विकिपीडिया
bhwiki
https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A4%BE
MediaWiki 1.39.0-wmf.23
first-letter
मीडिया
विशेष
वार्तालाप
प्रयोगकर्ता
प्रयोगकर्ता वार्ता
विकिपीडिया
विकिपीडिया वार्ता
चित्र
चित्र वार्ता
मीडियाविकि
मीडियाविकि वार्ता
टेम्पलेट
टेम्पलेट वार्ता
मदद
मदद वार्ता
श्रेणी
श्रेणी वार्ता
TimedText
TimedText talk
Module
Module talk
Gadget
Gadget talk
Gadget definition
Gadget definition talk
कलकत्ता
0
9266
724253
722679
2022-08-05T15:13:22Z
2409:4061:117:21C0:0:0:16BF:28B1
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = कलकत्ता
| native_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. See "Etymology" section below. -->
| official_name = कोलकाता
| other_name =
| settlement_type = मेट्रो
| image_shield = Kolkata Municipal Corporation (Emblem).svg
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Victoria Memorial Kolkata panorama.jpg
| photo2a = Vidyasagar Setu .jpg
| photo2b = St Paul's Cathedral, Kolkata.jpg
| photo3a = Kolkata transport.jpg
| photo3b = Calcutta skyline.jpg
| photo4a = Image-Kolkata Bridge.jpg
| spacing = 1
| color_border = white
| color = white
| size = 300
| foot_montage = Clockwise from top: [[Victoria Memorial (India)|Victoria Memorial]], [[St. Paul's Cathedral, Kolkata|St. Paul's Cathedral]], Central Business District, [[Howrah Bridge]], [[Trams in Kolkata|City Tram Line]], [[Vidyasagar Setu]]
}}
| image_map = {{Maplink|frame=yes|plain=y|frame-width=300|frame-height=300|frame-align=center|type=shape|from=India/West Bengal/Kolkata.map}}
| map_caption = Interactive Map Outlining Kolkata
| nickname = City of Joy, Cultural Capital<ref name="Kolkata_Culture" />
| pushpin_map = India Kolkata#India West Bengal#India#Asia#Earth
| pushpin_map_caption = Location in Kolkata##Location in West Bengal##Location in India##Location in Asia##Location in Earth
| pushpin_mapsize = 300
| coordinates = {{coord|22|34|03|N|88|43|57|E|region:IN-WB_type:city(4,500,000)|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]]
| subdivision_name = {{flag|India}}
| subdivision_type1 = [[States and union territories of India|State]]
| subdivision_type2 = [[Administrative divisions of West Bengal|Division]]
| subdivision_type3 = [[List of districts of West Bengal|District]]
| subdivision_name1 = {{flagicon image|..West Bengal Flag(INDIA).png}} [[West Bengal]]
| subdivision_name2 = [[Presidency division|Presidency]]
| subdivision_name3 = [[Kolkata district|Kolkata]]<ref>{{cite web |url=http://ceowestbengal.nic.in/ACName?DCID=12 |title=Home | Chief Electoral Officer |website=ceowestbengal.nic.in}}</ref><ref>{{cite web |url=http://ceowestbengal.nic.in/ACName?DCID=11 |title=Home | Chief Electoral Officer |website=ceowestbengal.nic.in}}</ref><ref>{{cite web |url=http://ceowestbengal.nic.in/ACName?DCID=10 |title=Home | Chief Electoral Officer |website=ceowestbengal.nic.in}}</ref><ref>{{cite web |url=http://s24pgs.gov.in/election/ac_poll.php |title=AC-Wise Polling Stations – South 24 Parganas |website=s24pgs.gov.in |access-date=8 June 2019 |archive-date=20 September 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190920150410/http://s24pgs.gov.in/election/ac_poll.php |url-status=dead}}</ref><ref>{{cite news |title=web.archieve.org |url=http://www.s24pgs.gov.in/election/doc/electors%20details.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20130529011629/http://www.s24pgs.gov.in/election/doc/electors%20details.pdf |url-status=dead |archive-date=29 May 2013}}</ref>{{refn|The Kolkata metropolitan area also includes portions of [[North 24 Parganas district|North 24 Parganas]], [[South 24 Parganas district|South 24 Parganas]], [[Howrah district|Howrah]], [[Nadia district|Nadia]] and [[Hooghly district|Hooghly]] districts. See: [[#Urban structure|Urban structure]].|group=upper-alpha}}
| area_footnotes = <ref name="census1" /><ref>{{cite web |title=Basic Statistics of Kolkata |url=https://www.kmcgov.in/KMCPortal/jsp/KolkataStatistics.jsp |website=Kolkata Municipal Corporation |publisher=Kolkata Municipal Corporation |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150402172553/https://www.kmcgov.in/KMCPortal/jsp/KolkataStatistics.jsp |archive-date=2 April 2015 |access-date=3 January 2018}}</ref>
| area_total_km2 = 206.08
| area_total_sq_mi = 79.151
| area_metro_km2 = 1886.67
| area_metro_sq_mi = 728.45
| elevation_m = 9
| elevation_ft = 30
| population_total = 4,496,694
| population_as_of = 2011
| population_footnotes = <ref name="census1">{{cite web |title=District Census Handbook – Kolkata |url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/1916_PART_B_DCHB_KOLKATA.pdf |website=Census of India |publisher=The Registrar General & Census Commissioner |access-date=13 May 2016 |page=43 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161018013413/http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/1916_PART_B_DCHB_KOLKATA.pdf |archive-date=18 October 2016}}</ref><ref name="KOL">{{cite web |url=http://www.censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=375980 |publisher=Census of India |title=Kolkata Municipal Corporation Demographics |access-date=3 June 2016}}</ref>
| population_density_km2 = auto
| population_urban = {{nowrap| 14112536<br>14,617,882 (Extended UA) }}
| population_metro_footnotes = <ref name=kolkatauapop2011 /><ref name="extended UA 2011">{{cite web |title=INDIA STATS: Million plus cities in India as per Census 2011 |url=http://pibmumbai.gov.in/scripts/detail.asp?releaseId=E2011IS3 |website=Press Information Bureau, Mumbai |publisher=National Informatics Centre |access-date=20 August 2015 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150630112755/http://pibmumbai.gov.in/scripts/detail.asp?releaseId=E2011IS3 |archive-date=30 June 2015}}</ref>
| population_rank = [[List of most populous cities in India|3rd]]
| population_blank1_title = Metro rank
| population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|3rd]]
| demographics_type1 = [[Languages of India|Languages]]
| demographics1_title1 = Official
| demographics1_info1 = [[Bengali language|Bengali]]{{*}}[[English language|English]]<ref name=nclmanurep2010>—{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM47thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 47th report (July 2008 to June 2010) |pages=122–126 |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |access-date=16 February 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120513161847/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM47thReport.pdf |archive-date=13 May 2012}}<br>—{{cite news |last1=Singh |first1=Shiv Sahay |title=Official language status for Urdu in some West Bengal areas |url=https://www.thehindu.com/news/national/other-states/official-language-status-for-urdu-in-some-west-bengal-areas/article3274293.ece |access-date=3 June 2019 |work=[[The Hindu]] |date=3 April 2012 |language=en-IN |archive-url=https://web.archive.org/web/20190603103658/https://www.thehindu.com/news/national/other-states/official-language-status-for-urdu-in-some-west-bengal-areas/article3274293.ece |archive-date=3 June 2019 |url-status=live}}<br>—{{cite news |url=https://www.telegraphindia.com/1121211/jsp/bengal/story_16301872.jsp |title=Multi-lingual Bengal |date=11 December 2012 |newspaper=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]] |access-date=25 March 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180325232340/https://www.telegraphindia.com/1121211/jsp/bengal/story_16301872.jsp |archive-date=25 March 2018 |url-status=live}}<br>—{{cite web |url=https://www.indiatoday.in/india/east/story/west-bengal-mamata-banerjee-recognizes-six-non-bengali-languages-134507-2011-05-27 |title=West Bengal to have six more languages for official use |last=Roy |first=Anirban |date=27 May 2011 |publisher=[[India Today (TV channel)|India Today]] |access-date=}}</ref>
| population_demonyms =
| timezone1 = [[भारतीय मानक समय|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| postal_code_type = पिनकोड
| postal_code = 700 xxx
| area_code_type = टेलीफोन कोड
| area_code = +91 33
| registration_plate = [[List of Regional Transport Office districts in India#WB—West Bengal|WB-01]] to [[List of Regional Transport Office districts in India#WB—West Bengal|WB-10]]
| blank_name_sec1 = [[UN/LOCODE]]
| blank_info_sec1 = IN CCU
| blank1_name_sec1 = {{nowrap|[[Gross metropolitan product|GDP]]/[[Purchasing power parity|PPP]]}} <!-- GDP consensus approach, per [[Wikipedia talk:WikiProject Indian Economy#City economy size and rank claims – a consensual approach|WikiProject Indian Economy talk]] -->
| blank1_info_sec1 = $150.1 billion([[GDP PPP]] 2017)<ref>{{Cite news |title=Richest Cities Of India |work=businessworld.in / Brookings |url=https://www.businessworld.in/article/Richest-Cities-Of-India/28-06-2017-121011/ |access-date=2022-03-23}}</ref>
| blank2_name_sec1 = [[Human Development Index|HDI]] {{nobold|(2004)}}
| blank2_info_sec1 = {{increase}} 0.780<ref>{{cite news |title=West Bengal Human Development Report 2004 |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/india_west_bengal_2004_en.pdf |language=en}}</ref> ({{color|green|High}})
| website = {{URL|https://www.kmcgov.in/KMCPortal/jsp/KMCPortalHome1.jsp|www.kmcgov.in}}
| footnotes = {{Reflist|group=upper-alpha}}
}}
'''कलकत्ता''' (ऑफिशियल नाँव '''कोलकाता''') [[भारत]] देस के [[पच्छिम बंगाल]] राज्य क राजधानी हऽ। [[हुगली]] नदी के पूरबी तीरे पर बसल ई शहर आर्थिक, ब्यापारिक आ सांस्कृतिक हिसाब से बहुत महत्व वाला शहर ह आ पूरबी भारत के सभसे बड़ शहर भी हवे; [[कलकत्ता बंदरगाह]] भारत के सभसे पुरान अभिन ले चालू बंदरगाह हवे आ अपना तरह के अकेल बंदरगाह हऽ जे नदी के सहारे बाटे। शहर के "सांस्कृतिक राजधानी" मानल जाला आ अंगरेजी में एकर "''सिटी ऑफ ज्वाय''" (आनंद के नगर) के रूप में परसिद्धी बा। साल 2011 के जनगणना के आँकड़ा अनुसार, कोलकाता शहर के कुल जनसंख्या 4.5 मिलियन (45 लाख) रहल, जबकि एकरा उपशहरी इलाका सभ के सामिल कइ के कुल जनसंख्या 14.1 मिलियन (141 लाख) रहल, एह हिसाब से ई भारत के तिसरा सभसे ढेर जनसंख्या वाला शहर बा। हाल के अनुमान सभ के मोताबिक कोलकाता मेट्रो एरिया के अर्थब्यवस्था के आकार $60 से $150 बिलियन ([[परचेजिंग पावर पैरिटी]] खाती जीडीपी के एडजस्ट कइ के) बाटे जेकरा चलते ई शहर [[मुंबई]] आ [[दिल्ली]] के बाद भारत के तिसरहा सभसे बड़ आर्थिक केंद्र भी बा।<ref name="Brookings">{{cite web|url=https://www.brookings.edu/research/global-metro-monitor/|title=Global city GDP 2014|publisher=Brookings Institution|accessdate=8 May 2015}}</ref><ref name="pricewater">{{cite web|author1=John Hawksworth|author2=Thomas Hoehn|author3=Anmol Tiwari|title=Which are the largest city economies in the world and how might this change by 2025?|url=http://pwc.blogs.com/files/global-city-gdp-rankings-2008-2025.pdf|publisher=PricewaterhouseCoopers|accessdate=17 April 2015|date=नवंबर 2009}}</ref><ref name="YahooTop15">{{cite web |title = India's top 15 cities with the highest GDP Photos Yahoo! India Finance|url = https://in.finance.yahoo.com/photos/the-top-15-indian-cities-by-gdp-1348807591-slideshow/the-top-15-indian-cities-by-gdp-photo-1348807049.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141009131024/https://in.finance.yahoo.com/photos/the-top-15-indian-cities-by-gdp-1348807591-slideshow/the-top-15-indian-cities-by-gdp-photo-1348807049.html|archivedate=9 अक्टूबर 2014|publisher = Yahoo! Finance |date = 28 September 2012 |accessdate = 27 मार्च 2017}}</ref>
सत्रहवीं सदी ईसवी की अंत में '''कलकत्ता''' नाँव से अस्थापित ई शहर अंग्रेजन की समय में (सन 1911 ई. से पहिले ले) पूरा भारत क राजधानी रहे। एही से एकर इतिहास आ संस्कृति की हिसाब से बहुत महत्व बा। कलकत्ता बंदरगाह भारत क सबसे पुरान बंदरगाह हवे। आर्थिक आ ब्यापारिक दृष्टि से सबसे बड़ शहर रहला से इहाँ रोजी-रोजगार खातिर पुरा भारत से लोग आवे आ [[उत्तर प्रदेश]] आ [[बिहार]] की भोजपुरिहा इलाका क लोग ए में प्रमुख रहे। लोकगीत आ किस्सा-कहानी की जरिये कलकत्ता से भोजपुरिया संस्कृति क जुड़ाव आजु ले महसूस कइल जा सकेला।{{efn|''लागा झुलनिया क धक्का, बलम कलकत्ता पहुँच गये...'' से ले के [[भिखारी ठाकुर]] की नाटक कुल में ले कलकत्ता के बहुबिध रूप मिलेला।}}
== नाँव ==
वर्तमान समय में एकर ऑफिशियल नाँव कोलकाता {{lang-bn|কলকাতা}} बाटे जबकि पहिले ई 2001 ले कलकत्ता रहल। एकर कोलकाता नाँव बंगाली कलिकाता {{Lang-bn|কলিকাতা}} से बनल हवे जे ओह तीन गो दीप सभ में से एक के नाँव रहे जे पर ई सुरुआती रूप से आबाद भइल; अउरी दू गो दीप सूतानाती आ गोबिंदपुर रहलें।<ref name="spatialchange">{{cite book |title=Globalizing cities: a new spatial order? |url=https://archive.org/details/globalizingcitie00marc |url-access=limited |last=Chakravorty |first=Sanjoy |editor1-last=Marcuse |editor1-first=Peter |editor2-last=Kempen |editor2-first=Ronald van |chapter=From colonial city to global city? The far-from-complete spatial transformation of Calcutta |year=2000 |publisher=Blackwell Publishing |location=Oxford, UK |isbn=978-0-631-21290-4 |pages=[https://archive.org/details/globalizingcitie00marc/page/n75 56]–77}}</ref>
कोलकाता शब्द के उत्पत्ती के बारे में कई गो मत बाड़ें:
* एक मत के हिसाब से ई कालीक्षेत्र ({{Lang-bn|কালীক্ষেত্র}}) से बनल हवे जेकर मतलब होला देवी काली के इलाका भा अस्थान आ एरिया
* दुसरे मत अनुसार ई कालीघाट से बनल हवे<ref>{{cite web |url=http://kalighattemple.com/ |title=Kalighat Kali Temple |website=kalighattemple.com |language=en |access-date=24 September 2017 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170917134630/http://kalighattemple.com/ |archive-date=17 September 2017}}</ref>
* एगो अउरी मत अनुसार ई बंगाली शब्द किलकिला ({{lang-bn|কিলকিলা}}) से बनल हवे जेकर मतलब सपाट एरिया होखे ला<ref name="chatterjeename">{{cite book |title=Water resources, conservation and management |last=Chatterjee |first=S.N. |year=2008 |publisher=Atlantic Publishers and Distributors |location=New Delhi |isbn=978-81-269-0868-4 |page=85 |url=https://books.google.com/books?id=lpREeIZQvrcC |access-date=29 January 2012 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130619194712/http://books.google.com/books?id=lpREeIZQvrcC |archive-date=19 June 2013}}</ref>
* दुसरे थियरी के मोताबिक ई बंगाली के खाल {{lang-bn|খাল}} आ काटा {{lang-bn|কাতা}} से बनल हवे, पहिला के अरथ नहर हवे आ दुसरा शब्द के मतलब खोनल हवे
बंगाली में ई हमेशा से कोलकाता उचारण होखत रहल बा जबकि 2001 से पहिले अंग्रेजी में एकरा के ({{Lang-en|Calcutta}}) लिखल जाय आ कैलकटा बोलावल जाय जबकि हिंदी आ भोजपुरी में एकरा के कलकत्ता लिखल बोलल जाय। 2001 में एकर नाँव बदल के वर्तमान नाँव कोलकाता ({{Lang-en|Kolkata}}) क दिहल गइल।<ref>{{cite web |url=http://www.ocf.berkeley.edu/~easwaran/papers/india.html |title=The politics of name changes in India |access-date=26 January 2012 |last=Easwaran |first=Kenny |publisher=Open Computing Facility, University of California at Berkeley |archive-url=https://web.archive.org/web/20110719150356/http://www.ocf.berkeley.edu/~easwaran/papers/india.html |archive-date=19 July 2011}}</ref>
== इतिहास ==
===ब्रिटिश उपनिवेश के समय में ===
कोलकाता से 35 किमी (22 मील) उत्तर में चंद्रकेतुगढ़ के खोज आ पुरातात्विक अध्ययन से एह बात के सबूत मिले ला कि जवना इलाका में ई शहर खड़ा बा, दू सहस्राब्दी से ढेर समय से आबाद रहल बा।<ref>{{cite book |title=A history of ancient and early medieval India: from the Stone Age to the 12th century |last=Singh |first=Upinder |author-link=Upinder Singh |year=2008 |publisher=[[Pearson Education]] |location=New Delhi |isbn=978-81-317-1677-9 |page=395 |url=https://books.google.com/books?id=GW5Gx0HSXKUC&pg=PA395 |access-date=25 January 2012}}</ref><ref name="Das">{{cite news |last=Das |first=S. |url=http://www.telegraphindia.com/1030115/asp/frontpage/story_1575128.asp |title=Pre-Raj crown on Clive House: abode of historical riches to be museum |work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]] |location=Kolkata |date=15 January 2003 |access-date=26 April 2006 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20070930061030/http://www.telegraphindia.com/1030115/asp/frontpage/story_1575128.asp |archive-date=30 September 2007 |df=dmy-all}}</ref> कोलकाता के रिकार्ड इतिहास के शुरुआत 1690 में इंग्लिश ईस्ट इंडिया कंपनी के आगमन से भइल जवन बंगाल में आपन व्यापार व्यवसाय के मजबूत करत रहे| कंपनी खातिर काम करे वाला प्रशासक जॉब चारनोक के पहिले एह शहर के संस्थापक के श्रेय दिहल गइल जाय<ref>{{cite book |last=Nair |first=P. Thankappan |author-link=P. Thankappan Nair |year=1977 |chapter=A Portrait of Job Charnock |title=Job Charnock: The Founder of Calcutta: In Facts and Fiction: An Anthology |location=Calcutta |publisher=Engineering Times Publications |pages=16–17 |oclc=4497022 |quote=There are no two opinions that Calcutta is not the product of the vision of Job Charnock ... Charnock alone founded Calcutta.}}</ref> हालाँकि, एगो पब्लिक याचिका के जवाब में<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/3034419.stm |title=Court changes Calcutta's history |date=16 May 2003 |access-date=25 July 2016 |work=BBC News |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160306211159/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/3034419.stm |archive-date=6 March 2016}}</ref> कलकत्ता हाईकोर्ट 2003 में फैसला दिहलस कि शहर के केहू संस्थापक नइखे।<ref name="notcharnock">{{Cite news |last=Gupta |first=Subhrangshu |title=Job Charnock not Kolkata founder: HC says city has no foundation day |url=http://www.tribuneindia.com/2003/20030518/nation.htm#3 |work=[[The Tribune (Chandigarh)|The Tribune]] |location=Chandigarh, India |date=18 May 2003 |access-date=7 December 2006 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20061129050204/http://www.tribuneindia.com/2003/20030518/nation.htm#3 |archive-date=29 November 2006}}</ref> वर्तमान शहर के फइलाव वाला इलाका में तीन गो गाँव शामिल रहलें: कालिकाता, गोबिंदापुर आ सूतानूती। कालिकाता मछरी मारे वाला गाँव रहे; सुतानुति नदी के किनारे बुनकर लोग के गाँव रहे। ई लोग मुगल सम्राट के एगो जागीर के हिस्सा रहल; जागीरदारी (कवनो राजा द्वारा अपना रईस लोग के दिहल जाए वाला जमीन) गाँव सभ के कर के अधिकार जमीन मालिक लोग के साबरना राय चौधरी परिवार, या जमीनदार लोग के लगे रहल। ई अधिकार 1698 में ईस्ट इंडिया कंपनी के सौंप दिहल गइल।<ref name="BanerjeePage1and3">{{cite book |editor1-last=Banerjee |editor1-first=Himadri |editor2-last=Gupta |editor2-first=Nilanjana |editor3-last=Mukherjee |editor3-first=Sipra |title=Calcutta mosaic: essays and interviews on the minority communities of Calcutta |url=https://books.google.com/books?id=cSTEOx_Lw9MC |access-date=29 January 2012 |year=2009 |publisher=Anthem Press |location=New Delhi |isbn=978-81-905835-5-8 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130509233321/http://books.google.com/books?id=cSTEOx_Lw9MC&dq |archive-date=9 May 2013}}</ref>{{rp|1}}
[[File:Chowringhee Square, Calcutta in 1945.jpg|thumb|बिचला कलकत्ता में चौरंगी आ टीपू सुलतान महजिद, 1945.]]
1712 में अंगरेज लोग अपना व्यापारिक कारखाना के सुरक्षा खातिर हुगली नदी के पूरबी किनारे पर स्थित फोर्ट विलियम किला के निर्माण पूरा कइल।<ref name="mitter">{{cite journal |last=Mitter |first=Partha |journal=[[Journal of the Society of Architectural Historians]] |volume=45 |issue=2 |date=June 1986 |pages=95–114 |title=The early British port cities of India: their planning and architecture circa 1640–1757 |jstor=990090 |doi=10.2307/990090}}</ref> फ्रांसीसी सेना के साथे बार-बार झड़प के सामना करत अंग्रेज लोग 1756 में आपन किलाबंदी के अपग्रेड करे लागल। बंगाल के नवाब सिराजुद्दौला कंपनी के ओर से सैन्यीकरण अउरी कर चोरी के निंदा कइलें| उनकर चेतावनी के अनदेखी हो गइल, आ नवाब हमला कर दिहलस; ऊ फोर्ट विलियम पर कब्जा कइलें जेकरा चलते कलकत्ता के ब्लैक होल घटना में कई गो ईस्ट इंडिया कंपनी के अधिकारी लोग के हत्या हो गइल।<ref name="hunterhistory">{{cite book |title=The Indian Empire: its peoples, history, and products |last=Hunter |first=William Wilson |author-link=William Wilson Hunter |year=1886 |publisher=Trübner & co |location=London |pages=[https://archive.org/details/indianempireitsp00huntrich/page/381 381]–82 |url=https://archive.org/details/indianempireitsp00huntrich |access-date=25 January 2011}}</ref> रॉबर्ट क्लाइव के नेतृत्व में कंपनी के सैनिक (सिपाही) आ ब्रिटिश सैनिक लोग के एगो सेना अगिला साल एह शहर पर फिर से कब्जा क लिहलस।<ref name="hunterhistory" /> [[बगसर के जुद्ध|बक्सर के लड़ाई]] के बाद 1765 के [[इलाहाबाद के संधि]] के अनुसार ईस्ट इंडिया कंपनी के बंगाल, बिहार आ उड़ीसा प्रांत में मुगल सम्राट के शाही कर वसूली करे वाला नियुक्त कइल गइल जबकि मुगल द्वारा नियुक्त नवाब लोग एह प्रांत पर शासन जारी रखलें।<ref name="AhmedFarooqui">{{cite book |last1=Ahmed |first1=Farooqui Salma |last2=Farooqui |first2=Salma Ahmed |title=A Comprehensive History of Medieval India: From Twelfth to the Mid-Eighteenth Century |url=https://books.google.com/books?id=sxhAtCflwOMC&pg=PA369 |publisher=Pearson Education India |isbn=978-81-317-3202-1 |page=369 |access-date=2 January 2016 |year=2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160102024457/https://books.google.com/books?id=sxhAtCflwOMC&pg=PA369 |archive-date=2 January 2016}}</ref> प्रेसिडेंसी शहर घोषित कलकत्ता 1773 ले ईस्ट इंडिया कंपनी के मुख्यालय बन गइल।<ref name="Arnold-Baker2015">{{cite book |last=Arnold-Baker |first=Charles |title=The Companion to British History |url=https://books.google.com/books?id=75ZGCgAAQBAJ&pg=PT504 |date=30 July 2015 |publisher=Taylor & Francis |isbn=978-1-317-40039-4 |page=504 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180303193215/https://books.google.com/books?id=75ZGCgAAQBAJ&pg=PT504 |archive-date=3 March 2018}}</ref>
1793 में नवाब लोग के शासक सत्ता खतम हो गइल आ ईस्ट इंडिया कंपनी एह शहर आ प्रांत पर पूरा नियंत्रण क लिहलस। 19वीं सदी के सुरुआत में शहर के चारो ओर के दलदल सभ के पानी के निकासी कइल गइल; सरकारी इलाका हुगली नदी के किनारे फइल गइल रहे। रिचर्ड वेल्सली, 1797 से 1805 के बीच फोर्ट विलियम के प्रेसिडेंसी के गवर्नर जनरल रहलें, शहर के बिकास आ एकरे सार्वजनिक वास्तुकला खातिर बहुत हद तक जिम्मेदार रहलें।<ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=UKfoHi5412UC |title=Calcutta: a cultural and literary history |access-date=11 October 2007 |last=Dutta |first=Krishna |publisher=[[Signal Books]] |location=Oxford, UK |isbn=978-1-902669-59-5 |year=2003 |page=58 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110728081609/http://books.google.com/books?id=UKfoHi5412UC |archive-date=28 July 2011}}</ref> पूरा 18वीं आ 19वीं सदी के अंत में ई शहर ईस्ट इंडिया कंपनी के अफीम के ब्यापार के केंद्र रहल।<ref>{{Cite journal |last=Pati |first=Biswamoy |title=Narcotics and empire |volume=23 |issue=10 |year=2006 |journal=The Hindu; Frontline |url=http://frontlineonnet.com/fl2310/stories/20060602000307600.htm |access-date=3 March 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20061016231426/http://www.frontlineonnet.com/fl2310/stories/20060602000307600.htm |archive-date=16 October 2006}}</ref> 1837 में भइल जनगणना में एह शहर के जनसंख्या 2,29,700 रहल जेह में से ब्रिटिश निवासी लोग के संख्या खाली 3,138 रहल।<ref>''The National Cyclopaedia of Useful Knowledge, Vol.IV'', (1848) London, Charles Knight, p.35</ref> एही संदर्भ के कहनाम बा कि उपनगर अवुरी पड़ोसी गांव में अउरियो 1,77,000 लोग रहत रहे, जवना के चलते ग्रेटर कलकत्ता के पूरा आबादी 4,06,700 हो गइल रहे।
1864 में कोलकाता में शहर में एगो आँधी-तूफान वाला [[चक्रवात]] आइल रहे आ करीब 60 हजार लोग के मौत हो गइल रहे।<ref>{{cite magazine |url=https://www.indiatoday.in/education-today/gk-current-affairs/story/calcutta-cyclone-1864-1356569-2018-10-05 |title=154 years ago, this infamous cyclone in Calcutta took over 60,000 lives and flooded the entire city |author=Tanya Saihgal |date=October 5, 2018 |magazine=India Today}}</ref>
{{wide image|Panorama of Kolkata (Calcutta), 1832 Jacob Janssen.jpg|1150px|Panoramic view of Kolkata (Calcutta) from the Shaheed Minar (Octerlony Monument), 1832, drawn by Jacob Janssen}}
1850 के दशक ले कलकत्ता में दू गो इलाका रहलें: व्हाइट टाउन, जे मुख्य रूप से ब्रिटिश रहलें आ चौरिंगही आ डलहौजी स्क्वायर पर केंद्रित रहल; आ ब्लैक टाउन, मुख्य रूप से भारतीय आ उत्तरी कलकत्ता पर केंद्रित बा।<ref name="hardgrave">{{Cite book |last=Hardgrave |first=Robert L. Jr |editor1-first=Pratapaditya |editor1-last=Pal |title=Changing visions, lasting images: Calcutta through 300 years |year=1990 |publisher=Marg Publications |location=Bombay |isbn=978-81-85026-11-4 |pages=31–46 |chapter=A portrait of Black Town: Balthazard Solvyns in Calcutta, 1791–1804|chapter-url=http://www.laits.utexas.edu/solvyns-project/hardgraveportrait.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20120112023055/http://www.laits.utexas.edu/solvyns-project/hardgraveportrait.html |archive-date=12 January 2012}}</ref> शहर में 1850 के दशक के सुरुआत से शुरू हो के तेजी से औद्योगिक बिकास भइल, खासतौर पर कपड़ा आ जूट उद्योग सभ में; एह से ब्रिटिश कंपनी सभ के बुनियादी ढांचा परियोजना सभ में भारी निवेश करे खातिर प्रोत्साहित कइल गइल जेह में टेलीग्राफ कनेक्शन आ हावड़ा रेलवे स्टेशन सामिल रहल। ब्रिटिश आ भारतीय संस्कृति के एकीकरण के परिणामस्वरूप शहरी भारतीय लोग के एगो नया बाबू वर्ग के उदय भइल, जिनहन के सदस्य अक्सर नौकरशाह, प्रोफेशनल, अखबार पाठक, आ एंग्लोफाइल रहलें; आमतौर पर ई लोग उच्च जाति के हिंदू समुदाय के रहल।<ref>{{cite book |last1=Chaudhuri |given1=NC |year=2001 |title=The autobiography of an unknown Indian |publisher=New York Review of Books |location=New York |isbn=978-0-940322-82-0 |url=https://archive.org/details/autobiographyofu00chau |pages=v–xi}}</ref> 19वीं सदी में बंगाल के पुनर्जागरण के चलते शहर के निवासी लोग में सामाजिक सांस्कृतिक परिष्कार बढ़ल। 1883 में कलकत्ता इंडियन नेशनल एसोसिएशन के पहिला राष्ट्रीय सम्मेलन के मेजबानी कइलस, ई भारत में पहिला घोषित राष्ट्रवादी संगठन रहल।<ref name="stepienchap3">{{cite book |last1=Stępień |first1=Jakub |last2=Tokarski |first2=Stanisław |last3=Latos |first3=Tomasz |last4=Jarecka-Stępień |first4=Katarzyna |title=Towards freedom. Ideas of "solidarity" in comparison with the thought of the Indian National Congress |year=2011 |publisher=Wydawnictwo Stowarzyszenia "Projekt Orient" |location=Kraków, Poland |isbn=978-83-933917-4-5 |pages=58–59 |chapter=Indian way to independence. The Indian National Congress}}</ref>
[[File:Corner of Harrison Street (Burra Bazar) and Strand Road, Calcutta in 1945.jpg|thumb|हैरिसन स्ट्रीट पर बंगाली बिलबोर्ड। कलकत्ता ब्रिटिश भारत के सबसे बड़ व्यापारिक केंद्र रहे।]]
1905 में धार्मिक तर्ज पर बंगाल के बंटवारा के चलते जन विरोध प्रदर्शन भइल आ कलकत्ता अंगरेजन लोग खातिर कम मेहमाननवाज जगह बन गइल।<ref>{{cite book |last1=Chatterji |first1=Joya |title=The Spoils of Partition: Bengal and India, 1947–1967 |date=2007 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-1-139-46830-5 |page=9 |url=https://books.google.com/books?id=FjQ0iWSq2R0C&pg=PA9 |language=en |access-date=31 May 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190401093431/https://books.google.com/books?id=FjQ0iWSq2R0C&pg=PA9 |archive-date=1 April 2019 |url-status=live}}</ref><ref>{{cite news |last1=Wright |first1=Tom |title=Why Delhi? The Move From Calcutta |url=https://blogs.wsj.com/indiarealtime/2011/11/11/why-delhi-the-move-from-calcutta/ |work=The Wall Street Journal |date=11 November 2011 |access-date=31 May 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180606045722/https://blogs.wsj.com/indiarealtime/2011/11/11/why-delhi-the-move-from-calcutta/ |archive-date=6 June 2018 |url-status=live}}</ref>भारत के राजधानी 1911 में नई दिल्ली ले जाइल गइल।<ref>{{Cite book |last=Hall |first=Peter |author-link=Peter Hall (urbanist) |title=Cities of tomorrow |year=2002 |publisher=[[Blackwell Publishing]] |location=Oxford, UK |isbn=978-0-631-23252-0 |pages=198–206}}</ref> कलकत्ता भारतीय स्वतंत्रता आंदोलन से जुड़ल क्रांतिकारी संगठनन के केंद्र बनल रहल। ई शहर आ एकरे बंदरगाह पर जापानी लोग द्वारा 1942 से 1944 के बीच, दुसरा बिस्व जुद्ध के दौरान कई बेर बमबारी कइल गइल।<ref name="Randhawa">{{cite web |last=Randhawa |first=K. |publisher=BBC |url=http://www.bbc.co.uk/ww2peopleswar/stories/50/a5756150.shtml |archive-url=https://web.archive.org/web/20120204062423/http://www.bbc.co.uk/ww2peopleswar/stories/50/a5756150.shtml |archive-date=4 February 2012 |title=The bombing of Calcutta by the Japanese |date=15 September 2005 |access-date=26 April 2006}}</ref><ref name="PacificWar">{{cite web |url=http://www.nzhistory.net.nz/war/war-in-the-pacific/timeline |title=Pacific War timeline: New Zealanders in the Pacific War |publisher=[[New Zealand Ministry for Culture and Heritage]] |access-date=13 October 2008 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20081021064031/http://www.nzhistory.net.nz/war/war-in-the-pacific/timeline |archive-date=21 October 2008 |df=dmy-all}}</ref> युद्ध के साथे-साथ 1943 के बंगाल के अकाल के दौरान सैन्य, प्रशासनिक आ प्राकृतिक कारक सभ के संयोजन के कारण लाखन लोग भूख से मर गइल।<ref>{{cite book |last1=Sen |first1=A |year=1973 |title=Poverty and famines |publisher=Oxford University Press |location=Oxford, UK |isbn=978-0-19-828463-5 |pages=52–85}}</ref> मुस्लिम राज्य के निर्माण के मांग के चलते 1946 में सांप्रदायिक हिंसा के एगो एपिसोड पैदा भइल जेह में 4,000 से ढेर लोग के मौत हो गइल।<ref name="Burrows">{{Cite report |last=Burrows |first=Frederick |author-link=Frederick Burrows |date=22 August 1946 |title=A copy of a secret report written on 22 August 1946 to the Viceroy Lord Wavell, from Sir Frederick John Burrows, concerning the Calcutta riots |url=http://www.bl.uk/reshelp/findhelpregion/asia/india/indianindependence/indiapakistan/partition4/index.html |publisher=[[The British Library]] |docket=IOR: L/P&J/8/655 f.f. 95, 96–107 |access-date=25 February 2012 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120104191417/http://www.bl.uk/reshelp/findhelpregion/asia/india/indianindependence/indiapakistan/partition4/index.html |archive-date=4 January 2012}}</ref><ref name="DasS">{{cite journal |last=Das |first=Suranjan |date=2000 |title=The 1992 Calcutta Riot in Historical Continuum: A Relapse into 'Communal Fury'? |journal=Modern Asian Studies |volume=34 |issue=2 |pages=281–306 |doi=10.1017/S0026749X0000336X |jstor=313064 |s2cid=144646764}}</ref><ref name="Talukdar">{{Cite book |last=Suhrawardy |first=H. S. |year=1987 |title=Memoirs of Huseyn Shaheed Suhrawardy |chapter=Direct action day |chapter-url=http://www.globalwebpost.com/farooqm/study_res/suhrawardy/direct_action.html |editor1-last=Talukdar |editor1-first=M. H. R. |pages=55–56 |publisher=The University Press |location=Dhaka, Bangladesh |isbn=978-984-05-1087-0 |author-link=H. S. Suhrawardy |archive-url=https://web.archive.org/web/20060314030646/http://globalwebpost.com/farooqm/study_res/suhrawardy/direct_action.html |archive-date=14 March 2006}}</ref> भारत के बंटवारा के चलते अउरी झड़प भइल आ जनसांख्यिकीय बदलाव भइल - कई गो मुसलमान लोग पूर्वी पाकिस्तान (वर्तमान बांग्लादेश) खातिर रवाना हो गइल, जबकि लाखन हिन्दू लोग एह शहर में भाग के आइल आ शरण लिहल।<ref>{{cite book |last1=Gandhi |given1=R |year=1992 |title=Patel: a life |publisher=[[Navajivan]] |location=Ahmedabad, India |asin=B0006EYQ0A |page=497}}</ref>
=== समकालीन समय में ===
1960 आ 1970 के दशक के दौरान, भारी बिजली के कमी, हड़ताल आ नक्सली के नाँव से जानल जाए वाला समूह सभ द्वारा हिंसक मार्क्सवादी–माओवादी आंदोलन से शहर के बहुत सारा बुनियादी ढांचा के नुकसान भइल जेकरा चलते आर्थिक ठहराव पैदा हो गइल।<ref name="ianjack">—{{citation |last=Banerjee |first=Partha Sarathi |date=5 February 2011 |title=Party, Power and Political Violence in West Bengal |journal=[[Economic and Political Weekly]] |volume=46 |issue=6 |pages=16–18 |jstor=27918111 |issn=0012-9976}}<br />—{{citation |last=Gooptu |first=Nandini |date=1 June 2007 |title=Economic Liberalisation, Work and Democracy: Industrial Decline and Urban Politics in Kolkata |journal=[[Economic and Political Weekly]] |volume=42 |issue=21 |pages=1922–1933 |jstor=4419634}}<br />—{{cite news |url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2011/feb/05/ian-jack-kolkata |title=India's riptide of modern aspiration has not reached Kolkata – but that can't last |last1=Jack |first1=Ian |date=4 February 2011 |newspaper=The Guardian |location=London |access-date=6 November 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161107093315/https://www.theguardian.com/commentisfree/2011/feb/05/ian-jack-kolkata |archive-date=7 November 2016}}</ref> 1971 के बांग्लादेश मुक्ति युद्ध के चलते हजारन शरणार्थी लोग के भारी आवागमन भइल, इनहन में से कई लोग बिना पइसा के आवागमन के कारण कोलकाता के बुनियादी ढांचा पर तनाव पैदा भइल।<ref>{{cite book |last1=Bennett |given1=A |surname2=Hindle |given2=J |year=1996 |title=London review of books: an anthology |publisher=Verso Books |location=London |isbn=978-1-85984-121-1 |pages=63–70}}</ref> 1980 के दशक के मध्य के दौरान बंबई भारत के सबसे अधिक जनसंख्या वाला शहर के रूप में कोलकाता के पीछे छोड़ दिहलस। 1985 में प्रधानमंत्री राजीव गांधी कोलकाता के सामाजिक-राजनीतिक परेशानी सभ के आलोक में "मरत शहर" के नाँव दिहलें।<ref>{{cite news |last=Follath |first=Erich |work=[[Spiegel Online]] |location=Hamburg |url=http://www.spiegel.de/international/spiegel/0,1518,387701,00.html |title=From poorhouse to powerhouse |access-date=15 January 2011 |date=30 November 2005 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110707163423/http://www.spiegel.de/international/spiegel/0,1518,387701,00.html |archive-date=7 July 2011 |df=dmy-all}}</ref> 1977–2011 के समय में पश्चिम बंगाल में कोलकाता से लेफ्ट मोर्चा के शासन रहे जवना में भारत कम्युनिस्ट पार्टी (CPM) के बोलबाला रहे। ई दुनिया के सभसे लंबा समय ले लोकतांत्रिक तरीका से चुनल गइल साम्यवादी सरकार रहल, एह दौरान कोलकाता भारतीय साम्यवाद खातिर एगो प्रमुख आधार रहल।<ref name="Biswas">{{cite news |last=Biswas |first=S. |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/4909832.stm |title=Calcutta's colorless campaign |access-date=26 April 2006 |date=16 April 2006 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120214053922/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/4909832.stm |archive-date=14 February 2012 |df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=UKfoHi5412UC |title=Calcutta: a cultural and literary history |access-date=30 January 2012 |last=Dutta |first=Krishna |publisher=[[Signal Books]] |location=Oxford, UK |isbn=978-1-902669-59-5 |year=2003 |pages=185–87 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110728081609/http://books.google.com/books?id=UKfoHi5412UC |archive-date=28 July 2011}}</ref><ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=2Sl1vY5gAdsC |title=Communist and socialist movement in India: a critical account |access-date=30 January 2012 |last=Singh |first=Chandrika |publisher=Mittal Publications |location=New Delhi |isbn=978-81-7099-031-4 |year=1987 |pages=154–55 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130616061027/http://books.google.com/books?id=2Sl1vY5gAdsC&dq |archive-date=16 June 2013}}</ref> 2011 के पश्चिम बंगाल विधानसभा चुनाव में वाम मोर्चा तृणमूल कांग्रेस से हरा दिहलस। शहर के आर्थिक सुधार के गति 1990 के दशक के बाद मिलल, जब भारत बाजार समर्थक सुधार के संस्थापित करे लागल। 2000 से सूचना प्रौद्योगिकी (आईटी) सेवा क्षेत्र कोलकाता के ठहरल अर्थव्यवस्था के फेर से जिंदा कईले बा। शहर के निर्माण आधार में भी काफी बढ़ती हो रहल बा।<ref name="bbceco" />
== भूगोल ==
{{wide image|Howrah Pano 3.jpg|900px|चौरंगी, कलकत्ता के आकास रेखा}}
हुगली नदी के पूरबी किनारे के साथ मोटा-मोटी उत्तर–दक्खिन ओर फइलल कोलकाता पूरबी भारत के निचला गंगा डेल्टा के भीतर बांग्लादेश के साथ अंतर्राष्ट्रीय सीमा से लगभग 75 किमी (47 मील) पच्छिम में बिस्तार लिहले बा। शहर के समुंद्र तल से ऊँचाई {{cvt|1.5|-|9|m|ft|0}} बाटे।<ref>{{cite web |title=PIA01844: space radar image of Calcutta, West Bengal, India |url=http://photojournal.jpl.nasa.gov/catalog/PIA01844 |publisher=NASA |access-date=15 January 2012 |date=15 April 1999 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120114231031/http://photojournal.jpl.nasa.gov/catalog/PIA01844 |archive-date=14 January 2012}}</ref> शहर के बहुत सारा हिस्सा मूल रूप से एगो आर्द्रभूमि रहल जेकरा के दशकन ले रिक्लेम कइल गइल ताकि बढ़त आबादी के समायोजित कइल जा सके।<ref>{{cite book |last=Chatterjee |first=S. N. |title=Water Resources, Conservation and Management |year=2008 |publisher=Atlantic Publishers and Distributors |location=New Delhi |isbn=978-81-269-0868-4 |page=33}}</ref> बाकी अविकसित इलाका सभ के, जिनहन के पूर्वी कोलकाता आर्द्रभूमि के नाँव से जानल जाला, रामसर कन्वेंशन (1975) द्वारा "अंतर्राष्ट्रीय महत्व के आर्द्रभूमि" के रूप में दर्जा दिहल गइल बाटे।<ref>{{Cite journal |last1=Roy Chadhuri |first1=S. |last2=Thakur |first2=A. R. |title=Microbial genetic resource mapping of East Calcutta wetlands |journal=Current Science |volume=91 |issue=2 |date=25 July 2006 |pages=212–17}}</ref> जइसे कि भारत-गंगा मैदान के अधिकतर हिस्सा में होला, माटी आ पानी मुख्य रूप से जलोढ़ के उत्पत्ती वाला हवे। कोलकाता "बंगाल बेसिन" के ऊपर स्थित बाटे, ई एगो पेरिक्राटोनिक टर्शियरी बेसिन हवे।<ref name="soil characterisation">{{cite conference |url=http://gndec.ac.in/~igs/ldh/conf/2009/articles/T01_03.pdf |title=Characterization of soil over Kolkata municipal area |first1=Diptendra |last1=Das |first2=B. C. |last2=Chattopadhyay |date=19 December 2009 |conference=Indian Geotechnical Conference |conference-url=http://gndec.ac.in/~igs/ldh/conf/2009/ |volume=1 |location=Guntur, India |pages=11–12 |access-date=19 November 2012 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20131106050646/http://gndec.ac.in/~igs/ldh/conf/2009/articles/T01_03.pdf |archive-date=6 November 2013}}</ref> बंगाल बेसिन में तीन गो संरचनात्मक इकाई सभ के सामिल कइल जाला: पच्छिम में शेल्फ भा प्लेटफार्म; केंद्रीय हिन्ज या शेल्फ/ढलान के टूटल; आ पूरब आ दक्खिन-पूरुब में गहिरा बेसिनल हिस्सा। कोलकाता हिन्ज क्षेत्र के पच्छिमी हिस्सा के ऊपर स्थित बा जे लगभग 25 किमी (16 मील) चौड़ा बा आ सतह से नीचे लगभग 45,000 मीटर (148,000 फीट) गहिराई में बा।<ref name="soil characterisation" /> शेल्फ आ टिका जोन में कई गो फाल्ट बा, जवना में से कुछ सक्रिय बा। कोलकाता के नीचे तलछट के कुल मोटाई क्रिस्टलीय बेसमेंट से लगभग 7,500 मीटर (24,600 फीट) ऊपर बा; इनहन में से ऊपरी 350–450 मीटर (1,150–1,480 फीट) क्वारटर्नरी बाटे, एकरे बाद 4,500–5,500 मीटर (14,760–18,040 फीट) के टर्शियरी तलछट, 500–700 मीटर (1,640–2,300 फीट) के क्रेटेशियस ट्रैप के ट्रैप वॉश आ 600 बाटे –800 मीटर (1,970–2,620 फीट) पर्मियन-कार्बोनिफेरस गोंडवाना चट्टान सभ।<ref name="soil characterisation" /> क्वारटर्नरी तलछट सभ में माटी, गाद आ कई ग्रेड के बालू आ गिट्टी बाटे। ई तलछट दू गो माटी के बिस्तर सभ के बीच में सैंडविच कइल जालें: निचला बेड 250–650 मीटर (820–2,130 फीट) के गहिराई पर; जबकि ऊपरी के 10–40 मीटर (30–130 फीट) मोटाई के वाला बा।<ref name="Bunting">{{Cite report |last1=Bunting |first1=S. W. |last2=Kundu |first2=N. |last3=Mukherjee |first3=M. |publisher=Institute of Aquaculture, University of Stirling |location=Stirling, UK |url=http://www.dfid.stir.ac.uk/dfid/nrsp/download/sitanal.pdf |title=Situation analysis. Production systems and natural resources use in PU Kolkata |page=3 |access-date=26 April 2006 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20060505141605/http://www.dfid.stir.ac.uk/dfid/nrsp/download/sitanal.pdf |archive-date=5 May 2006}}</ref> ब्यूरो ऑफ इंडियन स्टैंडर्ड्स के अनुसार, भूकंप के संवेदनशीलता बढ़त के क्रम में I से V ले के पैमाना पर ई शहर भूकंपीय क्षेत्र III के भीतर पड़े ला।
===शहरी ढाँचा===
[[File:Calcutta (Baedeker, 1914).jpg|thumb|right|कलकत्ता के एगो नक्शा, लगभग 1914]]
[[File:Kolkata Skyline From Vidyasagar Seti 2.jpg|thumb|right|कलकत्ता के आकास रेखा, दि 42 आ बिद्यासागर सेतु के साथे]]
कोलकाता महानगरीय इलाका {{cvt|1886.67|km2|sqmi|2}} में फइलल बाटे<ref name="kmdaanreport2011kma">{{cite web |url=http://www.kmdaonline.org/pdf/aar11/introducing_kma.pdf |title=Introducing KMA |year=2011 |work=Annual Report 2011 |publisher=Kolkata Metropolitan Development Authority |access-date=9 February 2012 |archive-date=5 June 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130605134704/http://www.kmdaonline.org/pdf/aar11/introducing_kma.pdf |url-status=dead}}</ref>{{rp|7}} आ एह में 4 गो नगर निगम (कोलकाता नगर निगम सहित), 37 गो स्थानीय नगरपालिका आ 24 गो पंचायत समिति सभ सामिल बाड़ी, 2011 के अनुसार।<ref name=kmdaanreport2011kma />{{rp|7}} शहरी एग्लोमेरेशन में 72 गो शहर आ 527 गो कस्बा आ गाँव सामिल रहलें, 2006 ले।<ref name=Metropolis /> कोलकाता महानगरीय इलाका में उपनगरीय इलाका सभ में निम्नलिखित जिला सभ के कुछ हिस्सा सामिल बाड़ें: उत्तर 24 परगना, दक्खिन 24 परगना, हावड़ा, हुगली आ नादिया।<ref name="urbanprice">{{Cite book |editor1-last=Sahdev |editor1-first=Shashi |editor2-last=Verma |editor2-first=Nilima |url=http://tcpomud.gov.in/Divisions/IEP/Urban%20Land%20Price%20Scenario-%20Kolkata/chapter%20II%20Kol.doc |series=Industry and Economic Planning |year=2008 |title=Kolkata—an outline |publisher=Town and Country Planning Organisation, Ministry of Urban Development, Government of India |format=DOC |access-date=6 December 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120426025356/http://tcpomud.gov.in/Divisions/IEP/Urban%20Land%20Price%20Scenario-%20Kolkata/chapter%20II%20Kol.doc |archive-date=26 April 2012 |url-status=dead}}</ref>{{rp|15}} कोलकाता, जे कोलकाता नगर निगम (KMC) के अधिकार क्षेत्र में बा, के {{cvt|206.08|km2|sqmi|0}} के क्षेत्रफल बा।<ref name="Metropolis">{{cite web |publisher=World Association of the Major Metropolises |url=http://www.metropolis.org/sites/default/files/metropolitan_regions/438_007_kolkata_eng.pdf |title=007 Kolkata (India) |access-date=31 August 2007 |archive-date=8 March 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120308102346/http://www.metropolis.org/sites/default/files/metropolitan_regions/438_007_kolkata_eng.pdf |url-status=dead}}</ref> शहर के पूरब-पच्छिम आयाम तुलनात्मक रूप से पातर बिस्तार वाला बाटे, पच्छिम में हुगली नदी से ले के पूरब में मोटा-मोटी पूरबी मेट्रोपोलिटन बाईपास ले बिस्तार लिहले बाटे- ई {{cvt|9|-|10|km|mi|1}} के बिस्तार वाला बाटे।<ref>{{cite map |publisher=NASA |title=Calcutta, West Bengal, India |url=http://southport.jpl.nasa.gov/cdrom/sirced03/cdrom/DATA/LOCATION/ASIAMIDE/CALCUTTA/CALCUTTA.HTM |date=20 June 1996 |series=Mission to planet earth program |access-date=25 February 2012 |archive-date=4 January 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130104150559/http://southport.jpl.nasa.gov/cdrom/sirced03/cdrom/DATA/LOCATION/ASIAMIDE/CALCUTTA/CALCUTTA.HTM |url-status=dead}}</ref> उत्तर–दक्षिण के दूरी ढेर होला, आ एकर धुरी के इस्तेमाल शहर के उत्तर, मध्य, दक्खिन आ पूरबी कोलकाता में बिभाजन करे खातिर कइल जाला। उत्तर कोलकाता शहर के सभसे पुरान हिस्सा हवे। 19वीं सदी के वास्तुकला आ संकरी गली सभ के बिसेसता वाला एह में जोरासनको, राजाबाजार, मणिकतला, उल्टाडंगा, श्यामबाजार, शोभाबाजार, बगबाजार, कोसिपुर, सिंथी इत्यादि इलाका सभ के सामिल कइल जाला।उत्तर के उपनगरीय इलाका सभ जइसे कि दम दम, बारानगर, बेलघरिया, सोडेपुर, खरदहा, न्यू बैरकपुर, मध्यग्राम, बैरकपुर, बरासत इत्यादि भी कोलकाता शहर के भीतर बाड़ें (महानगरीय संरचना के रूप में)।<ref name="urbanprice" />{{rp|65–66}} मध्य कोलकाता में केंद्रीय बिजनेस डिस्ट्रिक्ट के मेजबानी बा। एहमें बी.बी.डी. बाग, जेकरा के पहिले डलहौजी स्क्वायर के नाँव से जानल जाला आ एकरे पूरब ओर एस्प्लानेड; स्ट्रैंड रोड एकरे पच्छिम ओर बा।<ref>{{Cite document |url=http://www.westbengaltourism.gov.in/web/guest/dalhousie-square |title=Kolkata heritage |publisher=Government of West Bengal |access-date=27 November 2011 |archive-date=14 January 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120114162511/http://www.westbengaltourism.gov.in/web/guest/dalhousie-square |url-status=dead}}</ref> पश्चिम बंगाल सचिवालय, जनरल डाकघर, भारतीय रिजर्व बैंक, [[कलकत्ता हाईकोर्ट]], लालबजार पुलिस मुख्यालय आ अउरी कई गो सरकारी आ निजी कार्यालय सभ ओहिजा बाड़ें। एगो अउरी बिजनेस हब पार्क स्ट्रीट के दक्खिन ओर के इलाका बाटे जेह में चौरिंघी रोड, कामैक स्ट्रीट, वुड स्ट्रीट, लौडन स्ट्रीट, शेक्सपियर सरनी आ एजेसी बोस रोड नियर गली सभ के सामिल कइल जाला।<ref>{{Cite news |title=BSNL may take two weeks to be back online |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-07-09/kolkata/28184192_1_broadband-connections-calcutta-telephones-broadband-lines |archive-url=https://web.archive.org/web/20120104170721/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-07-09/kolkata/28184192_1_broadband-connections-calcutta-telephones-broadband-lines |url-status=dead |archive-date=4 January 2012 |agency=[[Times News Network]] (TNN) |date=9 July 2009 |access-date=27 November 2011 |quote=With the Camac Street-Park Street-Shakespeare Sarani commercial hub located smack in the middle of the affected zone... |newspaper=[[The Times of India]] |location=New Delhi}}</ref> 1947 में भारत के आजादी मिलला के बाद दक्खिन कोलकाता के बिकास भइल; एह में अपस्केल मोहल्ला जइसे कि भवानीपुर, अलीपुर, बल्लीगुंगे, कसबा, ढकुरिया, संतोषपुर, गरिया, गोल्फ ग्रीन, टोलीगुंगे, न्यू अलीपुर, बेहाला, बरिशा आदि शामिल बा दक्षिण के उपनगरीय इलाका जइसे कि महेष्टला, बजट बजट, राजपुर सोनारपुर, बारूईपुर आदि बा कोलकाता शहर के भीतर भी (महानगरीय संरचना के रूप में)।<ref name=spatialchange /> मैदान शहर के बीचोबीच एगो बड़हन खुला मैदान हवे जेकरा के "कोलकाता के फेफड़ा" <ref>{{cite news |title=In city's teeming heart, a place to gaze and graze |first=Jim |last=Yardley |url=https://www.nytimes.com/2011/01/28/world/asia/28india.html?pagewanted=1&_r=1 |newspaper=The New York Times |location=New York |date=27 January 2011 |access-date=27 November 2011 |quote=To Kolkata, it is the 'lungs of the city,' a recharge zone for the soul.}}</ref> कहल गइल बा आ एह में खेल के आयोजन आ जनसभा सभ के आयोजन कइल जा सके ला।<ref>{{Cite news |title=Maidan marauders |last=Das |first=Soumitra |url=http://www.telegraphindia.com/1100221/jsp/calcutta/story_12132260.jsp |newspaper=The Telegraph |date=21 February 2010 |location=Kolkata |access-date=27 November 2011 |archive-date=18 January 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120118134300/http://www.telegraphindia.com/1100221/jsp/calcutta/story_12132260.jsp |url-status=dead}}</ref> मैदान के दक्खिनी छोर पर विक्टोरिया मेमोरियल आ कोलकाता रेस कोर्स बा। बाकी पार्क सभ में बिधाननगर के सेंट्रल पार्क आ हुगली नदी के किनारे स्ट्रैंड रोड पर मिलेनियम पार्क बाड़ें।
ग्रेटर कोलकाता इलाका में दू गो योजनाबद्ध टाउनशिप सभ में बिधाननगर, जेकरा के साल्ट लेक सिटी भी कहल जाला आ ई शहर के उत्तर-पूरुब में स्थित बा; आ राजरहट, जेकरा के न्यू टाउन भी कहल जाला आ बिधाननगर के पूरब में स्थित बा, बाड़ें।<ref name=spatialchange /><ref name="Sectorv">{{cite news |last=Chakraborti |first=Suman |title=Beautification project for Salt Lake, Sec V and New Town |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-11-02/kolkata/30349773_1_traffic-islands-road-dividers-and-boulevards-bidhannagar-municipality |archive-url=https://web.archive.org/web/20120104185006/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-11-02/kolkata/30349773_1_traffic-islands-road-dividers-and-boulevards-bidhannagar-municipality |url-status=dead |archive-date=4 January 2012 |access-date=6 December 2011 |date=2 November 2011 |newspaper=[[The Times of India]] |location=New Delhi}}</ref> 2000 के दशक में बिधाननगर के सेक्टर V के बिकास सूचना प्रौद्योगिकी आ दूरसंचार कंपनी सभ खातिर बिजनेस हब के रूप में भइल।<ref>{{cite web |title=History of Sector V |url=http://egovernance.ndita.org/index.php?option=com_content&view=article&id=45&Itemid=58 |publisher=Nabadiganta Industrial Township Authority |access-date=6 December 2011 |archive-date=3 January 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120103145620/https://egovernance.ndita.org/index.php?option=com_content&view=article&id=45&Itemid=58 |url-status=dead}}</ref><ref>{{cite news |title=Kolkata! India's new IT hub |url=http://www.rediff.com/money/2005/jul/13spec2.htm |access-date=6 December 2011 |newspaper=Rediff.com |date=13 July 2005}}</ref> बिधाननगर आ न्यू टाउन दुनों कोलकाता नगर निगम के सीमा से बाहर, अपना-अपना नगरपालिका में स्थित बा।<ref name="Sectorv" />
== आर्थिक महत्व ==
== लोग आ संस्कृति ==
{{clear}}
== नोट ==
<references group="नोट"/>
== संदर्भ ==
{{reflist|33em}}
{{पच्छिम बंगाल के शहर}}
[[श्रेणी:कलकत्ता| ]]
[[श्रेणी:भारत के शहर आ कस्बा]]
[[श्रेणी:दसलाखी शहर]]
[[श्रेणी:पच्छिम बंगाल]]
[[श्रेणी:पच्छिम बंगाल के शहर आ कस्बा]]
{{भारत-भू-आधार}}
plhqo4e5vey6lyo6pb4m8f9518bmaq8
724254
724253
2022-08-05T15:14:33Z
2409:4061:117:21C0:0:0:16BF:28B1
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = कलकत्ता
| native_name = <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. See "Etymology" section below. -->
| official_name = कोलकाता
| other_name =
| settlement_type = मेट्रो
| image_shield = Kolkata Municipal Corporation (Emblem).svg
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Victoria Memorial Kolkata panorama.jpg
| photo2a = Vidyasagar Setu .jpg
| photo2b = St Paul's Cathedral, Kolkata.jpg
| photo3a = Kolkata Tram.jpg
| photo3b = Calcutta skyline.jpg
| photo4a = Image-Kolkata Bridge.jpg
| spacing = 1
| color_border = white
| color = white
| size = 300
| foot_montage = Clockwise from top: [[Victoria Memorial (India)|Victoria Memorial]], [[St. Paul's Cathedral, Kolkata|St. Paul's Cathedral]], Central Business District, [[Howrah Bridge]], [[Trams in Kolkata|City Tram Line]], [[Vidyasagar Setu]]
}}
| image_map = {{Maplink|frame=yes|plain=y|frame-width=300|frame-height=300|frame-align=center|type=shape|from=India/West Bengal/Kolkata.map}}
| map_caption = Interactive Map Outlining Kolkata
| nickname = City of Joy, Cultural Capital<ref name="Kolkata_Culture" />
| pushpin_map = India Kolkata#India West Bengal#India#Asia#Earth
| pushpin_map_caption = Location in Kolkata##Location in West Bengal##Location in India##Location in Asia##Location in Earth
| pushpin_mapsize = 300
| coordinates = {{coord|22|34|03|N|88|43|57|E|region:IN-WB_type:city(4,500,000)|display=inline,title}}
| subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]]
| subdivision_name = {{flag|India}}
| subdivision_type1 = [[States and union territories of India|State]]
| subdivision_type2 = [[Administrative divisions of West Bengal|Division]]
| subdivision_type3 = [[List of districts of West Bengal|District]]
| subdivision_name1 = {{flagicon image|..West Bengal Flag(INDIA).png}} [[West Bengal]]
| subdivision_name2 = [[Presidency division|Presidency]]
| subdivision_name3 = [[Kolkata district|Kolkata]]<ref>{{cite web |url=http://ceowestbengal.nic.in/ACName?DCID=12 |title=Home | Chief Electoral Officer |website=ceowestbengal.nic.in}}</ref><ref>{{cite web |url=http://ceowestbengal.nic.in/ACName?DCID=11 |title=Home | Chief Electoral Officer |website=ceowestbengal.nic.in}}</ref><ref>{{cite web |url=http://ceowestbengal.nic.in/ACName?DCID=10 |title=Home | Chief Electoral Officer |website=ceowestbengal.nic.in}}</ref><ref>{{cite web |url=http://s24pgs.gov.in/election/ac_poll.php |title=AC-Wise Polling Stations – South 24 Parganas |website=s24pgs.gov.in |access-date=8 June 2019 |archive-date=20 September 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190920150410/http://s24pgs.gov.in/election/ac_poll.php |url-status=dead}}</ref><ref>{{cite news |title=web.archieve.org |url=http://www.s24pgs.gov.in/election/doc/electors%20details.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20130529011629/http://www.s24pgs.gov.in/election/doc/electors%20details.pdf |url-status=dead |archive-date=29 May 2013}}</ref>{{refn|The Kolkata metropolitan area also includes portions of [[North 24 Parganas district|North 24 Parganas]], [[South 24 Parganas district|South 24 Parganas]], [[Howrah district|Howrah]], [[Nadia district|Nadia]] and [[Hooghly district|Hooghly]] districts. See: [[#Urban structure|Urban structure]].|group=upper-alpha}}
| area_footnotes = <ref name="census1" /><ref>{{cite web |title=Basic Statistics of Kolkata |url=https://www.kmcgov.in/KMCPortal/jsp/KolkataStatistics.jsp |website=Kolkata Municipal Corporation |publisher=Kolkata Municipal Corporation |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150402172553/https://www.kmcgov.in/KMCPortal/jsp/KolkataStatistics.jsp |archive-date=2 April 2015 |access-date=3 January 2018}}</ref>
| area_total_km2 = 206.08
| area_total_sq_mi = 79.151
| area_metro_km2 = 1886.67
| area_metro_sq_mi = 728.45
| elevation_m = 9
| elevation_ft = 30
| population_total = 4,496,694
| population_as_of = 2011
| population_footnotes = <ref name="census1">{{cite web |title=District Census Handbook – Kolkata |url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/1916_PART_B_DCHB_KOLKATA.pdf |website=Census of India |publisher=The Registrar General & Census Commissioner |access-date=13 May 2016 |page=43 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161018013413/http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/1916_PART_B_DCHB_KOLKATA.pdf |archive-date=18 October 2016}}</ref><ref name="KOL">{{cite web |url=http://www.censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=375980 |publisher=Census of India |title=Kolkata Municipal Corporation Demographics |access-date=3 June 2016}}</ref>
| population_density_km2 = auto
| population_urban = {{nowrap| 14112536<br>14,617,882 (Extended UA) }}
| population_metro_footnotes = <ref name=kolkatauapop2011 /><ref name="extended UA 2011">{{cite web |title=INDIA STATS: Million plus cities in India as per Census 2011 |url=http://pibmumbai.gov.in/scripts/detail.asp?releaseId=E2011IS3 |website=Press Information Bureau, Mumbai |publisher=National Informatics Centre |access-date=20 August 2015 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150630112755/http://pibmumbai.gov.in/scripts/detail.asp?releaseId=E2011IS3 |archive-date=30 June 2015}}</ref>
| population_rank = [[List of most populous cities in India|3rd]]
| population_blank1_title = Metro rank
| population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|3rd]]
| demographics_type1 = [[Languages of India|Languages]]
| demographics1_title1 = Official
| demographics1_info1 = [[Bengali language|Bengali]]{{*}}[[English language|English]]<ref name=nclmanurep2010>—{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM47thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 47th report (July 2008 to June 2010) |pages=122–126 |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |access-date=16 February 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120513161847/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM47thReport.pdf |archive-date=13 May 2012}}<br>—{{cite news |last1=Singh |first1=Shiv Sahay |title=Official language status for Urdu in some West Bengal areas |url=https://www.thehindu.com/news/national/other-states/official-language-status-for-urdu-in-some-west-bengal-areas/article3274293.ece |access-date=3 June 2019 |work=[[The Hindu]] |date=3 April 2012 |language=en-IN |archive-url=https://web.archive.org/web/20190603103658/https://www.thehindu.com/news/national/other-states/official-language-status-for-urdu-in-some-west-bengal-areas/article3274293.ece |archive-date=3 June 2019 |url-status=live}}<br>—{{cite news |url=https://www.telegraphindia.com/1121211/jsp/bengal/story_16301872.jsp |title=Multi-lingual Bengal |date=11 December 2012 |newspaper=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]] |access-date=25 March 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180325232340/https://www.telegraphindia.com/1121211/jsp/bengal/story_16301872.jsp |archive-date=25 March 2018 |url-status=live}}<br>—{{cite web |url=https://www.indiatoday.in/india/east/story/west-bengal-mamata-banerjee-recognizes-six-non-bengali-languages-134507-2011-05-27 |title=West Bengal to have six more languages for official use |last=Roy |first=Anirban |date=27 May 2011 |publisher=[[India Today (TV channel)|India Today]] |access-date=}}</ref>
| population_demonyms =
| timezone1 = [[भारतीय मानक समय|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| postal_code_type = पिनकोड
| postal_code = 700 xxx
| area_code_type = टेलीफोन कोड
| area_code = +91 33
| registration_plate = [[List of Regional Transport Office districts in India#WB—West Bengal|WB-01]] to [[List of Regional Transport Office districts in India#WB—West Bengal|WB-10]]
| blank_name_sec1 = [[UN/LOCODE]]
| blank_info_sec1 = IN CCU
| blank1_name_sec1 = {{nowrap|[[Gross metropolitan product|GDP]]/[[Purchasing power parity|PPP]]}} <!-- GDP consensus approach, per [[Wikipedia talk:WikiProject Indian Economy#City economy size and rank claims – a consensual approach|WikiProject Indian Economy talk]] -->
| blank1_info_sec1 = $150.1 billion([[GDP PPP]] 2017)<ref>{{Cite news |title=Richest Cities Of India |work=businessworld.in / Brookings |url=https://www.businessworld.in/article/Richest-Cities-Of-India/28-06-2017-121011/ |access-date=2022-03-23}}</ref>
| blank2_name_sec1 = [[Human Development Index|HDI]] {{nobold|(2004)}}
| blank2_info_sec1 = {{increase}} 0.780<ref>{{cite news |title=West Bengal Human Development Report 2004 |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/india_west_bengal_2004_en.pdf |language=en}}</ref> ({{color|green|High}})
| website = {{URL|https://www.kmcgov.in/KMCPortal/jsp/KMCPortalHome1.jsp|www.kmcgov.in}}
| footnotes = {{Reflist|group=upper-alpha}}
}}
'''कलकत्ता''' (ऑफिशियल नाँव '''कोलकाता''') [[भारत]] देस के [[पच्छिम बंगाल]] राज्य क राजधानी हऽ। [[हुगली]] नदी के पूरबी तीरे पर बसल ई शहर आर्थिक, ब्यापारिक आ सांस्कृतिक हिसाब से बहुत महत्व वाला शहर ह आ पूरबी भारत के सभसे बड़ शहर भी हवे; [[कलकत्ता बंदरगाह]] भारत के सभसे पुरान अभिन ले चालू बंदरगाह हवे आ अपना तरह के अकेल बंदरगाह हऽ जे नदी के सहारे बाटे। शहर के "सांस्कृतिक राजधानी" मानल जाला आ अंगरेजी में एकर "''सिटी ऑफ ज्वाय''" (आनंद के नगर) के रूप में परसिद्धी बा। साल 2011 के जनगणना के आँकड़ा अनुसार, कोलकाता शहर के कुल जनसंख्या 4.5 मिलियन (45 लाख) रहल, जबकि एकरा उपशहरी इलाका सभ के सामिल कइ के कुल जनसंख्या 14.1 मिलियन (141 लाख) रहल, एह हिसाब से ई भारत के तिसरा सभसे ढेर जनसंख्या वाला शहर बा। हाल के अनुमान सभ के मोताबिक कोलकाता मेट्रो एरिया के अर्थब्यवस्था के आकार $60 से $150 बिलियन ([[परचेजिंग पावर पैरिटी]] खाती जीडीपी के एडजस्ट कइ के) बाटे जेकरा चलते ई शहर [[मुंबई]] आ [[दिल्ली]] के बाद भारत के तिसरहा सभसे बड़ आर्थिक केंद्र भी बा।<ref name="Brookings">{{cite web|url=https://www.brookings.edu/research/global-metro-monitor/|title=Global city GDP 2014|publisher=Brookings Institution|accessdate=8 May 2015}}</ref><ref name="pricewater">{{cite web|author1=John Hawksworth|author2=Thomas Hoehn|author3=Anmol Tiwari|title=Which are the largest city economies in the world and how might this change by 2025?|url=http://pwc.blogs.com/files/global-city-gdp-rankings-2008-2025.pdf|publisher=PricewaterhouseCoopers|accessdate=17 April 2015|date=नवंबर 2009}}</ref><ref name="YahooTop15">{{cite web |title = India's top 15 cities with the highest GDP Photos Yahoo! India Finance|url = https://in.finance.yahoo.com/photos/the-top-15-indian-cities-by-gdp-1348807591-slideshow/the-top-15-indian-cities-by-gdp-photo-1348807049.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141009131024/https://in.finance.yahoo.com/photos/the-top-15-indian-cities-by-gdp-1348807591-slideshow/the-top-15-indian-cities-by-gdp-photo-1348807049.html|archivedate=9 अक्टूबर 2014|publisher = Yahoo! Finance |date = 28 September 2012 |accessdate = 27 मार्च 2017}}</ref>
सत्रहवीं सदी ईसवी की अंत में '''कलकत्ता''' नाँव से अस्थापित ई शहर अंग्रेजन की समय में (सन 1911 ई. से पहिले ले) पूरा भारत क राजधानी रहे। एही से एकर इतिहास आ संस्कृति की हिसाब से बहुत महत्व बा। कलकत्ता बंदरगाह भारत क सबसे पुरान बंदरगाह हवे। आर्थिक आ ब्यापारिक दृष्टि से सबसे बड़ शहर रहला से इहाँ रोजी-रोजगार खातिर पुरा भारत से लोग आवे आ [[उत्तर प्रदेश]] आ [[बिहार]] की भोजपुरिहा इलाका क लोग ए में प्रमुख रहे। लोकगीत आ किस्सा-कहानी की जरिये कलकत्ता से भोजपुरिया संस्कृति क जुड़ाव आजु ले महसूस कइल जा सकेला।{{efn|''लागा झुलनिया क धक्का, बलम कलकत्ता पहुँच गये...'' से ले के [[भिखारी ठाकुर]] की नाटक कुल में ले कलकत्ता के बहुबिध रूप मिलेला।}}
== नाँव ==
वर्तमान समय में एकर ऑफिशियल नाँव कोलकाता {{lang-bn|কলকাতা}} बाटे जबकि पहिले ई 2001 ले कलकत्ता रहल। एकर कोलकाता नाँव बंगाली कलिकाता {{Lang-bn|কলিকাতা}} से बनल हवे जे ओह तीन गो दीप सभ में से एक के नाँव रहे जे पर ई सुरुआती रूप से आबाद भइल; अउरी दू गो दीप सूतानाती आ गोबिंदपुर रहलें।<ref name="spatialchange">{{cite book |title=Globalizing cities: a new spatial order? |url=https://archive.org/details/globalizingcitie00marc |url-access=limited |last=Chakravorty |first=Sanjoy |editor1-last=Marcuse |editor1-first=Peter |editor2-last=Kempen |editor2-first=Ronald van |chapter=From colonial city to global city? The far-from-complete spatial transformation of Calcutta |year=2000 |publisher=Blackwell Publishing |location=Oxford, UK |isbn=978-0-631-21290-4 |pages=[https://archive.org/details/globalizingcitie00marc/page/n75 56]–77}}</ref>
कोलकाता शब्द के उत्पत्ती के बारे में कई गो मत बाड़ें:
* एक मत के हिसाब से ई कालीक्षेत्र ({{Lang-bn|কালীক্ষেত্র}}) से बनल हवे जेकर मतलब होला देवी काली के इलाका भा अस्थान आ एरिया
* दुसरे मत अनुसार ई कालीघाट से बनल हवे<ref>{{cite web |url=http://kalighattemple.com/ |title=Kalighat Kali Temple |website=kalighattemple.com |language=en |access-date=24 September 2017 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170917134630/http://kalighattemple.com/ |archive-date=17 September 2017}}</ref>
* एगो अउरी मत अनुसार ई बंगाली शब्द किलकिला ({{lang-bn|কিলকিলা}}) से बनल हवे जेकर मतलब सपाट एरिया होखे ला<ref name="chatterjeename">{{cite book |title=Water resources, conservation and management |last=Chatterjee |first=S.N. |year=2008 |publisher=Atlantic Publishers and Distributors |location=New Delhi |isbn=978-81-269-0868-4 |page=85 |url=https://books.google.com/books?id=lpREeIZQvrcC |access-date=29 January 2012 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130619194712/http://books.google.com/books?id=lpREeIZQvrcC |archive-date=19 June 2013}}</ref>
* दुसरे थियरी के मोताबिक ई बंगाली के खाल {{lang-bn|খাল}} आ काटा {{lang-bn|কাতা}} से बनल हवे, पहिला के अरथ नहर हवे आ दुसरा शब्द के मतलब खोनल हवे
बंगाली में ई हमेशा से कोलकाता उचारण होखत रहल बा जबकि 2001 से पहिले अंग्रेजी में एकरा के ({{Lang-en|Calcutta}}) लिखल जाय आ कैलकटा बोलावल जाय जबकि हिंदी आ भोजपुरी में एकरा के कलकत्ता लिखल बोलल जाय। 2001 में एकर नाँव बदल के वर्तमान नाँव कोलकाता ({{Lang-en|Kolkata}}) क दिहल गइल।<ref>{{cite web |url=http://www.ocf.berkeley.edu/~easwaran/papers/india.html |title=The politics of name changes in India |access-date=26 January 2012 |last=Easwaran |first=Kenny |publisher=Open Computing Facility, University of California at Berkeley |archive-url=https://web.archive.org/web/20110719150356/http://www.ocf.berkeley.edu/~easwaran/papers/india.html |archive-date=19 July 2011}}</ref>
== इतिहास ==
===ब्रिटिश उपनिवेश के समय में ===
कोलकाता से 35 किमी (22 मील) उत्तर में चंद्रकेतुगढ़ के खोज आ पुरातात्विक अध्ययन से एह बात के सबूत मिले ला कि जवना इलाका में ई शहर खड़ा बा, दू सहस्राब्दी से ढेर समय से आबाद रहल बा।<ref>{{cite book |title=A history of ancient and early medieval India: from the Stone Age to the 12th century |last=Singh |first=Upinder |author-link=Upinder Singh |year=2008 |publisher=[[Pearson Education]] |location=New Delhi |isbn=978-81-317-1677-9 |page=395 |url=https://books.google.com/books?id=GW5Gx0HSXKUC&pg=PA395 |access-date=25 January 2012}}</ref><ref name="Das">{{cite news |last=Das |first=S. |url=http://www.telegraphindia.com/1030115/asp/frontpage/story_1575128.asp |title=Pre-Raj crown on Clive House: abode of historical riches to be museum |work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]] |location=Kolkata |date=15 January 2003 |access-date=26 April 2006 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20070930061030/http://www.telegraphindia.com/1030115/asp/frontpage/story_1575128.asp |archive-date=30 September 2007 |df=dmy-all}}</ref> कोलकाता के रिकार्ड इतिहास के शुरुआत 1690 में इंग्लिश ईस्ट इंडिया कंपनी के आगमन से भइल जवन बंगाल में आपन व्यापार व्यवसाय के मजबूत करत रहे| कंपनी खातिर काम करे वाला प्रशासक जॉब चारनोक के पहिले एह शहर के संस्थापक के श्रेय दिहल गइल जाय<ref>{{cite book |last=Nair |first=P. Thankappan |author-link=P. Thankappan Nair |year=1977 |chapter=A Portrait of Job Charnock |title=Job Charnock: The Founder of Calcutta: In Facts and Fiction: An Anthology |location=Calcutta |publisher=Engineering Times Publications |pages=16–17 |oclc=4497022 |quote=There are no two opinions that Calcutta is not the product of the vision of Job Charnock ... Charnock alone founded Calcutta.}}</ref> हालाँकि, एगो पब्लिक याचिका के जवाब में<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/3034419.stm |title=Court changes Calcutta's history |date=16 May 2003 |access-date=25 July 2016 |work=BBC News |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160306211159/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/3034419.stm |archive-date=6 March 2016}}</ref> कलकत्ता हाईकोर्ट 2003 में फैसला दिहलस कि शहर के केहू संस्थापक नइखे।<ref name="notcharnock">{{Cite news |last=Gupta |first=Subhrangshu |title=Job Charnock not Kolkata founder: HC says city has no foundation day |url=http://www.tribuneindia.com/2003/20030518/nation.htm#3 |work=[[The Tribune (Chandigarh)|The Tribune]] |location=Chandigarh, India |date=18 May 2003 |access-date=7 December 2006 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20061129050204/http://www.tribuneindia.com/2003/20030518/nation.htm#3 |archive-date=29 November 2006}}</ref> वर्तमान शहर के फइलाव वाला इलाका में तीन गो गाँव शामिल रहलें: कालिकाता, गोबिंदापुर आ सूतानूती। कालिकाता मछरी मारे वाला गाँव रहे; सुतानुति नदी के किनारे बुनकर लोग के गाँव रहे। ई लोग मुगल सम्राट के एगो जागीर के हिस्सा रहल; जागीरदारी (कवनो राजा द्वारा अपना रईस लोग के दिहल जाए वाला जमीन) गाँव सभ के कर के अधिकार जमीन मालिक लोग के साबरना राय चौधरी परिवार, या जमीनदार लोग के लगे रहल। ई अधिकार 1698 में ईस्ट इंडिया कंपनी के सौंप दिहल गइल।<ref name="BanerjeePage1and3">{{cite book |editor1-last=Banerjee |editor1-first=Himadri |editor2-last=Gupta |editor2-first=Nilanjana |editor3-last=Mukherjee |editor3-first=Sipra |title=Calcutta mosaic: essays and interviews on the minority communities of Calcutta |url=https://books.google.com/books?id=cSTEOx_Lw9MC |access-date=29 January 2012 |year=2009 |publisher=Anthem Press |location=New Delhi |isbn=978-81-905835-5-8 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130509233321/http://books.google.com/books?id=cSTEOx_Lw9MC&dq |archive-date=9 May 2013}}</ref>{{rp|1}}
[[File:Chowringhee Square, Calcutta in 1945.jpg|thumb|बिचला कलकत्ता में चौरंगी आ टीपू सुलतान महजिद, 1945.]]
1712 में अंगरेज लोग अपना व्यापारिक कारखाना के सुरक्षा खातिर हुगली नदी के पूरबी किनारे पर स्थित फोर्ट विलियम किला के निर्माण पूरा कइल।<ref name="mitter">{{cite journal |last=Mitter |first=Partha |journal=[[Journal of the Society of Architectural Historians]] |volume=45 |issue=2 |date=June 1986 |pages=95–114 |title=The early British port cities of India: their planning and architecture circa 1640–1757 |jstor=990090 |doi=10.2307/990090}}</ref> फ्रांसीसी सेना के साथे बार-बार झड़प के सामना करत अंग्रेज लोग 1756 में आपन किलाबंदी के अपग्रेड करे लागल। बंगाल के नवाब सिराजुद्दौला कंपनी के ओर से सैन्यीकरण अउरी कर चोरी के निंदा कइलें| उनकर चेतावनी के अनदेखी हो गइल, आ नवाब हमला कर दिहलस; ऊ फोर्ट विलियम पर कब्जा कइलें जेकरा चलते कलकत्ता के ब्लैक होल घटना में कई गो ईस्ट इंडिया कंपनी के अधिकारी लोग के हत्या हो गइल।<ref name="hunterhistory">{{cite book |title=The Indian Empire: its peoples, history, and products |last=Hunter |first=William Wilson |author-link=William Wilson Hunter |year=1886 |publisher=Trübner & co |location=London |pages=[https://archive.org/details/indianempireitsp00huntrich/page/381 381]–82 |url=https://archive.org/details/indianempireitsp00huntrich |access-date=25 January 2011}}</ref> रॉबर्ट क्लाइव के नेतृत्व में कंपनी के सैनिक (सिपाही) आ ब्रिटिश सैनिक लोग के एगो सेना अगिला साल एह शहर पर फिर से कब्जा क लिहलस।<ref name="hunterhistory" /> [[बगसर के जुद्ध|बक्सर के लड़ाई]] के बाद 1765 के [[इलाहाबाद के संधि]] के अनुसार ईस्ट इंडिया कंपनी के बंगाल, बिहार आ उड़ीसा प्रांत में मुगल सम्राट के शाही कर वसूली करे वाला नियुक्त कइल गइल जबकि मुगल द्वारा नियुक्त नवाब लोग एह प्रांत पर शासन जारी रखलें।<ref name="AhmedFarooqui">{{cite book |last1=Ahmed |first1=Farooqui Salma |last2=Farooqui |first2=Salma Ahmed |title=A Comprehensive History of Medieval India: From Twelfth to the Mid-Eighteenth Century |url=https://books.google.com/books?id=sxhAtCflwOMC&pg=PA369 |publisher=Pearson Education India |isbn=978-81-317-3202-1 |page=369 |access-date=2 January 2016 |year=2011 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160102024457/https://books.google.com/books?id=sxhAtCflwOMC&pg=PA369 |archive-date=2 January 2016}}</ref> प्रेसिडेंसी शहर घोषित कलकत्ता 1773 ले ईस्ट इंडिया कंपनी के मुख्यालय बन गइल।<ref name="Arnold-Baker2015">{{cite book |last=Arnold-Baker |first=Charles |title=The Companion to British History |url=https://books.google.com/books?id=75ZGCgAAQBAJ&pg=PT504 |date=30 July 2015 |publisher=Taylor & Francis |isbn=978-1-317-40039-4 |page=504 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180303193215/https://books.google.com/books?id=75ZGCgAAQBAJ&pg=PT504 |archive-date=3 March 2018}}</ref>
1793 में नवाब लोग के शासक सत्ता खतम हो गइल आ ईस्ट इंडिया कंपनी एह शहर आ प्रांत पर पूरा नियंत्रण क लिहलस। 19वीं सदी के सुरुआत में शहर के चारो ओर के दलदल सभ के पानी के निकासी कइल गइल; सरकारी इलाका हुगली नदी के किनारे फइल गइल रहे। रिचर्ड वेल्सली, 1797 से 1805 के बीच फोर्ट विलियम के प्रेसिडेंसी के गवर्नर जनरल रहलें, शहर के बिकास आ एकरे सार्वजनिक वास्तुकला खातिर बहुत हद तक जिम्मेदार रहलें।<ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=UKfoHi5412UC |title=Calcutta: a cultural and literary history |access-date=11 October 2007 |last=Dutta |first=Krishna |publisher=[[Signal Books]] |location=Oxford, UK |isbn=978-1-902669-59-5 |year=2003 |page=58 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110728081609/http://books.google.com/books?id=UKfoHi5412UC |archive-date=28 July 2011}}</ref> पूरा 18वीं आ 19वीं सदी के अंत में ई शहर ईस्ट इंडिया कंपनी के अफीम के ब्यापार के केंद्र रहल।<ref>{{Cite journal |last=Pati |first=Biswamoy |title=Narcotics and empire |volume=23 |issue=10 |year=2006 |journal=The Hindu; Frontline |url=http://frontlineonnet.com/fl2310/stories/20060602000307600.htm |access-date=3 March 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20061016231426/http://www.frontlineonnet.com/fl2310/stories/20060602000307600.htm |archive-date=16 October 2006}}</ref> 1837 में भइल जनगणना में एह शहर के जनसंख्या 2,29,700 रहल जेह में से ब्रिटिश निवासी लोग के संख्या खाली 3,138 रहल।<ref>''The National Cyclopaedia of Useful Knowledge, Vol.IV'', (1848) London, Charles Knight, p.35</ref> एही संदर्भ के कहनाम बा कि उपनगर अवुरी पड़ोसी गांव में अउरियो 1,77,000 लोग रहत रहे, जवना के चलते ग्रेटर कलकत्ता के पूरा आबादी 4,06,700 हो गइल रहे।
1864 में कोलकाता में शहर में एगो आँधी-तूफान वाला [[चक्रवात]] आइल रहे आ करीब 60 हजार लोग के मौत हो गइल रहे।<ref>{{cite magazine |url=https://www.indiatoday.in/education-today/gk-current-affairs/story/calcutta-cyclone-1864-1356569-2018-10-05 |title=154 years ago, this infamous cyclone in Calcutta took over 60,000 lives and flooded the entire city |author=Tanya Saihgal |date=October 5, 2018 |magazine=India Today}}</ref>
{{wide image|Panorama of Kolkata (Calcutta), 1832 Jacob Janssen.jpg|1150px|Panoramic view of Kolkata (Calcutta) from the Shaheed Minar (Octerlony Monument), 1832, drawn by Jacob Janssen}}
1850 के दशक ले कलकत्ता में दू गो इलाका रहलें: व्हाइट टाउन, जे मुख्य रूप से ब्रिटिश रहलें आ चौरिंगही आ डलहौजी स्क्वायर पर केंद्रित रहल; आ ब्लैक टाउन, मुख्य रूप से भारतीय आ उत्तरी कलकत्ता पर केंद्रित बा।<ref name="hardgrave">{{Cite book |last=Hardgrave |first=Robert L. Jr |editor1-first=Pratapaditya |editor1-last=Pal |title=Changing visions, lasting images: Calcutta through 300 years |year=1990 |publisher=Marg Publications |location=Bombay |isbn=978-81-85026-11-4 |pages=31–46 |chapter=A portrait of Black Town: Balthazard Solvyns in Calcutta, 1791–1804|chapter-url=http://www.laits.utexas.edu/solvyns-project/hardgraveportrait.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20120112023055/http://www.laits.utexas.edu/solvyns-project/hardgraveportrait.html |archive-date=12 January 2012}}</ref> शहर में 1850 के दशक के सुरुआत से शुरू हो के तेजी से औद्योगिक बिकास भइल, खासतौर पर कपड़ा आ जूट उद्योग सभ में; एह से ब्रिटिश कंपनी सभ के बुनियादी ढांचा परियोजना सभ में भारी निवेश करे खातिर प्रोत्साहित कइल गइल जेह में टेलीग्राफ कनेक्शन आ हावड़ा रेलवे स्टेशन सामिल रहल। ब्रिटिश आ भारतीय संस्कृति के एकीकरण के परिणामस्वरूप शहरी भारतीय लोग के एगो नया बाबू वर्ग के उदय भइल, जिनहन के सदस्य अक्सर नौकरशाह, प्रोफेशनल, अखबार पाठक, आ एंग्लोफाइल रहलें; आमतौर पर ई लोग उच्च जाति के हिंदू समुदाय के रहल।<ref>{{cite book |last1=Chaudhuri |given1=NC |year=2001 |title=The autobiography of an unknown Indian |publisher=New York Review of Books |location=New York |isbn=978-0-940322-82-0 |url=https://archive.org/details/autobiographyofu00chau |pages=v–xi}}</ref> 19वीं सदी में बंगाल के पुनर्जागरण के चलते शहर के निवासी लोग में सामाजिक सांस्कृतिक परिष्कार बढ़ल। 1883 में कलकत्ता इंडियन नेशनल एसोसिएशन के पहिला राष्ट्रीय सम्मेलन के मेजबानी कइलस, ई भारत में पहिला घोषित राष्ट्रवादी संगठन रहल।<ref name="stepienchap3">{{cite book |last1=Stępień |first1=Jakub |last2=Tokarski |first2=Stanisław |last3=Latos |first3=Tomasz |last4=Jarecka-Stępień |first4=Katarzyna |title=Towards freedom. Ideas of "solidarity" in comparison with the thought of the Indian National Congress |year=2011 |publisher=Wydawnictwo Stowarzyszenia "Projekt Orient" |location=Kraków, Poland |isbn=978-83-933917-4-5 |pages=58–59 |chapter=Indian way to independence. The Indian National Congress}}</ref>
[[File:Corner of Harrison Street (Burra Bazar) and Strand Road, Calcutta in 1945.jpg|thumb|हैरिसन स्ट्रीट पर बंगाली बिलबोर्ड। कलकत्ता ब्रिटिश भारत के सबसे बड़ व्यापारिक केंद्र रहे।]]
1905 में धार्मिक तर्ज पर बंगाल के बंटवारा के चलते जन विरोध प्रदर्शन भइल आ कलकत्ता अंगरेजन लोग खातिर कम मेहमाननवाज जगह बन गइल।<ref>{{cite book |last1=Chatterji |first1=Joya |title=The Spoils of Partition: Bengal and India, 1947–1967 |date=2007 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-1-139-46830-5 |page=9 |url=https://books.google.com/books?id=FjQ0iWSq2R0C&pg=PA9 |language=en |access-date=31 May 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190401093431/https://books.google.com/books?id=FjQ0iWSq2R0C&pg=PA9 |archive-date=1 April 2019 |url-status=live}}</ref><ref>{{cite news |last1=Wright |first1=Tom |title=Why Delhi? The Move From Calcutta |url=https://blogs.wsj.com/indiarealtime/2011/11/11/why-delhi-the-move-from-calcutta/ |work=The Wall Street Journal |date=11 November 2011 |access-date=31 May 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180606045722/https://blogs.wsj.com/indiarealtime/2011/11/11/why-delhi-the-move-from-calcutta/ |archive-date=6 June 2018 |url-status=live}}</ref>भारत के राजधानी 1911 में नई दिल्ली ले जाइल गइल।<ref>{{Cite book |last=Hall |first=Peter |author-link=Peter Hall (urbanist) |title=Cities of tomorrow |year=2002 |publisher=[[Blackwell Publishing]] |location=Oxford, UK |isbn=978-0-631-23252-0 |pages=198–206}}</ref> कलकत्ता भारतीय स्वतंत्रता आंदोलन से जुड़ल क्रांतिकारी संगठनन के केंद्र बनल रहल। ई शहर आ एकरे बंदरगाह पर जापानी लोग द्वारा 1942 से 1944 के बीच, दुसरा बिस्व जुद्ध के दौरान कई बेर बमबारी कइल गइल।<ref name="Randhawa">{{cite web |last=Randhawa |first=K. |publisher=BBC |url=http://www.bbc.co.uk/ww2peopleswar/stories/50/a5756150.shtml |archive-url=https://web.archive.org/web/20120204062423/http://www.bbc.co.uk/ww2peopleswar/stories/50/a5756150.shtml |archive-date=4 February 2012 |title=The bombing of Calcutta by the Japanese |date=15 September 2005 |access-date=26 April 2006}}</ref><ref name="PacificWar">{{cite web |url=http://www.nzhistory.net.nz/war/war-in-the-pacific/timeline |title=Pacific War timeline: New Zealanders in the Pacific War |publisher=[[New Zealand Ministry for Culture and Heritage]] |access-date=13 October 2008 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20081021064031/http://www.nzhistory.net.nz/war/war-in-the-pacific/timeline |archive-date=21 October 2008 |df=dmy-all}}</ref> युद्ध के साथे-साथ 1943 के बंगाल के अकाल के दौरान सैन्य, प्रशासनिक आ प्राकृतिक कारक सभ के संयोजन के कारण लाखन लोग भूख से मर गइल।<ref>{{cite book |last1=Sen |first1=A |year=1973 |title=Poverty and famines |publisher=Oxford University Press |location=Oxford, UK |isbn=978-0-19-828463-5 |pages=52–85}}</ref> मुस्लिम राज्य के निर्माण के मांग के चलते 1946 में सांप्रदायिक हिंसा के एगो एपिसोड पैदा भइल जेह में 4,000 से ढेर लोग के मौत हो गइल।<ref name="Burrows">{{Cite report |last=Burrows |first=Frederick |author-link=Frederick Burrows |date=22 August 1946 |title=A copy of a secret report written on 22 August 1946 to the Viceroy Lord Wavell, from Sir Frederick John Burrows, concerning the Calcutta riots |url=http://www.bl.uk/reshelp/findhelpregion/asia/india/indianindependence/indiapakistan/partition4/index.html |publisher=[[The British Library]] |docket=IOR: L/P&J/8/655 f.f. 95, 96–107 |access-date=25 February 2012 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120104191417/http://www.bl.uk/reshelp/findhelpregion/asia/india/indianindependence/indiapakistan/partition4/index.html |archive-date=4 January 2012}}</ref><ref name="DasS">{{cite journal |last=Das |first=Suranjan |date=2000 |title=The 1992 Calcutta Riot in Historical Continuum: A Relapse into 'Communal Fury'? |journal=Modern Asian Studies |volume=34 |issue=2 |pages=281–306 |doi=10.1017/S0026749X0000336X |jstor=313064 |s2cid=144646764}}</ref><ref name="Talukdar">{{Cite book |last=Suhrawardy |first=H. S. |year=1987 |title=Memoirs of Huseyn Shaheed Suhrawardy |chapter=Direct action day |chapter-url=http://www.globalwebpost.com/farooqm/study_res/suhrawardy/direct_action.html |editor1-last=Talukdar |editor1-first=M. H. R. |pages=55–56 |publisher=The University Press |location=Dhaka, Bangladesh |isbn=978-984-05-1087-0 |author-link=H. S. Suhrawardy |archive-url=https://web.archive.org/web/20060314030646/http://globalwebpost.com/farooqm/study_res/suhrawardy/direct_action.html |archive-date=14 March 2006}}</ref> भारत के बंटवारा के चलते अउरी झड़प भइल आ जनसांख्यिकीय बदलाव भइल - कई गो मुसलमान लोग पूर्वी पाकिस्तान (वर्तमान बांग्लादेश) खातिर रवाना हो गइल, जबकि लाखन हिन्दू लोग एह शहर में भाग के आइल आ शरण लिहल।<ref>{{cite book |last1=Gandhi |given1=R |year=1992 |title=Patel: a life |publisher=[[Navajivan]] |location=Ahmedabad, India |asin=B0006EYQ0A |page=497}}</ref>
=== समकालीन समय में ===
1960 आ 1970 के दशक के दौरान, भारी बिजली के कमी, हड़ताल आ नक्सली के नाँव से जानल जाए वाला समूह सभ द्वारा हिंसक मार्क्सवादी–माओवादी आंदोलन से शहर के बहुत सारा बुनियादी ढांचा के नुकसान भइल जेकरा चलते आर्थिक ठहराव पैदा हो गइल।<ref name="ianjack">—{{citation |last=Banerjee |first=Partha Sarathi |date=5 February 2011 |title=Party, Power and Political Violence in West Bengal |journal=[[Economic and Political Weekly]] |volume=46 |issue=6 |pages=16–18 |jstor=27918111 |issn=0012-9976}}<br />—{{citation |last=Gooptu |first=Nandini |date=1 June 2007 |title=Economic Liberalisation, Work and Democracy: Industrial Decline and Urban Politics in Kolkata |journal=[[Economic and Political Weekly]] |volume=42 |issue=21 |pages=1922–1933 |jstor=4419634}}<br />—{{cite news |url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2011/feb/05/ian-jack-kolkata |title=India's riptide of modern aspiration has not reached Kolkata – but that can't last |last1=Jack |first1=Ian |date=4 February 2011 |newspaper=The Guardian |location=London |access-date=6 November 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161107093315/https://www.theguardian.com/commentisfree/2011/feb/05/ian-jack-kolkata |archive-date=7 November 2016}}</ref> 1971 के बांग्लादेश मुक्ति युद्ध के चलते हजारन शरणार्थी लोग के भारी आवागमन भइल, इनहन में से कई लोग बिना पइसा के आवागमन के कारण कोलकाता के बुनियादी ढांचा पर तनाव पैदा भइल।<ref>{{cite book |last1=Bennett |given1=A |surname2=Hindle |given2=J |year=1996 |title=London review of books: an anthology |publisher=Verso Books |location=London |isbn=978-1-85984-121-1 |pages=63–70}}</ref> 1980 के दशक के मध्य के दौरान बंबई भारत के सबसे अधिक जनसंख्या वाला शहर के रूप में कोलकाता के पीछे छोड़ दिहलस। 1985 में प्रधानमंत्री राजीव गांधी कोलकाता के सामाजिक-राजनीतिक परेशानी सभ के आलोक में "मरत शहर" के नाँव दिहलें।<ref>{{cite news |last=Follath |first=Erich |work=[[Spiegel Online]] |location=Hamburg |url=http://www.spiegel.de/international/spiegel/0,1518,387701,00.html |title=From poorhouse to powerhouse |access-date=15 January 2011 |date=30 November 2005 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110707163423/http://www.spiegel.de/international/spiegel/0,1518,387701,00.html |archive-date=7 July 2011 |df=dmy-all}}</ref> 1977–2011 के समय में पश्चिम बंगाल में कोलकाता से लेफ्ट मोर्चा के शासन रहे जवना में भारत कम्युनिस्ट पार्टी (CPM) के बोलबाला रहे। ई दुनिया के सभसे लंबा समय ले लोकतांत्रिक तरीका से चुनल गइल साम्यवादी सरकार रहल, एह दौरान कोलकाता भारतीय साम्यवाद खातिर एगो प्रमुख आधार रहल।<ref name="Biswas">{{cite news |last=Biswas |first=S. |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/4909832.stm |title=Calcutta's colorless campaign |access-date=26 April 2006 |date=16 April 2006 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120214053922/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/4909832.stm |archive-date=14 February 2012 |df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=UKfoHi5412UC |title=Calcutta: a cultural and literary history |access-date=30 January 2012 |last=Dutta |first=Krishna |publisher=[[Signal Books]] |location=Oxford, UK |isbn=978-1-902669-59-5 |year=2003 |pages=185–87 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110728081609/http://books.google.com/books?id=UKfoHi5412UC |archive-date=28 July 2011}}</ref><ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=2Sl1vY5gAdsC |title=Communist and socialist movement in India: a critical account |access-date=30 January 2012 |last=Singh |first=Chandrika |publisher=Mittal Publications |location=New Delhi |isbn=978-81-7099-031-4 |year=1987 |pages=154–55 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130616061027/http://books.google.com/books?id=2Sl1vY5gAdsC&dq |archive-date=16 June 2013}}</ref> 2011 के पश्चिम बंगाल विधानसभा चुनाव में वाम मोर्चा तृणमूल कांग्रेस से हरा दिहलस। शहर के आर्थिक सुधार के गति 1990 के दशक के बाद मिलल, जब भारत बाजार समर्थक सुधार के संस्थापित करे लागल। 2000 से सूचना प्रौद्योगिकी (आईटी) सेवा क्षेत्र कोलकाता के ठहरल अर्थव्यवस्था के फेर से जिंदा कईले बा। शहर के निर्माण आधार में भी काफी बढ़ती हो रहल बा।<ref name="bbceco" />
== भूगोल ==
{{wide image|Howrah Pano 3.jpg|900px|चौरंगी, कलकत्ता के आकास रेखा}}
हुगली नदी के पूरबी किनारे के साथ मोटा-मोटी उत्तर–दक्खिन ओर फइलल कोलकाता पूरबी भारत के निचला गंगा डेल्टा के भीतर बांग्लादेश के साथ अंतर्राष्ट्रीय सीमा से लगभग 75 किमी (47 मील) पच्छिम में बिस्तार लिहले बा। शहर के समुंद्र तल से ऊँचाई {{cvt|1.5|-|9|m|ft|0}} बाटे।<ref>{{cite web |title=PIA01844: space radar image of Calcutta, West Bengal, India |url=http://photojournal.jpl.nasa.gov/catalog/PIA01844 |publisher=NASA |access-date=15 January 2012 |date=15 April 1999 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120114231031/http://photojournal.jpl.nasa.gov/catalog/PIA01844 |archive-date=14 January 2012}}</ref> शहर के बहुत सारा हिस्सा मूल रूप से एगो आर्द्रभूमि रहल जेकरा के दशकन ले रिक्लेम कइल गइल ताकि बढ़त आबादी के समायोजित कइल जा सके।<ref>{{cite book |last=Chatterjee |first=S. N. |title=Water Resources, Conservation and Management |year=2008 |publisher=Atlantic Publishers and Distributors |location=New Delhi |isbn=978-81-269-0868-4 |page=33}}</ref> बाकी अविकसित इलाका सभ के, जिनहन के पूर्वी कोलकाता आर्द्रभूमि के नाँव से जानल जाला, रामसर कन्वेंशन (1975) द्वारा "अंतर्राष्ट्रीय महत्व के आर्द्रभूमि" के रूप में दर्जा दिहल गइल बाटे।<ref>{{Cite journal |last1=Roy Chadhuri |first1=S. |last2=Thakur |first2=A. R. |title=Microbial genetic resource mapping of East Calcutta wetlands |journal=Current Science |volume=91 |issue=2 |date=25 July 2006 |pages=212–17}}</ref> जइसे कि भारत-गंगा मैदान के अधिकतर हिस्सा में होला, माटी आ पानी मुख्य रूप से जलोढ़ के उत्पत्ती वाला हवे। कोलकाता "बंगाल बेसिन" के ऊपर स्थित बाटे, ई एगो पेरिक्राटोनिक टर्शियरी बेसिन हवे।<ref name="soil characterisation">{{cite conference |url=http://gndec.ac.in/~igs/ldh/conf/2009/articles/T01_03.pdf |title=Characterization of soil over Kolkata municipal area |first1=Diptendra |last1=Das |first2=B. C. |last2=Chattopadhyay |date=19 December 2009 |conference=Indian Geotechnical Conference |conference-url=http://gndec.ac.in/~igs/ldh/conf/2009/ |volume=1 |location=Guntur, India |pages=11–12 |access-date=19 November 2012 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20131106050646/http://gndec.ac.in/~igs/ldh/conf/2009/articles/T01_03.pdf |archive-date=6 November 2013}}</ref> बंगाल बेसिन में तीन गो संरचनात्मक इकाई सभ के सामिल कइल जाला: पच्छिम में शेल्फ भा प्लेटफार्म; केंद्रीय हिन्ज या शेल्फ/ढलान के टूटल; आ पूरब आ दक्खिन-पूरुब में गहिरा बेसिनल हिस्सा। कोलकाता हिन्ज क्षेत्र के पच्छिमी हिस्सा के ऊपर स्थित बा जे लगभग 25 किमी (16 मील) चौड़ा बा आ सतह से नीचे लगभग 45,000 मीटर (148,000 फीट) गहिराई में बा।<ref name="soil characterisation" /> शेल्फ आ टिका जोन में कई गो फाल्ट बा, जवना में से कुछ सक्रिय बा। कोलकाता के नीचे तलछट के कुल मोटाई क्रिस्टलीय बेसमेंट से लगभग 7,500 मीटर (24,600 फीट) ऊपर बा; इनहन में से ऊपरी 350–450 मीटर (1,150–1,480 फीट) क्वारटर्नरी बाटे, एकरे बाद 4,500–5,500 मीटर (14,760–18,040 फीट) के टर्शियरी तलछट, 500–700 मीटर (1,640–2,300 फीट) के क्रेटेशियस ट्रैप के ट्रैप वॉश आ 600 बाटे –800 मीटर (1,970–2,620 फीट) पर्मियन-कार्बोनिफेरस गोंडवाना चट्टान सभ।<ref name="soil characterisation" /> क्वारटर्नरी तलछट सभ में माटी, गाद आ कई ग्रेड के बालू आ गिट्टी बाटे। ई तलछट दू गो माटी के बिस्तर सभ के बीच में सैंडविच कइल जालें: निचला बेड 250–650 मीटर (820–2,130 फीट) के गहिराई पर; जबकि ऊपरी के 10–40 मीटर (30–130 फीट) मोटाई के वाला बा।<ref name="Bunting">{{Cite report |last1=Bunting |first1=S. W. |last2=Kundu |first2=N. |last3=Mukherjee |first3=M. |publisher=Institute of Aquaculture, University of Stirling |location=Stirling, UK |url=http://www.dfid.stir.ac.uk/dfid/nrsp/download/sitanal.pdf |title=Situation analysis. Production systems and natural resources use in PU Kolkata |page=3 |access-date=26 April 2006 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20060505141605/http://www.dfid.stir.ac.uk/dfid/nrsp/download/sitanal.pdf |archive-date=5 May 2006}}</ref> ब्यूरो ऑफ इंडियन स्टैंडर्ड्स के अनुसार, भूकंप के संवेदनशीलता बढ़त के क्रम में I से V ले के पैमाना पर ई शहर भूकंपीय क्षेत्र III के भीतर पड़े ला।
===शहरी ढाँचा===
[[File:Calcutta (Baedeker, 1914).jpg|thumb|right|कलकत्ता के एगो नक्शा, लगभग 1914]]
[[File:Kolkata Skyline From Vidyasagar Seti 2.jpg|thumb|right|कलकत्ता के आकास रेखा, दि 42 आ बिद्यासागर सेतु के साथे]]
कोलकाता महानगरीय इलाका {{cvt|1886.67|km2|sqmi|2}} में फइलल बाटे<ref name="kmdaanreport2011kma">{{cite web |url=http://www.kmdaonline.org/pdf/aar11/introducing_kma.pdf |title=Introducing KMA |year=2011 |work=Annual Report 2011 |publisher=Kolkata Metropolitan Development Authority |access-date=9 February 2012 |archive-date=5 June 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130605134704/http://www.kmdaonline.org/pdf/aar11/introducing_kma.pdf |url-status=dead}}</ref>{{rp|7}} आ एह में 4 गो नगर निगम (कोलकाता नगर निगम सहित), 37 गो स्थानीय नगरपालिका आ 24 गो पंचायत समिति सभ सामिल बाड़ी, 2011 के अनुसार।<ref name=kmdaanreport2011kma />{{rp|7}} शहरी एग्लोमेरेशन में 72 गो शहर आ 527 गो कस्बा आ गाँव सामिल रहलें, 2006 ले।<ref name=Metropolis /> कोलकाता महानगरीय इलाका में उपनगरीय इलाका सभ में निम्नलिखित जिला सभ के कुछ हिस्सा सामिल बाड़ें: उत्तर 24 परगना, दक्खिन 24 परगना, हावड़ा, हुगली आ नादिया।<ref name="urbanprice">{{Cite book |editor1-last=Sahdev |editor1-first=Shashi |editor2-last=Verma |editor2-first=Nilima |url=http://tcpomud.gov.in/Divisions/IEP/Urban%20Land%20Price%20Scenario-%20Kolkata/chapter%20II%20Kol.doc |series=Industry and Economic Planning |year=2008 |title=Kolkata—an outline |publisher=Town and Country Planning Organisation, Ministry of Urban Development, Government of India |format=DOC |access-date=6 December 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120426025356/http://tcpomud.gov.in/Divisions/IEP/Urban%20Land%20Price%20Scenario-%20Kolkata/chapter%20II%20Kol.doc |archive-date=26 April 2012 |url-status=dead}}</ref>{{rp|15}} कोलकाता, जे कोलकाता नगर निगम (KMC) के अधिकार क्षेत्र में बा, के {{cvt|206.08|km2|sqmi|0}} के क्षेत्रफल बा।<ref name="Metropolis">{{cite web |publisher=World Association of the Major Metropolises |url=http://www.metropolis.org/sites/default/files/metropolitan_regions/438_007_kolkata_eng.pdf |title=007 Kolkata (India) |access-date=31 August 2007 |archive-date=8 March 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120308102346/http://www.metropolis.org/sites/default/files/metropolitan_regions/438_007_kolkata_eng.pdf |url-status=dead}}</ref> शहर के पूरब-पच्छिम आयाम तुलनात्मक रूप से पातर बिस्तार वाला बाटे, पच्छिम में हुगली नदी से ले के पूरब में मोटा-मोटी पूरबी मेट्रोपोलिटन बाईपास ले बिस्तार लिहले बाटे- ई {{cvt|9|-|10|km|mi|1}} के बिस्तार वाला बाटे।<ref>{{cite map |publisher=NASA |title=Calcutta, West Bengal, India |url=http://southport.jpl.nasa.gov/cdrom/sirced03/cdrom/DATA/LOCATION/ASIAMIDE/CALCUTTA/CALCUTTA.HTM |date=20 June 1996 |series=Mission to planet earth program |access-date=25 February 2012 |archive-date=4 January 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130104150559/http://southport.jpl.nasa.gov/cdrom/sirced03/cdrom/DATA/LOCATION/ASIAMIDE/CALCUTTA/CALCUTTA.HTM |url-status=dead}}</ref> उत्तर–दक्षिण के दूरी ढेर होला, आ एकर धुरी के इस्तेमाल शहर के उत्तर, मध्य, दक्खिन आ पूरबी कोलकाता में बिभाजन करे खातिर कइल जाला। उत्तर कोलकाता शहर के सभसे पुरान हिस्सा हवे। 19वीं सदी के वास्तुकला आ संकरी गली सभ के बिसेसता वाला एह में जोरासनको, राजाबाजार, मणिकतला, उल्टाडंगा, श्यामबाजार, शोभाबाजार, बगबाजार, कोसिपुर, सिंथी इत्यादि इलाका सभ के सामिल कइल जाला।उत्तर के उपनगरीय इलाका सभ जइसे कि दम दम, बारानगर, बेलघरिया, सोडेपुर, खरदहा, न्यू बैरकपुर, मध्यग्राम, बैरकपुर, बरासत इत्यादि भी कोलकाता शहर के भीतर बाड़ें (महानगरीय संरचना के रूप में)।<ref name="urbanprice" />{{rp|65–66}} मध्य कोलकाता में केंद्रीय बिजनेस डिस्ट्रिक्ट के मेजबानी बा। एहमें बी.बी.डी. बाग, जेकरा के पहिले डलहौजी स्क्वायर के नाँव से जानल जाला आ एकरे पूरब ओर एस्प्लानेड; स्ट्रैंड रोड एकरे पच्छिम ओर बा।<ref>{{Cite document |url=http://www.westbengaltourism.gov.in/web/guest/dalhousie-square |title=Kolkata heritage |publisher=Government of West Bengal |access-date=27 November 2011 |archive-date=14 January 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120114162511/http://www.westbengaltourism.gov.in/web/guest/dalhousie-square |url-status=dead}}</ref> पश्चिम बंगाल सचिवालय, जनरल डाकघर, भारतीय रिजर्व बैंक, [[कलकत्ता हाईकोर्ट]], लालबजार पुलिस मुख्यालय आ अउरी कई गो सरकारी आ निजी कार्यालय सभ ओहिजा बाड़ें। एगो अउरी बिजनेस हब पार्क स्ट्रीट के दक्खिन ओर के इलाका बाटे जेह में चौरिंघी रोड, कामैक स्ट्रीट, वुड स्ट्रीट, लौडन स्ट्रीट, शेक्सपियर सरनी आ एजेसी बोस रोड नियर गली सभ के सामिल कइल जाला।<ref>{{Cite news |title=BSNL may take two weeks to be back online |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-07-09/kolkata/28184192_1_broadband-connections-calcutta-telephones-broadband-lines |archive-url=https://web.archive.org/web/20120104170721/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-07-09/kolkata/28184192_1_broadband-connections-calcutta-telephones-broadband-lines |url-status=dead |archive-date=4 January 2012 |agency=[[Times News Network]] (TNN) |date=9 July 2009 |access-date=27 November 2011 |quote=With the Camac Street-Park Street-Shakespeare Sarani commercial hub located smack in the middle of the affected zone... |newspaper=[[The Times of India]] |location=New Delhi}}</ref> 1947 में भारत के आजादी मिलला के बाद दक्खिन कोलकाता के बिकास भइल; एह में अपस्केल मोहल्ला जइसे कि भवानीपुर, अलीपुर, बल्लीगुंगे, कसबा, ढकुरिया, संतोषपुर, गरिया, गोल्फ ग्रीन, टोलीगुंगे, न्यू अलीपुर, बेहाला, बरिशा आदि शामिल बा दक्षिण के उपनगरीय इलाका जइसे कि महेष्टला, बजट बजट, राजपुर सोनारपुर, बारूईपुर आदि बा कोलकाता शहर के भीतर भी (महानगरीय संरचना के रूप में)।<ref name=spatialchange /> मैदान शहर के बीचोबीच एगो बड़हन खुला मैदान हवे जेकरा के "कोलकाता के फेफड़ा" <ref>{{cite news |title=In city's teeming heart, a place to gaze and graze |first=Jim |last=Yardley |url=https://www.nytimes.com/2011/01/28/world/asia/28india.html?pagewanted=1&_r=1 |newspaper=The New York Times |location=New York |date=27 January 2011 |access-date=27 November 2011 |quote=To Kolkata, it is the 'lungs of the city,' a recharge zone for the soul.}}</ref> कहल गइल बा आ एह में खेल के आयोजन आ जनसभा सभ के आयोजन कइल जा सके ला।<ref>{{Cite news |title=Maidan marauders |last=Das |first=Soumitra |url=http://www.telegraphindia.com/1100221/jsp/calcutta/story_12132260.jsp |newspaper=The Telegraph |date=21 February 2010 |location=Kolkata |access-date=27 November 2011 |archive-date=18 January 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120118134300/http://www.telegraphindia.com/1100221/jsp/calcutta/story_12132260.jsp |url-status=dead}}</ref> मैदान के दक्खिनी छोर पर विक्टोरिया मेमोरियल आ कोलकाता रेस कोर्स बा। बाकी पार्क सभ में बिधाननगर के सेंट्रल पार्क आ हुगली नदी के किनारे स्ट्रैंड रोड पर मिलेनियम पार्क बाड़ें।
ग्रेटर कोलकाता इलाका में दू गो योजनाबद्ध टाउनशिप सभ में बिधाननगर, जेकरा के साल्ट लेक सिटी भी कहल जाला आ ई शहर के उत्तर-पूरुब में स्थित बा; आ राजरहट, जेकरा के न्यू टाउन भी कहल जाला आ बिधाननगर के पूरब में स्थित बा, बाड़ें।<ref name=spatialchange /><ref name="Sectorv">{{cite news |last=Chakraborti |first=Suman |title=Beautification project for Salt Lake, Sec V and New Town |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-11-02/kolkata/30349773_1_traffic-islands-road-dividers-and-boulevards-bidhannagar-municipality |archive-url=https://web.archive.org/web/20120104185006/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-11-02/kolkata/30349773_1_traffic-islands-road-dividers-and-boulevards-bidhannagar-municipality |url-status=dead |archive-date=4 January 2012 |access-date=6 December 2011 |date=2 November 2011 |newspaper=[[The Times of India]] |location=New Delhi}}</ref> 2000 के दशक में बिधाननगर के सेक्टर V के बिकास सूचना प्रौद्योगिकी आ दूरसंचार कंपनी सभ खातिर बिजनेस हब के रूप में भइल।<ref>{{cite web |title=History of Sector V |url=http://egovernance.ndita.org/index.php?option=com_content&view=article&id=45&Itemid=58 |publisher=Nabadiganta Industrial Township Authority |access-date=6 December 2011 |archive-date=3 January 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120103145620/https://egovernance.ndita.org/index.php?option=com_content&view=article&id=45&Itemid=58 |url-status=dead}}</ref><ref>{{cite news |title=Kolkata! India's new IT hub |url=http://www.rediff.com/money/2005/jul/13spec2.htm |access-date=6 December 2011 |newspaper=Rediff.com |date=13 July 2005}}</ref> बिधाननगर आ न्यू टाउन दुनों कोलकाता नगर निगम के सीमा से बाहर, अपना-अपना नगरपालिका में स्थित बा।<ref name="Sectorv" />
== आर्थिक महत्व ==
== लोग आ संस्कृति ==
{{clear}}
== नोट ==
<references group="नोट"/>
== संदर्भ ==
{{reflist|33em}}
{{पच्छिम बंगाल के शहर}}
[[श्रेणी:कलकत्ता| ]]
[[श्रेणी:भारत के शहर आ कस्बा]]
[[श्रेणी:दसलाखी शहर]]
[[श्रेणी:पच्छिम बंगाल]]
[[श्रेणी:पच्छिम बंगाल के शहर आ कस्बा]]
{{भारत-भू-आधार}}
hp4qm8z7l6p9vsp7pkp6y4zz65wvxya
कर्जन ब्रिज
0
51656
724268
699612
2022-08-06T08:35:58Z
2405:201:6822:5846:7479:591:300:80D3
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox bridge
|bridge_name = कर्जन ब्रिज
|image =
|alt =
|caption = <!-- blank -->
|official_name = मोतीलाल नेहरू सेतु
|carries =
|location = [[इलाहाबाद]], [[भारत]]
|coordinates = {{coord|25.506|81.867|display=inline,title}}
|design =
|designer =
|mainspan =
|length =
|height=
|clearance=
|traffic =
|material = स्टील
|begin =
|complete = 1904
|opened = 1 जनवरी 1905
|closed = 1998 (रेल आवागमन)
|toll =
|label =
|label_size =
|background =
|mark =
|marksize =
|float =
|width = 250
|below =
}}
'''कर्जन ब्रिज''' भारतीय राज्य [[उत्तर प्रदेश]] के [[इलाहाबाद]] शहर में [[गंगा]] नदी पर बनल पुल बा। शहर के उत्तरी हिस्सा में बनल ई रेल-कम-सड़क पुल इलाहबाद शहर के दूसरा सभसे पुरान पुल हवे जे इलाहाबाद-फैजाबाद रेलवे लाइन खाती बनावल गइल आ 1 जनवरी 1905 के एह पुल पर आवागमन के सुरुआत भइल।<ref name="श्रीवास्तव">{{cite book |last= श्रीवास्तव |first= शालिग्राम |date= 2013|title= प्रयाग प्रदीप |url= |location= [[इलाहाबाद]] |publisher= हिन्दुस्तानी एकेडमी, इलाहाबाद |page= 199-200|isbn= 9788185765785|access-date= }}</ref> इलाहाबाद शहर के सभसे पुरान पुल [[पुराना नैनी पुल|जमुना ब्रिज]] (1865) आ जिला में सभसे पुराना पुल टोंस पुल हवे<ref name="श्रीवास्तव" /> आ वर्तमान में ई तीनों पुल आधुनिक भारी यातायात खाती पुरान हो चुकल बाने।<ref name="Vaidya2003">{{cite book|author=Balkrishna C. Vaidya|title=Geography of Transport Development in India|url=https://books.google.com/books?id=PUWxZVRHB90C&pg=PA404|year=2003|publisher=Concept Publishing Company|isbn=978-81-7022-957-5|pages=404–}}</ref> एह पुल पर रेल यातायात 1998 में बंद क दिहल गइल रहे आ एह पर से गुजरे वाली अंतिम ट्रेन गंगा-गोमती एक्सप्रेस रहल।<ref>{{cite web|url=https://indiarailinfo.com/news/post/264987 |title=कर्जन पुल ने 112 साल पहले इलाहाबाद को अवध से जोड़ा - Railway Enquiry |publisher=Indiarailinfo.com |date=2016-04-18 |accessdate=2017-11-01}}</ref><ref>{{cite web|url=http://up.punjabkesari.in/uttar-pradesh/news/mayor-raised-voice-to-save-the-bridge-697537 |title=एेतिहासिक कर्जन पुल को बचाने के लिए महापौर ने उठाई आवाज, मोदी-योगी को लिखा पत्र |publisher=Up.punjabkesari.in |date=2017-10-28 |accessdate=2017-11-01}}</ref> हालाँकि, भारी बाहन आ चार पहिया सभ के आवाजाही मना बा, साइकिल-मोटरसाइकिल आ पैदल आवागमन एकरे सड़क मार्ग पर अभिन ले चालू बा आ ई शहर के ''स्काईवाक'' के रूप में भी जानल जाला।<ref>{{cite web|url=http://www.hindustantimes.com/lucknow/up-plan-afoot-to-make-skywalk-over-historic-curzon-bridge/story-ZNqz1P5XgrgbWxICfTxZeO.html |title=UP: Plan afoot to make skywalk over historic Curzon Bridge | lucknow |publisher=Hindustan Times |date=2016-04-22 |accessdate=2017-11-14}}</ref> [https://aligarhnewshindi.blogspot.com/ Aligarh News]
हाल में ई पुल एकरा के बचावे खाती शहर के लोग द्वारा चलावल जा रहल अभियान खाती चर्चा में आइल बा।<ref>{{cite web|author=Nyoooz Hindi |url=https://www.hindi.nyoooz.com/news/allahabad/campaign-to-save-curzion-bridge_141733/ |title=सोशल मीडिया पर चल रही कर्जन ब्रिज को बचाने की मुहिम | इलाहाबाद NYOOOZ HINDI |publisher=Hindi.nyoooz.com |date=2017-10-28 |accessdate=2017-11-01}}</ref> इलाहाबाद हाइकोर्ट के निर्देश के अनुसार एकरा मरम्मत के योजना भी रहल।<ref>{{cite web|url=http://www.hindustantimes.com/india/curzon-bridge-may-soon-become-usable/story-Gq33B17bFZHNZchU8zbcdO.html |title=Curzon Bridge may soon become usable | india |publisher=Hindustan Times |date= |accessdate=2017-11-01}}</ref> जबकि रेलवे, जेकरे अधीन ई पुल बाटे, एह पुल के गिरावे के योजना बना रहल बा। समाचारन में आइल खबर के मोताबिक शहर के लोग एकर भारी बिरोध कइले बा। कई लोग के कहनाम बा कि ई पुल शहर आ देस के इतिहासी धरोहर हवे आ एकरा के संरक्षित करे के जरूरत बा।<ref>{{cite web|url=http://www.jagran.com/uttar-pradesh/allahabad-city-15606961.html |title=कर्जन पुल को संरक्षित करने की जरुरत |publisher=Jagran.com |date=2017-02-28 |accessdate=2017-11-01}}</ref> साल 2017 के [[दिपावली]] के मोका पर शहर के लोग एह पुल के बचावे खाती इह पर दिया मोमबत्ती बार के एकर सजावट भी कइल।<ref>{{cite web|author=Last updated: 18 अक्तूबर, 2017 2:00 PM |url=http://www.livehindustan.com/uttar-pradesh/allahabad/story-curzon-bridge-flashed-with-light-1602607.html |title=Curzon bridge flashed with light, Allahabad Hindi News - Hindustan |publisher=Livehindustan.com |date=2017-10-18 |accessdate=2017-11-01}}</ref><ref>{{cite web|author=Oct 18, 2017, 14:13 IST |url=http://news.raftaar.in/diwali-festival-curzon-bridge-allahabad-light-hindi-news-%E0%A4%AE%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%AC%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%80-%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%B6%E0%A4%A8%E0%A5%80-%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%A8-%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%9C/detail/b2276991bde75dc7ad9ed031de933e57 |title=दीपों-और-मोमबत्ती-की-रोशनी-से-जगमग-हो-उठा-कर्जन-ब्रिज |Diwali Festival Curzon Bridge Allahabad Light Hindi News मोमबत्ती रोशनी कर्जन ब्रिज Hindi Latest News |publisher=News.raftaar.in |date=2017-10-18 |accessdate=2017-11-01}}</ref>
{{clear}}
==संदर्भ==
{{Reflist|35em}}
{{इलाहाबाद प्रमुखस्थल}}
[[श्रेणी:इलाहाबाद]]
[[श्रेणी:इलाहाबाद के पर्यटक आकर्षण सभ]]
{{struct-stub}}
ahggtp72gee7ic0unbgi2vdz3ko8zss
यूक्रेनियाई भाषा
0
84141
724266
711241
2022-08-06T06:32:49Z
Mashkawat.ahsan
29704
बीडियो #WPWP
wikitext
text/x-wiki
'''यूक्रेनियाई भाषा''' ({{Lang-en|Ukrainian language}}) जेकरा के पुराना समय में '''रूथेनियाई''' कहल जाय, एगो पूरबी स्लाविक भाषा हवे जे इंडो-यूरोपियन भाषा परिवार में आवे ली। ई यूक्रेनियाई लोगन के मूल भाषा हवे आ [[यूक्रेन]] देस के ऑफिशियल भाषा हवे।
[[File:WIKITONGUES- Vira speaking Ukrainian.webm|thumb|250px|यूक्रेनियाई भाषा]]
भाषा बिज्ञान के बिद्वान लोग एकरे उत्पत्ती के पुरानी पूरबी स्लाविक भाषा से भइल बतावे लें।
{{clear}}
[[श्रेणी:यूरोप के भाषा]]
[[श्रेणी:यूक्रेन]]
{{lang-stub}}
ccs72b6102olefen5ldxbx2ysccye6p
प्रयोगकर्ता वार्ता:Red tailed hawk
3
86440
724264
724135
2022-08-06T05:49:52Z
MdsShakil
24854
MdsShakil पन्ना [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Mhawk10]] के [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Red tailed hawk]] पर स्थानांतरण कइलें: प्रयोगकर्ता के नाँव बदलाव के दौरान पन्ना "[[Special:CentralAuth/Mhawk10|Mhawk10]]" से "[[Special:CentralAuth/Red tailed hawk|Red tailed hawk]]" पर ऑटोमेटिक रूप से स्थानांतरित भइल।
wikitext
text/x-wiki
{| id="GeoPort-upper" width="100%" cellpadding="5" cellspacing="6" style="background:#FFFAFF; text-align: justify; border-style:ridge; border-width:1px; border-color:#A9A9A9;"
|-
|<div style="display:inline-block;margin-top:.1em; text-align:right; margin-bottom:.2em; border-bottom:0; font-weight:bold;"><big>Welcome! स्वागतम्!</big> [[File:Crystal Clear app ksmiletris.png|25px]] </div>
राउर बहुत-बहुत स्वागत बा '''{{BASEPAGENAME}}''' जी ! {{#if: | {{{1}}} | }}<br/>
<div style="float:right; <!--background:#F5F5DC;--> width:30%">
<!-- दाहिना साइडबार -->
{| border="5" cellspacing="10" cellpadding="5" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
|-
| <big>'''ई जरूर पढ़ल जाय:'''</big>
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:विकिपीडिया का ना हवे|विकिपीडिया का ना हवे?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:भोजपुरी में कइसे टाइप करब?|भोजपुरी में टाइपिंग]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:सत्यापन जोग|प्रमाणित बात लिखीं]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[मदद:फुटनोट|संदर्भ कइसे जोड़ीं?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:नीति अउरी दिसानिर्देस|विकिनीति आ निर्देश]]
|}</div>
<!-- मुख्य पाठ -->
'''{{#if: | {{{1}}} | {{BASEPAGENAME}} }} जी''',
एह समय रउँआ [[विकिमीडिया फाउन्डेशन]] के परियोजना [[भोजपुरी]] [[विकिपीडिया]] पर बाड़ीं। भोजपुरी विकिपीडिया एगो मुक्त डिजिटल [[ज्ञानकोश]] हवे, जेवन अइसन भइया-बहिनी लोग मिल के लिखले बा जे ज्ञान बाँटे में बिस्वास करत बाटे। एह समय ए परियोजना में [[विशेष:ActiveUsers|{{NUMBEROFUSERS}} सदस्य]] लोग शामिल बाटे। ई बहुते खुशी क बाति बा कि रउँओं ए में शामिल हो गइल बाड़ीं।
* पहिले से बनल [[विकिपीडिया:लेख|लेखवन]] में कौनो संपादन खाली टेस्ट करे खातिर मत करीं। कौनों तरह के परीक्षण <small>(प्रयोग या टेस्टिंग)</small> [[विकिपीडिया:अभ्यास पन्ना|अभ्यास पन्ना]] या [[Special:MyPage/sandbox|अपना अभ्यास पन्ना]] पर करीं।
* [[विकिपीडिया:आपन परिचय कइसे देईं?|आपन परिचय]] आप संछेप में [[प्रयोगकर्ता:{{BASEPAGENAME}}|अपना सदस्य पन्ना]] पर दे सकत बानी। बहुत पर्सनल बात इहाँ मत लिखीं, न कौनों परचार वाली बात लिखीं। अपने खुद के बारे में लेख मत बनाईं।
* दुसरा [[विकिपीडिया:चौपाल |सदस्य लोगन से बात]] करत समय, [[मदद:वार्ता पन्ना|बातचीत पन्ना]] पर सनेसा लिखले की बाद आपन [[विकिपीडिया:दसखत|दसखत]] <small>(हस्ताक्षर)</small> जरूर करीं। एकरा खातिर अंत में चार गो टेढ़का डैश (<nowiki>~~~~</nowiki>) लिख देंईं या टूलबार में [[File:Insert-signature2.svg|link=|alt=]] पर क्लिक करीं।
* मदद चाहत होखीं त विकिपीडिया के [[विकिपीडिया:मदद|मदद पन्ना]] पर जाईं।
<!-- फुटर के कड़ी सभ -->
सीखे-समझे खातिर कुछ अउरी कड़ी नीचे दिहल जात बाटे:
{| border="5" cellspacing="1" cellpadding="0" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 10px;" | [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|शुरू से सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[मदद:संपादन|संपादन सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:नया लेख कइसे सुरू करीं?|नया लेख]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:अइसन लेख मना बाटे|लेख मनाहीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:पंचशील|पंचशील]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:समुदाय पोर्टल|सदस्य समाज पन्ना]]
|}
|}
-- [[प्रयोगकर्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|नया सदस्य स्वागतकर्ता]] ([[प्रयोगकर्ता वार्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|बात करीं]]) 07:28, 27 जुलाई 2022 (UTC)
00sue32pmyjao086irah09aurfhpcep
विकिपीडिया:आँकड़ा सभ/२०२२/अगस्त
4
86496
724258
724249
2022-08-05T19:21:33Z
NeechalBOT
7874
statistics
wikitext
text/x-wiki
<!--- stats starts--->{{प्रयोगकर्ता:Neechalkaran/statnotice}}{| class="wikitable sortable" style="width:90%"
|-
! Date(Time)
! Pages
! Articles
! Edits
! Users
! Files
! Activeusers
{{User:Neechalkaran/template/daily
|Date =१-८-२०२२
|Pages = 68966
|dPages = 7
|Articles = 8009
|dArticles = 0
|Edits = 723136
|dEdits = 13
|Files = 54
|dFiles = 0
|Users = 29616
|dUsers = 5
|Ausers = 38
|dAusers = 0
}}
{{User:Neechalkaran/template/daily
|Date =२-८-२०२२
|Pages = 68969
|dPages = 3
|Articles = 8009
|dArticles = 0
|Edits = 723141
|dEdits = 5
|Files = 54
|dFiles = 0
|Users = 29618
|dUsers = 2
|Ausers = 38
|dAusers = 0
}}
{{User:Neechalkaran/template/daily
|Date =३-८-२०२२
|Pages = 68976
|dPages = 7
|Articles = 8009
|dArticles = 0
|Edits = 723154
|dEdits = 13
|Files = 54
|dFiles = 0
|Users = 29625
|dUsers = 7
|Ausers = 38
|dAusers = 0
}}
{{User:Neechalkaran/template/daily
|Date =४-८-२०२२
|Pages = 68985
|dPages = 9
|Articles = 8009
|dArticles = 0
|Edits = 723165
|dEdits = 11
|Files = 54
|dFiles = 0
|Users = 29634
|dUsers = 9
|Ausers = 36
|dAusers = -2
}}
{{User:Neechalkaran/template/daily
|Date =५-८-२०२२
|Pages = 68990
|dPages = 5
|Articles = 8009
|dArticles = 0
|Edits = 723174
|dEdits = 9
|Files = 54
|dFiles = 0
|Users = 29638
|dUsers = 4
|Ausers = 36
|dAusers = 0
}}
<!---Place new stats here--->
|}
<!--- stats ends--->
i1d84bvprkji7xtsva0qqmlur36r8sv
प्रयोगकर्ता वार्ता:AndyWrk
3
86516
724252
2022-08-05T13:57:02Z
नया सदस्य स्वागतकर्ता
6624
Adding [[Welcome|welcome message]] to new user's talk page
wikitext
text/x-wiki
{| id="GeoPort-upper" width="100%" cellpadding="5" cellspacing="6" style="background:#FFFAFF; text-align: justify; border-style:ridge; border-width:1px; border-color:#A9A9A9;"
|-
|<div style="display:inline-block;margin-top:.1em; text-align:right; margin-bottom:.2em; border-bottom:0; font-weight:bold;"><big>Welcome! स्वागतम्!</big> [[File:Crystal Clear app ksmiletris.png|25px]] </div>
राउर बहुत-बहुत स्वागत बा '''{{BASEPAGENAME}}''' जी ! {{#if: | {{{1}}} | }}<br/>
<div style="float:right; <!--background:#F5F5DC;--> width:30%">
<!-- दाहिना साइडबार -->
{| border="5" cellspacing="10" cellpadding="5" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
|-
| <big>'''ई जरूर पढ़ल जाय:'''</big>
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:विकिपीडिया का ना हवे|विकिपीडिया का ना हवे?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:भोजपुरी में कइसे टाइप करब?|भोजपुरी में टाइपिंग]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:सत्यापन जोग|प्रमाणित बात लिखीं]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[मदद:फुटनोट|संदर्भ कइसे जोड़ीं?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:नीति अउरी दिसानिर्देस|विकिनीति आ निर्देश]]
|}</div>
<!-- मुख्य पाठ -->
'''{{#if: | {{{1}}} | {{BASEPAGENAME}} }} जी''',
एह समय रउँआ [[विकिमीडिया फाउन्डेशन]] के परियोजना [[भोजपुरी]] [[विकिपीडिया]] पर बाड़ीं। भोजपुरी विकिपीडिया एगो मुक्त डिजिटल [[ज्ञानकोश]] हवे, जेवन अइसन भइया-बहिनी लोग मिल के लिखले बा जे ज्ञान बाँटे में बिस्वास करत बाटे। एह समय ए परियोजना में [[विशेष:ActiveUsers|{{NUMBEROFUSERS}} सदस्य]] लोग शामिल बाटे। ई बहुते खुशी क बाति बा कि रउँओं ए में शामिल हो गइल बाड़ीं।
* पहिले से बनल [[विकिपीडिया:लेख|लेखवन]] में कौनो संपादन खाली टेस्ट करे खातिर मत करीं। कौनों तरह के परीक्षण <small>(प्रयोग या टेस्टिंग)</small> [[विकिपीडिया:अभ्यास पन्ना|अभ्यास पन्ना]] या [[Special:MyPage/sandbox|अपना अभ्यास पन्ना]] पर करीं।
* [[विकिपीडिया:आपन परिचय कइसे देईं?|आपन परिचय]] आप संछेप में [[प्रयोगकर्ता:{{BASEPAGENAME}}|अपना सदस्य पन्ना]] पर दे सकत बानी। बहुत पर्सनल बात इहाँ मत लिखीं, न कौनों परचार वाली बात लिखीं। अपने खुद के बारे में लेख मत बनाईं।
* दुसरा [[विकिपीडिया:चौपाल |सदस्य लोगन से बात]] करत समय, [[मदद:वार्ता पन्ना|बातचीत पन्ना]] पर सनेसा लिखले की बाद आपन [[विकिपीडिया:दसखत|दसखत]] <small>(हस्ताक्षर)</small> जरूर करीं। एकरा खातिर अंत में चार गो टेढ़का डैश (<nowiki>~~~~</nowiki>) लिख देंईं या टूलबार में [[File:Insert-signature2.svg|link=|alt=]] पर क्लिक करीं।
* मदद चाहत होखीं त विकिपीडिया के [[विकिपीडिया:मदद|मदद पन्ना]] पर जाईं।
<!-- फुटर के कड़ी सभ -->
सीखे-समझे खातिर कुछ अउरी कड़ी नीचे दिहल जात बाटे:
{| border="5" cellspacing="1" cellpadding="0" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 10px;" | [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|शुरू से सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[मदद:संपादन|संपादन सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:नया लेख कइसे सुरू करीं?|नया लेख]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:अइसन लेख मना बाटे|लेख मनाहीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:पंचशील|पंचशील]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:समुदाय पोर्टल|सदस्य समाज पन्ना]]
|}
|}
-- [[प्रयोगकर्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|नया सदस्य स्वागतकर्ता]] ([[प्रयोगकर्ता वार्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|बात करीं]]) 13:57, 5 अगस्त 2022 (UTC)
srfsu898t9rnesczw06v2v6ht6doud2
प्रयोगकर्ता वार्ता:Nalle&Lisa
3
86517
724255
2022-08-05T17:11:25Z
नया सदस्य स्वागतकर्ता
6624
Adding [[Welcome|welcome message]] to new user's talk page
wikitext
text/x-wiki
{| id="GeoPort-upper" width="100%" cellpadding="5" cellspacing="6" style="background:#FFFAFF; text-align: justify; border-style:ridge; border-width:1px; border-color:#A9A9A9;"
|-
|<div style="display:inline-block;margin-top:.1em; text-align:right; margin-bottom:.2em; border-bottom:0; font-weight:bold;"><big>Welcome! स्वागतम्!</big> [[File:Crystal Clear app ksmiletris.png|25px]] </div>
राउर बहुत-बहुत स्वागत बा '''{{BASEPAGENAME}}''' जी ! {{#if: | {{{1}}} | }}<br/>
<div style="float:right; <!--background:#F5F5DC;--> width:30%">
<!-- दाहिना साइडबार -->
{| border="5" cellspacing="10" cellpadding="5" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
|-
| <big>'''ई जरूर पढ़ल जाय:'''</big>
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:विकिपीडिया का ना हवे|विकिपीडिया का ना हवे?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:भोजपुरी में कइसे टाइप करब?|भोजपुरी में टाइपिंग]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:सत्यापन जोग|प्रमाणित बात लिखीं]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[मदद:फुटनोट|संदर्भ कइसे जोड़ीं?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:नीति अउरी दिसानिर्देस|विकिनीति आ निर्देश]]
|}</div>
<!-- मुख्य पाठ -->
'''{{#if: | {{{1}}} | {{BASEPAGENAME}} }} जी''',
एह समय रउँआ [[विकिमीडिया फाउन्डेशन]] के परियोजना [[भोजपुरी]] [[विकिपीडिया]] पर बाड़ीं। भोजपुरी विकिपीडिया एगो मुक्त डिजिटल [[ज्ञानकोश]] हवे, जेवन अइसन भइया-बहिनी लोग मिल के लिखले बा जे ज्ञान बाँटे में बिस्वास करत बाटे। एह समय ए परियोजना में [[विशेष:ActiveUsers|{{NUMBEROFUSERS}} सदस्य]] लोग शामिल बाटे। ई बहुते खुशी क बाति बा कि रउँओं ए में शामिल हो गइल बाड़ीं।
* पहिले से बनल [[विकिपीडिया:लेख|लेखवन]] में कौनो संपादन खाली टेस्ट करे खातिर मत करीं। कौनों तरह के परीक्षण <small>(प्रयोग या टेस्टिंग)</small> [[विकिपीडिया:अभ्यास पन्ना|अभ्यास पन्ना]] या [[Special:MyPage/sandbox|अपना अभ्यास पन्ना]] पर करीं।
* [[विकिपीडिया:आपन परिचय कइसे देईं?|आपन परिचय]] आप संछेप में [[प्रयोगकर्ता:{{BASEPAGENAME}}|अपना सदस्य पन्ना]] पर दे सकत बानी। बहुत पर्सनल बात इहाँ मत लिखीं, न कौनों परचार वाली बात लिखीं। अपने खुद के बारे में लेख मत बनाईं।
* दुसरा [[विकिपीडिया:चौपाल |सदस्य लोगन से बात]] करत समय, [[मदद:वार्ता पन्ना|बातचीत पन्ना]] पर सनेसा लिखले की बाद आपन [[विकिपीडिया:दसखत|दसखत]] <small>(हस्ताक्षर)</small> जरूर करीं। एकरा खातिर अंत में चार गो टेढ़का डैश (<nowiki>~~~~</nowiki>) लिख देंईं या टूलबार में [[File:Insert-signature2.svg|link=|alt=]] पर क्लिक करीं।
* मदद चाहत होखीं त विकिपीडिया के [[विकिपीडिया:मदद|मदद पन्ना]] पर जाईं।
<!-- फुटर के कड़ी सभ -->
सीखे-समझे खातिर कुछ अउरी कड़ी नीचे दिहल जात बाटे:
{| border="5" cellspacing="1" cellpadding="0" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 10px;" | [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|शुरू से सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[मदद:संपादन|संपादन सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:नया लेख कइसे सुरू करीं?|नया लेख]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:अइसन लेख मना बाटे|लेख मनाहीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:पंचशील|पंचशील]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:समुदाय पोर्टल|सदस्य समाज पन्ना]]
|}
|}
-- [[प्रयोगकर्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|नया सदस्य स्वागतकर्ता]] ([[प्रयोगकर्ता वार्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|बात करीं]]) 17:11, 5 अगस्त 2022 (UTC)
7vuu832u1bkozukqqdc1atn6skfp4oa
प्रयोगकर्ता वार्ता:IAS SATYAM
3
86518
724256
2022-08-05T17:40:38Z
नया सदस्य स्वागतकर्ता
6624
Adding [[Welcome|welcome message]] to new user's talk page
wikitext
text/x-wiki
{| id="GeoPort-upper" width="100%" cellpadding="5" cellspacing="6" style="background:#FFFAFF; text-align: justify; border-style:ridge; border-width:1px; border-color:#A9A9A9;"
|-
|<div style="display:inline-block;margin-top:.1em; text-align:right; margin-bottom:.2em; border-bottom:0; font-weight:bold;"><big>Welcome! स्वागतम्!</big> [[File:Crystal Clear app ksmiletris.png|25px]] </div>
राउर बहुत-बहुत स्वागत बा '''{{BASEPAGENAME}}''' जी ! {{#if: | {{{1}}} | }}<br/>
<div style="float:right; <!--background:#F5F5DC;--> width:30%">
<!-- दाहिना साइडबार -->
{| border="5" cellspacing="10" cellpadding="5" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
|-
| <big>'''ई जरूर पढ़ल जाय:'''</big>
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:विकिपीडिया का ना हवे|विकिपीडिया का ना हवे?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:भोजपुरी में कइसे टाइप करब?|भोजपुरी में टाइपिंग]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:सत्यापन जोग|प्रमाणित बात लिखीं]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[मदद:फुटनोट|संदर्भ कइसे जोड़ीं?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:नीति अउरी दिसानिर्देस|विकिनीति आ निर्देश]]
|}</div>
<!-- मुख्य पाठ -->
'''{{#if: | {{{1}}} | {{BASEPAGENAME}} }} जी''',
एह समय रउँआ [[विकिमीडिया फाउन्डेशन]] के परियोजना [[भोजपुरी]] [[विकिपीडिया]] पर बाड़ीं। भोजपुरी विकिपीडिया एगो मुक्त डिजिटल [[ज्ञानकोश]] हवे, जेवन अइसन भइया-बहिनी लोग मिल के लिखले बा जे ज्ञान बाँटे में बिस्वास करत बाटे। एह समय ए परियोजना में [[विशेष:ActiveUsers|{{NUMBEROFUSERS}} सदस्य]] लोग शामिल बाटे। ई बहुते खुशी क बाति बा कि रउँओं ए में शामिल हो गइल बाड़ीं।
* पहिले से बनल [[विकिपीडिया:लेख|लेखवन]] में कौनो संपादन खाली टेस्ट करे खातिर मत करीं। कौनों तरह के परीक्षण <small>(प्रयोग या टेस्टिंग)</small> [[विकिपीडिया:अभ्यास पन्ना|अभ्यास पन्ना]] या [[Special:MyPage/sandbox|अपना अभ्यास पन्ना]] पर करीं।
* [[विकिपीडिया:आपन परिचय कइसे देईं?|आपन परिचय]] आप संछेप में [[प्रयोगकर्ता:{{BASEPAGENAME}}|अपना सदस्य पन्ना]] पर दे सकत बानी। बहुत पर्सनल बात इहाँ मत लिखीं, न कौनों परचार वाली बात लिखीं। अपने खुद के बारे में लेख मत बनाईं।
* दुसरा [[विकिपीडिया:चौपाल |सदस्य लोगन से बात]] करत समय, [[मदद:वार्ता पन्ना|बातचीत पन्ना]] पर सनेसा लिखले की बाद आपन [[विकिपीडिया:दसखत|दसखत]] <small>(हस्ताक्षर)</small> जरूर करीं। एकरा खातिर अंत में चार गो टेढ़का डैश (<nowiki>~~~~</nowiki>) लिख देंईं या टूलबार में [[File:Insert-signature2.svg|link=|alt=]] पर क्लिक करीं।
* मदद चाहत होखीं त विकिपीडिया के [[विकिपीडिया:मदद|मदद पन्ना]] पर जाईं।
<!-- फुटर के कड़ी सभ -->
सीखे-समझे खातिर कुछ अउरी कड़ी नीचे दिहल जात बाटे:
{| border="5" cellspacing="1" cellpadding="0" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 10px;" | [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|शुरू से सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[मदद:संपादन|संपादन सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:नया लेख कइसे सुरू करीं?|नया लेख]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:अइसन लेख मना बाटे|लेख मनाहीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:पंचशील|पंचशील]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:समुदाय पोर्टल|सदस्य समाज पन्ना]]
|}
|}
-- [[प्रयोगकर्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|नया सदस्य स्वागतकर्ता]] ([[प्रयोगकर्ता वार्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|बात करीं]]) 17:40, 5 अगस्त 2022 (UTC)
mx1a4i6trjlirsre13l5yvh6zpthl67
प्रयोगकर्ता वार्ता:Rkumar.bcr
3
86519
724257
2022-08-05T19:09:19Z
नया सदस्य स्वागतकर्ता
6624
Adding [[Welcome|welcome message]] to new user's talk page
wikitext
text/x-wiki
{| id="GeoPort-upper" width="100%" cellpadding="5" cellspacing="6" style="background:#FFFAFF; text-align: justify; border-style:ridge; border-width:1px; border-color:#A9A9A9;"
|-
|<div style="display:inline-block;margin-top:.1em; text-align:right; margin-bottom:.2em; border-bottom:0; font-weight:bold;"><big>Welcome! स्वागतम्!</big> [[File:Crystal Clear app ksmiletris.png|25px]] </div>
राउर बहुत-बहुत स्वागत बा '''{{BASEPAGENAME}}''' जी ! {{#if: | {{{1}}} | }}<br/>
<div style="float:right; <!--background:#F5F5DC;--> width:30%">
<!-- दाहिना साइडबार -->
{| border="5" cellspacing="10" cellpadding="5" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
|-
| <big>'''ई जरूर पढ़ल जाय:'''</big>
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:विकिपीडिया का ना हवे|विकिपीडिया का ना हवे?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:भोजपुरी में कइसे टाइप करब?|भोजपुरी में टाइपिंग]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:सत्यापन जोग|प्रमाणित बात लिखीं]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[मदद:फुटनोट|संदर्भ कइसे जोड़ीं?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:नीति अउरी दिसानिर्देस|विकिनीति आ निर्देश]]
|}</div>
<!-- मुख्य पाठ -->
'''{{#if: | {{{1}}} | {{BASEPAGENAME}} }} जी''',
एह समय रउँआ [[विकिमीडिया फाउन्डेशन]] के परियोजना [[भोजपुरी]] [[विकिपीडिया]] पर बाड़ीं। भोजपुरी विकिपीडिया एगो मुक्त डिजिटल [[ज्ञानकोश]] हवे, जेवन अइसन भइया-बहिनी लोग मिल के लिखले बा जे ज्ञान बाँटे में बिस्वास करत बाटे। एह समय ए परियोजना में [[विशेष:ActiveUsers|{{NUMBEROFUSERS}} सदस्य]] लोग शामिल बाटे। ई बहुते खुशी क बाति बा कि रउँओं ए में शामिल हो गइल बाड़ीं।
* पहिले से बनल [[विकिपीडिया:लेख|लेखवन]] में कौनो संपादन खाली टेस्ट करे खातिर मत करीं। कौनों तरह के परीक्षण <small>(प्रयोग या टेस्टिंग)</small> [[विकिपीडिया:अभ्यास पन्ना|अभ्यास पन्ना]] या [[Special:MyPage/sandbox|अपना अभ्यास पन्ना]] पर करीं।
* [[विकिपीडिया:आपन परिचय कइसे देईं?|आपन परिचय]] आप संछेप में [[प्रयोगकर्ता:{{BASEPAGENAME}}|अपना सदस्य पन्ना]] पर दे सकत बानी। बहुत पर्सनल बात इहाँ मत लिखीं, न कौनों परचार वाली बात लिखीं। अपने खुद के बारे में लेख मत बनाईं।
* दुसरा [[विकिपीडिया:चौपाल |सदस्य लोगन से बात]] करत समय, [[मदद:वार्ता पन्ना|बातचीत पन्ना]] पर सनेसा लिखले की बाद आपन [[विकिपीडिया:दसखत|दसखत]] <small>(हस्ताक्षर)</small> जरूर करीं। एकरा खातिर अंत में चार गो टेढ़का डैश (<nowiki>~~~~</nowiki>) लिख देंईं या टूलबार में [[File:Insert-signature2.svg|link=|alt=]] पर क्लिक करीं।
* मदद चाहत होखीं त विकिपीडिया के [[विकिपीडिया:मदद|मदद पन्ना]] पर जाईं।
<!-- फुटर के कड़ी सभ -->
सीखे-समझे खातिर कुछ अउरी कड़ी नीचे दिहल जात बाटे:
{| border="5" cellspacing="1" cellpadding="0" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 10px;" | [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|शुरू से सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[मदद:संपादन|संपादन सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:नया लेख कइसे सुरू करीं?|नया लेख]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:अइसन लेख मना बाटे|लेख मनाहीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:पंचशील|पंचशील]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:समुदाय पोर्टल|सदस्य समाज पन्ना]]
|}
|}
-- [[प्रयोगकर्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|नया सदस्य स्वागतकर्ता]] ([[प्रयोगकर्ता वार्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|बात करीं]]) 19:09, 5 अगस्त 2022 (UTC)
8v2zlisg2xe7ewvsm31md8b12uq3uqz
प्रयोगकर्ता वार्ता:Ramchandr yadav Shyamu Singh Yadav
3
86520
724259
2022-08-05T23:00:00Z
नया सदस्य स्वागतकर्ता
6624
Adding [[Welcome|welcome message]] to new user's talk page
wikitext
text/x-wiki
{| id="GeoPort-upper" width="100%" cellpadding="5" cellspacing="6" style="background:#FFFAFF; text-align: justify; border-style:ridge; border-width:1px; border-color:#A9A9A9;"
|-
|<div style="display:inline-block;margin-top:.1em; text-align:right; margin-bottom:.2em; border-bottom:0; font-weight:bold;"><big>Welcome! स्वागतम्!</big> [[File:Crystal Clear app ksmiletris.png|25px]] </div>
राउर बहुत-बहुत स्वागत बा '''{{BASEPAGENAME}}''' जी ! {{#if: | {{{1}}} | }}<br/>
<div style="float:right; <!--background:#F5F5DC;--> width:30%">
<!-- दाहिना साइडबार -->
{| border="5" cellspacing="10" cellpadding="5" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
|-
| <big>'''ई जरूर पढ़ल जाय:'''</big>
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:विकिपीडिया का ना हवे|विकिपीडिया का ना हवे?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:भोजपुरी में कइसे टाइप करब?|भोजपुरी में टाइपिंग]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:सत्यापन जोग|प्रमाणित बात लिखीं]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[मदद:फुटनोट|संदर्भ कइसे जोड़ीं?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:नीति अउरी दिसानिर्देस|विकिनीति आ निर्देश]]
|}</div>
<!-- मुख्य पाठ -->
'''{{#if: | {{{1}}} | {{BASEPAGENAME}} }} जी''',
एह समय रउँआ [[विकिमीडिया फाउन्डेशन]] के परियोजना [[भोजपुरी]] [[विकिपीडिया]] पर बाड़ीं। भोजपुरी विकिपीडिया एगो मुक्त डिजिटल [[ज्ञानकोश]] हवे, जेवन अइसन भइया-बहिनी लोग मिल के लिखले बा जे ज्ञान बाँटे में बिस्वास करत बाटे। एह समय ए परियोजना में [[विशेष:ActiveUsers|{{NUMBEROFUSERS}} सदस्य]] लोग शामिल बाटे। ई बहुते खुशी क बाति बा कि रउँओं ए में शामिल हो गइल बाड़ीं।
* पहिले से बनल [[विकिपीडिया:लेख|लेखवन]] में कौनो संपादन खाली टेस्ट करे खातिर मत करीं। कौनों तरह के परीक्षण <small>(प्रयोग या टेस्टिंग)</small> [[विकिपीडिया:अभ्यास पन्ना|अभ्यास पन्ना]] या [[Special:MyPage/sandbox|अपना अभ्यास पन्ना]] पर करीं।
* [[विकिपीडिया:आपन परिचय कइसे देईं?|आपन परिचय]] आप संछेप में [[प्रयोगकर्ता:{{BASEPAGENAME}}|अपना सदस्य पन्ना]] पर दे सकत बानी। बहुत पर्सनल बात इहाँ मत लिखीं, न कौनों परचार वाली बात लिखीं। अपने खुद के बारे में लेख मत बनाईं।
* दुसरा [[विकिपीडिया:चौपाल |सदस्य लोगन से बात]] करत समय, [[मदद:वार्ता पन्ना|बातचीत पन्ना]] पर सनेसा लिखले की बाद आपन [[विकिपीडिया:दसखत|दसखत]] <small>(हस्ताक्षर)</small> जरूर करीं। एकरा खातिर अंत में चार गो टेढ़का डैश (<nowiki>~~~~</nowiki>) लिख देंईं या टूलबार में [[File:Insert-signature2.svg|link=|alt=]] पर क्लिक करीं।
* मदद चाहत होखीं त विकिपीडिया के [[विकिपीडिया:मदद|मदद पन्ना]] पर जाईं।
<!-- फुटर के कड़ी सभ -->
सीखे-समझे खातिर कुछ अउरी कड़ी नीचे दिहल जात बाटे:
{| border="5" cellspacing="1" cellpadding="0" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 10px;" | [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|शुरू से सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[मदद:संपादन|संपादन सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:नया लेख कइसे सुरू करीं?|नया लेख]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:अइसन लेख मना बाटे|लेख मनाहीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:पंचशील|पंचशील]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:समुदाय पोर्टल|सदस्य समाज पन्ना]]
|}
|}
-- [[प्रयोगकर्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|नया सदस्य स्वागतकर्ता]] ([[प्रयोगकर्ता वार्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|बात करीं]]) 23:00, 5 अगस्त 2022 (UTC)
5drt9bp1bfsg9yglz2ah5wswrmk1fd7
प्रयोगकर्ता वार्ता:Satfff
3
86521
724260
2022-08-06T00:19:30Z
नया सदस्य स्वागतकर्ता
6624
Adding [[Welcome|welcome message]] to new user's talk page
wikitext
text/x-wiki
{| id="GeoPort-upper" width="100%" cellpadding="5" cellspacing="6" style="background:#FFFAFF; text-align: justify; border-style:ridge; border-width:1px; border-color:#A9A9A9;"
|-
|<div style="display:inline-block;margin-top:.1em; text-align:right; margin-bottom:.2em; border-bottom:0; font-weight:bold;"><big>Welcome! स्वागतम्!</big> [[File:Crystal Clear app ksmiletris.png|25px]] </div>
राउर बहुत-बहुत स्वागत बा '''{{BASEPAGENAME}}''' जी ! {{#if: | {{{1}}} | }}<br/>
<div style="float:right; <!--background:#F5F5DC;--> width:30%">
<!-- दाहिना साइडबार -->
{| border="5" cellspacing="10" cellpadding="5" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
|-
| <big>'''ई जरूर पढ़ल जाय:'''</big>
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:विकिपीडिया का ना हवे|विकिपीडिया का ना हवे?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:भोजपुरी में कइसे टाइप करब?|भोजपुरी में टाइपिंग]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:सत्यापन जोग|प्रमाणित बात लिखीं]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[मदद:फुटनोट|संदर्भ कइसे जोड़ीं?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:नीति अउरी दिसानिर्देस|विकिनीति आ निर्देश]]
|}</div>
<!-- मुख्य पाठ -->
'''{{#if: | {{{1}}} | {{BASEPAGENAME}} }} जी''',
एह समय रउँआ [[विकिमीडिया फाउन्डेशन]] के परियोजना [[भोजपुरी]] [[विकिपीडिया]] पर बाड़ीं। भोजपुरी विकिपीडिया एगो मुक्त डिजिटल [[ज्ञानकोश]] हवे, जेवन अइसन भइया-बहिनी लोग मिल के लिखले बा जे ज्ञान बाँटे में बिस्वास करत बाटे। एह समय ए परियोजना में [[विशेष:ActiveUsers|{{NUMBEROFUSERS}} सदस्य]] लोग शामिल बाटे। ई बहुते खुशी क बाति बा कि रउँओं ए में शामिल हो गइल बाड़ीं।
* पहिले से बनल [[विकिपीडिया:लेख|लेखवन]] में कौनो संपादन खाली टेस्ट करे खातिर मत करीं। कौनों तरह के परीक्षण <small>(प्रयोग या टेस्टिंग)</small> [[विकिपीडिया:अभ्यास पन्ना|अभ्यास पन्ना]] या [[Special:MyPage/sandbox|अपना अभ्यास पन्ना]] पर करीं।
* [[विकिपीडिया:आपन परिचय कइसे देईं?|आपन परिचय]] आप संछेप में [[प्रयोगकर्ता:{{BASEPAGENAME}}|अपना सदस्य पन्ना]] पर दे सकत बानी। बहुत पर्सनल बात इहाँ मत लिखीं, न कौनों परचार वाली बात लिखीं। अपने खुद के बारे में लेख मत बनाईं।
* दुसरा [[विकिपीडिया:चौपाल |सदस्य लोगन से बात]] करत समय, [[मदद:वार्ता पन्ना|बातचीत पन्ना]] पर सनेसा लिखले की बाद आपन [[विकिपीडिया:दसखत|दसखत]] <small>(हस्ताक्षर)</small> जरूर करीं। एकरा खातिर अंत में चार गो टेढ़का डैश (<nowiki>~~~~</nowiki>) लिख देंईं या टूलबार में [[File:Insert-signature2.svg|link=|alt=]] पर क्लिक करीं।
* मदद चाहत होखीं त विकिपीडिया के [[विकिपीडिया:मदद|मदद पन्ना]] पर जाईं।
<!-- फुटर के कड़ी सभ -->
सीखे-समझे खातिर कुछ अउरी कड़ी नीचे दिहल जात बाटे:
{| border="5" cellspacing="1" cellpadding="0" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 10px;" | [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|शुरू से सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[मदद:संपादन|संपादन सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:नया लेख कइसे सुरू करीं?|नया लेख]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:अइसन लेख मना बाटे|लेख मनाहीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:पंचशील|पंचशील]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:समुदाय पोर्टल|सदस्य समाज पन्ना]]
|}
|}
-- [[प्रयोगकर्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|नया सदस्य स्वागतकर्ता]] ([[प्रयोगकर्ता वार्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|बात करीं]]) 00:19, 6 अगस्त 2022 (UTC)
ft5tevgxsy8enrjb2thzbcgamu28orl
प्रयोगकर्ता वार्ता:Anubhav Aryavartian
3
86522
724261
2022-08-06T02:40:57Z
नया सदस्य स्वागतकर्ता
6624
Adding [[Welcome|welcome message]] to new user's talk page
wikitext
text/x-wiki
{| id="GeoPort-upper" width="100%" cellpadding="5" cellspacing="6" style="background:#FFFAFF; text-align: justify; border-style:ridge; border-width:1px; border-color:#A9A9A9;"
|-
|<div style="display:inline-block;margin-top:.1em; text-align:right; margin-bottom:.2em; border-bottom:0; font-weight:bold;"><big>Welcome! स्वागतम्!</big> [[File:Crystal Clear app ksmiletris.png|25px]] </div>
राउर बहुत-बहुत स्वागत बा '''{{BASEPAGENAME}}''' जी ! {{#if: | {{{1}}} | }}<br/>
<div style="float:right; <!--background:#F5F5DC;--> width:30%">
<!-- दाहिना साइडबार -->
{| border="5" cellspacing="10" cellpadding="5" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
|-
| <big>'''ई जरूर पढ़ल जाय:'''</big>
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:विकिपीडिया का ना हवे|विकिपीडिया का ना हवे?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:भोजपुरी में कइसे टाइप करब?|भोजपुरी में टाइपिंग]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:सत्यापन जोग|प्रमाणित बात लिखीं]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[मदद:फुटनोट|संदर्भ कइसे जोड़ीं?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:नीति अउरी दिसानिर्देस|विकिनीति आ निर्देश]]
|}</div>
<!-- मुख्य पाठ -->
'''{{#if: | {{{1}}} | {{BASEPAGENAME}} }} जी''',
एह समय रउँआ [[विकिमीडिया फाउन्डेशन]] के परियोजना [[भोजपुरी]] [[विकिपीडिया]] पर बाड़ीं। भोजपुरी विकिपीडिया एगो मुक्त डिजिटल [[ज्ञानकोश]] हवे, जेवन अइसन भइया-बहिनी लोग मिल के लिखले बा जे ज्ञान बाँटे में बिस्वास करत बाटे। एह समय ए परियोजना में [[विशेष:ActiveUsers|{{NUMBEROFUSERS}} सदस्य]] लोग शामिल बाटे। ई बहुते खुशी क बाति बा कि रउँओं ए में शामिल हो गइल बाड़ीं।
* पहिले से बनल [[विकिपीडिया:लेख|लेखवन]] में कौनो संपादन खाली टेस्ट करे खातिर मत करीं। कौनों तरह के परीक्षण <small>(प्रयोग या टेस्टिंग)</small> [[विकिपीडिया:अभ्यास पन्ना|अभ्यास पन्ना]] या [[Special:MyPage/sandbox|अपना अभ्यास पन्ना]] पर करीं।
* [[विकिपीडिया:आपन परिचय कइसे देईं?|आपन परिचय]] आप संछेप में [[प्रयोगकर्ता:{{BASEPAGENAME}}|अपना सदस्य पन्ना]] पर दे सकत बानी। बहुत पर्सनल बात इहाँ मत लिखीं, न कौनों परचार वाली बात लिखीं। अपने खुद के बारे में लेख मत बनाईं।
* दुसरा [[विकिपीडिया:चौपाल |सदस्य लोगन से बात]] करत समय, [[मदद:वार्ता पन्ना|बातचीत पन्ना]] पर सनेसा लिखले की बाद आपन [[विकिपीडिया:दसखत|दसखत]] <small>(हस्ताक्षर)</small> जरूर करीं। एकरा खातिर अंत में चार गो टेढ़का डैश (<nowiki>~~~~</nowiki>) लिख देंईं या टूलबार में [[File:Insert-signature2.svg|link=|alt=]] पर क्लिक करीं।
* मदद चाहत होखीं त विकिपीडिया के [[विकिपीडिया:मदद|मदद पन्ना]] पर जाईं।
<!-- फुटर के कड़ी सभ -->
सीखे-समझे खातिर कुछ अउरी कड़ी नीचे दिहल जात बाटे:
{| border="5" cellspacing="1" cellpadding="0" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 10px;" | [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|शुरू से सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[मदद:संपादन|संपादन सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:नया लेख कइसे सुरू करीं?|नया लेख]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:अइसन लेख मना बाटे|लेख मनाहीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:पंचशील|पंचशील]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:समुदाय पोर्टल|सदस्य समाज पन्ना]]
|}
|}
-- [[प्रयोगकर्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|नया सदस्य स्वागतकर्ता]] ([[प्रयोगकर्ता वार्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|बात करीं]]) 02:40, 6 अगस्त 2022 (UTC)
m3u8ealk6l2jop1kmssmb5ov45tsz8l
प्रयोगकर्ता वार्ता:رحمان النزاعی
3
86523
724262
2022-08-06T04:46:54Z
नया सदस्य स्वागतकर्ता
6624
Adding [[Welcome|welcome message]] to new user's talk page
wikitext
text/x-wiki
{| id="GeoPort-upper" width="100%" cellpadding="5" cellspacing="6" style="background:#FFFAFF; text-align: justify; border-style:ridge; border-width:1px; border-color:#A9A9A9;"
|-
|<div style="display:inline-block;margin-top:.1em; text-align:right; margin-bottom:.2em; border-bottom:0; font-weight:bold;"><big>Welcome! स्वागतम्!</big> [[File:Crystal Clear app ksmiletris.png|25px]] </div>
राउर बहुत-बहुत स्वागत बा '''{{BASEPAGENAME}}''' जी ! {{#if: | {{{1}}} | }}<br/>
<div style="float:right; <!--background:#F5F5DC;--> width:30%">
<!-- दाहिना साइडबार -->
{| border="5" cellspacing="10" cellpadding="5" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
|-
| <big>'''ई जरूर पढ़ल जाय:'''</big>
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:विकिपीडिया का ना हवे|विकिपीडिया का ना हवे?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:भोजपुरी में कइसे टाइप करब?|भोजपुरी में टाइपिंग]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:सत्यापन जोग|प्रमाणित बात लिखीं]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[मदद:फुटनोट|संदर्भ कइसे जोड़ीं?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:नीति अउरी दिसानिर्देस|विकिनीति आ निर्देश]]
|}</div>
<!-- मुख्य पाठ -->
'''{{#if: | {{{1}}} | {{BASEPAGENAME}} }} जी''',
एह समय रउँआ [[विकिमीडिया फाउन्डेशन]] के परियोजना [[भोजपुरी]] [[विकिपीडिया]] पर बाड़ीं। भोजपुरी विकिपीडिया एगो मुक्त डिजिटल [[ज्ञानकोश]] हवे, जेवन अइसन भइया-बहिनी लोग मिल के लिखले बा जे ज्ञान बाँटे में बिस्वास करत बाटे। एह समय ए परियोजना में [[विशेष:ActiveUsers|{{NUMBEROFUSERS}} सदस्य]] लोग शामिल बाटे। ई बहुते खुशी क बाति बा कि रउँओं ए में शामिल हो गइल बाड़ीं।
* पहिले से बनल [[विकिपीडिया:लेख|लेखवन]] में कौनो संपादन खाली टेस्ट करे खातिर मत करीं। कौनों तरह के परीक्षण <small>(प्रयोग या टेस्टिंग)</small> [[विकिपीडिया:अभ्यास पन्ना|अभ्यास पन्ना]] या [[Special:MyPage/sandbox|अपना अभ्यास पन्ना]] पर करीं।
* [[विकिपीडिया:आपन परिचय कइसे देईं?|आपन परिचय]] आप संछेप में [[प्रयोगकर्ता:{{BASEPAGENAME}}|अपना सदस्य पन्ना]] पर दे सकत बानी। बहुत पर्सनल बात इहाँ मत लिखीं, न कौनों परचार वाली बात लिखीं। अपने खुद के बारे में लेख मत बनाईं।
* दुसरा [[विकिपीडिया:चौपाल |सदस्य लोगन से बात]] करत समय, [[मदद:वार्ता पन्ना|बातचीत पन्ना]] पर सनेसा लिखले की बाद आपन [[विकिपीडिया:दसखत|दसखत]] <small>(हस्ताक्षर)</small> जरूर करीं। एकरा खातिर अंत में चार गो टेढ़का डैश (<nowiki>~~~~</nowiki>) लिख देंईं या टूलबार में [[File:Insert-signature2.svg|link=|alt=]] पर क्लिक करीं।
* मदद चाहत होखीं त विकिपीडिया के [[विकिपीडिया:मदद|मदद पन्ना]] पर जाईं।
<!-- फुटर के कड़ी सभ -->
सीखे-समझे खातिर कुछ अउरी कड़ी नीचे दिहल जात बाटे:
{| border="5" cellspacing="1" cellpadding="0" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 10px;" | [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|शुरू से सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[मदद:संपादन|संपादन सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:नया लेख कइसे सुरू करीं?|नया लेख]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:अइसन लेख मना बाटे|लेख मनाहीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:पंचशील|पंचशील]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:समुदाय पोर्टल|सदस्य समाज पन्ना]]
|}
|}
-- [[प्रयोगकर्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|नया सदस्य स्वागतकर्ता]] ([[प्रयोगकर्ता वार्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|बात करीं]]) 04:46, 6 अगस्त 2022 (UTC)
ilht5f5gztm51pfynsid5ilwb4ie2qh
प्रयोगकर्ता वार्ता:Devrajmaneofficial
3
86524
724263
2022-08-06T04:53:24Z
नया सदस्य स्वागतकर्ता
6624
Adding [[Welcome|welcome message]] to new user's talk page
wikitext
text/x-wiki
{| id="GeoPort-upper" width="100%" cellpadding="5" cellspacing="6" style="background:#FFFAFF; text-align: justify; border-style:ridge; border-width:1px; border-color:#A9A9A9;"
|-
|<div style="display:inline-block;margin-top:.1em; text-align:right; margin-bottom:.2em; border-bottom:0; font-weight:bold;"><big>Welcome! स्वागतम्!</big> [[File:Crystal Clear app ksmiletris.png|25px]] </div>
राउर बहुत-बहुत स्वागत बा '''{{BASEPAGENAME}}''' जी ! {{#if: | {{{1}}} | }}<br/>
<div style="float:right; <!--background:#F5F5DC;--> width:30%">
<!-- दाहिना साइडबार -->
{| border="5" cellspacing="10" cellpadding="5" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
|-
| <big>'''ई जरूर पढ़ल जाय:'''</big>
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:विकिपीडिया का ना हवे|विकिपीडिया का ना हवे?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:भोजपुरी में कइसे टाइप करब?|भोजपुरी में टाइपिंग]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:सत्यापन जोग|प्रमाणित बात लिखीं]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[मदद:फुटनोट|संदर्भ कइसे जोड़ीं?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:नीति अउरी दिसानिर्देस|विकिनीति आ निर्देश]]
|}</div>
<!-- मुख्य पाठ -->
'''{{#if: | {{{1}}} | {{BASEPAGENAME}} }} जी''',
एह समय रउँआ [[विकिमीडिया फाउन्डेशन]] के परियोजना [[भोजपुरी]] [[विकिपीडिया]] पर बाड़ीं। भोजपुरी विकिपीडिया एगो मुक्त डिजिटल [[ज्ञानकोश]] हवे, जेवन अइसन भइया-बहिनी लोग मिल के लिखले बा जे ज्ञान बाँटे में बिस्वास करत बाटे। एह समय ए परियोजना में [[विशेष:ActiveUsers|{{NUMBEROFUSERS}} सदस्य]] लोग शामिल बाटे। ई बहुते खुशी क बाति बा कि रउँओं ए में शामिल हो गइल बाड़ीं।
* पहिले से बनल [[विकिपीडिया:लेख|लेखवन]] में कौनो संपादन खाली टेस्ट करे खातिर मत करीं। कौनों तरह के परीक्षण <small>(प्रयोग या टेस्टिंग)</small> [[विकिपीडिया:अभ्यास पन्ना|अभ्यास पन्ना]] या [[Special:MyPage/sandbox|अपना अभ्यास पन्ना]] पर करीं।
* [[विकिपीडिया:आपन परिचय कइसे देईं?|आपन परिचय]] आप संछेप में [[प्रयोगकर्ता:{{BASEPAGENAME}}|अपना सदस्य पन्ना]] पर दे सकत बानी। बहुत पर्सनल बात इहाँ मत लिखीं, न कौनों परचार वाली बात लिखीं। अपने खुद के बारे में लेख मत बनाईं।
* दुसरा [[विकिपीडिया:चौपाल |सदस्य लोगन से बात]] करत समय, [[मदद:वार्ता पन्ना|बातचीत पन्ना]] पर सनेसा लिखले की बाद आपन [[विकिपीडिया:दसखत|दसखत]] <small>(हस्ताक्षर)</small> जरूर करीं। एकरा खातिर अंत में चार गो टेढ़का डैश (<nowiki>~~~~</nowiki>) लिख देंईं या टूलबार में [[File:Insert-signature2.svg|link=|alt=]] पर क्लिक करीं।
* मदद चाहत होखीं त विकिपीडिया के [[विकिपीडिया:मदद|मदद पन्ना]] पर जाईं।
<!-- फुटर के कड़ी सभ -->
सीखे-समझे खातिर कुछ अउरी कड़ी नीचे दिहल जात बाटे:
{| border="5" cellspacing="1" cellpadding="0" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 10px;" | [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|शुरू से सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[मदद:संपादन|संपादन सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:नया लेख कइसे सुरू करीं?|नया लेख]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:अइसन लेख मना बाटे|लेख मनाहीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:पंचशील|पंचशील]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:समुदाय पोर्टल|सदस्य समाज पन्ना]]
|}
|}
-- [[प्रयोगकर्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|नया सदस्य स्वागतकर्ता]] ([[प्रयोगकर्ता वार्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|बात करीं]]) 04:53, 6 अगस्त 2022 (UTC)
09ysabutu98ktztm0oelcds38qu1i8g
प्रयोगकर्ता वार्ता:Mhawk10
3
86525
724265
2022-08-06T05:49:53Z
MdsShakil
24854
MdsShakil पन्ना [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Mhawk10]] के [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Red tailed hawk]] पर स्थानांतरण कइलें: प्रयोगकर्ता के नाँव बदलाव के दौरान पन्ना "[[Special:CentralAuth/Mhawk10|Mhawk10]]" से "[[Special:CentralAuth/Red tailed hawk|Red tailed hawk]]" पर ऑटोमेटिक रूप से स्थानांतरित भइल।
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Red tailed hawk]]
3kuk7phuewmrrvvtalzamr9k5ryxcme
प्रयोगकर्ता वार्ता:Hasta11rana
3
86526
724267
2022-08-06T07:36:02Z
नया सदस्य स्वागतकर्ता
6624
Adding [[Welcome|welcome message]] to new user's talk page
wikitext
text/x-wiki
{| id="GeoPort-upper" width="100%" cellpadding="5" cellspacing="6" style="background:#FFFAFF; text-align: justify; border-style:ridge; border-width:1px; border-color:#A9A9A9;"
|-
|<div style="display:inline-block;margin-top:.1em; text-align:right; margin-bottom:.2em; border-bottom:0; font-weight:bold;"><big>Welcome! स्वागतम्!</big> [[File:Crystal Clear app ksmiletris.png|25px]] </div>
राउर बहुत-बहुत स्वागत बा '''{{BASEPAGENAME}}''' जी ! {{#if: | {{{1}}} | }}<br/>
<div style="float:right; <!--background:#F5F5DC;--> width:30%">
<!-- दाहिना साइडबार -->
{| border="5" cellspacing="10" cellpadding="5" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
|-
| <big>'''ई जरूर पढ़ल जाय:'''</big>
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:विकिपीडिया का ना हवे|विकिपीडिया का ना हवे?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:भोजपुरी में कइसे टाइप करब?|भोजपुरी में टाइपिंग]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:सत्यापन जोग|प्रमाणित बात लिखीं]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[मदद:फुटनोट|संदर्भ कइसे जोड़ीं?]]
|-
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 1px #FFFFFF; padding:10px 20px;" | [[विकिपीडिया:नीति अउरी दिसानिर्देस|विकिनीति आ निर्देश]]
|}</div>
<!-- मुख्य पाठ -->
'''{{#if: | {{{1}}} | {{BASEPAGENAME}} }} जी''',
एह समय रउँआ [[विकिमीडिया फाउन्डेशन]] के परियोजना [[भोजपुरी]] [[विकिपीडिया]] पर बाड़ीं। भोजपुरी विकिपीडिया एगो मुक्त डिजिटल [[ज्ञानकोश]] हवे, जेवन अइसन भइया-बहिनी लोग मिल के लिखले बा जे ज्ञान बाँटे में बिस्वास करत बाटे। एह समय ए परियोजना में [[विशेष:ActiveUsers|{{NUMBEROFUSERS}} सदस्य]] लोग शामिल बाटे। ई बहुते खुशी क बाति बा कि रउँओं ए में शामिल हो गइल बाड़ीं।
* पहिले से बनल [[विकिपीडिया:लेख|लेखवन]] में कौनो संपादन खाली टेस्ट करे खातिर मत करीं। कौनों तरह के परीक्षण <small>(प्रयोग या टेस्टिंग)</small> [[विकिपीडिया:अभ्यास पन्ना|अभ्यास पन्ना]] या [[Special:MyPage/sandbox|अपना अभ्यास पन्ना]] पर करीं।
* [[विकिपीडिया:आपन परिचय कइसे देईं?|आपन परिचय]] आप संछेप में [[प्रयोगकर्ता:{{BASEPAGENAME}}|अपना सदस्य पन्ना]] पर दे सकत बानी। बहुत पर्सनल बात इहाँ मत लिखीं, न कौनों परचार वाली बात लिखीं। अपने खुद के बारे में लेख मत बनाईं।
* दुसरा [[विकिपीडिया:चौपाल |सदस्य लोगन से बात]] करत समय, [[मदद:वार्ता पन्ना|बातचीत पन्ना]] पर सनेसा लिखले की बाद आपन [[विकिपीडिया:दसखत|दसखत]] <small>(हस्ताक्षर)</small> जरूर करीं। एकरा खातिर अंत में चार गो टेढ़का डैश (<nowiki>~~~~</nowiki>) लिख देंईं या टूलबार में [[File:Insert-signature2.svg|link=|alt=]] पर क्लिक करीं।
* मदद चाहत होखीं त विकिपीडिया के [[विकिपीडिया:मदद|मदद पन्ना]] पर जाईं।
<!-- फुटर के कड़ी सभ -->
सीखे-समझे खातिर कुछ अउरी कड़ी नीचे दिहल जात बाटे:
{| border="5" cellspacing="1" cellpadding="0" height="50" align=center border=0 style="background: transparent"
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 10px;" | [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|शुरू से सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[मदद:संपादन|संपादन सीखीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:नया लेख कइसे सुरू करीं?|नया लेख]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:अइसन लेख मना बाटे|लेख मनाहीं]]
|
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:पंचशील|पंचशील]]
| style="background-color:#FFFFFF; border: solid 2px #F2BDCD; padding:1px 20px;" | [[विकिपीडिया:समुदाय पोर्टल|सदस्य समाज पन्ना]]
|}
|}
-- [[प्रयोगकर्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|नया सदस्य स्वागतकर्ता]] ([[प्रयोगकर्ता वार्ता:नया सदस्य स्वागतकर्ता|बात करीं]]) 07:36, 6 अगस्त 2022 (UTC)
2zwx4rbc8x5i7hiq60azyvraz7ej9zz