Vikisitat azwikiquote https://az.wikiquote.org/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99 MediaWiki 1.39.0-wmf.22 first-letter Media Xüsusi Müzakirə İstifadəçi İstifadəçi müzakirəsi Vikisitat Vikisitat müzakirəsi Fayl Fayl müzakirəsi MediaViki MediaViki müzakirəsi Şablon Şablon müzakirəsi Kömək Kömək müzakirəsi Kateqoriya Kateqoriya müzakirəsi TimedText TimedText talk Modul Modul müzakirəsi Qadcet Qadcet müzakirəsi Gadget definition Gadget definition talk 0 3221 128120 82064 2022-07-30T08:55:39Z 37.18.58.138 /* D */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == A == * Ailəsiylə vaxt keçirməyən bir kişi, əsla gerçək bir kişi ola bilməz. * Amerikaya inanıram. == B == * Bir gün ki o gün heç gəlməyə bilər səndən bir yaxşılıq istəyəcəyəm, o zamana qədər bunu bir hədiyyə olaraq qəbul et. * Bu dünyada hər hansı bir şey qətisə, tarix bizə bir şey öyrədə bildisə, o da istədiyin hər kəsi öldürə biləcəyindir... == D == * Dostlarını özünə yaxın tut, düşmənlərini daha da yaxın. * Düşmənlərinə nifrət etmə bu mühakimənə təsir edər. == F == * Fərdi bir şey deyil, sadəcə işdir. == G == * [[Güc]], özünə sahib olanları yox edər. == H == * Hər böyük sərvətin altında bir cinayət yatar. == İ == * İntiqam, soyuq yeyilən bir yeməkdir. == K == * Kimsənin gözünün içinə baxma gözündən də qaçırma (polis şefini öldürmə planını danışarkən) == M == * Mənə ata demək belə ağılına gəlmədi Bonasera və indi gəlmiş məndən qızımın toyunda cinayət işləməmi istəyirsən. == O == * Ona rədd edə bilməyəcəyi bir təklif edəcəyəm. * On dəqiqə içində bu kağızın üstündə iki şeydən birini görəcəyəm: Ya imzanı, ya da beynini! == P == * Peşman deyilsəm niyə günah çıxardım. == S == * Səni sevərəm Tom, amma yoxsan. [[Kateqoriya:ABŞ filmləri]] 6a373z2wkawamexo3ig84iec3rkalm5 0 5580 128121 122082 2022-07-30T11:58:50Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* T */ wikitext text/x-wiki '''Henrix Mann''' - alman yazıçısı. {{ABC}} == G == * Güclülərin nikbin olmağa haqqı var. == M == * Mümkün olsaydı, hər qarış torpağa buğda əkilmiş kimi kitab əkərdim. == N == * Nə qədər ki, hamı azad deyil, heç kəs özünü tam azad saya bilməz. Nə qədər ki, hamı xoşbəxt deyil, heç kəs özünü tam xoşbəxt saya bilməz. Nə qədər ki, hamı əxlaqlı deyil, heç kəs özünü tam əxlaqlı saya bilməz. == T == * [[Tələbə]]lərinə öyrənmə arzusu peyvənd edə bilməyən bir [[müəllim]] soyuq dəmiri döyən bir dəmirçi kimidir. == V == * Vərdişlər tez bir zamanda adət-ənənəyə çevrilir. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Yazıçılar]] 59lkv8rp7uer388lyn5zmkxxdoxr9rg 0 11791 128092 126016 2022-07-30T02:33:55Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* M */ wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == H == * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == M == * Düşünürəm ki, indi və bundan sonra sizin dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Ona çoxlu diqqət ayırın, dividendlərinizi artırmağa çalışın. Burada məqsəd sizin peşəkar uğur qazanmağınıza, ya da yataqda dil-dil ötməyinizə nail olmaq deyil — hərçənd bu da mümkündür. Məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir; Bir sözlə, məqsəd — sizin müvazinətinizi qorumaqdır. Özünü ifadə eləmək qabiliyyəti təcrübədən geri qalır. Bu, psixikanı məhv edir. Ad qoyulmamış, dilə gətirilməmiş və təxmini oxşar sözlərə qane olmayan duyğular, çalarlar, fikirlər, qavrayış fərdin içində toplanır. Bu, psixoloji partlayış, yaxud əsəb sarsıntısı ilə nəticələnə bilər. Bundan qorunmaqdan ötrü sadəcə lüğət almaq və onu hər gün oxumaq lazımdır. Hərdən şeir kitabları da oxuyun. Amma vacibliyinə görə lüğətlər birinci yerdə gəlir. Ətrafımızda lüğət çoxdur, bəzilərinin üstündə zərrəbin də verirlər. Onlar kifayət qədər ucuzdular, ancaq ən bahalı lüğətlər belə (üstündə zərrəbin verilənlər) psixoloqun bir seansından daha ucuzdur. Əgər siz, heç nəyə baxmayaraq, psixoloqun yanına getməyə hazırlaşırsınızsa, lüğət alkoqolizmi xəstəliyinə tutulduğunuzu deyin. # İndi və gələcəkdə valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Əgər bu məsləhət, “atana və anana hörmət elə” ifadəsinə həddindən çox oxşayırsa, qoy, olsun. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü dərddən olmasa da, ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər (elə qardaşlar, bacılar, həyat yoldaşları da); məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. “Mən sizdən bir qəpik də almayacam” da daxil olmaqla valideynlərə qarşı bütün üsyan formaları həddindən artıq burjuasayağı hərəkətdir, çünki üsyankara böyük həzz verir, bu halda isə — arxayınlığın gətirdiyi mənəvi həzz. Bu yola nə qədər gec addım atsanız, mənən o qədər gec burjua olacaqsınız; yəni nə qədər çox skeptik, tərəddüdkar, intellektual cəhətdən təmin olunmamış qalsanız, sizin üçün o qədər yaxşıdır. Digər tərəfdən, təbii ki, bu “bir qəpik də almayacam” söhbətinin praktik bir anlamı var. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar və uğurlu üsyankar sonda bütün sərvəti alacaq. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. # Çalışın, siyasətçilərə çox güvənməyin — ona görə yox ki, onlar ağılsız, ya da nadürüstdürlər – ki, adətən, belə olur – ona görə ki, onların fəaliyyətlərinin miqyası hətta aralarındakı ən yaxşı siyasətçilər üçün belə çox-çox genişdir. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, etik nöqteyi-nəzərdən həmişə yox deyiləcək qədər az olacaqlar, çünki o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq – heç olmasa, bir nəfər. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyada yalnız bir şey baş verəcək –o, daha böyük, yəni daha tünlük olacaq, amma ölçüləri dəyişməyəcək. Seçdiyiniz insan nə qədər ədalətli olur-olsun, piroqu bölməyi nə qədər təklif eləyir-eləsin, piroqun ölçüləri artmayacaq; ancaq payların ölçüsü kiçiləcək. Bunu nəzərə alsaq, yeganə ümid yeriniz öz evinizdə bişirdiyiniz yemək olmalıdır. Yəni dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. Ancaq bunu həyata keçirərkən kədərli bir həqiqətə hazır olmalısınız – hətta sizin şəxsi piroqunuz da kifayət eləməyəcək. Çox güman ki, minnətdarlığı da, məyusluğu da bərabər miqdarda dadacaqsınız. Buna hazır olmalısınız. Burada bir dərsi mənimsəmək çox çətindir – mətbəxdə səy göstərməkdən yorulmamaq. Zira o piroqu, heç olmasa, bircə dəfə süfrəyə gətirməklə saysız gözləntilərə yol açırsınız. Özünüzə sual verin: fasiləsiz olaraq piroq istehsal eləməyə gücünüz çatacaqmı, yoxsa siz daha çox siyasətçilərə güvənirsiniz? Daxili axtarışlarınızın nəticəsindən asılı olmayaraq, dünya sizin piroqunuza etibar eləyə bilərmi? Elə indidən israrla tələb eləməyə başlayın. Qoy, bütün o korporasiyalar, banklar, məktəblər, laboratoriyalar, ya da harda işləyəcəksinizsə, ora – məkanları gün boyu istiliklə təmin olunanlar, polis tərəfindən qorunanlar – evsizləri elə indi – bu qış gecəsi içəri buraxsınlar. # Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Biz artıq həddindən çoxuq, tezliklə sayımız lap artacaq. Günəşin altında yer tutmaq uğrunda gedən bu vurnuxma mütləq başqalarının – vurnuxmaya cəhd eləməyənlərin hesabına baş verir. Ancaq kiminsə ayağını tapdalamağınız o demək deyil ki, onun başına çıxmalısınız. Üstəlik çıxdığınız yerdən bircə şey görəcəksiniz – insan dənizi və sizinlə oxşar mövqe tutanları – gözəgəlimli, eyni zamanda da etibarsız mövqe: varlı və məşhur adlandırdıqlarımızı. Ümumiyyətlə, özünkimilərdən daha yaxşı yaşamaqda xoşagəlməz nəsə var, xüsusilə də əgər özünkimilərin sayı milyardlardısa. Bura onu da əlavə eləyək ki, bizim günlərdə varlılar və məşhurlar da bir yığındır, yuxarı da çox basırıqdır. Odur ki, əgər siz varlı, ya da məşhur, ya da eyni vaxtda ikisindən də olmaq istəyirsinizsə, buyurun, amma özünüzü bütünlüklə bu işə həsr eləməyin. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir; digər tərəfdən, təbii ki, bu, kütləvi istehsalı stimullaşdırır. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız, açıq-aşkar klişelərdən qaçmaq daha ağıllı hərəkət olardı, o cümlədən, hədiyyəlik nəşrlərdən də. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir, hələ bu fikrin reallıq hissinizi məhdudlaşdırdığını, mövcud səviyyədən çıxmağa imkan vermədiyini demirəm. Zahiri görünüşlərini və gəlirlərini də nəzərə alsaq, qeyri-məhdud potensiala malik olanların (ən azı, nəzəri baxımdan) arasında çabalamaq istənilən kluba üzv olmaqdan daha yaxşıdır. Daha çox onlara oxşamağa çalışın, nəinki onlara oxşamayanlara; boz geyinməyə çalışın. Mimikriya (başqalarını təqlid eləmək, hər kəs kimi olmaq) individuallıqdan imtina eləmək deyil, onu qorumaqdır. Sizə sakit, aşağı tonda danışmağı da məsləhət görərdim, amma qorxuram, ağ elədiyimi deyəsiz. Ancaq unutmayın ki, yanınızda hər zaman kimsə var – yaxın biri. Heç kim sizdən onu sevməyinizi tələb eləmir, amma çalışın, onu çox narahat eləməyəsiniz, incitməyəsiniz; onun ayağını ehtiyatla tapdalamağa çalışın; əgər birdən onun arvadına gözünüz düşsə, ən azından, yadınızda saxlayın ki, bu sizin təxəyyülünüz məhdudluğunun, həyatın sonsuz fürsətlərinə inanmamağınızın, ya da onlardan xəbərsiz olmağınızın göstəricisidir. Ən pis halda “başqasının arvadını arzulama” xahişinin nə qədər uzaqdan — ulduzlardan, kainatın dərinliyindən, bəlkə də onun əks tərəfindən – gəldiyini yadınıza salmağa çalışın. Elə “yaxınlarını özün kimi sev” ideyasını da. Belə görünür ki, ulduzlar cazibə qüvvəsi, həmçinin tənhaıq haqqında sizdən daha çox bilirlər, zira onlar – arzunun gözləridir. # Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, zira o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz, nə qədər iyrənc olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi, menstruasiyanı, ayaqyoluna vaxtından tez getməyinizi və sairəni — günahlandırmayın. Menyu böyük və darıxdırıcıdır və onun böyüklüyü və darıxdırıcılığı zatən alçaldıcıdır, bir də şüurunuzu ona qarşı ayarlamayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz; düzdür, qətiyyətinizin kifayət qədər möhkəm olmadığını, ittiham etmək arzusu ilə alışıb-yanan barmağın buna görə dəlicəsinə çırpındığını iddiya eləyə bilərsiniz. Axı, qurban statusunun öz cazibəsi var. O, mərhəmət hissi yaradır, sizi fərqləndirir. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Şəxsi vəkillərdən tutmuş beynəlxalq borclara qədər uzanan böyük bir qurban mədəniyyəti mövcuddur. Bu sistem öz məqsədlərini bəyan eləməsinə baxmayaraq, onun fəaliyyətinin əsl nəticəsi – gözləntilərin qəsdən azaldılması, ucuz, miskin üstünlüyün də nəhəng uğur kimi təqdim olunması və ya qəbul edilməsidir. Əlbəttə, bunun müalicəvi, dünyəvi resursların yoxsulluğunu nəzərə alsaq, hətta gigiyenik tərəfləri də var. Odur ki, əlinizdə başqa şey olmayanda buna da qane olmaq mümkündür – amma müqavimət göstərməyə çalışın. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Onlar oyunun bir parçasıdır və bir yaxşı cəhətləri var: yalan deyillər. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdı və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Başqa sözlərlə, bir az mazoxist olmağa çalışın: mazoxizm çaları olmayan həyatın anlamı natamamdır. Əgər sizə bir faydası olacaqsa, yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut anlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Əgər bu, sizə tələsik, ehtiyatsız arqument təsiri bağışlasa, ən azından, düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. # Qədəm basmağa hazırlaşdığınız dünyanın nüfuzu pisdir. O, coğrafi nöqteyi-nəzərdən daha yaxşıdır, nəinki tarixi; o, hələ də vizual baxımdan daha cazibədardır, nəinki sosial baxımdan. Tezliklə özünüz də görəcəksiniz ki, bu dünya sevimli məkan deyil. Və inanmıram ki, sizin yaşadığınız müddətdə burada nəsə dəyişsin. Ancaq bu, əlimizdə olan yeganə dünyadır: alternativlər yoxdur, əgər olsaydı belə, onların bu dünyadan yaxşı olacağına zəmanətimiz yoxdur. Bayırda sizi cəngəlliklər, səhralar, sürüşkən enişlər, bataqlıqlar və s. gözləyir – hərfi mənada. Amma həm də metaforik anlamda. Ən pisi də elə budur. Ancaq Robert Frostun dediyi kimi: “Ən yaxşı çıxış yolu – düz üzərinə getməkdir”. Bir də Frost deyib ki – hərçənd başqa şeirində — “cəmiyyət içində yaşamaq — bağışlamaq deməkdir”. Məhz, düz üzərinə getməklə bağlı bir-iki söz deyib çıxışımı yekunlaşdırmaq istəyirəm. Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. Kanalı dəyişin: bu şəbəkənin yayımını dayandıra bilməzsiniz, ancaq, ən azından, onun reytinqini azaltmağa gücünüz çatır. Bu qərar, çətin ki, mələklərin xoşuna gəlsin, amma şeytanlara mütləq zərbə vuracaq, hal-hazırda isə ən vacibi budur. Burada dayansam, yaxşıdır. Əgər söylədiklərim sizə faydalı olsa, sevinərəm. Əksi olsa, bu, gələcəyə gözləniləndən daha yaxşı hazır olduğunuzu göstərəcək. Zənnimcə, buna görə də qorxmaq yox, sevinmək lazımdır. İstənilən halda – həyata hazır olsanız da, olmasanız da — mən sizə uğurlar arzulayıram, çünki onsuz da irəlidə sizi əyləncə gözləmir və uğura ehtiyacınız olacaq. Ancaq düşünürəm ki, siz öhdəsindən gələcəksiniz. Mən falçı deyiləm; gələcəyinizdən xəbər verə bilmərəm, amma belə də görmək olar ki, çox şey sizin xeyrinizədir. Birincisi, siz doğulmusunuz. Ki, özü-özlüyündə bu, artıq işin yarısıdır. Və siz demokratiyada — kabusla utopiya arasından keçən yolun ortasındakı evdə — yaşayırsınız. Alternativlərindən fərqli olaraq demokratiya fərdə daha az əngəllər yaradır. Nəhayət, siz Miçiqan Universitetində təhsil almısınız. Məncə, bura ölkənin ən yaxşı universitetidir. Heç olmasa, ona görə ki, on altı il əvvəl o, dünyanın ən tənbəl, üstəlik ingiliscə, demək olar ki, bir kəlmə də bilməyən adamına – bəndənizə ehtiyacı olan imkanı verdi. Mən səkkiz il burada dərs demişəm; indi sizinlə ünsiyyətdə olduğum dili də burada öyrənmişəm; keçmiş həmkarlarımdan bəziləri hələ də burada işləyir, digərləri təqaüddədir, bir qismi də indi üzərində gəzdiyiniz Ann-Arbor torpağında əbədi yuxuya gediblər. Aydındır ki, bu yerin mənim üçün böyük sentimental dəyəri var; on ildən sonra sizin üçün də eyni əhəmiyyəti daşıyacaq. Mən sizin gələcəyinizi ancaq ora qədər bilə bilərəm; bu mənada bilirəm ki, işləriniz pis getməyəcək, daha doğrusu, sizi uğur gözləyir. Zira on ildən sonra buranın adını eşidəndə içinizə dolan isti dalğanın bir mənası olacaq – bəxtiniz gətirib, ya yox, vacib deyil, siz insan olmağı bacarmısınız. Mən sizə gələcəkdə, məhz, belə uğur arzulayıram. Qalan şeylər bəxtdən asılıdır və o qədər də vacib deyil. == P == * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. == Ü == * Ümumilikdə, 17 ölümcül günah var və bəziləri qismən bir-birini təkrarlayır. Əlbəttə, siz etiraz eləyə bilərsiniz. Deyə bilərsiniz ki, onlar köklü zorakılıq ənənəsinə malik bir dinin məhsuludur. Bununla belə əgər dinlərdən danışırıqsa, ona daha dözümlü yanaşmaq olar: dinsizin diqqətinizə layiqdir, ən azı, ona görə ki, dinin dəyərlərini qəbul eləmək, ya da şübhə altına almaq haqqınız olan bir cəmiyyət yaradıb. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] 49vvwlmnbo4230vqjrl48kb4hk6tuib 128093 128092 2022-07-30T02:47:54Z Rəşid Nurməmmədov 2070 wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Ona çoxlu diqqət ayırın, dividendlərinizi artırmağa çalışın. Burada məqsəd sizin peşəkar uğur qazanmağınıza, ya da yataqda dil-dil ötməyinizə nail olmaq deyil — hərçənd bu da mümkündür. Məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir; Bir sözlə, məqsəd — sizin müvazinətinizi qorumaqdır. Özünü ifadə eləmək qabiliyyəti təcrübədən geri qalır. Bu, psixikanı məhv edir. Ad qoyulmamış, dilə gətirilməmiş və təxmini oxşar sözlərə qane olmayan duyğular, çalarlar, fikirlər, qavrayış fərdin içində toplanır. Bu, psixoloji partlayış, yaxud əsəb sarsıntısı ilə nəticələnə bilər. Bundan qorunmaqdan ötrü sadəcə lüğət almaq və onu hər gün oxumaq lazımdır. Hərdən şeir kitabları da oxuyun. Amma vacibliyinə görə lüğətlər birinci yerdə gəlir. Ətrafımızda lüğət çoxdur, bəzilərinin üstündə zərrəbin də verirlər. Onlar kifayət qədər ucuzdular, ancaq ən bahalı lüğətlər belə (üstündə zərrəbin verilənlər) psixoloqun bir seansından daha ucuzdur. Əgər siz, heç nəyə baxmayaraq, psixoloqun yanına getməyə hazırlaşırsınızsa, lüğət alkoqolizmi xəstəliyinə tutulduğunuzu deyin. # Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Əgər bu məsləhət, “atana və anana hörmət elə” ifadəsinə həddindən çox oxşayırsa, qoy, olsun. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü dərddən olmasa da, ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər (elə qardaşlar, bacılar, həyat yoldaşları da); məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar və uğurlu üsyankar sonda bütün sərvəti alacaq. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. # Çalışın, siyasətçilərə çox güvənməyin — ona görə yox ki, onlar ağılsız, ya da nadürüstdürlər, ona görə ki, onların fəaliyyətlərinin miqyası hətta aralarındakı ən yaxşı siyasətçilər üçün belə çox-çox genişdir. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, etik nöqteyi-nəzərdən həmişə yox deyiləcək qədər az olacaqlar, çünki o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Seçdiyiniz insan nə qədər ədalətli olur-olsun, piroqu bölməyi nə qədər təklif eləyir-eləsin, piroqun ölçüləri artmayacaq; ancaq payların ölçüsü kiçiləcək. Bunu nəzərə alsaq, yeganə ümid yeriniz öz evinizdə bişirdiyiniz yemək olmalıdır. Yəni dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. Ancaq bunu həyata keçirərkən kədərli bir həqiqətə hazır olmalısınız – hətta sizin şəxsi piroqunuz da kifayət eləməyəcək. Buna hazır olmalısınız. Burada bir dərsi mənimsəmək çox çətindir – mətbəxdə səy göstərməkdən yorulmamaq. Zira o piroqu, heç olmasa, bircə dəfə süfrəyə gətirməklə saysız gözləntilərə yol açırsınız. Özünüzə sual verin: fasiləsiz olaraq piroq istehsal eləməyə gücünüz çatacaqmı, yoxsa siz daha çox siyasətçilərə güvənirsiniz? Daxili axtarışlarınızın nəticəsindən asılı olmayaraq, dünya sizin piroqunuza etibar eləyə bilərmi? Elə indidən israrla tələb eləməyə başlayın. Qoy, bütün o korporasiyalar, banklar, məktəblər, laboratoriyalar, ya da harda işləyəcəksinizsə, ora – məkanları gün boyu istiliklə təmin olunanlar, polis tərəfindən qorunanlar – evsizləri elə indi – bu qış gecəsi içəri buraxsınlar. # Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Biz artıq həddindən çoxuq, tezliklə sayımız lap artacaq. Günəşin altında yer tutmaq uğrunda gedən bu vurnuxma mütləq başqalarının – vurnuxmaya cəhd eləməyənlərin hesabına baş verir. Ancaq kiminsə ayağını tapdalamağınız o demək deyil ki, onun başına çıxmalısınız. Üstəlik çıxdığınız yerdən bircə şey görəcəksiniz – insan dənizi və sizinlə oxşar mövqe tutanları – gözəgəlimli, eyni zamanda da etibarsız mövqe: varlı və məşhur adlandırdıqlarımızı. Ümumiyyətlə, özünkimilərdən daha yaxşı yaşamaqda xoşagəlməz nəsə var, xüsusilə də əgər özünkimilərin sayı milyardlardısa. Bura onu da əlavə eləyək ki, bizim günlərdə varlılar və məşhurlar da bir yığındır, yuxarı da çox basırıqdır. Odur ki, əgər siz varlı, ya da məşhur, ya da eyni vaxtda ikisindən də olmaq istəyirsinizsə, buyurun, amma özünüzü bütünlüklə bu işə həsr eləməyin. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir; digər tərəfdən, təbii ki, bu, kütləvi istehsalı stimullaşdırır. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız, açıq-aşkar klişelərdən qaçmaq daha ağıllı hərəkət olardı, o cümlədən, hədiyyəlik nəşrlərdən də. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir, hələ bu fikrin reallıq hissinizi məhdudlaşdırdığını, mövcud səviyyədən çıxmağa imkan vermədiyini demirəm. Zahiri görünüşlərini və gəlirlərini də nəzərə alsaq, qeyri-məhdud potensiala malik olanların (ən azı, nəzəri baxımdan) arasında çabalamaq istənilən kluba üzv olmaqdan daha yaxşıdır. Daha çox onlara oxşamağa çalışın, nəinki onlara oxşamayanlara; boz geyinməyə çalışın. Mimikriya (başqalarını təqlid eləmək, hər kəs kimi olmaq) individuallıqdan imtina eləmək deyil, onu qorumaqdır. Sizə sakit, aşağı tonda danışmağı da məsləhət görərdim, amma qorxuram, ağ elədiyimi deyəsiz. Ancaq unutmayın ki, yanınızda hər zaman kimsə var – yaxın biri. Heç kim sizdən onu sevməyinizi tələb eləmir, amma çalışın, onu çox narahat eləməyəsiniz, incitməyəsiniz; onun ayağını ehtiyatla tapdalamağa çalışın; əgər birdən onun arvadına gözünüz düşsə, ən azından, yadınızda saxlayın ki, bu sizin təxəyyülünüz məhdudluğunun, həyatın sonsuz fürsətlərinə inanmamağınızın, ya da onlardan xəbərsiz olmağınızın göstəricisidir. Ən pis halda “başqasının arvadını arzulama” xahişinin nə qədər uzaqdan — ulduzlardan, kainatın dərinliyindən, bəlkə də onun əks tərəfindən – gəldiyini yadınıza salmağa çalışın. Elə “yaxınlarını özün kimi sev” ideyasını da. Belə görünür ki, ulduzlar cazibə qüvvəsi, həmçinin tənhaıq haqqında sizdən daha çox bilirlər, zira onlar – arzunun gözləridir. # Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz, nə qədər iyrənc olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi, menstruasiyanı, ayaqyoluna vaxtından tez getməyinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz; düzdür, qətiyyətinizin kifayət qədər möhkəm olmadığını, ittiham etmək arzusu ilə alışıb-yanan barmağın buna görə dəlicəsinə çırpındığını iddiya eləyə bilərsiniz. Axı, qurban statusunun öz cazibəsi var. O, mərhəmət hissi yaradır, sizi fərqləndirir. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Şəxsi vəkillərdən tutmuş beynəlxalq borclara qədər uzanan böyük bir qurban mədəniyyəti mövcuddur. Bu sistem öz məqsədlərini bəyan eləməsinə baxmayaraq, onun fəaliyyətinin əsl nəticəsi – gözləntilərin qəsdən azaldılması, ucuz, miskin üstünlüyün də nəhəng uğur kimi təqdim olunması və ya qəbul edilməsidir. Əlbəttə, bunun müalicəvi, dünyəvi resursların yoxsulluğunu nəzərə alsaq, hətta gigiyenik tərəfləri də var. Odur ki, əlinizdə başqa şey olmayanda buna da qane olmaq mümkündür – amma müqavimət göstərməyə çalışın. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Onlar oyunun bir parçasıdır və bir yaxşı cəhətləri var: yalan deyillər. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdı və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Başqa sözlərlə, bir az mazoxist olmağa çalışın: mazoxizm çaları olmayan həyatın anlamı natamamdır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut anlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Əgər bu, sizə tələsik, ehtiyatsız arqument təsiri bağışlasa, ən azından, düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. # Qədəm basmağa hazırlaşdığınız dünyanın nüfuzu pisdir. O, coğrafi nöqteyi-nəzərdən daha yaxşıdır, nəinki tarixi; o, hələ də vizual baxımdan daha cazibədardır, nəinki sosial baxımdan. Tezliklə özünüz də görəcəksiniz ki, bu dünya sevimli məkan deyil. Ancaq bu, əlimizdə olan yeganə dünyadır: alternativlər yoxdur, əgər olsaydı belə, onların bu dünyadan yaxşı olacağına zəmanətimiz yoxdur. Bayırda sizi cəngəlliklər, səhralar, sürüşkən enişlər, bataqlıqlar və s. gözləyir – hərfi mənada. Amma həm də metaforik anlamda. Ən pisi də elə budur. Ancaq Robert Frostun dediyi kimi: “Ən yaxşı çıxış yolu – düz üzərinə getməkdir”. Bir də Frost deyib ki – hərçənd başqa şeirində — “cəmiyyət içində yaşamaq — bağışlamaq deməkdir”. Məhz, düz üzərinə getməklə bağlı bir-iki söz deyib çıxışımı yekunlaşdırmaq istəyirəm. Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. Kanalı dəyişin: bu şəbəkənin yayımını dayandıra bilməzsiniz, ancaq, ən azından, onun reytinqini azaltmağa gücünüz çatır. Bu qərar, çətin ki, mələklərin xoşuna gəlsin, amma şeytanlara mütləq zərbə vuracaq, hal-hazırda isə ən vacibi budur. Burada dayansam, yaxşıdır. Əgər söylədiklərim sizə faydalı olsa, sevinərəm. Əksi olsa, bu, gələcəyə gözləniləndən daha yaxşı hazır olduğunuzu göstərəcək. Zənnimcə, buna görə də qorxmaq yox, sevinmək lazımdır. İstənilən halda – həyata hazır olsanız da, olmasanız da — mən sizə uğurlar arzulayıram, çünki onsuz da irəlidə sizi əyləncə gözləmir və uğura ehtiyacınız olacaq. Ancaq düşünürəm ki, siz öhdəsindən gələcəksiniz. Alternativlərindən fərqli olaraq demokratiya fərdə daha az əngəllər yaradır. Nəhayət, siz Miçiqan Universitetində təhsil almısınız. Məncə, bura ölkənin ən yaxşı universitetidir. Heç olmasa, ona görə ki, on altı il əvvəl o, dünyanın ən tənbəl, üstəlik ingiliscə, demək olar ki, bir kəlmə də bilməyən adamına – bəndənizə ehtiyacı olan imkanı verdi. Mən səkkiz il burada dərs demişəm; indi sizinlə ünsiyyətdə olduğum dili də burada öyrənmişəm. Aydındır ki, bu yerin mənim üçün böyük sentimental dəyəri var; on ildən sonra sizin üçün də eyni əhəmiyyəti daşıyacaq. Mən sizin gələcəyinizi ancaq ora qədər bilə bilərəm; bu mənada bilirəm ki, sizi uğur gözləyir. On ildən sonra buranın adını eşidəndə içinizə dolan isti dalğanın bir mənası olacaq – bəxtiniz gətirib, ya yox, vacib deyil, siz insan olmağı bacarmısınız. Mən sizə gələcəkdə, məhz, belə uğur arzulayıram. Qalan şeylər bəxtdən asılıdır və o qədər də vacib deyil. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == H == * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == P == * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. == Ü == * Ümumilikdə, 17 ölümcül günah var və bəziləri qismən bir-birini təkrarlayır. Əlbəttə, siz etiraz eləyə bilərsiniz. Deyə bilərsiniz ki, onlar köklü zorakılıq ənənəsinə malik bir dinin məhsuludur. Bununla belə əgər dinlərdən danışırıqsa, ona daha dözümlü yanaşmaq olar: dinsizin diqqətinizə layiqdir, ən azı, ona görə ki, dinin dəyərlərini qəbul eləmək, ya da şübhə altına almaq haqqınız olan bir cəmiyyət yaradıb. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] p6e9jaoorke19df18lch4gxcdngn7jh 128095 128093 2022-07-30T02:55:14Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* D */ wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Ona çoxlu diqqət ayırın, dividendlərinizi artırmağa çalışın. Burada məqsəd sizin peşəkar uğur qazanmağınıza, ya da yataqda dil-dil ötməyinizə nail olmaq deyil — hərçənd bu da mümkündür. Məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir; Bir sözlə, məqsəd — sizin müvazinətinizi qorumaqdır. Özünü ifadə eləmək qabiliyyəti təcrübədən geri qalır. Bu, psixikanı məhv edir. Ad qoyulmamış, dilə gətirilməmiş və təxmini oxşar sözlərə qane olmayan duyğular, çalarlar, fikirlər, qavrayış fərdin içində toplanır. Bu, psixoloji partlayış, yaxud əsəb sarsıntısı ilə nəticələnə bilər. Bundan qorunmaqdan ötrü sadəcə lüğət almaq və onu hər gün oxumaq lazımdır. Hərdən şeir kitabları da oxuyun. Amma vacibliyinə görə lüğətlər birinci yerdə gəlir. Ətrafımızda lüğət çoxdur, bəzilərinin üstündə zərrəbin də verirlər. Onlar kifayət qədər ucuzdular, ancaq ən bahalı lüğətlər belə (üstündə zərrəbin verilənlər) psixoloqun bir seansından daha ucuzdur. Əgər siz, heç nəyə baxmayaraq, psixoloqun yanına getməyə hazırlaşırsınızsa, lüğət alkoqolizmi xəstəliyinə tutulduğunuzu deyin. # Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Əgər bu məsləhət, “atana və anana hörmət elə” ifadəsinə həddindən çox oxşayırsa, qoy, olsun. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü dərddən olmasa da, ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər (elə qardaşlar, bacılar, həyat yoldaşları da); məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar və uğurlu üsyankar sonda bütün sərvəti alacaq. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. # Çalışın, siyasətçilərə çox güvənməyin — ona görə yox ki, onlar ağılsız, ya da nadürüstdürlər, ona görə ki, onların fəaliyyətlərinin miqyası hətta aralarındakı ən yaxşı siyasətçilər üçün belə çox-çox genişdir. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, etik nöqteyi-nəzərdən həmişə yox deyiləcək qədər az olacaqlar, çünki o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Seçdiyiniz insan nə qədər ədalətli olur-olsun, piroqu bölməyi nə qədər təklif eləyir-eləsin, piroqun ölçüləri artmayacaq; ancaq payların ölçüsü kiçiləcək. Bunu nəzərə alsaq, yeganə ümid yeriniz öz evinizdə bişirdiyiniz yemək olmalıdır. Yəni dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. Ancaq bunu həyata keçirərkən kədərli bir həqiqətə hazır olmalısınız – hətta sizin şəxsi piroqunuz da kifayət eləməyəcək. Buna hazır olmalısınız. Burada bir dərsi mənimsəmək çox çətindir – mətbəxdə səy göstərməkdən yorulmamaq. Zira o piroqu, heç olmasa, bircə dəfə süfrəyə gətirməklə saysız gözləntilərə yol açırsınız. Özünüzə sual verin: fasiləsiz olaraq piroq istehsal eləməyə gücünüz çatacaqmı, yoxsa siz daha çox siyasətçilərə güvənirsiniz? Daxili axtarışlarınızın nəticəsindən asılı olmayaraq, dünya sizin piroqunuza etibar eləyə bilərmi? Elə indidən israrla tələb eləməyə başlayın. Qoy, bütün o korporasiyalar, banklar, məktəblər, laboratoriyalar, ya da harda işləyəcəksinizsə, ora – məkanları gün boyu istiliklə təmin olunanlar, polis tərəfindən qorunanlar – evsizləri elə indi – bu qış gecəsi içəri buraxsınlar. # Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Biz artıq həddindən çoxuq, tezliklə sayımız lap artacaq. Günəşin altında yer tutmaq uğrunda gedən bu vurnuxma mütləq başqalarının – vurnuxmaya cəhd eləməyənlərin hesabına baş verir. Ancaq kiminsə ayağını tapdalamağınız o demək deyil ki, onun başına çıxmalısınız. Üstəlik çıxdığınız yerdən bircə şey görəcəksiniz – insan dənizi və sizinlə oxşar mövqe tutanları – gözəgəlimli, eyni zamanda da etibarsız mövqe: varlı və məşhur adlandırdıqlarımızı. Ümumiyyətlə, özünkimilərdən daha yaxşı yaşamaqda xoşagəlməz nəsə var, xüsusilə də əgər özünkimilərin sayı milyardlardısa. Bura onu da əlavə eləyək ki, bizim günlərdə varlılar və məşhurlar da bir yığındır, yuxarı da çox basırıqdır. Odur ki, əgər siz varlı, ya da məşhur, ya da eyni vaxtda ikisindən də olmaq istəyirsinizsə, buyurun, amma özünüzü bütünlüklə bu işə həsr eləməyin. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir, hələ bu fikrin reallıq hissinizi məhdudlaşdırdığını, mövcud səviyyədən çıxmağa imkan vermədiyini demirəm. Zahiri görünüşlərini və gəlirlərini də nəzərə alsaq, qeyri-məhdud potensiala malik olanların (ən azı, nəzəri baxımdan) arasında çabalamaq istənilən kluba üzv olmaqdan daha yaxşıdır. Daha çox onlara oxşamağa çalışın, nəinki onlara oxşamayanlara; boz geyinməyə çalışın. Mimikriya (başqalarını təqlid eləmək, hər kəs kimi olmaq) individuallıqdan imtina eləmək deyil, onu qorumaqdır. Sizə sakit, aşağı tonda danışmağı da məsləhət görərdim. Ancaq unutmayın ki, yanınızda hər zaman kimsə var – yaxın biri. Çalışın, onu çox narahat eləməyəsiniz, incitməyəsiniz; onun ayağını ehtiyatla tapdalamağa çalışın; əgər birdən onun arvadına gözünüz düşsə, ən azından, yadınızda saxlayın ki, bu sizin təxəyyülünüz məhdudluğunun, həyatın sonsuz fürsətlərinə inanmamağınızın, ya da onlardan xəbərsiz olmağınızın göstəricisidir. Ən pis halda “başqasının arvadını arzulama” xahişinin nə qədər uzaqdan — ulduzlardan, kainatın dərinliyindən, bəlkə də onun əks tərəfindən – gəldiyini yadınıza salmağa çalışın. Elə “yaxınlarını özün kimi sev” ideyasını da. Belə görünür ki, ulduzlar cazibə qüvvəsi, həmçinin tənhaıq haqqında sizdən daha çox bilirlər, zira onlar – arzunun gözləridir. # Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi, menstruasiyanı, ayaqyoluna vaxtından tez getməyinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz; düzdür, qətiyyətinizin kifayət qədər möhkəm olmadığını, ittiham etmək arzusu ilə alışıb-yanan barmağın buna görə dəlicəsinə çırpındığını iddiya eləyə bilərsiniz. Axı, qurban statusunun öz cazibəsi var. O, mərhəmət hissi yaradır, sizi fərqləndirir. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Bu sistem öz məqsədlərini bəyan eləməsinə baxmayaraq, onun fəaliyyətinin əsl nəticəsi – gözləntilərin qəsdən azaldılması, ucuz, miskin üstünlüyün də nəhəng uğur kimi təqdim olunması və ya qəbul edilməsidir. Əlbəttə, bunun müalicəvi, dünyəvi resursların yoxsulluğunu nəzərə alsaq, hətta gigiyenik tərəfləri də var. Odur ki, əlinizdə başqa şey olmayanda buna da qane olmaq mümkündür – amma müqavimət göstərməyə çalışın. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdı və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Başqa sözlərlə, bir az mazoxist olmağa çalışın: mazoxizm çaları olmayan həyatın anlamı natamamdır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut anlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Əgər bu, sizə tələsik, ehtiyatsız arqument təsiri bağışlasa, ən azından, düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. # Qədəm basmağa hazırlaşdığınız dünyanın nüfuzu pisdir. O, coğrafi nöqteyi-nəzərdən daha yaxşıdır, nəinki tarixi; o, hələ də vizual baxımdan daha cazibədardır, nəinki sosial baxımdan. Tezliklə özünüz də görəcəksiniz ki, bu dünya sevimli məkan deyil. Ancaq bu, əlimizdə olan yeganə dünyadır: alternativlər yoxdur, əgər olsaydı belə, onların bu dünyadan yaxşı olacağına zəmanətimiz yoxdur. Bayırda sizi cəngəlliklər, səhralar, sürüşkən enişlər, bataqlıqlar və s. gözləyir – hərfi mənada. Amma həm də metaforik anlamda. Ən pisi də elə budur. Ancaq Robert Frostun dediyi kimi: “Ən yaxşı çıxış yolu – düz üzərinə getməkdir”. Bir də Frost deyib ki – hərçənd başqa şeirində — “cəmiyyət içində yaşamaq — bağışlamaq deməkdir”. Məhz, düz üzərinə getməklə bağlı bir-iki söz deyib çıxışımı yekunlaşdırmaq istəyirəm. Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. Kanalı dəyişin: bu şəbəkənin yayımını dayandıra bilməzsiniz, ancaq, ən azından, onun reytinqini azaltmağa gücünüz çatır. Bu qərar, çətin ki, mələklərin xoşuna gəlsin, amma şeytanlara mütləq zərbə vuracaq, hal-hazırda isə ən vacibi budur. Burada dayansam, yaxşıdır. Əgər söylədiklərim sizə faydalı olsa, sevinərəm. Əksi olsa, bu, gələcəyə gözləniləndən daha yaxşı hazır olduğunuzu göstərəcək. Zənnimcə, buna görə də qorxmaq yox, sevinmək lazımdır. İstənilən halda – həyata hazır olsanız da, olmasanız da — mən sizə uğurlar arzulayıram, çünki onsuz da irəlidə sizi əyləncə gözləmir və uğura ehtiyacınız olacaq. Ancaq düşünürəm ki, siz öhdəsindən gələcəksiniz. Alternativlərindən fərqli olaraq demokratiya fərdə daha az əngəllər yaradır. Nəhayət, siz Miçiqan Universitetində təhsil almısınız. Məncə, bura ölkənin ən yaxşı universitetidir. Heç olmasa, ona görə ki, on altı il əvvəl o, dünyanın ən tənbəl, üstəlik ingiliscə, demək olar ki, bir kəlmə də bilməyən adamına – bəndənizə ehtiyacı olan imkanı verdi. Mən səkkiz il burada dərs demişəm; indi sizinlə ünsiyyətdə olduğum dili də burada öyrənmişəm. Aydındır ki, bu yerin mənim üçün böyük sentimental dəyəri var; on ildən sonra sizin üçün də eyni əhəmiyyəti daşıyacaq. Mən sizin gələcəyinizi ancaq ora qədər bilə bilərəm; bu mənada bilirəm ki, sizi uğur gözləyir. On ildən sonra buranın adını eşidəndə içinizə dolan isti dalğanın bir mənası olacaq – bəxtiniz gətirib, ya yox, vacib deyil, siz insan olmağı bacarmısınız. Mən sizə gələcəkdə, məhz, belə uğur arzulayıram. Qalan şeylər bəxtdən asılıdır və o qədər də vacib deyil. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == H == * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == P == * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. == Ü == * Ümumilikdə, 17 ölümcül günah var və bəziləri qismən bir-birini təkrarlayır. Əlbəttə, siz etiraz eləyə bilərsiniz. Deyə bilərsiniz ki, onlar köklü zorakılıq ənənəsinə malik bir dinin məhsuludur. Bununla belə əgər dinlərdən danışırıqsa, ona daha dözümlü yanaşmaq olar: dinsizin diqqətinizə layiqdir, ən azı, ona görə ki, dinin dəyərlərini qəbul eləmək, ya da şübhə altına almaq haqqınız olan bir cəmiyyət yaradıb. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] aa1th5qov3akxzn0feacogg07ba1992 128096 128095 2022-07-30T03:02:12Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* D */ wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. # Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Əgər bu məsləhət, “atana və anana hörmət elə” ifadəsinə həddindən çox oxşayırsa, qoy, olsun. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü dərddən olmasa da, ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər (elə qardaşlar, bacılar, həyat yoldaşları da); məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar və uğurlu üsyankar sonda bütün sərvəti alacaq. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. # Çalışın, siyasətçilərə çox güvənməyin — ona görə yox ki, onlar ağılsız, ya da nadürüstdürlər, ona görə ki, onların fəaliyyətlərinin miqyası hətta aralarındakı ən yaxşı siyasətçilər üçün belə çox-çox genişdir. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, etik nöqteyi-nəzərdən həmişə yox deyiləcək qədər az olacaqlar, çünki o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Seçdiyiniz insan nə qədər ədalətli olur-olsun, piroqu bölməyi nə qədər təklif eləyir-eləsin, piroqun ölçüləri artmayacaq; ancaq payların ölçüsü kiçiləcək. Bunu nəzərə alsaq, yeganə ümid yeriniz öz evinizdə bişirdiyiniz yemək olmalıdır. Yəni dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. Ancaq bunu həyata keçirərkən kədərli bir həqiqətə hazır olmalısınız – hətta sizin şəxsi piroqunuz da kifayət eləməyəcək. Buna hazır olmalısınız. Burada bir dərsi mənimsəmək çox çətindir – mətbəxdə səy göstərməkdən yorulmamaq. Zira o piroqu, heç olmasa, bircə dəfə süfrəyə gətirməklə saysız gözləntilərə yol açırsınız. Özünüzə sual verin: fasiləsiz olaraq piroq istehsal eləməyə gücünüz çatacaqmı, yoxsa siz daha çox siyasətçilərə güvənirsiniz? Daxili axtarışlarınızın nəticəsindən asılı olmayaraq, dünya sizin piroqunuza etibar eləyə bilərmi? Elə indidən israrla tələb eləməyə başlayın. Qoy, bütün o korporasiyalar, banklar, məktəblər, laboratoriyalar, ya da harda işləyəcəksinizsə, ora – məkanları gün boyu istiliklə təmin olunanlar, polis tərəfindən qorunanlar – evsizləri elə indi – bu qış gecəsi içəri buraxsınlar. # Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Biz artıq həddindən çoxuq, tezliklə sayımız lap artacaq. Günəşin altında yer tutmaq uğrunda gedən bu vurnuxma mütləq başqalarının – vurnuxmaya cəhd eləməyənlərin hesabına baş verir. Ancaq kiminsə ayağını tapdalamağınız o demək deyil ki, onun başına çıxmalısınız. Üstəlik çıxdığınız yerdən bircə şey görəcəksiniz – insan dənizi və sizinlə oxşar mövqe tutanları – gözəgəlimli, eyni zamanda da etibarsız mövqe: varlı və məşhur adlandırdıqlarımızı. Ümumiyyətlə, özünkimilərdən daha yaxşı yaşamaqda xoşagəlməz nəsə var, xüsusilə də əgər özünkimilərin sayı milyardlardısa. Bura onu da əlavə eləyək ki, bizim günlərdə varlılar və məşhurlar da bir yığındır, yuxarı da çox basırıqdır. Odur ki, əgər siz varlı, ya da məşhur, ya da eyni vaxtda ikisindən də olmaq istəyirsinizsə, buyurun, amma özünüzü bütünlüklə bu işə həsr eləməyin. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir, hələ bu fikrin reallıq hissinizi məhdudlaşdırdığını, mövcud səviyyədən çıxmağa imkan vermədiyini demirəm. Zahiri görünüşlərini və gəlirlərini də nəzərə alsaq, qeyri-məhdud potensiala malik olanların (ən azı, nəzəri baxımdan) arasında çabalamaq istənilən kluba üzv olmaqdan daha yaxşıdır. Daha çox onlara oxşamağa çalışın, nəinki onlara oxşamayanlara; boz geyinməyə çalışın. Mimikriya (başqalarını təqlid eləmək, hər kəs kimi olmaq) individuallıqdan imtina eləmək deyil, onu qorumaqdır. Sizə sakit, aşağı tonda danışmağı da məsləhət görərdim. Ancaq unutmayın ki, yanınızda hər zaman kimsə var – yaxın biri. Çalışın, onu çox narahat eləməyəsiniz, incitməyəsiniz; onun ayağını ehtiyatla tapdalamağa çalışın; əgər birdən onun arvadına gözünüz düşsə, ən azından, yadınızda saxlayın ki, bu sizin təxəyyülünüz məhdudluğunun, həyatın sonsuz fürsətlərinə inanmamağınızın, ya da onlardan xəbərsiz olmağınızın göstəricisidir. Ən pis halda “başqasının arvadını arzulama” xahişinin nə qədər uzaqdan — ulduzlardan, kainatın dərinliyindən, bəlkə də onun əks tərəfindən – gəldiyini yadınıza salmağa çalışın. Elə “yaxınlarını özün kimi sev” ideyasını da. Belə görünür ki, ulduzlar cazibə qüvvəsi, həmçinin tənhaıq haqqında sizdən daha çox bilirlər, zira onlar – arzunun gözləridir. # Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi, menstruasiyanı, ayaqyoluna vaxtından tez getməyinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz; düzdür, qətiyyətinizin kifayət qədər möhkəm olmadığını, ittiham etmək arzusu ilə alışıb-yanan barmağın buna görə dəlicəsinə çırpındığını iddiya eləyə bilərsiniz. Axı, qurban statusunun öz cazibəsi var. O, mərhəmət hissi yaradır, sizi fərqləndirir. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Bu sistem öz məqsədlərini bəyan eləməsinə baxmayaraq, onun fəaliyyətinin əsl nəticəsi – gözləntilərin qəsdən azaldılması, ucuz, miskin üstünlüyün də nəhəng uğur kimi təqdim olunması və ya qəbul edilməsidir. Əlbəttə, bunun müalicəvi, dünyəvi resursların yoxsulluğunu nəzərə alsaq, hətta gigiyenik tərəfləri də var. Odur ki, əlinizdə başqa şey olmayanda buna da qane olmaq mümkündür – amma müqavimət göstərməyə çalışın. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdı və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Başqa sözlərlə, bir az mazoxist olmağa çalışın: mazoxizm çaları olmayan həyatın anlamı natamamdır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut anlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Əgər bu, sizə tələsik, ehtiyatsız arqument təsiri bağışlasa, ən azından, düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. # Qədəm basmağa hazırlaşdığınız dünyanın nüfuzu pisdir. O, coğrafi nöqteyi-nəzərdən daha yaxşıdır, nəinki tarixi; o, hələ də vizual baxımdan daha cazibədardır, nəinki sosial baxımdan. Tezliklə özünüz də görəcəksiniz ki, bu dünya sevimli məkan deyil. Ancaq bu, əlimizdə olan yeganə dünyadır: alternativlər yoxdur, əgər olsaydı belə, onların bu dünyadan yaxşı olacağına zəmanətimiz yoxdur. Bayırda sizi cəngəlliklər, səhralar, sürüşkən enişlər, bataqlıqlar və s. gözləyir – hərfi mənada. Amma həm də metaforik anlamda. Ən pisi də elə budur. Ancaq Robert Frostun dediyi kimi: “Ən yaxşı çıxış yolu – düz üzərinə getməkdir”. Bir də Frost deyib ki – hərçənd başqa şeirində — “cəmiyyət içində yaşamaq — bağışlamaq deməkdir”. Məhz, düz üzərinə getməklə bağlı bir-iki söz deyib çıxışımı yekunlaşdırmaq istəyirəm. Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. Kanalı dəyişin: bu şəbəkənin yayımını dayandıra bilməzsiniz, ancaq, ən azından, onun reytinqini azaltmağa gücünüz çatır. Bu qərar, çətin ki, mələklərin xoşuna gəlsin, amma şeytanlara mütləq zərbə vuracaq, hal-hazırda isə ən vacibi budur. Burada dayansam, yaxşıdır. Əgər söylədiklərim sizə faydalı olsa, sevinərəm. Əksi olsa, bu, gələcəyə gözləniləndən daha yaxşı hazır olduğunuzu göstərəcək. Zənnimcə, buna görə də qorxmaq yox, sevinmək lazımdır. İstənilən halda – həyata hazır olsanız da, olmasanız da — mən sizə uğurlar arzulayıram, çünki onsuz da irəlidə sizi əyləncə gözləmir və uğura ehtiyacınız olacaq. Ancaq düşünürəm ki, siz öhdəsindən gələcəksiniz. Alternativlərindən fərqli olaraq demokratiya fərdə daha az əngəllər yaradır. Nəhayət, siz Miçiqan Universitetində təhsil almısınız. Məncə, bura ölkənin ən yaxşı universitetidir. Heç olmasa, ona görə ki, on altı il əvvəl o, dünyanın ən tənbəl, üstəlik ingiliscə, demək olar ki, bir kəlmə də bilməyən adamına – bəndənizə ehtiyacı olan imkanı verdi. Mən səkkiz il burada dərs demişəm; indi sizinlə ünsiyyətdə olduğum dili də burada öyrənmişəm. Aydındır ki, bu yerin mənim üçün böyük sentimental dəyəri var; on ildən sonra sizin üçün də eyni əhəmiyyəti daşıyacaq. Mən sizin gələcəyinizi ancaq ora qədər bilə bilərəm; bu mənada bilirəm ki, sizi uğur gözləyir. On ildən sonra buranın adını eşidəndə içinizə dolan isti dalğanın bir mənası olacaq – bəxtiniz gətirib, ya yox, vacib deyil, siz insan olmağı bacarmısınız. Mən sizə gələcəkdə, məhz, belə uğur arzulayıram. Qalan şeylər bəxtdən asılıdır və o qədər də vacib deyil. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == H == * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == P == * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. == Ü == * Ümumilikdə, 17 ölümcül günah var və bəziləri qismən bir-birini təkrarlayır. Əlbəttə, siz etiraz eləyə bilərsiniz. Deyə bilərsiniz ki, onlar köklü zorakılıq ənənəsinə malik bir dinin məhsuludur. Bununla belə əgər dinlərdən danışırıqsa, ona daha dözümlü yanaşmaq olar: dinsizin diqqətinizə layiqdir, ən azı, ona görə ki, dinin dəyərlərini qəbul eləmək, ya da şübhə altına almaq haqqınız olan bir cəmiyyət yaradıb. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] 3w63bebzqfbkaw5auztzxbv60zz08kr 128097 128096 2022-07-30T03:05:10Z Rəşid Nurməmmədov 2070 wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. # Çalışın, siyasətçilərə çox güvənməyin — ona görə yox ki, onlar ağılsız, ya da nadürüstdürlər, ona görə ki, onların fəaliyyətlərinin miqyası hətta aralarındakı ən yaxşı siyasətçilər üçün belə çox-çox genişdir. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, etik nöqteyi-nəzərdən həmişə yox deyiləcək qədər az olacaqlar, çünki o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Seçdiyiniz insan nə qədər ədalətli olur-olsun, piroqu bölməyi nə qədər təklif eləyir-eləsin, piroqun ölçüləri artmayacaq; ancaq payların ölçüsü kiçiləcək. Bunu nəzərə alsaq, yeganə ümid yeriniz öz evinizdə bişirdiyiniz yemək olmalıdır. Yəni dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. Ancaq bunu həyata keçirərkən kədərli bir həqiqətə hazır olmalısınız – hətta sizin şəxsi piroqunuz da kifayət eləməyəcək. Buna hazır olmalısınız. Burada bir dərsi mənimsəmək çox çətindir – mətbəxdə səy göstərməkdən yorulmamaq. Zira o piroqu, heç olmasa, bircə dəfə süfrəyə gətirməklə saysız gözləntilərə yol açırsınız. Özünüzə sual verin: fasiləsiz olaraq piroq istehsal eləməyə gücünüz çatacaqmı, yoxsa siz daha çox siyasətçilərə güvənirsiniz? Daxili axtarışlarınızın nəticəsindən asılı olmayaraq, dünya sizin piroqunuza etibar eləyə bilərmi? Elə indidən israrla tələb eləməyə başlayın. Qoy, bütün o korporasiyalar, banklar, məktəblər, laboratoriyalar, ya da harda işləyəcəksinizsə, ora – məkanları gün boyu istiliklə təmin olunanlar, polis tərəfindən qorunanlar – evsizləri elə indi – bu qış gecəsi içəri buraxsınlar. # Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Biz artıq həddindən çoxuq, tezliklə sayımız lap artacaq. Günəşin altında yer tutmaq uğrunda gedən bu vurnuxma mütləq başqalarının – vurnuxmaya cəhd eləməyənlərin hesabına baş verir. Ancaq kiminsə ayağını tapdalamağınız o demək deyil ki, onun başına çıxmalısınız. Üstəlik çıxdığınız yerdən bircə şey görəcəksiniz – insan dənizi və sizinlə oxşar mövqe tutanları – gözəgəlimli, eyni zamanda da etibarsız mövqe: varlı və məşhur adlandırdıqlarımızı. Ümumiyyətlə, özünkimilərdən daha yaxşı yaşamaqda xoşagəlməz nəsə var, xüsusilə də əgər özünkimilərin sayı milyardlardısa. Bura onu da əlavə eləyək ki, bizim günlərdə varlılar və məşhurlar da bir yığındır, yuxarı da çox basırıqdır. Odur ki, əgər siz varlı, ya da məşhur, ya da eyni vaxtda ikisindən də olmaq istəyirsinizsə, buyurun, amma özünüzü bütünlüklə bu işə həsr eləməyin. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir, hələ bu fikrin reallıq hissinizi məhdudlaşdırdığını, mövcud səviyyədən çıxmağa imkan vermədiyini demirəm. Zahiri görünüşlərini və gəlirlərini də nəzərə alsaq, qeyri-məhdud potensiala malik olanların (ən azı, nəzəri baxımdan) arasında çabalamaq istənilən kluba üzv olmaqdan daha yaxşıdır. Daha çox onlara oxşamağa çalışın, nəinki onlara oxşamayanlara; boz geyinməyə çalışın. Mimikriya (başqalarını təqlid eləmək, hər kəs kimi olmaq) individuallıqdan imtina eləmək deyil, onu qorumaqdır. Sizə sakit, aşağı tonda danışmağı da məsləhət görərdim. Ancaq unutmayın ki, yanınızda hər zaman kimsə var – yaxın biri. Çalışın, onu çox narahat eləməyəsiniz, incitməyəsiniz; onun ayağını ehtiyatla tapdalamağa çalışın; əgər birdən onun arvadına gözünüz düşsə, ən azından, yadınızda saxlayın ki, bu sizin təxəyyülünüz məhdudluğunun, həyatın sonsuz fürsətlərinə inanmamağınızın, ya da onlardan xəbərsiz olmağınızın göstəricisidir. Ən pis halda “başqasının arvadını arzulama” xahişinin nə qədər uzaqdan — ulduzlardan, kainatın dərinliyindən, bəlkə də onun əks tərəfindən – gəldiyini yadınıza salmağa çalışın. Elə “yaxınlarını özün kimi sev” ideyasını da. Belə görünür ki, ulduzlar cazibə qüvvəsi, həmçinin tənhaıq haqqında sizdən daha çox bilirlər, zira onlar – arzunun gözləridir. # Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi, menstruasiyanı, ayaqyoluna vaxtından tez getməyinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz; düzdür, qətiyyətinizin kifayət qədər möhkəm olmadığını, ittiham etmək arzusu ilə alışıb-yanan barmağın buna görə dəlicəsinə çırpındığını iddiya eləyə bilərsiniz. Axı, qurban statusunun öz cazibəsi var. O, mərhəmət hissi yaradır, sizi fərqləndirir. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Bu sistem öz məqsədlərini bəyan eləməsinə baxmayaraq, onun fəaliyyətinin əsl nəticəsi – gözləntilərin qəsdən azaldılması, ucuz, miskin üstünlüyün də nəhəng uğur kimi təqdim olunması və ya qəbul edilməsidir. Əlbəttə, bunun müalicəvi, dünyəvi resursların yoxsulluğunu nəzərə alsaq, hətta gigiyenik tərəfləri də var. Odur ki, əlinizdə başqa şey olmayanda buna da qane olmaq mümkündür – amma müqavimət göstərməyə çalışın. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdı və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Başqa sözlərlə, bir az mazoxist olmağa çalışın: mazoxizm çaları olmayan həyatın anlamı natamamdır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut anlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Əgər bu, sizə tələsik, ehtiyatsız arqument təsiri bağışlasa, ən azından, düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. # Qədəm basmağa hazırlaşdığınız dünyanın nüfuzu pisdir. O, coğrafi nöqteyi-nəzərdən daha yaxşıdır, nəinki tarixi; o, hələ də vizual baxımdan daha cazibədardır, nəinki sosial baxımdan. Tezliklə özünüz də görəcəksiniz ki, bu dünya sevimli məkan deyil. Ancaq bu, əlimizdə olan yeganə dünyadır: alternativlər yoxdur, əgər olsaydı belə, onların bu dünyadan yaxşı olacağına zəmanətimiz yoxdur. Bayırda sizi cəngəlliklər, səhralar, sürüşkən enişlər, bataqlıqlar və s. gözləyir – hərfi mənada. Amma həm də metaforik anlamda. Ən pisi də elə budur. Ancaq Robert Frostun dediyi kimi: “Ən yaxşı çıxış yolu – düz üzərinə getməkdir”. Bir də Frost deyib ki – hərçənd başqa şeirində — “cəmiyyət içində yaşamaq — bağışlamaq deməkdir”. Məhz, düz üzərinə getməklə bağlı bir-iki söz deyib çıxışımı yekunlaşdırmaq istəyirəm. Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. Kanalı dəyişin: bu şəbəkənin yayımını dayandıra bilməzsiniz, ancaq, ən azından, onun reytinqini azaltmağa gücünüz çatır. Bu qərar, çətin ki, mələklərin xoşuna gəlsin, amma şeytanlara mütləq zərbə vuracaq, hal-hazırda isə ən vacibi budur. Burada dayansam, yaxşıdır. Əgər söylədiklərim sizə faydalı olsa, sevinərəm. Əksi olsa, bu, gələcəyə gözləniləndən daha yaxşı hazır olduğunuzu göstərəcək. Zənnimcə, buna görə də qorxmaq yox, sevinmək lazımdır. İstənilən halda – həyata hazır olsanız da, olmasanız da — mən sizə uğurlar arzulayıram, çünki onsuz da irəlidə sizi əyləncə gözləmir və uğura ehtiyacınız olacaq. Ancaq düşünürəm ki, siz öhdəsindən gələcəksiniz. Alternativlərindən fərqli olaraq demokratiya fərdə daha az əngəllər yaradır. Nəhayət, siz Miçiqan Universitetində təhsil almısınız. Məncə, bura ölkənin ən yaxşı universitetidir. Heç olmasa, ona görə ki, on altı il əvvəl o, dünyanın ən tənbəl, üstəlik ingiliscə, demək olar ki, bir kəlmə də bilməyən adamına – bəndənizə ehtiyacı olan imkanı verdi. Mən səkkiz il burada dərs demişəm; indi sizinlə ünsiyyətdə olduğum dili də burada öyrənmişəm. Aydındır ki, bu yerin mənim üçün böyük sentimental dəyəri var; on ildən sonra sizin üçün də eyni əhəmiyyəti daşıyacaq. Mən sizin gələcəyinizi ancaq ora qədər bilə bilərəm; bu mənada bilirəm ki, sizi uğur gözləyir. On ildən sonra buranın adını eşidəndə içinizə dolan isti dalğanın bir mənası olacaq – bəxtiniz gətirib, ya yox, vacib deyil, siz insan olmağı bacarmısınız. Mən sizə gələcəkdə, məhz, belə uğur arzulayıram. Qalan şeylər bəxtdən asılıdır və o qədər də vacib deyil. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == H == * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == P == * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. == Ü == * Ümumilikdə, 17 ölümcül günah var və bəziləri qismən bir-birini təkrarlayır. Əlbəttə, siz etiraz eləyə bilərsiniz. Deyə bilərsiniz ki, onlar köklü zorakılıq ənənəsinə malik bir dinin məhsuludur. Bununla belə əgər dinlərdən danışırıqsa, ona daha dözümlü yanaşmaq olar: dinsizin diqqətinizə layiqdir, ən azı, ona görə ki, dinin dəyərlərini qəbul eləmək, ya da şübhə altına almaq haqqınız olan bir cəmiyyət yaradıb. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] bikc29q49t0twyhwb84on7gitksd870 128098 128097 2022-07-30T03:09:43Z Rəşid Nurməmmədov 2070 wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. # Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Biz artıq həddindən çoxuq, tezliklə sayımız lap artacaq. Günəşin altında yer tutmaq uğrunda gedən bu vurnuxma mütləq başqalarının – vurnuxmaya cəhd eləməyənlərin hesabına baş verir. Ancaq kiminsə ayağını tapdalamağınız o demək deyil ki, onun başına çıxmalısınız. Üstəlik çıxdığınız yerdən bircə şey görəcəksiniz – insan dənizi və sizinlə oxşar mövqe tutanları – gözəgəlimli, eyni zamanda da etibarsız mövqe: varlı və məşhur adlandırdıqlarımızı. Ümumiyyətlə, özünkimilərdən daha yaxşı yaşamaqda xoşagəlməz nəsə var, xüsusilə də əgər özünkimilərin sayı milyardlardısa. Bura onu da əlavə eləyək ki, bizim günlərdə varlılar və məşhurlar da bir yığındır, yuxarı da çox basırıqdır. Odur ki, əgər siz varlı, ya da məşhur, ya da eyni vaxtda ikisindən də olmaq istəyirsinizsə, buyurun, amma özünüzü bütünlüklə bu işə həsr eləməyin. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir, hələ bu fikrin reallıq hissinizi məhdudlaşdırdığını, mövcud səviyyədən çıxmağa imkan vermədiyini demirəm. Zahiri görünüşlərini və gəlirlərini də nəzərə alsaq, qeyri-məhdud potensiala malik olanların (ən azı, nəzəri baxımdan) arasında çabalamaq istənilən kluba üzv olmaqdan daha yaxşıdır. Daha çox onlara oxşamağa çalışın, nəinki onlara oxşamayanlara; boz geyinməyə çalışın. Mimikriya (başqalarını təqlid eləmək, hər kəs kimi olmaq) individuallıqdan imtina eləmək deyil, onu qorumaqdır. Sizə sakit, aşağı tonda danışmağı da məsləhət görərdim. Ancaq unutmayın ki, yanınızda hər zaman kimsə var – yaxın biri. Çalışın, onu çox narahat eləməyəsiniz, incitməyəsiniz; onun ayağını ehtiyatla tapdalamağa çalışın; əgər birdən onun arvadına gözünüz düşsə, ən azından, yadınızda saxlayın ki, bu sizin təxəyyülünüz məhdudluğunun, həyatın sonsuz fürsətlərinə inanmamağınızın, ya da onlardan xəbərsiz olmağınızın göstəricisidir. Ən pis halda “başqasının arvadını arzulama” xahişinin nə qədər uzaqdan — ulduzlardan, kainatın dərinliyindən, bəlkə də onun əks tərəfindən – gəldiyini yadınıza salmağa çalışın. Elə “yaxınlarını özün kimi sev” ideyasını da. Belə görünür ki, ulduzlar cazibə qüvvəsi, həmçinin tənhaıq haqqında sizdən daha çox bilirlər, zira onlar – arzunun gözləridir. # Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi, menstruasiyanı, ayaqyoluna vaxtından tez getməyinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz; düzdür, qətiyyətinizin kifayət qədər möhkəm olmadığını, ittiham etmək arzusu ilə alışıb-yanan barmağın buna görə dəlicəsinə çırpındığını iddiya eləyə bilərsiniz. Axı, qurban statusunun öz cazibəsi var. O, mərhəmət hissi yaradır, sizi fərqləndirir. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Bu sistem öz məqsədlərini bəyan eləməsinə baxmayaraq, onun fəaliyyətinin əsl nəticəsi – gözləntilərin qəsdən azaldılması, ucuz, miskin üstünlüyün də nəhəng uğur kimi təqdim olunması və ya qəbul edilməsidir. Əlbəttə, bunun müalicəvi, dünyəvi resursların yoxsulluğunu nəzərə alsaq, hətta gigiyenik tərəfləri də var. Odur ki, əlinizdə başqa şey olmayanda buna da qane olmaq mümkündür – amma müqavimət göstərməyə çalışın. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdı və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Başqa sözlərlə, bir az mazoxist olmağa çalışın: mazoxizm çaları olmayan həyatın anlamı natamamdır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut anlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Əgər bu, sizə tələsik, ehtiyatsız arqument təsiri bağışlasa, ən azından, düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. # Qədəm basmağa hazırlaşdığınız dünyanın nüfuzu pisdir. O, coğrafi nöqteyi-nəzərdən daha yaxşıdır, nəinki tarixi; o, hələ də vizual baxımdan daha cazibədardır, nəinki sosial baxımdan. Tezliklə özünüz də görəcəksiniz ki, bu dünya sevimli məkan deyil. Ancaq bu, əlimizdə olan yeganə dünyadır: alternativlər yoxdur, əgər olsaydı belə, onların bu dünyadan yaxşı olacağına zəmanətimiz yoxdur. Bayırda sizi cəngəlliklər, səhralar, sürüşkən enişlər, bataqlıqlar və s. gözləyir – hərfi mənada. Amma həm də metaforik anlamda. Ən pisi də elə budur. Ancaq Robert Frostun dediyi kimi: “Ən yaxşı çıxış yolu – düz üzərinə getməkdir”. Bir də Frost deyib ki – hərçənd başqa şeirində — “cəmiyyət içində yaşamaq — bağışlamaq deməkdir”. Məhz, düz üzərinə getməklə bağlı bir-iki söz deyib çıxışımı yekunlaşdırmaq istəyirəm. Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. Kanalı dəyişin: bu şəbəkənin yayımını dayandıra bilməzsiniz, ancaq, ən azından, onun reytinqini azaltmağa gücünüz çatır. Bu qərar, çətin ki, mələklərin xoşuna gəlsin, amma şeytanlara mütləq zərbə vuracaq, hal-hazırda isə ən vacibi budur. Burada dayansam, yaxşıdır. Əgər söylədiklərim sizə faydalı olsa, sevinərəm. Əksi olsa, bu, gələcəyə gözləniləndən daha yaxşı hazır olduğunuzu göstərəcək. Zənnimcə, buna görə də qorxmaq yox, sevinmək lazımdır. İstənilən halda – həyata hazır olsanız da, olmasanız da — mən sizə uğurlar arzulayıram, çünki onsuz da irəlidə sizi əyləncə gözləmir və uğura ehtiyacınız olacaq. Ancaq düşünürəm ki, siz öhdəsindən gələcəksiniz. Alternativlərindən fərqli olaraq demokratiya fərdə daha az əngəllər yaradır. Nəhayət, siz Miçiqan Universitetində təhsil almısınız. Məncə, bura ölkənin ən yaxşı universitetidir. Heç olmasa, ona görə ki, on altı il əvvəl o, dünyanın ən tənbəl, üstəlik ingiliscə, demək olar ki, bir kəlmə də bilməyən adamına – bəndənizə ehtiyacı olan imkanı verdi. Mən səkkiz il burada dərs demişəm; indi sizinlə ünsiyyətdə olduğum dili də burada öyrənmişəm. Aydındır ki, bu yerin mənim üçün böyük sentimental dəyəri var; on ildən sonra sizin üçün də eyni əhəmiyyəti daşıyacaq. Mən sizin gələcəyinizi ancaq ora qədər bilə bilərəm; bu mənada bilirəm ki, sizi uğur gözləyir. On ildən sonra buranın adını eşidəndə içinizə dolan isti dalğanın bir mənası olacaq – bəxtiniz gətirib, ya yox, vacib deyil, siz insan olmağı bacarmısınız. Mən sizə gələcəkdə, məhz, belə uğur arzulayıram. Qalan şeylər bəxtdən asılıdır və o qədər də vacib deyil. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == H == * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == P == * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Ümumilikdə, 17 ölümcül günah var və bəziləri qismən bir-birini təkrarlayır. Əlbəttə, siz etiraz eləyə bilərsiniz. Deyə bilərsiniz ki, onlar köklü zorakılıq ənənəsinə malik bir dinin məhsuludur. Bununla belə əgər dinlərdən danışırıqsa, ona daha dözümlü yanaşmaq olar: dinsizin diqqətinizə layiqdir, ən azı, ona görə ki, dinin dəyərlərini qəbul eləmək, ya da şübhə altına almaq haqqınız olan bir cəmiyyət yaradıb. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] 09j4wfrfx32251qu4ofbzm6zkmnjawu 128099 128098 2022-07-30T03:14:19Z Rəşid Nurməmmədov 2070 wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. # Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi, menstruasiyanı, ayaqyoluna vaxtından tez getməyinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz; düzdür, qətiyyətinizin kifayət qədər möhkəm olmadığını, ittiham etmək arzusu ilə alışıb-yanan barmağın buna görə dəlicəsinə çırpındığını iddiya eləyə bilərsiniz. Axı, qurban statusunun öz cazibəsi var. O, mərhəmət hissi yaradır, sizi fərqləndirir. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Bu sistem öz məqsədlərini bəyan eləməsinə baxmayaraq, onun fəaliyyətinin əsl nəticəsi – gözləntilərin qəsdən azaldılması, ucuz, miskin üstünlüyün də nəhəng uğur kimi təqdim olunması və ya qəbul edilməsidir. Əlbəttə, bunun müalicəvi, dünyəvi resursların yoxsulluğunu nəzərə alsaq, hətta gigiyenik tərəfləri də var. Odur ki, əlinizdə başqa şey olmayanda buna da qane olmaq mümkündür – amma müqavimət göstərməyə çalışın. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdı və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Başqa sözlərlə, bir az mazoxist olmağa çalışın: mazoxizm çaları olmayan həyatın anlamı natamamdır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut anlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Əgər bu, sizə tələsik, ehtiyatsız arqument təsiri bağışlasa, ən azından, düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. # Qədəm basmağa hazırlaşdığınız dünyanın nüfuzu pisdir. O, coğrafi nöqteyi-nəzərdən daha yaxşıdır, nəinki tarixi; o, hələ də vizual baxımdan daha cazibədardır, nəinki sosial baxımdan. Tezliklə özünüz də görəcəksiniz ki, bu dünya sevimli məkan deyil. Ancaq bu, əlimizdə olan yeganə dünyadır: alternativlər yoxdur, əgər olsaydı belə, onların bu dünyadan yaxşı olacağına zəmanətimiz yoxdur. Bayırda sizi cəngəlliklər, səhralar, sürüşkən enişlər, bataqlıqlar və s. gözləyir – hərfi mənada. Amma həm də metaforik anlamda. Ən pisi də elə budur. Ancaq Robert Frostun dediyi kimi: “Ən yaxşı çıxış yolu – düz üzərinə getməkdir”. Bir də Frost deyib ki – hərçənd başqa şeirində — “cəmiyyət içində yaşamaq — bağışlamaq deməkdir”. Məhz, düz üzərinə getməklə bağlı bir-iki söz deyib çıxışımı yekunlaşdırmaq istəyirəm. Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. Kanalı dəyişin: bu şəbəkənin yayımını dayandıra bilməzsiniz, ancaq, ən azından, onun reytinqini azaltmağa gücünüz çatır. Bu qərar, çətin ki, mələklərin xoşuna gəlsin, amma şeytanlara mütləq zərbə vuracaq, hal-hazırda isə ən vacibi budur. Burada dayansam, yaxşıdır. Əgər söylədiklərim sizə faydalı olsa, sevinərəm. Əksi olsa, bu, gələcəyə gözləniləndən daha yaxşı hazır olduğunuzu göstərəcək. Zənnimcə, buna görə də qorxmaq yox, sevinmək lazımdır. İstənilən halda – həyata hazır olsanız da, olmasanız da — mən sizə uğurlar arzulayıram, çünki onsuz da irəlidə sizi əyləncə gözləmir və uğura ehtiyacınız olacaq. Ancaq düşünürəm ki, siz öhdəsindən gələcəksiniz. Alternativlərindən fərqli olaraq demokratiya fərdə daha az əngəllər yaradır. Nəhayət, siz Miçiqan Universitetində təhsil almısınız. Məncə, bura ölkənin ən yaxşı universitetidir. Heç olmasa, ona görə ki, on altı il əvvəl o, dünyanın ən tənbəl, üstəlik ingiliscə, demək olar ki, bir kəlmə də bilməyən adamına – bəndənizə ehtiyacı olan imkanı verdi. Mən səkkiz il burada dərs demişəm; indi sizinlə ünsiyyətdə olduğum dili də burada öyrənmişəm. Aydındır ki, bu yerin mənim üçün böyük sentimental dəyəri var; on ildən sonra sizin üçün də eyni əhəmiyyəti daşıyacaq. Mən sizin gələcəyinizi ancaq ora qədər bilə bilərəm; bu mənada bilirəm ki, sizi uğur gözləyir. On ildən sonra buranın adını eşidəndə içinizə dolan isti dalğanın bir mənası olacaq – bəxtiniz gətirib, ya yox, vacib deyil, siz insan olmağı bacarmısınız. Mən sizə gələcəkdə, məhz, belə uğur arzulayıram. Qalan şeylər bəxtdən asılıdır və o qədər də vacib deyil. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == P == * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Ümumilikdə, 17 ölümcül günah var və bəziləri qismən bir-birini təkrarlayır. Əlbəttə, siz etiraz eləyə bilərsiniz. Deyə bilərsiniz ki, onlar köklü zorakılıq ənənəsinə malik bir dinin məhsuludur. Bununla belə əgər dinlərdən danışırıqsa, ona daha dözümlü yanaşmaq olar: dinsizin diqqətinizə layiqdir, ən azı, ona görə ki, dinin dəyərlərini qəbul eləmək, ya da şübhə altına almaq haqqınız olan bir cəmiyyət yaradıb. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] 1pt9sjegu9t1ynnmgzcmowahqvro7ez 128100 128099 2022-07-30T03:23:31Z Rəşid Nurməmmədov 2070 wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. # Qədəm basmağa hazırlaşdığınız dünyanın nüfuzu pisdir. O, coğrafi nöqteyi-nəzərdən daha yaxşıdır, nəinki tarixi; o, hələ də vizual baxımdan daha cazibədardır, nəinki sosial baxımdan. Tezliklə özünüz də görəcəksiniz ki, bu dünya sevimli məkan deyil. Ancaq bu, əlimizdə olan yeganə dünyadır: alternativlər yoxdur, əgər olsaydı belə, onların bu dünyadan yaxşı olacağına zəmanətimiz yoxdur. Bayırda sizi cəngəlliklər, səhralar, sürüşkən enişlər, bataqlıqlar və s. gözləyir – hərfi mənada. Amma həm də metaforik anlamda. Ən pisi də elə budur. Ancaq Robert Frostun dediyi kimi: “Ən yaxşı çıxış yolu – düz üzərinə getməkdir”. Bir də Frost deyib ki – hərçənd başqa şeirində — “cəmiyyət içində yaşamaq — bağışlamaq deməkdir”. Məhz, düz üzərinə getməklə bağlı bir-iki söz deyib çıxışımı yekunlaşdırmaq istəyirəm. Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. Kanalı dəyişin: bu şəbəkənin yayımını dayandıra bilməzsiniz, ancaq, ən azından, onun reytinqini azaltmağa gücünüz çatır. Bu qərar, çətin ki, mələklərin xoşuna gəlsin, amma şeytanlara mütləq zərbə vuracaq, hal-hazırda isə ən vacibi budur. Burada dayansam, yaxşıdır. Əgər söylədiklərim sizə faydalı olsa, sevinərəm. Əksi olsa, bu, gələcəyə gözləniləndən daha yaxşı hazır olduğunuzu göstərəcək. Zənnimcə, buna görə də qorxmaq yox, sevinmək lazımdır. İstənilən halda – həyata hazır olsanız da, olmasanız da — mən sizə uğurlar arzulayıram, çünki onsuz da irəlidə sizi əyləncə gözləmir və uğura ehtiyacınız olacaq. Ancaq düşünürəm ki, siz öhdəsindən gələcəksiniz. Alternativlərindən fərqli olaraq demokratiya fərdə daha az əngəllər yaradır. Nəhayət, siz Miçiqan Universitetində təhsil almısınız. Məncə, bura ölkənin ən yaxşı universitetidir. Heç olmasa, ona görə ki, on altı il əvvəl o, dünyanın ən tənbəl, üstəlik ingiliscə, demək olar ki, bir kəlmə də bilməyən adamına – bəndənizə ehtiyacı olan imkanı verdi. Mən səkkiz il burada dərs demişəm; indi sizinlə ünsiyyətdə olduğum dili də burada öyrənmişəm. Aydındır ki, bu yerin mənim üçün böyük sentimental dəyəri var; on ildən sonra sizin üçün də eyni əhəmiyyəti daşıyacaq. Mən sizin gələcəyinizi ancaq ora qədər bilə bilərəm; bu mənada bilirəm ki, sizi uğur gözləyir. On ildən sonra buranın adını eşidəndə içinizə dolan isti dalğanın bir mənası olacaq – bəxtiniz gətirib, ya yox, vacib deyil, siz insan olmağı bacarmısınız. Mən sizə gələcəkdə, məhz, belə uğur arzulayıram. Qalan şeylər bəxtdən asılıdır və o qədər də vacib deyil. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Ümumilikdə, 17 ölümcül günah var və bəziləri qismən bir-birini təkrarlayır. Əlbəttə, siz etiraz eləyə bilərsiniz. Deyə bilərsiniz ki, onlar köklü zorakılıq ənənəsinə malik bir dinin məhsuludur. Bununla belə əgər dinlərdən danışırıqsa, ona daha dözümlü yanaşmaq olar: dinsizin diqqətinizə layiqdir, ən azı, ona görə ki, dinin dəyərlərini qəbul eləmək, ya da şübhə altına almaq haqqınız olan bir cəmiyyət yaradıb. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] 3at0343rig6825878reka7vnd40hgd6 128101 128100 2022-07-30T03:25:11Z Rəşid Nurməmmədov 2070 wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Ümumilikdə, 17 ölümcül günah var və bəziləri qismən bir-birini təkrarlayır. Əlbəttə, siz etiraz eləyə bilərsiniz. Deyə bilərsiniz ki, onlar köklü zorakılıq ənənəsinə malik bir dinin məhsuludur. Bununla belə əgər dinlərdən danışırıqsa, ona daha dözümlü yanaşmaq olar: dinsizin diqqətinizə layiqdir, ən azı, ona görə ki, dinin dəyərlərini qəbul eləmək, ya da şübhə altına almaq haqqınız olan bir cəmiyyət yaradıb. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] guh12j36iar16qp7mt02asnj4youn7p 128102 128101 2022-07-30T03:25:42Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* S */ wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] 5tetc3x40malej1j1ctcph1hiek7swi 128104 128102 2022-07-30T03:28:54Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* S */ wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] 9zohk45ypj73yqyu5urbbo9qd1fhqll 128109 128104 2022-07-30T03:37:15Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* P */ wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Payız gəlir və mən hər şeyi başqa cür görəcəyəm. * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] odwys1jmui90zfv7h8buuu749tayqmm 128110 128109 2022-07-30T03:39:16Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* İ */ wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == N == * Nə qədər ki, rus dili kimi bir dil var, şeir qaçılmazdır. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Payız gəlir və mən hər şeyi başqa cür görəcəyəm. * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] 3yp4lfhp5r0qx5aa0hjhs5xb62fyxwr 128111 128110 2022-07-30T03:40:52Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* S */ wikitext text/x-wiki [[File:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|Joseph Brodsky (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == N == * Nə qədər ki, rus dili kimi bir dil var, şeir qaçılmazdır. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Payız gəlir və mən hər şeyi başqa cür görəcəyəm. * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. == Ş == * Şair dilin varlıq vasitəsidir. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] 8dz6f2cgfnhue0r3n864bzye5tt01u6 128112 128111 2022-07-30T03:41:50Z Rəşid Nurməmmədov 2070 wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|İosif Aleksandroviç Brodski (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == N == * Nə qədər ki, rus dili kimi bir dil var, şeir qaçılmazdır. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Payız gəlir və mən hər şeyi başqa cür görəcəyəm. * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. == Ş == * Şair dilin varlıq vasitəsidir. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] 0c7kd86abjurrt8asmue6ca81460dv8 128113 128112 2022-07-30T03:49:08Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* F */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|İosif Aleksandroviç Brodski (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == G == * Göz orqanlarımız arasında ən avtonom olanıdır. Çünki onun diqqətini çəkən obyektlər qaçılmaz olaraq kənarda tapılır. Göz güzgüdən başqa heç vaxt özünü görmür. Göz reallığı qeyd etmək üçün heç bir aşkar səbəb olmadığı halda və bütün şəraitlərdə belə qeyd etməyə davam edir. Bu, gözün ümumiyyətlə sənətə, xüsusən də Venesiya sənətinə olan meylini izah edir. Bu, gözün gözəlliyə olan iştahını və gözəlliyin mövcudluğunu izah edir. Çünki gözəllik rahatlıqdır, gözəllik zərərsiz olduğu üçün təhlükəsizdir. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == N == * Nə qədər ki, rus dili kimi bir dil var, şeir qaçılmazdır. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Payız gəlir və mən hər şeyi başqa cür görəcəyəm. * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. == Ş == * Şair dilin varlıq vasitəsidir. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] cvowx95mlxv9bdmeqirvdm99vmb4x9u 128114 128113 2022-07-30T03:53:50Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* G */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|İosif Aleksandroviç Brodski (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == G == * Göz orqanlarımız arasında ən avtonom olanıdır. Çünki onun diqqətini çəkən obyektlər qaçılmaz olaraq kənarda tapılır. Göz güzgüdən başqa heç vaxt özünü görmür. Göz reallığı qeyd etmək üçün heç bir aşkar səbəb olmadığı halda və bütün şəraitlərdə belə qeyd etməyə davam edir. Bu, gözün ümumiyyətlə sənətə, xüsusən də Venesiya sənətinə olan meylini izah edir. Bu, gözün gözəlliyə olan iştahını və gözəlliyin mövcudluğunu izah edir. Çünki gözəllik rahatlıqdır, gözəllik zərərsiz olduğu üçün təhlükəsizdir. == H == * Hava, torpaq, su və oddan başqa, pul insanın ən çox hesablaşdığı beşinci təbii qüvvədir. == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == N == * Nə qədər ki, rus dili kimi bir dil var, şeir qaçılmazdır. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Payız gəlir və mən hər şeyi başqa cür görəcəyəm. * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. == Ş == * Şair dilin varlıq vasitəsidir. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] gzc01nb13ym8bm9z1y8tafvpnab367r 128115 128114 2022-07-30T03:54:57Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* H */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|İosif Aleksandroviç Brodski (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == G == * Göz orqanlarımız arasında ən avtonom olanıdır. Çünki onun diqqətini çəkən obyektlər qaçılmaz olaraq kənarda tapılır. Göz güzgüdən başqa heç vaxt özünü görmür. Göz reallığı qeyd etmək üçün heç bir aşkar səbəb olmadığı halda və bütün şəraitlərdə belə qeyd etməyə davam edir. Bu, gözün ümumiyyətlə sənətə, xüsusən də Venesiya sənətinə olan meylini izah edir. Bu, gözün gözəlliyə olan iştahını və gözəlliyin mövcudluğunu izah edir. Çünki gözəllik rahatlıqdır, gözəllik zərərsiz olduğu üçün təhlükəsizdir. == H == * Hava, torpaq, su və oddan başqa, pul insanın ən çox hesablaşdığı beşinci təbii qüvvədir. * Həyat əslində olduğu kimi yaxşı ilə şər arasında deyil, pislə daha pis arasında mübarizədir! == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == N == * Nə qədər ki, rus dili kimi bir dil var, şeir qaçılmazdır. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Payız gəlir və mən hər şeyi başqa cür görəcəyəm. * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. == Ş == * Şair dilin varlıq vasitəsidir. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] 4u60y0vwdivn56dqjifksearxi1eqib 128116 128115 2022-07-30T03:55:50Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* B */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|İosif Aleksandroviç Brodski (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Bir insan digərindən daha yaxşı olduğunu düşünməyə başlayanda pislik kök salır. * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == G == * Göz orqanlarımız arasında ən avtonom olanıdır. Çünki onun diqqətini çəkən obyektlər qaçılmaz olaraq kənarda tapılır. Göz güzgüdən başqa heç vaxt özünü görmür. Göz reallığı qeyd etmək üçün heç bir aşkar səbəb olmadığı halda və bütün şəraitlərdə belə qeyd etməyə davam edir. Bu, gözün ümumiyyətlə sənətə, xüsusən də Venesiya sənətinə olan meylini izah edir. Bu, gözün gözəlliyə olan iştahını və gözəlliyin mövcudluğunu izah edir. Çünki gözəllik rahatlıqdır, gözəllik zərərsiz olduğu üçün təhlükəsizdir. == H == * Hava, torpaq, su və oddan başqa, pul insanın ən çox hesablaşdığı beşinci təbii qüvvədir. * Həyat əslində olduğu kimi yaxşı ilə şər arasında deyil, pislə daha pis arasında mübarizədir! == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == N == * Nə qədər ki, rus dili kimi bir dil var, şeir qaçılmazdır. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Payız gəlir və mən hər şeyi başqa cür görəcəyəm. * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * "Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. == Ş == * Şair dilin varlıq vasitəsidir. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] om9f5tmbiiggfes80x77y817vnft0jn 128117 128116 2022-07-30T03:56:53Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* S */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|İosif Aleksandroviç Brodski (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Bir insan digərindən daha yaxşı olduğunu düşünməyə başlayanda pislik kök salır. * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == G == * Göz orqanlarımız arasında ən avtonom olanıdır. Çünki onun diqqətini çəkən obyektlər qaçılmaz olaraq kənarda tapılır. Göz güzgüdən başqa heç vaxt özünü görmür. Göz reallığı qeyd etmək üçün heç bir aşkar səbəb olmadığı halda və bütün şəraitlərdə belə qeyd etməyə davam edir. Bu, gözün ümumiyyətlə sənətə, xüsusən də Venesiya sənətinə olan meylini izah edir. Bu, gözün gözəlliyə olan iştahını və gözəlliyin mövcudluğunu izah edir. Çünki gözəllik rahatlıqdır, gözəllik zərərsiz olduğu üçün təhlükəsizdir. == H == * Hava, torpaq, su və oddan başqa, pul insanın ən çox hesablaşdığı beşinci təbii qüvvədir. * Həyat əslində olduğu kimi yaxşı ilə şər arasında deyil, pislə daha pis arasında mübarizədir! == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == N == * Nə qədər ki, rus dili kimi bir dil var, şeir qaçılmazdır. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Payız gəlir və mən hər şeyi başqa cür görəcəyəm. * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * Sevginin əvəzi varsa, o yaddaşdır. Yaddaş yaxınlığı canlandırır. * Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. == Ş == * Şair dilin varlıq vasitəsidir. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] spabkh1h5i1a8oav9xbda1ajr1fe7tr 128118 128117 2022-07-30T04:00:30Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* H */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|İosif Aleksandroviç Brodski (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Bir insan digərindən daha yaxşı olduğunu düşünməyə başlayanda pislik kök salır. * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == G == * Göz orqanlarımız arasında ən avtonom olanıdır. Çünki onun diqqətini çəkən obyektlər qaçılmaz olaraq kənarda tapılır. Göz güzgüdən başqa heç vaxt özünü görmür. Göz reallığı qeyd etmək üçün heç bir aşkar səbəb olmadığı halda və bütün şəraitlərdə belə qeyd etməyə davam edir. Bu, gözün ümumiyyətlə sənətə, xüsusən də Venesiya sənətinə olan meylini izah edir. Bu, gözün gözəlliyə olan iştahını və gözəlliyin mövcudluğunu izah edir. Çünki gözəllik rahatlıqdır, gözəllik zərərsiz olduğu üçün təhlükəsizdir. == H == * Hava, torpaq, su və oddan başqa, pul insanın ən çox hesablaşdığı beşinci təbii qüvvədir. * Hər halda, ümumilikdə incəsənətin, onun daxilindəki ədəbiyyatın cəmiyyətdəki azlığın mülkü (imtiyazı) olması vəziyyətini qeyri-sağlam və təhdidedici görürəm. Mən dövləti kitabxana ilə əvəz etməyə çağırış etmirəm - baxmayaraq ki, bu fikrə tez-tez şirnikləndirilmişəm - amma şübhə etmirəm ki, əgər bizim ustadlarımız oxucu təcrübəsinə əsasən seçilsəydi, yer üzündə daha az kədər olardı. Düşünürəm ki, taleyimizin potensial sahibindən ilk növbədə onun xarici siyasətin istiqamətini necə təsəvvür etdiyi yox, Stendal, Dikkens, Dostoyevski haqqında nə düşündüyü soruşulmalıdır. * Həyat əslində olduğu kimi yaxşı ilə şər arasında deyil, pislə daha pis arasında mübarizədir! == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == N == * Nə qədər ki, rus dili kimi bir dil var, şeir qaçılmazdır. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Payız gəlir və mən hər şeyi başqa cür görəcəyəm. * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * Sevginin əvəzi varsa, o yaddaşdır. Yaddaş yaxınlığı canlandırır. * Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. == Ş == * Şair dilin varlıq vasitəsidir. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] 4eo0m9nlcqdbbgo8dykaibt9444116x 128119 128118 2022-07-30T04:03:55Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* Ş */ wikitext text/x-wiki [[Şəkil:Joseph Brodsky 1988.jpg|thumb|İosif Aleksandroviç Brodski (1988)]] İosif Aleksandroviç Brodski - Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı. {{ABC}} == A == * Ancaq mən bura hansısa konkret bir dinin, ya da fəlsəfənin faydalarını göylərə qaldırmaq üçün gəlməmişəm. Üstəlik, çoxları kimi mən də müasir təhsil sistemini, yaxud onun qurbanları olan sizləri tənqid eləmək fürsətindən zövq almıram. == B == * Bir insan digərindən daha yaxşı olduğunu düşünməyə başlayanda pislik kök salır. * Birincisi, mən sizi qurban kimi görmürəm. İkincisi, müəyyən sahələrdə sizin bilgiləriniz, mənim, ya da mənim nəslimin istənilən nümayəndəsinin bildiklərindən qat-qat çoxdur. == Ç == * Çox güman ki, sizin üçün yekun nəticələr haqqında düşünmək hələ tezdir və çox güman ki, indi siz uğur qazanmaq, yaxşı çevrəyə sahib olmaq haqqında düşünürsünüz. Odur ki, həmin ehkamlarla, günahların siyahısı ilə tanış olmağınız məsləhətdir. == D == * Düşünürəm ki, dilinizin dəqiqliyinə diqqət yetirmək lazımdır. Lüğətinizi genişləndirməyə çalışın, onunla bank hesabınızla necə rəftar eləyirsinizsə, elə davranın. Burada məqsəd sizə özünüzü mümkün qədər dolğun və dəqiq ifadə eləmək imkanı verməkdir, sizin müvazinətinizi qorumaqdır. == Ə == * Ədəbi zövqünüzü inkişaf etdirmək üçün şeir oxumalısınız. == F == * Fərqlənməməyə, təvazökar olmağa çalışın. Başqasının sahib olduğu bir şeyi arzulamaq, istəmək öz unikallığını itirmək deməkdir. Nəzərə alsaq ki, həyatda bircə dəfə yaşayırsınız. Nəzərə alın ki, özünü fərqli hesab eləmək də sizin unikallığınıza xələl gətirir. * Həyat – çoxlu qaydaları olan, lakin hakimsiz bir oyundur. Biz daha çox müşahidə edərək bu oyunu oynamağı öyrənə bilərik, nəinki hansısa kitabı, məsələn, İncili oxuyaraq. Buna görə çoxlarının vicdanla oynamamağı, çoxları qalib gəlməyi, çoxları da uduzmağı təəccüblü deyil. * Həyat - əslində olduğu kimi - yaxşı ilə pis arasında deyil, pis və daha pis arasında bir döyüşdür. == G == * Göz orqanlarımız arasında ən avtonom olanıdır. Çünki onun diqqətini çəkən obyektlər qaçılmaz olaraq kənarda tapılır. Göz güzgüdən başqa heç vaxt özünü görmür. Göz reallığı qeyd etmək üçün heç bir aşkar səbəb olmadığı halda və bütün şəraitlərdə belə qeyd etməyə davam edir. Bu, gözün ümumiyyətlə sənətə, xüsusən də Venesiya sənətinə olan meylini izah edir. Bu, gözün gözəlliyə olan iştahını və gözəlliyin mövcudluğunu izah edir. Çünki gözəllik rahatlıqdır, gözəllik zərərsiz olduğu üçün təhlükəsizdir. == H == * Hava, torpaq, su və oddan başqa, pul insanın ən çox hesablaşdığı beşinci təbii qüvvədir. * Hər halda, ümumilikdə incəsənətin, onun daxilindəki ədəbiyyatın cəmiyyətdəki azlığın mülkü (imtiyazı) olması vəziyyətini qeyri-sağlam və təhdidedici görürəm. Mən dövləti kitabxana ilə əvəz etməyə çağırış etmirəm - baxmayaraq ki, bu fikrə tez-tez şirnikləndirilmişəm - amma şübhə etmirəm ki, əgər bizim ustadlarımız oxucu təcrübəsinə əsasən seçilsəydi, yer üzündə daha az kədər olardı. Düşünürəm ki, taleyimizin potensial sahibindən ilk növbədə onun xarici siyasətin istiqamətini necə təsəvvür etdiyi yox, Stendal, Dikkens, Dostoyevski haqqında nə düşündüyü soruşulmalıdır. * Həyat əslində olduğu kimi yaxşı ilə şər arasında deyil, pislə daha pis arasında mübarizədir! == İ == * İstənilən halda əgər bura Miçiqan universiteti, mənim tanıdığım Miçiqan ştatının Ann-Arbor şəhəridisə, onda əminliklə demək olar ki, siz – bu universitetin məzunları — Müqəddəs kitabla daha az tanışsınız, nəinki on altı il əvvəl mən bu meydana ilk dəfə ayaq basmağa cəsarət eləyəndə o tribunada oturanlar. == N == * Nə qədər ki, rus dili kimi bir dil var, şeir qaçılmazdır. == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut tanlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == P == * Payız gəlir və mən hər şeyi başqa cür görəcəyəm. * Poeziya "ən yaxşı sözlərin ən yaxşı düzümü" deyil, poeziya dilin ali mövcudluq formasıdır. <ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 411</ref> == S == * Sevginin əvəzi varsa, o yaddaşdır. Yaddaş yaxınlığı canlandırır. * Sənət əsəri, xüsusən ədəbiyyat və şeir insan gözünə xitab edir, onunla birbaşa və dərhal əlaqəyə girir. Buna görə hakim kütlələrin ictimai rifah qəhrəmanları və ümumiyyətlə, tarixi ehtiyacların təbliğçiləri sənəti, xüsusən də ədəbiyyatı və şeiri xoş qarşılamırlar. Çünki şeirin meydana gəldiyi yerdə, gözlənilən anlaşma və birlik əvəzinə laqeydlik və fikir ayrılığı görürlər. * Siyasətçilərə çox güvənməyin. Bu və ya digər siyasi partiyaya, doktrinaya, sistemə, ya da onların layihələrinə bel bağlamayın. Onlar, ən yaxşı halda, sosial şəri azalda bilərlər, amma kökünü kəsməyə qadir deyillər. Müsbətə doğru dəyişikliklər nə qədər əsaslı olur-olsun, o müsbət dəyişikliklərdən xeyir görməyənlər hər zaman tapılacaq. Dünya mükəmməl deyil; Qızıl əsr heç vaxt olmayıb və olmayacaq. Dünyanı müstəqil idarə eləməlisiniz, ən azından, sizin ixtiyarınızda olan, əliniz çatan hissəsini. * Sizi bədbəxt eləmək istəyənlərə fikir verməməyə çalışın. Elələri çox olacaq – istər rəsmi vəzifədə olun, istər öz işinizi qurun. Əgər onlardan xilas ola bilmirsinizsə, dözün. Ancaq elə ki xilas oldunuz, dərhal onların varlıqlarını unudun. Ilk növbədə çalışın ki, onlardan gördüyünüz ədalətsiz münasibət haqqında əhvalatlar danışmayasınız; dinləyiciləriniz nə qədər canıyanan olur-olsun, buna yol verməyin. Bu tip nağıllar rəqiblərinizin mövcudluğunu daha da uzadır: çox güman ki, onlar sizin danışmağa meylli olmağınıza, təcrübənizi başqaları ilə bölüşəcəyinizə ümid eləyirlər. Özü özlüyündə heç bir individuum ədalətsizliyi (hətta bəlkə ədaləti də) təcrübədən keçirməyə dəymir. Belə yanaşma, çəkdiyiniz səyləri qətiyyən doğrultmaycaq: burada yalnız əks-sədanın dəyəri var. Bu, istənilən zülmkarın əsas prinsipidir – o zülmkar istəyir dövlət tərəfindən maliyyələşsin, istəyir öz “mən”ini rəhbər tutsun. Buna görə də o əks-sədanı susdurun, səslənməsinə imkan verməyin. Hadisə nə qədər xoşagəlməz, ya da əhəmiyyətli olur-olsun, həyatınızda, baş verməsinə sərf olunan vaxtdan artıq yer tutmasına şərait yatarmayın. Düşmənlərinizin, sizi sevməyənlərin əməllərinin vaciblik dərəcəsi göstərdiyiniz reaksiyadan asılıdır. Odur ki, onlarln yanından, ya da ortasından elə keçin, sanki onlar qırmızı yox, sarı işıqdırlar. Onlar haqqında nə fikirləşin, nə də danışın; Onları unutduğunuza, ya da bağışladığınıza görə fəxr eləməyin- ən pis halda ilk işiniz unutmaq olsun. Beləcə beyin hüceyrələrinizi lazımsız həyəcandan xilas eləyəcəksiniz; hətta bəlkə o axmaqları da özlərindən xilas elədiniz, zira unudulmaq perspektivi bağışlanmaq perspektivindən daha qısadır. == Ş == * Şair dilin varlıq vasitəsidir. == T == * Tarix həmişə dünəndir, ədəbiyyat həmişə sabahdır. == V == * Valideynlərinizə qarşı mehriban olmağa çalışın. Çalışın, onlara qarşı çıxmayın, çox güman ki, onlar sizdən əvvəl öləcəklər. Odur ki, özünüzü ən azı, günah hissindən xilas eləyə bilərsiniz. Əgər üsyan eləməyə ehtiyacınız varsa, onlar qədər həssas olmayanlara qarşı üsyan eləyin. Valideynlər – həddindən artıq yaxında olan hədəfdirlər; məsafə elə yaxındır ki, hədəfdən yayına bilməyəcəksiniz. Çox güman ki, valideynləriniz sahib olduqları hər şeyi sizə miras qoyacaqlar. Başqa sözlərlə, üsyan – son dərəcə effektiv pul yığmaq üsuludur. Hərçənd faizi gəlirli deyil. Hətta deyərdim ki, müflisliyə aparıb çıxarda bilər. == Y == * Yaşamağın üsulu sadədir: ancaq gərək həmişə yadında saxlayasan ki, səndən də yaxşı adamlar var. Bu, yaşamağı çox asanlaşdırır. == İstinadlar == [[Kateqoriya:Şairlər]] 04egw402jdgpcrmy6kkki8g3rk0j7a6 0 12684 128105 125734 2022-07-30T03:29:38Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* F */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == A == * Ancaq iki növ bədbəxtlik var, biri "uyğun", digəri yox. O, özündə olmayan bir şeyi istədiyi üçün kədərlənir və məyus olur: və bu faydalıdır, çünki bu, mübarizə aparmaq və qalib gəlmək üçün bir stimul və ya motivasiya təşkil edir. Sakit və ya laqeyd olsaydı, heç vaxt özündə olmayanı tapmağı öhdəsinə götürməzdi. Əks halda, depressiyaya düşər, dünyaya qəzəblənər, əziyyət çəkər və arzuladığı şeyləri əldə etməyə heç bir yol tapa bilməz. [[Albert Ellis]] == D == * Düzgün seçilmiş cəza insanlarda salehliyi tərbiyə edir, eləcə də maddi rifaha və həzzə istəyini stimullaşdırır. [[Çanakya]] == E == * Elmi fantastika faydalı ola bilər - bu, təxəyyülü stimullaşdırır və gələcək qorxusunu aradan qaldırır. Ancaq elmi həqiqətlər daha gözəl ola bilər. Elmi fantastika, hətta qara dəlik kimi şeylərin olduğunu düşünmürdü. [[Stiven Hokinq]] == X == * Xəyal bilikdən daha vacibdir. Bilik məhduddur, xəyal isə bütün dünyanı əhatə edir, təkamül yaradan tərəqqini stimullaşdırır. [[Albert Eynşteyn]] == Q == * Qorki hisslərini gizlətmədi və bolşevik demaqogiyasını açıq şəkildə qınadı. Mixaylovski teatrındakı çıxışı yadımdadır. Onun sözlərinə görə, inqilab azğınlıq deyil, zəhmətkeşlərin əlində cəmlənmiş nəcib bir qüvvədir. Bu, əməyin zəfəridir, dünyanı hərəkətə gətirən bir stimuldur. Bu eyni Mixaylovski Teatrında, meydanlarda və küçələrdə eşidilən nəcib mülahizələrdir. [[Fyodor Şalyapin]] == S == * Sevgi, yeni bir insanlıq, yeni bir dünya üçün yeganə yaradıcı, ilham verən, stimullaşdırıcı əsasdır. [[Emma Qoldman]] == Y == * Yalnız iki stimul insanları işləməyə vadar edir: iş almaq həvəsi və onu itirmək qorxusu. [[Henri Ford]] == Z == * Zərurət, dahi üçün stimuldur. [[Onore de Balzak]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] b51qty4kxcxe074fjhiqe8073j5k87n 0 12705 128103 121874 2022-07-30T03:27:41Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* M */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == A == * Ağac əkən Allahın quludur, nəsillərə lütf bəxş edər, görmədiyi üzlər ona xeyir-dua verər. [[Henri Cekson van Dayk]] * Ananın məhəbbəti güclüdür, ibtidaidir, eqoistdir və eyni zamanda təmənnasızdır. O, heç nədən asılı deyildir. Ərin arvadına sevgisi ... - bu həmfikirliyin və qarşılıqlılığın şirin telləri, qayğı və həssaslıqda yarışdır. Bir atanın bir oğula və ya qızına olan sevgisi, əvəzinə heç nə gözləmədən öz sevgisini övladları ilə bölüşməkdir. Bu, təhlükəsizliyi sizin üçün əziz olan yolçuya xeyir-dua verməkdir, sevdiyiniz insanın uğursuzluqlarından kədərlənməyə, uğurlarından isə qürur duymağa məcbur edən zəifliklərin, gücün ölçülüb-biçilmiş nisbətidir. Belə bir hiss comərdlik, yüksəklikdir. O heç nə istəmir, əksinə, yalnız ağıllı və səxavətli bir şey verməyə çalışır. “Kaş ki, oğlum uğur qazansın! Kaş ki, qızım xoşbəxt olsun!”. Valideynin bu müdrik və sevgi dolu ifadələrini eşitməyən, düşünməyən varmı? [[Teodor Drayzer]] == P == * Peyğəmbər əvvəlcə özünə xeyir-dua verib, sonra özgələrinə. [[Kürd atalar sözləri]] == S == * Səni istifadə etdiyimi və səni ləkələdiyimi düşünmə. Mən səni təmizləyirəm. Allah sənə mənim vasitəmlə xeyir-dua versin. [[Qriqori Rasputin]] == Y == * Yalnız Vedaları və Vedanqanı (Vedalar, Vedanqalar- Sanskrit dilində hinduizmin ən qədim müqəddəs kitablar toplusu) bilən, dua edən, Allaha qurban verə biləcək və həmişə insanlara xeyir-dua verməyə hazır olan bir şəxs ola bilər. [[Çanakya]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] 1pye54niuehi36dav8duzonpmfvnpbx 0 12859 128107 127471 2022-07-30T03:30:55Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* Ö */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == A == * Axtardığımız sükut və xoşbəxtliyi təmin edə biləcək yeganə şey mərhəmət və anlayışdır. [[Tenzin Gyatso]] * Anlayış dairəsindən kənara çıxan maraq insanı müxtəlif uydurmalara əl atmağa vadar edir. [[Mirzə Kazım bəy]] == B == * Bəzən səmada qara buludlar olar; səma bu qara buludlar üzündən dəyişməz. Və bəzən ağ buludlarda olar və səma bu ağ buludlar üzündən də dəyişməz. Buludlar gəlirlər. Sən səmasan və düşüncələrdə buludlardır. Əgər düşüncələrini vasvasılıqla izlərsənsə, əgər onları qaçırmazsansa, əgər onlara doğrudan baxsan ilk şey bunu anlamaq olacaq və bu çox böyük bir anlayışdır. Bu sənin işıqlanmanın başlanğıcıdır. Artıq sən yuxuda deyilsən, artıq gəlib gedən buludlarla eyni deyilsən, artıq sonsuza qədər qalacağını bilirsən. [[Oşo]] == C == * Cins yoxdur, növ yoxdur: “insan” görürəm, amma “insanlığı” görmürəm, “atları” görürəm, amma “at” görmürəm. Ona görə də bu ümumi anlayışlar ümumiyyətlə mövcud deyil. [[Antisfen]] == D == * Dil olmadan heç bir anlayış və ya düşüncə yoxdur; bütün biliklər sözə nüfuz etdikcə aydınlanır. [[Bhartihari]] == Ə == * Əgər başımızı cəsarət, sevgi, anlayış və güzəşt düşüncələri ilə doldursaq, bütün mənfi düşüncələr çıxıb gedər.<ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 111</ref> [[Nüvit Osmay]] == F == * Fəzilət növlərinin əhatə etdiyi anlayışlar bunlardır. Bunların bəzilərinin tərkibinə daxil olanları isə hədsiz-hüdudsuz təsəvvür etmək olar, onların bəzilərinin özünəməxsus adı var, bəzilərinin isə yoxdur... [[Nəsirəddin Tusi]] == H == * Hafizə ona deyilir ki, ağıl, təsəvvür, təfəkkür və ya təxəyyül vasitəsilə ümumiləşdirilib yığcamlaşdırılmış anlayışlar (surətlər) yaxşı mühafizə edilib, yaxşı yadda saxlanıla bilsin. [[Nəsirəddin Tusi]] * Hər kəsin anlayış dərəcəsi fərqlidir. Izah etdiyin hər şeyi anlamalarını gözləmə, Çünki bu qarşıdakının tutumuna bağlıdır... [[Bob Dilan]] == İ == * İnsanları daş divarlarla dəmir barmaqlıqlar arasında öyrətməyi və düşüncələrinin qarşısını almağı düşünən anlayış məhv olacaq. [[Yılmaz Güney]] == M == * Mən öz dinimi, öz ədəbiyyatımı, öz duyğularımı, kədər və iztirablarımı, dərdlərimi və ehtiyaclarımı düşündüyüm zaman, gerçəkdə özümü düşünürəm. Mənim fərdi deyil, ictimai və tarixi özüm bu mədəniyyətin doğulub ortaya çıxdığı qaynaqdır. Bu səbəbdən mədəniyyət mənim cəmiyyətimin, tarixin varlığı olan quruluşun təcəllisidir, əks olunmasıdır; lakin xüsusi şərtləri olan özünə xas tarixi dövrdə iştirak edən, fərqli mənşəyi olan, maddi, iqtisadi və ictimai quruluşun meydana gətirdiyi xüsusi dərdlərə, düşüncələrə, anlayış və meyllərə alışmış bir cəmiyyətdə bir sıra saxta taktikalar, o cəmiyyətin mədəniyyətini zehnindən silir. Sonra başqa bir zamana və tarixi dövrə, başqa bir iqtisadi sistemə, başqa sosial və siyasi bağlara aid olan mədəniyyəti mənim mədəniyyətimin yerinə yerləşdirir. Artıq mən özümü düşünmək istədiyim zaman, başqa bir cəmiyyətin mədəniyyətini öz mədəniyyətim olaraq düşünürəm, o zaman özümə aid olmayan dərdlərə həmsöhbət oluram. Mənim mədəni, fəlsəfi və ictimai həqiqətimlə uyğunlaşmayan problemlərdən ötəri fəryad edirəm. Nəticədə o cəmiyyətə və o cəmiyyətin sosial, iqtisadi, siyasi və tarixi şərtlərinə aid olan, lakin mənə aid olmayan ideallar və iztirablarla qarşılaşıram. O dərdləri, iztirab və idealları öz dərd, iztirab və ideallarım olaraq görməyə başlayıram. [[Əli Şəriəti]] == S == * Sadə xalqla xalqın dili ilə yox, öz dili ilə danışmaq istəyən müdrik insanı xalq heç vaxt başa düşməyəcək. Buna baxmayaraq, xalqın dilinə tərcümə etmək mümkün olmayan bir çox müxtəlif anlayışlar var. [[Jan Jak Russo]] * Sənin üçün nəyin yaxşı, nəyin pis olduğunu yalnız sən tapa bilərsən. O zaman bütün hərəkətlərinin içindən keçən fərqindəlik ipini tut, həyatında heç bir nifrət, heç bir hirs, heç bir qısqanclıq tapa bilməyəcəksən. Ona görə yox ki, bunlardan vazkeçdin, ona görə yox ki, onları sakitləşdirdin, ona görə yox ki, bir şəkildə onlardan qurtuldun, ona görə yox ki, onlara qarşı nəsə etməyə cəhd etdin. Xeyr, heç bir şey etmədin, onlara toxunmadın belə. Fərqindəliyin gözəlliyi budur: Əsla bir şeyi sakitləşdirməz, amma fərqindəliyin işığında sanki əriyən və dəyişən şeylər vardır. Və daha sağlam, daha bütün, daha dərin, daha qüvvətli hala gələn şeylər vardır: sevgi, mərhəmət, yaxşılıq, dostluq, anlayış. [[Oşo]] * Soyuq yoxdur! Bu sözü istilik olmayanda keçirdiyimiz hissi təsvir etmək üçün yaratdıq. Qaranlıq da yoxdur. Qaranlıq əslində işığın olmamasıdır. Qaranlıq, insanın işıq olmayanda nə baş verdiyini təsvir etmək üçün istifadə etdiyi bir anlayışdır. Pislik yoxdur! Pislik, sadəcə Allahın olmamasıdır. Pislik, insan qəlbində ilahi sevginin olmamasının nəticəsidir. Bu bir növ istilik olmayanda düşən soyuğa, işıq olmayanda isə düşən qaranlığa bənzəyir. [[Albert Eynşteyn]] == V == * Vətənə məhəbbət mücərrəd anlayış deyil, o, təşkilatçılıq, inkişaf və mədəniyyət tələb edən mənəvi qüvvədir. [[Lev Tolstoy]] == Y == * Yalnız yetkin olanda anlayışlardan istifadə etməyi öyrənirik, obrazları şairlərin öhdəsinə buraxırıq. [[Stiven Edvin Kinq]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] tvi17dfs7htejkb1sqksbbw6aoycn50 128108 128107 2022-07-30T03:32:20Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* M */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == A == * Axtardığımız sükut və xoşbəxtliyi təmin edə biləcək yeganə şey mərhəmət və anlayışdır. [[Tenzin Gyatso]] * Anlayış dairəsindən kənara çıxan maraq insanı müxtəlif uydurmalara əl atmağa vadar edir. [[Mirzə Kazım bəy]] == B == * Bəzən səmada qara buludlar olar; səma bu qara buludlar üzündən dəyişməz. Və bəzən ağ buludlarda olar və səma bu ağ buludlar üzündən də dəyişməz. Buludlar gəlirlər. Sən səmasan və düşüncələrdə buludlardır. Əgər düşüncələrini vasvasılıqla izlərsənsə, əgər onları qaçırmazsansa, əgər onlara doğrudan baxsan ilk şey bunu anlamaq olacaq və bu çox böyük bir anlayışdır. Bu sənin işıqlanmanın başlanğıcıdır. Artıq sən yuxuda deyilsən, artıq gəlib gedən buludlarla eyni deyilsən, artıq sonsuza qədər qalacağını bilirsən. [[Oşo]] == C == * Cins yoxdur, növ yoxdur: “insan” görürəm, amma “insanlığı” görmürəm, “atları” görürəm, amma “at” görmürəm. Ona görə də bu ümumi anlayışlar ümumiyyətlə mövcud deyil. [[Antisfen]] == D == * Dil olmadan heç bir anlayış və ya düşüncə yoxdur; bütün biliklər sözə nüfuz etdikcə aydınlanır. [[Bhartihari]] == Ə == * Əgər başımızı cəsarət, sevgi, anlayış və güzəşt düşüncələri ilə doldursaq, bütün mənfi düşüncələr çıxıb gedər.<ref>Ağıla və qəlbə işıq saçan sözlər. Bakı, 2014. səh. 111</ref> [[Nüvit Osmay]] == F == * Fəzilət növlərinin əhatə etdiyi anlayışlar bunlardır. Bunların bəzilərinin tərkibinə daxil olanları isə hədsiz-hüdudsuz təsəvvür etmək olar, onların bəzilərinin özünəməxsus adı var, bəzilərinin isə yoxdur... [[Nəsirəddin Tusi]] == H == * Hafizə ona deyilir ki, ağıl, təsəvvür, təfəkkür və ya təxəyyül vasitəsilə ümumiləşdirilib yığcamlaşdırılmış anlayışlar (surətlər) yaxşı mühafizə edilib, yaxşı yadda saxlanıla bilsin. [[Nəsirəddin Tusi]] * Hər kəsin anlayış dərəcəsi fərqlidir. Izah etdiyin hər şeyi anlamalarını gözləmə, Çünki bu qarşıdakının tutumuna bağlıdır... [[Bob Dilan]] == İ == * İnsanları daş divarlarla dəmir barmaqlıqlar arasında öyrətməyi və düşüncələrinin qarşısını almağı düşünən anlayış məhv olacaq. [[Yılmaz Güney]] == M == * Mən öz dinimi, öz ədəbiyyatımı, öz duyğularımı, kədər və iztirablarımı, dərdlərimi və ehtiyaclarımı düşündüyüm zaman, gerçəkdə özümü düşünürəm. Mənim fərdi deyil, ictimai və tarixi özüm bu mədəniyyətin doğulub ortaya çıxdığı qaynaqdır. Bu səbəbdən mədəniyyət mənim cəmiyyətimin, tarixin varlığı olan quruluşun təcəllisidir, əks olunmasıdır; lakin xüsusi şərtləri olan özünə xas tarixi dövrdə iştirak edən, fərqli mənşəyi olan, maddi, iqtisadi və ictimai quruluşun meydana gətirdiyi xüsusi dərdlərə, düşüncələrə, anlayış və meyllərə alışmış bir cəmiyyətdə bir sıra saxta taktikalar, o cəmiyyətin mədəniyyətini zehnindən silir. Sonra başqa bir zamana və tarixi dövrə, başqa bir iqtisadi sistemə, başqa sosial və siyasi bağlara aid olan mədəniyyəti mənim mədəniyyətimin yerinə yerləşdirir. Artıq mən özümü düşünmək istədiyim zaman, başqa bir cəmiyyətin mədəniyyətini öz mədəniyyətim olaraq düşünürəm, o zaman özümə aid olmayan dərdlərə həmsöhbət oluram. Mənim mədəni, fəlsəfi və ictimai həqiqətimlə uyğunlaşmayan problemlərdən ötəri fəryad edirəm. Nəticədə o cəmiyyətə və o cəmiyyətin sosial, iqtisadi, siyasi və tarixi şərtlərinə aid olan, lakin mənə aid olmayan ideallar və iztirablarla qarşılaşıram. O dərdləri, iztirab və idealları öz dərd, iztirab və ideallarım olaraq görməyə başlayıram. [[Əli Şəriəti]] == Ö == * Özünüzü qurban kimi qələmə verməkdən hər vəchlə çəkinin. Bədən üzvlərinizin arasında ən çox işarət barmağınıza qarşı sayıq olun, o barmaq ittiham eləmək istəyi ilə alışıb-yanır. İşarət barmağı qurbanın əlamətidir – “Victoria” işarəsi şəklində qaldırılan orta və işarət barmağının əksinə olaraq irəli tuşlanmış işarət barmağı təslimçiliyin sinonimidir. Vəziyyətiniz nə qədər dözülməz olur-olsun, bunda kənar gücləri — tarixi, dövləti, müdiriyyəti, irqinizi, valideynlərinizi və sairəni — günahlandırmayın. Günahı nəyinsə, ya da kiminsə üzərinə atdığınız an siz nəyisə dəyişmək üçün sahib olduğunuz qətiyyəti yox eləyirsiniz. Böyük-böyük ölkələr, qitələr qurban şüurunun doğurduğu mental endirimlərin kölgəsində nazlanır. Məğlubiyyətiniz nə qədər aşkar, nə qədər təkzibedilməz olur-olsun, nə qədər ki ağlınız yerindədir, nə qədər ki dodaqlarınız “yox” sözünü deyə bilir, o məğlubiyyəti inkar eləyin. Ümumiyyətlə, həyata təkcə gözəlliklərinə yox, həm də çətinliklərinə görə hörmət eləməyə çalışın. Hər dəfə çarəsiz qalanda, ya da ümidsizliyin son həddinə çatanda, çətinliyə düşəndə, ya da başınıza xoşagəlməz bir iş gələndə unutmayın: bu – həyatdır və o, sizinlə bildiyi yeganə dildə danışır. Yadda saxlamağa çalışın ki, insan ləyaqəti – dəyişkən yox, absalyut anlayışdır; o, xüsusi xahişlərlə paralel mövcud ola bilməz, onun kökündə aydın görünənlərin inkarı dayanır. Düşünün ki, özünüzü qurban hesab eləməklə siz yalnız məsuliyyətsizlik vakuumunu böyüdürsünüz. Demaqoqlar və iblislərinsə o vakuumu doldurmaqdan ötrü ürəkləri gedir, zira mələklər iflic olmuş iradəni sevmirlər. == S == * Sadə xalqla xalqın dili ilə yox, öz dili ilə danışmaq istəyən müdrik insanı xalq heç vaxt başa düşməyəcək. Buna baxmayaraq, xalqın dilinə tərcümə etmək mümkün olmayan bir çox müxtəlif anlayışlar var. [[Jan Jak Russo]] * Sənin üçün nəyin yaxşı, nəyin pis olduğunu yalnız sən tapa bilərsən. O zaman bütün hərəkətlərinin içindən keçən fərqindəlik ipini tut, həyatında heç bir nifrət, heç bir hirs, heç bir qısqanclıq tapa bilməyəcəksən. Ona görə yox ki, bunlardan vazkeçdin, ona görə yox ki, onları sakitləşdirdin, ona görə yox ki, bir şəkildə onlardan qurtuldun, ona görə yox ki, onlara qarşı nəsə etməyə cəhd etdin. Xeyr, heç bir şey etmədin, onlara toxunmadın belə. Fərqindəliyin gözəlliyi budur: Əsla bir şeyi sakitləşdirməz, amma fərqindəliyin işığında sanki əriyən və dəyişən şeylər vardır. Və daha sağlam, daha bütün, daha dərin, daha qüvvətli hala gələn şeylər vardır: sevgi, mərhəmət, yaxşılıq, dostluq, anlayış. [[Oşo]] * Soyuq yoxdur! Bu sözü istilik olmayanda keçirdiyimiz hissi təsvir etmək üçün yaratdıq. Qaranlıq da yoxdur. Qaranlıq əslində işığın olmamasıdır. Qaranlıq, insanın işıq olmayanda nə baş verdiyini təsvir etmək üçün istifadə etdiyi bir anlayışdır. Pislik yoxdur! Pislik, sadəcə Allahın olmamasıdır. Pislik, insan qəlbində ilahi sevginin olmamasının nəticəsidir. Bu bir növ istilik olmayanda düşən soyuğa, işıq olmayanda isə düşən qaranlığa bənzəyir. [[Albert Eynşteyn]] == V == * Vətənə məhəbbət mücərrəd anlayış deyil, o, təşkilatçılıq, inkişaf və mədəniyyət tələb edən mənəvi qüvvədir. [[Lev Tolstoy]] == Y == * Yalnız yetkin olanda anlayışlardan istifadə etməyi öyrənirik, obrazları şairlərin öhdəsinə buraxırıq. [[Stiven Edvin Kinq]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] qasuhrip6gj1qlv2wemx7rtikbl0f4q 0 12867 128106 127512 2022-07-30T03:30:15Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* F */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == B == * Böyük yaradıcılıq potensialı olan şəxslər öz mənəvi-intellektual enerjisini şüalandıra bilməsələr, dəli olarlar. [[Tur Xander]] * Burada özümü əla hiss edirəm. Bu şəhərdən, bu ölkədən xoşum gəlir, insanlardan xoşum gəlir - onlar çox istiqanlıdırlar. Bu ölkə bir çox sahədə böyük potensiala malikdir və futbol sahəsində ümumiyyətlə yatan bir nəhəngdir. [[Qus Hiddink]] == G == * Gənc yaşlarda artıq çəki yığmayın. Başlanğıcda sizin hormanlarınız bunda sizə köməkçi olacaq, lakin bu potensialı itirməyə dəyməz, inanın mənə. [[Culian Smit]] == H == * Həmişə özünüzə inanın və özünüzü hədlərinizdən kənara çıxarın. Həyatınız düşündüyünüzdən çox dəyərlidir, çünki bildiyinizdən daha çox şeyə nail olmaq iqtidarındasınız. Düşündüyünüzdən daha çox potensiala sahibsiniz, ancaq özünüzə meydan oxumasanız və öz məhdudiyyətlərinizdən kənara çıxmasanız, heç vaxt tam potensialınızı bilməyəcəksiniz. [[Ürəkdəki işıq (Roy T. Bennettin əsəri)]] * Hər bir insanın çox böyük potensialı var. Ancaq onların hamısı bir az tənbəldir. Nəyəsə nail olmaq istəyirsinizsə, işləmək lazımdır. Heç nə göydən düşmür. [[Şimon Peres]] == İ == * İki əsas həvəsləndirici qüvvə var: qorxu və sevgi. Qorxduqda həyatdan geri çəkilirik. Biz aşiq olduğumuz zaman həyatın ehtiras, həyəcan və qəbulla təklif etdiyi hər şeyə açığıq. Biz bütün şöhrətimiz və qüsurlarımızla ilk növbədə özümüzü sevməyi öyrənməliyik. Özümüzü sevə bilməsək, başqalarını sevmək qabiliyyətimizi və ya yaratmaq potensialımızı tam olaraq aça bilmərik. Təkamül və daha yaxşı bir dünya üçün bütün ümidlər həyatı qucaqlayan insanların qorxmazlığına və açıq ürəkli baxışlarına əsaslanır. [[Con Lennon]] == M == * Mən yalnız iki növ insana heyranam: potensial dəli və potensial intihar. [[Emil Çoran]] * …Müstəqil Azərbaycanın gələcəyi gənclərin əlindədir… Ona görə də məktəbdə gənclərimizi nə qədər yaxşı, hərtərəfli hazırlasalar, müstəqil Azərbaycanın gələcəyi də bir o qədər uğurlu, parlaq olacaqdır. Mən əminəm ki, xalqımızın fitri istedadı və XX əsrdə təhsil sahəsində toplanmış təcrübə, yaranmış məktəblərin potensialı, yüksək təhsil vermək səviyyəsi Azərbaycanın indi orta məktəbdə təhsil alan gənc nəslin gələcəyə hərtərəfli hazırlanmasına təminat verir. [[Heydər Əliyev/Təhsil]] == S == * Sevgi bizim ən birləşdirici və gücləndirici ümumi mənəvi məxrəcimizdir. Onun insan varlığına daha böyük tarazlıq və daha dərin məna gətirmək potensialına nə qədər məhəl qoymuruqsa, insanın insana qarşı qeyri-insaniliyinin tarixinin uzun müddətdir ki, şərəfsiz bir hal kimi davam edəcəyi barədə ehtimalımız bir o qədər çox olur. [[Aberjhani]] == Y == * Yaşamaq – ruhani potensialın həyat enerjisinə çevrilməsidir. [[Tur Xander]] == Z == * Zorakılıq vasitələrinin texniki inkişafı indi o həddə çatıb ki, heç bir siyasi məqsəd bu vasitələrin dağıdıcı potensialına bərabər olmayan və ya bu silahlı münaqişələrdə bu vasitələrdən istifadəni əsaslandıra bilməz. [[Hanna Arendt]] == İstinadlar == [[kateqoriya:Mövzular]] 7477i7z4dnpmui74jkwp0d7l0nnkyxn 0 12884 128088 128087 2022-07-30T02:19:33Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* O */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == B == * Biz konstitusion hüquqlarımız arasında, məsələn, mətbuat azadlığını nəzərə alırıq. Biz, əlbəttə ki, bu hüququ ləğv etmək istəmirik; siyasi hakimiyyətin təmərküzləşməsinin məhdudlaşdırılması və hər hansı bir qanunsuzluğu ictimai şəkildə ifşa etməklə onu nəzarətdə saxlamaq üçün çox mühüm vasitədir. Ancaq bir fərd olaraq adi vətəndaşa azadlıq çox az fayda verir. Kütləvi informasiya vasitələri əksər hallarda sistemə inteqrasiya olunmuş iri təşkilatların nəzarəti altındadır. Pulu az olan hər kəs mətni dərc edə və ya internetdə və ya bu kimi şeylərdə yaya bilər, lakin onun dedikləri medianın hazırladığı nəhəng materialın altında qalacaq, ona görə də onun heç bir praktiki təsiri olmayacaq. [[Ted Kazinski]] * Bizə sadəcə informasiya verən yox, həyatımızı bütün varlıqla harmoniyaya gətirən təhsil – ən yüksək təhsildir. [[Rabindranat Taqor]] == Ə == * Ətir qadın haqda daha çox informasiya daşıyır, nəinki imza. [[Koko Şanel]] == İ == * İnformasiya, təhsil, asudə vaxt və mədəniyyətə baxan həqiqət nazirliyi; müharibə ilə məşğul olan sülh nazirliyi; əsayişi qoruyan məhəbbət nazirliyi və iqtisadiyyata cavabdeh olan rifah nazirliyi... [[1984]] == Q == * Qışqıra-qışqıra danışmaq bu xalqın xəstəliyidir. Özgə millətləri də özlərinin xeyrinə qışqırmağa, yalan informasiya yaymağa cəlb edə bilirlər. Jemçuynikov - yazıçı == O == * Optimizm informasiya çatışmazlığıdır. [[Faina Ranevskaya]] == S == * Siyasətçi – əks-sədanın yaranmasından bitincəyədək bütün dəyişmələrini, yeni informasiya yüklənmələrini və boşalmalarını bilən adamdır. [[Rahid Ulusel]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] 3kfbzz4dy6zs37x3f9coijky9kevtcg 128089 128088 2022-07-30T02:22:52Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* Q */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == B == * Biz konstitusion hüquqlarımız arasında, məsələn, mətbuat azadlığını nəzərə alırıq. Biz, əlbəttə ki, bu hüququ ləğv etmək istəmirik; siyasi hakimiyyətin təmərküzləşməsinin məhdudlaşdırılması və hər hansı bir qanunsuzluğu ictimai şəkildə ifşa etməklə onu nəzarətdə saxlamaq üçün çox mühüm vasitədir. Ancaq bir fərd olaraq adi vətəndaşa azadlıq çox az fayda verir. Kütləvi informasiya vasitələri əksər hallarda sistemə inteqrasiya olunmuş iri təşkilatların nəzarəti altındadır. Pulu az olan hər kəs mətni dərc edə və ya internetdə və ya bu kimi şeylərdə yaya bilər, lakin onun dedikləri medianın hazırladığı nəhəng materialın altında qalacaq, ona görə də onun heç bir praktiki təsiri olmayacaq. [[Ted Kazinski]] * Bizə sadəcə informasiya verən yox, həyatımızı bütün varlıqla harmoniyaya gətirən təhsil – ən yüksək təhsildir. [[Rabindranat Taqor]] == Ə == * Ətir qadın haqda daha çox informasiya daşıyır, nəinki imza. [[Koko Şanel]] == İ == * İnformasiya, təhsil, asudə vaxt və mədəniyyətə baxan həqiqət nazirliyi; müharibə ilə məşğul olan sülh nazirliyi; əsayişi qoruyan məhəbbət nazirliyi və iqtisadiyyata cavabdeh olan rifah nazirliyi... [[1984]] == Q == * Qışqıra-qışqıra danışmaq bu xalqın xəstəliyidir. Özgə millətləri də özlərinin xeyrinə qışqırmağa, yalan informasiya yaymağa cəlb edə bilirlər. Jemçuynikov - yazıçı == M == * Mətbuat elmi, siyasi və bəşəri informasiyanı çoxaldır, bu isə insanların zehninin işıqlanmasına səbəb olur. Mətbu sistemi geniş olan millətin zehni, fikri də işıqlı olur. İnkişaf etmiş millət o millətdir ki, onun mətbuatı azaddır, ciddidir.<ref name=":0">Nəsiman Yaqublu - "Məhəmməd Əmin Rəsulzadə ensiklopediyası" - Bakı Kitab Klubu. 2013. səh. 504 səh.</ref> [[Məhəmməd Əmin Rəsulzadə]] == O == * Optimizm informasiya çatışmazlığıdır. [[Faina Ranevskaya]] == S == * Siyasətçi – əks-sədanın yaranmasından bitincəyədək bütün dəyişmələrini, yeni informasiya yüklənmələrini və boşalmalarını bilən adamdır. [[Rahid Ulusel]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] h7bsucauem1jfyxpt8dgibrveg2uv9s 128090 128089 2022-07-30T02:24:27Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* M */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == B == * Biz konstitusion hüquqlarımız arasında, məsələn, mətbuat azadlığını nəzərə alırıq. Biz, əlbəttə ki, bu hüququ ləğv etmək istəmirik; siyasi hakimiyyətin təmərküzləşməsinin məhdudlaşdırılması və hər hansı bir qanunsuzluğu ictimai şəkildə ifşa etməklə onu nəzarətdə saxlamaq üçün çox mühüm vasitədir. Ancaq bir fərd olaraq adi vətəndaşa azadlıq çox az fayda verir. Kütləvi informasiya vasitələri əksər hallarda sistemə inteqrasiya olunmuş iri təşkilatların nəzarəti altındadır. Pulu az olan hər kəs mətni dərc edə və ya internetdə və ya bu kimi şeylərdə yaya bilər, lakin onun dedikləri medianın hazırladığı nəhəng materialın altında qalacaq, ona görə də onun heç bir praktiki təsiri olmayacaq. [[Ted Kazinski]] * Bizə sadəcə informasiya verən yox, həyatımızı bütün varlıqla harmoniyaya gətirən təhsil – ən yüksək təhsildir. [[Rabindranat Taqor]] == Ə == * Ətir qadın haqda daha çox informasiya daşıyır, nəinki imza. [[Koko Şanel]] == İ == * İnformasiya, təhsil, asudə vaxt və mədəniyyətə baxan həqiqət nazirliyi; müharibə ilə məşğul olan sülh nazirliyi; əsayişi qoruyan məhəbbət nazirliyi və iqtisadiyyata cavabdeh olan rifah nazirliyi... [[1984]] == Q == * Qışqıra-qışqıra danışmaq bu xalqın xəstəliyidir. Özgə millətləri də özlərinin xeyrinə qışqırmağa, yalan informasiya yaymağa cəlb edə bilirlər. Jemçuynikov - yazıçı == M == * Mən sizə çox uzun çəkəcək bir səyahətin astanasında olan gənc, ağıllı və xudbin insan qrupu kimi baxıram. O səyahətin necə uzun olacağını düşünəndə sarsılıram və özümdən soruşuram: görəsən, sizə necə faydalı ola bilərəm? Görəsən, mən həyat haqqında sizə yardım edəcək nəsə bilirəmmi? Əgər bilirəmsə, o informasiyanı sizə necə ötürə bilərəm? Məncə, birinci sualın cavabı “bəli”dir. Ona görə yox ki, mən yaşda insan həyat şahmatında sizin hər birinizdən daha hiyləgər olmalıdır. Ona görə ki, məncə, o, indi sizin can atdığınız, əldə eləməyə çalışdığınız bir yığın şeydən yorulub. (elə təkcə bu yorğunluq haqqında gənclərə mütləq xəbərdarlıq eləmək lazımdır, çünki bu yoğunluq onların tam uğurunu da, məğlubiyyətini də müşayiət eləyəcək; bu cür bilgi uğurun həzzini artıra, məğlubiyyəti isə bəzəyə bilər). O ki qaldı ikinci suala… Düzünü desəm, çətinlik çəkirəm. Yuxarıdakı ehkamlar nümunəsi xeyir-dua verən istənilən natiqi karıxdıra bilər, zira həmin on ehkamın özü xeyir-dua nitqi, hərfi mənada – nəsihət idi. Lakin nəsillər arasında, demək olar ki, heç bir təcrübənin ötürülməsinə imkan verməyən şəffaf divar, dəmir istehza pərdəsi, lap elə gözlə görünən örtük mövcuddur. Ən yaxşı halda tək-tük məsləhətlər keçə bilər ordan. Ona görə də indi eşidəcəklərinizi Sinay dağının zirvəsi kimi yox, bir neçə aysberqin üst qatından xəbər verən məsləhətlər kimi qəbul edin. Mən Musa deyiləm, siz də Əhdi-Ətiq yəhudiləri; əlimdə tutduğum bu sarı bloknota Kaliforniyanın harasındasa cızma-qara elədiyim səliqəsiz cizgilər də ehkam lövhələri deyil. İstəyirsiniz, onlara heç fikir verməyin. Lazımdısa, şübhə altına alın. Əgər başqa cür bacarmırsınızsa, sadəcə unudun onları: o qədər də önəmli deyillər. Əgər onlardan hansısa indi, ya da gələcəkdə işinizə yarasa, sevinərəm. Yaramasa, sizə qarğış eləməyəcəm. İosif Aleksandroviç Brodski * Mətbuat elmi, siyasi və bəşəri informasiyanı çoxaldır, bu isə insanların zehninin işıqlanmasına səbəb olur. Mətbu sistemi geniş olan millətin zehni, fikri də işıqlı olur. İnkişaf etmiş millət o millətdir ki, onun mətbuatı azaddır, ciddidir.<ref name=":0">Nəsiman Yaqublu - "Məhəmməd Əmin Rəsulzadə ensiklopediyası" - Bakı Kitab Klubu. 2013. səh. 504 səh.</ref> [[Məhəmməd Əmin Rəsulzadə]] == O == * Optimizm informasiya çatışmazlığıdır. [[Faina Ranevskaya]] == S == * Siyasətçi – əks-sədanın yaranmasından bitincəyədək bütün dəyişmələrini, yeni informasiya yüklənmələrini və boşalmalarını bilən adamdır. [[Rahid Ulusel]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] 45touow3ct60pu3qrv4aiaauk8d4qvl 128091 128090 2022-07-30T02:24:52Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* M */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == B == * Biz konstitusion hüquqlarımız arasında, məsələn, mətbuat azadlığını nəzərə alırıq. Biz, əlbəttə ki, bu hüququ ləğv etmək istəmirik; siyasi hakimiyyətin təmərküzləşməsinin məhdudlaşdırılması və hər hansı bir qanunsuzluğu ictimai şəkildə ifşa etməklə onu nəzarətdə saxlamaq üçün çox mühüm vasitədir. Ancaq bir fərd olaraq adi vətəndaşa azadlıq çox az fayda verir. Kütləvi informasiya vasitələri əksər hallarda sistemə inteqrasiya olunmuş iri təşkilatların nəzarəti altındadır. Pulu az olan hər kəs mətni dərc edə və ya internetdə və ya bu kimi şeylərdə yaya bilər, lakin onun dedikləri medianın hazırladığı nəhəng materialın altında qalacaq, ona görə də onun heç bir praktiki təsiri olmayacaq. [[Ted Kazinski]] * Bizə sadəcə informasiya verən yox, həyatımızı bütün varlıqla harmoniyaya gətirən təhsil – ən yüksək təhsildir. [[Rabindranat Taqor]] == Ə == * Ətir qadın haqda daha çox informasiya daşıyır, nəinki imza. [[Koko Şanel]] == İ == * İnformasiya, təhsil, asudə vaxt və mədəniyyətə baxan həqiqət nazirliyi; müharibə ilə məşğul olan sülh nazirliyi; əsayişi qoruyan məhəbbət nazirliyi və iqtisadiyyata cavabdeh olan rifah nazirliyi... [[1984]] == Q == * Qışqıra-qışqıra danışmaq bu xalqın xəstəliyidir. Özgə millətləri də özlərinin xeyrinə qışqırmağa, yalan informasiya yaymağa cəlb edə bilirlər. Jemçuynikov - yazıçı == M == * Mən sizə çox uzun çəkəcək bir səyahətin astanasında olan gənc, ağıllı və xudbin insan qrupu kimi baxıram. O səyahətin necə uzun olacağını düşünəndə sarsılıram və özümdən soruşuram: görəsən, sizə necə faydalı ola bilərəm? Görəsən, mən həyat haqqında sizə yardım edəcək nəsə bilirəmmi? Əgər bilirəmsə, o informasiyanı sizə necə ötürə bilərəm? Məncə, birinci sualın cavabı “bəli”dir. Ona görə yox ki, mən yaşda insan həyat şahmatında sizin hər birinizdən daha hiyləgər olmalıdır. Ona görə ki, məncə, o, indi sizin can atdığınız, əldə eləməyə çalışdığınız bir yığın şeydən yorulub. (elə təkcə bu yorğunluq haqqında gənclərə mütləq xəbərdarlıq eləmək lazımdır, çünki bu yoğunluq onların tam uğurunu da, məğlubiyyətini də müşayiət eləyəcək; bu cür bilgi uğurun həzzini artıra, məğlubiyyəti isə bəzəyə bilər). O ki qaldı ikinci suala… Düzünü desəm, çətinlik çəkirəm. Yuxarıdakı ehkamlar nümunəsi xeyir-dua verən istənilən natiqi karıxdıra bilər, zira həmin on ehkamın özü xeyir-dua nitqi, hərfi mənada – nəsihət idi. Lakin nəsillər arasında, demək olar ki, heç bir təcrübənin ötürülməsinə imkan verməyən şəffaf divar, dəmir istehza pərdəsi, lap elə gözlə görünən örtük mövcuddur. Ən yaxşı halda tək-tük məsləhətlər keçə bilər ordan. Ona görə də indi eşidəcəklərinizi Sinay dağının zirvəsi kimi yox, bir neçə aysberqin üst qatından xəbər verən məsləhətlər kimi qəbul edin. Mən Musa deyiləm, siz də Əhdi-Ətiq yəhudiləri; əlimdə tutduğum bu sarı bloknota Kaliforniyanın harasındasa cızma-qara elədiyim səliqəsiz cizgilər də ehkam lövhələri deyil. İstəyirsiniz, onlara heç fikir verməyin. Lazımdısa, şübhə altına alın. Əgər başqa cür bacarmırsınızsa, sadəcə unudun onları: o qədər də önəmli deyillər. Əgər onlardan hansısa indi, ya da gələcəkdə işinizə yarasa, sevinərəm. Yaramasa, sizə qarğış eləməyəcəm. [[İosif Aleksandroviç Brodski]] * Mətbuat elmi, siyasi və bəşəri informasiyanı çoxaldır, bu isə insanların zehninin işıqlanmasına səbəb olur. Mətbu sistemi geniş olan millətin zehni, fikri də işıqlı olur. İnkişaf etmiş millət o millətdir ki, onun mətbuatı azaddır, ciddidir.<ref name=":0">Nəsiman Yaqublu - "Məhəmməd Əmin Rəsulzadə ensiklopediyası" - Bakı Kitab Klubu. 2013. səh. 504 səh.</ref> [[Məhəmməd Əmin Rəsulzadə]] == O == * Optimizm informasiya çatışmazlığıdır. [[Faina Ranevskaya]] == S == * Siyasətçi – əks-sədanın yaranmasından bitincəyədək bütün dəyişmələrini, yeni informasiya yüklənmələrini və boşalmalarını bilən adamdır. [[Rahid Ulusel]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] ovyi2g1v7ft9jyf56s2mdjr8j8w65ht 128094 128091 2022-07-30T02:48:24Z Rəşid Nurməmmədov 2070 /* M */ wikitext text/x-wiki {{ABC}} == B == * Biz konstitusion hüquqlarımız arasında, məsələn, mətbuat azadlığını nəzərə alırıq. Biz, əlbəttə ki, bu hüququ ləğv etmək istəmirik; siyasi hakimiyyətin təmərküzləşməsinin məhdudlaşdırılması və hər hansı bir qanunsuzluğu ictimai şəkildə ifşa etməklə onu nəzarətdə saxlamaq üçün çox mühüm vasitədir. Ancaq bir fərd olaraq adi vətəndaşa azadlıq çox az fayda verir. Kütləvi informasiya vasitələri əksər hallarda sistemə inteqrasiya olunmuş iri təşkilatların nəzarəti altındadır. Pulu az olan hər kəs mətni dərc edə və ya internetdə və ya bu kimi şeylərdə yaya bilər, lakin onun dedikləri medianın hazırladığı nəhəng materialın altında qalacaq, ona görə də onun heç bir praktiki təsiri olmayacaq. [[Ted Kazinski]] * Bizə sadəcə informasiya verən yox, həyatımızı bütün varlıqla harmoniyaya gətirən təhsil – ən yüksək təhsildir. [[Rabindranat Taqor]] == Ə == * Ətir qadın haqda daha çox informasiya daşıyır, nəinki imza. [[Koko Şanel]] == İ == * İnformasiya, təhsil, asudə vaxt və mədəniyyətə baxan həqiqət nazirliyi; müharibə ilə məşğul olan sülh nazirliyi; əsayişi qoruyan məhəbbət nazirliyi və iqtisadiyyata cavabdeh olan rifah nazirliyi... [[1984]] == Q == * Qışqıra-qışqıra danışmaq bu xalqın xəstəliyidir. Özgə millətləri də özlərinin xeyrinə qışqırmağa, yalan informasiya yaymağa cəlb edə bilirlər. Jemçuynikov - yazıçı * Mətbuat elmi, siyasi və bəşəri informasiyanı çoxaldır, bu isə insanların zehninin işıqlanmasına səbəb olur. Mətbu sistemi geniş olan millətin zehni, fikri də işıqlı olur. İnkişaf etmiş millət o millətdir ki, onun mətbuatı azaddır, ciddidir.<ref name=":0">Nəsiman Yaqublu - "Məhəmməd Əmin Rəsulzadə ensiklopediyası" - Bakı Kitab Klubu. 2013. səh. 504 səh.</ref> [[Məhəmməd Əmin Rəsulzadə]] == O == * Optimizm informasiya çatışmazlığıdır. [[Faina Ranevskaya]] == S == * Siyasətçi – əks-sədanın yaranmasından bitincəyədək bütün dəyişmələrini, yeni informasiya yüklənmələrini və boşalmalarını bilən adamdır. [[Rahid Ulusel]] == İstinadlar == [[Kateqoriya:Mövzular]] dpz54d2dodtga5o181vfb3j3veg9x7y