఁ దనరమ్య థూరుతలంబు నెక్కఁగా రమ్మని సన్నసేసె ధృతరాష్ట్ర సూతాగ్రజుఁ డప్డు దాని దూ రమ్మునఁ జూచి కౌరవకురంగ మృగేంద్రుఁడు భీముఁ డల్కతోన్. 247 క. లయ సమయ దండధరని ర్దయుఁడై ధరణీశు లెల్లఁ దన పలుకులు వి స్మయ సంభ్రమ భయ సంభృతు లయి విను చుండగ నిట్టు లనియెన్ సభలోన్. 248 ఉ. ధారుణి రాజ్యసంపద మదంబునఁ గోమని గృష్ణఁ జూచి రం భోరు నిజోరుదేశమున నుండఁగఁ బిల్చిన యిద్దురాత్ము దు ర్వార మదీయ బాహు పరివర్తి చండ గదాభిఘాతభ గ్నోరుతరోరుఁ జేయుదు సుయోధను నుగ్ర రణాంతరంబునన్. 249 వ. అని సర్వజన భయానక క్రోధావేశ వివశుం డయి యాయుధంబు లున్న వలనికి దృష్టులు సలుపుచు నగ్రజుమొగంబు సూచుచున్న భీమసేను నతి రౌద్రాకారంబు సూచి భీష్మ విదుర ద్రోణాదు లిది కోపంబున కవసరంబు గా దని యాతనిం బ్రశాంత చిత్తుం జేసి రంత. 250 క. ధృతరాష్ట్రు నగ్నిహోత్రా యతనంబున నఱచె వఱళు లగ్నులు శాంత ద్యుతు లయ్యెఁ గౌరవ స్త్రీ తతిహృదయము లధిక శోకతప్తము లయ్యెన్. 251 క. క్రూరాత్మకు లై దుష్పద వీరతు లగు ధార్త రాష్ట్ర వీరుల శయ్యా గారముల నెగసె నెంతయు ఘోరంబుగఁ గాక ఘూకఘూత్కారంబుల్. 252 క. అట్టి మహోత్పాతంబులు పుట్టినఁ గృప విదుర కలశభూ శాంతనవుల్ నెట్టన ధృతరాష్ట్రజులకుఁ బుట్టె నరిష్ట మని రిష్టమునఁ దమలోనన్. 253 వ. అంత నంతయు నెఱింగి గాంధారి విదురుం దోడ్కొని ధృతరాష్ట్రు కడకుఁ బోయి పాండవ పరాజయంబును ద్రౌపది పరిభవంబును దుర్నిమిత్తోత్పత్తియుం జెప్పిన విని ధృతరాష్ట్రుండు దుర్యోధనుం బిలిచి యిట్లనియె. 254 చ. పరమ పతివ్రతన్ సభఁ దపస్వినిఁ బాండవ ధర్మపత్ని ధ ర్మరత నయోనిజం బ్రకృతి మానవ భామినిఁ గాఁ దలంచి దె ప్పరములు వల్కఁగాఁ దగునె బాల్యము నాదిగఁ దుష్టభావనం బెరిఁగితి నీ నిమిత్తమునఁ బెద్దయు దుఃఖితులైరి పాండవుల్. 255 వ. వారల వలన నీదురాగ్రహం బుడుగు మని కొడుకును భంగించి సకర బాంధవ హితంబు సేయం దలంచి ద్రౌపదిని రావించి శాంత వచనంబుల నిట్లనియె. 256 ధృతరాష్ట్రుండు ద్రౌపది గోరిన వరంబు లిచ్చుట క. సుందరీ! నా కోడండ్రు ర యం దభ్యర్చతవు నీవ యతిముదమున నీ కొందఁగఁ బ్రియంబు సేసెద నిందుముఖీ! వేఁడు మెద్ది యిష్టము నీకున్. 257 వ. అనినం బాంచాలి యిట్లనియె. 258 ఆ. కరుణతోడ నాకు వరము ప్రసాదింప బుద్ధియేని లోక పూజితుండు మనువిభుండు ధర్మతనయుండు దాస్యంబు వలనఁ బాయవలయు వసుమతీశ! 259 వ. అట్లయినం గురుకుమారులు గురువృద్ధ జనలాలితుం డై పెరిఁగిన ప్రతి వింధ్యు దాసపుత్త్రుం డన కుందురు రిదియ నా యిష్టం బనిన నిచ్చితి నింక రెండవ వరంబు వేఁడు మనిన ద్రౌపది యిట్లనియె. 260 క. నెమ్మిని ధర్మజు నలువురు దమ్ములుఁ దమ యాయుధముల దమవర్మవరూ థమ్ములయుఁ దోడ సకల హి తమ్ముగఁ బాయంగ వలయు దాస్యము వలనన్. 261 వ. అనిన ధృతరాష్ట్రుండు నీ కోరినం వరం బిచ్చితి నింక మూఁడవ వరంబు వేఁడు మనిన ద్రౌపది యుట్లనియె. 262 ఆ. వైశ్యసతికి నొక్కవరము సత్క్షత్త్రియ సతికి రెండు శూద్రసతికి మూఁడు విప్రసతికి నూఱు వేఁడఁ జన్వరములు గాన యింక వేఁడఁ గాదు నాకు. 263 వ. ఆనిన ధృతరాష్ట్రుండు కోడని గుణంబులకు ధర్మం బెఱుంగుటకు సంతసిల్లి *యనుజ సహితుం డయిన యుధిష్ఠిరు రావించి నీవు సర్వ సంపదలు స్వరాజ్యంబును నొప్పుగొని యెప్పటియట్ల యింద్రప్రస్థ పురంబున కరిగి సుఖంబుండుము నీకు ల గ్గయ్యెడు మని వెండియు. 264 * కొందఱు తాటాకులలో నున్నదని చెప్పెడు నమూలమును సందర్భ శుద్ధి రహితమగు నధిక గ్రంథముః- ( “వరంబు వేఁడం గాదేని నీకు మేలగు తెఱం గెయ్యది చెప్పు మనుటయు ద్రౌపది యిట్లనియె వీరిలో నొక్కరు నాతో జూదం బాడ నియోగింపుం డనిన ధృతరాష్ట్రుండు శకునిం బిలిచి ద్రౌపదితో నొక్క యొడ్డొడ్డి యాడు మనిన నక్షంబులు దెచ్చి యిచ్చి నీకిష్టంబైన యొడ్డొడ్డమనిన ద్రౌపదియును నత్యంత శుచిర్భూతయయి నీళ్ళును నక్షంబులుఁ బుచ్చుకొని తమతండ్రు లగు మాద్రేయులం దలంచి నమస్కరించి నాకుఁ బ్రతికూలంబుగాక పాండవులను నన్నును గెలిపించి శత్రులం ద్రుంచు విధంబుగా నాకు ననుకూలురు గావలయునని మ్రొక్కి యడ్డసారంబులు పుచ్చుకొని శకుని కిట్లనియె. క. ఈ సభ యెల్లను జూడఁగఁ దాసత్వము సేయఁ గాని దాసత్వమునం జేసి మీతోడఁ బోరఁగ గాసిల్లినచోట నేను గ్రమ్మఱఁ దివుతున్. ఆ. నీవ యోడితేని నిరతంబు నేవుర దాసవృత్తి వాసి తద్ద యరుగు నట్టు లొడ్డు నొడ్డి యాడంగఁగ డఁగును యనిన శకుని యిట్టులనియె మగుడ ఆ. ఆడి యోడి పోవుడది ధర్మువే వారి కనిన నాతి యిట్టులనియె నతని కోప మదియు నిలుపఁ గొలఁదియే వాయుజు గురుడిదాసితను గణంగినట్లు వ. అనిన దుర్యోధనుండు ద్రౌపది పలికినయట్ల మా కోపంబులు వారి కోపంబులు నడువ బ్రహ్మాదులకు గొలఁది యగునె యదియ యొడ్డుగా నొడ్డియాడు మనిన శకునియు నవుంగాక యని యొడ్డొడ్డిన నక్కోమలికి వరదులైన మాద్రేయులు ద్రౌపది గెల్చునట్లుగాఁ బడిన. క. ఇంక నొకయొడ్డు వినుమా శంకిత దివ్యాంబరములు శరములు రథముల్ కంకటములు భూషణములు లుకొని నీ నొడ్డియాడు మున్నతమతివై. క. అని యట్టు లొడ్డి యోడిన మనమునఁ గౌరవులు వెఱచి మానుమ యనుచున్ వనిత గొనిన సారెలు గడు ననయంబును గెల్వనిచ్చు నశ్రమలీలన్. వ. అని వారించిరి ద్రౌపదియు దన పురుషులకడకు వచ్చియున్నంత ధృతరాష్ట్రుం డనుజ సహితుం ... తే. నీవు నిత్యంబు వృద్ధోపసేవఁ జేసి యెఱుఁగు దెల్ల ధర్మంబుల నెఱుక లేక కడఁగి నీ కెగ్గు సేసె నా కొడుకు దీని మఱచునది నీకు నేనొండ్లుగఱపనేల 265 క. మనమున వేరమిఁ దలఁపమి యును నక్షమచిత్తుఁ డగుటయు గుణముల కై కొని దోషంబులు విడుచు టయును నుత్తముఁ డయిన పురుషు నుత్తమ గుణముల్. 266 వ. ఏను బుద్ధిలేక జూదం బుపేక్షించితి నల్ప బుద్ధి సత్త్వుం డయిన వృద్ధు నన్నును మీ తల్లియయిన గాంధారినిం దలంచి దుర్యోధనాదులు సేసిన దుర్నయంబులు సేకొన కుండునది సర్వశాస్త్రవిదుం డయిన విదురుండు మంత్రిగా సర్వధర్మవిదుండ వైన నీవు రక్షకుండవుగా నిక్కురురులంబులకు లగ్గగునని ధర్మరాజుఁ బాండురాడు రాజ్యంబునందు సమర్పించిన. 267 తరలము. తరుణి ద్రౌపది యిట్లు పాండవ ధార్తరాష్ట్రులదైన భీ కర పరస్పర కోపవేగము గ్రన్నఁ బాచి విపత్తి సా గర నిద్ధమగ్నుల నుద్దరించెఁ బ్రకాశకీర్తుల ధీరులం బురుష సింహములన్ నిజేశులఁ బూని తద్దయుఁ బ్రీతితోన్. 268 సీ. దాని నంతయు భీమసేనుండు విని రాజ్యసంప్రాప్తి పాండవ సత్తములకు సతి కారణంబున ధృతమయ్యె నను నింతకంటెను గష్టంబు గలదె యొండు పేర్మి నపత్యంబునఁ గర్మంబు విద్యయు ననునవి తేజంబు లట్టె తగిన పురుషున కెందును నిరతంబు మిక్కిలి తేజంబు కర్మంబు దీని విడిచి ఆ., యలుకగఁడె పురుషుఁడని కోపఘూర్ణిత రక్తనేత్రుఁడై పరాక్రమమున శత్రువరుల నుగ్రసంగరంబునఁ జంపి కుతల రాజ్యమెల్లఁ గొందుననుచు. 269 వ. మృగమధ్యంబున నున్న సింహంబునుబోలె ననజమధ్యంబున నున్న యాతనిం గరంబున వారించి ధర్మరాజు ధృతరాష్ట్రు శాసనంబునం దమ్ములుం దానును ద్రౌపదీ సహితంబు గాంచన రథారూఢుండై యింద్రప్రస్థ పురంబున కరిగిన నిట దుశ్శాసను చేత నంత వృత్తాంతంబును విని దుర్యోధనుండు కర్ణ శకుని సైంధవులతో విచారించి ధృతరాష్ట్రు పాలికింజని యిట్లనియె. 270 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1419 2929 2005-12-07T06:14:32Z 68.215.145.87 [[http://add_link_to_pdf.com add link to pdf file here]] {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=4 class=toccolours style="border-collapse:collapse" |+'''అరణ్య పర్వ నిర్వహణ''' !పద్యం సంఖ్య (పర్వం-అశ్వాసము-పద్యం సంఖ్య) || ప్రస్తుత పరిస్థితి (ఖాళీ, తీసుకొన బడినది, రివ్యూ చేయవలెను, పూర్తి అయినది)|| టైపు చేసిన (చేస్తున్న ) వారు || రివ్యూ చేసిన (చేస్తున్న వారు) | |- |[[ ఆ భా 3_1_001 to 3_1_030]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_1_061 to 3_1_090]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_1_091 to 3_1_120]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_1_121 to 3_1_150]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_1_151 to 3_1_180]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_1_181 to 3_1_210]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_1_211 to 3_1_240]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_1_241 to 3_1_270]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_2_021 to 3_2_050]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_2_051 to 3_2_080]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_2_081 to 3_2_110]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_2_111 to 3_2_140]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_2_141 to 3_2_170]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_2_261 to 3_2_290]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_2_331 to 3_2_356]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_3_001 to 3_3_030]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_3_031 to 3_3_060]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_3_061 to 3_3_090]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_3_091 to 3_3_120]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_3_121 to 3_3_150]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_3_151 to 3_3_180]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_3_211 to 3_3_240]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_3_241 to 3_3_270]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_3_271 to 3_3_300]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_3_301 to 3_3_330]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_3_331 to 3_3_360]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_3_361 to 3_3_400]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_4_001 to 3_4_030]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_4_031 to 3_4_060]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_4_061 to 3_4_090]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_4_091 to 3_4_120]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_4_121 to 3_4_150]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_4_151 to 3_4_180]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_4_181 to 3_4_210]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_4_211 to 3_4_240]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_4_271 to 3_4_300]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_4_301 to 3_4_330]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_4_331 to 3_4_360]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_4_361 to 3_4_390]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_4_391 to 3_4_416]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_5_001 to 3_5_030]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_5_031 to 3_5_060]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_5_061 to 3_5_090]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_5_091 to 3_5_120]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_5_121 to 3_5_150]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_5_151 to 3_5_180]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_5_181 to 3_5_210]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_5_211 to 3_5_240]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_5_331 to 3_5_360]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_5_361 to 3_5_390]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_5_391 to 3_5_420]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_5_421 to 3_5_437]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_6_001 to 3_6_030]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_6_031 to 3_6_060]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_6_061 to 3_6_090]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_6_091 to 3_6_120]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_6_121 to 3_6_150]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_6_151 to 3_6_180]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_6_211 to 3_6_240]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_6_271 to 3_6_300]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_6_301 to 3_6_330]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_6_391 to 3_6_411]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 3_7_001 to 3_7_030]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |} 1420 2591 2005-10-28T07:19:38Z Sureshkvolam 12 శ్రీ మదాంధ్ర మహాభారతము అరణ్య పర్వము - ప్రథమాశ్వాసము క. శ్రీ కీర్తి శ్రీ వల్లభ లోక జనస్తుత్య సర్వలోకాశ్రయ ర త్నాకర పరివృత సకలధ రాకాంత జితారి రాజరాజనరేంద్రా. 001 పాండవుల వనగమనము సం 3-1-8 వ. అక్కథకుండు శౌనకాది మహామునులకుం జెప్పె నట్లు పాండవులు నిజాయుధంబులు ధరియించి కృష్ణాసహితులై యత్తరము మించి యరిగిన నింద్ర సేనాదులైన మూలభృత్యులు పదునాలుగు వేల రథంబులతోడి సుభద్రాభిమన్యు ప్రతి వింధ్యాదులం దోడ్కొని వారిపిఱుందన యరిగి రంత నప్పాండవులం జూచి పౌరులెల్లఁ బరమ దుఃఖితులై. 002 క. చనునె యధర్మద్యూతం బున నిట్టుల పాండురాజపుత్త్రులఁ బ్రభులన్ వనగతులఁ జేయ దుర్యో ధన ధృతరాష్ట్రులకు విగత హృదయులకున్. 003 క. క్రూరతరధార్తరాష్ట్రుని కారము వారింప రైరి గాంగేయుఁడు న బ్భారద్వాజుఁడుఁ గృపుఁడును దారుఁడు విదురుండు నేమిదలఁచిరొ బుద్ధిన్. 004 సీ. కర్ణ జయద్రథ గాంధారు లాప్తులై యుండంగ లోభి దుర్యోధనుండు రాజుగా నీతనిరాజ్యంబునం దెట్టు లుండగ నేర్తు మీ యుర్వి నింక నేది ధర్మువు ప్రజ నెవ్వరు గాతురు పరమ ధార్మికు లైన పాండు సుతుల యరిగిన చోటిక యరుగుద మని వారి పిఱుఁదన చని పాప భీతమతులు ఆ. వీరులార మమ్ము విడిచి మీకరుగంగఁ జనునె మాకు నొండు శరణ మెద్ది సాధులకు నవసాధు సహవాసమునఁ బాపం సంప్రయోగ మగుట సందియంబె. 005 క. తిలలును నీళ్ళును వస్త్రం బులుఁ బుష్ప సుగంధ వాసమున సౌరభముం బొలు పెసఁగఁదాల్చుఁ గావున నలయక సత్సంగమమున నగు సద్గుణముల్. 006 వ. సాధు సమ్మతంబు లైన గుణంబుల నొప్పి జన్మ విద్యాకర్మంబులం బ్రశస్తులరై యార్యవృత్తుల రై నసీ సహవాసంబున నుండి ధర్మపరులమై కృతార్థుల మగుదుము దష్కృతంబులయం దనారంభు లయ్యును జనులు దుర్జనోదర్శన స్పర్శన సంభాషణ సహాసనంబులం జేసి ధర్మవిహీను లగుదురు గావున నేము దుర్యోధను రాజ్యంబున నుండ నోపము మాయను గమంబున కొడంబడ వలయునని కృతాంజలులైన నప్పౌరులం జూచి ధర్మ తనయుం డిట్లనియె. 007 క. మాయందు లేని గుణములు మీ యనురాగముఁ జేసి మిగిలి వెలింగెన్ మీ యనుగతి మాకు నభి ప్రాయము వనవాస దుఃఖ భర మోపుదురే. 008 తే. వలవ దుడుగుండు మీరని వారినెల్లఁ గరుణఁ బాండవ జ్యేష్ఠుండు గ్రమ్మఱించెఁ బౌరు లట్టు నివర్తింపఁబడి నిరంత రార్తనాదులై యరిగిరి హస్తిపురికి. 009 వ. ఇట్లు పాండవులు గృతప్రస్థానులై గంగాతీరంబునం బ్రమణాఖ్య వటంబున విడిసి గంగా స్నానంబు సేసి నాఁటి పగలును రాత్రియు నందయుండి రంతఁ బ్రభాత సమయంబున. 010 చ. పరువడి నగ్నిహోత్రములు బంధులు శిష్యులుఁ దోడరా మహీ సురవరు లెల్లఁ బాండు నృప సూనులయొద్దకుఁ బ్రీతి నేఁగుదెం చిరి బహువేద ఘోషములఁ జేని నిరస్తసమ స్తకిల్బిషో త్కరు లగుచున్న ధన్యులు జగత్పరిపూజ్యులు బ్రహ్మసమ్మితుల్. 011 వ. ఇట్లు దమతోడన వనవాసంబు సేయ నిశ్చయించి వచ్చిన విప్రుల నతి ప్రీతి గౌరవంబున నర్చించి తదాశీర్వాదంబుల నభినందితుం డై ధర్మతనయుండు వారల కిట్లనియె. 012 క. అపహృత సర్వస్వుల మై సపత్నుల నికారమునఁ బ్రచండాటవిలో విపుల ఫలశాకమూలము లుపయోగించుచును నిష్ఠనుండెడు మాతోన్. 013 క. రానేల వచ్చి నవయం గానేల నివాసములకుఁ గ్రమ్మఱి చనుఁ డు గ్రానేకప శార్దూలభ యానక వనవాస మర్హ మగునే మీకున్. 014 వ. అనిన విని బ్రాహ్మణులు పరమ దుఃఖితులై మీర కాని మాకు నొడుగతి లేదు మమ్ము ననన్య శరణ్యుల విడుచుట ధర్మంబు గాదు. 015 ఆ. ఆశ్రితులను భక్తు లగు వారి నెప్పుడు నన్యులైన విడువ రట్టి విప్ర వరుల భక్తి పరుల వసుధేశ మీయట్టి ధార్మికులకుఁ విడువఁ దగునె చెపుమ. 016 వ. అస్మత్పోశణోపాయచింత సేయవలదు వన్యమూలఫలంబులు నేను తెచ్చికొని యుపయోగించుచు జపహోమాది పుణ్యక్రియల మీకుం బ్రియంబు సేయుచునుండెద మధర్మవర్తు లయి మీ కపకారంబు సేసిన ధార్తరాష్ట్రుల రాష్ట్రంబున నుండ నోప మనిన వారల రాక కొడంబడి. 017 తే. ఇష్టమృష్టాన్నములఁ దొల్లి యెల్ల ప్రొద్దుఁ దృప్తులగుచున్న వసుమతీ దేవవరులఁ గానలందు శాకాశనుల్ గాఁగనెట్లు సూడనోపుదునని ధర్మసూనుఁ డపుడు. 018 శౌనకుఁడు ధర్మరాజునకు ధర్మంబులు సెప్పుట సం 3-2-14 వ. శోకమూర్చితుండై మహీతలంబుపయిం బడిన యాతని నాశ్వాసించి శౌనకుండను బ్రహ్మర్షి దొల్లి యాత్మ వ్యవస్థానార్థంబు జనక గీతంబులయిన శ్లోకంబుల యర్థంబులు యుధిష్ఠిరున కిట్లనియె. 019 క. శోకభయస్థానంబు ల నేకంబులు గలిగినను విహీనవివేకుం డాకులతఁ బొందునట్లు వి వేకము గలవాఁడు బుద్ధి వికలుం డగునే. 020 క. శారీరమానస మహా దారుణ దుఃఖములఁ జేసి తఱిఁగి శరీరుల్ క్రూరతరబాధఁ బొందుదు రారెంటిని జెఱుతు రాద్యు లమలిన బుద్ధిన్. 021 వ. వ్యాధిశ్రమా నిష్టసంస్పర్శనేష్ట వివర్ణంబు లను నాల్గింటం బుట్టి శారీర దుఃఖంబు లాశు క్రియాది ప్రతియోగంబుల నుపశమిల్లు మఱి స్నేహజంబులయిన మానస దుఃఖంబులు జలంబుల నగ్ని యుపశమిల్లునట్లు విమలజ్ఞానంబునం జేసి యుపశమంబునం బొందు. 022 క. స్నేహా వమగ్నుం డయి దేహి మహాదుఃఖముల నధృతిఁ బొందును దుః ఖాహతుఁడు శోకతావని మోహియగున్ స్నేహ మూలములు రాగాదుల్. 023 వ. కావున బంధుమిత్ర ధనసంచయంబుల వలని స్నేహంబు విడుచునది పద్మ పత్రంబు నీరం బొందనియట్లెఱుక గలవారి నెట్టియెడలను స్నేహంబు వొందదు స్నేహంబున రాగంబును రాగంబునం గామంబును గామంబునం గ్రోధంబును గ్రోధంబునం దృష్ణయు వర్తిల్లు. 024 క. అది సర్వదోషముల కా స్పద మది దురిత క్రియాను బంధంబులకున్ మొదలు నిరంతర దుఃఖ ప్రద మని దలఁచి తృష్ణఁ బాతురు సుమతుల్. 025 వ. మఱియుఁ దృష్ణాతురుం డర్థలోభంబునఁ గోటరస్థం బయిన యనలంబులంజేసి దగ్ధం బగు వృక్షంబును బోలె వినాశంబునం బొందు నర్థాసక్తుం డైనవాఁడు శుభంబులు వడయ నోపండు మృత్యువు వలనం బ్రాణులకు భయంబు గలుగున ట్లర్థ వంతులకు రాజచోర స్వజనజలానలంబుల వలన భయంబు నియతంబు. 026 తే. జలములందు మత్స్యంబులు చదలఁ బక్షు లామిషం బెట్లు భక్షించునట్లు దివిరి యెల్లవారును జేరి యనేక విధుల ననుదినంబును భక్షింతు రర్థవంతు. 027 క. అర్థమ యనర్థమూలం బర్థమ మాయా విమోహ నావహము నరుం డర్థార్జన దుఃఖమున న పార్థీకృత జన్ముఁ డగుట పరమార్థ మిలన్. 028 వ. అట్టి యర్థంబు వలన దర్ప కార్పణ్యమాన భయోద్వేగంబుబు పుట్టుఁ గావున నర్థోపార్జన చింత సేయవలదు రూప యౌవన ధన విభవ ప్రియసంవాసంబు లనిత్యంబు లగుట నందు బుద్ధిమంతులు విమోహింప రనిన నమ్మునివరునకు ధర్మతనయుం డిట్లనియె. 029 సీ. ఆత్మోపభోగార్థ మర్థలాభేచ్ఛ నా కెన్నండు లేదు మహీసురాగ్ర గణ్యుల నత్యుగ్ర కాననాంతరమున నెవ్విధంబున భరియింతు నొక్కొ యని యిప్డు వగచెద ననవద్యగుణయుక్తి ననఘ మాయట్టి గృహస్థతతకిఁ బోష్యుల నెయ్యెడఁ బ్రోవక యుండను విప్రుల నతిథుల వృథయ పుచ్చఁ ఆ. జనునె నిజ ధనంబు సంవిభాగించి యీ వలయు సాధురక్ష వలయుఁ జేయ నభిమతాశ్రమంబు లందు గృహస్థాశ్ర మంబ కాదె యుత్తమంబ వినఁగ. 030 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1421 2592 2005-10-28T07:21:04Z Sureshkvolam 12 ఆ. ధర్మరహితు లైన ధార్తరాష్ట్రులకు భూ రాజ్యలక్ష్మి సుస్థిరంబు గాదు ధర్మతనయ నిన్నుఁ దద్రాజ్య సంపదల్ వలచి తమకుఁ దామ వచ్చి పొందు. 061 వ. నా వచనంబున నెగడునది యనిన ధర్మరాజు నట్ల చేయుదు నని యున్నంతనిట ధృతరాష్ట్రుండు పాండవుల యొద్ద విదురు నునికి యెఱింగి ధృతివిహీనుండై తన హృదయంబును దృష్టియుం బోనివిదురుం బాసి నిమిషంబేనియు నిర్వహింప నోపక సంజయున కిట్లనియె. 062 క. నెమ్మగలవాని నాచి త్తమ్మెఱిఁగెజడు వాని విదురు ధర్మప్రియు నా తమ్ము నిట వేగ తోడ్కొని రమ్మరుగుము కామ్యకాఖ్యరమ్యాటవికిన్. 063 వ. అని పంచిన నప్పుడ సంజయుం డతి త్వరితగతిం గామ్యకవనంబున కరిగి. 064 మ. ధరణీదేవ సహస్ర సంఘములతే ధౌమ్యుండు ధర్మక్షమా భరణుల్ నల్వురు దమ్ములున్ విదురుఁడుం బాంచాలుయుం బ్రీతిబం ధరులై కొల్వగ నొప్పుచున్న బుధ బంధున్ ధర్మరాజూం బ్రభా స్వరతేజుం బ్రభుఁ గాంచి సంజయుఁడు సంజాత ప్రమోదాత్ముఁడై. 065 క. వనవాసము సేయుచుఁ ద్రిభు వనరాజ్యము సేయునట్టి వడువున సంతో షనిబద్ధ బుద్ధి యగుయమ తనూజులకు భక్తి నెఱఁగి తా నిట్లనియెన్. 066 వ. మిమ్మును ధర్మార్థవిదుండైన విదరినిం గౌరవేంద్రుం డెప్పుడుం దలంచుచుండు మీ యనుమతంబునఁ దనయనుజుం దోడ్కొమి తేర నన్నుఁ బుత్తెంచె ననిన విని ధర్మరాజు విదురున కిట్లనియె. 067 తే. సర్వజనులును ధృతరాష్ట్రు శాసనంబు సేయు చున్నచో మనకు విశేష భక్తిఁ జేయవలయుఁ గావున నెడసేయ కరుగు మనిన విదురుండు గజపురి కరిగెంనంత. 068 వ. ధతరాష్ట్రుండును దనకు వినయవినమితోత్తమాంగు డైన విదురు నతి స్నేహంబునం గౌఁగిలించుకొని మూర్ధాఘ్రాణంబు సేసి నీవు నిత్యక్షమా నిరతుండవు నా బుద్ధి లేమికి క్షమింయింపు మనిన విదురుం డిట్లనియె. 069 ఆ. నీవు నీ సుతుండు నెఱిఁ దప్పి పలికినఁ బథ్య మయిన పలుక పలుక వలయు వీరు లయిన పాండవేయులతో నిగ్ర హంబు సేయు టిది నయంబు గాదు. 070 వ. అనుచు నెప్పటియట్ల కార్యసహాయుండై విదురుండు ధృతరాష్ట్రు నొద్దనున్న నయ్యిద్దఱ సంగమంబునకు శంకించి దుర్యోధనుండు కర్ణ శకుని దుశ్శాసనులతో నిట్లనియె. 071 క. పాండవహితుఁ డగు విదురుఁడు వెండియుఁ జనుదెంచి కార్యవిధులందు సహా యుండయ్యె నతనితోడ హి తుండయి మంతనము సేయఁ దొడఁగెన్ విభుఁడున్. 072 వ. వీర లింకఁ బాండవుల నిందులకు రావించు వారలయిన నగ్ని విషజలంబులు ప్రయోగించి వారల కపాయంబు సేయుద మనిన విని శకుని దుర్యేధనుం జూచి యిట్లేట బాలిశం బైనమతిఁ దలంచితివి విదుర ధృతరాష్ట్రులు విపరీత మతులై రావించినను నిత్యసత్య నిరతులైన యప్పాండవులు దమచేసిన సమయంబు సలుపక యేల వచ్చువా రగుదు రనిన శకుని దుర్యోధనులకుఁ గర్ణుం డిట్లనియె. 073 ఉ. ఇత్తఱిఁ బన్నిపోయి వయినెత్తి రణం బొనరించి వారలన్ మిత్తికి నంపి ధాత్రి నిరమిత్రముఁ జేయుద మిట్టులైనఁ ద ద్వృత్తులు నీక దక్కుఁ గురువీర కడంగుము నావుడున్ మదో న్మత్తుఁడు గౌరవుం డతని మాటకు సంతస మంది చెచ్చెరన్. 074 వ. సమరసన్నద్ధుఁడై సమస్త బలంబును సమకట్టి వెలువడినం దన దివ్యదృష్టి నంతయు నెఱింగి కృష్ణద్వైపాయనుండు వచ్చి యిది ధర్మువు గా దుడుగుమని దుర్యోధనుని వారించి ధృతరాష్ట్రున కిట్లనియె. 075 క. పుడమియు రాజ్యముఁ గోల్పడి యడవుల నేకతను యున్న యప్పాండవులం గడగి వధియింతు నని నీ కొడు కరిగెడు నిట్లు తలఁపఁ గూడునె బుద్ధిన్. 076 క. ధృతియుతులై సత్యవ్రత రతు లయి పదుమూఁడు వత్సరంబులు ధర్మ స్థితి సలిపి వార కడఁగెద రతుల పరాక్రములు మీఁద నాహవమునకున్. 077 క. వనగతు లని వారలపైఁ జని భంగముఁ బొంది రాఁగ సమకట్టెడు నీ తనయుఁడు గావున నీ వా తని వారింపు మది యనుచితం బని నెమ్మిన్. 078 క. విను మేనును నీవును శాం తనవుఁడు విదురుండు నుండి తగునె యధర్మం బు నుపేక్షింపఁగ ననయం బును బాండివవిగ్రహంబు పుట్టుట లగ్గే. 079 వ. అనిన విని ధృతరాష్ట్రుండు దుఃఖితుండై నాకును గాంధారికిని భీష్మవిదుర కృప ద్రోణులకు ననిష్టం బైన దుష్టద్యూతంబు ప్రవర్తిల్లె దుర్బుద్ధియైన దుర్యోధనుం బుత్త్క స్నేహంబున విడువ నోప నేమిసేయుదు ననిన ధృతరాష్ట్రునకుఁ గృష్ణ ద్వైపాయనుం డిట్లనియె. 080 ధృతరాష్ట్రునకు వ్యాసఁ డింద్ర సురభి సంవాదంబు సెప్పుట సం 3-10-6 ఆ. ఎల్ల నెయ్యములకుఁ దల్లిదండ్రులయందు సుతులవలని నెయ్య మతిశయంబు ధనము లెంత గలిగినను సుతరహితుల కెమ్మెయిని మనః ప్రయమ్ము లేదు. 081 వ. తొల్లి సకలగోమాత యయిన సురభి సురరాజు కడకుం బోయి కరుణతంబుగా నేడ్చిన దాని జూచి సురపతి విస్మితుండై యి ట్లేల రోదనాకులిం లోచన వయి యున్నదాన వెల్లవారికి లగ్గకదా యనిన నింద్రునకు సురభి యిట్లనియె. 082 క. నీ వజ్రము రక్షింపఁగ నా వారికి దక్కఁ ద్రిభువనంబులఁ గలజీ వావలి కెల్లను గుశలమ దేవేంద్ర జగత్త్రయ ప్రదీప మహాత్మా. 083 వ. దీని జిత్తగింపుము బలంబు గలబలీవర్దంబులతో బలహీనంబు లయినవానిం బూన్చిన నవి దుర్వహభారవహన మహాలాంగలాకర్షణంబులయం దనవర్థంబు లైన నడిచియుం బొడిచియు ములుకోలలం గుట్టియు దుర్భల బలీవర్దంబుల జనులు బాధింపు జూచి యేను దానికి దుఃఖించెద ననిన సురభికి సురపతి యిట్లనియె. 084 క. నీకు నవత్యశతంబు ల నేకంబులు గలవు వాని కేకాకృతి దుః ఖాకులత సంభవింపదు శోకింపకు మనిన సురభి సురపతి కనియెన్. 085 వ. దేవా దీనాననంబు లయి దుర్బలంబు లయిన యపత్యంబుల దుఃఖం బేనెట్లు సూడ నోపుదు ననిన నగి యింద్రుండు దానికిం గరుణించి వర్షంబునఁ దృణవర్థనంబు సేసి దుర్బలబలీవర్దనంబులకు బలంబు గావించె నని యింద్ర సురభి సంవాదంబు వేదంబుల యందు వినంబడుఁ గావున నీకు బుత్త్ర స్నేహంబు సామాన్యంబుగా దైనను దీనులై వనంబు నవయుచున్న యప్పాండవులకు దలాళుండ వగుము. 086 తే. నీవుఁ బాండుండు విదురుండు నెమ్మి నాకు నొక్కరూ పైనయట్లు నీ కుదితయశులు నీ సుతులు నూర్వరును బాండు నృప తనూజు లేవురును నొక్కరూప కా నెఱుఁగ వలయు. 087 క. సుజనుల సహవాసంబునఁ గుజనులు సద్ధర్మమతు లగుట నిక్కము ధ ర్మజు నొద్దనుండి నీయా త్మజూఁడు ప్రశాంతుండు ధర్మమార్గుండు నగున్. 088 వ. రాజర్షియైన ధర్మరాజుతోడి సహవాసంబు సర్వజన హితంబు గావున నాతని నుపాసించి దుర్యోధనుండు గొండొక కాలంబుండునట్లుగాఁ బనుపు మట్లయిన నుభయ పక్షంబులకు లగ్గగు ననిన ధృతరాష్ట్రుండు గృతాంజలి యయి మునీంద్రా దుర్యోధనుండు నా పలుకులు వినండు కురుకులంబు రక్షించునట్టి బుద్ధి గల దేని వాని మీర శిక్షింపుం డని మ్రొక్కిన. 089 క. అనఘుఁడు మైత్రేయుం డను మునినాధుఁడు వచ్చి ధర్మమున నాతనిఁ దా నను శాసించుఁ దిరంబుగ నని చెప్పుచు నప్పరాశరాత్మజుఁ డరిగెన్. 090 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1422 2593 2005-10-28T07:21:59Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- వ. అంత. 091 ఉ. న్యాయవిదుండు గామ్యక వనంబున ధర్మరాజు నొద్దనుండి మై త్రేయుఁడు ధీయుతుం డరుగుదెంచిన నప్పుడ యమ్మనీంద్రు నిం ద్రాయితుఁ డాంబికేయుఁ డుచితస్థితిఁ బుజితుఁ జేసె నాత్మని శ్శ్రేయసలాలసుం డయి విశేష సపర్యలఁ జేసి భక్తితోన్. 092 వ. ఇట్లు దనచేతం బూజితుండై సుఖ విశ్రాంతుం డైన మునివరునకు ధృతరాష్ట్రుండు ముకుళిత హస్తుండై భట్టారకా యెందుండి వచ్చితి రని యడిగిన నతనికి మైత్రేయుం డిట్లనియె. 093 చ. అలఘతపాభరంబున జటాజినముల్ ధరియించి రూక్షవ ల్కలములు గట్టి కూరలును గాయలుఁ బండులు భోజనంబుగా నలయక కామ్యకం బను మహావిపినంబున నున్న పాండవే యులకడ నుండి వచ్చితిఁ గరూత్తమ నీ సుతు నిన్నుఁ జూడఁగన్. 094 వ. ఏ నఖిల తీర్థ దర్శనార్థంబు పరిభ్రమించుచుఁ గురుజాంగలంబున కరిగి యందు గురుకులోత్తము లైన పాండు పుత్త్రులం జూచితి. 095 ఆ. అనిన నవనతాస్యుఁ డయి ధృతరాష్ట్రుఁ డి ట్లనియె నెట్లు సెప్పుఁడయ్యయందుఁ బాండవులకు సత్యభాషణులకుఁ గుశ లంబె వార లిట దలంతురొక్కొ. 096 క. అమిత భజశక్తి నంతక సము లప్పాండుసుతు లిందు సౌభ్రాత్రస్నే హమునకు విచ్ఛేదముగా సమయాతిక్రమము సేయ సమ కట్టరుగా. 097 వ. అనిన మైత్రేయుం డిట్లనియె. 098 క. చనుదెంచి మహామహామునివరు లనవతరము వారలకుఁ బ్రియం బొనరఁగ దీ వన లీగిఁ జేసి కుశలమ మనుజేశ్వర వారు ధర్మమతియుతు లగుటన్. 099 క. వారలు సమయము దప్పిన వారిజ రిపుహితులగతు లవశ్యముఁ దప్పున్ వారికి నకారణం బని కారము నీ కొడుకుసేసెఁ గడు నహితుండై. 100 వ. అని దుర్యోధనుం జూచి యయ్యా నీవు బుద్ధి గలవేనిఁ బాండవులతే విరోధం బుడుగు మట్లయిన నీకును వారికిం గురుకులంబునకు లగ్గగు నా పలుకుఁ జేకొనుము. 101 సీ. వజ్ర సంహనను హవార్య పరాక్రముల్ పాండు కుమారు లాఖండలాభు లందఱు నాగశతాయుత త్రాణు లుగ్రాహవకాంక్షు లుత్సాహపరులు వారలలో బలవంతుండు బక హిడింబాసురు లను వారి నాసురమునఁ జంపె నాగాయుతసత్త్వు జరాసంధు నెక్కటి యోర్చిన యక్కజుండు తే. ఘోర వనమున వీరుఁ గిమ్మీరుఁ డను సు రారి నిశ్చల ఘన భీకరాంగుఁ బట్టి పోర వధియించి నట్టి సమీరజునకు భూరిభుజునకు మార్కొనువారుఁ గలరె. 102 మైత్రేయుఁడు దుర్యోధనుని శపించుట సం. 3-11-27 వ. వారికి వాసుదేవ ధృష్టద్యమ్నులు సంబంధ సహాయులు జరామరణవంతు లైన మనుజులు వారిం జెనకి యెట్లు జీవింతురు. నీవు వారితో నొడంబడి యుండు మిది కార్యం బనిన మైత్రేయు పలుకు లాదరింపక పాదాంగుష్ఠంబున నేల వ్రాయుచు బాహువెత్తి దొడలు సఱచి నగుచున్న యా దుర్యోధను జూచి మైత్రేయుం డలిగి యీ యపరాధంబున నావహంబగు నందు భీము గదాఘాతంబున నీ యూరు యుగళంబు భగ్నం బయ్యెడమని శాపంబిచ్చిన వెఱచి ధృతరాష్ట్రుండు మునీంద్రా యట్లు గాకుండ బ్రసాదింపు మనిన నమ్మునివరుం డిట్లనియె. 103 తే. కడఁగి సమబుద్ధి వీనికిఁ గలిగె నేనిఁ గాదు శాపఫలం బట్లుగాక బుద్ధి హీనుఁడై గర్వితుం డగునేని శాప హవ్యవాహఫలంబు వీఁ డనుభవించు. 104 వ. అని ప్రసన్నుండైని మైత్రేయునకు నాంబికేయుం డిట్లనియె. 105 కిమ్మీరుం డను రక్కసుఁ డమ్మారుత తనయుచేత నత్యుగ్రవనాం తమ్మున నిహతుం డయిన వి ధ మ్మెట్టులు సెప్పు మద్భుతం బిది యనినన్. 106 వ. నా పలుకులు నీ కొడుకు వినం డయ్యె నేనేల చెప్పెద దీనిం బాండవసహాయులైన విప్రుల చేత విదురుం డిమ్ముగా నెఱింగినవాఁ డతనివలన విను మని చెప్పి మైత్రేయుం డరిగినం గిమ్మార వధకథాశ్రవణ పరుండై తన్నడిగిన ధృతరాష్ట్రునకు విదురుం డిట్లనియె నిందుండి చని పాండవులు మూఁ డహో రాత్రంబులు నిరంతర ప్రయాణంబు సేసి కామ్యకవనంబుఁ జొచ్చువారొక్కనాటి యర్ధరాత్రంబున రాక్షస ప్రచారవేళయందుఁ బరిభ్రమించుచు రాక్షసమాయ గావించుచున్న వాని నతినిశితోదష్ట్రా కరాళంబైన తనవదన గహ్వరంబుఁ దెఱచి గ్రుడ్లుమెఱవ బభ్రుకేశంబులు దూల బాలార్క రశ్మియుతం బయిన బలాహకంబునుంబోలె సకలప్రాణి భయజననంబుగా గర్జిల్లుచున్న వాని నిజపాద ఘట్టిత మహీతల ప్రచలన వేగ వేతవల్లీ పల్లవ బాహు పరిరంభణ సుఖంబుఁ బాదపంబుల కాపాదించు చున్న వాని నెదుర నొక్క రక్కసుం గనిరంత వాఁడును బ్రాహ్మణ సంఘంబు ముందటఁ గృష్ణాజినా వృతులై వచ్చు పాండవుల దవ్వులంగని మార్గనిరోధియై మహాపర్వతంబును బోలె నున్న నదృష్టపూర్వ ప్రమాణం బైనవాని దేహంబు జూచి నిమీలిత నయన యయి దుశ్శాసన కరాకృష్టనిరీర్ణవేణీరంబు వెనువెంట నొలయం బాంచాలి పంచపర్వతంబులనడిమి నదియుంబోలెఁ బతుల నడుమ భయ వ్యాకులచిత్తయైన నింద్రియంబులు విషయ రతిం బరిగ్రహింబునట్టు లేవురు నక్కోమలిం బట్టకొని భయపడకుండ నాశ్వాసించు చున్నంత. 107 క. రక్షోఘ్న మంత్రముల నా రాక్షస మాయా పరిస్ఫురణఁ జెఱిచెఁ గ్రియా దక్షుఁడు ధౌమ్యుఁడు పాండవు లీక్షించుచు నుండఁగా నహీనప్రతిభన్. 108 వ. అంత. 109 క. ప్రతివిహితమాయు నత్యా యంభుజ యుతుఁ గోపఘూర్ణి తారుణ విస్ఫా రితనేత్రు నసురఁ జూచి భ రతకుల వర్ధనుఁడు ధర్మరా జిట్లనియెన్. 110 వ. నీ వెవ్వారివాఁడ వెవ్వండ నివ్వనంబున నేల యున్నవాఁడ వనిన వాఁ డిట్లనియె. 111 క. ఏను బకాసురు ననుజుఁడఁ గీనాశుఁడ మానవులకుఁ గిమ్మీరుఁ డనం గా నెగడుదు నీ కామ్యక కాననమున సర్వసత్త్వ ఖాదన బుద్ధిన్. 112 క. పాయక యుండుదు రాక్షస మాయల సమరంబు సేసి మనుజుల విగతో పాయులఁ జంపుచు భక్షణ సేయుదు నమరాదులకు జేయుఁడఁ బోరన్. 113 వ. నాకు వెఱచి యెల్లవారును దూరంబున దీనిం బరిహరింతురు మీ రెవ్వరిందుల కేల వచ్చితిరి మిమ్ము వధియించి యిపుడు భక్షించెద ననిన వానికి యుధిష్ఠిరుం డిట్లనియె. 114 ఆ. ఏను ధర్మసుతుఁడ నీతఁడు భీముండు వాఁడు విజయుఁ డల్లవారు గవలు పాండవులము సమయపడి వనవాసంబు సేయ వచ్చితిమి విశేష యుక్తి. 115 సీ. అనవుడు రాక్షసుం డట్టహాసంబుతె నెట్టెట్టు భీముండె యీతఁ డేమి పుణ్యమో వీని నెప్పుడు సంపఁగాంతునో యని యున్నచోఁ దాన యరుగుదెంచె నధికు మాయన్న బకాసురు నా యిష్టసఖు హిడింబాసురుఁ జంపి యున్న ఖలు మ్రింగి జీర్ణంబు గావింతు వాతాపిఁ దడయక మ్రింగిన తపసి యట్ల. ఆ యనిన రక్కసునకు నలిగిన యగ్రజు నలుక యెఱిఁగి వీరుఁ డర్జునుండు మొనసి గాండివంబు మోపెట్టె సునిశిత ఖడ్గపాణు లైరి కవలు నంత. 116 కిమ్మీరుఁ డను రాక్షసుఁడు భీముచేఁ జచ్చుట సం. 3-12-42 ఉ. ఘోరపరాక్రమున్ ప్రబల కోపపరుల్ పృధు సారభూరిభూ మీరుహపాణు లుద్ధతు లమిత్రవిఘాతులు వీరబృంద బృం దారకు లార్చు చొండొరులఁ దాఁకిరి దారుణభంగిఁ బొంగి కి మ్మీర సమీరసూనులు సమీరవిధూతపయోధు లట్లయై. 117 తరలము. పొరిని వారల చేతియున్నత భురుహాయుధముల్ పర స్పరకఠోర శిరస్థ్సలంబులపై వడిం బడి మత్తకుం జరశిరః పతితంబు లైన లసన్మృణాళము లట్ల జ ర్జరిత మయ్యెఁ దదారవ ప్రతిశబ్ద మొప్ప నభంబునన్. 118 వ. ఇట్లొక్క ముహూర్తంబు వృక్షయుద్ధంబు సేసి యాసన్నమహీరుహంబులు సమసిన నయ్యిద్దఱు శిలాయుద్ధంబునకుఁ దొడంగి చేయు నెడం బవన జనిక్షిప్త నిష్ఠు శిలాహత హృదయుండై భాను బట్టుకొను స్వర్భానుండునుం బోలెఁ గిమ్మీరుండు భీము బట్టకొనిన భీముండును వాని హీనంబలుం గా నెఱింగి కృతాంత దండాలుకారంబు లయిన తన బాహు దండంబుల నమ్మలుజకంటకు కటికంఠ ప్రదేశంబులు పట్టుకొని నేలంబెట్టి దేహయష్టి విఱిచి బకుం జంపిన విధంబునఁ గిమ్మీరు విగతప్రాణుం జేసి. 119 తే. బకహిడింబులు హతులైన బనివిపనివి యఱచి శోకింపఁ గానక యమపురమున కరిగి తక్కట రాక్షస యనుచుఁ దెరువు వాయఁ బావని దత్కళేబరము వైచె. 120 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1423 2594 2005-10-28T07:22:55Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- వ. ఇట్లు ధర్మరాజూ వచనంబునఁ గిమ్మీరు నశ్రమంబున వధియించి తద్వినవాసులకు రాక్షసభయం బుడుపిన మహావీరు నమ్మారుతాత్మజు ధర్మార్జున నకుల సహదేవులును ధౌమ్యాది మహీసురవరులును బ్రశంసించి రని విదురుండు గిమ్మీరు వధ సెప్పిన విని ధార్తరాష్ట్రులకు హృదయదలనం బయ్యెనిట పాండవులు గామ్యక వనంబున నుండునంత. 121 యాదవ పాంచాలాదులు పాండవులకడ కేతెంచుట సం. 3-13-1 సీ. వసుమతీ రాజ్యంబు వలన నిరస్తులై మునివృత్తి నత్యుగ్ర వనములోన నవయుచుఁ బాండుభూనాధనందను లున్న వారని విని యతి క్రూరమతుల ధృతరాష్ట్రసుతుల నిందించుచుఁ బాంచాలయాదవ వృష్టి భోజాంధు లెల్ల నచ్యుత ప్రముఖులై యప్పాండవులకడ కేతెంచి శోకపరీతులగుచు. ఆ. నున్న నధిక ధర్మయుక్తుఁ డుపేంద్రుండు నికృతిఁ జేసి పాపనియత బుద్ధిఁ బాండవులకు నట్లపాయంబు సేసిన ధార్తరాష్ట్రులకును దద్ద యలిగి. 122 క. అనిఁ గర్ణ శకుని దుర్యో ధన దుశ్శాసన నవాస్రధారాపాతం బునఁ దృప్తివొందు వసుధాం గన రాక్షస కాక గృధ్రగణముల తోడన్. 123 క. అవినీతుల వధ్యులఁ గౌ రవపాంసులఁ జంపి ధర్మరాజునకుఁ గురు ప్రవరున కొనరింతమ యీ యవనీ రాజ్యాభిషేక మవిజశక్తిన్. 124 వ. అని యుగాంత్య కాల కుపిత కృతాంతాకృతి నున్న జగన్నాధు జనార్దనుం బ్రశాంత చిత్తుం జేసి యర్జునుం డతని నిట్లని కీర్తించె. 125 ఆ. పూజ్యుఁడవు పురాణపురుషుండ వీశుండ వప్రమేయుఁడవు చరాచరంబు లయిన భూతరాసు లచ్యుత నీయంద పుట్టునిలుచు లయముఁ బొందుచుండు 126 వ. నీవు దొల్లి గంధమాదనంబునం గందమూలఫలాశనుండవై పదివేలేండ్లు తపంబు సేసి పుష్కరంబున నేకాదశ సహస్ర ప్రవర్షంబులు జలంబు లాహారంబుగా నుండి ప్రభాసం బను తీర్థంబున దివ్య సహస్ర వర్షంబు లేకపాతస్థితుండవయి యుండి బదరీవనంబునం బవనంబు భక్షించుచు నూర్ధ్వబాహుండవయి యేకపాదంబున ననేక సహస్ర వర్షంబులు నిలిచి సరస్వతీ సత్త్రంబున నవకృష్ణోత్తరాసంగుండవై నియమకృశీకృత శరీరంబుతోఁ బండ్రెండు వర్షంబు లశేష వ్రతంబులు సలిపిన తపోనిధానంబవు నిఖిలలోక జైత్రుండవయి చైత్రరథంబున నుత్తమ క్రతువు లనేకంబులు సేసి యొకొక్క క్రతువునకు నూఱేసి లక్షలు సువర్ణంబులు దక్షిణ లిచ్చిన యజ్ఞపురుషుండవు తపోయజ్ఞంబులు రెంటను సమృద్ధతేజుండవయు దైత్యదానవేంద్రుల వధియించి యింద్రునకింద్రత్వం బేకాధిష్ఠితంబు సేసిన లోక ప్రభుం వదుతికింగశ్యపునకు నుదయించి యింద్రానుజుండ వై త్రివిక్రమంబునం ద్రజగంబుల నభివ్యాపించిన విశ్వ రూపధరుండవు. 127 క. నరక శిశుపాలు రాదిగ ధరణీకంటకుల నధికతరదర్పులఁ బ ల్వుర వధియింపఁగ మహి నవ తరించిన మహాత్ముఁడవు నుతస్థిర శక్తిన్. 128 క. అనృతము మదమును మత్సర మును గ్రోధము నను వికారములు వొరయునె ని న్ననుపమగుణముల నీకొరు లెన పోల్పఁగఁ గలరె సురమునీంద్ర ప్రణుతా. 129 వ. అని కృతాంజలి యయిన ధనంజయుం జూచి దనుజభంజనుం డిట్లనియె. 130 తే. నరుఁడు నారాయణుం డునాఁ బరగు నాది మునుల మిద్దఱమందు నీవనఘ నరుఁడ నేను నారాయణుండ ననూనశక్తి యుతులమై మర్త్యయోనిఁ బుట్టితిమి పేర్మి. 131 తరువోజ. నిరతంబుగా నేను నీవను భేదనియమంబు లే దైక్యనిష్ఠయ మనకు నిరువురకును నీకు నిష్టుండ నాకు నిష్టుండు మఱి నీకనిష్టుండ నాకుఁ గరమనిష్టుం డట్లుగా నమ్ముమనుచు ఘనభూజుల్ భువనోపకారైకమతులు హరియు నర్జునుఁడుఁ బ్రియంబుతోఁ దగిలి యన్యోన్యహితభాషులగుచుండు నంత. 132 ద్రౌపది శ్రీకృష్ణునితోఁ దనపరిభవంబు సెప్పి దుఃఖించుట సం. 3-13-42 వ. అఖిలరాజలోక పరివృతుండయి యున్న నారాయణు నొద్దకువచ్చి ద్రుపదరాజ పుత్త్రి ముకుళిత కరాంబుజ యయి యిట్లనియె దేవా నిన్ను నాది ప్రజావర్గంబునఁ బ్రజాపతివని యసితం డయన దేవలుండును సత్యంబువలన యజ్ఞం బుద్ధరించుటం జేసి నిత్యసత్యమయుం వయిన యజ్ఞ పురుషుండ వని కశ్యపుండును శిరంబున బాదంబుల మేదినియును లోచనంబుల సూర్యుండును నవయంబుల లోకంబులు నభివ్యాపించుట జేసి సర్వమయుండ వని నారదుండును నక్షయజ్ఞాననిధి వని సర్వ మునిముఖ్యులును జెప్పిరి. 133 మధ్యాక్కర. అని ననివృత్తులై పుణ్యచరితులై యాత్మ ప్రబోధ వినిహితచిత్తులై సర్వధర్మార్ధ విదులయి తృప్తిఁ దనరెడు రాజర్షి వరులకును యోగధరులకు సాధు జనులకు గతి నీవ నిత్యకారుణ్య సర్వశరణ్య. 134 వ. నీయంతఃకరణ ప్రవృత్తి కగోచరం బెద్దియు లేదయినను నా పడిన పరాభవం బెఱింగించెద. 135 సీ. పార్థివ ప్రభుఁడైన పాండు మహీపతి కోడల నయి యుద్ధకుశలు లయిన పాండుతనూజుల భార్యనై పూజ్యుఁడ వైన నీ యనుజనై యధిక శక్తిఁ బరగు ధృష్టద్యుమ్ను భగిని నై ధృతరాష్ట్రు పట్టిచే సభఁ దలపట్టి యీడ్వఁ బడి పాపకర్ముచేఁ బరిధాన మొలువంగఁబడి దారుణంబైన పరిభవంబు ఆ. పడితినట్టి నన్నుఁ బాండవుల్ సూచుచు నుండి రొరులువోలె నుక్కుదక్కి యాపగాతనూజుఁ డాదిగాఁ గలవృద్ధ బంధుజనులు సూచి పలుక రయిరి. 136 క. శరణనినవారిఁ గరుణా కరు లయి రక్షించు పురుషకారాన్వతు లే శరణని యఱచిన నాలిం పర భీమార్జునుల బాహుబల మేమిటికిన్. 137 వ. భ్రాతృపుత్త్ర బంధుజనంబులు నాకుం గలిగియు లేనివారయి రట్టి యెడం గర్ణుండు నన్నుం జూచి నగియె. 138 ఆ. కర్ణునగవు లోకగర్హితుం డగు దుస్స నేను చెయిదికంటె శిఖియపోలె నడరి నామనంబు నతి దారుణక్రియ నేర్చుచున్న యది మహీధరుండ. 139 వ. తొల్లి వేదాధ్యయనంబు సేయుచు బాలకేళీ వినోదంబున నున్న కాలంబునఁ బ్రమాణకోటియందు సుప్తుం డయిన భీమసేను నంటఁ గట్టి గంగమడువునం ద్రోపించియు విషంబుఁ బెట్టియు విషసర్పంబులంబట్టి గఱపించియు జననీ సహితులైన యేవురను వారణావతంబున లక్కయిల్లు సొనిపియందు దహనంబుఁ బ్రయోగింపం బంచియు ననేకంబు లైన యపకారంబులు సేసి యిప్పుడు దుర్యోధనుం డధర్మద్యూతంబున రాజ్యంబు నపహరించి రాజలోక సమక్షంబునం దమ్ము నిరాకృతులంజేసినను బరాక్రమ పరాఙ్ముఖులైన పాండవులు నాపడిన పరిభవంబు లెట్లు దలఁగెదరని బాష్పధారాస్నపితపయోధర యయి పాణిపల్లవంబున నయనపమ్మార్జనంబు సేయుచున్న పాంచాలిం జూచి వాసుదేవుం డిట్లనియె. 140 చ. తనుకుచు నున్న నీ హృదయతాపనిమిత్తమునన్ సురేంద్రనం దను పటుబాణపాతహతిఁ దద్ధృతరాష్ట్రబలంబు మృత్యుసా దనమున కేఁగుఁ జూమ్మిదియ తథ్యము నా వచనంబు దప్ప ది వ్వననిధు లేడు నింకిన దివంబును రాత్రియు సంచలించినన్. 141 వ. అనిన నర్జునుండు ద్రౌపదిం జూచి యిట్లనియె. 142 ఉ. ఈ పురుషోత్తముండు మన కిందఱకుం గుశలంబు సేయుచుం బాపకలంకపంకములఁ బాయఁగఁ జేయుటఁ జేసి దర్మదో ద్దీపితశత్రుసంహతి హతిం బరమార్థమ పొందు నేల సం తాపము నీకుఁ జేయఁగఁ ద్రిధామజయోన్నతి గల్గి యుండఁగన్. 143 వ. అనిన సక్రోధుం డయి ధృష్టద్యుమ్నుం డిట్లనియె. 144 వినయవిహీనుల దుర్యో ధనదుశ్శాసనులఁ బవనతనయుఁడు రాధా తనయుని నరుఁ డేఁ గుంభజు ననిఁ జంపుదు మేల వగవ నంబుజనేత్రా. 145 వ. అని యందఱు ద్రుపదరాజపుత్త్రి నాశ్వాసించి రంత నచ్యుతుండు ధర్మరాజున కిట్లనియె. 146 తే. ద్వారవతినుండియే యుయుధానువలన ధరణీశ యింతయు విని తత్క్షణంబ యరుగుదెంచి యాపన్నుఁడ వైన నిన్నుఁ జూచి దుఃఖోపహత మనస్కుండ నైతి. 147 వ. అయ్యవసరంబున నేను మీ యొద్దనుండమిం జేసి యిట్టి దుర్వ్యసనంబు సంభవిల్లెం గామజంబు లైన స్త్రీ ద్యూత మృగయా పానంబు లను నాలుగు దుర్వ్యసనంబులం బ్రవర్తిల్లకుండఁ బ్రతిషేధింప వలయు నందును విశేషంబుగా ననర్థమూలం బయిన పాపద్యూతంబుఁ బరిహరింపనినాఁడు పాపం బగు నని హేతుదృష్టాంతంబులు సూపి కృప ద్రోణ విదుర గంగేయులం దోడు సేసికొని యాంబికేయు నొడం బఱిచి దుష్టద్యూతంబు సర్వ ప్రకారంబుల వారింతు. 148 క. వలచి హితంబునఁ బథ్యముఁ బలికినఁ జేకొనని ధర్మబాహ్యుల నవివే కుల నిగ్రహింతు మీ కె గ్గులు మత్సాన్నిధ్యమున నగునె యెయ్యెడలన్. 149 - కృష్ణుఁడు ధర్మరాజూనకు సౌంభకాఖ్యానంబు సెప్పుట - సం. 3-15-1 వ. ఏను సముద్రతీరంబున సాల్వుతోడం బదినెలలు యుద్ధంబు సేసి వాని వధియించుపొంటె నక్కడ మసలితి నది గారణంబుగా మీకు దుర్వ్యసనావసరంబున నలబ్ధసన్నధానుండ నయితి ననిన నది యెట్లని యుధిష్టిరుం డడిగిన నాతనికి సౌభకాఖ్యానంబు సవిస్తరంబుగాఁ గృష్ణుం డిట్లని చెప్పె నీ యజ్ఞంబున నర్ఘ్యనిమిత్తంబున నసహిష్ణుండయిన శిశుపాలుండు నాచేత నిహతుండగుట విని వాని తమ్ముండు సాల్వుం డనువాఁడు తద్వధ ప్రవర్తిత క్రోధుం డయు కామగమనం బయిన సౌంభకం బను నగరంబుతో సన్నద్ధుం డయి వచ్చి ద్వారవతీపురంబు నవరోధించి. 150 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1424 2595 2005-10-28T07:23:35Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- చ. ప్రతినరపాలకాలు శిశుపాలు బలాధికుఁ జంపి దర్పసం హితుఁ డగుచున్న వృష్ణిఖలుఁ డెక్కడ నాతనిం జయో న్నతి వెలయంగఁ జంపెద రణంబున నంచు నలంఘ్యవిక్రమో ర్జితుఁడయు దాని చుట్టు విడిసెం జతురంగ మహాబలంబులతోన్. 151 క. మెలగు తత్పుర బాహ్యవి శాలోద్యానముల తాల సాల సరళ హిం తాల తమాలావలి ని ర్మూలితముగఁ జేసెఁ దచ్చమూసామజముల్. 152 వ. మఱి తృణ జలధాన్యసమిత్సమృద్ధంబు శతఘ్నీ ప్రముఖానేక యంత్రంబుల నలంఘ్య పరిఘాప్రాకారంబులను నపార బలరక్షితఘనక వాటచతుర్గోపురంబులను లబ్ధ ప్రభూతవేతన ప్రహృష్టపుష్ట ధృష్టవీరసుభట సంకులంబులను నపరిమిత గజతురంగశతాంగంబులను బ్రదీప్తాలాతశాతశరచక్రతోమర పరశుపాశాంకుశ కూటంబులను వీరయోధారూఢ విశాలాట్టాలకంబులను నొప్పి పరుల కసాధ్యం బయున ద్వారవతి భేదింప నేరక దానివెలిం బ్రపాచైత్య దేవాయతన వల్మీకంబులు వర్జించి సమతల ప్రదేశంబున నిబిడంబుగా శిబిరసన్ని వేశంబు సేసి నిత్యంబు నుపద్రవంబు సేయుచున్న సౌంభక విజృంభణంబునకు సహింపక సమర సంరంభంబున సర్వాయుధ సన్నద్ధు లయి. 153 క. ఉద్యద్బలులు గుమారులు విద్యాధరసములు పురము వెలువడిరి రణై కోద్యములు చారుదేష్ణుఁడు బ్రద్యుమ్నుఁడు సాంబుఁడునువిపక్ష జిఘాంసన్. 154 మణిభూషణము. రామవిక్రముఁ డజేయుఁ డరాతి గజావలీ సామజహితుఁడు సాంబుఁడు సాల్వచమూపతిన్ క్షేమవృద్ధి యనువాని నకృతి మసాహసో ద్దాముఁ దాఁకె శరధారల ధారుణిఁ గప్పుచున్. 155 క. జాంబవతేయు బృహద్విశి ఖంబులకున్ బెదర కెదిరి ఘనుఁడేసె రణా గ్రంబున నాతనిపై నవి లంబితుఁడై క్షేమవృద్ధి లక్షశరంబుల్. 156 వ. వాని యేయుశరంబుల నేర్పునకు సహింపక సాంబుండు జాంబులద పుంఖంబు లయిన విశిఖంబులం దదీయ రథాశ్వమర్మంబుల నేసిన నవి మర్మభేదవేదనలం దలరి యతివేగంబున రణంబు వెలువడ రథం బీడ్చుకొని సారథికి వశంబుగాక పఱచె నట్లు సాల్వచమూపతి సమరవిముఖుం డయిన. 157 స్వాగతము. వేగవంతుఁ డనివీరుఁడు సాంబున్ వేగవంతుఁ డయి వీఁకను దాఁకెన్ వేగబాణపదవీతతులన్ ది గ్భాగముల్ విశిఖపంజరముల్ గాన్. 158 ఆ. సాంబుఁ బాయు మనుచుఁ జారుదేష్ణుం డల్గి వేగవంతుఁ దాఁకి వీఁకతోడ వానిమస్తకంబు వ్రయ్యంగ వడి గదం బొడిచో రుధిరవారి పూర మొలుక. 159 వ. ఇట్లు చారుదేష్ణు నిష్ఠురగదాఘాతంబున వేగవంతుండు విగతజీవుం డయి నిర్ఘాత పాతభిన్నోన్నత గిరిశిఖరంబునుంబోలె నేలఁ ద్రెళ్ళినం జూచి విచింత్యుం డనువాఁ డవిచింత్యవిక్రముం డయి. 160 తే. చారుదేష్ణుపైఁ గడువాఁడిశరము లేసె లతఁడు కార్ముకహస్తుఁడై యాక్షణంబ వానిపై నభిమంత్రించి వహ్ని బాణ మేసె నుగ్రస్ఫులింగంబు లెసఁగం జదల. 161 క. అనలాస్త్ర మట్లు వక్షముఁ గొనిన విచింత్యుండు గూలెఁ గుతలం బద్రువన్ ఘను వానిఁ జూచి హాహా స్వనము లెసఁగ సాల్వుసేన సంక్షోభించెన్. 162 వ. సాల్వుండు నిజసేనా సంక్షోభం బుడిచి సర్వాయుధసనాథం బయినరథం బెక్కి యాదవకుమారవాహినిపయు నెత్తి యేయుచు వ్రేయుచుం బొడుచుచుఁ బ్రతిబలంబునెల్ల నాయుధమయంబుగాఁ జేయుచున్న వాని కలిగి. 163 సీ. హంస వర్ణోత్తమ హయములఁ బూనిన రథమెక్కి కాంచనరమ్యయష్టి సంభృత మకర ద్వజం బొప్ప బద్ధగోధాంగుళిత్రాణుఁడై యతులశాత సాటకావలిఁ జేసి సాల్వుఁ బిల్చుచు వానిమీఁదఁ బ్రద్యుమ్నుఁ డమేయ బాణ వర్షంబు గురిసిన వాఁడును వానిపైఁ గడువాఁడి శరముల గడఁగి యేసె. ఆ. నధికవీరు లయిన యయ్యిద్ధఱకు నస్త్ర కోవిదులకు బోరు ఘోరమయ్యెఁ దద్ద భయమువొంది తద్ద్వారకాపురి సౌంభకముల జనులు సంభ్రమింప. 164 క. అనిమొన సాల్వుఁడు ప్రద్యు మ్ననిశాతశరాలివిద్ధమర్ముం డయి పె ల్చన మూర్ఛవోయి పడియెం దనరథముపయిన్ ధరిత్రి దల్లడపడఁగన్. 165 ఉ. అంతన మూర్ఛదేరి కలుషానలదీప్తముఖుండు సౌంభకుం డంతకదండదారుణము లైలశరంబున రౌక్మణేయు ది గ్దంతిబలాఢ్యు నేయుడు నతండును మూర్ఛితుఁడయ్యె వాని సం భ్రాంతిఁ దదీయసారథి యపాస్తరణాంతరుఁ జేసెఁ జెచ్చెరన్. 166 వ. ఇట్లు మూర్ఛితు డయున ప్రద్యుమ్నుం దోడ్కొని చని రణంబునకు దూరంబుగా నరదంబు నిలిపికొని దారుకసుతుం డున్నంత నొక్కింత ప్రొద్దనకు మూర్ఛదేఱి ప్రద్యమ్నుండు సూతున కిట్లనియె. 167 క. ఘోరాహవరంగమునకు దూరముగా నన్ను నిట్లు దోడ్కొని తేరన్ దారుకసుత నీకుచితమె వీరారంభంబు సూచి వెఱచితె చెపుమా. 168 వ. మరియు సారథిం జూచి విహ్వలమానసుం డయి యిట్లనియె. 169 క. సమర విముఖత్వమును రణ విముఖులఁ జంపుటయు శరణువేఁడిని రక్షిం పమియును యాదవ వంశో త్తముల కుఁగనలయినఁ గలవె దారుకతనయా. 170 క. విక్రమము విడిచి సమరా పక్రాంతుఁడ నయిన నన్ను బలదేవుఁడునుం జక్రధరుండు కుమారులు నక్రూరాదులును నేమియని నగరె సభన్. 171 వ. చెట్ట సేసి తింకనయినఁ జెచ్చెర సాంబ చారుదేష్ణు లున్నచోటికి సాల్వాభి ముఖంబుగా రథంబు వఱపు మనిన సారథి యిట్లనియె. 172 క. రథి కిమ్ము గానియెడ సా రథి ధృతిమెయుఁ గావవలయు రథియును దత్సా రథిఁ గావవలయు రథిసా రథులు పరస్పర శరీర రక్షకు లగుటన్. 173 ఆ. సాల్వబాణ విగత సత్త్వుఁడ వైన ని న్నిట్లు దెచ్చితిని సహింప వలయు నారథాశ్వముల ఘనస్యందనము నిదె చూడు మనుచు సూతసూనుఁ డపుడు. 174 వ. సవ్యాపసవ్య విచిత్రమండల గతుల నాక్షణంబ సాల్వునకు నప్రదక్షిణంబుగా రథంబు వఱపిన దాని సహింపక సాల్వుండు మూఁడమ్ముల సారథినేసి మఱియు రాక్షసమాయ ననేకశరంబులు ప్రద్యుమ్నపై నేసిన. 175 క. అమ్మాయాశరములు భ గ్నమ్ములుగాఁ జేసి తన్ముఖమ్మునఁ దద్వ క్షమ్మున నొక్కట బ్రహ్మా స్త్రమ్మును బ్రద్యుమ్నుఁ డేసె దారుణభంగిన్. 176 వ. ఇట్లు బ్రహ్మాస్త్రపీడితుం డయి సాల్వుండు మూర్ఛవోయి రథంబుపయిం బడిన వాని వెండియు నొక్కదివ్యబాణంబు నేయ సమకట్టిన నంతరిక్షంబున హాహారవంబు లెసఁగె నంత దేవగణ ప్రేరితు లయిన నారదమారుతులు ప్రద్యుమ్నుపాలికి వచ్చి యిట్లనిరి. 177 తే. వీఁడు నీచేత వధ్యుండుఁ గాఁడు మిన్న కేయ కుండుము వీని నారాయణుఁడు మొనసి వధియించు నని పల్కె వనజగర్భుఁ డనినఁ బ్రద్యుమ్నుఁ డేయక యనఘుఁ డుండె. 178 - సాల్వుఁడు ప్రద్యుమ్నునిచే బాధితుండై మరలిపోవుట - సం. 3-20-26 వ. అంత సాల్వుండును నివృత్తుం డయి ద్వారకాపురియవరోధం బుడిగి తన సౌంభకం బెక్కి క్రమ్మఱి చనియె నంత నీ యజ్ఞంబు నిర్వృత్తం బయిన నే నరిగి బలభగ్నీకృత పాదపవనంబులదాని ననభిజ్ఞాత ద్వారదేశంబుల దాని నస్వాధ్యాయ స్వాహోకార మహీసురాగారం బయినదాని నపేతభూషణ యోషిజ్జనంబులదాని ద్వారవతిం జూచి యాహుకాత్మజు వలన నంత వృత్తాంతంబును నెఱింగి సాల్వుం జంపికాని యిప్పురంబు సొరనొల్లనని నిశ్చయించి దీని నప్రమాదులరై రక్షించుకొని యుండుండని బలదేవాదులంబంచి యప్పుడ ప్రయాణభేరి సఱవంబంచి కృతస్వస్తి వచనపురోహిత ప్రముశ బ్రాహ్మణవరులకు నమస్కరించి శైబ్యసుగ్రీవంబు లను వాహనంబులంబూనిన దివ్యరథం బెక్కి. 179 ఆ. పాంచజన్యరవముఁ బంచమహాశబ్ద రవముఁ జెలఁగె దిశలు సెపుడువడఁగ నొలసి జనుల దీవనలు మించె రమ్మమై గరుడకేతనంబు గ్రాలెఁ జదల. 180 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1425 2596 2005-10-28T07:24:09Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- వ. అ ట్లసంఖ్యాత చతురంగ సైన్యంబులతో నరిగి గిరి వన సరోవర సరిద్దేశంబులు గడచి మార్తికావతదేశంబున కరుగునంతకు ముందర సాల్వుండు సౌంభకారూఢుం డయి సముద్రకుక్షి దేశంబునకుం బోయిన. 181 క.. ఏనును వానిపిఱుందన మానక చని తచ్చమూసమాజముతోడన్ భూనాథ రణము సేసిది నానానిశితాస్త్రవర్షణ వ్యాప్తముగన్. 182 క. వీరు లగుయోధుల నారాచావళులు గప్పె నారథము పయిన్ సారథిఁ దురంగములపయి చారుధ్వజ యష్టపయి నసంఖ్యాతముగన్. 183 వ. వాని నెల్ల నస్మదీయగోచరంబులు గాకుండ ననేకాయుత శరంబు లేసి సాల్వుసైన్యంబుతో మహాయుద్ధంబు సేసిన. 184 మ. అవనీనాథ తదాహవాంతరమునం దస్మత్కరాకృష్ట శా ర్జవినిర్ముక్తనిశాతసాయకశతాగ్ర చ్ఛిన్నమై దైత్యదా నవదేహ ప్రకరంబు వాత విధుతార్ణః పూర్ణసంఘూర్ణి తా ర్ణవకుక్షిం బడియెం గపిప్రవర సైన్యక్షిప్త శైలాకృతిన్. 185 చ. ఘనతర దైత్య దానవ నీకాయకళేబర పాతఘట్టనం దనరి యుగాంత్యకాలచలితంబును బోలెఁ బయోధి మ్రోసె న వ్వనధిరవంబుకంటె ననివారితమై చెలఁగెన్ మదీయవా హిని భటసింహనాద హయహేషిత సింధుర బృంహితధ్వముల్. 186 వ. అట్టి మదీయ సేనోత్సాహంబును నిజసేనాక్షీణతయుం జూచి సహింపక సాల్వుండు వెండియు సౌంభకారూఢుం డయి నాతో మాయాయుద్ధంబుసేయ సమకట్టి. 187 సీ. పరశు పాశాంకుశ కరవాలశూల ముద్గరములు నామీఁదఁ దెరలఁ గురిసె నేనును గడఁగి యద్దానవు శస్త్రముల్ వాయంగఁ జేసితి మాయఁ జేసి వెఱవక సాల్వుండు వెండియు నామీఁదఁ బరుష శిలావృష్టిఁ గురిసె వరుస సమరఁ దమః ప్రకాశములతో దుర్దివసుదిన శీతోష్ణముల్ గదియఁ జేసి. ఆ. దితిసూతాధముండు శతసూర్య శతచంద్ర శత సహస్ర విష్ణుతతులు వెలుఁగ గగనతలము సేసెఁ బగలిది రేయిది యని యెఱుంగ నయితి మనములోన. 188 క. మనుజేంద్ర సర్వమాయా పనోదనం బయిన యగ్ని బాణంబున న ద్దనుజ వినిర్మితమాయా వినివర్తనఁ జేసితిని నవిస్మయమతినై. 189 వ. అట్టి యవసరంబున ద్వారవతినుండి యాహుక ప్రేషితుం డయి యొక్కరుండతి త్వరితగతిం బఱతెంచి సాల్వుచేత నక్కడ వసుదేవుండు పట్టువడియె నీవెవ్వనితోడం గయ్యంబు సేసెదు క్రమ్మఱి చని పురంబు రక్షించుకొనుమనిన విని యదరిపడి మహా బలపరాక్రము లయిన బలదేవాదులు రక్షించుకొని యుండ వసుదేవుఁ డేల పట్టువడు నిదిపోలదని సంశయించుచు విమనస్కుండ నయి యుండు నంత. 190 సీ. పుణ్యకర్మంబులు వొలిసిన నుర్వికి బ్రీతి నేతెంచు యయాతి వోలె భూణషదీప్తులు వొలియంగ వివృత కేశాంబరుడయి సౌంభకంబు వలనఁ బఱదెంచు వనుదేవుఁ బాపని శాచర బలపీడ్యమాను దవ్వులన కాంచి యత్యంత మోహశోకాంధుం డ నయిన నా హస్తంబు వలన విస్రస్తమయ్యె. ఆ. శార్జ్గమప్రియావసన్న దేహూండనై యుడిగి రథముమీఁదఁ బడుతి నేను దానిఁ జూచి భయము దగిరి మత్సైన్యంబు దల్లడిల్లి యులిసెఁ బెల్లురేఁగి. 191 వ. అంత నెతంయుం బ్రొద్దునకుఁ దెనిసి సాల్వుసౌంభకంబున వసుదేవుం గానక దాని మాయగా నెఱింగి పదంపడి మాయావి యయిన సాల్వుంజూచి వాని పయి నలిగి యే సేసిన నయ్యసురయు సౌంభకంబు నదృశ్యం బగుటయు. 192 క. అసురుల యాక్రోశధ్వను లెసఁగెం బదిదిశల నంత నేనును దద్రా క్షసులఁ గతాసులఁ జేసితిఁ బ్రసభంబున శబ్దభేరి బాణప్రతతిన్. 193 వ. అంత సాల్వుండును దన సౌంభకంబుఁ బ్రాగ్జోతిషంబుఁజేసి తానును దానవుండయి పర్వతవర్షంబు నాపయిం గురిసిన. 194 ఆ. పరుష విషమ భూరి పాషాణభీషణ గిరులు వచ్చి నన్నుఁ దెరలఁ గప్ప వజ్రబాణమేసి వాని నన్నింటిని బాచి యున్న నన్నుఁ జూచి యపుడు. 195 క. దరుకుఁ డిట్లనియె మహా వీరు ను పేక్షింపఁ దగునె వీనిని మాయా ప్రారంభు నుపేక్షింప ర పారపరాక్రములు పోర బ్రాకృతునైనన్. 196 వ. అనిన వానిపలుకులు విని యలిగి యనలజ్వాలాకరాళం బయి ప్రతికూల రాక్షస యక్ష గంధర్వ దైత్య దానవ భస్మసాత్కరణ దారుణం బయిన చక్రంబు నభిమంత్రించి సౌంభకంబు పయి వైచిన నది యుగాంతకాల పరివేషభీషణం బయిన రవి మండలంబునంబోలె గగనంబునం బఱచి సౌంభక మధ్యంబునం బడిన. 197 చ.. తడయక ఘోరదర్శన సుదర్శనపావకుచే దహింపఁగా బడి పరమేశ్వరోగ్రశరపావక దగ్ధపుర త్రయాభమై యెడరి ధరిత్రిమీఁదఁ బడియెం జెడి సౌంభక మంత సాల్వుఁడుం బడియె మదీయ చక్ర పటుపాతరయంబున రెండు వ్రయ్యలై. 198 - పాండవులు ద్వైతవనంబనకు వచ్చి యుండుట - సం. 3-23-42 వ. అని యిట్లు సాల్వుం దనచంపిన విధంబుసెప్పి చక్రధరుండు పాండవుల వీడ్కొని సుభద్రాభిమన్యులం గాంచనరథం బెక్కించుకొని తోడ్కొని ద్వారవతి కరిగె ధృష్టద్యుమ్నుండును బ్రతివింధ్యాతులయిన ద్రౌపదేయులం దోడ్కొని ద్రుపద పురంబునకుం జనియె నిట పాండవులును రథంబులెక్కి యాయుధంబులు ధరియించి యింద్రసేనాదిమూలభృత్యు లిరువదుండ్రు ముదటరా ననేక సహస్ర బ్రాహ్మణవరులతో ద్వైతవనంబున కరిగి రంత ధర్మరాజు తమ్ముల కిట్లనియె. 199 మధ్యాక్కర. ఇది మహోగ్రాటవి సింహ శర భోరగేంద్ర శార్దూల మదగజాకీర్ణంబు దీనిలోన నేమఱకుండ వలయు నదియునుంగాక పరప్రయోగమాయలు గల వెఱిఁగి మది నుండునది యన్న నన్న కిట్లను మఘవనందనుఁడు. 200 వ. బ్రహ్మవిదులును దపోవృద్ధులైన బ్రాహ్మణులును నఖిలలోకద్వారంబుల నప్రతిహతు లయిన నారద ద్వైపాయనాది మునివరులును నీచేత నుపాసితులయి నీ కుశలంబు కోరుచుండుదురు భవత్ప్రతాపం బెల్ల వారిని రక్షించు నివ్వనంబు సకలకాల కసుమ ఫలభరిత వనస్పతి శాఖాశిఖారూఢ మయూరకీర కోకిలాప మధురంబును బక బలాక కోక కారండవ సారస రమ్యమధుకర సౌమ్య సరోవర సంకులంబును విమల శీతలజల ప్రవాహనదీ శోభితంబును మహర్షి గణసేవితంబును నై యొప్పుచున్నయది యిందుండుదమని లలితలతావితా నాదిరమణీయంబు లయిన వృక్షమూలంబుల నేవురు వేఱువేఱ నివాసంబులు సేసి నియతాత్ములయు యిష్టంబున దేవపితృ కార్యంబులు సేయుచుం దమ్ముఁజూడ వచ్చిన మహామునులకు బ్రాహ్మణులకు మనఃప్రియంబు లయిన యాహారంబులు వెట్టుచు ద్వైతవనంబున నుండు నంత. 201 క. పాండవుల కడకు ధర్మవి దుండు తపోదహన దగ్ధ దురితౌఘుఁడు మా ర్కండేయుం డను మునినా థుం డంతేవాసి గణముతోఁ జనుదెంచెన్. 202 వ. ఇట్లు వచ్చి వారలచేత నర్చితుండయు వనవాస క్లేశదుఃఖితు లయిన పాండవులను ద్రౌపదిం జూచి యమ్మార్కండేయుం డిట్లనియె. 203 సీ. పిత్రునిదేశమ్మునఁ బృథివీశ్వరత్వంబు విడిచి సానుజుఁడై పవిత్ర చరిత జానకిఁ దోడ్కొని చని వనంబున నున్న రఘుకులనందను రాముఁ దొల్లి చూచితి నిపుడు భూసురవంశ పోషకు సాధుజన స్తుత్య సత్యధర్మ నిత్య ధర్మజు రమణీయ కీర్తి ప్రియు శమవంతుఁ జూచితి సగరభరత. ఆ. నల యయాతి వైవ్య నాభాగు లాదిగా నాది రాజు లెల్ల నధిక ధర్మ సత్యయుక్తిఁ జేసి సకల లోకంబులు వడసి భాగధేయ భాగు లయిరి. 204 వ. పాపసౌబల ప్రయుక్తుం డయిల ధార్తరాష్ట్రు నట్లు ధర్మువు దప్పిన వారెవ్వరును లేరు మీరు ధర్మనిత్యులగు సత్యవ్రతులరు గావున మీకిష్ట సిద్ధియగు నని మార్కండేయుం డరిగిన నవరసంధ్యోపాసనాసీనుం డయిన ధర్మరాజును సాయంహోమార్థ ప్రజ్వనిత జ్వలనంబు లయిన యనేక సహస్ర బ్రాహ్మణాగ్నిహోత్రంబులం జూచి బకదాల్భ్యుం డను మహాముని యిట్లనియె. 205 భూమిసురోత్తముల్ ప్రకృతి పుణ్యవిధాయులు వీరు ఋగ్యజు స్సామపరాయణుల్ పరమసాధు చరిత్రులు మీకు సంతత ప్రేమమునన్ శుభోన్నతులు వెంచుచు నుండుటఁ జేసి సద్గుణో ద్దామ యరణ్యవాన మిది దద్దయి నొప్పెడు మాకుఁ జూడఁగన్. 206 వ. బ్రాహ్మశాను గ్రహంబునం జేసి తొల్లి వైరోచనాదు లనేక కాలంబు లక్షయ లక్ష్మీవిభవు లయి సముద్ర నేమి భూచక్రంబు రక్షించిరి యనిలసహాయుండయిన యగ్నిదేవుం డరణ్యంబులు దహించు నట్లు బ్రాహ్మణ సహాయుం డయిన మహీశుండు శత్రువర్గంబు నిశ్శేషంబు సేయు వినీతుం డయి విప్రులచేత ననుశాసితుం డయిన రాజునకు నలబ్దలాభాదిత్రితయంబు సంపన్నంబగు బ్రాహ్మణరహితుం డయి ధర్మహీనుం డయున రాజును బ్రజవలవదు బ్రజానురాగంబు లేనివారికి రాజ్యంబు సుస్థిరంబు గానేరదు మీరు బ్రాహ్మణ ప్రియులరు ధర్మనిత్యుల రెప్పుడును మీ కభ్యుదయం బగునని బకదాల్భ్యుం డరిగినఁ బాండవులుం దమ యిష్టంబున నుండి దుఃఖోపశమనంబు లయిన కథలు సెప్పుకొనుచున్న యవసరంబున ద్రౌపది ధర్మరాజున కిట్లనియె. 207 ఆ. వృద్ధు గొడుకుపలుకు విని క్రూరుఁడైన పాప బుద్ధిఁజేసి మిమ్ము భూతలంబు వెలువరించి రాజ్యవిభవంబు గొని యిప్పు డలుకసెడి సుచిత్తుఁ డయ్యె నొక్కొ. 208 ఆ. అద్దరాత్ము హృదయ మది యయః పాషాణ నిష్ఠురంబు ధర్మనిధుల మిమ్ము నట్లు గొడుకు లెగ్గు లాడంగఁ బోయిన వలదనండ కలహవాంఛఁ జేసి. 209 సీ. విమలహార్మ్యంబుల విహరించువారలఁ బ్రియ మహార్హాసనశయనరతులఁ జందనా గురులిప్త చార సర్వాంగు నతవరనాథ సేవితుల మిమ్ము వనమునఁ గ్రుమ్మరు వారిఁ గాఁ గుశబృసీశచనాభిరతులఁ గా నియతరూక్ష భూరేణుధూ సరీభూతవిగ్రహులఁ గా ద్రుతవన్య మృగ నిషేవితులఁ గాఁగ. ఆ. నిట్లు సూచి చూచి యే నెట్లు చిత్తోప శాంతి సేయుదాన సకల భోగ విషయవిరతిఁ జేసి విధియును ధృతరాష్ట్రు నట్లు మీకు నహితుఁ డయ్యె నొక్కొ. 210 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1426 2597 2005-10-28T07:24:45Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- క. భవదాజ్ఞానిగళంబునఁ దవిలి పరాక్రమము విడిచి ధరణీశ్వర నీ యవరజు లిడుములఁ బడి కడుఁ జివికిరి చెళఁబడిన సింహశిశువుల భంగిన్. 211 ఆ. పరనరేంద్ర మకుట పద్మరాగద్యుతి నరుణ మగు భవత్ప దాబ్జయుగము పురుష ధాతుశిలలపై నిప్పు డరుగుట నరుణ మయ్యెఁ బర్వతాంతరముల. 212 క. అనవరత సౌఖ్యసంపదఁ బెనుపొందుచు నుండు మీకు భీకరకాంతా రనివాసాయాసంబుల ననఘా యిబ్భంగి నవయ నలమట వొడమెన్. 213 వ. నిత్యంబునుం బదివేవురు బ్రాహ్మణులు బ్రహ్మవిదులు బసిండి తళిగల నిష్టాన్నంబులు గుడిచి తృప్తులయినం దద్భుక్త శేషం బుపయోగించుచుండు నీకు వన్యమూల ఫలాశనంబు లుపయోగించుచు వన్యులయందుఁ గ్రోధంబు విడిచి యునికి యుచితంబు గాదు. 214 సీ. పదివేల గజముల బలమున విలసిల్లు ననిలసుతుండు గాఱడవిలోనఁ గ్రుమ్మరి కాయలుఁ గూరలు దిని పేదవడినఁ జూచియు దీర్ఘబాహుయుగళుఁ డయ్యును బాహుసహస్రంబు కలిగిన యర్జునుకంటె బలాఢ్యుఁ డగచు నేకవేగంబున నేనమ్ము లొక్క యమ్మంసిన విధమున నేయ నేర్చు ఆ. నర్జునుండు వనమృగావలిఁ గలిసి యి ట్లున్నఁ జూచియును సుఖోచితాత్ము లైన కవలు దీనులై యున్నఁ జూచియు నుపశమంబుఁ దాల్చి యుండఁ దగునె. 215 వ. క్షమయును దేజంబును నయ్యయి కాలంబులఁ బ్రయోగింప నేరని రాజనకుం బ్రజానురాగ ప్రతాపంబులు లేవను నీయర్థం బితిహాసంబున వినంబడు క్షమాతేజంబులలోన నెయ్యది విశేషంబు దానిన నిర్ణయించి చెప్పు మని బలీంద్రుండు దొల్లి తన పితామహుండయున ప్రహ్లాదు నడిగిన నాతండు బలీంద్రున కిట్లనియె. 216 ఆ. ఘమయ తాల్చి యుండఁ జన దెల్లప్రొద్దుఁ దే జంబ తాల్చి యుండఁ జనదు పతికి సంతతక్షముండు సంతతతేజుండు నగుట దోష మందు రనఘమతులు. 217 వ. అది యెట్లనిన నిత్యక్షమాన్వితుం డయినవానికి భృత్యులు వెఱవక యవమానంబు సేయుదు రర్థంబులయం దధికృతు లయినవారలి ధనంబు లపహరించి దర్పంబు సూపుదురు మఱి నిత్యతేజోధికుం డైనవాఁ డతి క్రూరదండంబున సర్వజన సంతాపంబు సేయుచు గృహగతం బైన సర్పంబును బోలె నెప్పుడు నుద్వేగకరుం డగుం గావునఁ గాలోచితంబులుగా క్షమాతేజంబులు గల్పించునది యథాకాలకల్పిత క్షమాతేజుం డైన వానికి నుభయలోకసిద్ధి యగునని బలీంద్ర ప్రహ్లాద సంవాదంబు సెప్పి వెండియు ద్రౌపది యిట్లనియె. 218 తే. ఆది నపరాధ మొక్కటి యైన నదియు నల్ప మైనను క్షమియించు నదియుఁ గాక చెనసి యుపరాధములు పెక్కు సేయుచున్న పాపకౌరవ్యులకు సహింపంగ నేల. 219 క. ఇది తేజంబున కవసర ముదిత క్రోధుం వగుమ యొక్కించుక దు ర్మదు లగు సుయోధనాదుల నదయుల వధియింతు రుగ్రులై నీ తమ్ముల్. 220 వ. అనిన ధర్మరా జిట్లనియె. 221 సీ. క్రోధంబు పాపంబు గ్రోధంబుననచేసి యగుఁ జువ్వె ధర్మకామార్థ హాని గడుఁ గ్రోధి గర్జంబు గానండు క్రుద్ధుండు గురునైన నిందించుఁ గ్రుద్ధుఁడైన వాఁ డవధ్యులనైన వధియించు మఱి యాత్మఘాతంబు సేయంగఁ గడఁగుఁ గ్రుద్ధుఁ డస్మాదృశులకు ధర్మానుబంధుల కిట్టి క్రోధంబు దాల్చుట గుణమె చెపుమ ఆ. యెఱుక గల మహాత్ముఁ డెఱుకయ న్జలముల నార్చుఁ గ్రోధమను మహానలంబు గ్రోధ వర్జితుండు గుఱుకొని తేజంబు దాల్చు దేశకాల త్త్వ మెఱిఁగి. 222 క. క్షమ గలవానికిఁ బృథ్వీ సమునకు నిత్యంబు విజయ సంసిద్ధి యగున్ క్షమి యైన వాని భుజవి క్రమము గడున్ వెలయు సర్వకార్య క్షమమై. 223 వ. తేజః ప్రభవంబు లైన యమర్ష దాక్షిణ్య శౌర్య శీఘ్రత్వంబు లను నాలుగు గుణంబులు భమావంతునంద వీర్యవంతంబు లగుఁ దొల్లి కశ్యపగీత లైన గాథలయం దీయర్థంబు వినంబడు వినుము వేదంబులు యజ్ఞంబులు శౌచంబును సత్యంబును విద్యయు ధర్మువు సచరాచరం బయిన జగమంతయు క్షమయంద నిలిచినవి తపస్స్వాధ్యాయయజ్ఞకర్తలయు బ్రహ్మవిదులయుం బడయు పుణ్యగతులు క్షమావంతులు వడయుదు రదియునుం గాక కృష్ణ ద్వైపాయన బీష్మ విదుర కృప ద్రోణ సంజయ ప్రభృతులు నాయుపశమంబ కీర్తింతు రుపశమహీనుం డయిన దుర్యోధను కారణంబున ధార్తరాష్ట్రుల కెల్లం బ్రళయంబగుననిన ద్రౌపది వెండియు నిట్లనియె. 224 మధ్యాక్కర. క్షమయంద చిత్తంబు నిల్పి నిర్గతకల్మష బుద్ధిఁ గ్రమమున ధర్మువునంద వర్తిల్లు కరుణాత్ము నిన్ను నమర ధర్మంబు రక్షించుఁ బ్రీతితో నని శత్రులందు సమబుద్ధి సేయంగఁ జననె నీకు నజాతశత్రుండ. 225 ఆ. ధర్మదూరులైన ధార్తరాష్ట్రులయం ద ధర్మువేమి సేయు ధరణినాథ నికృతిపరులయందు నికృతిసేయనివారు వారి నికృతిఁ జేసి వధ్యు లండ్రు. 226 క. ఆర్యులకు విహీనతయు న నార్యుల కున్నతియుఁ జేసి యవినీతుఁడవై కార్యము దప్పితి నీకు న నార్యులు చుట్టములె యార్యు లరులె విధాతా. 227 వ. అని విధాకృతి ధర్మువు నాపేక్షించు ద్రౌపదిం జూచి ధర్మరా జిట్లనియె నాస్తికుల యట్లు ధర్మాభిశంకినివై దైవదూషణంబు సేసెడు శిష్ట చరితంబయిన ధర్మంబు నధిక్షేపించుచున్న దుర్మతికిం బ్రాయశ్చత్తంబు లేదు ధర్మువు దప్పక నిత్యులై జీవించుచున్న మైత్రేయ మార్కండేయ వ్యాస వసిష్ఠ నారద ప్రభృతులం బరమ యోగధరులం బ్రత్యక్షంబ చూచెదము వీరెల్ల నన్ను ధర్మపరుం డని మన్నింతు రన్యు లన్యాయంబు సేసి రేనియు నే నేల ధర్మువు దప్పుదు. 228 క. ధీరమతియుక్తిఁ జేసి వి చారింపఁగ నిక్కువంబు సర్వజనస్వ ర్గారాహణసాపానం బారఁగ ధర్మంబ చూవె యతిరమ్యంబై 229 వ. తపస్స్వాధ్యాయ బ్రహ్మచర్య దానధర్మ యజ్ఞంబులను పుణ్యకర్మంబు లఫలంబు లగునేని వీని నేల ఋషిగణంబులు సేవింతురు నీ జన్మంబును ధృష్టద్యమ్ను జన్మంబును బుణ్యకర్మ ఫల సద్భావంబునకు నిదర్శంనంబులు గావె మఱి పుణ్యకర్మ ఫలంబులు గలయట్ల పాపఫలంబులును గలవు తొల్లి బ్రహ్మ దన పుత్రులకుం గర్మఫల సద్భావంబు సెప్పె నందుఁ గశ్యపుండు ధర్మ ప్రబోధనంబునం జేసి పుణ్యఫల ప్రాప్తుండయ్యె విధాతృనియోగంబునం బుణ్య పాప ఫలంబు సంప్రాప్తం బగు విధాతృ ననుగ్రహంబునన కాదె పుణ్యకర్మంబులు ప్రవర్తించి మర్త్యుల మర్త్యత్వంబును బొందుదు రని విని ద్రౌపది యిట్లనియె. 230 ఆ. కర్మఫలము లేదు కర్మఫలాప్తికిఁ గారణంబు విధియుఁ గా దనంగ నంత యెఱుక లేనె యార్తనై విధి చెయ్ది కలసి పలికితిం బ్రియంబుదప్పి. 231 వేదశాస్త్రములును విధివిధానములును నప్రమాణ మను దురాత్మకులకుఁ బుణ్యగతులు లేమి భూనాథ యెఱుఁగని దానఁ గాను ధర్మతత్త్వయుక్తి. 232 వ. తొల్లి నీతిమంతు లయిన బ్రాహ్మణులు మదీయ జనకునకుం జెప్పంగ వింటి నెఱుక గలవారికిం గర్మంబు గర్తవ్యంబు గర్మరహితు లయి స్థావరంబుల యట్లు జనులు జీవింపనేర రల్పఫలంబు నైనను గర్మంబుఁ బ్రవర్తించుచున్న వారిం జూచెదము దైవ మానుషంబులు గర్మఫల ప్రాప్తికి నిమిత్తంబులు పురుషుండు మనంబున నర్థసిద్ధి నిశ్చయించి కర్మంబునందుఁ గృతోత్సాహుండు గావలయు నట్టివారికి దైవంబు సహాయం బయి కర్మసిద్ధి గావించు. 233 మధ్యాక్కర. తిలలందుఁ దైలంబు గాష్ఠములయందుఁ దిరముగా నగ్ని గలుగు టెఱింగి యుపాయపూర్వము గడఁగి తత్సిద్ధి యలయక యుత్సాహవంతుఁడు వడయు న ట్లనుత్సాహ మొలసి దైనపరుఁ డిది వడయంగను నోపునె యెందు. 234 మధ్యాక్కర. కడు నిమ్ముగా బీజములు సల్లి కర్షకుం డున్నఁ దడయక వర్షంబు గురిసి కావించుఁ దత్ఫలసిద్ధి నడుమఁ బర్జన్యుఁ డనుగ్రహింపనినాఁ డేమి సేయుఁ గడఁగి చేయం గలవానిఁ జేయుము గాక కర్షకుఁడు. 235 వ. కర్మఫలంబులు దైవమానుష సిద్ధంబు లయిననుం బురుషోత్సాహ సముపార్జితంబు లయిన నవి సుస్థిరంబు లయి సురక్షితంబు లయి వర్తిల్లు ననీహమానుం డయు దైవపరుం డయునవాఁడు నీరిలోని యానపాత్రంబునుబోలె నవసన్నుండగుం గావునఁ గర్మఫలసిద్ధి నిశ్చయించి యుత్సాహవంతుండ వయి నీ యనుజుల పరాక్రమంబునం బరుల జయించి మనయందలి యర్థకృశత్వం బపనయింపు మనిన యాజ్ఞ సేని వచనంబుల కను గుణంబుగా భీమసేనుండు ధర్మరాజున కిట్లనియె. 236 - భీమసేన ధర్మరాజుల సంవాదము - మ. పితృపైతామహ మైన రాజ్య మరినిర్భేద్యంబు గాండీవిచే నతిగుప్తంబు బలారి కైనను నహర్యం బిట్టిదానిన్ సుదు ర్మతి నన్యార్థము సేసి నీకుఁ జనునే మర్త్యేశ యుగ్రాటవిన్ వ్రతముల్ సల్పుచు ధర్మలేశ చరణవ్యాసక్తి నిట్లుండఁగన్. 237 క. ఆమిషము సింహములచే గామాయును గొన్నయట్లు కువలయరాజ్య శ్రీ మనచేఁ గొని కౌరవుఁ డేమని తలఁచు నొకొ బుద్ధి నిష్టులుఁ దానున్. 238 క. దుర్మతులను దుర్జనులను ధర్మస్థితి నోర్వఁ దగునె ధరణీశ్వర దు ష్కర్ములగు ధార్తరాష్ట్రుల పేర్మి యడంగింపఁ గడఁగు పృథుభుజ శక్తిన్. 239 వ. ధర్మకామప్రభవం బయి సర్వార్థసాధనం బయిన యర్ధంబు విడిచి మిత్త్రుల కప్రియంబు నమిత్త్రులకు హర్షంబునుంగా మునివృత్తిం జేకొని ధర్మువు ధర్ము వనుచు ధర్మువునందు చిత్తంబు నిలిపి దుర్బలునట్లు నిర్వేదింపఁ దగునె. 240 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1427 2598 2005-10-28T07:25:20Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- ఆ. బాహుబలము మెఱసి పరుల సంపదలు సే కొనఁగ లావు లేని కుత్సితుండు నియతదుఃఖవృత్తి నిర్వేద పరుఁ డగుఁ గాక నీకుఁ దగునె కౌరవేంద్ర. 241 చ. నరసుత నీ యనుజ్ఞఁ గొని నాఁడ విరోధుల నెల్ల బోరిలో సరభసవృత్తి నుక్కడఁగఁ జంపితిమేని మహోగ్రకాననాత తరముల నుండకుండ నతిదారుణ దుర్మృగ సంగమంబునం బొరయక యుండఁగా మనకుఁ బోలు నమందమనః ప్రియంబుగన్. 242 క. సమయాతిక్రమభీతిని క్షమాయుతుల మైన మనలఁ గౌరవులు పరా క్రమహీనులుగాఁ దలఁతురు సమరోత్సాహంబు విడిచి జడమతి నున్నన్. 243 తే. తగిలి నిత్యంబు నేకాంతధర్మనిరతుఁ డగుట యుక్తమె పురుషుల కట్టివాని వెలయ నర్థకామంబులు విడుచుఁ బ్రాణ విగతు సుఖదుఃఖములు రెండు విడుచునట్లు. 244 సీ. ధర్మకామంబులు దఱుగంగ నర్థార్థి యగువాఁడు పతితుఁడౌ నర్థసేవ నర్థార్థముగఁ జేయు నతఁడుగ్రవనములో గోరక్ష సేయు నక్కుమతిఁ బోలు నర్థధర్మములకు హానిగాఁ గామార్థి యగునాతఁ డల్ప జలాశయమున జలచరం బెట్టు ల జ్జలములతోఁ జెడు నట్లు కామంబుతో హానిఁ బొందు. ఆ. నర్థధర్మములు మహాబ్ధి మేఘములట్టు లుభయమును బరస్పరోదయమ్ము లిట్లుఁగాఁ ద్రివర్గ మెఱిఁగి సామ్యమున సే వించువాఁడు సర్వవిత్తముండు. 245 వ. భవదాచరితం బైన యీ ధర్మం బర్థకామంబులక కాదు నీకును నీ బాంధవులకును బాధాకరంబు దాన యజ్ఞ సత్పూజలు గావింప నర్థహీననున కశక్యంబు జగంబులు ధర్మమయంబులు ధర్మువునకు మిక్కిలి యొం డెద్దియు లేదయినను నర్థార్థంబు గాని ధర్మువు క్షత్త్రియుల కయుక్తంబు. 246 ఉ. శత్త్రుల నాజి నోర్చుటయు సర్వభయంబులఁ బొంద కుండఁ గా ధాత్త్రిఁ బరిగ్రహించి యుచితస్థితిఁ గాంచుటయుం బ్రియంబుతోఁ బాత్త్రుల కర్థ మీగియును బ్రాహ్మణ పూజయుఁ జువ్వె యుత్తమ క్షత్త్రియ ధర్మముల్ సుగతి కారణముల్ విపులార్థ మూలముల్. 247 వ. కేవల ధర్మాచరణంబు శత్రు జయంబునకు సాధనంబు గాదు నికృతి పరుల యందు నికృతియు వలయుఁ బూర్వభ్రాతలైన యసురుల నమరులు నికృతిన కాదె నిర్జించిరి కావున నీవు సమయ ధర్మరక్షణ వ్రతం బుడిగి శత్రువుల జయింప నుద్యోగింపుము. 248 క. జయశీలి వైన నీకుం బ్రియ మొనరింపంగ నున్న పృథుయశులు ముదా శ్రయు లగుదురు సృంజయ కే కయ యదు పాంచాలురాదిగాఁ గల సుహృదుల్. 249 తే. మిత్త్ర సంపన్నుఁ డైన నమిత్త్రు మిత్త్ర బలముతోడ భేదించి దోర్బలముఁ జలముఁ గలిగి దేశబలంబును గాలబలముఁ గలుగువాని కసాధ్యంబు గలదె యెందు. 250 తే. బలము గలవానిఁ బలువురు బలవిహీను లొక్కటై కూడి నిర్డింతు రుత్సహించి మధువుఁ గొన నుత్సహించిన మనుజుఁ బట్టి కుట్టి నిర్జించు మధుకరకులము నట్లు. 251 వ. శూద్రాన్నంబు నందలి దుగ్ధంబునుం బోలె దుర్యోధను రాజ్యంబు దూష్యంబగుటఁ బౌర జానపద బ్రాహ్మణవరులు నీ కనురక్తు లయి భవద్రాజ్యంబ వలచి యుండుదురు దీని నేల యెడ సేసెదు సర్వాయుధ సనాథం బైన రథం బెక్కి గజపురంబున కభిముఖుండ వై విజయ ప్రయాణంబు సేయుము. 252 మ. ప్రణుతక్షాత్త్ర గుణంబు విక్రమము దర్పం బేర్పడన్ విక్రమ క్షణదానం బొనరింపు మీక్షణమ విఖ్యాతంబుగా సంగరాం గణ మధ్యంబునఁ జేయు మర్జున బ-హద్గాండీవ నిర్ముక్తమా ర్గణ ధారావళి ధార్తరాష్ట్ర కదళీ కాంతార విచ్ఛేదమున్. 253 క. బహు వాహసుభట హస్తిక సహితులు బలవంతు లని విచారింపకు నీ యహితులు మద్బాహు గదా నిహతికి మార్కొనఁగఁ బోర నిలువంగల రే. 254 క. అరివరుల నోర్చి సాగర పరివృతభూచక్ర మెల్లఁ బాలింపు ప్రజా పరిపాలనంబు కంటెను ధరణీశ విశేష మొండు ధర్మువు గలదే. 255 వ. రాజ్య పదస్థుం డైన క్షత్త్రియుండు భూరి దక్షిణంబు లైన యజ్ఞంబుల దేవ బ్రాహ్మణులం దృప్తులం జేసి బ్రాహ్మణులకు నగ్రహారంబులు గోసహస్రంబులు నిచ్చి దురితంబు వలనం బాసి తమోవిముక్తుం డైన చంద్రుండునుబోలె వెలుంగు ననిన భీమసేనునకు ధర్మరా జిట్లనియె. 256 ఉ. నీ వచనంబు ధర్మ్యము వినీతము నీతియుతంబు నిష్టసి ద్ధ్యావహ మత్యుదార మిది యైనను నిప్డు దలంపఁగా విచి రావస రాప్తికిన్ విషయ మైనది కార్య ఫలంబు లెల్ల స ద్భావమునన్ విచార సులభంబుల యండ్రు విచార పారగుల్. 257 క. వనమునఁ బండ్రెం డేండ్లును జనపదమున నెఱుఁగ కుండ సరి నొక వర్షం బును జలుపఁ బూని సత్యము దనరఁగఁ జేసితిఁ బ్రతిజ్ఞ దగ వృద్ధసభన్. 258 చ. అతఘ గుణంబులం దధికుఁ డైన మహాత్ముడు రాగకోపమా యలఁ బడి యక్షమావివశుఁడై యచిరాంశులతా విలాసచం చల మగులక్ష్మి కానపడి సత్యము ధర్మువుఁ దప్పి సత్సభా వలిఁ దగు వారియొద్దఁ దగువాఁ డయి సద్విధి నుండ నేర్చునే. 259 వ. ఏ నెట్లును సత్యసమయం బతిక్రమింప నోప శుభోదయ కాలంబుఁ బ్రతీక్షించి యుండుము రాజ్యంబులుఁ బుత్త్రులును ధనంబును యశంబును సత్యంబునకు సమంబులు గా వనిన భీమసేనుం డిట్లనియె. 260 ఆ. అంతకుండు జనుల కాసన్నఁడై యుండ నిమిష మాత్రమేనని నిశ్చయింపఁ దగని జీవనంబు దద్ద సుస్థిరముగాఁ జేసి కార్య మెడయుఁ జేయఁ దగునె. 261 వ. శరీరికి మరణంబు నియతంబు మరణంబులకు ముందర వైరంబు దీర్పని వాని జన్మంబు నిరర్థకంబు సకల రాజ సమక్షంబునం బరులచేత నట్లు మన పడిన పరిభవంబునకుం బ్రతీకారంబు సేయునంతకు రేయునుం బగలును నా హృదయంబు దపించుచుండు నాకంటె నర్జున నకుల సహదేవులుం గుతీదేవియుం నంతస్తాపంబున నెంతయు సంతప్తు లగుచున్నవారు. 262 క. వీరల దుఃఖము దీర్పక క్రూర నికారులగు రిపులకును ముదముగ మ గ్రారణ్యములో ధర్మువుఁ గారుణ్యముఁ దాల్చి యునికి కార్యమె నీకున్. 263 వ. ఇది బ్రాహ్మణ ధర్మంబు గాని క్షత్త్రియ ధర్మంబు గాదు మను ప్రణీతంబులైన రాజ ధర్మంబులు నీ యెఱుంగని యవి లేను శత్రు సంహారంబు సేయనినాఁ డత్యంత హాని యగు నట్లుం గాక. 264 వ. ఆ బాల వృద్ధ ప్రసిద్ధుండ వై పార్థివసూర్యుండ వైన నిన్నును సిహ సంహననులైన నీ తమ్ములను నెఱుఁగని వారు లేరు మన గూఢభావంబు మేరువు నిగూఢ భావంబునుం బోలె నఘటమానం బిట్లేని నివ్వనవాస క్లేశం బెన్నఁడును మనకుఁ బాయ నేరదు మన మిప్పు డివ్వనమునఁ బదుముఁడు మాసంబులు సలిపితిమి సంవత్సర ప్రతినిధిగా మాసంబులు సేసికొనుట యెందునుం గలయదియ దీన ధర్మ విరోధంబు లేదు విజయారంభంబున కిది యవసరం బనిన భీమసేన పలుకులు విని నిశ్వాస వ్యాకులితో ముఖుండై పెద్దయుం బ్రొద్దు చింతించి ధర్మరా జిట్లనియె. 266 క.. క్రమమునఁ బాండిత్యపరా క్రమ దర్పములందుఁ గడుఁ బ్రగల్భుడవు మ ధ్యమ నీ చెప్పినయది కా ర్యమ యయినను ధీరబుద్ధివై విను మనఘా. 267 వ. అల్పోపాయం బైన కార్యంబు సాహసారబ్ధం బైనను దోషంబు లే దిది మహాకార్యంబు సాహస క్రియా సాధ్యంబుగాదు సువిచిరితం బై సిద్ధిం బొందు విచార పూర్వారబ్ధ కార్యంబునకు దైవంబులు ననుకూలం బగుం గావున నిమ్ముగా విచారింప వలయు. 268 సీ. శూరులు ధృతరాష్ట్ర సుతులు దుర్యోధనాదులు దురాధర్షు లందొఱును మనకు నాతతాయులు మఱి యంగభూభుఁడును భూరిశ్రవుఁడు మద్రభూమి పతియు నాదిగాఁ గలవీరు లవిజేయవిక్రము లొలసి తత్సుహృదులై యున్నవారు మనచేత జితు లైన మనుజేశు లెల్లను జని సుయోధని చేత సత్కరింపఁ ఆ. బడి కడంగి వాని ప్రస్తంవంబున నాజి వేచి ప్రాణములను విడువ నున్న వారు వార లెల్ల వసుధఁ బ్రసిద్ధులు వినఁగ నస్త్ర శస్త్ర విద్యలందు. 269 క. వినవయ్య కర్ణుగర్వం బని నాతఁ డభేద్యకవచుఁ డగుటయు విలునే ర్పును నతని బాహు విక్రమ మును దలఁచిన నాఁడు గన్ను మొగుడదు నాకున్. 270 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1428 2599 2005-10-28T07:25:57Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- వ. నీవు నారీరత్నంబ వాతండు పురుష రత్నంబు గావున మీ యిద్దఱ సమాగమం బన్యోన్య శోభాకరం బగు ననిన విని సంప్రాప్త హృదయ సమ్మదయై దమయంతి దాని కిట్లనియె. 021 మధ్యాక్కర. ఆ రాజు గుణములు నారంఱింగించి నట్టులు నన్ను నారాజులకు నెఱింగించి కరుణ నాయందుఁ గావింపు మారంగ ననుడు నిషధ విషయమున కరిగి యాహంస వీరసేనజునకు దాని గుణ రూప విభవముల్ సెప్పె. 022 వ. అంత. 023 చ. నల దమయంతు లిద్దఱు మనః ప్రభవానల బాధ్యమానులై సలిపిరి దీర్ఘ వాసరనిశల్ విలసన్న వ నందనంబులన్ నలిసళంబులన్ మృదుమృణాళములన్ ఘలసారపాంసులం దలిరుల శయ్యలన్ సలిల ధారలఁ జందన చారుచర్చలన్. 024 వ. ఇట్లిద్దఱు నన్యోన్య రూపగుణ శ్రవణ సంజాతప్రీతులై యుండునంత నంతఃకరణ మనోజాత సంతాప వివర్ణ వదనయైన యాదమయంతిం జూచి భయ సంభ్రమాక్రాంతులై సఙీజను లెల్ల నక్కోమలి వృత్తాంతం బంతయు భీమున కెఱింగించి యిట్లనిరి. 025 సీ. కలహంస పలికిన పలుకులు గుణియించు వడి దాని పోయిన వలను చూచుఁ బలుకదు సఖులతో లలితాంగి మిన్నక యలయుచు నుండుఁ దా ననుదినంబుఁ జారు విభూషణాహార విహార శయ్యాసన భోగంబు లందు విముఖి యయి రేయుఁ బగలు నిద్రయు నెప్పు డెఱుఁగక దమయంతి నలుఁడను ధరణినాథు ఆ. నంద బుద్ధి నిలిపి కందర్ప బాధిత యగుచు నున్నయది ధరాధినాథ ధరణిపతుల నొరుల నురుగుణాఢ్యుల విన నొల్ల దెంత విభవయుక్తు లయిన. 026 వ. అనిన విని భీము డేమి సేయుదు నెవ్విధంబున నమ్మహీపతి నిట రావింప నగు నోయని చింతించుచు సంప్రాప్త యౌవన యైన కూఁతుం జూచి యప్పుడు. 027 క. ఆ వైదర్భుఁడు నిఖిలధ రావనయములోనఁ గలుగు రాజన్యుల నా నా విషయాధీశ్వరులను రావించెం దత్స్వయంవర వ్యాజమునన్. 028 క. మనుజేశ్వరు లెల్లను బో రన దమయంతీ స్వయంవరమునకు నొప్పం జనుదెంచిరి సైన్యస్యం దనఘట్టన నవనితలము దల్లడపడఁగన్. 029 వ. ఆమసయంబునఁ బర్వతనారదు లను పురాణ మునులు భూలోకం బెల్లం గ్రుమ్మరి యింద్రలోకంబునకు బోయిన నింద్రుండు వారిం బుజించి భూలోకంబునం కుశలం బడిగి యిది యెట్లు ధర్మపరిపాలన పరులై వీరులై రణనిహతులై రాజు లక్షయ లోకసుఖంబు లనుభవింప నతిథులై యిందులకు నింతకాలం బయ్యు దాని కారణం బేమి యని యడిగిన నారదుం డిట్లనియె, 030 క. నరసిద్ధ సాధ్య విద్యా ధరసుర కన్యకలకంటె దమయంతియ సుం దరి దాని సుస్వయంవర మరుదై వర్తిల్లు చున్నయది యిప్డు మహిన్. 031 క. అందులకు ధరణిఁ గల నృప నందను లెల్లను ముదంబునం బోయెడు వే డ్కందములోఁ గలహంబును గ్రందును లేకున్న వారు గడు నెయ్యమునన్. 032 వ. అనిన నింద్రుండును లోకపాలవరులును దదాలోకన కౌతుకంబునం గనకరత్న రమ్య దివ్య విమానారూఢు లయి చనువారు ముందట దమయంతీ స్వయంవరంబు నకుం బోయెడువాని నాదిత్యులలోన విష్ణుండును బోలెఁ దేజోధికుండైన వాని ననన్య సాధారణ రూప విభవంబున రెండవ మన్మథుండును బోని వాని నలుంగని యంతరిక్షంబున విమానంబులు నిలిపి భూతలంబునకు వచ్చి వాని కిట్లనిరి. 033 సీ. నిత్య సత్య వ్రత నిపధైశ నీవు మా కమరంగ దూతవై యభిమతంబు సేయుము నావుడుఁ జెచ్చెర నట్టుల చేయుదు మఱి నాకుఁ జెపుఁడు మీర లెవ్వార లేను మీకిష్టంబున దూత నై యేమియుదు ననిన నతని కమరేశ్వరు డిట్లనియె నే నింద్రుండ వీరు దిక్పాలురు విదితయశులు ధరణి నొప్పుచున్న దమయంతి సుస్వయం వరముఁ జూచు వేడ్క వచ్చియున్న వార మీవు మమ్ము వారిజాక్షికి నెఱిం గింపు నామధేయ కీర్తనముల. 034 వ. అట్లయిన నక్కోమలి మాయందుఁ దన వలచిన వాని వరియించుననిన నింద్రునకుఁ గృతాంజని యై నలుం డిట్లనియె. 035 ఆ. ఎఱిఁగి యెఱిఁగి నన్ను నాకార్థ సముసేతుఁ బాడి యయ్య యిట్టి పనికిఁ బనుప ననిన మత్సకుండనై యేల చేసెద నంటి చేయకుండ నగునె యింక. 036 ఆ. నిన్ను నిత్యసత్యనిరతుఁగా నెఱిఁగియి క్కార్యమునకు వలను గలుగుటెఱిఁగి పనుప వలసే దూత భావ మపేక్షించి దేవహితము దీనిఁ దీర్పవలయు. 037 వ. ఆయుధీయసురక్షితం బయిన రాజగృహం బెట్లు సొరనగు నని శంకింప వలవదు దమయంతీ నివేశంబు ప్రవేశించు నపుడు నిన్నెవ్వరు వారింపనోడుదు రనిన శక్రువచనంబుల నశంకింతుండయి నలుం డప్పుడ విదర్భా నగరంబునకుం బోయి యొక్కరుండ దమయంతీ గృహంబు సొచ్చిన. 038 - నలుఁడు దమయంతి యొద్దకు దేవదూతయై పోవుట - సం. 3-52-10 సీ. హంసచేఁ దన వినినకంటెను రూపవిభవాతిశయమున వెలయుదాని సురకన్యకల యట్టి సురుచిర శత కన్యకాళిచేఁ బరివృత యైన దాని హృదయేశుఁడైన తన్నెప్పుడు వినుచున్కి నలయ కాశ్వాసిత యైనదాని దమయంతిఁ జూచి కందర్ప శరావిద్ధుఁ డయ్యె నలుం డంత నతనిఁ జూచి ఆ. యితఁ డపూర్వ మనుజుఁ డెందుండి వచ్చెనో యనుచు నుదరిపడి లతాంగు లెల్ల నాసనములు డిగ్గి యప్పు డభ్యుద్గత లైరి మనములందు హర్ష మెసఁగ. 039 వ. అంత. 040 క. దమయంతి మనోభవనిభు నమరేంద్ర ప్రతిము దినకరాభు సుధారుక్ సము వరుశ సదృశు ధనదో పము నశ్విసమాను నిషధపతిఁ జూచి నలున్. 041 క. వారిరుహ నేత్ర మదన ప్రేరిత యై లజ్జ యుడిగి భీతిల్లక బృం దారకమూర్తికి రాజకు మారున కిట్లనిటయె మందమందమృదూక్తిన్. 042 వ. నీవు మహానుభావుండ వెవ్వండ విందుల కేమి కారణంబున నేకతంబ వచ్చితివిది యత్యుగ్రశాసనుండైన మదీయ జనకుచేత సురక్షితం బగుట నెవ్వరికిఁ జొరనశక్యంబు దీని నెవ్వరు నెఱుంగకుండ నెవ్విధంబునం జొచ్చితివి నాకు మనోజవేదనా వివర్ధనుండ వైన నీ తెరుం గెఱింగింపు మనిన దానికి నలుం డిట్లనియె. 043 ఆ. ఏను దేవదూత నింతి నలుండను వాఁడ నింద్ర దహన వరుణ యములు నీ స్వయంవరంబు నెమ్మితోఁ జూడంగ నరుగుదెంచి నన్ను నబలమున్న. 044 క. నీ యొద్దకుఁ బుత్తెంచిరి మాయం దొక్కరు నభీష్టమతి వరియింపం దోయజముఖిఁ బ్రార్థింపుము మాయందఱకును బ్రియం బమర్పుము ప్రీతిన్. 045 వ. అనిపంచినఁ దత్ప్రసాదంబున నన్యులచేత నలక్షితుంనై వచ్చితి నింద్రాదులకుఁ బ్రియంబు సేయు మనిన నవనత వదనయై దమయంతి దొల్లి హంసచేత నలుని విని వానియందు బద్ధానురాగయై నవయుచున్న యది యపు డతని నలుంగా నెఱింగి తద్వచన శ్రవణ దుఃఖాయమాన మానస యగుచు నిట్లనియె. 046 తరువోజ. ఏనేడ నింద్రాదు లేడ వారలకు నెప్పుడు మ్రొక్కుదు నేను నీధనమ భూనాథ నీ గుణంబులు హంగచేతఁ బొలుపుగా విని మనంబున నిల్పియున్న దాన భవన్నిమిత్తమున నిట్లఖిల ధారుణి నాథ సార్థంబు రావింపఁ గా ని ప్డు వలసె లోకఖ్యాత కీర్తి కరుణించి పతిబుద్ధి గావింపు మిందు. 047 వ. నీవు దీని కొడంబడనినాఁడు రజ్జువిషాగ్ని జలంబుల బ్రాణపరిత్యాగంబు సేనికొందు ననిన దానిం జూచి నలుం డిట్లనియె. 048 మత్తకోకిలము. భూరిసత్త్వులు సర్వరోకవిభుల్ విభూతి సమృద్ధులి ద్దోరు తేజులు నిన్నుఁ గోరుచు నున్న వా రమరోత్తముల్ వారి పాదరజంబుఁ బోలని వాని నన్ను మనుష్యుం సం సారిఁ గోరఁగఁ జన్నె నీకుఁ బ్రసన్నులై సుర లుండఁగన్. 049 క. దేవతల కప్రియంబులు గావించు మనుష్యు లధమగతు లగుదు రిలం గావున వారి కభీష్టము గావింపుము నన్నుఁ బ్రీతిఁ గావుము తరుణీ. 050 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1429 2600 2005-10-28T07:26:40Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- వ. అనిన దమయంతి నయనాంతర్గళిత బాష్ప ధారాకలతకపోలయుగళ యగుచుం బెద్దయుం బ్రొద్దు చింతించి నీ యభిప్రాయంబునకు నిరపాయంబయిన యిపాయంబు గంటి నింద్రాదులు నా స్వయంవరంబులకు వచ్చెదరేని వారోసన్నిధిన నిన్ను వరియించెద నట్లయిన నీకు నిర్దోషం బగు ననిన నలుండు లాకపాలురపాలికిం బోయి దమయంతి కిం దన పలికిన విధంబును దనకు దమయంతి పలికిన విధంబు జెప్పె నంతఁ బుణ్యతిథినక్షత్ర శుభముహూర్తంబున దమయంతీ స్వయంవరంబు ప్రవర్తిల్లిన. 051 ఆ. నలున కాని నలినదళ నేత్ర వరియింప దట్టె చూత మనుచు నమరవరులు నలువురును గడంగి నలరూపమున వచ్చి రాస్వయంవరమున కతి రయమున. 052 వ. అంత. 053 సీ. దమయంతి సితపుష్ప దామాభి శోభిత హస్తయై చనుదెంచి యంబుజాక్షి యమ్మహాత్సవ దర్శనాగం రాజన్య నివహంబు నీక్షించి నెమ్మితోడ నలువురు వేల్పులు నలుఁ దొట్టి యప్పుడేకాకారులై యున్న నందు నలుని నేర్పరింపఁగ నేర కింద్రాదులను నలు నెఱుఁగు నుపాయమింకెద్ది యొక్కొ. ఆ. యనుచు సంశయాకులాత్మయై సురలార నలు నెఱుంగు విధము నాకుఁ జేఁయు డాత్మ రూపధరుల రగుఁడని పరిదేవ నంబు సేసెఁ దనమనంబులోన. 054 వ. దేవతలు దాని పరిదేవనంబు విని కరుణించి యనిమిషలోచనంబులు నస్వేద గాత్రంబులు నొప్ప నవనీతలంబు ముట్టక యాసన్నులై నిలిచి రంత లోక పాలురును భూలోకంబునఁ గలరాలోకంబు నవలోకించుచుండఁ బుణ్య శ్లోకుం డయిన నలు ధర్మ విధానంబున వరియించి దమయంతి తదీయ స్కంధంబున సుగంధి కుసుమ దామకంబు వెట్టిన. 055 క. దేవతల సాధువాదము తో విప్రాశీరవంబుతో బహుతూర్యా రావంబులు సెలఁగెను బా రావారరవంబుఁ బోలె ననివార్యములై. 056 - నలుండు స్వయంవర లబ్ధయైన దమయంతిం బెండ్లియగుట - సం. 3-54-25 వ. ఇట్లపూర్వ స్వయంవర లబ్ధయైన దమయంతి నత్యంత విలాసంబుతో వివాహంబైన యా నలునకు నింద్రుండు వాని యజ్ఞంబులయందు నిజరూపంబుఁ జూపను నగ్నియు వరుణుండును వాని వలచిన చోటన యగ్నిజలంబు లుత్పాదింపను ధర్ముండు ధర్మువునంద వానిబుద్ధి వర్తల్లను వరంబు లిచ్చి దేవలోకంబున కరుగువా రెదుర ద్వాపరంబుతో వచ్చు కనిం గని యెందురకుం బోయెదవని యడిగిన నింద్రాదులకుఁ గని యిట్లనియె. 057 తే. అవనిలో దమయంతీ స్వయంవరంబు విస్తరిల్లుట విని కడు వేడ్కతోడ నేను దమయంతిచే వరియింపఁ బడుదు నని తదర్థినై యరిగెద నాసఁ జేసి. 058 వ. అనిన నందఱు నగి నీవందుల కేలపోయె దది ముందర నిర్వృత్తం బయ్యె నక్కోమలి యొరుల నెవ్వరి మెచ్చక నలుం డను వాని వరియించె ననినం గలి కరం బలిగి యన్నలునకు దమయంతికి రాజ్యవిభవ పరిత్యాగంబును బరస్పర వియోగంబునుం జేసెదనని నిశ్చయించి వాని నక్షరతుంగా నెఱింగి యక్షంబులం జొచ్చియుండ ద్వాపరుం బనిచి నలుసేయుచున్న యశ్వమేధాకికానేక భూరి దక్షిణ మహా క్రతువులయు జపహోమదానాది వివిధ పుణ్యకర్మంబులయుఁ గారణంబునం జొరనవసరంబు గానక యంతరం బన్వేషించుచుఁ బెద్దకాలం బుండి యొక్కనాఁ డతండు కృత మూత్రుండయి జలోప స్పర్శనానంతరంబునం బాదశౌచంబు సేయ మఱచి సంధ్యోపాసనంబు సేసిన నుపలబ్ధావసరుం డయి కలి నలునందుఁ బ్రవేశించి పుష్కరుం డను వాని పాలికిం బోయి తన్నెఱింగించి నీవు నలునితో జూదంబాడి వాని రాజ్యంబును సర్వస్వంబును నొడిచికొమ్మని చెప్పి తానును వానికి విప్రవేషంబున సహాయుండయి యక్షంబులు గొని పుష్కరునితో నొక్కటం జని నలుం గాంచి నీవు మాతోఁ జూదం బాడు మనిన. 059 క. ద్యూతార్థము తత్కితవా హూతుఁ డనై జూద మాడకుండుట ధర్మా పేతం బని యభిముఖుఁడై యాతనితో నలుఁడు జూదమాడఁ గడంగెన్. 060 క. కలధనము లెల్ల నొడ్డుచు నలయక జూదమున విజితుఁ డగుచుండె నిజా ప్తులు వారించిన నుడుగక నలుఁడు కలిప్రేరణంబునను హతమతియై. 061 వ. ఇట్లనేక మాసంబులు దుర్వ్యసనాసక్తుం డయిన యన్నలుండు వివిధ వస్తు వాహన నివహంబు లొడ్డి పుష్కరున కోటు వడంబోయిన నెఱింగి పౌర బ్రాహ్మణ ప్రధానువరులు దమయంతీ పురస్కృతు లయి వచ్చి వారించి కలి సమావేశ పరవశుండైన యన్నలుచేతం బ్రతిహతు లయి పలుకకుండి రంత దమయంతి చింతా క్రాంతా చిత్తయై. 062 ఆ. ఎంతయోటు వడిన నంతియ జూదంబు నందుఁ దగులుఁ జలము నతిశయిల్లు నేమిసేయుదాన నిది యెగ్గునకు మూల మని లతాంగి దుఃఖితాత్మ యగుచు. 063 సీ. అక్షముల్ పుష్కరునందు వశ్యంబులై యునికియు నలునియందొండు విధము లగుటయు నెఱిఁగి నిజాధీశ్వరున కపజయము కా లక్షించి సరసిజాక్షి భర్తయనుజ్ఞ మున్ బడసి వార్షేయుఁడన్ సారథిఁ బిలిచి యీస్యందనమున నింద్రసేనుం డను నిక్కుమారకు నింద్రసేన యన్కూఁతుఁ జెచ్చెరను దోడు ఆ. కొని విదర్భ కరిగి గుఱుగొని మద్బంధు జనులయొద్దఁ బెట్టి చట్ట రమ్మ యంచు నెమ్మిఁ బుచ్చె నాప్తపురోహిత మంత్రి బాంధవాబిముతము గాఁగ. 064 క. నలుఁజును ధరణీరాజ్యము దలఁగఁగ సర్వంబు నపహృతంబైనఁ గడుం దలరి దమయంతిఁ దోడ్కొని వెలువడియె నశేష రాజ్యవిభవచ్యుతుఁడై. 065 తే. పురము వెలి మూఁడహోరాత్రములు వసించి యున్న నలుపారికెవ్వరు నోడి రరుగ జనవిభుండైన పుష్కరు శాసనమున గలి కృత ద్యూత విద్వేష కారణమున. 066 వ. ఇట్లు సర్వజన సత్కారార్హుం డయ్యును నలుండు విధికృతంబున నెవ్వరి వలనను సత్కారంబు గానక జలంబు లాహారంబుగాఁ దత్పుర సమీపంబున దమయంతీ ద్వితీయుండై యుండి బుభుక్షా పీడ సహింపనోపక హిరణ్య పక్షంబులతోఁ దమముందటఁ దిరుగుచున్న పక్షులంగని యవి భక్ష్యంబు లగునని యప్పక్షులం బట్టికౌన సమకట్టి తన కట్టిన పుట్టంబు వానిపై వైచిన నవి పుట్టంబు తోన గగనంబున కెగసి నగుచు విగత వస్త్రుండైన నలున కిట్లనియె. 067 - నలుండు దమయంతీ సహితుండై యడవికిఁ బోవుట సం. 3-58-25 తే. నీ ధనంబును రాజ్యంబు నికృతిఁగొన్న యక్షముల మేము నీ వస్త్ర మపహరింపఁ బక్షిరూపులమై వచ్చి పార్థివేంద్ర యపహరించితి మని చెప్పి యరిగెఁ జదల. 068 వ. నలుండును వానిం జూచి విస్మయం బంది యీ యక్షంబుల దోషంబునం గాకేమి నాకిట్టి దయ్యె ననుచు దమయంతి కట్టిన పుట్టంబు చెఱంగు గట్టికొనియె నట్లిద్దఱు నేక వస్త్రులయి యొండొరుల మొగంబులు సూచి దుఃఖిచుచొ నలుండు దమయంతి కిట్లనియె. 069 క. ఇది దక్షిణా పథంబున కిదియు విధర్భాపురమున కిది కోసల కి య్యది యుజ్జయినికిఁ దెరువులు మది నిన్నిటిలోన నరుగ మనకెద్దియగున్. 070 క. అడవులలో నాతోఁ గడు నిడుమలు వడనోప వరుగు మిందుముఖీ యి ప్పుడు నీ బంధుజనంబుల కడ కనవుడుఁ దరుణి శోకగద్గద యగుచున్. 071 ఆ. అతని కిట్టులనియె నవనీశ నీవును నేనుఁ జని విదర్భ నిష్టలీల నుండుదము మృగాకురో గ్రవనంబుల కరుగనేల యిడుమ లందనేల. 072 వ. అనిన విని నలుం జవనతాననుండై నీ చెప్పినట్లు విదర్భేశ్వరు రాజ్యంబును మన రాజ్యంబ యేను దొల్లి యధికైశ్వర్యయుతుడనై యందులకుంబోయి బంధుజనులకు హృదయానందంబు సేసి యిప్పుడివ్విధంబున సర్వస్వహీనుండనై యెట్లు పోవనేర్తుననిన దమయంతి యిట్లనియె. 073 తే. అధిక దుఃఖ రోగార్తున కౌషధంబు సురుచిరంబుగ భార్యయ చూవె యెందు నొనర భార్యాసమేతుఁడై యున్నవాని కెంతలయ్యును నాపద లెఱుక పడవు. 074 క. అలసి నెడ డస్సి నెడ నాఁ కలి దప్పియు నైన యెడలఁ గడుకొని ధరణీ తలనాథ పురుషునకు ని మ్ముల భార్యయు పాచుఁ జిత్తమున దుఃఖంబుల్. 075 వ. కావున నిది మదనుజీవితయనియును ననువ్రతయనియు నను కంపనీయ యనియు నన్ను విడువక నాయనుగమంబున కొడంబడుమనిన నట్ల చేయుదుఁ బ్రాణ సమాన వైన నిన్నేల విడుతు నోడకుండుమని నలుండు దనదేవి నాశ్వాసించుచు నొక్కటఁ జని విజనంబైన వినినంబున నొక్క సభం గని యందు విశ్రమించి పరుషధూళిధూసరస్థలంబున శయనించి మార్గశ్రమ నిమీలీత నయనుండై దుఃఖమునఁ గన్నులు వొందకున్న లేచి తన పాదంబుల యంతికంబున నతి క్లేశపరవశయై నిద్రవోయెడు దమయంతిం జూచి. 076 సీ. ధరణి రాజ్యంబుతో ధనమెల్లఁ బరులచే నపహృతంబగుటయు నాప్తమిత్త్ర బంధుజనంబులుఁ బ్రకృతి జనంబుయు విడుచుటయు మహావిపిన భూమిఁ బత్నితేఁ దన పరిభ్రమియించుటయు నప్డు దలఁచి శోకించి యిత్తరుణి దొల్లి మృదుశయనంబున మెలఁతలు మెలపుతో నడుగులొత్తఁగ నిద్ర యనుభవించు ఆ. కోమలాంగి యిపుడు గుఱుకొని పాంసుల స్థలము నందు నిద్ర దగిలినది యుఁ బంకజాక్షి నాకు భార్యయై యింత దుః ఖంబు వొందె దైవ ఘటనఁ జేసి. 077 వ. ఏను దీని దుఃఖంబు జూడనోప నెటయేనియుం బోయేద నిధి నన్నుంగానక తన బంధువుల యొద్దకుం బోయి దుఃఖంబులం బొరయ కుండునని విచారించి పోవ సమకట్టి యక్కోమలి మేలుకొనకుండ మెల్లన దాని వస్త్రంబునర్థంబు సించి తనకుం బరిధానంబు సేసికొని వెలువడి కొండొకనేల యరిగి దమయంతి ఘనం బైన తన నెయ్యంబను తీఁగం ద్రెంప నేరక క్రమ్మఱి వచ్చి. 078 చ. కలి దమయంతిఁ బాప సమకట్టు పొరిం బొరి వాయ నోపఁ డా లలన నుదీర్ణ సౌహృదబలంబున నిట్టులు రెంటఁ జేసి య న్నలుఁడు విమోహ రజ్జులఁ బెనంగి గతాగతకారి యైన యు య్యెలయునుబోలె నూఱడక యెంతయుఁ బ్రొద్దు వినిశ్చితాత్ముఁడై. 079 తే. బాల నొక్కర్తు నిక్కానపాలు సేసి నిష్ఠురుండ నై యే నెట్లు నేర్తుఁబోవ ననక కలిచేత లాకృష్టుఁడై ననలుఁడు విగతకరుణుఁడై దమయంతి విడిచి చనియె. 080 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1430 2601 2005-10-28T07:27:18Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- వ. అంత దమయంతి మేలు కని పతిం గానక తన వస్త్రార్ధని కృంతనంబును జూచి లేచి నలుగడం బరికించి భయశోకవ్యాకులచిత్త యయి. 081 సీ. హా మహారాజ మహా మహీరక్షణ దక్ష దక్షిణ బాహుదండదండి తారాతి నిషధరాజాగ్రణి న న్నిట్లు వీతదయుండవై విడిచి చనఁగఁ దగునె నీ వెన్నఁడు ధర్మువు దప్పనివాఁడవు సూనృతవ్రతర తుండ వోడకు మని నన్ను నూఱడఁ బలికిన పలు కిట్లు మఱవంగఁ బాడి యగునె. ఆ. పొదలలోన డాఁగి పొడసూప కి ట్లేల యున్నవాఁడ విట్టి యుగ్రభావ మేల నీకు వలసె నెట వోదు నిం కెట్లు గాంతు నిన్ను నుగ్రకాననమున. 082 క. వగవఁగ సాంగోపాంగము లగు నాలుగు వేదములయు వధ్యయనము పొ ల్పుగ నొకసత్యముతో నెన యగునే యెవ్వియును బోలవయె సత్యంబున్. 083 వ. ప్రాణ సమానవయున నిన్ను వశ్యంబును విడువ నని పలికితి సత్యప్రతిపాలనంబు సేయు మని ప్రలాపించుచుం దనయ్యేకాకిత్వంబునకు నబలాభావంబునకుఁ బ్రతిపదన్యాస జాయమాన కంటకమృగ పన్నగ భయంబునకు వగవక నిజనాథు నసహాయత్వంబునకు దుస్సహక్షుత్పిపాసాశ్రమాకులత్వంబునకు వగచుచు. 084 క. అలయుచుఁ బులుఁగులు యెలుఁగుల కులుకుచు నుగ్రాతపమున కోపక వృక్షం బునీడల నిలుచుచు నెలుఁ గులఁ బులులం జూచి భయముగొని వగ వగచున్. 085 క. ఏచిన పొదలఁ బొరల్పడఁ ద్రోచుచు ముండ్లకు నల్లఁ దొలఁగుచు దిక్కుల్ సూచుచుఁ దొడరుచుఁ ద్రెళ్లుచు లేచుచు లలితాంగి సంచలించుచు నరిగెన్. 086 వ. ఇట్లరుగుచున్న దమయంతి నంతికన్యస్తచరణ యైనదాని నాహారార్థియయు యొక్కయజగరంబు వట్టికొనిన నక్కోమలి మెదల నేరక. 087 ఆ. ఇంక నైన నన్ను నేల యాలింపవు నాకు శరణ మగుము నాథ యనుచు నఱచుచున్న దాని యాక్రందన ధ్వని వినుచు నొక్క యెఱుకు వేగ వచ్చి. 088 వ. తన పట్టిన సురియ న ప్పెనుఁ బాము వదనంబు వ్రయ్యం దఱిగిన రాహు ముఖవిముక్తయైన చంద్రరేఖయుబోలె నజగరముఖంబువలన వెలువడిన యా దమయంతి నాశ్వాసించి తత్సమీప సరోవర స్నాతను వన్యస్వాదుఫలాహార నుంగాఁ జేసి విగతశ్రమం గావించి నీవెవ్వరిదాన విట్లేల యేకతంబ యివ్వనంబునకు వచ్చి తనియడిగి మధురభాషిణి యైనయమ్మగువ వలన నంత వృత్తాంతంబు నెఱింగి. 089 కవిరాజవిరాజితము. రజనికరాననఁ బీనపయోధర రజితరాజగుతన్ విలస ద్గజ పతిగామినిఁ జందమగంధిఁ బ్రకాశిత కాంతి సమన్వితఁ బం కజదళలోచనఁ జూచి కిరాతుఁడు కామనిశాతశరాహతుఁ డై నిజహృదయం బెఱిగించె లతాంగి కనింద్యచరిత్రకు వేడుకతోన్. 090 ఆ. అగ్ని శిఖయుఁబోలె నంటను డాయను జూడ రానియట్టి శుభచరిత్ర నెఱుక లేనికఱకు టెఱు కపేక్షించెఁ గా దనక తనకు నాయు వల్పమైన. 091 - దమయంతి శాపంబునం గిరాతుండు చచ్చుట - సం. 3-61-34 వ. దమయంతి వాని నలిగి చూచి యేను పతివ్రత నైతినేని యిద్దురాత్ముండైన కిరాతుం డిప్పుడ మృతుం డయ్యెడ మని శాపం బిచ్చిన వాఁ డప్పుడ యగ్నిదగ్ధం బైన వృక్షంబునుంబోలె విగతజీవుండై పడియె నట్లు పరమ పతివ్రతా గుణ ప్రభావంబున. 092 క. బాల హృదయమున నృప శా ర్దూలు నిజాధీశు నిలిపి దుష్టోరగశా ర్దూలాభీలమృగావలి కోలిన భయ మంద కరిగె నుగ్రాటవిలోన్. 093 వ. మఱియును. 094 సీ. సహకార మత్ప్రియ సహకారుఁ బున్నాగ పున్నాగుఁ దిలక భూభువనతిలకుఁ జందన బుధహరిచందనుఁ బుష్పి తాశోక సుహృజ్జనశోక దమను వకుళ కులైకదీపకు విభీతక భయోపేతార్తి హరు నలుఁ బ్రీతితోడఁ గానరే కానలలోన లోకోత్తరు నని మ్రానిమ్రానికి నుగి యరిగి ఆ. యడుగునడుగు లెండ బొడవొడఁబొక్కిన నిర్ఘరాంతరము నిలుచుఁ బిలుచు గిరుల దరుల యెడల నురు గుహాగృహములఁ దొంగితొంగి చూచుఁ దోయజాక్షి. 095 వ. ఇట్లు దమయంతి నిజనాథునన్వేషించుచు భీషణారణ్యంబునం ద్రిమ్మరునది ముందట. 096 మత్తకోకిలము. వారిభక్షులు పర్ణభక్షులు వాయుభక్షులు శాకనీ వారభక్షులు వృక్షములనివాస యుక్తులు నై తపం బారఁ జేయుమహామునీంద్రుల యాశ్రమం బెడఁ గాంచె నం భోరుహాక్షి పురా సమార్జిత పుణ్యకర్మ ఫలంబునన్. 097 వ. ఇట్లు మృగవ్యాళతస్కర కిరాత నిరంతరం బయిన కాంతారంబునం బుణ్యనదీ తీరంబున నొక్క మునిపల్లియం గని యందు వసిష్ఠ వామదేవ వాలఖిల్య భృగునారద సదృశు లైన మహామునులం గని నమస్కరించి యున్న నమ్మునులు దమయంతిజూచి యచ్చెరువడి యవ్వా నీవెవ్వరిదాన వివ్వన దేవతవో దేవభామినివో దివ్యంబైన తేజంబుతో నేకతంబ యేల క్రుమ్మరి యెద వనిన వారలకు దమయంతి యిట్లనియె. 098 క. వినుఁ డేఁ బుణ్యశ్లోకుం డనఁగ ధరిత్రిం సదాయజ్ఞనిరతుఁ డనఁగఁ ధరిత్రిం దనరిన నలుభార్యను స జ్జననుత దమయంతి యన నెసంగిన దానన్. 099 వ. విధివశంబున నన్నుం బాసి నా హృదయేశ్వరుం డెట యేనియుంబోయినఁ దదన్వేషణాసక్తచిత్తనై విపిన పరిభ్రమణంబు సేసెద మీ తపోవనంబునకు వచ్చి నలుండు భవత్పాదాభివందన కృతార్థుం డయి యెక్కడికిం బోయె నతని పోయినవల నెఱుంగుదు రేని నానతిండు కొన్ని దినంబులలోనఁ దద్దర్శనంబు సంభవింపనినాఁడు దేహంబు విడుతు నని యేడ్చుచున్న దాని జూచి కరుణించి మును లిట్లనిరి. 100 క. వనజాయతాక్షి కతిపయ దినములఁ జూడంగఁగాంతు దివిరి నలుని భూ జన సుతు నెప్పటియట్టుల తనపురమున రాజ్యలీలఁ దనరెడివానిన్. 101 వ. ఏము తపోదృష్టిం జూచితిమి దుఃఖింప కుండు మని తాపసులు దమ యగ్ని హోత్రంబులయు నపారఫలపుష్పతరు నదీ రమ్య తపోవనంబులయుఁదోడ నదృశ్యులైనం జూచి దమయంతి యిది కలయో నిక్కువంబో యని విస్మయం బందుచుం జని ముందట నొక్క చనుపంగని దానింజొచ్చునపు డందలిజనంబులు. 102 సీ. పాంసుజాలములు పైఁ బ్రాకిన గరము రూక్షము లగు నూర్థ్వాలకముల దాని నతిమలినం బైన యర్థ వస్త్రంబుచే నావృతం బగు దేహ యష్టి దాని నాఁకని తృష నిద్ర యను వీని నెఱుఁగక యున్మాదినియుఁ బోలె నున్నదాని దమయంతిఁ జూచి కొందఱు పిశాచం బని పఱచిరి కొందఱు భయము వొంది. ఆ. రందుఁ గొంద ఱధిక హాస్యంబు సేసిరి యడవి నేమి రోసె దనిరి కొంద ఱవ్వ నీవు వేల్ప వగు దని కొందఱు మొగినకేలు మొగిచి మ్రొక్కిరంత. 103 వ. దమయంతియు సార్థవాహుం జూచి యిమ్మహామహనంబున నిట్టి జనసంకులం బైన సార్థంబు గానంబడియెడు నెట్టిపుణ్యంబో యని పల్కి మఱియు నిట్లనియె. 104 క. ఏను నలు భర్యఁ బుణ్యవి హీనతఁ బతిఁ బాసి నవసి యేకాంతమ యీ కానలఁ బరిభ్రమించెదఁ గానరె మీ రమృతసదృఖుఁ గరుణాత్ము నలున్. 105 వ. అనిన దానికి సార్థవాహుండు శుచి యనువాఁ డిట్లనియె. 106 క. నలుఁ గాన మివ్వనంబునఁ గల వెప్పుడుఁ గాంతు ముగ్రకరులను సింహం బుల ఋక్షంబుల నిది మ ర్త్యుల కవిషయ మాతపంబు దూఱదు దీనన్. 107 వ. అనిన నిచ్చనుప యెట వోయెడు నని యడిగినఁ జేదిపతి యైన బాహుపురంబునకుం బోయెడు నని చెప్పిన నట్లేని మీతోడ వచ్చెద నని యప్పరమ పతివ్రత పతి దర్శన లాలసయై మునుల పలుకులు తలఁచుచు సార్థంబుతో నరిగిన. 108 క. నెండ యెక్కునంతకు నుడుగక యచ్చనుప నడచి యుగ్రాటవిలో విడిసే బహుశేతజలముల బెడఁగగు నొక చెఱువు నొద్దఁ బెద్దయు డస్సిన్. 109 వ. అంత. 110 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1431 2602 2005-10-28T07:27:49Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_2_111 సీ. అర్థరాత్రము నప్పు డందుల కేతెంచె గజయూథములు జలకాంక్షఁ జేసి యంబుధి విమలతోయంబు లాస్వాదింపఁ జనుదెంచు జలధరసమితి యట్ల యచ్చన్పలోన నిద్రాసక్తులైన వారున్న తద్విపములయు గ్రపాద హతిఁ జేసి మర్దితులైరి కొందఱు దంతహతిఁ జేసి భిన్నాంగులైరి కొంద ఆ. ఱఱచి ప్రాణభీతిఁ బఱచి మహీజంబు లెక్కిరందుఁ గొంద ఱుక్కడంగి చనుప యిట్టిపాటఁ బెనుపఱి యవినీతు సిరియుఁ బోలె నడఁగి విరిసి చనియె. 3_2_112 వ. అట్టి సంక్షోభంబున మరణంబునకుఁ దప్పి దమయంతి యాత్మగతంబున 3_2_113 ఆ. జీవితార్థులైన జీవుల సుఖసుప్తు లైన వారిఁ జంపె నఱవ నఱవ మరణకాంక్షనున్న మగువఁ జంపక నను మఱచె విధికరంబు మందబుద్ధి. 3_2_114 సీ. ఇచ్చన్పతోఁజని యివ్వనక్లేశంబు దలుగురు నని బుద్ధిఁ దలఁచి యున్న నురుతం సార్థపయోరాశి హస్తియూథా గస్త్యుచేఁ బీతమయ్యె నదియుఁ దొలుమేనఁ జేసిన దుష్క-త శక్తి యో వగవక నా స్వయంవరము నాఁడు సురవరు లర్థులై చూచుచు నుండఁగ నలు వరియించిన నాఁటి యెగ్గు. ఆ. దలఁచి యిట్టి యాపదలు సేసిరో వేల్పు లమర కోపమునన యయ్యె నాకు నివ్వియోగదుఃఖ మింకేమి సేయుదు ననుచు వగచుచుండె నంబుజాక్షి. - దమయంతి సుబాహుపురంబు ప్రవేశించుట - సం. 3-62-28 3_2_115 వ. ఇట్లు దుఃఖించుచు దమయంతి ప్రభాతంబ హతశేషులైన యచ్చనుపలోని బ్రాహ్మణవరులతో ననవరత ప్రయాణంబులం జేదిపతి పురంబు సొచ్చి జనసంకులం బైన రాజమార్గంబు దఱియవచ్చుచున్న దాని దినకర ప్రభాపటలధూసరిత ప్రభాతచంద్రరేఖయుం బోలె దీప్తి విహీనయై డస్సియు రమ్యాకృతియైనదానిఁ దమయంతిం బ్రాసాదగతయైన రాజమాత దవ్వులం గని తనదాది కిట్లనియె. 3_2_116 తే. జీర్ణమై కడుమాసిన చీరగట్టి ధూళిసరాలకములు దూలుచుండ నబల యున్మత్తవేషిణియైన లచ్చి కరణి నిట వచ్చుచున్నది కంటె దాని. 3_2_117 వ. అక్కోమలియందు నా కతిస్నేహం బై యున్నయది దానిందోడ్కొని రమ్మనిన నదియు దమయంతిం దోడ్కొని రాజమాతయొద్దకుం జనిన నారాజమాతయు దానిం జూచి నీవెవ్వరిదాన విట్లేల దుఃఖావేశ వివశుడై యున్న దానవు చెప్పు మనిన దమయంతి యిట్లనియె. 3_2_118 మధ్యాక్కర. జితవైరి మత్పతి జూదమాడి నిర్జితుఁడయి చనినఁ బతితోడ నీడయుఁ బోలె నేనును బాయక యరిగి యతిబుభుక్షాతురుండైన పతిచేత నవ్వ దైవాను మతిఁజేసి వంచిత నైతి నొక్కచో మఱచి నిద్రించి. 3_2_119 వ. అంతనుండియు నమ్మహానుభావు నేకవస్త్రు ననికేతను నన్వేషించుచు సైరంధ్రీ వృత్తంబు సేకొని వియోగానలంబునం గంది కందమూల ఫలంబుల యాహారంబుగాఁ బ్రొద్దు వడినచోట నివాసంబుగా మృగంబుల సహాయంబుగా వనంబులం బరిభ్రమించితి నని బాష్పజలంబులం బయోధర స్థలపరాగంబు పంకంబు సేయుచుఁ బలుక నేరకున్న యా దమయంతికి రాజమాత యిట్లనియె. 3_2_120 క. నీవుండు ము నాకడ నిం దీవరదళ నేత్ర నీపతిని రోయఁగ భూ దేవోత్తములం బంచెద నావుడు నిట్లనియె భీమనందన నెమ్మిన్. 3_2_111 వ. ఏను సైరంధ్రి నయి యుండియు నుచ్ఛిష్టంబు ముట్టను బదధావనంబు సేయను బరపురుషులతోఁ బలుక నోపఁ బతి నన్వేషించుపొంటె నరిగెడు బ్రాహ్మణులతోఁ బలుకుదు నట్లయిన నీయొద్దన యుండు మని దాని నతిగౌరవంబునం జేకొని యుండఁ దనకూఁతు సునంద యనుదాని సమర్పించిన. 3_2_122 క. అలయక పుణ్యవ్రతములు సలుపుచు జేదీశుపురిని సైరంధ్రియనన్ నలుదేవి యుండె నెదఁ బతిఁ దలఁచుచు దుస్సహవియోగతా పార్దతయై. 3_2_123 వ. అట నలుండు దమయంతిం బాసి దారుణారణ్యంబుతో నరుగువాఁడు ముందట. 3_2_124 చ. అవిరళవిస్ఫులింగ నివహంబుల నభ్ర పథంబు నంటుచున్ దవదహనం బుదగ్రతరుదాహము సేయుచు నున్నఁ జూచి మా నవవతి దాని యంతరమునన్ వినియెన్ నరనాథ నన్ను గా రవమునఁ గావ వేగ యిట రమ్మను నార్త మహానినాదమున్. 3_2_125 క. విని శంకింపక చెచ్చెర ననఘుం డత్యుగ్రతరదవానలసధ్యం బున కుఱికి కనియె దీనా నను కుండలితాంగు నొక్క నాగకుమారున్. 3_2_126 వ. అన్నాగ కుమారుండును నలునకుం గృతాంజలియై యేను గర్కోటకుండను వాఁడఁ గర్మవశంబున నొక్కబ్రహ్మఋషి నుపాలంభించి తచ్ఛాపంబున నెక్కడం గదలనేరకున్న వాఁడ నియ్యెరగలి చిచ్చు సర్వజీవులకు సంహార కారణంబై బేర్చి నలుదెసలం గలయం బర్వి చనుదెంచు చున్నయది యీ యపాయంబు దలఁగు నట్లుగా నుద్ధరింప వలయు నీవు కరాణాత్మకుండవు గావున నిన్ను వేడెద. 3_2_127 క. నాలుగు దిశలను దావ జ్వాలావలి గవిసె మ్రంది చానోప మహీ పాలక నన్నొక సరసీ కూలముఁ జేరంగ నెత్తికొని పొమ్ముదయన్. - నలుఁడు గర్కోటకుని చేత దష్టుం డగుట - సం. 3-63-7 3_2_128 వ. నన్ను రక్షించిన నీకుం బ్రియంబు సేయ నోపుదు ననిన వానినెత్తికొని పోవం జులుక నై యంగుష్ఠ ప్రమాశదేహుండై యున్న నెత్తికొని నలుం డతి త్వరితగతి నరిగి తాపవర్జితంబైన యొక్క సరోవర సమీపంబున విడువం బోయిన నింకను బదియడుగు లరుగుము నీకు శ్రేయఃప్రాప్తిఁ జేసెద ననిన నడుగు లెన్నికొనుచు నరిగి పదియగు నడుగు నప్పుడప్పాముచేత దష్టుండై తన రూపంబు విడిచి వికృతరూపంబుతో నున్న నన్నలులకుం గర్కోటకుం డాత్మరూపంబు సూపి యిట్లనియె నయ్యా నీవు నా చేత విషపీడితుండ వైతినని దుఃఖింప వలదు నిన్నొరులెఱింగిన నెగ్గగుం గావున వికృత శరీరుం జేసితి నెంత కాలంబు నీశరీరంబున నావిషం బుండు నంతకాలంబునకు నీకు విషోరగరాక్షసపిశాచశత్రు నివహంబు వలని భయంబు లేదు సర్వ సంగ్రామజయంబును భార్యాసంగమంబును నెప్పటి రాజ్యవిభవంబును నగు నీకెప్పుడేని నిజరూపంబు సేకొన నిష్టంబయ్యె నప్పుడ నన్నుం దలంపు మీ వస్త్రంబు నీయొద్దకు వచ్చు దీని ధరియించుడు నిజరూప ప్రాప్తియగు నని వరంబిచ్చి వెండియు నిట్లనియె. 3_2_129 మధ్యాక్కర. ఇలఁ బ్రసిద్ధుఁడు ఋతుపర్ణుఁడనెడు మహాశుఁ డిక్ష్వాకు కులజుండు నీకు సేవ్యుండగు నతనిఁ గొలిచి యందుండు నెలకొని యతనికి నశ్వహృదయ మనెడి విద్యయిచ్చి వెలయ నతనిచేత నక్షహృదయ మన్విద్యఁ జేకొనుము. 3_2_130 వ. మఱియు బాహుకుం డనునామంబుతో సూతవృత్తి నుండు మని హితోపదేశంబు సేసి కర్కోటకుం డదృశ్యుండైనఁ దద్వచనంబున నలుఁ డయోధ్యా పురంబునకుం జని ఋతుపర్ణుం గని యేను బాహుకుం డనువాఁడ నశ్వ శిక్షయందుఁ గుశలుండ నన్న సంస్కారంబులు శిల్పంబులుఁ బెక్కువిధంబుల రచియింప నేర్తు భవత్సేవార్థినై వచ్చితి ననిన ఋతుపర్ణుం డిట్లనియె. 3_2_131 క. నా యొద్దనుండు దేని మ దీయ రథాశ్వములకును ద్రుతిని శీఘ్రముగాఁ జేయుము నావుడు నట్టుల చేయుదు నని నలుఁడు వాని సేవించెఁ దగన్. 3_2_132 వ. ఇట్లు ఋతుపర్ణునొద్ద నశ్వాధ్యక్షుం డయి దుష్టాశ్వంబుల వశంబుఁ జేయుచు నశ్వారోహకుల నారోహణంబుల శిక్షించుచు రసవంతంబుగ నన్నసంస్కారంబు సేయుచు ఋతుపర్ణుచేత నియుక్తులయిన వార్షేయజీవలులు దనకు సహాయులుగాఁ బ్రచ్ఛన్నుండై యుండి యొక్కనాఁడు. 3_2_133 సీ. ఇభరాజగమన నీవెందుల కరిగి తత్యరు కుచభార యెందున్న దాన వబల యెవ్వరి చేత నడవులలోఁ బట్టువడితశనాపేక్షఁ బఱచుచున్న యుగ్రమృగంబుల యుదరంబు లో నున్నదానవే నీ తల్లిదండ్రులొద్ద ధృతి నున్న దానవే దేశాంతరంబుల నున్నదానవె యంచు నదితమదన ఆ. హతి విమోహితాత్ముఁడై హృదయేశ్వరిఁ దలఁచి రాత్రులెల్లఁ దానమునను నిద్రలేక వంది నిట్టూర్పు లూర్పుచు నుండె నలుఁడు శోక ముత్కటముగ. 3_2_134 వ. అతని ప్రలాపంబు విని యొక్కనాఁడు జీవలుం డత్మగతంబున. 3_2_135 క. అఱపొఱడుకుఱుచ చేతులు నొఱవ శరీరంబుఁ గలిగి యొరులకుఁ జూడం గొఱగా కుండియు మన్మధు నొఱపులఁ బడియెడు నితండు యువతీ ప్రియుఁడై. 3_2_136 వ. వీనిచేత దలంపబడియెడు వనిత వీనికంటె లెస్స కాకున్నె యనుచు బాహుకునొద్దకు వచ్చి నీ తలంచుచున్న భార్యకు నీకు నేల వియోగం బయ్యెనని యడిగిన వానికి బాహుకుం డిట్లనియె. 3_2_137 అ. నన్నుఁ జూచి నగరె నలినాక్షి నాకేల విప్రయోగమేల వినవె తొల్లి యేలయో యెఱుంగ నేను మందప్రజ్ఞుఁ డను భటుండు దనలతాంగిఁ బాసి. 3_2_138 వ. దాని నన్వేషించి యెందును గానక దుఃఖితుండై ప్రలాపించినం దత్ప్రలాపం బేను ననుకరించితి నని చెప్పి యిట్లయోధ్యాపురంబునఁ బ్రచ్ఛన్నుఁడై బాహుక నామంబుతో నలుం డుండె నంత నిట విదర్భేశ్వరుండు నలు రాజ్యభ్రంశంబు విని కూఁతురు నల్లుఁడు నెటవోయిరో యెందున్న వారో యని శోకించి. 3_2_139 క. వారల రోయఁగఁ బంచె న పారబలుం డిష్టులైన బ్రాహ్మణుల సదా చారుల విద్వాంసుల స త్కారంబులఁ దనిపి వారిఁ గడు నెయ్యమునన్. 3_2_140 వ. మఱియు నలదమయంతు లున్నచో టెఱించి వచ్చిన వారికి వెయ్యేసి గద్యాణంబు లిత్తు ననియు వారలం దోడ్కొని వచ్చిన వారికి గోసహస్రంబులు నగ్రహారంబులు నిత్తు ననియుఁ బలికి పంచిన. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1432 2603 2005-10-28T07:28:22Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- - చేది పురంబున సుదేవుఁ డను బ్రాహ్మణుఁడు దమయంతి నెఱుంగుట - సం. 3-65-5 3_2_141 క. జగతీ చక్రమునంగల నగర మహాగ్రామ పట్టణంబులు కలయన్ జగతీ దేవోత్తము లి మ్ముగ రోసిరి నిఖిలదేశముల కరిగి వడిన్. 3_2_142 వ. అందు సుదేవుం డను బ్రాహ్మణుండు చేదిపతి యైన సుబాహు పురంబునకుం జని పుణ్యాహంబు సేయింపం బోవు బ్రాహ్మణులతో రాజగృహంబు సొచ్చి యంతఃపురంబున సునందా సహితయై యున్నదాని ధామజాల నిబద్ధం బైన యగ్ని ప్రభయునుం బోలె నీలాభ్ర సంవృతంబైన చంద్రరేఖయుంబోలె బహుపంక నిమగ్నం బైన మృణాళియుం బోలె నేర్పడ కున్ననుం దదీయ భ్రూయుగమధ్యగతం బైన సూక్ష్మ లక్షణం బిమ్ముగా నిరీక్షించి దాని దమయంతిఁగా నెఱింగి యాత్మగతంబున నిది పతి విముక్తయై శుష్క ప్రవారయైన నదియునుం బోలె శూన్యకమలయైన నళినియుం బోలె నపేత చూతం బైన వనభూమియుం బోలె నొప్ప కుండియుఁ దన పతివ్రతా గుణంబునం జేసి యొప్పుచున్న యది. 3_2_143 తే. అనపహార్యంబు తేజోమయంబు సర్వ గుణములకు నలంకారంబు గురుతరంబు భామలకుఁ బతిభక్తియ పరమమైన భూషణం బిట్టివే పెఱభూషణములు. 3_2_144 వ. రోహిణికిఁ జంద్రసమాగమంబునుం బోలె దీనికి భర్తృసమాగమం బెన్నం డయ్యెడునో తుల్యశీలవయో రూపాభిజాత్యులైన నలదమయంతు లొక్కటనుండం జూచి విదర్భేశ్వరుం డెన్నఁడు కృతార్థుం డయ్యెడునో యంచు నల్లనల్ల నడాయవచ్చి దమయంతి కిట్లనియె. 3_2_145 తే. అవ్వ నీ తల్లిదండ్రుల కాత్మజులకు బంధుజనులకుఁ గుశలంబు భామ నీదు కుశల మెఱుఁగునంతకు వంతగూరి వగచు చున్న వారు వారికి వంత యుడుగునింక. 3_2_146 వ. దేవీ యేను భవద్భ్రాతృ సఖుండ సుదేవుం డను బ్రాహ్మణుండ విదర్భేశ్వరుండు నీ యున్నచో టెఱుంగం బెక్కండ్రు బ్రాహ్మణులం బుచ్చిన నిందులకు వచ్చి నా పుణ్యంబున నిన్నుం గంటి ననిన దమయంతి వాని నెఱింగి తన పుత్త్రులఁ దల్లిదండ్రుల బాంధవుల బ్రత్యేకంబ యడిగి యశ్రుజలంబు లురుల నేడ్చుచున్నంజూచి యేలకో యిప్పుడు సైరంధ్రి యేడ్చుచున్న యది యని సునంద తన జననికిం జెప్పి పుచ్చిన. 3_2_147 క. చనుదెంచె నంతి పురమున వనితా నివహంబుతోడ వారిజదళలో చన రాజమాత నృపనం దన యగు దమయంతి కడకుఁ దద్దయు వేడ్కన్. 3_2_148 వ. ఇట్లు వచ్చి తమలో మాటలాడు చున్న బ్రాహ్మణుని దమయంతిం జుచి రాజమాత బ్రాహ్మణున కిట్లనియె నయ్యా యిది యెవ్వని కూఁతురెవ్వని భార్య యేమి కారణంబునం దన భర్తను బాంధవులనుం బాసి పుణ్యవ్రంతబులు సలుపుచున్నయది నీ వె ట్లెఱింగి తిక్కోమలి నామంబేమి యని యడిగిన సుదేవుం డిట్లనియె. 3_2_149 మధ్యాక్కర. నలినాక్షి యిది విదర్భేశు తనయ పుణ్యశ్లోకుఁ డైన నలు దేవి దమయంతి సుమ్ము విధి కారణమ్మున రాజ్య చలితుఁడై నిజ నాథుఁ డరిగిన దోన చనియె నవ్వార్త వెలయంగ విని వీరి రోయఁ బంచె భూవిభుండు బ్రాహ్మణుల. 3_2_150 వ. ఏ నిందులకు వచ్చి మీచేత సురక్షితయై యున్న యిక్కోమలిం జూచి దీని భ్రూమధ్యంబునం బద్మప్రభం బై విభూత్యర్థంబుగా విధాతనిర్మితంబైన పుణ్యలక్ష్మంబు పాంసుపటలచ్ఛన్నం బై యున్న నుపలక్షించి మా రాజపుత్త్రింగా నెఱింగితి ననిన సునంద శుద్ధోదకంబున దాని భ్రూ మధ్యంబు గడిగిన నది విస్పష్టం బగుడు నందఱు నాశ్చర్యంబందు రంత. 3_2_151 సీ. ఆనంద భరితాత్మ యై రాజమాత యక్కమరాక్షిఁ బ్రీతితేఁ గౌఁగిలించి కొని తల్లి నీవు నా కూఁతుర వేను నీ జననియుఁ బేర్మి దశార్ణ రాజ తనయల మదియు విదర్భేశుపతి యయ్యె నే వీరబాహున కింతి నైతి ననిన నయ్యవ్వకు నతివినయంబుతో నలు దేవి మ్రొక్కి సునంద నెత్తి ఆ. కొని కరంబు నెమ్మిఁ గొన్ని దినంబు లం దుండి యిట్టు లనియె నొక్కనాఁడు దేని యిదియు నదియు ధృతి నాకుఁ బుట్టిన యిండ్ల కడు సుఖంబ యిందునందు. 3_2_152 వ. అయినను దల్లిదండ్రుల ననుజుల నాత్మజులం జూడ వేడుక యైనది విదర్భకుం బోయెద నానతిమ్మని కృతాంజలి యైన దమయంతి నతి స్నేహంబున సుబాహుజనని సుత ప్రేషిత జలంబుతో సువర్ణ మణిమయ విమానోపమాన యానంబున సునిచి పుచ్చిన. - దమయంతి నలు నెడఁబాసి విదర్భాపురంబు సేరుట - సం. 3-66-22 3_2_153 ఉ. భామ విదర్భకేఁగి తన బంధు జనంబుల యొద్ద నుండియుం గోమలి దేహసౌఖ్యములకున్ వెలియై మలినార్ధ వస్త్రమున్ భూమిరజంబు నంగమునఁ బొల్పగు చుండఁగ నుండె జీవిత స్వామి నిజేశుఁ జూచు దివసంబుల కోరుచు సువ్రతంబుతోన్. 3_2_154 వ. ఇట్లు భర్తృ వియోగాతురయై దమయంతి ప్రాణంబు భరియింప నోపక యొక్కనాఁ డేకాంతంబునఁ దన జనని కిట్లనియె. 3_2_155 క. శో కాపనోదిఁ బుణ్య శ్లోకుని నలు రోయఁ బనుపు శుభచరితుఁ దదా లోకన విహీననే పర లోకకృతావాస నగుదు లోకం బెఱుఁగన్. 3_2_156 వ. అనిన నదియును గూఁతు నభిప్రాయంబు భీమున కెఱింగించిన నాతండు నలు మార్గణంబున ఋజుమార్గు లయిన బ్రాహ్మణుల నియోగించినం దనపతి నన్వేషింప నరుగు బ్రాహ్మణులకు దమయంతి యిట్లనియె. 3_2_157 ఆ. నైషధేశ్వరుండు నలుఁ డిప్పు డసమర్థుఁ డగుటఁ జేసి తన్ను నన్యు లెఱుఁగ కుండ నుండుఁ గాన యురుసభాంతరముల కరిగి యిట్టులనుఁడు మీరు. 3_2_158 సీ. నిత్యసత్యుండవు నీ సతి వంచించి దాని వస్త్రార్ధంబు దఱిగి నీకుఁ బరిధానముగఁ జేసి పాడియే పోవంగ భార్య భర్తవ్యనాఁ బరగు ధర్మ మది మిథ్యయయ్యె నీ యందు నీకిట్టి నిర్దయ బుద్ధిఁ జేకొనఁ దగునె యట్టి సాధ్వికిఁ గరుణఁ బ్రసన్నుండ వగుమని యెల్లచోఁ బనికిన నెవ్వఁడేనిఁ ఆ. బలుకు వడఁగ నోడి ప్రతివచనం బిచ్చు నతఁడు నలుఁడుగాఁ బ్రియంబుతోడ నెఱిఁగి నన్ను నతని కెఱిఁగించి తోడ్కొని రండు రానినాఁడు రం డెఱింగి. 3_2_159 వ. అని బంచిన బని పూని బ్రాహ్మణులు దమయంతి కఱపిన పలుకులెల్ల సభలం బలికి యెందునుం గానక వచ్చి రందుఁ బర్ణాదుం డను బ్రాహ్మణుండు దమయంతి కిట్లనియె నేనయోధ్య కరిగి నీ కఱపిన పలుకు లెల్ల ఋతుపర్ణు సభం బలికిన నొక్క పురుషుండు కుఱుచ చేతుల వాఁడు ఋతుపర్ణు నొద్ద నూఱుగద్యాణంబులు జీవితంబు వాఁడు శీఘ్ర యాన కుశలుండు సూద క్రియా నిపుణుండు విరూపాంగుండు బాహుకుం డను నశ్వ శిక్షకుండు విని నేకతంబ కనుంగొని వెలువెల నగుచు దీర్ఘనిశ్వాసపురస్స రుండై యిట్లనియె. 3_2_160 ఆ. పురుషునందు దోషపుంజంబు గలిగిన నెఱిఁగి యెద సహించు నేని భార్య పురుషునం దభీష్ట భోగంబు దేహాంత రంబునందు ధర్మరతియుఁ బడయు. 3_2_161 వ. అని యొండెద్దియుం బలుకక తన నివాసంబునకు బోయె నని చెప్పిన విని దమయంతి బెద్దయుం బ్రొద్దు చింతించి నలుండు గాని వాఁడు ప్రతివచనం బేల యిచ్చు నింకను వలను గల వారలం బంచి యాతని నిమ్ముగా నెఱుంగ వలయు నని నిజ జనని యనుమతంబున సుదేవి రావించి వాని కిట్లనియె. 3_2_162 క. నన్నెఱిఁగి తెచ్చినట్లు జ గన్నుతు నలు నెఱిఁగి తెమ్ము కౌశలమున వి ద్వన్నుత సర్వగుణ సం పన్నుండవు నీవ బుద్ధిఁ బరికింపంగన్. 3_2_163 క. అరుగు మయోధ్యకు దేశాం తర విప్రుఁడవై రవివ్రతాపోన్నతు ను త్తర కోసలేశు భాంగా సరినిం గను మనఘ సమరసము ఋతుపర్ణున్. 3_2_164 వ. మఱి విదర్భా విభుం డగు భీముండు నలు రోయం బంచి యెందునుం గానక యింకను దమయంతికిఁ బుస్స్వయంవరంబు రచియింపం బోయిన నందులకు భూవలయంబునం గల రాజు లెల్లను బోయెద రని యతి త్వరితంబుగా ఋతుపర్ణునకుం జెప్పు మని పంచిన సుదేవుం డయోధ్యా నగరంబునకుం బోయి ఋతుపర్ణుం గాంచి విదర్భా పురంబున దమయంతీ ద్వితీయ స్వయంవరం బెల్లియె యయ్యెడు నని చెప్పిన విని ఋతుపర్ణుండు బాహుకు జూచి నాకు దమయంతీ స్వయంవరంబుఁ జూడ నొక్కనాఁటన విదర్భకుం బోవలయు నీ యశ్వ శిక్షా నైపుణ్యంబుఁ బ్రకాశింపు మనవుడు నట్ల చేయుదు నని నలుండు దన మనంబున దుఃఖించి. 3_2_165 ఆ. అడవిఁ దన్నుఁ బాసి యరిగిన నలిగి కా కున్నె యిట్లు సేయ నువిద గడఁగె నెట్లయేనిఁ గూర్తు రింతులు మాకని విశ్వసించువారు వెడఁగు లెందు. 3_2_166 ఆ. సాధ్వి నాకుఁ గూర్చు సంతతి గలయది చెలువ యిట్టులేల చేయు నైన నెఱుఁగ వలయు దీని నే ఋతుపర్ణుతోఁ బోదు నని నలుండు బుద్ధిఁ దలంచి. 3_2_167 వ. తొల్లి వార్షేయుండు దెచ్చిన తన రధంబునందు నిజ హయంబుల బూన్చుకొని వచ్చిన ఋతుపర్ణుం డా రథం బెక్కునప్పుడు హయంబులు మ్రొగ్గినం జూచి యప్పేద గుఱ్ఱంబు లతిదూరం బెట్లు పోవ నోపు నొండు గుఱ్ఱంబులం బూన్పు మనిన బాహుకుం డిట్లనియె. 3_2_168 క. అవనీశ యీ హయంబులు పవన గతిం బఱచుఁ బ్రొద్ద వడకుండఁగ నేఁ డ విదర్భకు ననవుడు విని కువలయపతి మెచ్చి బాహుకున కిట్లనియె. 3_2_169 వ. అట్లయిన నీ హయ తత్త్వ కౌశరం బెఱింగి నీకు నభిమతం బొనరింతు నని రథం బెక్కి బాహుక వార్ష్ణేయ సహితుం డయు యరుగు వాఁడు. 3_2_170 మధ్యాక్కర. ఎదురను దవ్వులఁ జూచిన పొడవులెల్లఁ దత్క్షణమ కదియఁగా నవ్వి యెంతయును దవ్వయి కనఁబడఁ బిఱుఁద నిది దినేశ్వరు రథమో యనూరుఁడో యితఁడంచు నపుడు హృదయమునను గడు విస్మయం బందె నిక్ష్వాకుకులుఁడు. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1433 2604 2005-10-28T07:29:07Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_2_261 క. వీరుండు క్షత్రియులఁ దన దారుణ పరశువున జామదగ్న్యుఁడు రౌద్రా కారుఁడు వధియించి తదీ యారుణమున నేనుమడువు లాపాదించెన్. 3_2_262 వ. అందుఁ బితృతర్పణము సేసినం బితృదేవతాతనికిం బ్రత్యక్షంబయి నీకిష్టంబైన వరంబు వేఁడు మనినఁ బరశురాముండు వారల కిట్లనియె. 3_2_263 తే. క్షత్రవధ నైనపాపంబు గ్రాఁగవలయుఁ గడఁగి సద్గతియును నాకుఁ బడయ వలయు నివియుఁ బుణ్యతీర్థంబులై యిద్ధరిత్రి బరగుచుండంగ వలయు మీ కరుణఁ జేసి. 3_2_264 వ. అని పితృదేవతల వరంబునం బుణ్యతీర్థంబులఁ జేసె నట్టి రామహ్రదంబు లాడిన వారికి నశ్వమేధ ఫలంబగుఁ గాయశోధనం బను తీర్థంబాడి కాయశుద్ధులగుదు రెందేని విష్ణుదేవుండు లోకంబుల నుద్ధరించె నట్టి లోకోద్ధారంబను తీర్థమాడి కులంబుద్ధరింతురు శ్రీ తీర్థంబాడి శ్రమంతులగుదురు కపిలతీర్థంబాడి కపిల గోసహస్రదానఫలంబుఁ బడయుదురు సూర్యతీర్థంబాడి యందుపవసించిన సూర్యలోక ప్రాప్తు లగుదురు గోభవనం బను తీర్థంబాడి గోసహస్రసమృద్ధు లగుదురు శంఖినీ తీర్థంబాడి యుత్తమరూపంబు వడయుదురు యక్షేంద్ర తీర్థంబాడి తరండకుం డను ద్వారపాలకుం జూచిన వారు సరస్వతీస్నాతులైవారు నగ్నిష్టోమ ఫలంబు వడయుదురు మాతృతీర్థ దర్శనంబునం బ్రజావృద్ధియగు బ్రహ్మావర్తంబును శరవశంబునుం జూచిన సర్వవ్యాధి విముక్తులగుదురు శ్వావిల్లోమాపహం బను తీర్థంబునం దేకాదశ దీర్థంబులు గల వందుఁ బ్రాణాయామంబు సేసిన విప్రులకు స్వలోమాపనయనం బగు నెఱకుచేత నేయంబడి కృష్ణమృగంబు లెందేని నొక్కతీర్థంబు సొచ్చి మానుషత్వంబు వడసె నట్టి మానుషతీర్థం బాడి సర్వ దురిత విముక్తులై దైవత్వంబు వడయుదురు దాని తూర్పున నొక్కయిరవున నాపగయను మహానదిం బితృతర్పణంబు సేసి పితృదేవోద్దేశంబున నొక్క బ్రాహ్మణునకుం గుడువబెట్టినఁ గోటి బ్రాహ్మణులు గుడిచిన ఫలం బగుఁ బితృదేవతలు దృప్తియు నొందుదురు బ్రహ్మోదుంబరంబు సప్తర్షికుండంబుఁ గేదారంబును జూచి బ్రహ్మలోకంబు వడయుదురు కపిలకేదారంబుఁ జూచి పాపవిముక్తులై యదృశ్యు లగుదురు నరకంబను తీర్థంబాడి కృష్ణచతుర్దశి నాఁ డీశ్వరుం బూజించి యెల్ల కోర్కులం బడయుదురు మూఁడు కోట్ల కూపహ్రదంబులు గల యి లాస్పదంబను తీర్థంబాడి పితృతర్పణంబులు సేసిన వారికి వాజపేయఫలం బగుఁ గిందానకిం జప్యంబు లను తీర్థంబు లందుఁ జేసిన దానజపంబు లక్షయంబు లగు నారద తీర్థంబైన యంబాజన్మంబునందుఁ బ్రాణత్యాగంబు సేసిన వారు సర్వలోకంబులం బడయుదురు శుక్ల దశమిం బుండరీకం బను తీర్థంబాడు పౌండరీక ఫలంబు వడయుదురు రందు వైతరణీస్నాతులై రుద్రునకు నమస్కరించి సర్వపాపవిముక్తు లగుదు రెందేని దేవత లనేక సహస్ర వర్షంబులు దపంబు సేసి రట్టి ఫలకీవనంబను తీర్థంబాడి యగ్నిష్టోమాతిరాత్ర ఫలంబులు వడయుదురు ద్వైపాయనుం డనేక తీర్థంబులు మిశ్రీకరించుటం జేసి మిశ్రకం బనం బరగిన తీర్థం బాడిన వారికి సర్వతీర్థస్నాన ఫలంబగు వ్యాస వనంబును మధు వటియు నను తీర్థంబుల నాడిన గోసహస్రదాన ఫలంబు వడయుదురు కౌశికీ దృషద్వతీసంగమంబున స్నాతులై సర్వపాప విముక్తు లగుదురు కిందత్తంబునఁ దిల ప్రస్థదానంబు సేసి పితరుల ఋణంబు నీఁ గుదు రహస్సుదిన తీర్థంబుల నాడి సూర్యలోక ప్రాప్తులగుదురు మృగధూమంబున గంగాస్నాతులై మహాదేవు నర్చించిన మహాత్ము లశ్వమేధఫలంబు వడయుదురు వామనం బను తీర్థంబాడి వామను నర్చించిన వారు విష్ణులోక ప్రాప్తులగుదురు పావనం బను తీర్థంబాడి కులంబు పవిత్రంబు సేయుదరు శ్రకుంజంబున సరస్వతీ స్నాతులై యగ్నిష్టోమఫలంబు వడయుదురు ఋషు లందే నుండి యాత్రాపరులై కురుక్షేత్రంబునకుం బోదు రట్టినైమిశ కుంజం బాడి ఋషితృప్తి సేయుదురు బ్రహ్మతీర్థం బాడి వర్ణాంతరులు బ్రాహ్మణు లగుదురు బ్రాహ్మణులు బ్రహ్మలోక ప్రాప్తు లగుదురు. 3_2_265 సీ. అనఘుఁడు మంకణుం డను నొక్క బ్రహ్మర్షి తన చేయి వ్రయ్యంగ దర్భఁ గొనిన సాంద్రమై శాకరసం బందు నిర్గతం బగుడును హర్షించి యాడుచున్నఁ జూచి సహింపక సురలును మునులును హరుపాలి కరిగి దేవాది దేవ ముని నృత్త మేవిధంబున నివృత్తం బగునట్లుగాఁ జేయవే యనిన హరుఁడు ఆ. దపసి రూపమపుడు ధరియించి యమ్ముని కడకు వచ్చి యేమి కారణమున నాడె దేమి విస్మయం బిందుఁ జూచితి చెప్ప నుచిత మేనిఁ జెప్పు మనిన. 3_2_266 వ. నా కరంబున శాకరసంబు వెలువడిన విస్మితుండనయి హర్షించి యాడెదననిన నిది యేమి విస్మయంబు దీని జూడు మని హరుండు తన యంగుష్ఠంబున నంగుళితాడనంబు చేసిన నందు హిమసన్నిభం బయిన భస్మంబు వెలువడినం జూచి లజ్జితుండయి నీవు పరమేశ్వరుండ వని నమస్కరించి వేదమంత్రంబుల స్తుతియించి దేవా నీ ప్రసాదంబున నాకుఁ దపోవర్థనంబు గావలయు ననిన నమ్మునివరునకు నీశ్వరుండు గరుణించి నీకుఁ దరోవర్ధనమగు నేను నీయాశ్రమంబున నుండుదు ననియె నట్టి సప్తసారస్వత తీర్థంబు లాడిన వారికి సారస్వత సిద్ధియగు బ్రహ్మాది దేవతలచే నధిష్టితంబు లయిన యౌశనస తీర్థంబును గపాలమోచనంబు విశ్వామిత్రంబుఁ గార్తికేయంబు ననియెడు తీర్థంబుల నాడి పాపవిముక్తు లయి బ్రహ్మలోకంబు వడయుదురు. 3_2_267 క. వేదములయందు వినఁగఁ బృ థూదక తీర్థంబ యుత్తమోత్తమము సురేం ద్రాది సురవరులకును వ్యా సాది మహాయోగివరుల కాస్పద మగుటన్. 3_2_268 వ. అందు శరీర త్యాగంబు సేసిన వార లపారపాప విముక్తులై ముక్తులగుదురు సురకన్యా సరస్వతీ సంగమస్నాతు లయిన వారు బ్రహ్మహత్యాది పాతంకంబు వలనఁ బాయుదురు దర్భినిర్మితం బయిన యర్థకీలతీర్థం బాడిన శూద్రులు బ్రాహ్మణు లగుదురు బ్రాహ్మణులు పరమ సిద్ధు లగుదురు శంతబును సహస్రంబు నను తీర్థంబులందుఁ జేసిన దానోపవాసంబులు శతసహస్ర గుణంబు లగు వేల్పులెల్లం గుమారు సేనాపతింగా నెందే నభిషేకించి రట్టి తైజసం బను తీర్థంబును దాని తూర్పున నుండు కురుతీర్థంబును స్వర్గద్వారం బను తీర్థంబును జూచిన వారికి స్వర్గద్వారంబు వివృతంబగు రుద్రపత్ని యను తీర్థంబున శంకరనారాయణుల నర్చించి సర్వ దుఃఖ విముక్తు లగుదురు స్వస్తపురంబుఁ బ్రదక్షిణంబు సేసి గోసహస్రదాన ఫలంబు వడయుదురు గంగ మడువున నొక్కకూపంబున మూఁడుకోట్ల తీర్థంబులు సన్నిహితంబు లయియుండు నందుఁ గృతస్నానులయిన వారికి సర్వతీర్థ స్నాన ఫలంబగు బదరీవనంబునందు వసిష్ఠాశ్రమంబునం ద్రిరాత్రంబులు బదరీఫలభక్షణంబు సేసి పాపవిముక్తు లగుదు రేకరాత్రం బను తీర్థంబున నేకరాత్రోపవాసంబు సేసి బ్రహ్మలోకంబు వడయుదు రాదిత్యాశ్రమం బను వనంబున నాదిత్యుం బూజించి యాదిత్యలోక గతులగుదురు దధీచి తీర్థంబునం గన్యాశ్రమంబునందుఁ ద్రిరాత్రంబు వసియించిన వారికి స్వర్గ ఫలంబగు. 3_2_269 క. జలరుహసంభవుఁ డాదిగ గలవేల్పులు ఋషులు సిద్ధ గరుడోరగులున్ నెలనెల సేనింతురు భూ తలమున సన్నిహతి యనఁగఁ దగు తీర్థంబున్. 3_2_270 వ. సూర్యగ్రహణంబున దాని నాడిన వారు శతాశ్వమేధ ఫలంబు వడయుదురు ధర్ముఁడు దపంబు చేసిన ధర్మతీర్థం బాడి ధర్మశీలు రగుదురు జ్ఞానపావనంబును సౌగంధికంబు నను తీర్థంబుల నాడినం జూచిన సర్వపాప విముక్తులగుదురు దేవశ్రవ యను సరస్వతీహ్రదంబు నందు వల్మీకంబున వెలువడు జలధార లాడి పితృతర్పణంబు సేసిన వారశ్వమేధ ఫలంబు వడయుదురు సుగంధయు శత కుంభయు బంచ యక్షయుఁ ద్రిశూల ఖాతయు నను తీర్థంబు లాడి దుర్గతులవలనం బాయుదురు తొల్లి పార్వతి యందేని శాకాహారిణియై దివ్యసహస్ర వర్షంబులు తపంబు సేసెనట్టి శాకంభరీ తీర్థం బాడి యొక్కదివసంబు శాకాహారు లయిన వారు పండ్రెండేండ్లు శాకాహారతపంబు సలిపిన వారి ఫలంబు వడయుదురు సువర్ణాఖ్యం బను తీర్థంబున రుద్రుం బూజించి రుద్రలోక గతులగుదురు ధూమవతి యను తీర్థంబును రథావర్తం బను తీర్థంబును ధార యను తీర్థంబ నాడి శోకవిముక్తు లగుదురు. 3_2_271 క. ధారుణి లోపల స్వర్గ ద్వారం బయి ఋషినిషేనితం బగు గంగా ద్వారం బాడిన ధన్యులఁ జేరును శతకోటి తీర్థ సేవా ఫలముల్. 3_2_272 వ. మరియు సప్త గంగా సంగమంబును ద్రి గంగా సంగమంబును శక్రావర్తంబును గన స్వలంబును గంగా సరస్వతీ సంగమంబు నాదిగాఁ గల పుణ్యతీర్థంబుల నాడి పుణ్యలోకంబులు వడయుదురు భద్రకర్ణేశ్వరంబున రుద్రపూజయు నరుంధతీవటంబును సింధు ప్రభవంబును యమునా ప్రభవంబు నను పుణ్య తీర్థంబుల సేవయు సర్వసిద్ధికరంబులు వేదిక యను తీర్థంబును ఋషి కుల్యయను తీర్థంబును గృత్తికా మఘ తీర్థంబులును విద్యా తీర్థంబును వేతసికయను తీర్థంబునుం జూచి దురితంబుల వలనం దొలంగుదురు బ్రహ్మతీర్థం బాడి పద్మ వర్ణ యానంబుల బ్రహ్మలోకగతు లగుదురు. 3_2_273 చ. సురుచిర కీర్తి నైమిశముఁ జూచిన మాత్రన పాయుఁ బాప మ చ్చెరువుగ నందు మాసము వసించి యనంతఫలంబు లొందఁ గాం తురు బహుతీర్థ సేవనము తోడ సమానము నైమిశంబు నం దరుదుగ నొక్కనాఁడు శుచియై యుపవాసము సేయఁ గాంచినన్. 3_2_274 వ. మఱియు గంగోద్భేవతీర్థంబు నిదీవతీర్థంబు గంగాద్వారంబు దిశాపతి తీర్థంబు లనియెడు తీర్థంబుల నాడి వాజపేయ ఫలంబుఁ బడయుదురు బాహుదయను తీర్థంబాడిన ననేక సత్రయాగ ఫలంబగు నెందేని రాముండు స్వర్గగతుం డయ్యె నట్టి సరయూ ప్రదేశంబున గోప్రదానం బాడియు దేవతలకు ఋషులకు యజ్ఞభూమి యయిన తీరంబుల గల గోమతి నాడియు నశ్వమేధ ఫలంబు వడయుదురు కోటితీర్థంబునం గుమారు నర్చించియు వారణాసియందు రుద్రునర్చించియుఁ గపిలా హ్రదంబాడియు రాజసూయ ఫలప్రాప్తు లగదురు మార్కండేయ తీర్థం బయిన గంగాగోమతీ సంగమం బాడియు బ్రహ్మ కల్పితం బయిన యూపంబుఁ బ్రదక్షిణంబు సేసియు వాజపేయ ఫలంబు వడయుదురు. 3_2_275 సీ. పలువురఁ గొడుకులఁ బడయంగ వలయు నందొక్కరుండయినను నోపి గయకు నరుగునో యనియును నశ్వమేధంబొప్ప జేయునో యనియును శ్వేతమైన యాఁబోతు విడుచునో యనియును గోరుదు రనవద్యులైన గృహస్థు లట్టి గయకేఁగి యుభయ పక్షములు వసించినఁగడుఁ బుణ్యు లుభయ పక్షముల వారి. ఆ. నుద్ధరింతు రందయొగిఁ బిండమిడిన వా రనఘ పితృదయను గృతార్థులగుదు రందు ఫల్గు తీర్థమాడిన వారికిఁ బరమసిద్ధితో శుభంబు పెరుఁగు. 3_2_276 వ. మఱి యక్షిణీ తీర్థంబునందు జలపానంబు సేసి బ్రహ్మ హత్యాదిదోష విముక్తులగుదురు మణినాగం బను తీర్థంబాడిన వారికి నాశీవిషవిషంబు లొందవు గౌతమ వనంబునం దహల్యహ్రదం బాడి యుదపానం బను తీర్థంబాడియు నశ్వమేధ ఫలంబుఁ బడయుదురు రాజర్షి జనక కూపంబాడి విష్ణులోక ప్రాప్తులగుదురు కంపనయు మహానదియు నను తీర్థంబుల నాడిన వారు పౌండరీక ఫలంబు నొందుదురు దేవపుష్కరిణిని మహేశ్వర ధారను మహేశ్వరపదంబున నాడిన నశ్వమేధ ఫలంబు వడయుదురు తొల్లి కూర్మ రూపుండయిన యసురచేతం గోటితీర్థంబు లపహృతంబులయిన వానిఁ దెచ్చి విష్ణుండెందేని నిలిపె నట్టి మహేశ్వర పథంబను తీర్థంబాడియు విష్ణుస్థానంబున సాలగ్రామం బను తిర్థంబాడి విష్ణునర్చించియు నందు సన్నిహితచతుస్సముద్రం బయిన కుపంబు నాడియు విష్ణులోకగతులగుదురు భరతాశ్రమంబునఁ జంపకారణ్యంబున దేవి సహితు నీశ్వరుంబుజించి మిత్రావరుణ లోకంబు వడయుదురు కన్యా సంవేద్యం బను తీర్థంబునఁ గన్యాదానంబు సేసి యక్షయఫల ప్రాప్తులగుదురు దేవకూటంను తీర్థంబాడి బ్రహ్మలోకంబుఁ బడయుదు రెందేని విశ్వామిత్రుండు సిద్ధింబొందె నట్టి కౌశిక హ్రదంబాడియుఁ గుమారవీరాశ్రమంబున నొక్క మాసంబు వసియించియు నశ్వమేధఫలంబు వడయుదు రగ్నిధారయుఁ బితామహసరంబునం బుట్టిన కుమారధారయు నాడి త్రిరాత్రోపవాసంబు సేసినవారు బ్రహ్మహత్యాది దోషవిముక్తులగుదురు గౌరీ శిఖరకుండం బాడిన నందినీకూపంబాడిన నశ్వమేధ ఫలంబగుఁ గాళికా కౌశికా సంగమంబునందుఁ ద్రిరాత్రోపవాసంబు సేసినవారి సర్వపాప విముక్తులగుదు రూర్వశీతీర్థం బాడిన సర్వపూజార్హులగుదురు గోకర్ణంబను తీర్థంబాడిన జాతి స్మరణంబు వడయుదురు సరస్వతీ తీర్థస్నాతులయి వృషభ ద్వీపంబునం గుమారుఁ బూజించి దేవవిమానగతులగుదురు నందయు నౌ లకమును గరతోయంబును గంగాసాగరసంగమంబు నను తీర్థంబులనాడి శతాశ్వమేధఫలంబు వడయుదురు శోణానర్మదా ప్రభవంబును బదరీ తీర్థంబును నాడి యాయుష్మంతులగుదురు మహేంద్రంబు రామతీర్థంబును మతంగకేదారంబును వంశగుల్మంబు ననుతీర్థంబుల నాడి యశ్వమేధ ఫలంబుఁ బడయుదురు. 3_2_277 తే. పరమమైన తీర్థంబు శ్రీ పర్వతంబు నందు దేవహ్రదం బాడి యాదిదేవు నీశు నర్చించి వడయుదు రిష్టఫలము నశ్వమేధ ఫలంబును నవని జనులు. 3_2_278 వ. తొల్లి శతక్రతుండు నూఱుక్రతువులు సేయుటం జేసి పవిత్రంబున కృష్ణవేణియందు దేవహ్రదం బాడిన సర్వపాపవినాశనంబగుఁ బాండ్యపర్వతంబునం గావేరీతీర్థంబును దుంగభద్రయు సముద్ర తీరంబును గన్యాతీర్థంబును నాడి యశ్వమేధఫలంబు వడయుదురు గాయత్రీస్థానంబునం ద్రిరాత్రంబు గాయత్రీ జపంబుఁ జేసినవారికి జన్మదుఃఖంబులు లేవు పెన్నయను మహానది నాడిన మయూరహంస విమానగతులగుదురు గోదావరీ స్నానంబు సేసిన దశాశ్వమేధఫలంబు వడయుదురు పయోష్టియు దండకారణ్యంబును శరభంగాశ్రమంబును శుక్రాశ్రమంబును జమదగ్ని సేవితంబయిన శూర్పూరకంబును సప్త గోదావరీ తీర్థంబును నాడిన పుణ్యులు పుణ్యలోక ప్రాప్తులగుదరు. 3_2_279 సీ. అసురుల భయమున నడఁగిన వేదంబు లోంకార పూర్వమై యుండ నాంగి రసుఁ డుద్ధరించి సారస్వత ప్రముఖులఁ జదివించె నెందేని శాశ్వతముగ నమరనియక్తుఁడై యజియించె నెందేని భృగుఁడెల్లవారికిఁ బేర్మి నట్టి రమణీయతురంగ కారణ్యంబు సూచిన మాత్రన దురితకర్మంబు లెల్లఁ తే. బాయుఁ గాలంజరంబును పర్వతంబు నందు దేవహ్రదం బాడి యభిమతములు వడయుదురు మేధికంబు నాఁబరగు తీర్థ మాడి మేధా సమన్వితు లగుదురెందు. 3_2_280 వ. మఱి చిత్రకూటంబున మందాకిరి సేవించి పితృస్థానంబునం గుమారుం బూజించి జ్యేష్ఠస్థానంబున రుద్రు నర్చించి రామనివాసం బైన శృంగిబేరపురంబున గంగాస్నాతులయి గంగాధరు నర్చించియు సర్వపాప విముక్తు లగుదురు. 3_2_281 క. యాగశతంబుల కంటెఁ బ్ర యాగ నివాసము విశేషమని మునులు మహా యోగులు సిద్ధులు సాధ్యులు నాగులు నందుండుదురు మనః ప్రియమొసఁగన్. 3_2_282 వ. ఆది ప్రజాపతి యజ్ఞవేది గావున నందు మూఁ డగ్ని కుండంబు లెప్పుడుఁ గానంబడు మఱి వేదంబులు యజ్ఞంబులు మూర్తిమంతంబులై యఱువది కోట్ల పదివేలు తీర్థంబులు సన్నిహితంబులై గంగా యమునా సంగమంబు సేవించి యుండు నందుఁ గృతస్నానులైన వారు రాజసూయాశ్వమేధులయు సత్యవాదులయిఁ జతుర్వేదాధ్యయనులయుఁ బుణ్యలోకంబులు వడయుదురు భోగవతియు వాసుకియు హంసవ్రతంబు నను తీర్థంబులనాడి దశాశ్వమేధ ఫలంబు వడయుదురు. 3_2_283 క. విదితముగఁ దీర్థ కీర్తనఁ జదివిన ధన్యులకు వినిన సజ్జనులకు న భ్యుదయ మగు సర్వతీర్థ స ముదయస్నాన బహుయాగముల ఫలములగున్. 3_2_284 చ. వ్రతములు లేనివారు నుపవాస పరాఙ్ముఖులైన వారు దు ర్మతులు విహీన శౌచులుఁ గ్రమంబునఁ దీర్థము లాడనోప రా తతగుణశాలి వీ వఖిల ధర్మవిధుండవు గావునన్ శుభ స్థితిఁ జని తీర్థ సేవనము సేయుము నీకు నభీష్ట సిద్ధిగన్. 3_2_285 వ. అని సకల తీర్థ కథనంబు సెప్పిన పులస్త్యు వచనంబున భీష్ముండు దొల్లి యెల్ల తీర్థంబులు సేవించి కృతార్థండయ్యె గావున నీవును దీర్థసేవ సేసి. 3_2_286 క. పూరు పురూరవులట్లు భ గీరథ రఘుపతుల యట్లు కృత కృత్యుఁడవై ధారుణి రక్షింపుము వి స్తార గుణాధార ధీర ధర్మ తనూజా. 3_2_287 వ. రోమశుం డను దేవర్షి దేవలోకంబునుండి నీ కడకు వచ్చుఁ దదుపదేశంబున ధౌమ్యానుమతుండవయు తీర్థసేవనఁ జేయు మని చెప్పి నారదుండరిగిన నజాత శత్రుండు ధౌమ్యుంజూచి యి ట్లనియె. 3_2_288 చ. అలయక మాకు నందఱ కహర్నిశముం బ్రియకారి యైనయ త్యలఘుపరాక్ర మాన్వితు మహాభూజు నర్జును దివ్యసాయకం బులు వడయంగు నొక్కరున పూచ్చితిఁ దద్దయు వేడ్క నెద్దియుం దలఁపక యిప్డు తద్విరహి తమ్మగు కామ్యక మొప్ప దయ్యెడిన్. 3_2_289 వ. అంబుదాగమనం బపేక్షించు చాతకంబులట్లు మనమందఱ మర్జునాగమ నంబు ప్రతీక్షించు చున్నవారము వాఁడును దనపూనిన కార్యంబు నిర్వహించి కాని నివృత్తుండు గాఁ డవశ్యంబును దివ్యాస్త్రంబులు వడసి యాతని వచ్చునంతకుఁ దీర్థసేవ సేయుదమనినఁ గరంబు లగ్గగు నట్ల చేయుదమని. - రోమశ మహాముని ధర్మరాజు నొద్దకు వచ్చుట - సం. 3-89-1 3_2_290 ఉ. నాలుగుదిక్కులందును వినన్ విదితంబగుచున్న పుణ్యతీ ర్థాలి తెఱంగెఱుంగఁగ మహాత్ముఁడు ధౌమ్యుఁ డజాతవైరి కం దోలిన చెప్పుచున్న తఱి నొప్పుగ రోమశుఁ డేఁగుదెంచెఁ దే జోలలితుండు నిర్మలయశుం డగు ధర్మతనూజు పాలికిన్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1434 2605 2005-10-28T07:29:54Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- - అగస్త్యుఁడు లోపాముద్రను వివాహంబగుట - సం. 3-95-9 3_2_331 వ. విధ్యుక్తంబుగా నక్కోమలి నగస్త్యునకు వివాహంబుఁ జేసిన నగస్త్యుండు లోపాముద్రం బరిగ్రహించి దాని దివ్యాంబరాభరణంబు లపనయించి వల్కలాజిన ధారిణిం జేసి ధర్మచారిణిం దోడ్కొని చని గంగాద్వారంబునం దపంబు సేయుచు నొక్కనాఁడు. 3_2_332 క. నీ చతరనాభిఁ జపలవి లోచన బృథుజఘనచక్ర లోపాముద్రం జూచి మునీంద్రుడు మన్మథ గోచరుఁడై దానిఁ బ్రీతిఁ గూడఁగఁదివిరెన్. 3_2_333 వ. అదియును మునివరు నభిప్రాయం బెఱింగి లజ్జించి ముకుళిత కరాంబుజయై యిట్లనియె. 3_2_334 క. పతిపత్నిఁ బ్రజార్థముగా ధృతిఁబడయుట యెందుఁ గలయదియు యైనను న న్నతిరుచిరాంబర భూషా న్వితఁ జేసి మనఃప్రియంబు నిర్మింపు దయన్. 3_2_335 క. మునినాథ నీవు ననులే పనమాల్య విభూషణ ప్రసన్నుఁడవై నా కొనరింపు మపత్యోత్పా దన మీఋతు వాసరములు దప్పక యుండన్. 3_2_336 వ. అనిన నాకుఁ దపాధనంబ కాని యొండుధనంబు లేదు నీ కోరిన విధం బెట్లు సేయనేర్తుఁ దపంబునంజేసి సర్వంబునుం బడయ నగునంటేని నేను దపోవ్యయంబు సేయనోప నని యగస్త్యుండు వసుభిక్షార్థియై శ్రుతర్వుండను రాజుపాలికింబోయి వానిచేతం బుజితుండయి యేను ధనార్థినై వచ్చితి నీ పోష్యజనపోషణంబునకు విఘాతంబు గాకుండ మిగులు ధనంబు గలదేని నాకిమ్మని యడిగిన నతండాయవ్యయంబులు సమంబులగుటం జేసి మిగులు లేమి యెఱింగించిన వాఁడును దానును బ్రధ్నశ్వుండను రాజుపాలికిం బోయిన నతండును నయ్యిరువు రం బరమభక్తి బూజించి తదాగమన ప్రయోజనం బెఱింగి తనయందురు నాయవ్యంయంబులు సమంబులగుట యెఱింగించిన. 3_2_337 క. ఇరువురఁ దోడ్కొని తానును నరిగెం ద్రసదస్యుఁ డను జనాధిపు కడకుం గరమర్థితోడ నందఱఁ బురుకుత్స తనూజుఁడతఁడు పూజించి తగన్. 3_2_338 వ. వారలచెప్పి నట్ల తననిర్వాహంబు సెప్పి త్రసదస్యుం డగస్త్యున కిట్లనియె. 3_2_339 క. ఇమ్మణిమతీపురంబునఁ దమ్ముండును దాను నతిముదంబున నుండున్ నెమ్మిని నిల్వలుఁడను వాఁ డిమ్మహి ధనవంతుఁ డతఁడ యెవ్వరికంటెన్. 3_2_340 వ. అతండు మనయభిమతంబు దీర్పనోపునని రాజర్షులు మువ్వురు మహర్షిం దోడ్కొని యిల్వలుపాలికిం జనిన నయ్యిల్వలుండును వారి నాతిథ్య విధానంబుల నర్చించి వాతాపి నెప్పటియట్ల సంస్కరించి యగస్త్యునకు భోజనంబుగా సమర్పించిన. 3_2_341 తే. దానినెఱిఁగి యమ్మువ్వురు ధరణీపతులు మునివరేణ్యున కప్పుడు మ్రొక్కియనిరి విప్రవరులకు భక్ష్యమై వీనితమ్ముఁ డుదరముల నుండి విప్రులనొగిన చంపు. 3_2_342 చ. వలవదు వీని యింబఁగుడువన్ మనకున్ ధనమిచ్చునేని ని మ్ములఁగొని పోదమిప్పుడని మున్నెఱిఁగించిన నమ్మునీంద్రుఁ డ త్యలఘుఁడు వారిమాటకు భయంపడకెంతయుఁ బ్రీతితోడ న గ్గలముగఁ జేసె భోజనము గంఠముదాఁక నకుంఠవీర్యుఁడై. 3_2_343 ఆ. ఇల్వలుండు ననుజునెప్పటి క్రియఁ బిల్వ నెఱిఁగి దాని నమ్మునీశ్వరుండు గడుపుఁ దడవికొనుచుఁ గఱ్ఱనఁ ద్రేఁచిన నసుర జీర్ణ మయ్యె నాక్షణంబ. 3_2_344 వ. ఇల్వలుండును మునివరుశక్తికి భయంపడి విషణ్ణుండయ్యును బ్రసన్నుండపోలెఁ దనవంచన యేర్పడకుండం గృతప్రణాముండై దదాగమన ప్రయోజనం బడిగిన వానికి నగస్త్యుం డిట్లనియె. 3_2_345 సీ. ఈరాజవరులతో నేను ధనార్థి నైవచ్చితి నీకు ద్రవ్యంబు గలుగు టెఱిఁగి నావుడు నటులేని మీ కభిమతమెంత యంతియ ధనమిత్తు ననిన బదివేలు మొదవులు బదివేల గద్దియల్ పసిఁడియు నిమ్మహీపతుల కిమ్మ యొక్కొక్కనికి మఱి యొక్కనికిచ్చిన దానికి రెట్టిగోధనము నొక్క. ఆ. హేమమయ రథంబు నిమ్ము నాకనిన ని ల్వలుఁడు దత్క్షణంబ తలఁచియిచ్చె నయ్యగస్త్యుచెప్పి నంతధనంబు ము వ్వురు మహీపతులకుఁ గరము నెమ్మి. 3_2_346 వ. మఱియు విరావ సురావము లను నశ్వంబు లంబూన్చిన సౌవర్ణ రథంబును నిరువది వేల మొదలు నిరువదివేల గద్దెల పసిండియు మునివరువ కిచ్చినం దద్రథంబున. 3_2_347 క. మునివర నృపతులఁ దద్గో ధనకాంచనతతుల దత్పతాకినులను నో లిన తాల్చి యగస్త్యాశ్రమ మునకుం దత్క్షణమ రథ్యములు వడిఁ బఱచెన్. 3_2_348 వ. రాజర్షులు నగస్త్యు వీడ్కొని చని రంత నగస్త్యుండు లోపాముద్ర కభిమతం బొనరించి. 3_2_349 సీ. మధ్యాక్కర. పదుగుర బోలెడు సుతుల నూర్వురఁ బడయంగ వలతో పదుగుర నూర్వుర కెనయగుసుతులఁ బడయంగ వలతొ వదలక వేవురు సుతులఁ బడయఁగ వలతొ వేవురకుఁ గదియంగ నుత్తము నొక్కరు వలతొ కమలాయతాక్షి. 3_2_350 వ. అనిన ముదితహృదయయై లాపాముద్ర మునీంద్రున కిట్లనియె. 3_2_351 క. వేవురఁ బోలెడు వాని మ హావీర్యగుణాఢ్యు నొక్క యాత్మజుఁ బడయం గా వలతు నపేతగుణుల్ వేవురు సుతులయ్యు నెందు విఫలము కాదే. 3_2_352 వ. అనిన నీకోరినట్ల గుణవంతుం డయిన కొడుకు నీకు జన్మించునని దానికి గర్భాదానంబు సేసి యగస్త్యుండు దపోవనంబున కరిగె నిట లోపాముద్రయు నేడేండ్లు గర్భంబు దాల్చె నంత నక్కోమలికి. 3_2_353 క. తనయుఁడు దృఢస్యుఁడనఁగా ననవద్యుఁడు వేదములు రహమ్యంబులతో నొనరఁగ జపంబుసేయుచు నినతేజుఁడు పుట్టె భువనమెల్ల వెలుంగన్. 3_2_354 వ. వానికిం దేజస్వియను ఋషి పుట్టి యపారంబున యిధ్మభారంబు వహించుటం జేసి యిధ్మ వాహుం డనంబరగె నిట్లగస్త్యుండు పుత్త్ర పౌత్త్రవంతుండయి తన పితరులం బుణ్యలోకగతులం జేసెనని వైశంపాయనకథిత కథాక్రమం బతి రమ్యంబు గాను. 3_2_355 క. కలి కాల భరత లక్ష్మీ లలనాస్పద వీరగుణ విలాస విరోధి ప్రళయాంతక నిఖిలమహీ వల యోద్వహబాహు విష్ణువర్థన మూర్తి. 3_2_356 పృథ్వీవృత్తము. సమస్త భువనాశ్రయా వినయసత్యనిత్యోదయా సమీహిత గుణక్రియాస్థిర విశాల కీర్తిప్రియా నమన్నృపకిరీట చుంబిచరణద్వయా సంతత క్షమాభరణ రాజరాజ పరగండ భేరుండకా. గద్యము. ఇది సకల సుకవి జన వినుత నన్నయ భట్ట ప్రణీతంబైన శ్రీ మహాభారతంబునం దారణ్యపర్వంబున బృహదశ్వు దర్శనంబును నలోపాఖ్యానంబును నారదాగమనంబును సకల తీర్థ కీర్తనంబును రోమశుం డర్జునకుశల వార్తఁ జెప్పుటయు రోమశ మహాముని యుపదేశంబున ధర్మడు తీర్థాభిగమనంబును నగస్త్యుండు లోపాముద్ర బరిగ్రహించుటయు వాతాపి భక్షణంబును నన్నది ద్వితియాశ్వాసము. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1435 2606 2005-10-28T07:30:40Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- శ్రీ మదాంధ్ర మహాభారతము అరణ్య పర్వము - తృతీయాశ్వాసము 3_3_001 క. శ్రీమందిర బుధజనచిం తామణి కోదండపార్థ ధర్మవిచారో ద్దామ నలనృగ భగీరథ రామచరిత్రాభి రామ రాజ నరేంద్రా. - అగస్త్యు చరిత్రము - సం. 3-98-1 3_3_002 వ. అక్కథకుండు శౌనకాది మహామునులకుం జెప్పె నట్లు ధర్మతనయుం డగస్త్యు మహాత్మ్యంబు విని వెండియుఁ దచ్చరిత్రంబు రోమశు నడిగిన నమ్ముని యిట్లనియె. 3_3_003 సీ. కృతయుగంబునఁ గాలకేయగణంబుతో వృత్రుఁ డన్నసుర గర్వించి యమర పతిఁ దొట్టి వేల్పుల బాధించుచున్నఁ దద్భయమున నమరులు బ్రహ్మకడకుఁ జని పోరిలో వృత్రుఁ జంప నుపాయ మెయ్యదియొ మా కానతిమ్మని నజుండు దివిరి సరస్వతీ తీరంబు నందు నిశ్చింతుఁడై తపమొప్పఁ జేయుచున్న ఆ. యా దధీచి కడకు నరిగి వేఁడుండు ని జాస్థు లిచ్చు మీకు నమ్మహాత్ముఁ డవి జయుంచు వజ్రమాదిగా నిఖిల ది వ్యాయుధంబులై సురారివరుల. 3_3_004 వ. అందు వజ్రంబున నింద్రుండు వృత్రు వధియించు ననిన నమరులెల్లం గమలాసను శాసనంబున దధీచి పాలికిం జని కృత ప్రణాములై యిట్లనిరి. 3_3_005 క. భువన జనస్తుత నిజ గౌ రవ మెసఁగఁగ నమరపతి పురస్కృతు లగు ని ద్దివిజుల కెల్ల హితంబుగ భవదస్థిచయంబు లిమ్ము పరమ మునీంద్రా. 3_3_006 వ. అనిన విని దధీచి సంతసిల్లి కృతార్థుండ నైతి నని దేవరితార్థంబుగా నిజ ప్రాణంబుల విడిచె నమరు లెల్ల నమ్మహామునియస్థు లాయుధంబులుగా బరిగ్రహించి రందు. 3_3_007 త్వష్ట యంత నూఱు ధారల రమ్మమై యనల కణకరాళ మైన వజ్ర మొనరఁ జేసి దీన నోర్వుము దైత్యుల ననుచు నిచ్చె దాని నమరపతికి. 3_3_008 వ. అవ్వజ్రంబున నింద్రుండు వృత్రు వధియించె నంత. 3_3_009 చ. అనుపమ దివ్య శస్త్రధరులైన యమర్త్యుల కాహనంబులో మొనయక కాలకేయులు సముద్రమునఁ జొచ్చి దివంబు లెల్ల న వ్వనధి నడంగి యుండి బలవంతులు వెల్వడి రాత్రులెల్ల భూ జనులకు బాధసేయుచు భృశంబుగ నుండిరి క్రూరచిత్తులై. 3_3_010 వ. మరియు విద్యాతపోయుక్తులై ధర్మచరుతు లైన వారికారణంబున జగంబు లపాయంబు నొందక సుఖంబున్న యవి గావున నట్టి వారినరోసి వధియించి జగంబుల కపాయంబు సేయుదమని యసురులు వసిష్ఠాశ్రమంబున నూర్వురను బ్రహ్మమయుల వధియించి భక్షించి యిప్పాయ నవనతరంబు నఖిల మునిగణా శ్రమంబుల కుపద్రవంబు సేయుచున్న. - దేవతలు వైకుంఠమునకుఁ బోయి విష్ణుని స్తుతియించుట - సం. 3-99-11 3_3_011 క. యాగాది పుణ్యకర్మ త్యాగము మర్త్యమున నైనఁ దా రధిక భయో ద్వేగంబునఁ బురుహూత పు రోగములై యగ్ని యమ వరుణ ధనదాదుల్. 3_3_012 క. చని వైకుంఠంబునఁ ద్రభు వనపతి వైకుంఠు గరుడ వాహను విష్ణున్ దనుజ విభంజను గని యి ట్లని రెంతయు భక్తితోఁ గృతాంజలు లగుచున్. 3_3_013 దేవా నీవు వరాహరుప ధరుండవై మహీతలంబెత్తి నరసింహ రూపంబు దాల్చి యాదిదైత్యు హిరణ్యకశిపు వధించి వామనుండవై బలింగట్టి యజ్ఞమూర్తివై యజ్ఞవిఘ్నకరుండైన జంభుం డను దానవుం జంపి యండజ జరాయుజ స్వేదజోద్భిజ్జంబు లనం బరగిన చతుర్విధ ప్రజల రక్షించుచున్న జగద్రక్షకుండవు గావున నీకు విన్నపంబు సేసెద మిప్పుడు జగంబులకైన యుపద్రవంబు చిత్తగింపుము. 3_3_014 సీ. కాలకేయులు మహాకాయులు పగలెల్ల జలదుర్గ బలమున జలధి నుండి రేలెల్లఁ జని నలిరేఁగి మునీశ్వరా శ్రమముల సద్ధర్మచారులైన బ్రాహ్మణ ప్రవరులఁ బాయక వధి యింతు రెట్టి పాపాత్ములు నెయ్యుగముం బ్రాహ్మణ హింస యాపాదింతురే యది వీరల వలనన వినఁగఁ బడియెఁ ఆ. బరమ సాధులైన బ్రాహ్మణులకు బాధ యగుడు మహికి బాధయగు ధరిత్రి కైన బాధఁజేసి యఖిల లోకంబులుఁ గరము బాధ నొందుఁ గమలనాభ. 3_3_015 వ. ఎట్లనిన వేదంబులు ధరియించి విప్రులు వేదచోదితంబు లైన పుణ్యకర్మంబులు విధియించుటం జేసి హవ్యకవ్యంబుల దేవతలుం బితరులుఁ దృప్తులైన వారివలన నెల్ల లోకంబులకు సుఖం బగుం గావున బ్రాహ్మణోపద్రవంబు పరిహరించి లోకంబులు రక్షింపు మనిన దేవతలకు విష్ణుదేవుం డిట్లనియె. 3_3_016 మత్తకోకిలము. కాలకల్పుల నుగ్రతేజులఁ గాలకేయుల భూరిర త్నాలయస్థుల వీర్యవంతుల నర్ణవంబు సమస్త స త్త్వాలి దోఁపఁగ వట్టినన్ విషయం బగున్ వధియింపఁగాఁ బోల దొండు విధంబునం బరిపూర్ణ వార్ధి జలోన్నతిన్. 3_3_017 క. వరుణ జలంబుల మిత్రా వరుణ తనూజుండు వీర్యవంతుండై చె చ్చెరఁ ద్రావనోపు నిందఱు నరుగుఁడు ప్రార్థింపుఁ డమ్మహాత్ము నగస్త్యున్. 3_3_018 వ. అనిన నమరు లెల్ల నగస్త్యు పాలికిం జని యమ్ముని వరు స్తుతియించి యిట్లనిరి. 3_3_019 క. అమరహితంబుగ జగదహి తము దలుగుము పేరితో బుధస్తుతగుణ విర్మ ధ్యము దొల్లి పెరిఁగి కగదహి తము సేసిన నీవకావె తలగితి దానిన్. 3_3_020 వ. అని దేవతలెల్ల నగస్త్యుఁ గీర్తించి రనిన విని ధర్మజుం డిది యెట్లు వింధ్యంబేల పెరిఁగె దానిం బెరుఁగకుండ నగస్త్యుం డెవ్విధంబున వారించె నని యడిగిన నాతనికి రోమశుం డిట్లనియె. - అగస్త్యుఁడు వింధ్యంబు పెరుఁగ కుండ వారించుట - సం. 3-101-2 3_3_021 ఉ. నెమ్మి నినుండు మేరుధరణీధరనాథుఁ బ్రదక్షిణంబుగాఁ ద్రిమ్మరుచున్నఁ జూచి పటుదీధితికిం గలమల్గి వింధ్యశై లమ్మనియెన్ దినేంద్ర యచల ప్రభు నన్నుఁ బ్రదక్షిణంబు ని త్యమ్మును జేయకేల మతి దప్పితి మేరువుఁ గొల్వ నేటికిన్ 3_3_022 వ. అని గర్వించి పలికిన నప్పర్వతంబునకు భానుం డిట్లనియె. 3_3_023 క. అనవరతము విధియోగం బున నేఁ ద్రిమ్మరుదు నమరభూధరముఁ బ్రియ మ్మున నాత్మేచ్ఛ యొనర్పఁగ జన దనవుడు నలిగి వింధ్యశైలం బంతన్. 3_3_024 క. ఇనశశితారా దులకుం జన రాకుండంగఁ బెరిఁగి జలధరపథ మె ల్లను గప్పి యుండె వింధ్యం బనుపమ ముత్తుంగమై సురాద్రిస్పర్థన్. 3_3_025 క. రవిశశిగతు లుడుగుదు నిది దివ మిది రాత్రి యని వసుమతీ జనులకు న ద్దివజ మునివరుల కెఱుఁగఁగ నవగాఢంబయ్యె నంధ మయ్యె జగంబుల్. 3_3_026 వ. ఇట్లు పెరిఁగిన వింధ్యంబు నొద్దకు వచ్చి వేల్పులెల్ల దానివర్ధనంబు వారింప నోపక యగస్త్యు పాలికిం జని వింధ్యంబు పెక్కువ యెఱింగించి యిట్లనిరి. 3_3_027 క. భువన వ్యవహారమునకు వ్యవధానం బయ్యె వింధ్యవర్ధనమున న ద్దిపసకర రజనికరగతు లవిహిత మగునట్లు సేయు మమర మునీంద్రా. 3_3_028 వ. అని దేవతలు ప్రార్థించిన నగస్త్యుండు లోపాముద్రా సహితుండై వింధ్యంబు సమీపంబునకు వచ్చి దానిచేతం బూజితుండై యిట్లనియె. 3_3_029 క. చనియెద దక్షిణదిశ కే నొనరఁగఁ దెరు విమ్ము నాకు నర్వీధర నీ వనవుడు నట్టుల చేయుదు నని పెరుఁగుట యుడిగి వింధ్య మతి వినయముతోన్. 3_3_030 వ. భట్టారా విజయుం చేయుం డని భుమి సమానమై యున్నదాని కగస్త్యుం డిట్లనియె. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1436 2608 2005-10-28T07:39:37Z Sureshkvolam 12 క. ఆపూర్ణ తేజుఁ డపగత పాపుఁ డపాకృతభవానుబంధుఁడు నిజమా తాపితృపక్ష ప్రబలభ యాపహుఁ డా స్తీకుఁ డుదితుఁడై పెరిఁగెఁ ప్రభన్. 160 తే. చ్యవనసుతుఁడైన ప్రమతితోఁ జదివె సకల వేదవేదాంగములు నిజవిమలబుద్ధి నెఱిఁగె సకలశాస్త్రంబుల నెల్ల యందు నధిక సాత్త్వికుఁ డా స్తీకుఁ డనఁగ జనులు, 161 వ. అట జనమేజయుండు దక్షకవిషానలంబునం దన జనకుపంచత్వుం బుదఁకు వలన నెఱింగి మంత్రులం జూచి యిది యేమి నిమిత్తంబు దీని సవిస్తరంబుగాఁ జెప్పుం డనిన మంత్రు లిట్లనిరి. 162 - జనమేజయునకుఁ బరీక్షితు శాపకారణంబు మంత్రులు చెప్పుట - సం 1-36-8 సీ. అభిమన్యునకు విరాటాత్మజ యైన యు త్తరకును బుట్టిన ధర్మమూర్తి కౌరవాన్వయపరిక్షయమున నుదయించి ప్రథఁ బరీక్షితుఁడు నాఁబరగువాడు ధర్మార్థకామముల్ దప్పక సలుపుచుఁ బూని భూ ప్రజ నెల్లఁ బుణ్యచరిత ననఘుఁడై రక్షించి యరువది యేఁడులు రాజ్యంబు సేసిన రాజవృషభుఁ ఆ. డధిక ధర్మమార్గుఁడైన నీయట్టి స త్పుత్త్రుఁ బడసి యున్న పుణ్యుఁ డన్య నాథమకుటమణిగణ ప్రభారంజిత పాపపంకజుండు భరతనిభుఁడు. 163 వ. భవత్పితృ ప్రపితామహుం డైన పాండురాజునుంబోలె మృగయాసక్తుండై యొక్కనాఁడు మహాగహనంబులఁ బెక్కుమృగంబుల నెగచి చంపి తన చేత నేటువడి పాఱిన మృగంబు వెంటం దగిలి మహాధనుర్ధరుండై యజ్ఞ మృగంబు పిఱుందం బఱచు రుద్రుండునుం బోలె. 164 పృథ్వీవృత్తము. అమిత్రమదభేది యొక్కరుఁడ యమ్మృగాన్వేషణ భ్రమాకులితచిత్తుఁడై తగిలి పాఱుచున్ ముందటన్ శమీకుఁ డనువాని నొక్కమునిసత్తమున్ సంతత క్షమాదమసమన్వితుం గనియెఁ గాననాంతంబునన్. 165 వ. కని మునీంద్రా నాచేత నేటువడి మృగం బమ్ముతోన యిట వచ్చె నది యెక్కడు బాఱె నీ వెఱుంగుదువేని చెప్పుమనిన నమ్ముని మౌనవ్రతుండు గావునఁ బలుకకున్నం గినిసి తత్సమీపంబున నపగత ప్రాణంబై పడీయున్న పాముం దనవింటికొప్పున నెత్తి యమ్మునియఱుతం దగులవైచి క్రమ్మణి హస్తిపురంబునకు వచ్చియున్నంత. 166 ఆ. ఆశమీకుపుత్త్రు డంబుజసంభవు గఱిచి భక్తితోడ ఘోరతపము సేయుచున్న సుప్రసిద్ధుండు శృంగియున్ వాఁడు భృంగిసముఁ డవంధ్యకోపి. 167 క. తనజనకునఱుతఁ బవనా శనశవముఁ దగిల్చి రాజసమునఁ బరీక్షి జ్జనపాలు చనుట కృశుఁ డను మునివలన నెఱింగి కోపమూర్ఛాన్వితుఁడై. 168 వ. శాపజలంబు లెత్తికొని విజనం బైన విపినాతరంబున విజితేంద్రియుండై మొదవులచన్నులు వత్సంబులు గుడుచునప్పు డుద్గతంబగు పయఃఫేనంబ తన కాహారంబుగా మౌనవ్రతంబునం దపంబు సేయుచున్న మహావృద్ధు మదీయజనకు నవమానించిన పరీక్షితుండు నేఁడుమొదలుగా సప్తదివసంబులలోనఁ దక్షకవీషాగ్ని దగ్ధుండై యమసదనంబున కరిగెడు మని శాపం బిచ్చి తండ్రిపాలికిం జని. 169 క. ఉరగకళేబర మంసాం తరమునఁ బడి వ్రేలుచునికి దలపఁక యచల స్థిరుఁడై పరమధ్యానా వరతేంద్రియవృత్తి నున్నవాని శమీకున్. 170 వ. కని యయ్యురగకళేబరంబుఁ బాఱ వైచి తత్క్షణంబ ప్రబుద్ధనయనుండైన తండ్రి కభివాదనంబు సేసి బాష్పపూరితనయనుండై శృంగి పరీక్షితు నుద్దేశించి తనచేసిన శాపస్థితి సెప్పిన విని శమీకుండు గరం బడలి యిట్లనియె. 171 క. క్రోధమ తపముం జెఱచును గ్రోధమ యణిమాదు లైన గుణములఁ బాపుం గ్రోధమ ధర్మక్రియలకు బాధ యగుం గ్రోధిగాఁ దపస్వికిఁ జన్నే. 172 క. క్షమలేని తపసితపమును బ్రమత్తు సంపదయు ధర్మబాహ్యప్రభు రా జ్యము భిన్నకుంభమున తో యములట్టుల యధ్రువంబు లగు నివి యెల్లన్. 173 వ. క్షమ విడిచి నీవు దృష్టాదృష్టవిరుద్ధం బైన క్రోధంబుఁ జేకొని సకల క్షమారక్షకుండైన పరీక్షితునకుం బరీక్షింపక శాపంబిచ్చి చెట్టసేసితివి రాజరక్షితులై కాదె మహామును లతి ఘోరతపంబు సేయుచు వేదవిహిత ధర్మంబులు నడపుచు మహాశక్తిమంతు లయి యున్నవా రట్టిరాజుల కపకారంబు దలంచునంతకంటె మిక్కిలిపాతకం బొండెద్ది మరియు భరతకుల పవిత్రుండైన పరీక్షితు రాజసామాన్యుంగా వగచితే. 174 ఉ. క్షత్రియవంశ్యులై ధరణిఁ గావఁగఁ బుట్టినవారు బ్రాహ్మణ క్షత్రియ వైశ్య శూద్రు లనఁగాఁగల నాలుగుజాతులన్ స్వచా రిత్రము దప్పకుండఁగఁ బరీక్షితు కాచినయట్లు రామమాం ధాతృరఘుక్షితీశులు ముదంబునఁ గాచిరె యేయుగంబులన్. 175 వ. అతండు మగయావ్యసనంబున నపరిమితక్షుత్పిపాసాపరిశ్రాంతుం డయి యెఱుంగక నా కవజ్ఞఁ జేసె నేనును దాని సహించితి నమ్మహాత్మునకు నీయిచ్చిన శాపంబుఁ గ్రమ్మఱింప నేర్తేని లగ్గగు ననిన శృంగీ యిట్లనియె. 176 క. అలుకమెయి మున్న పలికితి నలుకని నాపలుకు తీక్ష్ణమై యింతకు ను జ్జ్వలదహనాకృతిఁ దక్షకుఁ డలకఁగఁ బ్రేరేఁప కేల తా నెడ నుడుగున్. 177 వ. నా వచనం బమోఘం బనిన శమీకుండు శోకాకులితచిత్తుండై తన శిష్యున్ గౌరముఖుం డనువానిం బిలిచి దీని నంతయుఁ బరీక్షితున కెఱింగించి తక్షకువలని భయంబు దలంగునట్టి యుపాయంబు సేసికొమ్మని చెప్పి రమ్మనిన వాఁడు నప్పుడ పరీక్షితు పాలికిం జని యిట్లనియె. 178 సీ. అడవిలో నేకాంతమతి ఘోరతపమున నున్న మాగురులపై నురగశవము వైచుట విని యల్గి వారితనూజుండు శృంగియన్వాఁడు కార్చిచ్చునట్టి శాపంబు నీకిచ్చె సప్తాహములలోన నాపరీక్షితుఁడు నాయలుకఁ జేసి తక్షకవిషమున దగ్ధుఁ డయ్యెడు మని దానికి గురులు సంతాప మంది ఆ. భూతలేశ నన్నుఁ బుత్తెంచి రిప్పుడు తద్భయంబు లెల్ల దలఁగునట్టి మంత్రతంత్రవిధు లమర్చి యేమఱకుండు నది నిరంతరంబు ననియుఁ గఱప. 179 వ. అని చెప్పి గౌరముఖుం డరిగినం బరీక్షితుండు పరిక్షీణహృదయుండై తన చేసిన వ్యతి క్రమంబునకు వెఱచి మంత్రి వర్గంబుతో విచారించి యాత్మరక్ష యంద ప్రమాదుండై. 180 మ. సకలోర్వీశుఁ డతి ప్రయత్నపరుఁడై సర్వక్రియాదక్షత క్షకకోటుల్ పని సేయఁగా ఘనతరైకస్తంభహర్మ్యంబుఁ ద క్షకభీతిన్ రచియింపఁ బంచి దృఢరక్షన్ దానిలో నుండె బా యక రాత్రిందివజాగరూక హితభృత్యామాత్యవర్గంబుతోన్. 181 మఱియు విషాపహరంబు లయి వీర్యవంతంబు లయిన మంత్రతంత్రంబులు గలిగి యాజ్ఞాసిద్ధులైన విషవైద్యుల నొద్దఁ బెట్టికొని పరీక్షితుం డుండునంత నట తక్షకుండు విప్రవచనప్రచోదితుం డయి పరీక్షితునొద్దకు నెవ్విధంబునఁ బోవనగునో యని చింతించుచుండె నటఁ దొల్లి. 182 - కశ్యపునకుఁ దక్షకుఁడు గోరినధనం బిచ్చి మరల్చుట - సం. 1-38-31 మధ్యాక్కర. ధరణిఁ జరాచరభూతసంఘంబుఁ దమవిషవహ్ని నురగంబు లేర్చుచు నునికి కలిగి పయోరుహగర్భుఁ డురగవిషాపేత జీనసంజీవనోపదేశంబు గరుణఁ గశ్యపునకు నిచ్చె నఖిలలోకహితంబుపొంటె. 183 వ. అట్టి కశ్యపుండను బ్రహ్మర్షి శృంగీశాపంబునఁ బరీక్షీతుండు తక్షకదష్టుండగు నేఁడు సప్తమదివసం బటె యేను వాని నపేతజీవితుం జేసి నా విద్యాబలంబు మెఱయుదు మఱి యదియునుం గాక. 184 తే. ధరణియెల్లను రక్షించు ధర్మచరితు నా పరీక్షితు రక్షించి యతనిచేత నపరిమితధనప్రాప్తుండ నగుదు కీర్తి యును ధనంబు ధర్మము గొను టుఱదె నాకు. 185 వ. అని విచారించి హస్తినపురంబునకుం బోవు వానిఁ దక్షకుండు వృద్ధవిప్రుండయి వనంబులో నెదురం గని మునీంద్రా యెటవోయె దేమికార్యంబున కనిన వానికిం గశ్యపుం డిట్లనియె. 186 క. తక్షకుఁ డను పన్నగుఁడు ప రీక్షితుఁ గఱచునటె నేఁ డరిందము నతనిన్ రక్షింపఁగఁ బోయెద శుభ దక్షిణు నా మంత్రతంత్రదాక్షిణ్యమునన్. 187 క. అనిన విని నగుచు వాఁడి ట్లనియెను దక్షకుఁడ నేన యశనినిపాతం బున బ్రదుకఁగ నగునేనియు ననఘా మద్విషనిహతుల కగునే బ్రదుకన్. 188 వ. నీ మందులు మంత్రంబులు నాయందుం బనిసేయవు క్రమ్మణి పొమ్ము కాదేని నీవ చూడ నివ్వటవృక్షంబుఁ గఱచి నా విషానలంబున భస్మంబు సేసెద నోపుదేని దీనిని సంజీవితంబుఁ జేయు మని తక్షకుం డావృక్షంబుఁ గఱచిన. 189 ఆ. అయ్యహీంద్ర విషమహానలదగ్ధ మై విపులపత్త్రదీర్ఘ విటపతతుల గగనమండలంబుఁ గప్పిన యవ్వట తరువు భస్మమయ్యెఁ తక్షణంబ. 190 వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1437 2610 2005-10-28T07:44:54Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- తరలము. తనువు మీన్పొల వల్చు జాలరిదాన నట్లును గాక యే ననఘ కన్యకఁ గన్యకావ్రత మంతరించిన నెట్లు మ జ్జనకునింటికిఁ బోవనేర్తుఁ బ్రసాదబుద్ధి యొనర్పు స న్మునిగణోత్తమ నాకు దోషవిముక్తి యెట్లగు నట్లుగన్. 40 వ. అనిన నమ్మునివరుండు గరంబు సంతసిల్లి నాకు నిష్టంబు సేసిన దాన నీ కన్యాత్వంబు దూషితంబు గా దోడకుండు మని దానికి వరం బిచ్చి నీవు వసువను రాజర్షి వీర్యంబునం బుట్టిన దానవు గాని సూతకుల ప్రసూతవు కావని చెప్పి దాని శరీరసౌగంధ్యంబు యోజనంబునం గోలె జనులకు నేర్పడు నట్లుగాఁ బ్రసాదించిన నది గంధవతి యనియు యోజనగంధి యనియుఁ బరగి తత్ప్రసాదంబున ననేకదివ్యాంబరాభరణభూషిత యై యమునానదీ ద్వీపంబున నోడ చేర్చి. 41 తే. ఎల్లవారును జూడంగ నిట్టిబయల నెట్లగు సమాగమం బని యింతి యన్న నమ్మునీంద్రుఁడు గావించె నప్పు డఖిల దృష్టిపథరోధి నీహారతిమిర మంత. 42 - శ్రీ వేదవ్యాస మునీంద్రుని యవతారము - సం. 1-57-79 క. పరమేష్ఠి కల్పుఁడగు న ప్పరాశరు సమాగమమునఁ బరమగుణైకా భరణకు ననవద్యమనో హరమూర్తికి సత్యవతికి నమ్మునిశక్తిన్. 43 క. సద్యోగర్భంబున నహి మద్యుతితేజుండు వేదమయుఁ డఖిలమునీం ద్రాద్యుఁడు వేదవ్యాసుం డుద్యజ్ఞానంబుతోడ నుదితుం డయ్యెన్. 44 క. ఆ యమునా ద్వీపమున న మేయుఁడు కృష్ణుం డయి పుట్టి మెయిఁగృష్ణద్వై పాయనుఁ డనఁ బరగి వచ శ్శ్రీయుతుఁడు తపంబునంద చిత్తము నిలిపెన్. 45 వ. పరాశరుండును సత్యవతి కోరినవరంబు లిచ్చి నిజేచ్ఛ నరిగె నంతఁ గృష్ణద్వైపాయనుండును గృష్ణాజినపరిధానకపిలజటా మండలదండకమండలు మండితుండై తల్లి ముందట నిలిచి కరకమలంబులు మొగిచి మ్రొక్కి మీకుం బని గల యప్పుడ నన్నుం దలంచునది యాక్షణంబ వత్తు నని సకలలోక పావనుఁ డఖిలలోక హితార్థంబుగాఁ దపోవనంబునకుం జని యందు మహా ఘోరతపంబు సేయుచు. 46 ఉ. సంచితపుణ్యుఁ డంబురుహసంభవునంశము దాల్చి పుట్టి లో కాంచితు డైన వాఁడు నిఖిలాగమపుంజము నేర్పడన్ విభా గించి జగంబు లందు వెలుఁగించి సమస్తజగద్ధితంబుగాఁ బంచమవేద మై పరగు భారతసంహితఁ జేసె నున్నతిన్. 47 - భీష్మాది వీరులు దేవదానవాదుల యంశంబువలనఁ బుట్టుట - సం. 1-58-3 వ. మఱియు దేవదైత్యదానవ మునియక్షపక్షిగంధర్వాదుల యంశావతారంబులు దాల్చి భీష్మాది మహావీరులు భారతయుద్ధంబు సేయ ననేకులు పుట్టిరి వారల కొలంది యెఱుంగచెప్ప ననేకకాలం బనేక సహస్రముఖంబుల వారికైన నలవిగా దనిన విని జనమేజయుండు వైశంపాయనున కిట్లనియె. 48 క. అమరాసురముఖ్యుల యం శములను మహిఁ బుట్టి సకలజనపాలకసం ఘములకు భారతరణరం గమునను లయ మొంద నేమి కారణ మనినన్. 49 వ. జనమేజయునకు వైశంపాయనుం డిట్లనియె. 50 సీ. పరశురాముండు భీకరనిజకోపాగ్ని నుగ్రుఁడై యిరువదియొక్కమాఱు ధాత్రీతలం బపక్షత్త్రంబు సేసినఁ దత్క్షత్త్రసతులు సంతానకాంక్ష వెలయంగ ఋతుకాలముల మహావిప్రుల దయఁ జేసి ధర్మువు దప్పకుండఁ బడసిరి పలువురఁ గొడుకులఁ గూఁతుల నిప్పాటఁ దత్క్షత్ర మెసఁగి యుర్విఁ ఆ. బర్వి రాజధర్మపద్ధతి ననఘ మై జారచోర దుష్టజనుల బాధఁ బొరయ కుండ నిఖిలభూప్రజాపాలనఁ జేయుచుండె శిష్యసేవ్య మగుచు. 51 వ. ఇట్లు బ్రాహ్మణవీర్య ప్రభవు లయిన క్షత్త్రియులు ధర్మమార్గంబునం బ్రజాభి రక్షణంబు సేయుటంజేసి వర్ణాశ్రమ ధర్మస్థితులు దప్పక ప్రవర్తిల్లుటయు బ్రహ్మక్షత్త్రంబుల కాయుర్వర్ధనంబును ననవరతయాగతర్పిత పర్జన్య ప్రసాదంబునం గోరిన యప్పుడు వానలు గురియుచు సకలసస్యసమృద్ధియుఁ బ్రజావృద్ధియు నైన భుదేవి ప్రజాభారపీడిత యై సురాసురమునిగణపరివృతులై యున్న హరిహరహిరణ్యగర్భులకడకుం జని యిట్లనియె. 52 క. భూరి ప్రజానిరంతర భారము దాల్చు టిది కరము భారము దయతో మీ రీభారమునకుఁ బ్రతి కారము గావించి నన్నుఁ గావుం డనినన్. 53 క. వనజాసను ననుమతమున వనరుహనాభుండు వాసవ ప్రముఖసుప ర్వనికాయాంశంబులతోఁ దనరఁగఁ బుట్టించె నుర్విఁ దనయంశమ్మున్. 54 క. దితిసుత దానవ యక్ష ప్రతతుల యంశములఁ బుట్టి ప్రజలకు విహితా హితు లగుచుండి రనేకులు జితకాశులు ధరణిపతులు శిశుపాదుల్. 55 చ. అతులబలాఢ్యు లైన యమరాంశసముద్భవు లెల్ల బాండుభూ పతిసుతపక్ష మై సురవిపక్షగణాంశజు లెల్ల దుర్మదో ద్ధతకురురాజపక్ష మయి ధారుణిభారము వాయ ఘోరభా రతరణభూము నీల్గిరి పరస్పర యుద్ధము సేసి వీరులై. 56 వ. అనిన విని జనమేజయుండు వైశంపాయనున కిట్లనియె. 57 క. ఆదిత్య దైత్యదానవు లాదిగఁ గల భూతరాశి దగు సంభవమున్ మేదినిఁ దదంశముల మ ర్త్యోదయములు నాకుఁ జెప్పు మొగి నేర్పడఁగన్. 58 - దేవదానవ ప్రముఖుల యుత్పత్తి క్రమము - సం. 1-59-9 వ. అనిన విని జనమేజయునకు వైశంపాయనుం డిట్లని చెప్పెఁ దొల్లి సకలజగ దుత్పత్తినిమిత్తభూతుం డైన బ్రహ్మకు మానసపుత్త్రు లైన మరీచియు నంగీరసుండును నత్రి.యుఁ బులస్త్యుండును బులహుండును గ్రతువును నను నార్వురు పుట్టి రందు మరీచికిఁ గశ్యప ప్రజాపతి పుట్టెఁ గశ్యపు వలన జరాచర భూతరాశియెల్ల నుద్భవిల్లె నెట్లనిన బ్రహ్మదక్షాణాంగుష్ఠంబున దక్షుండును వామాంగుష్ఠంబున ధరణియను స్త్రీయునుం బుట్టిన యయ్యిరువురకును, 59 క. సుతు లనఘులు వేవురు దమ యుతులై యుదయించి సాంఖ్యయోగాభ్యాసో న్నతిఁ జేసి ముక్తులై భూ రితేజు లందఱును నూర్ధ్వరేతసు లైనన్. 60 వ. పదంపడి యేఁబండ్రు గూఁతులుం బుట్టిన వారల నెల్ల దక్షుం డపుత్త్రకుండు గావునఁ బుత్త్రీకరణంబు సేసి యందుఁ గీర్తి లక్ష్మీ ధృతి మేధా పుష్టి శ్రద్ధా క్రియా బుద్ధి లజ్జా మతులను వనితలఁ బదుండ్రను మనువున కిచ్చె నశ్విన్యాదులైన యిరువదేడ్వురను జంద్రున కిచ్చె నదితి దితి దను కాలానాయు స్సింహికా ముని కపిలా వినతా క్రోధా ప్రాధా క్రూరా కద్రువలను పదమువ్వురను గశ్యపున కిచ్చె నం దదితి యనుదానికి ధాతృ మిత్రార్యమశక్ర వరుణాంశు భగవివస్వత్పూష సవితృ త్వష్టృ విష్ణు లనంగా ద్వాదశాదిత్యులు పుట్టిరి మఱియును. 61 క. దితి యనుదానికి నప్రతి హతబలుఁడు హిరణ్యకశిపుఁ డనఁ బుట్టె సుతుం డతనికి నేవురు పుట్టిరి ప్రతాపగుణయుతులు సుతులు ప్రహ్లాదాదుల్. 62 వ. ఆ ప్రహ్లాద సంహ్లా దానుహ్లాద శిబి బాష్కళుల యందుఁ బ్రహ్లాదునకు విరోచన కుంభ నికుంభ లనంగా మువ్వురు పుట్టి రందు విరోచనునకు బలి పుట్టె బలికి బాణాసురుండు పుట్టె దను వను దానికి విప్రచిత్తి శంబర నముచి పులోమాసి లోమకేశి దుర్జయాదు లయిన దానవులు నలువండ్రు పుట్టిరి వారల పుత్త్రపౌత్రవర్గం బసంఖ్యాతంబై ప్రవర్తిల్లెఁ గాల యను దానికి వినాశన క్రోధాదులెనమండ్రు పుట్టిరి. 63 ఆ. అజితశక్తి యుతుల నాయువ యనుదాని కజరు లధికవీరు లతులభూరి భుజులు శక్రరిపులు పుట్టిరి నలువురు విక్షర బల వీర వృత్రు లనఁగ. 64 వ. మఱియు సింహిక యను దానికి రాహువుపుట్టె ముని యనుదానికి భీమసేనోగ్రసేనాదు లయిన గంధర్వులు పదార్వురు పుట్టిరి కపిల యనుదానికి నమృతంబును గోగణంబును బ్రాహ్మణులును ఘృతాచీ మేనకాదు లయిన యప్సరసలును బుట్టిరి వినత యనుదానికి ననూరుండును గరుడండును బుట్టి రం దనూరునకు శ్యేని యనుదానికి సంపాతిజటాయువులు పుట్టిరి క్రోధ యనుదానికిఁ గ్రోధవశగణంబు పుట్టఁ బ్రాధ యనుదానికి సిద్ధాదులు పుట్టిరి క్రూర యనుదానికి సుచంద్ర చంద్రహంత్రాదులు పుట్టిరి కద్రువ యనుదానికి శేషవాసుకి పురోగ మానేక భుజంగముఖ్యులు పుట్టిరి. 65 సీ. మఱి యంగిరసుఁ డను మానసపుత్త్రున కయ్యుతథ్యుండు బృహస్పతియును సంవర్తుఁడును గుణాశ్రయయోగసిద్ధి య న్కూఁతురు బుట్టి రక్కొడుకులందు విభుఁడు బృహస్పతి వేల్పుల కాచార్యుఁ డై లోకపూజితుఁడై వెలింగె మానుగా నత్రి యన్మానసపుత్త్రున కు ద్భవించిరి ధర్మయుత చరిత్రు ఆ. లఖిలవేదవేదు లార్యు లనేకులు దీప్త రవిసహస్రతేజు లనఘ లధికతరతపో మహత్త్వ సంభృతవిశ్వ భరులు సత్యపరులు పరమమునులు. 66 వ. మఱియుఁ బులస్త్యుం డను మానసపుత్త్రునకుఁ ననేక రాక్షసులు పుట్టిరి పులహుం డను మానస పుత్త్రునకుఁ గిన్నర కింపురుషాదులు పుట్టిరి క్రతువను మానస పుత్త్రునకు సత్యవ్రత పరాయణులైన పతంగ సహచరులు పుట్టిరి పైతామహుండైన దేవుండను మునికిఁ బ్రజాపతి పుట్టె వానికి ధూమ్రా బ్రహ్మవిద్యా మనస్వినీ రతా శ్వసా శాండిలీ ప్రభాత లనంగా నేడ్వురు భార్యలై రందు ధూమ్రకు ధరుండును బ్రహ్మవిద్యకు ధ్రువుండును మనస్వినికి సోముండును రతకు నహుండును శ్వసకు ననిలుండును శాండిలికి నగ్నియుఁ బ్రభాతకుఁ బ్రత్యూష ప్రభాసు లనంగా నెనమండ్రు వసువులు బుట్టి రందు ధరుండను వసువునకు ద్రవిణుండను హుతహవ్యవహుండునుం బుట్టిరి ధ్రువుండను వసువునకుఁ గాలుండు పుట్టె సోముండను వసువునకు మనోహర యనుదానికి వర్చసుండును శిరుండును బ్రాణుండును రమణుండును బృధయను కూఁతురునుం బుట్టిరి పృధకుఁ బదుండ్రు గంధర్వపతులు పుట్టిరి యహుండను వసువునకు జ్యోతి పుట్టె ననిలుండను వసువునకు శివ యను దానికి పురోజవుండును నవిజ్ఞాతగతియునుం బుట్టిరి యగ్న యను వసువునకుఁ గుమారుండు పుట్టెఁ బ్రత్యూషుం డను వసువునకు ఋషి యైన దేవలుండు పుట్టెఁ బ్రభాసుం డను వసువునకు బృహస్పతి చెలియ లైన యోగసిద్ధికి విశ్వకర్మ పుట్టె. 67 క. ఆ విశ్వకర్మ నిర్మిత దేవవిమానుండు నిఖిలదివ్యాభరణ శ్రీ విరచన పరితోషిత దేవుఁడు శిల్ప ప్రజాపతియు నై నెగడెన్. 68 వ. మఱియు స్థాణునకు మానసపుత్త్రులైన మృగ వ్యాధ శర్వ నిరృ త్యజైక పాద హిర్బుధ్న్య పినాకి దహనేశ్వర కపాలి స్థాణు భవు లనంగా నేకాదశ రుద్రులు పుట్టిరి మఱి బ్రహ్మదక్షిణ స్తనంబున ధర్ముండను మనువు పుట్టె వానికి శమ కామ హర్షు లనంగా మువ్వురు పుట్టిరి యా మువ్వురకుఁ గ్రమంబునఁ బ్రాప్తి రతి నందు లనంగా మువ్వురు భార్య లైరి సవితృనకు బడబా రూపధారిణి యైన త్వాష్ట్రికి నశ్వినులు పుట్టిరి బ్రహ్మహృదయంబున భృగుండు పుట్టె వానిఁకి గవి పుట్టె వానికి శుక్రుండు పుట్టి యసురుల కాచార్యుండయ్యె వానికిఁ జండామర్క త్వష్టృ ధరాత్త్రు లనంగా నలువురు గొడుకులు పుట్టిరి వా రసురులకు యాజకు లైరి మఱియును. 69 సీ. విగతాఘుఁ డైన యాభృగునకుఁ బుత్త్రుఁ డై చ్యవనుండు పుట్టె భార్గవవరుండు జనవంద్యుఁ డతనికి మనుకన్యకకుఁ బుట్టె నూరుల నౌర్వుండు భూరికీర్తి యతనికి నూర్వురుసుతులు ఋచీకాదు లుదయించి రఖిలభూనిదితతేజు లందు ఋచీకున కొందంగ జమదగ్ని యను ముని పుట్టె నాతనికిఁ బుట్టి ఆ. రలఘుమతులు సుతులు నలువురు వారిలో బరశురాముఁ డాదిపురుషమూర్తి దండితాహితుండు గొండుక యయ్యును దద్ద గుణములందుఁ బెద్ద యయ్యె. 70 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1438 2611 2005-10-28T07:45:44Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- - దుష్యంతుడు శకుంతలను వివాహంబు సేసికొనఁ గోరుట - సం. 1-67-1 చ. ఇది మునినాథకన్య యని యెంతయు నిస్పృహవృత్తి నున్న నా హృదయము రాజపుత్త్రి నని యిక్కమలాక్షి నిజాభిజాత్యసం పద నెఱిఁగించినన్ మదనబాణపరంపర కిప్పు డుండ నా స్పద మయి సంచలించె నళిపాతవికంపితపంకజాకృతిన్. 51 వ. అనుచు మదనాతురుం డయి దుష్యంతుండు దనయం దక్కోమలియనురాగం బుపలక్షించి యిట్లనియె. 52 క. ఆవల్కలాజినములకు నీవన్యఫలాశనముల కీవిటపకుటీ రావాసములకు నుచితమె నీ విలసిత రూపకాంతి నిర్మల గుణముల్. 53 ఉ. ఈ మునిపల్లె నుండుటిది యేల కరం బనురాగ మొప్పఁగా భామిని నాకు భార్య వయి భాసురలీల నశేషరాజ్యల క్ష్మీ మహనీయ సౌఖ్యముల మేలుగ నందు మనిందితేందుపా దామలతుంగ హర్మ్యతలహారి హిరణ్మయకుట్టిమంబులన్. 54 సీ. బ్రాహ్మంబు దైవంబుఁ బరగ నార్షంబుఁ బ్రా జాపత్యమును రాక్షసంబు నాసు రంబు గాంధర్వంబు రమణఁ బైశాచంబు నను నెనిమిది వివాహములయందుఁ గడుఁ బ్రశస్తములు సత్క్షత్త్రవంశ్యులకు గాం ధర్వ రాక్షసములు ధర్మయుక్తి నీకును నాకును నెమ్మిఁ బరస్పర ప్రేమంబు గాముండు పెంపఁ దొడఁగెఁ ఆ. గాన యెడయుఁ జేయఁగానేల గాంధర్వ విధి వివాహమగుట వినవె యుక్త మనిన లజ్జఁ జేసి యవనత వదనయై యాలతాంగి యిట్టు లనియెఁ బతికి. 55 క. కరుణానిరతులు ధర్మ స్వరూపులింతకు మదీయజనకులు ననుదెం తురు వారు వచ్చి నీకి చ్చిరేని పాణిగ్రహణము సేయుము నన్నున్. 56 వ. అనిన దానికి దుష్యంతుం డిట్లనియె. 57 తే. తనకు మఱి తాన చుట్టంబు తాన తనకు గతియుఁ దన్నిచ్చుచోఁ దానకర్త యనఁగ వనజ నేత్ర గాంధర్వ వివాహ మతి ర హస్యమును నమంత్రకమును నగుచు నొప్పు. 58 వ. అని దుష్యంతుడు గాంధర్వ వివాహ స్వరూపంబు సెప్పి శకుంతల నొడం బఱిచిన నది యిట్లనియె. 59 చ. నరనుత నీ ప్రసాదమున నా కుదయించిన నందనున్ మహీ గురుతర యౌవరాజ్యమునకున్ దయతో నభిషిక్తుఁ జేయఁగా వరము ప్రసన్నబుద్ధి ననవద్యముగా దయసేయు నెమ్మితో నిరుపమ కీర్తి యట్లయిన నీకును నాకును సంగమం బగున్. 60 వ. అనిన విని శకుంతల కెంతయు సంతోషంబుగా దాని కోరిన వరంబిచ్చి గాంధర్వ వివాహంబున నభిమతసుఖంబు లనుభవించి యక్కోమలి వీడ్కొని నిన్నుఁ దోడ్కొని రా నస్మత్ప్రధాన వర్గంబుఁ గణ్వ మహాముని పాలికింబుత్తెంచెదనని యూఱడ నొడివి దుష్యంతుండు నిజపురంబునకుం జనియె. నిట శకుంతలయుఁ దన చేసిన దాని మునివరుం డెఱింగి యలిగెడునోయని వెఱచుచుండె నంత నమ్మహాముని వనంబున నుండి కందమూల ఫలంబులు గొని చనుదెంచి లలిత శృంగారభావంబున లజ్జావనత వదనయు నతి భీతచిత్తియునై యున్న కూఁతుం జూచి తనదివ్యజ్ఞానంబున నంత వృత్తాంతంబు నెఱింగి క్షత్త్రియులకు గాంధర్వ వివాహంబు విధిచోదితంబ యని సంతసిల్లి శకుంతల కిట్లనియె. 61 - భరతుని జననము - సం. 1-68-1 తే. తల్లి నీకులగోత్ర సౌందర్యములకుఁ దగినపతిఁ గంటి దానికిఁ దగఁగ గర్భ మయ్యె నీదుగర్భమున వాఁ డఖిలభువన వనమహనీయుఁ డగు చక్రవర్తి సుమ్ము. 62 వ. నీ ధర్మ చరితంబునకు మెచ్చితి నీ కోరినవరం బిచ్చెద వేఁడు మనిన శకుంతలయు నా చిత్తం బెప్పుడు ధర్మువునంద తగిలియుండను నా కుద్భవిల్లెడు పుత్త్రుండు దీర్ఘాయురారోగ్యైశ్వర్య బల సమన్వితుండును వంశకర్తయుఁ గాను వలయు ననిన నమ్మహాముని కరుణించి దాని కోరినవరం బిచ్చి యథాకాల విధుల గర్భ సంస్కార రక్షణంబులు సేయించి యున్నంత వర్షత్రయంబు సంపూర్ణం బైన శకుంతలకు భరతుం డుదయించి కణ్వనిర్వర్తితజాత కర్మాది క్రియాకలాపు డయు పెరుఁగుచుఁ గరతలాలంకృత చక్రుండును జక్రవర్తి లక్షణలక్షితుండును సింహసంహననుండును దీర్ఘబాహుండును ననంత జవసత్త్వ సంపన్నుండును నై పరగుచు. 63 మ. అమితో గ్రాటవిలోనఁ గ్రుమ్మరు వరాహ వ్యాళ శార్దూలఖ డ్గమదేభాదులఁ బట్టి తెచ్చి ఘనుఁ డై కణ్వాశ్రమోపాంత భూ జములం దోలిన కట్టుచుం బలిమిమై శాకుంతలుం డొప్పె వ న్యమదేభుబుల నెక్కుచుం దగిలి నానాశైశవ క్రీడలన్. 64 వ. ఇట్లు వనంబులోని సర్వసత్త్వంబులను దన మహాసత్త్వంబునం జేసి దమియించు చున్న యాతనిం జూచి యాశ్చర్యం బంది యందులమునులెల్ల నాతనికి సర్వదమనుం డను నామంబుఁ జేసిరి కణ్వమహామునియు నక్కుమారు నుదారతేజోరూప విక్రమగుణంబులకు సంతసిల్లి వీఁ డఖిలభువన యౌవ రాజ్యంబునకు సమర్థుండగు సమయం బరుగుదెంచె నని విచారించి యొక్కనాఁడు గూఁతున కిట్లనియె. 65 ఆ. ఎట్టిసాధ్వులకును బుట్టినయిండ్లను బెద్దకాల మునికి తద్ద తగదు పతులకడన యునికి సతులకు ధర్మువు సతుల కేడుగడయుఁ బతుల చూవె. 66 - కణ్వ మహాముని శకుంతలను దుష్యంతు పాలికిం బుపుట - సం. 1-68-10 వ. కావున నీ విక్కుమారునిం దోడ్కొని నీ పతి పాలికి నరుగు మని మహా తపోధను లైన తనశిష్యులం గొందఱఁ దోడువంచిన శకుంతలయు దౌష్యంతుం దోడ్కొని దుష్యంతు పాలికి వచ్చి సకల సామంత మంత్రి పురోహిత ప్రధాన పౌరజన పరివృతుండై యున్న యారాజుం గనుంగొని. 67 క. గురునాశ్రమంబునను ము న్నరుదుగఁ బతివలనఁ గనిన యనురాగము నా దరణము ననుగ్రహంబును గరుణయు సంభ్రమము నపుడు గానక యెడలోన్. 68 క. ఎఱుఁగఁడొకొ నన్ను నెఱిఁగియు నెఱుఁగని యట్లుండు నొక్కొ యెడదవ్వగుడున్ మఱచె నొకొ ముగ్ధు లధిపులు మఱవరె బహుకార్యభారమగ్నులు కారే. 69 చ. తలపఁగ నాఁడు వల్కినవిధం బెడఁ దప్పఁ దలంచె నొక్కొ చూ డ్కులు విరసంబు లై కరము క్రూరము లైన నిమిత్త మేమియో కలయఁగఁ బల్కరించి రుపకారులు నై రని నమ్మియుండఁగా వలవదు బుద్ధిమంతులు నవ ప్రియము లైన ధరాధినాథులన్. 70 వ. అని తలంచి చింతాక్రాంత యై శకుంతల వెండియు నాత్మగంబున. 71 క. మఱచినఁ దలఁపింపఁగ నగు నెఱుఁగనినాఁ డెల్లపాట నెఱిఁగింప నగున్ మఱి యెఱిఁగి యెఱుఁగ నొల్లని కఱటిం దెలుపంగఁ గమలగర్భునివశమే. 72 వ. అయినను వచ్చి మిన్నక పోవంగాదు కావున నా పూర్వవృత్తాంతం బెల్ల నెఱింగించి యే నిక్కుమారుం జూపుదు నని మనంబున నిశ్చయించి శకుంతల యా రాజున కిట్లనియె. 73 జననాథ వేటనెపమున గొనకొని కణ్వాశ్రమమునకున్ వచ్చి ముదం బున నందు నాకు నీయి చ్చినవరము దలంప వలయుఁ జిత్తములోనన్. 74 క. బాలార్కతేజుఁ డగు నీ బాలుఁడు నీకొడుకు వీని బౌరవకులర త్నాలంకారు నుదారగు ణాలయు యువరాజుఁ జేయు మభీషేకముతోన్. 75 - దుష్యంతుఁడు శకుంతలను నిరాకరించుట - సం. 1-68-18 వ. అనిన విని దుష్యంతుండు దాని నంతయు నెఱింగియు నెఱుంగనివాఁడ పోలె నిట్లనియె. 76 క. ఏ నెఱుఁగ నిన్ను నెక్కడి దానవు మిన్నకయ యనుచితంబులు పలుకం గానేల యరుగు మంబురు హానన యెందుండి వచ్చి తందులకు వడిన్. 77 వ. అనిన విని వెల్ల నై వెచ్చనూర్చి నిశ్చేష్టితయై కెందమ్మి రేకులవలనందొరంగు జలకణంబుల పోలెఁ గోపారుణితనయనంబుల బాష్పకణంబులు దొరఁగం దలవాంచి యారాజుం గటాక్షించుచు హృదయసంతాపంబు దనకుఁ దాన యుపశమించుకొని పెద్దయుం బ్రొద్దు చింతించి శకుంతల యా రాజున కిట్లనియె. 78 - కుపిత యైన శకుంతల దుష్యంతునకు ధర్మ ప్రబోధ మొనరించుట - సం. 1-68-22 ఆ. ఏల యెఱుక లేని యితరుల యట్ల నీ వెఱుఁగ ననుచుఁ బలికె దెఱిఁగియెఱిఁగి యేన కాని దీని నెఱుఁగ రిందొరు లని తప్పఁ బలుక నగునె ధార్మికులకు. 79 చ. విమలయశోనిధీ పురుషవృత్త మెఱుంగుచునుండుఁ జూవె వే దములును బంచభూతములు ధర్మువు సంధ్యలు నంతరాత్మయున్ యముఁడును జంద్రసూర్యులు నహంబును రాత్రియు నన్మహాపదా ర్థము లివి యుండఁగా నరుఁడు దక్కొననేర్చునే తన్ను మ్రుచ్చిలన్. 80 వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1439 2612 2005-10-28T07:46:36Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- వ. అనిన విని జనమేజయుండు వైశంపాయనున కిట్లనియె. 241 ఆ. ఏమి కారణమున నింద్రుఖాండవ మగ్ని దేవుఁ డట్లు గాల్పఁ దివిరె దీని విప్రముఖ్య నాకు వినఁగ వేడుక యయ్యె నెఱుఁగఁ జెప్పుమయ్య యిదియు ననిన. 242 - శ్వేతకి యను రాజర్షి వృత్తాంతము - సం. 1-125-11 (అను 1-18) వ. జనమేజయునకు వైశంపాయనుం డిట్లని చెప్పెఁ దొల్లి శ్వేతకి యను రాజర్షి ఘృత సంపూర్ణ దక్షిణానేకాధ్వరుం డయి శత వార్షిక సత్త్రయాగంబు సేయ సమకట్టి ఋత్విజులం బ్రార్థించిన ఋత్విజులు నేము నిరంతర క్లేశంబున కోపము నీ వనవరత యజనశీలుడవు నీకు నీశ్వరుండ యాజకత్వంబు సేయ నోపుంగాని యొరు లోపరని విసివి పలికిన నాతండును గైలాసంబున కరిగి కైలాస వాసు నిఖిలలోకవంద్యు నిందుశేఖరు నీశ్వరు నుద్దేశించి యుగ్రతపంబు సేసినఁ బరమేశ్వరుండు ప్రత్యక్షం బయు వానికిట్లనియె. 243 క. శ్వేతకి నీతపమున కేఁ బ్రీతాత్ముఁడ నయితి నీకుఁ బ్రియ మెయ్యది వి ఖ్యాతముగ నిత్తు దానిన యాతతమతి వేఁడు మనిన నన్నరపతియున్. 244 వ. దేవా నీ ప్రసాదంబున శతవార్షిక యాగంబు చేసెద నాకు నీవు ఋత్విజుండవు గావలయు నని ప్రార్థించినం గరుణించి యాజకత్వంబు బ్రాహ్మణులకు విధిదృష్టం బగుటం జేసి దాని నొరులకుఁ జేయుం గాదు గావున నింక నీవి బ్రహ్మచర్యంబునఁ బండ్రెండేండ్లు నిరంతరఘృతధారం జేసి హుతాశనుఁ దృప్తుం జేయు మనిన వాఁడును బరమేశ్వరు పంచినవిధంబున నగ్నితర్పణంబు సేసిన సంతుష్టుం డై యీశ్వరుండు వాని పాలికి వచ్చి యిప్పుడ దుర్వాసు రావించి. 245 క. ఈతఁ డనవరతయజన ప్రీతుం డీతనికి దురితభీతునకు మనః ప్రీతిగ నార్త్విజ్యమ్ము మ హాతేజోధికుఁడ చేయు మని దయఁ బంచెన్. 246 వ. శ్వేతకియుఁ దనకు దుర్వాసుండు ఋషిగణంబులతో ఋత్విజుండుగా నభిమతం బయిన సత్త్రయాగంబు సేసె నట్లా శ్వేతకి చేసిన నిరంతర ఘృతధారాకారణంబున నగ్నిదేవుండు దన కగ్నిమాంద్యంబును దేజోహీనతయి దప్పియునైనఁ బితామహు పాలికిం జని తన శరీర స్థితి చెప్పినఁ బితామహుండును దాని నపరిమితఘృతోప యోగంబున నయిన మహావ్యాధిఁగా నెఱింగి యగ్నిదేవున కిట్లనియె. 247 క. ఈ వ్యాధి యొంటఁ దీఱదు దివ్యౌషధయుక్త మైన దివిజవనంబున్ హవ్యాశన భక్షింపు మ హావ్యాధిశమంబు దాన నగు నీ కనినన్. 248 క. చని ఖాండవంబుఁ గాల్పఁగ మొనసి మహాహస్తియూధములఁ బోని ఘనా ఘనములచే బాధితుఁ డయి వనజజుకడ కరిగి హవ్యవాహనుఁ డనియెన్. 249 వ. ఏను మీయానతిచ్చినవిధంబున ఖాండవం బుపయోగింపం బోయి తద్రక్షకులు గావించు విఘాతంబులు వారింపనేరక యేడుమాఱులు విఫల ప్రయత్నుండ నైతి నింక నెద్ది యుపాయంబు నాకు నెవ్విధంబున ఖాండవ భక్షణంబు దొరకొను నని దుఃఖించిన యతనిం జూచి కమలభవుండు కరుణించి భావికార్యం బప్పుడు దలంచియుఁ గొంతకాలమునకు నరనారాయణు లను నాదిమునులు నరలోకంబున దేవహితార్థం బర్జునవాసుదేవు లయి జన్మించి యాఖాండవ సమీపంబున విహరింతురు వారు భవత్ప్రార్థితులై తమ యస్త్ర బలంబున నఖిల విఘ్నంబుల నపనయించి నిరాకులంబున నీకు ఖాండవోపయోగంబు ప్రసాదింతు రనిన నగ్ని దేవుండు గరంబు సంతసిల్లి కమలజు వచనం బవలంబంబుగాఁ బెద్దకాలం బుండి తద్వచనమార్గంబున నప్పుడు కృష్ణార్జునులం గని ఖాండవ దహనార్థంబు ప్రార్థించిన నగ్ని దేవున కర్జునుం డిట్లనియె. 250 - అగ్నిదేవుండు కృష్ణార్జునులకుఁ జక్రకార్ముకాదు లొసంగుట - సం. 1-215-12 సీ. వారణహస్తానుకారంబు లగు వారి ధారలు గురియు దుర్వారఘోర తరవారివాహప్రకరములు వారింప సురనివహంబుతో సురగణేశు నైన నోర్వనుశక్తమైన మహాదివ్య శరసంచయము నాకపరిమితంబు గల దట్టిసాయకావలికి నాదగుభుజ బలశీఘ్రసంధానములకుఁ దగిన ఆ. ధనువు సర్వవహనఘనరథాశ్వములుఁ గృ ష్ణునకు నాయుధములు ననఘ యిపుడు లేమిఁ జేసి చూవె యీమహకార్యంబు గడఁగకున్నవార మెడయుఁజేసి. 251 వ. అనిన నగ్నిదేవుండును నప్పుడ వరుణుం దలంచి వానిం దనకు సన్నిహితుం జేసికొని తొల్లి నీకు సోముం డిచ్చిన బ్రహ్మనిర్మితకార్ముకంబు నక్షయతూణీర యుగళంబును యర్జునున కిమ్ము మఱి చక్రంబును గదయును వాసుదేవున కిమ్మని పంచిన. 252 మ. అమరాహీంద్రవియచ్చరాదుల కజేయం బప్రధృష్యం బభే ద్యము వజ్రస్థిరమన్యసాధనభిదాదక్షంబు నై సర్వలో కమనోజ్ఞం బయి దివ్య మై వెలుఁగు నగ్గాండీవ మన్ చాపర త్నము నిచ్చెన్ వరుణుండు పార్థునకు నుద్యద్విక్రమోద్భాసికిన్. 253 వ. మఱియు బ్రతిపక్షసంక్షయకరంబు లయిన యక్షయబాణంబులు గల తూణీరంబులును వివిధాయుధభరితం బై సింహలాంగూలకచిధ్వజ విరాజమానం బై మహాంబుధకద్వానూంధురం బై మనోవాయువేగసిత వాహవాహ్యమానం బై రణితరమణీయ మణికింకిణీ కలాపాలంకృతం బై సకల దిగ్విజయాధిష్ఠానం బై యొప్పుచున్న దివ్యరథంబు నర్జునున కిచ్చి సహస్రకర సహస్ర దుస్సహ మహఃపటలభాసురం బగు దేవ దైత్య దానవ యక్ష రాక్షస పిశాచ చోరగప్రశమనం బయి వెలుంగుచున్న సుదర్శనం బను చక్రంబును గౌమోదకి యను గదయును నారాయణున కిచ్చె నట్లు సంప్రాప్తదివ్యచాపరథాయుధు లయి యున్న నర నారాయణులం జూచి యగ్ని దేవుం డిట్లనియె. 251 క. ఘనభుజ యిది గాండీవం బనఁ బరగిన ధనువు దీని వస్త్రావలి పె ల్చన తాఁకి భగ్న మగు న త్యనుపమవజ్రాభిహతశిలావలి వోలెన్. 255 క. ఈ రథ మప్రతిహతము స మీరజవోపేతహయసమేతము దీనిన్ భూరిబలుఁ డెక్కి సోముఁడు ధీరుం డయి తొల్లి యెల్ల దిక్కుల నొడిచెన్. 256 క. ఈ చక్రము మధుసూదన నీచేత విముక్త మగుచు నీరిపులఁ ద్రియా మాచరులఁ జంపి క్రమ్మఱ నీ చేతికి వచ్చు దేవనిర్మిత శక్తిన్. 257 - కృష్ణార్జును లగ్నిహోత్రునిచే ఖాండవంబు దహింపఁ జేయుట - సం. 1-216-28 వ. అని తత్ప్రభావ ప్రకారంబు చెప్పినఁ గృష్ణార్జునులు సంతసిల్లి సన్నద్ధు లయి రథం బెక్కి యగ్ని దేవుం జూచి సురాసుర పరివృతుండయి సురపతి వచ్చినను జయింతు మింక శంకింపక ఖాండవ దహనార్థం బుపక్రమింపు మనిన నగ్ని దేవుండు హర్షించి తైజసం బయిన రూపంబు ధరియించి. 258 చ. పెడిలి సువర్ణ పర్వతము పెక్కుదెఱంగుల వ్రయ్యునట్టు ల ప్పుడు వివిధ ప్రకారముల భూరిశిఖావలి ఖాండవంబు న ల్గడఁ గడుఁ బర్వఁగాఁ బెఱిగి కాల్పఁ దొడఁగె హుతాశనుండు సే డ్పడఁగ వనంబులోని మృగపక్షిభుజంగ మభూత సంఘముల్. 259 వ. అంత, 260 సీ. చక్రధరుం డయ్యు జనరుహనాభుండు గాండీవధరుఁ డయ్యుఁ బాండవుండు నుండి రవ్వనమువ కుభయపార్శ్వంబులఁ దొల్లింటియట్టులు పెల్లురే గి యనలంబు నార్పంగ నార్చుచుఁ బఱతెంచి వనరక్షకులు పార్థుసునిశితాస్త్ర ధారల నవగతదర్పు లై యరిగిరి యమసదనంబున కమిత బలులు ఆ. శిఖియు నుగ్రదీర్ఘ జిహ్వలు సాచి యు ద్ధర సమీరణంబు తోడు సేసి కొని యుగాంతకాలకుపితానలాకారుఁ డయ్యె ఖాండవమున కద్భుతముగ. 261 మ. ఘనధూమధ్వజదహ్యమాన లవలీ కర్పూర తక్కోలచం దన కాలాగరు సల్లకీతరుల యుద్దద్ధూమధూపానువా సన నొప్పెన్ సురభీకృతంబు లగుచున్ సంక్రీడమానామృతా శనవిద్యాధర సద్విమానవితతుల్ సావిత్ర వర్త్మంబునన్. 262 చ. జ్వలనశిఖాలియున్ విజయు సద్విశిఖాలియుఁ జూట్టుముట్టినం దలరి భయాకులంబు లగు తద్వనజీవుల యార్తనాదమం దులియుచు నొక్కచెట్ట దివి నుద్గత మయ్యె నమందమందరా చల పరివర్తన ప్రసభసంక్షుభితార్ణవ ఘోషఘోర మై. 263 క. నెగయుడు నెగసి పిఱుందం దగిలెడు మిడుఁ గుఱులచేత దగ్ధచ్ఛదమై గగనమునఁ బఱవనోపక ఖగనివహము వహ్నియంద కడువడిఁ బడియెన్. 264 క. తనతేజోజాలము ప ర్విన దగ్ధము లగు ననేకవిధ దేహుల దే హనికాయంబుల బహువిద తనువులు గలవాఁడపోలె దహనుం డొప్పెన్. 265 చ. అమితకృశానుదగ్ధ మగు నయ్యమరేంద్రు వనంబులోని యు త్తమసలిలాశయానళుల త ప్తజలంబులయం దపేత జీ వము లయి తేలుచుండె పరివారచరంబులు వారిపక్షులుం గమరె నశేషకోకనదకై రవపంక్తులు శైవలంబులున్. 266 క. అలుగులపడి ఖాండవమునఁ గలయాశీవిషమహోరగము లెల్ల విషా గ్నులు గ్రక్కుచు నత్యుగ్రా నలబహులజ్వాలలందు నాశము నొందెన్. 267 వ. అంత దేవత లెల్ల మహావహ్నిశిఖాహతికిఁ వెఱచి దేవేంద్రుపాలికిం బోయి ఖాండవంబున కైన యకాండ ప్రళయంబు సెప్పిన విని యదరిపడి యింద్రుండు తక్షకరక్షణాపేక్ష ననేకధారాధారనివహంబుతో నతి త్వరితగతి ఖాండవంబునకు వచ్చి హుతాశనుమీఁద మహావారిధారలు గురియించిన. 268 క. ఆ వారిధార లెల్ల మ హావహ్ని శిఖాహతంబు లయి శుష్కము లై లావఱి నడుమన యడఁగుటఁ బావకుపయి నొక్కచినుకుఁ బడదయ్యె వడిన్. 269 క. ఉఱుముచు మెఱుముచుఁ బిడుగులు వఱలఁగ నలుగడలఁ బడ నవారితనవృష్టుల్ గుఱుకొని కురియఁగఁ బంచెను మఱియును నయ్యనలుమీఁద మఘవుం డలుకన్. 270 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1440 2613 2005-10-28T07:47:08Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- క. ఉఱుముచు మెఱుముచుఁ బిడుగులు వఱలఁగ నలుగడలఁ బడ నవారితవృష్టుల్ గుఱుకొని కురియఁగఁ బంచెను మఱియును నయ్యనలుమీఁద మఘవుం డలుకన్. 270 క. పాండుసుతుఁ డంత నానా కాండసహస్రముల నేసి ఘనముగఁ జేసెన్ ఖాండవగృహమున ఖండా ఖండలధారలకుఁ దూఱఁగాకుండంగన్. 271 వ. ఇట్లు కావించిన, 272 తే. దాని వెల్వడనేరక తద్వనంబు జీవులెల్లను బావకశిఖలఁ జేసి దగ్ధు లగుచున్నఁ దక్షకతనయుఁ డశ్వ సేనుఁ డను భుజంగము మగ్నిశిఖల కపుడు. 273 ఆ. వెఱచి తల్లిఁ దోఁకఁ గఱపించుకొని దివిఁ బఱచు వానిఁ జూచి పార్థుఁ డలిగి వానితల్లి శిరముతోన తత్పుచ్ఛంబు దునిసి యగ్నిశిఖలఁ దొరఁగ నేసె. 274 వ. వెండియు నశ్వ సేనునేయ సమకట్టిన యప్పార్థునకుఁ దత్క్షణంబ మోహిని యను మాయ గావించి యమరేంద్రుఁ డశ్వసేను విడిపించి యందుఁ దక్షకుండు దగ్ధుం డయ్యెను కా వగచి కడు నలిగి. 275 - ఇంద్రుండు కృష్ణార్జునులతోఁ బోరుట - సం. 1-218-13 ఉ. ఆనరుమీఁద ఘోరనిశితాశని వైచె నఖండచండఝం ఝానిలజర్జరీకృత మహాజలధారలతో నిరంతరా నూనపయోధర ప్రకరముద్ధత మై హరిదంతరంబులన్ భానుపథంబు నొక్కమొగిఁ బర్వి భయంకరలీఁ గప్పఁగన్. 276 ఉ. అన్నవవారివాహనివహమ్ములఁ జూచి భయప్రసన్నుఁ డై యున్న హుతాశనున్ విజయుఁ డోడకు మంచును మారుతాస్త్ర మ త్యున్నతచిత్తుఁ డేసె నదియున్ విరియించె రయంబుతో సము త్పన్నసమీరణాహతి నపారపయోదకదంబకంబులన్. 277 వ. అంత, 278 సీ. బలవైరి కృష్ణుపైఁ బార్థుపైఁ గడునల్గి పంచినఁ గలయంగ బన్ని కడఁగి సురగరుడోరగాసురసిద్ధగంధర్వు లార్చుచుఁ దాఁకి యుగ్రాహవంబు సేసిన నమరులఁ జెచ్చెరఁ బార్థుండు భంజించె దనదివ్యబాణశక్తిఁ జక్రధరుండును జక్రబలంబున గరుడోరగాసురఖచకవరులఁ ఆ. దత్క్షణంబ విగతదర్పులఁ జేసె న య్యిద్దఱకు సురాసురేశు లెల్ల భీతు లగుట చూచి పెద్దయు విస్మిత హృదయుఁ డయ్యె సురగణేశ్వరుండు. 279 వ. మఱియును వారల బల పరాక్రమంబు లెఱుంగ వేఁడి శక్రుండు శిలావర్షంబుఁ గురియించిన. 280 క. నిశితశర వర్షమున ను గ్రశిలా వర్షమ్ముఁ జిత్రగతి నస్త్రకలా కుశలుఁడు నరుఁ డశ్రమమునఁ బ్రశాంతిఁ బొందించె నమరపతి వెరఁగందన్. 281 క. కొడుకు భుజవిక్రమమునకుఁ గడు సంతసపడియుఁ దృప్తి గానక చల మే ర్పడఁగ హుతాశను నార్పం గడఁగి మహారౌద్రభంగి గౌశికుఁడు వడిన్. 282 చ. అరుదుగ దివ్యరత్న నివహంబులఁజేసి వెలుగుచున్న మం దరశిఖరంబు నెత్తుకొని తద్దహనార్చు లడంగునట్లుగాఁ దెలకఁగ వైచినం దపనతేజుఁడు పాండుసుతుండు దాని జ ర్జరితము సేసె వజ్రమయశాతశిలీముఖచండధారలన్. 283 క. ధరణీధరు చక్రమునకుఁ బురుహూతనూజు బాణముల కనిలో నె వ్వరు మార్కొననోపరు సుర గరుడోరగ సిద్ధసాధ్య గణములలోనన్. 284 వ. అంత నొక్క యశరీరవాణి పాకశాసనున కిట్లనియె. 285 క. పరమమును లయిన తొల్లిటి నరనారాయణులు కృష్ణనామంబుల ను ర్వక నుదయించిరి నీ క య్యిరువుర పేర్మియును వింతయేది విజేంద్రా. 286 చ. అలఘులు కృష్ణపార్థులు మహాత్ములు యాదవకౌరవాన్వయం బులు వెలుఁగించుచున్న నృపపూజ్యులు వీరల నీకు నోర్వఁగా నలవియె వీరు దొల్లియు సురాసురయుద్ధము నాఁడు దైత్యులన్ వెలయఁగ నోర్చి యున్న రణవీరులు గావుట మున్నెఱుంగవే. 287 వ. నీ యిష్టసఖుం డయిన తక్షకుం డిం దుండక ముందకన కురుక్షేత్రంబున కరిగి ఖాండవ ప్రళయంబునకుఁ దప్పె ఖాండవం బగ్నిచేత దగ్ధం బగు నని తొల్లి బ్రహ్మ వచనంబు గలుగుటంజేసి యిది హుతాశనున కశనం బయ్యె నింక దీనికి వగవం బని లేదనిన దాని విని సురపతి సురగణంబులతో మరలిన. 288 క. బలయుతులు మనుజసింహులు నలిఁ గృష్ణార్జునులు సింహనాదముల వియ త్తలమును దిక్కులు బధిరం బులుగాఁ జేసిరి త్రిలోకములు భయ మందన్. 289 వ. అట్టి యవసరంబున నముచి యనుదనుజుననుజుండు మయుం డనువాడు ఖాండవంబు వెలువడ నేరక తక్షకు గృహంబునఁ బరిభ్రమించుచున్నంతఁ దన్నగ్ని చుట్టుముట్టిన నచ్యుతుండును జంపవచ్చిన నతిభీతుం డయి యర్జును మఱువు సొచ్చిన. 290 క. శరణాగత రక్షణ త త్పరుఁడు ధనంజయుఁడు మయుని ప్రాణము గాచెం గరుణను శరణాగతు లగు పురుషుల రక్షించునంత పుణ్యము గలదే. 291 తే. మయుఁడు నశ్వ సేనుండును మందపాల సుతులు నలుగురు శార్జ్గకు లతులదావ దాహభీతి కయ్యార్వురుఁ దప్పి రన్య జీవులెల్ల నం దపగత జీవు లైరి. 292 - మందపాలో పాఖ్యానము - సం. 1-220-1 వ. అనిన విని జనమేజయుండు వైశంపాయనున కిట్లనియె. 293 క. మయభుజగ మోక్షణము ని నిర్ణయముగ నెఱిఁగితి నెఱుంగ నా కర్థిత్వం బయినది నలుగురు శార్జ్గకు లయిమోక్షణ మెట్లు నిర్మల జ్ఞాననిధీ. 294 వ. అని యడిగిన జనమేజయునకు వైశంపాయనుం డిట్లనియె. 295 క. జనపాల మందపాలుం డను ముని ముఖ్యుండు దల్లి యత్యుగ్రతపం బొనరించె బ్రహ్మచర్యం బున దివ్యసహస్రవర్షములు నైష్ఠికుఁడై. 296 క. అమ్ముని యోగాభ్యాసవ శమ్మున దేహంబు విడిచి చని పుణ్యులలో కమ్ములు సొరఁ గానక వడిఁ ద్రిమ్మరి దేవతలఁ గాంచి ధృతి నిట్లనియెన్. 297 వ. నాకుఁ బుణ్యలోకంబులు లేకుండ నేనేమి దుష్కృతంబు సేసితి నమ్మునీంద్రునకు దేవత లిట్లనిరి. 298 క. ఎంత తపం బొనరించియు సంతానము లేనివారు సద్గతిఁ బొందం గాంతురె నీ తప మేటికి సంతానము వడయు మరిగి సన్మునినాథా. 299 వ. అనిన విని మందపాలుండు మర్త్యలోకంబునకుఁ దిరిగి వచ్చి నాకుం జెచ్చెరం బెక్కండ్రు పుత్త్రుల నెవ్విధంబునం బడయ నగునో యని చింతించి పక్షుల యందు వేగంబ యపత్యంబు పెద్ద యగుటం జూచి తానును శార్జ్గకుం డై జరిత యను లావుకపెంటి యందు రమియించి దానివలన జరితారి సారిసృక్కస్తంబ మిత్ర ద్రోణులను వారల నలువురఁ గొడుకులఁ పరమ బ్రహ్మ విదులం బడసి వారల ఖాండవంబున బెట్టి తన పూర్వ భార్య యైన లపితయుం దానును విహరించుచుఁ నొక్కనాఁడు ఖాండవ దహనోద్యతుం డై వచ్చుచున్న యగ్నిభట్టారకుం గని యగ్ని సూక్తంబుల స్తుతియించి యిట్లనియె. 300 --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1441 2614 2005-10-28T07:47:41Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- క. నీ వఖిల ధర్మమూర్తివి నా వీర్య ప్రభవు లయిన నలువురు సుతులన్ లావుకలఁ గరుణఁ గావుము పావక భువనోపకారపర్యాప్తమతీ. 301 వ. అనిన నమ్మందపాలు ప్రార్థన జేసి యానలువురు శార్జ్గకులను నగ్ని దేవుండు రక్షించువాఁ డయ్యెనంత నిట. 302 త. తనయుల నజాతపక్షుల ననలశిఖాభీతి చంచలాత్ముల నెటయుం జననేరని బాలకులను జననియు వీక్షించి శోకసంతాపితయై. 303 క. వీరలఁ దోడ్కొని పోవఁగ నేరను బాలకుల బెట్టి నిర్దయబుద్ధిన్ వీరల తండ్రిక్రియం జన నేరను విధికృతము గడవనేరఁగ లావే. 304 చ. ఇది ప్రళయాగ్నివోలె దెస లెల్లను గప్పఁగ విస్ఫులింగముల్ వదలక వాయుసారథి జవంబునఁ దా నిట వచ్చె నేమిసే యుదు సుతులార యీ బిలము నొయ్యన పోయి చొరుండు దీనిఁ గ ప్పెద ఘనపాంసుజాలముల భీమశిఖావళి దాఁకకుండగన్. 305 చ. కొడుకుల బ్రహ్మవిత్తములఁ గోరిన యట్టుల వీరి నల్వురం బడసితి నిమ్మహాత్ముల నపాయము నొందక యుండఁ బెంచుచున్ నడపుమటంచు నన్ను మునినాథుఁడు మీ జనకుండు పంచి యి ప్పుడ యెటయేనిఁబోయె హుతభుక్ప్రళయంబు దలంప కక్కటా. 306 వ. అని దుఃఖిత యై యున్న తల్లిం జూచి యగ్రతనయుం డైన జరితారి యిట్లనియె. 307 తే. బిలము సొచ్చితిమేని నం దెలుక చంపు నింద యుండితిమేనిఁ దా నేర్చునగ్ని యెలుకచేఁ జచ్చుటకంటె నీ జ్వలనశిఖలఁ గ్రా గి పుణ్యలోకంబులఁ గాంతు మేము. 308 వ. మఱియు మాంసపిండంబుల మయి యున్న మాకు బిల ప్రవేశంబున మూషక భయంబు నియతం బింద యుండిన నగ్నిభయంబు సంశయితం బెట్లనిన. 309 క. జ్వలనంబు వాయువశమునఁ దొల గుడు జీవనము మాకు దొరకొను గృఛ్రం బుల సంశయయుత కార్యం బులు గర్తవ్యములు నియతములు మర్త్యముల్. 310 వ. కావున నీవు మెచ్చినచోటికిఁ బోవనోపము మావలనిమోహంబు విడిచి యరుగు మేము దహనక్లేశంబునం బొందినను నీవు జీవించి పుత్త్రులం బడయనోపుదువు నీ పుణ్యవంశమున మాకు నగ్నిభయంబు దొలంగెనేని నీవు మా యొద్దకు వచ్చి యెప్పటియట్ల రక్షింతు వని కొడుకు లెల్ల మ్రొక్కినం జూచి జరితయు బాష్పపూరితనయన యై యాసన్నతరుగుల్మగహన దహనమహోత్సాహుం డయి వచ్చు హవ్యవాహనుం జూచి ప్రాణభయంబున గగనంబున కెగసి చనె నంత. 311 క. నలుగురు నాలుగువేద మ్ములమంత్రము లొప్ప బ్రహ్మముఖములువోలెన్ వెలయంగ సంస్తుతించుచు నలఘులు మాకభయ మభయి మని రయ్యనలున్. 312 వ. అగ్నిదేవుం డప్పుడు మందపాలు ప్రార్థనం దలంచి యన్నలువురు శార్జ్గకులు నున్న వృక్షంబు భక్షింపక పరిహరించిన జరితయు దానిం జూచి సంతసిల్లి కొడుకుల యొద్దకు వచ్చి సుఖం బుండె నంత నక్కడ మందపాలుండు పురం దరువనంబు దహనుచేత దగ్ధం బగుట యెఱింగి యందున్న జరితను బుత్త్రులం దలంచి యతి దుఃఖితుం డయి లపిత కిట్లనియె. 313 క. తరుణుల నజాతపక్షులఁ జరణంబులు లేనివారి శార్జ్గేయుల న ల్వుర నొక్కతె యెట దోడ్కొని యరుగంగా నేర్చు జరిత యాపద గడవన్. 314 క. మఱచునొకొ మఱవకుండియు నెఱుంగక యుండునొకొ యనలుఁ డెఱిగియు నెడ నే మఱునొకొ పుత్త్రులఁ గావక గుఱుకొని నమ్మంగ నగునె క్రూరాత్మకులన్. 315 వ. అనిన విని లపిత యిట్లనియె. 316 క. నా యొద్దన ప్రార్థించిన వాయిసఖుం డపుడు నీకు వరదుం డయి శా ర్జ్గేయుల నలువురఁ గాతును ధీయుత యని పలికె మఱచితే మునినాథా. 317 వ. ఆవిపి నెయ్యుండ వయి దానియోగక్షేమం బరయం దలంచి తది పులుఁ గెట యేనియుం బఱచుం గా కేమియయ్యెడు వగవకుండు మనిన మందపాలుండు మందస్మితవదనుం డగుచు వసిష్ఠునట్టి పురుషు నైన నరుంధతి యట్టి భార్యయైనను నిర్నిమిత్తంబున స్త్రీ విషయంబునందు సంశయింపకుండ దిది స్త్రీలకు నైజంబ యని పలికి లపిత వీడ్కొని ఖాండవంబునకు వచ్చి పుత్త్ర సహిత యయి కుశలిని యయి యున్న జరితం జూచి సంతుష్టుం డై నిజేచ్చ నరిగె నగ్ని దేవుండు నిట్లు నిర్విఘ్నంబున ఖాండవవనౌషధంబు లుపయోగించి విగతరోగుం డయి కృష్ణార్జునుల దీవించి చనియె నంత. 318 - ఇంద్రుం డర్జునునకు నాగ్నేయ వారుణ వాయవ్యాది దివ్యబాణంబు లిచ్చుట - సం. 1-225-7 క. అతిమానుష మత్యద్భుత మతి దుష్కర మయిన కేశవార్జునకృతి గో పతిచూచి మెచ్చి సురపరి వృతుఁ డయి చనుదెంచెఁ కృష్ణవిజయుల కడకున్. 319 క. అనఘులు నరనారాయణు లన నాదియుగంబునన్ సురాసురనుతు ల య్యును నపుడు మనుజు లగుటను వినయంబున మ్రొక్కి రమరవిభునకునంతన్. 320 వ. ఇంద్రుండు నుపేంద్రార్జునుల నతి స్నేహంబునఁ గౌఁగిలించుకొని యర్జునునకు నాగ్నేయ వారుణ వాయవ్యాది దివ్య బాణంబు లిచ్చి వీని కెప్పుడు నిష్ట సఖుండవయి యుండు మని కృష్ణుం బ్రార్థించి దివ్య విమానారూఢుం డయి దివిజాప్సరోగణ సేవితుం డయి దివంబున కరిగె నిట వాసుదేవార్జునులు మయుం దోడ్కొని మగిడి యింద్రప్రస్థ పురంబునకు వచ్చి ధర్మరాజునకు మ్రొక్కి ఖాండవ దహన ప్రకారంబు సెప్పి మయుం జూచి సుఖంబుండిరని. 321 ఆశ్వాసాంతము క. జనమేజయ జనపాలున కనఘ చరిత్రునకుఁ బ్రీతుఁ డయి వైశంపా యనుఁ డాదిపర్వ కథ యె ల్లను నిమ్ముగఁ జెప్పె నని విలాసమహేంద్రా. 322 క. అభిమాన మహార్ణవ హరి నిభవిభవ విభాసమాన నిరవద్య రవి ప్రభ రాజమనోహరవై రిభయంకర శౌర్య నృపవరేణ్య శరణ్యా. 323 మత్తకోకిలము. రాజభూషణ నిత్యసత్య సరస్వతీ విలసన్ముఖాం భోజ రాజమనోజ భూజన పూజ్యమాన మహాయశో రాజహంస పయోజినీ వనరమ్య దిఙ్ముఖ విక్రమో ద్వేజితాహిత విష్ణుసన్నిభ విష్ణువర్ధన భూపతీ. 324 గద్యము ఇది సకలసుకవిజనవినుత నన్నయభట్ట ప్రణీతం బైన శ్రీ మహాభారతంబునం దాది పర్వంబున విదురాగమనంబు గృష్ణ సందర్శనంబును రాజ్యార్థలాభంబును ఖాండవ ప్రస్థ నివాసంబును సుందోపసుదోపాఖ్యానంబును నారదు వచనంబున ద్రౌపదియందు సమయక్రియము నర్జునుతీర్థాభిగమనంబును నులూసీ సమాగమంబును వాసుదేవానుమతుం డయి యర్జునుండు సుభద్ర వివాహం బగుటయు సుభద్రాపహరణంబును హరణహారికయు నభిమన్యు సంభవంబును గాండీవదివ్యరథాశ్వ లాభంబును ఖాండవ దహనంబును నగ్ని భయంబు వలన మయభుజంగ మోక్షణంబును మందపాలోపాఖ్యానంబును నన్నది సర్వంబును నష్టమాశ్వాసము. శ్రీ మహాభారతము నందలి యాదిపర్వము సమాప్తము. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1442 2616 2005-10-30T05:34:24Z 68.211.157.55 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_3_031 క. నా మగడివచ్చునంతకు భూమీధర యీ ప్రకారమున నుండుము నా తో మైత్రిఁ జేయుమని లో పాముద్రాధీశ్వరుండు పలికి ముదమునన్. 3_3_032 వ. దాని నొడంబఱిచి దక్షిణ దిశకుం జని లోకంబులకు హితంబుగా నందయుండె విధ్యంబు నగస్త్యుండు మగుడి వచ్చునంతకుఁ బెరుఁగ నోడియున్నదని యగస్త్యు మహాత్మ్యంబు ధర్మజునకుం జెప్పి వెండియు రోమశుం డిట్లనియె. 3_3_033 ఆ. అమరులెల్లం దన్ను నట్లు కీర్తించుచు నున్నఁ జూచి ముని గణోత్తముండు వారి నడిగె నేమి వచ్చితి రెఱింగింపుఁ డని దయాళుఁడై ప్రియంబుతోడ. 3_3_034 వ. అనిన. 3_3_035 చ. అమరులు గలకేయకృత మైన జగద్భయ మెల్లఁ జెప్పి యు త్తమ ముని నాథ తత్ప్రతివిధానము సేసి జగంబు గావఁ జి త్తము గలదేని విభ్రమమదభ్రతరంగ మహార్ణవంబుఁ బా నము దగఁ జేసి చేయుము ఘనంబుగ మాకు మనః ప్రమోదమున్. 3_3_036 క. ఆతోయధి నీ చేతం బీతం బగుడుం గడంగి భూమాసురసం ఘాతంబు దత్క్షణంబ ని పాతింతుము దివ్యశస్త్రపటుఘాతములన్. - అగస్త్యుండు సముద్రోదకంబు పానంబు సేయుట - సం. 3-103-1 3_3_037 వ. అనిన నగస్త్యుం డట్ల చేయుదు నని యమరవరుల కెల్ల సంతోషంబుగా నప్పుడు. 3_3_038 సీ. రంగదుత్తుంగతరంగ హస్తంబుల నాడెడు నదివోలె నతుల వేగ వాతావధూతమై వఱలెడు నదివోలెఁ బర్వతకందరోపాంతతతులఁ దొడరెడు నది వోలె ధ్రువఫేనవితతుల నగియెడు నదివోలె నాగనక్ర మకురుల క్షుభ్యమాణమై తద్బాధ కోపనియదివోలె నుచ్చభీమ అ. నినద మగుచు నున్న నీరధియొద్దకు నమరగణముతో మహామునీంద్ర గరుడ ఖచర సిద్ధ గంధర్వ పన్నగ యక్ష గణముతోడ నరుగుదెంచి. 3_3_039 ఉ. అందఱుఁ జూచుచుండఁగ మహాబ్ధి జలంబులఁ ద్రావె విష్ట పా నందరకుం డగస్త్యుఁడఘనాశనుఁ డట్లు పయోధి రిక్తమై నం దిమి కూర్మ కర్కటక నక్ర భుజంగ చయంబుతో భయం బందుచుఁ గాలకేయులు బయల్పడి తోఁచిరి దానిలోపలన్. 3_3_040 వ. అంత. 3_3_041 క. గీర్వాణ ప్రభుఁ డాదిగ గీర్వాణగణంబు గాలకేయులతోడన్ గర్వించి రణము సేసి ర ఖర్వ పరాక్రములు గడిమిఁ గడు నుద్ధతులై. 3_3_042 క. అనిమిష దివ్యాయుధ హతి నని గొందఱు వడిరి గొందఱధిక విభీతిం జని పాతాళముఁ జొచ్చిరి దనుజులు దైత్యులును వీర్యదర్పచ్యుతులై. 3_3_043 వ. ఇట్లు కాలకేయులం దొట్టి యసురుల నెల్ల నిశ్శేషంబుఁ జేసి జగంబుల యుపద్రవం బుడిపిన దేవత లగస్త్యునిం గీర్తించి యిట్లనిరి. 3_3_044 క. మునినాథ నీ యనుగ్రహ మున నుడిగెను బాధ నిఖిల భువనంబుల కి వ్వవధిఁ బయఃపూర్ణముఁగా నొనరింపుము నీవకాని యొరులోప రిలన్. 3_3_045 వ. ఇది యనేక సత్త్వాశ్రయంబు గావున రిక్తంబై యుండఁ దగ దనిన నగస్త్యుం డిట్లనియె. 3_3_046 సీ. మున్న జీర్ణం బయ్యె మున్నీటి నీరు నా కడుపున నేనింకఁ బడయనేర జలరాశి నిండంగ జలమొండు నావుడు నమరులు మునులును గమలగర్భుఁ గానంగఁ జని జని దేవ మీనారకం బేమి తెఱఁగున నిండు మా కెఱుఁగఁ జెపుమ యని విన్నపంబు సేసినఁ బెద్దప్రొద్దు చింతించి వారలకు విరించి యనియె. ఆ. వనధిఁ బెద్దకాలమున భగీరథుఁడను వాఁడునించుఁగాని వసుధనొరులు పూని దీని నింపఁగా నోప రనవుడు నమర వరులు మునులు నరిగి రనిన. 3_3_047 క. వనరాశి యేమి కారణ మున నెట్లు భగీరథుండు భూరిజలౌఘం బున నించె దీనిఁ జెప్పుమ యని యడిగిన ధర్మజునకు నమ్ముని సెప్పెన్. - భగీరథుండు జలముచే సముద్రము నించుట - సం. 3-104-6 3_3_048 వ. తొల్లి యిక్ష్వాకు వంశంబున సగరుండను రాజు హైహయుల నిర్జించి నిఖిల మహీరాజ్యంబు సేయుచు నపుత్త్రకుండై వైదర్భియు శైబ్యయు నను నిద్దఱు భార్యలతోడం గైలాసంబున కరిగి యందు. 3_3_049 క. దక్షమఖక్షయకరు నిట లాక్షజహూతభక్ష్యభక్షితానంగు విరూ పాక్షు మహోక్షధ్వజూఁ బ్ర త్యక్షము గావించె నుగ్రతపమున పేర్మిన్. 3_3_050 తే. హరుఁడు వానికిఁ బ్రత్యక్షమయి వరంబు వేఁడు మనవుడుఁ ద్రైలోక్య విభుఁడ నాకు దయ యొనర్పుము సంతానదానమనుచు వేఁడెఁ బుత్త్రార్థియై కడు వేడ్కతోడ. 3_3_051 వ. ఈశ్వరుండు వానికి వైదర్భియం దఱువది వేవురు గొడుకులును శైబ్యయం దొక్క కొడుకుం గా వరం బిచ్చి యయ్యఱువది వేవురు నతి దర్పితులై యేక కాలంబునఁ గాలగోచరు లగుదు రనియు నయ్యొక్క కొడుకు వంశ కర్త యగు ననియుం జెప్పి యదృశ్యుం డైన. 3_3_052 క. కొడుకులఁ బలువురఁ బడసియుఁ బడయని యట్టిదయి ధర్మపత్నులుఁ దానుం గడు సంతసపడ కరిగెను దడయక సగరుండు మగుడి తనపురమునకున్. 3_3_053 వ. అంతఁ గొంత కాలంబునకు నయ్యిద్దఱు గర్భిణులై నందు వైదర్భికి నొక్క యాలాబూ ఫలంబును శైబ్యకు నసమంజసుం డను కొడుకునుం బుట్టిన. 3_3_054 ఆ. వరదుఁడైన యీశు వరమున నిదియొక్క వదరు పుట్టె నెట్టి వరమొ యనుచు దానిఁ బాఱవైవఁ దారున్న నాకాశ వాణి యిట్టులనియె వసుమతీశ. 3_3_055 తే. సాహసం బిట్టు సేయంగ జనునె దీని బీజములు ఘృతఘటములఁ బెట్టి రక్ష సేయు మఱువది వేవు రూర్జితులు సుతు లు మేశు వరమునఁ బుట్టుదురిందు నీకు. 3_3_056 వ. అనినం దద్వచనానురూపంబు సేసి రక్షించుచున్న రెన్నెలలకు. 3_3_057 క. సుతషష్టి సహస్రకము ద్గతమై వర్ధిల్లి గగనగతిఁ బఱచి శత క్రతులోకముఁ దొట్టి మదో ద్ధతిఁ జేసె సమస్తలోక తతులకు బాధల్. 3_3_058 క. సగరసుతు లట్లు జగముల కొగి బాధలు సేయుచున్న నోడి మరుత్ప న్నగవరు లరిగిరి నాలుగు మొగములు గల వేల్పు కడకు ముని సంఘముతోన్. 3_3_059 ఆ. వారియాననుండు వారల వచ్చిన విధమెఱింగి మీకు వెఱవనేల సగరసుతులు దగ్ధులగుదురు దర్పితు లైన వారి పేర్మ యధ్రువంబు. 3_3_060 వ. అని కమలసంభవుం డానతిచ్చిన నరిగి యమరవరు లాదిగా నఖిల లోక నివాసులెల్ల సగరసుత పరిక్షయం బపేక్షించి యుండు నంత. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1443 2618 2005-10-30T23:40:25Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_3_061 సీ. అశ్వమేధంబు సేయంగ దీక్షితుఁడయ్యె సగరుండు వాని యశ్వంబు సగర తనయులచే రక్షితంబై వసుంధర యెల్లఁ గ్రుమ్మరి తోయహీనమైన జలధిలోపల నదృశ్యంబైనఁ గానక సగరున కెఱిఁగించి సగరసుతులు జనకు శాసనమునఁ జని భూతలమునందుఁ దడయక రోసి పాతాళతలము ఆ. నందు రోయఁ గడఁగి యఱువదివేవురు నొక్క మొగిన గ్రొచ్చ రుదధిలోన జలధిపంకమగ్న సత్త్వముల్ నిశితకు ద్దాలహతి విదారితములు గాఁగ. 3_3_062 వ. ఇట్లు గ్రొచ్చి గ్రొచ్చి సగరసుతులు సముద్ర పూర్వోత్తర దేశంబునం గపిలుండను మహాముని యాశ్రమ సమీపమునందుఁ దమ గుఱ్ఱంబుఁ గని సంతోసిల్లి. 3_3_063 ఆ. అశ్వమేధమునకు నర్చితంబైనయీ యశ్వరాజు నిట్టు లపహరించి మ్రుచ్చు గొఱక యీ సముద్ర దేశంబున నోట మెడఁదలేక యున్నవాఁడు. - సగరసుతులు గపిలమహాముని కోపాగ్నిచే భస్మమగుట - సం. 3-106-3 3_3_064 వ. అని పలికి కపిలుం బరిభవించిన నమ్మునివరుఁ డలిగి యనలశిఖలు దూల నతి ఘోరదృష్టిం జూచిన నప్పుడు సగర సుతు లందఱు భస్మంబైన. 3_3_065 క. వీరు లగు సగర తనయుల దారుణ దాహంబుఁ జూచి తడయక చని యం భోరుహగర్భ తనూజూఁడు నారదుఁ డంతయును సగరునకు నెఱిఁగించెన్. 3_3_066 క. దాని విని సగరుఁ డురుశో కానల దందహ్య మానుఁడయ్యును నయ్యీ శాను వచనంబు దలఁచి ధ రానాథుఁడు శోక భరపరావృత్తుండై. 3_3_067 వ. అసమంజస పుత్త్రు నంశుమంతుం దన మనుమనిం జూచి యయ్యా నీయయ్య లఱువది వేవును నొక్కటఁ గపిలకోపానల కబళిత శరీరు లయిరి భవజ్జనకుండతి క్రూరహృదయుండై పౌరబాలకుల నకారణంబ వధియించి మహానదిలో వైచుచున్న నెఱిఁగి పౌరజనాక్రోశంబు నం దనుక్రోశపరుండవై వాని విడిచితి. 3_3_068 క. కొడుకులకు వగవ మును నా కడఁగిన హయమేధమఖము గడచనమికి నేఁ గడు దుఃఖితుండ నయ్యెదఁ దడయక నీవిపుడు దీని దలఁగుము కడఁకన్. 3_3_069 వ. అనిన నంశుమంతుం డాక్షణంబ చని సగరసుత ఖాత ద్వారంబున సముద్రంబు సొచ్చి యందు సూర్యసహస్రద్యుతియై వెలుంగు చున్న కపిలమహామునికి నమస్కరించి నిజగమన ప్రయోజనం బెఱింగించినఁ గపిరుండును వానికిం గరుణించి యాజ్ఞీయంబైన యశ్వంబు నిచ్చి యిట్లనియె. 3_3_070 క. ఘనభుజ నీ కారణమునఁ జనఁ గాంతురు పుణ్యగతికి సాగరులు ముదం బున సగరునకు దొరకును నొనరఁగ సుతవంతులైన యుత్తముల గతుల్. 3_3_071 వ. మఱియు నీచేత నుపనీతం బైన యియశ్వంబున నశ్వమేధంబు సేసి సగరుండు కృతార్థుండగు నీ పౌత్రుండైన భగీరథుఁ చేత దేరం బడియెడు గంగా జలౌఘంబులం జేసి సంసిక్తులై సగరసుతులు స్వర్గగతు లగుదురు సముద్రంబు సంపూర్ణంబగు ననిన నంశుమంతుండు సంతుష్టుండై కపిల ప్రసాదంబున నశ్వంబుఁ దెచ్చి సగరున కిచ్చి కపిల వచనంబు నెఱింగించిన సగరుండును బుత్త్రశోకం బుడిగి యశ్వమేధంబు సేసి సముద్రుం దృనకు బుత్త్రుఁగాఁ గల్పించిన నది మొదలు సముద్రంబు సాగరంబు నాఁబరగె నిట్లు సగరుండు పెద్దకాలంబు రాజ్యంబు సేసి నిజరాజ్యభారం బంశుమంతు నందు సమర్పించి చనిన. 3_3_072 తే. తన పితామహు నట్టుల ధరణి యేలి యంశుమంతుండు నిజ పుత్త్రుఁడగు దిలీపు నందు రాజ్యభారముఁ బూన్చి యఖిలలోక పూజీతుండు దపోవనంబునకుఁ జనియె. 3_3_073 వ. దిలీపుండును దన పితామహులైన సాగరు లధోగతులు గాకుండ గంగావతరణంబునందు యత్నంబు సేసి యశక్తుండై. 3_3_074 చ. ప్రథితయశున్ సుతుంబడసె భారసహిష్ణు మహారథున్ భగీ రథుఁడను చక్రవర్తి నపరాజితతేజు నిజాస్వవాయదు ష్పథ వినివర్తకున్ సకరపార్థివ జైత్రు మదోద్ధతాసుహృ న్మథను సురాపగానయ సమర్థ తపోగుణ యుక్తు నుత్తమున్. 3_3_075 వ. ఆ భగీరథు నపార భూభార ధురంధరుం జేసి దిలీపుండు తపోవనంబున కరిగిన. 3_3_076 తే. కపిలు కోపాగ్నిఁ జేసి సాగరులు గ్రాఁగి రనియు గతిఁ గానకున్న వారనియు నెఱిఁగి వారలకు హిత మొనరింప వగచి గంగఁ దేరఁ గడఁగె వీరుండు భగీరథుండు. 3_3_077 వ. ఇట్లు భగీరథుండు గంగావతరణంబునందుఁ గృతనిశ్చయుండై యరిగి బహువిధాకార ధాతుమంతంబు లైన యుత్తుంగ శృంగంబులను జలభర వినమ్ర ప్రబల బలాహక వ్యూహ సంఛాదిత శ్యామాయమానంబు లైన తుహిన స్థలంబులను సిద్ధవి ద్యాధర గంధర్వ గీర్వాణ మిథున సంసేవ్యమానంబులైన నానారత్న కందరంబులను శుక పిక పారావత శుక్లాపాంగ సారంగ శతపత్ర పుత్ర ప్రియదాత్యూహ వ్యూహశబ్ధశబ్ధాయమానంబు లైన తరువన రేఖలను సింహ శరభ శార్దూల శుండాల గోలాంగూల కోలాహలాన్వితంబులైన గుహాగహ్వారంబులనుం జేసి రమణియ భయానకం బైన హిమవత్పర్వతంబున. 3_3_078 చ. సతతకృతోపవాసముల శాకఫలోదకమూల పారణ వ్రతముల దేవపూజల నపారజపంబబఁ జేసి నిష్ఠతో నతులతపంబు సేసె నమపరాగ నుర్వికిఁ దెచ్చు వేడ్కతో ధృతియుతుఁడై దిలీపకుల దీపుఁడు దివ్య సహస్ర వర్షముల్. 3_3_079 వ. ఆ భగీరథ తపంబునకు మెచ్చి గంగాదేవి ప్రత్యక్షంబై నీ యిష్టంబు సెప్పుమనినం గృతాంజలియై యిట్లనియె. 3_3_080 సీ. తపనతేజుండైన కపిలు కోపంబున గతజీవులై పుణ్యగతుల యందు నిహతులై మత్పితామహులున్న వారు నీదగు పుణ్యజనముల సగరసుతులు సిక్తులై స్వర్గానుభుక్తిఁ బ్రాపింతురు గావున దేవి యిద్దేవ పథము నందుండి వసుమతి కొందంగఁ జనుదేరవలయు నావుడు మహీవలయునకు ఆ. నేను వచ్చునపుడు నా నిరంతర జలౌ ఘంబు దాల్ప నీలకంఠుఁ డోపుఁ గాని యొరులు దాల్పఁగా నోప రయ్యుమా నాథు కరుణఁ బడయునన్నుఁ దాల్ప. 3_3_081 వ. అనిన గంగా దేవి వచనంబునఁ గైలాసంబున కరిగి భగీరథుండు భగవంతు నంతకాంతకు నీశ్వరు గుఱించి పెద్దగాలంబు దపంబు సేసిన నీశ్వరుండు వానికి సన్నిహితుండయి నీవు భూలోకంబునకు గంగావతరణంబు సేయు మేను గంగ ధరియించెద ననిన భగీరథుండు వెండియు గంగ నారాధించిన నాతనికిం గరుణించి. 3_3_082 మ. ఇలకున్ గంగ తరంగు సంగతులతో నేతెంచి నాశాంతరం బులు నాకాశముఁ గప్పుచుం దగ మహాభూత ప్రపంచంబుతోఁ జెలువై యుండఁగ దాని నీశ్వరుండు దాల్చెన్ సంగతోత్తుంగపిం గళ జూటూగ్రము నందుఁ బద్మదళ సంగాశంబుగా లీలతోన్. 3_3_083 సీ. సురముని సిద్ధఖేచరవరుల్ వచ్చి యచ్చెరువంది చూడంగ హరుశిరంబు నందుండి భువనైకవందిత సురనది ధరణీ తలంబున కరుగు దెంచి కలహంస గతియు నిర్మల ఫేనహాసంబు నా కీర్ణ మీన విలాకనములు నాలోల పవన వాచాలిత కల్లోల సిత మృదూక్తులు నెసఁగు చుండఁ తే. బ్రీతితో భగీరథుఁడను దూత చేత నీతయై మహాముని పరిపీత రిక్త మగు సరిత్పతిఁ గూడి యా సగరజులకు హితముగా దానినించె నాతత జలముల. 3_3_084 క. సాగరులకు సద్గతిగా సాగరమున కట్లు సలిల సంపూర్ణముగా భూగతమై భాగీరథి భాగీరథ కీర్తి భువన పంక్తుల నించెన్. 3_3_085 వ. అని యుట్లు గంగావతరణంబును భగీరథ మహాత్మ్యంబును రోమశుండు సెప్పిన విని ధర్మజుండనుజ సహితుండై యరిగి నందయు నపరనందయును నను మహానదుల యందుఁ గృతస్నానుండై హేమకూటంబున నుపలంబుల వలన వెలువడు దహనంబున నాహూతంబులై వచ్చు మేఘంబులను జూచి విస్మయంబంది దాని విధంబడిగిన వానికి రోమశుం డిట్లనియె ఋషభ కూటంబున ఋషభుండను ముని యతికోపనుండై యెవ్వరు పలికిన నపుడె యుగ్రానలాకారుండై యుపలంబులవలన వెలువడు మేఘంబులం బిలిచి వారల వారించు దానం జేసి తపోదాన ధర్మ శమదమరహితులైన జనుల కది దురారోహంబు దేవతలు దేవదర్శనులైన ఋషులు నమ్మునిం జూడవత్తురిందు దేవఋషులు యజ్ఞంబు సేసిన యజ్ఞభూములందుఁ గుశాకారంబు లయిన దూర్వాంకురంబులు యూపాకారంబులైన వృక్షంబులుఁ గానంబడుననిన నాపుణ్య తీర్థంబున స్నానంబుసేసి యరుగుచున్న ధర్మరాజునకు రోమశుం డిట్లనియె. 3_3_086 క. ఇది విశ్వామిత్రుని యా స్పద మిది కౌశికి యనంగఁ బరగినయది య ల్లది ఋష్యశృంగుఁ డను ముని హ్రద మనవుడు ధర్మతనయుఁ డమ్ముని కనియెన్. - రోమశుఁడు ధర్మరాజునకు ఋష్యశృంగు చరిత్రము సెప్పుట - సం. 3-110-6 3_3_087 వ. ఋష్యశృంగుండను ముని జన్మంబులు దచ్చరితంబును వినవలయు నది యెట్లది యడిగిన రోమశుం డిట్లనియెఁ దొల్లి కశ్యప పుత్త్రుండగు విభాంకుం డను మునివరుం డఖండిత బ్రహ్మచర్యంబునం దపంబు సేయుచు నొక్కనాఁ డొక్క మడువున నీళ్ళాడుచున్న యవసరంబున. 3_3_088 క. సురుచిర సురూప గణ సుం దరి యూర్వశి యను లతాంగీ తద్దర్శనగో చర యగుడు నపుడ రేత స్స్ఖలనం బమ్మునికి నయ్యెఁ గామకృతమునన్. 3_3_089 వ. అయ్యమోఘ వీర్యంబుతో మిశ్రమంబయిన జలంబు నొక్క దుప్పి పెంటి ద్రావి గర్భంబు దాల్చిన నందు ఋష్యశృంగుం డను కుమారుండు జన్మించి తండ్రినిం దదాశ్రమంబునుం గాని యొండెఱుంగక ఘోరతపంబు సేయుచన్నంత. 3_3_090 తే. బలియుఁ డంగాధిపతి రోమపాదుఁ డనఁగ ధరణిఁ బరగిన వీరుండు దనపురోహి తాపరాధకృతమున బ్రాహ్మణుల చేత విడువఁబడినఁ దన్మహి కనావృష్టి యయ్యె. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1444 2620 2005-10-31T02:27:50Z Sureshkvolam 12 3_3_091 వ. దానికి వెఱచి యాతండు బ్రాహ్మణులఁ బరమభక్తి నుపాసించి యీ యనావృష్టిదోషం బేమి కారణంబున నయ్యె దీనికిం దగిన ప్రతీకారం బెద్ది యని యడిగిన వానికిం బ్రసన్నులై బ్రాహ్మణు లిట్లనిరి. 3_3_092 క. కడు దర్పితుఁడని నిన్నున్ విడిచిరి బ్రాహ్మణులు వారు విడుచుచు నమరుల్ విడిచిరి దానన వర్షము దడసె భవద్దేశమునకు ధరణీ నాథా. 3_3_093 ఉ. శాంతుఁడు ఋష్యశృంగుఁడను సన్ముని యున్న యెడన్ ధరిత్రికిన్ సంతత వర్షణంబగు భృశంబుగ నట్టివరంబు దొల్లి వృ త్రాంతకుచే దయం బడసె నమ్ముని గావున ఋశ్యశృంగు వే దాం తసువేది రాఁబనుపు మంగమహీశ్వర్ నీదు నేర్పునన్. 3_3_094 వ. అనిన విని రోమపాదుండు దనచేసిన బ్రాహ్మణావమానంబునకుం దగిన ప్రాయశ్చిత్తంబుఁ జేసి బ్రాహ్మణ వచనంబున నపుడ బుద్ధిమంతులతో విచారించి విదగ్ధ వేశ్యాంగనలం బిలువం బంచి మీ నేర్చు విధంబుల ఋశ్యశృంగుం బ్రబోధించి యిట తోడ్కొని రండని పంచిన. 3_3_095 క. ఆ వేశ్యాజను లధికర సావహభక్ష్యమును విలసదనులోపనమా ల్యావళులుఁ గొనుచు నరిగిరి నావాశ్రమమునకు నమరనారుల లీలన్. 3_3_096 వ. అట విభాండకుండును యథాకాలం బగ్నిహోత్రంబు వేల్వం దనపుత్త్రు ఋశ్యశృంగు సమర్పించి వన్యఫలాహరణార్థంబు వనంబున కరిగిన యవసరంబున నందొక్క జరద్వేశ్య దనకూఁతు నభినవ యౌవన విలాస విభాసిని నమ్ముని పుత్త్రు పాలికిం బుచ్చిన దానిం జూచి ఋశ్యశృంగుండు సంభ్రమంబున. - ఋశ్యశృంగుఁడు వేశ్యను ముని కుమారునిఁగా భావించుట - 3_3_097 మధ్యాక్కర. ఎందుండి వచ్చితి ఋషికుమార యేనెన్నఁడు నిట్టి సుందరాకురు మునిసుతు నేఁదొల్లి చూచి యెఱుంగ నిందుండు మీవని కృష్ణమృగ చర్మ కృతకుశాసనము నందుండఁ గాఁ బనిచె ఋషియనుబుద్ధి నత్తన్విఁ బ్రీతి. 3_3_098 వ. మఱియు నర్ఘ్యపాత్యాది విధులను వన్యస్వాదు ఫలదానంబు లం దాని కతిథి పూజ సేయనున్న నది యమ్ముని వరున కిట్లనియె. 3_3_099 క. మా యాశ్రమ మిందులకున్ న్యాయవిధీ ముఁడు యోజనంబులు గల దే బోయెద నీవును విజయం చేయుము యందులకుఁ జెలిమి సేయుము నాతోన్. 3_3_100 వ. అట్లేని నీచేత సత్కారంబు గొందు ననిన ఋశ్యశృంగుం డట్లు సేయుదు నని దాని నాతిథ్య విధానంబునం బూజించి తనకు దాని యిచ్చిన దివ్యగంధ మాల్యంబులును సరస భక్ష్యపానంబులును విచిత్ర వస్త్రంబులు బరిగ్రహించిన నదియును. 3_3_101 క. మువి ముందటఎ గందుకన ర్తన మృదు గీతములయందుఁ దన కౌశల మె ల్లను జూపి విరచితాలిం గనయై మునిపతికి ముదము గావించె మదిన్. 3_3_102 వ. ఇట్లు ఋశ్యశృంగుం బ్రబోధించి వేశ్యాపుత్త్రి యరిగిన దాని పోయిన వలను సూచుచు ఋశ్యశృంగుం డగ్నిహోత్రంబు వేల్వ మఱచి విపరీత బుద్ధియై యున్న నంత నడవినుండి వల్యఫలంబులు గొనివచ్చి విభండకుండు గొడుకుంజూచి యిట్లేల చింతాపరుండవై యగ్నిహోత్రంబు వేల్వక కాలాతిక్రమంబు సేసితనినఁ దండ్రికి ఋశ్యశృంగుం డిట్లనియె. 3_3_103 సీ. కాంచనపర్ణుండు గడురూపవంతుండు గమ్మని జడలతో ఘనము లగుచు ననయంబు వట్రులగు రెండు పిండంబు లురమున విలసిల్లుచుండ నఱుత వెలుఁగుచు జపమాల వ్రేలంగ నున్నవ నడుమును వడఁకంగ నడచునపుడు కలహంస కూజిత కలనాద మెసఁగ నా పాలికి నేఁ డొక్క బ్రహ్మచారి ఆ. వచ్చి పోయె వాని వదనంబు వలన వె ల్వడు సుగంధి మధుర భాషితంబు పొలుచు వినఁగ సమదపుంస్కోకిలాలాప చారు వగుచు హృదయ సమ్మదముగ. 3_3_104 క. ఆ ఋషి కుమారు కట్టిన చీరలు నతి మృదులములు విచిత్రమును మనో హారము వాని బృహత్కటి భారమునం దొక్క కనక పట్టము వెలుఁగున్. 3_3_105 క. పవన సమీరత మధుసం భవ వివిధ ప్రసవ సౌరభముఁ బోలి ముని ప్రవరుని తనువునయం దు ద్భవమై రమ్యమయి సౌరభము విలసిల్లున్. 3_3_106 మఱియు నక్కుమారుం డొక్క యెఱ్ఱని ఫలంబు దనదక్షిణ పాశి తలంబున నందంద చఱచుచు నది నేలంబడి యెగయం బోయున వలనికి వ్రాలుచు వాతావధూతం బైన బాల వృక్షంబునుం బోలె నొప్పుచున్న నమ్మునిపుత్త్రునందు నా హృదయము దద్దయుం దగిలినయది. 3_3_107 ఉ. నన్నునుఁ గౌఁగిలించుకొని నా వదనంబునకున్ నిజాస్య మా సన్నముఁ జేసి యొక్క మృదుశబ్దము సేసె మనోహరంబుగా నెన్నఁడు నట్టిశబ్దము మునీశ్వర మున్ విని యే నెఱుంగ న య్యిన్నువ బ్రహ్మచారి ముఖ మంబురుహంబు సమంబు సూడఁగన్. 3_3_108 వ. నా యిచ్చిన వన్యస్వాదు ఫలంబు లాదరించి యారగింప కమ్ముని కుమారుం డమృతోపమానంబులైన ఫలంబులు నతి మధురంబు లైన పానీయంబులు నాకు నిచ్చిన నుపయోగించితి. 3_3_109 క. తనచేతి పుష్పములఁ జ ల్లిన నంతటఁ జెదరి యవి యళిప్రకరనిషే పన మొప్ప నున్న యవి యి వ్వనకుసుమము లట్లు గావు వరగంధంబుల్. 3_3_110 వ. నాకు నమ్మునిపుత్త్రు నాశ్రమంబునందు వానితో నొక్కటఁ దపంబు సేయుచుండ నిష్టంబనినఁ గొడుకు పలుకులు విని విభాండకుండు విస్మితుండై తపస్వుల తపంబులకు విఘ్నంబులు సేయ ననేక రూపులయి రాక్షసులు వనంబునం గ్రుమ్మరు చుండుదురు తజ్జనదత్తంబు లయిన పానీయంబు ల పేయంబు లతి సుగంధులయిన కుసుమంబులు మునులకు వర్జనీయంబు లని కొడుకుం బ్రబోధించి యెప్పటియట్ల వల్య ఫలంబులు దేర నరిగిన. 3_3_111 క. చనుదెంచి తరుణి మునినం దనుచిత్తంబునకు వైకృతము జేసె విలా సినుల సహాలాప సహా సన సహయానములు బంధసమములు గావే. 3_3_112 వ. ఇట్లు ఋశ్యశృంగుండు విలాసినీ మోహితుండయి తండ్రి కెఱింగింపక సుచరిత్రంబయిన తనయాశ్రమంబు విడిచి మనుష్యయోగంబునం దగిలి యక్కోమలి పిఱుందన చని యంగదేశంబు సొచ్చి యందు రోమపాదునాదేశంబున రాజాశ్రయం బను వనంబున నుండునంత. 3_3_113 మత్తకోకిలము. అమ్మునీశు నివాసశక్తిఁ దదంగదేశమునందు మే ఘమ్ములెల్ల వలంకులం గడుఁ గ్రమ్మి సర్వజన ప్రమో దమ్ముగాఁ బ్రభవద్బృహజ్జల ధార లొప్పఁగ వృష్టిఁ జే సె మ్మహా నదులున్ మహాసరసీవరంబులు నిండఁగన్. 3_3_114 వ. ఇట్లు ఋశ్యశృంగు నాగతంబున నంగ విషయంబున నవగ్రహదోషంబు నిస్తంబైన సంతసిల్లి రోమపాదుండు తనకూఁతు శాంత యనుదాని నత్యంత కాంతిమతి నమ్మునివరునకు వివాహంబు సేసి. 3_3_115 క. అనుభోగయోగ్యములుగా ధనరాసులు భూషణములు దాసీనివహం బును గాంచనమయ శయ్యా సనములు మునికిచ్చె హృదయ సంతోషముగాన్. - విభాండకుఁడు ఋశ్యశృంగుని వెదకుచు వచ్చుట - సం. 3-113-11 3_3_116 వ. మఱియు గోసహస్రంబు లనేకంబు లిచ్చి గోకులసంకులంబుగా ఘోషంబులు దేశంబునెల్ల నిలిపి నిత్యసత్కారంబుల ఋశ్యశృంగునకుఁ బ్రియంబు సేయుచుండె నంతనట విభాండకుండు దనయాశ్రమంబునఁ గొడుకుం గానక యెల్లదేశంబులు రోయుచు నంగదేశంబునకు వచ్చి గోగణ సంకీర్ణంబైన యొక్క ఘోషంబునందు గోపసత్కృతుండై యొక్కదివసంబు వసియించి యిది యెవరిఘోషం బని గోపాలకుల నడిగిన వార లిట్లనిరి. 3_3_117 క. యతినాథ వినవె యిది నీ సుతుఘోషం బిదియకాదు చూడ ననేకా యతఘోషంబులు గల వు న్నత గూణునకు ఋశ్యశృందునకు నిద్ధరణిన్. 3_3_118 వ. అనిన విని విభాండకుండు సంతసిల్లి ఋశ్యశృంగు తొఱ్ఱుపట్ల విశ్రమించుచు రోమపాదు పురంబునకు వచ్చి యందు శాంతా సహితుండై ఋశ్యశృంగుం జూచి సంతుష్ట హృదయుండై తన గొడుకుం గోడలిం దోడ్కొని నిజాశ్రమంబున కరిగె నందు వసిష్ఠున కరుంధతియు నగస్త్యునకు లోపాముద్రయు ముద్గలునకు నాలాయిని యైన యింద్రసేనయం బోలెఁ దనకుఁ బరమభక్తి యుక్తయై శాంత పరిచర్య సేయుచుండ ఋష్యశృంగుండు సుఖంబుండె నని చెప్పిన నా కౌశిక హ్రదంబున నందఱు నభిషిక్తులై యేనుఱు మహానదుల సమాగమస్థానం బయిన గంగా సాగర సంగమంబుఁ జూచుచు సముద్ర తీరంబునం జని కళింగ దేశంబున వైతరణి యను మహానదిం గని రంత రోమశుండు ధర్మరాజున కిట్లనియె. 3_3_119 క. ముని దేవరులు యజ్ఞము లొనరించిరి తొల్లి దీని యుత్తరతీరం బున నిది పూణ్యాస్పదమై తనరును యజ్ఞావభృథ శత స్నానములన్. 3_3_120 వ. మఱియు సకల యజ్ఞంబుల యందును బ్రశస్తంబయిన పశుభాగంబు పశుపతికి దేవతలును ఋషులును నిందుఁ గల్పించి రీ తీర్థంబాడిన వారు దేవయాన గతులగుదు రనినం గృష్ణా సహితుండై ధర్మతనయుండు దమ్ములుందానును వైతరణీ స్నానంబు సేసి రోమశుం జూచి మునీంద్రా నాకు భవత్ప్రసాదంబున నఖిల లోకంబులుం గాననయ్యె వైఖానసుల వేదాధ్యయన శబ్దంబులు విననయ్యె ననిన విస్మితుండై రోమశుండు వైఖానసనివాసం బిందులకు ముప్పదివేల యోజనంబులు గలదు వారల యధ్యయన శబ్దంబులు వింటివి గావున నీవు దివ్యుండవంచు నరిగి యనవరత ఫలాలంకృతంబైన యొక్క వనంబు గని యిందుఁ దొల్లి స్వాయంభువుం డైన విశ్వ కర్మ యజ్ఞంబు సేసి. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1445 2622 2005-10-31T06:02:42Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_3_121 క. దక్షుఁడయి యజ్ఞదక్షిణ దక్షిణ భూభాగమెల్లఁ దా నిచ్చె నశే షక్షితిధరవనములతో నక్షయమతిఁ గశ్యపునకు నార్త్విజమునన్. 3_3_122 వ. దాని కలిగి భూదేని గశ్యపునకుం బట్టీక రసాతలంబునకుం బోయినఁ దత్ప్రసాదార్థియై కశ్యపు డుగ్రతపంబు సేసినం బ్రసన్నయై భూదేవి నీరిలోనుండి వెలువడి వేదిరూపంబునం గశ్యపునకు నిజరూపంబు సూపె నవ్వేది యిదిసమ్ము దీనినెక్కినవారు వీర్యవంతు లగుదు రీ మంత్రంబున దీని నెక్కుండు పెఱనాఁ డిది దావీక సముద్రంబు సొచ్చనని యగ్నిర్మిత్రోయోని యనునివి యాదిగాఁ గల మంత్రంబు లుపదేశించిన. 3_3_123 క. అనుజులుఁ దానును ముని శా సనమున నవ్వేది యెక్కి సమధిక వీర్యం బున నొప్పె బ్రాహ్మణుల దీవన లెసఁగఁగ ధర్మసుతుఁజు వాసవలీలన్. 3_3_124 క. ధరణీసురవు మునిగణ పరివృతులై యరిగి కనిరి పాండవులు వియ చ్చర నిర్జర సేవిత సుం దర కందర మగు మహేంద్ర ధరణీ ధరమున్. 3_3_125 వ. అందుల మహాతపోధనులకు నమస్కార సత్కారంబుల మనఃప్రియంబుసేసి ధర్మరా జిట్లనియె. 3_3_126 తే. పరమ మునులార యిగ్గిరిఁ బరశురాము శుభ చరిత్రుని మీరెప్డు సూతు రట్టె యమ్మహాభాగు మీ చూచునవసరంబు నందు మాకును జూడంగ నమరునొక్కొ. 3_3_127 వ. ఆనిన నమ్మునిసంఘంబులోన రామానుచరుం డయిన యకృత వ్రణుండను ముని ధర్మరాజున కిట్లనియె. 3_3_128 తే. ధర్మతనయ మీరాక ముందఱ యెఱుంగు జామదగ్న్యుండు నిర్మలజ్ఞాన దృష్టి ననఘ యెల్లి చతుర్దశి నమ్మహాత్ముఁ జూతు రిమ్మును లీవును జూడు మిచట. 3_3_129 వ. అనిన ధర్మతనయుండు మహేంద్రంబున నా రాత్రి వసియించి యకృతవ్రణు నిట్లని యడిగె. 3_3_130 క. భువన జన స్తుతుఁడగు భా ర్గవు చరితము వినఁగ నాకుఁ గడుఁ గౌతుక గౌ రవమైనది దాని ముని ప్రవర యెఱింగింపు కర్ణ పథ రమ్యముగన్. - అకృతవ్రణుఁడు ధర్మరాజునకుఁ బరశురాముని మహిమ సెప్పుట - సం. 3-115-9 3_3_131 వ. అని యడిగిన ధర్మరాజునకు నకృతవ్రణు డిట్లని చెప్పెఁ దొల్లి కన్యాకుబ్జంబున గాధియను రాజు కూఁతు సత్యవతి యను దాని భృగుపుత్త్రుండగు ఋచీకుం డను మహాముని వివాహార్థియై గాధి నడిగిన నమ్ముని వరునకు వాఁ డిట్లనియె. 3_3_132 సీ. ఒక్క కర్ణంబు నీలోత్చలశ్యామమై తనువెల్ల శశిహంసధవళమైన యిట్టి గుఱ్ఱములు వేయిక్కన్య కుంకు వి ట్లీనోపుదైని మునీంద్ర దీని నమరంగఁ బెండిలియగు మిది మా కులధర్మంబు నావుడుఁ దరుణిఁ బెండ్లి యగువేడ్క భర్గవుఁ డప్పుడ వరుణేంద్రుపాలికిఁ జని వానిఁ బడసి తెచ్చె ఆ. నవని నాథ గంగయందుఁ గన్యాకుబ్జ పురవరంబు నందుఁ బుట్టె నట్టి హయసహస్ర మమలమై నాఁటఁగోలెను నశ్వతీర్థమనఁగ నయ్యె నదియు. 3_3_133 వ. ఋచీకుండును గాధికి నిచ్ఛాసమంబులైన హయంబుల నిచ్చి వానికూఁతు సత్యవతిం బాణిగ్రహణవిధిం బరిగ్రహించి సుఖంబున్నఁ గన్యాకుబ్జంబునకు భృగుండు వచ్చి వారలచేతం బూజితుండై కొడుకునుం గోడలిం జూచి సంతసిల్లి యొక్కనాఁడు కోడలి కిట్లనియె. 3_3_134 క. లలితాంగి యేను నీ గుణ ముల కతి హృష్టుండ నైతి ముద మొనరఁగ ని మ్ముల నిచ్చెద వేడుము నీ వలచువరం బనిన సత్యవతి యిట్లనియెన్. 3_3_135 వ. దేవా నా ప్రసాదంబున నాకొక్క కొడుకును మజ్జనని కొక్క కొడుకు మదయింప వలయునని మ్రొక్కినం గరుణించి భృగుండు నీ కోరినయట్ల యగు శుచిస్నాతయలి నీవు మేడి మ్రానిం గౌఁగిలింపుము నీ జనని నశ్వత్థంబుఁ గౌఁగిలింపు మనిన నయ్యిద్దఱుఁ దదాలింగన విపర్యాసంబు సేసిన నెఱింగి భృగుండు గోడలి కిట్లనియె. 3_3_136 ఉ. పుత్త్రుడు నీకు బ్రహ్మకుల పూజ్యుఁజు పుట్టియు వాఁజు దారుణ క్షత్త్ర చరిత్రుఁడై పరగు గర్వమునన్ మఱి నీ సవిత్రికిన్ క్షత్త్రియుఁ డుద్భవిల్లి యు నఘక్షయ కారణుఁడున్ మహా తపః పాత్త్రుఁడునై ధృతింత బడయు బ్రాహ్మణ భావము భూరితేజమున్. 3_3_137 వ. అనిన సత్యవతి గృతాంజలియై క్షత్రియభారంబు దనపుత్త్రునకుం గాక పౌత్రున కగునట్లుగా శ్వశురువలన వరంబు వడసి కతిపచ కాలంబునకు గర్భిణియై. 3_3_138 క. ఆదిముని చరితుఁ బడసె బ్ర సాదసమన్వితు సుపుత్త్రు జమదగ్నిఁ జతు ర్వేదంబులయందు ధను ర్వేదమునందును నతి ప్రవీణు మహాత్మున్. 3_3_139 వ. జమదగ్ని ప్రసేన జితుం డను రాజ కూఁతు రేణుక యనుదాని వివాహంబయు దానియందు రమణ్వ త్సుషేణ వసు విశ్వావసు రాము లను వారి నైదుగురు గొడుకులం బడసి వనంబున నుగ్రతపంబు సేయుచు నొక్కనాఁడు వన్యఫలంబులు దేరంగొడుకులు వోయిన రేణుక వారిపిఱుందన పోయి యొక్క సరోవరంబునందు సభార్యుండయి జలక్రీడ లాడుచున్న వాని మార్తికావతపతి యగు చిత్రరథుం డను రాజుం జూచి కామమోహితయై వ్యభిచరించిన దాని దుశ్చరితం బెఱింగి జమదగ్ని కోపోన్మాద పరవశుండై. 3_3_140 క. తనయుల నలువురఁ గ్రమమున బనిచెన్ జమదగ్ని దనదు భార్య వధింపన్ జననీ ఘాతము పాతక మని వారలు పలుకకుండి రవ్యవసితులై. 3_3_141 క. కడు నలిగి యమ్మునీంద్రుఁడు గొడుకులకును శాపమిచ్చె ఘోరాటవిలో జడమతి మృగపక్షులయ ట్లుడుకు యజ్ఞానవృత్తి నుండుం డనుచున్. 3_3_142 వ. మఱియు నిశిత పరశుహస్తు రాము జూచి దీని వధియింపు మని జమదగ్ని పంచిన వాఁడు గురువచనంబునం దల్లిం దత్క్షణంబున వధియించిన. 3_3_143 క. శమిత నిజ క్రోధుండై జమదగ్ని తనూజు సాహసమునకుఁ దనవా క్యము లంఘింపమికిఁ బ్రస న్న మనస్కుండై తనూజునకు నిట్లనియెన్. 3_3_144 వ. నా వచనంబున నతి దుష్కరంబైన కార్యంబు సేసితి నీకిష్టంబైన వాని నెల్లను వేఁడు మిచ్చెద ననిన రాముండు సంతుష్ట హృదయుండై మదీయ జనని జీవించి యుండను దద్వధదోష నిష్కృతియు సహోదరులు శాప విముక్తులయి యెప్పటియట్ల యుండను సమరంబుల నాక ప్రతిహత శక్తియు దీర్ఘాయువుంగాఁ బ్రసాదింపుడని తండ్రివలనం దనయభిమతంబులు వడసి యుండునంతఁ గొండొక కాలంబున. 3_3_145 చ. అమిత బలుండు హైహయుఁ డహర్పతి తేజుఁ డజేయబాహు వి క్రముఁడు సహస్రబాహుఁ డనఁగా విదితుం డగువాఁడు తద్వనాం తమున మృగవ్యఖిన్నుఁడయి తా జమదగ్ని మహామునీంద్రు నా శ్రమమున కేఁగుదెంచె బహుసైన్యముతో నధిక శ్రమార్తుఁడై. 3_3_146 వ. అందు మునివరు చేతం బూజితుండయ్యును వాఁడు దనరాజ్య మదంబున మెచ్చక యయ్యాశ్రమ వాసుల కవమానంబు సేసి యందుల వృక్షంబులెల్ల విఱిచి జమదగ్ని హోమధేనువును దరుణ వత్సంబుతోఁ గట్టికొని పోయిన నప్పుడవ్వనంబున నుండి సమిత్కుశ ఫలంబులు గొని వచ్చిన రామునకు జమదగ్ని యిట్లనియె. 3_3_147 క. వినవయ్య కార్తవీర్యుఁడు మన ధేనువుఁ బట్టుకొని సమర్థుండయి పె ల్చన పోయె నేమి సేయుద మనవుడు రాముండు విని మహా క్రోధమునన్. 3_3_148 క. గురువచన బోధితుండై సరభస గతి వాని పిఱుఁదఁ జని తద్బలమున్ శరవృష్టిముంచి చంపె న పరిమిత లయకాల మేఘ పటలమ పోలెన్. 3_3_149 వ. మఱియును. - పరశురాముఁడు కార్తవీర్యునిఁ జంపుట - సం. 3-116-24 3_3_150 చ. బలిమి నశేషలోక పరిభావి మహాద్భుత శౌర్యసంపదం బొలుచు సహస్రబాహకరముల్ గునిశాతిని శాత బాణధా రల నతివీరుఁడై తునిమి రాముఁ డరాతులకున్ భయంబుగాఁ గలహములోన వాని నతి గర్వితుఁజంపె బరాక్రమోన్నతిన్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1446 2624 2005-11-01T23:59:42Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_3_151 అంతం గార్తవీర్యుని పుత్త్రులు బద్ధవైరులై రామరహితం బయిన జమదగ్న్యాశ్రమంబునకు వచ్చి యందు. 3_3_152 మ. మునులం దిట్టుచుఁ బుష్పవృక్షతతు లుమ్మాలించుచుం గ్రూరులై యనవద్యున్ జమదగ్నిఁ బట్టి బలిమిన్ హారామ హారామ యం చును నాక్రోశము సేయుచుండఁగ మునుల్ శోకింప ధర్మాత్ము న మ్మునిముఖ్యున్ వధియించి రాగ్రహమహామోహాంధులై హైహయుల్. 3_3_153 చ. వఱలఁగ రాముఁడంత ననవద్యుఁడు వచ్చి బహుప్రలాలియై యఱచుచున్న తల్లిని గృతాంత వశస్థితుఁడైన తండ్రి ను క్కఱఁగని తీవ్రశోక పరిఘాత హతుండయి తత్ప్రకార మం దెఱిఁగి ముహూర్తమేనియు సహింపఁగ నోపక కోపదీప్తుడై. 3_3_154 చ. అనఘ ని వీతరాగుఁ గరుణాత్ముఁ బ్రశాంతుని దాంతు నిమ్మహా మునివరుఁ జూచిచూచి యధముల్ వధియించిరి దీనఁ జేసి దు ర్జనులగుచున్న క్షత్త్రియులఁ జంపుదు నంచుఁ బ్రతిజ్ఞ సేసె భూ వినుతుఁడు జామదగ్న్యుఁడతి వీరుఁడు లోక భయంకరాకృతిన్. 3_3_155 వ. ఇట్లు కృతప్రతిజ్ఞుండై క్షత్త్రియుల నెల్ల వధియించి దిగ్ధంతి దంతార్గశాఘాట మహీచక్రంబు సాధించి విధివిహిత విధానాధ్వరుండై కశ్యపునకు నార్తిజ్య దక్షిణగా నఖిల భూవలయంబు నిచ్చి నిస్సంగుండై మహేంద్ర పర్వతంబునం దపోనిత్యుండై యున్న వాఁడని పరశురాము చరితంబు సెప్పిన విని ధర్మజుండును బ్రాహ్మణ సహితుండై మునిగణోపదేశంబునం జతుర్దశినాఁడు పరశురాము జూచి పరమ భక్తిం బూజించి తత్ప్రతి పూజితుండై దక్షిణదిక్కునకుం జని. 3_3_156 క. భూవినుతంబై త్రిభువన పావనమై త్య్రంబక ప్రభవమైన జలౌ ఘావళిఁ బవిత్ర మగు గో దావరిఁ బుణ్యనదిం గనియె దక్షిణగంగన్. 3_3_157 శా. గోదేవక్షితి దేవభక్తి పరుఁడై గోదావరీ స్నాతుఁడై గోదానంబులు హేమదానములుఁ బెక్కుల్ రత్నదానంబులన్ భూదేవోత్తమ పూజ సేయుచు జగత్పూజ్యుఁడు ధర్మాత్మజుం డాదిత్యాభుఁ డనేక తీర్థ శతసేవాసక్త పుణ్యాత్ముఁడై. 3_3_158 వ. ద్రవిళదేశంబున నగస్త్య తీర్థం బాడి యందుఁ దొల్లి యర్జును చేసిన గోసహస్ర దానాది వివిధ దానంబులు విని వానిం బ్రశంసించుచుం జని శూర్పారకంబును తీర్థంబునం బర్వతోత్సేధం బయిన పరశురాము వేదింగని సముద్ర తీరంబునకుం జని ప్రభా తీర్థంబునం బండ్రెండు దినంబులు పవనాంబు భక్షుండై పంచాగ్ని మధ్యంబున ధర్మజుండు దపంబు సేసిన. 3_3_159 ఆ. దాని నెఱిఁగి రామదామోదరులు వృష్టి వరులతోడఁ బ్రీతి నరుగుదెంచి కనిరి సకలతీర్థగమన పరిక్లేశ కృశులఁ బాండుసుతుల విశదయశుల. 3_3_160 క. చీరాజినధారుల నవి కారతపో యుతులఁ జూచి కడుదుఃఖితులై వారజదళాక్షి ద్రౌపది నూరార్చి రుదారహితమృదూక్తుల నొప్పన్. 3_3_161 వ. వారికి ధర్మతనయుండు దమ వనవాస తీర్థ గమనాయాసంబును నర్జును దివ్యాస్త్రలాభంబును నింద్రునొద్ద నాతనియునికియుం జెప్పిన విని రాముండు గృష్ణాదులైన వృష్ణి వరుల కిట్లనియె. 3_3_162 సీ. మతిహీనుఁడై తన సుతుని పల్కులు విని ధృతరాష్ట్రుఁ డీ పాండుసుతులఁ బాప భీరుల నవగత ధారుణీ రాజ్యులఁ జేసి యుగ్రారణ్య వాస గతులఁ గావించె నిది ధర్మువే విచార విహీనుఁడయ్యె భీష్మాదులు నెయ్యమున ని వారింపగా దీని నేరర దృఢ సత్యరతులకు దేవ నిర్మతుల కహిత ఆ. మాచరించుచున్న నీచ దుర్యోధనా దులకు వర్ధనమును నలఘులైన పాండునందనులకు దండితారుల కప వర్ధనము నిట్లుసేయఁ జననె విధికి. 3_3_163 క. ధరణీతలంబు నిర్ధా ర్తరాష్ట్రముగఁ జేసి యనఘ ధర్మైకధురం ధరు ధర్మతనూజు వసుం ధర కధిపతి జేయకుండఁ దగనే మనకున్. 3_3_164 వ. అనిన బలదేవునకు సాత్యకి యిట్లనియె. 3_3_165 చ. అనుపమ శౌర్యవంతుల రనంత బలాఢ్యుల రీవు నీజనా ర్ధనుఁడును సాంబసారణులు దర్పకవీరుఁడు మండఁ బాండునం దనులు సుయోధనాదు లకృతంబున నిట్లు లనాధులట్ల యి వ్వనమున నుండగాఁ దగునె వన్యఫలాశన హీన వృత్తితోన్. 3_3_166 తరలము. అహితచిత్తవిదారణ క్రియలందుఁ బ్రౌఢములై జగ త్కుహర మంతయు మ్రెయుచుండఁగ ఘోరయాదవసైన్య స న్నహన దుదుభి నాదముల్ గగనంబు దిక్కులు నిండ దు స్సహము లయ్యెడు ధార్తరాష్ట్రుల సైన్య వీర భటాలికిన్. 3_3_167 మ. ఘనమై నీపృథుబాహులాంగల ముఖాఘాతంబుతోడన్ జనా ర్దన శార్జచ్యుత సాయకావలియుఁ గందర్పేషుజాలంబు నీ యనిరుద్ధో గ్రశిలీముఖాలియు మదీయాస్జ్త్రౌఘమున్ ధార్తరా ష్ట్రనికాయోత్తమ కాయ ఖండన పటిష్టం బయ్యెడుం బోరిలోన్. 3_3_168 వ. కేకయ సృంజయ పాంచాల వృష్ణి భోజాంధక వీరులుం గృష్ణానుమతులయి యుద్ధంబున ధృతరాష్ట్రుపుత్త్రులను భీష్మద్రోణకర్ణాదులను వధియింతురు ధర్మరాజు దమ్ములుం దానును సమయాబ్దంబును సలిపి రాజ్యాభిషిక్తుండగు నంతకు నతిరథు నభిమన్యు నఖిల రాజ్యరక్షకుం జేసి యుండుద మనిన సాత్యకి పలుకుల కనుకూలుం డయి వాసుదేవుండు ధర్మరాజున కిట్లనియె. 3_3_169 ఉ. ఈతనిపల్కినట్ల ధరణీశ్వర నీరిపులన్ మహాబలో పేతులఁ బోరఁ జంపుదు రభేద్యులు వీరలు మీకు భూతధా త్రీతలరాజ్య మెల్ల నగుఁ దెల్లము నావుడు ధర్మనందనుం డాతత కీర్తి యిట్లనియె నమ్మురవైరికి సీర పాణికిన్. 3_3_170 ఉ. మీదయ మాకుఁ గల్గఁగ నమిత్రుల నోర్చుట యేమి పెద్ద ధ ర్మోదయనిత్య బుద్ధునలు నుత్తమకీర్తుల నొప్పు ద్రోణభీ ష్మాతుల సన్నిధానమున నమ్మెయిఁ బల్కినవల్కు దప్పఁగాఁ గాదని ధర్మనందనుఁడు గ్రుమ్మఱిచెన్ యదువీర కోపముల్. 3_3_171 వ. యాదవులు పాండవుల వీడ్కొని పోయి రిట పాండవులు సోమమిశ్రిత తోయమైన పయోష్ణియందుఁ గృతస్నానులయియున్న నందు ధర్మరాజునకు రోమశుం డిట్లనియె. 3_3_172 వ. మనుజేంద్ర దీనితీరం బున నృగుఁ డను రాజు యజ్ఞములఁ జేసిన నం దనిమిషవతి తృప్తుండై దనుజుల నోర్చెనటె ఘోరతర శస్త్రములన్. 3_3_173 వ. మఱియు నిందతొల్లి యా ధూర్తరయసుం డైన గయుండు హిరణ్మయంబులయున చషాలస్థాలీ యూపచమసపాత్రీస్రుక్స్రువంబులును దేవస్థాపితంబులయిన యూపంబులు నొప్ప నే డశ్వమేధంబులు సేసి యసంఖ్యాతంబు లయిన ధలంబుల ఋత్విజులను సదస్యులనుం బూజించి సువర్ణమయ గోదానంబు లనేకంబులు బ్రాహ్మణుల కిచ్చి యక్షంయంబు లయిన యింద్రలోక సుఖంబులం బడసెఁ బయోష్టియందుఁ గృతస్నానులైన వారు దేవసాయజ్యంబుఁ బడయుదు రని చెప్పుచుం జని నర్మదా స్నానంబుఁ జేసి వైడూర్య పర్వతంబుఁ గని రోమశుండు ధర్మరాజున కిట్లనియె నిది త్రేతాద్వాపర సంధి యి సరోవరతీరంబు శర్యాతి యజ్ఞ ప్రదేశంబు మఱియు నిందు భృగు పుత్త్రుండయిన చ్యవనుండు శర్యాతియను రాజు కూఁతు సుకన్యయను దాని వివాహంబయి వాని యజ్ఞంబున నింద్రు నాదరింపక యాశ్వినుల సోమపీథులంజేసె ననిన నది యెట్లన యడిగిన ధర్మరాజునకు సౌకన్యాఖ్యానంబు సవిస్తరంబుగా రోమశుం డిట్లని చెప్పె. - రోమశుఁడు ధర్మరాజునకు సౌకన్యాఖ్యానంబు సెప్పుట - సం. 3-122-1 3_3_174 క. ఇక్కొలని సమీపంబునఁ బెక్కగు వేలేండ్లు తపము భృగు సుతుఁడు గరం బక్కజముగ నొనరించెను వెక్కసనియమమున నితవీరాసనుఁడై. 3_3_175 క. అమ్ముని దేహము వల్మీ కమ్మునఁ గప్పంగఁ బడి నిటవల్లీగు ల్మమ్ములుపైఁ బ్రాఁకిన నన యమ్మును నేర్పడకయుండె నవ్వన భూమిన్. 3_3_176 వ. అంతం బెద్దగాలంబునకు శర్యాతి యను రాజు దన చతుస్సహస్ర దేవీ నివహంబతోడఁ దత్సరోవరంబున విహరింప నరిగిన నాతని కూఁతురు సుకన్య యనునది యిష్ట సఖులతోఁ గ్రుమ్మరుచున్న నవ్వల్మీకంబునందు. 3_3_177 క. విద్యుల్లతాంగి భార్గవు నుద్యన్న యనములు మెఱచుచున్నను విలస త్ఖద్యోత ద్యుతులొకొ యని సద్యస్సంజాత బుద్ధి సంభ్రమ యగుచున్. 3_3_178 వ. అప్పుడప్పుట్ట గ్రొప్పించిన నలిగి నిమీలిత నయనుండై చ్యవనుండు శర్యాతి సైన్యంబుల కెల్ల మూత్రపురీష నిరోధంబుఁ జేసిన నది దన సైన్యాపరాధంబున నయ్యెఁ గా వగచి వాఁ డెల్లవారి నడిగి తత్కారణం బెఱుంగ నేరక చింతాపరుండై యున్నఁ దండ్రి కడకు వచ్చి సుకన్య యిట్లనియె. 3_3_179 తే. మిన్నమిడుఁగుఱు లట్టులై మెఱసి రెండు మెఱుగు లొక పుట్టలో నున్న నెఱుఁగ కేను బుట్ట గ్రొప్పించి యా రెంటి పొడవుఁ గాన కుడిగి వచ్చితి విస్మయపడి మనమున. 3_3_180 వ. ఈ సైన్య నిరోధంబున కిది నిమిత్తంబగునో యనిన శర్యాతి యప్పు డా పుట్ట యొద్దకు వచ్చి యందుఁ దపః క్లేశంబునఁ గృతత్వగస్థీ భూత శరీరు నతివృద్ధు భార్గవుం గని నమస్కరించి యిట్లనియె. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1447 2626 2005-11-02T03:45:47Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_3_211 ఆ. కోరి యొక్క కొడుకుఁ గొడుకుఁగా నేనెట్లు నమ్మియుండ నేర్తు నాకు సతులు శతము గలిగియుండ సంతాన మల్పమై యునికి మీకుఁ జూడ నుచిత మగునె. 3_3_212 వ. అనిన వానికి ఋత్విజు లిట్లనిరి. 3_3_213 తే. ధరణినాథ నీ భార్యాశతంబునందుఁ బరక నుర్వురు పుత్త్రులఁ బడయ నీకు నభిమతంబేనిఁ దగుఁ దగదనక నీవు కడఁగి మాచేయఁ బంచిన క్రతువు సేయు. 3_3_214 వ. ఈ జంతుం బశువుగా వధించి తద్వపాహవ్యంబుల హవ్యవహునిం దనిపిన దాన నీ నూర్వురు భార్యలకు నుర్వురు కొడుకులు పుట్టుదు రం దగ్రజుండైన జంతుండు సౌవర్ణ లక్షణ లక్షిత సవ్యపార్శ్వుండై యుదయించు నని చెప్పి ఋత్విజుల చేత సోమకుండు ననుజ్ఞాతుండై. 3_3_215 క. తనయుఁ బశువఱిచి తద్వనఁ గొనివేల్చినఁ జూచి యార్తకురరీనాదం బున నేడ్చిరి కడు నడలుగఁ దనుమధ్యలు నుర్వురును సుత స్నేహమునన్. 3_3_216 క. ఇమ్ముగఁ దద్ధూమాఘ్రా ణమ్మున గర్భములు దాల్చి నాతులు నవమా సమ్ములు నిండుగఁ గనిరి ము దమ్మున జంతు ప్రముశ సుత ప్రకరమ్మున్. 3_3_217 వ. అందు జంతునకు నందఱు నెప్పటియట్ల తల్లులు సమస్నేహలై యుండు బుత్త్రులు నూర్వురుం బెరిఁగి సమర్థులై యున్నఁ బెద్ద కాలంబునకు ఋత్విజుండు పరలోకగతుండై ఘోర నరకానలంబున నెరియుచునుండె నంత సోమకుండును దేహత్యాగంబు సేసి యమరలోకంబున కరుగువాఁడు ముందట నరకానల పచ్యమానుం డయ్యెడు ఋత్విజుం జూచి యిట్లేల తీవ్ర దుఃఖోపహతుండ వైతి వని యడిగిన వాఁ డిట్లనియె. 3_3_218 ఆ. అవనినాథ నీకు నార్త్విజ్య మొనరించి చూవె యిట్టి నరక పావకమునఁ బడినవాఁడ నీకు బహుపుణ్య లోకముల్ గలవు నన్నుఁ గావవలయుఁ గరుణ. 3_3_219 వ. అనిన సోమకుండు ధర్మరాజు పాలికిం జని తచ్ఛాసనంబునం బుణ్యలోకంబులకుం బోవుచుండి యిట్లనియె. 3_3_220 క. నా కారణమున ఋత్విజుఁ డేకాంతము నరక గతికి నేఁగెను వానిం దోకొని పోయెద నని శుభ లోకంబున కరిగెఁ ద్రిదశలోక స్తుతుఁడై.. 3_3_221 వ. ఇట్లు యజ్ఞపుత్త్రుం డైన సోమకుండు దన తపోయజ్ఞ ఫలంబున ఋత్విజు నరక విముక్తుం జేసి పుణ్యలోకగతుం డయ్యె నిందుఁ దొల్లి ప్రజాపతి సహస్ర వార్షికంబైన యిష్టాకృతంబను సత్రయాగంబుఁ జేసె నాభాగుండైన యంబరీషు డిందు యజ్ఞంబులం జేసి పరమ సిద్ధికిం జనియె నిది నహుషు యజ్ఞదేశం బిందు దశపద్మసంఖ్యధనంబుల నాతండు సదస్యులం బూజించె నిది సార్వభౌమ యజ్ఞస్థానం బిది యయాతి యజ్ఞాయతనంబు వాని సవనంబున కింద్రుండు వచ్చె నిదోహామహ్రదం బిది నరనారాయణాశ్రమం బిది ప్లక్షావతరణం బను యమునాతీర్థం బిందు దేవతలును ఋషులును సారస్వత యాగంబుఁ జేసి రిది దేవర్షియైన సంవర్తుచేత రక్షితం బిందు భరతుం డనేక యాగంబులు సేసి సర్వలోకంబులుం జూచె నీవు నిందుఁ గృతస్నానుండవై సర్వలోకంబులు జూడు మనిన ననుజ సహితుండై ధర్మతనయుం డత్తీర్థంబున స్నానంబుఁ జేసి రోమశున కిట్లనియె. 3_3_222 శా. దేవర్షి ద్యుచరాహి లోకములు నాదిత్యాశ్వినీ లోకముల్ దేవాధీశ్వరుఁ జూచితిన్ మఱియు నద్దేవేంద్రునొద్దన్ సగాం డీవోద్దామ మహాభూజార్గళుఁ గిరీటిన్ సవ్యసాచిన్ జయ శ్శ్రీవిభ్రాజితుఁ బార్థు జూచితి జగత్సేవ్యా మునీంద్రోత్తమా. 3_3_223 వ. అనిన రోమశుండు వెండియు ధర్మరాజున కిట్లనియె. 3_3_224 క. ఇది దక్షుమఖస్థానం బిదియు సరస్వతి యనంగ నిలఁ బరగు మహా నది యిందుఁ ద్రితశతతితోఁ ద్రిదశజ్యేష్ఠుండి సేసెఁ దివిరి సుఖంబుల్. 3_3_225 వ. ఇది పంచ యెజన ప్రమాణం బైన ప్రజాపతి యజ్ఞవేది యిందు దేహత్యాగంబు జేసి మర్త్యల మర్త్యత్వంబుం బొందుదురు తొల్లి సరస్వతి నిషధ దేశంబున భూమి సొచ్చి యిచ్చమసోద్భేదంబునందుఁ గానంబడియె నిది సింధుతీర్థం బిందు లోపాముద్ర నగస్త్యుండు ప్రతిగ్రహించె. 3_3_226 తే. ఇదియు విష్ణు పదంబు దా నిది విపాశ యిదియుఁ గాశ్మీర మండలం బిది వితన్త మిదియు మానస ద్వార మిం దిందువంశ పరశురాముండు మును హంసపథముఁ జేసె. - శిబి యను రాజర్షి చరిత్రంబు రోమశుఁడు ధర్మరాజునకుఁ జెప్పుట - సం. 3-13-15 3_3_227 వ. ఇక్కొలనం జైత్రమాసంబునందు మహామునులచేత బూజితుండై యుమాసహితుం డీశ్వరుండు వారికి బ్రత్యక్షం బగుటయు నరుంధతీ సహితుండై వశిష్టుం డిందుల వసియించె నిది భృగుతుంగం బను పర్వతం బిందు నుశీనరపతి శిబి యనువాఁడు దొల్లి యజ్ఞంబు సేయుచున్న నింద్రాగ్నులు వాని మహాగుణంబు లెఱుంగ వేఁడి యింద్రుండు శ్యేనంబైన నగ్ని కపోతంబై శ్యేనభయంబునఁ బఱతెంచి శిబి మఱువు సొచ్చిన దాని నెగిచికొని వచ్చి శ్యేనంబు శిబి కిట్లనియె. 3_3_228 ఆ. నిన్ను సత్యధర్మనిర్మలుఁ గా విందు నట్టినీకుఁ బాడియయ్య యిప్పు డతిబుభుక్షితుండనై యున్న నాకు నా హార విఘ్న మిట్టు లాచరింప. 3_3_229 వ. సర్వభుతంబులు నాహారంబున జీవించి వర్ధిల్లు నిది నాకు భక్ష్యంబు గాని నాఁడు బుభక్షావేదనం జేసి ప్రాణవియోగం బగు నట్లయిన నా పుత్త్రులు భార్యయు జీవింప నేర రొక్కకపోతంబు రక్షించి పెక్కు జీవులకు హింస సేయుట ధర్మ విరోధంబు. 3_3_230 క. ధర్మజ్ఞులైన పురుషులు ధర్మువునకు బాధసేయు ధర్మువు నైనన్ ధర్మముగా మదిఁ దలఁపరు ధర్మువు సర్వంబునకు హితంబుగ వలయున్. 3_3_231 వ. ఇక్కపోతంబు నాకు వేదవిహితంబైన యాహారంబు శ్యేనాః కపోతాన్ ఖాదయన్తి యను వేద వచనంబు గలదు గావున దీని నా కాహారంబుగా నిమ్మనిన దానికి శిబి యిట్లనియె. 3_3_232 తే. ప్రాణభయమున వచ్చి యిప్పక్షి నన్ను నాశ్రయించె నాశ్రితు నెట్టి యధముఁడయిన విడువఁ డనినను నేనెట్లు విడుతు దీని నాశ్రిత త్యాగమిది ధర్మువగునె చెపుమ. 3_3_233 వ. నీవు పక్షివయ్యును ధర్మ మెఱింగినట్లు పలికితి శరణాగత పరిత్యాగంబు కంటె మిక్కిలి యధర్మం బొం డెద్ది నీయాఁగని దీనన కాని యొంట నుపశమింపదే నీయత్నం బాహారార్థం బేని యిప్పు డివ్వనంబున మృగ మహిష వరాహ ఖగ మాంసంబులు దీనికంటె మిక్కిలిగాఁ బెట్టెద నిక్కపోతంబు వలన యాగ్రహం బుడుగుము దీని నే నెట్లును విడువ ననిన శ్యేనం బిట్లనియె. 3_3_234 ఆ. నాకు విహిత భక్షణం బిది యిప్పక్షిఁ బూని కావ నీకు బుద్ధియేని యవనినాధ దీనియంత నీ మాంసంబు దూఁచి నాకుఁ బెట్టు తొలఁగ కిపుడ. 3_3_235 చ. అనిన ననుగ్రహించితి మహావిహగోత్తమ యంచు సంతసం బున శిబి తత్క్షణంబ యసిపుత్రిక నాత్మ శరీర కర్తనం బనఘుఁడు సేసిచేసి తన యంగమునం గల మాంస మెల్లఁ బె ట్టినను గపోత భాగము కడిందిగ డిందుచు నుండె నత్తులన్. 3_3_236 క. దానికి నచ్చెరువడి ధర ణీనాథుఁడు తనువునందు నెత్తురు దొరుఁగం దాన తులయెక్కె నంతన్ వాని గుణోన్నతికి మెచ్చి వాసవదహనులా. 3_3_237 వ. శ్యేన కపోత రూపంబులు విడిచి నిజ రూపంబుల జూపి నీ ధైర్యశౌర్యాది గుణంబు లనన్యసాధారణంబులు గావున నీ కీర్తి నిత్యంబై శబ్దబ్రహ్మంబు గలయంత కాలంబును వర్తిల్లుచు నుండెడుమని శిబికి వరంబిచ్చి యింద్రాగ్నులు చని రిది యమ్మహా పురుషు పుణ్యస్థానంబు మఱియు ననవరత ఫలవృక్షంబులు గలయది యౌద్దాలకియైన శ్వేత కేతు తపోవనం బిందు సరస్వతి మనుష్య స్త్రీ రూప ధారిణియై శ్వేత కేతుని సేవించె మాతుల భాగినేయులైన యష్టావక్ర శ్వేతకేతు లింద యుగ్రతపంబుఁ జేసి రనిన నం దష్టావక్రు మహాత్మ్యంబు విన వలతు నని యడిగిన యుధిష్ఠిరునకు రోమశుం డిట్లనియెఁ దొల్లి యేకపాదుండను మునివరుండు తనవిద్యా విభవంబున సుజాత యనుదాని వివాహంబై వనంబున ఘోరతపంబు చేయుచు ననవరతంబును శిష్యుల వేదంబులు చదివించుచున్నఁ బెద్దకాలంబునకు సుజాత గర్భిణియైనఁ దద్గర్భంబున నున్న యర్భకుండొక్కనాఁడు తండ్రి కిట్లనియె. - రోమశుఁడు ధర్మరాజునకు నష్టావక్రు చరితంబు చెప్పుట - సం. 3-132-8 3_3_238 క. ఎడఁబడక యహోరాత్రులు వడిఁగొని చదివింప నిట్లు వలయునె శిష్యుల్ గడు నిద్రలేమి నెంతయు జడమతులై చదువు దప్పఁ జదువుచు నుండన్. 3_3_239 వ. అని యుపాలంభించి పలికిన నలిగి యేకపాదుండు నీవధ్యయంబునకు వక్రంబుగాఁ బలికితివి గావున నెనిమిది వంకలు గల శరీరంబుతో జన్మింపుమని కొడుకునకు శాపంబిచ్చిన. 3_3_240 ఆ. అగ్నికల్పుఁడై మహాత్ముఁడు కడుపునఁ బెరుఁగుచుండె నంత సరసిజాక్షి ప్రసవకాలమైనఁ బది కొక్క నాఁడిట్టు లనియెఁ బ్రసవ భారమునకు వెఱచి. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1448 2630 2005-11-02T05:30:15Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_3_241 క. ధరణిఁగడుఁ బేదవారును బురిటికి ఘృతతైలధాన్యములఁ జెచ్చెర ముం దర సంగ్రహింతు రవి మన కరయగ నతిదుర్లభంబు లర్థములేమిన్. 3_3_242 వ. ఏమిసేయుదు నెవ్విధంబున నీ ప్రసవ క్లేశంబు వలనఁ బాయుదుననిన ఏకపాదుండు ధనార్థియయి జనకరాజుపాలికిఁ జని వాని యజ్ఞంబునందు వరుణపుత్త్రుంజైన వందితో వివాదంబన సేసి యోటువడి జలమగ్నుండై యున్న నిట సుజాత ప్లసూతియై యష్టావక్రుం గనియెఁ దత్కాలంబున సుద్దాలకు భార్య శ్వేతుకేతుం గనియె నిట్లు మాతులభాగినేయు నిద్దళు సవయస్కులై పెరిఁగి పండ్రెండేండ్లొక్కట సుద్దలకుతోఁ జదివి యధ్యయన శూరలై రందు. 3_3_243 తే. తండ్రియనుచు సుద్దాలకుఁ దనకు గరము ప్రీతితో శ్వేతకేతుని భ్రాత యనుచు ననఘచరితుఁ డష్టావక్రుఁ డనుదినంబు నొండెఱుంగక సుఖలీల నుండు నంత. 3_3_244 వ. ఒక్కనాఁ డూద్దాలకు కురునెక్కియున్న యష్టావక్రుం జూచి శ్వేతకేతుండు సహింపక నీవేల మాయయ్య కురు వెక్కియుండె. దీవు మీ యయ్య కురు వెక్కుమని చేయిపట్టి యీడ్చిన నేడ్చుచుం దల్లికడకుం జని యష్టావక్రుం డిట్లనియె. 3_3_245 క. మాయయ్య యెవ్వ రెక్కజఁ బోయిర సెప్పుమని తెల్లముగ నడిగి తన శ్శ్రీయుతుఁడు దండ్రికడకుం బోయెం దన మామ నెయ్యమునఁ దోడ్కొనుచున్. 3_3_246 వ. ఇట్లష్టావక్రుండు దానును శ్వేతకేతుండును జనక రాజు యజ్ఞంబునకుం జని యందు దౌవారిక నివారితలై ముకాంధబధిరపంగు స్త్రీబ్రాహ్మణ సుప్రవేశంబుగచున్న యీరాజద్వారంబున మమ్ము విద్వాంసుల బ్రాహ్మణుల నేల వారించెద రనిన దౌవారికుం డిట్లనియె. 3_3_247 క. అలఘులగు వృద్ధవిద్వాం సులకు మహా యాజ్ఞికులకుఁ జొర నర్హంబై విలసిల్లు యజ్ఞసభ సొర వలవదు చనుఁ డీరు చిఱుత వారల రనిన్. 3_3_248 క. అలయక యేండ్లు గడుం బె క్కులు జీవించుట నరగలుగుటయుం దగువృ ద్ధుల లక్షణమే జ్ఞానము గలఁడేనిన్ బాలుఁ డయినఁ గడువృద్ధు మహిన్. 3_3_249 వ. కృతాధ్యయన శీలుండై యాచారపరుండైన వాఁడు బాలుండయ్యును సర్వజన సంభావనీయుం డగు బాలురని మమ్ము నవమానింప వలవ దేము జనక రాజ సదనంబున దర్పితులైన వేదవాదులతో వాదంబుసేయ సమకట్టి వచ్చినవార మనిన దౌవారికుండు వారి నప్పుడు రాజానుమతుండై లబ్ధప్రవేశుం జేసె నంత. 3_3_250 సీ. జనకు భూపాలుని సంప్రశ్నముల కెల్ల నేర్పడ నుత్తరం బిచ్చి వాని సభయందు భూసురసంఘ మధ్యంబున వరుణ పుత్త్రుండైన వందితోడ వాదంబు చేసి గర్వంబున నాతని నొడిచి తద్విజితులై యువధి నున్న ధరణీసురులఁ దన తండ్రితో నిగ్రహవిముక్తులఁ జేసి సన్ముని కుమారుఁ తే. డధికతేజుఁ డష్టావక్రుఁ డఖిల లోక పూజితుండైన జనకుచేఁ బుజలంది యేకపాదుఁ దోడ్కొని పేర్మి నేఁగుదెంచె బుధనుతుండు నిజాశ్రమంబునకు నొప్ప. 3_3_251 వ. అని చెప్పుచు నరిగి యిది సమంగ యను పుణ్యనది యిందు భరతుండు రాజ్యాభిషిక్తుఁడయ్యెఁ దొల్లి యింద్రుండు లక్ష్మీప్రాప్తుండై దీని జలోప స్పర్శనంబున బాపవిముక్తుండయ్యె నిది మైనాకకుక్షి యిం దదితి పుత్త్రార్థినియై తపంబు సేసె నిది ఋషిదైవతంబైన కనఖలనగం బిది గంగానది యిందు సనత్కుమారుండు సిద్ధింబొందె నిది యుష్ణగంగ యిందుఁ గృతస్నానులైనం గృతార్థు లగుదు రిది రైభ్యాశ్రమం బిది భరద్వాజాశ్రమం బిందు భరద్వాజసుతుండు యవక్రీతుండు తపోవిద్యా గర్వంబున నపగత జీవుండయ్యె ననిన నది యెట్లని ధర్మతనయుం డడిగిన రోమశుం డిట్లనియె. - రోమశుఁడు ధర్మరాజునకు యవక్రీతు చరిత్రంబు చెప్పుట - సం. 3-135-12 3_3_252 క. అలఘులు రైభ్యభరద్వా జులు దమలో సుహృతులై విశుద్ధతపో ని శ్చనితమతు లివ్వనంబున నొలసి తపంబొప్పఁ జేయుచుండిరి నెమ్మిన్. 3_3_253 వ. అందు రైభ్యుండు కృతాధ్యయన శూరులైన యర్ధావసువరావసులను తన యిద్దఱు పుత్త్రులతో విద్వత్పూజితుండై యున్న వానిం జూచి సహింపనోపక భరద్వాజ సుతుఁడు యవక్రీతుండు తపోబలంబున నఖిలవేద శాస్త్రాగమంబులు వడయుదు నని సమిద్ధంబైన యగ్నియందు సంధార్యంబు సంధిచుచు నగ్రతపంబు సేయుచున్న దాని సహింపనోపక యింద్రుండు వానియొద్దకు వచ్చి నీవేమి యుద్దేశించి యుగ్రతపంబుఁ జేసెదవనిన శక్రునకు యవక్రీతుం డిట్లనియె. 3_3_254 ఆ. చదువకయును నాకు సర్వ వేదంబులు సర్వ శాస్త్రములును సంభవిల్ల వలయునని తలంచి వదలక నిష్ఠతో నుగ్రతపముఁ జేయుచున్న వాఁడ. 3_3_255 వ. అనిన వానికింద్రుం డిట్లనియె. 3_3_256 క. గురుముఖమునఁ బడయక దు ష్కర తపమునఁ జేసి వడయఁగాఁ బడు విద్యల్ పరమార్థము మదమును మ త్సరమును గావించు నెట్టి సాధుల కైనన్. 3_3_257 వ. ఇది విద్యాపార్జనంబున కుపాయంబు గాదని వారించి వాసవుఁ డరిగిన నుడుగక యవక్రీతుం డెప్పటియట్ల తపంబుఁ జేయుచున్నఁ దదీయ తపస్తప్తమానసుండై వృద్థశ్రవుండు వృద్ధ విప్రరూపంబు ధరియించి యశక్తుండై శోషించిన శరీరంబుతోడ సికతాముష్టి పరంపర నపార గంభీరగంగా ప్రవాహమునందు సేతు బంధంబు చేయుచున్న నవ్విప్రుం జూచి యవక్రీతుంజు నగుచు నిట్లనియె. 3_3_258 క. శతవర్ష వృద్ధుఁ డవు నీ వతికృశుఁడ వశక్యమైన యర్థమునం దా స్థత యేల సేసి కడు దు ర్మతివై తిం కెన్నఁడిది సమాప్తిం బొందున్. 3_3_259 వ. అనిన నింద్రుండు వానిం జూచి యేను నీయట్ల యఘటమానం బైన యర్థంబునందు యత్నంబుఁ జేసెద నని నిజరూపంబుఁ జూపి యిట్లు నిరర్థక ప్రయాసం బేల చేసె దుడుగు మనిన నే నెట్లు నుడుగ నా యభిమతంబు సఫలంబు సేయవలయు నన యవక్రీతుండు శక్రువలనం దన యభిమతంబు వడసి తత్ప్రకారంబుఁ దండ్రికిం జెప్పిన విని భరద్వాజుఁడు కొడుకు గర్వంబు సహింపక దేవగీతలైన గాధల యర్థంబు వానికి నిట్లని చెప్పె. 3_3_260 సీ. బాలధీ యనుముని ప్రవరుండు పుత్త్రశోకాపన్నుఁడై ఘోరమగు తపంబుఁ జేసి వేల్పుల దయఁ జిరజీవిగాఁ బుత్త్రుఁ బడసె మేధావి నాఁబరగు వాని వాఁడు నాయుష్య గర్వమున మునీంద్రుల నెవ్వరి మెచ్చక యేఁగి యొక్క ధనుషాక్షుఁ డను తపోధను నొద్ద గర్వించి పలికిన నలిగి తపస్వి వాని ఆ. నంతకాంతికమున కరుగంగఁ జేసె గ ర్వంబు చెట్ట యెట్టివారినైనఁ గ్రాఁచుఁ దత్క్షణంబు గర్వంబు గర్వంబు నొడిచి యున్నవాఁడ యుత్తముండు.. 3_3_261 వ. కావున నీవు గర్వంబు విడిచి యకోపనుండవై పరమశాంతులైన రైభ్యు కొడుకులతోడ నిర్మత్సరుం వయి యుండుమనిన నట్లు సేయుదు నాకు రైభ్యుండు భవత్సమానుండ యని యవక్రీతుండు తన విద్యా విభవంబ ముని సభల విస్తరించుచు నొక్కనాఁడు రైభ్యాశ్రమంబునకుం జని యందు. 3_3_262 ఉ. కోమలకీరషట్చరణ కోకిలనాద మనోహరంబు ను ద్దామ వసంత పుష్ప భరిత క్షితిజ ప్రకరంబు నైనయా రామమునందుఁ జుచె మునిరాజకుమారుఁడు రైభ్యుకోడలిం దామరసాక్షిఁ గృష్ణయనుదానిఁ బరావసు భార్యఁ బ్రీతితోన్. 3_3_263 ఆ. దానిఁ జూచి మదన తప్తుఁడై తనయభి ప్రాయ మెఱుఁగఁ జెప్పెఁ బంకజాక్షి కదియు శాపభీతి నప్పటికొడఁబడి నట్లు పలికి పెలుచ నరుగుదెంచి. 3_3_264 క. తమ మామకుఁ దద్వృత్తాం తమునంతను దెలియఁ జెప్పి తరుణి విలోలా క్షములందు బాష్ప సలిలో ద్గమముగఁ దల వాంచియుండెఁ గడుఁ గోపమునన్. 3_3_265 వ. రైభ్యుండు నయ్యవక్రీతున కలిగి నిజకోపనలశిఖాయమానైక జటావలంబనకరుండై హుతాశమనందు వేల్చి యయ్యగ్న కుండంబునందు. 3_3_266 క. లలితాంగిఁ బడసెఁ దనకో డలి రూపముకంటెఁ గడు బెడంగగు రూపో జ్జ్వలకాంతి గలుగుదానిం బొలఁతుక నొక్కర్తు నతితపో వీర్యమునన్. 3_3_267 వ. మఱియు నొక్కజట యవలంబించి వేల్చిన నందు వికృతదంష్ట్రా కరాళంబైన ముఖంబుతో శూలహస్తుండైన యొక్క రాక్షసుండు పుట్టె నయ్యిద్దఱు ముకుళిత హస్తులై మాకం బనియేమి యని యడిగిన నవినీతుండైన యవక్రీతు వధియింపుం డని పంచిన. 3_3_268 క. ఆ తరుణి మున్ను చని మద నాతరుఁడై వికృత చిత్తుఁడై యున్న యవ క్రీతు కరకమండలువుం బ్రీతిఁ బ్రబోధించి కొనియె బెడఁగుగ నంతన్. 3_3_269 క. అపహృత కమండలుండై యపవిత్రుండగుటఁ జేసి యధికతపో వీ ర్య పరిక్షయ మగుడును నా తపస్విసుతు రాక్షసుండు దడయక తాఁకెన్. 3_3_270 వ. వానికి వెఱచి వఱచి యవక్రీతుండు మహానదులు గొలంగులు సొచ్చిన నవి శుష్కంబులైనఁ దన జనకు నగ్ని హోత్రంబు జొచ్చు నంత. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1449 2632 2005-11-02T08:49:00Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_3_271 ఆ. మునికుమారు నెగిచికొని వచ్చి నిశితశూ లాయుధమునఁ బొడిచి యాసురమున రక్కసుండు చంపి యక్కాంతయును దాను నరిగె రైభ్యు కడకు నక్షణంబ. 3_3_272 వ. రైభ్యుండును వానికి భార్యగాఁ గృత్తి నిచ్చె నంత నిట భరద్వాజూండు వనంబునుండి వచ్చి తనకెప్పుడుం బ్రత్యుత్థానంబుఁ జేయునగ్ను లప్పు డడంగియున్న నచ్చెరువడి గృహపాలకుం డైన శూద్రువలన నంత వృత్తాంతం బెఱింగి నిహంతుం డైన పుత్త్రుం జూచి దుఃఖితుండై. 3_3_273 ఆ. రైభ్యుఁ డధిక కోపరతుఁ డంటి నమ్ముని యాశ్రమంబు దెసకు నరుగ వలన దంటి వినఁగ నొల్లవైతి నా పలుకులు గర్వితునకు బుద్ధిగాననగునె. 3_3_274 వ. అని ప్రలాపించుచు భరద్వాజుండు వాని దహించి పుత్త్రశోకదహనంబు సహింప నోపక తద్దహనంబున దేహత్యాగంబుఁ జేసె నంత బృహద్ద్యుమ్నుం డను రాజు సత్రయాగంబుఁ జేయుచుండి రైభ్యపుత్త్రుల నర్థావసు పరావసులం దనకు ఋత్విజులంగా వరియించిన నయ్యిరువురుఁ దండ్రిసే ననుజ్ఞాతులై వాని యజ్ఞంబు నడుపుచుండి యొక్కనాఁడు పరావసుండు నిజాశ్రమంబునకు వచ్చువాఁడు వేగుఁబోక చీకఁటి నడవిలో నేకతంబ తనకు నెదురుగా వచ్చు రైభ్యు నెఱుంగక మృగంబగా వగచి నిజ ప్రాణ భయంబున వధియించి పదంపడి యెఱింగి పరమ దుఃఖితుండై ప్రేత కార్యంబులు దీర్చి బృహద్ద్యుమ్ను సత్రంబునకు వచ్చి తన చేసిన పితృఘాతం బగ్రజునకుం జెప్పి యిట్లనియె. 3_3_275 తే. నీవు దీని నొక్కరుఁడవు నిర్వహింప నోప వేనొక్కరుండ నయ్యును గడంగి నడప నోపుదుఁ గావున నాతదర్థ మాచరింపుము బ్రహ్మహత్యా వ్రతంబు. 3_3_276 వ. అనిన నర్థావసుం డట్లు సేయుదు నని బ్రహ్మ హత్యా వ్రతంబులు సలుపుచుండెఁ బరావసుండును నొక్కరుండ సత్రయాగంబు జరుపుచుండె నంత నర్థావసుండు బ్రహ్మ హత్యా ప్రాయశ్చిత్తంబులఁ జేసి యా సత్రయాగంబునకు వచ్చిన వానిం జూచి పరావసుండు బృహద్ద్యమ్నున కిట్లనియె. 3_3_277 క. ఇమ్ముని నీయజ్ఞాయత నమ్ముఁ బ్రవేశింపఁ దగఁడు నరనాయక యు గ్రమ్ముగ సలిపెడు శుభ కా ర్యమ్ములకుం బాసి బ్రహ్మ హత్యా వ్రతముల్. 3_3_278 వ. అనవుడు బృహద్ద్యమ్నప్రేరితు లయిన జనుల చేత నుత్సార్యమాణుండయి యర్థావసుం డనియెఁ బరావసుండుగాని యేను బ్రహ్మఘాతకుండఁ గాను వానికై వ్రతంబు సలిపి తత్పాతక విముక్తుఁ జేసితి నని చెప్పిన యర్థావసు యథార్థకథనంబునకు మెచ్చి యగ్నపురోగములైన దేవతలు వాని కిట్లనిరి. - దేవత లర్ధావసునకు మెచ్చి కోరిన వరంబు లెల్ల నిచ్చుట - సం. 3-139-18 3_3_279 తే. తమ్ము చేసిన దురితముల్ తలఁగఁ బూని ధర్మబుద్ధివై వ్రతములు పేర్మిఁ జలిపి తనఘ నీకు నభీష్టంబులైన వరము లడుగు మిచ్చెద మీ మెచ్చు గడవ నగునె. 3_3_280 వ. అనినఁ దనతండ్రియు భరద్వాజుండును యవక్రీతుండు నెప్పటియట్ల జీవించి యుండను నిజ జనకుండు పరావసుచేత నిహతుండగుట నిస్తరింపను వలయునని ప్రార్థించి దేవతల వరంబున నర్థావసుండు రైభ్య భరద్వాజ యవక్రీతుల సంజీవితులం జేసిన నద్దేవతలకు యవక్రీతుం డిట్లనియె. 3_3_281 తే. ఏను బహువేద శాస్త్రమ్ములెఱిఁగి వ్రతము లెల్లఁ జేయుచు రైభ్యుచే నిట్లు హతుఁడ నైతి నాకంటె రైభ్యున కధిక శక్తి యైన తెఱఁ గెట్టు లనిన నిట్లనిరి సురలు. 3_3_282 క. గురుశుశ్రూష యొనర్చుచుఁ బరమక్లేశమునఁ జేసి వడసివిద్యల్ స్ఫురియించుఁగాక గురుముఖ విరహితముగఁ బడసినవియు వెలయునె యెందున్. 3_3_283 వ. నీవు గురుముఖంబునం బడయక యొండు విధంబునం బడయుటం జేసి నీ యధ్యయన శ్రుతంబులు నిర్వీర్యంబు లయ్యె గురుసంతోష కరుండై రైభ్యుండు బ్రహ్మజ్ఞానం బుపార్జించెం గావున నాతం డిట్టిశక్తి వడసెనని దేవతలు దివంబున కరిగి రిది యవక్రీతు నివాసం బిందు వసియించినవారు దురిత విముక్తు లగుదు రిది కాలశైలం బిది సప్తవిధం బైనగంగ యిది మనుష్యుల కగోచరం బిందయుండి సమాధి శౌచపరులై చూడుం డిది మందరనగం బిందు నానాప్రహరణపాణులై యష్టాశీతిసహస్ర గంధర్వులు కిన్నర కింపురుష సుపర్వులు సురేంద్రునిఁ గొలిచి బోయెద రిందుల కాఱు నూఱుయోజనంబులు గలదు కైలాస పర్వతం బిందుఁ గుబేరుం డుండు నని రోమశుండు సెప్పినం బాండవులు కృతసమాధిశీలురై వానినెల్లం జూచిరంత నంతకసుతుండు భీమున కిట్లనియె. 3_3_284 సీ. దుర్గమం బైన యీ దుర్గమార్గంబున నడవంగ నేర మున్నత రథముల నింద్రసేనాదుల నీ ధౌమ్యవిప్రుల ద్రుపదతనూజను దోడికొనుచు సహదేవుఁడును నీవు చట్టనఁ గ్రమ్మఱుఁ డేనును నకులుండును నేఁగి రోమ శాదేశమునఁ జేసి యఖిలతీర్థంబులు నాడి వచ్చెదము మా యరుగుదెంచు ఆ. నంత కెంతయును బ్రయత్నంబుతోఁ గృష్ణ గాచియుండుఁ డనిన ఘనుఁడు భీముఁ డనియె నిట్టి రాక్షసాకీర్ణ వనములో నిన్నుఁ బాయనగునె నిమిష మేని. 3_3_285 చ. అనఘచరిత్రు నర్జును మహాభుజు నొక్కనిఁ బాసి వంతఁ బొం దిన యెడ నిట్టిచోట సహదేవుఁడు నేనును గృష్ణయున్ జగ జ్జననుత నిన్నుఁ బాసిన నసహ్యతరం బగు తీవ్రతాప వే దన యగు నీకు మాకు నుచితంబె పరస్పరభేద మెన్నఁడున్. 3_3_286 క. కడు డస్సి నడవనోపని యెడ నీ కమలాయతాక్షి నీకవలను నే దడయక నఱకట నిడికొని కడఁకం గొనివత్తు విషమగహనాంతములన్. 3_3_287 వ. ఈ రథంబులతోఁ బోవ నిమ్ముగాదేని వీని నింద్రసేనాదుల నెందేని బెట్టి పోదమనిన రోమశుం డిట్లనియె. 3_3_288 క. అతుల తపోవీర్యబలో న్నతి పోదము గంధమాదవంబునకు సమా గతు నందుఁ గాంతు మర్జును నతివీరు నుదారు సురగణార్చితుఁ బార్థున్. 3_3_289 వ. అనిన నందఱు సంతసిల్లి యరుగువారు ముందర ననేక సహాయ రథసనాతంబై యపారకిరాత బలసంకులం బైన దానిఁ బుళిందాధిపతియైన సుబాహు పురంబుఁ గని యందు వానిచేతం బూజితులై తమ రథసూత హయనివహంబుల నింద్రసేనాది భృత్యులను సుబాహునొద్దం బెట్టి పాదాచారులై పాంచాలిని బ్రాహ్మణులను రక్షించికొని గంధమాదవంబున కభిముఖులై యరిగి రంత ధర్మతనయుండు భీమున కిట్లనియె. 3_3_290 సీ. అలిగి వజ్రాయుధునైనను బోరిలో నోర్వంగనోపు నత్యుగ్రవీరు జపమునఁ బవనుఁ దేజంబున నాదిత్యుఁ బోలినవాని నంభోజనేత్రు నాయతబహుఁ గృతాస్త్రు సింహ స్కంధు సర్వధనుర్ధరాచార్యు విజయు నిత్యక్షమాన్వితు నీ తమ్ము నర్జును శుభగుణసుందరుఁ జూచునంత ఆ. కధికతాపతప్తమైనది నా చిత్త మొనర నతనితోడ నొక్కటునికి యెన్నఁడొక్కొ మనకు నిందఱకగు నాతఁ డేల మసలెనొక్కొ యిన్నియేండ్లు. 3_3_291 మ. అనుచుం బార్థవిలోకనంబు మదిలో నర్థింపఁగా ధర్మజుం డనవద్యుల్ గడువేడ్కతో నరిగి తా రప్పాండవుల్ గంధమా దనశైలేంద్రముఁ గాంచి రున్నత బృహద్ధాతుస్థలీ సంహతిన్ ఘన సంధ్యాగమ శంక సన్మునులకుం గావించు దానిన్ మహిన్. 3_3_292 క. నానావర్ణ శిలావిహ గానేక మృగాభిరామ మై భూనారీ నానాభరణ విభూషిత పీనోన్నత కుచముఁ బోలె వెలిఁగెడు దానిన్. - పాండవులు గంధమాదన పర్వతంబునకుం బోవుట - సం. 3-143-1 3_3_293 క. లలితాచ్ఛ స్ఫటిక శిలా తలములపైఁ బాఱువిమలతర నిర్ఝరిణీ జలపూరములను తారో ల్లలదురుహారాని నుజ్జ్వలం బగుదానిన్. 3_3_294 ఉ. వారలు గంధమాదవ మవార్యబలాఢ్యులు సొచ్చచో మహా మారుత మప్డు వీచె నహిమద్యుతిమార్గము దిఙ్ముఖంబు లన్ భూరుహపత్ర మిశ్ర మయి భూరిపరాగము గప్పఁగా ధరి త్రీరుహ శాఖలున్ విఱిగి త్రెళ్ళఁగ గుల్మలతాలి సాల్పడన్. 3_3_295 చ. కడు వడి గాడ్పుచే విఱుగఁగాఁ బడి త్రెళ్లు మహీపుహాళి చ ప్పుడు విని యందఱుం జెదరి భూమిపయిన్ గగనం బుదగ్రతం బడియెనొ శైలశృంగములు భగ్నము లయ్యెనొ యంచు ధూళి నె క్కడఁ జననేర కొండొరులఁ గానక యుండిరి సంచలాత్ములై. 3_3_296 వ. ఇట్లు మహారేణుపటలం బంధకారంబునుం బోలె నీరంధ్రంబై కప్పినఁ బతితతరువిటపలతా గల్మంబులు కరతలంబులం బాయం ద్రోచుచు విశాల దృఢతరుమూలంబు లాశ్రయించి యగ్నహోత్రంబులతో ధౌమ్య ధర్మజ సహదేవు లొక్కచోట నుద్యద్గదాకార్ముకుం డైన భీమసేనుండును ద్రౌపదియు నొక్కచోట రోమశుండును నకులుండును బ్రాహ్మణులు నొక్కచోటనుగా నందఱు వేఱువేఱ యుండి రంత. 3_3_297 చ. కురిసెఁ బ్రచండవృష్టి ఘనఘోషము లెల్ల కెలంకులన్ భయం కరములుగాఁ గరాళకరకాతతు లొప్పఁ దటిల్ల తాళి వి స్ఫురితముగాఁ బ్రపూర్ణ జలపూరము లన్గిరి కుంజభూరిని ర్ఝరోతటినీతటీనికటసాల చయంబు విమూలితంబుగన్. 3_3_298 వ. అట్లు గాడ్పుతోడివాన పెద్దయుం బ్రొద్దు కురిసి యుడిగిన నందఱు నొక్కచోటికి వచ్చి యెప్పటియట్ల యరుగునెడ నతివిషమ శిలాసంకట పథంబున నడవనేరక ద్రౌపది తొడరి పడి మూర్ఛితయైనం బవనతనయుం డక్కోమలి నెత్తికొని యజినాస్తరణంబు పయిం బెట్టి కదళీదళంబుల వీచుచున్నం గవలు దాని పల్లవతామ్రపాదతలంబు లాయుధాభ్యాసవశం రట్టియవసరంబున ద్రౌపదిం జూజి దుఃఖితుం డయి ధర్మతనయుం డిట్లనియె. 3_3_299 ఆక్కర. అరుణసరోరుహ దళ మృదువు లైన యీతన్వి రమ్య చరణతలంబులు గొడిగరాలపైఁ జనుచున్కిఁ జేసి పరుసంబు లై కడు నెఱ్ఱనైనవి పద్మాజతాక్షి పరగ నాకారణంబునను నీ దుఃఖభారంబు దాల్చె. 3_3_300 సీ. సముచితంబగు మృదుశయన తలంబున శయనించు నిత్తన్వి సదనులాంగి పరుసంపుఱాలపైఁ బడి తీవ్రవేదనఁ బొందినయది మహాపురుషులైన పాండవులకుఁ బ్రియభర్యయై నా పుత్త్రి సుఖముండునని మది సోమకుండు పాయక సంతోష పడియుండుఁ గాకున్నె యని విలాపించు నయ్యమతనూజ ఆ. నుచిత పచర రచన నూరార్చి రప్పుడు ధౌమ్యుఁదొట్టి సకల ధరణి సురులు మూర్ఛదేఱె నంత ముదిత ద్రౌపది శీత మందపవన సేవ్యమాన యగుచు. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1450 2634 2005-11-02T23:21:20Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_3_301 వ. దాని నాశ్వాసించి ధర్మరాజు భీమున కిట్లనియె. 3_3_302 క. ఈ రాజపుత్త్రిఁ దోడ్కొని దారుణ పాషాణ దుష్పథంబులఁ జనఁగా నేర మిది నడువ నోవదు భూరిభుజా యనిన ననిలపుత్త్రుం డంతన్. 3_3_303 క. అగ్రజు ననుమతమున న త్యుగ్ర నిశాచర సమేతు నుడుమార్గగు వీ రాగ్రణి ఘటోత్కచుం దన యగ్రసుతుం దలఁచె ధీరు హైడింబు వెసన్. 3_3_304 క. అతఁడును రాక్షస సైన్యా న్వితుఁడై తత్క్షణమ వచ్చి నిర్జర వరస మ్మితులకుఁ బ్రణమిల్లెం దన పితృవరులకు బ్రాహ్మణులకుఁ బెద్దయు భక్తిన్. 3_3_305 వ. ఇట్లు మ్రొక్కి పని యేమని ముకుళిత హస్తుం డయు తన ముందర నున్న కొడుకుం గౌఁగిలించుకొని భీముండు వాని కిట్లనియె. 3_3_306 తే. అబల యిది భవన్మాత నిత్యాధ్వగమన ఖిన్నయైనది గజరాజ ఖేలగమన దీని నీ వెత్తికొని చనుదెమ్ము మాస మీపమున నని సుతు నియమించె నపుడు. 3_3_307 వ. వాడును బితృవచన చోదితుండై యిమ్మార్గం బతి పరుష శిలా విషమంబు పాదచారుల కగమ్యంబు గావున మిమ్మందఱ నెత్తికొని యశ్రమంబున నరిగెద నని ధౌమ్య పాండవ ద్రౌపదులం దా నెత్తికొని బ్రాహ్మణుల నెత్తి కొనందన రాక్షస బలంబులం బంచె రోమశుండు సిద్ధగతి నరిగె నిట్లందఱు గగన మార్గంబునం జని గంగాతీరంబున నర నారాయణాశ్రమం బైన బదరీ వనంబుఁ గని రాక్షసస్కంధావతీర్ణులై యందు. 3_3_308 క. లలిత మధు స్రవఫలమును విలసిత మృదు పత్రతతులు వృత్తస్కంధం బులు నవి చలితచ్ఛాయలు గల బదరీతరులఁ జూచి కడు విస్మితులై. 3_3_309 వ. సురసిద్ధముని సేవితం బయిన భాగీరథిం జూచి యందుఁ గృతస్నానులయి నియమవ్రతంబులు సలుపుచు సమాధియోగంబున మైనాక శైలంబును హిరణ్యశృంగంబును బిందు సరంబునుం జూచి బదరీ వనంబునం దాఱు దివసంబులు నివాసంబు సేసి యుండు నంత నొక్కనాఁడు. 3_3_310 చ. అలఘుల గంధమాదన మహాధరణీధరసాను రత్న వే దులఁ బవమాన నందనుఁడు ద్రోవదియున్ విహరించుచున్నచో లలిత సహస్ర పత్ర కమలంబులు సమీర విధూతమై మహీ తలముపయిన్ వడింబడియెఁ దద్దయుఁ బొల్పుగ వారి ముందటన్. 3_3_311 వ. ఆ సౌగంధిక కమలంబుఁ జూచి దాని యపూర్వ రమణీయత్వంబునకు ననన్య కుసుమ సాధారణం బయిన సౌరభ్యంబునకు నోటువడి ద్రుపదరాజపుత్త్రి ముదిత చిత్తయై యక్కటా యిది యొక్క పువ్వ యయ్యు నపూర్వంబై మనోనయనానందకరం బైనది యిట్టి కుసుమంబులు కడుం బెక్కులు గావలదె యవి కురంగటం గ లవేని తెచ్చియిచ్చి నాకు మనః ప్రియంబుఁ జేయుమని యప్పుడ యప్పువ్వు ధర్మరాజు కడకుం గొనిపోయె నిట భీముండు దాని యభిమతంబుఁ జేయం గడంగి రుక్మపుష్ఠంబైన ధనుశ్శ్రేష్ఠంబును నాశీవిషోపమానంబు లైన బాణంబులు ధరియించి యక్కమలంబు దెచ్చిన గాడ్పున కభిముఖుండై గంధమాదనంబున వివిధ రత్న బంధుర కందర కదళీషండ దర్శనంబులను మందాల మందిర సుగంధి గంధ సహస్పర్శనంబులను నలికుల కోకిలాలాప శ్రవణంబులను సర్వర్తుకుసుమ సురుచిర గంధాఘ్రాణంబులను నతి మధుర ఫలాస్వాదనంబు లను బద్ధ ప్రమోద హృదయుం డగుచుఁ దన కెదిరి వచ్చు మృగంబులం దాఁకి గజంబు నెత్తి గజంబుపై వైచుచు సింహంబు నెత్తి సింహంబు పై వైచుచు నల్ప మృగంబులం గరతలప్రహారంబులం బ్రహరించుచు. - భీముఁడు సౌగంధిక హరణార్థంబు పోవుట - సం. 3-146-292 3_3_312 సీ. గమనవేగంబున ద్రుమలతాజాల సంచాలన సేయుచు శైలగుహల నడఁగి యదృశ్యులై కడు వేడ్కతోఁ దన్నుఁ జూచు ఖేచర సిద్ధ సుర భుజంగ గరుడ గంధర్వ కిన్నర కామినుల చేత మానుగా నభివీక్ష్యమాణుఁ డగుచు మ్రాఁకులు విఱుచుచు వీఁకతోఁ దీగలు పెఱకుచుఁ బదహతిఁ బృథునగేంద్ర అ. మద్రువ నున్నతంబు లయి నెడలెక్కుచు మదగజంబువోలె మధ్యముండు పవన వైనతేయ పటుజవ యుక్తుఁడై యరిగె గంధమాదనాంతరమున. 3_3_313 వ. ఇట్లరువాఁడు నిజ సింహనాద శ్రవణపరిత్రస్తంబులై యెగసి పఱచు పక్షుల యార్ద్రపక్షంబులఁ జూచి ముందట నాసన్నంబునం గొలను కలువలయు నని యుపలక్షించి యతిత్వరితగతిం జని పవన వశసంచలిత తట మహావన తమాల తాల హింతాల విశాక కదళీదళ వీజ్యమాన శీతల జల పరిపూర్ణంబైన యొక్క సరోవరంబుఁ గని యందుఁ గృతావగాహుండై నవ నలినదళ మృణాలవలయాలంకృతు డగుచు దాని వెలువడి యనేక యోజన విస్తారాయామ రమణీయం బైన కదళీషండంబుఁ జొచ్చి యందు శంఖధ్వానంబుఁ జేసిన. 3_3_314 క. ఆ శంఖ రవంబు మహేం ద్రాశనినిర్ఘోష భీమ మై దిక్కులు నా కాశంబు నిండె నంత గు హాశయుఁడై యున్న హనుమ యను కపి పెలుచన్. 3_3_315 క. దాని విని బెదరి లేచి మ హానాదం బిది మనఃప్రియం బయ్యె మదీ యానుజు శంఖధ్వానము దా నగు నని యెఱిఁగి హృష్టతనురుహుఁ డగుచున్. 3_3_316 వ. భీమునకు మార్గనిరోధంబుగా మహావృభంబు లురులం ద్రోచి యేకాయన పథంబున కడ్డంబుగా శయనించి లాంగూల లీలాచాలనంబుఁ జేసిన. 3_3_317 క. గోలాంగూలోత్తము లాం గూలస్ఫోటనపవంబు ఘోరంబై వా చాలతఁ జేసె నశేష మృ గాని భయం బంద గిరి గుహాంతరమురులన్. 3_3_318 వ. అయ్యపూర్వధ్వని విని భీముండు విస్మితుం డయి చని కదళీషండ మధ్యంబున నొక్క విశాల శిలా తలంబులయి శయనించిన వాని. 3_3_319 సీ. హ్రస్వపీన గ్రీవు నచలితాయత హను నతి చపల స్వభావాభిరాముఁ దను మధ్య కటిచక్రు దహన కణాకార తామ్రోష్ఠు నతి కృశదశనకరజుఁ బృథున విద్యుత్పుంజ పింగాక్షు నుత్తుంగ దృఢ వక్షు నాజాను దీర్ఘ బాహు నుర్ధ్వలాంగూల మత్యున్నత ధ్వజలీలఁ గ్రాలు చునుండ నేకాతం యేగ ఆ. నిద్రనున్న ధర్మనిర్మలు హనుమంతుఁ జూచి పాండురాజసుతుఁడు వాని నిద్రఁ జెఱుపఁ గడణగి నిజ సత్త్వ మేర్పడ సింహనాద మొప్పఁ జేసె డాసి. 3_3_320 వ. హనుమంతుఁడును మెల్ల మెల్లన మేల్కని జృంభ సంభృత జలార్ద్ర సంచల విలోచనుం డగుచు ననాదరంబున నాతనిం జూచి యిట్లనియె. 3_3_321 తే. అతి జరారోగ భరమున నలసి యొలసి యొదిఁగి సుఖనిద్రమై నిట్టు లున్న వానిఁ గడు మదంబున నేమియుఁ గరుణ లేక యేల బోధించితయ్యా నీ వెఱిఁగి యెఱిఁగి. 3_3_322 వ. తిర్యగ్జాతులు ధర్ము వెఱుంగవు గాక సర్వభూత దయా స్వరూపం బైన ధర్ము వెఱింగెడు వారు మనుష్యుల కారె యిట్టి మనుష్య జన్మంబు వడసి వృద్ధాపసేవ సేయవు గాకేమి ధర్ము వెఱుంగక నిర్దయుండవై మాబోఁటి పేద మృగంబులకు భయంబుగ గర్జిలితి వీ వెవ్వండవు మనుష్య గోచరంబు గాని యివ్వనంబున కేల వచ్చితి సిద్ధగతి లేనివారి కిట వోవ నశక్యం బమృత కల్పంబు లైన యీ ఫలమూలంబు లుపయోగించి క్రమ్మఱుము నీ యందు బద్ధస్నేహుండఁ గాన బుద్ధి సెప్పితి నా పలుకులు చేకొను మనిన భీము డిట్లనియె. 3_3_323 తే. క్షత్త్రియ ప్రవరుంజడ విఖ్యాత బలుఁడఁ బాండు తనయుండ గొంతి గర్భంబునందు వాయువరమునఁ బుట్టిన వాఁడ నన్ను భీముఁ డండ్రు భూజనులు కపి ప్రభుండ. 3_3_324 వ. ఏ నిక్కడఁ గార్యార్థినై పోయెద నాకుం దెరు వి మ్మీనినాఁడు దొల్లి శతయోజన విస్తారం బయిన సముద్రంబు లంఘించి లంకకుం బోయిన హనుసంతు నట్ల నిన్ను నీ పర్వతంబు లంఘించి పోదు ననిన హనుమంతుఁ డతండేమి కారణంబున సముద్ర లంఘనంబుఁ జేసె నెఱుంగుదేనిం జెప్పు మనిన వానికి భీముం డిట్లనియె. 3_3_325 క. అలఘుం డిక్ష్వాకు మహా కుల వీరుడు రాఘవుండు గురు వచనంబునన్ సలుప వనవాసియై తన లలనం గోల్పడియె నట్టె లంకేశ్వరచేన్. 3_3_326 క. సీతాన్వేషణ పరులై నీతిఁ గపి ప్రవరు లరిగి నిరతంబుగ సం పాతి యను పక్షిచేత మ హీ తనయ సువార్త లెల్ల నెఱిఁగి కడంకన్. 3_3_327 క. వారలు వారిధి గడవఁగ నేరక తారున్న యెడ ననిల సత్త్వమునన్ వారిధి లంఘించె మహా వీరుఁడు హనుమంతుఁ డనఁగఁ విందుఁ గపీంద్రా. 3_3_328 వ. ఏను హనుమంతు నంతియ బలపరాక్రమంబులు గలవాఁడ నా పౌరుషంబుఁ జూపుదునే యనిన నవ్యక్తహాసముఖుం డగుచు నన్నా యేను ముదిసిన వాఁడ లేవ నోపం బోయెదవేని నాతోఁకం బాయంద్రోచి పొమ్మనిన మెచ్చక తమవామ కరంబున నెత్తం బోయి వశంబు గాక. 3_3_329 ఉ. ఏపున రెండు చేతులను నిమ్ముగఁ బట్టి యమర్చి యెత్తగా నోపక మొగ్గతిల్లఁబడి యుద్గతఘర్మ జలార్ద్ర దేహుఁడై కాపురుషుండుఁ బోలె నిజ గర్వము దక్కి యడంగి యుండెఁ జిం తాపరుఁడై వృకోదరుఁడు దద్దయు లజ్జ నధోముఖంబుతోన్. 3_3_330 వ. ఇట్లక్కపివరు లాంగూలంబుఁ గదల్ప నోపక భీముండు కృతప్రణాముండయి నిన్నెఱుంగక నా పలికిన దురుక్తంబులు సహింప వలయు నీవు కపి రూపధరుండ వైన సిద్ధుండవో గంధర్వుండవో దేవవరుండవో నాకెఱింగింపు మనిన హనుమంతుండు భీముం జూచి నగుచు నేను గేసరి క్షేత్రంబున వాయుభట్టారకునకుం బుట్టినవాఁడ నీ చెప్పిన హనుమంతుండ నీవు నా యనుజుండవు దొల్లి రఘుకులేశ్వరుం డయిన రామదేవుండు రావణుం డను రాక్షసుచేత నపహృత భార్యుండై సుగ్రీవాది వానరుల నసంఖ్యాత సంఖ్యల వారిం దనకు సహాయులం జేసికొని సేతుబంధనంబున సముద్రంబు లంఘించి సమరంబున రావణు వధియించి యందు నా కెలసంబునకు మెచ్చి. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1451 2638 2005-11-03T01:58:19Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_3_331 మధ్యాక్కర. నరసురస్తుత్యమై యెంతకాలంబు నా కీర్తి నిలుచు నిరతంబుగా నంత కాలమునా నీవు నిత్యుండ వగుచుఁ బరగు మని వరముఁ దగ దయంజేసి ప్రభుఁ డుర్వియెల్ల సరి పదునొక్కడు వేల యేండ్లేలి చనియెఁ దా దివికి. 3_3_332 వ. అనిన విని భీముండు వాని నప్పుడు హనుమంతుంగా నెఱింగి సంతసిల్లి వెండియు నమస్కరించి భవద్దర్శనంబునం గృతార్థుండ నయితి నని యిట్లనియె. 3_3_333 ఆ. బలిముఖుండు దయయుఁ గలవేని దొల్లి య ర్ణవము గడచి చనిన నాఁటి నీదు రూపుఁ జూడవలతుఁ జూపు నా కనవుడు వాని కిట్టు లనియె వానరుండు. 3_3_334 క. అక్కాలంబున రూపం బిక్కాలంబునందుఁ జూప నెట్లగుఁ గాలం బొక్క విధంబున నుండక పెక్కు ప్రకారముల నుండు భిన్నావస్థన్. 3_3_335 వ. దానంజేసి కృత త్రేతాద్వాపర కలియుగంబుల సంఖ్యలు వేఱు వేఱయై యందుల చరాచర భుతంబులు భిన్న ప్రకారంబులై వర్తిల్లు ననిన నయ్యై యుగంబుల యాచార ప్రవర్తనంబులు నాకేర్పడం జెప్పు మనిన భీమునకు హనుమంతుం డిట్లనియె. - భీమునకు హనుమంతుఁడు చతుర్యుగాచార వర్తనంబులను దెలుపుట - సంత 3-148-10 3_3_336 తే. కృతమకానికర్తవ్యంబు గృతయుగంబు నందు లేది చతుష్పాద మగుచు ధర్మ మనఘ వర్తిల్లు నచ్యుతుం డయ్యుగమున శుక్లవర్ణుఁడై ప్రజలఁ గాచుచు వెలుంగు. 3_3_337 వ. అది సనాతన ధర్మసరాథం బందుల బ్రహ్మ క్షత్త్రియ వైశ్య శూద్రులేక వేద క్రియా యోగ్యులై యకామ ఫలసంయోగంబునఁ బుణ్యలోకంబులు వడయుదు రందు నసూయాభిచార దర్ప పైశున విగ్రహ క్రోధ మద మత్సర భయ సంతాప వ్యాధి ప్రజాక్షయేంద్రియ క్షయంబులు లేవు మఱియుఁ ద్రేతాయుగంబునందుఁ ద్రిపాదం బై ధర్మువు వర్తిల్లు నందు జనులు నిత్యసత్య వ్రతశీలురై యజ్ఞ తపోదానాది క్రియల వర్తింతు రందు రక్తవర్ణుం డయి విష్ణు భట్టారకుండు ప్రజా రక్షణంబుఁ జేయి. 3_3_338 తే. ద్వాపరంబున రెండు పాదములఁ జేసి నడచు ధర్మువు వేదముల్ నాల్గు దెఱఁగు లై ప్రవర్తిల్లు వేద శాస్త్రార్థచోతి తంబు లై ధర్మకామముల్ ధరణిఁ బరగు. 3_3_339 తే. సత్య శమ హీను లగుదురు జనులు గామ కాములై చేయుదురు బహుక్రతువు లోలి నందుఁ ద్రైలోక్యవందితుం డచ్యుతుండు కృష్టవర్ణుఁడై జగము రక్షించు మఱియు. 3_3_340 క. కలియుగమునందు ధర్మము బల మఱి వర్తిల్లు నేక పాదంబున నం దలఘూఁడు కృష్ణుఁడు జగతీ వలయము రక్షించుఁ బీతవర్ణుం డగుచున్. 3_3_341 వ. అందలజనులు తమోగుణయుక్తులై కామక్రోధాధి దోషవశంబునం దమ్మెఱుంగక యధర్మవర్తు లగుదు రందుఁ జేసిన తపో దానాది కర్మంబులు స్వల్పంబులయ్యును బహఫలంబు లగు నని యుగవర్తన ప్రకారంబులఁ జెప్పి నీకిష్టావాప్తి యయ్యెడు నరుగు మనిన భీముం డిట్లనియె. - హనుమంతుఁడు భీమునకుఁ దన పూర్వరూపంబుఁ జూపుట - సం. 3-149-1 3_3_342 క. నీనాఁటి తనువుఁ జూచియ కాని యవశ్యంబు పోవఁ గావునఁ గపినా థా నాకుఁ జూపు మనవుడు వానికిఁ దన రూపుఁ జూపె వానరుఁ డంతన్. 3_3_343 చ. అతులితమై ద్వితీయకలకాద్రియొకో యిది నా నిజాంగ మూ ర్జితముగఁ బెంచి పుచ్ఛమునఁ జేసి దిగంతము లందుచున్న యు న్నతుఁ గపినాథుఁ జూచి కురునందనుఁ డప్డు నిమీలితాక్షుఁడై మతి నతి విస్మితుం డగుచు మారుతి కిట్లనియెన్ భయంబునన్. 3_3_344 క. అతి భీషణ మిది యత్య ద్భుత మోహో చాలు భూనభోమధ్యవ్యా పిత మయ్యె భవద్ధేహా యతత్వ ముపసంహరింపు మనవుడుఁ గపియున్. 3_3_345 క. తన యెప్పటి రూపముఁ జే కొని దీనికి నినుమడుం గగుం బ్రతిబలముం గని నప్పుడు నా రూపం బనుపముగ ననిన హనుమ కనిలజుఁ డనియెన్. 3_3_346 ఉ. ఉన్నతిఁ బూని నీవు బలియుం డగు రావణు నశ్రమంబునం బన్నుగఁ జంపనోపు పటుబాహు బలాఢ్యుఁడ విట్టి యున్నతున్ నిన్ను సహాయుఁగాఁ బడసి నిర్మల నీతిపరుండు రాఘవుం డన్నరభాజనా న్వయుల నాజి వధించుట యేమి చోద్యమే. 3_3_347 వ. అనిన వాని కతి ప్రీతిమంతుండై హనుమంతుం డిట్లనియె నయ్యా నీవు సౌగంధిక సరోవరంబునకుం బోయెద వే నందు సాహసంబు సేయ వలవదది యక్ష రాక్షస రక్షితంబై దేవతోప భోగ యోగ్యంబై యుండు దేవతలు బలిహోమ నమస్కారంబులఁ జేసి భక్తిసాధ్యులు గాని సాహసక్రియా సాధ్యులు గారు నీవు నిజధర్మ నిష్ఠితుండవై పరమధర్మంబు లెఱుంగునది యెందేని హీనబుద్ధులు విమోహింతు రట్టి ధర్మాధర్మ విభాగంబు లెఱుంగు విద్వాంసుల నుపాసించి శుభాచారుండవు గావలయు నాచరంబున ధర్మంబు వుట్టు ధర్మంబువలన వేద ప్రతిష్ట యగు వేదంబులజేసి యజ్ఞంబులు ప్రవర్తిల్లు నట్టి యజ్ఞంబు వలన దేవతలు తృప్తులగుదురు. 3_3_348 ఆ. కార్యసిద్ధి పొంటె కాలంబు దేశంబు నెఱిఁగి బుద్ధిమంతు లెల్ల ప్రొద్దు సాహసంబు విడిచి సామాద్యుపాయ ప్ర యుక్తి చేయుదురు యథోచితముగ. 3_3_349 వ. మఱియు సర్వకార్యంబులు మంత్రమూలంబులు గావున విద్వాంసులై ప్రబుద్ధు లైన వారలతో మంత్రంబుఁ జేయునది బాలకులయు నధిక శ్రీదర్పితులయు లుబ్ధులయు లఘుజనంబులయుఁదోడ మంత్రంబు సేయవలదు. 3_3_350 తే. జనులు నిగ్రహానుగ్రహ శక్తుఁడైన రాజు శాసనమునఁ జేసి రమణతోడ నోలిఁ దమతమ మర్యాద లొక్కనాఁడు దప్పినోడుదు రిమ్మహీ తలమునందు. 3_3_351 వ. నీవు నిగ్రహానుగ్రహ సమర్థుండవు గావున నీ కెల్లవారును వశ్యు లగుదురు నిన్నుఁ జూచుటంజేసి నానయనంబు సఫలం బయ్యె నీకెద్ది యిష్టంబు దానిం జేసెద. 3_3_352 మత్తకోకిలము. మీకు నెగ్గొనరించి యున్న యమిత్రులనా హతబుద్ధులం జీకురాజు తనూజులం గురుసింహ నీకుఁ బ్రియంబుగా నేకమాత్రన పోరిలో వధియించి నాగపురంబు నా నాకులా ద్రి శిలావలీ గహనంబు సేయుదు నావుడున్. 3_3_353 మత్తకోకిలము. ఇంతయుం గపినాథ నీ కిది యేమి పెద్ద మహాహవా భ్యంతరంబున నుద్ధత ప్రతిపక్ష వీరుల నేమ ని ర్జింతు మెవ్వరు మాకు మీ దయఁ జేసి మార్కొనునంత య త్యంతవీరులు లేరు భూవిదిత ప్రతాప బలోన్నతిన్. 3_3_354 వ. అనిన విని భీమసేనునకు హనుమంతుం డిట్లనియె నన్ను రణాంతరంబునం దలంచునది నీ యందు సౌహృదంబున నాహవంబులో నతిరథుం డైన యర్జును రథధ్వజంబునం దుండి మీ బలపరాక్రమంబులం జూతు నని భీముం గౌఁగిలించుకొని వానికి సౌగంధిక సరోవర మార్గంబుఁ జూపి హనుమంతుం డంతర్హితుం డైనఁ దదాలింగన విగత శ్రముండును విపుల జవశక్తియుక్తుండును నై భీమసేనుండు. 3_3_355 సీ. వారిధారల ననివారిత నిర్గళ ద్దాన ధారలఁ దటిద్ధామములను దశనధామంబుల నశనిఘోషంబుల ఘోరబృంహిత బృహద్ఘోషణముల నివి ఘనబృందంబు లివి గజయూధంబు లని విచారింపంగ నక్కజంబు లై లలితోత్తుంగ శైల శృంగంబులఁ ద్రిమ్మరు జలధర ద్విరదతతుల ఆ. విస్మయంబుతోడ వీక్షించుచుం జని రజతగిరి సమీప రమ్యభూమి నక్కుబేరు వనమునందు సౌగంధిక కమలవనముఁ గనియె ఘనభుజుండు. 3_3_356 క. అందుల హేమాంబుజమక రందరసామోద మృదుతర శ్వసనుం డా నందంబుఁ జేసెఁ దనప్రియ నందనునకు భీమసేనునకు నభిముఖుఁడై. 3_3_357 వ. అంత. 3_3_358 క. వీరుండై సౌగంధిక వారిజములు గొనఁగ నిట్లు వచ్చినవానిన్ భూరి పరాక్రము భీము ను దారగదాహస్తుఁ జూచి తా రుద్ధతులై. 3_3_359 వ. దాని రక్షించియున్న పదివేవురు రాక్షసు లాక్షణంబ విచిత్రాయుధ పరిచ్ఛదులై పఱతెంచి వీఁ డొక్క దివ్యపురుషుం డాయుధంబులు ధరియించి నవాఁ డజినంబులు గట్టినవాఁ డధిక తేజస్వి తపస్వి వేషధరుం డిందులకు వచ్చినవాఁ డని యచ్చెరు వందుచు భీమసేనుం డాయవచ్చి యి ట్లనిరి. 3_3_360 తరలము. ఇది కుబేరువనంబు దీనికి నెవ్వరుం జనుదేర నో డుదురు నీవిట వచ్చి యెల కడుం బ్రమాదముఁ జేసి తిం దుదిత తేజుఁడు గ్రీడ లాడుచు నుండు నింతులుఁ దాను స మ్మదముతోడఁ గుబేరుఁ డీరుచిమత్సరోజ వనంబునన్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1452 2640 2005-11-03T02:55:22Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_3_361 వ. దీని తీరంబున దేవర్షి గణంబులు దేవతార్చనంబులఁ జేయుదు రిందులజలంబు లమృతోపమానంబులు మఱి వైడూర్యనాళంబులై యపూర్వ సౌరభంబు లైన కనక కమలంబులు గలుగుటం జేసి యక్షరాక్షసాక్షోహిణీ రక్షితం బగు దీని మహిమం బెఱుంగక యింతదూరంబు వచ్చిన వీరుం డెవ్వండ వేమి కారణంబున వచ్చి తనిన వారికి భీముం డి ట్లనియె. 3_3_362 మత్తకోకిలము. ఏను బాండుసుతుండ భీముఁడ నిద్ధతేజుఁడ ధర్మరా జానుజన్ముఁడ ద్రౌపదీ హృదయ ప్రియం బొనరింపఁగాఁ బూని యిక్కమలాకరంబునఁ బుష్పముల్ గొన వచ్చితిన్ వీనిఁ గొందు నవశ్యమున్ సురవీరు లడ్డము వచ్చినన్. 3_3_363 వ. అనిన వార లిట్లని రయ్యా నీవు దివ్యపురుషుండ వీ సౌగంధిక కమలంబులు గొని యెదని కుబేరున కెఱింగించి తదాదేశంబునఁ గొనుము నీవు ధర్మజానుజుండవు గావున నీకు ధర్మపథంబు తప్పంజన దనిన రాక్షసులఁ గటాక్ష దృష్టిం జూచి భీమసేనుం డిట్లనియె. 3_3_364 క. గిరినిర్ఝరములఁ బుట్టిన సరోవరం బిదియు సర్వసామాన్యముగా కరుదుగ నొక్కనియదియే పరగఁ గుబేరుండు దీనిఁ బడసెనె మొదలన్. 3_3_365 తే. ఉత్తమ క్షత్త్రియుం డేల యొరుల నడిగి వేఁడువాఁడగుఁ దన భుజ విక్రమమున నన్యధనము లుపార్జించి యర్థిజనుల కిచ్చి కీర్తి దిక్కుల వెలయించుఁగాక. - భీముఁడు యక్షరాక్షసులతో యుద్ధంబు సేయుట - సంత 3-152-12 3_3_366 వ. నాకు మిమ్మును మీ కుబేరుం బ్రార్థించి కాని యిక్కొలని పువ్వులు గొనంగాదొకో యని భీముండు రాక్షసుల నాదరింపక సౌగంధికా వనంబు సొచ్చి కనక కమలంబులుం గొని యుత్తమ వీర్యవంతంబు లైన తత్సలిలంబు లుపయోగించి యనంత బల సంపన్నుండై యున్న నాతనిం జూచి రాక్షసు లలిగి యుద్యతాయుధ హస్తులై తాఁకిన భీముండును భీకరాకారుండై. 3_3_367 చ. తనగదఁ జేసి రాక్షసుల దారుణ శస్త్రచయంబు నశ్రమం బున నతివీరుఁడై విరిచి పోర నిశాచరులన్ బడల్పడన్ ఘనభుజ దండచండహతిఁ గ్రాఁచిన నుక్కఱి రక్కసుల్ కుబే రున కెఱిఁగింపఁ బాఱిరి సరోష వృకోదర భీమ కర్మముల్. 3_3_368 వ. కుబేరుండును బాంచాలీ ప్రియకరంబైన పవనతనయు పరాక్రమారంభంబు విని మెచ్చి దాని నుపేక్షించె నట్లు భీమసేనుండు రాక్షససేన నోడించి సౌగంధిక కమలంబులు గొని తత్తీర కుసుమిత లతాపాద పవనంబున విహరించు చున్నంత నట. 3_3_369 క. వడిఁ బడియెఁ బిడుగు లుడుగక వడఁకె మహీతలము పాంసువర్షము గురిసెం గడు నెఱ్ఱనయ్యె దిశ లే ర్పడకుండె నినుండు తిమిర పటలావృతుఁడై. 3_3_370 వ. ఇట్టి మహోత్పాతంబు లుపలక్షించి విస్మితుండై ధర్మతనయుం డివి భీమాహవపిశునంబులై కానంబడియె నేమఱకుండవలయు నని నాలుగు దిక్కులుం జూచి భీమసేనుం గానక తన సమీపంబున నున్న పాంచాలి కిట్లనియె. 3_3_371 క. ప్రియ సాహసుండు భీముఁడు భయవిరహితుఁ డెందుఁబోయె బహురాక్షస సం శ్రయ మిగ్గిరి గంధర్వా న్వయం సేవ్యం బేకచరుఁడు వాఁ డెయ్యెడలన్. 3_3_372 ఆ. భూరిభుజుఁడు దానె పోయెనో నీ వెట యేని పుచ్చితో నిజేచ్ఛ నతని నని యజాత శత్రుఁ డడిగినఁ బతికిఁ బాం చాని యిట్టు లనియె సంభ్రమమున. 3_3_373 మధ్యాక్కర. ధరణీస నీకు నాయిచ్చిన పసిఁడి తామరపువ్వు గురువాయు వశమున వచ్చినను దానిఁ గొని యిట్టిపువ్వు లరుదు గాన కుఱంగటం గలిగెనేని యర్థిఁ దెమ్మనిన నరిగె నీశాను దిక్కునకు నీ తమ్ముఁ డతి వేగమునను. 3_3_374 వ. అనిన నట్లేని యందఱము వానిపోయిన వలనం బోవుద మని యెప్పటి యట్ల రాక్షస స్కంధారూఢులై గగనగతి నరిగి సౌగంధిక తీరంబున. 3_3_375 చ. అతుల బలాఢ్యు నుద్యతగదాయుధ హస్తుఁ బటుప్రతాపవ ర్ధితయశుఁ బాండునందనుఁ దదీయమహోగ్ర గదా విఘాతదా రిత పృథుయక్షరాక్షస శరీర చయంబులుఁ జూచి విస్మయ స్మితముకు లైరి బ్రాహ్మణ సమేతులు ధర్మసుతాదు లచ్చటన్. 3_3_376 వ. భీమసేనుండును ధౌమ్య ధర్మజ రోమశులకు మ్రొక్కి తనకు మ్రొక్కిన కవలఁ గౌఁగిలించుకొని వైడూర్యనాళంబు లైన కనక కమలంబులు ద్రౌపది కిచ్చి యున్నంత నాతనికి ధర్మరా జిట్లనియె. 3_3_377 ఆ. చనునె నీకు నిట్టి సాహస క్రియఁ జేయ నెల్లవారికంటె నెఱుక గలవు గురుభుజుండ నాకుఁ గూర్తేని చేయకు మయ్య యిట్టిచెయ్య లనఘ యింక. 3_3_378 వ. అని కఱపి యిట్లందఱుం గుబేరోద్యాన వనంబున విహరించు చున్నంతఁ దద్రక్షకులైన యక్షులు వచ్చి. 3_3_379 క. దేవర్షియైన రోమశు దేవేంద్రసమాను నయ్యుధిష్ఠిరు ధరణీ దేవోత్తములం గని విన యావనతులు భక్తి నిట్టు లని రందఱకున్. 3_3_380 వ. మీ రిందు మసల వల దిది యక్ష రాక్షస ప్రచార ఘోరంబని నందుండ నొల్ల పాండవులు తత్సమీపంబున నివాసంబుఁ జేసికొని రాక్షస బలంబుతో ఘటోత్కచుఁ బోవం బనిచి యుండు నంత జటాసురుం డను రాక్షసుండు బ్రాహ్మణ రూపధరుండై యేను వేదవిదుండ ధనుర్వేద విదుం డైన పరశురాము శిష్యుండ ననుచుం బాండవుల సేవించుచన్నంత నొక్కనాఁడు. 3_3_381 ఆ. మృగవిరోధి బలుఁడు మృగయా వినోదార్థ మడవి కనిలతనయుఁ డరిగినట్టి యవసరమున నజ్జటాసురుఁ డాసురాఁ కారవికృత రూపకంబుఁ దాల్చి. 3_3_382 క. చనుదెంచి ద్రౌపదిని యమ తనూజు నకులుం దదాయుధంబులతోఁ బె ల్చన యెత్తికొని మహాజన మునఁ బఱచె మహీసురోత్తములు భయమందన్. 3_3_383 వ. అంత సహదేవుండు భీముం బిలుచుచు వనంబున కరిగె నిట ధర్మతనయుం డధర్మవర్తియైన యసుర కిట్లనియె. 3_3_384 క. దేవాసురాదు లిం దుప జీవింతురు మనుజులకు విశేష సుఖంబుల్ గావించు చునమ్మనుజులఁ గావంగలవార మేము గౌరవ యుక్తిన్. 3_3_385 వ. ఇట్టి మా కపకారంబు సేయుట నీకు లగ్గు గాదు నీవు ధర్ము వెఱుంగవు విశ్వసించిన వారికిం గుడువం బెట్టిన వారికి నెగ్గసేయుట కడుం బాపంబు గావున. 3_3_386 మధ్యాక్కర. మాయావి మయాయుధములు మాకిచ్చి మాతో రణమ్ము సేయు మివ్విధమునఁ బోవఁ దగదంచుఁ జిక్కనై యసుర నాయతబాహుఁడు గరము భరముగా నదిమె ధర్మజుఁడు మాయావి యగువాని గమనవేగంబు మందమై యుండు. 3_3_387 వ. ఇట్లు ధర్మజు నిబిడ పీడన వేదనాభరంబున విగతవేగుండై యరుగు జటాసురున కడ్డంబు వచ్చి సహదేవుం డిట్లనియె. 3_3_388 క. నన్నెఱుఁగవె పాండవుఁడఁ బ్ర సన్న యశోవీర్య యుతుఁడ సహదేవుఁడ న త్యున్నతి యేర్పడ నిప్పుడ నిన్నోర్చెదఁ జక్క నెదిరి నిలువుము పోరన్. - భీముఁడు జటాసురునితో యుద్ధము సేయుట - సం. 3-154-28 3_3_389 వ. అనుచున్న యవసరంబున ననిల సుతుం డనిల వేగంబున నరుదెంచి జటాసురుచేత నిగృహీతులై గగనగతిం జను ధర్మజు నకుల ద్రౌపదులను మహీతలగతుం డైన సహదేవుం జూచి యయ్యసుర కిట్లనియె. 3_3_390 తే. అతిథివై వచ్చి నీవు మాయందుఁ గుడిచి యసురవై యిట్ల యెగ్గ సేయంగ నగునె యెందుఁ గుడిచిన చోటికి నెగ్గుసేయ రెట్టి దుర్జను లైనను నెఱుక విడిచి. 3_3_391 వ. నీవు బుద్ధిగల వేని వీరిని విడిచి నీ ప్రాణంబులు రక్షించుకొను మట్లు గానినాఁడు బక హిడింబ కిమ్మీరులం జంపినట్లశ్రమంబునం జంపుదు ననిన విని జటాసురుండు వారల విడిచి భీమసేనున కభిముఖుండై. 3_3_392 క. రయమున నీచేత నిహతు లయిన సురారాతులకు రణాంతరమున నీ దయిన రుధిరమున నుదక క్రియఁ జేసెద బక హిడింబ కిమ్మీకులకున్. 3_3_393 క. అనుచుఁ గడు నలిగి మారుత తనయు మహాబాహు నసుర దాఁకె మరున్నం దనున కెడసొచ్చి మాద్రీ తనయులు తత్క్షణమ వానిఁ దాఁకిరి వీఁకన్. 3_3_394 సీ. వాపల నిద్దఱ వారించి భీముండు దాఁకె జటాసురు వీఁకతోడ భీమాసురులకు సంగ్రామంబు గడుఘోర మయ్యె నిర్మూలంబులయ్యె వారి యూరుఘట్టనముల ధారిణీ రుహములు పద ఘట్టనములఁ గ్రక్కదలె ధరణి భూరుహ పాణులై పోరి యాసన్న భూరుహములు వొలిసిన బృహదుదగ్ర ఆ. శిలలఁ గొంతసేపు చెలఁగి పోరాడి రొం డొరులు పెనఁగి పట్టి పరుషభంగి నుగ్రు లైన వాలి సుగ్రీవు లట్టుల యుద్ధ మొప్పఁ జేసి రిద్ధబలులు. 3_3_395 క. భీమాసుర వీరుల ము ష్టాముష్టి రణచ్ఛటచ్ఛాటా సబ్దం బు ద్దామంబై తద్విపిన మ హా మృగపక్షులకు నతి భయావహ మయ్యెన్. 3_3_396 ఆ. అంత భీమసేనుఁ డంతకాకారుఁడై వాని బలవిహీనుఁ గా నెఱింగి తడయ కపుడు వాని మెడగ్రుంగఁ బిడికిటఁ బొడిచె నసుర ముడిఁగి పడియెఁ బుడమి. 3_3_397 వ. ఇట్లు నిర్ఘాతనిపాత భిన్నోన్నత నీలగిరి శృంగంబునుం బోలె నేలఁ బడిన జటాసురు శరీరం బెత్తి యొక్క విశాల పరుషపాషాణంబు పై జర్జరితంబుగా వైచి వానిం గాలగోచరుంగాఁ జేసిన వాయుపుత్త్రు పరాక్రమంబు ధౌమ్యరోమఖాది మహీసురవరులు వర్ణించి రని వైశంపాయనకథితం బైన కథ రమ్యంబుగ. 3_3_398 క. భూపకులతిలక నృపవి ద్యాపారగ నిత్యసత్యధనధాన్య దయా లాపచతురాస్య ధర్మ వ్యాపార విచార విష్ణువర్థన నృపతీ. 3_3_399 వసంత తిలకము. శ్రీరమ్య రాజకులశేఖర రాజరాజా భూరి ప్రతాప పరిభూత విరోధి వర్గా హారామృతాబ్జహర హాసతుషారకుంద స్ఫారద్యశః ప్రసర పాండుకృత త్రిలోకా. 3_3_400 గద్యము. ఇది సకల సుకవి జన వినుత నన్నయభట్ట ప్రణీతం బైన శ్రీ మహాభారతంబునందారణ్య పర్వంబున దధీచి కథ యును నగస్త్యు మాహాత్మ్యంబును భగీరథు ప్రయత్నంబునుం గంగావతరణంబును ఋశ్యశృంగు చరితంబును బరశురాము చరితంబును గార్తవీర్యు వధయును రామకృష్ణాదుల యాగమంబును సౌకన్యాఖ్యానంబును జ్యవనుండు సంయాతి యజ్ఞంబున నశ్వినుల సోమపీథులం జేసి వారిచేత జవ్వనంబు వడయుటయు మాంధాతృ జన్మంబును సోమకుండు యజ్ఞంబుఁ జేసి పుత్త్రశతంబు వడయుటయు జంతూపాఖ్యానంబును శ్యేన కపోతంబులై యింద్రాగ్నులు శిబి మాంసంబు గొనుటయు నష్టావక్రు మాహాత్మ్యంబును రైభ్య యవక్రీతుల సంవాదంబును భీముండు సౌగంధిక హరణార్థం బరుగుటయు హనుమద్దర్శనంబును రామాయణ కథయును భీముండు గంధమాదనంబునం దుండుకొలనికిం బోయి యక్ష రాక్షసుల వధియించుటయు గంధమాదనంబున నందఱుం గూడుటయు జటాసుర వధయు నన్నది తృతీయాశ్వాసము. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1453 2642 2005-11-05T06:42:43Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- శ్రీ మదాంధ్ర మహాభారతము ఆరణ్య పర్వము - చతుర్థాశ్వాసము 3_4_001 క. శ్రీ రాజరాజకుల ని స్తార సుధాహార హీర సన్నిభ కీర్తీ శ్రీ రమణ ధనుర్విద్యా పారగ కోదండపార్థ పార్థివ తిలకా. 3_4_002 వ. అక్కథకుండు శౌనకాది మహామునులకుం జెప్పె నట్లు పాండవులు నర నారాయణ స్థానంబునఁ గొన్ని దినంబు లుండి యొక్కనాఁడు ధర్మతనయుండు దమ్ముల కిట్లనియె. 3_4_003 మధ్యాక్కర. ఏనేఁడు లగుదెంచె నర్జునుం డేఁగి యింత కేతెంచుఁ బూని దివ్యాస్త్రముల్ వడసి యమ్మహాభుజు భూరిసత్త్వు నానత రిపువర్గుఁ జూడఁ గాంతు మిం దంచు బ్రాహ్మణుల తో నేఁగె నుత్తర మించి ధర్మనిత్యుఁడు ధర్మజుండు. 3_4_004 వ. ఇట్లు గంధమాదన పుణ్యతీర్థావలోకన పరులయి పాండవు లరిగి పదియేడగు దివసంబున వృషపర్వుం డను రాజర్షి యాశ్రమంబు గని యం దతిప్రీతి నాతనిచేతఁ బూజితు లయి యేడు దివసంబులు వసియించి బ్రాహ్మణుల నెల్ల నందు నిలువం బనిచి వృషపర్వోపదిష్ట మార్గంబున ధౌమ్య రోమశ ప్రభృతి కతిపయ బ్రాహ్మణ వరులతోఁ జని యష్టమ దివసంబున. 3_4_005 క. విమల స్ఫాటికహాటక రమణీయదఠీనిరంతర శ్వేతనగేం ద్రము మాల్యవంతమును ను త్తమచరితులు సూచు చరిగి తద్విపినమునన్. 3_4_006 క. చలదళిపుంస్కోకిల కుల కలరవముఖరితలతాంత కమ్రఫలాళీ లలిత మహీరుహ మాలా మిళితోద్దేశముల విశ్రమించుచు లీలన్. 3_4_007 వ. అందు విహరించుచున్న నొక్కనాఁడు శ్వేతకి యను పుణ్యనదివలన మారుతానీతంబులైన తమ ముందటం బడిన పంచవర్ణ సురభి కుసుమంబులం జూచి యందఱు విస్మయం బంది రంత నేకతంబున నొక్క శశికాంత శిలా తలంబుపయి నున్న భీమసేనునకు ద్రుపదరాజ పుత్త్రి యిట్లనియె. 3_4_008 క. ప్రకటనగఁ దొంటి సౌగం ధిక కనకాబ్జముల కంటె దివ్య సుగంధా ధిక కుసుమము లివి దద్దయు సుకుమారము లిట్టివానిఁ జూచి యెఱుంగన్. 3_4_009 వ. ఇప్పువ్వులు నాకుఁ దెచ్చి యిచ్చి మనః ప్రియంబు సేయు మనిన భీముండు తత్క్షణంబ చని చక్రవాళ నగ సమున్నతం బయిన గిరిశృంగం బెక్కి యందు వివిధరత్న రచితరమ్య ప్రాకార పరివృతం బయిన వైశ్రవణు నివాసంబు గని శంఖధ్వానంబు సేసిన. 3_4_010 క. దాని విని యక్ష రాక్షస సేనలు పఱతెంచి భీమసేను మహాసే నానీ సన్నిభుఁ దాఁకిరి నానాయుధధరులు దారుణధ్వను లెసఁగన్. 3_4_011 క. వాయుప్రేరితశిత సాయక ముఖ దళిత రాక్షస ప్రకరబృహ త్కాయాభ్రగళిత శోణిత తోయంబుల నవనిధర నదులు గడు నిండెన్. 3_4_012 ఉ. ఉక్కఱి యిట్లు మధ్యము మహాగ్ర శరంబుల కోర్వనోప కా రక్కసు లెల్ల నాహవపరాజ్ఞుఖులైంవ గడంగి భీముఁ దా నెక్కటి దాఁకె దిక్కరి సహింపక సింహము దాఁకు నట్టులం దక్కజుఁ డుద్యతాయత గదాయుధుఁడై మణిమంతుఁ డల్కతోన్. 3_4_013 క. ఆ రాక్షసు నతి వీరుఁ గు బేరసఖుం బవనసుతుఁ డభేద్యుఁడు నిజ దు ర్వారతర శాతసాయక ధారావర్షమునఁ గప్పె దారుణ భంగిన్. 3_4_014 క. గద ద్రిప్పి భీముఁ మీఁదను వదలక మణిమంతుఁ డలిగి వైచిన నది వి ద్యుదిత ప్రభా నిభంబై పది దిశలు వెరుంగ భీము పైఁ బఱతెంచెన్. 3_4_015 క. దానిఁ దననిశిత బాణ వి తానంబున జర్జరీకృతముఁ జేసె మరు త్సూనుఁడు గుహ్యకరాక్షస సేనల కెల్లను భయంబు సేయుచు నలుకన్. 3_4_016 క. ఘనుఁ డమ్మణిమంతుఁడు కాం చనదండోద్భాసియైన శక్తి మరున్నం దను మీఁద వైచెనది యా తని భుజ పార్శ్వమ్ము దాఁకి ధారుణిఁ బడియెన్. 3_4_017 చ. గదఁ గొని భీముఁ డంత లయ కాలకృతాంతుఁడ పోలె నేల గ్ర క్కదల నదల్చి నకంపితుఁడై మణిమంతుఁ డాజి దు ర్మదుఁడు త్రిశూల మెత్తికొని మధ్యముపై ననలస్ఫులింగముల్ సెదరఁగ వైచె దానిఁ జెరిచెన్ ఘనుఁ డగ్గద చేత భీముఁడున్. 3_4_018 వ. ఇట్లు తనశక్తి శూలంబు లశక్తి నిహతంబైనఁ బరిత్యుక్తమదుండై మణిమంతుం డంతరిక్షమున కెగసిన. 3_4_019 క. పోవకు పోవకు మనుచు మ హా వీరుఁడు గద యమర్చి యమ్మణిమంతున్ లావరఁగ వైచె నగ్గద తో వాఁడును బడియెఁ బ్రతిహతుండై నేలన్. 3_4_020 క. పోర మణిమంతుఁ డిట్లు స మీరణ సుతుచేతఁ బ్రాప్తమృతుఁడై పడినన్ వారక పఱచిరి భయమున నారాక్షసు లార్తనాదులై తూర్పునకున్. 3_4_021 వ. అట ధర్మరాజు భీముండు పోయినవలను ద్రౌపదిచే నెఱింగి యార్ష్టిషేణుం డను మునివరునాశ్రమంబున ధౌమ్య ద్రౌపదీ ప్రభృతులంబెట్టి రోమశ నకుల సహదైవయుతుండై తద్గిరిశృంగం బెక్కి కుబేరసదన సమీంపంబున నిజ గదాఘాత పాతిత మణిమదాది రాక్షస దారుణ మధ్యంబున నున్న మధ్యము నొద్ధకుం జనియె నంత. 3_4_022 క. హతశేషులైన రాక్షసు లతిరయమునఁ బాఱి చెప్పి రప్పుడ యలకా పతికి సవిస్తరముగ నిజ మతిఁ బవనజు విక్రమంబు మణిమద్వధయున్. 3_4_023 వ. దాని విని కుబేరుండు విస్మితుండై యాత్మగతంబున. 3_4_024 క. తలకక మును సౌగంధిక ములు గొని యిప్పుడును దర్పమున నిందుల పు వ్వులు గొని మణిమత్ప్రభృతుల బలువుర వధియించె నెట్టి బలియుఁడో యనుచున్. 3_4_025 వ. సుర గరుడ గంధర్వ యక్ష రాక్షస సహితుండయి యక్షప్రభుం డరుగుదెంచి పాండవులం గని వారిలోన గదా కృపాణ బాణ బాణాసన ధరుం డయు రణ కాంక్షనున్న మహావీరు మారుతాత్మజుం జూచి పరమప్రీత చిత్తుం డయిన. 3_4_026 ఆ. అక్కుబేరునకున్ మహామతుల్ పాండవుల్ మ్రొక్కి రంత ధర్మమూర్తియైన ధర్మతనయుఁ జూచి తద్దయు దయతోడ నిట్టు లనియెఁ గిన్నరేశ్వరుండు. 3_4_027 వ. ఆయ్యా నీ యనుజుండు మత్ప్రియ సఖుండైన మణిమంతు వధియించి నా కపకారంబు సేసె నని లజ్జింప వలవ దది యగస్త్యు శాపనిమిత్తంబున నయ్యెనని భీమసేను డాయం బిలిచి నీ చేసిన సాహసంబు నా కుపకారంబు గావున నిన్ను మెచ్చితి ననిన నక్కుబేరునకుం గృతాంజలి యయి ధర్మతనయుం డిట్లనియె. 3_4_028 ఆ. ఇట్టి శాప మమ్మునీంద్రుడు దానేల యిచ్చె దాని నాకు నెఱుఁగఁ జెప్పు మనిన విస్తరించి యమరాజ సతునకు నక్కుబేరుఁ డిట్టు లనుచుఁ జెప్పె. 3_4_029 వ. తొల్లి కుశావతి యను పుణ్యనదీ తీరంబున నమరు లెల్ల సత్త్రయాగంబు సేయుచుండి నన్ను రావించిన నేనును బుష్పక విమానారూఢుండనై త్రిశత మహా పద్మ సంఖ్యల యక్షరాక్షస బలంబుతో గగనగతి నందులకుఁ బోవు నెడ నూర్ధ్వబాహుండై యమునా తీరంబున నుగ్రతపంబు సేయుచున్న యగస్త్య మహాముని మీఁద నా ప్రియసఖుం డైన మణిమంతుం డెఱుంగక నిష్ఠీవనంబు సేసిన నలిగి యమ్మునివరుండు నా కిట్లనియె. 3_4_030 ఆ. నీవు సూచుచుండ నీ యిష్టుఁ డిమ్మణి మంతుఁ డిపుడు దనదు మదము పేర్మి నన్ను నరయ కుమిసె నామీఁద కష్టదు ర్మదుఁడు పొలియ నొక్క మనుజు చేత. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1454 2645 2005-11-05T19:00:56Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_4_031 క. మఱియు నీ యక్షరాక్షస బలంబును వాని చేతి నిహతుహగుదు రిద్దిరితంబు దద్దర్శనం బాయు ననియెం గావున నిట్టి శాప ఫలంబునకు నీ యనుజుండు నిమిత్తం బయ్యెనని చెప్పి వెండియు నిట్లనియె ధృతియును దాక్ష్యంబును దేశకాలంబులును బరాక్రమంబును మంత్ర విధానంబు నను పంచ విధాంగంబు నెఱింగిన క్షత్త్రియుండు ధర్మవిదుండై ధరణీ చక్రంబు నిర్వక్రంబుగా రక్షించి పుణ్యలోకంబు వడయుఁ గర్మ విశేషంబు లెఱుంగక వృథారంభుండై సాహసంబున వర్తల్లు వానికి బాతకం బగుట నిశ్చయంబు. 3_4_032 క. కావున నిరతమ్ము మరు ద్దేవాత్మజు సాహసైకధృతి గాకుండన్ భూవల్లభ శిక్షింపుము నీ విమలజ్ఞాన ధర్మ నిష్ఠిత బుద్ధిన్. 3_4_033 వ. నిన్నును నీ తమ్ములను ధర్మానిలశక్రాశ్వినులు రక్షించునట్లు యేనెప్పుడు రక్షింతు నానియోగంబున మత్పరిచారకులు మీకు నిత్యంబును నన్నపానాదులు దెచ్చి యిచ్చుచుండ నార్ష్టకాశ్రమంబున నొక్క పక్షంబు వసియించునది. 3_4_034 సీ. మానితయశుఁడు భీమానుజుం డర్జునుం డమరులచేత దివ్యాస్త్రతతులు వడసి దేవేశ్వరు కడ నున్నవాఁ డతం డుపకారి యయ్యె దేవోత్తమునకు సప్తమేధాధ్వర ప్రాప్తపుణ్యుఁడు ధర్మమతి భవత్పితామహుఁడు ఘనుఁడు శంతనుఁ డతనిచే సంతర్పితుండయ్యె గుఱుకొని మీదైన కుశల మడిగె ఆ. నరుగుదెంచు నింత కయ్యర్జునుండు మీ కభిమతార్థసిద్ధి యగును సిద్ధ మని యెఱుంగఁ జెప్పి యలకాధినాథుండు యక్షగణముతోడ నరిగె నంత. 3_4_035 వ. ఇట్లు ధర్మరాజు కుబేరునాదేశంబున నార్ష్టిషేణాశ్రమంబున నున్న నాతనికి నొక్కనాఁడు ధౌమ్యుండు నిజాంగుళి నుత్తరదిగ్భాగంబు సూపుచు నిట్లనియె. 3_4_036 క. అది మందరనగ మక్కడ నది మేరు గిరీంద్ర మమ్మహాశైలమునె న్మిది దిక్కుల వసియింతురు త్రిదశేశ్వరు దొట్టి యష్టదిక్పాలవరుల్. 3_4_037 చ. కనకగిరిం బ్రదక్షిణముగా శశిభాస్కర తారకాగణం బనవరతంబుఁ ద్రిమ్మరు మహాముని సప్తక మండలంబుతో ననఘ తదీయతుంగ శఖరాగ్రమునందుఁ బయోరుహాసన త్రినయనవిష్ణులుండుదురు దేవగణంబులు గొల్చుచుండఁగన్. 3_4_038 వ. అని చెప్పుచుండఁ బాండవు లం దొక్కమాసంబు నివాసంబు సేసి రంత. 3_4_039 ఉ. అంబర మాత్మదీప్తి నివహంబున నొప్పఁగ మాతలిప్రయు క్తంబగు దివ్యకాంచన రథంబు లసచ్చ పలాంశుపుంజర మ్యంబగు దాని నెక్కి ధృతిమందరుఁ డింద్రసుతుండు నాకలో కంబుననుండి వచ్చెఁ బ్రవికాశిత తేజుఁ డిన ప్రకాశుఁడై. 3_4_040 వ. ఇట్లు చనుదెంచి ధనంజయుండు రోమశ ధౌమ్య ధర్మజ భీమసేనుల పాదంబులకుం బరమ భక్తి మ్రొక్కి వినయావనతు లయిన కవల నెత్తి కౌఁగిలించుకొని ద్రౌపదీ హృదయ నయనానంబుజంబుల కానందంబు సేయు చున్నంత నందఱు సంతసిల్లి మాతలి నతిప్రీతిఁ బూజించిన నతండును దివ్యరథంబు గొని దివంబున కరిగె నట్టి యవసరంబున. 3_4_041 క. దిననాథుఁ డస్తగిరిఁ బొం దినఁ జీఁకటి బాచి యాత్మ తేజమున దిగం గనల విభూషించుచు రజ ని నాథ కలహంస గగననిమ్నగ నొప్పెన్. 3_4_042 వ. ఆ రాత్రి యర్జునుం డనుజుల నందఱ నొద్దఁ బెట్టుకొని యిష్టపూర్వకథలు సెప్పుచు శయనించె నంతఁ బ్రభాతంబగుడు సిద్ధముని గణంబులయు రోమశు ధౌమ్యులయుఁ దమ్మలయుఁదోడ ధర్మతనయుండు సఖోపవిష్టుండై యున్నంత. -ఇంద్రుఁడు పాండవుల యొద్దకు వచ్చుట - సం. 3-162-5 3_4_043 సీ. బోరన సుర దుందుభుల నినాదంబులు గిన్నర గంధర్వ గీతరవము లెసఁగ సహస్ర సూర్యేందు మండలములు వోలె విమానము ల్బొలిచి వెలుఁగఁ బాండవాలోకన పరుఁడై సహస్రాక్షుఁ డమర గణంబుతో నమ్మహాద్రి కేతెంచెఁ బ్రీతి నయ్యింద్రున కందఱు నంత నభ్యుద్గతులైరి పాండ ఆ. వాగ్రజుండు దాను ననుజులు నింద్రుపా దాంబుజముల కెరఁగి యధికభక్తి శాస్త్రదృష్ట వివిధ సత్కార విథులఁ బూ జించె నమర ఖచర సిద్ధ పూజ్యు. 3_4_044 వ. ఇంద్రుండును వారల నందఱ నతి మధుర వచనంబుల నభినందించుచుఁ దదంతికస్థితు నధిక తపోయుక్తు ధనంజయుం జూపి ధర్మజున కిట్లనియె. 3_4_045 క. ఘనుఁ డీ పార్థుఁజు నా వల నన దివ్యాస్త్ర ప్రయోగ నయనిపుణుండై దనుజుల నివాతకవచుల ననిఁ జంపి సురావలికిఁ బ్రియం బొనరించెన్. 3_4_046 క. ఈతఁడు పరాక్రమమున న రాతుల వధియించి యిద్ధరా రాజ్యము వి ఖ్యాతముగ నిచ్చు నీకు మ హా తేజుఁ డజేయవీర్యుఁ డని నెవ్వరికిన్. 3_4_047 క. అని చెప్పి యనిమిష ప్రభుఁ డనిమిష నివహంబుతోడ నమరావతికిం జనియె నిజాలోకసమున కనఘులు పాండవులు హర్షమందుచు నుండన్. 3_4_048 మధ్యాక్కర. ఘనముగ ధనరేంద్ర పాండుసుతసమాగమ మొక్క యేఁడు దనరంగ బ్రహ్మచర్య వ్రతస్థులై తగిలి నిత్యంబు వినిన పుణ్యాత్ములును జదివిన వారు విభుత నూఱేండ్లు నొనర జీవింతు రత్యంతమగు కాంతియుక్తులై ధరణి. 3_4_049 వ. ఇట్లు సురేంద్రుం డరిగిన ధర్మతనయుం డర్జునుం జూచి పరమానంద భరిత హృదయుండై యిట్లనియె. 3_4_050 సీ. హరుఁ డాదిగాఁ గల యమర గణంబుచేఁ బడసి దివ్యాస్త్రముల్ పరమమైన యుపకార మమరుల కొనరించె నీ పార్థుఁడని నాకుఁ జెప్పె వృత్రాంతకుండు దివ్యాస్త్రలాభమ్ము దేవేంద్రునకుఁ బ్రీతిగా వేల్పులకు నుపకారి వైన విధమును మాకిప్డు విన వేడ్క యైనది యని తన్ను నడిగిన నగ్రజునకుఁ ఆ. నగ్ర జన్మ పూజ్యులగు ధౌమ్యరోమశ భ్రాతృవరుల యొద్దఁ బాండవేయుఁ డసదృశ ప్రభావుఁ డతివీరుఁ డర్జునుఁ డాత్మచరిత మిట్టు లనుచుఁ జెప్పె. 3_4_051 వ. ఏను భవదాదిష్ట విద్యా ప్రకారంబున తపోనియుక్తుండనై హిమవంతంబునకుం జని యందు నా ముందట వృద్ధ బ్రాహ్మణుండై యున్న వృద్ధశ్రవుం గని తదుపదేశంబున నీశ్వరుఁ గుఱించి యుగ్రతపంబు సేసిన నీశ్వరుండు గిరాత రూప ధరుండై నాతోడ నతిఘోర యుద్ధంబు సేసి నాకుఁ బ్రసన్నుఁడై నిజరూపంబుఁ జూపి పాశుపతాస్త్రంబుఁ బ్రసాదించె ననంతరంబ యింద్రాది దేవతల వలన నైంద్రాగ్నేయ యాన్యు రాక్షస వారుణ వాయవ్య కౌబేర గాంధర్వ పైశాచ బ్రాహ్మ్యంబు లనంబరగు దివ్యాస్త్రంబులు వడసి మహేంద్రాను గృహీతుండనై మాతలి ప్రయుక్తంబైన దివ్యరథంబెక్కి యీ శరీరంబుతోడన యమరావతి కరిగి యం దమరేంద్రు నాచర్యుఁగా వరించి తత్ప్రసాదంబున దివ్యాస్త్రంబులు వడసి తత్ప్రయోగంబులును నుపసంహారంబులును నివర్తనంబులునుఁ బ్రాయశ్చత్తంబులును బ్రతిఘాతంబులును నేర్చిన నాకు సంతసిల్లి సురేంద్రుం డిట్లనియె. 3_4_052 క. నీ వఖిలాస్త్రవిదుండవు గావున నిన్నాజి నోర్వఁగా నోప రొరుల్ దేవతలకు బ్రాహ్మణులకుఁ గావింపు హితంబు దీనఁ గడు సిద్ధి యగున్. 3_4_053 క. నాకు గురుదక్షిణార్థము నాకహితార్థంబుగా జనస్తుత బుద్ధిం జేకొని నా పనిచిన పనిఁ బ్రాకటముగఁ జేయు మహిత భంజన శక్తిన్. 3_4_054 తే. జలధికుక్షిలో నుండి వీరులు నివాత కవచు లను మూఁడు కోట్ల దానవులు బలిమిఁ ద్రిదశులకు బాధసేయు చుండుదురు వారు నిహతు లగుదురు నీచేత మహితకీర్తి. 3_4_055 వ. అని తన తొడగిన దివ్యభూషణంబుల మణికిరీటంబున నన్ను విభూషితుం జేసి స్పర్శరూపం బైన యభేద్యకుచంబు నిచ్చి యజగర సన్నభం బయిన యిగ్గొనయంబు గాండీవంబునం దానయోజించి పదివేల హంగ మయూర వర్ణ మాననీయ హయంబుల బూనిన రథంబు మాతర ప్రయుక్తం బైన దాని నెక్కం బనిచి నివాత కవచవధార్థం బరుగు మని నియోగించిన నింద్రు వీడ్కొని చనుచున్న నాకు దేవత లిట్లనిరి. 3_4_056 ఉ. ఈ రథ మెక్కి తొల్లి యమరేంద్రుఁ డనేక సహస్ర సంఖ్య దే వారుల వృత్ర శంబర బలాదుల నుద్ధతులన్ జయించె వీ రారివిభేది నీవును బలాఢ్యుఁడవై వధియింపు ముగ్రమా యారతులన్ నివాత కవచా సురులన్ సమరాంతరంబునన్. 3_4_057 వ. అని నాకు దేవదత్తం బను శంఖం బిచ్చిన నేనును మాతలి సహితంబుగా రథం బెక్కి యతి త్వరిత గతి నరిగి. - అర్జునుఁడు నివాతకవచు లను రాక్షసుల జయించిన కథ - సం. 3-166-1 3_4_058 క. ఫేనవదూర్మిచయంబుల నానా విధ మీన కూప్మనక్రంబుల శై లానుకృతి నొప్పుచున్న మ హానీరథిఁ గంటి నేను నమ్మాతలియున్. 3_4_059 వ. ఆ సముద్రోదరంబున విశాలాట్టాలక ప్రతోళికాలంకృతంబైన పురంబుఁ గని తద్ద్వారంబున శంఖధ్వానంబు సేసిన నది సకలదిఙ్మహీధర గుహా కుహరంబుల యందు బ్రతిశబ్ద జనకం బయిన దాని విని యలిగి దానవులు నానా విధాయుధ సన్నద్ధు లయి నిజకాయ కాళిమతమోభూతభువన లగుచు వచ్చి నా రథంబుఁ బరివేష్టించి. 3_4_060 క. ఉరు శస్త్ర వృష్టి నాపైఁ గురిసినఁ దత్క్షణమె యొక్కొకొనిపయి నేనున్ వరుసం బదేసి బాణము లరుదుగ నేసితి మహా భయంకర భంగిన్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1455 2647 2005-11-06T01:08:28Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_4_061 క. దనుజులు మదీయ రథ మా ర్గ నిరోధముగాఁ బ్రచండకాండ ప్రకరం బునఁ గప్పిరి రోదోంతర మని మిషులును ఋషులుఁ జూచి యద్భుతమందన్. 3_4_062 క. కడు భయమున మాతలి చే డ్పడి రథ చోదనమునం దపాటవుఁ డైనన్ వడి నేన రథము గడపుచుఁ దడయక యేసితిఁ గడంగి దానవులపయిన్. 3_4_063 వ. మాతలి నన్నుం జూచి సంతసిల్లెనంత. 3_4_064 చ. అతుల రణాంతరంబున నిరంతర మత్పటు బాణ దారితో చ్ఛ్రితదనుజామగ నిర్గళ దసృగ్జల ధారలు సూడ నొప్పె నా తతగిరి శృంగసంగదళిత ప్రచలజ్జలవాహజాలనం తతగళదంబుధారల విధంబున నంబర మెల్లఁ గప్పుచున్. 3_4_065 వ. అంత నయ్యసురులు మాయా యుద్ధంబు సేయ సమకట్టి నా మీఁద వర్షాస్త్రంబు లేసిన. 3_4_066 క. బలరివుఁడు నాకు నిచ్చిన యలఘునిశాతముఖ శోషణాస్త్రంబు ని ర్గళదవిరళ జలధారా వలి నెల్లను దత్క్షణంబు వట్టఁగఁ జేసెన్. 3_4_067 సీ. అద్దానవులు దారుణాశ్మ వర్షంబులుఁ గురిసిన నవి నన్నుఁ దెరలఁ గప్పె నేనును గులిశాస్త్ర మేసి పాషాణముల్ నుఱుము గావించితి నుఱక వెండి యసురులు నా మీఁద ననలాస్త్ర జాలంబు లేసిన గాడ్పుతో మ్రోసి యగ్ని కణములు నా పయిం గవిసిన నేనును సలలితాస్త్రముల వాని బల మడంచి ఆ. యున్నఁ దిమిరబాణ ముగ్రంబుగా వార లేసి రంత దిక్కు లెల్లఁ గప్పె నంధకారమగ్నుఁడై చలియించి మా తలి ప్రతోద మెడలి ధరణిఁ బడియె. 3_4_068 క. తురగములు పఱవ నేరక వరవథ వహనంబునందు వంధ్యము లయ్యెన్ సురసారథి ననుఁ గానకు హరినందన యెందుఁ బోయి తనెఁ గడు భీతిన్. 3_4_069 క. ఆమృత నిమిత్తంబున ము న్నమరాసుర యుద్ధ మయ్యె నది యితం భయ భ్రమజనకము గా దిది యు గ్రము దనుజు లవార్య వీర్య గర్వితు లగుటన్. 3_4_070 తే. బ్రహ్మచేత నిర్మింపఁగఁ బడిన భువన సంస్లవం బిది నావుడు సంగరమున సంచలింపక నా భుజ శక్తిఁ జూచు చుండు మనవుడు మాతలి చోద్యమందె. 3_4_071 ఉ. వాసర నాయకుం దలఁచి వజ్రివరంబున సూర్యబాణ మే నేసితి నింద్రుఁ దొట్టి సుర లెంతయు సంతస మందఁగా జగ త్త్రాసి తమిస్రరాశి నిహతంబుగ దిక్కులు ద్రెళ్ళఁగా మహో గ్రాసురు లాహవంబున భయంపడ మాతలి మెచ్చి యార్వఁగన్. 3_4_072 క. గాండీవ ముక్తదారుణ కాండవిఖంఢీకృతాపఘనులై దనుజుల్ భండన ముఖమునఁ జేడ్వడి గొండలు వడినట్టు వడిరి కుతలం బద్రువన్. 3_4_073 వ. ఇట్లు నివాకకవచులు మదీయ దివ్యాస్త్ర నిహతులై మహీతలంబునం బడిన నట యసుర కాంతల యాక్రందన ధ్వను లాకసం బద్రువ నొక్కటఁ బురంబున నెగసె నంత నద్దానవపురంబుఁ బురందరపురంబుకంటె నతి సుందరం బైన దానిం జూచి మాతలి కిట్లంటి. 3_4_074 క. నిరుపమరత్న నిరంతర వరగృహముల నొప్పి సుఖనివాసం బగు ని ప్పురినుండ నొల్ల కొండొక పురి నుండఁగ నేల వలసెఁ బురుహూతునకున్. 3_4_075 వ. అనిన మాతలి యిట్లనియె. 3_4_076 సీ. అసురుల వలన భయంబైన యపుడు వేల్పులకు సేమంబుగా బలవిరోధి యీప్రోలు జలధిలో నిమ్ముగ నిర్మించె దనుజులు పదపడి వనజగర్భు వలనఁ దపోవీర్యవంతులై యిందుండ నమరులచేతఁ గయ్యమున నజితు లైయుండఁ బడసిన నమరేంద్రుఁ డెరిఁగి తద్విజయార్థముగఁ బంచె వజయ నిన్ను. ఆ. నమరులకు నసాధ్యు లైనట్టి వీరల నీవ యోర్చి తనుచు నెమ్మితోడ నన్ను సంస్తుతించి నరనాధ మాతలి గడఁగి యపుడు రథముఁ గ్రమ్మఱించె. 3_4_077 వ. ఇట్లు నివాతకవచుల జంపి క్రమ్మఱి వచ్చునెడ నా ముందట నొక్క తపోవనంబును నతి విచిత్రంబైన పురంబునుం గని యిది యెవ్వరిపురం బని యడిగిన నాకు మాతలి యిట్లనియె. 3_4_078 క. వినవె పులోమయుఁ గాలక యును ననఁగా నిరువు రసుర యువతులు గమలా సను నారాధించిరి తప మున దివ్యసహస్ర వర్షములు గడు నిష్ఠన్. 3_4_079 క. కనకమయ మైన యీ ప్రో లున దమసుతు లాహవంబులో నమరులచే తను వధ్యులుఁ గాకుండను వనజుచేఁ బడసి రసురవితలు వరముల్. 3_4_080 వ. ఇది హిరణ్యపురం బిందుఁ బౌలోమకాలకేయు ను నసురు లరువది వేలుండుదురు వారమరుల చేత నవధ్యు లనిన నట్లేని దాని పయిం బోదము రథంబు వఱపు మని యేను మాతలిం బంచిన. 3_4_081 చ. ఆతఁడును సప్తమారుత రయంబున దివ్యరథంబుఁ దత్సురా హితపురి భూరి వప్రము పయిం బఱపెన్ సురవైరు లంత ను ద్ధతు లయి ప్రోలు వెల్వడి రథంబులు షష్టిసహస్రకంబుతో శతమఖబుద్ధిఁ జేసి కడు సైఁపక తాఁకిరి నన్ను నల్కతోన్. 3_4_082 వ. ఏనును వారల యఱువదివేల రథంబులకు గతినిరోధంబుగా నితత వృక్ష వికట శిలా ప్రభవంబు లయిన దివ్యబాణంబు లేసిన నసురులు మాయా యుద్ధ నిబద్ధ బుద్ధులై తమ పురంబుతోడన దివంబున కెగసి మదీయ మార్గణార్గళ నిరుద్ధ మార్గులై నేలంబడిన వీరల నొండు విధంబున నోర్వరా దనితలంచి. 3_4_083 చ. ఉగర ఫణాగ్రరత్న కిరణోల్లసదుగ్ర భుజున్ వృషాంకు శం కరు శశిఖండ మండిత శిఖుండు శివున్ హృదయాంబుజంబునం దిరముగ నిల్పి పాశుపత దివ్యశరం బరినోపి యేసితిన్ సురరిపుకోటిమీఁద సురసూతుఁడు మాతలి చూచి మెచ్చఁగన్. 3_4_084 వ. ఆ దివ్యాస్త్ర ప్రభావంబున సింహ శరభ శార్దూల శుండాల మహిష మహోక్ష యక్ష రాక్షస పిశాచ పన్నగ గంధర్వ రుపంబు లుద్భవిల్లి యసురుల నెల్ల విగతాసులం జేసిన. 3_4_085 క. పంచనయను మాయయు మా యించి పరాక్రాంతి నయ్యుమేశాస్త్రమునం గ్రంచఱ నంతకపురికేఁ గించితిఁ బౌలోమ కాలకయాసురులన్. 3_4_086 వ. ఇట్లు హిరణ్యపుర నివాసులం గృతాంత పుర నివాసుతం జేసి వచ్చి వాసవునకు మ్రొక్కిన వాసవుండును నివాత కవచ పౌలోమ కాలకేయ వధ ప్రకారం బంతయు మాతలి వలన విని సంతసిల్లి నా కిట్లనియె. 3_4_087 చ. సురలకుఁ బ్రీతి సేసితి వసుంధరకేఁగుము నిన్ను నీ సహో దరులు నిరంతరంబును ముదంబునఁ జూడఁగఁ గోరుచున్న వా రరిమదభేది నీకు విషమాజిముఖంబుల మార్కొనంగ నో పరు నరు లెవ్వరున్ హరి కిభంబులు మార్కొనునయ్య యెయ్యెడన్. 3_4_088 క. ద్రోణ ద్రోణజ కృప గీ ర్వాణనదీజాంగపతు లవశ్యమును భవ ద్బాణహతిఁ జేసి సమర క్షోణిఁ బరిక్షీణబలు లగుదు రవజితులై. 3_4_089 క. అనిన నమరేంద్రు వీడ్కొని చనుదెంచితి నని కిరీటి శతమఖలోకం బునఁ దనచేసిన విధ మ త్యలఘుం డేర్పడఁగఁ జెప్పె నందఱు వినఁగన్. 3_4_090 వ. ధర్మరాజును దమ్ముఁడు సేసిన మహాపరాక్రమంబునకుఁ జతురంబోధి పర్యంత మహీరాజ్యం బప్పుడు తనకు సంప్రాప్తంబై నంతియ సంతసిల్లి. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1456 2649 2005-11-06T05:03:28Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_4_091 ఆ. దివ్యబాణములు తదీయ ప్రయోగముల్ మాకుఁ జూపుమనిన మఘవ సుతుఁడు వేఱువేఱ చూపె వేలుపు లిచ్చిన యస్త్ర శస్త్రములు నిజాగ్రజునకు. 3_4_092 వ. మఱియును. 3_4_093 చ. సురవిశిఖ ప్రయోగములు సూపఁ దొడంగిన నేల దిర్దిరం దిరిగెఁ బయోనిధుల్ గలఁగె దిగ్గజముల్ మద మేది కుందె భా స్కరరుచి మాసెఁ బావకశిఖాతతి తోన యడంగె గాడ్పు లం బరమున నిల్చి రీశ్వరుఁడు బ్రహ్మయు నాదిగ వేల్పు లందఱున్. 3_4_094 వ. అంత సురగణచోదితుండైన నారదుం డర్జును పాలికి వచ్చి యిట్లనియె. 3_4_095 తే. ఎదురులేక దివ్యాస్త్రంబు లిట్లు నీకుఁ బాడియే ప్రయోగింపంగఁ బాండు పుత్త్ర సిద్ధమివి యధిష్ఠానవర్జితము లయ్యె నేని మూఁడు లోకములు దహించు నొగిని. 3_4_096 వ. అని యర్జును వారించి నారదుం డరిగిన నమరులు నిజ స్థానంబుల కరిగి రిట్లు పాండవు లందు పది మాసంబు లుండునంత నొక్కనాఁ డమరకన్యకలు వచ్చి యర్జునున కిట్లనిరి. 3_4_097 తే. వనమునందును బండ్రెండు వత్సరములు నలయ కజ్ఞాత వాసమేకాబ్దకంబు పూని నిర్విఘ్నవృత్తిఁ జల్పుదురు మీరు పగఱ నిర్జింతు రాహవాభ్యంతరమున. 3_4_098 తే. నీ పరాక్రమ బలమున నిఖిల ధరణి రాజ్యభారంబు నీ ధర్మరాజు పూను రఘుకులాధీశ్వరుం డైన రాము కీర్తి యట్ల నీ కీర్తి త్రిజగంబులందుఁ బరగు. 3_4_099 వ. అని యాదేశించి దేవకన్యకలు వోయిన నిట దేవర్షియైన రోమశుండు ధర్మరాజునకు ధర్మాను శాసనంబు సేసి దివంబున కరిగె నంతఁ బాండవు లెప్పటియట్ల ఘటోత్కచ సేనాన్వితులై క్రమ్మఱి వృషపర్వు నివాసంబు సూచుచు బదరీ వనంబున నొక్క రాత్రి వసియించి సుబాహుపురంబునకు వచ్చి యందుఁ దమపరిచారకు లైన యింద్రసేనాదులం గూడి నిజరథారూఢులై ఘటోత్కచుం బోవం బనిచి యింద్ర సేనాదులం గూడి నిజరథారూఢులై ఘటోత్కచుం బోవం బనిచి హిమవత్పర్వతంబు నందు దేవర్షి బ్రహ్మర్షుల యజ్ఞ ప్రదేశంబుల ననేక విధ యూపంబులు సూచుచు నొక్క వర్షం బుండి రంత నొక్కనాఁడు. - అజకరోపాఖ్యానము - సం. 3-176-5 3_4_100 క. మృగయార్థ మరిగి హిమవ న్నగ భూముల యందుఁ బవన నందనుఁ డొక ప న్నగు చేతఁ బట్టువడి యి మ్ముగ ధర్మతనూజు చేత మోక్షితుఁ డయ్యెన్. 3_4_101 వ. అనిన విని జనమేజయుండు వైశంపాయనున కిట్లనియె. 3_4_102 మధ్యాక్కర. పదివేల గజముల బలము గలవాఁడు పౌలస్త్యుతోడఁ గదనంబు సేసి యనేక యక్షరాక్షసుల నిర్జించి యుదిత శౌర్యోన్నతుండైన వాఁడు వృకోదరుఁ డేల పదపడి నిగృహీతుఁ డయ్యెఁ దానొక్క పన్నగు చేత. 3_4_103 వ. అనిన వానికి వైశంపాయనుం డిట్లనియె భీముం డొక్కండ హిమవదుత్తుంగ శృంగోపాంత కాంతారంబుల మృగయాభ్రాంతిఁ బరిభ్రమించు చుండి యతిశ్రాంతుఁ డయి తత్ప్రదేశంబున. 3_4_104 మ. అశనాశావివృతాస్య గహ్వరుఁ గృతాంతాకారు నిశ్వాసధూ మశిఖాధూసరి తోగ్ర దుర్గతరుగుల్మవ్రాతు హారిద్రవ ర్ణ శరీరున్ భృశరూక్ష దర్శను మహానాగ ప్రభుం గాంచె న ర్ధ శశాంక ద్యుతిహారి దారుణ చతుర్దంష్ట్రున్ జగత్త్రాసకున్. 3_4_105 వ. అమ్మహాజగరం బామిషార్థియై భీముం బట్టికొని వాని భుజయుగంబుఁ దన ముఖంబున నంగంబు నిజాంగంబున జిక్కం బంధిచిన నాగాయుత బలుండయ్యును దదంగ సంగంబున దుర్బలుండై మెలంగ నేరక భీముండప్పాము బలవీర్యంబులకు విస్మితుండయి యిది ప్రకృతి సర్పంబుగా దెయ్యది యేనియు నొక్క యద్భుత రూపం బని విచారించుచు దాని కిట్లనియె. 3_4_106 మత్తకోకిలము. ఏను భీముఁడఁ బాండవేయుఁడ నిద్ధతేజుఁడ ధర్మరా జానుజుండఁ బిశాచపన్నగ యక్షరాక్షస వీరులం బూని పోరుల నోర్వ నోపెడు భూరి వీరుఁడ నాగపం చానవాదులఁ బట్టి వ్రచ్చు ననంత బాహు బలాఢ్యుఁడన్. 3_4_107 వ. ఇట్టి నన్నుఁ బట్టి యిప్పాట బంధిచు నట్టి శక్తి యెట్టు లయ్యె నీకు నిది నిసర్గ శక్తి యే వరదానసం సిద్ధియైన యదియె చెప్పు మనిన. 3_4_108 వ. అదియును దిర్యగ్జాతి యయ్యును దన పూర్వ స్మృతి సెడకుండ వరంబుఁ గాంచుటం జేసి వాని కిట్లనియె. 3_4_109 క. ఇది నావర లాభంబున నుదయించిన శక్తి యెట్టి యున్నత బలసం పదు లైన జీవులును నా కెదిరిచి బలహీను లగుదు రివ్వపినమునన్. 3_4_110 ఆ. ఎదురఁ బడిన వాని వదలక శార్దూల శరభ సామజాది సత్త్వతతులఁ బట్టి తినుచు నున్న యట్టి నాకిప్పుడు భక్ష్య మైతి వీవు పాండుపుత్త్ర. 3_4_111 ఆ. శక్రపదవిఁ బొంది సద్బ్రాహ్మణుల కవ మాన మేను జేసి మదము పేర్మి ననఘ యిట్టులైతి నందొక్క మునివరు శాపశక్తిఁ దొంటి శక్తి దఱిఁగి. 3_4_112 వ. అని దుఃఖించిన యజగరంబునకు భీముం డిట్లనియె. 3_4_113 క. కడుకొని కడు దుఃఖములై నెడ నుచితమె యాత్మనింద యెయ్యెడల మనం బెడలక యేకాకృతి నె ప్పుడు నుండుట సూవె పురుషు పురుషార్థ మిలన్. -ధర్మరాజు భీమసేనుని వెదకఁబోవుట - 3_4_114 వ. పురుషకారంబునం జేసి దైవంబు నివర్తింప నెవ్వరోపుదు రేను మహా బలుండ నయ్యును భవద్గృహీతుండనై యిట్టి యవస్థం బొందితి నాత్మ త్యాగంబునకు వగవ నపహృత రాజ్యానుభోగులై మద్భ్రాతృవరులు దుర్గమం బైన యిప్పర్వత కందరంబునం గ్రుమ్మరు చున్నవారు నన్నుఁ గానక యెంత దుఃఖింతురో యని వగచెద ననుచున్నంత నిట ధర్మ తనయుండు దీప్తం బైన శివారుతంబు విని యతిశంకిత చిత్తుం డయి యనంతరంబ దన దక్షిణ భజాస్పందనం బుపలక్షించి మీఁద లగ్గదు నంచు ననుజ మధ్యంబున ననిలజుం గానక యర్జునం గవలను గృష్ణారక్షణార్ధంబు నియోగించి ధౌమ్యపురోగమ భూసుర వరులతో భీము రోయుచుం దదీయ పాద లలితహలకులిశకల శజలజాదిలక్షణ్లంకృతంబైన పాంసు పథంబునం జని ముందట. 3_4_115 క. గిరి శిఖరా భోగ బృహ త్తర భుజగ శరీర వేష్టిత శరీరుండై భరమునఁ గదలఁగ నేరక పరమ శ్రమ మడర నున్న పవనజుఁ గనియెన్. 3_4_116 క. కని యాత్మగతంబున ని య్యనిలజుఁ డొక పాముచేత నవిచేష్టితుఁడై తన లావు దఱిఁగి ప్రాకృత జనుక్రియ నిట్లున్న వాఁడ సామర్థ్యమునన్. 3_4_117 వ. ఇది యేమి యాశ్చర్యంబొ యనుచు ననిలజుం జూచి దుఃఖితుండై ధర్మజుం డయ్యజగరంబున కిట్లనియె నయ్యా నీవు సర్పరూపంబుఁ దాల్చిన తైత్యుండవో దేవతవో చెప్పు మేను యుధిష్ఠిరుండ ని న్నడిగెద నిమ్మహాభుజు నా యనుజు నామిషార్థివై పట్టితేని నీకు బుభుక్షా నివృత్తి యగునట్లుగాఁ జాలినంత మృగ మాంసంబుఁ బెట్టెద వీని విడువు మనిన ధర్మరాజునకు నయ్యజగరం బిట్లనియె. 3_4_118 సీ. వినవయ్య నహుషుఁడన్ జనపతి నేను మీ పూర్వజులకు నట పూర్వజుండ ననఘ సుత్రామున కెనయగు వాఁడ నైశ్వర్య గర్వంబున నార్యవృత్తి విడిచి వివేకంబు సెడి సహస్రోత్తమ బ్రాహ్మణ ధృతమైన బ్రహ్మరథము నెక్కి బ్రాహ్మణులకు నక్కజంబగు నవమానంబు సేసిన దాన నాకుఁ ఆ. గలశభవుఁ డగస్త్యుఁ డలిగి యత్యుగ్రాహి వగు మటంచు శాపమప్పుడిచ్చె ముని వరేణ్యు శాపమునఁ జేసి యిప్పాట నవయు చున్నవాఁడ నాఁటఁ గోలె. 3_4_119 వ. విధి విలసితంబు పేర్మి నీకే మని చెప్పుదు. 3_4_120 చ. చదివితి నెల్లవేదములు సత్క్రియ చేసితి నూఱు యజ్ఞముల్ విదితముగా సురేంద్ర పదవీ స్థితిఁ బొందితి దుర్మదంబునం దుదిఁ బెనుబామునై యధిక దుఃఖుఁడనైతి సుఖంబు దుఃఖమున్ వదలక చేయుచోట బలవద్విధి కేమి భరంబు సెప్పుమా. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1457 2651 2005-11-06T06:23:17Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_4_121 వ. అయ్యగస్త్యుచేత నిట్లు శాపగ్రస్తుండనై శక్రాసనంబు వలనం బాసి యిట వచ్చుచు నుండి మునీంద్రా నాకుఁ బూర్వస్మృతి సెడకుండను బలవంతంబు లైన సత్త్వంబులు నన్ను ముట్టునప్పుడ బహహీనంబులై భక్ష్యంబులు గాను శాప విమోక్షంబున కుపాయంబును బ్రసాదింపు మని కృతాంజలినై యున్న నాకుం గరుణించి మునివరుండు నావేఁడిన వరంబు లిచ్చి వెండియు నిట్లనియె. 3_4_122 క. క్రమమున నీ చేసిన ప్ర శ్నములకుఁ బ్రత్యుత్తరములు సన్మతి నత్యు త్తముఁ డెవ్వఁ డిచ్చు నతని క తమునను శాపాంతమగు బుధస్తుత నీకున్. 3_4_123 వ. అది దీర్ఘకాలంబునంగాని కాదనియె నేనును దద్వచనం బవలంబించి పెద్దకాలం బియ్యడవి నున్న వాఁడ నేఁడు నీ తమ్ముఁడు నాకు నష్టాప్రాప్తంబైన భక్ష్యం బయ్యెనోపుదేని నా ప్రశ్నములకుఁ బ్రత్యుత్తరంబు లిచ్చి వీని విడిపించు కొమ్మనిన ధర్మజుం డిట్లనియె. 3_4_124 క. నీ యడిగిన యర్ధాభి ప్రాయములకు నుత్తరంబు పరువడిఁ జెప్పెన్ ధీయుత బ్రాహ్మణులకుఁ గా కాయతమతు లయ్యు నొరుల కవి విషములే. - ధర్మరాజు నహుష ప్రశ్నంబులకుఁ బ్రత్యుత్రంబు లిచ్చుట - సం. 3-177-13 3_4_125 వ. అయినను నా నేర్చు విధంబునం జెప్పెద నడుగుమనిన నజగరం బిట్లనియె. 3_4_126 ఆ. ఘనుఁడ యే గుణములు గలవాఁడు బ్రాహ్మణుం డతని కెఱుఁగఁ దగిన యట్టివస్తు వెద్ది దీని నాకు నెఱిఁగింపు మనిన ని ట్లనుచుఁ జెప్పెఁ బాండవాగ్రజుండు. 3_4_127 సీ. సత్య క్షమా దమ శౌచ దయా తపోదాన శీలంబు లెందేనిఁ గాన నగునట్టి వాఁడు బ్రాహ్మణుఁడు సుఖంబు దుఃఖంబునై నెడ విమోహంబు నొంద కునికియ వానికి నుత్తమం బగు విద్య యనిన నీ చెప్పిన గుణము లివియు క్రియ శూద్రునందుఁ గల్గిన నతండుత్తమ ద్విజుఁడుగా నేర్చునే నిజము విడిచి ఆ. నట్టు లయిన బ్రాహ్మణాది వర్ణ విభాగ మెట్లు గలుగునయ్య హీను లధికు లను వివేక మదియపార్థకం బగుఁగాదె యనిన ననియె నంతకాత్మజుండు. 3_4_0128 వ. ప్రమాదంబున వర్ణ సంకరం బయినప్పుడు వర్ణ పరీక్షార్థంబుగా బ్రాహ్మణాదులకు వృత్తంబు వేఱువేఱ స్వాయంభువుండైన మనువు సెప్పె సత్యాది గుణంబులు శూద్రునందుఁ గలిగినేని వాఁడు సచ్ఛూద్రుండుఁ గాక బ్రాహ్మణుండు గానేర్చునే యవి బ్రాహ్మణు నందు లేనినాఁడు శూద్రుం డనంబడు గావున వృత్తంబ యుత్తమంబ. 3_4_129 తే. వృత్తవంతుండు వెండియు వివిధ గతుల వృత్తవంతుండు గా నేర్చు వృత్తహీనుఁ డైనవాడు విహీనుండ యండ్రుగాన విత్తరక్షకుఁ గడు మేలు వృత్త రక్ష. 3_4_130 వ. అనిన నజగరం బిట్లనియె. 3_4_131 వ. అప్రియంబు జేసియు మఱియు నృతవాది యయ్యు హింస గావింపని యమ్మహాత్ముఁ డేఁగు సుగతికి నండ్రది యెట్ల హింస యనఘ యింత విశేష మెట్లయ్యె చెపుమ. 3_4_132 వ. అనిన ధర్మతనయుం డిట్లనియె దానంబులు బ్రియంబు చేఁతయును సత్యంబును నహింసయు ననునవి నాలుగును సమంబులయయినను నహింస విశేషం బెట్లనిన దేవ మనుష్య తిర్యగ్యోనులను మూఁడు గతుల యందును మనుష్యుండు దానాది గుణంబులు గలిగి యహింసా పరుండయిన దేవగతి వడయు విపరీత వర్తనుండు తిర్యగ్యోనులం బొందు నని యిట్లు తన చేసిన ప్రశ్నంబులకు నుత్తరంబులు చెప్పిన ధర్మరాజున కతిప్రీతుండై భీమసేనుని విడిచి శాప విముక్తుండై దివ్యరూపంబు సేకొనియున్న నహుషు వలన నధ్యాత్మ విద్యా రహస్యంబు లిమ్ముగా నెఱింగి యుధిష్ఠిరుండు వృకోదరుం దోడ్కొని నిజాశ్రమంబునకు వచ్చి యున్నంత. 3_4_133 క. ఖర కిరణ తాపమున నురు తరదవ దాహమున శోషితములైన వనాం తరతరుతతి కాప్యాయన కరమై వర్షాగమంబు గడు బెడఁగయ్యెన్. 3_4_134 క. నాలుగు కెలఁకుల నవఘన జాలంబులు వ్రేని కురిసె ఝంఝానిల వే గాలోలములై బహు ల స్ధూల పయోధార లోలిఁ దుములంబులు గాన్. 3_4_135 క. ఘనతర ధర్మతమం బొకొ యనఁగ ఘనాఘన తమిస్ర మ విరళమై క ప్పినజనులకు వస్తువి భా వన మొక్కొక మాటు గలిగె వైద్యుతరుచులన్. 3_4_136 చ. అరుదుగ తత్పయోద సమయంబున నొక్కట విస్తరిల్లె నం బరమున నంబుద ధ్వనియుఁ బల్వల భుముల భూరి దర్దురో త్కర రవముల్ మహీరుహ శిఖండములందు శిఖండి తాండవాం తర మద మంజులస్వనము దారతరంబుగుచున్ వనంబునన్. 3_4_137 ధళిత నవీన కందశ కదంబ కదంబక కేతకీరజో మిళిత సుగంధ బంధుర సమీరణ మన్ సఖి యూచు చుండఁగా నులియుచు పువ్వు గుత్తులను నుయ్యెల లొప్పగ నెక్కి యూఁగె మ ల్లల దళినీ కులంబు మృదుల ధ్వని గీతము విస్తరించుచున్. 3_4_138 క. సురచాప చిత్ర గగన స్ఫురణం బురణించు నట్లు భూ వనిత నిరం తర చిత్రితయై యొప్పెను సురుచిర నవతృణ శిలీంద్ర సురగోపములన్. 3_4_139 వ. తత్సమయానంతరంబున. 3_4_140 ఉ. భూసతికిం దివంబునకుఁ బొల్పెసఁగంగ శరత్సమాగమం బాసకల ప్రమోదకరమై విలసిల్లె మహర్షి మండలో పాసిత రాజహంస గతి భాతి ప్రసన్న సరస్వతీ కమ బ్జాసన శోభితం బగుచు నబ్జజుయానముతో సమానమై. 3_4_141 ఉ. శారద రాత్రు లుజ్జ్వల లసత్తర తారక హార పంక్తులం జారుతరంబు లయ్యె వికసన్నవకైరవ గంధబంధురో దార సమీర సౌరభము తాల్చి సుధాంశు వికీర్యమాణ క ర్పూర పరాగ పాండు చిపూరములం బరిపూరితంబు లై. - నన్నయభట్ట కవిత్వము సంపూర్ణము - - ఇక్కడ నుండి యెఱ్ఱాప్రెగ్గడ కవిత్వము - 3_4_142 చ. స్ఫురదరుణాంశు రాగరుచిఁ బొంపిరివోయి నిరస్తనీరదా వరణములై దళత్కమల వైభవ జృంభణ ముల్లసిల్ల ను ద్ధురతర హంస సార మధువ్రత స్వనముల్ సెలంగఁగాఁ గరము వెలింగె వాసర ముఖంబులు శారద వేళఁ జూడఁగన్. 3_4_143 శా. దానాంభః పటలంబునం బృథు పయోధారావలిం దాల్చి గ ర్జానిర్ఘోషము బృంహిత చ్ఛలనఁ బ్రచ్ఛాదించి ప్రావృట్పయో దానీకంబు శరద్భయంబున నిగూఢాకారతన్ డిగ్గె నాఁ గానొప్పారె మదోత్కటద్విరద సంఘంబుల్ వనాంతంబునన్. 3_4_144 క. కల నీలకంఛ కోలా హల లీలలు సెలఁగె రాజహంస కులంబుల్ విలసించె సప్తవర్ణా వలి విగళిత కుసుమ కూటజ వాటిక లడరెన్. 3_4_145 మ. అతి గాంభీర్య విభూతి నేక చుళు కాహంకార నిశ్శేషశో షిత పాథోధిపయస్కుఁ డైన ముని దోఁచెం బుణ్య తేజోమయా కృతి నయ్యామ్యదిగంత వీథిఁ బ్రకట క్రీడాకళా గర్వగ ర్జిత మండూక కళంకితాంబుశు చితా సిద్ధి ప్రదాచార్యుఁడై. 3_4_146 తే. విశదశారదాంబుద పరివేష్టమునఁ బొలుచు గగనంబు ప్రతి బింబములొ యనంగ వికచకాశ వనీ పరివేష్టమున నతిశయిల్లె నిర్మల కమలాకరములు. 3_4_147 వ. అట్టి శారదాగమంబున నుత్ఫుల్ల కమలకల్హార కేసర కరాళ కలితకల్లోల మాలినియు ననేక మునిలోక సతత సంసేవ్య మాన విపుల పులినోత్సంగయు నిరంతర తీర వానీరవన మండలీ విలసితయు నాకశ సంకాశ విశద సలిలయునైన సరస్వతీ మహానది ననుదిన స్నానపానాది విశేషంబులం బరితోషంబు నొందుచుఁ బాండు నందనులు మరుభూమిం గొన్ని దినంబులు వసియించి తదనంతరంబ ధౌమ్యాది భూసురులు నింద్రసేనాది భృత్యులు దోడ నరుగుదేరఁ గామ్యక వనంబునకు వచ్చి యచ్చటి మునుల చేత నభినందితులై యందు సముచిత వర్తనంబుల నున్నంత నొక్కనాఁడు. 3_4_148 క. వాసవ నందన సఖుఁ డగు భూసురుఁ డొకఁ డరుగుదెంచి భూవినుత గుణో ద్భాసితు ధర్మజు విప్రస భాసీనుం గాంచి యిట్టు లనియెం బ్రీతిన్. 3_4_149 చ. జనవర నీవుఁ దమ్ములును సమ్మద మొప్పగ నివ్వనంబునం దునికి ధ్రువంబుగా విని మహోజ్జ్వల తేజుఁడు దేవకీ సుతుం డనఘుఁడు మిమ్ముఁ జూచుటకై యిదె వచ్చుచున్నవాఁడు మీ కును ననిశంబుఁ దా హితమ కోరుచు నుండు నతండు నెయ్యుఁడై. 3_4_150 వ. మఱియు ననేక యుగ సహస్రజీవియు నప్రమేయ తపః ప్రభాసియు వినుత విధేయుఁడునైన మార్కండేయుండును భవదీయ దర్శనార్థం బీక్షణంబ చనుదెంచు నని చెప్పిన యనంతర ముహూర్తంబున. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1458 2653 2005-11-06T12:30:46Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- -శ్రీ కృష్ణుఁడు సత్యభామతోడఁ బాండవుల యొద్దకు వచ్చుట - సం. 3-180-7 3_4_151 సీ. శైబ్య సుగ్రీవాది జవనాశ్వయుక్తమై యాబద్ధనుత్న రత్నాంశు పటల భాసితంబై చారుపతగ పతాకా విభూషిత గగనమై పొలుపు మిగులు దివ్యరథంబున దేవకీ సుతుఁడు ప్రియంబున సత్యభామాన్వితముగఁ దరళసౌదామినీ దామసముజ్జ్వల ధారాధరోత్సంగ తలమునందు ఆ. శచియుఁ దాను వెలుఁగు శతముఖుండునుబోలె నరుగుదెంచె ఘనరథాంగనేమి విపులఘోషతాండవిత బర్హి శబ్దశ బ్దాయమానవన విభాగుఁ డగుచు. 3_4_152 వ. ఇట్లు వచ్చి వాసుదేవుండు రథావతరణంబుసేసి ధర్మనందనున కభివందనం బొనరించి భీమార్జున నకుల సహదేవులం గౌఁగిలించుకొని ద్రౌపదిం గారవించి ధౌమ్యాది మహీవరుల చేత నభినందితుండయ్యె నంతఁ గౌంతేయాగ్రజుండు గదాధరునకు నర్ఘ్యాది సత్కారంబులు నిర్వర్తించి తమ్ములుం దానును విప్రజనంబులు నతనిం బరివేష్టించి యుండి రప్పుడు కృష్ణుండు ధనంజయుం దన చేరున నునిచికొని చిరకాల దర్శనోల్లసితంబులైన యాలోకనంబుల నతని యాకారం బత్యాదరంబున నభినందించి ధర్మరాజున కిట్లనియె. 3_4_153 సీ. భాగ్యంబుగాదె యీ పార్థుండు హరుఁ డాదియైన నిర్జర సమూహంబు వలన నెలమిఁ గృతాస్త్రుడై యేతెంచు టరయంగ ధన్యుండ వైతివి ధర్మతనయ నీ ధర్మ నిష్ఠయు నీ తపంబును జూవె యింతకుఁ గారణం బిద్ధచరిత రాజ్యంబు కంటెను రాజేంద్ర ధర్మంబె యిష్టమై యుండు నీ కెల్లనాఁడు తే. వేదవేదాంగ విదుఁడవు వివిధ యజ్ఞ కర్తవైతి ధనుర్వేద కర్మరుఁడవు ధరణి యెల్ల నేలెడి రాజ ధర్మమున సులభమయ్యె నీకిహ పర శోభనంబు. 3_4_154 చ. దమమును సత్యయుక్తియును ధైర్యనిరూఢియు నిత్యతృప్తియున్ శమమును నీకు నైజములు సన్మతి నర్థవశంబుఁ గామలో భములును బొందపట్లగుటఁ బార్థివ కుంజర ధర్మరాజ నా మమునఁ ద్రిలోక పూజ్య మహిమం బొగడొందెత వివ్విధంబునన్. 3_4_155 వ. అని వెండియు. 3_4_156 శా. ద్యూతువ్యాజమునన్ సభాంగణమునన్ దుర్యోధనుఁ డట్లు దు ర్నీతిం గూరి యొనర్చి నట్లి యఘముల్ నిష్కంబ ధైర్యోన్నమ చ్చేతస్సారుఁడవైన నీకొకనికిం జెల్లెన్ సహింపంగ వి ఖ్యాతక్షాంతులు లేరె ధార్మికులు నిక్కం బిట్టిరే యెవ్వరున్. 3_4_157 ఉ. ఉల్లము సత్యసంయమము నూనినవాఁడవు నీవు విక్రమం బొల్లమిఁ గౌరవాధముల యుద్ధతి యమ్మెయిఁ జెల్లెఁగాక యొం డెల్లను నేల నీదుమది నించుక కిన్క జనించినన్ మహీ వల్లభ యప్డ రూపఱదె వారక వైరికులంబు సర్వమున్. 3_4_0158 చ. వినుత భవన్నియోగ మను వేల యలంఘ్యము గాన యిమ్మెయిన్ ఘనభుజ వీచివిభ్రమవికాసముఁ జూపక నిల్చెఁగాక స జ్జననుత చూడ నీ యనుజసాగరముల్ దఱితోడ విద్విష జ్జనలయకాలులై కడఁగు సర్వజగంబులు నాక్రమింపఁగన్. 3_4_159 ఉ. అంధక వృష్ణి భోజకుకురాన్వయ భూపతులెల్ల నీ దెసన్ బాంధవ సౌహృదయ ప్రణయ భక్తి విశేషము లొప్ప నీ మనో గ్రంధి యడంగఁ జేయ నెసకంబునఁ బూనిన వారు లోభమో హాంధులు ధార్తరాష్ట్రులు జనాధిప మార్కొను వారె వారలన్. 3_4_160 క. చతులంభోదిపరీత క్షితితల సామ్రాజ్యలక్ష్మికిం బతివి జగ న్నుత నీవ నీవు దలఁచిన నతిదుష్కర మెందు లే దనర్గళ మహిమన్. 3_4_161 వ. అనిన సంతసిల్లి కుంతీనందనుండు దేవకీ నందనుతోడ దేవా యెవ్విధంబున నైన నల్పావశిష్టం బైన వనవాస కాలంబును నజ్ఞాతవర్తనంబును దీర్చి లోకనింద్యంబు గాని విక్రమంబునం బగఱ జయింపఁ గోరెదము దీని నంతయు నిర్వహించు భారంబు నీయదియ నిన్ను శరణంబు సొచ్చిన మాకుం బరమ శోభనంబులును సులభంబు లగట నిశ్చయంబు గాదె యనియె నప్పుడు కృష్ణుండు నిజసమీపంబున నున్న పాంచాలిం జూచి యిట్లనియె. 3_4_162 సీ. నీ పుత్త్రు లేవురు నీరజలోచన యదుకుమారులుఁ దారు ముదముతోడ ననుపస స్నేహసమాహిత హృదయులై కరిహయారోహణ పరతఁ దగిలి యాడుచు వివిధ శస్త్రాస్త్ర ప్రయోగముల్ గఱచుచు నొండెల్ల మఱచి యున్న వారు ప్రద్యుమ్నుండు వారికి దివ్యాస్త్రజాతంబు లెల్లను బ్రీతినొసఁగెఁ ఆ. దన్వి యా సుభద్ర తన పుత్త్రుకంటె నీ తనయులందుఁ గూర్మిఁ దనరఁ జేయు నూఱడిల్లు మింక నుజ్జ్వలోన్నతులఁ బెం పారఁ గాల మనతి దూరమయ్యె. - మార్కండేయండను మహాముని పాండవుల యొద్దకు వచ్చుట - సం. 3-180-39 3_4_163 వ. అని యాశ్వాసించు సమయంబునం బరమతపోవృద్ధుం డయిన మార్కండేయుండు ననుదెంచినం గృష్ణుండును బాండవులు నతని నెదుర్కొని యథోచిత విధులం బూజించిరి మునీంద్రుఁడును బ్రత్యేకంబ వారి కుశలంబు లడిగెఁ దదనంతరంబ యందఱు నాసీనులై యున్నయెడఁ బాండవ హితార్థియై వనజోతరుం డమ్మునివరుల కిట్లనియె. 3_4_164 ఉ. ఏనును బాండు నందనులు నిమ్మునిముఖ్యులు నిప్డు లోకస మ్మానిత వాక్య నీదయిన మంజులవాగమృత ప్రవాహమున్ వీనులదోయి నించుచును వేడుకఁ గ్రోలికొనంగ నాత్మలం బూనెద మస్మదీప్సితము పూర్ణము సేయఁగ నర్హ మెమ్మెయిన్. 3_4_165 వ. కావున. 3_4_166 క. దేవనర దేవధరణీ దేవచరిత్రములు భర్తృదేవత లనఁగా భూవినుత లయిన సతుల ప్ర భావము లెఱిఁగింపు మోలిఁ బ్రస్ఫుటములుగన్. 3_4_167 వ. అని యడుగుచున్నయెడ నారదుం డేఁగుదెంచిన నందరు ప్రత్యుద్గతులయి ప్రణమిల్లి యాతని నుచిత సత్కారంబులం బ్రీతునిం జేసిన నమ్మహాముని మార్కండేయునిం జూచి కృష్ణపాండవ ప్రియార్థంబుగాఁ బరమపుణ్య కథాకథనం బొనరింతువు గాకయని పలికి వారల నామంత్రణంబు సేసి నిజేచ్ఛం జనియెఁ దదనంతరంబ ధర్మతనయుండు మార్కండేయున కిట్లనియె. 3_4_168 సీ. కడఁగి ధర్మముతోడ నుచుచు నేమిట్లు దందడి దుఃఖంబు బొందుటయును నేపున నెప్పుడు పాపంబు సేయుచు ధృతరాష్ట్రజులు సుఖోన్నతు లగుటయుఁ గని యివ్విపర్యయమునకు నేనూహింతుఁ బాయక నరుఁ డిప్డు సేయుకర్మ మున ఫల మిందుఁ బొందునొ పరలోకంబు నందుఁ బొందునొ యిందు నందుఁ గననొ ఆ. విశ్వకర్త యైన యీశ్వరుఁ గానని పురుషుఁ గర్మఫలము పొరయకున్నె యొడలితోనఁ గృతము వెడలిపోవునొ యిది దెలియ వలయు నాకు నలఘు పుణ్య. 3_4_169 వ. ఇంతయు నెఱింగింప నీవ యర్హుండ వనినఁ బరమజ్ఞాన నిధియైన యత్తపోనిధి యతని కిట్లనియెఁ దొల్లి విధాత ప్రథమ కల్పంబున నత్యంత నిర్మలంబులును ధర్మతంత్రంబులును నైన శరీరంబులు సృజియించె నట్లు పుట్టింపఁబడిన యా మనుష్యులు మహా సతత్త్వ సంపన్నులు సత్యవాదులు సత్యసంకల్పులు బ్రహ్మ భూతాత్ములు స్వచ్ఛంద జీవులునై దేవయానంబుల విహరించుచు ననాయాసంబున నధిక ఫల సిద్ధిం బొందుచు సర్వధర్మజ్ఞులై విగత మత్సరులై బహు సహస్ర సంతానులై బహు సహస్ర సంవత్సరాయుష్యులై వర్తిల్లుచుండి రంతఁ గాలాంతరంబునం గామ క్రోధాది గుణంబులు దమ్ముం బొందుటయు మాయాప్రవరాతనులై దేవతలచేత విడువంబడి యల్పాయువులు నల్పబల శరీర సత్త్వులును దరిద్రులును నిష్ఫలారంషులును బహురోగ పీడితులును నాస్తికులును నై యొండొరుల మెచ్చక దురితంబులు సేయుచుఁ దిర్యగ్యోనులం బుట్టుచు నరకాగ్నులం గ్రాఁగుచు గతాగత భ్రమణంబుల నలయం దొడంగి రిట్లు దిరుగుచున్న సంసార చకరంబునందు. 3_4_170 చ. మనుజులు పుణ్యపాపములు మానకు యిట్లొనరించుచుం దుదిం దనువు దొఱంగి పోవునెడఁ దప్పదు నీడయవోలెఁ గర్మమున్ వెనుకన యేఁగి భూరిసఖ విస్మృతియుం బటు దుఃఖదైన్యముం దనుకఁగఁ జేయు గ్రమ్మఱఁగ దాన యొనర్చు భవంబు దేహికిన్. 3_4_171 క. విను మనుజున కెవ్విధమునఁ దనచేసిన సుకృత దుష్కృతంబులు నెఱయం దన కనుభవింపఁ బాలివి తనువుసెడుం గాని కర్మతతి సెడ దనఘా. 3_4_172 వ. మఱియు నొక్క నిదర్శనంబు సెప్పెద. 3_4_173 క. ఈ లోకము యగుఁ గొందఱ కాలోకము కొందఱకు నిహంబును బరమున్ మేలగుఁ గొందఱ కధిపా యేలోకము లేదు వినవె యిలఁ గొందఱకున్. 3_4_174 వ. అది యెట్లంటేని. 3_4_175 చ. ధనములు సాలఁ గల్గి సతతంబును నింద్రియవాంఛ సల్పుచున్ మనమున నెన్నఁడున్ సుకృతమార్గము పొంతకుఁబోక లోభమో హ నిహతబుద్ధులై తిరుగునట్టి జనుల్ పరలోక సౌఖ్యముల్ గనుటసు నేర రిప్పటి సుఖంబులు మేలయి తోఁచు వారికిన్. 3_4_176 మ. ఉపవాస వ్రత సంతతాధ్యయన తీర్థోపాసనాది క్రియై క పరత్వంబునఁ జేసి యైహికము దుఃఖప్రాయ మై పోవఁగా విపులానందముఁ బొందఁ గల్గుఁ దుది నావిర్భూత భోగైకలో లలుబుద్ధిం జిరపుణ్యశీలురకు నాలోకంబునన్ భూవరా. 3_4_177 ఉ. ధర్మమ సల్పుచుం దగిలి ధర్మపథంబునఁ జేసి యర్థముం చేర్మియుఁ గాంచి ధర్మవిధిఁ బెండిలియై ప్రజలన్ సృజించి స త్కర్మములం బ్రశస్తములుగాఁ గ్రతువుల్ వొనరించు సజ్జనుల్ ధర్మజ యిందు నందును ముదంబునఁ గాంతు రభీష్ట సౌఖ్యముల్. 3_4_178 క. వాసవ నందన సఖుఁ డగు ఆ. సత్యమును శమంబు శౌచంబు లేక నా స్తిక్యమును నిషిద్ధ సేవనంబు గలిగి తిరుగు దుష్ట కష్ట జన శ్రేణి పొలియు నుభయలోకములకుఁ గాక 3_4_179 వ. ఇది మనుష్యుల కర్మగతి ప్రకారంబు. 3_4_180 చ. జనవర మీరు దివ్యులరు సమ్మతి దేవహితార్ధ మిమ్మహిన్ జననము నొందినారరు ప్రశక్త పరాక్రమలీలఁ బేర్చి యిం క నఖిల శత్రు నిర్మథన కర్మ మొనర్చి మహీభరంబు దీ ర్చి నియతిఁ బెక్కు జన్మములు సేసి చ. జనవర మీరు దివ్యులరు సమ్మతి దేవహితార్ధ మిమ్మహిన్ జననము నొందినారరు ప్రశక్త పరాక్రమలీలఁ బేర్చి యిం క నఖిల శత్రు నిర్మథన కర్మ మొనర్చి మహీభరంబు దీ ర్చి నియతిఁ బెక్కు జన్మములు సేసి భజింతురు దేవ భావమునన్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1459 2655 2005-11-06T22:14:32Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- - మార్కండేయుఁడు ధర్మజునకు బ్రాహ్మణ ప్రభావంబు సెప్పుట - సం. 3-182-1 3_4_181 వ. అనిన వివి ధర్మనందనుండు బ్రాహ్మణ ప్రభావంబు వినవలతుం జెప్పవే యనిన మార్కండేయుం డిట్లని చెప్పెఁ దొల్లి హెహయ వంశోద్భవుండైన ధుంధుమారుం డను కుమారుండు మృగయాసక్తుం డై వనంబునఁ గ్రుమ్మరువాఁ డొక్కయెడం దృణలతాగుల్మ మధ్యంబునం గృష్ణాజినోత్తరీయుం డయు యున్నవాని నొక విప్రు దవ్వులం గని మృగం బను బుద్ధిం జేసి యేసి డాయం జని నిశ్చేతనుండైన యనతిం జూచి యత్యంత దుఃఖితుండయి పురంబునకుం బోయి నిజ వంశ వృద్ధులైన హైహయుల కంత వృత్తాంతబునుం జెప్పి వారిం దోడ్కొని వచ్చి యవ్విప్ర కళేబరంబు సుపిన. 3_4_182 తే. వారలందఱు వందురి వగ.చి యచటి కతిసమీపంబునను దార్క్ష్యుఁడను మునీంద్రు నాశ్రమంబున్న నయ్యెడ కరిగి కనిరి దేవముని సిద్ధలోక ప్రతీక్ష్యుఁ దార్క్ష్యు. 3_4_183 క. కని భక్తి మ్రొక్కుటయు న య్యనఘుఁడు దీవించి వారి కర్హమ్మగు పూ జనము లొనరింపఁ బంచెం దనశిష్యులఁ బరమ సంశ్రిత వ్రతుఁడు దయన్. 3_4_184 వ. హైహయులు నమ్మునీంద్రునకు సాష్టాంగ దండ ప్రణామంబు సేసి మహాత్మా యిక్కుమారుండు మృగయాసక్తుండై వచ్చి యింతకు మున్ను యివ్వనంబున నొక్క బ్రాహ్మణు గృష్ణాజిన సంవృతు నతి శాంతుం బాపంబునం జేసి మృగం బనుబుద్ధి నేసిన నతండు మృతుం డయ్యె నేము మహాపాతక దూషితుల మైతిమి గావున మీచేయు సత్కారంబుల కర్హులము గా మిప్పాపంబున కెయ్యది నిష్కృతి యనిన నవ్వుచు దార్క్ష్యుం డిట్లనియె. 3_4_185 క. వినుఁ డెన్నఁడు మా యాశ్రమ మున నెవ్వారలకు లేవు భూరిభయవ్యా ధి నిరోధ మృత్యు దోషా ద్యనేక దుఃఖములు త్రిజగదాశ్చర్యముగన్. 3_4_186 వ. అని పలికి దపపుత్త్రు నధిక తపోబల సమన్వితుం జూపి. 3_4_187 క. ఈతఁ డగునె మీ బాలకు చేత నిహతుఁ డైనవాఁడు సెప్పుఁ డనును వా రాతఁడ తమమును చూచిన యాతం డగుటకు మహాద్భుతాత్మకులగుచున్. 3_4_0188 క. మృతుఁ డయి క్రమ్మఱ సంజీ వితుఁడయ్యె నితండు కరము విస్మయ మిది భూ నుత యిట్టి మహిమ కలిమికి గదమెయ్యది యానతిమ్ము కారుణ్యమునన్. 3_4_189 వ. అని యడిగినఁ దార్క్ష్యుం డిట్లనియె. 3_4_190 శా. ఆలస్యం బొకయింతలేదు శుచి యాహారంబు నిత్యక్రియా జాలం బేమఱ మర్చనీయు లతిథుల్ సత్యంబ పల్కం బడున్ మేలై శాంతియు బ్రహ్మచర్యమును నెమ్మిం దాల్తు మట్లౌట నె క్కాలంబుం బటురోగ మృత్యు భయ శంకం బొంద మేమెన్నడున్. 3_4_191 వ. ఇది యస్మదీయ ప్రభావంబు మీకుఁ బాతకభయంబు వలన దరుగుం డనినం దార్క్ష్యు వీడ్కొని హైహయులు నిజ నివాసంబులకుం జనిరి భరత వంశోత్తమ యిట్టిది బ్రాహ్మణ ప్రభావం బని మఱియు మార్కండేయుండు బ్రహ్మ క్షత్త్ర స్వరూప నిదర్శనం బయిన యొక్క యితిహాసంబు సెప్పెద విను మని ధర్మరాజున కిట్లనియె. 3_4_192 చ. వినుత చరిత్రుఁ డత్రి యను విప్రవరుండు తపంబొనర్పఁ గా ననమున కేఁగుచుండి తననాతిఁ గనుంగొని యిట్లనుం దపం బున కిదె యేను బూని వనభూమికిఁ బోవుచు నున్నవాఁడ నో వనరుహ నేత్ర నీవు నట వచ్చెదొ పుత్త్రుల యొద్ద నుండెదో. 3_4_193 చ. అనుటయు భార్య యిట్లనియె నక్కట పుత్త్రులకుం గుటుంబ భా రనీయమ వృత్తులెల్లను దిరంబుగఁ జేయక యాశ్రమాంతరం బునకు మహాత్మ నీకు నిటు వోవుట ధర్మువు గాదు వైన్య భూ జనపతు యిచ్చునర్థులకుఁ జాలఁగ నర్థము వేఁడు మవ్విబున్. 3_4_194 వ. అనినం గొండొక విచారించి భార్య పలుకులు ధర్మయుక్తంబు లగుటకు సంతసిల్లి యమ్మహాద్విజుం డప్పుడు చని యశ్వమేధాధ్వర దీక్షితుం డయి విప్రులకు నపార ధనంబు లిచ్చుచున్న వైన్యుంగని యాశీర్వాద పురస్సరంబుగా నిట్లనియె. 3_4_195 ఉ. నీవ విధాత వింద్రుఁడవు నీవ సమస్తజనేశ్వరుండవున్ నీవ యశేష ధర్మములు నీవ యెఱుంగుదు నిన్నుఁ బోలఁగా నీవసుధా తలంబున మహీశ్వరు లెవ్వరు లేరు సన్మునీం ద్రావలి యెప్డు నిన్నుఁ గొనియాడుఁ బరిస్ఫుటవాక్య భంగులన్. 3_4_196 చ. అని పలుకంగ గౌతమ మహాముని యచ్చటనుండి యంతయున్ విని కలుషించి యేల యిటు వీఁకున నోరఱుగంగఁ బ్రేలెదీ జనపతియే విధాతయును శక్రుఁడు నీశుఁడు నర్థకాంక్షి వై మనమున శంకలేక యొకమానవు నింతనుతింప నేటికిన్. - అత్రి గౌతముల పరస్పర సంవాదము - సం. 3-183-11 3_4_197 వ. అనుటయు నత్రి యిట్లనియె. 3_4_198 ఉ. ఊఱక మీఱ నాడెదవు యుక్తమయుక్తము నాత్మఁజూడఁగా నేరవు సర్వలోకములు నిర్మల నీతి పరాక్రమంబు లొ ప్పారఁగ నేలి ధర్మముల కన్నిటికిం గుదురై వెలుంగు ధా త్రీరమణుండు మేటిగ నుతింపఁగ వోలదె నాకు నిమ్మెయిన్. 3_4_199 వ. అని తన్నాక్షేపించిన గౌతముండు. 3_4_200 ఆ. కలయ నరలు వచ్చి తల తెల్లనైనంతఁ జేసి నీకునెట్లుఁ జేరు నెఱుక జ్ఞాన వృద్ధుఁడైన వాని మాటలు గదా సభలఁ జెల్లు నార్యజనుల కెక్కి. 3_4_201 వ. అని తొడంగి యయ్యిరువురు మహానాదంబుగా వివాదంబు సేయుచుండఁ గాశ్యప నామధేయుండైన ముని సభాసదులైన మునులం జూచి వీరల వాదు మనచేతఁ జక్కంబడదు సకల ధర్మజ్ఞుం డయిన సనత్కుమారు నడుగుద మనిన నా సదస్యు లందఱు సనత్కుమారు పాలికిం జని యత్రిగౌతముల వివాదంబు తెఱంగెఱింగించిన నతండు వారల కిట్లనియె. 3_4_202 ఉ. అత్రి నిజంబ పల్కెఁ దగ నాతని వాక్యము ధర్మయుక్త మీ ధాత్రి సమస్తమున్ బృహదుదగ్ర భుజాగ్రమునందుఁ దాల్చు స త్క్షత్రుయుఁడెల్ల వారలను గావను బ్రోవఁ బ్రభుండు గావునన్ శత్రునిషూదనుం డతఁడు శక్రుఁడు నీశ్వరుఁడున్ విధాతయున్. 3_4_203 క. జనులకు నెల్లను బూజ్యుఁడు జన పాలుం డతని మహిత శాసనమున స జ్జనులును మునులును సద్విధిఁ జనువారలు గాక కడవఁ జన దెవ్వరికిన్. 3_4_204 వ. క్షత్త్రియ ప్రభావం బేమనవచ్చు విరాట్టు సమ్రాట్టు విధిజితుండు సత్యమన్యుండు యథాజీవుండు ధర్ముండు ననుభవ్యనామంబుల నిగమంబులు పార్థివుం గొనియాడుఁ దొల్లి యధర్మంబునకు వెఱచి బ్రాహ్మణులు నిజతేజో బలంబులు క్షత్రియులందు నిక్షేపించిరి నాఁటగోలె బ్రాహ్మ్యంబు వలన క్షత్త్రంబు ప్రవర్తిల్లుచుండు బ్రహ్మక్షత్త్రంబులు పరస్పర సంశ్రయంబులు వెలిగా వర్తింపనేరవు క్షత్త్రియుండు బ్రాహ్మణ సంసేవనంబునం దేజోనిరూఢుండయి యాదిత్యుండు చీకఁటి నడంచునట్లు దురితంబుల నడంచు నట్లగుటంజేసి క్షత్త్రియుండు సర్వాధికుం డగుట నిశ్చయం బనిన నమ్మును లందఱుఏ జని వైన్యునకుఁ దత్ప్రకారం బంతయు నెఱింగించిన నాభూవరుం డత్రిం జూచి. 3_4_205 క. నను నెల్లజనులకంటెను ఘనుఁడని కొనియాడి తీవు కడు నిజముగఁ గా వున నిదె ప్రీతుఁడనైతిన్ గొను మిచ్చెద నీకుఁ నేను గోటిధనంబుల్. 3_4_206 క. అని యిష్ట ధనము లిచ్చినఁ గొని వచ్చి మునీశ్వరుండు గొడుకులకుఁ బ్రియం బునఁ బంచి యిచ్చి యిమ్ములఁ జనియె వనంబునకు ధర్మ సంహిత బుద్ధిన్. 3_4_207 వ. అని చెప్పి మార్కండేయుండు పాండవేయునితో నిట్లను సరస్వతీ గీతయను నితిహాసంబు సెప్పెద నందు విశిష్ట ధర్మంబు లెఱుఁగనగుఁ దొల్లి తార్క్ష్యుం డను మునివరుండు భారతి నారాధించిన నద్దేవి ప్రత్యక్షంబగటయు నిట్లని యడిగె. 3_4_208 క. పురుషున కెయ్యది ధర్మువు పురుషుం డెద్దానఁ బరమ పుణ్యాత్మకుఁడై చిరపుణ్యగతులు వడయును దిరముగ నిదియానతిమ్ము దేవీ నాకున్. 3_4_209 వ. అనిన వానికి నప్పరమేశ్వరి యిట్లనియె. 3_4_210 మ. ధృతి వేదంబులు నాలుగుం జదివి భూదేవుండు నానాధ్వర వ్రతుఁడై యుండెడు నట్టి పుణ్యుఁ డమరా వాసంబునం దుండు ను న్నత వృత్త స్తనభాా మంధరమరున్నారీ పరీరంభసం భృత రోమాంచ సమంచితాంగుఁ డగుచుం బెక్కేండ్లు సంప్రీతితోన్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1460 sysop 2836 2005-12-02T02:48:34Z MediaWiki default Enable e-mail from other users 1461 sysop 2661 2005-11-09T23:19:19Z MediaWiki default Display pages with prefix: 1462 sysop 2663 2005-11-09T23:19:19Z MediaWiki default Category 1463 sysop 2665 2005-11-09T23:19:19Z MediaWiki default Clear the cache of this page? $1 1464 sysop 2666 2005-11-09T23:19:19Z MediaWiki default OK 1465 sysop 2670 2005-11-09T23:19:19Z MediaWiki default No preference 1466 sysop 2671 2005-11-09T23:19:19Z MediaWiki default Date and time 1467 sysop 2673 2005-11-09T23:19:19Z MediaWiki default → 1468 sysop 2674 2005-11-09T23:19:19Z MediaWiki default download 1469 sysop 2676 2005-11-09T23:19:20Z MediaWiki default RGB 1470 sysop 2678 2005-11-09T23:19:20Z MediaWiki default Ignore any warnings 1471 sysop 2679 2005-11-09T23:19:20Z MediaWiki default Importing $1 1472 sysop 2680 2005-11-09T23:19:20Z MediaWiki default No import file was uploaded. 1473 sysop 2681 2005-11-09T23:19:20Z MediaWiki default Upload of import file failed; perhaps the file is bigger than the allowed upload size. 1474 sysop 2682 2005-11-09T23:19:20Z MediaWiki default Jump to: 1475 sysop 2683 2005-11-09T23:19:20Z MediaWiki default navigation 1476 sysop 2684 2005-11-09T23:19:20Z MediaWiki default search 1477 sysop 2686 2005-11-09T23:19:21Z MediaWiki default MIME search 1478 sysop 2988 2006-01-01T14:45:43Z MediaWiki default MIME type: 1479 sysop 2688 2005-11-09T23:19:21Z MediaWiki default Articles with the most categories 1480 sysop 2689 2005-11-09T23:19:21Z MediaWiki default Most linked to images 1481 sysop 2690 2005-11-09T23:19:21Z MediaWiki default Most linked to categories 1482 sysop 2691 2005-11-09T23:19:21Z MediaWiki default Articles with the most revisions 1483 sysop 3254 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 {{PLURAL:$1|category|categories}} 1484 sysop 2693 2005-11-09T23:19:21Z MediaWiki default {{int:newarticletext}} 1485 sysop 2696 2005-11-09T23:19:21Z MediaWiki default {{int:noarticletext}} 1486 sysop 3262 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 {{PLURAL:$1|revision|revisions}} 1487 sysop 2704 2005-11-09T23:19:22Z MediaWiki default Redirecting to [[$1]]... 1488 sysop 2705 2005-11-09T23:19:22Z MediaWiki default Redirect page 1489 sysop 3054 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default <strong>Sorry! We could not process your edit due to a loss of session data. Please try again. If it still doesn't work, try logging out and logging back in.</strong> 1490 sysop 2716 2005-11-09T23:19:23Z MediaWiki default Enable "jump to" accessibility links 1491 sysop 2990 2006-01-01T14:45:44Z MediaWiki default User ID: 1492 sysop 2723 2005-11-09T23:19:23Z MediaWiki default Unwatched pages 1493 sysop 2991 2006-01-01T14:45:45Z MediaWiki default Username: 1494 sysop 2727 2005-11-09T23:19:23Z MediaWiki default Maximum number of $1 topics reached 1495 sysop 2728 2005-11-09T23:19:23Z MediaWiki default No topics defined 1496 sysop 2729 2005-11-09T23:19:23Z MediaWiki default You have no topics defined which can be rated. Go to [[Special:Validate]], and have an administrator run the "Manage" function to add at least one topic and point range. 1497 sysop 2730 2005-11-09T23:19:23Z MediaWiki default Wanted categories 1498 sysop 3337 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default $1×$2 1499 3007 2006-01-28T01:09:20Z MediaWiki spam cleanup 29 Reverting to last version not containing links to *.w9uh.info [http://www.f859.info 0] [http://www.f859.info 0] [http://www.f859.info 0] 1500 3002 2006-01-26T04:45:48Z 202.56.253.184 [http://www.w9uh.info 0] [http://www.w9uh.info 0] 1501 2937 2005-12-14T00:27:00Z 199.203.54.151 [http://www.g155.info 0] [http://www.g155.info 0] 1502 2738 2005-11-20T06:12:32Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_4_211 సీ. మేలగుక్రేపుతోఁ బాలు సాలఁగఁ గల్గి లాలితంబగు తొలిచూలు మొదవుఁ బాత్రభూతుండైన శ్రోత్రియునకు నిచ్చు సదదుల చరితుఁ డమ్మొదవుమేన నెన్ని రోమములుండు నన్ని వేలేఁడులు సురలోక సౌఖ్య విస్ఫురణనొందు భారంబునకుఁ జాలి భూరిసత్త్వాఢ్యమై బిరుదైనయెద్దు భూసురున కిచ్చి ఆ. నరుఁడు ధేనుదశక మిరవొంద నిచ్చిని ఫలము వడయు మఱియు వలువ లొసఁగి చంద్రలోకమునకు సంప్రీతుఁడై చనుఁ గనక మిచ్చి నాకమునకు నరుగు. 3_4_212 క. కృతమతియై యేడేఁడులు హుతవహుఘృతమునను బ్రీతి నొందించిన సు వ్రతుఁ డేరేడు తరంబుల పితరులఁ గొని దివికి నేఁగుఁ బెంపెసలారన్. 3_4_213 క. సతతంబును శుచియై దే వతలఁ బ్రదీప్తాగ్నియందు వదలక సంత ర్పితులుగఁ జేసి వడయు నం చితముగ గోలోకవాస చిరసౌఖ్యంబుల్. 3_4_214 వ. ఆగ్నిహోత్రం బస్మదాత్మకం బని యెఱుంగుము సకల యజ్ఞంబులందుఁ గల్గంపంబడు విశిష్ట ద్రవ్యంబు లన్నియు మదీయంబు లేను మహనీయంబైన యగ్ని హోత్రముఖుం బునం బ్రభవింతు నాత్మజ్ఞులగు మహాత్ములకు నఖిల సంశయ చ్ఛేదంబు సేయుదు ననవరతస్వాధ్యాయ ధాన వ్రత పరాయణులైన తపోధను లెందేని వీతశోకులై వసియింతు రట్టిది మామకంబైన పరమ పదంబు వినుము ప్రచుర మధుక్షీర తోయంబులును శర్కరాసైకతంబులును మాంసాపూవ ప్రకర తీరంబులును బాయసకర్దమంబులు నైన యేఱులనేకంబు లుత్పాదించి యింద్రాగ్ని ప్రముఖు లైన దివిజులకుఁ దృప్తి సేసి యజన శీలురు మత్పదంబుం బ్రాపింతు రని చెప్పినఁ దార్క్ష్యుండు కృతాంజలియై. 3_4_215 ఉ. అంబ నవాంబుజోజ్జ్వల కరాంబుజ శారదచంద్ర చంద్రికా డంబర చారుమూర్తి ప్రకటస్ఫుట భూషణ రత్న రోచిరా చుంబిత దిగ్విభాగ శ్రుతసూక్త వివిక్త నిజ ప్రభావ భా వాంబర వీధి విశ్రుత విహారి ననుం గృపఁ జూడు భారతీ. 3_4_216 వ. అని వినుతించి కృతార్థుండయ్యె ననిన విని మృకండు పుత్త్రునకు పాండు పుత్త్రుం డిట్లనియె మునీంద్రా వైవస్వతమను వెత్తెఱంగునం బ్రభావ సంపన్నుం డయ్యెఁ జెప్పవే యనిన మార్కండేయుం డిట్లనియె. 3_4_217 క. విను చాక్షుషమన్వంతర మున వైవస్వతుఁడు పరమ పుణ్యుండు దపం బొనరించె నిరాహారత ననుపమ ధైర్యుండు దశ సహస్రాబ్దంబుల్. 3_4_218 ఆనఘుఁ డూర్థ్వ బాహుఁడై యేకపాదంబు నందు నిలిచి బదరికాశ్రమమునఁ జలిపె మఱియుఁ బెక్కు సంవత్సరంబులు తపము సకల జనులుఁ దనునుతింప. - మార్కండేయుండు ధర్మరాజునకు వైవస్వతు వృత్తాంతంబును చెప్పుట – సం. 3-185-1 3_4_219 వ. ఆ వైవస్వతు డొక్కనాఁడు గృతస్నానుం డయి జలాశయ తీరంబున నున్న యెడ నొక్క మత్స్యంబు జలంబుల దరికిం జనుదెంచి యిట్లనియె నయ్యా యేను గడు నల్ప మత్త్యంబ నగుటం జేసి బలవంతంబు లగు జలచరంబుల వలన నాకుఁ దద్దయు భయంబు గలిగియుండు నిమ్మడువు మహా మత్స్య సంకులంబు గావున నపాయంబు నొందకుండ నన్నుద్ధరించి యొండెడం బెట్టవే యేను నీకుఏ బ్రత్యుపకారంబు సేయనోపుదు ననిన విస్మితుండై యతం డమ్మీను నెత్తకొనిపోయి యొక్క నూతియందు విడిచి దానిం బలుమాఱు నరసికొని యుండె నదియును గ్రమంబున వర్ధిల్లి యొక్కనాఁ డమ్మనువున కిట్లనియె. 3_4_220 ఆ, అనఘ నీ ప్రయత్నమున నా శరీరంబు పొదలె నాకు నిందు మెదల నెడము సాల దట్లుగాన మేలగు నొండొక యెడకుఁ గొంచుఁ బొమ్ము కడఁగి నన్ను. 3_4_221 వ. అనిన నాతం డా జలచరంబుఁ గొని చని యొక్క బావి యందు విడిచిన నది యెప్పటియట్ల యక్కజంబుగాఁ బొదని తనకు బావియందు నవకాశంబు పర్యాప్తం బగుటం జెప్పి యతనిచేత గంగ మడువున విడువంబడి కాల క్రమమున నచ్చోటఁ దిరుగం బట్టు చాలకున్న నమ్మనువున కెఱింగించిన నతం డెత్తికొని పోయి సముద్రంబునం బెట్టిన నది వాని కిట్లనియె. 3_4_222 క. ఉపకారం బొనరించితి కృపతో నాకిట్లు నీవుఁ గృతమతివై ప్ర త్యుపకారం బొనరించెద విపుల గుణాభరణ తెలియ విను నా పలుకుల్. 3_4_223 తే. తడవు లే దింక నిఖిలభుతములుఁ బ్రభయ మొందనున్నవి యిప్పుడొండొండ పొందగి కలయఁ బాఱుఁ బయోధు లుగ్రముగఁ బుణ్య చరిత యిదియ మన్వంతర సంధి యండ్రు. 3_4_224 వ. కావున నీవు దృఢరజ్జు బంధురంబును సకల ధాన్య తండుల కలితంబునుంగా నొక్క పేరొడ గావించి సప్త ముని సహితుండవై దాని నెక్కి సముద్రంబు దరియందు నన్నుం దలంచునది యేనును ఘనశృంగ శోభితం బయిన రూపంబునఁ బొడసూపి మీకు మే లొనరించెద నని యమ్మత్స్యంబు ననియె వైవస్వతుండును దదుక్త ప్రకారంబున నోడ నిర్మించి సప్తముని మహితుంబుగాఁ గృతారోహణుండై పయోధి దఱియం దొడంబగె నంత. 3_4_225 మ. మతి వైవస్వతుచేఁ దలంపఁబడి యమ్మత్స్యంబు దోఁతెంచె నా యతశృంగోన్నతమూర్తి నాతఁడుఁ దదాజ్ఞాయత్తుఁడై తచ్ఛిరో గతశృంగాగ్రమునం దగిల్చె నతి దీర్ఘంబైన పాశంబు న ద్భుతవేగంబున నోడ నీడ్చె నది యంభోరాశిమధ్యంబునన్. 3_4_226 వ. తదనంతరంబ. 3_4_227 సీ. గరుసులు గడవంగఁ గదలి యల్లల్లన యొత్తుచు నెడముల నుత్తరించి వేడుకఁ జేతులు విచ్చి యాడెడునట్లు లోలోర్మిపంక్తులఁ గ్రాలి క్రాలి ప్రచుర హాసస్ఫూర్తి పచరించు చాడ్పున నురుఫేనరోచులఁ దెరలు గవిసి యురువడి వర్ధిల్లుచున్న జలంబుచేఁ బొంగారి దెసలెల్ల మ్రింగి కొనుచుఁ ఆ. బ్రబల విలయ కాల పటురయ బహుళ స మీర ణౌఘదుర్నివార మగుచు నుగ్రభంగిగాఁ బయోనిధు లొక్కటఁ బెల్లురేఁగి జగము లెల్ల ముంచె. 3_4_228 వ. ఇట్లు లోకంబెల్ల నేకావర్ణంబైన నమ్మత్స్యంబు దజ్జలాంతరంబున ననేక సహస్ర వర్షంబు లయ్యోడం దిరుగుచుఁ బదంపడి యప్పెనువెల్లి యల్లన దిగిచి పోవందొడంగు నెడం దుహిన గిరిశృంగ సమీపంబున నయ్యోడ నిలిపి వారలతోడ. 3_4_229 తే. ఈ నగంబు శృంగంబున నిపుడు మీరు గట్టుఁ డియ్యోడ ననిన నక్షణమ వారు నట్ల చేసిరి విను మమ్మహాద్రిశృంగ మనఘ నౌబంధనంబన నవనిఁ బరగె. 3_4_230 క. మను సహితులై మునులం గనుఁగొని యమ్మీను గరము గారవమున ని ట్లనుఁ బ్రళయంబున కీడునఁ జలకుండఁగ మీకు రక్ష సలిపితిఁ గరుణన్. 3_4_231 క. మునులార యేను విశ్వం బునకుఁ బరమ కర్తయగు ప్రభుఁడ వాత్సల్యం బున మత్స్యమైన రూపం బున నిమ్మెయి నిన్ని చందములఁ జనవలసెన్. 3_4_232 వ. మీరు నిర్భయులై చరియించునది మఱియు నిమ్మనువును దేవాసుర మానుషంబైన జగం బఖిలంబును సృజియించు మత్ప్రసాదంబున నతనికిఁ బరమ జ్ఞానోదయం బగునని చెప్పి యయ్యాది మత్స్యం బదృశ్యం బయ్యె వైవస్వతుండును మఱియు నధిక తపంబు సేసి సకల చరాచర భూతంబుల సృజియించె. 3_4_233 క. పరమంబగు వైవస్వతు చరితం బతి భక్తి వినినఁ జదివినను మహా దురితంబు లడఁగు జనులకు నిరవుగ సిద్ధించు ననఘ యిహపర సుఖముల్. 3_4_234 వ. అనిన నమ్మేదినీశ్వరుం డమ్మునీశ్వరునకుఁ బ్రణతుండై యిట్లనియె. 3_4_235 క. పరమేష్ఠి కల్పుఁడవు ని ర్భర భూరి తపః ప్రభావ పరిపూర్ణుఁడ వ చ్చెరువు భవన్మహాత్మ్యము సురముని లోక ప్రణామ శోభిత చరణా. 3_4_236 క. అడరి నిఖిలాండ కోటియుఁ జెడునప్పుడుఁ జెడక నీవు జీవించెద వే ర్పడ జగములు గ్రమ్మఱఁ గలి గెడు నప్పుడు సూచెదవు వికృతి రహితుఁడవై. 3_4_237 చ. తొడరి చరాచర ప్రతతితో జగమంతయు వార్ధి దొట్టి న ప్పుడు లలితాబ్జ పీఠమునఁ బొల్చు చతుర్ముఖుఁ బద్మగర్భుఁ బెం పడర భజించి తీవు జగదాదిజుఁడైన ప్రభుండు నీ యెడం గడు ననురక్తుఁడై యొసఁగెఁ గాదె మునీశ్వర యీ ప్రభవమునన్. 3_4_238 క. జగముల నెల్లను మ్రింగెడు జగదంతకు మౌళి వామ చరణం బిడి పె ల్లగు రోగజరో భరముం దిగ విడువఁగఁ జెల్లె నీకుఁ ద్రిభువన వినుతా. 3_4_239 వ. సకల చరాచరోత్పత్తి స్థితి విలయ ప్రకారంబులు నీకుం బెక్కు మాఱులు ప్రత్యక్షంబులయి కానం బడియుండుఁ గావున నిన్నడిగెద లోకంబులు విలయ కాలంబున నెట్టి భంగి యగు నెఱింగింపు మనిన మార్కండేయుం డిట్లనియె. - మార్కండేయుఁడు ధర్మరాజునకుఁ బ్రళయ ప్రకారంబు సెప్పుట – సం. 3-188-13 3_4_240 సీ. శాశ్వతు నఖిల భూతేశ్వరు నవ్యయు నాదిదేవుని జగదాది జన్ము నాది మధ్యాంత విచ్చేద విదూరు నాశ్చర్య కారణ కర్మధుర్యు నజరు నీకిష్ట సఖుఁడును నీకుఁ బ్రెగ్గడయునై వెలుగొందుచున్న యీ యలఘ పుణ్యు లలితా దీర్ఘ విశాల సితేక్షణుఁ గనక వర్ణాంబరు వనజ నాభు ఆ. నింద్ర నీలవర్ణు నింద్రాది సురగణ వినుతుఁ గృష్ణుఁ గరము వినయ మొప్పఁ దలఁచి యతని యాజ్ఞ దలకొని యెఱిఁగింతు వినుము వరుస తోడ మనుజ నాథ. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1503 2740 2005-11-20T19:57:42Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_4_271 చ. వదన భుజోరు పాదముల వర్ణ చతుష్టయమున్ యుగాదియం దొదన సృజింతు ఋగ్యజుష సూక్తులు సామము నయ్యధర్వమున్ విదితముగా మదీయ ముఖ వీథుల నుద్భవ మొందు నన్నియుం దుదిఁ బరివర్తన క్రమ విధూతములై ననుఁ జేరుఁ గ్రమ్మఱన్. 3_4_272 క. అనహంకృతు లక్రోధను లనసూయులు సంగరహితు లధ్యాత్మవిదుల్ ఘన సత్యాత్మకులు మహా మునులు ననుం గొల్తు రెపుడు మోక్షాపేక్షన్. 3_4_273 తే. అఖిల నక్షత్ర తారాగ్రహములు గగన పవన దిశలును మత్స్య రూపములు వినవె సకల రత్నాకరంబులు శయ్యగాఁగ నిత్యసుఖ లీలమై శయనింతు నేను. 3_4_274 క. దానము సత్యంబు తపో జ్ఞానాహింస లనఁ బరగు సాత్త్విక గుణ సం తానముఁ గామ క్రోధా జ్ఞానంబులు మన్మయములు సంయమివర్యా. 3_4_275 క. విను మింకఁ బెక్కమాటలఁ బనియేటిలి జగమునందుఁ బ్రకటితముగఁ గ ల్గినయదియు నేనలేనిది యును నేన సునిశ్చితముగ నుహింపు మెదన్. 3_4_276 ఉ. ఎప్పుడు ధర్మహాని యగు నెప్పు డధర్మము మీఱుఁ గ్రూరులై యెప్పుడు దైత్యు లుబ్బుదురు హీనతఁ బొందుదు రెప్డు వేల్పు లే నప్పుడు సత్కులీనుల గృహంబుల నుద్భవ మొంది లీల మై నెప్పటియట్ల నిల్పుదు సురేంద్రుల నంచిత ధర్మ పద్ధతిన్. 3_4_277 క. సితరక్త నీల పీత ద్యుతి విలసిత రూపములఁ జతుర్యుగముల నే నతి ధృతిఁ జరియించి సమం చిత ధర్మ స్థాపనంబు సేయుదు ననఘా. 3_4_278 మత్తకోకిలము. కాలచక్రము నిర్వికల్పము గాఁగ నేననయింతు ను న్మీలితక్రమ విక్రమైక సమృద్ధినై లయ విక్రయా వేళ నింతయు సంహరింతుఁ బ్రవృద్ధయోగ బలోల్లస త్కాల రూపము దాల్చి దుర్వహగర్వ నిర్వహ బుద్ధినై. 3_4_279 క. నా తెఱఁ గంతయు నిప్పుడు చేతోముద మొదవ నీకుఁ జెప్పితిఁ ద్రిజగ ద్ధాత యగు పితామహుఁడు సు జాతుఁడు నా యెడలఁ జక్ర సగబాలు సుమీ. 3_4_280 వ. నారాయణాభిధానుండ నైన యేను బాల రూపంబున శంఖచక్ర గదాధరుండనై యేకార్ణవంబునందు మహాయుగ సహస్ర సమయం బయిన కాలంబున యోగనిద్రా పరవశుండనై యుండుదు నిట్టి దారుణ కల్పాంతంబు సూచి నీవు భీతుండ వగు టెఱింగి నీ వలననియను గ్రహంబున నాత్మగుప్తంబులైన సకల లోకంబులు గనుపట్టి తెఱంగుఁ గావించితి నీవింక నిశ్శంక హృదయుండవయి వలసిన యెడం జరియింపుము మదీయ నాభి కమల కర్ణికాశయనుం డయి యున్న చతురాననుండు మేల్కని సృజియించు లోకంబు లేర్పడు జూచెదనని యానతిచ్చి యద్దేవుం డచ్చోటన యంతర్హితుండయ్యె నత్యంత విచిత్రంబైన యీ వృత్తాంతంబు నాకు ననుభవ గోచరంబైన యది. 3_4_281 శా. నా కమ్మైఁ బొడసూపెఁ దాను గృపతో నాకందు నేఁడియ్యెడన్ నీకున్ గాదిలిచట్టమై సచివుఁడై నెయ్యంబుమై నున్న పు ణ్యాకారుం గమలాచతాక్షుఁ గరుణైకాయత్తు నత్యుత్త శ్లోకుం గృష్ణునిఁ గంట నాసుకృతముల్ శోభిల్లెఁ బక్వంబులై. 3_4_282 క. ఈ దేవదేవు కరుణం గాదే కురునాథ నిర్వికారుఁడనై నిః ఖేదుఁడనై యుండుదు దే వాది వివిధ భూత విలయ మయ్యెడు నపుడున్. 3_4_283 తే. అనఘ యిద్దేవు సన్నిధి యగుటఁ గాదె నాకుఁ బూర్వవర్తన కధనంబు నందు బోధ మిప్పుడు గలిగె నిప్పుణ్యుఁ బరమ పురుషుఁ బ్రభవిష్ణుఁ గృష్ణుని శరణు సొరుము. - మార్కండేయుఁడు ధర్మరాజునకుఁ గలియుగ ధర్మంబలు సెప్పుట – సం. 3-188-5 3_4_284 వ. అనిన విని ధర్మనందనుం డనుజ సహితుండై కృష్ణునిం బ్రశంసా వచనంబుల నభినందించి మార్కండేయుం జూచి మునీంద్రా భవత్ప్రసాదంబున నత్యద్భుత కథాశ్రవణ పరితోషితుల మైతిమి కలియుగంబున సకల ధర్మలోపం బగునని చెప్పుదురు తత్ప్రకారం బెఱింగింపవేయనిన నతం డతని కిట్లనియె. 3_4_285 క. కృతయుగమునందు ధర్మువు చతురంశంబులను బరగఁ జను నది త్రేతన్ ద్రితయమున నొక్కఁడొకఁడుగఁ బ్రతియుగమునఁ దఱుఁగఁ దొడఁగుఁ బాళులు వరుసన్. 3_4_286 వ. అట్లగుటం జేసి ధర్మంబు కలియుగంబునఁ గరంబు దుర్లభం బయి పాది మాత్రావశిష్టం బయి యుండుఁ దత్ప్రవర్తనం బాకర్ణింపుము. 3_4_287 సీ. సత్యంబు నరులకు సంక్షిప్తమగు సత్యహాని నాయువు గడు నఱిగిపోవు నాయువు దఱిఁగిన నల్పంబు విద్య లల్ప విద్యను మోహంబు మిగులు మోహంబు వలనఁ బై ముసురు లోభంబు లోభావేశమునఁ గామ మగ్గలించుఁ గామంబు పెంపునఁ గడఁగుఁ గ్రోధంబు క్రోధంబున వైర మెంతయును బెరుఁగు. ఆ. వైరమున నశేషవర్ణులు నన్యోన్య పీడసేయుచును విభిన్న బుద్ధి నొక్కఁడొకని మేర నుండక వర్ణ సం కరము సేయఁ గలరు కలి యుగమున. 3_4_288 క. జప నియమ స్వాధ్యాయ ప్రపంచములు విడువఁ గలరు బ్రాహ్మణులు జనా ధిప శూద్రులు విపుల తపః క్షపితులు గాఁగలరు వినవె కలి కాలమునన్. 3_4_289 మ. వివిధ వ్యాఘ్ర మృగోరగాకులములై విస్తీర్ణ శూన్యాటవీ నివహాభీలములై యరాజకములై నిర్మూల ధర్మంబులై ద్రవిళాభీర తురుష్క బర్బర పుళింద వ్యాప్తి దుష్టంబులై భువిలో నెల్లెడఁ బాడగున్ జనపదంబుల్ దద్యుగాంతంబునన్. 3_4_290 క. క్షత్త్రియ జాతులు శూద్రచ రిత్త్రంబున శౌర్యమును సిరియు దేజంబున్ మైత్త్రియును లేక చెదరి ధ రిత్త్రీశ్వర శూన్యులై చరించెదరు ధరన్. 3_4_291 క. రస గంధ ద్రవ్యంబులు పస చెడు సస్యంబు లల్ప ఫలములగు మహిం బసిపాఁడి దఱుఁగుఁ దరువులఁ గుసుమ ఫలంబులును గరముఁ గొంచెంబు లగున్. 3_4_292 క. అరులు మిగులఁ గొని రాజులు నరులకు నెంతయును భయ మొనర్తురు ధరణీ సురులు గడఁగి వాణిజ్యముఁ గరిసనమును జేయఁగలరు కలి యుగ వేళన్. 3_4_293 సీ. పాషండ దర్శన బహుళంబు లయ్యెడు వర్ణాశ్రమంబులు వసుమతీశ తవిలి శరీరంబుఁ దద్దయుఁ బ్రోతురు పుణ్యఫలంబులు బొంకు లనుచుఁ గాలంబుతోఁ గూడఁ గలుగవు వానలు పొల్లులై బీజముల్ వొలిసి పోవుఁ గ్రయ విక్రయంబులఁ గపటంబు దఱచగుఁ గడఁగి యిల్లజసొమ్ము లడఁచి కొండ్రు ఆ. సాధుచరితు లైన జనులు దర్గతుల రో గములఁ దెగురు రల్ప కాలమునన పాపపరులు లగ్గుఁ బరమాయువును నరో గతయు సిరియుఁ బొందఁ గాంతు రెందు. 3_4_294 క. ఉఱవగు నారికె పంటలు గొఱియల పాఁడియును దఱచగుం బురుషులకుం దెఱవలు సుట్టము లయ్యెద రెఱచియు భుజియింతు రర్థి నెల్ల జనంబుల్. 3_4_295 క. పితృదైవన కార్యంబుల నితరేతర భోక్త లగుదురు రెల్ల యెడలఁ గు త్సిత దేశ కాల పాత్ర ప్రతతియ వర్తించు దైవపైతృక విధులన్. 3_4_296 క. హేతుప్రత్యుయ వాద వి చేతసులై వేదనింద సేయుచును మఖ వ్రాతంబులు వ్రతములుఁ బెడఁ బాతురు దుర్మార్గ కర్మ పరులై విప్రుల్. 3_4_297 మ. వనితా దుర్బల దీన బంధుజన సర్వస్వాపహారుల్ సుహృ జ్జన మాతా పితృ పుత్త్రహంతలు యదృచ్ఛా కర్మశీలుర్ ధరన్ జన సంపూజితులై చరింతురు వినష్ట శ్రీకులై విప్రు లా జనులంజేరి పరిగ్రహించెద రవజ్ఞాపూర్వ దుర్విత్తముల్. 3_4_298 మ. ధరణీ రక్షణ మాచరింపక నృపుల్ దర్పంబునం బశ్యతో హరులై సాధుల ద్రోఁచి చేకురు తదియ స్త్రీ ధన క్షేత్రముల్ హరియింప గలవారు దారుణ తరంబై పెల్లు చెల్లుం బర స్పర వైరంబు ధరాతలేంద్రులకు విశ్వ ప్రాణి నాశంబుగన్. 3_4_299 క. సుతుఁ డవమానించు జనకుఁ బతి నవమానించు భార్య పడఁతులుఁడ బతులున్ మతి నొండొరువుల మెచ్చక సతతముఁ జరియింతు రిష్ట సంచారములన్. 3_4_300 క. నడవవు దేవ పితృ క్రియ లుడుగును వేదార్థ సమ్యగుప దేశంబుల్ గడఁగు మహా మోహతమము పుడమి సమస్తంబుఁ గుజన భూయిష్ఠ మగున్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1504 2742 2005-11-21T06:01:19Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_4_301 సీ. పదియాఱు వర్షముల్ పరమాయు వయ్యెడు ధరణీశ కలి యుగాంతమున వినవె యేడును నెనిమిది యెండ్ల ప్రాయంబునఁ బ్రజలుద్భవింతురు భామినులకు ద్రవ్య విహీనులై దాత యొక్కఁడు లేక యన్యోన్యతస్కరు లగుదు రెందు నెఱిఁగెడు వారును నెంతయుఁ గ్రూరులై చెనసి పాపంబు సేసెదరు సూవె. తే. యన్న విక్రయ మొనరింతు రఖిల జనులు వేదవిక్రయ లగుదురు విప్రవరులు పణ్యయెనుల యగుదురు పద్మముఖులు గష్టతరమైన యక్కలి కాల వేళ. 3_4_302 తరువోజ. ఉక్కున శూద్రు లత్యుగ్రులై కవిసి యొడొండ పెక్కండ్ర నుఱక చంపుటయు దిక్కెవ్వరును లేక దీనులై వసుమతీ సురుల్ నాలుగు దెసలఁ బాఱెదరు మ్రుక్కడి చోరులు ముట్టి నిశ్శేషముగ ధనావలిఁ గొని మొగి వధియింప స్రుక్కి కాకుల యట్లు శూన్యులై చెదరి సొంపఱి యడవులు సొత్తురు జనులు. 3_4_303 క. శ్రుతి ధర్మంబులు శూద్రులు ప్రతిభం జెప్పంగ వినుచు బ్రాహ్మణ జాతుల్ ధృతి సెడి తత్సేవకులై యతి నిందిక కర్మకారు లయ్యెద రధిపా. 3_4_304 మత్తకోకిలము. దేవతాయ తనంబులున్ జగతీ సురాసథంబులుం బావనాశ్రమ భూములుం జెడి పాడగున్ శుభవృక్ష వ ల్లీ వనంబులు నాశమొందుఁ గలి ప్రచారమునందు దు స్స్త్రీ విహారము మద్యపానము జెల్లుఁబెల్లుగ నెల్లెడన్. 3_4_305 క. గరుఁ గొనియాడఁడు శిష్యుఁడు గురుఁడును శిష్యునెడ వంచకుండగు మది నొం డొరువుల నొల్లరు బంధులు పొరిఁబొరిఁ గఱవులగుఁ బ్రజకుఁ బొడమును భయముల్. 3_4_306 తే. ఇవ్విధంబున ధర్మంబు లెల్ల నపగ తమునఁ బడ జనులెల్లను దల్లడిల్ల బహువిధోత్పాతములు పుట్టుఁ బార్థివేంద్ర కడఁగి తత్కలికాల సంక్షయము నందు. 3_4_307 క. క్రమమున రాష్ట్రములును నగ రములును నాశంబునొందు రక్షాచ్యుతులై భ్రమియింతురు జను లతిదు ర్గమ గిరి సరిదంతికములఁ గడునాతురులై. -కలియుగంబున విష్ణుండు గల్కి రూపంబున ధర్మంబు ప్రతిష్టించుట – సం. 3-188-89 3_4_308 వ. అంతఁ గలి యుగాంతంబు నందు భువన విదితంబయిన శంబళ గ్రామంబున కల్క్యాత్మకుండైన విష్ణుయశుం డను బ్రాహ్మణుండు జనియించి సంస్మరణ మాత్రన వేదశాస్త్రంబులును సమస్త శస్త్రాస్త్ర విశేషంబులు నధిగమించి సార్వభౌముం డయి. 3_4_309 మధ్యాక్కర. అసదృశ తేజుఁడు బ్రాహ్మణానీక సహితుఁడై కడఁగి వసుమతి యందు నధర్మవర్తులై యున్న మ్లేచ్ఛులను మసలక నిజశక్తిఁ జేసి మడియించి ధర్మంబు నిలిపి వసునిభుం డొనరించుఁ బేర్మి వాజిమేధము నిష్ఠయొప్ప. 3_4_310 క. ఘనుఁ డిల యెల్లను బ్రాహ్మణ ధనముగ భాగించి యిచ్చి ధర్మయశో వ ర్ధనుఁడై వార్ధకమున న త్యనఘుండు దపోవనంబునందు వసించున్. 3_4_311 అతనిచేతం బ్రతిష్ఠితం బయిన ధర్మంబు ననుసరించి బ్రాహ్మణాది వర్ణంబులు సమర్యాదంబులై వర్తింపం గలయవి దననచేసి కృతయుగంబు సంప్రాప్తంబగు నందు. 3_4_312 శా. ఆరామ ప్రజచైత్య సద్మవనదేవాగార సౌమ్యంబులై భూరి బ్రహ్మ తపస్వి సంకులములై పుణాధ్వరారంభసం భారోదారములై నితాంత ఫలిత బ్రాజిష్ణు సస్యంబులై యారూఢ స్థితి నెల్లదేశమును నొప్పారుం బ్రకాశంబులై. 3_4_313 క. సమయముతోడఁ గురియు వ ర్షములు గరము తేజమెక్కి చరియించు నవ క్రములై గ్రహంబు లారో గ్యము సౌఖ్యము సమధికముగఁ గలుగు నరులకున్. 3_4_314 వ. ఇది కృతయుగ ప్రవర్తనంబు త్రేతాద్వాపర యుగంబులందుఁ ద్రితయద్వయ పాదంబుల ధర్మంబ వర్తిల్లు నిట్టి తెఱంగునం గాలగతు లనేకంబులు నాకుం బ్రత్యక్ష సిద్ధంబు లయ్యె నీ వడిగిన యతీతానాగతంబు లయిన విశేషంబు లెఱింగించితి నింక నొక్క హితోప దేశంబు సేసెద నాకర్ణింపుము. 3_4_315 క. ధరణీసురులకు నెప్పుడుఁ గరమిష్టము సేయుమయ్య కౌరవ వంశో త్తరు విప్రులు సంతుష్టిం బొరసినఁ జేకుఱు నశేష పుణ్య ఫలంబుల్. 3_4_316 సీ. సకల భూతములందు సదయాత్ముఁడవు గమ్ము పాలింపు ప్రజల నీ ప్రజలఁ బోలె విశద వృద్ధాచార వేదివే ధర్మంబు సలుపుము దురిత వర్జనము గాఁగ నెఱుఁగమిఁ బాప మొక్కించుక దొడరినఁ జయ్యన ప్రతీకార శాలివగుము గర్వంబు విడువుము గరము ప్రియంబును నిజమునుగా వచోనియతి నడపు తే. కాల గతులెల్ల నెఱిఁగి యస్ఖలిత బోధ యుక్తుఁడవు గమ్ము భరత వంశోద్భవుఁడవు నీవు గావున నత్యంత నిర్మలుఁడవు ప్రాజ్ఞుఁడవు నీకు వేఱ చెప్పంగ నేల. 3_4_317 వ. అనిన విని యుధిష్టిరుండు మునీంద్రా నీ యానతిచ్చిన వాక్యంబు లన్నియు నవహితుండనై వింటి నింతకు మున్ను నా యోపిన తెఱంగున లోభమాత్సర్యాది దుర్గణంబులు పరిహరింతు నింకను భవదుక్తంబైన ధర్మశాసనంబును బ్రయత్నంబునం బాలించెద నని యతనికి ప్రణమిల్లి మఱియును బ్రాహ్మణ ప్రభావంబు విను వాఁడై యతనిం బ్రార్థించినఁ దద్విషయంబైన యితిహామం బతనికి నమ్మహాముని యిట్లనిచెప్పె. - మార్కండేయుండు ధర్మరాజునకు బ్రాహ్మణ ప్రభావంబు సెప్పుట – సం. 3-190-1 3_4_318 చ. ఘనుఁడు పరిక్షితుండనఁ బ్రకాశితుఁడైన మహీవిభుండు భా నువిభుఁడు భాను వంశ్యుఁడు వినూత కీర్తి యయోధ్య యేలు వాఁ డనుపముఁ డొక్కనాఁడు మృగయారతుఁడై చరియించెఁ గానన మ్మున నొకరుండ యిమ్ముల నపూర్వ జవోగ్రహ యాధిరూఢుఁడై. 3_4_319 వ. ఇవ్విధంబునం బెక్కు మృగంబుల వధియించుచుఁ గ్రుమ్మరు వాఁడొక్కయెడ. 3_4_320 ఆ. మదగజాభిరామమృదులయానం బొప్ప నల్లఁబొలయుచును లతాంతరములఁ గరములీలఁ గమ్మవిరులు గోయుచునున్న పువ్వుఁబోఁడి నొక్కపొలఁతిఁ గనియె. 3_4_321 క. కని యంతఁ గదిసి యాకా మిని యొప్పులఁ జూడ్కి దగల మీఱిన తమకం బున నిమిష లోచనుఁడై జననాథుఁడు మదన బాణ సంహతిఁ దూలెన్. 3_4_322 వ. అదియును నతి సుందరంబైన తదీయ మూర్తి విభవంబునకు మెచ్చి సాభిప్రాయంబుగా నవలోకించె నంత నమ్మహీకాంతుఁ డక్కాంత కిట్లనియె. 3_4_323 ఉ. ఎవ్వరిదాన వంబుజ దళేక్షణ యేకత మిట్టులేల నీ వివ్వన భూమియందుఁ జరియించెదు నావుడుఁ దండ్రిపంపునం దివ్వనభుమియందుఁ జరియించెద సద్వరుఁ గోరి కన్య నే నెవ్వరిదానఁ గావలయు నేర్పడఁ జెప్పుము రాజనందనా. 3_4_324 వ. అనిన దాని ప్రగల్భ వచనంబులకు నధిక విలోలుండై భూపాలుండు దన యభిలాషం బెఱింగించిన నమ్మగువ నన్నెన్నండును జల విహారంబునకుఁ జొనుపకుండునది యట్లయిన నిన్ను వరియించెద ననిన వాఁడును దత్సమయంబున కొడంబడి దానిం దోడ్కొని పురంబునకుం జనుదెంచి యిష్టసుఖ తత్పరుండయి యుండెనంత నొక్క శరత్సమయంబు నందు. 3_4_325 చ. అతులిత పుష్ప పల్లవ ఫలాన్విత భూరుహ భూరి వల్లరీ వితతముఁ జారుకైరవన వీనసరోరుహషండ మండలా యత సరసీ మనోహరము నైన పురోపవనంబునన్ సము న్నత విభవుండు వాసభవనంబు లొనర్పఁగఁ బంచి యిమ్ములన్. 3_4_326 క. దేవీ సహితంబుగఁ బృ థ్వీవరుఁ డవ్వనమునందు విహరించె ఘనాం తావసర వాసరంబుల భావీత పద్మవన పవన పరిచితుఁ డగుచున్. 3_4_327 వ. అంత నొక్కనాఁడు నితాంత ఘర్మజల కణగలిత శరీరుండై ప్రియా సమేతంబుగా వస గృహంబు వెలువడి తత్సమీపంబున నతి మనోహరంబయిన కమలాకరంబు గని దాని తీరంబున నయ్యుగ్మలి దాను గృతావగాహుండై. 3_4_328 క. మేలై యున్నది జలము వి శాల నయన చెమట నోవఁ జయ్యన దేహ క్షాళన మొనరింపు మనిన నాలేమ దరస్మితాసనాంబుజ యగుచున్. 3_4_329 ఆ. మడుఁగు సొచ్చి మునిఁగి మాయమై పోయిన నద్భూతాత్ముఁ డగుచు నవని విభుఁడు మడుఁగు గలయ వెదకి మానినిఁ గానక జలములెల్ల వెదలఁ జల్లెఁ గడఁగి. 3_4_330 వ. ఇట్లు సల్లి యందు మండూకంబు లనేకంబు లున్నంజూచి యివి మత్ర్పియాంగనను మ్రింగినవి గాకేమియని కలుషించి యనుచరులం బిలిచి నాకుఁ బ్రియంబు సేయ వలసిన వారు గలిగినం బుడమిం గల కప్పల నెల్లం బొడవడంగించునది యని పంచిన నలుదిక్కులకుం జని తదీయ కింకర వర్గంబు. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1505 2743 2005-11-21T22:54:58Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_4_331 చ. కొలఁకుల వాగులన్ నదులఁ గ్రోవుల బావుల నిర్ఘరంబులం గలయఁగ రోసిరోసి వడిఁ గప్పలఁ గుప్పలుగా వధించుచో నలుగుల మందు భేకనివహంబు గనుంగొని భేక నాయకుం డలఘ తపస్వి రూపమున నా నృపు పాలికి వచ్చి యిట్లనున్. 3_4_332 ఉ. అక్కట లోకమెల్ల నగ నాఱడి కప్పలఁ జంప నేల యిం దెక్కడు పెంపు గల్గుఁ బృథివీశ్వర కోపము డింపు కప్పలం జక్కని చూడ్కిఁ జూడు మిది చాల నధర్మము నావుడున్ విభుం డెక్కడి మాట నా సతికి నెగ్గొనరించెఁ గడంగి భేకముల్. 3_4_333 క. నాయిష్ట వనిత మ్రింగిన మాయపుఁ బుర్వులివి వీని మడియింతు మునీం ద్రా యుడుగుము నీ వనుటయు నాయన యత్యంద దుఃఖితాత్ముం డగుచున్. 3_4_334 వ. ఏను మండుక నాయకుఁడ నాయు వనువాఁడ నమ్మగువ నా కూఁతురు సుశోభన యనునది దానిచేత ననేకులు బేలుపడిరి నీ వెంతవాఁడు వనిన నప్పరిక్షితుం డట్లేని నాకు నమ్మెలఁతుకఁ దెచ్చి యొప్పింపవలయు నని ప్రార్థించిన నతండు నవ్వుచు నవ్వామ నయనం దలంపున రావించి యా రాజునకు నిచ్చి దానిం జూచి కోపించి నీవు గడుంజెట్టవు ప్రసిద్ధులగు రాజులం బెక్కండ్రం జిక్కులం బెట్టితివి గావున నీకుం బుట్టెడు కొడుకులు గపట వర్తను లయ్యెడుమని కూఁతు శపియించి మండూక రాజు నిజేచ్ఛం జనియెఁ బరిక్షితుండును సంప్రాప్త మనోరథుం డయి సుశోభనయందుఁ గ్రమంబున శలుండును నలుండును వలుండును నను మువ్వురు గొడుకుల బడసి యందగ్రజుం డయిన శలు నభిషిక్తుం జేసి తపోవనంబున కరిగె నంత. 3_4_335 క. శలుఁ డొక్కనాఁడు కనకో జ్జ్వల మగు రథమెక్కి వేఁట పని పెక్కు మృగం బులఁ జంపఁగ నొక్క మృగం బలఘతర శరాగ్రవిద్ధమై వెసఁ బఱచెన్. 3_4_336 ఆ. ఇట్లు వఱచుటయును నెంతయు రయమున నమ్మృగంబు వెనుక నరిగి యరిగి యెయిద లేక ధారుణీశుండు సారథిఁ బదరి తేరువేగ పఱపు మనియె. 3_4_337 సీ. అనవుఁడు సూతుఁ డిట్లను దేవ మనమెంత దఱిమిన మృగము దద్దయు జవంబు గలదు రథ్యంబులు గడుగొని కూడంగఁ జాలవు వలవని జాని యేల మన తేరి రహులు వామ్యములైన నమ్మృగ మగపడు లేకున్న నలవి గాదు నావిని వామ్యముల్ నాఁగ నెవ్వి హయంబులు సెప్పుమనియె నబ్భూవిభుండు తే. వామదేవ మహాముని హరులు వామ్యములు నాఁగఁజను నని వాడుఁ సెప్పె నతని యాశ్రమ మెచ్చట నచటి కిపుడ తేరువోవనిమ్మనియె ధాత్రీ విభుండు. 3_4_338 వ. వాఁడును రథంబు సత్వరంబుగా వామదేవునాశ్రమంబునకు బఱపినం జని యాతండా తపోనిధిం గని నమస్కరించి మునీంద్రా నా చేత నేటువడి యొక్క మృగంబు రయంబునం బఱచె నమ్మృగంబు వధియింప వలయు భవదీయ హయంబుల నీవలయు ననిన నతండు నీవు కృత కార్యుండవై మా హయంబులం దడయక యొప్పింప వలయు నట్లేనిం గొనిపొ మ్మనిన వల్లెయని వామ్యంబులంగొని రథయుక్తంబులం గావించి తదియ జవంబునకు మెచ్చుచు ముహూర్త మాత్రంబునఁ గూడముట్టి మృగంబు సమయించి మగిడి నిజ పురంబునకు వచ్చి. 3_4_339 మత్తకోకిలము. రాజయోగ్యములైన యీ హయరత్నముల్ జవసత్త్వవి భ్రాజితంబులు వానికేటికిఁ బాఱువానికి నంచు నా రాజు రాజస బుద్ధి నంతిపురంబు నందిడఁ బంచె న వ్వాజియుగ్మము వేడ్క నూనిన వాఁడు దోస మెఱంగునే. 3_4_340 వ. అట వామదేవుండును దన యశ్వంబుల శలుండు గొనిపోయి మగుడ నొప్పింపక తడయుట కాత్మగతంబున. 3_4_341 తే. రాజపుత్త్రుండు బలియుండు రాజసుండుఁ గొండికాతండు వేడుకఁ గొనుచు నరిగె నశ్వములఁ గ్రమ్మఱఁగ నిత్తు నను విచార మెవ్విధంబున నతనికి నేల కలుగు. 3_4_342 వ. అని శంకించి నిజ శిష్యు నాత్రేయుం డను వానిం జూచి శలుండు మన వామ్యంబులంగొని పోయి యొక్కమాసం బరుగుదెంచె వాఁడును దనయంతఁ దెచ్చుట గలుగనేరదు నీవరిగి మన తురంగ రత్నంబులం గొని రమ్మని పంచిన నప్పుడ కదలి యయోధ్యా నగరంబునకుం జని. 3_4_343 క. మనుజపతిఁ గాంచి యాతఁడు మునిపతి పుత్తేర నధిప ముఖ్య యిచటి కేఁ జనుదెంచితి మా హయముల నెనసిన నెయ్యంబుతోడ నిమ్మని యడిగెన్. 3_4_344 క. అనవుడుఁ శలుఁ డిట్లనియెం జను నినుఁ బుత్తేగ నతఁడు సాలుడు వీవు గొనిపోవఁ దురంగంబులఁ జనుమీ దుర్భాషణములు సైఁపవు మాకున్. 3_4_345 వ. అనిన నమ్ముని కుమారుండు గ్రమ్మఱి చని గురునకు నవ్విధం బెఱింగించిన వామదేవుండు క్రోధ పరీత చేతస్కుండై శలుని పాలి కరిగి యిట్లనియె. 3_4_346 క. ఇమ్ము నరేశ్వర మా తుర గమ్ముల నీ కార్యమయ్యెఁ గాదే కడు లో భమ్మున నొండుల సొమ్ములు రమ్మనిన్ వచ్చుచనే యెరవు సత మగునే. 3_4_347 క. పరధన హరణము దురితము పరికింపుము వరుణు చేతి పాశంబుల ని ష్ఠురముగఁ గట్టువడకు ని ర్భర నరక కృశాను శిఖలఁ బడకుము మీఁదన్. 3_4_348 చ. అనుటయు నాతఁ డిట్లనియె నాఱడి విప్రుల కేల యశ్వముల్ ఘనతర సత్త్వ మూర్తు లనఁగాఁ దగు నెడ్లను రెంటి నిచ్చెదన్ విను మటుగాక బల్లిదవు వేసడముల్ వలతేని నిత్తు గై కొనుము తగంగ వామ్యములఁ గోరక పొమ్మడాయాస లేటికిన్. 3_4_349 క. అనిన విని యేటిమాటలు వినువారలు నవ్వ నకట విప్రుల ధనముల్ గొనివేఱయొంటి నిచ్చెద నను టిది యేనాఁటి చందమని ముని పలికెన్. 3_4_350 క. పలుకుటయు నలిగి శలుఁడి ప్పలుగుఁ దపసి నంటఁ గట్టి పటుశూలములం బొలియింపుఁ డనుచు భీకర బలుల నియోగించెఁ దనదుపార్శ్వ జనములన్. 3_4_351 వ. అంతయు జూచి వామదేవుండు ఘనరోష భీషణ ప్రహాస దుర్నిరీక్ష్యముఖుం డగుటయు నక్షణంబ ఘోరాకారు లగు రాక్షసు లనేకులు పుట్టి నిశాత శూలంబుల నా భూపాలుం బొడిచి కాలగోచరుం జేసిరి మునీంద్రుడు నిజేచ్ఛం జనియెఁ దదనంతరంబ శలానుజుండు దలుం డనువాఁడు నిజరాజ్య పట్ట బద్ధుండై సుఖంబుండఁ గొండొక కాలంబునకు వామదేవుఁడు ననుదెంచి వానిం గని మహాత్మా నీవు ధర్మపరుండవు ధర్మువు దప్పనొడుదేని మా హయంబుల నిమ్మనుటయు దలుం డలిగి నిజ సమీపంబున నున్న సారథిం జూచి యిట్లనియె. 3_4_352 సీ. కడుఁ గ్రొవ్వి తేఁకువ సెడియె నీ పాఱుండు వీఁకమై నిప్పుడు వీనిఱొమ్ము వ్రయ్యంగ సేసెదఁ జయ్యన విషదిగ్ధ సాయకమును శరాసనముఁ దెమ్ము నావుడు నమ్మహీదేవుండు వగుచు నిట్లనియె నన్నేయఁ దెమ్మనిన విశిఖ మంతఃపురంబున సంతసంబున నున్న యనఘు భవత్సుతుఁ దునుము గాక తే. యనఁగఁ దదనంతరంబ ఘోరాస్త్రనిహతుఁ డైన బాలునిగొనుచు హాహారవంబు లెసఁగ నంతిపురంబు వారెల్ల వచ్చి రది ధ్రువంబుగఁ గనియును నవ్విభుండు. 3_4_358 వ. అని యివ్విధంబున నతం డేపు దప్పి జోహారు వెట్టుటయుఁ దదీయ బంధు మిత్త్ర జనంబులు భయ సంభ్రమంబులతో నమ్మునినాథు శరణు సొచ్చి యనునయించినఁ బ్రసన్నుంజై యమ్మహాత్ముండు దత్కరయుగ స్తంభనంబు మాన ననుగ్రహించి తదీయ నందను ప్రాణంబు లొసంగె నంత నమ్మహీకాంతుండు భార్యా సహితంబుగా నతనికిఁ బ్రణమిల్లి హయంబులఁ దెచ్చి యొప్పించినం గైకొని వామదేవుం డరిగె నిట్టిది బ్రాహ్మణ ప్రభావంబని చెప్పిన విని. 3_4_359 క. మునిపతికి మ్రొక్కి కుంతీ తనయుఁడు మీకంటె వృద్ధతముఁ డగు పురుషుం డలఘా కలఁడె జగమ్మున నని యడిగిన నాతఁడిట్టు లని యెఱిఁగించెన్. - మార్కండేయుఁడు ధర్మరాజునకు నింద్రద్యుమ్నుని కథ చెప్పుట – సం. 3-191-2 3_4_360 క. ఘనుఁ డింద్రద్యుమ్నుం డను జనపతి గలఁ డాతఁ డింద్రసదనమున ముదం బున నుండఁగ బహుగాలం బున కాతనికీర్తి లోకమున మాయుటయున్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1506 2745 2005-11-22T06:26:17Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_4_361 తే. అమరు లిచ్చోట నుండలే వరుగు మనుచు నుర్విఁ ద్రోచిన నతఁడు నాయున్న కడకు నర్థిఁ జనుదెంచి యిట్లను ననఘ నన్ను నిద్ధ పుణ్యు నింద్రద్యుమ్ను నెఱుఁగు దయ్యా. 3_4_362 సీ. అనుడు నేనిట్లంటి నయ్య నిన్నెఱుఁగంగఁ జాల నయ్యెద హిమ శైల శృంగ వాసియై యుండు ప్రావార కర్ణుండను పేరి ఘూకము గడుఁ బెద్ద యదియు నాకంటె నిన్ను నిర్ణయముగ నెఱుఁగుఁ బొమ్మనుటయు నన్ను రమ్మనియె నతఁడు ఘనరసాయన ఘటికా ప్రయోగంబున దేహ తాపంబు వర్ధిల్లె నందు తే. గదని రాఁజాల నేనంటిఁ గడఁగి యన్న రేంద్రుఁ డశ్వమై ననుఁ బ్రీతి నెత్తికొనుచు నయ్యులూకము పాలికి నరిగి నన్ను నడిగినట్టుల దానిని నడుగుటయును. 3_4_363 వ. అదియును గొండొక సేపు దలపోసి చూచి యేను నిన్ను నిక్కువంబుగా నెఱుంగనేర నిద్రద్యుమ్మంబను కొలనియందు నాళీకజంఘుం డను పేరి బక వల్లభుండు వసియించు నవ్విహంగంబు నాకుఁ బెద్ద నిన్నెఱుంగు నరుగు మనిన నమ్మనుజపతి నా తోడఁ గూడ నయ్యులూకంబు మోచికొని నాళీక జంఘునొద్దకు జని తన పేరు సెప్పి నన్నెఱుంగుదే యనిన నదియు నే నిన్నెఱుంగం జాల నాకంటెఁ జిరకాల జీవియైన యాకూపారుం డను కచ్ఛపంబు గల దదియును నిక్కొలన నుండు నజ్జలచరము నిన్నెఱుంగం బోలు నడిగి చూతము గాక యని యక్కమఠంబుఁ బేర్కొని యొక్క సందేహంబు నిర్ణయించుటకయి యీ యార్యజనంబులు నిన్ను గుఱించి వచ్చిన వారు నీవు ననుదేరవలయు నని పలుకుటయును. 3_4_364 తే. కొలను వెలువడి చనుదెంచెఁ గూర్మవిభుఁడు వార లడిగి రింద్రద్యుమ్న ధారుణీశు నెఱుఁగుదే యన నదియు నొక్కింత తడవు దలఁచికొని కన్నుఁ గవ నశ్రుజలము లొలుక. 3_4_365 వ. ఎలుంగు రాలుపడ వారలం గనుంగొని యిట్లనియె. 3_4_366 ఉ. అక్కట నే నెఱుంగనె మహా గుణ భూషణు నమ్మాహాత్ము న న్నిక్కడ బెక్కమాఱులు ననేక భయంబులఁ బొందకుండఁగా నక్కటికంబుతోడఁ దగ నాతఁడు గైకొని కాచెఁ గాదె పెం పెక్కిన యన్నరోత్తముని నెన్నఁటికిన్ మఱువంగ వచ్చనే. 3_4_367 తే. అమ్మహాత్ముండు బహువిధ యజ్ఞ దక్షి ణార్థముగ విప్రవరులకు నర్థినిచ్చు గోగణంబుల గొరిజల గ్రొచ్చి యయ్యెఁ గాదె యీ సరోవరము జగన్నుతముగ. 3_4_368 వ. అనిన యనంతరంబ దేవదూతలు విమానంబు గొనుచుఁ జనుదెంచి యింద్రద్యుమ్నుం గని మహాత్మా నీ కీర్తి జగంబునందు శాశ్వతంబై నిలిచె నీకుఁ ద్రిదివనివాసంబు సుస్థిరంబయ్యె నరుగుదెమ్ము విమానం బెక్కుమని వెండియు. 3_4_369 క. తన కీర్తి యెంత కాలము వినఁబడు నిజ్జగమునందు వెలయఁగ నందాఁ కను బుణ్యలోక సౌఖ్యం బున నెంతయు నుల్లసిల్లుఁ బురుషుం డనఘా. 3_4_370 వ. అనిన నమ్మహీకాంతుండు దివిజ కింకరులం జూచి యిమ్ముదుసలి తాపసుని వృద్ధ విహంగంబును గార్యార్థంబు సహాయులుగా దెచ్చితి వీరిని నిజ స్థానంబుల నునిచి వచ్చెద నించుక నిలువుండని వారిచేత ననుజ్ఞాతుం డయి నన్నును నులూకంబును నెప్పటి నెలవులం బెట్టి తానును దేవయానంబున దివంబున కరిగె నని చెప్పినఁ బ్రీతుఁడై వృథా నందనుండు. 3_4_371 క. నీకంటె వృద్ధత ముని గు ణాకర యెఱిగించి తిది మహాద్భుతమని సు శ్లోకుఁడు మునివరునకుఁ బు ణ్యాకృతికిఁ గృత ప్రణాముఁడై కడు భక్తిన్. - మార్కండేయుఁడు ధర్మరాజునకుఁ గువలాశ్వు చరిత్రము సెప్పుట – సం. 3-192-4 3_4_372 వ. మునీంద్రా యిక్ష్వాకు వంశోద్భవుండైన కువలాశ్వునకు ధుంధుమారుం డను పేరెట్లు గలిగెఁ జెప్పవే యని యడిగిన నతం డిట్లనియె. 3_4_373 ఉ. శంకర సన్నభుండు జన శంకరుఁడున్ కరుణాకరుం డనా తంకుఁ డుదంకుఁ డన్ముని వ్రతస్థితుఁడై మరు భూమియందు ని శ్శంకమతిన్ వసించి యనిశంబును నవ్యయు నచ్యుతున్ మనః పంకజ వేదిపై నిడి తపం బొనరించె ననేక వర్షముల్. 3_4_374 తే. అతని భక్తికిఁ బ్రియమంది యాదిదేవుఁ డంబుజాక్షుఁ డధోక్షజుఁ డక్షరుండు గరుణఁ బ్రత్యక్షమగుటయు గని యతండు ప్రణతి యొనరించి యిట్లని ప్రస్తుతించె. 3_4_375 మత్తకోకిలము. దేవదేవ శ్రుతి ప్రమాణ విధేయ మాధవ జంగమ స్థావరాత్మక మైన లోకము సర్వమున్ భవదీయమా యావిధేయము విశ్వరూపుఁడ వన్యయుండవు నీవ స ద్భావ సుస్థితి నిన్నెఱింగినఁ బాయుఁ బాపము లచ్యుతా. 3_4_376 చ. అనిమిష సిద్ధ సంయమీ విహంగ భుజంగమ ముశ్యు లెల్ల ని న్ననిశముఁ గొల్చి నీ దయఁ గృతార్థతఁ బొందుదు రెందు నీవు నె మ్మనమున సంతసిల్లుదు సమస్త జగంబులు శాంతిఁబొందు నీ కినుకకు మాఱులేదు శివకీర్తిత యీ భువన త్రయంబునన్. 3_4_377 మత్తకోకిలము. విక్రమ త్రయలీల నోలిన విష్టపత్రితయంబుఁ బె ల్లాక్రమించితి క్రూరులైన సురారి వీరులఁ బ్రస్ఫుర చ్చక్ర విక్రమ కేళిఁ ద్రుంచితి సర్వయజ్ఞ ఫలావహ ప్రక్రియాత్ముఁడ వీవు నిశ్చల భక్తి గమ్య జనార్థనా. 3_4_378 వ. అని మఱియుం బెక్కు భంగులం బ్రస్తుతించినం గరుణించి పాంచజన్య ధరుండు వరం బడుగు మనిన నుదంకుడు దేవా భవదీయ దివ్యరూపంబుఁ బ్రత్యక్షంబుగాఁ గంటి నింతకంటె వరం బెయ్యది గల దైనను నా మనంబు నిత్యంబును సత్యధర్మ శమంబుల యందు సుస్థిరంబై నీ యందు దృఢభక్తికంబు గావలయు నిదియ నాకు వరం బనుటయు నద్దేవుండు నీ కోరిన యట్ల యిచ్చితి మత్ప్రసాదంబున నీకుం బరమ జ్ఞాన యోగంబును సిద్ధించు ద్రిలోకహితంబైన కార్యం బొక్కటి నీ చేత సాధితం బయ్యెడు నది యెయ్యది యనిన వినుము ధుంధుం డను దానవుండు జగంబుల కుపద్రవంబు సేయం గలవాఁడు తద్వధార్థంబై నీవు బృహదశ్వుసూనుం డైన కువలాశ్వు నుద్యుక్తుం జేసెద వన్నరేంద్రుండు మత్ప్రసాద లబ్ధంబైన యోగబలంబునం జేసి భవన్నియోగంబున నయ్యసురం బరిమార్ప సమర్థుండగు నవ్విశేషంబునకు నీ వలన నఖిల లోకంబులు సంతసిల్లెడు నని పలికి విష్ణుదేవుండతర్హితుండయ్యె నుదంకుండును బూర్వప్రకారంబునం దపంబు సేయుచుండె మఱియును. 3_4_379 సీ. అనఘుఁ డిక్ష్వాకుఁడీ యఖిల భూచక్రంబు నేలి నాకమునకు నేఁగుటయును నతని నందనుఁడు శశాదుండు రాజయ్యె వాఁడు కకుత్ స్థుఁడన్వానిఁ గనియె నతఁ డనేనసుఁ డను నాత్మజుఁ బడసె నా పృథివీ పతికిఁ బుట్టెఁ బృథఁ డనంగ పృథుఁడు ష్వగుఁడను పేరి పుత్రకుఁ గాంచె నతనికి జనియించె నార్ద్రుఁడనఁగ తే. నార్ద్రునకుఁ బుట్టె యువనాశ్వుఁ జను తనూజు డాతనికి బుట్టె శ్రావస్తు డను విభుండు దత్సుతుఁడు బృహదశ్వుఁ డా ధరణి పతికి నుగ్రతేజుండు గువలాశ్వుఁ డుదితుఁడయ్యె. 3_4_380 వ. అక్కువలాశ్వునకు నఖిలాస్త్రశస్త్ర విద్యావిశారదులు నధిక సత్త్వసంపన్నులు నైన పుత్త్రు లేక వింశతి సహస్రంబులు పుట్టిరంత బృహదశ్వుండు నిజపుత్త్రుం గువలాశ్వుం బ్రాప్తసంతాను నత్యంత ధర్మాన్వితు నఖిల మహీరాజ్య భారధౌరేయుంగా నభిషేకించి తపోవనంబునకుఁ బోవ సమకట్టి యయోధ్యా నగరంబు వెలువడు నవసరంబున నవ్వార్త విని యుదంకుండు ననుదెంచి బృహదశ్వున కిట్లనియె. 3_4_381 ఉ. నీవు ప్రజాభిరక్షణము నెమ్మి నొనర్పు మరణ్యభూమికిం బోవఁగనేల రాజులకు భూప్రజఁ గాచుటఁ బోలు ధర్మువుల్ భూవక కల్గునే యడవిఁ బోయి వసించినఁ గాని కాదె ర క్షావిధిఁ గాదె సద్గతులు గాంచిరి తొల్లిటి రాజ ముఖ్యులున్. 3_4_382 క. నీ రక్షణంబు కతమున ధారుణి మముబోఁటి సాధు తపసులు నిత్య ప్రారంభ ధర్మ కర్మో ద్ధారు లగుట యదియు నీదు ధర్మువు గాదే. 3_4_383 వ. విను మొక్కయద్భుతంబు సెప్పెద తొల్లి మధుకైటభులనం బ్రఖ్యాతులైన యసురుల తనయుండు ధుంధుం డనువాఁడు మహాబల పరాక్రమ సంపన్నుండు నిజతపోబలంబునం బితామహు వలన వరంబు వడసి దేవదానవ గంధర్వాదులకు నజయ్యుండై చరియించు చుండు నయ్యసుర యిపుడు మదీయాశ్రమ సమీపంబున బహుయోజన విస్తీర్ణంబగు సముద్రవాలు కాపులినతలంబు నందు మహావివరంబు గావించుకొని సుఖంబున నిద్రించుచున్న వాఁడు వాలకాంతరిత శరీరుండైన వాని నిశ్వాస పవనంబు ధూమదహన జ్వాలా భీలం బయి సంవత్సరంబున నొక్కమాటు వెలువడి భూనభోంతరం బెల్లను నిరంతర సికతారజః పటలంబు మాఁటుకొనం జేయుఁ దదీయ వేగంబునఁ దత్సమీప భూమిశైలకాననంబు లేడు దినంబుల దాఁకఁ గంపించు చుండు నిట్టి దారుణత్వంబు కతంబున మాకు మాయాశ్రమంబున నుండుట సంకటంబు గావున నద్దరాత్ము వధియించి మాకును లోకంబులకును హితంబుసేసి కృతకృత్యుండవై మఱి తపోవనంబున కరుగుము. 3_4_384 తే. ఎవ్వఁడమ్మాహాసురు వధియుంచు పనికిఁ బూను నతనికి నాత్మీయ భూరిశక్తి యిచ్చి జయమిత్తునని యానతిచ్చె నధిప యాదరంబున నాకుఁ జక్రాయుధుండు. 3_4_385 వ. కావున. 3_4_386 అతులిత విష్ణుశక్తి సముపాహిత ముర్తివి గమ్ము లెమ్ము సం తత భుజశక్తి నిట్టి యవధాన మొనర్పఁగ నీవ గాని యీ క్షితి నితరుండు లేఁ డధిక కీర్తియుఁ బుణ్యముఁ జేరు నిన్ను నూ ర్జితగుణ యింతవట్టుఁ దగఁ జేయుము గావుము లోక మంతయున్. 3_4_387 వ. అనినం గృతాంజలియై యుదంకునకు బృహదశ్వుం డిట్లనియె. 3_4_388 క. విమలపతి నస్త్రసన్న్యా సము సేసితిఁ దప మొనర్ప సమకట్టితి నిం క మునీంద్ర తపోవన గమ నము దప్పదు నాకు వినుము నా విన్నపమున్. 3_4_389 చ. అనఘుఁడు మత్సుతుండు గువలాశ్వుఁడు వీఁడె మహాబలుండు స జ్జన హితకారి ధైర్యనిధి సంభృతకీర్తి భవత్ప్రియార్థమై జననుత యమ్మహాసురునిఁ జంపుట కోవు నవార్య శౌ ర్థను లగుచున్న పుత్త్రులును దాను నభేద్య క్యవభూజావిభూతితోన్. 3_4_390 వ. నాకుం దపంబున కనుజ్ఞ యీవలయు నని పలికి యక్కార్యంబునకుఁ బుత్త్రు సమర్పించి యమ్ముని చేత నభినందితుండై బృహదశ్వుడు దపోవనంబున కరిగె ననిన విని ధర్మనందనుండు మార్కండేయుతో ధుంధుండు మధుకైటభుల పుత్త్రుం డని చెప్పితి రమ్మధు కైటభులెక్కాలంబు వా రేమియై రని యడిగిన నతం డిట్లనియె. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1507 2748 2005-11-24T05:57:22Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- - మార్కండేయుఁడు ధర్మరాజునకు మధుకైటభుల చరిత్రము సెప్పుటు – సం. 3-194-13 3_4_391 సీ. అధిప తొల్లి జగత్త్రయంబు నేకావర్ణవమై యుండఁగా నప్డు హరి యొకండ భాసుర భోగీంద్ర పర్యంకమున భవ్య యోగ నిద్రా సుఖ యుక్తి నలగ నతి దీర్ఘ మగు కాల మరిగెఁ బదంపడి దైత్యు లిద్దఱు మహోదాత్త బలులు మధుకైటభులు నాఁగ మథిత శాత్రవు లేఁగుదెంచి యప్పరమాత్ము దివ్యనాభి ఆ. కమలమున వెలుంగు కమలాసనుని గని దర్ప దోష నిహతిఁ దలరవ్రేయ నతఁడు భీతినొంది యాక్రోశమొనరించె నాది పురుషు నన్ను నరయు మనుచు. 3_4_392 ఉ. ఆతెఱఁ గాత్మఁ గాంచి కమలాక్షుఁడు మేల్కని ఘోరవిక్రమో పేతుల దైత్యసింహుల నపేతభయాత్ములఁ జూచి మీర లి ట్లీతని నుక్కునం బఱుప నేల భవద్బల శౌర్య యుక్తికిం బ్రీతుఁడ వైతిఁ జెచ్చెర నభీష్టవరంబులు వేఁడుఁ డిచ్చెదన్. 3_4_393 తే. అనినఁ గలకల నవ్వి యయ్యసురవరులు నీవు మాకేమి యిచ్చెదు నీకు మేము వరము లిచ్చెద మడుగుము వలచితేని ననిన వారల కిట్లను నవ్విభుండు. 3_4_394 క. సత్యవ్రతులార వరం బత్యంత ప్రీతి మిమ్ము నడిగెద లోక ప్రీత్యర్థముగా నాచే మృత్యువునం బొందుఁ డిపుడ మీరలిరువురున్. 3_4_395 వ. అనిన వార లొండొరువుల మొగంబులు చూచికొని యా చక్రధరున కిట్లనిరి. 3_4_396 చ. నగినగియేనియున్ విను జనార్థన యెన్నఁడు బొంకు పల్క మ త్యగణిత విక్రమైరు బలధైర్య సమగ్రుల మెల్ల భంగిఁ గా లగతి దొలంగఁ ద్రొవఁగఁ దలం బగునే యగుఁగక నీకు మె చ్చుగ నిదె ప్రాణ మిచ్చెదము స్రుక్కుము చావున కార్మ నేమియున్. 3_4_397 ఆ. చంపెదేని మమ్ము జలములు లేని దే శమునఁ జంపవలయుఁ గమలనాభ నిక్క మింతవట్టు నీ చేత మడియంగఁ దగుదు మనిన నగుచు నగధరుండు. 3_4_398 వ. త్రైలోక్యంబును జలమయంబగుట నాలోకించి. 3_4_399 క. పరమేశుఁడు దనయూరులు పరపుగ నొనరించి వానిపైఁ దచ్ఛిరముల్ పరుషతరశిత సుదర్శన ఖరధారా నిహతిఁ జేసి గ్రక్కునఁ దునిమెన్. 3_4_400 తే. పరగ నమ్మధుకైటభాసురుల సుతుఁడు సువ్వె ధరణీశ ధుంధుఁడన్ శూర వరుఁడు వాఁడు వరగర్వమునఁ జేసి వాఁడి మిగిలి యమరపతిఁ దొట్టి వేల్పుల నభిభవించె. 3_4_401 వ. అని చెప్పి యమ్మునీంద్రుం డిట్లనియె నట్లు బృహదశ్వు చేత ననుజ్ఞాతుండై కువలాశ్వుండు శుభ దినంబున నుదంక పురస్సరంబుగాఁ గృత ప్రస్థానుండై. 3_4_402 తరలము. దనుజ నిర్మథనైక తత్పరతా విజృంభణ మొప్ప స ద్వినుతేజుఁడు ఘోర సంగర విక్రమోత్సవ లీలమై ఘనభుజాబల భూరిదుర్వహగర్వ సంగ్రహు లైన నం దను లనేక సహస్ర సంఖ్యులు దన్నుఁ గొల్వ నుదగ్రుఁడై. 3_4_403 మ. చతురంగ ధ్వజినీపద ప్రవిహతిన్ సర్వంసహా చక్ర మా తతకంపంబుగ నేఁగె నప్పుడు దగం దైత్యాది యారాజునం దతులం బైన నిజాంశ శక్తి సొనిపెన్ హర్షించి రింద్రాది దే వతలున్ సన్ముని ముఖ్యులున్ నృపతి కైశ్వర్యోన్నతిం జేయుచున్. 3_4_404 ఆ. మొరసె దివ్యతూర్యములు నందనద్రుమ సురభి కుసుమవృష్టి గురిసెఁ గలయ వప్రతీపభంగి యగుమందపవనవి చేష్టితంబు గర మభీష్ట మయ్యె. 3_4_405 క. గగనమున సుర విమానము లగణితముగఁ గ్రందుకొనియె ననుకూలములై మృగపక్షిగతులు శోభన మగు టేర్పడఁ జెప్పె నజ్జనాధిపుయాత్రన్. 3_4_406 వ. ఇట్లు సని కువలాశ్వుండు సముద్రతీరంబున విడిసి నిజపుత్త్రుల నానాస్త్ర శస్త్రజ్ఞుల ననేక సహస్ర సంఖ్య లగ వారల నవారిత జవసత్త్వుల నవ్వాలుకా పులిలఖననంబు సేయ నియోగించిన. 3_4_407 మ. నరనాథోత్తమునందనుల్ గడఁగి నానాశూల కూద్దాల ము ద్గర కాష్ఠాదుల నయ్యుదగ్రసికతౌఘం బంతయున్ సప్త వా సరమున్ వాయక పాయ గ్రొచ్చి నడుమన్ సంసుప్తుఁ డై యున్న యా సుర వైరిం గని రుగ్రనిశ్వసన నిష్ఠ్యూతాగ్ని కీలావృతున్. 3_4_408 చ. ఆడరి నిశాత పట్టిస గదాసి పరశ్వథ శూలహస్తులై తడయక వారలందఱును దానవుదేహము వీఁక వ్రేసియుం బొడిచియు నొంప నెంతయును బ్రొద్దున కయ్యసురాధముండు బి ట్టొడలు గదల్చి నీల్గి వివృతోగ్ర ముఖుం డయి యావులించినన్. 3_4_409 ఉ. భోరున విస్ఫులింగములు వొడ్మఁగఁ దన్ముఖనేత్రనాసికా ద్వారములందు వెల్వడియె దారుణ వహ్ని శిఖాకలాపముల్ వారక యందు మ్రందిరనివార్యులు రాజకుమారు లందఱున్ ఘోరత సాగరుల్ గపిలు కోపమున న్నశియించు చాడ్పునన్. 3_4_410 వ. ఇట్లు దృఢాశ్వ కపిలాశ్వ భద్రాశ్వులు దక్కం దక్కిన కొడుకులందఱుఁ బొడ వడంగినఁ గడంగి గినుకం గువలాశ్వుండు సంహారసమయ సప్తాశ్వుండునుం బోలె నుజ్జ్వలుం డయి కదియుటయు నద్దానవుండు క్రోథ సంరంభమున సముస్థితుండై యొక్క శూలం బెత్తికొని కవిసె నప్పు డమ్మహీవిభుండు దదీయ దేహజనితంబై మండుచున్న యనలం బాత్మీయ యోగవిద్యా ప్రభవం బగు జల ప్రవాహంబునం బ్రశాంతంబు గావించి బ్రహ్మాస్త్రంబు ప్రయోగించిన. 3_4_411 క. ఆ దివ్యాస్త్ర జ్వలనము భూదిగ్గగనములు వెలుఁగఁ బొదివి మహోగ్రం బై దానవేంద్రు దేహము బూదిగ నొనరించెఁ జిత్రముగ నొకమాత్రన్. 3_4_412 వ. అంత. 3_4_413 క. సురశత్రుఁడైన ధుంధునిఁ బరిమార్చితి వీవు జగదభయకారివి భూ వర ధుంధుంమారుఁ డనఁగాఁ బరఁగు మనిరి సురలు మునులు పార్థివముఖ్యా. 3_4_414 వ. ఇట్లు ప్రసన్నులై యింద్రాది దేవతలు నుదంక ప్రముశ సంయమివరులును నమ్మహీవరు నభినందించి నీకెయ్యది యిష్టంబు వేఁడు మనిన నతండు బ్రాహ్మణ భక్తియు ననవరత దానశీలతయు విష్ణునితోడి సఖ్యంబును వరంబులుగాఁ దనకుఁ గోరిన నట్లయొసంగి వారలందఱు నిజ నివాసంబుల కరిగిరి కువలాశ్వుండును విజయోల్లాస భాసితుండై పురంబున కరిగి సముజ్జ్వల సామ్రాజ్య సౌఖ్యంబుల బరగె నని మార్కండేయుండు ధర్మరాజునకు గువలాశ్వుండు ధుంధుమారుం డైన విధంబు సెప్పె నని వైశంపాయనుండు జనమేజయున కెఱింగించిన తెఱంగు. 3_4_415 క. చరమ యుగ చరిత ధర్మ స్థిరీకరణ చతుర చరిత ధీ గుణలీలా పరికర పరిచితనయ వి స్తర వితరణ వివరణైక దానవినోదా. 3_4_416 మాలిని. కరివరకిరి కూర్మక్ష్మాధరాధీశతుల్యో ద్ధరణ గుణ ధురీణోద్ధండ బాహార్గళాగ్ర స్ఫురిత నిఖిల గోత్రాభోగ భాగైకభోగా తరుణచిరమూర్తీ ధర్మ తంత్రాను వర్తీ. గద్యము. ఇది సకల సుకవి జనవినుత నన్నయభట్ట ప్రణీతంబైన శ్రీమహాభారతంబునందారణ్య పర్వంబున యక్ష యుద్ధంబును గబేర దర్శనంబును నర్జునాగమనంబును బాండవుల కడకు నింద్రుండు ననుదెంచుటయు నర్జునుండు నివాత కవచ కాలకేయ పౌలోమ వధ ప్రకారం బెఱింగించుటయు నాజగరంబును బాండవులు గామ్యక వనంబునకు వచ్చుటయుఁ గృష్ణ మార్కండేయాగమనంబును బ్రాహ్మణ ప్రభావంబును సరస్వతీ గీతయు వైవస్వతు చరితంబును గల్పాంత ప్రకారంబును యుగధర్మ కీర్తనంబును వామ్యాశ్వ హరణంబును నింద్రద్యుమ్నో పాఖ్యానంబును ధుంధుమార చరితంబును నన్నది చతుర్థాశ్వాసము. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1508 2751 2005-11-24T20:27:31Z వైఙాసత్య 7 from telugu wikipedia from telugu wikipedia 1509 2752 2005-11-24T20:30:22Z వైఙాసత్య 7 {| cellspacing="3" |- |colspan="2" class="MainPageBG" style="border: 1px solid #bfbfbf; padding: .5em 1em 0; font-size: 100%; color: #000; background-color: #fff"| <h3 id="lang">భారతీయ భాషలలో వికిపుస్తకాలు</h3> {{భారతీయ భాషలలో వికిపుస్తకాలు}} |- |colspan="2" class="MainPageBG" style="border: 1px solid #bfbfbf; padding: .5em 1em 0; font-size: 100%; color: #000; background-color: #fff"| {{ఇతర ప్రాజెక్టులు}} |- |colspan="2" class="MainPageBG" style="border: 1px solid #9f8f9f; padding: .5em 1em 0; font-size: 100%; color: #000; background-color: #fff6ff"| {{విరాళము}} |} 1510 2753 2005-11-24T20:31:48Z వైఙాసత్య 7 ఈ విజ్ఞాన సర్వస్వము కానీ దీని సోదర ప్రాజెక్టులు కానీ మీకు ఉపయోగకరమనిపించినట్లయితే, దయచేసి [[wikimedia:Fundraising|సహాయము చేయుటకు]] ప్రయత్నించండి. మీ విరాళములు ప్రాధమికంగా [[m:Wikimedia servers|సర్వర్ సామగ్రి]] కొనుగోలు చేయుటకు ఉపయోగించెదరు. 1511 3129 2006-05-25T10:13:15Z 217.225.127.224 {| align="center" cellpadding="2" width="95%" |- valign="top" | colspan="3" | '''వికిపీడియా ఇతర ప్రాజెక్టులు:''' |- | [[Image:Wikimedia-logo.svg|center|35px|<nowiki></nowiki>]] | [[m:Telugu|'''మెటా-వికి''']]&nbsp;<br />''ప్రాజెక్టుల సమన్వయము''&nbsp; | [[Image:Commons-logo.svg|center|35px|<nowiki></nowiki>]] | [[commons:Telugu|'''వికిమీడియా కామన్స్‌''']]&nbsp;<br />''ఉమ్మడి వనరులు''&nbsp; | [[Image:Wiktionary-logo-en.png|center|35px|<nowiki></nowiki>]] | [[wikt:|'''విక్షనరి''']]&nbsp;<br />''శబ్దకోశము''&nbsp; | [[Image:Wikibooks-logo.svg|center|35px|<nowiki></nowiki>]] | [[b:|'''వికిబుక్స్‌''']]&nbsp;<br />''పాఠ్యపుస్తకములు''&nbsp; |- | [[Image:Wikisource-logo.png|center|35px|<nowiki></nowiki>]] | [[wikisource:Main Page:Telugu|'''వికిసోర్స్‌''']]&nbsp;<br />''మూలములు''&nbsp; | [[Image:Wikipedia-logo.png|35px|<nowiki></nowiki>]] | [[w:Main Page|'''వికిపీడియా''']]&nbsp;<br />''విజ్ఞాన సర్వస్వము''&nbsp; | [[Image:Wikinews-logo.png|center|35px|<nowiki></nowiki>]] | [http://wikinews.org/ '''వికిన్యూస్‌''']<br />''వార్తలు'' | [[Image:Wikispecies-logo.png|center|35px|<nowiki></nowiki>]] | [http://species.wikipedia.org '''వికిస్పీసిస్''']<br />''జీవులు'' |} 1512 2755 2005-11-24T20:34:32Z వైఙాసత్య 7 <div style="font-size:100%"><div id="lang-10000"> [[:en:|English (ఆంగ్లము‌)]] &ndash; [[:sa:|&#2360;&#2306;&#2360;&#2381;&#2325;&#2371;&#2340; (సంస్కృతము)]] &ndash; [[:hi:|&#2361;&#2367;&#2344;&#2381;&#2342;&#2368; (హింది)]] &ndash; [[:kn:|&#3221;&#3240;&#3277;&#3240;&#3233; (కన్నడ)]] &ndash; [[:ta:|&#2980;&#2990;&#3007;&#2996;&#3021; (తమిళము)]] &ndash; [[:gu:|ગુજરાતી (గుజరాతి)]] &ndash; [[:mr:|मराठी (మరాఠీ)]] &ndash; [[:bn:|বাংলা (బెంగాళీ)]]&ndash; [[:ks:|&#2325;&#2358;&#2381;&#2350;&#2368;&#2352;&#2368; / &#1603;&#1588;&#1605;&#1610;&#1585;&#1610; (కష్మీరి)]] &ndash; [[:ur:|&#1575;&#1585;&#1583;&#1608; (ఉర్దు)]] &ndash; [[:ne:|नेपाली (నేపాలీ)]] &ndash; [[:or:|ଓଡ଼ିଆ (ఒరియా)]] &ndash; [[:ml:|മലയാളം (మళయాళము)]] </div> <p id="lang-coord" style="text-align:center"> '''[[m:Complete list of language Wikipedias available|పూర్తి జాబితా]]''' &ndash; '''[[:en:Wikipedia:Multilingual coordination|బహుభాషా సమన్వయము]]''' &ndash; '''[[m:How to start a new Wikipedia|ఇతర భాషలలో వికిపుస్తకాలు ప్రారంభించుట]]''' </p> 1513 2757 2005-11-26T07:16:18Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- శ్రీ మదాంధ్ర మహాభారతము ఆరణ్య పర్వము – పంచమాశ్వాసము -.- 3_5_001 క. శ్రీయువతీ ప్రియ నృప నా రాయణ బిరుదాంక భీమ రమణీయ గుణ శ్రీయుత నిర్మల ధర్మ ప రాయణ రవితేయ రాజరాజ నరేంద్రా. - ధర్మరాజునకు మార్కండేయుఁడు పుత్త్రునకుండఁ దగు గుణంబులం దెల్పుట – సం. 3-196-1 3_5_002 వ. అక్కథకుండు శౌనకాది మహామునులకుం జెప్పె నట్లు బహు భంగుల మార్కండేయుండు వివరింపం బుణ్య కథా విశేషంబులు విని సంతుష్ట హృదయుండై కౌంతేయ పూర్వజుండు మఱియు నమ్మునీంద్రున కిట్లనియె. 3_5_003 సీ. సమధిక దర్ప దుర్జయములై నిగిడెడు నింద్రియంబులఁ గురియించి తెచ్చి మనసు పొందున నిడి మన నహంకారం బుపజ్జకుఁ బాపి సద్భక్తి యుక్తి నెరయంగ ననిశంబు నిజ భర్తృ శుశ్రూష యందు సమాహిత యైన వనిత యఖిల లోకోత్కృష్టయని యెప్డు నూహింతుఁ నరయఁ బతివ్రత లైన వారి తే. చరిత మత్యంత ధర్మ సూక్ష్మంబుఁ గరము దుష్కరము గాదె తలఁప నిర్ధూత దురిత యట్లు గావున వినవేడ్క యయ్యెఁ జెప్ప వయ్య పుణ్యవతీ ప్రభావంబు నాకు. 3_5_004 వ. మఱియుఁ దల్లిదండ్రు లిరువుర యందును బుత్త్రనిమిత్తంబైన యాయాసం బెవ్వరి కెక్కుడు వారలయెడం బుత్త్రుం డెట్టివాఁడు గావలయు హీనయోని జాతుండైన పురుషుండేమి తెఱంగు నడవడిం బరమ ధార్మికుల లోకంబులు వడయు నివి యన్నియు వివరింప నీవ యర్హుండ వనిన నమ్మహాముని యమ్మహీపతి కిట్లనియె. 3_5_005 సీ. జతనంబు మిగుల మాసములు దొమ్మిది యుదరంబునం గరము భరంబుతోడ భరియించి పదపడి ప్రాణసంశయ దశ నొంది పుత్త్రునిఁ గాంచు నెందుఁ దల్లి తపములు యజ్ఞముల్ దానముల్ వ్రతములు దేవతా సజ్జన సేవనములుఁ గావించుఁ బుత్త్రునిఁ గామించి జనకుఁ డి ట్లిరువుర పాటును సరియె తలఁపఁ తే. దనయుఁ గని తల్లిదండ్రులు దమకు నతఁడు భక్తుఁ డగుటకు ధర్మాను రక్తుఁ డగుట కానపడుదురు విను మట్టి యాస సిద్ధిఁ బొందఁ జేయునతఁడ చువ్వె నందనుండు. 3_5_006 క. జననియు జనకుఁడు నెవ్వని యమ వర్తనమునఁ బ్రియంబు నందుదు రెదఁ ద త్తనయుఁడు ధర్మముఁ గీర్తియు సమానముగఁ బడయుఁ బొందు నక్షయ గతులన్. - మార్కండేయుఁడు ధర్మరాజునకుఁ బతివ్రతా మహాత్మ్యంబు సెప్పుట – సం. 3-196-20 3_5_007 వ. మఱియు నిజ భర్తృ శుశ్రూష యందు నిత్యాసక్తమయిన పతివ్రతకు నఖిల యజ్ఞ దాన తపః ఫలంబులు సులభంబులగు నొక్క యితిహాసంబు సెప్పెద నందు నీ యడిగిన యర్థం బులన్నియుఁ దేటపడు నాకర్ణింపుము దౌశికుండను బ్రాహ్మణుండు ధర్మతపశ్శీలుఁడు సంతతాధ్యయన తత్పరుండయి యొక్క విశిష్ట గ్రామంబున నుండు నతం డొక్కనాఁడు గ్రామ సమీపంబునం దొక్క వృక్షమూలంబున నాసీనుండై వేదంబులు గుణియించుచుండం దదీయ శాఖాగతంబైన యొక్క కొక్కెర యాతనిపై రెట్ట వెట్టిన నమ్మహాద్విజుం డలిగి చూచుటయు నది యప్పుడ నిశ్చేతనంబై నేలం బడినం గనుంగొని యతండు. 3_5_008 క. అక్కట నా హృదయము గడు నక్కటికము లేనిదయ్యె ననిమిత్తమ యీ కొక్కెర నిటు సేసితి నా కెక్కడి శాంతి యని వికల హృదయుం డగుచున్. 3_5_009 వ. పెక్కు భంగుల వగచి మధ్యాహ్నంబగుటయుఁ గృతాహ్నిక విధానుండై గ్రామంబున కరిగి యందు శుచులైన విప్ర గృహంబుల కరిగి భిక్షాచరణంబు సేయుచు నందొక్క పుణ్యగృహంబు వాకిట నిలిచి ‘బిక్షాందేహి’ యనుటయు నా యింటి యవ్వయు నతి సంభ్రమంబున బిక్ష యిడుటకుం బాత్ర శోధనంబు సేయునెడ. 3_5_010 ఉ. ఆయెలనాఁగ భర్త గడు నాఁకటఁ దూలుచు వచ్చె వచ్చినం దోయజ నేత్ర సంభ్రమముతోఁ దగు పీఠము వెట్టి పాద్యముం బాయక మజ్జన క్రియయు భక్తి నొనర్చి ప్రియోక్తులొప్పఁగా నాయనఁ బ్రీతుఁజేసె రుచిరాన్న రసంబులఁ జేసి చెచ్చెరన్. 3_5_011 చ. కుడిచిన పిమ్మటం గుసుమ కోమలి విస్తృతనం స్తరంబుగా నొడికపు సెజ్జనేసి ప్రియుఁడొయ్యన యందు శయింపఁ దమ్ములం బిడి చరణంబు లొత్తి మదిరేక్షణ యంతటిలోఁ దలంచె ము న్నడరఁగ భిక్షకై నిలిచినట్టి మహీసుర ముఖ్యు నాత్మలోన్. 3_5_012 వ. ఇట్లు దలంచి భిక్ష గొనుచుం జనుదెంచిన నమ్మగువఁ జూచి కౌశికుండు రోషరంజిత లోచనుం డగుచు నిట్లనియె. 3_5_013 క. అడిగిన యప్పుడ చెచ్చెరఁ గడపినఁ బోదవ్వ యేను గడు దుర్మతినై పడఁతి నను నిలిపి భిక్షం బిడక కడు నవజ్ఞ సేసి తేల మదమునన్. 3_5_014 చ. అనినఁ బతివ్రతా తిలక మాతని కిట్లను నయ్య మత్ప్రియుం డనుపమిత క్షుధాకలితుఁడై చనుదెంచిన భక్తి నమ్మహా త్మునకు సపర్య సేయుచు మిమున్ మదిలోనఁ దలంపఁ జాలనై తి నిదియుఁ దప్పుగాఁ గొనకు ధీరత యొప్ప సహింపఁగాఁ దగున్. 3_5_015 వ. అనిన నమ్మహీదేవుం డప్పతివ్రత కిట్లనియె. 3_5_016 ఉ. నీ మగఁడెంత యెక్కుడె మనీషులు భూసురు లింత తక్కువే కోమలి యేల యిట్లు గడుఁ గ్రొవ్వునఁ గానవు లోకవంద్యులన్ భూమి సురేంద్రులన్ దివిజ పుంగవుఁ డాదిగ భక్తిఁ గొల్చుచో నేమియనొక్కొ వారు గడు నెల్లిద మైరిటు నీకు నిచ్చటన్. 3_5_017 క. అవమానితులై ధరణీ దివిజులు గ్రోధాగ్ని శిఖల దీవించి మహా ద్రి వనద్వీపంబులతే నవని నయివఁ బొడవడంతు ర ప్రతికారుల్. 3_5_018 వ. నీవింత నెఱుంగ నొల్లనైతివి గా కేమి యనిన నయ్యంగన యిట్లనియె. 3_5_019 సీ. దేవతాసములు భూదేవతావరు లౌట యేను దన్మాహాత్మ్య మెఱుఁగనయ్య యొక విప్రుఁ డలిగి వయోనిధి జలము లపేయముల్ గాఁగ శపింపఁ డెట్లు దండక విషయంబు దగ్ధంబు సేయెడె యలుకమై నొక్క మహాద్విజుండు వాతాపి యను దైత్యవరు మ్రింగి యఱిగించు కొనఁడె భూదేవుఁ డొక్కొరుఁడు గినిసి తే. ధరణి మఱియును బెక్కు విధంబులందు బ్రహ్మవిదులైన బ్రాహ్మణ ప్రభుల మహిమ వినమె యెఱిఁగి యెఱింగి సద్వినుత చరిత కొఱనిగొని నెఱ్ఱినే తలఁ గోఁకి కొనఁగ. 3_5_020 వ. నా తెఱంగు సెప్పెద నాకర్ణింపుము. 3_5_021 తే. పతియచూవె నా పాలికిఁ బరమదైవ మేను వాఙ్మనః క్రియలు దద్దిరము యెపుడుఁ గోరి యొనరింతు దీని మిగులఁగ నొండు ధర్మువులు గాననెందును దలఁచి చూచి. 3_5_022 వ. నీ వతి క్రోధనుండ వగుటయు నెఱుంగుదు నీ కోపంబున నొక్క కొక్కెర నిహతం బయ్యెం గాదె యిది మదీయ పాతివ్రత్య మహిమం జేసి కాంచితిం గాన క్రోధంబు గొనియాడుట లగ్గు గా దని యిట్లనియె. 3_5_023 తే. క్రోధ మోహనామకులైన ఘోరశత్రు లిరువు రెరియించుచుండుదు రెపుడు నంత రంగ మయ్యుభయంబు నడంగకున్నఁ గలదె యూరక బ్రాహ్మణ గౌరవంబు. 3_5_024 సీ. ఎవ్వఁడు సత్యంబ యెప్పుడుఁ బల్కు హింసావిదూరుఁడు గురుజన హితార్థి యింద్రియంబుల నోర్చి యెల్లవారలఁ దనయట్ల కాఁ జూచు ధర్మాభిరతుఁడు గామంబు దగులండు కర్మంబు లాఱును సముచిత సంప్రయోజ్యత నొనర్చు నట్టి పుణ్యాత్ముని ననఘ బ్రాహ్మణుఁడని యనిశంబుఁ గీర్తింతు నమరవర్యు ఆ. లార్జనంబు శమము నధ్యయనంబును బరమధనము నువ్వె బ్రాహ్మణునకు ధర్మగతికి నివియ తగు సాధనంబులు వేద విహిత ముఖ్య విధులు నివియ. 3_5_025 వ. ధర్మంబు బహు మార్గదృష్టం బయి సూక్ష్మం బయి యుండు నీవు కేవల స్వాధ్యాయ పరుండవు గాని ధర్మ సూక్ష్మత యెఱుంగవు గావునం దడయక మిథిలా నగరంబున కరుగు మందు జితేంద్రియుండను సత్యవాదియు మాతా పితృ భక్తుండును నయిన వాఁడు ధర్మవ్యాధుం డను కిరాతుండు నీకు నఖిల ధర్మంబులు నెఱింగించి సంశయచ్ఛేదంబు సేయు నాదేసం బ్రసన్నుండ వగునది వనితలకుం బరిజ్ఞానంబు లేదు గావున వా రెట్టి యపరాధంబు సేసినను సహింప వలయుఁ గదా యనినఁ గౌశికుం డిట్లనియె. 3_5_026 క. నిను దూఱఁ దగదు నీకత మున నా చిత్తము ప్రశాంతిఁ బొరసెఁ బురంధ్రీ జనవినుత పోయి వచ్చెద ననుపమ శోభన సమృద్ధు లయ్యెడు నీకున్. - కౌశికుం డను బ్రాహ్మణుఁడు ధర్మవ్యాధుని యొద్దకుఁ బోవుట – సం. 3-197-1 3_5_027 వ. అని యాక్షణంబ యమ్మహాద్విజుండు ధర్మవ్యాధ దర్ళమ నాలసుండై కదలి పతివ్రత యెఱుకకు విస్మయంబందుచుఁ దన్నుం గృతాపరాధునింగాఁ దలంచుచు ననేక నగర గ్రామంబు లతిక్రమించి చని యనుపమాన శోభాసనాథం బయిన మిథిలా నగరంబు సొచ్చి రాజ మార్గంబు దఱిసి యచ్చటి జనంబుల ధర్మవ్యాధుం డున్న యెడ నడిగి వా రెఱింగింప నటయేఁగి ముందట నల్పమృగ మాంసఖండంబు లంగడిం బచరించి యమ్ముచున్న వాని ననవరత విక్రయాగత జన సమావృతు నక్కిరాతుం గని యతిజుగుప్సితంబయిన సూనాపణంబు సేర నొల్లక తొలంగి యొక్కయెడ నుండె నంత. 3_5_028 ఆ. వాఁడు నతనిరాక పోఁడిగ నిజబుద్ధి నెఱిఁగి యతనియున్న యెడకు వచ్చి పరమభక్తి మ్రొక్కి ధరణీ సురేశ్వరుఁ గుశల మడిగి ప్రియము గొనలు నిగుడ. 3_5_029 చ. అనఘ నితంబినీతిలకమైన పతివ్రత నాతెఱంగు సె ప్పినఁ జనుదెంచి తీవు ననుఁ బ్రీతిఁ గనుంగొన నీ మనోరథం బును మదిలో నెఱుంగుదుఁ బ్రమోదముఁ బొందితి రమ్మ మద్గృహం బున గని పల్కి తొడుకొని పోయె నతండు మహీసురోత్తమున్. 3_5_030 వ. కౌశికుండును ధర్మవ్యాధు నెఱుక కచ్చెరువంది పతివ్రత యెఱుకయుం దలంచి యిది రెండవు నాశ్చర్యంబు గంటి పొమ్మని తలంచుచుఁ దదీయ భవనంబున కరిగి వానిచేతం బూజితుం డయి యిష్టకథా ప్రసంగంబుననుండి యతని కిట్లనియె. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1514 2759 2005-11-27T06:30:17Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_5_031 తే. నీవు గడు ధర్మవిదుఁడవు జీవహింస జీవనంబుగ నడచుట శిష్టపథమె యకట యీ ఘోరకర్మంబునకు మదీయ బుద్ధి దద్దయు దుఃఖంబు వొందె నిపుడు. 3_5_032 వ. అనుటయు లుబదకుండిట్లనియె బ్రాహ్మణులకుఁ దపస్స్వాధ్యాయ సత్య శౌచ బ్రహ్మచర్యంబులును రాజులకు దండనీతియు వైశ్యులకుఁ గృషి పశుపాలన వాణిజ్యంబులును శూద్రులకు శుశ్రూషయు నెట్లు పరమ ధర్మంబయి చెల్లునట్ల మాకును మృగమాంసోప జీవనంబు పరమ ధర్మంబు విశేషించి యిది వంశక్రమాగతం బయిన యాచారంబు విను మదియునుంగాక యిదేశంబునకు రాజైన జనకుండు రాజధర్మ తత్పరుండయి సకల వర్ణ ధర్మ రక్షణంబు వదలకుండు నట్లుగాన యాత్మ కర్మంబులు విడుచువానిం దన పుత్త్రునైనను దండితుంజేయుఁ గావున నేనును నిజకర్మ పరిత్యాగంబు సేయ నోడుదు నీ దృశ ప్రవర్తనుండ నయ్యును. 3_5_033 తే. జీవహింస యెన్నండును జేయ ననఘ యొరులు సంపి తెచ్చిన మాంస మొనర నిలిచి తగిన వెల కమ్మి బ్రదుకుదుఁ దద్ధనమున నమల మానస శాంతి నా యర్థమెందు. 3_5_034 చ. వినయము విస్తరిల్ల గురువృద్ధ జనాతిథి విప్ర దేవతా ర్చన లొనరింతు సత్యమును శౌచము నేమళ నీగి మన్ననం దనుపుదు భృత్య బంధుతతిఁ దాల్మివహింతు నసూయఁ జేయ నెం దును మదిఁ దృష్ణసొప్పఁ బరదోష కథా విముఖుండు నెప్పుడున్. 3_5_035 క. సతతోపవాస నియమ వ్రతములఁ జరియింతు నేక వనితా ప్రియుఁడన్ ఋతుకాలరతుఁడ నిందా స్తుతులందు మనంబు నాకుఁ దుల్యత నుండున్. 3_5_036 వ. అట్లగుటం జేసి హీన యోనిజండ నయ్యును నిర్మలుండ నైతిం బ్రసంగ వశంబున నింత సెప్పనలసె నీవు ధర్మబోథార్థంబు నాయున్న యెడకుం జనుదెంచితి గావున నీకు ధర్మవిశేషంబు లెఱింగించెద నవ ధాన తత్పరుండ వయి యాకర్ణింపుము. - ధర్మవ్యాధుఁడు కౌశికునకు ధర్మవిశేషము లెఱిఁగించుట – సం. 3-198-19 3_5_037 క. తన కుల ధర్మము విడువక మనుట పరమధర్మ మండ్రు మాన్యులు చిత్తం బునఁ గృప గలుగుట ముఖ్యపుఁ బని సై రణవలయు నఖిల భావములందున్. 3_5_038 అ. విడువ వలయు విషయ విషమ వాంఛల నెద విడువుఁ బోలు గుణము వెదకి యెందుఁ గానరైరి బుధులు గలదె పరిత్యాగ శీలునకు నసాధ్యసిద్ధి యెందు. 3_5_039 సీ. సత్య హితాలాప చతురత యర్హంబు సంతత సుజన పూజనము వలయు విను కామసంరంభ విద్వేశములఁ జేసి మతిగలంగినను ధర్మంబు దప్పఁ ద్రొక్కక నడచు టత్యుత్తమ సరణి యప్రియములయందును బ్రియములందు దైన్యహర్షంబులఁ దగులక యున్నట్టి కల్యాణ వర్తన కాంక్ష లెస్స తే. యెగ్గు సేసిన వారికి హితము సేఁత యార్యజనులు గీర్తింతు రన్యదోష కారి దన పాపమునఁ దాన కాలిపోవు వేఱవానికిఁ గీడు గావింపనేల. 3_5_040 క. ధార్మికులు సలుపునుత్తమ కర్మముఁ జెడనాడు నాస్తిక జనము విను మా దుర్మతుల తెఱఁగు గైకొని ధర్మమునెడఁ బ్రీతి వదలఁ దగదు బుధునకున్. 3_5_041 క. మది మఱపునఁ బాపము దన కొదవుటయును బిదప వగచి యొక సగమును నే నిదిసేయ నింకననియెడు మదిఁ బెఱసగమును నరుఁడు మలుఁగు నఘంబున్. 3_5_042 తే. పాపముల కెల్ల నెక్కుండు పాతకములు సువ్వె క్రోధలోభంబులు సుప్రతాత్మ వాని రెంటి జయించిన వాఁడుగాని యెందుఁ బరమ ధార్మికుఁడని యెన్నఁ బడఁడు. 3_5_043 వ. శిష్టచరితంబులు గాని మార్గమంబలు గొన్ని తృణసంవృతంబులైన కూపంబుల వోలెఁ గపట ధర్మ సంవృతంబులై యుండు వాని దవ్వులన పరిత్యజించి శిష్టాచారంబుల నడపుట ధర్మలక్షణం బనినం గౌశికుండు శిష్టాచారంబు లెయ్యని యెఱింగింపు మనుటయు ధర్మవ్యాధుం డిట్లనియె. 3_5_044 సీ. దానంబు సత్యంబుఁ దపము యజ్ఞము నార్జవముఁ గామలోభాది వర్జనంబు గురుజన శుశ్రూష క్రోధ రాహిత్యంబు దమము సంతోష మధ్యయన నిరతి దాంభికత్వములేమి దైన్యంబు వొరయమి యనసూయ యలహంక్రియాభీయుక్తి దలఁపంగ నాద్యమైతనరు ధర్మమ యెప్డుఁ గొనియాట నాస్తిక గోష్ఠిఁ జనమి తే. శీలసంరక్ష తీర్థ సంసేవ శౌచ మఖిల భూతంబులందు దయార్దృడఁగుట మితహితోక్తులు సంశ్రిత మిత్త్రగుప్తి యిన్నియును శిష్టచరితంబు లిద్ద చరిత. 3_5_045 క. విను శిష్టచరిత గైకొని యనసూయత నడవ నడవ నంతఃకరణం బునఁ బొదలునట్టి సమ్మద మనఘా దుర్లభము సూవె యన్య పథములన్. 3_5_046 వ. కావున శిష్టాచార నియతింజేసి గురుశుశ్రూష సలిపి కృతాధ్యయనుండవై పరమజ్ఞాన పరిపక్వం బైన చిత్తంబుతోడం గామక్రోధ మహామకర సంకీర్ణయు విషయజల పరిపూర్ణయునైన మోహ జలధి నస్ఖలిత ధైర్యంబను తెప్పంజేసి యశ్రమంబున నిస్తరించి కృతార్థుండ వగు మని మఱియు నిట్లనియె. 3_5_047 క. క్రమమున శిష్టాచార క్రమ మెఱుఁగఁగ ధర్మమునకుఁ గడు వాటం బై విమలం బగుఁ జిత్తము స త్యమును నహింసయును దనకుఁ దావలములుగన్. 3_5_048 ఆ. విను మహింస ధర్మవితతి కెల్లను మేటి యదియు సత్యయుక్త మైన వెలయు ననఘ శిష్టచరితలందు సత్యమ కడు నధిక మనిరి శ్రుతుల నరసి బుధులు. 3_5_049 తే. వేదవిఱితంబులును శాస్త్రవిహితములును శిష్టచరితంబులును ననఁ జెప్ప నొప్పి ధర్మములు మూఁడు విధములఁ దనరు చుండుఁ గడఁగి యిన్నియు సద్గతి కారణములు. 3_5_050 మ. అనయంబున్ శ్రుతవంతుఁడై వినుత శిష్టాచార మార్గంబులం జను పుణ్యాత్ముఁడు దుర్గముల్ గడచి ప్రజ్ఞాహర్మ్యసంబూఢుఁడై కనుచుండు బటు మోహపంకజలమగ్నం బైన లోకంబు వీఁ క నధోభాగమునందు డింది కడు దుఃఖం బొందఁగా నవ్వుచున్. - ధర్మవ్యాధుఁడు గౌశికున కహింసా స్వరూపంబు సెప్పుట – సం. 3-199-1 3_5_051 వ. అని పలికి ధర్మవ్యాధుండు మఱియు నిట్లనియె నయ్యా నీవు దొలుత నావర్తనంబు గనుంగొని యిది హింసా బహుళంబు గాదె యని పలికితివి దానికేను దగుతెఱంగు సెప్పితి నది యట్లుండె హింస యిట్టిది యహింస యిట్టిదని విభాగింప నెవ్వరికి నేర నగు. 3_5_052 క. మును తన చేసిన కర్మం బునఁ జూవె నశించు భూతములు సంపెడు వాఁ డు నిమిత్తమాత్ర మింతయె యనిచెప్పఁగ వినమె యంచితాచారులచేన్. 3_5_053 వ. అదియునుగాక. 3_5_054 క. ఫలమూలౌషధి శాకం బులు బశుమృగ తతులు భక్ష్యములుగా భూతం బుల కజుఁడు సేసె నని య స్ఖలితంబుగ మ్రోయుశ్రుతులఁ గాదన వశమే. 3_5_055 సీ. అనఘ యౌశీనరుండగు శిబి నిజ గాత్రహింస నింద్రాగ్నుల కిడఁడె మాంస మతనికి లేదయ్యె నయ్య యుత్తమగతి రంతిదేవుం డను రాజు దొల్లి యనుదివంబును గోసహస్రద్వయంబుఁ దా వధియింపఁడే వేయివత్సరములు దురిత మమ్మహితాత్ముఁ దొడరెనే వేదార్థనిరతులై యత్యంత నియతులైన తే. ధారణీసుర ముఖ్యు లధ్వరము నందుఁ బశువరింపరే పశువులఁ బరమపుణ్య గతులు గలుగవె వారికిఁ గడఁగి యగ్ను లధిక మాంసార్థు లని శ్రుతులందు వినమె. 3_5_056 క. పితృదైవత కార్యములం దతి భక్తిని మాంస మిడుట యర్హమనియుఁ ద త్పితృ దైవ విశేషములు స మ్మతి భోజ్యము లనియు మునుల మతములు గావే. 3_5_057 మ. హతికుం డెంతయు నోజతో దునఁగ సీరాగ్రంబునం జోఁకి ప్రా ణు లనేకంబులు సచ్చు హింస యది యౌనోకాదో వేయేల మ ర్త్యులు నేలం జరియించుచోఁ బదములం ద్రొక్కంబడుం బెక్కు జం తులు హిసావిధి గాదనంగ వశమే దోషజ్ఞ యూహింపుమా. 3_5_058 చ. సలిలము లుర్వి యాకసము సర్వము జంతు మయంబ గావునం గలుగు నవశ్యమున్ సకల ధర్మములందును హింస హింసకుం దొలఁగిన దేహయాత్రయును దుర్ఘట మైనటు లుండు నింతయుం దలఁపరు హింససేయ మని దారు తలందురు గొంద ఱిమ్మహిన్. 3_5_059 క. పనివడి యహింస వ్రతముగఁ గొని వనమున నున్న మునులకుం దొడరదె హిం సనము దరుమూల ఫల శా కనిపీడన మదియు హింస గాదొకొ తలఁపన్. 3_5_060 తే. హింస సేయని వాఁడు లేఁ డిజ్జగమున నొక్కడైనను దమతమ యోపినట్లు హింస తెరువున కెడగల్గి యేఁగవలయు నదియ చూవె యహింసనా నతిశయిల్లు. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1515 2761 2005-11-27T19:56:54Z వైఙాసత్య 7 [[Main Page]] moved to [[మొదటి పేజీ]] #REDIRECT [[మొదటి పేజీ]] 1516 2762 2005-11-27T23:37:46Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_5_061 వ. ధర్మంబు బహు ప్రకారం బై యుండుఁ దదీయ సూక్ష్మగతి దురవబోధంబు గావున శ్రుతి ప్రమాణంబువలనను వృద్ధాచార నిదర్శనంబులను నెఱింగి కొనునది. 3_5_062 ఉ. భూతహితంబుగాఁ బలుకు బొంకును సత్యఫలంబు నిచ్చుఁ ద ద్భూతభయాస్పదంబగు ప్రభూతపు సత్యము బొంకు నట్ల ప్రా ణాతురుఁ డైనచోఁ బరిణయంబున యందును బల్కు బొంకు స త్యాతిశయంబ యండ్రు మహితాత్మక యిట్టివి ధర్మ సూక్ష్మముల్. 3_5_063 వ. అని తెలిపి మఱియు నతండు. 3_5_064 క. ఒప్పెడునది యైనను గడు నొప్పనియది యైన నిజకులోచిత పథముం దప్పఁ దగ దండ్రు ధార్మకు లప్పని నిజభాగ్యవిహిత మని యుండఁ దగున్. 3_5_065 క. విను పూర్వకర్మ ఫలంబులు దనకు వశముగాక పొందుఁ దఱితో వాని గనుఁగొన నేరక మూఢుఁడు దనకాపదయైన చోట దైవము దూఱున్. 3_5_066 తే. కార్యఫలముల యెడఁ దాన కర్తననుట కడు నెఱుఁగమిఁ జువ్వె తాఁ గర్తయేని తగిలి తనదైన కార్యజాతంబు నెల్లఁ జెడక ఫలియించునట్లుగాఁ జేయరాదె. 3_5_067 వ. అది యెట్లంటేని. 3_5_068 సీ. నీతిమంతులు ధర్మనిరతులు దక్షులు నగువారు సేయు కార్యములు గొన్ని సిద్ధిఁ బొందవు దుష్టచిత్తులు క్రూరులై చేయఁ గొన్ని విశేష సిద్ధిఁ బొందు నూరక యుండంగ నొందుఁ గొందఱు విపులార్థముల్ గొంద ఱాయాస పడియు నిష్ఫలారంభులై నిలుతురు గొందఱు పేదవారికిఁ బ్రజ పెల్లువొడము తే. నర్థవంతులు గొందఱ కర్థి నధిక దానములు ధర్మములు సువ్రతములుఁ జేయఁ బ్రజలు పుట్టరు విను మిట్టి భంగి సుమ్ము కర్మఫల మాత్మతంత్రంబు గాక యుండు. 3_5_069 క. పురుషుఁడు కర్మాధీనత నరుగక తన వశమ యనిన నాపదలు రుజల్ మరణంబును నివి యేమియుఁ బొరయక యుండంగ బ్రదుకఁ బోలదె చెపుమా. 3_5_070 ఆ. కర్మవశతఁ జూవె కలుగు దేహము దేహ వర్తనంబు కర్మ వశతఁ బుట్టు దేహ పాతమైన దేహస్థుఁడగు జీవుఁ డరుగుఁ గర్మవిహితమైన యెడకు. 3_5_071 వ. అనినం గౌశికుండు జీవుం డెట్టివాఁడని యడిగిన లుబ్ధకుం డిట్లనియె. - ధర్మవ్యాధుఁడు గౌశికునకు జీవ లక్షణంబు సెప్పుట – సం. 3-200-26 3_5_072 క. విను జీవుండు సనాతనుఁ డనఘుఁడు నిజ కర్మవశత నధ్రువదైహం బునఁ బొందు దేహ పాతం బున నెప్పుడుఁ జెడఁడతండు భూసురవర్యా. 3_5_073 క. ఈ యొడలు విడిచి వేఱొక కాయముఁ గైకొని శరీరి కర్మవశగతిం బోయి సుఖదుఃఖములు గనుఁ బాయక వెండియును దేహబంధముఁ బొందున్. 3_5_074 వ. అనిన విని బ్రాహ్మణుండు లుబ్ధకుని తోడం బుణ్యపాపాను రూపంబు లయి దేహబంధంబు లెట్టి వనిన వాఁ డిట్లనియె. 3_5_075 చ. స్థిర మగు పుణ్యకర్మమున దేవభవం బగుఁ బుణ్యపాప సం కరమున మానుషత్వ మగుఁ గల్మషముల్ పశుకీటభావముం బొరయఁగఁ జేయు నిప్పగిదిఁ బుట్టుచుఁ జచ్చుచు మోహవార్ధిలోఁ దిరుగుచు నుండుఁగాని యొకతీరము సేరఁడు జీవుఁ డెన్నఁడున్ 3_5_076 చ. ఇది సకలంబుఁ గాంచి బుధుఁ డెన్నఁడుఁ బాపముపొంతఁబోక ని ర్మదనిహంక్రియాత్ముఁడును మత్సరదూరుఁడు నై చరించు బెం పొదవఁగ ధర్మమార్గమున నొయ్యన ధర్మము తీ పెఱింగి తా వదలఁడు సత్క్రియా విధము వారక యెక్కు డొనర్చు ధర్మముల్. 3_5_077 చ. చిరముగ ధర్మముల్ నడపఁ జిత్తము దేఱుఁ బ్రసన్నచిత్తుఁడై పురవడి నింద్రియార్థముల భంగులు రిత్తలుగా నెఱింగి చె చ్చెర నవి యంతవట్టు నిరసించి తపో దమ సత్య శీలతం బరిణతి నొందుఁ బొందుఁ బిదపం బర మార్థ పద ప్రభావమునన్. 3_5_078 వ. అనిన నమ్మహాద్విజుండు ధర్మవ్యాధున కి ట్లనియె. 3_5_079 ఆ. ఇంద్రియంబు లనఁగ నెయ్యవి నిగ్ర హింపకున్నఁ బాప మేమి దొడరు వాని నిగ్రహించు వానికి నగు ఫలం బెట్టి దనిన నాతఁ డిట్టు లనియె. 3_5_080 క. విను విషయజ్ఞనము నకు ననయంబును మనసు మూల మది కామక్రో ధ నిరూఢ మగుచుఁ బురుషుని ననిశము నెలయించు నింద్రియార్థ క్రియలన్. 3_5_081 సీ. ఇంద్రియార్థంబుల కెలసిన పురుషుండు గాఢ రాగంబునఁ గరఁగు చుండు రాగంబు వలనఁ దిరంబగు లోభంబు లోభియై కరుణకు లోను గాఁడు మఱి సముద్ధత వృత్తి మరుగుఁ బాప క్రియ దగువారు సెప్పెడి తగవు వినఁడు కుజనుల దెసఁ బ్రీతి గొఱలుఁ దుల్యంబులు గాకుండు వాఙ్మనః కర్మభంగు ఆ. లిహమునందుఁ బుణ్యహీనుఁడై చెడిపోవుఁ బరమునందు దుఃఖ భరమునొందుఁ గాన యింద్రియార్థగతిఁ బోక సాధుసం సర్గఁ జేసి సుగతిఁ జనుట యొప్పు. 3_5_082 వ. ఇంద్రియంబు లన నెయ్యవి యనియు నింద్రియ జయ సిద్ధియు నీవు నన్నడిగితివి తత్ప్రకారంబు బ్రహ్మవిద్యా విషయంబు మాబోఁటి వానికి నవాచ్యంబై యుండు నైనను నావు బ్రాహ్మణ ప్రవరుండవు గావున సద్బ్రాహ్మణ ప్రియం బవశ్య కర్తవ్యంబు పరమ బ్రహ్మవిదు లయిన బ్రాహ్మణవరులకు నమస్కరించి బ్రహ్మవిద్యా ప్రపంచం బెఱింగించెద నవధాన పరుండవై యాకర్ణింపుము. - ధర్మవ్యాధుఁడు కౌశికునకు బ్రహ్మ విద్యా ప్రపంచం బెఱింగించుట – సం. 3-201-16 3_5_083 తే. అంబరము వాయు నగ్ని దోయమ్ము ధరణి భూతపంచక మిది క్రమంబున మహాత్మ శబ్ధ సంస్పర్శ రూప రసములు గంధ సంయుతంబుగ భూతపంచక గుణములు. 3_5_084 క. ఒనరఁగ నాకస మాదిగ ననులోమముతోడ నిమ్మహాభూతము లే నును బుట్టు నొకటి కొక్కటి యనయముఁ బ్రతిలోమగతి లయంబునఁ బొందున్. 3_5_085 వ. శ్రోత్రంబును ద్వక్కును జక్షువును ఘ్రాణంబును నను నియ్యేనగు నింద్రియంబులు శబ్ద స్రర్శ రూప రస గంధంబు లింద్రియా విషయంబు లై యుండు నింద్రియ పంచకంబునకు నష్ఠంబై మనస్సు ప్రకాశిల్లు సప్తమాష్టమంబులై బుద్ధియు నహంకారంబును వర్తిల్లు సత్వంబును రజస్సును దమస్సును గుణంబులై యుండు నీ చెప్పెంబడిన మహాభూత ప్రముఖ ప్రపంచం బంతయు నవ్యక్తం బను త్త్వంబునం దావిర్భావతిరో భావంబులం బొందుచుండు. 3_5_086 క. అవ్యక్తతత్త్వ మరయఁగ నవ్యక్తంబయ్యు నిట్టిదై లక్ష్యమగున్ సువ్యక్తేంద్రియ భూతా దివ్యవహారార్థ లింగ దృష్టాకృతియై. 3_5_087 వ. అని చెప్పి మఱియు నిట్లనియె. 3_5_088 తే. అనఘ శబ్దాది విషయంబులందుఁ దగిలి యిచ్చఁ జరియించు నెప్పుడు నింద్రియములు బుధుఁడు దత్స్వభావముఁ దన బుద్ధి నెఱిఁగి యేమఱక వానిఁ దగఁ గుదియింప వలయు. 3_5_089 ఉ. ధీరుఁడు నిర్జితేంద్రియుఁడు దెల్లముగాఁ దనుఁ గాంచు భూత వి స్తార నిగూఢ మైన పరతత్త్వముగాఁ దనయందు భుత వి స్తారము నెల్లఁ గాంచు సతతస్ఫుట దర్శనుఁడై సమగ్ర వి స్ఫారతఁ బొంది నిర్మల తపంబులయందుఁ జలింపకెన్నఁడున్. 3_5_090 క. తపమనఁగ సకల విషయ వ్యపేత మగునట్టి బుద్ధివైభవము సుమీ తపమున సుస్థిరుఁడగు యో గవపునకుం గలవె యొండు కర్తవ్యంబుల్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1517 2764 2005-11-27T23:40:02Z Sureshkvolam 12 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_5_091 క. స్వర్గ నరకంబు లింద్రియ వర్గ సమాచరణమునన వచ్చును వినవే స్వర్గమగుఁ దన్నివారణ దుర్గతి యగుఁ దన్నిరోధ దుర్బలత మెయిన్. 3_5_092 చ. అరదము దేహమింద్రియము లశ్వము లాత్ముఁడు సూతుఁ డమ్మహా తురగచయంబు ధైర్యమను తోరపుఁ బగ్గములన్ దృఢంబుగా నురవడిఁ బోక యుండ వెరనొప్పఁగఁ బట్టినవాఁడు సేమపుం దెరువున నేఁగు నప్పరమధీరుఁడు సువ్వె యుదారుఁ డయ్యెడన్. 3_5_093 తే. ఇంద్రియంబులు దివిచిన యెడక పాఱు చుండు మనసెప్డుఁ దద్వేగముడుపకున్న నెడలి చెడిపోవు బుద్ధి యుదీర్ణ పవన హతిఁ బయోనిధిలోఁ గల మవియు నట్లు. 3_5_094 క. ఏనింద్రియములు మనసును బూని తన వశంబయైన బురుషుండు గదా ధ్యాన సమాధి సమగ్రుఁడు వానిం గీర్తింతు రవరవరులున్ మునులున్. 3_5_095 వ. అనిన నవ్విప్రుండు సత్త్వరజస్తమో గుణంబుల తెఱంగెఱింగింపు మనిన నెఱు కిట్లనియె. - ధర్మవ్యాధుఁడు కౌశికునకు సత్త్వరజస్తమో గుణంబుల తెఱంగెఱింగించుట – సం. 3-203-3 3_5_096 క. అతినిందితము తమోగుణ మతిబోధ మయంబు సత్త్వమనయంబుఁ బ్రగా శత నొప్పు నుభయగుణమి శ్రతఁ బరగు రజోగుణంబు సన్నుత చరితా. 3_5_097 మ. అసుఖాకారత నిద్ర దైన్యము విమోహం బక్షమత్వంబుఁ దా మస భావంబులు రాగ లోభ జడతా మానంబు లూహింప రా జస వృత్తంబులు ధైర్య శాంతి కరుణా సంతోష విద్యదు లిం పెసఁగన్ సాత్త్విక చేష్టితంబులు నిజం బిట్లాత్మఁ గన్మిన్నియున్. 3_5_098 చ. అనఘుఁడు సాత్త్వికుం డగు మహాత్ముఁడు బోధనిరూఢి సర్వముం గనికొని లోకవృత్తములు గావని రోసి సమస్త సంగభం గ నిరతుఁడై తొఱంగు మమకార వికార మహంక్రియాచ్యుతిం బనుపడి సంయక ప్రకట భావన నుత్తమ శాంతి గైకొనున్. 3_5_099 వ. సత్త్వగుణ నిబద్ధుం డగునేని శూద్రుం డైనను జన్మాంతరంబున వైశ్యత్వంబు నొంది క్రమంబున రాజభూసుర భావంబులు భజించి భవ విముక్తుం డగునని చెప్పిన నమ్మహీదేవుం డమ్మహానుభావు నభినందించి. 3_5_100 తే. దేహమున ధాతు సంశ్రయదీప్తుఁ డగుచు వహ్నియెట్లుండు శరీర వాయువులకు నెలవు లెయ్యని యవి నాకు నిశ్చయముగఁ జెప్పు మనుటయు నిట్లని చెప్పె నతఁడు. 3_5_101 సీ. ముర్ధ దేశమునకు వర్ధితంబై పర్వు నాత్మాగ్ని నాభి దదాశ్రచంబు శిరమునఁ బావకాంతరమునఁ జరియించుఁ బ్రాణుండు భూతాత్మ భావుఁడతఁడు వరుసఁ బ్రాణాపాను లిరువును నయ్యగ్ని వెలిఁగింతు రనపేత వృత్తు లగుచు గుద వస్తితలము లాస్పదములుగా వహ్ని పరిగతుం డగుచు నపానుఁ డుండు తే. గడఁగి విణ్మూత్ర నిర్గమ కారి యతఁడు కర్మబలయత్న కారయై కంఠ తలము నందు దా నుండు వర్తించు నఖిల దేహ సంధులందును వ్యానుండు సంచరించు. 3_5_102 క. విను ప్రాణాపానులు న య్యనలుఁడు బ్రాపుగ సమానుఁ డన్నరన విపా చనుఁ డగుచు నాభిదేశం బున నుండును సకల ధాతు పోషక వృత్తిన్. 3_5_103 క. ఇది పరమ యోగదర్శన విదితం బిప్పాటఁ బవనవిదులైన మునుల్ వదలక యభ్యాస విధిన్ ముదమున ధరియింతు రాత్మ మూర్ధ తలమునన్. 3_5_104 వ. ప్రాణాపాన సమాహితుండై సకల దేహంబులందును జరియించు చున్న పావకుండు జీవాత్ముండుగా నెఱుంగు మతండు జలంబుల నున్న కమల పత్త్రంబునుం బోలె దేహంబునం దుండియు నిర్లేప స్వరూప దీపితుం జయి వెలుంగు చుండు నిట్టి జీవాత్ముం కదా పరమాత్ముండు. 3_5_105 చేతన హరిత క్షేత్రముఁ జేతన ముం బొరయఁ జేయు జీవత్మ దశో పేతుఁజు పరమాత్ముఁడు వి ఖ్యాతుఁడు త్రైలోక్య సంప్రకల్పనుఁ డనఘా. 3_5_106 క. భూతములయందు వెలిఁగెడు భూతాత్ముని నెఱుఁగుదురు ప్రబుద్ధులు నిత్య జ్యోతిర్మయు నవ్యయు న ద్వైతం బగు బుద్ధి సూక్ష్మ ధర్మము వలనన్. 3_5_107 వ. అని మఱియుఁ గౌశికునకు ధర్మవ్యాధుండు బ్రహ్మ విద్యా ప్రభావంబు తెఱంగు సంప్రయోగ రహస్యంబు దెలియ నిట్లనియె. 3_5_108 సీ. తెలివి నొందిన బుద్ధిగల మహాత్ముండు శుభాశుభ కర్మములందుఁ జొరఁడు క్రమమున సౌఖ్యదుఃఖము లాదిగా నశేష ద్వంద్వముల యందు సమత నుండు విను మట్టి పుణ్యున కొనరింప వలయు కార్యం బెఱింగించెద ననుదినంబు నియతాశియును జితేంద్రియుఁడునై పూర్వరాత్రమ్మున నపరరాత్రమ్మునందు తే. యోగధారణ నిరతుఁడై యుండ వలయు నపుడు బోధ దీపంబున నాత్ము నాత్మ యందుఁ గనుచు నివాత దీపాను కారి యై వెలుంగుచు నమృతమయత్వ మొందు. 3_5_109 క. కామంబును గ్రోధంబును నేమఱక జయింప వలయు నెల్ల విధములన్ ధీమహిత యిదియ సతత క్షేమంకర మైన పథము గృత బుద్ధులకున్. 3_5_110 క. నిత్యముఁ గర్మియుఁ గర్మ ఫ ల త్యాగియు నగుట లెస్స లౌల్య వియోగం బత్యుత్తమ యోగము ద త్ప్రత్యయ లక్ష్యుండు సూవె బ్రాహ్మణుఁడు మహిన్. 3_5_111 చ. అరయఁగ జీవితంబు గడు నస్థిర మింత యెఱింగి యాత్మ నె వ్వరిదెసఁ గీడు రోయక ధ్రువం బగు మైత్త్రి భజించి సత్కృపా నిరతుఁడు నిష్పరిగ్రహుఁడు నిత్యతపస్వియు నిత్యతృప్తుఁడుం బరమ శమాన్వితుండు నగు బ్రాహ్మణుఁ డొందు సనాతన స్థితిన్. 3_5_112 వ. నీవడిగిన యఖిల ధర్మంబులు సంక్షేప రూపంబున నెఱింగించితి నింక నెయ్యది వినవల తనినం గౌశికుండు మహాత్మా వినవలయు నవి యెల్లను విశదంబుగా వింటిం బ్రబుద్ధుండ నైతి నీవు సర్వజ్ఞుండ వగుట దెల్లం బయ్యె ననిన ధర్మవ్యాధుం డతని కిట్లనియె. - ధర్మవ్యాధుఁడు కౌశికునిఁ దన జననీ జనకుల యొద్దకుఁ దోడ్కొని పోవుట – సం. 3-204-3 3_5_113 క. ఏ నిమ్మెయి నుత్తమ వి జ్ఞానోన్నతి వడయుటకు నిజం బగు మూలం బైనది గల దొక ధర్మము భూనుత యది నీకు దృష్టముగ నెఱిఁగింతున్. 3_5_114 వ. అభ్యంతర గృహంబునకు రమ్మని యతనిం దోడ్కొని చని మనోహరంబై చతుశ్శాలంబై వివిధ సౌరభ సంవాసితం బైన హర్మ్యంబునందు మహితా సనాసీను లైన వారిం దన జననీ జనకుల నభిమతాహార పరితోషితు లఁ బరమాంబరాభరణ గంధమాల్యాలంకృత మూర్తుల నతనికిం జూపి తానును దత్పాద ప్రణామంబు సేసని వారలఁ గుశలం బడిగిన నయ్యిరువురుం బుత్త్రున కిట్లనిరి. 3_5_115 సీ. అన్న కుమార నీయట్టి సత్పుత్త్రుండ గలుగ మా కేమిటఁ గడమ సెపుమ నీ చేయు ధర్మంబ నీకుఁ దోడయ్యెడుఁ బరమా యురర్థ సంపదలుఁ గనుము నీ చరిత్రంబున నిఖిల వంశంముఁ బవిత్రత మయ్యె మానుషదేహ మేల ధరియించితో కాని తత్వ మారయఁ దేవత నీవు సందియము వలదు తే. వాఙ్మనః కర్మములఁ బితృ వత్సలత్వ మొక్కరూపుగఁ జలుపుచు నున్నయట్టి సద్గుణాకరు నిన్నెన్ని జామదగ్న్యు నొకని నెన్నంగఁ దగుఁ గాక యొరులు గలరె. 3_5_116 వ. అని పలికి రప్పుడు ధర్మవ్యాధుండు వారికిం గౌశికుం జూపి యూ మహాత్ముండు మనలఁ జూచు వేడ్కనిట వచ్చె నని చెప్పిన నా వృద్ధులతనికి సర్హసత్కారంబులు గావించినం గైకొని యతండు వారలఁ గుసలం బడిగె నంత నవ్విప్రునకు లుబ్ధకుం డిట్లనియె. 3_5_117 సీ. జననుత వీరు నా జననియు జనకుండుఁ జూవె వీరలకు శుశ్రూష సేసి యిట్టి పరిజ్ఞాన మేను బ్రాపించితి నమరులఁ బూజింతు రర్థి నెల్ల వారును నొండు దైవంబుల నెఱుఁగ నీ వృద్ధుల నా పాలి వేల్పు లనఘ కమనీయ ఫలపుష్ప గంధభుషణ వస్త్రంబులు మనోహర భక్ష్య భోజ్యములును తే. వీరి కెపుడు నివేదింతు వేడ్కఁ బుత్త్ర దార సహితుండనై నియతముగ సేవ యాచరింతును వేదముల్ యజ్ఞములు వ్ర తంబులును వీర నాకలు తలఁపు దృఢము. 3_5_118 తే. జనని జనకుఁడు సద్గురుఁ డనలుఁ డాత్ముఁ డనఁగ నియ్యేవురును నే గృహస్థ చేత సుగతివాంఛఁ బ్రసాదితు లగుదు రట్టి వాఁడ చూవె ధర్మాత్ముండు వసుధ మీఁద. 3_5_119 వ. అని చెప్పి యిట్లనియెఁ బతివ్రత పనుపునం జేసి నీవు ధర్మజ్ఞానంబ నా యున్న యెడకుం జనుదెంచిన నప్పతివ్రత వలని యనుగ్రహంబున నీకు నెల్లవియు నెఱింగించితిఁ గాని నీ దెస నాదు చిత్తంబు ప్రియంబడుయుండదు నీ చేసిన యాకార్యం బొక్కటి గల దది యెయ్యది యనిన. 3_5_120 ఉ. ఎంతయు వృద్ధులై తమకు నీ వొకరుండవ తెప్పగాఁగ న త్యంత ముదంబునన్ బ్రదుకు తల్లిని దండ్రిని నుజ్జగించి ని శ్చింతుఁడవై సదాధ్యయన శీలత వార యనుజ్ఞ లేక యే కాంతమ యెమ్మెయిన్ వెడలి తక్కట నీవు గరంబు క్రూరతన్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1518 2765 2005-11-28T06:40:21Z 24.30.9.103 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_5_121 ఆ. నీక వగచి వగచి నిర్భిన్న హృదయులై విగత చక్షులైరి వినవె వార లరిగి యింక నైన నమ్ముదుసళ్ళ యు దగ్రశోక వహ్ని నార్పవయ్య. 3_5_122 క. నీ యధ్యయనమ్మును సుకృ తాయాసము నిష్ఫలంబులై చను గురుసే వాయుక్తి లేక తక్కినఁ జేయుము నా పలుకు మేలు సేకుఱు నీకున్. 3_5_123 వ. అనినఁ గౌశికుం డతని కిట్లనియె. 3_5_124 క. ఇది యట్టిద నీ చెప్పిన సదమల హిత వాక్యభంగి సకలము వింటిన్ వదలక యిమ్మెయిన చరిం చెద గురు జనములకుఁ బ్రీతిఁ జేసెద ననఘా. 3_5_125 క. నాదైన భాగ్యవశమునఁ గాదే నీ తోడి చెలిమి గలిగెం బరమా హ్లాద మనస్కుఁడ నైతి శు భోదయముల కెల్ల నింక యుక్తుఁడ నైతిన్. 3_5_126 క. పాపకృతం బగు దుర్గతి మోపుఁ గనక యుండ ననుఁ బ్రబోధాత్మకలీ లా పరిణతుఁ గావించితి నా పాలిటి వేల్ప వీవ నరనుత చరితా. 3_5_127 చ. అనుపమ మెట్టి వారలకు నందదు ధర్మ పథంబు ధాత్రిలో విను పదివేవురం దొకఁడు విశ్రుత ధర్మ పరాయణుండు గ ల్గునొ కలుగండొ సందియము గోరి సనాతన ధర్మ మూఁది యె వ్వనికిని నీకుఁ బోలె బుధ వత్సల యిట్లు చరింప వచ్చునే. 3_5_128 చ. నినునొక శుద్రుఁగాఁ దలఁప నేర గుణాకల నీ చరిత్రముం గన మది నద్భుతం బొలసెఁ గావున నెయ్యది కారణంబుగా నొనరఁగ నిట్టి జన్మమును నొందితి చెప్పుము భూతబావివ ర్తనములయందు నీకు విదితంబులు గానివి గల్గ వెమ్మెయిన్. 3_5_129 వ. అనిన నతనికి ధర్మవ్యాధుం డిట్లనియె. - ధర్మవ్యాధుఁడు గౌశికునకుఁ దన పూర్వ జన్మ వృత్తాంతంబు సెప్పుట – సం. 3-205-21 3_5_130 క. జనసుత నీ వెయ్యది యడి గినఁ దెలుపుట నా కవశ్యకృతము గాదే విను చెప్పెదఁ బూర్వభవం బున నేనొక బ్రాహ్మణుండఁ బుణ్య చరితుఁడన్. 3_5_131 వ. వేదవేదాంగ పారంగతుండనై యుండుదు నాకుం బ్రియసఖుం డైన యొక్క రాజపుత్త్రుతోడి సంగతించేసి ధనుర్వేదంబును నభ్యసించితి నొక్క నాఁ డమ్మహీపతి వేఁట వోయిన నేనును నతనితోడన చని వనంబునం బెక్క మృగంబుల నేయుచుండ నందొక్క బాణంబు దృణ లతాంతరిత దేహుండైన మునివరు నొక్కరుందాఁకిన నతఁడు హాయనుచుఁ బడియె నంత నేనును. 3_5_132 ఆ. డాయఁ బోయి తీవ్రసాయక విద్ధుఁడై పొరలుచున్న విప్రవరునిఁ జూచి తలఁకి యనునయంపుఁ బలుకులు పలికినఁ గినిసి యిట్టు లనియె మునివరుండు. 3_5_133 ఆ. బ్రాహ్మణుండవయ్యుఁ బాప ప్రవృత్తవై శూద్రకర్మమునకుఁ జొచ్చి తీవు గాన నిక్కువము మృగవ్యాధ జన్ముండ వగుము మీఁద ననియె ననిన నేను. 3_5_134 చ. ఎఱుఁగక తప్పు సేసితి సహింపఁగదే కడు దుర్భవంబునం బఱుపకు మయ్య నావుడుఁ గృపన్ మునినాథుఁడు దప్ప దివ్విధం బెఱుకు కులంబునందు జనియించియు ధర్మువు లెల్ల నిమ్ముగా నెఱిఁగెదు తల్లిదండ్రులకు నెంతయుఁ బ్రీతి యొనర్తు భక్తితోన్. 3_5_135 వ. గురుశుశ్రూషం జేసి నీకుఁ బరమశోభనం బగు జాతి స్మరత్వంబునుం గలుగు నపరజన్మంబున బరమ బ్రాహ్మణుండ వయ్యెద వని యనుగ్రహించిన నవ్విప్రుని దేహంబునందు నాఁటిన బాణంబు మెత్తన పెఱికి యతనిం దదీయాశ్రమంబునకుం జేర్చితి నా చేసిన పుణ్యంబున నమ్మహాత్ముండు నపాయంబు వొందం డయ్యె నాకు నిట్టి జన్మంబు నొందవలసె నని చెప్పినం గౌశికుం డిట్లనియె. 3_5_136 తే. జన్మ మిట్టిది చరితంబు చందమిట్టి దెన్నఁడును నిట్టి చోద్యమే నెందుఁ జూడ నింక జన్మాంతరము దాఁక నేల యిపుడ పుణ్య చరితమై నీవు విప్రుఁడవ కావె. 3_5_137 ఆ. పాపవర్తనుండు బ్రాహ్మణుండయ్యును నిజము శూద్రుకంటె నీచతముఁడు సత్యశౌచ ధర్మశాలి శూద్రుండయ్యు నతఁడు సద్ద్విజుండ యనిరి మునులు. 3_5_138 క. అనయంబు నాత్మకర్మం బున నతినీచ మగుభవముఁ బొందవలసె నే యని నీవు నిరంతరమును మనమున దుఃఖింప వలదు మహిత చరిత్రా. 3_5_139 చ. నిజగుణ దోష కర్మముల నెట్టన మేలును గీడు వచ్చుఁ ద త్ప్రజనిత సౌఖ్యదుఃఖములఁ బ్రాజ్ఞులు దుల్యమనస్కులై మనో రుజలును దేహజంబు లగు రోగములున్ హితధర్మకర్మ భే షజముఁ జేసి పాపుదురు సర్వము సాత్త్విక దృష్టిఁ జూచుచున్. 3_5_140 క. ప్రియములు వాయుటయును న ప్రియములు వెసఁ బొందుటయు బెల్లుగ నగుఁ ద త్క్రియలందు మూఢమతికి హృ దయ తాపము వాయదెపుడుఁ దరికొను చుండున్. 3_5_141 తే. వగతుమన్న నెవ్వారికి వగవఁ జనదు చిత్తమున నేమిటికి సంతసింప రాదు కాన గతమునందును ననాగతమునందు వగవరార్యులు సంతోష వంతులగుచు. 3_5_142 క. వగపునఁ దేజోహీనుం డగు నాత్మహిత క్రియలకు నక్షముఁ డగు న వ్వగపు దొఱఁగి యుద్యోగము దగఁ జేయఁగఁ గలుగు సంచితములగు శుభముల్. 3_5_143 వ. కావున భూతంబుల సదసత్ప్రకారంబులు గనికొని ధీరుండవై యుండు మనిన నా ధర్మవ్యాధుండు మహాత్మా నీ చెప్పిన యంతవట్టు నిదర్శనంబులుగాఁ గొని యేను నిఃఖేదుండ నై యున్నవాఁడ భవిష్యత్కాల సద్భావంబునందు సమాహితుండ నై యుండువాఁడ ననయె నంత నా భూ దేవుండు. 3_5_144 చ. అతులిత పుణ్యమూర్తివి కృతాత్ముఁడ వెందును నీవు ధర్మ మూ ర్జితముగ నెప్పు డేమఱక చేయుచు నుండుము నిత్యశోభన స్థితి వెలుఁగొందు మేను భవదీయ సమాగతిఁ జేసి ధర్మసు స్థితమతి నైతి నన్ననుమతింపు గుణాకర పోయి వచ్చెదన్. 3_5_145 వ. అని వానికిం బ్రదక్షిణంబు సేసి వీడ్కొని చని కౌశికుండు నిజ జననీ జనకుల కతి భక్తి శుశ్రూష సేసి కృతార్థుం డయ్యెం బాండవోత్తమా నీ యడిగిన తెఱంగునం బతివ్రతా మహాత్మ్యంబు బితృ శుశ్రుష విశేషంబును హీనవర్ణుండయిన వాఁడు ధర్మంబు సలుపు నుపాయంబును జెప్పితి ననిన విని ధర్మ తనయుండు సంతసిల్లి మఱియు మార్కండేయు నిట్లని యడిగె. 3_5_146 తే. అగ్నిదేవుండు తొల్లి మహాతపంబు సేసె నని నిందు నదియేల చేసె ననఘ యంగిరసుఁ డేమి కతమున నగ్నియయ్యె నగ్నులెన్ని విధంబుల నతిశయిల్లు. - మార్కండేయుఁడు ధర్మరాజునకు నంగిరసుం డగ్ని యైన తెఱంగు సెప్పుట – సం. 3-207-5 3_5_147 వ. ఇంతయు వినవలతు ననిన నమ్మహాముని యిట్లని చెప్పె నగ్నిదేవుండు దేవతలతోడి యలుకం జేసి హవ్యంబులు వహింప నొల్లక వనంబునకుం జని బహుకాలంబు ఘోరతపంబు సేయుచు నత్యంత కృశుండై యాత్మగతంబున. 3_5_148 చ. అలుకమెయిం దొలగి విపినాంతర భుమికి వచ్చి యిట్లు నే వెలుఁగక యున్నచో భువన వృత్తము సర్వము నిల్చు నిల్చినన్ జలరుహసూతి వేఱొకనిఁ జయ్యన నగ్ని పదంబునందుఁ దా నిలుపక యున్నె నేనిచట నిల్చుట పోలదు పోయెదన్ వెసన్. 3_5_149 వ. అని తలంచి తపంబు సాలించి నిజ పదంబున కున్ముఖుం డయి చనిచని యంతకుమున్న బ్రహ్మనియోగంబునం ద్రిలోకంబులకు నగ్నియై వెలుంగుచున్న వాని నధిక తపో విజృంభితు నంగిరసుం గని భయంపడి యెప్పటియట్ల మగిడిపోవునెడ నంగిరసుం డతని పాలికిం జనుదెంచి యిట్లనియె. 3_5_150 చ. అనఘ జగత్త్ర యార్చితుఁడవై తిమిరాపహుండ వై తగన్ వనరుహ గర్భుచేఁ బ్రథమ వహ్ని పదంబునఁ గల్పితుండ వై తనరుదు రమ్ము నీదగు పదంబున నేనిటు లుండ నోడుదున్ ఘనముగ నీవు నీ పదము గైకొనవే యనికల్ప భావనన్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1519 2768 2005-11-29T07:08:26Z 24.30.9.103 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_5_151 వ. అనిన నగ్ని దేవుం డిట్లనియె. 3_5_152 క. విను నా కీర్తి జగంబులఁ బొనుఁగు పడియె నీవు భువనపూజిత వృత్తిం బనుపడితి గానఁ దగు నీ యలనపదము నీక నాకు నలవడ దింకన్. 3_5_153 వ. నీవు ప్రథమాగ్ని వై యుండు మేను ద్వితీయం బగు ప్రాజాపత్య వహ్నినై వర్తించెద ననిన నంగిరసుండు దేవా యిట్లాన తీవలదు ప్రథమాగ్నిత్వంబు నీవ కైకొని నన్ను నీకుం బ్రథమ పుత్త్రుంగా నాదరింపు మనినం బావకుండు దాని కొడంబడియె నివ్విధంబున నంగిరసుం డగ్నికి నగ్రతనయుండై యగ్ని సారూప్యంబునం దేజరిల్లె నయ్యంగిరసునకు శివ యనుదానికి బృహత్కీర్తియు బృహజ్జ్యోతియు బృహద్బ్రహ్మయు బృహన్మనసుండును బృహన్మంత్రుండను బృహద్భానుండును బృహస్పతియును నన నేడ్వురు గొడుకులు మఱియు భానుమతియును రాగయు సినీవాలియుఁ గుహువు నర్చష్మతియు మహిష్మతియు నన నేడ్వురు గూఁతులు బుట్టిరి. 3_5_154 క. తనయుఁడు బృహస్పతికి న త్యనఘుఁడు శంయుండు పుట్టి యాగంబులలో మునుమును హవి షాజ్యము దైఁ గొనియెడువాఁ డయ్యె నధిక గుణయుక్తి మెయిన్. 3_5_155 వ. ఆశంయునకు ధర్మపత్ని యైన సత్యకు భరద్వాజుండును భరతుండును నా నిరువురు గొడుకులు పుట్టి రందు భరతునకు భారతుం డను కొడుకును భారతి యను కూఁతురుం బుట్టిరి భరద్వాజునకు వీర యనుదానికి వీరుండు పుట్టె. 3_5_156 క. వానికి సరయువునకుఁ బటు భాను డై పుట్టె సుతుఁడు భానుఁ డనఁగ నా భానునకు నిశ్చ్యవనుఁ డనఁ గా నాత్మజుఁ డుద్భవించెఁ గడు నుజ్జ్వలుఁడై. 3_5_157 చ. అతనికిఁ బుట్టెఁ బుత్త్రుఁడు నిరంతర తేజుఁ డు దారకీర్తిని ష్కృతి యనుపేరి వాఁడు విను కిల్బషభాజను లైన మానవుల్ సతతము నాకృశాను నతిసక్తమనస్స్థితిఁ గొల్చి దోషని ష్కృతి దగఁ గాంతు రట్లగుట గీర్తత మయ్యెఁ దదాఖ్య వానికిన్. 3_5_158 క. ఘనుఁడు రుజస్కరుఁ డనఁగా జనియించెను నాతనికి రుజస్కరునకు న త్యనుపమ కాంతిపరుండై జనియించెం గ్రోధుఁ డనఁగ జనవర తిలకా. 3_5_159 వ. ఆ క్రోధునకు రసుండు పుట్టె రసునకు స్వాహా యను కన్యకయుం గాముండను కొడుకును బుట్టిరి కామునకు నమోఘుండు పుట్టె నమోఘునకు నుక్థుండు పుట్టె మఱియుం గాశ్యపుండును వాసిష్ఠుండును బ్రాణుండును నాంగిరసుండును జ్యవనుండును ననువా రేవురు తేజస్వి యైన కొడుకుం బడయుదుమని యనేక వర్షంబులు ఘోరతపంబు సేసి మహా వ్యాహృతి స్మరణంబు సేయుచున్నంత. 3_5_160 చ. అనలము చాయమస్తకము నర్కనిభం బగు బాహుయుగ్మముం గనక సముజ్జ్వలంబులగు కన్నులుఁ జర్మము కృష్ణవర్ణ తం దన రిన జంఘలుం గల యుదాత్తపు దేహము దేజరిల్లఁగాఁ దనయుఁడు పుట్టె వారలకుఁ దద్దయు నద్భుత మంద లోకముల్. 3_5_161 వ. ఇట్లు పుట్టిన యప్పావకుండు పంచ జనక ప్రభువుండు గావునం బాంచజన్యుండను పేర బ్రసిద్ధుండై దశసహస్ర వర్షంబులు దపంబు సేసి నిజ మస్తకంబున బృహద్రథంతరు లను వారలను వదనంబున హరిని నాభియందు శివుని బలంబున నింద్రునిం బ్రాణంబుల వాయ్వగ్నులను బాహుయుగదంత పుటంబుల విశ్వభూతంబుల సృజియించె మఱియును. 3_5_162 క. తపుఁ డను వహ్ని నిరంతర తపోనిరూఢుఁ డయి పంచదశ పుత్త్రుల న త్యపరిమిత ఘోరతేజో విపులాత్ములఁ గనియెఁ గపట వృత్తి నిపుణులన్. 3_5_163 వ. ఆ పదియేవురు సుభీముండు నతిభీముండును భీముండును భీమబలుండును నతిబలుండు నను వా రొక్క మొగియును సుమిత్త్రుండును మిత్త్రవంతుఁడును మిత్త్రజ్ఞుండును మిత్త్రవర్ధనుండును మిత్త్రధర్ముండును ననువా రొక్క మొగియును సురప్రవీరుండును వీరుండును సువేషుండును సువర్చసుండును సురహంతయు ననువారొక్క మొగియునుగా నిట్లు మూఁడుమొత్తంబులై యజమానుల యజ్ఞఫలంబు లపహరించు చుండుదురు తత్ప్రశాంత్యర్థంబై యాగంబులందు నగ్ని చయనంబు సేయునది. 3_5_164 తే. అధిప విహగాకృతుల నొప్పు నగ్నిచయన ముల యుదగ్ర పక్షాఘాతములను విప్ర వరుల మంత్రఘోషములను వారు నిహతు లై భయంపడి చేరరు యజ్ఞభూమి. 3_5_165 వ. తపుండు మఱియు సకల యజ్ఞ భాగ భుజులైన పుత్త్రుల నేవురం గనియె నం దగ్రజుండు. 3_5_166 సీ. వైశ్వానరుం డను వహ్ని చాతుర్మాస్య విధులందు భూసుర వితతి చేతఁ బర్జన్య సహితుఁడై పరమార్చనముఁ గాంచు నధిప రెండగు నాతఁ డఖిలమునకుఁ బ్రభుఁడు దానై విశ్వపతి యన విలసిల్లు వినుము మూఁడగు వాఁడు విశ్వమునకు నాత్ముఁడై విశ్వకుం డన నొప్పు నాల వు నతఁడు భూతముల యాహార వితతి తే. వెలయఁ బక్వము సేయుట విశ్వభుక్కు నాఁగఁ బెంపొందు గోపతి నామధేయుఁ డై సమస్త ధర్మ క్రియలందు హేతు వై ప్రశస్తి వహించు నేనగు నతండు. 3_5_167 వ. మఱియు భాను డను వహ్నికి సోమపుత్త్రియైన బృహద్భాసయందు బలదుండును మన్యుమంతుండును ధృతిమంతుండును నాగ్రయణుండును నగ్నియు సోముండును నన నార్వురు గొడుకులు నిశయను కూఁతురుం బుట్టిరి సకల తప ఫలంబులు నిర్వహించుటకయి పురందరుండు మనునామధేయుం డయిన కొడుకుం బడసె నమ్మనువు భానుపుత్త్రియైన నిశా కన్యం బెండ్లియై ప్రాజాపత్యుం డను పేరఁ బరగి పరమ బ్రాహ్మణుల చేత నర్చితుండయ్యె నివ్విధంబున ననేక వహ్నులు సకర ధర్మ క్రియా సాధకు లై వెలింగిరి దక్షిణాగ్ని ప్రముఖంబు లయిన వహ్నులు వాయుహతింజేసి యన్యోన్య సంస్పృష్టంబు లయ్యె నేనియు రజస్వలాది సంకరంబులం బొరసెనేనియు మృతక జాతకాది సంస్పర్శనంబునం బొందెనేనియుఁ దత్ప్రాయశ్చిత్తార్థంబై యష్టాకపాలేష్టి సేయవలయు నని చెప్పి మఱియు మార్కండేయుం డిట్లనియె. 3_5_168 క. ఆపుఁ డను వహ్ని యతులిత రూప యయిన ముదిత యను తరణియందు జగ ద్దీపకు నపారతేజు మ హా పుణ్యుం గనియె నగ్ని నద్భుతనామున్. 3_5_169 చ. అతఁడు త్రిలోక తంత్రము నిరంతరమై చన నిర్వహించుచున్ శతముఖుఁ డాదియైన సురసంతతికిం బ్రియ మొప్ప హవ్యముల్ సతతము మోచి యిచ్చుచు భృశం బు తద్భర మోర్వలేక సు వ్రతనిరతుం డధర్వుఁ డను వానికి నిట్లను నాదరంబుతోన్. 3_5_170 వ. ఏను దుర్బలుండ నైతి నీవు దేవతలకు హవ్యంబులు మోచి యిమ్మని వానిం బంచి తాను సముద్రంబు సొచ్చి యందు దాఁగుటయు దేవత లద్దేవముఖుండున్న యెడ రోయం దొడంగిన నబ్ధిచరంబు లైన మత్స్యంబులు సురలకు నగ్నదేవుండు జలధి నుండుట సెప్పుటయుం గనలి యనలుండు మీలం జూచి జనంబులు మిమ్ము నిర్దయులై వధియింతురు గావుతమని శాపం బిచ్చె నప్పుడు. 3_5_171 ఆ. హవ్వ వహనమునకు నమరోత్తములు దన్ను వేయు విధుల నొలసి వేఁడుకొనిన నెట్లు నియ్యకొనక యెంతయు విసిగి స మీర సఖుఁడు దనదు మేను విడిచె. 3_5_172 వ. ఇట్లు సంత్యక్త శరీరుండై ధరాతలంబు ప్రవేశించుటయు నతనిచేత విడువం బడిన దేహంబువలనం బూయంబున గంధకంబు నస్థుల దేవదారువును శ్లేష్మంబున స్ఫటికంబులు బిత్తంబున మరకతంబును వాతంబునఁ గృష్ణశిలయు నఖంబుల నభ్రకంబును స్నాయుసంచయంబునం బ్రవాభంబును బుట్టె నతండు భూగర్భ స్థితుండై ఘోరతపంబు సేయుచున్నంత భృగ్వంగిరః ప్రముఖులయిన మహామునులు నిజ తపో బలంబున నతనికి నాప్యాయంనంబు సేయుటయుఁ దేజస్వియై ధరణి వెలువడి వచ్చి యమ్మహాత్ముం డమ్మహా మునులం జూచి తదీయతేజంబు దనకు దుస్సహం బగుటయు భయంపడి క్రమ్మఱ నంబుధి సొచ్చి యడంగిన. 3_5_173 క. విను జననాయక సంయమీ జనములు వహ్నిపతి యంతఁ జాలించి ప్రియం బున నంచిత విధి సంగ్రహ ముకై పూజించి రధిక పుణ్యు నధర్వున్. 3_5_174 వ. అయ్యధర్వాగ్ని తేజంబును నమ్మును లతనికిం జేయు బహుమానంబునుం దన్ముఖంబున నమరులు దృప్తు లగుచునికియుం జూచి సహింపక పావకుండు సకల భూతంబులుఁ జూచుచుండ నంబుధి వెలువడి వచ్చి నిఖిలలోక హితార్థంబుగా నెప్పటియట్ల హవ్యవహత్వంబు నంగీకరించె నిట్లనేక శాఖంబయిన యగ్ని వంశంబు ప్రశంసాభాజనం బయ్యె నగ్నులెంద ఱైననుం దదాత్మయైన తేజం బొక్కటి యని చెప్పిన విని సంతసిల్లి యమ్మహా మునికి ధర్మతనయుం డిట్లనియె. 3_5_175 క. మునినాథ మహాసేనుం డనలునకుం గృత్తకలకు హరునకు సుతుఁడై న నిమిత్త మేమి తెఱఁ గే వినవతలతుం జెప్పవే సవిస్తర ఫణితిన్. 3_5_176 వ. అనిన మార్కండేయుం డతని కిట్లని చెప్పెఁ దొల్లి దైత్యులతోడ రణంబుసేసి యోటువడి దేవగణ సహితుండై దేవేంద్రుండు దొలంగిపోయి దానవుల నోర్వనోపునట్టి మహాసత్త్వుండగు సేనాపతి నెందుఁ బడయుదునొకో యని యొక్కనాఁడు మానసం బను శైలంబునకు జని యందొక్కయెడ నొక్కరుండ కార్యచింతాపరుంజై యున్నయెడ. 3_5_177 తే. ఒక దనుజాధముండు మొఱ్ఱోయనంగ నన్నుఁ జెఱగొని పోయెడు నన్నలార యెవ్వరిట విడిపింపరే యింతవట్టు పుణ్యమునఁ బోవరయ్య కారుణ్య బుద్ధి. 3_5_178 వ. అని యిట్లు సువ్యక్తంబైన వనితా విలాపంబు వీతెంచినం బురందరుండు నిజాతంరంగంబు గరుణాతరంగితం బగుటయు నోడకొడకు మిదె యేను వచ్చితిననుతు నద్దిక్కునకు నడచి ముందట నతి భయంకరాకారుం బటుగదా హస్తు నప్రచలిత విద్యుల్లతా రుచిరమూర్తి యైనదాని నొక్క కన్నియం గొని గగన తలంబునం బఙచువానిం బ్రబల వలాహక వినీల దేహూఁ గేశియను దానవుం గని సరభసుండై. - ఇంద్రుఁడు గేశియను రాక్షసునిఁ బాఱఁదోలుట – సం. 3-213-10 3_5_179 ఉ. ఓరి దురాత్మ యీ యబల నోడక యేటికిఁ బట్టినాఁడ వం భోరుహ నేత్ర మెటవోయినఁ బ్రాణము గొందు నింకఁ బ్ర స్ఫార మహీధర ప్రకర భంగ విహా ధురీణ ముగ్రదై త్యారుణ రంజితోగ్ర కులిశాస్త్రము సుమ్మిదె యంచు డాసినన్. 3_5_180 మత్తకోకిలము. ఘోరవిక్రముఁడైన కేశియుఁ గ్రోధఘూర్ణిత చిత్తుఁడై ధీరుఁ డుక్కున నిల్చి యగ్గద ద్రిప్పి వాసవు వైచెన వ్వీరుఁడున్ గద చూర్ణితంబుగ వ్రేసె నాసుర భంగిఁ బొం గారి దారుణ వజ్ర పాతరయంబునం బటుహస్తుఁడై. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1520 sysop 2771 2005-11-29T21:38:01Z MediaWiki default Invalid raw signature; check HTML tags. 1521 sysop 2774 2005-11-29T21:38:02Z MediaWiki default $1 sec ($2) 1522 sysop 2775 2005-11-29T21:38:02Z MediaWiki default f/$1 1523 sysop 2776 2005-11-29T21:38:02Z MediaWiki default $1 mm 1524 sysop 2779 2005-11-29T21:38:03Z MediaWiki default Hide extended details 1525 sysop 2780 2005-11-29T21:38:03Z MediaWiki default Show extended details 1526 sysop 2781 2005-11-29T21:38:03Z MediaWiki default EXIF metadata fields listed in this message will be included on image page display when the metadata table is collapsed. Others will be hidden by default. * make * model * datetimeoriginal * exposuretime * fnumber * focallength 1527 sysop 2782 2005-11-29T21:38:03Z MediaWiki default This file contains additional information, probably added from the digital camera or scanner used to create or digitize it. If the file has been modified from its original state, some details may not fully reflect the modified image. 1528 sysop 2784 2005-11-29T21:38:03Z MediaWiki default Privacy policy 1529 sysop 2785 2005-11-29T21:38:03Z MediaWiki default Project:Privacy_policy 1530 3130 2006-06-23T20:16:12Z వైఙాసత్య 7 Hi, I am a sysop at Telugu wikipedia. [[w:User:వైఙాసత్య|వైఙాసత్య]] <inputbox> type=create preload=Template:New_page editintro= width=45 </inputbox> *[[వేమన శతకము]] *[[Wikibooks:Requests for adminship]] 1531 2797 2005-11-30T14:18:10Z వైఙాసత్య 7 వేమన సూక్తి ముక్తావళి <pre> అగ్నిచేతబట్టి యా పరమేశుని నిందచేసి నరులు నీరుకారె? దక్షు క్రతవులోని తల్లడమెౠగరా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. అంతరంగమందు నపరాధములు చేసి మంచివానివలెనె మనుజుడుండు ఇతరు లెౠగకున్న నీశ్వరుడెౠగడా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. అంతరాత్మగనక యల్పబుధ్ధులతోడ మెలగెడు జనులెల్ల మేదినిపయి యముని నరకమునకు నరుగంగ సాక్ష్యము విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. అధికుడైన రా జొకల్పుని జేపట్ట వానిమాట చెల్లు వసుధలోన గణకు లొప్పియున్న గవ్వలు చెల్లవా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఇనుము విఋఇగెనేని యినుమాౠ ముమ్మాౠ కాచి యతుకనేర్చు గమ్మరీడు మనసు విఋఇగినేని మఋఇయంట నేర్చునా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఎంత సేవచేసి యేపాటు పడినను రాచమూక నమ్మరాదురన్న పాముతోడిపొందు పదివేలకైనను విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఎద్దుకన్న దున్న యేలాగు తక్కువ? వివరమెఋఇగి చూడు వ్రుత్తియందు నేర్పులేనివాని నెఋఅయోధుడందురా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఒకరి నోరుకొట్టి యొకరు భక్షించిన వాని నోరు మిత్తి వరుసగొట్టు చేపపిండు బెద్ద చేపలు చంపును చేపలన్ని జనుడు చంపు వేమ. కల్ల నిజముజేసి కపటభావముజేంది ప్రల్లదంబులాడు భక్తిలేక మాయలాడుఖలుడు మహితాత్ముసాటియా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. గుఋఋఅమునకు దగిన గుౠతైన రౌతున్న గుఋఋఅములు నడచు గుౠతుగాను గుర్తు దుర్జనులకు గుణము లిట్లుండురా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఎడ్డెవానికి గురుతోర్చి చెప్పినగాని తెలియబడునె యాత్మ దెలివిలేక చెడ్డ కొడుకు తండ్రి చెప్పిన వినడయా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కండ చక్కెఋఅయును గలియ బాల్పోసిన తఋఇమి పాము తన్నుదాకుగాదె కపటమున్నవాని గన్పెట్టవలె సుమీ విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కలియుగంబునందు ఘనతకు నైచ్యము ఘనత నైచ్యమునకు గలుగుచుండు శ్రధ్ధ భక్తులుడిగి జనులుంద్రు కావున విశ్వదాభిరామ వినురవేమ కల్లుకుండకెన్ని ఘనభూషణము లిడ్డ అందులోని కంపు చిందులిడదె? తులవ పదవిగొన్న దొలి గుణమేమగు? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కానివానితోడగలసి మెలంగిన హానివచ్చు నెంతవానికైన కాకిగూడి హంస కష్టంబు పొందదా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కూళ కూళ్ళుమేయు గుణమంత చెడనాడి నెట్టివారు మెచ్చరట్టివాని కొయ్యదూలమునకు గుదురునా ఞానంబు? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కైపుమీౠవేళ గడకుజేరగరాదు అనువుదప్పి మాటలాడరాదు సమయమెౠగనతడు సరసుండుకాడయా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కొండగుహలనున్న గోవెలందున్న మెండుగాను బూది మెత్తియున్న దుష్టబుధ్ధులకును దుర్బుధ్ధి మానునా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కోతిబట్టి తెచ్చి క్రొత్తపుట్టముగట్టి కొండమ్రుచ్చులెల్ల గొలిచినట్లు నీతిహీనునొద్ద నిర్భాగ్యులుందురు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. గంగపాౠచుండ గదలని గతితోడ ముఋఇకివాగు పాౠ మ్రోతతోడ అధికుడొర్చునట్టు లధముడోర్వగలేడు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. చదువులన్ని చదివి చాలవివేకియై కలుషచిత్తుడైన ఖలుని గుణము దాలిగుంటగుక్క తలచిన చందమౌ విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. చంపగూడ దెట్టి జంతువునైనను చంపవలయు లోకశత్రుగుణము తేలుకొండిగొట్ట దేలేమిచేయురా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఛర్ధి పుట్టినప్డు సాపడసైపదు నాతిగన్న యప్డు నీతి తగదు చేటు మూడినపుడు మాటలు తోచవు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. టక్కరులను గూడి యొక్క సక్కెములాడ నిక్కమైన ఘనుని నీతిచెడును ఉల్లితోట బెరుగు మల్లెమొక్కకరణి విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. డెందమందు దలచు దెప్పరమెప్పుడు నోర్వలేనిహీను డొరునికట్టె తనకు మూడుసుమ్మి తప్పదెప్పటికైన విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. తనకుగలుగు పెక్కు తప్పులటుండగా పరులనేరుచుండు నరుడు తెలియ డొడలెౠంగ డనుచు నొత్తి చెప్పంగవచ్చు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. తనర న్రుపతితోడ దగ దుర్జనునితోడ అగ్నితోడ బరుని యాలితోడ హాస్యమాడుటెల్ల నగును ప్రాణాంతము విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. తేలుకుండును తెలియగొండి విషంబు ఫణికినుండు విషము పండ్లయందు తెలివిలేని వాండ్ర దేహమెల్ల విషంబు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. దాసరయ్య తప్పు దండంబుతో సరి మోసమేది తన్ను ముంచుకున్న? నీచుడై చెడునటు నీచుల నమ్మిన విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. దుండగీడు కొడుకు కొండీడు చెలికాడు బండరాజునకును బడుగుమంత్రి కొండముచ్చునకును కోతియె సరియగు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. దుష్టజనులు మీఋఇ తుంటరిపనులను శిష్టకార్యములుగ జేయుచుంద్రు కూడదనెడువారి గూడ నిందింతురు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. దూరద్రుష్టిగనరు తూగిదనుకను బారుపట్టెౠగౌ పడినదనుక దండసాధ్యులరయ ధర్మసాధ్యులుకారు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. నేరని జనులకును నేరముల్‌ నేర్పుచు చక్కచేయరిల నసాధులెపుడు ఒప్పు దుర్జనములు తప్పగనెంతురు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. నొసలు బత్తుడయ్యె నోరు తోడేలయ్యె మనసు భూతమువలె మలయగాను శివుని గాంతు ననుచు సిగ్గేలగాదురా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. పరులు చదువజూచి నిరసనబుధ్ధితో వట్టిమాటలాడు వదరుబోతు అట్టి ఖలుని జాడలరయుట దోసము విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. పాలు పంచదార పాపరపండ్లలో చాలబోసి వండ జవికిరావు కుటిలమానవులకు గుణమేల కల్గురా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. బిడియ మింతలేక పెద్దను నేనంచు బొంకములను బల్కు సంకఠునకు ఎచ్చు కలుగదిచట జచ్చిన రాదట విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. మాటలాడు టొకటి మనసులో నొక్కటి ఒడలిగుణ మదొకటి నడత యొకటి ఎట్లుకలుగు ముక్తి యిట్టులుండగ తాను విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ముష్టి వేపచెట్టు మొదలుగా బ్రజలకు పరగ మూలికలకు బనికివచ్చు నిర్దయుండు ఖలుడు నీచుడెందులకగు? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. రేగుపుచ్చకాయ రేయెల్ల దన్నిన మురగ దంతకంత పెరుగుగాని ఒరులు ఛీయన్నను నోగు సిగ్గెౠగునా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. వంపుకఋఋఅగాచి వంపు తీర్చగవచ్చు కొండలన్ని పిండిగొట్టవచ్చు కఠినచిత్తు మనసు కరగింపరాదు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. వాక్కు శుధ్ధిలేని వైనదండాలు ప్రేమ కలిగినట్టు పెట్టనేల? నొసట బత్తిజూపు నోరు తోడేలయా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఎంత చదువు చదివి యెన్ని నేర్చినగాని హీనుడవగుణంబు మానలేడు బొగ్గు పాలగడుగ బోవునా మలినంబు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. వేము బాలుపోసి వేయేండ్లు పెంచిన జేదు విడిచి తీపి జెందబోదు ఓగు గుణము విడిచి యుచితఞుడగు నెట్లు? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. వేౠ పురుగుచేరి వ్రుక్షంబు జెౠచును చీడపురుగుచేరి చెట్టుజెౠచు కుచ్చితుండు చేరి గుణవంతు జెరుచురా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. సారవిద్యలందు సరణి దెలియలేక దూరమందు జేరు దుర్జనుండు పరముదెలియ నతడు భావఞుడెట్లగు? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. అభిజాత్యముననె యాయువున్నంతకు దిరుగుచుండ్రు భ్రమల దెలియలేక మురికి భాండమునను ముసరునీగలరీతి విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఇహమునందుబుట్టి ఇంగిత మెౠగని జనుల నెంచి చూడ స్థావరములు జంగమాదులనుట జగతిని పాపంబు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఎడ్డెదెల్పవచ్చు నేడాదికైనను మౌనిదెల్పవచ్చు మాసముననె మొప్పెదెల్పరాదు ముప్పదేండ్లకునైన విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఎలుగుతోలు తెచ్చి యెన్నాళ్ళు నుదికిన నలుపు నలుపేకాని తెలుపు కాదు కొయ్యబొమ్మదెచ్చి కొట్టిన పలుకునా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఔనటంచు నొక్కడాడిన మాటకు కాదటంచు బలుక క్షణము పట్టు దాని నిలువదీయ దాతలు దిగివచ్చు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఔర! యెంతవార లల్లరి మానవుల్‌ ప్రభువైన గేలిపఋఅతు రెన్న దా దెగించువాడు దండియౌ భువిలోన విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కన్నులందు మదము కప్పి కానరుగాని నిరుడు ముందటేడు నిన్న మొన్న దగ్ధులైనవారు తమకంటె తక్కువా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కర్మగుణములన్ని కడబెట్టి నడువమి దత్త్వమెట్లు తన్ను దగులుకొనును? నూనె లేక దివ్వె నూవుల వెల్గునా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కసరు తినును గాదె పసర్మ్బు లెప్పుడు చెప్పినట్లు వినుచుజేయు బనులు వానిసాటియైన మానవుడొప్పడా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కసవును దినువాడు ఘనఫలంబుల రుచి గానలేడుగాదె వానియట్లు చిన్నచదువులకును మిన్నఞానమురాదు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఖరముపాలు తెచ్చి కాచి చక్కెఋఅవేయు భక్ష్యమగునె యెన్న భ్రష్టుడట్లె యెంత చెప్పి చివరనెసగిన బొసగునే? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. గాడ్దెమేనుమీద గంఢంబు పూసిన బూదిలోన బడచుబొరలు మరల మోటువాని సొగసు మోస్తరియ్యది సుమీ విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. గ్రుడ్డువచ్చి పిల్ల గోరడాలాడిన విధముగా నెౠగక వెఋఋఇజనులు ఞానులైనవారి గర్హింతు రూరక విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. చెఋఅకు తీపిలేమి జెత్తనాబడునట్లు పరగ గుణములేని పండితుండు దూఋఅపడునుగాదె దోషమటుండగ విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. చదివి చదివి కొంత చదువంగ చదువంగ చదువుచదివి యింకజదువు చదివి చదువుమర్మములను చదువలేడయ్యెను విశ్వదాభిరామ వినురవేమ తగదు తగదటంచు తగువారు చెప్పిన వినడు మొఋఅకు చెడును గొనకు నిజము, మునులు చెప్పు ధర్మముల మీర్నింతెకా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. తన్నుజూచి యొరులు తగమెచ్చవలెనని సొమ్ములెఋఅవుదెచ్చి నెమ్మిమీఋఅ నొరులకొరకుతానె యుబ్బుచునుండును విశ్వదాభిరామ వినురవేమ తల్లి యున్నయపుడె తనదు గారాబము లామె పోవ దన్ను నరయ రెవరు మంచికాలమపుడె మర్యాద నార్జింపు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ తుమ్మచెట్టు ముండ్లు తోడనేపుట్టును విత్తులోననుండి వెడలునట్లు మూర్ఖునకును బుధ్ధి ముందుగాబుట్టును విశ్వదాభిరామ వినురవేమ నీటిలోని వ్రాత నిలువకయున్నట్లు పాటిజగతిలేదు పరములేదు మాటిమాటికెల్ల మాౠను మూర్ఖుండు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ పాముకన్న లేదు పాపిష్టి యగు జీవి యట్టి పాము చెప్పినట్టు వినును ఇలను మూర్ఖుజెప్ప నెవ్వరి తరమయా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ పొట్లకాయ రాయి పొదుగ ద్రాటను గట్ట లీలతోడ వంక లేక పెరుగు కుక్కతోకగట్ట గుదురునా చక్కగా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ మంచివారు లేరు మహిమీద వెదకిన కష్టులెందఋఐన గలరు భువిని పసిడి లేదుగాని పదడెంత లేదయా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ మ్రాను దిద్దవచ్చు మఋఇ వంకలేకుండ దిద్దవచ్చు రాయి తిన్నగాను మనసు దిద్దరాదు మహిమీద నెవరికి విశ్వదాభిరామ వినురవేమ అంతరంగ మెౠగ హరుడౌను గురుడౌను అంతరంగ మెౠగ నార్యుడగును అంతరంగ మెఋఇగి నతడెపో శివయోగి విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. అనల మించుకైన గనలి మండునుగాని చనువుగాని యొౠక మనికి నిడదు తనువు మఋఅచువాడె తత్త్వఞుడగునయా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. చదువులన్ని చదివి చాల వివేకియౌ కపటికెన్నడైన గలదెముక్తి? నిర్మలాత్మకునకె నిశ్చలంపు సమాధి విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. జక్కి నెక్కి వీధిజక్కగా వెలువడ గుక్క విన్నివెంట కూయదొడగు ఘనున కోర్వలేని కాపురుషులు నిట్లె విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. నేరనన్నవాడు నెఋఅజాణ మహిలోన నేర్తునన్నవాడు వార్తకాడు ఊరకున్నవాడె యుత్తమోత్తముడయా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఆత్మ తనలోన గమనించి యనుదినంబు నిర్గుణాత్మార్చనముజేసి నిత్యమమ్ర ప్రత్యగాత్మను లోనెంచి ప్రబల్యోగి సచ్చిదానంద పదమందు సతము వేమ. ఇంటిలోని జ్యోతి యెంతయు వెలుగగా బొరుగువారి యగ్గి కరుగరెపుడు తాను దైవమాయె, దైవము గొలుచునా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కస్తరి నటు చూడ గాంతి నల్లగ నుండు పరిమళించు దాని పరిమళంబు గురువులైన వారి గుణము లీలాగురా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కలుష మానసులకు గాన్పింప గారాదు అడుసు లోన భాను డడగినట్లు తేట నీరు పుణ్య దేహ మట్లుండురా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. మాటలాడవచ్చు మనసు దెల్పగలేడు తెలుప వచ్చు దన్ను తెలియలేడు సురియబట్టవచ్చు శూరుడు కాలేడు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఊగియూగి లాగి యున్నది కనగోరు సాగలాగి పట్టు సాక్షిగాను యోగమమర ముక్తి నొందును ప్రాఞుండు. విశ్వదాభిరామ వినురవేమ కనగ సొమ్ము లెన్నొ కనకంబ దొక్కటి పసుల వన్నె లెన్నొ పాలొకటియె పుష్పజాతులెన్నొ పూజ యొక్కటె సుమీ. విశ్వదాభిరామ వినురవేమ కల్ల గురుడు గట్టు కర్మచయంబులు మధ్య గురుడు గట్టు మంత్రచయము ఉత్తముండు గట్టు యోగ సామ్రాజ్యంబు. విశ్వదాభిరామ వినురవేమ చెఋఅకు తోటలోన జెత్త కుప్పుండిన కొంచమైన దాని గుణము చెడదు ఎౠక గలుగు చోట నెడ్డె వాడున్నట్లు. విశ్వదాభిరామ వినురవేమ వెఋఋఇవాని మిగుల విసిగింపగా రాదు వెఋఋఇవాని మాట వినగ రాదు వెఋఋఇ కుక్క బట్టి వేటాడగా రాదు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ అల్పబుధ్ధివాని కధికారమిచ్చిన దొడ్డవారినెల్ల తొలగగొట్టు చెప్పుతినెడికుక్క చెఋఅకు తీపెౠగున? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. అలమెౠగు యోధు డల్పుని జేరిన మార్పుచేత బుధ్ధి మరిగి తిరుగు మ్రానుమ్రాను తిరుగు మర్కట రీతిని విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కండ చక్కెఋఅయును గలియ బాల్పోసిన తఋఇమి పాము తన్నుదాకుగాదె కపటమున్నవాని గన్పట్టవలె సుమీ విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కసినిగల్గి పాపకర్ముల బీడింతు రల్ల ప్రభులు యముని యల్లభటులు వ్రుశ్చికంబుగన్న విడుతురే చంపక విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కులములో నొకడు గుణహీనుడుండిన (నెట్లో బుర్ర చెడినవాడు నోటికొచ్చింట్లు ఫేలిన కులముచెడును వాని గుణమువలన (నెట్‌ చెడును వాని దుర్గుణమువలన ఎలమి చెఋఅకునందు నెన్ను పుట్టినయల్లు (చెడ్డవాని నోటికి విరేచనములు పట్టీన, మంచివారి నోరులు మూయబడును. విశ్వదాభిరామ వినురవేమ కుళ్ళుబోతునొద్ద గూడి మాటాడిన గొప్ప మ్ర్మములను చెప్పరాదు పేరు తీరుదెల్ప నూరెల్ల ముట్టించు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కొండముచ్చు పెండ్లి కోతిపేరంటాలు మొండివాని హితుడు బండవాడు దుండగీడునకును కొండెడు దళవాయి విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. కొండెగాడు చావ గొంపవాకిటికిని వచ్చిపోదురింతె వగపులేదు దూడ వగచునె భువిదోడేలు చచ్చిన విశ్వదాభిరామ వినురవేమ గాడ్దెయేమెౠంగు గంధపువాసన కుక్కయేమెౠంగు గొప్పకొద్ది అల్పుడేమెౠంగు హరుని గొల్చు విరక్తి విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. (ఎంత చదువు (దెగ్రీలు వున్ననూ ఎన్ని లక్షల డోలర్లు ఆర్జించిననూ అల్పునకు ఞానమన్న రుచింపదు, బుర్రకెక్క్దు. చంద్రునంతవాడె శాపంబు చేతను కళల హైన్యమంద గలిగె గదర! పుడమి జనులకెల్ల బుధ్ధు లిట్లుండురా. విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. వాదమాడడెపుడు వరుస నెవ్వరితోడ జేరరాడు తాను చేటుదేడు ఞాని యగుచు బుధుడుఘనత బొందగజూచు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. వలపు గలిగెనేని వనజాక్షి యధరంబు పంచదారకుప్ప పాలకోవ చూత ఫలరసంబు జున్నుసమానము విశ్వదాభిరామ వినురవేమ వలపు తీరెనేని వనజాక్షి యధరంబు ములక పంటి గిజరు ముష్టిరసము చింత పోంత యగును జీడి సమానమౌ విశ్వదాభిరామ వినురవేమ రూపులేని వనిత రూఢి పతివ్రత నీటు లేనివాడు పోటు బంటు తెలుపవచ్చు నెట్లు దేవరభంటుం విశ్వదాభిరామ వినురవేమ మొగము జూచినపుడె మోహంబు ఘనమౌను ధనము జూచినపుడె తగులు మనసు కూలి నష్టమైన గొరునే కొఋఅగామి విశ్వదాభిరామ వినురవేమ పచ్చదనము చూచి ఇచ్చను కాముకుల్‌ చిచ్చులో బడుదురు క్షితితలమున ఇచ్చ కలుగజేయు హెచ్చుగా మోహంబు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ పంకజాక్షి గన్న బంగరు బొడగన్న దిమ్మపట్టియుండు తెలివియొప్పు మనుజులకును తత్త్వ మహిమెట్లు కల్గురా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ చక్కెఋఅ కలిపి తినంగా ముక్కిన తవుడైన లెస్స మోహము కదుర న్వెక్కుడు బానిసయైనన్‌ మక్కువ గను దివ్యభామ మహిలో వేమా కన్నెల నవలోకింపగ జన్నులపై ద్రుష్టి పాౠ సహజం బిలలో కన్నుల కింపగు ద్రుష్టిని తన్నెౠగుట ముక్తికిరవు తగునిది వేమా ఆలు రంభయైన నతిశీలవతియైన జారపురుషుడేల జాడమాను మాలవాడకుక్క మఋఅగిన విడుచునా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ వారకాంతలెల్ల వలపించి వత్తురు బుధ్ధులెల్ల తొలగబుచ్చు కొఋఅకు మాట రూఢిగాగ మగలెల్ల వత్తురు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ రాజసంబు చెంది రమణుల పొందాస పడెడువాడు గురుని ప్రాపెౠగునె విటుల మరుగు యువతి విభుభక్తి యెౠగునా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ పడుచు నూఋఅకేల బాఋఅచూచెదరొక్కొ ఎంత వారలైన భ్రాంతి చెంది లోన మీౠ కాము లొంగజేయగలేక విశ్వదాభిరామ వినురవేమ పడతి మోసె నొకడు పడతి మేసె నొకండు పడతి సురము జేర్చి బ్రతికె నొకడు పడతి కొఋఅకె పెక్కు పాట్లను బడిరయా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ చదివి నతని కన్న చాకలియే మేలు కులము వేల్పు కన్న కుక్క మేలు సకల సురల కన్న జారభామిని మేలు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. జంత్ర మంత్ర మహిమ జాతవేదుడెౠంగు మంత్రవాది యెౠగు దంత్ర మహిమ తంత్రిణీక మహిమ దినువాడెౠంగును విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. తగిన కులజుడైన తన యెత్తు ధనమైన పరపురుషుని నేల పట్ట వచ్చు? పరమ సాధ్వి చూడ నొరుల నంటదు సుమా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఝషము నీరు వెడల జచ్చుటే సిద్ధము నీట నుండె నేని నిక్కి పడును అండ తలగు నెడల నందఋఇ పని యట్లె విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. జన్మములను మఋఇయు జన్నియల ననేక ముల నొనర్చియున్న ఫలము కాన రాక యుండు నీతి లేకున్న మాత్రాన విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. డీకొనంగ దగదు డెంద మెౠంగక యడుగ వచ్చి కొంత యనిన వాని చెప్పునంత నినియు మెప్పుగా బలుకుమీ విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. తగవు తీర్చువేళ ధర్మంబు దప్పిన మానవుండు ముక్తి మానియుండు ధర్మమునె పలికిన దైవంబు తోడగు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ ఇచ్చకము భువి నవశ్యము కుచ్చిత మిహిలోక నింద కోవిదునకు నీ తచ్చననె హాని వచ్చును మచ్చరమే తన్ను చెఋఅచు మహిలో వేమా. నిజము లాడు వాని నిందించు జగమెల్ల నిజము బల్కరాదు నీచుల కడ నిజ మహాత్ము గూడ నిజమాడ వలయురా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. నీతి జ్యోతిలేక నిర్మలంబగు నేది ఎట్లు కలగు బర మదెంతయైన ధనము గలిగియున్న దైవంబు గలుగదు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. పతక మందు నొప్పు పలు రత్నముల పెంపు బంగరమందు కూర్ప బరువు గనును గాని ఇతరలోహమైన హీనము గాదె! విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. పదుగురాడు మాట పాటియై ధరజెల్లు నొక్కడాడు మాట యొక్క దెందు ఊఋఅకుండు వాని కూరెల్లు నోపదు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ మాల మాల కాడు మహి మీద నేప్రొద్దు మాట తిరుగు వాడె మాల గాక వాని మాల యున్న వాడె పో పెనుమాల విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. మాటలాడవచ్చు మనసు నిల్పగలేడు తెలుపవచ్చు దన్ను తెలియలేడు సురియ బట్టవచ్చు శూరుడు కాలేడు విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. ఏది కులము నీకు? నేది స్థలంబురా? పాదుకొనుము మదిని పక్వమెఋఇగి యాదరించు దాని నవలీల ముట్టరా విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ. తన కులగోత్రము లాకౄతి తన సంపద కలిమి బలిమి తనకేలనయా? తన వెంట రావు నిజమిది తన సత్యమె తోడవచ్చు దనతో వేమా. నరకులమున దా బుట్టియు నరకులమున దాను పెరిగి నరుడయ్యును దా నరకులమును ఛీ ఛీ యని హరకులమున దిరుగునేని హరుడౌ వేమా. శూద్రతనము పోయె శూద్రుడుగానని ద్విజుడనుకొనుటెల్ల దెలివిలేమి ఇత్తడెసగు పసిడి కీడనవచ్చునా విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ. శూద్ర యువతి కొడుకు శుధ్ధాంతరంగుడై వేద వేద్యమైన పాదు దెలిసి బ్రహ్మపదవి గన్న బ్రాహ్మణుడే గదా! విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ. శూద్రులనుచు భువిని శూద్రుల భోనాడు మాలకన్నదుడుకు మహిని లేడు నరకమునకు నేగు నష్టమైన వెనుక విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ. మాల మాల కాడు మహి మీద నేప్రొద్దు మాట తిరుగు వాడె మాల గాక వాని మాల యన్న వాడె పో పెనుమాల విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ. కులము కలుగువారు గోత్రంబు కలవారు విద్యచేత విఋఋఅవీగువారు పసిడికల్గువాని బానిసకొడుకులు విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ. కులము లేనివాడు కలిమిచే వెలయును కలిమిలేనివాని కులము దిగును కులము కన్న నెన్న గలిమి ప్రధానంబు విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ అంటుముట్టునెంచి యదలించి పడవైచి దూరమందు జేరి దూౠచుంద్రు పుట్టి చచ్చు జనులు పూర్ణంబు నెౠగరు విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ. జాతి నీతి వేౠ జన్మం బదొక్కటి రయ దిండ్లు వేఋఎ యౌను గాక దర్శనములు వేౠ దైవమౌ నొక్కటి విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ. ఇన్ని జాతులందు నేజాతి ముఖ్యమన్‌ ఎౠక గల్గువారె హెచ్చువారు ఎౠక లేనివార లేజాతినున్నను హీనజాతియంచు నెౠగు వేమ. </pre> {{శతకములు}} 1532 3076 2006-03-20T03:42:38Z 203.110.246.21 <br clear="all" /> {| align="center" class="toccolours" cellspacing="0" |- ! bgcolor=#F6E6AE align=center |'''[[శతకములు]]''' || [[Image:satakamu.png|40px|శతకము]] |- |align=center| [[శ్రీ కాళహస్తీశ్వర శతకము]] | [[వేమన శతకము]] | [[సుమతీ శతకము]] | [[దాశరథీ శతకము]] | [[భాస్కర శతకము]] | [[నీతి శతకము]] | [[నారాయణ శతకము]] | [[కృష్ణ శతకము]] | [[ఆంధ్ర నాయక శతకము]] | [[నరసింహ శతకము]] | [[రామలింగేశ శతకము]] | [[వృషాధిప శతకము]] | [[మారుతి శతకము]] | [[దేవకీనందన శతకము]] | [[గువ్వలచెన్న శతకము]] | [[కుమార శతకము]] | [[కుమారీ శతకము]] | [[వేంకటేశ శతకము]] | [[సూర్య శతకము]] | [[సర్వేశ్వర శతకము]] | [[శ్రీ (అలమేలుమంగా) వేంకటేశ్వర శతకము]] | [[ధూర్తమానవా శతకము]] | [[కుప్పుసామి శతకము]] | [[శతకము]] |} [[Category:శతకములు]] 1533 2801 2005-11-30T14:25:19Z వైఙాసత్య 7 <pre> శ్రీ రాముని దయచేతను నారూఢిగ సకల జనులు నౌరా యనగా ధారాళమైన నీతులు నోరూరగ జవులు పుట్ట నుడివెద సుమతీ [1] అక్కరకు రాని చుట్టము, మ్రొక్కిన వరమీని వేల్పు, మొహరమున దా నెక్కిన బారని గుర్రము గ్రక్కున విడవంగవలయు గదరా సుమతీ [2] అడిగిన జీతంబియ్యని మిడిమేలపు దొరను గొల్చి మిడుకుట కంటెన్‌ వడిగల యెద్దుల గట్టుక మడి దున్నుకు బ్రతుక వచ్చు మహిలో సుమతీ [3] అడియాస కొలువు గొలువకు, గుడి మణియము సేయబోకు, కుజనుల తోడన్‌ విడువక కూరిమి సేయకు, మడవిని దోడరకొంటి నరుగకు సుమతీ [4] అధరము గదలియు, గదలక మధురములగు భాష లుడుగి మౌన వ్రతుడౌ అధికార రోగ పూరిత బధిరాంధక శవము జూడ బాపము సుమతీ [5] అప్పు కొని చేయు విభవము, ముప్పున బృఆయంపుటాలు, మూర్ఖుని తపమున్‌, దప్పరయని నృపు రాజ్యము దెప్పరమై మీద గీడు దెచ్చుర సుమతీ [6] అప్పిచ్చువాడు, వైద్యుడు, నెప్పుడు నెడతెగక పారు నేరును, ద్విజుడున్‌ జొప్పడిన యూర నుండుము చొప్పడకున్నట్టి యూరు చొరకుము సుమతీ [7] అల్లుని మంచితనంబు, గొల్లని సాహిత్య విద్య, కోమలి నిజమున్‌, బొల్లున దంచిన బియ్యము, దెల్లని కాకులును లేవు తెలియుము సుమతీ [8] ఆకొన్న కూడె యమృతము, తాకొంచక నిచ్చువాఙ్డె దాత ధరిత్రిన్‌, సోకోర్చువాడె మనుజుడు, తేకువ గలవాడె వంశ తిలకుడు సుమతీ [9] ఆకలి యుడుగని కడుపును, వేకటియగు లంజ పడుపు విడువని బ్రతుకున్‌, బ్రాకొన్న నూతి యుదకము, మేకల పాడియును రోత మేదిని సుమతీ [10] ఇచ్చునదే విద్య, రణమున జొచ్చునదే మగతనంబు, సుకవీశ్వరులున్‌ మెచ్చునదే నేర్చు, వదుకు వచ్చునదే కీడు సుమ్ము వసుధను సుమతీ [11] ఇమ్ముగ జదువని నోరును, నమ్మా యని బిలిచి యన్న మడుగని నోరున్‌, దమ్ముల బిలువని నోరును గుమ్మరి మను ద్రవ్వినట్టి గుంటర సుమతీ [12] ఉడుముండదె నూరేండ్లును, బడియుండదె పేర్మి బాము పదినూరేండ్లున్‌, మడువున గొక్కెర యుండదె, కడు నిల బురుషార్థ పరుడు గావలె సుమతీ [13] ఉత్తమగుణములు నీచున కెత్తెఱగున గలుగ నేర్చు; నెయ్యెడలం దా నెత్తిచ్చి కరగి పోసిన నిత్తడి బంగారమగునె యిలలో సుమతీ? [14] ఉదకము ద్రావెడు హయమును, మదమున నుప్పొంగుచుండు మత్తేభంబున్‌, మొదవు కడ నున్న వృషభము, జదువని యానీచు గడకు జనకుర సుమతీ [15] ఉపకారికి నుపకారము విపరీతము గాదు సేయ వివరింపంగా; నపకారికి నుపకారము నెపమెన్నక సేయువాడు నేర్పరి సుమతీ [16] ఉపమింప మొదలు తియ్యన కపటం బెడనెడను జెఱకు కై వడినే పో నెపములు వెదకును గడపట గపటపు దుర్జాతి పొందు గదరా సుమతీ [17] ఎప్పటి కెయ్యది ప్రస్తుత మప్పటికా మాటలాడి, యన్యుల మనముల్‌ నొప్పించక, తా నొవ్వక, తప్పించుక తిరుగువాడు ధన్యుడు సుమతీ [18] ఎప్పుడు దప్పులు వెదకెడు నప్పురుషుని గొల్వగూడ దది యెట్లన్నన్‌ సర్పంబు పడగ నీడను గప్ప వసించిన విధంబు గదరా సుమతీ [19] ఎప్పుడు సంపద కలిగిన నప్పుడు బంధువులు వత్తు రది యెట్లన్నన్‌ తెప్పలుగ జెఱువు నిండిన గప్పలు పదివేలు చేరు గదరా సుమతీ [20] ఏఱకుమీ కసుగాయలు, దూఱకుమీ బంధుజనుల దోషము సుమ్మీ, పాఱకుమీ రణమందున, మీఱకుమీ గురువు నాజ్ఞ మేదిని సుమతీ [21] ఒక యూరికి నొక కరణము, నొక తీర్పరియైన గాక, నొగి దఱుచైనన్‌, గకవికలు గాక యుండునె సకలంబును గొట్టువడక సహజము సుమతీ [22] ఒరు నాత్మ దలచు సతి విడు, మఱుమాటలు పలుకు సతుల మన్నింపకుమీ, వెఱ పెఱుగని భటునేలకు, తఱచుగ సతి గవయ బోకు, తగదుర సుమతీ [23] ఒల్లని సతి నొల్లని పతి, నొల్లని చెలికాని విడువ నొల్లని వాడే గొల్లండు, కాక ధరలో గొల్లండును గొల్లడౌనె గుణమున సుమతీ [24] ఓడల బండ్లును వచ్చును, ఓడలు నాబండ్లమీద నొప్పుగ వచ్చున్‌, ఓడలు బండ్లును వలనే వాడంబడు గలిమి లేమి వసుధను సుమతీ [25] కడు బలవంతుడైనను బుడమిని బ్రాయంపుటాలి బుట్టిన యింటన్‌ దడవుండ నిచ్చెనేనియు బడుపుగ నంగడికి దానె బంపుట సుమతీ [26] కనకపు సింహాసనమున శునకము గూర్చుండబెట్టి శుభ లగ్నమునం దొనరగ బట్టము గట్టిన వెనుకటి గుణమేల మాను వినరా సుమతీ [27] కప్పకు నొరగాలైనను, సర్పమునకు రోగమైన, సతి తులువైనన్‌, ముప్పున దరిద్రుడైనను, తప్పదు మఱి దుఃఖ మగుట తథ్యము సుమతీ [28] కమలములు నీట బాసిన కమలాప్తుని రశ్మి సోకి కమలిన భంగిన్‌ తమ తమ నెలవులు దప్పిన తమ మిత్రులు శత్రులౌట తథ్యము సుమతీ [29] కరణము గరణము నమ్మిన మరణాంతక మౌను గాని మనలేడు సుమీ; కరణము దన సరి కరణము మఱి నమ్మక మర్మ మీక మనవలె సుమతీ [30] కరణముల ననుసరింపక విరసంబున దిన్న తిండి వికటించు జుమీ యిరుసున కందెన బెట్టక పరమేశ్వరు బండి యైన బారదు సుమతీ [31] కరణము సాదైయున్నను, గరి మద ముడిగినను, బాము గఱవక యున్నన్‌, ధర దేలు మీటకున్నను, గర మరుదుగ లెక్క గొనరు గదరా సుమతీ [32] కసుగాయ గఱచి చూచిన మసలక పస యొగరు రాక మధురంబగునా; పస గలుగు యువతులుండగ పసి బాలల బొందువాడు పశువుర సుమతీ [33] కవి కాని వాని వ్రాతయు, నవరస భావములు లేని నాతుల వలపున్‌, దవిలి చను పంది నేయని వివిధాయుధ కౌశలంబు వృధరా సుమతీ [34] కాదు సుమీ దుస్సంగతి, పోదుసుమీ "కీర్తి" కాంత పొందిన పిదపన్‌, వాదు సుమీ యప్పిచ్చుట, లేదు సుమీ సతుల వలపు లేశము సుమతీ [35] కాముకుడు దనిసి విడిచిన కోమలి బరవిటుడు గవయ గోరుట యెల్లన్‌ బ్రేమమున జెఱకు పిప్పికి చీమలు వెస మూగినట్లు సిద్ధము సుమతీ [36] కారణము లేని నగవును, బేరణము లేని లేమ, పృథివీ స్థలిలో బూరణము లేని బూరెయు, వీరణము లేని పెండ్లి వృధరా సుమతీ [37] కులకాంత తోడ నెప్పుడు గలహింపకు, వట్టి తప్పు ఘటియింపకుమీ, కలకంఠి కంట కన్నీ రొలికిన సిరి యింట నుండ నొల్లదు సుమతీ [38] కూరిమి గల దినములలో నేరము లెన్నడును గలుగ నేరవు మఱి యా కూరిమి విరసంబైనను నేరములే తోచు చుండు నిక్కము సుమతీ [39] కొంచెపు నరు సంగతిచే నంచితముగ గీడు వచ్చు నది యెట్లన్నన్‌ గించిత్తు నల్లి కుట్టిన మంచమునకు జేటు వచ్చు మహిలో సుమతీ [40] కొక్కోకమెల్ల జదివిన, చక్కనివాడైన, రాజ చంద్రుండైనన్‌, మిక్కిలి రొక్కము లియ్యక, చిక్కదురా వారకాంత సిద్ధము సుమతీ [41] కొఱ గాని కొడుకు బుట్టిన కొఱ గామియె కాదు, తండ్రి గుణముల జెఱచున్‌ చెఱకు తుద వెన్ను బుట్టిన జెఱకున తీపెల్ల జెఱచు సిద్ధము సుమతీ [42] కోమలి విశ్వాసంబును, బాములతో జెలిమి, యన్య భామల వలపున్‌, వేముల తియ్యదనంబును, భూమీశుల నమ్మికలును బొంకుర సుమతీ [43] గడన గల మగని జూచిన నడుగడుగున మడుగు లిడుదు రతివలు దమలో; గడ నుడుగు మగని జూచిన నడ పీనుగు వచ్చె నంచు నగుదురు సుమతీ [44] చింతింపకు కడచిన పని, కింతులు వలతురని నమ్మ కెంతయు మదిలో, నంతఃపుర కాంతలతో మంతనముల మాను మిదియె మతముర సుమతీ [45] చీమలు పెట్టిన పుట్టలు పాముల కిరవైనయట్లు పామరుడు దగన్‌ హేమంబు గూడ బెట్టిన భూమీశుల పాల జేరు భువిలో సుమతీ [46] చుట్టములు గాని వారలు చుట్టములము నీకటంచు సొంపు దలిర్పన్‌ నెట్టుకొని యాశ్రయింతురు గట్టిగ ద్రవ్యంబు గలుగ గదరా సుమతీ [47] చేతులకు దొడవు దానము, భూతలనాథులకు దొడవు బొంకమి ధరలో, నీతియె తొడవెవ్వారికి, నాతికి మానంబు తొడవు నయముగ సుమతీ [48] తడ వోర్వక, యొడ లోర్వక, కడు వేగం బడిచి పడిన గార్యం బగునే; తడ వోర్చిన, నొడ లోర్చిన, జెడిపోయిన కార్యమెల్ల జేకుఱు సుమతీ [49] తన కోపమె తన శత్రువు, తన శాంతమె తనకు రక్ష, దయ చుట్టంబౌ తన సంతోషమె స్వర్గము, తన దుఃఖమె నరక మండ్రు తథ్యము సుమతీ [50] తన యూరి తపసి తపమును, తన పుత్రుని విద్య పెంపు, దన సతి రూపున్‌, దన పెరటి చెట్టు మందును, మనసున వర్ణింపరెట్టి మనుజులు సుమతీ [51] తన కలిమి యింద్ర భోగము, తన లేమియె స్వర్గలోక దారిద్ర్యంబున్‌, దన చావు జల ప్రళయము, తను వలచిన యదియె రంభ తథ్యము సుమతీ! [52] తన వారు లేని చోటను, జనమించుక లేని చోట, జగడము చోటన్‌, అనుమానమైన చోటను, మనుజునకును నిలువ దగదు మహిలో సుమతీ [53] తమలము వేయని నోరును, విమతులతో చెలిమి చేసి వెతబడు తెలివిన్‌, గమలములు లేని కొలకును, హిమధాముడు లేని రాత్రి హీనము సుమతీ [54] తలనుండు విషము ఫణికిని, వెలయంగా దోక నుండు వృశ్చికమునకున్‌, తల తోక యనక యుండును ఖలునకు నిలువెల్ల విషము గదరా సుమతీ [55] తలపొడుగు ధనము పోసిన వెలయాలికి నిజము లేదు వివరింపంగా దల దడివి బాస జేసిన వెలయాలిని నమ్మరాదు వినరా సుమతీ [56] తల మాసిన, నొలు మాసిన, వలువలు మాసినను బ్రాణ వల్లభునైనన్‌ గులకాంతలైన రోతురు తిలకింపగ భూమిలోన దిరముగ సుమతీ! [57] తాను భుజింపని యర్థము మానవ పతి జేరు గొంత మఱి భూగతమౌ గానల నీగలు గూర్చిన తేనియ యొరు జేరునట్లు తిరముగ సుమతీ! [58] దగ్గఱ కొండెము సెప్పెడు ప్రెగ్గడ పలుకులకు రాజు ప్రియుడై మఱి దా నెగ్గు బ్రజ కాచరించుట బొగ్గులకై కల్పతరువు బొడుచుట సుమతీ! [59] ధనపతి సఖుడై యుండిన నెనయంగా శివుడు భిక్షమెత్తగ వలసెన్‌; దన వారి కెంత గలిగిన దన భాగ్యమె తనకు గాక తథ్యము సుమతీ! [60] ధీరులకు జేయు మేలది సారంబగు నారికేళ సలిలము భంగిన్‌ గౌరవమును మఱి మీదట భూరి సుఖావహము నగును భువిలో సుమతీ! [61] నడువకుమీ తెరువొక్కట, గుడువకుమీ శత్రు నింట గూరిమి తోడన్‌, ముడువకుమీ పరధనముల, నుడువకుమీ యొరుల మనసు నొవ్వగ సుమతీ [62] నమ్మకు సుంకరి, జూదరి, నమ్మకు మొగసాల వాని, నటు వెలయాలిన్‌, నమ్మకు మంగడి వానిని, నమ్మకు మీ వామ హస్తు నవనిని సుమతీ! [63] నయమున బాలుం ద్రావరు, భయమునను విషమ్మునైన భక్షింతురుగా; నయమెంత దోషకారియొ, భయమే జూపంగ వలయు బాగుగ సుమతీ! [64] నరపతులు మేఱ దప్పిన, దిరమొప్పగ విధవ యింట దీర్పరి యైనన్‌, గరణము వైదికుడైనను, మరణాంతక మౌనుగాని మానదు సుమతీ! [65] నవరస భావాలంకృత కవితా గోష్టియును, మధుర గానంబును దా నవివేకి కెంత జెప్పిన జెవిటికి శంఖూదినట్లు సిద్ధము సుమతీ! [66] నవ్వకుమీ సభ లోపల; నవ్వకుమీ తల్లి, దండ్రి, నాథుల తోడన్‌; నవ్వకుమీ పరసతితో; నవ్వకుమీ విప్రవరుల నయమిది సుమతీ [67] నీరే ప్రాణాధారము నోరే రసభరితమైన నుడువుల కెల్లన్‌ నారియె నరులకు రత్నము చీరయె శృంగారమండ్రు సిద్ధము సుమతీ! [68] పగవల దెవ్వరి తోడను, వగవంగా వలదు లేమి వచ్చిన పిదపన్‌, దెగ నాడ వలదు సభలను మగువకు మనసియ్య వలదు మహిలో సుమతీ [69] పతికడకు, దన్ను గూరిన సతికడకును, వేల్పు కడకు, సద్గురు కడకున్‌, సుతుకడకు రిత్తచేతుల మతిమంతులు చనరు నీతి మార్గము సుమతీ! [70] పనిచేయునెడల దాసియు, ననుభవమున రంభ, మంత్రి యాలోచనలన్‌, దనభుక్తి యెడల దల్లియు, నన్‌ దన కులకాంత యుండు నగురా సుమతీ! [71] పరనారీ సోదరుడై, పరధనముల కాసపడక, పరులకు హితుడై, పరులు దను బొగడ నెగడక, పరు లలిగిన నలుగ నతడు పరముడు సుమతీ! [72] పరసతి కూటమి గోరకు, పరధనముల కాసపడకు, బరునెంచకుమీ, సరిగాని గోష్టి సేయకు, సిరిచెడి చుట్టంబు కడకు జేరకు సుమతీ [73] పరసతుల గోష్ఠి నుండిన పురుషుడు గాంగేయుడైన భువి నింద పడున్‌, బరసతి సుశీలయైనను బరుసంగతి నున్న నింద పాలగు సుమతీ! [74] పరులకు నిష్టము సెప్పకు, పొరుగిండ్లకు బనులు లేక పోవకు మెపుడున్‌, బరు గదిసిన సతి గవయకు, మెఱిగియు బిరుసైన హయము లెక్కకు సుమతీ [75] పర్వముల సతుల గవయకు, ముర్వీశ్వరు కరుణ నమ్మి యుబ్బకు మదిలో, గర్వింప నాలి బెంపకు, నిర్వహణము లేని చోట నిలువకు సుమతీ [76] పలు దోమి సేయు విడియము, తలగడిగిన నాటి నిద్ర, తరుణులయెడలన్‌ బొల యలుక నాటి కూటమి వెల యింతని చెప్పరాదు వినరా సుమతీ! [77] పాటెఱుగని పతి కొలువును, గూటంబున కెఱుకపడని కోమలి రతియున్‌, బేటెత్త జేయు చెలిమియు, నేటికి నెదురీదినట్టు లెన్నగ సుమతీ [78] పాలను గలసిన జలమును పాల విధంబుననె యుండు బరికింపంగా పాల చవి జెఱచు గావున పాలసుడగు వాని పొందు వలదుర సుమతీ [79] పాలసునకైన యాపద జాలింబడి తీర్ప దగదు సర్వజ్ఞునకున్‌ తేలగ్ని బడగ బట్టిన మేలెఱుగునె మీటు గాక మేదిని సుమతీ [80] పిలువని పనులకు బోవుట, గలయని సతి గతియు, రాజు గానని కొలువుం, బిలువని పేరంటంబును, వలువని చెలిమియును జేయ వలదుర సుమతీ [81] పుత్రోత్సాహము తండ్రికి పుత్రుడు జన్మించినపుడె పుట్టదు, జనులా పుత్రుని కనుగొని బొగడగ పుత్రోత్సాహంబు నాడు పొందుర సుమతీ! [82] పురికిని ప్రాణము గోమటి, వరికిని ప్రాణంబు నీరు వసుమతి లోనన్‌, గరికిని ప్రాణము తొండము, సిరికిని ప్రాణంబు మగువ సిద్ధము సుమతీ! [83] పులి పాలు దెచ్చి యిచ్చిన, నలవడగా గుండె గోసి యఱచే నిడినన్‌, దలపొడుగు ధనము బోసిన, వెలయాలికి గూర్మి లేదు వినరా సుమతీ! [84] పెట్టిన దినముల లోపల నట్టడవులనైన వచ్చు నానార్థములున్‌, బెట్టని దినముల గనకపు గట్టెక్కిన నేమి లేదు గదరా సుమతీ! [85] పొరుగున బగవాడుండిన, నిరవొందక వ్రాతకాడె యేలిక యైనన్‌, ధర గాపు కొండెమాడిన, గరణాలకు బ్రదుకు లేదు గదరా సుమతీ! [86] బంగారు కుదువ బెట్టకు, సంగరమున బాఱిపోకు సరసుడవైతే, నంగడి వెచ్చము వాడకు, వెంగలితో జెలిమి వలదు వినరా సుమతీ [87] బలవంతుడ నాకేమని పలువురతో నిగ్రహించి పలుకుట మేలా; బలవంత మైన సర్పము చలి చీమల చేత జిక్కి చావదె సుమతీ! [88] మదినొకని వలచి యుండగ మదిచెడి యొక క్రూర విటుడు మానక తిరుగున్‌ బది చిలుక పిల్లి పట్టిన జదువునె యాపంజరమున జగతిని సుమతీ [89] మండల పతి సముఖంబున మెండైన ప్రధాని లేక మెలగుట యెల్లన్‌ గొండంత మదపు టేనుగు తొండము లేకుండినట్లు దోచుర సుమతీ [90] మంత్రిగలవాని రాజ్యము తంత్రము సెడకుండ నిలుచు దఱచుగ ధరలో మంత్రి విహీనుని రాజ్యము జంత్రపు గీలూడినట్లు జరుగదు సుమతీ! [91] మాటకు బ్రాణము సత్యము, కోటకు బ్రాణంబు సుభట కోటి, ధరిత్రిన్‌ బోటికి బ్రాణము మానము, చీటికి బ్రాణంబు వ్రాలు సిద్ధము సుమతీ [92] మానధను డాత్మధృతి చెడి హీనుండగు వాని నాశ్రయించుట యెల్లన్‌ మానెడు జలముల లోపల నేనుగు మెయి దాచినట్టు లెఱుగుము సుమతీ [93] మేలెంచని మాలిన్యుని, మాలను, మొగసాలెవాని, మంగలి హితుగా నేలిన నరపతి రాజ్యము నేల గలసి పోవుగాని నెగడదు సుమతీ [94] రాపొమ్మని పిలువని యా భూపాలుని గొల్వ భుక్తి ముక్తులు గలవే దీపంబు లేని యింటను జేపున కీళ్ళాడినట్లు సిద్ధము సుమతీ [95] రూపించి పలికి బొంకకు, ప్రాపగు చుట్టంబు నెగ్గు పలుకకు మదిలో, గోపించు రాజు గొల్వకు, పాపపు దేశంబు సొఱకు పదిలము సుమతీ [96] లావిగలవాని కంటెను భావింపగ నీతిపరుడు బలవంతుండౌ గ్రానంబంత గజంబును మావటివాడెక్కినట్లు మహిలో సుమతీ! [97] వఱదైన చేను దున్నకు, కఱవైనను బంధుజనుల కడ కేగకుమీ, పరులకు మర్మము చెప్పకు, పిరికికి దళవాయి తనము పెట్టకు సుమతీ [98] వరిపంట లేని యూరును, దొర యుండని యూరు, తోడు దొరకని తెరువున్‌, ధరను పతి లేని గృహమును నరయంగా రుద్రభూమి యనదగు సుమతీ [99] వినదగు నెవ్వరు జెప్పిన వినినంతనె వేగ పడక వివరింప దగున్‌ కని కల్ల నిజము దెలిసిన మనుజుడె పో నీతి పరుడు మహిలో సుమతీ [100] వీడెము సేయని నోరును, జేడెల యధరామృతంబు సేయని నోరున్‌, పాడంగరాని నోరును బూడిద కిరవైన పాడు బొందర సుమతీ [101] వెలయాలి వలన గూరిమి గలగదు, మఱి గలిగెనేని కడతేఱదుగా; బలువురు నడచెడు తెరువున మొలవదు పువు, మొలిచెనేని పొదలదు సుమతీ [102] వెలయాలు చేయు బాసలు, వెలయగ మొగసాల బొందు వెలమల చెలిమిన్‌, గలలోన గన్న కలిమియు విలసితముగ నమ్మరాదు వినరా సుమతీ [103] వేసరపు జాతి గానీ, వీసము దా జేయనట్టి వీరిడి గానీ, దాసి కొడుకైన గానీ, కాసులు గల వాడె రాజు గదరా సుమతీ! [104] శుభముల పొందని చదువును, నభినయముగ రాగరసము నందని పాటల్‌, గుభ గుభలు లేని కూటమి, సభ మెచ్చని మాటలెల్ల జప్పన సుమతీ [105] సరసము విరసము కొఱకే, పరిపూర్ణ సుఖంబు లధిక బాధల కొఱకే, పెరుగుట విరుగుట కొఱకే, ధర తగ్గుట హెచ్చు కొఱకె తథ్యము సుమతీ! [106] సిరి తా వచ్చిన వచ్చును సలలితముగ నారికేళ సలిలము భంగిన్‌, సిరి తా బోయిన బోవును కరి మ్రింగిన వెలగ పండు కరణిని సుమతీ! [107] స్త్రీల యెడ వాదులాడకు, బాలురతో జెలిమిచేసి భాషింపకుమీ, మేలైన గుణము విడువకు, మేలిన పతి నింద సేయ కెన్నడు సుమతీ [108] </pre> {{శతకములు}} 1534 2803 2005-11-30T14:33:27Z వైఙాసత్య 7 <pre> నమామి నారాయణ పాద పంకజం వదామి నారాయణ నామనిర్మలం భజామి నారాయణ తత్త్వమవ్యయం కరోమి నారాయణ పూజనం సదా |శ్లో| ఆలోక్య సర్వ శాస్త్రాణి విచార్యచ పునః పునః ఇదమేకం సునిష్పన్నం ధ్యాయేన్నారాయణం సదా |శ్లో| శ్రీ రమా హృదయేశ్వరా - భక్త జన చిత్త జలరుహ భాస్కరా కారుణ్య రత్నాకరా - నీవె గతి కావవే నారాయణా || [1] పాప కర్మములఁ జేసి - నరక కూపములఁ బడజాల నిఁకను నీపాద భక్తి యొసఁగి - యొక్క దరిఁ జూపవే నారాయణా || [2] దాన ధర్మములఁ జేయ-నేర, నీ దాసులను బొగడ నేర, నా నేరములఁ దలఁపక - దయ చేసి నన్నేలు నారాయణా || [3] ఆన యించుక లేకను - దుర్భాష లాడు నా జిహ్వ యందు, నీ నామ చతురక్షరి - దృఢముగా నిలుప వలె నారాయణా || [4] ఒకటి పరిశుద్ధి లేక - నా జన్మ మకట! వ్యర్థం బాయెను అకలంక మగు మార్గముం - జూపవే సకలేశ! నారాయణా || [5] వేగి లేచినది మొదలు - సంసార సాగరంబున నీఁదుచు మీ గుణము నొక వేళను - దలఁపగదె మేలనుచు నారాయణా || [6] లోక వార్తలకు మరఁగి - కర్ణముల మీకథల విన నేరను, ఏ కరణీ భవ జలధిఁ - దుదముట్ట నీఁదెదను నారాయణా || [7] ఇల మనుజ జన్మ మెత్తి - సుజ్ఞాన మించు కంతయు లేకను, కలఁతఁ జెందెడు చిత్తమున్ - స్వచ్ఛంబుగాఁ జేయు నారాయణా || [8] యెంత పాపాత్ముఁడైన - మిముఁ దలంచి కృతకృత్యుఁడౌనుఁ, బుడమి నింత పరుసము సోఁకిన - లోహంబు హేమమౌ నారాయణా || [9] కామాంధకారమునను - బెక్కు దుష్కర్మములఁ జేసి నేను, నీ మఱుఁగు జొచ్చినాను - నామీఁద నెనెరుంచు నారాయణా || [10] సమయమైనపుడు మిమ్ముఁ -దలచుటకు శక్తి గలుగునొ కలు గదో, సమయమని తలఁతునిపుడు -నా హృదయ కమలమున నారాయణా || [11] ఆటలన్నియు ఱంకులు -నేనాడు మాటలన్నియు బొంకులు, పాటింప నింతకైన -నున్నదే పాపంబు నారాయణా || [12] వావి దప్పిన వాఁడను -దుష్క్రియా వర్తనుఁడ నగుదు నేను, బావనునిగాఁ జేయవె ననుఁ బతిత పావనుఁడ నారాయణా || [13] దేహమే దృఢమనుచును -దెలిసి నే మోహబద్ధుఁడ నగుచును, సాహసంబున జేసితిఁ -నేగురు ద్రోహంబు నారాయణా || [14] ఎన్ని జన్మము లాయెనో -నేటి కెందెందు జన్మించినానో నన్ను దరిఁ జేర్పఁ గదవొ -యిఁకనైన నా తండ్రి నారాయణా || [15] యమ కింకరులఁ దలఁచిన -నాగుండె యావులింపుచు నున్నది యముని బాధలు మాన్పను -మాయప్ప వైద్యుఁడవు నారాయణా || [16] అరయఁ గామ క్రోధముల్ -లోభంబు మోహమద మత్సర ములు, తఱుఁగ వెప్పుడు మనసున -నిన్నెపుడుఁ దలచెదను || [17] ఆశా పిశాచి పట్టి, -వైరాగ్య వాసనలఁ జేరనీయదు గాసి పెట్టుచు నున్నది -నేనేమి చేయుదును నారాయణా || [18] తాపత్రయంబుఁ జెంది -చాలఁ బరితాప మొందెడు చిత్తము నీ పాదములఁ జెందినఁ -జల్లనై నిలిచెదను నారాయణా || [19] చింతా పరంపరలచేఁ -చిత్తంబు చీఁకాకు పడుచున్నది, సంతోషమునఁ గూర్పవె -దివ్య ప్రసాదములు నారాయణా || [20] ప్రాయమెల్లను బోయెను -నాశ లెడఁ బాయఁ జాలక యున్నవి మాయా ప్రపంచమేల -చేసెదవి మాయయ్య నారాయణా || [21] శరణుఁ జొచ్చినవాఁడను -నేఁ జేయుదురితముల నపహరించి పరమ పద మొసఁగఁ గదవె -యిఁకనైనఁ బరమాత్మ నారాయణా || [22] సంకల్పములు పుట్టినఁ -గర్మ వాసనల దృఢముగఁ జేయవు సంకటము నొందించకే -నను సత్య సంకల్ప నారాయణా || [23] ఒకవేళ నున్న బుద్ధి -యొక వేళ నుండదిఁక నేమి సేతు విశదంబుగాఁ జేయవే -నీవు నా చిత్తమున నారాయణా || [24] నెట్టుకొని సకల జీవ -కోటులను గొట్టి భక్షించినాను పొట్ట కొఱకై నీచుల -సేవించి రట్టయితి నారాయణా || [25] నేను పుట్టినది మొదలు -ఆహార నిద్రలనె జనె కాలము పూని యెప్పుడు సేయుదు -నీపదధ్యానంబు నారాయణా || [26] ప్రొద్దు వోవక యున్నను -వేసరక పొరుగిండ్లు తిరుఁగుగాని బుద్ధిమాలిన చిత్తము -నీయందుఁ బొందదే నారాయణా || [27] ఎన్ని విధములఁ జూచిన -నిత్యమును హృదయమున మిము మఱవక యున్నంతకన్న సుఖము -వేఱొక్కటున్నదే నారాయణా || [28] లాభ లోభముల విడిచి -యిహపరంబులను ఫల మాసింపక నీ భక్తులైన వారు -ధన్యులై నెగడెదరు నారాయణా || [29] ముందు నీ సృష్టి లేక -సచ్చిదానంద స్వరూపంబును బొంది భేదము నొందక -బ్రహ్మమై యుందువఁట నారాయణా || [30] కాలత్రయీ బాధ్యమై -మఱి నిరాకారమై యుండు కతనఁ జాలఁగాఁ దత్త్వజ్ఞులు -తెలియుదురు సత్తగుట నారాయణా || [31] జ్ఞాన స్వరూపమునను -నజడమై జడ పదార్థము నెల్లను గానఁగాఁ జేయు కతనఁ -జిత్తండ్రు ఘనులు నిను నారాయణా || [32] సుఖ దుఃఖముల రెంటికి -వేఱగుచు సుఖ రూపమైన కతన నఖిల వేదాంత విదులు -ఆనందమండ్రు నిను నారాయణా || [33] గుణ మొకటియైన లేని -నీయందు గుణమయంబైన మాయ గణుతింపఁ గను పట్టెడు -దర్పణము కైవడిని నారాయణా || [34] అందుఁ బ్రతిబింబించిన -చిత్సదానంద సముదాయమెల్లఁ జెందు నీశ్వర భావము -త్రిగుణ సం శ్లిష్టమయి నారాయణా ||[35] సత్వంబు రజము తమము -నను మూఁడు సంజ్ఞలను గ్రమము తోడఁ దత్త్వజ్ఞులేర్పరింపఁ -సద్గుణ త్రయములను నారాయణా || [36] ప్రకృతి నీయందు లీనమై -యుండి స్మృతిని జెందిన వేళను సకల ప్రపంచ మిటులఁ -గనుపట్టె నకళంక నారాయణా || [37] మీరు సంకల్పించిన -యిష్టప్రకారమును జెందు మాయ యారూఢి వివరించెద -నవ్విధం బొప్పంగ నారాయణా || [38] పంచభూతములు మనసు -బుద్ధియును బ్రకటహంకారము లును, నెంచంగ నిట్టిమాయ -యిదిగా ప్రపంచంబు నారాయణా || [39] భూతపంచక తత్త్వ సం -ఘాతమునఁ బుట్టె నంతఃకరణము ఖ్యాతిగా నందుఁ దోఁచి -చిత్తు జీవాత్మాయె నారాయణా || [40] వెస మనో బుద్ధి చిత్తా -హంకార వృత్తు లంతఃకరణము ప్రచురింప నవి నాలుగు -తత్త్వ రూపములాయె నారాయణా || [41] భౌతిక రజోగుణములును -నేకమై ప్రాణంబు పుట్టించెను వాద భేదములచేతఁ -బంచ పాపములాయె నారాయణా || [42] అలరు ప్రాణ మపానము -వ్యానంబుదానము సమానంబులు తలఁప నీ సంజ్ఞలమరి -వాయుతత్త్వము లొప్పు నారాయణా || [43] ప్రత్యేక భూత సత్త్వగుణములన -బరఁగి బుద్ధీంద్రియములు సత్త్వమున జనియించెను -దత్త్వ ప్రపంచముగ నారాయణా || [44] చెవులు చర్మముఁ గన్నులు -జిహ్వ నాసికయుఁ బేరుల చేతను దగిలి బుద్ధీంద్రియముల -విషయ సంతతిఁ దెలియు నారాయణా || [45] భౌతిక తమోగుణమున -విషయములు తఱుచుగాఁ జనియిం చెను, శబ్ద స్పర్శ రూప -రస గంధ నామములు నారాయణా || [46] తాదృశ రజోగుణమున -జనియించె నరక కర్మేంద్రియములు ఐదు తత్త్వమ్ము లగుచును -గర్మ నిష్ఠాదులకు నారాయణా || [47] వాక్పాణిపాదపాయూ -పస్థలను వాని పేళ్ళమరుచుండుఁ బ్క్వహృదయులకుఁ దెలియు -నీవిధము పరమాత్మ నారాయణా || [48] పలుకు పనులును నడుపును -మలమూత్రములు విడుచుటీ య యిదును వెలయఁ గర్మేంద్రియముల -విషయములు నళినాక్ష నారాయణా || [49] పరఁగఁ జంద్రుండు బ్రహ్మ -క్షేత్రజ్ఞుఁ డరువొందు రుద్రుఁ డచటి, పరమానసాదులకును -నధిపతులు వివరింప నారాయణా || [50] అరయ దిక్కున వాయువు -సూర్యుఁడును, వరుణుండు, నశ్విను లును, బరఁగ శ్రోత్రాదులకును -నధిపతులు పరికింప నారాయణా || [51] అనలుఁ, డింద్రుఁడు, విష్ణువు -మృత్యువును, నల ప్రజాపతియుఁ గూడి, యొనరఁగా నాడులకును -నధిపతులు పరికింప నారాయణా || [52] పంచీకృతంబాయెను -భూతపంచకము, ప్రబలించి సృష్టి పంచీకృతముచేతను -స్థూల రూపము లాయె నారాయణా || [53] పది యింద్రియముల మనసు -బుద్ధియును, బ్రాణంబులైదు గూడి, పదియేడు తత్త్వములను -సూక్ష్మరూపములాయె నారాయణా || [54] స్థూలసూక్ష్మములు రెండు -కలుగుటకు మూలమగు నజ్ఞాన ము, లీల కారణ మాయెను -జీవులకు నాలోన నారాయణా || [55] ఈరెండు దేహములకు -విశ్వంబు నెల్లఁ బ్రకటనంబాయెను నామ రూపముల చేత -లోకైక నాయకుఁడ నారాయణా || [56] కొన్ని మాయనుఁ బుట్టును -గ్రుడ్లతోఁ గొన్ని తనువులు పుట్టు ను, గొన్ని ధరణిని బుట్టును -జెమటలను గొన్ని హరి నారాయణా || [57] ఈ చతుర్విధ భూతములందుఁ -గడు హెచ్చు మానవ జన్మము నీచమని చూడరాదు -తథ్యమే నిర్ణయము నారాయణా || [58] ఈ జన్మమందెకాని -ముక్తి మఱి యేజన్మమందు లేదు చేసేతఁ దను దెలియక -మానవుఁడు చెడిపోవు నారాయణా || [59] చేతనాచేతనములు -పుట్టుచును రోఁతలకు లోనగుచును నాతంక పడుచుండును -గర్మములఁ జేతఁనుడు నారాయణా || [60] సకలయోనులఁ బుట్టుచుఁ -బలుమాఱు స్వర్గ నరకములఁ బడు చు, నొకట నూఱట గానక -పరితాప మొందితిని నారాయణా || [61] వెలయ నెనుబదినాలుగు -లక్ష యోనులయందుఁ బుట్టిగిట్టి యలసి మూర్ఛలఁ జెందుచు -బహుదుఃఖముల చేత నారాయణా || [62] క్రమముతో మనుజగర్భ -మునఁ బడుచుఁ గర్మవశగతుఁడగు చును, నమితముగ నచ్చోటను -గర్భనరకమునఁ బడు నారాయణా || [63] ఈశ్వరాజ్ఞను బుట్టిన -తెలివిచే హృదయమునఁ దలపోయుచు విశ్వమునఁ దను బొందిన -పాటెల్ల వేర్వేఱు నారాయణా || [64] చాలు చీ! యిక జన్మము -నిఁకఁ బుట్టుఁ జాలు, శ్రీహరి భజించి మేలు చెందెద ననుచును -జింతించు నాలోన నారాయణా || [65] ప్రసవకాలమునఁ దల్లి -గర్భమునఁ బాదుకొని నిలువలేక వసుధపయి నూడిపడినఁ -దెలివిచే వాపోవు నారాయణా || [66] చనుఁబాలు గుడిచి ప్రాణ -ధారణను నిఁక మూత్ర మలము లోను, మునిఁగితేలుచునుండును, దుర్గంధమున నారాయణా || [67] బాలత్వమున బిత్తరై -నలుగడలఁ బాఱాడు సిగ్గులేక పాలుపడి యౌవనమునఁ -విషయానుభవమొందు నారాయణా || [68] ముదిమి వచ్చిన వెనుకను -సంసారమోహంబు మానకుండఁ దుదనేఁగుఁ గర్మగతులఁ -బొందుటకు ముదమేమి నారాయణా || [69] అజ్ఞాన లక్షణమ్ము -లిటువంటివని విచారించి నరుఁడు సుజ్ఞానమునకుఁ -దగిన మార్గంబు చూడవలె నారాయణా || [70] వేదాంత వేదియైన -సద్గురుని పాదపద్మములు చెంది యాదయానిధి కరుణచే -సద్బోధ మందవలె నారాయణా || [71] ఏ విద్యకైన గురువు -లేకున్న నావిద్య పట్టుపడదు కావునను నభ్యాసము -గురుశిక్ష కావలెను నారాయణా || [72] గురుముఖంబైన విద్య -నెన్నికై కొనిన భావజ్ఞానము చిరతరాధ్యాత్మ విద్య -నభ్యసింపఁగ లేడు నారాయణా || [73] అనపేక్షకుఁడు సదయుఁడు -వేదాంతనిపుణుఁడయ్యాచార్యు డు దొరుకుటపురూపమపుడు -గుఱుతైన గుఱి యొప్పు నారాయణా || [74] అట్టిసద్గురుని వెదకి -దర్శించి యా మహాత్ముని పదములు పట్టి కృతకృత్యుఁడౌను -సాధకుఁడు గట్టిగా నారాయణా || [75] మొగి సాధనములు నాల్గు -గలనరుఁడు ముఖ్యాధికారి యగును దగిన యుపదేశమునకు -యోగసాధకులలో నారాయణా || [76] ఇది నిత్య మిదియనిత్యం -బనుచుఁ దన మది వివేకించుటొ కటి, యెదను నిహపర సుఖములు -కోరనిది యిదియొకటి || [77] ముదముతో శమదమాది -షట్క సంపద గలిగి యుండుటొ కటి, విదితముగ ముక్తిఁ బొందఁ -గాంక్షించు టదియొకటి || [78] ఈనాల్గు సాధనముల -నధికారియై నిజాచార్యుఁ జేరి నానా ప్రకారములను -శుశ్రూష నడుపవలె నారాయణా || [79] ఉల్లమునఁ గాపట్యము -లవ మైన నుండ నీయక సతతము తల్లి దండ్రియుఁ దైవము -గురువనుచుఁ దలఁపవలె నారాయణా || [80] తనువు, ధనమును, సంపద -గురుని సొమ్మని సమర్పణము చేసి, వెలసి తత్పరతంత్రుఁడై -నిత్యమును మెలఁగవలె నారాయణా || [81] ఏనిష్ఠ గురునిష్ఠకు -దీటుగాదీ ప్రపంచంబునందు మానసము దృఢము చేసి -యలరవలె మౌనియై నారాయణా || [82] ఇట్టి శిష్యుని పాత్రత -వీక్షించి హృదయమునఁ గారుణ్యము నెట్టుకొని బ్రహ్మవిద్య -గురుఁడొసఁగు నెయ్యముగ నారాయణా || [83] బ్రహ్మంబు గలుఁగఁగానె -యేతత్ప్రపంచంబు గలిగి యుండు బ్రహ్మంబు లేకున్నను -లేదీ ప్రపంచంబు నారాయణా || [84] ఈ విధంబున సూక్తుల -బ్రహ్మ సద్భావంబు గలుగఁ జేసి భావ గోచరము చేయుఁ -జిత్స్వరూపములెల్ల నారాయణా || [85] ఆ బ్రహ్మమందె పుట్టు -విశ్వంబు నాబ్రహ్మమందె యుండు నా బ్రహ్మమందె యణఁగు -నదె చూడు మని చూపు నారాయణా || [86] అది సచ్చిదానందము -అది శుద్ధ మది బద్ధ మది యుక్తము అది సత్య మది నిత్యము -అది విమలమని తెలుపు నారాయణా || [87] అదె బ్రహ్మ మదె విష్ణువు -అదె రుద్రుఁ డదియె సర్వేశ్వరుండు అది పరంజ్యోతి యనుచు -బోధించు విదితముగ నారాయణా || [88] భావింప వశముగాదు -ఇట్టిదని పలుక శక్యంబుగాదు భావంబు నిలుపుచోట -నసి తాను బరమౌను నారాయణా || [89] అది మాయతోఁ గూడఁగ -శివుఁడాయె, నదియె విద్యను గూ డఁగ విదితముగా జీవుఁడాయె -నని తెలుపు వేర్వేఱ నారాయణా || [90] శివుఁడు కారణ శరీరి -కార్యంబు జీవుఁడా లక్షణములు ద్వివిధముగఁ దెలియు ననుచు -బోధించు వివరముగ నారాయణా || [91] అరయ నిరువది నాలుగు -తత్త్వంబులై యుండు నందమ గుచుఁ గరతలామలకముగను -బోధించుఁ బ్రకటముగ నారాయణా || [92] కారణము కార్యమగుచు -వ్యవహార కారణాఖ్యత నుండును నారూఢి బ్రహ్మాండము -పిండాండ మని తెలుపు నారాయణా || [93] ఐదు భూతములు, నింద్రి-యములు పది, యంతరంగములు నాల్గు, ఐదు విషయములు తత్త్వ -సంఘాతమని తెలుపు నారాయణా || [94] స్థూల సూక్ష్మాకృతులును -గారణముతో మూడు తెఱఁగులకు ను, నీలమగు నందు నమరు -నని తెలుపు లాలించి నారాయణా || [95] వెలసి పంచీకృతములు -నగు భూతములకుఁ బుట్టినది తను వు, స్థూలంబు నది యనుచును -బోధించు దయతోడ నారాయణా || [96] ఐదు నయిదింద్రియములు -ప్రాణంబు లయిదు, మనసును బు ద్ధియుఁ, బాదుకొని సూక్ష్మ మందు -బోధించుఁ బ్రకటముగ నారాయణా || [97] గాఢమగు నజ్ఞానము -ఈరీతిఁ గారణ శరీర మగును మూఢులకు వశముగాదు -తెలియ విను మోదమున నారాయణా || [98] ఈమూఁడు తనువులందు -దా నుండి ఈతనువు తాననుచును వ్యామోహ పడుచుండు(ను) -జీవుండు వరుసతో నారాయణా || [99] కలలేక నిద్రించును -కలఁగాంచి కడు మేలుగోరు చుండును గలకాల మీ జీవుఁడు -త్రివిధములఁ గలసియును నారాయణా || [100] ప్రాజ్ఞతైజస విశ్వులు -తానె, ఈపర్యాయముగ జీవుఁడు ప్రజ్ఞగోల్పడ పొందును -సంసార బంధంబు నారాయణా || [101] మూఁడవస్థలకు సాక్షి -యైనట్టి మూలంబు తాఁ దెలిసినఁ జూడుమని సన్మార్గము -తేటగాఁ జూపుచును నారాయణా || [102] నీవు దేహంబు గావు -ప్రాణంబు నీవుగావింద్రియములు నీవుగాదని తెలుపును -వేదాంత నిలయమున నారాయణా || [103] అనల తప్తంబు గాదు -జలమునను మునిఁగి తడిఁ జెందఁబో దు, అనిలశుల్కంబుగాదు -నిరుపమం బని తెలుపు నారాయణా || [104] కామహంకార మిపుడు -చిత్తంబుగా వీవు బుద్ధి నీవు కావు మనసులు సత్యము -సాక్షివగు గట్టిగా నారాయణా || [105] దేహధర్మములు నీకుఁ -దోఁచు టంతేగాని నిత్యముగను మోహంబు మానుమనుచు -బోధించు ముఖ్యముగ నారాయణా || [106] ఎన్ని దేహములు చెడిన -నీవు నేక స్వరూపుండ వగుచు జెన్నలరి యుందు విలను -దత్త్వ ప్రసిద్ధముగ నారాయణా || [107] అన్ని వేదాంత వాక్య -ములలో మహావాక్యములు నాలుగు నిన్ను నీశ్వరునిగాను -వర్ణించు నిక్కముగ నారాయణా || [108] ఉభయ దృశ్యోపాధులు, కడఁద్రోసిపోక యయ్యాత్మ మిగుల నభయముగ నిటులెప్పుడు -చింతింపు మని తెలుపు నారాయణా || [109] జీవ శివ తారతంయ -మున నైక్య సిద్ధి కానేర దనుచు భావ సంశయము దీర్పు -కార్యార్థ పటిమచే నారాయణా || [110] నిర్వికారుఁడవు నీవు -నీ యందె నిజమైన చందమునను బర్వుఁ బ్రకృతి వికారము -లని తెలుపు ప్రౌఢిచే నారాయణా || [111] సద్గురుం డీరీతిగా -బోధించు సరళితో వాక్యార్థము హృద్గతముఁ జేసియుండి -జగతి జీవింపుదును నారాయణా || [112] అని చింతనము జేయుచుఁ -జిత్తమునఁ దనివిఁ జెందుచు నెప్పు డు, కనుదమ్ములను ముడుచుచు -ధ్యానంబుగాఁ జేయు నారాయణా || [113] అపగతాఘ కృత్యుఁడై -ఈరీతి నభ్యాస మొనరించుచు నపరోక్ష సిద్ధి నొందు -బ్రహ్మంబు తానగుచు నారాయణా || [114] కందళిత హృదయుఁడగుచు -సచ్చిదానంద స్వరూపుఁడగు చు, సందర్శితాత్ముఁడగుచు -నుండు నవికారతను నారాయణా || [115] అవ్యయానంద పూజ్య -రాజ్య సింహాసనాసీనుఁడగుచు భవ్యాత్ముఁడై వెలసెను -బూజ్య సంభావ్యుఁడై నారాయణా || [116] నీవు సకలంబుగాని -యున్నదే నీకన్న వేఱొక్కటి జీవుఁడని వర్ణించుట -వ్యవహార సిద్ధికిని నారాయణా || [117] చిలుక పలుకులు పలికితి -నాకేమి తెలియుఁ దత్త్వ రహస్య ము, వలదు నను నేరమెంచ -సాధులకు నళినాక్ష నారాయణా || [118] శరణు భక్తార్తిహారి -గురురూప శరణు సజ్జన రక్షక శరణు దురితౌఘనాశ -శరణిపుడు కరుణించు నారాయణా || [119] </pre> {{శతకములు}} 1535 2807 2005-11-30T14:43:51Z వైఙాసత్య 7 [[Talk:ఆంధ్ర మహాబారత ప్రాజెక్టు నిర్వహణ టేబులు]] moved to [[Wikibooks talk:ఆంధ్ర మహాబారత ప్రాజెక్టు నిర్వహణ టేబులు] ఇది నిజమైన పుస్తకము కాదు కనుక నిర్వహణ టేబులు wikibooks namespace లో ఉండాలి. నేను తర్లిస్తున్నా --[[User:వైఙాసత్య|వైఙాసత్య]] 14:43, 30 November 2005 (UTC) 1536 2806 2005-11-30T14:43:51Z వైఙాసత్య 7 [[ఆంధ్ర మహాబారత ప్రాజెక్టు నిర్వహణ టేబులు]] moved to [[Wikibooks:ఆంధ్ర మహాబారత ప్రాజెక్టు నిర్వహణ టేబులు]]: Namespa #REDIRECT [[Wikibooks:ఆంధ్ర మహాబారత ప్రాజెక్టు నిర్వహణ టేబులు]] 1537 2808 2005-11-30T14:43:51Z వైఙాసత్య 7 [[Talk:ఆంధ్ర మహాబారత ప్రాజెక్టు నిర్వహణ టేబులు]] moved to [[Wikibooks talk:ఆంధ్ర మహాబారత ప్రాజెక్టు నిర్వహణ టేబులు] #REDIRECT [[Wikibooks talk:ఆంధ్ర మహాబారత ప్రాజెక్టు నిర్వహణ టేబులు]] 1538 2810 2005-11-30T14:47:41Z వైఙాసత్య 7 [[ఆంధ్ర మహా భారతం ప్రాజెక్టు]] moved to [[Wikibooks:ఆంధ్ర మహా భారతం ప్రాజెక్టు]]: namespace change #REDIRECT [[Wikibooks:ఆంధ్ర మహా భారతం ప్రాజెక్టు]] 1539 2812 2005-11-30T14:48:32Z వైఙాసత్య 7 [[త్యాగరాజు కృతుల ప్రాజెక్టు]] moved to [[Wikibooks:త్యాగరాజు కృతుల ప్రాజెక్టు]]: namespace change #REDIRECT [[Wikibooks:త్యాగరాజు కృతుల ప్రాజెక్టు]] 1540 2815 2005-11-30T15:00:37Z వైఙాసత్య 7 [[ఆది పర్వ నిర్వహణ]] moved to [[Wikibooks:ఆది పర్వ నిర్వహణ]]: namespace change #REDIRECT [[Wikibooks:ఆది పర్వ నిర్వహణ]] 1541 2817 2005-11-30T15:01:21Z వైఙాసత్య 7 [[సభా పర్వ నిర్వహణ]] moved to [[Wikibooks:సభా పర్వ నిర్వహణ]]: ns change #REDIRECT [[Wikibooks:సభా పర్వ నిర్వహణ]] 1542 2819 2005-11-30T15:01:52Z వైఙాసత్య 7 [[అరణ్య పర్వ నిర్వహణ]] moved to [[Wikibooks:అరణ్య పర్వ నిర్వహణ]]: ns change #REDIRECT [[Wikibooks:అరణ్య పర్వ నిర్వహణ]] 1543 3004 2006-01-26T23:08:52Z 24.122.104.95 [http://www.f859.info 0] [http://www.f859.info 0] [http://www.f859.info 0] 1544 3003 2006-01-26T14:47:35Z 212.77.192.62 [http://www.w9uh.info 0] [http://www.w9uh.info 0] 1545 2827 2005-12-01T06:51:33Z 24.30.9.103 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_5_211 క. వినుఁ డేను వహ్నివలనం గనిన కుమారుండు వాఁడు గడు నిజమిది మీ వనితలకుం బని గా దిటు సనునే కులసతుల విడువ సత్పురుషులకున్. 3_5_212 వ. అని యెంతసెప్పిన వా రొడంబడరైరి తదనంతరంబ విశ్వామిత్రుండు గమారుకడ కరిగి యద్దేవు శరణంబు సొచ్చి వివిధ వాక్యంబులం బ్రస్తుతించి తదాదేశంబున నతనికి జాతకర్మాది విధులొనరించిన నది యంతయు నెఱింగి యమరు లెల్ల నమరేంద్రుం గానఁ జని యిట్లనిరి. 3_5_213 ఉ. దారుణ శౌర్యధుర్యుఁ డతి దర్పితచిత్తుఁడు వహ్ని సూనుఁ డ న్వీరుఁడు నిన్నుఁ గైకొనక వీఁక మెయిం జనుదెంచు నిప్డు దు ర్వారత నీ పదంబు గొనువాంఛ నవశ్యముఁ గాన యింతలో నీరస మెత్తి వాని వధియింపుము చెచ్చెర విక్రమోద్ధతిన్. 3_5_214 వ. అట్లయిన నీకు నింద్రత్వంబు శాశ్వతం బగు నేమును బ్రదుకుదుము లోకంబు లవ్యాకులంబు లగు ననినం బురందరుం డప్పుడ సప్తమాతృకలం బిలిచి మీరు సని వహ్ని సంభవుండైన కుమారు నమయించి నాకుఁ బ్రియంబు సేయుం డని పంచినం బనిపూని వారు ఘోరంబుగా నతనిపై నడరి తదీయ తేజోవిశేషంబునకు భయంబంది యతని శరణంబు సొచ్చి యేము లోకమాతలము మా యందు నీవు మాతృభావంబు సేయ నర్హుండ వనినం గుమారుండు వారి నభినందించి చేకొనియె నంత నగ్నియు నిజపుత్త్రు పాలికి వచ్చి యతనిచేతం బూజితుం డయి తదీయ రక్షా పర్వతంబున నిలిచె మాతృ గణంబు క్రోధంబునం బుట్టినయది లోహితాస్య యను భామిని గుమారునకు దాదియై యుపలాలనంబు సేయుచుండె నఖిల భూత గణంబులుం బఱతెంచి క్రౌంచారిం బరివేష్టించి నది యంతయు విని కలుషించి. - ఇంద్రుఁడు కుమార స్వామి పై నెత్తివచ్చుట – సం. 3-216-3 3_5_215 ఉ. స్కందుని మీఁద నెత్తి బలగర్వితుఁడై నడతెంచె నుద్భట స్యందన సామజాశ్వభట సంకుల సైన్య సమగ్ర దేవతా బృంద సమేతుఁడై భువన భీకర సంగర కాంక్ష నింద్రుఁ డ స్పందిత శౌర్యుఁ డగ్ని కణజాత భయంకర వజ్రహస్తుఁడై. 3_5_216 వ. అంత. 3_5_217 తరలము. తరళదీధితి పుంజ నిర్భర దారుణాయుధ పాణులై తెరలఁ ద్రోచి దివౌకసుల్ పఱతెంచి యార్చుచుఁ దాఁకి రా శరవణోద్భవు నాతఁడుం దగ సంభ్రమ స్ఫుట రోష వి స్ఫురిత నిష్టుర హాసజృంభణమున్ వహించినఁ జెచ్చెరన్. 3_5_218 తే. అతని ముఖ గహ్వరంబుల నద్భుతముగ నుగ్ర దహన శిఖావళు లుద్భవించి వేల్పుమూఁకల నరికట్టి వేల్వఁ దొడఁగె నంత నెంతయు సంభ్రాతు లగుచు సురలు. 3_5_219 చ. నీ కింకరులము మమ్ముం జేకొని కృపఁ గావు మనుచు శిఖినందను న స్తోకబలు శరణు వేఁడినఁ జేకొని దాహభయ ముడుగఁ జేసె నతండున్. 3_5_220 వ. ఇట్లు దేవతను గుమారు నాశ్రయించినం జూచి బలసూదనుండు క్రోధఘూర్ణిత నయనుండై యతనిమీఁద వజ్రంబు వైచిన నది తదీయ దక్షిణ పార్శ్వంబుఁ దాకిఁన నందొక్క పురుషుండు గాంచనవర్ణుండును శక్తి ధరుండును మేషవదనుండునై విశాఖుండను పైరం బ్రభవించె మఱియునుం గన్యాకుమార గణంబు లనేకంబులు పుట్టె నదియెల్లనుం గని జనిత భయుండై హరిహయుం డగ్ని సంభవు నభయం బని కొలిచె నంత నమరులు సంతసిల్లి సింహనాదంబులు సెలంగ షణ్ముఖ శకమఖులం బరివేష్టించి రని చెప్పి వెండియు మార్కండేయుం డిట్లనియె. 3_5_221 సీ. అయ్యగ్ని సంభవు నాయతోన్నత బాహు నాముక్త కవచుఁ దేజో మహిష్ఠు నా లోహితాంబరు హారికుండల కర్ణు గనక రత్నోజ్జ్వల ఘనకిరీటు సంపూర్ణ యౌవను సర్వలక్షణ యుక్తుఁ గని యనురాగిల్లి కమల నిలయ సాకారయై వచ్చి యఖిలంబు జూడంగ సిత పద్మ హస్తయై యతనిఁ బొందె ఆ. శ్రీ సమేతుఁ డై విశేష కాంతి స్ఫూర్తి నొలసి పూర్ణచంద్రు చెలువు దాల్చి యున్నవానిఁ జూచి రుత్ఫుల్ల లోచన కుముదు లగుచు మునులు నమరవరులు. 3_5_222 వ. అంత షష్ఠ దివసంబు సంప్రాప్తం బయ్యె నందు మహామును లందఱు మహాసేను నతిభక్తిం బూజించి కృతాంజలు లై యిట్లనిరి. 3_5_223 ఉ. పుట్టిన యాఱు నాళులకుఁ బొంపిరివోయి జగంబు లన్నియున్ దట్టుఁడవై జయించితి ముదంబున నీదు మహత్త్వ మెంతయుం జిట్జలు గాదె యిట్టి యవిజేయుఁడ వింద్రపదంబు నీక కాఁ బట్టము గట్టి యేలుము కృపన్ మము నెల్లను వహ్ని సంభవా. 3_5_224 వ. అనినం గ్రౌంచారి వారలం జూచి యింద్రపదవి నుండువారి కెయ్యది కరణీయం బని యడుగుటయు వా రిట్లనిరి. 3_5_225 మ. బలముం దేజము నించి లోకముఁ గృపం బాలించు టర్కేందుభూ జలతేజః పవనాంబరంబులకు నస్థైర్యంబు గాకుండ ని శ్చల శక్తి స్థితి నీగి శిష్టజన రక్షా దుష్ట శిక్షా సమా కలనం బింద్రపదస్థుఁ డౌనతనికిం గర్తవ్యముల్ షణ్ముఖా. 3_5_226 చ. అనునెడ నింద్రుఁ డిట్లనియె నట్లయినం గడులెస్స దేవ నీ వనిమిష నాయకత్వమునయం దభిషిక్తుఁడ వై ముదంబుతో ననుఁ బనిగొమ్ము నీదు కరుణన్ దొసఁగెల్లను దీఱి యుండెదన్ ఘనతర శౌర్య సారుఁడవు గావున నర్హుఁడ వింద్ర లక్ష్మికిన్. 3_5_227 వ. ఏను దేవేంద్ర పదవి నుండనోడుదు నెట్లనిన భవదీయ తేజో విశేషంబులు సూచి విస్మితులై కొందఱు నీకు నింద్ర పదవి యందు వేడ్క పుట్టునట్లుగా నేమేనిం జెప్పి నా వలనం గొఱగామి కల్పించి నీకును నాకును భేదంబు సేయం జూతురు దానం జేసి నీవు కుపితుండవై నా యెడం గృప దప్పిన నెవ్వారికి వారింప నలవి గాదు లోక భయంకరం బైన విగ్రహంబు ప్రవర్తిల్లుఁ గావున నవశ్యంబును దివిజ రాజ్యంబు నీక యొప్పించితి మమ్మెల్ల నేలి కొమ్మనినఁ గుమారుండు నవ్వుచు నిట్లనియె. 3_5_228 ఉ. అట్టివి యేల పుట్టు నమరాధిప నీవ జగత్ప్రభుండవై యిట్టులమైన తేజము వహించి సుఖంబున నుండు మేను నీ చుట్టమనై భుజాబలము సొంపున నీ కెలసంబు దీర్చెదం జట్టన నన్నుఁ బంపుము భృశంబుగ నెయ్యది కార్య మిత్తఱిన్. 3_5_229 చ. అనవుడు సంతసిల్లి యతఁ డాతని కిట్లను నట్టులైన నీ పనుపున నేను సత్యహితభాషణ యింద్ర పదంబునందు ని ల్చి నెగడువాఁడ నైతి సురసేనల కెల్లను నాయకుండవై ఘనభుజ నీవు సత్కృప జగద్భయ మోచన మాచరింపవే. 3_5_230 వ. అనినఁ గుమారుండు మరుత్పతి కిట్లనియె. 3_5_231 ఉ. నీకుఁ బ్రియంబుగా భవద నీకినికిం బతినయ్యెదన్ భుజో త్సేకపటు ప్రభావను లజేయములై పెనుపొందఁ బేర్చి ఘో రాకృతు లైన నీ రిపుల నందఱఁ దున్మెద సర్వలోక ర క్షాకరణైక వృత్తి నవికల్పుఁడ నయ్యెదఁ గట్టు పట్టమున్. 3_5_232 వ. అనిన నతి ప్రీతుం డగుచుఁ బురుహూతుండు సకల సుర ముని గణ సమేతుండయి తత్క్షణంబ కుమారునకు నఖిల దేవ సేనాధిపత్యంబు నం దభిషేకం బొనరించె మునివరుల జయజయ శబ్దంబులు నమరుల సింహనాదంబులుం గిన్నర గంధర్వ గానంబులు మంగళ తూర్యారావంబులు నప్సరోనర్తనంబులుఁ గల్పతరు కుసుమ వర్షంబులు సమకాల ప్రవృత్తంబు లయ్యెం బరార్థ్య భూషణ మణి ప్రభాలంకృతం బైన కుమారు మౌళి భాగంబున నుజ్జ్వలంబైన ధవళాత పత్రం బురగిరి శిఖరోపరిగతంబగు శల చ్ఛంద్ర బింబంబు ననుకరించు చుండె నట్టియెడ. - ఈశ్వరుండు గుమారస్వామి యొద్దకు వచ్చుట – సం. 3-218-25 3_5_233 శా. నానా సిద్ధ గణంబు గొల్వఁ బరమానందంబునం జంద్రరే ఖాన వ్యాంచిత మౌళి భూరిభుజ గాకల్పోజ్జ్వలాకారుఁ డీ శానుం డాలత శంకరుండు గిరిజా సంయుక్తుఁడై వచ్చెఁ ద త్సేనానిం బ్రియసూను షణ్ముఖుని వీక్షింపం గడుం బ్రేమతోన్. 3_5_234 వ. ఇట్లు వచ్చి మహా దేవుండు మహా సేనుం గౌఁగిలించుకొని యతనికి విశ్వకర్మ నిర్మితంబును హేమ మయంబును నయిన పుష్పమాలిక యొసంగె నని చెప్పిన విని ధర్మజుండు కుమారుఁడు రుద్రాంశుజుఁ డని చెప్పుదు రది యెట్లనిన మార్కండేయుండు పాండవేయున కిట్లనియె వినుము రుద్రుండు మున్ను నిజ వీర్యంబు వహ్నియందు సంగ్రహించినఁ దత్తేజో విశేషంబునం జేసి పావకుండు గుమారు నుత్పాదించె నదియునుం గాక యగ్ని రుద్రుం డని వేద విదులైన విప్రుల వలన వినంబడు నట్లగుటం గుమారుండు వహ్ని సంభవుండును రుద్రసూనుండును నని చెప్పం బడియె నగ్ని భామిని గృత్తకాఖ్యలైన ముని పత్ను లార్వుర రూపంబులు గైకొని ప్రియ సమాగమంబు సలిపి శ్వేత శైలంబున రేతస్కందంబు సేయుటం బ్రభవించిన వాఁడు గావునఁ గార్తికేయ స్కంద నామంబులం బరగె నని చెప్పి యిట్లనియె. 3_5_235 తే. అప్పు డింద్రుండు మున్ను దా నబ్జ భవు ని యోగమున సురక్షితముగ నునిచి నట్టి దేవసేనకుఁ గన్యకా తిలకమునకుఁ జెలువముగ నలంకారంబు సేయఁ బనిచి. 3_5_236 వ. సముచిత ప్రకారంబున నచ్చటికిఁ దెప్పించి కుమారుం జూచి యిక్కన్నియ భవదర్థంబై బరమేష్ఠిచేత సృజియింపం బడియెం గావున నివ్వర వర్ణినిం బరిగ్రహింపు మనిన నప్పార్వతీ నందనుండు మందస్మిత సుందర వదనారవిందుండయి యమ్ముహూర్తంబునందు. 3_5_237 ఉ. మానిత విక్రమోజ్జ్వలుఁడు మంగభతూర్య నినాద మొప్పఁ దే జోనిధి వహ్ని సాక్షిగ విశుద్ధ విధిజ్ఞుఁడు దేవమంత్రి మం త్రానుగమం బొనర్పఁగఁ బ్రియం బెసలార వరించెఁ జారు ప ద్మాసన దేవసేనఁ గరియానఁ గర గ్రహణ ప్రయుక్తితోన్. 3_5_238 ఆ. గుహుఁడు దేవసేనఁ గోరి పెండిలియైన యా దినంబు షష్ఠి యగుటఁ జేసి యర్చనీయ మయ్యె నా దివసంబు లో కముల నెల్ల వెలసె గారవమున. 3_5_239 క. ఏ దినము నందు షణ్ముఖు శ్రీదేవి వరించెఁ గమల చిహ్నిత కరయై యా దివసము పంచమి లో కాదరణీయంబు లక్ష్మి కాస్పద మయ్యెన్. 3_5_240 వ. ఇట్లు విహిత మంగళాచారుం డయిన కుమారు పాలికిం జనుదెంచి నిజ భర్తల జేతం బరిత్యక్త లైన మునీ భార్య లార్వురు నధిక దైన్య వివర్ణ వదన లై యిట్లనిరి. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1546 2828 2005-12-01T06:52:27Z 24.30.9.103 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_5_181 ఆ. అసుర వీఁక నొక మహా చలశృంగంబు విఱిచి వైచె నమరవిభుని మీఁద గోత్రవైరి ఘోర కులిశాభిహతి వ్రయ్య నడిచె దానిఁ జదల నదరు లెగయ. 3_5_182 వ. ఇట్లు దన సాధనంబులు విఫలంబులైనం దలంకి దానవుం డక్కన్నియ దిగ విడిచి పఱచిన నింద్రుండు దానింజేరం జని నీ వెవ్వరిదాన వీరక్కసు చేత నెట్లు పట్టువడి తనిన నది యతని కిట్లనియె నయ్యా యే నరిష్టనేమి యను ప్రజాపతి కూఁతుర దేవసేన యనుదాను దైత్యసేన చెలియల నేనును మా యప్పయుం గేళి కౌతుంకంబునఁ దండ్రి యనుమతంబు వడసి సఖీ జనం సహితంబుగా వెడలి యిమ్మానస నగంబు సానుదేశంబులం గ్రుమ్మరుచుండు గేళి నామధేయుం డైన యీ యసురాధముండు. 3_5_183 క. పలుమాఱు వచ్చి తన దు ర్విలసితములు మాకుఁ జూపు వేడుక దోఁపన్ బలుకును మేలమునఁ జెనకఁ దలఁచుఁ గదియు మదనకదనదళిత హృదయుఁడై. 3_5_184 తే. వాని చేష్టలన్నియు దైత్యసేన కభిమ తంబులై యుండు నాకు నెంతయును దుస్స హముల వినవె యిమ్మెయిన యక్కమల నయనఁ గోరి దానవుఁ డెలయించి కొంచుఁజనియె. 3_5_185 తే. అంతఁబోక వెండియువచ్చి యింతసేసె నద్దురాత్ముఁ నన్ను మీదైన కరుణఁ దొడరి దుఃఖసాగరమునఁ బడుట దప్పె ననిన నయ్యింద్రుఁ డనియె నయ్యతివఁ జూచి. 3_5_186 క. విను దక్షతనూజులు మా జననియు మీతల్లియును నిజంబుగ మా కీ వను జవయితి వనజానన యొనరంగా వేఁడు నీకు నొక వరమిత్తున్. 3_5_187 వ. అనిన దేవసేన దేవేంద్రున కిట్లనియె. 3_5_188 తే. అనఘ మా తండ్రి యొక్కనాఁ డతి ముదమున నన్ను నుపలాలనము సేసి నాతినీవు ప్రథితపౌరుషుఁడగు భర్తఁ బడయుదనియె నట్టివానిని నీవు నాకరయ వలయు. 3_5_189 చ. అనిమిష దానవేంద్రులకు నైన నజయ్యుఁడు నుగ్రవైరి బం జనుఁడు త్రిలోక రక్షణ వశంవదుఁడున్ భవ దిష్ట మిత్రుఁడున్ ఘన గుణకీర్తనుండు నగు కాంతునిఁ గోరెద నా మనోరథం బు నెరయ సంఘటించి సురపుంగవ నన్నుఁ గృతార్థఁ జేయవే. 3_5_190 వ. అనిన నింద్రుండు దీనికిం బతి యెవ్వం డగునొకో యని కొండొక విచారించునెడ నమ్ముహూర్తంబు రౌద్రనామకం బయి సోమసూర్య సంగమ కారణంబయిన యమావాస్యాముఖం బై యుండం బూర్వ సంధ్యా రాగ రక్తాంబుద ప్రతిబింబ పటలపాటలితోదకం బైన జలనిధి సమీపంబున నమరాసుల సమర సంకులంబుగా నరుణకిరణుం డుదయించుచుండఁ దత్కాలంబున భృంగ్వంగిరః ప్రముఖు లైన మునులు వేల్చు హవ్యంబులు మోచికొని హవ్య వహనుండు సూర్యమండలంబు ప్రవేశించుచుండం గనుంగొని యిది సూర్యసోమాగ్ని సమాగసం బయిన రౌద్రనామక ముహూర్తంబు గావున సూర్యసోమాగ్ని తేజంబున జనియించిన వాఁడు దీనికిఁ బ్రియుండు గావలయు నని మనంబున నిశ్చయించి యతం డాక్షణంబ. 3_5_191 క. బాలం దోడ్కొని యబ్జజు పాలికిఁ జని మ్రొక్కి త్రిదశపలుఁడు దేవా యీ లలనకుఁ దగు వరునిఁ గృ పాలుఁడవై యొసఁగు మనినఁ బద్మజుఁ డనియెన్. 3_5_192 ఉ. దీపిత విక్రమాస్పదుఁడు దీనికి వల్లభుఁ డయ్యెడుం ద్రిలో కీ పరిరక్షణక్షముఁడు గీర్తితమూర్తి యొకండు వాఁడ మీ యాపద లెల్లఁ బాపుటకునై ధృతిఁ బూను నశేష దేవసే నాపతి భావమున్ విబుధ నాయక శీఘ్రమ భావ్య మింతయున్. 3_5_193 వ. అనినం బ్రీతుండై పితామహు వీడ్కొని యింద్రుండు ననియె దదనంతరంబ వసిష్ఠ ప్రముఖులైన సప్త మహామును లమావాస్యాహోమంబు సేయ సమకట్టిన నసరు లందఱు నందుల హవిర్భాగంబులు గొనుటకు నాసన్ను లగుటయు. 3_5_194 క. ఆహవనీయ ముఖంబున నాహూతుండై హుతాశుఁ డమ్మును లిడఁగా నాహుతులు గొని దివిజసం దోహమునకు వరుస నొసఁగఁ దొడఁగెం బ్రీతిన్. - అగ్నిదేవుండు మునిపత్నుల గామించుట – సం. 3-213-42 3_5_195 సీ. ఆ సమయంబున నమ్మునీంద్రుల భార్యలందఱు సుస్నాన మొందఁ జేసి రమణీయ మాల్యాంబర విభూషణాద్య లంకారంబు లొనరించి గారవమునఁ జనుదెంచి పతులకు సన్మతిం బరిచర్య సేయుచు మెలఁగంగ వాయుసఖుఁడు మెలఁతల వాలిక మెఱుఁగుఁ గన్నులయొప్పుఁ దెలినవ్వు మొగముల విలసనంబు తే. నండబెడంగులు నన్నువనడుములందు వెలయు వళులభావంబులు వలుఁదచన్నుఁ గవల నిక్కును నేర్పడఁ గని కరంగి మదనమార్గణ విదళిత హృదయుఁ డయ్యె. 3_5_196 వ. ఇట్లు వికలేంద్రియుండై వైశ్వానరుం డమ్మునిపత్నులయందుఁ దగిలిన డెందంబు మగిడింప నేరక వారలం గదియ నప్పళించి గార్హపత్య కుండంబునం దావేశించి. 3_5_197 చ. అతివలు దన్నుఁ జేరుటకు నాసపడుం బొరిఁ జేరుచోట నా యత విలసచ్ఛిఖాగ్రముల నల్లన వారల నంటుఁ గౌతుకం బతిశమై తదంగలత లాదటఁ గౌఁగిటఁ జేర్పఁ గోరుఁ గ పిత ధృతియై కలంగుఁ గడుఁ బెల్లగురాగ రసంబు ముంపఁగన్. 3_5_198 వ. అంత నమ్మునీంద్రుల హోమవిధి సమాప్తం బగుటయు జాతవేదుండు మదన వేదనాభరంబు సహింప నోపక నిర్జనం బయిన వనంబునకుం జని మునిపత్నీ సమాగసంబు దుర్లభంబుగా వగచి వెగడంది శరీరంబు దిగవిడువ సమకట్టునెడ దదీయ వల్లభయైన స్వాహాదేవి దత్ప్రకారం బంతయు నెఱింగి యతనికిం బ్రియంబు సేయునదియై సప్తమునులలో నంగిరసు భారయ శివ యను దాని రూపంబు గైకొని చని యేకతంబ యున్న హుతాశనుం గనుగొని యిట్లనియె. 3_5_199 తే. అంగిరసు భార్య నేను శివాభిధాన ననఘ నాకును నాతోడియంగనలకు నను దినంబును నతి మనోహి విలాస మైన నీ మూర్తి పైఁ గోర్కి యడరియుండు. 3_5_200 ఉ. నీ మదిచంత మిట్టిదని నిక్క మెఱుంగక నే మజస్రముం గామశరాహతిం గలఁగి కాఱియ వొందుదు మాత్మలందు నీ కామము మా దెసం గలిమి కౌతుకచేష్టలయం దెఱింగి యు ద్దామ మనోరథ ప్రచలిత స్థితి నందఱముం గ్రమంబునన్. 3_5_201 చ. నినుఁ గవయం దలంచి యిట నెమ్మిమెయిం జనుదెంచినార మిం పునఁ జెలు లెల్లఁ దొల్త ననుఁ బొమ్మని పంచిన వచ్చితిన్ మనం బనవర తానురాగముగ నంగజ కేళి భజింపు మింక నొం డని యెడసేసితేనిఁ గుసుమాస్త్రుఁడు సైఁపఁడు నన్నుఁ బావకా. 3_5_202 వ. అనిన సంతసిల్లి యగ్ని దేవుండు దానిం గైకొనియె నదియును నతని నభిమత భోగంబులం బ్రీతునిం జేసి తదియ తేజో ధాతువు ధరియించి యచ్చోటు వాసి యాక్షణంబ గరుడియై గగనంబునకు నెగసి యతి త్వరిత గమనంబున శ్వేత పర్వతంబునకుం జని యం దొక్కయెడ శరవణ స్తంబసంవృతంబైన కాంనకుండంబు నందు నిజ భర్త శుక్లంబు సంగ్రహించి మఱియును. 3_5_203 క. మునిపత్నుల రూపులు గై గొని యిట్టుల వరుసఁ బుష్పకోమలి ప్రియుఁ బ్రీ తునిఁ జేయుచు రేతస్కం దన మొనరించుచును వచ్చెఁ దత్కలశమునన్. 3_5_204 తే. విను పతివ్రతా తిలకమై వెలయునట్టి యయ్యరుంధతి రూపంబు నలవరింప నెట్లు నేరద కాని యయ్యింతి యున్న యువిద లార్వురు రూపులు నొనరఁ దాల్చె. 3_5_205 వ. ఇవ్విధంబున నాఱు మాఱులు ప్రస్కందితం బైన యగ్ని తేజంబున. - కుమార స్వామి యవతారము – సం. 3-211-17 3_5_206 క. ఆదిత్యనిభుఁడు విపుల ద్వాదశ బాహుఁడు షడ్వదనుఁ డఖిల దిశా రోదోంతరంబు వెలుఁగ మ హోదారుండై కుమారుఁ డుదయం బయ్యెన్. 3_5_207 వ. ఇట్లు శుక్ల పక్షంబునం బాడ్యమియందు వీర్యనిషేకంబును విదియ యందు గర్భవ్యక్తియుఁ దదియ యందు మాత్రావిర్భావంబునుం జతుర్థి యందు సకలావయవ సంపూర్ణతయునై పేర్చి త్రిపుర దహన సాధనం బైన హరుకార్ముకం బమ్మహీధరంబునందు నిక్షిప్తంబై యున్నదానిం బుచ్చు కొని గుణధ్వని సేసిన నమ్మహోధ్వని విని కలుషించి యైరావత సుప్రతీకంబులను దిగ్గజంబు లయ్యగ్ని భవు మీఁదం బఱతెంచిన నమ్మహాభుజుం డా రెంటినిం బెనఁచి పట్టి రెండుచేతుల ధరియించి తన సహజం బైన శక్తి యొక్క కేలం గ్రీడార్థకలితం బైన కుక్కుటం బొక్కకేలను బరిపూర్యమాణనినదంబైన శంఖంబు గరద్వయంబునం దాల్చి హస్తయుగళంబున గగనంబు వ్రేయుచుం బాణియుగ్మంబు వక్త్రంబుల నిడికొని బాల్యోచితంబు లైన యంగుళి చర్వణంబులు పొరిఁబొరి నొనరించుచు నిశితసాయకంబునం గ్రౌంచ పర్వత విభేదనంబు సేసి పటుశక్తి పాతంబున శ్వేతశైల శృంగ భంగంబు గావించి చెలంగి యాఱు ముఖంబుల నొక్కపెట్ట యార్చినం బ్రళయభైరవారావ భీషణంబైన తదా ఘోషణంబున. 3_5_208 మ. కులశైలంబులు గ్రక్కునం గదలె దిక్కుల్ వ్రయ్యలయ్యెన్ మహీ వలయం బంతయు దిర్దిరం దిరిగె దేవవ్రాతముల్ సాధ్వసా కులతం బొండెఁ బయోధు లన్నియును సంక్షోభించె సప్తాశ్వు స ప్తులు బిట్టుల్కి రథంబు నల్ దెసలకుం బోనీడ్చె సంభ్రాతమై. 3_5_209 అట్టి మహోత్పాతంబులు పుట్టినఁ గని మునులు లోకములకు శుభముగా నెట్టన శాంతిక విధుల ప్పట్టున నొనరించి రాత్మ భావన పరులై. 3_5_210 వ. అ సమయంబునం జైత్ర రథ వన నివాసులైన జనులందఱుం గూడి యంగిరస ప్రముఖ మునీంద్రుల భార్యలకు నగ్నిదేవు వలన బుట్టిన బాలుండు లోకంబులకు నిట్టి యనర్థంబు సేయం దొడంగె నని యాక్రోశించిన నయ్యపవాదంబునకు రోసి యా సప్తమునులలోన వసిష్ఠుండు దక్కఁ దక్కిన యార్వురుఁ దమ వనితల బరిత్యజించిరి మఱియును గొందఱు జనులు వీ రేమి సేయుదు రిన్ని పోకలం బోయినది వహ్ని భార్యయ కాక యని పలుకం జొచ్చిరంత నమ్మహామునుల పాలికిఁ బావకాంగన ననుదెంచి యిట్లనియె. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1547 2831 2005-12-01T09:58:19Z 24.30.9.103 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_5_331 ఉ. అన్నలుఁ దమ్ములున్ సతియు నార్తి మెయిన్ బహుదుఃఖగ్నులై యున్న తెఱంగు సూచి విజయుండు యుధిష్ఠిర వాక్య బద్ధుఁడై సన్నతుఁ డుగ్ర పన్నగము చాడ్పున రోజుచుఁ గ్రోధశోకవే గోన్నతి నాత్మ నేమనుచు నుండునొ నాసుతుతప్పు లెన్నుచున్. 3_5_332 క. అక్కట మృదుగాత్రులు గడుఁ జిక్కని మనసులు గుమారసింహులు గవ లిం పెక్కిన సుఖముల కర్హులు స్రుక్కి ననయనోర్చి యునికి చోద్యం బరయన్. 3_5_333 వ. అని పలికి వెండియు. 3_5_334 చ. అనుపమ తేజుఁ డున్నత భుజాగ్రుఁ డుదగ్రుఁడు వైరి నిగ్రహుం డనఘుఁడు వాయుసూనుఁడు నిజాగ్రజు చేసిన సత్యపాశ బం ధనమునఁ జిక్కి తత్సమయ తత్పరుఁడై యిటు ఘోర దుః)ఖ వే దనములు సైఁచెఁ గాక మది తద్దయుఁ గ్రోధమయంబు వానికిన్. 3_5_335 సీ. శకుని కైతవము దుశ్శాసను చేసిన దుష్కర్మమును గర్ణు తులువతనము దుర్యోధనుని దైన దుర్ణయంబును జిత్తమునఁ గిరిశల్యముల్ వోలె నలఁప దావాగ్ని తెఱఁగున దరికొని క్రోధంబు వనవాస మనియెడు వాయుగతుల నంతకంతకుఁ బేర్చి యవయవంబుల నెల్ల మండంగ నెప్పుడు మధ్యముండు ఆ. మొగము జేవురింప ముడివడు బొమలతో నవుడు గఱచుచును భయంకరముగ నున్న రూపు వాయకుండు నామది వాఁడ మిత్తి నాదు పుత్త్ర మిత్త్ర తతికి. 3_5_336 క. అంతకసుతు హృదయంబున నంత గలుగ నేర దలుక యర్జును మదిలో నంత గలుగ దమ్మారుతి యంతకనిభుఁ డధిక రోషుఁ డనవరతంబున్. 3_5_337 తే. అర్జునానిలప్రేరితం బగుచుఁ బేర్చి వాయు తనయ దావాగ్ని దుర్వార భంగిఁ గర్ణ సౌబల సహితముగా మదీయ పుత్త్ర శత కాననము వెసఁ బొదువకున్నె. 3_5_338 క. అగుఁ గాక కర్మ ఫలములు దగఁ గుడువక పోవ వశమై దైవ కృతంబుల్ మగుడునె కౌరవ్యులకుం దెగు కాలం బయ్యె వగపు తెరు వింకేలా. 3_5_339 క. ఏను వలదన్న జూదము మానఁడ సుతు దుర్ణయంబు మగిడింపక ద ర్మానమునఁ గుల క్షయ సం ధానమునకుఁ దొడఁగితిని విధాతృని చెయిదిన్. 3_5_340 తే. రాత్రి తెగుతల దిన మేల రాక యుండు దినము తెగుదల రాత్రి యే తేరకున్నె పరగ సుఖదుఃఖములు గాల పర్యయమున నెందు మనుజులఁ బొందక యేల యుడుగు. 3_5_341 ఉ. మేలున సంతసిల్లు నెడ మేకొని యాపద లొందు నాపదల్ దూలఁగ భూరి సౌఖ్యములు దోఁచుఁ గృతంబులు దప్ప వెమ్మెయిం బొలఁగ నింతయుం గని బ్రబుద్ధ మనస్కులు ఖేద మోద ని ర్గాళిత ధైర్య సాగరులు గాక సుఖింతురు సర్వ కాలమున్. 3_5_342 చ. సిరికిఁ దొలంగి కానల వసించి కృశించిన పార్థుఁ డట్టె ని ర్జరుల వరంబునం బరమ సమ్మద లీల మహాస్త్ర లాభ వి స్ఫురణముఁ బొంది యద్దివికిఁ బోయి శరీరముతోన క్రమ్మఱన్ ధరణికి వచ్చె నిట్టివి గదా వివిధాద్భుత కర్మ పాకముల్. 3_5_343 క. గాండీవము విల్లటె యా ఖండల నందనుఁడు విల్లు గలవాఁ డటె త త్కాండంబులు దివ్యము లటె యొండేటికి వారి ధనము యుర్వియు సిరియున్. 3_5_344 వ. అని ధృతరాష్ట్రుండు బహు విధంబులగు పలుకులు పలుక విని దుర్యోధనుండు శకునిం జూచి యీ రా జేల యింత భీతుం డయ్యె ననుచు నతండునుం దానును గర్ణ సహితుండై యొక్క వివిక్త ప్రదేశంబునకుం జని కార్యాలోచనంబున నున్న యెడం గర్ణుం డిట్లనియె. 3_5_345 సీ. పాలిత శౌర్యులు పాండవేయులు దుఃఖశీలురై యడవుల పాలు వడిరి థరణీశ తొల్లి యింద్రప్రస్థ పురమున ధర్మనందను పాలఁ బేర్మితోడ శోభిల్లుచున్న విశ్రుత లక్ష్మి నీ బుద్ధి బలమున నిన్నుఁ బెంపొలయఁ బొందెఁ బరువడి దక్షిణ పశ్చమోత్తర పూర్వ దేశస్థు లయిన మహీశు లెల్ల తే. నీక యరిగాపు లై రిప్డు నిఖిల జలధి శైల కాననన ద్వీప విశాల మయున మహి సమస్తంబు నేలుము మహిమ యెసఁగ లీల నింద్రుండు సురలోక మేలునట్లు. - కర్ణ శకుని దుర్యోధనులు మంతనంబు సేయుట – సం. 3-226-9 3_5_346 ఉ. జానపదుల్ పురీజనులు సంతతముం బ్రమదం బెలర్ప నీ దైన శుభోదయంబ హృదయంబులఁ గోరుచు నున్న వారు స మ్మానము నొంది కౌరవ సమాజము నిన్ని భజింప భూరి తే జోనిధి వై వెలింగెదవు సూర్యుని చాడ్పున నీవ యిమ్మహిన్. 3_5_347 వ. పాండవు లిప్పుడు పరమ దుఃఖార్తు లగుచు ద్వైత వన సరోవర సమీపంబున నున్న వా రని వింటిమి నీవు సకల సామ్రాజ్య విభవంబు మెఱసి చని యందు నీ తేజంబు ఘర్మ సమయంబు నాఁటి తపను తెజం బై పగతుర కన్నులు గమర నతి దుస్సహం బగునట్లుగాఁ జేయుము దొల్లి నహుష పుత్త్రుం డయిన యయాతియుం బోలె నుజ్జ్వలుండ వై యున్న నిన్నుం జూచి పాండవులు హృదయ ఖేదంబుగా వగచెదరు మిత్ర జన మోదంబును శత్రు జన ఖేదంబునుం గదా సంపదలకుం దగియెడు ఫలంబు. 3_5_348 క. ధన ధాన్య త్త్ర బాంధవ జన లాభంబులును దలఁప సరిగావు సుఖం బునఁ దాను దనరి శత్రులు ఘనతర దుఃఖముల నుండఁ గని యలరుటకున్. 3_5_349 ఉ. నారలు గట్టి కూర లశనంబుగ నుగ్ర వనంబులో విప ద్భారము నొంది వందురిన ఫల్గును నుజ్జ్వల రాజ్య వైభవో దారుల మై కనుంగొని ముదంబునఁ బొందఁగఁ గాంచుకంటె నిం పారఁగ నొండు గల్గునె కృతార్థత యెందును గౌరవేశ్వరా. 3_5_350 తే. అతుల సౌభాగ్య పుణ్య సమగ్ర గరిమ నొప్పుచున్న నీ దేవుల యొప్పు సూచి ధృతి దఱిఁగి తన్నుఁ దాన నిందించు కొనుచు హృదయమునఁ బాండవాంగన యెరియ వలదె. 3_5_351 వ. అనిన నిది వోలు నాగకేతనుండు సంప్రీతుం డై కొండొక విచారించి రాధేయుం జూచి యిట్లనియె. 3_5_352 క. నా తలఁపును నిట్టిది నీ వే తెఱఁ గెఱిఁగించి తది యభీష్టము మన మా ద్వైత వనంబున కరుగుట భూతలపతి యనుమతింపఁ బోలదు మదిలోన్. 3_5_353 తే. అందుఁ బాండవు లుండుట యాంబికేయుఁ డెఱుఁగు మన మవ్వనంబున కేఁగుటయును గడఁగి పార్థుల తోడి విగ్రహము కొఱక యని యవశ్యంబు వారించు నతఁడు మనల. 3_5_354 వ. అదియునుం గాక. 3_5_355 చ. ఉరతర విక్రమాఢ్యు లనియున్ మహనీయ తపో విశేష సు స్థిరు లనియుం బృథా సుతుల దిక్కునఁ దద్దయు భీతుఁడై నిరం తరమును మానవేంద్రుఁ డెదఁ దాపము నొందుచు మండు నింటె యి క్కురు విభుఁ డింతసేపు గడుఁ గూర్చి విలాపము సేసె వారికిన్. 3_5_356 వ. అతని యొద్దనుండి విదురుండును వారిన పెట్టుఁ చోటు గానక పొగడుచుండు జూదంబు నాఁట నుండియు విదురుండు పాండవ పక్షపాతి యగుట దెల్లం బయ్యె మన విచారించిన యిక్కార్యంబు చిన్న సిన్న యెఱింగె నేనియు నాతం డెల్ల భంగుల విఘ్నంబు సేయుం గావున నిది యంతయు రహస్యంబుగా నొనరించి కొని ధృతరాష్ట్రుండు దీని కనుమతించు తెఱంగెయ్యది యట్టి యుపాయంబు నీవును శకునియు నూహించునది మనము రేప కడ వచ్చి కురు పితా మహుం డైన భీష్మునిఁ గురు వంశోత్తముండైన ధృతరాష్ట్రుని నొడం బఱిచి వెడలుద మని వారి వీడ్కొలిపి దుర్యోధనుం డభ్యంతర గృహంబున కరిగి యా రాత్రి సముచిత ప్రకారంబునఁ గడపెఁ బ్రభాతంబగుటయుఁ గర్ణుండు దుర్యధను కడకుం జని యిట్లనియె. 3_5_357 ఉ. భూతలనాథ యే నొకటి నుపాయము గంటి నిప్పుడా ద్వైత వనంబునందు విదితంబుగ నున్నవి గోకదంబముల్ ప్రీతిగఁ దద్విలోకనము పేరఁ జనం దగు ధారణీశ్వరుం డీ తెఱఁ గైనఁ బొమ్మను నభీష్టముఁ జేకుఱు నెల్ల భంగులన్. 3_5_358 క. నా విని సుబల తనూజుఁడు దేవా నీ యాన యేను దెల్లంబుగ రే యీ వెరవె నెమ్మనమ్మున భావించితి ననియె నంతఁ బ్రహసిత ముఖులై. 3_5_359 వ. ఒండొరుల చెయి సఱచి నవ్వుచు నమ్మువ్వురుం దత్క్షణంబ సమంగ నామధేయుం డయిన గోపాలకు నొక్కనిం గఱపికొని ధృతరాష్ట్రు పాలికిం దోడ్కొని సముచిత ప్రసంగ సేవా విశేషంబుల నమ్మహీ విభు సుముఖుం జేసి యనంతరంబ దేవా ద్వైత వనంబు నందుల కీలారంవంబున నుండి వీఁడె యొక్క గోపకుండు వచ్చె ననిన నతండును వాని కబిముఖుండై పసుల సేమం బడుగుటయు వాఁ డిట్లనియె. - కర్ణ సౌబలులు ధృతరాష్ట్రు చేత ఘోష యాత్ర కనుజ్ఞ గొనుట – సం. 3-227-2 3_5_360 ఉ. ద్వైత వనంబు నట్టి సుఖ వాసము గోవుల కెందు లేదు ధా త్రీ తలనాథ యిప్పుడు ప్రదీప్తములై సతతంబుఁ బేర్చి గో వ్రాత భయంకరంబు లగు వాలు మృగంబులు సంచరించు మీ కా తెఱఁ గెల్లఁ జెప్పుటకు నై యిట వచ్చితి నేను జెచ్చెరన్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1548 2833 2005-12-01T23:32:54Z 24.30.9.103 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_5_361 వ. అనిన యనంతరంబ కర్ణసౌబలులు ధృతరాష్ట్రు తోడ దేవా యట్లయినం దడయక దుష్ట మృగ నాశనంబులు గో గణ సంరక్షణంబును జేయుటకు భవత్సూను దుర్యోధను నియోగింపు మనిన నతండు గొండొక విచారించి యిట్లనియె. 3_5_362 మ. తగు గోరక్ష మొనర్ప దుష్ట మృగ విధ్వంసంబు నూహింప మే లగు నైనన్ వినుఁ డవ్వనాతంరమునం దాసక్తిమై నున్న వా రు గరిష్ఠాత్ములు పాండురాజ తనయుల్ రూఢ ప్రతాపాఢ్యు ల ట్లగున్ మీగమనంబు నా మదిఁ బ్రియంబై తోఁప దెబ్భుంలన్. 3_5_363 చ. వనమున కేఁగి వందురిన వారని మీ రవశ్యముం జెనకఁ దలంతు రప్పురుష సింహులు భూరి తపో నిధుల్ మనం బునఁ గలుషించి రేనియుఁ దపో మహిమన్ మిము నిర్దహింతు రొండె నతులిత శాస్త్ర శక్తిని వడిం దనునుమాడుదు రాజి నందఱన్. 3_5_364 క. మున్నును మీ చేతఁ గడున్ బన్నము వడి నొచ్చినారు పార్థుడు మిమ్ముం గన్నంత నలుగ కుండునె పన్నగరిపు సన్నిభుండు పవనజుఁ డాత్మన్. 3_5_365 వ. అదియునుం గాక. 3_5_366 చ. ఒకరుఁడ ధాత్రియంతయును నోర్చెఁ గృతాస్త్రుఁడు గాక యుండియుం బ్రకటిత బాహు విక్రముఁడు ఫల్గునుఁ డిప్డు మహేంద్రుపాల న త్యకుటిల దివ్యబాణ విదుఁడై యెలమిం జనుదెంచె నట్టి వా నికి నెదురంగ శక్య మగునే రణభూముల నింక నేరికిన్. 3_5_367 తే. చెనకి మీరు వారికిఁ గీడు సేయుటయును వారు మీ కెగ్గ సేఁతయు వగవ మేలు గాదు వలసిన ఘోష రక్షణ మొనర్పఁ దగిన వారలఁ బుత్తము దడయ కందు. 3_5_368 వ. అని యొడంబడ కున్న నయ్యూంబికేయునకు శకుని యిట్లనియె. 3_5_369 ఉ. పాలిత విక్రమోన్నతులు పాండు తనూజులు వారి కప్రియం బేల యొనర్తు మే మధిప యే మటు సేసితి మేనియుం బ్రతి జ్ఞాలపితుండు ధర్మజుఁడు సత్యము దప్పునె తమ్ము లేల త చ్ఛీల మతిక్రమింతు రిది సిద్ధము నమ్ముము నెమ్మనంబునన్. 3_5_370 క. మాకును జిత్తంబుల మృగ యాకౌతుక మతిశయిల్లినది గోగణ ర క్షాకరణము గార్యం బటె యే కీడును నేల పొందు నిందు మహీశా. 3_5_371 క. అనిన నతఁడు గొండొకవడి మనమున నూహించి బుద్ధిమంతుల రై గో ధనము నరసి తడయక రం డని వారికి నెట్టకేల కనుమతి యిచ్చెన్. 3_5_372 ఆ. ఆ క్షణంబ కౌతుకాతిశయవ్యగ్ర హృదయుఁడైన ఫణ ధరేంద్రకేతు నాజ్ఞఁ గరిపురంబునం దెల్ల ఘోషింపఁ బడియె ఘోషయాత్ర ప్రకటలీల. - దుర్యోధనుఁడు ఘోష యాత్ర వోవుట – సం. 3-228-23 3_5_373 సీ. అంతఁ బ్రహృష్టాత్ముఁడై లలితాంబరా భరణాంగరాగ విస్ఫురిత మూర్తి నొప్పారి విభుఁడు సహోదరులును గర్ణ గాంధారులును బ్రియ బాంధవులును సముచిత వాహన సైన్య సేతులై కొలువంగ నెడలె నుజ్జ్వల విభూతి నాందోళికాది వాహనములఁ దత్ప్రియ ప్రమదలు బహు సహస్రములు ననిరి ఆ. కడఁగి పౌరు లెల్లఁ గైసేసి పడఁతులుఁ దారు నడచి రతి ముదంబు తోడఁ బ్రకట శకట వైశ్య పణ్యాంగనాది సం కులత నుల్లసిల్లె ఘోషయాత్ర. 3_5_374 వ. మఱియు నమ్మహీపతి పయనంబున కనురూపంబుగా నెనిమిది వేలు రథంబులు మువ్వది వేలేనుంగులుఁ దొంబదివేలు గుఱ్ఱంబులు శత సహస్ర సంఖ్య కాల్వురుం గల మహా సైన్యంబు తోడ నడిచె మృగయాకుశలు లైన మృగయులును విటవిదూషక వంది వైతాళికాది జను లనేకు లనుగమించి రిట్లు గప్యూతిమాత్రం బగునేల యరిగి యచ్చట విడిసి యద్దినశేషంబును రాత్రియుం గడిపి మఱునాఁడు వివిధ గిరి గహనంబు లతిక్రమించి ఘోషంబులున్న వనంబు సొచ్చి యం దొక్క రమణీయ ప్రదేశంబున శిబిరంబు గావించి యమ్మనుజేంద్రుండు. 3_5_375 సీ. నానా సహస్ర సంఖ్యానంబు లై సంతతానంద విగత భయత్వలీల నక్కాననమున నేదిక్కు సూచిన నతి సంకులంబుగఁ గుంద శంఖ చంద్ర హార నీహార డిండీర పటీర ముక్తా హార హీర సంకాశములును గాదంబ కాలేయ కాదంబినీ నీల జాల తమాలికా సన్నిభములు తే. ప్రౌఢ బంధూక పల్లవ భాసితములు వికచ కాంచన చంపక విస్ఫుటములు నైన వర్ణంబు లొప్ప నేత్రాభిరామ భంగి నలరారు గోకదంబులఁ గనియె. 3_5_376 వ. కని తదీయ సమృద్ధికకి సంతసిల్లుచు గోపాల జనంబులు సవినయంబుగాఁ దన్నుం గాంచిన నాదరించి వారు దనకు నగ్గోవుల పేళ్లును లక్షణంబులు నేర్పడ నెఱింగించు చుండఁ బేరువేఱ వత్సంబులు వత్సతరంబులు మహోక్షంబులు ధేనువులు దర్ణకంబులు మొదలైన గో విశేషంబుల నాలోకించుచు నయ్యై విధంబులఁ బసికిం దగిన రక్షణంబు గావింప నర్హజనంబుల సవిశేషంబుగా నియోగించి మఱియును. 3_5_377 క. గోపాల సమన్వితుఁజై యా పొలమునఁ దిరిగి గోరసాస్వాదనలీ లా పరితృప్తి దలిర్చె మ హీపాలుఁడు నెమ్మితోడ నిష్టులుఁ దానున్. 3_5_378 వ. తదనంతరంబ గాయక నర్తకాదులు వంది మాగధ జనంబులుం గనిన నాదరించి వారికి నభిమత ధనంబు లొసంగి మగయా వినోదంబునకుం దొడంగి. 3_5_379 మ. హరిణ వ్రాతిములం గలంచుచు నుదగ్రానేకపశ్రేశిఁ జె చ్చెర బంధించుచు నుగ్ర సింహనివహచ్ఛేదైక సక్రోధబం ధురతం బేర్చుచుఁ బ్రస్ఫురన్మహిష శార్దూలోద్ధత క్రోడని ర్భర పాతంబు లొనర్చుచుం దిరిగె భూ పశ్రేష్ఠుఁ డక్కానలోన్. 3_5_380 వ. మఱియు ననవరత సురభి సరసీరుహ ప్రకర కీర్ణంబు లగు జలాశయంబు లాలోకించుచు నతి మనోహర ప్రసూన ఫల భరిత పాద పవనాభ్యంతరంబుల విహరించుచు మన్మథ మయూర మధుకర కీర కోకిలాలాప కోలాహలంబు లాకర్ణించుచుఁ గ్రమంబునం బరిజన సమన్వితుం డై ధార్తరాష్ట్రుండు ద్వైత వన సరోవరంబు సేరం జనియె నంత నట ధర్మనందనుండు తత్సమీపంబు మునిజన సహాయుండై వన్యంబు లగు మూప ఫల విశేషంబులు సాధనంబులుగా సద్యస్కందం బను యజ్ఞంబు సేయుచుండె నప్పుడు దుర్యోధనుండు నిజ భృత్య జనుల నక్కొలని దరిం గ్రీడా గృహంబులు నిర్మింప నియోగించిన. 3_5_381 క. వారును సంభ్రమమున న వ్వారిరుహాకరము పొంత వదలక క్రీడా గారములు గట్టఁ దొడఁగుడు వారించుచు బాఱుతెంచి వడి గంధర్వుల్. 3_5_382 వ. ఇది చిత్రసేనుం డను గంధర్వ పతికిం గ్రీడార్థంబు కల్పితం బైనది గావున మీ రిక్కొలను సేరక తొలంగి పోవునది యనిన వారు మగుడం జని దుర్యోధనునకుఁ జెప్పుటయు నతండు రణదుర్మదులైన సైనికులం గొందఱం బంచిన నరిగి వారలు గంధర్వులు కిట్లనిరి. 3_5_383 మ. బలియుండా ధృతరాష్ట్ర సూనుఁడు మహాబాహుండు దుర్యోధనుం డలఘుం డీ కమలాకరంబునకుఁ గ్రీడార్థంబు గౌతూహలం బెలయంగాఁ బ్రియ కామినీ సహితుఁడై యే తెంచుచున్నాఁడు మీ ర్వల దిందుండఁ దొలంగి పొం డనవుడున్ వారుద్ధత క్రోధులై. 3_5_384 వ. ఒండొరువుల మొగంబులు సూచి పెలుచ నవ్వి వారల కిట్లనిరి. 3_5_385 క. ఎదిరిం దన్ను నెఱుంగఁడు మదమునఁ బ్రాణంబుఁ దనదు మానముఁ గోల్పో మదిఁ దలఁచినాఁడు మీవృపుఁ డిది యేటికిఁ జెనఁటి చెయ్వు లన్నియు నిచటన్. 3_5_386 వ. బుద్ధిమంతుల రై యూరక చనుట లెస్స యనుం డనినం గ్రమ్మఱి చని వారు కురుపతికిం దద్వచనంబుల తెఱం గతంయుం జెప్పుటయు నతండు రోషావేశ వివశుండై తమ్ముల దొరలం జూచి మీ రిందఱు మీమీ సైన్యంబుల తోడం గూడి కడంగి దుర్వినీతు లైన గంధర్వుల గర్వంబు మాన్పి సరోవరం బాక్రమించు నది వారికి సహాయుం డయి సురగణ సమేతంబుగ నింద్రుండు ననుదెంచె నేనియు నవలీల జయించునది యని నియోగించిన. 3_5_387 క. అతుల చతురంగ సేనా న్వితు లయి ధృతరాష్ట్ర సుతులు నిరతిశయరయో ద్ధత సిహనాద బధిరీ కృతదిఙ్ముఖు లగుచుఁ జనిరి గినుక యెలర్పన్. 3_5_388 వ. ఇట్లు ననుదెంచు కురు వీరుల కడ్డంబు వచ్చి కొందఱు గంధర్వులు ప్రియపూర్వకంబుగా నిట యేల వచ్చెదరు మీకు మా తోడి విద్వేషం బేటికి నిలువుం డనినం బెలుచ నార్చి సేనాగ్రచరులు వారల మీఁదం బ్రచుర శస్త్రాస్త్ర పాతంబు సేయం దొడంగినం దొలంగి చని యా గంధర్వు లా క్షణంబ చిత్రసేనునకు నంతయుఁ జెప్పి పుచ్చినం బ్రబల రోషరంజితాననుండై యతండు. 3_5_389 క. చనుఁడు రయంబున నా దు ర్జనులం గౌరవులఁ బొదివి సమయింపుఁడు మీ రని బహు సహస్ర సంఖ్యులఁ బనిచెను గంధర్వ వరులఁ బ్రకటిత బలులన్. 3_5_390 వ. ఇట్లు వనిచిన. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1549 2834 2005-12-02T00:06:19Z 24.30.9.103 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_5_391 ఉ. ఆయతకుంత కార్ముక గదాసిపరశ్వథ శూలపట్టి సా ద్యాయుధ ఘోరహస్తులు గులాచల తుంగనుల్ ప్రచండ తే జోయుతు లావియచ్చరులు శూరతమై నడతెంచి బల్విడిం గో యని తాఁగి రుగ్ర రణ కోవిదులై కురు రాజు సైన్యమున్. 3_5_392 వ. ఇవ్విధంబున గంధర్వులు బెట్టిదంబుగాఁ గిట్టి నొప్పింపం దొడంగినం గలంగి దుశ్శాసనాది కౌరవులు ససైన్యంబుగాఁ దెరలి దుర్యోధను చేరువకుం బఱచినఁ గర్ణుం డొక్కరుండ సుస్థిరుం డయి నిలిచి గంధర్వుల నిలువరించి భల్లార్ధ చంద్ర ప్రముఖ బహుల బాణ పాతంబులం దదీయ దేహంబులు ఖండించుచు నిమిష మాత్రంబునఁ జిత్రసేను సైనిక శతంబుల రూపుమాపుటయు మఱియుం బైపై గంధర్వులు శత సహస్ర సంఖ్యులు తోఁతెంచినం బృథివి యెల్లను గంధర్వమయం బైనట్లుండె నప్పుడు. 3_5_393 చ. శకునియుఁ దమ్ములుం బ్రబల సైన్యముతో నడతేర నాహవో త్సుకమతి యై సుయోధనుఁడు సూత తనూభవుఁ డున్న చోటికిం బ్రకట భుజోగ్రతం గడఁగి బల్విడిఁ దద్రిపుకోటి దాఁకినన్ సకల జగద్భయంకర సత్సమరోత్సవ మయ్యె నయ్యెడన్. 3_5_394 కొండొక సేపునకు మహో ద్దండ నృపానేక ఘోరతర విశిఖ వ్యా ఖండిత శరీరులై ధృతి ఖండితముగఁ బల్లటిలిరి గంధర్వు లనిన్. - చిత్రసేనుం డను గంధర్వరాజు దుర్యోధనునితో యుద్ధము సేయుట – సం. 3-230-21 3_5_395 క. గంధర్వులు దెరలుట విని గంధర్వ విభుండు క్రోధ కలుషిత మతియై గంధగజము చందమున మ దాంధ గతిం గవిసెఁ గౌరవానీకము పై. 3_5_396 వ. ఇట్లు గవిసి చిత్రసేనుండు. 3_5_397 శా. మాయా సంగర కోవిదుండు వికసన్మాయాస్త్ర జాలంబులన్ వాయువ్యాప్తి యడంగ నర్క కిరణ వ్రాతంబు రుద్ధతంబుగాఁ జేయం జొచ్చినఁ ద్రెళ్ళెఁ దేరలు కరుల్ శీర్ణంబు లయ్యెన్ దళ త్కాయం బయ్యె హయాలి గూలిరి భటుల్ గౌరవ్య సైన్యంబునన్. 3_5_398 క. పొదలి యొకని కొక్కనికిని బదుగురు పదుగురుగఁ గవిసి పౌరవ సేనం బొదివి సమయింపఁ దొడఁగిరి వదలక గంధర్వు లని నవార్యోద్ధతులై. 3_5_399 వ. అవ్వియచ్చరుల విక్రమంబునకు నోర్వక బెదరి చెదరి కురురాజ సైన్యంబు ధర్మనందనుం డున్న కందువకుఁ బాఱం దొడంగె నప్పుడు రాధేయుం డజేయుండై కుల శైలంబునుం బోలెఁ దలరక నిలిచి గంధర్వులు గురియు శర వర్షంబున మునుఁగుచుఁ దనయోపినంత పెనంగు చుండె సోదర సౌబల సహాయుండై దుర్యోధనుండు గర్ణ సాహాయ్యంబు వదలక నిలిచె నంత ననంత సత్త్వులైన గంధర్వు లనేకులు సుట్టు ముట్టి. 3_5_400 ఉ. కొందఱు సూతు లశ్వములఁ గొందఱు కొందఱు చాపదండ ముం గొందఱు చక్రయుగ్మకముఁ గొందఱు విస్ఫురితా తపత్రముం గొందళు కూబరంబు మఱికొందఱు కేతువుఁ గొంద ఱక్షమున్ దందడిఁ దున్మవైచి విరథత్వ మొనర్చిరి సూత సూతికిన్. 3_5_401 వ. ఇట్లు విరథుం డయు కర్ణుండు వికర్ణు రథం బెక్కి రణభూమికిం దొలంగి చనియె దుర్యోధనుండు విముఖుండు గాక పరబలంబు మార్కొని పెనంగం దొడంగిన గినిసి చిత్రసేనుండు వానిం దలపడి తదీయమ్యందనంబు రాధేయు రథంబు నట్లు భగ్నంబుగాఁ జేయించి విరథుం డగు నమ్మహీ విభుం గేశాకర్షణంబున నేలు బడవైచి పెడకేలుగట్టి సింహనాదంబు సేసినం దక్కిన గంధర్వులుం గనుకనిం బేర్చి యతని వనితా జనంబులను దత్సోదరు లగు దుశ్శాసన దుర్విషహ దుర్ముఖ వివింశతి చిత్రసేన విందానువిందు నలు దత్తనూభవులను దదీయ మంత్రులను బట్టి బంధించి చిత్రసేనున కొప్పించి రంతఁ బెఱ కౌరవులును బౌరులు నమాత్యులుం జెదరి యాక్రోశించుచుం బఱచి ధర్మపుత్త్రు శరణు సొచ్చి యిట్లనిరి. 3_5_402 మ. ఘనబాబా బలదుర్నివార మహిమన్ గంధర్వ వీరుల్ సుయో ధనుఁ దత్కాంతలఁ దత్సహోదరుల బంధప్రాప్తులం జేసి కై కొని వేపోవుచు నున్న వా రదె రిపు క్షెభంబు గావించి నీ యనుజ వ్రాతముఁ గానవే కరుణ నిండారంగ రాజోత్తమా. 3_5_403 వ. అని కృతాంజలులై పలుకుచున్న వారి జూచి భీమసేనుండు ప్రహసితాసనుం డగుచు ధర్మపుత్త్రున కిట్లనియె. 3_5_404 ఆ. మనకుఁ జులక నయ్యె మనచేయు పనియ గం ధర్వ వరులు గూడి తగనొనర్చి రింత లెస్స యగునె యే భారమును లేక యూరకుండ మనల నొందె జయము. 3_5_405 తే. పుట్టుఁ గల్లరియై పాపములకు నెల్ల దిట్టయై లోకముల చేతఁ దిట్టువడిన కట్టిఁడికి నిట్టి కష్టంబుగా నొనర్చి తగ విధాతృఁడు చతురుఁడై నెగడె నేఁడు. 3_5_406 మ. విపరీత స్థితి నొంది ఘోరవిపినోర్వీవాసులై నిత్య దుః ఖ పరాధీనతఁ దూలి రంచు మనలన్ గర్వోద్ధత స్వాంతుఁడై యపలాపింపఁగ వచ్చి దుర్ణయపరుం డా ధార్తరాష్ట్రుండు దో ష పరీతాత్ముఁడు దత్ఫలంబు గుడియెన్ సత్యంబు సామాత్యుఁడై. 3_5_407 వ. వాని దెసం గృపసేయ వల దనిన ననుజునకు నగ్రజుం డిట్లనియె., 3_5_408 క. అకట యిది పరుష వాక్యము నకు సమయమె శరణు సొచ్చి లఘు భావముతో వికల గతి నున్న కౌరవ నికరమునకుఁ గరుణ సేయ నీకు దగదే. 3_5_409 వ. ఏకాన్వయ జాతులైన వారికి నర్థనిమిత్తంబైన భేదం బొక్కొక్కమాటు ప్రవర్తిల్లు నంతనచేసి సహజ స్నేహంబు దప్ప నేరదు జ్ఞాతిజనంబులు దమలో నెట్టవారైన నొప్పుం గాని యన్యుల వలనం బరిభవంబు దొడరినప్పుడు దా రొండొరులఁ జేకొన కునికి లోక నింద్యంబు దుర్యోధనుండు దుర్వినీతుండైనను సభార్యుం డయు పరులచేత బట్టువడియె దీని నుపేక్షించిన మనకుం గులహాని యగు నదియునుం గాక శరణాగత రక్షణంబు రాజ మాత్రుండగు వాని కెల్ల ధర్మంబు నీ యట్టి బాహబల సంపన్నునకు నిట్టి సుకర్మంబు గర్తవ్యంబని వేఱు చెప్పనేల లెమ్ము నీవును నీ తమ్ములు నిమ్ముల రథంబు లెక్కి సర్వాయుధ సన్నద్ధులై చని సుయోధను చెఱ దలుగుం డనినఁ బవన నందనుండు ధర్మనందనున కిట్లనియె. 3_5_410 సీ. అనుమాన మొక్కింతయును లేక యలిగి జలంబులు ద్రోచె విశంబు పెట్టె గృహదాహ మొనరంచె విహిత దురో దరక పటుఁడై రాజ్యంబు నపహరించె జను లెల్లఁ జూడంగ వనజాక్షిఁ బాంచాలిఁ దలపట్టి యూడ్పంచె వలువ లొలువ బనిచెఁ బుట్టనకొలె మనకు నక్కట సుయోధనుఁ డెగ్గు సేయని దినముఁ గలదె ఆ. వాని చేఁత లొకటి యేనియుఁ దలఁపవు నీవు మనుజలాథ కేవలంపుఁ గరుణ పూని యుండు దరయ నెప్పుడు నిష్టు లైన మనకుఁ గార్యహాని గాడె 3_5_411 వ. అని పూర్వ వైర స్మరణ కలుషితుం డై పలికిన నతినికి నజాత శత్రుండు సాంత్వన పూర్వకంబుగా నిట్లనియె. 3_5_412 ఆ. కావరయ్య యనినఁ గరము దుర్బలుఁ డైనఁ జెనసి యోపినంత సేయు ననిన నూరకుండు నయ్య యుత్తమ శూరుండు దీన జనుల యున్న తెఱఁగు సూచి. 3_5_413 క. శరణం బని వచ్చిన భీ కర శత్రువు నయిన బ్రీతిఁ గావఁగ వలయుం గరుణాపరుల తెఱం గిది యిరవుగ సరిగావు దీనికే ధర్మంబుల్. 3_5_414 వ. ధృతరాష్ట్ర సూనుండు భవదీయ బల శౌర్యంబుల పేర్మి యెఱుంగుం గావునఁ దన్ను నవశ్యంబును విడిపింతు రని మన దెస బద్ధాశుండై యుండు నిది మనకుఁ బుణ్యంబును గీర్తియుం జేకొను సమయంబు నిన్నింత నిర్బంధింప వలవ దేన యరుగుదు నిప్పుడు యజ్ఞ దీక్షితుండ నై యున్నవాఁడ గావున నాకుం జనరాదు మీరు వేగచని గంధర్వులం బ్రియపూర్వకంబుగా ననునయించి సుయోధను విడిపించునది సామ వచనంబులం దీరకున్నఁ బరాక్రమంబున నైనం బ్రతివీరుల నోర్చి కార్యబు దీర్చునది నా చేయు జన్నంబు సఫలంబు సేయుం డనిన భీముం డెట్ట కేనియు నియ్యకొనియె నర్జునుండును ధర్మరాజు పనుపు గైకొని కురురాజు చెఱ దలుగఁ బ్రతిజ్ఞ సేసె నకుల సహదేవులు నుత్సాహసమేతు లయి రన్నలువురు నాముక్త కవచులు నాబద్ధ తూణీరులు వాకలిక కార్ముకులు నారూఢ రథులు నయి యగ్రజు వీడ్కొని యతి త్వరితగతి నడచినం గౌరవ సైన్యం బంతయు వారిం గూడుకొని సింహనాదంబులు సెలంగం జనియె నిట్లరిగి వారలు గంధమాదనంబునకయి చనుచన్న యవ్వియచ్చరానీకంబుం గూడ ముట్టిన. - భీమార్జున నకుల సహదేవులు గంధర్వులతో యుద్ధంబు సేయుట – సం. 3-2330-5 3_5_415 క. కని గంధర్వులు గ్రమ్మఱి ఘనులం బాండవుల నగ్నికల్పులఁ దేజో ధనుల నమరేంద్ర సదృశుల ననఘుల మార్కొనిరి ప్రకటితాటోపమునన్. 3_5_416 ఉ. అగ్రజు వాక్యముల్ దలఁచి యర్జునుఁ డప్పుడు వారితోడ న త్యుగ్రత దక్కి యెంతయుఁ బ్రయోక్తుల నిట్లను మీకు మాయెడన్ విగ్రహ మేల నెయ్యమున విడ్వుఁడు కౌరవ రాజుఁ బార్థివ ప్రాగ్రసరుండు ధర్మసుతు పన్పిది మీకు నలంఘ్య మిత్తఱిన్. 3_5_417 వ. అనిన నతనికి గంధర్వు లిట్లనిరి. 3_5_418 తే. ధర్మజుఁడు మాకుఁ బ్రభుఁడె యా ధర్మతనయు నాజ్ఞ నేమేల యొనరింతు మనిమిషేంద్రుఁ డొక్కరుఁడ మమ్ము శాసింప నొడయఁ డన్యు లెందు నెవ్వరైనను భయ మేమి మాకు. 3_5_419 వ. అనిన విన్వచ్చుం డన్వియచ్చరుల నుపలక్షించి ముసుమున్న తెగునకుం జారనేల యని ప్రియంబును ధర్మంబును గాఁ బలికితి నెట్లును మీరు సామ సాధ్యులరు గాకునికి దోచుచున్న యది గావున నుగ్రంబయిన విగ్రహంబున దుర్యోధను విడిపింతునని వారల మీద నిశితవిశిఖ ప్రకరంబులు ప్రయోగించె నా గంధర్వులు నతనిపైఁ బటు బాణ వర్షంబులు గురిపి రిట్లా నలువురకు ననె గంధర్వ శత సహస్రంబులతే నతి ఘోర సమరం బయ్యె నందు. 3_5_420 తరలము. కదిసి యర్జును తేరు భగ్నముగా నొనర్ప దలంచి పె ల్లొదవి ఖేచరకోటి గ్రమ్ముటయుం బురందర నందనుం డదయుఁడై పదిలక్షలం బ్రళయాగ్ని కల్పుల దివ్యులం గదన శూరుల నిర్దహించెఁ బ్రకాండ దివ్శ శరార్చులన్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1550 sysop 3210 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Already have an account? $1. 1551 sysop 2850 2005-12-02T02:48:35Z MediaWiki default Log in 1552 sysop 2858 2005-12-02T02:48:36Z MediaWiki default Don't have a login? $1. 1553 sysop 2859 2005-12-02T02:48:36Z MediaWiki default Create an account 1554 sysop 2864 2005-12-02T02:48:37Z MediaWiki default {{int:loginend}} 1555 sysop 2882 2005-12-02T02:48:38Z MediaWiki default Password entered was blank. Please try again. 1556 sysop 2889 2005-12-02T04:20:40Z MediaWiki default <!-- Text here will be shown below edit and upload forms. --> 1557 2904 2005-12-02T07:07:23Z 24.30.9.103 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_5_421 మహాస్రగ్ధర. ఘనకోదఁడోగ్ర మౌర్వీక్వణ మఖిల నభోగహ్వ రాభోగభాగం బున నాపూర్ణంబుగా నుబ్బునఁ గవలు మరుత్పుత్త్రుఁడుం దీవ్ర నారీ చ నితాంతా పాతలీలా సర భసగతులై శత్రు వీర ప్రజంబుం దనుమం దచ్ఛోశితంబుల్ దొఱిఁగి మడువులై తొట్టె నయ్యుద్ధ భూమిన్. 3_5_422 వ. ఇట్లు కౌంతేయులచేతం బీడితులై గంధర్వులు దుర్యోధనాదుల జెఱలేమఱక కొనుచు గగనంబునకు నెగసి త్రోచిపొవ నుంకించిన నెఱింగి సవ్యసాచి రయంబున నతి నిబిడ బాణ జాలంబులం జేసి దిఙ్నభోమార్గంబులు నీరంధ్రంబులుగాఁ గప్పిన నగ్గగన చరులు వలలోనం జిక్కిన పులుగులుం బోలెఁ బోవ నేరక శర పంజరంబునం జిక్కియు నుక్కు సెడక యన్నలు వురమీఁద వివిధాయుధ ప్రకరంబులు ప్రయోగించిన. 3_5_423 మ. అని యెల్లం దునుమాడి క్రీడి ఘనరోషాభీలుఁడై శాత భ ల్లవితానం బడరించిన దలలు డొల్లం గాయముల్ మింటనుం డి వడిం గుంభినిఁ గూలఁగా రుధిరవృష్టిం గాలువల్ వాఱఁగా దివి గంధర్వుల క్రం దడంగె జగ ముద్వేగంబునం బొందఁగన్. 3_5_424 వ. మఱియు నర్జున ప్రయుక్తం బయిన యాగ్నేయాస్త్రంబు దావాగ్ని నీరవ విపినంబు దహించు తెఱంగున గంధర్వ నివహంబు నీఱు సేయం దొడంగినం గినిసి చిత్రసేనుండు భీమసేనానుజు మీఁదం బటుగదా దండంబు వైచిన నతండు దాని నేడు దునియలుగా నేయుటయు గంధర్వరాజు మాయా బలంబున నంతర్హితుండై. 3_5_425 క. నలువురు పార్థుల నత్యు జ్జ్వల శర వర్షముల ముంచి జలధరముక్రియం బెలుచన గర్జిల్లుచు మొ క్కలుఁ డయు నత విక్రమంబుఁ గడఁగయుఁ జూపెన్. 3_5_426 క. దాని నుఱక యింద్రసూనుండు గాండీవి శబ్దభేదు లయిన సాయకములఁ జిత్రసేను సర్వగాత్రంబు భేదించి యొక్క మాత్రలోన నుడిపెఁ గడఁక. 3_5_427 వ. ఇట్లు నొచ్చి గంధర్వ నాయకుండు రణ సంరంభంబు విడిచి యర్జునుం జేరం జని తన పొడసూపి నిలిచిన నవ్వీరుండును నాత్మసఖుం డయిన ఖేచరపతి తెఱంగు సూచి సంహృతాస్త్రుం డయ్యె వృకోదరాదులును సమర విరామంబు నొందిరి వార లందఱు దమతమ రథంబుల మీఁదన యుండి యొండొరులఁ గుశలంబు లడిగి రప్పు డర్జునుండు చిత్రసేనున కిట్లనియె. 3_5_428 క. వీరోత్తమ నీ కిమ్మెయి వైరము దగునయ్య కౌరవ ప్రకరముతోఁ గౌరవపతి విడువుము త ద్దారానుజ సుత సమన్వితంబుగ నెమ్మిన్. 3_5_429 వ. అనిన నతం డర్జునున కిట్లనియె. 3_5_430 సీ. ఈ దురాత్ముఁడు మిమ్ము నివ్వనంబున నితాంతాయాస పీడితులైన వారిఁ బరమ ధర్మాత్ముల భార్యా సమేతుల నపహసింపఁ దలంచి యరుగుదెంచె నింతయు నెఱిఁగి సురేంద్రుండు గలుషించి యనుజ వధూ సహాయాన్వితముగఁ బాపవర్తను వీనిఁ బట్టి తెమ్మని నన్నుఁ బనిచిన వచ్చితిఁ బార్థ వినవె తే. శక్రుపాలికి నిదె కొని చనుచు నున్న వాఁడ నీవింక నొండన వలదు వినుము మత్సఖుండవు గావున మత్సరంబు నలుకయును తేదు నీ దెస ననఘ నాకు. 3_5_431 తే. అనిన నర్జునుఁ డతని కిట్లనియె నీ సు యోధనుఁడు మాకు వినుము సహోదరుండు గాన యీతని విడుచుట గర్జ మిదియ ధర్మజున కెంతయును బ్రమోదంబు సేఁత. 3_5_432 చ. అమర వరేణ్యు పన్పయిన నావల నెయ్యది యైన నిప్డు ధ ర్మమహితుఁ డైన ధర్మజు సమక్షమునం దెఱిఁగించి యాతఁ డే క్రమమున నెద్ది సెప్పె నది గైకొని చేయుము నీవు మత్ప్రియా ర్థము చనుదెమ్ము నావుడును దాని కొడంబడి చిత్రసేనుఁడున్. - చిత్రసేనుఁడు ధర్మరాజు నొద్దకు వచ్చి దుర్యోధను విడిచి పెట్టి పోవుట – సం. 3-235-11 3_5_433 వ. వారలం దాను ధర్మజు కడకుం జనిన నయ్యజాత శత్రుండు చిత్రసేను నతి ప్రియంబునం బూజించి మహాత్మా యీ సుయోధనుండు సానుజైమాత్యుం డయి మీ చేత వధియింపబడ కునికి మే లయ్యె మీ కారణంబున మా వంశంబునకు కొండొక హాని వొంద దయ్యె వీఁ డెట్టి యపరాధంబు సేసినను నది యంతయు సహించి మాకుంగా వీని విడువ వలయు నని ప్రార్థించిన నతం డట్లకాక యని దుర్యోధనాతుల నందఱ విడిచి పాండు పుత్త్రుల నామంత్రణంబు సేసి దివంబున కరిగి తత్ప్రకారంబు సకలంబును నింద్రునకు నివేదించిన నింద్రుండును సమర నిహతు లయిన గంధర్వుల నమృత వృష్టిం జేసి బ్రదికించె నిట యుధిష్ఠిరుండును ధార్తరాష్ట్రునకు బంధ మోక్షణంబు గావించి వాని కిట్లనియె. 3_5_434 ఉ. ఎన్నఁడు నిట్టి సాహసము లింక నొనర్పకు మయ్య దుర్జనుం డన్నువ సారస క్రియనయందుఁ గడంగి నశించు గావునం గ్రన్నన తమ్ములన్ దొరలఁ గైకొని యిమ్ములఁ బొమ్ము వీటికిన్ సన్నుత దీని కొండొక విషాదముఁ బొందకు మీ మనంబునన్. 3_5_435 వ. అని బుద్ధి సెప్పి వీడ్కొలిపిన నతండును దీనాసనుం డగుచుం జనియె ననజ సహితుం డయిన ధర్మతనయు ధార్మకత్వంబు ధౌమ్యాది భూసురులును దదాశ్రమ వాసులయిన మహామునులును బహు విధంబులఁ బ్రస్తుతించిరని వైశంపాయన వర్ణితం బయిన కథా విశేషంబు సవిస్తరంబుగా. 3_5_436 క. రాజ కుల తిలక భువన వి రాజిత సితకీర్తి దివిజ రాజ విభవ ని ర్వ్యాజ పరాక్రమ సకల ధ రాజన సంపూజ్య ధర్మ రక్షణక్షా. 3_5_437 స్రగ్విణి. సర్వలోకాశ్రయా సౌమ్య భావోదయా నిర్వికారాకృతీ నిత్యసత్యోన్నతీ గర్వితోద్యద్భుజాకల్ప కల్పోల్ల స త్సర్వ సర్వం సహా చక్ర చక్రాయుధా. గద్యము. ఇది సకల సుకవి జన వినుత నన్నయభట్ట ప్రణీతంబైన శ్రీ మహా భారతంబునం దారణ్య పర్వంబునఁ బతివ్రతా చరిత్రంబును ధర్మవ్యాధుండు గౌశికునకుఁ బరమ ధర్మం బెఱింగించుటయు నగ్ని వంశాను కీక్తనంబును గుమారోత్పత్తియు సత్యా ద్రౌపదీ సంవాదంబును బాండవులు ద్వైత వనంబునకుం జనుటయు ధృతరాష్ట్ర వాక్యంబులును దుర్యోధనాదులు దుర్మంత్రంబున ఘోష యాత్రయుఁ గౌరవ గంధర్వ యుద్ధంబును దుర్యోధనాదులు గంధర్వుల చేతం బట్టువడుటయు నర్జునుండు వారల విడిపించుటయు నన్ని పంచమాశ్వాసము. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1558 2907 2005-12-03T00:26:29Z 24.30.9.103 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- శ్రీ మదాంధ్ర మహా భారతము ఆరణ్య పర్వము - షష్ఠాశ్వాసము -0- 3_6_001 క. శ్రీ లలిత మూర్తి సుమహ చ్చాళుక్యవరేణ్య పుణ్యచారిత్ర విచి త్రాలం గారోజ్జ్వల కని తాలాప కలాప సంతతానంద మదీ. - దుర్యోధనుని విషాదము – సం. 3-236-1 3_6_002 వ. అక్కథకుండు శౌనకాది మహామునులకుం జెప్పె నట్లతిమానుషం బైన యర్జును పరాక్రమంబును నత్యంత దైన్యాస్పదం బగు దుర్యోధను పరాభవంబును ధర్మజు దయయు నాకర్ణించి విస్మయ జుగుస్సాకలిత మానసుం డగుచు జనమేజయుండు వైశంపాయనున కిట్లనియె. 3_6_003 చ. అనిమిశము బాండు పుత్త్రులకు నప్రియకార్యము రోయునట్టి దు ర్జనుఁడు సుయోధనుం డటులు శత్రులచే నవమానితుండుఁ బే ర్చిన కృప నొప్పుచున్న కురుసింహుల చేత విమోక్షితుండు నై మనమున లజ్జ లేక మునిమండన యెమ్మెయి నేఁగె వీటికిన్. 3_6_004 మత్తకోకిలము. మేనఁ బ్రాణము దాల్చి భంగము మ్రింగి యెప్పటి చాడ్పు నన్ మానవేంద్రుఁడ నేను దద్దయు మానినన్ దలఁ పాత్మలోఁ బూను టాతని కెట్లు గల్గఁగఁబోలు నారయ నద్భుతం బైన తచ్చరితంబు సెప్పుమ యంతయుం బరిపాటితోన్. 3_6_005 అని యడిగిన నమ్మహాముని యిట్లను నట్లు కౌంతేయుల చేత బంధ మోక్షితుం డై దుర్యోధనుండు లజ్జా లజ్జలిత హృదయుం డగుచుఁ బెదిరిన సేనలం గూర్చుకొని కొంత దవ్వరిగి యొక్క సమతలంబునం బటమందిర విరచనంబు నిర్వర్తించి యభ్యంతర మందిరమ్మున నొక్కరుండును దల్పంబుపయిం బడి చింతా పరవశత్వంబు నొంది రాహకబళన కలుషితుండైన రోహిణీ పతియునుం బోలె విషాద వివర్ణుం డయి యున్న యెడఁ గర్ణుండు వచ్చి సముచితంబుగాఁ గని యన్నరేంద్రున కిట్లనియె. 3_6_006 చ. మనుజ వరేణ్య చూడ నతిమానుష మమ్మెయు గయ్య మెందుఁ గ ల్గునె పటు విక్రమాన్వితులఁ గ్రోధనిబద్ధులఁ గామరూపులం జెనయఁగ వచ్చునే ఖచరసింహుల నేరికి నట్టివారి నే పునఁ దునుమాడి గెల్చితి విభూతి యెలర్పఁగ నీవుఁ దమ్ములున్. 3_6_007 ఉ. అప్పుడు నీవు సూడఁగ ననంతము లై ఖచరేంద్ర సైన్యముల్ గప్పె ననేక సాయక నికాయములన్ వడి నన్ను నేనునుం గుప్పలు గూలనేసి రిపుకోటి వధించితి నంతలోన న న్నొప్పరికించె సైన్యతతి యొక్కఁడనై రణభూమి నొచ్చితిన్. 3_6_008 వ. ఆలోనన విరథుండనై వికర్ణు రథం బెక్కన నది నమర ప్రదేశంబునకుఁ దోలంగఁ బఱచె దేవా నీవు బర విక్రమాతిశయంబులం బ్రతివీరుల నోర్చి యక్షతుండవై యుండుట గనుంగొని కృతారథుండనైతి నిట్టి పరాక్రమంబు సేసిన వారిజ్జగంబున నెవ్వరు గల రిది యత్యద్భుతంబనినం గౌరవేశ్వరుండాత్మ గతంబున నీతండు మత్ప్రకారం బెఱుంగక యిట్లు పలికెం గాకేమి యని లజ్జితుం డగుచు రాధేయున కిట్లనియె. 3_6_009 3_6_010 3_6_011 3_6_012 3_6_013 3_6_014 3_6_015 3_6_016 3_6_017 ఉ. అక్కట యమ్మహారణమునందు విచ్చరకోటితోడఁ బే రుక్కునఁ బోరి యేను మృతి నొందఁగ నేరన యట్టులైన నీ తక్కువపాటు లేక ప్రమదంబున దేవపదంబు నొందుదున్ మిక్కిలియైన కీర్తియును మేదినియందు వెలుంగు నిత్యమై. - దుర్యోధనుండు ప్రాయోపవేశంబు సేయఁ బూనుట – సం. 3-238-10 3_6_018 వ. కావున నిట్టి దురవస్థ పాలైతి నేను బ్రాయోపవేశంబునఁ బ్రాణ పరిత్యాగంబు జేసెద మీరందఱు దుశ్శాసనుం బురస్కరించుకొని పురంబున కగురునది మిత్త్రులకుఁ బ్రమోదంబును శత్త్రులకు నిర్వేదంబునుం జేయుచు మనునట్టి యేను నేఁడు బోఁడిమి సెడి పగతుర చేత శిరస్తాడనంబు సేయంబడి సిగ్గువడక బంధు జనంబులలోని కేమని యరుగుదు నాంబికేయుం గని యేమని పలుకుదుఁ గురువృద్ధు లయిన భీష్మబాహ్లికులయు నాచార్యులయిన కృప ద్రోణులయు సమ్ముఖంబున నెట్లు నిలుతుఁ బరిజనులుం బౌరులుం బురోహితులు నన్నుం గనిన నేమని సంభాషింతు నిది యాత్మ రోషంబున నైన యుపాయంబు నాకవశ్య భోక్తవ్యంబు. 3_6_019 క. విను దుర్వినయాత్మకుఁ డగు జనుఁ డుజ్జ్వల మైన సిరియు సద్విద్యయుఁ గ ల్గిన నందు మెలఁగ నేరక చెనఁటి తెఱంగునకుఁ జొచ్చి చెడిపోవుఁ దుదిన్. 3_6_020 క. అకటకట యిట్టి కష్టము నకు వచ్చితి నయ్య యేను నన్నటె వైరి ప్రకరము లనిఁ బట్టినఁ గృప నొకరుఁడు విడిపించె దైవ మోపదె యెట్లన్. 3_6_021 క. మానము సెడియును నిమ్మై మేనం బ్రాణంబు లెట్లు మేకొని తాల్తుం గాన యిది నిశ్చయముగాఁ బూనితి నా తెగువ మాన్పఁ బోల దొరులకున్. 3_6_022 వ. అని పలికి సమీపగతుం డైన దుశ్శాసను నాలోకించి యమ్మహీపాలుం డిట్లనియె. 3_6_023 సీ. అన్న దుశ్శాసన నిన్ను రాజ్యమునకుఁ బట్టంబు గట్టెదఁ బతివి గమ్ము శకుని కర్ణులు దీర్పఁ బ్రకట వసుంధరా వలయ మంతయు మహోజ్జ్వలత నేలు భ్రాతృవర్గమునకుఁ బ్రీతి సేయుము బంధుజనుల బోషింపుము సద్ద్విజులకు నుత్తమం బుగఁ దగు వృత్తులు సెల్లింపు గురు జనంబుల భక్తిఁ గొలువు మెపుడు తే. నింద్రుఁ డమర గణంబుల నేలునట్లు ధరణి పతుల నేలుము బాహుదర్ప మొప్పఁ బగఱ నుక్కడఁగింపుము పరమ మిత్త్రు లైన శూరులఁ గొనియాడు మర్హ భంగి. 3_6_024 వ. అనిన నమ్మాట దన హృదయంబునకు నిశిత శూలం బయిన నతండు నిలువ నోపక యగ్రజు పాదంబుల పయిం బడి దేవా యి ట్లానతీఁ దగతు నాకుం బ్రసన్నుండ వగు మని నిజనేత్ర జలంబులం దదీయ చరణ యుగళం బభిషేకించుచు నిట్లనియె. 3_6_025 చ. అవని విధీర్ణమైనను హిమాద్రి చలించుట గల్గినన్ మహా ర్ణవమది యింకినన్ దివస నాథుఁడుఁ జంద్రుఁడు దేయ మేదినం గువలయనాథ నీకు నొక కుత్సిత భావముఁ గల్గ నేర్చునే భవదుపయోగ్య మైన నృప భారము నాకు వహింప శక్యమే. 3_6_026 క. హితులైన వారిఁ బ్రోచుచు సతతంబును రిపుల నెల్ల జమరుచు నిఖిల క్షితి తలము నీవ యేలుము శత సంవత్సరము లధిప జయశీలుఁడ వై. 3_6_027 వ. అనుచు నయ్యువరాజు దుఃఖాతి భార విహ్వలుండై యెలుంగెత్తి యేడ్చిన నయ్యన్న యుం గన్నీరొలుక నూరకుండె నప్పుడు కర్ణుండు వారల జూచి యిట్లేల బాలిశులుం బోలె నేడ్చెదరు ధైర్యంబులు ధరియించి శోక వ్యసనంబులు విడువుండు శోక శీలురం జూచి పగతురు సంతసిల్లుదురు శోక శీలురకుఁ బైపై శోకంబులు వొందు ననది దుర్యోధనుం బేర్కొని యిట్లనియె. 3_6_028 క. ఒక యల్ప మనుజు క్రియ సో మ కులోత్తము నీకు నిట్లు మహనీయ సుఖ ప్రకృతి యగు నిజ శరీరం బకట విడువఁ దలఁప నగునె యవిహిత బుద్ధిన్. 3_6_029 తే. శోక మగ్నుండ వగు నిన్నుఁ జూచి బెగడి యధిప నీ తమ్ములును నేను నధిక దుఃఖ వహ్ని పాల్పడమయ్య మా వలనఁ గరుణ గలిగి తీర్పవె యిందఱఁ గౌరవేంద్ర. 3_6_030 వ. పాండవుల చేత విముక్తుండ నైతి నని వగచె దంతియ కాని నీకుం గార్యగతియందు వివేకంబు సాల దది యెట్లనిన నే రాజు రాజ్యంబున నిశ్చింతు లయిన జనులు తమతమ జీవనంబుల వర్తింతు రా రాజునకు నట్టిజనులు బంట్లు గావునఁ దా రమ్మహీ పతికిం దీఱమి గల్గినచోట్ల నెల్లనుం దమ పౌరుషంబులు నెఱప వలయుఁ గౌంతేయులు నీ దేశంబున నుండి నీ యాజ్ఞవలనం గృతారంభులై యున్న వారగుటం జేసి వారు నీ కింకరులు నీకు నైన యక్కఱ దీర్చుట వారి కర్హ కృత్యంబు దీని కింత వనర నేల యదియునుం గాక పాండవులు జూదంబు నాఁడ నీకు దాసులైరి తదీయంబు లైన మణి కనకాది వస్తువులును భవదధీనంబులై యున్న యవి వారు నిన్నుం గొలిచి యుండుట లేకుండెనేనియు నింతటి కెలసంబు దీర్ప నేనియు వలదే యిది యంతయు నూహించి వలవని వగలం బొగలక లెమ్ము పురంబునకు నడువుము నా మాట వినక నిర్బంధ పరుండ వైతేనియు నిన్నే మన వచ్చు నిందఱము నీ పోయిన గతిన పోవంగల వారము నీవు లోకంబు చేత నగుఁ బాటును బొందెద వింతియ యను కర్ణుండు సెప్పిన విని దుర్యోధనుండు వెండియుం బ్రాయోపవేశంబు నందు నిశ్చయంబు వదల కున్ను గనుంగొని శకుని యిట్లనియె. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1559 2909 2005-12-03T01:33:52Z 24.30.9.103 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_6_031 క. కర్ణుని యాడిన మాటలు నిర్ణయమున కింత యొప్పునే యిప్పలుకుల్ కర్ణంబులఁ జొనుపుము దుః ఖార్ణవ పారంబుఁ బొందు మవనీ నాథా. 3_6_032 తరలము. కడఁగి బుద్ధి బలంబు నంద యకంటకంబుగఁ జేసి యే బుడమి రాజ్యము సర్వముం దగఁ బుచ్చి యిచ్చిన నిమ్ములం గుడున నేరక దిని నిచ్చటఁ గూలఁ దన్ని శరీరమున్ విడుతుఁగా కని నిశ్చయించెద వెఱ్ఱి వైతె నరేశ్వరా. 3_6_033 ఆ. నీకు వృద్ధ సేవ లేకున్కి యిప్పుడు నాకుఁ దెల్ల మయ్యెఁ బ్రాకటముగఁ గోపమును మనోతాపంబుఁ బొందుచో ధీరుఁ డపుడ యడప నేరవలదె. 3_6_034 తే. పిఱికి తనము నేమఱుటయు నొరువతనము మెత్తఁబాటు ను గార్యంబు నత్తెఱంగు నేరమియు విషయంబులఁ గూరుటయును గలుగుపతికి నుండరు సిరి దొలఁగి పోవు. 3_6_035 వ. కావునఁ గార్యజ్ఞుండ వగుము కార్యజ్ఞానం బెట్టి దనిన. 3_6_036 ఉ. కౌరవనాథ నీకు నుపకారము సేసిరి పాండవేయు ల వ్వీరులయందు నెయ్యమును వేడ్కయు నొప్పఁగ నీ వభీష్ట స త్కారము సేఁత యుక్త మగు గాక ప్రియంపడ నర్హ మైనచో దారుణ శోక వహ్ని పరితాపముఁ బొందుట యిప్డు ధర్మువే. 3_6_037 చ. కృతము దలంచి చితమునఁ గిల్బిష మంతయు నుజ్జగించి స న్మతులఁ బృథా తనూజుల నమానుశ తేజులఁ బిల్వఁబంచి త త్పితృ ధనమైన రాజ్యము నభీష్టముగాఁ దగ నిమ్ము నీకు నీ క్షితి వలయంబునం బరమ కీర్తియుఁ బుణ్యముఁ గల్గు భూవరా. 3_6_038 క. వారలు నీ తోఁబుట్టువు లీ రాజ్యము మీరు వారు నేకంబై పెం పారఁగ నేలుఁడు దీనం గౌరవ కుల నాథ సౌఖ్య గౌరవ మొందున్. 3_6_039 వ. అని శకుని సెప్పుచుండ నగ్గాంధారీ నందనుండు నిజ చరణ సమీపంబునం బడి యున్న దుశ్శాసనుం గ్రచ్చియెత్తి మూర్ధాఘ్రాణంబు సేసి కర్ణ సౌబలులం జూచి మీ రేల నన్నుఁ గాంచెదరు ధర్మైశ్వర్య ధన భోగంబు లందు నా కభిలాషఁబు తేదు ప్రాయోపవేశంబు నందుఁ గృత నిశ్చయుండ వైతి మీరింక నొండు విఘ్నంబులు సేయక యూరక మీ వలయు నెడకుం బొం డనిన వారలు దేవా నీ విధం బిట్టిద యయ్యెనేని మే మెందుఁ జేరెదము నీ తోడి వారము కాక యని రంతం గమరహితుండు పశ్చిమాచల సమీప గతుం డగుటయు నన్నరనాథుండు సురలోక గమన కుతూహతి యై శుచి స్నానంబు సేసి వల్కలంబులు ధరియించి సంధ్యా సమయ సముచితంబు లగు కరణీయంబులు నిర్వర్తించి వివిక్త దేశంబునందు దుర్భాస్తరణంబున నాసీనుండై వాఙ్మియతుండై. 3_6_040 క. క్రమమున బాహ్యేంద్రియ క ర్మము లెల్లను మరల విడిచి సహిత సమాధి క్రమ దశ నుండె నివాత స్తిమితం బై వెలుఁగుచున్న దీపము పోలెన్. - ప్రాయోప విష్టుండైన దుర్యోధనుని గృత్య పాతాళంబునకుఁ గొనిపోవుట – సే. 3-239-18 3_6_041 సీ. ఆ సమయమూన ము న్నమరేంద్ర విజితు లై యహిలోకములనున్న యసుర వరులు ధృతరాష్ట్ర నందను తెగువ యెఱింగి యాత్మీయ పక్ష క్షయ స్థితికి వగచి యాతనిఁ బిలిపింప నప్పుడు శుక్రాదు లైన భూసుర సమూహముల చేత వేల్మి వెట్టించి వేగంబ యొక కృత్య వెలువడి భీషణ వికృత మూర్తి ఆ. యేమి పనులు గలిగె నెఱిఁగింపుఁ డనిన వా రిచటి కిపుడు కౌరవేంద్రు ననఘు నుజ్జ్వలాంగు నా సుయోధనుఁ దెమ్ము ప్రా యోపవేశ వృత్తి నున్న వాని. 3_6_042 వ. అని పనిచినం గృత్యయు నా క్షణంబ చని ప్రాయోప విష్టుండై యున్న దుర్యోధను గ్రుచ్చి యెత్తికొని రసాతలంబునకుం దెచ్చి దైత్యులకు సమర్పించినం బ్రీతులై వారు వాని గౌఁగిలించికొని కుశలం బడిగి యిట్లని రయ్యా నీవు శూరుండవు శూర జన రక్షితుండవు భరత కులోద్వహుండ విట్టి సాహసం బేల చేసితివి మఱి యాత్మ ఘాతకునకు లోకంబన నిందయు హినతయు దుర్గతియుం బ్రాపించు లోక విరుద్ధంబులై మూల ఘాతంబులైన కార్యంబుల యందు నీ యట్టి బుద్ధిమంతులు ప్రవర్తిల్లుదురే యట్లు గావున నీ వఖిల ధర్మార్థ యశో భోగ నాశంబైన యీ దుర్విచారంబు విడువుము ధైర్యంబును బ్రతాపంబును బాటింపుము శత్రు జన భంజనంబు సేయుము నావు మనుష్య మాత్రుండవు గావు నీ పూర్వ జన్మ ప్రకారంబు సెప్పెద మాకర్ణింపుము. 3_6_043 ఉ. ఏము తపంబు సేసి పరమేశ్వరు నీశ్వరు బార్వతీ మనః కాముకుఁ గామవైరి నవికారుఁ బూరాంతుఁ బ్రీతుఁ జేసినం గామిత దాయి యైన శితికంఠుఁడు నిన్ను సృజించి యిచ్చె ను ద్దామ దయా విధేయుఁడు ముదంబున మాకు నధీశ్వరుండుగన్. 3_6_044 ఉ. నీ దగు పూర్వ దేహము వినిర్మల వజ్ర విశేష సం పాదిత మస్త్ర శస్త్ర పరిపాట నభేద్యముగాదు నిత్య నిః ఖేదము పుష్ప కోమలము ఖేచర భూచర కామినీ మనో హ్లాదన మిట్లుగా నభవుఁ డర్థి నొనర్చె నుమా సమేతుఁడై. 3_6_045 ఉ. నీవు ధరిత్రిఁ బుట్టుటయు నీకు సహాయము సేయఁ గోరి నా నా విధ దైత్య దానవ గణంబులు రాజ కులంబు లందు స ద్భావన నుద్భవించెఁ బటుబాహులు దివ్య మహాస్త్ర కోవిదుల్ ద్రావిత వైరు లుర్వి భగదత్త పురస్సరు లైన వీరులై. 3_6_046 వ. భీష్మ ద్రోణ కృపాదులు గొందఱు దేవంశ సంభవు లైనను దదీయ భావంబులు రాక్షసావేశంబు నొందెడు దానం జేసి వారు నిర్దయులై విమూఢులుం బోలె నన్యోన్య పరుషంబులు పలుకుచు నలుక మిగులం బుత్త్ర పౌత్త్ర మిత్త్ర భ్రాతృ శిష్య గురు బాల వృద్ధ జన భేదంబులు విచారింపక సమరంబు సేసి దివ్యంబులు మానుషంబులు నైన వివిధాస్త్ర శస్త్రంబులఁ బాండవ పక్ష క్షయంబు గావింపం గలవారు పాండవులు బంధు స్నేహంబు విడిచి తెగువకుం జొచ్చి నీ చంత నిహతు లగుదురు నీ మనంబుల బీభత్సువలని భయంబు గొంత గలదు దాని నెఱింగి నేమును దగు నుపాయంబు దలంచితి మది యెట్లనినఁ గృష్టుచేతం జచ్చిన నరకాసురు వంశంబు గర్ణు నావేశింపం గల యది తత్కారణంబునం గృష్ణార్జునులతోడ బద్ధ వైరుండై యవ్వీరుండు నిజ దివ్యాస్త్రంబులం గృష్ణుల నిద్దఱ నిర్దహించు నివ్విధం బెఱింగి యింద్రుండు పాండవ రక్షణార్థంబు వచ్చి కర్ణు కవచ కుండలంబులు గపట రూపంబున నపహరింప గలవాఁడు మఱియును. 3_6_047 క. క్షితి సంశప్తకు లనఁగా శత లక్ష సహస్ర సంఖ్య జనియిచిరి ద ర్పితులై దనుజును దద్బల తతిచే సమరమున నింద్రతనయుఁడు సిక్కున్. 3_6_048 తరలము. నిహతకంటక మైన యిద్ధరణీతలం బఖిలంబు నీ మహిత శాసన గోచరం బగు మానవేంద్ర ప్రసన్న తా మహిమ నొందుము నీవ తేవవను మాకు నందఱకుం గురూ ద్వహ విషాదము వొందఁ బాడియె దైత్య పక్ష భయంబు గన్. 3_6_049 మ. చను మిం కొండు దలంపు మాను మని యాశ్వాసించి వానిం బునః పురాలింగన మాచరించి యెలమిం బూజించి దైత్యోత్తముల్ జననాథోత్తమ వీడుకొల్పిరి తదాజ్ఞం జేసి యాకృత్యయున్ మును దాఁ దెచ్చిన చోటఁ బెట్టె నధిపున్ మెదంబు సంధిల్లఁగన్. 3_6_050 ఉ. అంత సుయోధనుండు హృదయంబున విస్మయ మంది యంత వృ త్తాంతము స్వప్న వృత్తము క్రియం దలపోసి నిజంబ కాఁగ న త్యంతము నిశ్చయించుచుఁ బృథా సుతులన్ సమరంబు లోన ని ర్జింతున కాక యంచు వికసిల్లె దురాశయ భగ్న బుద్ధి యై. 3_6_051 క. విను జనమేజయ పౌరవ జనవిభుఁ డబ్భంగి రాత్రి చరితం బగు న ద్దనుజ సమాభాషణ మె వ్వనికిని నెఱిఁగింప కుండువాఁ డయ్యె మదిన్. 3_6_052 వ. అంతఁ బ్రభాతం బగుటయు రాధేయుండు సుయోధను పాలికిం జని హేతు మద్వాక్యంబుల నతని కిట్లనియె. 3_6_053 ఉ. చచ్చిన పిమ్మటం గడిఁది శత్రుల నోర్వఁగ వచ్చునే శుభం బిచ్చునె చావు లెందును నరేశ్వర యాఱడి చత్తు నంట దా మెచ్చగు నయ్య యేరికిని మేనికి జీవము గల్గుచోన పెం పచ్చుగ సిద్ధిఁ బొందు విజయార్ధ సుఖంబులు మర్త్య కోటికిన్. 3_6_054 ఉ. కావున శోక దైన్యముల కాలము గా దిది లెమ్ము విక్రమ శ్రీ విలసిల్లు మంచుఁ గురుసింహుని సింహ సమానుఁ జారు శ య్యా వివశాంగు నంగపతి యాదటఁ దా నిరుగేల గ్రుచ్చి సం భావన నెత్తుచుం బ్రణయ భాషల వెండియు వాని కిట్లనున్. 3_6_055 క. మది నర్జునుఁ జూచి భయం బొదవిన యది నీకు వానినుగ్ర రణంమునం బదునాలవ యేఁడు జయిం చెద నాయుధ మంటి ప్రతిన సేసితి నధిపా. -దుర్యోధనుఁడు ప్రాయోపవేశము మాని కరిపురంబునకుఁ బోవుట – సం. 3-240-40 3_6_056 చ. అనవుడుఁ దత్ప్రతిజ్ఞయు సురారుల వాక్యములుం దలంచి య జ్జనపతి గాఢ నిశ్చయ వశంవదుఁ డై శయనంబు డిగ్గి చ య్యనఁ బయనంబు సేయుఁ డని యప్పుడమాత్యులఁ బంచి యిమ్ములన్ దిన ముఖ కృత్యముల్ సలిపి దీపితుఁడై వెడలెం బ్రియంబు తోన్. 3_6_057 వ. అయ్యవసరంబున. 3_6_058 చ. రయ విచలత్తులంగ మతంరములన్ మదనాగనక్ర సం చయములఁ జంచలచ్చటుల సైనిక మత్స్యములన్ మహోన్నతం బయి కురు రాజ చంద్రునుదయంబున దద్దయు బొంగెఁ బ్రస్ఫుర ద్భయద మనాహర ప్రగట భంగులఁ దద్బలవార్ధి యుద్ధతిన్. 3_6_059 ఉ. చామర పుండరీక విలత్సిత చారు పతాకలం గురువారం గ్రామణి యాత్ర నెంతయును గాంతి వహించె నభంబు శారదో ద్దామ మరాభ మండల సిత స్ఫుట పద్మ వనీ పరిస్ఫుర త్తామరసా కరంబున విధంబున భూచర నేత్ర పర్వమై. 3_6_060 వ. ఇట్లు దుర్యోధనుండు గర్ణ సౌబల సమేతుండై దుశ్శాసనాద్యనూజ గణంబునుం దక్కిన యమాత్యులుం గొలువఁ జెలువు మిగులం జని కరిపురంబు ప్రవేశించి సముచిత వ్యాపారంబుల నుండు నంత నొక్క నాఁడు మంత్ర జన పరివేష్టితుం డై యున్న రాజునకు భీష్ముం డిట్లనియె. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1560 2910 2005-12-03T02:20:03Z 24.30.9.103 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_6_061 మ. హితులై పెద్దలు సెప్పఁగఁ గ్రియా హీనుండవై త్రోచి పో యితి దుష్టాత్ములఁ గూడి దానికి ఫలం బెట్లయ్యెనో చూచితే గద విద్వేషుఁడు ధర్మ నందనుఁడు గల్గం బట్టి యప్పాట దు ర్గతికిం దప్పితి గాక చిక్కితి గదా గంధర్వుచే నాజిలోన్. 3_6_062 ఉ. నీవును దమ్ములున్ సతులు నెయ్యురు వైరులచే గృతహీతులై పోవఁగఁ బాఱిపోయెఁ గడు బొల్లఁదనంబున సూత పూత్త్రుఁ డీ కావరుఁ గష్ట చిత్తు నధికంబుగ నమ్ముదు నీవు వీని బా బా విభవంబు గయ్యమున నక్కడఁ జూచితె కన్నులారఁగన్. 3_6_063 ఉ. ఆయత బాహు లుగ్రబలు లార్యులు పార్థులు వారి భూరి శౌ ర్యాయుధ నైపుణ్య క్రియన యందుఁ బదాఱవపాలుఁ బోలఁ డీ వాయపురజ్జులాఁ డధిప వారల చందము వీని చందమున్ నీ యెడ నిక్కమై తెలిసెనే ఖచరేంద్రుల పోరి లోపలన్. 3_6_064 క. కులమును సిరియును జెఱుపక యలఘు స్థతి నింకనైన నప్పాండవులం గలసి మనవయ్య నాదగు పలుకు వినగదయ్య హితము పథ్యము సుమ్మీ. 3_6_065 వ. అనిన భీష్ము వచనంబుల ననాదరంబు సేసి దుర్యోధనుండు గర్ణ సౌబలులం జూచి నవ్వుచు వారలుం దమ్ములుం దోడన చన నక్కడ వాసి చనియె భీష్ముండును లజ్జితుండై నిజ గృహంబున కరిగె నంతఁ గౌరవేశ్వరుండు గ్రమ్మఱి యెప్పటి చోటికిం జనుదెంచి మంత్రులతోడ మంతనం బుండి మన కెయ్యది కర్తవ్యం బెయ్యది సేసినఁ దేజోలాభంబు లగు నని యడిగినఁ గర్ణుండు దేవా నీకింక నే విచారమ్ములు నేల నిష్కంటకంబైన యీ పృథివి సకరంబును బాలించుచు మహేంద్ర మహిమ తోడ నఖిల సుఖంబులు ననభవింతు గా కనినం బ్రీతుండై యతండు వాని కిట్లనియె. 3_6_066 క. నీ యట్టి వీరవరుఁడు స హాయుం డటె పడయరాని యదియుం గలదే ధీయుత నాకెయ్యదియును బాయక విను మింక నొక్క పని దెల్లముగన్. 3_6_067 తే. ధర్మజుఁడు రాజసూయంబుఁ బేర్మిఁ జేసి నంతనుండియు నమ్మహితా ధ్వరమున యందభిప్రాయమై యుండు నొంద నాకు నమ్మఖంబు సేయింపవే యనఘ నన్నుం. 3_6_068 వ. అనినం గర్ణుండు గౌరవపతి కిట్లనియె. 3_6_069 క. అగుఁ గాక యేమి యిప్పుడు జగతిం గల నృపతు లెల్ల జనవర నీ కి మ్ముగ వశవర్తుల కావునఁ దగ నుద్యోగింపు మిపుడు తత్క్రతు విధికిన్. 3_6_070 ఉ. రాజులఁ బిల్వఁ బంపుము ధరాసుర సంఘము నామనింపు పే రోజ నుదాత్త యజ్ఞ గృహ యూపతతుల్ సమకట్టఁ బంపు వి భ్రాజిత భక్ష్య భోజ్య విధి భవ్య పదార్థము లానయింపు మ వ్యాజ విభూతిమై నమర వల్లభు చాడ్పునఁ జేయు జన్నమున్. 3_6_071 వ. అనిన సంతోసిల్లి కురుపతి యప్పుడ పురోహితునిం బిలిపించి రాజసూయ యజ్ఞంబు సంపూర్ణ దక్షిణంబుగాఁ జేయవలయుఁ దత్ప్రయోగ విశేషంబులకు మీరు సాలి యుండునది యనినం బురోహితుండు దగిన విద్వజ్జనంబలుల తోడ విచారించి దుర్యోధనున కిట్లనియె. 3_6_072 చ. జనవర నీకుఁ బాండవులు శత్రులు గావున వారి నాజి నో ర్చిన మఱి కాక మున్న యిటు సేయఁగ శక్యమె రాజసూయమున్ వినుము దగంగ నిప్పటికి వేఱొక యజ్ఞము సేయు మిమ్ములం బనుపుము తత్క్రియా వివిధ భంగులకుం దగు వారి వేగమై. 3_6_073 తే. రాజ సూయంబు నట్టిద రాజవర్య వైష్ణవం బను యాగంబు వాసుదేవుఁ డిమ్మఖము సేసెఁ దొల్లి యభీష్ట మిదియ చేయు నిర్విఘ్నముగ నిది సెల్లు నీకు. 3_6_074 క. ఆనిన నిది వోలు నని య జ్జన నాథుఁడు సూత తనయ సౌబలులు ప్రియం బున ననుమతింప నభిమత వినుతాధ్వర సంప్రయాగ విహితోద్యముఁడై. 3_6_075 క. తన యుద్యోగము జననీ జనకులకును ద్రోణ విదుర శాంతనవ కృపా ది నిఖిల మాన్య జనమ్ముల కును దగ నెఱిఁగించి భరత కుంజరుఁ డెలమిన్. - దుర్యోధనుఁడు వైష్ణవం బను యజ్ఞంబు సేయుట – సం. 3-242-1 3_6_076 వ. వారిచేత ననుజ్ఞాతుం డయి నగర సమీపంబున నొక్క పుణ్య స్థలంబునం దఖిల యజ్ఞ గృహంబులు నతి రమణీయంబులుగాఁ జేయించి యజ్ఞోపరకణంబులును సమస్త వస్తు విశేషంబులును సమకట్ట నియోగించి శుభ దినంబునం బరమ బ్రాహ్మణ సహాయుండై నియత దీభా శోభనంబు వహించె నంత. 3_6_077 ఆ. అఖిల దేశ వాసు లైన రాజులను బ విత్ర చరితు లైన విప్రవరుల నర్థిఁ బిలువ దూత లరిగిరి కౌరవే శ్వరుని యాజ్ఞఁ జేసి సమ్మదమున. 3_6_078 వ. అందొక్క దూతం బిలిచి దుశ్శాసనుండు నీవు ద్వైత వనంబునకుం జని పాండవులను దదాశ్రమ వాసులయిన భూసురులను గౌరవేశ్వరు నధ్వరంబునకుఁ బిలువు మని పనిచిన వాఁడునుం జని ధర్మరాజుం గని యిట్లనియె. 3_6_079 ఉ. వీరుఁడు గౌరవుండు నిజ విక్రమ లబ్ధ సమున్నతార్థ సం భారములన్ మహాధ్వర మపారబలుం డొనరించుచుండి పెం పారఁగ నిన్ను దమ్ముల మహాద్విజులం బిలువంగఁ బంచె ధా త్రీ రమణేశ నెమ్మిఁ జనుదెమ్ము తదధ్వరముం గనుంగొనన్. 3_6_080 వ. అనిన ధర్మజుండు వాని కిట్లనియె. 3_6_081 3_6_082 3_6_083 3_6_084 3_6_085 క. అపభృథ శోభితుఁ డై కౌ రవ ముఖ్యుఁడు భూరి కనక రత్న తతుల భూ దివిజులఁ బూజించి నృపుల వివిధ విధుల సత్కరించి వీడ్కొలిపెఁ దగన్. 3_6_086 వ. అట్టియెడ నధ్వరోత్సవాగతు లైన జను లనేకులు ధృతరాష్ట్ర నందను సమ్ముఖంబున నిట్లనిరి. 3_6_087 క. జనపతు లెవ్వరు నివ్విధ మున నిర్విఘ్నముగ నఖిల భూ జన సమ్మో దనముగఁ జేసిరె సత్క్రతు వనఘ భవత్పుణ్య మహిమ లాశర్చర్య మిలన్. 3_6_088 శా. సారోదార విభూతియై మును హరిశ్చంద్రుం డొనర్చెం గ్రియా పారీణుం డయి రాజసూయ మది సెప్పన్ వింటి మయ్యజ్ఞముం గౌరవ్యోత్తముఁ డైన ధర్మసుతుఁడుం గావింపఁగాఁ గంటి మే మా రెండున్ సరిగావు నీ మఖముతో నత్యున్నతిన్ భూవరా. 3_6_089 క. జన్న మొనర్చియ కా దే జగదావర్త కీర్తి దీపితులై య వ్యాజ సురలోక సుఖముల భ్రాజిల్లిరి రఘు యయాతి భరతాది నృపుల్. 3_6_090 తే. అని నుతింపంగ మఱియును నందకొంద ఱయ్యుధిష్ఠిరు రాజసూయంబు చిదుర పాలుఁ బోల దీ మఖము వైభవ సమృద్ధి నని తలంచిరి నిజ హృదయంబులందు --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1561 2916 2005-12-04T02:23:14Z Zigger 15 en [[wikipedia:User:Zigger]] 1562 2917 2005-12-04T02:23:36Z Zigger 15 en [[wikipedia:User talk:Zigger]] 1563 2918 2005-12-04T03:08:25Z 24.30.9.103 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_6_091 వ. అనంతరంబ నిరంతరానందమంద మందాయమానమానసుం డగుచు మానవేశ్వరుండు దమ్ములు దొరలు బంధు జనంబులుం బరివేష్టింపఁ బౌరజన దత్తాశీర్వాద జయ జయ శబ్ద శబ్దాయ మాన దిగ్విభాగుం డగుచుఁ బుణ్యాంగనాకర కలిత లలితాక్షత విక్షేపంబులును బటు వందిమాగధ సంకీర్తనంబులును గైకొనుచుఁ బుర ప్రవేశంబు సేసి రాజ మందిర గతుండై ధృతరాష్ట్రునకు గాంధారికిఁ గృప ద్రోణ భీష్ములకుం బ్రణమిల్లి యుల్లంబు వికసిల్లఁ గనకాసనాసీనుం డయ్యె నప్పుడు కర్ణుం డతని కిట్లనియె. 3_6_092 ఉ. భాగ్యము గాదె కౌరవ నృపాల భవన్మఖ మిష్ట సత్క్రియా యోగ్యత నిర్వికల్పముగ నొందె సమాప్తి నశేష ధాత్రియున్ భోగ్యమ నీకు నింక రణభూమిఁ బృథా సుతులన్ జయించి స మ్యగ్యమశాలి వై భువన మాన్య యొనర్పము రాజసూయమున్. 3_6_093 క. అది యెమ్మెయు నగునోయని మదిలో వగవంగ వలదు మగవ తనూజుం గదనంబునఁ జంపక యే పదనఖధావన మొనర్పఁ బార్థివ ముఖ్యా. 3_6_094 తే. అనినఁ గర్ణుఁ గౌఁగిటఁ జేర్చి యన్నరేంద్ర నందనుఁడు నీ సహాయత నాకుఁ గలుగఁ బాండవుల నోర్చు టెంత పని మహాత్మ యని సహోదర సహితుఁడై హర్షమొందె. 3_6_095 వ. అట ధర్మతనయుండు సూత తనయు ప్రతిజ్ఞ విని వాని బల శౌర్య విభవంబును నభేద్య కవచ ప్రభావంబును దలంచి విషణ్ణ హృదయుండై రేలెల్లను గన్ను మూయుట లేక వగచు చుండె నిట దుర్యోధనుండును గర్ణ సౌబల ప్రవర్తిత కార్య ఖడ్గుండై భీష్మ ద్రోణ కృపాదులకును మహనీయులైన మహీసురులకు నను దినంబును బ్రియసత్కారంబులు సలుపుచు ధనంబు దత్తభుక్త ఫలంబుగా వగచి నిరంతర త్యాగ భోగంబుల ననురాగంబు నొందు చుండె ననిన వైశంపాయనునకు జనమేజయుం డిట్లనియె. 3_6_096 క. దుర్యోధను చెఱ దలిగి య వార్య పరాక్రములు పాండవ ప్రభులు మహా శ్చర్య చరితు లవ్వనమున నార్యులు మఱి యెట్టివార లైరి మునీంద్రా. - ద్వైత వనంబు నందలి మృగ సమూహము ధర్మజు స్వప్నంబు నందు వచ్చి తమ దుఃఖంబు సెప్పుట – సే. 3-244-2 3_6_097 వ. అని యడిగిన నమ్మహాముని యమ్మహీపతి కిట్లనియె. 3_6_098 సీ. ద్వైత వనంబున ధర్మజు డొకనాఁడు నిద్రింపఁగాఁ దద్వనేచరంబు లగునట్టి మగ జాతు లన్నియుఁ గలలోన వచ్చి కన్నుల నశ్రు వారి దొరుఁగఁ దమ్మెఱింగించి యాతని తోడ నిట్లను ధర్మాత్మ మీరు నిత్యంబుఁ గడఁగి చంపంగఁ జంపంగ సమసి యల్పా వశిష్టము లయ్యె నిప్పు డస్మత్కులంబు తే. లేము బీజ మాత్రము దక్కి యిట్లు వనరు చున్న వారము మీ రింక నొండ గడకు నరిగి మముఁ గావరే కరుణార్ద్ర బుద్ధి ననిన నట్ల కాకని వాని కభయ మిచ్చి. 3_6_099 క. జనపతి మేల్కొని యంతయు ననుజుల కెఱిఁగించె యిట్టులను నబ్దముపై నెనిమిది నెలలుండితి మి వ్వనమునఁ దగు నింక నొండు వలనికిఁ బోవన్. 3_6_100 వ. ఇప్పుడు కామ్యక వనంబు బహు మృగాకీర్ణం బై సరస ఫల భరిత భూరుహ ప్రకరంబై విమల కమలాకరాభిరామంబై యున్న యది యని వింటిమి గావునం గ్రమ్మఱ నందులకుం జని తృణబిందు నాశ్రమంబున వసియించుట లెస్స యనినం దమ్ములు దేవా నీ వెట్లు నిశ్చయించితి మాకు నదియ యిష్టంబని పలికిరి తదనంతరంబ. 3_6_101 క. అనుజన్ములుఁ బాంచాలియు ననుచర వర్గంబు బ్రాహ్మణాలియును దోఁ జనుదేరఁగ సమ్మదముద ఘనతేజుఁడు సనియెఁ గమ్యక వనంబునన్. 3_6_102 వ. ఇట్లరిగి యందుఁ గృత నివాసులై యన్నీరులు శాక ఫల మూలంబులం జేసి దేహయాత్రలు నడుపుచు నొండొరుల యనజడి సూచి యత్యంత మదుఃఖ పరవశులగుచు జూదంబు నాఁడు దమ పడిన పాట్లు దలంచి కలంగుచుఁ గ్రోధ శోకంబులు దమలోన నుపశమించి కొనుచు వర్తిల్లం బదునొక్కండగు నేఁడు సనిన నందఱుం గాలంబు గడగాంచిన వారై వెడవెడ వికసిల్లిన చిత్తంబులతో నుచిత వృత్తంబుల నుండు నంత. 3_6_103 శా. ప్రీతుండై చనుదెంచె నాశ్రిత జనాభీష్ట క్రియాశీలుఁ డు ద్గీతామ్నాయుఁడు నిర్విధూత దురిత క్లేశుండు యోగామృత స్ఫీత స్వాంతుఁ డనంత సంతత సమావిర్భాత కారుణ్య ధా రా తోయన్నపనైక శీలుఁ డగ పారాశర్యుఁ డచ్చోటికిన్. 3_6_104 క. మునిపతి దోదవ్వులఁ గని జనపతి దమ్ములును దాను సంప్రీతి నెదు ర్కొని యర్ఘ్యాది విశేషా ర్చనలం బరితుష్టుఁ జేసె సంభృత భక్తిన్. 3_6_105 వ. కృష్ణ ద్వైపాయనుండును ననవరత వనవాసాయాస కృశ దేహుల నధిక దుఃఖాయమాన హృదయులం దన మనుమలం జూచి వగచి ధర్మ పుత్త్రున కిట్లనియె. 3_6_106 ఉ. కాల విపర్యయంబున సుఖంబును దుఃఖము వచ్చుచుండు నె క్కాలము నేరికిన్ ధ్రువము గాదు సుఖంబును దుఃఖమున్ మహీ పాల బుధుండు దద్వివిధ భంగు లెఱింగి ప్రమోద ఖేద సం శీలుఁడు గాఁడు రెంటను బ్రసిద్ధ పథంబున నప్రమత్తుఁ డై. 3_6_107 క. విను నీవును నాపదలకు మనమున నొక్కింత యోర్చి మహనీయముగా నొనరింపుము తపము దపం బునన కదా సకల సౌఖ్యములు సిద్ధించున్. 3_6_108 క. క్షమయు నహింసయు సత్యము సమతయు నింద్రియ జయంబు శమముఁ బరిత్యా గమును దపో లక్షణములు గ్రమమున నిన్నియును నూర్ధ్వగతి కారణమున్. 3_6_109 తే. ఇందుఁ జేసిన పుణ్యంబు యందుఁ గుడుచు మీఁది జన్మంబునకు నది మేలుఁ జేయుఁ గాన తనశక్తితోఁ గూడ దాన ధర్మ చిర పరాపకారంబులు సేయ వలయు. 3_6_110 వ. అనినం బాండవాగ్రజుండు దన తపంబులలో దుష్కరం బెయ్యది యెద్దాన నధిక ఫలం బగు నని యడిగిన వేద వ్యాసుం డిట్లనియె. 3_6_111 సీ. దాన మూర్జిత ఫలచం బర్థ సాధ్యమై పరగుటఁ గరము దుష్కరము నదియ నరులకు నధిప ప్రాణంబల కంటెను రూపింప నర్థంబు తీపు వినవె యుగ్రంబు లైన యాయుధమున మొనలపై నుఱుకుట యంభోధి దఱిసి చనుట కృషి పాశుపాల్య సంక్లేశంబు నొందుట యడవులఁ గొండల నిడుమ పడుట ఆ. నవసి యనుదినముఁ బర ప్రేష్యులై యునికి దలఁప నర్థమునకు చూవె యట్టి దుఃఖ లబ్ద మైన యయ్యర్థంబు విడుచు టెవ్విధముఁ గడిఁది గాదె. 3_6_112 శా. అన్యాయార్జిత మైన విత్తమునఁ జేయం బును దానంబు మూ ర్ఖ న్యాయం బది దానఁ జేసి ఫలపాకం బేమియున్ లేదు యు క్త న్యయార్జిత మించుకంత యయినం గాలంబు దేశంబు స మ్మాన్యం బైన తగఁ బాత్రయోగమున సౌమ్య బై ఫలించుం దుదిన్. 3_6_113 వ. తొల్లి ముద్గలుం డను మహా ద్విజుండు సన్మార్గోపార్జితం బైన వ్రీహిద్రోణంబు సత్పాత్రంబునఁ వినియోగించి కాదె పరమ సిద్ధిం బొందె ననిన విని ధర్మ నందనుండు మునీంద్రా ముద్గలుండు వ్రీహిద్రోణం బెబ్భంగి నుపార్థించె నెట్టి పాత్రంబునఁ బ్రతిపాదించె వినవలతుం జెప్పవే యనిన నతం డిట్లనియె. - వ్యాసుఁడు ధర్మజునకు వ్రీహిద్రోణాఖ్యానంబు సెప్పుట – సం. 3-248-3 3_6_114 క. అతిధి ప్రియుఁడు విశిష్ట వ్రతుఁడు విమస్తరుఁడు సత్యవచనుండు విని ర్జిత విషయేంద్రియుఁడు సము న్నత పుణ్యుఁడు ముద్గలుఁడజు ఘన స్థిర బుద్ధిన్. 3_6_115 వ. పుత్త్రదార సహితంబుగాఁ గురుక్షేత్రంబున వసియించి యుంఛవృత్తి పరాయణుం డై పాడ్యమిం దొడంగి పదునాలుగు దివసంబు లొక్కొక్క గింజయ కా నేరి దూఁమెడు వడ్లు సమకూర్చి పర్వ దినంబున బాకంబు సేయించి దేవ పితృ పూజనంబు లొనరించి యతిథుల కన్నంబు పెట్టి మిగిలిన యన్నంబునఁ దానును బుత్త్రకళత్రంబును దేహయాత్ర నడుపుచు నివ్విధంబునఁ బక్షోపవాస వ్రతంబున వర్తిల్లుచున్నయెడ నొక్క పర్వ దినంబు నందు. 3_6_116 మ. మతి నత్యంత జుగప్సితం బయిన యున్మత్త స్వరూపంబుతో గత వస్త్రుండును ముక్తకేశుఁడు బహుగ్రామ్యోక్తి శీలుండు నై హిత పుణ్యుండు మునీశ్వరుం డతిథి యై యేతెంచె దుర్వాసుఁ డన్ యతి యమ్ముద్గలు పాలికిం బటు బుభుక్షాయత్తతం దూలుచున్. 3_6_117 క. అతనిఁ గని యించు కంతయు మతి ననుమానంబు లేక మానుగఁ బ్రత్యు ద్గతుఁడై యర్ఘ్యముఁ బాద్యము నతిభక్తి నొనర్చి మునికులాగ్రణి నెమ్మిన్. 3_6_118 క. అన్నంబు వెట్టె నతఁడు త దన్నం బంతయును గడుచు యాత్మఁ దనిసి శే షాన్నంబు మేన నిండఁగ సన్నతుఁ డలఁదికొని మగుడిఁ జనియె నిజేచ్ఛన్. 3_6_119 క. మునిపతి పర్వము పర్వం బున మఱియును నరుగుదెంచు ముద్గలుఁడును దా ననశనుఁడై యుండియు న మ్మునివరునకు నొసఁగు నన్నముం బ్రియ మెసఁగన్. 3_6_120 వ. ఇవ్విధంబున నాఱు పర్వంబులు గుడిచి దుర్వాసుండు వాని చిత్తంబున నొక్క కొఱంతయు గానక యద్భుత ప్రమోద మగ్నమానసుండై వాని కిట్లనియె. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1564 2920 2005-12-04T06:03:55Z 24.30.9.103 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_6_121 క. నీయట్టి దానశీలుని నీ యఖిలమునందు గాన నెన్నండును స త్త్యాయత్తమతివి సాధు వి ధేయుండవు నీవు పుణ్యతేజుఁడ వనఘా. 3_6_122 చ. మనమున నేవగింప కవమానము సేయక యించుకంతయుం గినియక యోల మందక యకృత్రిమ భక్తి నొనర్తి తీవు స జ్జననుత యన్నదానము ప్రసాద్ సత్యము ధైర్యమున్ దమం బును నపరిగ్రహత్వమును బొల్పుగ నీ ధన మయ్యె నియ్యెడన్. 3_6_123 చ. చవులకుఁ బ్రేముడించు ననిశంబును నాలుక దాల్మి పెంపు ధ ర్మువును శమంబుఁ ద్రెక్కొను సముద్ధతి నాఁకలి వీని రెంటనుం దవులకు జీవిత స్థితి విధాయక మన్నము నీవు జీవితే చ్ఛ విడిచి తిప్పు డేమని ప్రశంస యొనర్తు నినుం దపో నిధీ. 3_6_124 క. మనము నింద్రియముల వ ర్తనమును సరిగా నొనర్చు ధర్మంబు దపం బని చెప్పుదు రట్టి తపం బనఘా నీయంద కలిగె నభినవ భంగిన్. 3_6_125 ఉ. ప్రీతుఁడ నైతి నీ వలనఁ బేర్చిన పుణ్య ఫలంబు లెల్ల నీ చేతివ యయ్యె నీదగు ప్రసిద్ధ తపో విభవంబు నిర్జర వ్రాతము లిప్డు సాటె త్రిదివంబున కీవును మేని తోడ వి ఖ్యాతిగ దేవయానమున గ్రక్కున నేఁగెదు సంయమీశ్వరా. 3_6_126 వ. అని పలికి దుర్వాసుం డరిగెఁ దదనంతరంబ హంస సారస యుక్తంబను గింకిణీ మాలికా మనోహరంబును గామ గమనంబును నయిన విమానంబు గొనుచు దేవదూత ముద్గలు కడకుం జనుదెంచి యిట్లనియె. 3_6_127 క. అనఘ భవత్సుకృతంబున ననిమిష లోకాభిగమ మవాప్తం బయ్యెం జనుదెమ్ము విమానము చ య్యన నెక్కుము చిత్తమునఁ బ్రహర్షం బెసఁగన్. 3_6_128 వ. అనిన దేవదూతం జూచి ముద్గలుండు మహాత్మా దివిజలోకం బెట్టిది విన వలతు నందుల గుణదోషంబు లెఱింగింప వలయు సత్పురుషులతోడి మైత్త్రి సాప్తపదీనం బని చెప్పుదురు గావున మైత్త్రిం బురస్కరించి ని న్నడిగెద ననిన నతం డమ్మునీంద్రున కిట్లనియె. - ముద్గలునకు దేవదూత పుణ్యలోకంబు తెఱంగు సెప్పుట – సం. 3-247-2 3_6_129 క. ఈ లోకమునకు మీఁదై చాలఁగ వెలు గొందు చుండు స్వర్లోకము నా నాలంకారయుతము ది వ్యాలోకము దేవయాన మది మునినాథా. 3_6_130 చ. అమల తపో నివాసులు మహాధ్వర శీలురు సత్యసంధు లు త్తములు జితేంద్రియముల్ సములు దానపరుల్ రణశూరు లందు హ ర్షమున వసింతు రచ్చరలు సాధ్యులు దేవమునుల్ మరుద్వసు ప్రముఖులు వేఱువేఱ తగు పట్టుల నుండుదు రంద యిమ్ములన్. 3_6_131 వ. మఱియు ముప్పది మూఁడు వేల యోజనంబులు విస్తృతం బైన మేరు శిఖరంబు నందు నందన ప్కముఖంబు లైన దేవోద్యానంబులు పుణ్య పరులకుం గ్రీడా స్థానంబులై విలసిల్లు నయ్యెడల నాఁకలియు నీరువట్టును శీతోష్ణ భయంబులును జరారాగ వికృతులును బుట్ట వెయ్యెడలం జూచిన నతి మనోహరం బై సకలేంద్రియ తర్పణం బై యుండు నిట్టి పుణ్యలోకంబునకు నర్హులయిన పుణ్య పురుషులు విధి నియోగ పక్వంబు లయిన మానుష శరీరంబులు విడిచి తేజోమయంబు లగు దివ్య దేహంబులు ధరియించి వివిధాంబరాభరణ భూషితులును నమ్లాన కుసుమ మాలికా మనోహరులును నై కనక విమానంబులందు దేవదూతల చేతం గొనిపోవం బడి యందు శోక భ్రమ శ్రమాయాస విరహితులై వివిధ సుఖంబు లనుభవించు చుండుదురు. 3_6_132 ఆ. అనఘ యింద్రలాకమున కంటె మీఁద ని శ్శోక మగుచు బ్రహ్మలోక మమరు నది యనన్య దీప్త సదన మై తనదైన వెలుఁగునను జగంబు వెలుఁగఁ జేయు. 3_6_133 చ. మనువులు ధాతలున్ మునులు మానుగ నుండుదు రందు లోభముం గినుకయుఁ గిల్బిషంబు నపకీర్తియు దుఃఖము జన్మవైకృతం బును జనియింప వీభువనముల్ దెగునప్పుడు నాశమొంద ద వ్వినుత పదంబు దానియెడ వేడుక సేయుదు రింద్ర ముఖ్యులున్. 3_6_134 వ. స్వర్గంబునం గల గుణంబు లెఱింగించితిఁ దదీయ దోషంబులు సెప్పెద వినుము. 3_6_135 తే. ఇందు జేసిన పుణ్యంబు లెల్ల నందుఁ గుడుచుఁగాని మర్త్యున కందు గడఁగి పుణ్య మాచరింపంగఁ గాదు పుణ్యావసాన మగుడు భూమికత్రోతురు మగుడ నతని. 3_6_136 క. కడు మరగిన సౌఖ్యంబులు విడుచుటఁ జిత్తంబు దుఃఖ వివశముగ మహిం బడుఁ జూవె పుణ్యలోకం బెడలిన మనుజుండు దేజ మేది యబలుఁడై. 3_6_137 క. తన తక్కువ యునికియు న న్యుని యున్నత శీలతయుఁ గనుంగొని చిత్తం బున నెరియుచునికి గలుగును జననుత సురలోక వాస జనులకు నెల్లన్. 3_6_138 వ. బ్రహ్మలోకంబునం దక్కఁ దక్కిన పుణ్యలోకంబులం దెల్ల నిదియ మేరయై చెల్లు మఱియుఁ బుణ్యలోక పరిభ్రష్టుండ మర్త్యలోకంబున సుఖశీలుండయి పుట్టు నీ లోకంబు గర్మభూమియు నా లోకంబు ఫలభూమియు నని యెఱుంగుము నీ వలని యాదరంబునం జేసి యింతయుం జెప్పితి నీవింకఁ దడయ నేల చనుదెమ్మనిన ముద్గలుండు గొండొక విచారించి దేవదూతం జూచి యిట్లనియె. 3_6_139 ఆ. ఇట్టి దివ్యసుఖము లే నొల్లఁ బదివేలు వచ్చె నాకు నమర వర్గమునక యుండ నిమ్ము వాని నో యన్న విచ్చేయు మిష్టమైన యెడకు నిపుడ నీవు. 3_6_140 క. ఎయ్యెడకుఁ జనినఁ బురుషుం డియ్యెడకును మగుడ కుండు నెక్కాలము నం నయ్యుత్తమ పదవికి నై యెయ్యనువున నైన నుత్సహించెద బుద్ధిన్. 3_6_141 వ. అని దేవదూత వీడ్కొలిపి ముద్గలుండు శిలోంఛ వృత్తి విడిచి పరమ శాంతిం గైకొని విర్వికల్పం బైన జ్ఞాన యోగంబునం జేసి తుల్య నిందా స్తుతియును సమ లోష్టాశ్మకాంచనుండును నై పరమ సిద్ధిం బొందెఁ బాండవోత్తమా నీవును రాజ్య రహితుండ నైతి నని వగవక తపంబు సేయుము తపంబునం జేసి శుభంబులు సేకుఱు బదు మూడవు నేఁటి కడపటఁ బితృ పైతామహం బైన రాజ్యంబు నిన్ను బ్రాపించు నని యిట్లు సాత్యవతేయుండు గౌంతేయుల నాశ్వాసించి నిజాశ్రమంబునకుం జనియె నంత. 3_6_142 మ. వితతానేక మృగాకులంబును సదా విర్భూత నానా తరు ప్రతతీ పుష్ప సుగంధ బంధుల శుభావాసంబు బ్రహ్మర్షి సం శ్రిత పుణ్యాశ్రమ మండలంబు నగుచుం జెల్వొందు నక్కానలో ధృతపుణ్యుల్ విహరించి రేవురును గుంతైపుత్రు లిచ్ఛా గతిన్. 3_6_143 వ. ఒక్కనాఁ డమ్మహారథులు దృణబిందు నాశ్రమంబున ధౌమ్య సహితంబుగాఁ బాంచాలి నునిచి యేవును నొక్కట మృగయార్థంబు నలుదిక్కులకుం జనిన యనంతరంబ. - సైంధవుఁడు ద్రౌపదిం జూచి మోహించుట – సం. 3-243-6 3_6_144 ఉ. వీరుఁడు సైంధవుండు జన విశ్రుత శౌర్యుఁజు సాల్వకన్య నిం పారఁగఁ బెండ్లియాడుటకునై నిజ వైభవ ముల్లసిల్ల వి స్ఫార చతుర్విధోరు బల సంగతుఁడై చనుచుండి యాశ్రమ ద్వారమునందుఁ గాంచె ద్రుపద క్షితి పాల తనూజ నచ్చటన్. 3_6_145 ఉ. నీల పయోద మండలము నిశ్చల లీల వెలుంగఁ జేయుచుం గ్రాలెడు వాలుఁ గ్రొమ్మెఱుఁగుకై వడిఁ దద్వన భూమి నెంతయున్ లాలిత దేహ కాంతి పటలంబునఁ జేసి వెలుంగఁ జేయు న బ్బాల వినీల కుంతల విభాసినిఁ జూచి సవిస్మయాత్ముఁడై, 3_6_146 తే. మగువఁ దగిలిన చూడ్కుల మగుడఁ దిగువ నేర్పు సాలక యతఁడు కందర్ప దర్ప గోచరాత్ముఁడై నిజసఖుఁ గోటి కాస్యుఁ డను నృపాత్మజుఁ జూచి యిట్లనియె బ్రీతి. 3_6_147 ఉ. ఇన్నలినాక్షి యెవ్వతియొ యివ్విపినంబున నేకతంబ యి ట్లున్న నిమిత్తమేమియొ సురోత్తమ కన్యయొ యక్షకాంతయో పన్నగ భామయో మనుజ భామిని గామి నిజంబ యిట్టి చె ల్వున్నదియే మహీతలము నుగ్మలు లెవ్వరి యందు నారయన్. 3_6_148 ఉ. లీల యెలర్పఁగా నబల లేఁజిగురాకును బోలె నొప్పు కెం గేలు కదంబ శాక తుదిఁ గీల్కొనఁ జేసి వసంత విభ్రమో న్మీలిత బాల వల్లి క్రియ మేలగు చూడ్కుల మించి పావక జ్వాలయ పోలెఁ జిత్తము నిజం బెరియింపఁ దొడంగెఁ జూచితే. 3_6_149 ఉ. ఈ కమలాక్షి నాకు హృదయేశ్వరి యైనఁ ద్రిలోక రాజ్యముం జేకుఱ నేలినట్లు విలసిల్లనె దర్పక వీరు బంటుఁ గాఁ గైకొని సర్వ భోగములుఁ గాంతు నొడంబడఁ బల్కి దీనికిన్ నాకును బొందొనర్చి కరుణం జరితార్థునిఁ జేయవే ననున్. 3_6_150 వ. అని పనిచినం గోటికాస్యుండు గ్రక్కునం బాంచాలి పాలికిం జని ప్రణయ సుభగంబుగా నమ్మగువ కిట్లనియె. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1565 2921 2005-12-05T17:08:57Z Krishh 16 ''' == అన్నమయ్య కీర్తనలు == ''' ======================================================================================== % అలమేలుమంగనీ వభినవరూపము (వాల్యూం 12-159) అలమేలుమంగనీ వభినవరూపము జలజాక్షు కన్నులకు చవులిచ్చేవమ్మ గరుడాచలాధీశు ఘనవక్షముననుండి పరమానంద సంభిరతవై నెరతనములు జూపి నిరంతరమునాథుని హరుషింపగ జేసి తిగదమ్మ శశికిరణములకు చలువలచూపులు విశదముగా మీద వెదజల్లుచు రసికత పెంపున కరగించి ఎప్పుడు నీ వశముజేసుకొంటి వల్లభునోయమ్మ రట్టడి శ్రీవేంకటరాయనికి నీవు పట్టపురాణివై పరగుచు వట్టిమాకులిగిరించు వలపుమాటలవిభు జట్టిగొని వురమునసతమైతివమ్మ ======================================================================================== % వలదననొరులకు (వాల్యూం 4-17) వలదననొరులకు వశమటవే తలచినట్లనిది దైవమెచేసె తరుణికుచములను తామరమొగుడలు విరిసేనోయని వెరపునను సరగునపతినఖ చంద్రశకలములు దరులుగలుగనిది దైవమెచేసె పొలతివదనమను పున్నమచంద్రుడు బలిమినెగయునని భయమునను మెలుతచికురధ మ్మిల్లపురాహువు తలచెదరగనిది దైవమెచేసె వనితకువాడునొ వలపుతాపమున తనులతికయనుచు తమకమున ఘనవేంకటపతి కౌగిటచమటల తనివి దీర్చనిది దైవమె చేసె ======================================================================================== % పురుషోత్తముడవీవు (వాల్యూం 2-53) పురుషోత్తముడవీవు పురుషాధముడనేను ధరలోననాయందు మంచితనమేది అనంతాపరాధములు అటునేముసేసివి అనంతమైనదయ అది నీది నినునెఱగకుండేటి నీచ గుణము నాది ననునెడయకుండేటి గుణము నీది సకలయాచకమే సరుసనాకుపని సకలరక్షకత్వము సరి నీపని ప్రకటించినిన్ను దూరేపలుకేనా కెప్పుడూను వెకలివైనను గాచేవిధమునీది నేరమింతయు నాది నేరుపింతయు నీది సారెకు అజ్ఞాని నేను జ్ఞానివి నీవు యీరీతి వేంకటేశయిట్టేనను నేలితివి ధారుణిలో నిండెను ప్రతాపమునీది ======================================================================================== % భక్తికొలది వాడే (వాల్యూం 1-410) భక్తికొలది వాడే పరమాత్ముడు భుక్తిముక్తి తానెయిచ్చు భువి పరమాత్ముడు పట్టినవారిచే బిడ్డ పరమాత్ముడు బట్టబయటి ధనము పరమాత్ముడు పట్టపగటి వెలుగు పరమాత్ముడు యెట్టనెదుటనే వున్నాడిదె పరమాత్ముడు పచ్చిపాలలోనివెన్న పరమాత్ముడు బచ్చనవాసినరూపు పరమాత్ముడు బచ్చుచేతివొరగల్లు పరమాత్ముడు యిచ్చుకొలదివాడువో యీ పరమాత్ముడు పలుకులలోనితేట పరమాత్ముడు ఫలియించునిందరికి పరమాత్ముడు బలిమిశ్రీ వేంకటాద్రి పరమాత్ముడు యెలమి జీవులప్రాణమీ పరమాత్ముడు ======================================================================================== % ఏమొకో చిగురుటధరమున (వాల్యూం 12-82) ఏమొకో చిగురుటధరమున ఎడనెడకస్తూరి నిండెను భామిని విభునకు వ్రాసిన పత్రిక కాదు కదా కలికి చకోరాక్షికి కడకన్నులు కెంపైతోచిన చెలువంబిప్పుడిదేమో చింతింపరేచెలులు నలువున ప్రాణేశ్వరునిపై నాటినయాకొనచూపులు నిలువునపెరుకగనంటిన నెత్తురుకాదుకదా పడతికి చనుగవమెరుగులు పైపై పయ్యెద వెలుపల కడుమించిన విధమేమో కనుగొనరే చెలులు వుడుగని వేడుకతో ప్రియుడొత్తిన నఖశశిరేఖలు వెడలగవేసవికాలపు వెన్నెలకాదుకదా ముద్దియ చెక్కుల కెలకుల ముత్యపు జల్లుల చేర్పుల వొద్దికలాగులివేమో ఊహింపరే చెలులు గద్దరి తిరువేంకటపతి కొగిటియధరామృతముల అద్దిన సురతపు చెమటల అందము కాదు కదా ======================================================================================== % తెలిసిన వారికి దేవుండితడే (వాల్యూం 3-480) తెలిసిన వారికి దేవుండితడే వలవని దుష్టుల వాదములేల పురుషులలోపల పురుషోత్తముడు నరులలోన నరనారాయణుడు పరదైవములకు పరమేశ్వరుడు వరుసమూఢుల కెవ్వరోయితడు పలుబ్రహ్మలకును పరబ్రహ్మము మలయునీశులకు మహేశుడితడు ఇలనాత్మలలో నిటుపరమాత్ముడు ఖలులకెట్లుండునో కానము యితడు వేదంబులలో వేదాంతవేద్యుడు సోదించకరిగాచుచో నాదిమూలము యీదెస శ్రీ వేంకటేశుడిందరికి గాదిలి మతులను గైకొనడితడు ======================================================================================== % కొలిచిన వారల (వాల్యూం 3-419) కొలిచిన వారల కొంగుపైడితడు బలిమి తారక బ్రహ్మమీతడు యినవంశాంబుధి నెగసిన తేజము ఘన యజ్ఞంబుల గల ఫలము మనుజరూపమున మనియెడి బ్రహ్మము నినుపుల రఘుకుల నిథానమితడు పరమాన్నములోపలి సారపుజవి పరగినదివిజుల భయహరము మరిగినసీతా మంగళ సూత్రము ధరలో రామావతారంబితడు చకితదానవుల సంహారచక్రము సకలవన చరుల జయకరము వికసితమగు శ్రీవేంకట నిలయము ప్రకటిత దశరథ భాగ్యంబితడు ======================================================================================== %అంతరంగమెల్ల (వాల్యూం 1-437) అంతరంగమెల్ల శ్రీహరికి ఒప్పించకుంటె వింతవింత విధముల వీడునా బంధములు మనుజుడై ఫలమేది మరిజ్ఞాని యౌదాకా తనువెత్తి ఫలమేది దయగలుగుదాకా ధనికుడై ఫలమేది ధర్మము సేయుదాకా పనిమాలి ముదిసితే పాసెనా భవము చదివియు ఫలమేది శాంతము కలుగుదాకా పెదవెత్తి ఫలమేది ప్రియమాడు దాకా మదిగల్గి ఫలమేది మాధవుదలచు దాకా యెదుట తాను రాజైతే ఏలేనాపరము పావనుడై ఫలమేది భక్తి కలిగిన దాకా జీవించి ఫలమేది చింత దీరుదాకా వేవేల ఫలమేది వేంకటేశుగన్నదాక భావించితా దేవుడైతే ప్రత్యక్షమౌనా ======================================================================================== % భక్తినీపై దొకటె పరమసుఖము (వాల్యూం 3-322) భక్తినీపై దొకటె పరమసుఖము యుక్తిజూచిన నిజం బొక్కటేలేదు కులమెంత గలిగెనది కూడించు గర్వంబు చలమెంత గలిగెనది జగడమే రేచు తలపెంత పెంచినా తగిలించు కోరికలు యెలమి విజ్ఞానంబు యేమిటాలేదు ధనమెంత గలిగెనది దట్టమౌలోభంబు మొనయు చక్కదనంబు మోహములు రేచు ఘనవిద్య గలిగినను కప్పు పై పై మదము యెనయగ పరమ పద మించుకయులేదు తరుణులెందరు అయిన తాపములు సమకూడు సిరులెన్ని గలిగినను చింతలేపెరుగు యిరవయిన శ్రీవేంకటేశు నినుకొలువగా పెరిగె నానందంబు బెళకులికలేవు ======================================================================================== % విశ్వరూపమిదివో (వాల్యూం 3-409) విశ్వరూపమిదివో విష్ణురూపమిదివో శాశ్వతులమైతిమింక జయము నాజన్మము కొండవంటి హరిరూపు గురుతైన తిరుమల పండిన వృక్షములే కల్పతరువులు నిండిన మృగాదులెల్ల నిత్యముక్తజనములు మెండుగ ప్రత్యక్షమాయె మేలువోనాజన్మము మేడవంటి హరిరూపు మించైనపైడి గోపుర మాడనే వాలిన పక్షుల మరులు వాడల కోనేటి చుట్ల వైకుంఠ నగరము యీడమాకు పొడచూపె ఇహమేపోపరము కోటిమదనులవంటి గుడిలో చక్కని మూర్తి యీటులేని శ్రీ వేంకటేశుడితడు వాటపు సొమ్ములు ముద్ర వక్షపుటలమేల్మంగ కూటువైనన్నేలితి యెక్కువనోనాతాపము ======================================================================================== % అవధారు రఘుపతి (వాల్యూం 3-492) అవధారు రఘుపతి అందరిని చిత్తగించు యివలనిండే కొలువిదెనదె సముఖాన రామరాఘవరామ రామచంద్రప్రభో శ్రీమదయోధ్యాధిపతి సీతాపతి ప్రేమనారదుడు పాడిపెక్కురంభాదులాడేరు మోమెత్తి కపులెల్ల మ్రొక్కేరదివో యినవంశకుల జాత ఇక్ష్వాకుకులతిలక ఘనదశరథసుత కౌశికప్రియ మునులు దీవించేరు ముందట భరతుడదె వెనక లక్ష్మణుడు సేవించీ వింజామర కందువకౌసల్యాగర్భ రత్నాకర చెందిన శ్రీవేంకటాద్రి శ్రీనివాస సందడి కుశలవులు చదివేరు వొకవంక చెంది నీరాజసము చెప్పరాదు రామ ======================================================================================== % రామచంద్రుడితడు (వాల్యూం 10-147) రామచంద్రుడితడు రఘువీరుడు కామిత ఫలములీయ గలిగెనిందరికి గౌతము భార్యపాలిటి కామధేనువితడు ఘాతల కౌశికుపాలి కల్పవృక్షము సీతాదేవి పాలిటి చింతామణి యితడు యీతడు దాసుల పాలిటి యిహపర దైవము పరగసుగ్రీవుపాలి పరమ బంధువితడు సరిహనుమంతుపాలి సామ్రాజ్యము నిరతి విభీషణునిపాలి నిధానము యీతడు గరిమజనకు పాలి ఘనపారిజాతము తలప శబరిపాలి తత్వపు రహస్యము అలరిగుహునిపాలి ఆదిమూలము కలడన్నవారిపాలి కన్నులెదుటి మూరితి వెలయ శ్రీవేంకటాద్రి విభుడితడు ======================================================================================== % పలువిచారము లేల (వాల్యూం 3-100) పలువిచారములేల పరమాత్మనీవు నాకు కలవు కలవు ఉన్న కడమలేమిటికి నీపాదముల చెంత నిబిడమైతే చాలు యేపాతకములైన ఏమిసేసును యేపార నీభక్తి ఇంత గలిగిన చాలు పై పై సిరులచ్చట పాదుకొని నిలుచు సొరిదినీ శరణము జొచ్చితినంటే చాలు కరుణించి యప్పుడట్టే కాతువు నీవు సరుస నీముద్రలు భుజములనుంటే చాలు అరుదుగా చేతనుండు అఖిలలోకములు నేరకవేసిన చాలు నీమీద ఒక పువ్వు కోరిన కోరికలెల్ల కొనసాగును మేరతో శ్రీవేంకటేశ నిన్నుగొలిచితి నేను యేరీతినుండిన గాని యిన్నిటా ఘనుడను ======================================================================================== % ఇతరములిన్నియు (వాల్యూం 1-86) ఇతరములిన్నియు నేమిటికి మతిచంచలమే మానుటపరము ఎక్కడి సురపుర మెక్కడి వైభవ మెక్కడి విన్నియునేమిటికి యిక్కడనే పరహితమును పుణ్యము గక్కున జేయగ గలదిహ పరము యెవ్వరు చుట్టములెవ్వరు బంధువు లెవ్వరిందరును నేమిటికి రవ్వగు లక్ష్మీరమణుని దలపుచు యివ్వలదా సుఖియించుట పరము యెందరు దైవము లెందరు వేల్పులు యెందరిందరును నేమిటికి కందువెఱిగి వేంకటగిరి రమణుని చిందులేక కొలిచినదిహ పరము ======================================================================================== % నారాయణాచ్యుతానంత (వాల్యూం 2-423) నారాయణాచ్యుతానంత గోవింద హరి సారముగ నీకునే శరణంటిని చలువయును వేడియును నటల సంసారంబు తొలకు సుఖమొకవేళ దుఃఖమొకవేళ ఫలములివె యీ రెండు పాపములు పుణ్యములు పులుసు దీపును గలపి భుజియించినట్లు పగలు రాత్రులరీతి బహుజన్మ మరణాలు తగుమేను పొడచూపు తనుదానె తొలగు నగియించు నొకవేళ నలగించు నొకవేళ వొగరు కారపు విడెము ఉబ్బించినట్లు యిహము పరమును వలెనె యెదిటికల్లయు నిజము విహరించు భ్రాంతియును విభ్రాంతియును మతిని సహజ శ్రీ వేంకటేశ్వర నన్ను కరుణింప బహువిధంబుల నన్ను పాలించవే ======================================================================================== % ఏటి సుఖము (వాల్యూం 1-135) ఏటి సుఖము మరి ఏటి సుఖము ఒకమాట మాత్రము నటమటమైన సుఖము కొనసాగు దురితములె కూడైన సుఖము తను విచారములలో దాకొన్న సుఖము పనిలేని యాసలకు బట్టయిన సుఖము వెనక ముందర జూడ వెరగైన సుఖము నిందలకులోనైన నీరసపు సుఖము బొందికిని లంచంబు పుణికేటి సుఖము కిందుపడి పరులముంగిలి గాచు సుఖము పందివలె తనుదానె బ్రతికేటి సుఖము ధృతిమాలి యిందరికి దీనుడగు సుఖము మతిమాలి భంగములు మరపించు సుఖము పతి వేంకటేశు కృప పడసినది సుఖము యితరంబులన్నియును నీ పాటి సుఖము ======================================================================================== % నవనీతచోర (వాల్యూం 3-24) నవనీతచోర నమోనమో నవమహిమార్ణవ నమోనమో హరినారాయణ కేశవాచ్యుతకృష్ణ నరసింహ వామన నమోనమో మురహర పద్మనాభ ముకుంద గోవింద నరనారాయణ నమోనమో నిగమగోచర విష్ణు నీరజాక్ష వాసుదేవ నగధర నందగోప నమోనమో త్రిగుణాతీతదేవ త్రివిక్రమ ద్వారక నగరాధినాయక నమోనమో వైకుంఠ రుక్మిణీ వల్లభ చక్రధర నాకేశవందిత నమోనమో శ్రీకర గుణనిధి శ్రీవేంకటేశ్వర నాకజనుత నమోనమో ======================================================================================== % ఆలాగు పొందులును (వాల్యూం 1-30) ఆలాగు పొందులును అటువంటి కూటములు యీలాగు లౌటనేడిదె చూడనైతి అడియాస చూపులకు నాసగించితిగాని వెడమాయలనిలోను వెదకలేనైతి కడువేడుకల దగిలి గాసిబొందితిగాని యెడలేని పరితాప మెఱగలేనైతి చిరునగవుమాటలకు చిత్తగించితిగాని తరితీపులని లోను తలుపలేనైతి వరుసమోహపు బసలవలల చిక్కితిగాని గరువంపు పొలయలుక గానలేనైతి శ్రీ వేంకటేశ్వరుని చింతజేసితిగాని దేవోత్తమునిలాగు తెలియలేనైతి యీ వైభవముపై నిచ్చగించితి గాని యీ వైభవానంద మిది పొందనైతి ======================================================================================== % రాముడు లోకాభిరాముడు (వాల్యూం 2-219) రాముడు లోకాభిరాముడు త్రైలోక్య ధాముడు రణరంగ భీముడు వాడే వరుడు సీతకు, ఫలాధరుడు మహోగ్రపు శరుడు రాక్షస సంహరుడు వాడే స్థిరుడు సర్వగుణాకరుడు కోదండ దీక్షా గురుడు సేవకశుభకరుడు వాడే ధీరుడు లోకైకవీరుడు సకలా ధారుడు భవబంధదూరుడు వాడే శూరుడు ధర్మవిచారుడు రఘువంశ సారుడు బ్రహ్మసాకారుడు వాడే బలుడు యిన్నిటా రవికులుడు భావించ, ని ర్మలుడు నిశ్చలుడవికలుడు వాడే వెలసి శ్రీ వేంకటాద్రి నిజనగరములోన తలకొనె పుణ్యపాదతలుడు వాడే ======================================================================================== % కొలనిలోన (వాల్యూం 2-214) కొలనిలోనమునుగోపికలు మొలకనవ్వులతో మ్రొక్కిరి నీకు పిరుదులు దాటిన పింఛపు టలకల తురుములు వీడగ తొయ్యెలులు అరిది నితంబులందునెదాచుక మురిపెపు కరముల మ్రొక్కిరినీకు నిద్దపు మానము నెలతలు లోగుచు గద్దరి తొడలనె గట్టుచును ముద్దుటుంగరంబుల కరములతో ముద్దులు గునియుచు మ్రొక్కిరి నీకు పాలిండ్ల పెనుభారంబుల మూలపు మెరుగులు ముంచగను వేలపు ప్రియముల వేంకటేశనిను మూలకుపిలుచుచు మ్రొక్కిరి నీకు ======================================================================================== % అమరాంగనలదె (వాల్యూం 10-26) అమరాంగనలదె ఆడేరు ప్రమదంబుననదె పాడేరు గరుడవాహనుడు కనక రథముపై ఇరవుగ వీధుల నేగేని సురలును మునులును సొంపుగ మోకులు తెరలిచి తెరలిచి తీసేరు ఇలధరుడదివో ఇంధ్రరథముపై కెలయుచు దిక్కులు గెలిచీని బలు శేషాదులు బ్రహ్మశివాదులు చెలగి సేవలటు సేసేరు అలమేల్మంగతో నటు శ్రీవేంకట నిలయుడరదమున నెగడేని నలుగడ ముక్తులు నారదాదులును పొలుపు మీరకడు పొగడేరు ======================================================================================== % పసిడియక్షంతలివె (వాల్యూం 3-194) పసిడియక్షంతలివె పట్టరో వేగమె రారో దెసల పేరంటాండ్లు దేవుని పెండ్లికిని శ్రీవేంకటేశ్వరునికి శ్రీ మహాలక్ష్మికి దైవికపు పెండ్లిముహూర్తము నేడు కావించి భేరులు మ్రోసె గరుడధ్వజంబెక్కె దేవతలు రారో దేవుని పెండ్లికిని కందర్ప జనకునకి కమలాదేవికి పెండ్లి పందిలిలోపల తలంబాలు నేడు గంధమూ విడెమిచ్చేరు కలువడాలు గట్టిరి అందుక మునులు రారో హరి పెండ్లికిని అదె శ్రీ వేంకటపతికి అలమేలు మంగకును మొదలి తిరుణాళ్ళకు మ్రొక్కేము నేడు యెదుట నేగేరు వీరెయిచ్చేరు వరములివె కదలిరారో పరుష ఘనుల పెండ్లికిని ======================================================================================== % పాపపుణ్యముల రూపము (వాల్యూం 1-28) పాపపుణ్యముల రూపము దేహమిది దీని దీపనంబణగింప తెరువెందులేదు అతిశయంబైన దేహాభిమానము దీర గతిగాని పుణ్యసంగతి బొందరాదు మతిలోని దేహాభిమానంబు బిడుచుటకు రతిపరా~జ్ముఖుడు గాక రవణంబు లేదు సరిలేని మమకారజలధి దాటినగాని అరుదైన నిజసౌఖ్యమది వొందరాదు తిరువేంకటాచలాధిపుని గొలిచినగాని పరగు బ్రహ్మానంద పరుడుతాకాడు ======================================================================================== % సకలశాంతికరము (వాల్యూం 3-377) సకలశాంతికరము సర్వేశ నీపై భక్తి సర్వేశ ప్రకటమై మాకు నబ్బె బతికించు నిదియె సర్వేశ మనసులో పాపబుద్ధి మరియెంత దలచిన నినుదలచినంతనే నీఱౌను కనుగొన్న పాపములు కడలేనివైనాను ఘనుడనిన్ను జూచితే కడకు దొలగును చేతనంటి పాతకాలు సేనగానే జేసినాను ఆతల నీకు మ్రొక్కితే నన్నియు బాయు ఘాతలజెవుల వినగా నంటిన పాపము నీతితో నీ కథ వింటే నిమిషానబాయును కాయమున జేసేటి కర్మపు పాపములెల్ల కాయపునీ ముద్రలచే గ్రక్కున వీడు యేయెడ వేంకటేశ యేయేపాతకమైనా అయమైన నీ శరణాగతిచే నణగు ======================================================================================== % చాలుచాలును (వాల్యూం 12-45) చాలుచాలును భోగసమయమున మైమఱపు పాలుపడునట యేటి బ్రతుకురా ఓరీ ఇందుముఖినిను కౌగిలించి లోపలి జగము కందునని నీ బిగువు కౌగిలే వదలె పొందైన వారితో పొసగ కౌగిట జేర్ప పొందుగాదట యేటి పొందురా ఓరీ నెలత నీ వాలు కన్నులు మూసి జగమెల్ల కలయ చీకట్లైన గక్కనను వదలె వలచిన అంగనలు తమ వలసిన విలాసముల వలను నెఱపనిదేటి వలపురా ఓరీ కొమ్మ నీ ఉరముపై గోరు దివియుచునాత్మ నిమ్మైన ననుతాక నిద్దరిని తాకె దిమ్మరివి కోనేటి తిమ్మ నీపై ప్రియము కుమ్మరించని దేటి కోర్కిరా ఓరీ ======================================================================================== % తరుణినీయలుక (వాల్యూం 12-70) తరుణినీయలుకకెంతటిది ఇంతినీ వేళ కరుణించగదర వేంకటశైలనాథ ఒకమారు సంసారమొల్ల బొమ్మని తలచు ఒక మారు విధిసేతలూహించి పొగడు ఒక మారు తనుజూచి వూరకే తలవూచు నొకమారు హర్షమున నొందిమేమఱచు నినుజూచివొకమారు నిలువెల్ల పులకించు తనుజూచి వొకమారు తలపోసి నగును కనుదెరచి నినుజూచి కడు సిగ్గువడి నిలిచి యిన్నియును తలపొసి యింతలో మఱచు వదలైన మొలనూలు గదియించు నొకమారు చెదరిన కురులెల్ల చెరుగునొకమారు అదనెరిగి తిరువేంకటాధీశ పొందితివి చదురుడవునిను బాయ జాలదొకమారు ======================================================================================== % ఆకటి వేళల అలపైన వేళలను (వాల్యూం 1-158) ఆకటి వేళల అలపైన వేళలను తేకువ హరినామమే దిక్కుమరి లేదు కొఱమాలియున్నవేళ కులముచెడినవేళ చెరవడి వొరులచే జిక్కిన వేళల వొరపైన హరినామ మొక్కటే గతిగాక మరచి తప్పిననైన మఱిలేదు తెఱగు ఆపదవచ్చినవేళ యారడిబడినవేళ పాపపు వేళల భయపడిన వేళ వోపినంత హరినామ మొక్కటే గతిగాక మాపుదాకా బొరలిన మరిలేదు తెఱగు సంకెళ బెట్టిన వేళ చంపబలిచిన వేళ అంకిలిగా నప్పుల వారాగిన వేళ వెంకటేశు నామమే విడిపించగతిగాక మంకుబుద్ధి పొరలిన మరిలేదు తెఱగు ======================================================================================== % అదె చూడరే (వాల్యూం details not given in the book! ) అదె చూడరే మోహన రూపం పది కోట్లుగల భావజ రూపం వెలయగ పదారువేల మగువలను అలమిన ఘన మోహన రూపం వలచిన నంద వ్రజము గొల్లెతల కులుకు చూపులకు గురియగు రూపం ఇందిరా వనిత నెప్పుడు తన ఉర మందు నిలిపిన మోహన రూపం కందువ భూసతి కౌగిటి సొంపుల విందులు మరగిన వేడుక రూపం త్రిపురసతుల బోధించి రమించిన అపురూపపు మోహన రూపం కపురుల శ్రీ వేంకటపతి యైయిల ఉపమించగ రాని ఉన్నత రూపం ======================================================================================== % ప్రతిలేని పూజదలపంగ (వాల్యూం 12-300) ప్రతిలేని పూజదల పంగకోటి మణుగులై అతివ పరవశము బ్రహ్మానందమాయె మానినీమణిమనసు మంచియాసనమాయె ఆనందబాష్పజల మర్ఘ్యాదులాయె మీనాక్షి కనుదోయి మించుదీపములాయె ఆనన సుధారసంబభిషేకమాయె మగువచిరునవ్వులే మంచి క్రొవ్విరులాయె తగుమేనితావి చందనమలదుటాయె నిగనిగనీతనుకాంతి నీరాజనంబాయె జగడంపుటలుకలుపచారంబులాయె ననుపైన పొందులె నైవేద్య తతులాయె తనివోని వేడుకలు తాంబూలమాయె వనిత శ్రీ వేంకటేశ్వరుని కౌగిట జేయు వినయ వివరంబు లరవిరిమ్రొక్కులాయె ======================================================================================== మరలిమరలి జయమంగళము (వాల్యూం 1-448) మరలి మరలి జయమంగళము సొరిదినిచ్చలును శుభమంగళము కమలారమణికి కమలాక్షునకును మమతల జయజయ మంగళము అమరజననికిని అమరవంద్యునకు సుముహూర్తముతో శుభమంగళము జలధికన్యకును జలధిశాయికిని మలయుచును శుభమంగళము కలిమికాంత కాకలికి విభునికిని సుళువుల యారతి శుభమంగళము చిత్తజు తల్లికి శ్రీ వేంకటపతికి మత్తిల్లిన జయ మంగళము యిత్తల నత్తల యిరువురకౌగిటి జొత్తుల రతులకు శుభమంగళము --[[User:Krishh|Krishh]] 17:08, 5 December 2005 (UTC)KRISHH 1566 2922 2005-12-05T17:11:00Z 24.98.22.150 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_6_151 సీ. మృగనేత్ర దారుణ మృగ సమాకుల మైన యివ్వనాంతరము నం నేకతంబ యిట్లు నీ యున్కికి నెయ్యది మూల మివ్వనదేవతవే సురేశ్వరుని తోడ నలిగి ధరిత్రికి నరుగు దెంచిన శచీ లలనవో హరి యురస్థ్సలి దొరంగి కేలిఁ గ్రుమ్మరు పద్మ గేహవో భవదీయ జనకత్వమున సముజ్జ్వలితుఁడైన తే. పుణ్యుఁ డే వంశమున వాఁడు పొలఁతి నీదు జీవితేశ్వరుఁ డగు సుఖ జీవితాత్ముఁ డెవ్వఁ డబల నీ నామమై యింపు మిగులు శబ్ద మెయ్యది నాకు నిజంబు సెపుమ. 3_6_152 క. కరి రాజ గమన మా తెఱఁ గలయఁ దలఁచితేని వినవె యధిక బలుఁడ నే సురథుఁ డను రాజు పుత్త్రుఁడ నరి మథనుఁడఁ గోటికాస్యుఁ డనఁ జనువాఁడన్. 3_6_153 తే. అల్ల కాంచన రథముపై నలరు వాఁడు ఘనుఁడు క్షేమంకరుండు త్రిగర్తవిభుఁడు మఱియు నినుఁ జూచుచున్నాఁడు మగువ వాఁడె దీప్తభుజుఁ డైన కాళింగ దేశ విభుఁడు. 3_6_154 తే. ఉల్ల పద్మాకరము పొంత నుండి నిన్ను మెచ్చి కనుఁగొనుచున్న యున్మీలితాక్షుఁ డుత్పలాక్షి యిక్ష్వాకు వంశోద్భవుండు సుబల భూపతి పుత్త్రుండు సుభగుఁ డతఁడు. 3_6_155 వ. అరుణాశ్వ యుక్తంబు లయిన రథంబుల యందు రత్మమయ భూషణు లయి సమిద్ధ వహ్నులుం బోలె వెలుంగుచున్న యా సౌవీర కుమారులు పన్నిద్దఱుం దన్నుం జేరికొలువ ననేక సహస్ర కరి తురంగ రథ పదాతి పరివృతుం డై మహా గజంబు పై శోభిల్లుచున్న యవ్వీరుండు సింధు సౌవీర నాథుం డైన జయద్రథుం డమ్మనుజేశ్వరుం డిప్పుడు నీ తెఱం గెఱుంగఁ దివిరి నన్ను నిట పుత్తెంచె ననినఁ బాండవపత్ని మృదు మంభ్రమంబునం గదంబ శాఖ విడిచి యుత్తరీయంబు సంగతుంబ గావించుకొని కోటికాస్యున కిట్లనియె. 3_6_156 తే. అన్న యిచ్చట నే నొంటి నున్న దాన నీ విచటి కేఁగు దెంచుట నియతి యగునె సుతవతిని ధర్మవతి నన్ను నితరకాంతఁ గాఁ దలఁచి పెక్కులు వల్కఁ గాదు నీకు. 3_6_157 వ. నీవు శిబి వంశోద్భవుండైన సురథు పుత్త్రుండ వగు టే నెఱుంగుదు నస్మత్ప్రకారంబు సెప్పెద వినుమేను బాంచాలపతి యైన ద్రుపదు కూఁతురఁ గృష్ణ యను దానం బాండు నందను లగు యుధిష్ఠిర భీమార్జున నకుల సహదేవులకు ధర్మపత్ని నవ్వీరు లిప్పుడు నన్ను నివ్వనంబున నునిచి. 3_6_158 తే. ధర్మజుఁడు దూర్పు భీముఁడు దక్షిణంబు నర్జునుఁడు పడమర గవ లర్థి నుత్త రంబుగా వేఁటవోయిరి రాజ ముఖ్యు లనఘు లింతకు వత్తురు వినుత బలులు. 3_6_159 వ. మీ రమ్మహాత్ములకు మాననీయులరు గావున నార్య జన మిత్త్రులగు నక్కురు కుల పవిత్రులు సేయు సత్కారంబులు గైకొని పోవుదురు గాని యొక్కింత తడ వియ్యాశ్రమ సమీపంబున నిలువుం డని పలికి యల్లన యవ్వర వర్ణిని భయంబునం బర్ణ గృహంబు సొచ్చినం గోటికాస్యుండును గ్రమ్మఱ చని జయద్రథుని తోడ నబ్భామిని పాంచాల కన్యక యనియును బాండవ పత్ని యనియునుం జెప్పిన నద్దురాత్ముండు మదన కంపిత హృదయుం డగుచు నమ్మగువ నపహరింపం దివిరి కతిపయ జన సమేతంబుగా నరిగి సింహాగారంబు సొచ్చు వృకంబునుం బోలెఁ బాండవ నివాసంబు సొత్తెంచి పాంచాలిం గని దాని కిట్లనియె. 3_6_160 క. వామాక్షి నీకుఁ గుశలమె నీ మన సెవ్వారియందు నిత్య ప్రేమం బై మెఱయు నట్టి సొబగులు నీ మగ లేవురుకు నిపుడు నెమ్మదియె మదిన్. 3_6_161 వ. అనిన వానికి నమ్మానవతి యిట్లనియె. 3_6_162 చ. స్థిరమతు లైన పార్థులకు సేమమ నీకు ననామయంబె భూ వర తగ వింద వైతి కురువర్యుల యింటికి నట్లు గావునం బరువడి నాసన క్రియముఁ బాద్యముఁ గైకొను మాదరంబుతో సరస కురంబ మాంసములఁ జల్పుము భోజన కృత్య మిత్తఱిన్. 3_6_163 ఆ. వేఁట వోయినారు విభు లిప్డు వత్తురు వారు వచ్చి నీకు వలయునట్టి ప్రియము లాచరింపఁ బ్రీతుండ వై మఱి యిష్టజనులు నీవు నేగుఁ మనఘ. 3_6_164 చ. అనవుడు సైంధవుం డనియె నంబుజ లోచన నీవు మాకుఁ జే యు నతిథి పూజ లన్నియును నొక్కటనైనఁ గొఱంత లేక వ చ్చినవియ మన్మథాస్త్రముల చిక్కునఁ గాఱియవొందె డెంద మిం క ననుఁ గృతార్థుఁ జేయుము దగన్ రథ మెక్కుము లెమ్ము నెమ్మితోన్. 3_6_165 మ. ధరణీ రాజ్యము గోలుపోయి ఘన కాంతార స్థలీ వాసులై సరివా రెల్లను నవ్వఁ గుత్సిత దశా సంప్రాప్తిమై నున్న ము ష్కరులం బార్థులఁ గొల్చినం గలదె సౌఖ్యం బెంతయున్ బేలవై త రవిందానన శ్రీ విహీనులఁ గరం బర్థింతురే కామినుల్. 3_6_166 ఆ. చిగురుఁ బోఁడి నిఖిల సింధు సౌవీర భూ వలయ రాజ్య గౌరవంబు తోన నున్న నేలికొని మనః ప్రియ భోగైక యోగ్య వగుము విడువు మొండు దలఁపు. 3_6_167 వ అనినం బాంచాలి ప్రకంపిత చిత్త యగుచుఁ గొండొక దొలంగి వాని దెస ననాదర దృష్టిం జూచుచుఁ దన పతుల రాకయ కోరుచు బ్రతివాక్యంబుల గొంత కాలక్షేపంబు సేయుటకై వాని కిట్లనియె. 3_6_168 తే. తలఁపఁ బాండవ ధార్తరాష్ట్రులకుఁ జెలియ లైన యాదుస్సలకుఁ బతి వనఘ నీవు నాకుఁ దోఁబుట్టువవు గావె నాకుఁ జననె పాడి దప్పిన మాటలు పలుక నిచట. 3_6_169 క. నయమును ధర్మము గల య న్వయమున జనియించినాఁడ వక్కట ధర్మ క్రియ యెఱుఁగంగా వలదె యు భయలోక విరుద్ధమైన పథ మేమిటికిన్. 3_6_170 వ. అనిన నద్దురాత్ముండు దరస్మితాననుం డగుచు నిట్లనియె. 3_6_171 క. వనజాక్షి రాజ ధర్మము వినవే యెన్నఁడును మనుజ విభులకుఁ బ్రమదా జనుల యెడ వాని వెదకం జనదు వలసినట్ల వేడ్క సలుపఁగఁ జెల్లున్. 3_6_172 క. విను మదియుఁ గాక జగమున వనితా రత్నంబు లెల్ల వారికి భోగం బున యెడ సాధారణము లో కని ధన మని గురుతు గలదె కరి నిభ గమనా. 3_6_173 వ. అనిన నయ్యంగన క్రోధ కలుషితాంత రంగయై యిప్పాపాత్ముండు ప్రియ వచనంబులం బోవండు బెట్టిదంబులం గాని చక్కంబడఁ డని తలంచి యిట్లనియె. - ద్రౌపది సైంధవునితో నిష్ఠురోక్తులు పలుకుట – సం. 3-252-1 3_6_174 చ. ప్రకటిత శౌర్యసారుల న భగ్న పరాక్రమ నిర్జితాహిత ప్రకరులఁ బాండునందనులఁ బాండు యశస్కుల నాత్మ లోఁ దలం పక నను ధిక్కరించెదు నృపాలకులాధము నీదు గర్వదు ర్వికసన మింతఁ బోదు తుది వ్రేఁగగుఁ దక్కుము దుష్ప్రలాపముల్. 3_6_175 మ. హిమనత్పాద వనాంత కేలి రతియై నేపారి కోపారుణ క్రమ నేత్రాంచలమై ప్రభూత మద రేఖంబైన గంధద్విపేం ద్రము డాయం జని సిళ్ళు సూపుట సుమీ ధర్మాత్ము నత్యుగ్ర వి క్రముఁ గౌంతేయు వరిష్ఠు నీవు దొడరంగాఁ జూచు టూహింపఁగన్. 3_6_176 ఉ. శాతన ఖాగ్ర ఖండితలసన్మద కుంజర కుంభ ముక్త ము క్తా తత శైల కందు గుహాంతర సుప్చ మృగేంద్ర కేసర వ్రాతము వేడ్క నూఁచికొన వారక చేరుట గాదె క్రోధ ని ర్ఘాత మహోగ్రు భీముఁ జెనకు దలపోయుట నీకు నెమ్మెయిన్. 3_6_177 మ. చల జిహ్వాగ్ర విలీఢ స్ఫురిత దంష్ట్పాభీషణం బైన బె బ్బులిఁ గోలం గొని వ్రేసి త్రోసి తొలఁగం బోవచ్చినన్ వచ్చుఁ గా క లసత్క్రూర శరాగ్ని దుస్సహుని నగ్గాండీవి నల్గించి యె వ్వలన్ మాన ధనాఢ్యు లై బ్రతికి పోవన్ వచ్చునే యేరికిన్. 3_6_178 ఉ. బోరన విస్ఫులింగములు వొడ్మఁగ నుగ్ర విషంబు గ్రక్కుచుం గ్రూర విచేష్ట నాలుకలు గ్రోయు మహోరగరాజయుగ్మముం జేరి పదాహతిం గినియఁ జేయఁ దలంచుట గా నెఱుంగు దు ర్వారులు మాద్రి పుత్త్రుల కవజ్ఞ యొనర్పఁ దలంచు టేర్పడన్. 3_6_179 ఉ. ఆలము లోన వీఁక నమరాసుర కోటికి నైన దుర్జయుల్ వాలిన వీరు లవ్విభులు వారికి నెగ్గొనరించి పోయి పా తాళము సొచ్చి డాఁగినను దప్పదు మృత్యువు నీకు నక్కటా కాలము నిండె నీ వశము గాదు విధాతృ ని చెయ్డి త్రోవఁగన్. 3_6_180 క. తేలును గర్కటియును దెగు కాలమునకుఁ జూలు దాల్చుగతిఁ బార్థుల యి ల్లాల నయిన నా దెస దు శ్శీలుఁడవై తిది వినాశ చిహ్నము గాదే. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1567 2924 2005-12-06T02:10:18Z 24.131.44.242 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_6_211 ఉ. ధర్మజు కూర్మితమ్ముఁడును దత్ప్రియ శిష్యుఁడు నైన వాఁడు స త్కర్ముఁడు వాఁడె చూడుము ప్రగాఢ వికీర్ణ జితైంద్రియుండు దు ష్కర్ములఁ గన్న సైఁపఁడు నికామ భయంకర విక్రమ క్రియా నిర్మథితారి ఫల్గునుఁడు నిర్మల తేజుఁ డజేయుఁ డేరికిన్. 3_6_212 క. అవశగతిఁ గామ రోషా ది వికారము లొందినను మదిని ధర్మపథ ప్రవిహతి గానీఁ డతఁ డా దివిజేంద్ర తనూజుఁ డద్వితీయుఁడు పేర్మిన్. 3_6_213 చ. అయన సంగ్రహుండు వినయవ్యవసాయి భయార్తలోక సం శ్రయుఁడు గృతాస్త్రుఁ డాహవ విశారద శౌర్యుఁడు శిష్ట బాంధవ ప్రియుఁ డసమాన సుందర గంభీర శుభాకృతి యల్లపుణ్యుఁ డా రయ నకులుండు పాండుసుత రత్నము భాసుర కీర్తి యిమ్మహిన్. 3_6_214 ఉ. వీరుఁడు చిత్రయోధి దృఢ వేధి గృతాస్త్రుఁడు భూరి బుద్ధి వి స్ఫారుఁడు వాగ్విశారదుఁడు పార్థుల కూరిమి తమ్ముఁ డుజ్జ్వలా కారుఁడు ధర్మదక్షుఁ డవికారుఁడు ప్రౌఢపతంగ తేజుఁ డ ద్ధీరుఁడు పాండవుండు సహదేవుఁడు దైవనిభుండు పెంపునన్. 3_6_215 తే. కొడుకులం దెల్లఁ గూర్చు కొంతి యితని కిమ్మహాత్ముఁడు మహి చలియించెనేని నగ్ని చల్లన యయ్యె నేనాత్మఁ దాను ధర్మ నిష్ఠుఁడై సత్యంబు దప్పఁ డెపుడు. 3_6_216 వ. వీరేవురు నత్యంత దుర్వారులు వీరి బారింబడిన వారాశి నడుమ నుగ్ర మకరాహతంబై యనియు పేరోడయుం బోలె నీ సైన్యంబు వికలంబగు నీవునుం బ్రాణం బొండె మానం బొందిఁ గోల్పోడి మెయిమెయిం బో నేర్చెదవే యనియె నప్పుడు కౌంతేయులు సైంధవ సేనం దలపడి దిఙ్ముఖం బున నెల్లం జీకట్లు గవియునట్లుగా బాణ పటలంబులు పఱఁగింపం దొడంగిన. 3_6_217 క. తొలఁగకుఁడు పొదుపుఁ డేయుఁడు నిలువుఁడు వడిఁ బొడువుఁ డనుచు నిజ యోధులఁ దాఁ గలయఁ బరికొల్పి సైంధవు డలఘు పరాక్రముఁడు నినిచె నా హవ భూమిన్. 3_6_218 వ. ఇట్లు త్రిగర్త శిబి సింధు సైన్యంబులతో ననేక నరపతి పరివృతుం డై నిలిచిన జయద్రథుం జూచి భీమసేనుండు క్రోధారుణ లోచనుండై రథంబు డిగ్గి హేమ బంధ బంధురంబును నయోమయంబును నగు గదా దండంబు ద్రిప్పుచు వాని పయిం గనిసిన నడ్డపడి కోటికాస్యుండు నిజ సైన్య సంఘంబుతో నమ్మాహా వీరుం బొదువుటయు నతండు. 3_6_219 క. మద గజముల రథ యోధులఁ బదాతులను దురగములను బలువిడిఁ గలయం జదుపుచు దుర్వారగతిన్ విదిత బలుడు ఘన గదా ప్రవీణత మెఱసెన్. 3_6_220 వ. ఇట్లు విహరించి యహిత సైన్యంబు నిహతం బగుటయుఁ జెలంగి సింహనాదంబు సేసి యతండు సారథి సముపనీతం బైన రథంబు సాదరంబుగా నెక్కి గృహీత శరాసనుం డై విక్రమించె మఱియును. 3_6_221 క. అలిగి యుధిష్ఠిరుఁడును న గ్గలికం బ్రతి వీరు లడరఁ గార్ముక విద్యా విలసనము మిగుల సౌవీ రుల నూర్వుర రథిక వరుల రూ పడఁగించెన్. 3_6_222 క. నకులుఁడు నిశాతసాయక నికరంబుల సమర ధారణీతల మెల్లం బ్రకట పరవీర వరమ స్తక బంధురముగ నొనర్చె ధారుణ బంగిన్. 3_6_223 క. నారాచపాతముల దు ర్వారుఁడు సహదేవుఁ డాహవముఖంబున న శ్వారోహకులం గూల్చుచు వీర విహారంబు సలిపె వేడ్క యెలర్పన్. 3_6_224 ఆ. సింధు రాజ సైన్య సింధు పూరము నందు మహిత ఫల్గనాఖ్య మంథనగము దిరిగి కలఁపఁ దొడఁగెఁ బర నృపాలక మహా జలచర ప్రజంబు సంచలింప. 3_6_225 సీ. వారణ కోటి దదారోహకుల తోన వివశమై యొఱలుచు నవనిఁ ద్రెళ్లె సూత హయ ధ్వజ పాత పూర్వకముగ రథములు దుము రయ్యె రథుల తోన వెస రావుతుల తోన వస మఱి హయములు గెడసి యెల్లెడలను బుడమిఁ గప్పె దందడి దెరలుచు సందడి పెల్లుగాఁ గాలు బలంబులు గూలెఁ గలయఁ ఆ. దుముల మధిక మయ్యె సమర తలంబున ఘోర రుథిర వారిపూర మెసఁగె జిత విరోథి బలుఁడు శత మశ సూనుండు చాప నైపుణ్యంబు సూపునపుడు. 3_6_226 తే. సవ్యకరము నందును నపసవ్యకరము నందుఁ బర్యాయ సంగత మగుచుఁ జూడఁ గొఱవి ద్రిప్పిన యొప్పున మెఱసెఁ బార్థు గాండివము వాలుఁ దూపుల గనియనంగ. 3_6_227 వ. అట్టియెడం ద్రిగర్తపతి యైన సుధన్వుండు గదా హస్తుండై రథంబు డిగ్గి చని ధర్మ తనయు రథ్యంబులఁ గూల సేసిన నతండు నిశిత సాయకంబున వానియురంబు వ్రచ్చి విగద జీవుం గావించి సత్వరంబుగాఁ జని సహదేవు నరదం బెక్కె మఱియును ద్రిగర్తుల లోన మహా ముఖ క్షేమంగరు లనువారు నకులుం బొదివి ఘన శరాసారంబు గురిసి బజధరంబులుం బోలె గర్జిల్లిన నమ్మాద్రీసూనుండు వారి నిద్ధఱఁ బెక్కమ్ముల నొప్పించె నంతఁ దదీయా గ్రడుం గడు సురథుండు. 3_6_228 చ. కరి నికరంబుతోఁ దొడరి గర్వితుఁడై తన వారణేంద్రు న క్కురు కుల వీరు మీఁద నెసఁ గొల్పినఁ దద్రథఘోటకంబుల బరుషతఁ జంపు నగ్గజము వాయక వాఁ డసిచర్మ హస్తుఁడై ధరణికి దాఁటుచో నది మదంబున వెండియుఁ బైఁ గడంగినన్. 3_6_229 చ. తొలఁగక యమ్మహాబలుఁడు దోర్బల మొప్పఁ గృపాణపాత భం గలుఁ గరినాథు కేలు నిరుగొమ్ములతో బెరయంగఁ ద్రుంప బె ట్టిలకు విచేష్టమై నొఱగు నేనుఁగు పై నతి మాత్ర భీతి వి హ్వలుఁ డగు శత్రు నుద్ధతిఁ గృతాంత విధేయునిఁ జేసె వ్రేల్మిడిన్. 3_6_230 క. వైరులు దలఁకఁగ నిమ్మై దారుణ పౌరుష విశేష దక్షుం డై య వ్వీరుఁడు రయమున నరిగి స మీర తనయు నరద మెక్కి మెఱసెం బోరన్. 3_6_231 చ. ఘనుఁడు వృకోదరుండు దనుఁ గట్టలుకం దల పడ్డ కోటికా స్యుని తురగంబులం దునిమి సూతుని కంఠంబు ద్రుంచివైచి తీ వ్ర నిశిత మైన ప్రాసమున వాని యురంబు వగిల్చి చంపినం గనుకనిఁ బాఱె భీతిఁ యెసఁగంగఁ దదీయ చమూ సమూహముల్. - అర్జునుఁడు సౌవిర కుమారులం బన్నిద్దఁఱ జంపుట – సం. 3-255-27 3_6_232 వ. అంత నంగారకుండును గుంజరుండును సృంజయుండును సుప్తకుండును శత్రుంజయుండును సుప్రబుద్ధుండును శుభంకురుండును భ్రమంకరుండును శూరుండును రథియును గుహకుండును బలాఢ్యుండును నను సౌవీర కుమారులు పన్నిరువురు నిక్ష్వాకు శిబి సైంధవ త్రిగర్త సైన్యంబులం గూడి క్రీడి మార్కొని పటు బాణ జాలంబులం గప్పిన. 3_6_233 మ. అతుల క్రోధ విఘూర్ణ మాన హృదయుండై చండ గాండీవ ని ర్గత భల్లౌఘములం దదస్త్ర వితతుల్ ఖండించి సౌనీర సం తతిఁ బన్నిద్దఱ విండ్లులం దునిమి దోర్దర్పంబు మీఱంగ స స్మితుఁడై యాతఁడు దచ్ఛిరః ప్రకర విచ్ఛేదంబు సేసెన్ వెసన్. 3_6_234 క. ఆకలుముగ శైబ్యుల ని క్ష్వాకుల సైంధవులనుం ద్రిగర్తులనుం బో నీక పొదివి రయమున న స్తోక పరాక్రముఁడు దునిమి తూఁటాడె వడిన్. 3_6_235 వ. అప్పుడు రణ భూమి యంతయు శవమయం బయ్యె నంబరం బంతయుం గబంధమయం బయ్యెఁ జరు కేయూర వీరాంక విభూషితంబు లైన బాహు చరణ చ్ఛేదంబులును గార్ముక తూణీర కాండ ఖండంబులు నక్షకూబర రథాంగ కేతన త్రివేణు కశకలంబులును బుండరీక వ్యజనచామర భంగంబులుం గరవాల పరిఘ శక్తి గదా ముసల పట్టిన ప్రాస లేశంబులు నెక్కటఁ జూచిన రాసులై యుండెఁ గీలాలపూరంబును మాంస పంకంబును గేశ శైవాలంబును నైన యపూర్వ నదీ ప్రవాహంబునందు బహు విధ క్రవ్యాద గణంబు లన గాహంబు సేయుచుఁ బ్రకట కోలాహల వ్యాకులం బగు చుండె నవ్విధంబున. 3_6_236 క. గాండివ పవన ప్రేరిత చండాంబక ఘోర శిఖల శత మఖ తనయో ద్ధండ దహనుఁ డొక మాత్రన ఖండిత సౌవీర సైన్య కానన మేర్చెన్. 3_6_237 వ. అట్టి క్రందున జయద్రథుండు ద్రౌపదిని దిగ విడిచి రథంబు దోలుకొని పఱచె నంత ధర్మజుండు ధౌమ్య సమన్వితయై యున్న పాంచాలిం గని నిజ రథంబు పై నిడికొనియె సైంధవు పలాయనం బెఱింగి యర్జునుండు శత్రుసేనా హనన సంరంభంబున నున్న భీమసేనున కిట్లనియె. 3_6_238 తే. వీతలజ్జుఁడై పఱచె సౌవీర విభుఁడు బొనుఁగు ప్రజ నేల యాఱడి దునిమి వైవ నద్దురాత్ముని వెనుకొని యసువు లిపుడు గొనఁగ వలయు లేలెమ్ము సద్వినుత శౌర్య. 3_6_239 వ. అనిన నతండు గయ్యంబు సాలించి ధర్మతనయుం జూచి. 3_6_240 క. జన నాథ ద్రుపద సుతఁ దో డ్కొని ధౌమ్యుఁడు నీవుఁ గవలుఁ గుఱుకొని మగుడం జనుఁ డాశ్రమంబునకు నే మును సైంధవు వెనుకఁ గూడ ముట్టెదము వెసన్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1568 2926 2005-12-06T05:05:35Z 24.98.22.150 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_6_271 వ. ఆ వైశ్రవణుండు దన తండ్రి యగు పులస్త్యుని విడిచి తాతయగు చతుర్ముఖునకుం దపంబు సేసి నలకూబరుం డను కొడుకును లోక పాలకత్వంబును ధనేశ్వరత్వంబును లంక యను పురంబును శంకరు తోడి సఖ్యంబును వరంబులుగాఁ బడపి మహా విభూతితో వర్తిల్లుచున్నం గని యలిగి పులస్త్యుండు నిజ శరీరంబునం దర్ధంబున విశ్రవసుం డను వాని సృజియిచి యావైశ్రవణున కహితంబు సేయు మని పనిచిన నెఱింగి కిన్నరేశ్వరుండు విశ్రవసు పాలి కరుదెంచి మహాత్మా యేను నీకుం బుత్త్రుండ నయ్యెద నాకుం గరుణింపు మని యతనిం బ్రసన్నునిం జేసి నృత్త గీత విద్యా విశారద లయిన రాక్షస స్త్రీలం బుష్పోత్కటయు మాలినియు పాకయు ననువారి మువ్వుర నవ్విప్ర వరునకుఁ బరిచారికలం గా నిచ్చిన. 3_6_272 క. పురుడున నయ్యువతులు నొం డొరులం గడవంగ విలస దుపాచార సమా చరణ ప్రవీణ భంగులఁ బరితోషితుఁ జేసిరా తపస్వి వరేణ్యున్. 3_6_273 వ. ఇట్లు ప్రీతుం డై యతండు వారలకుఁ బుత్త్రదానంబు సేసిన నందుఁ బుష్పోత్కటకు రావణ కుంభకర్ణులును మాలినికి విభీషణుండును పాకకు ఖరుండును శూర్పణఖ యను కన్యకయు మిథునం బై ప్రభవించి రక్కుమారులకు నలువురకుఁ దజ్జనకుండు జాతకర్మాది సంస్కారంబు లొనరించి సగౌరవంబుగాఁ బెనిచి యుపనీతులం జేసెనందు. 3_6_274 ఉ. ఆతత తేజుఁ డున్నత భూజాగ్రుఁడు లోక భయంకరుండు వి ఖ్యాత పరాక్రముండు దశకంఠుఁడు సంతత రోష మానసుం డాతని యట్ల దుర్మదమయాత్ముఁడు క్రూరుఁడు గుంభకర్ణుఁడున్ భీతి విదూరుఁ డార్యుఁడు విభీషణుఁ డుత్తమ చిత్తుఁ డారయన్. 3_6_275 క. ఖరుఁడు ఖరతేజుఁ డవనీ సుర పరిభవకారి మాంస శోణిత భుజుఁ డు ద్దుర చిత్తుఁడు శూర్పణఖయు దురిత చరిత ధర్మకర్మ దూషిత యెపుడున్. 3_6_276 వ. ఆ రాక్షస కుమారులు దండ్రి వలన నఖిల వేద వేదాంగ ధనుర్వేద పారగులై గంధమాదన గిరియందు సుఖంబుండి యొక్క నాఁ డతనికి మ్రొక్కవచ్చు వాని నధిక విభవ సమన్వితు వైశ్రవణుం జూచి తత్ప్రభావంబు దపోలబ్ధం బగుట విని జాతమత్సరు లయి తారును బితామహు నుద్దేశించి తపంబు సేయం దొడంగిరి తత్ప్రకారంబు వినుము. 3_6_277 తే. మండు వేసవిఁ బంచాగ్ని మధ్యమున ఘ నాగమంబున బయల నత్యంత తుహిన సమయమున నీరియందు నిశ్చలత నిలిచి దశముఖుఁడు వాయు భక్షుఁడై తపమొనర్చె. 3_6_278 మ. నియతాహారుఁడు నిర్జితేంద్రియుఁడునై నిష్కంప వృత్తిన్ మహీ శయనుం డై వ్రతముల్ చరించె నధికెచ్ఛం గుంభకర్ణుండు ధై ర్యయుతుం డై ఘనుఁ డవ్విభీషణుఁడు పర్ణాహార వృత్తిన్ జపా ధ్యయనాసక్తిఁ దపంబు సేసె మది నత్యంతంబు సంశుద్ధితోన్. 3_6_279 వ. ఖరుండును శూర్పణఖయు వారికిం దగిన పరిచర్యలు సేయుచుండి రంత సహస్ర వర్షంబులు నిండినం బంక్తి వదనుండు దన మస్తకం బొక్కటి ఖండించి మండెడు నగ్నియందు వేల్చి మఱియు వేయేండ్ల కొక్కటిగాఁ దలలు దొమ్మిదియుం దఱిగి వేల్చి ధైర్యంబు దఱుఁగక పదియగు తలయును ద్రెంప సమకట్టినఁ బితామహుండు ప్రత్యక్షం బై వారించి వాని శిరంబు లెప్పటియట్ల కలుగ నొసంగి యమరత్వంబు దక్క నొండు నీ కభిమతం బగునది యెయ్యది యైనను నడుగు మనుటయు నన్నిశాచరుండు. 3_6_280 శా. దేవా యేను సమస్త దైవ పితృ దైతే యాహి గంధర్వ ర భో విద్యాధర యక్ష జాతులకు నక్షోభ్యుండగాఁ బ్రీతితో నీ విశ్వంబునఁ గామ రూపగతి నాత్మేచ్ఛా విహారుండఁగా నీవే నావుడు వాని కవ్వర మజుం డిచ్చెం గృపా లోలతన్. - బ్రహ్మ రావణ కుంభకర్ణ విభీషణులకు వరంబు లిచ్చుట – సం. 3-259-26 3_6_281 వ. మనుష్య జాతి యెక్కండు దక్క నీ చెప్పిన యందఱ వలనను నీకు మరణ భయంబు లేదని పలికి పరమేష్ఠి గుంభకర్ణుం జూచి వరం బడుగు మనిన వాఁడు దైవోప హతుండై తనకు నాత్యంతికం బైన నిద్ర యడిగిన నట్ల యగునని విభీషణున కభి ముఖుం డగుటయు నతండు కృతాంజలి యై జలజాసనుఁ బ్రస్తుతించి. 3_6_282 క. పరమాపద యైనపుడును దురితంబులు నా మనంబు దొడరమియును భా సుర మగు బ్రహ్మాస్త్రంబును గరుణింపవె యనిన నిచ్చి కమలజుఁ డనియెన్. 3_6_283 క. నిరతము రాక్షస భవమును బొరసియు నీ విట్లు ధర్మబుద్ధి వగుట య చ్చెరువిది గావున నీకును దిరముగ నమరత్వ మిచ్చితింత గృప వత్సా. 3_6_284 వ. అని పలికి పితామహుం డంతర్హితుం డయ్యెఁ దదనంతరంబ. 3_6_285 మ. వర గర్వోన్నతుఁడై దశాననుఁడు దుర్వారోద్ధతిన్ దాడిమై నరిగెం గిన్నరనాథు పై నతఁడు కార్యం బాత్మ నూహించి సం గర సన్నద్ధుఁడు గాక కింపురుష యక్ష శ్రేణితోఁ గూడఁ దా నరిగెన్ లంకఁ బరిత్యజించి రభసోద్యత్పుష్పకారూఢుఁడై. 3_6_286 వ. ఇట్లతుం గంధమాదనంబుకుం జను నెడ వెన్నడిం దగిలి దానవుండు వాని విమానంబు తోన విమానంబు నపహరించినం గనలి యక్షేశ్వరుండు గురుండ నగు న్ను నవమానించితివి గావున నివ్విమానంబు నీ పగతు పాలయ్యెడు మని శపించె నంత. 3_6_287 క. రాక్షస లక్ష్మీ మహిమకు రక్షకుడుగఁ బంక్తిముఖుని రాక్షస మాయా దక్షు నభిషిక్తుఁ జేసిరి రాక్షస బేతాళ వరులు రాగం బెసఁగన్. 3_6_288 వ. వాఁడును బల దర్ప మోహితుండై కడంగి యింద్రాది దేవతల నొడిచి తత్పదంబు లాక్రమించి యీసు మిగిలి జగద్రావణంబు సేయుటం జేసి రావణుండను పేర బ్రఖ్యాతి వహించి సకల భూత భయంకరుం డయ్యె నట్టి యెడ దేవర్షులును రాజర్షులును గూడి చని తత్ప్రకారం బగ్ని దేవునకుం జెప్పిన నతండు వారిం దోడ్కొని వారిజాసను పాలికిం జని యిట్లనియె. 3_6_289 ఉ. భూరిభుజుండు విశ్రవసు పుత్త్రుఁడు పంక్తి ముఖుండు దర్పదు ర్వారుఁడు రాక్షసేంద్రుఁడు భవద్వర శక్తి నవధ్యుఁడై మహా ఘోరముగాఁ ద్రిలోకములకుం గడుఁ బీడ యొనర్పఁ జొచ్చె వృ త్రారిపురోగమ త్రిదశు లందఱుం గింకరు లైరి వానికిన్. 3_6_290 ఉ. దానవు చేతఁ గష్టపడి దైన్యము నొందులు కోర్వలేక నీ దైన పదాంబుజంబు లభయం బని చేరితి మింక మమ్ము నె ట్లైనఁ గృపార్ద్ర మానసుఁడవై తగఁ జేకొన వయ్య మాకు ది క్కైనను కాకయున్నఁ గమలాసన నీవ కదయ్య యెయ్యెడన్. 3_6_291 వ. అనినం బరమేష్ఠి వారల కిట్లను నిక్కార్యంబునకు నేను మున్న తగిన యుపాయంబు నిశ్చయించి నారాయణుం బ్రార్థించితి నద్దేవుండు మనుష్య భావంబున నవతరించి యా రాక్షసు వధియించు వాఁ డయ్యె నింద్రాది సురులును దమ తమ యంశంబులం జేసి ఋక్ష వానర జాతులయందు జనియింప గలవారు మీకు భయంబు వలవదని యగ్ని ప్రముఖులైన యమ్మహామునుల సమ్ముఖంబున దుందుభి యను గంధర్వ కామినిం బిలిచి నీవు కుబ్జ రూపంబున మంథర పేర భూ లోకంబున నుద్భవించి నీ నేర్చు విధంబున దేవ కార్యంబులు నిర్వహింపు మని పనిచి వారి వీడ్కొలిపెఁ బదంబడు దివిజుల యంశావతారంబులం జేసి. 3_6_292 మ. గురుశైలోన్నత గాత్రు లుద్ధత భుజోగ్రుల్ వజ్ర పాషాణ క ర్కరు లర్క ప్రతిమాన తేజులు గుణాకల్పుల్ మహా కల్ప భీ కర కాలాంత కల్పు లాజినిపుణుల్ గర్వోన్నతుల్ ఋక్ష వ్ నర వీరులన్ జనియించి రెల్ల యెడలన్ నాగాయుత త్రాణులై. 3_6_293 క. అన విని యుధిష్ఠిరుం డ మ్ముని వరుతో ననఘ ధర్మమూర్తిని నా రా ముని నేల యరణ్యంబున కనిచెను దశరథుఁడు సెపుమ యక్కథ యెల్లన్. 3_6_294 వ. అని యడుగుటయు మార్కండేయుం డిట్లనియె దశరథుడు నిజ సుకృత పాకంబునం జేసి రామ ప్రముఖు లయిన కొడుకుల నలువురం గని త్రైలోక్య రాజ్యంబు సంప్రాప్తం బయిన యట్లు సంతసిల్లె నక్కుమారుల క్రమంబున నుపనీతులు నఖిల వేద వేదాంగ వినీతులు యథా క్రమ పరిణీతులు నై విలసిల్లు నంత. 3_6_295 సీ. అభినవ పద్మ దళాక్షు నక్షీణ విస్తృత వక్షు నాజాను దీర్ఘ బాహు మధుర స్మితానను మద గజగమను నారూఢయౌవను నభిరూప తేజు శ్రీరమణీయుఁ బ్రసిద్ధ యశోరమ్యు నిఖిల విద్యాగమ నిపుణ చిత్తు నింద్ర సమాను జితేంద్రియు ధర్మజ్ఞుఁ బౌరబాంధవ జన ప్రార్థనీయు ఆ. దుష్ట నిగ్రహైక ధుర్యు విశిష్ట సం రక్షణాభి లోలు రామ భద్రుఁ గుల పవిత్రుఁ బెద్ద కొడుకుఁ గనుంగొని రాజవరుఁడు గరము రాగ మెసఁగ. 3_6_296 వ. యౌవన రాజ్య పదంబునకు నతని నభిషేకం బాచరింపం గోరి యాప్త మంత్రి జన సమ్మతంబునఁ బురోహిత నిరూపితం బైన శుభ దినంబున నక్కార్యంబునకు సమకట్టు నెడ భరతు దాది మంథర యనునది యమందగతిం గైకేయి పాలికిం జని యిట్లనియె. 3_6_297 ఉ. అక్కట నీ దెసం బతికి నాఱడి కూరిమి యయ్యె మాయపుం జొక్కులు నీవు నిక్కముగఁ జూచి మనంబున మోసపోయి తా టక్కరి కోసలాత్మజ యెడం బ్రియుఁడై యదె తత్తనూజు నిం పెక్కఁగ యౌవరాజ్యమున నిప్పుడు పట్టము గట్టఁ బూనెడున్. 3_6_298 ఆ. పుడమిఱేని మదికి నెడ యైతి నీ వింక నేమి సెప్పఁగలదు వామనయన కడఁగి నిన్నుఁ గొడుకుఁ బెడవడ వైచి యా సవతి కొడుక యేలు నవని యింక. 3_6_299 క. అనిన నుదరిపడి కేకయ తనూజ గడు సంభ్రమమునఁ దత్క్షణమ నరేం ద్రుని పాలికిఁ జని యేకత మున నిట్లనుఁ బ్రణయ పూర్వకముగ నాతని తోన్. 3_6_300 క. ధరణీశ తొల్లి నాకుం గరుణించిన వర మొకండు గల దది మదిలోఁ బరికించి యిప్పు డొసఁగుము చిరముగ సత్యవ్రతంబు సెల్లింపు తగన్. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1569 2930 2005-12-07T06:14:56Z 68.215.145.87 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_6_301 వ. అనిన నతండయ్యతివం గనుగొని యవధ్యుల వధియించుటయును వధ్యులం గాచుటయును బ్రాహ్మణ ధనంబులు దక్క నన్యుల ధనం బపహరించుటయును నభీష్ట ధనంబు నిచ్చుటయును మొదలుగా నతి దుష్కరంబు లైన వాని నైనను భవత్ప్రియార్థంబు సేసెద నెయ్యది సెప్పు మనిన ప్రీతయై భరతమాత యిట్లనియె. 3_6_302 తే. యౌవ రాజ్యపదంబున యందు భరతు నధిప యభిష్క మొనరింపు మడవి లోన నొలసి పదునాల్గు వర్షంబు లుండ నాన తిమ్ము రాముని నురువర మ్మిదియ నాకు. 3_6_303 క. అనవుడు వీనులు గొఱివిం గొని చూఁడిన యట్టు లైనఁ గువలయపతి పె ల్చన పిడు గడఁచిన క్రియఁ జే త నరహితుం డగుచు ధరణి తలమునఁ బడియెన్. 3_6_304 వ. అంతయు నెఱింగి రాఘవుండు నిజ జనకుండు సత్య ప్రతిజ్ఞుండు గావుతమని యా క్షణంబ సీతా సమేతుం డై వనంబునకు వెడలె నతని పిఱుందన లక్ష్మణుండును జనియెఁ దదనంతరంబ. - దశరథుఁడు రామ విశ్లేషముచే సురలోక గతుం డగుట – సం. 3-61-292 3_6_305 క. రాముఁడు సనుట విని మహో ద్దామం బగు శోక వహ్ని దరి కొనఁగను హా రామ గుణధామ యని యని భూమీశ్వరుఁ డసు వియోగముం బ్రాపించెన్. 3_6_306 వ. ఇట్లు దశరథుండు సురలోక గతుం డగుటయుఁ గైకేయి దన కొడుకు రావించి భూ వల్లభుండు దేవ భావంబు నొందె రాముండును వనంబున కరిగె నింక నర్హుండవు నివ కావున నఖిల మహీ రాజ్య రక్షణంబు సేయు మనిన నక్కుమారుండు క్రోధ శోక దందహ్యమాన మానసుం డగుచుఁ దల్లి కిట్లనియె. 3_6_307 సీ. దురితంబు లెన్నండుఁ బొరయక వెలుఁగొందు కమలాప్త కులమునఁ గసటు గలిపి పరమ ధర్మాత్మకుఁ బురుహూత సన్నిభుఁ బతి మ్రింగికొని కృపఁ బాఱ వైచి యాయత బాహుఁ దేజోయుక్తు మాయన్న బటు ధైర్యు నడవుల పాలు వఱిచి జీవిత హంత్రి వై త్రోవంగ రావి దుష్కీర్తి నా యౌదలఁ గీలుకొల్పి ఆ. శ్రీకి నెడలి సకల లోకంబు చేతను దిట్టు గుడిచి కోర్కి దీర్చు కొంటి పాప జాతురాల యీ పాతకం బేమి సేయ దింక నేమి సేయువాఁడ. 3_6_308 వ. అని దుఃఖించి భరతుండు దండ్రికి నుచిత క్రియలు నిర్వర్తించి యనంతరంబ సమస్త మంత్రి సామంత భూసురు పౌర జానపద సహితుం డై కదలి మువ్వురు దల్లులను వసిష్ఠ వామదేవులను బురస్కరించుకొని తానును శత్రుఘ్నుండును రామా నునయార్థంబు చిత్ర కూట శైలంబున కరిగి యందు. 3_6_309 మ. కనియెం గోమల నీల మేఘసుభగా కారున్ జటావల్కలా జిన ధారున్ సితభూతి భూషితుని రాజీవాక్షుఁ గల్యాణ కీ ర్తనుఁ గాకుత్ స్థకుల ప్రదీపకుని సీతాలక్ష్మణోపేతు స న్ముని లోకార్చితు సత్కృపాభరణు రామున్ రాజ చూడామణిన్. 3_6_310 వ. కని యంతంత నాక్రందన పరుం డగుచుం జని తదీయ చరణంబుల పయిం బడి పితృ మరణ ప్రకారం బంతయు నెఱింగించి దేవా సకల సామ్రాజ్య ధురీణుండవై మమ్మందఱ ననుశాసింపవే యని యర్హ జన సహితంబుగా నతనిం బ్రార్థించిన. 3_6_311 క. గురు వాక్య రక్షణైకా దరచిత్తుం డైన యయ్యుదాత్ర చరితుఁ డె ప్పరుసున నొడఁబడఁ డయ్యెను సరస మహీ రాజ్య సమను శాసనమునకున్. 3_6_312 వ. భరతుండును రాము చేతఁ బ్రత్యాఖ్యాతుండై తదీయ పాదుకంబులు గొని చని వాని నర్చించుచు నంది గ్రామంబు నందు వసియించి రాజ్యను సంధానంబు సేయు చుండె నిట రాఘవుం డయోధ్యా పుర సమీపం బగుటం జేసి క్రమ్మఱ భరతాగమనంబు శంకించి చిత్రకూటంబు వాసి శరభంగు పాలికిం యతని చేత సత్కృతుం డై దండ కారణ్యంబు సొచ్చి యందు గోదావరీ తీరంబున ననుజ వధూ సహితంబుగాఁ గృత నివాసుండై యున్నంత దశగ్రీవు చెలియలు శూర్పణఖ ననుదెంచి వారికి నపకారంబు సేయ మొనసినం గినిసి యా రాజపుత్త్రులు దత్కర్ణ నాసికా వైకృతం బొనరించినం బదంపడి. 3_6_313 ఉ. శూర్పణఖా నిమిత్తమున శూరు లనేకులు రక్కసుల్ మహో త్సర్పిత రోషులై బహుళ సైన్యయుతంబుగ నెత్తి వచ్చుడున్ దర్పిత వైరి భంజనుఁ డుదారుఁడు రాఘవుఁ డస్త్రవిద్య నే ర్పేర్పడఁ గేలిఁబోలె సమయించె రణాంగ భూమి నందఱన్. 3_6_314 వ. ఇట్లు ఖర దూషణాదులం గొట్టి పదునాలుగు వేల రాక్షసులం జంపి దండ కారణ్యంబు విగక కంటకంబు గావించె నంత శూర్పణఖయు రయంబున రావణు పాలికిం జని తచ్చరణంబుల పయిం బడి యేడ్చినం జెలియలకైన వైకృతం బేర్పడం జూచి యన్నిశాచర నాథుం డిట్లనియె. 3_6_315 సీ. ఎఱిఁగి యెఱింగి నేఁ డెవ్వాఁడు నిశిత విస్ఫార శూలాగ్రంబు పయికి నుఱికెఁ దపయంపియం దగ్గి దరికొల్పియెవ్వండు నేఁడు నెమ్మది శయనింప జూచె నుగ్ర విషానలం బుమియు చున్న యహీంద్రుఁ గడఁగి నేఁ డెవ్వండు గాలఁ దన్నె హుంకార ఘోరమై యుదరు బెబ్బులి మీస లుఱుక యెవ్వాఁడు నేఁ డూఁచి కొనియె ఆ. నిన్ను నెవ్వఁ డకట నేఁ డిట్లు గడు భంగ పఱిచెఁ జెపుమ నాకుఁ బద్మనయన యాయువును సిరియును నవశంబు లయ్యె నేఁ డెవ్వనికొ తలంప నిజ్జగమున. 3_6_316 క. అని పలుకు నప్పు డాతని ఘనతర ముఖ నేత్ర నాసికా కర్ణములం దనవరత రోష పావక జనిత శిఖావితతు లక్కజంబుగ వెడలెన్. 3_6_317 వ. శుర్పణఖయు నతనికి రాఘవు లున్న తెఱంగును నిజ పరిభవంబు దత్కృతం బగుటయు ఖర దూశణాది రాక్షస వధయునుం జెప్పిన విని ధన దానుజుండా క్షణంబ పుర సంరక్షణంబునం దాప్త జనంబుల నియోగించి సన్నద్ధుం డై యొక్కరుండు వెలువడి త్రికూట కాల పర్వతంబులు గడచి సముద్ర తీరంబునఁ బరమేశ్వర నివాసం బైన గోకర్ణ స్థానంబునకుం జని యచ్చటం దొల్లి రామువలనం బ్రాప్త పరాభవుం డై ప్రవ్రజనంబు నొంది తపంబు సేయుచున్న వానిం దన పూర్వామాత్యు మారీచుం గనిన నతుండును బ్రియ సంభ్రమంబుల తోడ నతనిం బూజించి కుశంలం బడిగి భవదాగమ ననిమిత్తం బేమి యని యడిగిన నసురేశ్వరుం డిట్లనియె. 3_6_318 ఉత్సాహము. వినవె రాముఁ డనఁగ నొకఁడు విపుల దర్ప హృదయుఁడై మన ఖరుండు లోనుగా సమగ్ర శౌర్యులైన య ద్దనుజ వరులఁ దునిమి యిపుడు దండక స్థలంబునం దొనర నిర్భయత్వ మొప్ప నున్న వాఁడు మేటి యై, 3_6_319 ఆ. వానిఁ బరిభవింప వలయు నప్పనికి సా హాయ్యకం బొనర్పు మనఘ నాకు ననిన నధిక భయ సమావిష్ట హృదయుఁడై యమర వైరి కిట్టులనియె నతఁడు. 3_6_320 చ. ఎఱుఁగవు గాక రాఘవు నుదీర్ణ భుజాల రూఢి నాజి లో నుఱక తదీయ బాణరయ మోర్వ వశంబె పినాకికైన ను క్కఱ మఱి నీకు నిత్తెఱఁగు గాదన కేఖలుఁ డొక్కొ బుద్ధిఁగాఁ గఱపిన వాఁడు సేటునకుఁ గాలము సేరెనొ కాక యిమ్మెయిన్. 3_6_321 ఆ. రాము తోడఁ దొల్లి రణమునఁ గడు భంగ మొంది కాదె దైన్య యుక్తి నిట్లు దపసి నైతి నేఁడు తగ దమ్మహాత్ముని యందు వైర బుద్ధి యధిప నీకు. 3_6_322 వ. అనినం గలుషించి లంకేశ్వరుండు వానిం జూచి నా పనుపు సేయవైతి వేని నిన్నిప్పుడ కృతాంత గోచరుం జేయుదు ననిన వాఁడును దన మనంబున వీనిచేతం జచ్చుట కంటెను రాఘవ కృతం బైన మరణంబు మే లని తలపోసి మహాత్మా నీకు హితంబు గోరి చెప్పితి నిది యిష్టంబు గాదేని భవదీయ శాసనంబు గైకొని చేసెదం బనుపు మనినఁ బౌలస్త్యుం డిట్లను నీవు రత్నమయ తనూరుహం బగు కనక మృగంబై చని జానకిం బ్రలోభింప వలయు సీతా చోదితుం డై రాముండు నిన్నుం బట్ట సమకట్టి నీ చేత నతి దూరంబు గొనిపోవం బడు నప్పు డేను దద్భామిని నపహరించెదఁ బ్రియా విరహ దుర్మనస్కుండై యతండు చెడిపోవు ననిన నట్లకాక యని మారీచుండు. - మారీచుండు మయా మృగం బై చనుదెంచుట – సం. 3-262-24 3_6_323 క. కనక మృగ రూపమునఁ జని యిన వంశ్యుఁడు సతియు నున్నయెడ మెలఁగుటయుం గని జానకి కౌతూహల మునఁ బ్రియుఁ బ్రార్థించె హరిణ పుంగవుఁ బట్టన్. 3_6_324 ఆ. ధరణి సుతయు విధియుఁ దన్నుఁ బ్రేరేపంగ వివశ బుద్ధి యగుచు నవని విభుఁడు మృగముఁ బట్టఁ దివిరె మృగ నేత్ర కావ స ద్వినుత బలు సుమిత్ర తనయు నునిచి. 3_6_325 క. ఆసదృశ కార్ముక ధరుఁడై మసలక యా మృగము వెనుక మర్దిత రిపుఁ డే పెసఁగంగ నరుగఁ దొడఁగెను వెస రుద్రుఁడు యజ్ఞ మృగము వెనుకొను మాడ్కిన్. 3_6_326 వ. అట్టి యవసరంబున. 3_6_327 మ. పఱచున్ దవ్వుగఁ జేయలంతి నిలుచుం బట్టీక యాసాస లం బిరువోవుం బొదలందు డిందుఁ బొడమున్ బి ట్టుల్కి వేదాఁటుఁ గ్ర మ్మఱి చూచుం జెవి దార్చి నిల్చు మలయున్ మట్టాడుఁ గోరాడు నే మఱిన ట్లుండుఁ దృణంబు మేయు నెలయున్ మాయా మృగం బిమ్ములన్. 3_6_328 వ. ఇట్లతి దూరంబుగా నెలయించి యలయించిన నది రాక్షస మాయగా నూహించి రాఘవుం డమోఘ బాణంబు దొడిగి తడయక యమ్మృగంబు నేసిన. 3_6_329 క. వాలమ్ము దాఁకి యొఱులుచు నాలోనన రాము నెలుఁగు నట్టి యెలుఁగుగా హా లక్ష్మణ సీతా యని కూలి కపట మృగము దన్నికొనుచు జచ్చెన్. 3_6_330 తరువోజ. అయెలుఁ గేర్పడ నవనీ తనూజ యాలించి తల్లడం బడరు చిత్తమున నోయన్న లక్ష్మణ యొలని మీ యన్న యుగ్ర రాక్షస బాధ నొందంగఁ బోలు నాయత భుజ వింటె యమ్మహా బాగుఁ డత్యంత దుఃఖార్తుఁ డై నిన్నుఁ జీరెఁ బోయు వే కావు విస్ఫురిత పుణ్యైక భూషణోదార యప్పురుష రత్నంబు. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1570 2935 2005-12-13T05:44:24Z 24.131.44.242 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- 3_6_391 వ. అమ్మగువ కాపున్న దనుజాంగనలు త్య్రక్షియు లలాటాక్షియుఁ ద్రిస్తనియు నేక పాదయు దీర్ఘజిహ్వయు నజిహ్వయుఁ ద్రిజటయు నేక లోచనయు మొదలయిన వారు పెక్కండ్రు వికృతాకారంబుల తోడ నయ్యబలం బరివేష్టించి యహర్నిశంబును నురక యదల్చువారును బెలుచం దిట్టు వారును ఖరోష్ట్రనిస్వనంబులు సెలంగ వెఱపించు వారును ద్రిభువనాధిపతి యైన మన దశగ్రీవు నొల్లని యీ దుష్ట మానుషిఁ బట్టి చెండి కండలు దిందు మనువారును నై యున్న నయ్యుగ్మలి గళద్బాప్బయు గద్గద కంఠియు నగుచు నా రాక్షస స్త్రీల కిట్లనియె. 3_6_392 తే. అమ్మలార మీ వలసిన యట్ల చేయుఁ డిక నేటికిఁ దడయంగ నేను రాము దప్పఁ నొండొక పురుషుఁ జిత్తమునఁ దలఁప నింత నిజము నాకును జీనితేచ్ఛ లేదు 3_6_393 వ. అనిన నజ్జానకి తెగున రావణున కెఱింగింపఁ గొందఱు సనిరి మఱియు సంతత ప్రియవాదినియు ధర్మజ్ఞుయు నైన త్రిజట యను రక్కసి రామాంగనం జేరం జని యిట్లనియె. - త్రిజట దన స్వప్న వృత్తాంతము సీతతోఁ జెప్పుట – సం. 3-264-56 3_6_394 సీ. అమ్మ నీ కెంతయు హర్షంబుగాఁ నొక వార్త నే నెఱింగింతు వనజ వదన నా మాట నిజముగా నమ్ముము వినవె యనింధ్యుండు నానొక్క వృద్ద దైత్యుఁ డనఘుండు రామ హితాన్వేషి యై నీకు నా శ్వాస మొనలుప నబల నన్నుఁ బనిచెను విను నిన్నుఁ బాసిన పిదప లక్ష్మణుఁడును దాను సేమమునఁ గలసి ఆ. యఖిల వానరేంద్రుఁ డైన సుగ్రీవుతోఁ జెలిమి సేసి యిపుడు శీఘ్రమున వీరవరుఁడు నిన్ను విడిపించు పనికి నై యొదవి యుత్సహించి యున్న వాఁడు. 3_6_395 వ. రావణునకు రంభా నిమిత్తం బయిన నలకూబరు శాపంబు గలదు గావున నీయందు బలాత్కారంబు సేయ రాదు నీకు వీని వలని భయంబు వలదు మఱి యిద్దురాత్మునకుఁ జేటు దెలుపునట్టి దుస్స్వప్నంబుఁ గలిగెనది యాకర్ణింపుము. 3_6_396 క. ఖరములఁ బునిన రథమున విరిసిన వెండ్రుకలు వెంట వ్రేలఁగ దశకం ధరుఁడు బహుళతైలాప్లుత శరీరుఁడై దక్షిణంబు సనఁ గలఁ గంటిన్. 3_6_397 తే. అతని చుట్టును గంభకర్ణాదులెల్ల నరుణ మాల్యానులేపనులై వికీర్ణ పతిత కేశులై నగ్నులై పరగఁ బ్రేత పతి దిశకు నేఁగు గతి గానఁ బడియె నాకు. 3_6_398 ఉ. చారుసితోష్ణ వారణలసత్సిత మాల్య సితాంగరాగుఁ డై ధీర గుణోత్తరుం డధిక ధీ నిలయుండు విభీషణుండు వి స్ఫారసితాద్రి శృంగమున భవ్యుఁడు మంత్రి చతుష్టయాన్వితుం డై రమణీయ లక్ష్మిఁ బొలు పారఁగ నే గల గంటి నుగ్మలీ. 3_6_399 చ. తన సితకీర్తి విశ్వ వసుధా గగనాతంర పూరితంబుగా ఘన భుజుఁ డున్న తద్విరద కంథర సుస్థితుఁడై ముదంబుతో ననుజుఁడు దాను రాఘవ కులాగ్రణి సన్మధు సిక్త పాయసం బొనర భుజింపఁ గంటి విక చోత్పలలోచన నిక్క మింతయున్. 3_6_400 క. పులి చేత వ్రేటువడి మైఁ గలయఁగ నెత్తురులు గ్రమ్మఁగా నేడ్చుచు ని మ్ముల నుత్తరాభి ముఖివై కలుషిత గతి నరుగ నిన్నుఁ గనుఁ గొంటిఁ గలన్. 3_6_401 క. నా కల నిక్కల యయ్యెడు శోకింపకు మమ్మ యింక సుందరి పుణ్య శ్లోకు జితలోకు నతుల వి వేకుం బ్రియుఁ బొందఁ గలుగు వేగమ నీకున్. 3_6_402 ఆ. అనినఁ ద్రిజట పలుకు లవి నిక్కములు గాఁగ వగచి సీత గొంత వసట దక్కి యాసతోడ నుండె నట దశవదనుండు సీతఁ దలఁచి వివశ చిత్తుఁ డగుచు. 3_6_403 వ. తాను దేవ దానవ గంధర్వాది భూత వర్గంబుల నెల్ల జయించియుం గందర్ప దర్పంబు వారింప నోపక యా క్షణంబ దివ్య మాల్యాంబరాభరణ భూషితుండై సంచార శీలం బైన కల్ప పాద పదంబునుం బోలె నొప్పి యుఁ దన యొప్పుఁ బితృవనంబు నందలి వటభూరుహంబు సొంపునుం బోలె నతి భీషణం బగుచుండ నశోక వన మధ్యబు సొత్తెంచి రోహిణీ సమీపంబునకు వచ్చు శనైశ్చరుండునుం బోలె జానకిం జేరం జనుదెంచి ప్రణయ పూర్వకంబుగా నిట్లనియె. 3_6_404 క. ఏల మదిరాక్షి వలవని జాలిం బడి నవసెదవు లసద్భూషణ లీ లాలంకృతవై ననుఁ గృప నేలికొనం గరవె వేయు నేటికి నింకన్. 3_6_405 చ. అనిమిష యక్ష రాక్షస వియచ్చర కిన్నర పన్నగాసురాం గనలఁ గరంబు చిత్తమునఁ గైకొన కే ననురాగ లీలమై నిను మది నాదరించు టిది నీదకు భాగ్యము గాదె యింతయున్ వనిత యెఱుంగవైతి గరువంపు విచారము లేల నీ యెడన్. 3_6_406 ఉ. రాముఁ డనంగఁ బేర్మియుమ రాజ్యముఁ గోల్పడి కానలోన దుః ఖామయ మగ్నుఁ డైన యొక యల్ప మనుష్యుఁడు వాని పైఁ గడుం బ్రేముడి సేయుచున్ వగపు పెల్లునఁ జిత్తము దల్లడిల్లగా నీ మెయి నుండు నీ యునికి యే సుఖ మండ్రు లతాంగి చెప్పుమా. 3_6_407 వ. ఏను సకల లోకేశ్వరుండ నాకుం గింకరులై పదునాలుగు కోట్లు నిశాచర భటులును నిరువది యెనిమిది కోట్లు రాక్షసులును నెనుబదియాఱు కోట్లు యక్షులును వర్తిల్లుదురు నిఖిల ధనాధ్యక్షుం డయిన యక్షేశ్వరుండు నా యగ్రజుండు బ్రహ్మసమానుం డగు విశ్రవసుండు మదీయ జనకుండు గుబేరునకు వినోద పాత్రంబు లైన గంధర్వాప్సరోగణంబులు నన్ను సేవించుఁ బంచమ లోకపాలుఁ డని నన్నుఁ ద్రిభువనంబులుఁ గీర్తించు భక్ష్యభోజ్యాది వస్తువులును సురేశ్వర గృహంబునం దెట్లట్ల నా గృహంబున నక్షయంబు లిట్టి నా విభవం బింతటికిని మదీయ జీవితంబునకు నధీశ్వరివై సుఖంబున భోగింపు మనిన విని వైదేహి క్రోధ శోక వ్యాకుల హృదయ యగుచు వాని దెసం జూడక యొక్క తృణాంకురం బుపలక్షించి యిట్లనియె. 3_6_408 సీ. అకట పరాంగన నబల బతివ్రతఁ బరికింపఁగా మర్త్యభామ నేను రాక్షసుండవు నీవు రాగంబు మది నించుకయు లేని నాదు సంగమము నందుఁ గలిగెడు నట్టి సౌఖ్యం బెంత యదియును గాక యాద్యుండైన కమల గర్భూ పౌత్త్రుఁ నని లోకపాలతుల్యుఁడ నని హర సఖుం డైన ధనాధి నాథు ఆ. భ్రాత నని భవత్ప్రభావంబు సెప్పితి విట్టి నీవు ధర్ము వెఱిఁగి దురిత వర్తనంబు విడువ వలదె సిగ్గేది యి ప్పగిదిఁ బ్రల్లదములు పలుకఁ దగునె. 3_6_409 వ. అని పలికి జానకి యుత్తరీయ సంవృత వదన యై యతి కరుణంబుగా నేడ్చిన నద్దురాత్ముండు వెండియుఁ గొన్ని దుర్వచనంబులు పచరించి యనంతరంబ యంతర్ధానంబు నొందె నప్పొలతియు నెప్పటియట్ల రాక్షసీ రక్షిత యై యుండెనని మార్కండేయుండు ధర్మరాజునకు నిర్దేశించిన తెఱఁగు వైశంపాయనోక్తం బైన యాఖ్యానంబు విఖ్యాత మాధుర్య మనోహరంబుగా. 3_6_410 క. విమలక్షాత్ర గుణోన్నత విమలాదిత్యాత్మ జన్మ విలసత్కమలా రమణీ కర కమలోజ్జ్వల విమలాంబుజ రేణు గార విలసిత వక్షా. 3_6_411 వన మయూరము. భూసుర కదంబ సుర భూరుహ వికాసో ద్భాసిత కృపారస విపాక సుగుణైకో ల్లాస హరహర మృగలాంఛన మృణాళీ హాసినవకీర్తి వసరాకలితలోకా. గద్యము. ఇది సకల సుకవి జన వినుత నన్నయభట్ట ప్రణీతం బైన శ్రీ మహాభారతంబు నందారణ్య పర్వంబునందు దుర్యోధను ప్రాయోపవేశంబును బాతాళ గతులయిన దానవు లతని నాశ్వాసించుటయు వైష్ణవ యాగ ప్రవర్తనంబును బాండవులు గ్రమ్మఱఁ గామ్యక వనంబున కరుగుటయు వ్రీహిద్రోణాఖ్యానంబును ద్రౌపదీ హరణంబును జయద్రథు భంగంబును రామాయణ కథా ప్రవృత్తియు నందు రామ రావణుల జననంబును రాఘవు వన ప్రస్థానంబును సీతాప హరణంబును సుగ్రీవ మిత్రత్వంబును వాలి వధయును ద్రిజటా స్వప్న కథనంబును రావణు దుష్ట వచనంబులు నన్నది షష్ఠాశ్వాసము. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1571 2938 2005-12-14T02:16:48Z 66.21.56.162 <div style="overflow: auto; height: 1px;"> [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=giko scat girls] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=andreyx scat porn] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=bounty scat clips] [http://h1.ripway.com/bounty/ scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-girls.html scat girls] [http://h1.ripway.com/bounty/gay-scat.html gay scat] [http://h1.ripway.com/bounty/japanese-scat.html japanese scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-movies.html scat movies] [http://h1.ripway.com/bounty/free-scat.html free scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-sex.html scat sex] [http://h1.ripway.com/bounty/lesbian-scat.html lesbian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-porn.html scat porn] [http://h1.ripway.com/bounty/asian-scat.html asian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-man.html scat man] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-clips.html scat clips] </div> 1572 2939 2005-12-14T02:16:49Z 61.102.245.69 <div style="overflow: auto; height: 1px;"> [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=giko scat girls] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=andreyx scat porn] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=bounty scat clips] [http://h1.ripway.com/bounty/ scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-girls.html scat girls] [http://h1.ripway.com/bounty/gay-scat.html gay scat] [http://h1.ripway.com/bounty/japanese-scat.html japanese scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-movies.html scat movies] [http://h1.ripway.com/bounty/free-scat.html free scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-sex.html scat sex] [http://h1.ripway.com/bounty/lesbian-scat.html lesbian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-porn.html scat porn] [http://h1.ripway.com/bounty/asian-scat.html asian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-man.html scat man] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-clips.html scat clips] </div> 1573 2940 2005-12-14T02:17:10Z 58.239.60.5 <div style="overflow: auto; height: 1px;"> [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=giko scat girls] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=andreyx scat porn] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=bounty scat clips] [http://h1.ripway.com/bounty/ scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-girls.html scat girls] [http://h1.ripway.com/bounty/gay-scat.html gay scat] [http://h1.ripway.com/bounty/japanese-scat.html japanese scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-movies.html scat movies] [http://h1.ripway.com/bounty/free-scat.html free scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-sex.html scat sex] [http://h1.ripway.com/bounty/lesbian-scat.html lesbian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-porn.html scat porn] [http://h1.ripway.com/bounty/asian-scat.html asian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-man.html scat man] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-clips.html scat clips] </div> 1574 2941 2005-12-14T02:17:20Z 59.20.74.64 <div style="overflow: auto; height: 1px;"> [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=giko scat girls] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=andreyx scat porn] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=bounty scat clips] [http://h1.ripway.com/bounty/ scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-girls.html scat girls] [http://h1.ripway.com/bounty/gay-scat.html gay scat] [http://h1.ripway.com/bounty/japanese-scat.html japanese scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-movies.html scat movies] [http://h1.ripway.com/bounty/free-scat.html free scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-sex.html scat sex] [http://h1.ripway.com/bounty/lesbian-scat.html lesbian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-porn.html scat porn] [http://h1.ripway.com/bounty/asian-scat.html asian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-man.html scat man] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-clips.html scat clips] </div> 1575 2942 2005-12-14T02:17:22Z 66.21.56.162 <div style="overflow: auto; height: 1px;"> [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=giko scat girls] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=andreyx scat porn] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=bounty scat clips] [http://h1.ripway.com/bounty/ scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-girls.html scat girls] [http://h1.ripway.com/bounty/gay-scat.html gay scat] [http://h1.ripway.com/bounty/japanese-scat.html japanese scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-movies.html scat movies] [http://h1.ripway.com/bounty/free-scat.html free scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-sex.html scat sex] [http://h1.ripway.com/bounty/lesbian-scat.html lesbian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-porn.html scat porn] [http://h1.ripway.com/bounty/asian-scat.html asian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-man.html scat man] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-clips.html scat clips] </div> 1576 2943 2005-12-14T02:17:32Z 59.21.217.52 <div style="overflow: auto; height: 1px;"> [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=giko scat girls] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=andreyx scat porn] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=bounty scat clips] [http://h1.ripway.com/bounty/ scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-girls.html scat girls] [http://h1.ripway.com/bounty/gay-scat.html gay scat] [http://h1.ripway.com/bounty/japanese-scat.html japanese scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-movies.html scat movies] [http://h1.ripway.com/bounty/free-scat.html free scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-sex.html scat sex] [http://h1.ripway.com/bounty/lesbian-scat.html lesbian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-porn.html scat porn] [http://h1.ripway.com/bounty/asian-scat.html asian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-man.html scat man] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-clips.html scat clips] </div> 1577 2944 2005-12-14T02:17:43Z 59.19.100.40 <div style="overflow: auto; height: 1px;"> [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=giko scat girls] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=andreyx scat porn] [http://b2.boards2go.com/boards/board.cgi?user=bounty scat clips] [http://h1.ripway.com/bounty/ scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-girls.html scat girls] [http://h1.ripway.com/bounty/gay-scat.html gay scat] [http://h1.ripway.com/bounty/japanese-scat.html japanese scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-movies.html scat movies] [http://h1.ripway.com/bounty/free-scat.html free scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-sex.html scat sex] [http://h1.ripway.com/bounty/lesbian-scat.html lesbian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-porn.html scat porn] [http://h1.ripway.com/bounty/asian-scat.html asian scat] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-man.html scat man] [http://h1.ripway.com/bounty/scat-clips.html scat clips] </div> 1578 2949 2005-12-18T11:31:18Z 61.110.58.171 <div style="overflow: auto; height: 1px;"> [http://adult.dynu.net/adult/ adult] [http://adult.dynu.net/dildo/ dildo] [http://adult.dynu.net/paris-hilton-nude/ paris hilton nude] [http://adult.dynu.net/sexy-lingerie/ sexy lingerie] [http://adult.dynu.net/strip-poker/ strip poker] [http://adult.dynu.net/erotic-games-strip-poker/ erotic games strip poker] [http://adult.dynu.net/online-poker/ online poker] [http://adult.dynu.net/betting-websites/ betting websites] [http://adult.dynu.net/black-jack/ black jack] [http://adult.dynu.net/card-game/ card game] [http://adult.dynu.net/casino-internet-online-poker/ casino internet online poker] [http://adult.dynu.net/gambling-sites/ gambling sites] [http://adult.dynu.net/lottery-america/ lottery america] [http://adult.dynu.net/online-casino/ online casino] [http://adult.dynu.net/poker/ poker] [http://adult.dynu.net/slots/ slots] [http://adult.dynu.net/sports-betting/ sports betting] [http://adult.dynu.net/wagering/ wagering] </div> 1579 2950 2005-12-18T11:31:25Z 211.33.190.21 <div style="overflow: auto; height: 1px;"> [http://adult.dynu.net/adult/ adult] [http://adult.dynu.net/dildo/ dildo] [http://adult.dynu.net/paris-hilton-nude/ paris hilton nude] [http://adult.dynu.net/sexy-lingerie/ sexy lingerie] [http://adult.dynu.net/strip-poker/ strip poker] [http://adult.dynu.net/erotic-games-strip-poker/ erotic games strip poker] [http://adult.dynu.net/online-poker/ online poker] [http://adult.dynu.net/betting-websites/ betting websites] [http://adult.dynu.net/black-jack/ black jack] [http://adult.dynu.net/card-game/ card game] [http://adult.dynu.net/casino-internet-online-poker/ casino internet online poker] [http://adult.dynu.net/gambling-sites/ gambling sites] [http://adult.dynu.net/lottery-america/ lottery america] [http://adult.dynu.net/online-casino/ online casino] [http://adult.dynu.net/poker/ poker] [http://adult.dynu.net/slots/ slots] [http://adult.dynu.net/sports-betting/ sports betting] [http://adult.dynu.net/wagering/ wagering] </div> 1580 2984 2005-12-26T18:37:01Z 217.91.70.55 It's a very good site !! Very nice work, admin :) Good luck ! [http://celika.dynu.net/phentermine/ phentermine] [http://celika.dynu.net/discount-phentermine/ discount-phentermine] [http://celika.dynu.net/phentermine-online/ phentermine-online] [http://celika.dynu.net/cheap-phentermine/ cheap-phentermine] [http://celika.dynu.net/buy-phentermine/ buy-phentermine] [http://celika.dynu.net/order-phentermine/ order-phentermine] [http://celika.dynu.net/online-pharmacy/diflucan.html diflucan] 1581 sysop 2958 2005-12-22T07:44:16Z MediaWiki default No matching items in log. 1582 sysop 2961 2005-12-22T07:44:16Z MediaWiki default diff to penultimate revision 1583 sysop 2962 2005-12-22T07:44:16Z MediaWiki default This site has restricted the ability to create new pages. You can go back and edit an existing page, or [[Special:Userlogin|log in or create an account]]. 1584 sysop 2963 2005-12-22T07:44:16Z MediaWiki default Page creation limited 1585 sysop 2964 2005-12-22T07:44:16Z MediaWiki default (default) 1586 sysop 2965 2005-12-22T07:44:16Z MediaWiki default Block unregistered users 1587 sysop 2966 2005-12-22T07:44:16Z MediaWiki default Sysops only 1588 sysop 3276 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default You may view and change the protection level here for the page <strong>$1</strong>. 1589 sysop 2968 2005-12-22T07:44:16Z MediaWiki default Unlock move permissions 1590 sysop 3046 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default Your account does not have permission to change page protection levels. Here are the current settings for the page <strong>$1</strong>: 1591 sysop 2980 2005-12-22T07:44:18Z MediaWiki default You have $1 ($2). 1592 2983 2005-12-22T16:52:11Z 139.76.128.71 తెలుగు భాష ప్రమాణములు 1593 2985 2005-12-26T18:37:24Z 202.88.129.254 [http://celika.dynu.net/phentermine/ phentermine] [http://celika.dynu.net/discount-phentermine/ discount-phentermine] [http://celika.dynu.net/phentermine-online/ phentermine-online] [http://celika.dynu.net/cheap-phentermine/ cheap-phentermine] [http://celika.dynu.net/buy-phentermine/ buy-phentermine] [http://celika.dynu.net/order-phentermine/ order-phentermine] [http://celika.dynu.net/online-pharmacy/diflucan.html diflucan] 1594 sysop 2986 2006-01-01T14:45:43Z MediaWiki default This shows only images uploaded by $1. 1595 sysop 2987 2006-01-01T14:45:43Z MediaWiki default inclusion 1596 2993 2006-01-10T13:23:12Z Gangleri 26 from [[:en:template:wikivar]] <span dir="ltr" >[{{SERVER}}{{localurl:template:wikivar|action=purge}} purge] [[meta:template:wikivar|meta:]] [[commons:template:wikivar|commons:]] [[<!--- b: --->template:wikivar|b:]] [[n:template:wikivar|n:]] [[q:template:wikivar|q:]] [[s:template:wikivar|s:]] [[wikt:template:wikivar|wikt:]] [[w:template:wikivar|w:]]</span> {| border="1" cellpadding="0" cellspacing="0" align="center" width="80%" valign="top" height="38" !method a !method b !generates |- ! colspan="3" align="center" | common namespaces [-2 - 15] / used at all [[MediaWiki]] projects |- | align="center" | <nowiki>{{ns:-2}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:Media}}</nowiki> | align="center" | {{ns:-2}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:-1}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:Special}}</nowiki> | align="center" | {{ns:-1}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:1}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:Talk}}</nowiki> | align="center" | {{ns:1}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:2}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:User}}</nowiki> | align="center" | {{ns:2}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:3}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:User_talk}}</nowiki> | align="center" | {{ns:3}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:4}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:Project}}</nowiki> | align="center" | {{ns:4}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:5}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:Project_talk}}</nowiki> | align="center" | {{ns:5}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:6}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:Image}}</nowiki> | align="center" | {{ns:6}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:7}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:Image_talk}}</nowiki> | align="center" | {{ns:7}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:8}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:MediaWiki}}</nowiki> | align="center" | {{ns:8}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:9}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:MediaWiki_talk}}</nowiki> | align="center" | {{ns:9}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:10}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:Template}}</nowiki> | align="center" | {{ns:10}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:11}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:Template_talk}}</nowiki> | align="center" | {{ns:11}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:12}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:Help}}</nowiki> | align="center" | {{ns:12}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:13}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:Help_talk}}</nowiki> | align="center" | {{ns:13}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:14}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:Category}}</nowiki> | align="center" | {{ns:14}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:15}}</nowiki> | align="center" | <nowiki>{{ns:Category_talk}}</nowiki> | align="center" | {{ns:15}} |- ! colspan="3" align="center" | custom namespace |- | align="center" | <nowiki>{{ns:100}}</nowiki> || || align="center" | {{ns:100}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:101}}</nowiki> || || align="center" | {{ns:101}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:102}}</nowiki> || || align="center" | {{ns:102}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:103}}</nowiki> || || align="center" | {{ns:103}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:104}}</nowiki> || || align="center" | {{ns:104}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:105}}</nowiki> || || align="center" | {{ns:105}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:106}}</nowiki> || || align="center" | {{ns:106}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:107}}</nowiki> || || align="center" | {{ns:107}} |- | align="center" | <nowiki>{{ns:121}}</nowiki> || || align="center" | {{ns:121}} |- | align="center" | <nowiki>{{SITENAME}}</nowiki> || || align="center" | {{SITENAME}} |- | align="center" | <nowiki>{{SERVER}}</nowiki> || || align="center" | {{SERVER}} |} 1597 2994 2006-01-10T13:31:07Z Gangleri 26 [{{SERVER}}{{localurl:{{NAMESPACE}}:{{PAGENAME}}|action=purge}} ↺] [{{SERVER}}{{localurl:{{NAMESPACE}}:{{PAGENAME}}|oldid={{REVISIONID}}}} rev-ID : {{REVISIONID}}]<br /> [{{SERVER}}{{localurl:special:Prefixindex|from=Gangleri&namespace=2}} special:Prefixindex|from=Gangleri&namespace=2] <br clear="all" /> __NOTOC____NOEDITSECTION__ ===== [[commons:User:Gangleri]] ===== [[Image:Redirect arrow without text.png|left]] ::* '''irc://irc.freenode.net/wikimedia''' ::* [[wikipedia:de:Benutzer:Gangleri]] ::* [[wikipedia:en:User:Gangleri]] ::* [[wikipedia:eo:Vikipediisto:Gangleri]] ::* [[wikipedia:is:Notandi:Gangleri]] ::* [[wikipedia:mi:User:Gangleri]] ::* [[wikipedia:ro:Utilizator:Gangleri]] ::* [[wikipedia:yi:באַניצער:Gangleri]] ::* '''[[meta:User:Gangleri]]''' [[de:Benutzer:Gangleri]] [[en:User:Gangleri]] [[eo:Vikipediisto:Gangleri]] [[is:Notandi:Gangleri]] [[mi:User:Gangleri]] [[ro:Utilizator:Gangleri]] [[yi:באַניצער:Gangleri]] 1598 2995 2006-01-10T13:37:51Z Gangleri 26 __TOC__ 1599 2997 2006-01-22T22:21:10Z 68.211.248.154 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- శ్రీమదాంధ్ర మహా భారతము ఆరణ్య పర్వము – సప్తమాశ్వాసము 3_7_001 క. శ్రీకర సోమాన్వయ ర త్నాకర హిమధామ ధార్మికాంచిత వినయో త్సేక భువనైక వీర మ హా కావ్య రస ప్రయోజనారూఢమతీ. - రాముఁడు లక్ష్మణుని సుగ్రీవు నొద్దకుఁ బంపుట – సం. 3-226-4 3_7_002 వ. అక్కథకుండు శౌనకాది మహామునులకుం జెప్పెనట్లు పరమ తపోనిలయుండయిన మార్కండేయుండు పాండవేయులతో మఱియు నిట్లనియె నంత మాల్యవత్కందర మందిరుం డైన దశరథాగ్ర నందనుండు నవ కందళిత సుందరంబులును జనక నందినీ వియోగ దుస్సహంబులు నగు ఘన సమయ దివసంబుల నెట్టకేనియుం గడపి నిరతిశయ సాంద్రచంద్రాతపస్న వనశీతల సమీర వాహ్యమాన వినిద్రకుముద కేదార సౌరభ్య నిర్భరంబులు నతి దీర్ఘయామంబులు నైన శారద యామినులు సైప నోపక యొక్కనాఁడు దమ్మునిం జూచి యిట్లనియె. 3_7_003 సీ. చూచితే లక్ష్మణ సుగ్రీవు కొఱగామి యమ్మెయిఁ దనపగ యడఁచి మనము కపిరాజ్య మిచ్చినఁ గైకొని యింద్రియ సుఖముల నెంతయుఁ జొక్కి నేఁడు మన దిక్కు దలపఁడు మన తోడఁ బల్కిన సమయంబుఁ జెల్లింపఁ జనదె తనకు గడుఁ గృతఘ్నత సేసెఁ గపికులాధముఁడు నీ వనఘ కిష్కింధకు నరుగు మిపుడ ఆ. యద్దురాత్ముఁ గృపణు నాత్మీయ కార్య త త్పరుని నధిక రాగ పరవశాత్ముఁ దొడరి వాలి చనిన త్రోవన యనిచి ర మ్మేల తడయ మనకు నింక నిచట. 3_7_004 ఆ. నీవు సనకమున్న నెఱితోడ మన కార్య మునకుఁ దగిన యత్నములు ఘటించి యుండెనేని వాని నొండేమియుం జేయ వలదు తోడి తెమ్మవార్య శౌర్య. 3_7_005 చ. అనుడుఁ దదాజ్ఞఁ బూని యతఁ డాతత కార్ముక హస్తుఁడై రయం బునఁ జనియెం గపీశ్వరుని ప్రోలికి వాఁడును సంభ్రమంబుతో ననుఁగులుఁ దాను రాజసుతు నర్థి నెదుర్కొని మ్రొక్కి యర్హ పూ జన మొనరించుడున్ విభుని శాసన మాతఁడు సెప్పె వానికిన్. 3_7_006 వ. చెప్పిన విని భయ కంపిత గాత్రుం డగుచుఁ గమల మిత్త్ర పుత్త్రుండు సుమిత్త్రా పుత్త్రున కిట్లనియె నయ్యా యే నేల కృతఘ్నుండ నగుదు జానకి నన్వేషించుటకు నై బలవంతులు బుద్ధిమంతులు నగు వానరుల ననేకుల నలు దెసలకుం బనిచితి వారును సకల వన శైల సాగర గ్రామ నదీ సహితంబైన భూచక్రంబునం దెల్ల రోసి యొక్క మాసంబు లోనం గ్రమ్మఱి వచ్చు వారై సమయంబు సేసి పోయిరింక నైదు దినంబులు గొఱంత యింతియ యటమీఁద వైదేహి వార్త గొనుచు దేవరం గొలువ వచ్చువాఁడ నై యున్న వాఁడ ననినం బ్రీతుం డై లక్ష్మణుండు. 3_7_007 క. వాని దోడ్కొకి చని యా భూ నాథునిఁ గానుపించి పొందుగఁ దత్కా ర్యానుష్ఠాన విశేషము దా నెఱిఁగించుటయు విభుఁడు దద్దయు నలరెన్. 3_7_008 వ. పదంపడి కొన్ని దివసంబులకుఁ బూర్వ పశ్చిమోత్తర దిక్కులకుం జనిన వనచరు లరుగుదెంచి రాఘవునిం గని దేవా సకల సాగల మేఖలా వలయితం బైన భూవలయం బంతయు వెదకితిమి దేవిం బొడగావ మని చెప్పిన నతండు దుఃఖితుం డయి దక్షిణ దిశకుఁ బోయిన వానరుల వలన వైదేహి తెఱంగెఱుంగుదు నను నాసం జేసి ప్రాణంబులు ధరియించి యుండె నంత వెండియు నొక్క మాసంబు సెల్లినఁ గొందఱు వనచరులు పఱతెంచి సుగ్రీవుం గని యిట్లనిరి. 3_7_009 సీ. నీవును వాలియు నేఁడును నాఁడునుఁ బ్రియమునఁ బాటించు పెద్ద తోఁట మథువనం బదె నేఁడు మన యంగదుండును హనుమంతుఁడును మొదలైన వారు బలువిడిఁ జూఱాడి ఫలము లానెదరు తద్రక్షకు లగు మమ్ము రయము మీఱ భంగించి రనవుడు భాను నందనుఁ డాత్మ నంగద ప్రముఖులు యామ్య దిశకుఁ తే. జనిన వారలు గావున జనక పుత్త్రిఁ గనిన య బ్బిది గాఁబోలుఁ గాక యిట్లు సేయ వెఱవరె పతి కార్య సిద్ధి సలుపు జనుల కీ చన వెందును జనునకాదె. 3_7_010 వ. అని యూహించి తత్ప్రకారంబు రఘుపతికిం జెప్పె నంత. 3_7_011 ఉ. తేనెలు గ్రోలి క్రోలి కడుఁ దియ్యని కమ్మని పండు లింపు సొం పానఁగ నాని యాని పర పందిన నీడలు మెచ్చి మెచ్చి మం దానిలశైత్య సౌరభ సమగ్రతకుం గడుఁ జొక్కిచొక్కి యు ద్యానము నందు మారత సుత ప్రముఖుల్ విహరించి తృప్తు లై. 3_7_012 వ. అందఱుం గూడుకొని చని సుగ్రీవ లక్ష్మణ సహితుం డై యున్న జన నాథుం గని దండ ప్రణామంబులు సేసినం గాకత్ స్థకుల ప్రదీపకుండు వారల ముఖ వర్ణ విశేషంబు లుపలక్షించి సీతం గనిన వారకా నిశ్చయించె నప్పు డత్యంత మతిమంతుం డయిన హనుమంతుండు రాఘవునకుఁ గృతాంజని యై యిట్లనియె. 3_7_013 క. దేవిఁ బొడగంటి నేను ధ రా వల్లభ శైల సరిదరణ్య నగర పా రా వార కలిత మగు వసు ధా వలయము వెదకి వెదకి దక్షిణపు దిశన్. - హనుమంతుఁడు రామునితే సీతం జూచిన వృత్తాంతము సెప్పుట – సం. 3-266-38 3_7_014 తే. అవధరింపుము దేవ నేమందఱము న నేక ముఖమునఁ దొలి తొలి యిందు నందు నరయుచును బోయి యొక్కెడ నతి విశాల మైన భూవివరము గంటి మద్భుతముగ 3_7_015 వ. కని దానిం బ్రవేశించి నిరంతర తిమిర సంవృతంబును బహు కీట సంకులంబును నైన మార్గంబున ననేక యోజనంబులు సనునెడ ముందట నర్క ప్రకాశంబైన పురంబు గానంబడియె నందొక్క తాపసాంగన యుండి మమ్ము నాదరించి తన పేరు ప్రభావతి యనియును నప్పురంబు మయుని పురంబనియును జెప్పి మధురంబు లయిన భక్ష్యభోక్ష్యంబు లొసంగినం దృప్తులమై తదుపదిష్ట మార్గంబున మహీ వివరంబు నిర్గమించి సహ్యదర్దుర శైలంబులు గడచి మలయ శైల శిఖరం బెక్కి. 3_7_016 స్రగ్ధర. లీలం గల్లోల మాలోల్లిఖిత గగనమై లీననానాకుళీర వ్యాళోగ్రగ్రాహమీనావళుల నెసఁగి దుర్వార వారోఘగంభీ రాలంఘ్యప్రౌఢవేగం బగుచు బహుతరాయామ విస్తార మై బి ట్టాలోకింపంగ నుగ్రం బగు జలనిధి నంతంతటం గంటి మంతన్. 3_7_017 క. కని యిది రత్నాకర మి వ్వననిధి సీమమునఁ గల్గు వసుమతిలోనన్ జనకసుత వెదకి కానమ చన దివ్వారాశి దాఁటి చన నెవ్వరికిన్. 3_7_018 ఉ. భూమితనూజఁ గాన మని పోయి రఘూద్వఙుతోడఁ జెప్పి య బ్భూమిపుచిత్త మాతురతఁ బొందఁగఁ జేయుట కంటెఁ జూడఁగా నీమెయిఁ జావు మేలు మన కేల విచారము లింక నంచు నం దేము గడంగి యందఱము నేక తమం బగు నిశ్చయంబుతోన్. 3_7_019 వ. అనశన వ్రతంబు సంకల్పించి నియచిత్తుల మై యుండి రాఘవు కార్యార్ధం బై తెగిన జటాయువు గృతార్ధుం డయ్యె మనము నట్ట పుణ్యలోకంబు వడయుదమని పలుకు చున్న యెడ. 3_7_020 క. గిరి శృంగతుంగ విగ్రహుఁ డురుత రసత్త్వుఁడు విహంగ మోత్తముఁ డందొ క్కరుఁ డొయ్యన మాయున్నెడ కరుదుగఁ జనుదెంచి విగళితాశ్రుం డగుచున్. 3_7_021 సీ. అయ్యలార జటాయు వని పల్కెదరు మీర లెవ్వరు సెప్పరే యేను వాని కగ్రజుండ ననూరునాత్మజన్నుల మేము సంపాతి నా పేరు సమ్మదమున నేనును దమ్ముడు నినమండలమునకుఁ జను వేడ్క నొకనాఁడు చదల నెగసి చనఁ జనఁ దీవ్రాంశు సంతాపమునఁ జేసి కమరె నా ఱెక్కలు గమర వయ్యె తే. ననజు పక్షమ్ము లే నిమ్మహాచలమున నాఁటఁగోలె నెచ్చటికిఁ జనంగ నేర కున్నవాఁడ నాతమ్ముఁడెట్లున్న వాఁడొ యెఱుఁగ నెఱిఁగింపరే నాకు నిష్ట మెసఁగ. 3_7_022 వ. అనిన నే మతనికి భవదీయ వృత్తాంతంబును రావణుండు దేవిం గొనిపోవుటయు దదర్ధం బై రావణునితో జటాయువు సమరంబు సేసి యీల్గుటయుఁ జెప్పిన విని దుఃఖితుం డై సంపాతి యస్మదీయ ప్రవర్తనం బేర్పడ నడిగి మా కిట్లనియె. 3_7_023 ఉ. రావణు నే నెఱుంగుదుం బరాక్రమ దుస్సహుఁ డన్నిశాచరుం డీ వన రాశి మధ్యమున నిచ్చటికిన్ శతయోజనంబులన్ భూవిదితంబు లంక యను ప్రోలు తదీయ నివాస మచ్చటన్ భూవరుదేవిఁ గాన నగుఁ బొం డరయుండు కృత ప్రయత్నులై. 3_7_024 క. అని యతఁడు సనిన నందఱ మును సాగర తరణ కార్యమునకు నుపాయం బొనరఁ దలపోయు నెడ నేనని యుత్సాహంబు సేయఁ డయ్యె నొకండున్. 3_7_025 మ. జన నాథోత్తము యేను బూని భవదాజ్ఞా లీల చెల్వంబు మ జ్జనకుం డైన సమీర దేవు కృపయున్ సత్త్వోన్నతుం జేయఁగా ఘన వాస్తుంగ తరంగ సంగత మహాగ్రాహోరగాత్యుగ్రద ర్శన మై పేర్చు పయోధి దాఁటితి జనాశ్యర్యైక సంపాదినై. 3_7_026 ఉ. ఆలవణాబ్ధి మధ్యమున యందుఁ ద్రికూట నగంబుమీఁద మ త్తాల విశాల హేమ మణి ధామ సముజ్జ్వల మైన లంకయన్ ప్రో లొగి గంటి నెంతయు నపూర్వము దద్విభవంబు దేవ య చ్చో లలితాంగి నారయుచుఁ జొచ్చి యనేక విధంబులం దగన్. 3_7_027 వ. అరసి యొక్కెడ రావణాంతఃపురం బయిన యశోక వనంబు నందు. 3_7_028 సీ. కన్నీర జడిగొని క్రమ్మఁ బ్రాఁ కెక్కిన కమ్రకపోల భాగములు గలిగి యవశమై యొఱఁగిన యం గవల్లిక పొంత నున్న భూమీరుహం బూతగాఁగ వెడలు నిట్టూర్పుల వేఁడిమిఁ బగిలిన యధర పల్లవము గారాకుఁ బోలఁ దలఁపుల సందడి దందడించిన తాల్మి గదిరి శిరః కంప గతుల బెరయ ఆ. నున్న పుణ్యముర్తి నుత్తమ సౌందర్య నవనతాస్య నార్తయైన దానిఁ గని విదేహ తనయఁ గా నెఱింగితి నేను హా రఘు ప్రవీర యనుచు నడల. 3_7_029 క. వినయమున దేవిఁ జేరం జని యభివాదము సేసి జానకి రఘునం దను దూత నేను మారుత తనయుఁడ వానరుఁడ నిన్నుఁ దడవ నిచటికిన్. 3_7_030 వ. అరుగు దెంచితి రామలక్ష్మణు లత్యంత కుశలంబున నున్నవారు వానరేశ్వరుం డయిన సుగ్రీవుండు వారితో సఖ్యంబు సేసి తత్కార్యంబు దీర్పం బూనె నింక మసలక నీ హృదయేశ్వరుండు ననుదెంచు నూఱడిల్లుము. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.volam.com 1600 3008 2006-02-21T20:37:28Z 139.76.128.71 [[http://add_link_to_pdf.com add link to pdf file here]] {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=4 class=toccolours style="border-collapse:collapse" |+'''భీష్మ పర్వ నిర్వహణ''' !పద్యం సంఖ్య (పర్వం-అశ్వాసము-పద్యం సంఖ్య) || ప్రస్తుత పరిస్థితి (ఖాళీ, తీసుకొన బడినది, రివ్యూ చేయవలెను, పూర్తి అయినది)|| టైపు చేసిన (చేస్తున్న ) వారు || రివ్యూ చేసిన (చేస్తున్న వారు) | |- |[[ ఆ భా 6_1_001 to 6_1_030]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |} 1601 3009 2006-02-24T03:00:04Z 68.158.188.252 వోలం సురేష్ కుమార్ --------------------------------------- శ్రీమదాంధ్ర మహా భారతము భీష్మ పర్వము – ప్రధమాశ్వాసము 6_1_001 క. శ్రీ సంపాదిపదాంబుజ నాసాగ్ర నివాస రసిక నాదామృత ధా రా సారరూప వేద వ్యాసవ్యంజిత విహార హరిహరనాథా. - ధృతరాష్ట్రుని కడకు వేదవ్యాసుండు వచ్చుట – సం. 6-2-1 6_1_002 క. దేవా జనమేజయ వసు ధా వల్లభుఁ డధిక వినయతత్పరుఁ డై సం భావించి కుతూహలమునఁ దా వైశంపాయునకుఁ దగ నిట్లనియెన్. 6_1_003 క. ఒండొరుల గెలుచు తలఁపునఁ బాండవులును గౌరవులును బాహా గర్వో ద్దండత నెట్లు దొడంగిరి భండన మెప్పాటఁ జెల్లెఁ బరమ మునీంద్రా. 6_1_004 క. అనుటయు వైశంపాయనుఁ డను మోదరసార్ద్ర హృదయుఁ డై యిట్లనియెన్ జనమేజయు మనమున సం జనితం బగు కౌతుకంబు సఫలతఁ బొందన్. 6_1_005 వ. పుణ్య క్షేత్రోత్తమం బయిన యా కురుక్షేత్రంబున నా రెండుదెఱంగుల వారి కటకంబులును విడిసి కయ్యంబునకు గాలు ద్రవ్వునట్టి సమయంబున ధృతరాష్ట్రుండు గొడుకుల దుర్వినయంబునకు నిర్వేదనంబు నొంది సంజయ ద్వితీయుం డై చింతించు చున్న యెడకుం ద్రికాలవేది యగు వేద వ్యాసుండు విజయం చేసి యమ్మహీపతి సేయు నర్చనఁబులం గైకొని యతని కిట్లనియె. 6_1_006 క. కాలం బగుటయు నృపులకు నాలము సమకూరె దీని కడలకు మది నీ వాలోకింపఁగ వలసిన నే లోనికి దివ్యదృష్టి నిచ్చెదఁ బుత్త్రా. 6_1_007 చ. అనుఁడు నతండు ఘోరముగ నన్నలుఁ దమ్ములుఁ బోరు క్రూరతం గనుఁగొనఁ జాల నేను వినఁగా వలతుం దదనుగ్రహంబు సే సినఁ గడు లెస్స యన్న ముని చిత్తమునం గరుణించి సంజయుం బనిచె మహారణంబు పరిపాటి మెయిన్ సకలంబుఁ జెప్పఁగన్. 6_1_008 వ. ఇట్లు ధృతరాష్ట్రునకుం గయ్యంబు తెఱంగు వినిపింప నియోగించి యా సూత నందనునకు నా రెండు దెఱంగుల వారి దివారాత్ర ప్రవర్తనంబులు గనునట్లును రహస్య ప్రకార భాషణంబులు వినునట్లును మనోవృత్తంబు లెఱుంగునట్లునుంగా వరం బిచ్చి యతి శీఘ్ర గమనంబు నొసంగి భారత సమర ధరణిం దిరిగినను శస్త్రాస్త్రంబు లెవ్వియుం దాఁకకుండునట్టి ప్రభావంబుఁ బ్రసాదించి దివ్యుల యాలాపంబులు రూపంబులుం దలంపులుం దేటపడునట్టి మహనీయ బోధంబును గలుగ ననుగ్రహించి యా వైచిత్రవీర్యు నాలోకించి యిది ప్రాప్తకాలం బై వచ్చిన భూప్రజాక్షయంబు దీనికి వగవం బని లేదు ధర్మోజయ తనుచు నిశ్చింతంబున నుండు మేనును గురుపాండవుల కీర్తిఁ బ్రగటింప గలవాఁడ నని యతని నాశ్వాసించి సాత్యవతేయుండు వెండియు. 6_1_009 క. మొగుళులు లేకయు నుఱుములు గగనక్షోభంబు సేసెఁ గరిహయతతిఁ బె ల్లుగ నశ్రు లురులఁ జొచ్చెను మృగములు పక్షులను బసులు మృగముల నీనెన్. 6_1_010 క. నలువురు నేవురు బిడ్డలు గలిగెద రొక్కొక్క వనిత గర్భంబున వా రలు పుట్టినపుడ యాడుచుఁ గలకల నవ్వుచుఁ జెలంగఁ గనియెద మెందున్. 6_1_011 తే. అర్కునుదయాస్తమయములయందుఁ గృష్ణ కాంతి ఘోరకబంధంబు గప్పఁ జొచ్చె నిందులాంఛన స్థితి తలక్రిందు గాఁగఁ దోఁచు చున్నది ప్రజ యెల్లఁ ద్రుంగ కున్నె. 6_1_012 వ. విశేషించియుం గౌరవ నికేతనంబులఁ గేతనంబులఁ బొగ లెగయుటయు నాయుధంబులు మండుటయు నివి మొదలుగా ననేక దుర్నిమిత్తంబులు పుట్టుచున్నయని కులక్షయంబును నానా నరేంద్ర నాశంబును నగు నుపేక్షింపం దగదు దుష్పథ వర్తులగు దుర్యోధనాది కుమారుల వారించి నీ తమ్ముని పా లతని కొడుకుల కొసంగి శాంతి సేయుట మేలు మముబోంట్ల మనంబులకుం బ్రియంబు గాని యీ రాజ్యంబు నీ కేటి కనిన విని యమ్మనుజేంద్రుం డమ్మునీంద్రున కిట్లనియె. 6_1_013 చ. హితమును ధర్మముం దలఁచి యిమ్మెయిఁ జెప్పితి రిట్లు మున్ను నా సుతుల నయంబుమై దఱిమి చూచితి వారలఁ బంపుసేయ నేఁ జతురుఁడఁ గాను బ్రాభవము సాలదు నా దెసఁ దప్పు లేమి మీ మతిఁ దలపోసి యీ పలుకు మానుఁడు పాకము దప్పెఁ గార్యముల్. 6_1_014 వ. అనిన విని పరాశర సూనుం డది యట్లుండనిమ్మింక నేమేనియుం జెప్పవలయునది గలదే యని పలికిన నాంబికేయుండు గయ్యంబున గెలుపు దెలుపు నిమిత్తంబు లడిగిన నమ్ముని వరేణ్యుండు వహ్నులు హోమ కాలంబునం బుణ్య గంధంబులతోఁ బ్రదక్షిణార్చు లగుటయు భేరీ ప్రముఖంబులు గంభీర ఘోషంబు లగుటయు వాయువులు నుకూల మృదు మనోహర ప్రచారంబు లగుటయు నివి మొదలుగాఁ గొన్ని శుభ సుచకంబులు నిర్దేశించి కొంచెంబు పెద్ద యన లేదు సమరంబున జయంబు దైవాధీనంబు గావునం బెద్దలు పెనఁకువ లొప్ప వని చెప్పుదు రేను బోయివచ్చెద నని చెప్పి సముచిత ప్రకారంబున నంతర్ధానంబు సేసెఁ దదనంతరంబ యక్కౌరవేంద్రుండు గొండొక సేపు చింతించి నిట్టూర్పు నిగుడించి సంజయున కిట్లనియె. 6_1_015 ఉ. భూమికిఁ గాఁగఁ బ్రాణములపోక దలంపక రౌద్రఘోర సం గ్రామము సేయుచుండుదురు రాజులు దొల్లియు నెంత దీపొకో భూమి మునీంద్ర సంగతి సుబుద్ధము నీకు జగంబు నాకు నీ భూమి తెఱంగు సెప్పుము ప్రబోధ నిరూఢముగా సమస్తమున్. 6_1_016 వ. అనిన విని సంజయుం డతని కిట్లను నాయెఱింగినంతయు నెఱింగించెద భూతత్త్వ ప్రకారం బవధరింపుము. - సంజయుఁడు ధృతరాష్ట్రునకు భూపరిమాణంబు సెప్పుట - సం. 6-5-9 6_1_017 తే. అధిప నానా ప్రకార చరా చరంబు లింద వేర్వేఱ జనియించు నింద పెరుఁగుఁ బిదప నింద యడంగు నీ పృథ్వి దాన సకలమునకుఁ బరాయణస్థాన మరయ. 6_1_018 వ. అదియునుంగాక విను మాకాశంబునకు గుణంబు శబ్ధంబు వాయువునకు శబ్దస్పర్శంబులును దేజంబునకు శబ్దస్పర్శరూపంబులును నప్పులకు శబ్దస్పర్శ రూప రసంబులును గుణంబులు పృథివికి శబ్దస్పర్శ రూప రసగంధాత్మకం బైన గుణ సముదయం బంతయుం గలదు గావున నిమ్మహాభూతంబు లేనింటిలోనం బృథివి యెక్కుడు దీనియున్న విధంబు వివరించెద నాకర్ణింపుము. 6_1_019 సీ. ధాత్రీశ మేరువు దక్షిణంబున సుదర్శన మను నభిధానమునఁ బ్రభుత విస్తార మై రెండు వేలు నేనూఱు యోజనముల పొడువు నై సరస మధుర విపుల శాశ్వత ఫల వితతి సమేత మై యొక్క జంబూతరు వొప్పి యుండు దాని పండులు మహీ స్థలి మహారవముగ ననిశంబుఁ బడి రాలి యవియుచుండు ఆ. వాని పసము పొంగి వాహినీ మూర్తి న న్నగమునకుఁ బ్రదక్షిణంబు గాఁగ నొరసికొనుచుఁ దిరిగి యుత్తకురుభూము లందుఁ జొచ్చి పాఱు నంబునిధికి. 6_1_020 వ. జంబూనది యనం బరగిన యా తరంగిణీ నీరు సోఁకిన చోట్లెల్లను సువర్ణం బగుటం జేసి కనకంబునకు జాంబూనదం బను నామంబునం గలిగెఁ దదీయ జలపానంబు సేసిన మానవులకు ముదిమియుం దెవులును దప్పియు లే వని చెప్పుదు రయ్యేటి పడమటం బెరిఁగి పఱపు గలిగి శరనిధి చందంబున జంబూ షండంబు గాఱుకొనుచుండు నింతటికిం గారణం బయిన యా జంబూ వృక్షంబు పేర నీ ద్వీపంబు జంబు ద్వీపంబును సుదర్శన ద్వీపంబు నన నెగడి లవణ సముద్ర ముద్రితం బయి పొలుచు నద్దీవియందు. 6_1_021 సీ. నిడుపునఁ దూర్పను బడమర నై గడలు నంభోనిధి గదిసియుండు రత్నమయంబులు రమణీయములు సాధ్య సిద్ధ చారణగణ సేవితములు నై హిమాచలమును నావల హేమ కూటంబును నట నిషధంబు నొప్పు లలితంబు లైన నీల శ్వేత శృంగ వంతంబులు గ్రమమునఁ దనరి పొలుచు ఆ. నివులమూఁటి కవల నవుల యమ్మూఁటికి నివలఁ దేజరిల్లు దివిజ నగము గమల కర్ణి కానుకారి యై కాంచన మణిమయత్వ మహిమ మహిత మగుచు. 6_1_022 తే. అతి దృఢం బగు పాఁతు పదాఱు వేల యోజనము లంద్రు దానికి రాజ ముఖ్య విందు మెనుబది నాలుగు వేల యోజ నంబులని హేమ ధాత్రీ ధరంబు పొడువు. 6_1_023 వ. ఇవ్విధంబున భూ మధ్యంబున నున్న యమ్మేరు మహీధరంబున దేవతలును దేవములును గంధర్వ కింపురుషాది దేవ యోనులును దేవేంద్ర ప్రముశ దిక్పతులును బరమేష్ఠియుం దత్తత్ప్రదేశంబులఁ బుణ్య వర్తనంబులం బరమ సుఖంబు లనుభవింతు రుత్తర తటంబునం గర్ణికార వనంబున గౌరీ సమేతుం డై సిద్ధ గణంబులు పరివేష్టింప విశ్వేశ్వరుండు విహరించు చుండు. 6_1_024 క. తొమ్మిది ఖండము లై వ ర్షమ్ము లనం జాల నొప్పెసఁగు జంబుద్వీ పమ్మున జనపదములు విను మమ్మహితాంశములు దెలియ నను వర్ణింతున్. 6_1_025 వ. ఉత్తర సముద్రంబు శృంగవంతంబు మధ్యమం బైరావత వర్షంబన నొప్పు శ్వేత పర్వత శృంగవంతంబుల నడుము హైరణ్మయ వర్షం బనం బొలుచు నీల శైలోత్తర దక్షిణ దేశంబులు గ్రమంబున రమణక వర్షంబును ననం జెలు వమరు మేరువునకుం బ్రాచ్యప్రతీచ్యంబు లగు భాగంబులు వరుసన భద్రాశ్వ వర్షంబును గేతు మాలా వర్షంబును ననం బొగడొందు హేమ కూటోత్తర భూమి హరి వర్షంబన నెగడు హిమవంతంబు నక్కడయు నిక్కడయు నోలిన కింపురుష వర్షంబును భారత వర్షంబును ననం బెంపారు నిట్లున్న దీని యందు. 6_1_026 క. భారత వర్షముఁ దొడఁగి మ హీ రమణ యుదీచ్యము లను నెక్కడు బల స త్త్వారోగ్యాయు స్సుఖ పు ణ్యారంభ గుణంబు లంత కంతకు నరయన్. 6_1_027 వ. అనిన విని వైచిత్ర వీర్యుండు సమస్త ద్వీపంబులు సకల జల నిధులు నున్న పరిపాటియుం బ్రమాణంబులు బ్రకాశంబుగ నెఱిఁగింపు మనుటయు సూత సూనుండు జంబు ద్వీప విష్కంభంబు కొలఁది యెనుబది వేలు నాఱు నూఱు యోజనంబులు దీని రెండంతలు దొడంగి లనణేక్షు సురాఘృత దధి క్షీర శుద్ధ జలమయంబు లయిన మహార్ణవంబు లవిష్కంబులు గ్రమంబున నొకటి కొకటి రెట్టి యై యుండుఁ బ్లక్షద్వీప శాల్మల ద్వీప క్రౌంచ ద్వీప కుశ ద్వీప శాక ద్వీప పుష్కర ద్వీపంబుల విష్కంభంబులు జంబు ద్వీప విష్కంభ ద్విగుణ ప్రమాణంబు మొదలుగా నోలి నొకటి కొకటి యినుమడి యై యుండు నయ్యాఱు దీవులును జంబు ద్వీపంబు కంటె నెల్ల దానను బొగడ్తవడి యనేక పర్వతంబులను నానా నదులను బహుజన పదంబులను నొప్పి వరుస నొండొంటికి గుణ విశేషంబుల నధికంబు లై యండు నింతకుం గర్తయు భర్తయు హర్తయు నై దుగ్ధాంభుధియుత్తరంబునం గనకమయం బై యష్ట చక్రంబును బ్రభూత భూత యుక్తంబును మనోజవంబును నగు మహనీయ శకటంబున వినోద పరాయణుం డైన నారాయణుండు వికుంఠ నిధానుం డగుచు వైకుంఠాభిధానంబున విఖ్యాతుం డై విహరించు చుండునని చెప్పుటయు నతండు. 6_1_028 క. భారత వర్షమునకుఁ గాఁ గౌరవులును బాండవులును గాంక్షం గడుం చె ల్లై రాసి యొండొరులతోఁ బోరం దెగి రిట్టి లుబ్ధ బుద్ధులు గలరే. 6_1_029 వ. అనిన విని యమ్మనుజ పతికి సంజయుం డిట్లనియె. 6_1_030 ఆ. అధిప పాండు సుతుల కరయంగ నతి కాంక్ష లేదు లుబ్ధ బుద్ధి నీదు సుతుఁడు శకుని కఱపు విని యసన్మార్గ వృత్తికిఁ జొచ్చి యిట్టి యెడరు దెచ్చికొనియె. --------------------------------------- వోలం సురేష్ కుమార్ http://www.sri.biz ( password : suresh ) 1602 3014 2006-02-25T07:10:01Z Svadrevu 31 organized the stotrams with internal links [[1. Lingashtakam]] [[2. Bilva Stotram]] [[3. Mantra Pushpam]] 1603 3015 2006-02-25T07:10:56Z Svadrevu 31 added lingashtakam శ్రీ లింగాష్టకం (Sri Lingashtakam) ---------------------------- బ్రహ్మ మురారి సురార్చిత లింగం నిర్మల భాసిత శోభిత లింగం జన్మజ దుఃఖ వినాశక లింగం తత్ప్రణమామి సదాశివ లింగం (1) దేవముని ప్రవరార్చిత లింగం కామదహన కరుణాకర లింగం రావణ దర్ప వినాశక లింగం తత్ప్రణమామి సదాశివ లింగం (2) సర్వ సుగంధ సులేపిత లింగం బుద్ధి వివర్ధన కారణ లింగం సిద్ధ సురాసుర వందిత లింగం తత్ప్రణమామి సదాశివ లింగం (3) కనక మహామణి భూషిత లింగం ఫణిపతి వేష్టిత షోభిత లింగం దక్ష సుయజ్న నినాశక లింగం తత్ప్రణమామి సదాశివ లింగం (4) కుంకుమ చందన లేపిత లింగం పంకజ హార సుశోభిత లింగం సంచిత పాప వినాశక లింగం తత్ప్రణమామి సదాశివ లింగం (5) దేవగణార్చిత సేవిత లింగం భావైర్భక్తిభి రేవచ లింగం దినకర కోటి ప్రభాకర లింగం తత్ప్రణమామి సదాశివ లింగం (6) అష్టదళోపరివేష్టిత లింగం సర్వసముద్భవ కారణ లింగం అష్టదరిద్ర వినాశక లింగం తత్ప్రణమామి సదాశివ లింగం (7) సురగురు సురవర పూజిత లింగం సురవన పుష్ప సదార్చిత లింగం పరమపదం పరమాత్మక లింగం తత్ప్రణమామి సదాశివ లింగం (8) లింగాష్టకమిదం పుణ్యం యః పఠేచ్చివ సన్నిధౌ శివలోకమవాప్నోతి శివేన సహమోదతే. 1604 3016 2006-02-25T07:12:48Z Svadrevu 31 added bilva stotram శ్రీ బిల్వస్తోత్రం (Sri Bilvastotram) --------------------------- త్రిదళం త్రిగుణాకారం త్రినేత్రం చ త్రియాయుధం త్రిజన్మ పాపసంహారం ఏకబిల్వం శివార్పణం. (1) త్రిశాఖైః బిల్వపత్రైశ్చ అచ్చిద్రైః కోమలైః శుభైః తవపూజాం కరిష్యామి ఏకబిల్వం శివార్పణం. (2) కోటి కన్యా మహాదానం తిలపర్వత కోటయః కాంచనం క్షీలదానేన ఏకబిల్వం శివార్పణం. (3) కాశీక్షేత్ర నివాసం చ కాలభైరవ దర్శనం ప్రయాగే మాధవం దృష్ట్వా ఏకబిల్వం శివార్పణం. (4) ఇందువారే వ్రతం స్థిత్వా నిరాహారో మహేశ్వరాః నక్తం హౌష్యామి దేవేశ ఏకబిల్వం శివార్పణం. (5) రామలింగ ప్రతిష్ఠా చ వైవాహిక కృతం తధా తటాకానిచ సంధానం ఏకబిల్వం శివార్పణం. (6) అఖండ బిల్వపత్రం చ ఆయుతం శివపూజనం కృతం నామ సహస్రేణ ఏకబిల్వం శివార్పణం. (7) ఉమయా సహదేవేశ నంది వాహనమేవ చ భస్మలేపన సర్వాంగం ఏకబిల్వం శివార్పణం. (8) సాలగ్రామేషు విప్రాణాం తటాకం దశకూపయోః యజ్నకోటి సహస్రస్చ ఏకబిల్వం శివార్పణం. (9) దంతి కోటి సహస్రేషు అశ్వమేధ శతక్రతౌ కోటికన్యా మహాదానం ఏకబిల్వం శివార్పణం. (10) బిల్వాణాం దర్శనం పుణ్యం స్పర్శనం పాపనాశనం అఘోర పాపసంహారం ఏకబిల్వం శివార్పణం. (11) సహస్రవేద పాటేషు బ్రహ్మస్తాపన ముచ్యతే అనేకవ్రత కోటీనాం ఏకబిల్వం శివార్పణం. (12) అన్నదాన సహస్రేషు సహస్రోప నయనం తధా అనేక జన్మపాపాని ఏకబిల్వం శివార్పణం. (13) బిల్వస్తోత్రమిదం పుణ్యం యః పఠేచ్చివ సన్నిధౌ శివలోకమవాప్నోతి ఏకబిల్వం శివార్పణం. 1605 3017 2006-02-25T07:13:58Z Svadrevu 31 added mantra pushpam శ్రీ మంత్ర పుష్పం (Sri Mantra Pushpam) --------------------------------------- యోపాం పుష్పం వేదా పుష్పవాన్ ప్రజావాన్ పశుమాన్ భవతి చంద్రమావామపాం పుష్పం పుష్పవాన్ ప్రజావాన్ పశుమాన్ భవతి య ఏవం వేదా యోపామాయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి (1) అగ్నిర్వా అపామాయతనం ఆయతనవాన్ భవతి యోగ్నేరాయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి ఆపోవా అగ్నేరాయతనం ఆయతనవాన్ భవతి య ఏవం వేదా యోపామాయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి (2) వాయుర్వా అపామయతనం ఆయతనవాన్ భవతి యో వాయోరాయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి ఆపోవై వాయోరాయతనం ఆయతనవాన్ భవతి య ఏవం వేదా యోపామాయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి (3) అసౌవై తపన్నపామాయతనం ఆయతనవాన్ భవతి యోముష్యతపత ఆయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి ఆపోవా అముష్యతపత ఆయతనం ఆయతనవాన్ భవతి య ఏవం వేదా యోపామాయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి (4) చంద్రమావా అపామాయతనం ఆయతనవాన్ భవతి యః చంద్రమస ఆయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి ఆపోవై చంద్రమస ఆయతనం ఆయతనవాన్ భవతి య ఏవం వేదా యోపామాయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి (5) నక్ష్త్రత్రాణివా అపామాయతనం ఆయతనవాన్ భవతి యో నక్ష్త్రత్రాణామాయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి ఆపోవై నక్ష్త్తత్రాణామాయతనం ఆయతనవాన్ భవతి య ఏవం వేదా యోపామాయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి (6) పర్జన్యోవాం అపామాయతనాం ఆయతనవాన్ భవతి యః పర్జన్యస్యాయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి ఆపోవై పర్జన్యస్యాయతనం ఆయతనవాన్ భవతి య ఏవం వేదా యోపామాయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి (7) సంవత్సరోవా అపామాయతనం ఆయతనవాన్ భవతి యః సంవత్సరస్యాయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి ఆపోవై సంవత్సరస్యాయతనం వేదా ఆయతనవాన్ భవతి య ఏవం వేదా యోత్సునాభం ప్రతిష్ఠితాం వేదా ప్రత్యేవ తిష్ఠతి (8) 1606 sysop 3081 2006-03-28T06:45:32Z MediaWiki default Message name filter: 1607 sysop 3019 2006-02-26T02:08:56Z MediaWiki default Show only modified 1608 sysop 3180 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default '''Warning:''' You are not logged in. Your IP address will be recorded in this page's edit history. 1609 sysop 3023 2006-02-26T02:08:56Z MediaWiki default - 1610 sysop 3029 2006-02-26T02:08:56Z MediaWiki default You must confirm your e-mail address before editing pages. Please set and validate your e-mail address through your [[Special:Preferences|user preferences]]. 1611 sysop 3030 2006-02-26T02:08:56Z MediaWiki default E-mail confirmation required to edit 1612 sysop 3031 2006-02-26T02:08:57Z MediaWiki default Yes, delete the page 1613 sysop 3206 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default ---- '''Note:''' Exporting the full history of pages through this form has been disabled due to performance reasons. 1614 sysop 3035 2006-02-26T02:08:57Z MediaWiki default List redirects 1615 sysop 3036 2006-02-26T02:08:57Z MediaWiki default <strong>ERROR: The text you have submitted is $1 kilobytes long, which is longer than the maximum of $2 kilobytes. It cannot be saved.</strong> 1616 sysop 3039 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default Cannot mark as patrolled 1617 sysop 3040 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default You need to specify a revision to mark as patrolled. 1618 sysop 3042 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default ,_ 1619 sysop 3047 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default Limit to categories (separate with "|") 1620 sysop 3048 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default Any 1621 sysop 3049 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default Edit 1622 sysop 3050 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default Move 1623 sysop 3053 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default '''Note:''' This page has been locked so that only registered users can edit it. 1624 sysop 3056 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default Live preview 1625 sysop 3058 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default All revisions contained links to $1, blanking 1626 sysop 3059 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default Reverting to last version not containing links to $1 1627 sysop 3060 2006-02-26T02:08:58Z MediaWiki default MediaWiki spam cleanup 1628 sysop 3063 2006-02-26T02:08:59Z MediaWiki default Error creating thumbnail: $1 1629 sysop 3064 2006-02-26T02:08:59Z MediaWiki default Use live preview (JavaScript) (Experimental) 1630 sysop 3067 2006-02-26T02:08:59Z MediaWiki default File uploads are disabled on this wiki. 1631 sysop 3068 2006-02-26T02:08:59Z MediaWiki default '''Warning:''' There is no skin "$1". Remember that custom .css and .js pages use a lowercase title, e.g. User:Foo/monobook.css as opposed to User:Foo/Monobook.css. 1632 sysop 3070 2006-02-26T02:08:59Z MediaWiki default You have new messages on $1 1633 3078 2006-03-22T23:21:42Z Walter 34 done ==వైఙాసత్య== Hi folks, I am requesting adminship for wikibooks so that we can start translating the interface and get wikibooks going in telugu. Also we have quite a few article in telugu wiki which need to be moved to wikibooks. Hence I request sysop access. Thanks --[[User:వైఙాసత్య|వైఙాసత్య]] 07:25, 17 March 2006 (UTC) :done --[[User:Walter|Walter]] 23:21, 22 March 2006 (UTC) 1634 3077 2006-03-22T23:13:51Z Walter 34 {| | [[Image:Wikizine.png|180px|wikizine]] <tt>An independent internal news bulletin for the members of the Wikimedia community</tt><br><em>[http://cur.wikizine.org Read the most current edition of Wikizine]</em> To subscribe by email [mailto:announce-l-request@wikipedia.org?subject=subscribe click here] or go to [http://wikizine.org Wikizine.org].<br> You have news? Pretty please send it to [mailto:ihavenews@wikizine.org ihavenews@wikizine.org]. |} ---- {{babel-3|nl|en-2|fr-1}} [[Image:Adoptfirefox.jpg|right|400px|Adopt Firefox]] *Timezone: UTC +1 Hi, I am user Walter (Walter Vermeir) form Belgium. My home Wiki is the dutch Wikipedia or "[[wikimedia:wikipedia:nl:Hoofdpagina|Wikipedia NL]]" like we call it. '''I am not active on this wiki''' For more info see my userpage on Wikimedia Meta; [[wikimedia:meta:user:Walter]] === Contact === *My talk page on Meta; [[wikimedia:meta:user:User_talk:Walter]] 1635 3080 2006-03-23T18:59:13Z వైఙాసత్య 7 Your are sysop now. --[[User:Walter|Walter]] 23:22, 22 March 2006 (UTC) :Thanks walter --[[User:వైఙాసత్య|వైఙాసత్య]] 18:59, 23 March 2006 (UTC) 1636 sysop 3082 2006-03-28T06:45:33Z MediaWiki default Articles starting with ''$1'' 1637 sysop 3083 2006-03-28T06:45:34Z MediaWiki default Edit section: $1 1638 sysop 3085 2006-03-28T06:45:35Z MediaWiki default Hide results 1639 sysop 3088 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default Please enter a comment below. 1640 sysop 3089 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default '''Reminder:''' You have not provided an edit summary. If you click Save again, your edit will be saved without one. 1641 sysop 3091 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default (comment removed) 1642 sysop 3092 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default <div class="mw-warning plainlinks"> This page revision has been removed from the public archives. There may be details in the [{{fullurl:Special:Log/delete|page={{PAGENAMEE}}}} deletion log]. </div> 1643 sysop 3093 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default <div class="mw-warning plainlinks"> This page revision has been removed from the public archives. As an administrator on this site you can view it; there may be details in the [{{fullurl:Special:Log/delete|page={{PAGENAMEE}}}} deletion log]. </div> 1644 sysop 3094 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default (username removed) 1645 sysop 3095 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default show/hide 1646 sysop 3096 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default Hide edit comment 1647 sysop 3097 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default Apply these restrictions to sysops as well as others 1648 sysop 3098 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default Hide revision text 1649 sysop 3099 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default Hide editor's username/IP 1650 sysop 3100 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default Set revision restrictions: 1651 sysop 3101 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default Log comment: 1652 sysop 3102 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default changed revision visibility for [[$1]] 1653 sysop 3103 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default Selected revision of [[:$1]]: 1654 sysop 3104 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default Apply to selected revision 1655 sysop 3105 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default Deleted revisions will still appear in the page history, but their text contents will be inaccessible to the public. Other admins on this wiki will still be able to access the hidden content and can undelete it again through this same interface, unless an additional restriction is placed by the site operators. 1656 sysop 3106 2006-03-28T06:45:36Z MediaWiki default Delete/undelete revisions 1657 sysop 3107 2006-03-28T06:45:37Z MediaWiki default Search for articles containing ''$1''. 1658 sysop 3108 2006-03-28T06:45:37Z MediaWiki default Search for articles named ''$1''. 1659 sysop 3111 2006-03-28T06:45:37Z MediaWiki default Mark edits I make as patrolled 1660 sysop 3112 2006-03-28T06:45:37Z MediaWiki default Prompt me when entering a blank edit summary 1661 sysop 3113 2006-03-28T06:45:37Z MediaWiki default Add pages I create to my watchlist 1662 sysop 3116 2006-03-28T06:45:38Z MediaWiki default sr 1663 sysop 3117 2006-03-28T06:45:38Z MediaWiki default sr-ec 1664 sysop 3118 2006-03-28T06:45:38Z MediaWiki default sr-el 1665 sysop 3119 2006-03-28T06:45:38Z MediaWiki default sr-jc 1666 sysop 3120 2006-03-28T06:45:38Z MediaWiki default sr-jl 1667 3164 2006-06-26T15:42:11Z 194.95.119.139 /* Some Ideas for Effective Initial Participation */ image will be deleted on Commons __NOTOC__ {| |[[Image:Wikiversite-banner.jpg|left|450px|Banner]] |<span style="font-size:180%"><span style="color:#444444">'''WIKI'''</span><span style="color:#999999">'''VERSITY'''</span></span><br clear=all> |} __TOC__ [[Image:Wikiversity-logo-zs.png|right]] == Our Mission == <p align=center><font style="font-size:150%"><font color=#444444>'''Wikiversity is a centre for the creation and '''</font><font color=#999999>''' use&nbsp;of&nbsp;free&nbsp;learning materials&nbsp;and&nbsp;activities.'''</font></font></p> *[[Wikiversity:What is Wikiversity?|What is Wikiversity?]] *[[Wikiversity:Welcome|Welcome to Wikiversity!]] *[[Wikiversity:Wikiversity Schools|Wikiversity Schools]] *[[Registering as a Wikiversity participant]] Optional, Anonymous participation is currently allowed and often beneficial. *[[Wikiversity:Policy|Draft Policy Discussions.]] If it interests you, please come help us better organize Wikiversity. *[[Wikiversity:Announcements|Announcements]] *[[#Wikiversity in other languages|Other&nbsp;languages]] Our current primary priorities and goals are: *Create and host a range of free learning resources for educational processes, for all age groups in all languages *Form projects to interface with, (ie develop) existing Wikimedia projects (eg. finding sources project for Wikipedia) *Host and foster research based in part on existing resources in Wikiversity and other Wikimedia projects (such as Wikibooks, Wikisource etc.) * Other tasks and goals are initiated and pursued as articulated by participants according to personal priorities and self managed efforts ==Some Ideas for Effective Initial Participation== *Add or tweak some notes at a course portal. <b>History</b> now seeking students![http://en.wikibooks.org/wiki/Wikiversity:School_of_History] *Tweak a random text[http://en.wikibooks.org/wiki/Special:Random] for readability. *Create an interesting topic portal. *[[Wikiversity:Create a Random Lesson Plan]] *Assemble an initial list of links useful to others interested in the topic. *Add an outline bullet *Add a factual paragraph or bullet to an article or its associated discussion page. *Publish an essay question and answer or a term paper at an appropriate location. *Write a draft quiz at an regarding a random Wikipedia article[http://en.wikipedia.org/wiki/Special:Random] or other subject of interest and publish it at an appropriate link in a learning trail. *Take a quiz at [[Wikiversity:available quiz list]]. Grade yourself or others, <b>if you dare</b>. 8) *Publish your course notes, lesson plans, topical essays, or reference works for others to review, modify or fork. *Come discuss how to improve Wikiversity at our current mailing list[http://mail.wikipedia.org/mailman/listinfo/textbook-l]. ==Please ask a question== Ask a question or state a desire for a learning resource by inserting a paragraph here: [[Wikiversity:I Want to Know|I Want to Know]]. If you feel like lending a hand after inserting your request, please peruse the other participants requests and <b>add information, comments or clarifying questions boldly</b>. {| cellspacing=3 width="100%" |- valign="top" |width="65%" bgcolor="#f0f0ff" style="border:1px solid #c6c9ff;padding:1em;padding-top:0.5em;"| ==Recent material== *[[Wikiversity:School_of_Fire_and_Emergency_Management|Wikiversity:School of Fire and Emergency Management]] *[[Wikiversity:School of Political Science]] *[[Wikiversity:School of Library and Information Science]] *[[Wikiversity:School of Media Studies]] *[[Wikiversity:School of Economics]] *[[Wikiversity:School of Literature and English Studies]] *[[Wikiversity:Educational standards organisations]] *[[Wikiversity:School of Music]] *[[Wikiversity:Translation practice course]] *[[Wikiversity:School of Mathematics]] *[[Wikiversity:School of Physics and Astronomy]] *[[Wikiversity:School of Project Management]] ===Find a course=== Browse the courses listed or requested of the various [[Wikiversity:Wikiversity Schools|Wikiversity Schools]]. If you cannot find a particular course, you can [[Wikiversity:Course_requests|request it]] or start [[Wikiversity:Adding_a_course|building it yourself]]. |width="35%" bgcolor="#ffffec" style="border:1px solid #faf9b2;padding:1em;padding-top:0.5em;"| ===About the Wikiversity=== Wikiversity is a [[w:en:Wiki|wiki-based]] [[m:Learning_community|learning community]]. Here you can use online courses and also create courses yourself. See [[Some ideas about Wikiversity|this page]] for some ideas about what the Wikiversity might become. Also, see more of [[Wikiversity:Learning|how Wikiversity supports learning]]. Different [[Wikiversity:Vision|entry point]]s and [[Wikiversity:Alternative_Theory|rough theory]], as well as [[Wikiversity:Forms:Circle|example forms]] are also available. ===Discussing the Wikiversity=== For previous discussions see the [[m:Wikiversity|Meta page]] on Wikiversity. Since there is now a formal [[m:Wikiversity/Modified project proposal|proposal]] to set up Wikiversity as a [[m:Proposals_for_new_projects#Wikiversity proposal|new Wikimedia project]], try to keep discussions of Wikiversity's scope and goals centralized at Meta. In the future we might utilize a #wikiversity [[Internet_Relay_Chat|IRC channel]] as well. If you're interested, you could add your name to the [[Wikiversity:participants|participants list]], and see who else is involved. |- |colspan=2 bgcolor="#fffffc" style="border:1px solid #cfcfcf;padding:1em;padding-top:0.5em;padding-bottom:0em;"| ===Wikiversity Core Courses=== One way of [[meta:Moving_Wikiversity_forward|moving Wikiversity forward]] is to create a set of core service courses that will meet the needs of existing Wikimedia projects. Since Wikibooks does not want to host Wikiversity, the [[wikicities:education:Wikiversity#Wikiversity_Core_Courses_Initiative|Wikiversity Core Courses]] are being developed at the education wikicity. Hopefully, there will be an actual Wikiversity project with its own domain name in the near future. ===Experimental Learning Processes=== Join or create a debate and/or summarize its salient features at http://wikireason.net/wiki/Forum_Entrance. Please note this is an external site with its own community, social norms, and legal requirements. Please be prudent and wise in paraphrasing, citing, and archival of results locally. Content license requirements may conflict occasionally. Alternatively, methods learned there may be useful within the context of some local learning process or free materials development. <!-- |- |colspan=2 bgcolor="#fffffc" style="border:1px solid #cfcfcf;padding:1em;padding-top:0.5em;padding-bottom:0em;"| --> |} <div class="MainPageBG" style="padding: .5em 1em 0; margin: 0 3px 3px; border-bottom: 2px solid #ccc"> <center> =Wikiversity in other languages= You may read and edit courses in many different languages:<br> {{WikiversityLang}} </div> <div class="MainPageBG" style="padding: .5em 1em 0; margin: 3px;"> <center> =Wikiversity's sister projects= {{Sisterprojects}} <div style="clear:left"></div> </div> [[Category:Wikiversity]] <!--[[Wikiversity:&#54620;&#44397;&#50612;]]--> <!--[[Wikiversity:&#26085;&#26412;&#35486;]]--> </div> [[de:Wikiversity: Leitseite]] [[es:Wikiversidad:Portada]] [[fr:Wikiversité]] [[it:Wikiversità]] [[ja:Wikiversity:メインページ]] [[pt:Wikiversidade]] [[sr:Викиверзитет]] [[fi:Wikiversity]] [[ie:Wikiversity]] 1668 3163 2006-06-25T23:54:24Z 84.159.96.64 Image deleted because of copyright violation __NOTOC__ {| |[[Image:Wikiversite-banner.jpg|left|450px|Banner]] |<span style="font-size:180%"><span style="color:#444444">'''WIKI'''</span><span style="color:#999999">'''VERSITY'''</span></span><br clear=all> |} __TOC__ [[Image:Wikiversity-logo-zs.png|right]] == Our Mission == <p align=center><font style="font-size:150%"><font color=#444444>'''Wikiversity is a centre for the creation and '''</font><font color=#999999>''' use&nbsp;of&nbsp;free&nbsp;learning materials&nbsp;and&nbsp;activities.'''</font></font></p> *[[Wikiversity:What is Wikiversity?|What is Wikiversity?]] *[[Wikiversity:Welcome|Welcome to Wikiversity!]] *[[Wikiversity:Wikiversity Schools|Wikiversity Schools]] *[[Registering as a Wikiversity participant]] Optional, Anonymous participation is currently allowed and often beneficial. *[[Wikiversity:Policy|Draft Policy Discussions.]] If it interests you, please come help us better organize Wikiversity. *[[Wikiversity:Announcements|Announcements]] *[[#Wikiversity in other languages|Other&nbsp;languages]] Our current primary priorities and goals are: *Create and host a range of free learning resources for educational processes, for all age groups in all languages *Form projects to interface with, (ie develop) existing Wikimedia projects (eg. finding sources project for Wikipedia) *Host and foster research based in part on existing resources in Wikiversity and other Wikimedia projects (such as Wikibooks, Wikisource etc.) * Other tasks and goals are initiated and pursued as articulated by participants according to personal priorities and self managed efforts ==Some Ideas for Effective Initial Participation== *Add or tweak some notes at a course portal. <b>History</b> now seeking students![http://en.wikibooks.org/wiki/Wikiversity:School_of_History] *Tweak a random text[http://en.wikibooks.org/wiki/Special:Random] for readability. *Create an interesting topic portal. *[[Wikiversity:Create a Random Lesson Plan]] *Assemble an initial list of links useful to others interested in the topic. *Add an outline bullet *Add a factual paragraph or bullet to an article or its associated discussion page. *Publish an essay question and answer or a term paper at an appropriate location. *Write a draft quiz at an regarding a random Wikipedia article[http://en.wikipedia.org/wiki/Special:Random] or other subject of interest and publish it at an appropriate link in a learning trail. *Take a quiz at [[Wikiversity:available quiz list]]. Grade yourself or others, <b>if you dare</b>. 8) *Publish your course notes, lesson plans, topical essays, or reference works for others to review, modify or fork. *Come discuss how to improve Wikiversity at our current mailing list[http://mail.wikipedia.org/mailman/listinfo/textbook-l]. ==Please ask a question== Ask a question or state a desire for a learning resource by inserting a paragraph here: [[Wikiversity:I Want to Know|I Want to Know]]. If you feel like lending a hand after inserting your request, please peruse the other participants requests and <b>add information, comments or clarifying questions boldly</b>. {| cellspacing=3 width="100%" |- valign="top" |width="65%" bgcolor="#f0f0ff" style="border:1px solid #c6c9ff;padding:1em;padding-top:0.5em;"| ==Recent material== *[[Wikiversity:School_of_Fire_and_Emergency_Management|Wikiversity:School of Fire and Emergency Management]] *[[Wikiversity:School of Political Science]] *[[Wikiversity:School of Library and Information Science]] *[[Wikiversity:School of Media Studies]] *[[Wikiversity:School of Economics]] *[[Wikiversity:School of Literature and English Studies]] *[[Wikiversity:Educational standards organisations]] *[[Wikiversity:School of Music]] *[[Wikiversity:Translation practice course]] *[[Wikiversity:School of Mathematics]] *[[Wikiversity:School of Physics and Astronomy]] *[[Wikiversity:School of Project Management]] ===Find a course=== Browse the courses listed or requested of the various [[Wikiversity:Wikiversity Schools|Wikiversity Schools]]. If you cannot find a particular course, you can [[Wikiversity:Course_requests|request it]] or start [[Wikiversity:Adding_a_course|building it yourself]]. |width="35%" bgcolor="#ffffec" style="border:1px solid #faf9b2;padding:1em;padding-top:0.5em;"| ===About the Wikiversity=== Wikiversity is a [[w:en:Wiki|wiki-based]] [[m:Learning_community|learning community]]. Here you can use online courses and also create courses yourself. See [[Some ideas about Wikiversity|this page]] for some ideas about what the Wikiversity might become. Also, see more of [[Wikiversity:Learning|how Wikiversity supports learning]]. Different [[Wikiversity:Vision|entry point]]s and [[Wikiversity:Alternative_Theory|rough theory]], as well as [[Wikiversity:Forms:Circle|example forms]] are also available. ===Discussing the Wikiversity=== For previous discussions see the [[m:Wikiversity|Meta page]] on Wikiversity. Since there is now a formal [[m:Wikiversity/Modified project proposal|proposal]] to set up Wikiversity as a [[m:Proposals_for_new_projects#Wikiversity proposal|new Wikimedia project]], try to keep discussions of Wikiversity's scope and goals centralized at Meta. In the future we might utilize a #wikiversity [[Internet_Relay_Chat|IRC channel]] as well. If you're interested, you could add your name to the [[Wikiversity:participants|participants list]], and see who else is involved. |- |colspan=2 bgcolor="#fffffc" style="border:1px solid #cfcfcf;padding:1em;padding-top:0.5em;padding-bottom:0em;"| ===Wikiversity Core Courses=== One way of [[meta:Moving_Wikiversity_forward|moving Wikiversity forward]] is to create a set of core service courses that will meet the needs of existing Wikimedia projects. Since Wikibooks does not want to host Wikiversity, the [[wikicities:education:Wikiversity#Wikiversity_Core_Courses_Initiative|Wikiversity Core Courses]] are being developed at the education wikicity. Hopefully, there will be an actual Wikiversity project with its own domain name in the near future. ===Experimental Learning Processes=== Join or create a debate and/or summarize its salient features at http://wikireason.net/wiki/Forum_Entrance. Please note this is an external site with its own community, social norms, and legal requirements. Please be prudent and wise in paraphrasing, citing, and archival of results locally. Content license requirements may conflict occasionally. Alternatively, methods learned there may be useful within the context of some local learning process or free materials development. <!-- |- |colspan=2 bgcolor="#fffffc" style="border:1px solid #cfcfcf;padding:1em;padding-top:0.5em;padding-bottom:0em;"| --> |} <div class="MainPageBG" style="padding: .5em 1em 0; margin: 0 3px 3px; border-bottom: 2px solid #ccc"> <center> =Wikiversity in other languages= You may read and edit courses in many different languages:<br> {{WikiversityLang}} </div> <div class="MainPageBG" style="padding: .5em 1em 0; margin: 3px;"> <center> =Wikiversity's sister projects= {{Sisterprojects}} <div style="clear:left"></div> </div> [[Category:Wikiversity]] <!--[[Wikiversity:&#54620;&#44397;&#50612;]]--> <!--[[Wikiversity:&#26085;&#26412;&#35486;]]--> </div> [[de:Wikiversity: Leitseite]] [[es:Wikiversidad:Portada]] [[fr:Wikiversité]] [[it:Wikiversità]] [[ja:Wikiversity:メインページ]] [[pt:Wikiversidade]] [[sr:Викиверзитет]] [[fi:Wikiversity]] [[ie:Wikiversity]] 1669 3128 2006-04-13T15:27:01Z 61.17.255.68 తెలుగు వికీపీడియాలో [[w:User:Srinivasa |నా పేజీ]] చూడండి. 1670 3131 2006-06-23T20:17:20Z వైఙాసత్య 7 ==గణపతి కీర్తనలు== #[[గణపతి దేవుడు మాకు]] కదలక యెదలో కలడండి #[[మమ్మేలు మాతండ్రి]] గణనాథా #[[మొదమొదలు]] వందనము గణపయ్యా ==దేవీ కీర్తనలు== #[[అమ్మను కొలిచిన]] దక్కని దేమిటి #[[అమ్మ నిన్ను కొలిచితే]] అంతరంగమందున #[[అమ్మా అమ్మా రమ్మా రమ్మా కాపాడ]] #[[ఓ జననీ నీ పదమే]]నా శిరసునను #[[అంబ కన్న అధికులెవరు]] లోకమందున #[[గౌరి గౌరి గౌరి గౌరి గురురూపిణి]] మేరుచక్ర శిఖరబిందు మధ్యవాసిని #[[జయలక్ష్మి తల్లీ]] జనని మహామాయె #[[జ్వాలలందున జన్మమెత్తిన]] మంచుకూతురా మా మంచి చూడవా #[[తల్లీ గిరిజా]] తరగని కరుణా హరునే గెలిచే జాణా #[[త్రినయన తరుణీ]] త్రిభువన జననీ #[[దేవీ విరాడ్రూప వైనట్టి నీకు]] ప్రకృతి సర్వంబు ముస్తాబు చేయు #[[నిను ధ్యానించెద నోయమ్మా]] నను కాపాడుము మాయమ్మా #[[నీదు పదయుగమే శరణమని]] నేను తలచెద దేవీ గౌరీ #[[నీవు తల్లీ పరాశక్తీ]] #[[నీవు దుర్గివి నీవు లక్ష్మివి]] #[[పలుకించవమ్మా శ్రీలక్ష్మి కోడలా]] #[[పిలిచెద నిను మది తల్లీ తల్లీ]] #[[మధుర మధుర మధుర మధుర మీనాక్షి]] #[[శ్రీ లక్ష్మి మా లక్ష్మి జయ జయ లక్ష్మి]] ==దత్తాత్రేయ(గురు) కీర్తనలు== #[[అత్రికి మొలచిన చిరు విత్తా]] #[[ఇదిగిదిగో దత్త గంగ]] #[[ఇలలో కలలో గురువర పదమే]] స్థిరమై వరమై వెలుంగనీ #[[గణగణ మ్రోగెడు గుండెల గంటల]] రవళుల సాగెడు శ్రీకారా #[[జ్యోతి వెలిగింది]] #[[దత్తా దత్తా అనుకుందాం]] ఆనందంతో ఎగిరేద్దాం #[[దండాలు పెట్టేది మనవంతు]] దీవెనలు ఇచ్చేది నీ వంతు #[[దత్తా దత్తా దత్త దీపం]] గుండె అనెడి గూటి లోన వెలుగు దీపం #[[దత్త మన తల్లి తండ్రి]] #[[నా తల్లి దత్త నా తండ్రి దత్త]] ==ఉగాది కీర్తనలు== #[[యుగయుగాలు గడిచినా]] #[[ఉగాది పండుగ]] అనాదిచారము #[[యుగ యుగ యుగ యుగ ]] యుగమ్ములు సాగిపోతుంది #[[వచ్చిందొచ్చిందొచ్చింది]] ఉగాది రానే వచ్చింది #[[ఉగాది గాదిది బాలా]] యుగయుగాల ముదుసలి హేలా #[[ఓ కొత్తా ఓ పాతా ఉగాదీ రా శ్రీ మీరా]] #[[స్వాగతం స్వాగతం ఓ స్వభానూ]] రావయా చల్లగా శాంతిగానూ #[[కూసిన కూతే కూసే కోకిల బాలా]] నీవే నటవే మెరిసే ఉగాది హేలా #[[స్వాగతం స్వాగతం ఓ ఉగాది స్వాగతం]] #[[స్వాగతమో స్వాగతమో ఓ పార్థివా]] ==శివ కీర్తనలు== #[[ఉన్నది ఒకడే శివుడేగా]] #[[ఇది శివరాత్రి శివగురు రాత్రి]] #[[ఓ కాళహస్తి ఈశ్వరుడా]] #[[కలుములు నీవి శివా శివా]] #[[గొప్పలుగ నీ కథలు]] #[[జన్మే ఒక రాత్రి]] #[[తత్పురుషాకార శివా]] #[[బిరాన వచ్చెను శివుడు తరలి]] #[[వెలుగులే లింగమై వెలుగు దేవా]] #[[శంకరుడా శంకరుడా ఓ శంభో]] #[[శంభు లింగమా అంబా సాంగమా]] #[[శంభో శంకరా భక్తకింకరా]] ==ఇతర దేవతా కీర్తనలు== #[[ఆంజనేయ ఆంజనేయ భక్తి గేయా]] ఎంతవాడ నేను నీ స్తుతిని చేయా #[[ఆంజనేయా రక్షించు కోరిన కోరిక ప్రసాదించు]] #[[అయ్యప్పా అయ్యప్పా ఇదిగో ఇది నీ వరసప్పా]] #[[అయ్యప్ప స్వామికి జేజేలు]] [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] 1671 3132 2006-06-23T20:18:06Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> రాగం: నాట తాళం: ఏక పల్లవి: గణపతి దేవుడు మాకు కదలక ఎదలో కలడండీ అతడే ఓంకృతి నిజమండి వంకర తుండము చూడండీ ఘీంకృతి కాదది వినరండి యెదలొ మ్రోగెడు రవమండీ ఆనందప్రదుడతడండి మోదకమున్నది చూడండీ లడ్డూ కాదది నమ్మండి కేవల సంవిత్సుఖమండీ చేటల చెవులవి ఏలండీ విఘ్నపు తెరలను విదలించున్ ప్రేమతో భక్తుల కథల్ వినును విపులశ్రవుడై వెలుగొందున్ ఆదిమ పూజ్యుండితడండీ అగ్నియె ఆతని రూపమండీ సర్వగణేశ్వరుడితడండీ సర్వాంతర్గతుడితడండీ నిద్రలు మూటికి వెలుపలగా తనువులు మూటికి ఆవలగా కాలాల్ మూటికి కావలిగా ఉండెడి సచ్చిదానందుడండీ </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:గణపతి కీర్తనలు]] 1672 3133 2006-06-23T20:18:33Z వైఙాసత్య 7 <pre> రాగం:శివరంజని తాళం:ఖండ మమ్మేలు మాతండ్రి గణనాథా నమ్మితి నినులోన గణనాథా వేదాలు నీ స్తోత్రపాఠాలుగా శాస్త్రాలు నీఇంటి దారులుగా దేవా! పురాణాలు నీకథలుగా కావ్యాలు గానాలు నీకీర్తిగా హేరంబ దేవా! హేమాంచితాంగా! శ్రీరమ్యహాసా! శ్రితపాపనాశా! హే ఏకదంతా! హే వక్రతుండా! హే శూర్పకర్ణా! హే లంబతుండా! వేదాంతవేద్యా! వేషాతిదూరా! హే వికట! హే సౌమ్య! హే వామనా! ఆత్మస్వరూపా! ఆనందగోపా! హే సుముఖ! హే కపిల! హే బాలకా! మాలోని చెడులను మాయింపవా? మాలోని సద్బుద్ధి మొలిపింపవా? మాలోన త్యాగంబు కలిగింపవా? మాలోన నువు వచ్చి కొలువుండవా? మమకారబంధాలు తొలగింపవా ఈ అంధకారమ్ము తప్పింపవా నీ వెలుగు మాలోన గుప్పింపవా శ్రీ సచ్చిదానందమును చూపవా </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:గణపతి కీర్తనలు]] 1673 3134 2006-06-23T20:19:06Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> పల్లవి : అమ్మను కొల్చిన దక్కని దేమిటి దుర్గను కొల్చిన దక్కని దేమిటి దేవీపరుడౌ ధర్మధ్వజునకు చక్కని సంతతి దక్కగలేదా దేవీ యాగము చేసిన ఇంద్రున కక్షయ సంపద లబ్బగలేదా దేవిని కొల్చిన దుర్వాసనునకు కమ్మని కైతలు కలుగగ లేదా అంబిక కృపచే దైవత గురునకు అద్భుత కీర్తియు అలవడలేదా శంకర యతివరు ప్రార్థన మేరకు బంగరు వర్షము కురియగలేదా సర్వాత్మికయౌ చండిక మునులకు సచిదానందము లిడలేదా? </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:దేవీ కీర్తనలు]] [http://dattapeetham.com/india/downloads/audio/amma_vodi_audio/02%20Ammanu%20Kolichina.mp3 ఈ పాట mp3] 1674 3135 2006-06-23T20:19:33Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> రాగం: సింధుభైరవి తాళం : తిస్రనడ పల్లవి : అమ్మ నిన్ను కొలిచితే అతరంగమందున అఖిల సుఖములందులే అదు నిందు నెందున ఆదిశక్తి వీవు తల్లి మూలశక్తివి ఇచ్చాజ్ఞాన క్రియలనే విపులశక్తివి బ్రహ్మ విష్ణు శివులనడుపు పరాశక్తివి సర్వశుభములందించెడు శైవశక్తివి పిండ మందు కుండలినీశక్తి వైతివి అండమందు నీవనంతశక్తివైతివి రెంటియందుగూడ ప్రాణ శక్తివైతివి వెంటనంటి యున్న చిత్త శక్తివైతివి నీవు కలసినపుడు శివుడు కదల గలుగును శివుని కలిసినపుడు నీవు శక్తివౌదువు అరసిచూడ శివశక్తుల గూఢతత్త్వము సచిదనంద కందమై తేజరిల్లును </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:దేవీ కీర్తనలు]] [http://www.dattapeetham.com/india/festivals/navaratri2003/sep29/audio/Amma_Ninnu_Telugu.mp3 ఈ పాట mp3] 1675 3136 2006-06-23T20:20:09Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> రాగం: బృందావని తాళం: ఆది పల్లవి: అమ్మా అమ్మా రమ్మా రమ్మా కాపాడా చూడాలమ్మా నువ్వే నువ్వే నా జాడా లోకంలోనే నీకయి చూచీ వేసారీ లోకం వీడీ డెందము దూరీ ఈసారీ శత్రువు చేతా చిక్కెను తల్లీ ఈ చిరు సంసారీ! యాగాలని యోగాలని దారులేవొ మారీ హాహాయని నిన్నేగని నీపదాలనే చొరీ సచిదానందా కృతినయి నీలో నిలిచితినో గౌరీ </pre> [http://dattapeetham.com/india/downloads/audio/amma_vodi_audio/01%20Amma%20Amma.mp3 ఈ పాట MP3] [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:దేవీ కీర్తనలు]] 1676 3137 2006-06-23T20:20:37Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> రాగం: షడ్విధమార్గిణి తాళం: తిస్రనడ పల్లవి: ఓ జననీ! నీ పదమే నా శిరసుననూ నీరజదళమై నేడు మెరసెనూ ఈ నవనవ రాత్రుల గల పావనమహిమా నా పెదవుల ఈ పదముల సాగెను వినుమా నువు గదా! తెలివివీ శివసతీ లలామా! ఆకసమున సాగరమున భూస్థలముననూ నీ మెరపుల నీ నగవుల నీ సొగసులనూ కనుగొనీ శుభమనీ మురిసితీ మరీనూ లక్ష్మివి నువు - కాళివి మరి వాణివి జననీ! నీ సరి తులతూగరు సురలో కరుణధునీ! తెలియగా సచిదానందదవుగా భవానీ! </pre> [[http://dattapeetham.com/india/downloads/audio/amma_vodi_audio/06%20O%20Janani.mp3 ఈ పాట MP3]] [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:దేవీ కీర్తనలు]] 1677 3138 2006-06-23T20:21:02Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> పల్లవి: అంబకన్న అధికులెవరు లోకమందున అరసి చూడ అంబ యొకతె ఉన్నదెందున!! శిలల తెచ్చి ఉలుల మలచి అమ్మ యందునా? వెన్నవంటి మనసు మాట తలపకుందునా!! తలపకుందునా!! తలపకుందునా!! వెలుగులీను దీప శిఖల అమ్మ యందునా వెల్లివిరియు చల్లదనము వదలు కొందునా! వదలు కొందునా! వదలు కొందునా! అంతు లేని నింగి చూచి అమ్మ యందునా లేనిదాని కున్న దనము నిచ్చు కొందునా ఇచ్చు కొందునా! ఇచ్చుకొందునా! మంత్ర తతుల నాదగతులనమ్మ యందునా అమ్మలోని శాశ్వతత్వ మెన్నకుందునా ఎన్నకుందునా! ఏన్నకుందునా! మంచుకొండ ముద్దుపట్టి అమ్మ యందునా ఆమె అఖిలమాత యనుట పలుకకుందునా పలుకకుందునా! ఫలుకకుందునా! శివుని మేన అర్ధ భాగమమ్మ యందునా నిత్య పూర్ణశక్తినిట్లు చీల్చు కొందునా చీల్చు కొందునా! చీల్చు కొందునా! నేను--నీవు--వాడు -లన్ని అమ్మ యందునా సచిద నంద దివ్యపదమ నూత గొందునా ఊత గొందునా! ఊత గొందునా! </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:దేవీ కీర్తనలు]] [http://www.dattapeetham.com/india/festivals/navaratri2002/oct9/audio/ambekanna_adhikulevaru.mp3 ఈ పాట mp3] 1678 3139 2006-06-23T20:21:24Z వైఙాసత్య 7 <pre> జయలక్ష్మి తల్లీ జననీ మహామాయె నిజముగ నమ్మితి ఆరాధన చేసి నరసింహ మనోన్మణి నిత్యకల్యాణీ నీచెంత చేరితి నను గావు తల్లీ జయలక్ష్మీ పురమున భక్తుల రక్షించు కల్ప వృక్షమే కమనీయ దేవీ నమ్మిన భక్తుల పీడలు తొలగించు దత్తమూర్తికి తల్లి జగజ్జననీ అమ్మా </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:దేవీ కీర్తనలు]]</pre> 1679 3140 2006-06-23T20:21:53Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> రాగం: వాసంతి తాళం: తిస్రనడ పల్లవి: జ్వాలలందునా,, జన్మమెత్తినా,, మంచు కూతురా! మా మంచి చూడవా జీవసారమే బూడిదైననూ వట్టి బూదిలో మొక్క మొల్చెను మొల్చినట్టి ఆ మొక్క చూడగా వట్టి దుంగగా స్థాణువాయెను మండు మంటలే సాగి తీగలై ప్రేమ పూని యా స్థాణుమూర్తినీ చుట్టుముట్టగా దానిలోపలా ప్రాణచేతనా స్ఫూర్తి విచ్చెను ఆమె అమ్మగా తాను నాన్నగా లోక సంతతి వ్యాప్తి కల్గెను ఇట్లు నాన్నకే ప్రాణదీప్తిగా వెల్గు సచ్చిదా నంద వీవుగా </pre> [[http://dattapeetham.org/india/downloads/audio/amma_vodi_audio/03%20Jwalalanduna.mp3 ఈ పాట MP3]] [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:దేవీ కీర్తనలు]] 1680 3141 2006-06-23T20:22:16Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> రాగం: నవమాలిక(నిరోష్ఠక) తాళం: ఆది పల్లవి: తల్లీ! గిరిజా! తరగని కరుణా! హరునే గెలిచే జాణా! అనుపల్లవి: ఎద ఎదలో గల వెలుగా! ఇదిగిదిగో నిను గనెదా! గలగల సాగే నదిలో జననీ! చేలో కదిలే చిగురులలో చిలుకల ఈ కిలకిలలో కడలి కడా ఇసుకలలో చక చక సాగే కలలో కథగా నీ శ్రీ గిరియే జనులకు తోచే గురుచరణా శ్రయగతిచే అదియే సచిదానందదగా </pre> [[http://dattapeetham.org/india/downloads/audio/amma_vodi_audio/08%20Talli%20Girija.mp3 ఈ పాట MP3]] [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:దేవీ కీర్తనలు]] 1681 3142 2006-06-23T20:22:41Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> రాగం: వీణాధరి వలె తాళం: ఆది పల్లవి: త్రినయన తరుణీ! త్రిభువన జననీ! శ్రుతినుత సరణీ! మది నిను గననీ కలుముల కోరా ఘనతల నడుగా పరులకు చెరుపే తలపా తల్లీ! గురువుల నీడా కుదురుగ నడుగా మది నిను గనుటే గురిగా నుంటీ కనులకు నీవూ దొరకవు మతికీ నిజముగ సచిదానందవు నీవూ </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:దేవీ కీర్తనలు]] [http://dattapeetham.com/india/downloads/audio/amma_vodi_audio/09%20Trinayana%20Taruni.mp3 ఈ పాట mp3] 1682 3143 2006-06-23T20:23:07Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> పల్లవి : దేవీ ...... దేవీ ...... దేవీ విరాడ్రూప వైనట్టి నీకు ప్రకృతి సర్వమ్ము ముస్తాబు చేయు ఉదయించు రవి కాళ్ళ పారాణి పెట్టు శశిలోని కరిమచ్చ కస్తూరిబొట్టు మధ్యాహ్న రవి మకుట కోటీరము నక్షత్రతతి రత్న భూషావళి తుదలందు వెన్నెలల వెలుగీనెడి మబ్బుల్లు వయ్యారి పైటంచులు వర్షాలు మెడలోని ముత్యాల సరులు చీకట్లు నాట్యాన చెలరేగు కురులు మానవులు అందెల్లొ చిరు గజ్జెలు పక్షులు వడ్డాణమున గంటలు దేవతలు అందాల భుజకీర్తులు సురగంగ మాంగళ్య గళసూత్రము నిన్ను ఈ రీతి భావించి వీక్షించిన సచ్చిదానంద భావంబు రాకుండునా </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [http://dattapeetham.com/india/festivals/navaratri2002/oct7/audio/devi_devi.mp3 ఈ పాట mp3] 1683 3144 2006-06-23T20:23:34Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> రాగం: దేశ్ తాళం: ఆది పల్లవి: నినుధ్యానించెద నోయమ్మా నను కాపాడుము మాయమ్మా నీ పదములు కెందామరలై నా యెద కొలనున విచ్చినవి నీ పదనఖరుచి వెన్నెలలై హృదయాంబరమున పర్వినది నా-హృదయాంబరమున పర్వినది నీ చిరునవ్వులు మల్లియలై నా యెదతోటను రాలినవి నీ కనుచూపులు దివ్వియలై హృదయ గృహమ్మున వెల్గినవి నా-హృదయగృహమ్మున వెల్గినవి నీ జ్యోతిస్సులు వెల్లువలై ఆహా! నను ముంచెత్తినవి నీ భావనలే శ్రీసచ్చిదా నందములై పురివిప్పినవి </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [http://dattapeetham.com/india/downloads/audio/amma_vodi_audio/05%20Ninnu%20Dhyaninchu.mp3 ఈ పాట mp3] [[Category:దేవీ కీర్తనలు]] 1684 3145 2006-06-23T20:23:59Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> రాగం: మధువర్షిణి తాళం: ఆది పల్లవి: నీదు పదయుగమే, శరణమని నేను తలచెద దేవీ! గౌరీ! అనుపల్లవి: మనసున కలతలు వీగీపోగా బ్రతుకున శుభములు సాగీరాగా తలపుల సొగసులు వాగైసాగా మాయలు మనసున మాడీపోగా నీ పదగరిమలు జోడైరాగా ఎడదయు చెలిమికి గూడే కాగా గురుపద నిరతియు నీడై ఊగా అనుదిన జపములు తోడై మూగా జగముల నెటుగన శ్రీచక్రంబే మిలమిల మెరయుచు మాకై వెల్గా ఆ నవ వరణల పూజావేళా మా మతి గృహముల పూలే రాలా సచిదానందపు తేనే పొంగా </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:దేవీ కీర్తనలు]] 1685 3146 2006-06-23T20:24:28Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> రాగం: సారమతి తాళం: ఆది పల్లవి: పిలిచెద నిను మది తల్లీ! తల్లీ! మురహరు చెల్లీ! పురహరు మల్లీ! మనసొక చిల్లి మనుగడ లొల్లి నిజమిది తల్లీ! త్రిదశ మతల్లీ చదివిన కొద్దీ కలవరమద్దీ ముదిరెను తల్లీ! నతసురవల్లీ! పెరిగిన మంటే పురిటి గృహమ్మై ప్రభవము నందు నువు గద ముందు మదనుని బూదే కదనము లూదే హృదయములందే హిమములు చిందే మనసిజమారుని మనసును దోచే మహిళవు నీవే మహితవు గావా! శివపదమందే శిరసును ముందే సమముగ ఉంచే సుగుణము పంచే తలపుల తల్లీ! మహిమల మల్లీ! సచిదానందా! కను కృప చింద! </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:దేవీ కీర్తనలు]] 1686 3147 2006-06-23T20:25:00Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> పల్లవి: ఇలలో కలలో గురువర పదమే స్థిరమై వరమై వెలుంగనీ శివగురు దేవా! సచ్చిదావందా! జగాన నీ కరుణయె పెన్నిధి మనసిది మాయా వశమై మునగా, నడకలలో వడి చెడగా పలుకులలో పస తొలగా జగాన నీ కరుణయె పెన్నిధి కలతలు పొంగీ బ్రతుకే విరిగీ మనుషులపై గురి తొలిగీ దిశ కొరకై పరుగిడగా జగాన నీ కరుణయె పెన్నిధి </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] 1687 3148 2006-06-23T20:25:37Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> యుగయుగాలు గడిచినా యుగాది మళ్ళీ వచ్చింది కొత్త రోజుకి కొత్తరోజుకి కొత్త కొత్తది తెచ్చింది చేయి చేయి కలపండి స్నేహ హస్తమీయండి మనసు లోన ఉన్నదంతా మట్టి లోన కలపండి కులమతాలు మరవండి దత్తమతము చేరండి సచ్చిదానందుని మాటవిని బాటలోన నడవండి </pre> [[Category: శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] 1688 3149 2006-06-23T20:26:12Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> స్వాగతం స్వాగతం ఒ స్వభానూ రావయా చల్లగా శాంతిగానూ వేడి కాంతి కలసి ఉన్న అద్ది భానువు వేడి లేని కాంతియన్న అది స్వభానువు చల్లనైన తెల్లనైన కాంతి శక్తివి నీవు చెతికంది వచ్చు శాంతి యుక్తివి నదులు గిరులు గీతలుగా భూమియన్నది ఆ దేవుడు చెక్కియున్న బొమ్మ యున్నది దాని రూపు చెదరకుండ ఒ స్వభానువా పన్తాలకు యుద్ధాలకు దారి మూయవా అణు బాంబుల పెనుమోతల సందులందునా చిరు కోకిల శాన్తి గీతి నీకు అందున వేప పూవులోని తేనె జగతికందునా ఇంటింటను మావి చిగురు నగవు చిందునా ఇక రాజులు కాదు ప్రజలు శాంతి కోసమై ఉద్యమించి సాగవలెను తాము ఏకమై శాంతి కొరకె విజ్ఞానపు ఊతయంచునూ నినదించిన సచిదనంద కరుణ మించును </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] 1689 3150 2006-06-23T20:26:43Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> పల్లవి: ఉన్నది ఒకడే శివుడేగా శివుడే శివుడే శివుడేగా నాలో ఉన్నది శివుడేగా - నీలో ఉన్నది శివుడేగా నాలో నింపిన ఆ గాలే - నింగిని నింపిన గాలి గదా నింగిని నింపిన ఆ గాలే - అందరి ప్రాణమ్మౌను గదా నా జఠరాగ్నియె తలపంగా - వెలుపల వెలుగై విచ్చె గదా వెలుపల విచ్చిన ఈ వెలుగే - అందరిలో జఠరాగ్ని గదా నేలా నీరు నింగియునూ - ఉన్నవి నాలో వెలుపలనూ భూతములైదును శివుడనగా - అశివము నాలో కలదేది? నాలో శివుడని అననేలా - నేనై ఉన్నది శివుడేగా నేనై నీవై అన్నియనై - ఉన్నది శివుడే శివుడేగా హరియును బ్రహ్మయు శివుడేగా - ఆ శ్రీమాతయు శివుడేగా భూతము భావియు శివుడేగా - కాలాతీతుడు శివుడేగా సత్పద వేద్యుడు శివుడేగా - చిత్పద గమ్యుడు శివుడేగా సచిదానందుడు శివుడేగా - శివుడే శివుడే శివుడేగా </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:శివ కీర్తనలు]] 1690 3151 2006-06-23T20:27:11Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> కలుములు నీవి శివా శివా కులుకులు నావి శివా శివా గొణిగెదవు నీవేదో-గుసగుసగా ఎదపొదలో చిలుకవలె అదె పలికి-వెలిగెదను ఘనకవిగా గుండియలో కోయిలవై-కూసెదవే నువు కొసరి నిను రెట్టించెడి తెగువే-నవరాగాలయి సాగె హంసవలె ఉల్లమున-అంచులలో వాలెదవు అదిగని నా అల్లరులే-నాట్యములై చెల్లునులే నీ పేరే నాడులలో-ఉరవడి సుడులెత్తు ఆ సుడులే చక్రములై-యోగముగానాకందు నీ సిరులు నీ విభుత-నావని నే కులికెదను నీ కృప కల్గిన నేనే-సచిదానందము కానా </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:శివ కీర్తనలు]] 1691 3152 2006-06-23T20:27:39Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> పల్లవి: గొప్పలుగ నీ కథలు వారెవావా కుప్పలుగ పోస్తాము శివదేవా దారుకావనాన నీవు దార్న పోవుచూ కోరికోరి లింగరూపి వైతివంటగా ఆపైన ఏరి కోరి మనులకేవొ యిచ్చితంటగా అమ్మ తల్లి నిన్ను చేరి కొలుచుచుండగా తొంగి చూడ మరునిపైన కినిసితంటగా అవ్వవ్వా అంతటితో ఆగబోక కాల్చితంటగా పార్వతమ్మ పట్టు బట్టి తపసు చేయగా బ్రహ్మచారి వౌచు వెంట బడితివంటగా అమ్మమ్మ పట్టువిడచి తల్లి చేయి పట్టితంటగా వెండికొండ కాపురమ్ము పెట్టి తంటగా ఉండికూడ తిరిప మెత్తుచుందువంటగా నాతండ్రీ! తిరిపవౌచు వచ్చి కోర్కె లిత్తువంటగా ఏన్గు పొట్ట దూరి అచట నిలిచితంటగా దాని తలను తెచ్చి సుతున కతికితంటగా ఓయబ్బో గజముఖుని గణనాథుని చేసి తంటగా త్రిదశవరుల కూడబెట్టి పెద్ద యెత్తుగా త్రిపురమ్ముల గూల్ప దండు వెడలితంటగా అయ్యయ్యో సతికొరకై వగచి తపసు పూనితంటగా రామరామరామ జపము చేతువంటగా భామతోడ గుట్టువిప్పి చెప్పితంటగా ఆహాహా సచ్చిదానంద రూపివౌచు వెలుగుదంటగా గొప్పలుగ నీ కథలు వారెవావా కుప్పలుగ పోస్తాము శివదేవా </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:శివ కీర్తనలు]] 1692 3153 2006-06-23T20:28:08Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> జన్మే ఒక రాత్రి బాబు జన్మే ఒక రాత్రి శివుడని యనగా నెవడు వెలుగుల కిరణమె అతడు కిరణము మొలచెడి స్థలమేది పుటకల వెలుపల గల వేది అట్టది కిరణ మ్మెద మెదలు అంటవు దానిని తుద మొదలు అదియే రూపము చేకొనిన అభవుడు భవుడై శివుడగును జగముల మోసెడి కుండలిని ఆతని పదముల అందెయగు బహు గోళమ్ముల అంబరము ఆతని నడుమున పులితోలు జీవుల నడిపెడి త్రిపుటులను అతని త్రిశులము బలిగొనును మూలాథారపు భుజగపతి భూషణ మాతని కంఠతటి జగముల గాల్చెడి హాలాహాలం బాతని గళమున చిరుమచ్చ పగటిని రాత్రిని పాలించే రవి శశు లాతని నేత్రములు అన్నిటి తనలో కలుపుకొని అగ్నియె ఆతని పైకన్ను సెగల నదల్చెడు గంగమ్మ ఆతని శిరసున చిరుచెమ్మ లోపలి జ్ఞానపు వెలుగులకు మొలకే తలపై నెలవంక కాపున నాతడు గల రాత్రి సచిదానందపు శివరాత్రి వేది = (త్రేతాగ్నులు వుండే స్థలము) శివరాత్రి సందేశము - 1998 నుండి </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:శివ కీర్తనలు]] 1693 3154 2006-06-23T20:28:41Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> పల్లవి: తత్పురుషాకార శివా తన్మయ భావము మాకీవా సరిగా నిను గన గల తెలివి త్వరగా మాకిమ్మని మనవి మదిలోపలి గలగలలన్నీ సరిసరి గాగా నను గనుమీ భూమియె తత్త్వము నీకభవా మూలాధారాంబుజ విభవా తూరుపు దిక్కున నువు గలవు రాగ రాగిణీ నీ నెలవు కలవన్నమయ కోశమున అకారమీవే ప్రణవమున నాక్షరరూపివి మంత్రమున కృతికర సచ్చిదానందఘన </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:శివ కీర్తనలు]] 1694 3155 2006-06-23T20:29:06Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> బిరాన వచ్చెను శివుడు తరలి బిరాన వచ్చెను శివుడు ఆనందమ్మున అడుగులు వడి వడి ధిం ధిం ధిమ్మని చిందులు వేయగ కాళ్ళకు కట్టిన బంగరు గజ్జెలు ఘలు ఘలు ఘల్లని సవ్వడి చేయగ మెడలో పాములు సుడులై ముడులై బుసు బుసు బుస్సని రేగగ తలపై గంగమ వళులై అలలై గలగల గలమని పొంగులు బెట్టగ వెంబడి తగిలిన పర్వత పుత్రిక చిడి ముడి నడకల వెలయింప చుట్టూ ముట్టిన ప్రమథ గణేశులు బూరలు సారెకు పూరింప శంఖమ్ములలో శృంగమ్ములలో గాలులు సుడులై హోరెత్త శివునికి ముందర నంది యెనర్చెడు నాట్యమ్ముద్ధతమై హత్త మందర గిరికిని కాశీ పురికిని మెరపుల రథములు పరుగెత్త ఆ రథములకు ప్రమథుల మనసులె చక్రములై గిర్రున తిరుగ అంబర వీధుల నానందాద్భుత నాట్యోత్సవములు చెలరేగ కాశీ పురమున రాశీ కృతమై సచిదానందము రూపెత్త బిరాన వచ్చెను శివుడు తరలి బిరాన వచ్చెను శివుడు </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:శివ కీర్తనలు]] 1695 3156 2006-06-23T20:29:32Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> పల్లవి వెలుగులే లింగమై వెలుగు దేవా వెలుగువై గుండెలో వెలుగ రావా తరచి చూడ జ్ఞానమే వెలుగు సుమ్ము వెలుగులేమొ కిరణమై తాము ప్రమ్ము కిరణమేమొ స్తంభమై హొయలు చిమ్ము శివుని లింగ మరయగా నిదియె సుమ్ము సర్వతోముఖమ్ము గాదె కిరణలింగము తత్త్వమరయ పంచముఖములై వెలుంగును ధారయైన జలము గూడ స్తంభరూపమై ప్రియము గూర్చు శివునకు తగిన రూపమై వెలుగులే కాలమై పదియు రెండునై సూర్యులై నదులునై విస్తరిల్లగా ద్వాదశ జ్యోతులై శివుని లింగము సచ్చిదానందముల్ పంచి యిచ్చుగా </pre> ప్రమ్ము = చుట్టూతా కమ్ము [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:శివ కీర్తనలు]] 1696 3157 2006-06-23T20:30:00Z వైఙాసత్య 7 [[శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] <pre> శంకరుడా శంకరుడా ఓ శంభో శివశంభో భవ శంభో హర శంభో పాల తోటి అభిషేకం నీకు చేతుము పాలల్లే మా మనసు స్వచ్ఛమౌను పెరుగు తోటి అభిషేకం నీకు చేతుము మాలోపలి వెన్న ముద్ద చేతికందును నేతితోడ అభిషేకం నీకు చేతుము నిగ్గులీను లోవెల్గులు మాకు దక్కును తేనెతోడ అభిషేకం నీకు చేతుము తీపి ప్రేమ విశ్వమెల్ల వ్యాప్తి చెందును నారికేళ జలముతో స్నానమిత్తుము తత్వసార మెల్ల మాకు దక్కునింకను శర్కర తో అభిషేకం నీకు చేతుము కర్కశత్వమెల్ల మాకు తెలగిపోవును గంగనీట అభిషేకం నీకు చేతుము కల్మషంబు లెల్ల మాకు గడచిపోవును పన్నీరును అభిషేకం నీకు చేతుము దుర్వాసన లెల్ల మాకు తొలగిపోవును అభిషేకం బేదైనా గొప్ప కాదయా మనసు ధారకట్టి నిలిపి యుంచవలయును మనసు ధారయగుచు నిన్ను ముంచి యెత్తిన సచ్చిదానంద సుధల నిచ్చి సాకుచుందువు </pre> [[Category:శ్రీ గణపతి సచ్చిదానంద స్వామీజీ తెలుగు కీర్తనలు]] [[Category:శివ కీర్తనలు]] 1697 3158 2006-06-23T20:31:22Z వైఙాసత్య 7 [[Category:తెలుగు కీర్తనలు]] 1698 3159 2006-06-24T04:55:46Z వైఙాసత్య 7 ==కథలు== #[[నాన్నకో కధ]] #[[నాగమ్మగారు నాగుల చవితి]] #[[అమ్మాయికి గొడుగు]] 1699 3160 2006-06-24T04:56:27Z వైఙాసత్య 7 నాన్నకు ఎనభైయ్యారేళ్ళు. మంచం పట్టాడు. ఏపని చెయ్యాలన్నా శరీరం సహకరించటం లేదు. తల దిమ్మెక్కినట్టుగా వుంటున్నదట. లేచి తిరగటం వీలుపడదు. ఈ అనారోగ్యానికి కారణం కేవలం వృద్ధాప్యమే కాదనీ, పొటాషియం లోపం కూడాననీ నాకు తెలుసు. దిళ్ల మీద ఒత్తిగిలి పడుకుని నాకు సలహాలిస్తుంటాడు. "మరొక్క కధ రాయవా! నువ్విదివరకు రాసినట్లాంటి కధలు. మపాసా, చెహోవ్‌లు రాసినట్లాంటివి. మనంరోజూ చూసే మనుషుల గురించి. వాళ్ల జీవితాల్లో జరిగే సామాన్య సంఘటనల గురించి." "ఓయస్‌ రాస్తాను. దానికేం భాగ్యం." అన్నాను నాన్న తృప్తి కోసం. కాని నేను అలాంటి కధలు యింతవరకు రాస్తేగద! "అనగనగా ఒక ఊళ్లో ఒకావిడ వుండేది......" అంటూ ప్రారంభించి, ఒక ప్లాట్‌ తయారుచేసి కధ రాయాలనే వున్నది. కాని... స్త్రీని ప్లాట్‌ అనబడే విధిలీలకు వదిలెయ్యటం ఎంత దుర్మార్గం! పాత్రలు మాత్రం మనుషులు కారా. వాళ్ల జీవితాలు గాలిలో దీపాలా? మాయింటి కెదురుగా ఓ దంపతులుంటారు. రెండేళ్లుగా వాళ్లు గురించి రాయాలనుకుంటున్నాను. ప్రారంభించి, "నాన్నా, యిలారాస్తే బావుంటుందా చూడు" అంటూ చదివాను, " న్యూయార్క్‌లోని ఒక చిన్న అపార్టుమెంటులో ఒకావిడుంటోంది. ఆవిడకో కొడుకు. పదిహేనేళ్లు నిండకుండానే ఆ కుర్రాడు మాదకద్రవ్యాల కలవాటుపడ్డాడు. (ఆ బస్తీలో చాలా మంది పిల్లలకా అలవాటుంది) కొడుకును దూరం చేసుకోవడం యిష్టం లేని తల్లి తనూ మాదకద్రవ్యాలు తీసుకోవటం ప్రారంభించింది. ఈ తరం పిల్లలంతా యిలాగేవున్నప్పుడేంచేస్తాం అంటూ సరిపెట్టుకుంది. కొన్నాళ్ల తరువాత, అనేక కారణాలవల్ల, కొడుకు ఆ అలవాటుమాని, నగరం విడిచి వెళ్లిపోయాడు. తల్లికి తనమీద తనకు అసహ్యం వేసింది. నిరాశానిస్ప్రహలు తప్ప మరేం మిగిలాయావిడకు. ఆమె గురించిన కధయిది....." "చూశావా నాన్నా, ఏ నగిషీలు పెట్టకుండా సింపుల్‌గా రాశాను." నేను చెప్పింది నీకర్ధం కాలేదు. ఇంకా రాయాల్సింది చాలావుంది. తుర్జెనీవ్‌ యిలాగే రాస్తాడు? చెహోవ్‌ అయితే అసలు యిలా ప్రారంభించడు. రష్యన్‌ శీతకాలాల గురించి విన్నావుగా సరళంగా కధ చెప్పటం ఆ చలివల్ల నేర్చుకుంటారేమో. శరీరాల్లేని, ఆత్మల్లేని మనుషులుంటారాకధల్లో! వాళ్లెవరు....? "ఇంకేం రాయాలినాన్నా! చెప్పకుండా వదిలేసిందేమిటి" "ఆ స్త్రీ ఎలా వుంటుందో చెప్పనేలేదు..." "ఆవిడా, యస్‌, అందంగావుంటుంది..." "జుత్తు ఎలావుంటుంది!" "నల్లటి జుత్తు. పొడవాటి జడ. చిన్నపిల్లలేసుకున్నట్టుగా". "ఆమె తల్లిదండ్రులు? వాళ్ల కుటుంబ నేపధ్యం? ఆమెనలా తయారుచేసిన పరిస్ధితులు... అవన్నీ రాస్తే బావుంటుంది తెలుసా." "వాళ్లు మరోవూరి నుండి వచ్చి యిక్కడ సెటిలయ్యారు. ఏదో పని చేసుకుని బతికేవాళ్లు. బహుశా భర్త ఆమెకు విడాకులిచ్చివుంటాడు. చాలా?" "నామాటలన్నీ నీకు జోకులాగా వినిపిస్తున్నాయా ఏమిటి? ఆ కుర్రాడు తండ్రి గురించి ఒక్క మాటకూడా చెప్పలేదేం? అతడెవరు? ఏంచేస్తాడు? కుర్రాడు పెళ్లికి ముందర పుట్టాడా! తరువాత పుట్టాడా!" "సరే. వాడు పుట్టేనాటికి తల్లిదండ్రులింకా పెళ్లి చేసుకోలేదు." "నీ కధలన్నీ అంతే. నీదృష్టిలో ఆడా, మగా పెళ్లిళ్లు చేసుకోరాఏమిటి?! పెళ్లికి ముందే సంసారం, పిల్లలు...." "వాస్తవానికి అలాజరగదులే. కాని నాకధల్లో మాత్రం సాధారణంగా పెళ్లిళ్లు జరగవు... " "ఏమిటా పెడసరి జవాబు.. " "ఇదొక చిన్న కధ మాత్రమే నాన్నా. ఒక అందమైన, తెలివైన స్త్రీ, గుండెనిండా ఆశల్ని, కలల్ని మూటగట్టుకుని న్యూయార్క్‌ మహానగరానికి వచ్చింది. కొడుకును పెంచటానికి నానా కష్టాలు పడింది. ఆమెకు పెళ్త్లెందా లేదా అన్నది యిక్కడ అప్రస్తుతం కాదా?" "ఎంత మాత్రం కాదు. అది చాలా ముఖ్యమైన అంశం" "ఓకే ఓకే." "ఓకేగీకే కాదు జాగ్రత్తగా విను. ఆమె అందంగావుంటే వుండవచ్చుగాని తెలివైంది మాత్రం కాదు" "నిజమే. కాని కధలో వచ్చిన చిక్కేఅది. పాత్రలగురించి గొప్పగా రాస్తాం. కాని వాళ్లు చాలాసాధారణ వ్యక్తులాగే బతుకుతారు. మూర్ఖుడిలా కనిపించే మరోవ్యక్తి కూడా వాళ్లను మోసం చెయ్యగలడు. ఇలాంటి కధలకు ముగింపు వెదకటం కష్టం." "అయితే ఏంచేద్దామనుకుంటున్నావు?" నాన్న కొన్నాళ్లు డాక్టరుగా పనిచేశాడు. కొన్నాళ్లు ఆర్టిస్టుగా బతికాడు. శిల్పం, శైలి, కధనం, పరిశీలన అంటే యిష్టంయింకా. "కొన్నాళ్లీ కధను పక్కన పెడదాం. ఈలోగా నీకూ ఆ జగమెండి హీరోకూ మధ్య సమోధ్య కుదరనీ." "నాన్సెన్స్‌. కధ మళ్లీ రాయి. నాకూ ఈ సాయంత్రం వేరే పనేంలేదు. కమాన్‌, స్టార్ట్‌." "ఓకే. కాని ఇది అయిదు నిమిషాల్లో తేలే విషయం కాదు." అంటూమళ్లీ ప్రారంభించాను. "పక్కింటావిడ అందమైన మనిషి. కొడుకంటే ఆమెకు ప్రాణం. కడుపులో పడినప్పటినుండి, నెత్తుటి గుడ్డగావున్నప్పుడు, పొత్తిళ్లనుంచి ఎదిగి తన చేతుల్లో యిమిడిపోయినప్పుడు, వాణ్ణి గుండెల మీద వేసుకొని పడుకున్న ఆక్షణాలు తన కళ్ల నిండా వాడే.. మీసాలన్నా రాలేదుగాని కుర్రాడప్పుడే మాదకద్రవ్యాల అడిక్టుగా మారాడు. మరీ అంత సీరియస్‌ కేసేమీకాదు. ఆశ వదులుకోవలసిన అవసరంలేదు! తను చదువుకొంటున్న హైస్కూలు పత్రికలో వ్యాసాలు రాసేవాడు. వాడి ప్రతిభకు ఆపత్రిక సరిపోలేదు. స్వయంగా ఒక మాగజైను తనే ప్రారంభించాడు. మాదకద్రవ్యాలకు అలవాటు పడ్డవాళ్ళందరూ గిల్టీగా ఫీలవుతారు. (అమెరికాలో కాన్సర్‌తో బాధపడుతున్న వాళ్లతో పదింట తొమ్మిది మందికి ఈ గిల్టీ మనస్తత్వమే ప్రధాన కారణమని వైద్యులు నిర్ధారించారు.) కాని చిన్నచిన్న వ్యసనాలను ఆనందించటంవల్లనే మనిషి ఆనందంగా బతుకుతాడని తల్లి నమ్మకం. అందువల్ల ఆమె కూడా అడిక్టుగా మారింది. మేధావి అడిక్టులందరికీ ఆమె యిల్లుకేంద్రమైంది. వచ్చినవాళ్లందరూ కోలరిడ్జులమనో (19721834;ఇంగ్లీషు కవి. నల్లమందు ప్రియుడు) టిమొదీలీరీ (జననం: 1920; హార్వర్డులో సైకాలజీ ఫ్రొఫెసర్‌. ఎల్‌.ఎస్‌.డి. వల్ల లాభాలున్నాయని ప్రచారం చేసినవాడు)లమనో అనుకునేవాళ్లు. స్వయంగా మత్తులో వున్నప్పటికి, తల్లితో సహజంగా వుండే సేవాభావం ఆమెను వీడలేదు. మంచి మంచి భోజనపదార్ధాలు, విటమిన్‌ మాత్రలు, ఆరెంజి జూస్‌ అందరికీ అందుబాటులో వుంచేది. తరాల అంతరాన్ని చెరిపేసి తనూ పడుచు పిల్లలలో ఒకటైపోయింది. ఒకనాడు (మైకెలేంజిలో) ఆంటోనిమోనీ (ప్రముఖ యిటాలియన్‌ చలనచిత్ర కళాఖండాల సృష్టికర్త) సినిమా చూస్తున్నప్పుడు ఓ పిల్ల వాణ్ణి మోచేత్తో డొక్కలో పొడిచింది. పరిస్ధితి అర్ధం చేసుకొని, తల్లి, కొడుకుని మందలించి, యింటికి తీసుకెళ్లింది. కొడుకు అభిప్రాయాలే తన అభిప్రాయాలు. వాడి ఆశయాలే తన ఆశయాలు. అనూహ్యమైన పద్ధతుల్లో తల్లి ప్రేమఫలించింది. కుర్రాడికి ఆరోగ్యం మీద శ్రద్ధకలిగింది. నరాలు వశం తప్పుతున్నాయని గ్రహించ గలిగాడు. నిరాకారమైన ఆత్మ ఆనందించినంత మాత్రన సరిపోదు. శరీర కూడా ధృఢంగావుండాలి. ఆరోగ్యవర్ధక ఆహారం తీసుకున్నాడు. ఆపిల్స్‌, రకరకాల మొలకధాన్యాలు, జీడిపప్పు, బాదం, సోయాబీన్స్‌. ఇదికూడా ఒక కొత్త ఆధ్యాత్మిక ప్రయాణం అంటూ ప్రకటించాడు. "అమ్మా, మరి నువ్వెప్పుడు మారతావు" అంటూ అమాయకంగా అడిగాడు. కుర్రాడు త్వరలోనే కోలుకున్నాడు. మెహంలో కళ వచ్చింది. కండపట్టాడు. కొడుకు సాంగత్యం లేని తల్లి ఏకాకిగానే కొకెయిన్‌ యింజక్షన్లు తీసుకుంది. కుర్రాడు, వాడిగర్ల్‌ఫ్రెండూ మరోచోట కొత్త జీవితం ప్రారంభించటానికి వెళ్లిపోయారు. మాదక ద్రవ్యాలకు బానిసఅయిన తల్లిని చూస్తే అసహ్యం. 'ఈ అలవాటు మానకపోతే నీ మొహం చూడం' అన్నారు. ఏకాంతంలో, ఫ్లాట్‌నిండా విస్తరించిన శూన్యంలో కొడుకు రాసిన వ్యాసాలు చదివి విలపించింది తల్లి. కుర్రాడిలో ఎంతనిజాయితీ వుంది! మేం అప్పుడప్పుడు ఆమెను ఓదార్చటానికి వెళ్లేవాళ్లం. పడుచుపిల్లలుఎవరైనా అడక్టులున్నారని వింటేచాలు ఆమెకు కన్నీరాగదు. "నా చిన్నినాన్నా ఈ అలవాటు మానరా" అని గుండెపగిలేలా రోదిస్తుంది. కళ్లు మూసుకుని వింటున్న నాన్న "కధలో అంత హాస్యం, వ్యంగ్యంఎందుకే? మరోవిషయం, కాలయాపన చెయ్యికుండా సింపుల్‌గా కధ చెప్పలేవా? ఇక చివరి విషయం "అంటూ కాస్త వివరంగా," అంటే యిక ఒంటరి జీవితమే ఆమెకు మిగిలిందా? ఆమె జబ్బు మనిషే అని నువ్వు చెప్పదలచుకున్నావు"అంటూ వ్యాఖ్యానించాడు. "అవును" "పాపం, ఎంత అర్థంలేని పనిచేసింది. మూర్ఖురాలు. మూర్ఖులమధ్య గడిపితే మరేమవుతుంది? మొత్తం మీద కధ ముగించావు. అవునా?" ఆర్గ్యూ చెయ్యిటం యిష్టంలేక, "లేదునాన్నా. ఆమెకింకా నలభైకూడా నిండలేదు. ఇంకా ఎంతో జీవితం మిగిలివుంది. ప్రయత్నిస్తే ఏదైనా సాధించగలదు. దురలవాట్లు మాని ఘనకార్యలు చేసినవాళ్లెందరులేరు! ఈ అనుభవం, యూనివర్సిటీలో బీయేలు,ఎమ్యేలు చేసిందానికన్నా ఎక్కువ పనికొస్తుంది." "కాని రచయిత్రిగా నువ్వెదుర్కొంటున్న సమస్యే అది. ట్రాజెడీ కధలు రాయిటంలో వున్న మజా మనుషులు మారతారని రాయిటంలో లేదు. ఎంతగొప్ప ట్రాజెడీ అయితే అంత పాఠకరంజకంగా వుంటుంది. పరాజితులను గురించి చదవటం పాఠకుల కెంతయిష్టమో!" "ఆమె మారే అవకాశముందని చెప్పానుగా నాన్న." "కధల్లోనూ, జీవితంలోనూ బలహీనతలను అధిగమించి, పరిస్థితులను మార్చగలగిన మనుషులు కావాలి" అన్నాడు నాన్న. ఆయన మాటకు ఎదురు చెప్పకూడదని ఎప్పుడో నిర్ణయించుకున్నాను. కాని కధ పట్ల నా బాధ్యతను విస్మరించలేను. ఆమె నాకు పరిచయస్థురాలే. అయినా ఆమె నేను సృష్టించిన పాత్ర. ఆమెను చూస్తే బాధగావుంది. బోసిపోయిన ఆ యింట్లో రోదిస్తున్న ఆ మనిషిని అలా వదిలెయ్యటం నాకిష్టంలేదు. అందువలన "ఆమె వ్యసనాన్ని అధిగామించింది. కొడుకు తిరిగి రాలేదుఅది వేరేవిషయం. ప్రస్తుతం ఆమె మాదకద్రవ్యరోగుల చికిత్సాకేంద్రాంలో రిసెప్షనిస్టుగా పనిచేస్తోంది. పేషెంట్ల సమస్యల్ని అందరికన్నా బాగా అర్థం చేసుకోగలిగింది తనే." "నీ లాంటి వాళ్లు మరో యిద్దరుంటే ఎంతబాగుండునో"అంటాడు డాక్టరు. "డాక్టరు అలానిజంగా అన్నాడా? నువ్వు జోక్‌ చేస్తున్నావా?" అన్నాడు నాన్న. "అలా జరిగే అవకాశముంది నాన్నా. లోకంలో చాలా చిత్రాలు జరుగుతున్నాయి, చూడటం లేదూ." "లేదు పాత్ర స్వభావాన్ని బట్టి ఆమె అలవాటు మానుకునే అవకాశంలేదు." "ఇప్పుడామెకు మంచి వుద్యోగం వచ్చింది. గతాన్ని మరచిపోగలిగిన శక్తి ఆమెకుంది." "ఎన్నాళ్లులే. ఒకసారి అలవాటు పడితే మానటం ఎవరితరం. జీవితవాస్తవాల్ని ఎప్పుడర్థం చేసుకుంటావో." అంటూ ఆక్సిజన్‌ ట్యూబులు ముక్కుపుటాల్లో అమర్చుకుని, నైట్రోగ్లిసెరిన్‌ బిళ్లలు రెండువేసుకుని కళ్లు మూసుకున్నాడు నాన్న. 1700 3161 2006-06-24T04:57:29Z వైఙాసత్య 7 నాగమ్మగారు నాగుల చవితి జయంతి వెంకటరమణ కాంతారావు కారు పంపించాడు. పంపుతూ "మా అమ్మ కాలిఫోర్నియా నుంచి వచ్చింది. కార్తీకమాసం వరకు ఉంటుంది. నీతో మాట్లాడాలట. నేను పంపిన కారులో రా" అని కబురుపెట్టాడు. నాకేం అర్థంకాకపోయినా మిత్రుడు కదాని వైజాగ్‌ బయలుదేరాను. ఆ సాయంత్రం కాంతారావు గేటు దగ్గరే ఎదురొచ్చి హాల్లోకి తీసుకెళ్ళాడు. అప్పటికే హాలులో నాగమ్మ గారు నాకోసం ఎదురుచూస్తున్నారు. అంతవరకు గుర్తురాని అతని తల్లిపేరు ఆమెను చూడగానే గుర్తొచ్చింది. ఆమె చూపులు ప్రస్ఫుటంగా ఉంటాయి. ఆమె సోఫాలో కూర్చోడంలో ప్రత్యేకమైన 'రీ౮వి' ఉంటుంది. ఒకవేపు నుండి మరోవేపుకు తల తిప్పిందంటే అందులో 'దర్పం' ఉంటుంది. కోపమొచ్చిందంటే నాగుపాములా బుస కొట్టగలదు. పేరునుబట్టి ఆమె ఆ లక్షణాలు అలవరచుకున్నదో, లేక ఆ లక్షణాలబట్టి ఆమెకాపేరు పెట్టారో నాకు తెలియదు. కానీ, ఆమెకు ఆ పేరొచ్చిన కారణం అప్పుడే నాకు తెలుస్తుందని నేననుకోలేదు. ఆమెది మా అమ్మ వయసు. అరవైఅయిదు దాటాయి. కానీ, మా అమ్మకన్నా ఆరోగ్యంగా చలాకీగా ఉంటుంది. నన్ను 'ఏంఁవాయ్‌ మాష్ట్రూ!' అని, 'ఏం పంతులూ' అని పిలుస్తుంది. నేనేమీ అనుకోను. చదువు చెప్పే మాస్టర్లంటే ఆమెకు చిన్నచూపే. ఆమె మూడోక్లాసు చదివేటప్పుడట అయిదో ఎక్కం సరిగా రాయలేదని మాస్టారు బెత్తం తీస్తే పలక అతనికేసి విసిరి చదువుకు భరతవాక్యం పాడిందట. కానీ, ఏమీ చదువుకోకపోయినా ఇంగ్లిషు, తెలుగు బాగా మాట్లాడుతుంది. కారణం సంవత్సరంలో సగభాగం స్టేట్స్‌లో కొడుకు దగ్గర ఉండటమే. నన్ను చూడగానే "రావోయి కిష్టారావూ! బాగున్నావా?" అని పలుకరించింది. ఏదో పెద్ద అవసరం ఉంటేగానీ ఆమె ఎవర్నీ గుర్తుపెట్టుకోదు, పేరుపెట్టి పలుకరించదు. అతిధి సత్కారాలు అయిన తరవాత "నీవో 'ఫేవర్‌' చేసిపెట్టాలోయి నాకు. మా 'కాంతం' వల్ల అవదు. పల్లెటూరిలో ఉంటావు కాబట్టి నీవల్ల అవుతుంది..." అని ఆగిందామె. "నన్నంతా 'నాగమ్మ', 'నాగమాంబ' అనేస్తున్నారు కానీ... నా అసలు పేరు 'నాగేశ్వరి'. కీపింగ్‌ ఇట్‌ ఎపార్ట్‌ అసలు నాకా పేరు ఎలా వచ్చిందో తెలుసా?..." ఆగిందామె. ఆమె అలా ప్రసంగం ప్రారంభించడంలో అంతరార్థం తెలియక గబుక్కున "ఫ్లాష్‌బ్యాకా!" అన్నాన్నేను. పొరపాటు ఆమె మాట్లాడేటప్పుడు ఆమె వెతుక్కునే పదాన్ని ఎవ్వరూ అందివ్వకూడదు దాన్ని ఆమె ఆమోదించదు. తన ప్రజ్ఞ ప్రదర్శించాలనే చూస్తుంది. 'సూర్యుడు తూర్పున ఉదయిస్తాడ'ని ఎవరన్నా 'కచ్చితంగా తూర్పే ఎప్పుడయింది? ఆగ్నేయమో... ఈశాన్యమో కాలేదూ? నీకెదురుగా సూర్యుడుండేది ఎంతకాలం?' అని వాదిస్తుంది. ఏ విషయమైనా అంతే. "ఫ్లాష్‌బ్యాక్‌ అనకు. 'పుష్షింగ్‌ ది బాక్‌ టు ది ఫార్వర్డు' అను. ఎందుకంటే దీనికంత చరిత్ర ఉంది. విను... నేను పుట్టకముందు మేమంతా ఓ పల్లెటూరిలో ఉండేవారమట. పల్లెలో మాది మాత్రం పెద్ద ఇల్లు... పెద్ద వాకిలి... పెద్ద పెరడు... అంతా వాస్తు ప్రకారమే. మామిడి, కొబ్బరి, పనస, సపోటా, సీతాఫలం, అరటి వృక్షాలేకాక పూలమొక్కలు, పారిజాతాలు, ఫలసంపెంగ, పండ్ల సంపెంగ వృక్షాలూ ఉండేవి పెరట్లో. ఆ సంపెంగలపై నాగుపాముల జంట ఉండేదట. అందులో ఒకటి మా ఇంట్లోకీ మా గదుల్లోకీ వచ్చేదట. అప్పుడు మాది పెంకుటిల్లే. అలా వచ్చినా అది ఎవర్నీ ఏమీ చేసేదికాదట. మా నాన్నమ్మ గారు ఓ గిన్నెలో పాలు పోసి ప్రతీ రాత్రి గడప అవతల ఉంచితే, తాగేసి పోయేదట. ఓసారి ఏమైందంటే ధనుర్మాసంలో మా నాన్నమ్మ యధావిధిగా మూడు గంటలకే లేచి స్నానాదికాలు ముగించుకుని వేణుగోపాలస్వామి కోవెలకు తిరుప్పావై వినడానికి వెడుతూ, ప్రతి రోజులాగే ఇంటిల్లిపాదికి సరిపడే నీళ్ళు డేగిసాలో మరగబెట్టడానికి కట్టె పొయ్యిలో నిప్పు వేసిందట. మా అమ్మ లేచి పెరట్లోకెళ్ళి కడుపు తిప్పేంత వాసనొచ్చి, వాంతి అయ్యేంత పర్యంతమై మరి పెరట్లో ఉండలేక మంచంమీద పడిపోయిందట. 'అమ్మకెందుకలాగయిందో' అని కంగారుగా అందరూ మంచం చుట్టూ చేరడం, వైద్యుడు రావటంతో పెరట్లో ఏమయిందో ఎవరూ గమనించలేదట. పాలు తీయడానికి వచ్చిన పనివాడు 'ఏంటమ్మా! ఈ కమురు కంపు?' అని అన్నాడే తప్ప వాడూ తెలుసుకోలేకపోయాడు. ఆ సాయంత్రం మాకు తెలిసిందేమిటంటే జంట పాముల్లో ఒకటి కప్పను తిన్నదో ఏమో కదలలేక పొయ్యిలో కర్రల మధ్య పడుకుని అగ్గికి ఆహుతి అయిపోయిందని. పాలు తాగే పాము ఆ రాత్రి రాలేదట. ఉదయం లేచి చూస్తే సంపెంగ దగ్గర రాతికి తల పగలగొట్టుకుని చచ్చిపడి ఉందట. మా నాన్నమ్మ గుర్తుపట్టి ఏడ్చింది. గంధంచెక్కల మధ్య అగ్ని సంస్కారాలు చేసినా ఎవరికీ శాంతి లేకపోయిందట. మూడు నెలల మా అమ్మ గర్భం పోయిందట. అప్పటినుండి ప్రతీసారి అదే తంతు. ఎన్ని పూజలూ... శాంతులూ చేయించినా లాభం లేకపోయిందట. చివరికి ఎవరో 'నాగులచవితినాడు నిష్ఠగా పూజ చేసి, పుట్టలో పాలుపోసి, జంటపాముల విగ్రహాన్ని పుట్టలోవేసి, ఉపవాసం ఉండి ప్రయత్నించండి' అన్నారట. మా నాన్నమ్మ అలాగే చేయించిందట. అద్భుతం పూజ ఫలించింది. మళ్ళీ నాగులచవితికి నేను నెల పిల్లనట. ఆనాటినుండి మా ఇంట్లో అందరి పేర్లకి 'నాగుడి' పేరు కలిపి పెట్టడం, ప్రతీ నాగులచవితికి పుట్టలో బంగారంతో చేసిన 'సర్ప మిధునం' వేయడం మాకు ఆనవాయితీ అయిపోయింది. అయితే ఈమధ్య కొన్ని ఏళ్ళుగా నేను ఇండియాలో ఆ టైముకి లేకపోవడతో మిగతావాళ్ళు సరిగా పట్టించుకోలేదు. కొంత ఎగతాళి చేసినవాళ్ళూ ఉన్నారనుకో. 'కీపిట్‌ ఎలూఫ్‌' ఈ సంవత్సరం ఎలాగైనా నాగులచవితి పండుగ యధావిధిగా జరపాలని స్టేట్స్‌ నుంచి వచ్చాను. ఈ పట్నాల సంగతి నీకు తెలుసుగా. ఈ అపార్టుమెంట్ల సంస్కృతిలో... కర్మాగారాల కల్చరులో... చెట్లు, పుట్టలు కరవైపోతూంటే ఇక నాగులచవితి ఎక్కడ? నాగమయ్య పూజలెక్కడ?అఫ్‌కోర్స్‌ అపార్టుమెంట్ల దగ్గరికీి పాములొస్తాయి తెస్తారు. అది నాకిష్టం లేదు. అందుకే నీకు కబురు పెట్టాను. దీపావళి వెళ్ళగానే మేమంతా మీ ఊరొస్తాం. చవితి అక్కడ చేస్తాం. ఏర్పాట్లు నీవు చూడాలి. మేముండడానికి ఇల్లు... పాలు పోయడానికి పుట్ట... పుట్టలో పాముండాలి. ఇంకోమాట ఒకరు పాలుపోసిన పుట్టలో మేం పాలు పొయ్యం. అంతేకాదు. ఆ పుట్టలో మరెవ్వరూ ఆ రోజు పాలు పోయకూడదు..." అని ఆగిందామె. అంతవరకు ఆమె మాటలు వింటున్నట్టు నటిస్తున్న సీతాపతిరావు గారు "నీవలా చెయ్యాలి. ఎందుకంటే ఆమె నమ్మకాలు ఆమెవి" అన్నారు. ఆయన కాంతారావు తండ్రి. రిటైర్డ్‌ పోలీస్‌ ఆఫీసర్‌. ఆ ఇంట్లో నాగమ్మ గారి మాట ఎవరూ కాదనరు. వాళ్ళ మాటలు వింటూంటే నా గుండెలో రాయిపడినట్టయింది. మాది పల్లెటూరే. కానీ, ఇప్పుడు దాని స్వరూపమే మారిపోతోంది. తోటలు, చెరువులు మాయమయ్యాయి. చీమలు పెట్టిన పుట్లను పాములు ఆక్రమించినట్లు, కబ్జాస్వాములు మా ఊళ్ళోనూ అవతరించారు. పొలాలు బీడులవుతున్నా... నీరందక పంటలు ఎండిపోతున్నా 'నాకో పెళ్ళాంనాకో ఇల్లు' సిద్ధాంతంతో వ్యష్టి కుటుంబాలు బలపడటంతో మా పల్లెటూరు కూడా పట్నవాసపు వాసనలనందుకుంది. మిద్దెలు, మేడలు లేచాయి. ఖాళీ స్థలాల చుట్టూ ప్రహరీ గోడలూ ముళ్ళ కంచెలూ ఏర్పడ్డాయి. 'మమ్మీడాడీ' బడులూ వచ్చాయి. "అవునూ! మా వూళ్ళోనే మొక్కు తీర్చుకోవాలని మీకెందు కనిపించింది" అని అడిగాను ఆ రాత్రి భోజనాల దగ్గర. "మీ వూళ్ళో శివాలయం వెనుక పెద్దపుట్ట ఉందనీ అందులో వూరిలో సగంమంది పాలు పోస్తారనీ విన్నాను" అన్నారు సీతాపతిగారు. "అంతేకాదు. నేను ఫిలడల్ఫియాలో ఉన్నప్పుడు తెలిసివాళ్ళలో మా ఫ్రెండు నాకొక పార్శిల్‌ పంపింది. దాని రేపరు తెలుగు పేపరు. అందులో న్యూస్‌ ఏమిటో తెలుసా? 'మారేడు వనంలో పాముకాటుకు ఒకరు మృతి' అని. ఆ వెంటనే మీ ఊరినే డిసైడ్‌ చేసేశాను. అంతేకాదు. తోడుగా నీవూ ఉన్నావు. మరి 'మారేడు వనం' మీ వూరేగా?" అంది నాగేశ్వరి గారు. మా వూరిపేరు అమెరికాలో ఆ విధంగా ప్రతిధ్వనించినందుకు నవ్వాలో ఏడ్వాలో నాకు తెలియలేదు. మా ఊళ్ళో శివాలయం ఉందిగానీ పుట్టలేదు. అక్కడ సుబ్రహ్మణ్యస్వామి కోవెల కట్టారు. 'యధార్థస్థితి ఇది' అని చెప్పినా వాళ్ళు నమ్మరు. మరి నాకు తప్పలేదు. ఎందుకంటే ఆమె తన దగ్గరున్న పేపర్‌ కటింగ్‌నే నమ్ముతోంది. * * * "గోవరాజూ! అదిరా కధ. నీవు గొడ్లను కాయడానికి పొలాల వెంటా... పుట్లవెంటా తిరుగుతుంటావు. ఒక పుట్టను వెతికిపెట్టరా బాబూ! నీకు పుణ్యముంటుంది. అందులో మాత్రం పాముండాలిరోయ్‌! నీ కష్టం ఉంచుకోను" అన్నాను. నా దగ్గర వాడికి చదువు బాగా రాకపోయినా నన్ను 'గురూ గారూ' అంటూ గౌరవిస్తూ చెప్పిన పని చేస్తూంటాడు. గోవరాజు ఆలోచనలోపడ్డాడు. స్కూలు వరండాలో మసిబొగ్గుతో గీతలు గీస్తూ "బాబూ! ఇది సెరువుగట్టు... ఇది బహిర్భూమి... ఇటు పెద్ద ఇస్కూలు... ఈ మూల టూరింగ్‌ టాకీసు... ఇటు కొండ..." "అదంతా ఎందుకురా! మన వూరివాళ్ళు పాలు పోసేందుకు ఎక్కడికి వెళతారు?" "ఏడికెళ్తారు సావీ! కొండమీదిగ్గాదూ... ఆడనే ఉండయికదా పుట్టలు. ఆయమ్మ ఎక్కలేరు గదా! పొలాల్లో ఉండయిగానీ మనదాక రానిత్తారూ..." అంటూ గొంతుకిల్లా కూర్చుని ఆలోచనలోపడ్డాడు గోవరాజు. అంతలో కాంతారావు 'కార్యక్రమం అయ్యేంతవరకు ఉంచుకో' అని నాకిచ్చిన సెల్‌ మోగింది. సెల్‌ అందుకుని 'హల్లో' అన్నా. "ఆ! నేనేరా మాష్ట్రూ! మొన్న మా అమ్మ ఒక విషయం చెప్పడం మరచిందట. మనకు కావలసిన పుట్ట వేపచెట్టు కిందదే అయ్యుండాలట" అన్నాడు. నా గుండెలో రాయిపడింది. నోరు పెగుల్చుకుని "మా వూళ్ళో కరచిన పాము వేపచెట్టు కింద పుట్టలోనిది కాదేమోరా!" అన్నాను. "నోరు ముయ్యి! పాము కుట్టడం ఎవరికి కావాలోయ్‌! వేపచెట్టు చెట్టుకింద పుట్ట పుట్టలో పాము ఆ పాముకే పాలు పొయ్యాలి" అంటూ కట్‌ చేశాడు. ఫ్లాష్‌బ్యాక్‌లోని పాము సంపెంగ చెట్టు మీద కదా ఉంది... ఈ వేపచెట్టు ఎక్కడిది? అయినా ఇప్పుడు సంపెంగ గుర్తుచేస్తే... కూడదు... నేను ఏ సింహాచలమో వెళ్ళి సంపెంగ వృక్షాన్ని తేలేను. నోరు మూసుకుంటూ 'అదిరా కొత్త కధ' అంటూ వివరించా. గోవరాజు విని, తల పంకించి, యుంకించి "సావీ! తవరు నిబ్బరంగా ఉండండి. ఆయమ్మగారు వచ్చేతలికి ఏపచెట్టు పుట్ట పాము యాడున్నా ఎతికిపెట్టే పూచీ నాది" అంటూ గేదెల్ని తోలుకుంటూ వెళ్ళాడు. దీపావళి వెళ్లిన మూడో రోజున కాంతారావు, భార్య, సీతాపతిగారు, నాగమ్మగారు ఇద్దరు మనవలతో పడవలాంటి పెద్ద కారులో మా ఊరొచ్చారు. అంతకుముందే మా పక్కింటిని వాళ్ళకోసం ఏర్పాటుచేశాం. రాగానే అందులోకి ప్రవేశించి పద్ధతి ప్రకారం పాలు పొంగించారు. మా ఆవిడ, పిల్లలు ఒదిగి ఒదిగి వాళ్ళకు కాఫీలూ టిఫిన్లూ భోజనాలూ ఏర్పాటుచేశారు. ఆరోజు సాయంత్రం ఆకాశదీపం పెట్టే వేళకు ముందుగా గోవరాజు వచ్చాడు. వస్తూనే "బాబూ! ఆయమ్మగారు గొప్ప అదృష్టవంతులండీ! గొప్ప జాతిపాము సావీ! గోధుమరంగు, మంచి పొగరులో ఉంది. మన పుట్టలోనే సావీ! అది సరింగా మన పుట్టమీదే పొర ఇడిసిపెట్టినాది. వచ్చి సూత్తారేటి?" అన్నాడు. నాగమ్మగారు, కాంతారావు, పిల్లలు వాడి మాటలకు లోపలి నుండి వచ్చారు. "రాండి... సూదురుగాని" అన్నాడు నాగమ్మగార్ని చూసి. "నేనొస్తా పద" అన్నాడు కాంతారావు. నేనూ పిల్లలూ పుట్టను చూడ్డానికెళ్ళాం. మా ఇంటికి దగ్గరలోనే వేపచెట్టు కింద పుట్ట చాలా పెద్దది. పుట్టమీద పాము కుబుసం. ఎవ్వరూ దగ్గరికి చేరకుండా చుట్టూ తుమ్మకంచె పడేశాడు గోవరాజు. కాంతారావు తృప్తిపడ్డాడు. "గోవరాజూ! పాము ఎప్పుడూ ఇందులోనే ఉంటుందా?" అని భయపడుతూ అడిగాను. "మనం మనింటిలో ఉండక యాడికిపోతాం సావీ! ఇదీ అంతే" అన్నాడు. పాము పాలు పోసేటప్పుడు బయటికి వస్తే భయపడుతూనే ఇల్లు చేరాను. చవితినాడు దేవుడి గదిలో పూజకు ఏర్పాట్లు చేసుకున్నారు నాగమ్మగారు. వాళ్ళకు కావలసిన సరంజామా అంతా నేను సమకూర్చిపెడితే మా శ్రీమతి వాళ్ళకు పనుల్లో సాయపడింది. గోవరాజు ఉదయాన్నే ఆవుపాలు లీటరు సంపాదించి తెచ్చాడు. నువ్వులు, బెల్లం దంచి ఉండలు కట్టారు. అత్తా కోడళ్ళు నానబెట్టిన బియ్యం దంచి, నూరిన పంచదార, కొబ్బరికోరు, యాలకుల పొడి కలిపి ఉండలు కట్టారు. ఇంటి దగ్గర గద్దె నాగయ్యకి పూజచేసి, పాలుపోసి, ప్రసాదం నివేదన చేసి అత్తా కోడళ్ళు పట్టుచీరలు కట్టుకుని పెద్ద వెండి పళ్ళాలలో పూలు, పళ్ళు, చలిమిడి, చిమ్మిలి, వడపప్పు, నాగుల గావంచా పట్టుకుని బయలుదేరగా, పట్టుపంచెలు కట్టుకుని తండ్రీ కొడుకులు, వెండి చెంబుల్లో పాలు, నీళ్ళు పట్టుకుని బయలుదేరారు. పుట్టకెళ్ళే ఆచారం మాకులేదు కనుక మావాళ్ళెవరూ బయలుదేరకపోయినా, కార్యక్రమం పూర్తయేంతవరకు ఉండాలి కాబట్టి నేనూ గోవరాజు వాళ్ళతో బయలుదేరాం. చెట్టు, పుట్ట, ఆ వాతావరణం చూసి అందరూ తృప్తిపడ్డారు. గోవరాజు ముళ్ళకంచె తొలగించి, పాము కుబుసాన్ని పైకి లాగి ఓ పక్కగా ఉంచాడు. పూజ మొదలైన దగ్గర్నుండి నాకు భయంగానే ఉంది. ఒక్కసారి బుసకొడుతూ పాము బయటికి వస్తే 'ఏమిటో గతిరా దేవుడా' అని నేను భయపడుతూంటే గోవరాజు నా భయంతో నిమిత్తం లేకుండా దగ్గరుండి పూజ నడిపించాడు. పుట్ట దగ్గర నీళ్ళు చల్లి, ముగ్గులు పెట్టి, పసుపు కుంకుమలతో పూజలు చేసి "ఇన్ని కన్నాలున్నాయి కదా పాలు ఎందులో పోయమంటావు?" అని అడిగారు అత్తా కోడళ్ళు. "ఏ పుట్టలో ఏ పాముంటాదో ఎవురికెరుక తల్లే! కాసినేసి పాలు అన్నిట్లా పోసేండమ్మా! అలాగే సనివిడి, సిమ్మిలీనూ!" అని సలహా ఇచ్చాడు గోవరాజు. చేతులు కట్టుకుని, వాళ్ళలా చేసిన తరవాత సీతాపతిగారు, కాంతారావు అలాగే చేశారు. పిల్లలు వాళ్ళననుసరించారు. నాగుల గావంచా పుట్టమీద వేసి, పుట్ట మన్నుతీసి ఇచ్చారు నాగమ్మగారు అందర్నీ పెట్టుకోమని చెవికి. తరవాత అరతులంతో చేసిన బంగారపు సర్ప మిధునాన్ని నాగమయ్యని స్మరించుకుంటూ పుట్టలో వేశారు. పదేపదే దండాలు పెట్టుకుని తిరిగి వస్తూ మూడుచోట్ల నీళ్ళు చల్లి, మూడేసి చిన్నరాళ్ళను కుప్పగాపోసి, వరిపిండి జల్లి వెనక్కి చూడకుండా తిరిగివచ్చారు నాగమ్మగారు. వస్తూ "ఒరేయ్‌ అబ్బాయ్‌! ఈ రోజున ఈ పుట్టలో మరెవరూ పాలు పోయకూడదు. పూజ చేయకూడదు. చూసే బాధ్యత నీది. ఇదిగో ప్రసాదం. ఇదిగో వంద... ఇంద... తీసుకో" అంటూ ప్రసాదం, ఓ వంద రూపాయల నోటు వాడి చేతిలోపెట్టి వచ్చారు. ఆరోజు పచ్చి మంచినీళ్ళయినా తాగకుండా అత్తా కోడళ్ళు ఉపవాసముండి నాగపంచమినాడు మాతో భోజనాలు చేసి ఆ మర్నాడు అందరూ వైజాగ్‌ బయలుదేరి వెళ్ళిపోయారు. వెళ్తూ "నా పెద్ద మనుమరాలు కన్సీవ్‌ అయింది. సవ్యంగా పురుడు రావాలనమ్మా ఈనా తాపత్రయమంతా..." అని చెప్పిందామె. వెళ్ళిన తరవాత ఏ కబురూ కాకరకాయ లేకపోయినా కొన్ని నెలల తరవాత ఆమె కాంతారావుచేత నాకు ఫోన్‌ చేయించి, పెద్ద మనుమరాలికి కూతురు పుట్టిందని చెప్పింది. నాకా వార్త ఆనందాన్ని కలిగించినా... ఎక్కువ భయాన్నే కలుగజేసింది. 'మొక్కు తీర్చుకోడానికి మళ్ళీ మా ఊరు ఎక్కడ వచ్చేస్తానంటుందో' అనే నా భయం. ఎందుకంటే వాళ్ళు వెళ్ళిన మూడో రోజు సాయంత్రం మా అబ్బాయి ఏదో చెబితే అటు వెళ్ళి చూశాను. అక్కడ వేపచెట్టయితే ఉందిగానీ... పుట్ట మాత్రం లేదు. గోవరాజు కూడా నాకు కనపడటం మానేశాడు. ఇక నే చెప్పేదేముంది?! 1701 3162 2006-06-24T04:58:35Z వైఙాసత్య 7 {{వికిపుస్తకములకు తరలింపు}} అమ్మాయికి గొడుగు ఎలాంగబమ్‌ దీన మణిసింగ్‌ మణిపురి కధ అయ్యో! పారిపోతున్నాడు... పట్టుకోండి... పట్టుకోండి... దొంగ... దొంగ... అయ్యో! కాస్త పట్టుకోండయ్యా! దొంగ... దొంగ పారిపోతున్నాడు. బజార్లోని జనమంతా అతడ్ని తరుముకొస్తున్నారు. మధ్యాహ్నం దాటింది. అరగంట క్రితం వరకు కురుస్తున్న వర్షం హఠాత్తుగా ఆగిపోయింది. "ఫాయిరెన్‌" (మణిపురి క్యాలండర్‌ లోని పదకొండవ నెల) మాసంలో కురిసే వర్షాన్ని తలపిస్తోంది. ఈ రోజు కురిసే వర్షం. బురద ఎక్కడ అంటుకుంటుందోనని జనాలు చాలా జాగ్రత్తగా అటు, ఇటు చూసుకుంటూ పరిగెత్తుతున్నారు. ఆ బురదలో పరిగెట్టటం కష్టంగా ఉన్నా అతగాడు వాళ్లకి అందకూడదనే దృఢ నిశ్చయంతో శరవేగంగా పరిగెత్తడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాడు. నిజం చెప్పాలంటే జన సందోహంతో నిండిపోయిన ఆ బజార్లో ఎవరికీ చిక్కకుండా పరిగెట్టాలంటే అతడికి కష్టంగానే ఉంది మరి. ఇంతా కష్ట పడ్డాక ఏం జరిగింది... పాపం సాలెగూటిలో చిక్కుకున్న ఈగలాగా జనాలకి చిక్కిపోయాడు. అతగాడిని చూసిన ఎవరైనా అతను నగరానికి మొదటిసారి వచ్చాడని, పచ్చి పల్లెటూరి బైతని ఇట్టే చెప్పేస్తారు. అందరూ అనుకున్నట్టుగానే అతను ఓ పల్లెటూరి రైతే. వచ్చిన పని త్వరగా ముగించుకొని గ్రామానికి వెళ్ళి పోవాలనీ అనుకున్నాడు. కాలం కలిసిరాక యిదిగో... ఇలా ఈ జనాలకే చిక్కిపోయాడు. పట్టణానికి వచ్చి మూడు రోజులైనా, ఉండటానికి గూడు కానీ, తినటానికి తిండి కానీ లేక తెగ అవస్థ పడ్డాడు. అన్నం తిని మూడు రోజులు కావస్తోంది. ఆ రోజు బజార్లోకి వచ్చే ముందు యేదో కాస్త ఎంగిలి పడ్డానని అనిపించుకున్నాడు. పొలంలో కాయ కష్టం చేసుకుని ముతక బియ్యంతో వండిన అన్నంలో మిరపకాయ నంజుకుని తిని, పంచ భక్ష్య పరమాన్నం తిన్నంత ఆనందపడిపోయే అమాయకుడు అతను. తినటానికి కడుపు నిండా తిండి దొరక్క పోయినా, కాయ కష్టం చేసుకుంటూ పోవటం తప్పించి మరొక ఆలోచన లేని, తెలియని బండోడు. బాధని, దుఃఖాన్ని సైతం గుర్తించక పోవటం అతని ప్రత్యేకత అనుకోవాలా, లేక అమాయకత్వం అనుకోవాలా!!! ఓ రెండున్నర ఎకరాల భూమిని కామందు దగ్గర కూలీకి తీసుకొని ఒంటరిగానే కష్టపడే కష్టజీవి అతగాడు. అద్దెకు తెచ్చుకున్న ఎడ్లని క్షణమైనా కూర్చోనివ్వకుండా పొలాన్ని దున్నిస్తాడు. మళ్లీ మళ్ళీ ఎడ్లని అద్దెకి తెచ్చుకుని డబ్బు ఇచ్చే స్తోమత అతగాడి దగ్గరెక్కడుంది? ఒకవేళ తన పని అయిపోతే అడిగినా అడక్కపోయినా పక్క వాళ్ల పొలం కూడా దున్ని పెట్టే యితగాడిని ఏమనాలండీ!! ఇంతా కష్టపడి యింటికొస్తే, వంట కాలేదని తెలిసిందా... అంతే... పార పట్టుకుని తన చిన్న తోటలోని మొక్కలకు బళ్లు కట్టి నీళ్లు పెట్టటంలో నిమగ్నమై పోతాడు. తిండి మీదకన్నా అతగాడికి పనిమీద ధ్యాసెక్కువని అర్థమవుతోంది కదూ!!! ఇంత కష్టపడ్డా కూడ అతగాడు డబ్బులు బాగా సంపాదిస్తున్నాడా! అంటే... అది ఆ భగవంతుడికే తెలియాలి. కాయ కష్టం చేసుకోవటం తప్పిస్తే, చక్కగా నలుగురితో కలిసి తిరగాలని. వాళ్ళతో మాట్లాడాలని గానీ బహుశా అతను ఎన్నడూ అనుకోలేదనుకుందాం. ఒకవేళ ప్రయత్నం చేసినా అది అంతగా రాణించదని అతగాడి భయం. పోయిన 'పోయినూ' (మణిపురి క్యాలెండర్‌ లోని 7వ మాసం) మాసంలో పంట కాస్తా చేజారిపోయింది. కామందు అగ్గిమీద గుగ్గిలమవుతూ "ఏంటిరాయిది? ఇలాగయితే నేను బతికినట్టే" అన్నాడు. "ఏం చేయను బాబాయ్‌! నేపడుతున్న కష్టాన్ని నువ్వు చూస్తూనే వున్నావుకదా ఇంతకన్న నన్నేం చేయమంటావు?" "కిందిటిసారి యిదే పాట పాడావ్‌. నీతో కానప్పుడు నన్నెందుకురా ముంచుతావు. ఇప్పుడే కాదు నువ్వెప్పటికీ నా చేతిలో నాలుగు గింజలు కూడా రాల్చలేవు. నేను ఈ పొలం మీదేకదా ఆధారపడింది. 15 వేలు ఖర్చుపెడితే ఏ మిగిలింది. డబ్బు ఖర్చుపేట్టేది వెనకది, ముందు వేసుకుతినటానిటికా గాడిద కొడకా... "లేదు, నన్ను నమ్ము బాబాయ్‌! వచ్చే ఏడాది ఈ లోటుని తప్పక తీరుస్తాను" ఈ ఏడాది ఏం తిని బతకమంటావురా? గాలి భోజనం చేయమంటావా! నాకు పిల్లాజెల్లావున్నారు. వాళ్ళ కడుపులెలా నింపమంటావు? ఏదైనా అన్నానంటే చాలు, పెద్ద పెద్ద దణ్ణాలు పెడుతూ నా కాళ్ళమీద పడియేడుస్తావు. చచ్చే చావొచ్చిందిరా నాకు. ఈ మోటరు నీళ్ళతో నడుస్తుందనుకొంటున్నావా! ప్రతి సంవత్సరం ఏదో వంకతో ధాన్యం తగ్గిస్తూనే వస్తున్నావు. నీతో కాదుకానీ మరెక్కడైనా చూసుకో". మరెక్కడైన పని దొరకడం అంటే మాటలా! బతిమిలాడటం, కాళ్ళావేళ్ళాపడటం యివేమీ చేతగాని పరమశుంఠ మనవాడు. రెండుమూడు సంవత్సరాల లోటు ఒక్క ఏడాదితో తీరుస్తానని గట్టిగా చెప్పటం అయితే చెప్తున్నాడు. ఇతగాడిని ఆ భగవంతుడే రక్షించాలి. తాగుడు అలవాటులేదు. అనవసరంగా డబ్బు ఖర్చుపెట్టడం, శరీర శ్రమకు వెనకాడడం యివేమీ చాతకావు. ఎత్తలేని బరువుని ఎత్తటం మూలానే ఈ రోజు ఇంత అనర్ధం జరిగింది. అన్నీ బాగావున్నరోజులో 15 కి బదులు 10 బస్తాలు సేద్యం చేసేవాడు. కానీ ఈ రోజు కలిసిరాక యిన్ని తిప్పలు పడాల్సి వస్తోంది. ఏడాది, ఏడాదిన్నర వ్యత్యాసంలో ఒకరి తరువాత ఒకరు పిల్లలు పుట్టుకు రావటంతో చూస్తుండగానే సంతానం ఎనిమిది మందైకుర్చున్నారు. అందులోను ఆరుగురు ఆడపిల్లలు, యిద్దరు మగపిల్లలు. వీళ్ళందరితో పాటు అస్తమానం ముక్కుతు, మూలుగుతూవుండే యిద్దరు ముసలివాళ్ళు. వైద్యుడి అవసరం లేకుండా పూటకూడా గడవదు. కేవలం తిండి వరకే అయితే ఫరవాలేదు. బడికూడా యింటికీ దగ్గర్లోనే ఏడ్చింది. ఇక పిల్లల్ని బడికి పంపక తప్పదుగా! చదువు, తిండి రెండు ఒకేసారి కావాలంటే కష్టమే మరి వసంతంలో శ్రీపంచమి ఎందుకొస్తుంది? 'లమదా' (మణిపురి కాలెండర్‌లో చివరి నెల) మాసం గుట్టుచప్పుడు కాకుండా ఎందుకెళ్లిపోదో? వర్షం తన హద్దులో వుండకుండా కట్టలు తెంచుకుని ఎందుకు కురుస్తోందో? అదీ నగరంలోనో, గ్రామంలోని పోలాల్లోనో కాకుండా మాలతిపైనే ఎందుకు కురుస్తోంది? ఇవన్నీ అతగాడి బుర్రని తోలిచేసే ప్రశ్నలు. మాలతి అతని పెద్దకూతురు. పక్క గ్రామంలోని స్కూల్లో చదువుకుంటోంది. తనకంటూ ఓ చిన్న గొడుగు కొనుక్కొవాలని ఎప్పటినుంచో ఆశ పడుతోంది. ఈ విషయమై తండ్రిదగ్గర చాలాసార్లు గొడవ పడింది కూడా. ఇదివరకటి లాగా యిప్పుడు స్నేహితురాలి గొడుగులో స్కూలుకెళ్లిరావటమో లేకపోతే వర్షం తగ్గేవరకు ఆగి వెళ్ళటమో చేయటంలేదు. వర్షం మరీ ఎక్కువగా పడుతుంటే స్కూలు మానేయటమో లేక తడుచుకుంటూ పోవటమో చేస్తోంది. తన స్నేహితురాళ్ళంతా చక్కగా గొడుగులో వెళుతుంటే ఆ పసి హృదయం పాపం బాధగా మూలిగేది. గొడవ చేస్తే గొడుగు వస్తుందన్న విషయం ఆ పసి మనసుకి తెలియక పోలేదు. నిజం చెప్పాలంటే అవసరమైనప్పుడు అలగడం, ఏడవడం, కోపగించుకోవడం సహజమే కదా! కోప తాపాలు మనిషి నైజంలో ఒక భాగమే అలాగే వాటిని ఉపయోగించుకునే హక్కు ప్రతి వారికీ ఉంది. తండ్రి తన బిడ్డ కోరికని గుర్తించలేక పోతున్నాడనుకుంటే అది మీ అవివేకమే అవుతుంది. ప్రతి సంవత్సరం వర్షాకాలపు మేఘాలు చూడగానే అతనిలో కొత్త ఆశలు చిగురిస్తాయి. కానీ తిండి గురించి పట్టించుకునే అవసరం ఎక్కువగా ఉంది కాబట్టి గొడుగు విషయం పక్కకి పెట్టాల్సి వస్తోంది అతగాడికి. దేవుడి దయవల్ల ఈసారి అన్నీ కలిసొచ్చాయి. బహుశా ఆమె కోరిక తీరే రోజు దగ్గరకొచ్చిందేమో!!! మాలతి తన పాత పుస్తకాలని అమ్మేసి కొంత సొమ్ము కూడబెట్టింది. దానికి తోడు పోయినసారి వర్షంలో బాగా తడిసి, ముద్దయి ఒణికి పోతూ, నీళ్ళు కారుకుంటూ వచ్చిన కూతుర్ని చూసి గొడుగు కొనాలనే నిశ్చయించుకొన్నాడు. అంతే కాదు అప్పు చేసైనా సరే గొడుగు కొనటానికి వెళ్లాలని తీర్మానించుకొన్నాడు. తన నిర్ణయాన్ని కూతురికీ చెప్పాడు. మాలతి ఆనందానికి హద్దులు లేకపోయాయి. కూని రాగాలు తీస్తూ పడుకోవటానికి వెళ్లిపోయింది. తెల్లారే లేచి స్నానం చేసి సంతోషంగా బస్సెక్కాడు. "దీని ఖరీదెంత?" "బాబయ్యా! 20 రూ.లు" "అమ్మో! 20 రూపాయలా!!!" "దీని బట్ట చూడండి ఎంత అందంగా ఉందో! పైగా గాజుతో చేసిన దీని పిడి చూస్తే దీని ఖరీదు తెలియటం లేదూ! అతగాడు మారు మాట్లాడకుండా బయటికొచ్చేశాడు. పక్క కొట్లోకి వెళ్ళే ముందు ఓ సారి రొంటిన దాచుకున్న డబ్బును తడిమి చూసుకున్నాడు. డబ్బు మూట చేతికి బరువుగా తగలడంతో సంతోషంగా ఊపిరి పీల్చుకున్నాడు. చుట్టు పక్కల దుకాణాలలో సైతం గొడుగు ఖరీదు 25 రూ్హ్హ అనటంతో అతగాడికేం చేయాలో తోచలేదు. ఎలాగో అలా ధైర్యం కూడగట్టుకుని చివరికి మూలగా ఉన్న ఓ దుకాణంలోకి దూరి గొడుగు ఖరీదు అడిగాడు. "25 రూపాయలు" అని అనేలోగానే అతని మాటలకు అడ్డం పడుతూ "కాస్త తక్కువ ధరలో చూపించవయ్యా" అన్నాడు. "తక్కువ ధరా! ఎంతలో చూపించమంటావు... 20 రూ... 15 రూ... అంటూ కొన్ని గొడుగులు చూపిస్తూ "ఇందులో యేది కావాలో యేరుకో... అన్నాడు. "ఇంతకన్నా తక్కువ... ధరలో లేవా?" "లేవు" "నీ దగ్గర కాకపోతే కనీసం చుట్టు పక్కల యెక్కడా తక్కువ ధరలో గొడుగు దొరకదా? అన్నాడు నిరుత్సాహంగా. "దొరుకుతాయేమో ప్రయత్నించు" అతని మాటల మీద విశ్వాసంతో పాపం అతనెంతో ప్రయత్నించాడు. కానీ ఫలితం శూన్యం. గొడుగులతో నిండిన దుకాణాలన్నీ దాదాపు అయిపోయాయి. ఆఖరికి ఓ మూలగా ఉన్న దుకాణంలో కొద్దిగా పాడైనా కాస్త నదరుగా ఉన్న గొడుగు అతని కంట పడింది. గొడుగు పిడి గాజుదై ఉండటమే కాకుండా లోపల విచ్చుకొన్న పువ్వు డిజైను ఉంది. లోపల దారాలు చెమ్కీతో చేసినవై ఉండటం మూలాన చక్కగా మెరుస్తూన్నాయి. పైగా ఖరీదు 8 రూ. 50 పైసలే! అతగాడి ఆనందానికి హద్దులు లేకపోయాయి. అంత రద్దీలో దోవ చేసుకొంటూ పోతున్నప్పుడు కూడా గొడుగు చేతిలో ఉంది. కొత్త గొడుగు ఎక్కడ మాసిపోతుందోనని కాగితంలో చుట్టి పట్టుకున్నాడు. అతనికి ఒక్క సారిగా కూతురి ముఖం కనిపించింది. పిచ్చి తల్లి... ఎన్ని రోజులుగా ఎదురు చూస్తోందో దీని కోసం" అనుకుంటూ వడి వడిగా బస్‌స్టాండ్‌ వేపుగా నడిచాడు. నడుస్తున్నంతసేపు సంతోషంతో వెలిగిపోయే కూతురి ముఖమే కనిపిస్తోంది అతగాడికి. రెండు మూడు రోజులదాకా చెప్పిన పనల్లా చేస్తుంది. తల్లిని నిర్లక్ష్యం చేయదు. నేను వెళ్లేసరికి గుమ్మంలోనే నా కోసం ఎదురు చూస్తూ ఉంటుంది కాబోలు... హఠాత్తుగా ఆలోచనల లోంచి బయటికొచ్చిన అతనికి గొడుగు కనిపించలేదు. అతనికి ఒక్కసారిగా కళ్ళు చీకట్లో కమ్మినట్టయ్యాయి. "అయ్యో! నా గొడుగు! నా గొడుగు! అమ్మో!... మీరుగాని నా గొడుగుని చూశారా?" "లేదు నాయనా! శనగలు కొంటూ నువ్వు రుమాల్లోంచి డబ్బులు తీయటం మాత్రమే చూశాను". "అవును... డబ్బు తీసిన మాట వాస్తవమే కానీ... గొడుగు యిదిగో... యిక్కడే... ఈ పక్కకే పెట్టాను... కొత్తది... చిన్నది..." "నాకేం తెలియదు". కర్మగాలీ యెవరైనా ఎత్తుకుపోయారా! ఓరి భగవంతుడా... ఏం చేయాలి?" గొడుగు పోయిందని అతగాడికి అర్థం అయిపోయింది. ఎవరినడగాలో, ఏం చేయాలో తోచటం లేదు. బాధతో పెదవులు కొరుక్కున్నాడు చేసేది లేక బస్టాండ్‌ వదిలేసి బజారు వేపుగా కదిలాడు. * * * "నీ పేరేమిటి?" "నిజంగా నేనే తీశాను". "నీ పేరేవిటిరా? దొంగ వెధవా... గట్టిగా దవడ పగిలేలా కొట్టాడు. జవాబు చెప్పేలోగా ప్రశ్నల పరంపరలో అతన్ని ఉక్కిరి బిక్కిరి చేస్తున్నాడు ఆ పోలీసు. ప్రతి ప్రశ్నకి ముందు వెనక లారీ౮ దెబ్బలతో ఒళ్లు హూనం అయిపోతోంది. దెబ్బలకి కళ్లు చీకట్లు కమ్ముతున్నాయి. భరించలేక అతను మోకాళ్ల మీద కూర్చున్నాడు. జేబులో చిరిగిన కాగితంలోంచి శనగ్గింజలు చుట్టు పక్కల దొర్లాయి. "ఇవి ఎవరి దగ్గర కొట్తేశావురా దొంగ..." అంటూ ఠపేల్‌ మని ఎడమ కాలి మోకాలి చిప్ప మీద లారీ౮ దెబ్బ బలంగా పడింది. దెబ్బలు నొప్పికి నడుమ అంతరాత్మలోంచి ఓ నవ్వు బయటికెగసింది. కళ్లల్లోంచి కారుతున్న నీళ్లని చేతులతో తుడుచుకుంటూ "నన్ను... నన్ను... తోమాల్‌ అంటారు" అంటూ జవాబిచ్చాడు. "ఎక్కడుంటావు?" ... గ్రామంలో... అనువాదం: డా్హ్హ ఆర్‌. రాజి 1702 3168 2006-06-29T04:48:19Z Krishh 16 /* '''జయ భేరి''' */ == '''జయ భేరి''' == నేను సైతం ప్రపంచాగ్నికి సమిధ నొక్కటి ఆహుతిచ్చాను! నేను సైతం విశ్వవ్రుష్టికి అశ్రు వొక్కటి ధారపోశాను! నేను సైతం భువన ఘోషకు వెర్రిగొంతుక విచ్చి మ్రోశాను! ఎండాకాలం మండినప్పుడు గబ్బిలవలె క్రాగిపోలేదా! వానాకాలం ముసిరిరాగా నిలివు నిలువున నీరు కాలేదా? శీతాకాలం కోతపెట్టగ కొరడు కట్టీ, ఆకలేసీ కేకలేశానే! నే నొక్కణ్ణే నిల్చిపోతే- చండ్ర గాడ్పులు, వానమబ్బులు, మంచుసోనలు భూమి మీదా భగ్నమౌతాయి! నింగినుండీ తొంగిచూసే రంగు రంగుల చుక్కలన్నీ రాలి, నెత్తురు క్రక్కుకుంటూ పేలిపోతాయి! పగళ్ళన్నీ పగిలిపోయీ, నిశీధాలూ విశీర్ణిల్లీ, మహాప్రళయం జగం నిండా ప్రగల్భిస్తుంది! నే నొకణ్ణీ ధాత్రినిండా నిండిపోయీ- నా కుహూరుత శీకరాలే లోకమంతా జల్లులాడే ఆ ముహూర్తా లాగమిస్తాయి! నేను సైతం ప్రపంచాబ్జపు తెల్లరేకై పల్లవిస్తాను! నేను సైతం విశ్వవీణకు తంత్రినై మూర్చనలు పోతాను! నేను సైతం భువన భవనపు బావుటానై పైకి లేస్తాను! --[[User:Krishh|Krishh]] 04:40, 29 June 2006 (UTC) ---- == '''మరొ ప్రపంచం''' == మరో ప్రపంచం, మరో ప్రపంచం, మరో ప్రపంచం పిలిచింది! పదండి ముందుకు, పదండి త్రొసుకు, పదండి, పొదాం, పై పైకి! కదం త్రొక్కుతు, పదం పాడుతు, హ్రుదంతరాలం ఘర్జిస్తు- పదండి పొదాం, వినబడలెద మరొ ప్రపంచపు జలపాతం ? దారిపొడుగునా ఘుండె ణెత్తురులు, తర్పణ చెస్తు పదండి ముందుకు! బాతలు నడిచి, పెటలు గడిచి, కొటలన్నిటిని దాతండి! నది నదాలు, అడవులు ఖొండలు, ఎడరులా మనకడ్డంకి? పదండి ముందుకు! పదండి త్రొసుకు! పొదాం, పొదాం పై పైకి! ఎముకులు క్రుళ్ళిన, వయసు మళ్ళిన, సొమరులార చావండి! ణెత్తురుమండె, శక్తులు నిండె, శైనుకులార! రరండి!" హరొం హరొం హర! హర! హర! హర! హర! హరొం హర" అనికదలండి! మరొ ప్రపంచం, మహా ప్రపంచం, ధరిత్రినిండ నిండిండి! పదండి ముందుకు! పదండి త్రొసుకు! ప్రభంజనం వలె హొరెత్తింది! భావవెగుమున ప్రసారించండి! వర్షకభ్రముల ప్రళయఘొషవలె ఫెళ ఫెళ ఫెళ ఫెళ విరుచుకు పదండి! పదండి, పదండి, పదండి ముందుకు! కనపడలెద మరొ ప్రపంచపు కనకన మండె త్రెతాగ్ని ? ఎగిరి ఎగిరి ఎగిరి పడుతున్నాయి, ఎనభై లక్షల మెరువులు! తిరిగి తిరిగి తిరిగి సముద్రాల, జలప్రళయ నాట్యం చెస్తున్నాయి! సల సల క్రాగె చముర కాదిది, ఉష్న రక్త కాసారం! సివసముద్రము, నయగరవలె, ఉరకండి! ఉరకండి ముందుకు! పదండి ముందుకు! పదండి త్రొసుకు! మరొ ప్రపంచపు కంచు నగారా. విరామమెరుగుక మ్రొగింది! ట్రాచులవలెను, రెచులవలెను, ధనంజయునిల సాగండి. కనబడలెద మరొప్రపంచపు అగ్నికిరీటపు ధగధగలు, ఎర్రబవుట నిగనిగలు, హొమజ్వాలల భుగభుగలు ? --[[User:Krishh|Krishh]] 04:40, 29 June 2006 (UTC) ---- == '''దేశ చరిత్ర'''--[[User:Krishh|Krishh]] 04:40, 29 June 2006 (UTC)--[[User:Krishh|Krishh]] 04:40, 29 June 2006 (UTC) == దేశ చరిత్రలు ఏ దేశచరిత్ర చూచినా ఏమున్నది గర్వకారణం? నరజాతి చరిత్ర సమస్తం పరపీడన పరాయణత్వం. నరజాతి చరిత్ర సమస్తం పరస్పరాహరణోద్యోగం.. నరజాతి చరిత్ర సమస్తం రణరక్త ప్రవాహసిక్తం. భీభత్సరస ప్రధానం, పిశాచగణ సమవాకారం! నరజాతి చరిత్ర సమస్తం దరిద్రులను కాల్చుకు తినడం బలవంతులు దుర్బల జాతిని బానిసలను కావించారు.. నరహంతలు ధరాధిపతులై చరిత్రమున ప్రసిద్ధి కెక్కిరి రణరంగం కానిచోటు భూ స్థలమంతా వెదకిన దొరకదు.. గతమంతా తడిసె రక్తమున, కాకుంటే కన్నీళులతో చల్లారిన సంసారాలూ, మరణించిన జన సందోహం, అసహాయుల హాహాకారం చరిత్రలో మూలుగుతున్నవి వైషమ్యం, స్వార్ధపరత్వం, కౌటిల్యం, ఈర్ష్యలు, స్పర్ధలు మాయలతో, మారుపేర్లతో చరిత్ర గతి నిరూపించినవి జెంఘిజ్ ఖాన్, తామర్లేనూ నాదిర్షా, ఘజ్నీ, ఘోరీ, సికందరో ఎవడైతేనేం? ఒక్కొక్కడూ మహాహంతకుడు వైకింగులు, శ్వేతహూణులూ, సిధియన్లూ, పారశీకులూ, పిండారులూ, ధగ్గులు కట్టిరి కాలానికి కత్తుల వంతెన అగ్నానపు టంధయుగంలో, ఆకలిలో, ఆవేశంలో- తెలియని ఏ తీవ్రశక్తులో నడిపిస్తే నడచి మనుష్యులు- అంతా తమ ప్రయోజకత్వం, తామే భువి కధినాధులమని, స్ధాపించిన సామ్రాజ్యాలూ, నిర్మించిన క్రుత్రిమ చట్టాల్ ఇతరేతర శక్తులు లేస్తే పడిపోయెను పేక మేడలై! పరస్పరం సంఘర్షించిన శక్తులలో చరిత్ర పుట్టెను చిరకాలం జరిగిన మోసం, బలవంతుల దౌర్జన్యాలూ, ధనవంతుల పన్నాగాలూ ఇంకానా! ఇకపై చెల్లవు ఒక వ్యక్తిని మరొక్క వ్యక్తీ, ఒక జాతిని వేరొక జాతీ, పీడించే సాంఘిక ధర్మం ఇంకానా? ఇకపై సాగదు చీనాలో రిక్షావాలా, చెక్ దేశపు గని పనిమనిషీ, ఐర్లాండున ఓడ కళాసీ, అణగారిన ఆర్తులందరూ - హాటెన్ టాట్, జూలూ, నీగ్రో, ఖండాంతర నానా జాతులు చారిత్రక యధార్ధతత్వం చాటిస్తా రొక గొంతుకతో ఏ యుద్ధం ఎందుకు జరిగెనో? ఏ రాజ్యం ఎన్నాళ్ళుందో? తారీఖులు, దస్తావేజులు ఇవి కావోయ్ చరిత్రకర్ధం ఈ రాణీ ప్రేమపురాణం, ఆ ముట్టడికైన ఖర్చులూ, మతలబులూ, కైఫీయతులూ ఇవి కావోయ్ చరిత్రసారం ఇతిహాసపు చీకతికోణం అట్టడుగున పడి కాన్పించని కధలన్నీ కావాలిప్పుడు! దాచేస్తే దాగని సత్యం నైలునదీ నాగరికతలో సామాన్యుని జీవన మెట్టిది? తాజమహల్ నిర్మాణానికి రాళ్ళెత్తిన కూలీలెవ్వరు? సామ్రాజ్యపు దండయాత్రలో సామాన్యుల సాహసమెట్టిది? ప్రభువెక్కిన పల్లకి కాదోయ్, అది మోసిన బోయీలెవ్వరు? తక్షశిలా, పాటలీపుత్రం, మధ్యధరా సముద్రతీరం, హరప్పా, మొహేంజదారో, క్రో - మాన్యాన్ గుహముఖాల్లో - చారిత్రక విభాత సంధ్యల మానవకధ వికాసమెట్టిది? ఏ దేశం ఏ కాలంలో సాధించిన దేపరమార్ధం? ఏ శిల్పం? ఏ సాహిత్యం? ఏ శాస్త్రం? ఏ గాంధర్వం? ఏ వెల్గుల కీ ప్రస్థానం? ఏ స్వప్నం? ఏ దిగ్విజయం? --[[User:Krishh|Krishh]] 04:40, 29 June 2006 (UTC) ---- 1703 3169 2006-07-01T19:12:22Z MediaWiki default /** CSS placed here will be applied to all skins */ 1704 3172 2006-07-01T19:12:22Z MediaWiki default w 1705 3173 2006-07-01T19:12:22Z MediaWiki default Account created 1706 3174 2006-07-01T19:12:22Z MediaWiki default The user account for $1 has been created. 1707 3182 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Redirecting to [[$1]] 1708 3183 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default The text of '''your edits''' to '''$1''' is shown below: 1709 3184 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default The source of '''$1''' is shown below: 1710 3188 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default b 1711 3189 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Undelete failed; someone else may have undeleted the page first. 1712 3192 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default | 1713 3193 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Clear watchlist 1714 3196 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default You need to $1 to confirm your email address. 1715 3200 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default (Link to this page as [[$1]]) 1716 3201 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default '''Warning:''' You are editing a page which is used to provide interface text for the software. Changes to this page will affect the appearance of the user interface for other users. 1717 3202 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default edit 1718 3205 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Export 1719 3208 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Invalid subscription feed type. 1720 3209 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default A file of this name has been previously uploaded and subsequently deleted. You should check the $1 before proceeding to upload it again. 1721 3211 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Group: 1722 3212 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default (all) 1723 3213 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Bots 1724 3214 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Bot 1725 3215 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Bureaucrats 1726 3216 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Bureaucrat 1727 3217 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Stewards 1728 3218 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Steward 1729 3219 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Sysops 1730 3220 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Sysop 1731 3221 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default {{ns:project}}:Bots 1732 3222 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default {{ns:project}}:Bureaucrats 1733 3223 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default {{ns:project}}:Administrators 1734 3224 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Revision history for this page on the wiki 1735 3225 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default The requested page doesn't exist. It may have been deleted from the wiki, or renamed. Try [[Special:Search|searching on the wiki]] for relevant new pages. 1736 3226 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default $1 at $2 1737 3227 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Revision history 1738 3229 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Copy all history versions for this page 1739 3230 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Import 1740 3231 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Select a wiki and page title to import. Revision dates and editors' names will be preserved. All transwiki import actions are logged at the [[Special:Log/import|import log]]. 1741 3232 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default transwikied $1 1742 3233 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default $1 revision(s) from $2 1743 3234 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default imported $1 by file upload 1744 3235 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default $1 revision(s) 1745 3236 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default $1 revision(s) 1746 3237 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Bad interwiki link 1747 3238 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Couldn't open import file 1748 3239 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Import log 1749 3240 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Administrative imports of pages with edit history from other wikis. 1750 3241 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default No pages to import. 1751 3242 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Importing pages... 1752 3243 2006-07-01T19:12:23Z MediaWiki default Unknown import source type 1753 3245 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default - 1754 3246 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Language: $1 1755 3247 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default * Deutsch|de * English|en * Esperanto|eo * Français|fr * Español|es * Italiano|it * Nederlands|nl 1756 3251 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Metadata (see [[{{ns:project}}:Metadata]] for an explanation): 1757 3257 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 {{PLURAL:$1|member|members}} 1758 3260 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default '''There is no page titled "$1".''' You can [[:$1|create this page]]. 1759 3261 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default You have to specify a username. 1760 3263 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Project page 1761 3265 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Revision as of $1; $5<br />$3 | $2 | $4 1762 3268 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default The following data is cached, and was last updated $1. 1763 3271 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Watchlist 1764 3272 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Number of days to show in watchlist: 1765 3273 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Number of edits to show in expanded watchlist: 1766 3275 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default View project page 1767 3277 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default This page provides interface text for the software, and is locked to prevent abuse. 1768 3282 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Random redirect 1769 3284 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 anonymous users 1770 3285 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 bots 1771 3286 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 logged-in users 1772 3287 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 my edits 1773 3288 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 minor edits 1774 3289 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 patrolled edits 1775 3293 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default User rights log 1776 3294 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default changed group membership for $1 from $2 to $3 1777 3295 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default (none) 1778 3297 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default <strong>Sorry! We could not process your edit due to a loss of session data.</strong> ''Because this wiki has raw HTML enabled, the preview is hidden as a precaution against JavaScript attacks.'' <strong>If this is a legitimate edit attempt, please try again. If it still doesn't work, try logging out and logging back in.</strong> 1779 3298 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default For newbies 1780 3299 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Newer $1 1781 3300 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Newest 1782 3301 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Older $1 1783 3302 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Oldest 1784 3303 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Show new images starting from $1 1785 3306 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Expand watchlist to show all applicable changes 1786 3307 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Hide bot edits from the watchlist 1787 3308 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Hide my edits from the watchlist 1788 3311 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default [[User:$1|$1]] has been unblocked 1789 3312 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Uncategorized images 1790 3315 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Comment: 1791 3316 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 file(s) restored 1792 3317 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default <big>'''$1 has been restored'''</big> Consult the [[Special:Log/delete|deletion log]] for a record of recent deletions and restorations. 1793 3318 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default $1 revisions and $2 file(s) restored 1794 3319 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default To restore the entire page, leave all checkboxes deselected and click '''''Restore'''''. To perform a selective restoration, check the boxes corresponding to the revisions to be restored, and click '''''Restore'''''. Clicking '''''Reset''''' will clear the comment field and all checkboxes. 1795 3320 2006-07-01T19:12:24Z MediaWiki default Reset 1796 3321 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default Unused templates 1797 3322 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default This page lists all pages in the template namespace which are not included in another page. Remember to check for other links to the templates before deleting them. 1798 3323 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default other links 1799 3325 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default Upload a new version of this file 1800 3328 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default for $1 1801 3330 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default Please $1 to view or edit items on your watchlist. 1802 3331 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default Clear watchlist 1803 3332 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default Your watchlist has been cleared. $1 items were removed. 1804 3333 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default Are you sure you wish to remove them? 1805 3334 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default '''You have $1 items on your watchlist, including talk pages.''' 1806 3335 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default (for '''$1''') 1807 3338 2006-07-01T19:12:25Z MediaWiki default Done. 1808 3342 2006-07-02T16:10:47Z Sureshkvolam 12 [[http://add_link_to_pdf.com add link to pdf file here]] {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=4 class=toccolours style="border-collapse:collapse" |+'''ద్రోణ పర్వ నిర్వహణ''' !పద్యం సంఖ్య (పర్వం-అశ్వాసము-పద్యం సంఖ్య) || ప్రస్తుత పరిస్థితి (ఖాళీ, తీసుకొన బడినది, రివ్యూ చేయవలెను, పూర్తి అయినది)|| టైపు చేసిన (చేస్తున్న ) వారు || రివ్యూ చేసిన (చేస్తున్న వారు) | |- |[[ ఆ భా 7_1_181 to 7_1_210]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 7_1_211 to 7_1_240]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 7_1_241 to 7_1_270]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |- |[[ ఆ భా 7_1_301 to 7_1_330]] |రివ్యూ చేయవలెను |[[User:వోలం సురేష్ కుమార్|వోలం సురేష్ కుమార్]] |Review this |- |} 1809 3344 2006-07-02T16:12:34Z Sureshkvolam 12 - వోలం సురేష్ కుమార్ 7_1_181 ఉ. అంతకు భీమసేనుఁడు రయం బెసఁగం గద నెయ్దిపట్టి య త్యంత బలంబు మైఁ బిఱిఁది కాతనిఁ ద్రోచి కనద్గదా పరి భ్రాంతి వెలుంగ నిల్చినఁ దిరం బయి శల్యుఁ డుదాత్త రేఖఁ గా లాంతక దీప్త మూర్తి యగునాతనిఁ దాఁకె బలంబు లార్వఁగన్. 7_1_182 వ. అట్టియెడ. 7_1_183 క. ఇతనికి నితండ యితనికి నితఁడ యెదురుఁ గాక యొరుల కియిరువురయు ద్ధతి కెదుల వశమే యను వా క్తతియును దూర్యస్వనములు గడుఁ బెల్లెసఁగెన్. 7_1_184 వ. ఇట్లు దలపడి శల్యసమీర నందనులు మండల ప్రచారంబులను విచిత్ర గదా ప్రసారణంబులను మెఱయుచు. 7_1_185 మ. గద లన్యోన్య సమాగతిన్ మిడుఁగుఱుల్ సారించుచుం గదియం బాయఁగ వ్రేటు దప్ప నుసులంగా నేర్చు లంగంబులం దొదవన్ ఘోర పరస్పర ప్రహతు లత్యుగ్రంబుగా నెత్తురుల్ సెదరింపం బదశబ్దహుంకృతులు దిక్సీమంబులన్ దాఁటఁగన్. 7_1_186 క. పోరెడునప్పుడు లావును వీరోద్రేకంబుఁ జలము వెరవును సరియై మారుతియు మద్రపతియు ను దారగతుల మెఱసి రమరతతి వినుతింపగన్. 7_1_187 వ. ఇట్లు పెద్దయుం బ్రొద్దు పెసంగి. 7_1_188 క. అఱిముఱి నొండొరు వ్రేసిన నెఱఁకులు దాఁకుటయు నొచ్చి నేల కొఱగె బి ట్టఱి యాసుభటద్వితయము వెఱచఱచి బలద్వయంబు వెగ డందంగన్. 7_1_189 వ. అయ్యవసరంబున. 7_1_190 క. కృత వర్ముఁడు మద్ర మహీ పతి గ్రక్కున గ్రుచ్చి యెత్తి పాయంగొని యు ద్ధతి వాయఁ జనియె మారుత సుతుఁ డాలోఁ దెలిసి లేచి శోభిల్లెఁ గడున్. 7_1_191 క. గద సారించుచు జయమునఁ బొదలు నతనిఁ జూచి నీదుపుత్త్రులు గోపం బొదవ నడరి రుద్భట గతి మదవత్కరిచటుల రథ సమాజంబులతోన్. 7_1_192 వ. ఇట్లడరి వివిధాస్త్ర శస్త్రంబు లేయుచుం బొదివిన. 7_1_193 మ. కవలుం దానును నేచి యద్ధురగతిం గౌంతేయ ముఖ్యుండు వీ రవరానీకము వీఁగఁ గూడికొని సంరంభంబు శోభిల్లఁ గౌ రవ సంఘంబుఁ గలంచినన్ విఱిగె దర్పం బేది నీ సేన య బ్దవితానంబు మహా సమీరణ విరస్తం బైన చందంబునన్. 7_1_194 వ. అంత నపరాహ్ణం బయ్యె నప్పుడు శంఖ భేరీ మృదంగాది తూర్య స్వనంబులు సెలంగ సింహనాదంబులం బేర్చిన పాండవసేనం జూచి వృషసేనుండు రోషావేశ భీషణుండై మార్కొని మార్గణ నికరంబులు నిగిడించిన. 7_1_195 మ. కరిగాత్రంబుల ఘోయ కాంగకములం గప్పెన్ నమి ద్భూమి య చ్చెరు వై యుండఁగ రథ్యసూతరథిక శ్రేణీవపుః ఖండముల్ దొరఁగెం దుత్తుము రయ్యెఁ గాల్బలము లస్తోక ప్రవాహంబు లై పరగెన్ రక్త నదుల్ పిశాచకుల మంభః కేలిలోలంబుగన్. 7_1_196 తే. కర్ణనందనుఁ డిట్లత్యుదీర్ణ భంగిఁ బాండురాజు తనూజుల బలము నెల్లఁ గనుపు గొట్టంగఁ జొచ్చినఁ గినిసి నకులు నాత్మజుండు శతానీకు డతనిఁ దాఁకి. 7_1_197 క. వాలమ్ములు పది మేనం గీలించిన నాతఁ డతని కేతనము ధరం గూలిచి చాపముఁ ద్రుంచిన నాలోనన ద్రౌపదేయు లందఱుఁ బెలుచన్. 7_1_198 వ. తోడం బుట్టువునకుం దలకడచి వివిధ శిఖంబుల వృషసేనుం గప్పిన నశ్వత్థామ ప్రముఖం బై కదిసి కౌరవానీకంబు శతానీకునిం దత్సోదరుల ననేక క్రూరాస్త్రనిచ యావృతులం జేసినం గని కౌంతేయాగ్రజుండు గడంగి కేకయ మాత్స్య పాంచాల ప్రభృతి బలంబులతో నురవడించిన సురాసుర సంగ్రామ సర్పశసమరం బయ్యె నందు భీమ కర్ణ కృప ద్రోణ ద్రౌణి ధృష్టద్ముమ్న విరాటులు ప్రతాప దీపితు లై మార్తాండుండు సప్తమూర్తులు దాల్చి ధరణి విహరించినట్లు వెలింగిరి కొండొక సేపునకుఁ బాండవ సేనా సాగర సంరంభంబు సహింపఁ జాలక మనమొన దెరలి మరలినం జూచి యాచార్యుండు గోపాటోపంబును బటు విక్రమంబును నావేశింప నీ సైనికుల నిలునిలు మని యదల్చి తూణీరంబు బిగియించి గుణంబు సారించి సారథితో నిట్లనియె. 7_1_199 సీ. చలమేది కౌరవ సైన్యముల్ వాఱెడు ధర్మనందనుని యుద్దండ వృత్తిఁ గంటె యీతనిఁ దాఁకి గర్వంబు మాన్పక నిలిచిన నిమ్మూఁక నిలుచునెట్లు ధర్మజ భీమ సాత్యకి మాత్స్య పాంచాల తనూజులు నాకుఁ దరమె క్రీడి చాపంబు వెరపు నా చూపిన యది గాదె విను మట్లు గాకయుఁ దనువు దాఁచు తే. సమయమే యిది సంభృతోత్సాహ లీల జయముఁ గీర్తియుఁ గోరి యస్ఖలిత భంగిఁ దేరు నడుపుము చేతులతీఁట వోవ నడరి రథిక జనంబు వేఁటాడ వలయు. - ద్రోణాచార్యులు ధర్మరాజుతో యుద్ధంబు సేయుట - సం. 7-15-19 7_1_200 చ. అన విని మేను వెంచి రయ మారఁగ సూతుఁడు దేరు వోవ ని చ్చినఁ గని వారి సైన్యములు చెచ్చెర ధర్మజు మించి త్రోవఁ బే ర్చిన భుజ సంపదం గడఁగి సింధరు లీలఁ దెరల్చి తాఁకె న మ్మనుజ విభున్ గురుండు పటు మార్గణ సంవిహితాంబరంబుగన్. 7_1_201 క. తాఁకినఁ బొగడం దగియెడు వీఁకం బతి ద్రోణు బాణవృతుఁ జేయ నతం డాఁక గొనక యతని ధనువు వ్రేఁక నిభల్లమునఁ ద్రుంచి వెస డగ్గఱియెన్. 7_1_202 వ. ఇట్లుద్ధతుం డై యగ్గురుండు పొంగిన జలనిధియుం బోలెం గవిసిన ధర్మ నందను చక్ర రక్షకుం డగు సుకుమారుండు చెలియకట్ట తెఱంగున నిలువరించి నిశిత శరం బతని యురంబున నాఁటించిన నప్పాంచాల వరుం బ్రశంసించు నెలుంగులు సెలంగఏ బాండవ బలంబులు పేర్చి యార్చిన. 7_1_203 క. పెనుగానిఁ బెఱకు కార్చి చ్చును బోలెం బొదలి గురుఁడు సుకుమారునిఁ గాం చన పుఖ శర జ్వాలా విని పాతితుఁ జేసి తఱిమి విభునిం గదిసెన్. 7_1_204 వ. అప్పుడు పాండవయోధు లొండొరులు మీఱి యుధిష్ఠిరు ముందఱికి వచ్చి యాచార్యుం బొదివిన నతండు నలిరేఁగి. 7_1_205 సీ. నకులుని నైదుసాయకముల స్రుక్కించి సహదేవు నేడింట సాధుఁ జేసి నవ విశిఖముల మాత్స్యవరేణ్యు నడఁగించి యేనింట సాత్యకియేవు మాపి ద్రౌపదేయుల శరత్రయములఁ గలఁచి వింశతి నుత్తమౌజుని చలము మాన్చి పండ్రెండు పండ్రెండు పటు మార్గణంబులఁ బాండవాగ్రజుని శిఖండి నొంచి తే. మఱియు మార్కొన్న రథికుల మదము సెఱచి మెఱుగుఁదూపు లా ధర్మజు మీఁద నిగుడ నడర నఱిమి యుగంధరుఁ డడ్డపడిన నవ్వి యవ్విభుఁ దెగటార్చె నారసమున. 7_1_206 వ. అట్టియెడఁ గేకయ పతులును బాంచాల నాథుండును దదీయ జ్ఞాతు లగు సింహసేన వ్యాఘ్రదత్తులు లోనైన నయోథు లనేకు లాచార్యుం బొదివి శౌర్య బాహు వీర్యంబులు నెఱపి రందు సింహసేనుఁడును వ్యాఘ్రదత్తుండును నెట్టన నానాస్త్రంబుల నొప్పించిన నా ధనుర్ధర గురుండు. 7_1_207 తే. కన్నుఁగవఁ గెంపు గదురంగఁ గౌరవులకు జిత్త మలరంగ నా వ్యాఘ్రదత్త సింహ సేన మస్తకములు రెండు శిత శరములఁ గుండలంబులతో నేలఁ గూల నేసి. 7_1_208 క. తక్కటి రథికుల నెల్లను జిక్కువడం జేసి పురుష సింహుండు మదం బెక్కి యుధిష్టిరుఁ బొదివెడు నెక్కుడు తమకమున గదిసె నేడ్తెఱ మెఱయన్. 7_1_209 వ. అయ్యవసరంబున నా సైన్యంబుల జనంబులు. 7_1_210 క. అదె పట్టు వడియె ధర్మజుఁ డదయుం డగు ద్రోణుచేత నక్కట నేఁ డు న్మదుఁ డై సుయోధనుండు దం డ్రి దలిర్పఁగ నేఁగు గంపురికిఁ గొని యోలమిన్. - వోలం సురేష్ కుమార్ 1810 3345 2006-07-02T16:13:41Z Sureshkvolam 12 - వోలం సురేష్ కుమార్ 7_1_211 వ. అనుచు సంభ్రమాకులచిత్తు లగుచు నున్నంత. 7_1_212 మ. ధరణీ భాగము గ్రక్కునం గదల రథ్యవ్రాతచంచ ద్గతి స్ఫురణం బొప్పఁగ బాణజాలము నభంబుం గప్ప నత్యంత ని ష్ఠుర సంతర్జన ఘోష భీషణ మహాటోపంబు దగ్దంతు లా తురతం బొందంగఁ జేగవచ్చి వడిఁ బార్థుం డగ్గురుం దాఁకినన్. 7_1_213 వ. కౌరవ యోధవరు లొక్కపెట్టు భార్వద్వాజునకు బాసట యై ససైన్యంబుగా సవ్యసాచిం బొదివిన నవ్వీరుండు ఘోరాకారుం డయి గాండీవ చండ నివ్వనంబు లొండొండ నిగుడ నిశిత సాయక పరంపరలు గురసి కపాలోపలంబును మేదోమాంస పంకంబును నస్థిచూర్ణసికతంబును నగు శోణిత నదీ ప్రకరంబును బఱసె నంత గభస్తిమంతుం డస్తశైలాంతరితుం డయినఁ బార్థు బాణాంధ కారంబునకుఁ దోడు సంధ్యాసంతమసంబు గవిసినం గురుసైనికులకుఁ దమవారలు నెదిరివార లని నిరూపింప నశక్యం బగుటయు ద్రోణ దుర్యోధనులు సమరంబు సాలించి వాహినులఁ దివియించినం దిరం బై ధనంజయుండును జయాతూర్య స్వనంబులును బాంచాల కేకయాది బంధుమిత్త్ర ప్రశంసా వచనంబులును వీనులం బొలయఁ దన బలంబుల మరల్చి ధర్మనందనుం గొలిచి చనియె నిత్తెఱంగున రెండు సేనలు దమ తమ విడిదలల కరిగి యథోచిత వ్యాపారంబుల నుండి నాఁటి రాత్రి సనిన మఱునాఁడు. 7_1_214 క. రేపకడ యుభయ బలములు నేపును నెలమియును నెసక మెఁసగ వెడలి యా టోపంబున రణ సన్నా హోపక్రమలీల మెఱయ నుజ్జ్వల భంగిన్. 7_1_215 వ. ఉన్న సమయంబున లజ్జా విషాదంబులు మొగంబునం దోఁప ద్రోణుండు దుర్యోధనున కిట్లనియె. 7_1_216 చ. నరవర మున్న చెప్పితి రణంబున నర్జునుఁ డొద్దనున్న నె వ్వరికిని ధర్మసూనుఁ బొదువంగ నశక్య మొకండు పార్థును ద్దురుఁ డయు నేల వాసికొని దోర్బల మొప్పఁగఁ బోవఁ జాలినన్ వెరవునఁ బట్టెదం బరులు వేవురు మార్కొనినం గలంచెదన్. 7_1_217 ఆ. నరుఁడు లేనిచోయ ననుఁ గని వెన్నిచ్చి పాఱకున్నఁ బట్టు వడియెఁ గాఁగఁ దలఁపు ధర్మపుత్త్రు ధరణీశ పాఱుట గలిగెనేని నంతకంటె మేలు. 7_1_218 వ. అనిన విని సుశర్మ దుర్యోధనున కిట్లనియె. 7_1_219 క. ఆ నరుఁ డెప్పుడు మము నవ మానించుచు నునికిఁ జేసి మనుజేశ్వర కో పానలము సంతతము మా మానసములఁ బొదువ నతని మార్కొను కడఁకన్. 7_1_220 తమకించు చుందుము నీకు బాస యిచ్చి పెద్ద కాలం బయ్యె నేఁడు రణభూమి యందు నర్జునుం డొండెఁ ద్రిగర్తు లొండెం గావలయు నే మతనిఁ బెద్ద కయ్యంబులోనం బాపికొని పోవుట నీ చిత్తంబునకు వచ్చున కాదె యనవుడు నతని తమ్ములు సత్యవ్రతుండును సత్యకర్ముండును సత్యవర్ముండును నిబ్భంగిన పలికిరి వాలర పక్షం బైన రథిక వర్గంబు నిత్తెఱంగున నియ్యకొని యుల్లసిల్లె నిమ్మెయిం ద్రిగర్తలు పదివేవురు దొరలు గడంగినం గని తుండి కేరఙ మాళవ శిలీంధ్ర మగధ మచ్ఛిల్లి కాది దేశాధీశులును బంధుమిత్త్ర సహితంబుగా నివ్విధంబున వారితోడి వారై పంతంబులు పలిగి యబ్బునం బొంగిరిట్లప్పరుసున సగణ్య రథికోత్తము లుత్సహించి కృతస్నానులై యగ్నులం బూజించి తత్సన్నిధి సర్వయోధులు నాకర్ణింప నందఱు నిట్లనిరి. 7_1_221 సీ. అర్జునుఁ జంపుదు మతని కోడితిమేని గో వధంబును వనితా వధంబు బ్రహ్మ వధంబును బరదార గమనంబు బ్రహ్మ స్వహరణంబుఁ బర ధనాప హరణంబు గురుజన త్యాగంబు శరణాగతా రక్షణము ననృతాభిరతియు మద్యపానము నర్థిమానస వైముఖ్యమును గృహ దాహంబు జనుల నెట్టి ఆ. గతులఁ బుచ్చు నట్టిగతులు వాటిలు నక్కి రీటి కోలుతలకు నోట లేక దురము సేసి తగినతుది గన్నపుణ్యాత్మ కలితగతుల మేలు గలుగు మాకు. 7_1_222 వ. ఆని సంశాపంబులు పలికి సంశప్తకు లనేక రథిక ముఖ్యులు బహుళ చతురంగ బల వరివృతులై కురురాజు సంతసిల్ల నుల్లాసంబునం జనిరి గురుండును గరుడ వ్యూహంబు సమకట్టి దానికిఁ జంచు వై తాను నిలిచె దుర్యోధనుండును దమ్ములుం దలయును గృపకృతవర్మలు గన్నులును సింహళాభీర శూరసేన కేకయ ప్రముఖులు మెడయును బాహ్లిక భూరిశ్రవ స్సోమదత్త శల శల్యులు వలపతి ఱెక్కయు నశ్వత్థామ సుదక్షిణ విందానువిందులు డాపలి ఱెక్కయు శకుని పౌండ్ర కళింగాంబష్ఠ మాగధులు వెన్నును నానాజన పదసేనా సమన్వితుం డై సూత పుత్త్రుండు పూచ్ఛంబును సైంధవాది వివిధ దేశాధీశులు నెడనెడు గలయన్ బెరసి యొడలి పొలుపును బలుపును నై నిలువ నియోగించిన నమ్మోహరంబు మహా పవన సముద్ధూత సాగరాకారం బై యుత్సాహ నృత్యంబు సేయ చందంబునం జూడ నొప్పె నందు మధ్యమ ప్రదేశంబున భగదత్తుండు గజారూఢుం డై యుదయాచలంబు పైఁ బొలుచు భానుండునుం బోలెఁ దేజరిల్లుచు నుండె నంత నక్కడం ద్రిగర్తాదులు పాండవ సేన దక్షిణ దిక్కునకుం జని సమరంబునకు సవ్యసాచిం దొలంగం బిలుచుటయు నన్నర శార్దూలుం డన్నతో నిట్లనియె. 7_1_223 చ. తఱిమి సుశర్మ దమ్ములును దానును నాజికి నన్నుఁ బిల్వ నే నెఱుఁగనియట్టు లుండు టిది యే పురుషార్థము వారి నెల్ల నే డ్తెఱ నుఱుమాడఁ బంపుము కడిందిగఁ జూడకు నీకు నేమియుం గఱగొఱ గాదు పోమి గడుఁ గష్టము నాకు నుదాత్త మానసా. 7_1_224 వ. అనుటయు నయ్యుధిష్ఠిరుండు. 7_1_225 తే. గురుని బల శౌర్యములు నెఱుంగుదుము మనకు నతని పూనికి బొంకు సేయంగ వలయు దీని కెయ్యది కార్యంబు దాని నీవు బుద్ధి నుచితంబుగాఁ దలపోయు మనుడు. 7_1_226 వ. ధనంజయుం డతని కిట్లనియె., 7_1_227 చ. పిలిచినఁ బోవకుండు టిది బీదతనం బగుఁ గాన నేర్పుగాఁ దలఁపదు లోక మే నరివధం బొనరింపఁగ నెట్లుఁ బోయెదం జలము బలంబు ధైర్యమును శౌర్యమునుం గలవాఁడు వీఁడు నేఁ డలఘుఁడు గుంభ సంభవుని నాఁగు భవత్పరిరక్షణార్థి యై. 7_1_228 వ. అని పాంచాల వరుం డగు సత్యజిత్తుం జూపి. 7_1_229 క. ఇతఁ డున్న యంత సేపును మతి నేమియు వెఱవ వలదు మార్తుర చేతన్ హతుఁ డయ్యెనేని నిలుచుట చతురత గా దనికిఁ దొలఁగి చనవలయు నృపా. - అర్జునుఁడు ధర్మజుచే ననుజ్ఞాతుం డై సంశప్తకుల పైఁ బోవుట - సం. 7-16-44 7_1_230 తే. అనిన నొడఁబడి యట్ల కా కనుడు నన్న రేంద్రునకు భక్తి మ్రొక్కి సురేంద్రపుత్రుఁ డతని చేత దీవన గొని యవ్వరోధు లున్న దెస కేఁగె సంతోష ముత్కటముగ. 7_1_231 వ. ఇట్లు ధర్మజుని యొద్ద వాసి విజయుండు చనుటకు నుబ్బిన మన సైన్యంబులం గనుఁగొని యమ్మహీపతి ధృష్టద్యుమ్నుతో గౌరవులు గరుడ వ్యూహంబుగా మోహరించిన వారు దీనికి నీవుం దగ మండలార్ధ వ్యూహంబు సమకట్టు మని పనిచిన నతం డట్ల చేసె నివ్విధంబున నుభయ వ్యూహంబులును గాఢ సన్నాహంబు లై శంఖభేరీ సముఘ తూర్యస్వనంబులు సెలంగ నడువాన కాలంబునం బొంగిన గంగా యమునలుఁ బోలె నొఁడొంటిం దార్కొను సమయంబున నయ్యజాత శత్రుండు ద్రుపద పుత్రు నాలోకించి గురుం జూపి. 7_1_232 క. నేఁ డీ బ్రాహ్మణు చేతం బోఁడిమి సెడి యేను జిక్కి పోవక యుండన్ వేఁడిమి మెఱయు శరంబుల వాఁడిమి సొం పెల్లఁ జూప వలయుం జుమ్మీ. 7_1_233 క. అనుడు నతఁడు నవ్వుచు ని ట్లను నే నా గంగ ద్రోణుఁ డని నినుఁ గదియం జనువాఁడె యింత యేటికి నను నీతఁడు గెలువ లేఁడు నమ్ము మధీశా. 7_1_234 వ. అని పలికి పారావత వర్ణాశ్వవర్ణనీయరథుం డగు నయ్యతిరథుండు గుంభ సంభవునకు సమ్ముఖంబుగా నడచుటయు నా ధృష్టద్యుమ్ను దర్శనంబు దనకు నరిష్టం బగుటయు నగ్గురుం డొక్కింత విన్న నై యతని దిక్కు దేఱిచూడం జాలక క్రీడించి పాంచాల బలంబుపై నిశిత విశిఖంబులు పరగించుచుం బాయ వడ నడరె నంత నక్కడ. 7_1_235 సీ. క్రీడి యాఁకొని యున్న కేసరి హరిణ చయము మీఁదఁ జనునచట్టు లా త్రిగర్త వరులపై నరుగంగ వా రటము న్నర్థ చంద్రాకృతిగ నొడ్డు సంఘటించి కొని యుండి యాతనిఁ గని ప్రీతి నార్పులు బొబ్బలుఁ జెలఁగంగఁ బొంకుటయును జూచుచు నా సవ్యసాచి మందస్మితుఁ డై కృష్ణుతోడ ని ట్లనియెఁ జూడు ఆ. మెక్కు డైన రవము నెసకంపుటుబ్బునఁ బొదలుచున్న వారు మదము కతన నెదిరిఁ దమ్ము నించుకేనియు నెఱుఁగరు వీరు క్రొవ్వి చావ వేఁడి రకట. 7_1_236 వ. అని మఱియును. 7_1_237 క. తగు సంతసింపఁ గుజనుల కగపడని విశిష్టగతికి నస్మద్దివ్యా శుగముల చేఁ బోఁ గనుటను విగత భయత్వంబు సమరవిధి కొప్పుఁ గదా. 7_1_238 వ. అనుచు జేర నడచి దేవదత్తంబు పూరించిన. 7_1_239 ఉ. ఆ నినదంబు సాంద్రముగ నాకస మంతయు నిండఁ బర్వుడున్ మానసముల్ గలంగి యభిమానము ధైర్యముఁ దూలి విద్విష త్సేన నితాంత నిశ్చలతఁ జిత్ర సమర్పిత మూర్తియై యనం గా నులి వేది యుండియును గ్రమ్మఱఁ దేఱె రవంబు మీఱఁగన్. 7_1_240 వ. ఇట్లు దెలివొంది యొండొరులం బురుకొలిపికొని సంశప్తకు లొక్కపెట్ట ఫల్గును పయిం బటు శర పరంపరలు గురిసి రతండు దవ్వుదవ్వులఁ బదియేను వేల రథంబుల వారిం గూల్చినం బెలుచ నబ్బలంబు లడరి. - వోలం సురేష్ కుమార్ 1811 3346 2006-07-02T16:14:25Z Sureshkvolam 12 - వోలం సురేష్ కుమార్ 7_1_241 క. శరము లొకఁ డొకఁడు పదిపది పరగింపఁగ మూఁట మూఁటఁ బార్థుఁడు నొంచెన్ సరి నైదై దేయఁగ న న్నరుఁ డందఱ రెంటరెంట నలి నొప్పించెన్. 7_1_242 వ. అట్టియెడ సుబాహుండు గ్రీడి కిరీటంబు దశ విశిఖంబుల నేయ నతం డతనిపై ననేక శరంబులు పరగించిన సుశర్ముండును సురథుండును సుధన్యుండును బాసట యై యప్పార్థుం దాఁకిన. 7_1_243 ఆ. వారికేతనములు వడిఁ ద్రుంచి యవ్వీరుఁ డా సుధన్వు హయ శరాసనముల తునియ లవనిమీఁదఁ దొరగించి తన్మస్త కంబుఁ దునిమె తేరుగముల కుఱికి. 7_1_244 ఇరువే యుద్భట రథములఁ బొరిగొనుటయుఁ బెఱబలంబు పురికొనక వెఱం దెరలుచు గుంపులు గట్టుచుఁ గురుపతి సైన్యంబు పొంతకుం జనుచుండెన్. 7_1_245 వ. ఇట్లు భయభ్రాంతు లైన సైనికులం గనుంగొని సుశర్మ యెలుంగెత్తి. 7_1_246 క. వెఱవకుఁ డిట మరలుఁడు ము న్నెఱుఁగరె యర్జునునిఁ గురు మహీపతి కడ నే డైఱ ఒలికిన పంతంబులు మఱతురె నో రెద్ది రిత్త మరలిన మనకున్. 7_1_247 వ. అని బరవసంబు సేసిన నా సైనికులు గోల్తల సేసి రప్పుడు నారాయణ గోపాలు రెక్కడెక్కడ యని వారిం గూడి కడంగిన నిస్సాణాదితూర్య రావంబులు సెలంగుటయు వాసవి వాసుదేవు నాలోకించి. 7_1_248 చ. ఒడలను బ్రాణముల్ గలుగ నూరక యుండుదురే త్రిగర్తు లి ప్పుడ నుఱుమాడి పోద మటు వోవఁగ నిమ్ము రథమ్ము నావుడుం గడు వెస నా ధనంజయుని కాంక్షిత మెక్కడ నక్క డెల్ల నె క్కుడు ముద మొప్పఁ దేరు రథికోటులపై బఱపెన్ ముకుందుడున్. 7_1_249 విమలాంబుదములు పూనిన విమానమో నాఁగ మెఱసె వెలిమావుల వే గము సొంపున నయ్యరదం బమరేంద్రుని లీలఁ బొలిచె నతని సుతుండున్. 7_1_250 వ. ఇట్లు మండల ప్రచార గత ప్రత్యాగతాది వివిధ గతులం దేరు సంచరింపం జేయుచు నిలింప కోటికిం గన్నుల పండువు సేయం బుండరీకాక్షుం గనుంగొని నారాయణ గోపాలురు గుపితాత్ము లై యర్జున దుర్యోధనులు ద్వారకా నగరంబునకుం బోయినఁ నాడు కృష్ణుతోడి సరిగా దుర్యోధనుఁడు దమ్ముఁ గోరికొనన వాఁడగుటం జేసి యీసునం బేర్చి యన్నర నారాయణుల మేనుల నానాస్త్రంబులు నినిచిన నరుండు దేవదత్తంబు పూరించి యవష్టంభంబునం ద్వష్ట యిచ్చిన మహాస్త్రంబు ప్రయోగించినం దత్ప్రభావంబున. 7_1_251 క. గాండీవిచంద మయి వా రొండొరులకుఁ దోఁచి యొకళు లోకళుల నానా చండాస్త్ర శస్త్ర సముదయ ఖండితులుగఁ జేసి పడిరి కలనం గలయన్. 7_1_252 వ. ఇమ్మెయిఁ గృతార్థం బయిన దివ్యాస్త్రంబు పదంపడి శాంతం బగుటయు హతశేషులు వోక పొదివి రథ రథ్య కేతు సహితంబుగా సవ్యసాచి నాభీల శరజాల సంవృతుం జేసిన. 7_1_253 ఆ పార్థుఁడు కోపానల దీపితుఁ డై విశిఖ శిఖల తీవ్ర నిహతి న త్తూపులగమి నేర్చి జముని ప్రోవు గుడువఁ బుచ్చె వారిఁ బురువంశ నిధీ. 7_1_254 వ. ఇవ్విధంబున విజృంభించి యట్టహాసంబు సేయుటయుం దుండి మగధ కేరళ మచ్ఛిల్లి కాదు లడరి సాయక నికాయంబులం గప్పిన. 7_1_255 క. నానాస్త్రంబుల నాతఁడు పీనుఁగు పెంటలుగఁ జేయఁ బిఱుసనక మహా సేనలు దోత్తో డగ్గఱి యా నరు పైఁ బెల్లు గురిసె నమ్ముల వానల్. 7_1_256 క. కరి తురగ రథ పదాతులు బెరసి కదిసి చుట్టుముట్టి భీషణ హేతి స్ఫురణ మెఱయఁ జేరిన న చ్చెరువుగ విజయుండు సించి చెండాడె వడిన్. 7_1_257 వ. సంశప్తకులు మఱియును. 7_1_258 క. పెరయీఁగల గతిఁ గవియుచుఁ బొరిఁ బొరిఁ గడుఁదురులపగిదిఁ బొదువుచు నెరకై వెరవునఁ గాకులుఁ గ్రోఁతులుఁ బరువడి జీకాకు పఱుచు భంగి నలఁచుచున్. 7_1_259 వ. పెనంగి రందుఁ గొందఱు వీరావేశంబున. - సంశప్తకు లందఱు నొక్కపెట్ట యర్జును రథంబు పైఁ బడుట - సం. 7-18-20 7_1_260 క. అరదంబులు మొదలగు ను ద్ధుర వాహనకోటి డిగ్గి దుర్దాంత గతిం దురగంబుల పై హరి పై నరుపై నూడుకొనఁ బడిరి నలి నార్పులతోన్. 7_1_261 వ. ఇత్తెఱంగునం జేయగా లార్పనుం జూడ్కి వఱపను కారుండునట్లుగా గుంపులు గొనం బైపయిఁ దొరంగినం గృష్ణులగపడిరి తెగిరి మడిసిరి మ్రగ్గిరను మాటలతోఁ దత్సైన్యంబుల సింహనాదంబులుఁ దూర్యనినదంబులుఁ జెలంగె నప్పుడు సెమర్చి చేడ్పడి నసుదేవ నందనుండు. 7_1_262 ఆ. ఎచట నున్నవాఁడ వే మైతి ప్రాణానఁ గలవె యేను నిన్నుఁ గాన కునికిఁ దలఁకుచున్న వాఁడ ధైర్యధౌరేయ నీ యెలుఁగు సూపవే సురేంద్ర తనయ. 7_1_263 వ. అనిన విని యతండు ముకుంద నిమానుష భావం బూహించుచు నుత్సాహంబు వాటించి. 7_1_264 క. అనిలాస్త్రంబు ప్రయాగిం చిన సంశప్తకులు దెసలఁ జెదరి చొరువు చా డ్పునఁ దూలఁగ బహు విధ శర వినిహతి బడలువడఁ జేసె వెన్నుఁడు మెచ్చన్. 7_1_265 క. శిరము లురంబులు గరములు చరణంబులు రూపు మాయ శకలము లై సం గరధరఁ దొరఁగిరి యోధులు గరితురగ రథాస్త్రశస్త్ర ఖండంబులతోన్. 7_1_266 వ. అట్లు గసిమసంగి కిరీటి కల్పాత పురాంతకుండునుం బోలె బారి సమరుచుండు వెండియు వెఱచఱవక తఱిమి పెనంగు నబ్బలంబు లతని బాణ పరంపరల బలితంపుఁ బరపునం జేసి. 7_1_267 ఆ. కూలురూపుఁ దన్నికొనియెడు రూపును నొఱలు రూపు నేల కొఱగు రూపుఁ బొరలు రూపు నయ్యె నర వాజి గజములు ప్రథన భూమి ఘోర భంగి గాఁగ. 7_1_268 వ. ఇవ్విధంబున నసమ సనర తత్పరు లై తన వలన నేమఱి యామఱందియు బావయు నట్లుండఁ నిక్కడ ధర్మజుండు పురికొల్ప నుదగ్ర సైన్యంబులు ఘనమొనలు దలంకం దఱిమె నాచార్యుండును ధర్మసూను సైన్యంబులు దలంకఁ దఱిమె నాచార్యుండును ధర్మసూను సైన్యంబులు దలంకఁ దఱిమె నప్పుడు నీ కొడుకు దుర్ముఖుం డతనికిఁ బ్రియంబుగా ధృష్టద్యుమ్నుం దలపడినం గురు పాంచాల కుమార వర్గంబు లగ్గలికం గవిసి పోరె నట్టియెడ. 7_1_269 చ. గురుఁ డనుతీవ్ర మారుతము కోల్తల కోర్వక ధర్మ పుత్ర బం ధుర బల వారిదోత్కరము దూలుడు నాతఁ డదల్చి వీర సుం దరముగఁ జేయి వీచిన నుదగ్ర గతిం బురికొన్నఁ గౌరవ స్ఫురణము నుద్భటం బగుడు సూర్యుని మ్రింగె ధరా పరాగముల్. 7_1_270 వ. ఇబ్భంగి నుభయ సైనికులును గలయన్ బెరసిన మణి భూషణ కిరణ జాలంబుల కతంబున ధూళికృతంబు లగు తిమిరంబుల గెలిచి పోరుచుండ ధారాళ రక్తసిక్తం బై యారజఃపటలం బడంగుటయు. - వోలం సురేష్ కుమార్ 1812 3347 2006-07-02T16:15:13Z Sureshkvolam 12 - వోలం సురేష్ కుమార్ 7_1_301 క. పెనుగాలిని వెసఁ గూలిన వనము క్రియం బడిన పాండవ బలముఁ గంటే విను మింక నెన్నఁడును మొగ కొన రీ యోడి చనువారు గురుకోల్తలకున్. 7_1_302 చ. పవన తనూజుఁ గంటె నిజ పార్శ్వములం దనవారు లేక కౌ రవులు మహోగ్ర భంగి నడరం గడు దైన్యముఁ బొంది యున్న వాఁ డవిరళ దివ్యమార్గణ దురాసదు ద్రోణునిఁ జూచి వీఁడు రా జ్య విభవకాంక్ష యెల్లఁ దెగటాఱఁగఁ బాఱెడు నట్లు సూడుమీ. 7_1_303 వ. అనిన విని కర్ణుం డతని కిట్లనియె. 7_1_304 ఉ. భీముడు నట్టివాఁడె యరిభీషణ విక్రముఁ డస్మదీయ సం గ్రామ జయంబు ప్రాణములు గల్గఁగ సైఁ చునె పాండవేయు లు ద్దామ బలాఢ్యు లాహవము దక్కుదురే యది గాక వారు నీ చే మును పడ్డ పాట్లు దమ చిత్తములన్ మఱవంగ నేర్తురే. 7_1_305 చ. వినుము తదీయ యోధులును వీర గుణాఢ్యులు భీము మున్నుగాఁ గొని గురుఁ దాఁక కుండుదురె కూడుద మీతఁడు నొవ్వకుండఁగా మనమును నీతనిన్ బల సమగ్రుల మై యటు గాక యోడి రం చునికి ప్రమాద మేను మొగమోడక చెప్పితిఁ గౌరవేశ్వరా. 7_1_306 వ. అని పలుకునంతకుం గూడుకొని. 7_1_307 సీ. హంగ గౌరము లగు హయములు నమృతాంశు కేతువు మెఱయ నజాత రిపుఁడు రురుని భాశ్వంబులు హరికేతనంబును బ్రస్ఫురితములుగఁ బవన సుతుఁడు శుక వర్ణ హరులు ప్రస్తుత శరభధ్వజంబును నొప్ప సహదేవ పూర్వజుండు నంబుదచ్ఛాయ రథ్యములు శుండాల పతాకయు శోభిల్లఁ దదనుజుండు తే. గడఁగి తమతమ సిడములు గ్రాల ద్రుపద మాత్స్య సాత్యకి ముఖ యోధ మండలములు దారుణాటోప విక్రమోత్సాహ లీలఁ దోడు నడవంగ నడరిరి ద్రోణు మీఁద. 7_1_308 వ. ఇట్లు పాండవ బలంబులు జలధరంబులు శైలంబు గప్పుకరణిం గుంభ సంభవుం బొదివిన దృష్టిపథం బగుటయు నతండు దెగియె నను దిగులు మన వారికిం బుట్టె నట్టియెడ నీ కొడుకు గడంగి సేనలకుం జేయి వీచి యందు ముంగలి యై నడచు వడిముడిం దాఁకినం దమకించి సాత్యకిని గృతవర్మయు క్షత్త్రధర్ముని సైంధవుండును యుయుత్సుని సుబాహుండును నకులుని దుశ్శాసనుండును సహదేవునిఁ జిత్రవర్ముండును ధర్మనందను శల్యుండును ద్రుపదుని బాహ్లికుండును విరాటుని విందానువిందులును శ్రుతకీర్తిని వివింశతియు శ్రుతసేనుని సాల్వుండును శ్రుతసోమునిఁ జిత్రసేనుండును శతానీకుని శ్రుతవర్మయుఁ బ్రతివింధ్యుని నశ్వత్థామయు సౌభద్రుని లక్ష్మణుండును శిఖండిని వికర్ణుండును గుంతిభోజుని దుర్ముఖుండును గేకయ పంచకంబును గర్ణుండును గాశీశ్వరుని జయుండును బాండ్యుని జయత్సేనుండును ధృష్టద్యుమ్న పుత్రుల బృహద్ధనుర్జయ మిత్త్రులును వార్ద్ధక్షేమిని గృపాచార్యుండును మణిమంతుని భూరిశ్రవుండును ఘటోత్కచుని నలంబుసుండును దలపడి రెన్నం గొలఁది గాదు గాని మఱియు ననేకుల మార్కొని రిబ్భంగి భారద్వాజునిం బరిమార్పను గావను బూని యక్కడి యిక్కడివీరు టక్కుమిగిలి యొండొరుల కేతనంబులు గూల్చి.య ఘోటక కంబుల ప్రాణంబులఁ బీల్చియు సారథుల రూపుమాపియు నరదంబులు పఱియలు వాపియు నాతపత్ర చామరంబుల బడలు వఱిచియుఁ జాపంబులు విఱిచియుఁ గత్తళంబుల తునియలు ధరన్ దొరగించియు నెత్తురు లురలించియు నిత్తెఱంగున ఘోర సంగ్రామంబు సేయుచుండ మధ్యాహ్నం బయ్యె నప్పుడు దన్నుం గవిసిన ధృష్టద్యుమ్ను నమ్ముల నవలీలం గుదియించి యగ్గురుండు వెండియుం గొందఱం జిక్కువఱిచె ననిన విని ధృతరాష్ట్రుండు సంజయున కిట్లనియె. 7_1_309 క. వీ రిచట నివ్వధంబునఁ బోరఁగ నర్జునుని తోడఁ బోక పెనఁగున వ్వీరులు సంశప్తకు లె ట్లైరొకొ యాతని పరాక్రమాతిశయమునన్. 7_1_310 చ. అనవుడు నాతఁ డిట్టు లను నవ్విభుతో నది వెండి చెప్పెదన్ వినుము నరేంద్ర యట్టియెడ వీర రస స్ఫురణంబునన్ భవ త్తనయుఁడు గంధ సింధుర వితానముపై నడరించి భీమసే నునిఁ గినియించె నాతఁడు గనుంగవ నిప్పులు రాలుచుండఁగన్. 7_1_311 క. శరజాల మహావాత స్ఫురణంబున నుగ్రదంతి భూరి ఘటా బం ధుర వారివాహ పటలము విరియించుచు బెట్టు గవిసి విభు నొప్పించెన్. 7_1_312 వ. అట్లు కురురాజు నొచ్చిన నడ్డంబు సొచ్చి. 7_1_313 శా. వంగాధీశ్వరుఁ డేనుఁగుం గొలిపి గర్వస్ఫూర్తి దీవ్రాస్త్రవి ద్ధాంగు జేసె మరుత్తనూజు నతఁ డుద్యత్క్రోధుఁడై వాని మా తంగంబుం బడ నేసి వాఁ డొఱగుచోఁ దన్మస్తకం బుర్వి డొ ల్లం గేలీవిధ మొప్ప నేయ బల మెల్లం బెల్లగిల్లెన్ వడిన్. 7_1_314 వ. ఆ సమయంబున. - భగదత్తుఁడు సుప్రతీకముఁ బఱపి పాండవ సైన్యంబులం గలంచుట - సం. 7-25-19 7_1_315 క. దానవజయ మింద్రున కె ద్దాని వలనఁ గలిగె మున్ను దానోగ్రము న య్యేనుఁగు భగదత్తుఁడు పవ మానతనయ దెసకుఁ గొలిపె మద మెలరారన్. 7_1_316 వ. ఇట్లు మన సైన్యంబు దైన్యంబు వాయం గొలుపుటయు నగ్గజంబు. 7_1_317 సీ. కినుకమై నిగిడిన కనుఁగవ మెఱుఁగుల గముల ముందటఁ గెంపు గడలు కొనఁగఁ జెవులు మ్రొగ్గించి పూఁచిన రౌద్రతర రేఖ వినువీథిఁ జూపఱ వేడ్కఁ బెనువ గండునఁ జాఁగిన తొండంబు లయసమవర్తి దండములీలఁ బట్టుపఱుపఁ గడు బెట్టిదపు టురవడిఁ బదన్యాస మిలాస్థలి గ్రక్కదలంగఁ జేయ ఆ. ననిల పుత్రు దెసకు నడరినఁ గని ధర్మ తనయుసేన జనులు దల్లడిల్లి చంపెఁ జంపె భీము సామజం బనియెడు నులివు గల.యఁ జెలఁగఁ గలఁగి రధిప. 7_1_318 వ. తదవసరంబున యుధిష్ఠిరుండు. 7_1_319 క. అలుకొందు మనముతోఁ దన బలముం బరుకొలిపి పొదివి భగదత్తుని న మ్ములఁ గప్పె నతఁడు వానిన్ విలసిల్లు మహాంకుశమున విరియ జడియుచున్. 7_1_320 క. గజముఁ గొలిపి యా దిక్కున గజఘోటక భట నికాయ కాయములు రథ వ్రజములుఁ బొడిపొడిగా న క్కజముగ విహరించె బాహు గర్వస్ఫూర్తిన్. 7_1_321 వ. అప్పు డాలోకించి. 7_1_322 చ. అలిగి దశార్ణ భూరమణుఁ డాతనిఁ దాఁకిన జుడ నొప్పె ఱె క్కలు గల పర్వత ద్వయము కై వడి వారల దంతియుగ్మ మి ట్టుల సుగువీఁగఁ దత్కరిఁ బడం బొడిచెన్ నడి సుప్రతీక ము త్తలపడు వానిఁ జంపె భగదత్తుఁడు తోమర సప్తకంబునన్. 7_1_323 ఆ. చంపి విక్రమంబు సొంపారఁ బాండవ బలము బడలు వడఁగ భద్రదంతిఁ జటుల గతులఁ బఱప సాత్యకి యడ్డంబు నడచి యేసె దొడ్డ నారసమున. 7_1_324 చ. కరిపతి బిఱ్ఱనం దిరిగి క్రమ్మఱ నూల్కొని వృష్ణి వీరు ను ద్ధుర రథ ముద్ధతిం బెనఁచి తొండమునన్ వెస నెత్తి వీచి వై చె రయముమై నతం డిలకుఁ జిత్రముగా నెడ దాఁచి పోయెఁ జె చ్చెర గజ మొండు మైఁ గవిసి చిందఱ వందఱ సేసె మూఁకలన్. 7_1_325 క. సారథి తురంగముల మెలు పారంగాఁ దఱమి తెచ్చి యవికల మగునా తే రల్లఁ దేర సాత్యకి బీరము వోలి వోవకుండఁ బ్రియమున నెక్కెన్. 7_1_326 ఉ. భీముఁ డుదగ్రతం గవియఁ బెల్లగు నా కరి చేతి శీక ర స్తోమమునం దురంగములు దోఁగి కడున్ వెగ డొంది యీడ్చె సం గ్రామ వినోద లీలకు విఘాతము గాఁగ రథంబు నప్పు డు ద్దాను పరాక్రమ స్ఫురణఁ దాకి సుపర్వుఁడు సచ్చె హస్తిచేన్. 7_1_327 వ. అతని పడుట గనుంగొని సౌభద్రుండును ద్రౌపదేయ పంచకంబును జేకితానుండును ధృష్టకేతుండును యుయుత్సుండును గడంగి సామజంబుపై శర వర్షంబులు గురిపిన నది కోపించి యురవడించి. 7_1_328 క. పదముల రథ వాహంబులఁ జదుపుచుఁ బైకొని యుయుత్సు సారథిఁ జంపన్ బెదరక యభిమన్యుని తే రొదవిన నది యెక్కి యాతఁ డుద్ధతి సేసెన్. 7_1_329 క. నర తనయ ప్రముఖ రథిక వరులు నిభము మీఁద నేయు వాలమ్ములు ని ష్ఠుర గతి శరదభ్రము పైఁ బరగు తరణి కిరణ చయము పగిదిం బొలిచెన్. 7_1_330 క. రభసంబునఁ బ్రాగ్జ్యోతిష విభుఁడు గరిం గొలుపుటయును వెస నది యరి వీ ర భయంకరమున వారల ప్రభ సెడ నరదములు వైచెఁ బలు దెసలఁ బడన్. - వోలం సురేష్ కుమార్