Wikipedia alswiki https://als.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Houptsyte MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter Medium Spezial Diskussion Benutzer Benutzer Diskussion Wikipedia Wikipedia Diskussion Datei Datei Diskussion MediaWiki MediaWiki Diskussion Vorlage Vorlage Diskussion Hilfe Hilfe Diskussion Kategorie Kategorie Diskussion Portal Portal Diskussion Buech Buech Diskussion Wort Wort Diskussion Text Text Diskussion Spruch Spruch Diskussion Nochricht Nochricht Diskussion TimedText TimedText talk Modul Modul Diskussion Gadget Gadget Diskussion Gadget-Definition Gadget-Definition Diskussion Yach 0 12606 1017717 901109 2022-08-13T16:29:45Z TobiasNopper 92893 E Komma dezue und "dass" statt "das". Usserdem isch d'Eich om _Fueß_ vum Rohrhardsberg, nid om "Rond". wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:D Eich}} '''D Eich''' (dt. Yach) isch e Ordsdail vun de Stadt [[Elzach|Elze]] im [[Landkreis Emmendingen|Londgrais Ämmedinge]] in [[Baden-Württemberg|Bade-Wirddebärg]], [[Deutschland|Ditschlond]]. De Ord mit iber dousend Iiwohner ligt om Fuess vum [[Rohrhardsberg]] inneme Siddedal vun de obere [[Elz (Rhein)|Elz]] im [[Schwarzwald]]. Sid 1974 isch de Ord zue Elze igmainded. D'Eich wird durch e Buslinie mit Elze un mit em Elzacher Bånhof verbunde. Vun deet goht d'no s'[[Elztalbahn|Elzdalbähnli]] uf [[Freiburg im Breisgau|Friburg]]. In de Eich stän d'"Sibbefelse", e gonz sche hochs Staigebilde, wo us sibbe uffenonderliggende Stai bståt. D'Härkunft vun dem isch nit glärt. Eich isch uf Hochditsch gschribe (''Yach'') de einzige Ord in gonz Ditschland, wo de Nåmme mit eme "Y" åfångt. Man sait au, dass d Eich des klei diebische Dorf am Fueß vom Rohardsberg isch. {{Koordinate Artikel|48.1590_N_08.0911_E_region:DE-BW_type:city(1000)|48°&nbsp;09'&nbsp;N,&nbsp;08°&nbsp;05'&nbsp;O}} [[Kategorie:Ort (Landkreis Emmedinge)]] 9snmxjcwg11l5oy0yxytzeaww9pmx2z Polnische Sprache 0 18921 1017716 970224 2022-08-13T12:18:21Z Mashkawat.ahsan 39164 Video #WPWP wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Polnischi Sprach}} {{Infobox Sprache| Sprache= Polnisch| Länder= [[Polen|Pole]], [[Weißrussland|Wissrussland]], [[Ukraine]], [[Tschechien|Tschechie]], [[Litauen|Litaue]]| Sprecher= ca. 56 Millionen<ref>[http://www.berlin.polemb.net/index.php?document=127 Auslandspolen<!-- Automatisch generierter titel -->] {{Webarchiv|text=Archivlink |url=http://www.berlin.polemb.net/index.php?document=127 |wayback=20071114035250}}</ref> | |Klassifikation=* [[Indogermanische Sprachen|Indogermanischi Sproche]] :* [[Slawische Sprachen|Slawischi Sproche]] ::* [[Westslawische Sprachen|Westslawischi Sproche]] :::* [[Lechische Sprachen|Lechischi Sproche]]| |KSprache=Polnisch |Amtssprache={{POL}}<br />{{EU}} | ISO1= pl | ISO2= pol| ISO3= pol| SIL= POL }} [[Datei:Languages of CE Europe-3.PNG|thumb|300px|Sprache und Dialekt in Oschtmitteleuropa (Polnisch: Hell-, Mittel- und Dunkelgrüeni Farbe)]] D '''polnisch Sprach''' (Polnisch: ''język polski'') ghört zue de [[Lechische Sprachen|lechische Gruppe]] vo de [[Westslawische Sprachen|weschtslawische Sprache]], zuenere Untergruppe vo de [[indogermanische Sprachfamilie]]. Polnisch isch nöch verwandt mit em [[Kaschubische Sprache|Kaschubische]], em [[Tschechische Sprache|Tschechische]], em [[Slowakische Sprache|Slowakische]] und em [[Sorbische Sprache|Sorbische]], wo vonere Minderheit in Dütschland gschproche wird. Polnisch isch d'Landesschprach vo [[Polen|Pole]]. Näbe de 38 Millione Lüt vo Pole chömmed noo öppe 15–18 Millione dezue, wo im Uusland Polnisch chönd. Es git au noo grösseri Sprächerzahle in [[Russland]], [[Litauen|Litaue]], [[Weissrussland|Wissrussland]], de [[Ukraine]] und [[Tschechien|Tschechie]] und de andere Nachfolgschtaate vo de ehemalige Sowjetunion, aber au in [[Kanada]], [[Irland]], [[Argentinien|Argentinie]] und [[Australien|Auschtralie]]. Bedütendi polnischi Minderheite gits noo i de [[Vereinigte Staaten|Vereinigte Schtaate]], wo gschätzt wird, dass öppe 6–10 Millione Polnischsprochigi läbed, und au in Dütschland, Brasilie und Frankriich.<ref>[http://www.berlin.polemb.net/index.php?document=127 Auslandspolen<!-- Automatisch generierter titel -->] {{Webarchiv|text=Archivlink |url=http://www.berlin.polemb.net/index.php?document=127 |wayback=20071114035250}}</ref> [[File:WIKITONGUES- Marta speaking Polish.webm|thumb|250px|Polnischi Sprach]] == Gschicht == Die ältischte bikannte polnischi Tegscht sind Glosse und Näme i latinische Tegscht, bsundrigs i de Bulle vo Gnese. Die hät de Pabst Innozenz II. vo 1136 erwähnt, wo öppe 400 einzelni polnischi Ortsnäme und Persone uufglischtet sind. I de Chronik vom Chloster Heinrichau in Breslau isch 1270 de erschti ganzi Satz gschribe worde. Das isch e Uufforderig vomne Maa zu sinere Frau, wo am mahle isch: „Daj, ać ja pobruszę, a ty poczywaj“, was i de Übersetzig heisst: „La mich jetzt mahle, und du ruesch dich uus.“ == Alphabet == [[Datei:Polish-alphabet.png|thumb|s polnische Alphabet]] Polnisch wird vo Afang a mit em [[Lateinisches Alphabet|latinische Alphabet]] gschribe, im Gegesatz zue andere slawische Sprache, und bruucht [[Diakritisches Zeichen|diakritischi Zeiche]] für d'genau Widergab vo de polnische Luut. S polnisch Alphabet beschtaht uus 35 Buechschtabe: [[A]], [[Ą]], [[B]], [[C]], [[Ć]], [[D]], [[E]], [[Ę]], [[F]], [[G]], [[H]], [[I]], [[J]], [[K]], [[L]], [[Ł]], [[M]], [[N]], [[Ń]], [[O]], [[Ó]], [[P]], [[R]], [[S]], [[Ś]], [[T]], [[U]], [[W]], [[Y]], [[Z]], [[Ź]], [[Ż]]. Ą, Ę, Ń und Y sind nie am Wortafang, drum sind d Grossbuechschtabe dezue sehr sälte und werdet nur dänn bruucht, wänn s ganzi Wort in Grossbuechschtabe gschribe wird. Q, V und X bruucht me nume für d Främdwörter, wo nonig polonisiert, dass heisst nonig is Polnische uufgnomme worde isch. Syt de 1910er-Jahr ghöred sie zum moderne polnische Alphabet. == Phonologi == === Vokal === D Polnisch Sprach hät 8 [[Monophthong|Monophthöng]]. {| border="2" cellpadding="5" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; text-align: center; font-size: 95%;" |+Monophthong vom Polnische ! rowspan="2" | &nbsp; ! colspan="2" | [[Vorderzungenvokal|vorne]] ! rowspan="2" | [[Zentralvokal|i de mitti]] ! colspan="2" | [[Hinterzungenvokal|hine]] |- | oral | nasal | oral | nasal |- ! align=left | [[Geschlossener Vokal|gschlosse]] | {{IPA|[[Ungerundeter geschlossener Vorderzungenvokal|i]]}} | &nbsp; | {{IPA|[[Ungerundeter geschlossener Zentralvokal|ɨ]]}} | {{IPA|[[Gerundeter geschlossener Hinterzungenvokal|u]]}} | &nbsp; |- ! align=left | mittel | {{IPA|[[Ungerundeter halboffener Vorderzungenvokal|ɛ]]}} | {{IPA|ɛ̃}} | &nbsp; | {{IPA|[[Gerundeter halboffener Hinterzungenvokal|ɔ]]}} | {{IPA|ɔ̃}} |- ! align=left | [[Offener Vokal|offe]] | &nbsp; | &nbsp; | {{IPA|[[Ungerundeter offener Vorderzungenvokal|ä]]}} | &nbsp; | &nbsp; |} === Konsonante und Halbvokal === D Polnisch Sprach hät 27 [[Konsonant|konsonantischi]] [[Phonem]] und 2 [[Approximanter Konsonant|Approximante]]. {| border="2" cellpadding="5" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; text-align: center; font-size: 95%;" |+ Konsonante vom Polnische ! &nbsp; ! [[Bilabialer Konsonant|bilabial]] ! [[Labiodentaler Konsonant|labio-<br />dental]] ! [[Dentaler Konsonant|dental]] ! [[Alveolarer Konsonant|alveolar]] ! [[Postalveolarer Konsonant|post-<br />alveolar]] ! [[Palataler Konsonant|palatal]] ! [[Velarer Konsonant|velar]] |- ! align=left | [[Plosiv]]e | {{IPA|[[Stimmloser bilabialer Plosiv|p]]}} {{IPA|[[Stimmhafter bilabialer Plosiv|b]]}} | &nbsp; | {{IPA|[[Stimmloser alveolarer Plosiv|t]]}} {{IPA|[[Stimmhafter alveolarer Plosiv|d]]}} | &nbsp; | &nbsp; | &nbsp; | {{IPA|[[Stimmloser velarer Plosiv|k]]}} {{IPA|[[Stimmhafter velarer Plosiv|g]]}} |- ! align=left | [[Affrikater Konsonant|Affrikate]] | &nbsp; | &nbsp; | {{IPA|[[Stimmlose alveolare Affrikate|ts]]}} {{IPA|[[Stimmhafte alveolare Affrikate|dz]]}} | &nbsp; | {{IPA|[[Stimmlose postalveolare Affrikate|tʃ]]}} {{IPA|[[Stimmhafte postalveolare Affrikate|dʒ]]}} | {{IPA|[[Stimmlose alveolopalatale Affrikate|tɕ]]}} {{IPA|[[Stimmhafte alveolopalatale Affrikate|dʑ]]}} | &nbsp; |- ! align=left | [[Nasal (Phonetik)|Nasale]] | {{IPA|[[Bilabialer Nasal|m]]}} | &nbsp; | {{IPA|[[Alveolarer Nasal|n]]}} | &nbsp; | &nbsp; | {{IPA|[[Palataler Nasal|ɲ]]}} | {{IPA|[[Velarer Nasal|ŋ]]}} |- ! align=left | [[Vibrant]]e | &nbsp; | &nbsp; | &nbsp; | {{IPA|[[Alveolarer Vibrant|r]]}} | &nbsp; | &nbsp; | &nbsp; |- ! align=left | [[Frikativ]]e | &nbsp; | {{IPA|[[Stimmloser labiodentaler Frikativ|f]]}} {{IPA|[[Stimmhafter labiodentaler Frikativ|v]]}} | {{IPA|[[Stimmloser alveolarer Frikativ|s]]}} {{IPA|[[Stimmhafter alveolarer Frikativ|z]]}} | &nbsp; | {{IPA|[[Stimmloser postalveolarer Frikativ|ʃ]]}} {{IPA|[[Stimmhafter postalveolarer Frikativ|ʒ]]}} | {{IPA|[[Stimmloser alveolopalataler Frikativ|ɕ]]}} {{IPA|[[Stimmhafter alveolopalataler Frikativ|ʑ]]}} | {{IPA|[[Stimmloser velarer Frikativ|x]]}} |- ! align=left | [[Lateral (Phonetik)|Laterale]] | &nbsp; | &nbsp; | &nbsp; | {{IPA|[[Alveolarer lateraler Approximant|l]]}} | &nbsp; | &nbsp; | &nbsp; |- ! align=left | [[Halbvokal]] | {{IPA|[[Stimmhafter labial-velarer Approximant|w]]}} | &nbsp; | &nbsp; | &nbsp; | &nbsp; | {{IPA|[[Palataler Approximant|j]]}} | &nbsp; |- |} == Quälle == <references/> == Weblink == {{Wikisource|Polnische Sprichwörter|Polnischi Sprichwörter}} {{Wikipedia auf|pl|Polnisch}} {{Wiktionary auf|pl|Polnisch}} {{Wikibooks auf|pl|Polnisch}} {{Wikinews auf|pl|Polnisch}} {{Wikiquote auf|pl|Polnisch}} {{Wikisource auf|pl|Polnisch}} {{Wikibooks|Polnisch}} {{commonscat|Polish language|Polnischi Sproch}} {{Navigationsleiste Slawische Sprachen}} {{Übersetzungshinweis|1=de|2=Polnische_Sprache|3=dütsch}} [[Kategorie:Einzelsproch]] [[Kategorie:Slawischi Sprooch]] [[Kategorie:Pole]] 76uvi337nkl4lx1qve5b2hhd2x3ge6f Stuttgart 0 23412 1017719 1016973 2022-08-13T20:08:07Z Neurogem 92897 /* Stadtobrhaibtr seit 1800 */ wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Schduagert}} {{Infobox Gemeinde in Deutschland schwäbisch | Art = Stadt | Name = Schduagert | Name_amtlich = Stuttgart | Wappen = DEU Stuttgart COA.svg | Breitengrad = 48/46/32/N | Längengrad = 09/10/58/E | Bundesland = Baden-Württemberg | Lageplan = Baden-Württemberg S.svg | Lageplanbeschreibung = Lag vo dr Stadt Schduagert en Bada-Wirttabärg | Regierungsbezirk = [[Regierungsbezirk Stuttgart|Schduagert]] | Landkreis = <!-- bitte leer lassen --> | Höhe = 245 | Fläche = 207.36 | PLZ = 70173–70619 | PLZ-alt = 7000 | Vorwahl = 0711 | Kfz = S | Gemeindeschlüssel = 08111000 | LOCODE = DE STR | Gliederung = 23 Stadtbezirk mit 151 Stadtdoil | Adresse = Marktplatz 1<br />70173 Stuttgart | Website = [http://www.stuttgart.de www.stuttgart.de] | Bürgermeister = [[Frank Nopper]] | Bürgermeistertitel = Oberbürgermeister | Partei = CDU | DIAFAM = [[Alemannisch]] | DIALECT = [[Schwäbisch]] | DIAREG = | DIALOC = | DIAACT = }} {{Dialekt|Schwäbisch|Schwäbisch|Schwäbisch}} '''Schduagert''' [ˈʃd̥uɐ̯g̊ərt], ao '''Schduagord''' [ˈʃd̥uɐ̯g̊ord̥], isch d Haobdsdadd vom Bundesland [[Baden-Württemberg|Bada-Wirddabärg]] ond mid (2017) äbbes ibor 608.000 Aewohner ao dem sae graesda Sdadd. Dor Ballungsraom Sduagord håd ibor 2,6 Mio Aewonor ond ghaerd zo de wirdschafdlich sdergsde Zendra en Deidschland, mid viile wäldweid fiirende Firma, edd blos en dor Audo-Indusdri. Ao kuldurell had Sduagord a hervorragende Bedeidong. D Endwigglung vo dor Sdadd isch edd emmor oefach, weil s Zendrum vo Sduagord em-a Daalkessl leid. Därzeid boomd am maesda där Bereich vo dor Sdadd, där må uff dor [[Filder|Fildor]] leid, mid dor Fildor-Messe ond mid saem graosa [[Flughafen Stuttgart-Echterdingen|Flughafabereich]], båede an dor [[Autobahn A 8|Audobã A 8]] gläaga. Em Rãma vo [[Stuttgart 21|Sduagord 21]] wird dor ganze Nah- ond Fernvorkehr därzeid nui gordned. == Schwäbisch en Sduagord == ''"Wer ein echtes Schwäbisch hören will, sollte einen großen Bogen um Stuttgart machen"'', so schreibd dor [[Eduard Huber]]<ref>Eduard Huber, Schwäbisch für Schwaben, Stuttgart 2008, S. 29.</ref>. Sduagord isch zwar uff dor oena Seid d greesda Sdadd em schwäbischa Språchraom, felld abor uff dor andora Seid fir a guads Schwäbisch fasd ganz aus. Em ganza 19. Jårhondord ond no en dor 1. Hälfde vom 20. Jårhondord isch s Sduagordor ''"Honoratiora-Schwäbisch"'' on wichdichor Begriff gwäa. Dees moend, dass dia Leid, dia må sich zor Bildungs-, Wirdschafds- ond Vorwaldongs-Elite zeeld hend, a bsondora Form vo Schwäbisch gsbrocha hend. So hend-se z. B. d Endrundung vom ''ü'' zom ''i'' ond vom ''ö'' zom ''e'' rigggängich gmachd, oder se hend hochdeidsche Werdor an dor Sdell vo schwäbische vorwended. Se hend also z. B. ''"a Sdüggle Kuacha"'' besdellt sdadd ''"a Sdiggle Kuacha"'', odor a ''"Brödle"'' fir-s Väsbor sdadd on ''"Wegga"''. Ao dees ''"nedd"'' sdadd ''"edd"'' gåd uffs Honratiora-Schwäbisch zrugg ond isch koe ächdes Schwäbisch.<ref>Vgl. zom Ganza Eduard Huber, Schwäbisch für Schwaben, Stuttgart 2008, S. 27/28.</ref>. S Honoratiora-Schwäbisch gild abor heid als ausgsdorba. D gegawärdicha Siduazio isch so, dass de maesde Sduagordor gar koene Schwåba mee send. Nåch-em Zwåeda Wäldgriag send viile andore Deidsche, haobdsächlich Flichdleng, nåch Sduagord komma. Ond seid de 1990-or Jår håd sich dor Auslendorzuazug nommål enorm vorgresored. Vo de Gesamd-Aewonor hend enzwischa 42,2% on Migrations-Hendorgrund, vo de ondor 18-Järiche sogar 58,2%.<ref>Stuttgarter Einwohnerdateien, rausgäa vo dor Sdadd Sduagord, en demm Fall fir 2015, zom fenda ondor "https://www.stuttgart.de/statistik".</ref>. Dees isch fir-s Schwäbische edd obedengd ferdorlich. Am besda kã-mor sich no en de Vorord vo Sduagord bei de eldore Leid uff Schwäbisch vorsdendicha. Abor sonsd isch d Omgangssbråch en Sduagord scho ausgsbrocha sdarg vorhochdeidschifizerd. == D Geografii ond s Klima == Des urschprengliche Schduagert (de heitig Kernschdadt) leit schee neigschnugglet ens Dal vom (heit verdohlda) Näsabach und seina Zuaflüss. Des Dal effnet sich zom heitige Schdadtdoel Bad Cannschdatt am [[Neckar|Nägger]]. D Heiser send bis nuf a d Heng vom Dalkessel baut, so dass-mer vo deet an wonderscheena Iberblick hot iber dui ganza Schdadt. Midda em Schdadtgebiat ond a de Heng am Rand wuud au no schdellaweis Wei abaut. [[Datei:Stuttgart-bismarckturmblick.jpg|zentriert|miniatur|hochkant=3.0|Blick ibr da Dalkessel mit-em Fernsehdurm em Hendergrond]] D'hegschde Schdell isch d Berhardsheeh en dr Näh vom Schdadtdoel Vaihenga, wo durch d Uffschiddong vo Abfäll vom Bau vo dr Audoboh entschdande isch, mid 549 Meder iber NN, d'diefschd Schdell isch am Nägger en Mihlhausa mid 207 Meder iber NN, deet, wo dr Fluss us-em Schdadtgebiat nausfluißt. S Glima isch feichdmäßigd mid warme Sommer. De durchschniddlich Lufdtembradur leit bei 9,4&nbsp;°C. D Fleche vo dr Schdadt leit bei 207,36 Quadradkilomeder. D nägschdglägene greeßre Schdädd send [[Frankfurt am Main]] (150 km nerdlich), [[München|Mincha]] (190 km eschdlich), [[Mailand]] (370 km siadlich) ond [[Paris]] (500 km weschdlich)<ref> [http://www.luftlinie.org/ Lufdliniaendfernong onlain berechna]</ref>. == A bissle Gschicht == Em heitiga Ortsdoel Bad Cannschtatt hot's au scho vor dr [[Rom|Remerzeit]] a Siidlong gäa. Fir a kurza Zeit isch deet a reemischs Reiterkaschtell agleggt gwäa. Schduagert selber isch vermuatlich om 950 n. Chr. vom [[Herzogtum Schwaben|schwäbischa Herzog]] Liutolf als a Gschdiat („Stuotengarten = Stutengarten“) agleit worra. Drom hot d Schdadt au a Ressle em Wabba. Dui Siidlong beim Gschdiat isch zo de badischa Markgrafe komma und vo selle 1219 zo-ra Schtadt erhoba worra. Um 1251 isch d Schdadt als Mitgift an de wirdabergische Grafa iiberganga ond hot sich schbätr zor Residenzschdadt vo Wirdaberg entwicklet. Nôch 1495 hend sich z Schduagert ondr de Herzeg vo Wirdaberg (bis 1805) oft schleachde ond guade Zeida d Hend gäa. So hot’s oinrseits 1524/25 an graußa Bauraufschdand gäa, wo zo-ma Kriag ausgwachsa ischt, ond au dr 30-jährige Kriag vo 1618/48 hot d Eiwohner arg leida lau. Hot Schduagert drvoo noh rond 9.000 Eiwohner gheet, send’s am End vom Kriag bloß noh rond 4.500 gwäa. Zwischadure hot’s abr au emmr wiidr môl a Bliadezeit gäa, wo sich durch a graußa Bautädigkeit auszoichnet hot. Vo 1724 bis 1734 hot Schduagert sein Stadus als Hauptstadt vom Herzogtum Wirdaberg vrlaura; en sellra Zeit hot dr Herzog Eberhard Ludwig d Residenz nôch Ludwigsburg vorlegt ghet. Vo 1803 bis 1805 ischt Schduagert d Hauptschdadt vom Kurfirschdatom Wirdaberg ond vo 1806 bis 1918 vom Kenigreich Wirdaberg gwäa. Hauptsächlich ondrem Wilhelm I. (1816 bis 1864) isch s kuldurelle Leaba so richdig ufbliaht. Dô drnôch bis zor Johrhondrtwende hot d Induschtrii emmr meh an Boda gwonna. Drom send au emmr meh Leit en dui Stadt zoga. 1810 hot Stuegert rond 21.000 Eiwohner ghet, 100 Johr schbätr send’s scho 286.000 gwäa. Em Zwoeda Weltkriag ischt Ennaschdadt durch viir Fliagerôgriff Ende Juli ond Midde Septembr 1944 granadamäßig heegmacht worra. Dia Bomba hend fascht älle hischdorische Gebeide vrnichdet. Bloß a baar wenige vo-nen send nôch-em Kriag reschdauriirt odr en ihrer urschbrenglicha Form wiidr ufbaut worra. Nôch dr Grendong vom Bundesland Bade-Wirdaberg 1952 isch Schduagert dr Regierongssitz vo deam Bondesland worra. === Eigmoindonga === * 1836: Berg * 1860: Häslach, Gablaberg ond Oschdheim * 1901: Gaisburg * 1905: Cannschdatt, Ondrtirkheim ond Wanga * 1908: Degerloch * 1922: Botnang, Kaldadal, Hedlfenga, Obrtirkheim ond dr Rot- ond Schwarzwildpark * 1929: Hofa * 1931: Zuffahausa ond Rodaberg * 1933: Feierbach, Weilemdorf, Mihlhausa ond Zazahausa * 1936: Heumada, Rohr, Sillabuach ond Uhlbach * 1942: Birkach, Riidaberg, Mairenga, Sonnaberg, Fasanahof, Pliinenga, Hohaheim, Schdammheim, Vaihenga, Bisnau ond d Solidiid == D Bolidig == Schduagert isch mit-em Sitz vom [[Landtag von Baden-Württemberg|Landdag]], vo dr Landesregierong ond vo an Haufa Landesbeherda s bolidische Zendrom vom Land. === [[Gemeinderat|Gmeinderot]] === Ergebnis vo dr Kommunalwahl am 25. Mai 2014: {| class="wikitable" style="text-align:right" | align="left" | Partei | Prozent || || Sitz || |- | align="left" | [[Christlich Demokratische Union Deutschlands|CDU]] | 28,3 % || +4,0 || 17 Sitz || +2 |- | align="left" | [[Bündnis 90/Die Grünen|Greane]] | 24 % || −1,3 || 14 Sitz || −2 |- | align="left" | [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|SPD]] | 14,3 % || −2,7 || 9 Sitz || −1 |- | align="left" | [[Freie Wähler Landesverband Baden-Württemberg|Freie Wähler]] | 7,1 % || −3,2 || 4 Sitz || −2 |- | align="left" | [[Freie Demokratische Partei|FDP]] | 5,9 % || −5,0 || 4 Sitz || −3 |- | align="left" | [[Stuttgart Ökologisch Sozial|SÖS]] | 5,4 % || +0,8 || 3 Sitz || ±0 |- | align="left" | [[AfD]] | 4,7 % || +4,7 || 3 Sitz || +3 |- | align="left" | [[Die Linke]] | 4,5 % || ±0,0 || 3 Sitz || +1 |- | align="left" | [[Piratenpartei Deutschland|Pirate]] | 2 % || +2,0 || 1 Sitz || +1 |- | align="left" | [[Wählergruppe|STAdTISTEN]] | 1,7 % || +1,7 || 1 Sitz || +1 |- | align="left" | [[Wählergruppe|Studentische Liste - junges Stuttgart (StudL)]] | 1,2 % || +1,2 || 1 Sitz || +1 |- | align="left" | [[Die Republikaner|REP]] | 0,7 % || −1,8 || 0 Sitz || −1 |} === Stadtobrhaibtr seit 1800 === * 1799 bis 1804: Christian Heinrich von Günzler (* 1758; † 1842) * 1805 bis 1811: Gottfried Eberhard Hoffmann * 1811 bis 1813: Karl Eberhard von Wächter (* 1758; † 1829) * 1813 bis 1819: Karl Friedrich von Dizinger (* 1774; † 1842) * 1820 bis 1833: Willibald Feuerlein (* 1781; † 1850) * 1833 bis 1861: [[Georg Gottlob von Gutbrod]] (* 1791; † 1861) * 1862 bis 1872: Heinrich von Sick (* 1822; † 1881) * 1872 bis 1892: Theophil Friedrich von Hack (* 1843; † 1911) * 1893 bis 1899: Emil von Rümelin (* 1846; † 1899) * 1899 bis 1911: Heinrich von Gauß (* 1858; † 1921) * 1911 bis 1933: Karl Lautenschlager (* 1868; † 1952) * 1933 bis 1945: Karl Strölin (* 1890; † 1963), [[Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei|NSDAP]] * 1945 bis 1974: Arnulf Klett (* 1905; † 1974), pardeilos * 1974 bis 1996: [[Manfred Rommel]] (* 1928; † 2013), [[Christlich Demokratische Union Deutschlands|CDU]] * 1997 bis 2012: [[Wolfgang Schuster]] (* 1949), CDU * 2013 bis 2021: [[Fritz Kuhn]] (* 1955), [[Bündnis 90/Die Grünen|Gräane]] * vo 2021 ôô: Frank Nopper (* 1961), [[Christlich Demokratische Union Deutschlands|CDU]] == D Kuldur on d Sähnswirdigkaeda == [[Datei:StuttgartSchloßplatz20050105.jpg|miniatur|De Schlossblatz on des neie Schloss im Zentrom]] Schduagert hod viile Musea ond archidegdonische Bauwerg z bieda. === D Musea === [[Datei:Staatsgalerie1.jpg|miniatur|Dr Eigang vo dr Nuia Schdaatsgalerii]] [[Datei:KunstmuseumStuttgart-pjt.jpg|miniatur|S Kunschdmuseum vo dr Schdadd am Schlossplatz]] [[Datei:Mercedes-benz-museum-stuttgart-see-2006.jpg|miniatur|S nuie Mercedes-Benz Museum z Ondrtirkheim]] [[Datei:Porsche-Museum Main Entrance.JPG|miniatur|S nuie Porsche Museum em Schdadtdoil Zuffahausa]] [[Datei:Schloß-Rosenstein.jpg|miniatur|S Schdaatliche Museum fir Naturkunde em Schloss Rosaschtoi]] * D '''Schdaadsgalerii''' a dr Konrad-Adenauer-Strôß, wo em Land Bada-Wirdaberg gheert, bestoht us-ma alda ond ama nuia Doil. Dr alde Doil schdammt us-em Johr 1843. Dô dren send d Werk vo de eldre Kinschtler wia zom Beischbiil vom [[Rembrandt]], [[Peter Paul Rubens]], [[Jerg Ratgeb]], [[Hans Holbein]] ond em [[Lucas Cranach]] ausgschdellt. De nui Staatsgalerie ischt 1984 drzuakomma. Archidekt ischt dr James Sterling us Schoddland gwäa. E deam nuia Doil kô mr an Haufa Gemälde vo Kinschtler us-em 20. Johrhondert ôgugga, z. B. vom [[Oskar Schlemmer]], vom [[Pablo Picasso]] ond vom [[Claude Monet]].<ref>[http://www.staatsgalerie.de/ D Webseid vo dr Schdaadsgalerii]</ref> * S '''Konschdmuseum''', wo em Besitz vo dr Schdadd ischt, geit’s erscht seit-em Johr 2005. S schdoht direkt an dr Keenigstrôß am Rand vom Schlossplatz. Entworfa hend’s dia Berliner Archidekda Hascher ond Jehle. Dô dren fend mr hauptsächlich moderne Plaschdiga ond Bilder. De bekanndeschde Môler, wo d Werk drvo ausgschdellt send, send dr Otto Dix, dr Willi Baumeister, dr Adolf Hölzl ond d Rebecca Horn.<ref>[http://www.kunstmuseum-stuttgart.de/ D Webseid vom Konschdmuseum]</ref> * Et weit weg vo deam Bauwerk stôht s '''Konschdgebeide''' am Schlossplatz 2, wo dr '''Konschdverae Schduegert''' sei Galerii dren hot.<ref>[http://www.wkv-stuttgart.de/info/ D Webseid vom Konschdverae]</ref> * S '''Linda-Museum''' am Hegelplatz hot a graußa Sammlong fir Entressenda vo dr Velkerkunde. S gheert em Land Bada-Wirdaberg ond zehlt zo de greeschde Musea vo dera Art en Eiropa. De oinzlne Abdeilonga send fir d Bereich Afrika, Orient, Siidasia, Oschtasia, Siidsee, Nordamerika ond Siidamerika.<ref>[http://www.lindenmuseum.de/html/deutsch/home/home.php D Webseid vom Linda-Museum] {{Webarchiv|text=Archivlink |url=http://www.lindenmuseum.de/html/deutsch/home/home.php |wayback=20110123043241}}</ref> * S '''Schdaadliche Museum fir Nadurkunde''' vordoilt sich uf zwoi Gebeide, wo sich em Rosaschdoe-Park befendet: De greescht Sammlong kô mr em '''Leewador-Museum''' ond da Rescht em '''Schloss Rosaschdoe''' ôgugga.<ref>{{Internetquelle |titel=D Webseit vom Nadurkundemuseum |url=http://www-alt.naturkundemuseum-bw.de/stuttgart/ |zugriff=2011-01-13 |archiv-url=https://web.archive.org/web/20110110222650/http://www-alt.naturkundemuseum-bw.de/stuttgart/ |archiv-datum=2011-01-10}}</ref> * S '''Hegel-Museum''' isch em Geburdshaus vom deitscha Philosopha [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel]] en dr Eberhardstrôß ondrbrôcht. Seller isch deet am 27. Auguscht 1770 uf d Welt komma. Ôôgugga kô-mr de vrschiidene Staziona vo deam seim Lebensweg. Drzua erfehrt mr au noh, wia s Leaba en dr dômôliga Zeit z Schduagert ausgsäha hot.<ref>[http://www.stuttgart-reisefuehrer.de/hegel_haus.html D Seit ibrs Hegel-Haus us-em Stuegert-Reisefihrer] {{Webarchiv|text=Archivlink |url=http://www.stuttgart-reisefuehrer.de/hegel_haus.html |wayback=20111002123027}}</ref> * S '''Landesmuseum Wirdaberg''' isch em '''Alda Schloss''' ondrbrôcht. Au des Bauwerk grenzt an da Schlossplatz ôô. Dô dren kô mr ondr andrem da wirdabergischa Kronschatz ond sonscht noh an Haufa Sacha vo dr Schdoezeit bis zor Gegawart ôôgugga. A Außaschdell vo deam Museum befendet sich em '''Fruchtkaschda''' neaba dr Stiftskirch, wo mr Musiginschtrument aus viir Johrhondrt besichdiga kô.<ref>[http://www.landesmuseum-stuttgart.de/de/ D Webseit vom Landesmuseum]</ref> * S '''Mercedes-Benz-Museum''' em Schdadtdoel Ondrtirkheim zuiht vo älle Schduagardr Musea de meischde Bsuachr ôô. Der schbegdakuläre neie Bau hot em Johr 2006 s alde Mercedes-Benz-Museum, wo sein Platz em Werksgelände gheet hot, aagleest. Zeigt wuud d Gschicht vom Audomobil aus 120 Johr.<ref> [http://www.mercedes-benz-classic.com/content/classic/mpc/mpc_classic_website/de/mpc_home/mbc/home/museum/overview_museum.html D Webseit vom Mercedes-Benz-Museum]</ref> * Au s nuie '''Porsche-Museum''' em Schdadtdoel Zuffahausa – ereffnet am 21. Januar 2009 – ischt a Audo-Museum. Au der Bau weist a zemlich schbegdakulära Archidegdur auf, gschdaldet vom Wiiner Archidegdur-Biro Delugan Meissl. D Firma Porsche präsendiirt deet uf rond 5.600 qm Ausschdellongsfleche rond 80 Fahrzeig ond drzua noh an Haufa kloenere Sacha.<ref> [http://www.porsche.com/germany/aboutporsche/porschemuseum/ D Webseit vom Porsche-Museum]</ref> * S '''Museum ''Straßenbahnwelt''''' em Schdadtdoel Bad Cannschdatt hot em Johr 2009 s alde Strôßabôhmuseum, wo en Zuffahausa gwäa ischt, aagleest. Uf-ra Ausschdellongsfleche vo 2.500 qm wuud em ehemaliga Schdrôßabôh-Depot, wo enzwischa ondr Denkmalschutz schdôht, d Gschicht vo de Strôßa ond Ibrlandbahna us dr Region Schduagert präsendiirt.<ref>[http://www.strassenbahnwelt.com/ D Webseit vo dr Strôßabôhwelt]</ref> * Au mit-ma Freilichtmuseum kô Schduagert ufwarda: Em '''Schdeddischa Lapidarium''' en dr siidlicha Ennaschdadt an dr Mörikestrôß send älle sehenswerde Ibrrescht vo dr Schdadd emma wondrscheena Renaissance-Garda ausgschdellt.<ref>{{Internetquelle |titel=D Webseit vom Lapidarium |url=http://www.stuttgart.de/lapidarium |zugriff=2011-01-15 |archiv-url=https://web.archive.org/web/20101129060616/http://stuttgart.de/lapidarium |archiv-datum=2010-11-29 }}</ref> * Schduagert ischt oene vo de greeschde Gmoenda vo Deitschland, wo mehrere Weiôbaugebiet hot. Drom derf au a '''Weibaumuseum''' et fehla. Sell fend mr en dr Alda Keldr em Schdadtdoel Uhlbach. Deet wuud d Gschicht vom Weibau aus 2.000 Johr präsendiirt.<ref>[http://www.stuttgart-tourist.de/downloads/weinbaumuseum.pdf D Webseit vom Weibaumuseum] {{Webarchiv|text=Archivlink |url=http://www.stuttgart-tourist.de/downloads/weinbaumuseum.pdf |wayback=20090530120206}}</ref> * S '''Fuierwehr-Museum''' em-a alda Fabrikgebeide em Schdadtdoel Minschdr zeigt d Gschicht vo dr Fuierwehr z Schduegert aus de ledschde 100 Johr uf-ra Fleche vo 2.500 qm. An Doel vo selle 25 Fuierwehr-Audos schdandet au uf dr Freifleche rom.<ref> [http://www.stuttgarter-feuerwehrmuseum.de/ D Webseit vom Fuierwehr-Museum]</ref> * S '''Schweinemuseum''' em Jugendschdiilbau vom alda Schduegerder Schlachthof zeigt an graußa Sau-Haufa – ibr 40.000 Ausschdellongsstickla – vo Schbarschweinla, Glicksseila ond andre Renglschwanzviicher aus Konscht ond Kitsch. Dui Eirichdong bezeichnet sich selbr als s greeschde Museum vo sellra Art weltweit.<ref> [http://www.schweinemuseum.de/html/startseite.html D Webseit vom Schweinemuseum] {{Webarchiv|text=Archivlink |url=http://www.schweinemuseum.de/html/startseite.html |wayback=20110807081305}}</ref> * S '''Deitsche Landwirtschaftsmuseum''' em Schdadtdoel Hohaheim zeigt auf-ra Fleche vo 5.700 qm d Gschicht vo dr Landwirtschaft en Deitschland. Betriiba wuud des Museum vo dr Universidet Hohaheim, wo friher amôl a landwirtschaftlicha Hochschual gwäa ischt.<ref> [http://www.dlm-hohenheim.de/ D Webseit vom Landwirtschaftsmuseum]</ref> * S '''Haus der Geschichte''' hot sein Platz zwischa dr Nuia Schdaadsgalerii ond dr Musikhochschual. Des Landesmuseum zeigt an Stroefzug durch d Gschicht vo Bada ond Wirdaberg vo dr Zeit vom Napoleon bis zor Gegawart.<ref>[http://www.hdgbw.de/# D Webseit vom Museum]</ref> * Ganz en dr Näh vom Hehapark Killesberg – em Feierbacher Weag 46 – schdoht s '''Theodor-Heuss-Haus''', wo dr erschde deitsche Bundespräsident nôch-em End vo seira Amtszeit bis zo seim Dood gwohnt hot. Des Museum gheert ara Schdifdong ond ischt em Johr 2002 vom dômôliga Bundespräsidenda Johannes Rau eigweiht worra. S Wohnzemmer, s Arbeitszemmer ond s Esszemmer send mit lauder originale Mebl ond Gegaschdend vom Heuss rekonschtruiirt worra. Drzua geit’s noh a Ausschdellong mit Ton- ond Filmdokument, wo s Leaba ond s Werk vo sellem Môô zeiget.<ref>[http://www.stiftung-heuss-haus.de/html/theoheusshaus.html D Webseit vom Theodor-Heuss-Haus] {{Webarchiv|text=Archivlink |url=http://www.stiftung-heuss-haus.de/html/theoheusshaus.html |wayback=20110430182313}}</ref> === D Archidegdur === ==== Schlesser ==== [[Datei:AltesSchlossStuttgart.JPG|thumb|S Alde Schloss vom Schillerplatz aus gseha]] [[Datei:Palmsches Schloss Stuttgart.jpg|thumb|S Palm'sche Schloss em Schdadtdoel Mihlhausa]] * S '''Nuie Schloss''' ischt ab 1748 nôch de Plee vom Leopold Retti als herzoglicha Residenz baut ond 1807 vom Nikolaus Thouret vollendet worra. Heit isch dô dren s Kuldusminischderiom ondrbrocht. De bsondrs feschdliche Sääl en deam Barockbau werret vo dr Landesregirong zom Repräsendiira gnutzt. Em Zwoeda Weltkriag isch des Schloss arg beschädigt ond vo 1958 bis 1964 wiidr ufbaut worra. * Et weit weg drvoo schdoht s '''Alde Schloss''', wo uf-na Wasserburg us-em 13. Johrhondert zruckgoht. Baut worra isch’s 1553 bis 1578. Heit isch dô dren s Wirdabergische Landesmuseum ondrbrôcht. Dr môlerische Arkadahof vom Schloss wuud reglmäßig fir kuldurelle Vorôschaldonga gnutzt, z. B. fir d Ereffnong vom jährlicha Weihnachtsmarkt. * S '''Schloss Solitude''' am weschdlicha Schdadtrand ischt vo 1763 bis 1767 em Uftrag vom Herzog Karl Eugen vo Wirdaberg als Jagdschloss ond zom Repräsendiira baut worra. Hauptbaumoischtr isch dr Philippe de la Guêpière gwäa. Uf dr Siidseid send deam Schloss d Kavaliirsbauda vôrglagret, wo zor Zeit vom Karl Eugen deam sei Milidärakademii (d Hohe Karlsschual) ihrn Sitz ghet hot. Dr berihmdeschde Schialer vo sellra Akademii isch dr jonge [[Friedrich Schiller|Schiller]] gwäa. * S '''Schloss Hohaheim''' am Rand vom gleichnamiga Schdadtdoel uf de Filder ischt 1785 bis 1791 an dr Schdell vo-ra middlalderlicha Wasserburg baut worra. Au vo sellem Rokokoschloss isch dr Karl Eugen vo Wirdaberg dr Bauherr gwäa. Heitzodag wuud des Schloss vo dr [[Universität Hohenheim|Uni Hohaheim]] gnutzt. * S '''Schloss Rosenstein''' hot en de Johr 1824 bis 1830 dr Keenich Wilhelm I. vo Wirdaberg durch sein Hofarchidekda Giovanni Salucci im klassizischdischa Schdiil baua lassa. Heit ischt en deam Bauwerk s Schdaadliche Museum fir Naturkunde ondrbrocht. Dromrom ischt au noh a graußa Park-Olag gschaffa worra, nemlich dr Rosensteinpark.<ref>http://www.naturkundemuseum-bw.de/ausstellung/schloss-rosenstein/schloss-rosenstein</ref> * Au s '''Bäraschlessle''' em Rot- ond Schwarzwildpark hot em Herzog Karl Eugen friher als Jagdschloss deant. Vorglicha mit-em Schloss Solitude fellt’s abr arg bescheida aus. Heit hot’s dô dren a Wirtschaft mit Selbschdbediinong, wo s ganz Johr offa hot. * S '''Palm’sche Schloss''' em Schdadtdoel Mihlhausa hot sein Nama vo-ra Familie Palm, wo des Owesa 1728 kauft hot. Domols hot’s an sellem Platz bloß a Fundament vo-ma middlalderlicha Ridderguat gheet. Dr Freiherr Jonathan von Palm hot deet em Johr 1813 fir sei Familie a Schlessle em Schdiil vom [[Klassizismus]] baua lassa. Heit ischt en deam Gebeide s Bezirksamt Mihlhausa ondrbrocht.<ref>Katharina Hild, Nikola Hild: ''Schlösser in der Region Stuttgart'', S. 39 bis 41, Silberburg-Verlag GmbH, Diibenga, ISBN 978-3-87407-818-4</ref> ==== A baar vo de Kircha ==== [[Datei:Stiftskirche Stuttgart towers - panoramio.jpg|mini|hochkant|D Tirm vo dr Schdifdskirch]] [[Datei:Stuttgart Leonhardskirche01.JPG|miniatur|D Leonhardskirch em Schdadt-Zentrom]] * D '''Schdifdskirch''' am Schillerplatz mit ihre zwoe oogleiche Dirm isch d Hauptkirch vo dr [[Evangelische Landeskirche in Württemberg|Evangelischa Landeskirch vo Wirdaberg]]. Der schbädgodische Bau ischt 1327 bis 1347 entschdanda. Drenna send ondr andrem em Chordoel au d Grabdenkmäler vo de wirdabergische Grafa. * D '''Domkirch St. Eberhard''' an dr Keenigstrôß isch Konkathedral vom [[Bistum Rottenburg-Stuttgart|Bischtum Rottaburg-Stuegert]]. * A schbätgodischer Bau ischt au d evangelisch '''Leonhardskirch''' am Leonhardsplatz. Baut worra isch-se vo 1463 bis 1474. Bsondrs hervorheba muaß-mr des Chorgschdial us-em 15. Johrhondert. * Us dr gleicha Zeit schdammt au d Hoschbidalkirch en dr Bichsastrôß (1471 bis 1493). Sehenswert dô dren ischt hauptsächlich dui Kreizigongsgrubb em Chor, wo vom Heilbronner Bildhauer H. Seyffer gschdaldet worra ischt. * Deitlich elder wia dia Kircha em Zentrom vo Schduagert isch d evangelisch '''Veitskirch''' em Schdadtdoel Mihlhausa. Dui ischt vo 1380 bis 1390 baut ond seither kaum vrendret worra. * Uf-em Wirdaberg, wo friher môl sellem gleichnamiga Lendle da Nama gäa hot, thront d '''Grabkabell''', a klassizischdischer Bau, wo dr Keenich Wilhelm I. als Mausoleom fir sei friah vrschdorbena Frau Katharina, ara Schweschtr vom russischa Zara, hot baua lau. Wia dr Keenich selbr s Zeitliche gsegnet ghet hot, hot’r dô dren au sei ledschda Ruah gfonda. Archidekt isch dr Italiener Giovanni Salucci gwäa. * Vo selle viile moderne Kircha, wo’s d Schduagert nadirlich au hot, sei schdellvrtretend d '''Kreizkirch''' vom Schdadtdoel Hedlfenga erwehnt. Se schdammt us-em Johr 1929 ond ischt oes vo de ganz wenig Beischbiil fir an Sakralbau vo dr Bauhaus-Archidekdur. Dr Kinschtler Paul Trüdinger hot sich dô drmit selbr a Denkmal gsetzt. * Ganz en dr Näh vom Ondrtirkheimer Bôhhof stôht d '''Evangelisch Schdadtkirch''', wo so om 1660 rom baut worra ischt. Wia mr dui gega Ende vo de 1960ger Johr grendlich renoviirt hot, send Fresga us-em 17. Johrhondert freiglegt worra, wo em Jesus seine zwelf Aposchtl zeiget. Als Kontrascht zo dera alda Konscht geit’s ao noh was Moderns: d Josefgschicht us-em Alda Teschdament als Bildrziklus en Linolschnidd, gschaffa vom schwäbischa Môler ond Grafiker [[HAP Grieshaber]]. * S '''Gospel Forum''' en Feuerbach isch a großes freikirchlichs Gemeindezentrum. ==== Dirm ==== [[Datei:Stuttgart-tagblatt-turm2006.jpg|thumb|upright|Dr Dagbladd-Durm em Johr 2006]] [[Datei:Killesberg Tower.jpg|miniatur|upright|Dr Killesbergdurm]] * S wichdigschde Wahrzoeche vo dr Schdadt isch dr 217 Meder haue '''[[Stuttgarter Fernsehturm|Fernsehdurm]]''' uf-em Hoha Bopser. Egal, vo weelra Richdong mr uf Schduagert zuafährt, sellan Durm kô mr scho vo weidem seha. Vo de Aussichtsplattforma aus hot mr bei-ma scheena Wedder an tolla Blick, wo weit ens Land nei gôht. * A guada Aussicht uf d Schduagerter Ennaschdadt hot mr vom '''Bôhhofsdurm''' am End vo dr Keenichschdrôß aus. Er ischt 56 Meder hau ond – wia dr ganz Hauptbôhhof – vom Archidekda Paul Bonatz plant worra. * Mit-em 61 Meder haua '''Dagbladd-Durm''' en dr Eberhardstrôß kô Schduagert glei mit-ma Suberladiv ufwarda: Seller Bau isch s erschde Hochhaus vo Deitschland gwäa, wo aus Schdahlsichtbedoo baut worra ischt. Mancha Quella behaupdet sogar, dass’r s erschde Hochhaus en dera Art vo dr ganza Welt gwäa sei soll.<ref>So jedafalls des vo dr ''Marketing und Tourismus GmbH Regio Stuttgart'' erschdellde Heftle ''Türme der Region Stuttgart'' uf dr Seit 14 ond des Biachle ''Stuttgart für Stuttgarter 2011'' (S. 12), wo e dr Marco-Polo-Buachroih erschiina ischt. </ref> Besichdiga kô-mr dean Durm leidr et.<ref>[http://www.habar.de/tagblatt-turm.htm Ällerloi Wissenswerdes ibr d Gschicht vom Dagbladd-Durm mit Bilder]</ref> * Dr '''Killesbergdurm''' em Hehapark Killesberg hett eigentlich scho zo dr Indrnazionala Gardabauausschdellong (IGA) 1993 baut werra solla, abr dômôls isch dr Schdadt s Geld ausganga. Vrwirklicht worra isch des Projekt erscht acht Johr schbätr vom Schduagerter Vorscheenerongsvorei. Eigweiht worra isch der 42 Meder haue Durm mit seine viir Pladdforma am 17. Juli 2001. * Dr '''Schelladurm''' an dr Weberstrôß schdammt us-em Johr 1564. Er isch a Ibrbleibsl vo dr alda Schdadtmauer. Schbädr hot-ma a dreischdockigs Haus dranôbaut, wo em 19. Johrhondert Leit dren gwohnt hend. Em Zwoeda Weltkriag ischt der Bau bis uf da massiva Schdomba vo de Bomba heegmacht worra, abr Ende dr 70er Johr wiidr ufbaut worra. Heit ischt deet dren a Wirtschäftle ondrbrôcht, d ''Weinstube Schellenturm''. * Dr '''Bismarckdurm''' e dr Nähe vom Killesberg ischt 1904 zom Ôdenka an da Reichskanzler Otto von Bismarck baut worra. Finanziirt worra isch’r vo dr Schdudendaschaft vo dr dômôliga Technischa Hochschual Schduagert. Archidekt isch dr Wilhelm Kreis gwäa. * Uf dr hegschda Schdell vom Schdadtdoel Bad Cannschdatt hot 1891 dr Vorscheenerongsvorei Cannschdatt da 25 Meter haua '''Burholzhofdurm''' e dr Form vo-ma reemischa Kaschdelldurm baua lau. Ganz droba hot dr [[Gottlieb Daimler]] a Durmschduub finanziirt. Nuffschdeiga kô mr uf dean Durm bloß, wenn droba a Fahn ghisst ischt. ==== Sonschdige ==== [[Datei:Weissenhof Corbusier 1.jpg|miniatur|S Dobblhaus vom Le Corbusier ond em Pierre Jeanneret]] [[Datei:Weissenhof Stam 1.jpg|miniatur|S Roihahaus vom Mart Stam]] * Vo dr Archidekdur her dui mit Abschdand bedeidenschde Wohnôlag isch d '''Weißahofsiidlong''' uf-em Killesberg. Deet hot em Johr 1927 dr Deitsche Werkbund d Ausschdellong ''Die Wohnung'' vrôschdaldet. Älle Archidekda, wo dômôls indrnazional Rang ond Nama ghet hend, send beteiligt gwäa, z. B. dr Mies van der Rohe, dr Le Corbusier, dr Jacobus Johannes Pieter Oud, dr Victor Bourgeois, dr Walter Gropius, dr Hans Scharoun ond dr Mart Stam. Au wenn em Zwoeda Weltkriag a baar vo selle Heiser a Opfer vo de Bomba worra send, isch dui Ôlag emmr noh beeidruckend. Em Haus vom Le Corbusier ischt a klois Museum ondrbrôcht, wo d Gschicht vo dera Siidlong zeigt. * Et weit weg drvoo befendet sich d '''Kochahofsiidlong''', s krasse Gegastick zor Weißahofsiidlong. Ondr dr Leidong vom konservadiva Archidekda Paul Schmitthenner hend d Nazis deet 1933 25 Heiser us Holz ufschdella lau, wo als tipisch „deitsch“ bezeichnet worra send. ''Deutsches Holz für Hausbau und Wohnung'' hot dui Modellsiidlong ghoißa. * Zom Rahmaprogramm vo dr IGA 1993 hot em Norda vo dr Schdadt au dui Ausschdellong '''Expo Wohnen 2000''' gheert. 13 Archidekda us 11 Lender hend rond 100 Wohnonga mit farbige Fassada ond zom Doel gwagde Forma gschaffa. Dô drmit hend-se a Zukonftsvisioo zeigt, wia s moderne Wohna en-ra Großschdadt em 21. Johrhondert ausseha kennt. * Am Berliner Platz schdôht s grauß Konzerthaus, wo vo 1955 bis 1956 baut worra ischt on vo de Schduagerter da bescheidena Nama '''Liederhalle''' kriagt hot. Dô dren geit’s abr et bloß Konzert; s fendet au jedes Johr a baar greeßre Bäll drenna schdadd, z. B. dr Landespresseball. * A Turischda-Addrakzioo ischt ao d '''Markthalle''' ondrhalb vom Schillerplatz, wo 1912 em Jugendschdiil baut worra ischt. Dô dren siht’s a bissle aus wia uf-ma oriendalischa Basaar. An rond 50 Marktschdend kô-mr älle megliche Fisch, Gwirz, Floesch, Obst, Gmias ond endrnazionale Delikadessa kaufa. === Andre Sähnswirdigkaeda === * Zwischa dr Liederhall ond em Linda-Museum leit dr '''Hobbalau-Friidhof''', wo 1626 ôglegt worra ischt ond heit ondr Denkmalschutz schdôht. Deet wuud jetzt neamr meh vorgraba. Zom Ôgugga lohnet sich dia scheene alde Beem ond d Greber vom [[Wilhelm Hauff|Hauff]], vom [[Gustav Schwab|Schwab]] ond vom [[Christian Friedrich Daniel Schubart|Schubart]]. * Z Cannschdatt schließlich fend-mr dui Sähnswirdigkaed, wo jedas Johr am meischda Bsuachr ôlockt: d „'''[[Wilhelma]]'''“. So hoeßt dr Zoo vo Schduagert. Des ischt abr et bloß a Park fir dia rond 8.000 Viicher, sondern dr oezich zoologisch-bodanischa Garda vo ganz Deitschland. === Orkeschtr === * S '''Radio-Sinfonieorchester (RSO) Stuttgart''' ischt ois vo deane drei Orkeschtr, wo zom [[Südwestrundfunk|Sidweschtrundfunk (SWR)]] gheeret. Sei Repertoire setzt sich aus Werk vo dr klassischa Musik zamma, en dr Regel vo dr [[Romantik]] bis zor Moderne. Älle Konzert wend uffzoichnet ond em Radio gsendet. * S '''Staatsorchester Stuttgart''' ischt en erschdr Linie s Orkeschtr vom Schduagerter Opernhaus ond schbiilt bei de Uffihronga vo de [[Oper|Opra]] ond vom [[Ballett]]. A baar Môl em Jôhr geit des Orkeschtr abr au Sinfoniikonzert en dr Schduagerter ''Liederhalle''. Dr Träger vom Orkeschtr isch s Land Bada-Wirdaberg. Grendet wôrra isch der Klangkörper scho 1589, au wenn’r selbigs Môl noh ''Württembergische Hofkapelle'' ghoißa hôt. * D '''Stuttgarter Philharmoniker''' send a schdeddischs Orkeschtr, wo’s seit 1924 geit. S Repertoira gôht en de gleich Richdong wia beim RSO. Hin ond wiidr wirket d ''Philharmoniker'' abr au bei Uffihronga vo Opra em ''Opernhaus'' mit. [[Datei:Koblenz im Buga-Jahr 2011 - Buga-Abschlussveranstaltung 10.jpg|thumb|D SWR Big Band bei dr Abschlussvorôschdaldong zor Bundesgardaschau 2011 en Koblenz]] * S '''Stuttgarter Kammerorchester''' ischt oiner vo de jengschde Klangkerper en dera Schdadd. Grindet wôrra isch-es 1945, also glei nôch-em [[Zweiter Weltkrieg|Zwoida Weltkriag]], vom [[Karl Münchinger]]. * Reladiv nei (1965) ischt au s '''Bach-Collegium Stuttgart''', wo d ''Gächinger Kantorei'' bei ihre Konzert begleidet ond wia dui vom [[Helmuth Rilling]] grindet wôrra ischt, wenn au elf Jôhr schbäter. * A ganz andra Musikrichdong vrtridd – wia scho dr Nama sait – d '''SWR Big Band'''. Grindet wôrra isch dui 1951 vom Erwin Lehn (1919 bis 2010) ondrem Nama ''Südfunk-Tanzorchester''. Neaba-m Jazz macht dui Grubbe abr au gehobena Danz- ond Ondrhaldongsmusik. * Außer selle Profi-Orkeschtr geit’s z Schduagert abr au – wia en fascht jedra Schdadd – noh an Haufa Amadeer-Musizirende, wo meischdens emma Vorei zammagschlossa send. === Theater === [[Datei:Opernhaus Stuttgart amk.jpg|miniatur|S Opernhaus em Schlossgarda]] [[Datei:Schauspielhaus Stuttgart 2007.jpg|miniatur|S Schauschbiilhaus em Schlossgarda]] * D '''Wirdabergische Schdaatstheater''' em Obra Schlossgarda vrdoelet sich uf drei Bihna: ** Dô drvo isch s '''Opernhaus''', wo Ôfang vom 20. Johrhondert vom Archidegda Max Littmann baut worra ischt, am schenschda. Ufgfihrt wend deet Opra vo alde ond zeitgnessische Kombonischda en moderne Inszeniironga vo indrnazional bekannde Regisseur. Bisher ischt dui Eirichdong sechsmôl vo dr Zeitschrift „Opernwelt“ mit-em Titl „Opernhaus des Jahres“ auszeichnet worra. En sellem Gebeide hot au s Schduagerter [[Ballett]] sein feschda Schbiilplatz. So zemlich en jedra Säsoo geit’s oe odr mehrere Uruffihronga vo jonge Choreografa. ** Glei neabam Opernhaus schdôht s '''Schauschbiilhaus''', wo sich hauptsächlich em gsellschaftskridischa Theater vorschriiba hot. Der moderne Bau ischt 1962 eigweiht worra. ** S '''Kammertheater''' hôt sein Platz seit 1983 em Bau vo dr Nuia Schdaatsgalerii uf dr andra Seit vo dr Konrad-Adenauer-Strôß. * Zo de '''Schduagerter Schauschbiilbihna''' gheeret zwoe Heiser: ** D '''Komeedie em Marquardt''' en dr Bolzstrôß pfleagt a ghobenes Bulvartheater ond brengt ao jedes Johr wenigschdens oemôl a Schdick em schwäbischa Dialekt raus, oft sogar als Uruffihrong. ** S '''Alde Schauschbiilhaus''' en dr Kloina Keenichschdrôß hot neaba Klassiker au moderne Theaterschdick ond manchmôl ao a Musical em Programm. * Em Schduagerter Weschda beim Feiersee hot seit 1998 s '''Theater der Altstadt''' sei Bleibe, wo meischdens moderne Schdickla schbiilt, manchmôl ao mit Musig ond em schwäbischa Dialekt. * Et bloß Theater, sondern ao Jazz, Rock, Pop, Ballett, Klassik ond Kabarett kô-mr em '''Theaterhaus''' em Norda vo dr Schdadt en dr Siemensschdrôß erleaba. Deet machet ao an Haufa Kinschtler Schdazioo, wo grad uf Turnee send. * S '''Friedrichsbau-Varieté''' ischt nôch deam Gebeide benannt, wo friher des Varieté-Theater drenna gwäa ischt. Seit Februar 2015 hôt dui Eirichdong abr an nuia Standort: uff-em Pragsaddl en dr Siemensstrôß 15. Sein alda Nama hôt's abr beibhalda, au wenn des Varieté jetzt nemme em Friedrichsbau ondrbrôcht ischt.<ref>http://www.friedrichsbau.de/</ref> * S '''Renitenztheater''' e dr Bixaschdrôß pfleagt neabem litrarischa ond polidischa Kabarett ao noh Traveschdii ond a ôschbruchsvolla Ondrhaldong. == Grauße Feschdivideeda, wo en jedam [[Jahr|Johr]] schdaddfendet == [[Datei:Stuttgarter-weindorf-2009.jpg|thumb|Weilauba uf-em Marktblatz]] [[Datei:Cannstatter-Volksfest.jpg|thumb|S Cannschdaddr Volksfescht]] * Ende April/Ôfang Mai fendet emmr uf-em Cannschtaddr Wasa s '''Frialengsfescht''' schdadd. Dô geit’s – wia beim Volksfescht em Herbscht – a baar Biirzelt ond an Haufa Fahrgschäft, bloß a Nommr kloener. Drfiir dauret des Fescht lenger, nemlich guad drei Wocha. * Em Juli gaschdiirt midda en dr Schdadd – uf-em Karlsblatz – dr '''Hamburger Fischmarkt'''. Des ischt a graußa Hocketse, wo d Hamburger Fischhendler kulinarische Schbezialideeda vo ihrer Hoemet serviiret. Nadiirlich geit’s au ebbes zom Drenka. * Emmr zwoe Wocha vôr d Sommrferia ôfanget fendet am Samschdich uf-em Killesberg s '''Lichdrfescht''' schdadd. En dr Werbong hoeßt’s, des wär d ''Nacht der 100.000 Lichter''. Dr Heheponkt ischt a riisigs Feierwerk, wenn’s ganz naacht ischt. Falls-es a sellem Dag regna sott, vorschiabt sich des Fescht om oe Woch. * Ôfang Auguscht fendet rond om da Theadrsee s '''Sommerfescht''' schdadd. Des isch ebbes fir de ghoobene Ôschbrich: Dô wend ema Haufa weiße Partyzelt edle Wei, Schampanjer ond Meeresfriicht serviirt, ond entschbrechend send au d Preis. * Glei a baar Wocha schbätr – Ende Auguscht/Ôfang Sebdembr – fendet uf-em Marktblatz ond uf-em Schillerblatz ond uf sellem Schdrôßadoel, wo dia zwoe mitnandr vorbendet – zwelf Däg lang s '''Schduagerter Weidorf''' schdadd. Dô wemmlet’s no so vo Lauba, wo-mr edle [[Württemberger Wein|Wirdaberger Wei]] schlotza ond Schbezialideeda us dr [[Schwäbische Küche|Schwäbischa Kuche]] wia zom Beischbiil [[Saure Kutteln|Saure Kuddla]], [[Maultaschen|Mauldascha]], Saure Kardofflrädla ond [[Linsen mit Spätzle|Soeda mit Lensa ond Schbätzla]] essa kôô. * Meischdens en dr ledschda Sebdembrwoch fangt uf-em Wasa s '''Cannschdaddr Volksfescht''' ôô, wo 16 Däg lang dauret. Nôch-em Minchner Oktobrfescht isch dees s graischde Fescht vo ganz Deitschland, wo emmr a baar Milliona Besuacher aufweisa kôô. * Am Donnrschdag vôr-em erschda [[Advent]] schdardet dr '''Schduagerter Weihnachtsmarkt''' ond gôht bis zom 23. Dezembr. Dô drbei handlet sich’s om oen vo de graischde Weihnachsmärkt vo ganz [[Europa|Eiropa]]. D Budena send uf-em Marktblatz, en dr Hirschschtrôß ond uf-em Schillerblatz ufgschdellt. == Sduagord 21 == ''Gugg ao ondor → Haobdardiggl: [[Stuttgart 21|Sduagord 21]]'' [[Datei:Karte Stuttgart 21 aussen.png|mini|Alde ond nuie Sdreggena fir Sduagord 21]] ''"Sduagord 21"'' isch a Eisabã-Projäggd, mid demm älle Schinavorbendunga en Sduagord ond saenor Umgebung grundlegend nui gordned ond zomm Dåel nui ãglegd wärded. Dor Kern isch, dass dor seidhäriche Haobdbãhof vomm-a ebaärdicha Kobfbãhof zomm-a ondordischa Durchgangsbãhof ombaud wird. Quer zom heidicha Glåesvorlaof mid sächzäa Kobfglåes wärded em Boda drenn zsẽmagnomma achd Durchgangsglåes baud. Semdliche Schinazulaef miased deswäaga nui gordned wärda. Lokwäggsl brauchd-s nemme, ond älle Ziig kenned viil schnällor weidorfara. Deswäaga kommd-mor mid dor Hälfde vo de bishäriche Glåes aus. S seidhäriche Eisabã-Bedribswärg em Glåesvorfäld vom Haobdbãhof felld komblädd wägg. Uff demm Blatz soll on ganzor nuior Sdadddåel endsdanda. Vomm Vorkaof vo de Flechenna dord vorhoffd-mor sich a Midfinanzirung vo de Gsamdkosda. Zomm ganza Projäggd ghaerd organisch dorzua d ICE-Nuibausdregge [[Wendlingen|Wendleng]] - [[Ulm]]. Dor Wäag vomm nuia Haobdbãhof bis Wendleng gåd nå nemme durchs [[Neckar|Näggordaal]], sondorn ibor d [[Filder|Fildor]], må en demm Zsẽmahang on ICE-Flugfhafabãhof baud wird. (On S-Bã-Flughafabãhof isch bereids då.) Dor Vordåel isch a diräggda Vorbendung vom Flughafa mid dor zendrala bada-wirddabärgischa Schinasdregge [[Karlsruhe|Karlsrua]] - Sduagord - Ulm. Wäaga saene enorme ond laofend haechore Kosda isch dees ganze Brojäggd emmor no sdarg omsdridda, ao wenn on Bausdobb so guad wia nemme drenn isch. == D Wirdschafd == Schduagert isch dr Haobdsitz vo mährere große Induschdrii-Ondernehma mit Schwerponkt em Bereich Audomobil ond Maschenabau wia em Daimler, em Bosch, em Porsche ond em Mahle ond s hod Deidschland-Niiderlassonga vo viile indernationale Induschdrii-Ondernehma wia d IBM ond Hewlett-Packard. Med 408 ha Wengert isch Sturgert d sextgreschte Waibaugmaind em [[Württembergisches Weinbaugebiet|wirttebergische Waibaugebiat]].<ref name=StatWeinbau>Jede vierte Gemeinde in Baden-Württemberg mit Weinbau. Pressemitteilung 270/2011. [[Statistisches Landesamt Baden-Württemberg]], 10.8.2011. {{Internetquelle |url=http://www.statistik-bw.de/Pressemitt/2011270.asp |titel=Archivierte Kopie |zugriff=2011-08-20 |archiv-url=https://web.archive.org/web/20110928123049/http://www.statistik-bw.de/Pressemitt/2011270.asp |archiv-datum=2011-09-28}}.</ref> Hauptsächlich werd [[Trollinger]] uf 37% vo de Waibaufläche abaut.<ref name=StatWeinbau /> A gringere Roll spillt de [[Riesling]] met 18% und de [[Lemberger]] met 9% vo de Fläche.<ref name=StatWeinbau /> == Kulinarische Schbezialideeda == [[Datei:Gaisburger Marsch.jpg|miniatur|Gaisburger Marsch]] * '''Gaisburger Marsch''', a nahrhafts Eintopfgericht aus kochdem Ochsafloisch, Schbäzla, Kardoffla ond Floischbriah, s erscht Môl uff da Disch komma e-ma Wirtshaus em heidiga Schduegerter Schdadtdoel Gaisburg. D Gschicht vo deam Essa ond a Rezept fendet mr em Ardikel ibr d [[Schwäbische Küche|Schwäbischa Kiche]]. * '''[[Hutzelbrot|Schduegerter Hutzelbrot]]'''. Des ischt a leicht siaßer Loeb Brot, wo en da Doeg an Haufa trocknede Fricht ond Gwirz neikomma send ond wo hauptsächlich en dr Advents- ond Weihnachtszeit bacha wuud. Liderarisch vorewicht hôt des Brot dr [[Eduard Mörike]] en seim Kunscht-Märle ''[[Das Stuttgarter Hutzelmännlein]]''.<ref>{{Internetquelle |titel=Archivierte Kopie |url=http://www.stuttgarter-hutzelbrot.de/ |zugriff=2016-04-13 |archiv-url=https://web.archive.org/web/20160110040054/http://stuttgarter-hutzelbrot.de/ |archiv-datum=2016-01-10 }}</ref> * '''Schduegerter Rossbolla'''. Des send Pralina aus Schoklad mit-ra Fillong aus Nugat ond Vanill-Crem. Da Nama hôt dui Schleckerei dô drvoo, dass-se – mit a bissle Fandasii – wia kloene Rossbolla (= Pferde-Epfel) aussehet.<ref> http://unnuetzes-stuttgartwissen.de/index.php/unnuetzes-wissen/317-von-nougat-pferdeapfel</ref> == Schduagert en dr Litradur == Dass ibr so a graußa Schdadd wia Schduagert an Haufa Fachlitradur geit, vrschdôht sich vo selbr. Mit sellem Begriff send zom Beischbiil soddiche Werk gmoint, wo sich mit dr Gschicht vo dr Schdadd, seira Wirtschaft, dr Landschaft, de Sehenswirdichkeida ond so weidr befasset. A kloina Auswahl dô drvoo ischt em Abschnidd ''Litradur'' uffgfihrt. Mit sellra Schdadd befasset sich abr au etliche Werk vom Bereich dr [[Epik]], dr [[Drama]]tik ond dr [[Lyrik]]. Lueg do drzua da Ardikl '''''[[Stuttgart in der schöngeistigen Literatur|Schduagert en dr schöngeischdiga Litradur]]'''''. == Leit == Bekannde Leit, wo z Schduegert uff d Welt komma send ond soddiche, wo en sellra Schdadt ebbes Bsonders gschafft hend, send em Ardikel ''[[Liste von Persönlichkeiten der Stadt Stuttgart]]'' uffgfihrt. == Litradur == * [[Otto Borst]]: ''Stuttgart – Die Geschichte der Stadt'', Konrad Theiss Verlag, Schduagert ond Aala 1973, ISBN 3-8062-0114-5 * Gottfried Bauer: ''Straßenbahnen in Stuttgart'', GeraMond Verlag, Mincha 2003, ISBN 3-7654-7188-7 * Susanne M. K. Baur, Doris Schöpke-Bielefeld: ''Stuttgart – Die Stadt und ihre Stäffele'', Scribo Verlag, Steinenbronn 2012, ISBN 978-3-937310-24-4 * Jörg Kurz: ''Die Gänsheide – Geschichte und Kultur'' (D Gensheide ischt a Schdadtdoil em Oschda vo Schduegert), Verlag im Ziegelhaus, Stuttgart 2008, ISBN 978-3-925440-16-8 * Elisabeth Kabatek: ''[[Gebrauchsanweisung für Stuttgart]]'', Piper Verlag GmbH, München 2012, ISBN 978-3-492-27614-6 * Uwe Bogen und Thomas Wagner: ''STUTTGART – Eine Stadt verändert ihr Gesicht'', Sutton Verlag, Erfurt 2012, ISBN 978-3-9540009-8-2 * Andrea Jenewein, Frank Rothfuß: ''Stuttgart – Kesseltreiben und Höhenrausch'', Gmeiner Verlag GmbH, Meßkirch 2013, ISBN 978-3-8392-1471-8 * Claus-Peter Hutter: ''Maultaschen und Motoren – Stuttgart und das Neckarland in den 50er und 60er Jahren'', Emons Verlag, Köln 2014, ISBN 978-3-95451-403-8 * [[Adrienne Braun]]: ''Mittendrin und außen vor: STUTTGARTS stille Ecken'', Südverlag Konstanz, Konstanz 2014, ISBN 978-3-87800-054-9 * Tina Krehan: ''Stuttgart wimmelt'', a Bilderbuach fir Kender, a sognannts [[Wimmelbuch|Wimmelbuach]], Silberburg-Verlag GmbH, Diibenga 2014, ISBN 978-3-8425-1309-9 == Weblink == {{commonscat|Stuttgart|Schduagert}} * [https://web.archive.org/web/20101128212050/http://stuttgartzuffenhausen.de/ Zuffahausa] * [http://www.stuttgartfeuerbach.de/ Feierbach] * [https://web.archive.org/web/20100307044115/http://www.stuttgartdegerloch.de/ Dägerloch] == Quella == <references/> {{Navigationsleiste Landkreise und Stadtkreise in Baden-Württemberg}} {{Normdaten}} [[Kategorie:Stuagert|!]] [[Kategorie:Dütschi Landeshauptstadt]] pboau5pqa8kw4cqgsxct9isysnb8ocq Niederdorf (Stadt Zürich) 0 23715 1017718 789178 2022-08-13T20:06:28Z Renardo la vulpo 6590 /* Uusdeenig */ – doppelti Text entfernt wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:S Dörfli}} [[Datei:Niederdorf-Zuriko 444.jpg|mini|300px|Blick uf d Limät und s Dörfli]] [[Datei:Zürich - Niederdorf - zur Schmiden IMG 1374.jpg|mini|300px|S Zumfthuus zur Schmiidä im Dörfli]] S '''Dörfli''' odär s '''Niderdorf''' (uf Hochtüütsch ''Niederdorf'') isch s Viärtäl rund um d Nidärdorfstrass i dä Altstadt vo [[Zürich|Züri]]. == Uusdeenig == S Döfli hät d Form vomäne spitzwinklige Drüüegg. D Spitzä liit im Norde am ''Cäntral''. Di öschtlichi Gränzä bildät d [[Limmat|Limät]] beziänigswys s Limmätquai, d Weschtgränze dä Säilergrabe, wo zur alte Stadtbefeschtigung ghört hät. D Südgränze isch nöd ganz klar definiärt. Si entspricht ungfäär änäre Linie vom Noimärt über s [[Grossmünster|Grossmünschter]] bis zur Wasserchile. Südlich vom Niderdorf befindät sich s Oberdorf. Oft wird d Bezäichnig Dörfli au für di gsamt Altstadt öschtlich vo dä Limmät, das häisst s äigätlichi Dörfli plus s Raatshuusquartier und s Oberdorf bis zum Bellvue, bruucht. S äigätlich Herz vom Dörfli bildät dä Hirschäplatz, wo alljährlich am 11.11 au s Monschtärkonzert vo dä Fasnacht startät. Öschtlich vom Dörfli uf äm Weschthang vom Züriberg liged d Uni und d [[Eidgenössische Technische Hochschule Zürich|ETH]], wo vom Dörfli uus mit äm Polybähnli, änäre Standsäilbaan erräicht werdä cha. Drum isch s Dörfli au bi dä Zürcher Schtudänte seer beliäbt. == Vercheer == S ganz Quartier isch äi grossi Fuässgängerzoone mit Uusnaam vom nördliche Täil vom Limmätquai, dä Mühligass, dä Zähringerstrass und äm Zäringerplatz sowie natürli äm Säilergrabe. Uf äm Limmätquai vercheeräd s Viäri- und s Füfzäni-Tram, uf äm Säilergrabe dä Drüüer und dä Einedrysgi-Trolleybus, wo früäner ä Mal s Tram Numärä Äis gsy isch. == Strassakafi und Nachtläbe == S Dörfli isch vor alläm wäge sini ville Strassekafis, Kabaretts und Nachtklüb beliäbt. Früäner isch s Dörfli als Zäntrum vom Zürcher Strassestrich berüchtigt gsy, aber sit dä 80är-Jaar hät sich s Miliö mee und mee a s Sihlquai und a d Langstrass verlagärät. == D Zürcher Zentralbiblioteek == Am Predigerplatz zmitzt im Dörfli befindät sich i dä Rümlichkäite vom früänäre ''Chloschter zum Prediger'' d Zürcher Zentralbiblioteek, wo gmäinsam vom Kanton, dä ETH und dä Uni betribe wird. Di ehemaligi Chloschterchile diänt wyterhin als Gotteshuus. == Luäg au == * andäri Ort mit äm Namä [[Niederdorf|Nidärdorf]] == Weblink == {{commonscat|Niederdorf (Quarter Zürich)|S Dörfli}} [[Kategorie:Ort i de Stadt Züri]] 8hmdn6ssintclmunj7gg929mz3u4axc 1017720 1017718 2022-08-13T20:13:36Z Renardo la vulpo 6590 eigene Irrtum korrigiert wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:S Dörfli}} [[Datei:Niederdorf-Zuriko 444.jpg|mini|300px|Blick uf d Limät und s Dörfli]] [[Datei:Zürich - Niederdorf - zur Schmiden IMG 1374.jpg|mini|300px|S Zumfthuus zur Schmiidä im Dörfli]] S '''Dörfli''' odär s '''Niderdorf''' (uf Hochtüütsch ''Niederdorf'') isch s Viärtäl rund um d Nidärdorfstrass i dä Altstadt vo [[Zürich|Züri]]. == Uusdeenig == S Döfli hät d Form vomäne spitzwinklige Drüüegg. D Spitzä liit im Norde am ''Cäntral''. Di öschtlichi Gränzä bildät d [[Limmat|Limät]] beziänigswys s Limmätquai, d Weschtgränze dä Säilergrabe, wo zur alte Stadtbefeschtigung ghört hät. D Südgränze isch nöd ganz klar definiärt. Si entspricht ungfäär änäre Linie vom Noimärt über s [[Grossmünster|Grossmünschter]] bis zur Wasserchile. Südlich vom Niderdorf befindät sich s Oberdorf. Oft wird d Bezäichnig Dörfli au für di gsamt Altstadt öschtlich vo dä Limmät, das häisst s äigätlichi Dörfli plus s Raatshuusquartier und s Oberdorf bis zum Bellvue, bruucht. S äigätlich Herz vom Dörfli bildät dä Hirschäplatz, wo alljährlich am 11.11 um 11:11 au s Monschtärkonzert vo dä Fasnacht startät. Öschtlich vom Dörfli uf äm Weschthang vom Züriberg liged d Uni und d [[Eidgenössische Technische Hochschule Zürich|ETH]], wo vom Dörfli uus mit äm Polybähnli, änäre Standsäilbaan erräicht werdä cha. Drum isch s Dörfli au bi dä Zürcher Schtudänte seer beliäbt. == Vercheer == S ganz Quartier isch äi grossi Fuässgängerzoone mit Uusnaam vom nördliche Täil vom Limmätquai, dä Mühligass, dä Zähringerstrass und äm Zäringerplatz sowie natürli äm Säilergrabe. Uf äm Limmätquai vercheeräd s Viäri- und s Füfzäni-Tram, uf äm Säilergrabe dä Drüüer und dä Einedrysgi-Trolleybus, wo früäner ä Mal s Tram Numärä Äis gsy isch. == Strassakafi und Nachtläbe == S Dörfli isch vor alläm wäge sini ville Strassekafis, Kabaretts und Nachtklüb beliäbt. Früäner isch s Dörfli als Zäntrum vom Zürcher Strassestrich berüchtigt gsy, aber sit dä 80är-Jaar hät sich s Miliö mee und mee a s Sihlquai und a d Langstrass verlagärät. == D Zürcher Zentralbiblioteek == Am Predigerplatz zmitzt im Dörfli befindät sich i dä Rümlichkäite vom früänäre ''Chloschter zum Prediger'' d Zürcher Zentralbiblioteek, wo gmäinsam vom Kanton, dä ETH und dä Uni betribe wird. Di ehemaligi Chloschterchile diänt wyterhin als Gotteshuus. == Luäg au == * andäri Ort mit äm Namä [[Niederdorf|Nidärdorf]] == Weblink == {{commonscat|Niederdorf (Quarter Zürich)|S Dörfli}} [[Kategorie:Ort i de Stadt Züri]] c78olhu3nndbpzvdyfhamt10sudsdg2 YouTube 0 50839 1017731 989636 2022-08-14T10:15:01Z 109.251.130.100 Fixed grammar wikitext text/x-wiki Пусть дождь, пусть град, пусть нам грозит опасность, Прочь дрожь, прочь страх, ведь ты не одинок, Двое смельчаков, бурундучков, ты только позови… Чип Чип Чип Чип и Дейл, зоркий глаз Чип чип Чип Чип и Дейл, острый коготь Если ты дружок попал в беду, к тебе на выручку придут Чип Чип Чип Чип и Дейл, зоркий глаз Чип чип Чип Чип и Дейл, острый коготь И не бывает безнадежных дел, когда на выручку спешат Чип Чип Чип Чип и Дейл, зоркий глаз Чип чип Чип Чип и Дейл, острый коготь… == Gschicht == Am 3. April 2018 isch churz vor 13 Uhr ([[UTC]]) e „aktiver Schütze“ (''active shooter'') i d YouTube-Zentrale z [[San Bruno]], [[San Francisco]] gmäldet.<ref>[https://web.archive.org/web/20180403212533/https://www.cnbc.com/2018/04/03/police-on-the-scene-at-youtube-headquarters-with-reports-of-an-active-shooter-.html CNBC Bericht] (Memento vom 3. April 2018 im ''Internet Archive'')</ref> Di Tatverdächtigti Nasim Najafi Aghdam isch mit ere [[Pistole|Pischtole]] bewaffnet gsi, er het sech ere [[Terrasse]] gnecheret u het du afa Schiesse. Drü Persone wärde [[Schusswunde|verwundet]], drunder hetts ou ei kritischi Verletzig gha. E wyteri Person verletzt sech, wo sie us em Gebäude flüchtet. D Polizei brichtet, dass d Schützi an ere Schusswonde stribt wo si sech sälber zue gfüegt het. Der [[Sheriff (Vereinigte Staaten)|Scheriff]] vo San Mateo County u di lokali Polizei vo San hei der Öffentlechkeit grate, sech vom Gebiet fernzhalte. Mehreri YouTube-Mitarbeiter veröffentleche uf [[Twitter]] u [[Snapchat|Snaptschät]] live was Aktuell im Campus passeirt. D Behörde hei zersch gmeint, di 39-jährigi Schützi Aghdam sig dür ne hüsleche Stryt zur Tat motiviert worde. Uf ihrer Website het si sech aber drüber beschwärt, dass si mit über 350.000 Ufrüef nur 0,10 [[US-Dollar|Doller]] a Wärbeynnahme übercho het. Ds San Francisco General Hospital u ds Stanford University Medical Center hei d Opfer vom Vorfall behandlet, e 36-jährige Maa, e 32-jährigi u e 27-jährigi Frou. == Litratuur == * Jean Burgess, Joshua Green: ''YouTube: online video and participatory culture.'' Polity Press, Cambridge 2009, ISBN 978-0-7456-4479-0. * Oliver Creutz: ''YouTube. Und die ganze Welt schaut zu.'' In: [[Stern (Zeitschrift)|stern]], Nr. 15, 4. April 2012, S. 30-38. (Titelgschicht) * Christoph Krachten, Carolin Hengholt: ''YouTube. Spaß und Erfolg mit Online-Videos.'' 2., aktualisierte Auflage. dpunkt, Heidelberg 2014, ISBN 978-3-89864-817-2. * Pelle Snickars: ''The YouTube reader.'' National Library of Sweden, Stockholm 2009, ISBN 978-91-88468-11-6. * Reto Stuber: ''Erfolgreiches Social Media Marketing mit Facebook, Twitter, XING und Co.'' Vierte, überarbeitete Auflage. Data Becker, Düsseldorf 2011, ISBN 978-3-8158-3063-5, S. 421-446. * Christian Tembrink, Marius Szoltysek, Hendrik Unger: ''Das Buch zum erfolgreichen Online-Marketing mit YouTube.'' O´Reilly, Köln 2014, ISBN 978-3-95561-520-8. == Weblingg == * [https://www.youtube.com/ YouTube] * [https://www.youtube.com/leanback „Leanback“-Oberflechi] == Fuessnoote == <references /> {{Normdaten}} [[Kategorie:Internet]] 9odaa0ajpi4wlgfpam2dlfe8pd3787v Alain Howiller 0 85129 1017721 2022-08-13T21:14:16Z Mathieu Kappler 76078 näi: elsassischer Schurnàlìscht un Àuitoor, 1939–2022 wikitext text/x-wiki {{Dialäkt|Elsässisch|Elsassisch|Mìlhüüserdiitsch}} [[Datei:Alain Howiller par Claude Truong-Ngoc septembre 2014.jpg|mini|hochkant|Dr Alain Howiller ànna 2014]] Dr '''Alain Jean-Claude Howiller''' {{Audio-IPA|LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Alain Jean-Claude Howiller.wav|}} (* [[23. April|23. Àwrìl]] [[1939]] z’ [[Strassburg|Schtroossburi]]; † [[7. August|7. Àuigscht]] [[2022]] àui därt) ìsch a elsassischer Schurnàlìscht un Àuitoor gsìì. Siina gànza Kàrriar hàt’r bii dr Zittung [[Dernières Nouvelles d’Alsace]] (DNA) gmàcht, wo-n-’r vu 1979 bis 2004 glaita hàt. Àls Àuitoor ùn Schurnàlìscht hàt’r sìch fìr a federàlìschta-n-Öiropà-n-iigschtällt. == sii Laawa ùn Kàrriar == Ùff d’ Walt kumma-n-ìsch dr Alain Howiller àm 23. Àwrìl 1939 ìn dr elsassischa Hàuiptschtàdt Schtroossburi. Ar ìsch ìm Viartel Groossa-n-Ìnsla ùffgwàcksa. Ar ìsch ìns Bischoofskollegium vum hl. Schtefàn z’ Schtroossburi gànga ùn hàt drnooh àn dr Racht- ùn Politikwìssaschàftsschüal vu dr Üniwärsitäät Schtroosburi mìt Hàuiptfàch Ziwilracht gschtudiart. Witter gschtudiart hàt’r àm Frànzeescha-n-Ìnschtitüüt fìr Controlling ùn Àrwetskràftplànung. Ànna 1960 hàt’r a Hoochschüalàbschluss àn dr Àbtailung „äffentliger Dianscht“ vum Ìnschtitüüt fìr politischa Schtüdia z’ Schtroossburi (Sciences Po Strasbourg) bschtànda. Schuu-n-àls Schtudant hàt’r fìr a federààla-n-Öiropà kampft. Ànna 1961 hàt dr Howiller ain Joohr làng a Pràktikum bii dr Tàgeszittung ''Der Elsässer'' gmàcht. Ìm naachschta Joohr ìsch’r àls Schurnàlìschtapràktikànt àn dr Wìrtschàftsredàkzioon vu dr Zittung ''[[Dernières Nouvelles d’Alsace]]'' inagànga. Därt ìsch’r ànna 1968 Ùffsàtzlaiter vu dr Wìrtschàftsredàkzioon worra, ùn drnooh Zittungslaiter ìm Owerelsàss z’ Kolmer ànna 1971. Ar ìsch doo vu 1979 bis àm Andsjoohr 2004 Ùffsàtzlaiter gsìì. Àn dara Schtälla hàt’r em Raymond Felden noohgfolgt. Àls Ùffsàtzlaiter hàt’r wälla, àss ìn dr Zittung hüüfiger ìwwer d’ Ärragnissa-n-ìm Owerelsàss ùn ìm Bàda-Wìrttabärg brìchtet wìrd. Ànna 2005 ìsch’r Verwàlter vu Zittung worra. Àls Ùffsàtzlaiter hàt ìhm dr Dominique Jung noohgfolgt. Vu 1986 bis 2005 ìsch drzüa dr Howiller Verwàlter vu dr Noohrìchta-n-àgantüür [[Agence France-Presse]] (AFP) gsìì. Vu 1978 bis 2000 ìsch’r Mìtglìed ìm Schtandiga Root vu dr frànzeescha Gwarkschàft vu dr Regionààla Tààgesprassa (SPQR) worra. Vu 1994 bis 2004 ìsch’r Vorsìtzender vu dr Ùffsàtzkùmmissioon vu dr Groupement grands régionaux gsìì. Naawadràà ìsch’r vu 1984 bis 2004 Verwàlter vum Üniwärsitäätszäntrum fìr d’ Lehr vum Schurnàlìschmus (CUEJ) z’ Schtroossburi gsìì. Naawa siim Schàffa-n-àls Schurnàlìscht hàt dr Howiller ìn sìewa Biacher siina Ààschàuijung vum Elsàss, Rhiilànd un Öiropà üssgedruckt. Driizeh Joohra làng hàt’r àn da „Pierre-Pflimlin-Sümpoosia“ z’ [[Baden-Baden|Bàda-Bàda]] mìtgmàcht.<ref name=goodnews4>{{Internetquelle|sprache=de|url=https://www.goodnews4.de/nachrichten/breaking-news/item/alain-howiller-ist-tot-ehemaliger-chefredakteur-der-dernieres-nouvelles-d-alsace|titel=Alain Howiller ist tot – Ehemaliger Chefredakteur der Dernières Nouvelles d'Alsace war ein Freund Baden-Badens|werk=goodnews 4 Baden-Baden|abruf=2022-08-13|autor=Christian Frietsch|datum=2022-08-10}}</ref> Ìn siina Àuiga sott Schtroossburi a Àrt vun Hàuiptschtàdt vum [[Oberrhein|Owerrhii]] wara —dr Howiller salbscht hàt fliassend Hoochdiitsch grädd. Ar hàt ùnteràndrem d’ Idee vun’ra diitsch-frànzeescha Zittung ùnterschtìtzt.<ref>{{Internetquelle|sprache=fr|url=http://eurojournalist.eu/alain-howiller-est-decede/|titel=Alain Howiller est décédé|datum=2022-08-10|werk=Eurojournalist.eu|abruf=2022-08-13}}</ref> Schuu-n-ìn da Joohra 1990 hàt’r sìch geega d’ Integràzioon vum Elsàss ìn a greessera-n-oschtfrànzeescha Regioon iigschtällt. D’ Ideea vu da elsassischa-n-Otonomìschta hàt’r àwwer haftig kritisiart. Ànna 2005 ìsch dr Howiller ìn Rüahjschtànd gànga. Ar hàt jedoch mehrera-n-Amter üüsiawt: ar ìsch àb 2006 Vorsìtzender vu dr Schtìftung Fond’Action Alsace gsìì,<ref name=AmbassadeurAlsace>{{Internetquelle|sprache=fr|url=https://www.ambassadeurs.alsace/jouez-un-role-en-alsace/temoignages/4650-alain-howiller-president-de-fondaction-alsace|titel=Alain HOWILLER, Président de Fond'action Alsace|werk=Ambassadeurs d’Alsace|abruf=2022-08-13}}</ref> ùn àui Vorsìtzender vum Öiropäischa Forum fìr Kültüür – Rhiilànd, Verwàltet vum Frììndaverain vu dr Üniwärsitäät Schtroossburi, ùn Vorsìtzender vum Verwàltungsroot vu Sciences Po Strasbourg. Züadam hàt’r bis züa siim Tood fìr d’ elsassischa Wùchazittung ''L’Ami Hebdo'' a Kolumna ìwwer d’ politischa, wìrtschàftliga ùn soziààla Laawa vum Diitschlànd gschrìewa. Ìn siina lätschta Laawesjoohra-n-ìsch dr Howiller krànk gsìì. Gschtoorwa-n-ìsch’r z’ Schtroossburi àm 7. Àugischt 2022, ìm Àlter vu 83 Joohra. == d’ Biacher, wo-n-’r gschrìewa hàt == * ''Mémoires de Midi ou les Mutations de l’Alsace 1960-1993'', Éditions Koufra Nuée bleue 1993 * ''Alsace 2001 - Nouveaux Défis sur le Rhin'', Éditions La Nuée bleue 1998 * ''Entre Le Coq et l’Aigle, géopolitique du Rhin'', Éditions La Nuée Bleue 2000 * ''L’Europe au cœur - Les engagements d’un journaliste alsacien '', Éditions La Nuée bleue 2004 * ''Souvenirs pour demain : entretiens avec Alain Howiller'', zamma mìt’m Marcel Rudloff, La Nuée bleue 1996 * ''Alsace Vivante'', unter dr Laitung vum Gérard Heintz, Éditions Oberlin 1999 == d’ Üüszaichnunga, wo-n-’r bikumma hàt == * Ritter ìm Nàzionààla Verdianschtoorda ànna 1997<ref name=AmbassadeurAlsace/> * Ritter vu dr [[Ehrenlegion|Eehralegioon]] ànna 2004<ref>{{Literatur|Sprache=fr|Titel=Décret du 9 avril 2004 portant promotion|Sammelwerk=Journal officiel de la République française|Nummer=87|Online=http://www.france-phaleristique.com/lh_promo_09-04-04.htm|Abruf=2022-08-13|Datum=2004-04-11|Seiten=6829}}</ref> * Verdianschtoorda vu dr Bundesrepüblik Diitschlànd ànna 2007<ref name=AmbassadeurAlsace/> * Offiziar vu da Àkàdemischa Pàlma ànna 2015<ref>Dur a Verordnung vum 1. Janner 2015</ref> == Lìteràtüür == * {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Jean-Pierre Kintz|Sammelwerk=[[Nouveau dictionnaire de biographie alsacienne]]|Verlag=Fédération des sociétés d’histoire et d’archéologie d’Alsace|Band=45|Seiten=4698|Titel=Howiller Alain, Jean-Claude}} * {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Christian Bach, Dominique Jung|Online=https://www.dna.fr/societe/2022/08/11/grand-format-alain-howiller-un-homme-de-presse-ouvert-sur-le-monde-ancre-en-alsace|Titel=Alain Howiller, un homme de presse ouvert sur le monde, ancré en Alsace|Abruf=2022-08-13|Sammelwerk=[[Dernières Nouvelles d’Alsace]]|Datum=2022-08-11}} * {{Literatur|Sprache=fr|Titel=Alain Howiller, ancien directeur-rédacteur en chef des DNA , est décédé|Sammelwerk=[[L'Alsace-Le Pays|L’Alsace]]|Datum=2022-08-10|Online=https://c.lalsace.fr/societe/2022/08/10/alain-howiller-ancien-directeur-redacteur-en-chef-des-dna-est-decede|Abruf=2022-08-13}} * {{Literatur|Sprache=fr|Online=https://www.ami-hebdo.com/en-souvenir-dalain-howiller/|Titel=En souvenir d’Alain Howiller|Abruf=2022-08-13|Datum=2022-08-10|Sammelwerk=L’Ami hebdo}} == Ainzelnoohwiisa == <references responsive /> {{Übersetzungshinweis|fr|Alain_Howiller|französisch|196024084}} {{Normdaten}} {{SORTIERUNG:Howiller, Alain Jean Claude}} [[Kategorie:Journalist]] [[Kategorie:Autor uf Französisch]] [[Kategorie:Person (Stroossburg)]] [[Kategorie:Elsässer]] [[Kategorie:Franzoos]] [[Kategorie:Maa]] lqcumz67k7bqc0npjo6zjj2cc9tv2gx 1017722 1017721 2022-08-13T21:16:16Z Mathieu Kappler 76078 wikitext text/x-wiki {{Dialäkt|Elsässisch|Elsassisch|Mìlhüüserdiitsch}} [[Datei:Alain Howiller par Claude Truong-Ngoc septembre 2014.jpg|mini|hochkant|Dr Alain Howiller ànna 2014]] Dr '''Alain Jean-Claude Howiller''' {{Audio-IPA|LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Alain Jean-Claude Howiller.wav|}} (* [[23. April|23. Àwrìl]] [[1939]] z’ [[Strassburg|Schtroossburi]]; † [[7. August|7. Àuigscht]] [[2022]] àui därt) ìsch a elsassischer Schurnàlìscht un Àuitoor gsìì. Siina gànza Kàrriar hàt’r bii dr Zittung ''[[Dernières Nouvelles d’Alsace]]'' (DNA) gmàcht, wo-n-’r vu 1979 bis 2004 glaita hàt. Àls Àuitoor ùn Schurnàlìscht hàt’r sìch fìr a federàlìschta-n-Öiropà-n-iigschtällt. == sii Laawa ùn Kàrriar == Ùff d’ Walt kumma-n-ìsch dr Alain Howiller àm 23. Àwrìl 1939 ìn dr elsassischa Hàuiptschtàdt Schtroossburi. Ar ìsch ìm Viartel Groossa-n-Ìnsla ùffgwàcksa. Ar ìsch ìns Bischoofskollegium vum hl. Schtefàn z’ Schtroossburi gànga ùn hàt drnooh àn dr Racht- ùn Politikwìssaschàftsschüal vu dr Üniwärsitäät Schtroosburi mìt Hàuiptfàch Ziwilracht gschtudiart. Witter gschtudiart hàt’r àm Frànzeescha-n-Ìnschtitüüt fìr Controlling ùn Àrwetskràftplànung. Ànna 1960 hàt’r a Hoochschüalàbschluss àn dr Àbtailung „äffentliger Dianscht“ vum Ìnschtitüüt fìr politischa Schtüdia z’ Schtroossburi (Sciences Po Strasbourg) bschtànda. Schuu-n-àls Schtudant hàt’r fìr a federààla-n-Öiropà kampft. Ànna 1961 hàt dr Howiller ain Joohr làng a Pràktikum bii dr Tàgeszittung ''Der Elsässer'' gmàcht. Ìm naachschta Joohr ìsch’r àls Schurnàlìschtapràktikànt àn dr Wìrtschàftsredàkzioon vu dr Zittung ''[[Dernières Nouvelles d’Alsace]]'' inagànga. Därt ìsch’r ànna 1968 Ùffsàtzlaiter vu dr Wìrtschàftsredàkzioon worra, ùn drnooh Zittungslaiter ìm Owerelsàss z’ Kolmer ànna 1971. Ar ìsch doo vu 1979 bis àm Andsjoohr 2004 Ùffsàtzlaiter gsìì. Àn dara Schtälla hàt’r em Raymond Felden noohgfolgt. Àls Ùffsàtzlaiter hàt’r wälla, àss ìn dr Zittung hüüfiger ìwwer d’ Ärragnissa-n-ìm Owerelsàss ùn ìm Bàda-Wìrttabärg brìchtet wìrd. Ànna 2005 ìsch’r Verwàlter vu dr Zittung worra. Àls Ùffsàtzlaiter hàt ìhm dr Dominique Jung noohgfolgt. Vu 1986 bis 2005 ìsch drzüa dr Howiller Verwàlter vu dr Noohrìchta-n-àgantüür [[Agence France-Presse]] (AFP) gsìì. Vu 1978 bis 2000 ìsch’r Mìtglìed ìm Schtandiga Root vu dr frànzeescha Gwarkschàft vu dr Regionààla Tààgesprassa (SPQR) worra. Vu 1994 bis 2004 ìsch’r Vorsìtzender vu dr Ùffsàtzkùmmissioon vu dr Groupement grands régionaux gsìì. Naawadràà ìsch’r vu 1984 bis 2004 Verwàlter vum Üniwärsitäätszäntrum fìr d’ Lehr vum Schurnàlìschmus (CUEJ) z’ Schtroossburi gsìì. Naawa siim Schàffa-n-àls Schurnàlìscht hàt dr Howiller ìn sìewa Biacher siina Ààschàuijung vum Elsàss, Rhiilànd un Öiropà üssgedruckt. Driizeh Joohra làng hàt’r àn da „Pierre-Pflimlin-Sümpoosia“ z’ [[Baden-Baden|Bàda-Bàda]] mìtgmàcht.<ref name=goodnews4>{{Internetquelle|sprache=de|url=https://www.goodnews4.de/nachrichten/breaking-news/item/alain-howiller-ist-tot-ehemaliger-chefredakteur-der-dernieres-nouvelles-d-alsace|titel=Alain Howiller ist tot – Ehemaliger Chefredakteur der Dernières Nouvelles d'Alsace war ein Freund Baden-Badens|werk=goodnews 4 Baden-Baden|abruf=2022-08-13|autor=Christian Frietsch|datum=2022-08-10}}</ref> Ìn siina Àuiga sott Schtroossburi a Àrt vun Hàuiptschtàdt vum [[Oberrhein|Owerrhii]] wara —dr Howiller salbscht hàt fliassend Hoochdiitsch grädd. Ar hàt ùnteràndrem d’ Idee vun’ra diitsch-frànzeescha Zittung ùnterschtìtzt.<ref>{{Internetquelle|sprache=fr|url=http://eurojournalist.eu/alain-howiller-est-decede/|titel=Alain Howiller est décédé|datum=2022-08-10|werk=Eurojournalist.eu|abruf=2022-08-13}}</ref> Schuu-n-ìn da Joohra 1990 hàt’r sìch geega d’ Integràzioon vum Elsàss ìn a greessera-n-oschtfrànzeescha Regioon iigschtällt. D’ Ideea vu da elsassischa-n-Otonomìschta hàt’r àwwer haftig kritisiart. Ànna 2005 ìsch dr Howiller ìn Rüahjschtànd gànga. Ar hàt jedoch mehrera-n-Amter üüsiawt: ar ìsch àb 2006 Vorsìtzender vu dr Schtìftung Fond’Action Alsace gsìì,<ref name=AmbassadeurAlsace>{{Internetquelle|sprache=fr|url=https://www.ambassadeurs.alsace/jouez-un-role-en-alsace/temoignages/4650-alain-howiller-president-de-fondaction-alsace|titel=Alain HOWILLER, Président de Fond'action Alsace|werk=Ambassadeurs d’Alsace|abruf=2022-08-13}}</ref> ùn àui Vorsìtzender vum Öiropäischa Forum fìr Kültüür – Rhiilànd, Verwàltet vum Frììndaverain vu dr Üniwärsitäät Schtroossburi, ùn Vorsìtzender vum Verwàltungsroot vu Sciences Po Strasbourg. Züadam hàt’r bis züa siim Tood fìr d’ elsassischa Wùchazittung ''L’Ami Hebdo'' a Kolumna ìwwer d’ politischa, wìrtschàftliga ùn soziààla Laawa vum Diitschlànd gschrìewa. Ìn siina lätschta Laawesjoohra-n-ìsch dr Howiller krànk gsìì. Gschtoorwa-n-ìsch’r z’ Schtroossburi àm 7. Àugischt 2022, ìm Àlter vu 83 Joohra. == d’ Biacher, wo-n-’r gschrìewa hàt == * ''Mémoires de Midi ou les Mutations de l’Alsace 1960-1993'', Éditions Koufra Nuée bleue 1993 * ''Alsace 2001 - Nouveaux Défis sur le Rhin'', Éditions La Nuée bleue 1998 * ''Entre Le Coq et l’Aigle, géopolitique du Rhin'', Éditions La Nuée Bleue 2000 * ''L’Europe au cœur - Les engagements d’un journaliste alsacien '', Éditions La Nuée bleue 2004 * ''Souvenirs pour demain : entretiens avec Alain Howiller'', zamma mìt’m Marcel Rudloff, La Nuée bleue 1996 * ''Alsace Vivante'', unter dr Laitung vum Gérard Heintz, Éditions Oberlin 1999 == d’ Üüszaichnunga, wo-n-’r bikumma hàt == * Ritter ìm Nàzionààla Verdianschtoorda ànna 1997<ref name=AmbassadeurAlsace/> * Ritter vu dr [[Ehrenlegion|Eehralegioon]] ànna 2004<ref>{{Literatur|Sprache=fr|Titel=Décret du 9 avril 2004 portant promotion|Sammelwerk=Journal officiel de la République française|Nummer=87|Online=http://www.france-phaleristique.com/lh_promo_09-04-04.htm|Abruf=2022-08-13|Datum=2004-04-11|Seiten=6829}}</ref> * Verdianschtoorda vu dr Bundesrepüblik Diitschlànd ànna 2007<ref name=AmbassadeurAlsace/> * Offiziar vu da Àkàdemischa Pàlma ànna 2015<ref>Dur a Verordnung vum 1. Janner 2015</ref> == Lìteràtüür == * {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Jean-Pierre Kintz|Sammelwerk=[[Nouveau dictionnaire de biographie alsacienne]]|Verlag=Fédération des sociétés d’histoire et d’archéologie d’Alsace|Band=45|Seiten=4698|Titel=Howiller Alain, Jean-Claude}} * {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Christian Bach, Dominique Jung|Online=https://www.dna.fr/societe/2022/08/11/grand-format-alain-howiller-un-homme-de-presse-ouvert-sur-le-monde-ancre-en-alsace|Titel=Alain Howiller, un homme de presse ouvert sur le monde, ancré en Alsace|Abruf=2022-08-13|Sammelwerk=[[Dernières Nouvelles d’Alsace]]|Datum=2022-08-11}} * {{Literatur|Sprache=fr|Titel=Alain Howiller, ancien directeur-rédacteur en chef des DNA , est décédé|Sammelwerk=[[L'Alsace-Le Pays|L’Alsace]]|Datum=2022-08-10|Online=https://c.lalsace.fr/societe/2022/08/10/alain-howiller-ancien-directeur-redacteur-en-chef-des-dna-est-decede|Abruf=2022-08-13}} * {{Literatur|Sprache=fr|Online=https://www.ami-hebdo.com/en-souvenir-dalain-howiller/|Titel=En souvenir d’Alain Howiller|Abruf=2022-08-13|Datum=2022-08-10|Sammelwerk=L’Ami hebdo}} == Ainzelnoohwiisa == <references responsive /> {{Übersetzungshinweis|fr|Alain_Howiller|französisch|196024084}} {{Normdaten}} {{SORTIERUNG:Howiller, Alain Jean Claude}} [[Kategorie:Journalist]] [[Kategorie:Autor uf Französisch]] [[Kategorie:Person (Stroossburg)]] [[Kategorie:Elsässer]] [[Kategorie:Franzoos]] [[Kategorie:Maa]] jrct4t5ymqhkoc45gfzp1fhpvjxwrr7 1017723 1017722 2022-08-13T21:18:25Z Mathieu Kappler 76078 /* Lìteràtüür */ wikitext text/x-wiki {{Dialäkt|Elsässisch|Elsassisch|Mìlhüüserdiitsch}} [[Datei:Alain Howiller par Claude Truong-Ngoc septembre 2014.jpg|mini|hochkant|Dr Alain Howiller ànna 2014]] Dr '''Alain Jean-Claude Howiller''' {{Audio-IPA|LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Alain Jean-Claude Howiller.wav|}} (* [[23. April|23. Àwrìl]] [[1939]] z’ [[Strassburg|Schtroossburi]]; † [[7. August|7. Àuigscht]] [[2022]] àui därt) ìsch a elsassischer Schurnàlìscht un Àuitoor gsìì. Siina gànza Kàrriar hàt’r bii dr Zittung ''[[Dernières Nouvelles d’Alsace]]'' (DNA) gmàcht, wo-n-’r vu 1979 bis 2004 glaita hàt. Àls Àuitoor ùn Schurnàlìscht hàt’r sìch fìr a federàlìschta-n-Öiropà-n-iigschtällt. == sii Laawa ùn Kàrriar == Ùff d’ Walt kumma-n-ìsch dr Alain Howiller àm 23. Àwrìl 1939 ìn dr elsassischa Hàuiptschtàdt Schtroossburi. Ar ìsch ìm Viartel Groossa-n-Ìnsla ùffgwàcksa. Ar ìsch ìns Bischoofskollegium vum hl. Schtefàn z’ Schtroossburi gànga ùn hàt drnooh àn dr Racht- ùn Politikwìssaschàftsschüal vu dr Üniwärsitäät Schtroosburi mìt Hàuiptfàch Ziwilracht gschtudiart. Witter gschtudiart hàt’r àm Frànzeescha-n-Ìnschtitüüt fìr Controlling ùn Àrwetskràftplànung. Ànna 1960 hàt’r a Hoochschüalàbschluss àn dr Àbtailung „äffentliger Dianscht“ vum Ìnschtitüüt fìr politischa Schtüdia z’ Schtroossburi (Sciences Po Strasbourg) bschtànda. Schuu-n-àls Schtudant hàt’r fìr a federààla-n-Öiropà kampft. Ànna 1961 hàt dr Howiller ain Joohr làng a Pràktikum bii dr Tàgeszittung ''Der Elsässer'' gmàcht. Ìm naachschta Joohr ìsch’r àls Schurnàlìschtapràktikànt àn dr Wìrtschàftsredàkzioon vu dr Zittung ''[[Dernières Nouvelles d’Alsace]]'' inagànga. Därt ìsch’r ànna 1968 Ùffsàtzlaiter vu dr Wìrtschàftsredàkzioon worra, ùn drnooh Zittungslaiter ìm Owerelsàss z’ Kolmer ànna 1971. Ar ìsch doo vu 1979 bis àm Andsjoohr 2004 Ùffsàtzlaiter gsìì. Àn dara Schtälla hàt’r em Raymond Felden noohgfolgt. Àls Ùffsàtzlaiter hàt’r wälla, àss ìn dr Zittung hüüfiger ìwwer d’ Ärragnissa-n-ìm Owerelsàss ùn ìm Bàda-Wìrttabärg brìchtet wìrd. Ànna 2005 ìsch’r Verwàlter vu dr Zittung worra. Àls Ùffsàtzlaiter hàt ìhm dr Dominique Jung noohgfolgt. Vu 1986 bis 2005 ìsch drzüa dr Howiller Verwàlter vu dr Noohrìchta-n-àgantüür [[Agence France-Presse]] (AFP) gsìì. Vu 1978 bis 2000 ìsch’r Mìtglìed ìm Schtandiga Root vu dr frànzeescha Gwarkschàft vu dr Regionààla Tààgesprassa (SPQR) worra. Vu 1994 bis 2004 ìsch’r Vorsìtzender vu dr Ùffsàtzkùmmissioon vu dr Groupement grands régionaux gsìì. Naawadràà ìsch’r vu 1984 bis 2004 Verwàlter vum Üniwärsitäätszäntrum fìr d’ Lehr vum Schurnàlìschmus (CUEJ) z’ Schtroossburi gsìì. Naawa siim Schàffa-n-àls Schurnàlìscht hàt dr Howiller ìn sìewa Biacher siina Ààschàuijung vum Elsàss, Rhiilànd un Öiropà üssgedruckt. Driizeh Joohra làng hàt’r àn da „Pierre-Pflimlin-Sümpoosia“ z’ [[Baden-Baden|Bàda-Bàda]] mìtgmàcht.<ref name=goodnews4>{{Internetquelle|sprache=de|url=https://www.goodnews4.de/nachrichten/breaking-news/item/alain-howiller-ist-tot-ehemaliger-chefredakteur-der-dernieres-nouvelles-d-alsace|titel=Alain Howiller ist tot – Ehemaliger Chefredakteur der Dernières Nouvelles d'Alsace war ein Freund Baden-Badens|werk=goodnews 4 Baden-Baden|abruf=2022-08-13|autor=Christian Frietsch|datum=2022-08-10}}</ref> Ìn siina Àuiga sott Schtroossburi a Àrt vun Hàuiptschtàdt vum [[Oberrhein|Owerrhii]] wara —dr Howiller salbscht hàt fliassend Hoochdiitsch grädd. Ar hàt ùnteràndrem d’ Idee vun’ra diitsch-frànzeescha Zittung ùnterschtìtzt.<ref>{{Internetquelle|sprache=fr|url=http://eurojournalist.eu/alain-howiller-est-decede/|titel=Alain Howiller est décédé|datum=2022-08-10|werk=Eurojournalist.eu|abruf=2022-08-13}}</ref> Schuu-n-ìn da Joohra 1990 hàt’r sìch geega d’ Integràzioon vum Elsàss ìn a greessera-n-oschtfrànzeescha Regioon iigschtällt. D’ Ideea vu da elsassischa-n-Otonomìschta hàt’r àwwer haftig kritisiart. Ànna 2005 ìsch dr Howiller ìn Rüahjschtànd gànga. Ar hàt jedoch mehrera-n-Amter üüsiawt: ar ìsch àb 2006 Vorsìtzender vu dr Schtìftung Fond’Action Alsace gsìì,<ref name=AmbassadeurAlsace>{{Internetquelle|sprache=fr|url=https://www.ambassadeurs.alsace/jouez-un-role-en-alsace/temoignages/4650-alain-howiller-president-de-fondaction-alsace|titel=Alain HOWILLER, Président de Fond'action Alsace|werk=Ambassadeurs d’Alsace|abruf=2022-08-13}}</ref> ùn àui Vorsìtzender vum Öiropäischa Forum fìr Kültüür – Rhiilànd, Verwàltet vum Frììndaverain vu dr Üniwärsitäät Schtroossburi, ùn Vorsìtzender vum Verwàltungsroot vu Sciences Po Strasbourg. Züadam hàt’r bis züa siim Tood fìr d’ elsassischa Wùchazittung ''L’Ami Hebdo'' a Kolumna ìwwer d’ politischa, wìrtschàftliga ùn soziààla Laawa vum Diitschlànd gschrìewa. Ìn siina lätschta Laawesjoohra-n-ìsch dr Howiller krànk gsìì. Gschtoorwa-n-ìsch’r z’ Schtroossburi àm 7. Àugischt 2022, ìm Àlter vu 83 Joohra. == d’ Biacher, wo-n-’r gschrìewa hàt == * ''Mémoires de Midi ou les Mutations de l’Alsace 1960-1993'', Éditions Koufra Nuée bleue 1993 * ''Alsace 2001 - Nouveaux Défis sur le Rhin'', Éditions La Nuée bleue 1998 * ''Entre Le Coq et l’Aigle, géopolitique du Rhin'', Éditions La Nuée Bleue 2000 * ''L’Europe au cœur - Les engagements d’un journaliste alsacien '', Éditions La Nuée bleue 2004 * ''Souvenirs pour demain : entretiens avec Alain Howiller'', zamma mìt’m Marcel Rudloff, La Nuée bleue 1996 * ''Alsace Vivante'', unter dr Laitung vum Gérard Heintz, Éditions Oberlin 1999 == d’ Üüszaichnunga, wo-n-’r bikumma hàt == * Ritter ìm Nàzionààla Verdianschtoorda ànna 1997<ref name=AmbassadeurAlsace/> * Ritter vu dr [[Ehrenlegion|Eehralegioon]] ànna 2004<ref>{{Literatur|Sprache=fr|Titel=Décret du 9 avril 2004 portant promotion|Sammelwerk=Journal officiel de la République française|Nummer=87|Online=http://www.france-phaleristique.com/lh_promo_09-04-04.htm|Abruf=2022-08-13|Datum=2004-04-11|Seiten=6829}}</ref> * Verdianschtoorda vu dr Bundesrepüblik Diitschlànd ànna 2007<ref name=AmbassadeurAlsace/> * Offiziar vu da Àkàdemischa Pàlma ànna 2015<ref>Dur a Verordnung vum 1. Janner 2015</ref> == Lìteràtüür == * {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Jean-Pierre Kintz|Sammelwerk=[[Nouveau dictionnaire de biographie alsacienne]]|Verlag=Fédération des sociétés d’histoire et d’archéologie d’Alsace|Band=45|Seiten=4698|Titel=Howiller Alain Jean-Claude (1939-)}} * {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Christian Bach, Dominique Jung|Online=https://www.dna.fr/societe/2022/08/11/grand-format-alain-howiller-un-homme-de-presse-ouvert-sur-le-monde-ancre-en-alsace|Titel=Alain Howiller, un homme de presse ouvert sur le monde, ancré en Alsace|Abruf=2022-08-13|Sammelwerk=[[Dernières Nouvelles d’Alsace]]|Datum=2022-08-11}} * {{Literatur|Sprache=fr|Titel=Alain Howiller, ancien directeur-rédacteur en chef des DNA , est décédé|Sammelwerk=[[L'Alsace-Le Pays|L’Alsace]]|Datum=2022-08-10|Online=https://c.lalsace.fr/societe/2022/08/10/alain-howiller-ancien-directeur-redacteur-en-chef-des-dna-est-decede|Abruf=2022-08-13}} * {{Literatur|Sprache=fr|Online=https://www.ami-hebdo.com/en-souvenir-dalain-howiller/|Titel=En souvenir d’Alain Howiller|Abruf=2022-08-13|Datum=2022-08-10|Sammelwerk=L’Ami hebdo}} == Ainzelnoohwiisa == <references responsive /> {{Übersetzungshinweis|fr|Alain_Howiller|französisch|196024084}} {{Normdaten}} {{SORTIERUNG:Howiller, Alain Jean Claude}} [[Kategorie:Journalist]] [[Kategorie:Autor uf Französisch]] [[Kategorie:Person (Stroossburg)]] [[Kategorie:Elsässer]] [[Kategorie:Franzoos]] [[Kategorie:Maa]] 1v9uucjc4mfwbryvdouj51d4efoehgo 1017724 1017723 2022-08-13T22:41:42Z Mathieu Kappler 76078 /* sii Laawa ùn Kàrriar */ Schribbfahler korrigiart wikitext text/x-wiki {{Dialäkt|Elsässisch|Elsassisch|Mìlhüüserdiitsch}} [[Datei:Alain Howiller par Claude Truong-Ngoc septembre 2014.jpg|mini|hochkant|Dr Alain Howiller ànna 2014]] Dr '''Alain Jean-Claude Howiller''' {{Audio-IPA|LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Alain Jean-Claude Howiller.wav|}} (* [[23. April|23. Àwrìl]] [[1939]] z’ [[Strassburg|Schtroossburi]]; † [[7. August|7. Àuigscht]] [[2022]] àui därt) ìsch a elsassischer Schurnàlìscht un Àuitoor gsìì. Siina gànza Kàrriar hàt’r bii dr Zittung ''[[Dernières Nouvelles d’Alsace]]'' (DNA) gmàcht, wo-n-’r vu 1979 bis 2004 glaita hàt. Àls Àuitoor ùn Schurnàlìscht hàt’r sìch fìr a federàlìschta-n-Öiropà-n-iigschtällt. == sii Laawa ùn Kàrriar == Ùff d’ Walt kumma-n-ìsch dr Alain Howiller àm 23. Àwrìl 1939 ìn dr elsassischa Hàuiptschtàdt Schtroossburi. Ar ìsch ìm Viartel Groossa-n-Ìnsla ùffgwàcksa. Ar ìsch ìns Bischoofskollegium vum hl. Schtefàn z’ Schtroossburi gànga ùn hàt drnooh àn dr Racht- ùn Politikwìssaschàftsschüal vu dr Üniwärsitäät Schtroosburi mìt Hàuiptfàch Ziwilracht gschtudiart. Witter gschtudiart hàt’r àm Frànzeescha-n-Ìnschtitüüt fìr Controlling ùn Àrwetskràftplànung. Ànna 1960 hàt’r a Hoochschüalàbschluss àn dr Àbtailung „äffentliger Dianscht“ vum Ìnschtitüüt fìr politischa Schtüdia z’ Schtroossburi (Sciences Po Strasbourg) bschtànda. Schuu-n-àls Schtudant hàt’r fìr a federààla-n-Öiropà kampft. Ànna 1961 hàt dr Howiller ain Joohr làng a Pràktikum bii dr Tàgeszittung ''Der Elsässer'' gmàcht. Ìm naachschta Joohr ìsch’r àls Schurnàlìschtapràktikànt àn dr Wìrtschàftsredàkzioon vu dr Zittung ''[[Dernières Nouvelles d’Alsace]]'' inagànga. Därt ìsch’r ànna 1968 Ùffsàtzlaiter vu dr Wìrtschàftsredàkzioon worra, ùn drnooh Zittungslaiter ìm Owerelsàss z’ Kolmer ànna 1971. Ar ìsch doo vu 1979 bis àm Andsjoohr 2004 Ùffsàtzlaiter gsìì. Àn dara Schtälla hàt’r em Raymond Felden noohgfolgt. Àls Ùffsàtzlaiter hàt’r wälla, àss ìn dr Zittung hüüfiger ìwwer d’ Ärragnissa-n-ìm Owerelsàss ùn ìm Bàda-Wìrttabärg brìchtet wìrd. Ànna 2005 ìsch’r Verwàlter vu dr Zittung worra. Àls Ùffsàtzlaiter hàt ìhm dr Dominique Jung noohgfolgt. Vu 1986 bis 2005 ìsch drzüa dr Howiller Verwàlter vu dr Noohrìchta-n-àgantüür [[Agence France-Presse]] (AFP) gsìì. Vu 1978 bis 2000 ìsch’r Mìtglìed ìm Schtandiga Root vu dr frànzeescha Gwarkschàft vu dr Regionààla Tààgesprassa (SPQR) worra. Vu 1994 bis 2004 ìsch’r Vorsìtzender vu dr Ùffsàtzkùmmissioon vu dr Groupement grands régionaux gsìì. Naawadràà ìsch’r vu 1984 bis 2004 Verwàlter vum Üniwärsitäätszäntrum fìr d’ Lehr vum Schurnàlìschmus (CUEJ) z’ Schtroossburi gsìì. Naawa siim Schàffa-n-àls Schurnàlìscht hàt dr Howiller ìn sìewa Biacher siina Ààschàuijung vum Elsàss, Rhiilànd un Öiropà üssgedruckt. Driizeh Joohra làng hàt’r àn da „Pierre-Pflimlin-Sümpoosia“ z’ [[Baden-Baden|Bàda-Bàda]] mìtgmàcht.<ref name=goodnews4>{{Internetquelle|sprache=de|url=https://www.goodnews4.de/nachrichten/breaking-news/item/alain-howiller-ist-tot-ehemaliger-chefredakteur-der-dernieres-nouvelles-d-alsace|titel=Alain Howiller ist tot – Ehemaliger Chefredakteur der Dernières Nouvelles d'Alsace war ein Freund Baden-Badens|werk=goodnews 4 Baden-Baden|abruf=2022-08-13|autor=Christian Frietsch|datum=2022-08-10}}</ref> Ìn siina Àuiga sott Schtroossburi a Àrt vun Hàuiptschtàdt vum [[Oberrhein|Owerrhii]] wara —dr Howiller salbscht hàt fliassend Hoochdiitsch grädd. Ar hàt ùnteràndrem d’ Idee vun’ra diitsch-frànzeescha Zittung ùnterschtìtzt.<ref>{{Internetquelle|sprache=fr|url=http://eurojournalist.eu/alain-howiller-est-decede/|titel=Alain Howiller est décédé|datum=2022-08-10|werk=Eurojournalist.eu|abruf=2022-08-13}}</ref> Schuu-n-ìn da Joohra 1990 hàt’r sìch geega d’ Integràzioon vum Elsàss ìn a greessera-n-oschtfrànzeescha Regioon iigschtällt. D’ Ideea vu da elsassischa-n-Otonomìschta hàt’r àwwer haftig kritisiart. Ànna 2005 ìsch dr Howiller ìn Rüahjschtànd gànga. Ar hàt jedoch mehrera-n-Amter üüsiawt: ar ìsch àb 2006 Vorsìtzender vu dr Schtìftung Fond’Action Alsace gsìì,<ref name=AmbassadeurAlsace>{{Internetquelle|sprache=fr|url=https://www.ambassadeurs.alsace/jouez-un-role-en-alsace/temoignages/4650-alain-howiller-president-de-fondaction-alsace|titel=Alain HOWILLER, Président de Fond'action Alsace|werk=Ambassadeurs d’Alsace|abruf=2022-08-13}}</ref> ùn àui Vorsìtzender vum Öiropäischa Forum fìr Kültüür – Rhiilànd, Verwàlter vum Frììndaverain vu dr Üniwärsitäät Schtroossburi, ùn Vorsìtzender vum Verwàltungsroot vu Sciences Po Strasbourg. Züadam hàt’r bis züa siim Tood fìr d’ elsassischa Wùchazittung ''L’Ami Hebdo'' a Kolumna ìwwer d’ politischa, wìrtschàftliga ùn soziààla Laawa vum Diitschlànd gschrìewa. Ìn siina lätschta Laawesjoohra-n-ìsch dr Howiller krànk gsìì. Gschtoorwa-n-ìsch’r z’ Schtroossburi àm 7. Àugischt 2022, ìm Àlter vu 83 Joohra. == d’ Biacher, wo-n-’r gschrìewa hàt == * ''Mémoires de Midi ou les Mutations de l’Alsace 1960-1993'', Éditions Koufra Nuée bleue 1993 * ''Alsace 2001 - Nouveaux Défis sur le Rhin'', Éditions La Nuée bleue 1998 * ''Entre Le Coq et l’Aigle, géopolitique du Rhin'', Éditions La Nuée Bleue 2000 * ''L’Europe au cœur - Les engagements d’un journaliste alsacien '', Éditions La Nuée bleue 2004 * ''Souvenirs pour demain : entretiens avec Alain Howiller'', zamma mìt’m Marcel Rudloff, La Nuée bleue 1996 * ''Alsace Vivante'', unter dr Laitung vum Gérard Heintz, Éditions Oberlin 1999 == d’ Üüszaichnunga, wo-n-’r bikumma hàt == * Ritter ìm Nàzionààla Verdianschtoorda ànna 1997<ref name=AmbassadeurAlsace/> * Ritter vu dr [[Ehrenlegion|Eehralegioon]] ànna 2004<ref>{{Literatur|Sprache=fr|Titel=Décret du 9 avril 2004 portant promotion|Sammelwerk=Journal officiel de la République française|Nummer=87|Online=http://www.france-phaleristique.com/lh_promo_09-04-04.htm|Abruf=2022-08-13|Datum=2004-04-11|Seiten=6829}}</ref> * Verdianschtoorda vu dr Bundesrepüblik Diitschlànd ànna 2007<ref name=AmbassadeurAlsace/> * Offiziar vu da Àkàdemischa Pàlma ànna 2015<ref>Dur a Verordnung vum 1. Janner 2015</ref> == Lìteràtüür == * {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Jean-Pierre Kintz|Sammelwerk=[[Nouveau dictionnaire de biographie alsacienne]]|Verlag=Fédération des sociétés d’histoire et d’archéologie d’Alsace|Band=45|Seiten=4698|Titel=Howiller Alain Jean-Claude (1939-)}} * {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Christian Bach, Dominique Jung|Online=https://www.dna.fr/societe/2022/08/11/grand-format-alain-howiller-un-homme-de-presse-ouvert-sur-le-monde-ancre-en-alsace|Titel=Alain Howiller, un homme de presse ouvert sur le monde, ancré en Alsace|Abruf=2022-08-13|Sammelwerk=[[Dernières Nouvelles d’Alsace]]|Datum=2022-08-11}} * {{Literatur|Sprache=fr|Titel=Alain Howiller, ancien directeur-rédacteur en chef des DNA , est décédé|Sammelwerk=[[L'Alsace-Le Pays|L’Alsace]]|Datum=2022-08-10|Online=https://c.lalsace.fr/societe/2022/08/10/alain-howiller-ancien-directeur-redacteur-en-chef-des-dna-est-decede|Abruf=2022-08-13}} * {{Literatur|Sprache=fr|Online=https://www.ami-hebdo.com/en-souvenir-dalain-howiller/|Titel=En souvenir d’Alain Howiller|Abruf=2022-08-13|Datum=2022-08-10|Sammelwerk=L’Ami hebdo}} == Ainzelnoohwiisa == <references responsive /> {{Übersetzungshinweis|fr|Alain_Howiller|französisch|196024084}} {{Normdaten}} {{SORTIERUNG:Howiller, Alain Jean Claude}} [[Kategorie:Journalist]] [[Kategorie:Autor uf Französisch]] [[Kategorie:Person (Stroossburg)]] [[Kategorie:Elsässer]] [[Kategorie:Franzoos]] [[Kategorie:Maa]] etty7buziftrauzwv6wsjkyyzbyklz5 Audrey Syren 0 85131 1017727 2022-08-14T04:30:28Z Mathieu Kappler 76078 näi: frànzeescha Volleybàllschpìelera wikitext text/x-wiki {{Infobox Volleyballspieler (Halle und Beach) | name = Audrey Syren | bild = | bildinfo = | geburtstag = 4. Septamber 1983 | geburtsort = Mìlhüüsa | geburtsland = Frànkrììch | größe = 1,78 m | position = Schtällera | vereinjahre = 1999–2002<br />2002–2005<br />2005–2006<br />2006–2009 | vereine = [[ASPTT Mulhouse]]<br />RC Villebon 91<br />Stade Français<br />Saint-Raphaël VB | nationaljahre = àb 2003 | nationalmannschaft = [[Französische Volleyballnationalmannschaft der Frauen|A-Nàzionààlmànnschàft]] | erfolgehalle = 2002/03 – Frànzeescha Vìzamaischtera<br />2004/05 – Frànzeescha Vìzamaischtera | update = 14. Àuigscht 2022 | partnerin = 2000–2002 – Andréa Luge<br />2009 – Andréa Luge | erfolgebeach = 2000 – Frànzeescha Maischtera<br />2001 – Frànzeescha Vìzamaischtera }} {{Dialäkt|Elsässisch|Elsassisch|Mìlhüüserdiitsch}} D’ '''Audrey Syren''' (* [[4. September|4. Septamber]] [[1983]] z’ [[Mülhausen|Mìlhüüsa]], [[Département Haut-Rhin|Owerelsàss]]) ìsch a ehamààliga frànzeescha [[Volleyball|Volleybàll]]- un [[Beachvolleyball|Beachvolleybàllschpìelera]]. Ànna 2000 ìsch sa frànzeescha Beachvolleybàll-Maischtera worra. Ìm Hàlla-Volleybàll ìsch sa Mìtglìed vu dr frànzeescha Nàzionààlmànnschàft gsìì. == ìhra Kàrriar == Ìhra Profikàrriar hàt d’ Syren ànna 1999 biim owerelsassischa Verain [[Volley Mulhouse Alsace|ASPTT Mìlhüüsa]]-n-ààgfànga. Ìn dr äärschta Saison ìsch sa mìt dam Verain ùff Plàtz 5 vu dr frànzeescha Maischterschàft so wia-n-ùff Plàtz 2 vum Frànkrììch-Pokàl ànakumma. Ìm Joohr 2000/01 ìsch sa nochamol bis àm Plàtz 5 vu dr frànzeescha Maischterschàft glunga, wia àui bis àm Plàtz 5 vum öiropäischa CEV-Pokàl. Ànna 2001/02 ìsch sa ùff Plàtz 4 vu dr Nàzionààlmaischterschàft gsìì. Àb 2002 hàt d’ Syren fìr dr Verain RC Villebon 91 bii Pàriis gschpìelt. Ànna 2002/03 ìsch sa mìt dam Verain frànzeescha Vìzamaischtera gsìì un hàt dr CEV-Pokàl gwunna. Ìm Joohr drùff ìsch sa ùff Plàtz 2 vum Frànkrììch-Pokàl ànakumma. Ànna 2004/05 ìsch sa nochamol frànzeescha Vìzamaischtera gsìì un ìsch bis àm Plàtz 5 vum CEV-Pokàl glunga. Ìn dr Saison 2005/06 hàt sa biim Verain Stade Français Paris-Saint-Cloud gschpìelt. Därt ìsch sa numma-n-ùff Plàtz 10 vu dr Nàzionààlmaischterschàft ànakumma. Ìm Joohr drùff ìsch sa ìn dr süüdfrànzeescha Verain Saint-Raphaël gànga ge schpìela. Ìn dr Saison 2006/07 ìsch sa ùff Plàtz 13 vu dr Nàzionààlmaischterschàft gsìì, ùn ùff Plàtz 9 ànna 2008/09. Ànna 2009 ìsch sa àui ùff Plàtz 3 vum Frànkrììch-Pokàl ànakumma. Ànna 2003 ìsch d’ Syren Mìtglìed ìn dr frànzeescha A-Nàzionààlmànnschàft worra, wù sa mìndeschtens 23 Mol gschpìelt hàt. Ànna 2005 hàt sa àn da öiropäischa Kwàlifikàzioonrunda fìr d’ Waltmaischterschàft vu 2006 mìtgmàcht.<ref>{{Internetquelle|sprache=fr|url=https://www.eurosport.fr/volleyball/les-12-selectionnees_sto707575/story.shtml|titel=Les 12 sélectionnées|hrsg=Eurosport|abruf=2022-08-14|datum=2005-04-13}}</ref> Därt hàt s’ Frànkrììch ìn dr zwaita Runda-n-üüssgschaida. Naawadràà hàt d’ Syren zamma mìt dr Elsassera-n-Andréa Luge àn mehrera Beachvolleybàll-Wattbewarwer mìtgmàcht. Ànna 2000 ìsch sa mìt ìhra frànzeescha Maischtera worra. Ìm naachschta Joohr ìsch sa mìt ìhra Vìzamaischtera gsìì un ìsch ùff Plàtz 17 bii dr Waltmaischterschàft z’ Klààgefurt ìm Eeschtriich ànakumma. Ànna 2003 ìsch s’ Duo ùff Plàtz 3 vu dr Nàzionààlmaischterschàft ànakumma, so wia-n-ùff Plàtz 7 ìm Joohr 2009. == Weblìnks == * d’ [https://www.fivb.com/en/beachvolleyball/beachplayersdatabase/103290 Audrey Syren] biim Internàzionààla Volleybàllverbànd FIVB (anglisch) * d’ [https://www-old.cev.eu/Competition-Area/PlayerDetails.aspx?TeamID=663&PlayerID=22143&ID=46 Audrey Syren] biim Öiropäischa Volleybàllverbànd CEV (anglisch) * d’ [http://www.bvbinfo.com/player.asp?ID=2171 Audrey Syren] ìn dr ''Beach Volleyball Database'' (anglisch) * d’ [https://women.volleybox.net/de/audrey-syren-p17745 Audrey Syren] bii ''Volleybox'' (hoochdiitsch) == Ainzelnoohwiisa == <references /> {{SORTIERUNG:Syren, Audrey}} [[Kategorie:Volleyballspiilere (ASPTT Mulhouse)]] [[Kategorie:Volleyballnationalspiiler (Frankriich)]] [[Kategorie:Beachvolleyballspiiler]] [[Kategorie:Elsässer]] [[Kategorie:Franzoos]] [[Kategorie:Frau]] [[Kategorie:Läbigi Person]] tc4ka52vj62shfzmficguzvh7112umw 1017728 1017727 2022-08-14T04:35:01Z Mathieu Kappler 76078 wikitext text/x-wiki {{Infobox Volleyballspieler (Halle und Beach) | name = Audrey Syren | bild = | bildinfo = | geburtstag = 4. Septamber 1983 | geburtsort = Mìlhüüsa | geburtsland = Frànkrììch | größe = 1,78 m | position = Schtällera | vereinjahre = 1999–2002<br />2002–2005<br />2005–2006<br />2006–2009 | vereine = [[ASPTT Mulhouse]]<br />RC Villebon 91<br />Stade Français<br />Saint-Raphaël VB | nationaljahre = | nationalmannschaft = [[Französische Volleyballnationalmannschaft der Frauen|A-Nàzionààlmànnschàft]] | erfolgehalle = 2002/03 – Frànzeescha Vìzamaischtera<br />2004/05 – Frànzeescha Vìzamaischtera | update = 14. Àuigscht 2022 | partnerin = 2000–2002 – Andréa Luge<br />2009 – Andréa Luge | erfolgebeach = 2000 – Frànzeescha Maischtera<br />2001 – Frànzeescha Vìzamaischtera }} {{Dialäkt|Elsässisch|Elsassisch|Mìlhüüserdiitsch}} D’ '''Audrey Syren''' (* [[4. September|4. Septamber]] [[1983]] z’ [[Mülhausen|Mìlhüüsa]], [[Département Haut-Rhin|Owerelsàss]]) ìsch a ehamààliga frànzeescha [[Volleyball|Volleybàll]]- un [[Beachvolleyball|Beachvolleybàllschpìelera]]. Ànna 2000 ìsch sa frànzeescha Beachvolleybàll-Maischtera worra. Ìm Hàlla-Volleybàll ìsch sa Mìtglìed vu dr frànzeescha Nàzionààlmànnschàft gsìì. == ìhra Kàrriar == Ìhra Profikàrriar hàt d’ Syren ànna 1999 biim owerelsassischa Verain [[Volley Mulhouse Alsace|ASPTT Mìlhüüsa]]-n-ààgfànga. Ìn dr äärschta Saison ìsch sa mìt dam Verain ùff Plàtz 5 vu dr frànzeescha Maischterschàft so wia-n-ùff Plàtz 2 vum Frànkrììch-Pokàl ànakumma. Ìm Joohr 2000/01 ìsch sa nochamol bis àm Plàtz 5 vu dr frànzeescha Maischterschàft glunga, wia àui bis àm Plàtz 5 vum öiropäischa CEV-Pokàl. Ànna 2001/02 ìsch sa ùff Plàtz 4 vu dr Nàzionààlmaischterschàft gsìì. Àb 2002 hàt d’ Syren fìr dr Verain RC Villebon 91 bii Pàriis gschpìelt. Ànna 2002/03 ìsch sa mìt dam Verain frànzeescha Vìzamaischtera gsìì un hàt dr CEV-Pokàl gwunna. Ìm Joohr drùff ìsch sa ùff Plàtz 2 vum Frànkrììch-Pokàl ànakumma. Ànna 2004/05 ìsch sa nochamol frànzeescha Vìzamaischtera gsìì un ìsch bis àm Plàtz 5 vum CEV-Pokàl glunga. Ìn dr Saison 2005/06 hàt sa biim Verain Stade Français Paris-Saint-Cloud gschpìelt. Därt ìsch sa numma-n-ùff Plàtz 10 vu dr Nàzionààlmaischterschàft ànakumma. Ìm Joohr drùff ìsch sa ìn dr süüdfrànzeescha Verain Saint-Raphaël gànga ge schpìela. Ìn dr Saison 2006/07 ìsch sa ùff Plàtz 13 vu dr Nàzionààlmaischterschàft gsìì, ùn ùff Plàtz 9 ànna 2008/09. Ànna 2009 ìsch sa àui ùff Plàtz 3 vum Frànkrììch-Pokàl ànakumma. Züadam hàt d’ Syren mìndeschtens 23 Mol mìt dr frànzeescha A-Nàzionààlmànnschàft gschpìelt. Ànna 2005 hàt sa àn da öiropäischa Kwàlifikàzioonrunda fìr d’ Waltmaischterschàft vu 2006 mìtgmàcht.<ref>{{Internetquelle|sprache=fr|url=https://www.eurosport.fr/volleyball/les-12-selectionnees_sto707575/story.shtml|titel=Les 12 sélectionnées|hrsg=Eurosport|abruf=2022-08-14|datum=2005-04-13}}</ref> Därt hàt s’ Frànkrììch ìn dr zwaita Runda-n-üüssgschaida. Naawadràà hàt d’ Syren zamma mìt dr Elsassera-n-Andréa Luge àn mehrera Beachvolleybàll-Wattbewarwer mìtgmàcht. Ànna 2000 ìsch sa mìt ìhra frànzeescha Maischtera worra. Ìm naachschta Joohr ìsch sa mìt ìhra Vìzamaischtera gsìì un ìsch ùff Plàtz 17 bii dr Waltmaischterschàft z’ Klààgefurt ìm Eeschtriich ànakumma. Ànna 2003 ìsch s’ Duo ùff Plàtz 3 vu dr Nàzionààlmaischterschàft ànakumma, so wia-n-ùff Plàtz 7 ìm Joohr 2009. == Weblìnks == * d’ [https://www.fivb.com/en/beachvolleyball/beachplayersdatabase/103290 Audrey Syren] biim Internàzionààla Volleybàllverbànd FIVB (anglisch) * d’ [https://www-old.cev.eu/Competition-Area/PlayerDetails.aspx?TeamID=663&PlayerID=22143&ID=46 Audrey Syren] biim Öiropäischa Volleybàllverbànd CEV (anglisch) * d’ [http://www.bvbinfo.com/player.asp?ID=2171 Audrey Syren] ìn dr ''Beach Volleyball Database'' (anglisch) * d’ [https://women.volleybox.net/de/audrey-syren-p17745 Audrey Syren] bii ''Volleybox'' (hoochdiitsch) == Ainzelnoohwiisa == <references /> {{SORTIERUNG:Syren, Audrey}} [[Kategorie:Volleyballspiilere (ASPTT Mulhouse)]] [[Kategorie:Volleyballnationalspiiler (Frankriich)]] [[Kategorie:Beachvolleyballspiiler]] [[Kategorie:Elsässer]] [[Kategorie:Franzoos]] [[Kategorie:Frau]] [[Kategorie:Läbigi Person]] kgw3zst06t9m5hb939otcqety5gvjt7