Wikipedia anwiki https://an.wikipedia.org/wiki/Portalada MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter Media Especial Descusión Usuario Descusión usuario Wikipedia Descusión Wikipedia Imachen Descusión imachen MediaWiki Descusión MediaWiki Plantilla Descusión plantilla Aduya Descusión aduya Categoría Descusión categoría Portal Descusión Portal TimedText TimedText talk Módulo Descusión módulo Accesorio Descusión accesorio Accesorio definición Descusión definición accesorio Idioma polaco 0 9181 1842080 1822877 2022-08-13T12:23:55Z Mashkawat.ahsan 68227 Video #WPWP wikitext text/x-wiki {{Ficha de luenga | color = lawngreen | nombre = Polaco | nombre autoctono = Polski | atras denominacions = | país = [[Polonia]], [[Estaus Unius]], [[Lituania]], [[Belarrusia]], [[Francia]], [[Alemanya]], [[Ucraína]] y atros. | fablants = 50 millons | etnia = [[Polacos]] | familia = [[Luengas indo-europeas|Indo-europea]]<br /> &nbsp;[[Luengas eslavas|Eslava]]<br /> &nbsp;&nbsp;Occidental<br /> &nbsp;&nbsp;&nbsp;[[Luengas lequiticas|Lequitica]]<br /> &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''Polaco''' | rank = 27 | oficial= [[Imachen:Flag of Poland.svg|border|22px]] [[Polonia]]<br />[[Imachen:Flag of the European Union.svg|border|22px]] [[Unión Europea]] | regulau = Rada Języka Polskiego | iso1 = pl | iso2 = pol | iso3 = pol | sil = pol | mapa = [[Imachen:Languages of CE Europe-3.PNG|250px|Idioma polaco en verde]] | mapa_leyenda = Idioma polaco en verde }} O '''polaco''' (en polaco ''polski'') ye una [[luengas eslavas|luenga eslava]] d'o [[luengas eslavas occidentals|grupo occidental]] charrata por 50 millons de presonas, prencipalment en [[Polonia]] (38 millons). [[File:WIKITONGUES- Marta speaking Polish.webm|thumb|250px|Idioma polaco]] {{Luengas oficials d'a UE}} {{InterWiki|pl|polaco}} [[Categoría:Idioma polaco|*]] luvrpp6g6iqdsxw3kapx0c3tarwzepq Wikipedia:Biquiprochecto:Grafía/SLA 4 16359 1842087 1702072 2022-08-13T20:28:26Z 77.167.44.29 wikitext text/x-wiki [[Imachen:Ortografía SLA.jpg|thumb|Primer pachina d'o documento ''Ortografía SLA'', d'a Sociedat de Lingüistica Aragonesa (Grist, 2006)]] Normas graficas seguntes a [[Sociedat 9de Lingüistica Aragonesa]] ==v/b== *Se escribe '''v''' en antroponimos: ''Vicient, Valdesca''; toponimos: ''Varbenuta, Vilanòva, Vio''; y apelativos: ''verdat, verdor, vergel, viello, vilada, avogau, devant, calivo, enverenar, navata...'' U '''b''' en toponimos: ''Bielsa, Besians;'' apelativos: ''bobon, bodillos, bufar, buixo, bresca, bruir...; cabalero, oblidar/olbidar...,'' en posición inicial u interior, pendendo d'a etimolochía romance. S'escriben con '''-v-''' os imperfectos d'indicativo: ''caleva, puyava, feva, veniva…'' En aragonés y en benasqués, os dos grafemas representan en l'actualidat o sonito bilabial oclusivo sonoro [b] u fricativo [β]. ==c== *Debant de ''e''/''i'' representa en aragonés o sonito interdental fricativo sordo [θ] y en benasqués o sonito apicoalveolar sordo [s]: antroponimos: ''Cilia, Licer, Vicient; top. Larcin, Lecina, Oncins;'' apelativos: ''cillo, ciresa, cismero, cista...; alcorce, cancillo, encendallo, encetar, escacilar, esvolarciar, replaceta, operacion, situacion…'' *Debant de ''a''/''o''/''u'' representa o sonito velar oclusivo sordo [k]: ''casa, cocho, curto...'' ==ç== Debant de ''a''/''o''/''u'', representa en aragonés o sonito interdental fricativo sordo [θ] y en benasqués o sonito apicoalveolar sordo [s] en posición interior: ''acapiçar-se arronçar, encomençar, engalçar, carbaça/crapaça, ribagorçano, charraço…'' ==ts== Representa o grupo final romance que s'emplega en [[benasqués]] ta o morfema verbal d'a 2ª persona de plural: ''anets, fets, ubrits…'' Tamién s'usa quan o morfema ''-s'' (verbal u nominal) entre en contacto con un sonito dental anterior (etimolochico u no pas): ''puets'' (pres. ind.), ''acabats'' (p. perf.), ''dits, maduts, seguts…'' ==z== *Debant de ''a''/''o''/''u'' inicials y en posición final: toponimos: ''A Zolle, As Corz, Balcez, Sant Póliz, Tierz;'' verbos: ''cantaz, puez, podez, fez;'' sustantivos: ''zafraina, zoque, ferfez, mocez, toz, troz, zagal, zambra, azembla, zaguero, zapo, zona…''. En [[benasqués]] istas parabras s'escriben con ''s'' debant de ''a''/''o''/''u'' inicials: ''safraina, saguero, sapo…'' *S'usa con verbos orichinatos d'o sufixo grieco '''–izar<-ízein''': ''economizar, finalizar...'', en benasqués s'escriben con ''s'': '''–isar'''. ==g== *Debant de ''e''/''i'' representando lo sonito prepalatal africato sordo [ʧ] en aragonés y benasqués (toponimos ''Gerbe, Ginuabel, Gillué, Gistau, Gisten;'' antroponimos ''Ángel, Gil, Ginés;'' apelativos ''gelar, gemecar, general, gent, ginero, ginebro, girar, gireta, gitar...; engerbeliu, regitar, regirar...; freginage, misage, orage, potage, vergel...''). *Debant de ''a''/''o''/''u'', representa o sonito velar oclusivo sonoro [g], ''galapaton, gotet, guaire…'' y fricativo [γ]: ''saga, rogar...'' ==gu== Digrafo que debant de ''e''/''i'' representa os sonitos belar oclusivo sonoro y fricativo: ''guerra, guito, seguir…'' ==j== Debant de ''a''/''o''/''u'' representando lo sonito prepalatal africato sordo [ʧ] en aragonés y benasqués: toponimos: ''Jaca, Jasa;'' antroponimos: ''Jusep, Juan; jargon, jacer, jovenalla, jordon, jornal, jugar, jugo, juliol, juntar, dijós, esconjurar, minjar, misaja…''. ==ch== Voces en as que l'anterior sonito no corresponde con as grafías etimolochicas anteriors: ''chaminera, chollar, choriço, choto, chuflo, chuta, foringacho, forcancha, gavacho, pobrichon, cocho, tocho…'' ==qu== *Debant d'o diftongo ''-ua-'' representa o sonito oclusivo velar sordo [k] quan aparixe en latín etimolochicament: ''Pasqual; quadro, quan, quanto, qual, quarto, quasi, quatre...'', y no en atros casos: ''evacuar''. *Debant de ''e''/''i'' representa o mesmo sonito [k]: ''quera, queixar-se, qui, quiesto…'' *Debant de ''e''/''i'' se marca o diftongo con dieresi en a u: ''aqüeducto, aqüifero, freqüencia...'' ==y== Representa en aragonés y en benasqués, o sonito mediopalatal sonoro: toponimos ''Ayerbe, Yosa, Puyuelo;'' apelatativos ''yayo, yo, fayena, fuyir, mayestro, paseyo, puyar, pueyo...'' ==ll== *Representa en aragonés y en benasqués o sonito palatal lateral sonoro [λ]: top. ''Estaroniello, Moriello, Torrolluala...;'' apelato ''muller, palla, atrallar, treballar...''. En [[benasqués]] y aragonés [[ribagorzano]] representa la palatalización d'a ''l'' en posición inicial u interior en os grupos '''bl, gl, cl, fl, pl''': ''llana, llaston, llenau, llullo; bllanco, llárima, cllot, cllau, fllors, fllama, pllaça, pllorar, cinglla...'' ==ny== Este dígrafo representa el sonido nasal palatal [ɲ]: top. Bunyals, Ranyin, Varbunyals…; apelat. apanyar, anyada, canyimo, cenyar, luenyes, monyaco…). ==-m== Morfema verbal d'a primera persona de plural en aragonés oriental (''Chistau y Ribagorza'') y benasqués: ''fem, fevam, farem, feigam, fesem, fariam''. ==h== *Mantenimiento d'a h latina: toponimos ''Huarrios, Huerta de Vero…;'' sustantivos ''história, home, hora, hue, hortalicia, ahiere…;'' verbos ''heva hese, habria''. *As voces d'orichen prerromano s'escriben sin d'h (''Echo, Uesca''). *As voces sin d'h latina se mantienen: ''uellas, uellos, uevo, uambra, uebra, ueso'', pero en os derivatos a on aparixe un fonema belar sonoro, s'usa o grafema '''g-''': ''gollet, esgollariar < ŎCULU, gosarallo< OSSU.'' ==r== Representa o sonito albeolar bibrant simple que en [[benasqués]] y atras variedatz ([[chistabín]], [[ansotano]] y [[ribagorzano]]) gosa estar mudo en posición final: ''mullé > muller, mai<mair, pai<pair, baixá > baixar, milló > millor…'' y tamién de traza más cheneralizata debant d'os pronombres ''fe-lo > fer-lo, baixá-ne > baixar-ne'' y en plurals: ''Linars; mullés > mullers, millós > millors…,'' en a forma verbal de segunda persona d'o present d'indicativo en [[idioma aragonés|aragonés]] ''quies > quiers'' y benasqués ''qués > quers (< QUAERIS).'' ==x== *Representa o sonito prepalatal fricativo sordo [ʃ]: toponimos ''Cáxol, Fraixen, Ixep…,'' precedito en aragonés centro-oriental y benasqués d'i epetentica: ''ixolomar, baixar, buixo, fraixengo, sarraixon...,'' y no pas en as variedatz occidentals: ''buxo, xolomar.'' *Representa o sonito [ks] en ''sexo, fluxo, fixo, prefixo, flexo, mixto, texto'' y atros cultismos (y os suyos derivatos). ==-t== *S'escribe a t final: toponimos ''La Civitat, Benavent, Sant Lorient, Sallent, Vicient…;'' apelativos ''ciudat, sociedat, soledat, verdat, calient/calent, devant, dolent, ferfet, gent, malament, mocet, mont, nueit/nuet/nit, paret, puent...'' *En os cherundios d'o benasqués y l'aragonés ribagorzano no se escribe: ''calén, querín, tenín…'' ==Vocals== L'aragonés poseye actualment cinco vocals, pero en benasqués bi ha diferencia entre vocal ubierta y zarrata en a ''e'' e a ''o'', as quals se representarán ''ò, è'' e ''u, é'': ''sèt ‘siet’/ sét ‘sete’, fòrt ‘fuerte’/ fórt ‘forno’.'' ==i== *S'escriben con ixe grafema os toponimos e formas verbals de primera persona d'o singular que rematan en vocal [i]: toponimos ''Bafallui; foi, doi, estoi, voi, tenevai, fevai...'' *O pronomino-adverbial ''i < IBI'', que en os dialectos orientals (Chistau y Ribagorza) y en benasqués s'escribe como ''hi''. *A conchunción copulativa istórica en aragonés ye ''e < ET''. Manimenos se leyera ''i'' excepto en Bielsa. En benasqués y aragonés ribagorzano, s'usará ''i''. ==Accentuación== *S'accentuan totas as parabras ocsitonas u agutas rematatas en vocal y vocal más -s: [[idioma aragonés|aragonés]] allá, [[benasqués]] ''allà''), ''astí'', aragonés, benasqués, ''dimpués, exprés, només, vusté, país, puyás, tenés, fuyís, está, baixará, fará'';, (benasqués ''està, baixarà, farà'')... A resta no s'accentua: ''manguan, manguans, bombolon, bombolons, ababol, ababols, sermon, sermons, paul, pauls,'' verbo ''estan;'' toponimos ''Crespan, Bespen...;'' antroponimos ''Quinon, Ramon, Tonon…'' **No s'accentuarán voces ni participios con ditongos decreixients: ''hereu, tornau, baixau; bebeu...'' pero sí cherundios propios d'o benasqués ''cantàn, bebén, partín'' y l'aragonés ribagorzano ''cantán, bebén, partín…'' *S'accentuarán totas as parabras paroxitonas u llanas que no rematen en -n u en -s: ''imagen, imagens, joven, jovens / ráfil, caráuter, févaz, puyávaz....;'' ni las que rematen en bocal, encluyitas as parabras y formas verbals paroxitonas rematatass en iato: ''mio, dia, tia, ferreria;'' verbos ''faria, fuiria, tendria, actua...'' *En benasqués, s'emplega quan sía menester l'accento ubierto u zarrato: ''memòria'' y a vocal '''a''' tonica siempre tendrá accento grau ('''à'''). *As parabras proparoxitonas u esdruxulas s'accentuan siempre: toponimos ''Épila, Puértolas...'' *S'accentuan ''quí, quán, qué, quál, quánto, cómo, án, dó'' interrogativos. *Bels monosilabos leban accento diacritico ta distinguir-los d'atros homografos. As formas verbals ''dé, é, és, sé'' ta diferenciar-las de ''de'' (preposición) ''e'' (conchunción), ''es'' (articlo) y ''se'' (pronombre y conchunción); os adverbios ''més, sí'' ta diferenciar-los de ''mes'' (sustantivo) y ''si'' (conchunción), y o pronombre ''él'', ta diferenciar-lo de l'articlo ''el''. O sustantivo ''té'' ta diferenciar-lo d'o pronombre ''te''. *En [[alto ribagorzano]] s'acentua o pronombre '''éls''' ta diferenciar-lo de l'articulo masculín plural '''els'''. ==Atros signos graficos== ===Apostrofe=== *Debant de nombres masculins que prencipien por ''a, e, o, u, h'': ''l'aragonés, l'esmo, l'onso, l'urmo, l'home...'' *Debant de femenins que prencipien por ''a'': l'arna, l'arca masar...'', pero pas debant d'a resta de bocals y d'h: ''la orella, la estrela, la engardaixina, la história, la hora...'' *S'apostrofará debant d'o pronombre ''atro, l'atro, l'atra.'' *A preposición ''de'' s'apostrofará quan lo faiga en bel dialecto. **Debant de l'articlo indeterminato, ''d'un, d'una;'' **Debant de l'articlo determinato en belas variedatz ''d’o, d'as, d'a'' **Debant de pronombres, d’aquels, d’este, d’el, d’el, d’ella, d’éls, d’ixes. **Debant de adverbios, ''d'alavez, d'astí'' y pronombres, ''d'alguno'' **Debant de toponimos y nombres, ''d'Arro, d'Echo, d'Ixep, d'Oto, d'Usana, (no s'apostrofará la u consonantica: ''de Uesca, de uego'') y nombres ''d'anís, d'esparto, d'ixardabol, d'onso, d'urmo''. *As preposicions de, ta + art. ante vocal se escribirán como sigue: de l’agüerro, ta l’abre… *No s'apostrofará la preposición debant de nombres de letra, ''de a, de efe…'' *S'apostrofará la preposición '''ta''' debant d'articlo determinato, ''ta'l, t'a'', pero no a resta de preposicions, ''pel, pal.'' *S'apostrofarán os pronombres en posición proclitica, ''m'afogo, m'esmeligo, m'esbarro, m'ixugo / t'afogas, t'esmeligas, t'esbarras, t'ixugas / s'afoga, s'esmeliga, s'esbarra, s'ixuga / s'afogan, s'esmeligan, s'esbarran, s'ixugan / m'he, t'has, s'ha, s'han'' y as combinacions pronominals, ''mo'n, to'n, me'n, te'n, se'n, n'i hai''. *S'apostrofará o pronombre '''lo''' debant de ''o'', ''l'olorava'' y en combinacions con atro pronombre: ''me'l, te'l, se'l, mo'l, to'l.'' ==Guión== *S'usa guión entre un pronombre en posición enclitica y o verbo. Formas derbals impersonals, dezaga infinitivo: ''meter-ne, baixar-se, baixar-ie, fer-lo, fer-se, tornar-se-ne, ir-se-ne...;'' dezaga cherundio: ''sentín-la/sentindo-la, decindo-les-ne/din-les-ne, baixán-se-ne, tornán-ie...'' dezaga imperativo: ''da-le-ne, dixaz-le-ne, dixa-lo-ie, di-lo-ie, torna-lo-ie, baixa-me-la, llimpiaz-les-ne...''. ==Atros== *Os signos d'admiración y interrogación s'escribirán a la fin d'a frase. *Se escribe separatas as locucions, ''a sovent, a escape, a embute, a penas, de vez, de tardes, de zaga, a más/a més''. *Se escribe chunto ''només/nomás''. *Se puede escribir ''de seguida'' u ''deseguida''. == Se veiga tamé == * ''Categoría principal:'' [[:Categoría:Articlos con grafía SLA|Articlos con grafía SLA]]. ==Enrastres esternos== *[https://sites.google.com/site/sociedat/grafia Más información en a pachina d'a SLA] [[Categoría:Biquiprochecto:Grafía]] [[oc:Grafia SLA]] 82qyux4ujj11a41mur7s10me8wh2sr4 Segunda Guerra Mundial 0 27664 1842090 1841318 2022-08-14T09:29:22Z Artanisen 53691 /* Chapón */ Exercise_of_Troops_in_Temple_Grounds,_by_Eliphalet_M._Brown_after_Peter_Bernard_William_Heine,_1856,_color_lithograph_with_hand-coloring_on_paper,_from_the_National_Portrait_Gallery_-_NPG-8200266B_1.jpg wikitext text/x-wiki {{Articlo 1000|+30}} {{Ficha de batalla |nombre_batalla = Segunda Guerra Mundial |parti_de = |imachen = [[Imachen:Nagasakibomb.jpg|270px]] |descripción_imachen=A [[bomba atomica]] sobre a ciudat de [[Nagasaki]], o [[9 d'agosto]] de [[1945]]. |calendata = [[1 de setiembre]] de [[1939]] - [[2 de setiembre]] de [[1945]] |puesto = [[Europa]], [[Africa]], [[Asia]], [[America]], [[Ocianía]] |resultau = Victoria [[Aliatos (Segunda Guerra Mundial)|aliata]]; Desaparición d'o [[Tercer Reich]], o [[nazismo]], o [[faixismo]] [[Italia|italián]] y o [[militarismo]] [[Chapón|chaponés]]; creyación de l'[[Organización d'as Nacions Unidas|ONU]]; [[Guerra Fría]] entre os [[Estaus Unius]] y a [[Unión Sovietica]]; [[Descolonización]]. |combatients1 = '''[[Potencias de l'Eixe]]''':<br />[[Imachen:Flag of Germany 1933.svg|20px]] [[Tercer Reich]],<br />[[Imachen:Flag of Italy (1861-1946).svg|20px]] [[Italia]],<br />[[Imachen:Flag of Japan.svg|20px]] [[Chapón]]<br />y atros |combatients2 = '''[[Aliatos (Segunda Guerra Mundial)|Aliatos]]''': <br />[[Imachen:Flag of the United Kingdom.svg|20px]] [[Imperio Britanico]], <br />[[Imachen:Flag of Poland.svg|20px]] [[Polonia]] <br />[[Imachen:Flag of France.svg|20px]] [[Francia]],<br />[[Imachen:Flag of the Soviet Union.svg|20px]] [[Unión Sovietica]],<br />[[Imachen:US flag 48 stars.svg|20px]] [[Estaus Unius]]<br />[[Imachen:Flag of the Republic of China.svg|20px]] [[China]]<br />y atros |comandants1 = [[Imachen:Flag of Germany 1933.svg|20px]] [[Adolf Hitler]]<br />[[Imachen:Flag of Italy (1861-1946).svg|20px]] [[Benito Mussolini]]<br />[[Imachen:Flag of Japan.svg|20px]] [[Hirohito]] |comandants2 = [[Imachen:Flag of the United Kingdom.svg|20px]] [[Winston Churchill]]<br /> [[Imachen:Flag of Poland.svg|20px]] [[Edward Rydz-Śmigły]] <br />[[Imachen:Flag of France.svg|20px]] [[Charles de Gaulle]]<br />[[Imachen:Flag of the Soviet Union.svg|20px]] [[Iósif Stalin]]<br /> [[Imachen:Flag of the Republic of China.svg|20px]] [[Chiang Kai-Shek]] |soldaus1= |soldaus2= |baixas1 = '''Soldatos''': Más de 8.000.000 de muertos<br />'''Civils''': Más de 4.000.000 de muertos |baixas2 = '''Soldatos''': Más de 14.000.000 de muertos<br />'''Civils''': Más de 36.000.000 de muertos |campanya = Segunda Guerra Mundial }} [[Imachen:To the beaches of normandy.jpg|right|thumb|300px|Tropas de l'[[Exercito estausunidense]] camín ta a placha d'''[[Omaha Beach]]'', en o [[desembarco de Normandía]] o [[6 de chunio]] de [[1944]]. Fotografía de [[Robert Cappa]].]] [[Imachen:Ju87A 050406-F-1234P-041.jpg‎|right|thumb|300px|''[[Junkers Ju-87]]'', uno d'os primers avions de bombardeyo tactico d'a ''[[Luftwaffe (Wehrmacht)|Luftwaffe]]'' alemana, elemento clau en a ''[[Blitzkrieg]]'' d'a ''[[Wehrmacht]]'' en as primeras anyadas d'a guerra.]] [[Imachen:1stAlameinBritDefense.jpg‎‎|right|thumb|300px|Esfensas de l'[[Exercito britanico]] contra o ''[[Deutsches Afrika Korps]]'' en a [[Primera batalla de l'Alamein]], o [[17 de chulio]] de [[1942]].]] A '''Segunda Guerra Mundial''' estió una [[guerra]] que duró dende [[1939]] a [[1945]] entre a mayor parte d'os países independients en ixas calendatas, y en que habió [[batalla]]s en [[Europa]], [[Asia]], [[Africa]], [[America]] y [[Ocianía]], con batallas en tierra, mar y aire. Dica hue, ye a guerra mas mortifera d'a Historia, con mas de 65.000.000 de muertos, en zifras conservadoras. As prencipals batallas estioron en [[Europa]], norte d'[[Africa]] y en o sector de l'[[Ocián Pacifico]]. A guerra s'inició o día [[1 de setiembre]] de [[1939]] con a [[Campanya de Polonia|invasión]] de [[Polonia]] por o [[Tercer Reich]], encara que atros dicen que prencipió o [[3 de setiembre]], con a [[declaración de guerra]] de [[Francia]] y o [[Reino Uniu]] contra o [[Tercer Reich]]. T'atros, prencipió en [[China]] en [[1937]] con o clamato ''[[Incident d'o puent de Marco Polo]]'' y a invasión de China por o [[Chapón]]. T'atros encara, a [[Guerra Civil Espanyola]] en [[1936]] ye una d'as guerras predecesoras d'a Segunda Guerra Mundial, como l'anexión d'[[Austria]] (''[[Anschluss]]'') y de [[Checoslovaquia]] en [[1938]] dimpués d'os ditos ''[[Pactos de Munich]]''. A guerra remató o [[2 de setiembre]] de [[1945]] con a rendición incondicional d'o [[Chapón]], y supuso a desaparición d'as ideyas politicas d'o [[nazismo]] en [[Alemanya]], d'o [[faixismo]] en [[Italia]] y d'o [[militarismo]] expansionista en o [[Chapón]]. Amás, anque se creyó a [[Organización d'as Nacions Unidas]], a [[Guerra Fría]] entre os [[Estaus Unius]] y a [[Unión Sovietica]] dividió [[Europa]] en as siguients 50 anyadas. Tamién dio un empentón a un proceso de [[descolonización]] d'os territorios colonials europeus, que rematarba en os [[anyos 1960]]. Tamién ye important porque en os clamatos ''[[Chudicios de Nuremberg]]'' y en atros semilars s'asentoron os alazetz d'o [[Dreito Penal Internacional]]. A Segunda Guerra Mundial estió a primer gran guerra [[Ideyolochía|ideyolochica]] d'a historia, o que explica d'una parte os variatos procesos de [[colaboracionismo]] con os ocupants [[Alemanya|alemans]] u [[italia]]ns, d'atra parte a existencia d'una [[Resistencia alemana a o nazismo]] en plena guerra y, en fin, la direción centralizata d'os partitos [[Comunismo|comunistas]] d'[[Europa]] por o [[Partito Comunista d'a Unión Sovietica]] y o suyo papel en contra d'a guerra dica a ''[[Operación Barbarroya]]'' (a invasión alemana d'a Unión Sovietica) en [[1941]] y a favor d'a guerra contra o [[Tercer Reich]] dimpués. Estió amás una guerra con prous [[crimens de guerra]], comesos por totz os países, encara que os prencipals crimens de guerra y [[crimens contra a Humanidat]] estioron obra d'o [[nazismo]], como os [[campos d'exterminio nazis]], u o esterminio masivo d'a población [[Pueblo chitán|chitana]], [[Chodigo|chodiga]] (''[[Shoah]]'') u [[Pueblos eslavos|eslava]], u grupos de población como os [[Homosexualidad|homosexuals]], os [[Testimonios de Cheová]] u os disminuitos siquicos, amás d'atras vitimas (como bells centenars d'[[Aragón|aragoneses]] refuchiatos en [[Francia]] dimpués d'a [[Guerra Civil Espanyola]]). L'exercito [[Chapón|chaponés]] estió responsable de fer [[mortalera (delito)|mortaleras]] en [[China]] u violacions sistematicas de mullers, un crimen tamién que l'[[Exercito Royo]] cometió sistematicament dende a suya dentrada en territorio alemán en as dos zagueras anyadas d'a guerra. Antiparte, a ''[[Luftwaffe (Wehrmacht)|Luftwaffe]]'' alemana estió a primera en [[Bombardeyos aerios|bombardeyar]] poblacions civils, como en [[Londres]] u en [[Coventry]] (apareixió a expresión ''coventrizar una ciudat'') u [[Rotterdam]], estioron a ''[[Royal Air Force]]'' [[Reino Uniu|britanica]] y a ''[[United States Army Air Forces]]'' [[Estaus Unius|estausunidense]] os prencipals autors de bombardeyos masivos con [[napalm]] en as ciudatz alemanas, como [[Hamburgo]] u [[Dresde]], y chaponesas, con o lanzamiento de dos [[Bomba atomica|bombas atomicas]] en [[Hiroshima]] y [[Nagasaki]], en o primer (y dica hue, unico) uso d'una bomba atomica contra poblacions civils. == Causas d'a Segunda Guerra Mundial == [[Imachen:German losses after WWI.svg|right|thumb|250px|Territorios perditos por [[Alemanya]] seguntes as clausulas d'o [[Tractato de Versailles]].]] {{Articlo principal|Causas d'a Segunda Guerra Mundial}} Ye difícil fer una relación exacta d'as causas d'a guerra, pero ye posible recollir as causas prencipals, seguntes a mayor parte d'os [[historiador]]s, que se remontan a os zaguers momentos d'a [[Primera Guerra Mundial]]. Istas causas son: * As condicions imposadas en os tractatos de [[Tractato de Versailles|Versailles]], [[Tractato de Saint-Germain-en-Laye (1919)|Saint-Germain-en-Laye]], [[Tractato de Trianon|Trianon]] y [[Tractato de Neuilly|Neuilly]] a os países d'as [[Potencias Centrals]] redotatos en a [[Primera Guerra Mundial]]. * A crisi en os [[anyos 1920]] d'a [[democracia]] en a [[Republica de Weimar]], o sistema democratico naixito en [[Alemanya]] dimpués d'a guerra. * A crisi en os anyos 1920 y [[anyos 1930|1930]] d'a democracia en [[Europa]], sustituyita en a mayor parte d'os países por [[dictadura]]s. * O [[nacionalismo]] expansivo present en totz os países; ye mas conoixito en os casos d'[[Alemanya]], [[Italia]] u [[Chapón]], encara que tamién bi n'ha d'atros. * O [[nazismo]], doctrina politica creyata en Alemanya por [[Adolf Hitler]], que aprofita as condicions d'o país ta a suya expansión. * O [[melitarismo]] [[Chapón|chaponés]] d'a clamata ''[[Era Showa (1926-1989)|Era Showa]]'', resultau d'o [[nacionalismo chaponés]]. * A inoperancia d'a [[Sociedat de Nacions]], a [[organización internacional]] que miraba de guaranciar a paz mundial. Ista organización no pudo evitar os succesivos grans conflictos mundials, como a [[conquiesta de Manchuria por Chapón]], a [[invasión italiana d'Abisinia (1935)|invasión italiana d'Abisinia]] u a [[Guerra Civil espanyola]], ni tampoco d'atros pasos ta la guerra, como a [[remilitarización de Renania]], l'anexión d'os [[Sudetes]], l'''[[Anschluss]]'', l'anexión de [[Checoslovaquia]] u a [[invasión d'Albania]]. * L'[[aislacionismo]] [[Estaus Unius|estausunidense]], en desentender-se iste país d'a situación politica mundial. === Tractato de Versailles y tractatos complementarios === {{Articlo principal|Tractato de Versailles}} {{Articlo principal|Tractato de Saint-Germain-en-Laye (1919)}} {{Articlo principal|Tractato de Trianon}} [[Imachen:William Orpen - The Signing of Peace in the Hall of Mirrors, Versailles.jpg|right|thumb|250px|A firma d'o [[Tractato de Versailles]], en o [[Salón d'os Mirallos]] d'o [[castiello de Versailles]], en un quadro d'o [[pintor]] [[William Orpen]].]] En os zaguers intes d'a [[Primera Guerra Mundial]], l'[[Imperio alemán]] yera a o limite d'as suyas posibilidatz melitars. O país yera acotolato dimpués de cinco anyadas de guerra, encara que os melitars aplicoron a censura ta privar que a situación melitar fuese conoixita en a retaguardia, incluyindo-ie o propio Gubierno civil. O [[Exercito alemán]] ocupaba en ixas calendatas muitos territorios en [[Europa]], incluyindo partes de [[Francia]] y amás gran parte de [[Belchica]]. O [[27 de setiembre]] de [[1918]] l'Alto mando alemán, formato por [[Paul von Hindenburg]] y [[Erich Ludendorff]], pidió a o suyo Gubierno un [[armisticio]] inmediato con os [[Aliatos (Primera Guerra Mundial)|Aliatos]], basato en as propuestas d'o [[president d'os Estaus Unius]] [[Woodrow Wilson]], os clamatos ''[[Catorce puntos de Wilson|14 puntos]]''. Asinas, o Gubierno alemán conoixió que a guerra yera perdita, pero no pas encara a población civil. Con os primers contactos entre os belicherants, os Aliatos desichioron a modificación d'a estructura interna d'o rechimen politico alemán, pero os melitars, con Ludendorff a o frent, s'oponioron, y Ludendorff dimitió d'o suyo cargo, afirmando publicament que Alemanya ganaba a guerra pero que a traiduría d'os civils imposibilitaba a vitoria. Naixeba asinas a falordia d'a ''[[punyalada por a espalda]]'', uno d'os elementos mitolochicos en o futuro d'o [[nazismo]]. As primeras noticias d'a posible paz plegoron a [[Kiel]], a seu d'a ''[[Kaiserliche Marine]]'', y o [[vicealmirant]] [[Reinhard Scheer]] decidió salir a combatir contra a ''[[Royal Navy]]'' por zaguera vez, ta mantener a honor melitar de l'armata. Sindembargo, os marineros, que ya conoixeban as noticias d'a paz, s'oponioron, en o clamato ''[[motín de Kiel]]''. O [[4 de noviembre]] de [[1918]], os mariners formoron un ''[[Soviet]]'', liberoron a os presos y inicioron a revolución, cantando ''[[A Internacional]]''. A situación s'estenió a tota Alemanya, y o kaiser [[Guillermo II d'Alemanya]] abdicó. O [[9 de noviembre]] yera proclamata a Republica y o [[SPD]], a [[socialdemocracia]] alemana, formaba Gubierno, con a misión de negociar a paz con os [[Aliatos (Primera Guerra Mundial)|Aliatos]]. A insistencia de [[Francia]] en o ''[[revanchismo]]'' contra [[Alemanya]] fació que as reunions d'as negociacions d'o [[Tractato de Versailles]] se fesen en o [[castiello de Versailles]], en o mismo [[salón d'os Mirallos]] an que se proclamó en [[1871]] l'[[Imperio alemán]] dimpués d'a redota de [[Francia]] en a [[Guerra Franco-prusiana]]. Francia heba perdito en a guerra muitas vidas, y temeba a posibilidat de recuperación d'Alemanya, por o que insistió en l'aprebación de [[reparacions de guerra]], a pagar por os alemans. Amás, os franceses ocuporon parte d'o territorio alemán, dica o [[río Rin]] (a [[Renania]]), y bells territorios en a marguin dreita d'o río. [[Imachen:Karte des Deutschen Reiches, Weimarer Republik-Drittes Reich 1919–1937.svg|right|thumb|250px|[[Republica de Weimar]]: [[Alemanya]] dimpués d'o [[Tractato de Versailles]].]] Alemanya, dimpués d'enronar-se o país con as luitas revolucionarias y con l'albandono por l'[[Exercito alemán]] d'o frent de guerra, no teneba posibilidatz d'esfensa, por o que sinyó o Tractato, por o que, seguntes as clausulas suyas, o país cedeba importants territorios en [[Europa]], amás de totas as suyas colonias en [[Africa]], [[Asia]] y [[Oceanía]]. Alemanya cedeba: * [[Alsacia]] y [[Lorena (Francia)|Lorena]], ocupatas dende [[1870]], a [[Francia]]. * As ciudatz d'[[Eupen]] y [[Malmedy]], con población [[Idioma francés|francoparlant]] y [[Idioma alemán|chermanoparlant]], a [[Belchica]]. * Parte d'o [[ducato de Schleswig]] faría un [[referendum]] ta optar entre a suya pertenenxa a [[Alemanya]] u a [[Dinamarca]] (en [[1920]], en o referendum, as ciudatz d'[[Aabenraa]], [[Sønderborg]] y [[Tønder]] optoron por Dinamarca). * O [[Sarre]] formó un estato independient, con administración internacional en as suyas primeras 15 anyadas. * [[Prusia Ocidental]] pasó a mans d'a renaixita [[Polonia]], cortando o territorio alemán con una salida a a [[mar Baltica]], quedando a [[Prusia Oriental]] dividita d'o resto d'o territorio alemán. * A ciudat baltica de [[Gdansk|Dantcig]] (hue ''Gdansk'') fue declarata estato independient (a [[Ciudat Libre de Dantcig]], anque desmelitarizata y unita a Polonia con [[aduana]]s comuns), ta reforzar a salida polaca a a mar Baltica y que Polonia tenese un [[puerto]] neutral. * En l'[[Alta Silesia]] y bells distritos de [[Prusia Oriental]] (en o sector de [[Masuria]]) se faría tamién un referendum ta optar entre Polonia y Alemanya). Atras clausulas d'o Tractato impediban que a ''[[Reichswehr]]'', l'[[exercito]] d'Alemanya, tenese mas de 100.000 soldatos, ni [[aviación melitar]] ni [[Carro de combate|carros de combate]], y o [[servicio melitar obligatorio]] fue abolito. Se consideraba que [[Alemanya]] (y os suyos aliatos, as [[Potencias Centrals]]) yeran os unicos responsables d'a guerra, y Alemanya pagaría indemnizacions de guerra ta resarcir a d'atros países ([[Francia]] en especial) por os danyos que heba provocato en a guerra, comprendidas as pensions a os feritos y veterans de guerra. [[Imachen:Österreich-Ungarns Ende.png|thumb|right|350px|A desmembración de l'[[Imperio Austro-Hongaro]] dimpués d'o [[Tractato de Trianon]].]] Se firmoron atros tractatos con a resta d'os perdedors d'a guerra, con clausulas pareixitas, encara que menos draconianas: o [[Tractato de Saint-Germain-en-Laye (1919)|Tractato de Saint-Germain-en-Laye]] con [[Austria]] (que perdió totz os territorios de l'[[Imperio Austro-Hongaro]] que no yeran de [[Idioma alemán|luenga alemana]]); o [[Tractato de Trianon]] con [[Hongría]]; y atros con [[Bulgaria]] y [[Turquía]]. Sí fueron duras as condicions con l'antigL'[[Imperio Austro-Hongaro]]: * [[Hongría]] cedeba mas de dos terceras partes d'o país: ** [[Transilvania]] yera cedita a [[Rumanía]]. ** [[Croacia]], [[Eslavonia]] y [[Voivodina]] yeran ceditas a [[Servia]] ta formar o nuevo país de [[Yugoslavia]]. ** [[Rutenia]] y [[Eslovaquia]] yeran ceditas a o nuevo país de [[Checoslovaquia]]. ** [[Burgenland]], con población de luenga [[Idioma alemán|alemana]], yera cedito a [[Austria]]; [[Sopron]] retornó a [[Hongría]] por [[referendum]]. * [[Austria]] cedeba a mayor parte d'o suyo territorio: ** A [[Galitzia]] yera cedita a [[Polonia]]. ** [[Bohemia]] y [[Moravia]], con una important minoría [[Idioma alemán|alemana]], se cedeba a o nuevo estato de [[Checoslovaquia]]. ** O [[Tirol]] yera trestallato: o [[Trentino-Alto Adigio|Tirol d'o Sud]] se cedeba a [[Italia]], encara que a población de [[Idioma italiant|luenga italiana]] yera minoritaria en a redolada, y a resta d'o Tirol formó l'actual ''[[burgeland]]'' austriaco de [[Tirol (estato)|Tirol]]. ** Bellas zonas de [[Idioma alemán|luenga alemana]] en [[Estiria]] y [[Carintia]] fuoron transferitas a o nuevo reino de [[Yugoslavia]]. Tamién se prohibió a unificación d'[[Austria]] con [[Alemanya]] y o [[servicio melitar obligatorio]] en Austria. === A crisis d'a democracia en Alemanya === {{Articlo principal|Republica de Weimar}}. [[File:News. V.E. Day BAnQ P48S1P12270.jpg|thumb|''Montreal Daily Star'': "Germany Quit", May 7, 1945]] O [[9 de noviembre]] de [[1918]], o deputado socialista [[Philipp Scheidemann]] proclamó a Republica en o [[palacio d'o Reichstag]] en [[Berlín]]; dos horas dimpués, o socialista [[Karl Liebknecht]] proclamó una Republica [[Socialismo|socialista]]; o mesmo día, o prencipe [[Maix von Baden]] cedió os suyos poders como zaguer canciller d'o ''Reich'' a o socialista [[Friedrich Hebert]]. I habió luchas entre os [[Socialdemocracia|socialdemocratas]] moderatos y o ''[[Spartakus Bund]]'' u ''Liga espartaquista'', l'ala cucha d'a socialdemocracia, y Hebert s'alió con o cheneral [[Wilhelm Groener]], o sucesor de [[Erich Ludendorff]] como chefe de l'exercito, ta reprimir a os espartaquistas y ta no reformar l'exercito alemán. Asinas, o [[23 de noviembre]] Hebert pidió aduya ta reprimir un motín en [[Berlín]], reprimito con violencia, y os espartaquistas y d'atros miembros de l'ala cucha d'o ''[[Socialdemokratische Partei Deutschlands]]'' u [[SPD]] establioron un partito [[Comunismo|comunista]], o ''[[Kommunistische Partei Deutschlands]]'' u [[KPD]] (o suyo primer nombre estió ''Kommunistische Partei Deutschlands (Spartakus Bund)''). Dende chinero dica chulio, bi habió en o país una luita contra os espartaquistas, que proclamoron a Republica Sovietica de [[Bavera]] en [[Múnich]]. O [[15 de chinero]] morioron asesinatos [[Rosa Luxemburg]] y [[Karl Liebknecht]], y Hebert cedió o chudicio por ista represión a os tribunals melitars, que dictoron sentencias muy suaves. En a represión destacó o cheneral [[Walther von Lüttwitz]] (que en [[1920]] colaboró en un intento de golpe d'estato, o clamato ''[[Putsch de Kapp]]'') y o suyo ''[[Freikorps]]''. En istas condicions, parte d'a sociedat alemana (os sectors mas [[Nacionalismo|nacionalistas]]) pensaba que o [[rechimen politico]] establito dimpués d'o [[Tractato de Versailles]], a [[Republica de Weimar]], yera resultau d'una traiduría a o país por parte d'os [[chodigo]]s (beluns d'os [[politico]]s d'o rechimen republicán n'eran), d'os [[Comunismo|comunistas]] y d'os [[Capitalismo|capitalistas]], coaligatos entre sí contra o pueblo alemán. Y que o [[Tractato de Versailles]] y os suyos tractatos complementarios yeran a culpa d'a situación d'[[Alemanya]]. [[Imachen:Walther Rathenau.jpg|left|thumb|250px|[[Walther Rathenau]], o menistro d'Asuntos Esteriors asesinato por a [[extrema dreita]].]] Asinas, a ''[[Organización Consul]]'', un grupo d'[[extrema dreita]], asesinó a o menistro d'Asuntos Esteriors alemán, [[Walther Rathenau]], o [[4 de chunio]] de [[1922]], culpando-le d'a suya aproximación a os [[Aliatos (Primera Guerra Mundial)|Aliatos]] y d'os suyos orichens [[chodigo]]s. D'atros [[atentatos]] d'extrema dreita contra os moderatos enturbioron o clima politico, con sublevacions [[Comunismo|comunistas]] en [[Turinchia]], [[Hamburgo]] u [[Saxonia]]. O [[8 de noviembre]] de [[1923]], [[Adolf Hitler]] se sublevó en [[Bavera]], o territorio mas dreitán d'Alemanya, en o clamato ''[[Putsch d'a Cervecería]]'' o ''[[Putsch de Múnich]]'', en [[Múnich]], reprimito melitarment, anque estió o prencipio d'a carrera politica de Hitler y d'o suyo ''[[Nationalsocialistische Deutsche Arbeiterpartei]]'' ([[Partito Nacional Socialista d'os Treballadors Alemans]] u [[NSDAP]]). D'atra parte, en [[Alemanya]] habió una [[crisi economica]] d'una magnitud no existente antis, con una gran [[hiperinflación]]. O motivo estió que en [[1923]] no bi heban recursos economicos ta pagar as indemnizacions fixatas en o [[Tractato de Versailles]], con a quala cosa o Gubierno alemán deixó d'abonar-las. O Gubierno [[Francia|francés]] de [[Raymond Poincaré]] y o Gubierno [[Belchica|belga]] ocuporon a [[rechión d'o Ruhr]], a rechión mas [[industria]]lizata d'o país, que yera desmelitarizata, ta cobrar-se'n as indemnizacions, y os meners declaroron una [[vada cheneral]] a petición d'o Gubierno alemán, que pagaba os suyos salarios. A impresión masiva de [[billet]]z de banco cheneró un proceso d'[[hiperinflación]]. O [[marco alemán]] pasó d'un cambio de 4,2 marcos por [[dólar estausunidense]] a 1.000.000 de marcos por dólar en agosto de 1923 y a 4.200.000.000.000 de marcos por dólar o [[20 de noviembre]]: os precios cambeyaban d'hora en hora y os treballadors cobraban cada dos días ta preservar o suyo poder adquisitivo. As empresas alemanas favoreixeban a [[inflación]], que reduceba as suyas propias deudas. S'aprobó o [[plan Dewes]], ta escalonar o pago d'as indemnizacions, y en agosto de [[1924]] as tropas francesas y belgas albandonaron o Ruhr. En [[1924]], a primera mesura d'o nuevo canceller, [[Gustav Stresemann]], con a colaboración de [[Hjalmar Schacht]], director d'o ''[[Reichsbank]]'', y d'o [[Menistro d'Economía (Alemanya)|menistro d'Economía]] [[Hans Luther]], estió establir una nueva moneda, o ''[[rentenmark]]'', que estabilizó a situación economica d'o país. Tamién s'estabilizó a situación d'a politica exterior alemana con a suya admisión en a [[Sociedat de Nacions]] u a firma d'un pacto de neutralidat con a [[Unión Sovietica]], y s'albandonó a politica de desarme impuesta por o [[Tractato de Versailles]]. Sindembargo, o proceso hiperinflacionario anterior enrunó as clases meyas alemanas, faciendo-las asinas mas receptivas a la [[propaganda politica]] nacionalista, entre a quala destacaba ya o [[nazismo]] d'[[Adolf Hitler]]. A suya propaganda destacaba as connexions entre os [[chodigos]], os [[Capitalismo|capitalistas]] y os [[Comunismo|comunistas]], profitando amás d'a tradición [[Antisemitismo|antisemita]] anterior en o país y en [[Europa]]. Amás, a estabilización economica dependeba d'uns factors externos a o país: # Necesidat de [[Capital (economía)|capitals]] exteriors (u inversions de capital exterior) ta financiar o suyo gran [[deficit presupuestario]]. Y amás, os amprens yeran a curto plazo. # Necesidat de un activo [[comercio internacional]] ta mantener l'emplego en Alemanya. Ista situación de bonanza precaria desapareixió con a [[crisis de 1929]], que enronó totalment a economía alemana y ubrió a puerta a l'ascenso en as eleccions d'o ''[[Nationalsocialistische Deutsche Arbeiterpartei]]'' d'[[Adolf Hitler]], aliato con a clase d'os industials alemans, con l'antiga aristocracia nostalchica de l'[[Imperio alemán]] y con o president d'Alemanya, que en ixas calendatas yera [[Paul von Hindenburg]], l'antigo chefe de l'[[Exercito alemán]] mientres a [[Primera Guerra Mundial]]. === O nacionalismo expansivo === [[Imachen:Mussd.jpg|right|thumb|250px|[[Benito Mussolini|Mussolini]] y a ''[[Marcha sobre Roma]]'', en [[1922]]: o [[faixismo]] [[Italia|italián]] prenió o poder.]] Encara que a [[Primera Guerra Mundial]] estió prencipalment una guerra por motivos [[Nacionalismo|nacionalistas]], quasi belún d'os nacionalismos [[Europa|europeus]] logró en a guerra os suyos obchectivos, como tampoco los logró o nacionalismo [[Chapón|chaponés]]. O [[Tractato de Versailles]] y os suyos tractatos complementarios no logroron asinas una autentica pacificación d'as apetencias nacionalistas, que se radicalizaron politicament, aliandose con a chicota [[burguesía]] enrunata por as [[crisis economica]]s d'as [[Anyos 1920|anyadas 20]]. En beluns d'os países, o nacionalismo, derivato de raso en [[faixismo]] u como mero rechimen autoritario, prenió o poder, por meyo d'eleccions u por meyo de [[Golpe d'estato|golpes d'estato]], encara que en otros o sistema [[Democracia|democratico]] se mantenió. ==== Alemanya ==== En [[Alemanya]], dimpués d'a [[Primera Guerra Mundial]] y d'a suya redota en ixa guerra, os sectors nacionalistas d'[[extrema dreita]] s'agruporon en os ''[[Freikorps]]'', grupos paramelitars armatos con protección y aduya de l'[[Exercito alemán]] (a ''[[Reichswehr]]''), primero contra os grupos de cucha radical y dimpués contra o mesmo rechimen democratico incarnato por a [[Republica de Weimar]], que alavez veyeba con indiferencia (u mesmo con simpatía) as suyas accions. No estió dica [[1923]], con o [[golpe d'estato]] d'o ''[[Putsch d'a Cervecería]]'' en [[Múnich]], que a Republica fue conscient d'o peligro que significaba a [[extrema dreita]] t'a supervivencia d'o sistema democratico. Con o chudicio contra [[Adolf Hitler]] y o suyo ''[[Nationalsocialistische Deutsche Arbeiterpartei]]'' en [[1924]] por suya participación en o golpe chunto a [[Erich Ludendorff]], a figura politica de Hitler destacó en Alemanya, superando asinas o suyo papel anterior como mero líder d'un [[partito politico]] con actuación rechional restrinchita a [[Bavera]]. Prencipió asinas a suya competencia con atro grupo d'extrema dreita, encara que menos radicalizato, o ''[[Stahlhelm, Bund der Frontsoldaten]]'', que preneba o suyo nombre d'o ''[[Stahlhelm]]'', o [[casco]] d'[[acero]] d'os soldatos alemans d'a Primera Guerra Mundial. En [[1925]], mientres a suya estancia en prisión, Hitler redactó o suyo manifiesto politico, o ''[[Mein Kampf]]'', y estructuró o suyo partito como una formación melitarizata, basata en o ''[[Sturmabteilung]]'' (SA) dirichito en primeras por [[Hermann Göring]] y dimpués por [[Ernst Röhm]] y en a elite d'ista organización paramelitar, as ''[[Schutzstaffel]]'' (u SS) dirichita por [[Heinrich Himmler]], encara que dende [[1923]] dica [[1926]] estioron prohibitos en o país. Contactó tamién con grupos d'ideolochía semilar en o norte d'Alemanya ta expandir o suyo partito ta [[Prusia]] y [[Berlín]]. En as eleccions anticipadas a o ''[[Reichstag]]'' d'o [[11 de setiembre]] de [[1930]], por primera vegata o ''[[Nationalsocialistische Deutsche Arbeiterpartei]]'' tenió buenos resultaus, como tamién o ''[[Kommunistische Partei Deutschlands]]''. Os dos partitos, chunto con o ''[[Stahlhelm, Bund der Frontsoldaten]]'' paralizoron l'actividat lechislativa d'a [[Republica de Weimar]]. En [[1931]] o [[NSDAP]] dió atro paso mas, establindo o [[Frent de Harzburg]] con o ''[[Stahlhelm, Bund der Frontsoldaten]]'' y atros grupos nacionalistas líderatos por [[Franz von Papen]] y [[Hjalmar Schacht]] (futuros menistros nazis) y tenió 11,34 milions de votos en primera vuelta y 13,42 en segunda vuelta contra [[Paul von Hindenburg]] (18,65 en primera y 19,36 en segunda vuelta), aduyato por os centristas y os socialdemocratas, y [[Ernst Thälmann]], candidato comunista (4,98 y 3,71 milions de votos).<ref name="AtlasHistóricoMundial">{{es}} Kinder, Hermann y Hilgemann, Werner: ''Atlas Histórico Mundial'', Ediciones Istmo, [[Madrit]], 5ª edición, octubre de [[1971]].</ref> Asinas, en as eleccions a o ''[[Reichstag]]'' d'o [[31 de chulio]] de [[1932]], o [[NSDAP]] teneba 230 escanyos (de 608 deputados) y en as eleccions d'o [[6 de noviembre]] de [[1932]] teneba 196 de 584 deputados. O ''[[Stahlhelm, Bund der Frontsoldaten]]'' teneba 37 y 52.<ref name="AtlasHistóricoMundial"/> O [[30 de chinero]] de [[1933]], [[Adolf Hitler|Hitler]] accepta o puesto de canceller, encara que con a condición d'a celebración de nuevas eleccions. O [[4 de febrero]] de [[1933]], una d'as suyas primeras mesuras ye a prohibición de bellos diarios d'ideolochía [[Comunismo|comunista]] u [[Socialismo|socialista]]. O [[27 de febrero]], bi ha un incendio en o ''[[Reichstag]]'' (o ''[[incendio d'o Reichstag]]'') por un choven comunista [[Países Baixos|neerlandés]], encara que hue se creye que l'incendio estió obra d'os propios nazis. O [[28 de febrero]], hitler dicta un decreto presidencial, o ''[[Reichstagsbrandverordnung]]'', que reduce as libertatz personals en o país, prohibindo o [[KPD]] y dando inicio a la detención d'os opositors politicos. Como en as eleccions d'o [[5 de marzo]] o [[NSDAP]] ni tien a mayoría absoluta (nomás un 44% d'os escanyos), Hitler detiene a os deputados comunistas, con a quala cosa ya teneba o 51% d'os escanyos. O [[23 de marzo]], o ''Reichstag'' vota una ley que atorga plenos poders a Hitler. O [[14 de chulio]] o ''[[Nationalsocialistische Deutsche Arbeiterpartei]]'' esdevién o unico [[partito politico]] legal en [[Alemanya]]. O [[2 d'agosto]] de [[1934]] muere o president d'Alemanya, o mariscal [[Paul von Hindenburg]], y o puesto de president ye asumito por Hitler. Naixe asinas, encara que no haiga estado proclamato nunca oficialment, o ''[[Tercer Reich]]''. ==== Austria ==== ==== Belchica ==== ==== Bulgaria ==== [[Imachen:Bulgaria after Treatry of Neuilly-sur-Seine.png|left|thumb|250px|[[Bulgaria]] dimpués d'o [[Tractato de Neuilly]]. En color narancha, os territorios perditos.]] [[Bulgaria]], que dende a suya independencia a finals d'o [[sieglo XIX]] heba perdito muitos territorios y que salió redotada d'a suya participación en as [[Guerras balcanicas]], prenió parte en a [[Primera Guerra Mundial]] chunto a las [[Potencias Centrals]] ta intentar recuperar-los, y estió redotada de nuevo. O suyo nacionalismo preteneba o control d'a rechión de [[Macedonia]], a [[Dobrucha]] y partes d'a [[Tracia]], ocupatos por [[pueblos eslavos]] amanatos a os bulgaros. Dimpués d'a guerra, en [[1919]], un Gubierno de cuchas, con [[Aleixandro Stamboliski]] ([[Partito Campesín (Bulgaria)|Partito Campesín]]), prenió o poder y sinyó o [[Tractato de Neuilly]] con os [[Aliatos (Primera Guerra Mundial)|Aliatos]], encara que Bulgaria perdeba seguntes o Tractato a suya salida ta'a [[mar Echea]] y bells territorios en a [[Macedonia (rechión)|Macedonia]], ceditos a [[Grecia]] y a o nuevo país de [[Yugoslavia]]. Stamboliski fue asesinato en un sangriento [[golpe d'estato]] d'[[Aleixandro Tsankov]] (''[[Unión Nacional (Bulgaria)|Unión Nacional]]'') en [[1923]], golpe que contó con l'aduya d'o rei [[Boris III de Bulgaria]]. O nuevo Gubierno de Tsankov fue depuesto en [[1934]] por un golpe d'estato d'o partito nacionalista, populista y conservador ''[[Zveno]]'', tamién con refirme d'o rei Boris, encara que Tsankov establió en [[1932]] un partito [[Nacionalsocialismo|nacionalsocialista]] semilar al ''[[Nationalsocialistische Deutsche Arbeiterpartei]]'' d'[[Adolf Hitler]]. Antiparte, o ''Zveno'' yera amanato a o [[faixismo]] de [[Benito Mussolini]]. ==== Chapón ==== [[Imachen:Exercise_of_Troops_in_Temple_Grounds,_by_Eliphalet_M._Brown_after_Peter_Bernard_William_Heine,_1856,_color_lithograph_with_hand-coloring_on_paper,_from_the_National_Portrait_Gallery_-_NPG-8200266B_1.jpg|right|thumb|250px|Exercicios melitars de l'[[Exercito estausunidense]] en [[Shimoda]], uno d'os tres [[puertos]] abiertos a o comercio estausunidense por a ''[[Convención de Kanagawa]]'', en presencia d'o ninviato de l'emperador. [[Litografía]] de [[1856]].]] {{Articlo principal|Era Meichi}} {{Articlo principal|Era Taisho}} {{Articlo principal|Era Showa}} Encara que en o [[sieglo XVI]] o [[Chapón]] teneba contactos [[Comercio|comercials]] con os prencipals países d'[[Europa]], como [[Espanya]], [[Portugal]], [[Países Baixos]], [[Reino Uniu]] u [[Francia]], o [[shogun]] prohibió o [[cristianismo]] en o país, y tamién os contactos con os europeus, restrinchitos a una unica zona comercial en a ciudat de [[Nagasaki]], ta [[Comercio|comerciar]] con [[China|chinos]] y [[Países Baixos|neerlandeses]]. A situación permaneixió asinas dica [[1854]], con a intervención melitar d'o comodoro [[Estaus Unius|estausunidense]] [[Matthew Perry]], que forzó ''manu militari'' l'acceptación por o Chapón d'a clamata ''[[Convención de Kanagawa]]''. Seguntes ista convención, Chapón cedeba tres puertos a o [[comercio]] [[Estaus Unius|estausunidense]], con [[extraterritorialidat]] ta os chudicios contra os europeus y estausunidenses, aplicando-se o Dreito nacional en cuentas d'o [[Dreito chaponés]]. En o [[Chapón]], ista situación, que pensaban yera insoportable y humiliant, fació que bi hese una reacción contra o poder d'o [[Shogunato Tokugawa]]. En noviembre de [[1867]], [[Yoshinovu Tokugawa]], o zaguer [[shogun]], cedeba o suyo poder, ubriendo asinas paso a a clamata [[Era Meichi]] (u [[Periodo Meichi]] u [[Restauración Meichi]]). En o periodo Meichi, o prencipal obchectivo d'o nuevo rechimen yera a modernización d'o país. Apareixió a [[industria]], desapareixió o [[feudalismo]] y a casta d'os [[samurai]] se transformó ta una nueva clase industrial u ta un [[Exercito chaponés]] unificato, modernizato y con [[armamento]] [[Europa|europeu]]. En [[1885]] s'establió o ''[[yen]]'' como moneda unificata d'o país y s'adoptó o [[sistema metrico decimal]] y en [[1894]] bi heban en Chapón 3.380 [[km]] de [[Vía ferria|vías ferrias]]. S'estudioron as [[Constitución|constitucions]] d'atros países ta adaptar-las a Chapón y s'invitó a o país a scientificos, melitars y d'atros profesionals ya aduyar a modernizar-lo. Tamién se firmó un tractato de mugas con l'[[Imperio ruso]] y un acuerdo de cooperación con l'[[Imperio britanico]]. [[Imachen:CaptureTianjin.jpg|left|thumb|250px|A conquista de [[Pekín]] en [[1900]] en una pintura chaponesa.]] En [[1894]] o Chapón ya heba incorporato parte d'o sistema de valors occidental, incluyindo-ie o [[colonialismo]], y atacó a [[China]], en a [[Guerra Chino-Chaponesa]], con a quala cosa s'anexionó a [[isla de Formosa]] en [[1895]]. En [[1900]] prenió parte con as suyas tropas en a represión d'a clamata ''[[Revuelta d'os Boxers]]'' en [[China]] y l'[[Exercito chaponés]] dentró en [[Pekín]] con as tropas d'as potencias europeas. [[Imachen:Mikasa-Bridge-Painting-by-Tojo-Shotaro.png|right|thumb|300px|[[Batalla de Tsushima]]: l'[[almirant]] [[Heihachiro Togo]] en o puent d'a suya nau.]] En [[1902]], o [[Reino Uniu]] firmó un acuerdo d'alianza con [[Chapón]], ta frenar l'abanze de l'[[Imperio ruso]] en a [[peninsula de Coreya]] y o norte de l'[[Ocián Pacifico]]. En [[1904]], os rusos, seguros d'a suya victoria, facieron que o Chapón lis declarase a guerra, a clamata [[Guerra ruso-chaponesa]]. L'[[Armata Imperial Chaponesa]] y l'[[Exercito Imperial Chaponés]] redotoron a l'[[Exercito ruso]], en batallas de gran importancia como en a batalla naval de [[Batalla de Tsushima|Tsushima]] u o [[setio de de Port-Arthur]], a prencipal base naval rusa en a [[mar Amariella]]. Dimpués d'a redota rusa y d'a emerchencia de Chapón como una nueva potencia melitar en [[Asia]], Chapón ponió os suyos uellos en a suya expansión. Ta o norte ya no yera posible, porque o territorio yera ocupato por l'[[Imperio ruso]]; ta l'este yeran os [[Estaus Unius]] y ta o sud, en as [[Filipinas]] yeran os Estaus Unius, atra potencia en expansión. Asinas, l'acción imperialista chaponesa estió enta [[China]], en as costas d'a [[mar Amariella]] y [[Manchuria]] y ta [[Coreya]]. En [[1905]] Chapón sinyó con o [[Reino Uniu]] o [[Tractato de Portsmouth]], acceptando os britanicos una sustancial ampliación d'a potencia naval chaponesa. L'[[Armata Imperial Chaponesa]] construyó modernos [[vaixiello]]s basatos en modelos occidentals. En [[1907]] se sinyoron d'atros alcuerdos con [[Francia]] y con l'[[Imperio ruso]]. En [[1910]] Chapón s'anexionó [[Coreya]], que estió asinas a segunda colonia d'o país, dimpués d'a [[isla de Formosa]]. En [[1912]] morió l'[[emperador Meiji]] y Chapón, con o nuevo emperador, dentró en a clamata [[Era Taisho]], esdevenindo una potencia melitar important en puertas d'a [[Primera Guerra Mundial]]. En a [[Primera Guerra Mundial]], Chapón fació parte d'os [[Aliatos (Primera Guerra Mundial)|aliatos]], declarando a guerra a las [[Potencias Centrals]] o [[23 d'agosto]] de [[1914]]. Por a suya distancia d'os frents de batalla, as tropas chaponesas no participoron en a guerra terrestre, encara que sí en bellas accions contra as bases alemanas en [[China]] y en l'[[Ocián Pacifico]], amás d'a protección de convois navals con l'[[Armata Imperial Chaponesa]] y d'o suministro de material melitar. Ta evitar o suyo aislamiento, China declaró tamién a guerra a as Potencias Centrals. Dimpués d'a guerra, en o [[Tractato de Vesailles]], o [[Chapón]] s'apoderó d'as antigas colonias alemanas en [[Asia]] y l'[[Ocián Pacifico]], encara que no podió apoderar-se de territorios chinos. Sí s'apoderó de bases en [[Manchuria]] que antis yeran de l'[[Imperio ruso]], aprofitando d'a situación causata por a [[Revolución rusa]] en o país, dentrando en [[Siberia]] ta luchar contra l'[[Exercito Royo]]. Istos beneficios pareixioron muy chicotz a os nacionalistas chaponeses, que se vulcoron en a conquiesta de [[China]], que yera en situación de desgubierno. [[Imachen:Imperial Rule Assistance Election Speech.JPG|250px|right|thumb|Acto nacionalista d'exaltación patriotica en [[Chapón]].]] [[China]], dimpués d'a proclamación d'a Republica por [[Sun Yat-sen]] en [[1912]] y a participación d'o país en a [[Primera Guerra Mundial]], dentró en una situación caotica, y o país yera dominato por os clamatos ''[[sinyors d'a guerra]]'', que controlaban partis d'o país. Bi heba dos grupos politicos que intentaban rendrezar a situación: o ''[[Kuomitang]]'' de [[Chiang Kai-shek]], politicament conservador, y o ''[[Partito Comunista Chino]]'', líderato por [[Mao Cedong]]; istos dos grupos s'enfrontoron entre sí y con os sinyors d'a guerra, con os chaponeses aprofitando-se d'a situación, con a excusa de ''pacificar o país y protecher a os ciudadans europeus y chaponeses''. Con a situación [[Colonialismo|colonial]] en [[Coreya]] y con a intervención melitar en China, o Gubierno chaponés preteneba tierras ta instalar colons chaponeses y amás, extender a suya ideolochía de superioridat racial d'os nipons en [[Asia]], con o corolario d'o suyo dreito a dominar tot o continent. Istas teorías preparaban a lucha con [[Francia]] en as suyas colonias en [[Indochina]], con o [[Reino Uniu]] y a suyas colonias en [[India]] y [[Malaisia]], con os [[Países Baixos]] y as suyas colonias en [[Indonesia]] y con os [[Estaus Unius]] y a suya colonia en [[Filipinas]]. O Chapón necesitaba totz istos territorios por as suyas materias primas y alimentos ([[petrolio]], [[caucho]], [[roz]]...) ta mantener o suyo esfuerzo melitar en China. ==== Espanya ==== [[Imachen:Monumento Miguel Primo de Rivera.jpg|right|thumb|250px|Molimento a [[Miguel Primo de Rivera]], o [[dictador]] d'[[Espanya]] ([[1923]]-[[1930]]), en [[Xerez de la Frontera]].]] {{Articlo principal|Dictadura de Primo de Rivera}} {{Articlo principal|Segunda Republica Espanyola}} {{Articlo principal|Guerra Civil Espanyola}} Dimpués d'a suya redota en [[1898]] en a [[Guerra Hispano-Estausunidense]] a mans d'os [[Estaus Unius]] y a perdida d'os zaguers restos d'o suyo imperio colonial, [[Espanya]] se cerró en o dominio d'os territorios en [[Africa d'o Norte]] que le concedió a [[Conferencia d'Alchecira]] en [[1906]], que yeran o [[Protectorato espanyol de Marruecos]], con batallas y redotas como a [[batalla d'o Barranco d'o Lobo]] u a [[batalla del Gurugú]] contra os [[rif]]enyos, causantes de disturbios internos, como a ''[[Semana Trachica]]'' de [[Barcelona]] en [[1909]]. Asinas, [[Espanya]] no partecipó en a [[Primera Guerra Mundial]]. Sindembargo, a implicación de l'[[Exercito espanyol]] en a continua guerra colonial fació que os melitars asumiesen o creixent [[nacionalismo espanyol]] no partidario d'o sistema [[Democracia|democratico]] en o país, apareixendo asinas en [[1923]] un [[golpe d'estato]] d'o cheneral [[Miguel Primo de Rivera]], con refirme d'o rei [[Alifonso XIII d'Espanya|Alifonso XIII]], ta intentar evitar o creiximento d'o [[socialismo]] y d'o [[anarquismo]] en o país. Se creyó asinas a [[dictadura de Primo de Rivera]]. En [[1931]] a situación d'o país, mesmo con pronunciamientos melitars contra a [[Monarquía]] como en [[Chaca]] ([[sublevación de Chaca]] en aviento de [[1930]]) fació que se proclamase a [[Segunda Republica Espanyola]], dimpués d'a redota en as [[eleccions municipals d'o 12 d'abril de 1931]] d'os partitos politicos monarquicos. A dreita politica espanyola, que no acceptaba o sistema [[Democracia|democratico]], derivó ta o [[faixismo]] con a ''[[Falange Espanyola de las JONS]]'' y [[José Antonio Primo de Rivera]], fillo d'o dictador, dimpués de fracasar a ''[[sanjurjada]]'' d'o cheneral [[José Sanjurjo]] en [[1932]]. O [[18 de chulio]] de [[1936]], dimpués d'un [[golpe d'estato]] fracasato, prencipió a [[Guerra Civil Espanyola]]. En ista guerra, combatioron tropas d'a ''[[Wehrmacht]]'' alemana (a ''[[Lechión Condor]]'', que bombardeyó, entre d'atros lugars, [[Bielsa]] mientres a [[bolsa de Bielsa]]) y d'o ''[[Regio Esercito]]'' italián, en aduya d'o sublevatos. ==== Estonia ==== En a [[Primera Guerra Mundial]], os [[Alemanya|alemans]] ocuporon [[Estonia]], que yera parte de l'[[Imperio ruso]], dica noviembre de [[1918]]. En ixas, calendatas os alemans albandonaron o país, y dentró en Estonia l'[[Exercito Royo]] [[Unión Sovietica|sovietico]]. En as luchas, os estonios recebioron l'aduya d'antigos melitars alemans, enquadratos en os ''[[Freikorps]]'', amanatos a l'[[extrema dreita]]. O [[2 de febrero]] de [[1920]], con o [[Tractato de Tartu]], a [[Unión Sovietica]] reconoixeba a independencia d'Estonia. En os [[Anyos 1920|anyos 20]] y primers [[Anyos 1930|anyos 30]], o país yera una [[democracia]], con vinclos con atros países d'a [[mar Baltica]], prencipalment con [[Finlandia]]. Sindembargo, en [[1934]], Estonia pasa a estar una [[dictadura]], con o dictador [[Konstantin Päts]], autoproclamato ''[[Riigihoida]]'' (protector d'o estato) en [[1937]]. O ''[[Eesti Vabadussõjalaste Liit]]'' (Liga de Veterans d'a Guerra d'a Independencia), establito en [[1933]], era un [[partito politico]] d'ideyas [[Faixismo|faixistas]], nacionalistas y antisovieticas, que refirmó a o president Päts. ==== Francia ==== Con o [[Tractato de Versailles]], [[Francia]] recuperó [[Alsacia]] y [[Lorena (Francia)|Lorena]], territorios que heba perdito en [[1870]] con a [[Guerra franco-prusiana]], y que yeran uno d'os obchectivos prencipals d'o nacionalismo francés, encara que Alsacia yera un territorio de [[Idioma alemán|luenga alemana]]. Amás, ta evitar a recuperación d'[[Alemanya]] y a posibilidat d'una nueva guerra, yera Francia quien insistía en as clausulas que obligaban a os alemans a o pago d'indemnizacions de guerra. A situación interna de Francia estió en ixas [[anyos 1920|anyadas 20]] economicament difícil, encara que muito millor que en Alemanya. Sindembargo, o nacionalismo francés de dreita derivó ta actitudes politicas amanatas a o [[faixismo]] en bells partitos y politicos franceses, como ''[[Action Française]]'', ''[[Camelots du Roi]]'', ''[[Croix-de-feu]]'', [[Charles Maurras]], [[François de la Rocque]] u [[Robert Brasillach]]. Una parte important d'istas presonas estió dimpués [[Colaboracionismo|colaboracionista]] en [[1940]]-[[1945]]. A [[estrema dreita]], organizata en quantas ''Ligas'', intentó un difuso [[golpe d'estato]] mientres una [[manifestación]] convocata en [[París]] o [[6 d'octubre]] de [[1934]], en os clamatos ''[[escaicimientos d'o 6 d'octubre de 1934]]''. Iste golpe u a percepción por as cuchas de un golpe fallito fació que a cucha politica francesa s'uniese, creyando o [[Frent Popular (Francia)|Frent Popular francés]], que ganó as eleccions de [[1936]], establindo mesuras de gran importancia social, como as vacacions pagatas. Os Gubiernos d'o [[Partito Radical (Francia)|Partito Radical]] y d'o Frent Popular no colabororon con a esfensa d'a [[Segunda Republica Espanyola]] en a [[Guerra Civil Espanyola]], por temor a provocar un ataque d'o [[Tercer Reich]] de [[Adolf Hitler|Hitler]] y d'a [[Italia]] de [[Benito Mussolini|Mussolini]]. ==== Grecia ==== En as [[Guerras balcanicas]] de prencipios d'o [[sieglo XX]], [[Grecia]] heba adquirito bells territorios, adquisicions completatas con o [[Tractato de Sèvres]], seguntes o qual [[Turquía]] cedeba a Grecia bells territorios en [[Asia]], como [[Esmirna]], y con o [[Tractato de Neuilly]], seguntes o qual [[Bulgaria]] cedía a [[Tracia Ocidental]], con as costas d'a [[Mar Echea]] y [[Salonica]]. Sindembargo, [[Mustafa Kemal Atatürk]] no acceptó o Tractato y prencipió a [[Guerra Greco-turca]], que concluyó con os acuerdos en a [[Conferencia de Lausana]] ([[Tractato de Lausana]]) en [[1923]], seguntes os quals Turquía recuperó totz os territorios que heba perdito antis. Antiparte, bi habió en o país una [[reforma agraria]], ta acomodar a os campesins griegos fuixitos de Turquía, d'os [[Balcans]] y d'a [[Unión Sovietica]]. En [[1924]] se proclamó a Republica en o país, dimpués d'un [[golpe d'estato]] pro-monarquico fracasato d'[[Ioannis Metaixas]], derrocando a o rei [[Chorche II de Grecia|Chorche II]], y o país dentró en un periodo de luchas politicas entre os ''venicelistas'' republicans d'[[Eleftherios Venizelos]] y os monarquicos. En [[1935]] se restablió a Monarquía, y en [[1936]] s'instauró o rechimen [[Faixismo|faixista]] d'o cheneral [[Ioannis Metaixas]], con aduya d'o rei. ==== Italia ==== ==== Letonia ==== ==== Lituania ==== ==== Hongría ==== ==== Polonia ==== ==== Reino Uniu ==== ==== Rumanía ==== ==== Rusia ==== ==== Servia ==== ==== Turquía ==== ==== Unión Sovietica ==== ==== Minorías no estatals ==== ===== Eslovacos ===== ===== Bosnios ===== Bosnia-Hercegovina fue adhibita a lo Reino d'os Serbos, Crovates y Eslovenos a fins de 1918. Mientres o gobierno d'o estato recientment constituito preneba o control de [[Bosnia-Herzegovina]] os [[bosnios musulmans]] cayoron vitimas d'os voluntarios [[serbos]] que saqueyaban o territorio. Muitos musulmans se'n fuoron ta [[Turquía]]. Una vegata que l'orden yera establito en a propaganda nacionalista serbia os musulmans yeran presentatos como galbans, maltraballas y inutils y que lis caleva rehabilitación pa recuperar a identidat serbia. En a reforma agraria de [[1919]] espropioron a los propietarios musulmans. Os musulmans de totas as clases socials creyan un frente unito, a Organización Yugoslava, con [[seu social|seu]] en [[Sarajevo]]. En 1929 Bosnia-Hercegovina desapareixe como entidat administrativa y ye repartita en quatre [[banovina]]s con unas mugas que preban de deixar a los bosnios musulmans como minoritarios en cadaguna. Os musulmans no podeban influir sobre o gobierno, dominato por o centralismo serbo. Os musulmans optoron por o yugoslavismo, que lis ofreixeba un refuchio entre os nacionalismos serbo y crovate. ===== Crovates ===== Os dirichents politicos crovates participan en o Comité nacional formato mientres a [[Primera Guerra Mundial]] en Londres, dimpués en o Consello nacional de Zagreb d'octubre de [[1918]]. O [[29 d'octubre]] de [[1918]] a Dieta proclama a independencia de Croacia y dimpués a unión a lo Reino d'os serbos, crovates y eslovenos l'[[1 d'aviento]]. A fitación d'as mugas d'o nuevo reino afecta a los crovates. Por o norte en 1920 Hongría se vei obligata por o [[Tractato de Trianón]] a ceder o districto de Mur, habitato por crovates en o sud y una porción de [[Baranya]] (a lo sudeste de [[Pécs]]). En o sud Yugoslavia y Italia se disputan Istria y Dalmacia. En 1919 uns voluntarios italiants prenen [[Fiume]], y ye declarata ciudat libre. En 1920 o tractato de Rapallo atribuye [[Chadra]], tota [[Istria]] y bellas islas d'a redolata a Italia. En 1922 a Italia faixista ocupa [[Fiume]], feito reconoixito por Yugoslavia en 1924 por l'Alcuerdo de Roma. Si os crovates heban estato adeptos d'o ilirismo, os serbos teneban atra conceción de Yugoslavia, considerando que conseguiban a "Gran Serbia". Os nacionalistas serbos consideraban que fendo parte Serbia d'o bando vencedor, teneban dreito a gobernar sobre os atros pueblos eslavos de Yugoslavia, que heban estato en l'Imperio Austrongaro, on no yeran independients. Dimpués de 1918 os crovates se troboron ensopinatos en una "Gran Servia", en cuenta d'a Yugoslavia que heban deseyato. En o periodo d'entreguerras amaneixió por primera vegata l'odio a los serbos, que dominaban o gobierno. O centralismo serbo fa que os crovates queden desencantatos con o [[ilirismo]] u o [[yugoslavismo]]. En 1925 ye engarcholato [[Stjepan Radic]], cabo d'o Partito Campesín Crovate, y ye asesinato en o mesmo Parlamento en 1928. En 1933 o suyo succesor Macek tamién ye engarcholato. Ye o inte que amaneix o movimiento [[ustaixa]] un movimiento nacionalista crovate d'inspiración faixista baixo a dirección d'[[Ante Palevic]]. O 9 d'octubre de 1934 os [[ustaixa]]s asesinan a lo rei [[Aleixandre de Yugoslavia]]. Quan se desfa [[Checoslovaquia]] os serbos y crovates alcuerdan creyar a [[Banovina Autonoma de Croacia]], y una parte de Bosnia con población crovate ([[Posavina]] y [[Hercegovina]] occidental sobretot) pasa a fer parte de Croacia. Macek pasa a fer parte d'o gobierno yugoslavo en 1941. === O nazismo alemán === === O melitarismo chaponés === === Inoperancia d'a Sociedat de Nacions === A Sociedat estió establita dimpués d'a [[Primera Guerra Mundial]] con o prencipal obchetivo de evitar una atra guerra mundial. Con ista sociedat es creyeba que os conflictos es podeban de resolver de forma diplomatica potenciando a colabolación entre os países y sin necesidat de conflictos armatos ni mortaleras. A mas a mas atros obchetivos yeran amillorar a condicions de vita en tot o mundo. Os prencipals problemas estioron a mancanza d'un exercito propio y a dificultat ta fer asambleas chenerals, que facioron que no es podeban solucionar conclictos como a [[Invasión de Manchuria]], a [[Segunda Guerra Italo-Etíope]] y a [[Guerra Civil Espanyola]] entre d'atros. [[Alemanya]] deixó a sociedat en [[1933]], siet anyos dimpués d'a suya admisión, iste anyo tamién surte [[Chapón]] y quatre anyos [[Italia]], totz ellas potencias faixistas, a sociedat no podió impedir o rearme d'Alemanya, ni el expansionismo faixista y o principio d'a Segunda Guerra Mundial deixó a sociedat sin efecto. O [[19 d'abril]] de [[1946]], una vegata terminata a guerra y en a suya zaguera sesión se disuelve, transfiriendo-i-e as suyas funcions, servicios, y propiedatz a l'[[Organización d'as Nacions Unidas]], establita en a [[Conferència de Ialta]] l'anyo 1945. === Aislacionismo estausunidense === == Os antecedents d'o conflicto == === Invasión de Manchuria y guerra en China === === Anexión d'Austria === === Guerra Civil Espanyola === {{Articlo principal|Guerra Civil Espanyola}} === Anexión de Checoslovaquia === == Os países en conflicto == == Teatros d'operacions melitars == == O desembolique d'a guerra == === Guerra en Europa, Africa y Orient Meyo === === Guerra en Extremo Orient y l'Ocián Pacifico === == Conseqüencias d'a guerra == === Organización d'as Nacions Unidas === A [[Sociedat de Nacions]] no aconsiguió prevenir o principio d'a Segunda Guerra Mundial y una vegata teminata a guerrra, as nacions integrants y as partecipants d'a Segunda Guerra Mundial creyoron l'[[Organización d'as Nacions Unidas]] ta prevenir guerras y solucionar conflictos y problemas internacionals. == Crimens de guerra == == Aragoneses en a Segunda Guerra Mundial == == Bibliografía == * {{es}} Diego Gaspar Celaya. ''Republicanos aragoneses en la Segunda Guerra Mundial. Una historia de exilio, trabajo y lucha (1939-1945)''. Prensas Universitarias de Zaragoza y o Departamento d'Educación, Cultura y esporte d'o Gubierno d'Aragón, 2010. ISBN 978-84-92582-17-4. == Se veiga tamién == * [[Campo de exterminio]]. * [[Guerra Civil Espanyola]]. * [[Holocausto]]. * [[Plan Marshall]]. == Vinclos externos == {{commonscat|World War II|Segunda Guerra Mundial}} * {{de}} [http://www.dhm.de/lemo/html/wk2/ A Segunda Guerra Mundial]. * {{en}} [http://www.spartacus.schoolnet.co.uk/2WW.htm A Segunda Guerra Mundial en ''Spartacus Educational'']. * {{en}} [http://www.ww2db.com/ A Segunda Guerra Mundial], articlos, biografías y armas. * {{es}} [http://cronologia2gm.cogia.net/undia.php?dia=1&mes=9&anno=1939 ''Cronología de la II Guerra Mundial'']: detalles día a día, lizenzia ''[[Creative Commons]]''. * {{es}} [http://www.exordio.com/1939-1945.html A Segunda Guerra Mundial en ''www.exordio.com'']. * {{fr}} [http://www.dmoz.org/World/Fran%c3%a7ais/Sciences/Sciences_humaines_et_sociales/Histoire/Epoques_et_chronologie/Epoque_contemporaine/Guerres_mondiales/II%c3%a8me_Guerre_Mondiale/ Recopilación de recursos en Internet en quantas luengas]. * {{fr}} [http://www.seconde-guerre.com/ A Segunda Guerra Mundial], cronolochía. * {{fr}} [http://www.1939-45.org/ ''1939-1945'']. * {{es}} [http://www.enciclopedia-aragonesa.com/voz.asp?voz_id=6627 Dentrata en a [[Gran Enciclopedia Aragonesa]].] == Referencias == {{listaref}} [[Categoría:Segunda Guerra Mundial]] nv34aa3x6m8jnwnbby9788z0dwn46u5 Wikipedia:Tabierna/Noticias 4 40865 1842089 1838626 2022-08-14T07:01:37Z MABot 38885 Bot: archivando 1 filo (con una antiguidat de 30 días) en [[Wikipedia:Tabierna/Noticias/Archivo/07-2022]] wikitext text/x-wiki [[Categoría:Wikipedia:Tabierna|Noticias]] {{Cabecera Tabierna|Noticias}} <br style="clear:both"> __TOC__ <!-- ----------------------Por favor escribe debaixo d'ista ringlera--------------- --> <noinclude>{{Usuario:MABot/config |archive = Wikipedia:Tabierna/Noticias/Archivo/%(month)02d-%(year)d |algo = old(30d) |counter = 1 |archiveheader = |minthreadstoarchive = 1 |minthreadsleft = 2 }}</noinclude> == Subscribe to the This Month in Education newsletter - learn from others and share your stories == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Dear community members, Greetings from the EWOC Newsletter team and the education team at Wikimedia Foundation. We are very excited to share that we on tenth years of Education Newsletter ([[m:Education/News|This Month in Education]]) invite you to join us by [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|subscribing to the newsletter on your talk page]] or by [[m:Education/News/Newsroom|sharing your activities in the upcoming newsletters]]. The Wikimedia Education newsletter is a monthly newsletter that collects articles written by community members using Wikimedia projects in education around the world, and it is published by the EWOC Newsletter team in collaboration with the Education team. These stories can bring you new ideas to try, valuable insights about the success and challenges of our community members in running education programs in their context. If your affiliate/language project is developing its own education initiatives, please remember to take advantage of this newsletter to publish your stories with the wider movement that shares your passion for education. You can submit newsletter articles in your own language or submit bilingual articles for the education newsletter. For the month of January the deadline to submit articles is on the 20th January. We look forward to reading your stories. Older versions of this newsletter can be found in the [[outreach:Education/Newsletter/Archives|complete archive]]. More information about the newsletter can be found at [[m:Education/News/Publication Guidelines|Education/Newsletter/About]]. For more information, please contact spatnaik{{@}}wikimedia.org. ------ <div style="text-align: center;"><div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[User:ZI Jony|<span style="color:#8B0000">'''ZI Jony'''</span>]] [[User talk:ZI Jony|<sup><span style="color:Green"><i>(Talk)</i></span></sup>]], {{<includeonly>subst:</includeonly>#time:l G:i, d F Y|}} (UTC)</div></div> </div> <!-- Mensaje enviado por Usuario:ZI Jony@metawiki mediante la lista en https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:ZI_Jony/MassMessage/Awareness_of_Education_Newsletter/List_of_Village_Pumps&oldid=21244129 --> == <span lang="es" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Anuncio de los seis candidatos a la elección de la junta directiva de 2022</span> == <div lang="es" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election/Short| Puedes encontrar este mensaje traducido a otros idiomas en meta.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election/Short}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hola a toda/os, Los representantes de los afiliados han finalizado su periodo de votación. Los candidatos seleccionados de la junta directiva de 2022 son: * Tobechukwu Precious Friday ([[:m:User:Tochiprecious|Tochiprecious]]) * Farah Jack Mustaklem ([[:m:User:Fjmustak|Fjmustak]]) * Shani Evenstein Sigalov ([[:m:User:Esh77|Esh77]]) * Kunal Mehta ([[:m:User:Legoktm|Legoktm]]) * Michał Buczyński ([[:m:User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]]) * Mike Peel ([[:m:User:Mike Peel|Mike Peel]]) Puedes ver más información sobre los [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|resultados]] y [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|estadísticas]] de esta elección de la Junta. Las organizaciones afiliadas seleccionaron a los representantes para que votaran en nombre de la organización afiliada. Los representantes de los afiliados propusieron preguntas para qué los candidatos respondieran a mediados de junio. Estas respuestas de los candidatos y la información proporcionada por el comité de análisis sirvieron de apoyo a los representantes a la hora de tomar su decisión. Tóma un momento para agradecer a los representantes de los afiliados y a los miembros del Comité de Análisis su participación en este proceso y su contribución al crecimiento de la junta directiva en cuanto a capacidad y diversidad. Estas horas de trabajo voluntario nos conectan a través de la comprensión y la perspectiva. Gracias por tu participación. Gracias a los miembros de la comunidad que se presentaron como candidatos a la junta directiva. Considerar la posibilidad de formar parte de la junta directiva no es una decisión fácil. El tiempo y la dedicación que los candidatos han mostrado hasta este momento hablan de su compromiso con este movimiento. Enhorabuena a los candidatos que han sido seleccionados. Un gran reconocimiento y gratitud para aquellos candidatos no seleccionados. Por favor, sigan compartiendo su liderazgo con el movimiento Wikimedia. ¿Qué pueden hacer ahora los votantes? [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Revisar los resultados del proceso de selección de los afiliados]]. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|Lee más aquí sobre los próximos pasos en la elección de la junta directiva de 2022]]. Saludos, Estrategia y Gobernanza del Movimiento ''Este mensaje ha sido enviado en nombre del Grupo de Trabajo de Selección de la Junta Directiva y del comité electoral''<br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Oscar . (WMF)|Oscar . (WMF)]] 11:45 28 chul 2022 (UTC) <!-- Mensaje enviado por Usuario:Oscar . (WMF)@metawiki mediante la lista en https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/es&oldid=23184990 --> == <span lang="es" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Votar por las declaraciones de la brújula electoral</span> == <div lang="es" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements| Puedes encontrar este mensaje traducido a otros idiomas en meta.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hola a toda/os, Se invita a los voluntarios de las elecciones de la junta directiva [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022]] a [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|votar por las declaraciones que se utilizarán en la brújula electoral]]. Puedes votar por las declaraciones que te gustaría que se incluyeran en la brújula electoral en meta. La brújula electoral es una herramienta para ayudar a los votantes a seleccionar a los candidatos que mejor se alinean con sus creencias y puntos de vista. Los miembros de la comunidad propondrán declaraciones para que los candidatos respondan usando una escala de Lickert (de acuerdo/neutral/desacuerdo). Las respuestas de los candidatos a las declaraciones se cargarán en la herramienta brújula electoral. Los votantes emplearán la herramienta introduciendo su respuesta a las declaraciones (de acuerdo/desacuerdo/neutral). Los resultados mostrarán los candidatos que mejor se alinean con las creencias y opiniones del votante. Este es el cronograma de la brújula electoral: *<s>Del 8 al 20 de julio: Los voluntarios proponen declaraciones para la brújula electoral</s> *<s>21 - 22 de julio: El Comité Electoral revisa las declaraciones para que sean más claras y elimina las declaraciones que no son de interés.</s> *25 de julio - 3 de agosto: Los voluntarios votan las declaraciones *4 de agosto: El Comité Electoral selecciona las 15 mejores declaraciones *5 - 12 de agosto: los candidatos se identifican con las declaraciones *16 de agosto: se abre la brújula electoral para que los votantes puedan orientar su decisión de voto El Comité Electoral seleccionará las 15 mejores declaraciones a principios de agosto Saludos, Estrategia y Gobernanza del Movimiento ''Este mensaje ha sido enviado en nombre del Grupo de Trabajo de Selección de la Junta Directiva y del comité electoral'' <section end="announcement-content" /> </div> [[User:Oscar . (WMF)|Oscar . (WMF)]] 19:27 28 chul 2022 (UTC) <!-- Mensaje enviado por Usuario:Oscar . (WMF)@metawiki mediante la lista en https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/es&oldid=23184990 --> == <span lang="es" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Novedades en materia de Estrategia del Movimiento y Gobernanza – Número 7</span> == <div lang="es" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Novedades en materia de Estrategia del Movimiento y Gobernanza'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Número 7, julio-septiembre de 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Leer el boletín completo''']]</span> ---- ¡Bienvenida/o a la 7ª edición de las novedades de la Estrategia y Gobernanza del Movimiento! El boletín distribuye noticias y eventos relevantes sobre la implementación de las recomendaciones de la [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Estrategia del Movimiento]], otros temas relevantes relacionados con la gobernanza del movimiento, así como diferentes proyectos y actividades apoyadas por el equipo de Estrategia y Gobernanza del Movimiento (MSG) de la Fundación Wikimedia. El boletín MSG se entrega trimestralmente, mientras que el más frecuente [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|semanario de Estrategia del Movimiento]] se entregará semanalmente. Por favor, recuerda suscribirte [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|aquí]] si quieres recibir futuros números de este boletín. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movimiento de sostenibilidad''': Se ha publicado el informe anual de sostenibilidad de la Fundación Wikimedia. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continuar leyendo]]) * '''Mejorando la experiencia del usuario''': recientes mejoras en la interfaz de escritorio de los proyectos Wikimedia. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continuar leyendo]]) * '''Seguridad e inclusión''': actualización del proceso de revisión de las pautas de ejecución del Código de Conducta Universal. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continuar leyendo]]) * '''Equidad en la toma de decisiones''': informes de las conversaciones de los pilotos de los hubs, avances recientes del Comité de Redacción de la Carta del Movimiento y un nuevo libro blanco para el futuro de la participación en el movimiento Wikimedia. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continuar leyendo]]) * '''Coordinación de grupos de interés''': lanzamiento de un servicio de ayuda para los afiliados y las comunidades de voluntarios que trabajan en la colaboración de contenidos. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continuar leyendo]]) * '''Desarrollo del liderazgo''': actualizaciones de los proyectos de liderazgo de los organizadores del movimiento Wikimedia en Brasil y Cabo Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continuar leyendo]]) * '''Gestión del conocimiento interno''': lanzamiento de un nuevo portal de documentación técnica y recursos comunitarios. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continuar leyendo]]) * '''Innovar en el conocimiento libre''': recursos audiovisuales de alta calidad para experimentos científicos y un nuevo kit de herramientas para grabar transcripciones orales. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continuar leyendo]]) * '''Evaluar, iterar y adaptar''': resultados del proyecto piloto del paisaje de la equidad ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continuar leyendo]]) * '''Otras noticias y novedades''': un nuevo foro para discutir la implementación de la Estrategia de Movimiento, la próxima elección de la Junta directiva de la Fundación Wikimedia, un nuevo podcast para discutir la Estrategia de Movimiento, y el cambio de personal para el equipo de Estrategia de Movimiento y Gobernanza de la Fundación. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continuar leyendo]]) </div><section end="msg-newsletter"/> </div> [[User:Oscar . (WMF)|Oscar . (WMF)]] 17:08 2 ago 2022 (UTC) <!-- Mensaje enviado por Usuario:Oscar . (WMF)@metawiki mediante la lista en https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/es&oldid=23184990 --> jwpgopp7kcg1621zvx6vzsbwheylcz9 Rodrigo San Miguel 0 104255 1842083 1836421 2022-08-13T18:37:16Z EduardoGG 12563 wikitext text/x-wiki {{Infobox esportistas |nombre = Rodrigo San Miguel |imachen = Rodrigo San Miguel.PNG |grandaria imachen = 210px |piet de foto = |calendata naximiento = [[21 de chinero]] de [[1985]] |puesto naximiento = [[Imachen:Flag of Aragon.svg|22px|border]] [[Zaragoza]] ([[Aragón]]) |puesto residenzia = |esporte = [[Baloncesto]] |altaria = 1.86 m |peso = |equipe = [[Club Baloncesto Miraflores|Hereda San Pablo Burgos]] |man = Diestro |profesional =Calasancio<br />Stadium Casablanca<br />[[Basket Zaragoza 2002|CAI Zaragoza]]<br />[[Club Baloncesto Valladolid|CB Valladolid]]<br />→ CB Pozuelo<br />→ [[Club Baloncesto Plasencia|CB Plasencia]]<br />[[Club Baloncesto Valladolid|CB Valladolid]]<br />[[Bàsquet Manresa|Manresa]]<br />[[Valencia Basket Club|Valencia Basket]]<br />[[Club Baloncesto Murcia|CB Murcia]]<br />[[Club Baloncesto Canarias|CB Canarias]]<br />[[Basket Zaragoza 2002|Basket Zaragoza]]<br />[[Club Baloncesto Miraflores|Hereda San Pablo Burgos]] |millor puesto = |tpCampionato1= |tpC1medalla1= |tpC1campionato1= |tpC1disciplinac1= |tpCampionato2= |tpC2medalla1= |tpC2campionato1= |tpC2disciplinac1= |tpC2medalla2= |tpC2campionato2= |tpC2disciplinac2= |tetuls = |premios= |sitio web = }} '''Rodrigo San Miguel de la Iglesia''' ([[21 de chinero]] de [[1985]] de [[Zaragoza]]) ye un chugador profesional [[Aragón|aragonés]] de [[baloncesto]]. Tien una altaria de 1,86 metros y ocupa a posición de [[Base]]. En l'actualidat chuga en o [[Club Baloncesto Miraflores|Hereda San Pablo Burgos]] d'a [[Liga LEB|liga LEB Oro]] d'Espanya. Ha estau internacional con [[Selección masculina de baloncesto d'Espanya|Espanya]] en as categorías inferiors asinas como en a selección absoluta. == Trachectoria esportiva == {| class="wikitable sortable" !width="90"|Anyadas !width="200"|Equipe !width="80"|Liga !width="180"|País |- |align=center|[[2003]]-[[2004]] |[[Basket Zaragoza 2002|Basket Zaragoza]] |'''[[Liga LEB|LEB]]''' | [[Imachen:Flag of Spain.svg|22px|border]] [[Espanya]] |- |align=center|[[2004]]-[[2005]] |[[Club Baloncesto Valladolid]] |'''[[Liga ACB|ACB]]''' | [[Imachen:Flag of Spain.svg|22px|border]] [[Espanya]] |- |align=center|[[2005]] |→ [[Club Baloncesto Pozuelo]] |'''[[Liga LEB|LEB2]]''' | [[Imachen:Flag of Spain.svg|22px|border]] [[Espanya]] |- |align=center|[[2005]]-[[2006]] |→ [[Club Baloncesto Plasencia]] |'''[[Liga LEB|LEB]]''' | [[Imachen:Flag of Spain.svg|22px|border]] [[Espanya]] |- |align=center|[[2006]]-[[2008]] |[[Club Baloncesto Valladolid]] |'''[[Liga ACB|ACB]]''' | [[Imachen:Flag of Spain.svg|22px|border]] [[Espanya]] |- |align=center|[[2008]]-[[2011]] |[[Bàsquet Manresa]] |'''[[Liga ACB|ACB]]''' | [[Imachen:Flag of Spain.svg|22px|border]] [[Espanya]] |- |align=center|[[2011]]-[[2013]] |[[Valencia Basket Club]] |'''[[Liga ACB|ACB]]''' | [[Imachen:Flag of Spain.svg|22px|border]] [[Espanya]] |- |align=center|[[2013]]-[[2014]] |[[Club Baloncesto Murcia]] |'''[[Liga ACB|ACB]]''' | [[Imachen:Flag of Spain.svg|22px|border]] [[Espanya]] |- |align=center|[[2014]]-[[2019]] |[[Club Baloncesto Canarias]] |'''[[Liga ACB|ACB]]''' | [[Imachen:Flag of Spain.svg|22px|border]] [[Espanya]] |- |align=center|[[2019]]-[[2022]] |[[Basket Zaragoza 2002|Basket Zaragoza]] |'''[[Liga ACB|ACB]]''' | [[Imachen:Flag of Spain.svg|22px|border]] [[Espanya]] |- |align=center|[[2022]]-Hue |[[Club Baloncesto Miraflores|Hereda San Pablo Burgos]] |'''[[Liga LEB|LEB Oro]]''' | [[Imachen:Flag of Spain.svg|22px|border]] [[Espanya]] |- |} == Palmarés == === Equipes === * 2004: [[Copa Prencipe d'Asturias de Baloncesto|Copa Prencipe d'Asturias]] ([[Basket Zaragoza 2002|CAI Zaragoza]]). * 2017: [[Basketball Champions League]] ([[Club Baloncesto Canarias|Iberostar Tenerife]]). * 2017: [[Copa Intercontinental FIBA|Copa Intercontinental]] ([[Club Baloncesto Canarias|Iberostar Tenerife]]). === Selección d'Espanya === * 2001: Medalla de bronce en o Europeo Cadete. == Vinclos externos == * {{es}} [http://www.acb.com/jugador.php?id=B86 Ficha d'o chugador en ACB.com] {{DEFAULTSORT:San Miguel, Rodrigo}} [[Categoría:Chugadors de baloncesto d'Aragón]] [[Categoría:Chugadors de baloncesto d'a Liga ACB]] [[Categoría:Chugadors de baloncesto d'o Basket Zaragoza 2002]] [[Categoría:Chugadors de baloncesto d'o Club Baloncesto Valladolid]] [[Categoría:Chugadors de baloncesto d'o Bàsquet Manresa]] [[Categoría:Chugadors de baloncesto d'o Valencia Basket Club]] [[Categoría:Chugadors de baloncesto d'o Club Baloncesto Murcia]] [[Categoría:Chugadors de baloncesto d'o Club Baloncesto Canarias]] [[Categoría:Chugadors de baloncesto d'o Club Baloncesto Miraflores]] [[Categoría:Naixius de Zaragoza]] [[Categoría:1985 (naixencias)]] 96ura7g0n5xpvosgajv3gjz27zhft5f Wikipedia:Usuarios activos 4 108626 1842079 1842059 2022-08-13T11:59:50Z Jembot 32402 Bot: Actualizando ranking wikitext text/x-wiki {{/begin|500}} |- | 1 || [[User:Willtron|Willtron]] (Admin) || [[Special:Contributions/Willtron|{{formatnum:501}}]] |- | 2 || [[User:Cembo123|Cembo123]] (Admin) || [[Special:Contributions/Cembo123|{{formatnum:59}}]] |- | 3 || [[User:Iggy1975|Iggy1975]] || [[Special:Contributions/Iggy1975|{{formatnum:20}}]] |- | 4 || [[User:EduardoGG|EduardoGG]] || [[Special:Contributions/EduardoGG|{{formatnum:7}}]] |- | 5 || [[User:Elia Di Sousa|Elia Di Sousa]] || [[Special:Contributions/Elia Di Sousa|{{formatnum:5}}]] |- | 6 || [[User:Janbery|Janbery]] || [[Special:Contributions/Janbery|{{formatnum:5}}]] |- | 7 || [[User:777sms|777sms]] || [[Special:Contributions/777sms|{{formatnum:4}}]] |- | 8 || [[User:Aacases|Aacases]] || [[Special:Contributions/Aacases|{{formatnum:4}}]] |- | 9 || [[User:FMSky|FMSky]] || [[Special:Contributions/FMSky|{{formatnum:3}}]] |- | 10 || [[User:Cruzate1492|Cruzate1492]] || [[Special:Contributions/Cruzate1492|{{formatnum:2}}]] |- | 11 || [[User:Javier Contamina|Javier Contamina]] || [[Special:Contributions/Javier Contamina|{{formatnum:2}}]] |- | 12 || [[User:StomboyCarGeek|StomboyCarGeek]] || [[Special:Contributions/StomboyCarGeek|{{formatnum:1}}]] |- | 13 || [[User:Estevoaei|Estevoaei]] || [[Special:Contributions/Estevoaei|{{formatnum:1}}]] |- | 14 || [[User:SaoPauloehumacracolandia|SaoPauloehumacracolandia]] || [[Special:Contributions/SaoPauloehumacracolandia|{{formatnum:1}}]] |- | 15 || [[User:N9602|N9602]] || [[Special:Contributions/N9602|{{formatnum:1}}]] |- | 16 || [[User:-Lemmy-|-Lemmy-]] || [[Special:Contributions/-Lemmy-|{{formatnum:1}}]] |- | 17 || [[User:Εὐθυμένης|Εὐθυμένης]] || [[Special:Contributions/Εὐθυμένης|{{formatnum:1}}]] |- | 18 || [[User:Qwerty181522|Qwerty181522]] || [[Special:Contributions/Qwerty181522|{{formatnum:1}}]] |- | 19 || [[User:Ciaran.london|Ciaran.london]] || [[Special:Contributions/Ciaran.london|{{formatnum:1}}]] |- | 20 || [[User:Mtarch11|Mtarch11]] || [[Special:Contributions/Mtarch11|{{formatnum:1}}]] |- | 21 || [[User:Zumalabe|Zumalabe]] || [[Special:Contributions/Zumalabe|{{formatnum:1}}]] |- | 22 || [[User:Túrelio|Túrelio]] || [[Special:Contributions/Túrelio|{{formatnum:1}}]] |- | 23 || [[User:Jfblanc|Jfblanc]] || [[Special:Contributions/Jfblanc|{{formatnum:1}}]] {{/end}} 62y0j9bk1oi4pev581gt2tsh02tbaid Lista de menistros de l'Interior d'Espanya 0 115823 1842082 1841862 2022-08-13T17:14:39Z EduardoGG 12563 /* Lista de menistros */ wikitext text/x-wiki Ista ye a '''lista d'os menistros de l'Interior d'Espanya''', en qualsiquiera d'as suyas denominacions historicas (menistro de l'Interior, menistro d'a Gubernación, etc.) dende a suya creyación en [[1820]] dica l'actualidat. == Lista de menistros == {| bgcolor="#f7f8ff" cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse;" width="98%" |- bgcolor="#CCCCCC" ! align="center"|Periodo ! align="center"|Prencipio ! align="center"|Fin ! align="center"|Nombre ! align="center"|Partito ! align="center"|Imachen |-bgcolor="#BBBBFF" |rowspan=12|'''Reinato de'''<br/>'''[[Ferrando VII d'Espanya|Ferrando VII]]'''<br/>'''(1814-1833)''' |-bgcolor="#BBBBFF" | [[18 de marzo]] de [[1820]] | [[2 de marzo]] de [[1821]] | '''[[Agustín Argüelles Álvarez]]''' (6) | | [[Imachen:Agustin Arguelles.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[4 de marzo]] de [[1821]] | [[4 de mayo]] de [[1821]] | '''[[Mateo Valdemoros]]''' (6) | | |-bgcolor="#BBBBFF" | [[4 de mayo]] de [[1821]] | [[8 de chinero]] de [[1822]] | '''[[Ramón Feliú]]''' (6) | | |-bgcolor="#BBBBFF" | [[8 de chinero]] de [[1822]] | [[28 de febrero]] de [[1822]] | '''[[Francisco Javier Pinilla]]''' (Interín).(6) | | |-bgcolor="#BBBBFF" | [[28 de febrero]] de [[1822]] | [[7 de chulio]] de [[1822]] | '''[[José María Moscoso de Altamira Quiroga]]''' (6) | |[[Imachen:José María Moscoso de Altamira, conde de Fontao (Palacio del Senado de España).jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[10 de chulio]] de [[1822]] | [[5 d'agosto]] de [[1822]] | '''[[José María Calatrava]]''' (6) | |[[Imachen:José María Calatrava.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[5 d'agosto]] de [[1822]] | [[28 de febrero]] de [[1823]] | '''[[Francisco de Paula Fernández Gascó]]''' (6) | | |-bgcolor="#BBBBFF" | [[28 de febrero]] de [[1823]] | [[12 de mayo]] de [[1823]] | '''[[José María Calatrava]]''' (6) | |[[Imachen:José María Calatrava.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[18 de mayo]] de [[1823]] | [[2 de chunio]] de [[1823]] | '''[[Manuel García Herreros]]''' (6) | | |-bgcolor="#BBBBFF" | [[2 de chunio]] de [[1823]] | [[30 de setiembre]] de [[1823]] | '''[[Salvador Manzanares Fernández]]''' (6) | |[[Imachen:1853, Los mártires de la libertad española, vol II, Salvador Manzanares (cropped).jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[30 de setiembre]] de [[1823]] | [[2 d'aviento]] de [[1823]] | '''[[José Aznarez Navarro]]''' (6)(7) | | |-bgcolor="#FFBBBB" |rowspan=28|<small>'''[[Minoria d'edat d'Isabel II|Reinato d'Isabel II<br/> entre a suya minoria d'edat]]'''</small><br/>'''[[Rechencia de Maria Cristina de Borbón|Rechencia de Maria Cristina]]'''<br/>'''(1833-1840)''' |-bgcolor="#FFBBBB" | [[13 de chunio]] de [[1835]] | [[28 d'agosto]] de [[1835]] | '''[[Juan Álvarez Guerra]]''' (3) | | [[Imachen:Juan Alvarez Guerra.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[28 d'agosto]] de [[1835]] | [[14 de setiembre]] de [[1835]] | '''[[Manuel de la Rivaherrera y Vivanco]]''' (3) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[14 de setiembre]] de [[1835]] | [[27 de setiembre]] de [[1835]] | '''[[Ramón Gil de la Cuadra]]''' (3) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[27 de setiembre]] de [[1835]] | [[15 de mayo]] de [[1836]] | '''[[Martín de los Heros]]''' (3) | | [[Imachen:Martín de los Heros.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[15 de mayo]] de [[1836]] | [[14 d'agosto]] de [[1836]] | '''[[Ángel de Saavedra]]''' (1) | |[[Imachen:El duque de Rivas (Federico de Madrazo).JPG|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[14 d'agosto]] de [[1836]] | [[11 de setiembre]] de [[1836]] | '''[[Ramón Gil de la Cuadra]]''' (1) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[11 de setiembre]] de [[1836]] | [[27 de marzo]] de [[1837]] | '''[[Joaquín María López]]''' (1) | |[[Imachen:Joaquín María López.png|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[27 de marzo]] de [[1837]] | [[9 de chulio]] de [[1837]] | '''[[Pío Pita Pizarro]]''' (1) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[9 de chulio]] de [[1837]] | [[18 d'agosto]] de [[1837]] | '''[[Pedro Antonio Acuña y Cuadros]]''' (1) | |[[Imachen:Suarez llanos-pedro antonio de acuña.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[18 d'agosto]] de [[1837]] | [[23 d'agosto]] de [[1837]] | '''[[José Manuel Vadillo Hernández]]''' (1) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[23 d'agosto]] de [[1837]] | [[1 d'octubre]] de [[1837]] | '''[[Diego González Alonso]]''' (1) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[1 d'octubre]] de [[1837]] | [[26 de noviembre]] de [[1837]] | '''[[Rafael Pérez]]''' (1) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[26 de noviembre]] de [[1837]] | [[16 d'aviento]] de [[1837]] | '''[[Francisco Javier de Ulloa y Remírez de Laredo]]''' (Interín). (1) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[16 d'aviento]] de [[1837]] | [[6 de setiembre]] de [[1838]] | '''[[Joaquín José de Muro y Vidaurreta]]''' (1) | |[[Imachen:Joaquín José de Muro.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[6 de setiembre]] de [[1838]] | [[21 de noviembre]] de [[1838]] | '''[[Albert Felip de Baldrich i de Veciana]]''' (1) | |[[Imachen:MedallaAlbertoBaldrichA.JPG|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[6 d'aviento]] de [[1838]] | [[9 d'aviento]] de [[1838]] | '''[[Francisco Agustín Silvela y Blanco]]''' (1) | |[[Imachen:Gomez-Retrato de Francisco Agustín Silvela.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[9 d'aviento]] de [[1838]] | [[10 de mayo]] de [[1839]] | '''[[Antonio Hompanera de Cos]]''' (1) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[10 de mayo]] de [[1839]] | [[18 de mayo]] de [[1839]] | '''[[Lorenzo Arrazola]]''' (Interín). (1) | |[[Imachen:Lorenzo Arrazola.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[18 de mayo]] de [[1839]] | [[21 d'octubre]] de [[1839]] | '''[[Juan Martín Carramolino]]''' (1) | |[[Imachen:Juan Martín Carramolino.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[21 d'octubre]] de [[1839]] | [[16 de noviembre]] de [[1839]] | '''[[Lorenzo Arrazola]]''' (Interín). (1) | |[[Imachen:Lorenzo Arrazola.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[16 de noviembre]] de [[1839]] | [[8 d'abril]] de [[1840]] | '''[[Saturnino Calderón Collantes]]''' (1) | |[[Imachen:Saturnino Calderon Collantes.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[8 d'abril]] de [[1840]] | [[20 de chulio]] de [[1840]] | '''[[Agustín Armendariz]]''' (1) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[20 de chulio]] de [[1840]] | [[12 d'agosto]] de [[1840]] | '''[[Vicente Sancho]]''' (1) | |[[Imachen:Vicente Sancho redondeado.png|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[12 d'agosto]] de [[1840]] | [[19 de chulio]] de [[1840]] | '''[[Francisco Cabello Rubio]]''' (1) | |[[Imachen:Francisco Cabello.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[19 de chulio]] de [[1840]] | [[29 d'agosto]] de [[1840]] | '''[[José María Secades del Rivero]]''' (Interín).(1) | |[[Imachen:Nicolás María Rivero.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[29 d'agosto]] de [[1840]] | [[11 de setiembre]] de [[1840]] | '''[[Fermín Arteta Sesma]]''' (1) | |[[Imachen:Fermín Arteta.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[11 de setiembre]] de [[1840]] | [[16 de setiembre]] de [[1840]] | '''[[Francisco Cabello Rubio]]''' (1) | |[[Imachen:Francisco Cabello.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ff44" |rowspan=6|<small>'''[[Minoria d'edat d'Isabel II|Reinato d'Isabel II<br/>entre a suya minoria d'edat]]'''</small><br/>'''[[Rechencia d'Espartero]]'''<br/>'''''(1840-1843)''' |-bgcolor="#88ff44" | [[3 d'octubre]] de [[1840]] | [[21 de mayo]] de [[1841]] | '''[[Manuel Cortina]]''' (1) | |[[Imachen:Manuel Cortina.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ff44" | [[21 de mayo]] de [[1841]] | [[17 de chunio]] de [[1842]] | '''[[Facundo Infante]]''' (1) | |[[Imachen:FacundoInfante.jpeg|100px]] |-bgcolor="#88ff44" | [[17 de chunio]] de [[1842]] | [[9 de mayo]] de [[1843]] | '''[[Mariano Torres Solanot]]''' (1) | | |-bgcolor="#88ff44" | [[9 de mayo]] de [[1843]] | [[19 de mayo]] de [[1843]] | '''[[Fermín Caballero]]''' (1) | |[[Imachen:Fermín Caballero.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ff44" | [[19 de mayo]] de [[1843]] | [[30 de chulio]] de [[1843]] | '''[[Pedro Gómez de la Serna]]''' (1) | |[[Imachen:Pedro Gómez de la Serna.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" |rowspan=39|'''[[Isabel II d'Espanya|Reinato d'Isabel II<br/> (mayoría d'edat)]]'''<br/>'''(1843-1868)''' |-bgcolor="#BBBBFF" | [[30 de chulio]] de [[1843]] | [[24 de noviembre]] de [[1843]] | '''[[Fermín Caballero]]''' (1) | |[[Imachen:Fermín Caballero.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[24 de noviembre]] de [[1843]] | [[1 de d'aviento]] de [[1843]] | '''[[Jacint Feliu Domènech i Sastre]]''' (1) | |[[Imachen:Jacint Feliu Domènech.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[1 d'aviento]] de [[1843]] | [[3 de mayo]] de [[1844]] | '''[[José Justiniani Ramírez de Arellano]]''' (1) | |[[Imachen:José Justiniani Ramírez de Arellano, marqués de Peñaflorida (Museo de Bellas Artes de Sevilla).jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[3 de mayo]] de [[1844]] | [[12 de febrero]] de [[1846]] | '''[[Pedro José Pidal y Carniado]]''' (1) | |[[Imachen:Pedro José Pidal Carniado 1877 Dioscoro Puebla.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[12 de febrero]] de [[1846]] | [[16 de marzo]] de [[1846]] | '''[[Francisco Javier de Istúriz]]''' (1) | |[[Imachen:Francisco Javier Istúriz.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[16 de marzo]] de [[1846]] | [[5 d'abril]] de [[1846]] | '''[[Javier de Burgos]]''' (1) | |[[Imachen:Francisco Javier de Burgos, de Florentino De Craene (recorte).jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[5 d'abril]] de [[1846]] | [[28 de chinero]] de [[1847]] | '''[[Pedro José Pidal y Carniado]]''' (1) | |[[Imachen:Pedro José Pidal Carniado 1877 Dioscoro Puebla.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[28 de chinero]] de [[1847]] | [[28 de marzo]] de [[1847]] | '''[[Manuel Seijas Lozano]]''' (1) | |[[Imachen:Manuel Seijas.JPG|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[28 de marzo]] de [[1847]] | [[31 d'agosto]] de [[1847]] | '''[[Antonio Benavides Fernández de Navarrete|Antonio Benavides]]''' (1) | |[[Imachen:Antonio Benavides.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[31 d'agosto]] de [[1847]] | [[4 d'octubre]] de [[1847]] | '''[[Patricio de la Escosura]]''' (1) | | [[Imachen:Vallejo-Retrato de Patricio de la Escosura (cropped).jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[4 d'octubre]] de [[1847]] | [[19 d'octubre]] de [[1849]] | '''[[Luis José Sartorius y Tapia]]''' (1) | |[[Imachen:Jose Luis Sartorius.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[19 d'octubre]] de [[1849]] | [[20 d'octubre]] de [[1849]] | '''[[Trinidad Balboa]]''' (1) | | |-bgcolor="#BBBBFF" | [[20 d'octubre]] de [[1849]] | [[14 de chinero]] de [[1851]] | '''[[Luis José Sartorius y Tapia]]''' (1) | |[[Imachen:Jose Luis Sartorius.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[14 de chinero]] de [[1851]] | [[5 d'abril]] de [[1851]] | '''[[Fermín Arteta Sesma]]''' (1) | |[[Imachen:Fermín Arteta.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[5 d'abril]] de [[1851]] | [[7 d'agosto]] de [[1851]] | '''[[Manuel Bertrán de Lis y Ribes]]''' (1) | | |-bgcolor="#BBBBFF" | [[7 d'agosto]] de [[1851]] | [[15 de noviembre]] de [[1851]] | '''[[Melchor Ordóñez y Viana]]''' (1) | | [[Imachen:Melchor Ordóñez Viana (Museo de Málaga).jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[15 de noviembre]] de [[1851]] | [[14 d'aviento]] de [[1852]] | '''[[Cristóbal Bordiú y Góngora]]''' (1) | | |-bgcolor="#BBBBFF" | [[14 d'aviento]] de [[1852]] | [[10 de chinero]] de [[1853]] | '''[[Alejandro Llorente y Lannas]]''' (1) | |[[Imachen:Alejandro Llorente Llanas.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[10 de chinero]] de [[1853]] | [[14 d'abril]] de [[1853]] | '''[[Antonio Benavides Fernández de Navarrete|Antonio Benavides]]''' (1) | |[[Imachen:Antonio Benavides.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[14 d'abril]] de [[1853]] | [[19 de setiembre]] de [[1853]] | '''[[Pedro Egaña Díaz del Carpio]]''' (1) | |[[Imachen:Pedro Egaña.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[19 de setiembre]] de [[1853]] | [[18 de chulio]] de [[1854]] | '''[[Luis José Sartorius y Tapia]]''' (1) | |[[Imachen:Jose Luis Sartorius.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[18 de chulio]] de [[1854]] | [[30 de chulio]] de [[1854]] | '''[[Antonio de los Ríos Rosas]]''' (1) | |[[Imachen:Antonio Ríos Rosas.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[30 de chulio]] de [[1854]] | [[6 de chunio]] de [[1855]] | '''[[Francisco Santa Cruz Pacheco]]''' (1) | |[[Imachen:Vallejo-Retrato de Francisco Santa Cruz.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[6 de chunio]] de [[1855]] | [[15 de chinero]] de [[1856]] | '''[[Julián de Huelves]]''' (1) | |[[Imachen:Julián de Huelves.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[15 de chinero]] de [[1856]] | [[14 de chulio]] de [[1856]] | '''[[Patricio de la Escosura]]''' (1) | |[[Imachen:Vallejo-Retrato de Patricio de la Escosura (cropped).jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[14 de chulio]] de [[1856]] | [[12 d'octubre]] de [[1856]] | '''[[Antonio de los Ríos Rosas]]''' (1) | |[[Imachen:Antonio Ríos Rosas.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[12 d'octubre]] de [[1856]] | [[15 d'octubre]] de [[1857]] | '''[[Cándido Nocedal]]''' (1) | |[[Imachen:Cándido Nocedal.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[15 d'octubre]] de [[1857]] | [[25 d'octubre]] de [[1857]] | '''[[Francisco Armero Peñaranda]]''' (Interín).(1) | | |-bgcolor="#BBBBFF" | [[25 d'octubre]] de [[1857]] | [[14 de chinero]] de [[1858]] | '''[[Manuel Bermúdez de Castro y Díez]]''' (1) | | |-bgcolor="#BBBBFF" | [[14 de chinero]] de [[1858]] | [[5 de mayo]] de [[1858]] | '''[[Ventura Díaz]]''' (1) | |[[Imachen:Ventura Díaz.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[5 de mayo]] de [[1858]] | [[17 de chinero]] de [[1863]] | '''[[José de Posada Herrera]]''' (1) | |[[Imachen:José de Posada Herrera.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[17 de chinero]] de [[1863]] | [[2 de marzo]] de [[1863]] | '''[[Antonio Aguilar y Correa]]''' (1) | |[[Imachen:Antonio Aguilar y Correa, 1892.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[2 de marzo]] de [[1863]] | [[17 de chinero]] de [[1864]] | '''[[Florencio Rodríguez Vaamonde]]''' (1) | |[[Imachen:Laurent-florencio rodríguez vaamonde.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[17 de chinero]] de [[1864]] | [[1 de marzo]] de [[1864]] | '''[[Antonio Benavides Fernández de Navarrete|Antonio Benavides]]''' (1) | |[[Imachen:Antonio Benavides.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[1 de marzo]] de [[1864]] | [[16 de setiembre]] de [[1864]] | '''[[Antonio Cánovas del Castillo]]''' (1) | |[[Imachen:Canovas2.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[16 de setiembre]] de [[1864]] | [[21 de chunio]] de [[1865]] | '''[[Luis González Bravo]]''' (1) | |[[Imachen:Luis Gonzales Bravo.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[21 de chunio]] de [[1865]] | [[10 de chulio]] de [[1866]] | '''[[José de Posada Herrera]]''' (1) | |[[Imachen:José de Posada Herrera.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[10 de chulio]] de [[1866]] | [[20 de setiembre]] de [[1868]] | '''[[Luis González Bravo]]''' (1) | |[[Imachen:Luis Gonzales Bravo.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ffcc" |rowspan=4|'''[[Chunta Revolucionaria Interina]]'''<br/>'''(1868)''' |-bgcolor="#88ffcc" | [[8 d'octubre]] de [[1868]] | [[9 de chinero]] de [[1870]] | '''[[Práxedes Mateo Sagasta]]''' (1) | |[[Imachen:Portrait_of_Praxedes_Mateo_Sagasta.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ffcc" | [[9 de chinero]] de [[1870]] | [[25 d'aviento]] de [[1870]] | '''[[Nicolás María Rivero]]''' (1) | |[[Imachen:Nicolás María Rivero.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ffcc" | [[25 d'aviento]] de [[1870]] | [[4 de chinero]] de [[1871]] | '''[[Práxedes Mateo Sagasta]]''' (1) | |[[Imachen:Portrait_of_Praxedes_Mateo_Sagasta.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" |rowspan=7|'''Reinato d'[[Amadeu I d'Espanya|Amadeu I]]'''<br/>'''(1871-1873)''' |-bgcolor="#FFBBBB" | [[4 de chinero]] de [[1871]] | [[24 de chulio]] de [[1871]] | '''[[Práxedes Mateo Sagasta]]''' (1) | |[[Imachen:Portrait_of_Praxedes_Mateo_Sagasta.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[24 de chulio]] de [[1871]] | [[5 d'octubre]] de [[1871]] | '''[[Manuel Ruiz Zorrilla]]''' (1) | |[[Imachen:RuizZorrilla.png|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[5 d'octubre]] de [[1871]] | [[21 d'aviento]] de [[1871]] | '''[[Francisco de Paula Candau]]''' (1) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[21 d'aviento]] de [[1871]] | [[26 de mayo]] de [[1872]] | '''[[Práxedes Mateo Sagasta]]''' (1) | |[[Imachen:Portrait_of_Praxedes_Mateo_Sagasta.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[26 de mayo]] de [[1872]] | [[13 de chunio]] de [[1872]] | '''[[Francisco de Paula Candau]]''' (1) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[13 de chunio]] de [[1872]] | [[12 de febrero]] de [[1873]] | '''[[Manuel Ruiz Zorrilla]]''' (1) | |[[Imachen:RuizZorrilla.png|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" |rowspan=2|'''Primera Republica. Presidencia d'[[Estanislao Figueras]]'''<br/>'''(1873)''' |-bgcolor="#BBBBFF" | [[12 de febrero]] de [[1873]] | [[11 de chunio]] de [[1873]] | '''[[Francesc Pi i Margall]]''' (1) | |[[Imachen:Pi y margall.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" |rowspan=2|'''Primera Republica. Presidencia de [[Francesc Pi i Margall]]'''<br/>'''(1873)''' |-bgcolor="#FFBBBB" | [[11 de chunio]] de [[1873]] | [[18 de chulio]] de [[1873]] | '''[[Francesc Pi i Margall]]''' (1) | |[[Imachen:Pi y margall.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" |rowspan=2|'''Primera Republica. Presidencia de'''<br/>'''[[Nicolás Salmerón]]'''<br/>'''(1873)''' |-bgcolor="#BBBBFF" | [[19 de chulio]] de [[1873]] | [[4 de setiembre]] de [[1873]] | '''[[Eleuterio Maisonnave Cutayar]]''' (1) | | [[Imachen:Eleuterio Maisonnave.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" |rowspan=2|'''Primera Republica. Presidencia d''''<br/>'''[[Emilio Castelar]]'''<br/>'''(1873-1874)''' |-bgcolor="#FFBBBB" | [[4 de setiembre]] de [[1873]] | [[3 de chinero]] de [[1874]] | '''[[Eleuterio Maisonnave Cutayar]]''' (1) | | [[Imachen:Eleuterio Maisonnave.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" |rowspan=3|'''Primera Republica. Presidencia de'''<br/>'''[[Francisco Serrano y Domínguez]]'''<br/>'''(1874)''' |-bgcolor="#BBBBFF" | [[3 de chinero]] de [[1874]] | [[13 de mayo]] de [[1874]] | '''[[Eugenio García Ruiz]]''' (1) | | [[Imachen:José Casado del Alisal - Retrato de Eugenio García Ruiz.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[13 de mayo]] de [[1874]] | [[31 d'aviento]] de [[1874]] | '''[[Práxedes Mateo Sagasta]]''' (1) | |[[Imachen:Portrait_of_Praxedes_Mateo_Sagasta.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ff44" |rowspan=8|'''Reinato d''''<br/>'''[[Alifonso XII d'Espanya|Alifonso XII]]'''<br/>'''(1874-1885)''' | [[31 d'aviento]] de [[1874]] | [[7 de marzo]] de [[1879]] | '''[[Francisco Romero Robledo]]''' (1) | |[[Imachen:Francisco Romero Robledo 1904 Ignacio Pinazo Camarlench.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ff44" | [[7 de marzo]] de [[1879]] | [[9 d'aviento]] de [[1879]] | '''[[Francisco Silvela|Francisco Silvela y Le Vielleuze]]''' (1) | |[[Imachen:Francisco Silvela.JPG|100px]] |-bgcolor="#88ff44" | [[9 d'aviento]] de [[1879]] | [[8 de febrero]] de [[1881]] | '''[[Francisco Romero Robledo]]''' (1) | |[[Imachen:Francisco Romero Robledo 1904 Ignacio Pinazo Camarlench.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ff44" | [[8 de febrero]] de [[1881]] | [[9 de chinero]] de [[1883]] | '''[[Venancio González y Fernández]]''' (1) | | [[Imachen:Venancio González.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ff44" | [[9 de chinero]] de [[1883]] | [[13 d'octubre]] de [[1883]] | '''[[Pío Gullón Iglesias]]''' (1) | | [[Imachen:Pío Gullón.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ff44" | [[13 d'octubre]] de [[1883]] | [[18 de chinero]] de [[1884]] | '''[[Segismundo Moret y Prendergast]]''' (1) | |[[Imachen:Segismundo Moret 1881.png|100px]] |-bgcolor="#88ff44" | [[18 de chinero]] de [[1884]] | [[13 de chulio]] de [[1885]] | '''[[Francisco Romero Robledo]]''' (1) | |[[Imachen:Francisco Romero Robledo 1904 Ignacio Pinazo Camarlench.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ff44" | [[13 de chulio]] de [[1885]] | [[27 de noviembre]] de [[1885]] | '''[[Raimundo Fernández Villaverde]]''' (1) | | [[Imachen:Raimundo Fernández Villaverde, de Franzen.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" |rowspan=21|'''Rechencia de'''<br/>'''[[Maria Cristina d'Habsburgo-Lorena|Maria Cristina]]'''<br/>'''(1885-1902)''' | [[27 de noviembre]] de [[1885]] | [[10 d'octubre]] de [[1886]] | '''[[Venancio González y Fernández]]''' (1) | | [[Imachen:Venancio González.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[10 d'octubre]] de [[1886]] | [[12 de noviembre]] de [[1887]] | '''[[Fernando León y Castillo]]''' (1) | |[[Imachen:Fernando leon y castillo 1895 sartony.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[12 de noviembre]] de [[1887]] | [[14 de chunio]] de [[1888]] | '''[[José Luis Albareda y Sezde]]''' (1) | | [[Imachen:José Luis Albareda.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[14 de chunio]] de [[1888]] | [[11 d'aviento]] de [[1888]] | '''[[Segismundo Moret|Segismundo Moret y Prendergast]]''' (1) | |[[Imachen:Segismundo Moret 1881.png|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[11 d'aviento]] de [[1888]] | [[5 de chulio]] de [[1890]] | '''[[Trinitario Ruiz Capdepón]]''' (1) | | [[Imachen:Trinitario Ruiz.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[5 de chulio]] de [[1890]] | [[23 de noviembre]] de [[1891]] | '''[[Francisco Silvela|Francisco Silvela Le Vielleuze]]''' (1) | |[[Imachen:Francisco Silvela.JPG|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[23 de noviembre]] de [[1891]] | [[25 de chunio]] de [[1892]] | '''[[José Elduayen Gorriti]]''' (1) | | [[Imachen:José de Elduayen 1885.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[25 de chunio]] de [[1892]] | [[30 de noviembre]] de [[1892]] | '''[[Raimundo Fernández Villaverde]]''' (1) | | [[Imachen:Raimundo Fernández Villaverde, de Franzen.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[30 de noviembre]] de [[1892]] | [[11 d'aviento]] de [[1892]] | '''[[Manuel Danvila|Manuel Danvila Collado]]''' (1) | | [[Imachen:Manuel Danvila.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[11 d'aviento]] de [[1892]] | [[14 d'octubre]] de [[1893]] | '''[[Venancio González y Fernández]]''' (1) | | [[Imachen:Venancio González.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[14 d'octubre]] de [[1893]] | [[12 de marzo]] de [[1894]] | '''[[Joaquín López Puigcerver]]''' (1) | | [[Imachen:López Puigcerver.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[12 de marzo]] de [[1894]] | [[4 de noviembre]] de [[1894]] | '''[[Alberto Aguilera|Alberto Aguilera Velasco]]''' (1) | |[[Imachen:Alberto-Aguilera-y-Velasco.1894.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[4 de noviembre]] de [[1894]] | [[23 de marzo]] de [[1895]] | '''[[Trinitario Ruiz Capdepón]]''' (1) | | [[Imachen:Trinitario Ruiz.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[23 de marzo]] de [[1895]] | [[4 d'octubre]] de [[1897]] | '''[[Fernando Cos-Gayón y Pons]]''' (1) | |[[Imachen:Fernando Cos-Gayón, ministro de Hacienda (Ministerio de Hacienda de España).jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[4 d'octubre]] de [[1897]] | [[4 de marzo]] de [[1899]] | '''[[Trinitario Ruiz Capdepón]]''' (1) | | [[Imachen:Trinitario Ruiz.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[4 de marzo]] de [[1899]] | [[23 d'octubre]] de [[1900]] | '''[[Eduardo Dato e Iradier]]''' (1) | |[[Imachen:EDato.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[23 d'octubre]] de [[1900]] | [[6 de marzo]] de [[1901]] | '''[[Francisco Javier Ugarte Pagés]]''' (1) | | [[Imachen:Boletín RAE VI (1919).djvu|100px|page=673]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[6 de marzo]] de [[1901]] | [[15 de chulio]] de [[1901]] | '''[[Segismundo Moret|Segismundo Moret y Prendergast]]''' (1) | |[[Imachen:Segismundo Moret 1881.png|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[15 de chulio]] de [[1901]] | [[23 de chulio]] de [[1901]] | '''[[Miguel Villanueva y Gómez]]''' (Interín)(1) | | [[Imachen:Miguel Villanueva y Gómez in 1915.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[23 de chulio]] de [[1901]] | [[19 de marzo]] de [[1902]] | '''[[Alfonso González Lozano]]''' (1) | | [[Imachen:Alfonso González, de Franzen.jpg|100px]] |-bgcolor="#BBBBFF" | [[19 de marzo]] de [[1902]] | [[17 de mayo]] de [[1902]] | '''[[Segismundo Moret|Segismundo Moret y Prendergast]]''' (1) | |[[Imachen:Segismundo Moret 1881.png|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" |rowspan=42|'''Reinato d''''<br/>'''[[Alifonso XIII d'Espanya|Alifonso XIII]]'''<br/>'''(1902-1931)''' | [[17 de mayo]] de [[1902]] | [[6 d'aviento]] de [[1902]] | '''[[Segismundo Moret|Segismundo Moret y Prendergast]]''' (1) | |[[Imachen:Segismundo Moret 1881.png|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[6 d'aviento]] de [[1902]] | [[20 de chulio]] de [[1903]] | '''[[Antoni Maura i Montaner]]''' (1) | |[[Imachen:Antonio Maura, de Kaulak (cropped) b.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[20 de chulio]] de [[1903]] | [[5 d'aviento]] de [[1903]] | '''[[Antonio García Alix]]''' (1) | |[[Imachen:Antonio García Alix, de Kaulak.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[5 d'aviento]] de [[1903]] | [[5 d'aviento]] de [[1904]] | '''[[José Sánchez Guerra]]''' (1) | | [[Imachen:José Sánchez Guerra by Julio Romero de Torres.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[5 d'aviento]] de [[1904]] | [[16 d'aviento]] de [[1904]] | '''[[Manuel Allendesalazar|Manuel Allendesalazar Muñoz]]''' (1) | |[[Imachen:Mallendesalazar.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[16 d'aviento]] de [[1904]] | [[27 de chinero]] de [[1905]] | '''[[Francisco Javier González de Castejón y Elío]]''' (1) | | [[Imachen:González de Elío.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[27 de chinero]] de [[1905]] | [[23 de chunio]] de [[1905]] | '''[[Augusto González Besada]]''' (1) | | [[Imachen:Augusto González Besada.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[23 de chunio]] de [[1905]] | [[1 d'aviento]] de [[1905]] | '''[[Manuel García Prieto]]''' (1) | | [[Imachen:Manuel García Prieto.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[1 d'aviento]] de [[1905]] | [[10 de chunio]] de [[1906]] | '''[[Álvaro de Figueroa y Torres]]''' (1) | | [[Imachen:Count of Romanones Bassano.png|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[10 de chunio]] de [[1906]] | [[6 de chulio]] de [[1906]] | '''[[Benigno Quiroga y López Ballesteros]]''' (1) | | [[Imachen:Benigno Quiroga.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[6 de chulio]] de [[1906]] | [[30 de noviembre]] de [[1906]] | '''[[Bernabé Dávila y Bertololi]]''' (1) | | [[Imachen:Bernabé Dávila.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[30 de noviembre]] de [[1906]] | [[4 d'aviento]] de [[1906]] | '''[[Benigno Quiroga y López Ballesteros]]''' (1) | | [[Imachen:Benigno Quiroga.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[4 d'aviento]] de [[1906]] | [[25 de chinero]] de [[1907]] | '''[[Álvaro de Figueroa y Torres]]''' (1) | | [[Imachen:Count of Romanones Bassano.png|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[25 de chinero]] de [[1907]] | [[21 d'octubre]] de [[1909]] | '''[[Juan de la Cierva y Peñafiel]]''' (1) | | [[Imachen:Juan de la Cierva Peñafiel.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[21 d'octubre]] de [[1909]] | [[9 de febrero]] de [[1910]] | '''[[Segismundo Moret|Segismundo Moret y Predergast]]''' (1) | |[[Imachen:Segismundo Moret 1881.png|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[9 de febrero]] de [[1910]] | [[2 de chinero]] de [[1911]] | '''[[Fernando Merino Villarino]]''' (1) | |[[Imachen:Ministro de la Gobernación - El Presidente del Consejo en la Diputación Provincial, de Goñi (cropped).jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[2 de chinero]] de [[1911]] | [[3 d'abril]] de [[1911]] | '''[[Demetrio Alonso Castrillo]]''' (1) | |[[Imachen:Demetrio Alonso Castrillo, de Manuel Alviach.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[3 d'abril]] de [[1911]] | [[29 de chunio]] de [[1911]] | '''[[Trinitario Ruiz Valarino]]''' (1) | | [[Imachen:Trinitario Ruiz Valarino, de Compañy.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[29 de chunio]] de [[1911]] | [[31 d'aviento]] de [[1912]] | '''[[Antonio Barroso Castillo]]''' (1) | | [[Imachen:Antonio Barroso, de Christian Franzen.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[31 d'aviento]] de [[1912]] | [[27 d'octubre]] de [[1913]] | '''[[Santiago Alba Bonifaz]]''' (1) | |[[Imachen:Santiago Alba.JPG|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[27 d'octubre]] de [[1913]] | [[9 d'aviento]] de [[1915]] | '''[[José Sánchez Guerra]]''' (1) | | [[Imachen:José Sánchez-Guerra 1932.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[9 d'aviento]] de [[1915]] | [[30 d'abril]] de [[1916]] | '''[[Santiago Alba Bonifaz]]''' (1) | |[[Imachen:Santiago Alba.JPG|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[30 d'abril]] de [[1916]] | [[19 d'abril]] de [[1917]] | '''[[Joaquín Ruiz Jiménez]]''' (1) | |[[Imachen:Joaquín Ruiz Jiménez, de Compañy.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[19 d'abril]] de [[1917]] | [[11 de chunio]] de [[1917]] | '''[[Julio Burell y Cuéllar]]''' (1) | | [[Imachen:Julio Burell, de Compañy.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[11 de chunio]] de [[1917]] | [[3 de noviembre]] de [[1917]] | '''[[José Sánchez Guerra]]''' (1) | | [[Imachen:José Sánchez Guerra by Julio Romero de Torres.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[3 de noviembre]] de [[1917]] | [[22 de marzo]] de [[1918]] | '''[[José Bahamonde y de Lanz]]''' (1) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[23 de marzo]] de [[1918]] | [[9 de noviembre]] de [[1918]] | '''[[Manuel García Prieto]]''' (1) | | [[Imachen:Manuel García Prieto.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[9 de noviembre]] de [[1918]] | [[5 d'aviento]] de [[1918]] | '''[[Luis Silvela Casado]]''' (1) | | [[Imachen:LUIS SILVELA Y CASADO.JPG|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[5 d'aviento]] de [[1918]] | [[15 d'abril]] de [[1919]] | '''[[Amalio Gimeno y Cabañas]]''' (1) | | [[Imachen:Amalio Gimeno, de Christian Franzen.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[15 d'abril]] de [[1919]] | [[20 de chulio]] de [[1919]] | '''[[Antonio Goicoechea Cosculluela]]''' (1) | | [[Imachen:Antonio Goicoechea.png|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[20 de chulio]] de [[1919]] | [[12 d'aviento]] de [[1919]] | '''[[Manuel de Burgos y Mazo]]''' (1) | |[[Imachen:MBurgos7.JPG|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[12 d'aviento]] de [[1919]] | [[5 de mayo]] de [[1920]] | '''[[Joaquín Fernández Prida]]''' (1) | |[[Imachen:Joaquín Fernández Prida.JPG|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[5 de mayo]] de [[1920]] | [[1 de setiembre]] de [[1920]] | '''[[Francisco Bergamín García]]''' (1) | |[[Imachen:Francisco Bergamín.JPG|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[1 de setiembre]] de [[1920]] | [[14 d'agosto]] de [[1921]] | '''[[Gabino Bugallal Araújo]]''' (1) | |[[Imachen:Gabino Bugallal.JPG|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[14 d'agosto]] de [[1921]] | [[8 de marzo]] de [[1922]] | '''[[Rafael Coello y Oliván]]''' (1) | | |-bgcolor="#FFBBBB" | [[8 de marzo]] de [[1922]] | [[7 d'aviento]] de [[1922]] | '''[[Vicente Piniés Bayona]]''' (1) | | [[Imachen:Vicente Piniés, de Kaulak.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[7 d'aviento]] de [[1922]] | [[15 de setiembre]] de [[1923]] | '''[[Martín Rosales Martel]]''' (1) | | [[Imachen:Duque de Almodóvar del Valle, en Mundo Gráfico (cropped).jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[17 de setiembre]] de [[1923]] | [[22 de setiembre]] de [[1923]] | '''[[Millán Millán de Priego]]''' (1) | | [[Imachen:Millán de Priego.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[22 de setiembre]] de [[1923]] | [[30 de chinero]] de [[1930]] | '''[[Severiano Martínez Anido]]''' (1) | | [[Imachen:Martinez Anido.png|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[30 de chinero]] de [[1930]] | [[25 de noviembre]] de [[1930]] | '''[[Enrique Marzo Balaguer]]''' (1) | |[[Imachen:Enrique Marzo Balaguer.png|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[25 de noviembre]] de [[1930]] | [[18 de febrero]] de [[1931]] | '''[[Leopoldo Matos y Massieu]]''' (1) | | [[Imachen:Leopoldo Matos.JPG|100px]] |-bgcolor="#FFBBBB" | [[18 de febrero]] de [[1931]] | [[14 d'abril]] de [[1931]] | '''[[José María de Hoyos y Vinent]]''' (1) | | |-bgcolor="#ff88ff" |rowspan=18|'''[[Segunda Republica Espanyola|II Republica]]'''<br/>'''(1931-1939)''' | [[14 d'abril]] de [[1931]] | [[14 d'octubre]] de [[1931]] | '''[[Miguel Maura Gamazo]]''' (1) |[[Partit Republicà Conservador|PRC]] |[[Imachen:Miguel Maura.JPG|100px]] |-bgcolor="#ff88ff" | [[14 d'octubre]] de [[1931]] | [[12 de setiembre]] de [[1933]] | '''[[Santiago Casares Quiroga]]''' (1) |[[Federació Republicana Gallega|FRG]] |[[Imachen:Santiago Casares Quiroga.JPG|100px]] |-bgcolor="#ff88ff" | [[12 de setiembre]] de [[1933]] | [[8 d'octubre]] de [[1933]] | '''[[Diego Martínez Barrio]]''' (1) |[[Partit Republicà Radical|PRR]] |[[Imachen:Diego Martinez Barrio.jpg|100px]] |-bgcolor="#ff88ff" | [[8 d'octubre]] de [[1933]] | [[23 de chinero]] de [[1934]] | '''[[Manuel Rico Avello]]''' (1) |Indep. |[[Imachen:Manuel Rico Avello NAC 1935.jpg|100px]] |-bgcolor="#ff88ff" | [[23 de chinero]] de [[1934]] | [[3 de marzo]] de [[1934]] | '''[[Diego Martínez Barrio]]''' (1) |[[Partit Republicà Radical|PRR]] |[[Imachen:Diego Martinez Barrio.jpg|100px]] |-bgcolor="#ff88ff" | [[3 de marzo]] de [[1934]] | [[4 d'octubre]] de [[1934]] | '''[[Rafael Salazar Alonso]]''' (1) |[[Partit Republicà Radical|PRR]] |[[Imachen:Rafael Salazar Alonso.JPG|100px]] |-bgcolor="#ff88ff" | [[4 d'octubre]] de [[1934]] | [[3 d'abril]] de [[1935]] | '''[[Eloy Vaquero Cantillo]]''' (1) |[[Partit Republicà Radical|PRR]] | |-bgcolor="#ff88ff" | [[3 d'abril]] de [[1935]] | [[25 de setiembre]] de [[1935]] | '''[[Manuel Portela Valladares]]''' (1) |Indep. |[[Imachen:Manuel Portela.png|100px]] |-bgcolor="#ff88ff" | [[25 de setiembre]] de [[1935]] | [[14 d'aviento]] de [[1935]] | '''[[Joaquín de Pablo-Blanco Torres]]''' (1) |[[Partit Republicà Radical|PRR]] | |-bgcolor="#ff88ff" | [[14 d'aviento]] de [[1935]] | [[19 de febrero]] de [[1936]] | '''[[Manuel Portela Valladares]]''' (1) |Indep. |[[Imachen:Manuel Portela.png|100px]] |-bgcolor="#ff88ff" | [[19 de febrero]] de [[1936]] | [[2 de mayo]] de [[1936]] | '''[[Amós Salvador Sáenz y Carreras]]''' (1) |[[Izquierda Republicana|IR]] |[[Imachen:Amos-Salvador-Carreras.jpg|100px]] |-bgcolor="#ff88ff" | [[2 de mayo]] de [[1936]] | [[13 de mayo]] de [[1936]] | '''[[Santiago Casares Quiroga]]''' (1) |[[Izquierda Republicana|IR]] |[[Imachen:Santiago Casares Quiroga.JPG|100px]] |-bgcolor="#ff88ff" | [[13 de mayo]] de [[1936]] | [[19 de chulio]] de [[1936]] | '''[[Joan Moles i Ormella]]''' (1) |[[Izquierda Republicana|IR]] |[[Imachen:Ramon Casas - MNAC- Joan Moles- 027596-D 006584.jpg|100px]] |-bgcolor="#ff88ff" | [[19 de chulio]] de [[1936]] | [[19 de chulio]] de [[1936]] | '''[[Augusto Barcia Trelles]]''' (1) |[[Izquierda Republicana|IR]] |[[Imachen:Augusto Barcia Trelles 1936.jpg|100px]] |-bgcolor="#ff88ff" | [[19 de chulio]] de [[1936]] | [[4 de setiembre]] de [[1936]] | '''[[Sebastián Pozas Perea]]''' (1) |Militar | |-bgcolor="#ff88ff" | [[4 de setiembre]] de [[1936]] | [[17 de mayo]] de [[1937]] | ''' [[Ángel Galarza Gago]]''' (1) |[[PSOE]] |[[Imachen:Ángel Galarza.png|100px]] |-bgcolor="#ff88ff" | [[17 de mayo]] de [[1937]] | [[5 d'abril]] de [[1938]] | '''[[Julián Zugazagoitia|Julián Zugazagoitia Mendieta]]''' (1) |[[PSOE]] | |-bgcolor="#ff88ff" | [[5 d'abril]] de [[1938]] | [[1 d'abril]] de [[1939]] | '''[[Paulino Gómez Sáiz]]''' (1) |[[PSOE]] | |-bgcolor="#88ffcc" |rowspan=9|'''[[Dictadura Franquista]]'''<br/>'''(1936-1975)''' | [[30 de chinero]] de [[1938]] | [[24 d'aviento]] de [[1938]] | '''[[Severiano Martínez Anido]]''' (2) | Militar |[[Imachen:MartAnDic1925.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ffcc" | [[30 de chinero]] de [[1938]] | [[24 d'aviento]] de [[1938]] | '''[[Ramón Serrano Suñer]]''' (3) | Civil |[[Imachen:Súñer en Alemania.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ffcc" | [[24 d'aviento]] de [[1938]] | [[16 d'octubre]] de [[1940]] | '''[[Ramón Serrano Suñer]]''' (1) | Civil |[[Imachen:Súñer en Alemania.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ffcc" | [[16 d'octubre]] de [[1940]] | [[3 de setiembre]] de [[1942]] | '''[[Valentín Galarza Morante]]''' (1) | Militar | |-bgcolor="#88ffcc" | [[3 de setiembre]] de [[1942]] | [[25 de febrero]] de [[1957]] | '''[[Blas Pérez González]]''' (1) | Civil | |-bgcolor="#88ffcc" | [[25 de febrero]] de [[1957]] | [[29 d'octubre]] de [[1969]] | '''[[Camilo Alonso Vega]]''' (1) / '''[[Vicente Fernández Bascarán]]''' (1) (Interín) | Militar / Militar | |-bgcolor="#88ffcc" | [[29 d'octubre]] de [[1969]] | [[9 de chunio]] de [[1973]] | '''[[Tomás Garicano Goñi]]''' (1) | Militar |[[Imachen:Visita de personalidades al Castillo dentro de los actos conmemorativos del Tricentenario de la Paz de los Pirineos (cropped).jpg|100px]] |-bgcolor="#88ffcc" | [[9 de chunio]] de [[1973]] | [[3 de chinero]] de [[1974]] | '''[[Carlos Arias Navarro]]''' (1) | Civil |[[Imachen:Carlos Arias Navarro 1975.jpg|100px]] |-bgcolor="#88ffcc" | [[3 de chinero]] de [[1974]] | [[12 d'aviento]] de [[1975]] | '''[[José García Hernández]]''' (1) | | |-bgcolor="#FFFFBB" |rowspan=15|'''Reinato de'''<br/>'''[[Chuan Carlos I d'Espanya|Chuan Carlos I]]'''<br/>'''(1975-2014)''' | [[12 d'aviento]] de [[1975]] | [[5 de chulio]] de [[1976]] | '''[[Manuel Fraga Iribarne]]''' (4) | |[[Imachen:(Fraga) Felipe González recibe al presidente de Alianza Popular (cropped).jpg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[5 de chulio]] de [[1976]] | [[5 d'abril]] de [[1979]] | '''[[Rodolfo Martín Villa]]''' (1) | [[Unió de Centre Democràtic|UCD]] | [[Imachen:(Martín Villa) Adolfo Suárez conversa con el lehendakari del Gobierno Vasco en presencia del ministro de Administración Territorial en el Palacio de Ajuria Enea - Pool Moncloa (1980-12-09) (cropped).jpeg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[5 d'abril]] de [[1979]] | [[2 de mayo]] de [[1980]] | '''[[Antonio Ibáñez Freire]]''' (3) | Militar | [[Imachen:Adolfo Suárez se entrevista con el presidente de la Generalitat de Cataluña, Josep Tarradellas (cropped).jpeg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[2 de mayo]] de [[1980]] | [[2 d'aviento]] de [[1982]] | '''[[Juan José Rosón Pérez]]''' (3) | [[Unió de Centre Democràtic|UCD]] | [[Imachen:(Rosón) Rosa Posada ofrece la rueda de prensa posterior al Consejo de Ministros junto al ministro del Interior (cropped).jpeg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[2 d'aviento]] de [[1982]] | [[11 de chulio]] de [[1988]] | '''[[José Barrionuevo|José Barrionuevo Peña]]''' (3) | [[PSOE]] | [[Imachen:(Barrionuevo) Alfonso Guerra comparece en rueda de prensa junto a otros miembros del Gobierno para informar de los resultados del referendúm de la OTAN. Pool Moncloa. 12 de marzo de 1986 (cropped).jpeg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[11 de chulio]] de [[1988]] | [[24 de noviembre]] de [[1993]] | '''[[José Luis Corcuera|José Luis Corcuera Cuesta]]''' (3) | [[PSOE]] | [[Imachen:(Corcuera) Rueda de prensa para informar de los resultados de las elecciones generales de 1989. Pool Moncloa. 20 de octubre de 1989 (cropped).jpeg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[24 de noviembre]] de [[1993]] | [[5 de mayo]] de [[1994]] | '''[[Antoni Asunción|Antoni Asunción Hernández]]''' (3) | [[PSOE]] | [[Imachen:Antoni Asunción en la presentación de Movimiento Ciudadano.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[5 de mayo]] de [[1994]] | [[4 de mayo]] de [[1996]] | '''[[Juan Alberto Belloch|Juan Alberto Belloch Julbe]]''' (5) | [[PSOE]] | [[Imachen:Juan Alberto Belloch en la Convención Municipal del PSOE en Sevilla de 2011.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[4 de mayo]] de [[1996]] | [[27 de febrero]] de [[2001]] | '''[[Jaime Mayor Oreja]]''' (3) | [[PP]] |[[Imachen:Mayor Oreja.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[27 de febrero]] de [[2001]] | [[9 de chulio]] de [[2002]] | '''[[Mariano Rajoy|Mariano Rajoy Brey]]''' (3) | [[PP]] |[[Imachen:Mariano Rajoy 2016 (portrait).jpg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[9 de chulio]] de [[2002]] | [[17 d'abril]] de [[2004]] | '''[[Ángel Acebes|Ángel Acebes Paniagua]]''' (3) | [[PP]] |[[Imachen:Angel Acebes.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[17 d'abril]] de [[2004]] | [[11 d'abril]] de [[2006]] | '''[[José Antonio Alonso|José Antonio Alonso Suárez]]''' (3) | [[PSOE]] |[[Imachen:Jose Antonio Alonso 061023-F-5586B-014.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[11 d'abril]] de [[2006]] | [[11 de chulio]] de [[2011]] | '''[[Alfredo Pérez Rubalcaba]]''' (3) | [[PSOE]] |[[Imachen:Alfredo Pérez Rubalcaba 2010.png|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[11 de chulio]] de [[2011]] | [[21 d'aviento]] de [[2011]] | '''[[Antonio Camacho Vizcaíno]]''' (3) | [[PSOE]] |[[Imachen:Antonio Camacho en 2011.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[21 d'aviento]] de [[2011]] | [[20 d'aviento]] de [[2015]] (En funcions dica o [[4 de noviembre]] de [[2016]]) | '''[[Jorge Fernández Díaz]]''' (3) | [[PP]] |[[Imachen:2 Jorge Fernández Diaz.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" |rowspan=3|'''Reinato de '''<br />'''[[Felipe VI d'Espanya|Felipe VI]]'''<br />'''(2014 - hue)''' | [[21 d'aviento]] de [[2011]] | [[20 d'aviento]] de [[2015]] (En funcions dica o [[4 de noviembre]] de [[2016]]) | '''[[Jorge Fernández Díaz]]''' (3) | [[PP]] |[[Imachen:2 Jorge Fernández Diaz.jpg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[4 de noviembre]] de [[2016]] | [[1 de chunio]] de [[2018]] | '''[[Juan Ignacio Zoido|Juan Ignacio Zoido Álvarez]]''' (3) | [[PP]] |[[Imachen:Juan Ignacio Zoido 2014 (cropped).jpg|100px]] |-bgcolor="#FFFFBB" | [[7 de chunio]] de [[2018]] | ''En o cargo'' | '''[[Fernando Grande-Marlaska]]''' (3) | Independient (en un gubierno d'o [[PSOE]]) |[[Imachen:Fernando Grande-Marlaska 2018 (cropped).jpg|100px]] |} == Notas == {| |- style="vertical-align: top;" | *(1) Menisterio d'a Gubernación *(2) Menisterio d'Orden Publico *(3) Menisterio de l'Interior *(4) Menisterio de l'Interior y a Gubernación |&nbsp;&nbsp;&nbsp; | *(5) Menisterio de Chusticia e Interior *(6) Menisterio d'a Gubernación d'a Peninsula *(7) Dentre 1823 y 1835 no bi ha un Menisterio de l'Interior ni d'a Gubernación. |} == Vinclos externos == * {{es}} [https://archive.is/20120629144018/www.terra.es/personal/mothman/spain3.htm Gubiernos d'Espanya en l'historia] * DE URQUIJO Y GOITIA, J.R. ''[https://books.google.es/books?id=Vp1TkdjkMh8C&pg=PA122&lpg=PA122&dq=ricardo+samper+iba%C3%B1ez&source=bl&ots=ZYNNcFV77d&sig=KyjLI_og2Msp9-KrAXfUcJTxEAE&hl=ca&sa=X&ei=fW_eVNzUO4rtUpD7guAN&ved=0CEAQ6AEwBjgK#v=onepage&q&f=false Gobiernos y ministros españoles en la edad contemporánea]''. CSIC, 2001, 601 p. {{Menisterios d'Espanya}} [[Categoría:Menisterio de l'Interior d'Espanya]] a8fnrxf42yjzg231n0q2h0dk6vawezo Usuario:Aacases/Pachina de Prebatinas 2 124076 1842091 1837605 2022-08-14T11:41:25Z Aacases 52678 wikitext text/x-wiki ==Actividat profesional== Lo 17 d'aviento de 2019, estando encara chugador d'o División d'Honor Chuvenil, fació la suya debut con o primer equipo en a victoria per 1-0 contra la Unión Esportiva Socuellamos, en a Copa d'o Rei d'a temporada 2019-20, de conchunta con o suyo companyero y debutant Andrés Borge. Lo siguient partiu en o qual amaneixería sería como suplent de Pichu Atienza en a victoria per 3-1 en casa sobre lo R. C. D. Mallorca, tamién en Copa. Finalment debutaría en Liga lo día 16 de chunyo de 2020 en o partiu correspondient a la 33. chornada d'a Segunda División d'Espanya 2019-20, disputando los novanta menutos d'o partiu que enfrontinaría a lo conchunto d'o Zaragoza frent a lo Club Esportivo Lugo en o Anxo Carro, con victoria pa los visitants manyos per un a tres. ==Selección Nacional== Francés representó a Espanya sub-17 en a Copa Mundial Sub-17 d'a FIFA 2019, con dos aaparicions Recientment estió convocau de conchunta con o suyo companyero d'equipo [[Iván Azón]] con a selección de futbol sub-18 d'Espanya pa uns entrenamientos en MMarbella Estió convocau en 2021 per Luis d'a Fuent pa disputar la fase final de l'Europeu sub-21 encara que finalment no disputó garra partiu. == Clubs == {| class="wikitable center" style="text-align: center" |- !width="190"|Club !width="170"|País !width="120"|Anyo |- |[[Deportivo Aragón]] |[[España]] |2019-2020 |- |[[Real Zaragoza]] |[[España]] |2020- |} 0u27imqe20wlc8g72p4eyq6njj9kpkf 1842092 1842091 2022-08-14T11:41:35Z Aacases 52678 wikitext text/x-wiki ==Selección Nacional== Francés representó a Espanya sub-17 en a Copa Mundial Sub-17 d'a FIFA 2019, con dos aaparicions Recientment estió convocau de conchunta con o suyo companyero d'equipo [[Iván Azón]] con a selección de futbol sub-18 d'Espanya pa uns entrenamientos en MMarbella Estió convocau en 2021 per Luis d'a Fuent pa disputar la fase final de l'Europeu sub-21 encara que finalment no disputó garra partiu. == Clubs == {| class="wikitable center" style="text-align: center" |- !width="190"|Club !width="170"|País !width="120"|Anyo |- |[[Deportivo Aragón]] |[[España]] |2019-2020 |- |[[Real Zaragoza]] |[[España]] |2020- |} 194fecvnxrih3uys6v3o1yt8zo5w8ig 1842093 1842092 2022-08-14T11:41:48Z Aacases 52678 wikitext text/x-wiki == Clubs == {| class="wikitable center" style="text-align: center" |- !width="190"|Club !width="170"|País !width="120"|Anyo |- |[[Deportivo Aragón]] |[[España]] |2019-2020 |- |[[Real Zaragoza]] |[[España]] |2020- |} 2w2i2ok0cfe0y9vd7bfixhw5lsj3o3n 1842094 1842093 2022-08-14T11:42:04Z Aacases 52678 S'ha blanquiato a pachina wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 1842095 1842094 2022-08-14T11:48:56Z Aacases 52678 wikitext text/x-wiki ==Historia== 5x1j4i9n8o89v1kxe2o3x36jrpczv7x 1842096 1842095 2022-08-14T11:50:07Z Aacases 52678 wikitext text/x-wiki === Periodo *precolonial, colonización portuguesa y expansión territorial === [[Fichero:Desembarque de Pedro *Álvares Cabral *em Porteyo Seguro *em 1500 *by Oscar Pereira da Silva (1865–1939).*jpg|miniatura|Plegada de [[Pedro *Álvares Cabral]] a [[Porteyo Seguro]] en 1500.]] {{AP|Lugars indichenas de Brasil|Escubrimiento de Brasil|Colonización de Brasil|*Capitanías d'o Brasil}} [[Vicente Yáñez Pinzón]] estió lo primer *navegante europeu que plegó a lo Brasil. Descubrió las costas d'o cabo septentrional de Brasil en chinero de 1500, tres meses antes d'a plegada de la flota *comandada per [[Pedro *Álvares Cabral]].<sup>[22]</sup> La expedición de Yáñez plega a [[Cabo de Consolación]] y seguindo la costa nordeste aconsigue lo [[río *Amazonas]] que nombra [[Santa María d'a Mar Dulza]]. Poco antes que *arribaran los europeus, s'estima que la costa oriental de [[America d'o Sud]] que chace en l'actual territorio de Brasil yera habitada<ref>{{Cita *web |*url= http://www.sic.inep.gov.br/index.php?*option=*com_*content&*task=*view&itz=161&*Itemid=83&*lang=*br |titol= A *Pré-*História *do Brasil rechistrada |*fechaacceso= 19 d'aviento de 2011 |calendata= 2006 |obra= *INEP.*gov.*br |autor= *Mercosul *Educacional |idioma= portugués |*urlarchivo= https://web.archive.org/web/20110519222451/http://www.sic.inep.gov.br/index.php?*option=*com_*content&*task=*view&itz=161&*Itemid=83&*lang=*br |*fechaarchivo= 19 de mayo de 2011 }}</ref> per amán de dos millons d'indichenas.<ref name="FerreiraLevy" /> La población [[*Amerindio|*amerindia]] se trobaba dividida en grans nacions indichenas, a la suya vegada componidas per quantos grupos etnicos, entre los quals se destacaban los [[*tupí (*etnia)|*tupí-]][[*guaraníes]], los [[luengas macro-*yê|macro-*jê]] y los [[*aruacos]] (Qualques *tribus tienen una mescla de [[Oceanía]] a causa d'antigas migracions d'o *Océano Pacifico).<ref>[https://www.bbc.com/mundo/noticias/2015/07/150722_cultura_similitut_nativos_*americas_*oceania_*bd L'ADN revela los secretos d'os primers habitants d'America]</ref> Los primers se *subdividían en [[*guaraníes]], [[*tupiniquin]]ye y [[*tupinambá]]s, entre atros. Los [[*Tupí (*etnia)|*tupís]] s'extendeban entre los actuals territorios d'os estaus de [[Río Gran d'o Sud]] y [[Río Gran d'o Norte]].<ref name="ME">{{Cita *web |*url= http://mundoestranho.abril.com.br/materia/que-indios-dominavam-o-litoral-do-brasil-na-epoca-do-descobrimento |titol= Que *índios *dominavam u litoral *do Brasil *na epoca *do *Descobrimento? |*fechaacceso= 19 d'aviento de 2011 |obra= Abril.*com.*br |autor= *João Paulo *Streapco |idioma= portugués |*urlarchivo= https://web.archive.org/web/20111210094914/http://*mundoestranho.abril.*com.*br/materia/que-indios-*dominavam-u-litoral-*do-*brasil-*na-*epoca-*do-*descobrimento |*fechaarchivo= 10 d'aviento de 2011 }}</ref> Los portugueses troboron a los nativos encara en a [[Edat de Piedra]] y dividius en quantas [[*tribu]]s, la mayoría d'as qualas perteneixeban a la [[Familia de luengas|familia lingüistica]] [[Luengas *tupí-*guaraní|*tupí-*guaraní]], y que constantment luitaban entre ell.<ref name="Boxer, p.&nbsp;100">*Boxer, p. 100.</ref> Seguntes [[Luís da *Câmara *Cascudo]], los *tupís estioron «la primera raza indichena que tenió contacto con os *colonizadores y (...) derivó en una mayor presencia suya, como la influencia en o [[*caboclo|*mameluco]], en o *mestizo y en o luso-brasilenyo que naixeba y en l'europeu que se quedaba.»<ref name="Cascudo II 865">{{Cita libro|*apellidos=*Cascudo |nombre= Luís da *Câmara |titol= *Dicionário *do *folclore *brasileiro |volumen= II |idioma=portugués |pachina=865}}</ref> [[Imachen:Imperios Español y Portugués 1790.*svg|miniatura|Imperios espanyol y portugués en 1790.]] La [[Colonización de Brasil|colonización]] s'encetó oficialment en l'anyo 1534, quan [[Juan III de Portugal|Juan&nbsp;III]] dividió lo territorio en [[*Capitanías d'o Brasil|dotze *capitanías hereditarias]],<ref>*Boxer, *pp.&nbsp;100-101.</ref><ref name="Skidmore, p.&nbsp;27">*Skidmore, p.&nbsp;27.</ref> pero a causa de quantos problemas con este sistema, en 1549 lo rei Juan&nbsp;III nombró a un [[Anexo:Gubernadors d'o Brasil colonial|gubernador cheneral]] pa administrar tota la colonia.<ref name="Skidmore, p.&nbsp;27"/><ref>*Boxer, p.&nbsp;101.</ref> Los portugueses asimiloron qualques d'as *tribus nativas,<ref>*Boxer, p.&nbsp;108</ref> mientres que atras estioron *esclavizadas u *exterminadas per las guerras *prolongadas u per las epidemias causadas per las malotías traitas per los europeus, a las qualas los indichenas no teneban *inmunidad.<ref name="Boxer, p.&nbsp;102">*Boxer, p.&nbsp;102.</ref><ref>*Skidmore, *pp.&nbsp;30, 32.</ref> A meyaus d'o {{sieglo|XVI||s}}, lo [[*azúcar]] se convirtió en o producto d'exportación mas important de Brasil,<ref name="Boxer, p.&nbsp;100"/><ref>*Skidmore, p.&nbsp;36.</ref> y lo [[comercio d'esclaus africans]] per parte d'os portugueses prencipió a incrementar-se<ref>*Boxer, p.&nbsp;110</ref><ref>*Skidmore, p.&nbsp;34.</ref> en respuesta a la creixent demanda internacional.<ref name="Boxer, p.&nbsp;102"/><ref>*Skidmore, *pp.&nbsp;32-33.</ref> Per medio de quantas guerras contra los [[Francia|franceses]], los portugueses expandioron lentament lo suyo territorio enta lo [[Rechión Sudeste de Brasil|sudeste]], apoderando-se de [[Río de Janeiro]] en 1567, y enta lo nordueste, prenendo [[*São Luís]] en 1615.<ref>Bueno, *pp.&nbsp;80–81.</ref> D'esta forma, ninvioron en 1669 quantas expedicions militars enta [[Amazonia]] y conquirioron las *fortalezas [[Inglaterra|anglesas]] y [[Países Baixos|neerlandesas]], fundando *aldeas y nuevas *fortalezas.<ref>{{Cita *web |*url= http://www.s4ulanguages.com/wic.html |titol= A *Companhia das *Índias *Ocidentais |*fechaacceso=19 d'aviento de 2011 |obra= *S4U *Languages.*com |idioma=portugués}}</ref> En 1680 extendioron lo territorio controlau en o [[Rechión Sud de Brasil|extremo sud]] d'o país en fundar la [[Colonia d'o *Sacramento]] en la marguina zurda d'o [[Río d'a Plata]], en l'actual [[Uruguai]].<ref>Bueno, p.&nbsp;86.</ref> Manimenos, la expansión territorial brasilenya enta lo sud provocó multiples conflictos, entre ells la guerra con as [[misions *jesuíticas *guaraníes|misions *jesuíticas]], que poseyeban una organización *semiautónoma y la posterior [[Guerra *Guaranítica]].<ref>{{Cita *web |*url= http://www.colegioweb.com.br/historia/guerras-guaraniticas.html |titol= Guerras *Garaníticas |*fechaacceso=3 de marzo de 2012 |idioma=portugués |obra=Colechio *Web.*com.*br |autor= Grupo *iPED}}</ref> [[Fichero:*Meirelles-*primeiramissa2.*jpg|miniatura|cucha|''La primera misa en Brasil'', per [[*Victor *Meirelles]].]] A zaguers d'o {{Sieglo|XVII||s}}, las exportacions de *azúcar prencipioron a disminuyir,<ref>*Boxer, p.&nbsp;164.</ref> pero arredol de 1693, lo escubrimiento de chacimientos de [[oro]] en a rechión que mas tarde sería clamada de [[Minas *Gerais]], asinas como la explotación d'atras minas en [[Mato *Grosso]] y [[*Goiás]] en os decenios siguients, salvoron a la colonia d'un *colapso economico imminent.<ref>*Boxer, *pp.&nbsp;168, 170.</ref> Milars de *inmigrantes *provenientes d'a costa de Brasil y de Portugal se desplazoron enta las minas.<ref>*Boxer, p.&nbsp;169.</ref> Los [[Imperio espanyol|espanyols]] intentoron impedir la expansión d'os portugueses dentro d'o territorio que les perteneixeba d'alcuerdo con l'establiu en o [[tractau de *Tordesillas]] de 1494, y aconsiguioron reconquerir la [[Banda Oriental]] en 1777. Manimenos, lo [[Tractau de Santo Ildefonso (1777)|tractau de Santo Ildefonso]] sinyau ixe mesmo anyo confirmó la sobiranía portuguesa sobre quasi totas las tierras ocupadas entre la suya expansión territorial, menos la Banda Oriental,<ref>{{Cita *web |*url= http://es.wikisource.org/wiki/tratado_de_Santo_Ildefonso_entre_*Espa%*C3%*B1a_y_Portugal_-_1777 |titol= Tractau de Santo Ildefonso entre Espanya y Portugal de 1777 |*fechaacceso=17 de chinero de 2012 |obra= *Wikisource |calendata=1777}}</ref> configurando la mayor parte d'as [[Evolución territorial de Brasil|buegas actuals]] brasilenyas.<ref>*Boxer, p.&nbsp;207.</ref> En 1808, la [[familia real]] portuguesa —y la *nobleza portuguesa— fuyioron d'as tropas d'o [[Primer Imperio francés|emperador francés]], [[Napoleón *Bonaparte]], que yera invadindo Portugal y la mayor parte d'a [[Europa Central]], y [[Transferencia d'a Corte portuguesa a Brasil|s'establió]] en a ciudat de Río de Janeiro, que d'esta traza se convirtió en a capital ''de facto'' d'o [[Imperio portugués]].<ref name="Boxer, p.&nbsp;213">*Boxer, p.&nbsp;213.</ref> En 1815, [[Juan VI de Portugal|Juan&nbsp;VI]], alavez lo principe *regente de Portugal en nombre d'a suya mai [[María I de Portugal|María&nbsp;I]], elevó a lo [[*Capitanías d'o Brasil|Estau de Brasil]], una colonia portuguesa, a un [[Reino Uniu de Portugal, Brasil y Algarve|Reino soberano en unión con Portugal]].<ref name="Boxer, p.&nbsp;213"/> En 1809, los portugueses invadioron la [[Guayana francesa]], que finalment estió tornada a Francia en 1817,<ref>Bueno, p.&nbsp;145.</ref> y en 1816, la Banda Oriental, que estió posteriorment *rebautizada como [[Provincia *Cisplatina]].<ref>*Calmon (2002), p.&nbsp;191.</ref> En l'anyo 1825, las [[Provincias Unidas d'o Río d'a Plata]] encetoron [[Guerra d'o Brasil|una guerra pa recuperar-la]], la quala concluyió en 1828 per medio de [[Convención Preliminar de Paz (1828)|un alcuerdo]] en o qual se disposaba la independencia d'a provincia.<ref>{{Cita *web |*url= http://es.wikisource.org/wiki/convenci%*C3%*B3n_Preliminar_de_Paz |titol= Convención Preliminar de Paz de 1828 |*fechaacceso=17 de chinero de 2012 |obra= *Wikisource |calendata=1828}}</ref> ==Historia== m11ghl3wqh6f3nm46iboee4d06fdrdu 1842097 1842096 2022-08-14T11:58:29Z Aacases 52678 /* Periodo precolonial, colonización portuguesa y expansión territorial */ wikitext text/x-wiki === Periodo precolonial, colonización portuguesa y expansión territorial === [[Vicente Yáñez Pinzón]] estió lo primer marinero europeu que plegó a lo Brasil. Descubrió las costas d'o cabo septentrional de Brasil en chinero de 1500, tres meses antes d'a plegada de la flota endrezada per [[Pedro Álvares Cabral]]. La expedición de Yáñez plega a [[Cabo de Consolación]] y seguindo la costa nordeste aconsigue lo [[riu Amazonas]] que nombra [[Santa María d'a Mar Dulza]]. Poco antes que plegasen los europeus, s'estima que la costa oriental de [[America d'o Sud]] que chace en l'actual territorio de Brasil yera habitada per amán de dos millons d'indichenas. La población [[*Amerindio|*amerindia]] se trobaba dividida en grans nacions indichenas, a la suya vegada componidas per quantos grupos etnicos, entre los quals se destacaban los [[*tupí (*etnia)|*tupí-]][[*guaraníes]], los [[luengas macro-*yê|macro-*jê]] y los [[*aruacos]] (Qualques *tribus tienen una mescla de [[Oceanía]] a causa d'antigas migracions d'o *Océano Pacifico).<ref>[https://www.bbc.com/mundo/noticias/2015/07/150722_cultura_similitut_nativos_*americas_*oceania_*bd L'ADN revela los secretos d'os primers habitants d'America]</ref> Los primers se *subdividían en [[*guaraníes]], [[*tupiniquin]]ye y [[*tupinambá]]s, entre atros. Los [[*Tupí (*etnia)|*tupís]] s'extendeban entre los actuals territorios d'os estaus de [[Río Gran d'o Sud]] y [[Río Gran d'o Norte]].<ref name="ME">{{Cita *web |*url= http://mundoestranho.abril.com.br/materia/que-indios-dominavam-o-litoral-do-brasil-na-epoca-do-descobrimento |titol= Que *índios *dominavam u litoral *do Brasil *na epoca *do *Descobrimento? |*fechaacceso= 19 d'aviento de 2011 |obra= Abril.*com.*br |autor= *João Paulo *Streapco |idioma= portugués |*urlarchivo= https://web.archive.org/web/20111210094914/http://*mundoestranho.abril.*com.*br/materia/que-indios-*dominavam-u-litoral-*do-*brasil-*na-*epoca-*do-*descobrimento |*fechaarchivo= 10 d'aviento de 2011 }}</ref> Los portugueses troboron a los nativos encara en a [[Edat de Piedra]] y dividius en quantas [[*tribu]]s, la mayoría d'as qualas perteneixeban a la [[Familia de luengas|familia lingüistica]] [[Luengas *tupí-*guaraní|*tupí-*guaraní]], y que constantment luitaban entre ell.<ref name="Boxer, p.&nbsp;100">*Boxer, p. 100.</ref> Seguntes [[Luís da *Câmara *Cascudo]], los *tupís estioron «la primera raza indichena que tenió contacto con os *colonizadores y (...) derivó en una mayor presencia suya, como la influencia en o [[*caboclo|*mameluco]], en o *mestizo y en o luso-brasilenyo que naixeba y en l'europeu que se quedaba.»<ref name="Cascudo II 865">{{Cita libro|*apellidos=*Cascudo |nombre= Luís da *Câmara |titol= *Dicionário *do *folclore *brasileiro |volumen= II |idioma=portugués |pachina=865}}</ref> [[Imachen:Imperios Español y Portugués 1790.*svg|miniatura|Imperios espanyol y portugués en 1790.]] La [[Colonización de Brasil|colonización]] s'encetó oficialment en l'anyo 1534, quan [[Juan III de Portugal|Juan&nbsp;III]] dividió lo territorio en [[*Capitanías d'o Brasil|dotze *capitanías hereditarias]],<ref>*Boxer, *pp.&nbsp;100-101.</ref><ref name="Skidmore, p.&nbsp;27">*Skidmore, p.&nbsp;27.</ref> pero a causa de quantos problemas con este sistema, en 1549 lo rei Juan&nbsp;III nombró a un [[Anexo:Gubernadors d'o Brasil colonial|gubernador cheneral]] pa administrar tota la colonia.<ref name="Skidmore, p.&nbsp;27"/><ref>*Boxer, p.&nbsp;101.</ref> Los portugueses asimiloron qualques d'as *tribus nativas,<ref>*Boxer, p.&nbsp;108</ref> mientres que atras estioron *esclavizadas u *exterminadas per las guerras *prolongadas u per las epidemias causadas per las malotías traitas per los europeus, a las qualas los indichenas no teneban *inmunidad.<ref name="Boxer, p.&nbsp;102">*Boxer, p.&nbsp;102.</ref><ref>*Skidmore, *pp.&nbsp;30, 32.</ref> A meyaus d'o {{sieglo|XVI||s}}, lo [[*azúcar]] se convirtió en o producto d'exportación mas important de Brasil,<ref name="Boxer, p.&nbsp;100"/><ref>*Skidmore, p.&nbsp;36.</ref> y lo [[comercio d'esclaus africans]] per parte d'os portugueses prencipió a incrementar-se<ref>*Boxer, p.&nbsp;110</ref><ref>*Skidmore, p.&nbsp;34.</ref> en respuesta a la creixent demanda internacional.<ref name="Boxer, p.&nbsp;102"/><ref>*Skidmore, *pp.&nbsp;32-33.</ref> Per medio de quantas guerras contra los [[Francia|franceses]], los portugueses expandioron lentament lo suyo territorio enta lo [[Rechión Sudeste de Brasil|sudeste]], apoderando-se de [[Río de Janeiro]] en 1567, y enta lo nordueste, prenendo [[*São Luís]] en 1615.<ref>Bueno, *pp.&nbsp;80–81.</ref> D'esta forma, ninvioron en 1669 quantas expedicions militars enta [[Amazonia]] y conquirioron las *fortalezas [[Inglaterra|anglesas]] y [[Países Baixos|neerlandesas]], fundando *aldeas y nuevas *fortalezas.<ref>{{Cita *web |*url= http://www.s4ulanguages.com/wic.html |titol= A *Companhia das *Índias *Ocidentais |*fechaacceso=19 d'aviento de 2011 |obra= *S4U *Languages.*com |idioma=portugués}}</ref> En 1680 extendioron lo territorio controlau en o [[Rechión Sud de Brasil|extremo sud]] d'o país en fundar la [[Colonia d'o *Sacramento]] en la marguina zurda d'o [[Río d'a Plata]], en l'actual [[Uruguai]].<ref>Bueno, p.&nbsp;86.</ref> Manimenos, la expansión territorial brasilenya enta lo sud provocó multiples conflictos, entre ells la guerra con as [[misions *jesuíticas *guaraníes|misions *jesuíticas]], que poseyeban una organización *semiautónoma y la posterior [[Guerra *Guaranítica]].<ref>{{Cita *web |*url= http://www.colegioweb.com.br/historia/guerras-guaraniticas.html |titol= Guerras *Garaníticas |*fechaacceso=3 de marzo de 2012 |idioma=portugués |obra=Colechio *Web.*com.*br |autor= Grupo *iPED}}</ref> [[Fichero:*Meirelles-*primeiramissa2.*jpg|miniatura|cucha|''La primera misa en Brasil'', per [[*Victor *Meirelles]].]] A zaguers d'o {{Sieglo|XVII||s}}, las exportacions de *azúcar prencipioron a disminuyir,<ref>*Boxer, p.&nbsp;164.</ref> pero arredol de 1693, lo escubrimiento de chacimientos de [[oro]] en a rechión que mas tarde sería clamada de [[Minas *Gerais]], asinas como la explotación d'atras minas en [[Mato *Grosso]] y [[*Goiás]] en os decenios siguients, salvoron a la colonia d'un *colapso economico imminent.<ref>*Boxer, *pp.&nbsp;168, 170.</ref> Milars de *inmigrantes *provenientes d'a costa de Brasil y de Portugal se desplazoron enta las minas.<ref>*Boxer, p.&nbsp;169.</ref> Los [[Imperio espanyol|espanyols]] intentoron impedir la expansión d'os portugueses dentro d'o territorio que les perteneixeba d'alcuerdo con l'establiu en o [[tractau de *Tordesillas]] de 1494, y aconsiguioron reconquerir la [[Banda Oriental]] en 1777. Manimenos, lo [[Tractau de Santo Ildefonso (1777)|tractau de Santo Ildefonso]] sinyau ixe mesmo anyo confirmó la sobiranía portuguesa sobre quasi totas las tierras ocupadas entre la suya expansión territorial, menos la Banda Oriental,<ref>{{Cita *web |*url= http://es.wikisource.org/wiki/tratado_de_Santo_Ildefonso_entre_*Espa%*C3%*B1a_y_Portugal_-_1777 |titol= Tractau de Santo Ildefonso entre Espanya y Portugal de 1777 |*fechaacceso=17 de chinero de 2012 |obra= *Wikisource |calendata=1777}}</ref> configurando la mayor parte d'as [[Evolución territorial de Brasil|buegas actuals]] brasilenyas.<ref>*Boxer, p.&nbsp;207.</ref> En 1808, la [[familia real]] portuguesa —y la *nobleza portuguesa— fuyioron d'as tropas d'o [[Primer Imperio francés|emperador francés]], [[Napoleón *Bonaparte]], que yera invadindo Portugal y la mayor parte d'a [[Europa Central]], y [[Transferencia d'a Corte portuguesa a Brasil|s'establió]] en a ciudat de Río de Janeiro, que d'esta traza se convirtió en a capital ''de facto'' d'o [[Imperio portugués]].<ref name="Boxer, p.&nbsp;213">*Boxer, p.&nbsp;213.</ref> En 1815, [[Juan VI de Portugal|Juan&nbsp;VI]], alavez lo principe *regente de Portugal en nombre d'a suya mai [[María I de Portugal|María&nbsp;I]], elevó a lo [[*Capitanías d'o Brasil|Estau de Brasil]], una colonia portuguesa, a un [[Reino Uniu de Portugal, Brasil y Algarve|Reino soberano en unión con Portugal]].<ref name="Boxer, p.&nbsp;213"/> En 1809, los portugueses invadioron la [[Guayana francesa]], que finalment estió tornada a Francia en 1817,<ref>Bueno, p.&nbsp;145.</ref> y en 1816, la Banda Oriental, que estió posteriorment *rebautizada como [[Provincia *Cisplatina]].<ref>*Calmon (2002), p.&nbsp;191.</ref> En l'anyo 1825, las [[Provincias Unidas d'o Río d'a Plata]] encetoron [[Guerra d'o Brasil|una guerra pa recuperar-la]], la quala concluyió en 1828 per medio de [[Convención Preliminar de Paz (1828)|un alcuerdo]] en o qual se disposaba la independencia d'a provincia.<ref>{{Cita *web |*url= http://es.wikisource.org/wiki/convenci%*C3%*B3n_Preliminar_de_Paz |titol= Convención Preliminar de Paz de 1828 |*fechaacceso=17 de chinero de 2012 |obra= *Wikisource |calendata=1828}}</ref> ==Historia== 7rw051u7bluedga1g8elbtkkm4h670x Toyota Yaris 0 130992 1842086 1838503 2022-08-13T18:59:43Z 213.194.156.220 wikitext text/x-wiki {{Ficha d'auto |nombre = Toyota Yaris |imachen = [[Imachen:2022 Toyota Yaris ATIV Premium.png|250px]] |piet = Toyota Yaris |atros_nombres = Toyota Vios,Toyota Belta,Toyota Echo,Toyota Platz,Toyota Vitz |interpresa_matriz = |fabricant = [[Toyota]] |país = |disenyador = |fabrica = [[Onnaing]] ([[Francia]]) |producción = |periodo = [[1999]]-hue |tipo = [[Auto de torismo|Torismo]] |segmento = [[segmento B]] |plataforma = |carrocería = |propulsión = |confeguración = Motor debantero / tracción debantera |grandarias = |largaria = |amplaria = |altaria = |distancia_eixes = |vía_debantera = |vía_rabera = |maletero = |peso = |motor = |cilindrada = |diametro_carrera = |posición_motor = |potencia = |par_motor = |frenos = |ruedas = |dirección = |transmisión = |suspensión = |velocidat = |aceleración = |consumo = |cx = |relacionato = |rival = [[Audi A1]], [[Chevrolet Aveo]],[[Citroën C3]], [[Fiat Punto]], [[Ford Fiesta]], [[Honda Jazz]], [[Hyundai i20]],[[Mazda 2]], [[Peugeot 206]], [[SEAT Ibiza]], [[Volkswagen Polo]], [[Nissan Note]], [[Opel Corsa]]. |predecesor = [[Toyota Tercel]] |succesor = |web = }} '''Toyota Yaris''' ye un [[auto]] d'o [[segmento B]] desembolicau por [[Toyota]]. Toyota Yaris s'ensambla en diversas fabricas en diferents países, entre ellas en [[Onnaing]] ([[Francia]]). Amaneixió en o mercato en [[1999]] y se comerzializa dica hue. I hai quatro cheneracions d'as qualas a zaguera ye de [[2019]]. == Galería d'imachens == <gallery> Imachen:Toyota Yaris front 20080214.jpg|(1999–2005). Imachen:Toyota Yaris rear 20080214.jpg|(1999–2005). Imachen:Toyota Yaris 1.3 VVT-i front.JPG|(2005-2009). Imachen:Toyota Yaris 1.3 VVT-i rear.JPG| (2005-2009). Imachen:Toyota Yaris II Facelift 20090517 front.JPG|(2009-2011). Imachen:Toyota Yaris II Facelift 20090517 rear.JPG| (2009-2011). Imachen:Toyota Yaris 1.0 VVT-i Cool (XP130) – Frontansicht, 18. Mai 2012, Ratingen.jpg| (2011-2014). Imachen:Toyota Yaris 1.0 VVT-i Cool (XP130) – Heckansicht, 18. Mai 2012, Ratingen.jpg|(2011-2014). Imachen:2015 Toyota Yaris (NCP130R) Ascent 5-door hatchback, GoGet CarShare (2015-06-15) 01.jpg| (2014-2020). Imachen:2015 Toyota Yaris (NCP130R) Ascent 5-door hatchback, GoGet CarShare (2015-06-15) 02.jpg| (2014-2020). Imachen:2020 Toyota Yaris Design HEV CVT 1.5 Front.jpg| (2020-l'actualidat). Imachen:2020 Toyota Yaris Design HEV CVT 1.5 Rear.jpg| (2020-l'actualidat). </gallery>[[Categoría:Autos d'o segmento B]] [[Categoría:Modelos de Toyota|Yaris]] rach8d2yko5q5r66lj93ty7r41pi6p9 Pedro Sierra 0 137153 1842084 1842073 2022-08-13T18:48:51Z EduardoGG 12563 /* Vinclos externos */ wikitext text/x-wiki {{Infobox esportistas |nombre = Pedro Sierra Gimeno |imachen = |grandaria imachen = |piet de foto = |embote = El corredor de La Puebla |calendata naximiento = [[18 de noviembre]] de [[1925]] |puesto naximiento = [[Imachen:Flag of Aragon.svg|20px]] [[La Puebla d'Íxar]], [[Baixo Martín]], [[Provincia de Teruel|Teruel]]. |calendata muerte = [[12 de setiembre]] de [[2006]] |puesto muerte = [[Imachen:Flag of Aragon.svg|20px]] [[Actur-Rei Ferrando|Districto Actur]], Zaragoza. |puesto residenzia = |altaria = |peso = |man = |profesional = |millor puesto = |esporte = Atletismo |tetuls = [[Campionato d'Espanya de Maratón|Campión d'Espanya de Maratón]] en 1951, 1952 y 1956. |premios= |sitio web = |anotazions = Récord d'Espanya de maratón (1951-1958) <br>Récord d'Aragón de maratón (1951-?) }} '''Pedro Mariano Sierra Gimeno''', conoxiu esportivament como '''Pedro Sierra''' y naixiu de [[La Puebla d'Íxar]] o [[18 de noviembre]] de [[1925]] y muerto en Zaragoza o [[12 de setiembre]] de [[2006]],<ref>{{es}} [https://celedoniogarcia.blogspot.com/2020/04/pedro-sierra-ex-plusmarquista-espanol.html ''Pedro Sierra, ex-plusmarquista español de maratón , ha fallecido''].</ref> estió un [[atleta]] [[Aragón|aragonés]] especializau en prebas de larga distancia y de campo a traviesa que estió campión d'Espanya de [[maratón]] en as anyadas de [[1950]], [[1951]] y [[1957]], las tres solas vegada que partecipó, superando tamién lo récord d'Espanya las tres vegadas. Fue 5 vegadas internacional con la selección espanyola partecipando en o [[Cross d'as Nacions]] (actual [[Campionato d'o Mundo de Campo a Traviesa]]) quatre vegadas en 1949 (51º), 1950 (19º), 1952 (31º) y 1954 (22º), estando la suya millor clasificación en 1950 en lo puesto 19º. <ref>[https://www.rfea.es/historia/seleccion/cross_mundial_indice.pdf Relación d'atetas partecipants en o Cros d'as Nacions-Campionato d'o Mundo de Campo a traviesa. ]</ref>Os suyos equipes estioron o [[Real Zaragoza (sección d'atletismo)|Real Zaragoza]], [[Arenas Sociedad Deportivo|Arenas SD]], [[UD Amistad]] y [[Club Natació Reus Ploms|CN Reus Ploms]] Antiparte d'a suya faceta como corredor semiprofesional Pedro yera muito conoixiu per tot Aragón per que le feba goyo participar en totas las cursas populars y [[corridas de pollos]] d'as fiestas populars d'os lugars d'Aragón que podeba. Dende l'anyo 2005, la cursa que se disputa en La Puebla d'Íxar con motivo d'as fiestas patronals se denomina ''Carrera Pedestre Pedro Sierra''.<ref>{{es}} [https://lapuebladehijar.blogspot.com/2006/09/fallece-pedro-sierra-tricampen-de.html ''Pedro Sierra, ex-plusmarquista español de maratón , ha fallecido''].</ref> == Referencias == {{listaref}} == Vinclos externos == * {{es}} [https://www.elperiodicodearagon.com/deportes/2006/09/13/muere-pedro-sierra-triple-campeon-48083414.html ''Fallece Pedro Sierra, tricampeón de España de Maratón'']. * {{es}} [http://www.elpais.com/articulo/agenda/Pedro/Sierra/ex/campeon/maraton/elpepigen/20060913elpepiage_7/Tes/ ''Necrológica: Pedro Sierra, ex campeón de maratón'']. <center> {{start box}} {{succession title|títol=[[Campionato d'Espanya d'Atletismo|Campionatos d'Espanya]]|color=FF0000}} {{succession box | predecesor = [[Imachen:Flag of Aragón.svg|20px|]] [[Tomás Ostáriz]] | títol = Campión d'Espanya de [[maratón]] | periodo = [[1951]] y [[1952]] | succesor = [[Manuel Polo]] }} {{succession box | predecesor = [[Imachen:Flag of Catalonia.svg|20px|]] [[Jaime Guixá]] | títol = Campión d'Espanya de [[maratón]] | periodo = [[1956]] | succesor = [[Miguel Navarro]] }} {{succession title|títol=[[Records d'Espanya d'Atletismo|Récords d'Espanya]]|color=0000FF}} {{succession box | predecesor = [[Imachen:Flag of Catalonia.svg|20px|]] [[Joan Font]]<br> [[Victoriano Alejandro Pérez]] <br> (descalificau por profesional) | títol = Récord d'Espanya de [[maratón]] | periodo = 14 d'octubre de 1951 - 27 d'abril de 1958 | succesor =[[Imachen:Flag of Catalonia.svg|20px|]] [[Miguel Navarro]] ([[Reial Club Deportiu Espanyol (sección d'atletismo)|RCD Espanyol]]) }} {{succession title|títol=[[Records d'Aragón d'Atletismo|Récords d'Aragón]]|color=0000FF}} {{succession box | predecesor = [[Victoriano Alejandro Pérez]] | títol = Récord d'Aragón de [[maratón]] | periodo = 14 d'octubre de 1951 - ? | succesor = ? }} {{end box}} </center> {{DEFAULTSORT:Sierra, Pedro}} [[Categoría:Corredors de fundo d'Aragón]] [[Categoría:1925 (naixencias)]] [[Categoría:2006 (muertes)]] [[Categoría:Naixius de la Puebla d'Íxar]] evbg5gya2fbgi7yzckpo0zldn1kbcs4 Museu Diocesán de Chaca 0 142152 1842081 1841722 2022-08-13T14:36:39Z 84.78.253.81 /* Refectorio */ wikitext text/x-wiki {{Ficha de museu | Nombre = Museu Diocesán de Chaca | Imachen = Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg | Grandaria = 250 | Comentario = S'auespa dintro d'a [[Seu de Sant Per de Chaca]] | País = [[Imachen:Flag_of_Spain.svg|22px]] [[Espanya]] | Ciudat = [[Chaca]] | Director = | Construcción = [[Sieglo XI]] | Inaguración = [[1970]] | Superficie = | Horario = Luns de 16:30 a 19:30 <br> De martz a sabato 10:30 a 13:30 e de 16:30 a 19:30<br>Dominche de 10:30 a 13:30 | Vesitants = | Adreza = Plaza d'a Seu / Sant Per - 22700 Chaca | Telefono = (+34) 974 356 378 e (+34) 974 362 185 | Web = [https://www.diocesisdejaca.org/index.php/museo-diocesano-de-jaca Web oficial] }} O '''Museu Diocesán de [[Chaca]]''' constituye, ensemble con o [[Museu de Leida Diocesano y Comarcal|Museu Diocesán de Leida]] e lo [[Museu Nacional d'Art de Catalunya]], un d'os tres principals [[Museu|espacios museisticos]] adedicatos a l'[[Arte romanico|art romanico]] en [[Espanya]]. En o concepto de [[pintura mural]] [[Edat Meya|medieval]] no ha parangón en o Estato.<ref name="Jaca">(En [[espanyol]]) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com].</ref> Auespato en as antigas dependencias d'o [[claustro]] d'a [[Seu de Sant Per de Chaca]], iste museu s'inauguró en [[1970]] como museu d'art sacro medieval, como conseqüencia d'o escubrimiento en a decada anterior d'a-saber-los conchuntos de pintura mural romanicos e [[arte gotico|goticos]]. Mas tardi, en primeras de l'anyo [[2010]], o museu fue reinaugurato, dimpués d'una funda remodelación, enamplamiento e modernización. Aprés ista relevant reforma, o espacio expositivo ofreixe mas de 2000 m<sup>2</sup> d'art [[Edat Meya|medieval]] en a suya maxima esprisión, d'o que sobreixe a extraordinaria replega de pinturas murals orichinals, d'estilos [[arte romanico|romanico]] e [[arte gotico|gotico]], que fuoron rescatatas de varias [[Ilesia (edificio)|ilesias]] d'a [[Diocesi de Chaca]]. Sinse dandaleo, iste conchunto de [[fresco]]s fa d'o chaqués un d'os museus de pintura medieval mas importants d'o mundo.<ref name="Jaca"></ref> Pero tamién s'amuestra una interesant triga de [[chapitel]]s, [[talla de fusta|tallas]] de virchens e cristos e de reixas romanicos. En a decada de 1960 a 1970, a diocesi de Chaca enarcó a lo mundo con a recuperanza de varios conchuntos de pinturas murals perteneixents a la epoca medieval. Bien ye sapito que as ilesias d'o romanico, quasi por definición, no se daban por rematatas entre que en lur interior no estasen cubillatas por pinturas en lurs muros, [[abside]]s, [[Vuelta (arquitectura)|vueltas]]. Se tractaba, mas bien, d'ofrir a la chent qui no sapeba leyer, meyant imachens, tota la historia d'a Salvación.<ref name="Jaca"></ref> Talment a sala mas valiosa ye a Sala Bagüés. Istas pinturas fuoron rencatas d'a ilesia por a familia d'os Gudiol en o estiu de [[1966]], ta dimpuesas estar tresladatas a lo lienzo e meter-las, atra vegada en os suyos tallers de [[Barcelona]], en os panels con que agora s'amuestran. Ta la suya presentación en o Museu de Chaca, se construyó una sala que reproduz exactament as mesmas dimensions d'a ilesia de que fuoron treslatadas. Representa lo conchunto de pintura mural mas gran que s'alza en Espanya d'estilo romanico.<ref name="Jaca"></ref> Important ye tamién o conchunto, que s'ha puesto rescatar, d'as pinturas romanicas d'a Ilesia Parroquial de [[Navasa]]. D'a mesma traza, cal remerar os distinctos conchuntos perteneixents a lo gotico: os nombres de [[Concilio]] e d'[[Osia]], d'[[Urriés]] e d'[[Orús]], de [[Susín]], de [[Sorripas]], [[Huertolo]], [[Zresola]] e [[Sieso de Chaca]], d'[[Ipás]], d'[[Escó]] e de [[Bergosa]]... A l'abside de Sant Chuan Baptista de [[Ruesta]] perteneix a capeza d'o [[Pantocrator]], un d'os suyos mas carismaticos cenyos d'identidat.<ref name="Jaca"></ref> ==Descripción== [[Imachen:Museo_Diocesano,_Catedral_de_Jaca.jpg|center|thumb|150px|Acceso ta lo Museu Diocesán de Chaca dintro d'a [[Seu de Sant Per de Chaca]].]] L'acceso ta lo museu se realiza en l'actualidat por una puerta ubierta en a [[capiella]] de [[Santa Cruz]], en a [[Nau (arquitectura)|nau]] d'o [[Evanchelio]] d'a [[Seu de Sant Per de Chaca|Seu]]. A suya replega permanent se distribuye en dos plantas. ===Solera=== [[Imachen:Solera d'o Museu Diocesán de Chaca.jpg|thumb|center|600px|Solera d'o Museu Diocesán de Chaca.]] ====Claustro==== [[Imachen:Capitel_del_rey_David_(39438759705).jpg|center|thumb|150px|Chapitel d'o [[sieglo XI]] u [[sieglo XII|XII]] que representa a lo rei David e a once musicaires.]] Si bien en orichen poseyerba la estructura tipica d'os [[claustro]]s [[arte romanico|romanicos]] d'o primer tercio d'o [[sieglo XII]], o suyo estato de ruina inciscó que estase reformato en o [[sieglo XVII]] e adquirise lo suyo aspecto actual. En os suyos corredors puet trobar-se un visor que permite alufrar una recreación d'a suya farcha orichinal, asinas como una colección de [[chapitel]]s romanicos -que bi son sinyalers o d'o [[Satiro]] e lo d'o [[Rei David]] e los musicaires-, inscripcions funerarias e l'antiga [[cripta]]. ====Chardín==== [[Imachen:Chardín d'o claustro d'a Seu de Chaca.jpg|center|thumb|250px|Chardín central d'o claustro.]] As estachas d'o claustro s'aparellan arredol d'o chardín central. As plantas que se i cautivan miran d'emular a vechetación present durando a [[Edat Meya]], adedicando cadagún d'os quatre [[parterre]]s a [[plantae|plantas]] aromaticas, [[medecina]]ls, culinarias e ornamentals. ====Torreta==== [[Imachen:Sala d'a Torreta d'o Museu Diocesán de Chaca.jpg|thumb|center|Sala d'a Torreta d'o Museu Diocesán de Chaca.]] Antiga siede d'o [[trebunal eclesiastico]] e [[garchola]], as suyas dos primeras salas exhiben as [[choya]]s de [[Santa Orosia]]. A zaguera d'ellas, dita "Letra e Musica", ye ocupata por documentos, [[codice]]s, [[instrumento musical|instrumentos musicals]] e [[campana]]s, ensemble con una pantalla interactiva que permite conoixer mas sopre as tradicions que istos elementos en fan parti. ====Refectorio==== <gallery> Imachen:Jaca - Museo Diocesano, pinturas murales de la Ermita de San Juan Bautista de Ruesta (Zaragoza) 01.jpg|center|thumb|150px|Pinturas murals d'a Ermita de Sant Chuan Baptista de Ruesta. Imachen:Sala d'o Refectorio en o Museu Diocesán de Chaca.jpg|thumb|center|Refectorio d'o Museu Diocesán de Chaca. </gallery> En o suyo interior s'amuestra una replega de pinturas murals calendata d'entre os sieglos [[sieglo XII|XII]] e [[sieglo XVI|XVI]]. Totas promanan d'[[ilesia]]s d'a [[Diocesi de Chaca]] e fuoron tresladatas en as decadas de [[1960]] e [[1970]], o que torna a iste museu en un d'os museus de pintura medieval mas important d'o mundo. ====Sala Bagüés==== <gallery> Imachen:Frescos romanicos d'a Ilesia de Bagués en o Museu Diocesán de Chaca.jpg|thumb|Frescos romanicos procedents d'a [[Ilesia d'os Santos Chulián y Basilisa de Bagüés]]. Imachen:Iglesia de Bagües, Crucifixión.jpg|thumb|220x220px|Scena d'a Crucifixión, pintura mural promanata d'a Ilesia de [[Bagüés]]. </gallery> Ye, sinse dandaleo, a sala mas espectacular d'o Museu Diocesán de Chaca, car auespa lo conchunto de [[fresco]]s romanicos mas extenso que ye plegato dica los nuestros días en a [[Peninsula Iberica]]. As suyas pinturas, procedents d'a [[Ilesia d'os Santos Chulián y Basilisa de Bagüés|Ilesia d'os Santos Chulián e Basilisa de Bagüés]] -d'o zaguer tercio d'o [[sieglo XI]]- fueron reubicatas en o museu en una dependencia que ha la mesma configuración que o templo d'a on promanan as pinturas. En os suyos muros podemos veyer una quasi completa [[Biblia]] pintata e preixinar cómo yeran os templos romanicos plenos de pinturas e color. ====Capiellas claustrals==== <gallery> Imachen:Reja_románica_de_Iguácel.jpg|Reixa romanica procedent d'o [[Monesterio de Santa María d'Iguacel]]. Imachen:Jaca_-_Museo_Diocesano_1.jpg|Talla d'un cristo crucificato. Imachen:Jaca_-_Museo_Diocesano_2.jpg|Talla d'un cristo crucificato. </gallery> Istas tres chicotas salas s'adedican a las tallas romanicas que comparte espacio con contrimuestras de reixerías medieval, [[pintura a lo temple]] e mesmo lo [[sarcofago]] d'o conte [[Sancho Remíriz (conte)|Sancho Remiriz]], fillo natural d'o rei [[Remiro I d'Aragón]]. ====PequeMDJ==== Se tracta d'un espacio habilitato ta que os mas chicotz e lurs familias puedan espleitar d'o Museu Diocesán de Chaca d'una traza diferent con una luminosa galería que connectarba con o segundo clausto d'a Seu, actualment desapareixito. ====Sala capitular==== <gallery> Imachen:Jaca_-_Catedral,_sala_capitular_y_Museo_Diocesano_06.jpg|thumb|250px|Sala capitular d'o Museu Diocesán de Chaca. Imachen:Retablo de Ruesta.jpg|thumb|250px|Retablo procedent d'a Ermita de Sant Chaime de [[Ruesta]] que representa a l'[[Sant Chaime o Mayor|apostol Sant Chaime]] en o meyo, a o evanchelista [[Sant Marcos]] a la dreita e a la cucha [[Sant Chorche]]. </gallery> En iste ambito, a on s'achuntaba o [[Capítol (relichión)|capitol]] ta la presa de decisions, en o present puet contemplar-sen as zagueras piezas restauratas en o museu, asinas como los chapitels orichinals romanicos d'a suya [[frontera]]. ===Planta primera=== [[Imachen:Primera planta d'o Museu Diocesán de Chaca.jpg|thumb|center|600px|Primera planta d'o Museu Diocesán de Chaca.]] ====Secretum==== [[Imachen:Teito d'o Secretum d'a Seu de Chaca.jpg|thumb|center|Teito d'o Secretum.]] O suyo nombre significa puesto retirato u amagato, car en o pasato sirvió ta cusirar-ne de choyas, documentos e [[moneda]]s. Como recosiro d'a suya función como "tresoro" catedralicio, s'exposan en o suyo interior piezas sinyaleras d'[[orfebrería]]. ====Biblioteca==== [[Imachen:Sala d'a Biblioteca d'o Museu Diocesán de Chaca.jpg|thumb|center|250px]] A replega moderna d'o Museu Diocesán de Chaca ha como scenario lo espacio de l'antiga [[biblioteca]] catedralicia que auespa tallas de fusta e pintura sopre tabla d'estilos [[arte gotico|gotico]], [[renaiximiento|renaixentista]] e [[barroco]]. ==Notas e referencias== <references /> ==Vinclos externos== * (En [[espanyol]], [[anglés]], [[francés]] e [[alemán]]) [https://www.diocesisdejaca.org/index.php/museo-diocesano-de-jaca www.diocesisdejaca.org/index.php/museo-diocesano-de-jaca] * (En [[espanyol]]) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com] * {{commonscat|Museo Diocesano de Jaca|Museu Diocesán de Chaca}} [[Categoría:Museus d'a provincia de Uesca]] [[Categoría:Romanico aragonés]] [[Categoría:Diocesi de Chaca]] [[Categoría:Chaca]] [[Categoría:Chacetania]] [[Categoría:Arte romanico]] puonps1dl98nzp2eirzpq35f4yl4vd5 Categoría:Naixius de la Puebla d'Íxar 14 142483 1842085 2022-08-13T18:49:08Z EduardoGG 12563 Pachina creyada con '[[Categoría:Aragoneses por localidat|Puebla d'Íxar, La]] [[Categoría:La Puebla d'Íxar]] [[Categoría:Naixius d'o Baixo Martín|Puebla d'Íxar, La]]' wikitext text/x-wiki [[Categoría:Aragoneses por localidat|Puebla d'Íxar, La]] [[Categoría:La Puebla d'Íxar]] [[Categoría:Naixius d'o Baixo Martín|Puebla d'Íxar, La]] fvp0309plgor3wxhuy4pyoh30tpkiqn Wikipedia:Tabierna/Noticias/Archivo/07-2022 4 142484 1842088 2022-08-14T07:01:27Z MABot 38885 Bot: archivando 1 filo de [[Wikipedia:Tabierna/Noticias]] wikitext text/x-wiki == <span lang="es" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Proponer declaraciones para la brújula electoral de 2022</span> == <div lang="es" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| Puedes encontrar este mensaje traducido a otros idiomas en meta.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hola a toda/os, Se invita a los voluntarios en las [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|elecciones de la junta directiva de 2022]] a que [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propongan declaraciones para utilizarlas en la brújula electoral]]. La brújula electoral es una herramienta que ayuda a los votantes a seleccionar a los candidatos que mejor se ajustan a sus creencias y puntos de vista. Los miembros de la comunidad propondrán declaraciones para que los candidatos respondan utilizando una escala Lickert (de acuerdo/neutral/desacuerdo). Las respuestas de los candidatos a las declaraciones se cargarán en la herramienta de la brújula electoral. Los votantes utilizarán la herramienta introduciendo su respuesta a las declaraciones (de acuerdo/desacuerdo/neutral). Los resultados mostrarán los candidatos que mejor se ajustan a las creencias y opiniones del votante. Este es el cronograma de la Brújula Electoral: Del 8 al 20 de julio: los voluntarios proponen declaraciones para la Brújula Electoral 21 - 22 de julio: El comité electoral revisa las declaraciones para que sean más claras y elimina las declaraciones que no son de interés. 23 de julio - 1 de agosto: los voluntarios votan las declaraciones 2 - 4 de agosto: El comité electoral selecciona las 15 mejores declaraciones 5 - 12 de agosto: los candidatos se alinean con las declaraciones 15 de agosto: se abre la Brújula Electoral para que los votantes puedan guiarse en su decisión de voto El comité electoral seleccionará las 15 mejores declaraciones a principios de agosto. El comité electoral supervisará el proceso, con el apoyo del equipo de Estrategia y Gobernanza del Movimiento. El MSG comprobará que las preguntas sean claras, que no haya duplicados, que no haya errores tipográficos, etc. Saludos, Estrategia y Gobernanza del Movimiento ''Este mensaje ha sido enviado en nombre del Grupo de Trabajo de Selección de la Junta Directiva y del comité electoral''<br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Oscar . (WMF)|Oscar . (WMF)]] 05:01 15 chul 2022 (UTC) <!-- Mensaje enviado por Usuario:Oscar . (WMF)@metawiki mediante la lista en https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/es&oldid=23184990 --> mea7ssvz1anx2cyjvprl7bo4cpp1mli