Wikipedia
blkwiki
https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%93%E1%80%AD%E1%80%80%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%84%E1%80%AB
MediaWiki 1.39.0-wmf.23
first-letter
မီဒီယာ
တဲး၀ါး
အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
ကေားသုင်ꩻသား
ကေားသုင်ꩻသား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
ဝီခီပီးဒီးယား
ဝီခီပီးဒီးယား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
ဖုဲင်
ဖုဲင် အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
မီဒီယာဝီခီ
မီဒီယာဝီခီ အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
တမ်းပလေက်
တမ်းပလေက် အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
စွဲးကမ်းကို
စွဲးကမ်းကို အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
ကဏ္ဍ
ကဏ္ဍ အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ
TimedText
TimedText talk
မော်ဂျူး
မော်ဂျူး ဆွေးနွေးချက်
ကိရိယာငယ်
ကိရိယာငယ် ဆွေးနွေးချက်
ကိရိယာငယ် အဓိပ္ပာယ်
ကိရိယာငယ် အဓိပ္ပာယ် ဆွေးနွေးချက်
ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏဖမိဉ်ꩻ
0
1526
15249
6962
2022-08-12T09:54:46Z
Ninjastrikers
16
[[ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏဖမိဥ်ꩻ]] စာမျက်နှာကို [[ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏဖမိဉ်ꩻ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: typo
wikitext
text/x-wiki
'''"ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏဖန်မိဥ်ꩻ"'''
တဲမ်းလိတ်သား ခွေသွဥ်းယိုနဝ်ꩻ တဲမ်းခတ်ꩻ၊ တဲမ်းကဲဥ်း၊ တကေးဝင်ꩻမဥ်ꩻ၊ နာႏလိုႏတဝ်း၊ မဲဥ်ဒေါ့ꩻငါႏ ပါꩻယိုပါꩻနဝ်ꩻလဲ့ တမွေးတဝ်း၊ ကေားကထွာဒျာႏ ဟော်ꩻလိတ်ပုဂ္ဂိုလ်ႏသီးဖုံႏ မဥ်ႏဟော်ꩻထွားဆွုမ်ႏဗာႏ ရွမ်ဖြုဲင်ꩻယိုအရသာႏ ယိုတပုဒ်နဝ်ꩻ မဥ်ႏခွိုင်းဝွို့အီဒျာႏ ဟော်ꩻလိတ်သားမဥ်ꩻ၊ မဥ်ႏတဲက်ဆဲင်ႏလွဥ်အီဒျာႏ ဟော်ꩻလိတ်သား ပုဂ္ဂိုလ်ႏမဥ်ꩻကရိုꩻလဲ့ နေးတွမ်ႏထာꩻသေနာႏမုꩻ သꩻရင်ꩻတဲင် အွဥ်ႏစွꩻခွင်ꩻလွေꩻဖေႏဒျာႏသွော့ တဲမ်းလိတ်သားအလောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ နေးတွမ်ႏသက္ကစ္စငဝ်းတဲင် တောင်ꩻပြန်ႏရီးရီးလွေꩻဒျာႏ တွမ်ႏငဝ်းနဝ်ꩻသွူဩ။
ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ တဲမ်းလိတ်သား မဲဥ်ဖေႏသေငါႏ ဟော်ꩻလိတ်ပုဂ္ဂိုလ်ႏသီးအလောင်းနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်း ကရိုꩻနဝ်ꩻ နီယိုသဲင်ꩻကွုတ်သဲင်ꩻထွာဒျာႏ ပအိုဝ်ႏသွီႏယာႏရင်ꩻစဲစ်စဲစ်တွော့ꩻ မဥ်ꩻကရိုꩻလဲ့ အဟဲ့ꩻအဟောင် အဝ်ႏလိုႏဖန်သွတ်ꩻသွတ်ꩻလွေꩻဖေႏ မဥ်ꩻပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ မဥ်ꩻပအိုဝ်ႏ ဖန်သွတ်ꩻသွတ်ꩻခန်းကရိုꩻလဲ့ ဟဲ့ꩻဖန်ဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ ဟော်ꩻလိတ်ပုဂ္ဂိုလ်ႏသီး ဖေႏကသေနာႏနဝ်ꩻ မဲ့ꩻတဲမ်းလိတ်သား ခွေသွဥ်း အိႏတဲမ်းနယ်လွေꩻဖေႏသျင်ꩻသျင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
နီမဥ်ႏဟဲ့ꩻဖန်လွဥ်လဲဥ်းသွူ နီမဥ်ꩻတဗာႏနဝ်ꩻ မဥ်ႏတသေနာႏတဝ်း နက္ခတ်ပေႏတင်ႏလဲ့ ဟဲ့ꩻဖန်ပရီႏပရာႏခန်းတယဝ်း အဝ်ႏလိုႏငါႏ ဟဲ့ꩻဖန်တလေ့လေ့၊ ဝင်ꩻမဥ်ႏထီႏဗာႏခန်း နီမဥ်ꩻကရိုꩻလဲ့ ဖေႏနေးဝင်ꩻသꩻမေတ္တာႏဓာတ် ကထွာနွောင်ꩻအီစွဥ်ႏအရန်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏငါႏနဝ်ꩻသွူသနယ်၊ ပုဂ္ဂိုလ်ႏယင်းဟန်ႏ ကသော့ꩻလွဥ်ဒါႏ လိတ်စောင်ႏကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ထူꩻသုံꩻဒျာႏ ဘော်လုံးသားမဥ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏထီႏဗာႏခွိုꩻခွိုꩻ၊ ယင်းဟန်ႏတဲ့ ဟဲ့ꩻဖန်စွဥ်ႏမဥ်ꩻပအိုဝ်ႏကရိုꩻလဲ့ "ခွန်"နဝ်ꩻ သမ်းသော့ꩻဆုဲင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻလဲ့ အဝ်ႏထီႏဗာႏအာနဝ်ꩻသွူ။
ယူႏဟုဲင်း မဥ်ႏထွားတွမ်ႏဝင်ꩻလိုꩻမျိုꩻလင်တရိုꩻတဝ်း၊ ခမ်းရင်ꩻသားအကိုချာဒျာႏတရိုꩻတဝ်း ထွံႏလွူꩻစံꩻစဲင်းစဲင်းဟုဲင်း ပါꩻကအီႏဖန်ဒျာႏ နီပအိုဝ်ႏမဥ်ꩻနဝ်ꩻ ခြေားတန်နေးကွေး၊ ခြေားနုဲင်းမုဲင်ꩻနဲးတဲင် ထွားမွိုင်-
မန်းလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အစသွတ်ꩻမဥ်ႏဖန်ခန်း မဥ်ꩻကရိုꩻလဲ့ "မောင်"၊ မဥ်ႏနုဲင်းဒျာႏဖြဝ်ꩻလိုꩻမျိုꩻကရိုꩻလဲ့"စိုင်း"၊ မဥ်ႏနုဲင်းဒျာႏနီပအိုဝ်ႏကရိုꩻလဲ့"ခွန်"စစွဥ်ႏလိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻ လိုꩻမျိုꩻတွိုင်ꩻယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏဗာႏဒျာႏရင်ꩻရင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ မဥ်ႏထွာနီပအိုဝ်ႏကရိုꩻလဲ့ မဥ်ႏဟဲ့ꩻဖန်လွေꩻမွိုင် "စိုင်းဖွာꩻဖက်"၊ "မောင်ႏအာႏရဲင်ꩻ"နုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻတလေ့နေဟောင်း၊ နဝ်ꩻလဲ့ နီသꩻထာꩻယူႏယို အဝ်ႏလိုႏငါႏနဝ်ꩻသွူသနယ်၊ ထဲင်းယင်းတနယ်ꩻ နုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ "ခွန်"နဝ်ꩻ သော့ꩻဖေႏပါဒျာႏလဲ့ သမ်းဖန်တေားလုဲင်ႏနုဲင်းယို "ခွန်မာရှယ်"၊ "ခွန်စီရိုနယ်ဒို"နုဲင်းယိုဖုံႏနဝ်ꩻ နီမဥ်ꩻအဓိပ္ပါယ်ႏအဝ်ႏနေဟောင်း၊ ဟဲ့ꩻလဲ့တလေ့တဝ်း၊ ပအိုဝ်ႏဝေါဟာရလဲ့ အဝ်ႏကုဲင်ဒျာႏ၊ အကျိုꩻလဲ့ တထွာအီတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
သဲင်ꩻထွာလဲဥ်းသွူ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻလွုမ်ꩻကာႏတဝ်း မဥ်ꩻလဲ့ သမ်းတလေ့ငါႏ၊ သမ်းထွာဒျာႏ ခွန်ခွိုꩻနဝ်ꩻ အာႏရꩻနစ်သက်ငါႏတခွိုင်းမုဲင်ꩻ၊ ဖန်မဥ်ꩻယို နီသꩻတာႏဝွန်ႏထွူႏငါႏနဲ့၊ နီယို မဥ်ခံႏထွာဒွုမ် ခွန်ခွိုꩻသွီႏယာႏနဲ့၊ ဖန်မဥ်ꩻယို အရေꩻကီလွိုလဲဥ်းဝင်ꩻ။
ထဲင်းယင်းတနယ်ꩻ တဲမ်းလိတ်သားမဲဥ်ဒေါ့ꩻနုဲင်းမုဲင်ꩻဟောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ ထွားမွိုင် ခမ်းရင်ꩻသားအာအကို ပေါႏရိုꩻဖန်မဥ်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏအနယ်ꩻနုဲင်းယိုလွဥ်းလွဥ်းမွေးတဝ်းနဲ့ "မောင်မောင်ဦး"၊ "စိုင်းလုံ"စစွဥ်ႏ "မောင်""စိုင်း"နုဲင်းယိုနဝ်ꩻ လဲဥ်းရီးဗာႏဒျာႏ ကဲဥ်းအာအာနဝ်ꩻသွူ။
ထွိုင်ႏတွိုႏလွဥ် နီပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻ "မေတ္တာႏခွန်""ဟဝ်ရက်ခွန်"နုဲင်းဘိုနဝ်ꩻ ပွိုးထမုဲင်ꩻ "ခွန်"ယိုတဖြုံႏမွော့ သော့ꩻဆုဲင်ꩻဗာႏတွိုႏဟောင်း? နေႏတန်ႏတဗာႏနဝ်ꩻ ဖန်တဲမ်းဗာႏဒျာႏ "ခွန်အာႏရဲင်ꩻ"နုဲင်းယိုမွေးတဝ်းနဲ့၊ မဥ်ႏတဲမ်းဖန်မွိုင် "အာႏရဲင်ꩻခွန်"နုဲင်းယိုနဝ်ꩻ အဓိပ္ပါယ်ႏ ဝေါဟာရတအဝ်ႏတဝ်းငါႏနဝ်ꩻသွူ။
ကွပ်ပွိုးနဝ်ꩻမꩻ ဖန်မဥ်ꩻနဝ်ꩻ ဟော်ꩻလိတ်ပုဂ္ဂိုလ်ႏသီး ဖေႏကသေအနယ်ꩻနဝ်ꩻ တဲမ်းထန်ႏဗာႏ နုဲင်းဆꩻလယိုအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
ဖန်သွော့နုဲင်းယို ဖန်မွိုန်းသွော့နုဲင်းယို
ခွန်မေတ္တာႏ မေတ္တာႏခွန်
ခွန်ဟဝ်ရက် ဟဝ်ရက်ခွန်
ခွန်ရက်ခွိုꩻ ထာဝရခွန်
ခွန်ပအိုဝ်ႏ ခွန်စီရိုနယ်ဒို
ခွန်ဆုꩻဟောဝ် ခွန်ပီꩻဖင်းဗွိုင်း
စစွဥ်ႏဖန်မဥ်ꩻ နမူႏနာႏအခရာႏနုဲင်းကီယိုနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏထူꩻသုံꩻငါႏနဝ်ꩻသွူ၊ ပအိုဝ်ႏအက္ခရာႏလဲ့ တထဲ့ထိုꩻဗာႏတဝ်း၊ "ခွန်"ယိုတဖြုံႏလဲ့ ဖေႏကတွမ်ႏထဲ့ဆုဲင်ꩻဗာႏမွိုန်းနဝ်ꩻ ဟော်ꩻလိတ်ပုဂ္ဂိုလ်ႏဗွေႏ/ခွန်/နင်ꩻသီးဖုံႏ ဖန်သွော့ဒါႏဒါႏ၊ ဖန်သွော့ယံယံ၊ ဖန်သွော့တလေ့လေ့ဒျာႏဝင်ꩻအကျောင်ꩻ နေးတွမ်ႏမေတ္တာႏ လဝ်းတမာနယ်ဗာႏနုဲင်းယိုသွူ။<ref>ခွန်ဗွေညီႏ-နောင်တရား</ref><ref>ဒဲဥ်သီႏလက်ဆောင်ႏ အမုဲင်-၃၇</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references />
1x2xlzkthmdw38o8zm68yb2pqg7m4nq
ဗီယက်နမ်စဲ့ꩻပွယ်ꩻ
0
1574
15216
15179
2022-08-11T17:52:49Z
Khun Kt
19
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox military conflict
| conflict = ဗီယက်နမ်စဲ့ꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻ<br /><small>(Chiến tranh Việt Nam)</small>
| partof = အဉ်ဒိုဆုဲင်းနား စဲ့ꩻပွယ်ꩻဖုံႏ တောမ်ႏ စဲ့ꩻယေန်ခွꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻ
| image = [[ဖုဲင်:VNWarMontage.png|320px]]
| caption = '''နုဲင်းနားရီႏဗင်ကလွေꩻအတွိုင်ꩻ တယ်ႏဆꩻကီအစေးဖဲ့ꩻ''': U.S. combat operations in Ia Drang, ARVN Rangers defending Saigon during the 1968 Tet Offensive, two Douglas A-4C Skyhawks en route for airstrikes against North Vietnam after the Gulf of Tonkin incident, ARVN recapture Quảng Trị during the 1972 Easter Offensive, civilians fleeing the 1972 Battle of Quảng Trị, burial of 300 victims of the 1968 Huế Massacre.
| date =တယ်ႏ ၁၉၅၅ ဗာႏ၊ လာနိုဝဲင်ဗာ ၁ နီꩻ – ဗꩻ {{End date|df=yes|1975|4|30}}ဗာႏ<br />(ညထိုꩻ ၁၉ နေင်ႏ၊ ၅ လာ၊ လစ်ꩻပတ်တောမ်ႏ ၁ နီꩻ)
| place = ဗီယက်နမ်ခမ်းနဝ်၊ ဗီယက်နမ်ခမ်းထင်ꩻ၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအို
| causes = Reunification of Vietnam (North Vietnam)<br />Containment Policy and Domino Theory, Gulf of Tonkin Incident (United States)
| territory = ဗီယက်နမ်ခမ်းနဝ် တောမ်ႏ ဗီယက်နမ်ခမ်းထင်ꩻ ခြွဉ်းဗူႏချာ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ|သိုသယ်လစ်ခမ်းနမ်းဗွေႏ ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]ပေါႏထန်ႏလွဉ်
| result = ဗီယက်နမ်ခမ်းထင်ꩻ နွောင်ꩻထိုꩻ
* တယ်ႏအဉ်ဒိုဆုဲင်းနား အမေႏရိကန်ႏ ကအွဉ်ငါဖေႏဒါႏ စဲ့ꩻတပ်ဖုံႏ ဆွတ်သဲင်ꩻချာ
* ကွန်မြူနစ်အစိုႏရ လꩻထိုꩻအာႏဏာႏ ဗီယက်နမ်နဝ်၊ လာအိုတောမ်ႏ ကမ္ဘောဒီးယားဖုံႏကို
* ဗီယက်နမ်ထင်ꩻ သိမ်ꩻထူႏထိုꩻ ဗီယက်နမ်နဝ်
|
| combatant1 = '''လွိုဆန်ဒါႏကွန်မြူနစ် စဲ့ꩻတပ်စွိုꩻဖုံႏ:'''<br />
{{flag|South Vietnam}} ဗီယက်နမ်ခမ်းနဝ်<br />
{{flagicon|အမေႏရိကန်ႏခမ်းခြွဉ်းဗူႏ|1960}} [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းခြွဉ်းဗူႏ]] <br />
{{flag|ကိုးရီးယားခမ်းနဝ်|1949}}<br />
{{flag|ထုဲင်ꩻခမ်းထီ}} ထုဲင်ꩻ<br />
{{flag|ဩသတေးလျခမ်းထီ}} <br />
{{flag|နျူးသီလန်ခမ်းထီ}} <br />
{{flag|Khmer Republic}} ခမာ(ကမ္ဘောႏဒီးယား)<br />
{{flag|Kingdom of Laos}} လာအိုခွန်ဟော်ꩻခံꩻခမ်း<br />
{{flag|ဖိလပုဲင်ခမ်းထီ|1936}}
'''အစွဲးအကမ်းသားဖုံႏ:'''<br />{{flag|ထုဲင်ဝမ်}} ခယ်ႏထုဲင်ဝမ်<ref name="ALLIES OF THE REPUBLIC OF VIETNAM">{{Cite web|url=http://www.psywarrior.com/AlliesRepublicVietnam.html|title=ALLIES OF THE REPUBLIC OF VIETNAM |accessdate=24 September 2011 }}</ref><br />{{flagicon|ကနေဒါခမ်းထီ}} [[Canada and the Vietnam War|Canada]]<ref name="ALLIES OF THE REPUBLIC OF VIETNAM"/><br />{{flag|ဂျာမနီခမ်းတွို့ꩻ}} <ref name="ALLIES OF THE REPUBLIC OF VIETNAM"/><br />{{flag|ယူကေခမ်းခြွဉ်းဗူႏ}}<ref name="ALLIES OF THE REPUBLIC OF VIETNAM"/><br />{{flagicon|အီရန်ခမ်းထီ|1964}} (၁၉၆၄)[[Pahlavi dynasty|Iran]]<ref name="ALLIES OF THE REPUBLIC OF VIETNAM"/><br />{{flagicon|သပေင်ခမ်းထီ|1945}} [[Francoist Spain|Spain]]<ref name="ALLIES OF THE REPUBLIC OF VIETNAM"/><br />{{flag|မလေးသျားခမ်းထီ}} မလေးသျား<ref>{{Cite web|url=http://studentsrepo.um.edu.my/747/4/BAB3.pdf|title=Chapter Three: 1957-1969 Early Relations between Malaysia and Vietnam|publisher=[[University of Malaya]] Student Repository|accessdate=17 October 2015|format=PDF|page=72}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.idfr.gov.my/images/stories/publication/2008/tunku.pdf|title=Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj (Profiles of Malaysia's Foreign Ministers)|publisher=Institute of Diplomacy and Foreign Relations (IDFR), [[Ministry of Foreign Affairs (Malaysia)]]|year=2008|accessdate=17 October 2015|isbn=978-983-2220-26-8|format=PDF|page=31|quote=The Tunku had been personally responsible for Malaya's partisan support of the South Vietnamese regime in its fight against the Vietcong and, in reply to a Parliamentary question on 6 February 1962, he had listed all the used weapons and equipment of the Royal Malaya Police given to Saigon. These included a total of 45,707 single-barrel shotguns, 611 armoured cars and smaller numbers of carbines and pistols. Writing in 1975, he revealed that "we had clandestinely been giving 'aid' to Vietnam since early 1958. Published American archival sources now reveal that the actual Malaysian contributions to the war effort in Vietnam included the following: "over 5,000 Vietnamese officers trained in Malaysia; training of 150 U.S. soldiers in handling Tracker Dogs; a rather impressive list of military equipment and weapons given to Viet-Nam after the end of the Malaysian insurgency (for example, 641 armored personnel carriers, 56,000 shotguns); and a creditable
amount of civil assistance (transportation equipment, cholera vaccine, and flood relief)". It is undeniable that the Government's policy of supporting the South Vietnamese regime with arms, equipment and training was regarded by some quarters, especially the Opposition parties, as a form of interfering in the internal affairs of that country and the Tunku's valiant efforts to defend it were not convincing enough, from a purely foreign policy standpoint.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151016191310/http://www.idfr.gov.my/images/stories/publication/2008/tunku.pdf|archivedate=16 October 2015|deadurl=no}}</ref>
|
| combatant2 = '''ကွန်မြူနစ်စဲ့ꩻတပ်စွိုꩻဖုံႏ:'''<br />
{{flag|North Vietnam}} ဗီယက်နမ်ခမ်းထင်ꩻ<br />
{{flag|ခယ်ႏခမ်းထီ}} ခယ်ႏ<br />
{{flagicon|Republic of South Vietnam}} ဗီယက်ကောင်း<br />
{{flagicon|Cambodia|1975}} ကမ္ဘောဒီးယား (၁၉၇၅) [[Khmer Rouge]]<br />
{{flagicon|Laos}} လာအို [[Pathet Lao]]
'''အစွဲးအကမ်းသားဖုံႏ:'''<br/>{{flag|Soviet Union}} သိုဗီယဲတ်ခမ်းခြွဉ်းဗူႏ(ရသျား)<br />{{flag|North Korea}} ကိုးရီးယားခမ်းထင်ꩻ<br />{{flag|Cuba}} စျူးဗား<ref>''The Cuban Military Under Castro'', 1989. Page 76</ref><ref>Cuba in the World, 1979. Page 66</ref><br />{{flag|Czechoslovakia}} Czechoslovakia<ref>{{Cite web|url=http://www.svet.czsk.net/clanky/svet/koreapokusy.html |title=Cesky a slovensky svet |publisher=Svet.czsk.net |accessdate=24 February 2014}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.e-polis.cz/mezinarodni-vztahy/322-bilateralni-vztahy-ceske-republiky-a-vietnamske-socialisticke-republiky.html |title=Bilaterální vztahy České republiky a Vietnamské socialistické republiky | Mezinárodní vztahy | e-Polis – Internetový politologický časopis |publisher=E-polis.cz |accessdate=24 February 2014}}</ref><br /> {{flagicon|Bulgaria|1967}} ဗူကားရီးယား (၁၉၆၇) [[People's Republic of Bulgaria|Bulgaria]]<ref>{{Cite web|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+bg0066)|title=Foreign Affairs in the 1960s and 1970s|volume=Bulgaria [[Library of Congress Country Studies|Country Study]]|publisher=[[Library of Congress]]|year=1992|quote=Throughout the 1960s and 1970s, Bulgaria gave official military support to many national liberation causes, most notably in the Democratic Republic of Vietnam, (North Vietnam)…}}</ref><br />{{flag|East Germany}} ဂျာမနီခမ်းကွဉ်ႏ<ref>{{Cite web|url=https://muse.jhu.edu/login?auth=0&type=summary&url=/journals/german_studies_review/v036/36.3.horten.pdf|title=Project MUSE - Sailing in the Shadow of the Vietnam War: The GDR Government and the "Vietnam Bonus" of the Early 1970s|publisher=}}</ref><br />{{Flagicon|Romania|1965}} ရိုမားနီးယား [[Socialist Republic of Romania|Romania]]
| strength1 = '''≈၁,၈၃၀,၀၀၀ (၁၉၆၈)'''<br />
{{flagu|South Vietnam}} ဗီယက်နမ်ခမ်းနဝ်: ၈၅၀,၀၀၀ (၁၉၆၈)<br />၁,၅၀၀,၀၀၀ (၁၉၇၄–၇၅)<ref>Le Gro, p. 28.</ref><br />
{{flagu|United States}} အမေႏရိကန်ႏ: ၅၃၆,၁၀၀ (၁၉၆၈)<br />
'''[[Free World Military Forces]]''':<ref>{{Cite web |url=http://www.historycentral.com/Vietnam/Troop.html |title=Vietnam War : US Troop Strength |publisher=Historycentral.com |accessdate=17 October 2009 }}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.nps.gov/mrc/reader/vvmcr.htm |title=Facts about the Vietnam Veterans Memorial Collection |publisher=nps.gov}} (citing The first American ground combat troops landed in [[South Vietnam]] during March 1965, specifically the U.S. Third Marine Regiment, Third Marine Division, deployed to Vietnam from Okinawa to defend the Da Nang, Vietnam, airfield. During the height of U.S. military involvement, 31 December 1968, the breakdown of allied forces were as follows: 536,100 U.S. military personnel, with 30,610 U.S. military having been killed to date; 65,000 Free World Forces personnel; 820,000 South Vietnam Armed Forces (SVNAF) with 88,343 having been killed to date. At the war's end, there were approximately 2,200 U.S. missing in action (MIA) and prisoners of war (POW). Source: Harry G. Summers Jr. Vietnam War Almanac, Facts on File Publishing, 1985.)</ref><br />
*{{flagu|South Korea}} ကိုးရီးယားခမ်းနဝ်: ၅၀,၀၀၃
*{{flagu|Thailand}} ထုဲင်ꩻ: ၁၁,၅၈၆
*{{flagu|Australia}} သြသတေးလျ: ၇,၆၇၂
*{{flagu|Philippines|1936}} ဖိလပုဲင် (၁၉၃၆): ၂,၀၆၁
*{{flagu|New Zealand}} နယူးသီလန်: ၅၅၂<ref>{{Cite book |url=https://books.google.ca/books?id=4VG4AQAAQBAJ&pg=PA11&lpg=PA11&dq=troops+both+sides+in+vietnam+war&source=bl&ots=JTphu2kI_8&sig=j5WPbppmSR2pvmB1csxTZR_iCTk&hl=vi&sa=X&ved=0ahUKEwinmqfU0tPLAhUX82MKHXEpB3sQ6AEIZjAJ#v=onepage&q=troops%20both%20sides%20in%20vietnam%20war&f=false |title= The A to Z of the Vietnam War |publisher=The Scarecrow Press|date=2005}}</ref>
*{{flagicon|Spain|1945}} Spain 30 <!-- expand troop numbers by country -->
|
| strength2 = '''≈၄၆၁,၀၀၀'''<br />
{{flagu|North Vietnam}} ဗီယက်နမ်ခမ်းထင်ꩻ: ၂၈၇,၄၆၅ (ဇန်နဝါရီ ၁၉၆၈)<ref>Vietnam War After Action Reports, BACM Research, 2009, page 430</ref><br />{{flagu|China}} ခယ်ႏ: ၁၇၉,၀၀၀ (၁၉၆၅–၆၉)<ref name="Toledo Blade 320,000 Chinese troops">{{Cite news|agency=Reuters|title=China admits 320,000 troops fought in Vietnam|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1350&dat=19890516&id=HkRPAAAAIBAJ&sjid=_gIEAAAAIBAJ&pg=3769,1925460|accessdate=24 December 2013|newspaper=Toledo Blade|date=16 May 1989}}</ref><ref name="Roy|1998">{{Cite book|last=Roy|first=Denny|title=China's Foreign Relations|url=https://archive.org/details/chinasforeignrel0000royd|year=1998|publisher=Rowman & Littlefield|isbn=978-0847690138|page=[https://archive.org/details/chinasforeignrel0000royd/page/27 27]}}</ref><br /><ref name="books.google.com.vn">{{Cite book|url=http://books.google.com.vn/books?id=GaZvX2BzeegC&pg=PA176 |title=China and Vietnam|publisher=}}</ref><br />
{{flagu|Soviet Union}} သိုဗီယဲတ်ခမ်းခြွဉ်းဗူႏ(ရသျား): ၃,၀၀၀<br />
{{flagu|North Korea}} ကိုးရီးယားခမ်းထင်ꩻ: ၃၀၀–၆၀၀<!-- expand troop numbers by country -->
|
| commander1 = {{Flagicon|South Vietnam}} Ngô Đình Diệm <br />{{Flagicon|South Vietnam}} Nguyễn Văn Thiệu<br />{{Flagicon|South Vietnam}} Nguyễn Cao Kỳ<br />{{Flagicon|South Vietnam}} Cao Văn Viên<br /> {{Flagicon|South Vietnam}} Ngô Quang Trưởng<br /> {{Flagicon|USA}} [[ဂျွန် ဖဇ်ဂရက်ဒ်ကနေဒီ|ဂျွန် အက်ဖ် ကနေဒီ]]<br />{{Flagicon|USA}} [[လန်ဒန် ဘန်းနက်စ် ဂျွန်ဆင်|လန်ဒန် ဘီ ဂျွန်ဆင်]] <br />{{Flagicon|USA}} [[ရစ်ချက် နစ်ကဆင်]]<br />{{flagicon|USA}} ရောဘတ် မက်နမ်မရာ<br /> {{Flagicon|USA}} ဝီလျံ ဝက်စ်မိုးလန်း<br />{{Flagicon|USA}} Creighton Abrams<br />{{Flagicon|USA}} ဖရက်ဒရစ် စီ ဝေယမ်း<br />{{Flagicon|KOR|1948}} [[ပတ်ချုန်ဟီး]]<br />{{Flagicon|THA}} သမ်နွမ် ကစ်တစ်ကချောင်း<br /> {{Flagicon|AUS}} ရောဘတ် မန်ဇိုင်း<br /> {{Flagicon|AUS}} ဟာရိုး ဟော့<br /> {{Flagicon|AUS}} ဂျွန် မက်အွမ်း<br /> {{Flagicon|AUS}} ဂျွန် ဂေါ်တန်<br /> {{Flagicon|AUS}} ဝီလျံ မက်မဟွန်း<br /> {{Flagicon|PHI|1936}} ဖရက်ဒီနမ် မာကိုးစ်<br /> {{Flagicon|NZL}} ကိတ် ဟောရိုကီး<br/>{{Flagicon|NZL}} ဂျက် မာရှယ်<br/>{{Flagicon|NZL}} နော်မန် ကက်<br/>…''တောမ်ႏ လိုꩻလင်ဖုံႏ''
|
| commander2 = {{Flagicon|North Vietnam}} [[ဟိုချီမင်း]]<br />{{Flagicon|North Vietnam}} Lê Duẩn <br />{{Flagicon|North Vietnam}} [[ငုရင်ဂီယက်]]<br /> {{Flagicon|North Vietnam}} Văn Tiến Dũng <br />{{Flagicon|North Vietnam}} Lê Trọng Tấn<br /> {{Flagicon|North Vietnam}} Phạm Văn Đồng <br />{{Flagicon|Republic of South Vietnam}} Hoàng Văn Thái <br />{{Flagicon|Republic of South Vietnam}} Trần Văn Trà<br />{{Flagicon|Republic of South Vietnam}} Nguyễn Văn Linh<br />{{Flagicon|Republic of South Vietnam}} Nguyễn Hữu Thọ <br />…''တောမ်ႏ လိုꩻအလင်ဖုံႏ''
|
| casualties1 = '''{{flagu|South Vietnam}} ဗီယက်နမ်ခမ်းနဝ်'''<br />ခမ်းသားသီမား ၁၉၅,၀၀၀–၄၃၀,၀၀၀ ၊<ref name = "Lewy 1978 450_453">{{Harvnb|Lewy|1978|pp=450–3}}.</ref><ref name="Thayer 1">{{Harvnb|Thayer|1985|loc=chap. 12}}.</ref><br />စဲ့ꩻသားသီမား ၂၂၀,၃၅၇–၃၁၃,၀၀၀ ၊<ref name=FOOTNOTERummel1997>{{Citation |last=Rummel |first=R.J |year=1997 |url=http://www.hawaii.edu/powerkills/SOD.TAB6.1A.GIF |format=GIF |title=Table 6.1A. Vietnam Democide : Estimates, Sources, and Calculations, |work=Freedom, Democracy, Peace; Power, Democide, and War, [http://www.hawaii.edu/ University of Hawaii System] }}</ref><br />လꩻအဆာ ၁,၁၇၀,၀၀၀ ၊<ref name="ReferenceA">Tucker, Spencer E. ''The Encyclopedia of the Vietnam War: A Political, Social, and Military History'' ABC-CLIO. ISBN 1-85109-961-1</ref><br />
'''{{flagu|United States}} အမေႏရိကန်ႏ'''<br />သီမား ၅၈,၃၀၇ ၊<ref>{{Cite web|url=http://www.vvmf.org/news/article=In-Memory-Day-Ceremony-to-honor-165-Vietnam-veterans-whose-lives-were-cut-short-by-their-service|title=Vietnam Veterans Memorial Fund - News|publisher=|accessdate=28 March 2016|archivedate=10 April 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160410051623/http://www.vvmf.org/news/article=In-Memory-Day-Ceremony-to-honor-165-Vietnam-veterans-whose-lives-were-cut-short-by-their-service}}</ref>လꩻအဆာ ၃၀၃,၆၄၄ ၊<br />
'''{{flagu|South Korea}} ကိုးရီးယားခမ်းနဝ်'''<br />သီမား ၅,၀၉၉ ၊ လꩻအဆာ ၁၀,၉၆၂ ၊ ထိုꩻမား ၄ ဖြာꩻ၊
<br />
'''{{flagu|Australia}} သြသတေးလျ'''<br />သီမား ၅၀၀ ၊ လꩻအဆာ ၁,၁၂၉ ၊<br /><ref>{{Cite web |url=http://www.awm.gov.au/encyclopedia/vietnam/statistics.asp |title=Australian casualties in the Vietnam War, 1962–72 | Australian War Memorial |publisher=Awm.gov.au |accessdate=29 June 2013 |archivedate=16 May 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130516081613/http://www.awm.gov.au/encyclopedia/vietnam/statistics.asp }}</ref><br />
'''{{flagu|New Zealand}} နယူးသီလန်'''<br />သီမား ၃၇ ၊ လꩻအဆာ ၁၈၇ ၊<br /><ref>{{Cite web|url=http://www.vietnamwar.govt.nz/resources |title=Overview of the war in Vietnam | VietnamWar.govt.nz, New Zealand and the Vietnam War |publisher=Vietnamwar.govt.nz |date=16 July 1965 |accessdate=29 June 2013}}</ref><br />
'''{{flagu|Thailand}} ထုဲင်ꩻ'''<br />သီမား ၃၅၁ ၊ လꩻအဆာ ၁,၃၅၈ ၊<ref>The Encyclopedia of the Vietnam War: A Political, Social, and Military History
By Spencer C. Tucker "https://books.google.com/?id=qh5lffww-KsC"</ref><br />
'''{{flagu|Philippines|1936}} ဖိလပုဲင် (၁၉၃၆)'''<br /> သီမား ၉ ဖြာꩻ၊<ref>{{Cite web |url=http://www.history.army.mil/books/Vietnam/allied/ch03.htm |title=Chapter III: The Philippines |publisher=History.army.mil |accessdate=24 February 2014 |archivedate=2 August 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160802211105/http://www.history.army.mil/books/Vietnam/allied/ch03.htm }}</ref> လꩻအဆာ ၆၄ ၊<ref>{{Cite web|url=http://175thengineers.homestead.com/Philcav.pdf |title=Asian Allies in Vietnam |publisher=Embassy of South Vietnam |date=March 1970 |accessdate=18 October 2015}}</ref>
'''သီမား ခြွောန်းလို့: ၄၇၉,၆၆၀–၈၀၇,၃၀၃'''<br />'''လꩻအဆာ ခြွောန်းလို့: ≈၁,၄၉၀,၀၀၀+<ref name="ReferenceA"/><br />'''
|
| casualties2 = {{flagdeco|North Vietnam}}{{flagdeco|Republic of South Vietnam}} '''ဗီယက်နမ်ခမ်းထင်ꩻ တောမ်ႏ ဗီယက်ကောင်း'''<br />၆၅,၀၀၀<ref name="Lewy 1978 450_453"/>ခမ်းသားသီမား၊<br /> ၄၄၄,၀၀၀<ref name="Lewy 1978 450_453"/>စဲ့ꩻသား သီမားတောမ်ႏ ထိုꩻမား –၁,၁၀၀,၀၀၀၊<br />လꩻအဆာ ၆၀၀,၀၀၀ <ref>Soames, John. ''A History of the World'', Routledge, 2005.</ref><br />
'''{{flagu|China}} ခယ်ႏ'''<br />သီမား≈၁,၁၀၀ တောမ်ႏ လꩻအဆာ ၄,၂၀၀ <ref name="books.google.com.vn"/><br />'''{{flagu|Soviet Union}} သိုဗီယဲတ်ခမ်းခြွဉ်းဗူႏ(ရသျား)'''<br />သီမား ၁၆ ဖြာꩻ<ref>Dunnigan, James & Nofi, Albert: ''Dirty Little Secrets of the Vietnam War: Military Information You're Not Supposed to Know''. St. Martin's Press, 2000, p. 284. ISBN 0-312-25282-X.</ref><br />
'''{{flagu|North Korea}}'''<br />သီမား ၁၄ ဖြာꩻ<ref>{{Cite web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/696970.stm |title=North Korea fought in Vietnam War |publisher=BBC News |date=31 March 2000 |accessdate=18 October 2015}}</ref>
'''သီမား ခြွောန်း: ၄၅၅,၄၇၆–၁,၁၇၀,၄၇၆'''<br />'''လꩻအဆာ ခြွောန်း: ≈၆၀၈,၂၀၀'''
|
| casualties3 =
'''ဗီယက်နမ် ခမ်းသား သီမား''': ၆၂၇,၀၀၀–၂,၀၀၀,၀၀၀<ref name="Lewy 1978 450_453" /><ref name="afp1995">{{Cite news |title=20 Years After Victory, Vietnamese Communists Ponder How to Celebrate |first=Philip |last=Shenon |url=http://www.nytimes.com/1995/04/23/world/20-years-after-victory-vietnamese-communists-ponder-how-to-celebrate.html |date=23 April 1995 |newspaper=The New York Times |accessdate=24 February 2011 }} The Vietnamese government officially claimed a rough estimate of 2 million civilian deaths, but it did not divide these deaths between those of North and South Vietnam.</ref><ref>{{Cite news |title=fifty years of violent war deaths: data analysis from the world health survey program: BMJ |url=http://www.bmj.com/content/336/7659/1482| date=23 April 2008|accessdate=5 January 2013}} From 1955 to 2002, data from the surveys indicated an estimated 5.4 million violent war deaths … 3.8 million in Vietnam</ref><br />
'''ကမ္ဘောဒီးယား စဲ့ꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻခမ်းကို သီမား''': ၂၀၀,၀၀၀–၃၀၀,၀၀၀*<br />
'''လာအို စဲ့ꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻခမ်းကို သီမား''': ၂၀,၀၀၀–၂၀၀,၀၀၀*<br />
'''ခမ်းသား သီးမားခြွောန်း:''' ၈၄၇,၀၀၀–၂,၅၀၀,၀၀၀<br />
'''သီမား ခြွောန်း''': ၁,၄၈၄,၀၀၀–၃,၈၈၆,၀၂၆
အီႏထွားထဲင်း'''သင်ဘော်ꩻကျောင်ႏ ထဲ့ကုဲင်ထိုꩻ'''စာႏရင်ꩻတာႏ နွို့ထွားနွောင်ꩻဒျာႏ [[:en:List of aircraft losses of the Vietnam War|သင်ဘော်ꩻကျောင်ႏထဲ့ကုဲင်ထိုꩻစာႏရင်ꩻ]]အရမ်ꩻကိုယိုသြ။<br />
}}
[[ဖုဲင်:Bruce Crandall's UH-1D.jpg|thumb|300px|အမေႏရိကန်ႏ စဲ့ꩻတပ် သင်ဘော်ꩻကျောင်ꩻဒိုက်ဒိုက် ချꩻလင်ꩻဖေႏ စဲ့ꩻသားဖုံႏထွူ ကျောင်ႏထင်ႏကီချာကျာꩻပုင်ႏ]]
'''ဗီယက်နမ်စဲ့ꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အိန်းကလေတ်]]: Vietnam War) ကရိုꩻနဝ်ꩻ [[စဲ့ꩻယေန်ခွꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻ]] ခိန်ႏခါႏကာႏလအကို စဲ့ꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻကထွာဒါႏ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထီ]]၊ [[လာအိုခမ်းထီ]] တောမ်ႏ [[ကမ်ဗောဒီးယားခမ်းထီ|ကမ္ဘောဒီးယားခမ်းထီ]]ဖုံႏကို တယ်ႏစ ခရိစ်နေင်ႏ ၁၉၅၅ ဗာႏ လာနိုဝဲင်ဗာ ၁ နီꩻ ဗꩻတွိုႏ [[ဝေင်ꩻသုဲင်းဂုံ]] ကထဲ့သွုမ်ꩻဒါႏ ၁၉၇၅ ဗာႏ လာဧပီ ၃၀ နီꩻကိုမꩻ စဲ့ꩻပွယ်ꩻလဲ့ထွူထိုꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဗီယက်နမ်စဲ့ꩻပွယ်ꩻနဝ်ꩻ ထွာလွေꩻဒျာႏ တယ်ႏ ပထမ[[အဉ်ဒိုဆုဲင်းနား]]စဲ့ꩻပွယ်ꩻ ကထွူထိုꩻခိန်ႏကာႏဒျာႏသွူ။ တွိုက်ꩻခꩻသားဖုံႏနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ [[ကွန်မျူနစ်]]မဟာႏမိတ်ဖုံႏစွိုꩻ ကစွဲးကမ်းဖေႏဒါႏ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းထင်ꩻ]]သား တောမ်ႏ [[အမေႏရိကန်ႏခမ်းခြွဉ်းဗူႏ]] တောမ်ႏ ကလွိုဆန်ဒါႏကွန်မျူနစ် မဟာႏမိတ်စွိုꩻသားဖုံႏ ကစွဲးကမ်းဖေႏဒါႏ [[ဗီယက်နမ်ခမ်းနဝ်]]သား အခါႏ ကတွိုက်ꩻခꩻဒါႏ စဲ့ꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻဒျာႏသွူ။ ကွန်မျူနစ်မဟာႏမိတ်စွိုꩻ ကအွဉ်ငါဖေႏဒါႏ စူခွုမ်တနတ်အပေႏစား ဗီယက်နမ်ခမ်းထင်ꩻ(စွိုးခွိုꩻလွစ်ထန်ႏရေꩻစဲ့ꩻစွိုꩻ)သားနဝ်ꩻ တွိုက်ꩻခꩻလွေꩻ ဒေႏသကိုကအဝ်ႏဒါႏ ဗီယက်နမ်အခဝ်နဝ်သား ကလွိုဆန်ဒါႏ ဝွေꩻသီးကွန်မျူနစ်စွိုꩻ တောမ်ႏပြောက်ကျားစဲ့ꩻစနစ်နယ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ အမေႏရိကန်ႏတောမ်ႏ ဗီယက်နမ်ခမ်းနဝ်အစွိုꩻသားနဝ်ꩻ နေးတောမ်ႏ လေကြောင်းသင်ဘော်ꩻကျောင်ႏ တွိုက်ꩻခꩻရေꩻအကူႏညီႏတဲင် ဟံႏလောင်းစဲ့ꩻစွိုꩻ၊ မို့ꩻလောင်းထာꩻခြေင်ကို ပါတောမ်ႏ အမျောက်တနတ်တန်၊ ချꩻတွိုက်ꩻလင်ꩻနေးဗုံး(ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခြင်း)ဖုံႏ၊ သုင်ꩻလွေꩻအီ နေးအာႏရဲင်ႏတန် အတွိုက်ꩻအခꩻစဲ့ꩻဆင်ရေꩻနဝ်ꩻသွူ။
အမေႏရိကန်ႏသီး ကအဝ်ႏနွို့ပါလွေꩻဒါႏ စဲ့ꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻယိုနဝ်ꩻ ထွူသွတ်ꩻလွေꩻခန်းဒျာႏ ခရိစ်နေင်ႏ ၁၉၇၃ ဗာႏ လာသြဂုတ် ၁၅ နီꩻကိုသွူ၊ ပွိုးစွဉ်ႏ အမေႏရိကန်ႏကွန်ကရက် ကအွဉ်ႏအတီပြုဖေႏဒါႏ ကေ့စ်-ချပ် မွဉ်းဖျင်မုꩻ ဥပဒေႏလဲ့ ပါနေနေသွူ။ ဗီယက်နမ်စွိုးခွိုꩻတပ်တောႏစဲ့ꩻစွိုꩻ ထွိုင်ႏသိမ်ꩻလꩻထိုꩻ ဝေင်ꩻသုဲင်းဂုံးထွူ ၁၉၇၅ ဗာႏကိုနဝ်ꩻ စဲ့ꩻပွယ်ꩻလဲ့ထွူထိုꩻ ဗီယက်နမ်ခမ်းထင်ꩻ တောမ်ႏ ဗီယက်နမ်ခမ်းနဝ်သားဖုံႏလဲ့ ခြွဉ်းဗူႏပူꩻပေါင်ꩻချာယင်းဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ပွိုးစဲ့ꩻတွိုက်ꩻပွယ်ꩻယိုတဲင် ခမ်းသားမွိုးဖာ အသက်သွီႏပေါင်ꩻ ထဲ့သွုမ်ꩻထိုꩻဗာႏ အာမွေးထာꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဗီယက်နမ် စဲ့ꩻသားတောမ်ႏခမ်းသားဖုံႏ သီမားထဲ့သွုမ်ꩻထိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏစွဉ်ႏ (၁)သန်းတောမ်ႏ (၃)သန်းခါႏအကျောင်ꩻ အဝ်ႏရိုꩻလွ့ဝင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကမ္ဘောဒီးယားလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ (၂)သိန်ႏတောမ်ႏ (၃)သိန်ႏခါႏ တောမ်ႏ လာအိုလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ (၂)သောင်ႏ တောမ်ႏ (၃)သန်းခါႏ သီးမားထဲ့သွုမ်ꩻထိုꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ အမေႏရိကန်ႏ စဲ့ꩻသားဖုံႏလဲ့ စဲ့ꩻပွယ်ꩻအကို သီမားထဲ့သွုမ်ꩻထိုꩻဗာႏ အဖြာꩻပေါင်ꩻ ၅၈,၂၂၀ ဖြာꩻနဝ်ꩻသွူ။
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}
[[ကဏ္ဍ:ကမ္ဘာႏသမဲင်ꩻ]]
[[my:ဗီယက်နမ်စစ်ပွဲ]]
[[en:Vietnam War]]
6zlow8d5wbcso69l5j5sgvpaffw67h4
ဝေင်ꩻကမမောင်း
0
2022
15208
9898
2022-08-11T13:23:51Z
Nang Eain Hom
28
/* အာႏကွိုꩻ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = ဝေင်ꩻကမမောင်း
|native_name =
|settlement_type = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုဝေင်ꩻဖုံႏ|ဝေင်ꩻ]]
|image_skyline =
|image_caption =
|image_map =
|map_caption =
|pushpin_map = မျန်မာခမ်းထီ
|pushpin_map_caption = မျန်မာခမ်းထီဟံႏပုင်ႏကို ဝေင်ꩻကမမောင်း
|subdivision_type = [[:ခမ်းထီ|ခမ်းထီ]]
|subdivision_name = [[:မျန်မာခမ်းထီ|မျန်မာခမ်းထီ]]
|subdivision_type1 = [[:မျန်မာခမ်းထီ အိုပ်ချုတ်ရေꩻဟံႏနယ်ႏဒေႏသဖုံႏ|ခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_name1 = [[:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ|စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_type2 = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုခရဲင်ႏဖုံႏ|ခရုဲင်ႏ]]
|subdivision_name2 = [[:ဖာပွန်ခရဲင်ႏ|ဖာပွန်ခရဲင်ႏ]]
|subdivision_type3 = ဝေင်ꩻနယ်ႏ
|subdivision_name3 = [[ဝေင်ꩻနယ်ႏဖာပွန်]]
|unit_pref = Imperial
|area_total_km2 =
|population_urban = ၁၃,၉၉၂<ref name="census-2014">{{Cite book|title=သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|publisher=လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန|location=နေပြည်တော်|date=မေ ၂၀၁၅|series=၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|volume=အတွဲ-၂|pages=၅၉|url=https://drive.google.com/file/d/0B067GBtstE5TeUlIVjRjSjVzWlk/view}}</ref>
|population_as_of = ၂၀၁၄
|population_density_km2 = auto
|coordinates_display = inline, title
|coordinates_region = MM
|latNS = N
|latd = 17
|latm = 20
|lats = 49
|longEW = E
|longd = 97
|longm = 39
|longs = 10
|elevation_ft =
|elevation_m = ၂၅
|timezone = [[:မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ|မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ]]
|utc_offset = +6:30
|website =
}}
'''ဝေင်ꩻကမမောင်း''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အိန်းကလေတ်]]: Kamamaung) ([[မန်းဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|မန်း]]: ကမမောင်းမြို့) နဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ [[မျန်မာခမ်းထီ]]အခဝ်ဒေါမ်၊ [[စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]အခဝ်ထာႏဝ၊ [[ဖာပွန်ခရဲင်ႏ|ဖပွန်ခရဲင်ႏ]]၊ [[ဝေင်ꩻနယ်ႏဖာပွန်]]ကို ကပါဒါႏ ဝေင်ꩻနယ်ႏဖြယ်အရန်း ကအဝ်ႏဒါႏ ဝေင်ꩻတဝေင်ꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဝေင်ꩻကိုနဝ်ꩻ ဝေင်ꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻရွုမ်ꩻဖုံႏ အဝ်ႏသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဝေင်ꩻကမမောင်းနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ မြိုင်ကြီးငူဖဲ့ꩻတွို့ꩻတဲင် အဝ်ႏခါႏဒျာႏ [[ခြုံꩻခြောင်]]လွုမ်ꩻသွူ။ ခရိစ်နေင်ႏ ၂၀၁၄ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအလꩻ ဝေင်ꩻနယ်ႏဖြယ် တဖြုံႏလွုမ်းကိုနဝ်ꩻ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ ၂၀,၈၉၅ ဖြာꩻ၊ ဝေင်ꩻကိုနဝ်ꩻ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ အဖြာꩻ ၁၃,၉၉၂ ရပ်နဝ်ꩻသွူ။ စောက်ꩻခွိုꩻဖုံႏ အဝ်ႏအုံသော့ꩻအာသွတ်ꩻ တောမ်ႏလိုꩻမျိုꩻအလင်ဖုံႏ အဝ်ႏအုံသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}
{{KarenState-geo-stub}}
[[ကဏ္ဍ:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏကိုဝေင်ꩻဖုံႏ]]
{{DEFAULTSORT:ကမမောင်း၊ ဝေင်ꩻ}}
[[my:ကမမောင်းမြို့]]
[[en:Kamamaung]]
18orcryqss0ovpxp0k01yamrscxv6ns
ဝေင်ꩻကျိုက်ဒုံ
0
2039
15209
9956
2022-08-11T13:24:23Z
Nang Eain Hom
28
/* အာႏကွိုꩻ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = ဝေင်ꩻကျိုက်ဒုံ
|native_name =
|other_name = ကျာ်ဍုံ
|settlement_type = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုဝေင်ꩻဖုံႏ|ဝေင်ꩻ]]
|image_skyline = Kyeikdon.jpg
|image_caption =
|image_map =
|map_caption =
|pushpin_map = မျန်မာခမ်းထီ
|pushpin_map_caption = မျန်မာခမ်းထီဟံႏပုင်ႏကို ဝေင်ꩻကျိုက်ဒုံ
|subdivision_type = [[:ခမ်းထီ|ခမ်းထီ]]
|subdivision_name = [[:မျန်မာခမ်းထီ|မျန်မာခမ်းထီ]]
|subdivision_type1 = [[:မျန်မာခမ်းထီ အိုပ်ချုတ်ရေꩻဟံႏနယ်ႏဒေႏသဖုံႏ|ခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_name1 = [[:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ|စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_type2 = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုခရဲင်ႏဖုံႏ|ခရုဲင်ႏ]]
|subdivision_name2 = [[:ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ|ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ]]
|subdivision_type3 = ဝေင်ꩻနယ်ႏ
|subdivision_name3 = [[ဝေင်ꩻနယ်ႏစျာအဉ်းသေတ်စီး]]
|unit_pref = Imperial
|area_total_km2 =
|population_urban = ၃,၅၁၅<ref name="census-2014">{{Cite book|title=သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|publisher=လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန|location=နေပြည်တော်|date=မေ ၂၀၁၅|series=၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|volume=အတွဲ-၂|pages=၅၉|url=https://drive.google.com/file/d/0B067GBtstE5TeUlIVjRjSjVzWlk/view}}</ref>
|population_as_of = ၂၀၁၄
|population_density_km2 = auto
|coordinates_display = inline
|coordinates_region = MM
|latNS = N
|latd = 16
|latm = 00
|lats = 09
|leader_title =
|longEW = E
|longd = 98
|longm = 24
|longs = 09
|elevation_ft = 82
|elevation_m =
|area_code = 58<ref>{{Cite web | url=http://en.18dao.net/Area_Code/Myanmar | title=Myanmar Area Codes | accessdate=2009-04-10 | archive-url=https://web.archive.org/web/20091201164116/http://en.18dao.net/Area_Code/Myanmar | archive-date=2009-12-01 | url-status=dead }}</ref>
|timezone = [[:မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ|မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ]]
|utc_offset = +6:30
|website =
}}
'''ဝေင်ꩻကျိုက်ဒုံ''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အိန်းကလေတ်]]: Kyeikdon) နဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ [[မျန်မာခမ်းထီ]]အခဝ်ဒေါမ်၊ [[စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]၊ [[ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ]]၊ [[ဝေင်ꩻနယ်ႏစျာအဉ်းသေတ်စီး]]ကို ကပါဒါႏ ဝေင်ꩻနယ်ႏဖြယ်အရန်း ကအဝ်ႏဒါႏ ဝေင်ꩻတဝေင်ꩻဒျာႏသွူ။ဝေင်ꩻကိုနဝ်ꩻ ဝေင်ꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻရွုမ်ꩻဖုံႏ အဝ်ႏသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ခရိစ်နေင်ႏ ၂၀၁၄ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအလꩻ ဝေင်ꩻကိုနဝ်ꩻ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ အဖြာꩻ ၃,၅၁၅ ရပ်နဝ်ꩻသွူ။ စောက်ꩻ၊ မန်း၊ မဲင်ꩻ စတဲင် တောမ်ႏလိုꩻမျိုꩻအလင်ဖုံႏ အဝ်ႏအုံသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}
{{KarenState-geo-stub}}
[[ကဏ္ဍ:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏကိုဝေင်ꩻဖုံႏ]]
{{DEFAULTSORT:ကျိုက်ဒုံ၊ ဝေင်ꩻ}}
[[my:ကျိုက်ဒုံမြို့]]
[[en:Kyeikdon]]
== လဉ့်အထန်ႏ ==
*[http://www.maplandia.com/burma/kawthulei-karen/kya-in-seikkyi/kyeikdon/ Satellite map at Maplandia.com]
b5brl54lwbs8btplqo9zdnh1rkalg0x
ဝေင်ꩻကျုံဒိုး
0
2042
15210
9968
2022-08-11T13:24:46Z
Nang Eain Hom
28
/* အာႏကွိုꩻ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = ဝေင်ꩻကျုံဒိုး
|native_name =
|other_name =
|settlement_type = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုဝေင်ꩻဖုံႏ|ဝေင်ꩻ]]
|image_skyline = Kyondoe.jpg
|image_caption =
|image_map =
|map_caption =
|pushpin_map = မျန်မာခမ်းထီ
|pushpin_map_caption = မျန်မာခမ်းထီဟံႏပုင်ႏကို ဝေင်ꩻကျုံဒိုး
|subdivision_type = [[:ခမ်းထီ|ခမ်းထီ]]
|subdivision_name = [[ဖုဲင်:Flag of Myanmar.svg|25px]] [[:မျန်မာခမ်းထီ|မျန်မာခမ်းထီ]]
|subdivision_type1 = [[:မျန်မာခမ်းထီ အိုပ်ချုတ်ရေꩻဟံႏနယ်ႏဒေႏသဖုံႏ|ခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_name1 = [[ဖုဲင်:Flag_of_Kayin_State.svg| 23px]] [[:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ|စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_type2 = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုခရဲင်ႏဖုံႏ|ခရုဲင်ႏ]]
|subdivision_name2 = [[:ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ|ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ]]
|subdivision_type3 = ဝေင်ꩻနယ်ႏ
|subdivision_name3 = [[:ဝေင်ꩻနယ်ႏခြုက်ꩻခြိက်ꩻ|ဝေင်ꩻနယ်ႏခြုက်ꩻခြိက်ꩻ]]
|unit_pref = Imperial
|area_total_km2 = 6.3
|population_urban = 10,527
|population_as_of = ၂၀၁၉
|population_density_km2 = auto
|coordinates ={{Coord|16.594461|98.043526|format=dms|region:MM|display=inline,title}}
|area_code = 58 <ref>{{Cite web | url=http://en.18dao.net/Area_Code/Myanmar | title=Myanmar Area Codes | accessdate=2009-04-10 | archive-url=https://web.archive.org/web/20091201164116/http://en.18dao.net/Area_Code/Myanmar | archive-date=2009-12-01 | url-status=dead }}</ref>
|elevation_ft = 100
|elevation_m =
|timezone = [[:မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ|မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ]]
|utc_offset = +6:30
|website =
}}
'''ဝေင်ꩻကျုံဒိုး''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အိန်းကလေတ်]]: Kyondoe) ([[မန်းဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|မန်း]]: ကျုံဒိုးမြို့) နဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ [[မျန်မာခမ်းထီ]]၊ [[စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]၊ [[ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ]]၊ [[ဝေင်ꩻနယ်ႏခြုက်ꩻခြိက်ꩻ]]ကို ကပါဒါႏ ဝေင်ꩻနယ်ႏဖြယ်အရန်း ကအဝ်ႏဒါႏ ဝေင်ꩻတဝေင်ꩻဒျာႏသွူ။<ref>{{Cite web|url=http://themimu.info/sites/themimu.info/files/documents/Tsp_Map_VL_Kawkareik_-_Kayin_MIMU154v04_03May2016_A1.pdf|title=Township map of Kawkareik District|work=Myanmar Information Management Unit (MIMU)|date= 3 May 2016|accessdate=22 November 2017}}</ref> ဝေင်ꩻကိုနဝ်ꩻ ဝေင်ꩻအိုပ်ချုတ်ရေꩻရွုမ်ꩻဖုံႏ အဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ မဲင်ꩻ၊ စောက်ꩻ၊ မန်း စတဲင် လိုꩻမျိုꩻစွုမ်ႏဖုံႏ အဝ်ႏအုံသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဝေင်ꩻကျုံဒိုးနဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ အေင်ဒီယ-မျန်မာ-ထုဲင်ꩻ တဖူꩻတန်လောင်း ဟောင်သရောခြောင်ထျꩻနဝ်ꩻသွူ။
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}
{{KarenState-geo-stub}}
[[ကဏ္ဍ:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏကိုဝေင်ꩻဖုံႏ]]
{{DEFAULTSORT:ကျုံဒိုး၊ ဝေင်ꩻ}}
[[my:ကျုံဒိုးမြို့]]
[[en:Kyondoe]]
ban29a8cj8guls6f3k3tcu9b2r8ko0e
ဝေင်ꩻခြုက်ꩻခြိက်ꩻ
0
2061
15211
10050
2022-08-11T13:25:33Z
Nang Eain Hom
28
/* အာႏကွိုꩻ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = ဝေင်ꩻခြုက်ꩻခြိက်ꩻ
|native_name = ကီၢ်ကရံၣ်ဝ့ၢ်ဖိ
|other_name =
|settlement_type = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုဝေင်ꩻဖုံႏ|ဝေင်ꩻ]]
|image_skyline = Kawkareik.jpg
|image_caption =
|image_map =
|map_caption =
|pushpin_map = မျန်မာခမ်းထီ
|pushpin_map_caption = မျန်မာခမ်းထီဟံႏပုင်ႏကို ဝေင်ꩻခြုက်ꩻခြိက်ꩻ
|subdivision_type = [[:ခမ်းထီ|ခမ်းထီ]]
|subdivision_name = [[ဖုဲင်:Flag of Myanmar.svg|25px]] [[:မျန်မာခမ်းထီ|မျန်မာခမ်းထီ]]
|subdivision_type1 = [[:မျန်မာခမ်းထီ အိုပ်ချုတ်ရေꩻဟံႏနယ်ႏဒေႏသဖုံႏ|ခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_name1 = [[ဖုဲင်:Flag_of_Kayin_State.svg| 23px]] [[:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ|စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_type2 = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုခရဲင်ႏဖုံႏ|ခရုဲင်ႏ]]
|subdivision_name2 = [[:ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ|ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ]]
|subdivision_type3 = ဝေင်ꩻနယ်ႏ
|subdivision_name3 = [[:ဝေင်ꩻနယ်ႏခြုက်ꩻခြိက်ꩻ|ဝေင်ꩻနယ်ႏခြုက်ꩻခြိက်ꩻ]]
|unit_pref = Imperial
|area_total_km2 = 13.8
|population = ၄၂,၉၅၀ <ref name="census-2014">{{Cite book|title=သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|publisher=လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန|location=နေပြည်တော်|date=မေ ၂၀၁၅|series=၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|volume=အတွဲ-၂|pages=၅၉|url=https://drive.google.com/file/d/0B067GBtstE5TeUlIVjRjSjVzWlk/view}}</ref>
|population_as_of = ၂၀၁၄
|population_density_km2 = auto
|coordinates_display =
|coordinates_region = MM
|latNS = N
|latd = 16
|latm = 33
|lats =
|longEW = E
|longd = 98
|longm = 14
|elevation_ft = 55
|elevation_m =
|timezone = [[:မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ|မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ]]
|utc_offset = +6:30
|website =
}}
'''ဝေင်ꩻခြုက်ꩻခြိက်ꩻ'''(ခြွုက်ꩻခြိက်ꩻ) ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အိန်းကလေတ်]]: Kawkareik) ([[မန်းဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|မန်း]]: ကော့ကရိတ်မြို့) နဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ [[မျန်မာခမ်းထီ]]၊ [[စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]၊ [[ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ]]၊ [[ဝေင်ꩻနယ်ႏခြုက်ꩻခြိက်ꩻ]]ကို ကပါဒါႏ ဝေင်ꩻတဝေင်ꩻဒျာႏသွူ။ ဝေင်ꩻကိုနဝ်ꩻ ဝေင်ꩻနယ်ႏအိုပ်ချုတ်ရေꩻရွုမ်ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ အဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ မဲင်ꩻ၊ စောက်ꩻ၊ ပအိုဝ်ႏ၊ ထုဲင်ꩻ၊ ဖြဝ်ꩻ၊ မန်း၊ ခယ်ႏ၊ ကလာꩻ စတဲင် လိုꩻမျိုꩻစွုမ်ႏဖုံႏ အဝ်ႏအုံသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဝေင်ꩻနယ်ႏခြုက်ꩻခြိက်ꩻယို ကရီးခါနဝ်ꩻ အဝ်ႏထွာဖိုဗာႏ ဝေင်ꩻနယ်ႏဟောင်သယော နဝ်ꩻသွူ။ ဝေင်ꩻနယ်ႏခြုက်ꩻခြိက်ꩻ တောမ်ႏ ဝေင်ꩻနယ်ႏကြားအင်းဆိပ်ကြီး ယိုနီဖြုံႏယို ဖြွမ်းဗူႏထွူတဲင် ဖွဲ့ဗူႏလွေꩻ [[ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ]]အနေႏတဲင် တွိုႏခရိစ်နေင်ႏ ၁၉၅၂-ဗာႏကိုနဝ်ꩻ သွင်ꩻသော့ꩻလွေꩻခန်း စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏကိုနဝ်ꩻသွူ။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁)</ref>
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}
{{KarenState-geo-stub}}
[[ကဏ္ဍ:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏကိုဝေင်ꩻဖုံႏ]]
{{DEFAULTSORT:ခြုက်ꩻခြိက်ꩻ၊ ဝေင်ꩻ}}
[[my:ကော့ကရိတ်မြို့]]
[[en:Kawkareik]]
rev9plxt5rf5bshbrexg3lxv56t5gzd
ဝေင်ꩻစျာအဉ်းသေတ်စီး
0
2071
15212
10080
2022-08-11T13:33:49Z
Nang Eain Hom
28
/* အာႏကွိုꩻ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = ဝေင်ꩻစျာအဉ်းသေတ်စီး
|native_name = ဍုံလာ့တ်ုကဝ်သၞေဝ်ဖါဍောဟ်
|other_name = ဝေင်ꩻကြာအင်းဆိပ်ကြီး
|settlement_type = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုဝေင်ꩻဖုံႏ|ဝေင်ꩻ]]
|image_skyline = File:Kyainseikgyi signboard.jpg
|image_caption =
|image_map =
|map_caption =
|pushpin_map = မျန်မာခမ်းထီ
|pushpin_map_caption = မျန်မာခမ်းထီဟံႏပုင်ႏကို ဝေင်ꩻစျာအဉ်းသေတ်စီး
|subdivision_type = [[:ခမ်းထီ|ခမ်းထီ]]
|subdivision_name = [[:မျန်မာခမ်းထီ|မျန်မာခမ်းထီ]]
|subdivision_type1 = [[:မျန်မာခမ်းထီ အိုပ်ချုတ်ရေꩻဟံႏနယ်ႏဒေႏသဖုံႏ|ခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_name1 = [[:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ|စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_type2 = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုခရဲင်ႏဖုံႏ|ခရုဲင်ႏ]]
|subdivision_name2 = [[:ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ|ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ]]
|subdivision_type3 = ဝေင်ꩻနယ်ႏ
|subdivision_name3 = [[ဝေင်ꩻနယ်ႏစျာအဉ်းသေတ်စီး]]
|unit_pref = Imperial
|area_total_km2 =
|population_urban = ၄,၄၂၈<ref name="census-2014">{{Cite book|title=သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|publisher=လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန|location=နေပြည်တော်|date=မေ ၂၀၁၅|series=၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|volume=အတွဲ-၂|pages=၅၉|url=https://drive.google.com/file/d/0B067GBtstE5TeUlIVjRjSjVzWlk/view}}</ref>
|population_as_of = ၂၀၁၄
|population_density_km2 = auto
|coordinates = {{Coord|16|2|0|N|98|8|37|E|region:MM|display=inline,title}}
|elevation_ft = 62
|elevation_m =
|area_code = 58<ref>{{Cite web | url=http://en.18dao.net/Area_Code/Myanmar | title=Myanmar Area Codes | accessdate=2009-04-10 | archive-url=https://web.archive.org/web/20091201164116/http://en.18dao.net/Area_Code/Myanmar | archive-date=2009-12-01 | url-status=dead }}</ref>
|timezone = [[:မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ|မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ]]
|utc_offset = +6:30
|website =
}}
'''ဝေင်ꩻစျာအဉ်းသေတ်စီး''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အိန်းကလေတ်]]: Kyainseikgyi) နဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ [[မျန်မာခမ်းထီ]]အခဝ်ဒေါမ်၊ [[စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]၊ [[ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ]]၊ [[ဝေင်ꩻနယ်ႏစျာအဉ်းသေတ်စီး]]ကို ကပါဒါႏ ဝေင်ꩻတဝေင်ꩻဒျာႏသွူ။ ဝေင်ꩻစျာအဉ်းသေတ်စီးနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဝေင်ꩻနယ်ႏဝေင်ꩻတန်တဲင် ဝေင်ꩻကိုနဝ်ꩻ ဝေင်ꩻနယ်ႏ အိုပ်ချုတ်ရေꩻရွုမ်ꩻဖုံႏ အဝ်ႏသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ခရိစ်နေင်ႏ ၂၀၁၄ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအလꩻ ဝေင်ꩻကိုနဝ်ꩻ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ အဖြာꩻ ၄,၄၂၈ ရပ်နဝ်ꩻသွူ။ စောက်ꩻခွိုꩻဖုံႏ အဝ်ႏအုံသော့ꩻအာသွတ်ꩻတဲင် ဖြဝ်ꩻ၊ မန်း၊ မဲင်ꩻ စတဲင် တောမ်ႏလိုꩻမျိုꩻအလင်ဖုံႏ အဝ်ႏအုံသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဝေင်ꩻနဝ်ꩻအဝ်ႏဒျာႏ [[ဒေါနကောင်ရွေꩻ]]အခဝ်ထင်ꩻသွတ်ꩻ ကောင်ခင်ႏထျꩻတဲင် အဝ်ႏဒျာႏ [[အတ္ထရံခြောင်]]ဖဲ့ꩻကွဉ်ႏ (၂)မဲင်ႏရပ်ကိုသွူ။
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}
{{KarenState-geo-stub}}
[[ကဏ္ဍ:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏကိုဝေင်ꩻဖုံႏ]]
{{DEFAULTSORT:ဈာအဉ်းသေတ်စီး၊ ဝေင်ꩻ}}
[[my:ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့]]
[[en:Kyainseikgyi]]
10naxwwq9cg8ez2h9qny0a3p6ektk8a
15213
15212
2022-08-11T13:36:10Z
Nang Eain Hom
28
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = ဝေင်ꩻဈာအဉ်းသေတ်စီး
|native_name = ဍုံလာ့တ်ုကဝ်သၞေဝ်ဖါဍောဟ်
|other_name =
|settlement_type = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုဝေင်ꩻဖုံႏ|ဝေင်ꩻ]]
|image_skyline = File:Kyainseikgyi signboard.jpg
|image_caption =
|image_map =
|map_caption =
|pushpin_map = မျန်မာခမ်းထီ
|pushpin_map_caption = မျန်မာခမ်းထီဟံႏပုင်ႏကို ဝေင်ꩻစျာအဉ်းသေတ်စီး
|subdivision_type = [[:ခမ်းထီ|ခမ်းထီ]]
|subdivision_name = [[:မျန်မာခမ်းထီ|မျန်မာခမ်းထီ]]
|subdivision_type1 = [[:မျန်မာခမ်းထီ အိုပ်ချုတ်ရေꩻဟံႏနယ်ႏဒေႏသဖုံႏ|ခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_name1 = [[:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ|စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_type2 = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုခရဲင်ႏဖုံႏ|ခရုဲင်ႏ]]
|subdivision_name2 = [[:ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ|ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ]]
|subdivision_type3 = ဝေင်ꩻနယ်ႏ
|subdivision_name3 = [[ဝေင်ꩻနယ်ႏစျာအဉ်းသေတ်စီး]]
|unit_pref = Imperial
|area_total_km2 =
|population_urban = ၄,၄၂၈<ref name="census-2014">{{Cite book|title=သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|publisher=လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန|location=နေပြည်တော်|date=မေ ၂၀၁၅|series=၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ|volume=အတွဲ-၂|pages=၅၉|url=https://drive.google.com/file/d/0B067GBtstE5TeUlIVjRjSjVzWlk/view}}</ref>
|population_as_of = ၂၀၁၄
|population_density_km2 = auto
|coordinates = {{Coord|16|2|0|N|98|8|37|E|region:MM|display=inline,title}}
|elevation_ft = 62
|elevation_m =
|area_code = 58<ref>{{Cite web | url=http://en.18dao.net/Area_Code/Myanmar | title=Myanmar Area Codes | accessdate=2009-04-10 | archive-url=https://web.archive.org/web/20091201164116/http://en.18dao.net/Area_Code/Myanmar | archive-date=2009-12-01 | url-status=dead }}</ref>
|timezone = [[:မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ|မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ]]
|utc_offset = +6:30
|website =
}}
'''ဝေင်ꩻဈာအဉ်းသေတ်စီး''' ([[မန်းဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|မန်း]]: ကြာအင်းဆိပ်ကြီး) ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အိန်းကလေတ်]]: Kyainseikgyi) နဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ [[မျန်မာခမ်းထီ]]အခဝ်ဒေါမ်၊ [[စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]၊ [[ခြုက်ꩻခြိက်ꩻခရဲင်ႏ]]၊ [[ဝေင်ꩻနယ်ႏစျာအဉ်းသေတ်စီး]]ကို ကပါဒါႏ ဝေင်ꩻတဝေင်ꩻဒျာႏသွူ။ ဝေင်ꩻစျာအဉ်းသေတ်စီးနဝ်ꩻ ထွာဒျာႏ ဝေင်ꩻနယ်ႏဝေင်ꩻတန်တဲင် ဝေင်ꩻကိုနဝ်ꩻ ဝေင်ꩻနယ်ႏ အိုပ်ချုတ်ရေꩻရွုမ်ꩻဖုံႏ အဝ်ႏသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ခရိစ်နေင်ႏ ၂၀၁၄ ဗာႏ စာႏရင်ꩻအလꩻ ဝေင်ꩻကိုနဝ်ꩻ လိုꩻဖြာꩻခြွဉ်းအဝ်ႏ အဖြာꩻ ၄,၄၂၈ ရပ်နဝ်ꩻသွူ။ စောက်ꩻခွိုꩻဖုံႏ အဝ်ႏအုံသော့ꩻအာသွတ်ꩻတဲင် ဖြဝ်ꩻ၊ မန်း၊ မဲင်ꩻ စတဲင် တောမ်ႏလိုꩻမျိုꩻအလင်ဖုံႏ အဝ်ႏအုံသော့ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဝေင်ꩻနဝ်ꩻအဝ်ႏဒျာႏ [[ဒေါနကောင်ရွေꩻ]]အခဝ်ထင်ꩻသွတ်ꩻ ကောင်ခင်ႏထျꩻတဲင် အဝ်ႏဒျာႏ [[အတ္ထရံခြောင်]]ဖဲ့ꩻကွဉ်ႏ (၂)မဲင်ႏရပ်ကိုသွူ။
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}
{{KarenState-geo-stub}}
[[ကဏ္ဍ:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏကိုဝေင်ꩻဖုံႏ]]
{{DEFAULTSORT:ဈာအဉ်းသေတ်စီး၊ ဝေင်ꩻ}}
[[my:ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့]]
[[en:Kyainseikgyi]]
2sofpemzfs5p6lvcagdycifxyoqoaoz
ဝေင်ꩻတန်တောင်
0
2083
15237
10121
2022-08-12T07:05:19Z
Khun Kt
19
/* အာႏကွိုꩻ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
|name = ဝေင်ꩻတန်တောင်
|native_name = ဍုံသင်တင်
|other_name = သံတောင်မြို့
|settlement_type = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုဝေင်ꩻဖုံႏ|ဝေင်ꩻ]]
|image_skyline = Thandaung, Myanmar (Burma) - panoramio (3).jpg
|image_caption =
|image_map =
|map_caption =
|pushpin_map = မျန်မာခမ်းထီ
|pushpin_map_caption = မျန်မာခမ်းထီဟံႏပုင်ႏကို ဝေင်ꩻတန်တောင်
|subdivision_type = [[:ခမ်းထီ|ခမ်းထီ]]
|subdivision_name = [[ဖုဲင်:Flag of Myanmar.svg|25px]] [[:မျန်မာခမ်းထီ|မျန်မာခမ်းထီ]]
|subdivision_type1 = [[:မျန်မာခမ်းထီ အိုပ်ချုတ်ရေꩻဟံႏနယ်ႏဒေႏသဖုံႏ|ခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_name1 = [[ဖုဲင်:Flag_of_Kayin_State.svg| 23px]] [[:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ|စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]
|subdivision_type2 = [[:မျန်မာခမ်းထီကိုခရဲင်ႏဖုံႏ|ခရုဲင်ႏ]]
|subdivision_name2 = [[:ဖအံခရဲင်ႏ|ဖအံခရဲင်ႏ]]
|subdivision_type3 = ဝေင်ꩻနယ်ႏ
|subdivision_name3 = [[ဝေင်ꩻနယ်ႏတန်တောင်စီး]]
|unit_pref = Imperial
|area_total_km2 =
|population_urban =
|population_as_of =
|population_density_km2 = auto
|coordinates_display =
|coordinates_region = MM
|latNS = N
|latd = 19
|latm = 4
|lats =
|longEW = E
|longd = 96
|longm = 40
|elevation_ft =
|elevation_m = ၃၅
|elevation_footnotes = <ref>Google Earth</ref>
|timezone = [[:မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ|မျန်မာအခိန်ႏအွိုင်ꩻ]]
|utc_offset = +6:30
|website =
}}
'''ဝေင်ꩻတန်တောင်''' ([[အိန်းကလေက်ဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|အိန်းကလေတ်]]: Thandaung) ([[မန်းဘာႏသာႏငဝ်းငွါ|မန်း]]: သံတောင်မြို့) နဝ်ꩻ အဝ်ႏဒျာႏ [[မျန်မာခမ်းထီ]]၊ [[စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏ]]၊ [[ဖအံခရဲင်ႏ]]၊ [[ဝေင်ꩻနယ်ႏတန်တောင်စီး]]ကို ကပါဒါႏ အရွိုးပြေႏစခန်ꩻကောင် ကအဝ်းဒါႏ ဝေင်ꩻတဝေင်ꩻဒျာႏသွူ။ ကရီးခါ ကပါသော့ꩻဒါႏ စောက်ꩻတနျာႏနယ်ႏကို ဝေင်ꩻတန်တောင်ယိုနဝ်ꩻ ပွိုင်းလဲင်ႏကရီးခါ အဝ်ႏပါသော့ꩻညီꩻ တောင်ႏအူခရဲင်ႏကို ကောင်စခန်ꩻကအဝ်ႏဒါႏ ဝေင်ꩻတဖြုံႏဒျာႏတဲင် အဝ်ႏဒျာႏ[[ဝေင်ꩻတောင်ႏအူ|တောင်ႏအူ]]ဆꩻကွဉ်ႏထင်ꩻ ဗော့ꩻညာꩻအဝ်ႏ (၂၂)မဲင်ႏရပ် ကောင်ရွေꩻလောင်းနဝ်ꩻသွူ။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၃)</ref>
== အာႏကွိုꩻ ==
{{Reflist}}
{{KarenState-geo-stub}}
[[ကဏ္ဍ:စောက်ꩻခမ်းနယ်ႏကိုဝေင်ꩻဖုံႏ]]
{{DEFAULTSORT:တန်တောင်၊ ဝေင်ꩻ}}
[[my:သံတောင်မြို့]]
[[en:Thandaung]]
6q7ldr0enhqu490k54ywxavx1yhr1uf
ကေားသုင်ꩻသား:Aruck Soot
2
3093
15227
14851
2022-08-12T01:49:49Z
ဗန်ကှိုန်
25
wikitext
text/x-wiki
၂၀၂၂ ဗာႏ ၆/၇ ကွို့ꩻလာကိုခါ ဖုန်းအွဉ်ႏသေမ်ꩻထာꩻခင်ႏလမ်း(Storage space) ဗွေတဲင် ထွိုင်ႏယားထိုꩻ ဘရောက်သာ (chrome browser)နောဝ်ꩻလဲင်ႏ ကအွဉ်ဟောဝ်ခါꩻဒါႏ '''Aruck Soot''' သီးလိတ်ဒို (password) ပါလွေꩻထိုꩻတွော့ꩻ နွို့တဲမ်းဖေႏ ပအိုဝ်ႏဝီကီ လꩻဒုမ်ဩ
[[File:Newtons_cradle_animation_book_2.gif]]
{{nobr|<code><nowiki>[[File:Fly.gif|right|alt=Die Fliege|link=User: Nagualdesign/Die Fliege]]</nowiki></code>}}
3waat71t0yevjhq3hofdec4875pkiri
15229
15227
2022-08-12T03:23:22Z
ဗန်ကှိုန်
25
wikitext
text/x-wiki
၂၀၂၂ ဗာႏ ၆/၇ ကွို့ꩻလာကိုခါ ဖုန်းအွဉ်ႏသေမ်ꩻထာꩻခင်ႏလမ်း(Storage space) ဗွေတဲင် ထွိုင်ႏယားထိုꩻ ဘရောက်သာ (chrome browser)နောဝ်ꩻလဲင်ႏ ကအွဉ်ဟောဝ်ခါꩻဒါႏ '''Aruck Soot''' သီးလိတ်ဒို (password) ပါလွေꩻထိုꩻတွော့ꩻ နွို့တဲမ်းဖေႏ ပအိုဝ်ႏဝီကီ လꩻဒုမ်ဩ
[[File:Newtons_cradle_animation_book_2.gif]]
<!--လွꩻငါႏ-->[[File:Fly.gif|right|alt=Die Fliege|link=User: Nagualdesign/Die Fliege]]
<!--ဖေ့တူꩻတဗောက်ꩻထာꩻ ယောင်ꩻဆျောဝ်ႏတာႏ ထူႏဗွှန်သော့ꩻ file ကီယိုဗာႏ-->
q7lnoxuzu5u89lqie2nj788gsbbtuse
15231
15229
2022-08-12T03:24:11Z
ဗန်ကှိုန်
25
wikitext
text/x-wiki
၂၀၂၂ ဗာႏ ၆/၇ ကွို့ꩻလာကိုခါ ဖုန်းအွဉ်ႏသေမ်ꩻထာꩻခင်ႏလမ်း(Storage space) ဗွေတဲင် ထွိုင်ႏယားထိုꩻ ဘရောက်သာ (chrome browser)နောဝ်ꩻလဲင်ႏ ကအွဉ်ႏဟောဝ်ခါꩻဒါႏ '''Aruck Soot''' သီးလိတ်ဒို (password) ပါလွေꩻထိုꩻတွော့ꩻ နွို့တဲမ်းဖေႏ ပအိုဝ်ႏဝီကီ လꩻဒုမ်ဩ
[[File:Newtons_cradle_animation_book_2.gif]]
<!--လွꩻငါႏ-->[[File:Fly.gif|right|alt=Die Fliege|link=User: Nagualdesign/Die Fliege]]
<!--ဖေ့တူꩻတဗောက်ꩻထာꩻ ယောင်ꩻဆျောဝ်ႏတာႏ ထူႏဗွှန်သော့ꩻ file ကီယိုဗာႏ-->
q2f1vaiokq1imanaucy6seaqyswca7a
ကေားသုင်ꩻသား:Ninjastrikers/sandbox
2
3329
15214
15205
2022-08-11T13:45:53Z
Khun Kt
19
/* Translation */
wikitext
text/x-wiki
== Translation ==
{| class=wikitable
!အင်္ဂလိပ် !!မြန်မာ !!ပအိုဝ်း
|-
| Show || ပြ || အွဉ်ႏနယ်
|-
| hide || ဝှက် || ပလို့ꩻ
|-
| Show all || အားလုံး ပြ / အားလုံး ပြသရန် || အွဉ်ႏနယ်လို့
|-
| Hide all || အားလုံး ဝှက် / အားလုံး ဝှက်ထားရန် || အွဉ်ႏပလို့ꩻလို့
|-
| preview || နမူနာ || နမူႏနာႏ
|-
| complete lists || အပြည့်အစုံစာရင်း || စာႏရင်ꩻအဗွေအစွုမ်ႏ
|-
| complete lists of Wikipedia || ဝီကီပီးဒီးယားများ အပြည့်အစုံစာရင်း || ဝီခီပီးဒီးယားဖိုင်ႏ စာႏရင်ꩻအဗွေအစွုမ်ႏ
|-
| sign || ဆိုင်းထိုး / လက်မှတ်ထိုး || တဲမ်းစူမုဲင်
|-
| insert || ထည့် || သော့ꩻ
|-
| symbols || သင်္ကေတများ || အမုဲင်သင်္ကေတဖိုင်ႏ
|-
| Edit tools || တည်းဖြတ်မှု ကိရိယာများ || မွဉ်းဖျင်တာႏအခြွိုင်းဖိုင်ႏ
|-
|appearance || ပုံပန်းသွင်ပြင် || အပွိုင်အငုဲင်ꩻ
|-
| editing || တည်းဖြတ်ခြင်း || ခြပ်ချော်ꩻမုꩻ
|-
| subpages || စာမျက်နှာခွဲများ || လိတ်မဲ့ငါဖြယ်ဖိုင်ႏ
|-
| userrights || အသုံးပြုသူ အခွင့်အရေးများ || ကေားသုင်ꩻသား အခွင်ꩻရေꩻဖိုင်ႏ
|-
| edit count || တည်းဖြတ်ကြိမ်ရေ || မွဉ်းဖျင်လဲင်ႏပေါင်ꩻ
|-
| Edit summary search || တည်းဖြတ်မှု အကျဉ်းချုပ် ရှာဖွေရန် || ထိုမ်ႏထွား မွဉ်းဖျင်အအဲဉ်ႏချုတ်
|-
|Articles created || ဖန်တီးခဲ့သော ဆောင်းပါးများ || ကဖန်ဆင်ꩻခါꩻဒါႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖိုင်ႏ
|-
|Global || ဂလိုဘယ် || တကမ္ဘာႏလွုမ်း
|-
| contributions || ဆောင်ရွက်ချက်များ || ခွုမ်မာꩻချက်ဖုံႏ
|-
|log || မှတ်တမ်း || မုဲင်တန်ꩻ
|-
|accounts || အကောင့်များ || အကောက်ဖိုင်ႏ
|-
| Geographic coordinate system || [[:my:ပထဝီဝင် ကိုဩဒိနိတ် စနစ်|ပထဝီဝင် ကိုဩဒိနိတ် စနစ်]] || ဟံႏပထဝီႏ ကိုဩဒိနိတ်စနိစ်
|-
| Coordinates || ကိုဩဒိနိတ် || ကိုဩဒိနိတ်
|-
| Coordinates on Wikidata || ဝီကီဒေတာရှိ ကိုဩဒိနိတ်များ || ဝီခီဒေတာကိုကအဝ်ႏဒါႏ ကိုဩဒိနိတ်ဖိုင်ႏ
|-
| Coordinates not on Wikidata || ဝီကီဒေတာတွင်မရှိသော ကိုဩဒိနိတ်များ || ဝီခီဒေတာကို တအဝ်ႏတဝ်းဒါႏ ကိုဩဒိနိတ်ဖိုင်ႏ
|}
== sentence translation ==
* '''အင်္ဂလိပ်''' - Show radio buttons to switch between views of certain content, such as some maps
* '''မြန်မာ''' - အချို့သော မြေပုံများကဲ့သို့တွင် မြင်ကွင်း အပြောင်းအလဲ ရွေးချယ်စရာအဖြစ် ခလုတ်များ ပြသပေးသည်
* '''ပအိုဝ်း''' - အွဉ်ႏနယ်ဖေႏအနေန်ခလိုတ်ဖိုင်ႏ ဗွိုန်နုဲင်းဟံႏပုင်ႏယဟန်ႏ လွိုက်ရွေꩻအီ ထွားကွင်ꩻအပြောင်ꩻအလုဲင်ႏအနေႏ
* '''အင်္ဂလိပ်''' - easily add, remove, and change categories on a page, with name suggestions (example)
* '''မြန်မာ''' - စာမျက်နှာတစ်ခုကို ကဏ္ဍများ ပေါင်းထည့်ခြင်း၊ ဖယ်ရှားခြင်း နှင့် ပြောင်းလဲခြင်းများကို အမည်အကြံပြုချက်များဖြင့် လွယ်ကူစွာ ဆောင်ရွက်နိုင်သည် (ဥပမာ)
* '''ပအိုဝ်း''' - မာꩻနွောင်ꩻဒျာႏ ထဲမ်သော့ꩻ၊ ဖုဲင်းထိုꩻ တောမ်ႏ ပြောင်ꩻလုဲင်ႏထိုꩻယိုꩻယိုꩻ ကဏ္ဍဖိုင်ႏ လိတ်မဲ့ငါတဗာႏကိုတာႏ တောမ်ႏအမိဉ်ꩻဖေႏကျံႏဉာဏ်ႏချက်ဖိုင်ႏသွူ (ဥပမာႏ)
* '''အင်္ဂလိပ်''' - A tool that helps with moving multiple files between categories or adding categories to search results.
* '''မြန်မာ''' - ဖိုင်၊ စာမျက်နှာ၊ ကဏ္ဍ အများအပြားကို ကဏ္ဍများအတွင်း ရွှေ့ပြောင်းခြင်း သို့မဟုတ် ကဏ္ဍများအတွင်း ထည့်သွင်းခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ကူညီပေးသော ကိရိယာ။
* '''ပအိုဝ်း''' - ဖုဲင်၊ လိတ်မဲ့ငါ၊ ကဏ္ဍ ပေါင်ꩻအာဖိုင်ႏယို ဖေႏကခွုမ်မာꩻနွောင်ꩻ ခြုဲင်းလွေꩻသော့ꩻ မွေးတဝ်းလဲ့ သွင်ꩻသော့ꩻ ကဏ္ဍဖိုင်ႏအကိုတာႏ စွဲးကမ်းကိုဖေႏဒါႏ အခြိုင်းကိရိယာႏ။
== Translation for gadgets ==
=== Burmese ===
<pre>
HotCat.messages.cat_removed = '[[Category:$1]]ကို ဖယ်ရှားခဲ့သည်';
HotCat.messages.template_removed = '{{[[Category:$1]]}}ကို ဖယ်ရှားခဲ့သည်';
HotCat.messages.cat_added = '[[Category:$1]]ကို ပေါင်းထည့်ခဲ့သည်';
HotCat.messages.cat_keychange = '[[Category:$1]]အတွက် အက္ခရာစဉ် : "$2"'; // $2 is the new key'
HotCat.messages.cat_notFound = 'Category "$1" အမည်ဖြင့် မရှိပါ';
HotCat.messages.cat_exists = 'Category "$1" သည် ရှိနှင့်ပြီး ဖြစ်၍ မပေါင်းထည့်ပါ';
HotCat.messages.cat_resolved = '(redirect [[Category:$1]] resolved)';
HotCat.messages.uncat_removed = '{{uncategorized}}တမ်းပလိတ်ကို ဖယ်ရှားခဲ့သည်';
HotCat.messages.prefix = '[[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ကို အသုံးပြု၍ ';
HotCat.messages.using = "";
HotCat.messages.separator = '၊ ';
HotCat.messages.multi_change = '$1 ကဏ္ဍများ';
HotCat.messages.commit = 'သိမ်းရန်';
HotCat.messages.ok = 'OK';
HotCat.messages.cancel = 'မလုပ်တော့ပါ';
HotCat.messages.multi_error = 'ဆာဗာမှ စာသားများကို ရယူ၍ မရနိုင်ပါ။ ထို့ကြောင့် သင်၏ ကဏ္ဍပြောင်းလဲချက်များကို '
+'သိမ်းဆည်းခြင်း မပြုလုပ်နိုင်ပါ။ အဆင်မပြေဖြစ်ရခြင်းအတွက် တောင်းပန်ပါသည်။';
HotCat.engine_names.searchindex = 'အက္ခရာစဉ် ရှာဖွေရန်';
HotCat.engine_names.pagelist = 'စာမျက်နှာ စာရင်း';
HotCat.engine_names.combined = 'ပေါင်းစပ်ရှာဖွေရန်';
HotCat.engine_names.subcat = 'ကဏ္ဍခွဲများ';
HotCat.engine_names.parentcat = 'ပင်မ ကဏ္ဍများ';
HotCat.tooltips.change = 'ပြောင်းလဲရန်';
HotCat.tooltips.remove = 'ဖယ်ရှားရန်';
HotCat.tooltips.add = 'ကဏ္ဍသစ် ပေါင်းထည့်ရန်';
HotCat.tooltips.restore = 'ပြောင်းလဲမှုများ နောက်ပြန်ပြင်ရန်';
HotCat.tooltips.undo = 'ပြောင်းလဲမှုများ နောက်ပြန်ပြင်ရန်';
HotCat.tooltips.down = 'ပြောင်းလဲနိုင်ရန် ဖွင့်ပြီး ကဏ္ဍခွဲများ ပြသရန်';
HotCat.tooltips.up = 'ပြောင်းလဲနိုင်ရန် ဖွင့်ပြီး ပင်မကဏ္ဍများ ပြသရန်';
HotCat.multi_tooltip = 'ကဏ္ဍများ တစ်ခုမက ထည့်သွင်းရန်';
</pre>
=== Pa'O ===
<pre>
HotCat.messages.cat_removed = 'ဖုဲင်းထိုꩻလဲဉ်း [[Category:$1]] သွူ';
HotCat.messages.template_removed = 'ဖုဲင်းထိုꩻလဲဉ်း {{[[Category:$1]]}} သွူ';
HotCat.messages.cat_added = 'ထဲမ်သော့ꩻလဲဉ်း [[Category:$1]] သွူ';
HotCat.messages.cat_keychange = '[[Category:$1]]တာႏ အက္ခရာႏရဲဉ်ႏ : "$2"'; // $2 is the new key'
HotCat.messages.cat_notFound = 'အမိဉ်ꩻ Category "$1" နုဲင်းယို အဝ်ႏတဝ်း';
HotCat.messages.cat_exists = 'Category "$1" နဝ်ꩻ အဝ်ႏထွူလဲဉ်းတဲင် ထဲမ်သော့ꩻတဝ်းဒုမ်သွူ';
HotCat.messages.cat_resolved = '(redirect [[Category:$1]] resolved)';
HotCat.messages.uncat_removed = 'ဖုဲင်းထိုꩻလဲဉ်း တမ်းပလေက်{{uncategorized}} သွူ';
HotCat.messages.prefix = 'ထူႏသုင်ꩻအီသွူ [[commons:Help:Gadget-HotCat|HotCat]]ယိုတဲင် ';
HotCat.messages.using = "";
HotCat.messages.separator = '၊ ';
HotCat.messages.multi_change = '$1 ကဏ္ဍဖိုင်ႏ';
HotCat.messages.commit = 'သိမ်ꩻ';
HotCat.messages.ok = 'OK';
HotCat.messages.cancel = 'မာꩻတဝ်းဒွုမ်';
HotCat.messages.multi_error = 'သာဗာ ထူႏလꩻနွောင်ꩻတဝ်း လိတ်ယာႏဖိုင်ႏသွူ။ ကောပ်နဝ်ꩻမꩻ နာꩻပြောင်ꩻလုဲင်ႏဒါႏကဏ္ဍဖိုင်ႏယိုနဝ်ꩻ '
+'သိမ်ꩻဖေႏနွောင်ꩻတဝ်းသွူ။ ထွာထိုꩻအဆင်ႏပြေႏတဝ်းနုဲင်းယိုတဲင် တောင်ႏပြန်ႏဒျာႏသွူဩ။';
HotCat.engine_names.searchindex = 'ထိုမ်ႏနေးအက္ခရာႏရဲဉ်ႏ';
HotCat.engine_names.pagelist = 'လိတ်မဲ့ငါစာႏရင်ꩻ';
HotCat.engine_names.combined = 'ထိုမ်ႏထွားခြွဉ်းငီꩻ';
HotCat.engine_names.subcat = 'ကဏ္ဍဖြယ်ဖိုင်ႏ';
HotCat.engine_names.parentcat = 'ဗဟိုႏကဏ္ဍဖိုင်ႏ';
HotCat.tooltips.change = 'ပြောင်ꩻလုဲင်ႏ';
HotCat.tooltips.remove = 'ဖုဲင်းထိုꩻ';
HotCat.tooltips.add = 'ထဲမ်သော့ꩻကဏ္ဍတသာ';
HotCat.tooltips.restore = 'ဖျင်သဲင်ꩻချာ ထာꩻပြောင်ꩻလုဲင်ႏဖိုင်ႏ';
HotCat.tooltips.undo = 'မာꩻသဲင်ꩻချာ ထာꩻပြောင်ꩻလုဲင်ႏဖိုင်ႏ';
HotCat.tooltips.down = 'ဖေႏကပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻတာႏ အွဉ်ႏနယ် ကဗွောင်ခါꩻထွူဒါႏ ကဏ္ဍဖြယ်ဖိုင်ႏ';
HotCat.tooltips.up = 'ဖေႏကပြောင်ꩻလုဲင်ႏနွောင်ꩻတာႏ အွဉ်ႏနယ် ကဗွောင်ခါꩻထွူဒါႏ ဗဟိုႏကဏ္ဍဖိုင်ႏ';
HotCat.multi_tooltip = 'သွင်ꩻသော့ꩻ ကဏ္ဍအစွုမ်းဖိုင်ႏ';
</pre>
hoxt8enong9sdnb8z94hlawhzp58fjj
တမ်းပလေက်:Infobox tellurium
10
3383
15215
2022-08-11T14:59:10Z
ဗန်ကှိုန်
25
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{Infobox element |number=52 |symbol=Te |name=တယ်လူရီယမ် |pronounce={{IPAc-en|t|ᵻ|ˈ|l|(j)|ʊər|i|ə|m}} |pronounce 2={{respell|te|LEWR|ee-əm}} |abundance= |abundance in earth's crust= |abundance in oceans= |abundance in solar system= |left=[[ခနောက်သဉ်]] |right=[[အုဲင်အိုဒဉ်း]] |above=[[သီလီနီယမ်|Se]] |below=ပိုလ..."
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox element
|number=52
|symbol=Te
|name=တယ်လူရီယမ်
|pronounce={{IPAc-en|t|ᵻ|ˈ|l|(j)|ʊər|i|ə|m}}
|pronounce 2={{respell|te|LEWR|ee-əm}}
|abundance=
|abundance in earth's crust=
|abundance in oceans=
|abundance in solar system=
|left=[[ခနောက်သဉ်]]
|right=[[အုဲင်အိုဒဉ်း]]
|above=[[သီလီနီယမ်|Se]]
|below=[[ပိုလိုနီယမ်|Po]]
|category=metalloid
|group=16
|period=5
|block=p
|image name=Tellurium2.jpg
|image size=100px
|appearance=silvery lustrous gray (crystalline),<br>brown-black powder (amorphous)
|atomic mass=127.60
|atomic mass ref=<ref name="IUPAC">[http://www.ciaaw.org/atomic-weights.htm Standard Atomic Weights 2013]. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights</ref>
|atomic mass 2=3
|atomic mass comment=
|electron configuration=[[[krypton|Kr]]] 4d<sup>10</sup> 5s<sup>2</sup> 5p<sup>4</sup>
|electrons per shell=2, 8, 18, 18, 6
|phase=အခြုံးအတူႏ
|density gpcm3nrt=6.24
|density gpcm3mp=5.70
|melting point K=722.66
|melting point C=449.51
|melting point F=841.12
|boiling point K=1261
|boiling point C=988
|boiling point F=1810
|heat fusion=17.49
|heat vaporization=114.1
|heat capacity=25.73
|vapor pressure 1=
|vapor pressure 10=
|vapor pressure 100=(775)
|vapor pressure 1 k=(888)
|vapor pressure 10 k=1042
|vapor pressure 100 k=1266
|vapor pressure comment=
|crystal structure=hexagonal
|crystal structure ref=
|oxidation states='''6''', 5, '''4''', 3, '''2''', 1, −1, '''−2'''
|oxidation states comment=(a mildly acidic oxide)
|electronegativity=2.1
|number of ionization energies=3
|ionization energy 1=869.3
|ionization energy 2=1790
|ionization energy 3=2698
|atomic radius=140
|covalent radius=138±4
|Van der Waals radius=206
|magnetic ordering=[[diamagnetic]]
|magnetic ordering ref=<ref>{{cite book |url=http://web.archive.org/web/20110303222309/http://www-d0.fnal.gov/hardware/cal/lvps_info/engineering/elementmagn.pdf|chapter=Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds| editor = Lide, D. R. | title = CRC Handbook of Chemistry and Physics | edition = 86th | location = Boca Raton (FL) | publisher = CRC Press | year = 2005 | isbn = 0-8493-0486-5 }}
</ref>
|thermal conductivity=1.97–3.38
|thermal expansion=18
|thermal expansion ref=<ref>{{cite book|author=Cverna, Fran |title=ASM Ready Reference: Thermal properties of metals |date=2002 |publisher=ASM International |isbn=978-0-87170-768-0 |url=http://www.owlnet.rice.edu/~msci301/ThermalExpansion.pdf |chapter=Ch. 2 Thermal Expansion}}</ref>
|thermal expansion comment=(at {{abbr|r.t.|room temperature}})
|speed of sound rod at 20=2610
|magnetic susceptibility= −39.5·10<sup>−6</sup>
|magnetic susceptibility ref= (298 K)<ref>{{Cite book|title=CRC, Handbook of Chemistry and Physics|last=Weast|first=Robert|publisher=Chemical Rubber Company Publishing|year=1984|isbn=0-8493-0464-4|location=Boca Raton, Florida|pages=E110|quote=|via=}}</ref>
|Young's modulus=43
|Shear modulus=16
|Bulk modulus=65
|Mohs hardness=2.25
|Brinell hardness=180–270
|CAS number=13494-80-9
|isotopes=
{{infobox element/isotopes stable | mn=120 | sym=Te
| na=0.09% | n=68 |firstlinks=yes}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=121 | sym=Te
| na=[[synthetic radioisotope|syn]] | hl=16.78 d
| dm=[[electron capture|ε]] | de=1.040 | link1=antimony-121 | pn=121 | ps=Sb}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=122 | sym=Te | na=2.55% | n=70 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=123 | sym=Te
| na=0.89%<ref>{{cite journal|doi=10.1103/PhysRevC.67.014323|title=New limits on naturally occurring electron capture of 123Te|journal=Physical Review C|volume=67|pages=014323|year=2003|last1=Alessandrello|first1=A.|last2=Arnaboldi|first2=C.|last3=Brofferio|first3=C.|last4=Capelli|first4=S.|last5=Cremonesi|first5=O.|last6=Fiorini|first6=E.|last7=Nucciotti|first7=A.|last8=Pavan|first8=M.|last9=Pessina|first9=G.|last10=Pirro|first10=S.|last11=Previtali|first11=E.|last12=Sisti|first12=M.|last13=Vanzini|first13=M.|last14=Zanotti|first14=L.|last15=Giuliani|first15=A.|last16=Pedretti|first16=M.|last17=Bucci|first17=C.|last18=Pobes|first18=C.|bibcode=2003PhRvC..67a4323A}}</ref> | n=71 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=124 | sym=Te | na=4.74% | n=72 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=125 | sym=Te | na=7.07% | n=73 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=126 | sym=Te | na=18.84% | n=74 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=127 | sym=Te
| na=syn | hl=9.35 h
| dm=[[beta emission|β<sup>−</sup>]] | de=0.698 | link1=iodine-127 | pn=127 | ps=I}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=128 | sym=Te
| na=31.74% | hl=2.2×10<sup>24</sup> y
| dm=[[double beta decay|β<sup>−</sup>β<sup>−</sup>]] | de=0.867 | link1=xenon-128 | pn=128 | ps=Xe}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=129 | sym=Te
| na=syn | hl=69.6 min
| dm=β<sup>−</sup> | de=1.498 | link1=iodine-129 | pn=129 | ps=I}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=130 | sym=Te
| na=34.08% | hl=7.9×10<sup>20</sup> y
| dm=β<sup>−</sup>β<sup>−</sup> | de=2.528 | link1=xenon-130 | pn=130 | ps=Xe}}
|isotopes comment=
|naming=after Roman ''{{lang|la|Terra}}'', deity of the Earth
|discovered by=Franz-Joseph Müller von Reichenstein
|discovery date=1782
|first isolation by=Martin Heinrich Klaproth
|wdQID=Q1100
}}<!--
--><noinclude>
{{Infobox element/element navigation|symbol=Te}}
{{template reference list}}
{{documentation|1=Template:Infobox element/doc}}
</noinclude>
j498bcoed70qp3xmo1d5f268fxawqwa
တမ်းပလေက်:Country data ဩသတေးလျခမ်းထီ
10
3384
15217
2022-08-11T17:55:26Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = ဩသတေးလျခမ်းထီ | flag alias = Flag of Australia (converted).svg | flag alias-1901 = Flag of Australia (1901-1903).svg | flag alias-1903 = Flag of Australia (1903-1908).svg | flag alias-union = Flag of the United Kingdom.svg | flag alias-colonial = Australian Colonial Flag.svg | flag alias-civil = Civil Ensign of Australia...."
wikitext
text/x-wiki
{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}}
| alias = ဩသတေးလျခမ်းထီ
| flag alias = Flag of Australia (converted).svg
| flag alias-1901 = Flag of Australia (1901-1903).svg
| flag alias-1903 = Flag of Australia (1903-1908).svg
| flag alias-union = Flag of the United Kingdom.svg
| flag alias-colonial = Australian Colonial Flag.svg
| flag alias-civil = Civil Ensign of Australia.svg
| flag alias-naval = Naval Ensign of Australia.svg
| flag alias-naval-1913 = Naval Ensign of the United Kingdom.svg
| link alias-naval = Royal Australian Navy
| link alias-army = Australian Army
| flag alias-air force = Air Force Ensign of Australia.svg
| link alias-air force = Royal Australian Air Force
| flag alias-air force-1948 = Air Force Ensign of Australia (1948–1982).svg
| flag alias-air force-1922 = Air Force Ensign of the United Kingdom.svg
| link alias-football = Australia {{{mw|men's}}} national {{{age|}}} soccer {{{class|}}} team
| flag alias-marines=INF1002 - UCP - 2RAR.png
| link alias-marines=2nd Battalion, Royal Australian Regiment
| flag alias-navy = Naval Ensign of Australia.svg
| link alias-navy = Royal Australian Navy
| size = {{{size|}}}
| name = {{{name|}}}
| altlink = {{{altlink|}}}
| altvar = {{{altvar|}}}
| variant = {{{variant|}}}
<noinclude>
| var1 = 1901
| var2 = 1903
| var3 = colonial
| var4 = civil
| var5 = naval-1913
| redir1 = AUS
| related1 = Australasia
</noinclude>
}}
do71m45vruzr4i4g34zbudu8yb6wk1q
တမ်းပလေက်:Country data AUS
10
3385
15218
2022-08-11T17:56:45Z
Khun Kt
19
စာမျက်နှာကို [[တမ်းပလေက်:Country data ဩသတေးလျခမ်းထီ]] သို့ ပြန်ညွှန်းလိုက်သည်
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[တမ်းပလေက်:Country data ဩသတေးလျခမ်းထီ]]
pxf97vh6cfihzhh6ki4p2mr7spqo9wt
တမ်းပလေက်:Country data နျူးသီလန်ခမ်းထီ
10
3386
15219
2022-08-11T17:59:11Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = နျူးသီလန်ခမ်းထီ | flag alias = Flag of New Zealand.svg | flag alias-1834 = Flag of the United Tribes of New Zealand.svg | flag alias-civil-1867 = Flag of New Zealand Government Ships 1867.svg | flag alias-civil = Civil Ensign of New Zealand.svg | flag alias-naval = Naval Ensign of New Zealand.svg | flag alias-naval-19..."
wikitext
text/x-wiki
{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}}
| alias = နျူးသီလန်ခမ်းထီ
| flag alias = Flag of New Zealand.svg
| flag alias-1834 = Flag of the United Tribes of New Zealand.svg
| flag alias-civil-1867 = Flag of New Zealand Government Ships 1867.svg
| flag alias-civil = Civil Ensign of New Zealand.svg
| flag alias-naval = Naval Ensign of New Zealand.svg
| flag alias-naval-1941 = Naval Ensign of the United Kingdom.svg
| link alias-naval = Royal New Zealand Navy
| flag alias-air force = Air Force Ensign of New Zealand.svg
| link alias-air force = Royal New Zealand Air Force
| flag alias-navy = Naval Ensign of New Zealand.svg
| link alias-navy = Royal New Zealand Navy
| {{#ifeq:{{{altlink}}}|A national rugby union team|link alias-rugby union|empty}} = Junior All Blacks
| size = {{{size|}}}
| name = {{{name|}}}
| altlink = {{{altlink|}}}
| altvar = {{{altvar|}}}
| variant = {{{variant|}}}
<noinclude>
| var1 = 1834
| var2 = civil-1867
| var3 = civil
| var4 = naval-1941
| redir1 = NZL
</noinclude>
}}
pkuz949unelo58x1r2cwm2btg505hzi
တမ်းပလေက်:Country data ဖိလပုဲင်ခမ်းထီ
10
3387
15220
2022-08-11T18:00:37Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = ဖိလပုဲင်ခမ်းထီ | flag alias = Flag of the Philippines.svg | flag alias-1535 = Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg | flag alias-1821 = Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg | flag alias-1873 = Flag of the First Spanish Republic.svg | flag alias-1875 = Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg | flag alias-aguinaldo = F..."
wikitext
text/x-wiki
{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}}
| alias = ဖိလပုဲင်ခမ်းထီ
| flag alias = Flag of the Philippines.svg
| flag alias-1535 = Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg
| flag alias-1821 = Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg
| flag alias-1873 = Flag of the First Spanish Republic.svg
| flag alias-1875 = Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg
| flag alias-aguinaldo = Flag of the Philippines (1898–1901).svg
| flag alias-1898 = Flag of the United States (1896-1908).svg
| flag alias-1908 = US flag 46 stars.svg
| flag alias-1912 = US flag 48 stars.svg
| flag alias-1919 = Flag of the Philippines (1919-1936).svg
| flag alias-1936 = Flag of the Philippines (navy blue).svg
| flag alias-1985 = Flag of the Philippines (light blue).svg
| flag alias-1986 = Flag of the Philippines (navy blue).svg
| flag alias-air force = Flag of the Philippine Air Force.svg
| link alias-air force = Philippine Air Force
| flag alias-army=Flag of the Philippine Army.svg
| flag alias-marines=Flag of the Philippine Marine Corps.svg
| link alias-marines=Philippine Marine Corps
| flag alias-military=Flag of the Armed Forces of the Philippines.svg
| link alias-military=Philippine Armed Forces
| flag alias-navy=Flag of the Philippine Navy.svg
| link alias-navy=Philippine Navy
| link alias-army = Philippine Army
| link alias-naval = Philippine Navy
| size = {{{size|}}}
| name = {{{name|}}}
| altlink = {{{altlink|}}}
| altvar = {{{altvar|}}}
| variant = {{{variant|}}}
<noinclude>
| var1 = 1535
| var2 = 1821
| var3 = 1873
| var4 = 1875
| var5 = aguinaldo
| var6 = 1898
| var7 = 1908
| var8 = 1912
| var9 = 1919
| var10 = 1936
| var11 = 1985
| var12 = 1986
| cat = Philippines
| redir1 = PHL
| redir2 = PHI
| related1 = First Philippine Republic
| related2 = Philippine Commonwealth
| related3 = Second Philippine Republic
</noinclude>
}}
8w6do0owxw248gxkpdv007s2z0gzlgc
တမ်းပလေက်:Country data ထုဲင်ဝမ်
10
3388
15221
2022-08-11T18:02:12Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = ထုဲင်ဝမ် | flag alias = Flag of the Republic of China.svg | flag alias-army = Flag of the Republic of China Army.svg | link alias-army = Republic of China Army | flag alias-air force = Flag of the Republic of China Air Force.svg | link alias-air force = Republic of China Air Force | link alias-naval = Republic of China Navy | flag..."
wikitext
text/x-wiki
{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}}
| alias = ထုဲင်ဝမ်
| flag alias = Flag of the Republic of China.svg
| flag alias-army = Flag of the Republic of China Army.svg
| link alias-army = Republic of China Army
| flag alias-air force = Flag of the Republic of China Air Force.svg
| link alias-air force = Republic of China Air Force
| link alias-naval = Republic of China Navy
| flag alias-civil = Civil Ensign of the Republic of China.svg
| flag alias-japan = Flag of Japan (1870-1999).svg
| link alias-japan = Taiwan under Japanese rule
| flag alias-navy=Naval Jack of the Republic of China.svg
| link alias-navy=Republic of China Navy
| flag alias-marines=Flag of the Republic of China Marine Corps.svg
| link alias-marines=Republic of China Marine Corps
| link alias-football = Chinese Taipei {{{mw|}}} national {{{age|}}} football {{{class|}}} team
| link alias-basketball = Chinese Taipei {{{mw}}} national {{{age|}}} basketball team
| link alias-rugby union = Chinese Taipei {{{mw|}}} national {{{age|}}} rugby union team
| size = {{{size|}}}
| name = {{#ifeq:{{{name|}}}|Republic of China|Taiwan|{{{name|}}}}}
| variant = {{{variant|}}}
| altlink = {{{altlink|}}}
| altvar = {{{altvar|}}}
<noinclude>
| redir1 = TWN
| var1 = civil
| var2 = japan
| related1 = Republic of China
| related2 = Chinese Taipei
</noinclude>
}}
5j3pm6jz7bmr6wyxu38ph5pheunlwnl
တမ်းပလေက်:Country data အီရန်ခမ်းထီ
10
3389
15222
2022-08-11T18:03:36Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = အီရန်ခမ်းထီ | flag alias = Flag of Iran.svg | flag alias-official = Flag of Iran (official).svg | flag alias-1502 = Flag of Persia (1502-1524).svg | flag alias-1576 = Safavid Flag.svg | flag alias-1665 = Flag of Persia (1665).svg | flag alias-1736 = Nadir Shah Flag.svg | flag alias-1760 = Zand Dynasty flag.svg | border-1760 =..."
wikitext
text/x-wiki
{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}}
| alias = အီရန်ခမ်းထီ
| flag alias = Flag of Iran.svg
| flag alias-official = Flag of Iran (official).svg
| flag alias-1502 = Flag of Persia (1502-1524).svg
| flag alias-1576 = Safavid Flag.svg
| flag alias-1665 = Flag of Persia (1665).svg
| flag alias-1736 = Nadir Shah Flag.svg
| flag alias-1760 = Zand Dynasty flag.svg
| border-1760 =
| flag alias-1796 = Qajar Naval Ensign.svg
| flag alias-1849 = Amir Kabir Flag.svg
| flag alias-1907 = Flag of Persia (1907).svg
| flag alias-1910 = Flag of Persia (1910-1925).svg
| flag alias-1925 = State Flag of Iran (1925).svg
| flag alias-1964 = State Flag of Iran (1964).svg
| flag alias-air force = Flag of the Islamic Republic of Iran Air Force.svg
| flag alias-army = Flag of the Islamic Republic of Iran Army Ground Forces.svg
| link alias-army = Islamic Republic of Iran Army Ground Forces
| flag alias-coast guard=Flag of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg
| link alias-coast guard=Navy of the Islamic Revolutionary Guard Corps
| flag alias-navy=Flag of the Islamic Republic of Iran Navy.svg
| link alias-navy=Islamic Republic of Iran Navy
| link alias-naval = Islamic Republic of Iran Navy
| flag alias-military=Flag of the Islamic Republic of Iran Army.svg
| link alias-military=Islamic Republic of Iran Army
| link alias-air force = Islamic Republic of Iran Air Force
| size = {{{size|}}}
| name = {{{name|}}}
| altlink = {{{altlink|}}}
| variant = {{{variant|}}}
<noinclude>
| var1 = official
| var2 = 1502
| var3 = 1576
| var4 = 1665
| var5 = 1736
| var6 = 1760
| var7 = 1796
| var8 = 1849
| var9 = 1907
| var10 = 1910
| var11 = 1925
| var12 = 1964
| redir1 = IRN
| redir2 = IRI
</noinclude>
| related1 = Persia
| related2 = Pahlavi dynasty
| related3 = Qajar dynasty
}}
4egbj1bu76zyi20ybp73tcy47e9g9hj
တမ်းပလေက်:Country data ဂျာမနီခမ်းတွို့ꩻ
10
3390
15223
2022-08-11T18:05:00Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = ဂျာမနီခမ်းတွို့ꩻ | flag alias = Flag of Germany.svg | flag alias-state = Flag of Germany (state).svg | flag alias-naval = Naval ensign of Germany.svg | link alias-naval = German Navy | flag alias-air force =Flag of Germany (state).svg | link alias-air force = German Air Force | flag alias-army = Colour of Germany.sv..."
wikitext
text/x-wiki
{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}}
| alias = ဂျာမနီခမ်းတွို့ꩻ
| flag alias = Flag of Germany.svg
| flag alias-state = Flag of Germany (state).svg
| flag alias-naval = Naval ensign of Germany.svg
| link alias-naval = German Navy
| flag alias-air force =Flag of Germany (state).svg
| link alias-air force = German Air Force
| flag alias-army = Colour of Germany.svg
| link alias-army = German Army
| flag alias-navy = Naval ensign of Germany.svg
| link alias-navy = German Navy
| border-naval =
| link alias-football = Germany {{{mw|}}} {{#ifeq:{{{mw|}}}|Olympic||national}} {{{age|}}} football {{{class|}}} team
| link alias-field hockey = Germany {{{mw|}}} national {{{age|}}} field hockey team
| link alias-tennis = Germany {{{mw}}} Cup team
| link alias-basketball = Germany {{{mw|}}} national {{{age|}}} basketball team
| link alias-rugby union = Germany {{{mw|}}} national {{{age|}}} rugby union team
| size = {{{size|}}}
| name = {{{name|}}}
| altlink = {{{altlink|}}}
| altvar = {{{altvar|}}}
| variant = {{{variant|}}}
<noinclude>
| var1 = state
| redir1 = FRG
| related1 = Germany
| related2 = East Germany
</noinclude>
}}<noinclude>
</noinclude>
pej0jxg4g2p3kggren2aifza9s1ykfc
တမ်းပလေက်:Country data Khmer Republic
10
3391
15224
2022-08-11T18:09:09Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = ခမာခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ | shortname alias = Khmer Republic | flag alias = Flag of the Khmer Republic.svg | link alias-naval = Khmer National Navy | link alias-navy = Khmer National Navy | name alias-football = Khmer | link alias-football = Cambodia national football team | size = {{{size|}}} | name = {{{name..."
wikitext
text/x-wiki
{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}}
| alias = ခမာခမ်းနမ်းဗွေႏခမ်းထီ
| shortname alias = Khmer Republic
| flag alias = Flag of the Khmer Republic.svg
| link alias-naval = Khmer National Navy
| link alias-navy = Khmer National Navy
| name alias-football = Khmer
| link alias-football = Cambodia national football team
| size = {{{size|}}}
| name = {{{name|}}}
| altlink = {{{altlink|}}}
| altvar = {{{altvar|}}}
<noinclude>
| related1 = Cambodia
</noinclude>
}}
iyabu28mptex4cysx8wa7q5brppfra3
တမ်းပလေက်:Country data Kingdom of Laos
10
3392
15225
2022-08-11T18:11:14Z
Khun Kt
19
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = လာအိုခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီ | shortname alias = Laos | flag alias = Flag of Laos (1952-1975).svg | flag alias-1893 = Flag of Laos (1893-1952).svg | link alias-naval = Royal Lao Navy | link alias-navy = Royal Lao Navy | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | variant = {{{variant|}}} | related1 = Laos <noinc..."
wikitext
text/x-wiki
{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}}
| alias = လာအိုခွန်ဟော်ခံꩻခမ်းထီ
| shortname alias = Laos
| flag alias = Flag of Laos (1952-1975).svg
| flag alias-1893 = Flag of Laos (1893-1952).svg
| link alias-naval = Royal Lao Navy
| link alias-navy = Royal Lao Navy
| size = {{{size|}}}
| name = {{{name|}}}
| variant = {{{variant|}}}
| related1 = Laos
<noinclude>
| var1 = 1893
| cat = Laos, Kingdom
</noinclude>
}}<noinclude>
</noinclude>
tbqxndzjzuchwpb85mvs7aobr858qvl
တမ်းပလေက်:Infobox iodine
10
3393
15226
2022-08-12T01:28:55Z
ဗန်ကှိုန်
25
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{Infobox element |engvar=en-GB |number=53 |symbol=I |name=အုဲင်အိုဒဉ်း |pronounce={{IPAc-en|ˈ|aɪ|.|ə|d|aɪ|n}}, {{IPAc-en|ˈ|aɪ|.|ə|d|ᵻ|n}}, or {{IPAc-en|ˈ|aɪ|.|ə|d|iː|n}} |pronounce 2={{respell|EYE|ə-dyn}}, {{respell|EYE|ə-dən}}, or {{respell|EYE|ə-deen}} |abundance= |abundance in earth's crust= |abundance in oceans= |abundance in solar system= |left=တယ်လ..."
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox element
|engvar=en-GB
|number=53
|symbol=I
|name=အုဲင်အိုဒဉ်း
|pronounce={{IPAc-en|ˈ|aɪ|.|ə|d|aɪ|n}}, {{IPAc-en|ˈ|aɪ|.|ə|d|ᵻ|n}}, or {{IPAc-en|ˈ|aɪ|.|ə|d|iː|n}}
|pronounce 2={{respell|EYE|ə-dyn}}, {{respell|EYE|ə-dən}}, or {{respell|EYE|ə-deen}}
|abundance=
|abundance in earth's crust=
|abundance in oceans=
|abundance in solar system=
|left=[[တယ်လူရီယမ်]]
|right=[[သီနွန်]]
|above=[[ဘရိုမဉ်း|Br]]
|below=[[အဲတ်သတဲတ်တုဲင်း|At]]
|category=diatomic nonmetal
|category comment=
|group=17
|period=5
|block=p
|image name=Sample of iodine.jpg
|appearance=lustrous metallic gray, violet as a gas
|atomic mass=126.90447
|atomic mass ref=<ref name="IUPAC">[http://www.ciaaw.org/atomic-weights.htm Standard Atomic Weights 2013]. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights</ref>
|atomic mass 2=3
|atomic mass comment=
|electron configuration=[[[ခရစ်ပတွန်|Kr]]] 4d<sup>10</sup> 5s<sup>2</sup> 5p<sup>5</sup>
|electrons per shell=2, 8, 18, 18, 7
|phase=အခြုံးအတူႏ
|density gpcm3nrt=4.933
|melting point K=386.85
|melting point C=113.7
|melting point F=236.66
|boiling point K=457.4
|boiling point C=184.3
|boiling point F=363.7
|triple point K=386.65
|triple point kPa=12.1
|critical point K=819
|critical point MPa=11.7
|heat fusion= (I<sub>2</sub>) 15.52
|heat vaporization=(I<sub>2</sub>) 41.57
|heat capacity= (I<sub>2</sub>) 54.44
|vapor pressure 1=260
|vapor pressure 10=282
|vapor pressure 100=309
|vapor pressure 1 k=342
|vapor pressure 10 k=381
|vapor pressure 100 k=457
|vapor pressure comment=(rhombic)
|crystal structure=orthorhombic
|oxidation states='''7''', 6, '''5''', 4, '''3''', '''1''', '''−1'''
|oxidation states comment=(a strongly acidic oxide)
|electronegativity=2.66
|number of ionization energies=3
|ionization energy 1=1008.4
|ionization energy 2=1845.9
|ionization energy 3=3180
|atomic radius=140
|covalent radius=139±3
|Van der Waals radius=198
|magnetic ordering=diamagnetic
|magnetic ordering ref=<ref>[http://www-d0.fnal.gov/hardware/cal/lvps_info/engineering/elementmagn.pdf Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds], in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press. </ref>
|electrical resistivity at 0=1.3×10<sup>7</sup>
|thermal conductivity=0.449
|Bulk modulus=7.7
|CAS number=7553-56-2
|magnetic susceptibility= −88.7·10<sup>−6</sup>
|magnetic susceptibility ref=  (298 K)<ref>{{Cite book|title=CRC, Handbook of Chemistry and Physics|last=Weast|first=Robert|publisher=Chemical Rubber Company Publishing|year=1984|isbn=0-8493-0464-4|location=Boca Raton, Florida|pages=E110|quote=|via=}}</ref>
|isotopes=
{{infobox element/isotopes decay | link=iodine-123| mn=123 | sym=I
| na=[[synthetic radioisotope|syn]] | hl=13 h
| dm=[[electron capture|ε]], [[ဂါမာ ကုဲင်ပြင်ꩻထာꩻ|γ]] | de=0.16 | link1=tellurium-123 | pn=123 | ps=Te}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=124 | sym=I
| na=syn | hl=4.176 d
| dm=ε | de=– | link1=tellurium-124 | pn=124 | ps=Te}}
{{infobox element/isotopes decay | link=iodine-125 | mn=125 | sym=I
| na=syn | hl=59.40 d
| dm=ε | de=– | link1=tellurium-125 | pn=125 | ps=Te}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=127 | sym=I | na=100% | n=74 |firstlinks=yes}}
{{infobox element/isotopes decay | link=iodine-129 | mn=129 | sym=I
| na=[[trace radioisotope|trace]] | hl=1.57×10<sup>7</sup> y
| dm=[[အှောန်ႏစွꩻထန်ႏ ဘီတာ|β<sup>−</sup>]] | de=0.194 | link1=xenon-129 | pn=129 | ps=Xe}}
{{infobox element/isotopes decay | link=iodine-131 | mn=131 | sym=I
| na=syn | hl=8.02070 d
| dm=β<sup>−</sup>, γ | de=0.971 | link1=xenon-131 | pn=131 | ps=Xe}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=135 | sym=I
| na=syn | hl=6.57 h
| dm=β<sup>−</sup> | de=– | link1=xenon-135 | pn=135 | ps=Xe}}
|isotopes comment=
|discovery and first isolation by=Bernard Courtois
|discovery date=1811
|wdQID=Q1103
}}<!--
--><noinclude>
{{Infobox element/element navigation|symbol=I}}
{{Template reference list}}
{{documentation|1=Template:Infobox element/doc}}
</noinclude>
gbje8708edli35zgg0im1ett80pa70h
တမ်းပလေက်:Fmbox
10
3394
15228
2022-08-12T03:17:38Z
Ninjastrikers
16
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{#invoke:Message box|fmbox}}<noinclude> {{documentation}} <!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here! --> </noinclude>"
wikitext
text/x-wiki
{{#invoke:Message box|fmbox}}<noinclude>
{{documentation}}
<!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here! -->
</noinclude>
q4qfnrd9je1n71bknyj9gdhs02g2rws
တမ်းပလေက်:Sp-contributions-footer
10
3395
15230
2022-08-12T03:23:59Z
Ninjastrikers
16
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "<div class="mw-parser-output">{{fmbox | type = system | id = sp-contributions-footer | image = [[File:User-info.svg|40px|User info|link=File:User-info.svg]] | textstyle = font-size: 90%; text-align:center; | text = {{flatlist|1= * [[User:{{{1|Example}}}|{{{1|Example}}}]]: [[Special:Prefixindex/User:{{{1|Example}}}/|လိတ်မဲ့ငါဖြယ်ဖိုင်ႏ]] * [{{fullurl:Special:ListUsers|li..."
wikitext
text/x-wiki
<div class="mw-parser-output">{{fmbox
| type = system
| id = sp-contributions-footer
| image = [[File:User-info.svg|40px|User info|link=File:User-info.svg]]
| textstyle = font-size: 90%; text-align:center;
| text =
{{flatlist|1=
* [[User:{{{1|Example}}}|{{{1|Example}}}]]: [[Special:Prefixindex/User:{{{1|Example}}}/|လိတ်မဲ့ငါဖြယ်ဖိုင်ႏ]]
* [{{fullurl:Special:ListUsers|limit=1&username={{urlencode:{{{1|Example}}}}}|QUERY}} ကေားသုင်ꩻသား အခွင်ꩻရေꩻဖိုင်ႏ]
* [[xtools:ec/blk.wikipedia.org/{{urlencode:{{{1|Example}}}|PATH}}|မွဉ်းဖျင်လဲင်ႏပေါင်ꩻ]]
* [https://sigma.toolforge.org/summary.py?name={{urlencode:{{{1|Example}}}|QUERY}} ထိုမ်ႏထွား မွဉ်းဖျင်အအဲဉ်ႏချုတ်]
* [[xtools:pages/blk.wikipedia.org/{{urlencode:{{{1|Example}}}|PATH}}|ကဖန်ဆင်ꩻခါꩻဒါႏရောမ်ဖြုဲင်ꩻဖိုင်ႏ]]
* တကမ္ဘာႏလွုမ်း: [https://guc.toolforge.org/?user={{urlencode:{{{1|Example}}}|QUERY}}&blocks=true ခွုမ်မာꩻချက်ဖုံႏ]
* [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Log&type=globalauth&user=&page=User:{{urlencode:{{{1|Example}}}|QUERY}}@global မုဲင်တန်ꩻ]
* [[Special:CentralAuth/{{{1|Example}}}|အကောက်ဖိုင်ႏ]]<sup>([[m:Special:CentralAuth/{{{1|Example}}}|မေတာ]])</sup>
}}
}}</div><noinclude>
{{documentation}}
<!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here! -->
</noinclude>
lk4nlq6rz7f37cbp65e5hl2wc116gf4
တမ်းပလေက်:Infobox xenon
10
3396
15232
2022-08-12T03:40:40Z
ဗန်ကှိုန်
25
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{infobox element |number=54 |symbol=Xe |name=သီနွန် |abundance= |abundance in earth's crust= |abundance in oceans= |abundance in solar system= |left=[[အုဲင်အိုဒဉ်း]] |right=[[သယ်သီယမ်]] |above=[[ခရစ်ပတွန်|Kr]] |below=[[ရေဒွန်|Rn]] |pronounce={{IPAc-en|ˈ|z|ɛ|n|ɒ|n}}<ref>{{cite dictionary |editor1-last=Simpson |editor1-firs..."
wikitext
text/x-wiki
{{infobox element
|number=54
|symbol=Xe
|name=သီနွန်
|abundance=
|abundance in earth's crust=
|abundance in oceans=
|abundance in solar system=
|left=[[အုဲင်အိုဒဉ်း]]
|right=[[သယ်သီယမ်]]
|above=[[ခရစ်ပတွန်|Kr]]
|below=[[ရေဒွန်|Rn]]
|pronounce={{IPAc-en|ˈ|z|ɛ|n|ɒ|n}}<ref>{{cite dictionary
|editor1-last=Simpson |editor1-first=J. A.
|editor2-last=Weiner |editor2-first=E. S. C.
|year=1989
|title=Xenon
|encyclopedia=Oxford English Dictionary
|edition=2nd
|volume=20
|publisher=Clarendon Press
|isbn=0-19-861232-X
}}</ref> or {{IPAc-en|ˈ|z|iː|n|ɒ|n}}<ref>{{cite web
|url=http://dictionary.reference.com/browse/xenon
|title=Xenon
|year=2010
|work=Dictionary.com Unabridged
|accessdate=2010-05-06
}}</ref>
| pronounce 2={{respell|ZEN|on}} or {{respell|ZEE|non}}
| category=noble gas
| group=18
| period=5
| block=p
| appearance=colorless gas, exhibiting a blue glow when placed in an electric field
|image name=Xenon discharge tube.jpg
|image name comment=A xenon-filled discharge tube glowing light blue
|image name 2=Xenon Spectrum.jpg
|image name 2 comment=Spectral lines of xenon
|atomic mass=131.293
|atomic mass ref=<ref name="IUPAC">[http://www.ciaaw.org/atomic-weights.htm Standard Atomic Weights 2013]. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights</ref>
|atomic mass 2=6
|atomic mass comment=
|electron configuration=[[[krypton|Kr]]] 4d<sup>10</sup> 5s<sup>2</sup> 5p<sup>6</sup>
|electrons per shell=2, 8, 18, 18, 8
|phase=အတအှို
|density gplstp=5.894
|density gpcm3bp=2.942
|density gpcm3bp ref=<ref>{{cite web
|url=http://encyclopedia.airliquide.com/Encyclopedia.asp?LanguageID=11&GasID=71
|title=Xenon
|work=Gas Encyclopedia
|publisher=Air Liquide
|year=2009
}}</ref>
|melting point K=161.40
|melting point C=−111.75
|melting point F=−169.15
|boiling point K=165.051
|boiling point C=−108.099
|boiling point F=−162.578
|triple point K=161.405
|triple point kPa=81.77
|triple point ref=<ref name=b92 />
|critical point K=289.733
|critical point MPa=5.842
|critical point ref=<ref name=b92>{{RubberBible92nd|page=4.123}}</ref>
|heat fusion=2.27
|heat vaporization=12.64
|heat capacity=21.01<ref>{{cite book | pages=343–383|doi=10.1002/0471238961.0701190508230114.a01|chapter=Helium Group Gases|title=Kirk-Othmer Encyclopedia of Chemical Technology|year=2000|last1=Hwang|first1=Shuen-Cheng|last2=Weltmer|first2=William R.|isbn=0-471-23896-1|publisher=Wiley}}</ref>
|vapor pressure 1=83
|vapor pressure 10=92
|vapor pressure 100=103
|vapor pressure 1 k=117
|vapor pressure 10 k=137
|vapor pressure 100 k=165
|vapor pressure comment=
|crystal structure=face-centered cubic
|oxidation states='''0''', +1, +2, +4, +6, +8
|oxidation states comment=(rarely more than 0; a weakly acidic oxide)
|electronegativity=2.6
|number of ionization energies=3
|ionization energy 1=1170.4
|ionization energy 2=2046.4
|ionization energy 3=3099.4
|covalent radius=140±9
|Van der Waals radius=216
|magnetic ordering=diamagnetic
|magnetic ordering ref=<ref>[http://www-d0.fnal.gov/hardware/cal/lvps_info/engineering/elementmagn.pdf Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds], in {{RubberBible86th}}</ref>
|thermal conductivity=5.65×10<sup>−3</sup>
|speed of sound=gas: 178 m·s<sup>−1</sup><br />liquid: 1090
|speed of sound comment=
|CAS number=7440-63-3
|magnetic susceptibility=−43.9·10<sup>−6</sup>
|magnetic susceptibility ref= (298 K)<ref>{{Cite book|title=CRC, Handbook of Chemistry and Physics|last=Weast|first=Robert|publisher=Chemical Rubber Company Publishing|year=1984|isbn=0-8493-0464-4|location=Boca Raton, Florida|pages=E110|quote=|via=}}</ref>
|isotopes=
{{infobox element/isotopes stable | mn=124 | sym=Xe | na=0.095% | n=70 |firstlinks=yes}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=125 | sym=Xe
| na=[[synthetic radioisotope|syn]] | hl=16.9 h
| dm=[[electron capture|ε]] | de=1.652 | link1=iodine-125| pn=125 | ps=I }}
{{infobox element/isotopes stable | mn=126 | sym=Xe | na=0.089% | n=72 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=127 | sym=Xe
| na=syn | hl=36.345 d
| dm=ε | de=0.662 | link1=iodine-127 | pn=127 | ps=I }}
{{infobox element/isotopes stable | mn=128 | sym=Xe | na=1.910% | n=74 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=129 | sym=Xe | na=26.401% | n=75 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=130 | sym=Xe | na=4.071% | n=76 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=131 | sym=Xe | na=21.232% | n=77 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=132 | sym=Xe | na=26.909% | n=78 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=133 | sym=Xe
| na=syn | hl=5.247 d
| dm=[[အှောန်ႏစွꩻထန်ႏ ဘီတာ|β<sup>−</sup>]] | de=0.427 | link1=caesium-133 | pn=133 | ps=Cs}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=134 | sym=Xe | na=10.436% | n=80 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=135 | sym=Xe
| na=syn | hl=9.14 h
| dm=β<sup>−</sup> | de=1.16 | link1=caesium-135 | pn=135 | ps=Cs}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=136 | sym=Xe | na=8.857% |hl=2.165×10<sup>21</sup> y<ref name="Albert2013">{{cite journal | doi = 10.1103/PhysRevC.89.015502| title = Improved measurement of the 2νββ half-life of <sup>136</sup>Xe with the EXO-200 detector| journal = Physical Review C| volume = 89| year = 2014| last1 = Albert | first1 = J. B.| last2 = Auger | first2 = M.| last3 = Auty | first3 = D. J.| last4 = Barbeau | first4 = P. S.| last5 = Beauchamp | first5 = E.| last6 = Beck | first6 = D.| last7 = Belov | first7 = V.| last8 = Benitez-Medina | first8 = C.| last9 = Bonatt | first9 = J.| last10 = Breidenbach | first10 = M.| last11 = Brunner | first11 = T.| last12 = Burenkov | first12 = A.| last13 = Cao | first13 = G. F.| last14 = Chambers | first14 = C.| last15 = Chaves | first15 = J.| last16 = Cleveland | first16 = B.| last17 = Cook | first17 = S.| last18 = Craycraft | first18 = A.| last19 = Daniels | first19 = T.| last20 = Danilov | first20 = M.| last21 = Daugherty | first21 = S. J.| last22 = Davis | first22 = C. G.| last23 = Davis | first23 = J.| last24 = Devoe | first24 = R.| last25 = Delaquis | first25 = S.| last26 = Dobi | first26 = A.| last27 = Dolgolenko | first27 = A.| last28 = Dolinski | first28 = M. J.| last29 = Dunford | first29 = M.| last30 = Fairbank | first30 = W.| display-authors = 29}}</ref> | dm=[[double beta decay|β<sup>−</sup>β<sup>−</sup>]]| de=2.45783<ref>{{cite journal | last1 = Redshaw | first1 = M. | last2 = Wingfield | first2 = E. | last3 = McDaniel | first3 = J. | last4 = Myers | first4 = E. | title = Mass and Double-Beta-Decay Q Value of <sup>136</sup>Xe| doi = 10.1103/PhysRevLett.98.053003 | journal = Physical Review Letters | volume = 98 | issue = 5 | pages = 53003 | year = 2007 | pmid = | pmc = |bibcode = 2007PhRvL..98e3003R }}</ref> | link1=barium-136 | pn=136| ps=Ba}}
|isotopes comment=
|history comment label=Discovery and first isolation
|history comment=William Ramsay and Morris Travers (1898)
|wdQID=Q1106
}}<!--
--><noinclude>
{{Infobox element/element navigation|symbol=Xe}}
{{Template reference list}}
{{documentation|1=Template:Infobox element/doc}}
</noinclude>
gp0ak153gzfzgfpe2ifs4n2tf1u4bqf
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ
0
3397
15233
2022-08-12T05:23:48Z
KhunMyoe
34
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"''' ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနော..."
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
===အာႏကွိုꩻ===
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ
<references/>
mgoqi20fwv1ff6mvzrumt53qgmt9k7b
15234
15233
2022-08-12T05:31:58Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
c8s96qhsjlpevwhy5sk8aa0hmdi2luq
15235
15234
2022-08-12T05:34:23Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
erxt7bj6b06487tnanavq1rb32u6ij3
15236
15235
2022-08-12T05:44:57Z
Khun Kt
19
/* အာႏကွိုꩻ */
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
3ozfl390h9qqn1d8b4pzw2e3ny2dyb6
15238
15236
2022-08-12T07:06:20Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"(၂) အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
'''"(၃)ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏလင်ꩻခင်ႏလေင်း၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူဒွိုႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ။
'''"(၄) နွန်ႏငါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနွန်ႏငါ အွဉ်ႏလင်ꩻပါစူနဲင်ႏ၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူနဲင်ႏနဝ်ꩻ ယံကခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ ယွယွအွဉ်ႏလင်ꩻကတောင်၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏကတောင်တဖြုံႏတာႏ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဒါတဲပ်တဲပ်လင်ꩻ ပဲဉ်လောင်း။
'''(၅) ကတောင်ခွေါင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ကတောင်အွဉ်ႏခွေါင်းလင်ꩻပဲန်၊ ကတောင်ဖေႏကခွေါင်းဒျာႏပဲန်၊ အွဉ်ႏဒင်ႏမွုန်း စူခိုႏလောင်း။
'''(၆) ငွေါ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ငွေါ့ငါကတောင်ငါ၊ စူလောင်ꩻအွဉ်ႏယွားစွူစွူ ကနွန်ႏငါအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ။
'''(၇) ကီကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ဒဲင်ႏကီထင်ႏ စူနဲင်ႏခြေင်ခြေင်၊ ယွယွထွို့ꩻချာစူ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစူဗောင်။
'''(၈) ထွို့ꩻချာကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူဒွိုႏနီပင်ယို ထွို့ꩻတွိုက်တွိုက်ချာဗာႏ ခင်ႏလေင်း။
'''(၉) ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏထွိုင်ႏခင်ႏလေင်း၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒါစွူစွူ ပဲန်လောင်း။
'''(၁၀) စူခါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻယင်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတလဲ့ငါလင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။
'''(၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူနဲင်ႏယို အွဉ်ႏတနွောင်းကီထင်ႏယင်း ကတောင်ခငါ၊ တွမ်ႏနီကတောင်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ တစူနီရပ်၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏယင်းတလဲင်ႏ "စူဝုဲင်ႏ"မꩻ စူမွူးနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻယင်း မဲ့ကူႏနိပင်ခါႏနဝ်ꩻနော။<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
q60hhujsr8ykymkmmfv5vk3n9w4upai
15239
15238
2022-08-12T07:14:49Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"(၂) အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
'''"(၃)ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏလင်ꩻခင်ႏလေင်း၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူဒွိုႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ။
'''"(၄) နွန်ႏငါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနွန်ႏငါ အွဉ်ႏလင်ꩻပါစူနဲင်ႏ၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူနဲင်ႏနဝ်ꩻ ယံကခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ ယွယွအွဉ်ႏလင်ꩻကတောင်၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏကတောင်တဖြုံႏတာႏ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဒါတဲပ်တဲပ်လင်ꩻ ပဲဉ်လောင်း။
'''(၅) ကတောင်ခွေါင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ကတောင်အွဉ်ႏခွေါင်းလင်ꩻပဲန်၊ ကတောင်ဖေႏကခွေါင်းဒျာႏပဲန်၊ အွဉ်ႏဒင်ႏမွုန်း စူခိုႏလောင်း။
'''(၆) ငွေါ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ငွေါ့ငါကတောင်ငါ၊ စူလောင်ꩻအွဉ်ႏယွားစွူစွူ ကနွန်ႏငါအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ။
'''(၇) ကီကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ဒဲင်ႏကီထင်ႏ စူနဲင်ႏခြေင်ခြေင်၊ ယွယွထွို့ꩻချာစူ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစူဗောင်။
'''(၈) ထွို့ꩻချာကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူဒွိုႏနီပင်ယို ထွို့ꩻတွိုက်တွိုက်ချာဗာႏ ခင်ႏလေင်း။
'''(၉) ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏထွိုင်ႏခင်ႏလေင်း၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒါစွူစွူ ပဲန်လောင်း။
'''(၁၀) စူခါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻယင်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတလဲ့ငါလင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။
'''(၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူနဲင်ႏယို အွဉ်ႏတနွောင်းကီထင်ႏယင်း ကတောင်ခငါ၊ တွမ်ႏနီကတောင်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ တစူနီရပ်၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏယင်းတလဲင်ႏ "စူဝုဲင်ႏ"မꩻ စူမွူးနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻယင်း မဲ့ကူႏနီပင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"ငေါဝ်းကွဉ်းတော့ꩻ ဩကာသပအိုဝ်ႏ(တောင်ႏကီꩻ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏတန်သွံပါꩻ၊ တပါꩻပါꩻယို၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ယံထဲ့ဟူႏလင်ꩻ၊ ယံကင်ꩻညာꩻလွစ်၊ ပြွစ်ပြေစေႏတနာႏ၊ သဒ္ဓါႏစင်ဗွာ၊ စူခါရွံးဗူႏ၊ ကတူႏကီအွဉ်ႏဒင်ႏ၊ ဝုဲင်ႏထင်ႏကွီခွင်ꩻ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏထွူတဲင်၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စိန္တေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏမျတ်သွံဆူႏ၊ ဝုဲင်ႏထူႏသွူဩ။
ဝုဲင်ႏဗာႏအကျိုꩻ၊ ကရိုꩻနဝ်ꩻရာꩻ၊ လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻသွယ်ႏရပ်ပဲစ်၊ ကပ်တန်သွံခန်ꩻ၊ ငတ်ꩻတန်ꩻရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဒူႏဝိပတ္တိ၊ (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)၊ ကွတ်ꩻဆီသူရောႏဂါႏ၊ မော့ꩻဗာႏမွုန်းလာꩻလာꩻ၊ ကင်ꩻညာꩻထွူခါ၊ ထိုဆွာꩻသက်ခန်ꩻ၊ ယောင်ꩻဆင်ꩻတရေꩻကျ၊ သုခချမ်ꩻသာႏ၊ ဗလအာႏသန်၊ ဉာဏ်ႏတန်ထီႏသေ၊ ယံဗွေစွုမ်ႏဘဝ၊ ယံလꩻထဲင်းဖျင်၊ ဈာန်ႏတရာꩻမဂ်ဖိုလ်ႏ၊ ယံတွိုႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွေသွဉ်း၊ ယံကလꩻဗာႏ (စဝ်းဘုရာꩻ) ဗွေႏဩ။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဆရာႏနဝ်ꩻ (စောဝ်းဆရာႏ ဗွေႏဩ)။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ (စဝ်းသံႏဃာႏဗွေႏဩ)။
+ '''တောင်ꩻသေꩻ''' -
ရပ်လောင်ႏရပ်လင် မဉ်ႏရွစ်ဩကာသပအိုဝ်ႏ (တောင်ႏကီꩻ)ယိုတဲ့ ရွစ်သွိုသွို ဖေႏကဒါႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဒါႏဒါႏခါꩻပါသွော့ ဩကာသယိုနော။
'''(တောင်ꩻခါꩻ - ၁၃၄၈၊ ထွားဗာႏတဲင်သေကို)'''
ဩကာသ(သီႏသဲင်ႏ)နဝ်ꩻ သွဉ်ဖေႏခါꩻ အွိုးနေင်ႏ ၁၃၂၂-ဗာႏနဝ်ꩻကာႏ၊ ယိုခါနဝ်ꩻ ဒါႏသားတဲ့အာ၊ သွုံꩻသားတဲ့ အာလဲဉ်းတဲင် အီႏပြောင်ꩻဗာႏ တယိုꩻတဝ်းသွူ။
<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
kq0vehzuopj4i6pi3gonjmmrzzb48tp
15240
15239
2022-08-12T07:26:35Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"(၂) အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
'''"(၃)ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏလင်ꩻခင်ႏလေင်း၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူဒွိုႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ။
'''"(၄) နွန်ႏငါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနွန်ႏငါ အွဉ်ႏလင်ꩻပါစူနဲင်ႏ၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူနဲင်ႏနဝ်ꩻ ယံကခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ ယွယွအွဉ်ႏလင်ꩻကတောင်၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏကတောင်တဖြုံႏတာႏ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဒါတဲပ်တဲပ်လင်ꩻ ပဲဉ်လောင်း။
'''(၅) ကတောင်ခွေါင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ကတောင်အွဉ်ႏခွေါင်းလင်ꩻပဲန်၊ ကတောင်ဖေႏကခွေါင်းဒျာႏပဲန်၊ အွဉ်ႏဒင်ႏမွုန်း စူခိုႏလောင်း။
'''(၆) ငွေါ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ငွေါ့ငါကတောင်ငါ၊ စူလောင်ꩻအွဉ်ႏယွားစွူစွူ ကနွန်ႏငါအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ။
'''(၇) ကီကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ဒဲင်ႏကီထင်ႏ စူနဲင်ႏခြေင်ခြေင်၊ ယွယွထွို့ꩻချာစူ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစူဗောင်။
'''(၈) ထွို့ꩻချာကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူဒွိုႏနီပင်ယို ထွို့ꩻတွိုက်တွိုက်ချာဗာႏ ခင်ႏလေင်း။
'''(၉) ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏထွိုင်ႏခင်ႏလေင်း၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒါစွူစွူ ပဲန်လောင်း။
'''(၁၀) စူခါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻယင်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတလဲ့ငါလင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။
'''(၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူနဲင်ႏယို အွဉ်ႏတနွောင်းကီထင်ႏယင်း ကတောင်ခငါ၊ တွမ်ႏနီကတောင်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ တစူနီရပ်၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏယင်းတလဲင်ႏ "စူဝုဲင်ႏ"မꩻ စူမွူးနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻယင်း မဲ့ကူႏနီပင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"ငေါဝ်းကွဉ်းတော့ꩻ ဩကာသပအိုဝ်ႏ(တောင်ႏကီꩻ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏတန်သွံပါꩻ၊ တပါꩻပါꩻယို၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ယံထဲ့ဟူႏလင်ꩻ၊ ယံကင်ꩻညာꩻလွစ်၊ ပြွစ်ပြေစေႏတနာႏ၊ သဒ္ဓါႏစင်ဗွာ၊ စူခါရွံးဗူႏ၊ ကတူႏကီအွဉ်ႏဒင်ႏ၊ ဝုဲင်ႏထင်ႏကွီခွင်ꩻ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏထွူတဲင်၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စိန္တေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏမျတ်သွံဆူႏ၊ ဝုဲင်ႏထူႏသွူဩ။
ဝုဲင်ႏဗာႏအကျိုꩻ၊ ကရိုꩻနဝ်ꩻရာꩻ၊ လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻသွယ်ႏရပ်ပဲစ်၊ ကပ်တန်သွံခန်ꩻ၊ ငတ်ꩻတန်ꩻရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဒူႏဝိပတ္တိ၊ (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)၊ ကွတ်ꩻဆီသူရောႏဂါႏ၊ မော့ꩻဗာႏမွုန်းလာꩻလာꩻ၊ ကင်ꩻညာꩻထွူခါ၊ ထိုဆွာꩻသက်ခန်ꩻ၊ ယောင်ꩻဆင်ꩻတရေꩻကျ၊ သုခချမ်ꩻသာႏ၊ ဗလအာႏသန်၊ ဉာဏ်ႏတန်ထီႏသေ၊ ယံဗွေစွုမ်ႏဘဝ၊ ယံလꩻထဲင်းဖျင်၊ ဈာန်ႏတရာꩻမဂ်ဖိုလ်ႏ၊ ယံတွိုႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွေသွဉ်း၊ ယံကလꩻဗာႏ (စဝ်းဘုရာꩻ) ဗွေႏဩ။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဆရာႏနဝ်ꩻ (စောဝ်းဆရာႏ ဗွေႏဩ)။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ (စဝ်းသံႏဃာႏဗွေႏဩ)။
+ '''တောင်ꩻသေꩻ''' -
ရပ်လောင်ႏရပ်လင် မဉ်ႏရွစ်ဩကာသပအိုဝ်ႏ (တောင်ႏကီꩻ)ယိုတဲ့ ရွစ်သွိုသွို ဖေႏကဒါႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဒါႏဒါႏခါꩻပါသွော့ ဩကာသယိုနော။
'''(တောင်ꩻခါꩻ - ၁၃၄၈၊ ထွားဗာႏတဲင်သေကို)'''
ဩကာသ(သီႏသဲင်ႏ)နဝ်ꩻ သွဉ်ဖေႏခါꩻ အွိုးနေင်ႏ ၁၃၂၂-ဗာႏနဝ်ꩻကာႏ၊ ယိုခါနဝ်ꩻ ဒါႏသားတဲ့အာ၊ သွုံꩻသားတဲ့ အာလဲဉ်းတဲင် အီႏပြောင်ꩻဗာႏ တယိုꩻတဝ်းသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၁) ဩကာသပအိုဝ်ႏ(သီႏသဲင်ႏ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏယိုသွံပါꩻ၊ ရဲးခါꩻမကမ်း၊ တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား၊ အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ၊ ခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ (နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻ)ဗွေႏဩ။
ကွပ်ပွိုးခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စေႏတနာႏမျိုꩻယို၊ ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ၊ သွံဗာႏကပ်ငမ်း၊ လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင်၊ ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန၊ ပဉ္စရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ်၊ စွုမ်ႏဇာတ်စွုမ်ႏပန်၊ ကင်ꩻယန်လွစ်ငက်၊ မဂ်ဖိုလ်ႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွꩻသꩻ၊ ယံကလꩻဗွေႏဩ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ="'''
မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ရတနာႏသွံပါꩻ၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻမꩻ ရွစ်လို့ယိုနီကွို့ꩻ၊ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏ၊ ဆရာႏမွိုးဖါ စတဲင်စားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရွစ်ငါအကွို့ꩻချာငါ၊ "ကွပ်ပွိုး"မာꩻငါနဝ်ꩻ ရွစ်ပါမွုန်းဒွုမ် လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
(-----) ကကွင်ꩻခါꩻကိုယိုနဝ်ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻဆဲင်ႏရာꩻ လုဲင်ႏသော့ꩻသွော့ လယိုအတွိုင်ꩻနော။
၁။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (သံႏဃာႏ) ဗွေႏဩ။
၂။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖါနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖါ)ဗွေႏဩ။
၃။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီမွိုး)ဗွေႏဩ။
၄။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻဖါနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီဖါ)ဗွေႏဩ။
၅။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖြား)ဗွေႏဩ။
၆။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဖါဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (ဖါဖြား)ဗွေႏဩ။
ဩကာသယိုနဝ်ꩻ အခင်ႏလမ်းတွမ်ႏအခင်ႏလမ်း သွုံꩻလွေꩻဗာႏ လယိုအတွိုင်ꩻသွူ။<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
mngebmw7vrrgxauuszlcsb0tj7dpozm
15242
15240
2022-08-12T08:32:52Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"(၂) အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
'''"(၃)ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏလင်ꩻခင်ႏလေင်း၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူဒွိုႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ။
'''"(၄) နွန်ႏငါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနွန်ႏငါ အွဉ်ႏလင်ꩻပါစူနဲင်ႏ၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူနဲင်ႏနဝ်ꩻ ယံကခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ ယွယွအွဉ်ႏလင်ꩻကတောင်၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏကတောင်တဖြုံႏတာႏ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဒါတဲပ်တဲပ်လင်ꩻ ပဲဉ်လောင်း။
'''(၅) ကတောင်ခွေါင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ကတောင်အွဉ်ႏခွေါင်းလင်ꩻပဲန်၊ ကတောင်ဖေႏကခွေါင်းဒျာႏပဲန်၊ အွဉ်ႏဒင်ႏမွုန်း စူခိုႏလောင်း။
'''(၆) ငွေါ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ငွေါ့ငါကတောင်ငါ၊ စူလောင်ꩻအွဉ်ႏယွားစွူစွူ ကနွန်ႏငါအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ။
'''(၇) ကီကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ဒဲင်ႏကီထင်ႏ စူနဲင်ႏခြေင်ခြေင်၊ ယွယွထွို့ꩻချာစူ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစူဗောင်။
'''(၈) ထွို့ꩻချာကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူဒွိုႏနီပင်ယို ထွို့ꩻတွိုက်တွိုက်ချာဗာႏ ခင်ႏလေင်း။
'''(၉) ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏထွိုင်ႏခင်ႏလေင်း၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒါစွူစွူ ပဲန်လောင်း။
'''(၁၀) စူခါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻယင်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတလဲ့ငါလင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။
'''(၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူနဲင်ႏယို အွဉ်ႏတနွောင်းကီထင်ႏယင်း ကတောင်ခငါ၊ တွမ်ႏနီကတောင်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ တစူနီရပ်၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏယင်းတလဲင်ႏ "စူဝုဲင်ႏ"မꩻ စူမွူးနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻယင်း မဲ့ကူႏနီပင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"ငေါဝ်းကွဉ်းတော့ꩻ ဩကာသပအိုဝ်ႏ(တောင်ႏကီꩻ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏတန်သွံပါꩻ၊ တပါꩻပါꩻယို၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ယံထဲ့ဟူႏလင်ꩻ၊ ယံကင်ꩻညာꩻလွစ်၊ ပြွစ်ပြေစေႏတနာႏ၊ သဒ္ဓါႏစင်ဗွာ၊ စူခါရွံးဗူႏ၊ ကတူႏကီအွဉ်ႏဒင်ႏ၊ ဝုဲင်ႏထင်ႏကွီခွင်ꩻ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏထွူတဲင်၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စိန္တေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏမျတ်သွံဆူႏ၊ ဝုဲင်ႏထူႏသွူဩ။
ဝုဲင်ႏဗာႏအကျိုꩻ၊ ကရိုꩻနဝ်ꩻရာꩻ၊ လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻသွယ်ႏရပ်ပဲစ်၊ ကပ်တန်သွံခန်ꩻ၊ ငတ်ꩻတန်ꩻရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဒူႏဝိပတ္တိ၊ (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)၊ ကွတ်ꩻဆီသူရောႏဂါႏ၊ မော့ꩻဗာႏမွုန်းလာꩻလာꩻ၊ ကင်ꩻညာꩻထွူခါ၊ ထိုဆွာꩻသက်ခန်ꩻ၊ ယောင်ꩻဆင်ꩻတရေꩻကျ၊ သုခချမ်ꩻသာႏ၊ ဗလအာႏသန်၊ ဉာဏ်ႏတန်ထီႏသေ၊ ယံဗွေစွုမ်ႏဘဝ၊ ယံလꩻထဲင်းဖျင်၊ ဈာန်ႏတရာꩻမဂ်ဖိုလ်ႏ၊ ယံတွိုႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွေသွဉ်း၊ ယံကလꩻဗာႏ (စဝ်းဘုရာꩻ) ဗွေႏဩ။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဆရာႏနဝ်ꩻ (စောဝ်းဆရာႏ ဗွေႏဩ)။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ (စဝ်းသံႏဃာႏဗွေႏဩ)။
+ '''တောင်ꩻသေꩻ''' -
ရပ်လောင်ႏရပ်လင် မဉ်ႏရွစ်ဩကာသပအိုဝ်ႏ (တောင်ႏကီꩻ)ယိုတဲ့ ရွစ်သွိုသွို ဖေႏကဒါႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဒါႏဒါႏခါꩻပါသွော့ ဩကာသယိုနော။
'''(တောင်ꩻခါꩻ - ၁၃၄၈၊ ထွားဗာႏတဲင်သေကို)'''
ဩကာသ(သီႏသဲင်ႏ)နဝ်ꩻ သွဉ်ဖေႏခါꩻ အွိုးနေင်ႏ ၁၃၂၂-ဗာႏနဝ်ꩻကာႏ၊ ယိုခါနဝ်ꩻ ဒါႏသားတဲ့အာ၊ သွုံꩻသားတဲ့ အာလဲဉ်းတဲင် အီႏပြောင်ꩻဗာႏ တယိုꩻတဝ်းသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၁) ဩကာသပအိုဝ်ႏ(သီႏသဲင်ႏ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏယိုသွံပါꩻ၊ ရဲးခါꩻမကမ်း၊ တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား၊ အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ၊ ခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ (နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻ)ဗွေႏဩ။
ကွပ်ပွိုးခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စေႏတနာႏမျိုꩻယို၊ ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ၊ သွံဗာႏကပ်ငမ်း၊ လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင်၊ ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန၊ ပဉ္စရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ်၊ စွုမ်ႏဇာတ်စွုမ်ႏပန်၊ ကင်ꩻယန်လွစ်ငက်၊ မဂ်ဖိုလ်ႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွꩻသꩻ၊ ယံကလꩻဗွေႏဩ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ="'''
မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ရတနာႏသွံပါꩻ၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻမꩻ ရွစ်လို့ယိုနီကွို့ꩻ၊ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏ၊ ဆရာႏမွိုးဖါ စတဲင်စားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရွစ်ငါအကွို့ꩻချာငါ၊ "ကွပ်ပွိုး"မာꩻငါနဝ်ꩻ ရွစ်ပါမွုန်းဒွုမ် လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
(-----) ကကွင်ꩻခါꩻကိုယိုနဝ်ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻဆဲင်ႏရာꩻ လုဲင်ႏသော့ꩻသွော့ လယိုအတွိုင်ꩻနော။
၁။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (သံႏဃာႏ) ဗွေႏဩ။
၂။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖါနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖါ)ဗွေႏဩ။
၃။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီမွိုး)ဗွေႏဩ။
၄။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻဖါနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီဖါ)ဗွေႏဩ။
၅။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖြား)ဗွေႏဩ။
၆။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဖါဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (ဖါဖြား)ဗွေႏဩ။
ဩကာသယိုနဝ်ꩻ အခင်ႏလမ်းတွမ်ႏအခင်ႏလမ်း သွုံꩻလွေꩻဗာႏ လယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
(၁) ကအီႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏနာႏတရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏထူႏသီႏလတဲ့နဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရီး ရတနာႏသွံပါꩻတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻဗွေႏဩ" ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၂) နာႏတရာꩻတွင်ꩻ ကအုံအဝ်ႏဒါႏ သံႏဃာႏသီးငါတဲ့နဝ်ꩻ၊ အအုံအအဝ်ႏ၊ အဒေါ့ꩻအဖြဝ်ႏ အမာႏအတရွို့ꩻစတဲင်စားနဝ်ꩻ မဉ်ႏအဝ်ႏတဲ့ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ယံကပြေႏ ကစင်ထိုꩻတွော့ꩻ နာႏတရာꩻထွူ၊ ဆျာꩻထီထွူနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ သံႏဃာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၃) ကကွဉ်းတော့ꩻဒါႏ ဆရာႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ တကျောင်ꩻတွမ်ႏတကျောင်ꩻ ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻဒါႏလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနီသွံလစ်ꩻပါꩻယို ထွာနီဆရာႏတဲင် ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻသွိုလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏကွဉ်းတော့ꩻဆရာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ ဆရာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၄) သွုံꩻအီအမျိုꩻမျိုꩻ ဖေႏကလꩻတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ ဩကာသယိုသွူ၊ နီပအိုဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ရွစ်ဒျာႏဩကာသမန်း ကဲန်းအာအာရိုꩻကီလဲ့ (ယဟန်ႏသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ) မဲဉ်ႏတဲ့ တမဲဉ်ႏတဝ်း၊ အဓိပ္ပါယ်ႏတဲ့ တသေတဝ်း၊ အရေꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကုသိုလ်ႏရေꩻ (သံႏဃာႏရေꩻ)တဲင် အဝ်ႏလိုႏယူႏစဲင်းစဲင်း၊ မဉ်ႏသေနာႏနဝ်ꩻမꩻ ထာꩻနစ်သက်တဲ့ထွာ၊ အကျိုꩻတဲ့လꩻအာ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏရွစ်ဒျာႏ ဩကာသပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
ocn5xqbhg9qycyprg2bftt8cgl74q2t
15243
15242
2022-08-12T08:39:12Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"(၂) အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
'''"(၃)ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏလင်ꩻခင်ႏလေင်း၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူဒွိုႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ။
'''"(၄) နွန်ႏငါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနွန်ႏငါ အွဉ်ႏလင်ꩻပါစူနဲင်ႏ၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူနဲင်ႏနဝ်ꩻ ယံကခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ ယွယွအွဉ်ႏလင်ꩻကတောင်၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏကတောင်တဖြုံႏတာႏ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဒါတဲပ်တဲပ်လင်ꩻ ပဲဉ်လောင်း။
'''(၅) ကတောင်ခွေါင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ကတောင်အွဉ်ႏခွေါင်းလင်ꩻပဲန်၊ ကတောင်ဖေႏကခွေါင်းဒျာႏပဲန်၊ အွဉ်ႏဒင်ႏမွုန်း စူခိုႏလောင်း။
'''(၆) ငွေါ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ငွေါ့ငါကတောင်ငါ၊ စူလောင်ꩻအွဉ်ႏယွားစွူစွူ ကနွန်ႏငါအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ။
'''(၇) ကီကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ဒဲင်ႏကီထင်ႏ စူနဲင်ႏခြေင်ခြေင်၊ ယွယွထွို့ꩻချာစူ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစူဗောင်။
'''(၈) ထွို့ꩻချာကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူဒွိုႏနီပင်ယို ထွို့ꩻတွိုက်တွိုက်ချာဗာႏ ခင်ႏလေင်း။
'''(၉) ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏထွိုင်ႏခင်ႏလေင်း၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒါစွူစွူ ပဲန်လောင်း။
'''(၁၀) စူခါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻယင်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတလဲ့ငါလင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။
'''(၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူနဲင်ႏယို အွဉ်ႏတနွောင်းကီထင်ႏယင်း ကတောင်ခငါ၊ တွမ်ႏနီကတောင်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ တစူနီရပ်၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏယင်းတလဲင်ႏ "စူဝုဲင်ႏ"မꩻ စူမွူးနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻယင်း မဲ့ကူႏနီပင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"ငေါဝ်းကွဉ်းတော့ꩻ ဩကာသပအိုဝ်ႏ(တောင်ႏကီꩻ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏတန်သွံပါꩻ၊ တပါꩻပါꩻယို၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ယံထဲ့ဟူႏလင်ꩻ၊ ယံကင်ꩻညာꩻလွစ်၊ ပြွစ်ပြေစေႏတနာႏ၊ သဒ္ဓါႏစင်ဗွာ၊ စူခါရွံးဗူႏ၊ ကတူႏကီအွဉ်ႏဒင်ႏ၊ ဝုဲင်ႏထင်ႏကွီခွင်ꩻ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏထွူတဲင်၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စိန္တေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏမျတ်သွံဆူႏ၊ ဝုဲင်ႏထူႏသွူဩ။
ဝုဲင်ႏဗာႏအကျိုꩻ၊ ကရိုꩻနဝ်ꩻရာꩻ၊ လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻသွယ်ႏရပ်ပဲစ်၊ ကပ်တန်သွံခန်ꩻ၊ ငတ်ꩻတန်ꩻရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဒူႏဝိပတ္တိ၊ (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)၊ ကွတ်ꩻဆီသူရောႏဂါႏ၊ မော့ꩻဗာႏမွုန်းလာꩻလာꩻ၊ ကင်ꩻညာꩻထွူခါ၊ ထိုဆွာꩻသက်ခန်ꩻ၊ ယောင်ꩻဆင်ꩻတရေꩻကျ၊ သုခချမ်ꩻသာႏ၊ ဗလအာႏသန်၊ ဉာဏ်ႏတန်ထီႏသေ၊ ယံဗွေစွုမ်ႏဘဝ၊ ယံလꩻထဲင်းဖျင်၊ ဈာန်ႏတရာꩻမဂ်ဖိုလ်ႏ၊ ယံတွိုႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွေသွဉ်း၊ ယံကလꩻဗာႏ (စဝ်းဘုရာꩻ) ဗွေႏဩ။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဆရာႏနဝ်ꩻ (စောဝ်းဆရာႏ ဗွေႏဩ)။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ (စဝ်းသံႏဃာႏဗွေႏဩ)။
+ '''တောင်ꩻသေꩻ''' -
ရပ်လောင်ႏရပ်လင် မဉ်ႏရွစ်ဩကာသပအိုဝ်ႏ (တောင်ႏကီꩻ)ယိုတဲ့ ရွစ်သွိုသွို ဖေႏကဒါႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဒါႏဒါႏခါꩻပါသွော့ ဩကာသယိုနော။
'''(တောင်ꩻခါꩻ - ၁၃၄၈၊ ထွားဗာႏတဲင်သေကို)'''
ဩကာသ(သီႏသဲင်ႏ)နဝ်ꩻ သွဉ်ဖေႏခါꩻ အွိုးနေင်ႏ ၁၃၂၂-ဗာႏနဝ်ꩻကာႏ၊ ယိုခါနဝ်ꩻ ဒါႏသားတဲ့အာ၊ သွုံꩻသားတဲ့ အာလဲဉ်းတဲင် အီႏပြောင်ꩻဗာႏ တယိုꩻတဝ်းသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၁) ဩကာသပအိုဝ်ႏ(သီႏသဲင်ႏ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏယိုသွံပါꩻ၊ ရဲးခါꩻမကမ်း၊ တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား၊ အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ၊ ခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ (နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻ)ဗွေႏဩ။
ကွပ်ပွိုးခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စေႏတနာႏမျိုꩻယို၊ ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ၊ သွံဗာႏကပ်ငမ်း၊ လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင်၊ ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန၊ ပဉ္စရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ်၊ စွုမ်ႏဇာတ်စွုမ်ႏပန်၊ ကင်ꩻယန်လွစ်ငက်၊ မဂ်ဖိုလ်ႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွꩻသꩻ၊ ယံကလꩻဗွေႏဩ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ="'''
မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ရတနာႏသွံပါꩻ၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻမꩻ ရွစ်လို့ယိုနီကွို့ꩻ၊ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏ၊ ဆရာႏမွိုးဖါ စတဲင်စားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရွစ်ငါအကွို့ꩻချာငါ၊ "ကွပ်ပွိုး"မာꩻငါနဝ်ꩻ ရွစ်ပါမွုန်းဒွုမ် လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
(-----) ကကွင်ꩻခါꩻကိုယိုနဝ်ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻဆဲင်ႏရာꩻ လုဲင်ႏသော့ꩻသွော့ လယိုအတွိုင်ꩻနော။
၁။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (သံႏဃာႏ) ဗွေႏဩ။
၂။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖါနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖါ)ဗွေႏဩ။
၃။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီမွိုး)ဗွေႏဩ။
၄။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻဖါနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီဖါ)ဗွေႏဩ။
၅။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖြား)ဗွေႏဩ။
၆။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဖါဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (ဖါဖြား)ဗွေႏဩ။
ဩကာသယိုနဝ်ꩻ အခင်ႏလမ်းတွမ်ႏအခင်ႏလမ်း သွုံꩻလွေꩻဗာႏ လယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
(၁) ကအီႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏနာႏတရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏထူႏသီႏလတဲ့နဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရီး ရတနာႏသွံပါꩻတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻဗွေႏဩ" ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၂) နာႏတရာꩻတွင်ꩻ ကအုံအဝ်ႏဒါႏ သံႏဃာႏသီးငါတဲ့နဝ်ꩻ၊ အအုံအအဝ်ႏ၊ အဒေါ့ꩻအဖြဝ်ႏ အမာႏအတရွို့ꩻစတဲင်စားနဝ်ꩻ မဉ်ႏအဝ်ႏတဲ့ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ယံကပြေႏ ကစင်ထိုꩻတွော့ꩻ နာႏတရာꩻထွူ၊ ဆျာꩻထီထွူနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ သံႏဃာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၃) ကကွဉ်းတော့ꩻဒါႏ ဆရာႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ တကျောင်ꩻတွမ်ႏတကျောင်ꩻ ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻဒါႏလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနီသွံလစ်ꩻပါꩻယို ထွာနီဆရာႏတဲင် ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻသွိုလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏကွဉ်းတော့ꩻဆရာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ ဆရာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၄) သွုံꩻအီအမျိုꩻမျိုꩻ ဖေႏကလꩻတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ ဩကာသယိုသွူ၊ နီပအိုဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ရွစ်ဒျာႏဩကာသမန်း ကဲန်းအာအာရိုꩻကီလဲ့ (ယဟန်ႏသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ) မဲဉ်ႏတဲ့ တမဲဉ်ႏတဝ်း၊ အဓိပ္ပါယ်ႏတဲ့ တသေတဝ်း၊ အရေꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကုသိုလ်ႏရေꩻ (သံႏဃာႏရေꩻ)တဲင် အဝ်ႏလိုႏယူႏစဲင်းစဲင်း၊ မဉ်ႏသေနာႏနဝ်ꩻမꩻ ထာꩻနစ်သက်တဲ့ထွာ၊ အကျိုꩻတဲ့လꩻအာ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏရွစ်ဒျာႏ ဩကာသပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
'''"ဗွောင်နယ် ဩကာသခရာႏ"'''
၁။ "ဩကာသ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ"'''
(ခွေသွဉ်းကအီႏဝုဲင်ႏ၊ ကအီႏကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ဖေႏသွော့အခွင်ꩻ၊ အွဉ်ႏစွꩻခွင်ꩻသွော့၊ ဖေႏကွဉ်းတော့ꩻသွော့ ခွေသွဉ်းဗွေႏဩ) ကွီခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂။ "ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ"ကရွစ်ဗာႏသွံလဲင်ႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ (ကကွီအခွင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကွီဖွီဖုဲင်ထာꩻမွေးတဝ်း၊ ကွီထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်၊ ကွီရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ ဗွေႏဩ) ဖေႏကထွာ အထွူႏအတွုမ်နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃။ "ကာယကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းထာꩻမာꩻ (ထာꩻမာꩻ)
"ဝစီꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - ဖြောင်းထာꩻဒေါ့ꩻ(ထာꩻဒေါ့ꩻ)
"မနော်ꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - သꩻထာꩻမာꩻ (ထာꩻကျံႏ)။
၄။ "ကံႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ။
၅။ ကံႏသွံပါꩻယို မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏစဲစ်စဲစ်နဝ်ꩻ-
ထာꩻမာꩻ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ၊ ထာꩻကျံႏ ယိုသွံပါꩻသွူ။
၆။ "ထာꩻမာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ထာꩻမာꩻကုဲင်။
၇။ "ထာꩻဒေါ့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်။
၈။ "ထာꩻကျံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻကျံႏဟဝ်၊ ထာꩻကျံႏကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻနီမျိုꩻနုဲင်းယိုသွူ။
<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
dfsmuwhzh49uje524ztdjxk9sg91xxg
15244
15243
2022-08-12T08:49:22Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"(၂) အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
'''"(၃)ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏလင်ꩻခင်ႏလေင်း၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူဒွိုႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ။
'''"(၄) နွန်ႏငါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနွန်ႏငါ အွဉ်ႏလင်ꩻပါစူနဲင်ႏ၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူနဲင်ႏနဝ်ꩻ ယံကခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ ယွယွအွဉ်ႏလင်ꩻကတောင်၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏကတောင်တဖြုံႏတာႏ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဒါတဲပ်တဲပ်လင်ꩻ ပဲဉ်လောင်း။
'''(၅) ကတောင်ခွေါင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ကတောင်အွဉ်ႏခွေါင်းလင်ꩻပဲန်၊ ကတောင်ဖေႏကခွေါင်းဒျာႏပဲန်၊ အွဉ်ႏဒင်ႏမွုန်း စူခိုႏလောင်း။
'''(၆) ငွေါ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ငွေါ့ငါကတောင်ငါ၊ စူလောင်ꩻအွဉ်ႏယွားစွူစွူ ကနွန်ႏငါအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ။
'''(၇) ကီကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ဒဲင်ႏကီထင်ႏ စူနဲင်ႏခြေင်ခြေင်၊ ယွယွထွို့ꩻချာစူ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစူဗောင်။
'''(၈) ထွို့ꩻချာကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူဒွိုႏနီပင်ယို ထွို့ꩻတွိုက်တွိုက်ချာဗာႏ ခင်ႏလေင်း။
'''(၉) ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏထွိုင်ႏခင်ႏလေင်း၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒါစွူစွူ ပဲန်လောင်း။
'''(၁၀) စူခါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻယင်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတလဲ့ငါလင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။
'''(၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူနဲင်ႏယို အွဉ်ႏတနွောင်းကီထင်ႏယင်း ကတောင်ခငါ၊ တွမ်ႏနီကတောင်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ တစူနီရပ်၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏယင်းတလဲင်ႏ "စူဝုဲင်ႏ"မꩻ စူမွူးနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻယင်း မဲ့ကူႏနီပင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"ငေါဝ်းကွဉ်းတော့ꩻ ဩကာသပအိုဝ်ႏ(တောင်ႏကီꩻ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏတန်သွံပါꩻ၊ တပါꩻပါꩻယို၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ယံထဲ့ဟူႏလင်ꩻ၊ ယံကင်ꩻညာꩻလွစ်၊ ပြွစ်ပြေစေႏတနာႏ၊ သဒ္ဓါႏစင်ဗွာ၊ စူခါရွံးဗူႏ၊ ကတူႏကီအွဉ်ႏဒင်ႏ၊ ဝုဲင်ႏထင်ႏကွီခွင်ꩻ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏထွူတဲင်၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စိန္တေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏမျတ်သွံဆူႏ၊ ဝုဲင်ႏထူႏသွူဩ။
ဝုဲင်ႏဗာႏအကျိုꩻ၊ ကရိုꩻနဝ်ꩻရာꩻ၊ လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻသွယ်ႏရပ်ပဲစ်၊ ကပ်တန်သွံခန်ꩻ၊ ငတ်ꩻတန်ꩻရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဒူႏဝိပတ္တိ၊ (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)၊ ကွတ်ꩻဆီသူရောႏဂါႏ၊ မော့ꩻဗာႏမွုန်းလာꩻလာꩻ၊ ကင်ꩻညာꩻထွူခါ၊ ထိုဆွာꩻသက်ခန်ꩻ၊ ယောင်ꩻဆင်ꩻတရေꩻကျ၊ သုခချမ်ꩻသာႏ၊ ဗလအာႏသန်၊ ဉာဏ်ႏတန်ထီႏသေ၊ ယံဗွေစွုမ်ႏဘဝ၊ ယံလꩻထဲင်းဖျင်၊ ဈာန်ႏတရာꩻမဂ်ဖိုလ်ႏ၊ ယံတွိုႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွေသွဉ်း၊ ယံကလꩻဗာႏ (စဝ်းဘုရာꩻ) ဗွေႏဩ။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဆရာႏနဝ်ꩻ (စောဝ်းဆရာႏ ဗွေႏဩ)။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ (စဝ်းသံႏဃာႏဗွေႏဩ)။
+ '''တောင်ꩻသေꩻ''' -
ရပ်လောင်ႏရပ်လင် မဉ်ႏရွစ်ဩကာသပအိုဝ်ႏ (တောင်ႏကီꩻ)ယိုတဲ့ ရွစ်သွိုသွို ဖေႏကဒါႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဒါႏဒါႏခါꩻပါသွော့ ဩကာသယိုနော။
'''(တောင်ꩻခါꩻ - ၁၃၄၈၊ ထွားဗာႏတဲင်သေကို)'''
ဩကာသ(သီႏသဲင်ႏ)နဝ်ꩻ သွဉ်ဖေႏခါꩻ အွိုးနေင်ႏ ၁၃၂၂-ဗာႏနဝ်ꩻကာႏ၊ ယိုခါနဝ်ꩻ ဒါႏသားတဲ့အာ၊ သွုံꩻသားတဲ့ အာလဲဉ်းတဲင် အီႏပြောင်ꩻဗာႏ တယိုꩻတဝ်းသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၁) ဩကာသပအိုဝ်ႏ(သီႏသဲင်ႏ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏယိုသွံပါꩻ၊ ရဲးခါꩻမကမ်း၊ တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား၊ အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ၊ ခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ (နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻ)ဗွေႏဩ။
ကွပ်ပွိုးခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စေႏတနာႏမျိုꩻယို၊ ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ၊ သွံဗာႏကပ်ငမ်း၊ လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင်၊ ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန၊ ပဉ္စရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ်၊ စွုမ်ႏဇာတ်စွုမ်ႏပန်၊ ကင်ꩻယန်လွစ်ငက်၊ မဂ်ဖိုလ်ႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွꩻသꩻ၊ ယံကလꩻဗွေႏဩ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ="'''
မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ရတနာႏသွံပါꩻ၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻမꩻ ရွစ်လို့ယိုနီကွို့ꩻ၊ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏ၊ ဆရာႏမွိုးဖါ စတဲင်စားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရွစ်ငါအကွို့ꩻချာငါ၊ "ကွပ်ပွိုး"မာꩻငါနဝ်ꩻ ရွစ်ပါမွုန်းဒွုမ် လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
(-----) ကကွင်ꩻခါꩻကိုယိုနဝ်ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻဆဲင်ႏရာꩻ လုဲင်ႏသော့ꩻသွော့ လယိုအတွိုင်ꩻနော။
၁။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (သံႏဃာႏ) ဗွေႏဩ။
၂။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖါနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖါ)ဗွေႏဩ။
၃။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီမွိုး)ဗွေႏဩ။
၄။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻဖါနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီဖါ)ဗွေႏဩ။
၅။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖြား)ဗွေႏဩ။
၆။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဖါဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (ဖါဖြား)ဗွေႏဩ။
ဩကာသယိုနဝ်ꩻ အခင်ႏလမ်းတွမ်ႏအခင်ႏလမ်း သွုံꩻလွေꩻဗာႏ လယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
(၁) ကအီႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏနာႏတရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏထူႏသီႏလတဲ့နဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရီး ရတနာႏသွံပါꩻတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻဗွေႏဩ" ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၂) နာႏတရာꩻတွင်ꩻ ကအုံအဝ်ႏဒါႏ သံႏဃာႏသီးငါတဲ့နဝ်ꩻ၊ အအုံအအဝ်ႏ၊ အဒေါ့ꩻအဖြဝ်ႏ အမာႏအတရွို့ꩻစတဲင်စားနဝ်ꩻ မဉ်ႏအဝ်ႏတဲ့ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ယံကပြေႏ ကစင်ထိုꩻတွော့ꩻ နာႏတရာꩻထွူ၊ ဆျာꩻထီထွူနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ သံႏဃာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၃) ကကွဉ်းတော့ꩻဒါႏ ဆရာႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ တကျောင်ꩻတွမ်ႏတကျောင်ꩻ ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻဒါႏလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနီသွံလစ်ꩻပါꩻယို ထွာနီဆရာႏတဲင် ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻသွိုလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏကွဉ်းတော့ꩻဆရာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ ဆရာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၄) သွုံꩻအီအမျိုꩻမျိုꩻ ဖေႏကလꩻတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ ဩကာသယိုသွူ၊ နီပအိုဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ရွစ်ဒျာႏဩကာသမန်း ကဲန်းအာအာရိုꩻကီလဲ့ (ယဟန်ႏသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ) မဲဉ်ႏတဲ့ တမဲဉ်ႏတဝ်း၊ အဓိပ္ပါယ်ႏတဲ့ တသေတဝ်း၊ အရေꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကုသိုလ်ႏရေꩻ (သံႏဃာႏရေꩻ)တဲင် အဝ်ႏလိုႏယူႏစဲင်းစဲင်း၊ မဉ်ႏသေနာႏနဝ်ꩻမꩻ ထာꩻနစ်သက်တဲ့ထွာ၊ အကျိုꩻတဲ့လꩻအာ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏရွစ်ဒျာႏ ဩကာသပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
'''"ဗွောင်နယ် ဩကာသခရာႏ"'''
၁။ "ဩကာသ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ"'''
(ခွေသွဉ်းကအီႏဝုဲင်ႏ၊ ကအီႏကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ဖေႏသွော့အခွင်ꩻ၊ အွဉ်ႏစွꩻခွင်ꩻသွော့၊ ဖေႏကွဉ်းတော့ꩻသွော့ ခွေသွဉ်းဗွေႏဩ) ကွီခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂။ "ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ"ကရွစ်ဗာႏသွံလဲင်ႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ (ကကွီအခွင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကွီဖွီဖုဲင်ထာꩻမွေးတဝ်း၊ ကွီထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်၊ ကွီရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ ဗွေႏဩ) ဖေႏကထွာ အထွူႏအတွုမ်နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃။ "ကာယကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းထာꩻမာꩻ (ထာꩻမာꩻ)
"ဝစီꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - ဖြောင်းထာꩻဒေါ့ꩻ(ထာꩻဒေါ့ꩻ)
"မနော်ꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - သꩻထာꩻမာꩻ (ထာꩻကျံႏ)။
၄။ "ကံႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ။
၅။ ကံႏသွံပါꩻယို မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏစဲစ်စဲစ်နဝ်ꩻ-
ထာꩻမာꩻ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ၊ ထာꩻကျံႏ ယိုသွံပါꩻသွူ။
၆။ "ထာꩻမာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ထာꩻမာꩻကုဲင်။
၇။ "ထာꩻဒေါ့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်။
၈။ "ထာꩻကျံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻကျံႏဟဝ်၊ ထာꩻကျံႏကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻနီမျိုꩻနုဲင်းယိုသွူ။
၉။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏဟဝ်"သွူ။
၁၀။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏကုဲင်"သွူ။
၁၁။ "ရဲခါꩻမကမ်း"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဖေႏနေးကမာꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကဒေါ့ꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကကျံႏမွုန်းအကုဲင်နဝ်ꩻ တသေရဲခါꩻတဝ်း၊ တသေကမ်းခါꩻတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၂။ "တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တွမ်ႏမောဟ (ထာꩻတသေတဝ်းယို)၊ အဝ်ႏဒို့ꩻခါꩻ၊ အဝ်ႏတေင်ခြွဉ်းခါꩻတဲင် တွမ်ႏနမ်း၊ တွမ်ႏဖြောင်း၊ တွမ်ႏသꩻ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏဗာႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၃။ "ပဲစ်မာႏဗာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ မာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ကျံႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခံႏဗာႏအပဲစ်(အီႏခံႏဗာႏအပဲစ်)သူꩻတွော့ꩻ ကော့ꩻမာႏချာ၊ ဟွုန်မာႏချာဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ပဲစ်မာႏဗာႏ"နဝ်ꩻသွူ။
၁၄။ "အပဲစ်အအဲဉ်ႏ"နဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် အဝ်ႏသွံမျိုꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"'''နမ်းပဲစ် ဖြောင်းပဲစ်၊ သꩻအပဲစ်၊ အပဲစ်အဝ်ႏသွံမျိုꩻ။
၁၅။ "အပဲစ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻကျံႏ နုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ "အပဲစ်"သွူ။
၁၆။ "အကျိုꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလꩻဗာႏ၊ ကခံႏစာꩻဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"အကျိုꩻ"သွူ။
၁၇။ "အကျိုꩻအအဲဉ်ႏသွတ်ꩻ"နဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻသွူ။
၁၈။ "အကျိုꩻဟဝ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻဒျာႏ ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻဒျာႏ ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ကွပ်ကျံႏဒျာႏ ထာꩻကျံႏဟဝ်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အဟဝ်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏ အဟဝ်၊ ချမ်ꩻသာႏ (သုခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻဟဝ်နဝ်ꩻသွူ။
၁၉။ "အကျိုꩻကုဲင်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻ ထာꩻမာꩻကုဲင်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်၊ ကွပ်ကျံႏ ထာꩻကျံႏကုဲင်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အကုဲင်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏအကုဲင် ဆင်ꩻရယ်ꩻ(ဒုက္ခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻကုဲင်နဝ်ꩻသွူ။
<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
7lu6o9gx75oyhsit61405s1jj8zk3ni
15245
15244
2022-08-12T09:09:54Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"(၂) အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
'''"(၃)ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏလင်ꩻခင်ႏလေင်း၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူဒွိုႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ။
'''"(၄) နွန်ႏငါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနွန်ႏငါ အွဉ်ႏလင်ꩻပါစူနဲင်ႏ၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူနဲင်ႏနဝ်ꩻ ယံကခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ ယွယွအွဉ်ႏလင်ꩻကတောင်၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏကတောင်တဖြုံႏတာႏ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဒါတဲပ်တဲပ်လင်ꩻ ပဲဉ်လောင်း။
'''(၅) ကတောင်ခွေါင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ကတောင်အွဉ်ႏခွေါင်းလင်ꩻပဲန်၊ ကတောင်ဖေႏကခွေါင်းဒျာႏပဲန်၊ အွဉ်ႏဒင်ႏမွုန်း စူခိုႏလောင်း။
'''(၆) ငွေါ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ငွေါ့ငါကတောင်ငါ၊ စူလောင်ꩻအွဉ်ႏယွားစွူစွူ ကနွန်ႏငါအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ။
'''(၇) ကီကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ဒဲင်ႏကီထင်ႏ စူနဲင်ႏခြေင်ခြေင်၊ ယွယွထွို့ꩻချာစူ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစူဗောင်။
'''(၈) ထွို့ꩻချာကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူဒွိုႏနီပင်ယို ထွို့ꩻတွိုက်တွိုက်ချာဗာႏ ခင်ႏလေင်း။
'''(၉) ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏထွိုင်ႏခင်ႏလေင်း၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒါစွူစွူ ပဲန်လောင်း။
'''(၁၀) စူခါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻယင်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတလဲ့ငါလင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။
'''(၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူနဲင်ႏယို အွဉ်ႏတနွောင်းကီထင်ႏယင်း ကတောင်ခငါ၊ တွမ်ႏနီကတောင်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ တစူနီရပ်၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏယင်းတလဲင်ႏ "စူဝုဲင်ႏ"မꩻ စူမွူးနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻယင်း မဲ့ကူႏနီပင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"ငေါဝ်းကွဉ်းတော့ꩻ ဩကာသပအိုဝ်ႏ(တောင်ႏကီꩻ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏတန်သွံပါꩻ၊ တပါꩻပါꩻယို၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ယံထဲ့ဟူႏလင်ꩻ၊ ယံကင်ꩻညာꩻလွစ်၊ ပြွစ်ပြေစေႏတနာႏ၊ သဒ္ဓါႏစင်ဗွာ၊ စူခါရွံးဗူႏ၊ ကတူႏကီအွဉ်ႏဒင်ႏ၊ ဝုဲင်ႏထင်ႏကွီခွင်ꩻ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏထွူတဲင်၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စိန္တေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏမျတ်သွံဆူႏ၊ ဝုဲင်ႏထူႏသွူဩ။
ဝုဲင်ႏဗာႏအကျိုꩻ၊ ကရိုꩻနဝ်ꩻရာꩻ၊ လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻသွယ်ႏရပ်ပဲစ်၊ ကပ်တန်သွံခန်ꩻ၊ ငတ်ꩻတန်ꩻရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဒူႏဝိပတ္တိ၊ (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)၊ ကွတ်ꩻဆီသူရောႏဂါႏ၊ မော့ꩻဗာႏမွုန်းလာꩻလာꩻ၊ ကင်ꩻညာꩻထွူခါ၊ ထိုဆွာꩻသက်ခန်ꩻ၊ ယောင်ꩻဆင်ꩻတရေꩻကျ၊ သုခချမ်ꩻသာႏ၊ ဗလအာႏသန်၊ ဉာဏ်ႏတန်ထီႏသေ၊ ယံဗွေစွုမ်ႏဘဝ၊ ယံလꩻထဲင်းဖျင်၊ ဈာန်ႏတရာꩻမဂ်ဖိုလ်ႏ၊ ယံတွိုႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွေသွဉ်း၊ ယံကလꩻဗာႏ (စဝ်းဘုရာꩻ) ဗွေႏဩ။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဆရာႏနဝ်ꩻ (စောဝ်းဆရာႏ ဗွေႏဩ)။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ (စဝ်းသံႏဃာႏဗွေႏဩ)။
+ '''တောင်ꩻသေꩻ''' -
ရပ်လောင်ႏရပ်လင် မဉ်ႏရွစ်ဩကာသပအိုဝ်ႏ (တောင်ႏကီꩻ)ယိုတဲ့ ရွစ်သွိုသွို ဖေႏကဒါႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဒါႏဒါႏခါꩻပါသွော့ ဩကာသယိုနော။
'''(တောင်ꩻခါꩻ - ၁၃၄၈၊ ထွားဗာႏတဲင်သေကို)'''
ဩကာသ(သီႏသဲင်ႏ)နဝ်ꩻ သွဉ်ဖေႏခါꩻ အွိုးနေင်ႏ ၁၃၂၂-ဗာႏနဝ်ꩻကာႏ၊ ယိုခါနဝ်ꩻ ဒါႏသားတဲ့အာ၊ သွုံꩻသားတဲ့ အာလဲဉ်းတဲင် အီႏပြောင်ꩻဗာႏ တယိုꩻတဝ်းသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၁) ဩကာသပအိုဝ်ႏ(သီႏသဲင်ႏ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏယိုသွံပါꩻ၊ ရဲးခါꩻမကမ်း၊ တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား၊ အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ၊ ခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ (နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻ)ဗွေႏဩ။
ကွပ်ပွိုးခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စေႏတနာႏမျိုꩻယို၊ ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ၊ သွံဗာႏကပ်ငမ်း၊ လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင်၊ ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန၊ ပဉ္စရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ်၊ စွုမ်ႏဇာတ်စွုမ်ႏပန်၊ ကင်ꩻယန်လွစ်ငက်၊ မဂ်ဖိုလ်ႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွꩻသꩻ၊ ယံကလꩻဗွေႏဩ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ="'''
မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ရတနာႏသွံပါꩻ၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻမꩻ ရွစ်လို့ယိုနီကွို့ꩻ၊ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏ၊ ဆရာႏမွိုးဖါ စတဲင်စားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရွစ်ငါအကွို့ꩻချာငါ၊ "ကွပ်ပွိုး"မာꩻငါနဝ်ꩻ ရွစ်ပါမွုန်းဒွုမ် လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
(-----) ကကွင်ꩻခါꩻကိုယိုနဝ်ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻဆဲင်ႏရာꩻ လုဲင်ႏသော့ꩻသွော့ လယိုအတွိုင်ꩻနော။
၁။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (သံႏဃာႏ) ဗွေႏဩ။
၂။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖါနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖါ)ဗွေႏဩ။
၃။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီမွိုး)ဗွေႏဩ။
၄။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻဖါနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီဖါ)ဗွေႏဩ။
၅။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖြား)ဗွေႏဩ။
၆။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဖါဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (ဖါဖြား)ဗွေႏဩ။
ဩကာသယိုနဝ်ꩻ အခင်ႏလမ်းတွမ်ႏအခင်ႏလမ်း သွုံꩻလွေꩻဗာႏ လယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
(၁) ကအီႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏနာႏတရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏထူႏသီႏလတဲ့နဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရီး ရတနာႏသွံပါꩻတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻဗွေႏဩ" ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၂) နာႏတရာꩻတွင်ꩻ ကအုံအဝ်ႏဒါႏ သံႏဃာႏသီးငါတဲ့နဝ်ꩻ၊ အအုံအအဝ်ႏ၊ အဒေါ့ꩻအဖြဝ်ႏ အမာႏအတရွို့ꩻစတဲင်စားနဝ်ꩻ မဉ်ႏအဝ်ႏတဲ့ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ယံကပြေႏ ကစင်ထိုꩻတွော့ꩻ နာႏတရာꩻထွူ၊ ဆျာꩻထီထွူနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ သံႏဃာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၃) ကကွဉ်းတော့ꩻဒါႏ ဆရာႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ တကျောင်ꩻတွမ်ႏတကျောင်ꩻ ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻဒါႏလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနီသွံလစ်ꩻပါꩻယို ထွာနီဆရာႏတဲင် ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻသွိုလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏကွဉ်းတော့ꩻဆရာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ ဆရာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၄) သွုံꩻအီအမျိုꩻမျိုꩻ ဖေႏကလꩻတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ ဩကာသယိုသွူ၊ နီပအိုဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ရွစ်ဒျာႏဩကာသမန်း ကဲန်းအာအာရိုꩻကီလဲ့ (ယဟန်ႏသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ) မဲဉ်ႏတဲ့ တမဲဉ်ႏတဝ်း၊ အဓိပ္ပါယ်ႏတဲ့ တသေတဝ်း၊ အရေꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကုသိုလ်ႏရေꩻ (သံႏဃာႏရေꩻ)တဲင် အဝ်ႏလိုႏယူႏစဲင်းစဲင်း၊ မဉ်ႏသေနာႏနဝ်ꩻမꩻ ထာꩻနစ်သက်တဲ့ထွာ၊ အကျိုꩻတဲ့လꩻအာ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏရွစ်ဒျာႏ ဩကာသပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
'''"ဗွောင်နယ် ဩကာသခရာႏ"'''
၁။ "ဩကာသ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ"'''
(ခွေသွဉ်းကအီႏဝုဲင်ႏ၊ ကအီႏကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ဖေႏသွော့အခွင်ꩻ၊ အွဉ်ႏစွꩻခွင်ꩻသွော့၊ ဖေႏကွဉ်းတော့ꩻသွော့ ခွေသွဉ်းဗွေႏဩ) ကွီခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂။ "ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ"ကရွစ်ဗာႏသွံလဲင်ႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ (ကကွီအခွင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကွီဖွီဖုဲင်ထာꩻမွေးတဝ်း၊ ကွီထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်၊ ကွီရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ ဗွေႏဩ) ဖေႏကထွာ အထွူႏအတွုမ်နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃။ "ကာယကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းထာꩻမာꩻ (ထာꩻမာꩻ)
"ဝစီꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - ဖြောင်းထာꩻဒေါ့ꩻ(ထာꩻဒေါ့ꩻ)
"မနော်ꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - သꩻထာꩻမာꩻ (ထာꩻကျံႏ)။
၄။ "ကံႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ။
၅။ ကံႏသွံပါꩻယို မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏစဲစ်စဲစ်နဝ်ꩻ-
ထာꩻမာꩻ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ၊ ထာꩻကျံႏ ယိုသွံပါꩻသွူ။
၆။ "ထာꩻမာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ထာꩻမာꩻကုဲင်။
၇။ "ထာꩻဒေါ့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်။
၈။ "ထာꩻကျံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻကျံႏဟဝ်၊ ထာꩻကျံႏကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻနီမျိုꩻနုဲင်းယိုသွူ။
၉။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏဟဝ်"သွူ။
၁၀။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏကုဲင်"သွူ။
၁၁။ "ရဲခါꩻမကမ်း"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဖေႏနေးကမာꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကဒေါ့ꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကကျံႏမွုန်းအကုဲင်နဝ်ꩻ တသေရဲခါꩻတဝ်း၊ တသေကမ်းခါꩻတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၂။ "တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တွမ်ႏမောဟ (ထာꩻတသေတဝ်းယို)၊ အဝ်ႏဒို့ꩻခါꩻ၊ အဝ်ႏတေင်ခြွဉ်းခါꩻတဲင် တွမ်ႏနမ်း၊ တွမ်ႏဖြောင်း၊ တွမ်ႏသꩻ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏဗာႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၃။ "ပဲစ်မာႏဗာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ မာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ကျံႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခံႏဗာႏအပဲစ်(အီႏခံႏဗာႏအပဲစ်)သူꩻတွော့ꩻ ကော့ꩻမာႏချာ၊ ဟွုန်မာႏချာဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ပဲစ်မာႏဗာႏ"နဝ်ꩻသွူ။
၁၄။ "အပဲစ်အအဲဉ်ႏ"နဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် အဝ်ႏသွံမျိုꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"'''နမ်းပဲစ် ဖြောင်းပဲစ်၊ သꩻအပဲစ်၊ အပဲစ်အဝ်ႏသွံမျိုꩻ။
၁၅။ "အပဲစ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻကျံႏ နုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ "အပဲစ်"သွူ။
၁၆။ "အကျိုꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလꩻဗာႏ၊ ကခံႏစာꩻဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"အကျိုꩻ"သွူ။
၁၇။ "အကျိုꩻအအဲဉ်ႏသွတ်ꩻ"နဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻသွူ။
၁၈။ "အကျိုꩻဟဝ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻဒျာႏ ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻဒျာႏ ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ကွပ်ကျံႏဒျာႏ ထာꩻကျံႏဟဝ်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အဟဝ်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏ အဟဝ်၊ ချမ်ꩻသာႏ (သုခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻဟဝ်နဝ်ꩻသွူ။
၁၉။ "အကျိုꩻကုဲင်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻ ထာꩻမာꩻကုဲင်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်၊ ကွပ်ကျံႏ ထာꩻကျံႏကုဲင်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အကုဲင်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏအကုဲင် ဆင်ꩻရယ်ꩻ(ဒုက္ခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻကုဲင်နဝ်ꩻသွူ။
၂၀။ "ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် ကားကအဝ်ႏ ယံကထိုꩻမား၊ ယံကစင်ထိုꩻ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၁။ "အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻခွꩻ သုခ-ချမ်ꩻသာႏ၊ အာစားအာမျိုꩻဖုံႏယို ယံကလꩻ ယံကဆဲင်ႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၂။ "တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလွဉ်ကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ၊ ကွဉ်းတော့ꩻထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်ဒျာႏ၊ နဝ်ꩻမꩻ ရိုꩻဗာႏသွံလဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။
၂၃။ "မာန်ႏချော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ချော့ꩻထိုꩻမာႏနနဝ်ꩻသွူ။
၂၄။ "ကွဉ်းတော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကပဲစ်မာႏဗာႏ အပဲစ်ဖုံႏယို ယံကပြေႏ၊ ယံကထိုꩻမားထိုꩻတဲင် ဝုဲင်ႏချာယင်း၊ ကွဉ်းတော့ꩻချာယင်း၊ ကွီခွင်ꩻချာယင်း၊ တောင်ꩻပြန်ႏချာယင်း၊ ထွဉ်ႏသယ်ꩻခံႏချာယင်းနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ကွဉ်းတော့ꩻ"နဝ်ꩻသွူ။
၂၅။ နီကပဲစ်မာႏဗာႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အမဉ်ႏအဲဉ်ထဝ်းဒွုမ် (မဉ်ႏသီထိုꩻလဲဉ်း)နဝ်ꩻ လွေꩻကွဉ်းတော့ꩻလွဉ်ꩻဗာႏ အွိုးအသင်ႏခဲင်ꩻ၊ အွိုးအအောင်သူꩻသွူ။
၂၆။ မဉ်ႏတလွေꩻနွောင်ꩻတဝ်း အသင်ႏခဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း၊ အသီမုဲင်ꩻကို မဉ်ႏတသေတဝ်းတရိုꩻတဝ်း လွေꩻဘုရာꩻငါတရိုꩻတဝ်း၊ လွေꩻသံႏဃာႏငါ တရိုꩻတဝ်း နေးသꩻနောင်ႏတ၊ မာႏနအွဉ်ႏချော့ꩻထွူတဲင် (ရေႏပုဂ္ဂိုလ်ႏ နီကပဲစ်မာႏဗာႏနဝ်ꩻ) ကွဉ်းတော့ꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၇။ "ဘုရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဂွုဏ်ႏတောႏကွတ်ꩻပါꩻ လꩻခါꩻသေႏချာႏ၊ ဒါႏသေထူꩻမျတ်၊ လွိုကတ်ယံကျ၊ ဂေါတမ ဗွေႏဘုရာꩻနဝ်ꩻသွူ။
၂၈။ "တရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- မဂ်လစ်ꩻပါꩻ၊ ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ၊ နိဗ္ဗာန်ႏ၊ ပရိယတ် တရာꩻမျတ် အပါꩻတဆီယိုနဝ်ꩻသွူ။
၂၉။ "သံႏဃာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အရိယာႏပုဂ္ဂိုလ်ႏသွစ်ꩻပါꩻတွမ်ႏ သမ္မုတိသံႏဃာႏတောႏနဝ်ꩻသွူ။
၃၀။ "ရတနာႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဘုရာꩻရတနာႏ၊ တရာꩻရတနာႏ၊ သံႏဃာႏရတနာႏ ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' ဘုရာꩻ တရာꩻ၊ ဗွေႏသံႏဃာႏ၊ မျတ်ရတနာႏ အဝ်ႏသွံပါꩻ။
၃၁။ "စေႏတနာႏမျိုꩻယို"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကကွဉ်းတော့ꩻ ရိုႏသေႏဗာႏ စေႏတနာႏအမျိုꩻစားယို (ကုသိုလ်ႏကံႏ အမျိုꩻစားယို) ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃၂။ "ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ရောႏဂါႏပေႏပေႏတန်တန် ရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
၃၃။ "သွံဗာႏကပ်ငမ်း (ကပ်တန်သွံပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- (၁) သတ္ထန္တရကပ် (၂) ရောဂန္တရကပ် (၃) ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ် ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' သတ္ထ ရောဂါ၊ ဒုဗ္ဘိက္ခ၊ မတ်လွကပ်သွံပါꩻ။
၃၄။ "ကပ်တန်သွံပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(၁) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏလက်နက် (စူခွုမ်) အမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သတ္ထန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၂) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရောဂန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၃) အံႏမ အံႏအဝ်ထာꩻတဲင် ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏထာꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- လက်နက်ဗာႏသန်၊ သီအာတန်၊ သတ္ထန္တရကပ်။
ရောႏဂါႏမော့ꩻသန်၊ သီအာတန်၊ ရောဂန္တရကပ်။
အံႏမခြောသန်၊ သီအာတန်၊ ဘိက္ခန္တရကပ်။
၃၅။ "လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ (လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ)"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
ငါးရုဲင်ꩻ၊ တိရစ္ဆာန်ႏ၊ ပိတ္တာႏ၊ အသုရကာယ်ႏ ယို ၄-ပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ - ငါးရုဲင်ꩻ တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ အသုရကာယ်ႏ၊ အပါယ်ႏလစ်ꩻပါꩻ။
၃၆။ "သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင် (ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) လင်ꩻထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ
(၂) ထွာတိရစ္ဆာန်ႏ
(၃) ထွာပိတ္တာႏ (ထွာအသုရကာယ်ႏ)
(၄) ထွာဗျဟ္မာႏသက်ဆွာꩻ (အရူပဗျဟ္မာႏတွမ်ႏ အသညသတ်)
(၅) ထွာလိုꩻရွိုင်ꩻ (သံႏဃာႏတအဝ်ႏတဝ်း ပစ္စန္တရာဌ်အရပ်)
(၆) ထွာလိုꩻထာꩻယူႏမာႏ (မိစ္ဆာႏဒိဋ္ဌိ)
(၇) ထွာလိုꩻထွူင်းထွူ၊ ထွာလိုꩻဗား၊ ထွာလိုꩻတအာႏ
(၈) ထွာလိုꩻသာႏသနာႏထန်ႏ (ဘုရာꩻတပွင်ꩻတဝ်းအခိန်ႏ၊ ခွဲတဝ်းဘုရာꩻသာႏသနာႏ၊ နာႏဗာႏတဝ်းတရာꩻ)။
လင်္ကာႏ- ငါးရုဲင် တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ ဗျဟ္မ၊ ထွာကလိုꩻရွိုင်ꩻ၊ ယူႏတွိုင်ꩻအမာႏ၊ တအာႏထွာထန်ႏ၊ ကျမ်ꩻဂန်ႏလွဉ်စဲစ်၊ ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ။
၃၇။ "ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ဉာတိဗျသန (ခ) ဘောဂဗျသန (ဂ) ရောဂဗျသန (၄) ဒိဋ္ဌိဗျသန (၅) သီလဗျသန ယိုငတ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- ဉာ ဘော ရောဂ၊ ဒိဌ် သီလ၊ ပဉ္စဗျသန။
<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
jz8q8o1tuod7qkotusponk0ldyyjo46
15246
15245
2022-08-12T09:18:21Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"(၂) အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
'''"(၃)ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏလင်ꩻခင်ႏလေင်း၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူဒွိုႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ။
'''"(၄) နွန်ႏငါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနွန်ႏငါ အွဉ်ႏလင်ꩻပါစူနဲင်ႏ၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူနဲင်ႏနဝ်ꩻ ယံကခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ ယွယွအွဉ်ႏလင်ꩻကတောင်၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏကတောင်တဖြုံႏတာႏ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဒါတဲပ်တဲပ်လင်ꩻ ပဲဉ်လောင်း။
'''(၅) ကတောင်ခွေါင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ကတောင်အွဉ်ႏခွေါင်းလင်ꩻပဲန်၊ ကတောင်ဖေႏကခွေါင်းဒျာႏပဲန်၊ အွဉ်ႏဒင်ႏမွုန်း စူခိုႏလောင်း။
'''(၆) ငွေါ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ငွေါ့ငါကတောင်ငါ၊ စူလောင်ꩻအွဉ်ႏယွားစွူစွူ ကနွန်ႏငါအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ။
'''(၇) ကီကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ဒဲင်ႏကီထင်ႏ စူနဲင်ႏခြေင်ခြေင်၊ ယွယွထွို့ꩻချာစူ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစူဗောင်။
'''(၈) ထွို့ꩻချာကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူဒွိုႏနီပင်ယို ထွို့ꩻတွိုက်တွိုက်ချာဗာႏ ခင်ႏလေင်း။
'''(၉) ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏထွိုင်ႏခင်ႏလေင်း၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒါစွူစွူ ပဲန်လောင်း။
'''(၁၀) စူခါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻယင်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတလဲ့ငါလင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။
'''(၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူနဲင်ႏယို အွဉ်ႏတနွောင်းကီထင်ႏယင်း ကတောင်ခငါ၊ တွမ်ႏနီကတောင်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ တစူနီရပ်၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏယင်းတလဲင်ႏ "စူဝုဲင်ႏ"မꩻ စူမွူးနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻယင်း မဲ့ကူႏနီပင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"ငေါဝ်းကွဉ်းတော့ꩻ ဩကာသပအိုဝ်ႏ(တောင်ႏကီꩻ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏတန်သွံပါꩻ၊ တပါꩻပါꩻယို၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ယံထဲ့ဟူႏလင်ꩻ၊ ယံကင်ꩻညာꩻလွစ်၊ ပြွစ်ပြေစေႏတနာႏ၊ သဒ္ဓါႏစင်ဗွာ၊ စူခါရွံးဗူႏ၊ ကတူႏကီအွဉ်ႏဒင်ႏ၊ ဝုဲင်ႏထင်ႏကွီခွင်ꩻ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏထွူတဲင်၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စိန္တေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏမျတ်သွံဆူႏ၊ ဝုဲင်ႏထူႏသွူဩ။
ဝုဲင်ႏဗာႏအကျိုꩻ၊ ကရိုꩻနဝ်ꩻရာꩻ၊ လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻသွယ်ႏရပ်ပဲစ်၊ ကပ်တန်သွံခန်ꩻ၊ ငတ်ꩻတန်ꩻရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဒူႏဝိပတ္တိ၊ (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)၊ ကွတ်ꩻဆီသူရောႏဂါႏ၊ မော့ꩻဗာႏမွုန်းလာꩻလာꩻ၊ ကင်ꩻညာꩻထွူခါ၊ ထိုဆွာꩻသက်ခန်ꩻ၊ ယောင်ꩻဆင်ꩻတရေꩻကျ၊ သုခချမ်ꩻသာႏ၊ ဗလအာႏသန်၊ ဉာဏ်ႏတန်ထီႏသေ၊ ယံဗွေစွုမ်ႏဘဝ၊ ယံလꩻထဲင်းဖျင်၊ ဈာန်ႏတရာꩻမဂ်ဖိုလ်ႏ၊ ယံတွိုႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွေသွဉ်း၊ ယံကလꩻဗာႏ (စဝ်းဘုရာꩻ) ဗွေႏဩ။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဆရာႏနဝ်ꩻ (စောဝ်းဆရာႏ ဗွေႏဩ)။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ (စဝ်းသံႏဃာႏဗွေႏဩ)။
+ '''တောင်ꩻသေꩻ''' -
ရပ်လောင်ႏရပ်လင် မဉ်ႏရွစ်ဩကာသပအိုဝ်ႏ (တောင်ႏကီꩻ)ယိုတဲ့ ရွစ်သွိုသွို ဖေႏကဒါႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဒါႏဒါႏခါꩻပါသွော့ ဩကာသယိုနော။
'''(တောင်ꩻခါꩻ - ၁၃၄၈၊ ထွားဗာႏတဲင်သေကို)'''
ဩကာသ(သီႏသဲင်ႏ)နဝ်ꩻ သွဉ်ဖေႏခါꩻ အွိုးနေင်ႏ ၁၃၂၂-ဗာႏနဝ်ꩻကာႏ၊ ယိုခါနဝ်ꩻ ဒါႏသားတဲ့အာ၊ သွုံꩻသားတဲ့ အာလဲဉ်းတဲင် အီႏပြောင်ꩻဗာႏ တယိုꩻတဝ်းသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၁) ဩကာသပအိုဝ်ႏ(သီႏသဲင်ႏ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏယိုသွံပါꩻ၊ ရဲးခါꩻမကမ်း၊ တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား၊ အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ၊ ခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ (နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻ)ဗွေႏဩ။
ကွပ်ပွိုးခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စေႏတနာႏမျိုꩻယို၊ ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ၊ သွံဗာႏကပ်ငမ်း၊ လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင်၊ ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန၊ ပဉ္စရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ်၊ စွုမ်ႏဇာတ်စွုမ်ႏပန်၊ ကင်ꩻယန်လွစ်ငက်၊ မဂ်ဖိုလ်ႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွꩻသꩻ၊ ယံကလꩻဗွေႏဩ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ="'''
မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ရတနာႏသွံပါꩻ၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻမꩻ ရွစ်လို့ယိုနီကွို့ꩻ၊ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏ၊ ဆရာႏမွိုးဖါ စတဲင်စားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရွစ်ငါအကွို့ꩻချာငါ၊ "ကွပ်ပွိုး"မာꩻငါနဝ်ꩻ ရွစ်ပါမွုန်းဒွုမ် လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
(-----) ကကွင်ꩻခါꩻကိုယိုနဝ်ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻဆဲင်ႏရာꩻ လုဲင်ႏသော့ꩻသွော့ လယိုအတွိုင်ꩻနော။
၁။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (သံႏဃာႏ) ဗွေႏဩ။
၂။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖါနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖါ)ဗွေႏဩ။
၃။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီမွိုး)ဗွေႏဩ။
၄။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻဖါနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီဖါ)ဗွေႏဩ။
၅။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖြား)ဗွေႏဩ။
၆။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဖါဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (ဖါဖြား)ဗွေႏဩ။
ဩကာသယိုနဝ်ꩻ အခင်ႏလမ်းတွမ်ႏအခင်ႏလမ်း သွုံꩻလွေꩻဗာႏ လယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
(၁) ကအီႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏနာႏတရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏထူႏသီႏလတဲ့နဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရီး ရတနာႏသွံပါꩻတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻဗွေႏဩ" ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၂) နာႏတရာꩻတွင်ꩻ ကအုံအဝ်ႏဒါႏ သံႏဃာႏသီးငါတဲ့နဝ်ꩻ၊ အအုံအအဝ်ႏ၊ အဒေါ့ꩻအဖြဝ်ႏ အမာႏအတရွို့ꩻစတဲင်စားနဝ်ꩻ မဉ်ႏအဝ်ႏတဲ့ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ယံကပြေႏ ကစင်ထိုꩻတွော့ꩻ နာႏတရာꩻထွူ၊ ဆျာꩻထီထွူနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ သံႏဃာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၃) ကကွဉ်းတော့ꩻဒါႏ ဆရာႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ တကျောင်ꩻတွမ်ႏတကျောင်ꩻ ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻဒါႏလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနီသွံလစ်ꩻပါꩻယို ထွာနီဆရာႏတဲင် ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻသွိုလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏကွဉ်းတော့ꩻဆရာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ ဆရာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၄) သွုံꩻအီအမျိုꩻမျိုꩻ ဖေႏကလꩻတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ ဩကာသယိုသွူ၊ နီပအိုဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ရွစ်ဒျာႏဩကာသမန်း ကဲန်းအာအာရိုꩻကီလဲ့ (ယဟန်ႏသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ) မဲဉ်ႏတဲ့ တမဲဉ်ႏတဝ်း၊ အဓိပ္ပါယ်ႏတဲ့ တသေတဝ်း၊ အရေꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကုသိုလ်ႏရေꩻ (သံႏဃာႏရေꩻ)တဲင် အဝ်ႏလိုႏယူႏစဲင်းစဲင်း၊ မဉ်ႏသေနာႏနဝ်ꩻမꩻ ထာꩻနစ်သက်တဲ့ထွာ၊ အကျိုꩻတဲ့လꩻအာ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏရွစ်ဒျာႏ ဩကာသပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
'''"ဗွောင်နယ် ဩကာသခရာႏ"'''
၁။ "ဩကာသ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ"'''
(ခွေသွဉ်းကအီႏဝုဲင်ႏ၊ ကအီႏကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ဖေႏသွော့အခွင်ꩻ၊ အွဉ်ႏစွꩻခွင်ꩻသွော့၊ ဖေႏကွဉ်းတော့ꩻသွော့ ခွေသွဉ်းဗွေႏဩ) ကွီခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂။ "ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ"ကရွစ်ဗာႏသွံလဲင်ႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ (ကကွီအခွင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကွီဖွီဖုဲင်ထာꩻမွေးတဝ်း၊ ကွီထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်၊ ကွီရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ ဗွေႏဩ) ဖေႏကထွာ အထွူႏအတွုမ်နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃။ "ကာယကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းထာꩻမာꩻ (ထာꩻမာꩻ)
"ဝစီꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - ဖြောင်းထာꩻဒေါ့ꩻ(ထာꩻဒေါ့ꩻ)
"မနော်ꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - သꩻထာꩻမာꩻ (ထာꩻကျံႏ)။
၄။ "ကံႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ။
၅။ ကံႏသွံပါꩻယို မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏစဲစ်စဲစ်နဝ်ꩻ-
ထာꩻမာꩻ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ၊ ထာꩻကျံႏ ယိုသွံပါꩻသွူ။
၆။ "ထာꩻမာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ထာꩻမာꩻကုဲင်။
၇။ "ထာꩻဒေါ့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်။
၈။ "ထာꩻကျံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻကျံႏဟဝ်၊ ထာꩻကျံႏကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻနီမျိုꩻနုဲင်းယိုသွူ။
၉။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏဟဝ်"သွူ။
၁၀။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏကုဲင်"သွူ။
၁၁။ "ရဲခါꩻမကမ်း"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဖေႏနေးကမာꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကဒေါ့ꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကကျံႏမွုန်းအကုဲင်နဝ်ꩻ တသေရဲခါꩻတဝ်း၊ တသေကမ်းခါꩻတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၂။ "တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တွမ်ႏမောဟ (ထာꩻတသေတဝ်းယို)၊ အဝ်ႏဒို့ꩻခါꩻ၊ အဝ်ႏတေင်ခြွဉ်းခါꩻတဲင် တွမ်ႏနမ်း၊ တွမ်ႏဖြောင်း၊ တွမ်ႏသꩻ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏဗာႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၃။ "ပဲစ်မာႏဗာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ မာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ကျံႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခံႏဗာႏအပဲစ်(အီႏခံႏဗာႏအပဲစ်)သူꩻတွော့ꩻ ကော့ꩻမာႏချာ၊ ဟွုန်မာႏချာဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ပဲစ်မာႏဗာႏ"နဝ်ꩻသွူ။
၁၄။ "အပဲစ်အအဲဉ်ႏ"နဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် အဝ်ႏသွံမျိုꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"'''နမ်းပဲစ် ဖြောင်းပဲစ်၊ သꩻအပဲစ်၊ အပဲစ်အဝ်ႏသွံမျိုꩻ။
၁၅။ "အပဲစ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻကျံႏ နုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ "အပဲစ်"သွူ။
၁၆။ "အကျိုꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလꩻဗာႏ၊ ကခံႏစာꩻဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"အကျိုꩻ"သွူ။
၁၇။ "အကျိုꩻအအဲဉ်ႏသွတ်ꩻ"နဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻသွူ။
၁၈။ "အကျိုꩻဟဝ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻဒျာႏ ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻဒျာႏ ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ကွပ်ကျံႏဒျာႏ ထာꩻကျံႏဟဝ်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အဟဝ်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏ အဟဝ်၊ ချမ်ꩻသာႏ (သုခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻဟဝ်နဝ်ꩻသွူ။
၁၉။ "အကျိုꩻကုဲင်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻ ထာꩻမာꩻကုဲင်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်၊ ကွပ်ကျံႏ ထာꩻကျံႏကုဲင်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အကုဲင်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏအကုဲင် ဆင်ꩻရယ်ꩻ(ဒုက္ခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻကုဲင်နဝ်ꩻသွူ။
၂၀။ "ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် ကားကအဝ်ႏ ယံကထိုꩻမား၊ ယံကစင်ထိုꩻ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၁။ "အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻခွꩻ သုခ-ချမ်ꩻသာႏ၊ အာစားအာမျိုꩻဖုံႏယို ယံကလꩻ ယံကဆဲင်ႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၂။ "တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလွဉ်ကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ၊ ကွဉ်းတော့ꩻထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်ဒျာႏ၊ နဝ်ꩻမꩻ ရိုꩻဗာႏသွံလဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။
၂၃။ "မာန်ႏချော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ချော့ꩻထိုꩻမာႏနနဝ်ꩻသွူ။
၂၄။ "ကွဉ်းတော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကပဲစ်မာႏဗာႏ အပဲစ်ဖုံႏယို ယံကပြေႏ၊ ယံကထိုꩻမားထိုꩻတဲင် ဝုဲင်ႏချာယင်း၊ ကွဉ်းတော့ꩻချာယင်း၊ ကွီခွင်ꩻချာယင်း၊ တောင်ꩻပြန်ႏချာယင်း၊ ထွဉ်ႏသယ်ꩻခံႏချာယင်းနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ကွဉ်းတော့ꩻ"နဝ်ꩻသွူ။
၂၅။ နီကပဲစ်မာႏဗာႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အမဉ်ႏအဲဉ်ထဝ်းဒွုမ် (မဉ်ႏသီထိုꩻလဲဉ်း)နဝ်ꩻ လွေꩻကွဉ်းတော့ꩻလွဉ်ꩻဗာႏ အွိုးအသင်ႏခဲင်ꩻ၊ အွိုးအအောင်သူꩻသွူ။
၂၆။ မဉ်ႏတလွေꩻနွောင်ꩻတဝ်း အသင်ႏခဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း၊ အသီမုဲင်ꩻကို မဉ်ႏတသေတဝ်းတရိုꩻတဝ်း လွေꩻဘုရာꩻငါတရိုꩻတဝ်း၊ လွေꩻသံႏဃာႏငါ တရိုꩻတဝ်း နေးသꩻနောင်ႏတ၊ မာႏနအွဉ်ႏချော့ꩻထွူတဲင် (ရေႏပုဂ္ဂိုလ်ႏ နီကပဲစ်မာႏဗာႏနဝ်ꩻ) ကွဉ်းတော့ꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၇။ "ဘုရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဂွုဏ်ႏတောႏကွတ်ꩻပါꩻ လꩻခါꩻသေႏချာႏ၊ ဒါႏသေထူꩻမျတ်၊ လွိုကတ်ယံကျ၊ ဂေါတမ ဗွေႏဘုရာꩻနဝ်ꩻသွူ။
၂၈။ "တရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- မဂ်လစ်ꩻပါꩻ၊ ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ၊ နိဗ္ဗာန်ႏ၊ ပရိယတ် တရာꩻမျတ် အပါꩻတဆီယိုနဝ်ꩻသွူ။
၂၉။ "သံႏဃာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အရိယာႏပုဂ္ဂိုလ်ႏသွစ်ꩻပါꩻတွမ်ႏ သမ္မုတိသံႏဃာႏတောႏနဝ်ꩻသွူ။
၃၀။ "ရတနာႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဘုရာꩻရတနာႏ၊ တရာꩻရတနာႏ၊ သံႏဃာႏရတနာႏ ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' ဘုရာꩻ တရာꩻ၊ ဗွေႏသံႏဃာႏ၊ မျတ်ရတနာႏ အဝ်ႏသွံပါꩻ။
၃၁။ "စေႏတနာႏမျိုꩻယို"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကကွဉ်းတော့ꩻ ရိုႏသေႏဗာႏ စေႏတနာႏအမျိုꩻစားယို (ကုသိုလ်ႏကံႏ အမျိုꩻစားယို) ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃၂။ "ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ရောႏဂါႏပေႏပေႏတန်တန် ရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
၃၃။ "သွံဗာႏကပ်ငမ်း (ကပ်တန်သွံပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- (၁) သတ္ထန္တရကပ် (၂) ရောဂန္တရကပ် (၃) ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ် ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' သတ္ထ ရောဂါ၊ ဒုဗ္ဘိက္ခ၊ မတ်လွကပ်သွံပါꩻ။
၃၄။ "ကပ်တန်သွံပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(၁) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏလက်နက် (စူခွုမ်) အမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သတ္ထန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၂) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရောဂန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၃) အံႏမ အံႏအဝ်ထာꩻတဲင် ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏထာꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- လက်နက်ဗာႏသန်၊ သီအာတန်၊ သတ္ထန္တရကပ်။
ရောႏဂါႏမော့ꩻသန်၊ သီအာတန်၊ ရောဂန္တရကပ်။
အံႏမခြောသန်၊ သီအာတန်၊ ဘိက္ခန္တရကပ်။
၃၅။ "လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ (လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ)"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
ငါးရုဲင်ꩻ၊ တိရစ္ဆာန်ႏ၊ ပိတ္တာႏ၊ အသုရကာယ်ႏ ယို ၄-ပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ - ငါးရုဲင်ꩻ တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ အသုရကာယ်ႏ၊ အပါယ်ႏလစ်ꩻပါꩻ။
၃၆။ "သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင် (ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) လင်ꩻထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ
(၂) ထွာတိရစ္ဆာန်ႏ
(၃) ထွာပိတ္တာႏ (ထွာအသုရကာယ်ႏ)
(၄) ထွာဗျဟ္မာႏသက်ဆွာꩻ (အရူပဗျဟ္မာႏတွမ်ႏ အသညသတ်)
(၅) ထွာလိုꩻရွိုင်ꩻ (သံႏဃာႏတအဝ်ႏတဝ်း ပစ္စန္တရာဌ်အရပ်)
(၆) ထွာလိုꩻထာꩻယူႏမာႏ (မိစ္ဆာႏဒိဋ္ဌိ)
(၇) ထွာလိုꩻထွူင်းထွူ၊ ထွာလိုꩻဗား၊ ထွာလိုꩻတအာႏ
(၈) ထွာလိုꩻသာႏသနာႏထန်ႏ (ဘုရာꩻတပွင်ꩻတဝ်းအခိန်ႏ၊ ခွဲတဝ်းဘုရာꩻသာႏသနာႏ၊ နာႏဗာႏတဝ်းတရာꩻ)။
လင်္ကာႏ- ငါးရုဲင် တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ ဗျဟ္မ၊ ထွာကလိုꩻရွိုင်ꩻ၊ ယူႏတွိုင်ꩻအမာႏ၊ တအာႏထွာထန်ႏ၊ ကျမ်ꩻဂန်ႏလွဉ်စဲစ်၊ ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ။
၃၇။ "ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ဉာတိဗျသန (ခ) ဘောဂဗျသန (ဂ) ရောဂဗျသန (၄) ဒိဋ္ဌိဗျသန (၅) သီလဗျသန ယိုငတ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- ဉာ ဘော ရောဂ၊ ဒိဌ် သီလ၊ ပဉ္စဗျသန။
၃၈။ "ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(၁) ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ သီကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဉာတိဗျသန"၊
(၂) စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဘောဂဗျသန"၊
(၃) ထာꩻဆာရောႏဂါႏ ထွာလွဉ်ဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရောဂဗျသန"၊
(၄) နေးထူႏတေားဒျာႏ အယူႏမာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဒိဋ္ဌိဗျသန"၊
(၅) သီႏလအကျင်ꩻ ကုဲင်လီပြင်ꩻထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သီလဗျသန"၊
လင်္ကာႏ - ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ၊ သီကုဲင်ထိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဉာတိဗျသန၊
စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ၊ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဘောဂဗျသန၊
ထာꩻဆာရောႏဂါႏ၊ ထွာလွဉ်ဗာႏ၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏ ရောဂဗျသန၊
နေးထူႏတေားဒျာႏ၊ အယူႏမာႏ၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏ ဒိဋ္ဌိဗျသန၊
သီႏလအကျင်ꩻ၊ ကုဲင်လီပြင်ꩻ၊ ဟဲ့ꩻလင်ꩻ သီလဗျသန။
<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
fyh1bz2c81x4k7897leaf20uxhpaftt
15247
15246
2022-08-12T09:29:35Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"(၂) အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
'''"(၃)ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏလင်ꩻခင်ႏလေင်း၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူဒွိုႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ။
'''"(၄) နွန်ႏငါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနွန်ႏငါ အွဉ်ႏလင်ꩻပါစူနဲင်ႏ၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူနဲင်ႏနဝ်ꩻ ယံကခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ ယွယွအွဉ်ႏလင်ꩻကတောင်၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏကတောင်တဖြုံႏတာႏ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဒါတဲပ်တဲပ်လင်ꩻ ပဲဉ်လောင်း။
'''(၅) ကတောင်ခွေါင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ကတောင်အွဉ်ႏခွေါင်းလင်ꩻပဲန်၊ ကတောင်ဖေႏကခွေါင်းဒျာႏပဲန်၊ အွဉ်ႏဒင်ႏမွုန်း စူခိုႏလောင်း။
'''(၆) ငွေါ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ငွေါ့ငါကတောင်ငါ၊ စူလောင်ꩻအွဉ်ႏယွားစွူစွူ ကနွန်ႏငါအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ။
'''(၇) ကီကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ဒဲင်ႏကီထင်ႏ စူနဲင်ႏခြေင်ခြေင်၊ ယွယွထွို့ꩻချာစူ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစူဗောင်။
'''(၈) ထွို့ꩻချာကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူဒွိုႏနီပင်ယို ထွို့ꩻတွိုက်တွိုက်ချာဗာႏ ခင်ႏလေင်း။
'''(၉) ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏထွိုင်ႏခင်ႏလေင်း၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒါစွူစွူ ပဲန်လောင်း။
'''(၁၀) စူခါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻယင်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတလဲ့ငါလင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။
'''(၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူနဲင်ႏယို အွဉ်ႏတနွောင်းကီထင်ႏယင်း ကတောင်ခငါ၊ တွမ်ႏနီကတောင်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ တစူနီရပ်၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏယင်းတလဲင်ႏ "စူဝုဲင်ႏ"မꩻ စူမွူးနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻယင်း မဲ့ကူႏနီပင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"ငေါဝ်းကွဉ်းတော့ꩻ ဩကာသပအိုဝ်ႏ(တောင်ႏကီꩻ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏတန်သွံပါꩻ၊ တပါꩻပါꩻယို၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ယံထဲ့ဟူႏလင်ꩻ၊ ယံကင်ꩻညာꩻလွစ်၊ ပြွစ်ပြေစေႏတနာႏ၊ သဒ္ဓါႏစင်ဗွာ၊ စူခါရွံးဗူႏ၊ ကတူႏကီအွဉ်ႏဒင်ႏ၊ ဝုဲင်ႏထင်ႏကွီခွင်ꩻ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏထွူတဲင်၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စိန္တေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏမျတ်သွံဆူႏ၊ ဝုဲင်ႏထူႏသွူဩ။
ဝုဲင်ႏဗာႏအကျိုꩻ၊ ကရိုꩻနဝ်ꩻရာꩻ၊ လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻသွယ်ႏရပ်ပဲစ်၊ ကပ်တန်သွံခန်ꩻ၊ ငတ်ꩻတန်ꩻရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဒူႏဝိပတ္တိ၊ (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)၊ ကွတ်ꩻဆီသူရောႏဂါႏ၊ မော့ꩻဗာႏမွုန်းလာꩻလာꩻ၊ ကင်ꩻညာꩻထွူခါ၊ ထိုဆွာꩻသက်ခန်ꩻ၊ ယောင်ꩻဆင်ꩻတရေꩻကျ၊ သုခချမ်ꩻသာႏ၊ ဗလအာႏသန်၊ ဉာဏ်ႏတန်ထီႏသေ၊ ယံဗွေစွုမ်ႏဘဝ၊ ယံလꩻထဲင်းဖျင်၊ ဈာန်ႏတရာꩻမဂ်ဖိုလ်ႏ၊ ယံတွိုႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွေသွဉ်း၊ ယံကလꩻဗာႏ (စဝ်းဘုရာꩻ) ဗွေႏဩ။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဆရာႏနဝ်ꩻ (စောဝ်းဆရာႏ ဗွေႏဩ)။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ (စဝ်းသံႏဃာႏဗွေႏဩ)။
+ '''တောင်ꩻသေꩻ''' -
ရပ်လောင်ႏရပ်လင် မဉ်ႏရွစ်ဩကာသပအိုဝ်ႏ (တောင်ႏကီꩻ)ယိုတဲ့ ရွစ်သွိုသွို ဖေႏကဒါႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဒါႏဒါႏခါꩻပါသွော့ ဩကာသယိုနော။
'''(တောင်ꩻခါꩻ - ၁၃၄၈၊ ထွားဗာႏတဲင်သေကို)'''
ဩကာသ(သီႏသဲင်ႏ)နဝ်ꩻ သွဉ်ဖေႏခါꩻ အွိုးနေင်ႏ ၁၃၂၂-ဗာႏနဝ်ꩻကာႏ၊ ယိုခါနဝ်ꩻ ဒါႏသားတဲ့အာ၊ သွုံꩻသားတဲ့ အာလဲဉ်းတဲင် အီႏပြောင်ꩻဗာႏ တယိုꩻတဝ်းသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၁) ဩကာသပအိုဝ်ႏ(သီႏသဲင်ႏ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏယိုသွံပါꩻ၊ ရဲးခါꩻမကမ်း၊ တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား၊ အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ၊ ခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ (နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻ)ဗွေႏဩ။
ကွပ်ပွိုးခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စေႏတနာႏမျိုꩻယို၊ ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ၊ သွံဗာႏကပ်ငမ်း၊ လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင်၊ ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန၊ ပဉ္စရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ်၊ စွုမ်ႏဇာတ်စွုမ်ႏပန်၊ ကင်ꩻယန်လွစ်ငက်၊ မဂ်ဖိုလ်ႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွꩻသꩻ၊ ယံကလꩻဗွေႏဩ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ="'''
မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ရတနာႏသွံပါꩻ၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻမꩻ ရွစ်လို့ယိုနီကွို့ꩻ၊ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏ၊ ဆရာႏမွိုးဖါ စတဲင်စားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရွစ်ငါအကွို့ꩻချာငါ၊ "ကွပ်ပွိုး"မာꩻငါနဝ်ꩻ ရွစ်ပါမွုန်းဒွုမ် လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
(-----) ကကွင်ꩻခါꩻကိုယိုနဝ်ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻဆဲင်ႏရာꩻ လုဲင်ႏသော့ꩻသွော့ လယိုအတွိုင်ꩻနော။
၁။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (သံႏဃာႏ) ဗွေႏဩ။
၂။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖါနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖါ)ဗွေႏဩ။
၃။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီမွိုး)ဗွေႏဩ။
၄။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻဖါနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီဖါ)ဗွေႏဩ။
၅။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖြား)ဗွေႏဩ။
၆။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဖါဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (ဖါဖြား)ဗွေႏဩ။
ဩကာသယိုနဝ်ꩻ အခင်ႏလမ်းတွမ်ႏအခင်ႏလမ်း သွုံꩻလွေꩻဗာႏ လယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
(၁) ကအီႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏနာႏတရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏထူႏသီႏလတဲ့နဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရီး ရတနာႏသွံပါꩻတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻဗွေႏဩ" ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၂) နာႏတရာꩻတွင်ꩻ ကအုံအဝ်ႏဒါႏ သံႏဃာႏသီးငါတဲ့နဝ်ꩻ၊ အအုံအအဝ်ႏ၊ အဒေါ့ꩻအဖြဝ်ႏ အမာႏအတရွို့ꩻစတဲင်စားနဝ်ꩻ မဉ်ႏအဝ်ႏတဲ့ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ယံကပြေႏ ကစင်ထိုꩻတွော့ꩻ နာႏတရာꩻထွူ၊ ဆျာꩻထီထွူနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ သံႏဃာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၃) ကကွဉ်းတော့ꩻဒါႏ ဆရာႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ တကျောင်ꩻတွမ်ႏတကျောင်ꩻ ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻဒါႏလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနီသွံလစ်ꩻပါꩻယို ထွာနီဆရာႏတဲင် ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻသွိုလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏကွဉ်းတော့ꩻဆရာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ ဆရာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၄) သွုံꩻအီအမျိုꩻမျိုꩻ ဖေႏကလꩻတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ ဩကာသယိုသွူ၊ နီပအိုဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ရွစ်ဒျာႏဩကာသမန်း ကဲန်းအာအာရိုꩻကီလဲ့ (ယဟန်ႏသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ) မဲဉ်ႏတဲ့ တမဲဉ်ႏတဝ်း၊ အဓိပ္ပါယ်ႏတဲ့ တသေတဝ်း၊ အရေꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကုသိုလ်ႏရေꩻ (သံႏဃာႏရေꩻ)တဲင် အဝ်ႏလိုႏယူႏစဲင်းစဲင်း၊ မဉ်ႏသေနာႏနဝ်ꩻမꩻ ထာꩻနစ်သက်တဲ့ထွာ၊ အကျိုꩻတဲ့လꩻအာ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏရွစ်ဒျာႏ ဩကာသပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
'''"ဗွောင်နယ် ဩကာသခရာႏ"'''
၁။ "ဩကာသ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ"'''
(ခွေသွဉ်းကအီႏဝုဲင်ႏ၊ ကအီႏကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ဖေႏသွော့အခွင်ꩻ၊ အွဉ်ႏစွꩻခွင်ꩻသွော့၊ ဖေႏကွဉ်းတော့ꩻသွော့ ခွေသွဉ်းဗွေႏဩ) ကွီခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂။ "ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ"ကရွစ်ဗာႏသွံလဲင်ႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ (ကကွီအခွင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကွီဖွီဖုဲင်ထာꩻမွေးတဝ်း၊ ကွီထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်၊ ကွီရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ ဗွေႏဩ) ဖေႏကထွာ အထွူႏအတွုမ်နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃။ "ကာယကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းထာꩻမာꩻ (ထာꩻမာꩻ)
"ဝစီꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - ဖြောင်းထာꩻဒေါ့ꩻ(ထာꩻဒေါ့ꩻ)
"မနော်ꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - သꩻထာꩻမာꩻ (ထာꩻကျံႏ)။
၄။ "ကံႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ။
၅။ ကံႏသွံပါꩻယို မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏစဲစ်စဲစ်နဝ်ꩻ-
ထာꩻမာꩻ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ၊ ထာꩻကျံႏ ယိုသွံပါꩻသွူ။
၆။ "ထာꩻမာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ထာꩻမာꩻကုဲင်။
၇။ "ထာꩻဒေါ့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်။
၈။ "ထာꩻကျံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻကျံႏဟဝ်၊ ထာꩻကျံႏကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻနီမျိုꩻနုဲင်းယိုသွူ။
၉။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏဟဝ်"သွူ။
၁၀။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏကုဲင်"သွူ။
၁၁။ "ရဲခါꩻမကမ်း"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဖေႏနေးကမာꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကဒေါ့ꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကကျံႏမွုန်းအကုဲင်နဝ်ꩻ တသေရဲခါꩻတဝ်း၊ တသေကမ်းခါꩻတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၂။ "တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တွမ်ႏမောဟ (ထာꩻတသေတဝ်းယို)၊ အဝ်ႏဒို့ꩻခါꩻ၊ အဝ်ႏတေင်ခြွဉ်းခါꩻတဲင် တွမ်ႏနမ်း၊ တွမ်ႏဖြောင်း၊ တွမ်ႏသꩻ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏဗာႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၃။ "ပဲစ်မာႏဗာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ မာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ကျံႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခံႏဗာႏအပဲစ်(အီႏခံႏဗာႏအပဲစ်)သူꩻတွော့ꩻ ကော့ꩻမာႏချာ၊ ဟွုန်မာႏချာဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ပဲစ်မာႏဗာႏ"နဝ်ꩻသွူ။
၁၄။ "အပဲစ်အအဲဉ်ႏ"နဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် အဝ်ႏသွံမျိုꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"'''နမ်းပဲစ် ဖြောင်းပဲစ်၊ သꩻအပဲစ်၊ အပဲစ်အဝ်ႏသွံမျိုꩻ။
၁၅။ "အပဲစ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻကျံႏ နုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ "အပဲစ်"သွူ။
၁၆။ "အကျိုꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလꩻဗာႏ၊ ကခံႏစာꩻဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"အကျိုꩻ"သွူ။
၁၇။ "အကျိုꩻအအဲဉ်ႏသွတ်ꩻ"နဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻသွူ။
၁၈။ "အကျိုꩻဟဝ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻဒျာႏ ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻဒျာႏ ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ကွပ်ကျံႏဒျာႏ ထာꩻကျံႏဟဝ်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အဟဝ်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏ အဟဝ်၊ ချမ်ꩻသာႏ (သုခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻဟဝ်နဝ်ꩻသွူ။
၁၉။ "အကျိုꩻကုဲင်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻ ထာꩻမာꩻကုဲင်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်၊ ကွပ်ကျံႏ ထာꩻကျံႏကုဲင်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အကုဲင်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏအကုဲင် ဆင်ꩻရယ်ꩻ(ဒုက္ခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻကုဲင်နဝ်ꩻသွူ။
၂၀။ "ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် ကားကအဝ်ႏ ယံကထိုꩻမား၊ ယံကစင်ထိုꩻ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၁။ "အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻခွꩻ သုခ-ချမ်ꩻသာႏ၊ အာစားအာမျိုꩻဖုံႏယို ယံကလꩻ ယံကဆဲင်ႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၂။ "တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလွဉ်ကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ၊ ကွဉ်းတော့ꩻထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်ဒျာႏ၊ နဝ်ꩻမꩻ ရိုꩻဗာႏသွံလဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။
၂၃။ "မာန်ႏချော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ချော့ꩻထိုꩻမာႏနနဝ်ꩻသွူ။
၂၄။ "ကွဉ်းတော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကပဲစ်မာႏဗာႏ အပဲစ်ဖုံႏယို ယံကပြေႏ၊ ယံကထိုꩻမားထိုꩻတဲင် ဝုဲင်ႏချာယင်း၊ ကွဉ်းတော့ꩻချာယင်း၊ ကွီခွင်ꩻချာယင်း၊ တောင်ꩻပြန်ႏချာယင်း၊ ထွဉ်ႏသယ်ꩻခံႏချာယင်းနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ကွဉ်းတော့ꩻ"နဝ်ꩻသွူ။
၂၅။ နီကပဲစ်မာႏဗာႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အမဉ်ႏအဲဉ်ထဝ်းဒွုမ် (မဉ်ႏသီထိုꩻလဲဉ်း)နဝ်ꩻ လွေꩻကွဉ်းတော့ꩻလွဉ်ꩻဗာႏ အွိုးအသင်ႏခဲင်ꩻ၊ အွိုးအအောင်သူꩻသွူ။
၂၆။ မဉ်ႏတလွေꩻနွောင်ꩻတဝ်း အသင်ႏခဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း၊ အသီမုဲင်ꩻကို မဉ်ႏတသေတဝ်းတရိုꩻတဝ်း လွေꩻဘုရာꩻငါတရိုꩻတဝ်း၊ လွေꩻသံႏဃာႏငါ တရိုꩻတဝ်း နေးသꩻနောင်ႏတ၊ မာႏနအွဉ်ႏချော့ꩻထွူတဲင် (ရေႏပုဂ္ဂိုလ်ႏ နီကပဲစ်မာႏဗာႏနဝ်ꩻ) ကွဉ်းတော့ꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၇။ "ဘုရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဂွုဏ်ႏတောႏကွတ်ꩻပါꩻ လꩻခါꩻသေႏချာႏ၊ ဒါႏသေထူꩻမျတ်၊ လွိုကတ်ယံကျ၊ ဂေါတမ ဗွေႏဘုရာꩻနဝ်ꩻသွူ။
၂၈။ "တရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- မဂ်လစ်ꩻပါꩻ၊ ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ၊ နိဗ္ဗာန်ႏ၊ ပရိယတ် တရာꩻမျတ် အပါꩻတဆီယိုနဝ်ꩻသွူ။
၂၉။ "သံႏဃာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အရိယာႏပုဂ္ဂိုလ်ႏသွစ်ꩻပါꩻတွမ်ႏ သမ္မုတိသံႏဃာႏတောႏနဝ်ꩻသွူ။
၃၀။ "ရတနာႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဘုရာꩻရတနာႏ၊ တရာꩻရတနာႏ၊ သံႏဃာႏရတနာႏ ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' ဘုရာꩻ တရာꩻ၊ ဗွေႏသံႏဃာႏ၊ မျတ်ရတနာႏ အဝ်ႏသွံပါꩻ။
၃၁။ "စေႏတနာႏမျိုꩻယို"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကကွဉ်းတော့ꩻ ရိုႏသေႏဗာႏ စေႏတနာႏအမျိုꩻစားယို (ကုသိုလ်ႏကံႏ အမျိုꩻစားယို) ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃၂။ "ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ရောႏဂါႏပေႏပေႏတန်တန် ရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
၃၃။ "သွံဗာႏကပ်ငမ်း (ကပ်တန်သွံပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- (၁) သတ္ထန္တရကပ် (၂) ရောဂန္တရကပ် (၃) ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ် ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' သတ္ထ ရောဂါ၊ ဒုဗ္ဘိက္ခ၊ မတ်လွကပ်သွံပါꩻ။
၃၄။ "ကပ်တန်သွံပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(၁) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏလက်နက် (စူခွုမ်) အမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သတ္ထန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၂) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရောဂန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၃) အံႏမ အံႏအဝ်ထာꩻတဲင် ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏထာꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- လက်နက်ဗာႏသန်၊ သီအာတန်၊ သတ္ထန္တရကပ်။
ရောႏဂါႏမော့ꩻသန်၊ သီအာတန်၊ ရောဂန္တရကပ်။
အံႏမခြောသန်၊ သီအာတန်၊ ဘိက္ခန္တရကပ်။
၃၅။ "လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ (လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ)"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
ငါးရုဲင်ꩻ၊ တိရစ္ဆာန်ႏ၊ ပိတ္တာႏ၊ အသုရကာယ်ႏ ယို ၄-ပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ - ငါးရုဲင်ꩻ တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ အသုရကာယ်ႏ၊ အပါယ်ႏလစ်ꩻပါꩻ။
၃၆။ "သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင် (ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) လင်ꩻထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ
(၂) ထွာတိရစ္ဆာန်ႏ
(၃) ထွာပိတ္တာႏ (ထွာအသုရကာယ်ႏ)
(၄) ထွာဗျဟ္မာႏသက်ဆွာꩻ (အရူပဗျဟ္မာႏတွမ်ႏ အသညသတ်)
(၅) ထွာလိုꩻရွိုင်ꩻ (သံႏဃာႏတအဝ်ႏတဝ်း ပစ္စန္တရာဌ်အရပ်)
(၆) ထွာလိုꩻထာꩻယူႏမာႏ (မိစ္ဆာႏဒိဋ္ဌိ)
(၇) ထွာလိုꩻထွူင်းထွူ၊ ထွာလိုꩻဗား၊ ထွာလိုꩻတအာႏ
(၈) ထွာလိုꩻသာႏသနာႏထန်ႏ (ဘုရာꩻတပွင်ꩻတဝ်းအခိန်ႏ၊ ခွဲတဝ်းဘုရာꩻသာႏသနာႏ၊ နာႏဗာႏတဝ်းတရာꩻ)။
လင်္ကာႏ- ငါးရုဲင် တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ ဗျဟ္မ၊ ထွာကလိုꩻရွိုင်ꩻ၊ ယူႏတွိုင်ꩻအမာႏ၊ တအာႏထွာထန်ႏ၊ ကျမ်ꩻဂန်ႏလွဉ်စဲစ်၊ ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ။
၃၇။ "ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ဉာတိဗျသန (ခ) ဘောဂဗျသန (ဂ) ရောဂဗျသန (၄) ဒိဋ္ဌိဗျသန (၅) သီလဗျသန ယိုငတ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- ဉာ ဘော ရောဂ၊ ဒိဌ် သီလ၊ ပဉ္စဗျသန။
၃၈။ "ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(၁) ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ သီကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဉာတိဗျသန"၊
(၂) စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဘောဂဗျသန"၊
(၃) ထာꩻဆာရောႏဂါႏ ထွာလွဉ်ဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရောဂဗျသန"၊
(၄) နေးထူႏတေားဒျာႏ အယူႏမာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဒိဋ္ဌိဗျသန"၊
(၅) သီႏလအကျင်ꩻ ကုဲင်လီပြင်ꩻထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သီလဗျသန"၊
လင်္ကာႏ - ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ၊ သီကုဲင်ထိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဉာတိဗျသန၊
စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ၊ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဘောဂဗျသန၊
ထာꩻဆာရောႏဂါႏ၊ ထွာလွဉ်ဗာႏ၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏ ရောဂဗျသန၊
နေးထူႏတေားဒျာႏ၊ အယူႏမာႏ၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏ ဒိဋ္ဌိဗျသန၊
သီႏလအကျင်ꩻ၊ ကုဲင်လီပြင်ꩻ၊ ဟဲ့ꩻလင်ꩻ သီလဗျသန။
၃၉။ "ပဉ္စရန်ႏသူႏ(ရန်ႏသူႏငတ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ထီ (ခ) မေႏ (ဂ) ခွန် (ဃ) တခွန်ꩻ (င) အမွီႏခံႏပိုကုဲင်။
လင်္ကာႏ- ထီမေႏခွန်မျိုꩻ၊ တခွန်ꩻမျိုꩻ၊ ဝင်ꩻရိုꩻပိုကုဲင် ရန်ႏငတ်ꩻတုဲင်။
၄၀။ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ် (ဝိပ္ပတ္တိတရာꩻလစ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) ကာလဝိပ္ပတ္တိ (၂) ဂတိဝိပ္ပတ္တိ (၃) ဥပဓိဝိပ္ပတ္တိ (၄) ပယောဂဝိပ္ပတ္တိ ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- ကာ တိ ဥပ၊ ပယောဂ၊ မတ်လွ ဝိပ္ပတ်လစ်ꩻ။
၄၁။ "ဝိပ္ပတ္တိတရာꩻလစ်ꩻပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(က) ခွန်မွိုက်စိုး (လိုꩻမွိုက်စိုး)နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ကာလဝိပ္ပတ္တိ"
(ခ) လွေꩻငါးရုဲင်ꩻ၊ တိရစ္ဆာန်ႏ၊ ပိတ္တာႏ၊ အသုရကာယ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဂတိဝိပ္ပတ္တိ"
(ဂ) နမ်းအင်္ဂါႏ (လက္ခဏာႏ)ချို့ꩻယွင်ꩻကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဥပဓိဝိပ္ပတ္တိ"
(ဃ) ထာꩻသေ ထာꩻလိန်ႏမာႏ၊ ဉာဏ်ႏပညာႏခြေားကင်ꩻ၊ သတိꩻယွင်ꩻလွꩻဗုဲင်၊ မာꩻ ဒေါ့ꩻ ကျံႏ အကုဲင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ "ပယောဂဝိပ္ပတ္တိ"။
လင်္ကာႏ- ခွန်မွိုက်စိုးဟ၊ မော့ꩻဒုက္ခ၊ ကာလဝိပ္ပတ္တိ၊
အပါယ်ႏလစ်ꩻရပ်၊ လွေꩻထွာထပ်၊ ယံမတ် ဂတိ၀ိ။
အင်္ဂါႏလက္ခဏ၊ ချို့ꩻယွင်ꩻလွ၊ ဥပ ဝိပ္ပတ္တိ။
ဉာဏ်ႏသတိꩻခြေား၊ မာꩻကုဲင်တေား၊ ပယောဝိပ္ပတ္တိ။
၄၂။ "မဂ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
မာꩻကုဲင်ထိုꩻ အကုသိုလ်ႏ၊ လွေꩻတွိုႏဒါႏ နိဗ္ဗာန်ႏတဲင် ဟဲ့ꩻဗာႏ "မဂ်"နဝ်ꩻသွူ။
၄၃။ "မဂ်လစ်ꩻပါꩻ"နဝ်ꩻ-
(၁) သောတာပတ္တိမဂ် (၂) သကဒါဂါမိမဂ် (၃) အနာဂါမိမဂ် (၄) အရဟတ္တမဂ် ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
၄၄။ "ဖိုလ်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ကလꩻ ကခံႏစာꩻဗာႏ လောကုတ္တရာႏမဂ် (ကုသိုလ်ႏ)အကျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ"ဖိုလ်ႏ"နဝ်ꩻသွူ။
၄၅။ "ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) သောတာပတ္တိဖိုလ်ႏ (ခ) သကဒါဂါမိဖိုလ်ႏ (ဂ) အနာဂါမိဖိုလ်ႏ (ဃ) အရဟတ္တဖိုလ်ႏ ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- သောတ သက၊ နာ အရ၊ မဂ္ဂ ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ။
၄၆။ မဉ်ႏလꩻ သောတာပတ္တိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသောတာႏပန်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ သကဒါဂါမိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသကဒါဂါမ်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ အနာဂါမိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအနာႏဂါမ်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ အရဟတ္တဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻရဟန္တာႏသွူ။
၄၇။ "နိဗ္ဗာန်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ကွပ်လွစ်ထန်ႏလꩻ တဏှာႏ(လောဘ)တဲင် နာမ်ႏတွမ်ႏရုပ် ဒုက္ခချုပ်ထိုꩻတွော့ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ နိဗ္ဗာန်ႏနဝ်ꩻသွူ။<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
pkvdigekudqfdl024l70tasmqwtzpa9
15248
15247
2022-08-12T09:49:21Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"(၂) အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
'''"(၃)ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏလင်ꩻခင်ႏလေင်း၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူဒွိုႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ။
'''"(၄) နွန်ႏငါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနွန်ႏငါ အွဉ်ႏလင်ꩻပါစူနဲင်ႏ၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူနဲင်ႏနဝ်ꩻ ယံကခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ ယွယွအွဉ်ႏလင်ꩻကတောင်၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏကတောင်တဖြုံႏတာႏ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဒါတဲပ်တဲပ်လင်ꩻ ပဲဉ်လောင်း။
'''(၅) ကတောင်ခွေါင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ကတောင်အွဉ်ႏခွေါင်းလင်ꩻပဲန်၊ ကတောင်ဖေႏကခွေါင်းဒျာႏပဲန်၊ အွဉ်ႏဒင်ႏမွုန်း စူခိုႏလောင်း။
'''(၆) ငွေါ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ငွေါ့ငါကတောင်ငါ၊ စူလောင်ꩻအွဉ်ႏယွားစွူစွူ ကနွန်ႏငါအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ။
'''(၇) ကီကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ဒဲင်ႏကီထင်ႏ စူနဲင်ႏခြေင်ခြေင်၊ ယွယွထွို့ꩻချာစူ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစူဗောင်။
'''(၈) ထွို့ꩻချာကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူဒွိုႏနီပင်ယို ထွို့ꩻတွိုက်တွိုက်ချာဗာႏ ခင်ႏလေင်း။
'''(၉) ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏထွိုင်ႏခင်ႏလေင်း၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒါစွူစွူ ပဲန်လောင်း။
'''(၁၀) စူခါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻယင်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတလဲ့ငါလင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။
'''(၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူနဲင်ႏယို အွဉ်ႏတနွောင်းကီထင်ႏယင်း ကတောင်ခငါ၊ တွမ်ႏနီကတောင်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ တစူနီရပ်၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏယင်းတလဲင်ႏ "စူဝုဲင်ႏ"မꩻ စူမွူးနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻယင်း မဲ့ကူႏနီပင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"ငေါဝ်းကွဉ်းတော့ꩻ ဩကာသပအိုဝ်ႏ(တောင်ႏကီꩻ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏတန်သွံပါꩻ၊ တပါꩻပါꩻယို၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ယံထဲ့ဟူႏလင်ꩻ၊ ယံကင်ꩻညာꩻလွစ်၊ ပြွစ်ပြေစေႏတနာႏ၊ သဒ္ဓါႏစင်ဗွာ၊ စူခါရွံးဗူႏ၊ ကတူႏကီအွဉ်ႏဒင်ႏ၊ ဝုဲင်ႏထင်ႏကွီခွင်ꩻ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏထွူတဲင်၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စိန္တေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏမျတ်သွံဆူႏ၊ ဝုဲင်ႏထူႏသွူဩ။
ဝုဲင်ႏဗာႏအကျိုꩻ၊ ကရိုꩻနဝ်ꩻရာꩻ၊ လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻသွယ်ႏရပ်ပဲစ်၊ ကပ်တန်သွံခန်ꩻ၊ ငတ်ꩻတန်ꩻရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဒူႏဝိပတ္တိ၊ (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)၊ ကွတ်ꩻဆီသူရောႏဂါႏ၊ မော့ꩻဗာႏမွုန်းလာꩻလာꩻ၊ ကင်ꩻညာꩻထွူခါ၊ ထိုဆွာꩻသက်ခန်ꩻ၊ ယောင်ꩻဆင်ꩻတရေꩻကျ၊ သုခချမ်ꩻသာႏ၊ ဗလအာႏသန်၊ ဉာဏ်ႏတန်ထီႏသေ၊ ယံဗွေစွုမ်ႏဘဝ၊ ယံလꩻထဲင်းဖျင်၊ ဈာန်ႏတရာꩻမဂ်ဖိုလ်ႏ၊ ယံတွိုႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွေသွဉ်း၊ ယံကလꩻဗာႏ (စဝ်းဘုရာꩻ) ဗွေႏဩ။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဆရာႏနဝ်ꩻ (စောဝ်းဆရာႏ ဗွေႏဩ)။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ (စဝ်းသံႏဃာႏဗွေႏဩ)။
+ '''တောင်ꩻသေꩻ''' -
ရပ်လောင်ႏရပ်လင် မဉ်ႏရွစ်ဩကာသပအိုဝ်ႏ (တောင်ႏကီꩻ)ယိုတဲ့ ရွစ်သွိုသွို ဖေႏကဒါႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဒါႏဒါႏခါꩻပါသွော့ ဩကာသယိုနော။
'''(တောင်ꩻခါꩻ - ၁၃၄၈၊ ထွားဗာႏတဲင်သေကို)'''
ဩကာသ(သီႏသဲင်ႏ)နဝ်ꩻ သွဉ်ဖေႏခါꩻ အွိုးနေင်ႏ ၁၃၂၂-ဗာႏနဝ်ꩻကာႏ၊ ယိုခါနဝ်ꩻ ဒါႏသားတဲ့အာ၊ သွုံꩻသားတဲ့ အာလဲဉ်းတဲင် အီႏပြောင်ꩻဗာႏ တယိုꩻတဝ်းသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၁) ဩကာသပအိုဝ်ႏ(သီႏသဲင်ႏ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏယိုသွံပါꩻ၊ ရဲးခါꩻမကမ်း၊ တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား၊ အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ၊ ခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ (နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻ)ဗွေႏဩ။
ကွပ်ပွိုးခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စေႏတနာႏမျိုꩻယို၊ ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ၊ သွံဗာႏကပ်ငမ်း၊ လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင်၊ ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန၊ ပဉ္စရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ်၊ စွုမ်ႏဇာတ်စွုမ်ႏပန်၊ ကင်ꩻယန်လွစ်ငက်၊ မဂ်ဖိုလ်ႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွꩻသꩻ၊ ယံကလꩻဗွေႏဩ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ="'''
မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ရတနာႏသွံပါꩻ၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻမꩻ ရွစ်လို့ယိုနီကွို့ꩻ၊ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏ၊ ဆရာႏမွိုးဖါ စတဲင်စားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရွစ်ငါအကွို့ꩻချာငါ၊ "ကွပ်ပွိုး"မာꩻငါနဝ်ꩻ ရွစ်ပါမွုန်းဒွုမ် လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
(-----) ကကွင်ꩻခါꩻကိုယိုနဝ်ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻဆဲင်ႏရာꩻ လုဲင်ႏသော့ꩻသွော့ လယိုအတွိုင်ꩻနော။
၁။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (သံႏဃာႏ) ဗွေႏဩ။
၂။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖါနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖါ)ဗွေႏဩ။
၃။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီမွိုး)ဗွေႏဩ။
၄။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻဖါနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီဖါ)ဗွေႏဩ။
၅။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖြား)ဗွေႏဩ။
၆။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဖါဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (ဖါဖြား)ဗွေႏဩ။
ဩကာသယိုနဝ်ꩻ အခင်ႏလမ်းတွမ်ႏအခင်ႏလမ်း သွုံꩻလွေꩻဗာႏ လယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
(၁) ကအီႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏနာႏတရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏထူႏသီႏလတဲ့နဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရီး ရတနာႏသွံပါꩻတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻဗွေႏဩ" ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၂) နာႏတရာꩻတွင်ꩻ ကအုံအဝ်ႏဒါႏ သံႏဃာႏသီးငါတဲ့နဝ်ꩻ၊ အအုံအအဝ်ႏ၊ အဒေါ့ꩻအဖြဝ်ႏ အမာႏအတရွို့ꩻစတဲင်စားနဝ်ꩻ မဉ်ႏအဝ်ႏတဲ့ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ယံကပြေႏ ကစင်ထိုꩻတွော့ꩻ နာႏတရာꩻထွူ၊ ဆျာꩻထီထွူနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ သံႏဃာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၃) ကကွဉ်းတော့ꩻဒါႏ ဆရာႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ တကျောင်ꩻတွမ်ႏတကျောင်ꩻ ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻဒါႏလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနီသွံလစ်ꩻပါꩻယို ထွာနီဆရာႏတဲင် ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻသွိုလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏကွဉ်းတော့ꩻဆရာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ ဆရာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၄) သွုံꩻအီအမျိုꩻမျိုꩻ ဖေႏကလꩻတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ ဩကာသယိုသွူ၊ နီပအိုဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ရွစ်ဒျာႏဩကာသမန်း ကဲန်းအာအာရိုꩻကီလဲ့ (ယဟန်ႏသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ) မဲဉ်ႏတဲ့ တမဲဉ်ႏတဝ်း၊ အဓိပ္ပါယ်ႏတဲ့ တသေတဝ်း၊ အရေꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကုသိုလ်ႏရေꩻ (သံႏဃာႏရေꩻ)တဲင် အဝ်ႏလိုႏယူႏစဲင်းစဲင်း၊ မဉ်ႏသေနာႏနဝ်ꩻမꩻ ထာꩻနစ်သက်တဲ့ထွာ၊ အကျိုꩻတဲ့လꩻအာ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏရွစ်ဒျာႏ ဩကာသပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
'''"ဗွောင်နယ် ဩကာသခရာႏ"'''
၁။ "ဩကာသ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ"'''
(ခွေသွဉ်းကအီႏဝုဲင်ႏ၊ ကအီႏကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ဖေႏသွော့အခွင်ꩻ၊ အွဉ်ႏစွꩻခွင်ꩻသွော့၊ ဖေႏကွဉ်းတော့ꩻသွော့ ခွေသွဉ်းဗွေႏဩ) ကွီခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂။ "ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ"ကရွစ်ဗာႏသွံလဲင်ႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ (ကကွီအခွင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကွီဖွီဖုဲင်ထာꩻမွေးတဝ်း၊ ကွီထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်၊ ကွီရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ ဗွေႏဩ) ဖေႏကထွာ အထွူႏအတွုမ်နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃။ "ကာယကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းထာꩻမာꩻ (ထာꩻမာꩻ)
"ဝစီꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - ဖြောင်းထာꩻဒေါ့ꩻ(ထာꩻဒေါ့ꩻ)
"မနော်ꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - သꩻထာꩻမာꩻ (ထာꩻကျံႏ)။
၄။ "ကံႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ။
၅။ ကံႏသွံပါꩻယို မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏစဲစ်စဲစ်နဝ်ꩻ-
ထာꩻမာꩻ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ၊ ထာꩻကျံႏ ယိုသွံပါꩻသွူ။
၆။ "ထာꩻမာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ထာꩻမာꩻကုဲင်။
၇။ "ထာꩻဒေါ့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်။
၈။ "ထာꩻကျံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻကျံႏဟဝ်၊ ထာꩻကျံႏကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻနီမျိုꩻနုဲင်းယိုသွူ။
၉။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏဟဝ်"သွူ။
၁၀။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏကုဲင်"သွူ။
၁၁။ "ရဲခါꩻမကမ်း"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဖေႏနေးကမာꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကဒေါ့ꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကကျံႏမွုန်းအကုဲင်နဝ်ꩻ တသေရဲခါꩻတဝ်း၊ တသေကမ်းခါꩻတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၂။ "တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တွမ်ႏမောဟ (ထာꩻတသေတဝ်းယို)၊ အဝ်ႏဒို့ꩻခါꩻ၊ အဝ်ႏတေင်ခြွဉ်းခါꩻတဲင် တွမ်ႏနမ်း၊ တွမ်ႏဖြောင်း၊ တွမ်ႏသꩻ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏဗာႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၃။ "ပဲစ်မာႏဗာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ မာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ကျံႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခံႏဗာႏအပဲစ်(အီႏခံႏဗာႏအပဲစ်)သူꩻတွော့ꩻ ကော့ꩻမာႏချာ၊ ဟွုန်မာႏချာဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ပဲစ်မာႏဗာႏ"နဝ်ꩻသွူ။
၁၄။ "အပဲစ်အအဲဉ်ႏ"နဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် အဝ်ႏသွံမျိုꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"'''နမ်းပဲစ် ဖြောင်းပဲစ်၊ သꩻအပဲစ်၊ အပဲစ်အဝ်ႏသွံမျိုꩻ။
၁၅။ "အပဲစ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻကျံႏ နုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ "အပဲစ်"သွူ။
၁၆။ "အကျိုꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလꩻဗာႏ၊ ကခံႏစာꩻဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"အကျိုꩻ"သွူ။
၁၇။ "အကျိုꩻအအဲဉ်ႏသွတ်ꩻ"နဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻသွူ။
၁၈။ "အကျိုꩻဟဝ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻဒျာႏ ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻဒျာႏ ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ကွပ်ကျံႏဒျာႏ ထာꩻကျံႏဟဝ်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အဟဝ်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏ အဟဝ်၊ ချမ်ꩻသာႏ (သုခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻဟဝ်နဝ်ꩻသွူ။
၁၉။ "အကျိုꩻကုဲင်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻ ထာꩻမာꩻကုဲင်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်၊ ကွပ်ကျံႏ ထာꩻကျံႏကုဲင်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အကုဲင်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏအကုဲင် ဆင်ꩻရယ်ꩻ(ဒုက္ခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻကုဲင်နဝ်ꩻသွူ။
၂၀။ "ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် ကားကအဝ်ႏ ယံကထိုꩻမား၊ ယံကစင်ထိုꩻ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၁။ "အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻခွꩻ သုခ-ချမ်ꩻသာႏ၊ အာစားအာမျိုꩻဖုံႏယို ယံကလꩻ ယံကဆဲင်ႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၂။ "တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလွဉ်ကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ၊ ကွဉ်းတော့ꩻထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်ဒျာႏ၊ နဝ်ꩻမꩻ ရိုꩻဗာႏသွံလဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။
၂၃။ "မာန်ႏချော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ချော့ꩻထိုꩻမာႏနနဝ်ꩻသွူ။
၂၄။ "ကွဉ်းတော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကပဲစ်မာႏဗာႏ အပဲစ်ဖုံႏယို ယံကပြေႏ၊ ယံကထိုꩻမားထိုꩻတဲင် ဝုဲင်ႏချာယင်း၊ ကွဉ်းတော့ꩻချာယင်း၊ ကွီခွင်ꩻချာယင်း၊ တောင်ꩻပြန်ႏချာယင်း၊ ထွဉ်ႏသယ်ꩻခံႏချာယင်းနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ကွဉ်းတော့ꩻ"နဝ်ꩻသွူ။
၂၅။ နီကပဲစ်မာႏဗာႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အမဉ်ႏအဲဉ်ထဝ်းဒွုမ် (မဉ်ႏသီထိုꩻလဲဉ်း)နဝ်ꩻ လွေꩻကွဉ်းတော့ꩻလွဉ်ꩻဗာႏ အွိုးအသင်ႏခဲင်ꩻ၊ အွိုးအအောင်သူꩻသွူ။
၂၆။ မဉ်ႏတလွေꩻနွောင်ꩻတဝ်း အသင်ႏခဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း၊ အသီမုဲင်ꩻကို မဉ်ႏတသေတဝ်းတရိုꩻတဝ်း လွေꩻဘုရာꩻငါတရိုꩻတဝ်း၊ လွေꩻသံႏဃာႏငါ တရိုꩻတဝ်း နေးသꩻနောင်ႏတ၊ မာႏနအွဉ်ႏချော့ꩻထွူတဲင် (ရေႏပုဂ္ဂိုလ်ႏ နီကပဲစ်မာႏဗာႏနဝ်ꩻ) ကွဉ်းတော့ꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၇။ "ဘုရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဂွုဏ်ႏတောႏကွတ်ꩻပါꩻ လꩻခါꩻသေႏချာႏ၊ ဒါႏသေထူꩻမျတ်၊ လွိုကတ်ယံကျ၊ ဂေါတမ ဗွေႏဘုရာꩻနဝ်ꩻသွူ။
၂၈။ "တရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- မဂ်လစ်ꩻပါꩻ၊ ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ၊ နိဗ္ဗာန်ႏ၊ ပရိယတ် တရာꩻမျတ် အပါꩻတဆီယိုနဝ်ꩻသွူ။
၂၉။ "သံႏဃာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အရိယာႏပုဂ္ဂိုလ်ႏသွစ်ꩻပါꩻတွမ်ႏ သမ္မုတိသံႏဃာႏတောႏနဝ်ꩻသွူ။
၃၀။ "ရတနာႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဘုရာꩻရတနာႏ၊ တရာꩻရတနာႏ၊ သံႏဃာႏရတနာႏ ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' ဘုရာꩻ တရာꩻ၊ ဗွေႏသံႏဃာႏ၊ မျတ်ရတနာႏ အဝ်ႏသွံပါꩻ။
၃၁။ "စေႏတနာႏမျိုꩻယို"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကကွဉ်းတော့ꩻ ရိုႏသေႏဗာႏ စေႏတနာႏအမျိုꩻစားယို (ကုသိုလ်ႏကံႏ အမျိုꩻစားယို) ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃၂။ "ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ရောႏဂါႏပေႏပေႏတန်တန် ရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
၃၃။ "သွံဗာႏကပ်ငမ်း (ကပ်တန်သွံပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- (၁) သတ္ထန္တရကပ် (၂) ရောဂန္တရကပ် (၃) ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ် ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' သတ္ထ ရောဂါ၊ ဒုဗ္ဘိက္ခ၊ မတ်လွကပ်သွံပါꩻ။
၃၄။ "ကပ်တန်သွံပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(၁) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏလက်နက် (စူခွုမ်) အမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သတ္ထန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၂) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရောဂန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၃) အံႏမ အံႏအဝ်ထာꩻတဲင် ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏထာꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- လက်နက်ဗာႏသန်၊ သီအာတန်၊ သတ္ထန္တရကပ်။
ရောႏဂါႏမော့ꩻသန်၊ သီအာတန်၊ ရောဂန္တရကပ်။
အံႏမခြောသန်၊ သီအာတန်၊ ဘိက္ခန္တရကပ်။
၃၅။ "လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ (လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ)"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
ငါးရုဲင်ꩻ၊ တိရစ္ဆာန်ႏ၊ ပိတ္တာႏ၊ အသုရကာယ်ႏ ယို ၄-ပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ - ငါးရုဲင်ꩻ တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ အသုရကာယ်ႏ၊ အပါယ်ႏလစ်ꩻပါꩻ။
၃၆။ "သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင် (ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) လင်ꩻထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ
(၂) ထွာတိရစ္ဆာန်ႏ
(၃) ထွာပိတ္တာႏ (ထွာအသုရကာယ်ႏ)
(၄) ထွာဗျဟ္မာႏသက်ဆွာꩻ (အရူပဗျဟ္မာႏတွမ်ႏ အသညသတ်)
(၅) ထွာလိုꩻရွိုင်ꩻ (သံႏဃာႏတအဝ်ႏတဝ်း ပစ္စန္တရာဌ်အရပ်)
(၆) ထွာလိုꩻထာꩻယူႏမာႏ (မိစ္ဆာႏဒိဋ္ဌိ)
(၇) ထွာလိုꩻထွူင်းထွူ၊ ထွာလိုꩻဗား၊ ထွာလိုꩻတအာႏ
(၈) ထွာလိုꩻသာႏသနာႏထန်ႏ (ဘုရာꩻတပွင်ꩻတဝ်းအခိန်ႏ၊ ခွဲတဝ်းဘုရာꩻသာႏသနာႏ၊ နာႏဗာႏတဝ်းတရာꩻ)။
လင်္ကာႏ- ငါးရုဲင် တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ ဗျဟ္မ၊ ထွာကလိုꩻရွိုင်ꩻ၊ ယူႏတွိုင်ꩻအမာႏ၊ တအာႏထွာထန်ႏ၊ ကျမ်ꩻဂန်ႏလွဉ်စဲစ်၊ ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ။
၃၇။ "ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ဉာတိဗျသန (ခ) ဘောဂဗျသန (ဂ) ရောဂဗျသန (၄) ဒိဋ္ဌိဗျသန (၅) သီလဗျသန ယိုငတ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- ဉာ ဘော ရောဂ၊ ဒိဌ် သီလ၊ ပဉ္စဗျသန။
၃၈။ "ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(၁) ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ သီကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဉာတိဗျသန"၊
(၂) စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဘောဂဗျသန"၊
(၃) ထာꩻဆာရောႏဂါႏ ထွာလွဉ်ဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရောဂဗျသန"၊
(၄) နေးထူႏတေားဒျာႏ အယူႏမာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဒိဋ္ဌိဗျသန"၊
(၅) သီႏလအကျင်ꩻ ကုဲင်လီပြင်ꩻထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သီလဗျသန"၊
လင်္ကာႏ - ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ၊ သီကုဲင်ထိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဉာတိဗျသန၊
စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ၊ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဘောဂဗျသန၊
ထာꩻဆာရောႏဂါႏ၊ ထွာလွဉ်ဗာႏ၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏ ရောဂဗျသန၊
နေးထူႏတေားဒျာႏ၊ အယူႏမာႏ၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏ ဒိဋ္ဌိဗျသန၊
သီႏလအကျင်ꩻ၊ ကုဲင်လီပြင်ꩻ၊ ဟဲ့ꩻလင်ꩻ သီလဗျသန။
၃၉။ "ပဉ္စရန်ႏသူႏ(ရန်ႏသူႏငတ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ထီ (ခ) မေႏ (ဂ) ခွန် (ဃ) တခွန်ꩻ (င) အမွီႏခံႏပိုကုဲင်။
လင်္ကာႏ- ထီမေႏခွန်မျိုꩻ၊ တခွန်ꩻမျိုꩻ၊ ဝင်ꩻရိုꩻပိုကုဲင် ရန်ႏငတ်ꩻတုဲင်။
၄၀။ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ် (ဝိပ္ပတ္တိတရာꩻလစ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) ကာလဝိပ္ပတ္တိ (၂) ဂတိဝိပ္ပတ္တိ (၃) ဥပဓိဝိပ္ပတ္တိ (၄) ပယောဂဝိပ္ပတ္တိ ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- ကာ တိ ဥပ၊ ပယောဂ၊ မတ်လွ ဝိပ္ပတ်လစ်ꩻ။
၄၁။ "ဝိပ္ပတ္တိတရာꩻလစ်ꩻပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(က) ခွန်မွိုက်စိုး (လိုꩻမွိုက်စိုး)နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ကာလဝိပ္ပတ္တိ"
(ခ) လွေꩻငါးရုဲင်ꩻ၊ တိရစ္ဆာန်ႏ၊ ပိတ္တာႏ၊ အသုရကာယ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဂတိဝိပ္ပတ္တိ"
(ဂ) နမ်းအင်္ဂါႏ (လက္ခဏာႏ)ချို့ꩻယွင်ꩻကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဥပဓိဝိပ္ပတ္တိ"
(ဃ) ထာꩻသေ ထာꩻလိန်ႏမာႏ၊ ဉာဏ်ႏပညာႏခြေားကင်ꩻ၊ သတိꩻယွင်ꩻလွꩻဗုဲင်၊ မာꩻ ဒေါ့ꩻ ကျံႏ အကုဲင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ "ပယောဂဝိပ္ပတ္တိ"။
လင်္ကာႏ- ခွန်မွိုက်စိုးဟ၊ မော့ꩻဒုက္ခ၊ ကာလဝိပ္ပတ္တိ၊
အပါယ်ႏလစ်ꩻရပ်၊ လွေꩻထွာထပ်၊ ယံမတ် ဂတိ၀ိ။
အင်္ဂါႏလက္ခဏ၊ ချို့ꩻယွင်ꩻလွ၊ ဥပ ဝိပ္ပတ္တိ။
ဉာဏ်ႏသတိꩻခြေား၊ မာꩻကုဲင်တေား၊ ပယောဝိပ္ပတ္တိ။
၄၂။ "မဂ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
မာꩻကုဲင်ထိုꩻ အကုသိုလ်ႏ၊ လွေꩻတွိုႏဒါႏ နိဗ္ဗာန်ႏတဲင် ဟဲ့ꩻဗာႏ "မဂ်"နဝ်ꩻသွူ။
၄၃။ "မဂ်လစ်ꩻပါꩻ"နဝ်ꩻ-
(၁) သောတာပတ္တိမဂ် (၂) သကဒါဂါမိမဂ် (၃) အနာဂါမိမဂ် (၄) အရဟတ္တမဂ် ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
၄၄။ "ဖိုလ်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ကလꩻ ကခံႏစာꩻဗာႏ လောကုတ္တရာႏမဂ် (ကုသိုလ်ႏ)အကျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ"ဖိုလ်ႏ"နဝ်ꩻသွူ။
၄၅။ "ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) သောတာပတ္တိဖိုလ်ႏ (ခ) သကဒါဂါမိဖိုလ်ႏ (ဂ) အနာဂါမိဖိုလ်ႏ (ဃ) အရဟတ္တဖိုလ်ႏ ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- သောတ သက၊ နာ အရ၊ မဂ္ဂ ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ။
၄၆။ မဉ်ႏလꩻ သောတာပတ္တိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသောတာႏပန်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ သကဒါဂါမိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသကဒါဂါမ်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ အနာဂါမိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအနာႏဂါမ်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ အရဟတ္တဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻရဟန္တာႏသွူ။
၄၇။ "နိဗ္ဗာန်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ကွပ်လွစ်ထန်ႏလꩻ တဏှာႏ(လောဘ)တဲင် နာမ်ႏတွမ်ႏရုပ် ဒုက္ခချုပ်ထိုꩻတွော့ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ နိဗ္ဗာန်ႏနဝ်ꩻသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၂) သီႏလငတ်ꩻပါꩻခန်ꩻ"'''
၁။ အဟံ ဘန္တေ တိသရဏေန သဟ ပဉ္စသီလံ ဓမ္မံ ယာစာမိ အနုဂ္ဂဟံ ကတွာ သီလံ ဒေထ မေ ဘန္တေ။
၂။ ဒုတိယမ္ပိ အဟံ ဘန္တေ-------။ တတိယမ္ပိ အဟံ ဘန္တေ---------မေ ဘန္တေ။
၃။ နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။
၄။ ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ၊
ဓမ္မံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ၊
သံဃံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ။
ဒုတိယမ္ပိ ------၊ တတိယမ္ပိ ------။
၅။ အာမ ဘန္တေ (ဗွေႏဩ)။
၆။ ပါဏာတိပါတာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
အဒိန္နာဒါနာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
ကာမေသု မိစ္ဆာစာရာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
မုသာဝါဒါ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
သုရာမေရယ မဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
၇။ အာမ ဘန္တေ (ဗွေႏဩ)။
၈။ "အဟံ ဘန္တေ"စတဲင် အဓိပ္ပါယ်ႏ -
ဩဗွေႏ ခွေသွဉ်းကွီဗာႏ သရဏဂုံႏ သွံပါꩻတွမ်ႏ သီႏလငတ်ꩻပါꩻ၊ တရာꩻမျတ်ယို ဗွေႏဩ၊ ဩဗွေႏ ပင်ႏထိုခွေသွဉ်းတဲင် ဖေႏသွော့ ခွေသွဉ်း သီႏလ ဗွေႏဩ။
ဩဗွေႏ ( နီလဲင်ႏကိုတဲ့ ခွေသွဉ်းကွီဗာႏ-------)
ဩဗွေႏ (သွံလဲင်ႏကိုတဲ့ ခွေသွဉ်းကွီဗာႏ------) ရိုꩻသွုပ်ငါလွေꩻသွော့။
၉။ "အာမ ဘန္တေ"အဓိပ္ပါယ်ႏ- ဩဗွေႏ မွေးသွူဗွေႏဩ။
၁၀။ "နမော တဿ"စတဲင်အဓိပ္ပါယ်ႏ- လိုꩻလူꩻဗျဟ္မာႏ၊ သတ္တဝါႏခိုမူႏ၊ ကားကလူႏယို၊ ခံႏထူႏထွိုက်ဒါႏ၊ ဆရာႏအဲဉ်ထဝ်း၊ ဗွေႏစောဝ်းနမ်းဒါႏ၊ ယံငါႏစဲင်းစဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့တရာꩻ၊ ကွပ်သေငါꩻဒါႏ၊ ဘုရာꩻနဝ်ꩻနဝ်ꩻ (ခွေသွဉ်း) ဝုဲင်ႏဗွေႏဩ။
၁၁။ "ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
( ဘုရာꩻယို ထွာခွေသွဉ်းထာꩻကိုꩻကွယ်ႏ၊ ရေႏရွယ်ႏယွုမ်းမတ်၊ ခွေသွဉ်းဆယ်ꩻကပ် ဗွေႏဩ)
၁၂။ "ဓမ္မံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
( တရာꩻယို ထွာခွေသွဉ်းထာꩻကိုꩻကွယ်ႏ၊ ရေႏရွယ်ႏယွုမ်းမတ်၊ ခွေသွဉ်းဆယ်ꩻကပ် ဗွေႏဩ)
၁၃။ "သံဃံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
( သံႏဃာႏတောႏမျတ်ယို ထွာခွေသွဉ်းထာꩻကိုꩻကွယ်ႏ၊ ရေႏရွယ်ႏယွုမ်းမတ်၊ ခွေသွဉ်းဆယ်ꩻကပ် ဗွေႏဩ)
၁၄။ "သီႏလငတ်ꩻပါꩻ"ပြန်ႏပအိုဝ်ႏအအဲဉ်ႏ-
၁။ ခွေသွဉ်း ခံႏမာꩻသီတဝ်း ဝင်ꩻသက်ဗွေႏဩ။
၂။ ခွေသွဉ်း ခံႏထူႏတခွန်ꩻတဝ်း ဝင်ꩻတခြိုꩻဗွေႏဩ။
၃။ ခွေသွဉ်း ခံႏပဲစ်မာႏတဝ်း ဝင်ꩻလမ်းသားဗွေႏဩ။
၄။ ခွေသွဉ်း ခံႏဒေါ့ꩻလဲဉ်တဝ်းထာꩻ ဗွေႏဩ။
၅။ ခွေသွဉ်း ခံႏအွꩻတဝ်း ဒေါဝ်သူႏရာႏ ဗွေႏဩ။
၁၅။ သီႏလယို မဉ်ႏထူႏဒျာႏ ဘုရာꩻငါနဝ်ꩻ (လိုꩻကျောင်ꩻထျꩻ မဉ်ႏမွေးတဝ်းနဝ်ꩻ) အာမ ဘန္တေ-ငဝ်းယို ရိုꩻပါမွုန်းဒွုမ်နေား။
သီႏလငတ်ꩻပါꩻ သွစ်ꩻဖြုံႏကဗျာ-
၁၆။ ဝင်ꩻယိုအသက်-ထူႏနက်လွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-သီခြိုချာဗာႏ
မာꩻသီမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၁၇။ တခွန်ꩻဝင်ꩻထာꩻ-စွန်ပါꩻလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-ဝွေꩻယိုကေန်ꩻငါႏ
တခွန်ꩻမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၁၈။ ဝင်ꩻမာဝင်ꩻဝါꩻ-စောကာꩻလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-မူႏယိုထွာဗာႏ
ပဲစ်မာႏမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၁၉။ ဒေါ့ꩻလိန်ႏလဲဉ်ပါꩻ-မုသာꩻလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-ဝွေꩻယိုတအာႏ
ဒေါ့ꩻလဲဉ်မွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၂၀။ အွꩻဒဝ်ထီလျား-မွန်ꩻဗားလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-ဗားဖိုအာငါႏ
ဒဝ်အွꩻမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
q4qm6g645cl28496p97xsf5bikwzpmp
15251
15248
2022-08-12T10:01:00Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"(၂) အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
'''"(၃)ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏလင်ꩻခင်ႏလေင်း၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူဒွိုႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ။
'''"(၄) နွန်ႏငါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနွန်ႏငါ အွဉ်ႏလင်ꩻပါစူနဲင်ႏ၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူနဲင်ႏနဝ်ꩻ ယံကခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ ယွယွအွဉ်ႏလင်ꩻကတောင်၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏကတောင်တဖြုံႏတာႏ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဒါတဲပ်တဲပ်လင်ꩻ ပဲဉ်လောင်း။
'''(၅) ကတောင်ခွေါင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ကတောင်အွဉ်ႏခွေါင်းလင်ꩻပဲန်၊ ကတောင်ဖေႏကခွေါင်းဒျာႏပဲန်၊ အွဉ်ႏဒင်ႏမွုန်း စူခိုႏလောင်း။
'''(၆) ငွေါ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ငွေါ့ငါကတောင်ငါ၊ စူလောင်ꩻအွဉ်ႏယွားစွူစွူ ကနွန်ႏငါအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ။
'''(၇) ကီကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ဒဲင်ႏကီထင်ႏ စူနဲင်ႏခြေင်ခြေင်၊ ယွယွထွို့ꩻချာစူ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစူဗောင်။
'''(၈) ထွို့ꩻချာကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူဒွိုႏနီပင်ယို ထွို့ꩻတွိုက်တွိုက်ချာဗာႏ ခင်ႏလေင်း။
'''(၉) ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏထွိုင်ႏခင်ႏလေင်း၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒါစွူစွူ ပဲန်လောင်း။
'''(၁၀) စူခါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻယင်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတလဲ့ငါလင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။
'''(၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူနဲင်ႏယို အွဉ်ႏတနွောင်းကီထင်ႏယင်း ကတောင်ခငါ၊ တွမ်ႏနီကတောင်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ တစူနီရပ်၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏယင်းတလဲင်ႏ "စူဝုဲင်ႏ"မꩻ စူမွူးနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻယင်း မဲ့ကူႏနီပင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"ငေါဝ်းကွဉ်းတော့ꩻ ဩကာသပအိုဝ်ႏ(တောင်ႏကီꩻ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏတန်သွံပါꩻ၊ တပါꩻပါꩻယို၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ယံထဲ့ဟူႏလင်ꩻ၊ ယံကင်ꩻညာꩻလွစ်၊ ပြွစ်ပြေစေႏတနာႏ၊ သဒ္ဓါႏစင်ဗွာ၊ စူခါရွံးဗူႏ၊ ကတူႏကီအွဉ်ႏဒင်ႏ၊ ဝုဲင်ႏထင်ႏကွီခွင်ꩻ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏထွူတဲင်၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စိန္တေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏမျတ်သွံဆူႏ၊ ဝုဲင်ႏထူႏသွူဩ။
ဝုဲင်ႏဗာႏအကျိုꩻ၊ ကရိုꩻနဝ်ꩻရာꩻ၊ လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻသွယ်ႏရပ်ပဲစ်၊ ကပ်တန်သွံခန်ꩻ၊ ငတ်ꩻတန်ꩻရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဒူႏဝိပတ္တိ၊ (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)၊ ကွတ်ꩻဆီသူရောႏဂါႏ၊ မော့ꩻဗာႏမွုန်းလာꩻလာꩻ၊ ကင်ꩻညာꩻထွူခါ၊ ထိုဆွာꩻသက်ခန်ꩻ၊ ယောင်ꩻဆင်ꩻတရေꩻကျ၊ သုခချမ်ꩻသာႏ၊ ဗလအာႏသန်၊ ဉာဏ်ႏတန်ထီႏသေ၊ ယံဗွေစွုမ်ႏဘဝ၊ ယံလꩻထဲင်းဖျင်၊ ဈာန်ႏတရာꩻမဂ်ဖိုလ်ႏ၊ ယံတွိုႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွေသွဉ်း၊ ယံကလꩻဗာႏ (စဝ်းဘုရာꩻ) ဗွေႏဩ။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဆရာႏနဝ်ꩻ (စောဝ်းဆရာႏ ဗွေႏဩ)။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ (စဝ်းသံႏဃာႏဗွေႏဩ)။
+ '''တောင်ꩻသေꩻ''' -
ရပ်လောင်ႏရပ်လင် မဉ်ႏရွစ်ဩကာသပအိုဝ်ႏ (တောင်ႏကီꩻ)ယိုတဲ့ ရွစ်သွိုသွို ဖေႏကဒါႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဒါႏဒါႏခါꩻပါသွော့ ဩကာသယိုနော။
'''(တောင်ꩻခါꩻ - ၁၃၄၈၊ ထွားဗာႏတဲင်သေကို)'''
ဩကာသ(သီႏသဲင်ႏ)နဝ်ꩻ သွဉ်ဖေႏခါꩻ အွိုးနေင်ႏ ၁၃၂၂-ဗာႏနဝ်ꩻကာႏ၊ ယိုခါနဝ်ꩻ ဒါႏသားတဲ့အာ၊ သွုံꩻသားတဲ့ အာလဲဉ်းတဲင် အီႏပြောင်ꩻဗာႏ တယိုꩻတဝ်းသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၁) ဩကာသပအိုဝ်ႏ(သီႏသဲင်ႏ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏယိုသွံပါꩻ၊ ရဲးခါꩻမကမ်း၊ တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား၊ အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ၊ ခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ (နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻ)ဗွေႏဩ။
ကွပ်ပွိုးခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စေႏတနာႏမျိုꩻယို၊ ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ၊ သွံဗာႏကပ်ငမ်း၊ လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင်၊ ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန၊ ပဉ္စရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ်၊ စွုမ်ႏဇာတ်စွုမ်ႏပန်၊ ကင်ꩻယန်လွစ်ငက်၊ မဂ်ဖိုလ်ႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွꩻသꩻ၊ ယံကလꩻဗွေႏဩ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ="'''
မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ရတနာႏသွံပါꩻ၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻမꩻ ရွစ်လို့ယိုနီကွို့ꩻ၊ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏ၊ ဆရာႏမွိုးဖါ စတဲင်စားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရွစ်ငါအကွို့ꩻချာငါ၊ "ကွပ်ပွိုး"မာꩻငါနဝ်ꩻ ရွစ်ပါမွုန်းဒွုမ် လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
(-----) ကကွင်ꩻခါꩻကိုယိုနဝ်ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻဆဲင်ႏရာꩻ လုဲင်ႏသော့ꩻသွော့ လယိုအတွိုင်ꩻနော။
၁။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (သံႏဃာႏ) ဗွေႏဩ။
၂။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖါနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖါ)ဗွေႏဩ။
၃။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီမွိုး)ဗွေႏဩ။
၄။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻဖါနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီဖါ)ဗွေႏဩ။
၅။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖြား)ဗွေႏဩ။
၆။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဖါဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (ဖါဖြား)ဗွေႏဩ။
ဩကာသယိုနဝ်ꩻ အခင်ႏလမ်းတွမ်ႏအခင်ႏလမ်း သွုံꩻလွေꩻဗာႏ လယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
(၁) ကအီႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏနာႏတရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏထူႏသီႏလတဲ့နဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရီး ရတနာႏသွံပါꩻတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻဗွေႏဩ" ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၂) နာႏတရာꩻတွင်ꩻ ကအုံအဝ်ႏဒါႏ သံႏဃာႏသီးငါတဲ့နဝ်ꩻ၊ အအုံအအဝ်ႏ၊ အဒေါ့ꩻအဖြဝ်ႏ အမာႏအတရွို့ꩻစတဲင်စားနဝ်ꩻ မဉ်ႏအဝ်ႏတဲ့ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ယံကပြေႏ ကစင်ထိုꩻတွော့ꩻ နာႏတရာꩻထွူ၊ ဆျာꩻထီထွူနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ သံႏဃာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၃) ကကွဉ်းတော့ꩻဒါႏ ဆရာႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ တကျောင်ꩻတွမ်ႏတကျောင်ꩻ ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻဒါႏလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနီသွံလစ်ꩻပါꩻယို ထွာနီဆရာႏတဲင် ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻသွိုလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏကွဉ်းတော့ꩻဆရာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ ဆရာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၄) သွုံꩻအီအမျိုꩻမျိုꩻ ဖေႏကလꩻတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ ဩကာသယိုသွူ၊ နီပအိုဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ရွစ်ဒျာႏဩကာသမန်း ကဲန်းအာအာရိုꩻကီလဲ့ (ယဟန်ႏသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ) မဲဉ်ႏတဲ့ တမဲဉ်ႏတဝ်း၊ အဓိပ္ပါယ်ႏတဲ့ တသေတဝ်း၊ အရေꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကုသိုလ်ႏရေꩻ (သံႏဃာႏရေꩻ)တဲင် အဝ်ႏလိုႏယူႏစဲင်းစဲင်း၊ မဉ်ႏသေနာႏနဝ်ꩻမꩻ ထာꩻနစ်သက်တဲ့ထွာ၊ အကျိုꩻတဲ့လꩻအာ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏရွစ်ဒျာႏ ဩကာသပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
'''"ဗွောင်နယ် ဩကာသခရာႏ"'''
၁။ "ဩကာသ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ"'''
(ခွေသွဉ်းကအီႏဝုဲင်ႏ၊ ကအီႏကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ဖေႏသွော့အခွင်ꩻ၊ အွဉ်ႏစွꩻခွင်ꩻသွော့၊ ဖေႏကွဉ်းတော့ꩻသွော့ ခွေသွဉ်းဗွေႏဩ) ကွီခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂။ "ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ"ကရွစ်ဗာႏသွံလဲင်ႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ (ကကွီအခွင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကွီဖွီဖုဲင်ထာꩻမွေးတဝ်း၊ ကွီထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်၊ ကွီရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ ဗွေႏဩ) ဖေႏကထွာ အထွူႏအတွုမ်နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃။ "ကာယကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းထာꩻမာꩻ (ထာꩻမာꩻ)
"ဝစီꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - ဖြောင်းထာꩻဒေါ့ꩻ(ထာꩻဒေါ့ꩻ)
"မနော်ꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - သꩻထာꩻမာꩻ (ထာꩻကျံႏ)။
၄။ "ကံႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ။
၅။ ကံႏသွံပါꩻယို မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏစဲစ်စဲစ်နဝ်ꩻ-
ထာꩻမာꩻ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ၊ ထာꩻကျံႏ ယိုသွံပါꩻသွူ။
၆။ "ထာꩻမာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ထာꩻမာꩻကုဲင်။
၇။ "ထာꩻဒေါ့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်။
၈။ "ထာꩻကျံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻကျံႏဟဝ်၊ ထာꩻကျံႏကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻနီမျိုꩻနုဲင်းယိုသွူ။
၉။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏဟဝ်"သွူ။
၁၀။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏကုဲင်"သွူ။
၁၁။ "ရဲခါꩻမကမ်း"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဖေႏနေးကမာꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကဒေါ့ꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကကျံႏမွုန်းအကုဲင်နဝ်ꩻ တသေရဲခါꩻတဝ်း၊ တသေကမ်းခါꩻတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၂။ "တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တွမ်ႏမောဟ (ထာꩻတသေတဝ်းယို)၊ အဝ်ႏဒို့ꩻခါꩻ၊ အဝ်ႏတေင်ခြွဉ်းခါꩻတဲင် တွမ်ႏနမ်း၊ တွမ်ႏဖြောင်း၊ တွမ်ႏသꩻ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏဗာႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၃။ "ပဲစ်မာႏဗာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ မာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ကျံႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခံႏဗာႏအပဲစ်(အီႏခံႏဗာႏအပဲစ်)သူꩻတွော့ꩻ ကော့ꩻမာႏချာ၊ ဟွုန်မာႏချာဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ပဲစ်မာႏဗာႏ"နဝ်ꩻသွူ။
၁၄။ "အပဲစ်အအဲဉ်ႏ"နဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် အဝ်ႏသွံမျိုꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"'''နမ်းပဲစ် ဖြောင်းပဲစ်၊ သꩻအပဲစ်၊ အပဲစ်အဝ်ႏသွံမျိုꩻ။
၁၅။ "အပဲစ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻကျံႏ နုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ "အပဲစ်"သွူ။
၁၆။ "အကျိုꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလꩻဗာႏ၊ ကခံႏစာꩻဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"အကျိုꩻ"သွူ။
၁၇။ "အကျိုꩻအအဲဉ်ႏသွတ်ꩻ"နဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻသွူ။
၁၈။ "အကျိုꩻဟဝ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻဒျာႏ ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻဒျာႏ ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ကွပ်ကျံႏဒျာႏ ထာꩻကျံႏဟဝ်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အဟဝ်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏ အဟဝ်၊ ချမ်ꩻသာႏ (သုခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻဟဝ်နဝ်ꩻသွူ။
၁၉။ "အကျိုꩻကုဲင်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻ ထာꩻမာꩻကုဲင်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်၊ ကွပ်ကျံႏ ထာꩻကျံႏကုဲင်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အကုဲင်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏအကုဲင် ဆင်ꩻရယ်ꩻ(ဒုက္ခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻကုဲင်နဝ်ꩻသွူ။
၂၀။ "ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် ကားကအဝ်ႏ ယံကထိုꩻမား၊ ယံကစင်ထိုꩻ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၁။ "အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻခွꩻ သုခ-ချမ်ꩻသာႏ၊ အာစားအာမျိုꩻဖုံႏယို ယံကလꩻ ယံကဆဲင်ႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၂။ "တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလွဉ်ကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ၊ ကွဉ်းတော့ꩻထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်ဒျာႏ၊ နဝ်ꩻမꩻ ရိုꩻဗာႏသွံလဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။
၂၃။ "မာန်ႏချော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ချော့ꩻထိုꩻမာႏနနဝ်ꩻသွူ။
၂၄။ "ကွဉ်းတော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကပဲစ်မာႏဗာႏ အပဲစ်ဖုံႏယို ယံကပြေႏ၊ ယံကထိုꩻမားထိုꩻတဲင် ဝုဲင်ႏချာယင်း၊ ကွဉ်းတော့ꩻချာယင်း၊ ကွီခွင်ꩻချာယင်း၊ တောင်ꩻပြန်ႏချာယင်း၊ ထွဉ်ႏသယ်ꩻခံႏချာယင်းနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ကွဉ်းတော့ꩻ"နဝ်ꩻသွူ။
၂၅။ နီကပဲစ်မာႏဗာႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အမဉ်ႏအဲဉ်ထဝ်းဒွုမ် (မဉ်ႏသီထိုꩻလဲဉ်း)နဝ်ꩻ လွေꩻကွဉ်းတော့ꩻလွဉ်ꩻဗာႏ အွိုးအသင်ႏခဲင်ꩻ၊ အွိုးအအောင်သူꩻသွူ။
၂၆။ မဉ်ႏတလွေꩻနွောင်ꩻတဝ်း အသင်ႏခဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း၊ အသီမုဲင်ꩻကို မဉ်ႏတသေတဝ်းတရိုꩻတဝ်း လွေꩻဘုရာꩻငါတရိုꩻတဝ်း၊ လွေꩻသံႏဃာႏငါ တရိုꩻတဝ်း နေးသꩻနောင်ႏတ၊ မာႏနအွဉ်ႏချော့ꩻထွူတဲင် (ရေႏပုဂ္ဂိုလ်ႏ နီကပဲစ်မာႏဗာႏနဝ်ꩻ) ကွဉ်းတော့ꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၇။ "ဘုရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဂွုဏ်ႏတောႏကွတ်ꩻပါꩻ လꩻခါꩻသေႏချာႏ၊ ဒါႏသေထူꩻမျတ်၊ လွိုကတ်ယံကျ၊ ဂေါတမ ဗွေႏဘုရာꩻနဝ်ꩻသွူ။
၂၈။ "တရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- မဂ်လစ်ꩻပါꩻ၊ ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ၊ နိဗ္ဗာန်ႏ၊ ပရိယတ် တရာꩻမျတ် အပါꩻတဆီယိုနဝ်ꩻသွူ။
၂၉။ "သံႏဃာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အရိယာႏပုဂ္ဂိုလ်ႏသွစ်ꩻပါꩻတွမ်ႏ သမ္မုတိသံႏဃာႏတောႏနဝ်ꩻသွူ။
၃၀။ "ရတနာႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဘုရာꩻရတနာႏ၊ တရာꩻရတနာႏ၊ သံႏဃာႏရတနာႏ ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' ဘုရာꩻ တရာꩻ၊ ဗွေႏသံႏဃာႏ၊ မျတ်ရတနာႏ အဝ်ႏသွံပါꩻ။
၃၁။ "စေႏတနာႏမျိုꩻယို"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကကွဉ်းတော့ꩻ ရိုႏသေႏဗာႏ စေႏတနာႏအမျိုꩻစားယို (ကုသိုလ်ႏကံႏ အမျိုꩻစားယို) ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃၂။ "ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ရောႏဂါႏပေႏပေႏတန်တန် ရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
၃၃။ "သွံဗာႏကပ်ငမ်း (ကပ်တန်သွံပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- (၁) သတ္ထန္တရကပ် (၂) ရောဂန္တရကပ် (၃) ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ် ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' သတ္ထ ရောဂါ၊ ဒုဗ္ဘိက္ခ၊ မတ်လွကပ်သွံပါꩻ။
၃၄။ "ကပ်တန်သွံပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(၁) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏလက်နက် (စူခွုမ်) အမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သတ္ထန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၂) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရောဂန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၃) အံႏမ အံႏအဝ်ထာꩻတဲင် ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏထာꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- လက်နက်ဗာႏသန်၊ သီအာတန်၊ သတ္ထန္တရကပ်။
ရောႏဂါႏမော့ꩻသန်၊ သီအာတန်၊ ရောဂန္တရကပ်။
အံႏမခြောသန်၊ သီအာတန်၊ ဘိက္ခန္တရကပ်။
၃၅။ "လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ (လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ)"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
ငါးရုဲင်ꩻ၊ တိရစ္ဆာန်ႏ၊ ပိတ္တာႏ၊ အသုရကာယ်ႏ ယို ၄-ပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ - ငါးရုဲင်ꩻ တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ အသုရကာယ်ႏ၊ အပါယ်ႏလစ်ꩻပါꩻ။
၃၆။ "သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင် (ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) လင်ꩻထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ
(၂) ထွာတိရစ္ဆာန်ႏ
(၃) ထွာပိတ္တာႏ (ထွာအသုရကာယ်ႏ)
(၄) ထွာဗျဟ္မာႏသက်ဆွာꩻ (အရူပဗျဟ္မာႏတွမ်ႏ အသညသတ်)
(၅) ထွာလိုꩻရွိုင်ꩻ (သံႏဃာႏတအဝ်ႏတဝ်း ပစ္စန္တရာဌ်အရပ်)
(၆) ထွာလိုꩻထာꩻယူႏမာႏ (မိစ္ဆာႏဒိဋ္ဌိ)
(၇) ထွာလိုꩻထွူင်းထွူ၊ ထွာလိုꩻဗား၊ ထွာလိုꩻတအာႏ
(၈) ထွာလိုꩻသာႏသနာႏထန်ႏ (ဘုရာꩻတပွင်ꩻတဝ်းအခိန်ႏ၊ ခွဲတဝ်းဘုရာꩻသာႏသနာႏ၊ နာႏဗာႏတဝ်းတရာꩻ)။
လင်္ကာႏ- ငါးရုဲင် တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ ဗျဟ္မ၊ ထွာကလိုꩻရွိုင်ꩻ၊ ယူႏတွိုင်ꩻအမာႏ၊ တအာႏထွာထန်ႏ၊ ကျမ်ꩻဂန်ႏလွဉ်စဲစ်၊ ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ။
၃၇။ "ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ဉာတိဗျသန (ခ) ဘောဂဗျသန (ဂ) ရောဂဗျသန (၄) ဒိဋ္ဌိဗျသန (၅) သီလဗျသန ယိုငတ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- ဉာ ဘော ရောဂ၊ ဒိဌ် သီလ၊ ပဉ္စဗျသန။
၃၈။ "ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(၁) ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ သီကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဉာတိဗျသန"၊
(၂) စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဘောဂဗျသန"၊
(၃) ထာꩻဆာရောႏဂါႏ ထွာလွဉ်ဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရောဂဗျသန"၊
(၄) နေးထူႏတေားဒျာႏ အယူႏမာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဒိဋ္ဌိဗျသန"၊
(၅) သီႏလအကျင်ꩻ ကုဲင်လီပြင်ꩻထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သီလဗျသန"၊
လင်္ကာႏ - ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ၊ သီကုဲင်ထိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဉာတိဗျသန၊
စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ၊ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဘောဂဗျသန၊
ထာꩻဆာရောႏဂါႏ၊ ထွာလွဉ်ဗာႏ၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏ ရောဂဗျသန၊
နေးထူႏတေားဒျာႏ၊ အယူႏမာႏ၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏ ဒိဋ္ဌိဗျသန၊
သီႏလအကျင်ꩻ၊ ကုဲင်လီပြင်ꩻ၊ ဟဲ့ꩻလင်ꩻ သီလဗျသန။
၃၉။ "ပဉ္စရန်ႏသူႏ(ရန်ႏသူႏငတ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ထီ (ခ) မေႏ (ဂ) ခွန် (ဃ) တခွန်ꩻ (င) အမွီႏခံႏပိုကုဲင်။
လင်္ကာႏ- ထီမေႏခွန်မျိုꩻ၊ တခွန်ꩻမျိုꩻ၊ ဝင်ꩻရိုꩻပိုကုဲင် ရန်ႏငတ်ꩻတုဲင်။
၄၀။ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ် (ဝိပ္ပတ္တိတရာꩻလစ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) ကာလဝိပ္ပတ္တိ (၂) ဂတိဝိပ္ပတ္တိ (၃) ဥပဓိဝိပ္ပတ္တိ (၄) ပယောဂဝိပ္ပတ္တိ ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- ကာ တိ ဥပ၊ ပယောဂ၊ မတ်လွ ဝိပ္ပတ်လစ်ꩻ။
၄၁။ "ဝိပ္ပတ္တိတရာꩻလစ်ꩻပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(က) ခွန်မွိုက်စိုး (လိုꩻမွိုက်စိုး)နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ကာလဝိပ္ပတ္တိ"
(ခ) လွေꩻငါးရုဲင်ꩻ၊ တိရစ္ဆာန်ႏ၊ ပိတ္တာႏ၊ အသုရကာယ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဂတိဝိပ္ပတ္တိ"
(ဂ) နမ်းအင်္ဂါႏ (လက္ခဏာႏ)ချို့ꩻယွင်ꩻကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဥပဓိဝိပ္ပတ္တိ"
(ဃ) ထာꩻသေ ထာꩻလိန်ႏမာႏ၊ ဉာဏ်ႏပညာႏခြေားကင်ꩻ၊ သတိꩻယွင်ꩻလွꩻဗုဲင်၊ မာꩻ ဒေါ့ꩻ ကျံႏ အကုဲင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ "ပယောဂဝိပ္ပတ္တိ"။
လင်္ကာႏ- ခွန်မွိုက်စိုးဟ၊ မော့ꩻဒုက္ခ၊ ကာလဝိပ္ပတ္တိ၊
အပါယ်ႏလစ်ꩻရပ်၊ လွေꩻထွာထပ်၊ ယံမတ် ဂတိ၀ိ။
အင်္ဂါႏလက္ခဏ၊ ချို့ꩻယွင်ꩻလွ၊ ဥပ ဝိပ္ပတ္တိ။
ဉာဏ်ႏသတိꩻခြေား၊ မာꩻကုဲင်တေား၊ ပယောဝိပ္ပတ္တိ။
၄၂။ "မဂ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
မာꩻကုဲင်ထိုꩻ အကုသိုလ်ႏ၊ လွေꩻတွိုႏဒါႏ နိဗ္ဗာန်ႏတဲင် ဟဲ့ꩻဗာႏ "မဂ်"နဝ်ꩻသွူ။
၄၃။ "မဂ်လစ်ꩻပါꩻ"နဝ်ꩻ-
(၁) သောတာပတ္တိမဂ် (၂) သကဒါဂါမိမဂ် (၃) အနာဂါမိမဂ် (၄) အရဟတ္တမဂ် ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
၄၄။ "ဖိုလ်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ကလꩻ ကခံႏစာꩻဗာႏ လောကုတ္တရာႏမဂ် (ကုသိုလ်ႏ)အကျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ"ဖိုလ်ႏ"နဝ်ꩻသွူ။
၄၅။ "ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) သောတာပတ္တိဖိုလ်ႏ (ခ) သကဒါဂါမိဖိုလ်ႏ (ဂ) အနာဂါမိဖိုလ်ႏ (ဃ) အရဟတ္တဖိုလ်ႏ ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- သောတ သက၊ နာ အရ၊ မဂ္ဂ ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ။
၄၆။ မဉ်ႏလꩻ သောတာပတ္တိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသောတာႏပန်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ သကဒါဂါမိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသကဒါဂါမ်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ အနာဂါမိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအနာႏဂါမ်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ အရဟတ္တဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻရဟန္တာႏသွူ။
၄၇။ "နိဗ္ဗာန်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ကွပ်လွစ်ထန်ႏလꩻ တဏှာႏ(လောဘ)တဲင် နာမ်ႏတွမ်ႏရုပ် ဒုက္ခချုပ်ထိုꩻတွော့ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ နိဗ္ဗာန်ႏနဝ်ꩻသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၂) သီႏလငတ်ꩻပါꩻခန်ꩻ"'''
၁။ အဟံ ဘန္တေ တိသရဏေန သဟ ပဉ္စသီလံ ဓမ္မံ ယာစာမိ အနုဂ္ဂဟံ ကတွာ သီလံ ဒေထ မေ ဘန္တေ။
၂။ ဒုတိယမ္ပိ အဟံ ဘန္တေ-------။ တတိယမ္ပိ အဟံ ဘန္တေ---------မေ ဘန္တေ။
၃။ နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။
၄။ ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ၊
ဓမ္မံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ၊
သံဃံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ။
ဒုတိယမ္ပိ ------၊ တတိယမ္ပိ ------။
၅။ အာမ ဘန္တေ (ဗွေႏဩ)။
၆။ ပါဏာတိပါတာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
အဒိန္နာဒါနာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
ကာမေသု မိစ္ဆာစာရာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
မုသာဝါဒါ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
သုရာမေရယ မဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
၇။ အာမ ဘန္တေ (ဗွေႏဩ)။
၈။ "အဟံ ဘန္တေ"စတဲင် အဓိပ္ပါယ်ႏ -
ဩဗွေႏ ခွေသွဉ်းကွီဗာႏ သရဏဂုံႏ သွံပါꩻတွမ်ႏ သီႏလငတ်ꩻပါꩻ၊ တရာꩻမျတ်ယို ဗွေႏဩ၊ ဩဗွေႏ ပင်ႏထိုခွေသွဉ်းတဲင် ဖေႏသွော့ ခွေသွဉ်း သီႏလ ဗွေႏဩ။
ဩဗွေႏ ( နီလဲင်ႏကိုတဲ့ ခွေသွဉ်းကွီဗာႏ-------)
ဩဗွေႏ (သွံလဲင်ႏကိုတဲ့ ခွေသွဉ်းကွီဗာႏ------) ရိုꩻသွုပ်ငါလွေꩻသွော့။
၉။ "အာမ ဘန္တေ"အဓိပ္ပါယ်ႏ- ဩဗွေႏ မွေးသွူဗွေႏဩ။
၁၀။ "နမော တဿ"စတဲင်အဓိပ္ပါယ်ႏ- လိုꩻလူꩻဗျဟ္မာႏ၊ သတ္တဝါႏခိုမူႏ၊ ကားကလူႏယို၊ ခံႏထူႏထွိုက်ဒါႏ၊ ဆရာႏအဲဉ်ထဝ်း၊ ဗွေႏစောဝ်းနမ်းဒါႏ၊ ယံငါႏစဲင်းစဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့တရာꩻ၊ ကွပ်သေငါꩻဒါႏ၊ ဘုရာꩻနဝ်ꩻနဝ်ꩻ (ခွေသွဉ်း) ဝုဲင်ႏဗွေႏဩ။
၁၁။ "ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
( ဘုရာꩻယို ထွာခွေသွဉ်းထာꩻကိုꩻကွယ်ႏ၊ ရေႏရွယ်ႏယွုမ်းမတ်၊ ခွေသွဉ်းဆယ်ꩻကပ် ဗွေႏဩ)
၁၂။ "ဓမ္မံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
( တရာꩻယို ထွာခွေသွဉ်းထာꩻကိုꩻကွယ်ႏ၊ ရေႏရွယ်ႏယွုမ်းမတ်၊ ခွေသွဉ်းဆယ်ꩻကပ် ဗွေႏဩ)
၁၃။ "သံဃံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
( သံႏဃာႏတောႏမျတ်ယို ထွာခွေသွဉ်းထာꩻကိုꩻကွယ်ႏ၊ ရေႏရွယ်ႏယွုမ်းမတ်၊ ခွေသွဉ်းဆယ်ꩻကပ် ဗွေႏဩ)
၁၄။ "သီႏလငတ်ꩻပါꩻ"ပြန်ႏပအိုဝ်ႏအအဲဉ်ႏ-
၁။ ခွေသွဉ်း ခံႏမာꩻသီတဝ်း ဝင်ꩻသက်ဗွေႏဩ။
၂။ ခွေသွဉ်း ခံႏထူႏတခွန်ꩻတဝ်း ဝင်ꩻတခြိုꩻဗွေႏဩ။
၃။ ခွေသွဉ်း ခံႏပဲစ်မာႏတဝ်း ဝင်ꩻလမ်းသားဗွေႏဩ။
၄။ ခွေသွဉ်း ခံႏဒေါ့ꩻလဲဉ်တဝ်းထာꩻ ဗွေႏဩ။
၅။ ခွေသွဉ်း ခံႏအွꩻတဝ်း ဒေါဝ်သူႏရာႏ ဗွေႏဩ။
၁၅။ သီႏလယို မဉ်ႏထူႏဒျာႏ ဘုရာꩻငါနဝ်ꩻ (လိုꩻကျောင်ꩻထျꩻ မဉ်ႏမွေးတဝ်းနဝ်ꩻ) အာမ ဘန္တေ-ငဝ်းယို ရိုꩻပါမွုန်းဒွုမ်နေား။
သီႏလငတ်ꩻပါꩻ သွစ်ꩻဖြုံႏကဗျာ-
၁၆။ ဝင်ꩻယိုအသက်-ထူႏနက်လွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-သီခြိုချာဗာႏ
မာꩻသီမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၁၇။ တခွန်ꩻဝင်ꩻထာꩻ-စွန်ပါꩻလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-ဝွေꩻယိုကေန်ꩻငါႏ
တခွန်ꩻမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၁၈။ ဝင်ꩻမာဝင်ꩻဝါꩻ-စောကာꩻလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-မူႏယိုထွာဗာႏ
ပဲစ်မာႏမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၁၉။ ဒေါ့ꩻလိန်ႏလဲဉ်ပါꩻ-မုသာꩻလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-ဝွေꩻယိုတအာႏ
ဒေါ့ꩻလဲဉ်မွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၂၀။ အွꩻဒဝ်ထီလျား-မွန်ꩻဗားလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-ဗားဖိုအာငါႏ
ဒဝ်အွꩻမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ-"'''
သွစ်ꩻဖြုံႏကဗျာယိုနဝ်ꩻ တပုဒ်တပုဒ် အဝ်ႏလစ်ꩻရဲဉ်ႏတဲင် ပထမတရဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ငဝ်းထင်ႏ၊ ဒုတိယတရဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ငဝ်းလင်ꩻ၊ တတိယတရဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ငဝ်းထင်ႏ၊ စတုတ္ထတရဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ငဝ်းလင်ꩻ၊ တတိယတရဲဉ်ႏ ငဝ်းအသွတ်ꩻတွမ်ႏ စတုတ္ထတရဲဉ်ႏ ငဝ်းအထျꩻနဝ်ꩻ အွဉ်ႏသွုပ်ယွိုင်ꩻလွေꩻဗာႏလို့ဝင်ꩻ နဝ်ꩻမꩻ ယိန်းတလေ့နဝ်ꩻသွူ။
'''"သီႏလငတ်ꩻပါꩻ (၁၂)ဖြုံႏလင်္ကာႏ"'''
+ ဝင်ꩻယိုအသက်၊ ဝွေꩻထူႏနက်၊ ယူႏပက် ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ သီတခြို၊ ဝွေꩻယို သက်ဒွေါင်ႏဆုဲင်ꩻ။
+ တခွန်ꩻဝင်ꩻထာꩻ၊ ဝွေꩻစွန်ပါꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ ရန်းမထို၊ ဝွေꩻယို ကေန်ꩻခြေားဆုဲင်ꩻ။
+ ဝင်ꩻပိုဝင်ꩻဝါꩻ၊ ဝွေꩻစောကာꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ အညမ်းကို၊ မူႏယို ထွာဗာႏဆုဲင်ꩻ။
+ ဒေါ့ꩻလဲဉ်လိန်ႏပါꩻ၊ ဝွေꩻမုသာꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ ထွိုင်းထွူကို၊ ဝွေꩻယို တအာႏဆုဲင်ꩻ။
+ အွꩻဒဝ်ထီလျား၊ ဝွေꩻမွန်ꩻဗား၊ ကွပ်ယား ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လီးလူꩻကို၊ ဝွေꩻယို ဗားအာဆုဲင်ꩻ။
'''"လိုꩻပေႏသီးတာႏ ပျောႏခရာႏ လင်္ကာႏကဗျာ"'''
ရီ= ဝင်ꩻယိုအသက်၊ ဝွေꩻထူႏနက်၊ ဝွေꩻတွက် ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= ဝင်ꩻယိုအသက်၊ ဝွေꩻထူႏနက်၊ ယူႏပက် ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ သီတခြို၊ ဝွေꩻယို သက်ဒွေါင်ႏဆုဲင်ꩻ။
ရီ= တခွန်ꩻဝင်ꩻထာꩻ၊ ဝွေꩻစွန်ပါꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= တခွန်ꩻဝင်ꩻထာꩻ၊ ဝွေꩻစွန်ပါꩻ၊ ကွပ်မာꩻထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယိုထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ကေန်ꩻခြေားဆုဲင်ꩻ။
ရီ= ဝင်ꩻမာဝင်ꩻဝါꩻ၊ ဝွေꩻစောကာꩻ၊ ကွပ်မာꩻထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= ဝင်ꩻမာဝင်ꩻဝါꩻ၊ ဝွေꩻစောကာꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ ဝွေꩻတန်ယို၊ မူႏယို ထွာဗာႏဆုဲင်ꩻ။
ရီ= ဒေါ့ꩻလိန်ႏလဲန်ပါꩻ၊ ဝွေꩻမုသာꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= ဒေါ့ꩻလိန်ႏလဲန်ပါꩻ၊ ဝွေꩻမုသာꩻ၊ ကွ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ ထွုင်းထွူကို၊ ဝွေꩻယို တအာႏဆုဲင်ꩻ။
ရီ= အွꩻဒဝ်ထီလျား၊ ဝွေꩻမွန်ꩻဗား၊ ကွပ်ယား ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= အွꩻဒဝ်ထီလျား၊ ဝွေꩻမွန်ꩻဗား၊ ကွပ်ယား ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
3518mlcihnp9nficl046r5p0rgbe3m9
15252
15251
2022-08-12T10:09:26Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"(၂) အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
'''"(၃)ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏလင်ꩻခင်ႏလေင်း၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူဒွိုႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ။
'''"(၄) နွန်ႏငါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနွန်ႏငါ အွဉ်ႏလင်ꩻပါစူနဲင်ႏ၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူနဲင်ႏနဝ်ꩻ ယံကခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ ယွယွအွဉ်ႏလင်ꩻကတောင်၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏကတောင်တဖြုံႏတာႏ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဒါတဲပ်တဲပ်လင်ꩻ ပဲဉ်လောင်း။
'''(၅) ကတောင်ခွေါင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ကတောင်အွဉ်ႏခွေါင်းလင်ꩻပဲန်၊ ကတောင်ဖေႏကခွေါင်းဒျာႏပဲန်၊ အွဉ်ႏဒင်ႏမွုန်း စူခိုႏလောင်း။
'''(၆) ငွေါ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ငွေါ့ငါကတောင်ငါ၊ စူလောင်ꩻအွဉ်ႏယွားစွူစွူ ကနွန်ႏငါအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ။
'''(၇) ကီကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ဒဲင်ႏကီထင်ႏ စူနဲင်ႏခြေင်ခြေင်၊ ယွယွထွို့ꩻချာစူ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစူဗောင်။
'''(၈) ထွို့ꩻချာကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူဒွိုႏနီပင်ယို ထွို့ꩻတွိုက်တွိုက်ချာဗာႏ ခင်ႏလေင်း။
'''(၉) ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏထွိုင်ႏခင်ႏလေင်း၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒါစွူစွူ ပဲန်လောင်း။
'''(၁၀) စူခါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻယင်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတလဲ့ငါလင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။
'''(၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူနဲင်ႏယို အွဉ်ႏတနွောင်းကီထင်ႏယင်း ကတောင်ခငါ၊ တွမ်ႏနီကတောင်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ တစူနီရပ်၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏယင်းတလဲင်ႏ "စူဝုဲင်ႏ"မꩻ စူမွူးနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻယင်း မဲ့ကူႏနီပင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"ငေါဝ်းကွဉ်းတော့ꩻ ဩကာသပအိုဝ်ႏ(တောင်ႏကီꩻ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏတန်သွံပါꩻ၊ တပါꩻပါꩻယို၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ယံထဲ့ဟူႏလင်ꩻ၊ ယံကင်ꩻညာꩻလွစ်၊ ပြွစ်ပြေစေႏတနာႏ၊ သဒ္ဓါႏစင်ဗွာ၊ စူခါရွံးဗူႏ၊ ကတူႏကီအွဉ်ႏဒင်ႏ၊ ဝုဲင်ႏထင်ႏကွီခွင်ꩻ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏထွူတဲင်၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စိန္တေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏမျတ်သွံဆူႏ၊ ဝုဲင်ႏထူႏသွူဩ။
ဝုဲင်ႏဗာႏအကျိုꩻ၊ ကရိုꩻနဝ်ꩻရာꩻ၊ လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻသွယ်ႏရပ်ပဲစ်၊ ကပ်တန်သွံခန်ꩻ၊ ငတ်ꩻတန်ꩻရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဒူႏဝိပတ္တိ၊ (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)၊ ကွတ်ꩻဆီသူရောႏဂါႏ၊ မော့ꩻဗာႏမွုန်းလာꩻလာꩻ၊ ကင်ꩻညာꩻထွူခါ၊ ထိုဆွာꩻသက်ခန်ꩻ၊ ယောင်ꩻဆင်ꩻတရေꩻကျ၊ သုခချမ်ꩻသာႏ၊ ဗလအာႏသန်၊ ဉာဏ်ႏတန်ထီႏသေ၊ ယံဗွေစွုမ်ႏဘဝ၊ ယံလꩻထဲင်းဖျင်၊ ဈာန်ႏတရာꩻမဂ်ဖိုလ်ႏ၊ ယံတွိုႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွေသွဉ်း၊ ယံကလꩻဗာႏ (စဝ်းဘုရာꩻ) ဗွေႏဩ။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဆရာႏနဝ်ꩻ (စောဝ်းဆရာႏ ဗွေႏဩ)။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ (စဝ်းသံႏဃာႏဗွေႏဩ)။
+ '''တောင်ꩻသေꩻ''' -
ရပ်လောင်ႏရပ်လင် မဉ်ႏရွစ်ဩကာသပအိုဝ်ႏ (တောင်ႏကီꩻ)ယိုတဲ့ ရွစ်သွိုသွို ဖေႏကဒါႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဒါႏဒါႏခါꩻပါသွော့ ဩကာသယိုနော။
'''(တောင်ꩻခါꩻ - ၁၃၄၈၊ ထွားဗာႏတဲင်သေကို)'''
ဩကာသ(သီႏသဲင်ႏ)နဝ်ꩻ သွဉ်ဖေႏခါꩻ အွိုးနေင်ႏ ၁၃၂၂-ဗာႏနဝ်ꩻကာႏ၊ ယိုခါနဝ်ꩻ ဒါႏသားတဲ့အာ၊ သွုံꩻသားတဲ့ အာလဲဉ်းတဲင် အီႏပြောင်ꩻဗာႏ တယိုꩻတဝ်းသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၁) ဩကာသပအိုဝ်ႏ(သီႏသဲင်ႏ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏယိုသွံပါꩻ၊ ရဲးခါꩻမကမ်း၊ တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား၊ အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ၊ ခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ (နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻ)ဗွေႏဩ။
ကွပ်ပွိုးခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စေႏတနာႏမျိုꩻယို၊ ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ၊ သွံဗာႏကပ်ငမ်း၊ လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင်၊ ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန၊ ပဉ္စရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ်၊ စွုမ်ႏဇာတ်စွုမ်ႏပန်၊ ကင်ꩻယန်လွစ်ငက်၊ မဂ်ဖိုလ်ႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွꩻသꩻ၊ ယံကလꩻဗွေႏဩ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ="'''
မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ရတနာႏသွံပါꩻ၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻမꩻ ရွစ်လို့ယိုနီကွို့ꩻ၊ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏ၊ ဆရာႏမွိုးဖါ စတဲင်စားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရွစ်ငါအကွို့ꩻချာငါ၊ "ကွပ်ပွိုး"မာꩻငါနဝ်ꩻ ရွစ်ပါမွုန်းဒွုမ် လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
(-----) ကကွင်ꩻခါꩻကိုယိုနဝ်ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻဆဲင်ႏရာꩻ လုဲင်ႏသော့ꩻသွော့ လယိုအတွိုင်ꩻနော။
၁။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (သံႏဃာႏ) ဗွေႏဩ။
၂။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖါနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖါ)ဗွေႏဩ။
၃။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီမွိုး)ဗွေႏဩ။
၄။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻဖါနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီဖါ)ဗွေႏဩ။
၅။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖြား)ဗွေႏဩ။
၆။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဖါဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (ဖါဖြား)ဗွေႏဩ။
ဩကာသယိုနဝ်ꩻ အခင်ႏလမ်းတွမ်ႏအခင်ႏလမ်း သွုံꩻလွေꩻဗာႏ လယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
(၁) ကအီႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏနာႏတရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏထူႏသီႏလတဲ့နဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရီး ရတနာႏသွံပါꩻတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻဗွေႏဩ" ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၂) နာႏတရာꩻတွင်ꩻ ကအုံအဝ်ႏဒါႏ သံႏဃာႏသီးငါတဲ့နဝ်ꩻ၊ အအုံအအဝ်ႏ၊ အဒေါ့ꩻအဖြဝ်ႏ အမာႏအတရွို့ꩻစတဲင်စားနဝ်ꩻ မဉ်ႏအဝ်ႏတဲ့ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ယံကပြေႏ ကစင်ထိုꩻတွော့ꩻ နာႏတရာꩻထွူ၊ ဆျာꩻထီထွူနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ သံႏဃာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၃) ကကွဉ်းတော့ꩻဒါႏ ဆရာႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ တကျောင်ꩻတွမ်ႏတကျောင်ꩻ ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻဒါႏလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနီသွံလစ်ꩻပါꩻယို ထွာနီဆရာႏတဲင် ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻသွိုလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏကွဉ်းတော့ꩻဆရာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ ဆရာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၄) သွုံꩻအီအမျိုꩻမျိုꩻ ဖေႏကလꩻတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ ဩကာသယိုသွူ၊ နီပအိုဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ရွစ်ဒျာႏဩကာသမန်း ကဲန်းအာအာရိုꩻကီလဲ့ (ယဟန်ႏသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ) မဲဉ်ႏတဲ့ တမဲဉ်ႏတဝ်း၊ အဓိပ္ပါယ်ႏတဲ့ တသေတဝ်း၊ အရေꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကုသိုလ်ႏရေꩻ (သံႏဃာႏရေꩻ)တဲင် အဝ်ႏလိုႏယူႏစဲင်းစဲင်း၊ မဉ်ႏသေနာႏနဝ်ꩻမꩻ ထာꩻနစ်သက်တဲ့ထွာ၊ အကျိုꩻတဲ့လꩻအာ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏရွစ်ဒျာႏ ဩကာသပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
'''"ဗွောင်နယ် ဩကာသခရာႏ"'''
၁။ "ဩကာသ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ"'''
(ခွေသွဉ်းကအီႏဝုဲင်ႏ၊ ကအီႏကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ဖေႏသွော့အခွင်ꩻ၊ အွဉ်ႏစွꩻခွင်ꩻသွော့၊ ဖေႏကွဉ်းတော့ꩻသွော့ ခွေသွဉ်းဗွေႏဩ) ကွီခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂။ "ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ"ကရွစ်ဗာႏသွံလဲင်ႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ (ကကွီအခွင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကွီဖွီဖုဲင်ထာꩻမွေးတဝ်း၊ ကွီထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်၊ ကွီရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ ဗွေႏဩ) ဖေႏကထွာ အထွူႏအတွုမ်နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃။ "ကာယကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းထာꩻမာꩻ (ထာꩻမာꩻ)
"ဝစီꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - ဖြောင်းထာꩻဒေါ့ꩻ(ထာꩻဒေါ့ꩻ)
"မနော်ꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - သꩻထာꩻမာꩻ (ထာꩻကျံႏ)။
၄။ "ကံႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ။
၅။ ကံႏသွံပါꩻယို မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏစဲစ်စဲစ်နဝ်ꩻ-
ထာꩻမာꩻ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ၊ ထာꩻကျံႏ ယိုသွံပါꩻသွူ။
၆။ "ထာꩻမာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ထာꩻမာꩻကုဲင်။
၇။ "ထာꩻဒေါ့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်။
၈။ "ထာꩻကျံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻကျံႏဟဝ်၊ ထာꩻကျံႏကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻနီမျိုꩻနုဲင်းယိုသွူ။
၉။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏဟဝ်"သွူ။
၁၀။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏကုဲင်"သွူ။
၁၁။ "ရဲခါꩻမကမ်း"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဖေႏနေးကမာꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကဒေါ့ꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကကျံႏမွုန်းအကုဲင်နဝ်ꩻ တသေရဲခါꩻတဝ်း၊ တသေကမ်းခါꩻတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၂။ "တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တွမ်ႏမောဟ (ထာꩻတသေတဝ်းယို)၊ အဝ်ႏဒို့ꩻခါꩻ၊ အဝ်ႏတေင်ခြွဉ်းခါꩻတဲင် တွမ်ႏနမ်း၊ တွမ်ႏဖြောင်း၊ တွမ်ႏသꩻ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏဗာႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၃။ "ပဲစ်မာႏဗာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ မာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ကျံႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခံႏဗာႏအပဲစ်(အီႏခံႏဗာႏအပဲစ်)သူꩻတွော့ꩻ ကော့ꩻမာႏချာ၊ ဟွုန်မာႏချာဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ပဲစ်မာႏဗာႏ"နဝ်ꩻသွူ။
၁၄။ "အပဲစ်အအဲဉ်ႏ"နဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် အဝ်ႏသွံမျိုꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"'''နမ်းပဲစ် ဖြောင်းပဲစ်၊ သꩻအပဲစ်၊ အပဲစ်အဝ်ႏသွံမျိုꩻ။
၁၅။ "အပဲစ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻကျံႏ နုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ "အပဲစ်"သွူ။
၁၆။ "အကျိုꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလꩻဗာႏ၊ ကခံႏစာꩻဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"အကျိုꩻ"သွူ။
၁၇။ "အကျိုꩻအအဲဉ်ႏသွတ်ꩻ"နဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻသွူ။
၁၈။ "အကျိုꩻဟဝ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻဒျာႏ ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻဒျာႏ ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ကွပ်ကျံႏဒျာႏ ထာꩻကျံႏဟဝ်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အဟဝ်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏ အဟဝ်၊ ချမ်ꩻသာႏ (သုခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻဟဝ်နဝ်ꩻသွူ။
၁၉။ "အကျိုꩻကုဲင်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻ ထာꩻမာꩻကုဲင်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်၊ ကွပ်ကျံႏ ထာꩻကျံႏကုဲင်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အကုဲင်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏအကုဲင် ဆင်ꩻရယ်ꩻ(ဒုက္ခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻကုဲင်နဝ်ꩻသွူ။
၂၀။ "ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် ကားကအဝ်ႏ ယံကထိုꩻမား၊ ယံကစင်ထိုꩻ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၁။ "အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻခွꩻ သုခ-ချမ်ꩻသာႏ၊ အာစားအာမျိုꩻဖုံႏယို ယံကလꩻ ယံကဆဲင်ႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၂။ "တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလွဉ်ကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ၊ ကွဉ်းတော့ꩻထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်ဒျာႏ၊ နဝ်ꩻမꩻ ရိုꩻဗာႏသွံလဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။
၂၃။ "မာန်ႏချော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ချော့ꩻထိုꩻမာႏနနဝ်ꩻသွူ။
၂၄။ "ကွဉ်းတော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကပဲစ်မာႏဗာႏ အပဲစ်ဖုံႏယို ယံကပြေႏ၊ ယံကထိုꩻမားထိုꩻတဲင် ဝုဲင်ႏချာယင်း၊ ကွဉ်းတော့ꩻချာယင်း၊ ကွီခွင်ꩻချာယင်း၊ တောင်ꩻပြန်ႏချာယင်း၊ ထွဉ်ႏသယ်ꩻခံႏချာယင်းနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ကွဉ်းတော့ꩻ"နဝ်ꩻသွူ။
၂၅။ နီကပဲစ်မာႏဗာႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အမဉ်ႏအဲဉ်ထဝ်းဒွုမ် (မဉ်ႏသီထိုꩻလဲဉ်း)နဝ်ꩻ လွေꩻကွဉ်းတော့ꩻလွဉ်ꩻဗာႏ အွိုးအသင်ႏခဲင်ꩻ၊ အွိုးအအောင်သူꩻသွူ။
၂၆။ မဉ်ႏတလွေꩻနွောင်ꩻတဝ်း အသင်ႏခဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း၊ အသီမုဲင်ꩻကို မဉ်ႏတသေတဝ်းတရိုꩻတဝ်း လွေꩻဘုရာꩻငါတရိုꩻတဝ်း၊ လွေꩻသံႏဃာႏငါ တရိုꩻတဝ်း နေးသꩻနောင်ႏတ၊ မာႏနအွဉ်ႏချော့ꩻထွူတဲင် (ရေႏပုဂ္ဂိုလ်ႏ နီကပဲစ်မာႏဗာႏနဝ်ꩻ) ကွဉ်းတော့ꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၇။ "ဘုရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဂွုဏ်ႏတောႏကွတ်ꩻပါꩻ လꩻခါꩻသေႏချာႏ၊ ဒါႏသေထူꩻမျတ်၊ လွိုကတ်ယံကျ၊ ဂေါတမ ဗွေႏဘုရာꩻနဝ်ꩻသွူ။
၂၈။ "တရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- မဂ်လစ်ꩻပါꩻ၊ ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ၊ နိဗ္ဗာန်ႏ၊ ပရိယတ် တရာꩻမျတ် အပါꩻတဆီယိုနဝ်ꩻသွူ။
၂၉။ "သံႏဃာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အရိယာႏပုဂ္ဂိုလ်ႏသွစ်ꩻပါꩻတွမ်ႏ သမ္မုတိသံႏဃာႏတောႏနဝ်ꩻသွူ။
၃၀။ "ရတနာႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဘုရာꩻရတနာႏ၊ တရာꩻရတနာႏ၊ သံႏဃာႏရတနာႏ ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' ဘုရာꩻ တရာꩻ၊ ဗွေႏသံႏဃာႏ၊ မျတ်ရတနာႏ အဝ်ႏသွံပါꩻ။
၃၁။ "စေႏတနာႏမျိုꩻယို"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကကွဉ်းတော့ꩻ ရိုႏသေႏဗာႏ စေႏတနာႏအမျိုꩻစားယို (ကုသိုလ်ႏကံႏ အမျိုꩻစားယို) ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃၂။ "ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ရောႏဂါႏပေႏပေႏတန်တန် ရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
၃၃။ "သွံဗာႏကပ်ငမ်း (ကပ်တန်သွံပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- (၁) သတ္ထန္တရကပ် (၂) ရောဂန္တရကပ် (၃) ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ် ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' သတ္ထ ရောဂါ၊ ဒုဗ္ဘိက္ခ၊ မတ်လွကပ်သွံပါꩻ။
၃၄။ "ကပ်တန်သွံပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(၁) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏလက်နက် (စူခွုမ်) အမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သတ္ထန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၂) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရောဂန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၃) အံႏမ အံႏအဝ်ထာꩻတဲင် ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏထာꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- လက်နက်ဗာႏသန်၊ သီအာတန်၊ သတ္ထန္တရကပ်။
ရောႏဂါႏမော့ꩻသန်၊ သီအာတန်၊ ရောဂန္တရကပ်။
အံႏမခြောသန်၊ သီအာတန်၊ ဘိက္ခန္တရကပ်။
၃၅။ "လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ (လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ)"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
ငါးရုဲင်ꩻ၊ တိရစ္ဆာန်ႏ၊ ပိတ္တာႏ၊ အသုရကာယ်ႏ ယို ၄-ပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ - ငါးရုဲင်ꩻ တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ အသုရကာယ်ႏ၊ အပါယ်ႏလစ်ꩻပါꩻ။
၃၆။ "သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင် (ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) လင်ꩻထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ
(၂) ထွာတိရစ္ဆာန်ႏ
(၃) ထွာပိတ္တာႏ (ထွာအသုရကာယ်ႏ)
(၄) ထွာဗျဟ္မာႏသက်ဆွာꩻ (အရူပဗျဟ္မာႏတွမ်ႏ အသညသတ်)
(၅) ထွာလိုꩻရွိုင်ꩻ (သံႏဃာႏတအဝ်ႏတဝ်း ပစ္စန္တရာဌ်အရပ်)
(၆) ထွာလိုꩻထာꩻယူႏမာႏ (မိစ္ဆာႏဒိဋ္ဌိ)
(၇) ထွာလိုꩻထွူင်းထွူ၊ ထွာလိုꩻဗား၊ ထွာလိုꩻတအာႏ
(၈) ထွာလိုꩻသာႏသနာႏထန်ႏ (ဘုရာꩻတပွင်ꩻတဝ်းအခိန်ႏ၊ ခွဲတဝ်းဘုရာꩻသာႏသနာႏ၊ နာႏဗာႏတဝ်းတရာꩻ)။
လင်္ကာႏ- ငါးရုဲင် တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ ဗျဟ္မ၊ ထွာကလိုꩻရွိုင်ꩻ၊ ယူႏတွိုင်ꩻအမာႏ၊ တအာႏထွာထန်ႏ၊ ကျမ်ꩻဂန်ႏလွဉ်စဲစ်၊ ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ။
၃၇။ "ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ဉာတိဗျသန (ခ) ဘောဂဗျသန (ဂ) ရောဂဗျသန (၄) ဒိဋ္ဌိဗျသန (၅) သီလဗျသန ယိုငတ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- ဉာ ဘော ရောဂ၊ ဒိဌ် သီလ၊ ပဉ္စဗျသန။
၃၈။ "ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(၁) ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ သီကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဉာတိဗျသန"၊
(၂) စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဘောဂဗျသန"၊
(၃) ထာꩻဆာရောႏဂါႏ ထွာလွဉ်ဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရောဂဗျသန"၊
(၄) နေးထူႏတေားဒျာႏ အယူႏမာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဒိဋ္ဌိဗျသန"၊
(၅) သီႏလအကျင်ꩻ ကုဲင်လီပြင်ꩻထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သီလဗျသန"၊
လင်္ကာႏ - ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ၊ သီကုဲင်ထိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဉာတိဗျသန၊
စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ၊ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဘောဂဗျသန၊
ထာꩻဆာရောႏဂါႏ၊ ထွာလွဉ်ဗာႏ၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏ ရောဂဗျသန၊
နေးထူႏတေားဒျာႏ၊ အယူႏမာႏ၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏ ဒိဋ္ဌိဗျသန၊
သီႏလအကျင်ꩻ၊ ကုဲင်လီပြင်ꩻ၊ ဟဲ့ꩻလင်ꩻ သီလဗျသန။
၃၉။ "ပဉ္စရန်ႏသူႏ(ရန်ႏသူႏငတ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ထီ (ခ) မေႏ (ဂ) ခွန် (ဃ) တခွန်ꩻ (င) အမွီႏခံႏပိုကုဲင်။
လင်္ကာႏ- ထီမေႏခွန်မျိုꩻ၊ တခွန်ꩻမျိုꩻ၊ ဝင်ꩻရိုꩻပိုကုဲင် ရန်ႏငတ်ꩻတုဲင်။
၄၀။ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ် (ဝိပ္ပတ္တိတရာꩻလစ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) ကာလဝိပ္ပတ္တိ (၂) ဂတိဝိပ္ပတ္တိ (၃) ဥပဓိဝိပ္ပတ္တိ (၄) ပယောဂဝိပ္ပတ္တိ ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- ကာ တိ ဥပ၊ ပယောဂ၊ မတ်လွ ဝိပ္ပတ်လစ်ꩻ။
၄၁။ "ဝိပ္ပတ္တိတရာꩻလစ်ꩻပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(က) ခွန်မွိုက်စိုး (လိုꩻမွိုက်စိုး)နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ကာလဝိပ္ပတ္တိ"
(ခ) လွေꩻငါးရုဲင်ꩻ၊ တိရစ္ဆာန်ႏ၊ ပိတ္တာႏ၊ အသုရကာယ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဂတိဝိပ္ပတ္တိ"
(ဂ) နမ်းအင်္ဂါႏ (လက္ခဏာႏ)ချို့ꩻယွင်ꩻကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဥပဓိဝိပ္ပတ္တိ"
(ဃ) ထာꩻသေ ထာꩻလိန်ႏမာႏ၊ ဉာဏ်ႏပညာႏခြေားကင်ꩻ၊ သတိꩻယွင်ꩻလွꩻဗုဲင်၊ မာꩻ ဒေါ့ꩻ ကျံႏ အကုဲင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ "ပယောဂဝိပ္ပတ္တိ"။
လင်္ကာႏ- ခွန်မွိုက်စိုးဟ၊ မော့ꩻဒုက္ခ၊ ကာလဝိပ္ပတ္တိ၊
အပါယ်ႏလစ်ꩻရပ်၊ လွေꩻထွာထပ်၊ ယံမတ် ဂတိ၀ိ။
အင်္ဂါႏလက္ခဏ၊ ချို့ꩻယွင်ꩻလွ၊ ဥပ ဝိပ္ပတ္တိ။
ဉာဏ်ႏသတိꩻခြေား၊ မာꩻကုဲင်တေား၊ ပယောဝိပ္ပတ္တိ။
၄၂။ "မဂ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
မာꩻကုဲင်ထိုꩻ အကုသိုလ်ႏ၊ လွေꩻတွိုႏဒါႏ နိဗ္ဗာန်ႏတဲင် ဟဲ့ꩻဗာႏ "မဂ်"နဝ်ꩻသွူ။
၄၃။ "မဂ်လစ်ꩻပါꩻ"နဝ်ꩻ-
(၁) သောတာပတ္တိမဂ် (၂) သကဒါဂါမိမဂ် (၃) အနာဂါမိမဂ် (၄) အရဟတ္တမဂ် ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
၄၄။ "ဖိုလ်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ကလꩻ ကခံႏစာꩻဗာႏ လောကုတ္တရာႏမဂ် (ကုသိုလ်ႏ)အကျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ"ဖိုလ်ႏ"နဝ်ꩻသွူ။
၄၅။ "ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) သောတာပတ္တိဖိုလ်ႏ (ခ) သကဒါဂါမိဖိုလ်ႏ (ဂ) အနာဂါမိဖိုလ်ႏ (ဃ) အရဟတ္တဖိုလ်ႏ ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- သောတ သက၊ နာ အရ၊ မဂ္ဂ ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ။
၄၆။ မဉ်ႏလꩻ သောတာပတ္တိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသောတာႏပန်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ သကဒါဂါမိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသကဒါဂါမ်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ အနာဂါမိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအနာႏဂါမ်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ အရဟတ္တဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻရဟန္တာႏသွူ။
၄၇။ "နိဗ္ဗာန်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ကွပ်လွစ်ထန်ႏလꩻ တဏှာႏ(လောဘ)တဲင် နာမ်ႏတွမ်ႏရုပ် ဒုက္ခချုပ်ထိုꩻတွော့ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ နိဗ္ဗာန်ႏနဝ်ꩻသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၂) သီႏလငတ်ꩻပါꩻခန်ꩻ"'''
၁။ အဟံ ဘန္တေ တိသရဏေန သဟ ပဉ္စသီလံ ဓမ္မံ ယာစာမိ အနုဂ္ဂဟံ ကတွာ သီလံ ဒေထ မေ ဘန္တေ။
၂။ ဒုတိယမ္ပိ အဟံ ဘန္တေ-------။ တတိယမ္ပိ အဟံ ဘန္တေ---------မေ ဘန္တေ။
၃။ နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။
၄။ ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ၊
ဓမ္မံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ၊
သံဃံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ။
ဒုတိယမ္ပိ ------၊ တတိယမ္ပိ ------။
၅။ အာမ ဘန္တေ (ဗွေႏဩ)။
၆။ ပါဏာတိပါတာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
အဒိန္နာဒါနာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
ကာမေသု မိစ္ဆာစာရာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
မုသာဝါဒါ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
သုရာမေရယ မဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
၇။ အာမ ဘန္တေ (ဗွေႏဩ)။
၈။ "အဟံ ဘန္တေ"စတဲင် အဓိပ္ပါယ်ႏ -
ဩဗွေႏ ခွေသွဉ်းကွီဗာႏ သရဏဂုံႏ သွံပါꩻတွမ်ႏ သီႏလငတ်ꩻပါꩻ၊ တရာꩻမျတ်ယို ဗွေႏဩ၊ ဩဗွေႏ ပင်ႏထိုခွေသွဉ်းတဲင် ဖေႏသွော့ ခွေသွဉ်း သီႏလ ဗွေႏဩ။
ဩဗွေႏ ( နီလဲင်ႏကိုတဲ့ ခွေသွဉ်းကွီဗာႏ-------)
ဩဗွေႏ (သွံလဲင်ႏကိုတဲ့ ခွေသွဉ်းကွီဗာႏ------) ရိုꩻသွုပ်ငါလွေꩻသွော့။
၉။ "အာမ ဘန္တေ"အဓိပ္ပါယ်ႏ- ဩဗွေႏ မွေးသွူဗွေႏဩ။
၁၀။ "နမော တဿ"စတဲင်အဓိပ္ပါယ်ႏ- လိုꩻလူꩻဗျဟ္မာႏ၊ သတ္တဝါႏခိုမူႏ၊ ကားကလူႏယို၊ ခံႏထူႏထွိုက်ဒါႏ၊ ဆရာႏအဲဉ်ထဝ်း၊ ဗွေႏစောဝ်းနမ်းဒါႏ၊ ယံငါႏစဲင်းစဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့တရာꩻ၊ ကွပ်သေငါꩻဒါႏ၊ ဘုရာꩻနဝ်ꩻနဝ်ꩻ (ခွေသွဉ်း) ဝုဲင်ႏဗွေႏဩ။
၁၁။ "ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
( ဘုရာꩻယို ထွာခွေသွဉ်းထာꩻကိုꩻကွယ်ႏ၊ ရေႏရွယ်ႏယွုမ်းမတ်၊ ခွေသွဉ်းဆယ်ꩻကပ် ဗွေႏဩ)
၁၂။ "ဓမ္မံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
( တရာꩻယို ထွာခွေသွဉ်းထာꩻကိုꩻကွယ်ႏ၊ ရေႏရွယ်ႏယွုမ်းမတ်၊ ခွေသွဉ်းဆယ်ꩻကပ် ဗွေႏဩ)
၁၃။ "သံဃံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
( သံႏဃာႏတောႏမျတ်ယို ထွာခွေသွဉ်းထာꩻကိုꩻကွယ်ႏ၊ ရေႏရွယ်ႏယွုမ်းမတ်၊ ခွေသွဉ်းဆယ်ꩻကပ် ဗွေႏဩ)
၁၄။ "သီႏလငတ်ꩻပါꩻ"ပြန်ႏပအိုဝ်ႏအအဲဉ်ႏ-
၁။ ခွေသွဉ်း ခံႏမာꩻသီတဝ်း ဝင်ꩻသက်ဗွေႏဩ။
၂။ ခွေသွဉ်း ခံႏထူႏတခွန်ꩻတဝ်း ဝင်ꩻတခြိုꩻဗွေႏဩ။
၃။ ခွေသွဉ်း ခံႏပဲစ်မာႏတဝ်း ဝင်ꩻလမ်းသားဗွေႏဩ။
၄။ ခွေသွဉ်း ခံႏဒေါ့ꩻလဲဉ်တဝ်းထာꩻ ဗွေႏဩ။
၅။ ခွေသွဉ်း ခံႏအွꩻတဝ်း ဒေါဝ်သူႏရာႏ ဗွေႏဩ။
၁၅။ သီႏလယို မဉ်ႏထူႏဒျာႏ ဘုရာꩻငါနဝ်ꩻ (လိုꩻကျောင်ꩻထျꩻ မဉ်ႏမွေးတဝ်းနဝ်ꩻ) အာမ ဘန္တေ-ငဝ်းယို ရိုꩻပါမွုန်းဒွုမ်နေား။
သီႏလငတ်ꩻပါꩻ သွစ်ꩻဖြုံႏကဗျာ-
၁၆။ ဝင်ꩻယိုအသက်-ထူႏနက်လွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-သီခြိုချာဗာႏ
မာꩻသီမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၁၇။ တခွန်ꩻဝင်ꩻထာꩻ-စွန်ပါꩻလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-ဝွေꩻယိုကေန်ꩻငါႏ
တခွန်ꩻမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၁၈။ ဝင်ꩻမာဝင်ꩻဝါꩻ-စောကာꩻလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-မူႏယိုထွာဗာႏ
ပဲစ်မာႏမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၁၉။ ဒေါ့ꩻလိန်ႏလဲဉ်ပါꩻ-မုသာꩻလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-ဝွေꩻယိုတအာႏ
ဒေါ့ꩻလဲဉ်မွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၂၀။ အွꩻဒဝ်ထီလျား-မွန်ꩻဗားလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-ဗားဖိုအာငါႏ
ဒဝ်အွꩻမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ-"'''
သွစ်ꩻဖြုံႏကဗျာယိုနဝ်ꩻ တပုဒ်တပုဒ် အဝ်ႏလစ်ꩻရဲဉ်ႏတဲင် ပထမတရဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ငဝ်းထင်ႏ၊ ဒုတိယတရဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ငဝ်းလင်ꩻ၊ တတိယတရဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ငဝ်းထင်ႏ၊ စတုတ္ထတရဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ငဝ်းလင်ꩻ၊ တတိယတရဲဉ်ႏ ငဝ်းအသွတ်ꩻတွမ်ႏ စတုတ္ထတရဲဉ်ႏ ငဝ်းအထျꩻနဝ်ꩻ အွဉ်ႏသွုပ်ယွိုင်ꩻလွေꩻဗာႏလို့ဝင်ꩻ နဝ်ꩻမꩻ ယိန်းတလေ့နဝ်ꩻသွူ။
'''"သီႏလငတ်ꩻပါꩻ (၁၂)ဖြုံႏလင်္ကာႏ"'''
+ ဝင်ꩻယိုအသက်၊ ဝွေꩻထူႏနက်၊ ယူႏပက် ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ သီတခြို၊ ဝွေꩻယို သက်ဒွေါင်ႏဆုဲင်ꩻ။
+ တခွန်ꩻဝင်ꩻထာꩻ၊ ဝွေꩻစွန်ပါꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ ရန်းမထို၊ ဝွေꩻယို ကေန်ꩻခြေားဆုဲင်ꩻ။
+ ဝင်ꩻပိုဝင်ꩻဝါꩻ၊ ဝွေꩻစောကာꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ အညမ်းကို၊ မူႏယို ထွာဗာႏဆုဲင်ꩻ။
+ ဒေါ့ꩻလဲဉ်လိန်ႏပါꩻ၊ ဝွေꩻမုသာꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ ထွိုင်းထွူကို၊ ဝွေꩻယို တအာႏဆုဲင်ꩻ။
+ အွꩻဒဝ်ထီလျား၊ ဝွေꩻမွန်ꩻဗား၊ ကွပ်ယား ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လီးလူꩻကို၊ ဝွေꩻယို ဗားအာဆုဲင်ꩻ။
'''"လိုꩻပေႏသီးတာႏ ပျောႏခရာႏ လင်္ကာႏကဗျာ"'''
ရီ= ဝင်ꩻယိုအသက်၊ ဝွေꩻထူႏနက်၊ ဝွေꩻတွက် ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= ဝင်ꩻယိုအသက်၊ ဝွေꩻထူႏနက်၊ ယူႏပက် ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ သီတခြို၊ ဝွေꩻယို သက်ဒွေါင်ႏဆုဲင်ꩻ။
ရီ= တခွန်ꩻဝင်ꩻထာꩻ၊ ဝွေꩻစွန်ပါꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= တခွန်ꩻဝင်ꩻထာꩻ၊ ဝွေꩻစွန်ပါꩻ၊ ကွပ်မာꩻထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယိုထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ကေန်ꩻခြေားဆုဲင်ꩻ။
ရီ= ဝင်ꩻမာဝင်ꩻဝါꩻ၊ ဝွေꩻစောကာꩻ၊ ကွပ်မာꩻထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= ဝင်ꩻမာဝင်ꩻဝါꩻ၊ ဝွေꩻစောကာꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ ဝွေꩻတန်ယို၊ မူႏယို ထွာဗာႏဆုဲင်ꩻ။
ရီ= ဒေါ့ꩻလိန်ႏလဲန်ပါꩻ၊ ဝွေꩻမုသာꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= ဒေါ့ꩻလိန်ႏလဲန်ပါꩻ၊ ဝွေꩻမုသာꩻ၊ ကွ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ ထွုင်းထွူကို၊ ဝွေꩻယို တအာႏဆုဲင်ꩻ။
ရီ= အွꩻဒဝ်ထီလျား၊ ဝွေꩻမွန်ꩻဗား၊ ကွပ်ယား ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= အွꩻဒဝ်ထီလျား၊ ဝွေꩻမွန်ꩻဗား၊ ကွပ်ယား ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လီးလူꩻကို၊ ဝွေꩻယို ဗားအာဆုဲင်ꩻ။
'''"သီႏလငတ်ꩻပါꩻ ပါဠိကို အမာႏတွမ်ႏ အမဲဉ်ႏ"'''
+ ဝေ (ရာ) မဏိ မွေးတဝ်း၊ ဝေ (ရ) မဏိ ဒျာႏ။
+ အဒိ ( န္န ) ဒါနာ မွေးတဝ်း၊ အဒိ (န္နာ) ဒါနာ ဒျာႏ။
+ မိစ္ဆာ (စ)ရာ မွေးတဝ်း၊ မိစ္ဆာ (စာ)ရာ ဒျာႏ။
+ မုသာဝါ (တာ) မွေးတဝ်း၊ မုသာဝါ(ဒါ) ဒျာႏ။
+ (သူ)ရာမေ (ရိ)ယ မွေးတဝ်း၊ (သု)ရာမေ(ရ)ယဒျာႏ။
"လိုꩻကျောင်ꩻတွက်တာႏ"
တိသရဏ ဂဟဏံ (မဟာ) ပရိပုဏ္ဏံ မွေးတဝ်း၊ မဟာ-ပါတဝ်းသွူ၊ "သရဏ ဂမနံ ပရိပုဏ္ဏံ"နုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏသွူ။<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
b1b8l1trscrdrq3jjnhmvndqcrwq7xr
15253
15252
2022-08-12T10:25:15Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"ငေါဝ်းအွဉ်ႏသေ"'''
ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ တကာႏမူႏခိုသီး ကအောဝ်ႏလိုႏသေထွိုက်သေသင်ꩻ ဩကာသကိုကပါဒါႏ အခရာႏ၊ သီႏလခရာႏ၊ မွိုးဖါဝွတ္တရာꩻ၊ ပိုလီꩻဝွတ္တရာꩻ-စတဲင်စားနောဝ်ꩻ ယံကသေဗာႏတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ "ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ သွဉ်ခန်ꩻတာႏ"ယိုသွူ။
ပေါႏထွာတဲင် ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏမန်ႏသမျနောဝ်ꩻ ဟောဝ်ထွားဟောဝ်လွူꩻငါႏ၊ ဟော်ꩻလိတ်မဉ်ႏတဒါႏတောဝ်းတဲ့ ထွဉ်ႏနေးပါꩻဟော်ꩻဖတ်၊ မတ်နေးနုဲင်းကနာႏမော် မာꩻသွော့နုဲင်းနဝ်ꩻနော။
မာꩻနုဲင်းနောဝ်ꩻမꩻ နီဘာႏသာႏ နီတရာꩻယို စွုမ်ႏဖြာꩻသေနာႏတဲင် အကျိုꩻယိန်းအာနောဝ်ꩻသွူ။
'''ဝုဲင်ႏပူႏဇောႏ ရတနာႏသွံပါꩻ'''
+ ဗုဒ္ဓံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ ဘုရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ ဓမ္မံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ တရာꩻတောႏ ဗွေႏဩ။
+ သံဃံ ပူဇေမိ - ခွေသွဉ်းပူႏဇောႏ သံႏဃာႏတောႏ ဗွေႏဩ။
( ဘုရာꩻတောႏဗွေႏဩ - ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ တရာꩻတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ၊ သံႏဃာႏတောႏဗွေႏဩ-ဝုဲင်ႏလင်ꩻတလဲင်ႏ)
'''"ငတ်ꩻထွောင်းခွေါင်းဖေႏ ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏ"'''
( ပဉ္စပတိဋ္ဌိတ - ခေါက်ဝုဲင်ႏရိုႏသေႏနယ်ꩻ )
(၁) စူဝုဲင်ႏ (၂) အွဉ်ႏဒါ (၃) ခင်ႏလေင်းပါ (၄) နွန်ႏငါ (၅) ကတောင်ခွေါင်း (၆) ငွေါ့ (၇) ကီ (၈) ထွို့ꩻချာ (၉) ခင်ႏလေင်းပါ (၁၀) စူခါ (၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်း။
'''"(၁) စူဝုဲင်ႏကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အုံစောင်းပေါင် စူနဲင်ႏအွဉ်ႏဒင်ႏ ခင်ႏလေင်းမော့ငါတွမ်ႏ စူနဲင်ႏမော့ငါနဝ်ꩻ တသွုန်တွောင်းကီလဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻရေႏမတ်နုဲင်းဗိုမိုမ်ꩻ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဟမ်းတခုံꩻခုံꩻ၊ စူနုံအွဉ်ႏတသွုန်သွုန်ဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတရားမွုန်းစူနုံ၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ ယွယွအွဉ်ႏခွေါင်းကတောင်၊ စူမွူးမဲ့နီဗာႏနဝ်ꩻ သဲစ်ကရိုꩻ"စူဝုဲင်ႏ"တဲ့ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻနꩻသွော့ မဲ့ကူႏနီပါင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"(၂) အွဉ်ႏဒါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏဒါပဲဉ်လောင်း၊ အွဉ်ႏတနꩻနꩻ ခင်ႏလေင်းခꩻငါ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစွဉ်ႏ စူလောင်ꩻ၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ ကတောင်တဖြုံႏတာႏ။
'''"(၃)ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏလင်ꩻခင်ႏလေင်း၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူဒွိုႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ။
'''"(၄) နွန်ႏငါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနွန်ႏငါ အွဉ်ႏလင်ꩻပါစူနဲင်ႏ၊ ခင်ႏလေင်းတွမ်ႏစူနဲင်ႏနဝ်ꩻ ယံကခွေါင်းဗာႏလို့ဝင်ꩻ၊ ယွယွအွဉ်ႏလင်ꩻကတောင်၊ စူနီပင် အွဉ်ႏတွိုက်မွုန်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏခါႏကတောင်တဖြုံႏတာႏ၊ စူယာꩻအွဉ်ႏဒါတဲပ်တဲပ်လင်ꩻ ပဲဉ်လောင်း။
'''(၅) ကတောင်ခွေါင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ကတောင်အွဉ်ႏခွေါင်းလင်ꩻပဲန်၊ ကတောင်ဖေႏကခွေါင်းဒျာႏပဲန်၊ အွဉ်ႏဒင်ႏမွုန်း စူခိုႏလောင်း။
'''(၆) ငွေါ့ကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ငွေါ့ငါကတောင်ငါ၊ စူလောင်ꩻအွဉ်ႏယွားစွူစွူ ကနွန်ႏငါအတွိုင်ꩻနဝ်ꩻ။
'''(၇) ကီကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' ဒဲင်ႏကီထင်ႏ စူနဲင်ႏခြေင်ခြေင်၊ ယွယွထွို့ꩻချာစူ၊ အွဉ်ႏစွဉ်ႏစူဗောင်။
'''(၈) ထွို့ꩻချာကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူဒွိုႏနီပင်ယို ထွို့ꩻတွိုက်တွိုက်ချာဗာႏ ခင်ႏလေင်း။
'''(၉) ခင်ႏလေင်းပါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' အွဉ်ႏထွိုင်ႏခင်ႏလေင်း၊ စူဝုဲင်ႏနဝ်ꩻ အွဉ်ႏဒါစွူစွူ ပဲန်လောင်း။
'''(၁၀) စူခါကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူယာꩻနီပင် အွဉ်ႏခိုမ်ꩻယင်းလို့ဝင်ꩻ၊ အွဉ်ႏတလဲ့ငါလင်ꩻဗော့ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻ။
'''(၁၁) အွဉ်ႏတနွောင်းကရိုꩻနဝ်ꩻ"''' စူနဲင်ႏယို အွဉ်ႏတနွောင်းကီထင်ႏယင်း ကတောင်ခငါ၊ တွမ်ႏနီကတောင်နဝ်ꩻ အွဉ်ႏခါႏဗာႏ တစူနီရပ်၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏယင်းတလဲင်ႏ "စူဝုဲင်ႏ"မꩻ စူမွူးနဝ်ꩻ အွဉ်ႏခွေါင်းတနꩻယင်း မဲ့ကူႏနီပင်ခါႏနဝ်ꩻနော။
'''"ငေါဝ်းကွဉ်းတော့ꩻ ဩကာသပအိုဝ်ႏ(တောင်ႏကီꩻ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏတန်သွံပါꩻ၊ တပါꩻပါꩻယို၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ယံထဲ့ဟူႏလင်ꩻ၊ ယံကင်ꩻညာꩻလွစ်၊ ပြွစ်ပြေစေႏတနာႏ၊ သဒ္ဓါႏစင်ဗွာ၊ စူခါရွံးဗူႏ၊ ကတူႏကီအွဉ်ႏဒင်ႏ၊ ဝုဲင်ႏထင်ႏကွီခွင်ꩻ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏထွူတဲင်၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စိန္တေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏမျတ်သွံဆူႏ၊ ဝုဲင်ႏထူႏသွူဩ။
ဝုဲင်ႏဗာႏအကျိုꩻ၊ ကရိုꩻနဝ်ꩻရာꩻ၊ လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻသွယ်ႏရပ်ပဲစ်၊ ကပ်တန်သွံခန်ꩻ၊ ငတ်ꩻတန်ꩻရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဒူႏဝိပတ္တိ၊ (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)၊ ကွတ်ꩻဆီသူရောႏဂါႏ၊ မော့ꩻဗာႏမွုန်းလာꩻလာꩻ၊ ကင်ꩻညာꩻထွူခါ၊ ထိုဆွာꩻသက်ခန်ꩻ၊ ယောင်ꩻဆင်ꩻတရေꩻကျ၊ သုခချမ်ꩻသာႏ၊ ဗလအာႏသန်၊ ဉာဏ်ႏတန်ထီႏသေ၊ ယံဗွေစွုမ်ႏဘဝ၊ ယံလꩻထဲင်းဖျင်၊ ဈာန်ႏတရာꩻမဂ်ဖိုလ်ႏ၊ ယံတွိုႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွေသွဉ်း၊ ယံကလꩻဗာႏ (စဝ်းဘုရာꩻ) ဗွေႏဩ။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဆရာႏနဝ်ꩻ (စောဝ်းဆရာႏ ဗွေႏဩ)။
+ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ (စဝ်းသံႏဃာႏဗွေႏဩ)။
+ '''တောင်ꩻသေꩻ''' -
ရပ်လောင်ႏရပ်လင် မဉ်ႏရွစ်ဩကာသပအိုဝ်ႏ (တောင်ႏကီꩻ)ယိုတဲ့ ရွစ်သွိုသွို ဖေႏကဒါႏနဝ်ꩻ သွဉ်ဒါႏဒါႏခါꩻပါသွော့ ဩကာသယိုနော။
'''(တောင်ꩻခါꩻ - ၁၃၄၈၊ ထွားဗာႏတဲင်သေကို)'''
ဩကာသ(သီႏသဲင်ႏ)နဝ်ꩻ သွဉ်ဖေႏခါꩻ အွိုးနေင်ႏ ၁၃၂၂-ဗာႏနဝ်ꩻကာႏ၊ ယိုခါနဝ်ꩻ ဒါႏသားတဲ့အာ၊ သွုံꩻသားတဲ့ အာလဲဉ်းတဲင် အီႏပြောင်ꩻဗာႏ တယိုꩻတဝ်းသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၁) ဩကာသပအိုဝ်ႏ(သီႏသဲင်ႏ)"'''
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ၊ ကံႏယိုသွံပါꩻ၊ ရဲးခါꩻမကမ်း၊ တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ၊ မဉ်ႏအဝ်ႏဒါႏလဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား၊ အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ၊ တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ၊ ခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ (နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻ)ဗွေႏဩ။
ကွပ်ပွိုးခွေသွဉ်းမာန်ႏချော့ꩻ၊ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ စေႏတနာႏမျိုꩻယို၊ ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ၊ သွံဗာႏကပ်ငမ်း၊ လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ၊ သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင်၊ ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန၊ ပဉ္စရန်ႏသူႏ၊ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ်၊ စွုမ်ႏဇာတ်စွုမ်ႏပန်၊ ကင်ꩻယန်လွစ်ငက်၊ မဂ်ဖိုလ်ႏနိဗ္ဗာန်ႏ၊ မန်ႏမန်ႏခွꩻသꩻ၊ ယံကလꩻဗွေႏဩ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ="'''
မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ရတနာႏသွံပါꩻ၊ မဉ်ႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻမꩻ ရွစ်လို့ယိုနီကွို့ꩻ၊ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏ၊ ဆရာႏမွိုးဖါ စတဲင်စားနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ရွစ်ငါအကွို့ꩻချာငါ၊ "ကွပ်ပွိုး"မာꩻငါနဝ်ꩻ ရွစ်ပါမွုန်းဒွုမ် လꩻဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။
(-----) ကကွင်ꩻခါꩻကိုယိုနဝ်ꩻ ဆဲင်ႏရာꩻဆဲင်ႏရာꩻ လုဲင်ႏသော့ꩻသွော့ လယိုအတွိုင်ꩻနော။
၁။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ သံႏဃာႏနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (သံႏဃာႏ) ဗွေႏဩ။
၂။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖါနဝ်ꩻ -
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖါ)ဗွေႏဩ။
၃။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီမွိုး)ဗွေႏဩ။
၄။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻဖါနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (နီဖါ)ဗွေႏဩ။
၅။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ မွိုးဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (မွိုးဖြား)ဗွေႏဩ။
၆။ မဉ်ႏကွဉ်းတော့ꩻ ဖါဖြားနဝ်ꩻ-
ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ (ဖါဖြား)ဗွေႏဩ။
ဩကာသယိုနဝ်ꩻ အခင်ႏလမ်းတွမ်ႏအခင်ႏလမ်း သွုံꩻလွေꩻဗာႏ လယိုအတွိုင်ꩻသွူ။
(၁) ကအီႏဝုဲင်ႏဘုရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏနာႏတရာꩻတဲ့နဝ်ꩻ၊ ကအီႏထူႏသီႏလတဲ့နဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရီး ရတနာႏသွံပါꩻတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ နီဗွေႏဘုရာꩻ၊ တရာꩻသံႏဃာႏ၊ ရတနာႏယို၊ သွံပါꩻဗွေႏဩ" ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၂) နာႏတရာꩻတွင်ꩻ ကအုံအဝ်ႏဒါႏ သံႏဃာႏသီးငါတဲ့နဝ်ꩻ၊ အအုံအအဝ်ႏ၊ အဒေါ့ꩻအဖြဝ်ႏ အမာႏအတရွို့ꩻစတဲင်စားနဝ်ꩻ မဉ်ႏအဝ်ႏတဲ့ အပဲစ်ဖုံႏနဝ်ꩻ ယံကပြေႏ ကစင်ထိုꩻတွော့ꩻ နာႏတရာꩻထွူ၊ ဆျာꩻထီထွူနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻသံႏဃာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ သံႏဃာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၃) ကကွဉ်းတော့ꩻဒါႏ ဆရာႏတဲ့နဝ်ꩻ၊ တကျောင်ꩻတွမ်ႏတကျောင်ꩻ ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻဒါႏလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ပုဂ္ဂိုလ်ႏနီသွံလစ်ꩻပါꩻယို ထွာနီဆရာႏတဲင် ကလွေꩻကွဉ်းတော့ꩻသွိုလို့ဝင်ꩻတဲ့နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏကွဉ်းတော့ꩻဆရာႏတဲင် "ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏသေႏ၊ ဆရာႏဗွေႏဩ"ရွစ်ဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
(၄) သွုံꩻအီအမျိုꩻမျိုꩻ ဖေႏကလꩻတဲင် တဲမ်းဖေႏဗာႏ ဩကာသယိုသွူ၊ နီပအိုဝ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ရွစ်ဒျာႏဩကာသမန်း ကဲန်းအာအာရိုꩻကီလဲ့ (ယဟန်ႏသား ကဲဉ်းအာအာနဝ်ꩻ) မဲဉ်ႏတဲ့ တမဲဉ်ႏတဝ်း၊ အဓိပ္ပါယ်ႏတဲ့ တသေတဝ်း၊ အရေꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကုသိုလ်ႏရေꩻ (သံႏဃာႏရေꩻ)တဲင် အဝ်ႏလိုႏယူႏစဲင်းစဲင်း၊ မဉ်ႏသေနာႏနဝ်ꩻမꩻ ထာꩻနစ်သက်တဲ့ထွာ၊ အကျိုꩻတဲ့လꩻအာ၊ ကွပ်နဝ်ꩻမꩻ ပအိုဝ်ႏလိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏလိုႏရွစ်ဒျာႏ ဩကာသပအိုဝ်ႏနဝ်ꩻသွူ။
'''"ဗွောင်နယ် ဩကာသခရာႏ"'''
၁။ "ဩကာသ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ"'''
(ခွေသွဉ်းကအီႏဝုဲင်ႏ၊ ကအီႏကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ဖေႏသွော့အခွင်ꩻ၊ အွဉ်ႏစွꩻခွင်ꩻသွော့၊ ဖေႏကွဉ်းတော့ꩻသွော့ ခွေသွဉ်းဗွေႏဩ) ကွီခွင်ꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂။ "ဩကာသ၊ ဩကာသ၊ ဩကာသ"ကရွစ်ဗာႏသွံလဲင်ႏနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ (ကကွီအခွင်ꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ ကွီဖွီဖုဲင်ထာꩻမွေးတဝ်း၊ ကွီထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်၊ ကွီရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ ဗွေႏဩ) ဖေႏကထွာ အထွူႏအတွုမ်နုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ရိုꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃။ "ကာယကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းထာꩻမာꩻ (ထာꩻမာꩻ)
"ဝစီꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - ဖြောင်းထာꩻဒေါ့ꩻ(ထာꩻဒေါ့ꩻ)
"မနော်ꩻကံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ - သꩻထာꩻမာꩻ (ထာꩻကျံႏ)။
၄။ "ကံႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကာယကံႏ၊ ဝစီꩻကံႏ၊ မနော်ꩻကံႏ။
၅။ ကံႏသွံပါꩻယို မဉ်ႏဒေါ့ꩻပအိုဝ်ႏစဲစ်စဲစ်နဝ်ꩻ-
ထာꩻမာꩻ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ၊ ထာꩻကျံႏ ယိုသွံပါꩻသွူ။
၆။ "ထာꩻမာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ထာꩻမာꩻကုဲင်။
၇။ "ထာꩻဒေါ့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်။
၈။ "ထာꩻကျံႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ထာꩻကျံႏဟဝ်၊ ထာꩻကျံႏကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻနီမျိုꩻနုဲင်းယိုသွူ။
၉။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်တအဲဉ်ထဝ်းမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏဟဝ်"သွူ။
၁၀။ ထာꩻမာꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻမာꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻဒေါ့ꩻ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်"သွူ၊ ထာꩻကျံႏ အပဲစ်ကအဝ်ႏမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ထာꩻကျံႏကုဲင်"သွူ။
၁၁။ "ရဲခါꩻမကမ်း"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဖေႏနေးကမာꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကဒေါ့ꩻမွုန်းအကုဲင်၊ ဖေႏနေးကကျံႏမွုန်းအကုဲင်နဝ်ꩻ တသေရဲခါꩻတဝ်း၊ တသေကမ်းခါꩻတဝ်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၂။ "တွမ်ႏနမ်းဖြောင်းသꩻ၊ မောဟဒို့ꩻခြွဉ်း၊ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တွမ်ႏမောဟ (ထာꩻတသေတဝ်းယို)၊ အဝ်ႏဒို့ꩻခါꩻ၊ အဝ်ႏတေင်ခြွဉ်းခါꩻတဲင် တွမ်ႏနမ်း၊ တွမ်ႏဖြောင်း၊ တွမ်ႏသꩻ ခွေသွဉ်းပဲစ်မာႏဗာႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၁၃။ "ပဲစ်မာႏဗာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ မာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ကျံႏနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခံႏဗာႏအပဲစ်(အီႏခံႏဗာႏအပဲစ်)သူꩻတွော့ꩻ ကော့ꩻမာႏချာ၊ ဟွုန်မာႏချာဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ပဲစ်မာႏဗာႏ"နဝ်ꩻသွူ။
၁၄။ "အပဲစ်အအဲဉ်ႏ"နဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် အဝ်ႏသွံမျိုꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"'''နမ်းပဲစ် ဖြောင်းပဲစ်၊ သꩻအပဲစ်၊ အပဲစ်အဝ်ႏသွံမျိုꩻ။
၁၅။ "အပဲစ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻဒေါ့ꩻ၊ တဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻကျံႏ နုဲင်းနဝ်ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ "အပဲစ်"သွူ။
၁၆။ "အကျိုꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလꩻဗာႏ၊ ကခံႏစာꩻဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"အကျိုꩻ"သွူ။
၁၇။ "အကျိုꩻအအဲဉ်ႏသွတ်ꩻ"နဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻကုဲင် အဝ်ႏနီမျိုꩻသွူ။
၁၈။ "အကျိုꩻဟဝ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻဒျာႏ ထာꩻမာꩻဟဝ်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻဒျာႏ ထာꩻဒေါ့ꩻဟဝ်၊ ကွပ်ကျံႏဒျာႏ ထာꩻကျံႏဟဝ်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အဟဝ်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏ အဟဝ်၊ ချမ်ꩻသာႏ (သုခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻဟဝ်နဝ်ꩻသွူ။
၁၉။ "အကျိုꩻကုဲင်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကွပ်မာꩻ ထာꩻမာꩻကုဲင်၊ ကွပ်ဒေါ့ꩻ ထာꩻဒေါ့ꩻကုဲင်၊ ကွပ်ကျံႏ ထာꩻကျံႏကုဲင်တဲင် ကလꩻလွဉ်ဒါႏ အကုဲင်၊ ကခံႏစာꩻလွဉ်ဗာႏအကုဲင် ဆင်ꩻရယ်ꩻ(ဒုက္ခ)ဖဲ့ꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအကျိုꩻကုဲင်နဝ်ꩻသွူ။
၂၀။ "ကြောင်းကြဲ့ပဲစ်မျိုꩻ၊ ယံကထိုꩻမား"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- နမ်းအပဲစ်၊ ဖြောင်းအပဲစ်၊ သꩻအပဲစ် ကားကအဝ်ႏ ယံကထိုꩻမား၊ ယံကစင်ထိုꩻ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၁။ "အာစားကျိုꩻခွꩻ၊ ယံလꩻယံဆဲင်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အကျိုꩻဟဝ်၊ အကျိုꩻခွꩻ သုခ-ချမ်ꩻသာႏ၊ အာစားအာမျိုꩻဖုံႏယို ယံကလꩻ ယံကဆဲင်ႏ ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၂။ "တလဲင်ႏနီလဲင်ႏ၊ သွံလဲင်ႏဗွေဗွေ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကလွဉ်ကွဉ်းတော့ꩻယိုနဝ်ꩻ ကွဉ်းတော့ꩻရိုႏရိုႏသေႏသေႏဒျာႏ၊ ကွဉ်းတော့ꩻထွူႏထွူႏတွုမ်တွုမ်ဒျာႏ၊ နဝ်ꩻမꩻ ရိုꩻဗာႏသွံလဲင်ႏနဝ်ꩻသွူ။
၂၃။ "မာန်ႏချော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ချော့ꩻထိုꩻမာႏနနဝ်ꩻသွူ။
၂၄။ "ကွဉ်းတော့ꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကပဲစ်မာႏဗာႏ အပဲစ်ဖုံႏယို ယံကပြေႏ၊ ယံကထိုꩻမားထိုꩻတဲင် ဝုဲင်ႏချာယင်း၊ ကွဉ်းတော့ꩻချာယင်း၊ ကွီခွင်ꩻချာယင်း၊ တောင်ꩻပြန်ႏချာယင်း၊ ထွဉ်ႏသယ်ꩻခံႏချာယင်းနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ကွဉ်းတော့ꩻ"နဝ်ꩻသွူ။
၂၅။ နီကပဲစ်မာႏဗာႏ ပုဂ္ဂိုလ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ အမဉ်ႏအဲဉ်ထဝ်းဒွုမ် (မဉ်ႏသီထိုꩻလဲဉ်း)နဝ်ꩻ လွေꩻကွဉ်းတော့ꩻလွဉ်ꩻဗာႏ အွိုးအသင်ႏခဲင်ꩻ၊ အွိုးအအောင်သူꩻသွူ။
၂၆။ မဉ်ႏတလွေꩻနွောင်ꩻတဝ်း အသင်ႏခဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း၊ အသီမုဲင်ꩻကို မဉ်ႏတသေတဝ်းတရိုꩻတဝ်း လွေꩻဘုရာꩻငါတရိုꩻတဝ်း၊ လွေꩻသံႏဃာႏငါ တရိုꩻတဝ်း နေးသꩻနောင်ႏတ၊ မာႏနအွဉ်ႏချော့ꩻထွူတဲင် (ရေႏပုဂ္ဂိုလ်ႏ နီကပဲစ်မာႏဗာႏနဝ်ꩻ) ကွဉ်းတော့ꩻဗာႏနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၇။ "ဘုရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဂွုဏ်ႏတောႏကွတ်ꩻပါꩻ လꩻခါꩻသေႏချာႏ၊ ဒါႏသေထူꩻမျတ်၊ လွိုကတ်ယံကျ၊ ဂေါတမ ဗွေႏဘုရာꩻနဝ်ꩻသွူ။
၂၈။ "တရာꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- မဂ်လစ်ꩻပါꩻ၊ ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ၊ နိဗ္ဗာန်ႏ၊ ပရိယတ် တရာꩻမျတ် အပါꩻတဆီယိုနဝ်ꩻသွူ။
၂၉။ "သံႏဃာႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- အရိယာႏပုဂ္ဂိုလ်ႏသွစ်ꩻပါꩻတွမ်ႏ သမ္မုတိသံႏဃာႏတောႏနဝ်ꩻသွူ။
၃၀။ "ရတနာႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ဘုရာꩻရတနာႏ၊ တရာꩻရတနာႏ၊ သံႏဃာႏရတနာႏ ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' ဘုရာꩻ တရာꩻ၊ ဗွေႏသံႏဃာႏ၊ မျတ်ရတနာႏ အဝ်ႏသွံပါꩻ။
၃၁။ "စေႏတနာႏမျိုꩻယို"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ကကွဉ်းတော့ꩻ ရိုႏသေႏဗာႏ စေႏတနာႏအမျိုꩻစားယို (ကုသိုလ်ႏကံႏ အမျိုꩻစားယို) ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၃၂။ "ဖြီဖြိုရောႏဂါႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- ရောႏဂါႏပေႏပေႏတန်တန် ရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻသွူ။
၃၃။ "သွံဗာႏကပ်ငမ်း (ကပ်တန်သွံပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ- (၁) သတ္ထန္တရကပ် (၂) ရောဂန္တရကပ် (၃) ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ် ယိုသွံပါꩻနဝ်ꩻသွူ။
'''"လင်္ကာႏ"''' သတ္ထ ရောဂါ၊ ဒုဗ္ဘိက္ခ၊ မတ်လွကပ်သွံပါꩻ။
၃၄။ "ကပ်တန်သွံပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(၁) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏလက်နက် (စူခွုမ်) အမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သတ္ထန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၂) ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏ တွမ်ႏရောႏဂါႏအမျိုꩻမျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရောဂန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
(၃) အံႏမ အံႏအဝ်ထာꩻတဲင် ကသီပြုံႏပြင်ႏဗာႏထာꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရကပ်"နဝ်ꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- လက်နက်ဗာႏသန်၊ သီအာတန်၊ သတ္ထန္တရကပ်။
ရောႏဂါႏမော့ꩻသန်၊ သီအာတန်၊ ရောဂန္တရကပ်။
အံႏမခြောသန်၊ သီအာတန်၊ ဘိက္ခန္တရကပ်။
၃၅။ "လစ်ꩻခမ်းအပါယ်ႏ (လစ်ꩻပါꩻအပါယ်ႏ)"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
ငါးရုဲင်ꩻ၊ တိရစ္ဆာန်ႏ၊ ပိတ္တာႏ၊ အသုရကာယ်ႏ ယို ၄-ပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ - ငါးရုဲင်ꩻ တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ အသုရကာယ်ႏ၊ အပါယ်ႏလစ်ꩻပါꩻ။
၃၆။ "သွစ်ꩻနယ်ႏရပ်ကုဲင် (ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) လင်ꩻထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ
(၂) ထွာတိရစ္ဆာန်ႏ
(၃) ထွာပိတ္တာႏ (ထွာအသုရကာယ်ႏ)
(၄) ထွာဗျဟ္မာႏသက်ဆွာꩻ (အရူပဗျဟ္မာႏတွမ်ႏ အသညသတ်)
(၅) ထွာလိုꩻရွိုင်ꩻ (သံႏဃာႏတအဝ်ႏတဝ်း ပစ္စန္တရာဌ်အရပ်)
(၆) ထွာလိုꩻထာꩻယူႏမာႏ (မိစ္ဆာႏဒိဋ္ဌိ)
(၇) ထွာလိုꩻထွူင်းထွူ၊ ထွာလိုꩻဗား၊ ထွာလိုꩻတအာႏ
(၈) ထွာလိုꩻသာႏသနာႏထန်ႏ (ဘုရာꩻတပွင်ꩻတဝ်းအခိန်ႏ၊ ခွဲတဝ်းဘုရာꩻသာႏသနာႏ၊ နာႏဗာႏတဝ်းတရာꩻ)။
လင်္ကာႏ- ငါးရုဲင် တိရစ်၊ ပိတ္တာႏ ဗျဟ္မ၊ ထွာကလိုꩻရွိုင်ꩻ၊ ယူႏတွိုင်ꩻအမာႏ၊ တအာႏထွာထန်ႏ၊ ကျမ်ꩻဂန်ႏလွဉ်စဲစ်၊ ရပ်ပဲစ်သွစ်ꩻပါꩻ။
၃၇။ "ငတ်ꩻတုဲင်ဗျသန (ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ဉာတိဗျသန (ခ) ဘောဂဗျသန (ဂ) ရောဂဗျသန (၄) ဒိဋ္ဌိဗျသန (၅) သီလဗျသန ယိုငတ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- ဉာ ဘော ရောဂ၊ ဒိဌ် သီလ၊ ပဉ္စဗျသန။
၃၈။ "ဗျသနငတ်ꩻပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(၁) ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ သီကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဉာတိဗျသန"၊
(၂) စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဘောဂဗျသန"၊
(၃) ထာꩻဆာရောႏဂါႏ ထွာလွဉ်ဗာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ရောဂဗျသန"၊
(၄) နေးထူႏတေားဒျာႏ အယူႏမာႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဒိဋ္ဌိဗျသန"၊
(၅) သီႏလအကျင်ꩻ ကုဲင်လီပြင်ꩻထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သီလဗျသန"၊
လင်္ကာႏ - ဖူးဝေးစွိုးခွိုꩻ၊ သီကုဲင်ထိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဉာတိဗျသန၊
စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ၊ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဘောဂဗျသန၊
ထာꩻဆာရောႏဂါႏ၊ ထွာလွဉ်ဗာႏ၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏ ရောဂဗျသန၊
နေးထူႏတေားဒျာႏ၊ အယူႏမာႏ၊ ဟဲ့ꩻဒျာႏ ဒိဋ္ဌိဗျသန၊
သီႏလအကျင်ꩻ၊ ကုဲင်လီပြင်ꩻ၊ ဟဲ့ꩻလင်ꩻ သီလဗျသန။
၃၉။ "ပဉ္စရန်ႏသူႏ(ရန်ႏသူႏငတ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ထီ (ခ) မေႏ (ဂ) ခွန် (ဃ) တခွန်ꩻ (င) အမွီႏခံႏပိုကုဲင်။
လင်္ကာႏ- ထီမေႏခွန်မျိုꩻ၊ တခွန်ꩻမျိုꩻ၊ ဝင်ꩻရိုꩻပိုကုဲင် ရန်ႏငတ်ꩻတုဲင်။
၄၀။ လစ်ꩻဆူႏဝိပတ် (ဝိပ္ပတ္တိတရာꩻလစ်ꩻပါꩻ)"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) ကာလဝိပ္ပတ္တိ (၂) ဂတိဝိပ္ပတ္တိ (၃) ဥပဓိဝိပ္ပတ္တိ (၄) ပယောဂဝိပ္ပတ္တိ ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- ကာ တိ ဥပ၊ ပယောဂ၊ မတ်လွ ဝိပ္ပတ်လစ်ꩻ။
၄၁။ "ဝိပ္ပတ္တိတရာꩻလစ်ꩻပါꩻ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
(က) ခွန်မွိုက်စိုး (လိုꩻမွိုက်စိုး)နဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ကာလဝိပ္ပတ္တိ"
(ခ) လွေꩻငါးရုဲင်ꩻ၊ တိရစ္ဆာန်ႏ၊ ပိတ္တာႏ၊ အသုရကာယ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဂတိဝိပ္ပတ္တိ"
(ဂ) နမ်းအင်္ဂါႏ (လက္ခဏာႏ)ချို့ꩻယွင်ꩻကုဲင်ထိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ဥပဓိဝိပ္ပတ္တိ"
(ဃ) ထာꩻသေ ထာꩻလိန်ႏမာႏ၊ ဉာဏ်ႏပညာႏခြေားကင်ꩻ၊ သတိꩻယွင်ꩻလွꩻဗုဲင်၊ မာꩻ ဒေါ့ꩻ ကျံႏ အကုဲင်ဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ "ပယောဂဝိပ္ပတ္တိ"။
လင်္ကာႏ- ခွန်မွိုက်စိုးဟ၊ မော့ꩻဒုက္ခ၊ ကာလဝိပ္ပတ္တိ၊
အပါယ်ႏလစ်ꩻရပ်၊ လွေꩻထွာထပ်၊ ယံမတ် ဂတိ၀ိ။
အင်္ဂါႏလက္ခဏ၊ ချို့ꩻယွင်ꩻလွ၊ ဥပ ဝိပ္ပတ္တိ။
ဉာဏ်ႏသတိꩻခြေား၊ မာꩻကုဲင်တေား၊ ပယောဝိပ္ပတ္တိ။
၄၂။ "မဂ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
မာꩻကုဲင်ထိုꩻ အကုသိုလ်ႏ၊ လွေꩻတွိုႏဒါႏ နိဗ္ဗာန်ႏတဲင် ဟဲ့ꩻဗာႏ "မဂ်"နဝ်ꩻသွူ။
၄၃။ "မဂ်လစ်ꩻပါꩻ"နဝ်ꩻ-
(၁) သောတာပတ္တိမဂ် (၂) သကဒါဂါမိမဂ် (၃) အနာဂါမိမဂ် (၄) အရဟတ္တမဂ် ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
၄၄။ "ဖိုလ်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ကလꩻ ကခံႏစာꩻဗာႏ လောကုတ္တရာႏမဂ် (ကုသိုလ်ႏ)အကျိုꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ"ဖိုလ်ႏ"နဝ်ꩻသွူ။
၄၅။ "ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) သောတာပတ္တိဖိုလ်ႏ (ခ) သကဒါဂါမိဖိုလ်ႏ (ဂ) အနာဂါမိဖိုလ်ႏ (ဃ) အရဟတ္တဖိုလ်ႏ ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
လင်္ကာႏ- သောတ သက၊ နာ အရ၊ မဂ္ဂ ဖိုလ်ႏလစ်ꩻပါꩻ။
၄၆။ မဉ်ႏလꩻ သောတာပတ္တိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသောတာႏပန်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ သကဒါဂါမိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻသကဒါဂါမ်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ အနာဂါမိဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻအနာႏဂါမ်ႏ၊
မဉ်ႏလꩻ အရဟတ္တဖိုလ်ႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻရဟန္တာႏသွူ။
၄၇။ "နိဗ္ဗာန်ႏ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ကွပ်လွစ်ထန်ႏလꩻ တဏှာႏ(လောဘ)တဲင် နာမ်ႏတွမ်ႏရုပ် ဒုက္ခချုပ်ထိုꩻတွော့ꩻ ဟဲ့ꩻဗာႏ နိဗ္ဗာန်ႏနဝ်ꩻသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၂) သီႏလငတ်ꩻပါꩻခန်ꩻ"'''
၁။ အဟံ ဘန္တေ တိသရဏေန သဟ ပဉ္စသီလံ ဓမ္မံ ယာစာမိ အနုဂ္ဂဟံ ကတွာ သီလံ ဒေထ မေ ဘန္တေ။
၂။ ဒုတိယမ္ပိ အဟံ ဘန္တေ-------။ တတိယမ္ပိ အဟံ ဘန္တေ---------မေ ဘန္တေ။
၃။ နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။
၄။ ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ၊
ဓမ္မံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ၊
သံဃံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ။
ဒုတိယမ္ပိ ------၊ တတိယမ္ပိ ------။
၅။ အာမ ဘန္တေ (ဗွေႏဩ)။
၆။ ပါဏာတိပါတာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
အဒိန္နာဒါနာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
ကာမေသု မိစ္ဆာစာရာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
မုသာဝါဒါ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
သုရာမေရယ မဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနာ ဝေရမဏိ သက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
၇။ အာမ ဘန္တေ (ဗွေႏဩ)။
၈။ "အဟံ ဘန္တေ"စတဲင် အဓိပ္ပါယ်ႏ -
ဩဗွေႏ ခွေသွဉ်းကွီဗာႏ သရဏဂုံႏ သွံပါꩻတွမ်ႏ သီႏလငတ်ꩻပါꩻ၊ တရာꩻမျတ်ယို ဗွေႏဩ၊ ဩဗွေႏ ပင်ႏထိုခွေသွဉ်းတဲင် ဖေႏသွော့ ခွေသွဉ်း သီႏလ ဗွေႏဩ။
ဩဗွေႏ ( နီလဲင်ႏကိုတဲ့ ခွေသွဉ်းကွီဗာႏ-------)
ဩဗွေႏ (သွံလဲင်ႏကိုတဲ့ ခွေသွဉ်းကွီဗာႏ------) ရိုꩻသွုပ်ငါလွေꩻသွော့။
၉။ "အာမ ဘန္တေ"အဓိပ္ပါယ်ႏ- ဩဗွေႏ မွေးသွူဗွေႏဩ။
၁၀။ "နမော တဿ"စတဲင်အဓိပ္ပါယ်ႏ- လိုꩻလူꩻဗျဟ္မာႏ၊ သတ္တဝါႏခိုမူႏ၊ ကားကလူႏယို၊ ခံႏထူႏထွိုက်ဒါႏ၊ ဆရာႏအဲဉ်ထဝ်း၊ ဗွေႏစောဝ်းနမ်းဒါႏ၊ ယံငါႏစဲင်းစဲ့၊ ကြောင်းကြဲ့တရာꩻ၊ ကွပ်သေငါꩻဒါႏ၊ ဘုရာꩻနဝ်ꩻနဝ်ꩻ (ခွေသွဉ်း) ဝုဲင်ႏဗွေႏဩ။
၁၁။ "ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
( ဘုရာꩻယို ထွာခွေသွဉ်းထာꩻကိုꩻကွယ်ႏ၊ ရေႏရွယ်ႏယွုမ်းမတ်၊ ခွေသွဉ်းဆယ်ꩻကပ် ဗွေႏဩ)
၁၂။ "ဓမ္မံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
( တရာꩻယို ထွာခွေသွဉ်းထာꩻကိုꩻကွယ်ႏ၊ ရေႏရွယ်ႏယွုမ်းမတ်၊ ခွေသွဉ်းဆယ်ꩻကပ် ဗွေႏဩ)
၁၃။ "သံဃံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ"အဓိပ္ပါယ်ႏ-
( သံႏဃာႏတောႏမျတ်ယို ထွာခွေသွဉ်းထာꩻကိုꩻကွယ်ႏ၊ ရေႏရွယ်ႏယွုမ်းမတ်၊ ခွေသွဉ်းဆယ်ꩻကပ် ဗွေႏဩ)
၁၄။ "သီႏလငတ်ꩻပါꩻ"ပြန်ႏပအိုဝ်ႏအအဲဉ်ႏ-
၁။ ခွေသွဉ်း ခံႏမာꩻသီတဝ်း ဝင်ꩻသက်ဗွေႏဩ။
၂။ ခွေသွဉ်း ခံႏထူႏတခွန်ꩻတဝ်း ဝင်ꩻတခြိုꩻဗွေႏဩ။
၃။ ခွေသွဉ်း ခံႏပဲစ်မာႏတဝ်း ဝင်ꩻလမ်းသားဗွေႏဩ။
၄။ ခွေသွဉ်း ခံႏဒေါ့ꩻလဲဉ်တဝ်းထာꩻ ဗွေႏဩ။
၅။ ခွေသွဉ်း ခံႏအွꩻတဝ်း ဒေါဝ်သူႏရာႏ ဗွေႏဩ။
၁၅။ သီႏလယို မဉ်ႏထူႏဒျာႏ ဘုရာꩻငါနဝ်ꩻ (လိုꩻကျောင်ꩻထျꩻ မဉ်ႏမွေးတဝ်းနဝ်ꩻ) အာမ ဘန္တေ-ငဝ်းယို ရိုꩻပါမွုန်းဒွုမ်နေား။
သီႏလငတ်ꩻပါꩻ သွစ်ꩻဖြုံႏကဗျာ-
၁၆။ ဝင်ꩻယိုအသက်-ထူႏနက်လွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-သီခြိုချာဗာႏ
မာꩻသီမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၁၇။ တခွန်ꩻဝင်ꩻထာꩻ-စွန်ပါꩻလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-ဝွေꩻယိုကေန်ꩻငါႏ
တခွန်ꩻမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၁၈။ ဝင်ꩻမာဝင်ꩻဝါꩻ-စောကာꩻလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-မူႏယိုထွာဗာႏ
ပဲစ်မာႏမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၁၉။ ဒေါ့ꩻလိန်ႏလဲဉ်ပါꩻ-မုသာꩻလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-ဝွေꩻယိုတအာႏ
ဒေါ့ꩻလဲဉ်မွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
၂၀။ အွꩻဒဝ်ထီလျား-မွန်ꩻဗားလွဉ်ꩻမာႏ
ငါးရုဲင်ꩻထဲ့ဗာႏ-ချမ်ꩻသာႏကင်ꩻညာꩻ
သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို-ဗားဖိုအာငါႏ
ဒဝ်အွꩻမွုန်း-မဉ်ႏယွုန်းသီႏလထွာ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ-"'''
သွစ်ꩻဖြုံႏကဗျာယိုနဝ်ꩻ တပုဒ်တပုဒ် အဝ်ႏလစ်ꩻရဲဉ်ႏတဲင် ပထမတရဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ငဝ်းထင်ႏ၊ ဒုတိယတရဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ငဝ်းလင်ꩻ၊ တတိယတရဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ငဝ်းထင်ႏ၊ စတုတ္ထတရဲဉ်ႏနဝ်ꩻ ငဝ်းလင်ꩻ၊ တတိယတရဲဉ်ႏ ငဝ်းအသွတ်ꩻတွမ်ႏ စတုတ္ထတရဲဉ်ႏ ငဝ်းအထျꩻနဝ်ꩻ အွဉ်ႏသွုပ်ယွိုင်ꩻလွေꩻဗာႏလို့ဝင်ꩻ နဝ်ꩻမꩻ ယိန်းတလေ့နဝ်ꩻသွူ။
'''"သီႏလငတ်ꩻပါꩻ (၁၂)ဖြုံႏလင်္ကာႏ"'''
+ ဝင်ꩻယိုအသက်၊ ဝွေꩻထူႏနက်၊ ယူႏပက် ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ သီတခြို၊ ဝွေꩻယို သက်ဒွေါင်ႏဆုဲင်ꩻ။
+ တခွန်ꩻဝင်ꩻထာꩻ၊ ဝွေꩻစွန်ပါꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ ရန်းမထို၊ ဝွေꩻယို ကေန်ꩻခြေားဆုဲင်ꩻ။
+ ဝင်ꩻပိုဝင်ꩻဝါꩻ၊ ဝွေꩻစောကာꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ အညမ်းကို၊ မူႏယို ထွာဗာႏဆုဲင်ꩻ။
+ ဒေါ့ꩻလဲဉ်လိန်ႏပါꩻ၊ ဝွေꩻမုသာꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ ထွိုင်းထွူကို၊ ဝွေꩻယို တအာႏဆုဲင်ꩻ။
+ အွꩻဒဝ်ထီလျား၊ ဝွေꩻမွန်ꩻဗား၊ ကွပ်ယား ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လီးလူꩻကို၊ ဝွေꩻယို ဗားအာဆုဲင်ꩻ။
'''"လိုꩻပေႏသီးတာႏ ပျောႏခရာႏ လင်္ကာႏကဗျာ"'''
ရီ= ဝင်ꩻယိုအသက်၊ ဝွေꩻထူႏနက်၊ ဝွေꩻတွက် ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= ဝင်ꩻယိုအသက်၊ ဝွေꩻထူႏနက်၊ ယူႏပက် ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ သီတခြို၊ ဝွေꩻယို သက်ဒွေါင်ႏဆုဲင်ꩻ။
ရီ= တခွန်ꩻဝင်ꩻထာꩻ၊ ဝွေꩻစွန်ပါꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= တခွန်ꩻဝင်ꩻထာꩻ၊ ဝွေꩻစွန်ပါꩻ၊ ကွပ်မာꩻထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယိုထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ကေန်ꩻခြေားဆုဲင်ꩻ။
ရီ= ဝင်ꩻမာဝင်ꩻဝါꩻ၊ ဝွေꩻစောကာꩻ၊ ကွပ်မာꩻထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= ဝင်ꩻမာဝင်ꩻဝါꩻ၊ ဝွေꩻစောကာꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ ဝွေꩻတန်ယို၊ မူႏယို ထွာဗာႏဆုဲင်ꩻ။
ရီ= ဒေါ့ꩻလိန်ႏလဲန်ပါꩻ၊ ဝွေꩻမုသာꩻ၊ ကွပ်မာꩻ ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= ဒေါ့ꩻလိန်ႏလဲန်ပါꩻ၊ ဝွေꩻမုသာꩻ၊ ကွ်မာꩻ ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ ထွုင်းထွူကို၊ ဝွေꩻယို တအာႏဆုဲင်ꩻ။
ရီ= အွꩻဒဝ်ထီလျား၊ ဝွေꩻမွန်ꩻဗား၊ ကွပ်ယား ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= အွꩻဒဝ်ထီလျား၊ ဝွေꩻမွန်ꩻဗား၊ ကွပ်ယား ထဲ့ငါးရုဲင်ꩻ။
ရီ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လောကကို၊ ဝွေꩻယို ထွာနုဲင်းမုဲင်ꩻ။
စေ= သဲင်ꩻကွုတ်လိုꩻပို၊ လီးလူꩻကို၊ ဝွေꩻယို ဗားအာဆုဲင်ꩻ။
'''"သီႏလငတ်ꩻပါꩻ ပါဠိကို အမာႏတွမ်ႏ အမဲဉ်ႏ"'''
+ ဝေ (ရာ) မဏိ မွေးတဝ်း၊ ဝေ (ရ) မဏိ ဒျာႏ။
+ အဒိ ( န္န ) ဒါနာ မွေးတဝ်း၊ အဒိ (န္နာ) ဒါနာ ဒျာႏ။
+ မိစ္ဆာ (စ)ရာ မွေးတဝ်း၊ မိစ္ဆာ (စာ)ရာ ဒျာႏ။
+ မုသာဝါ (တာ) မွေးတဝ်း၊ မုသာဝါ(ဒါ) ဒျာႏ။
+ (သူ)ရာမေ (ရိ)ယ မွေးတဝ်း၊ (သု)ရာမေ(ရ)ယဒျာႏ။
"လိုꩻကျောင်ꩻတွက်တာႏ"
တိသရဏ ဂဟဏံ (မဟာ) ပရိပုဏ္ဏံ မွေးတဝ်း၊ မဟာ-ပါတဝ်းသွူ၊ "သရဏ ဂမနံ ပရိပုဏ္ဏံ"နုဲင်းနဝ်ꩻဒျာႏသွူ။
'''"အခန်ꩻ(၃) ခံႏထူႏသီႏလ (၈)ပါꩻခန်ꩻ"'''
၁။ အဟံ ဘန္တေ တိသရဏေန သဟ အဋ္ဌင်္ဂ သမန္နာဂတံ ဥပေါသထသီလံ ဓမ္မံ ယာစာမိ အနုဂ္ဂဟံ ကတွာ သီလံ ဒေထ မေ ဘန္တေ။ (ဒုတိယမ္ပိ---၊ တတိယမ္ပိ---)။
၂။ နမော တဿ-တွမ်ႏ ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ-ဖုံႏနဝ်ꩻ ဗွန်လဲဉ်း သီႏလငတ်ꩻပါꩻခန်ꩻကိုနဝ်ꩻသွူ။
၃။ ပါဏာတိပါတာ၊ အဒိန္နာဒါနာ-ဖုံႏနဝ်ꩻ ဗွန်လဲဉ်းသီႏလငတ်ꩻပါꩻခန်ꩻကိုနဝ်ꩻသွူ။
၄။ အဗြဟ္မစရိယာ ဝေရမဏိ သိက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
၅။ မုသာဝါဒါ၊ သုရာမေရယ-နဝ်ꩻလဲ့ ဗွန်လဲဉ်းသီႏလငတ်ꩻပါꩻ။
၆။ ဝိကာလဘောဇနာ ဝေရမဏိ သိက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
၇။ နစ္စ ဂီတ ဝါဒိတ ဝိသုက ဒဿန မာလာ ဂန္ဓ ဝိလေပန ဓာရဏ မဏ္ဍန ဝိဘူသနဋ္ဌာနာ ဝေရမဏိ သိက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
၈။ ဥစ္စာသယန မဟာသယနာ ဝေရမဏိ သိက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ။
၁။ "အဗြဟ္မစရိယာ"စတဲင်အဓိပ္ပါယ်ႏ-
အကျင်ꩻတမျတ်တဝ်း (မူႏခိုပေါင်ꩻအုံ မေထုန်အကျင်ꩻ)ယို ခံႏမာꩻတဝ်း။
၂။ ဝိကာလဘောဇနာ-စတဲင်အဓိပ္ပါယ်ႏ-
တယ်ႏမွူးနွောင်းမာꩻတွို့ꩻ ဗꩻလွေꩻအာႏရုံႏထန်ႏ ခံႏအံႏတဝ်း အာဟာႏရ။
၃။ နစ္စ ဂီတ-စတဲင်အဓိပ္ပါယ်ႏ-
ကျူႏထာꩻ၊ တဲက်ငဝ်း၊ ဒုံႏအူ၊ ဒျꩻကဝ်ႏ၊ ဒင်ႏမွန်း၊ မာꩻလွုမ်း မာꩻတရေꩻနမ်းဖုံနဝ်ꩻ ခံႏမာꩻတဝ်း။
၄။ ဥစ္စာသယန မဟာသယန-စတဲင်အဓိပ္ပါယ်ႏ-
ခင်ႏလမ်းထို၊ ခင်ႏလမ်းမျတ်ကိုနဝ်ꩻ ခံႏအုံတဝ်း။
၅။ အဟံ ဘန္တေ-စတဲင်အဓိပ္ပါယ်ႏ-
ဩဗွေႏ ခွေသွဉ်းနဝ်ꩻ ကွီခွင်ꩻဗာႏ သရဏဂုံႏ သွံပါꩻတွမ်ႏ အင်္ဂါႏသွစ်ꩻပါꩻ ကဗွေခါꩻဒါႏ ဥပုသ်သီႏလ တရာꩻမျတ်ယို ဗွေႏဩ၊ ဩဗွေႏ ပင်ႏထိုခွေသွဉ်းတဲင် ဖေႏသွော့ ခွေသွဉ်းသီႏလ ဗွေႏဩ။
၆။ "သရဏဂုံႏသွံပါꩻ"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ- ခွေသွဉ်းကိုꩻကွယ်ႏ ဆယ်ꩻကပ်ဘုရာꩻ၊
ဓမ္မံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ- ခွေသွဉ်းကိုꩻကွယ်ႏ ဆယ်ꩻကပ်တရာꩻ၊
သံဃံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ- ခွေသွဉ်းကိုꩻကွယ်ႏ ဆယ်ꩻကပ်သံႏဃာႏ၊ ယိုနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"သရဏဂုံႏသွံပါꩻ"နဝ်ꩻသွူ။
၇။ "ဥစ္စာသယန-ခင်ႏလမ်းထို"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
အခင်ႏကအဝ်ႏဒါႏ တသောင်ꩻမာꩻကီ ခုံႏကလာꩻထဲင် စတဲင်ခင်ႏလမ်းဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။
၈။ "မဟာသယန-ခင်ႏလမ်းမျတ်"ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ကောႏဇော်ꩻတန် အဆွဉ်ႏကအဝ်ႏဒါႏ တစူလစ်ꩻမာꩻကီတွမ်ႏ အလုဲင်ꩻအကွက်ꩻအစားစား ကောႏဇော်ꩻတန် အဆွဉ်ႏသားဖုံႏနဝ်ꩻ ဒါခါꩻတဲးတဲးဝါးဝါး ခင်ႏလမ်းဖုံႏနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻ"ခင်ႏလမ်းမျတ်"နဝ်ꩻသွူ။
၉။ သꩻကျွားလောဘ ထိန်ꩻဖေႏကလꩻတဲင် မွူးခွယ်ဖဲ့ꩻ အံႏအွꩻ၊ ဒျꩻကဝ်ႏ၊ ဒင်ႏမွန်း-စတဲင်စားယို ယွုန်းထိုꩻဗာႏနဝ်ꩻသွူ။
၁၀။ သဉ်သွစ်ꩻ (ဥပုသ်သီႏလ)ယိုနဝ်ꩻ လိုꩻလမ်းပါꩻမုဲင်ꩻတရိုꩻတဝ်း ကားကနွောင်ꩻရာꩻ (တခွယ်ꩻ တနားရီႏ တနီꩻ တသာ တလာ တနေင်ႏ ခြေင်ႏသက်တလီး) ခံႏဆောက်တယ်ႏနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏ]]
hmun4eyx9wxxgj75tmqmpdv74qu789e
တမ်းပလေက်:Infobox caesium
10
3398
15241
2022-08-12T08:26:45Z
ဗန်ကှိုန်
25
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{infobox element |engvar=OED |number=55 |symbol=Cs |name=သယ်သီယမ် |alt name=cesium (US, informal) |pronounce={{IPAc-en|ˈ|s|iː|z|i|ə|m}} |pronounce 2={{respell|SEE|zee-əm}} |abundance= |abundance in earth's crust= |abundance in oceans= |abundance in solar system= |left=[[သီနွန်]] |right=[[ဘယ်ရီယမ်]] |above=[[ရူဘီဒီယမ်|Rb]] |below=ဖရန..."
wikitext
text/x-wiki
{{infobox element
|engvar=OED
|number=55
|symbol=Cs
|name=သယ်သီယမ်
|alt name=cesium (US, informal)
|pronounce={{IPAc-en|ˈ|s|iː|z|i|ə|m}}
|pronounce 2={{respell|SEE|zee-əm}}
|abundance=
|abundance in earth's crust=
|abundance in oceans=
|abundance in solar system=
|left=[[သီနွန်]]
|right=[[ဘယ်ရီယမ်]]
|above=[[ရူဘီဒီယမ်|Rb]]
|below=[[ဖရန်သီယမ်|Fr]]
|category=အယ်လ်ကာလီသတ္တု
|category comment=
|group=1
|period=6
|block=s
|category color=
|appearance=pale gold
|image name=Cesium.jpg
|image size=
|image alt=Some pale gold metal, with a liquid-like texture and lustre, sealed in a glass ampoule
|image name comment=
|image name 2=Caesium spectrum visible.png
|image name alt 2=A colour spectrum
|image name 2 comment=Spectral lines of caesium
|atomic mass=132.90545196
|atomic mass ref=<ref name="IUPAC">[http://www.ciaaw.org/atomic-weights.htm Standard Atomic Weights 2013]. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights</ref>
|atomic mass 2=6
|atomic mass comment=
|electron configuration=[[[ဇီနွန်|Xe]]] 6s<sup>1</sup>
|electrons per shell=2, 8, 18, 18, 8, 1
|color=
|phase=အခြုံးအတူႏ
|phase comment=
|density gplstp=
|density gpcm3nrt=1.93
|density gpcm3nrt 2=
|density gpcm3nrt 3=
|density gpcm3mp=1.843
|melting point K=301.7
|melting point C=28.5
|melting point F=83.3
|sublimation point K=
|sublimation point C=
|sublimation point F=
|boiling point K=944
|boiling point C=671
|boiling point F=1240
|triple point K=
|triple point kPa=
|critical point K=1938
|critical point MPa=9.4
|critical point ref=<ref name=b92>{{RubberBible92nd|page=4.121}}</ref>
|heat fusion=2.09
|heat fusion 2=
|heat vaporization=63.9
|heat capacity=32.210
|vapor pressure 1=418
|vapor pressure 10=469
|vapor pressure 100=534
|vapor pressure 1 k=623
|vapor pressure 10 k=750
|vapor pressure 100 k=940
|vapor pressure comment=
|crystal structure=bodycentredcubic
|oxidation states='''+1''', −1<ref name=caeside>{{cite journal|journal = Angewandte Chemie|year = 1979|first = J. L.|last = Dye|title = Compounds of Alkali Metal Anions|volume = 18|issue = 8|pages = 587–598|doi = 10.1002/anie.197905871}}</ref>
|oxidation states comment=(a strongly base oxide)
|electronegativity=0.79
|number of ionization energies=3
|ionization energy 1=375.7
|ionization energy 2=2234.3
|ionization energy 3=3400
|atomic radius=265
|atomic radius calculated=
|covalent radius=244±11
|Van der Waals radius=343
|magnetic ordering=paramagnetic
|magnetic ordering ref=<ref name=magnet>{{cite book|url=http://www-d0.fnal.gov/hardware/cal/lvps_info/engineering/elementmagn.pdf|format=PDF|chapter=Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds|title=Handbook of Chemistry and Physics|edition=87th|publisher=CRC press|accessdate=2010-09-26|isbn=0-8493-0487-3}}</ref>
|electrical resistivity=
|electrical resistivity unit prefix=n
|electrical resistivity at 0=
|electrical resistivity at 20=205
|thermal conductivity=35.9
|thermal conductivity 2=
|thermal diffusivity=
|thermal expansion=
|thermal expansion at 25=97
|speed of sound=
|speed of sound rod at 20=
|speed of sound rod at r.t.=
|magnetic susceptibility=
|magnetic susceptibility ref=
|tensile strength=
|Young's modulus=1.7
|Shear modulus=
|Bulk modulus=1.6
|Poisson ratio=
|Mohs hardness=0.2
|Vickers hardness=
|Brinell hardness=0.14
|CAS number=7440-46-2
|isotopes={{infobox element/isotopes stable | mn=133 | sym=Cs | na=100% | n=78 |firstlinks=yes }}
{{infobox element/isotopes decay2 | mn=134 | sym=Cs
| na=[[synthetic radioisotope|syn]] | hl=2.0648 y
| dm1=[[electron capture|ε]] | de1=1.229 | link1=xenon-134 | pn1=134 | ps1=Xe
| dm2=[[အှောန်ႏစွꩻထန်ႏ ဘီတာ|β<sup>−</sup>]] | de2=2.059 | link2=barium-134 | pn2=134 | ps2=Ba}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=135 | sym=Cs
| na=[[trace radioisotope|trace]] | hl=2.3×10<sup>6</sup> y
| dm=β<sup>−</sup> | de=0.269 | link1=barium-135 | pn=135 | ps=Ba}}
{{infobox element/isotopes decay |link=Caesium-137 | mn=137 | sym=Cs
| na=syn | hl=30.17 y<ref name=isotope>{{cite web|title=NIST Radionuclide Half-Life Measurements|url=http://www.nist.gov/pml/data/halflife.cfm| work=NIST|accessdate=2011-03-13}}</ref>
| dm=β<sup>−</sup> | de=1.174 |link1=barium-137 | pn=137 | ps=Ba}}
|isotopes comment=
|naming=လဲတ်တဉ်ဝေါဟာရ {{lang|la|caesius}} မှ။ sky blue, for its spectral colours
|discovered by=Robert Bunsen and Gustav Kirchhoff
|discovery date=1860
|first isolation by=Carl Setterberg
|first isolation date=1882
|wdQID=Q1108
}}<!--
--><noinclude>
{{Infobox element/element navigation|symbol=Cs}}
{{Template reference list}}
{{documentation|1=Template:Infobox element/doc}}
</noinclude>
9cihww38h26a46mmy0f76iszdqp41hl
ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏဖမိဥ်ꩻ
0
3399
15250
2022-08-12T09:54:46Z
Ninjastrikers
16
[[ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏဖမိဥ်ꩻ]] စာမျက်နှာကို [[ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏဖမိဉ်ꩻ]] သို့ Ninjastrikersက ရွှေ့ခဲ့သည်: typo
wikitext
text/x-wiki
#REDIRECT [[ပွိုင်းဝွို့တွမ်ႏဖမိဉ်ꩻ]]
ihwp73yuic4xsvauche3ujp3otbd0dw
သိင်္ဂါလောဝါဒသုတ်
0
3400
15254
2022-08-12T10:36:39Z
KhunMyoe
34
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "'''"သိင်္ဂါလောဝါဒသုတ်"''' ၁။ အဂတိတရာꩻ(၄)ပါꩻလင်္ကာႏ- (က) ရက် စင်ꩻ ငမ်း သူႏ၊ မဉ်ႏကျင်ꩻထူႏနဝ်ꩻ၊ ခိုမူႏဆုတ်ယုတ် နုဲင်းလာလောင်း။ (ခ) ရက် စင်ꩻ ငမ်း သူႏ၊ လွစ်ကင်ꩻရျ..."
wikitext
text/x-wiki
'''"သိင်္ဂါလောဝါဒသုတ်"'''
၁။ အဂတိတရာꩻ(၄)ပါꩻလင်္ကာႏ-
(က) ရက် စင်ꩻ ငမ်း သူႏ၊ မဉ်ႏကျင်ꩻထူႏနဝ်ꩻ၊ ခိုမူႏဆုတ်ယုတ် နုဲင်းလာလောင်း။
(ခ) ရက် စင်ꩻ ငမ်း သူႏ၊ လွစ်ကင်ꩻရျူႏတဲင်၊ ခိုမူႏတိုꩻတက် နုဲင်းလာဆန်ꩻ။
၂။ အဂတိတရာꩻ(၄)ပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) ကွပ်ရက်တဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (ဆန္ဒာဂတိ)
(၂) ကွပ်လွꩻထီႏတဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (ဒေါသာဂတိ)
(၃) ကွပ်ငမ်းတဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (ဘယာဂတိ)
(၄) ကွပ်သူႏသေတဝ်းတဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (မောဟာဂတိ) အဝ်ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
ပေါႏလွောက်ꩻ အဂတိတရာꩻ၊ ပေါႏမာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ တွမ်ႏလာလောင်းနဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏဆုတ်ယုတ်လင်ꩻတိတ်ꩻတိတ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
မဉ်ႏလွောက်ꩻလွဉ်ꩻတဝ်း၊ မဉ်ႏလွစ်ကင်ꩻ အဂတိတရာꩻနဝ်ꩻ တွမ်ႏလာဆန်ꩻနဝ်ꩻပီဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏတိုꩻတက်ထင်ႏတိတ်ꩻတိတ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
၃။ စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻအကျောင်ꩻတရာꩻ(၆)ပါꩻလင်္ကာႏ-
အွꩻဒဝ်ဆွဉ်းယာ၊ လယ်ႏအာခေ့ꩻနာꩻ၊ စွယ်ꩻထာꩻပွယ်ꩻပျောႏ၊ ထုမ်ႏလောႏတောႏလောင်ꩻ၊ ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻသွꩻမွိုက်၊ လွꩻကျွိုက်စူꩻယိုꩻ၊ ယိုသူမျိုꩻ၊ တခြိုꩻယွမ်ꩻကုဲင်အကျောင်ꩻသွူ။
၄။ စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻကုဲင်အီထိုꩻ အကျောင်ꩻခရာႏ-
(က) အွꩻဒဝ် (ဆွဉ်းယာလံ၊ ဆွဉ်းယာဗွာ)
(ခ) ထာꩻခေ့ꩻထာꩻနာꩻ လယ်ႏလွင်ꩻထာꩻ
(ဂ) လွေꩻလယ်ႏထွားကုဲင်း ပွယ်ꩻလံꩻ
(ဃ) တောႏလောင်ꩻမွိုင်းထာꩻ
(င) ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻ လိုꩻတဟဝ်တဝ်း
(စ) လွꩻခွုမ်လွꩻမာꩻထာꩻ- ယို(၆)ပါꩻသွူ။<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
ib9p9ei8bsf3w0x6myn8zbu7fjm9xm6
15256
15254
2022-08-12T10:57:05Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"သိင်္ဂါလောဝါဒသုတ်"'''
၁။ အဂတိတရာꩻ(၄)ပါꩻလင်္ကာႏ-
(က) ရက် စင်ꩻ ငမ်း သူႏ၊ မဉ်ႏကျင်ꩻထူႏနဝ်ꩻ၊ ခိုမူႏဆုတ်ယုတ် နုဲင်းလာလောင်း။
(ခ) ရက် စင်ꩻ ငမ်း သူႏ၊ လွစ်ကင်ꩻရျူႏတဲင်၊ ခိုမူႏတိုꩻတက် နုဲင်းလာဆန်ꩻ။
၂။ အဂတိတရာꩻ(၄)ပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) ကွပ်ရက်တဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (ဆန္ဒာဂတိ)
(၂) ကွပ်လွꩻထီႏတဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (ဒေါသာဂတိ)
(၃) ကွပ်ငမ်းတဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (ဘယာဂတိ)
(၄) ကွပ်သူႏသေတဝ်းတဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (မောဟာဂတိ) အဝ်ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
ပေါႏလွောက်ꩻ အဂတိတရာꩻ၊ ပေါႏမာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ တွမ်ႏလာလောင်းနဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏဆုတ်ယုတ်လင်ꩻတိတ်ꩻတိတ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
မဉ်ႏလွောက်ꩻလွဉ်ꩻတဝ်း၊ မဉ်ႏလွစ်ကင်ꩻ အဂတိတရာꩻနဝ်ꩻ တွမ်ႏလာဆန်ꩻနဝ်ꩻပီဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏတိုꩻတက်ထင်ႏတိတ်ꩻတိတ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
၃။ စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻအကျောင်ꩻတရာꩻ(၆)ပါꩻလင်္ကာႏ-
အွꩻဒဝ်ဆွဉ်းယာ၊ လယ်ႏအာခေ့ꩻနာꩻ၊ စွယ်ꩻထာꩻပွယ်ꩻပျောႏ၊ ထုမ်ႏလောႏတောႏလောင်ꩻ၊ ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻသွꩻမွိုက်၊ လွꩻကျွိုက်စူꩻယိုꩻ၊ ယိုသူမျိုꩻ၊ တခြိုꩻယွမ်ꩻကုဲင်အကျောင်ꩻသွူ။
၄။ စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻကုဲင်အီထိုꩻ အကျောင်ꩻခရာႏ-
(က) အွꩻဒဝ် (ဆွဉ်းယာလံ၊ ဆွဉ်းယာဗွာ)
(ခ) ထာꩻခေ့ꩻထာꩻနာꩻ လယ်ႏလွင်ꩻထာꩻ
(ဂ) လွေꩻလယ်ႏထွားကုဲင်း ပွယ်ꩻလံꩻ
(ဃ) တောႏလောင်ꩻမွိုင်းထာꩻ
(င) ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻ လိုꩻတဟဝ်တဝ်း
(စ) လွꩻခွုမ်လွꩻမာꩻထာꩻ- ယို(၆)ပါꩻသွူ။
၅။ အွꩻဒဝ် အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
တခြိုꩻယွမ်ꩻလင်ꩻ၊ ထေင်ညင်ꩻရွို့ꩻရန်ႏ၊ ဆင်ႏဆင်ႏဆာတဝ်၊ မဉ်ꩻဟဝ်တဝ်းငါႏ၊ အင်္ဂါႏလိုထေ၊ ထာꩻသေကင်ꩻဆွိုး၊ ယိုသူစွိုး၊ ကွပ်ပွိုးအွꩻဒဝ် အပဲစ်သွူ။
၆။ အွꩻဒဝ်အပဲစ်(၆)ပါꩻ-
(၁) ဥစ္စာႏတခြိုꩻ ယွမ်ꩻထိုꩻဆေ့ꩻခြော
(၂) ထေင်ညင်ꩻသꩻထန်ႏ ရွို့ꩻရန်ႏအာဝင်ꩻ
(၃) မဲ့ခူꩻတနျာႏ ရောႏဂါႏဒွုန်အာ
(၄) ဝင်ꩻသွမ်ꩻလွꩻထီႏ မဉ်ꩻတအွီႏတဝ်း
(၅) အင်္ဂါႏနယ်ပျꩻ ဝင်ꩻသꩻတဝ်းဝင်ꩻ
(၆) ထာꩻသေတရာꩻ ကင်ꩻညာꩻဗွေႏနမ်း
အွꩻဒဝ်နဝ်ꩻ အပဲစ်အဝ်ႏယို(၆)ပါꩻသွူ။
၇။ လွေꩻခေ့ꩻလွေꩻနာꩻ အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
မရဲနမ်းကြို၊ မာပိုအွဉ်ႏပြာႏ၊ ဥစ္စာႏအဝ်ႏလွင်ꩻ၊ ဝင်ꩻရင်ꩻယူႏသွူး၊ ဝင်ꩻယွူးရောင်လွ၊ ဒုက္ခလွဉ်တွိုး၊ ယိုသူစွိုး၊ ကွပ်ပွိုးလယ်ႏခေ့ꩻအပဲစ်သွူ။
၈။ လွေꩻခေ့ꩻလွေꩻနာꩻ အပဲစ်(၆)ပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) နီတွက်ဝင်ꩻတာႏ ကာႏကွယ်ႏရဲးဖေႏနွောင်ꩻတဝ်း
(ခ) ပိုတွက်မာတာႏ ကာႏကွယ်ႏရဲးဖေႏနွောင်ꩻတဝ်း
(ဂ) တခြိုꩻတွက်တာႏ ကာႏကွယ်ႏရဲးဖေႏနွောင်ꩻတဝ်း
(ဃ) ဝင်ꩻထင်းဟဝ်တဝ်းလိုꩻ
(င) ဝင်ꩻယွူးဒါႏလိုꩻ
(စ) မော့ꩻအာထာꩻဒုက္ခ-အပဲစ်အဝ်ႏယိုသူပါꩻသွူ။
၉။ ထွားပွယ်ꩻစွယ်ꩻဒုံႏအူ အပဲစ်သူမျိုꩻလင်္ကာႏ-
ထာꩻကျူႏတရဝ်း၊ တဲက်ငဝ်းသချင်ꩻ၊ စွယ်ꩻလင်ꩻအူဒုံႏ၊ အုံပြုံႏဖုတ်ꩻထာꩻ၊ စူယာꩻတဗꩻ၊ စွယ်ꩻခြꩻဒုံႏထုံ၊ အုံထာꩻထွားနာႏ၊ ယိုသူဗာႏ၊ ခိန်ႏခါႏရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်။
၁၀။ ထွားပွယ်ꩻ စွယ်ꩻဒုံႏအူ အပဲစ်(၆)မျိုꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) ကွပ်ထွားမွိုင်း ဝင်ꩻထာꩻကျူႏ (ထွားမွိုင်းဇာတ်၊ ထွားမွိုင်းရုတ်မွန်၊ ထွားမွိုင်းဗီဒီယို)တဲင် အခိန်ႏလို့၊ ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊
(၂) ကွပ်နာႏမွိုင်း ဝင်ꩻတဲက်ငဝ်း၊ သချင်ꩻငဝ်းတဲင် (ဖြေꩻတိတ်ခွေႏ၊ နာႏမွိုင်းကဲစ်သဲစ်၊ နာႏမွိုင်းရေဒီယို)တဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊
(၃) ကွပ်နာႏမွိုင်း ဝင်ꩻဒုံႏဝင်ꩻအူ (ဖြေꩻတူႏရိယာႏ၊ ဒုံႏမွိုင်းအူမွိုင်းဒျာႏ)တဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊
(၄) အုံပြုံႏ ဖုတ်ꩻမွိုင်းဒျာႏ တလီꩻဆျာႏတဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊
(၅) ပျောႏတမွိုꩻ လော်လယ်ႏ၊ ဒုံႏမွိုင်းဆယ်ႏ၊ တဗꩻမွိုင်းစူ (ဒုံႏမွိုင်း ဝါႏဗပ်ဗပ်)တဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ
(၆) ကွပ်ထွားမွိုင်း ဝင်ꩻဒုံႏထုံတဲင် ထိုမ်ႏဖြေꩻမွိုင်းဒျာႏထုံ၊ တဲ့ꩻမွိုင်းဒျာႏထုံတဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊ ထွားပွယ်ꩻစွယ်ꩻဒုံႏအူနဝ်ꩻ အပဲစ်အဝ်ႏယို(၆)ပါꩻသွူ။
ပါဠိတောႏ-
ကွ နစ္စံ၊ ကွ ဂီတံ၊ ကွ ဝါဒိတံ၊ ကွာ အက္ခာန၊ ကွ ပါဏိဿရံ၊ ကွ ကုမ္ဘထုနန္တိ၊ ဣမေ ခေါ ဂဟပတိ ဆ အာဒီနဝါ သမဇ္ဇာဘိသရဏေ(ဒီဃနိကာယ ပါထိကဝဂ္ဂပါဠိ-၁၄၈)(ဒီဃနိကာယ ပါထိကဝဂ္ဂအဋ္ဌကထာ-၁၂၉)(ဒီဃနိကာယ သီလက္ခန္ဓဝဂ္ဂ အဋ္ဌကထာ-၈၁)
၁၁။ တောႏလောင်ꩻထာꩻ အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
မဉ်ႏနွောင်ꩻရန်ႏအာ၊ သွုမ်ꩻခါသꩻပေႏ၊ ယွမ်ꩻသေႏတခြိုꩻ၊ ဒေါ့ꩻရိုꩻယွုမ်းတဝ်း၊ အဲဉ်ထဝ်းအံႏသွင်ꩻ၊ ရီနင်ꩻမနေး၊ သူပါꩻဟွေး၊ တောႏမွေး လောင်ꩻဝင်ꩻအပဲစ်သွူ။
၁၂။ တောႏလောင်ꩻထာꩻ အပဲစ်(၆)ပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) မဉ်ႏနွောင်ꩻတဲ့ ရန်ႏအာ
(ခ) မဉ်ႏသွုမ်ꩻတဲ့ သꩻသမ်းကုဲင်
(ဂ) ဥစ္စာႏတခြိုꩻ ယွမ်ꩻထိုꩻစွဉ်ႏခါ
(ဃ) ဒေါ့ꩻထာꩻတဲ့ ဝင်ꩻတယွုမ်းတဝ်း
(င) သွꩻပေႏလိုꩻချင်ꩻ အံႏသွင်ꩻတဝ်း
(စ) ဝင်ꩻထင်းဖွီတဲင် ဝင်ꩻမဉ်ဖေႏတောႏလမ်းတဝ်း ဝင်ꩻပိုမူႏ၊ အပဲစ် အဝ်ႏယိုသူပါꩻသွူ။
၁၃။ ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွꩻတဟဝ်တဝ်း အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
တောႏလောင်ꩻဒါႏတန်၊ စွယ်ꩻသန်လိုꩻမူႏ၊ သူႏရာႏစွယ်ꩻလွဉ်၊ မာꩻရွဉ်တုꩻရင်ꩻ၊ လဲဉ်ဝင်ꩻအာမွေး၊ စွန်နေးစွဉ်ႏဒျာႏ၊ ယိုသူဗာႏ ပေါင်ꩻမာႏသွꩻမွိုက်အပဲစ်သွူ။
၁၄။ ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွꩻတဟဝ်တဝ်း အပဲစ်သူပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
လိုꩻပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွꩻတဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ-
(၁) တောႏလောင်ꩻဒါႏထာꩻ
(၂) လွူꩻဒါႏလိုꩻမူႏ
(၃) စွယ်ꩻဒါႏ ဒဝ်သူႏရာႏ (စွယ်ꩻဒါႏယာလံ+ယာဗွာ)
(၄) ရွဉ်လို့ ထာꩻကျံႏတွိုက်တဲင် ကုဲင်းမာꩻဒါႏရွဉ်တုꩻ
(၅) အံႏလဲဉ်ဒါႏဝင်ꩻ
(၆) စွန် (ယား)ဒါႏဝင်ꩻ အပဲစ်အဝ်ႏယို(၆)ပါꩻသွူ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ"'''
ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွꩻမာႏ၊ ကျင်ꩻကုဲင်ဒါႏ၊ မော့ꩻဗာႏ ထာꩻဒုက္ခ။
၁၅။ ထာꩻလွꩻထာꩻကြဲစ် အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
ခွꩻလွဉ်ꩻငါႏမား၊ လျားလွဉ်ꩻယိုခါ၊ မွူးဟာလဲဉ်းဟ၊ စဝ်းကစိုးစိုး၊ ဟို့ꩻခိုးအွန်းပွို့ꩻ၊ ဟို့ꩻကွို့ꩻလွဉ်ꩻငါႏ၊ ယိုသူဗာႏ လေႏပျာႏလိုꩻလွꩻအပဲစ်သွူ။
<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
n04ofbm06ii4j5lolaxv0he38sqshbb
15258
15256
2022-08-12T11:18:33Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"သိင်္ဂါလောဝါဒသုတ်"'''
၁။ အဂတိတရာꩻ(၄)ပါꩻလင်္ကာႏ-
(က) ရက် စင်ꩻ ငမ်း သူႏ၊ မဉ်ႏကျင်ꩻထူႏနဝ်ꩻ၊ ခိုမူႏဆုတ်ယုတ် နုဲင်းလာလောင်း။
(ခ) ရက် စင်ꩻ ငမ်း သူႏ၊ လွစ်ကင်ꩻရျူႏတဲင်၊ ခိုမူႏတိုꩻတက် နုဲင်းလာဆန်ꩻ။
၂။ အဂတိတရာꩻ(၄)ပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) ကွပ်ရက်တဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (ဆန္ဒာဂတိ)
(၂) ကွပ်လွꩻထီႏတဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (ဒေါသာဂတိ)
(၃) ကွပ်ငမ်းတဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (ဘယာဂတိ)
(၄) ကွပ်သူႏသေတဝ်းတဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (မောဟာဂတိ) အဝ်ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
ပေါႏလွောက်ꩻ အဂတိတရာꩻ၊ ပေါႏမာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ တွမ်ႏလာလောင်းနဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏဆုတ်ယုတ်လင်ꩻတိတ်ꩻတိတ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
မဉ်ႏလွောက်ꩻလွဉ်ꩻတဝ်း၊ မဉ်ႏလွစ်ကင်ꩻ အဂတိတရာꩻနဝ်ꩻ တွမ်ႏလာဆန်ꩻနဝ်ꩻပီဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏတိုꩻတက်ထင်ႏတိတ်ꩻတိတ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
၃။ စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻအကျောင်ꩻတရာꩻ(၆)ပါꩻလင်္ကာႏ-
အွꩻဒဝ်ဆွဉ်းယာ၊ လယ်ႏအာခေ့ꩻနာꩻ၊ စွယ်ꩻထာꩻပွယ်ꩻပျောႏ၊ ထုမ်ႏလောႏတောႏလောင်ꩻ၊ ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻသွꩻမွိုက်၊ လွꩻကျွိုက်စူꩻယိုꩻ၊ ယိုသူမျိုꩻ၊ တခြိုꩻယွမ်ꩻကုဲင်အကျောင်ꩻသွူ။
၄။ စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻကုဲင်အီထိုꩻ အကျောင်ꩻခရာႏ-
(က) အွꩻဒဝ် (ဆွဉ်းယာလံ၊ ဆွဉ်းယာဗွာ)
(ခ) ထာꩻခေ့ꩻထာꩻနာꩻ လယ်ႏလွင်ꩻထာꩻ
(ဂ) လွေꩻလယ်ႏထွားကုဲင်း ပွယ်ꩻလံꩻ
(ဃ) တောႏလောင်ꩻမွိုင်းထာꩻ
(င) ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻ လိုꩻတဟဝ်တဝ်း
(စ) လွꩻခွုမ်လွꩻမာꩻထာꩻ- ယို(၆)ပါꩻသွူ။
၅။ အွꩻဒဝ် အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
တခြိုꩻယွမ်ꩻလင်ꩻ၊ ထေင်ညင်ꩻရွို့ꩻရန်ႏ၊ ဆင်ႏဆင်ႏဆာတဝ်၊ မဉ်ꩻဟဝ်တဝ်းငါႏ၊ အင်္ဂါႏလိုထေ၊ ထာꩻသေကင်ꩻဆွိုး၊ ယိုသူစွိုး၊ ကွပ်ပွိုးအွꩻဒဝ် အပဲစ်သွူ။
၆။ အွꩻဒဝ်အပဲစ်(၆)ပါꩻ-
(၁) ဥစ္စာႏတခြိုꩻ ယွမ်ꩻထိုꩻဆေ့ꩻခြော
(၂) ထေင်ညင်ꩻသꩻထန်ႏ ရွို့ꩻရန်ႏအာဝင်ꩻ
(၃) မဲ့ခူꩻတနျာႏ ရောႏဂါႏဒွုန်အာ
(၄) ဝင်ꩻသွမ်ꩻလွꩻထီႏ မဉ်ꩻတအွီႏတဝ်း
(၅) အင်္ဂါႏနယ်ပျꩻ ဝင်ꩻသꩻတဝ်းဝင်ꩻ
(၆) ထာꩻသေတရာꩻ ကင်ꩻညာꩻဗွေႏနမ်း
အွꩻဒဝ်နဝ်ꩻ အပဲစ်အဝ်ႏယို(၆)ပါꩻသွူ။
၇။ လွေꩻခေ့ꩻလွေꩻနာꩻ အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
မရဲနမ်းကြို၊ မာပိုအွဉ်ႏပြာႏ၊ ဥစ္စာႏအဝ်ႏလွင်ꩻ၊ ဝင်ꩻရင်ꩻယူႏသွူး၊ ဝင်ꩻယွူးရောင်လွ၊ ဒုက္ခလွဉ်တွိုး၊ ယိုသူစွိုး၊ ကွပ်ပွိုးလယ်ႏခေ့ꩻအပဲစ်သွူ။
၈။ လွေꩻခေ့ꩻလွေꩻနာꩻ အပဲစ်(၆)ပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) နီတွက်ဝင်ꩻတာႏ ကာႏကွယ်ႏရဲးဖေႏနွောင်ꩻတဝ်း
(ခ) ပိုတွက်မာတာႏ ကာႏကွယ်ႏရဲးဖေႏနွောင်ꩻတဝ်း
(ဂ) တခြိုꩻတွက်တာႏ ကာႏကွယ်ႏရဲးဖေႏနွောင်ꩻတဝ်း
(ဃ) ဝင်ꩻထင်းဟဝ်တဝ်းလိုꩻ
(င) ဝင်ꩻယွူးဒါႏလိုꩻ
(စ) မော့ꩻအာထာꩻဒုက္ခ-အပဲစ်အဝ်ႏယိုသူပါꩻသွူ။
၉။ ထွားပွယ်ꩻစွယ်ꩻဒုံႏအူ အပဲစ်သူမျိုꩻလင်္ကာႏ-
ထာꩻကျူႏတရဝ်း၊ တဲက်ငဝ်းသချင်ꩻ၊ စွယ်ꩻလင်ꩻအူဒုံႏ၊ အုံပြုံႏဖုတ်ꩻထာꩻ၊ စူယာꩻတဗꩻ၊ စွယ်ꩻခြꩻဒုံႏထုံ၊ အုံထာꩻထွားနာႏ၊ ယိုသူဗာႏ၊ ခိန်ႏခါႏရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်။
၁၀။ ထွားပွယ်ꩻ စွယ်ꩻဒုံႏအူ အပဲစ်(၆)မျိုꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) ကွပ်ထွားမွိုင်း ဝင်ꩻထာꩻကျူႏ (ထွားမွိုင်းဇာတ်၊ ထွားမွိုင်းရုတ်မွန်၊ ထွားမွိုင်းဗီဒီယို)တဲင် အခိန်ႏလို့၊ ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊
(၂) ကွပ်နာႏမွိုင်း ဝင်ꩻတဲက်ငဝ်း၊ သချင်ꩻငဝ်းတဲင် (ဖြေꩻတိတ်ခွေႏ၊ နာႏမွိုင်းကဲစ်သဲစ်၊ နာႏမွိုင်းရေဒီယို)တဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊
(၃) ကွပ်နာႏမွိုင်း ဝင်ꩻဒုံႏဝင်ꩻအူ (ဖြေꩻတူႏရိယာႏ၊ ဒုံႏမွိုင်းအူမွိုင်းဒျာႏ)တဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊
(၄) အုံပြုံႏ ဖုတ်ꩻမွိုင်းဒျာႏ တလီꩻဆျာႏတဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊
(၅) ပျောႏတမွိုꩻ လော်လယ်ႏ၊ ဒုံႏမွိုင်းဆယ်ႏ၊ တဗꩻမွိုင်းစူ (ဒုံႏမွိုင်း ဝါႏဗပ်ဗပ်)တဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ
(၆) ကွပ်ထွားမွိုင်း ဝင်ꩻဒုံႏထုံတဲင် ထိုမ်ႏဖြေꩻမွိုင်းဒျာႏထုံ၊ တဲ့ꩻမွိုင်းဒျာႏထုံတဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊ ထွားပွယ်ꩻစွယ်ꩻဒုံႏအူနဝ်ꩻ အပဲစ်အဝ်ႏယို(၆)ပါꩻသွူ။
ပါဠိတောႏ-
ကွ နစ္စံ၊ ကွ ဂီတံ၊ ကွ ဝါဒိတံ၊ ကွာ အက္ခာန၊ ကွ ပါဏိဿရံ၊ ကွ ကုမ္ဘထုနန္တိ၊ ဣမေ ခေါ ဂဟပတိ ဆ အာဒီနဝါ သမဇ္ဇာဘိသရဏေ(ဒီဃနိကာယ ပါထိကဝဂ္ဂပါဠိ-၁၄၈)(ဒီဃနိကာယ ပါထိကဝဂ္ဂအဋ္ဌကထာ-၁၂၉)(ဒီဃနိကာယ သီလက္ခန္ဓဝဂ္ဂ အဋ္ဌကထာ-၈၁)
၁၁။ တောႏလောင်ꩻထာꩻ အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
မဉ်ႏနွောင်ꩻရန်ႏအာ၊ သွုမ်ꩻခါသꩻပေႏ၊ ယွမ်ꩻသေႏတခြိုꩻ၊ ဒေါ့ꩻရိုꩻယွုမ်းတဝ်း၊ အဲဉ်ထဝ်းအံႏသွင်ꩻ၊ ရီနင်ꩻမနေး၊ သူပါꩻဟွေး၊ တောႏမွေး လောင်ꩻဝင်ꩻအပဲစ်သွူ။
၁၂။ တောႏလောင်ꩻထာꩻ အပဲစ်(၆)ပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) မဉ်ႏနွောင်ꩻတဲ့ ရန်ႏအာ
(ခ) မဉ်ႏသွုမ်ꩻတဲ့ သꩻသမ်းကုဲင်
(ဂ) ဥစ္စာႏတခြိုꩻ ယွမ်ꩻထိုꩻစွဉ်ႏခါ
(ဃ) ဒေါ့ꩻထာꩻတဲ့ ဝင်ꩻတယွုမ်းတဝ်း
(င) သွꩻပေႏလိုꩻချင်ꩻ အံႏသွင်ꩻတဝ်း
(စ) ဝင်ꩻထင်းဖွီတဲင် ဝင်ꩻမဉ်ဖေႏတောႏလမ်းတဝ်း ဝင်ꩻပိုမူႏ၊ အပဲစ် အဝ်ႏယိုသူပါꩻသွူ။
၁၃။ ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွꩻတဟဝ်တဝ်း အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
တောႏလောင်ꩻဒါႏတန်၊ စွယ်ꩻသန်လိုꩻမူႏ၊ သူႏရာႏစွယ်ꩻလွဉ်၊ မာꩻရွဉ်တုꩻရင်ꩻ၊ လဲဉ်ဝင်ꩻအာမွေး၊ စွန်နေးစွဉ်ႏဒျာႏ၊ ယိုသူဗာႏ ပေါင်ꩻမာႏသွꩻမွိုက်အပဲစ်သွူ။
၁၄။ ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွꩻတဟဝ်တဝ်း အပဲစ်သူပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
လိုꩻပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွꩻတဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ-
(၁) တောႏလောင်ꩻဒါႏထာꩻ
(၂) လွူꩻဒါႏလိုꩻမူႏ
(၃) စွယ်ꩻဒါႏ ဒဝ်သူႏရာႏ (စွယ်ꩻဒါႏယာလံ+ယာဗွာ)
(၄) ရွဉ်လို့ ထာꩻကျံႏတွိုက်တဲင် ကုဲင်းမာꩻဒါႏရွဉ်တုꩻ
(၅) အံႏလဲဉ်ဒါႏဝင်ꩻ
(၆) စွန် (ယား)ဒါႏဝင်ꩻ အပဲစ်အဝ်ႏယို(၆)ပါꩻသွူ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ"'''
ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွꩻမာႏ၊ ကျင်ꩻကုဲင်ဒါႏ၊ မော့ꩻဗာႏ ထာꩻဒုက္ခ။
၁၅။ ထာꩻလွꩻထာꩻကြဲစ် အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
ခွꩻလွဉ်ꩻငါႏမား၊ လျားလွဉ်ꩻယိုခါ၊ မွူးဟာလဲဉ်းဟ၊ စဝ်းကစိုးစိုး၊ ဟို့ꩻခိုးအွန်းပွို့ꩻ၊ ဟို့ꩻကွို့ꩻလွဉ်ꩻငါႏ၊ ယိုသူဗာႏ လေႏပျာႏလိုꩻလွꩻအပဲစ်သွူ။
၁၆။ လိုꩻလွꩻထာꩻကြဲစ် အပဲစ်(၆)ပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ပေါႏလိုꩻလွꩻနဝ်ꩻ-
(က) ထာꩻမဉ်ႏခွꩻတဲ့ ခွꩻလွဉ်ꩻငါႏ-ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် မာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻ
(ခ) ထာꩻမဉ်ႏလျားတဲ့ လျားလွဉ်ꩻငါႏ-ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် မာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻ
(ဂ) မွူးမဉ်ႏဟာတဲ့ ဟာလွဉ်ꩻငါႏ-ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် မာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻ
(ဃ) မဉ်ႏစဝ်းတဲ့ စဝ်းလွဉ်ꩻငါႏ-ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် မာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻ
(င) ဟို့ꩻမဉ်ႏခိုးတဲ့ ဟို့ꩻခိုးငါႏ-ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် မာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻ
(စ) ဟို့ꩻမဉ်ႏကွို့ꩻတဲ့ ဟို့ꩻကွို့ꩻငါႏ-ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် မာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻ၊
အပဲစ်အဝ်ႏ ယိုသူပါꩻသွူ၊ ကွပ်မာꩻထာꩻမာꩻကုဲင်တွော့ꩻ ပါꩻလိုꩻလွꩻနဝ်ꩻ ဥစ္စာႏတခြိုꩻတဲ့ တလꩻထဲင်းတဝ်း၊ ကလꩻထွူဒါႏ ဥစ္စာႏတခြိုꩻတဲ့ အဝ်ႏလို့ထိုꩻစွဉ်ႏဒျာႏတိက်ꩻတိက်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
သတိꩻ- ပေါႏထာꩻလွꩻနဝ်ꩻ ကလူꩻလွꩻငါတဲ့ အသုံꩻတကျတဝ်းသွူ။
၁၇။ သွꩻခွတု ၁၆-ဖြာꩻအကို အညဒတ္ထု ၄-ဖြာꩻလင်္ကာႏ-
+ လွဉ်ခြေင် ထူႏပြေ့ꩻ၊ ဖေႏဆေ့ꩻ လိုႏအာ၊ ဘေꩻထွာ မာꩻဖေႏ၊ ပေါင်ꩻရေႏနမ်းကျိုꩻ၊ ယိုလစ်ꩻမျိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻအညဒတ္ထုဟာရသွူ။
၁၈။ အညဒတ္ထုဟာရ သွꩻခွယုတ်(၄)ဖြာꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) လွဉ်ခါ လွဉ်ခြေင်ခြေင်၊ ထွိုင်ႏသဲင်ꩻနဝ်ꩻ ထူႏသဲင်ꩻသွꩻပေႏတခြိုꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻ တဖြာꩻ။
(၂) တွိုႏကဖေႏဝင်ꩻနဝ်ꩻ ဖေႏဆေ့ꩻပေႏ၊ မဉ်လꩻအာ ထူႏသဲင်ꩻအသွꩻပေႏတခြိုꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
(၃) အနမ်းထွိုင်ႏမော့ꩻ ထာꩻဒုက္ခ၊ ဘေꩻရန်ႏထွိုင်ႏထွာလွဉ်မꩻ လောႏလွေꩻအာႏကွိုꩻအသွꩻ၊ မာꩻဖေႏအသွꩻထာꩻမာꩻ၊ ထွိုင်ႏမော့ꩻဒွုမ် ထာꩻဒုက္ခ၊ ထွိုင်ႏလွစ်လꩻ ဘေꩻရန်ႏတဲင် အွဉ်ႏမွေးယင်းအနမ်း လိုꩻစားနဝ်ꩻ တဖြာꩻ။
(၄) ကွိုက်ꩻဝင်ꩻတဲ့ ထွားဒျာႏနမ်းတာႏအကျိုꩻလွုမ်ꩻ၊ (ဟဝ်ဒျာႏနမ်းတာႏလွုမ်ꩻ)၊ မတ်သွꩻမတ်ခွꩻတဲင် ပေါင်ꩻကွိုက်မွေးတဝ်း လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
လိုꩻလစ်ꩻဖြာꩻယိုနဝ်ꩻ စင်ႏစဲစ်တဲးတဲ့ ထွားဒျာႏအနမ်းတာႏ၊ ထူႏဒါႏအသွꩻတခြိုꩻတဲင် ဟဲ့ꩻဗာႏ"အညဒတ္ထုဟာရ"သွꩻခွတုꩻ၊ သွꩻခွယုတ်နဝ်ꩻသွူ။
၁၉။ ဝစီပရမ သွꩻခွယုတ်(၄)ဖြာꩻလင်္ကာႏ-
ကရီးအင်းဖေႏ၊ ရေႏခါꩻဒေါ့ꩻကြွို့ꩻ၊ အွီႏကွို့ꩻအငဝ်း၊ ဖေႏတဝ်းကုဲင်ထိုꩻ၊ လစ်ꩻဖြာꩻလိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဝစီပရမသွူ။
၂၀။ ဝစီပရမသွꩻခွယုတ်(၄)ဖြာꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) အသွꩻကထွိုင်ႏလွဉ်ကွီငါးထာꩻတဲင် "အင်းဖေႏဒျာႏနာꩻ၊ နေင်ႏဟာနေင်ႏကရီးခါနဝ်ꩻ ခွေအဝ်ႏမောင်ꩻနာꩻဖျော်တန်နဝ်၊ နာꩻဖျော်တဝ်းဟနော၊ ယိုခါနဝ်ꩻ လို့ထိုꩻလဲဉ်း"ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွုမ်တခြိုꩻ ကလဲဉ်းခိုႏချာနဝ်ꩻတွော့ꩻ ဒေါ့ꩻသꩻရေꩻလဲႏကွို့ꩻထာꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
(ခ) "ယိုခါနဝ်ꩻ အဲဉ်ထဝ်းဒွိုန်း၊ မွူးရဝ်ꩻ မွေးတဝ်းတဲ့ လာငါသူꩻ၊ မွေးတဝ်းတဲ့ နေင်ႏငါသူꩻ ရေႏဖေႏငါးဒျာႏနာꩻ၊ တွိုႏသူꩻမဲ့ꩻလွဉ်ယင်းနေား"ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွုမ်ငါလွေꩻတခြိုꩻ တလꩻထီႏတဝ်းဒွိုန်း အနမ်းသူꩻတွော့ꩻ ဒေါ့ꩻသꩻရေꩻလဲႏကွို့ꩻထာꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
(ဂ) ကွဉ်ကꩻခွမ်ꩻလာꩻယံတွင်ꩻ ထွိုင်ႏခွဲးအသွꩻတဲင် "ခွမ်ꩻလာꩻယိုနဝ်ꩻ ရလွောက်ꩻမွေးစွဉ်ႏဒျာႏနာꩻ၊ ကွဲးတွော့ꩻ အီႏဖေႏနာꩻတဲ့ သမ်းအဝ်ႏဒျာႏကွို့ꩻ တစုံႏလွုမ်ꩻ၊ အလွိုသမ်းအဲဉ်ထဝ်း"အွဉ်ႏအွီႏငဝ်းတွော့ꩻ ဒေါ့ꩻသꩻရေꩻလဲႏကွို့ꩻထာꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
(ဃ) "ဖေႏလလော တဆင်ႏမွိုင်"အသွꩻကွီလနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် "လေားရာႏကုဲင်သဲင်ꩻ၊ လောကြဲင်ႏအီႏထို့သွူ၊ မဉ်ႏဟဝ်တဲးတဲ့ ဖေႏလဒျာႏ"ကြဲစ်အကုဲင်ထိုꩻနုဲင်းယိုတွော့ꩻ ဖေႏလတဝ်း၊ ဒေါ့ꩻသꩻရေꩻလဲႏကွို့ꩻလွုမ်ꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
လိုꩻလစ်ꩻဖြာꩻယိုနဝ်ꩻ တခြိုꩻဖေႏတဝ်း၊ အွဉ်ႏအွီႏငဝ်း ဒေါ့ꩻသꩻရေꩻဒျာႏထာꩻတဲင် ဟဲ့ꩻဗာႏ"ဝစီပရမ" (သွꩻခွတုꩻ၊ သွꩻခွယုတ်)နဝ်ꩻသွူ။
၂၁။ "အနုပိယဘာဏီ"သွꩻခွယုတ်လစ်ꩻဖြာꩻလင်္ကာႏ-
အော်ကုဲင်အွူတူႏ၊ ဟဝ်လူႏအွူပါ၊ နီငါအံႏဖြာႏ၊ ချာဒျာႏသွမ်ꩻထိုꩻ၊ လိုꩻလစ်ꩻမျိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ပိယဘာဏီသွူ။
၂၂။ အနုပိယဘာဏီ သွꩻခွယုတ်လစ်ꩻဖြာꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) "နီလွေꩻလော်ထာꩻသားဟောင်း"
(၂) "နီမာꩻထာꩻဟဝ်၊ နီလူႏထာꩻဟောင်း"ဟဲ့ꩻမာꩻထာꩻဟဝ်နုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့ "အွူ-ဟဝ်ဒျာႏ"ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတွော့ꩻ ဖေႏခွင်ꩻလွောက်ꩻလွဉ်ꩻဝင်ꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
nbr1b4ix4gga2xhptlbas4xbodmaa1b
15259
15258
2022-08-12T11:53:46Z
KhunMyoe
34
wikitext
text/x-wiki
'''"သိင်္ဂါလောဝါဒသုတ်"'''
၁။ အဂတိတရာꩻ(၄)ပါꩻလင်္ကာႏ-
(က) ရက် စင်ꩻ ငမ်း သူႏ၊ မဉ်ႏကျင်ꩻထူႏနဝ်ꩻ၊ ခိုမူႏဆုတ်ယုတ် နုဲင်းလာလောင်း။
(ခ) ရက် စင်ꩻ ငမ်း သူႏ၊ လွစ်ကင်ꩻရျူႏတဲင်၊ ခိုမူႏတိုꩻတက် နုဲင်းလာဆန်ꩻ။
၂။ အဂတိတရာꩻ(၄)ပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) ကွပ်ရက်တဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (ဆန္ဒာဂတိ)
(၂) ကွပ်လွꩻထီႏတဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (ဒေါသာဂတိ)
(၃) ကွပ်ငမ်းတဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (ဘယာဂတိ)
(၄) ကွပ်သူႏသေတဝ်းတဲင် အမျိုꩻတမာꩻတဝ်းနဝ်ꩻမာꩻ (မောဟာဂတိ) အဝ်ယိုလစ်ꩻပါꩻသွူ။
ပေါႏလွောက်ꩻ အဂတိတရာꩻ၊ ပေါႏမာꩻနုဲင်းယိုနဝ်ꩻ တွမ်ႏလာလောင်းနဝ်ꩻ ပီဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏဆုတ်ယုတ်လင်ꩻတိတ်ꩻတိတ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
မဉ်ႏလွောက်ꩻလွဉ်ꩻတဝ်း၊ မဉ်ႏလွစ်ကင်ꩻ အဂတိတရာꩻနဝ်ꩻ တွမ်ႏလာဆန်ꩻနဝ်ꩻပီဝင်ꩻ၊ အဝ်ႏတိုꩻတက်ထင်ႏတိတ်ꩻတိတ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
၃။ စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻ သွုမ်ꩻကုဲင်ထိုꩻအကျောင်ꩻတရာꩻ(၆)ပါꩻလင်္ကာႏ-
အွꩻဒဝ်ဆွဉ်းယာ၊ လယ်ႏအာခေ့ꩻနာꩻ၊ စွယ်ꩻထာꩻပွယ်ꩻပျောႏ၊ ထုမ်ႏလောႏတောႏလောင်ꩻ၊ ကွိုက်ꩻပေါင်ꩻသွꩻမွိုက်၊ လွꩻကျွိုက်စူꩻယိုꩻ၊ ယိုသူမျိုꩻ၊ တခြိုꩻယွမ်ꩻကုဲင်အကျောင်ꩻသွူ။
၄။ စေꩻစိန်ႏတခြိုꩻကုဲင်အီထိုꩻ အကျောင်ꩻခရာႏ-
(က) အွꩻဒဝ် (ဆွဉ်းယာလံ၊ ဆွဉ်းယာဗွာ)
(ခ) ထာꩻခေ့ꩻထာꩻနာꩻ လယ်ႏလွင်ꩻထာꩻ
(ဂ) လွေꩻလယ်ႏထွားကုဲင်း ပွယ်ꩻလံꩻ
(ဃ) တောႏလောင်ꩻမွိုင်းထာꩻ
(င) ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻ လိုꩻတဟဝ်တဝ်း
(စ) လွꩻခွုမ်လွꩻမာꩻထာꩻ- ယို(၆)ပါꩻသွူ။
၅။ အွꩻဒဝ် အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
တခြိုꩻယွမ်ꩻလင်ꩻ၊ ထေင်ညင်ꩻရွို့ꩻရန်ႏ၊ ဆင်ႏဆင်ႏဆာတဝ်၊ မဉ်ꩻဟဝ်တဝ်းငါႏ၊ အင်္ဂါႏလိုထေ၊ ထာꩻသေကင်ꩻဆွိုး၊ ယိုသူစွိုး၊ ကွပ်ပွိုးအွꩻဒဝ် အပဲစ်သွူ။
၆။ အွꩻဒဝ်အပဲစ်(၆)ပါꩻ-
(၁) ဥစ္စာႏတခြိုꩻ ယွမ်ꩻထိုꩻဆေ့ꩻခြော
(၂) ထေင်ညင်ꩻသꩻထန်ႏ ရွို့ꩻရန်ႏအာဝင်ꩻ
(၃) မဲ့ခူꩻတနျာႏ ရောႏဂါႏဒွုန်အာ
(၄) ဝင်ꩻသွမ်ꩻလွꩻထီႏ မဉ်ꩻတအွီႏတဝ်း
(၅) အင်္ဂါႏနယ်ပျꩻ ဝင်ꩻသꩻတဝ်းဝင်ꩻ
(၆) ထာꩻသေတရာꩻ ကင်ꩻညာꩻဗွေႏနမ်း
အွꩻဒဝ်နဝ်ꩻ အပဲစ်အဝ်ႏယို(၆)ပါꩻသွူ။
၇။ လွေꩻခေ့ꩻလွေꩻနာꩻ အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
မရဲနမ်းကြို၊ မာပိုအွဉ်ႏပြာႏ၊ ဥစ္စာႏအဝ်ႏလွင်ꩻ၊ ဝင်ꩻရင်ꩻယူႏသွူး၊ ဝင်ꩻယွူးရောင်လွ၊ ဒုက္ခလွဉ်တွိုး၊ ယိုသူစွိုး၊ ကွပ်ပွိုးလယ်ႏခေ့ꩻအပဲစ်သွူ။
၈။ လွေꩻခေ့ꩻလွေꩻနာꩻ အပဲစ်(၆)ပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) နီတွက်ဝင်ꩻတာႏ ကာႏကွယ်ႏရဲးဖေႏနွောင်ꩻတဝ်း
(ခ) ပိုတွက်မာတာႏ ကာႏကွယ်ႏရဲးဖေႏနွောင်ꩻတဝ်း
(ဂ) တခြိုꩻတွက်တာႏ ကာႏကွယ်ႏရဲးဖေႏနွောင်ꩻတဝ်း
(ဃ) ဝင်ꩻထင်းဟဝ်တဝ်းလိုꩻ
(င) ဝင်ꩻယွူးဒါႏလိုꩻ
(စ) မော့ꩻအာထာꩻဒုက္ခ-အပဲစ်အဝ်ႏယိုသူပါꩻသွူ။
၉။ ထွားပွယ်ꩻစွယ်ꩻဒုံႏအူ အပဲစ်သူမျိုꩻလင်္ကာႏ-
ထာꩻကျူႏတရဝ်း၊ တဲက်ငဝ်းသချင်ꩻ၊ စွယ်ꩻလင်ꩻအူဒုံႏ၊ အုံပြုံႏဖုတ်ꩻထာꩻ၊ စူယာꩻတဗꩻ၊ စွယ်ꩻခြꩻဒုံႏထုံ၊ အုံထာꩻထွားနာႏ၊ ယိုသူဗာႏ၊ ခိန်ႏခါႏရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်။
၁၀။ ထွားပွယ်ꩻ စွယ်ꩻဒုံႏအူ အပဲစ်(၆)မျိုꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) ကွပ်ထွားမွိုင်း ဝင်ꩻထာꩻကျူႏ (ထွားမွိုင်းဇာတ်၊ ထွားမွိုင်းရုတ်မွန်၊ ထွားမွိုင်းဗီဒီယို)တဲင် အခိန်ႏလို့၊ ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊
(၂) ကွပ်နာႏမွိုင်း ဝင်ꩻတဲက်ငဝ်း၊ သချင်ꩻငဝ်းတဲင် (ဖြေꩻတိတ်ခွေႏ၊ နာႏမွိုင်းကဲစ်သဲစ်၊ နာႏမွိုင်းရေဒီယို)တဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊
(၃) ကွပ်နာႏမွိုင်း ဝင်ꩻဒုံႏဝင်ꩻအူ (ဖြေꩻတူႏရိယာႏ၊ ဒုံႏမွိုင်းအူမွိုင်းဒျာႏ)တဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊
(၄) အုံပြုံႏ ဖုတ်ꩻမွိုင်းဒျာႏ တလီꩻဆျာႏတဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊
(၅) ပျောႏတမွိုꩻ လော်လယ်ႏ၊ ဒုံႏမွိုင်းဆယ်ႏ၊ တဗꩻမွိုင်းစူ (ဒုံႏမွိုင်း ဝါႏဗပ်ဗပ်)တဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ
(၆) ကွပ်ထွားမွိုင်း ဝင်ꩻဒုံႏထုံတဲင် ထိုမ်ႏဖြေꩻမွိုင်းဒျာႏထုံ၊ တဲ့ꩻမွိုင်းဒျာႏထုံတဲင် အခိန်ႏလို့ရွဉ်လို့ ထာꩻမာꩻလွတ်တွော့ꩻ အပဲစ်(၁)ပါꩻ၊ ထွားပွယ်ꩻစွယ်ꩻဒုံႏအူနဝ်ꩻ အပဲစ်အဝ်ႏယို(၆)ပါꩻသွူ။
ပါဠိတောႏ-
ကွ နစ္စံ၊ ကွ ဂီတံ၊ ကွ ဝါဒိတံ၊ ကွာ အက္ခာန၊ ကွ ပါဏိဿရံ၊ ကွ ကုမ္ဘထုနန္တိ၊ ဣမေ ခေါ ဂဟပတိ ဆ အာဒီနဝါ သမဇ္ဇာဘိသရဏေ(ဒီဃနိကာယ ပါထိကဝဂ္ဂပါဠိ-၁၄၈)(ဒီဃနိကာယ ပါထိကဝဂ္ဂအဋ္ဌကထာ-၁၂၉)(ဒီဃနိကာယ သီလက္ခန္ဓဝဂ္ဂ အဋ္ဌကထာ-၈၁)
၁၁။ တောႏလောင်ꩻထာꩻ အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
မဉ်ႏနွောင်ꩻရန်ႏအာ၊ သွုမ်ꩻခါသꩻပေႏ၊ ယွမ်ꩻသေႏတခြိုꩻ၊ ဒေါ့ꩻရိုꩻယွုမ်းတဝ်း၊ အဲဉ်ထဝ်းအံႏသွင်ꩻ၊ ရီနင်ꩻမနေး၊ သူပါꩻဟွေး၊ တောႏမွေး လောင်ꩻဝင်ꩻအပဲစ်သွူ။
၁၂။ တောႏလောင်ꩻထာꩻ အပဲစ်(၆)ပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) မဉ်ႏနွောင်ꩻတဲ့ ရန်ႏအာ
(ခ) မဉ်ႏသွုမ်ꩻတဲ့ သꩻသမ်းကုဲင်
(ဂ) ဥစ္စာႏတခြိုꩻ ယွမ်ꩻထိုꩻစွဉ်ႏခါ
(ဃ) ဒေါ့ꩻထာꩻတဲ့ ဝင်ꩻတယွုမ်းတဝ်း
(င) သွꩻပေႏလိုꩻချင်ꩻ အံႏသွင်ꩻတဝ်း
(စ) ဝင်ꩻထင်းဖွီတဲင် ဝင်ꩻမဉ်ဖေႏတောႏလမ်းတဝ်း ဝင်ꩻပိုမူႏ၊ အပဲစ် အဝ်ႏယိုသူပါꩻသွူ။
၁၃။ ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွꩻတဟဝ်တဝ်း အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
တောႏလောင်ꩻဒါႏတန်၊ စွယ်ꩻသန်လိုꩻမူႏ၊ သူႏရာႏစွယ်ꩻလွဉ်၊ မာꩻရွဉ်တုꩻရင်ꩻ၊ လဲဉ်ဝင်ꩻအာမွေး၊ စွန်နေးစွဉ်ႏဒျာႏ၊ ယိုသူဗာႏ ပေါင်ꩻမာႏသွꩻမွိုက်အပဲစ်သွူ။
၁၄။ ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွꩻတဟဝ်တဝ်း အပဲစ်သူပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
လိုꩻပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွꩻတဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ-
(၁) တောႏလောင်ꩻဒါႏထာꩻ
(၂) လွူꩻဒါႏလိုꩻမူႏ
(၃) စွယ်ꩻဒါႏ ဒဝ်သူႏရာႏ (စွယ်ꩻဒါႏယာလံ+ယာဗွာ)
(၄) ရွဉ်လို့ ထာꩻကျံႏတွိုက်တဲင် ကုဲင်းမာꩻဒါႏရွဉ်တုꩻ
(၅) အံႏလဲဉ်ဒါႏဝင်ꩻ
(၆) စွန် (ယား)ဒါႏဝင်ꩻ အပဲစ်အဝ်ႏယို(၆)ပါꩻသွူ။
'''"တောင်ꩻသေꩻ"'''
ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသွꩻမာႏ၊ ကျင်ꩻကုဲင်ဒါႏ၊ မော့ꩻဗာႏ ထာꩻဒုက္ခ။
၁၅။ ထာꩻလွꩻထာꩻကြဲစ် အပဲစ်သူပါꩻလင်္ကာႏ-
ခွꩻလွဉ်ꩻငါႏမား၊ လျားလွဉ်ꩻယိုခါ၊ မွူးဟာလဲဉ်းဟ၊ စဝ်းကစိုးစိုး၊ ဟို့ꩻခိုးအွန်းပွို့ꩻ၊ ဟို့ꩻကွို့ꩻလွဉ်ꩻငါႏ၊ ယိုသူဗာႏ လေႏပျာႏလိုꩻလွꩻအပဲစ်သွူ။
၁၆။ လိုꩻလွꩻထာꩻကြဲစ် အပဲစ်(၆)ပါꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
ပေါႏလိုꩻလွꩻနဝ်ꩻ-
(က) ထာꩻမဉ်ႏခွꩻတဲ့ ခွꩻလွဉ်ꩻငါႏ-ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် မာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻ
(ခ) ထာꩻမဉ်ႏလျားတဲ့ လျားလွဉ်ꩻငါႏ-ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် မာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻ
(ဂ) မွူးမဉ်ႏဟာတဲ့ ဟာလွဉ်ꩻငါႏ-ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် မာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻ
(ဃ) မဉ်ႏစဝ်းတဲ့ စဝ်းလွဉ်ꩻငါႏ-ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် မာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻ
(င) ဟို့ꩻမဉ်ႏခိုးတဲ့ ဟို့ꩻခိုးငါႏ-ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် မာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻ
(စ) ဟို့ꩻမဉ်ႏကွို့ꩻတဲ့ ဟို့ꩻကွို့ꩻငါႏ-ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် မာꩻတဝ်းထာꩻမာꩻ၊
အပဲစ်အဝ်ႏ ယိုသူပါꩻသွူ၊ ကွပ်မာꩻထာꩻမာꩻကုဲင်တွော့ꩻ ပါꩻလိုꩻလွꩻနဝ်ꩻ ဥစ္စာႏတခြိုꩻတဲ့ တလꩻထဲင်းတဝ်း၊ ကလꩻထွူဒါႏ ဥစ္စာႏတခြိုꩻတဲ့ အဝ်ႏလို့ထိုꩻစွဉ်ႏဒျာႏတိက်ꩻတိက်ꩻနဝ်ꩻသွူ။
သတိꩻ- ပေါႏထာꩻလွꩻနဝ်ꩻ ကလူꩻလွꩻငါတဲ့ အသုံꩻတကျတဝ်းသွူ။
၁၇။ သွꩻခွတု ၁၆-ဖြာꩻအကို အညဒတ္ထု ၄-ဖြာꩻလင်္ကာႏ-
+ လွဉ်ခြေင် ထူႏပြေ့ꩻ၊ ဖေႏဆေ့ꩻ လိုႏအာ၊ ဘေꩻထွာ မာꩻဖေႏ၊ ပေါင်ꩻရေႏနမ်းကျိုꩻ၊ ယိုလစ်ꩻမျိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻအညဒတ္ထုဟာရသွူ။
၁၈။ အညဒတ္ထုဟာရ သွꩻခွယုတ်(၄)ဖြာꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) လွဉ်ခါ လွဉ်ခြေင်ခြေင်၊ ထွိုင်ႏသဲင်ꩻနဝ်ꩻ ထူႏသဲင်ꩻသွꩻပေႏတခြိုꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻ တဖြာꩻ။
(၂) တွိုႏကဖေႏဝင်ꩻနဝ်ꩻ ဖေႏဆေ့ꩻပေႏ၊ မဉ်လꩻအာ ထူႏသဲင်ꩻအသွꩻပေႏတခြိုꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
(၃) အနမ်းထွိုင်ႏမော့ꩻ ထာꩻဒုက္ခ၊ ဘေꩻရန်ႏထွိုင်ႏထွာလွဉ်မꩻ လောႏလွေꩻအာႏကွိုꩻအသွꩻ၊ မာꩻဖေႏအသွꩻထာꩻမာꩻ၊ ထွိုင်ႏမော့ꩻဒွုမ် ထာꩻဒုက္ခ၊ ထွိုင်ႏလွစ်လꩻ ဘေꩻရန်ႏတဲင် အွဉ်ႏမွေးယင်းအနမ်း လိုꩻစားနဝ်ꩻ တဖြာꩻ။
(၄) ကွိုက်ꩻဝင်ꩻတဲ့ ထွားဒျာႏနမ်းတာႏအကျိုꩻလွုမ်ꩻ၊ (ဟဝ်ဒျာႏနမ်းတာႏလွုမ်ꩻ)၊ မတ်သွꩻမတ်ခွꩻတဲင် ပေါင်ꩻကွိုက်မွေးတဝ်း လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
လိုꩻလစ်ꩻဖြာꩻယိုနဝ်ꩻ စင်ႏစဲစ်တဲးတဲ့ ထွားဒျာႏအနမ်းတာႏ၊ ထူႏဒါႏအသွꩻတခြိုꩻတဲင် ဟဲ့ꩻဗာႏ"အညဒတ္ထုဟာရ"သွꩻခွတုꩻ၊ သွꩻခွယုတ်နဝ်ꩻသွူ။
၁၉။ ဝစီပရမ သွꩻခွယုတ်(၄)ဖြာꩻလင်္ကာႏ-
ကရီးအင်းဖေႏ၊ ရေႏခါꩻဒေါ့ꩻကြွို့ꩻ၊ အွီႏကွို့ꩻအငဝ်း၊ ဖေႏတဝ်းကုဲင်ထိုꩻ၊ လစ်ꩻဖြာꩻလိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ဝစီပရမသွူ။
၂၀။ ဝစီပရမသွꩻခွယုတ်(၄)ဖြာꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) အသွꩻကထွိုင်ႏလွဉ်ကွီငါးထာꩻတဲင် "အင်းဖေႏဒျာႏနာꩻ၊ နေင်ႏဟာနေင်ႏကရီးခါနဝ်ꩻ ခွေအဝ်ႏမောင်ꩻနာꩻဖျော်တန်နဝ်၊ နာꩻဖျော်တဝ်းဟနော၊ ယိုခါနဝ်ꩻ လို့ထိုꩻလဲဉ်း"ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွုမ်တခြိုꩻ ကလဲဉ်းခိုႏချာနဝ်ꩻတွော့ꩻ ဒေါ့ꩻသꩻရေꩻလဲႏကွို့ꩻထာꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
(ခ) "ယိုခါနဝ်ꩻ အဲဉ်ထဝ်းဒွိုန်း၊ မွူးရဝ်ꩻ မွေးတဝ်းတဲ့ လာငါသူꩻ၊ မွေးတဝ်းတဲ့ နေင်ႏငါသူꩻ ရေႏဖေႏငါးဒျာႏနာꩻ၊ တွိုႏသူꩻမဲ့ꩻလွဉ်ယင်းနေား"ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် ခွုမ်ငါလွေꩻတခြိုꩻ တလꩻထီႏတဝ်းဒွိုန်း အနမ်းသူꩻတွော့ꩻ ဒေါ့ꩻသꩻရေꩻလဲႏကွို့ꩻထာꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
(ဂ) ကွဉ်ကꩻခွမ်ꩻလာꩻယံတွင်ꩻ ထွိုင်ႏခွဲးအသွꩻတဲင် "ခွမ်ꩻလာꩻယိုနဝ်ꩻ ရလွောက်ꩻမွေးစွဉ်ႏဒျာႏနာꩻ၊ ကွဲးတွော့ꩻ အီႏဖေႏနာꩻတဲ့ သမ်းအဝ်ႏဒျာႏကွို့ꩻ တစုံႏလွုမ်ꩻ၊ အလွိုသမ်းအဲဉ်ထဝ်း"အွဉ်ႏအွီႏငဝ်းတွော့ꩻ ဒေါ့ꩻသꩻရေꩻလဲႏကွို့ꩻထာꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
(ဃ) "ဖေႏလလော တဆင်ႏမွိုင်"အသွꩻကွီလနုဲင်းနဝ်ꩻတဲင် "လေားရာႏကုဲင်သဲင်ꩻ၊ လောကြဲင်ႏအီႏထို့သွူ၊ မဉ်ႏဟဝ်တဲးတဲ့ ဖေႏလဒျာႏ"ကြဲစ်အကုဲင်ထိုꩻနုဲင်းယိုတွော့ꩻ ဖေႏလတဝ်း၊ ဒေါ့ꩻသꩻရေꩻလဲႏကွို့ꩻလွုမ်ꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
လိုꩻလစ်ꩻဖြာꩻယိုနဝ်ꩻ တခြိုꩻဖေႏတဝ်း၊ အွဉ်ႏအွီႏငဝ်း ဒေါ့ꩻသꩻရေꩻဒျာႏထာꩻတဲင် ဟဲ့ꩻဗာႏ"ဝစီပရမ" (သွꩻခွတုꩻ၊ သွꩻခွယုတ်)နဝ်ꩻသွူ။
၂၁။ "အနုပိယဘာဏီ"သွꩻခွယုတ်လစ်ꩻဖြာꩻလင်္ကာႏ-
အော်ကုဲင်အွူတူႏ၊ ဟဝ်လူႏအွူပါ၊ နီငါအံႏဖြာႏ၊ ချာဒျာႏသွမ်ꩻထိုꩻ၊ လိုꩻလစ်ꩻမျိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ ပိယဘာဏီသွူ။
၂၂။ အနုပိယဘာဏီ သွꩻခွယုတ်လစ်ꩻဖြာꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) "နီလွေꩻလော်ထာꩻသားဟောင်း"
(၂) "နီမာꩻထာꩻဟဝ်၊ နီလူႏထာꩻဟောင်း"ဟဲ့ꩻမာꩻထာꩻဟဝ်နုဲင်းနဝ်ꩻတဲ့ "အွူ-ဟဝ်ဒျာႏ"ရိုꩻနုဲင်းနဝ်ꩻတွော့ꩻ ဖေႏခွင်ꩻလွောက်ꩻလွဉ်ꩻဝင်ꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
(၃) တွိုႏနီငါနဝ်ꩻ အံႏဖြာႏဒါႏနီ လိုꩻစားနဝ်ꩻ တဖြာꩻ
(၄) တွိုႏနီမဲ့ဗꩻချာနဝ်ꩻ ကဲ့ꩻရဲ့ꩻသဲ့ꩻသွမ်ꩻထိုꩻဒါႏနီ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
လိုꩻလစ်ꩻဖြာꩻယိုနဝ်ꩻ တွိုႏနီငါနဝ်ꩻ စူꩻနီငဝ်း၊ တွိုႏနီမဲ့ဗꩻ နီဆꩻချာနဝ်ꩻ ကဲ့ꩻရဲ့ꩻသဲ့ꩻသွမ်ꩻထိုꩻဒါႏနီတဲင် ဟဲ့ꩻဗာႏ"အနုပိယဘာဏီ"သွꩻခွတုꩻ သွꩻခွယုတ်နဝ်ꩻသွူ။
၂၃။ အပါယသဟာယ-သွꩻခွယုတ်လစ်ꩻဖြာꩻလင်္ကာႏ-
အွꩻဒဝ်ဟဲ့ꩻတေ့ꩻ၊ လယ်ႏခေ့ꩻဟဲ့ꩻစွယ်ꩻ၊ ပျောႏပွယ်ꩻဟဲ့ꩻကုဲင်း၊ တောႏဖုဲင်းဟဲ့ꩻဒါႏ၊ လစ်ꩻဖြာꩻတာႏ၊ ဟဲ့ꩻဗာႏ အပါယ်ႏသွꩻခွသွူ။
၂၄။ အပါယသဟာယ သွꩻခွယုတ်လစ်ꩻဖြာꩻ ကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ဟဲ့ꩻအွꩻဒါႏဒဝ် လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(ခ) ဟဲ့ꩻလယ်ႏခေ့ꩻဒါႏထာꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(ဂ) ဟဲ့ꩻလွေꩻထွားဒါႏ ဇာတ်ပွယ်ꩻပျောႏ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(ဃ) ဟဲ့ꩻတောႏဒါႏထာꩻ လိုꩻစားနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
လိုꩻယိုလစ်ꩻဖြာꩻနဝ်ꩻ ကွပ်အအောကုဲင်ဒါႏလိုꩻ အကုဲင်ဖဲ့ꩻလွုမ်ꩻတဲင် ဟဲ့ꩻဗာႏ "အပါယသဟာယ"(သွꩻခွတုꩻ သွꩻခွယုတ်)နဝ်ꩻသွူ။
''''''တောင်ꩻသေꩻ-''''''
"ကတဲမ်းနယ်လဲဉ်းဒါႏ ၄-မျိုꩻ ၄-ဖြာꩻစီႏ သွꩻခွတုꩻ သွꩻခွယုတ် ၁၆-ဖြာꩻဖုံႏယိုနဝ်ꩻ ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻမွုန်း၊ သျောင်ႏညာꩻညာꩻထိုꩻဗာႏ"နီဗွေႏဘုရာꩻ ဟော်ꩻသေꩻခါꩻနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။
၂၅။ သွꩻပေႏစဲစ် သွꩻပေႏဟဝ် (၁၆)ဖြာꩻအကို "ဥပကာရ"ကရိုꩻဒါႏ သွꩻပေႏဟဝ်(၄)ဖြာꩻလင်္ကာႏ-
မွန်ꩻဒဝ်ပသာ၊ သိမ်ꩻပါဥစ္စာႏ၊ ကွိုꩻဗာႏခွေအွို၊ ဖေႏလွိုနီချိုꩻ၊ လစ်ꩻဖြာꩻလိုꩻ၊ ဟဲ့ꩻရိုꩻ"ဥပကာရ"သွူ။
၂၆။ "ဥပကာရ"ကရိုꩻဒါႏ သွꩻခွဟဝ်(၄)ဖြာꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) အသွꩻပေႏမဉ်ႏမွန်ꩻဒဝ် သဲင်ꩻပသာတွိုႏဖေႏဒါႏ အွိုးလမ်း လိုꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၂) သွꩻပေႏတခြိုꩻ ယံကထိုꩻမားဗာႏမွုန်းတဲင် သိမ်ꩻဟဝ်ဟဝ်ဖေႏဒါႏ လိုꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၃) မဉ်ႏမော့ꩻလွဉ် အယပ်ꩻအခုဲင်ႏခါ အာႏကွိုꩻဗာႏမွေးစွဉ်ႏ လိုꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၄) သွꩻပေႏမဉ်ႏကွီလ ကွီငါးတခြိုꩻဥစ္စာႏနဝ်ꩻ ဖေႏလွိုထဲင်းစွဉ်ႏ နီချိုꩻလိုꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ ယိုလစ်ꩻဖြာꩻသွူ။
၂၇။ "သမာနသုခဒုက္ခ"ကရိုꩻဒါႏ ခွꩻတရျားရျား-လျားပီပီ သွꩻပေႏဟဝ်လစ်ꩻဖြာꩻလင်္ကာႏ-
ငဝ်းတေ့ꩻဒေါ့ꩻနယ်၊ ဒေါ့ꩻဖြယ်အဲဉ်ထဝ်း၊ ဖတဝ်းမော့ꩻဘေꩻ၊ သွꩻရေꩻစွဉ်ꩻသက်၊ လစ်ꩻဖြာꩻတွက်၊ ယူႏပက်ချမ်ꩻသာႏညီꩻဝင်ꩻသွူ။
၂၈။ "သမာနသုခဒုက္ခ"ကရိုꩻဒါႏ ခွꩻတရျားရျား-လျားပီပီ သွꩻပေႏဟဝ်လစ်ꩻဖြာꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) ငဝ်းအမျိုꩻဒေါ့ꩻတေ့ꩻယို ဒေါ့ꩻတေ့ꩻနယ်ဒါႏလိုꩻနဝ်ꩻ တဖြာꩻ
(ခ) သွꩻပေႏကဒေါ့ꩻနယ်ဒါႏ ငဝ်းတေ့ꩻနဝ်ꩻ ဒေါ့ꩻနယ်ဖြဝ်ႏနယ်တဝ်းတောပါꩻလိုꩻနဝ်ꩻ တဖြာꩻ
(ဂ) သွꩻပေႏမဉ်ႏမော့ꩻ ဘေꩻရန်ႏအန္တရာယ်ႏဖုံႏနဝ်ꩻ ဖထိုꩻတဝ်းသွꩻပေႏ၊ ဖြေႏသျင်ꩻကူႏညီႏကိုဒါႏလိုꩻနဝ်ꩻ တဖြာꩻ
(ဃ) သွꩻပေႏမဉ်ႏမော့ꩻ အယပ်ꩻအခုဲင်ႏ လုဲင်ႏစွဉ်ႏတွမ်ႏသက် ကူႏညီႏဆောင်ႏရွက်ကိုဒါႏလိုꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ၊ ယိုလစ်ꩻဖြာꩻသွူ။
၂၉။ "အတ္ထက္ခာယီ"ကရိုꩻဒါႏ သွꩻဟဝ်လစ်ꩻဖြာꩻလင်္ကာႏ-
ဟဝ်တဝ်းရဲးခါꩻ၊ ဟဝ်ရာꩻထွဉ်ႏသေႏ၊ ဒေါ့ꩻဖေႏငဝ်းထူꩻ၊ လူꩻခမ်းနယ်ဒါႏ၊ လစ်ꩻဖြာꩻတာႏ၊ ဟဲ့ꩻဗာႏ အတ္ထက္ခာယီသွူ။
၃၀။ "အတ္ထက္ခာယီ"ကရိုꩻဒါႏ သွꩻခွဟဝ်လစ်ꩻဖြာꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(၁) သွꩻပေႏမဉ်ႏမာꩻ ထာꩻတဟဝ်တဝ်းနဝ်ꩻ ရဲးခါꩻ၊ ဖေႏမာꩻတဝ်းလိုꩻနဝ်ꩻ တဖြာꩻ
(၂) ကုသိုလ်ႏတရာꩻ ထာꩻဟဝ်ဖဲ့ꩻနဝ်ꩻ ထွဉ်ႏမာꩻသေႏသေႏဒါႏလိုꩻနဝ်ꩻ တဖြာꩻ
(၃) သွꩻပေႏတဟွုန်ဖိုတဝ်းငဝ်းဆန်ꩻ တရာꩻဗဟုသုတအမျိုꩻမျိုꩻဖုံႏယို ခြုဲင်းနယ်သော့ꩻ ဒေါ့ꩻနယ်ဖေႏဒါႏလိုꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ
(၄) သွꩻပေႏ ဖေႏကတွိုႏလူꩻခမ်း၊ ဖေႏကလꩻသမ်းနိဗ္ဗာန်ႏ ကျမ်ႏဒေါ့ꩻအွဉ်ႏမာꩻလိုꩻနဝ်ꩻ တဖြာꩻ၊ ယိုလစ်ꩻဖြာꩻသွူ။
၃၁။ "အနုကမ္ပက"ကရိုꩻဒါႏ သွꩻပေႏဟဝ်လစ်ꩻဖြာꩻလင်္ကာႏ-
သွꩻလင်ꩻမသွင်ႏ၊ သွꩻထင်ႏအာႏရꩻ၊ သွမ်ꩻသွꩻရဲးဒါႏ၊ အံႏဖြာႏသွꩻရက်၊ လစ်ꩻဖြာꩻတွက်၊ သွꩻဖက် "အနုကမ္ပက"သွူ။
၃၂။ "အနုကမ္ပက"ကရိုꩻဒါႏ သွꩻပေႏဟဝ်လစ်ꩻဖြာꩻကရိုꩻနဝ်ꩻ-
(က) သွꩻပေႏစီꩻပွါꩻရေꩻစတဲင် မဉ်ႏထဲ့ဖွိုႏ ဆုတ်ယုတ်လင်ꩻနဝ်ꩻ သꩻသွင်ႏတဝ်း၊ သꩻရေꩻတဝ်းလိုꩻနဝ်ꩻ တဖြာꩻ
(ခ) သွꩻပေႏစီꩻပွါꩻရေꩻစတဲင် မဉ်ႏထင်ႏထို တိုꩻတက်လွဉ်နဝ်ꩻ သꩻရေꩻအာႏရꩻလိုꩻနဝ်ꩻ တဖြာꩻ
(ဂ) ဝင်ꩻမဉ်ႏကဲ့ꩻရဲ့ꩻ အသွꩻပေႏနဝ်ꩻ ဖေႏသွမ်ꩻသဲ့ꩻတဝ်း၊ ဖေႏကဲ့ꩻရဲ့ꩻတဝ်းလိုꩻနဝ်ꩻ တဖြာꩻ
(ဃ) ဝင်ꩻမဉ်ႏအံႏဖြာႏ အသွꩻပေႏနဝ်ꩻ ဟွုန်ဟဝ်သꩻရေꩻ၊ ဝွေꩻတဲ့ ထောက်ခံႏ၊ အံႏဖြာႏလွဉ်ꩻထဲင်းလိုꩻနဝ်ꩻတဖြာꩻ။
ကဒေါ့ꩻနယ်ထွူလဲဉ်းဒါႏ လစ်ꩻမျိုꩻလစ်ꩻခဝ် သွꩻဟဝ်(၁၆)ဖြာꩻဖုံႏယိုနဝ်ꩻ တစိုးတသက် သွꩻရက်အနေႏ ပေါင်ꩻကွိုက်ꩻသေႏသေႏလွေꩻဗာႏသွူ။
၃၃။
<ref>ဗုဒ္ဓဘာႏသာႏသွဉ်ခန်ꩻတာႏ</ref>
===အာႏကွိုꩻ===
<references/>
5zo5dyx43byo4k3fd5xaf954wb4omxq
တမ်းပလေက်:Infobox barium
10
3401
15255
2022-08-12T10:43:50Z
ဗန်ကှိုန်
25
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "{{Infobox element |name=ဘရီယမ် |number=56 |symbol=Ba |pronounce={{IPAc-en|ˈ|b|ɛr|i|ə|m}} |pronounce 2={{respell|BAIR|ee-əm}} |abundance= |abundance in earth's crust= |abundance in oceans= |abundance in solar system= |left=[[သယ်သီယမ်]] |right=[[လဲန်တနမ်]] |above=[[သထရွန်တီယမ်|Sr]] |below=[[ရေဒီယမ်|Ra]] |category=အယ်က..."
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox element
|name=ဘရီယမ်
|number=56
|symbol=Ba
|pronounce={{IPAc-en|ˈ|b|ɛr|i|ə|m}}
|pronounce 2={{respell|BAIR|ee-əm}}
|abundance=
|abundance in earth's crust=
|abundance in oceans=
|abundance in solar system=
|left=[[သယ်သီယမ်]]
|right=[[လဲန်တနမ်]]
|above=[[သထရွန်တီယမ်|Sr]]
|below=[[ရေဒီယမ်|Ra]]
|category=အယ်ကာလုဲင်း သတ္တုဖုံႏ
|category comment=
|group=2
|period=6
|block=s
|category color=
|appearance=silvery gray; with a pale yellow tint<ref>{{Greenwood&Earnshaw|page=112}}</ref>
|image name=Barium unter Argon Schutzgas Atmosphäre.jpg
|image name comment=
|image name 2=
|image name 2 comment=
|atomic mass=137.327
|atomic mass ref=<ref name="IUPAC">[http://www.ciaaw.org/atomic-weights.htm Standard Atomic Weights 2013]. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights</ref>
|atomic mass 2=7
|atomic mass comment=
|electron configuration=[[[ဇီနွန်|Xe]]] 6s<sup>2</sup>
|electrons per shell=2, 8, 18, 18, 8, 2
|color=
|phase=အခြုံးအတူႏ
|phase comment=
|density gplstp=
|density gpcm3nrt=3.51
|density gpcm3mp=3.338
|melting point K=1000
|melting point C=727
|melting point F=1341
|boiling point K=2118
|boiling point C=1845
|boiling point F=3353
|triple point K=
|triple point kPa=
|critical point K=
|critical point MPa=
|heat fusion=7.12
|heat vaporization=142
|heat capacity=28.07
|vapor pressure 1=911
|vapor pressure 10=1038
|vapor pressure 100=1185
|vapor pressure 1 k=1388
|vapor pressure 10 k=1686
|vapor pressure 100 k=2170
|vapor pressure comment=
|crystal structure=body-centered cubic
|oxidation states='''+2''', +1
|oxidation states comment=(a strongly base oxide)
|electronegativity=0.89
|number of ionization energies=3
|ionization energy 1=502.9
|ionization energy 2=965.2
|ionization energy 3=3600
|atomic radius=222
|covalent radius=215±11
|Van der Waals radius=268
|magnetic ordering=paramagnetism
|magnetic ordering ref=<ref>{{cite book |url=http://web.archive.org/web/20110303222309/http://www-d0.fnal.gov/hardware/cal/lvps_info/engineering/elementmagn.pdf|chapter=Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds| editor = Lide, D. R. | title = CRC Handbook of Chemistry and Physics | edition = 86th | location = Boca Raton (FL) | publisher = CRC Press | year = 2005 | isbn = 0-8493-0486-5 }}</ref>
|electrical resistivity unit prefix=n
|electrical resistivity at 0=
|electrical resistivity at 20=332
|thermal conductivity=18.4
|thermal conductivity 2=
|thermal diffusivity=
|thermal expansion=
|thermal expansion at 25=20.6
|speed of sound=
|speed of sound rod at 20=1620
|speed of sound rod at r.t.=
|magnetic susceptibility= +20.6·10<sup>−6</sup>
|magnetic susceptibility ref= <ref>{{Cite book|title=CRC, Handbook of Chemistry and Physics|last=Weast|first=Robert|publisher=Chemical Rubber Company Publishing|year=1984|isbn=0-8493-0464-4|location=Boca Raton, Florida|pages=E110|quote=|via=}}</ref>
|Young's modulus=13
|Shear modulus=4.9
|Bulk modulus=9.6
|Poisson ratio=
|Mohs hardness=1.25
|Vickers hardness=
|Brinell hardness=
|CAS number=7440-39-3
|isotopes=
{{infobox element/isotopes decay | mn=130 | sym=Ba | na=0.11% | hl=(0.5–2.7)×10<sup>21</sup> y | dm=[[double electron capture|εε]] | de=2.620 | link1=xenon-130 | pn=130 | ps=Xe}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=132 | sym=Ba | na=0.10% | n=76 |firstlinks=yes}}
{{infobox element/isotopes decay | mn=133 | sym=Ba
| na=[[synthetic radioisotope|syn]] | hl=10.51 y
| dm=[[electron capture|ε]] | de=0.517 | link1=caesium-133 | pn=133 | ps=Cs}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=134 | sym=Ba | na=2.42% | n=78 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=135 | sym=Ba | na=6.59% | n=79 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=136 | sym=Ba | na=7.85% | n=80 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=137 | sym=Ba | na=11.23% | n=81 |firstlinks=no}}
{{infobox element/isotopes stable | mn=138 | sym=Ba | na=71.70% | n=82 |firstlinks=no}}
|isotopes comment=
|discovered by=Carl Wilhelm Scheele
|discovery date=1772
|first isolation by=[[Humphry Davy]]
|first isolation date=1808
|wdQID=Q1112
}}<!--
--><noinclude>
{{Infobox element/element navigation|symbol=Ba}}
{{Template reference list}}
{{documentation|1=Template:Infobox element/doc}}
</noinclude>
fypaejddel9tsvpx46x3eomvnf3p5pk
ကေားသုင်ꩻသား အိုင်ကိုမ်ဒေါ့ꩻရီ:Billinghurst
3
3402
15257
2022-08-12T11:11:55Z
Billinghurst
202
ဖန်ဆင်ꩻလဲဉ်းလိတ်မဲ့ငါ တောမ်ႏ "soft direct [[m:user talk:billinghurst]]"
wikitext
text/x-wiki
soft direct [[m:user talk:billinghurst]]
bowmg4n8c4et4ahcnw7oczp7xqxjvov