Wikipedia
brwiki
https://br.wikipedia.org/wiki/Degemer
MediaWiki 1.39.0-wmf.25
first-letter
Media
Dibar
Kaozeal
Implijer
Kaozeadenn Implijer
Wikipedia
Kaozeadenn Wikipedia
Restr
Kaozeadenn Restr
MediaWiki
Kaozeadenn MediaWiki
Patrom
Kaozeadenn Patrom
Skoazell
Kaozeadenn Skoazell
Rummad
Kaozeadenn Rummad
TimedText
TimedText talk
Modulenn
Kaozeadenn modulenn
Gadget
Gadget talk
Gadget definition
Gadget definition talk
Kumun c'hall
0
1325
2008546
1976256
2022-08-17T17:41:32Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{LabourAChom}}
Ar '''gumun''' eo bihanañ rann ar melestradur tiriadel e [[Bro-C'hall]] ; 36 699 a gumunioù zo e 2014<ref name="INSEE">[http://www.insee.fr/fr/default.asp INSEE] {{fr}}</ref> goude m'eo deuet [[Mayotte]] da vezañ un [[departamant gall]] d'an 31 a viz Meurzh [[2011]], pa'z eus 8 072 kumun en [[Italia]] d'ar 1<sup>añ</sup> a viz Genver [[2014]]<ref>[http://www.istat.it/it/archivio/6789 ISTAT] {{it}}</ref>.
Anvioù nes d'ar ger "kumun" a zo roet e broioù all (Alamagn, Beljia).{{Daveoù a vank}}
Er broioù ma vez komzet ur yezh a orin [[latin]] e vez graet gant gerioù tennet diwar al latin ''municipium''.{{Daveoù a vank}}
Bihanañ rann velestradurel gall eo bihan he [[gorread]] keitat e-keñver re ar broioù all. Meret e vez gant ur [[kuzul kêr|c'huzul-kêr]] hag ur [[maer]] en e benn.
== Istor ==
Krouet e voe ar c'humunioù diwar al lezenn votet d'an 11 a viz Du [[1790]]. Re ar [[parrez]]ioù kozh eo harzoù ar c'humunioù dre vras, met un darn vat zo bet krouet diwar ur patrom all :
* adstagañ parrezioù pa oa un iliz hepken e vit meur a barrez, e gêrioù sezioù un [[eskopti]], ma oa un [[iliz-veur]] enni, da skouer ;
* distagañ diouzh ar parrezioù kevrennoù o doa ur chapel hag un tolpadig kêrioù war he zro. E Breizh e veze graet [[trev]]ioù eus an tolpadigoù kêrioù-se.
Er raktres kentañ e oa bet kinniget ma vije savet kumunioù bras karrez 6 lev o ment, da lavaret eo war-dro 24 [[metr|km]].
An anv gall ''commune'' a zeu eus an emvodoù bourc'hizien a oa bet aotreet gant ar galloudoù (roueed, eskibien, aotrounez) e kêrioù 'zo evit ar merañ armerzhel ha surentel.
== Aozadur ==
Dastumet eo an testennoù koulz lezennel ha reolel e Kod hollek ar [[strollegezh]]ioù tiriadel (''Code général des collectivités territoriales'' - CGCT) a zo bet embannet e [[2000]].
== Poblañs ==
{|
|- valign="top"
|
{| class="wikitable"
! Renk || Kumun || Poblañs (2009)
|-
| align="center" | 1 || align="left" | [[Pariz]] || {{formatnum:2234105}}
|-
| align="center" | 2 || align="left" | [[Marseille]] || {{formatnum:850602}}
|-
| align="center" | 3 || align="left" | [[Lyon]] || {{formatnum:479803}}
|-
| align="center" | 4 || align="left" | [[Toulouse]] ||{{formatnum:440204}}
|-
| align="center" | 5 || align="left" | [[Nice]] || {{formatnum:340735}}
|-
| align="center" | 6 || align="left" | [[Naoned]]|| {{formatnum:282047}}
|-
| align="center" | 7 || align="left" | [[Strasbourg]] || {{formatnum:271708}}
|-
| align="center" | 8 || align="left" | [[Montpellier]] || {{formatnum:255080}}
|-
| align="center" | 9 || align="left" | [[Bourdel]] || {{formatnum:236725}}
|-
| align="center" | 10 || align="left" | [[Lille]] || {{formatnum:226827}}
|-
| align="center" | 11 || align="left" | [[Roazhon]] || {{formatnum:206604}}
|-
| align="center" | 12 || align="left" | [[Reims]] || {{formatnum:180842}}
|-
| colspan="3" |
<small>''Mammenn: [http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/france-departements.asp?annee=2009 ''INSEE''] 2012.''</small>.
|-
|}
|
E Bro-C'hall vrovennat ez eo 423 annezad poblañs keitad ar c'humunioù, pa'z eo 11 265 e [[Belgia]], 5 505 e [[Spagn]] ha 2 343 en [[Italia]] ; 1 708 eo an niver evit Bro-C'hall a-bezh.
E 2012, e Bro-C'hall vrobennat, 31 590 kumun a oa nebeutoc'h eget 2 000 annezad enno (25,2 % eus poblañ ar Stad), 4 087 a oa etre 2 000 ha 10 000 annezad enno (26,5 %), 777 etre 10 000 ha 50 000 annezad enno (25,2 %), 103 etre 50 000 ha 200 000 annezad (13,8 %), 11 muioc'h eget 200 000 annezad enno (9,3 %). Tremen 10 000 kumun zo poblet gant nebeutoc'h eget 209 den.
[[Pariz]] eo ar gumun bobletañ, gant 223 4105 annezad. [[Levallois-Perret]] ([[Hauts-de-Seine]]) eo an hini gant ar stankter uhelañ, 26 213 annezad/km², pa'z eus 6,2 annezad/km² e [[Saintes-Maries-de-la-Mer]] ([[Bouches-du-Rhône]]).
C'hwec'h kumun peurzistrujet e-kerzh [[Emgann Verdun]] (1916) ne voent biskoazh adsavet, ha n'eus annezad ebet enno : [[Beaumont-en-Verdunois]], [[Bezonvaux]], [[Cumières-le-Mort-Homme]], [[Fleury-devant-Douaumont]], [[Haumont-près-Samogneux]] ha [[Louvemont-Côte-du-Poivre]]. Kumunioù « marv evit Bro-C'hall » eo o statud ; pep hini anezho zo meret gant ur c'huzul-kêr tri den ennañ, a zo anvet gant prefed departamant ar [[Meuse (departamant)|Meuse]].
Un den hepken zo o chom e [[Rochefourchat]] ([[Drôme (departamant)|Drôme]]) (2015).<br>
Daou zen zo o chom e [[Majastres]] ([[Alpes-de-Haute-Provence]]) (2013).<br>
Tri den zo e [[Leménil-Mitry]] ([[Meurthe-et-Moselle]]) (2013).<br>
Pevar den zo en [[Aulan]] (Drôme), pevar ivez en [[Ornes]] (Meuse).<br>
Pemp annezad zo e [[Baren (Haute-Garonne)|Baren]] ([[Haute-Garonne]]).
|-
|}
== Notennoù ==
{{daveoù}}
[[Rummad:Melestradurezh Bro-C'hall]]
n7o3te03435gr7pnsgczb1dii5gl01b
HTML
0
1768
2008679
2003818
2022-08-17T18:49:37Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{| class="infobox"
|-
|[[Restr:HTML5 logo and wordmark.svg|220px|]]
|}
'''HTML''' ''('''H'''yper '''T'''ext '''M'''arkup '''L'''anguage)'' a zo ul [[lavar merkañ]] implijet dreist-holl evit sevel pajennoù evit ar [[World Wide Web]] a c'heller lenn dre ar [[Kenrouedad|Genrouedad]].
==Balizennoù==
Ur bajenn HTML a vesk an destenn da vout diskouezet war ar [[skramm]] gant balizennoù<ref>[http://www.brezhoneg.bzh/87-termofis.htm Termofis]</ref>, da lavaret eo kemennoù evit divizout penaos e rankfe ar [[merdeer]] diskwel ar skrid.<br>
Daou-ha-daou peurvuiañ e teu ar balizennoù, a vez skrivet er stumm <span style="font-family:Courier; color:#f00;"><balizenn digeriñ></span><kbd>skrid da gemmañ</kbd><span style="font-family:Courier; color:#f00;"></balizenn klozañ></span>. Ar valizenn digeriñ a gemenn ar c'hemm a zo da zegas d'ar skrid hag ar valizenn klozañ a verk dibenn ar c'hemm. Da skouer, ar skrid : <kbd>Diskwel lizherennoù tev er</kbd> <span style="font-family:Courier; color:#f00;"><nowiki><b></nowiki></span><kbd>ger-mañ</kbd><span style="font-family:Courier; color:#f00;"><nowiki></b></nowiki></span> a zeuio evel « Diskwel lizherennoù tev er '''ger-mañ''' ».
===Balizennoù pennañ ===
*<kbd><html></kbd> : evit kemenn e teraou un teul HTML, neuze e ranko ar merdeer jubenniñ kement a zeu war he lerc'h e-giz kod HTML.
*<kbd><head></kbd> : evit merkañ penn an teul HTML ; bez' emañ ennañ ar stlennoù pennañ diwar-benn an teul, hini ebet anezho ne vo diskouezet war-eeun.
*<kbd><body></kbd> : evit deraouiñ korf an teul HTML, da lavaret eo e endalc'h, kement a vo diskouezet d'an implijer e prenestr ar merdeer.
;<head>. . .</head>
E-barzh an elfenn <head> e lakaer :
*<kbd><title></kbd> : titl ar bajenn, hag a vo skrivet e barrenn-ditl ar merdeer.
*<kbd><meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8"></kbd> ma lavarer d'ar merdeer ez eus ur skrid skrivet en HTML er bajenn, ha ma roer urzh da ober gant ar reizhiad lizherennoù UTF-8<ref>''Universal Character Set Transformation Format1 - 8 bits'' ; ar reizhiad-se a rankit implijout mar fell deoc'h e vije lakaet al lizherennoù '''ñ''' ha '''Ñ''' war wel, da skouer.</ref>.
;<style>. . .</style>
Etre ar balizennoù-se e skriver an urzhioù [[Cascading Style Sheets|CSS]] (''Cascading Style Sheets''), da lavaret eo ar stil a fell d'an den lakaat d'ar bajenn : stumm an titloù, ar rannbennadoù, an taolennoù, kuit a skrivañ meur a wech an hevelep urzhioù.
:Un urzh CSS a c'heller lakaat e korf ar pennad evit stummañ un elfenn hepken hep kemmañ an urzhioù CSS all, da skouer :
::*E melen dre ziouer e vez warlinennet ur bomm : <kbd><b><nowiki><mark></nowiki></b>pouezus<b><nowiki></mark></nowiki></b></kbd> a ro <q> <mark>pouezus</mark> </q>
::*Dre CSS e c'heller warlinennañ gant ul liv all : <kbd><b><nowiki><mark style="background-color:LightBlue;"></nowiki></b>pouezus<b><nowiki></mark></nowiki></b></kbd> a ro <q> <mark style="background-color:LightBlue;">pouezus</mark> </q>
;<body>. . .</body>
E-barzh ar c'horf <kbd>body</kbd> e c'haller kavout balizennoù all, e-giz da skouer :
* <kbd><h1>, <h2>,... <h6></kbd> (''header level 1...6'') : titloù ar c'hevrennoù, an iskevrennoù, <kbd>h1</kbd> o vezañ an hini skrivet brasañ ha <kbd>h6</kbd> an hini bihanañ ; serriñ pep titl dre <kbd><nowiki></h1></nowiki></kbd>, <kbd><nowiki></h2></nowiki></kbd>,...<kbd><nowiki></h6></nowiki></kbd> a ranker ober.
* <kbd><p></kbd> (''paragraph'') : evit digeriñ ur rannbennad nevez ; serriñ pep rannbennad dre <kbd><nowiki></p></nowiki></kbd> a ranker ober.
* <kbd><br></kbd> (''break'') : evit cheñch linenn hep cheñch rannbennad ; ur merk emserr eo.
* <kbd><table></kbd> : evit krouiñ un daolenn, <kbd><tr></kbd> (''table row'') evit digeriñ ul linenn en daolenn, ha neuze <kbd><td></kbd> (''table data'') evit dispartiañ ar stlennoù ; serriñ pep stlenn dre <kbd><nowiki></td></nowiki></kbd>, pep linenn dre <kbd><nowiki></tr></nowiki></kbd> ha pep taolenn dre <kbd><nowiki></table></nowiki></kbd>
* <kbd><div></kbd> (''division'') : evit merkañ ur rann dibar e korf ar bajenn ; serriñ pep rann dre <kbd><nowiki></div></nowiki></kbd>.
==Skouer==
<syntaxhighlight lang="HTML">
<!DOCTYPE HTML>
<html>
<head>
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8">
<title>HTML : ur skouer</title>
<style>
p {
color:red;
font-family:Palatino
font-size:1.5em;
font-weight:bold;
}
</style>
</head>
<body>
<p>Setu amañ disoc'h ar skrid HTML diskouezet gant ho merdeer</p>
</body>
</html>
</syntaxhighlight>
a vo diskouezet evel-mañ war ar skramm :
* an titl, <span style="color:#008000;"><kbd>title</kbd></span> ''HTML : ur skouer'', a vo anv ar bajenn, diskouezet en ivinell el laez ;
* ar skrid, <span style="color:#008000;"><kbd>p</kbd></span> evit ''paragraph'', a vo e ruz (<kbd><span style="color:#008000;">color:red</span></kbd>), gant ar font Palatino (<kbd><span style="color:#008000;">font-family</span></kbd>), ur wech ha hanter brasoc'h eget ar vent dre ziouer (<kbd><span style="color:#008000;">font-size:</span></kbd>) ha druz (<kbd><span style="color:#008000;">font-weight</span></kbd>).
<div style="text-align:center;">
<p style="color:red; font-family:Palatino; font-size:1.5em; font-weight:bold;">'''Setu amañ disoc'h ar skrid HTML diskouezet gant ho merdeer'''</p>
</div>
'''Notenn :''' urzhioù CSS eo ar re a zo etre ar merkoù HTML <span style="color:#008000;">'''<kbd><style></kbd>'''</span> ha <span style="color:#008000;">'''<kbd></style></kb>'''</span>.
== Emdroadur ==
Ijinet eo bet HTML e [[1991]] war ziazez [[SGML]] (''Standard Generalized Markup Language''), ha gwellaet eo bet meur a wezh. Gant [[XHTML]] (''EXtensible HyperText Markup Language'') eo bet diazezet HTML war ar standard [[XML]] (''EXtensible Markup Language'') ; gant HTML4 ha dreist-holl HTML5 eo deuet HTML, gant CSS ha Javascript, de vezañ a-walc’h evit sevel ul lec’hienn : diezhomm eo bremañ Flash, Java, pe Silverlight. Bremañ n’eus ken niverenn doare ebet.
==Liammoù diavaez==
* Deskiñ HTML ha CSS en-linenn ha digoust : {{en}} [https://www.w3schools.com/ ''W3 Schools]
==Notennoù==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Lavarioù merkañ]]
[[Rummad:World Wide Web]]
7yp5d8kdre55vohzw8otz4qrfa48txa
Charles Cros
0
1831
2008547
1461701
2022-08-17T17:41:43Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{LabourAChom}}
[[Skeudenn:Charles Cros.jpg|thumb|right|Charles Cros]]
Ur barzh hag un ijinour gall e oa '''Charles Cros''' (Fabrezan, [[Aude]], [[1842]] – [[Pariz]], [[1888]]).
:''Me 'oar sevel gwerzioù peurbadel. An dud toud''
:''zo boemet gant ma mouezh o prezeg ken gwir.''
:''Ar skiant-dreist emaon fïer-sot da heritiñ,''
:''na brenfec'h ket anezhi, na gant toud arc'hant ho ped.''
:''Toud m'eus touchet : tan, merc'hed, avaloù ;''
:''Toud m'eus santet : goañv, nevez-hañv, hañv ;''
:''Toud m'eus kavet : mur ebet da ma harpañ.''
:''Met Chañs, lârit din eta : piv oc'h ?''
:''Diduët o welet dre gwer ma frenestr''
:''boutikoù, manegoù, trufoù, chekoù''
:''e-lerc'h eürusted a zo un unan heuilhet gant c'hwec'h zero.''
:''Souezhet - pa emaon kenkoulous hag ar roueion, an eskibion,''
:''ar goronaled hag ar reseverion jeneral -''
:''pas kaout doùr, heol, pasteked. ''
==Oberennoù==
* ''Le Coffret de santal'' ([[1873]])
* ''Le Fleuve'' ([[1874]])
* ''Le Collier de griffes'' ([[1908]]), embannet goude e varv
{{DEFAULTSORT:Cros, Charles}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1842]]
[[Rummad:Marvioù 1888]]
[[Rummad:Barzhed c'hallek]]
[[Rummad:Meneger ar skrivagnerien]]
[[Rummad:Barzhed Frañs]]
pt1g0e12nbgwnlitvwmvy7bqk2pdo7n
Echedoù
0
1880
2008548
1972782
2022-08-17T17:41:57Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| class="infobox" style="font-size:90%;"
|-
{{Infobox/Titl|<big>Echedoù</big>|d18b47|talbenn choari|ffce9e}}
|- align="center"
|colspan="2"|
<imagemap>
Image:ChessSet.jpg|260px
rect 5 5 150 300 [[Roue]]
rect 200 340 350 480 [[Tour]]
rect 290 110 480 320 [[Damez]]
rect 470 400 580 520 [[Soudard]]
rect 520 280 660 390 [[Marc'heg]]
rect 630 200 780 310 [[Farouell]]
</imagemap>
Pezhioù echedoù doare Staunton<br>[[Restr:Italc logo.png|16px]] ''Bukit war penn ur pezh evit lenn e anv''<hr>
|-
|'''Krouidigezh'''||''c.'' {{VIvet kantved}}<br>{{India}}
|-
|'''Doare'''||C'hoari stroll<br>C'hoari strategiezh<br>
|-
|'''Tud'''||2
|}
C'hoari an '''echedoù''' zo ur c'hoari strategiezh a zrevez ur brezel etre div [[rouantelezh]], unan sklaer hag unan deñval ([[Gwenn (liv)|gwenn]] ha [[du]] peurliesañ, hogen forzh pe livioù diskemmet a-walc'h evit diforc'hañ etre an daou gostez), gant pep a [[kastell|gastell]], [[roue]], [[rouanez]], [[marc'heg|marc'heion]], [[farouell]]ed ha [[soudard]]ed. Daou zen hepken a c'hoari, unan evit pep rouantelezh. Reiñ lamm d'ar roue enebour eo ratozh ar c'hoari.
== Gerdarzh ==
Ar ger [[sanskritek]] चतुरङ्गक्रीडा ''tchatouranga'' "pevar ezel eus ul [[lu]]" ([[olifant]]ed, [[marc'h|kezeg]], [[karr|kirri]] ha soudarded war droad) eo orin ar ger.<br>
Eus ar sanskriteg e teuas ar ger [[persek]] ''chatrang'', alese an [[arabeg]] <big>شطرنج</big> ''chat-ranj'' hag ar [[spagnoleg]] ''ajedrez'' dre an [[Arabed]].<br>
Eus ar perseg ''as chah'' "ar roue" ha dre an Arabed ivez e teuas ar ger [[gallek]] ''eschac'', a droas da ''eschecs'' ([[1080]]), alese ar [[saozneg]] ''chess'' hag ar brezhoneg "echedoù".
== Istor ==
Den ne oar piv a ijinas ar c'hoari echedoù. Meur a vojenn zo, en o zouez hini ar mael [[henc'hres]]ian [[Palamedes]] en devije ijinet ar c'hoari evit diduiñ e soudarded a-kerzh [[Brezel Troia]] ha hini ar [[braman]] [[India]]n [[Sissa ibn Dair]] en devije ijinet ar ''tchatouranga'' evit plijadur ar roue.<br>
Kavet ez eus bet [[izelvos]]où [[henegipt]]at a zo bet graet en trede milved kent [[Jezuz Nazaret|J.-K.]] hag a ziskouez daou c'hoarier a bep tu d'un tablez ma'z eus pezhioù. Pezhioù ha tresadennoù zo bet kavet e [[Mezopotamia]], e [[Pakistan]], e [[Sina]], e [[Roma]], en [[Aten]] hag en India.
Dre ziouer a brouennoù ez eo savet an istorourion a-du gant o c'henpar [[H. J. R. Murray]] ([[1868]]-[[1955]]) evit lavaret ez eo deveret c'hoari an echedoù eus ar ''tchatouranga'' a oa deuet war wel en India war-dro ar bloaz [[570]].<ref name="HM">{{en}} H. J. R. Murray. ''A History of Chess''. Oxford : Oxford University Press, 1913 {{ISBN|978-0-19-827403-2}} — {{cite web|url=https://archive.org/details/AHistoryOfChess/page/n7/mode/2up|title=''Lenn en-linenn''|accessdate=05/02/2021}}</ref> C'hoariet e veze gant pevar den war un tablez 8 x 8 = 64 c'hombod dezhañ, pep den evit ur rouantelezh, dre vannañ un [[diñs]] a ziskoueze pe bezh a ranked dilec'hiañ ; ret e oa d'an den en em soñjal ha diuzañ ur c'hombod a-douez ar re ma c'helle ar pezh mont. Pa veze lazhet ur roue e veze kollet ar brezel gantañ, ha kenderc'hel a rae ar c'hoari gant an dud all betek ma ne chomje nemet unan, Gant ar roue bev diwezhañ ez ae ar maout.<br>
Abred e voe kaset an diñs da get — hag ar chañs ivez war an dro. D'ur c'hoari poellata e troas ar ''tchatouranga'' neuze. Goude-se e voe c'hoariet a-zaou (2 + 2), ne voe mui nemet div rouantelezh. Pelloc'h e voe lakaet pep rouantezh tal-ouzh-tal, hag e voe lakaet ar pezhioù a-linennad dirak daou zen hepken. Evel-se e vez c'hoariet hiziv an deiz.
Dre dri hent dre vras e veajas ar ''tchatouranga'' eus India dre ar bed : da Sina, hag alese da [[Korea|Gorea]] ha [[Japan]] dre hentoù hengounel ar c'henwerzh ; er {{VIvet kantved}} e voe degaset da [[Iran]], goude aloubadeg an Arabed ez eas da [[Bro-C'hall|Vro-C'hall]] a-drugarez d'ur c'hoari a voe profet da [[Karl Veur|Garl Veur]] gant ar [[kalifelezh|c'halif]] [[Haroun al-Rachid]] ([[766]]-[[809]]) ; dre [[islam]]ekadur aodoù ar [[Mor Kreizdouar]] e tizhas [[Spagn]] hag alese holl vroioù [[kristen]] [[Europa]] ; war-dro an {{XIIIvet kantved}} ez eas eus India da [[Rusia]] dre ar [[Mongoled|Vongoled]], an [[Tatared|Datared]] hag an [[Impalaeriezh roman ar Reter]], hag eus Rusia e tizhas [[Skandinavia]], [[Alamagn]] ha [[Bro-Skos]].<br>
E-kerzh ar beajoù-se e voe ganet c'hoarioù deveret diouzh an echedoù : tablezoù 9 x 9 = 81 c'hombod, pezhioù disheñvel, hag all, hep na vefe kemmet ratozh ar c'hoari : diskar ar roue enebour.<br>
En {{XIXvet kantved}} ez erruas c'hoari an echedoù en [[Amerika]]
An Arabed a skrivas dornlevrioù ''chat-ranj'' a voe troet e yezhoù all ; goude-se e voe savet dornskridoù europat, unan eus ar re gentañ anezho o vout ar ''[[Bonus socius]]'' (''c.'' [[1286]])<ref name="HM" />.<br>
Adalek neuze e voe kemmet lod fiñvoù (re ar rouanez hag ar farouell) hag e voe ouzhpennet reolennoù evel kerzh ar soudarded e deroù ur c'hrogad, ar pakañ en ur dremen, ar savidigezh hag ar rok. En {{XVIIIvet kantved}} e voe ar c'hoari evel m'emañ hiziv an deiz.
Goude ar ''[[Reconquista]]'' e voe aozet e Spagn ar c'hentañ tournamant e [[1575]] gant ar roue [[Felipe II]]. [[Italia]] a voe kalon bed c'hoari an echedoù goude-se betek dibenn ar [[Renad Kozh]] e Bro-C'hall, a voe o ren betek kreiz an XIXvet kantved. Er bloaz [[1851]] e voe aozet e [[London]], [[Rouantelezh-Unanet]], ar c'hentañ tournamant arnevez. Kreizennoù a zeuas war wel en Alamagn, e [[Kreizeuropa]], e Rusia hag e [[Stadoù-Unanet Amerika]].<br>
D'ar [[20 a viz Gouere]] [[1924]] e voe krouet ar ''[[Fédération Internationale des Échecs]]'' (FIDE) e [[Pariz]] gant ar C'hallaoued Pierre Vincent ha Henri Delaire, ar [[Roumania|Rouman]] Jon Gudju ha kannaded eus broioù all. E dibenn an [[Eil Brezel-bed]] e voe anzavet er bed a-bezh. D'ar mare-se e oa [[Unaniezh ar Republikoù Sokialour Soviedel]] o ren war bed c'hoari an echedoù.<br>
E [[2020]] e vode ar FIDE 190 Stad dindan renerez Arkadi Dvorkovitch, a oa besprezidant Rusia kent bout dilennet er FIDE e [[2018]].
Abred en istor ar [[Urzhiataerezh|stlenneg]] e voe klasket sevel [[urzhiataer]]ioù a vefe gouest da c'hoari an echedoù. Adalek [[1979]] e voe lakaet war ar marc'had ar c'hentañ c'hoari elektronek, ''Chess Challenger 7'', e voe gwerzhet trement 600 000 skouerenn anezhañ er bed a-bezh. Degadoù a ardivinkoù a zeuas d'e heul<ref>{{fr}} {{cite web|url=http://electronicchess.free.fr/|title=''Electronic Chess''|accessdate=05/02/2021}}</ref>.<br>
D'an [[10 a viz C'hwevrer]] [[1996]] e kollas ar Mestr etrebroadel [[Garry Kasparov]] ur c'hrogad enep an urzhiataer [[stadunanat]] ''[[Deep Blue]]'' bet savet gant [[IBM]].
== Rikoù ==
[[Restr:Board empty.png|thumb|Un tablez goullo]]
;Tablez
War un tablez karrezek rannet e 64 c'hombod (8 x 8) sklaer ha teñval a bep eil e vez c'hoariet. Tablezoù a bep ment zo, eus ar re vunut evit c'hoari en ur veajiñ betek ar re zivent a weler e lod liorzhioù-kêr, pezhioù tremen ur [[metr]] uhelder dezho. E forzh pe danvez : [[koad]], [[maen]], [[metal]], [[Plastik|mezell]] hag all e vez fardet tablezoù ha pezhioù.<br>
Lies ivez eo stumm ar pezhioù (ret eo c'hellfer o anavout evelato), war dodenn ''[[Star Wars]]'' da skouer, hogen ar stumm ofisiel eo an hini a voe ijinet gant ar [[Kazetennerezh|c'hazetenner]] [[breizhveuriat]] Nathaniel Cooke e [[1842]], hag a anvas ''Staunton'' en enor d'ar Mestr etrebroadel [[Howard Staunton]] ([[1810]]-[[1874]]).
*''Bannoù'' a reer eus al linennadoù kombodoù a zo etre pep den (eizh bann en holl), ''renkoù'' eus al linennadoù kombodoù etre kostezioù kleiz ha dehoù an tablez (eizh renk en holl) ha ''beskelloù'' eus ul linennad eeun a gombodoù a-liv etre daou gostez.
*''A-serzh'' e fiñv ar pezhioù war ar bannoù, ''a-led'' war ar renkoù ; lod pezhioù a c'hall fiñval a-veskell.
;Pezhioù
C'hwezhek pezh zo da bep rouantelezh : 1 roue, 1 rouanez, 2 farouell, 2 varc'heg, 2 dour hag 8 soudard. Setu amañ neuz ar pezhioù hag o arouezioù el levrioù :
{| align="center"
|-
|
<gallery mode="packed" heights="80px" caption="Pezhioù er rouantelezh sklaer" style="margin-top:20px;">
Chess piece - White king.jpg|roue
Chess piece - White queen.jpg|rouanez
Chess piece - White bishop.JPG|farouell
Chess piece - White knight.JPG|marc'heg
Chess piece - White rook.JPG|tour
Chess piece - White pawn.JPG|soudard
</gallery>
<gallery mode="packed" heights="80px">
Chess klt60.png
Chess qlt60.png
Chess blt60.png
Chess nlt60.png
Chess rlt60.png
Chess plt60.png
</gallery>
|
<gallery mode="packed" heights="80px" caption="Pezhioù er rouantelezh teñval" style="margin-top:20px;">
Chess piece - Black pawn.JPG|soudard
Chess piece - Black rook.JPG|tour
Chess piece - Black knight.JPG|marc'heg
Chess piece - Black bishop.JPG|farouell
Chess piece - Black queen.JPG|rouanez
Chess piece - Black king.JPG|roue
</gallery>
<gallery mode="packed" heights="80px">
Chess pdt60.png
Chess rdt60.png
Chess ndt60.png
Chess bdt60.png
Chess qdt60.png
Chess kdt60.png
</gallery>
|-
|colspan="2"|
* Abalamour ma vez graet ''bishop'', "[[eskob]]" anezhañ e saozneg ez eus ur groaz war arouez ar farouell.
* ''Damez'' e reer ivez eus ar rouanez, evit digemmañ he fennlizherenn « R » diouzh hini ar roue el levrioù ; heñvel a vo graet er pennad-mañ.
|}
== Reolennoù ==
Gant ar FIDE e vez termenet reolennoù ar c'hoari. E 2018 ez embannas e zornlevr ofisiel diwezhañ<ref>{{en}} {{cite web|url=https://handbook.fide.com/chapter/E012018|title=''FIDE Handbook''|accessdate=05/02/2021}}</ref>.
=== Staliañ ar c'hoari ===
{| class="infobox" style="font-size:90%;"
|- align="center"
|[[Restr:Chess board blank.svg|242px]]<hr>''Staliadur kent ar fiñv kentañ''
|}
An daou zen en em stailh a bep tu d'an tablez, gant pep a gombod gwenn er c'horn dehoù.
Un doare resis zo da staliañ pep rouantelezh war an tablez dirak pep den :
* war ar renk tostañ d'an den, a gleiz da zehoù : tour, marc'heg, farouell, rouanez, roue, farouell, marc'heg, tour ;
* war an eil renk : an eizh soudard.
Merkit e vez ar rouanez war ur c'hombod a-liv ganti a-raok ma fiñvfe pezh pe bezh.
Pevar renk goullo zo etre an div rouantelezh neuze.
=== Dibun ar c'hrogad ===
* Ar rouantelezh wenn a voulc'h ar c'hoari dre zilec'hiañ ur pezh hepken evit e lakaat war ur c'hombod goullo a zo aotreet dezhañ hervez e doare da gerzhet.
* Goude-se e tilec'h ar rouantelezh zu ur pezh hepken d'he zro, hag evel-se a bep eil betek ma vo roet lamm d'ur roue pe ma kodiano ur rouantelezh.
* Pep rouantelezh a glask argadiñ ar roue enebour en doare ma ne c'hall mui en em zifenn dre ur fiñv aotreet.
* Pa zeu ur rouantelezh a-benn e tiskleir "''lamm d'ar roue''" hag e c'hounez ar c'hrogad.
* Ret eo d'ur rouantelezh fiñval ur pezh pa vez he zro da c'hoari ; mar ne ra ket e talvez e kodian.
=== Kerzh ar pezhioù ===
{| align="right"
|-
|
{{Chess diagramm small
|tright
|'''Roue'''
| | | |xo|kd|xo| |
| | | |xo|xo|xo| |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| |oo|oo|oo| | | |
| |oo|kl|oo| | | |
| |oo|oo|oo| | | |
| | | | | | | |
}}
|
{{Chess diagramm small
|tright
|'''Damez'''
| | | |oo| | | |oo
|oo| | |oo| | |oo|
| |oo| |oo| |oo| |
| | |oo|oo|oo| | |
|oo|oo|oo|ql|oo|oo|oo|oo
| | |oo|oo|oo| | |
| |oo| |oo| |oo| |
|oo| | |oo| | |oo|
}}
|
{{Chess diagramm small
|tright
|'''Farouell'''
| | | | | | | |xo
|xo| | | | | |xo|
| |xo| | | |xo| |
| | |xo| |xo| | |
| | | |bd| | | |
| | |xo| |xo| | |
| |xo| | | |xo| |
|xo| | | | | |xo|
}}
|-
|
{{Chess diagramm small
|tright
|'''Marc'heg'''
| | | | | | | |
| | |oo| |oo| | |
| |oo| | | |oo| |
| | | |nl| | | |
| |oo| | | |oo| |
| | |oo| |oo| | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
}}
|
{{Chess diagramm small
|tright
|'''Tour'''
| | | |xo| | | |
| | | |xo| | | |
| | | |xo| | | |
|xo|xo|xo|rd|xo|xo|xo|xo
| | | |xo| | | |
| | | |xo| | | |
| | | |xo| | | |
| | | |xo| | | |
}}
|
{{Chess diagramm small
|tright
|'''Soudard'''
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| |xx|oo|xx| | | |
| | |pl| | |oo| |
| | | | |xx| |xx|
| | | | | |pl| |
| | | | | | | |
}}
|}
* Arabat eo lakaat ur pezh war ur c'hombod ma'z eus dija ur pezh eus an hevelep rouantelezh.
* Mar lakaer ur pezh war ur c'hombod ma'z eus dija ur pezh eus ar rouantelezh enebour, ar pezh-se zo paket ha tennet diouzhtu a-ziwar an tablez.
* Mar fell d'un den reizhañ lec'h unan eus e bezhioù war ur c'hombod, evit e greizennañ da skouer, e rank lavaret ''j'adoube'' ("marc'hegañ a ran")<ref>Abalamour ma oa gall an FIDE er penn-kentañ ez eo chomet ar bommoù gallek ''j'adoube'' hag ''en passant'' e bed an echedoù.</ref> kent ober, anez e rank fiñval ar pezh-se.
;Roue
Ne c'hall mont nemet da unan eus ar c'hombodoù a zo stok ouzh e hini war bep tu.
* Un nemedenn zo : ar ''rok'', a zo deskrivet amañ pelloc'h.
;Damez
Gouest eo an damez da fiñval betek forzh pe gombod a zo war ar bann, ar renk pe ar veskell m'emañ pa vez he zro da c'hoari. Ne c'hall ket tremen dreist ur pezh a zo war he hent.
;Farouell
Ar farouell a c'hall fiñval betek forzh pe gombod a zo war ar veskell m'emañ pa vez he zro da c'hoari. Ne c'hall ket tremen dreist ur pezh a zo war e hent.
;Marc'heg
Ne c'hall ar marc'heg mont nemet d'ur c'hombod a zo an tostañ dezhañ hep bout war an hevelep bann, renk pe veskell m'emañ. Lammat dreist pezhioù all a ra neuze, ha gwenn pe zu e vefent. Merkit e fiñv neuze eus ur c'hombod sklaer da unan teñval, pe d'ur c'hombod teñval da unan sklaer.
;Tour
Fiñval a ra betek forzh pe gombod a zo war ar bann pe ar renk m'emañ. Ne c'hall ket tremen dreist ur pezh a zo war e hent.
[[Restr:ChessPawnSpecialMoves.gif|thumb|''Savidigezh'' (kleiz) hag ''en passant'' (dehoù)]]
;Soudard
Ne c'hall mont nemet d'ar c'hombod a zo dirazañ war an hevelep bann, gant ma ne vo pezh ebet war ar c'hombod-se.<br>
Pa fiñv ur soudard evit ar wezh kentañ er c'hrogad ez eo aotreet da vont daou gombod war-raok.<br>
Ur soudard a c'hall pakañ forzh pe bezh enebour a zo war unan eus ar c'hombodoù a zo a-veskell stok outañ (gant un « X » war an dresenn emañ merket ar c'hombodoù ma c'hall ur soudard pakañ ur pezh). Ne c'hall ket kilañ.
* Pakañ ''en passant'' ("en ur dremen") : pa vez ur soudard war ur c'hombod stok ouzh hini ur soudard enebour a zo o paouez mont daou gombod war-raok e c'hall pakañ an enebour-se dre fiñval betek ar c'hombod ez eo aet an enebour dreistañ.
* ''Savidigezh'' : pa dizh ur soudard kastell an enebour, eleze forzh pe gombod war ar renk m'edo ar roue enebour a-raok ar fiñv kentañ er c'hrogad, e rank treiñ d'un damez, pe d'ur faourell, pe d'un marc'heg pe d'un tour, a gemer kerkent e lec'h war ar c'hombod-se ; dre-se e c'hall ur rouantelezh kaout div rouanez pe tri zour, da skouer, diouzh an ezhomm en emgann. Dizalc'h diouzh ar pezhioù a zo bet paket kentoc'h eo an dibab : ur soudard a c'hall treiñ da farouell zoken pa'z eo bet paket daou farouell e rouantelezh dija.
Pa seller ouzh ar staliadur kent ar fiñv kentañ neuze e verker ez eus pezhioù a c'hall fiñval (an 8 soudard hag an daou varc'heg), tra m'emañ stanket ar pezhioù all gant ar soudarded. Dre ma c'hall ur soudard mont ur c'hombod pe zaou war-raok er fiñv kentañ ha ma c'hall pep marc'heg mont d'e du kleiz pe d'e du dehoù e c'hall pep rouantelezh dibab a-douez 20 fiñv evit he fiñvadenn gentañ. Lod zo mat, ha lod zo fall-tre evel ma vo gwelet gant ''Lamm ar beulke''.
=== Ar rok ===
{|class="infobox" style="font-size:90%; text-align:center;"
|-
|[[Restr:ChessCastlingMovie.gif]]<hr>An daou ''rok''
|}
En un degouezh hepken e c'hall ur roue fiñval a-hed muioc'h eget ur c'hombod en un taol : ''rok'' a reer eus an degouezh-se, diwar ''roque'', anv gallek kozh an tour ; ''rokañ'' a reer neuze. Ur wezh hepken ez eo aotreet ar rok e-kerzh ur c'hrogad.<br>
Ur fiñvadenn hepken eo ar rok, daoust ma fiñv daou bezh war an dro, ar roue hag unan eus e dourioù.<br>
Evel-mañ e vez roket : ar roue a fiñv eus e gombod orin d'an eil kombod war-du an tour, ha war an dro ez a an tour betek ar c'hombod diwezhañ a zo bet treuzet gant ar roue.<br>
''Rok bihan'' a reer eus ar fiñvadeg pa vez graet diouzh tu an tour nesañ, ''rok bras'' pa vez graet diouzh an tour pellañ (hini an damez).
;Ne c'heller ket rokañ forzh pegoulz avat...
* Ret eo n'o devefe nag ar roue nag an tour fiñvet c'hoazh adalek deroù ar c'hrogad ; kerkent ha fiñvet ar roue pe an tour ez eo kollet ar gwir da rokañ.
* Ret eo e vefe goullo ar c'hombodoù a zo etre ar roue hag an tour.
* Arabat eo e vefe ar roue ''e bec'h'', da lavaret eo e vefe en arvar da vout paket gant ur pezh enebour.
* Arabat eo e treuzfe ar roue ur c'hombod a c'hellfe bout tizhet gant ur pezh enebour.
;...Na forzh penaos !
Ar roue a rank bout dilec'hiet ''a-raok'' an tour, mod all ez eo lakaet fiñv an tour d'ar pezh eo : fiñv an tour, n'eo ket ar rok ; ha neuze e koller ar gwir da rokañ, peogwir n'emañ mui an tour war e gombod orin.
=== Bec'h d'ar roue ! ===
{{Chess diagramm small
|tright
|
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|bd| | | | | | |
| |rd| | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | |kl| | |
|Mard da an tour da b1 pe e4 e vo ''bec'h d'ar roue !'' div wezh war an dro.
}}
E ''bec'h'' e vez ar roue pa vez en arvar da vout paket gant ur pezh enebour (pe zaou, gwelit ar skeudenn a-zehoù), zoken pa ne c'hall ket ar pezh-se e bakañ hep lakaat e roue dezhañ e bec'h. N'eo ket ret lavaret « ''bec'h d'ar roue'' » p'e zager, evit gouzaviñ an enebour, met alies e vez graet dre gourtezi.
Arabat eo lakaat ur pezh da fiñval mar chom e roue e bec'h goude ar fiñv, pe mar laka e roue e bec'h dre e fiñv. Hag, evel-just, arabat eo d'ur roue en em lakaat e bec'h.
* An dresenn 1 a ziskouez ar roue gwenn taget gant 5 pezh du (ne c'hall ket hevelep degouezh c'hoarvezout en ur c'hrogad, evel-just, peogwir ez eo arabat lezel ur bec'h). Ne c'hall ket mont d'ar c'hombod c4 peogwir e c'hellfe bout paket gant ar roue du ; un diflip hepken zo dezhañ : pakañ ar soudard du, ha ne vefe mui pezh ebet ouzh e argadiñ (evit poent).
*En dresenn 2 emañ taget ar roue gwenn gant ar farouell du, hogen en arvar n'emañ ket : mar fiñvfe ar farouell e lakafe e roue e bec'h dre an tour gwenn, ar pezh a zo berzet (''tachet'' emañ ar farouell-se gant an tour gwenn, a lavarer). Ret eo d'ar roue gwenn en em zivec'hiañ koulskoude ; an tour ne bako ket ar farouell, rak paket e vefe d'e dro gant ar soudard, a glaskfe mont d'ar savidigezh goude-se (kombod c1). Ar roue gwenn a c'hall mont d'ur veskell sklaer (f1, g2 pe h1), na c'hallo biken ar faourell tagañ, pe d'ar c'hombod teñval h2. Hevelep degouezh a c'hall c'hoarvezout e-kerzh ur c'hrogad.
*Gwirheñvel ivez eo an tresennoù 3 ha 4, ma weler ur ''bec'h dre ziskuilh''. An tour gwenn a laka ar roue du e bec'h (dresenn 3). Ar roue a c'hellfe mont a-gostez, met finoc'h zo da ober : lakaat ar marc'heg krak dirak ar roue (dresenn 4), da sparlañ bann an tour gwenn ''en ur lakaat ar roue gwenn e bec'h'' gant an tour du !
:Merkit e vefe gwanoc'h lakaat ar marc'heg war ar c'hombod g5, rak en arvar e vefe da vout paket gant an tour gwenn (a adlakafe ar roue e bec'h, en ur vout gwarezet gant ar soudard war ar marc'had) pe gant ar soudard end-eeun. Merkit ivez emañ ''tachet'' ar marc'heg gant an tour bremañ.
{| style="margin:auto;"
|-
|
{{Chess diagramm small
|tleft
|
|bd| | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | |pd| | |
| | | |kl| | |rd|
| |kd| | | | | |
| | |nd| | | | |
| | | | | | | |
| | | |qd| | | |
|1. E ''bec'h'' <big>bras</big> emañ ar roue !
}}
|
{{Chess diagramm small
|tcenter
|
| | | |kd| | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | |pd| | | | |
| | | |bd| | | |
| | | |rl| | | |
| | | | | | | |
| | | | | | |kl|
|2. E ''bec'h'' <small>bihan</small> emañ ar roue amañ.
}}
|
{{Chess diagramm small
|tright
|
| | | | |rd| |kd|
| | | | | |pd| |pd
| | | | |nd| | |
| | | | | | | |
| | | | | |pl| |
| | | |pl| | |rl|
| | | | | | | |
| | | | |kl| | |
|3. Bec'h a-raok...
}}
|
{{Chess diagramm small
|tright
|
| | | | |rd| |kd|
| | | | | |pd|nd|pd
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | |pl| |
| | | |pl| | |rl|
| | | | | | | |
| | | | |kl| | |
|4. ... bec'h.
}}
|}
Hollret eo divec'hiañ ur roue. Pa ne c'hall ket ober e-unan (kombod dieub ebet tro-dro dezhañ, meur a bezh ouzh e dagañ), pe pa ne c'hall pezh all ebet ober, e tap ul lamm ha faezhet eo e rouantelezh.<br>
Tri doare zo da zivec'hiañ ur roue : pakañ ar pezh tager, fiñval d'ur c'hombod dieub, pe sparlañ ar bec'h.
;Pakañ ar pezh tager
Ar roue e-unan a c'hall pakañ ar pezh tager, mar n'en em laka ket e bec'h en ur ober ; da skouer, en dresenn 1 amañ a-us, ne c'hellfe ket ar roue pakañ ar soudard mar bije an damez war ar c'hombod e1.<br>
Ur pezh all a c'hall divec'hiañ ar roue : en dresenn 5 amañ dindan e c'hall ar marc'heg du pakañ ar farouell gwenn a zo o tagañ ar roue gwenn.
;Dilec'hiañ ar roue
Kement-se a c'haller ober pa vez ur c'hombod dieub tost d'ar roue, pe pa c'hall pakañ ur pezh war unan eus ar c'hombodoù-se — unan eus an daou fiñv-se, hep en em lakaat e bec'h evel-just. En dresenn 6 e c'hall ar roue diflipañ dre unan eus ar c'hombodoù a zo merket gant ur groaz ; ne c'hall ket mont d'ar bann f abalamour d'an tour gwenn.
;Sparlañ ar bec'h.
Pa ne c'hall ket ar roue fiñval e c'heller klask lakaat ur pezh etre eñ hag ar pezh tager.<br>
En dresenn 7 e c'hall ar marc'heg mont d'ar c'hombod g7 (ront gwenn) evit en em lakaat etre ar farouell tager hag ar roue : sparlet eo beskell ar farouell neuze (ha ''tachet'' ar marc'heg evit ar mare).
Nemet ez eo arabat d'ar pezh-se fiñval mar degas un eil bec'h, evel en dresenn 8 : taget eo ar roue du gant an damez ; lamet e vefe ar bec'h mard afe ar marc'heg d'ar c'hombod d5 (ront gwenn), hogen berzet eo dezhañ ober peogwir e lakafe e roue e bec'h abalamour d'ar farouell gwenn ; ''tachet'' emañ ar marc'heg neuze. Dilec'hiañ ar roue eo an diskoulm nemetañ.
{| style="margin:auto;"
|-
|
{{Chess diagramm small
|tright
|
| | | | | | | |
| | | |pd| | | |
| | |rd| |kd| | |
| | | | | | | |
| |nd| | | | | |
| | | | | | | |
|bl| | | | | | |
| | | | | |rl|kl|
|5. Pakañ ar pezh tager
}}
|
{{Chess diagramm small
|tright
|
| | | | | | | |
| | | |pd|xx| | |
| | |rd|xx|kd| | |
| | | | |xx| | |
| |nd| | | | | |
| | | | | | | |
|bl| | | | | | |
| | | | | |rl|kl|
|6. Dilec'hiañ ar roue
}}
|
{{Chess diagramm small
|tright
|
| | | | | | |rd|kd
| | | | | | |oo|pd
| | | | |nd| | |
| | | | | | |pd|
| | | | | | |pl|
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|bl| | | | |rl|kl|
|7. Sparlañ ar bec'h
}}
|
{{Chess diagramm small
|tright
|
| | | |kd| | | |
| | | | | | | |
| | | | | |nd| |
| | | |oo| | |bl|
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | |ql|kl| | |
|8. Arabat eo dilec'hiañ ar marc'heg
}}
|}
=== Diwezh ar c'hrogad ===
Meur a zoare zo da c'houzout pegoulz ez echu ur c'hrogad ha piv a c'hounez.
* ''Lamm d'ar roue'' : faezhet eo ar rouantelezh enebour, p'emañ he roue e bec'h ha ne c'hall ket diflipañ.
* ''Dilez'' : ur rouantelezh a godian, pa wel ne c'hall ket diflipañ diouzh al lamm, pe n'en deus spi ebet da c'hounez an emgann.
* ''Diskar'' : ur rouantelezh a c'hall bout diskaret mard he deus truchet pe c'hoariet enep ar reolennoù.
Lod degouezhioù a gas da dennañ d'ar sord pe rouantelezh he deus gounezet.
* ''Emglev'' : pa wel an div rouantelezh ne c'hall hini ebet anezho gounez e c'hallont en em glevout evit ma vefe tennet an disoc'h d'ar sord.
* ''Pat''<ref>Eus an [[italianeg]] ''patta'' "kuit".</ref> : ur rouantelezh ne c'hall mui fiñval, bout ma n'emañ ket he roue e bec'h.
* ''Arreadur'' : ur rouantelezh a c'hall goulenn ma ve tennet d'ar sort mard deu teir gwezh an hevelep stad resis er c'hrogad, eleze 1) tro an hevelep rouantelezh eo da c'hoari, 2) en hevelep lec'hioù war an tablez emañ an holl bezhioù ha 3) an hevelep fiñvoù hepken a c'heller ober. Mar ne c'houlenn rouantelezh ebet ma vefe tennet d'ar sord, an tredeog a c'hall divizout ober goude ar pempvet gwezh.
* ''Reolenn an 50 fiñv'' : ur rouantelezh a c'hall goulenn ma ve tennet d'ar sord mar n'eus bet na soudard o fiñval na pezh paket a-hed an 50 fiñv kent ; alese talvoudegezh an [[#Notadur|notadur]].
* ''Lamm dic'hallus'' : rouantelezh ebet n'eo gouest da reiñ lamm d'ar roue enebour, dre ziouer a bezhioù peurliesañ, da skouer pa chom ur roue en eil tu hag ur roue hag ur marc'heg en egile.
{| style="margin:auto; margin-top:10px;"
|- valign="top"
| align="center"|
{{Chess diagramm small
|tcenter
|'''''Lamm d'ar roue du'''''
| |bl| | |nl| | |
| | |rd| | | | |
|rd| | | |pd|pd| |pl
| |pd|rl| |kd| | |
| |pl| | | |qd| |
| | |kl|pl|nd| |pd|
| | | | | | | |nd
| |ql| | |rl| |bd|
}}
| align="center"|
{{Chess diagramm small
|tcenter
|'''''Pat'''''
| | | | | | | |
| | | | | |pd| |
| | | | | |bl| |pd
| | | | | | |rd|pd
|ql| | | |pd| | |kd
| | | | | |pl|pd|
| | | | | | |kl|
| | |nl| | | | |
}}
| align="center"|
{{Chess diagramm small
|tcenter
|'''''Lamm dic'hallus'''''
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| |nd| | | | | |
| | |kd| | | | |
|kl| | | | | | |
}}
|- valign="top"
|
An tour gwenn (c5) a laka ar roue du e bec'h. Ne c'hall ket an tour du (c7) pakañ an tour du, rak tachet emañ gant ar faourell gwenn (b8); ne c'hall ket ar roue tec'hel da d5 pe f5 (bann an tour gwenn tager), na da d4 abalamour d'ar roue gwenn, na da d6 abalamour d'ar marc'heg (e8), na da e6 (e soudard), na da f6 (e soudard, pe ar marc'heg ma vefe f6 dieub), na da f4 m'emañ e rouanez, na da e4 abalamour d'ar soudard gwenn ; pezh all ebet ne c'hall e zivec'hañ : e varc'heg e3 ne c'hall ket mont da d5 rak tachet emañ gant an tour gwenn e1, hag ar pezhioù all ne c'hallont ober netra.
| style="padding-left:20px;"|
Tro ar re Zu. N'emañ ket o roue e bec'h, hogen ne c'hallont ober fiñv ebet : tachet emañ o zour (g5) gant ar farouell hag o soudard e4 gant an damez ; stanket eo ar soudarded du all ; ne c'hall ket ar roue fiñval hep en em lakaat e bec'h, abalamour d'ar soudard gwenn ha d'ar roue gwenn. ''Pat'' emañ ar c'hrogad neuze, ha tennet e vo an disoc'h d'ar sord.
| style="padding-left:20px;"|
Emañ ar roue gwenn lakaet e bec'h gant ar marc'heg, met gallout a ra diflipañ d'ar c'hombod a2 ha tagañ ar marc'heg. Hennezh avat a c'hall mont da c3 — ha bec'h d'ar roue adarre ! Eus a2 neuze e c'hall ar roue gwenn dibab etre distreiñ da a1 (didalvez e vefe) pe mont da a3. Ar roue du a fiñvo da c3, neuze e ranko ar roue gwenn fiñval da a4, hag all. Biken ne zeuio ar re zu a-benn da reiñ lamm d'ar re wenn. Den ebet ne c'hall gounez. N'eo ket dav gortoz ''reolenn an 50 fiñv'', koulz tennañ d'ar sord diouzhtu.
|}
== Notadur ==
En tournamantoù e vez ret da bep c'hoarier(ez) notañ dibun ar c'hrogad, e ken degouezh ma vefe nac'het an disoc'h pe goulennet ma vefe tennet d'ar sort (''reolenn ar 50 fiñv'', da skouer).<br>
Meur a zoare da notañ ur c'hrogad zo bet a-hed istor ar c'hoari echedoù, betek ma voe termenet unan ofisiel gant ar FIDE, a zo displeget amañ berr-ha-berr.
;Tablez
:Pep kombod zo merket gant ul lizherenn (ar ''bann'' m'emañ) hag ur sifr (ar ''renk'' m'emañ).
:Ar bannoù zo merket ''a'', ''b'', ''c'', ''d'', ''e'', ''f'', ''g'', ''h'' a gleiz da zehoù :.
:Ar renkoù zo merket ''1'' betek ''8'' eus ar rouantelezh sklaer d'an hini deñval.
E deroù ar c'hrogad neuze, emañ ar roue sklaer war ar c'hombod ''e1'' hag an damez teñval war ar c'hombod ''d8''.
;Urzh an notadur
:Niverennet e vez an troioù adalek '''1.''' ; goude an niver e teu fiñv ar rouantelezh wenn, heuliet gant fiñv an hini zu. Ur varrennig-stagañ a c'heller skrivañ etre an daou fiñv.
:A-linennoù pe a-vannoù e skriver an troioù.
;Pezhioù
:Dre o fennlizherenn e vezont merket : '''''R'''oue'', '''''D'''amez'', '''''F'''arouell'', '''''M'''arc'heg'', '''''T'''our''. N'eus merk ebet evit ar soudarded.
:Pa vez forc'hellek al lec'hiadur e vez resisaet ar bann goude anv ar pezh, evel a-zivout an daou varc'heg du en dresenn 9 pelloc'h.
{{Chess diagramm small
|tright
|
| | | | |rd| |kd|
| | | | | |pd|nd|pd
| | | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | |pl| |
| | | |pl| | |rl|
| | | | | | | |
| | | | |kl| | |
|'''Mg7''' eo bet fiñv ar marc'heg.
}}
[[Restr:FIDE World FR Chess Championship 2019 - Magnus Carlsen.jpg|thumb|upright=1.3|[[Magnus Carlsen]], kampion ar bed (nebeut-tre a '''''??''''' gantañ)]]
;Fiñvoù
:Notet e vezont er stumm ''pennlizherenn ar pezh a fiñv – bann a zo tizhet — renk a zo tizhet''. Da skouer, en dresenn 4, ez eo bet '''Mg7''' fiñv ar marc'heg, m'emañ '''M''' pennlizherenn ar pezh, '''g''' ar bann m'eo erru, ha '''7''' ar renk m'eo erru, alese ar c'hombod '''g7'''. Evit a sell ouzh ar soudarded, ne verker nemet ar c'hombod ma erruont.
* Gwir zo da verkañ ar c'hombod m'edo ar pezh a-raok fiñval : '''Me6g7''', peogwir en deus ar marc'heg fiñvet eus e6 da g7.
* Pa c'hoarvez savidigezh ur soudard e verker ar pezh nevez e dibenn ar fiñv, da skouer '''c1D''' (ur soudard gwenn zo erru er c'hombod c1 ha kerkent eo troet d'un damez).
;Oberoù
Arouezioù dibar zo evit merkañ ar pezh a c'hoarvez er c'hrogad.
:'''0-0''' a verk ur rok bihan
:'''0-0-0''' : ur rok bras
:'''x''' : ur pakadur
:'''e.p.''' : ur pakadur ''en passant''
:'''+''' : ur bec'h
:'''++''' : lamm (FIDE) ; daou vec'h war an dro (levrioù)
:'''#''' : lamm
;Priziadur
N'eus erbedadenn ebet digant ar FIDE a-fet priziadur, hogen boas e vezer da briziañ lod fiñvoù dre arouezioù.
:'''!!''' : dispar (ha souezhus peurliesañ)
:'''!''' : mat-tre
:'''?''' : fall
:'''??''' : fall-tre, ur fazi
:'''!?''' : dedennus, met a c'hall bout fall
:'''?!''' : arvarus, met a c'hall bout mat
=== Skouerioù ===
{|
|- valign="top"
|
{{Chess diagramm small
|tcenter
|
| |rd| | | |rd|kd|
|pd|pd| | | |pd| |pd
| | |pd| | | | |
|bd| | | |ql|nl|pd|
| | | |nd| | |pl|
| | | | | | |nd|
|pl|pl|pl| |bl| | |
| |rl|kl|rl| | | |
|9. An daou lamm
}}
| style="padding-left:10px;"|
Ur stad dibar zo diskouezet en dresenn 9 : an div rouantelezh a c'hall gounez, met ur fiñv lañs zo gant an hini zu.<br>
An 20{{vet}} tro eo. Ar rouantelezh wenn zo o paouez lakaat he damez en e5, gant ar soñj c'hoari '''21. Dg7#''' (ne c'hallo ket ar roue du tec'hel da h8, a zo war beskell an damez, na pakañ an damez en abeg d'ar marc'h gwenn ; koll e vo neuze).<br>
N'he deus ket gwelet avat an trap a zo bet stegnet gant ar re Zu : unan eus an daou varc'heg du a c'hall pakañ ar farouell gwenn (e2) ha reiñ lamm d'ar roue, a zo gennet etre e daou dour hep gallout tec'hel da d2 abalamour d'ar farouell du (a5). Evel-just e vo paket ar marc'heg du gant an damez wenn, met an eil marc'h a bako an damez hag a roio lamm d'ar roue. Amañ ez eus un degouezh ma ranker diforc'hañ etre an daou varc'heg en notadur, rak koulz an eil pe egile a c'hall pakañ ar faourell gwenn.<br>
Setu penaos e vefe notet, hervez ar marc'heg (renk d pe renk g) a c'hoari da gentañ : '''20. De5 Mdxe2+''' '''21. Dxe2 Mxe2#''' ''pe'' '''20. De5 Mgxe2+''' '''21. Dxe2 – Mxe2#'''<br>
N'eus ket ezhomm da resisaat bann ar marc'heg a ro lamm, peogwir n'eus nemet unan du war an tablez goude eil fiñv an damez wenn.
|}
{|
|- valign="top"
|[[Restr:Scholars mate animation.gif|frame|center|10. "Lamm an neveziad"]]
| width="50%;" style="padding-left:10px;"|
'''Lamm an neveziad'''<br>
Ur c'hrogad berr, ma vez roet lamm d'ar rouantelezh enebour e peder zro hepken.
<poem>
'''1. e4 e5'''
'''2. Dh5 Mc6'''
'''3. Fc4 Mf6??'''
'''4. Dxf7#'''
</poem>
|style="padding-left:20px;"| [[Restr:Fools mate animation.gif|frame|center|11. "Lamm ar beulke"]]
| width="50%;" style="padding-left:10px;"|
'''Lamm ar beulke'''<br>
Berroc'h c'hoazh : 2 dro hepken, ar pezh a ziskouez ez eo arabat ober forzh petra e deroù ur c'hrogad (nag er c'hreiz nag en diwezh, evel-just).<br>
<poem>
'''1. f3? e5'''
'''2. g4?? Dh4#'''
</poem>
|}
== Ur c'hrogad displeget ==
{{Chess diagramm small
|tright
|Potter ''vs.'' Matthews
|rd| | |qd| |bd|nd|nl
|pd|pd| | | |kd|pd|pd
| | | |pd| |pd| |
| |bl|pd| | | |bl|
| | | | | | | |
| | |pl|pd| | | |
|pl|pl| | | |pl|pl|pl
|rl|nl| |bd|rl| |kl|
|Goude '''13. Mxh8#
}}
Etre an ao. Potter ("Gwenn") hag an ao. Matthews ("Du") e voe c'hoariet ar c'hrogad-mañ e London e [[1888]].<br>
:'''1. e4 e5 — 2. d4 exd4''' Gwenn a c'hall pakañ ar soudard gant an damez, met gwell eo dezhañ diorren e bezhioù.
:'''3. Fc4 c5?''' Klask a ra Du difenn e soudard evit mirout e lañs war an niver a brizonidi ; un dibab fall peurliesañ.
:'''4. Mf3 Mc6 — 5. 0-0 d6 — 6. c3!''' Evit 7. cxd4, pe diorren mar deu 6. ... dxc3 → 7. Mxc3.
:'''6. ... d3''' Dilezet ar soudard gant Du, ha taget ar farouell ; re ziwezhat avat.
:'''7. Te1!''' Gwell eo da Wenn pouezañ war ar c'hreiz, ar pezh a vez atav ar gwellañ da ober.
:'''7. ... Fg4''' Tachet ar marc'h gwenn a warez an damez, met gwell e vije bet 7. ... Fe7 evit gwareziñ ar roue.
:'''8. e5!''' Krog eo an argadeg war bann ar roue du.
:'''8. ... Mxe5??''' Ur fazi. Tachet eo ar marc'heg du bremañ ; ret e oa c'hoari 8. ... d5 evit tagañ ar farouell.
:'''9. Mxe5!!''' Aberzhet eo an damez, na gemer ket perzh en argadeg a zo rakjedet.
:'''9. ... Fxd1'''
:'''10. Fb5+!''' Evit rediañ ar roue du da vont da e7.
:'''10. ... Re7'''
:'''11. Fg5+! f6''' Netra gwelloc'h da ober eget sparlañ an hent d'ar farouell, rak 11. ... Re6 a goll an damez ha 11. ...Mf6 → 12. Mg6#.
:'''12. Mg6++ Rf7''' Bec'h gant ar marc'heg ha bec'h dre ziskuilh gant an tour ; un diflip hepken evit ar roue, rak d7 zo war bann ar farouell gwenn.
:'''13. Mxh8#'''
Gwell e oa da Zu pakañ pezhioù eget diorren e armead... Enep tra eo ret ober.
== Kudennoù ==
Milimilionoù a grogadoù hag a fiñvoù zo bet, lod dispar ha kaer, lod fall pe falloc'h, ha dister an darn vuiañ anezho. Abred-tre ez eus bet tud a gave gwelloc'h ar gened eget an nerzh, ha mennet e oant da ober un [[arz]] eus c'hoari an echedoù, alese ar saviadoù o deus ijinet, a anver ''kudennoù'' hiziv. Peadra da lakaat an [[neuron]] da labourat, ha da saouriñ kened dibar "c'hoari ar roue ha roue ar c'hoarioù".
Un nebeud zo kinniget amañ. E traoñ pep tablez emañ stignet e gudenn. Ar re Wenn a c'hoari da gentañ bepred. Dindan an tresennoù emañ kuzhet an diskoulmoù (nepred ne drucher er c'hoari echedoù !).
{| style="margin:auto;"
|- valign="top"
|
{{Chess diagramm small
|tcenter
|Abu an-Na'am, ''c''. [[840]]
| | | | | | |kl|
| | | |rd| | | |rd
| | | | | |kd|nd|
| | | | | |pd| |
| | | | | |pl| |
| | | | | | |nl|
| | | | | | | |
| | | | |rl| |rl|
|Lamm dre 3 fiñv
}}
|
{{Chess diagramm small
|tcenter
|Dornskrid [[Göttingen]], [[1497]]
|rd|rd| | | | |kd|
| | | | | | |pd|pd
| | |ql| | | | |
| | | |kl|nl| | |
| | | | | | | |
|qd| | | | | | |
| | | | | | | |
| | | | | | | |
|Lamm dre 5 fiñv
}}
|
{{Chess diagramm small
|tcenter
|J. Mendheim, ''c''. [[1832]]
| |bd|bd| | |rd|rd|
|kd|pd| | | | | |
|pd| | | |pd| |qd|
|pl| | |pd|bl| | |
| |nd| |nl| | | |
|rl| | | |ql| | |
| | | | | |pl|bl|
| | | | | | |kl|
|Lamm dre 9 fiñv
}}
|
{{Chess diagramm small
|tcenter
|Sam Loyd, [[1859]]<ref>"Roue kudennoù en echedoù" e oa lesanv an aozer kudennoù [[stadunanat]] [[Sam Loyd]] ([[1841]]-[[1911]]).</ref>
| | | | | | | |
| |pd| | | | | |
| |pl|bd| | | | |
|nd| |qd| |nd| | |
| | | | | | | |
|pl|pd|kd|pd|pl| | |ql
| |nl| |rl| | | |
| | |kl| | | | |
|Lamm dre 2 fiñv
}}
|
{{Chess diagramm small
|tcenter
|SamLoyd ([[1876]])
| |bd| | | | | |rl
| | |kd| | |pd|pd|pl
| | |pl| | |pd|pd|
|pl|pd|kl| | | | |
| | | | | | |pl|
| | | | | | |pl|pd
| | | | |pl| |pl|
| | | | | | | |
|Lamm dre 1 fiñv (ya !)
}}
|- valign="top"
|
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size:90%;"
|-
|
|-
| '''1. Mh5+ Txh5'''<br>'''2. Txg6+ Rxg6'''<br>'''3. Te6#'''
|}
|
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size:90%;"
|-
|
|-
| '''1. De6+ Rh8'''<br>'''2. Mf7+ Rg8'''<br>'''3. Mh6++ Rh8'''<br>'''4. Dg8+ Txg8'''<br>'''5. Cf7#'''<br>Ul lamm ''mouget'', p'emañ gennet<br>ar roue gant e bezhioù dezhañ.
|}
|
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size:90%;"
|-
|
|-
| '''1. Mb5++ Ra8 — 2. Da7+ Fxa7'''<br>'''3. Mc7+ Rb8 — 4. Mxa6++ Ra8'''<br>'''5. Mc7+ Rb8 — 6. Mxd5+ Ra8'''<br>'''7. Mb6+ Fxb6 — 8. a5xb6+ Ma6'''<br>'''9. Txa6#'''
|}
|
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size:90%;"
|-
|
|-
| '''1. Dc8 fd7'''<br>'''2. Dxd5#'''<br>Alc'hwez al lamm eo 1. Dc8, forzh<br>petra bennak a respontfe Du.
|}
|
{| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" style="font-size:90%;"
|-
|
|-
| '''1. a5xb6 e.p.#'''<br>Dre zielfennañ ar fiñvoù a zo bet<br>a-raok ar stad-mañ e weler ez eo bet<br>... b5 fiñv diwezhañ Du, alese ar gwir<br>da bakañ en ur dremen.
|}
|}
== Levrlennadur ==
* [[Gwennole ar Menn]] (+ notenn gant [[Roparz Hemon]]). ''Deskomp c'hoari an echedoù''. [[Ar Bed Keltiek]], Ebrel 1965, Niv. 76.
* Véronique hag Aurore Houck. ''Bibou ha bed an echedoù'' (brezhoneg gant [[Serj Richard]]). Sant-Brieg : [[TES|Ti-Embann ar Skolioù]], 2009{{ISBN|978-2-35573-006-1}}
* Véronique Houck. ''Un tañva d'an echedoù evit skolaerien ar c'helc'hiad 2'' (brezhoneg gant Serj Richard). Sant-Brieg : Ti-Embann ar Skolioù, 2009 {{ISBN|978-2-35573-016-0}}
* {{fr}} Giffard, Nicolas & Biénabe, Alain. ''Le nouveau guide des échecs – Traité complet''. Paris : Bouquins, 2009 {{ISBN|978-2-221-11013-3}}
== Gwelet ivez ==
{|
|- valign="top"
|
* [[:Rummad:C'hoarierien echedoù|Meurc'hoarerion echedoù]]
* [[Kampioned bedel echedoù]]
* [[Kampionezed bedel echedoù]]
* [[Kampioned (mibion) bedel echedoù (hiniennel)]]
* [[Kampioned skolveurel bedel echedoù (skipailhoù)]]
|
* [[Pezhioù echedoù Leòdhas]]
* [[Roll c'hoarierion echedoù]]
* [[Roll kazetennoù echedoù]]
* [[Roll an oberennoù arz o tennañ d'an echedoù]]
* [[Timbroù a-zivout an echedoù]]
|}
== Liammoù diavaez ==
{{Commonscat|Chess}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.fide.com/|title=''FIDE''|accessdate=05/02/2021}}
* {{en}} {{cite web|url=http://www.ficgs.com|title=''WikiChess'' ha c'hoari en-linenn|accessdate=05/02/2021}}
* {{fr}} {{cite web|url=http://echecs.ance.ch/probleme-d-echecs.php|title=248 kudenn en-linenn|accessdate=05/02/2021}}
== Notennoù ==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Echedoù]]
[[Rummad:C'hoarioù strategiezh]]
gp4f551a33oqn5jqpmptvb2qk2ic2qf
Hồ Chí Minh
0
2933
2008549
1996436
2022-08-17T17:42:08Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Ho Chi Minh 1946.jpg|thumb|Ho Chi Minh e 1946]]
'''Hô Chi Minh''' (e [[vietnameg]] Hồ Chí Minh), a zo ''Nguyễn Sinh Cung'' e anv gwirion, anavezet ivez evel ''Nguyễn Tất Thành'' (Nghệ An [[1890]]–[[Ha Noi]] [[1969]]), kargiad eus ar Stad Vietnamiat ha diazezer Republik [[Viêt Nam]].
''Ho Chi Minh, sturier Riez Werinel Viêt-nam'', a renas e-pad bloavezhioù ha bloavezhioù ur stourm evit dieubiñ e vro.
Moan ha bresk da welout, en devoa daoulagad lugernus hag ur barv gloev. Meur a vicher a reas en e yaouankiz : mevel, skaoter-listri, keginer, skolaer ha luc'hskeudenner a-raok dont da vezañ un emsaver direpu hag un irienner difaezhus. Anavezet mat e oa dija pa oa c'hoazh [[Mao Zedong]] ul levraoueger divrud e [[Peking]], ha bevañ a reas koshoc'h eget [[Stalin]], [[Gandhi]] ha [[Nehru]]. Betek dibenn e vuhez e stourmas evit dieubiñ e vro d'un oad m'o doa tud evel [[Sukarno]] ha [[David Ben Gourion|Ben Gourion]] kuitaet ar stourm politikel.
A-raok bezañ bet krouer gwirion ar Strollad komunour indezsinat a zeuas da vezañ ar [[Viet-minh]], ha krouer an emsav '''Lao Dong''' (Emsav al labourerion) e oa bet ivez ezel eus eus ar Strolladoù komunour gall, rusian ha sinaat. Evel un "apparatchik" etrevroadel, e oa boas d'en em dreuzwiskañ, un deiz gant soutanenn velen ur manac'h boudaat hag un deiz all gant lifre reut un ofisour eus an 8vet lu komunour sinaat. Dic'hallus eo kontañ e holl anvioù faos : ne gemeras an anv HO CHI MIN - ''" an hini a ro sklêrijenn"'' nemet e [[1946]] pa grogas ar [[gouvrezel]] a-enep d'ar C'hallaoued.
Evel an darn-vuiañ eus an dispac'herion e tremenas ur pennad mat eus e vuhez o tec'hout a-zirak ar polis. Chom a reas en toull-bac'h e-pad bloaz. Kuzhat a reas e-barzh kevioù. Mervel a reas meur a wech hervez ar c'helaouennoù evit dassorc'hiñ dindan anvioù nevez. Evel ar bambouz e oa kalz startoc'h ha nerzhusoc'h eget na hañvale bezañ d'ar c'hentañ sell. Un den eeun-tre e oa ivez : gwisket e veze gant dilhad marc'had-mat ur micherour ; e votoù a oa graet gant tammoù pneu ; kousket a rae en ul lochenn e-barzh palez ar gouarnamant ha komz a rae ur yezh muioc'h didro eget ar gregach marksat-leninat boas.''
[[Restr:Mausolee ho chi minh.jpg|thumb|right|Ti-kañv Hô Chi Minh]]
== Orin ha bugaleaj ==
HO a voe ganet er rannvro [[Nghe-An]], dres e hanternoz ar seîtekvet kensturienn a droc'he ar Viêt-nam e div riez, en ur gompezenn reuzeudik, dreisttudet, gwrizias e-doug an hañv, beuzet a-hend-all dindan ar glaveier ha gwastet alies gant ar c'horventennoù. Er rannvro-se e tarzhas en 8vet kantved un emsavadeg a-enep d'an aotrouniezh sinaat hag ar rener anezhi, ur c'houer anvet MAE HAC DE a lakaas war e benn ar gurunenn a impalaer. En hevelep rannvro e krogas 700 vloaz goude ur brezel dieubiñ a-enep da Sinaiz renet gant an impalaer LE LOI. En hevelep lec'h c'hoazh e stagas ar vandarined viet-namat, e dibenn an XIXvet kantved, da irienniñ a-enep d'an drevadennerion c'hall.
E-touez ar vandarined-se e oa NGUYEN SINH HUY unan eus ar re zesketañ. Digalonekaet gant c'hwitadenn ar birvilh broadel e-touez an dud desket a-enep d'ar C'hallaoued e 1888 e teuas en-dro d'e vro c'henidik, [[Kim Lien]], e pastell-vro [[Nan Dan]] eus rannvro [[Nghe-An]]. Eno e voe ganet d'an 19 a viz Mae 1890 unan eus e vibion a voe anvet NGUYEN THAT THANH. Desavet e voe ar paotrig, hervez pezh a skrivas diwezhatoc'h ur c'hargiad gall "''en un aergelc'h a c'hwervoni, gourvenn, droukrañs ha kasoni a-enep da [[Bro-C'hall|Vro-C'hall]]."''
Dija pa oa skoliad e klaskas ar paotr yaouank atizañ e gamaladed a-enep d'ar C'hallaoued. En abeg da se e voe lakaet er-maez eus ar skol hag ez eas d'ul lise all e [[Vinh]]. Kaset kuit e voe adarre ha diwar neuze ez eas tre er c'helenndi Quoc-Hoc e [[Hue]], ur skol-arnod e-lec'h e veze kelennet an danvezioù skol dre ar [[vietnameg]] hag ar galleg. Chom a reas pevar bloaz e kêr Hue hogen kuitaat a reas ar c'helenndi hep skrid-testeni ebet. Skolaer e voe neuze e-pad ur frapadig e [[Phan-Tiet]], ur gêr besketaerion ha goude-se ez eas da Saigon evit klask fred war ul lestr gall. Se a c'hoarveze e 1911 hag ar paotr yaouank a save war vourzh neuze en devoa 21 bloaz hag a veze graet BA anezhañ.
== E chomadenn en Europa ==
[[Restr:Nguyen Aïn Nuä'C (Ho-Chi-Minh), délégué indochinois, Congrès communiste de Marseille, 1921, Meurisse, BNF Gallica.jpg|thumb|left|Ho Chi Minh, 1921]]
Labourat a reas eta evel darbarer war ar mordreizher Latouche-Treville a veaje etre [[Marseille]] hag [[Indez-Sina]]. Gopr a gavas war-lerc'h war listri all ha gweladenniñ a reas evel-se porzhioù amerikan evel [[Boston]] ha [[New York]]. Goude bezañ en em gavet er Reter nesañ hag en Afrika an Hanternoz e savas ur flemmskrid a-enep dT ar veliezh trevadennel dindan an talbenn : ''"Le procès de la colonisation française"'' hag ur flemmskrid all a-zivout stad ar vorianed en Amerika ; ''"La race noire"'' e-lec'h e tage kriz ar [[Stadoù-Unanet]].
Un nebeud mizioù kent ar brezel bed kentañ e reas HO e annez e [[Londrez]],o kavout da c'hwel ar vicher a skaoter-loaioù ha goude~se keginer ha gwastellour en ti-debriñ pompadus Carlton-Hotel, dindan renerezh ar "chef" brudet Escoffier. D'ar mare-se e kendalc'he da gas da benn e stummadur politikel oc'h heuliañ gant evezh emzispleg an dispac'h en Iwerzhon, o- pleustriñ emvodoù Fabianiz hag o kejout gant Azianed all. Emezellañ a reas en un aozadur damguzh a oa anvet Lao Hong Hoi Ngai ("Labourerion tramor) hag e 1917 e treuzas mor Breizh d'en em staliañ e [[Bro-C'hall]]. Ar brezel bed a bade abaoe tri bloaz ha kalz a virvilh a oa er vro. Dispac'h Bro-[[Rusia]] a vroude ar speredoù, dreist-holl e-touez ar sokialourion c'hall hag an divroidi aziat e Paris. HO a gemeras un anv-brezel nevez : ''Nguyen Ai Quoc'' (Nguyen ar brogarour). Degemeret e voe er Strollad sokialour gall ha daremprediñ a reas Jean Longuet, unan eus ar renerion a oa mab bihan Karl Marx. Pennadoù a skrivas ivez e kelaouenn ar Strollad, ar ''"Vie ouvrière"''. Ur vicher nevez en doa kemeret e [[Pariz]], eilaozer luc'hskeudennoù. Kavout a reer er gelaouenn "La Bretagne Communiste" bruderezh lakaet gantañ da gaout arvalion.
== Mont a ra e-barzh ar Strollad Komunour ==
Ar brezel bed kentañ a oa sellet gant Europiz evel ur brezel etre-riezel hogen da bobloù an [[Trede bed]] a neuze en em ziskoueze evel "ur brezel diabarzh europat, hag ar brezel diabarzh-se a verke diskar Europa". Ho a gredas e oa gwirion Wilson, Sturier ar [[Stadoù-Unanet]] pa gomze eus gwirioù ar pobloù da zivizout o unan o zonkadur. E gwirionez ne soñje Wilson nemet er pobloù gwenn. Dipitet bras e voe neuze ar brogarour yaouank e 1919 da geñver kendalc'h ar peoc'h e Versailhez pa nac'has an holl teurel evezh ouzh e c'houlennadenn a '''eizh poent evit emrenerezh ar Viêt-nam'''. Kompren a reas neuze e ranker arveriñ an nerzh evit gounit un dra bennak. Splann e teuas kement-se da vezañ da vare 18vet kendalc'h ar strollad sokialour gall e Tours e 1920, pa voe breutaet diwar-benn an hent da zibab evit ober ar reveulzi sokialour. Ar "c'hamalad kannad indez-sinat" a gemeras perzh er vreutadeg a zisoc'has da gimiad ar sokialourion a oa a-du gant implij ar feulster : ar re-mañ a grouas neuze ar Strollad komunour gall, ezel eus an trede Etrevroadelenn. Un emsaver komunour oberiant-tre e teuas HO da vezañ d'ar mare-se.
Gant arc'hant kaset eus [[Moskov]] e krouas HO un talbenn : "An unvaniezh etretrevadennel" a embannas bep miz betek 1926 ur gelaouenn a oa he zitl : "Le Paria". Evit ar wech kentañ ez eas da Voskov e 1923 ha dont a reas da vezañ un den a bouez e poellgor Su-Reter Azia er C'homintern, Evit c'hoari e roll politikel a atizer komunour e voe kaset da Ganton, e Su-Sina., e-lec'h edo o chom ar jeneral [[Tchang Kai-chek]], kuzuliet gant ar Rusian Borodin. Ho a voe anvet jubennour ar mision soviedel hogen se ne oa nemet un digarez evit e labour gwirion : kejout gant Viet-Namiz o chom e Sina.
== Ur gadoniezh nevez ==
Levezonet e voe HO d'ar mare-se gant un darvoud a c'hoarvezas neuze. Ur Viet-namad yaouank, Pham Hong Thai, a daolas ur vombezenn war gouarnour-meur Indez-Sina, Martial Merlin, pa zeuas da Ganton. An arnod drouklazh a c'hwitas hag HO a gomprenas "ne c'helle ket an dispac'h trec'hiñ dre zrouklazhañ gouarnourion hogen, kentoc'h, dre sevel un emsav politikel kreñv". E 1925 e krouas HO ha daou Viet-namad all o vevañ e Kanton ''"Viêt-nam thang nien cach hong dong chi hoi"'' ("Kevredigezh an dispac'herion viet-namat yaouank"). Kemer a reas un anv nevez : Son Plan Tcho, Hervez pezh a skrive en amzer-se e oa e gadoniezh neuze, gounit da gentañ youl-vat an holl renkadoù evit diazezañ un demokratelezh bourc'hizel ha da c'houde sevel ar gevredigezh sokialour. An aozadur a gasas Viet-namiz en dro d'ar Viêt-nam evit tuta er skolioù, er mengleuzioù, er plantadurioù hag er c'hêriadennoù. Unan eus an emsaverion gentañ el labour-se e oa mab ur mandarin galloudek e lez impalaerel Hue, neuze dindan "gwarez" ar C'hallaoued. An den-se, Pham Van Dong, a zeuas da vezan letanant feal HO ha diwezhatoc'h mavdiern kentañ Riez werinel ar Vietnam. En hevelep amzer e kendalc'he HO da stummañ Viet-namiz e [[Sina]]. Ret e voe dezhañ tec'hout pa voe torret an darempredoù etre Tchang Kai-chek hag e guzulierion rusian. Ar gomunourion sinaat a voe lazhadeget hag HO a zeuas a-benn da dizhout Moskov. Eno e kemeras perzh en ur c'hendalc'h enep-impalaerel, a-gevret gant Nehru hag ar broadelour indoneziat, Mohammed Matta.
== 1928 : Distro d'ar Reter Pellañ ==
Chom a reas e Norzh-Reter ar Siam, treuzwisket e manac'h boudaat, o prezeg an dispac'h da Viet-namiz o chom er vro-se. E anv a oa neuze Chin ha meskañ a rae e gelennadurezh politikel gant koñchennoù diwar-benn ar speredoù hag an tasmantoù azeulet gant tud ar vro evit o zizhout gwelloc'h. Darvoudoù a bouez a c'hoarveze en Indez-Sina d'ar mare-se. Gant diorren ar plantadurioù, ar mengleuzioù hag an hentoù-houarn e kreske niver ar vicherourion hag ar re-se a zifrete a-enep d'ar galloud gall. Hogen, dre ziouer a rener gwirion e tarzhas e teir lodenn al luskad komunour a oa o tiwan en o zouez, pep kostezenn o werzhañ ar re all. HO a zegemeras urzhioù digant Moskov evit herzel ouzh an dïzurzh-se hag unvaniñ an emsav komunour viet-namat.
Dre ma oa re zañjerus evitañ dont endro d'ar Viêt-nam ez eas HO da chom e trevadenn saoz [[Hong-Kong]] hag e pedas holl renerion an emsav viet-namat da zont d'en em vodañ eno. E miz c'hwevrer 1930 e voe dalc'het en Hong-Kong unan eus souezhusañ emvodoù politikel bet dalc'het biskoazh e nep bro. Evit parrat ouzh ardoù an danvez spierion e kavas gwell ar gendalc'hidi en em dolpañ e sportva meur Hong-Kong e-pad ur gevezadeg vell-droad. E-kreiz youc'hadegoù an engroez e voe aozet ar strollad komunour indez-sinat. E 1930 e krogas ar gouerion en hanternoz ar vro da enebiñ ouzh ar C'hallaoued ha bez e voe taolioù-dispac'h e-touez soudarded viet-namat al lu trevadennel. Mouget e voe an emsavadeg-se en un doare kriz meurbet : bombezet e voe kêriadennoù ha dibennet renerion. A-gevret gant emsaverion all e voe bac'het PHAM VON DONG en enezenn Paulo Condore, er Su. HO a chome bepred en Hong Kong dindan an anv Tong VAN SO a voe kendaonet d'ar marv dre zesfailh hag ar C'hallaoued a c'houlennas an ezdaskoradur anezhañ digant ar Saozon. Ar re-se a bakas HO hogen ne asantjont ket d'e dreuzreiñ d'ar C'hallaoued.
Neuze e steuzias HO hag e varv a voe kemennet gant ar c'helaouennoù komunour dre fazi pe dre widre. Ur c'hounlid a voe aozet e Moskov en e enor geint studierion viet-namat. Betek 1945 e nac'has ar c'herreizh gall krediñ e oa distroet HO da Indez-Sina evel ma oa bet diskuliet gant testoù. Evit paotred ar c'herreizh gall e oa marvet HO en Hong-Kong etre 1931 ha 1935. E-pad ar bloavezhioù-se e veajas HO en dro da Chang-Hai en ur zapremprediñ komunourion
gozh eno. Diraez a reas Vladivostok ha treuziñ a reas penn-da-benn Siberia betek Moskov. Hogen dre ma oa deuet a-benn da dec'hout a dre krabanoù ar C'hallaoued a-drugarez d'ar Saozon e voe sellet outañ gant disfiz e Moskov hag e 1935 e kollas e sez e poellgor-kreiz an Etrevroadelenn gomunour.
Pezh a welas e Moskov dindan ren [[Stalin]] a feukas anezhañ. Test e voe d'ar spurjoù bras ha da brosezoù heugus e-lec!h e voe ur "bern eus e gamaladed barnet d'ar marv pe d'an harlu. Desevet e voe c'hoazh p'en em glevas an diktatour gant "riezoù trevadennel ar C'hornog" e-lec'h stourm a-enep dezho. Evelato ne gollas ket e vuhez e-kreiz an holl spurjoù dre ma ne roe ket ar Rusianed kalz a bouez dezhañ ha goude bezañ chomet pevar bloaz en [[Unaniezh Soviedel]] e eas en-dro da Sina e 1938. Ar gomunourion hag ar vroadelourion o doa graet un emglev evit en em gannañ a-gevret a-enep d'an alouberion japanat. Anvet e voe komiser politikel en ur rujumant broadelour sinaat. Ar pep pouezusañ evitañ a oa eveljust, dieubidigezh e vro. Bez e oa gantañ e 1940, PHAM VAN DONG, e skoazeller a fizians, ha [[Vo Nguyen Giap]], bet kelenner war an istor a-raok dont da "benngadour ar Viet-minh ha trec'hour [[Bien Bien Phu]]". Faezhidigezh ar C'hallaoued gant luoez Hitler ha gourdrouz Japaniz en Indez-Sina a roas da Ho ha d'e gamaladed an dro da gregiñ er stourm broadel e diabarzh ar vro.
== Miz c'hwevrer 1941 : distro d'e vro 50 vloaz war-lerc'h ==
E-pad ar goañv o doa e zalc'hidi aozet ur 'rannbarzh dieubet' e rannvro [[Cao Bang]], war harzoù Sina. HO a gavas eno ur c'hev bras ma kempennas ennañ e benn-karter. Rakwelout a rae faezhidigezh ar C'hallaoued gant Japaniz ha goude-se faezhidigezh Japaniz gant ar gevredidi (Stadoù-Unanet, Unaniezh Soviedel h.a,). War zaou ziviz e c'belle ar gomunourion leuniañ goulloder politikel ar vro : kaout ur skoazell ledan-tre a-berzh ar boblañs ha sikour ur vro estren. Ar vroadelourion sinaat a oa an nerzh skorañ tostañ. En abeg da se e kavas da HO ne c'helle ket an emsav bezañ komunour a c'houez d'an holl. Krouet e voe un talbenn ennañ kouerion, micherourion ha zoken "perc'henned brogar". An talbenn-se a voe anvet "Vietna Doc Lap Dong Minh", strishaet e Viet-Minh. Divizet e voe ober eus deiziad ganedigezh HO - 19 a viz Mae, HO en devoa 50 vloaz -deiziad kefridiel diazezadur an talbenn.
'''E miz Gouere 1942''' e teuas endro da Sina evit goulenn skoazell Tchang Kai-chek a-enep da Japaniz. Treuziñ a reas harzoù Sina oc'h en em dremen evel kelaouenner hogen harzet e voe gant ur penn-brezel lec'hel a gemere anezhañ evit ur c'homunour pe ur spier gall. Tremen a reas ur bloavezh karc'har, o vont eus un toull-bac'h d'egile, chadennet e zivc'har. E-pad an amzer-se e skrive barzhonegoù diouzh giz mandarined kozh an [[Annam]], evel "Ar c'horf a zo bac'het hogen ar spered a zo dieub". Divac'het e voe a-benn ar fin ha pa gejas gant Tchang Kai-chek ez asantas hemañ da reiñ d'ar Viet-Minh 100.000 dollar bep miz evit paeañ mizoù-brezel stourm Vietnamiz a-enep da Japaniz.
Bez e oa tabutoù e diabarzh an emsav vietnamat. Tud 'zo evel VO NGUYEN GIAP a oa ali e 1944 e ranked kas diouzhtu war-raok un emsavadeg hollek renet gant ar gomunourion hogen HO a sonje ne oa ket deuet c'hoazh ar poent. Goulenn a reas digant GIAP strivañ muioc'h da stummañ frammoù politikel, tuta, gourdonan ha kenteliañ emsaverion armet. Kregiñ a reas Giap ivez da grouiñ kreizennoù e pastelloù-bro digevannez evit ar gouvrezel da zont.
Chomet e oa ar mererezh gall e-pad an dalc'hidigezh japanat, evel ur mererezh a vargodennoù" hag '''e miz Meurzh 1945''' e tivizas ar C'hallaoued en [[Hanoi]] kas soudarded da ziskar kreizennoù GIAP. Hogen ar bagadoù soudarded-se a voe harzet gant Japaniz a saveteas ar Viet-ninh evel-se, hep fellout dezho. En amzer-se îvez e voe darempredoù etre ar Viet-Minh hag an Amerikaned dre ma oa Japaniz an enebour boutin. E 1945 ez embannas ar Viet-minh ur steuñv politikel didaer meurbet, o c'houlenn dilennadegoù evit ur parlamant indez-sinat, un doare emrenerezh dindan ar gouarnour gall ha prientidigezh ar frankiz klok dre bazennoù gorrek. Kaset e voe ar steuñv-se da Baris da c'houarnamant [[De Gaulle]], ennañ komunourion. Digalonekaus e voe respont Paris evit ar vroadelourlon vietnamiat. Kinnig a rae ar C'hallaoued ur c'hevread eus pemp stad indez-sinat : [[Kambodja]], [[Laos]], ha teir lodenn eus ar Viêt-nam, Tonkin, Annam ha Cochin-sina. N'o doa ket disoñjet lavar-stur kozh ar Romaned i "Rarinan evit ren", a soñjas meur a hini. Ne asantas ket Vietnamiz d'ar raktres-se hag '''e miz Eost 1945''' e krouas ar Viet minh ur poellgor-dieubiñ a c'halvas ar boblañs d'en em sevel a-enep d'ar C'hallaoued goude faezhidigezh Japaniz. D'an 2 a viz Gwengolo 1945 e voe embannet [[Republik Demokratel Viêt Nam]]. Dalc'hidi ar Viet-minh a aozas displegadegoù bras e Hanoi, a droas da ensavadegoù a-enep d'ar C'hallaoued o chom e kêr. E [[Hue]], Bao Dai, an impalaer mignon d'ar C'hallaoued a roas e zilez. Er su, e [[Saigon]], e voe kemeret ar galloud gant Tran Van Giau. Anavezet eo an darvoudoù a zo o'hoarvezet abaoe evel "dispac'h miz Eost". Ret eo lavarout evelato ne gemeras ket perzh er birvilh-se ar pep brasañ eus Viet-namiz. Ur skrivagner viet-namat a skrive d'ar mare-se e veze sellet ouzh HO gant ar vroadelouricn evel ouzh ur c'horonal sinaat. HO avat a zeuas tre e kêr Hanoi e dibenn miz Eost ha d'an eil a viz Gwengolo e tisklerias frankiz ar Viêt-nam. E brezegenn a grogas gant ur frazenn eus Diskleriadur Frankiz Amerika en 18vet kantved : ''"An holl dud a zo ganet gant gwirioù ingal..."'' E gwirionez e oa ar Viêt-nam pell diouzh bezañ dieub. Bez e oa soudarded sinaat en hanternoz, soudarded saoz e [[Saigon]], hag ul lu gall renet gant ar jeneral Leclerc o tont eus Bro-C'hall. E-touez ar vroadelouricn e oa darn a-du gant ar frankiz klok diouzhtu ha re all a felle dezho skoulmañ un emglev gant ar vroadelourion sinaat. Forzh penaos e oa ret en em glevout gant ar C'hallaoued. Diaes kenañ e oa, dre ma oa o c'hannad e Hanoï, Jean Sainteny, a-du evit en em glevout gant ar Viet-Minh met o c'homiser-meur e Saîgon a-enep groñs dre ma kave dezhañ e oa tu da adsevel ar galloud trevadennel en Indez-Sina.
'''E miz Meurzh 1946''' e sinas HO ur feur-emglev a aotree al lu gall da chom er vro e-pad pemp bloaz en eskemm eus anaoudegezh an emrenerezh gant Bro-C'hall.
'''D'an 31 a viz Mae''' ez eas HO da Vro-C'hall evit sînañ ar feur diwezhañ. Pezh a zegoueshas da heul a voe reuzius. E Bro-C'hall ne oa d'an ampoent gouarnamant ebet.
'''D'ar c'hentañ a viz Mezheven 1946''', an deiz war-lerc'h disparti HO diouzh Paris e voe torret an emglev gant Thierry d'Argenlieu e Saigon : diskleriañ a reas Republik dieub Kochin-Sina er Su. Dizoloet en doa HO ivez e oa deuet e gamaladed kozh eus ar Strollad komunour gall da vezan ken trevadennelour ha ken impalaerelour hag ar bolitikerion c'hall eus an tu dehoù, hervezañ. [[Maurice Thorez]], sekretour-meur ar Strollad komunour gall, a zisklerias "ne felle ket dezhañ bezañ kiriek da ziskar ar 'vezañs c'hall en Indez-Sina,.."
Tamm ha tamm e voe dilezet an emglev. E Hanoi e oa muioc'h mui a stokoù etre soudarded ar Vietminh hag ar soudarded c'hall.
'''D'an 23 a viz Du 1946''' e voe bombezet porzh Haïphong gant ar C'hallaoued, o lazhañ 6.000 den, a-hervez evit parrat ouzh un irienn. Un nebeud sizhunvezhioù war-lerc'h e voe gwallaozet tredanvaoù gall ha soudarded ar Viet-minh a dagas ar gwarnizonoù gall. E dibenn 194ô e oa deuet ar brezel da vezañ didec'hus hag HO a zisklerias neuze d'ur Gall : "C'hwi a c'hell lazhañ dek deomp evit unan deoc'h hogen daoust da se e talc'himp ha trec'h e vimp en diwezh."
'''E miz Meurzh 1947''' e sinas Maurice Thorez ar c'hemmennadur stadel evit ober brezel d'ar Viet-Minh. En hevelep koulz e c'hourdrouze De Gaulle e vefe lakaet da dremen dirak uhel-lezvarn ar Stad neb a vefe kiriek da goll un tamm eus an diriegezh dalc'het gant Bro-C'hall.
Fazioù diniver a-berzh ar C'hallaoued a atizas ar vroadelouriezh vietnamat.
Ar brezel gwadus a badas seizh vloaz. Goude o zrec'h war luoez Tchang Kai-chek e c'hellas ar gomunourion sinaat skoazellañ Vietnamiz tra ma oa sikouret ar C'hallaoued gant an Amerikaned. Dre vras, koulskoude e voe gounezet an trec'h en diwezh gant ar Viet-Minh e unan.
== 1954 : Sinadur ar peoc'h. Deroù Dizalc'hiezh Viet-Nam ==
D'ar 7 a viz Mae e voe trec'het da vat kamp [[Emgann Điện Biên Phủ|Điện Biên Phủ]]. An deiz war-lerc'h e voe dalc'het emvodoù evit ar peoc'h e Genev. Ar Rusianed, na felle ket dezho kaout trubuilhoù hag a c'hoantae e c'hwitfe arnod ar C.E.D. ("Kumuniezh difenn Europa"), a asantas da rannadur ar Vietnam.
Hô Chi Minh a gemeras neuze penn Republik Gwerinel Viêt Nam (Hanternoz Viêt Nam) hag en em roas d'ar stourm adunanin e-tal [[Ngô Dinh Diêm]] a ren Republik Kreisteiz Viet Nam gant sikour an Amerikaned.
Ret e voe da HO ivez asantiñ gant ar bromesa e vefe dalc'het dilennadegoù e 1956 evit adunaniñ ar vro. E 1956 avat ne reas netra ar Rusianed hag e 1957 e kinnigjont degemer an daou Viêt-nam er Broadoù Unanet, pezh a dalveze darbenn da vat rannadur ar vro,
HO a seblantas plegañ ha strivañ a reas gant e c'houarnamant da greñvaat ha da ziorren an hanternoz. Diaesterioù en devoe gant ar gefredourion frankizour a voe spurjet a-benn ar fin hag ivez evit kas da benn adaoz ar gladoù. E bolitikerezh gounezerezhel a voe tost da zevoudañ un emsavadeg e-touez ar gouerion a-enep d'ar renadur komunour.
A-c'houdevezh e krogas da harpan ar [[Viet Cong]] a-zevri, da lavarout eo a-enep republik ar c'hreisteiz. Klask a reas mirout ar c'hempouez être Moskov ha Peking. Pa grogas an Amerikaned da vombezañ an hanternoz e c'houlennas sikour digant ar Rusianed ha Sinaiz war un dro en ur glask chom dishual diouzh an eil re koulz ha diouzh ar re all.
Pismiget e voe emzalc'h Mao-Tse-Toung gant ar gomunourion vietnamat dre ma n!en devoa mui rener-meur Sina "darempred ebet ken gant ar bobl." Seurt tamall ne c'helled ket ober da HO. Tud a lavar e respontas un deiz d'un den a c'houlenne outañ perak ne embanne ket e oberennoù evel levier Sina : "Ar Sturier Mao, emezañ, en deus pleustret war danvezioù ken niverus ma ne chom mui netra din da lavarout..."
Er bloavezhioù diwezhan ne gemere mui perzh e melestradur an aferioù pemdeziek ; un tredeog e oa kentoc'h etre kostezennoù ar politburo. Bezet pe vezet, betek ar penn ez eo chomet ur monumant bev eus ar vrogarouriezh vietnamat. Deiz-ha bloaz e varv a vez lidet dan eil a viz Du.
E anv en deus servijet da envel kêrbenn ar c'hreisteiz, [[Saigon]], goude trec'h ar gomunourion war an amerikaned e 1975.
== Bilhetennoù-bank ==
<gallery mode="packed" heights="190px">
Vietnam 5 Dong 1958 Averse.jpg|5 Đồng, embannet e 1958
Tehdong.jpg|10 Đồng, 1958
</gallery>
== Timbrouriezh ==
<gallery mode="packed" heights="190px">
Georgi-Malenkov-Ho-Chi-Minh-Mao.jpg|Timbr [[Vietnam|vietnamat]], 1954<br>[[Georgy Maximilianovich Malenkov|G. M. Malenkov]], Hồ Chí Minh ha [[Mao Zedong]]
Stamps of Germany (DDR) 1970, MiNr 1602.jpg|Timbr [[DDR]], 1970
The Soviet Union 1990 CPA 6182 stamp (Birth Cent of Ho Chi Minh (Vietnamese leader)).jpg|Timbr [[Unaniezh ar Republikoù Sokialour Soviedel|soviedat]], 1990
</gallery>
== Gwelout ivez ==
=== Pennadoù stag ===
* [[Mao Zedong]]
* [[Trường Chinh]]
=== Levrlennadur ===
* Trường Chinh, '''Hồ Chí Minh''', ''Editori Riuniti'', lakaet en italianeg gant Ida Bassignano, 96 pajenn, Roma, 1969.
* Yann Morvan, ''Buhez ur brogarour dreistordinal'', [[Imbourc'h]] 1970 p. 44-50.
{{DEFAULTSORT:Ho Cho Minh}}
[[Rummad:Prezidanted Viêt Nam]]
[[Rummad:Komunourion]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1890]]
[[Rummad:Marvioù 1969]]
0dkm2drj7vban7yhx6tbfspmjqslowr
1978
0
3871
2008550
1942140
2022-08-17T17:42:19Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| align=right cellpadding=3 id=toc style="margin-left: 15px;"
|-
| align="center" colspan=2 | <small>'''Bloavezhioù:'''</small><br /> [[1975]] [[1976]] [[1977]] - '''[[1978]]''' - [[1979]] [[1980]] [[1981]]
|-
| align="center" colspan=2 | <small>'''Dekvedoù:'''</small> <br /> [[Bloavezhioù 1950|1950]] [[Bloavezhioù 1960|1960]] - '''[[Bloavezhioù 1970]]''' - [[Bloavezhioù 1980|1980]] [[Bloavezhioù 1990|1990]]
|-
| align="center" | <small>'''Kantvedoù:'''</small> <br /> {{XIXvet kantved}} - '''{{XXvet kantved}}''' - {{XXIvet kantved}}
|-
| align="center" | <small>'''Milvedoù:'''</small> <br /> {{Iañ milved}} - '''{{Eil milved}}''' - {{IIIe milved}}
----
'''Kronologiezh dre viz:'''<br />
[[Genver 1978|Gen]] - [[C’hwevrer 1978|C’hwe]] - [[Meurzh 1978|Meu]] - [[Ebrel 1978|Ebr]] - [[Mae 1978|Mae]] - [[Mezheven 1978|Mez]] <br /> [[Gouere 1978|Gou]] - [[Eost 1978|Eos]] - [[Gwengolo 1978|Gwen]] - [[Here 1978|Her]] - [[Du 1978|Du]] - [[Kerzu 1978|Kzu]]
----
'''Kronologiezh dre demoù:'''<br />
[[1978 er sinema|Sinema]] - [[1978 er vell-droad|Mell-droad]] <br /> [[1978 el lennegezh|Lennegezh]] - [[1978 er sonerezh|Sonerezh]] - [[1978 er skiantoù|Skiantoù]] - [[1978 er sport|Sport]]
|}
''Diwar-benn bloavezh '''1978''' an [[deiziadur gregorian]] eo ar bajenn-mañ.''
== Darvoudoù ==
=== Europa ===
==== Kenvarc’had ====
==== Breizh ====
* Sinadur [[Karta Sevenadurel Breizh]] gant ar prezidant gall [[Valéry Giscard d'Estaing]].
* Krouidigezh skolioù Diwan [[Kastell-Paol]], [[an Oriant]], [[Brest]] ha [[Lannuon]]
* [[16 Meurzh|16 a viz Meurzh]]: peñse an eoullestr [[Amoco Cadiz]] ouzh reier [[Porsal]], gant ul lanv du biskoazh brasoc'h war aodoù hanternoz [[Breizh]].
* [[27 Meurzh|27 a viz Meurzh]]: 15 000 den o vanifestiñ e [[Brest]] da-heul peñse an [[Amoco Cadiz]] e [[Porsal]]; "N'eo ket Breizh ur boubelenn"" o lugan pennañ; krogadoù etre ar polis hag ar vanifesterion.
==== Frañs ====
==== Italia ====
* 9 a viz Mae : muntret ar [[politikerezh|politikour]] [[Aldo Moro]] (1916-1978) gant ar [[Brigadennoù Ruz]].
=== Azia ===
==== Reter-nesañ ====
====Turkia====
* [[27 Du|27 a viz Du]]: strollad Labourerien [[Kurdistan]] (''[[Partiya Karkerên Kurdistan|PKK]]'') a zo savet e [[Turkia]].
==== Reter-kreiz ====
====Iskevandir indezat====
==== Reter-pellañ ====
=== Afrika ===
=== Amerikaoù ===
==== Norzhamerika ====
===== Stadoù-Unanet =====
* 17 a viz Gwengolo: [[Emglevioù Camp David]] arsav-brezel etre [[Egipt]] hag [[Israel]]
==== Suamerika ====
=== Okeania ===
=== Arzoù ha lizhiri ===
==== Livañ ====
====Sonerezh====
==== Lennegezh ====
====Sinema====
* [[17 a viz Gwengolo]]: Ar stirad [[Battlestar Galactica (stirad skinwel 1978)]] a zo skignet evit ar wech gentañ.
=== Skiantoù ha politikerezh ===
=== Armerzh ===
=== Sport ===
* [[26 Kerzu|26 a viz Kerzu]]: loc'hañ a ra kentañ [[Ralli Paris - Dakar]] eus [[Pariz]].
===A bep seurt/diasur===
== [[:Rummad:Ganedigezhioù 1978|Ganedigezhioù]] ==
Gwelet ivez :''[[:Rummad:Ganedigezhioù 1978]]''
== [[:Rummad:Marvioù 1978|Marvioù]] ==
* [[9 Ebrel]] : [[Biel Elies]], beleg ha skrivagner brezhonek.
* [[29 Mezheven]] : [[Roparz Hemon]] e [[Dulenn]] (g. [[1900]])
* [[22 Gwengolo]] : [[Jean Guéhenno]] e [[Pariz]] ( kazetenner ha skrivagner)
Gwelet ivez:''[[:Rummad:Marvioù 1978]]''
__NOTOC__
[[Rummad:Bloavezhioù]]
[[Rummad:1978]]
heqa1y0z3ayihfebz5it0bbk3xwgpij
Genesis
0
5402
2008551
1774481
2022-08-17T17:42:32Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{LabourAChom}}
[[Restr:Genesis Group.jpg|thumb|Genesis er bloavezhioù [[1970]]-[[1975]] gant [[Tony Banks (soner)|Tony Banks]], [[Phil Collins]], [[Steve Hackett]], [[Mike Rutherford]] ha [[Peter Gabriel]]]]
'''Genesis''' zo ur [[strollad]] [[sonerezh]] eus [[Bro-Saoz]]. Gallout a reer ober "[[Progressive Rock]]" eus stil ar strollad (un tammig muioc'h "[[pop-rock]]" adalek ar [[bloavezhioù 1980]]). Brudet-kenañ eo bet adalek ar [[bloavezhioù 1970]] betek ar [[bloavezhioù 1990]]. [[Peter Gabriel]], ha goude [[Phil Collins]] zo bet penn-kanerien Genesis.
== Izili Genesis ==
Izili :
* [[Peter Gabriel]] : [[kan]] [[1967]]-[[1975]]
* [[Tony Banks (soner)|Tony Banks]] : [[klavier (benveg-seniñ)|klavieroù]] [[1967]] -
* [[Mike Rutherford]] : [[gitar-boud]], [[gitar]] [[1967]] -
* [[Chris Stewart]] : [[taboulin|taboulinoù]] [[1967]]-[[1968]]
* [[Anthony Phillips]] : [[gitar]] [[1967]]-[[1970]]
* [[Jonathan Silver]] : [[taboulin|taboulinoù]] [[1968]]-[[1969]]
* [[Jonathan Mayhew]] : [[taboulin|taboulinoù]] [[1969]]-[[1970]]
* [[Phil Collins]] : [[taboulin|taboulinoù]], [[kan]] [[1970]]-[[1996]]; [[2006]] -
* [[Steve Hackett]] : [[gitar]] [[1970]]-[[1977]]
* [[Ray Wilson]] : [[kan]] [[1997]]-[[1998]]
Sonerien :
* [[Bill Bruford]] : [[taboulin|taboulinoù]] [[1976]]
* [[Chester Thompson]] : [[taboulin|taboulinoù]] [[1976]] -
* [[Daryl Stuermer]] : [[gitar]] [[1978]] -
* [[Anthony Drennan]] : [[gitar-boud]] [[1998]]
* [[Nir Zidkyahu]] : [[taboulin|taboulinoù]] [[1998]]
== Pladennoù ==
=== Studio ===
* [[1969]] ''From Genesis to Revelation'' (Gabriel, Banks, Rutherford, Phillips, Silver)
* [[1970]] ''Trespass'' (Gabriel, Banks, Rutherford, Phillips, Mayhew)
* [[1971]] ''Nursery Cryme'' (Gabriel, Banks, Rutherford, Hackett, Collins)
* [[1972]] ''Foxtrot'' (Gabriel, Banks, Rutherford, Hackett, Collins)
* [[1973]] ''Selling England by the Pound'' (Gabriel, Banks, Rutherford, Hackett, Collins)
* [[1974]] ''The Lamb Lies Down on Broadway'' (Gabriel, Banks, Rutherford, Hackett, Collins)
* [[1975]] ''A Trick of the Tail'' (Banks, Rutherford, Hackett, Collins)
* [[1976]] ''Wind and Wuthering'' (Banks, Rutherford, Hackett, Collins)
* [[1977]] ''Spot the Pigeon'' (Banks, Rutherford, Hackett, Collins)
* [[1978]] ''... And Then There Were Three'' (Banks, Rutherford, Collins)
* [[1980]] ''Duke'' (Banks, Rutherford, Collins)
* [[1981]] ''Abacab'' (Banks, Rutherford, Collins)
* [[1983]] ''Genesis'' (Banks, Rutherford, Collins)
* [[1986]] ''Invisible Touch'' (Banks, Rutherford, Collins)
* [[1992]] ''We Can't Dance'' (Banks, Rutherford, Collins)
* [[1997]] ''Calling All Stations'' (Banks, Rutherford, Wilson)
=== Live ===
[[Restr:2104 - Pittsburgh - Mellon Arena - Genesis.JPG|thumb|Genesis e 2007.]]
* [[1973]] ''Genesis Live''
* [[1977]] ''Seconds Out'' Live in [[Pariz]]
* [[1982]] ''Three Sides Live''
* [[1992]] ''The Way We Walk, Vol. 1: The Shorts'' ha ''Vol. 2: The Longs''
* [[1998]] ''Genesis Archive — 1967-1975''
* [[2000]] ''Archive #2 — 1976-1992''
* [[2007]] ''Live Over Europe 2007''
== Liammoù ==
{{commonscat|Genesis (band)}}
* [http://www.genesis-music.com Genesis Music]
* [http://www.genesis-movement.co.uk Genesis-The Movement]
* [http://www.genesis-path.com The Path]
* [http://www.genesis-fr.com/ Genesis-fr e galleg]
[[Rummad:Progressive rock]]
[[Rummad:Strolladoù sonerezh rock]]
[[Rummad:Strolladoù sonerezh breizhveuriat|Genesis]]
[[Rummad:Strolladoù sonerezh ar bloavezhioù 1970]]
[[Rummad:Strolladoù sonerezh ar bloavezhioù 1980]]
[[Rummad:Strolladoù sonerezh ar bloavezhioù 1990]]
pydj83v8zclzavd3v8sg2fxc1bebsnj
Raeti
0
8723
2008554
2005752
2022-08-17T17:43:43Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:RomeinseRijk-Raetia.png|thumb|250px|Retia en Impalaeriezh Roma]]
Ar '''Raeti''' (e [[latin]]<ref>Skrivet e veze ivez ''Rhaeti'', ''Rheti'' pe ''Rhaetii''</ref>) pe ar '''Reted'''{{Daveoù a vank}} a oa ur c'hengevredad meuriadoù eus an [[Alpoù]] o devoa ur [[reteg|yezh]] hag ur sevenadur kar da re an [[Etrusked]] moarvat. A-raok bezañ aloubet gant ar Romaned e oant o chom, e rannvroioù [[Grischun]] ([[Suis]]), [[Vorarlberg]] ha [[Tirol]] ([[Aostria]]) ha [[Su Tirol]] ha [[Lombardia]] e Norzh ([[Italia]]).
Er bloavezhioù 16-14 kent J.-K., goude bezañ distrujet lod eus kêrioù ha kreñvlec'hioù ar Raeti, e voe aloubet Raetia gant ar [[Impalaeriezh roman|Romaned]].
Savet e voe neuze [[proviñs|proviñs roman]] [[Raetia]], enni lodennoù eus [[Alamagn]] er su d'an [[Danav]].
N'eo ket asur etimologiezh an anv ''Raeti''. Anvet e voe proviñs ''[[Raetia]]'' diwar anv ar bobl-se.
Mammennoù eus an Henamzer a zisklêr e oa eus ar Raeti, [[Etrusked]] kaset kuit eus [[Po|traoñienn ar Po]] gant ar [[Galianed|C'halianed]] ha bet o klask repu e traoñiennoù an Alpoù. Gwirheñvel eo avat e oant pobloù henvroat eus an Alpoù dreist-holl. O yezh, ar [[reteg]], a oa kar d'an [[etruskeg]] moarvat, met peadra zo da grediñ ne oa ket diskennet anezhañ<ref>Cornell (1995) 44</ref>. Un darn eus meuriadoù ar Raeti d'an nebeutañ (e biz Italia) a gendalc'has da gomz o yezh betek an III{{-de}} kantved goude J.-K moarvat. Re all (re Bro-Suis) a gomze yezhoù [[galianeg|keltiek]] da vare an impalaer roman [[Aogust (impalaer)|Aogust]] (30 kent J.-K. – 14 goude J.k.).
Rannet e oa ar Raeti en un niver a veuriadoù. Lod anezhe hepken zo roet o anv en un doare fraezh er mammennoù kozh.
Meuriadoù ar Raeti a zeuas buan da vezañ sujidi leal eus an impalaeriezh roman ha pourchas a rejont un niver a soudarded dreist ar muzul da vagadoù skoazell (''Auxilia'') an arme roman.
== Aloubadeg ar Romaned ==
Ar Raeti, hag o amezeien kelt eus an norzh, ar [[Vindelici]], a oa sujet gant mab-kaer an [[impalaer roman]] [[Aogust (impalaer)|Aogust]], [[Tiberius]], ha gant [[Nero Claudius Drusus Germanicus|Drusus]] e 15 a-raok J.-K.<ref>Dio LIV.22.3-4</ref>.
Betek 100 goude J.-K. pe war-dro, e oa gwarnizonet ar vro, war harzoù ar c'hornôg (e [[Vindonissa]] adalek 15 pe war-dro), gant ul [[lejion|lejion roman]] (''[[legio XIX]]'' moarvat betek ar bloaz 9, pa oa distrujet en [[Emgann Teutoburg|Emgann koad Teutoburg]]). Ouzhpenn-se, bagadoù skoazell roman (''Auxilia'') ha ''leves armaturae'' ("bagadoù skañv", ur milis eus ar vro moarvat) a oa gwarnizonet eno ivez<ref>CAH X 538-9</ref>. An nerzhioù-se a dalveze da dalañ ouzh gourdrouzoù deut eus an diavaez. [[Strabo]] a skriv e oa degemeret-mat renerezh an [[Impalaeriezh roman]] gant holl veuriadoù an Alpoù ha ne oant ket en em savet e-pad an 33 bloaz a oa tremenet abaoe an aloubadeg<ref>Strabo IV.6.9</ref>.
Ar Raeti (hag ar Vindelici) a oa ret dezhe paeañ telloù da Roma<ref>Strabo IV.6.9</ref>. Koulskoude o ziriad ne oa ket bet aozet evel ur broviñs roman met e-giz un distrig milourel dindan aotrouniezh un ofiser eus urzh an ''[[Marc'heg (Henroma)|Equites]]'', anvet "prefed (''[[praefectus]]'') ar Raeti, ar Vindelici ha traoñienn Poenina"<ref>CAH X 539</ref>. War a seblant, n'eo ket a-raok an impalaer [[Glaoda Iañ|Glaoda I{{añ}}]] (41-54), e teuas an distrig da vezañ ur broviñs da vat, ''Raetia et Vindelicia'' dezhi da anv ofisiel (berraet e ''Raetia'' e fin ar 1{{añ}} kantved) tra ma oa dispartiet traoñienn Poenina ([[Canton Valais]], e Suis) diouti da vezañ staget ouzh proviñs an ''[[Alpes Graiae]]''<ref>CAH X 541</ref>. Gouarnet e oa Raetia gant ur [[procurator]] eus urzh an ''[[Marc'heg (Henroma)|Equites]]''<ref>CAH X 369</ref>.
Hervez ar roudoù epigrafek, e-pad ar prantad ma oa renet an Impalaeriezh roman gant tiegezh ar Julii (30 kent J.-K. - 37 goude J.-K.) e oa savet 10 rejimant skoazell troadegiezh d'an nebeutañ e-touez meuriadoù ar Raeti (ar ''cohortes Raetorum'')<ref>Holder (1980) 223-4</ref>. Da lâret eo war-dro 5000 soudard, un niver bras-kenañ e-keñver ar boblañs vihan a oa e traoñiennoù an Alpoù. kement-se a laka unan da soñjal e oa dedennet-bras ar Raeti gant ur respet en arme roman.
== Yezhoù ==
Pa voe dilezet o yezh, ar [[reteg]], gant ar Reted e voe komzet [[yezhoù retoromanek]] ganto
* ar [[romañcheg]] e kanton [[suis]] ar [[Grisons]].
* al [[ladineg]] ar menezioù [[Dolomit]] en Italia
* ar [[friouleg]], komzet e [[Frioul]], e rannvro [[Friuli-Venezia Giulia]].
== Levrlennadur ==
=== Mammennoù ===
* [[Dion Cassius]] ''Istor roman'' (war-dro. 130 goude J.-K.)
* [[Titus Livius]] ''[[Ab Urbe Condita Libri (Titus Livius)|Ab urbe condita]]'' (war-dro 20 goude J.-K.)
* [[Plinius an Henañ]], ''[[Naturalis Historia]]'' (war-dro 70 goude J.-K.)
* [[Polybios]], ''Historiai'' (war-dro 160 a-raok J.-K.)
* [[Strabo]], ''[[Geographica]]'' (war-dro 20 goude J.-K.)
=== Levrioù istor ===
* A. Baruffi, ''Spirit of Rhaetia: The Call of the Holy Mountains'' (LiteraryJoint, Philadelphia, PA, 2020), {{ISBN|978-1-716-30027-1}}
* Alfoldy, Geza (1974): ''Noricum''
* Cambridge Ancient History (1996): Vol X, ''The Augustan Empire''
* [[1911 Encyclopædia Britannica]] (enlinenn)
* Cornell, T. J. (1995): ''The Beginnings of Rome''
* Faliyeyev, Alexander (2007): ''Dictionary of Continental Celtic Placenames'' (enlinenn)
* Holder, Paul (1980): ''Studies in the Auxilia of the Roman Army''
* {{cite book | author=Lejeune, M. | title=Recueil des inscriptions gauloises: II.1 Textes gallo-étrusques. Textes gallo-latins sur pierre | location=[[Pariz]] | publisher=CNRS | year=1988 }}
* Ó Hógain, Dáithi (2006) ''The Celts''
* Marchesini, Simona and Roncador, Rosa (2015): ''Monumanta Linguae Raeticae'' (https://www.researchgate.net/publication/317717346_Monumenta_Linguae_Raeticae)
* Zavaroni, Adolfo (2001): ''Le Iscrizioni Retiche'' ("Raetic Inscriptions") (enlinenn)
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{Raeti}}
[[Rummad:Istor Aostria]]
[[Rummad:Istor Suis]]
[[Rummad:Istor Italia]]
[[Rummad:Oadvezh an houarn]]
jq9t29kwh6tameuq5rfbn6t22top3ty
Gwinevez
0
12584
2008402
1972856
2022-08-17T12:48:40Z
J.C EVEN
691
/* Ardamezeg ar familhoù */ Le Bihan de Kerhellon
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox kumunioù Breizh
| anv = Gwinevez
| anvOfisiel = ''Plounévez-Lochrist''
| skeudenn = Plounévez-Lochrist (29) Chapelle de Lochrist-an-Izevel 03.jpg
| alc'hwez = Chapel Lokrist-an-Izelved.
| ardamezioù = Blason ville fr Plounévez-Lochrist (Finistere).svg
| bro = {{Bro-Leon}}
| departamant = [[Penn-ar-Bed]]
| arondisamant = [[Arondisamant Montroulez|Montroulez]]
| etrekumuniezh = [[Gorre-Leon Kumuniezh]]
| bro velestradurel = [[Bro Montroulez]]
| kanton = [[Kanton Ploueskad|Ploueskad]] <small>(betek 2015)</small> <br /> [[Kanton Kastell-Paol|Kastell-Paol]]<small> (abaoe 2015)</small>
| insee = 29206
| cp = 29430
| maer = Gildas Bernard
| amzer-gefridi = [[2008]]-[[2020]]
| gorread = 39.54
| hedred = -4.21
| ledred = 48.61
| uk =
| ubi = 0
| ubr = 96
| lec'hienn web = [http://www.plounevez-lochrist.fr/br/ Ti-kêr]
}}
'''Gwinevez''' a zo ur gumun eus [[Bro-Leon]] e [[kanton Kastell-Paol]], e departamant [[Penn-ar-Bed]], e gwalarn [[Breizh]].
== Douaroniezh ==
== Anv ==
== Ardamezioù ==
''Palefarzhet lammellet ː ouzh 1, en argant e vrizhenn erminig en sabel; ouzh 2, en aour e penn leon kudennek diframmet en sabel; ouzh 3, en aour e penn eon diframmet en glazur; ouzh 4, en sabel e penn leon diframmet en argant; e greiz-holl ul lammell en gul''.
Aozer ː Bernard Le Brun.
an erminig = evit Breizh; al leon en sabel = evit bro Leon; al leon en glazur = familh Carman, pe Kermavan; al leon en argant = familh Kersabieg; al lammell = familh Pontantoul
== Istor ==
===[[Dispac'h Gall]]===
* Dekred eus ar 26 a viz Du [[1790]] war al le ret: e penn-kentañ [[1791]] e voe graet al le ouzh [[Lezenn evit lakaat ar gloer da vezañ keodedourien|ar Roue, ar vro hag al lezennoù]] gant Le Gall, kure, 40 vloaz<ref>[[Kristof Jezegoù]], ''Hor Bro e-pad ar Revolusion'', Ti-moullañ Ar Bobl, Karaez, 1915, pajenn 46</ref>.
=== {{XXvet kantved}} ===
==== [[Brezel-bed kentañ]] ====
* 178 gwaz eus ar gumun, d.le. 4,30% eus he foblañs e 1911, a gollas o buhez abalamour d'ar brezel<ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=17633&dpt=29 Memorial Genweb]</ref>.
== Monumantoù ha traoù heverk ==
*'''Moudenn [[gladdalc'helezh|c'hladdalc'hel]] Tournus''', tour-meur kozh un tiegezh a oa lorc'h enni o lavaret e oa eus lignez Nuz, kenseurt feal [[Paol Aorelian|Sant Paol Aorelian]] a yeas gantañ da [[Enez-Vaz]] evit stourm ouzh an amboubal, un aerouant a spourone tud ar vro a-hervez, ha na gilas ket rak an euzhvil (alese e lesanv : ''gour na dec'h'')
*'''Kastell Mailhe''' ({{XIVvet}}-{{XVvet kantved}}), savet diwar intrudu Tangi Kermavan (pe Carman) el lec'h ma oa ur c'hreñvlec'h kozh, Kastell Koad Lez Plonevez. Maoris Carman, levezonet hep mar gant [[Philibert Delorme]], a roas dezhañ e stumm a-vremañ hag a lakaas sevel e [[1555]] chapell Kerveur. Da c'houde e voe graet ur varkizelezh eus an douaroù a oa dindan e varn war urzh [[Loeiz XIII (Bro-C'hall)|Loeiz XIII]]. Tremen a rejont d'ar Vailheed, un tiegezh pinvidik eus an [[Touren]] ([[1577]]), d'an tiegezh [[Roc'han-Chabot]] ([[1747]]), d'ar Cadevilleed ([[1789]]), ha d'an Dained ([[1812]])...
*'''Aspadennoù eus ar ragistor''' (daou [[ti-korriganed|di-korriganed]], taol-vaen Bretouare, bez ha tumulus Kerandevez) hag eus an [[neolitik]] (bezioù e Kerougan).
*'''Manerioù''' (Kersabieg, Kastell-Fur, Liorzhoù, Keraouel, Traoñ Julien) ha manerioù kozh (Kergaradeg, Traoñ boz).
*'''Milinoù''' (24 en holl, en o zouez milin dre zour Chatel).
*'''Chapel Lokrist-an-Izelved'''.
* Monumant ar re varv, 1914-1918, luc’hskeudenn<ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/photo.php?id_source=17633 Memorial Genweb]</ref>.
* Monumant ar re varv, 1939-1945, luc’hskeudenn<ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=52609&dpt=29 Memorial Genweb]</ref>.
== Brezhoneg ==
=== Ar Brezoneg er Skol ===
* 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad [[Ar Brezoneg er Skol|Ar Brezoneg er Skol (ABES)]] evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol<ref>[[Marsel Guieysse]], ''La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle'', pajenn 265, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936</ref>.
=== Ya d'ar Brezhoneg ===
* D’an 9 a viz Kerzu 2011 e oa bet votet ar garta [[Ya d'ar brezhoneg]] gant kuzul-kêr ar gumun.
* D'ar 5 a viz Ebrel [[2013]] e oa bet roet d'ar gumun al label [[Ya d'ar brezhoneg]] live 1.
* D'ar 16 a viz Mae [[2013]] e oa bet votet tizhout live 2 ar garta [[Ya d'ar brezhoneg]] gant kuzul-kêr ar gumun.
* D'ar 4 a viz Gwengolo 2015 e oa bet roet d'ar gumun al label Ya d'ar brezhoneg live 2.
== Emdroadur ar boblañs abaoe 1962 ==
{{Demografiezh
|titl=Niver a annezidi
|dimx=
|dimy=
|popmax=3500
|passo1=500
|passo2=200
|bl1=1962
|bl2=1968
|bl3=1975
|bl4=1982
|bl5=1990
|bl6=1999
|bl7=2006
|bl8=2012
|bl9=2013
|p1=3291
|p2=3056
|p3=2744
|p4=2580
|p5=2356
|p6=2278
|p7=2367
|p8=2391
|p9=2390
|mammenn=EBSSA
}}
== Tud ==
Un den eus familh Audren (Lanniliz ha Gwinevez) a zo bet priol Landevenneg, priol Redon, ha goude-se abad Sant-Visañt le Mans; Aet eo da Anaon er bloaz 1725. Kroget en devoa da sevel un istor Breizh, bet echuet gant [[Dom Lobineau]]<ref>Pol Potier de Coucy. ''Nobiliaire ...'' I. p. 49</ref>.
===Tud ganet eno===
* [[1826]] : [[Lan Inizan]], skrivagner brezhonek
* [[1924]] : [[Marc Simon|An tad Mark Simon]], beleg, manac'h ha levraoueger
===Tud marvet eno===
* [[1891]] : [[Lan Inizan]], skrivagner brezhonek
=== Ardamezeg ar familhoù ===
{| class="wikitable"
|[[Restr:Audren-Kerdrel.jpg|80px]]
|'''Audren'''
aotrounez Kervinot
|''En gul e dri tour goloet en aour, mogeriet en sabel''
|-
|[[Restr:Le Bihan de Kerhellon.gif|80px]]
|'''Le Bihan'''
aotrounez Kerhellon
|''En erminoù e fempdiliaouenn en gul''
|}
== Melestradur ==
{{DilennadDeroù |Titl= Roll ar maerioù}}
{{Dilennad |Deroù = 1959 |Penn = 1965|Anv =Per Goaog |Strollad = Dehoù diseurt |Karg = Labourer-douar}}
{{Dilennad |Deroù = 1965 |Penn = 1971|Anv =Eugène Le Rue |Strollad = Dehoù diseurt |Karg = Labourer-douar}}
{{Dilennad |Deroù = 1971 |Penn = 2001|Anv =Per Chapalain |Strollad = Dehoù diseurt |Karg = Labourer-douar}}
{{Dilennad |Deroù = 2001 |Penn = 2008|Anv =Anne Le Bras |Strollad = Dehoù diseurt |Karg = Labourerez-douar}}
{{Dilennad |Deroù = 2008 |Penn = ''bremañ''|Anv =Gildas Bernard |Strollad = Dehoù diseurt |Karg = Kuzulier departamant}}
{{DilennadFedoù}}
{{DilennadPenn}}
== Gevelliñ ==
{| class="wikitable"
|-
! Bro
! Kêr
! Abaoe
|-
| [[Restr:Flag of Ireland.svg|border|25px]] [[Iwerzhon]]
| [[Móin Choinn]]
| 1997
|}
== Liammoù diavaez ==
{{Commonscat|Plounévez-Lochrist}}
* {{br}} {{fr}} [http://www.plounevez-lochrist.fr/br/ Lec'hienn ofisiel kêr]
* {{br}} [http://www.geobreizh.bzh/geobreizh/bre/keriou-fichenn.asp?insee_ville=29206 Gwinevez war lec'hienn Geobreizh]
== Levrlennadur ==
* Michel Froger & Michel Pressensé : ''Armorial des communes du Finistère''. 2001
* Pol Potier de Courcy : ''Nobiliaire et armorial de Bretagne''. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014
== Daveoù ha notennoù ==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Kumunioù Penn-ar-Bed]]
[[Rummad:Kumunioù Bro-Leon]]
[[Rummad:Ar Brezoneg er Skol]]
f60p8qm9i90e36pgpdfvrl43ht1f4m9
Bécassine
0
14253
2008555
1943390
2022-08-17T17:43:52Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Skeudenn:2834829900_1.jpg|thumb| La Semaine de Suzette]]
'''Bécassine''' ([[gioc'h]] e [[brezhoneg]]) zo anv ur rummad [[bannoù-treset]] [[Bro-C'hall|c'hall]] ha hini o harozez, a oa bet treset evit ar wezh kentañ d'an [[2 a viz C'hwevrer]] [[1905]] er gelaouenn ''[[La Semaine de Suzette]]'') gant [[Joseph Pinchon]], da skeudenniñ istorioù savet gant [[Jacqueline Rivière]].<br />
Sellet e vez ouzh Bécassine, pe ''Annaig Labornez'' (''La bornée'', da lavaret eo "Annaig Verrsperedet"), evel ar benntudenn wregel gentañ en istor ar bandennoù-treset<ref name="Obs">[http://archquo.nouvelobs.com/cgi/articles?ad=culture/20050202.OBS7721.html&host=http://permanent.nouvelobs.com/ ''Bécassine a cent ans'', ''Le Nouvel Observateur'', 02/02/2005]</ref>.
Ur [[matezh|vatezh]] eus [[Breizh]] eo Bécassine. Treset e vez peurliesañ gant dilhad a zrevez dilhad hengounel Breizh gant ur [[koef|c'hoef]] ha [[botoù-koad]]. Dont a ra eus [[Penn-ar-Bed]], war a lenner, al lodenn eus ar vro a oa ar muiañ stag ouzh sevenadur [[Breizh]] e spered an treser. Koulskoude, he dilhad a laka kentoc'h da soñjal e dilhad hengounel [[Pikardi]]. [[Genoù|Dic'henoù]] e vez treset peurvuiañ.
Sellet e veze outi evel patrom ar plac'h deuet eus ar [[proviñs|broviñs]], ha hini ar vatezh a zo e servij pinvidien [[Pariz]], a veze prenet gante ar gelaouenn evit ar merc'hed yaouank ''La Semaine de Suzette''.<br />
Gwelet eo Bécassine evel ar skouer eus hag an nemorant eus ar fae a raed war ar Vretoned e kêr-benn Bro-C'hall e-pad pell. A-vuzul ma tremene an amzer, ha da-heul ar berzh a rae, e oa taolennet en un doare gwelloc'h.<br />
Ul lesanv eo "Bécassine", skeudenn ar [[sotoni]] eo ar gioc'h e galleg, evel al [[leue]] pe ar [[garz]] e brezhoneg. An anv-tiegezh lakaet dezhi a seblant pouezañ da ziskouez mat eo berr he spered.
==Ur vatezh==
Ur plac'h yaouank eus kichen [[Kemper]] eo, aet da Bariz da glask labour, ha matezh e ti tud pinvidik e Pariz, evel miliadoù a verc'hed eus Breizh betek ar [[bloavezhioù 1960]]. Ganet eo bet, sañset, e ''Clocher-les-Bécasses'' (« Kloc'hdi-ar-C'hefeleged »). Evel ur plac'h diwar ar maez, ganet e fin ar sizhun sañset, he devez poan o kompren buhez ar gêr vras.<br />
Lakaet eo bet d'ober war-dro [[merc'h]] he mistri, anvet ''[[Loulotte]]''.
Hep genoù e vez treset peurvuiañ, abalamour ma ne gomz ket galleg met brezhoneg marteze. Gallout a reer gwelet eno arouez ar vitizhien digomprenus o yezh a zeue eus Breizh<ref> https://books.google.fr/books?id=lIdlzWpm7tQC&pg=PA29&lpg=PA29&dq=becassine+breiz+atao&source=bl&ots=R4wHfaesnT&sig=nnZSniIQLz-OshrLHJ9R8N0fyws&hl=fr&sa=X&ei=nPvVVKzaOcb7aqS1gqgM&ved=0CFUQ6AEwCA#v=onepage&q=becassine%20breiz%20atao&f=false</ref>
== Istor ==
Savet da gentañ da leuniañ pajennoù gwenn, an istor, skrivet gant [[Jacqueline Rivière]] ha treset gant Joseph Pinchon, a reas kement a verzh ma oa embannet pajennoù nevez en un doare reoliek, atav e stumm tresadennoù da leuniañ pajennoù gwenn.
E [[1913]], seizh vloaz goude an istor kentañ, e teuas Bécassine da vezañ penntudenn istorioù muioc'h frammet. Treset atav gant Pinchon e oa skrivet an istorioù hiviziken gant Caumery (lesanv [[Maurice Languereau]]), unan eus kevelerien Gautier-Languereau, embanner ''La Semaine de Suzette''. D'ar mare-se e voe diskuliet anv "gwirion" an harozez, Annaig Labornez, ha displeget e oa e teue he lesanv eus he c'hêriadenn c'henidik anvet Clocher-les-Bécasses.
Etre [[1913]] ha [[1950]] e voe embannet 27 levrenn eus avanturioù Bécassine. Pinchon a dresas 25 anezhe, hag [[Edouard Zier]] an div all. A-hervez e vije bet savet ar 27 gant "Caumery", met goude marv Languereau e [[1941]] e voe implijet al lesanv gant reoù all.
Goude marv Pinchon, e [[1953]], e kendalc'has an heuliad gant arzourien all, gant [[Jean Trubert]] peurgetket, a grogas d'ober war-dro hec'h avanturioù e [[1959]].
Gant he c'hrouidigezh tri bloaz a-raok ''[[Les Pieds Nickelés]]'', ''Bécassine'' a vez sellet outi evel ganedigezh bannoù-treset [[Belgia]] ha Bro-Chall a-vremañ. Merkañ a ra ar mare ma tremener eus an istorioù skeudennaouet d'ar bannoù-treset gwirion<ref name="Obs"/>. Awenañ a reas e stumm tresadennoù, gant linennoù bev, modern, ha rontaet, ar stumm "[[linenn sklaer]]" implijet gant [[Hergé]] 25 bloaz diwezhatoc'h en ''[[Avanturioù Tintin]]''.
==En {{XXIvet kantved}}==
E [[2005]] e voe embannet gant ar Post gall ur rummad [[timbr]]où o lidañ krouidigezh Bécassine.<br />
Kavet e vez levrioù Bécassine ha pompinelloù diouzh he skeudenn er stalioù da brofañ d'ar vugale. Gant ar c'hemm kevredigezhel a zo c'hoarvezet e Breizh ne vez ket santet an dismegañs-se ken kreñv evel ma oa bet mennet da vezañ betek-henn.
== Enebiezh ouzh Bécassine ==
D'an [[18 a viz Mezheven]] [[1939]], da deir eur hanter goude merenn, tri broadelour breton izili eus skours Pariz ar strollad [[Breiz Atao]] hag eus Strollad Broadel Breizh ([[PNB]]) a zistrujas delwenn Bécassine er [[Mirdi Grévin]]. Taolet e voe an delwenn war al leur ha gant ur morzhol e voe distrujet ar penn, an divhar hag an divrec'h<ref>Dalc'homp Soñj Niverenn 4 bloavezh 1983.</ref>
An tri broadelour yaouank a glaskas tec'hout sioul met siwazh, dre ma oa kamm unan anezho e voent tapet. An hini kamm gant un evezhier d'ar mirdi an daou all gant sekretourez rener ar mirdi dres pa oant o tapout un taksi.
Kaset da di an archerien e chomjont un devezh hag un nozvezh-pad hep rannañ ger gallek ebet. An deiz war-lec'h e tisklêrjont e oa bet sevenet an taol-dreist evit emsevel a-enep ar film [[Bécassine (film)|Bécassine]] a oa da vezañ skignet hag a roe ur skeudenn vezhus eus Breizh hag eus ar merc'hed brezhon anezhi.
Kement-mañ a voe embannet gant aozerien an taol-dreist er gazetenn [[Breiz Atao]], an tri c'hañfard a oa Patrick Guerin, Jadé ha Mahé<ref> https://books.google.fr/books?id=42-</ref>. Dre ma oa avel an [[Eil Brezel-bed]] o c'hwezhañ, prezidant ar c'huzul ha ministr ar brezel [[Édouard Daladier|Daladier]], a roas urzhioù evit "chom hep kaout kudennoù gant ar Vretoned", aozerien an taol a voe kondaonet da baeañ un tailh-kastiz izel. Lizhiri gourc'hemennoù a voe kaset gant Bretoned, merc'hed yaouank dreist-holl betek klasadoù skolajidi a-bezh, da v[[Breiz Atao]] a-benn diskleriañ e oa un taol a zoare hag a oa bet sevenet<ref> http://buan1.chez.com/buanbecassine.htm</ref>.
===E 2018===
*''Gwelout [[Bécassine !]].''
==Roll an albomoù==
*1. ''L'Enfance de Bécassine'' (1913)
*2. ''Bécassine en apprentissage'' (1919, diwar ''La Semaine de Suzette'' 1914)
*3. ''Bécassine pendant la Guerre'' (1916 - Adanvet ''Bécassine pendant la Grande Guerre'' e 1968)
*4. ''Bécassine chez les Alliés'' (1917)
*5. ''Bécassine mobilisée'' (1918)
*6. ''Bécassine chez les Turcs'' (1919)
*7. ''Les Cent Métiers de Bécassine'' (1920)
*8. ''Bécassine voyage'' (1921)
*E-maez rummad : ''L'Alphabet de Bécassine'' (1921, [[lizherenneg]])
*9. ''Bécassine nourrice'' (1922)
*10. ''Bécassine alpiniste'' (1923)
*11. ''Les Bonnes idées de Bécassine'' (1924)
*12. ''Bécassine au Pays Basque'' (1925)
*13. ''Bécassine, son oncle et leurs amis'' (1926)
*14. ''L'automobile de Bécassine'' (1927)
*E-maez rummad : ''Les Chansons de Bécassine'' (1927)
*15. ''Bécassine au pensionnat'' (1928)
*E-maez rummad : ''Bécassine maîtresse d'école'' (1929, diwar ''L'Alphabet de Bécassine'')
*16. ''Bécassine en aéroplane'' (1930)
*17. ''Bécassine fait du scoutisme'' (1931)
*18. ''Bécassine aux bains de mer'' (1932)
*19. ''Bécassine dans la neige'' (1933)
*20. ''Bécassine prend des pensionnaires'' (1934)
*21. ''Bécassine à Clocher-les-Bécasses'' (1935)
*22. ''Bécassine en croisière'' (1936)
*23. ''Bécassine cherche un emploi'' (1937)
*24. ''Les mésaventures de Bécassine'' (1938)
*25. ''Bécassine en roulotte'' (1939)
*26. ''Les Petits Ennuis de Bécassine'' (2005, diwar ''La Semaine de Suzette'' 1948)
*27. ''Bécassine au studio'' (1992, diwar ''La Semaine de Suzette'' 1950)
;Albomoù n'eo ket anavezet deiziad o embann :
*''Bécassine aux Amériques''
*''Bécassine et la petite [[Loulotte]]''
*''La Franchise de Bécassine''
*''Le Noël de Bécassine''
*''Les Aventures de Bécassine'' (a-raok 1913)
*''Les Exploits de Bécassine''
*''Les Animaux de Bécassine''
*''Les Plaisirs de Bécassine''
*''Les Premiers Pas de Bécassine''
*''Les Promenades de Bécassine''
*''Les Quatre Saisons de Bécassine''
*''Les Rencontres de Bécassine''
*''Les Souvenirs de Bécassine'' (goude 1953)
*''Les Talents de Bécassine'' (goude 1953)
*''Sacrée Bécassine !''
*''Les Trouvailles de Bécassine''
*''Quelle star, cette Bécassine !''
*''Plus vite, Bécassine !''
*''Pas de panique, Bécassine !'' (goude 1953)
*''Pas de chance, Bécassine !''
*''Marie Quillouch et Bécassine''
*''[[Loulotte]] et Bécassine''
*''Les Vacances de Bécassine''
== Levrlennadur ==
* Béra, Michel; Denni, Michel; and Mellot, Philippe (2002): "Trésors de la Bande Dessinée 2003-2004". [[Pariz]], Les éditions de l'amateur. ISBN 2-85917-357-9
* Paris mystérieux et insolite Broché, gant Dominique Lesbros 6 a viz here 2005, embannadur De Borée, ISBN-10: 2844943403
==Liammoù diavaez==
* Pennad e [[Marianne]] e 1997 : https://www.marianne.net/archive/les-grands-couturiers-rhabillent-becassine ]
* Pennad e 2015 gant [[Yves Frémion]] e [[Le Monde]] ma skriv n'eo ket gwir n'eus genoù ebet da Vécassine : [http://bandedessinee.blog.lemonde.fr/2015/04/18/huit-idees-fausses-sur-becassine/ Huit idées fausses sur Bécassine]
*Pennad e 2016 en [[Huffington Post]] ma skriv an dresourez Catel Muller he deus treset ur genoù da Vécassine peogwir n'he doa hini ebet : [https://www.huffingtonpost.fr/2016/10/19/becassine-sans-bouche-une-dessinatrice-lui-redonne-la-parole_a_21586040/ Aviez-vous remarqué que Bécassine n'a pas de bouche? Une dessinatrice lui redonne la parole].
== Notennoù ==
<references />
[[Rummad:Skeudennoù broioù ha pobloù]]
[[Rummad:Sevenadur Bro-C'hall]]
[[Rummad:Tudennoù bannoù-treset]]
[[Rummad:Heuliadoù bannoù-treset]]
[[Rummad:Bannoù-treset Bro-C'hall]]
dza1ktznlsls5u1il26dadej75owcgr
Bro-Skos
0
15078
2008556
1986661
2022-08-17T17:44:03Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| class="infobox" style="font-size:90%;"
|-
{{Infobox/Titl|Scotland<br>Alba|005bbb|talbenn map|ffd500}}
|- align="center"
| colspan="2"|
{|
|- align="center"
| width="50%;" style="padding-top:5px;"| [[Restr:Flag of Scotland.svg|100px]]
| width="50%;"| [[Restr:Royal Arms of the Kingdom of Scotland.svg|60px]]
|- align="center"
| width="50%;"| [[Banniel Bro-Skos|Banniel]]
| width="50%;"| [[Skoed Skos|Skoed]]
|}
|-
| colspan="2"| <hr>
|- align="center"
| colspan="2"| '''Kan broadel :'''<br />[[Flower of Scotland]]<br><q> Bleunienn Bro-Skos </q><br>
|-align="center"
| colspan="2"| '''Ger-stur :'''<br />[[Nemo me impune lacessit]]<br /><small>Den ne'm dae hep droug</small>
|-
| colspan="2"| <hr>
|- align="center"
| colspan="2"| [[Restr:Scotland in the UK and Europe.svg|280px]]
|- align="center"
| colspan="2"|
|-
| colspan="2"| <hr>
|-
| '''Kêr-benn'''<br>ha kêr vrasañ || '''[[Dinedin]]'''<br>[[Glasc'ho]]
|-
| '''Yezhoù anavezet''' || [[Saozneg]]<br>[[Gouezeleg Skos]] <small>(ofisiel: akta 2004)</small><br>[[Skoteg]]
|- bgcolor="#005bbb"
! colspan="2" style="color:#ffd500"| Melestradur
|-
| '''Stad riel'''|| [[Rouantelezh-Unanet]]
|-
| '''Gouarnamant'''|| Emrenerezh<br>en un unpenniezh bonreizhel
|-
| '''Rouanez'''|| [[Elesbed II]]
|-
| '''Kentañ ministr''' || [[Nicola Sturgeon]]
|-
| colspan="2"| <hr>
|-
| '''Aozañ'''<br> • Savet<br>• Unvaniezh gant Bro-Saoz<br>• Emrenerezh||<br>843 <small>(hengounel)</small><br>1707<br>1999
|-
| colspan="2"| <hr>
|-
| '''Moneiz''' || Lur sterling (£)
|- bgcolor="#005bbb"
! colspan="2" style="color:#ffd500"| Douaroniezh
|-
| '''Gorread''' || 78 782 km²<br><small>1.9% a zour</small>
|-
| '''Poblañs''' || 5,463,30 <small>(istimet e 2019)
|-
| '''Stankter''' || 67,5
|-
| '''PGP'''<br><small>• En holl</small><br><small>• Dre zen</small> ||Istimet e 2019<br>£166 miliard<br>£30 560
|-
| colspan="2"| <hr>
|-
| '''Gwerzhid-eur'''<br>• Hañv <small>(<abbr title="Daylight Saving Time">DST</abbr>)</small> || [[UTC]] <br>UTC + 1
|-
| '''Pellgomz''' || +44
|-
| '''Kod [[ISO 3166]] || GB-SCT
|-
| colspan="2"| <hr>
|-
| '''[[ccTLD|Internet <abbr title="country code Top-Level Domain>ccTLD</abbr>]]''' || .uk<br>.scot
|}
<noinclude>
'''Bro-Skos''' pe '''Skos''' pe c'hoazh '''Alba''' diwar hec'h anv [[gouezeleg Skos|gouezelek]], a zo ur vro geltiek e lodenn norzh [[Breizh-Veur]]. Ul lodenn eus ar [[Rouantelezh Unanet]] eo, a-gevret gant [[Bro-Saoz]], [[Kembre]] ha [[Hanternoz Iwerzhon]], hogen ur vro dizalc'h eo bet betek [[1707]].
== Anv ==
"Skos" a zo ur ger par ouzh "''Scot''land", pe "Ecosse" hag a zeu eus [[Scoti]], un anv latin evit ar [[Iwerzhon|C'houezeled]]. E [[latin diwehzañ]] e veze implijet ar ger ''Scotia'' evit Iwerzhon (pa oa ''Hibernia'' he anv klassel)<ref>{{en}} [http://books.google.com/books?id=2RlF7sq48n4C&pg=PA16&dq=the+latin+word+scoti+originally+referred+to+ireland&cd=9#v=onepage&q=&f=false The History Of Ireland] Stephen Gwynn</ref>. Implijet eo bet anv ''Scotia'' adalek an {{XIvet kantved}} evit komz diwar-benn Bro-Skos en hanternoz stêr [[Forth]], ar vro c'houezelek, e-touesk anvioù evel ''Albania'' hag ''Albany'' a zeu eus ''Alba'', an anv gouezelek<ref name="Brewer">{{en}} John Ayto gant Ian Crofton, ''Brewer's Britain & Ireland: The History, Culture, Folklore and Etymology of 7500 Places in These Islands''</ref>. Abaoe ar Grennamzer e vez graet ''Scots'' ha ''Scotland'' e saozneg, ha neuze ''Skos'' e brezhoneg, eus ar pezh a zo ''Alba'' e gouezeleg.
Alba (<small>Distaget</small>[ˈalˠ̪apə]) a zo un anv kavet ivez en iwerzhoneg, ''Albain'', e manaveg, ''Nalbin'', hag ivez er yezhoù predenek (''Alban'' e kerneveureg, ''Yr Alban'' e c'hembraeg) evit ober anv eus Bro-Skos. Meneget eo bet evit ar wezh kentañ gant skrivagnerien gresian dindan stumm Ἀλβίων evit komz diwar-benn [[Breizh-Veur]]. Deuet eo e latin dindan stumm ''Albion''. Diazezet eo war ur wrizienn indezeuropek a dalv "gwenn", hag a zo kavet en anv an Alpoù. Anv ur rouantelezh [[Pikted|pikt]] a oa, hag a zo deuet da vezañ Bro-Skos.
== Yezhoù<ref>[[https://www.youtube.com/watch?v=8X5zX3yVoiQ Film db yezhoù Skos]].</ref> ==
Setu int:
*saozneg
*gouezeleg, en inizi ar c'hornôg dreist-holl,
* [[skoteg]], ur yezh kar d'ar saozneg. [[Robert Burns]], barzh brudetañ Bro-Skos, a skrive e skoteg.
== Istor ==
:''Pennad dre ar munud : [[Istor Bro-Skos]]''.
=== Penn-kentañ he istor ===
[[Restr:Skara Brae - geograph.org.uk - 1274913.jpg|thumbnail|kleiz|Kêriadenn Skara Brae, ar gêriadenn [[neolitik]] gwellañ miret en Europa, gant tud o vevañ enni adalak 3180 betek 2500 a.r. J-K.]]
N'ouzer ket ma oa tud o chom war dachenn Bro-Skos a-raok [[krennoadvezh ar maen]] peogwir eo bet distrujet pep roud gant ar skorn e-pad ar skornerezh. Krediñ a reer eo deuet ar chaseourien-dastumerien kentañ war-dro 12 800 bloaz a-raokomp goude ar skornerezh diwezhañ<ref>An arouez koshañ a zo ur beg-sailh e kailhastrenn eus [[Islay]]. Gwelout {{en}} Moffat, Alistair (2005) ''Before Scotland: The Story of Scotland Before History''. Londrez. Thames & Hudson. Pajenn 42.</ref>{{,}}<ref>Lec'hioù e [[Cramond]] deiziadet eus 8500 a.r.J-K pe e-kichen [[Kastell Kinloch|Kinloch]], [[Rùm]] eus 7700 a.r.J-K. a ro an arouezioù koshañ evit tud <u>o chom</u> e Bro-Skos. Gwelout {{en}} [http://www.megalithic.co.uk/article.php?sid=2146410357 "The Megalithic Portal and Megalith Map: Rubbish dump reveals time-capsule of Scotland's earliest settlements"] megalithic.co.uk. hag Edwards, Kevin J. ha Whittington, Graeme "Vegetation Change" e-barzh Edwards, Kevin J. & Ralston, Ian B.M. (Eds) (2003) ''Scotland After the Ice Age: Environment, Archaeology and History, 8000 BC–AD 1000''. Dinedin. [[Edinburgh University Press]]. Pajenn 70.</ref>. Savet e voe bet ganto an tiez kentañ anavezet e Bro-Skos war-dro 9500 bloaz a-raok hon amzer hag ar c'hêriadennoù war-dro 6000 bloaz zo. En [[Inizi Orc'h]] edo kêriadenn Skara Brae a zo ur gêriadenn miret mat gant an amzer hag a zeu eus an [[Neolitik]]. Tiez ha savadurioù-all savet e maen a zo bet kavet en Inizi hag ar skiantourien a gred ez eo peogwir ne oa ket gwez a-walc'h er c'hontrol eus an douaroù bras evit sevel e gwez<ref>{{en}} Francis Pryor, ''Britain BC'', HarperPerennial, Londrez, 2003, isbn : 978-0-00-712693-4, pajennoù 98–104 & 246–250</ref>.
E-kichen [[Perth]] (a oa diwezhatoc'h kêrbenn ur rouantelezh pikt etre an {{VIIIvet kantved}} hag an {{IXvet kantved}}) eo bet kavet ur bez a oa bet savet 4000 bloaz zo hag ennañ eo bet kavet an teñzor pouezusañ en istor ar Rouantelezh-Unanet. Ennañ ez eus restachoù ur penn-den bennak eus penn-kentañ [[Oadvezh an arem]], pinvidik mor. Ennañ ez eus ivez an testeni kentañ eus tud oadvezh an arem o lakaat bleunioù e bezioù<ref>{{en}} [http://www.independent.co.uk/news/uk/home-news/ancient-royal-tomb-found-in-scotland-1771875.html Ancient royal tomb found in Scotland] The Independent, 2009</ref>.
Sur a-walc'h a gemeras Bro-Skos perzh e-barzh ar c'henwerzh-mor eus oadvezh an arem diwezhañ (pe [[Oadvezh an arem atlantel]]) gant ar [[Keltia|broioù keltiek]]-all hag an tachennoù a zeuio da vezañ [[Bro-Saoz]], [[Bro-C'hall]], [[Bro-Spagn]] ha [[Portugal]]<ref name=Koch>{{en}} [http://www.wales.ac.uk/Resources/Documents/Research/ODonnell.pdf O'Donnell Lecture 2008 Appendix], University of Wales, John Koch, 27 a viz Mae 2010</ref>.
=== Levezon ar Romaned ===
Mammennoù kentañ diwar-benn Bro-Skos a zeu gant ar [[Romaned]], pa zeuas en [[Enez Vreizh]] evit aloubiñ anezhi. Tapet a rejont ar pezh a zo [[Bro-Saoz]], [[Kembre]] ha [[Kernev-Veur]] bremañ evit sevel proviñs [[Britannia]] met ne aloubjont ket Bro-Skos, pe nemet ar c'hreisteiz evit un nebeud bloavezhioù.
Dre d[[Tacitus]] e voe bet un harz kalet a-enep ar Romaned gant ar g[[Caledonii]] goude donedigezh al lejionoù roman e 71 goude J-K. Arsailhañ a rejont kreñvlec'hioù ar Romaned gant feulster bras, ha tost distrujet e voe bet ganto an {{IXvet}} lejion a-raok ma voe savetaet gant [[Gnaeus Julius Agricola]]<ref name="The Romans in Scotland">{{en}} [http://www.bbc.co.uk/scotland/history/articles/the_romans/ The Romans in Scotland], British Broadcasting Corporation</ref>. E 83-84 e trec'has ar Galedonii en [[Emgann Mons Graupius]]. Tacitus a lâras e voe bet lavaret gant penn ar Galedonni [[Galgacos]] ur brezegenn kalet o lavarout a oa e bobl "a re zizalc'h diwezhañ" hag ar Romaned "a oa o lakaat an douar da vezañ un didud en ur ober anezhañ peoc'h"<ref name="The Romans in Scotland"/>. Savet a reas ar Romaned a-hed ar [[Gask Ridge]] e-kichen an [[Uheldirioù Bro-Skos|Uheldirioù]]. Tri bloaz goude an emgann e tec'hjont kuit da greisteiz<ref>{{en}} Hanson, William S. ''The Roman Presence: Brief Interludes'', e Edwards, Kevin J. & Ralston, Ian B.M. (Eds) (2003) Scotland After the Ice Age: Environment, Archeology and History, 8000 a.r.J-K — 1000 g.J-K.. Dinedin. Edinburgh University Press</ref>, etre al linenn etre Firth Klud ha Firth Forth hag ar pezh a zeuje da vezañ [[Moger Hadrian]], a voe bet savet evit kontroliñ ar Gelted tro-dro d'ar voger<ref name=snyder>{{en}} Christopher A. Snyder, 2003, ''The Britons'', Blackwell Publishing, isbn : 0-631-22260-X</ref>.
Al ''[[Limes]] Britannicus'' a oa harz hanternoz an [[Impalaeriezh Roman]] e-pad 288 bloaz, hag a heulie Moger Hadrian daoust ma voe bet savet ur voger-all, [[Moger Antoninus]], a voe miret gant an arme meur a wezh, an hini diwezhañ etre 208 ha 210 dindan ren [[Septimius Severus]]<ref>{{en}} Robertson, Anne S. (1960) ''The Antonine Wall''. Glasgow Archaeological Society.</ref>.
Ac'hubiñ hanternoz Bro-Skos gant ar Romaned ne badas nemet 40 bloaz met o levezon war kreisteiz Bro-Skos a voe pounneroc'h, e-lec'h ma veve pobloù predenek evel ar Votadinii (a zo deuet da vezañ [[Gododdin]]) hag an Damnoni (e-lec'h ma vije krouet goude Rouantelezh [[Strat Clut]]). Ret e voe dezho d'en em zibab evel ar re-all pa dec'has kuit ar Romaned e [[410]] evit difenn gwelloc'h [[Roma]], a-greiz ma oa ar [[Pikted|Bikted]] hag ar C'houezeled o tont.
=== Eus Scotia da Alba ===
Pa yeas kuit ar Romaned eus [[Enez Vreizh]] a voe bet diazezet pevar lodenn sevenadurel e Bro-Skos, hini ar Bikted, hini an Iwerzhoniz eus Dál Riata, hini ar [[Brezhoned|Vrezhoned]] hag hini an [[Angled]]. Ebarzhet e vez al lodenn greisteiz eus Bro-Skos en [[Hen Ogledd]] ("Hanternoz Kozh"), un anv implijet evit komz eus tachenn hanternoshañ ar [[Brezhoneg|Vrezhoned]]<ref name=snyder/>, gant rouantelezhioù [[Rheged]], [[Strat Clut]], [[Gododdin]], [[Bernikia]], [[Ebrauc]] hag [[Elmet]]. Hervez skridoù eus an {{IXvet kantved}} pe eus an {{Xvet kantved}} e voe bet krouet rouantelezh [[Dál Riata]] e-kreiz ar {{VIvet kantved}} gant tud [[Iwerzhon]]<ref>{{en}} "[http://www.bbc.co.uk/legacies/immig_emig/scot/western/article_1.shtml Dalriada: The Land of the First Scots]". BBC – Legacies.</ref>{{,}}<ref>{{en}} "[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/529398/Scot Scot (ancient people)]". Encyclopædia Britannica.</ref> met an dezenn-se zo sellet a-dreuz gant henoniezhourien-zo abaoe un nebeud bloavezhioù, o lavarout n'eus roudoù ebet na eus un aloubadeg na eus tud o fiñval e korn-mañ eus Bro-Skos<ref name=ewancampbell>{{en}} Campbell, Ewan. "[http://www.electricscotland.com/history/articles/scotsirish.htm Were the Scots Irish?]" in ''Antiquity'' #75 (2001).</ref>.
Rouantelezh ar [[Pikted|Bikted]], diazezet war Rouantelezh Fortriu adalek ar {{VIvet kantved}}, a zo ar vro a zo deuet da vezañ "Alba" (pe "Bro-Skos" deomp-ni). Bro-Bikt a voe un dachenn a voe bet dispaket evit kaout ur respont d'ar Romaned ha kendalc'het a voe bet goude o disparti, da [[Peter Heather]]<ref>{{en}} Peter Heather, "State Formation in Europe in the First Millennium A.D.", e Barbara Crawford (ed.), ''Scot in Dark Ages Europe'', (Aberdeen, 1994), pajennoù 47–63</ref>. Selloù-all a ginnig [[Emgann Dunnichen]] ha ren Bridei mab Beli (671-693) evit diazez da vat Bro-Bikt, gant ur mare-all evit kenderc'hel da vat dindan ren Óengus mac Fergusa (732–761)<ref>{{en}} [[Alex Woolf]], "The Verturian Hegemony: a mirror in the North", e M. P. Brown & C. A. Farr, (eds.), ''Mercia: an Anglo-Saxon Kingdom in Europe'', (Leicester, 2001), pajennoù 106–11.</ref>.
Heñvel a oa tachenn ar rouantelezh piktek deskrivet gant [[Beda Venerabilis|Beda]] er {{VIIIvet kantved}} ouzh hini Rouantelezh ar Skosed dindan ren [[Alesant Iañ (Bro-Skos)|Alesant I{{añ}}]] (1107–1124). Koulskoude e-pad ar prantad-se a veskas sevenadur ar Bikted gant sevenadur ar C'houezeled he devoe lakaet anezho da vont da get. Da vare Alesant I{{añ}} en doa ouzhpennet ar riez d'he istor un hengoun diwar-benn orin gouezelek Coinneach mac Ailpein<ref name=Lynch_359>{{en}}Gwelout pennad : "Kenneth mac Alpin", Dauvit Brown, embanner : M. Lynch, ''The Oxford Companion to Scottish History'', [[Oxford University Press]], Oxford, pajenn 359, 2001, isbn : 978-0-19-211696-3</ref>, roue kentañ ar Skosed evito. Evit gwir e oa roue ar Bikted ha ne voe nemet goude-se e voe bet mesket da vat rouantelezh Dál Riata gant rouantelezh ar Bikted. Diazezet a voe rouantelezh ar Bikted war tachennoù er Reter Bro-Skos, en hanternoz ster Forth, met gounezet e voe bet e-pad an {{Xvet kantved}} tachennoù-all en hanternoz hag e C'hornôg. En {{XIvet kantved}} e voe bet gounezet rouantelezh brezhon [[Strat Clut]]. E-pad an {{XIIvet kantved}} e voe bet aloubet tachennoù o komz saozneg e kreisteiz ar vro ha peur-aloubet an tachennoù gouezelek ha d'an {{XIIIvet kantved}} e voe bet tizhet he harzoù a-vremañ. Koulskoude a zeuas ar cheñchamantoù brasañ e-pad ar Grennamzer diwezhañ e Bro-Skos.
[[Restr:Yezhoù Bro-Skos.jpg|thumb|kleiz|Kartenn yezhoù Bro-Skos e 1100.<br />E glas : Gouezeleg.<br />E roz : Saozneg<br />E gwer : Kambrieg<br />E glasroz : Norseg]]
E-keñver an armerzh hag ar sevenadur a oa ar cheñchamantoù-mañ. Dont a reas ar cheñchamantoù-mañ dindan ren David I{{añ}} hag e Zispar Davidel. Dont a reas ar [[Gladdalc'helezh|C'hladdalc'helezh]] e Bro-Skos gant diazez ur gouarnamant gwir hag anaoudegezh ar c'hêrioù kentañ. An nevezioù-mañ, ha donedigezh tud Iliz eus Normandi, Bro-C'hall pe Vro-Saoz a skoazellas ivez an unvanidigezh sevenadurel. Kreiz ar rouantelezh kozh a zeuas da vezañ saozneger evel kreisteiz Firth Forth pa viras peurrest ar vro e yezh c'houezelek. Dindan ren Norvegia a oa an Inizi, betek [[1468]]<ref>{{en}} Charles W.J. Withers, ''Gaelic in Scotland, 1698–1981'', embanner : John Donald, Dinedin, 1984, pajennoù 16–41, isbn : 978-0-85976-097-3</ref>{{,}}<ref>{{en}} [http://www.bord-na-gaidhlig.org.uk/about-gaelic/history.html Gaelic Scotland: a brief history], Thomas Owen Clancy gant Bòrd na Gàidhlig</ref>, ha dre-se a virjont ar yezh norsek. Mont a reas yezh kozh ar Strat Clut, ar c'hambrieg, da get war-dro 1100-1200. Etre an {{XIIvet kantved}} ha deroù ar {{XIVvet kantved}} a dremenas e Bro-Skos ur mare stabil, gant peoc'h etrezi hag ar Saozon. Diazezet mat a oa ar c'henwerzh hag al liammoù deskadurezh gant an douaroù-bras ha meneget e vez alies anv Yann Duns Scotus evel unan eus ar bennprederourien en Europa d'ar mare-se.
=== Bro-Skos e barr-amzer ===
Marv [[Alesant III (Bro-Skos)|Alesant III]] e miz Meurzh [[1286]], heuliet gant marv e verc'h-vihan [[Marc'harid Iañ Bro-Skos|Marc'harid]] a dorras linez ar rouaned skos goude 200 bloaz diehan hag a echuas gant ar Mare-aour a oa bet kroget gant David I{{añ}}. Goulennet e oa bet da [[Edouarzh Iañ (Bro-Saoz)|Edouarzh Iañ]], roue [[Bro-Saoz]] da varn an tabut etre an dud war ar renk evit ar gurunenn skos. Aozet eo bet gantañ ar prosez anvet an Afer Meur evit dibab an danvez roue gwellañ. Disklêriet roue e voe bet Yann Balliol e sal meur kastell Berwick d'ar [[17 a viz Du]] [[1292]] ha kurunet e voe e [[Scone]] da zeiz Sant Andrev, 30 a viz Du. Koulskoude an trec'hour gwir a oa Edouarzh. Disklêriet e voe bet ''Lord Paramount'' Bro-Skos, o vezañ a-us d'ar roue betek diskar aotrouniezh Balliol ar muiañ posupl<ref>{{en}} [http://www.nationalarchives.gov.uk/utk/scotland/conquered.htm Scotland Conquered, 1174–1296], National Archives</ref>. E [[1294]] e voe embannet gant ar roue Yann ha pennoù Bro-Skos o nec'hiñ da servijout anezhañ en e lu a-enep ar [[Gallaoued|C'hallaoued]]. Kaset e voe gant Parlamant skos kannaderien da Vro-C'hall evit sevel un emglev zoken. Sinet e voe an [[Auld Alliance]] etre Bro-Skos ha Bro-C'hall d'ar 23 a viz Here [[1295]] ha padet e voe betek [[1560]]. Evel-just e voe disklêriet brezel gant Edouarzh a vac'homas Bro-Skos en ur ziroueiñ Yann Balliol. Tapet a reas Edouarzh kontroll Bro-Skos gant an taol-se. Diouzhtu a savas un harz e Bro-Skos, bleniet gant Andrev Moray ha [[William Wallace (Skos)|Williams Wallace]], anavezet dindan anv [[Brezelioù Dizalc'h Skos]] ([[1296]]-[[1328]])<ref>{{en}} [http://www.nationalarchives.gov.uk/utk/scotland/regained.htm Scotland Regained, 1297–1328], National Archives of the United Kingdom</ref>.
Cheñchet a reas natur ar stourm pa lazhas [[Raibeart Brus|Roperzh Bruce]], kont A' Charraig, e gevezer Yann Comyn e [[1306]]<ref>{{en}} ''King Robert the Bruce'', A. F. Murison, 1899, adembannet e 2005, Kessinger, isbn : 9781417914944, pajenn 30, [http://books.google.co.uk/books?id=iMEMc45g9s8C Al levr war Google books]</ref>. Kurunet e voe roue e Dumfries ar memes bloavezh. Stourm a reas e-pad 20 vloaz evit diazezañ dizalc'h skos en-dro dre adc'hounit Bro-Skos tamm-ha-tamm ouzh an alouberien norman ha saoz betek [[Emgann Bannockburn]] e [[1314]]. E [[1320]] e voe sinet [[Disklêriadenn Arbroath]], an disklêriadenn dizalc'h kentañ, soutenet gant ar pab [[Yann XXII]], a gasad da anaoudegezh kurunenn Bro-Skos gant ar Saozon.
Kenderc'hel a reas ar brezel etre Bro-Saoz ha Bro-Skos e-pad bloavezhioù goude marv Roberzh Bruce. Ouzhpenn se vrezelas an tiegezhioù Bruce ha Comyn/Balliol evit ar gurunenn betek kreiz ar {{XIVvet kantved}}. Daoust ma trec'has tiegezh Bruce e varvas David II dihêr o lezel e hanter-niz Roberzh II da vont da roue en ur diazezañ tiegezh Stewart<ref name=Barrow>{{en}} G. W. S. Barrow, ''Robert Bruce & the Community of the Realm of Scotland'', Pevare embannadur, Edinburgh University Press, 1965, embannadur diwezhañ 2005, isbn : 0-7486-2022-2</ref>{{,}}<ref name=Grant>{{en}} Alexander Grant, ''Independence and Nationhood: Scotland, 1306–1469'', 1984, embannadur nevez 1991, Edinburgh University Press, pajennoù 3–57, isbn : 978-0-7486-0273-5</ref>. Ren a reas ar Stewartet Bro-Skos betek fin ar Grennamzer hag ouzhpenn. Evel Breizh ur c'hantved war-lerc'h e vevas Bro-Skos daou gantved aour betek ar Reform. ''Akt an Deskadurezh'' sinet e [[1496]] a lakaas da bleustriñ ar sistem deskadurezh publik kentañ abaoe [[Sparta]] e [[Henc'hres]]<ref name="Intro to Scottish Education">{{en}} ''Intro to Scottish Education'', [http://www.siliconglen.com/Scotland/17_1.html The Scottish Education Act of 1696 heralded the first National system of education in the World since ancient Sparta], siliconglen.com</ref>. An amzerioù-se a badas daoust ar brezelioù etre Bro-Skos ha Bro-Saoz, an diforc'h o kreskiñ etre an Highlands hag al Lowlands ha meur a vinorelezh ar roue.
Prantad diwezhañ ar Grennamzer a voe prantad pouezusañ an emglev etre Bro-Skos ha Bro-C'hall. Krouet e voe Gward Skos -''La Garde Écossaise''- e [[1418]] gant [[Charlez VII (Bro-C'hall)|Charlez VII]], roue Bro-C'hall. Ar Skosed ebarzhet er gward-se a stourmas gant [[Janed Ark]] a-enep [[Bro-Saoz]] e-pad [[Brezel Kant Vloaz]]. E miz Meurzh [[1421]] a drec'has John Stewart, Eil Earl Buchan ha Gilbert de Lafayette ul lu saoz en Emgann Baugé. 3 vloaz goude a voe kollet 6000 den gant ar Skosed met o skoazell a roas amzer a-walc'h evit Bro-C'hall ha mirout a rejont ar C'hallaoued da vezañ trec'het.
=== War an hent betek unvanidigezh gant Bro-Saoz ===
[[Restr:Portrait of King James I & VI (1618-1620).jpg|thumbnail|dehou|Jakez VI Skos, deuet da vezañ roue Bro-Saoz dindan anv Jakez I{{añ}}]]
E [[1502]] a sinas Jakez IV Skos un Emglev poec'h peurbadel gant [[Herri VII (Bro-Saoz)|Herri VII Saoz]]. Dimeziñ a reas ivez merc'h Herri VII, Marc'harid Tudor, ar pezh a voe an abeg evit Unvaniezh ar c'hurunennoù peogwir eo abalamour da se e c'hellas Jakez VI dont da vezañ roue Bro-Saoz ur c'hantved war-lerc'h. Da Herri an eured-mañ a oa un abeg evit reiñ reizhwiriegezh da diegezh Tudor en ur liammañ ouzh unan eus an unpenniezhoù diazezet d'ar muiañ<ref>{{en}} [http://www.bbc.co.uk/scotland/history/articles/james_iv/ James IV, King of Scots 1488–1513], British Broadcasting Corporation</ref> . Koulskoude a zivizas Jakez dek vloaz war-lerc'h mac'homañ Bro-Soaz evit reiñ sikour d'ar C'hallaoued abalamour d'an Auld Alliance. Hennezh a voe ar roue breizhveuriat diwezhañ o vervel war an dachenn emgann<ref>{{en}} [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/210431/Battle-of-Flodden Battle of Flodden, (1513)], Encyclopædia Britannica</ref>. Echuet e voe gant an Auld Alliance gant emglev Dinedin e [[1560]] pa asantas Bro-C'hall reiñ en-dro an holl dachennoù ha lakaat e listri da derc'hel kuit. Ar memes bloavezh e voe tizhet pal [[John Knox]] pa zeuas Bro-Skos da vezañ ur vro brotestant ha pa zizornias ar Parlamant Skos aotrouniezh ar pab<ref>{{en}} [http://www.bbc.co.uk/scotland/history/articles/scottish_reformation/ The Scottish Reformation], BBC Scotland</ref>. Rankout a reas [[Mari Stuart|Mari]], rouanez ar Skosed, katolikez ha ez-rouanez Bro-C'hall, dilezel e [[1567]]<ref>{{en}} [http://www.nationalarchives.gov.uk/utk/scotland/religion.htm Religion, Marriage and Power in Scotland, 1503–1603], The National Archives of the United Kingdom</ref>.
Pa varvas [[Elesbed Iañ (Bro-Saoz)|Elesbed I{{añ}}]] e [[1603]] a yeas kurunenn Bro-Saoz da [[Jakez VI (Bro-Skos)|Jakez VI]]. Mont a reas kuit eus [[Dinedin]] da [[Londrez]]<ref>{{en}} ''Chronology of Scottish History'', Geddes & Grosset, isbn : 1-85534-380-0, David Ross, 2002, "'''1603:''' James VI becomes [[Jakez VI (Bro-Skos)|James I of ENgland]] in the [[Unvanidigezh Bro-Skos ha Bro-Saoz|Union of the Crowns]], and leaves Edinburgh for London", pajenn 56</ref> evit bezañ kurunet roue [[Bro-Saoz]] hag [[Iwerzhon]], met chom a reas Bro-Skos ur vro dizalc'h, en anv da nebeutañ, nemet e-pad mare Commonwealth Bro-Saoz, Bro-Skos hag Iwerzhon. E-pad ar prantad etre marv Jakez VI hag an [[Eil dispac'h saoz]] e voe kudennoù bras etre ar roue hag ar c'h''Covenanters'' diwar-benn ren an Iliz. Gant an dispac'h e tec'has kuit Jakez VII da Vro-C'hall o vezañ erlec'hiet ouzh Gwilherm III ha [[Mari II Bro-Saoz|Mari II]]. Evel-se e voe echu gant an tiegezh skos ar an Inizi. E-pad an dek vloaz diwezhañ ar {{XVIIvet kantved}} e voe un naonegezh a vihanaas poblañs skos da 20% nebeutoc'h<ref>{{en}} "''[http://books.google.com/books?id=RiLjHZdt-sMC&pg=PA2&dq&hl=en#v=onepage&q=&f=false Famine in Scotland: The 'Ill Years' of the 1690s]''". Karen Cullen,Karen J. Cullen (2010). [[Edinburgh University Press]]. p.2. ISBN 0-7486-3887-3</ref>. Ouzhpenn se e voe bet un afer freuz-stal spontus war ur raktres trevadenniñ e Panama e-lec'h ma o doa lakaet pep perc'henner douar e Bro-Skos arc'hant, ar pezh a lakaas an nobled o doa kollet arc'hant da souten unvaniezh gant Bro-Skos<ref>{{en}} [http://www.scottishaffairs.org/backiss/pdfs/sa52/Sa52_Scott.pdf Lec'hienn Scottish Affairs]</ref>{{,}}<ref>{{en}} [http://www.scottishhistorysociety.org/departments/scottishhistorysociety/resources/popularoppositiontotheratificationofthetreatyofanglo-scottishunionin1706-7/backgroundtotheissues/ Popular Opposition to the Ratification of the Treaty of Anglo-Scottish Union in 1706-7], University of St Andrews</ref>.
Rouantelezh Skos a voe ur Stad dizalc'h betek [[1707]]. Er bloavezh-se e voe sinet ur feur-emglev da unaniñ Rouantelezh Bro-Saoz ha Bro-Skos, evit krouiñ Rouantelezh Unanet Breizh Veur<ref name=Mackie/>. Gant an unaniezh-se ne voe ket kemmet reizhiad lezennel Bro-Skos, zo chomet, betek hiziv, disheñvel diouzh an hini a dalvez e Bro-Saoz, e Kembre hag e Hanternoz Iwerzhon. Dre ma voe miret gant Bro-Skos he lezennoù dezhi, ur reizhiad skol hag ur relijion disheñvel diouzh ar peurrest eus ar Rouantelezh Unanet eo chomet dibar he fersonelezh hag he sevenadur betek bremañ.
=== Ur mare aour dindan lezenn Londrez ===
Peogwir ne voe ket ken an tailhoù maltouterezh etre Bro-Skos ha Bro-Saoz e voe aesoc'h ar c'henwerzh etre an div vro hag etre Bro-Skos ha an trevadennoù saoz. Betek brezel dizalc'h Amerika e voe [[Glasc'ho]] porzh kentañ evit ar butun er bed a-bezh. Koulskoude e kreskas an diforc'h etre rummad marc'hadourien al Lowlands ha klanoù kozh an Highlands.
An diforc'h-se a voe diwadet gant ar Stewarted o klask sevel en-dro ar ar gador-roue. Gwelet mat gant an dude oant c'hoazh gant tud an Highlands, dreist-holl gant a re ne oant ket presbiterian (ar gatoliked hag an eskobianed). Daou dispac'h jakobitian a voe, unan e [[1715]], an hini-all e [[1745]] met ne voent ket deuet a-benn skarzhañ an tiegezh Hanovr diouzh ar gador-roue. Echuet e voe pep tra ganto goude [[Emgann Culloden]] a voe un trec'h mat eus ar galloud war tud an Highlands. Goude-se e voe ur grouadeg spontus gant lazhadegoù ha lezennoù a-enep mod da vevañ hengounel ar Skosed (ar [[Kilt|c'hilt]], ar [[Binioù skos|binioù-bras]] hag ar [[wiski]] a voe arabat).
[[Restr:St-Kildans.jpg|thumbnail|kleiz|Annezidi Saint-Kildan]]
Ar [[Sklêrijennoù Skos]] hag an [[Dispac'h Greantel]] a gasas Bro-Skos e penn ar jeu e keñver ar greanterezh, ar c'henwerzh met dreist-holl ar prederouriezh. Lavarout a reas [[Voltaire]] : "Sellout a reomp ouzh Bro-Skos evit hon holl soñjoù sevenadur". Gant trec'h a-enep ar Jakobited ha emdro an Unvanidigezh a gemeras ur bern Lowlanderien postoù e politikerezh, al lu war an douar pe war vor, kenwerzh, armerzh, embregerezh trevadennel e pep korn eus an Impalaeriezh Breizhveuriat. An istorour Neil Davidson a skrivas : "goude 1746 a voe ur vezañs nevez eus ar Skosed er vuhez bolitikel, dreist-holl er-maez eus Bro-Skos." Kenderc'hel a reas evel-se : "o vezañ pell eus bezañ tro-ha-tro an armerzh breizhveuriat, Bro-Skos - pe resisoc'h al Lowlands - a voe en e greiz".
E-pad an {{XIXvet kantved}} e voe anavezet Bro-Skos evit he ijinerezh, dreist-holl hini e-kichen stêr [[Abhainn Chluaidh|Klud]], evel al listri hag ar stlejerezioù. Savadurioù raksavet graet e Bro-Skos a zo c'hoazh implijet en [[India]], Amerika ar C'hreisteiz hag en [[Aostralia]]. Skiantourien hag ijinourien meur eus ar mare-se a zo [[Joseph Watt]] pe [[John MacAdam]]. D'ar mare-se e voe kudennoù sokial kalet-tre, evel harzoù-labour ar vicherourien kreiz Skos, pe argasoù an Highlanderien eus o douaroù gant pennoù-bras o c'hlanoù a zo deuet da vezañ perc'hennerien-douar e Londrez<ref name="History of Scotland">Neil Oliver, ''History of Scotland'', teulfilm, BBC Scotland, 2009</ref>. D'ar mare-se e voe ijinet ivez mojenn an Highlander kalet ha loc'hus, gant [[Walter Scott]] dreist-holl hag e romantoù ha gant e aozadur gweladenniñ Bro-Skos gant ar roue [[George IV|Jorj IV]] e [[1822]]. Ar weladenniñ-mañ a reas berzh ken e spered ar roue hag e speredoù ar Skosed. Dont a reas an tartan hag ar c'hilt da vezañ dilhad broadel skos d'ar mare-se<ref name="History of Scotland"/>
=== Bro-Skos o soñjal e-barzh doare an unvanidigezh ===
[[Restr:George IV in kilt, by Wilkie.jpg|thumbnail|dehou|Jorj IV e kilt, livet gant David Wilkie]]
Kemmer a reas Bro-Skos ur perzh vat gant bec'hadenn vrezel ar [[Rouantelezh-Unanet]] e-pad ar [[Brezel-bed kentañ]], o kas tud, listri, mekanikoù, pesked hag arc'hant. Gant 4.8 milion a annezidi e [[1911]] a gasas un hanter milion a baotred da vrezeliñ. Ur c'hard a varvas e-pad ar brezel pa voe gloazet 150 000. ''Field marshall'' Sir [[Douglas Haig]] a oa komandant evit Breizh-Veur war talbenn ar C'hornôg. E-pad ar brezel e voe bet krouet ul lañs anvet [[Red Clydeside]] renet gant unvaniezherien, evit sikour ar vicherourien. Kregiñ a reas ar c'harterioù greantel da votiñ [[Strollad al Labour (R.U.)|Labour]] goude [[1922]], gant un diazez e-touesk ar vicherourien iwerzhonat katolik. E-penn ar jeu evit sevel emglevioù-sikour etre an tiez a oa ar merc'hed d'ar mare-se. Koulskoude n'o devoe ar "Redoù" nemet ul levezon gwan war al Labour hag ar Parlamant, ha kregiñ a reas ar vicherourien da vezañ disperezet e fin ar bloavezhioù 1920.
Goude ar brezel e voe gortozet gant ar saverien-listri da ledanañ o fouez er bed, met a-hen-dall e voe bet un enkadenn galet e [[1922]] hag a badas betek [[1939]]. Merket e voe ar bloavezhioù etre an daou vrezel gant un enkadenn veur e pep lec'h en Bro-Skos, kêrioù pe maezioù, ha niverus e voe an dud dilabour. Kregiñ a reas Skosed-zo da vont kuit d'ar Stadoù-Unanet, da Ganada, da Aostralia o sellout an traoù da vont war an tu fall, gant ul live yac'h spontus, kudennoù evit al lojeiz hag an dilabour hirbad. E dalc'h ar greanterezh pounner a voe Bro-Skos koulskoude e voe anat ne badje ket pell, hep kinnig mat evit un direustl gant ar gouarnamant. Prientiñ a reas an traoù-se speredoù an embregerezhioù lec'hel evit divizoù kreizennet ar gouarnamant e-keñver an armerzh e-pad an [[Eil brezel bed]]. Un tammig aesoc'h a voe an armerzh d'ar mare-se daoust d'ar vombezadegoù. Ijinet e voe ar radar gant [[Robert Watson-Watt]] ar pezh a sikouras e-pad [[Emgann Breizh-Veur]].
Goude [[1945]] e teuas ar chudennoù en-dro dre gevezus ar broioù estren ha kudennoù ar greanterezh pounner. Ne voe nemet abaoe un nebeud dekvloaziadoù e voe gwelet fin an enkadenn gant dizoloiñ an eoul-maen e [[Mor an Norzh]] pe an teknikoù nevez (Silicon Glen). Dont a reas Bro-Skos d'an energiezhioù nevez bloavezhioù zo ivez. Armerzh Bro-Skos a zo digreantelezet bremañ ha troet ouzh ar servijoù, ar servikoù arc'hant dreist-holl.
[[Restr:Scottish Parliament, from Salisbury Crags.jpg|thumbnail|kleiz|[[Parlamant Skos]], Holyrood, Dindedin]]
En {{XIXvet kantved}} e krogas tud da c'houlenn dizalc'hed Bro-Skos diouzh Bro-Saoz hag e dibenn an {{XXvet kantved}} e voe graet berzh gant ar mennozhioù-se. En eil lodenn eus ar c'hantved tremenet e voe tapet nerzh, tamm-ha-tamm, gant ar [[Scottish National Party]] (SNP, "Strollad Broadel Bro-Skos"), a c'houlenn dizalc'hed Bro-Skos. E [[1978]] e voe aozet ur referundom diwar an ''devolution'' ne voe ket bet degemeret daoust ma voe votet "ya" er muiaén-niver abalamour da ne voe ket tizhet 40% eus ar voterien en holl. Gouarnamant ar Virourien, renet gant [[Margaret Thatcher]] a roas abegoù evit goulenn un devolution en ur lakaat Bro-Skos dindan gazelge ar c'h[[Community Charge]] (lesanvet ''Poll Tax'') ur vloaz a-raok peurrest ar R-U. Pa zeuas en-dro ar strollad Labour e penn ar jeu e [[1997]] e voe aozet ur referundom-all a voe bet respontet "ya" gant ar muiañ-niver divec'h. Abaoe [[1999]] ez eus ur [[parlamant Bro-Skos|parlamant emren evit Bro-Skos]]. E miz Meurzh [[2007]] e voe tapet ar brasañ niver eus ar sezioù ennañ gant an SNP hag e miz Mae [[2011]] eo bet gounezet ar muiañ-niver dreistel gant ar strollad-se (69 sez diwar 129).
E [[2012]] eo bet kinniget d'ar Skosed gant ar gouarnamant dibab etre chom en unvaniezh gant ar [[Rouantelezh-Unanet]], pe muioc'h a [[emrenerezh]] pe an dizalc'hted a-benn [[2014]]<ref name="Salmond calls for independence referendum in 2014"> {{en}} [http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-16478121 Salmond calls for independence referendum in 2014], war [[BBC News]]</ref>. Asantet eo bet aozañ ur referendom gant [[Parlamant ar Rouantelezh-Unanet|Westminster]], met diwar ar goulenn "Daoust hag-eñ e tlefe bezañ Bro-Skos ur vro dizalc'h ?"<ref>{{cite web |title=Scottish independence referendum – GOV.UK |url=https://www.gov.uk/government/topical-events/scottish-independence-referendum/about |website=www.gov.uk |accessdate=2015-12-01}}</ref> da respont gant "Ya" pe "Ne zlefe ket". Aozet eo bet ar referendom e [[2014]] ha tapet eo pe an tu-kreñv gant an "Nann" gant 2,001,926 mouezh (55.3%) a-enep 1,617,989 mouezh (44.7%) evit ar "Ya". 84.6% eus ar dilennerien o deus votet ar pezh zo ar c'henfeur gwellañ abaoe ma tegemer ar votadegoù an holl dud.
Da heul an disoc'h ez eus bet gwelet ar c'hemer perzh e politikerezh o vont war-raok, gant an tu-kreñv war an [[Scottish National Party|SNP]] en deus tapet an trec'h en holl zilennadegoù abaoe, o tapet zoken 56 kador diwar 59 e [[Parlamant ar Rouantelezh-Unanet|Westminster]] e [[2015]], ar pezh zo digresket un tamm abaoe. [[Nicola Sturgeon]] zo aet da gentañ ministrez da heul [[Alex Salmond]].
E [[2016]] ez eus bet aozet gant ar [[Rouantelezh-Unanet]] ur referendom diwar-benn plas ar vro en [[Unvaniezh Europa]]. Daoust ma oa bet divizet gant 62% eus ar Skosiz chom en unvaniezh ez aio kuit Bro-Skos abalamour m'eo bet votet mont-kuit gant 52% eus ar Vreizhveuriz, dreist-holl abalamour da bouez ar voterien saoz. Kerkent ha gouvezet an disoc'hoù ez eus bet kaoz eus un eil referendom war an dizalc'hidigezh gant [[Nicola Sturgeon]], nac'het diouzhtu gant gouarnamant [[Londrez]]. Klask a ra kinnig gouarnamant [[Dinedin]] diskoulmoù evit plas ar vro e marc'had Europa.
== Gouarnamant ha politikerezh ==
[[Restr:A National Conversation launch.jpg|thumbnail|kleiz|[[Alex Salmond]], kentañ ministr Bro-Skos (2007-2014), gant [[Nicola Sturgeon]], kentañ ministrez (abaoe 2014).]]
[[Restr:Skosiz ha n'eo ket Saozon.jpg|thumb|Pegsun gant al lugan Skosis ha n'eo ket Saozon]]
[[Restr:Scottish independence referendum results.png|thumb|250px|Disoc'hoù ar referendom dre gontelezh. Gwer: ya; ruz: nann. Seul deñvaloc'h ar ruz, seul vuioc'h a votoù "nann".]]
Penn Bro-Skos a zo penn ar [[Rouantelezh-Unanet]], neuze ar Rouanez [[Elesbed II]] (abaoe 1952). Un tabut a zo bet graet 1953 diwar-benn titl ar rouanez. Evit tud-zo ne oa ket posupl dezhi da vezañ anavezet e Bro-Skos evel ''Elesbed II'' peogwir ne oa ''Elesbed I'' ebet. Se vije terriñ Penn 1{{añ}} Trete Unvaniezh dezho. Divizet eo bet e vije bet niverennet rouaned ar Rouantelezh-Unanet pe dre ar rouaned saoz, pe dre ar rouaned skos, o choaz an niverenn vrasañ. Neuze, ur vartezeadennel roue Jakez a vije Jakez VIII (peogwir Jakez VII a oa ur roue skos, anvet Jakez II e Bro-Saoz), met ur roue Herri a vije Herri IX, dre ma n'eus Herri ebet e Bro-Skos.
Un emrenerezh a-zarn a zo da Vro-Skos e-barzh ar R-U, ha roet eo da welout e Parlamant Westminster ivez. Rannet eo tammoù eus ar galloudoù oberiant ha lezennat d'ar [[Gouarnamant Skos]] ha d'ar [[Parlamant Skos]] e Holyrood e [[Dinedin]]. Mirout a ra Parlamant ar Rouantelezh-Unanet galloudoù deskrivet e-barzh ar [[Scotland Act 1998]] evel sujedoù miret. Ar galloudoù-mañ a zo, da skouer, sevel tailhoù ar R-U, diwallerezh sokial, an arme, ar darempredoù etrevroadel ha skignañ ar skinwel hag ar skingomz. Emañ Parlamant Skos e penn ar jeu evit ar sujedoù-all ha galloud a ra cheñch an tailhoù un nebeud. Meneget eo bet da [[BBC Scotland]] gant [[Gordon Brown]], ez-Kentañ Maodiern, e vije roet da Vro-Skos muioc'h a c'halloudoù e-keñver an tailhoù.
Gallout a ra ar Parlamant Skos asantiñ da lezennoù Westminster e-keñver e sujedoù degouezhet o kas ul ''Legislative Motion Consent'' da [[Londrez]] ma 'z eo kavet mat a-walc'h lezennoù ar Rouantelezh war ar poentoù-se. A-hend-all e c'heller gwelout dre lezennoù Bro-Skos un diforc'h etre ar servijoù publik e Bro-Skos hag e Bro-Skos, Kembre, Kernev-Veur ha Norzhiwerzhon. Da skouer, ne goust netra ar Skol-Veur hag an diwallerezh evit ar re gozh e Bro-Skos pa zo paeet gwirioù e peurrest ar Rouantelezh. Ar vro gentañ e Rouantelezh-Unanet a oa Bro-Skos o arabat butuniñ e lec'hioù foran kloz.
N'eus nemet ur c'hambr e Parlamant Skos, gant 129 c'hannad a zo war o c'hadorioù e-pad 4 bloaz. Goude bezañ meneget gant ar Parlamant e vez anvet gant ar Rouanez unan eus ar gannaded Kentañ Ministr Bro-Skos. Ar vinistred-all zo anvet gant ar C'hentañ ministr hag asambles e vezont ar Gouarnamant Skos.
Goude an dilennadegoù 2011 eo bet graet ur gouarnamant muiañ-niver gant ar [[Scottish National Party|SNP]] dre ma oa gounezet gantañ 69 eus ar 129 c'hador, ar pezh a rae ar Gouarnamant muiañ-niver kentañ abaoe 1999 ha krouidigezh ar Parlamant. Kendalc'het en deus penn SNP [[Alex Salmond]] da vezañ Kentañ Ministr. [[Scottish Labour Party]] a oa c'hoazh e penn an eneberezh, e-kichen ar [[Scottish Conservative Party|Virourien]], ar [[Scottish Liberal Democrats]] hag ar [[Scottish Green Party]]. Margo McDonald eo ar gannadez nemeti dizalc'h er Parlamant. Rankout a ra bezañ an dilennadegoù o tont e 2016.
59 kannaded eus Bro-Skos a zo e Parlamant ar Rouantelezh-Unanet pa zo ar [[Scotland Office]] lagadoù ar Gouarnamant kreiz e Bro-Skos ha lagadoù Bro-Skos e Londrez. Renet eo gant [[Sekretour Stad Bro-Skos]], a zo e-barzh ar Gouarnamant, hag a zo [[Michael Moore]] hiziv.
E miz Gwengolo 2014 e voe dalc'het ur [[referendom Bro-Skos|referendom war zizalc'hiezh Bro-Skos]]: 44,7% eus ar mouezhioù a yeas gant ar “ya”, ha 55,3% gant an “nann”.
D'ar 6 a viz Mae [[2021]] eo trec'h broadelourien ar [[Strollad Broadel Skosat]] en dilennadeg evit [[parlamant Bro-Skos|ar Parlamant]].
== Rannadurioù melestradurel ==
[[Restr:Welcome to Scotland sign A1 road.jpg|thumbnail|dehou|[[Panell]] "Degemer mat e Bro-Skos" e saozneg hag e gouezeleg Skos.]]
* ''Gwelet ar pennad gouestlet da [[Rannadurioù Skos]]
En istor ez eus bet meur a rannadur evit Bro-Skos evel ar mormaerdomoù, ar "stewartries", an earldomoù, ar burghoù, ar parrezioù, ar c'hontelezhioù, ar rannvrioù hag an distrigoù. An anvioù roet amañ a c'hall bezañ meneget gant douaroniourien c'hoazh pe gant istorourien evit komz diwar-benn douaroniezh skos.
Evit a sell ar gouarnamant lec'hel ez eo rannet Bro-Skos e 32 dakad anvet ''Council Area'' e saozneg ha ''Comhairle'' e gouezeleg. Gouarnet int gant un aotrouniezh-unan anvet ''Council'' (kuzul) e saozneg evit 31 anezho ha ''Comhairle'', e gouezeleg, evit unan anezho.
Lakaet int bet da dalvezout e 1996.
Etre 1975 ha 1996 e oa rannet Bro-Skos e [[rannvroioù Skos|rannvroioù]], hag ar rannvroioù-se a oa rannet e [[distrig]]où.
Etre 1889 ha 1975 e oa rannet ar vro e [[Kontelezhioù Bro-Skos|kontelezhioù]], kontelezhioù kêrioù, e ''burgh''où bras ha ''burgh''où bihan.
== Douaroniezh hag istor naturel ==
[[Restr:Little Cumbrae.JPG|thumbnail|kleiz|Enez Little Cumbra (Kambria vihan) gant enez Arran a-dreñv]]
Penn-douaroù Bro-Skos a zo trede-rann hanternoz enez [[Breizh-Veur]] a zo er mor don e gwalarn [[Europa]]. Bro-Skos a-bez a zo 78,772 km²<ref name=Whitaker>{{en}} ''Whitaker's Almanack'' (1991) Londrez. J. Whitaker and Sons.</ref>, ar pezh a c'heller keñveriañ ouzh [[Republik Tchek]] hag a zo div wezh [[Breizh]]. Harz-douar nemetañ e Bro-Skos a zo lodet gant [[Bro-Saoz]] hag a zo 96 km ledan etre diaz stêr Tweed en aod ar Reter hag ar Firth Solway er C'hornôg. Tro-dro ar vro a zo [[Meurvor Atlantel]] er C'hornôg ha [[Mor an Norzh]] er Reter hag er mervent emañ [[Mor Iwerzhon]]. En tu-hont d'an douar bras ez eus 790 [[enez]]enn bennak. N'emañ [[Iwerzhon]] nemet 30 km pell eus ledenez Kintyre<ref name="Atlas">{{en}} ''Scotland Atlas and Gazetteer'', Munro, D, Harper Collins, 1999</ref> pa z'emañ [[Norvegia]] 305 km pell hag an [[Inizi Faero]] 270 km pell en Hanternoz.
Tachenn Bro-Skos a zo bet diazezet gant [[Emglev Evrog]] e [[1237]] etrezi ha [[Bro-Saoz]]<ref> {{en}} [http://www.nationalarchives.gov.uk/utk/scotland/conquered.htm "Uniting the Kingdoms?"] National Archives.</ref> hag e [[1266]] gant [[Emglev Perth]] etrezi ha [[Norvegia]]<ref name=Mackie> {{en}} Mackie, J.D. (1969) ''A History of Scotland''. Londrez. Penguin.</ref>. Abaoe eo bet kollet [[Enez-Vanav]], da Vro-Saoz e {{XIVvet kantved}}, hag a zo bremañ e-barzh tachenn ar gurunenn er-maez eus ar [[Rouantelezh-Unanet]], ha [[Berwick-upon-Tweed]] da Vro-Saoz e [[1482]]. Prenet eo bet e [[1472]] an Inizi [[Inizi Orc'h|Orc'h]] ha [[Shetland]] digant Norvergia<ref name=Whitaker/>.
Sevel a ra poblañs Bro-Skos da 5 222 000 a dud (e 2010). [[Dinedin]] eo ar gêr-benn, [[Glaschu|Glasc'ho]] ar gêr vrasañ. [[Aberdeen]] ha [[Dundee]] eo an div gêr bouezusañ war-lerc'h, dirak [[Stirling]], [[Perth]], hag [[Inverness]].
Emañ kreizenn zouaroniel Bro-Skos e-kichen [[Newtonmore]] e [[Badenoch]]<ref>{{en}} Gwelout [http://www.newtonmore.com/our-community/centre-of-scotland.html "Centre of Scotland"] Newtonmore.com.</ref>. 1344 m uhel eo ar [[Ben Nevis]], menez uhelañ Bro-Skos, e [[Lochaber]]. [[Stêr Tay]] a zo stêr hirañ ar vro, gant 190 km a hirder<ref> {{en}} Keay, J. & Keay, J. (1994) ''Collins Encyclopaedia of Scotland''. Londrez. HarperCollins. Pajennoù 734 ha 930.</ref>.
=== Plantoù ha loened ===
[[Restr:Cirsium vulgare flowerhead Anstey Hill.PNG|thumbnail|dehou|An askoll a zo kavet e pep-lec'h e C'hornôg Europa, met arouez broadel Bro-Skos eo.]]
Buhez Bro-Skos a zo heñvel-mik ouzh hini Gwalarn Europa, daoust ma'z eus bet chaseet loened bras betek ma'z afent da get, evel al [[Liñs Eurazia|liñsed]], an [[arzhed]], ar [[Bleiz|vleizi]], an [[Elan (bronneg)|elaned]] hag ar [[Kole-mor|c'holeoù-mor]]. Un niver bras a [[reunig]]ed a zo e dourioù Skos hag ur bern laboused-mor. War ar menezioù e c'heller gwelout e-pad ar goañv un nebeud loened evel ar [[Brugyar-erc'hegi|brugyer-erc'hegi]], ar [[Gad-venez|gedon-menez]] hag an [[erminig]]ed a cheñch liv o feur da wenn.
Kavet e vez c'hoazh [[pin-Skos|pinennoù-Skos]] a-blasoù e-lec'h ma vev ivez ar [[Beg-kroaz Skos]], al loen nemetañ a vev nemet e Bro-Skos. Kavet e vez ivez [[Skilgog meur|skilgoged meur]], [[Kazh gouez|kizhier gouez]], [[Gwiñver rous|gwiñvered rous]] ha [[Mart boutin|marted boutin]]. Abaoe ar bloavezhioù 1970 e vez addegaset loened evel [[Morerer lost gwenn|morerered lost gwenn]] e [[1975]], [[Barged ruz|bargeded ruz]] e bloavezhioù 1980 hag ivez raktresoù skiant-prenet evel hini an [[Avank Eurazia|avanked]] pe hini an [[Hoc'h-gouez|hoc'hed-gouez]].
Ret eo menegiñ ivez al loen mojennel ganet evit ober farsadennoù d'an douristed, an [[Haggis gouez|haggised gouez]], a zo al loened a roje ar c'hig evit ober [[haggis]].
== Armerzh ha danadeilad ==
Da Vro-Skos a zo un armerzh digor ha mesket heñvel ouzh re Gornôg Europa ha liammet tost ouzh peurrest Europa hag ar bed a-bezh. E-pad ar c'hantved diwezhañ he doa un armerzh mestret gant ar greanterezh pounner (sevel listri e [[Glasc'ho]], mengleuzioù ha greanterezhioù dir). Abaoe ar bloavezhioù 1970 ez eus bet ivez ar greanterezhioù liammet ouzh an eoul-maen o reiñ kalz labour disac'hañ eoul-maen [[Mor an Norzh]], dreist-holl e biz Bro-Skos.
E-pad ar bloavezhioù 1970 ha 1980 ez eus bet un dic'hreanteladur a lakaas armerzh Bro-Skos da dreiñ war-du armerzh ar servijoù. Emañ kreizenn ar servijoù kellidel e [[Dinedin]] a zo ar c'hwec'hvet kreizenn kellidel en Europa goude [[Londrez]], [[Pariz]], [[Frankfurt am Main|Frankfurt]], [[Zürich]] hag [[Amsterdam]]<ref name=Milner>{{en}} Milner M. and Treanor J. [http://www.guardian.co.uk/Scotland/Story/0,,205573,00.html Devolution may broaden financial sector's view]</ref>, gant meur a embregerezhioù meur evel [[Lloyds Banking Group]] (perc'henner an [[HBOS|Halifax Bank of Scotland]], ar bank perc'hennet gant ar gouarnamant [[The Royal Bank of Scotland|RBS]] ha [[Standard Life]].
E [[2005]] a reas Bro-Skos £17.5 miliard a ezporzh en holl (e bed a-bezh nemet Bro-Saoz, Kembre, Norzhiwerzhon ha Kernev-Veur), hag ennañ ez eus 70% (£12.2 miliard graet gant kenderc'had oberiet. Ezporzh pouezusañ Bro-Skos a zo ar [[wiski]], an elektronig hag ar servijoù kellidel. Emañ he marc'hadoù ezporzhiañ pouezusañ er [[Stadoù-Unanet]], en [[Izelvroioù]], en [[Alamagn]], e [[Bro-C'hall]] hag e [[Spagn]]. [[Produadur diabarzh gros]] Bro-Skos, hag emañ an eoul-maen hag ar gas produet e dourioù skos ennañ, a oa prizet war-dro £137.5 miliard e [[2009]]. Ma zeufe Bro-Skos da vezañ dizalc'h e yafe dezhi 90% eus miradoù ar Rouantelezh-Unanet ma vefe rannet ar miradoù o heuliañ an harzoù dre vor. Ma vefe rannet dre ar boblañs e kouezfe da 9%<ref>{{en}} [http://www.guardian.co.uk/politics/reality-check-with-polly-curtis/2012/mar/02/oil-revenues-if-scotland-became-independent Who would get the oil revenues if Scotland became independent?] 2 a viz Meurzh 2012, The Guardian</ref>.
Daoust ma ra poblañs Bro-Skos nemet 8.4% eus hini ar R-U a ra Bro-Skos 9.6% eus korvoderioù ar rouantelezh en ur gaout 9.3% en-dro gant Westminster<ref>{{en}} [http://www.investortoday.co.uk/news_features/scotlands-finances-stronger-than-uk Scotland's finances stronger than UK]</ref>. E miz Kerzu [[2012]] a oa bet muzuliet feur an dud dilabour a oa 7.6% pa oa 7.8% er Rouantelezh-Unanet a-bezh.
== Arouezioù broadel ==
[[Restr:Royal Standard of Scotland.svg|thumbnail|kleiz|Astandard real Bro-Skos]]
Istor [[Banniel Bro-Skos]] a sav d'an {{IXvet kantved}} hag ar banniel koshañ implijet c'hoazh en Europa e vije hennezh. Anavezet eo dindan anvioù ''The Saltire'' (Al [[Lammell]]) pe ''St. Andrew's Cross'' ([[Kroaz sant Andrev]]). Kemmesket eo bet gant banniel Bro-Saoz evit ober an [[Union Flag]] e [[1606]] evit merkañ unvaniezh Bro-Skos ha Bro-Skos gant ur roue nemetken en o fenn. Meur a arouez all a zo, pe ofisiel, pe n'int ket. An [[askol]] a zo unan eus an arouezioù-se. Meulet eo e-barzh ganaouenn ''The Thistle o' Scotland'' (Askol Bro-Skos). Ouzhpenn se e c'heller kavout disklêriadur Arbroath diwar-benn dizalc'hted politikel ar vro, graet d'ar 6 a viz Ebrel [[1320]], hag an tartanoù a ziskouez arouezioù ur c'hlan.
Ur banniel-all a zo ivez, [[Astandard real Bro-Skos]] (saozneg: ''Royal Standard of Scotland'', gouezeleg: ''Bratach rìoghail na h-Alba'', [[Skoteg]] : ''Ryal banner o Scotland''), pe al Leon Savant, pe c'hoazh Banniel Rouaned ar Skosed, a zo banniel ar Rouaned Bro-Skos abaoe [[Alesant II (Bro-Skos)|Alesant II]]. Implijet e vez evel arouez ofisiel ar Roue pe ar Rouanez e Bro-Skos. Diskouezet eo war tiez ofisiel ar Rouaned pa n'emañ ket penn ar Stad e-barzh, pe gant pennoù-bras ar Stad evel ar C'hentañ Ministr.
N'eus kan broadel ebet e Bro-Skos (war-bouez ''[[God Save The Queen]]'' hag a zo kan ar Rouantelezh-Unanet a-bezh), met kinnigoù a zo. An hini brudetañ a zo ''Flower of Scotland'' (Bleunienn Bro-Skos). Sonet e vez a-raok abadennoù mell-droad, rugbi e-lec'h ma c'hoari ar skipailhoù broadel skos, ha memes e-pad C'hoarioù ar c'hCommonwealth dre ur votadeg e-touesk an atletourien skos. Kinniget e vez ivez ''[[Scotland the Brave]]'', ''[[Highland Cathedral]]'', ''[[Scots Wha Hae]]'' hag ''[[A Man's A Man for A' That]]''.
Deiz gouel broadel skos a zo deiz Sant-Andrev (30 a viz Kerzu), hag a zo un deiz dilabour abaoe 2007. Burn's Night a zo lidet kalz ivez, dreist-holl er-maez eus Bro-Skos.
== Levrlennadur ==
*{{br}} Olivier Hensgen ha Daniel Casanave, ''Yes Scotland'', [[Nadoz-Vor embannadurioù|Nadoz-Vor Embannadurioù]], 2014. {{ISBN|9791093241043}}
*{{br}} [[Jeremi Kostiou]], ''Peseurt dazont evit Bro-Skos ?'', e ''[[Le Peuple breton|Le Peuple Breton/Pobl Vreizh]]'', miz Gwengolo 2014, niv. 608, p.17.
== Notennoù ha daveoù ==
{{Daveoù}}
== Da welout ==
=== Liammoù diabarzh ===
* [[Keltia]]
=== Liammoù diavaez ===
* {{en}} [http://www.scotland.org/ Scotland.org], lec'hien dor ofisiel diwar-benn Bro-Skos renet gant Gouarnamant Skos.
* {{en}} [http://www.gov.scot Scottish Government], lec'hien ofisiel [[Gouarnamant Skos]].
* {{en}} [http://www.scottish.parliament.uk/ Scottish Parliament], lec'hien ofisiel ar [[Parlamant Skos]].
* {{en}} [http://www.visitscotland.com/ Visit Scotland], lec'hien ofisiel Ofis Skos an Touristed.
* {{en}} [http://www.nas.gov.uk/ National Archives of Scotland], lec'hien ofisiel diwar Dielloù Ofisiel Bro-Skos.
* {{en}} [http://www.scotreferendum.com/ Your Scotland, Your Referendum], lec'hien ofisiel referendom diwar an dizalc'h.
{{wikeriadur}}
<!--
-->
{{Keltia}}
[[Rummad:Bro-Skos]]
[[Rummad:Rouantelezh-Unanet]]
[[Rummad:Pastelloù Dilennel Europat er Rouantelezh-Unanet]]
dlzhy0eqgx943tagyl57pmbygueclqp
Ghetto
0
15171
2008557
1943633
2022-08-17T17:44:13Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
Ar '''ghetto''' eo a vez graet eus karter ar [[Yuzevien]] a veze ret dezho chom ennañ peurvuiañ. Dont a ra an anv eus karter yuzev kêr [[Venezia]] en [[Italia]].
Abaoe fin an XX-vet kantved e vez graet an anv-se eus ne ve vern pe garter a vez stank ennañ tud eus un orin resis bennak, ur bihan-niver peurvuiañ, o vevañ er baourentez pe berr ar bevañs ganto.
== Eus ar [[Krennamzer|Grennamzer]] betek an [[Dispac'h gall]] ==
E [[Pariz]], er {{XIIIvet kantved}} e oa peder [[yuzeviezh]], bevennet mat. E [[Spagn]] da gentañ e oa [[brientoù]] stag ouzh ar [[juderia]]s. Goude-se ez ejont war baouraat, hag e voent dindan evezh an [[Inquisicion]].
E dibenn ar [[Krennamzer|Grennamzer]] e voe argaset Yuzevien e-leizh war-du reter [[Europa]].
En [[Avignon]] e voe savet karterioù evit ''Yuzevien ar pab''. E Venezia, e voe ret dezho, adalek [[1516]], chom er ''Ghetto''.
Gant an [[Dispac'h gall]], war-lerc'h [[dekred ar Yuzevien]] e voe kemmoù bras e ghettoioù [[Europa]].
Dont a ra ar ger "ghetto" eus distagadur ar ger italianek "getto" e rannyezh Venezia.
Graet e veze an anv-se eus "an ti ma veze teuzet [[bombezerezioù]] Venezia", hag oberiant e oa an teuzerezh-se er {{XIVvet kantved}}.
Ul lec'h serr e oa, gant ur pont hag un nor. Tremen a raed dre un dachenn gant dismantroù fornioù. Dindan tri deiz e voe aloubet an dachenn hag an tiez gant ar Yuzevien, aozet gante an tier evit chom enne. Neuze e voe serret an nor warne.
Al lec'h-se eo a voe graet ghetto anezhañ.
War-lerc'h ar Ghetto kentañ-se hag ar "Ghetto Nuovo" (ma erruas ar Yuzevien e 1516) e teuas ar Ghetto "Vecchio" hag ar Ghetto "Nuovissimo". Emañ ar ghettoioù -se e kêr Venezia.
== En amzer an [[enepyuzevegezh]] hitlerian ==
E-pad an [[Eil Brezel-Bed]] e voe serret Yuzevien [[Polonia]] gant an [[Nazied]] e karterioù a-gostez, hag an arme en-dro dezho, ouzh o eveshaat. N'hallent ket mont er-maez, evel en ur c'harc'har e oant. Goude se e voent tapet da gas da [[Kampoù-diouennañ|gampoù-diouennañ]].
Neuze eo e renas an dienez ruz e-kreiz annezidi [[ghetto Varsovia]], ennnañ tremen 500 000 a dud.
Dre ma n'halle ketan dud mont betek kêr da labourat e varve an dud gant an naon. Dre m'o doa komprenet ne oa chañs ebet da en em dennañ a-dre krabanoù an nazied, ne chomas ket tud ar ghetto da c'hortozas ken e teuje an nazied dezho, dilezet ma oant gant ar bed-holl.
En em sevel a rejont gant armoù evit klask tec'hel. Chomet eo an emsavadeg-se (eus [[Ebrel 1943]] da [[Vae 1943]] evel ur bajenn istor eus ar re grisañ en hec'h amzer.
== Pa oa aloubet [[Sina]] gant [[Japan]] ==
E-pad an [[Eil Brezel-Bed]] e voe ur [[ghetto]] [[yuzev]] e [[Shanghai]].
== Liammoù diavaez ==
* [http://moishe.51.net/ Jewish Refugee Memorial Hall of Shanghai]
[[Rummad:Istor]]
[[Rummad:Ghetto|*]]
i7qxp7on9acwlvirm1odb6d6x34tnxp
Lokentaz
0
16147
2008750
1981010
2022-08-18T11:58:27Z
J.C EVEN
691
Titloù. Ardamezeg ar familhoù ː de Gadagne.
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox kumunioù Breizh
| anv = Lokentaz
| anvYezh =
| Yezh =
| anvOfisiel = Saint-Gildas-de-Rhuys
| skeudenn = Port-aux-moines 0708.JPG
| alc'hwez = Porzh ar Venec'h.
| ardamezioù = Blason ville fr Saint-Gildas-de-Rhuys (Morbihan).svg
| bro = [[Bro-Gwened]]
| departamant = [[Mor-Bihan]]
| arondisamant = [[Arondisamant Gwened|Gwened]]
| etrekumuniezh = [[Mor Bihan - Gwened Tolpad-kêrioù]]
| bro velestradurel = [[Bro Gwened (Voynet)|Bro Gwened]]
| kanton = [[Kanton Sine|Sine]]
| cp = 56730
| maer = Alain Layec
| amzer-gefridi = 2021-2026
| gorread = 15.28
| hedred = -2.83666666667
| ledred = 47.5008333333
| uk = 30
| ubi = 0
| ubr = 42
| lec'hienn web = [http://www.saint-gildas-de-rhuys.fr/ www.saint-gildas-de-rhuys.fr]
}}
'''Lokentaz''' a zo ur gumun eus [[Breizh]] e [[Kanton Sine]] e departamant ar [[Mor-Bihan]], e [[gourenez Rewiz]].
== Douaroniezh ==
== Anv ==
== Ardamezioù ==
== Istor ==
=== [[Dispac'h Gall]] ===
* Melestradurezh: krouet e voe kumun Lokentaz e 1790. Gant al lezenn eus an 23 a viz Eost 1790 e voe lakaet e [[Kanton Sarzhav (1790)|kanton Sarzhav]]<ref>Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, ''Histoire de la Poste dans le Morbihan'', Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajenn 345 </ref>;e [[Bann Gwened]] e oa. Miret e voe ar c'hanton dindan anv [[Kanton Sarzhav]] ivez ha lakaet e voe Lokentaz en [[Arondisamant Gwened]] e 1800<ref>[http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=32165
Cassini - EHESS - Lokentaz - Fichenn ar gumun] </ref>, gant lezenn an ''8 pluviôse an IX'' ([[28 Genver|28 a viz Genver]] [[1801]]), dezhi an titl ''loi portant réduction du nombre de justices de paix''.
=== {{XXvet kantved}} ===
'''[[Brezel-bed kentañ]]'''
* 26 gwaz eus ar gumun a gollas o buhez abalamour d'ar brezel, d.l.e. 2,07 % eus he foblañs e 1911<ref>[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?insee=56214&dpt=56&idsource=18014&table=bp03 memorialgenweb - Monumant ar re varv] </ref>.
</br>
'''[[Maroko]]'''
* Mervel a reas ur milour eus ar gumun e [[1925]]<ref>[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?insee=56214&dpt=56&idsource=18014&table=bp03 memorialgenweb - Monumant ar re varv] </ref>.
</br>
'''[[Eil Brezel-bed]]'''
* Mervel a reas 21 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel<ref>[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?insee=56214&dpt=56&idsource=18014&table=bp03 memorialgenweb - Monumant ar re varv] </ref>.
== Gerdarzh ==
* Dont a ra an anv eus [[Gweltaz]], manac'h deuet eus [[Kembre]].
== Monumantoù ha traoù heverk ==
*[[Abati Lokentaz]].
* Monumant ar re varv.
== Emdroadur ar boblañs abaoe 1962 ==
{{Demografiezh
|titl=Niver a annezidi
|dimx=
|dimy=
|popmax=1800
|passo1=200
|passo2=50
|bl1=1962
|bl2=1968
|bl3=1975
|bl4=1982
|bl5=1990
|bl6=1999
|bl7=2006
|bl8=2012
|p1=851
|p2=911
|p3=980
|p4=1035
|p5=1141
|p6=1436
|p7=1601
|p8=1676
|mammenn=EBSSA
}}
== Melestradurezh ==
== Tud brudet ==
* [[Pierre Abélard]], abad.
* [[Henri-Emmanuel de Roquette]], abad en 1681, ezel eus an [[Akademiezh c'hall]] adal [[1720]] betek e varv e [[1725]]);
* [[Pierre Messmer]] ([[1916]]-[[2007]]), kentañ ministr Bro-C'hall, beziet er vered.
* [[Yvon Mauffret]] ([[1927]]-[[2011]]), skrivagner gallek.
===Tud bet marvet eno===
* [[Sant Gweltaz|Sant Weltaz]], e [[570]]
* [[Ferdinand Le Drogo]], [[marc'hhouarnerezh|marc'hhouarner]] [[Breizh|breizhat]], kampion [[Bro-C'hall]] e [[1927]] ha [[1928]], [[23 a viz Ebrel]] [[1976]] e Lokentaz.
=== Ardamezeg ar familhoù ===
{| class="wikitable"
|[[Restr:De Gadagne.gif|80px]]
|'''de Gadagne.'''
Aluzenner ar rouanez Louise de Lorraine, abad Lokentaz, 1582 / 1583.
|''En gul e groaz garzentek en aour''
|-
|
|
|
|}
== Gevelliñ ==
== Liammoù diavaez ==
*{{br}}[http://www.geobreizh.com/breizh/bre/keriou-fichenn.asp?insee_ville=56214 Lokentaz war lec'hienn Geobreizh]
== Dave ha notennoù ==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Gweltaz]]
[[Rummad:Kumunioù ar Mor-Bihan]]
[[Rummad:Kumunioù bet krouet er Mor-Bihan e 1790]]
c59dgyl5yczrurxuaoz1bhfzrsx1xid
Adolf Anderssen
0
16799
2008558
1972942
2022-08-17T17:44:23Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:and00278.png|thumb|Adolf Anderssen]]
'''Karl Ernst Adolf Anderssen''' a zo bet ganet d'ar [[6 Gouere|6 a viz Gouere]] [[1818]] e [[Breslau]], [[Alamagn]] (bremañ [[Wrocław]], [[Polonia]]), marvet d'an [[13 Meurzh|13 a viz Meurzh]] [[1879]].
Kelennour jedoniezh, mestrc'hoarier [[echedoù]] alaman ag ar renk kentañ. Lec'hiet kentañ e tournamantoù [[Londrez]] e [[1851]] ha [[1862]] ha Baden e [[1870]]. Trec'h e voe war [[Daniel Harrwitz]], [[Ignác Kolisch]], [[Johann Löwenthal]] ha [[Johannes Zukertort]]. Sellet e vez outañ evel ouzh kampion ar bed adalek [[1851]] betek [[1859]], pa voe trec'het gant [[Paul Charles Morphy]].
== Garadenn Anderssen ==
{|
|[[Restr:Anderssen gambit.png|left|thumb|Garadenn Anderssen]]
|}
== Krogad « divarvel » ==
Ar <q> '''c'hrogad divarvel''' </q> zo ur c'hrogad a voe d'an [[21 a viz Mezheven]] [[1851]] e [[Londrez]] etre Adolf Anderssen hag ar mestrc'hoarier [[estonia]]n [[Lionel Kieseritzky]], er-maez eus pep tournamant.<br>
Brudet eo abalamour d'an doare ma c'hounezas A. Anderssen : dre lamm goude aberzhet ur Faourell, e zaou Dour hag e Zamez, padal n'en doa L. Kieseritzky kollet nemet tri soudard.
Da-geñver an Diskouezadeg Hollvedel e Londrez, e 1851, ec'h aozas ar mestr-c'hoarier [[Bro-Saoz|saoz]] [[Howard Staunton]], gwellañ c'hoarier [[Europa]] d'ar mare, un tournamant etrebroadel a voe gounezet gant Anderssen. Goude-se, ar c'hampion alaman a c'hoarias krogadoù dizalc'h ; a-enep L. Kieseritzky e c'hounezas unan anezho. Ken bamet e voe L. Kieseritzky ma pellskrivas an dibun d'e gleub echedoù e [[Pariz]], hag e miz Gouere [[1951]] e voe embannet er gazetenn ''La Régence'' ar c'hrogad a voe anvet ''Unsterbliche Partie'' "Krogad Divarvel" gant ar mestrc'hoarier aostrian [[Ernst Falkbeer]] er gelaouenn ''Wien Schachzeitung'' e [[1855]]<ref>{{fr}} {{cite web|url=https://books.google.fr/books?id=YCgCAAAAYAAJ&pg=PA318&as_brr=1&hl=&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false |title=''La Régence'', Gouere 185 (p. 221 sqq.)|accessdate=01/02/2022}}</ref>.
{| align="center"
|-
!colspan="5"|Londrez, 1851<br>Adolf Anderssen — [[Lionel Kieseritzky]] — 1-0
|-valign="top"
|[[Restr:AnimECHECS-Gambit-du-Roi1.gif|left|Adolf Anderssen a-enep da [[Lionel Kiezeristky]]]]
|'''1.''' e4 - e5<br>'''2.''' f4 - exf4<br>'''3.''' Fc4 - Dh4+<br>'''4.''' Rf1 - b5?!<br>'''5.''' Fxb5 - Mf6<br>'''6.''' Mf3 - Dh6<br>'''7.''' d3 - Mh5<br>'''8.''' Mh4 - Dg5<br>'''9.''' Mf5! - c6<br>'''10.''' g4? - Mf6?!<br>'''11.''' Rg1! - cxb5?<br>'''12.''' h4! - Dg6
|style="padding-left:15px;"|'''13.''' h5 - Dg5<br>'''14.''' Df3 - Mg8<br>'''15.''' Fxf4 - Df6<br>'''16.''' Mc3 - Fc5?<br>'''17.''' Md5 - Dxb2<br>'''18.''' Fd6!? - Fxg1?<br>'''19.''' e5! - Dxa1+<br>'''20.''' Re2 - Ma6??<br>'''21.''' Mxg7+ - Rd8<br>'''22.''' Df6+!! - Mxf6<br>'''23.''' Fe7# : 1-0
|}
== Liamm diavaez ==
* [http://www.ficgs.com/chess-games-Anderssen-Adolf.html Anderssen partienn]
{{DEFAULTSORT:Anderssen, Adolf}}
[[Rummad:Echedoù]]
[[Rummad:C'hoarierien echedoù alaman]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1818]]
[[Rummad:Marvioù 1879]]
pyllgqo22ek8ykq84amgqzim4nb5nx7
Leponteg
0
17020
2008559
1615417
2022-08-17T17:44:56Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{Yezh|anv=Leponteg|anveyezh=dianavezet
|broiou=[[Italia]]
|rannved=[[Europa]]
|komzet=''marv''
|renkadur=
|livfamilh=lightgreen
|familh= [[Indez-Europek]]<br>
*[[Yezhoù keltiek]]<br>
**[[Yezhoù keltiek ar c'hevandir|Keltieg ar c'hevandir]]
***'''Leponteg'''
|YezhOfisiel=
|akademiezh= hini ebet
|iso1=
|iso2=
|lizherennoù=
}}
Ur [[yezh keltiek]] eus skourr [[yezhoù keltiek ar c'hevandir]] eo al '''leponteg''', a veze komzet gwechall e hanternoz [[Italia]] etre [[-700|700]] ha [[-400|400]] [[kent Jezuz-Krist]]. Anavezet eo dre un toullad enskrivadurioù kavet en-dro da [[Lugano]]. Gant un eilstumm eus ar skritur etruskek e rae, evel meur a yezh arall er rannvro.
Tost kenañ d'ar [[galianeg]] e oa ha gallout a rafe bezañ bet ur rannyezh anezhañ.
Aet e oa al leponteg da get war-dro ar Vvet kantved, pa oa ar C'halianed oc'h aloubiñ traonienn ar [[Po]].
==Daveoù==
*Eska, J. F. (1998). The linguistic position of Lepontic. In ''Proceedings of the twenty-fourth annual meeting of the Berkeley Linguistics Society'' vol. 2, Special session on Indo-European subgrouping and internal relations (February 14, 1998), ed. B. K. Bergin, M. C. Plauché, and A. C. Bailey, 2–11. [[Berkeley, California|Berkeley]]: Berkeley Linguistics Society.
*Eska, J. F., and D. E. Evans. (1993). "Continental Celtic". In ''The Celtic Languages'', ed. M. J. Ball, 26–63. [[London]]: Routledge. ISBN 0-415-01035-7.
*{{cite journal | author=Gambari, F. M., and G. Colonna | title=Il bicchiere con iscrizione arcaica de Castelletto Ticino e l'adozione della scrittura nell'Italia nord-occidentale | journal=Studi Etruschi | year=1988 | volume=54 | pages=119–64}}
*{{cite journal | author=Lejeune, M. | title=Documents gaulois et para-gaulois de Cisalpine | journal=Études Celtiques | year=1970–71 | volume=12 | pages=357–500}}
*{{cite book | author=Lejeune, M. | title=Lepontica | location=[[Pariz]] | publisher=Société d'Éditions 'Les Belles Lettres' | year=1971 | id= }}
*{{cite journal | author=Lejeune, M. | title=Vues présentes sur le celtique ancien | journal=Académie Royale de Belgique, Bulletin de la Classe des Lettres et des Sciences morales et politiques | year=1978 | volume=64 | pages=108–21}}
*{{cite book | author=Lejeune, M. | title=Recueil des inscriptions gauloises: II.1 Textes gallo-étrusques. Textes gallo-latins sur pierre | location=Pariz | publisher=CNRS | year=1988 | id= }}
*{{cite book | author=Pisani, V. | title=Le lingue dell'Italia antica oltre il latino | edition=2nd ed. | location=[[Torino]] | publisher=Rosenberg & Sellier | year=1964 | id= }}
*Tibiletti Bruno, M. G. (1978). "Ligure, leponzio e gallico". In ''Popoli e civiltà dell'Italia antica'' vi, ''Lingue e dialetti'', ed. A. L. Prosdocimi, 129–208. [[Roma]]: Biblioteca di Storia Patria.
*Tibiletti Bruno, M. G. (1981). "Le iscrizioni celtiche d'Italia". In ''I Celti d'Italia'', ed. E. Campanile, 157–207. [[Pisa]]: Giardini.
*{{cite book | author=Whatmough, J. | title=The Prae-Italic Dialects of Italy'', vol. 2, ''The Raetic, Lepontic, Gallic, East-Italic, Messapic and Sicel Inscriptions | location=[[Cambridge, Massachusetts]] | publisher=Harvard University Press | year=1933 | id= }}
*{{cite book | author=AA.VV. and Prosdocimi, A.L. | title=I Celti'', pag.50-60, ''Lingua e scrittura dei primi Celti | publisher=Bompiani| year=1991 | id= }}
*{{cite book | author=AA.VV. and De Marinis, R.C. | title=I Celti,'' capìtol ''I Celti Golasecchiani''| publisher=Bompiani| year=1991 | id= }}
[[Rummad:Meneger yezhoù ar bed]]
[[Rummad:Yezhoù aet da get]]
[[Rummad:Yezhoù Italia]]
[[Rummad:Yezhoù keltiek]]
1ovy68128rf44fc4deld2ppy3vvlwmd
Emgann Dukark
0
17638
2008490
1855111
2022-08-17T16:28:04Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Dukark
|tammeus=[[Eil Brezel-bed]]
|skeudenn=[[Restr:Dunkirksoldier1.JPG|250px|center|]]
|titl=Moneiz
|deiziad=eus 23 a viz Mae [[1940]] betek 4 a viz Mezheven [[1940]]
|lec'h=[[Dukark]], [[Frañs]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h an [[Trede Reich|Alamagn Nazi]]
|emganner1=[[Breizh-Veur]], <br /> [[Frañs]]<br /> [[Belgia]]
|emganner2=[[Trede Reich]]
|jeneral1=[[Lord Gort]]<br />[[Jeneral Weygand]];
|jeneral2=[[Gerd von Rundstedt]] <br />[[Ewald von Kleist]];
|nerzh1=400.000
|nerzh2=800.000
|Tud marvet1=30.000 lazhet pe gloazet <br /> 34.000 prizonad
|Tud marvet2=20 00 lazhet pe gloazet
}}
Adalek an [[23 a viz Mae]] [[1940]] betek ar [[4 a viz Mezheven]] [[1940]] e voe kelc'hiet e [[Dukark]] ha tro-war-dro ([[Brayduinen]], [[Zuidkote]], h.a.) miliadoù ha miliadoù a soudarded eus [[Breizh-Veur]] hag eus [[Bro-C'hall]] gant an armeoù alaman. Lod anezhe a c'hellas tec'hout kuit war-zu [[Bro-Saoz]].
== Levrlennadur ==
* Holmes, Richard, ed. "France, Fall of". ''The Oxford Companion to Military History''. New York: Oxford University Press, 2001. ISBN 0-19-866209-2.
* Hooton, E.R. ''Luftwaffe at War; Blitzkrieg in the West''. London: Chevron/Ian Allen, 2007. ISBN 978-1-85780-272-6.
* Keegan, John. ''The Second World War'', New York: Viking Penguin, 1989. ISBN 0-670-82359-7.
* Liddell Hart, B.H. ''History of the Second World War''. New York: G.P. Putnam, 1970. ISBN 0-306-80912-5.
* McEwan, Ian, ''Atonement'', London: Jonathan Cape, 2001. ISBN 0-224-06252-2.
* McGlashan, Kenneth B. with Owen P. Zupp. ''Down to Earth: A Fighter Pilot Recounts His Experiences of Dunkirk, the Battle of Britain, Dieppe, D-Day and Beyond''. London: Grub Street Publishing, 2007. ISBN 1-904943-84-5.
* Murray, Williamson and Allan R. Millett. ''A War to Be Won: Fighting the Second World War''. Cambridge, Massachusetts: Belknap Press, 2000. ISBN 0-674-00163-X.
* Salmaggi, Cesare and Alfredo Pallavisini. ''2194 Days of War:: An Illustrated Chronology of the Second World War''. New York: Gallery Books, 1993. ISBN 0-8317-8885-2.
* Taylor, A.J.P. and Mayer, S.L., eds. ''A History Of World War Two''. London: Octopus Books, 1974. ISBN 0-7064-0399-1.
* Thomas, Nick. ''RAF Top Gun: Teddy Donaldson CB, DSO, AFC and Bar, Battle of Britain Ace and World Air Speed Record Holder''. London: Pen and Sword, 2008. ISBN 1-84415-685-0.
* Weinberg, Gerhard L. ''A World at Arms'', New York: Cambridge University Press, 1994. ISBN 0-521-44317-2.
* Wilmot, Chester. ''The Struggle for Europe''. Old Saybrook, Connecticut: Konecky & Konecky, 1952. ISBN 1-56852-525-7.
* ur romant gant [[Robert Merle]]:''[[Week-end à Zuydcoote]]'', diwar-benn troioù ur soudard gall e "[[Emgann Dukark|Godell Dukark 1940]]". Gant al levr e oa aet ar [[Priz Goncourt]] e [[1949]]. E [[1964]] e voe graet ur film, heñvelanvet, gant [[Henri Verneuil]]. [[Jean-Paul Belmondo]] an hini e oa ar soudard.
[[Rummad:Emgannoù an Eil Brezel-bed]]
[[Rummad:Emgann Dukark]]
[[Rummad:Brezel Kant Vloaz]]
[[Rummad:Emgannoù 1940]]
[[Rummad:Emgannoù]]
8m6p7ktho46wi4o21gmbbcgc2d7zzt1
Emgann Stalingrad
0
17657
2008523
1986907
2022-08-17T17:05:30Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Stalingrad
|tammeus=[[Eil Brezel-bed]] [[Talbenn ar Reter]]
|skeudenn=[[Restr:Assaut allemand sur Stalingrad.png|center|300px|Plan an dagadenn alaman war Stalingrad]]
|titl=Plan an dagadenn alaman war Stalingrad
|deiziad= [[17 a viz Gouhere]] [[1942]] - [[2 a viz C'hwevrer]] [[1943]]<br />
(6 miz, 1 sizhun ha 3 devezh)
|lec'h= [[Europa ar reter]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=Koll strategiel gant an [[Trede Reich]]. Trec'h meur gant al [[Lu Ruz]] o welet ar [[6vet lu (Werhmacht)|6vet lu alaman]] distrujet.
|emganner1=An '''Ahel:'''<br />[[Restr:Flag_of_German_Reich_(1935%E2%80%931945).svg|24px]] [[Trede Reich]]<br />[[Restr:Flag_of_Romania.svg|24px]] [[Roumania]] <br />[[Restr:Flag_of_Italy_(1861-1946).svg|24px]] [[Rouantelezh Italia (1861-1946)|Italia]] <br />[[Restr:Flag_of_Hungary_(1920%E2%80%931946).svg|24px]] [[Hungaria]] <br /> [[Restr:Flag_of_Independent_State_of_Croatia.svg|24px]] [[Kroatia]] <br />
|emganner2=[[Restr:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|24px]][[URSS]]
|jeneral1=[[Restr:Flag_of_German_Reich_(1935%E2%80%931945).svg|24px]][[Adolf Hitler]] <br />[[Restr:Flag_of_German_Reich_(1935%E2%80%931945).svg|24px]] [[Friedrich Paulus]]<br />[[Restr:Flag_of_German_Reich_(1935%E2%80%931945).svg|24px]] [[Erich von Manstein]]<br />[[Restr:Flag_of_German_Reich_(1935%E2%80%931945).svg|24px]] [[W.F. von Richthofen]] <br />[[Restr:Flag_of_Romania.svg|24px]] [[Petre Dumitrescu]]<br />[[Restr:Flag_of_Romania.svg|24px]] [[C. Constantinescu]]<br /> [[Restr:Flag_of_Italy_(1861-1946).svg|24px]] [[Italo Gariboldi]]<br />[[Restr:Flag_of_Hungary_(1920%E2%80%931946).svg|24px]] [[Gusztáv Jány]]<br />[[Restr:Flag_of_Independent_State_of_Croatia.svg|24px]] [[Viktor Pavičić]] †
|jeneral2=[[Restr:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|24px]] [[Jozef Stalin]]<br />[[Restr:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|24px]] [[Georgy Zhukov]]<br />[[Restr:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|24px]] [[Nikolay Voronov]]<br />[[Restr:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|24px]] [[A.M. Vasilevsky]]<br /> [[Restr:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|24px]] [[Andrey Yeryomenko]]<br /> [[Restr:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|24px]] [[Nikita Khrushchev]]<br /> [[Restr:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|24px]][[K.K. Rokossovsky]]<br />[[Restr:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|24px]] [[Nikolai Vatutin]]<br /> [[Restr:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|24px]][[Vasily Chuikov]]
|nerzh1= Nerzh diazez[[Restr:Flag_of_German_Reich_(1935%E2%80%931945).svg|24px]] 270 000 soudard<br />
500 tank<br />
600 karr-nij, 1600 e-kreiz miz Gwengolo<br />
3000 pezh-kanol
|nerzh2=[[Restr:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|24px]] 187 000 soudard<br />
400 tank<br />
300 karr-nij brezel
2 200 pezh-kanol
|Tud marvet1= 728 000 soudard<br />
[[Restr:Flag_of_German_Reich_(1935%E2%80%931945).svg|24px]] 400 000<br />
[[Restr:Flag of Italy (1861-1946).svg|24px]] 114 000<br />
[[Restr:Flag_of_Romania.svg|24px]] 109 000<br />
[[Restr:Flag_of_Hungary_(1920%E2%80%931946).svg|24px]] 105 000<br /><br />
900 karr-nij<br />
1500 tank<br />
6000 kanol
|Tud marvet2= 1 129 619 soudard (478 741 lazhet pe steuziet<br />
650 878 gloazet pe klañv)<br /><br /><br />
2769 karr-nij<br />
4341 tank<br />
15728 kanol
}}
'''Emgann Stalingrad''' a zo bet un emgann drastus e-pad an [[Eil brezel bed]] adalek ar [[17 a viz Gouhere]] [[1942]] betek an [[2 C'hwevrer|2 a viz C'hwevrer]] [[1943]] etre al [[Lu Ruz]] (Soviediz) eus un tu hag an armeoù alaman, italian, rouman ha kevredidi all ([[Ahel Roma-Berlin-Tokyo|An Ahel]]), eus an tu arall.
En-dro da gêr Stalingrad ([[Volgograd]] bremañ), e c'hoarvezas an emgann-se, unan eus ar re lazhusañ en Istor (tost d'ur milion a dud lazhet, 750 000 soudard, ha 250 000 trevour). Cheñch a reas mik doare ar brezel war Talbenn ar Reter, pa voe ar c'holl bras kentañ eus an arme alaman. Gronnet da heul enebargad ar Soviediz e rankas an Alamaned en em zaskoriñ. Un trec'h psikologel bras e voe ivez.
Pal an emgann a oa da zigentañ da dapout buan petrol ar [[Kaokaz|C'haokaz]] met pa voe talet nerzhioù an [[Trede Reich]] e kêr Stalingrad e teuas da vezañ ur stourm evit ar gêr.
== An emgann berr-ha-berr ==
[[Restr:Bundesarchiv Bild 101I-218-0504-32, Russland-Süd, Schützenpanzer in Fahrt.jpg|thumb|Kirri hobregonet Alaman ([[SdKfz 251]] er c'hentañ plan) o vont gant hent Stalingrad]]
D'an [[28 a viz Even]] [[1942]], an [[Trede Reich]] a ro lañs d'an eil argadenn veur en URSS, graet e voe [[oberiadur brezel Fall Blau]] eus kement-mañ. Ar pal a oa da dapout petrol a C'haokaz.
A-benn difenn kostezenn norzh an dagadenn, an talbenn a ranke bezañ diazezet war daou stêr-veur: an Don hag ar Volga. Stalingrad a zo lec'hiet lec'h ma vez an nebeutañ a hent etre an daou stêr-veur. Ouzhpenn da-se ez eo ur greizenn sevel armoù hag un neud kehentiñ ha dezougen evit an trenioù hag ar bigi.
Ma vefe tapet ar gêr e vefe troc'het naet an hentoù dezougen brasañ norzh-su eus an URSS (dreist-holl a-fed ul lod eus ar sikourioù amerikan a dremene dre ar Volga<ref>['' http://www.persee.fr/doc/receo_0338-0599_1984_num_15_3_2510 ''Al lend-lease amerikan evit an Unvaniezh soviedel (pennad) gant Henri Dunajewski''] : "En degouezh-se Stadoù-Unanet Amerika a bourvezas d'an URSS, etre an 22 aviz Even 1941 hag an 20 a viz Gwengolo 1945, muioc'h evit 5 milion a donenn bouedoù [...<nowiki>]</nowiki> an danvez boued-se a oa keñver gant ezhommoù ul lu, savet gant 7,7 milion a soudarded e-pad ur bloavezh]"</ref> ).
O welet an nerzhioù tagañ o vont bliv, an Alamanted a choaz da vont fonnusoc'h gant an dagadennn war-zu ar C'haokaz dre ar su evit reiñ harp d'an dagadenn war-zu ar Volga er reter. Ar pouez o vezañ lakaet war pourvezi soudarded ar C'hoakaz, an argadenn war-zu Stalingrad a zo gwanaet. Dre-se e voe amzer a-walc'h gant ar Soviediz da adsevel o linennoù difenn ha da zegas nerzhioù harpañ d'an talbenn.
== Argadenn alaman an hañv 1942 ==
Dre ma oa bet riset an nerzhioù alaman<ref>D'an 20 a viz Meurzh 1942 ar c'holloù soudard a zo: 225559 lazhet, 50991 steuziet ha 796516 gloazet, gant muioc'h evit an hanter a vo dibosubl dezho da adkemer ar stourm; 35 % eus nerzhioù an [[Oberiadur-brezel Barbarossa]] met 50 % ofiserien anezho gant 32 485 kollet.Lopez,2008 pajenn 35</ref>, ne oa ket tu ken da gas un argadenn hollek. An [[Oberkommando der Wehrmacht]] (Pennoù meur al lu alaman) a zivizas neuze da gas un argadenn war un dachenn bihanoc'h ha war un dachenn dic'hortoz d'an enebour, setu perak ne voe ket taget [[Moskov]].
Ar steuñv divizet a voe neuze ar plan glas pe [[oberiadur brezel Fall Blau]]: un dagadenn dre su an [[URSS]] gant ar pal pennañ da dapout petrol ar [[Kaokaz|C'haokaz]].
== Ar steuñv diazez ==
[[Restr:Bundesarchiv Bild 146-1971-107-24, Russland, Kampf um Stalingrad, Infanterie.jpg|thumb|Soudarded an troadegiezh Alaman e-kichen un tank rusian (T-34) distrujet war o hent da Stalingrad]]
Ar steuñv diazez a oa anvet dindan an anv « Urzh 41 » gant an deiziad d'ar [[5 a viz Ebrel]] [[1942]] a choaz un dagadenn veur rannet e 4 pazenn o tegas an talbenn eus an [[Donetz]] etrezek an [[Don]] (200 km war-zu ar reter) hag o vont gant un hent rannet eus an norzh etrezek ar su.
An trede pazenn a wele nerzhioù tag ar gevrent hag a oa o vont gant hed ar ster Don adalek [[Voronej]] gant an nerzhioù tag ar reter o tagañ adalek [[Taganrog]] war aodou ar [[Mor Du|mor zu]]. Lakaet e oa bet anat ar pal da « dizhout kêr Stalingrad, pe d'an nebeutañ da lakaet ar gêr war hed-taol hor armoù ponner, efin ma vefe distrujet mik evel kreizenn sevel armoù ha neud kehentiñ. »
== Un dachenn emgann dianav ==
[[Restr:24. PzD Stalingrad 15 09 1942.jpg|thumb|24 Panzer-Division e Stalingrad 15 a viz Gwengolo 1942]]
Endroadur an argadenn, a gas an Alamaned dres dirak kêr Stalingrad. Rediet int evit ar wech kentañ da dagañ ur gêr veur a-dal, ar gudenn a zo ar Soviediz o deus difennet mat an dachenn.
An talbenn a vez ledet war 50 kilometrad eus an norzh betek ar su met ne ra nemet etre 3 ha 5 kilometrad eus ar reter d'ar c'hornôg.
Faziet e oa bet bras gant pennoù an argadenn a soñje dezho e vefe riset an difennerien dindan doug un dek a devezh, ar stourmoù e-kreizh kêr a bado 6 miz. Stalingrad a voe deuet da vezañ ar c'hentañ emgann kêr pe urban en istor mab-den (re Madrid pe Sebastopol n'o doa padet nebeutoc'h evit ur sizhun), an hini gentañ eo ivez o kemer plas war un dachenn greantel.
Dre an endro nevez-se, ar [[Wehrmacht]] a goll darn e gounidoù:
* Ar fiñvoù bliv a zo dibosubl
* Diaesoc'h eo implij an armoù ponner
* Implij ar c'hanolierezh hag harp ar c'hirri-nij a zo diaes spontus hep tennañ war soudarded kamalad.
* An tankoù ne c'hellont ket fiñval evel ma oant boaz
* Lu an Trede Reich n'he deus ket skiant-prenet eus an doare brezel-se
Buan a-walc'h e voe merzhet gant lod ofiserien etre ne vefe ket un emgann aes, ofiserien an tankoù a wele mat e oa kudennoù bras o tont war-wel. Rediet e oa implij an tankoù tostik-tost eus ar palioù da dizhout pezh a lakae anezho da vezañ kizidik da tagadennoù an difennerien, memes pa oant oc'h implij armoù enep-tankoù lijer, kuzhet pe war an toennoù pe er rivinoù.
[[Restr:Bundesarchiv Bild 146-1974-107-66, Russland, Kampf um Stalingrad, Infanterie.jpg|thumb|Troadegiezh an [[Trede Reich]] o tizoloeiñ an emgann urban, emgannioù garv ha kolloù ramzel a-bep tu]]
E-maez ar propaganda hag ar selloù romantel an emgann a oa unan euzhus, garv, ar soudarded a oa stanket ne oa ket tu dezho da gilañ ha mont war-raok a talveze da nebeutañ bezañ gloazet don paneveken ar marv.
== Pazennoù an emgann ==
Emgann Stalingrad a oa bet ledet war 6 miz etre ar [[17 a viz Gouhere]] [[1942]] betek an [[2 a viz C'hwevrer]] [[1943]]. An tu a zo da welet 4 pazenn disheñvel :
* An argadenn alaman war-zu kêr Stalingrad (Gouhere-Eost 1942)
* Tagadenn ar gêr gant an Alamanted (Gwengolo-Du 1942)
* An enep-argad soviedel a engelc'hias an alamaned er gêr o devoa tost tapet (adal an [[19 a viz Du]] [[1942]])
* Adc'hounid ar gêr gant ar soviediz betek kodianidigezh nerzhioù an Ahel enkelc'hiet.
Ouzhpenn ar pazennoù-se e vez kavet alies an oberiadurioù sevenet e kornôg d'an emgann veur betek ma vefe adc'hounezet: [[oberiadur brezel Wintergewitter]] sevenet gant an Alamanted a-benn saveteiñ al lu enkelc'hiet, hag emled an argadenn soviedelwar tiriad an [[Don]]- [[Donetz]] ([[oberiadur brezel Sadorn]], an [[argadenn Ostrogojsk-Rossoch]] hag [[emgann Voronej]]).
== Dalc'hoù strategiel ==
Emgann Stalingrad a oa unan kêrel, an hini gentañ en istor mab-den. Tachenn Stalingrad a zo unan gant kalz greanterezh ponner evel [[uzin traktourioù Stalingrad]] ( STZ pe Stalingradski Traktorny Zavod) troet d'ar broduerezh kirri hobregonet [[T-34]], [[uzin armoù Barrikady]] (Brezhoneg: Barikadenn, rusianeg: Кра́сные Баррика́ды) hep disoñjal ar greizenn metalerezh [[Here Ruz]] (rusianeg:КРАСНЫЙ ОКТЯБРЬ, Krasnyi Oktiabr').
An tri lec'h-se a oa bet dalc'hoù strategiel meur e-pad an emgann.
=== Dalc'h Barrikady ===
Etre ar [[14 a viz Here]] [[1942]] betek an [[18 a viz Du]] [[1942]] e voe argad araok ziwezhañ an Alamanted e kêr Stalingrad. 90% eus ar gêr a oa bet tapet gant lu an [[Trede Reich]]. Dindan urzhioù Hitler e oa bet soñjet implij unvezioù bihan niver met arbenikaet a-benn trec'hiñ da vat al [[Lu Ruz]].
An dagadenn a vezo e-kostez su Emgann Stalingrad, [[Uzin armoù Barrikady]] a oa e-kreiz.
Lec'hiet dres e-tal an enezennig Zaïtsevski, an uzin Barrikady a oa deuet da vezañ ul lec'h talañ d'an argadennoù alaman a glaske tapout kêr Stalingrad. Ar jeneral Lioudnikov gant e 138vet divizion a oa staliet war un enezennig anvet eveltañ. an dachenn a oa 700 metrad war 400 metrad. Gant 1500 soudard e talc'hjont an dachenn.
Nepel diouto er su ar jeneral Gorishnyï gant ar 95vet divizion troadegiezh an dachenn da zerc'hel ne ra nemet 500 metrad treuzkiz. 1500 soudard a oa staliet aze, gant ul lod anezho o vezañ martoloded eus [[Flodad ar Reter neshañ]]<ref>[https://books.google.fr/books?id=L-m1BgAAQBAJ&pg=PT55&lpg=PT55&dq=stalingrad+usine+Barrikady&source=bl&ots=xiVxWZBfgT&sig=7p_t78vMP2NC_VsW4AlhgD6RB10&hl=fr&sa=X&ved=0ahUKEwjhme2Ct6zLAhWIExoKHSdIDlgQ6AEINjAF#v=onepage&q=stalingrad%20usine%20Barrikady&f=false ''Emgann Stalingrad gant Pierre Montagnon embannadur du Rocher, 2012 {{fr}}'']</ref>.
Keit a ma voe tu e gendalc'has ouvrierien an uzin da broduiñ obuzennoù da implij en emgann. Pa dage an Alamanted e veze kemeret armoù gant an ouvrierien evit sikour d'an difenn betek gellet distreiñ d'o labour.
<gallery>
Stalingrad Barrikaden 20.10.042.jpg|Berr tres eus an dachenn difenn uzin armoù Barrikady e miz Here 1942
Stalingrad Barrikaden Frontbewegungen.jpg|Deiz-ha-deiz, argadenn an Alamanted hag an enep-argadoù eus al [[Lu Ruz]]
Stalingrad Geschützfabrik Barrikaden 16.-18.10.1942.jpg|Stalingrad argad alaman Here 1942 evit treuziñ an uzin armoù Barrikady
Stalingrad November 1942.jpg|Stalingrad argad alaman Du 1942 evit treuziñ an uzin armoù Barrikady
Bundesarchiv Bild 146-1978-093-03, Stalingrad, zertörte Industrieanlage.jpg|16/11/1942 bombezadeg war Stalingrad, an uzin a vez gwelet a zo war-sav memestra
Bundesarchiv Bild 183-R90142, Russland, Kesselschlacht Stalingrad.jpg|Stourm en un uzin
Friederich Winkler, 305. ID, Stalingrad, fabbrica 'Barricate'.jpg|[[12 a viz Du]] [[1942]], an [[305vet Divizion (Wehrmacht)|305vet Division]] eus ar Wehrmacht e-pad tagadenn an uzin Barrikady
</gallery>
Argad, enep-argad a-bep tu e oa bet gwadus met an talbenn a chomas ar memes hini. Riset eo al lec'h gant ar bombezadegoù [[Junkers Ju 87|Stuka]] hag an taolioù-kanol. Pa veze echuet gant ar bombezadegoù e groge tagadenn an troadegiezh Alaman. An difennerien chomet kuzhet a zistro d'o postoù-difenn hag e groge an emgannioù.
=== Dalc'h uzin traktourioù Stalingrad ===
[[Restr:В цеху Сталинградского тракторного завода 1930 год.jpg|thumb|[[Uzin traktourioù Stalingrad]] e 1930]]
Etre ar 14 hag an 1[[9 a viz Here]] [[1942]] e voe un argadenn a-berzh an Alamanted dre donedigezh an 305vet divizion war an dachenn emgann. An dagadenn a droc'h al linennoù difenn rusian e meur a lec'h. E norzh an uzin traktourioù Dzerjinski e vezo enkelc'hiet strolladoù-stourm al [[Lu Ruz]], d'ar c'hornôg e-kostez an uzin armoù Barrikady e voe memestra. An uzin traktour a gouez e daou devezh, tizhet e voe ar Volga ha kregiñ a rae an Alamanted da vont e-barzh an Uzin Barrikady. An 62vet lu aoa troc'het e daou damm.
Unvezhioù stourm an 305vet Divizion a zo bet distrujet betek 70 %, n'eus ket mui an nerzh ganto da echuiñ gant krabanata an uzin Barrikady. Ouzhpenn-se, an difenn enep-tankoù soviedel a zo kreñvaet a-walc'h evit risañ an alamanted. Ar re-se ne c'hellont mui kaout d'ar muiañ 30 karr hobregon ouzh ar stourm. E-penn kentañ an emgann e oa bet taolet div divizion panzer gant harp unvezioù [[Sturmgeschütze]] (kanolioù arsailh).
E norzh ar stêr [[Mechteka]], an nerzhioù soviedel eus ar strollad Ghorokov a zo o-unan e kêriadennoù [[Rynok]] ha [[Spartakovka]]. An tiriad-se difennet mat a vo ken bombezet ma voe lesanvet "Ar Verdun bihan"; Ar soviediz a zalc'ho mat eno betek fin an emgann.
== Propaganda a-bep tu ==
Implij ar [[propaganda]] a voe uhel uhel e-pad an emgann, pep tu oc'h implij an emgann evit diskouez e oa gouest da vezañ trec'h war an enebour. Hizi-an-deiz c'hoazh e vez tuet an dud gant elfennoù propaganda bet krouet er mare-se.
<gallery>
Gazzetta dell'Emilia - 2 settembre 1942 - Battaglia di Stalingrado.JPG|Kazetenn en Italia faskour [[Gazzetta dell'Emilia]] - 2 a viz Gwengolo 1942 - titlet Battaglia di Stalingrado
RIAN archive 844 A soldier going to throw a grenade.jpg|Ur soudard rusian pozet gant ur grenadenn en dorn evit ar poltrijer
File:Disfatta.jpg|Strollad prizonidi brezel [[Ahel Roma-Berlin-Tokyo|an Ahel]] poltrijet evit ur gazetenn
RIAN archive 450 Snipers.jpg|Soudarded soviediz [[Mailh-tenner|tennerien ar gwellañ]] pozet evit ur poltred (Kerzu 1942)
Vasili Záitsev.jpg|[[Vasili Zaitsev]] pozet evit ur poltred propaganda (Kerzu 1942). Un implij meur a voe graet eus an tenner ar gwellañ-se evit propaganda ar soviediz
</gallery>
Goude ar c'hentañ sizhunvezhioù a stourm, holl kazetennoù ar bed a grog da vont gant heuliañ darvoudoù an emgann. Mammenn ez eo d'ar propaganda, an daou du a zo dindan evezh ar bed, ar gêr a zeu da vezañ ur simbol bedel.
Dont a ra neuze en emgann da vezañ un arouez evit an daou du engouestlet, lakaet e vez neuze muioc'h-mui a nerzh evit bezañ trec'h. N'eo ket mui nemet un emgann milourel met ivez unan ideologel, arouezg, ekonomikel; ur brezel hollel gant an daou nerzh engouestlet a-bezh evit bezañ trec'h.
== Ar sikour Amerikan ==
Evit ar [[propaganda]] eus tu ar soviediz ha gant ar [[Brezel Yen]] o kregiñ e voe chomet dammguzh e oa bet fonnus ar sikour amerikan e-pad Emgann Stalingrad met ivez e-pad holl mare ar brezel er reter.
[[Restr:Stuart M3.jpg|thumb|Tank lijer [[M3 Stuart]] amerikan e-pad emgann Stalingrad]]
[[Restr:Matilda Mk II.jpg|thumb|Tank Saoz [[Matilda Mk II]] eus al lu ruz (1941-1943)]]
Graet e oa bet [[Lend-Lease]] (Brezhoneg: Prest-feurm) eus ar programm sikour-brezel sevenet gant ar Stadoù-Unanet e-pad an [[Eil Brezel-bed]]. E-penn kentañ ar pal a oa da gemer perzh er brezel met gant un doare dammguzh, gant [[Arsailh war Pearl Harbor|tagadenn Pearl Harbor]] d'ar [[7 a viz Kerzu]] [[1941]] ha donedigezh SUA er brezel e greskas ar sikourioù c'hoazh ha dindan un doare ofisiel.
== Heuliadoù ==
Ar jeneral [[Friedrich Paulus|Von Paulus]] a oa deuet a-benn da zerc'hel dindan e grabanoù 9 dekvedenn eus Stalingrad met a-benn ar fin ne voe ket tu dezhañ da drec'hiñ nerzh kalon ar Soviediz nag o vrasañ niver, nag an nerzh teknikel brasaet dezho dre ar sikour amerikan.
=== Prizonidi brezel ===
D'an [[2 a viz C'hwevrer]] [[1943]], muioc'h evit 91 000 Alaman<ref>''Ar chifr a 91000 prizoniad a zo bet lakaet war-raok gant ar soviediz goude adkemer Stalingrad, ar studioù a-vremañ a istim ez eo 110000 prizoniad a voe bet graet.''</ref> a zo prizoniet, gant 2 500 ofiser, 24 jeneral hag ur marichal : Paulus. Ar c'hentañ wech ez eo en istor milourel Alamagn e vez prizoniet un ofiser gant ur renk ken uhel.
Al lu soviedel n'en doa ket prientet netra evit degemer kement a brizonidi, «an hanter anezho a oa marvet da nevez-amzer 1943»<ref name="Stalingrad 1999">[[Antony Beevor]], ''Stalingrad'', 1999, Le livre de poche, pajennoù 543 betek 557.</ref> gouzañverien eus ur c'hementad a abegoù « dibosubl da dedermeniñ» etre « stad [...] truezeg [ar soudarded pa voent prizoniet], jahinerez boaz [...] ha feblijenn an dafariñ »<ref name="Stalingrad 1999"/>.
== Levrlennadur ==
==== Studiadennoù hollek d'an emgann ====
* {{en}} {{fr}} [[Anthony Beevor]], ''Stalingrad'', embannadur Le Livre de Poche (5 a viz Gwengolo 2001)(605 pajenn) (ISBN 9782253150954)
* {{en}} William Craig, ''Enemy at the Gates, the Battle for Stalingrad'', embanner Penguin Books, C'hwevrer 2001, New York, kentañ embannadur 1973 (455 pajenn) (ISBN 9780142000007)
* {{en}} [[Anthony Beevor]], ''Stalingrad: The Fateful Siege: 1942-1943'', embannadur Penguin Books (1añ a viz Mae 1999)(528 pajenn) (ISBN 9780140284584)
==== Studiadenn an dudennoù engouestlet====
* {{en}} {{de}} Wilhelm Adam hag Otto Ruhle, ''With Paulus at Stalingrad'', embannadur Pen and Sword (240 pajenn), 19 a viz Gwengolo 2015 (ISBN 9781473833869)
==== Studiadenn ar rejimantoù engouestlet ====
* {{en}} Jason D. Mark, ''Death of the Leaping Horseman: The 24th Panzer Division in Stalingrad'', embannadur Stackpole Books; Revised ed. edition (15 a viz Gouhere 2014)(560 pajenn) (ISBN 9780811714044)
==== Prizonidi brezel Alaman ====
* {{en}} Adelbert Holl, Tony Le Tissier, ''After Stalingrad: Seven Years as a Soviet Prisoner of War'', embannadur Pen and Sword (256 pajenn); 19 a viz Even 2016 (ISBN 9781473856110)
* {{en}} Reinhold Busch, ''Survivors of Stalingrad: Eyewitness Accounts from the 6th Army, 1942-1943'', embannadur Frontline Books (256 pajenn); 1añ embannadur, 5 a viz Du 2015 (ISBN 9781848327665)
== Adkemer er sevenadur ==
=== Adsevel istorel ===
[[Restr:Reconstruction of the Soviet counterattack at Stalingrad.jpg|thumb|Adsevel istorel eus enepargad ar soviediz e-pad emgann Stalingrad bloavezh 2010]]
Lod [[adsevel istorel]] a vez graet e Rusia hiziv-an-deiz gant diaz, emgann Stalingrad.
=== Romantoù ===
* [[Sven Hassel]], SS-generalen "Jeneral SS" (1969)
* {{en}} Christoph Fromm, ''Stalingrad: The Loneliest Death'', embannadur Primero Verlag GmbH( 474 pajenn), 21 a viz Mae 2015
=== C'hoarioù video ===
* ''Stalingrad'', embanner ha produerv Nobilis ha DTF Games, 22 a viz Ebrel 2015
* ''[[Red Orchestra 2 : Heroes of Stalingrad]]'', embanner ha produer 1C Company ha [[Tripwire Interactive]], 13 a viz Here 2011
* ''IL-2 Sturmovik : Battle of Stalingrad'', embanner ha produer 777 Studios ha 1C Company, 2014
* ''[[Company of Heroes 2]]'', ouzhpennadur [[DLC]] Victory at Stalingrad Mission Pack, embanner ha produer Relic Entertainment ha Sega, 25 a viz Even 2013
== Liammoù diavaez ==
== Notennoù ha daveennoù ==
{{Daveoù}}
{{Commons|Category:Battle of Stalingrad}}
{{DEFAULTSORT:Stalingrad}}
[[Rummad:Emgann Stalingrad]]
[[Rummad:Eil Brezel-bed]]
[[Rummad:Emgannoù an Eil Brezel-bed|Stalingrad, Emgann]]
[[Rummad:Emgannoù Talbenn ar Reter]]
[[Rummad:Emgannoù 1942]]
[[Rummad:Emgannoù an XXvet kantved]]
amyifo980dhswt0gd0ueirdrk05udjr
Emgann Hondschote
0
18272
2008418
1855813
2022-08-17T13:01:07Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:MonumantEmgannHondschote.JPG|thumb|Monumant Emgann Hondschote, Hondschote]]
'''Emgann Hondschote''' a zo un emgann c'hoarvezet e [[Hondschote]] , e [[Flandrez]], eus ar [[6 a viz Gwengolo|6]] d'an [[8 a viz Gwengolo]] [[1793]], etre arme ar [[Republik c'hall]] dindan urzhioù ar jeneral [[Jean Nicolas Houchard]] ha luioù [[Aostria]], [[Breizh-Veur]] ha [[Hannover (bro)|Hannover]]. Ar Breizhad [[Yann Gonan]] a gemeras perzh en emgann.
[[Rummad:Dispac'h gall]]
[[Rummad:Emgannoù Breizh-Veur|Hondschote]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall|Hondschote]]
[[Rummad:Istor Flandrez]]
[[rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved ]]
[[rummad:1793 ]]
ckhvi6fpbg4qzuny62ymxxhwarqe5ww
2008428
2008418
2022-08-17T13:08:06Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:MonumantEmgannHondschote.JPG|thumb|Monumant Emgann Hondschote, Hondschote]]
'''Emgann Hondschote''' a zo un emgann c'hoarvezet e [[Hondschote]] , e [[Flandrez]], eus ar [[6 a viz Gwengolo|6]] d'an [[8 a viz Gwengolo]] [[1793]], etre arme ar [[Republik c'hall]] dindan urzhioù ar jeneral [[Jean Nicolas Houchard]] ha luioù [[Aostria]], [[Breizh-Veur]] ha [[Hannover (bro)|Hannover]]. Ar Breizhad [[Yann Gonan]] a gemeras perzh en emgann.
[[Rummad:Dispac'h gall]]
[[Rummad:Emgannoù Breizh-Veur|Hondschote]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall|Hondschote]]
[[Rummad:Istor Flandrez]]
[[rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved ]]
[[rummad:Emgannoù 1793 ]]
5vgbvmcxjmirvy0oin7pvlxbwiwhlnu
Emgann Compiègne (715)
0
18346
2008436
1470982
2022-08-17T13:20:31Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Kompiegn
|tammeus=
|skeudenn=[[Skeudenn:Steuben - Bataille de Poitiers.png|250px|center|]]
|titl=
|deiziad=26 gwengolo [[715]]
|lec'h=[[Kompiegn]], [[Frañs]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h [[Ragenfrid]]
|emganner1=[[Ragenfrid]]
|emganner2=[[Theudoald]]
|jeneral1=[[Ragenfrid]]
|jeneral2=[[Theudoald]]† (?)
|nerzh1=Dianav
|nerzh2=Dianav
|Tud marvet1=Dianav
|Tud marvet2=Dianav
}}
'''Emgann Compiègne''' e voe an emgann kentañ er brezel diabarzh a c'hoarvezas war-lerc'h marv [[Pepin Herstal]], Dug ar Franked, d'ar 16 a viz Kerzu [[714]].
[[Ragenfrid]], un uhelad eus bro-[[Anjev]] a anvas [[Dagobert III]] [[maer ar palez]] eus [[Neustria]] ha [[Bourgogn]] a-enep youl Pepin en doa choazet e vab [[Theudoald]]. Ragenfrid a argasas Theudoald a zalc'he [[Austrasia]]. An daou lu a gejas e Compiègne ha faezhet e voe Theudoald. Hervez ''[[Liber Historiae Francorum]]'' e voe lazhet met hervez mammennoù arall e vije aet da repuiñ da [[Köln|Golun]] a oa kontrollet gant [[Plektrud]], e vamm-gozh.
[[Rummad:Emgannoù ar Franked]]
[[Rummad:715]]
[[Rummad:Emgannoù an VIIIvet kantved]]
tc9rzhqx57feojsntv2r5jiggib7dvx
Gouennlazh
0
18760
2008560
1970726
2022-08-17T17:45:28Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Skeudenn:Genocide_Victims_Rwanda_Photo_by_Sascha_Grabow.jpg|thumb|upright=1.4|kelanoù balzamet eus gouennlazh.<br>Foto Sascha Grabow]]
[[Skeudenn:Mummified victims of the Rwandan genocide (1994) at Murambi Technical School.gif|thumb|upright=1.4|Rwanda Murambi : kelanoù balzamet eus gouennlazh 1994]]
Ur '''gouennlazh''', pe '''lazh-gouenn'''<ref>''Gouennlazh'' e [[Geriadur Al Liamm]], pajenn 1168, ha ''lazh-gouenn'' pajenn 509.</ref>, pe '''lazh-pobl'''<ref>[[Marsel Klerg|Klerg]] e [[Barr-Heol]] niv. 94, p. 49</ref> eo an diouennadur fetis, c'hoantaet, reizhiadek hag aozet eus ur strollad pe eus ul lodenn eus ur strollad etnek, [[broad]]el, [[Relijion|relijius]] pe [[gouenn]]el.
== Etimologiezh ==
Nevez eo meizad ar gouennlazh. Krouet e oa bet ar ger « genocide » e 1944 gant [[Raphael Lemkin]], kelenner war ar gwir amerikan a orin yuzev ha polonat, diwar ar wrizienn [[henc’hresianeg|henc’hresianek]] ''genos'', « ganedigezh », « seurt », « spesad », hag al [[lostger]] « -cide », a zeu eus al [[latin]] ''caedere'', « lazhañ », « lazhadegañ ». Termeniñ a rae ar ger-se en ur studiadenn embannet gant an [[Ensavadur]] Carnegie evit ar peoc’h etrebroadel (« Axis Rule in Occupied Europe ») evel an torfed a-enep an denelezh kaset da benn gant an nazied a-enep ar pobloù yuzev ha tzigan e-doug an [[Eil brezel bed]]. Skrivañ a ra : « Ret eo kavout gerioù nevez evit meiziadoù nevez. Dre ouennlazh, e fell dimp ober anv eus distruj ur vroad pe eus ur strollad etnek. »
''Stricto sensu'', ar meiziad gouenn e spesad Mab-Den zo kentoc’h un naoutur [[sokiologouriezh|sokiologel]] evit [[genetek]]. Koulskoude, gwir pe get, ez eus anezhi e spered ar ouennlazherien. Diazezet eo o zorfed war naoutur un disheñveladur, eus ur seurt pe un all, eus ur boblañs a soñjont eo « mall he c’has » ha war an naoutur e aparchantont '' dre o ganedigezh'' da strollad an dud zo anv anezhañ, er c’hontrol eus ar pezh a weler er brezelioù ideogel ma vez an enebourien oc’h en em gemer an eil ouzh ar re all abalamour ma soñjont ez eo an dud a laka ar mennozhioù politikel da skignañ.
Implijet da gentañ diwar-benn an Nazied, hag o « diskoulm diwezhañ » eus ar "gudenn" yuzev, e vez implijet bremañ evit komz eus distruj reizhiadek ur strollad etnek, ha dre astenn, war-dro 1970, eus diouennadur ur strollad e nebeut amzer.
== Termenadur ==
Mellad 2 ar ''Feurskrid evit diarbenn ha moustrañ an torfed gouennlazh''<ref>[http://www.unhchr.ch/french/html/menu3/b/p_genoci_fr.htm ''Convention pour la prévention et la répression du crime de génocide''], aprouet ha kinniget d’ar sinadur ha d’ar peurwiriekadur pe d’an emezeladur gant ar vodadenn-veur en he disentez 260 A (III) d’an 9 a viz Kerzu [[1948]], lakaet da dalvezout d’an 12 a viz Genver [[1951]], hervez diferadennoù ar mellad XIII</ref>, degemeret gant bodadenn-veur ar [[Broadoù Unanet]], d’an 9 a viz Kerzu [[1948]], a zisklêr :
Er feurskrid-mañ, ar gouennlazh a vez graet eus forzh pe hini eus an oberoù da-heul graet gant ar youl da zistrujañ, ha pa vefe penn-da-benn pe evit lod hepken, ur strollad etnek, [[broad]]el, [[Relijion|relijius]] pe [[gouenn]]el :<br />
a) Muntr eus izili eus ar strollad ;<br />
b) Gaou grevus da anterinder korf pe bred izili ar strollad;<br />
c) Lakaat a-ratozh ar strollad en ur stad bevañ a zegaz e zistruj en un doare fetis ha pa vefe an holl strollad pe ul lodenn anezhañ hepken ;<br />
d) kemer disentezioù a-benn mirout ouzh ar ganedigezhioù e diabarzh ar strollad ;<br />
e) treuzkas bugale dre ret eus ar strollad d’ur strollad all.
Adkemeret eo bet an termenadur e mellad 6 [[Statud Roma]] (17 a viz Gouere [[1998]]), a ziazez al [[lez-varn kastizañ etrebroadel]].
== Ar gouennlazhoù anavezet en un doare etrebroadel ==
[[Skeudenn:Rwandan Genocide Murambi skulls.jpg|thumb|upright=1.4|left|Eskern tud lazhet e gouennlazh Rwanda]]
Tri gouennlazh zo bet anavezet war tachenn ar gwir gant an aozadurioù etrebroadel dindan an [[ABU]] :
=== [[Gouennlazh an Armenianed]] kaset da benn gant an Impalaeriezh ottoman. ===
Anavezet eo bet en deus lazhadeg ar bobl armenian e [[1915]] perzhioù a denn d’ar gouennlazh en un danevell eus an [[ABU]] diwar-benn kraf an diarbennadur hag ar moustradur eus an torfed gouennlazh savet gant kuzul enklask Gwirioù Mab-Den – iskuzul-enklask evit ar stourm a-enep an disparzherezh hag evit gwarz ar minorelezhioù – e-doug 38vet dalc’h kuzul ekonomikel ha sokial an ABU<ref>{{en}} [http://www.armenian-genocide.org/Affirmation.169/current_category.6/affirmation_detail.html#13 ''Armenian genocide'']</ref>. An danevell-se, anavet diwar anv he danveller [[Benjamin Whitaker]], zo bet aprouet gant kuzul-enklask Gwirioù Mab-Den an ABU d’an 29 a viz Eost [[1985]]<ref>{{fr}} [http://www.assemblee-nationale.fr/12/rapports/r3074.asp#P109_7819 Danevel sened Bro-C’hall diwar al lezenn Nnn 2001-70 eus an 29 a viz Genver 2001 diwar-benn anavezadur gouennlazh an Armenianed e 1915]</ref>
=== [[Shoah|Gouennlazh ar Yuzevien]] hag an [[Porajmos|Dsiganed]] ===
Kaset da benn gant an [[Naziegezh|nazied]] en [[Alamagn]], e [[Polonia]] hag e [[Bro-C’hall]] (en [[Elzas]] e [[Schirmeck]]). Ar gouennlazh-se zo bet anavezet gant [[Prosez Nürnberg|Lez-varn Nuremberg]] krouet gant ar [[Rouantelezh-Unanet]], [[Bro-C’hall]], an [[URSS]] hag ar [[Stadoù-Unanet]] e [[1945]], war un dro gant krouidigezh an [[ABU]]. Gallout a reer lavaret en deus talvezet gouennlazh ar [[Yuzev]]ien da zave evit termeniñ petra eo an torfed gouennlazh.
=== [[Gouennlazh Rwanda|Gouennlazh]] an [[Tutsi|Dutsied]] e [[Rwanda]] ===
Kaset da benn gant milisoù [[hutu]] dispac’helour krouet gant renad [[Juvenal Habyarimana|Habyarimana]], zo bet anavezet gant an ABU, e danevell e kuzul-enklask diwar [[Gwirioù Mab-Den]] d’an 28 a viz Even 1994, ha goude d’ar mare ma oa krouet al [[Lezvarn kastizañ etrebroadel]] evit ar [[Rwanda]] (disentez 955 degemeret gant ar c’huzul surentez d’an 8 a viz Du [[1994]]. Kadarnaat a ra an disentez-mañ an disentez 935 er memes bloavezh.
Kement se ne dalvez ket ne vo ket anavezet lazhadegoù all eus an istor evel gouennlazhioù en un doare ofisiel.
== Levrlennadur ==
* Bernard Bruneteau, ''Le Siècle des génocides'' Armand Colin, 2004
* Alisonn Des Forges, ''Aucun témoin ne doit survivre. Le génocide au Rwanda'', Human Rights Watch/FIDH, Karthala, 1999.
* [[Benjamin Sehene]], ''[[Le Piège ethnique]]'', [[Éditions Dagorno]], [[Pariz]], [[1999]] ISBN 2-910019-54-3
* [[Jacques Sémelin]], ''Purifier et détruire. Usages politiques des massacres et génocides'', Seuil, Paris, 2005
* [[Yves Ternon]], ''Les Arméniens, Histoire d'un génocide'' (Seuil, 1977, 1996)
* Yves Ternon, ''Du négationnisme. Mémoire et tabou'' (Desclée de Brouwer, 1998)
* Yves Ternon, ''L'État criminel'' (Seuil, 1995)
* Yves Ternon, ''L'Innocence des victimes. Regard sur les génocides du XX{{e}} siècle'' (Desclée de Brouwer, 2001)
* Louise-Marie Diop-Maes, ''Afrique Noire, démographie, sol et histoire : une analyse pluridisciplinaire et critique'' (Présence Africaine, 1997)
* Joseph Ki-Zerbo Unesco (Comité scientifique international pour la rédaction d'une histoire générale de l'Afrique), ''Histoire générale de l'Afrique'' (Edicef / Hachette Livres, 1989)
== Notennoù ==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Istor ar bed]]
[[Rummad:Istor Europa]]
eapbjgzwkj05u8cnnax0rdknf8tgzo7
Emgann Soissons (923)
0
19314
2008434
1471834
2022-08-17T13:19:16Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Soissons
|tammeus=
|skeudenn=
|titl=
|deiziad=[[923]]
|lec'h=[[Soissons]], [[Bro-C'hall]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h [[Roperzh Iañ (roue ar Franked)]]†
|emganner1=[[Roperzh Iañ (roue ar Franked)]]†<br>[[Raoul (roue ar Franked)|Rodolf, Dug Bourgogn]]
|emganner2=[[Charlez III (roue ar Franked)]]
|jeneral1=[[Roperzh Iañ (roue ar Franked)]]†<br>[[Raoul (roue ar Franked)|Rodolf, Dug Bourgogn]]
|jeneral2=[[Charlez III (roue ar Franked)]]
|nerzh1=Dianav
|nerzh2=Dianav
|Tud marvet1=Dianav
|Tud marvet2=Dianav
}}
En '''Emgann Soissons''' ec'h enebas er bloaz [[923]] [[Charlez III (roue ar Franked)|Charlez III]] ouzh [[Roperzh Iañ (roue ar Franked)|Roperzh Iañ]] hag a oa bet anvet da roue gant uhelidi emsavet. Lazhet e voe Roperzh met Charlez a gollas an emgann ha bac'het e voe gant [[Raoul (roue ar Franked)|Rodolf Dug Bourgogn]]. Da roue e voe kurunennet hemañ neuze.
[[Rummad:Emgannoù|Soissons]]
[[Rummad:Emgannoù ar Franked]]
[[Rummad:Emgannoù an Xvet kantved]]
1pw41em84hl5hmvxy35o5lvch400bci
Troia
0
19383
2008561
1944488
2022-08-17T17:46:31Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Walls of Troy (1).jpg|thumb|300px|Mogerioù dizoloet e keoded Troia]]
'''Troia''', Τροία ''Troia'' pe Ίλιον ''Ilion'' e [[henc'hresianeg]], '''Troia''' pe '''Ilium''' e [[latin]], a zo ur [[keoded|geoded]] [[vojenn]]el a c'hoarvezas [[brezel Troia]] dirak he mogerioù hervez an ''[[Ilias]]'' dreist-holl, unan eus an daou [[barzhoneg|varzhoneg]] [[meurzanevell]]ek lakaet dindan anv [[Homeros]].
Pa oa an [[impalaeriezh roman|impalaer roman]] [[Aogust (impalaer)|Aogust]] o ren e oa bet diazezet eno ar [[keoded|geoded]] nevez ''Ilium'' a vleunias betek krouidigezh [[Kergustentin]], a reas dezhi digreskiñ e-pad [[Impalaeriezh roman ar Reter]].
Er bloavezhioù 1870 e teuas an [[arkeologiezh|arkeologour]] [[alaman]] [[Heinrich Schliemann]] da furchal el lec'h ma krede dezhañ e oa Troia dre forzh lenn an testennoù kozh. Kavet ez eus bet meur a geoded savet an eil war eben a-hed ar c'hantvedoù. Soñjet ez eus bet e c'hellfe ar geoded anvet Troia VII bezañ hini [[Homeros]] marteze.
Lod a soñj e c'hellfe ar geoded-se bezañ ''Wilusa'', ur gêr meneget e testennoù [[hittiteg|hittitek]]. Marteze e teufe ''Wilusa'' eus ''Wilion'', un anv tost ouzh hini ''Ilion''.
== Troia er vojenn ==
[[Restr:Troas.png|thumb|400px|[[Kartenn]] Troia]]
Hervez [[mitologiezh Hellaz]] e oa Troia kêr-benn [[rouantelezh]] Troia, war [[aod]] [[Anatolia|Azia-Vihanañ]], ur vro henc'hresian anezhi ha pinvidikaet gant ar c'henwerzh. Difennet e oa gant [[moger]]ioù divent, ma soñjed n'halle ket bezañ kemeret gant un arme.<br />
Kredet e veze e tiskenne [[tiern]]ed Troia eus [[Dardanos]], mab da [[Zeus]] hag [[Elektra]]. Hervez an Henc'hresianed e teue Dardanos eus [[Arkadia]], met ar Romaned a lavare e oa deuet Dardanos eus [[Italia]] a-raok mont da enez [[Samotrakia]] e lec'h ma veve [[Teukros]] a roas unan eus e verc'hed da zimeziñ d'e ostiz.<br />
Mab-bihan Dardanos, Tros, a roas e anv d'ar rouantelezh savet diwar trevadennerezh an aodoù e-tal Samotrakia. Ilos, mad Tros, a diazezas, sañset, keoded Ilion e oa roet gant [[Zeus]] ar [[Palladium]]. Gant [[Apollon]] ha [[Poseidon]] e oa bet savet ar mogerioù-difenn diwar goulenn [[Laomedon]], mab da Ilos ar yaouankañ, met nac'hañ a reas Laomedon paeañ e dle ha beuzet e voe an [[tolead]] gant an dour mor kaset gant Poseidon. Hemañ a c'houlennas ma vefe aberzet ar merc'h yaouank Hesione en ur c'has anezhi da vezañ debret gant un [[aerouant]] mor a lazhas ivez an dud o chom war ar maez.<br />
[[Herakles]] a lazhas Laomedon hag holl e vibien nemet [[Priam]] a zeuas da vezañ [[roue]] Troia. Aloubet e oa bet Troia e-pad e ren hervez ar [[mojenn|vojenn]] (Sellet ouzh [[Brezel Troia]]).
War [[Menez Ida]] en Azia Vihan eo e voe skrapet Ganymede gant Zeus, ma voe hoalet [[Anchises]] gant [[Afrodite]], ma c'hanas Afrodite he mab [[Aeneas]], ma vevas [[Paris (mab Priamos)|Paris]] evel mesaer, m'edo an [[nimfenned]] o chom, ma c'hoarvezas "[[Barnadenn Paris]]", ma veze an doueed oc'h arvestal ouzh [[Brezel Troiar]], ma veze [[Hera]] o hoalañ Zeus evit reiñ tro d'an Akeaned, gant skoazell [[Poseidon]], da virout ouzh arme Troia da vont war vor, ma tiskuizhas Aeneas hag e goskor ken na zistoas ar c'hresianed da Hellaz .
== Tud Troia ==
Troianed brudet :
* [[Dardanos]] (saver Toja), Laomedon, [[Ganymedes]], [[Priam]], [[Paris, mab Priam|Paris]], [[Hektor]], [[Teukros]], [[Aesakus]], [[Oenone]], [[Tithonus]], [[Antigone]], [[Memnon]], [[Corythus]], [[Aeneas]], [[Brutus Troia|Brutus]], hag [[Elymus]].
* [[Kapys]], [[Boukolion]] hag [[Aisakos]] a oa priñsed eus Troja hag o devoa gwragez a oa [[naiadezed]]. Emglev o doa graet gant [[Lycianed]] hag [[Amazoned]].
An [[nimfezed]] [[Aisepid]] a oa [[naiadezed]] ar stêr s [[Aisepos]] e Troia. [[Pegsis]] a oa naiadenn ar stêr [[Grenikos]] tost da Droia.
[[Menez Ida]] en Azia Vihan.
== Troia e spered Homeros ==
En [[Ilias]] e stalias an [[Gresianed|Achaeaned]] o c'hamp tost da veg ar stêr [[Scamander]] (moarvat ar [[Karamenderes|C'haramenderes]] a-vremañ), e-lec'h m'o doa douaret o bigi. Ker Troia a oa savet war-lein ur run, en tu all da blaenenn ar Scamander, e-lec'h m'en em gavas emgannoù [[brezel Troia]]. Hiziv, lec'hiadenn ar site gozh 'zo ur 15 kilometrad bennaket diouzh an aod, met beg kozh ar Scamander, 3,000 bloaz 'zo, a oa ur 5 kilometrad bennaket pelloc'h en diabarzh an douaroù, hag ar ster a rede e-barzh ur bae hag a zo bet leuniet bremañ gant al [[liñvaj]].
== Arkeologiezh Troia ==
[[Restr:Plan Troy-Hisarlik-fr.svg|thumb|400px|Kartenn arkeologel Hisarlik]]
Niveret eo Gweleadoù an dismantroù Troia I – Troia IX, gant azrannoù lies :
* Troia I 3000-2600 (Anatolian ar c'hornog [[Oadvezh an arem|EB]] 1)
* Troia II 2600-2250 (Anatolian ar c'hornog EB 2)
* Troia III 2250-2100 (Anatolian ar c'hornog EB 3 [kozh])
* Troia IV 2100-1950 (Anatolian ar c'hornog EB 3 [kreiz])
* Troia V: [[20th century BC|20vet]] – [[18th century BC|18vet]] kantvet kent J.-K (Anatolian ar c'hornog EB 3 [diwezhañ]).
* Troia VI: [[17th century BC|17vet]] – [[15th century BC|15vet]] kantvet kent J.-K.
* Troia VIh: [[Oadvezh an arem|Oadvezh an arem diwezhañ]], [[14vet kantvet kent J.-K]]
* Troia VIIa: ca. [[1300 BC|1300]] – [[1190 kent J.-K]], moarvat Troia Homeros.
* Troia VIIb<sub>1</sub>: [[12vet kantvet kent J.-K]]
* Troia VIIb<sub>2</sub>: [[11vet kantvet kent J.-K]]
* Troia VIIb<sub>3</sub>: betek w-d. [[950s BC|950 kent J.-K]]
* Troia VIII: en-dro da [[700 kent J.-K]]
* Troia IX: [[Hellenadegezh]] Ilium, [[1añ kantvet kent J.-K]]
== Sell ivez ==
* [[Brezel Troia]]
* [[Heinrich Schliemann]]
* [[Homeros]]
* [[Kêr gollet]]
* [[Ilias]]
* [[Mikenai]]
* [[Marc'h Troia]]
* [[Oadvezh an arem]]
== Liammoù diavaez ==
{{Commonscat|Troy}}
*
** [http://www.uni-tuebingen.de/troia/eng/index.html Project Troia - The new excavations at Troy]
*** [http://www.uni-tuebingen.de/troia/vr/vr0207_en.html digital reconstructions of the city]
** [http://projectsx.dartmouth.edu/history/bronze_age/lessons/les/27.html Troia VII ha perzh istorel brezel Troia]
** [http://www.tourismturkey.org/regions/marmara/Troy.htm E-men emañ "Troia" bremañ?]
** [http://fax.libs.uga.edu/DF221xS344I/ Ilios. Keoded ha bro an Droianed]: Disoc'hoù an enklaskoù hag an dizoloadennoù graet e Troia hag a-dreuz an Troad er bloavezhioù 1871-72-73-78-79; (searchable facsimile at the University of Georgia Libraries, requires dejavu-plugin)
** [http://www.varchive.org/nldag/idtroy.htm Anavezadur Troia] gant Jan Sammer
* Geografiezh
** [http://web.archive.org/20011130100533/homepage.mac.com/cparada/GML/Troy.html the Troad] (gant ur skeudenn eus ur patrom eus Troia II)
** [http://perso.orange.fr/istanbul/circuit_turquie_voyage_culturel_asie_mineure/TROIE Skeudennoù eus Troia]
[[Rummad:Lec'hiennoù henoniel]]
[[Rummad:Glad bedel e Turkia]]
[[Rummad:Istor Henc'hres]]
[[Rummad:Ilias]]
taaiijxhyzmi9bojcbguuupkfoc2lcb
Emgann Sedan (1870)
0
19389
2008416
1995096
2022-08-17T12:59:33Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Labour zo}}
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Bapaume
|tammeus=[[Brezel 1870-1871]] etre [[Bro-C'hall]] ha [[Prusia]]
|skeudenn=[[file:Nap sedan von Wilhelm Camphausen.jpg|center|thumb|''Napoléon III e Sedan'', livet gant [[Wilhelm Camphausen]]]]
|titl=
|deiziad= [[1 Gwengolo|1añ a viz Gwengolo]] [[1870]]
|lec'h= [[Sedan]] <br /> [[Bro-C'hall]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h= pilet [[Bro-C'hall]]
|emganner1= [[Skeudenn:Flag of the Kingdom of Prussia (1803-1892).svg|24px]] [[Prusia]]<br />
|emganner2=[[Skeudenn:Flag of France.svg|24px]][[Bro-C'hall]]<br />
|jeneral1=
|jeneral2=
|nerzh1= [[Skeudenn:Flag of the Kingdom of Prussia (1803-1892).svg|24px]]
|nerzh2=[[Skeudenn:Flag of France.svg|24px]]
|Tud marvet1=
|Tud marvet2=
}}
[[file:Bismarck zu Pferde.jpg|thumb|Bismarck e Sedan]]
'''Emgann [[Sedan]]''' a voe un emgann etre an armeoù [[gall]] ha [[prusian]] e-pad [[Brezel 1870-1871]], ma voe faezhet an arme c'hall, kaset gant ar jeneraled [[Edme de Mac-Mahon]], [[Auguste-Alexandre Ducrot]], hag [[Emmanuel de Wimpffen]],gant hini prusia kaset gant [[Helmuth von Molt]].
[[Rummad:Istor Bro-C'hall en XIXvet kantved]]
[[Rummad:Istor Alamagn en XIXvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall]]
[[Rummad:Emgannoù Alamagn]]
[[rummad:Emgannoù an XIXvet kantved ]]
29z0f4tg8kwlf7llodoa7dzyxejjrle
René Thom
0
19423
2008562
1511997
2022-08-17T17:47:35Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:René Thom.jpeg|thumb|right|René Thom]]
'''René Thom''' zo ur matematikour gall, bet ganet d'an [[2 Gwengolo|2 a viz Gwenholon]] [[1923]] e [[Montbéliard]] ([[Bro-C'hall]]), marvet d'ar [[25 Here|25 a viz Here]] [[2002]] e [[Bures-sur-Yvette]] ([[Bro-C'hall]]).
=== Liammoù diavaez ===
* [http://perso.wanadoo.fr/jacques.nimier/entretien_thom.htm Pennad-kaoz gant Jacques Nimier]
* [http://perso.wanadoo.fr/marxiens/philo/pretapen/thom.htm Ur bajenn ginnig a-zivout e labour prederouriezh]
=== Levrlennadur ===
* René Thom, ''Stabilité structurelle et morphogénèse'', Interédition, [[Pariz]], 1977
* René Thom, ''Paraboles et catastrophes'', Flammarion, Pariz, 1983
* René Thom, ''Esquisse d'une sémiophysique : Physique aristotélicienne et théorie des catastrophes'', Interédition, Pariz, 1989
* René Thom, ''Apologie du logos'', Hachette, Pariz, 1990
* René Thom, [[Emile Noël]], ''Prédire n'est pas expliquer'', Flammarion, Pariz, 1993. ISBN 2-08-081288-2.
* René Thom, ''Pour une théorie de la morphogénèse'' (chapitre 14, pages 174 à 188) dans ''Les sciences de la forme aujourd'hui'', Seuil, Pariz, 1994
{{DEFAULTSORT:Thom, René}}
[[Rummad:Matematikourien Bro-C'hall]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1923]]
[[Rummad:Marvioù 2002]]
kuawrzyp9v4ywzqikficmm7q7ieptku
Emgann Soissons (718)
0
19446
2008438
1471792
2022-08-17T13:21:46Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Soissons
|tammeus=
|skeudenn=[[Skeudenn:Steuben - Bataille de Poitiers.png|250px|center|]]
|titl=
|deiziad=[[718]]
|lec'h=[[Soissons]],[[Bro-C'hall]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h [[Karl ar Morzhol]]
|emganner1=[[Karl ar Morzhol]]
|emganner2=[[Chilperic II]]<br>[[Ragenfrid]]<br>[[Odo Meur]]
|jeneral1=[[Karl ar Morzhol]]
|jeneral2=[[Ragenfrid]]
|nerzh1=Dianav
|nerzh2=Dianav
|Tud marvet1=Dianav
|Tud marvet2=Dianav
}}
Emgann Soissons [[718]] a oa emgann diwezhañ ar brezel diabarzh a heulias marv [[Pepin Herstal]] roue (?) ar Franked. Adalek miz Du 714 e vrezele [[Karl ar Morzhol]], [[Theudoald]], mab-bihan Pepin, [[Plektrud]], e intañvez, [[Ragenfrid]], maer palez [[Neustria]] ha [[Chilperic II]], roue ar Franked, evit kemer penn ar rouantelezh.
Goude [[emgann Vincy]],[[Chilperic II]] ha [[Ragenfrid]], a oa bet faezhet gant [[Karl ar Morzhol]] a en em glevas gant [[Odo Veur]] eus [[Akwitania]] ha war-du [[Soissons]] e kerzhjont. Ouzh o gortoz edo Karl ar Morzhol avat, gant ul lu soudarded c'hourdonet a chomo an darn vrasañ anezho feal dezhañ e-pad o holl vuhez. O faezhañ a reas Karl e-kichen Soissons. Tec'hout a reas Ragenfrid da d[[Teurgn]] tra ma repuas ar Roue hag Odo en Akwitania.
Odo a sinas ar peoc'h gant Karl nebeud goude ha daskoriñ a reas Chilperic. Ragenfrid a anavezas galloud Karl.
[[Rummad:Emgannoù ar Franked]]
[[Rummad:Emgannoù an VIIIvet kantved]]
51myl53yplavgfguilol3lpg6wsrvub
2008465
2008438
2022-08-17T13:54:06Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Soissons
|tammeus=
|skeudenn=[[Skeudenn:Steuben - Bataille de Poitiers.png|250px|center|]]
|titl=
|deiziad=[[718]]
|lec'h=[[Soissons]],[[Bro-C'hall]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h [[Karl ar Morzhol]]
|emganner1=[[Karl ar Morzhol]]
|emganner2=[[Chilperic II]]<br>[[Ragenfrid]]<br>[[Odo Meur]]
|jeneral1=[[Karl ar Morzhol]]
|jeneral2=[[Ragenfrid]]
|nerzh1=Dianav
|nerzh2=Dianav
|Tud marvet1=Dianav
|Tud marvet2=Dianav
}}
Emgann Soissons [[718]] a oa emgann diwezhañ ar brezel diabarzh a heulias marv [[Pepin Herstal]] roue (?) ar Franked. Adalek miz Du 714 e vrezele [[Karl ar Morzhol]], [[Theudoald]], mab-bihan Pepin, [[Plektrud]], e intañvez, [[Ragenfrid]], maer palez [[Neustria]] ha [[Chilperic II]], roue ar Franked, evit kemer penn ar rouantelezh.
Goude [[emgann Vincy]], [[Chilperig II]] ha [[Ragenfrid]], a oa bet faezhet gant [[Karl ar Morzhol]] a en em glevas gant [[Odo Veur]] eus [[Akwitania]] ha war-du [[Soissons]] e kerzhjont. Ouzh o gortoz edo Karl ar Morzhol avat, gant ul lu soudarded c'hourdonet a chomo an darn vrasañ anezho feal dezhañ a-hed o buhez. O faezhañ a reas Karl e-kichen Soissons. Tec'hout a reas Ragenfrid da d[[Teurgn]] tra ma repuas ar Roue hag Odo en Akwitania.
Odo a sinas ar peoc'h gant Karl nebeud goude ha daskoriñ a reas Chilperig. Ragenfrid a anavezas galloud Karl.
[[Rummad:Emgannoù ar Franked]]
[[Rummad:Emgannoù an VIIIvet kantved]]
eae6hsfxfnhontjuoajshox2albl195
2008466
2008465
2022-08-17T13:54:38Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Soissons
|tammeus=
|skeudenn=[[Skeudenn:Steuben - Bataille de Poitiers.png|250px|center|]]
|titl=
|deiziad=[[718]]
|lec'h=[[Soissons]],[[Bro-C'hall]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h [[Karl ar Morzhol]]
|emganner1=[[Karl ar Morzhol]]
|emganner2=[[Chilperig II]]<br>[[Ragenfrid]]<br>[[Odo Meur]]
|jeneral1=[[Karl ar Morzhol]]
|jeneral2=[[Ragenfrid]]
|nerzh1=Dianav
|nerzh2=Dianav
|Tud marvet1=Dianav
|Tud marvet2=Dianav
}}
Emgann Soissons [[718]] a oa emgann diwezhañ ar brezel diabarzh a heulias marv [[Pepin Herstal]] roue (?) ar Franked. Adalek miz Du 714 e vrezele [[Karl ar Morzhol]], [[Theudoald]], mab-bihan Pepin, [[Plektrud]], e intañvez, [[Ragenfrid]], maer palez [[Neustria]] ha [[Chilperic II]], roue ar Franked, evit kemer penn ar rouantelezh.
Goude [[emgann Vincy]], [[Chilperig II]] ha [[Ragenfrid]], a oa bet faezhet gant [[Karl ar Morzhol]] a en em glevas gant [[Odo Veur]] eus [[Akwitania]] ha war-du [[Soissons]] e kerzhjont. Ouzh o gortoz edo Karl ar Morzhol avat, gant ul lu soudarded c'hourdonet a chomo an darn vrasañ anezho feal dezhañ a-hed o buhez. O faezhañ a reas Karl e-kichen Soissons. Tec'hout a reas Ragenfrid da d[[Teurgn]] tra ma repuas ar Roue hag Odo en Akwitania.
Odo a sinas ar peoc'h gant Karl nebeud goude ha daskoriñ a reas Chilperig. Ragenfrid a anavezas galloud Karl.
[[Rummad:Emgannoù ar Franked]]
[[Rummad:Emgannoù an VIIIvet kantved]]
7g8xi1yji1uj0da7sqmocwnoancgfl8
Emgann Soissons
0
19447
2008433
1471793
2022-08-17T13:18:19Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Disheñvelout}}
'''Emgann Soissons''' a c'hell daveiñ da veur a emgann pouezus.
*[[Emgann Soissons (486)]] : un emgann etre Franked [[Hlodwig Iañ a Vro-C'hall|Hlodwig]] ha "roue ar Romaned" [[Syagrius]]
*[[Emgann Soissons (718)]] :un emgann etre [[Neustria]] [[Chilperic II]] ha [[Ragenfrid]] kevreet gant [[Odo Meur]] [[Akwitania]] ha [[Karl ar Morzhol]]
*[[Emgann Soissons (923)]]: un emgann etre [[Roperzh Iañ (roue ar Franked)]] ha [[Charlez III (roue ar Franked)]]. Charlez III a lazhas e geveler met faezhet e voe gant [[Raoul (roue ar Franked)|Rudolph Bourgogn]].
*[[Emgann Soissons (1918)]] : un emgann etre al lu alaman hag ar soudarded amerikan e-pad ar [[brezel bed kentañ]]
[[Rummad:Emgannoù]]
kah0o6puh3jplkl1x4vkcrms2w16au3
John Ronald Reuel Tolkien
0
19480
2008699
2008238
2022-08-17T22:20:54Z
Anssi Puro
70391
File
wikitext
text/x-wiki
{|class="infobox" style="font-size:90%;"
|-
{{Infobox/Titl|J. R. R. Tolkien|abcdef|talbenn skrivagner|000}}
|-align="center"
|colspan="2"|[[File:Oxford Tolkien.JPG|250px]]<br>Korf-bras '''J. R. R. Tolkien'''<br>en Exeter College, Oxford<hr>
|-
|'''Ganedigezh'''||{{Deiziad|3|Genver|1892}}<br>[[Bloemfontein]]<br>[[Restr:Flag of the Orange Free State.svg|24px|border]] [[Stad dieub Oranje]]
|-
|'''Marv'''||{{Deiziad|2|Gwengolo|1973}}<br>[[Bournemouth]]<br>[[Restr:Flag of England.svg|24px|border]] [[Bro-Saoz]]
|-
|'''Broadelezh'''||[[Restr:Flag of the United Kingdom.svg|24px|border]] [[Breizhveuriat]]
|-
|colspan="2"|<hr>
|-
|'''Micher'''||Skrivagner<br>Barzh<br>Kelenner<br>Lizheregour
|-
|'''Pennoberennoù'''||''The Hobbit''<br>''The Lord of the Rings''<br>''The Silmarillion''
|-
|colspan="2"|<hr>
|-align="center"
|colspan="2"|
|}
[[File:J. R. R. Tolkien, ca. 1925.jpg|thumb|J .R .R. Tolkien]]
'''John Ronald Reuel Tolkien''' ({{LFE|/d͡ʒɒn ˈɹɒnld ˈɹuːəl ˈtɒlkiːn/}}) <abbr title="Commander of the Order of the British Empire">CBE</abbr> <abbr title="Fellow of the Royal Society of Literature">FRSL</abbr>, berraet peurliesañ e '''J. R. R. Tolkien''' ([[Bloemfontein]], [[Stad dieub Oranje]], [[3 Genver|3 a viz Genver]] [[1892]] – [[Bournemouth]], [[Bro-Saoz]], [[2 Gwengolo|2 a viz Gwengolo]] [[1973]]), « Ronald » evit e familh, a oa ur [[skrivagner]] hag ur [[barzh]], ul [[lizheregouriezh|lizheregour]] hag ur c'helenner saoz. Brudet eo er bed a-bezh abalamour d'e skridoù war tachenn ar faltazi varzhus : ''[[An Hobbit]]'' ([[1937]]), ''[[The Lord of the Rings]]'' ([[1954]]-[[1955]]) hag ''[[Ar Silmarillion]]'' ([[1977]]).
Un arbennigour war an [[hensaozneg]] hag ar [[Krennsaozneg|c'hrennsaozneg]] e oa J.R.R. Tolkien. Kelenner war an hensaozneg e voe e skol-veur Pembroke College en [[Oxford]] adalek [[1925]] betek [[1945]], ha kelenner war al lennegezh saoznek adalek [[1945]] betek [[1959]] e skol-veur Merton College en Oxford. Evel e vignon [[C.S. Lewis]], a oa kelenner en Oxford ivez, e voe ezel eus ur strollad lennegel anvet ''Inklings''. D'an [[28 Meurzh|28 a viz Meurzh]] [[1972]] e voe anvet J.R. R. Tolkien da Gomandour en Urzh an Impalaeriezh Vreizhveuriat gant ar rouanez [[Elesbed II]].
Goude marv ar skrivagner e embannas e drede mab [[Christopher Tolkien|Christopher]] ([[1924]]—[[2020]]) meur a levr o kemer harp war notennoù e dad, ''The Silmarillion'' en o zouez. Gant [[An Hobbit]] ha ''The Lord of the Rings'' ez eas al levrioù-se da sevel un hollad istorioù, barzhonegoù, darvoudoù istorel, yezhoù ijinet hag arnodskridoù hag a denn d'ur bed faltazius anvet « Arda », ''Earth'' ("Douar") o vezañ ar c'hevandir pennañ. Etre [[1951]] betek 1955 e rae J. R. R. Tolkien ''legendarium'' eus an darn vrasañ eus e skridoù.
Bras eo bet an niver a dud oc'h embann levrioù war tachenn an ''epic fantasy'' a-raok Tolkien, met den ebet ne oa deuet a-benn da zesachañ kement a dud ha ''The Hobbit'' ha ''The Lord of the Rings'', a roas ul lañs nevez d'an doare. « Tad ar faltazi varzhus arnevez » a reer anezhañ alies<ref>{{en}} Clute, John & Grant, John : ''The Encyclopedia of Fantasy'', St. Martin's Press, 1999 {{ISBN|978-0-312-19869-5}}</ref>. Un niver bras a skrivagnerien a voe levezonet gant labour J. R. R. Tolkien, da heul ''[[Earthsea]]'' [[Ursula K. Le Guin]] ([[1968]]) en [[SUA]].
E [[2008]], ar gazetenn saoz [[The Times]] a lakaas Tolkien er 6{{vet}} renk eus 50 skrivagner meur ar [[Rouantelezh-Unanet]] abaoe 1945.
==Buhez==
===Orin===
Eus an [[anv-gwan]] [[alamanek]] ''tollkühn'' ("her", "diaviz") e teu an anv « Tolkien » hervez J. R. R. Tolkien e-unan, en doa lakaet en e romant diechu ''The Notion Papers'' dre anv an dudenn "Rashbold", hogen prouet eo bet ez eo ''Tolkin'' ("mab pe diskennad Tolk") gerdarzh an anv, ''Tolk'' ("Komzer") o vezañ lesanv ur c'hevraouer pe ur jubennour<ref>{{en}} [http://www.elendilion.pl/wp-content/uploads/2018/03/TolkienAncestry.pdf Derdziński, Ryszard : ''On J. R. R. Tolkien's roots in Gdańsk'', pp. 9-10]</ref>. Goude ma oueze e teue e familh eus Alamagn e oa chomet Tolkien dizesk a-walc'h diwar-benn hec'h istor pa oa marvet e dad abred.<ref name=Derdzińsk>{{en}} {{Liamm web|url=http://www.elendilion.pl/wp-content/uploads/2018/03/TolkienAncestry.pdf|titl=ON J. R. R. TOLKIEN’S ROOTS IN GDAŃSK|oberour=Ryszard Derdzińsk|lec'hienn=Elendilion|deiziad=Miz Du 2017|lennet d'=ar 14 a viz Eost 2022}}</ref>
Ar gêr alaman Kreuzburg in Ostpreußen e [[Prusia ar Reter]] (a zo kêr [[Slavskoye]] e distrig Bagrationovskyi, [[Oblast Kaliningrad]], [[Rusia]] abaoe [[Kuzuliadeg Postdam]] e 1945) eo kavell ar familh<ref>[https://www.google.com/maps/place/Slavskoye,+Oblast+de+Kaliningrad,+Russie,+238433/@54.3772396,19.5350285,10z/data=!4m5!3m4!1s0x46e31e8a68631a1f:0xe0c85d2fff530064!8m2!3d54.4980868!4d20.4429574 Lec'hiadur.]</ref>, ur gêr bet savet da vare an astenn germanek war-zu ar Reter er Grennamzer. Eno e voe ganet ar c'hoshañ hendad anavezet, Michel Tolkien, war-dro [[1620]]. E vab Christianus Tolkien ([[1663]]–[[1746]]) a voe ur [[miliner]] pinvidik e Kreuzburg. Christian Tolkien ([[1706]]–[[1791]]), mab ar miliner, en em stalias e [[Gdańsk]], ur 110 km bennak er c'hornôg war aod ar [[Mor Baltel]]. E zaou vab Daniel Gottlieb ([[1747]]–[[1813]]) ha Johann Benjamin ([[1752]]–[[1819]]) a guitaas Prusia da vont da [[Londrez]] er bloavezhioù 1770. E [[1792]], ''John'' Benjamin Tolkien hag e geveler William Gravell a brenas an embregerezh Erdley Norton e Londrez ; dindan an anv Gravell & Tolkien e werzhjont horolajoù hag eurieroù e Londrez. Diwezhatoc'h e werzhjont [[fortepiano]]où ivez, e Londrez ha [[Birmingham]] m'en em stalias John evel gwerzhour ha kentoniour fortepianooù. Daniel Gottlieb Tolkien a voe lakaet da Vreizhveuriad e [[1794]], met biken ne voe roet kemend-all d'e vreur John Benjamin hervez an dielloù. Izili prusian all eus ar familh Tolkien a zilestras e Londrez, tra ma chomas lod all en o bro. Hiziv an deiz ez eus tud anvet Tolkien o chom en [[Alamagn]] an Norzh, an darn vuiañ anezho diskennidi eus repuidi hag a dec'has a-zirak al [[Lu Ruz]] etre miz Genver ha miz Meurzh 1945.
===Anvioù-bihan===
Er familh Tolkien e vez atav « John » anv-bihan mab henañ ar mab henañ. Gant Mabel e voe dibabet « Ronald » abalamour ma krede dezhi e vije deuet ur verc'h dezhi, a vije bet anvet « Rosalind » – « Ronald » en-eeun a veze graet eus ar skrivagner en e diegezh. Hervezañ ez eo « Reuel » anv unan eus mignoned e vamm-gozh, met Reuel/[[Reouel]] zo anv all [[Yitro]], tad-kaer [[Moshe]], er [[Bibl]].
===Bugaleaj===
[[Restr:Mabel Suffield Christmas Card.jpg|thumb|Kartenn bet kaset gant Mabel Tolkien d'e familh e Birmingham d'ar 15 a viz Kerzu 1892 ; J. R. R. Tolkien eo ar babig.]]
John Ronald Reuel Tolkien a voe ganet d'an 3 a viz Genver 1892 e Bloemfontein, Stad dieub Oranje ([[Stad-Dieub]] hiziv) da Arthur Reuel Tolkien ([[1857]]–[[1896]]), ur bankour saoz eus Birmingham, hag e wreg Mabel Suffeld ([[1870]]–[[1904]]), a oa genidik eus Birmingham ivez. Kuitaat Bro-Saoz a reas an tiegezh pa voe anvet Arthur Reuel da rener adti Bank of England e Bloemfontein. Eno ivez e voe ganet Hilary Arthur Reuel ([[1894]]–[[1973]]), breur John Ronald Reuel.<ref name=Carpenter>{{en}} Carpenter, Humphrey (1977). Tolkien: A Biography. New York: Ballantine Books. ISBN 978-0-04-928037-3.</ref> Pa oa yaouank-tre c'hoazh e voe dantet gant ur gevnidenn vabouin, ar pezh a oa bet liammet gant meur a hini ouzh euzhviled euzhusañ e istorioù, met Tolien e-unan n'en doa soñj ebet ken eus ar gwallzarvoud ha disklêriet en doa n'en deze ket kement-se a aon eus outo evel den gour.<ref name=Carpenter/>
E [[1895]], hag eñ oadet tri bloaz, ez eas Ronald da Vro-Saoz gant e vamm hag e vreur da rentañ ur gweled hir d'ar familh e Birmingham. Siwazh e varvas an tad en [[Afrika]] a-raok dont daveto en [[Europa]].<ref name=Carpenter/> En em gavet a reas ar vamm hep peadra, setu ez eas gant he daou vab da vevañ e ti he mamm a-raok kavout lojeiz war ar maez e kêriadenn Sarehole (ur c'harter eus Birmingham hiziv).<ref name=Carpenter/> Eno edo moereb Ronald o terc'hel un atant anvet ''Bag End'', alese chomlec'h Bilbo e ''The Hobbit''<ref>« Toull-Sac'h » en droidigezh vrezhonek.</ref>. Plijadur en deze oc'h ergerzhet al lec'hioù tro-dro, ''Sarehole Mill'', ''Moseley Bog'' ha rozioù ''Clent'', ''Lickey'' ha ''Malvern'', a voe mamenn senennoù e levrioù diwezhatoc'h asambles gant kêriadennoù all evel [[Bromsgrove]], [[Alcester]] pe [[Alvechurch]].<ref name=Carpenter/>
Gant Mabel he-unan e voe skoliataet he daou vab. Dre ma oa Ronald ur skoliad aketus<ref name=Carpenter/> e ouezas lenn da bevar bloaz, ha skrivañ nepell diwezhatoc'h. Skiant ar [[plant]] a voe kelennet dezhañ gant e vamm, ha plijet e veze ar bugel o tresañ gweledvaoù ha [[gwez]]. Ar yezhoù dreist-holl a blije dezhañ, hag abred-tre en doe kentelioù [[latin]]. Levrioù a-vil-vern a voe roet dezhañ da lenn.<ref>{{en}} {{Liamm web|url=https://www.tolkiensociety.org/author/biography/|titl=J.R.R. Tolkien: A Biographical Sketch|oberour=David Doughan MBE|embanner=The Tolkien Society|deiziad=19.05.2021|lennet d'=ar 14 a viz Eost 2022}}</ref> Pa ne blijas ket dezhañ ''Alice's Adventures in Wonderland'' ([[Lewis Carroll]], [[1865]])<ref>Bet troet e ''Troioù-kaer Alis e Bro ar Marzhoù'' gant [[Herve Kerrain]], An Here, 1995 {{ISBN|978-2-86843-097-7}}</ref> — a oa ''fentus met direnkus'' hervezañ — ha ''Treasure Island'' ([[Robert Louis Stevenson|R. L. Stevenson]], [[1883]])<ref>Bet troet en ''Enez an Teñzor'' gant [[Yeun ar Gow]], Al Liamm, 1997 {{ISBN|978-2-7368-0061-1}}</ref> e vourre o lenn istorioù Indianed Amerika, oberennoù faltazi [[George MacDonald]] ([[1824]]–[[1905]]) ha kontadennoù hengounel [[Andrew Lang]], a voe pouezus-tre evit e skridoù.<ref name=Carpenter/>
Er bloaz [[1900]] e voe degemeret Mabel gant an [[Iliz katolik roman]], kement-se enep youl ar familh Suffeld — badezourien anezho — hag a baouezas da reiñ arc'hant dezhi.<ref name=Carpenter/> Pevar bloaz goude, e [[1904]], e varvas diwar an [[diabet]] e ''Fern Cottage'', a lec'h a oa o feurmiñ. 34 bloaz e oa, kozh evit unan tapet gant ar c'hleñved-maén d'ar mare-se pa oa bet kavet an insulin e [[1921]] hepken. Nav bloaz goude e skrivas Tolkien : "Va mamm gaezh din-me a oa merzherez anezhi en gwirionez, ha n'eo ket da bep hini e ro Doue un hent d'e brofoù meurañ evel ma reas da Hilary ha din-me, o reiñ deomp ur vamm he doa lazhet anezhi hec'h-unan dre al labour hag ar boan da vezañ asur e chomo ar feiz ganeomp."<ref>"''My own dear mother was a martyr indeed, and it is not to everybody that God grants so easy a way to his great gifts as he did to Hilary and myself, giving us a mother who killed herself with labour and trouble to ensure us keeping the faith.''"<br>{{en}} Carpenter, Humphrey (1977). Tolkien: A Biography. New York: Ballantine Books. ISBN 978-0-04-928037-3.</ref>
Emzivaded e voe Ronald, 12 vloaz, hag e vreur Arthur, 10 vloaz. A-raok mervel he devoa o mamm o fiziet d'ur mignon tost dezhi, an Tad Francis Xavier Morgan eus ar Birmingham Oratory e karter Edgbaston, ha roet kefridi dezhañ da zesevel an daou vugel evel katoliked a-zoare. En Edgbaston e voe skoliataet Ronald e King Edward's School (kentañ derez) hag e St. Philip's School (eil derez), skolioù katolik an daou.<ref name=Carpenter/> Koun a reas Tolkien eus ''Father Francis'' e [[1965]] en ul lizher d'e vab Michael : "Un Tory hanter Gembread, hanter Spagnol, eus ur renkad uhel e oa, ha da lod e seblante bezañ unan a farde kozh labennoù. Bez e oa – ha ne oa ''ket''. Karitez ha pardon a zeskis gantañ da gentañ; ha dre e c'houloù e toullas an deñvalijenn 'frankizour' a zeuen eus outi zoken, me hag a anaveze gwelloc'h [[Mari Iañ Bro-Saoz|Bloody Mary]] eget [[Mari, mamm Jezuz|Mamm Jezuz]] — ne veze james graet anv eus outi war-bouez evel objed un azeul a-dreuz gant ar Romanisted."<ref>"''He was an upper-class Welsh-Spaniard Tory, and seemed to some just a pottering old gossip. He was—and he was ''not''. I first learned charity and forgiveness from him; and in the light of it pierced even the 'liberal' darkness out of which I came, knowing more about 'Bloody Mary' than the Mother of Jesus—who was never mentioned except as an object of wicked worship by the Romanists''"<br>{{en}} Carpenter, Humphrey; Tolkien, Christopher, eds. (1981). The Letters of J. R. R. Tolkien. London: George Allen & Unwin. ISBN 978-0-04-826005-5.</ref><ref name=CarpenterTolkien>{{en}} Carpenter, Humphrey; Tolkien, Christopher, eds. (1981). The Letters of J. R. R. Tolkien. London: George Allen & Unwin. ISBN 978-0-04-826005-5.</ref>
===Yaouankiz===
Abred en e grennardiezh en em gavas Tolkien gant ur [[yezh kalvedazel]], ''animalic'', goveliet gant e gouzined Mary ha Marjorie Incledon, pa oa eñ o studial latin hag hensaozneg d'ar mare-se. Buan e kolljont interest en "animaleg" met Mary ha tud all, Tolkien en o zouez, az eas da c'hoveliañ ur yezh kemplesoc'h c'hoazh, an ''nevbosh''. Da c'houde e krouas Tolkien e-unan an ''naffarin''.<ref>{{en}} {{Liamm web|url=https://folk.uib.no/hnohf/vice.htm|titl=Tolkien's Not-So-Secret Vice|oberour=Dianav|lennet d'=ar 16 a viz Eost 2016}}</ref> [[Esperanteg]] a zeskas Tolkien a-raok [[1909]]. War-dro an 10 a viz Even eus ar bloavezh-se e aozas "''The Book of Foxrook''", un dornlevr c'hwezek pajenn, ennañ skouerioù koshañ e lizherennegoù.<ref>{{en}} Bramlett, Perry C. (2002). I Am in Fact a Hobbit: An Introduction to the Life and Works of J. R. R. Tolkien. Mercer University Press. p. 136. ISBN 978-0-86554-894-7.</ref> Un nebeud testennoù berr zo skrivet en esperanteg.<ref>{{en}} Smith, Arden R. (2006). "Esperanto". In Drout, Michael D. C. (ed.). The J. R. R. Tolkien Encyclopedia: Scholarship and Critical Assessment. Routledge. p. 172</ref>
E 1911 e savas Ronald gant e vignoned eus King Edward's School Rob Gilson, Christopher Wiseman hag ar barzh Geoffrey Bache Smith an ''Tea Club Barrovian Society''(T. C. B. S.), peogwir e oant boaziet da gaout [[te]] er Barrow's Stores, hag e levraoueg ar skol, ar pezh a oa difennet e gwirionez.<ref name=Carpenter/> Goude bezañ kuitaet ar skol e kendalc'has T. C. B. S. d'en em vodañ ha delc'her a rejont ur c'huzul-meur e [[Londrez]] e miz Kerzu [[1914]]. Diwar levezon G. B. Smith e tivizas J. R. R. Tolkien da skrivañ barzhonegoù.
E [[1911]] ez eas Tolkien da vakañsiñ e [[Suis]] e-pad an hañv. Dalc'het en doa ur soñj kaer ha resis eus e veaj, e-giz ma embannas en ul lizher kaset e [[1968]],<ref name=CarpenterTolkien/> e-lec'h ma notenne levezon ar veaj war hini Bilbo e Menezioù Koumoulek, dresit-holl ur valeadeg a 12 etre [[Interlaken]] ha [[Lauterbrunnen]] a-raok kampiñ nepell eus [[Mürren]]. Seizh vloz hag hanterkant da c'houde e koune Tolkien e gerse en ur gimiadiñ diouzh gweled an erc'h peurbadel e [[Jungfrau]] ha [[Silberhorn]], a droas d'ar menez ''Silvertine'' (''Celebdil'') en e skridoù.<ref>{{de}} {{Liamm web|url=https://www.valais-wallis-digital.ch/de/a/#!/explore/cards/173|titl=1911 - J.R.R. Tolkien besichtigt das Oberwallis|oberour=Vallais - Wallis - Digital|lennet d'=ar 16 a viz Eost 2022}}</ref>
E miz Here ar bloaz-se e krogas Ronald gant e studioù en Exeter College en [[Oxford]]. Eno e choazas ar [[studioù klasel]],a-raok cheñch e vennozh e [[1913]] ha treiñ war-du ar saozneg hag al [[lennegezh]]. E [[1915]] e voe diplomet gant an enoroù brasañ.<ref>{{en}} Hammond, Wayne G.; Scull, Christina (26 February 2004). The Lord of the Rings JRR Tolkien Author and Illustrator. Royal Mail Group plc</ref> E-touez e heñchourien en Oxford e voe [[Joseph Wright]], en doa skrivet ''Primer of the Gothic Language'' en doa levezonet Tolkien er skol.<ref name=Carpenter/>
===Karantez gant Edith===
E [[1908]] e voe kaset mibien Mabel d'un ti-lojañ en Edgbaston. Eno e reas Ronald, 16 vloaz, anaoudegezh gant Edith Bratt, 19 vloaz, a oa lojadez eno hag un emzivadez ivez. Karantez a ziwanas enno e [[1909]]. E 1909 ivez, King Edward's School a zeroas da Ronald ur yalc'had evit ma c'hellje kenderc'hel gant e studioù en ensavadur, ma voe un danvez ofiser er [[British Army]]. E [[1910]] e savas an Tad Morgan enep afer karantez Ronald abalamour ma tigreske e notennoù er skol ha, dreist-holl, abalamour ma oa Edith ur [[protestantiezh|brotestantez]] ; aztad Ronald a verzas outañ kejañ outi, ha skrivañ dezhi zoken, betek e 21 bloaz (3 Genver [[1913]]). Sentiñ a reas Ronald, war-bouez ur wech : kerkent e kinnigas an aztad troc'hañ pep skoazell dezhañ.
D'an 3 a viz Genver 1913, oadet 21 bloaz, e skrivas Ronald da Edith e [[Cheltenham]] da c'houlenn eurediñ dezhi. Edith a respontas he doa asantet da ginnig ur gwaz all dija, met en he lizher e anzavas he doa graet kement-se peogwir e krede dezhi bout bet ankouaet gant Ronald ; d'an 8 a viz Genver e kejjont e Cheltenham, ha goude un devezh asambles e tistroas Edith he gwalenn-dimez d'ar gwaz all, George Field. A-c'houde he diviz ez asantas Edith kemm kredenn ha treiñ ouzh ar gatoligiezh, ar pezh a dalvezas dezhi bout skarzhet er-maez eus e lojeiz e Cheltenham. E miz Genver 1913 end-eeun e voe embannet an dimez e Birmingham.
==Brezel-bed kentañ==
Pan eas ar Rouantelezh-Unanet d'ar [[Brezel-bed kentañ]] e miz Eost 1914 e tibabas Ronald, en desped d'an taloù krizet en e familh, mont betek penn e studioù e-lec'h mont diouzhtu d'an talbenn. E miz Kerzu 1914 e voe dalc'het emvod diwezhañ T. C. B. S. e ti Ch. Wiseman e Londrez, hag e [[1915]] e voe diplomet J. R. R. Tolkien gant ar meneg uhelañ, ''First-class honours''. D'ar [[15 a viz Gouere]] 1915 ez eas da vesletanant er Lancashire Fusiliers, ma voe stummet e-pad unnek miz e [[Staffordshire]].
D'an [[22 a viz Meurzh]] [[1916]] e voe euredet J. R. R. Tolkien hag Edith Mary Bratt en iliz katolik [[Warwick (Bro-Saoz)|Warwick]] ; goude-se ez ejont da lojañ en un tiig e Little Haywood, nepell diouzh ar c'hamp-stummañ. D'an [[2 a viz Mezheven]] e voe kaset Ronald da [[Bro-C'hall]].<br>
Da c'hortoz ma vije dezverket ur post dezhañ e skrivas ur varzhoneg, ''The Lonely Isle'', hag e skrivas lizheroù da Edith ; rineget e oa al lizheroù-se evit tremen dreist kontrollerezh ar British Army.<br>
E deroù miz Gouere 1916 en em gavas ar besletanant Tolkien e penn ur batailhon e talbenn [[Emgann ar Somme]], unan eus emgannoù gwadekañ Istor Mab-den. D'ar [[27 a viz Here]], pa oa an emgann nes da echuiñ ([[18 a viz Du]]) hag e batailhon o tagañ Staufen Riegel e-kichen [[Le Sars]], e voe diskaret gant terzhienn a trañcheoù, evel 25% eus ar soudarded vreizhveuriat, en abeg d'al [[laou]]. D'an [[8 a viz Du]] e voe advroet hag e tistroas davet Edith e Little Haywood.<br>
D'ar [[17 a viz Du]] [[1917]] e voe ganet John Francis Reuel Tolkien, mab henañ Ronald ha Edith.
Gwan ha treut e voe J. R. R. Tolkien a-hed an nemorant eus ar bloavezhioù betek dibenn ar brezel e [[1918]]. Dre ma oa bet disklêriet dic'houest da sammañ kargoù reizh e renk e voe gwech e gwarnizon, gwech all en ospital. Da get e oa aet an darn vrasañ eus e vatailhon Lancashire Fusiliers en Emgann ar Somme, ma oa bet lazhet ivez an darn vrasañ eus e vignoned, en o zouez Rob Gilson ha Geoffrey B. Smith, a oa bet gazet.<br>
Meur a wech e klañvaas en-dro e [[1917]] ha 1918, met gouest e voe da labourat e kampoù ar British Army a vare da vare. D'ar [[6 a viz Genver]] 1918 e voe anvet da letanant ha d'ar [[16 a viz Gouere]] [[1919]] e voe digevodet ez-ofisiel, en e 27{{vet}} bloavezh.<br>
Bloaz war-lerc'h, d'an [[22 a viz Here]] [[1920]], e voe ganet Michael Hilary Reuel, eil mab an tiegezh ; d'an [[3 a viz Du]] [[1920]] e voe lakaet an tad war e leve letanant hag e kuitaas ar British Army<ref>{{en}} [https://www.thegazette.co.uk/London/issue/32110/supplement/10711 ''The London Gazette'', 2 a viz Du 1920.</ref>.
==Kelenner ha skrivagner==
[[Restr:Pembroke Chapel Quad.JPG|thumb|Pembroke College, Oxford]]
P'edo o klask diglañvaat e Staffordshire e voulc'has J. R. R. Tolkien skrivañ ''The Book of Lost Tales'', ma vennas sevel ur [[gwengelouriezh]] evit Bro-Saoz.
Kentañ labour a gavas goude bout bet disoudardet e voe en ''Oxford English Dictionary'' (OED) ma voe karget da blediñ gant istor ha gerdarzh ar gerioù a orin [[germanek]] o kregiñ gant al lizherenn W. Goude-se e voe anvet da veskelenner war ar saozneg e skol-veur Leeds, ma'z embannas ''A Middle English Vocabulary'' e [[1922]].<br>
D'an [[21 a viz Du]] [[1924]] e voe ganet trede mab an tiegezh Tolkien, Christopher John Reueul.<br>
E [[1925]] ez embannas Ronald e droidigezh eus ''Sir Gawain and the Green Knight'' diwar ''Sir Gawayn and þe Grene Knyȝt'', unan eus [[Roue Arzhur|mojennoù Arzhur]]. E Leeds e labouras war e droidigezh eus ''[[Beowulf]]'', a echuas e [[1926]] ; diembann e voe al levr betek [[2014]], ar bloaz ma voe kaset d'ar moullañ gant e vab Christopher.
E 1925 e kuitaas Leeds da zistreiñ da Oxford ma voe kelenner war an [[Hensaozneg]] ''(Ænglisc)'' e Pembroke College.
D'an [[18 a viz Mezheven]] [[1929]] e voe ganet Priscilla Mary Anne Reuel Tolkien, merc'h ha bugel diwezhañ Ronald hag Edith.
En Oxford e [[1932]] ez embannas J. R. R. Tolkien un arnodskrid diwar-benn orin anv an doue keltiek [[Nodens]].<br>
Pa oa an tiegezh o vevañ en Oxford e skrivas J. R. R. Tolkien ''The Hobbit'' (1937) ha div levrenn gentañ ''The Lord of the Rings'' (1954).<br>
E [[1936]] e skrivas J. R. R. Tolkien ur pennad diwar-benn ''Beowulf: The Monsters and the Critics'', a zo lakaet bremañ da ziazez kement enklask sirius<ref>{{en}} [https://web.archive.org/web/20060421094854/http://ourworld.compuserve.com/homepages/billramey/beowulf.htm Bill Ramey (1998) : ''The Unity of Beowulf: Tolkien and the Critics''</ref>.
E miz Genver [[1939]] ez asantas ar c'helenner Tolkien, 47 vloaz, labourat evit servij ar rinegouriezh e maodierniezh an Aferioù Estren en ken degouezh ma vije riskloù e-kerzh an [[Eil brezel-bed]] ; stummet e voe, hag e miz Here e voe lavaret dezhañ ne oa ket ezhomm anezhañ.<br>
E [[1945]] e voe anvet da gelenner war ar saozneg hag al lennegezh e Merton College, Oxford, hag a voe e bost diwezhañ. Eno e skrivas trede levrenn ''The Lord og=f the Rings'' e [[1948]] hag e troas [[Levr Yona]] evit ''The Jerusalem Bible'', a voe embannet e [[1966]]<ref>{{en} John Rogerson, ''The Oxford Illustrated History of the Bible'', Oxford University Press, 2001 {{ISBN|978-0-19-860118-0}}</ref>.
E [[1959]], oadet 67 vloaz, ez eas ar c'helenner Tolkien war e leve. Ken brudet e voe er [[bloavezhioù 1960]] ma voe pinvidik a-walc'h evit prenañ un ti e [[Bournemouth]], [[Dorset]] d'ar mare<ref>D'ar [[1añ a viz Ebrel]] [[1997]] e voe distaget kêr Vournemouth diouzh kontelezh Dorset.</ref>.
D'an [[29 a viz Du]] [[1971]] e varvas Edith, oadet 82 vloaz, ha sebeliet e voe e Wolvercote Cemetery en Oxford. Bloaz goude e voe lakaet he fried da Gomandour en Urzh an Impalaeriezh Vreizhveuriat gant ar rouanez Elizabeth II : er memes bloaz e voe lakaet da Zoktor al Lizhiri gant skol-veur Oxford.<br>
An anv ''Lúthien'' a voe engravet war bez Edith diwar goulenn Ronald ; pa varvas-eñ d'an 2 a viz Gwengolo 1973, oadet 81 bloaz, e voe beziet e-kichen e wreg hag engravet e voe ''Beren'' dindan e anv, kement-se diwar an oberenn ''Beren and Lúthien'' (skrivet e 1917, embannet e 2017) hag a gont istor karantez ha troioù-kaer an den marvel Man Berien hag an elfez divarvel Lúthien Tinúviel.
<gallery mode="packed" heights="220px" style="margin-top:15px;">Tolkien's grave, Wolvercote Cemetery.jpg|Bez J. R. R. hag Edit Tolkien</gallery>
==Mennozhioù==
;Ekologiezh
Petra bennak ma ne oa ket gwall greñv al luskad ekologel da vare J. R. R. Tolkien e c'heller kendastum diwar e oberennoù, ''The Lord of the Rings'' pergen, e touje d'an Natur hag e veze mantret gant an distrujoù degaset enni ar sevenadur greantel.
;Politikerezh
Ur [[frankizouriezh|frankizour]] [[Dasparzelezh|dasparzhelour]] e oa J. R. R. Tolkien, petra bennak ma oa [[Hengounelouriezh|hengounelour]] hag [[Unpennelouriezh|unpennelour]] ivez.<br>
En ul lizher a skrivas d'e vab Christopher, deiziadet 29 a viz Du 1943, e tisklêrias ar c'helenner bout troet mui-ouzh-mui gant an [[anveliouriezh]]. E 1936 dija e lavare sevel a-du gant diframmadur [[Impalaeriezh Breizh-Veur]] ha zoken hini ar Rouantelezh-Unanet.
[[Komunouriezh|Enep-komunour]] e oa, abalamour ma veze brudet ar gomunourien evit distruj ilizoù ha lazhañ beleien ha leanezed.<br>
Enep [[Jozef Stalin]], [[Adolf Hitler]] hag an [[naziegezh]] e savas a-raok an Eil brezel-bed. Diouzh un tu all e savas e vouezh, e 1945, enep ar « brezel klok » renet gant ar Gevredidi : arabat e oa, emezañ, lazhañ tud nann-soudard en [[Impalaeriezh Japan]] hag er [[Trede Reich|Reich]] war zigarez e oant Japaniz pe Alamaned. Spontet-meurbet e voe gant bombezadegoù [[Hiroshima]] ha [[Nagasaki]].
Kazout a rae J. R. R. Tolkien heuliadoù ar greanterezh, pa zistrujent maezioù Bro-Saoz hag an doareoù eeun de vevañ er vro ; gwell e oa dezhañ mont war varc'h-houarn eget implijout ur c'harr-tan.
;Relijion
Ur [[Kristeniezh|c'hristen]] katolik roman deol e oa J. R. R. Tolkien ; dont a reas a-benn da zistreiñ C. S. Lewis diouzh an [[dizoueegezh]], met dipitet e voe pan emezelas e vignon en [[Iliz Bro-Saoz]].
==Oberennoù==
=== Faltazi ===
*1937 : ''[[An Hobbit|The Hobbit or There and Back Again]]'', romant
*1945 : ''Leaf by Niggle'', danevell verr
*1949 : ''Farmer Giles of Ham'', kontadenn [[Krennamzer|grennamzerel]]
*1953 : ''The Homecoming of Beorhtnoth Beorhthelm's Son'', pezh-c'hoari e gwerzennoù gant klotennoù diabarzh
*1954-1955 : ''The Lord of the Rings'', romant e teir levrenn :
::•1954 : ''The Fellowship of the Ring''
::•1954 : ''The Two Towers''
::•1955 : ''The Return of the King''
*1962 : ''The Adventures of Tom Bombadil and Other Verses from the Red Book'', barzhonegoù
*1966 : ''Bilbo's Last Song'', barzhoneg
*1967 : ''The Road goes Ever On'', gant Donald Swann
*1967 : ''Smith of Wootton Major'', danevell verr
=== Barzhonegoù ===
*''The Battle of the Eastern Field'', 1911
*''From the many-willow'd margin of the immemorial Thames'' 1913
*''The Voyage of Eärendel the Evening Star'', 1914
*''The Bidding of the Minstrel'', 1914
*''Tinfang Warble'', 1914
*''Goblin Feet'', 1915
*''You and Me / and the Cottage of Lost Play'', 1915
*''Kôr'', 1915 (embannet dindan an talbenn ''The City of the Gods'' e 1923)
*''Kortirion among the Trees'', 1915 (adwelet e 1937 hag er bloavezhioù 1960, ''The Trees of Kortirion'')
*''Over Old Hills and Far Away'', 1915
*''A Song of Aryador'', 1915
*''The Shores of Elfland'', 1915
*''Habbanan beneath the Stars'', 1916
*''The Sorrowful City'', 1916
*''The Song of Eriol'', 1917
*''The Horns of Ulmo'', 1917
*''The Happy Mariners'', skrivet e 1915 hag embannet e 1920
*''The Children of Húrin'', boulc'het e 1920 pe abretoc'h, kendalc'het betek 1925
*''The Clerke's Compleinte'', 1922
*''Iúmonna Gold Galdre Bewunden'', 1923
*''The Eadigan Saelidan'', 1923
*''Why the Man in the Moon Came Down Too Soon'', 1923
*''Enigmata Saxonic - a Nuper Inventa Duo'', 1923
*''The Cat and the Fiddle: A Nursery-Rhyme Undone and its Scandalous Secret Unlocked'', 1923
*''An Evening in Tavrobel'', 1924
*''The Lonely Isle'', 1924
*''The Princess Ni'', 1924
*''Light as Leaf on Lindentree'', 1925
*''The Flight of the Noldoli from Valinor'', 1925
*''The Lay of Leithian'', 1925–1931
*''The Lay of Eärendel'', bloavezhioù 1920
*''The Nameless Land'', 1926
*''Adventures in Unnatural History and Medieval Metres, being the Freaks of Fisiologus'', 1927 :
::•''Fastitocalon''
::•''Iumbo''
*''Tinfang Warble'', skrivet e 1914, embannet e 1927
*''Mythopoeia'', war-dro 1931 (embannet en ''Tree and Leaf'')
*''Progress in Bimble Town'', 1931
*''Errantry'', 1933
*''Firiel'', 1934
*''Looney'', 1934
*1936 : ''Songs for the Philologists'', gant E. V. Gordon & all<ref>Diviet. Ur skouerenn eildorn zo e gwerzh e ti [http://www.alibris.co.uk/booksearch.detail?invId=11492413610&pwork=0&pisbn=&_ptid=%205Nv03vHgBCI&cm_mmc=scrapers-_-bookfinder-_-na-_-na Alibris] evit 31 074,14 € (d'an 13 a viz Kerzu 2012).</ref> :
::•''Bagme Bloma''
::•''Éadig Béo þu !''
::•''Frenchmen Froth''
::•''From One to Five''
::•''I Sat upon a Bench''
::•''Ides Ælfscýne''
::•''La Húru''
::•''Lit and Lang''
::•''Natura Apis: Morali Ricardi Eremite''
::•''Ofer Wídne Gársecg''
::•''The Root of the Boot''
::•''Ruddoc Hana''
::•''Syx Mynet''
::•''The Dragon's Visit'', 1937
::•''Knocking at the Door: Lines induced by sensations when waiting for an answer at the door of an Exalted Academic Person'', 1937
*''[[The Lay of Aotrou and Itroun]]'', embannet gant Gwyn Jones e ''The Welsh Review'', levrenn IV, niv. 4, miz Kerzu 1945 ; HarperCollins, 2016 {{ISBN|978-0-00-820213-2}}
*''Imram'' (''Marv sant Brendan''), 1946, embannet en ''Time and Tide'', miz Kerzu 1955
*Troidigezhioù elfek eus pedennoù eus an [[Iliz katolik roman]], 1950, embannet gant Wynne, Smith, Hostetter e 2002 :
::•''Ataremma versions'' (''Pater Noster'' e yezh Quenya)
::•''Aia María'' (''Ave Maria'' e yezh Quenya)
::•''Letani Loreto'' e yezh Quenya
::•''Ortírielyanna'' (''Sub tuum praesidium'' e yezh Quenya)
::•''Alcar i Ataren'' (''Gloria Patri'' e yezh Quenya)
::•''Alcar mi tarmenel na Erun'' (''Gloria in Excelsis Deo'' e yezh Quenya)
::•''Ae Adar Nín'' (''Pater Noster'' e yezh Sindarin)
*''The Homecoming of Beorhtnoth Beorhthelm's Son'', 1953
*''The Adventures of Tom Bombadil'', embannet e 1962 :
::•''The Adventures of Tom Bombadil''
::•''Bombadil Goes Boating''
::•''Errantry''
::•''Little Princess Mee''
::•''The Man in the Moon Stayed Up Too Late''
::•''The Man in the Moon Came Down Too Soon''
::•''The Stone Troll''
::•''Perry-the-Winkle''
::•''The Mewlips''
::•''Oliphaunt''
::•''Fastitocalon''
::•''The Cat''
::•''Shadow-Bride''
::•''The Hoard''
::•''The Sea-Bell''
::•''The Last Ship''
*''Once upon a time'', 1965
*''Bilbo's Last Song'', 1966, embannet e 1974, e stumm ur skritell
*''For W. H. A.'', 1967, e yezh Shenandoah
*''King Sheave'', e ''The Lost Road'', 1987, e ''The Lost Road and Other Writings''
*''Narqelion'', embannet e 1988
=== Labourioù skolveuriek ha skridoù all ===
*1922 ''A Middle English Vocabulary]'', (2010, [http://www.bibliolabs.com/ Nabu Press], 174 p., {{ISBN|978-1-177-69593-0}}
*1925 ''Sir Gawain and the Green Knight'', kenembannet gant E.V. Gordon, Oxford University Press, 211 pp. — adweladenn embannet e 1967, Clarendon Press, Oxford, 232 b – Ademb. gant Del Rey, 1988 {{ISBN|978-0-345-27760-2}}
*1925 ''Some Contributions to Middle-English Lexicography'', embannet e ''The Review of English Studies'', levrenn 1, niv. 2, pp. 210–215
*1925 ''The Devil's Coach Horses'', embannet e ''The Review of English Studies'', levrenn 1, niv. 3, pp. 331–336
*1929 ''Ancrene Wisse and Hali Meiðhad'', embannet en ''Essays and Studies by members of the English Association'', Oxford, levrenn 14, pp. 104–126
*1932 ''The Name "Nodens"'', a-zivout an anv "Nodens", embannet en ''Report on the Excavation of the Prehistoric, Roman, and Post-Roman Site in Lydney Park, Gloucestershire'', adembannet en ''Tolkien Studies: An Annual Scholarly Review'', levrenn 4, 2007, West Virginia University Press, 360 p., ISBN 978-1-933202-26-6
*1932–34 ''Sigelwara Land'' lodennoù I ha II, en ''Medium Aevum'', Oxford, levrenn 1, niv. 3 (miz Kerzu 1932), pp. 183–196 ha levrenn 3, niv. 2 (miz Even 1934), pp. 95–111
*1934 ''Chaucer as a Philologist: The Reeve's Prologue and Tale'', en ''Transactions of the Philological Society'', London, pp. 1–70
*1937 ''Beowulf: The Monsters and the Critics'', London, Humphrey Milford, 56 p.
*1939 ''The Reeve's Tale: version prepared for recitation at the "summer diversions"'', Oxford, 14 p.
*1939 ''On Fairy Stories'', kentel verr eus un arnodskrid embannet e 1947
*1944 ''Sir Orfeo'', Oxford, The Academic Copying Office, 18 pp.
*1947 ''On Fairy Stories'', kentel glok eus arnodskrid 1939 (2008, HarperCollins Pubishers, London, GB, 320 p., ISBN 978-0-00-724466-9)
*1953 ''Ofermod'' ha ''Beorhtnoth's Death'', daou arnodskrid embannet gant ar varzhoneg ''The Homecoming of Beorhtnoth, Beorhthelm's Son'' en ''Essays and Studies by members of the English Association'', levrenn 6
*1953 ''Middle English "Losenger": Sketch of an etymological and semantic enquiry'', embannet en ''Essais de philologie moderne: Communications présentées au Congrès International de Philologie Moderne (1951)'', Les Belles Lettres<ref>Gwelit [http://tolkiengateway.net/wiki/Essais_de_philologie_moderne_(1951) ''Tolkien Gateway''].</ref>
*1962 ''Ancrene Wisse: The English Text of the Ancrene Riwle'', Early English Text Society, Oxford University Press<ref>Gwelit [http://tolkiengateway.net/wiki/Ancrene_Wisse_(book) ''Tolkien Gateway''].</ref>.
*1963 ''English and Welsh'', en ''Angles and Britons: O'Donnell Lectures'', University of Cardiff Press, bet adembannet en ''The Monsters and the Critics''
*1964 Rakskrid da ''Tree and Leaf.'', gant munudoù diwar-benn aozadur hag istor ''Leaf by Niggle'' hag ''On Fairy-Stories''.
*1966 Labourioù evit un embannadur eus ar [[Bibl]] : ''Jerusalem Bible'', evel treuzyezher ha geriadurour.
*1966 Rakskrid evit eil embannadur ''The Lord of the Rings''.
*1966 ''Tolkien on Tolkien''], emvuhezskrid berr embannet en ''Diplomat'', New York, levrenn 18, niv. 197<ref>Gwelit [http://tolkiengateway.net/wiki/Tolkien_on_Tolkien ''Tolkien Gateway''].</ref>
=== Embannadurioù dalif ===
*1966 Troidigezh ''The Book of Jonah'' evit ''The Jerusalem Bible''
*1975 ''Guide to the Names in The Lord of the Rings'' - embannet en ''A Tolkien Compass'' gant Jared Lobdell. Skrivet e voe gant J. R. R. Tolkien evit treuzyezherien ''The Lord of the Rings'' ; un gentel glok anvet ''The J.R.R. Tolkien Companion and Guide'' a voe embannet e 2006.<ref>Christina Scull & Wayne G. Hammond, ''The J.R.R. Tolkien Companion and Guide'', 2006, Houghton Mifflin :
: Levrenn 1 : ''Chronology'', 1020 p., ISBN 978-0-618-39102-8
: Levrenn 2 : ''Reader's Guide'', 1280 p., ISBN 978-0-618-39101-1</ref>
*1975 Troidigezhioù eus ''Sir Gawain and the Green Knight'', ''Pearl'' ha ''Sir Orfeo''
*1976 ''The Father Christmas Letters''
*1977 ''The Silmarillion''
*1979 ''Pictures by J. R. R. Tolkien'', gant Christopher Tolkien, emb. HMH, 112 p., ISBN 978-0-395-60648-3
*1980 ''Unfinished Tales of Númenor and Middle-earth''
*1980 ''Poems and Stories'' (kendastumad ''The Adventures of Tom Bombadil'', ''The Homecoming of Beorhtnoth Beorhthelm's Son'', ''On Fairy-Stories'', ''Leaf by Niggle'', ''Farmer Giles of Ham'', ''Smith of Wootton Major'').
*1981 ''The Letters of J. R. R. Tolkien'', embannet gant Christopher Tolkien ha Humphrey Carpenter
*1981 ''The Old English "Exodus" Text'', troidigezh hag addisplegoù gant J. R. R. Tolkien
*1982 ''Finn and Hengest: The Fragment and the Episode''
*1982 ''Mr. Bliss'' (skrid ha skeudennoù)
*1983 ''The Monsters and the Critics'', ur c'hendastumad arnodskridoù :
::•''Beowulf: the Monsters and the Critics'' (1936)
::•''On Translating Beowulf'' (1940)
::•''On Fairy Stories'' (1947)
::•''A Secret Vice'' (1930)
::•''English and Welsh'' (1955)
*1983–1996 ''The History of Middle-earth'' :
::•''The Book of Lost Tales 1'' (1983)
::•''The Book of Lost Tales 2'' (1984)
::•''The Lays of Beleriand'' (1985)
::•''The Shaping of Middle-earth'' (1986)
::•''The Lost Road and Other Writings'' (1987)
::•''The Return of the Shadow'' (1988), levrenn 1 Istor ''The Lord of the Rings''
::•''The Treason of Isengard'' (1989), levrenn 2 Istor ''The Lord of the Rings''
::•''The War of the Ring'' (1990), levrenn 3 Istor ''The Lord of the Rings''
::•''Sauron Defeated'' (1992), levrenn 4 Istor ''The Lord of the Rings''
::•''Morgoth's Ring'' (1993), levrenn 1 ''The Later Silmarillion''
::•''The War of the Jewels'' (1994), Levrenn 2 ''The Later Silmarillion''
::•''The Peoples of Middle-earth'' (1996)
::•''Index'' (2002), meneger
*1995 ''J. R. R. Tolkien: Artist and Illustrator'', Christina Scull & Wayne G. Hammond, HarperCollins Publishers, 208 p., ISBN 978-0-261-10322-1
*1998 ''Roverandom''
*2002 ''A Tolkien Miscellany'', kendastumad skeudennaouet gant Pauline Baynes, Houghton Mifflin, 368 p., ISBN 978-0-7394-2736-1
*2002 ''Beowulf and the Critics'', gant daou vrouilhed eus an arnodskrid kent na vije krennet gant an aozer, embannet gant Michael D.C. Drout, Arizona Center for Medieval and Renaissance Texts and Studies, 461 b., ISBN 978-0-86698-290-0
*2005 ''Guide to the Names in The Lord of the Rings'', kentel glok eus embannadur 1975
*2007 ''The Children of Húrin''
*2008 ''Tales from the Perilous Realm''
*2010 ''The Legend of Sigurd and Gudrún''
*2010''The Story of Kullervo''
*2013 ''The Fall of Arthur''
*2014 ''Beowulf – A Translation and Commentary, together with Sellic Spell'', HarperCollins {{ISBN|978-0-00-759006-3}}
*2017 ''Beren and Lúthien''
== Daveennoù ==
=== Skridoù orin e saozneg ===
<small>(Renket diouzh bloavezh an embann)</small>
*''The Road Goes Ever On — A song cycle — Music by Donald Swann — Poems by J. R. R. Tolkien'', 1967, Houghton Mifflin, Bosto, USA, 67 p., ISBN 978-0-395-08258-4
*''Tree and Leaf ; Smith of Wootton Major ; The Homecoming of Beohtnoth'', 1975, Allen & Unwin, Sidney, AUS, 176 p., ISBN 978-0-04-820015-0
*''The Old English "Exodus" Text'', 1982, Oxford University Press, 96 p., ISBN 978-0-19-811177-1
*''Smith of Wootton Major & Farmer Giles of Ham'', 1986, Del Rey, New York, USA, 160 p., ISBN 978-0-345-33606-4
*''[[An Hobbit|The Hobbit or There and Back Again]]'', 1991, HarperCollins Publishers, London, GB, 256 p., ISBN 978-0-261-10200-1
*''[[The Lord of the Rings]]'', 1991, HarperCollins Publishers, 1200 p., ISBN 978-0-261-10230-9
*''The Aventures of Tom Bombadil and Other Verses'', 1991, Houghton Mifflin, 75 p., ISBN 978-0-395-57647-2
*''The Book of Lost Tales 1 (The History of Middle-Earth, Vol. 1)'', 1992, Del Rey, 344 f., ISBN 978-0-345-37521-6
*''The Book of Lost Tales 2 (The History of Middle-Earth, Vol. 2)'', 1992, Del Rey, 391 p., ISBN 978-0-345-37522-3
*''Sir Gawain and the Green Knight'', ''Pearl'', ''Sir Orfeo'', 1996, HarperCollins Publishers, 176p., ISBN 978-0-261-10259-0
*''The Monsters and the Critics, and other essays'', 1997, HarperCollins Publishers, 256 p., ISBN 978-0-261-10263-7
*''[[The Silmarillion]]'', 2001, Houghton Mifflin, 384 f., ISBN 978-0-618-12698-9
*''Unfinished Tales of Numenor and Middle-Earth'', 2001, Houghton Mifflin, 480 p., ISBN 978-0-618-15405-0
*''The Complete History of Middle-Earth'', 2002, HarperCollins Publishers, 5 392 p., ISBN 978-0-00-710508-3
*''The Lord of the Rings : A Reader's Companion'', 2005, Houghton Mifflin, 894 f., ISBN 978-0-618-64267-0
*''Finn and Hengest: The Fragment and the Episode'', 2006, HarperCollins Publishers, 192 p., ISBN 978-0-261-10355-9
*''Narn I Chîn Húrin / The Tale of the Children of Húrin'', 2007, HarperCollins Publishers, 314 p., ISBN 978-0-00-724622-9
*''Tales from the Perilous Realm: Roverandom and Other Classic Faery Stories'', 2008, HarperCollins Publishers, 432 p., ISBN 978-0-00-725754-6
*''The Legend of Sigurd and Gudrún'', 2010, HarperCollins Publishers, 384 f., ISBN 978-0-00-731724-0
*''Mr. Bliss'', 2011, HarperCollins Publishing, 448 p., ISBN 978-0-00-744051-1
*''Bilbo's Last Song'', 2012, Random House Publishers, New York, USA, 32 b., ISBN 978-0-09-943975-2
*''The Fall of Arthur'', 2013, HarperCollins Publishers, 256 p., ISBN 978-0-00-748994-7
=== Troidigezhioù brezhonek ===
*"Troioù kaer Tom Bombadil", ''[[Skrid]]'' niv.37, 1983, p. 38-43, lakaet e brezhoneg gant [[Mikael Baudu]].
*''An Hobbit'', 2001, A.R.D.A., Argenteuil, F, 356 p., ISBN 978-2-911979-03-3, lakaet e brezhoneg gant [[Alan Dipode]].
=== Troidigezhioù gallek ===
<small>(Renket diouzh bloavezh an embann)</small>
*''Le Silmarillion'', 2003, Pocket, Paris, F, 478 p., ISBN 978-2-266-12102-6
*''Contes et légendes inachevées, tome 1 : Le Premier Âge'', 2003, Pocket, 251 b., ISBN 978-2-266-11730-2
*''Contes et légendes inachevées, tome 2 : Le Second Âge'', 2003, Pocket, 158 p., ISBN 978-2-266-11800-2
*''Contes et légendes inachevées, tome 3 : Le Troisième Âge'', 2003, Pocket, 218 p., ISBN 978-2-266-11798-2
*''Histoire de la Terre du Milieu — Le second livre des Contes Perdus'', 2006, Pocket, 443 f., ISBN 978-2-266-16233-3
*''Les lais du Beleriand'', 2006, Christian Bourgois Éditeur, Paris, F, 647 p., ISBN 978-2-267-01821-9
*''Les montres et les critiques et autres essais'', 2006, Christian Bourgois Éditeur, 294 f., ISBN 978-2-267-01820-2
*''Lettres'', 2007, Christian Bourgois, 710 p., ISBN 978-2-267-01788-5
*''Bilbo le Hobbit'', 2007, Librairie Générale Française, Québec, CAN, 312 p., ISBN 978-2-253-04941-8
*''Histoire de la Terre du Milieu — 5 — La route perdue et autres textes'', 2008, Christian Bourgois Éditeur, 518 p., ISBN 978-2-267-02000-7
*''Faërie et autres textes'', 2009, Pocket, 431 b., ISBN 978-2-266-15538-0
*''Narn I chîn Húrin — Le conte des enfants de Húrin'', 2009, Pocket, 281 b., ISBN 978-2-266-19183-8
*''Les étymologies'', 2009, Christian Bourgois Éditeur, 156 p., ISBN 978-2-267-02053-3
*''La légende de Sigurd et Gudrun'', 2010, Christian Bourgois Éditeur, 295 p., ISBN 978-2-267-02106-6
*''Le fermier Gilles de Ham'', 2010, Gallimard Jeunesse, Paris, F, 122 b., ISBN 978-2-07-063010-3
*''Lettres du Père Noël'', 2010, Pocket, 112 p., ISBN 978-2-266-20000-4
*''La formation de la Terre du Milieu'', 2012, Pocket, 640 p., ISBN 978-2-266-17876-1
*''La route perdue'', 2012, Pocket, 754 f., ISBN 978-2-266-19938-4
*''Le Hobbit annoté'', 2012, Christian Bourgois Éditeur, 468 p., ISBN 978-2-267-02389-3
*''Le Seigneur des Anneaux — L'intégrale'', 2012, Pocket, 1 390 p., ISBN 978-2-266-23299-9
==Daveoù==
{{Commons|Category:J. R. R. Tolkien}}
*{{en}} John & Priscilla TOLKIEN, ''The Tolkien Family Album'', HarperCollins, 1992 {{ISBN|978-0-261-10239-2}}
*{{en}} Wayne G. HAMMOND & Christina SCULL, ''J.R.R. Tolkien – Artist & Illustrator'', HarperCollins, 1995 {{ISBN|978-0-261-10322-1}}
*{{en}} Daniel GROTTA, ''J. R. R. Tolkien, Architect of MiddleEarth – A Biography'', Running Press, 2002 {{ISBN|978-0-7624-1337-9}}
*{{en}} Michael WHITE, ''Tolkien – A Biography'', Berkley, 2003 {{ISBN|978-0-451-21242-9}}
*{{en}} John GARTH, ''Tolkien and the Great War – The Threshold of Middle-earth'', HarperCollins, 2011 {{ISBN|978-0-00-737387-1}}
*{{en}} [https://www.tolkiensociety.org/ ''The Tolkien Society'']
*{{en}} [http://www.tolkienbooks.net/ ''Tolkien Bibliography'']
*{{en}} [http://www.tolkienlibrary.com/index.php ''Tolkien Library'']
*{{en}} [https://web.archive.org/web/20131224110153/http://lordfingulfin.webs.com/earlierlanguages.htm ''Tolkien's Languages'']
*{{en}} [https://www.imdb.com/title/tt3361792/?ref_=nv_sr_1?ref_=nv_sr_1 Tolkien (film, 2019)]
== Notennoù==
{{Daveoù|bannoù=2}}
{{Taolenn Mojennoù Tolkien}}
{{DEFAULTSORT:Tolkien, John Ronald Reuel}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1892]]
[[Rummad:Marvioù 1973]]
[[Rummad:Meneger ar skrivagnerien]]
[[Rummad:Skrivagnerien Breizh-Veur]]
[[Rummad:Skrivagnerien saoznek]]
[[Rummad:Skrivagnerien moliac'h]]
[[Rummad:J. R. R. Tolkien]]
[[Rummad:Yezhoniourien Breizh-Veur]]
bn33hirltgvgcm3vsmcp8f9lo4x6pdm
Sully Prudhomme
0
19829
2008563
1638247
2022-08-17T17:47:49Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Sully-Prudhomme.jpg|right|thumb|Sully-Prudhomme]]
'''René Armand François Prudhomme''', ganet d'ar [[16 a viz Meurzh]] [[1839]] e [[Pariz]] ([[Bro-C'hall]]) ha marvet d'ar [[6 a viz Gwengolo]] [[1907]] e [[Châtenay-Malabry]] ([[Bro-C'hall]]), anavezetoc'h evel '''Sully Prudhomme''', hervez e anv-pluenn, a oa ur [[barzh]] gallek ha gall. Kentañ [[Priz Nobel al Lennegezh]] a voe bet roet dezhañ e 1901.
{{DEFAULTSORT:Prudhomme, Sully}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1839]]
[[Rummad:Marvioù 1907]]
[[Rummad:Skrivagnerien c'hallek]]
[[Rummad:Skrivagnerien Frañs]]
[[Rummad:Meneger ar skrivagnerien]]
[[Rummad:Priz Nobel al lennegezh]]
c2xqqbwuig9d9cjyohblmcylq0b2008
Bikini (dilhad)
0
21041
2008564
1973026
2022-08-17T17:47:59Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Skeudenn:Sunrise Florida v2.jpg|thumb|Ur bikini pa vez gwisket, e [[Sunrise (Florida)]]]]
[[Skeudenn:NoBikini.JPG|thumb|Ne vez ket aotreet ar bikini e pep lec'h]]
[[Skeudenn:Bikini car wash - From Auckland - New Zealand.jpg|thumb|C'hoari gwalc'hiñ kirri e bikini]]
Ar '''bikini''' n'eo ket un tamm [[dilhad]], met daou bezh dilhad a vez gwisket gant ar [[merc'h]]ed evit mont da gouronkañ.
Ar pezh douget war ar [[bruched]] a c'holo an [[divvronn]], en ur leuskel ar [[begel]] hag an [[divlez]] dizolo, hag a zo staget er [[kein|c'hein]], evel ur [[brennidenn|vrennidenn]].<br>
Ar pezh all a c'holo ar [[gaol|c'haol]] hag ar [[revr]], evel ur [[bragoù-bihan]] ordinal.<br>
Etre an daou bezh eo dizolo ar c'hein hag ar [[kof|c'hof]]. Heñvel-vi eo an daou bezh eta ouzh [[dilhad-dindan]] ordinal ar merc'hed. Tud zo koulskoude o deus klasket bihanaat anezho muiañ ma c'hallent.
Klasket ez eus bet ober bikini eus dilhad paotred da neuial ivez met ar ger n'en deus ket graet berzh evit se.
==Istor==
[[Skeudenn:400px-MichelineBernardini.jpg|thumb|upright=0.7|[[Micheline Bernardini]] gwisket gant ar c'hentañ bikini]]
Gant [[Louis Réard]] e voe ijinet ar bikini. Kentañ ma voe diskouezet a voe e [[Pariz]] d'ar [[5 a viz Gouhere]] [[1946]] er [[poull-neuial]] Molitor, ha douget e oa gant [[Micheline Bernardini]], un [[dañs]]erez noazh brudet en amzer-se e ''[[Casino de Paris]]''.<br />
Disklêriañ a reas Louis Réard en doa dibabet an anv '''bikini''' abalamour da Enez [[Enez Bikini|Bikini]], a oa bet un [[Danvez-tarzh|darzhadenn]] [[Gremm derc'hanel|nukleel]] warni 5 devezh a-raok, gant ar soñj, hag ar spi e vije ken brudet an daou bezh dilhad hag ar [[bombezenn|vombezenn]] a oa nevez-tarzhet.
Savet e oa bet gantañ ar frazenn-stur [[saoznek]] : '''The bikini, first an-atomic bomb!"''<ref>C'hoari-gerioù saoznek etre ''an-atomic'' ("nann-nukleel") hag ''anatomic'' ("anatomek" / "korfadurel").</ref><br>
Goulenn ur [[breou]] a reas Louis Réard evit diwall un ijinadenn a seblant bezañ bet anavet gant ar merc'hed en [[henamzer]] hervez a weler war livadurioù kozh.
Un degemer fall a voe graet d'ar bikini en e amzerioù kentañ. Sevel en e enep a reas an holl [[iliz]]où, ha berzet e voe e meur a vro. Ret e voe gortoz un toullad bloavezhioù a-raok ma teuas diouzh ar c'hiz. <br>
E [[1956]] e voe gwelet [[Brigitte Bardot]] er [[film]] ''[[Et Dieu… créa la femme]]'' o tougen ur bikini e danvez [[vichy]].<br>
Evel-just e klaskas ar merc'hed yaouank ober evelti. Skoazellet e voe ar vrud gant ar ganaouenn ''Itsy Bitsy Teenie Weenie Yellow Polka Dot Bikini'', kanet gant [[Brian Hyland]], a voe kanet e galleg gant [[Dalida]], [[Brigitte Bardot]], [[Johnny Halliday]] ha [[Richard Anthony]]. A-hed an hañv e voe skignet ''Itsy bitsy, petit Bikini'' er [[skingomz]].<br>
E [[1962]] e reas berzh bras a-drugarez da [[Ursula Andress]], a zouge ur bikini gwenn ha gleb gadalus er film ''[[Dr. No]]'' : sec'het e voe an daou damm dilhad ha gwerzhet en ti [[Christie's]] e [[2001]] : 41 250 lur [[sterling]] hepken e koustas d'ar prener.<br>
E [[1966]] e voe tro [[Raquel Welch]] da wiskañ ur bikini ragistorel er film ''One Million Years B.C''.
War-lerc'h ez eus bet graet ivez [[abadenn skinwel|filmoù skinwel]] evit diskouez an tamm danvez-se, evel re ar rummad ''Baywatch'', gant [[Pamela Anderson]].
Abaoe dibenn an {{XXvet kantved}} eo deuet da vezañ ur gwiskamant ordinal war an [[aod]]où.
==Doareoù all ==
[[File:Beach Volleyball 2007 (1436878831).jpg|thumb|Ar bikini-sport a ra berzh war an traezh]]
E lec'hioù zo avat e vez gwelet muioc'h a verc'hed yaouank e [[monokini]] pe e [[string]].<br>
Ijinet e oa bet ivez un ''trikini'' ha ne reas ket berzh, hag un ''tankini'' a blij d'ar re a ra sport a-hervez.
===Mikrokini===
[[Skeudenn:microkini.jpg|thumb|Mikrokini]]
Ur '''mikrokini''' zo ivez, hogen diaes ober "un tamm dilhad" eus un draig ken dister.
== Levr ==
* Kelly Bensimon, ''Le Bikini, des années 1950 à nos jours'', Éditions Assouline, 2006, {{ISBN|978-2-84323-839-0}} {{fr}}.
==Skeudennoù==
[[Restr:White Bikini wb.jpg|thumb|400px|<center>Luc'hskeudennerien dilhad gwenn</center>]]
===Bikini a-vremañ...===
<gallery mode="packed" heights="150px">
Bikini Model Jassi 2.jpg|Bikini unliv ruz
Bikini Model Jassi.jpg|Bikini e livioù ar [[banniel stadunanat]].
Red polka tankini.jpg|An [[tankini]] zo ur seurt bikini a c'holo un tamm mat muioc'h
String Bikini (Jassi) Rear.jpg|Bikini strizh
Bikini backs.jpg|Keinoù gant pep a vikini
Sunbath.jpg|Tintarella e bikini
Woman in black thong bikini with tattoo and wearing bracelets and wrist cuff.jpg|Maouez e bikini du
Burlesque pose 3.jpg| Bikini aet da drikini
Thong 3.jpg|Strishoc'h eget ar bikini anvet [[thong]], n'eus ket.
Diamond Jackson at Exxxotica Miami 2011 1.jpg|Bikini divoas
</gallery>
===... ha bikini a-wechall===
Marelladurioù eus [[Villa Romana del Casale]]
<gallery mode="packed" heights="150px">
Roman_bikini_1.jpg
Roman_bikini_2.jpg
Roman_bikini_3.jpg
Roman_bikini_4.jpg
Casale Bikini.jpg|Marelladur roman o tiskouez merc'hed e bikini an Henamzer en o gourdonerezh
Bikinimaedchen.jpg|Unan eus ar merc'hed en he gourdonerezh
</gallery>
==Pennadoù kar==
*[[Burqini]]
*[[Monokini]]
*[[String]]
== Notennoù ==
{{Daveoù}}
{{Commons|Bikini|Bikini}}
[[Rummad:Dilhad-kouronkañ]]
oh2kwcbcilw7m59nur123xet211v6ha
Berthe Morisot
0
21629
2008565
1839529
2022-08-17T17:48:12Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Morisot berthe photo.jpg|thumb|Berthe Morisot e 1872]]
'''Berthe Morisot''' ([[14 a viz Genver]] [[1841]] - [[2 a viz Meurzh]] [[1895]]) a oa ul livourez c'hall stag ouzh luskad an [[impresionouriezh]].
Ganet e oa e [[Bourges]] ([[Cher]]), ha gournizez e oa d'al livour [[Jean Honoré Fragonard]]. Gant he c'hoar Edma, he devoa studiet arz al [[livouriezh]], dre livañ diouzh skouer al livadurioù diskouezet e [[mirdi al Louvre]]. Eno e reas anaoudegezh gant [[Théodore Fantin-Latour|Fantin-Latour]].
Adalek [[1861]] e studias Berthe hag Edma gant [[Jean-Baptiste-Camille Corot]] e [[Ville-d'Avray]]. Perzh a gemer Berthe Morisot e Saloñs [[1864]], e hini [[1865]] goude, ma kinnigas un nebeud gwelvaoù.
E [[1868]] e reas anaoudegezh gant [[Édouard Manet|Manet]], ha patrom e voe-hi dezhañ evit meur a livadur : ''[[Le Balcon]]'', ''Le Repos'', ''Berthe Morisot au bouquet de violettes''.
E [[1874]] e tilezas ar Saloñs ofisiel evit kemer perzh e diskouezadeg [[Claude Monet|Monet]], [[Alfred Sisley|Sisley]], [[Auguste Renoir|Renoir]] hag all.
Er bloaz-se end-eeun e timezas gant [[Eugène Manet]], breur Édouard.<br>
Pa varvas he gwaz e [[1892]] e vanas klañv, ma fizias he merc'h Julie Manet er barzh [[Stéphane Mallarmé]] hag en [[Auguste Renoir]], dezhañ d'he c'helenn war al livouriezh.
Estreget oberennoù [[Camille Pissarro]] ne voe nemet he re a voe diskouezet en holl ziskouezadegoù kentañ an [[Triviadelouriezh|Drivladelourien]].
Evel d'he c'hamaradez [[Mary Cassatt]] e plijas da Verthe Morisot livañ merc'hed, bugale, ha pennadoù eus buhez an tiegezhioù.
Mervel a reas Berthe Morisot d'an [[2 a viz Meurzh]] [[1895]] e [[Pariz]]. Beziet e voe e bered [[Passy]].
Priziet e vez atav ar vuhez a zifluk eus ar stummoù dispis a zamweler en he zaolennoù hag eus kan al livioù war al lien.
==Breizh==
Bet eo al livourez e Breizh, graet ganti un toullad taolennoù e korn [[An Oriant]].
<gallery mode="packed" heights="220px" style="margin-top:15px;">
Berthe Morisot, 1867 - Rosbras, Brittany.jpg|''Rosbras'' e [[Rieg]], [[1867]]
Berthe Morisot The Harbor at Lorient.jpg|''Porzh an Oriant'', [[1869]]
</gallery>
==Poltrederien Berthe Morisot==
Meur a emboltred anezhi he deus graet. Livet eo bet gant he mignoned Renoir hag [[Edouard Manet]], he [[breur-kaer]], ivez.
<gallery mode="packed" heights="220px">
Edouard Manet 016.jpg|''Le Balcon''<br>[[Édouard Manet|Manet]], 1868-69
Édouard Manet - Le Balcon.jpg|''[[Le Balcon]]'' (munut)
Édouard Manet - Le repos.jpg|''[[Le Repos]]''<br>Manet, 1870-71
Edouard Manet - Berthe Morisot With a Bouquet of Violets - Google Art Project.jpg|''Berthe Morisot au bouquet de violettes''<br>Manet, 1872
</gallery>
<gallery mode="packed" heights="220px">
Édouard Manet - Berthe Morisot au soulier rose.jpg|''Berthe Morisot au soulier rose''<br>Manet, 1872
Édouard Manet - Berthe Morisot on a divan.jpg|''Berthe Morisot sur un divan''<br>Manet, 1872
Berthe Morisot Manet Lille 2918.jpg|''Berthe Morisot à l'éventail''<br>Manet, 1874
Marcellin Desboutin - Portrait Berthe Morisot.jpg|''Portrait de Berthe Morisot''<br>[[Marcellin Desboutin|Desboutin]], 1876
</gallery>
<gallery mode="packed" heights="220px">
Manet - Berthe Morisot ruhend.jpg|''Portrait de Berthe Morisot''<br>Manet, 1882
Renoir Berthe Morisot.jpg|''Berthe Morisot''<br>[[Pierre-Auguste Renoir|Renoir]], 1892
Pierre Auguste Renoir - Portrait Berthe Morisot and daughter Julie.jpg|''Berthe Morisot et sa fille Julie Manet''<br>Renoir, 1894
</gallery>
==Gwelout ivez==
*[[Mirdi brezhonek Berthe Morisot]]
== Liammoù diavaez ==
{{commonscat|Berthe Morisot}}
* {{en}} [http://www.ibiblio.org/wm/paint/auth/morisot/ Berthe Morisot er WebMuseum]
{{DEFAULTSORT:Morisot, Berthe}}
[[Rummad:Livourezed gall an XIXvet kantved]]
[[Rummad:Berthe Morisot]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1841]]
[[Rummad:Marvioù 1895]]
je8vkrl3yfmnx2wq6jz34a7c11mexvk
Geneva
0
21752
2008566
1983659
2022-08-17T17:48:24Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Kumunioù Suis
| kanton = [[kanton Geneva]]
| anvFR = Genève
| anvDE = Genf
| anvIT = Ginevra
| anvRM = Genevra
| amzer-gefridi= 2020-2021
| gorread = 15.93
| ledred = 46.2
| hedred = 6.15
}}
'''Geneva''' zo ur gêr eus [[Suis]] ([[Kanton Geneva]]), war glannoù ar stêr [[Ron (stêr)|Ron]] el lec'h ma kuita [[lenn Geneva]] (e galleg ''lac Leman'', e [[frankoprovañseg]]; ''Lèman'').
== Stummoù an anv ==
''Genava'' eo ar stumm [[latin]] a gaver e ''[[De Bello Gallico]]'' [[Julius Caesar]], ha ''Genáva'' e latin ar bobl, alese ar stumm [[galleg|gallek]] ''Genève''. E yezhoù ofisiel ar vro e skriver ''Genève'' e galleg neuze, ''Genf'' en [[alamaneg]], ''Ginevra'' en [[italianeg]] ha ''Genevra'' e [[romañcheg]].<br />
''Génva'' eo ar stumm [[arpitaneg|arpitanek]], ''Genves'' e oa e galleg kozh kent ar stumm ''Gennes''.
E brezhoneg e kaver ''Jeneva, Genava (d'après forme anc.)'' e [[geriadur Vallée]]. meneg ebet e [[Geriadur Hemon-Huon]] (na 1993, na 2005).
== Orin an anv ==
Diasur eo orin ''Geneva''.<br />
Kinniget ez eus bet un orin keltiek en abeg d'ar [[galianeg]] ''genava'', a zo kar d'ar [[kembraeg|c'hembraeg]] ''gen'', ''genau'' ha d'ar brezhoneg ''genoù''<ref name="Dottin">Georges Dottin (1920), ''La langue gauloise'', Slatkine Reprints, Genève, 1985, ISBN 2-05-100802-8, p. 108.</ref> : e "genoù" al lenn emañ kêr.<br />
Un displegadur all zo deuet dre ar [[yezhoniezh|genyezhoniezh]], pa dalvez ar wrizienn [[indezeuropeg|indezeuropek]] ''*gen-'' kement ha "javed", "jod", "chin" – un astenn d'ar ster-se eo "genoù" pa gomzer eus an dremm ha n'eo ket eus an digor ma lakaer boued ; kement ha "plegadenn", "kogn" e oa ster ''*gen-'' ivez (gwelit al latin ''genū'', ''glin''), alese ''Geneva'' oc'h ober dave d'ar c'hogn a zo e penn al lenn.<br />
Keltiek avat e chom an dibenn ''-ava''.<ref name="Dottin" />.
== Ur gêr a bouez ==
Eil kêr [[Suis]] eo '''Geneva''' ha kêrbenn ar c'hanton. 185 028 a dud a oa enni e [[2005]], met an dachenn kêriet en dro dezhi, a'n em astenn war [[kanton Vaud]] ha departamantoù gall an [[Ain]] hag an [[Haute-Savoie]], a vev enni 760 000 a dud.
== Istor ==
E bro an [[Allobroged]] e oa pa oa aloubet gant ar Romaned. Menneget eo gant Julius Kezar e 58 araok JK en e oberenn ''[[De Bello Gallico]]''.
== Degemer ==
Douar repuidi eo Geneva abaoe pell, dreist-holl abaoe ma voe degemeret enni ar Brotestanted heskinet, evel [[Guillaume Farel]], Jean Calvin pe Théodore de Bèze, ma veze graet ar ''Roma brotestant'' anezhi, hag ivez ''kêr Calvin''.
E-touez an holl bolitikerien repuet enni menegomp [[Lenin]] a-raok dispac'h [[1917]].
Kalz a aozadurioù etrevroadel zo diazezet e Geneva:
[[Skeudenn:Palais des nations.jpg|thumb|right|[[Palez ar Broadoù]]]]
* sez europat [[Aozadur ar Broadoù Unanet]]
* Ar [[Kroaz Ruz|Groaz Ruz etrebroadel]]
* [[Aozadur Bedel ar Yec'hed]]
* [[Aozadur Bedel ar C'henwerzh]]
ha kalz re all.
== Kêrioù gevellet ==
*[[Skeudenn:Flag of Argentina.svg|20px]] [[Buenos Aires]] ([[1991]])
*[[Skeudenn:Flag of France.svg|20px]] [[Pariz]] ([[2002]])
== Liorzhoù ha parkoù ==
[[Skeudenn:L'horloge fleurie.jpg|thumb|Horolaj bleuniet]]
* 310 [[hektar]] a zo dindan koad pe geot, da lavarout eo 20% eus douar kêr.
== Mell-droad ==
Brudet eo ar c'hleub [[Servette FC]] savet e [[1890]]. E [[2005]] e reas freuz-stal.
== Beredoù ==
Etre [[1700]] ha [[1853]], ne oa nemet ur vered e kêr, hini ''Plainpalais''. E penn-kentañ ar bloavezhioù [[1850]], e voe krouet hini ''Châtelaine'', hini Saint-Georges er bloavezhioù [[1880]]. Hini kumun ''Petit-Saconnex'' zo e kêr abaoe [[1931]] pa voe ken deuzet an div gumun.
E-touez an dud veur beziet e Geneva menegomp [[Jean Calvin]] ha [[Jorge Luis Borges]].
== Tud veur bet ganet e Geneva ==
* [[Henri Dunant]], medisin
* [[Isabelle Eberhardt]], skrivagnerez
* [[Jacques Necker]], politikour gall
* [[Jean-Jacques Rousseau]], prederour
* [[Ferdinand de Saussure]], yezhoniour
* [[Michel Simon]], aktour
* [[Alain Tanner]], filmaozour
* [[Paul-Émile Victor]], ergerzhour, gwerinoniour, skrivagner gall
== Gwelout ivez ==
* [[Michel Servet]]
== Liammoù diavaez ==
{|
|- valign="top"
|
=== Buhez sevenadurel ===
* [http://www.ville-ge.ch/culture/agenda/agenda.pdf Abadennoù ar miz]
* [http://www.ville-ge.ch/culture/offre_culturelle/musees.html Mirdioù]
* [http://www.ville-ge.ch/culture/offre_culturelle/musique.html Sonerezh]
* [http://www.ville-ge.ch/culture/offre_culturelle/theatre.html C'hoariva]
* [http://www.ville-ge.ch/culture/offre_culturelle/danse.html Dañs]
* [http://www.ville-ge.ch/culture/offre_culturelle/festivals.html Festivalioù]
* [http://www.ville-ge.ch/culture/offre_culturelle/cinemas.html Sinema]
* [http://www.ville-ge.ch/culture/offre_culturelle/bibliotheques.html Levraouegoù]
* [http://www.ville-ge.ch/culture/offre_culturelle/editeurs_librairies.html Lenn]
* [[Skeudenn:Erioll world.svg|16px]] [http://www.wikimapia.org/#y=46211794&x=6153717&z=13&l=0&m=a&v=2 Gwelet eus an egor gant WikiMapia]
|
===Liammoù all===
* [http://www.memo.fr/Dossier.asp?ID=560 Istor Geneva]
* [http://hypo.ge-dip.etat-ge.ch/www/cliotexte/html/geneve.reforme.1536.html Skridoù diwar-benn ar Brotestantiezh e Geneva (XVI-vet kantved)]
* [http://hypo.ge-dip.etat-ge.ch/www/cliotexte/html/geneve.reforme.1685.html Skridoù diwar-benn ar Brotestantiezh e Geneva (XVII-vet kantved))]
* [http://hypo.ge-dip.etat-ge.ch/www/cliotexte/html/geneve.histoire.spon.html Skrid diwar-benn orin trojan Geneva hag enepskrid]
* [http://diderot.alembert.free.fr/G.html#GENEVE Geneva deskrivet gant Voltaire en Enkiklopediezh Diderot (XVIII-vet kantved)]
* [http://www.geneve-tourisme.ch/ Gweladennerien]
* [http://www.ville-ge.ch/fr/decouvrir/virtual/index.htm Skeudennoù eus kêr]
* [http://www.romandie.com/meteo/sous_page_meteo.asp?select=6700000&nom= Geneva filmet war-eeun]
* [http://www.ork.ch/ Luc'hskeudennoù]
* [http://www.egeneve.ch/histoires.htm Istorioù eus kêr Geneva eus 1910 da 2006]
* [http://www.tv5.org/geneve/ Geneva, keoded eus ar bed, gant TV5]
|}
==Notennoù==
{{daveoù}}
[[Rummad:Kumunioù Suis]]
7jhze158wkjn0bzwiq7x3fp8mfhqpnr
Ambrose Bebb
0
22246
2008567
1984592
2022-08-17T17:48:34Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''William Ambrose Bebb''' ([[1894]]-[[1955]]) a oa ur [[skrivagner kembraek]] hag ur politikour.
Ganet oa e [[Goginan]] e [[Ceredigion]]. En e 60 vloaz e oa marvet trumm e [[Bangor]] d'ar Merc'her 27 a viz Ebrel 1955.
Emañ e-touez ar re a savas [[Plaid Cymru]].
Troet e oa gant ar politikerezh ha mennozhioù [[Charles Maurras]] hag an [[Action Française]]. A-hervez e oa dedennet gant ar faskouriezh ivez.
==E vuhez==
Goude bezañ bet war e studi e [[Kembre]] ez eas da dremen un nebeud bloavezhioù e [[Pariz]], er [[Sorbonne]]. Pa oa distroet d'e vro, e voe lakaet da gelenner istor e Skol-Vistri Bangor, hag eno e oa chomet.
Anavezet e oa evel istorour, ha meur a levr istorouriezh en deus savet. Anavezet e oa ivez dre e garantez ouzh ar c'hembraeg. [[Kembraeg]] a gomze hag a skrive bepred. Heug en doa ouzh yezh ar Saozon.
Brogarour rik e oa. Ouzhpenn ur wech eo bet kinniget evel danvez-kannad gant ar Vroadelourien e kontelezh [[Caernarfon]].
Ouzhpenn bezañ Kembread, e oa Kelt, hag e venne lakaat an [[etrekeltelezh]] da gaout al lec'h a dlee kaout e pep bro geltiek.
Diwar an deiz ma reas anaoudegezh gant [[Bretoned Paris]], war-dro 1922, e teuas da vezañ mignon bras da Vreizh. Deskiñ a reas ar [[brezhoneg]], ha reiñ kentelioù kembraeg er skol aozet gant Kelc'h Keltiek an Ao. Régnier. Mont a reas alies da Vreizh da veajiñ, ha nebeut a dud a anaveze "an Emsav breizhek" koulz hag eñ etre an daou vrezel. Kenlabourer e oa d'ar gelaouenn "[[Breiz Atao]]". Ar c'horn-bro a blije ar muiañ dezhañ e oa [[Tremel]], a gave dezhañ e oa heñvel-tre ouzh Kembre.
Pa echuas an eil brezel-bed, Ambrose Bebb a voe unan eus ar re a zifennas ar vrogarourien vreizhat heskinet. Darn eus e vignoned, an [[Yann-Vari Perrot|Aotrou Perrot]], K. Le Part, ha re all, a oa bet lazhet gant tud eus ar Rezistañs.
===E levrioù ===
*''Llydaw'' ([[1929]])
*''Crwydro'r Cyfandir'' ([[1936]])
*''Y Ddeddf Uno 1536''([[1937]])
*''Pererindoddau'' ([[1941]])
*''Machlud yr Oesoedd Canol'' ([[1951]])
*''Machlud y Mynachlogydd''
==Liamm diavaez==
*[http://www.bbc.co.uk/cymru/canolbarth/enwogion/llen/pages/ambrose_bebb.shtml BBC Cymru - Oriel yr Enwogion] {{cy}}
{{DEFAULTSORT:Bebb, Ambrose}}
[[Rummad:Meneger ar skrivagnerien]]
[[Rummad:Skrivagnerien Kembre]]
[[Rummad:Skrivagnerien gembraek an XXvet kantved]]
[[Rummad:Politikourien Kembre]]
[[Rummad:Istorourien Kembre]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1894]]
[[Rummad:Marvioù 1955]]
d2xw39ej6cp0461strz50pf981tmppc
Listenn ar 130 departamant gall e 1811
0
22404
2008568
1945009
2022-08-17T17:48:45Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
Setu roll ar 130 [[departamant gall]] bet krouet '''a-benn ar bloavezh''' [[1811]], pa oa gorread an [[Impalaeriezh C'hall Kentañ]] en e vrasañ.
Ne vo ket kavet amañ an departamantoù
*bet krouet e-pad an Impalaeriezh goude 1811 ([[Listenn departamantoù gall Katalonia]]),
*kollet pe nullet a-raok 1811 ([[Listenn an departamantoù gall e Gres]], [[Departamantoù gall en trevadennoù]], [[Golo]], [[Liamone]], [[Mont-Terrible]], [[Rhône-et-Loire]], [[Tanaro (departamant)|Tanaro]]).
[[Skeudenn:Dep-fr.jpg|right|200px|130 departamant Frañs]]
[http://gallica.bnf.fr/scripts/ConsultationTout.exe?O=02000045 Amañ] e c'haller gwelet kartennoù evit departamantoù zo.
{| border="0" style="border: 1px solid #999; background-color:#ffffff"
|- align="center" bgcolor="#cccccc"
! Anv !! Pennlec'h !! Pad
|-
| [[Ain (departamant)|Ain]] || [[Bourg-en-Bresse|Bourg]] || align="center" | [[1790]] -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Aisne (departamant)|Aisne]] || [[Laon]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Allier (departamant)|Allier]] || [[Moulins (Allier)|Moulins]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Basses-Alpes]] {{dave|Alpoù-Provañs}}|| [[Digne-les-Bains|Digne]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Hautes-Alpes]] || [[Gap]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Alpes-Maritimes]] {{dave|Alpoù}}|| [[Nice]] || align="center" | 1793 - 1814
|-
| [[Apennins]] || [[Chiavari]] || align="center" | [[1805]] - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Ardèche (departamant)|Ardèche]] || [[Privas]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Ardennes (departamant)|Ardennes]] || [[Charleville-Mézières|Mézières]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Ariège (departamant)|Ariège]] || [[Foix]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Arno (departamant)|Arno]] || [[Firenze]] || align="center" | [[1808]] - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Aube (departamant)|Aube]] || [[Troyes]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Aude (departamant)|Aude]] || [[Carcassonne]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Aveyron (departamant)|Aveyron]] || [[Rodez]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Bouches-de-l'Elbe]] || [[Hamburg]] || align="center" | [[1811]] - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Bouches-de-l'Escaut]] || [[Middelburg]] || align="center" | [[1810]] - 1814
|-
| [[Bouches-de-l'Yssel]] || [[Zwolle]] || align="center" | 1811 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Bouches-de-la-Meuse]] || [[La Haye]] || align="center" | 1811 - 1814
|-
| [[Bouches-du-Rhin]] || [[Bois-le-Duc]] || align="center" | 1810 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Bouches-du-Rhône]] || [[Marseille]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Bouches-du-Weser]] || [[Brême]] || align="center" | 1811 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Calvados (departamant)|Calvados]] || [[Caen]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Cantal (departamant)|Cantal]] || [[Aurillac]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Charente (departamant)|Charente]] || [[Angoulême]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Charente-Maritime|Charente-Inférieure]] {{dave|Charente}} || [[Saintes]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Cher (departamant)|Cher]] || [[Bourges]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Corrèze (departamant)|Corrèze]] || [[Tulle]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Corse (departamant)|Corse]] {{dave|Korsika}} || [[Aiacciu]] || align="center" | 1811 - [[1975]]
|-
| [[Côte-d'Or]] || [[Dijon]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Aodoù-an-Arvor|Aodoù-an-Hanternoz]] {{dave|Aodoù-an-Arvor}} || [[Sant-Brieg]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Creuse (departamant)|Creuse]] || [[Guéret]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Deux-Nèthes]] || [[Anvers]] || align="center" | 1795 - 1814
|-
| [[Deux-Sèvres]] || [[Niort]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Doire (departamant)|Doire]] || [[Ivrée]] || align="center" | 1802 - 1814
|-
| [[Dordogne (departamant)|Dordogne]] || [[Périgueux]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Doubs (departamant)|Doubs]] || [[Besançon]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Drôme (departamant) | Drôme]] || [[Valença|Valence]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Dyle (departamant) |Dyle]] || [[Bruxelles]] || align="center" | [[1795]] - 1814
|-
| [[Ems-Occidental]] || [[Groningen (kêr)|Groningen]] || align="center" | 1811 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Ems-Oriental]] || [[Aurich]] || align="center" | 1811 - 1814
|-
| [[Ems-Supérieur]] || [[Osnabrück]] || align="center" | 1811 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Escaut (departamant)|Escaut]] || [[Gand]] || align="center" | 1795 - 1814
|-
| [[Eure (departamant)|Eure]] || [[Évreux]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Eure-et-Loir]] || [[Chartres]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Finistère]] || [[Kemper]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Forêts]] || [[Luksembourg (kêr)|Luxembourg]] || align="center" | 1795 - 1814
|-
| [[Frise (departamant)|Frise]] || [[Leeuwarden]] || align="center" | 1811 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Gard]] || [[Nîmes]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Haute-Garonne]] || [[Toulouse]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Gênes]] || [[Genova|Gênes]] || align="center" | 1805 - 1814
|-
| [[Gers]] || [[Auch]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Gironde]] || [[Bourdel|Bordeaux]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Hérault]] || [[Montpellier]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Ille-et-Vilaine]] || [[Roazhon]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Indre (departamant)|Indre]] || [[Châteauroux]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Indre-et-Loire]] || [[Tours]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Isère (departamant)|Isère]] || [[Grenoble]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Jemmapes (departamant)|Jemappes]] || [[Mons (Wallonia)|Mons]] || align="center" | 1795 - 1814
|-
| [[Jura (departamant)|Jura]] || [[Lons-le-Saunier]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Landes|Lannoù]] || [[Mont-de-Marsan]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Léman]] || [[Genève]] || align="center" | 1798 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Lippe]] || [[Münster]] || align="center" | 1811 - 1814
|-
| [[Loir-et-Cher]] || [[Blois]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Loire (departamant)|Liger]] || [[Montbrison (Loire)|Montbrison]] {{dave|Liger}}|| align="center" | [[1793]] -
|-
| [[Haute-Loire]] || [[Le Puy-en-Velay|Le Puy]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Loire-Inférieure]] {{dave|LA}} || [[Naoned]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Loiret]] || [[Orleañs]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Lot (departamant)|Lot]] || [[Cahors]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Lot-et-Garonne]] || [[Agen]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Lozère]] || [[Mende]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Lys (departamant)|Lys]] || [[Bruges]] || align="center" | 1795 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Maine-et-Loire]] || [[Angers]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Manche|Manche]] || [[Saint-Lô]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Marengo (departamant)|Marengo]] || [[Alexandria (Piemont)|Alexandria]] || align="center" | 1802 - 1814
|-
| [[Marne (departamant)|Marne]] || [[Châlons-en-Champagne|Châlons-sur-Marne]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Méditerranée]] || [[Livourne]] || align="center" | 1808 - 1814
|-
| [[Haute-Marne]] || [[Chaumont (Haute-Marne)|Chaumont]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Mayenne (departamant)|Mayenne]] || [[Laval (Mayenne)|Laval]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Meurthe (departamant)|Meurthe]] {{dave|Meurthe}} || [[Nancy]] || align="center" | 1790 - [[1871]]
|- bgcolor="#efefef"
| [[Meuse (departamant)|Meuse]] || [[Bar-le-Duc|Bar-sur-Ornain]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Meuse-Inférieure]] || [[Maestricht]] || align="center" | [[1795]] - [[1814]]
|- bgcolor="#efefef"
| [[Mont-Blanc (departamant)|Mont-Blanc]] || [[Chambéry]] || align="center" | [[1792]] - [[1815]]
|-
| [[Mont-Tonnerre]] || [[Mainz|mayence]] || align="center" | 1801 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Montenotte]] || [[Savone]] || align="center" | 1805 - 1814
|-
| [[Mor-Bihan]] || [[Gwened]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Moselle (departamant)|Moselle]] {{dave|Moselle}}|| [[Metz]] || align="center" | 1790 - 1871
|-
| [[Nièvre (departamant)|Nièvre]] || [[Nevers]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Norzh (departamant)|Norzh]] || [[Lille]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Oise (departamant)|Oise]] || [[Beauvais]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Ombrone (departamant)|Ombrone]] || [[Siena]] || align="center" | 1808 - 1814
|-
| [[Orne]] || [[Alençon]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Ourthe (departamant)| Ourte]] {{dave|Ourte}} || [[Liège]] || align="center" | 1795 - 1814
|-
| [[Pas-de-Calais]] || [[Arras]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Pô (departamant)|Pô]] || [[Torino|Turin]] || align="center" | 1802 - 1814
|-
| [[Puy-de-Dôme]] || [[Clermont-Ferrand|Clermont]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Pireneoù-Atlantel|Pireneoù-Izelañ]] {{dave|PA}}|| [[Pau]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Hautes-Pyrénées|Pireneoù-Uhel]] || [[Tarbes]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Pyrénées-Orientales]] || [[Perpignan]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Bas-Rhin]] {{dave|RI}}|| [[Strasbourg]] || align="center" | 1790 - 1871
|- bgcolor="#efefef"
| [[Haut-Rhin]] {{dave|RU}} || [[Colmar]] || align="center" | 1790 - 1871
|-
| [[Rhin-et-Moselle]] || [[|Koblenz|Coblence]] || align="center" | 1801 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Ron (departamant)|Ron]] || [[Lyon]] || align="center" | 1793 -
|-
| [[Roer]] || [[Aix-la-Chapelle]] || align="center" | 1801 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Rome]] || [[Roma|Rome]] || align="center" | [[1809]] - 1814
|-
| [[Sambre-et-Meuse]] || [[Namur]] || align="center" | 1795 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Haute-Saône]] || [[Vesoul]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Saône-et-Loire]] || [[Mâcon]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Sarre|Sarre]] || [[Trier|Trêves]] || align="center" | 1801 - 1814
|-
| [[Sarthe]] || [[Le Mans]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Seine]] {{dave|Saena}}|| [[Pariz]] || align="center" | 1790 - [[1965]]
|-
| [[Seine-Maritime]] {{dave|SaenaI}}|| [[Rouen]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Seine-et-Marne]] || [[Melun]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Seine-et-Oise]] {{dave|SaenaO}} || [[Versailhez]] || align="center" | 1790 - 1965
|- bgcolor="#efefef"
| [[Sézia]] || [[Verceil]] || align="center" | 1802 - 1814
|-
| [[Simplon]] || [[Sion]] || align="center" | 1810 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Somme (departamant)|Somme]] || [[Amiens]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Stura]] || [[Cuneo|Coni]] || align="center" | 1802 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Tarn-et-Garonne]] || [[Montauban]] || align="center" | 1808 -
|-
| [[Tarn]] || [[Albi]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Taro (departamant)|Taro]] || [[Parma|Parme]] || align="center" | 1808 - 1814
|-
| [[Trasimène]] || [[Spoleto|Spolète]] || align="center" | 1809 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Var (departamant)|Var]] || [[Draguignan]] <ref>[[Toulon]] eo pennlec'h ar [[Var (departamant)|Var]] abaoe [[1974]].</ref> || align="center" | 1790 -
|-
| [[Vaucluse (departamant)|Vaucluse]] || [[Avignon]] || align="center" | [[1793]] -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Vendée]] || [[La Roche-sur-Yon|Napoléonville]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Vienne (departamant)|Vienne]] || [[Poitiers]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Haute-Vienne]] || [[Limoges]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Vosges (departamant)|Vosges]] || [[Épinal]] || align="center" | 1790 -
|- bgcolor="#efefef"
| [[Yonne]] || [[Auxerre]] || align="center" | 1790 -
|-
| [[Yssel-Supérieur]] || [[Arnhem]] || align="center" | 1811 - 1814
|- bgcolor="#efefef"
| [[Zuyderzée]] || [[Amsterdam]] || align="center" | 1811 - 1814
|}
== Notennoù ==
# {{notenn|Alpoù-Provañs}} Deuet da vout [[Alpes de Haute-Provence]] e [[1970]].
# {{notenn|Alpoù}} Departamant [[Alpoù-an-Arvor]] bet savet e [[1793]] ha nullet e [[1814]] a oa disheñvel eus an departamant a-vremañ adsavet e [[1860]] en ur zegemer [[Monaco]] ha [[Sanremo]], hep arondisamant [[Grasse]].
# {{notenn|Charente}} [[Charente-Maritime]] abaoe [[1941]].
# {{notenn|Korsika}} Savet e voe departamant [[Korsika (departamant)|Korsika]] e 1790 gant [[Bastia]] da bennlec'h, ha rannet goude-se etre departamantoù [[Golo]] en Norzh ha [[Liamone]] er Su. An departamant adsavet e 1811 gant [[Aiacciu]] da bennlec'h a voe troc'het en-dro e 1975 etre [[Korsika-Uhelañ]] ha [[Su-Korsika]].
# {{notenn|Aodoù-an-Arvor}} [[Aodoù-an-Arvor]] abaoe [[1990]].
# {{notenn|Liger}} Pennlec'h al [[Liger (departamant)|Liger]] zo [[Saint-Étienne]] abaoe [[1855]].
# {{notenn|LA}} [[Liger-Atlantel]] abaoe [[1957]].
# {{notenn|Meurthe}} Goude 1871, lodennoù departamantoù ar [[Meurthe (departamant)|Meurthe]] hag ar [[Moselle (departamant)|Moselle]] na oant ket bet adstaget da [[Alamagn]] a voe unanet er [[Meurthe-et-Moselle]].
# {{notenn|Moselle}} E [[1919]], e voe adsavet departamant ar [[Moselle (departamant)|Moselle]] gant tammoù eus departamantoù ar [[Meurthe (departamant)|Meurthe]] hag ar Moselle bet adtapet gant Alamagn e [[1871]].
# {{notenn|Ourte}} Evel-se e veze skrivet anv departamant an [[Ourte]], goude ma veze skrivet [[Ourthe (stêr)|Ourthe]] anv ar stêr.
# {{notenn|PA}} [[Pireneoù-Atlantel]] abaoe 1969.
# {{notenn|RI}} Adsavet e [[1919]] gant ouzhpenn al lodenn eus ar [[Vosges (departamant)|Vosges]] bet adkemeret gant [[Alamagn]] e 1871.
# {{notenn|RU}} Adsavet e 1919 hep [[Tiriad Belfort]].
# {{notenn|SaenaI}} Bet rannet e [[1964]] etre departamantoù [[Pariz]], [[Saena-Uhelañ]], [[Seine-Saint-Denis]] ha [[Val-de-Marne]].
# {{notenn|SaenaI}} [[Seine-Maritime]] abaoe [[1955]].
# {{notenn|SaenaO}} Bet rannet e 1964 etre departamantoù [[Yvelines]], [[Essonne]] ha [[Val-d'Oise]].
== Notennoù ha dave==
<references/>
== Gwelet ivez ==
=== Liammoù diabarzh ===
* [[Departamant gall]]
* [[Istor departamantoù Frañs]]
=== Liammoù diavaez ===
* {{fr}} [http://www.1789-1815.com/depts_1809.htm Departamantoù an Impalaeriezh c'hall e 1809], testenn eus an ''Dictionnaire géographique portatif'' gant Vosgien (1809)
[[Rummad:departamantoù gall]]
234ocje72hhp6k6i9nayq9zi1sm4qfn
Ilias
0
22744
2008569
1936309
2022-08-17T17:49:32Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Homer Ilias Griphanius c1572.jpg|thumb|right|250px|Pajenn-dalbenn an ''Ilias'', war-dro 1572]]
An '' [[Ilias]]'' (Ἰλιάς, ''Ilias'', en [[henc'hresianeg]], Ιλιάδα, ''Iliada'' e [[gresianeg]]) zo unan eus an daou varzhoneg, pe [[meurgan]], a vije bet savet gant [[Homeros]]. An ''[[Odysseia]]'' eo ar barzhoneg all.
Donet a ra anv an oberenn-se eus ar frazenn-dro « barzhoneg Ilion » (ἡ Ἰλιὰς ποίησις ''e Ilias poimois''), rak Ilion (Ἴλιον ''Ilion'') eo anv all [[Troia]], e lec'h ma c'hoarvez an darvoudoù danevellet.
Peurvuiañ e seller ouzh ar meurganoù-se evel pezhioù koshañ al lennegezh [[Henc'hres|hellazek]], goude ma lakaer oberennoù [[Hesiodos]] tost da gen kozh ({{VIIIvet}} pe {{VIIvet}} kantved kent JK). En {{VIIIvet}} kantved kent JK eta e vije bet savet an Ilias.
Tennañ a ra an darvoudoù danevellet da [[Brezel Troia|Vrezel Troia]], pe kentoc'h, d'an dekvet bloavezh eus ar sez lakaet ouzh kêr [[Ilion]], pe [[Troia]], gant [[Akeaned|ar C'hresianed]]. Kontañ a ra kounnar [[Akilles]].
Goude nav vloaz seziz e kendalc'h an div arme d'en em gannañ, ha mont a ra an tu kreñv gwezh gant an [[Akeaned]], gwezh gant an [[Troianed|Droianed]]. Annoazhet gant Agamemnon, ar roue e penn an Akeaned, e paouez Akilles da gemer perzh en emgannoù. Mont a ra neuze an tu kreñv gant an Droianed renet gant [[Hektor]]. Hemañ, avat, a lazh mignon Akilles, [[Patrokles]], ar pezh a vroud anezhañ da vont d'an emgann en-dro. Echuiñ a ra ar Meurgan gant Marv Hektor diwar e zorn.
Mont a ra 15 337 heksametr daktilek d'ober ar meurgan hag abaoe ar [[Marevezh hellenadek|prantad hellenadek]] e vez rannet e pevar c'han warn-ugent.
== Anvioù kêr Troia ==
* [[Troia]] ( 'Τροία' e [[gregach]], Troia en [[latin]]) eo anv ar stad
* '''Ilias''' hag ''Iliada'' a dalv "eus Ilion", kêrbenn ar stad-se, m'edo palez ar roue [[Priam]].
Alies e vez implijet ''Ilion'' pe ''Troia'' hep ober ar c'hemm etre an eil hag egile.
== Penn kentañ ar varzhoneg ==
<blockquote>
μηνιν άειδε θεὰ Πηληιάδεω Αχιληος<br />
ουλομένην, ὴ μυρί' Αχαιοις άλγε' έθηκε,<br />
πολλὰς δ' ιφθίμους ψυχὰς ́Αιδι προίαψεν<br />
ηρώων, αυτοὺς δὲ ελώρια τευχε κύνεσσιν<br />
οιωνοισί τε πασι, Διὸς δ' ετελείετο βουλή,
</blockquote>
<blockquote>
« Kan, a zoueez, fulor ar Peleid Akilles,<br />
Brouez marvus a zegasas poanioù diniver d'an Akeaned<br />
hag a reas diskenn da di Hades kement a eneoù kalonek <br />
a harozed a voe roet o c'horfoù d'ar chas da zrailhañ <br />
ha d'an evned diniver : evel-se e oa sevenet youl Zeus »
</blockquote>
Resisaat a ranker e talv ar ger kentañ (henc'hresianeg μηνις, ''mênis'') kement ha [[fulor]], ha ne vez implijet nemet evit ober anv eus ur gonnar doueel, drougiezhus. Akilles eo an den nemetañ, ouzhpenn an doueed, a vez graet μηνις eus e fulor en oberenn [[Homeros]]. Ar fulor-se en-eeun an hini eo kalon hag alc'hwez an oberenn penn-da-benn.
== Diverradenn eus an Ilias ==
* '''Kan I''': Nav bloaz goude deroù ar [[Brezel Troia|brezel]] emañ atav an [[Akeaned]], deuet eus [[Henc'hres]] a-bezh oc'h en em gannañ gant an Droianed. [[Agamemnon]] a zalc’h [[Kriseis]], merc’h ur [[beleg]] e servij [[Apollon]], e sklavelezh ha kaset en deus an doue ar [[Bosenn|vosenn]] war an arme. Dizoleiñ a ra an urisinour [[Kalc'has]] abeg ar c’hleñved hag [[Akilles]] a c’houlenn start digant [[Agamemnon]] kas ar sklavez d’he zad en-dro. Evit en em zigoll, hennezh a gemer [[Briseis]], sklavez muiañ-karet [[Akilles]] ; Fuloret an tamm outañ e paouez [[Akilles]] a en em gannañ, heuliet gant e [[Mirmidoned|Virmidoned]], hag a c’halv e vamm [[Thetis]]. Tapout a ra hounnezh kavout digant [[Zeus]] ar bromesa e vo trec’h an Droianed ; war ar Menez Olimpos e riot an doueed diwar-benn disoc’h ar brezel.
* '''Kan II''': Touellet eo [[Agamemnon]] gant un hunvre trec’h kaset gant Zeus ha pa zihun ez eo sur da faezhañ e enebourien. Van a ra neuze da gaout c’hoant da gas e vrezelourien d’ar gêr evit amprouiñ o youl d’en em gannañ. Prest a-walc’h e vefent da vont kuit met broudañ a ra [[Odysseüs]] an [[Akeaned]] da genderc’hel ar brezel. En em brientiñ a ra an div arme evit an emgann. Sevel a ra Homeros [[Roll eus al listri|Roll listri an Akeaned]], hag hini brezelourien Troia hag eus o c’hevredidi.
* '''Kan III''': Spouronet eo an Troian [[Paris (mab Priamos)|Paris]] pa wel [[Menelaos]], ar roue en deus skrapet e wreg digantañ, ar pezh a lakas ar brezel da darzhañ. Goude rebechoù kalet e vreur [[Hektor]], Paris a zifi Menelaos d’en em gannañ den-ouzh-den evit disoc’h gant ar brezel. E-keit ha m'emañ ar vrezelourien oc'h aozañ an emgann daou e tiskouez [[Elena Troia]] da [[Priam|Briam]] pennoù brasañ an Akeaned. Kregiñ a ra an emgann ha Menelaos, brezelour arroutet, a gemer buan an tu kreñv war Baris. Savetaet eo Paris diouzh ar marv gant [[Afrodite]], avat, a gas anezhañ da Droia.
* '''Kan IV''': War ar [[menez Olimpos]] e plijfe da Zeus e vefe anavet trec'h Menelaos, ar pezh a rofe an tu da sevel ar peoc'h ha da saveteiñ Ilion. E wreg [[Hera]], avat, a fell dezhi distruj Troia ha goulenn a ra digant [[Atena]] boutañ an Droianed da derriñ o leoù peoc'h. Houmañ a atiz [[Pandaros]] da gas ur saezh da Venelaos. Torret eo an dreverz diouzhtu ha kregiñ a ra ur gombat all.
* '''Kan V''': Lazhañ a ra an Akeaned un niver bras a enebourien. Gloazañ a ra [[Diomedes]] [[Aineias]] hag [[Afrodite]] deut war e sikour. Kemer a ra perzh an doueed an emgann. Plegañ a ra an Droianed a-raok kemer kalon en-dro pa zistro Aineias, savetaet gant [[Apollon]] hag a vroud ivez e vreur [[Ares]] da sikour an Droianed. Entanet gant komzoù [[Sarpedon (disheñvelout)|Sarpedon]] e kas Hektor e vrezelourien d'an argad. Diskenn a ra neuze an doueezed Atena ha Hera war an dachenn emgann ha gant o sikour e teu [[Diomedes]] a-benn da c’hloazañ Ares e-unan. Erziwezh e tistro an doueed d'ar Menez Olimpos da glemm dirak Zeus.
* '''Kan VI''': [[Glaokos]] ha [[Diomedes]] a salud an eil egile e-pad un dreverz ; Distreiñ a ra [[Hektor]] da [[Troia|Droia]] ha komz gant e wreg [[Andromac'he]].
[[Restr:Iliad VIII 245-253 in cod F205, Milan, Biblioteca Ambrosiana, late 5c or early 6c.jpg|thumb|right|200px|''Ilias'', Kan 8, linennoù 245-253, en un dornskrid eus diwezh ar {{Vvet}} pe eus deroù ar {{VIvet}} kantved goude J.-K.]]
* '''Kan VII''': [[Hektor]] hag [[Ajas mab Telamonios|Ajas]] en em gann betek an noz. Dispartiañ a reont goude un eskemm profoù. Douaret eo ar re varv ha tennañ a ra an Akeaned o mad eus an noz evit sevel ur voger difenn, ar pezh a zisplij da [[Poseidon|Boseidon]]
* '''Kan VIII''': En em dennañ a ra an doueed eus an dachenn emgann war urzh groñs [[Zeus]]. Sellet a ra hennezh ouzh an emgann diwar-lein ar [[Menez Ida (Troia)|Menez Ida]] ha pouezañ tonkad an div arme.
* '''Kan IX''': C’hoant en deus [[Agamemnon]] da zilezel ar seziz met nac’hañ a ra [[Odysseüs]] ha [[Nestor]] ; kinnig a ra Agamemnon rentañ [[Briseis]] da [[Akilles]] neuze. Chom a ra hennezh divrall en e vennad koulskoude ha lâret emañ e soñj mont war e giz da Vro-C’hres.
* '''Kan X''': [[Diomedes]] hag [[Odysseüs]] a ya da spiañ o enebourien en noz hag a lazh ar spier [[Dolon]]
* '''Kan XI''': Kurioù Agamemnon a gas an Droianed dindan mogerioù Ilion. [[Iris]] a zeu neuze a-berzh [[Zeus]] da lavaret da Hektor argadiñ d’e dro ha plegañ a ra an [[Akeaned]]. Gloazet eo [[Diomedes]] gant Paris; Nestor a c’houlenn digant [[Patrokles]] kendrec’hiñ [[Akilles]] da stagañ gant an emgann a-nevez
* '''Kan XII''': Kilañ a ra an [[Akeaned]] betek o c’hamp ha sezizet int gant an Droianed. Diskaret zo ul lodenn eus ar voger gant [[Sarpedon (mab Laodamia)|Sarpedon]] hag Hektor a dorr dorioù ar c’hamp. Mont tre a ra an Droianed .
* '''Kan XIII''': [[Poseidon]] a gennerzh an [[Akeaned]]. A-drugarez dezhañ ha da gurioù [[Idomeneus]] e teu a-benn an difennerien da lakaat an Droianed da gilañ
* '''Kan XIV''': [[Hera]] a sikour [[Poseidon]] da vroudañ an [[Akeaned]]. Gloazet eo Hektor. Kerse a gav [[Zeus]] pa zizolo emañ an doueed o kemer perzh en emgann
* '''Kan XV''': Fuloret eo [[Zeus]] o vezañ bet desevet. Reiñ a ra urzh da [[Poseidon|Boseidon]] da zilezel an dachenn emgann. Broudet gantañ ha pareet gant [[Apollon]], [[Hektor]] a laka ar spont da sevel en arme akean.
* '''Kan XVI''': [[Patrokles]] a amprest harnez [[Akilleüs]] evit kemer perzh en emgann e penn ar [[Mirmidoned|Virmidoned]]. Lazhañ a ra [[Sarpedon (mab Laodamia)|Sarpedon]] ha lakaat an arsailherien da souzañ met lazhet eo d’e dro gant [[Hektor]].
* '''Kan XVII''': En em gannañ a ra an armeoù evit korf [[Patrokles]] ha kezeg hag harnez Akilles. Difennet gant an daou Aias e teu [[Merion]] ha [[Menelaos]] a-benn da gas e gorf gante.
* '''Kan XVIII''': Klevet a ra [[Akilleüs]] ez eo marv [[Patrokles]] ha goveliet zo un harnez nevez dezhañ gant [[Hefaistos]]. Deskrivañ a reer [[skoed Akilleüs]].
* '''Kan XIX''': [[Akilleüs]] , divroc’het gant [[Agamemnon]], a gemer perzh en emgannoù en-dro
* '''Kan XX''': Kemer a ra perzh an doueed en emgann gant asant [[Zeus]] ; [[Akilles]] a glask lazhañ [[Aeneas]] zo savetaet gant Poseidon.
* '''Kan XXI''': En em gannañ a ra [[Akilleüs]] a-enep ar ster [[Skamandros]] hag e krog an doueed d’en em gannañ etreze zoken.
* '''Kan XXII''': [[Akilleüs]] a zegouezh gant [[Hektor]] dirak mogerioù [[Troia]]. Tec’hout a ra Hektor dirakañ da gentañ a-raok talañ outañ war atiz Atena dic’hizet. Akilleüs a lazh [[Hektor]] hag a stlej e gorf betek kamp an Helened
* '''Kan XXIII''': C’hoarioù kañv en enor da [[Patrokles|Batrokles]]
* '''Kan XXIV''': Dont a ra [[Priam]], roue an [[Troia]]ned da gamp ar C’hresianed dre guzh. Aspediñ a ra Akilleüs da rentañ korf e vab [[Hektor]] dezhañ. Roet eo dezhañ gant Akilleüs hag eñ kuit gantañ da lakaat deviñ anezhañ.
== Troidigezhioù ==
Kan kentañ an Ilias a zo bet troet gant [[Paskal Tabuteau]] hag embannet gant [[Al Liamm]]. ''An Ilias'', 20/10/2016.
[[Rummad:Levrioù gresianek]]
[[Rummad:Ilias]]
2pw6v9fxot3h9ehus9uhm5boqa6uw4v
Charles de Gaulle
0
23492
2008570
1976368
2022-08-17T17:50:13Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
:''Diwar-benn prezidant Bro-C'hall eo ar pennad-mañ. M'emaoc'h o klask ar barzh eus an {{XIXvet}} kantved, sellit ouzh [[Charles-Jules de Gaulle]]''.
[[Restr:De Gaulle 1961 (cropped).jpg|thumb|upright=1.2|150px|Charles De Gaulle e 1961.]]
'''Charles de Gaulle''' pe '''De Gaulle'''<ref>De Gaulle gant un D bras hervez doare-skrivañ ar familh. Ar ger-mell strizh flamanek eo, ha n'eo ket un rannig anv noblañs.</ref> a zo bet ganet d'an [[22 Du|22 a viz Du]] [[1890]] e [[Lille]], e departamant an [[Nord|Norzh]] ([[Bro-C'hall]]) ha tremenet d'an [[9 Du|9 a viz Du]] [[1970]] e [[Colombey-les-Deux-Églises]], e departamant an [[Haute-Marne]] ([[Bro-C'hall]]). Soudard a-vicher bet tizhet an rez a vrigadennour, ur politikour gall a-bouezh eo bet etre ar bloavezhioù 1940 ha 1960. Ar [[gaolouriezh|c'haolouriezh]] a vez graet eus ar redenn bolitikel awenet gantañ, bras he fouezh hiziv hon deiz c'hoazh e buhez politikel Bro-C'hall.
Bet e oa diouzh [[Londrez]], tamm-ha-tamm, penn ar [[Rezistañs]] diavaez a-enep [[Kenlabour etre Bro-C'hall hag Alamagn e-pad an Eil Brezel-bed]] (ar ''[[Frañs dieub]]''). Bet eo mestr bras nemetañ [[Urzh an Dieubidigezh]]. Savet en deus ar [[Pempvet Republik|{{Vvet}} Republik]] e [[1958]] hag a stalias ur [[Prezidant ar Republik C'hall|renad prezidantel]] e Bro-C'hall. Dont a reas da vezañ he c’hentañ prezidant eus [[1958]] da [[1969]].
Skrivet en deus diwar ar strategiezh e "Le fil de l'épée" e 1932, "Vers l'armée de métier" e 1934 ha "La France et son armée". Skrivet en deus e eñvorennoù ivez.
== Tiegezh ha deskadurezh ==
Bet ganet e [[Lille]] d’an 22 a viz Du [[1890]] en un tiegezh katolik a oa o chom e [[Pariz]], Charles De Gaulle a oa mab Henri Degaulle, kelenner war al lizhiri ha war an istor, ha Jeanne Maillot.
Hendadoù e dad Henri Degaulle a oa genedik eus [[Champagn]] ([[Châlons-en-Champagne]]), bet staliet e [[Pariz]] adalek fin an {{XVIIIvet kantved}}. [[Flandrezek]] eo an anv-familh : ''De Walle'' a dalv « ar voger-greñv ». An tiegezh Degaulle pe De Gaulle n'eo ket nobl e mod ebet eta.
Tiegezh e vamm, Jeanne Maillot, a oa a orin eus ar [[Flandrez]] c’hall. A-berzh al lodenn-se eus e diegezh e tiskenne De Gaulle eus hendadoù [[iwerzhon]]at (ar MacCartaned, [[Jakobidiezh|Jakobidi]] tec’het da Vro-C’hall goude an Dispac’h klodus), [[skos]]at (Ar Fleminged), hag [[alaman]] (ar gKolbed, a orin eus [[Baden|Dugelezh Baden]]). Tad-kozh Charles De Gaulle a-berzh he mamm a oa ur patrom bras en Industriezh ar gwiadoù e [[Lille]].
Charles en doa tri breur hag ur c’hoar :
* Xavier De Gaulle (1887-1955), hag a voe prizoner brezel, hag a voe ezel eus ar Rezistañs goude e-pad an [[Eil brezel-bed]].
* [[Marie-Agnès De Gaulle]] (1889-1982).
* Jacques De Gaulle (1893-1946), a chomo ampechet e 1926 goude un empennad.
* [[Pierre De Gaulle]] (1897-1959) hag a voe ezel eus ar Rezistañs, politikour, ha merour embregerezhioù.
Abred-kenañ, e dad a lakaas Charles da zizoloiñ oberennoù ar skrivagnerien c'hall [[Maurice Barrès]], [[Herri Bergson]] ha [[Charlez Péguy]]. [[Unpennelouriezh|Unpennelour]] e oa an tiegezh ha lenn a rae an tad ''[[L'Action française (kazetenn)|L'Action française]]'' (betek kondaonidigezh luskad [[Charles Maurras]] gant ar [[Vatikan]]). Sellet e vez ouzh e diegezh evel ur familh « katolik ha frankizour », [[afer Dreyfus|dreyfusour]] e oant ha mont a rejont a-du gant an [[Trede Republik]] en doare goulennet gant ar pab. E dad en doe estlamm ouzh [[Louis-Nathaniel Rossel|Louis Rossel]], « jeneral » eus ar [[Kumun Pariz|Gumun]], fuzuilhet gant ar « Versailhiz ».
Ul lodenn eus e studioù kentañ derez a reas Charles De Gaulle e skol Frered ar Skolioù Kristen eus parrez Sant-Tomaz-Akin (hiziv lise Sant-Tomaz-Azin) e [[Pariz]]. Goude an enkadenn bolitikel a heulas disrann an iliz hag ar stad e [[1905]], ez eas da genderc’hel e studioù da [[Belgia|Velgia]], ar c’hentañ skiant-prenañ eus an harlu eo{{daveoù a vank}}.
Mont a reas da [[Skol arbennik milourel Saint-Cyr|Skol milourel Saint-Cyr]] e [[1908]] ha goude d'ar skolaj prevez katolik Stanislas e Pariz. Kuitaaat a reas anezhañ e [[1912]] gant e skrid-testeni (er Rummad Fès, a oa an hini a zeufas da vezañ ar [[Alphonse Juin|marichal Juin]] ar major anezhañ) ha choaz a reas da vont en droadegiezh. Kaset e voe d’an [[33vet rejimant troadeien linenn|33{{vet}} rejimant troadeien]] en [[Arras]], dindan urzhioù ar c’horonal [[Philippe Pétain]].
== Brezel-bed kentañ ==
Letanant ar [[Brezel-bed kentañ|C’hentañ brezel bed]] e voe anvet kabiten adalek [[1915]]. Gloazet e voe kerkent hag e gentañ emgann e [[Dinant]] (reter [[Belgia]]) d’ar 15 a viz Eost [[1914]]. Kaset e voe goude d’an 33{{vet}} RI war dalbenn Champagn evit ren ar 7{{vet}} kompagnunezh. Gloazet e voe a-nevez d’an 10 a viz Meurzh [[1915]] en dorn kleiz, e-pad [[Emgann ar Somme]]. Mennet d’en em gannañ e tisentas d’e ofiserien o reiñ an urzh da dennañ war fozelloù an enebourien. Abalamour da se e voe torret diwar e garg evit eizhteiz. Un ofiser pizmigus, tuet da vezañ dichek, e speredegezh hag e galonegezh dirak an tan a lakas anezhañ da vezañ merzet e-touez ar re all kement ha ken bihan ma kinnigas [[komandant]] an 33{{vet}} RI kemer anezhañ da eiler.
D’an 2 a viz Meurzh [[1916]] e voe taget e rejimant hag hogos distrujet gant an enebour pa oa o tifenn kêriadenn [[Douaumont]], e-kichen [[Verdun (Meuse)|Verdun]]. Distrujet-naet e voe e gompagnunezh e-pad an emgann-se hag ar re oa chomet bev voe gronnet gant an Alamaned. Hervez [[Max Gallo]] e klaskje De Gaulle toullañ linennoù an enebourien ; rediet vije e-pad an emgann da lammat en un toull obuz evit klask goudor met Alamaned a rajent ar memes tra hag a c’hloazjent anezhañ gant un taol [[baionetez]] en e vorzhed kleiz<ref>[[Max Gallo]], ''De Gaulle'', levrenn gentañ : ''L'appel du destin'', III, 10</ref>. Prizoniet gant an Alamaned e voe pareet ha lakaet en ur c’hamp prizonierien. Hervez ur soudard eus e gompagnuniezh e vefe tremenet an traoù en un doare all : « Gronnet e oamp bet ha dindan urzhioù hor c’habiten De Gaulle e oamp rediet da godianañ. »<ref>Testeni Samson Delpech, embannet e ''Sud-Ouest Dimanche'' d’ar 16 a viz Ebrel [[1961]] ha d’an 29 a viz Meurzh [[1966]].</ref>
=== Un « distroer » medalennet ===
Da-heul un dec’hadenn c’hwitet e oa kaset da greñvlec’h [[Ingolstadt]], e [[Bavaria]], ur c’hamp distro-gwall evit an ofiserien disent ha diaes da zerc’hel. En em gavout a reas eno war un dro gant ar jeneral da zont [[Georges Catroux]], ar c’hazetenner [[Remi Roure]], an embanner [[Berger-Levrault]] hag ar marichal sovietek da zont [[Mikhail Toukhatchevski]]. Ul « lamentable exil », e-giz-se e teskrivas d’e vamm e donkad prizoniad. Evit diverrañ an amzer e aozas gant e genseurted displegadennoù war stad ar brezel. Klask a reas dreist-holl tec’hout dre bemp gwezh, en aner. Dieubet e oa goude an [[Arsav-brezel#Arsav-brezel 1918|Arsav-brezel]] an 11 a viz Du [[1918]] hag adkavout a reas e diegezh e miz Kerzu. Un eñvor c’hwerv a lavaras delc'her eus an daou vloavezh hanter-se en toull-bac’h, hag istimañ a reas bezañ un « distroer » (« tasmant »), ur soudard didalvoud n’en doa servijet da netra. Roet e voe dezhañ neoazh, da-heul ar brezel bras, kroaz marc’heg al [[Lejion a enor]], d’an 23 a viz Gouere [[1919]] hag ar [[Kroaz-brezel 1914-1918|Groaz-brezel 1914-1918]] gant ar steredenn arem.
Diwar-benn ar prantad bac’hidigezh, goude e zaskor, en deus disklêriet ar jeneral Perré e 1966 : "Unan eus ma c’hamaraded a oa prizoniad gant De Gaulle en deus lavaret din ar pezh da-heul : ar Voched a rae an enor d’an ofiserien c’hall a oa en em gannet gant kalonegezh da rentañ dezhe o sabrenn da geñver lidoù zo, e-giz an oferenn da skouer. N’o doa ket rentet e hini d’ar c’habiten De Gaulle. Hemañ, a grede e oa bet disoñjet, a c’houlennas anezhañ en un doare rok. Souezhet e oa an Alamaned gant e c’houlenn met betek gouzout e renjont un enklask diwar degouezhioù e zaskor. Goude an enklask-se ne rentjont ket e sabrenn dezhañ"<ref>Testeni ar jeneral Perré d’an 11 a viz Even 1966, adkemeret gant ar c’hazetennoù en estrenvro. En desped d’ar pezh a c’houlenne ar C’haolisted, an Élysée ne zislavaras ket ar c’homzoù-se.</ref>.
== Etre an daou vrezel ==
=== E resped ===
Kendelc’her a reas Charles De Gaulle e respet en arme ha tostaat a reas ouzh ar bolitikerezh.
Eus [[1919]] da [[1921]] e voe kaset e [[Polonia]] e lec’h ma kemeras perzh e stummadur an arme nevez a stourme gant berzh ouzh an [[Arme Ruz]]. Levezonet e oa gant an aergelc’h [[enepyuzevouriezh|enepyuzev]] taer ha [[pogrom]]our, evel m’en diskouez daou lizher kaset d’e diegezh hag embannet en eil levrenn ''Lettres, notes et carnets ''<ref>« Et au milieu de tout cela, d'innombrables […] détestés à mort de toutes les classes de la société, tous enrichis par la guerre dont ils ont profité sur le dos des Russes, des boches et des Polonais, et assez disposés à une révolution sociale où ils recueillaient beaucoup d'argent en échange de quelques mauvais coups. » ''Lettres, notes et carnets'', embannadur Plon, 1980, levrenn 2, p. 28. an anv a zeu goude ''innombrables'' a oa tennet gant an embanner.</ref>. Pa zistroas ar c’habiten De Gaulle e voe karget a gentelioù e Skol Sant-Cyr, kent bezañ degemeret er [[Skol uhel brezel]] e [[1922]].
Dimeziñ a reas gant [[Yvonne Vendroux]] (22 a viz Mae [[1900]] e [[Calais]] - 8 a viz Du [[1979]] e [[Pariz]]), d’ar 7 a viz Ebrel [[1921]]. Tri bugel en doe ganti :
* [[Philippe de Gaulle]] ([[1921]] e [[Pariz]]). Amiral e voe ha [[sened (Bro-C’hall)|senedour]].
* Élisabeth de Gaulle ([[1924]] e Pariz - [[2013]] e Pariz).
* [[Anne de Gaulle]] (1añ a viz Genver [[1928]] e [[Trier]] - 6 a viz C’hwevrer [[1948]] e [[Colombey-les-Deux-Églises]]), ganet trisomek.
E [[1925]] e voe kaset da [[strollad-ren]] ar [[Philippe Pétain|marichal Pétain]], besprezidant [[Kuzul uhel ar brezel]]. Kaset e voe da [[Trier|Drier]] e [[1927]], evel komandant an 19{{vet}} Batailhon chaseourien war droad (BCP). D’ar c’hentañ a viz Genver [[1928]] e teuas e eil verc’h, Anna, er bed. De Gaulle voe kaset d'ar [[Sav-Heol]] e [[1929]] ha tremen a reas daou vloaz e [[Beirout]] gant e diegezh. E [[1931]] e anvjod anezhañ e Sekretouriezh Hollek an Difenn Broadel e Pariz. A-bouez e oa ar post nevez-se evitañ rak tro en doa d’ober anaoudegezh gant aferioù ar stad.
Koronal e voe adalek [[1937]] hag anvet e voe penn ar 507{{vet}} rejimant tankoù e [[Metz]]. Da goulz an disklêriadenn brezel graet gant [[Bro-C'hall]] hag ar [[Rouantelezh-Unanet]] d’an [[Trede Reich]], d’an 3 a viz Gwengolo [[1939]], ar c’horonal De Gaulle a voe anvet komandant eus tankoù ar {{Vvet}} Arme.
=== E vennozhioù ===
E-pad ar bloavezhioù-se eo e tiorrenas Charles De Gaulle e vennozhioù diwar-benn arz ar brezel. Embann a reas ''La Discorde chez l'ennemi'' ([[1924]]), ''Le Fil de l'épée'' ([[1932]]), ''[[Vers l'armée de métier]]'' ([[1934]]) ha ''La France et son armée'' ([[1938]]). Al levr-se a lakas broc’h da sevel etre ar c’habiten hag ar [[Philippe|Marichal Pétain]], en dije bet c’honat da sinañ anezhañ.
E [[1932]], ''Le Fil de l'épée'' a zegasas da soñj pouez stummadur an ofiserien ha pouez an degouezhioù. Komz a reas eus an ezhomm eus ur c’horf [[tank]]où, gouest da dennañ en un doare galloudus ha da zilec’hiañ buan war un dro, gouest da gas argadoù hardizh da benn.
En e levr ''Vers l'Armée de métier'' embannet e [[1934]] e tiorroas ar mennozh-mañ na c’halle bezañ diorroet nemet gant un arme a-vicher e-kichen enrolladur ar geodediz. Koulskoude ar mennozh-se ne voe ket degemeret-mat gant kalz a dud, war-bouez : ''[[L'Action française]]'', nemedenn heverk, a saludas meur a wezh dindan pluenn [[Charles Maurras]] ha [[Jacques Bainville]] e vennozhioù modern diwar-benn ur brezel argadus hag e zisfiz e-keñver ar [[germanouriezh|c'hermanouriezh]] o tiwan en-dro, [[Paul Reynaud]], kannad eus an tu-dehou, pe [[Fulup Serre]].
En estrennvro, war ar c’hontrol, implij an [[tank]]où evel ma oa aliet gant ar jeneral Estienne ha De Gaulle war e heul a sachas evezh ([[Heinz Guderian]], [[Liddell Hart]]). ''Vers l'armée de métier'' n'en doe e [[Bro-C'hall]] nemet un tamm berzh dleet d’ar guriusted, met aweniñ a reas, poz dezhañ e-unan, ar jeneral Guderian, krouer an nerzh mekanik alaman.
E [[Pariz]] e tarempredas De Gaulle tud a-bouez liammet gant ar c'horonal Emile Mayer, war e leve ha digor-kenañ e spered, a-du gant un adreizhadenn eus ar strategiezh. Arabat e oa chom d’en em zifenn a-dreñv al [[linenn Maginot]]. Koulskoude ne oa selaouet nag an eil nag egile.
Harpet war mennozhioù ar [[John Frederick Charles Fuller|jeneral Fuller]] hag ar buruteller milourel saoz [[Liddell Hart]], De Gaulle a zifenne ur [[brezel lusk]] renet gant soudarded a-vicher, ha harpet gant tankoù. Ober a reas e gentañ prezegenn er [[Sorbonne]] en nevezamzer [[1934]], war intrudu ar [[Kelc’h Fustel-de-Coulange|c’helc’h Fustel-de-Coulange]], un aozadur liammet gant an [[Action française]]<ref>Eugen Weber, ''L'Action française'', embannadur Hachette, 1990, p. 297, notenn ''e''</ref>. Charles De Gaulle en doe mennozhioù [[unpennelouriezh|unpennelour]]. Dleet e voe dezhañ derc’hel d’an dever taverezh evel an holl soudarded met disklêriañ a reas en e lizhiri prevez ar bri dister en doa evit ar [[renad parlamant]] ha lavaret e kave gwell ur renad kreñv<ref>Éric Roussel, ''Charles de Gaulle'', embannadurioù Gallimard, 2002, p. 44</ref>. Betek fin e vuhez e tiskouezas e estlamm ouzh personelezh hag oberenn an istorour roueelour [[Jacques Bainville]].
Ne reas ket berzh e vennozhioù a-fed strategiezh abalamour da [[mirouriezh|virouriezh]] renerien an arme c'hall diouzh un tu, ha, diouzh an tu all, en abeg m’o doa disfiz ar Republikaned evit ur soudard en doa ar vrud da vezañ a-du gant mennozhioù [[Charles Maurras|Maurras]]. Koulskoude, De Gaulle, diskibl [[Charlez Péguy|Péguy]] (levezonet gant ar sokialouriezh difennet gant [[Pierre Leroux]]) ha [[Henri Bergson]], a oa bet stummet gant ar c’horonal Mayer, ofiser a orin yuzev, [[dreyfus]]our ha tost d’ar sokialouriezh. Eveltañ en doa darempredet ar ''c'hClub du Faubourg'' sokialour (Kent ar [[Brezel bed kentañ]] en doa kemeret perzh, e [[Lille]], e meetingoù eus [[Jean Jaurès|Jaurès]]) ha luskadoù [[personelouriezh|personelour]] ar bloavezhioù 30 (Esprit, ha kement zo.). Lakaet en doe e anv ivez en aozadurioù katolik eus an tu-kleiz : ar ''Sillon'' eus [[Marc Sangnier]], « les Amis de ''Sept'' », «les Amis de ''Temps Présent'' », diagentour ''[[Témoignage chrétien]]''. A-du edo al luskadoù-se a-hend-all gant [[Talbenn ar bobl]] ha gant emell Bro-C’hall evit difenn [[Spagn#Eil Republik Spagn|Eil Republik Spagn]].
[[Léon Blum]] a ziskouezas e enebiezh vras ouzh mennozhioù ar c’horonal De Gaulle e tri fennad-skrid embannet gant [[Le Populaire]], rak doujañ a rae e vije implijet an arme-se a-enep ar bobl, an harzherien-labour peurgetket. Ha da dra, en ul lizher eus [[1935]] kaset da [[Paol Reynaud|Baol Reynaud]], De Gaulle ne argase ket an implij-se tamm ebet. An [[Action française]] a embannas sevel a-du gant ar pezh a oa skrivet el levrioù embannet gant De Gaulle<ref>Robert Frank, « Le Front populaire a-t-il perdu la guerre ? », e Michel Winock (rener), ''Les Années trente. De la crise à la guerre'', embannadurioù ar Seuil, « Points »-histoire, pp. 107/109</ref>.
== Eil brezel bed ==
[[Restr:De Gaulle-OWI.jpg|thumb|upright=1.2|200px|Charles De Gaulle en e zilhad milourel.]]
Pa darzhas a, [[Eil Brezel Bed]], Charles De Gaulle a oa koronal atav (memes ma hañval bezañ war-nes dont da vezañ [[brigadennour]]), komandant ar [[507vet rejimant tankoù emgann|507{{vet}} rejimant tankoù emgann]] (RCC), e [[Metz]]. E miz Genver [[1940]] e kasas da bevar-ugent den, en o zouez [[Léon Blum]] ha [[Paul Reynaud]], d'ar [[Maurice Gamelin|jeneral Gamelin]] ha d'ar [[Maxime Weygand|jeneral Weygand]], ur c'hounskrid diazezet war ar brezel e [[Polonia]]. An destenn-se, anvet ''L'Avènement de la force mécanique'', a boueze war an ezhomm da lakaat an tankoù hag ar c'hirri-nij da labourat a-gevret.
Tri devezh goude argadenn an Alamaned, d'an 10 a viz Mae [[1940]], a zeuas a-benn da doullañ buan an talbenn gall, e rajod da c'houzout da De Gaulle en doa divizet renerien an arme fiziañ ennañ ar [[4e rann-arme hobrejonet adarme|4{{e}} DCR]], an hini galloudusañ eus unvezioù hobrejonet bras an arme c'hall (enni 364 karbed hobrejonet<ref>[http://www.atf40.fr/ATF40/documents/chapitre%202.pdf Situation des troupes françaises au 10 mai 1940]</ref>). Kemer a reas he fenn evit gwir d'an 11 a viz Mae hepken. D'ar 15 a viz Mae e oa roet dezhañ an urzh da zaleañ an enebour e bro [[Laon]] da c'hounit amzer evit lakaat e plas ar 6{{vet}} arme karget da stankañ hent [[Pariz]]. War sevel edo e rann-arme hobrejonet c'hoazh, e unvezioù n'o doa ket stourmet asambles biskoazh. Kas a reas koulskoude un enepargadenn ganti etrezek [[Montcornet (Aisne)|Montcornet]], e [[biz]] [[Laon]], unan eus ar re nemeti a zeuas a-benn da lakaat an Alamaned da gilañ. Pa welas edo an arme c'hall war-nes bezañ koll, ar siviled hag ar soudarded hep armoù war an hentoù, e-doug devezh ar 16 a viz Mae, e tisklêrias « ce qu'[il] a pu faire, par la suite, c'est ce jour-là qu'[il] l'a résolu. »<ref>« Alors, au spectacle de ce peuple éperdu et de cette déroute militaire, au récit de cette insolence militaire de l'adversaire, je me sens soulevé d'une fureur sans bornes. Ah ! C'est trop bête ! La guerre commence infiniment mal. Il faut donc qu'elle continue. Il y a, pour cela, de l'espace dans le monde. Si je vis, je me battrai, où qu'il faudra, tant qu'il faudra, jusqu'à ce que l'ennemi soit défait et lavée la tache nationale. Ce que j'ai pu faire, par la suite, c'est ce jour-là [16 mai] que je l'ai résolu. » ''in'' ''[[Mémoires de guerre]]'', levrenn I ''L'Appel'', Charles de Gaulle, ti-embann [[Bibliothèque de la Pléiade]], 1956, p35-36</ref>. De Gaulle n'en doa resevet ken ul lodenn eus unvezioù ar 4{{e}} DCR, met argadiñ a reas ur wezh kentañ gant 80 tank da glask troc'hañ linennoù kehentiñ ar rannoù-arme hobrejonet alaman d'ar 17 a viz Mae. Goude bezañ tizhet e balioù, en o zouez kêr Moncornet, ar 4{{e}} DCR, dre ma ne voe ket harpet gant unvezioù all, a rankas kilañ dirak an enebourien.
Pa zegouezhas an unvezioù all eus ar 4{{e}} DCR, un argadenn nevez a oa kaset gant 150 tank. Goude bezañ tizhet he falioù kentañ e oa harzet gant tagadennoù ar c'hirri-nij hag ar c'hanolierezh alaman.
D'an 28 a viz Mae, De Gaulle a oa brigadennour amzeriat abaoe pevar devezh. Goude 200 km hent, noazhus-kenañ d'ar c'harbedoù, ar 4{{e}} DCR a dagas an enebour dre ziv wezh a-benn distrujañ ur "godell" kemeret kant an enebourien e su ar [[Somme]], e-kichen [[Abbeville (Somme)|Abbeville]]. Berzh a reas : en tu all da 400 prizoniad voe serret ha distrujet e voe ar godell, war-bouez Abbeville abalamour ma oa niverusoc'h soudarded ha kanolioù an Alamaned. Ar re-mañ avat ne c'halljont treuziñ ar Somme nemet diwezhatoc'h e norzh Abbeville. Eil argadenn ar 4{{e}} DCR avat ne zeuas ket a-benn da gemer ar gêr-se en-dro.
D'ar 6 a viz Even [[1940]], Charles De Gaulle a voe galvet diwar dizh e Pariz gant [[Paul Reynaud]], prezidant ar c'huzul, da gemer ur garg en [[Gouarnamant Paul Reynaud|e c'houarnamant]], hini [[issekretour Stad]] evit ar [[Maodierndi ar Brezel|brezel]] hag an [[Maodierndi an difenn (Bro-C'hall)|difenn broadel]].
Charles De Gaulle a zeuas neuze er-maez eus [[urzhaz]] an arme. E gefridi oa kenurzhiañ ar strivoù gant ar [[Rouantelezh-Unanet]] da zerc'hel gant ar stourm. D'an 9 a viz Even e klaskas en aner lakaat [[Winston Churchill]] da lakaat muioc'h a nerzhioù, ha kirri-nij ivez, en emgann. D'an 10 a viz Even, De Gaulle a guitaas [[Pariz]], disklêriet kêr zigor, evit Orléañs, Briare ha Tours. Kaset e gefridi da [[Londrez]], d'ar 16 a viz Even, e kasas dre bellgomz an notenn ''[[Anglo-French Unity]]'' eus [[Jean Monnet]] da [[Paul Reynaud]]. Distroet ar memes devezh e [[Bourdel]] e klevas en doa roet [[Paul Reynaud]] e zilez a brezidant ar c'huzul, e oa bet kemeret lec'h hennezh gant ar [[Philippe Pétain|marichal Pétain]] hag e oa bet goulennet an arsav-brezel. Koll a reas ar brigadennour De Gaulle eta e lec'h er gouarnamant.
=== Galv an 18 a viz Even 1940 ===
[[Restr:De Gaulle - à tous les Français.jpg|right|200px|thumb|Skritellig peget en holl gêr Londrez, ha mesket alies gant ar galv, ar pezh a zisplije kenañ da De Gaulle.]]
D'an 18 a viz Even 1940, De Gaulle a gomzas d'ar C'hallaoued war [[Radio Londrez]] ar [[British Broadcasting Corporation|BBC]]. An deiz-se e c'halvas anezho da « harzañ » eus e harlu e [[Bro-Saoz]]. Klask a reas ar c'habinet breizhveuriat miret outañ, met harpet e oa gant [[Winston Churchill]]<ref>in ''[[Mémoires de guerre]]'', levrenn I ''L'Appel'', Charles de Gaulle, embannadurioù [[Bibliothèque de la Pléiade]], 1956, p 73.</ref>. Er [[Frañs]], Galv an 18 a viz Even a c'halle bezañ klevet da 7 eur noz, met klevet e voe gant nebeut kenañ a dud. Dibaoe an deiz-se ez eo chomet an destenn-se unan eus ar re vrudetañ eus istor Bro-C'hall avat. Ne voe ket enrollet ar galv-se hag ez eo enrolladenn an 22 a viz Even 1940 a vez kinniget evel Galv an 18 a viz Even e gwirionez.
Da gentañ, gouarnamant [[Breizh-Veur]] en doa kinniget da vinistr gall an Diabarzh [[Georges Mandel]] da dremen er [[Rouantelezh-Unanet]] ha da skignañ ur galv e-unan. Mandel a veze gwelet evel un den-a-stad bet kemennet gantañ meur a wezh ouzh gourdrouz an {{IIIe}} Reich. Nac'hañ a reas koulskoude kuitaat Bro-C'hall kuit ma vefe tu da gaout abeg ennañ ha da damall outañ bezañ un dezertour, ar pezh a vije bet graet diouzhtu gant e enebourien ([[yuzev]] e oa).
Gouzout a reer bremañ en doa breutaet kuzul ar vinistred saoz a-hed an 18 a viz Even diwar-benn testenn De Gaulle. Ar vunichouien gozh, a-dreñv ministr an Aferioù Estren, [[lord Halifax]], a felle dezho c'hoazh tremen diouzh gouarnamant [[Pétain]] ha gortoz da welet m'edo o vont da sinañ da vat an [[arsav-brezel]]. Winston Churchill, tuet abaoe pell da vezañ start a-enep Hitler ha da genderc'hel gant ar stourm, a zleas lakaat e bouez er valañs. Gallout a reas De Gaulle distagañ e brezegenn a-benn ar fin met rankout a reas asantiñ da cheñch an div linenn gentañ<ref>[[Jean-Louis Crémieux-Brilhac]], ''La France libre'', [[Gallimard]], 1996, p.49-50</ref> a-benn ma ne vefe ket ken garv evit ar gouarnamant gall. Ar c'hemm-se hag a chomas kuzh e-pad pell a zianadas en destenn roet d'ar c'hazetennoù, ha goude e-barzh eñvorennoù De Gaulle.
=== Frañs dieub ===
[[Restr:DeGaulle in Chad.jpg|thumb|right|200px|De Gaulle ha ar gouarnour-jeneral [[Félix Éboué]] e [[Tchad]] war-dro fin 1940.]]
[[Restr:4 Carlton Gardens London HQ of Charles de Gaulle.JPG|thumb|left|Plakenn ar 4 Carlton Gardens, sez an FFL e Londrez adalek an 22 a viz Gouere 1940 betek 1943, pa reas Charles De Gaulle e annez en [[Aljeria]].]]
E [[Londrez]], De Gaulle a savas hag a renas ar [[Forces françaises libres]]. Ar pal ne oa ket sevel ul lejion tud a-du da zerc'hel gant ar stourm ha da harpañ impalaeriezh Breizh-veur. Kaoz oa adc'hounit plas Frañs e-barzh ar jeu a-enep Alamagn, oc'h aozañ un arme hag un enep-Stad en dije holl berzhioù ar riegezh, hag a c'hounezfe un diazez fetis o lakaat diouzh e du tiriadoù gall an impalaeriezh trevadennel, a vefe sichenn ar stourm hag an trec'h.
Adalek deroù an hañv 1940, diwar hogozik netra ha sikouret gant un nebeud tud a-du gantañ, Bretoned dreist-holl ([[René Pléven]], [[Jean Marin]], [[Jean Oberlé]]...) De Gaulle a lakas war sav diazez ur morlu ([[Forces navales françaises libres|FNFL]]), un nijerezh ([[Forces aériennes françaises libres|FAFL]]), hag eus un arme douar ([[Forces françaises libres|FFL]]), ur servij titouriñ (ar [[Bureau central de renseignements et d'action|BCRA]] renet gant ar c'horonal [[André Dewavrin|Passy]], a voe oberiant buan e Bro-C'hall). Ar [[Kroaz Loren|Graoz Loren]] kinniget gant an amiral [[Émile Muselier|Muselier]]<ref>[http://www.france-libre.net/temoignages_documents/1_6_1_6_origines_FNFL.htm « Les origines des FNFL »], par l’amiral Thierry d’Argenlieu, tiré du n° 29 de la ''Revue de la France libre'' de juin 1950, p. 17-20.</ref>{{,}}<ref>Le général de Gaulle ne retiendra que le nom de Thierry d'Argenlieu dans ses mémoires. Le texte exact de ''L'appel'' de De Gaulle est : {{citation|Le 21 juillet [1940], j'obtins que plusieurs de nos aviateurs prissent part à un bombardement de la Ruhr et fis publier que les [[Français libre]]s avaient repris le combat. Entre-temps, tous nos éléments, suivant l'idée émise par d'Argenlieu, adoptèrent comme insigne la Croix de Lorraine.}} (Charles de Gaulle, ''Mémoires de guerre, L'appel (1940-1942),'' chap. « La France libre », Plon, 1954, {{ISBN|978-2-266-09526-6}}, (repris par édit. Pocket, p. 99).</ref>{{,}}<ref>« Sous le signe de la Croix de Lorraine », article publié par ''France d'abord'', journal brazzavillois dans le n° 18 du mercredi [[5 novembre]] [[1941]], p. 11-13, reproduisant, comme indiqué en en-tête, « des extraits d'une conférence faite dernièrement à Londres par l'amiral Muselier ». L'amiral explique, paragraphes 4 à 6 de l'article, p. 11 « Dès le début, il m'a paru nécessaire de différencier de façon apparente, les bâtiments de guerre de la France libre et ceux restés fidèles au gouvernement du Maréchal Pétain.<br />
Un de mes premiers ordres – du [[2 juillet]], si j'ai bonne mémoire – précisa que les bâtiments des Forces Navales Françaises libres porteraient à la poupe les couleurs nationales françaises et à la proue un pavillon carré bleu, orné d'une Croix de Lorraine rouge. Et ce fût (sic) l'origine de l'insigne du Mouvement de la France libre.<br />
Pourquoi j'ai choisi la Croix de Lorraine? Parce qu'il fallait un emblème en opposition à la Croix Gammée et parce que j'ai voulu penser à mon père qui était Lorrain. »
</ref>, a zeuas da vezañ e arouez. Ar gwirour [[René Cassin]] a rae war dro statudoù ar Frañs Dieub hag he darempredoù gant ar gouarnamant saoz. Diazezet e voe buan ur bank, ur gazetenn ofisiel hag arouezennoù-enor - krouet e voe an [[Ordre de la Libération]] gant De Gaulle e [[Brazzaville]] kerkent ha miz Here 1940 evit enoriñ e "gompagnuned". Poellgorioù "Gallaoued dieub" a voe savet er bed a-bezh evit klask da lakaat ar C'hallaoued en estrenvro hag ar gouarnamantoù da sevel a-du gant De Gaulle.
=== Fin ar brezel ha distro da Vro-C'hall ===
Pa tistroas De Gaulle da Vro-C'hall goude [[Dilestradeg Normandi]] e reas e seizh posubl evit nullañ an [[AMGOT]], ar gouarnamant milourel lakaet gant ar [[Kevredidi an Eil Brezel-bed|Gevrididi]] er vroioù trec'het.
''Da genderc'hel''
== « Treuzadenn ar gouelec'h » ==
== Prezidant ar Vvet Republik c'hall ==
== Levrlennadur ==
=== Oberennoù Charles De Gaulle ===
* ''Une mauvaise rencontre'' Imp. de Montligeon, 1906 (skrivet da 15 vloaz)
* ''La Congrégation, Hors de France'' Revue du collège d'Antoing (n° 6) 1908
* ''Carnet de campagne d'un officier français'' Revue de Paris (n° 6) 1920
* ''La Discorde chez l'ennemi'' Berger-Levrault 1924
* « Le Flambeau » (1{{añ}} hag eil lodenn) ''Revue militaire'' (n° 69 et 70) 1927
* ''La Défaite, question morale'' 1927-1928
* « Philosophie du recrutement » ''Revue de l'Infanterie'' (n° 439) 1929
* ''La Condition des cadres dans l'armée'' 1930-1931
* ''Histoire des troupes du Levant'' Imp. nationale 1931, kenlabour gant ar c'homandant Yvon hag ar c'horonal de Mierry.
* ''Le fil de l'épée'' Berger-Levrault 1932
* « Combats du Temps de paix » ''Revue de l'Infanterie'' (n° 476) 1932
* « Pour une politique de défense nationale » ''Revue Bleue'' (n° 3) 1933
* « Le soldat de l'Antiquité » ''Revue de l'Infanterie'' 1933
* « Forgeons une armée de métiers » ''Revue des Vivants'' 1934
* ''Vers l'armée de métier'' Berger-Levrault 1934
* « Le problème belge » ''Revue Défense Nationale'' 1936
* ''La France et son Armée'' Plon 1938
* ''Trois études'' Berger-Levrault 1945
* ''[[Mémoires de guerre]]''
** Levrenn I - ''L'Appel, 1940-1942'' Plon 1954
** Levrenn II - ''L'Unité, 1942-1944'' Plon 1956
** Levrenn III - ''Le Salut, 1944-1946'' Plon 1959
* ''[[Mémoires d'espoir]]''
** Levrenn I - ''Le Renouveau, 1958-1962'' Plon 1970
** Levrenn II - ''L'effort, 1962...'' Plon 1971
* ''Discours et Messages''
** Levrenn I - ''Pendant la Guerre, 1940-1946'' Plon 1970
** Levrenn II - ''Dans l'attente, 1946-1958'' Plon 1970
** Levrenn III - ''Avec le Renouveau, 1958-1962'' Plon 1970
** Levrenn IV - ''Pour l'Effort, 1962-1965'' Plon 1970
** Levrenn V - ''Vers le Terme, 1966-1969'' Plon 1970
* ''Lettres, Notes et Carnets''
** Levrenn 1 - ''1905-1918'' Plon 1980
** Levrenn 2 - ''1919-Juin 1940'' Plon 1980
** Levrenn 3 - ''Juin 1940-Juillet 1941'' Plon 1981
** Levrenn 4 - ''Juillet 1941-Mai 1943'' Plon 1982
** Levrenn 5 - ''Juin 1943-Mai 1945'' Plon 1983
** Levrenn 6 - ''Mai 1945-Juin 1951'' Plon 1984
** Levrenn 7 - ''Juin 1951-Mai 1958'' Plon 1985
** Levrenn 8 - ''Juin 1958-Décembre 1960'' Plon 1985
** Levrenn 9 - ''Janvier 1961-Décembre 1963'' Plon 1986
** Levrenn 10 - ''Janvier 1964-Juin 1966'' Plon 1986
** Levrenn 11 - ''Juillet 1966-Avril 1969'' Plon 1987
** Levrenn 12 - ''Mai 1969-Novembre 1970'' Plon 1988
** Levrenn 13 - ''Compléments de 1924 à 1970'' Plon 1997
=== Oberennoù gouestlet da Charles De Gaulle ===
==== An den ====
* Charles Morazé :''Le général de Gaulle et la République'', Ed.: Flammarion, 1993, coll.: Vieux Fonds Fic, ISBN 2-08-060559-3
* [[Henri de Kerillis]], ''De Gaulle dictateur. Une grande mystification de l'histoire'', Montréal, Beauchemin, 1945.
* [[Alain de Boissieu]] : ''Pour Combattre avec de Gaulle (1940-1945)'' et ''Pour servir le Général (1946-1970)''.
* Anne et Pierre Rouanet, ''Les Trois derniers chagrins du général de Gaulle'', Paris, Grasset. 480 p., 1980.
* [[Jean-François Revel]], ''Le Style du Général'', embannadur Complexe, 1988
* [[Jean Lacouture]], ''De Gaulle'', Paris, Éditions du Seuil (3 volumes) : 1 — Le Rebelle ([[1890]]-[[1944]]), 2 — Le Politique (1944-1959), 3 — Le Souverain ([[1959]]-[[1970]]), [[1984]], [[1985]] et [[1986]]. Pariz, « Points Histoire », [[1990]]
* Odile Rudelle, ''De Gaulle pour mémoire'', Éditions [[Gallimard]], 1991
* [[Paul-Marie de La Gorce]], ''De Gaulle'', [[Éditions Perrin]], 2000
* [[Éric Roussel]], ''De Gaulle'' (2 tomes : ''[[1890]]-[[1945]]'' et ''[[1946]]-[[1970]]''), [[Éditions Gallimard]] et [[Tempus]], 2002
* [[Max Gallo]], ''De Gaulle'' (4 tomes : ''L'Appel du Destin (1890-1940)'', ''La Solitude du Combattant (1940-1946)'', ''Le Premier des Français (1946-1962)'' et ''La Statue du Commandeur (1963-1970)''), [[Éditions Robert Laffont]] ha [[Pocket]], 1998 (brudidigezh)
* [[Paul-Marie Coûteaux]], ''Le génie de la France. Levrenn I : De Gaulle philosophe'', Paris, Embannadur Jean-Claude Lattès. 323 p., 2002.
* [[Philippe de Gaulle]], ''De Gaulle, mon Père. Entretiens avec Michel Tauriac '', Paris, Plon 2003.
* [[Dominique Venner]], ''De Gaulle, la grandeur et le néant'', Monaco, Éditions du Rocher. 300 p., 2004.
* Julian Jackson, ''De Gaulle. Au-delà de la légende'', embannadur Alvik, 2004
* Guy Forzy, ''Ça aussi, c'était De Gaulle'', Dualpha, 2004
* Henri-Christian Giraud (dir.), ''Réplique à l'amiral de Gaulle'', Monaco, embannadur du Rocher, coll. « Documents », 2004
* Henri Guillemin, ''le Général clair obscur''. – Paris : Le Seuil.
* Alain Larcan, ''De Gaulle : le soldat écrivain''. – Paris : Textuel, coll. « Passion », 2005. – 191 p., 29 cm. – ISBN 2-84597-115-X.
* Guillaume Piketty, ''Dictionnaire de Gaulle'', Robert Laffont 2006.
* Philippe de Gaulle Michel Tauriac, ''Mon père en images'', Michel Lafon 2006 (ouvrage de photos inédites).
==== Ar politikerezh ====
===== Levrioù hollek =====
* Maurice Agulhon, ''De Gaulle. Histoire, symbole, mythe'', [[Pariz]], [[Plon]], 2000
* Serge Berstein, ''Histoire du gaullisme'', Pariz, Éditions Rémi Perrin, [[2001]]
* [[René Rémond]], ''Les Droites en France'', Aubier éditeur, 1982
* Henry Rousso, ''Le Syndrome de Vichy'', [[Éditions du Seuil]], 1990
===== Studiadennoù dre dachenn =====
* François Audigier, ''Histoire du S.A.C. La part d'ombre du gaullisme'', [[Éditions Stock]], [[2003]].
* Vincent Jauvert, ''L'Amérique contre De Gaulle'', [[Pariz]], [[Éditions du Seuil|Seuil]], [[2000]].
* Pierre Quatrepoint, ''L'aveuglement, De Gaulle face à l'Indochine'', Éditions Rémi Perrin, [[2003]].
===== Ar Rezistañs =====
* Robert Belot, « ''La Résistance sans de Gaulle'' », embannadur Fayard, 2006.
* Jean-Louis Crémieux-Brilhac, « ''La [[France libre]]'' », Paris, [[Éditions Gallimard]], 1996.
* Yves Maxime Danan, « ''La vie politique à [[Alger]] de [[1940]] à [[1944]]'' », Pariz, Librairie générale de Droit et de Jurisprudence, 1963.
* [[François Kersaudy]], « ''De Gaulle et [[Winston Churchill|Churchill]], la mésentente cordiale'' », Paris, Éditions Perrin, 2003, ISBN 2-262-02019-1.
* François Kersaudy, « ''De Gaulle et [[Franklin Roosevelt|Roosevelt]] : le duel au sommet'' », Éditions Rémi Perrin, 2004.
===== De Gaulle a-enep ar IV{{e}} Republik =====
* Fondation Charles-de-Gaulle et université Michel-de-Montaigne-Bordeaux-III, ''De Gaulle et le RPF'', embannadur Armand Colin, [[1998]]
* Jean Charlot, ''Le Gaullisme d'opposition. 1946-[[1958]]'', [[Éditions Fayard]], [[1983]]
* Frédéric Turpin, ''De Gaulle, les gaullistes et l'Indochine'', embannadur Les Indes savantes, [[2005]]
===== Brezel Aljeria =====
* Pierre Abramovici et Gabriel Periès, « ''La Grande Manipulation'' », Éditions Hachette, 2006.
* [[Georges-Marc Benamou]], « ''Un mensonge français'' », [[Éditions Robert Laffont]], 2003.
* Jean-Paul Brunet, « ''Charonne. Lumières sur une tragédie''», [[Éditions Flammarion]], 2003.
* Alain Dewerpe, « ''Charonne, [[8 février]] [[1962]]. Anthropologie historique d'un massacre d'État'' », [[Éditions Gallimard]], coll. « Folio »-histoire, 2006.
* Mohamed Harbi ha Benjamin Stora (dir.), « ''La Guerre d'Algérie'' », [[Éditions Robert Laffont]], 2004, (adembannadur Hachette, « Pluriel »-histoire, 2005).
* Irwin Wall, ''Les États-Unis et la guerre d'Algérie'', Éditions Soleb [http://www.soleb.com/livres/etats-unis-algerie/etats-unis-algerie.htm], 2006 [http://www.amazon.fr/États-Unis-guerre-dAlgérie-Irwin-Wall/dp/2952372616 sur Amazon]
===== An distro d’ar galloud e 1958 =====
* Christophe Nick, « ''Résurrection. Naissance la [[Ve République]], un coup d'État démocratique'' », [[Éditions Fayard]], 1998.
* [[Michel Winock]], « ''L'agonie de la IV{{e}} République. [[13 mai]] [[1958]]'' », [[Éditions Gallimard]], coll. « Les journées qui ont fait la France », 2006.
===== Ar brezidantelezh =====
* Serge Berstein, ''La France de l'expansion'', t.1 ''La République gaullienne (1958-1969)'', embannadur Seuil, coll. Points Histoire, 1989
* Jean Charlot, ''Le Phénomène gaulliste'', embannadur Fayard, 1970
* Jean Clémentin, ''L'Affaire Fomasi'', embannadur Grasset, 1969
* Jean Cosson, ''Les Industriels de la fraude fiscale'', embannadur Jean de Bonnot, 1986
* [[François Mitterrand]], ''[[Le Coup d'État permanent]]'', embannadur Plon, 1964, adembannadur Julliard, 1984, et 10/18, 1993
* [[Pierre Péan]], ''Affaires africaines'', Paris, embannadur Fayard, 1983 ; ''L'Homme de l'ombre. Éléments d'enquête sur Jacques Foccart, l'homme le plus mystérieux et le plus puissant de la V{{e}} République'', embannadur Fayard, 1990
* Pierre Viansson-Ponté, ''Histoire de la République gaullienne'', embannadur Hachette, « Pluriel », deux vol., 1994 [1{{re}} éd., 1970]
==== Testenioù hag eñvorennoù ====
* Fondation Charles de Gaulle, ''Avec De Gaulle : témoignages. Levrenn 2, Le temps du rassemblement, 1946-1958'', Paris, Nouveau monde éd., 2005. 502 p., 23 cm. ISBN 2-84736-053-0.
* Lucien Bitterlin, ''Nous étions tous des terroristes'', Paris, embannadurioù Témoignage chrétien, 1983
* [[Jacques Foccart]], ''Journal de l'Élysée'', Paris, embannadurioù Fayard/Jeune Afrique, tomes 1 (''Tous les soirs avec de Gaulle. 1965-1967'', 1997) et 2 (''Le Général en mai. 1967-1968'', 1998)
* Claude Guy, ''En écoutant de Gaulle. Journal. 1946-1949'', Paris, embannadurioù Grasset, 1996
* [[Constantin Melnik]], ''Mille jours à Matignon. Raisons d'État sous de Gaulle. Guerre d'Algérie, 1959-1962'', embannadurioù Grasset, 1988 ; ''La mort était leur mission'', Paris, embannadurioù Plon, 1996 ; ''Politiquement incorrect'', embannadurioù Plon, 1999
* Jules Moch, ''Rencontres avec Charles de Gaulle'', embannadurioù Plon, 1971
* [[Alain Peyrefitte]], ''C'était de Gaulle'', Paris, embannadurioù Gallimard, « Quarto », 2002
* Jean Pierre-Bloch, ''De Gaulle ou le temps des méprises'', Paris, embannadurioù La Table ronde, 1969
== Pladennoù ==
* Charles de Gaulle, ''Discours historiques 1940-1969'' (pladenn 33 zro)
== Bannoù-treset ==
* ''[[De Gaulle à la plage]]'', senario ha tresadennoù gant [[Jean-Yves Ferri]], livioù gant Patrice Larcenet, Dargaud, 2007
* ''[[Cher pays de notre enfance]], enquête sur les années de plomb de la Ve république'', senario gant ar c'hazetenner [[Benoît Collombat]], tresadennoù ha livioù gant [[Etienne Davodeau]], Futuropolis, 2015
== Notennoù ==
<references />
== Liammoù diavaez ==
* [http://www.ina.fr/fresques/ouest-en-memoire/video/Region00205/hommage-du-general-de-gaulle-a-l-ile-de-sein Charles De Gaulle en enez Sun war lec'hienn Ouest-France ''Ouest en mémoire'']
* [http://www.ina.fr/fresques/ouest-en-memoire/video/Region00153/hommage-a-charles-de-gaulle-a-l-ile-de-sein Homaj Charles De Gaulle en enez Sun war lec'hienn Ouest-France ''Ouest en mémoire'']
* [http://www.ina.fr/fresques/ouest-en-memoire/video/Region00003/voyage-du-general-de-gaulle-en-bretagne-et-en-loire-inferieure Veaj De Gaulle e Breizh goude an eil brezel bed war lec'hienn Ouest-France ''Ouest en mémoire'']
* [http://www.ina.fr/archivespourtous/index.php?vue=notice&from=fulltext&full=breton&cs_page=5&cs_order=0&num_notice=41&total_notices=146 Charles De Gaulle o tistagañ un nebeud gerioù e brezhoneg da-geñver ur brezegenn e Kemper, d'an 2 a viz C'hwevrer 1969, dielloù an INA]
* [http://www.contreculture.org/AG%20De%20Gaulle%20id%E9es%20directrices.html Charles De Gaulle. Les idées directrices. Citations]
* [http://www.unice.fr/ILF-CNRS/politext/DeGaulle/degaulledate.html De Gaulle. Testennoù dre urzh an amzer] CNRS.
* [http://www.charles-de-gaulle.org Fondation et Institut Charles-de-Gaulle]
* [http://gaullisme.free.fr Kreizenn titouriñ diwar-benn ar gaolouriezh]
* [http://www.contreculture.org/AG%20De%20Gaulle%20jusqu%27en%201940.html Charles de Gaulle betek 1940]
* [http://www.frontenac-ameriques.org/de-gaulle-quebec.php Charles de Gaulle] ha [[Kebek]] war lec’hienn ar gevredigezh Frontenac-Amériques
* [http://www.emdx.org/DeGaulle « Vive le Québec Libre! »]
* [http://archives.radio-canada.ca/IDC-0-17-209-1048-20/inoubliables/politique_economie/gaulle_quebec_libre « Vive le Québec Libre ! », gant ur video], er ment [[Windows Media Video]]
* [http://incarnation.blogspirit.com/archive/2007/01/22/trois-photos-du-general.html/ Un destenn gant Michel Onfray diwar-benn De Gaulle]
* [http://archives.radio-canada.ca/IDC-0-17-209-1048-20/inoubliables/politique_economie/gaulle_quebec_libre « Vive le Québec Libre ! », gant ur video], er ment [[Windows Media Video]]
{{Prezidanted 5vetRF}}
{{DEFAULTSORT:De Gaulle, Charles}}
[[Rummad:Istor Bro-C'hall en XXvet kantved]]
[[Rummad:Prezidanted Bro-C'hall]]
[[Rummad:Kroaz-brezel 1914-1918 (tud)]]
[[Rummad:Eil Brezel-bed]]
[[Rummad:FFL]]
[[Rummad:Pempvet Republik Bro-C'hall]]
[[Rummad:Didrevadennerezh]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1890]]
[[Rummad:Marvioù 1971]]
prhsfo3e40o3mnf1kcptshlmrqb1tfv
Olympia (Manet)
0
23537
2008578
1976369
2022-08-17T17:54:26Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{pennad zo|Olympia}}
{| align="right" cellpadding="5px" style="border:1px solid green; border-collapse:collapse; margin-left:10px;"
|- bgcolor="#FFFFE0"
| align="center" |
<span style="color:Green;"><font size=4>'''''Olympia'''''</font></span><br />
<br />
{| align="center"
|- style="border:4px inset #FFB90F;"
| [[Restr:Edouard_Manet_038.jpg|300px]]
|}
'''Édouard Manet''' (1863)<br />
<small>Eoul war lien — 130,5 x 190 [[metr|cm]]</small><br />
<small>''[[Mirdi Orsay|Musée d'Orsay]], [[Pariz]]''</small>
|-
|}
'''''Olympia''''' zo unan eus brudetañ taolennoù [[Édouard Manet]], bet livet e [[1863]]. Da gentañ e oa da vezañ lakaet e Saloñs ar Gorbellidi er bloavezh-se end-eeun, met ne voe diskouezet nemet daou vloaz war-lerc'h, e [[1865]], er Saloñs Ofisiel e [[Pariz]].
Muioc'h a dabut a voe c'hoazh diwar-benn an oberenn-mañ eget diwar-benn ''[[Merenn war al leton]]''. Gwelout a reer ur [[c'hast]] en noazh, a hañval bezañ o tont eus un [[harem]], prest da zegemer an arval a zo kemennet gant ar boked bleunioù degaset gant ur vatezh du. En daolenn ez eus ur c'hempouez-digempouez etre ar vaouez wenn hag an hini zu, a zo diwar skouer an taolennoù [[akademek]] niverus ma weler ur vaouez a vuhez fall gant he sklavez du, evel [[odaliskenn|odaliskezed]] [[Dominique Ingres]], pe re [[Bénouville]] ha [[Charles Jalabert]] er bloavezhioù [[1840]].
O klask lakaat trouz da sevel e oa Manet a-dra-sur, met ne oa ket engortoz a gemend-all a rebechoù, gant-se en doe kalz a boan-spered, hag ezhomm en doe eus harp e geneil [[Charles Baudelaire]] en abadenn diaes-se eus e vuhez.
== Dielfennerezh ==
''Olympia'' a ra dave, en ur mod, da livadurioù brudet [[Tizian]] ''[[Gwener Urbino]]'' (a voe eillivet gant É. Manet e [[1856]]) ha [[Danae]]. Tres lorc'hus zo d'ar vaouez wenn, gourvezet war he liñsel wenn, tra m'emañ he matezh du, evel ur skeud ouzh ar voger deñval, o tegas dezhi bleunioù nevez-degouezhet ha ne ra he mestrez van ebet anezhe, prederiet ma'z eo gant hoalañ an arvesterien o sellout oute diardoù. Kuzhet eo kourzh ar c'hast gant he dorn, hogen plijet eo bet al livour o lakaat ur c'hazh e lost savet ouzh he zreid, e-lec'h ar c'hi boutin a zo e taolenn Tizian<ref>ARASSE Daniel, ''Histoires de peinture'', Gallimard, 2006, ISBN 978-2-07-032081-3 {{fr}}</ref>.
{| align="center"
|- valign="bottom" cellspacing="20px"
|
[[Restr:Tizian 102.jpg|thumb|250px|<center>''[[Gwener Urbino]]'' gant [[Tizian]]<br />Eoul war lien, [[1538]]<br /><small>''Galleria degli Uffizi'', [[Firenze]]</small></center>]]
|
[[Restr:Olympia Cham.JPG|thumb|190px|<center>Ludresadenn eus ''Olympia''<br />gant [[Amédée de Noé|Cham]] e 1865</center>]]
|}
== Notennoù ==
<references />
[[Rummad:Livadurioù Manet]]
b0ekffgffpiu6ej13i06ij5ddq6qa8f
Iason
0
24178
2008579
1924760
2022-08-17T17:55:04Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{LabourAChom}}
[[Skeudenn:Jason Pelias Louvre K127.jpg|thumb|220px|right|Iason o tegas ar [[Maoutken aour]] da b-[[Pelias]], [[lestr]] [[apulian]] gant dremmoù ruz diwar zorn [[Livour an Ifernioù]], [[-340|340]]-[[-330|330 kent JK]], [[mirdi al Louvre]]]]
[[Skeudenn:Moreau - Jason et Médée.jpg|right|thumb|250px|"Iason ha [[Medeia]]", livet gant [[Gustave Moreau]] ([[1865]]), [[Mirdi Orsay]], e [[Pariz]]]]
[[Restr:Salvator Rosa - Jason Charming the Dragon, about 1665-1670.jpg |thumb|left| ''Iason hag an aerouant'', gant [[Salvator Rosa]] (1665-1670).]]
'''Iason''' (Ἰάσων / ''Iásôn'' e [[gregach]]<ref>Distaget amañ : [[https://fr.forvo.com/word/grc/ἰάσων/#grc]]</ref>) a oa [[mab]] da [[Aison]], roue [[Iolkos]] (hiziv [[Volos]]) e [[Magnesia]] (e bro [[Thessalia]]). Diroueet e voe gant [[Pelias]], a oa lezvreur d'e dad [[Aison]].
==Mojenn==
Iason a oa bet kaset da bell da vezañ skoliet gant an [[den-marc'h]] [[C'heiron]].
Un [[orakl]] en doa kontet da [[Pelias|Belias]] e vije lazhet gant ur gourvab bennak da [[Aiolos]] (mab da [[Hellen]]) a deuje d'e gaout gant ur votez hepken ouzh e droad. Dont a reas an [[diougan]] da wir pa zegouezhas Iason, deuet d'e vent, en Iolkos, da c'houlenn e hêrezh, e rouantelezh ; kollet e oa bet gantañ ur votez en ur reiñ skoazell d'ur wrac'h (a oa an doueez [[Hera]] gwisket e truilhoù) da dreuziñ ur [[stêr]]. Pelias a brometas reiñ ar rouantelezh dezhañ ma teuje en-dro gant ar [[maoutken aour]], a oa e [[Kolc'his]], mil bell aleshont.
Neuze ez eas Iason war al lestr [[Argo]] gant un hanter-kant [[haroz]] all, an [[Argonaoted]], da gerc'hat ar [[Maoutken aour]].
Erru e [[Kolc'his]] e skrapas ar Maoutken Aour, gant skoazell [[Medeia]], [[merc'h]] ar roue [[Aietes]] eno, un hudourez anezhi, hag a zimezas gantañ. Pa voe distro da d-Thessalia, e kavas e dad marv, lazhet gant [[Pelias]].
Dialet e voe Iason gant Medeia, met [[Akastos]], mab da Belias, o c'hasas kuit. Hag int en harlu e [[Korinthos]]. Eno, Iason a zilezas Medeia, da zimeziñ gant [[Kreousa]], merc'h ar roue [[Kreon]]. Medea a gasas an dorzh d'ar gêr gant lazhadeg Kreousa hag he zud, hag ouzhpenn hini ar vugale he doa bet gant Iason, [[Feres]] ha [[Mermeros]]. <br />
Hag Iason d'en em lazhañ goude.
=== Liamm diavaez ===
{{Commonscat|Jason|Iason}}
[[Rummad:Harozed Hellaz]]
[[Rummad:Maoutken aour]]
buch08qeftf6o725uyl2axp3r1kxy4d
Eris (doueez)
0
24198
2008580
1922998
2022-08-17T17:55:31Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{pennad zo|Eris}}
[[Restr:Eris (Discordia).jpg|thumb|250px|Eris, lestr [[pri-poazh]] eus Hellaz kozh, eus kêr [[Aten]], {{VIvet kantved kt JK}}.]]
[[Restr:Golden Apple of Discord by Jacob Jordaens.jpg|thumb|260px|''Aval-aour an Dizemglev'', taolenn gant [[Jakob Jordaens]], 1633. [[Mirdi ar Prado]]. Madrid.]]
[[Restr:Mengs, Urteil des Paris.jpg|thumb|260px|''[[Barnadenn Paris]]'' gant [[Anton Raphael Mengs]], war-dro 1757.]]
'''Eris''' (Ἔρις e [[henc'hresianeg|gregach]]), a oa merc'h da [[Nyks]] (an Noz), e mojennoù [[Henc'hres|Hellaz kozh]], ha n'he doa tad ebet.
Hervez un doare all e oa merc'h da [[Hera]], ha krouet e voe ganti pa stokas he mamm ouzh ur vleunienn. C’hoar e oa da [[Ares]], ha [[gevell]]ez dezhañ.
Klotañ a ra gant an doueez roman ''[[Discordia]]'', an ''Dizemglev''. Ar skeudenn gontrol dezhi eo [[Harmonia]], a zo ''[[Concordia]]'' e latin.
En ''[[Ilias]]'' ez ae gant he breur Ares, doue ar [[brezel]], en [[aerva]]où, ha c’hwezhañ a rae [[kasoni]] etre ar vrezelourion. Tennañ a ra neuze da [[Enyo]].
Naered eo he blev, labezet a wad eo he dilhad, hag un naer a vez ganti en he dorn.
== Brezel Troia ==
Dre ma oa droug enni abalamour ma ne oa ket bet pedet da eured [[Thetis]] ha [[Peleüs]] e taolas da b[[Paris (mab Priamos)|Paris]] un aval-aour skrivet warnañ ''Ἡ καλὴ λαϐέτω'', ''hê kalề labétô'' (da reiñ d’an doueez vravañ): an aval a zizemglev-se eo a voe kaoz da vrezel Troia (gwelout [[barnadenn Paris]]).
== Troioù all ==
Gant Ares e kemeras perzh e brezel al [[Lapited]] a-enep an [[den-marc'h|dud-varc'h]].
Kemer a reas stumm [[Rea]] hag en ur c'harr sachet gant leoned e vroudas [[Dionysos]] d'en em gannañ gant [[Lykourgos]].
== He bugale ==
[[Engehentañ]] a reas ur ribitailh bugale gwalloberius : an [[Naon]], [[Lete]] (an [[Ankoun]]), an [[Algea]] (ar [[poan|Boan]]), ha nouspet hini all.
== Ger ==
* [[Eristik]] a vez graet ivez eus arz an [[daelañ]].
* '''[[Eris (planedenn gorr)|Eris]]''' zo ivez anv ur [[planedenn gorr|blanedenn gorr]], anvet diwar he lerc'h.
[[Rummad:Doueezed Hellaz]]
[[Rummad:Eris]]
j0lpq416iq56698hjvj9w7aq97lkmdz
Pieter Pauwel Rubens
0
25575
2008583
1945746
2022-08-17T17:56:26Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Peter_Paul_Rubens_Peter_Paul_Rubens_-_The_Artist_and_His_First_Wife,_Isabella_Brant,_in_the_Honeysuckle_Bower.jpg|thumb|250px|<div style="text-align:center:">''Peter Paul Rubens gant Isabella Brant''<br><small>''[[Alte Pinakothek]]'', [[München]]</small></div>]]
[[Restr:Peter Paul Rubens 039.jpg|thumb|250px|<div style="text-align:center:">''Deskadurezh Maria Medicis''<br><small>1621-1625, [[Palez Luksembourg]], [[Pariz]]</small></div>]]
'''Pieter Pauwel Rubens''' (distaget [ˈrybə(n)s] e nederlandeg), hag a zo anavezet ivez evel ''Peter Paul, Pierre Paul, Petrus Paulus, Pedro Paulo, Pietro Paulo'', a oa ganet d'an [[28 a viz Mezheven]] [[1577]], deiz gouel an [[Ebestel]] [[Pêr]] ha [[Paol]], e [[Siegen]] e [[Westfalia]], hag a varvas d'an [[30 a viz Mae]] [[1640]] en [[Antwerpen]], a oa ul [[livour]] [[flamank]] [[barok]].
Siegen a oa en [[Impalaeriezh Santel Roman|Impalaeriezh santel roman ha german]], ha 300 km eus [[Antwerpen]]. E dad, Jan Rubens ([[1530]]-[[1587]]), a oa un alvokad [[protestant]] mat ar stal gantañ, hag e vamm, Maria Pypelinckx ([[1537]]-[[1608]]), o devoa kuitaet [[Antwerpen]] (en [[Izelvroioù spagnol]]) evit tec'hel rak an heskinadur relijiel. E [[1589]], daou vloaz war-lerc'h marv e dad, e tistroas Rubens hag e vamm da Antwerpen, ma voe badezet hervez al liderezh [[katoligiezh|katolik]].
En Antwerpen e voe lakaet gant e vamm da studiañ al liverezh eus [[1589]] betek[[1598]] gant livourien veur eus an amzer. Aliet e voe ganto da vont da [[Italia]] eus [[1600]] da [[1608]] da studiañ arz an [[Azginivelezh italian]]. Bet e voe o chom e [[Genova]], [[Mantova]], [[Venezia]] ha [[Roma]] ma veze oc'h eilivañ oberennoù [[Raffaello]], [[Caravaggio]], ha [[Tizian]] dreist-holl, abalamour d'an diroll a livioù gantañ.
Ouzhpenn flandrezeg e ouie alamaneg, galleg, italianeg, spagnoleg ha latin.
Eus [[1609]] da [[1626]] e voe dimezet da [[Isabella Brandt]], ha 3 bugel o doe : Clara Serena, Albert ha Nikolas.
Goude e timezas da [[Hélène Fourment]] e [[1630]], ha genel a rejont: Clara Johanna, François, Hélène ha Pierre Paul.
Eus [[1609]] da [[1621]] e voe livour ofisiel lez [[Arc'hdug Alberzh Aostria|Alberzh]] hag [[Isabela Spagn (1566-1633)|Isabela]], adroueed an [[Izelvroioù spagnol]], hini lez an Infanta Isabella eus [[1621]] betek [[1633]], eus lez ar c'hardinal infant Ferdinand eus [[1636]] betek [[1640]].
E [[1624]] e voe noplaet gant roue [[Spagn]], [[Fulup IV]], hag anvet da varc'heg gant ar roue saoz [[Charlez Kentañ]], d'e drugarekaat eus e labour diplomat evitkas da benn ar feur-emglev etre [[Spagn]] ha [[Saoz]].
Roet e voe dezhañ da livañ terest ti ar banvezioù e [[Palez Whitehall]] e [[Bro-Saoz]]. Met ar brasañ labour roet dezhañ a voe an 60 livadur evit an ''Torre de la Parada'', pavilion-chase ar roue spagnol [[Fulup IV]] ([[Metamorfozoù Ovidius]]).
Evel kalz livourien veur en deus bet Rubens darbarerien pe skoazellerien e-leizh.
== Oberennoù ==
* War-dro 1616 : ''Penn ur bugel'' (hini Clara Serena, a greder, [[merc'h]] henañ an arzour), eoullivadur war lien, lakaet ouzh un daolenn goad, 33 x 26,3 cm ; [[Vaduz]], ''Liechtensteinische Staatliche Kunstsammlung''.
* War-dro 1627-1628 : ''Ar Werc'hez hag he mabig gant sent war o zro'', eoullivadur war goad, 80,2 x 55,5 cm ; [[Berlin]], ''Staatliche Museen, [[Gemäldegalerie (Berlin)|Gemäldegalerie]]''.
* 1629-1630 : ''Alegorienn war bennozhioù ar peoc'h'', eoullivadur war lien, 203,5 x 298 cm ; [[Londrez]], ''National Gallery''.
* 1635-1636 : ''Barnadenn [[Paris (mab Priamos)|Paris]]'', eoullivadur war lien, 144 x 190cm, Londrez, ''National Gallery''.
* War-dro 1639 : ''Emboltred'', eoullivadur war lien, 109,5 x 85 cm ; [[Wien]], ''Kunsthistorisches Museum''.
* 2006-2007 : ''An diskenn diwar ar groaz'', 4,25 x 2,95 m, [[Lille]], ''Musée des Beaux-Arts''.
* War-dro 1617 : ''Frankiz ar merc'hed''</mark>
== Livadurioù ==
=== Taolennoù relijiel pe awenet gant ar Bibl ===
==== Testamant kozh ====
<gallery>
Peter Paul Rubens David Slaying Goliath.jpg|''[[David]] a-enep Goliath'', (1616)
Samson and Delilah by Rubens.jpg|''Samzun ha Dalila'', 1609 ([[National Gallery]], [[Londrez]] )
</gallery>
==== Testamant nevez ====
<gallery>
Rubens Kreuzabnahme1.JPG|Teirzaolenn an ''Diskenn eus ar Groaz'' (h. 1611-14), en [[iliz-veur Antwerpen]]
Peter Paul Rubens 066.jpg|''Diskenn eus ar Groaz'', lodenn greiz an teirzaolenn
Peter Paul Rubens (1577-1640) De kruisoprichting - Onze-Lieve-Vrouwekathedraal (Antwerpen) 12-07-2010 14-49-48.JPG|Teirzaolenn ''Savidigezh ar Groaz'', en iliz-veur Antwerpen.
Peter_Paul_Rubens_-_The_Adoration_of_the_Magi_-_WGA20244.jpg| ''Azeuladenn an Tri Roue'', e [[1624]] ([[Museo Real de Bellas Artes de Amberes]])
Rubens vallicella.jpg|Retablo de la iglesia de [[Santa Maria in Vallicella]], Roma
Rubens -mnac.jpg|''Sagrada Familia'' ([[MNAC]] de Barcelona, depósito del [[Museo Thyssen-Bornemisza]])
</gallery>
==== A bep seurt ====
<gallery>
Rubens - San Jorge y el Dragón (Museo del Prado, 1605).jpg|''Sant Jord o lazhañ an aerouant'' ([[Museo del Prado]])
</gallery>
=== Poltredoù ===
<gallery>
Peter Paul Rubens 088.jpg|Poltred Helene Fourment, eil pried Rubens, en he dilhad eured ([[Alte Pinakothek]] [[München]])
Sir Peter Paul Rubens - Portrait of the Artist - Google Art Project.jpg|''Emboltred''
Rubens Self-Portrait without a Hat.jpg|''Emboltred hep tog'', war-dro [[1639]] ( [[Uffizi]], [[Firenze]])
Peter_Paul_Rubens_Peter_Paul_Rubens_-_The_Artist_and_His_First_Wife,_Isabella_Brant,_in_the_Honeysuckle_Bower.jpg|''Emboltred gant e gentañ pried, Isabel Brandt'' ([[Alte Pinakothek]] [[München]])
Retrato ecuestre del duque de Lerma (Rubens).jpg|''El [[duque de Lerma]] a caballo'', 1603 ([[Museo del Prado]])
Peter Paul Rubens 088.jpg|'' Hélène Fourment'', (1630-1631). Eil pried al livour.
Peter Paul Rubens 019.jpg|''Helene Fourment gant krec'hin'', [[Kunsthistorisches Museum]], [[Vienna]]
Rubens.Helene.Fourment.jpg|''Emboltred gant Helene Fourment'' ([[Metropolitan Museum]] [[Evrog Nevez]]
Le_Chapeau_de_Paille_by_Peter_Paul_Rubens.jpg|''An tog plouz. Suzanne Fourment'', (1625)
Peter Paul Rubens 030.jpg|''Poltred Clara Rubens'', merc'h al livour, [[Mirdi Liechtenstein]], [[Vienna]].
Peter Paul Rubens 092.jpg|''Isabella Brandt'', (1625)
Peter Paul Rubens 095.jpg|'' [[Maria de' Medici]] '', (1622-1625)
Peter_Paul_Rubens_095b.jpg| ''Poltred [[Maria de' Medici]]'', war-dro [[1622]] ([[Museo del Prado]], [[Madrid]])
Peter_Paul_Rubens_144.jpg|'' [[Charles an Her]] '', (1618)
Isabella Rubens.jpg|''Isabella, Rouanez Holland'', (1609)
IsabellaClaraEugeniaRubens.jpg|''L'Infante Isabelle'', (1684)
Skeudenn:Studio of Peter Paul Rubens - Marquis Ambrogio Spinola.jpg|''[[Ambrosio Spínola]]'', (Saint Louis Art Museum)
</gallery>
=== Henamzer Hellaz ha Roma ===
<gallery>
File:0_Vénus_et_Cupidon_-_P.P._Rubens_-_Musée_Thyssen-Bornemisza_(2).JPG|''Gwener ha Kupido''
Rubens Venus at a Mirror c1615.jpg|''[[Gwener]] dirak he melezour'', war-dro 1615 ([[Mirdi Liechtenstein]] [[Viena]])
Peter Paul Rubens - Venus and Adonis.jpg|'' [[Gwener]] hag [[Adonis]]''([[Metropolitan Museum]] [[New York]])
Rubens - El rapto de Europa.jpg|''Skrapidigezh Europa'', eiladenn taolenn [[Tizian]] ([[Mirdi Isabella Stewart Gardner]], [[Boston]]), livet e-kerzh e eil chomadenn e [[Madrid]] ([[Museo del Prado]])
Rubens - Prometheus Bound.jpg|''[[Prometeüs]]'', (1611-1612)
Peter Paul Rubens cat01.jpg|''[[Herakles]] mezv'', [[Gemäldegalerie]], [[Dresden]]
Romolo e remo.jpg|''Romulus ha Remus'', (1616)
Rubens Two Sleeping Children.jpg|''Daou cherubin o kousket'', (1612-1613)
Rubens-Death-of-Semele.jpg|''Marv [[Semele]]''
Rubens - Perseo y Andrómeda.jpg|''[[Andromeda]] ha [[Perseüs]]'', e daolenn ziwezhañ. Mervel a eure a-raok echuiñ an daolenn a voe peurechuet gant [[Jacob Jordaens]] ([[Museo del Prado]])
The_Three_Graces,_by_Peter_Paul_Rubens,_from_Prado_in_Google_Earth.jpg|''Las tres Gracias'' ([[Museo del Prado]])
Rubens Medusa.jpeg|'' [[Meduza]] dibennet'' ([[Kunsthistorisches Museum]], [[Vienna]])
</gallery>
=== Studiennoù ===
<gallery>
Peter Paul Rubens 108.jpg
Peter Paul Rubens 077.jpg
Peter Paul Rubens 010.jpg
Peter Paul Rubens 109.jpg
Peter Paul Rubens 108.jpg
Peter Paul Rubens 100.jpg
Peter Paul Rubens 020.jpg
Peter Paul Rubens 008.jpg
Peter Paul Rubens 003.jpg
Peter Paul Rubens 033.jpg
Peter Paul Rubens 035.jpg
</gallery>
== Eilerien gantañ ==
==== Livañ tud ====
* [[Jacob Jordaens]]
* [[Antoine Van Dyck]]
==== Livañ loened ====
* [[Frans Snyders]]
* [[Paul de Vos]]
==== Livañ maezioù ====
* [[Jan Bruegel (I)|Jan Bruegel]] « de Velours »
* [[Jean Wildens]]
* [[Martin Ryckaert]]
==== A bep seurt ====
* [[Lambert Jacobsz]]
* [[Cornelis de Vos]] (1584-1651)
* [[Simon de Vos]] (1603-1676)
==== Diskibl all ====
* Abraham van Diepenbeck (1599-1675)
==== Engraverien ====
Rubens a lakaas engravourien a-leizh da voullañ e oberennoù. Anavezet eo ar re-mañ dreist-holl :<br />
* [[Christoffel Jegher]]
* Willem Swanenburg
* Jacob Matham
* Soutman
* Paul Dupont (''Pontius'')
* Witdoeck
* Marinas
* Boetius Adam Bolswert (Bolsward, 1580 - Anvers, 1633)
* Schelte Bolswert(Bolsward, ~1586 - Anvers, 1659)
== Levrioù diwar e benn ==
* ''La Gloire de Rubens'', de Philippe Muray, Grasset, 1991
* Rubens, ''Correspondance'', Paris, 2006
* ''Rubens'', de Charles Scribner III, Le Cercle d'art, 1993
* ''Rubens, sa vie, ses œuvres'', Max Rooses, Flammarion, non daté début XXème.
== Hag ivez ==
{{Commons|Category:Peter Paul Rubens|Rubens (tost da 200 taolenn war-ziskouez).}}
=== Liammoù diavaez ===
* [http://www.lille2004.com/ Exposition Rubens 2004]
* [http://www.oasis-tv.net/jsp/fiche_video.jsp?STNAV=&RUBNAV=&CODE=1115381456678&LANGUE=0 Vidéo-conférence] sur le thème: "La couleur chez Rubens" (intervention de Nadeije Dagen-Laneyrie)
* [http://www.clio.fr/BIBLIOTHEQUE/petrus_paulus_rubens_siegens_1577_-_anvers_1640.asp Petrus Paulus Rubens (Siegens 1577 - Anvers 1640)] par Lorenzo Pericolo, Maître de conférence à l'université Rennes II-Haute Bretagne.
* {{en}} [http://www.artcyclopedia.com/artists/rubens_peter_paul.html Rubens dans Artcyclopedia]
{{DEFAULTSORT:Rubens, Peter Paul}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1577]]
[[Rummad:Marvioù 1640]]
[[Rummad:Rubens]]
72kyvja711n45lc2hyiwojut1dx7epg
Elena Troia
0
25840
2008581
1945787
2022-08-17T17:56:01Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Helen_of_Troy.jpg|thumb|right|270px|''Elena Troia'' gant [[Evelyn De Morgan]], 1898]]
'''Helena'''<ref>''Fostus an doktor daonet'', gant Christopher Marlowe, lakaet e brezhoneg gant Roparz Hemon, ''Gwalarn ha Kannadig Gwalarn'' niv. 67, 1934.</ref>, pe '''Elena''' (Ἑλένη, ''Helénē'' e [[henc'hresianeg]]), pe '''Elena Troia''', pe '''Elen a Gerdroia''' (diwar unan eus hec'h anvioù kembraek), a oa [[merc'h]] da [[Zeus]] ha [[Leda]]. [[C'hoar]] e oa da [[Kastor ha Polideukes|Gastor ha Polideukes]], ha da [[Klitaimnestra|Glitaimnestra]]. Brudet e oa da vezañ kaerañ [[maouez]] ar vro en hec'h amzer. Dimeziñ a reas da [[Menelaos|Venelaos]], roue [[Sparta]]. Skrapet e voe gant [[Paris (mab Priamos)|Paris]], ha diwar an taol-se eo e c'hoarvezas [[Brezel Troia]]. Abalamour da se e vez laret '''Elena Troia''' anezhi, met '''Elena Sparta''' e oa e gwirionez.
== Gerdarzh ==
Meur a vartezeadenn zo bet diwar-benn [[gerdarzh]] an anv-mañ. Ma'z eo a orin [[indezeuropek]], e c'hallfe dont eus ar wrizienn *''wel-'' "treiñ, rollañ"<ref>{{cite web| url=http://www.bartleby.com/61/roots/IE565.html| title=American Heritage® Dictionary: Indo-European roots: wel<sup>₂</sup>| }}</ref> pe "goleiñ, gronnañ" (keñveriañ gant ''[[Varouna]]'', ''[[Veles]]''), peotramant eus ''*sel-'' "berañ, diverañ, redek". Gallout a rafed tostaat hec'h anv ivez eus anv [[sañskriteg|sañskritek]] ''[[Saraniou]]'' zo skrapet er [[Rigveda]] (10.17.2), ar pezh a ziskouezfe marteze o defe an div vojenn ar memes orin indezeuropek.
An anv Hellen n'eo ket kar tamm ebet d'an anv [[Hellened]] a dalvez da envel ar C'hresianed ivez, evel ma vez lavaret a-wezhioù. Dont a ra an anv eus ar wrizienn ''*sed''- "azezañ, annezañ").
Latinekaet eo bet hec'h anv, ma'z eo deuet da vout [[Elena]].
== Mojenn ==
=== Orin ha yaouankiz ===
[[Restr:NAMA Thésée enlève Hélène.jpg|thumb|280px|[[Theseüs]] o skrapañ Elena, gant Polignotos war-dro [[-430|430]]–[[-420|420 kent J.-K.]], [[Mirdi broadel arkeologiezh Aten]].]]
[[Restr:Francesco Primaticcio 003.jpg|thumb|right|280px|Skrapadenn Elena, livet gant [[Francesco Primaticcio]] (war-dro [[1530]]-[[1539]]).]]
[[Leda]], gwreg [[Tindareos]], roue [[Sparta]], he doa bet pevar bugel, ar c'hevelled [[Kastor ha Polideukes]], [[Klitaimnestra]] hag Elena. Met Elena ha Polideukes a oa bugale [[Zeus]] e gwirionez. Hervez unan eus stummoù ar vojenn-se e tiskennas an doue betek Leda dindan stumm un [[alarc'h]] hag e tozvas ur [[vi]] a ziflukas dioutañ e zaou vugel hag un all a ziflukas dioutañ [[Klitaimnestra]] ha [[Kastor ha Polideukes|Kastor]], bugale Tindareos.
Dreist e oa kened Elena da hini ar maouezed all ha skrapet e voe gant [[Theseüs]] a gasas anezhi betek [[Attika]] pa oa yaouankik c'hoazh. Met e-keit ma oa aet Theseüs d'an [[Ifernioù]] e teuas he breudeur war he sikour hag e kasjont anezhi da Sparta war un dro gant [[Aitra]], mamm Theseüs.
=== Ar bleustrerien ha le Tindareos ===
Pa oa degouezhet en oad da zimeziñ e oa goulennet gant holl [[tiern|dierned]] [[Bro-C'hres]] (gwelet izeloc'h) a zeuas gant profoù kaer da Sparta. Ne c'halle [[Tindareos]] kemer hini eus o frofoù na kas hini eus ar bleustrerien diwar-dro gant aon rak feukañ anezhe ha reiñ un abeg dezhe da zisklêriañ ar brezel. Kinnig a reas [[Odysseüs]] un diskoulm dezhañ gant ma skoazellje anezhañ d'ober al lez da [[Penelope|Benelope]], merc'h da [[Ikarios]]. Asantiñ a reas Tindareos hag Odysseüs a lavaras dezhañ aberzhiñ ur [[marc'h]] ha lakaat ar bleustrerien da vont pep hini d'e dro, war kroc'hen al loen-kezeg evit touiñ ul le bras kent na vefe disklêriet an disentez : forzh pehini a vefe choazet evit eureudiñ da Elena e rofe an holl o ger da zont war e sikour betek-gouzout e klaskfe unan bennak kemer e wreg digantañ.
{| border="0" align="center" style="border: 1px solid #999; background-color:#FFFFFF"
<CAPTION style="padding-bottom: .5em;">''Roll ar bleustrerien hervez ar skrivagnerien''</CAPTION>
|-align="center" bgcolor="#CCCCCC"
! width="33%" | Apollodoros<br />(''Bib.'', III, 10, 8) !! width="32%" | Hesiodos<br />(''Kat.'', frg. 68) !! width="35%" | Hyginus<br />(''Moj.'', LXXXI, XCVII)
|-----
| [[Agapenor]] || || [[Agapenor]]
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| [[Ajas mab Oileos]] || || [[Ajas mab Oileos]]
|-----
| [[Ajas mab Telamonios]] || [[Ajas mab Telamonios]] || [[Ajas mab Telamonios]]
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| || [[Alkmaion]] ||
|-----
| [[Amfiloc'hos]] || [[Amfiloc'hos]] ||
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| [[Amfimac'hos]] || || [[Amfimac'hos]]
|-----
| || || [[Ankaios]]
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| [[Antiloc'hos]] || || [[Antiloc'hos]]
|-----
| [[Askalafos]] || || [[Askalafos]]
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| || || [[Blaniros]]
|-----
| || || [[Clitios mab Euritos]]
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| [[Diomedes]] || || [[Diomedes]]
|-----
| [[Elefenor]] || [[Elefenor]] || [[Elefenor]]
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| [[Epistrofos]] || ||
|-----
| [[Eumelos]] || || [[Eumelos]]
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| [[Euripiles]] || || [[Euripiles]]
|-----
| [[Ialmenos]] || ||
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| || [[Idomeneüs]] || [[Idomeneüs]]
|-----
| [[Leitos]] || ||
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| [[Leonteus]] || || [[Leonteus]]
|-----
| || [[Likomedes]] ||
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| [[Mac'haon]] || || [[Mac'haon]]
|-----
| [[Meges]] || || [[Meges]]
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| [[Menelaos]] || [[Menelaos]] || [[Menelaos]]
|-----
| [[Menesteüs]] || [[Menesteüs]] || [[Menesteüs]]
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| || || [[Meriones]]
|-----
| || || [[Nireus]]
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| [[Patrokles]] || || [[Patrokles]]
|-----
| [[Peneleos]] || || [[Peneleos]]
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| || || [[Femios]]
|-----
| || || [[Fidipos]]
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| [[Filoktetes]] || [[Filoktetes]] || [[Filoktetes]]
|-----
| [[Podaleirios]] || || [[Podaleirios]]
|-----bgcolor="#EFEFEF"
| [[Odysseüs]] || [[Odysseüs]] || [[Odysseüs]]
|}
=== Orin [[Brezel Troia]] ===
[[Restr:Enlèvement d'Hélène, Reni (Louvre INV 539) 09.jpg|thumb|left|200px|''Skrapadenn Elena'', gant [[Guido Reni]] ([[1631]], ul lodenn eus al livadur)]]
Hervez ar mojennoù e vije bet choazet ar bravañ eus ar briñsed gant Elena hec'h-unan daoust ma ne oa ket an hini bourraplañ. Hervez [[danevell]]où all e vije bet kemeret an diviz gant Tindareos a choazas an hini a oa ar pinvidikañ ha n'eo ket an hini a blije ar muiañ d'e verc'h. Dimeziñ a reas Elena gant [[Menelaos]] hag ur verc'h a c'hanas : [[Hermione]]. E-keit ha ma oa aet da Enez-[[Kreta]] e tegouezhas ar [[priñs]] [[Paris (mab Priamos)|Paris]] e [[Sparta]]. Hervez lod eus an danevelloù en dije desevet anezhi hag hervez lod all en dije he skrapet d'he c'has gantañ da [[Troia|Droia]]. Goude e zistro e savas [[Menelaos]] hag e vreur [[Agamemnon]] un arme da vont da gerc'hat Elena da [[Troia|Droia]] gant sikour ar bleustrerien all.
Hervez ar [[barzh]] [[Stesikoros]] (VIet kantved kent J.-K.)) e vije bet kaset Elena da roue [[Egipt]], [[Proteüs]] e anv, da vezañ dalc'het e [[surentez]] e-doug [[beaj]] he fried ha ne vije bet lezet ken ur [[spes]] heñvel outi e Sparta gant [[Zeus]] hag [[Hera]]. Hennezh en dije kaset Paris d'ar gêr o reiñ e-giz-se un abeg evit [[brezel Troia]] a oa bet divizet gant [[Zeus]] evit bihanaat drougiezh ha niver an dud. Goude ar brezel en dije adkavet Menelaos e wreg en Egipt ha kaset anezhi d'ar gêr.
En [[Ilias]], emañ Elena en un [[degouezh]] reuzus. Rediet eo gant [[Afrodite]] da vezañ maouez Paris hag e oar e laka an holl da c'houzañv abalamour d'he [[emzalc'h]]. Tamall a ra an dra-se dezhi hec'h-unan met, peurliesañ, an Droianed ne daolont ket ar garez warni ha morse, emezi, ne vez graet rebechoù outi gant [[Priam]] pe [[Hektor]]. En un arroud brudet, war mogerioù Troia, e lavar ar re gozh ouzh he gwelet emañ en tu all d'ar rebechoù abalamour d'he [[kened|c'hened]] dispar.
En ''[[Odysseia]]'' emañ o vevañ e Sparta, graet ar peoc'h ganti hag he fried. Un den divinadellus eo-hi. Danevell a ra penaos hi hec'h-unan he deus anavezet [[Odysseüs]] e Troia, pa oa deuet dic'hizet e kêr, ha kontañ he flijadur pa lazhas ur bern Troianed. Diouzh an tu all e lavar Menelaos penaos e temptas an [[Akeaned]] kuzhet e [[marc'h Troia]] o trevezañ mouezh o gwragez, evit lakaat anezhe da zont er-maez a-raok ar c'houlz. Daoust ha ret eo gwelet amañ muioc'h evit strivoù ur vaouez a rank ober gant an hini kreñvañ?
== Alioù diwar-benn Elena Troia ==
[[Restr:Helen Menelaus Louvre G424.jpg|thumb|right|275px|[[Menelaos]] oc'h adkavout Elena, lestr atikat gant tresadennoù ruz, [[bloavezhioù -450|450]]-[[bloavezhioù -440|440 kent J.-K.]], [[Mirdi al Louvre]]]]
Peurliesañ ez eo garv ar [[:rummad:skrivagnerien henc'hresianek|skrivagnerien c'hresianek]] pe [[:Rummad:Skrivagnerien latin|roman]] en he c'heñver. Met savet e voe meuleudioù dezhi ivez alies, gant [[Gorgias]] hag [[Isokrates]] peurgetket, rak gallout a rae ar [[prezegerezh|brezegerien]] diskouez pegen dornet e oant o tivizout diwar-benn un danvez diaes evel hemañ.
== Elena Troia en Arzoù ==
=== Lennegezh ===
* ''Faust II'', gant [[Johann Wolfgang von Goethe]], 1832. En oberenn-se e taol Elena, degaset gant [[Mefistofeles]], kehel war [[Faust]].
* ''La Belle Hélène'', c'hoariganig gallek gant [[Offenbach]]
* ''La guerre de Troie n'aura pas lieu'', pezh-c'hoari gallek gant [[Jean Giraudoux]].
=== [[Mediaoù]] ===
* ''The Private Life of Helen of Troy'', ur film mut.
* ''Helen of Troy'' zo ur film skinwel a ziskouez he buhez betek drouziwezh Troia.
* Elena a oa unan eus tud pennañ an heuliad ''Kolchak: The Night Stalker'' el lodenn anvet "The Youth Killer". Er film-se, Elena he deus bevet a-hed ar c'hantvedoù oc'h aberzhiñ tud yaouank disi d'an doueeez Hekate evit chom brav.
* E 2004, Elena Troia a oa unan eus pennañ tud ar film ''Troia'', hag e oa c'hoariet gant an aktourez [[Diane Kruger]].
== Mammennoù ==
* [[Apollodoros]], [[''Biblioteka'']] (Levraoueg) [http://ugo.bratelli.free.fr/Apollodore/DetailsLivres.htm lenn enlinenn] (III, 10, 7–III, 11, 1), ''Epitome'' [http://ugo.bratelli.free.fr/Apollodore/DetailsLivres.htm lenn enlinenn](II, 15–III, 6 ; V, 22 ; VI, 29).
* [[Arktinos ar Miletad]], ''Ἰλίου πέρσις'' (''Ilíou pérsis'' en henc'hresianeg, da lâret eo : ''Preizhadenn Troia'') [http://mcllibrary.org/Hesiod/ilium.html lenn enlinenn].
* [[Katalog ar Maouezed]], gant [[Hesiodos]] (''''γυναικῶν κατάλογος'' (''Gynaikỗn katálogos'' en henc'hresianeg, da lâret eo: ) [ http://mcllibrary.org/Hesiod/catalogs.html lenn enlinenn] (fr. 68).
* [[Euripides]], ''[[Elektra]]'' [http://remacle.org/bloodwolf/tragediens/euripide/electre.htm lenn enlinenn].
* [[Homeros]], ''[[Ilias]]'' [http://philoctetes.free.fr/homereil.htm lenn enlinenn], ''[[Odysseia]]'' [http://philoctetes.free.fr/homereod2.htm lenn enlinenn].
* [[Caius Julius Hyginus]], ''Mojennoù'' [http://www.fh-augsburg.de/~harsch/Chronologia/Lspost02/Hyginus/hyg_fcap.html lenn enlinenn] (LXXXI, XCVII).
* [[Isocrates]], ''Meuleudi Elena''.
* [[Ploutarkos]], ''Βίοι Παράλληλοι'' (''Bíoi Parállêloi'' en henc'hresianeg, da lâret eo : ''Buhez an dud vrudet'') [http://ugo.bratelli.free.fr/index.php#Plutarque lenn enlinenn] (Theseus).
* [[Stasinos]], ''Κύπρια'' (Kýpria en henc'hresianeg) [http://mcllibrary.org/Hesiod/cypria.html lenn enlinenn].
== Notennoù ==
<references/>
[[Rummad:Bugale Zeus]]
[[Rummad:Ilias]]
ikg9x7jtcfn1prw6c4jqqppa2uezw1z
Emgann Crecganford
0
25858
2008501
1984160
2022-08-17T16:42:58Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Crecganford
|tammeus=
|skeudenn=[[Skeudenn:Roman de Brut - Vortigern Tower.jpg|150px|center|]]
|titl=
|deiziad=[[457]] (?)
|lec'h=[[Crayford]] (?), hiziv e [[Bro-Saoz]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=Trec'h ar [[Saozon]]
|emganner1=[[Brezhoned]]
|emganner2=[[Saozon]]
|jeneral1=[[Vortigern]]
|jeneral2=[[Hengist]] <br> [[Æsc]]
|nerzh1=Dianav
|nerzh2=Dianav
|Tud marvet1=Dianav
|Tud marvet2=Dianav
}}
'''Emgann Crecganford''' zo un emgann mojennel hag a vije c'hoarvezet e [[457]], ma oa enebet ar Vrezhoned dindan [[Vortigern]] ouzh ar [[Saksoned]] renet gant [[Hengist]].
==Istor==
N'eo anavezet an emgann nemet dre un arroudenn eus ar [[Kronik angl-ha-saoz|C'hronik angl-ha-saoz]] :
<blockquote>''Her Hengest 7 Æsc fuhton wiþ Brettas in þære stowe þe is gecueden Crecganford 7 þær ofslogon .iiiim. wera, 7 þa Brettas þa forleton Centlond 7 mid micle ege flugon to Lundenbyrg.''<br>"Neuze e stourmas Hengest hag Æsc gant ar vrezhoned en ul lec'h anvet Crecganford. Eno e lazhjont 4 000 a dud. Dilezet e voe Bro-[[Kent|Gent]] gant ar Vrezhoned ha, mantret, war-du [[Londrez]] e tec'hjont kuit."</blockquote>
Trec'h e voe ar Saksoned war a seblant, ha barrek e voent da zerc'hel [[Rouantelezh Kent]] betek [[Emgann Wippedesfleot]] e [[465]]. Un emgann-difenn e oa, avat, <mark>hervez John Morris</mark> <sup>''(Piv eo ?)''</sup>, rak c'hwitet e oa bet an argadeg saoz war-du Londrez dija en [[Emgann Aegelesthrep]].
{{Emgannoù an Emsavidigezh Sakson}}
[[Rummad:Emgannoù ar Vrezhoned|Crecganford]]
[[Rummad:Emgannoù an Angled-ha-Saozon|Crecganford]]
[[Rummad:457]]
[[Rummad:Istor Kent]]
[[Rummad:Emgannoù ar Vvet kantved]]
ehptiv0acgjrx15v5thsrba4etuirgj
Listenn skiantourien norman
0
25981
2008577
1988424
2022-08-17T17:53:31Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
:« ''Honnezh eo ar broviñs he deus ganet ar muiañ a dud a spered hag a zoug d'ar skiantoù.'' »
:'''<small>JAUCOURT</small>'''. ''Encyclopédie ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers'', vol. <small>XI</small>, p. 228).
Setu amañ ur roll eus ar '''skiantourien norman''' vrudetañ.
==Aerlestroniezh==
[[Restr:Jean Pierre Blanchard.jpg|thumb|<div style="text-align:center;">Jean-Pierre Blanchard</div>]]
* [[Jean-Pierre Blanchard]] ([[Les Andelys]], 1753 - 1809)
* [[Félix du Temple]] ([[Lorris]], 1823 - [[Cherbourg]], 1890)
* [[Léon Levavasseur]] ([[Cherbourg]], 1863 - [[Pariz]], 1922)
* [[Henry de La Vaulx]] ([[Bierville]], 1870 - 1930)
* [[Félix Amiot]] ([[Cherbourg]], 1894 - 1974)
==Bevoniezh==
* [[Félix Archimède Pouchet]], ([[Rouen]], 1800 - [[Rouen]], 1872)
* [[Jean Loiseleur-Deslongchamps]], ([[Dreux]], 1774 - Pariz, 1849)
==Douaroniezh==
* [[Armand Frémont]] ([[Le Havre]], 1933 - )
==Douarouriezh==
* [[Maurice Aubert]] ([[Montmerrei]], 1914 - [[Rennes]], 2005)
* [[Jean Auboin]] ([[Évreux]], 1928 - )
* [[Henry de Magneville]] ([[Caen]], 1771 - [[Hérouville-Saint-Clair|Lébisey]], 1847)
* [[Jean-Baptiste Élie de Beaumont]] ([[Mézidon-Canon|Canon]], 1798 - id. 1874)
==Douradurezh==
* [[Pierre Desceliers]] ([[Arques-la-Bataille]], ~1500 - ~1558)
==Ekonomiezh==
* [[Antoine de Montchrestien]] ([[Falaise (Calvados)|Falaise]], [[1575]] – [[Tourailles]], [[1621]])
* [[Pierre de Boisguilbert]] ([[Rouen]], [[1646]] - [[Rouen]], [[1714]]
==Fizik==
[[Restr:Pierre louis dulong.jpg|thumb|<div style="text-align:center;">Pierre Louis Dulong</div>]]
* [[François-Joseph Lange de la Maltière]] ([[Rouen]], 1730 - ?)
* [[Pierre Polinière]] ([[Coulonces]], 1671 - id., 1734)
* [[Pierre-Denis Vregeon]] ([[Rouen]], 1723 - id., 1794)
* [[Nicolas-Claude Duval-le-Roy]] ([[Sainte-Honorine-des-Pertes]], 1739 - [[Brest]], 1810)
* [[Louis-Guillaume de Lafolie]] ([[Rouen]], 1739 - [[Rouen]], 1780]]
* [[Pierre-Simon Laplace]] marquis de, ([[Beaumont-en-Auge]], 1749 - Pariz, 1827)
* [[Pierre Louis Dulong]] ([[Rouen]], 1785 - 1838)
* [[Augustin Fresnel]] (Chambrais, (aujourd'hui [[Broglie]]), 1788 - [[Ville-d'Avray]], 1827)
* [[Édouard Delamare-Deboutteville]] (1856-1901)
* [[Paul Héroult]] (Thury-Harcourt, 1863 - 1914)
* [[Pierre de Vanssay de Blavous]] ([[Caen]], 1869 - 1947)
==Hendraouriezh==
* [[Emmanuel-Pierre Gaillard]] ([[Rouen]], [[1779]] - [[Rouen]] [[1836]])
* [[Charles-Ernest de Fréville de Lorme]] ([[Rouen]], [[1811]] - Pariz [[1855]])
* [[Jean Benoît Désiré Cochet]] ([[Sanvic]], près du [[Le Havre|Havre]] [[1812]] - [[Rouen]] [[1875]])
* [[Henri Gadeau de Kerville]] ([[Rouen]], [[1858]] - [[Bagnères-de-Luchon]] [[1940]])
==Hentoù==
[[Restr:Bremontier.jpg|thumb|<div style="text-align:center;">Nicolas Brémontier</div>]]
* [[Nicolas Brémontier]] ([[Le Tronquay (Eure)|Le Tronquay]] 1738 - Pariz, 1809)
* [[Pierre-Alexandre-Laurent Forfait|Pierre Forfait]] ([[Rouen]], 1752 - 1807)
* [[Pierre-Simon Girard]] ([[Caen]], 1765 - Pariz, 1835)
* [[Pierre Guillaume Frédéric Le Play]] ([[La Rivière]], 1806 - Pariz, 1882)
* [[Louis-Guillaume Perreaux]] ([[Almenêches]], 1816 - 1889)
* [[Léon Lecornu]] ([[Caen]], 1854 - 1940)
* [[Joseph Lecornu]] ([[Caen]], 1864 - 1931)
==Jedoniezh==
[[Restr:Pierre Varignon.jpg|thumb|<div style="text-align:center;">Pierre Varignon</div>]]
* [[Nicole Oresme]] ([[Oresme]], près de [[Bayeux]], 1325 - [[Lisieux]], 1382)
* [[Guillaume Gosselin]] ([[Caen]] ?, - {{XVIe}} s.)
* [[Pierre Bardin]] ([[Rouen]], 1590 - 1635)
* [[Adrien Auzout]] ([[Rouen]], 1622 - [[Rome]], 1691)
* [[Jean-Baptiste Duhamel]] ([[Vire]], 1624 - Pariz, 1706)
* [[Pierre Varignon]] ([[Caen]], 1654 - Pariz, 1722)
* [[Bernard le Bovier de Fontenelle]] ([[Rouen]], 1657 - Pariz, 1757)
* [[Pierre Dangicourt]] ([[Rouen]], 1664, [[Berlin]], 1727)
* [[Raoul-Adrien Fréard du Castel]] ([[Bayeux]], 1696 - 1766)
* [[Jean-Jacques de Marguerie]] ([[Mondeville]], 1742 - [[Grenade (pays)|La Grenade]], 1779)
* [[Pierre Périaux]] ([[Asnières (Eure)|Asnières]], 1761 - [[Rouen]], 1836)
* [[François-Joseph Quesnot]] ([[Caen]], 1765 - id., 1805)
* [[Christophe Gadbled]] ([[Saint-Martin-le-Bouillant]], 1734 - [[Caen]], 1782)
* [[Georges Henri Halphen]] ([[Rouen]], 1844 - [[Versailles]], 1889)
* [[Louis Bachelier]], ([[Le Havre]], 1870 - 1946)
* [[Camille Lebossé]], ([[Alençon]], 1905 - 1995)
* [[Roger Apéry]], ([[Rouen]], 1916 - [[Caen]], 1994)
* [[Jacques Bouteloup (mathématicien)|Jacques Bouteloup]], ([[Trouville]], 1918 - )
==Kartennouriezh==
* [[Jules Dumont d'Urville]] ([[Condé-sur-Noireau]], 1790 - [[Meudon]], 1841)
==Kimiezh==
[[Restr:Victor Grignard.jpg|thumb|<div style="text-align:center;">Victor Grignard</div>]]
* [[Jean Le Pelletier]] ([[Rouen]], 1633 - 1711)
* [[Nicolas Lémery]] ([[Rouen]], 1645 - 1715)
* [[François-Guillaume Rouelle]] ([[Mathieu]], 1703 - Pariz, 1770)
* [[Hilaire Rouelle|Hilaire-Marin Rouelle]] ([[Mathieu]], 1718 - Paris, 1779)
* [[Louis-Guillaume de Lafolie]] ([[Rouen]], 1739 - [[Rouen]], 1780]]
* [[Nicolas-Jacques Conté]] (1755 - 1805)
* [[Nicolas Louis Vauquelin]] ([[Saint-André-d'Hébertot]], 1763 - id., 1829)
* [[Jean-Édouard Adam]] ([[Rouen]], 1768 - [[Nîmes]], 1807)
* [[André Laugier]] ([[Lisieux]], 1770 - 1832)
* [[Hippolyte-Victor Collet-Descotils]] ([[Caen]], 1773 - Paris, 1815)
* [[Pierre Louis Dulong]] ([[Rouen]], 1785 - 1838)
* [[Théophile-Jules Pelouze]] ([[Valognes]], 1807 - 1867)
* [[Auguste Houzeau]] ([[Elbeuf]], 1829 - 1911)
* [[Restr:Nobel_prize_medal.svg|20px|Priz Nobel]] [[Victor Grignard]] ([[Cherbourg]], 1871 - 1935) — [[Priz Nobel ar Gimiezh#Bloavezhioù 1910|Priz Nobel]] [[1912]]
* [[Henri Hérissey]] ([[Évreux]], 1873 - 1959)
* [[Marcel Delépine]] ([[Saint-Martin-le-Gaillard]], 1874 - 1965)
==Labour-douar==
* [[Auguste Houzeau]] ([[Elbeuf]], 1829 - 1911)
* [[Guérard de La Quesnerie]] ([[Rouen]], 1776 - 1849)
==Loenoniezh==
* [[Jacques-Amand Eudes-Deslongchamps]], ([[Caen]], 1794 - 1867)
* [[Henri Gadeau de Kerville]] ([[Rouen]], 1858 - [[Bagnères-de-Luchon]], 1940)
* [[Félix Mesnil]] ([[Omonville-la-Petite]], 1868 - Paris, 1938)
* [[Théodore André Monod]] ([[Rouen]], 1902 - [[Versailles]], 2000)
==Louzawouriezh==
[[Restr:La Brosse Guy de 1546-1640.jpg|thumb|<div style="text-align:center;">Guy de La Brosse</div>]]
* [[Guy de La Brosse]] ([[Rouen]], ~1586 - Paris, 1641)
* [[Antoine Legendre]] ([[Le Vaudreuil]], 1590 - [[Hénouville]], 1665)
* [[Louis-Alexandre Dambourney]] ([[Rouen]], 1722 - [[Oissel]], 1795)
* [[Jacques-François Dicquemare]], ([[Le Havre]], 1733 - [[Le Havre|id.]], 1789)
* [[Marie Le Masson Le Golft]] ([[Le Havre]], 1750 - [[Rouen]] 1826)
* [[Benjamin Gaillon]] ([[Rouen]], 1782 - [[Boulogne-sur-Mer]], 1839)
* [[Armand Havet]] ([[Rouen]], 1795 - Yvoudron, 1820)
* [[Louis Alphonse de Brébisson]] ([[Falaise]], 1798 - 1872)
* [[Jules Morière]] ([[Cormelles-le-Royal]], 1817 - 1888)
* [[Emmanuel Liais]] ([[Cherbourg]], 1826 - id., 1900)
* [[Félix Mesnil]] ([[Omonville-la-Petite]], 1868 - Paris, 1938)
==Maenoniezh==
* [[André Laugier]] ([[Lisieux]], 1770 - 1832)
==Mezegiezh==
[[Restr:Felix vicq dazyr.jpg|thumb|<div style="text-align:center;">Félix Vicq d'Azyr</div>]]
* [[Félix Vicq d'Azyr]] ([[Valognes]], 1748 - Paris, 1794)
* [[Pierre-Simon Laplace]] marquis de, ([[Beaumont-en-Auge]], 1749 - Paris, 1827)
* [[René Nicolas Desgenettes]] ([[Alençon]], 1762 - Paris, 1837)
* [[François Merry Delabost]] (([[Saint-Saire]], [[1836]] - [[Rouen]], [[1918]])
* [[Restr:Nobel_prize_medal.svg|20px|Priz Nobel]] [[Charles Nicolle]] ([[Rouen]], 1866 - [[Tunis]], 1936) — [[Priz Nobel ar Fiziologiezh pe ar Medisinerezh#Bloavezhioù 1920|Priz Nobel]] [[1928]]
* [[Esprit Blanche]] ([[Rouen]], 1796 - Paris, 1852)
==Steredoniezh==
[[Restr:Pierre-Simon Laplace.jpg|thumb|<div style="text-align:center;">Pierre-Simon Laplace</div>]]
* [[Robert Le Fèvre]] (1255 - ap. 1308)
* [[Jean Brohon]] ([[Coutances]], ? - ~1575)
* [[Toussaint de Bessard]] ([[Putot-en-Auge]], ? - 1580)
* [[Pierre Berthelot]] ([[Honfleur]], 1600 - [[Achem]], 1638)
* [[Adrien Auzout]] ([[Rouen]], 1622 - [[Rome]], 1691)
* [[Pierre Lemonnier]] ([[Val-de-Vire]], 1676 - [[Saint-Germain-en-Laye]], 1757)
* [[Bernard le Bovier de Fontenelle]] ([[Rouen]], 1657 - Paris, 1757)
* [[Jean Le Fèvre]] ([[Lisieux]], ~1650 - Paris, 1706)
* [[Guillaume Le Gentil|Guillaume Le Gentil de la Galaisière]] ([[Coutances]], 1725 - Paris, 1792)
* [[Jean-Baptiste Lechevalier]] ([[Trelly]], 1752 - [[Église Saint-Étienne-du-Mont|Saint-Étienne-du-Mont]], 1836)
* [[Pierre-Simon Laplace]] marquis de, ([[Beaumont-en-Auge]], 1749 - Paris, 1827)
* [[Michel Lefrançois de Lalande|Michel Lefrançois]], devenu [[Michel Lefrançois de Lalande|de Lalande]] en 1837 ([[Courcy]], près de [[Coutances]], 1766 - Paris, 1839)
* [[Urbain Le Verrier]] ([[Saint-Lô]], 1811 - Paris, 1877)
* [[Emmanuel Liais]] ([[Cherbourg]], 1826 - [[Cherbourg|id.]], 1900)
* [[André Danjon]] ([[Caen]], 1890 - [[Suresnes]], 1967)
* [[André Couder]] ([[Alençon]], 1897 - Paris, 1979)
* [[Jacques-François Dicquemare]], ([[Le Havre]], 1733 - [[Le Havre|id.]], 1789)
==Tisavouriezh==
* [[Adrien de Pauger]] ([[Dieppe (Seine-Maritime)|Dieppe]], ? – [[Nouvelle-Orléans]], 1726)
* [[Jacques François Blondel]] ([[Rouen]], 1705 - Paris, 1774)
* [[Jean-Jacques Lequeu]] ([[Rouen]], 1757 – 1826)
* [[Charles Isabelle]] ([[Le Havre]], 1800 – Paris, 1880)
* [[Georges Chedanne]] ([[Maromme]], 1861 – Paris, 1940)
* [[Paul Bigot]] ([[Orbec]], 1870 – Paris, 1942)
* [[René Levavasseur]] ([[Vire]], [[1881]] – [[1962]])
== Levrlennadur ==
* {{fr}} ''La Normandie intellectuelle'', in [https://www.persee.fr/issue/etnor_0014-2158_1955_num_16_54 ''Études Normandes, livraison 16, n°54, 3e trimestre 1955'']
[[Rummad:Tud Normandi]]
[[Rummad:skiantourien]]
[[Rummad:Rolloù tud]]
f68078akrloe033d4ohhs5ld93avdfv
Gabrielle d'Estrées gant ur c'hoar dezhi
0
25987
2008576
1976388
2022-08-17T17:52:17Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| tableborder="1" cellspacing="0" style="float:right; clear: right; margin: 0 0 0.5em 1em; border:1px solid #BBBBBB; border-radius:1em; background:#FBF5DF; text-align:center;" class="toccolours"
|-
|
[[File:Scuola di fontainebleau, presunti ritratti di gabrielle d'estrées sua sorella la duchessa di villars, 1594 ca. 01.JPG|320px]]
|-
| '''Gabrielle d'Estrées hag ur c'hoar dezhi'''
|-
| Livour dianav — Dibenn 1593 pe zeroù 1594
|-
| <small>Eoul war lien - 96 x 125 cm</small>
|-
| <small>''Musée du Louvre'', Paris, Bro-C'hall</small>
|-
|}
'''Gabrielle d'Estrées gant ur c'hoar dezhi''' zo un daolenn eus [[Skol Fontainebleau]] a voe livet er {{XVIvet kantved}} ha miret e [[Mirdi al Louvre]] e [[Pariz]], ma weler [[Gabrielle d'Estrées]], a greder, da lavarout eo [[serc'h]] ar roue gall [[Herri IV a Vro-C'hall]], o kibellat gant unan eus he c'hoarezed, an dugez a Villars<ref>Rose-Marie ha Rainer Hagen, ''What Great Paintings Say'' levrenn 2, Taschen, 2002, ISBN 978-3-8228-1372-0</ref>.
N'ouzer ket gant piv e voe livet an daolenn, war-dro 1594. En tu dehou emañ Gabrielle d'Estrées.
En o noazh emañ an div vaouez, hag evel ma oa ar c'hiz betek dibenn an [[XIXvet kantved]] ([[Gustave Courbet]]), ez eus kavet un abeg da guzhat [[moudenn]] ar maouezed.
Anaout a reer Gabrielle diouzh he c'hoar :
* abalamour d'ar walenn a zo ganti, roet dezhi evel prof ha prouenn a garantez gant ar roue, marteze e walenn-roue, an hini a voe roet dezhañ da zeiz e guruniñ ;
* abalamour, a soñjer, ma kemenn evel-se eo brazez digant ar roue eus o bugel kentañ, [[César de Bourbon, dug Vendôme|César de Bourbon]], ur bastard da Herri IV a voe ganet e miz Mezheven [[1594]] (pevar all a vo) peogwir :
** emañ he c'hoar o sellout ha laezh zo ganti ;
** ez eus ur vatezh oc'h ober stamm ;
** ez eus un tantad en oaled, a zo arouez [[kof]] ar vamm.
Evit karantez ar roue hag e bried-kleiz a zo diskouezet gant al livadur ouzh ar voger a-dreñv hag ar walenn roueel.
Taolenn an dornioù kleiz eo : hini ar c'hoar o piñsat ar vronn, hini an dorn gwalennet, hini ar vatezh o wriat.
Ouzhpenn-se, war ar [[poltred]] en diadreñv e weler [[gaol]] un den en e noazh ivez. Kontet e vez emañ o terc'hel e galc'h en e zorn. E gwirionez ez eus un tamm lien ruz war e c'haol.
==Film==
* Ur berrfilm (35 munutenn) anvet ''Two Nudes Bathing'' ("Div vaouez en o noazh o kibellañ") a voe savet e [[1995]] gant ar [[Saoz]] [[John Boorman]] ha diskouezet e [[Festival Etrebroadel ar Sinema]] e [[Cannes]] en hevelep bloavezh.
== Notennoù ==
<references />
[[Rummad:Mirdi al Louvre]]
ooaul45g8sovr8shtx26yzjjtmoodgm
Pierre-Louis Ginguené
0
26003
2008575
1925663
2022-08-17T17:52:01Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Pierre-Louis Ginguené.jpg|thumb|Pierre-Louis Ginguené e-tro 1830]]
'''Pierre-Louis Ginguené''' zo ur barzh breizhat ha gall ganet e [[Roazhon]] d'ar [[25 a viz Ebrel]] [[1748]] ha marvet e [[Pariz]] d'ar [[16 a viz Du]] [[1816]].
==E vuhez==
E studi a reas e kolaj ar Jezuisted e Roazhon evel [[Évariste Parny]] a oa gantañ.
Kentañ a reas a voe emban barzhonegoù skañvik en ''Almanach des Muses''. E [[1778]], e skrivas ''La Satire des Satires'', ha bloaz goude ec'h embannas ur gontadenn, ''La Confession de Zulmé'', bet skrivet gantañ meur a vloaz a-raok, ha bet adskrivet gant meur a zen a lavare bezañ an oberourien anezhi.
Brudet e voe an oberenn, hag an oberour da-heul. Abalamour dezhi e voe kinniget labour dezhañ e burevioù [[Jacques Necker]].
E [[1789]], pa oa troet un tamm gant an Dispac'h e kenlabouras gant ''La Feuille villageoise'', ar ''Moniteur universel'' hag an ''Décade philosophique''.
Bac'het e voe pa deuas mare ar [[Spont bras]], met saveteet e voe gant an [[9 a viz thermidor]] pa voe distroadet [[Robespierre]].
Da vare an [[Bodad-ren|Directoire]] e voe anvet da rener an [[Instruction publique]] e ministrerezh an Diabarzh (adalek miz Du [[1795]] – betek miz Meurzh [[1798]]). Ezel e oa d'an [[Institut de France|Institut]] e klasad ar Skiantoù moral ha politikel <!--(section d'Analyse des sensations et des idées)-->.
Goude ar mare buhez-se e bed ar velestradurezh hag ar politikerezh e tistroas war-dro al lennegezh: « ''Echuet en deus e vuhez'', eme [[François-René de Chateaubriand|Chateaubriand]] en e ''[[Mémoires d'Outre-tombe]] '', ''evel lennegour ha buruteller enoret, hag a zo gwelloc'h c'hoazh, skrivagner dizalc'h e-barzh an "Décade". Gant an natur e oa bet lakaet el lec'h ma oa bet tennet anezhañ dre zievezh.'' »
Un den onest ha madelezhus e oa, ha graet e veze ''« le bon Ginguené »'' anezhañ. Ur straed zo bet anvet diwar e lerc'h e kêr Roazhon.
[[Restr:Père-Lachaise - Division 11 - Pierre-Louis Ginguené 02.jpg|thumb|Bez Pierre-Louis Ginguené e [[Bered Père-Lachaise]]]]
==Oberennoù==
{{brezhonekaat}}
* '' Pomponin, ou le tuteur mystifié'', opera fentus e div lodenn, kinniget e [[kastell Fontainebleau]] en [[1777]].
* ''La Satire des satires'', [[1778]]
* ''Épître au poète [[Ponce-Denis Écouchard-Lebrun|Le Brun]] pour l'engager à publier le recueil de ses poésies'', Ebrel 1785
* ''Éloge de [[Louis XII de France|Louis XII]], Père du peuple'', [[1788]]
* ''Ode sur les États généraux'', [[1789]]
* '' De l'autorité de [[François Rabelais|Rabelais]] dans la révolution présente et dans la constitution civile du clergé, ou institutions royales, politiques et ecclésiastiques, tirées de "Gargantua" et de "Pantagruel"'', [[1791]]
* ''Lettres sur les Confessions de [[Jean-Jacques Rousseau|J.-J. Rousseau]]'', [[1791]]
* ''Tableaux de la Révolution française, ou Collection de quarante-huit gravures, réprésentant les événements principaux qui ont eu lieu en France depuis la transformation des États généraux en Assemblée nationale, le 20 juin 1789'', kenlabour gant an abad [[Claude Fauchet (1744-1793)|Claude Fauchet]], [[Sébastien-Roch Nicolas de Chamfort|Chamfort]] et Pagès, [[1791]]-[[1804]]
* ''De [[Jacques Necker|M. Necker]], hag e levr anvet : "De la révolution française"'', [[1796]]
* ''Notice sur la vie et les ouvrages de [[Niccolò Vito Piccinni|Nicolas Piccinni]]'', [[1800]]
* ''Coup d'œil rapide sur le ″Génie du christianisme″, ou Quelques pages sur les cinq volumes in-8° embannet gant an titl-se gant [[François-René de Chateaubriand|François-Auguste Chateaubriand]]'', 1802
* ''Lettres de P.-L. Ginguené,... à un académicien de l'Académie impériale de Turin [l'abbé Valperga de Caluso] sur un passage de la vie de [[Vittorio Alfieri]]'', 1809
* ''Fables nouvelles'', 1810
* ''Histoire littéraire d'Italie'', 1811
* ''Notice sur la vie et les ouvrages de [[Marie-Joseph Chénier|M.-J. de Chénier]]'', 1811
* ''Les Noces de Thétis et de Pélée, poème de [[Catulle]], traduit en vers français'', 1812
== Diwar e benn==
* Paolo Grossi, ''Pierre-Louis Ginguené, historien de la littérature italienne'', Bern, Lang, 2006 <small>(ISBN 9783039111503)</small>
* Édouard Guitton, ''Ginguené : idéologue et médiateur'', Roazhon, Presses universitaires de Rennes, 1995 <small>(ISBN 2868471579)</small>
* Paul Hazard, ''Journal de Ginguené, 1807-1808, avec une étude'', Paris, Hachette, 1910
*{{it}} Cristina Trinchero, ''Pierre-Louis Ginguené (1748-1816) e l'identità nazionale italiana nel contesto culturale europeo'', Roma, Bulzoni, 2004 <small>(ISBN 9788883199950)</small>
* Sergio Zoppi, ''P.-L. Ginguené journaliste et critique littéraire'', Torino, G. Giappichelli, 1968
[[Rummad:Skrivagnerien Breizh an XIXvet kantved|Ginguené, Pierre-Louis]]
[[Rummad:Skrivagnerien Breizh an XVIIIvet kantved|Ginguené, Pierre-Louis]]
dajeoepth2tufhb2qn5uyobgs6d8fbu
Brezel Troia
0
26658
2008582
1945915
2022-08-17T17:56:16Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
[[Skeudenn:THAM-Battle_at_the_ships_sarcophagus.jpg|thumbnail|400px|Emgann ar bigi e-tal [[Troia]], [[sarkofagenn]] eus Mirdi Thessalonika, eil kard an {{IIIe}} kantved]]
Brezel [[Troia]] (pe ''Troja'') a oa padet dek vloaz. Un danevell eus ul lodenn eus ar brezel a gaver e-barzh an ''[[Ilias]]'', hag ar fin en ''[[Odysseia]]''.
Dre ma oa bet skrapet [[Elena Troia|Elena]] gant ar priñs [[Paris (mab Priamos)|Paris]] eus [[Troia]] e tisklêrias ar C'hresianed ar brezel d'an Droianed.
An ''[[Ilias]]'' a gont kounnar [[Ac'hilleus]]. Dre ma oa bet kemeret digantañ ur sklavez gant ar roue [[Agamemnon]] e paouezas da gentañ da gemer perzh en emgannoù. Pa voe lazhet e genderv [[Patrokles]] gant [[Hektor]], avat e touas en em veñjiñ hag e lazhas Hektor. Tonket e oa Troia da vezañ trec'het adal neuze.
Ul lodenn all eus Brezel Troia a zo danevellet en ''Odysseia''.
Trec'h e voe ar C'hresianed war d[[Troia]] a-drugarez da [[Odysseüs]]. Lakaat a reas sevel ur marc'h bras goullo e prenn ha lezet e voe leun a vrezelourion war an aod, evel ur prof da Boseidon, e-keit ha ma rae van an [[Akeaned]] da zistreiñ d'o bro. An Droianed a lakaas ar mell Marc'h prenn da zont tre e diabarzh mogerioù kêr. Diouzh an noz neuze e voe digoret dorioù kêr gant ar vrezelourion a oa er marc'h prenn, ha distrujet e voe kêr Droia penn-da-benn.
[[Restr:Homeric Greece-fr.svg|thumb|500px|Orin harozed an [[Ilias]] hag o zonkad]]
[[Rummad:Ilias]]
6wggmy6pdf6tjgsltjf0lcrgr6vqu7m
Napoléon Louis Bonaparte
0
26679
2008574
1963504
2022-08-17T17:51:50Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Image:Napoléon Louis Bonaparte (1804-1831).jpg|thumb|Poltred Napoléon Louis Bonaparte.]]
'''Napoléon Louis Bonaparte''' ( ''Napoleon Lodewijk II Bonaparte''e [[nederlandeg]]) a oa ganet e [[Pariz]], d'an [[11 Here|11 a viz Here]] [[1804]] , hag a varvas e [[Forlì]], en [[Italia]], d'ar [[17 Meurzh|17 a viz Meurzh]] [[1831]].
Mab e oa da [[Louis Bonaparte]], [[Rouantelezh Holland|roue Holland]] ha breur an impalaer Napoleon, ha da [[Hortense de Beauharnais]], a oa merc'h da [[Joséphine de Beauharnais]].
==Breudeur==
Daou vreur en doa:
*[[Napoleon Charles Bonaparte|Napoleon Charles]], e vreur henañ, a varvas e [[1807]], d'e 4 bloaz. Gant se eo eñ a oa da vezañ [[roue]] da varv e dad.
*''Louis Napoléon'' a oa da vezañ [[Napoleon III]]
==Roue==
Roue Holland e voe e-pad un nebeud devezhioù en e vugaleaj, e [[1810]], war-lerc'h e dad, evel ''Lodewijk II''.
E [[1815]], goude [[emgann Waterloo]] e rankas mont d'an harlu.
==Dimeziñ==
Dimeziñ a reas d'e geniterv [[Charlotte Bonaparte]], merc'h da [[Giuseppe Buonaparte]], breur henañ [[Napoleone Buonaparte]], a voe [[impalaer ar C'hallaoued]].
[[Carbonaro]] e oa, ha gant e vreur [[Napoléon III|Louis Napoléon]] e reas un irienn e [[Roma]] e 1830. Kuit e voent kaset. E 1831 e kemeras perzh en emsavadeg an dugelezhioù e-kreiz [[Italia]]. Mervel a reas en [[emgann Forlì]] a-enep an [[impalaeriezh Aostria|Aostrianed]].
Beziet eo e [[Saint-Leu-La-Foret]], en [[Île-de-France]].
{{DEFAULTSORT:Buonaparte, Napoléon-Louis}}
[[Rummad:Tiegezh Buonaparte]]
[[Rummad:Istor an Izelvroioù]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1804]]
[[Rummad:Marvioù 1831]]
sovmtwzx524cx0y9yqm4vvknrh2d45u
Luigi Buonaparte
0
26683
2008573
1967395
2022-08-17T17:51:41Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:LodewijkNap.jpg|thumbnail|right|300px|''Louis Bonaparte'', ganet ''Luigi Buonaparte'', deuet da vout ''Lodewijk Napoleon''.]]
'''Louis Bonaparte''' (pe '''Luigi Buonaparte''' hervez e anv orin, pe ''Lodewijk Napoleon'' en [[nederlandeg]]), ganet d'an [[2 a viz Gwengolo]] [[1779]], en [[Aiacciu]], e [[Korsika]], ha marvet d'ar [[25 Gouere|25 a viz Gouhere]] [[1846]], a voe [[Rouantelezh Holland|roue Holland]] gant harp e vreur [[Napoleone Buonaparte]], [[impalaer]] Bro-C'hall.
Bez e oa unan eus tri breur an impalaer.
Servij a reas en arme c'hall, ha gant e vreur Napoleon edo en [[Egipt]]. Anvet e voe da jeneral da 25 bloaz, en desped dezhañ un tamm war a seblant, en abeg d'e vreur en un doare splann.
== Roue Holland ==
En [[1806]] e c'hoantaas Napoleon lakaat fin d'ar [[Republik batav]] ha lakaat Louis da roue en [[Izelvroioù]].
E vreur en devoa c'hoant da gaout ur gouarnour ha netra ken, nemet ne fellas ket da Luigi bezañ ur roue didalvoud. Kemer a reas an anv '''Lodewijk I''', klask a reas deskiñ [[nederlandeg]] ha bezañ ur roue sirius ha dizalc'h. Kement-se ne blijas ket d'e vreur a redias anezhañ da zilezel e garg en [[1810]] a-raok aloubadeg an arme c'hall.
== Bec'h gant Napoleon ==
Ne gare ket Napoleon gwelout e vreur o lakaat interestoù e rouantelezh nevez da dremen dirak re Bro-C'hall. Koulskoude en doa pleget betek serriñ porzhioù-mor Holland ouzh listri Breizh-Veur, goude ma oa noazus ouzh ekonomiezh an Izelvroioù.
Kentañ abeg imor an impalaer e oa e nac'hidigezh da sevel soudarded da vagañ armeoù Napoleon, a c'houlenne 40 000 soudard diwar 2 vilion a dud. Eil abeg an dizemglev e oa e nac'hidigezh da zigreskiñ dle ar stad, rak rivinet e vije bet e-leizh a dud.
Fall e troas an traoù e [[1809]] pa zilestras ar Saozon en [[enez Walcheren]] ha pa voe kemeret gante kreñvlec'h [[Bath]], ha digor an hent dirake trema porzh bras [[Antwerpen]]. Dont a reas Luigi a-benn da herzel an armeoù saoz, a eas da fall gant an derzhienn, hag adkemer a reas ar c'hreñvlec'h zoken. Met lavarout a reas Napoleon e oa un den divarrek, dre m'en doa nac'het outañ aozañ ar servij soudard dre ret war zigarez ne oa pezh a felle d'ar bobl, hag abalamour da se emezañ, e oa bet aloubet an Izelvroioù gant ar Saozon.
Klask a reas Napoleon lubaniñ e vreur o kinnig dezhañ bezañ roue e [[Spagn]], met nac'h a reas Luigi. Neuze e tivizas an impalaer kemer ar galloud e-unan. En hañvezh [[1809]] e c'hourc'hemennas da Luigi dont da Bariz. Eno, goude mizvrezhioù o tabutal, e rankas sinañ un emglev a roe da Vro-C'hall kreisteiz e rouantelezh. En [[1810]] e tistroas Luigi da Holland. Nebeudik goude e krogas an armeoù gall da laoubiñ kêrioù kornok ar vro. Neuze e komprenas e oa kollet an abadenn. Hep goulenn aotre e vreur bras e tilezas ar gurunenn, a roas d'e vab yaouank, [[Napoléon-Louis Bonaparte]], a voe roue un nebeud deizioù, hag e tec'has da [[Vienna]]. Neuze e voe staget Holland ouzh an Impalaeriezh c'hall.
== Gwreg ha bugale ==
[[Restr:LouisBonaparte Holland.jpg|350px|thumb|''Lodewijk Napoleon'', livet gant [[Charles Howard Hodges]]. ]]
En [[1802]] e timezas gant [[Hortense de Beauharnais]] (1783-1837), a oa merc'h da [[Alexandre de Beauharnais]] ha da [[Joséphine Tascher de la Pagerie]], a oa bet gwreg kentañ Napoleon da c'houde.
Karantez etrezo ne oa ket, met plegañ da youl an impalaer a rankjont ober.
Dizemglev a voe buan etrezo, hi ne blije ket an [[Izelvroioù]] dezhi. Distreiñ a reas da Bariz. Tri bugel o devoe koulskoude, goude ma lavare e-unan ne oa ket sur da vezañ tad dezho:
* '''Napoléon Charles Bonaparte''', ganet d'an [[10 a viz Kerzu]] [[1802]], a oa da vezañ roue war-lerc'h e dad, nemet mervel a reas da 4 bloaz hanter.
* [[Napoléon-Louis Bonaparte]], ganet d'an [[11 a viz Here]] [[1804]]. Pa varvas e vreur henañ e voe anvet da briñs roueel Holland. Lakaet e voe da roue evel '''Lodewijk II''' e-pad ur sizhun, entre dilez e dad hag aloubadeg an Izelvroioù gant armeoù Napoleon. Mervel a reas d'ar [[17 a viz Meurzh]] [[1831]] en [[Italia]].
* [[Napoleon III|Charles Louis Napoleon Bonaparte]] ([[1808]] – [[1873]]). Ganet e oa en [[Pariz]]. Hennezh eo a voe prezidant ar Republik a-raok bout impalaer ([[1852]] – [[1870]]) gant an anv [[Napoleon III]] .
Tad e oa ivez d'ur bugel all, [[François de Castelvecchio]] ( [[26 a viz Ebrel]] 1826 - [[29 a viz Mae]] 1869), ganet e [[Roma]] ha marvet e [[Roazhon]].
== Skrivañ ==
Kemer a reas an anv ''Kont [[Saint-Leu]]'', ha ne reas van ouzh distro e vreur Napoleone e 1815.
Embannet en deus
* dihelloù diwar-benn gouarnamant an Izelvroioù (3 levrenn in-8, Paris, 1820), a-bouez evit istor ar vro-se.
* un ''Essai sur la versification'', diwar-benn lush ha pouez-mouezh ar barzhonegañ e galleg;
* ''Odes'' ([[Vienna]], 1813)
* ''Poésies diverses'' ([[Firenze]], 1828),
* ur romant, ''Marie ou les peines de l'amour'' (embannet e 1800, adembannet evel ''Marie ou les Hollandaises'' e 1814).
== Liammoù diavaez ==
{{commons|Louis Bonaparte|Louis Bonaparte}}
{{DEFAULTSORT:Bonaparte, Louis}}
[[Rummad:istor an Izelvroioù]]
[[Rummad:Tiegezh Buonaparte]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1779]]
[[Rummad:Marvioù 1844]]
d3cq8jcwvlhp1degs1utl3njuo40107
Amedeo Modigliani
0
26713
2008572
1808726
2022-08-17T17:51:22Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Amedeo Modigliani Photo.jpg|thumb|right|Amedeo Modigliani]]
'''Amedeo Clemente Modigliani''' zo ul livour ha kizeller italian ganet d'an 12 a viz Gouere 1884 e [[Livorno]]- ha marvet d'ar 24 a viz Genver e 1920 e [[Pariz]].
== Liammoù diavaez ==
* [http://www.modigliani-amedeo.com/HomeITA.htm Gwivan ofisiel an Archives légales]
* [http://www.comitatomodigliani.it Gwivan ofisiel an Comitato Amedeo Modigliani]
* [http://www.malarze.walhalla.pl/galeria.php5?art=16 Skeudennaoueg - Amadeo Modigliani]
{{DEFAULTSORT:Modigliani, Amedeo}}
[[Rummad:Livourien italian an XXvet kantved]]
[[Rummad:Kizellerien italian]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1884]]
[[Rummad:Marvioù 1920]]
ma9pw0sn75xodp7793t9xa4cqn1mbth
Elvis Presley
0
26898
2008571
1970789
2022-08-17T17:51:13Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Elvis Presley 1970.jpg|right|thumb|250px|Elvis Presley]]
'''Elvis Aaron Presley''', lesanvet «'' The King ''» ("ar Roue"), ([[8 a viz Genver]] [[1935]] e [[Tupelo]], [[Mississippi (Stad)|Mississippi]] - [[16 a viz Eost]] [[1977]] e [[Memphis (Tennessee)|Memphis]], [[Tennessee]]) a oa ur [[kaner|c'haner]] [[rock]] hag un [[aktour]] [[Stadoù-Unanet|amerikan]]. Bet en deus ul [[levezon]] vras war ar [[sonerezh]] er bed a-bezh.
En e vev en deus gwerzhet war-dro 700 milion a [[pladenn|bladennoù]], c’hoariet e 31 film, graet 1054 [[sonadeg]] er [[Stadoù-Unanet]] ha teir e [[Kanada]], kemeret perzh e 525 arvest e [[Las Vegas]]. Bet eo ar c’hentañ arzour oc’h ober ur sonadeg skignet dre [[loarell]]. D’ar 14 a viz Genver [[1973]] e oa, e [[Hawaii]] hag ur miliard a arvesterien a sellas outañ war ar memes tro e 43 bro. Gwelet eo bet e seizh [[abadenn skinwel]]. Pa varvas, e voujedenn dezhañ e-unan a dizhe 100 milion a z-[[dollar]]où.
Adalek e varv e [[1977]] betek [[1980]] e oa bet gwerzhet 400 milion eus e bladennoù. E-doug ar 4 bloavezh da-heul e voe an oberenn savet gant un arzour marv a zastumas ar muiañ a [[arc’hant]].
Hervez ar gelaouenn amerikan ''[[Forbes]]'', e [[2004]], Elvis a oa an arzour marv renket en ''Top 10'' a oa bet dastumet ar muiañ a arc’hant gant e [[hêr]]ed. Da lâret eo 31 milion a [[euro]]ioù pe 47 milion a [[dollar|zollaroù]] kanadian.
A-orin [[kembre]]at e oa moarvat ar c'haner [[Rock]] hollvrudet (keñveriañ gant anv ar [[kêriadenn|gêriadenn]] Preseli e [[Bro-Gembre]]).
Ur pennad savet gant ur C'hembread diwar-benn orin [[kembre]]at Elvis Presley a vije bet savet, met nac'het o dije ar c'helaouennoù saoz embann ar pennad.
== E vugaleaj ==
Ganet en un [[tiegezh]] paour eus [[Tupelo]] er [[Mississippi]], Elvis Aaron<ref>Skrivet e veze "Aron" gant an holl diegezh Presley, Elvis en o zouez. War skrid-testeni [[ganedigezh]] Elvis koulz hag e vortuaj avat e lenner Aaron</ref> Presley a oa mab nemetañ Gladys Love Smith ha Vernon Elvis Presley.
Bet en doa ur breur a oa bet ganet marv : Jesse Garon Presley. Maget e oa bet Elvis e Tupelo betek an oad a drizek vloaz. E dud, dilabour hag hep tamm arc'hant, a ziannezas neuze da [[Memphis (Tennessee)|Vemphis]], ur gêr vras eus an [[Tennessee]]. Bevañ a rae ar [[familh]] en un daou-gombod sokial. Labourat a rae ar vamm, Gladys, diouzh an noz en un [[ospital]], mont a rae da gempenn tier ivez, ha Vernon ha laboure amañ hag ahont. Buan e krogas Elvis da labourat ivez : troc'hañ a rae al [[leton]]ennoù, gwalc'hiñ ar [[karr-tan|c'hirri]] ha gwerzhañ [[skornenn]]où pa veze echu ar [[skol]]. Goude ar skol eil-derez e kavas buan ul labour en un embregerezh benvegoù, met hunvreal a rae e bleniañ ur [[karr-samm|c'harr-samm]] hag e teuas a-benn da gaout fred er c'h-"Crown electric company" evel bleiner-kaser, ul labour a gave diouzh e c'hrad.
== Deroù Elvis ==
[[Restr:Elvis_Presley_promoting_Jailhouse_Rock.jpg|right|thumb|Elvis e 1957 e ''Jailhouse Rock'']]
Plijout a rae dezhañ ar [[sonerezh du]], ar [[gospel]] hag ar [[blues]]. Divizout a reas ober un taol esae hag e-pad an [[hañv]] [[1953]] ez eas d'ur [[studio enrollañ]] arbennikaet war ar sonerezh du, ar Studio [[Sun Records]] e Memphis. Degemeret e voe gant ar sekretourez, Marion Keisker, hag enrollañ a reas div enrolladenn war e vizoù (3 $ 25) : ''My Happiness'' ha ''That's When Your Heartaches Begin''. Hag eñ ha distreiñ d'ar gêr gant e bladennoù a brofas d'e vamm, ar pezh a oa an abeg nemetañ dezhañ da vezañ graet an enrolladenn-se. Keisker, a ouie edo he [[patron|fatron]], [[Sam Phillips]], o klask kanerien yaouank, a skrivas niverenn bellgomz ar paotr yaouank. Daoust dezhi da soñjal e oa un tamm drol e c'hiz da ganañ e kave dezhi en doa ur [[mouezh|vouezh]] vrav. Skrivañ a reas war he fichenn « EP : Mouezh da selaou, kaner [[gwerzioù]] mat».
Mont a reas Phillips e darempred gant Elvis evit goulenn ma vije aozet un [[taol-esae]]. A-boan ma oa echu ar bellgomzadenn ma'n em gave Elvis er studio dirak Phillips. Goude un nebeud taolioù-esae dipitus a-walc'h ez eo souezhet Sam Phillips koulskoude gant eñvor bras ar paotr yaouank <!--« à la queue de canard »-->. Disklêriañ a raio diwezhatoc'h : "Digredus e oa, Elvis a anaveze dindan eñvor an holl ganaouennoù a venegen. Ma ne oa ket just alies e vouezh, diouzh an tu all e rankan lavaret he doa ul lusk ispisial a-walc'h. Siwazh, ne'm boa ket amzer da gelenn dezhañ penaos lec'hiañ e vouezh, met dalc'hus e oa Elvis hag an aotre a rois dezhañ da zont en-dro antronoz".
Goulenn a reas Phillips digant ur strollad sonerien dont d'un abadenn all evit harpañ Elvis gant o sonerezh. : [[Scotty Moore]] a sone ar [[gitar]] ha [[Bill Black]] a sone ar [[gourrebed]].
P'eo fromet Moore mui pe vui, Black avat n'eo ket kement-se<ref>Hervez ar mammennoù e kemm an istor. Ar skrivagnerien Jerry Hopkins ha Dave Marsh a lavar groñs ez eus bet un nebeud [[sizhun]]vezioù pleustriñ etre kentañ abadenn selaou Presley gant Moore ha Black, ha kentañ enrolladenn an trikon. Peter Guralnick a lavar e vijent en em gavet evit ar wezh kentañ d'ar 4 a viz Gouere, derc'hent an enrolladenn.</ref>
D'ar 5 a viz Gouere, emaint er studio. Pa ne zeu netra vat gante, emañ Phillips, dipitet-kenañ, war-nes serriñ ar studio, pa grogas Elvis da ganañ notennoù kentañ ur ganaouenn gozh, ''[[That's All Right Mama]]''. Setu amañ komzoù Phillips : Ar pezh a oa Elvis o paouez ober gant ''That's All Right'' a lakas kridiennoù da redek em c'hein. Gouzout a raen e oamp disoc'h gant un dra bennak a dalvoudegezh. Ne oa ket ar ganaouenn, kement se, met ar pezh a rae Elvis ganti. Ur [[blues]] e oa ar ganaouenn orin hag Elvis en deus graet ur ganaouenn [[rock and roll]] anezhi. E-leal, ur [[souezh]]adenn e voe evidon. Divizout a ris e oa da vezañ enrollet. Berzh a reas Elvis gant ar ganaouenn-mañ e Memphis evit ar wezh kentañ.
== Elvis war al leurennoù ==
[[Restr:Elvis mugshot2.jpg|180px|left]]
Enrollañ a reas Elvis pemp pladenn 45 tro evit Sun Records ha Phillips a gasas anezhañ d'ober un droiadenn e [[kreisteiz]] ar [[Stadoù-Unanet]]. Amparfal a-walc'h eo «'' King ''» da zont ar rock and roll war al [[leurenn]] en deroù, met evit abaf n'eo ket tamm ebet. Luskoù trumm divlez ar paotr yaouank, un nevezter atizus d'ar mare-se, a dalvez dezhañ al [[lesanv]] « [[Pelvis]] » hag e roont brud dezhañ.
Degemeret mat eo Elvis gant ar re yaouank diouzhtu. Feuket eo o c'herent avat gant digorglun atizusoc'h-atizusañ Elvis, hag e klaskont lakaat difenn dezhañ mont war al leurenn. Da heul kement-se e vo nullet lod eus e sonadegoù ken plaen ha tra hag e bladennoù voe devet dirak an holl. Ne c'hell den chom diseblant en e geñver : hegaziñ a ra an Amerikaned [[puritan]]ha e teu da vezañ un [[idol]] evit milionoù a [[krennard|grennarded]] yaouank war ar memes tro.
E [[Florida]], emañ ar c'haner yaouank war-nes mont war al leurenn dirak 22 000 [[arvester]] en alfo pa lârer dezhañ emañ ar [[polis]] er sal evit filmañ an digorlun brudet. Divizout a ra Elvis ne fiñvo ken e viz bihan e-tro ar sonadeg, ha sevel a ra an histeriezh en he barr. An hini diwezhañ eus e bladennoù 45 tro, ''I Forgot to Remember to Forget'', gant ''Mystery Train'', a gemeras ar c'hentañ plas e renkadur ar gwerzhioù « [[single (musik)|singles]] ».
D'ar c'houlz-se, Elvis ne baoueze ket d'ober sonadegoù er Su hag e [[Mervent]] ar vro. Gwelet e voe 50 gwezh diouzh renk en abadenn rannvroel ''Louisiana Hayride''. Saver ha produer ''Hayride'', Horace Logan, en doa bet ar soñj mat da lakaat Elvis da sinañ evit kemer perzh pep sizhun en abadenn pa ne oa ket brudet bras c'hoazh. Pa gemeras Elvis perzh en abadenn evit ar wezh diwezhañ, Logan a embannas e oa bet kuitaet ar [[savadur]] gant Elvis evit sioulaat ar c'hrennardezed a oa da vat o klask spurmantiñ ar c'haner goude an abadenn. Ne ouie ket c'hoazh e oa ar frazenn-se da vezañ ul lid brudet e diwezh pep sonadeg : ''Elvis has left the building.'' (adkemeret e vo ar bomm brudet gant Al Dvorin er bloavezhioù 1970.).
E diwezh ur sonadeg, Elvis, anavezet neuze e su hag e mervent ar [[Stadoù-Unanet]], en em gavas gant un den a oa un tamm [[impresario]], met a oa anavezetoc'h evel "hucher" er sirk. [[Thomas Andrew Parker]], lesanvet « ar c'horonal », zo un den en deus gwad dindan e ivinoù.
Bet eo bet impresario ar c'haner yaouank [[Eddy Arnold]], met gant Elvis an hini emañ o vont da dizhout barr e vicher er « show business ». Sinañ a reas e [[1955]] ur gevrat diforc'had <!--exclusivité--> gant Elvis evit ugent vloaz, a zegase dezhañ 15 % eus holl c'hounidoù Presley. (Er bloavezhioù 1970, e kreskas al lodenn-se da 50 %). Skoet eo spered Elvis gant ar « c'horonal ». Hemañ zo un den aotrouniek hag a wel pep tra. Lavaret en deus evit tostaat da Elvis : "Den yaouank, evit ar mare e talvezit ur milion a [[dollar|zollarioù]], hepdale o po anezhe en arc'hant dizolo. Ar frazennoù-se an hini a sko spered Elvis yaouank a [[huñvre]] eus berzh hag eus dollarioù kement ha Parker e-unan.
O c'henlabour, a bado betek marv Elvis, a zeuio unan eus ar frouezhusañ anavet er « show business », Met ivez ar c'hevrinusañ. Parker a ro urzhioù, sentiñ a ra Presley. Pa grog o c'hevrat e tegas Parker tri [[prof|frof]] da Bresley. Ar c'hentañ zo ur [[kevrat|gevrat]] gant an ti-embann pladennoù galloudusañ er bed, An [[Radio Corporation of America|RCA]]. Pariañ a raio war Elvis ha reiñ a raio ar milionoù a zollarioù ret evit brudañ anezhañ er bed a-bezh. Ur bladenn aour eo a eil prof gant ''[[Heartbreak Hotel]]''; ugent vloaz eo Elvis. An trede hag an hini diwezhañ eus ar profoù d'ar c'haner yaouank zo lakaat anezhañ da dremen war ar [[skinwel]] dirak milionoù a dud. An noz-se e sell muioc'h evit 50 milion a arvesterien ouzh an [[abadenn skinwel]], ar pezh a dalvez 80 % eus an holl. Da vare e eil abadenn war ar [[skramm]] en ''[[Ed Sullivan]] Show'' (d'an 28 a viz Here), e liv e vlev e [[du]], a oa [[gell-kistin]] sklaer betek-henn. Ganet eo « King ar rock 'n roll ».
== Levrlennadur ==
* Sébastian Danchin, ''Elvis Presley ou la revanche du Sud''. [[Pariz]] : Fayard, [[2004]]. 477 p.+ [16] pl., 24 cm. ISBN 2-213-62128-4.
* ''Elvis par les Presley : souvenirs intimes de Priscilla Presley, Lisa Marie Presley et d'autres membres de la famille'' Pariz : Michel Lafon, [[2005]]. 247 p., 31 cm. ISBN 2-7499-0334-3. Titre original : ''Elvis by the Presleys''.
* ''Elvis: A Biography'' gant Jerry Hopkins, Warner Books Inc, [[1972]], {{ISBN|0446816655}}
* ''Elvis'' par Dave Marsh, Rolling Stone Press Book/Times Books, [[1982]], {{ISBN|081290947}}
* ''Last Train to Memphis: The Rise of Elvis Presley'' par Peter Guralnick, Little, Brown and Company, [[1994]], {{ISBN|0316332208}}
== Notennoù ==
{{Daveoù}}
== Filmoù ar "Roue" ==
{| cellspacing="0" cellpadding="4" border="1" class=wikitable
|- bgcolor="#CCCCCC"
! '''Bloavezh''' || '''Film''' || '''Roll'''
|-
| [[1956 er filmoù|1956]] || [[Love Me Tender (1956 film)|Love Me Tender]] || Clint Reno
|-
| [[1957 er filmoù|1957]] || [[Loving You]] || Jimmy Tompkins / Deke Rivers
|-
| 1957 || [[Jailhouse Rock (1957 film)|Jailhouse Rock]] || Vince Everett
|-
| [[1958 er filmoù|1958]] || [[King Creole]] || Danny Fisher
|-
| [[1960 er filmoù|1960]] || [[G.I. Blues]] || Tulsa McLean
|-
| 1960 || [[Flaming Star]] || Pacer Burton
|-
| [[1961 er filmoù|1961]] || [[Wild in the Country]] || Glenn Tyler
|-
| 1961 || [[Blue Hawaii]] || Chad Gates
|-
| [[1962 er filmoù|1962]] || [[Follow That Dream]] || Toby Kwimper
|-
| 1962 || [[Kid Galahad]] || Walter Gulick/Kid Galahad
|-
| 1962 || [[Girls! Girls! Girls!]] || Ross Carpenter
|-
| [[1963 er filmoù|1963]] || [[It Happened at the World's Fair]] || Mike Edwards
|-
| 1963 || [[Fun in Acapulco]] || Mike Windgren
|-
| [[1964 er filmoù|1964]] || [[Kissin' Cousins]] || Josh Morgan / Jodie Tatum
|-
| 1964 || [[Viva Las Vegas]] || Lucky Jackson
|-
| 1964 || [[Roustabout (film)|Roustabout]] || Charlie Rogers
|-
| [[1965 er filmoù|1965]] || [[Girl Happy]] || Rusty Wells
|-
| 1965 || [[Tickle Me]] || Lonnie Beale / Panhandle Kid
|-
| 1965 || [[Harum Scarum]] || Johnny Tyrone aka Harem Holiday
|-
| [[1966 er filmoù|1966]] || [[Frankie and Johnny (1966 film)|Frankie and Johnny]] || Johnny
|-
| 1966 || [[Paradise, Hawaiian Style]] || Rick Richards
|-
| 1966 || [[Spinout]] || Mike McCoy
|-
| [[1967 er filmoù|1967]] || [[Easy Come, Easy Go]] || Lt. Ted Jackson
|-
| 1967 || [[Double Trouble (film)|Double Trouble]] || Guy Lambert
|-
| 1967 || [[Clambake]] || Scott Heyward/’Tom Wilson’
|-
| [[1968 er filmoù|1968]] || [[Stay Away, Joe]] || Joe Lightcloud
|-
| 1968 || [[Speedway (film)|Speedway]] || Steve Grayson
|-
| 1968 || [[Live a Little, Love a Little]] || Greg Nolan
|-
| [[1969 er filmoù|1969]] || [[Charro!]] || Jess Wade
|-
| 1969 || [[The Trouble with Girls]] || Walter Hale
|-
| 1969 || [[Change of Habit]] || Dr. John Carpenter
|-
{{DEFAULTSORT:Presley, Elvis}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1935]]
[[Rummad:Marvioù 1977]]
[[Rummad:Sonerezh rock]]
[[Rummad:Kanerien SUA]]
[[Rummad:Aktourien SUA]]
tf09t0gi8446y6e01cy3lsxhfd15y9h
Maria Letizia Ramolino
0
27013
2008584
1945953
2022-08-17T17:57:11Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Robert Lefèvre 001.jpg|thumb|right|250px|''Letizia Bonaparte he sae lez dindani''<br /> <small>Livadur gant [[Robert Lefèvre]] (1813)</small>.]]
'''Maria Letizia Ramolino''' a oa ur vaouez eus Korsika ganet d'ar [[24 a viz Eost]] [[1750]]. [[Merc'h]] e oa da [[Jean-Jérome Ramolino]] ha da [[Angela Maria Pietra-Santa]] .
A orin italian e oa he ziegezh, diskenn a rae eus konted [[Colalto]]; ar c'hentañ anezhe a ziazezas en [[Aiacciu]] a oa dimezet da verc'h [[dodje Genova]].
Brudet e oa he c'hened en enez. Kontet ez eus bet e oa bet bodet gant [[Pascale Paoli]], p'edo e barr e c'halloud, holl goantenned Korsika da ziskouez da gannad [[Tunis]], hag edo '''Maria Letizia''' er renk kentañ.
== Gwaz ha bugale ==
Dimeziñ a eure da [[Carlo Maria Buonaparte]].
Lidet e voe an eured d'an [[2 a viz Mezheven]] [[1764]], pa oa 14 vloaz, ha 13 bugel a voe.
Setu int:
*# Napoleone Buonaparte ([[1764]] - [[17 a viz Eost]] [[1765]])
*# Maria Anna Buonaparte ([[3 a viz Genver]] [[1767]] - [[1 a viz Genver]] [[1768]]).
*# [[Giuseppe Buonaparte]] ([[7 a viz Genver]] [[1768]] - [[28 a viz Gouhere]] [[1844]])
*# [[Napoleone Buonaparte]] ([[15 a viz Eost]] [[1769]] - [[5 a viz Mae]] [[1821]]). An anv-se a voe roet dezhañ diwar-lerc'h hini e vreur henañ, marvet trumm .
*# Maria Anna Buonaparte ([[1770]]). Ganet marv. Anvet diwar-lerc'h he c'hoar marvet trumm.
*# Maria Anna Buonaparte ([[14 a viz Gouhere]] - [[23 a viz Du]] [[1771]] ). Anvet diwar-lerc'h he div c'hoar marvet trumm.
*# Ur bugel ganet-marv.
*# [[Luciano Buonaparte]] (21 a viz Mae [[1775]] - 29 a viz Mezheven [[1840]])
*# [[Elisa Buonaparte]] (Maria Anna Elisa Bonaparte Bacciochi)(13 a viz Genver [[1777]] - 7 a viz Eost [[1820]])
*# [[Luigi Buonaparte]] (2 a viz Gwengolo [[1778]] - 25 a viz Gouhere[[1844]])
*# [[Maria Paoletta Buonaparte]] (20 a viz Here [[1780]] - 9 a viz Mezheven [[1825]])
*# [[Maria Annunziata Carolina Buonaparte]] (24 a viz Meurzh [[1782]] - 18 a viz Mae [[1839]]). Dimezet da [[Joachim Murat]].
*# [[Girolamo Buonaparte]] (15 a viz Du [[1784]] - 24 a viz Mezheven [[1860]])
== E Bro-C'hall hag en Italia ==
Pa varvas he gwaz en [[1785]] e rankas bevañ er baourentez.
Met gwellaet e voe stad an tiegezh pan eas hec'h eil mab [[Napoleone]] war vicher an armoù.
E [[1793]] e rankas kuitaat [[Korsika]] a oa en em savet a-enep Bro-C'hall, da vont da v-[[Marseille]]. D'ar c'houlz-se eo e kustumas sellout berr.
Ne oa ket evit en em glevout gant [[Joséphine de Beauharnais]] a zimezas gant ar jeneral [[Bonaparte]] en [[1796]].
Kontrol d'ar pezh a weler e taolenn [[Jacques-Louis David|David]] n'eas ket da gurunidigezh he mab en [[1804]] dre ma ne oa ket a-du gantañ na diwar-bouez e eured na diwar-bouez e gurunidigezh.
Koulskoude e voe anvet, dre un dekred d'an [[23 a viz Meurzh]] [[1805]], da v-[[Meurded Impalaerel]] hag Itron Mamm. Bevañ a rae pell diouzh al lez, e kastell [[Pont-sur-Seine]], profet dezhi gant he mab, diskenn a rae en Hôtel de Brienne pa c'hoarveze dezhi donet da b-[[Pariz]].
[[Galleg]] ne gomze ket, na biskoazh ne zeskas.
Devot e oa, gwarez a c'houlennas digant ar pab pa voe ret mont d'an harlu, ha mont a reas da chom da [[Roma]], d'ar palez Falconieri gant he hanter-breur ar c'hardinal [[Joseph Fesch]], ha goude d'ar palez Rinuccini. Eno eo e klevas keloù eus marv [[Napoléon Bonaparte]] d'ar [[5 a viz Mae]] [[1821]] hag eno eo e varvas d'an [[2 a viz C'hwevrer]] [[1836]]. E [[Corneto]] e voe beziet, met degaset e voe he c'horf da [[Aiacciu]] e [[1851]], ha neuze d'ar Chapel impalaerel en [[1860]] war urzh he mab-bihan [[Napoleon III]].
[[Rummad:Tiegezh Buonaparte]]
9e0zzluljotu3jisv4jpzsldj3lejdz
Listenn ar mirdioù brasañ
0
27226
2008585
1945984
2022-08-17T17:57:23Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{brezhonekaat}}
Savet eo al listenn-mañ evit aesaat ar veaj eus an eil mirdi d'egile.
== {{Alamagn}} ==
*[[Anklam]]
**[[Otto-Lilienthal-Museum]]
*[[Berlin]]
** [[Alte Nationalgalerie]]
** [[Altes Museum]]
** [[Bode Museum]]
** [[Humboldt Museum]]
** [[Neues Museum]]
** [[Pergamon Museum]]
*[[Bonn]]
** [[Museum Ludwig]]
*[[Braunschweig]]
** [[Mirdi Herzog Anton Ulrich]]
*[[Bremen]]
**[[Kunsthalle Bremen]]
*[[Köln]]
** [[Wallraf-Richartz-Museum]]
*[[Dresden]]
** [[Zwinger]]
**[[Fell Exhibition Slate Mine]]
*[[Frankfurt]]
**[[Senckenberg Museum]]
*[[Hannover]]
** [[Kestner Gesellschaft]],
** [[Kestner-Museum]]
** [[Sprengel Museum]]
** [[Wilhelm-Busch-Museum]]
*[[Hamburg]]
** [[Kunsthalle Hamburg]]
*[[Konz]]
**[[:en:Roscheider Hof, Open]]
** [[Deutsches Museum]]
** [[Dokumentationszentrum]]
** [[Germanisches Nationalmuseum]]
*[[München]]
** [[Gliptotek München]]
*[[Stuttgart]]
**[[Kunstmuseum Stuttgart]]
**[[Landesmuseum Württemberg]]
**[[Mercedes-Benz Museum]]
**[[Museum am Löwentor]]
**[[Museum am Rosenstein]]
**[[Neue Staatsgalerie]]
**[[Staatsgalerie Stuttgart]]
*[[Wuppertal]]
**[[Von der Heydt Museum]]
=={{Arc'hantina}}==
* [[Buenos Aires]]
** [[Museo Nacional de Cabildo]]
** [[Iliz-veur Buenos Aires]]
** [[Centro Cultural Recoleta]]
* lec'hioù arall
** [[Museo Carmen Funes]], [[Plaza Huincul]]
** [[Casa de Tucumán]]
=={{Aostralia}}==
*[[Australian Museum]], [[Sydney]]
*[[Australian War Memorial]], [[Canberra]]
*[[Powerhouse Museum]], Sydney
*[[National Museum of Australia]], [[Canberra]]
*[[Questacon|National Science and Technology Centre]], Canberra
*[[Melbourne Museum]], [[Melbourne]]
*[[National Gallery of Victoria]] (NGV), [[Melbourne]]
*[[Australian Centre for the Moving Image]], [[Melbourne]]
*[[Australian Centre for Contemporary Art]], [[Melbourne]]; [http://www.accaonline.org.au/ Australian Centre for Contemporary Art]
*[[Scienceworks Museum]], [[Melbourne]]
*[[National Alpine Museum]], [[Mount Buller]]
*[[Queen Victoria Museum and Art Gallery]], [[Launceston Tasmania]]
*[[Tasmanian Museum and Art Gallery]], [[Hobart, Tasmania]]
*[[Maritime Museum of Tasmania]], [[Hobart, Tasmania]]
*[[Nicholson Museum]], [[University of Sydney]]
=={{Bangladesh}}==
*[[Bangladesh National Museum]], [[Dhaka]]
*[[Bangladesh Liberation War Museum]], [[Dhaka]]
*[[Ahsan Manjil Museum]], [[Dhaka]]
*[[Osmany Museum]], [[Sylhet]]
*[[Museum of Rajas']], [[Mystic Poet Hason Raja & Folk Museum]], [[Raja-Kunjo]], [[Sylhet]]
*[[Borendra Museum]], [[Rajshahi]]
*[[Mohasthangarh Archaeological Museum]], [[Bogra]]
*[[Mainamoti Archaeological Museum]], [[Comilla District]]
=={{Belgia}}==
*[[Groeningemuseum]], [[Brugge]]
*[[Horta Museum]], [http://www.hortamuseum.be/] [[Brusel]]
*[[Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen]], [[Antwerpen]]
*[[Museum voor Schone Kunsten Antwerpen]] (KMSKA), [[Antwerpen]]
=={{Brazil}}==
* [[Pinacoteca do Estado]], [[São Paulo]]
=={{Bulgaria}}==
=={{Kanada}}==
====Alberta====
{| class="wikitable"
!
!
|-
|[[Calgary Zoo]]
|[[Calgary]]
|-
|[[Glenbow Museum]]
|[[Calgary]]
|-
|[[Heritage Park Historical Village]]
|[[Calgary]]
|-
|[[Laurier House]]
|[[Calgary]]
|-
|[[Military Museums Calgary]]
|[[Calgary]]
|-
|[[Royal Alberta Museum]]
|[[Edmonton]]
|-
|[[Royal Tyrrell Museum of Palaeontology]]
|[[Drumheller, Alberta|Drumheller]]
|-
|[[Galt Museum & Archives]]
|[[Lethbridge]]
|}
====British Columbia====
{| class="wikitable"
!
!
|-
|[[Canadian Museum of Rail Travel]]
|[[Cranbrook, British Columbia|Cranbrook]]
|-
|[[Museum of Anthropology at UBC|Museum of Anthropology]]
|[[Vancouver]]
|-
|[[Science World at TELUS World of Science]]
|[[Vancouver]]
|-
|[[Museum of Archaeology and Ethnology]]
|[[Burnaby, British Columbia|Burnaby]]
|-
|[[Port Moody Station Museum]]
|[[Port Moody, British Columbia|Port Moody]]
|-
|[[Royal British Columbia Museum]]
|[[Victoria, British Columbia|Victoria]]
|-
|}
====Manitoba====
{| class="wikitable"
!
!
|-
|[[Manitoba Museum]]
|[[Winnipeg]]
|-
|[[Mennonite Heritage Village]]
|[[Steinbach, Manitoba|Steinbach]]
|-
|}
====New Brunswick====
====Newfoundland and Labrador====
====Nova Scotia====
====Ontario====
{| class="wikitable"
!
!
|-
|[[Art Gallery of Ontario]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Allan Gardens]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Bata Shoe Museum]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Black Creek Pioneer Village]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Bytown Museum]]
|[[Ottawa]]
|-
|[[Canada Agriculture Museum]]
|[[Ottawa]]
|-
|[[Canada Aviation Museum]]
|[[Ottawa]]
|-
|[[Canadian Postal Museum]]
|[[Ottawa]]
|-
|[[Canada Science and Technology Museum]]
|[[Ottawa]]
|-
|[[Canadian Museum of Nature]]
|[[Ottawa]]
|-
|[[Canadian War Museum]]
|[[Ottawa]]
|-
|[[Casa Loma]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Design Exchange]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Elliott Avedon Museum & Archive of Games]]
|[[Waterloo, Ontario|Waterloo]]
|-
|[[Fort York]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Gibraltar Lighthouse]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Gibson House]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Hockey Hall of Fame]]
|[[Toronto]]
|-
|[[National Gallery of Canada]]
|[[Ottawa]]
|-
|[[Ontario Science Centre]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Riverdale Farm]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Royal Military College of Canada]] Museum
|[[Kingston, Ontario|Kingston]]
|-
|[[Royal Ontario Museum]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Scarborough Historical Museum]]
|[[Scarborough, Ontario|Scarborough]]
|-
|[[Todmorden Mills Heritage Museum]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Toronto Aerospace Museum]]
|[[Toronto]]
|-
|[[Toronto Zoo]]
|[[Toronto]]
|-
|[[York Museum]]
|[[Toronto]]
|-
|}
====Prince Edward Island====
====Kebek====
{| class="wikitable"
!
!
|-
|[[Canadian Centre for Architecture]]
|[[Montreal]]
|-
|[[Canadian Museum of Civilization]]
|[[Gatineau]]
|-
|[[Canadian Railway Museum]]
|[[Saint-Constant]]
|-
|[[Montreal Museum of Fine Arts]]
|[[Montreal]]
|-
|[[Musee d'art contemporain de Montréal]]
|[[Montreal]]
|-
|[[Musée national des beaux-arts du Québec]]
|[[Kêr-Gebek]]
|-
|[[Pointe-à-Callière Museum]]
|[[Montreal]]
|-
|[[Redpath Museum]] [[McGill University]]
|[[Montreal]]
|-
|}
====Saskatchewan====
{| class="wikitable"
!
!
|-
|[[Saskatchewan Railway Museum]]
|[[Saskatoon]]
|-
|[[The Evolution of Education Museum]]
|[[Prince Albert, Saskatchewan|Prince Albert]]
|-
|}
====Northwest Territories====
====Nunavut====
====Yukon Territory====
=={{Chile}}==
== {{Sina}} ==
Evit gwelet ur roll eus mirdioù [[Hong Kong]], gwelet [[Mirdioù Hong Kong]].
== {{Kolombia}} ==
== {{Republik Tchek}} ==
== {{Danmark}} ==
* [[Ny Carlsberg Glyptotek]]
== {{Egipt}} ==
* [[Bayt al-Kritliyya]]
* [[Bayt Al-Suhaymi]]
=={{Eritrea}} ==
== {{Estonia}} ==
**[[Tallinn]]
== {{Finland}} ==
*[[Helsinki]]
**[[Ateneum]]
**[[Suomenlinna]]
*[[Hyvinkää]]
*[[Hämeenlinna]]
*[[Jakobstad]]
**[[Nanoq]]
*[[Tampere]]
*[[Tikkakoski]]
*[[Turku]]
== {{Bro-C'hall}} ==
*[[Gironde]]
*[[Haute-Normandie]]
*[[Montpellier]]
** [[Agropolis]]
*[[Nice]]
** [[Le Musée International d’Art Naïf Anatole Jakovsky]]
*[[Pariz]]
** [[Galerie nationale du Jeu de Paume]]
** [[Mirdi al Louvre]]
** [[Musée de Cluny]]
** [[Musée Jacquemart-André]]
** [[Musée du Montparnasse]]
** [[Musée National d'Art Moderne]], [[Centre Georges Pompidou]]
** [[Musée d'Art Naïf Max Fourny]]
** [[Musée d'Orsay]]
** [[Musée Rodin]]
** [[Musée Picasso]]
*[[Toulouse]]
** [[Cité de l'espace]]
*[[Strasbourg]]
*[[Versailles]]
== {{Alamagn}} ==
*[[Anklam]]
**[[Otto-Lilienthal-Museum]]
*[[Berlin]]
** [[Alte Nationalgalerie]]
** [[Altes Museum]]
** [[Bode Museum]]
** [[Humboldt Museum]]
** [[Neues Museum]]
** [[Pergamon Museum]]
*[[Bonn]]
** [[Museum Ludwig]]
*[[Cologne]]
** [[Wallraf-Richartz-Museum]]
*[[Dresden]]
** [[Zwinger]]
**[[Fell Exhibition Slate Mine]]
*[[Frankfurt]]
**[[Senckenberg Museum]]
*[[Hanover]]
** [[Kestner Gesellschaft]],
** [[Kestner-Museum]]
** [[Sprengel Museum]]
** [[Wilhelm-Busch-Museum]]
*[[Konz]]
**[[:en:Roscheider Hof, Open]]
** [[Deutsches Museum]]
** [[Dokumentationszentrum]]
** [[Germanisches Nationalmuseum]]
*[[Stuttgart]]
**[[Kunstmuseum Stuttgart]]
**[[Landesmuseum Württemberg]]
**[[Mercedes-Benz Museum]]
**[[Museum am Löwentor]]
**[[Museum am Rosenstein]]
**[[Neue Staatsgalerie]]
**[[Staatsgalerie Stuttgart]]
*[[Wuppertal]]
**[[Von der Heydt Museum]]
== {{Gres}} ==
{{Main|Roll mirdioù Bro-C'hes}}
== {{Hungaria}} ==
* [[Keresztény Múzeum]], [[Esztergom]]
* [[Latinovits Zoltán Museum]]
:''Gwelet ivez: [[:Rummad:Mirdioù Hungaria|Mirdioù Hungaria]]''
== {{Island}} ==
* [[Nonnahús]]
== {{India}} ==
*[[Gandhi Museum]], [[Delhi]]
*[[Indian Museum]], [[Kolkata]]
*[[International Dolls Museum]], Delhi
*[[Sanskar Kendra]], [[Ahmedabad]]
*[[Nalanda Archaeological Museum]], [[Nalanda]], [[Bihar]]
*[[Nehru Museum & Planetarium]], [[New Delhi]]
*[[Prince of Wales Museum]], [[Mumbai]]
*[[Raja Dinkar Kelkar Museum]], [[Pune]],[[Maharashtra]]
*[[Salar Jung Museum]], [[Hyderabad, Andhra Pradesh|Hyderabad]]
*[[Shankardev Kalakschetra]], [[Guwahati]]
*Shree Bhavani Museum, [[Aundh]], [[Satara]], [[Maharashtra]]
*[[State Archaeological Gallery]], [[Calcutta]] - West Bengal
*[[Visvesvaraya Industrial and Technological Museum]], [[Bangalore]]
*[[Victoria Memorial]], [[Calcutta]]
*[[Asiatic Society]], [[Calcutta]] - West Bengal
*Mani Bhavan Gandhi Museum and Library - Mumbai [http://www.gandhi-manibhavan.org]
*[[AP State Archaeology Museum]], [[Hyderabad]] - Andhra PRadesh
*[[Salar Jung Museum]], [[Hyderabad]] - Andhra PRadesh
== {{Indonezia}} ==
*[[Galeri Nasional]], Jakarta
*[[Museum Wayang]], Jakarta
*[[Museum Tekstil]], Jakarta
== {{Irak}} ==
== {{Iwerzhon}} ==
*[[Gailearaí Náisiúnta na hÉireann]]
== {{Italia}} ==
*[[Firenze]]
**[[Galleria dell'Accademia]]
**[[Bargello]]
**[[Galleria degli Uffizi]]
**[[Palazzo Pitti]]
**[[Vinci, Italia|Vinci]]: [[Museo Ideale Leonardo da Vinci]]
*[[Genova]]
**[[Galleria di Palazzo Bianco]]
**[[Galleria di Palazzo Rosso]]
**[[Museo di Palazzo Reale]]
**[[Galleria Nazionale di Palazzo Spinola]]
**[[Museo d'Arte Orientale Edoardo Chiossone]]
*[[Milano]]
**[[Biblioteca Ambrosiana]]
**[[Galleria d'Arte Moderna]]
**[[Pinacoteca di Brera]]
**[[Museo Poldi Pezzoli]]
**[[Museo Nazionale della Scienza e della Tecnologia]]
*[[Torino]]
**[[Museo Egizio]]
*[[Monza]]
**[[Museo Serpero]]
*[[Naplez]]
**[[Museo Archeologico Nazionale Napoli]]
**[[Museo delle Ferrovie]]
**[[Museo di Capodimonte]]
**[[Caserta Palace]]
*[[Prato]]
**[[Centro per l'arte contemporanea Luigi Pecci]]
*[[Roma]]
**[[Museo di arte contemporanea]]
**[[Galleria Borghese]]
**[[Museo Napoleonico]]
*[[Priverno]]
**[[Il giardino di Archimede]], ''Un museo per la matematica''
*[[Venezia]]
**[[Gallerie dell'Accademia]]
*[[Bologna]]
**[[Collezioni Comunali d'Arte]]
**[[Museo Civico Archeologico]]
**[[Museo Civico Medievale]]
**[[Pinacoteca Nazionale]]
**[[Museo Morandi]]
*[[Parma]]
**[[Fondazione Magnani-Rocca]]
**[[Galleria Nazionale di Parma]]
*[[Castel di Sangro]]
== {{Israel}} ==
* [[Jeruzalem]]
** [[Yad Vashem]]
* [[Tel Aviv]]
**[[Beit Hatefutsot]]
**[[Beit Hapalmach]]
* [[Ra'anana]]
** [[Yad Labanim]]
*[[Kibbutz Lohamei HaGetaot]]
*[[Latrun]]
**[[Yad LeShiryon]]
*[[Haifa]]
*[[Beer Sheva]]
*[[Kibbutz Ein Harod]]
*Kibbutz [[Sde Boker]], [[Negev]]
*[[Eilat]]
*[[Kibbutz]] [[Tel Hai]]
== {{Japan}} ==
*[[Tokyo]]
*[[Kyoto]]
*[[Kanagawa]]
*[[Aichi]]
*[[Fukuoka]]
== {{Republik Korea}} ==
*[[Seoul]]
** [[Gyeongbokgung]]
** [[Changdeokgung]]
** [[Changgyeonggung]]
** [[Deoksugung]]
** [[Unhyeongung]]
*[[Busan]]
*[[Daegu]]
*[[Gwangju]]
*[[Incheon]]
*[[Gyeonggi-do]]
*[[Gangwon-do]]
*[[Chungcheongnam-do]]
*[[Chungcheongbuk-do]]
*[[Jeollabuk-do]]
*[[Gyeongsangnam-do]]
*[[Gyeongsangbuk-do]]
*[[Jeju-do]]
== {{Latvia}} ==
== {{Liban}} ==
== {{Lituania}} ==
=={{Luksembourg}} ==
== {{Malaysia}} ==
=={{Maldivez}} ==
== {{Mali}} ==
*[[Mirdi Broadel Mali]], [[Bamako]]
== {{Malta}} ==
*[[Archaeology Museum of Gozo]], [[Rabat]], [[Gozo]]
*[[Bir Mula Heritage Museum]], [[Bormla]]
*[[Borġ in-Nadur]], [[Birżebbuġa]]
*[[Casa Rocca Piccola]], [[Valletta]]
*[[Domus Romana]], [[Rabat, Malta|Rabat]]
*[[Folklore Museum of Gozo]], [[Rabat]], [[Gozo]]
*[[Fondazzjoni Wirt Artna]], [[Kalkara]]
*[[Għar Dalam]] Museum, [[Birżebbuġa]]
*[[Għarb Folklore Museum]], [[Għarb]], [[Gozo]]
*[[Gozo 360 degrees]], [[Rabat]], [[Gozo]]
*[[Gozo Cathedral Museum]], [[Rabat]], [[Gozo]]
*[[Gozo Heritage]], [[Għajnsielem]], [[Gozo]]
*[[Gozo Museum of Toys]], [[Xagħra]], [[Gozo]]
*[[Gozo Natural Science Museum]], [[Rabat]], [[Gozo]]
*[[Grand Master Palace]], [[Valletta]]
*[[Kelinu Grima Maritime Museum]], [[Nadur]], [[Gozo]]
*[[Malta Aviation Museum]], [[Ta' Qali]]
*[[Malta Cathedral Museum]], [[Mdina]]
*[[Malta Classic Cars Collection]], [[Qawra]], [[St Paul's Bay]]
*[[Malta Con-Cathedral Museum]], [[Valletta]]
*[[Malta Maritime Museum]], [[Birgu]]
*[[Malta National Museum of Archaeology]], [[Valletta]]
*[[Malta National Museum of Ethnography]], [[Birgu]]
*[[Malta National Museum of Fine Arts]], [[Valletta]]
*[[Malta National Museum of Natural History]], [[Mdina]]
*[[Mdina Dungeons]], [[Mdina]]
*[[Palace Armoury]], [[Valletta]]
*[[Pomskizillious Museum of Toys]], [[Xagħra]], [[Gozo]]
*The [[Manoel Theatre]] Museum, [[Valletta]]
*[[The National War Museum of Malta]], [[Fort St Elmo]], [[Valletta]]
*[[The Old Prison of Gozo]], [[Rabat]], [[Gozo]]
*[[The Toy Museum of Malta]], [[Valletta]]
*[[Traditions and Crafts of Malta]], [[Valletta]]
*[[Wignacourt Collegiate Museum]], [[Rabat, Malta|Rabat]]
*[[Żabbar Sanctuary Museum]], [[Żabbar]]
*[[Żejtun Parish Church Museum]], [[Żejtun]]
== {{Mec'hiko}} ==
*[[Museo Nacional de Antropología]] [[Mexico D.F.]]
*[[Museo de Arte Moderno]], [[Mexico D.F.]]
*[[Museo de Historia Natural]], [[Mexico D.F]]
*[[Museo Nacional de las Intervenciones]], [[Mexico D.F]]
*[[Palacio de Bellas Artes]], [[Mexico D.F.]]
*[[Museo del Palacio Nacional]], [[Mexico D.F.]]
*[[museo del Templo Mayor]], [[Mexico D.F.]]
*[[Papalote museo del Niño]], [[Mexico D.F.]]
*[[museo del Templo Mayor]], [[Mexico D.F.]]
*[[museo Dolores Olmedo]], [[Mexico D.F.]]
*[[museo Rufino Tamayo]], [[Mexico D.F.]]
*[[museo Frida Khalo]], [[Mexico D.F.]]
*[[museo Casa estudio Diego Rivera y Frida Khalo]], [[Mexico D.F.]]
*[[museo nacional de arte, MUNAL]], [[Mexico D.F.]]
*[[Atiguo Colegio de San Ildefonso]], [[Mexico D.F.]]
*[[Museo del Chopo]], [[Mexico D.F.]]
*[[museo del la Ciudad de Mexico]], [[Mexico D.F.]]
*[[Polyforum Cultural Siqueiros]], [[Mexico D.F.]]
*[[museo de la SHCP]], [[Mexico D.F.]]
*[[museo de arte contemporaneo MARCO]], [[Monterrey]]
*[[museos de sitio del Instuto Nacional de Antropologia e Historia]], [[Mexico]]
*[[museo del ExConvento de Santo Domingo]], [[Oaxaca]]
*[[museo del Fuerte De San Juan de Ulua]], [[Veracruz, Veracruz]]
*[[Museo del Desierto]], [[Saltillo]]
*[[museo Manuel Felguerez]], [[Zacatecas.]]
*[[museo de arte contemporaneo de Yucatan]], [[Merida]]
*[[museo Casa De Diego Rivera]], [[Guanajuato]]
*[[museo del Templo Mayor]], [[Mexico D.F.]]
*[[museo Guggenheim Guadalajara, +2010]], [[Guadalajara]]
== {{Monako}} ==
== {{Maroko}} ==
* [[Mirdi Marrakech]], [[Marrakech]]
== {{Namibia}}==
*[[Mirdi Broadel Namibia]], [[Windhoek]]
== {{Izelvroioù}} ==
* [[Aviodrome]] [[Lelystad]]
* [[Bonnefanten Museum]] [[Maastricht]]
* [[Bijbels museum]], [[Amsterdam]] [http://www.bijbelsmuseum.nl/]
* [[Centraal Museum]], [[Utrecht]] [http://www.centraalmuseum.nl/]
* [[Cobra Museum]], [[Amstelveen]] [http://www.cobra-museum.nl/]
* [[Drents Museum]], [[Assen]] [http://www.drentsmuseum.nl/ (Homepage)]
* [[(Cavaleriemuseum]], [[Amersfoort]] [http://www.cavaleriemuseum.nl]
* [[Nederlands Spoorwegmuseum]], [[Utrecht]] [http://www.spoorwegmuseum.nl/en/index.html]
* [[Escher in het paleis]], [http://www.escherinhetpaleis.nl/]
* [[Mirdi Frans Hals]], [[Haarlem]] [http://www.franshalsmuseum.nl/index_en.html]
* [[Fries Museum]], [[Leeuwarden]] [http://www.friesmuseum.nl/html/pages/taal-engels.asp]
* [[Gemeentemuseum Den Haag|Gemeentemuseum]], [http://www.gemeentemuseum.nl/index.php?id=000001]
* [[Groninger Museum]], [[Groningen]] [http://www.groningermuseum.nl/?lan=Engels]
* [[Het Domein]], [[Sittard]] [http://www.hetdomein.nl/]
* [[Kröller-Müller Museum]], [[Otterlo]] [http://www.kmm.nl]
* [[Kunsthal]], [[Rotterdam]] [http://www.kunsthal.nl/english/index.html]
* [[Maritiem Museum]], [[Rotterdam]] [http://www.maritiemmuseum.nl/]
* [[Mauritshuis]], [[The Hague]] [http://www.mauritshuis.nl/index.aspx?siteid=54]
* [[Mohlmann Museum]], [[Venhuizen]] [http://www.robmohlmann.nl]
* [[Molen de Valk]], [[Leiden]]
* [[Museon]]
* [[Boerhaave Museum]], [[Leiden]]
* [[Museum Boijmans Van Beuningen]], [[Rotterdam]] [http://www.boijmans.rotterdam.nl]
* [[Naturalis]], [[Leiden]] [http://www.naturalis.nl/asp/page.asp?alias=naturalis.en&view=naturalis.en&id=i000256&frameurl=http%3A%2F%2Fwww.naturalis.nl%2Fnaturalis.en%2Fnaturalis.en%2Fhome.html]
* [[Nederlands Fotomuseum]], [[Rotterdam]], [http://www.nfi.nl/home.php?taal_ID=2]
* [[NEMO]], [[Amsterdam]]
* [[Netherlands Architecture Institute]], [[Rotterdam]] [http://www.nai.nl/e/index.html]
* [[Noordbrabants Museum]], [['s-Hertogenbosch]] [http://www.noordbrabantsmuseum.nl/]
* [[Northern Maritime Museum]], [[Groningen]] [http://www.noordelijkscheepvaartmuseum.nl/]
* [[Openluchtmuseum]], [[Arnhem]] [http://www.openluchtmuseum.nl/entree.html]
* [[Princessehof]], [[Leeuwarden]] [http://www.princessehof.nl/]
* [[Rembrandthuis]], [[Amsterdam]] [http://www.rembrandthuis.nl/]
* [[Rijksmuseum]], [[Amsterdam]] [http://www.rijksmuseum.nl/index.jsp?lang=en]
* Scheepswerf 'De Delft', [[Rotterdam]] (Delfshaven) [http://www.dedelft.com/]
* [[Nederlands Scheepvaartmuseum]], [[Amsterdam]] [http://www.scheepvaartmuseum.nl/]
* [[Stedelijk Museum]], [[Amsterdam]] [http://www.stedelijk.nl/]
* [[Stedelijk Museum de Lakenhal]], [[Leiden]]
* [[Stedelijk Museum het Prinsenhof]], [[Delft]]
* [[Teylers Museum]], [[Haarlem]]
* [[Valkhof museum]], [[Nijmegen]]
* [[Van Abbemuseum]], [[Eindhoven]]
* [[Van Gogh Museum]], [[Amsterdam]] [http://www.vangoghmuseum.com/bisrd/top-1-2.html]
* [[Wereldmuseum]], [[Rotterdam]] [http://www.wereldmuseum.rotterdam.nl/]
== {{Zeland Nevez}} ==
* [[Museum of New Zealand Te Papa Tongarewa]], [[Wellington]] [http://www.tepapa.govt.nz]
* [http://www.aucklandmuseum.com/ Auckland Museum, Auckland]
* '[http://www.otagomuseum.govt.nz/ Otago Museum, Dunedin]
* [http://www.cadbury.co.nz/cadbury_home/index.asp Cadbury Chocolate Factory, Dunedin]
* [[Canterbury Museum]], [http://www.canterburymuseum.com/ Christchurch]
* [[Royal New Zealand Air Force Museum]], [http://www.airforcemuseum.co.nz/ Christchurch]
* [http://www.christchurchartgallery.org.nz/ Christchurch Public Art Gallery, Christchurch]
* [http://www.fencible.org.nz/index.htm/ Howick Historical Village, Auckland]
* [http://www.wellingtonzoo.com/ Wellington Zoo, Wellington]
* [http://www.northotagomuseum.co.nz/ North Otago Museum, Oamaru]
== {{Nigeria}} ==
* [[National Museum of Nigeria]], [[Lagos]]
== {{Norvegia}} ==
* [[Salten Museum]]
* [[Kunstmuseet KUBE]] [[Ålesund]]
* [[Jugenstilsenteret]] [[Ålesund]]
=={{Pakistan}} ==
* [[National Museum of Pakistan]], [[Karachi]]
* [[PAF Museum, Karachi|PAF Museum]], [[Karachi]]
* [[Pakistan Maritime Museum]], [[Karachi]]
== {{Filipinez}} ==
* [[National Museum of the Philippines]], [[Manila]]
* [[Ayala Museum]], [[Ayala Center]], [[Makati City]]
* [[Casa Manila]], [[Intramuros]], [[Manila]]
* Museo [[Ilo-Ilo]], [[Iloilo City]]
== {{Perou}} ==
== {{Polonia}} ==
* (''Muzeum Narodowe w Warszawie'')
* (''Muzeum Śląskie w Katowicach'')
* (''Muzeum Narodowe w Krakowie'')
*(''[[Muzeum Narodowe w Szczecinie]]'')
*(''[[Muzeum Mazowieckie]]'')
* [[Muzeum Żup Krakowskich]]
* (''[[Muzeum Narodowe we Wrocławiu]]'')
* [[Muzeum Sztuki]] [[Łódź]]
* [[Bielsko-Biała Museum]]
== {{Portugal}} ==
* [[Casa de Serralves-Museu de Arte Contemporânea]]
* [[Casa Museu Abel Salazar]]
* [[Casa Museu de Camilo Castelo Branco]]
* [[Museu do Cinema]]
* [[Museu Botânico]]
* [[Museu Calouste Gulbenkian]], [[Lisbon]]
* [[Museu da Água]]
* [[Museu da Marinha]]
* [[Museu da Música]]
* [[Museu da Ribeira Grande]], [[Azores]]
* [[Museu de Angra do Heroísmo]], [[Angra do Heroísmo]]
* [[Museu de Cera de Fátima]], [[Fátima]]
* [[Museu de Cerâmica]], [[Caldas da Rainha]]
* [[Museu de Cerâmica de Sacavém]], [[Sacavém]]
* [[Museu de Ciência da Universidade de Lisboa]]
* [[Museu de Conimbriga]]
* [[Museu dos Jazigos Naturais Portugueses]], [[São Mamede de Infesta]]
* [[Museu de Lamego]], [[Lamego]]
* [[Fundação Medeiros e Almeida]], [[Lisbon]]
* [[Museu de Metrologia]]
* [[Museu do Ar]], [[Alverca do Ribatejo]]
* [[Museu do Automóvel Antigo]], [[Oeiras]]
* [[Museu do Azulejo]], [[Lisbon]]
* [[Museu do Brinquedo]], [[Sintra]]
* [[Museu do Carro Eléctrico]], [[Porto]]
* [[Museu do Chiado]], [[Lisbon]]
* [[Museu do Desporto]]
* [[Museu do Douro]]
* [[Museu do Mar]], [[Sesimbra]]
* [[Museu do Relógio]]
* [[Museu do Teatro Romano]], [[Lisbon]]
* [[Museu do Traje e da Moda]], [[Lisbon]]
* [[Museu do Trajo do Algarve]], [[São Brás de Alportel]]
* [[Museu dos Cristos]], [[Sousel]]
* [[Museu dos Transportes e Comunicações]]
* [[Museu Geológico de Lisboa]]
* [[Museu Militar do Porto]], [[Porto]]
* [[Museu Municipal de Baião]], [[Baião]]
* [[Museu Municipal de Esposende]], [[Esposende]]
* [[Museu Municipal de Loures]], [[Loures]]
* [[Museu Municipal de Viana do Castelo]], [[Viana do Castelo]]
* [[Museu Nacional de Arqueologia]], [[Lisbon]]
* [[Museu Nacional de Arte Antiga]], [[Lisbon]]
* [[Museu Nacional de Etnologia]], [[Lisbon]]
* [[Museu Nacional de História Natural]]
* [[Museu Nacional de Machado de Castro]], [[Coimbra]]
* [[Museu Nacional do Teatro]]
* [[Museu Nacional dos Coches]]
* [[Museu Nacional Soares dos Reis]], [[Porto]]
* [[Museu Virtual da Imprensa]]
* [[Museu Virtual da Informática]]
== {{Puerto Rico}} ==
* [[Ponce Museum of Art]]
== {{Rusia}} ==
* [[Sant Petersbourg]]
** [[Mirdi ar Peniti]]
** [[Kunstkamera]]
** [[Yasnaya Polyana]]
== {{Singapour}} ==
''Gwelet : [[Roll mirdioù Singapour]]''
== {{Spagn}} ==
** [[Museo Picasso]], [[Barcelona]]
** [[Joan Miró]], [[Barcelona]]
** [[Museu Nacional d'Art de Catalunya]], [[Barcelona]], [http://www.mnac.es/ MNAC]
** [[Teatro Museo Gala Salvador Dalí]], [[Figueres]]
* [[Madrid]]
** [http://www.mncn.csic.es/home800.php Museo Nacional de Ciencias Naturales]
** [http://www.man.es/ Museo Arquelógico Nacional]
** [http://mnantropologia.mcu.es Museo Nacional de Antropología]
** [[Museo del Prado]]
** [http://museoprado.mcu.es/cason.html Casón del Buen Retiro]
** [[Museo Thyssen-Bornemisza]]
** [[Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía]]
** [http://museoromantico.mcu.es/ Museo Romántico]
** [http://museosorolla.mcu.es/ Museo Sorolla]
** [http://museocerralbo.mcu.es/esp/index2.html Museo Cerralbo]
** [http://www.flg.es/museo/museo.htm Museo Lázaro Galdiano]
** [http://rabasf.insde.es/ Museo de la Real Academia de Bellas Artes de San Fernando]
** [http://mnartesdecorativas.mcu.es/ Museo Nacional de Artes Decorativas]
** [http://www.munimadrid.es/museoairelibre/ Museo de Escultura al Aire Libre]
** [http://www.aire.org/museo/ Museo del Aire]
** [http://www.museonavalmadrid.com/ Museo Naval]
** [http://www.patrimonionacional.es/preal/preal.htm Armería Real]
** [http://www.museodelferrocarril.org/delicias.html Museo del Ferrocarril]
** [http://www.fnmt.es/es/html/sd_re.asp Museo Casa de la Moneda]
** [http://www.igme.es/museo/ Museo Geominero]
** [http://www.ucm.es/info/farmacia/Museo/El_museo_de_la_Farmacia_Hispana1.html Museo de la Farmacia Hispana]
** [http://www.amerc.es/museos/FarmaciaMil.htm Museo de Farmacia Militar]
** [http://www.museoceramadrid.com/ Museo de Cera]
** [http://www.madrid.org/asuntos_taurinos/museo/museo.htm Museo Taurino]
** [http://www.munimadrid.es/museomunicipal/ Museo Municipal]
** [http://museodeamerica.mcu.es/ Museo de América]
* Reoù all
** [http://www.marqalicante.com/ Museo Arqueológico de Alicante]
** [http://www.museoromano.com/ Museo Nacional de Arte Romano en Mérida]
** ''[[Tabularium Artis Asturiensis]]'', [[Oviedo]]
== {{Sveden}} ==
*[[Millesgården]]
*[[Rooseum]]
*[[Röhss Museum]]
*[[Skansen]]
== {{Suis}} ==
*[[Haus Konstruktiv]], [[Zürich]]
*[[Musée Chappuis-Fähndrich]], [[Develier]]
''Gwelet ivez :'' [[Basel#Museums|Basel]], [[Berne#Museums|Bern]], [[Lausanne#Museums|Lausanne]], [[Lugano#Museums|Lugano]], [[St. Gallen#Museums|St. Gallen]], [[Zürich#Museums|Zürich]]
== {{Taiwan}} (Republik Sina) ==
*[[Taipei]]
== {{Tunizia}} ==
== {{Turkia}} ==
* [[Istanbul]]
** [[Mirdi Santez-Sofia]]
** [[Palez Topkapı]]
** [[Palez Dolmabahçe]]
** [[Palez Yıldız]]
** [[Mirdi Sadberk Hanım]]
** [[Mirdi Pera]]
** [[Aydınlatma ve Isıtma Araçları Müzesi]]
*[[Ankara]]
** [[Mirdi sevenadurioù Anatolia]]
*[[Konya]]
** [[Mirdi Mevlana]]
== {{Rouantelezh-Unanet}} ==
*[[Roll mirdioù Bro-Skos]]
*[[Roll mirdioù Kembre]]
=={{Ukraina}} ==
*''Gwelout : [[:Rummad:Mirdioù Ukraina|Mirdioù Ukraina]]''
== {{SUA}} Amerika ==
''Gwelout : [[Listenn mirdioù Stadoù-Unanet Amerika]]''
==Gwelout ivez==
*[[Listennad savadurioù]]
==Liammoù diavaez==
* [http://vlmp.museophile.com/ Virtual Library museums pages] (VLmp)
* {{dmoz|Reference/Museums/|Museums}}
* [http://dir.yahoo.com/Society_and_Culture/Museums_and_Exhibits/ Yahoo! directory]
* [http://www.museumland.com/ Museum land]
* [http://www.museumnetwork.com/ MuseumNetwork.com]
* [http://www.museumstuff.com/ MuseumStuff.com]
[[Rummad:Mirdioù]]
cpi8w8kkvgweykxc53izawtzkbr5138
Leonardo da Vinci
0
27973
2008586
1985206
2022-08-17T17:57:34Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
:[[Restr:Disambiguation.svg|25px]]''Marteze emaoc'h o klask ar sonaozour [[Leonardo Vinci]].''
[[Restr:Leonardo da Vinci - Self-Portrait - WGA12798.jpg|thumb|[[Leonardo da Vinci]] (1452-1519) treset gantañ e-unan]]
'''Leonardo da Vinci''' (''Leonardo di ser Piero da Vinci''), ganet e-kichen [[Vinci]] d'ar [[15 a viz Ebrel]] [[1452]] ha marvet en [[Amboise]] (Bro-C'hall) d'an [[2 a viz Mae]] [[1519]], a oa ul livour italian, kizeller, orfebour, soner, fizikour, skiantour, ijinour mekanikoù brezel, tisavour, douarour, mentoniour, steredoniour, kimiour, anatomour, louzawour, ijinour rakwelour, horolajer, kêraozer, matematikour ha den a ijin-dreist gant lies barregezhioù.
Ur spered hollvedel a zen e oa Leonardo Da Vinci, arzour, skiantour, ijinour, prederour, tudenn hollvedel hag arouez spered an Azginivelezh, ha marteze unan eus pouezusañ tud ar mare-se, hag unan eus ar brasañ ijinourien en Istor an denelezh.
== E vuhez ==
=== Yaouankiz e [[Firenze]] ===
[[Restr:Leonardo da Vinci - Adorazione dei Magi - Google Art Project.jpg|270px|left|thumb|An ''Adorazione dei Magi'']]
Leonardo Da Vinci a voe ganet d'ar 15 a viz Ebrel 1452, en ur vourc'h vihan e [[Toskana]], e-kichen Vinci. Ur mab [[bastard]] d'un noter hag ul labourerez-douar e oa. Tremen a reas e yaouankiz e-kreiz an natur, ar pezh en do ul levezon pouezus-kenañ war e vuhez. E stummadur kentañ a zo bet roet dezhañ e-barzh stal-labour al livour ha kizeller [[Verrochio]] etre 1469 ha 1476. E-pad ar prantad-mañ e teskas Leonardo meur a deknik krouiñ ha dont a reas a-benn da vestroniañ teknik ar bellwelad. Adalek ar bloavezhioù 1470 e vez kanet e anv war roll kompagnunezh livourien [[Firenze]]. Met ne vez ket kavet kalz eus e oberennoù abalamour d'ar fed ma'z a Da Vinci war-raok en un doare gorrek. Livet en deus war dro daou-ugent taolenn met, n'eus bet adkavet nemet pemzek anezho. War an taolennoù en deus livet a-raok mont kuit eus [[Firenze]] e vez gwelet anat levezon e gelennourien. Gant an ''Annunciazione'' e c'haller gwelout un doare tresañ asur hag ur vunutded hag ur resisted bras evit ar munudoù e-giz ar plantoù pe ar savadurioù. War an ''Adorazione dei Magi'', un daolenn chomet diliv (hervez c'hoant Da Vinci war ar zeblant), e zoare ober a zo personeloc'h. Kemer a ra amzer da dresañ munudoù liesseurt war fasoù tudennoù an daolenn. Kreiz an daolenn, gant Maria hag ar mabig Jezuz, a zo treset en un doare amsklaer (Leonardo n'en deus ket pouezet kalz war e varr-livañ). Damdeuzet int. E giz-se eo en deus ijinet Da Vinci e deknik personel, ar [[Sfumato]].
=== Milano ===
E 1482 ez eas Da Vinci kuit eus [[Firenze]] evit mont da [[Milano|Vilano]]. Eno e teuas da vezañ ijinour milourel [[Ludovico Sforza]], lesanvet "il Moro", dug [[Milano]]. War garnedoù Leonardo eus ar mare-se, e c'hellomp gwelout ur bern tresadennoù diwar-benn mont en dro an natur (neuñv ar pesked, nij al laboused, nerzhioù an avel,...) hag an dra-se a ziskouez e prederie kalz war sujedoù an natur. C'hoant en doa da reiñ un displegadur mekanik da zarvoudoù an natur. En e garnedoù e oa ivez notennoù diwar-benn arz ar brezel, ar [[Mentoniezh|c'heometriezh]] hag evel-just brouilhedoù eus oberennoù arzel da zont. E-pad bloavezhioù ha bloavezhioù, e ijinas brastresoù ha planioù savadurioù difenn, kreñvadurioù, mekanikoù brezel evel kirri-arsailh, tourterioù, ha kement zo. Leonardo Da Vinci a gemeras perzh gant ur strollad ijinourien e difenn [[Lombardia]] pa oa taget ar vro gant rouaned Bro-C'hall.
Met ranellder Da Vinci oa ledanoc'h eget e dachenn labour. Dedennet e oa gant nerzhioù an dour hag ar stêrioù. E [[Milano]] hag e [[Firenze]] e labouras war raktresoù evit dizourañ geunioù ha dilerc'hiañ naoz ar stêr [[Arno]]. Dre al labour-se e kejas gant [[Niccolò Machiavelli]], ha dont a rejont da vezañ mignoned bras.
Sachet bepred gant an natur, adkavet e vez kalz a dresadennoù a vein, plant, loened...En ur sellout ouzh al laboused, e krogas da ijinañ ur mekanik evit nijal. Evitañ, korf mab-den a zo aozet gant ur sistem a wirheñvelderioù matematikel ha arzel a zo alc'hwez galloud an arz. Ur menoz boutin da galz a skiantourien en-dro da zug Milano. Setu perak e tremen e amzer o tiskejañ korfoù tud varv : a-benn sevel tresadennoù ha brastresoù. E-pad devezhioù ha devezhioù ez eus tu klevout trouzioù Leonardo o tidroc'hañ ar c'horfoù ha c'hwezhioù breinadurezh an dud marv. An dra-se a zegaso kudennoù dezhañ gant beleien Milano. Da Vinci en oa c'hoant aozañ un deorienn hollek d'ar bed en e bez. Evitañ an arzour a rank bezañ hollvedel.
E [[Milano]], Leonardo oa ket nemet ur skiantour. Aozañ a ra gouelioù evit an dug : pezhioù-c'hoari, sonerezh, tanioù arvest, ha kement zo. Brudet oa ha deuet oa da vezañ arouez dreistelezh [[Firenze]].
War sav-poent al livadurioù, n'en eus ket labouret kement ha pa oa e Firenze. Memestra en eus savet daou benndaolenn: ar ''Vergine delle Rocce'' (1483-1486) hag an ''Ultima Cena'', ul livadur mogerel ez eus tu gwelet e ''Santa Maria delle Grazie'' e [[Milano]]. Livet eo bet etre 1494 ha 1497. Da Vinci en eus dibabet skeudenniñ ha lakaat war-wel ar perzhioù fromus ha dramael eus ar pennadig amzer e lec'h [[Jezuz]] a lâras "Unan-bennak diouzhoc'h a drubardo ac'hanon". Ha diouzhtu pa ouzer kement-se e c'heller gwelout mat ha kompren jestroù ha reaktadennoù an tudennoù ha sklaer e teu da vezañ ar gwir leurennañ aozet gant Leonardo.
[[Restr:Jean.jpg|thumb|right|300px|'''''Sant Yann Vadezour gwisket e Bacchus''''' ([[1513]]-[[1519]]), [[Pariz]], [[Mirdi al Louvre]]]]
=== Distro da Firenze ===
Goude diskar [[Sforza]] ez eas da [[Mantova|Vantova]], da welet [[Isabella d'Este]] hag engouestlet e voe gant [[Cesare Borgia]], ur wech c'hoazh evel ijinour milourel. Distreiñ a reas da Firenze el lec'h ma labouras e-pad unan eus prantadoù frouezhusañ e vuhez. Livañ a reas ''Sant'Anna, la Madonna,...'', ''Leda'' hag ar ''Gioconda'', gwelet evel taolennoù barzhel kenañ. Goude-se, etre 1503 ha 1506, e labouras war ur raktres ramzel: ''Emgann Anghiari''. Mennozh an oberenn-mañ a zo degouezhet eus ur bariadenn etre Leonardo ha [[Michelangelo]]. An daou arzour, atav oc'h enebiñ an eil ouzh egile, o doa c'hoant da gevezañ da c'houzout piv a vije ar primañ oc'h ober an oberenn vravañ. Ur [[mogerlivadur]] e voe oberenn da Vinci. Eus ar raktres-mañ, ne chom hiziv nemet tresadennoù ha notennoù da Vinci. An arzour en deus bet c'hoant da lakaat e pleustr un teknik nevez-ijinet gantañ. Met an teknik livañ-se en deus dismantret an daolenn: treset en doa an holl skeudennoù war ar voger, n'en doa nemet livañ anezho. Dibabet en doa lakaat al livioù gant ur seurt dourenn ha sec'hiñ al livioù ouzh ar voger en ur lakaat tan en he zraoñ. Met an tan na c'halle ket sec'hiñ penn-uhelañ an daolenn hag al livioù disec'het o deus glebiet ha dismantret an tamm lodenn el lec'h ma oa staget ar skeudenn. Leonardo en doa kollet e bariadenn. Goude an dra-se, ne zeuio ket a-benn d'echuiñ kalz eus e raktresoù. Labourat a ray evit ur bern tud evel ar pab, [[Giuliano de' Medici]], ha kalz a re all. Dre vras e chomo holl labour ar prantad-se e bed e huñvreoù. E 1516 e tivizas heuliañ [[Frañsez Iañ (Bro-C'hall)|Frañsez I{{añ}}]], roue [[Bro-C'hall]].
[[Restr:Leonardo da Vinci helicopter and lifting wing.jpg|thumb|300px|right|Patromoù ha planoù da Vinci]]
=== E varv e Bro-Chall ===
[[Restr:School of Leonardo da Vinci - (Salai).jpg|thumb|right|300px|Gian Giacomo Caprotti, livet gant Leonardo. [[Serc'heg]] Leonardo e oa Caprotti.]]
Ar roue gall a brofas dezhañ kastell [[Clos-Lucé]] e kichen [[Amboise]]. Ar roue a zo levezonet gant an arzour italian, gwelet gantañ evel un tad ha n'eo ket unan speredel hepken. Labourat a reas war raktresoù evel savidigezh ur c'hastell, ardivinkoù a bep seurt. Fin e vuhez a dremenas er peoc'h dre ma n'en doa ket da glask labour digant un aotrou bennak. Tremen a rae kalz a amzer oc'h urzhiañ e baperioù hag e notennoù rak gouzout a rae mat e oa tost ar marv. D'an 2 a viz Mae 1519 e varvas goude un hir a gleñved, 67 vloaz oa gantañ. Hervez ar vojenn e varvas etre daouarn Frañsez 1{{añ}}. Holl labourioù Leonardo a vo kemeret e karg gant an arzourien yaouank a heulie anezhañ evel Melzi pe Caprotti. Bez' e oa 50 000 pajennad a notennoù skrivet gant da Vinci. Met kollet ha dasparzhet int bet gant Caprotti. Hiziv n'eus bet adkavet nemet un 13 000 anezho, miret e Roma, er [[Vatikan]] evit ar pep brasañ anezho.
== Raktresoù Da Vinci ==
=== Labourioù war an Arno ===
Abaoe ur c'hantved, tudoù ker [[Firenze]] o doa raktreset sevel ur c'hanol war-zu ar mor mor a-benn kreñvaat o renk war sav-poent an armerzh hag ar c'hoñvers. Red ar ster oa re ziaes da vageal evit bigi a vent bras a-walc'h. Evel-just, da Leonardo eo, eo bet goulennet labouraat war ar raktres. E-pad mizoù, Da Vinci a veajo war maezioù Firenze, en ur studial an douar, ar mein, ar plant, a-benn sevel planioù evit kavout al lec'h mat evit ar c'hanol. Adkavet e vez roudoù e labour war e zornskridoù ar prantad-mañ.
Evit tremen ode ar Serravalled, Da Vinci a ginnig toullañ ur riboul e barzh ar menez. Dibabet en oa un dachenn, al lec'h resis e lec'h ma dremen un hent-tizh hiziv an deiz! Graet en oa an holl jedadennoù, eus muzulioù ar savidigezh betek goproù bemdeziek an implijidi.
Morse ne voe lakaet ar raktres e pleustr. Met e 1503, e vignon [[Niccolò Machiavelli|Machiavelli]] a adkemeras ar menoz a-benn dibourvezañ ker Pisa eus he zour e-keit ma vo Firenze oc'h ober ur seziz. Kinnig a reas dilerc'hiañ naoz an Arno a-benn ma ne vije ket tu da [[Pisa|Bisa]] bezañ liammet ouzh ar mor. Engouestlet eo bet Da Vinci evel ijinour ha kuzulier. Ret e vo, hervezañ, sevel ur ganol 12 km a hirder, 18 metrad ledander ha 6 metrad donder. Un oberenn ramzel a vo ret dezhañ dilezel abalamour ma veze taget alies kenañ an tachennoù labour gant soudarded [[Pisa]].
=== Ur pont er c'horn aour ===
E 1502 a gasas ar sultan [[Bayezid II]], ma rene war an [[Impalaeriezh otoman]], ur c'hannad da Roma a-benn engouestlañ un ijinour a vefe gouest da sevel ur pont e mein etre Istanbul ha Pera (war strizh-mor ar Bosfor)! Pa glevas kement-se e stagas Da Vinci da brederiañ. Goude ur prantadig e resevas ar sultan ul lizher eus an ijinour italian. E-barzh al lizher, e lare, gant kalz a loc'h ennañ, bezañ gouest sevel ar pont met ouzhpenn da-se milinoù a nerzh avel ha pompoù ardivink evit dizourañ ar bigi hag al lec'hioù re c'hleb. Kinnig a ra un dra ramzel evit ar prantad istorel-mañ: sevel ar pont diazezet war ur wareg nemetken hag a rafe 350 metrad a uhelder, gant 240 metrad a-us an dour ! El lizher e skrivas e vefe tu d'ur vag difarlet holl he c'houelioù tremen dindan, forzh peseurt ment e vefe ar vag. Met endro Bajazet a oa a-enep ar raktres engouestlañ un ijinour ne vefe ket muzulman pe eus ar vro.
N'eo ket bet adkavet al lizher, nemet an droidigezh e [[turkeg]]. Un nebeud bloavezhioù zo e tiskouezas un ijinour eus Bro-Suis e oa posupl lakaat raktres Da Vinci er pleustr.
==Levrlennadur==
* Martin Clayton, Ron Philo, Christine Piot : ''Léonard de Vinci, anatomiste'', Actes Sud, 2019 {{ISBN|978-2-330-10642-3}}
== Pennadoù kar ==
* [[Ar vugale oc'h ober pecheroù]]
* [[Bacco (Leonardo)]]
* [[Ginevra de' Benci]]
* [[Gwerc'hez ar C'herreg]]
* [[Itron an Erminig]]
* [[La Belle Ferronnière]]
{{KinnigPM|oldid=267752|deiziad=16 Kerzu 2007}}
{{DEFAULTSORT:Vinci, Leonardo da}}
[[Rummad:Leonardo da Vinci]]
[[Rummad:Livourien italian ar XVvet kantved]]
[[Rummad:Livourien italian ar XVIvet kantved]]
[[Rummad:Kizellerien italian]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1452]]
[[Rummad:Marvioù 1519]]
rbjv7odvil5uozmn8xa13i62v6lsme2
Niels Henrik Abel
0
28117
2008587
1985387
2022-08-17T17:57:46Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Niels Henrik Abel.jpg|thumb|right|250px|Niels Henrik Abel]]
'''Niels Henrik Abel''', ganet d'ar 5 a viz eost [[1802]]-marvet ar 6 a viz ebrel [[1829]], a oa ur matematikour a [[Norvegia]]. Ganet e oa e Nedstrand, 'kichen Finnøy ' lec'h ma oa rektor e dad. Anavezet eo evit e labourioù diwar benn [[hanter gengejusted]] niverel an [[heuliennoù]] niverel, an heuliennoù ha heuliadoù fonksionoù, arouezioù-varn kengejus an integralennoù hollekaet, ar menoz a integralenn ellipsek; e algebr war an dirouestlañ kevatalennoù.
== Bugaleaj ==
Eil mab ur familh a seizh bugel, abel a dremenas e yaouankiz en ur vro dic'hasted gant an naonegezh abalamour d'ar c'haeladur (''blocus'') kevandirel, [[Napoleon]] o vezañ rediet rouantelezhioù Norvegia ha Danmark da vont d'e heul da stourm ouzh Bro Saoz. E zad, Sören Georg Abel, a zesavas e unan e zaou vab henañ betek 1815. War-lerc'h e kasas anezho da skolaj parrezel [[Oslo]]. Kelennet e oa el lise-mañ gresianeg, latin hag ar relijion doare giz kozh, gant pinijennoù ha kastizoù korfadurel. Kemm a reas un tammig an traoù e 1817 goude ma voe skarzhet ur c'helenner lazhet ur skoliad gantañ. Al lise a gemmeras ur c'helenner yaouank, Bernt Michæl Holmboë, digor war ar menozioù nevez ha gouiziek kenañ war ar matematik.
== Studioù ==
Kelenn a rae Holmboë ar mekanikerezh neñvel e doare [[Isaac Newton|Newton]] ha [[Lalande]]. O tizoleiñ an interest a zouge Niels Henrik ouzh ar matematik, e tapas evitañ ur yalc'had dezhañ da studiañ er skol-veur(1820). Eno e studias Abel betek 1823. E dibenn ar mare-se, e tiskouezas ar paotr ne oa ket tu da zirouestlañ ur gevatalenn bennak eus ar pemvet derez dre ur genaozadenn gwrizioù eus o c'henefederioù. Trawalc'h e voe evit kendrec'hiñ pennoù bras ar skol veur da arc'hanta ur veaj dezhañ e Paris, ' lec'h ma c'hellfe kejañ, pe zoken kenlabourat gant [[Cauchy]]. E-kerzh ar bloavezh 1824 e studias neuze alamaneg ha galleg.
== Annezadenn en Alamagn ==
E-kerzh hañvez ar bloavezh 1825 e loc'has da [[Kopenhagen|Gopenhagen]] hag e erruas e Altona, ' lec'h ma kejas ouzh [[Carl Friedrich Gauss|Gauss]] hag ouzh ar steredoniour Heinrich Christian Schumacher. Er goañvezh da heul ez eas da [[Berlin|Verlin]], eno e reas anaoudegezh gant Crelle, a c'houlennas gantañ skoazell da sevel ur gazetenn nevez diwar benn ar matematik: Kazetenn Crelle. E doug pevar mizvezh e skrivas Abel c'hwec'h pennad (du 1825-c'hwevrer 1826):
* ''Beweis der Unmöglichkeit der algebraischen Auflösbarkeit der allgemeinen Gleichungen'', hag a brou ez eo dibosupl ar gevatalenn 5vet derez dre wrizienn (a stumm gant: :<math>ax^5+bx^4+cx^3+dx^2+ex+f=0\,</math> )
* ''Über die binomische Reihe'', e lec'h ma tispleg hag e tiskouez perzh sammablentezh Abel war an heuliennoù hanter gengejus.
E miz meurzh 1826, e kuita Abel [[Berlin]] ha dre [[Freiberg]], [[Dresden]], [[Vienna|Vienna (Aostria)]] ha [[Venezia]], a adpak [[Pariz]], pal e veaj, e miz gouere.
== Dipitet e Paris ==
Dianavez c'hoazh, ne deuas ket a-benn Abel da vont e darempred gant ar vatematikourien lennet gantañ o levrioù: [[Adrien-Marie Legendre]], [[Simeon Denis Poisson]] et [[Augustin Loeiz Cauchy]]. Diwar benn Cauchy e skriv ez eo hennezh stultennus, dibosupl eo en em glevet gantañ, ha padal ez eo eñ an hini a oar ar gwellañ penaos ober gant ar matematik. Evit bezañ anavezet e kasas Abel e fin miz here ur memor anvet'' Enklask war perzhioù hollek ur rummad ledan fonksionoù trehontus''. Disoc'hañ a ra al labour mañ gant ur formulenn evit sammañ div integralenn eliptek. Ar resever, [[Cauchy]], souezhet gant hirder ha dañvez teknikel ar memo, n'hel lenn ket diouzhtu. O gortoz ur bedadenn ne erruo morse, Abel 'n 'oe amzer da lenn embannadur klokaet [[Legendre]] diwar ''Pleustrad ar fonksionoù elliptek'', embannet e 1827 ha 1828. Skuizh ha rivinet, e kuitaas Abel Paris e 1826.
== Enklaskoù diwezhañ ==
[[Restr:AbelStatue.jpg|thumb|right|250px|Delwenn Abel e Oslo]]
Distro da Christiana, e tapas Abel ur post stabil er skol veur, ha rediet voe asantiñ ul labour adlavarer en un akademiezh soudardel nevez savet. Un nebeud mizioù goude e zistro, e pakas an ''tuberculose''. D'ar mare-se eo e embannas [[Jacobi]] e zisoc'hoù kentañ a zivout an integralennoù elliptek: da gentañ an teorem diwar treuzfurmadurioù rasional an integralennoù, hag ar formulenn amginañ. E doug miz mae 1828 e hollekaas Abel disoc'hoù [[Jacobi]] war an treuzfurmadurioù rasional. Hemañ a voe laouen kenañ hag a gomzas diwar e benn da [[Legendre]].
E fin 1828 ez eas war washaat yec'hed Abel kement ma ne c'hellas ket mui skrivañ. Mervel a reas ar 6 a viz ebrel da heul.
Abel a zo e deroù ar menoz niver algebrek (disoc'h ur gevatalenn polinomel gant kenefederioù rasional). Laosket en deus ivez ur bern disoc'hoù diwar benn an heuliennoù hag ar fonksionoù elliptek. Resevout a reas ivez priz bras ar matematik ''ensavadur Bro C'hall'' e 1830 goude e varv. Roet voe e anv d'ar [[priz Abel]].
{{DEFAULTSORT:Abel, Niels Henrik}}
[[Rummad:Matematikourien Norvegia]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1802]]
[[Rummad:Marvioù 1829]]
[[Rummad:Tud marvet gant an dorzhellegezh]]
40bh3tf7uu44m2otblfjh2mx6ns5oin
Cesare Borgia
0
28125
2008588
1848596
2022-08-17T17:57:57Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
"''Aut Cæsar aut nihil ''". Cesare Borgia
[[Restr:Cesareborgia.jpg|thumb|right|Cesare Borgia]]
'''Cesare Borgia''' ([[Roma]], [[13 a viz Gwengolo]] [[1475]] - [[Viana]], [[12 a viz Meurzh]] [[1507]]), a oa mab da [[Rodrigo Borgia]], [[kardinal]] spagnol eus amzer an [[Azginivelezh]] a voe pab dindan an anv a [[Alesant VI]], ha da [[Vannozza dei Cattanei]], ur Romanez a ouenn uhel. Brudet eo evel [[condottiero]] ha dre ma oa bet awener [[Niccolò Machiavelli|Machiavelli]] pa savas e levr ''[[Il Principe]]''.
Breur e oa da [[Lucrezia Borgia]] ha da [[Giovanni Borgia]] (pe Juan Borgia), ha da Jofre. Ur verc'h en dije bet digant he c'hoar.
Fellout a rae d'e dad ez aje Giovanni d'ober micher an armoù, hag anvet e voe kabiten an Iliz ha dug Gandia, hag e teuje Cesare da vezañ un den a Iliz. Da 17 vloaz e oa eskob [[Pamplona]], hag arc'heskob [[Valencia]], ha da 18 vloaz e voe anvet da gardinal.
== Beaj da Vro-C'hall ==
Krediñ a reer e lazhas e vreur Giovanni, evit kemer e lec'h evel kabiten ha dug, dre ma tisplije dezhañ an Iliz.
Kaset e voe gant ar pab da reiñ da roue [[Bro-C'hall]], [[Loeiz XII a Vro-C'hall|Loeiz XII]], e aotre da derriñ e zimeziñ kentañ evit ma c'hallje addimeziñ gant an dugez [[Anna Vreizh]].
Anvet e voe da zug [[Valentinois]] gant roue Bro-C'hall evel trugarekadenn, (diwar-se e tapas al lesanv '''il Valentino''') , ha roet e voe dezhañ da zimeziñ ur verc'h da [[Yann III Navarra]], roue [[Navarra]].
Diwezhatoc'h e voe ivez dug [[Romagna]], ur briñselezh a aloubas gant skoazell e dad, ha da gentañ kêr [[Forlì]], a oa renet gant [[Caterina Sforza]] en [[1499]]. Lakaat a reas lazhañ, gant ar c'hleze, ar gordenn pe ar [[pistri]], an darn vrasañ eus ar briñsed diwar-dro, ken na voe anvet dug Romagna en [[1501]].
D'an [[31 a viz Kerzu]] [[1502]], e pedas un nebeud pennoù brezel da gastell [[Senigallia]] hag e lazhas anezho.
Pa varvas e dad e [[1503]], e voe bac'het gant ar pab nevez [[Jul II]], enebour touet d'e diegezh, ma rankas daskoriñ e gastilli. Pa voe divac'het e voe harzet gant ar Spagnoled ha kaset da roue Spagn en doa miret greunenn outañ.
Tec'hel a eure, ha klask repu e ti e vreur-kaer, [[Yann III Navarra]], [[roue Navarra]]. Brezeliñ a reas evitañ ha lazhet e voe e seziz [[Viana]] (e Navarra) e [[1507]].
== Torfedoù dre warizi ==
[[Restr:César Borgia.jpg|right|200px|César Borgia]]
Kalz a dorfedoù zo bet tamallet dezhañ en e amzer, goude ma ne gred ket an holl istourien e oa kiriek d'an holl anezho.
Dre garantez ouzh e c'hoar [[Lucrezia Borgia|Lucrezia]] eo en dije lazhet un toullad gwazed karet ganti, pe roet urzh d'o lazhañ, hag en o zouez:
* [[Giovanni Sforza]], a oa gwaz kentañ Lucrezia, a zeuas a-benn da dec'hout war varc'h d'ar pimperlamm rak e vuntrerien betek [[Pesaro]], dalc'het gant e diegezh-eñ;
* [[Giovanni Borgia]], dug Gandia, breur Cesare ha Lucrezia, a voe skoet e gorf en [[Tiber]], nav zaol kleze ennañ, dre ma en doa karet e c'hoar ivez a dost,
* Pedo Calderon,ur Spagnol kambrelan ar pab, a oa kiriek ma oa dougerez Lucrezia,
* Alfonso, dug Bersaglia, eil pried Lucrezia, dimezet da 19 vloaz, a voe lazhet bloaz goude o eured: arsailhet e voe gant tud armet ouzh e c'hortoz p'edo o tont e-maez ar [[Vatikan]]; douget e voe korf ar paotr yaouank gloazet da lojeiz ar pab, ha pa seblante gallout dont war-c'horre, e voe krouget en e wele, gant Cesare e-unan a greder.
Kontet e voe ivez en doa pe gwallet ha brazezet e c'hoar, pe brazezet anezhi hepken (hep dezhi enebiñ). Kement-se a veze lakaet ivez war-gont e vreur pe war gont o zad ar pab.
== Jezuz ==
Kontet e vez gant lod arbennigourien war istor an arz e oa deuet da vezañ ur c'hiz gant livourien an amzer da boltrediñ ar [[Krist|C'hrist]] gant tresoù Cesare Borgia. Alese e teu ar c'hiz d'ober un den [[barvek]] anezhañ.
==Pennadoù kar==
*[[Borgia]]
== Levrioù ==
* '''Óscar Villarroel González''': ''Los Borgia. Iglesia y poder entre los siglos XV y XVI'', Sílex ediciones, 2005. ISBN 84-7737-144-X.
* '''[[Manuel Vázquez Montalbán]]''': '' O César o nada''. Ed. Planeta, Madrid, 2002. ISBN 84-08-02505-8. Una biografía novelada bastante extensa y prolija.
* '''Ivan Cloulas''': ''Los Borgia''. Javier Vergara Editor, Buenos Aires, 1989. ISBN 950-15-0808-0. ''César Borgia : Fils de pape, prince et aventurier'', Tallandier, [[Pariz]], [[2005]]. 287 p.-[8] p. de pl. ISBN 2-84734-180-3.
* '''[[Juan Antonio Cebrián]]''': ''Los Borgia'', Temas de Hoy, 2006,. ISBN 84-8460-596-5.
* [[Alexandre Dumas]]. ''Les Borgia''. Romant. 2005 (ISBN 2-7444-0601-5)
* [[Rafael Sabatini]], ''The Life of Cesare Borgia'', 1912.
{{DEFAULTSORT:Borgia, Cesare}}
[[Rummad:Tiegezh Borgia|Cesare]]
[[Rummad:Condottieri]]
[[Rummad:Istor Italia er XVvet kantved]]
[[Rummad:Istor Italia er XVIvet kantved]]
[[Rummad:Bugale pibien]]
[[Rummad:Alesant VI]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1475]]
[[Rummad:Marvioù 1507]]
[[Rummad:Duged Urbino]]
ouvjh1wz8r7e9qxo749izo0a8dhv7eg
Ida
0
28747
2008589
1946153
2022-08-17T17:58:17Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{Disheñvelout}}
'''Ida''' zo un [[anv-badez danek]] hag a gaver ivez e meur a vro, hag un anv-lec'h ouzhpenn.
==Mojennoù==
* ''Ida'', anv an [[nimfenn]], merc’h da roue [[Kreta]], a savas an doue [[Zeus]].
== Tud ==
[[Restr:Ida Aalberg.jpg|thumb|[[Ida Aalberg]]]]
[[Restr:Ida Jessen på Stockholms Kulturfestival - 1.JPG|thumb|[[Ida Jessen]] en [[Stockholm]] en 2010]]
===Vvet kantved===
* ''Santez Ida'', penitiourez, goueliet d’an [[3 a viz Du]]
===VIvet kantved===
* [[Íte ingen Chinn Fhalad]], [[leanez]] ha santez iwerzhonat
* [[Ida Bernikia|Ida]], roue Saksoned [[Bernikia]]
===IXvet kantved===
* ''Santez [[Ida Herzfeld]] '', [[gwreg]], [[mamm]], [[intañvez]], e [[lez]] [[Karl Veur]], marvet e 825, goueliet d’ar [[4 a viz Gwengolo]]
===XIvet kantved===
*[[Ida de Boulogne]], kontez Boulogne, mamm [[Godefroy de Bouillon]].
*[[Ida von Österreich]] (1060-1101)
===XIXvet kantved===
* [[Ida Brun]] (1792-1857), kanerez ha dañserez danat
* [[Ida Pfeiffer]] (1797-1858), ergerzhourez aostrian
* [[Ida Henriette da Fonseca]] (1802-1858), c'hoariganerez danat,
* [[Ida von Hahn-Hahn]] (1805-1880), kontez ha skrivagnerez alaman
* [[Ida von Reinsberg-Düringsfeld]] (1815-1876) skrivagnerez alaman
* [[Ida Göthilda Nilsson]] (1840-1920), kizellerez svedat.
* [[Ida McKinley]], pried da [[William McKinley]], prezidant drouklazhet SUA
* [[Ida Aalberg]] (1858-1915), aktourez finnat
* [[Ida B. Wells]] (1862-1931), kazetennerez hag emsaverez evit gwirioù an Afroamerikaned.
[[Restr:IdaA final-1.jpg|thumb|[[Ida Auken]]]]
[[Restr:Ida Corr edit.jpg|thumb|Ida Corr]]
[[Restr:Ida Ljungqvist 2010.jpg|thumb|[[Ida Ljungqvist]].]]
===XXvet kantved===
* [[Ida Anak Agung Gde Agung]] (1921-1999), politikour indonezian
* [[Ida Auken]] (1978-), doueoniourez ha politikourez danat
* [[Ida Bäckmann]], skrivagnerez svedat
* [[Ida Blom]], istorourez norgeat
* [[Ida Corr]], sonerez ha kanerez danat
* [[Ida Dwinger]], aktourez danat
* [[Ida Jessen]], skrivagnerez danat
* [[Ida Marie Lipsius]], skrivagnerez alaman
* [[Ida Lupino]] (1918-1995) aktourez stadunanat
* [[Ida Rubinstein]], korollerez rus.
===XXIvet kantved===
* [[Ida Ljungqvist]]
==Skiantoù==
* [[(243) Ida]], un asteroidenn eus [[koskoriad an Heol]].
==Lec'hanvioù==
Meur a lec'h zo anvet Ida :
* daou venez e mojennoù Hellaz kozh
** [[Menez Ida Troia]], pe [[Frigia]], ma voe graet e varnadenn gant [[Paris (mab Priamos)|Paris]]
** [[Menez Ida Kreta]], ma voe savet [[Zeus]]
* ur stêr, an [[Ida (Slovakia)|Ida]], e [[Slovakia]].
* ur gêr, [[Mount Ida]], en [[Arkansas]], e [[SUA]].
==Plant==
* "Drezenn Menez Ida" (''Rubus idaeus'') eo ar wezenn-[[flamboez]].
[[Rummad:anvioù-badez alamanek]]
[[Rummad:anvioù-badez danek]]
ph0qgjcrzqzob4nrlmliee2hf2hxxlh
Mícheál Ó Coileáin
0
29798
2008746
1971106
2022-08-18T11:32:58Z
Undenbennak
62280
ui koukoug
wikitext
text/x-wiki
{{adkas|Michael Collins}}
[[Restr:Michael Collins 1921.jpg|300px|dehou|thumb|Mícheál Ó Coileáin e 1921]]
'''Mícheál Seán Ó Coileáin''' ([[saozneg]]: ''Michael John ("Mick") Collins'') a oa bet ganet d'ar [[16 Here|16 a viz Here]] [[1890]] ha marvet d'an [[22 Eost|22 a viz Eost]] [[1922]]. Lesanvet e oa ''The Big Fellow'' ("ar paotr bras" met komprenet e vez ivez er ger "fellow" un den ezel eus ur vegenn bennak). Collins zo bet emsaver, penn-stourmer [[Iwerzhon|iwerzhonat]], rener ar servijoù-kuzh evit an [[Irish Republican Army|IRA]], ministr an arc'hantañ eus [[Republik Iwerzhon]], ha penn-komandant arme vroadel Iwerzhon. Lazhet e voe d'an [[22 Eost|22 a viz Eost 1922]] e-pad [[Brezel diabarzh Iwerzhon]]. Holl strolladoù politikel ar vro o deus disklêriet sklaer en doa labouret kalz Collins evit krouidigezh ar stad [[Iwerzhon|iwerzhonat]] hag he dizalc'hiezh. Sellet e vez outañ evel unan eus tadoù [[Iwerzhon]] hiziv an deiz hag evel unan eus an dud pouezusañ en istor ar vro.
== Yaouankiz ==
Michael John Collins a oa bet ganet e Woodfield, e-kichen [[Clonakilty]], e-barzh [[Kontelezh Korkig|Kontelezh Cork]] e 1890. Lâret e vez gant kalz a istorourien e oa bet ganet Collins d'ar 16 a viz Here met war e vez eo skrivet an 12. Ganet e oa bet en ur familh eus noblañs kozh Bro-Iwerzhon. Er Grennamzer e oa an tiegezh "Muintir Uí Choileáin" aotronez Uí Chonaill e-kichen [[Limerick]]. Met evel kalz a dud eus an noblañs e oant bet diberc'hennet ha deuet e oant da vezañ labourerien-douar evel ar re all. E dibenn an {{XIXvet kantved}} e teuas a-benn ar familh Coileáin/Collins da vevañ en un doare aesoc'h koulskoude eget ar pep brasañ eus ar beizanted all, gant o ziegezh 118 devezh-arat<ref>59 hektar</ref>. Michael Collins e oa an trede mab eus an tiegezh hag an diwezhañ a eizh bugel. E dad, a oa bet ezel eus kevredigezh vroadelour ar ''[[Fenians]]'', a varvas pa ne oa Michael nemet c'hwec'h vloaz.
Ur bugel speredek ha prim-kenañ oa Michael. Desavet eo bet e-kreiz ar mennozhioù broadelour: gant e dad ha gant e vestr-skol, Denis Lyons, ezel eus an [[Irish Republican Brotherhood]]. Mont a rae ivez da welet ur gov eus ar vro, James Santry, hag a gonte dezhañ istorioù ha mojennoù kozh Bro-Iwerzhon a lezas ur roud don en e spered, gouez dezhañ e-unan. An endro-se a laoskas e spered ar paotr roudoù diziverkus. Goude marv e dad pa oa en e vloaz e lakaas e vamm e anv e kentelioù evit prientiñ arnodennoù da vezañ degemeret e servijoù ar post saoz. Dont a reas a-benn da dapout an arnodenn-se ha, evel kalz tud eus tolead Clonakilty, e yeas da vevañ da [[Londrez]] gant e c'hoar. Ne oa nemet pemzek vloaz d'ar c'houlz-se. Tremen a reas dek vloaz e kêr-benn an [[Impalaeriezh Breizh-Veur|impalaeriezh saoz]]. Labourat a reas da gentañ e servijoù arc'hanterezh ar Post, met cheñch patrom a reas meur a wezh da c'houde. Pa oa implijet e Post Londrez e teskas kalz a draoù hag ar skiant-prenet-se a servijas dezhañ diwezhatoc'h pa voe e karg eus an arc'hantañ e gouarnamant Iwerzhon. Buan-kenañ ez eas e darempred gant kevredigezhioù Iwerzhoniz, evel ar [[Gaelic Athletic Association]] e lec'h ma teuas da vezañ un atlet hag ur gourenour eus ar c'hentañ, ma n'eo ket ar gwellañ hini eus ar c'helc'hiad. Bep noz ez ae d'ar [[Conradh na Gaeilge|Gaelic League]], e-lec'h ma teske [[iwerzhoneg]], ma kemere kentelioù diwar-benn lennegezh hag istor e vro. E 1909, paeronet gant Sam Maguire, ur republikan protestant eus Dunmanway, e teuas da vezañ ezel eus an I.R.B. Touiñ a reas stourm a-enep gwask ar Saozon en Iwerzhon (diwezhatoc'h e voe unan eus e izili pouezusañ). Met e 1914 e tarzhas [[Brezel bed kentañ|ar c'hentañ brezel bed]]. Divizout a reas an I.R.B. ober e vad eus diaezamantoù [[Bro-Saoz]] evit dieubiñ [[Iwerzhon]] diouzh ar Saozon. Michael Collins, a oa o labourat evit un embregerezh amerikan, a roas e zilez e 1916 pa glevas e veze prientet taolioù en Iwerzhon hag e Bro-Saoz.
== Emsavadeg Pask ==
[[Restr:Easter_Proclamation_of_1916.png|thumb|175px|right|Disklêriadur Republik Bro-Iwerzhon e pad [[Emsavadeg Pask]] e [[1916]]]]
Mikael O Coileáin a grogas da c'hounit brud e-pad [[Emsavadeg Pask]], e [[1916]]. Un aozer eus ar c'hentañ a oa anezhañ hag ur strategour fin ha speredek-kenañ, ha doujet-kenañ e oa gant izili an [[Irish Republican Brotherhood|IRB]], kement ha ken bihan ma oa bet lakaet da guzulier war an arc'hanterezh gant ar c'hont Plunkett. Diwezhatoc'h e teuas da vezañ [[eil-a-gamp]] [[Joseph Mary Plunkett|Joseph Plunkett]], unan eus aozerien an emsavadeg.
D'al Lun Fask, pa grogas an emgann e kêr [[Dulenn]], en em gannas Ó Coileáin gant [[Padraig Pearse]] ha re all en ti-post. Evel ma oa bet soñjet gant kalz a dud e teuas an emsavadeg da vezañ un dizeur milourel. Stad e oa en ur bern tud o vezañ ma oa bet un emsavadeg da vihanañ rak evito e oa ar pouezusañ. Krediñ a raent ez afe en-dro meizad "aberzh ar gwad" (merzherien an [[emsavadeg Pask|Easter Rising]] o dije awenet aberzhioù all evit Iwerzhon). Met Ó Coileáin a oa a-enep ar mennozh-se. Fuloret e oa gant ar pezh a wele evel un dibunadeg c'hoariellerien dizampart hag un diouer a aozerezh. Da skouer e oa diboell hervezañ dibab strategel batimantoù evel an ti-post na c'halled ket difenn a-enep an arme saoz na kuitaat ur wezh kollet an emgann hag e-lec'h na c'halled ket kennebeut kas pourvezioù-brezel e-doug an emgannoù. Evitañ ne vije ket gounezet ar brezel a-enep [[Bro-Saoz]] gant emgannoù klasel, met gant ur brezel diazezet war ar chouanerezh: gant strolladoù soudarded gouest da dagañ buan hag ent-dic'hortoz, ha gouest da dec'hout kuit buan-kenañ en un vro anavezet-mat. Ret e oa degas ar muiañ posupl a golloù diouzh tu an enebour, hag an nebeutañ a c'halled evit an dagerien. Houmañ a oa strategiezh ar "flying columns" a vo implijet ha kaset da benn en un doare efedus tre e-pad ar brezel dizalc'herezh.
Goude c'hwitadenn an emsavadeg e oa bet harzet Ó Coileáin, evel kalz re all, ha kaset da doull-bac'h Frongoch e [[Bro-Gembre]]. Pa oa bet dieubet e oa deuet Ó Coileáin da vezañ unan eus pennoù arouezusañ an emsav nevez, er strollad [[Sinn Féin]]. Tamallet e oa bet ouzh ar strolladig politikel-se gant ar Saozon ha kazetennoù Iwerzhon bezañ kiriek eus [[Emsavadeg Pask]] (ar pezh na oa ket gwir rak ar Sinn Féin ne save ket a-du gant an emsavadeg-se). Met buan a-walc'h e oa en em silet kalz emsavidi er strollad-se evit kemer ar penn anezhañ hag ober o mad eus ar brud en doa tapet e gaou. E miz Here [[1917]] e oa deuet Ó Coileáin a-benn, a-drugarez d'e varregezhioù, da vezañ ezel eus strollad seveniñ ar [[Sinn Féin]] ha rener an [[Irish Volunteers]] ([[Éamon de Valera]] e oa prezidant an daou strollad).
== An Dáil kentañ ==
Evel holl uhel izili a-bouez ar [[Sinn Féin]] e oa bet dibabet Collins evit kemer perzh e dilennadegoù hollek 1918 a-benn kaout ur sez er parlamant saoz e Londrez. Ha dilennet e oa bet, evel an darn vrasañ eus danvez-kannaded e strollad, da gannad evit rannvro Su-Cork. Koulskoude en doa disklêriet ar strollad ar Sinn Féin ne'z afent ket da sezañ da [[Westminster]], met e chomfent en Iwerzhon evit ober o labour dileuridi e [[Dulenn]] a-benn krouiñ eno ur gwir barlamant Iwerzhon. Ar parlamant-se, anvet Dáil Éireann (ar pezh a dalv "Bodad Iwerzhon"), en em vodas er Mansion House e [[Dulenn]] e miz Genver [[1919]]. De Valera hag ar peurrest eus ar bodad a oa bet harzet gant ar Saozon da-geñver an dra-se. Collins a oa deuet a-benn da c'houzout ar pezh en em gavfe a-drugarez d'e spierien ha da gemenn an dra da izili ar bodad. Met de Valera a lâras ober van nompas gouzout ar pezh en em gave, peogwir, hervezañ e vefe bet tu da sevel ur sapre oberenn propaganda gant an harzadennoù-mañ. A-walc'h e oa gant un nebeud tud evit ober al labour-se er mediaoù. Dre ma oa ezvezant de Valera ezvezant e oa bet dilennet [[Cathal Brugha]] da "Príomh Aire" (troet ger-ha-ger: kentañ ministr, met alies a-walc'h e veze troet "Prezidant an Dáil Éireann"), met erlec'hiet gant de Valera pa dec'has kuit eus toull-bac'h Lincoln gant sikour Collins e miz Ebrel [[1919]].
Collins a gemere amzer evit bezañ sekretour ar gevredigezh skoazell evit familhoù ar brizonidi iwerzhonat. Kregiñ a reas da lakaat e plas un dreist-servij a gelaouennoù evit aozañ taolioù ha bezañ kemennet eus an argadoù saoz. Michael Collins a anaveze tud e-barzh pep renk sokial eus ar gevredigezh: tud an Ti-Post, blenierien taksi pe fiakr, gwerzherien kazetennoù, paotred ostaleri, hag anaout a rae betek an archerien hag an diwallerien toull-bac'h. ''Mick'' oa un den eus ar bobl hag a ouie komz d'ar bobl hag e veze azeulet ganto ha leal e oant da Gollins. Hag eñ a drugareke an dud eus o fiziañs en ur vezañ leal d'e dro. Bep gwezh ma veze goulennet un draig digantañ e rae e seizh gwellañ evit ma vefe diskoulmet ar gudenn. Met arabat krediñ e rae se peogwir e oa evit enoriñ un dle bennak, met peogwir e oa Collin un arallgarour eus ar c'hentañ troc'h. Kas a rae tammigoù eus e amzer brizius da vont da reiñ sigaretennoù pe boued en un doare kuzh d'ar brizonidi, gant ur ger kalonekaus staget war ar boest. "Ne c'heller ket ijinañ holl berzhioù mat an den-mañ," a veze lâret gant an dud en-dro dezhañ.
E 1919 en doa Collins kalz a gargoù: E-pad an hañv eo bet dilennet da brezidant an [[Irish Republican Brotherhood|IRB]], e miz Gwengolo da rener servijoù-kuzh an [[Irish Republican Army]] hag ar Volunteers bet kenstaget ouzh an IRA. Ar brezel dizalc'hidigezh a grogas pa oa digoret an Dáil kentañ ha pa oa lazhet daou archer gant an IRA e [[Sloheadbeg]], e [[kontelezh Tipperary]] (lazhet int bet goude urzhioù pennoù an arme).
== Maodiern an arc'hantañ ==
E 1919, Collins, mil garget dija, a resevas un titl hag ul labour nevez: anvet eo bet gant de Valera da [[maodiern|vaodiern]] an arc'hantañ. Evel-just, en ur prantad ken drouk ha ken feulz hag hini ar brezel dizalc'hidigezh, pep ministr a c'helle bezañ harzet pe lazhet gant ar Saozon (an arme, ar [[Black and Tans]] pe an [[Auxiliaries]],...). Setu perak n'o doa an darn vrasañ eus ar vinistred n'o doa a wir vezañs nemet en ur renk melestradurel war un tamm paper. Ne oant nemet un den pe zaou o labourat kuzhet en ur burev teñval.
Met Collins eñ, a reas ul labour ramzel evit ar republik. A-benn kavout arc'hant evit republik Bro-Iwerzhon e krouas un amprest etrevroadel diazezet war ur sistem a gredoù pe a yalc'hadoù. Brud Collins hag e amprest a oa ken ledet dre ar bed a-bezh ken e lakaas [[Lenin]], klevet gantañ kaoz eus se, amprestiñ arc'hant digantañ. Ur c'hannad rusian a oa bet kaset da vro-Iwerzhon evit eskemm arc'hant a-enep bravigoù roueel hag ur gurunenn (an teñzor-se a oa bet disoñjet gant tout an dud betek ma oa bet adkavet e Dulenn er bloavezhioù 1930).
Pa reer ur bilañs, al labour hag e efedoù lakaet e plas gant Michael Collins oa ramzel. Krouiñ a reas ur skouardron ispisial a zrouklazherien anvet ''The Twelve Apostles'' (An Daouzek Abostol), a-benn lazhañ an obererien hag ar pennoù saoz. Rankout a reas ivez ober war-dro ha kempenn an amprest broadel, ober war-dro gouarnamant de Valera pa veze o veajiñ er Stadoù-Unanet pe en ur vro estren hag aozañ an eskemmadegoù armoù. Collins a zo deuet da vezañ den-meur.
Collins ha [[Richard Mulcahy]] a oa an daou obererien hag aozerien a bouez eus an [[Irish Republican Army]], ha ren a raent taolioù ar strolladoù guerrilla. Gwelet e vez alies kennañ Collins evel an aozerien meur eus "flying columns" (strolladoù hag a dage ar Saozon dre souez hag a oa gouest da dec'hout kuit buan-tre en un endro anavezet: un nebeud kolloù evit kalz a freuz eus tu an enebour e-pad ar brezel dizalc'hidigezh renet gant an IRA, met lâret eo eñ en doa graet se e -nan a zo faos. Ur giriegezh hag ur pouez bras-kenañ en doa en aozadur-se, met an eilaozerien oa [[Dick McKee]], a voe lazhet diwezhatoc'h gant ar Saozon e-pad Bloody Sunday 1920. Ouzhpenn da se, ul lodenn vat eus taolioù an IRA a oa aozet gant pennoù rannvroel, gant strategiezhioù prientet ha prederiet gant Collins pe Mulcahy.
E 1920, pa oa Collins nemet 30 vloaz, e oa prest ar Saozon da reiñ ur garedon a 10 000£ (ar pezh oa kalz er mare-hont) evit an neb a bakfe hag a zegasfe Michael Collins d'ar Saozon, pe a sikourfe d'e dapout pe d'e lazhañ. E vrud oa ken bras ma oa bet lesanvet "The Big Fella"/"The Big Fellow". Met memes gant ur priz ken bras lakaet war e benn e kendalc'he da vont ha da zont e Dulenn hag er vro a-bezh hep na vije paket pe nec'het gant ur gudenn bennak. Ha memes pa veze kavet gant ar Saozon e kave atav un doare d'en em zifretañ. Tu a vefe da skrivañ ul levr bras nemet gant an istorioù a veze kontet diwar e benn. Da skouer, un deiz ma oa oa o tebriñ gant ur mignon e kreiz-kêr: ur wezh erruet e-kreiz ar pred, daou ofiser [[Black and Tans]] a erruas e-barzh an ostaleri. Ha Collins ne gav ket gwelloc'h d'ober eget mont da zebriñ ganto. Hag evel-just diwar-benn petra e komzjont, diwar-benn Michael Collins. Ha kregiñ a reas da c'houlenn diganto petra a ouzent diwar-benn ar paotr, m'o doa kavet un dra bennak evit e bakout, hag all, hag all… Collins a yeas kuit diouzh o zaol, o leuskel ar Saozon plijet kenañ gantañ, ha pa 'mañ o vont, e lavar dezho "Me eo Michael Collins". An daou ofiser n'o doa bet nemet an amzer d'en em rentañ kont en doa kemeret o armoù diganto e-pad ar pred ha klevout a reont Collins o c'hoarzhin e-barzh ar straed… Se 'zo nemet ur skouer eus an istorioù a veze kontet (gwirion pe vojennel) diwar-benn Collins. An dra-se a reas kalz da vrud ha skeudenn an haroz dibakus Michael Collins, "The Big Fella" o kavout atav un doare da c'hoarzhin pe d'ober goap ouzh an dañjer. Met a-benn ar fin eo dreist-holl ar Saozon hag ar mediaoù iwerzhonat hag o deus graet bruderezh da Vichael Collins, rak eñ ne gonte ket e droioù-kaer d'ar re all gwezh ebet, n'en doa ket c'hoant da vezañ brudet pe anavezet.
E-touez pennoù ar stourm broadel e oa kalz a dud a zeuas da vezañ kevezerien ma n'eo ket enebourien: [[Cathal Brugha]], ministr an difenn hag a oa deuet da vezañ amguzhet ma n'eo ket distroadet gant Collins (rak sañset e oa ret da Gollins bezañ nemet ministr an arc'hantañ met eñ oa kalz barrekoc'h war an traoù milourel ha strategiel eget Brugha), hag [[Eamon de Valera]], prezidant an Dáil Éireann hag a glaske pellaat Michael Collins diouzh ar vro en ur gas anezhañ d'ar Stadoù-Unanet met Collins a nac'has bepred.
Goude ur prantad amzer kalet kenañ evit ar Saozon, e-lec'h m'o doa kollet mestroni Bro-Iwerzhon, hag goude kalz a dud avrv eus an daou du, e kendalc'he an Iwerzhoniz ida stourm kousto pe gousto. Hag a-greiz-holl, en ur mare dic'hortoz penn-da-benn, pa oa erruet ar stourm en e boent kaletañ evit an emsaverien (marteze ne vefe ket bet tu dezho da genderc'hel kalz pelloc'h), e c'houlenne ar Saozonun arsav-brezel. Michael Collins hag holl obererien ar frankiz iwerzhonat a oa deuet a-benn da gaout ar maout war ar brasañ impalaeriezh a oa er bed a-bezh. Ha Collins e oa ar brasañ oberer eus an trec'h-mañ.
Aozet eo bet un emvod etre ar gouarnamant saoz ha pennoù gouarnamant, dianzavet bepred, iwerzhonat. Ne oa stad ebet, war-bouez an URSS hag en doa ezhomm arc'hant, hag a anzavas republik Bro-Iwerzhon. De Valera evit bezañ war ar memes renk hag ar roue [[George V]] en em uhelaas d'ar renk a brezidant ar republik. Envel a reas ur strollad kannaded. En e benn: [[Arthur Griffith]], gant Michael Collins e-touez ar gannaded. Collins a asantas mont met krediñ a rae gantañ e vefe de Valera e-barzh ar strollad, mont a reas memestra da [[Londrez]].
== Ar feur-skrid saoz-iwerzhonat ==
An dileuriadur iwerzhonat - [[Arthur Griffith]] (en e benn), [[Robert Barton]], Michael Collins ha gant [[Robert Erskine Childers]] evel sekretour an dileuriadur - a erruas en 22 plasenn Hans e Knightsbridge d'an 11 a viz Here 1921. Ha chom a rejont el lec'h-mañ betek fin ar c'henvreutaerezh, da lâret eo, e miz Kerzu. En dibenn ec'h errujont d'ur feur-skrid sinet d'ar 6 a viz Kerzu 1921, ur feur-skrid hag a warante krouidigezh hag anzavadur ar stad iwerzhonat anvet "Irish Free State" (troet ger ha ger eus al lavarenn iwerzhoneg "Saorstát Éireann"). Ur feur-skrid diaes da lonkañ evit an Iwerzhoniz, ha diaes e voe da lakaat da dremen en Iwerzhon. Pa sinas an diell e klemmas ar c'hentañ ministr saoz, [[Lloyd George]], peogwir e lakae e zazont politkel en arvar. Collins a respontas dezhañ: "Ha me, en ur sinañ se, on un den marv" (ar pezh a zeuas da vezañ gwir eizh miz diwezhatoc'h).
An emglev a roas tu d'an dud eus [[Norzhiwerzhon]] (protestanted evit ar pep brasañ) da guitaat ar republik nevez (ar pezh a rejont diouzhtu). Ma tlee an dra-se c'hoarvezet e vefe bet ret krouiñ ur bodad e karg da dermeniñ harzoù nevez Bro-Iwerzhon. Michael Collins en doa c'hoant dre se da strishaat ar muiañ posupl an tachennoù disrann (da lâret eo Norzhiwerzhon) evit gwanaat anezho ar muiañ posupl war an dachenn ekonomikel. Rak bihan-kenañ e oa an tachennoù el lec'h ma oa kalz a dud eus ar strolladoù "unionist". Da-heul e vije bet aesoc'h adunaniñ ar vro evit gwir. Rak d'ar mare-hont e oa darn eus ar brotestanted ha na oant ket a-enep ar fed bezañ e-barzh ar republik.
Ar stad iwerzhonat nevez en oa ur statud a zominion, gant ur mekanik parlamantel daouduek, ar galloud seveniñ gant ar roue met lakaet e pleustr gant ur gouarnamant iwerzhonat dilennet gant an Dáil Éireann (troet "Chamber of Deputies"). Ar stad iwerzhonat en doa droed da gaout ur sistem lezioù-barn dizalc'h diouzh ar galloud saoz.
Ar republikaned kalet o doa gwelet se evel ur gwallhentadur, gant ar republik erlec'hiet gant un dominion ezel eus an [[impalaeriezh saoz]], hag an "Oath of Allegiance"/"Touadenn a lealded" d'ar roue. Met ne oa ket un douadenn graet d'ar roue met d'ar stad iwerzhonat, gant un douadenn dieeun d'ar roue, met se a oa arouezel penn-da-benn.
Adalek an emglev en em zisrannas ar [[Sinn Féin]], hag an Dáil a dabutas e pad dek devezh a-raok asentiñ d'ar feur-skrid dre ur votadeg: 64 evit ha 57 a-enep. Tud evel de Valera a nac'he dilezel ar stourm a-enep ar Saozon, peogwir, hervezañ, m'o doa pleget dirak an iwerzhoniz eo peogwir ne oant ket gouest da genderc'hel ar stourm. De Valera a lâras d'ar bodad e-pad an tabutoù: "The country is there for the taking: take it!" (Ar vro a zo amañ evit ma vefe tapet: pakit-hi). Met Michael Collins hag a oa evit ma vefe paouezet ar brezel hag evit un adsavidigezh eus ar vro, a respontas dezhañ: "The nation is there for the making: make it!" (Ar vroad a zo amañ evit ma vefe savet: savit-hi!". Aze e c'heller gwelet sklaer ne oa ket eus Michael Collins nemet un nerzh distrujañ pe brezeliñ, met ivez un nerzh a grouidigezh. Marteze eo peogwir n'o doa ket e gevezerien un natur a saverien broadoù en em guzhent er brezel, al lec'h ma en em santen er surentez. Pa glaske enebourien an emglev pismigañ war ar feur-skrid e lâras Collins: "Is the country never to get a chance?" (Daoust hag en ur mare bennak e c'hallo hor bro kaout he chañs?). E pad an tabutoù e voe taget Collins gant [[Cathal Brugha]] a lâre ne oa ket reizh e vefe lesanvet gant ar c'hazetennoù: "The man who won the war" (An den hag a c'hounezas ar brezel) peogwir ne oa ket eñ da vezañ e karg eus an arme ha ne oa ket an den en doa ar muiañ a skiant-prenet war ar brezel. Met ar wirionez oa roet gant e lesanv: a-drugarez da Gollins eo e oa bet trec'h an IRA. Collins a huñvree en un Iwerzhon hag a zilezfe he stultennoù evit lakaat he rambreoù da vevañ.
De Valera en em lakaas e penn an tu enep-feur-skrid hag a nac'has pep dilezadur bennak. Enebourien de Valera a damallas dezhañ ober rebechoù met de Valera a ouie mat ne oa ket posupl krouiñ ur republik gant divizoù etre-gouarnamantoù ken berr. Tud 'zo a lâre en doa kaset Collins d'ober ar gwall labour ha da vezañ e karg eus ar samm da zegas un emglev a vije gwelet ken fall, ha se e plas de Valera, evit ma vije posupl dezhañ gounit muioc'h a vrud en [[Iwerzhon]].
== Gouarnamant da c'hortoz ==
Gant bonreizh an Dáil lakaet e pleustr e [[1919]] e oa atav eus bezañs an Dáil Éireann. De Valera a roas e zilez eus e garg prezidant met klask a reas e adtapout dre zilennadegoù en ur ziazazañ e brogramm war ar pal skarzhañ ar feur-skrid. Met [[Arthur Griffith]] a drec'has de Valera hag a bakas ar garg (Griffith a gemeras an titl "President of Dáil Éireann" kentoc'h eget hini c'hwezet de Valera "President of the Republic"). En desped d'an emglev n'en doa ar gouarnamant-mañ statud ofisiel ebet ha ne oa ket anavezet el lezennoù bonreizhel saoz. Setu ma c'hellas un eil gouarnamant enep-emglev en em stummañ.
Ar gouarnamant da c'hortoz a oa bet aozet dindan aotrouniezh Collins hag a deuas da vezañ "President of the Provisional Government" (da lâret eo kentañ ministr). Chom a reas e karg eus an arc'hantañ er velestradurezh republikan. Met an doare ma'z ae en-dro an traoù er velestradurezh-mañ oa luziet kenañ. En un doare ofisiel e oa kentañ ministr dindan aotroniezh ar gurunenn saoz. Hag evit bezañ staliet da vat e oa ret dezhañ mont e darempred gant al Lord Lieutenant of Ireland, ar beskont [[Fitzalan]] (e penn ar velestradurezh saoz e Iwerzhon). A-benn en ober ha heuliañ politikerezh ar republikaned e kejas Collins gant Fitzalan evit goulenn daskoridigezh kastell [[Dulenn]] (adroet kentoc'h e stumm ur seurt lid), kreiz ar galloud saoz en Iwerzhon. Collins a erruas gant seizh munut dale el lidoù, ha Fizalan a rebechas an dale-se outañ. Collins a respontas dezhañ: "You had to wait seven minutes but we had to wait seven hundred years!" (Ranket ho peus gortoz seizh munut met ni hon eus ranket gortoz seizh kantved!).
An emglev a zisranne an dud en Iwerzhon. Da gentañ tout e oa chalet [[Éamon de Valera]], prezidant ar republik iwerzhonat e vije bet sinet an emglev gant Collins hep kaout e asant e ministrerezh. Da c'houde, danvez ar feur-skrid oa en arvar ha gwallgaset. De Valera ha kalz a dud eus ar gouarnamant a enebe ouzh ar fed ne oa Iwerzhon nemet un dominion, hag ar fed ma oa ret touiñ ul lealded bennak d'an impalaeriezh saoz. Hag un dra kaset alies e tabutoù ar bodad broadel oa kudenn eus ar bezañs eus ar Royal Navy saoz e-barzh portoù Su-Iwerzhon (roll ar porzhioù oa bet rakwelet gant ar Saozon). An traoù-se a lakae en arvar chañsoù Iwerzhon d'en em ziorren war-zu ar broioù estren, un taol lakaet e plas gant ar Saozon. Memes ma oa bet votet an emglev (64 mouezh a-enep 57) e oa ul lodenn vras eus an Iwerzhoniz, ha dreist-holl eus an IRA, a-enep ar feur-skrid. An elfenn-se a zigore an amzer dazont war brezel sivil.
Istor disrann Iwerzhon an norzh diouzh ar peurrest eus Iwerzhon ne oa ket ken breutaet ha se. Da gentañ peogwir e raktrese Collins, en un doare kuzh, aozañ ur guerrilla a-enep [[Norzhiwerzhon]]. E-pad mizoù diwezhañ 1922 e kasas a-hed an harzoù nevez bagadoù an IRA, ha degas a reas armoù hag arc'hant da vagadoù all dija staliet en tu all d'ar vevenn. Etre miz Mae ha miz Even [[1922]] e prientas Collins ha [[Liam Lynch]], unan eus pennoù strollad ren an IRA, ur strategiezh war an argad strollet eus an nerzhioù enep-emglev ha pro-emglev war [[Ulster]]. An armoù saoz, marc'hataet gant ar gouarnamant da c'hortoz, a oa bet eskemmet gant reoù an IRA, evit bezañ kaset d'an Norzh. An argad-se a oa bet (ez-ofisiel) nullet gant gwask ar gouarnamant saoz an 3 a viz Even. Goude-se ne voe aotreet bagad stourm ebet, pro-emglev pe enep-emglev, da aloubiñ tiriad an Ulster. Met argadoù bihan a-berzh an IRA a gendalc'he memestra tro-dro d'an harzoù. Met harzet e voe an darvoudoù-mañ gant loc'h ar brezel sivil en Iwerzhon ar Su (da lâret eo ar peurrest eus Iwerzhon). En desped da se e c'heller soñjal, ma vije chomet bev Michael Collins, en dije klasket, kousto pe gousto, ha memes hep asant e urzhaz, aozañ ur brezel ''gurilla'' pe ur gwir argad war Iwerzhon an Norzh. Hag abalamour da se e oa heuliet Collins gant kalz a soudarded ezel eus bagadoù IRA an [[Ulster]], ha 524 diouto a zeuas war-zu ar Su a-benn e skoazellañ ha mont e-barzh ar Free State Army evit kemer perzh er brezel sivil.
E pad ar mizvezhioù goude penn kentañ ar brezel e miz Even [[1922]] e klaskas Collins adunvaniñ e-pad pell ar strolladoù broadelour da virout da gaout ur brezel diabarzh. De Valera, hag a chomas a-enep an emglev, a roas e zilez hag a guitas ar parlamant gant an dileuridi ali gantañ. Collins a brientas ur seurt emglev etre ar stolladoù pro hag enep feur-skrid, a-benn en em gavout gant ur genunaniezh evit an dilennadegoù.
Collins a ginnigas lakaat e plas ur vonreizh nevez evit ar republik, ur vonreizh ha na vefe meneg ebet enni eus roue Bro-Saoz, met hep nac'hañ ar feur-skrid, ur c'hinnig treuzemglev a-benn ar fin. Un dra degemerus evit tout an dud. Evit a sell an arme e krouas un "army re-unification committee" (kengor an arme adunanet), gant kannaded ha dileuridi eus an daou duad. Klask a reas ivez mont e darempred gant ofiserien an IRA, izili eus an IRB (prezidant e oa bepred), evit lakat anezho da asantiñ d'ar feur-skrid. Met en desped da se e nac'has ar Saozon kinnig ar vonreizh republikan, hag en ur c'hourdrouz an Iwerzhoniz da lakaat e plas un embargo ekonomikel, dre an abeg e oa bet sinet ar feur-skrid hep redi, hag hervezo ne oa ket reizh cheñch un dra a oa bet asantet, skrivet ha sinet, ha ne oa ket tu da cheñch an dra-se. Goude an taol-se, en desped da galz a strivoù, ne c'hellas ket Collins adober ar memes labour unaniñ. Un nebeud taolioù eus an daou strollad a-enep an eil egile hag un nebeud gwalldaolioù a gasas d'ar vrezel sivil.
== Brezel Sivil ==
[[Restr:Dublin four courts.JPG|right|250px|thumb|Ar "Four courts" e [[Dulenn]]]]
E miz Ebrel 1922 e klaskas ur strollad a 200 soudard eus ar bagadoù enep-emglev ac'hubiñ lez-varn ar "Four Courts" e Dulenn, evit daeañ ar gouarnamant da c'hortoz. Collins, hag en oa c'hoant, kousto pe gousto, da dremen hebiou d'ar brezel diabarzh, na dagas ket ar "Four courts" a-raok miz Even 1922. Ober a reas abalamour d'ar wask a oa lakaet gant ar Saozon war ar gouarnamant iwerzhonat. D'an 22 a viz Even 1922 eo bet lazhet Sir Henry Wilson, ur jeneral saoz war e leve, gant daou ezel eus an IRA e Belgravia e Londrez. Er memes koulz e lâras [[Winston Churchill]] da Gollins ma ne gasje ket soudarded evit kemer ar "Four Courts", e vije d'an arme saoz d'e ober.
A-benn ar fin e ouezer e oa bet urzhiet drouklazh Wilson gant Collins. An dra-se oa un distro-gwall, abalamour d'ar giriegezh en doa bet ar jeneral Wilson en heskinadurioù ar gatoliked en Iwerzhon an Norzh. [[Joe Dolan]] — un ezel eus skouadron Collins, ar strolladoù drouklazhañ e-pad ar brezel dizalc'hidigezh hag ezel eus ar Free State Army e 1922 — a ziskulias an dra-se er bloavezhioù [[1950]]. Collins a c'houlennas ivez digantañ mont da zieubiñ an daou eus an IRA a-raok na vijent lazhet gant ar Saozon. Met Collins a oa rediet atav da gas da benn un oberenn vilourel war-zu ar "Four Courts", ha dreist-holl pa oa bet skrapet ar jeneral J.J. O'Connell eus arme ar Free State. Goude un arnod a genvreutaerezh diwezhañ-holl e lakaas Collins ar pezhioù kanol roet gant ar Saozon da vombezenniñ ar "Four Courts" betek ma'n em zaskorjent.
An darvoud-se a zegasas ar brezel sivil da vat, ur brezel loc'het e pep korn ar vro, betek er gêr-benn. Gant Collins en he fenn, arme ar Free State a gameras buan-tre kontroll Dulenn. E miz Gouere 1922 ec'h ac'hube ar bagadoù enep-feur-skrid rannvroioù eus Su ar [[Munster]] ha kalz tiriadoù all eus ar vro. [[Éamon de Valera|De Valera]] hag an dileuridi enep-emglev en em lakjont eus tu emsaverien an IRA. E-kreiz 1922 e tilezas Collins e garg er parlamant evit dont da vezañ "Commander-in-Chief of the National Army"/"Pennrener an arme vroadel", un arme adstummet tro-dro d'ar re a oa chomet leal hag a heulie mennozh ar feur-skrid. Ar Free State Army, hag a oa bet armet gant ar Saozon a oa bet rediet d'en em reiñ da vat er brezel sivil. Collins, gant [[Richard Mulcahy]] hag [[Eoin O'Duffy]] a brientas un heuliad argadoù dre ar mor evit adkemer an tiriadoù paket gant ar republikaned er Munster hag e kornôg ar vro, etre miz Gouere ha miz Eost 1922. Goude-se e tivizas Collins mont war-zu [[Cork]], memes ma oa bet dialiet groñs outañ, hag en desped d'ar fed ma oa hanter-klañv. Collins a respontas:"They wouldn't shoot me in my own county."/"Ne lazhint ket ac'hanon em bro".
== Marv Collins ==
War un hent e kreiz [[kontelezh Korkig|kontelezh Cork]], d'an [[22 a viz Eost]] 1922, e kêrig [[Béal na Blá]] ("genoù ar bleunioù"), e varvas Michael Collins ur stign-brezel hag a badas 40 munut, etre 7e30 hag 8e10 diouzh ar mintin. Collins a voe an den lazhet nemetañ en trap. Urzhiet en doa d'e garreadeg herzel hag en em difenn diouzh an argad, e-lec'h dibab mont en ul lec'h asur evel ma lâre e gamalad [[Emmet Dalton]]. Ar pezh a vije bet aes dezhañ ober. Collins a oa 31 bloaz pa varvas. Den na c'hell lavarout en un doare asur piv a dennas war Collins, hag e ouezer nebeutoc'h c'hoazh a draoù diwar-benn ar strollad a dagas anezhañ. Hiziv an deiz ez eus atav tud o plediñ egant an tabut-mañ. E levrioù 'zo e kavar ar mennozh e vije bet lazhet gant ur [[marksouriezh|marksour]] anvet Denis ("Sonny") O'Neill, hag a varvas e 1950. Met an armoù implijet oa ar memes re ha reoù ar [[Black an Tans]] (boledoù "dumdum" pe "flat nosed"). O'Neill a lavaras un nebeud amzer goude an trap ec'h implije ar boledoù-se. E-pad ar gorfskejadenn e lavaras ar medisin e oa bet un tenn a-eeun ha neket unan a-zazlamm. Heuget, ha feuket e vefe bet tu da "the Big Fella" beazañ trec'het e voe degaset e gorf gant soudarded Collins da Gork, ha kaset diwezhatoc'h da Zulenn. Korf Collins a zo bet laosket war-wel er Rotunda, el lec'h ma tremenas dek mil den deuet da welet ha da enoriñ ur wezh diwezhañ un den hag a zeuio da vezañ gwelet diwezhatoc'h evel haroz ha tad ar vro.
== Levrlennadur ==
* O'Connor Frank, ''The Big Fellow'', 1937 [[ISBN 0-312-18050-0]]
* Beaslai Piaras, ''Life of Collins'',
* O'Connor Batt, ''With Michael Collins''
* Talbot Hayden, ''Michael Collins' Own Story''
* Taylor Rex, ''Michael Collins''
* Tim Pat Coogan, ''Michael Collins: The man whom made Ireland''
* Michael Collins, ''Path to freedom''
* Ulick O'Connor, ''Michael Collins and the Troubles: The Struggle for Irish Freedom 1912-1922''
==Liammoù diavaez==
{{Commons|Category:Michael Collins}}
== Notennoù ==
<references/>
* {{en}} [http://www.michaelcollinscentre.com/index.html Michael Collins Centre]
* {{en}} [http://generalmichaelcollins.com/ Collins 22 Society]
{{DEFAULTSORT:Collins, Michael}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1890]]
[[Rummad:Marvioù 1922]]
[[Rummad:Tud Iwerzhon]]
[[Rummad:Pennoù-bras broadelour ar bed]]
[[Rummad:Tud drouklazhet]]
[[Rummad:Istor Iwerzhon]]
8fvbilvry6qmtg4gtpkov6d59ju20hf
Emgann Mühldorf
0
30079
2008439
1638370
2022-08-17T13:22:56Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Mühldorf
|tammeus=
|skeudenn=[[Restr:Schlacht bei Mühldorf.jpg|250px|center|]]
|titl=Roue [[Emgann Mühldorf]]
|deiziad=28 gwengolo [[1322]]
|lec'h=Lann Ampfing, [[Saoz]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h [[Bavaria]]
|emganner1=[[Bavaria]]
|emganner2=[[Aostria]] <br\> [[Salzburg]]
|jeneral1=[[Loeiz IV, impalaer roman ha santel]]
|jeneral2=[[Frederik Iañ Aostria]]
|nerzh1=dianav
|nerzh2=dianav
|Tud marvet1=Dianav
|Tud marvet2=Dianav
}}
'''Emgann Mühldorf''' a enebas [[Bavaria]] hag [[Aostria]] d'an 28 a viz Gwengolo 1322. Bleiniet e oa Bavariz gant [[Loeiz IV, impalaer roman ha santel|Loeiz IV]] tra ma oa [[Frederik Iañ Aostria|Frederik Iañ]] e penn al lu aostrian. Faezhet e voe tud Aostria ha prizoniet e voe [[Frederik Iañ Aostria|Frederik Iañ]].
{{Commons|Category:Battle of Mühldorf}}
{{DEFAULTSORT:Muhldorf}}
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:Emgannoù ar XIVvet kantved]]
98wp5ou72v78ei2of5bi1svfczr8hou
Salvador Dalí
0
30692
2008590
1983810
2022-08-17T17:58:30Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Salvador Dalí 1939.jpg|thumb|<center>'''Salvador Dalí'''<br /><small>''Luc'hskeudenn gant Carl Van Vechten<br />29 a viz Du 1939</small></center>]]
'''Salvador Felip Jacint Dalí i Domènech, marquès de Dalí de Púbol''' ([[11 a viz Mae]] [[1904]] e [[Figueres]] – [[23 a viz Genver]] [[1989]] e Figueres) a oa ul livour hag ur skrivagner Kastianeg, unan eus an daou gannad pennañ eus ar [[surrealouriezh]].<br />
Tremenn 1 500 a daolennoù ha tresadennoù a reas e-pad e vuhez. Ur skrivagner e voe ivez, pa skrivas pennadoù evit kelaouennoù, ha levrioù.
== Buhez ==
Mab da Salvador Dalí i Cusi ([[1872]]-[[1950]]), un noter alvokad, ha da Felipa Domenech i Ferrés ([[1874]]-[[1921]]) e oa Salvador Dalí.<br />
Unnek miz kent e c'hanedigezh e oa marvet e vreur henañ, anvet Salvador ivez, diwar ur barrad [[pilhonfo]] d'an oad a zaou vloaz. Un c'hoar en devoe e [[1949]], Anna María, a skrivas e [[1983]] ul levr diwar-benn he breur<ref>DALÍ Anna María, ''Salvador Dalí, visto por su hermana'', Ediciones del Cotal, 1983, ISBN 978-84-7310-061-8 {{es}}</ref>.<br />
Strizh ha dichek e oa an tad, ar pezh a voe kempouezet gant ar vamm, a galonekaas he mab en e strivoù arzel.
* [[1914]] : mont a reas Salvador Dalí da studiañ d'ur skol [[Kevredigezh Mari|mariour]] aet da [[Likelezh|lik]], an ''Institut Ramon Montaner'' e Figueres<ref name="SD">PASSERON René, ''Salvador Dalí'', Filipacchi, 1978, ISBN 978-2-85018-087-3 {{fr}}</ref>, ma kemeras perzh e krouidigezh ar gelaouenn ''Studium'' ha ma heulias kentelioù arzoù klasel ar c'helenner Juan Núñez. E [[1916]], e [[Cadaqués]], e tizoloas livadurioù arnevez e amzer, hag e [[1919]] e voe diskouezet e oberennoù e C'hoariva-kêr Figueras.<ref name="SD" />
* [[1921]] : mervel a reas mamm Salvador Dalí diwar ar [[krign-bev|c'hrign-bev]].
* [[1922]] : mont a reas ar c'hrennard da [[Madrid|Vadrid]] ma krogas e studioù er ''Real Academia de Bellas Artes de San Fernando''. E Madrid e kejas ouzh al luskad [[Dada]], ouzh ar [[barzhoniezh|varzhed]] [[Federico García Lorca]] ha Rafael Alberti Merello, ouzh ar barzh ha livour José Moreno Villa hag ouzh ar [[sinema|filmaozour]] [[Luis Buñuel]].
Emboltredoù a reas d'ar mare, ha bac'het e voe e-pad un nebeud mizvezhioù en abeg ma oa bet lakaet da zispac'her katalan. Skarzhet e voe eus skol-arzoù San Fernando e-pad ur bloavezh.<ref name="SD" />
* [[1924]] : hag eñ 20 vloaz ha dianav c'hoazh, e reas Dalí skeudennoù evit ul levr anvet ''Les bruixes de Llers'' ("Sorserezed Llers") bet skrivet gant e vignon ar barzh Carles Fages de Climent.
* [[1925]] : diskouezet e voe oberennoù al livour yaouank e ti Dalmau, e [[Barcelona]].<ref name="SD" />.
* [[1926]] : skarzhet e voe Salvador Dalí da vat eus Akademiezh an Arzoù-kaer, nebeut amzer kent an arnodennoù diwezhañ, peogwir en devoa disklêriet ne oa den en Akademiezh a oa barrek a-walc'h d'e arnodenniñ<ref>[http://www.abcgallery.com/D/dali/dalibio.html ''Olga's Gallery''] {{en}} Liamm oberiant 26 GEN 13</ref>.
En hevelep bloavezh ez eas da weladenniñ [[Pariz]], ma kejas ouzh [[Pablo Picasso]] en devoa klevet anv eus Salvador Dalí digant al livour [[Joan Miró]] ; da heul ar gejadenn-se, e 1926 bepred, e livas an daolenn anvet ''Maouez gourvezet'', e doare Pablo Picasso.<ref name="SD" /><ref>''Eoul war lien — 27 x 45 [[metr|cm]]''</ref> Meur a daolenn a voe livet gant Dalí e doare Picasso ha Miró kent kavout e zoare dezhañ, a voe anat adal ar bloavezh [[1927]].
* [[1928]] : e Paris en em stalias Salvador Dalí. Eno e livas an daolenn anvet ''Beigneuse'' ''(sic)''<ref>''Eoul war lien — 63,5 x 75 cm — "1938" eo an deiziad a zo e-kichen ar sinadur</ref>. Dre Joan Miró e kejas ouzh ar [[Surrealouriezh|Surrealourien]], ar barzh [[Bro-C'hall|gall]] [[Paul Éluard]] en o zouez.
* [[1929]] : kenlabourat a reas al livour gant Luis Buñuel da sevel skrid ar film surrealour ''Un chien andalou'' ("Ur c'hi [[andalouzia]]n").
E miz Eost 1929, pa 'z eas ar re Éluard da Gadaqués da weladenniñ Salvador Dalí, e c'hoarvezas taol-kurun ar garantez etre al livour katalan yaouank ha gwreg ar barzh gall, ar [[Rusia]]nez Ielena Dmitrievna Delouvina Diakonova ([[1894]]-[[1982]]), anavezet dindan an anv [[Gala Dalí|Gala]]. Distreiñ da Baris a reas ar barzh, ha chom gant al livour a reas e wreg. Daoust d'an disparti e chomas liammoù start etre Gala ha Paul Éluard.<br />
D'ar mare-se e tivizas al livour lezel e vourroù da greskiñ en ur stumm levezonet gant hini re al livour meur [[Diego Velázquez]] ([[1599]]-[[1660]]) ; hiziv an deiz ez eo trawalc'h gwelet stumm ar mourroù-se evit soñjal e Salvador Dalí.<br />
Diskouezadegoù pouezus a voe aozet gant Gala, hag ez-ofisiel ez eas Dalí da ezel eus ar strollad surrealour, en devoa levezonet e labour e-pad an daou vloavezh kent. Broc'het e voe e dad hag e c'hoar outañ abalamour da gement-se, hag ivez en abeg d'e zarempred gant Gala, a oa dimezet c'hoazh.
* [[1930]] : adarre e kenlabouras Salvador Dalí gant Luis Buñuel, evit sevel ''L'Âge d'or'' ("An Oadvezh aour"). Dalí ha Gala a feurmas tiig ur pesketaer e Port-Lligat, nepell diouzh Cadaqués e Katalonia. Dizale e voe prenet an dachenn ganto, ha brasaet an ti tamm-ha-tamm betek ober ur pezh mell kenkiz dioutañ.
E 1930 ivez e voe embannet levr kentañ al livour, ''La femme visible'' ("Ar vaouez hewelus"), e Paris.
* [[1931]] : un eil levr a voe embannet, ''L'Amour et la mémoire'' ("Ar Garantez hag an eñvor").
* [[1935]] : un trede levr, ''La Conquête de l'irrationnel'' ("Aloubiñ an anpoell"), a voe embannet e Paris ha [[New York]].
* [[1936]] : skarzhet e voe Salvador Dalí eus stollad ar Surrealourien gant [[André Breton]], a damalle dezhañ bezañ a-du gant [[Adolf Hitler]], ar pezh a voe nac'het gant al livour. Koulskoude e voe Dalí unan eus an nebeud arzourien gatalan a savas a-du gant [[Francisco Franco]] a-hed [[Brezel diabarzh Spagn]] ([[1936]]-[[1939]]). Beajiñ a-dreuz Europa a reas ar c'houblad, hag en [[Italia]] [[faskouriezh|faskour]] e chomjont e-pad ur pennad. Levezonet e voe Salvador Dalí gant an taolennoù a welas e mirdioù [[Roma]] ha [[Firenze]]. E [[London]] e teskas a-zivout e vignon Federico García Lorca, a voe muntret gant dalc'hidi Francisco Franco e miz Eost.
* [[1937]] : ur pevare levr, ''La Métamorphose de Narcisse'' ("Treuzfurmadur [[Narkissos]]"), embannet e Paris ha New York.
* [[1940]] : pa weljont ar brezel o sevel en Europa ez eas Salvador Dalí hag e wreg d'ar [[Stadoù-Unanet Amerika|Stadoù-Unanet]]. Eno e krogas al livour da skrivañ e vuhezskrid.
* [[1941]] : diskouezadeg veur e ''Museum of Modern Art'' New York, a voe lakaet da veajiñ er Stadoù-Unanet betek [[1943]].<ref name="SD" />
* [[1942]] : dimeziñ gant Gala a reas Salvador Dalí. Adskoulmet e voe liammoù gant e dad hag e c'hoar. Embannet e voe ar buhezskrid, ''The Secret Life of Salvador Dalí'' ("Buhez kuzh Salvador Dalí") e New York.
* [[1944]] : embannet e voe romant nemetañ al livour, ''Hidden Faces'' ("Dremmoù kuzh"), e New York.
* [[1948]] : embannet e voe ''Cinquante secrets d'art magique'' ("Hanter-kant kevrin ag arz hud") e New York. Kuitaat ar Stadoù-Unanet a reas Dalí hag e wreg, ha distreiñ da Bort-Lligat.
* [[1952]] : ur vizaouenn a voe graet gant Dalí evit Gala, ''Nature morte eucharistique'' ("Taolenn divuhez eukaristek").
* [[1956]] : embannet e voe ''Les cocus du vieil art moderne'' ("Doganed an arz arnevez kozh") e Paris hag e New York.
* [[1958]] : eured [[kristeniezh|kristen]] gant Gala. Medalenn aour Kêr Baris ha medalenn ar Berzhded C'hall a voe deroet d'al livour katalan.
* [[1964]] : diskouezadeg veur e [[Tokyo|Tōkyō]]. Embannet e voe ''Journal d'un génie'' ("Deizlevr un dreistijineg") e Paris.
* [[1979]] : diskouezadeg veur e Paris.
* [[1980]] : klañv e voe Salvador Dalí, ha taget gant [[kleñved Parkinson]]. Ret e voe dezhañ paouez da livañ.
* 1982 : deroet e voe dezhañ al lesanv ''Marquès de Dalí de Púbol'' gant roue [[Spagn]], [[Juan Carlos Iañ]]. Daoust d'e gleñved e reas Salvador Dalí un dresadenn evit ar roue, a anvas ''Corazón Europa'' ("Kalon [[Europa]]").
:D'an 10 a viz Even 1982 e varvas Gala d'an oad a 88 vloaz. Kuitaas Figueras a reas Dalí ha mont da gastell Púbol da chom.
* [[1984]] : tan a begas er c'hastell, ha distreiñ da Figueras a reas al livour kozh.
* [[1988]] : goude un taol-kalon bet c'hoarvezet e miz Du e voe kaset da ospital Figueras, ma voe gweladennet gant roue Spagn d'ar 5 a viz Kerzu.
* 1989 : d'an 23 a viz Genver e varvas Salvador Dalí d'an oad a 85 bloaz, goude un taol-kalon all ; beziet e voe e kev-iliz e c'hoariva-mirdi e Figueres.
== Taolennoù ==
{|
|
[[Restr:The Persistence of Memory.jpg|thumb|400px|left|<center>''La persistència de la memòria''<br /><small>Eoul war lien — 24 x 33 cm<br />1931 — ''Museum of Modern Art'', New York</small></center>]]
|
|}
== Skridoù ==
* ''La femme visible'' ("Ar vaouez hewelus"), Éditions Surréalistes, Paris, 1930
* ''L'amour et la mémoire'' ("Ar garantez hag an eñvor"), Éditions Surréalistes, 1930
* ''Rêverie'' ("Reze"), e ''Le Surréalisme au service de la Révolution'', niverenn 4, 1931
* ''Babaouo'', Caliers libres, Paris, 1932
* ''Objets psycho(atmosphériques anamorphiques'' ("Traezoù bredargelc'hel amwezel"), e ''Le Surréalisme au service de la Révolution'', niverenn 5, 1933
* ''Le mythe tragique de l'Angélus de Millet'', e ''Minotaure'', niverenn 1, 1933 hag e ti Jean-Jacques Pauvert, Paris, 1964
* ''De la beauté terrifiante et comestible de l'architecture Modern Style'' ("A-zivout kened spontus ha debradus an adeiladouriezh ''Modern Style''"), e ''Minotaure'', niverenn 3-4, 1933
* ''Les nouvelles couleurs du sex-appeal spectral'' ("Livioù nevez ar ''sex-appeal'' tasmantel"), e ''Minotaure'', niverenn 5, 1934
* ''La Conquête de l'irrationnel'' ("Aloubiñ an anpoell"), Éditions Surréalistes ha Julien Levy, New York, 1935
* ''Apparitions aérodynamiques des "êtres-objets"'' ("Emziskouezioù aerwezhel ar 'boudoù-traezoù'"), e ''Minotaure'', niverenn 6, 1935
* ''Honneur à l'Objet'' ("Enor d'an Traez"), ''Cahiers d'Art'', levrenn 11, niverenn 1-2, 1936
* ''Le Surréalisme spectral et l'éternel féminin préraphaéliste'' ("Ar Surrealouriezh tasmantel hag ar benelder peurbadus rakraffaellour"), e ''Minotaure'', niverenn 8, 1936
* ''La Métamorphose de Narcisse ("Treuzfurmadur Narkissos"), Éditions Surréalistes ha Julien Levy, New York, 1937
* ''The Secret Life of Salvador Dalí'' ("Buhez kuzh Salvador Dalí"), The Dial Press, New York, 1942
* ''Hidden Faces'' ("Dremmoù kuzh"), The Dial Press, 1944
* ''Fifty Secrets of Magic Craftmanship'' ("Hanter-kant kevrin ag arz hud"), The Dial Press, 1948
* ''Manifeste mystique'' ("Manifesto kevrinek"), Robert J. Godet, Paris, 1951
* ''Dalí moustache'' ("Dalí mourroù") [kenskrivet gant Philippe Halsman], Simon & Schuster, New York, 1954
* ''Les cocus du vieil art moderne'' ("Doganed an arz arnevez kozh"), Fasquelle, Paris ha The Dial Press, 1956
* ''Journal d'un génie'' ("Deizlevr un dreistijineg"), La Table Ronde, Paris, 1964
* ''Les passions selon Dalí'' ("An angerzhoù hervez Dalí") [kenskrivet gant Louis Pauwels], Paris ha Zûrich, 1968
* ''Ma révolution culturelle'' ("Ma dispac'h sevenadurel") [[brudfollenn]], Paris, 1968
* ''Oui'' ("Ya") [dastumadenn skridoù gant Dalí], Denoël, 1971.
== Skeudennoù evit levrioù ==
* BRETON André & Éluard Paul, ''Second manifeste du Surréalisme'', Kra, Paris, 1930
* CHAR René, ''Artine'', Éditions Surréalistes, 1930
* ÉLUARD Paul, ''Nuits partagées'', Éditions Surréalistes, 1931
* BRETON André, ''Le revolver à cheveux blancs'', Éditions Surréalistes, 1932
* LAUTRÉAMONT, ''Les Chants de Maldoror'', Skira, Genève & Paris, 1933
* HUGNET Georges, ''Onan'', Éditions Surréalistes, 1934
* TZARA Tristan, ''Grains et issues'', Éditions Surréalistes, 1935
* LAPORTE René, ''Le somnambule'', Éditions Surréalistes, 1935
* BRETON André & Éluard Paul, ''Notes sur la poésie'', Éditions Surréalistes, 1936
* ÉLUARD Paul, ''Cours naturel'', Éditions Surréalistes, 1938
* MONTAIGNE, ''Essais'', Éditions Surréalistes, 1947
* ALCARON Pedro A., ''Tricorne'', Éditions Surréalistes, 1947
* SHAKESPEARE William, ''MacBeth'', Éditions Surréalistes, 1947
* SHAKESPEARE William, ''As You Like It'', Éditions Surréalistes, 1948
* CELLINI Benvenuto, ''Autobiographie'', Éditions Surréalistes, 1948
* SANDOZ Maurice-Yves, ''La maison sans fenêtres'', Seghers, Paris, 1949
* SANDOZ Maurice-Yves, ''La limite'', 1951
* ALIGHIERI Dante, ''La Divine comédie'', Roma, 1954
* DE CERVANTES-SAAVEDRA Miguel, ''Don Quichotte de la Manche'', 1956
* SANDOZ Maurice-Yves, ''Le labyrinthe'', 1956
* ''L'Apocalypse selon saint Jean'', Forêt, Paris, 1960
* ''La Bible'', 1966
* ZEDONGMao, ''Poèmes'', 1966
* APOLLINAIRE Guillaume, ''Poèmes'', 1966
* ''Hommage à Dürer'', 1971
* DALÍ Salvador, ''Les dîners de Gala'', Draeger, Paris, 1973
== Notennoù ==
<references />
== Levrlennadur ==
<small>''Roll an embannadurioù neveshañ, renket diouzh ar bloavezh''</small>
=== Gant Salvador Dalí ===
==== E katalaneg ====
* ''Metamorfosi de Narcis'', Galaxia Gutenberg, 2008, ISBN 978-84-8109-791-7
==== E saozneg ====
* ''The Secret Life of Salvador Dalí'', Dover Publications Inc., 1993, ISBN 978-0-486-27454-6
* ''Hidden Faces'', Peter Owen Publishers, 2009, ISBN 978-0-7206-1304-9
==== E galleg ====
* ''Journal d'un génie'', Gallimard, 1994, ISBN 978-2- 07-073811-3
* ''La vie secrète de Salvador Dalí'', Gallimard, Paris, 2002, ISBN 978-2-07-076374-0
* ''Visages cachés'', S. Wespieser, 2004, ISBN 978-2-84805-018-8
* ''Oui'', Denoël, 2004, ISBN 978-2-207-25621-3
* ''Les moustaches radar, 1955-1960'', Gallimard, 2004, ISBN 978-2-07-031700-4
* ''Lettres à Picasso, 1927-1970'', Le Promeneur, 2005, ISBN 978-2-07-077548-4
* '' Le mythe tragique de l'Angelus de Millet'', Allia, 2011, ISBN 978-2-84485-418-6
=== Diwar-benn Salvador Dalí ===
* BOSQUET Alain, ''Entretiens avec Salvador Dalí'', Éditions du Rocher, 2000, ISBN 978-2-268-03471-3 {{fr}}
* DALÍ Salvador & DESCHARNES Robert & NÉRET Gilles, ''Dalí'', Taschen, 2001, ISBN 978-3-8228-1208-2 {{fr}}
* ARMENGOL Rosa, ''Dalí, icono y personaje'' (Ensayos Arte Catedra), Ediciones Catedra S.A., 2003, ISBN 978-84-376-2107-4 {{es}}
* DALÍ Salvador & Pauwels Louis, ''Les Passions selon Dalí'', Denoël, 2004, ISBN 978-2-207-25620-6 {{fr}}
* NURIDSANY Michel, ''Dalí'', Flammarion, 2004, ISBN 978-2-08-068222-2 {{fr}}
* RADFORD Robert, ''Dalí'', Phaidon, 2004, ISBN 978-0-7148-9132-3 {{fr}}
* GARCÍA LORCA Federico, ''Ode à Salvador Dalí'', Atlantica, 2005, ISBN 978-2-84394-849-7 {{fr}}
* THIOLLET Jean-Pierre, ''Carré d'art — Barbey d'Aurevilly, Byron, Dali, Hallier'', Anagrammes Éditions, 2008, ISBN 978-2-35035-189-6 {{fr}}
* ''Salvador Dalí sur les traces d'Éros'' (labour a-stroll), Notari, 2010, ISBN 978-2-940408-03-0 {{fr}}
* GRENIER Catherine, ''Dali le visionnaire'', Flammarion, 2011, ISBN 978-2-08-127139-5 {{fr}}
* MARTIN Jean-Hubert, ''Dalí — Catalogue de l'exposition'', Centre Georges Pompidou, 2012, ISBN 978-2-84426-585-2 {{fr}}
* DESCHARNES Robert & NÉRET Gilles, ''Salvador Dalí — L'œuvre peint'', Taschen, 2013, ISBN 978-3-8365-4491-7 {{fr}}
=== Skeudennaouet gant Salvador Dalí ===
* DE CERVANTES-SAAVEDRA Miguel, ''Don Quichotte de la Manche'', Éditions du Chêne, 2009, ISBN 978-2-8123-0019-6 {{fr}}
== Diskouezadegoù trebad ==
* ''Teatre-Museu Dalí'' ("C'hoariva-mirdi Dalí"), e Figueres, Katalonia
* ''Casa-museu Salvador Dalí'' ("Ti-mirdi Salvador Dalí"), e Port Lligat, Katalonia
* ''Casa-museu Castell Gala Dalí'' ("Ti-mirdi Kastell Gala Dalí"), e Púbol, Katalonia
* ''The Dalí Museum'', e St-Petersburg, [[Florida]], SUA
* ''The Dalí Universe'', e [[Venezia]], Italia — e Firenze ivez adalek ar 1añ a viz C'hwevrer 2013
* ''Espace Dalí'', e Paris, Bro-C'hall.
== Liammoù diavaez ==
* [http://www.dali-gallery.com/html/dali.php Oberennoù Salvador Dali]
* [http://thedali.org/home.php ''The Dalí Museum'']
* [http://www.daliparis.com/ ''Espace Dali'']
* [http://www.daliberlin.de/en Diskouezadeg Dalí e Berlin, Alamagn]
{{DEFAULTSORT:Dali,Salvador}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1904]]
[[Rummad:Marvioù 1989]]
[[Rummad:Livourien Katalonia]]
[[Rummad:Dreistrealouriezh]]
[[Rummad:Markizien Spagn]]
a52ap2ger6zuzyuvofidfc2cgabwgz0
Jean-Baptiste Lully
0
30864
2008591
1946356
2022-08-17T17:58:43Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| class="infobox" style="font-size:90%;"
|-
{{Infobox/Titl|Jean-Baptiste Lulli|dec89d|talbenn sonerezh|fff}}
|- align="center"
| colspan="2"|[[Skeudenn:Jean-Baptiste Lully.jpeg|220px]]
|-
| colspan="2"|<hr>
|-
| '''Ganedigezh''' || [[28 a viz Du]] [[1632]]<br>[[Firenze]]
|-
| '''Marv ''' || [[22 a viz Meurzh]] [[1687]]<br>[[Pariz]]
|-
| '''Broadelezh''' || [[Restr:Flag of the Grand Duchy of Tuscany (1562-1737).svg|20px|border]] [[Dugelezh-veur Toskana|Toskan]]<br>(Hiziv : [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Italia|italian]])<br>[[Restr:Royal Standard of the King of France.svg|20px|border]] Gall ([[1646]])
|-
| colspan="2" | <hr>
|-
| '''Micherioù''' || Soner (biolin, gitar,<br>klavisim, piano)<br>Sonaozour
|-
| '''Stil''' || [[Sonerezh barok|Barok]]
|}
'''Jean-Baptiste Lully''', pe ''Giovanni Battista Lulli'' hervez e anv italianek orin, ganet e [[1632]] e [[Firenze]] ha marvet e [[1687]] e [[Pariz]], a oa ur sonaozour gall a orin italian. Levezonet en deus ar sonerezh klasel, adalek ar {{XVIIvet kantved}} betek hiziv, ken e c'heller kavout levezon Lully e-barzh meur a oberenn.
== E vuhez ==
Erruet e oa e [[Bro-C'hall]] e [[1643]], deuet eus [[Firenze]] da labourat evit dugez Montpensier, lesanvet "La Grande Mademoiselle". Donezonet e oa evit ar sonerezh ha dañsal a rae mat-tre. Da 13 vloaz e teskas seniñ [[violoñs]], [[gitar]] ha [[piano]]. Soner e teuas da vezañ el laz anvet "Grande bande des violons du roi", ennañ 24 soner, ha buan a-walc'h e renas ur strollad nevez: ar "Bande des petits violons", ennañ 16 soner.
E [[1653]] e voe anvet gant [[Loeiz XIV]] da sonaozour-meur evit aozañ sonerezh gouestlet d'ar binviji nemetken. Gant ar barzh [[Isaac de Benserade]], e skrivas meur a gorolladeg, war nebeutaat e santer al levezon italianek en e oberennoù. Gall e teuio da vezañ da c'houde hag anvet e voe da bennverour ar sonerezh ha sonaozour ar "Gambr" e [[1661]]. Dimeziñ a reas da verc'h [[Michel Lambert]] un nebeud mizvezhioù goude. Adalek [[1664]] betek [[1671]] e labouras gant [[Molière]], o skrivañ sonerezh evit e gorolladegoù: ''Le Mariage Forcé'', ''La princesse d'Elide'', ''L'amour médecin'', ''Georges Dandin'', ''Monsieur de Pourceaugnac'', ''Les Amants magnifiques'', ''Le Bourgeois Gentilhomme''. Sach-blev a savas etre Molière ha Lully e [[1671]], ha ne labourjont ken asambles goude.
E [[1672]] e prenas Lully digant [[Pierre Perrin]] gwirioù an "Académie royale de musique" lec'h m'en do ur galloud diktatourel, o skarzhañ ar sonaozourien a zisplije dezhañ. Leun a enor hag a binvidigezhioù, e ro, en un doare reoliek a-walc'h, un opera bep bloaz (13 a roio en holl) diwar barzhonegoù [[Philippe Quinault]], en o zouez: ''Cadmus et Hermione'' (1673),'' Alceste'' (1674), ''Thésée'' (1675), ''Armide'' (1686). E [[1681]] e teuas da vezañ sekretour ar roue.
6 bugel en doe, tri a sone: Louis, Jean-Baptiste II ha Jean-Louis. Hogen paotretaer e oa ivez.
Mervel a reas e [[1687]], en em c'hloazet e oa gant e vazh-ren evit al laz-senniñ.
Brudet eo a drugarez d'e zegasadennoù graet e-keñver ar sonerezh relijiel hag ar sonerezh leurenn. Eñ eo en deus krouet an opera gall. Krouet en deus 14 trajedienn, 20 "motet" bras, enno an Te Deum ([[1677]]), hag 11 "motet" bihan, gant ur stumm italianekoc'h. Betek [[1789]] hag an [[dispac'h gall]], eo bet c'hoariet dizehan e oberennoù hag ul levezon vras en deus bet war sonaozerien Bro-Chall: [[François Couperin]], [[Marin Marais]], [[Michel-Richard Delalande]], [[Jean-Philippe Rameau]] met ivez en [[Europa]] a-bezh. Lod eus e skolidi a ledo e levezon e-maez eus Frañs: [[Georg Muffat]], [[Johann Sigismund Kusser]], [[Johann Caspar Ferdinand Fischer]] hag an Italianed [[Vincenzo Albrici]] hag [[Agostino Steffani]].
== Pladennoù ==
* ''[[Amadis de Gaule|Amadis]]'', trajedienn lourennek e pemp akt ha prolog, [[Hugo Reyne]] ha la Symphonie du Marais, Accord, 3 CD, 2006
* ''[[Alceste (Lully)|Alceste]]'', trajedienn lourennek e pemp akt, [[Jean-Claude Malgoire]] gant La Grande Écurie ha la Chambre du Roi.
* ''[[Atys (Lully)|Atys]]'', trajedienn lourennek e pemp akt, [[William Lincoln Christie|William Christie]] ha [[Les Arts Florissants]], Harmonia Mundi, 3 CD, 1987.
* ''[[Armide (Lully)|Armide]]'', trajedienn lourennek e pemp akt, [[Philippe Herreweghe]], Harmonia Mundi, 2 CD.
* ''[[Phaéton (Lully)|Phaéton]]'', trajedienn lourennek e pemp akt, [[Marc Minkowski]] ha [[Les Musiciens du Louvre]], Erato, 2 CD, 1994.
* ''[[Persée (Lully)|Persée]]'', trajedienn lourennek e pemp akt, [[Christophe Rousset]] ha [[Les Talens Lyriques]], Naïve, 3 CD, 2001.
* ''[[Roland (opéra)|Roland]]'', trajedienn lourennek e pemp akt, [[Christophe Rousset]] ha [[Les Talens Lyriques]], Naïve, 3 CD.
* ''[[Isis (Lully)|Isis]]'', trajedienn lourennek e pemp akt, [[Hugo Reyne]] ha la Symphonie du Marais, Accord, 3 CD, 2005.
* ''[[Acis et Galatée (Lully)|Acis et Galatée]]'', pastorale héroïque e tri akt, [[Marc Minkowski]] ha [[Les Musiciens du Louvre]], DG, 2 CD, 1996.
* ''11 Petits Motets'', [[William Lincoln Christie|William Christie]] ha [[Les Arts Florissants]], Harmonia Mundi, 1 CD, 1987.
* ''Grands motets, vol. 1'', [[Hervé Niquet]] ha [[Le Concert Spirituel]], Naxos, 1 CD, 1999.
* ''Grands motets, vol. 2'', [[Hervé Niquet]] ha [[Le Concert Spirituel]], Naxos, 1 CD, 1999.
* ''Grands motets, vol. 3'', [[Hervé Niquet]] ha [[Le Concert Spirituel]], Naxos, 1 CD, 2000.
* ''Te Deum et Miserere'', [[Jean-François Paillard]], Erato, 1 CD, 1976.
== Sinema ha Levrioù ==
* Philippe Beaussant, ''Lully ou le musicien du soleil'', Pariz, [[Gallimard]], 1992 ;
* [http://www.imdb.com/title/tt0077941/ ''Molière''], film graet gant [[Ariane Mnouchkine]] (1978) : Mario Gonzáles a zo Lully ;
* [http://www.imdb.com/title/tt0244173/ ''Le Roi danse''], film graet gant [[Gérard Corbiau]] (2000) : [[Boris Terral]] a zo Lully gant [[Benoît Magimel]] (Louis XIV) ;
* Vincent Borel, ''Baptiste'', romant, Sabine Wespieser embanner, 2002.
==Liammoù diavaez==
* https://www.geo.fr/photos/reportages-geo/lully-et-moliere-le-duo-infernal-127596
{{DEFAULTSORT:Lully, Jean-Baptiste}}
[[Rummad:Sonaozourien Barok]]
[[Rummad:Sonaozourien Bro-C'hall]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1632]]
[[Rummad:Marvioù 1687]]
[[Rummad:Tud aet da anaon gant ar brein-krign]]
[[Rummad:Sonaozourien ar XVIIvet kantved]]
bmg19lp8tm8x4is01t7tirirxu16vdv
Marelladur (arz)
0
30915
2008592
1946365
2022-08-17T17:59:05Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Judgement_Paris_Antioch_Louvre_Ma3443.jpg|thumb|right|250px|Barnadenn [[Paris (mab Priamos)|Paris]] ([[leurvarelladur]]).]]
Arz ar '''marelladur''' a zo un arz ma implijer tammoù mein, gwer, pe traoù arall, evit sevel skeudennoù.
Talvout a rae da ginklañ tier ha temploù en [[Henamzer]], en [[Hellaz]] ha [[Roma]].
Miret ez eus marelladurioù e ratre eus an Henamzer dreist-holl e [[Herculanum]] ha [[Pompei]], hag implijet eo bet war-lerc'h a-hed ar Grennamzer, ha da vare an [[Azginivelezh italian]].
== Marelladurioù brudet ==
Div gêr a-bouez zo en arz ar marelladur en deiz a hiriv:
* '''[[Ravenna]]''' en [[Italia]],
* '''[[Madaba]]''' en [[Jordania]].
* '''E Bro-C'hall'''
** Marelladurioù roman
*** marelladur [[Lillebonne]], a ziskouez un abadenn chase, a zo miret e Mirdi an Hendraouriezh e [[Rouen]].
[[Restr:Mosaîc Lillebonne Orphée.jpg|right|thumb|250px|Marelladur [[Lillebonne]]]]
[[Restr:VisageChrist.JPG|right|thumbnail|250px|[[France]] – [[Pariz]], Marelladurioù ar [[Sacré-Cœur]], graet gant ar stal-labour ''Guilbert-Martin'' eus ([[Saint-Denis (Seine-Saint-Denis)|Saint-Denis]]).]]
*** marelladur ur genkiz galian-roman e [[Séviac]] ([[Gers]]; etre ar Iañ kantved hag an IIIde kantved). 450 m² a varelladurioù.
* '''E [[Kiprenez]]'''
** Marelladurioù roman
*** marelladurioù da [[Dionysos|Zionysos]] e [[Pafos]].
** marelladurioù bizantat
*** iliz Kiti e-kichen [[Larnaka]] (Gwerc'hez etre daou ael, ur marelladur kristen ral er Reter, rakikonoklastek).
** Marelladurioù modern
*** [[Manati Kikkos]]
* '''En Hellaz'''
** Marelladurioù bizantat
*'''En Italia'''
**Marelladurioù roman
***Marelladurioù [[Pompei]]
***Marelladurioù [[Ostia]]
***Marelladurioù [[villa Casale]] en [[Sikilia]] (3 500 m² Marelladurioù eus ar IVvet kantved
**Marelladurioù eus marevezh [[Justinien]]
***iliz [[Sant-Vital]] e [[Ravenna]]
−
***mausoleon [[Galla Placidia]] e [[Ravenna]]
−
**Marelladurioù kennamzerel
−
***[[Cefalu]], [[Palerma]] ha [[Monreale]]
* '''E [[Tunizia]]'''
** Marelladurioù roman
*** Dastumadeg [[Mirdi Broadel Bardo]] e [[Tunis]].
*** Mirdi hendraouriezh [[Sousse]]
* '''E [[Turkia]]'''
** Marelladurioù bizantinat :
*** Iliz [[Ayasofia]] en [[Istanbul]]
*** [[Iliz ar C'hrist in-Chora]] (Karié Djami) en [[Istanbul]], ur marelladur a gont bugaleach ar [[Gwerc'hez|Werc'hez]].
== Gwelout ivez ==
{{commons|Category:Mosaic|Marelladur}}
* Teknikoù gresian ha roman :
** [[opus lapilli]]
** [[opus tesselatum]]
** [[opus vermiculatum]]
** [[opus sectile]]
[[Rummad:Arz]]
2mhlw4u9fmnydew0ntdcdjsu56gsv8p
Auguste Renoir
0
30941
2008593
1988824
2022-08-17T17:59:19Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Pierre-Auguste Renoir - Autoportrait (1876).jpg|thumb|right|[[Auguste Renoir]], ''Emboltred'', 1876]]
[[Restr:Renoir_Self-Portrait_1910.jpg|thumb|right|Auguste Renoir, Emboltred, 1910]]
'''Auguste Renoir''', pe '''Pierre Auguste Renoir''' hervez marilh ar ganedigezhioù ([[Lemojez]] [[25 C'hwevrer]] [[1841]] - [[Cagnes-sur-Mer]] [[3 Kerzu]] [[1919]]), a zo unan eus brudetañ livourien c'hall zo bet en e amzer hag en istor.
[[File:Renoir, Pierre-Auguste, by Dornac, BNF Gallica.jpg|thumb|Pierre-Auguste Renoir, ca.1910]]
Da gentañ ez ae da heul an [[Impresionourien]], met ne chomas ket pell da livañ ar gweledvaoù, troetoc'h ma oa gant livañ merc'hed, gwisket pe diwisk, blev hir dezho. Levezonet bras e oa gant [[Raffaello]].
== Buhez ==
Ganet e oa Auguste Renoir e [[Limojez]] d'ar [[25 a viz C'hwevrer]] [[1841]]. E 1844 ez eas an tiegezh da chom da [[Pariz|Bariz]], ma voe skoliataet betek e 13 vloaz. Goude, hag eñ krennard c'hoazh, e voe lakaet da labourat e stal kinklañ ar vreudeur Lévy betek e 17 vloaz. Livañ a rae, war listri [[pri-gwenn]], bokedoù ha bleunioùgoù. E [[1858]] e krogas Renoir da livañ war an [[aveler]]ioù. Dre al labourioù-se e tap al liver un taol-gwispon prim ha dillo hag ivez un tech da sevel oberennoù splann ha skedus.
En [[1862]] ez eas Renoir da skol an Arzoù-Kaer, e klas-labour [[Charles Gleyre]] ma en em gavas gant [[Claude Monet|Monet]], [[Frédéric Bazille]] hag ar Saoz [[Alfred Sisley]].
[[Restr:Pierre-August Renoir At the Concert a Box at the Opera s.jpg|thumb|right|300px|''Au concert dans une loge à l'Opéra'' ([[1880]])]]
[[Restr:Pierre-Auguste Renoir 076.jpg|thumb|right|240px|''Jeune fille au chapeau de paille'', (v. [[1884]])]]
[[Restr:Pierre-Auguste Renoir 127.jpg|thumb|right|240px|''La baigneuse endormie'', ([[1897]])]]
* ''Portrait de la mère de Renoir'', ([[1860]]),
* ''Portrait de Romaine Lacaux'', ([[1864]]), The Cleveland Museum of Art
* ''Portrait de [[Alfred Sisley|Sisley]]'', ([[1864]])
* ''Clairière dans les bois'', ([[1865]], Institut of Arts, Detroit), diougan roz-ki ''La Partie champêtre''.
* ''Cabaret de la mère Anthony'', ([[1866]]), [[Stockholm]]
* ''Jules le Cœur et ses chiens'', ([[1866]]), Museum de Arte, [[São Paulo]]
* ''Portrait de [[Frédéric Bazille]]'', ([[1867]])
* ''Lise à l'ombrelle'' ([[1867]]), [[National Gallery of Art]], [[Washington D.C.|Washington]]
* ''Clown au cirque'', ([[1868]]), Rijksmuseum Kröller-Müller, [[Otterlo]]
* ''Les Fiancés'' (dit ''Le Ménage Sisley'') ([[1868]]), Wallraf-Richartz Museum, [[Köln]]
* ''La Grenouillère'' (1869, [[Stockholm]])
* ''La Baigneuse au griffon'', ([[1870]]), Museum de Arte, [[São Paulo]]
* ''[[Claude Monet]] lisant'', ([[1872]]), [[Musée Marmottan]], [[Pariz]]
* ''Buste de femme'', ([[1872]]-[[1875]]), The Barnes Foundation, Merion, Pennsylvania
* ''[[Claude Monet|Monet]] peignant son jardin à [[Argenteuil (Val-d'Oise)|Argenteuil]]'', ([[1873]]), Wadsworth Atheneum, [[Hartford (Connecticut)|Hartford]]
* ''Allée cavalière au bois de Boulogne'', ([[1873]]), Barnes Kunstalle, Hamburg
* ''Mare aux canards'' (1873, Dallas) div skouerenn
* ''Les Moissonneurs'', ([[1873]], dastumad prevez, [[Suis]]).
* ''La Loge'', ([[1874]]), Courtauld Institute Galleries, Londrez
* ''La Femme en bleu'' ([[1874]]),dastumad prevez
* ''Jeune fille lisant'', ([[1874]]-[[1876]]), [[Mirdi Orsay]], [[Pariz]]
* ''Femme vue de dos'', (v. [[1875]]-[[1879]]), [[Musée des Beaux-Arts André Malraux|Musée Malraux]], [[An Havr-Nevez]]
* ''Chemin montant dans les hautes herbes'' (c. [[1875]]), [[Mirdi Orsay]], [[Pariz]]
* ''La Cueillette des fleurs'', ([[1875]]), [[National Gallery of Art]], [[Washington D.C.]]
* ''Les Amoureux'', ([[1875]]), Narodni Galerie, [[Praha]]
* ''Autoportrait'', ([[1875]]),
* ''Poltred Claude Monet'', ([[1875]]),
* ''Le Moulin de la Galette'', ([[1876]]), [[Mirdi Orsay]], [[Pariz]]
* ''Premiers pas'', ([[1876]]), dastumad prevez
* ''La Sortie du conservatoire'', ([[1876]], The Barnes Foundation, Merion, Pennsylvania)
* ''Femme au piano'', ([[1876]]), Art Institute, [[Chicago]]
* ''Portrait de Monsieur Chocquet'', ([[1876]]), Dastumad Oskar Reinhart, Winterthur
* ''Sur la balançoire'', ([[1876]]), [[Mirdi Orsay]], [[Pariz]]
* ''Au jardin'', ([[1876]]), Mirdi Pouchkin, [[Moskou]]
* ''Portrait de Nini Lopez'', ([[1876]]), [[Musée des Beaux-Arts André Malraux|Musée Malraux]], [[An Havr-Nevez]]
* ''Portrait de Jeanne Samary'', ([[1877]]), Mirdi Pouchkin, [[Moskou]]
* ''La Couseuse'', ([[1879]]),
* ''La Fille du déjeuner'', ([[1879]]),
* ''Les Canotiers à Chatou'', ([[1879]]), [[National Gallery of Art]], [[Washington D.C.]]
* ''Le Déjeuner'', ([[1879]]),
* ''La Jeune fille au chat'', ([[1879]])
* ''Paysage à Wargemont'', ([[1879]], [[Toledo, Ohio]]
* ''Au concert dans une loge à l'Opéra'', ([[1880]]), [[Clark Art Institute]], [[Williamstown]]
* ''Près du lac'', ([[1880]])
* ''Place Clichy'', ([[1880]])
* ''Mademoiselle Irène Cahen, d'Anvers'', ([[1880]]), Dastumad E.G. Bührle
* ''[[Le Déjeuner des canotiers]]'', ([[1880]]-[[1881]]), Phillips Collection
* ''Mère et enfant'' ([[1881]]), [[Barnes Foundation]], [[Merion]], [[Pennsylvania]]
* ''Baie de Salernes'' ou ''Paysage du Midi'', ([[1881]]), [[Musée des Beaux-Arts André Malraux|Musée Malraux]], [[An Havr-Nevez]]
* ''Baie de Naples au matin'', ([[1881]], Metropolitan, New York),
* ''Le Jardin d'essai'' ([[1881]], MGM Mirage, Las Vegas)
* ''Vague'', ([[1882]], Dixon Gallery and Gardens, Memphis, Tennessee)
* ''Danse à la ville'', ([[1883]]), [[Mirdi Orsay]], [[Pariz]]
* ''Femme nue dans un paysage'', ([[1883]]), [[Musée de l'Orangerie]], Pariz
* ''Jeune fille au chapeau de paille'', (c. [[1884]])
* ''[[Les Grandes Baigneuses]]'', ([[1884]]-[[1887]]), Mirdi an Arz, [[Philadelphia]], [[Pennsylvania]]
* ''Jeune baigneuse'', ([[1892]]), [[Metropolitan Museum of Art]], [[New York]]
* ''Jean jouant avec Gabrielle'', ([[1894]]),
* ''Gabrielle et Jean'', ([[1895]]), [[Mirdi Broadel an Orangerie]], [[Pariz]]
* ''La Famille de l'artiste'' (pe ''Les enfants de Monsieur Caillebotte'') (''[[1896]]'') The Barnes Foundation, Merion, [[Pennsylvania]]
* ''La Baigneuse endormie'', ([[1897]]),
* ''Femme nue en plein air'', ([[1900]]),
* ''Femme nue couchée'', ([[1906]]), [[Musée de l'Orangerie]], [[Pariz]]
* ''La Dame à l'éventail'', ([[1908]]), Dastumad Durand-Ruel, [[New York]]
* ''Jeune fille à la mandoline'' ([[1918]]), Dastumad Durand-Ruel, [[New York]]
* ''Pins à Cagnes'', (v. [[1919]]), [[Musée des Beaux-Arts André Malraux|Musée Malraux]], [[An Havr-Nevez]]
* ''La Baigneuse''
== Oberennoù arall gant Renoir ==
=== Poltredoù ===
<gallery>
File:Pierre Auguste Renoir - Portrait de Julie Manet.jpg| ''Poltred Julie Manet''
File:Renoir, Pierre-Auguste - Two Girls at the Piano 1892.jpg|''Div blac'h ouzh ar piano''. 1892.
Image:Girl with a hoop.jpg|'' Plac'hig he c'helc'h '', ([[1885]])
File:Pierre-Auguste Renoir - Deux fillettes.jpg| ''Div blac'hig''
Image:Pierre-Auguste Renoir 006.jpg|''War ar vrañsigell'', ([[1876]]), [[Mirdi Orsay]], [[Pariz]]
Image:Pierre-Auguste_Renoir,_La_loge_(The_Theater_Box).jpg|''La Loge'', ([[1874]]), Courtauld Institute Galleries, Londrez
Image:Pierre-Auguste Renoir 013.jpg|''La Dame à l'éventail'', ([[1908]]), Dastumad Durand-Ruel, [[New York]]
Image:Pierre-Auguste Renoir 074.jpg|''Jeune fille à la mandoline'' ([[1918]]), Dastumad Durand-Ruel, [[New York]]
Image:Pierre-Auguste Renoir 067.jpg|''Plac'h yaouank o lenn'', ([[1874]]-[[1876]]), [[Mirdi Orsay]], [[Pariz]]
Image:Mlle Irene Cahen d'Anvers.jpg|''Mademoiselle Irène Cahen, d'Anvers'', ([[1880]]), Dastumad E.G. Bührle
File:Jeanna Samary-Renoir.png|''Jeanna Samary-Renoir''. [[Mirdi ar Peniti]].
Image:Pierre-Auguste Renoir 019.jpg|''Tud o tañsal''. [[Suzanne Valadon]] eo ar vaouez.
Image:Pierre-Auguste Renoir - Suzanne Valadon - La Natte - Girl Braiding Her Hair.jpg|''Poltred [[Suzanne Valadon]] ''
Image:Pierre-Auguste Renoir - Suzanne Valadon - profile.jpg| ''Poltred Suzanne Valadon '' (1885)
Image:Auguste Renoir Monsieur Fournaise.jpg|''Monsieur Fournaise'', ([[1875]]), Clark Art Institute, Williamstown
Image:Pierre-Auguste Renoir 035.jpg|'' Maouez hec'h aveler '', ([[1880]]),<br />[[Mirdi ar Peniti]], [[Sant-Petersbourg]]
Image:Pierre-Auguste Renoir - Mère et enfant.jpg|''Mamm ha bugel'' ([[1881]]),<br />The Barnes Foundation, Merion, [[Pennsylvania]]
File:Pierre Auguste Renoir - Portrait Berthe Morisot and daughter Julie.jpg| Poltred [[Berthe Morisot]] hag he merc'h Julie.
File:Madame Monet Reading Le Figaro.png| ''An itron Monet o lenn Le Figaro.''
File:Renoir Lise With Umbrella.jpg|''Lise gant un disheolier''
File:Renoir - bust-of-a-woman-yellow-dress.jpg!PinterestLarge.jpg| ''Plac'h he zog melen''
File:Renoir - christine-lerolle-1897.jpg!PinterestLarge.jpg|''Christine Lerolle'', 1897
</gallery>
=== Poltredoù noazh ===
<gallery>
Image:Pierre-Auguste Renoir 050.jpg|'' Kouronkerez yaouank '', ([[1892]]), [[Metropolitan Museum of Art]], [[New York]]
File:Pierre Auguste Renoir - Nu couché.jpg|''Plac'h gourvezet en he noazh'''
Image:Pierre-Auguste Renoir 042.jpg|''Gabrielle dispak he c'hrubuilh'' ([[1907]]) Dastumad Durand-Ruel, [[Pariz]]
Image:Renoir15.jpg|'' Plac'h yaouank en he c'hoazez'' ([[1883]]), Dastumad prevez, Pariz
File:Renoir - Venus.jpeg|''Venus''
Image:Pierre Auguste Renoir Buste de femme.jpg|''Bruched plac'h'', ([[1872]]-[[1875]]), The Barnes Foundation, Merion, Pennsylvania
File:Renoir-as banhistas.orsay.jpg|''Kouronkerezed'', [[Mirdi Orsay]].
File:Bather Arranging her Hair.jpg|''Kibellerez o kribat he blev''.
File:Renoir - Banhista com Cão Grifon.jpg|''Kouronkerez gant he c'hazh''. Mirdi an Arzoù, [[São Paolo]], [[Brazil]].
File:Renoir - after-the-bath.jpg!PinterestLarge.jpg| Goude kouronkañ
File:Renoir - back-view-of-a-bather-1893.jpg!PinterestLarge.jpg|Kein ur gouronkerez
File:Renoir - bather-seated-on-a-rock-1892.jpg!PinterestLarge.jpg|Kouronkerez war ur roc'h
File:Renoir_-_blond-bather-1881.jpg!PinterestLarge.jpg|Meleganez kouronkerez
</gallery>
=== Diavaezadoù ===
<gallery>
Image:Pierre Auguste Renoir Les pecheuses de moules a Berneval.jpg|''Mesklaerezed e Berneval'', ([[1879]]).
File:Pierre-Auguste Renoir, Le Moulin de la Galette.jpg| ''Le Moulin de la Galette'', 1876, [[Mirdi Orsay]].
Pierre-Auguste Renoir - La Seine à Argenteuil.jpg|''Ar [[Saena]] en [[Argenteuil]]'', livet e 1874.
</gallery>
=== Oberennoù all ===
== Gwelet ivez ==
* [[:Rummad:Livadurioù Renoir]]
== Levrlennadur ==
* Paul Joannides, ''Renoir sa vie, son œuvre'', Editions Soline, Italie, 2000.
* Robert Cumming, ''La peinture expliquée'', Le Soir et Bordas, Paris, 1995
* Jean-Louis Vaudoyer, ''Les impressionnistes'', Flammarion, Hollande, 1953
* Laurence Madeline, Dominique Lobstein, ''l’ABCdaire de l’impressionnisme'', Flammarion, France, 1995 — ISBN 2-08-011773-4
* Michel Ferloni, ''Encyclopédie des Impressionnistes'', Edita S.A., Lausanne, 1992
* Corinne Graber, Jean-François Guillou, ''Les Impressionnistes'', France Loisir, Italie, 1990
* Franco Maria Richi, ''Renoir'', 'in'' Art FMR XIX{{e}} siècle, t.2, Franco Maria Richi Editor s.P.a, Italie, 1990
* Peter H. Feist, ''Renoir'', 1{{re}} édition, Taschen, Allemagne, 1993
* A. Martini, ''Chefs-d’œuvres de l’art Grands Peintres : la diffusion de l’impressionnisme'', Céliv, Paris, 1980
* ''Renoir'', Les Classiques de l'Art, Flammarion, France, 2005
* Thomas Blisniewski: „Und gab ihr den Apfel und pries sie vor allen die Schönste“ – Pierre Auguste Renoirs und [[Richard Guino]]s „Venus Victrix“ im Wallraf-Richartz-Museum – Fondation Corboud. In: Kölner Museums-Bulletin. Berichte und Forschungen aus den Museen der Stadt Köln (4), 2002, S. 34-44
== Liammoù diavaez ==
* [http://www.pileface.com/sollers/article.php3?id_article=388 Les dieux de Renoir] gant Philippe Sollers
* [http://www.musee-fournaise.com/fournaise/fr/index.asp Le Tableau interactif du Déjeuner des Canotiers - Auguste Renoir]
{{Commons|Category:Pierre-Auguste Renoir|Pierre-Auguste Renoir}}
[[Rummad:Livourien c'hall an XIXvet kantved]]
[[Rummad:Livourien c'hall an XXvet kantved]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1841]]
[[Rummad:Marvioù 1919]]
54hducopeicw3yih9x331uzfdfkiitr
André Malraux
0
31224
2008594
1985377
2022-08-17T17:59:35Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:André Malraux, Pic, 22.jpg|thumb|right|André Malraux]]
'''André Malraux''', ganet e [[Pariz]] an [[3 Du|3 a viz Du]] [[1901]] ha marvet e [[Créteil]] an [[23 Du|23 a viz Du]] [[1976]], (e anv gwir oa Georges André Malraux) oa ur skrivagner, kantread ha politikour gall.
==Buhez==
===Yaouankiz===
Abalamour da zizimeziñ (e [[1905]]) e dud, Malraux a voe desavet gant e vamm hag e vamm-gozh. Pa oa 14 bloaz e voe degemeret e uhel-skolaj ar straed Turbigo (dont a raio da vezañ al lise Turgot). Er mare-mañ e veze o tremen e amzer er stalioù-levr, er sinema, er c'hoariva, mirdioù, sonadegoù, hag all, hag all. Disachet kennañ e deuas da vezañ gant al lennegezh arnevez.
E 1918 e voe nac'het dezhañ bezañ degemeret el lise Concordet ha dilezel a reas e studioù. James ne dapas e vachelouriezh. Met e lec'h d'e bellaat eus al lennegezh e voe ar c'hontrol, ivoulet e deuas muioc'h c'hoazh gant ar skrivañ. Krouiñ a reas darempredoù gant strolladoù arzel ar gerbenn hag embann a reas e gentañ oberennoù (teoriennoù lennegel, buruteladennoù ha krouadurioù personel). Malraux a laras diwar-benn krouadurioù ar maread-se e oant krouadurioù "farfelues". An arzourien oant levezhonet gant an ''expressionisme'' alaman, barzhoniezh [[Guillaume Apollinaire|Apollinaire]] pe [[Max Jacob]]. Tudenn Clappique en e levr ''[[La Condition Humaine]]'' a zo skeudenn ar spered iskis-se.
===Troioù-kaer ar Reter===
E [[1921]] e dimezas gant [[Clara Goldschmidt]]. Aozañ a rae un dastummadeg en embannadurioù Sagittaire. Goude un niver uhel a veajoù e [[Europa]] a-bezh e zeas en [[Indez-Sina c'hall]] gant Clara a-benn laerañ un nebeud delwennoù hag o adwerzhañ. A-drugarez d'an tro-kaer-mañ e skrivas ''[[La Voie Royale]]''. Harzet e voe met gellout a reas distreiñ e [[Pariz]] goude tabutoù ha renkamantoù diplomatel. Disachet gant ar vuhez trevadennel e zeas en dri en [[Indez-Sina c'hall]] evit krouiñ ur gazetenn enep-trevadennel: "L'Indochine enchaînée".
D'an [[23 Kerzu|23 a viz Kerzu]] [[1923]], Malraux a zo bet harzet e [[Phnom Penh]] gant e vignon [[Louis Chevasson]]. Abalamour da bostadurioù fall e voe rivinet Clara, neuze Malraux a divizas laerañ un tamm eus livadurioù templ [[Banteay Srei]] e [[Angkor]] a-benn d'e adwerzhañ. E miz Gouere 1924 e voe kondaonet da vezañ toull-bac'het e pad teir bloaz. Clara a voe laosket da gostez gant ar justiz hag e distroas e [[Bro-C'hall]] e lec'h ma c'houlennas sikour digant uhel-speredoù ar maread evel [[Marcel Arland]], [[Louis Aragon]], [[André Breton]], [[François Mauriac]], [[André Gide]] ha [[Max Jacob]]. Goude ur c'hlemm, kastiz Malraux a voe bihanaet (ur bloaz) met gellout a reas distrieiñ e Bro-C'hall e miz Du [[1924]].
Distreiñ a reas da [[Saigon]], e lec'h ma grogas da c'hoari gant an hoalerezh, kregiñ a reas da grouiñ ur mojenn tro dro d'e bersonelezh. Em diskouez a rae evel un dandy dispac'her, gwarezour ar re woanet, stourmer ar justiz. D'ar 7 a viz Even [[1925]], e voe embannet da vat ar gazetenn ''L'Indochine''. Ar gellaouenn a dage gouarnour ar C'hochinsina, ar bankoù, ar c'hoñversanted uhel, an alouberien deuet eus ar bed Kornogour, talhioù uhelwar ar riz hag all, hag all... Difenn a rae mennozhioù ar c'hevatalded, ar frankiz ha personelezh ha stourm [[Ho-Chi-Minh]]. Goude an emsavioù poblek, e voe drastus moustrerezh ar galloud.
===Ganedigezh un dudenn===
Mojenn Malraux a zo ganet da vat er c'houlz-se. Deuet eo da vezañ "An neb a stourmas e [[Sina]]". Kenderc'hel a reas da c'hoari gant ar c'haozioù-se, betek ma teufent gevier: Malraux haroz emsavioù [[Kanton]] e [[1925]], stourmoù Shangai e [[1927]]. E pad ar c'houlz-se e skrivas ''Les Conquérants'', en ur c'hendeuziañ ar wirionez hag an ijin. D'ar mare se e en em kinnig evel un ezel eus renerezh strollad dispac'hour Annam, ha komiser ar [[Kuomintang|C'huomintang]].
Distreiñ a reas da Vro-C'hall e 1926. Malraux a grogas da labourat evit [[Gaston Gallimard]] evel rener arzel. E 1932 e skrivas ''La Condition Humaine'', ur romant [[Fyodor Dostoyevskiy|dostoïevskian]], da uhelat, hervez tud zo, d'ar memes renk eget ''Братя Карамазови'' (Bratja Karamasowy)/''Ar vreudeur Kramazov'', hag a oa evit Malraux, evel eget [[Thomas Edward Lawrence|T.E. Lawrence]], evel ar pemvet aviel. Malraux a envelas e levr ur ''reportage'' diwar-benn ur prantad luziet eus istor [[Sina]]. Reiñ a reas da voustrerezh [[Tchang Kaï-chek]] un awen kazi barzhel hag o tennañ da ijinoù an hunvre, da brederioù ha usvedonioù huñvreel: ul levr o c'hoari gant tennder an emskiantoù etre ar bed fetis ha feulz, hag ur bed disammus ha speredel.
Da vare an embannadur, Malraux a zo deuet da vezañ brudet a drugarez d'ar [[priz Goncourt]]. Kreñvat a reas nerzh ar gevier o sevel e vojenn, dre uhelat e garg ijinet d'ar renk a gomiser er C'huomintang e [[Indosina]] hag e [[Kanton]]. Hoalerezh ha nerzh e bersonelezh a zo deuet da vezañ kreñv kenañ. An holl a gred ez eo ar wirionez: memes [[Leon Trotski]] a rebechas da v/Malraux traoù n'en devoa ket graet.
Kenderc'hel a reas e labour e ti-embann Gallimard e lec'h ma savas levrioù diwar-benn arzourien evel [[Leonardo da Vinci]], [[Johannes Vermeer]], hag all. Dizoleiñ ha lakat a ra war wel er vro skrivagnerien evel [[D.H. Lawrence]], [[William Faulkner]], [[Dashiell Hammett]]. Gant Clara, e veajas e bed an Oriant. E Arabia e dremenas kalz amzer gant an nijer Cornington-Molinier. Evit kavout ur reizhegezh d'e veaj (rak ar gazeten ''L'Intransigeant'' a baeas ar fraejoù) e lakas da grediñ en devoa dizoloet ker rouanez Saba. Met buhan awalc'h, e voe dizoloet lost al leue, abalmour d'ar fotoioù bet kaset gant Malraux d'ar gellaouenn.
===Ar stourm enep-faskour===
D'an 30 a viz Genver 1933, ez eo bet kemeret ar galloud gant an [[NSDAP]] e [[Alamagn]]. Malraux a implijas e vrud evit gouzav an dud eus arvar ar [[faskouriezh]] hag an [[naziegezh]]. Kemer a reas perzh en ''Association des écrivains et artistes révolutionnaires'' krouet nevez'zo gant [[Paul Vaillant-Couturier]] ha [[Maurice Thorez]] ha renet gant [[André Gide]]. Met n'eo ket en e vlaz en emvodoù komunour ha dispac'hour. En desped da-se e veajas e Rusia e lec'h ma gejas gant [[Sergei Eisenstein]] evit ur raktres: ober ur film savet diwar ''La Condition Humaine''.
E miz Gwengolo 1933, e voe kroget gant prosez Dimitrov, an neb a zo bet lakaet bourc'h ar pec'hedoù gant an nazied evit gwall-tan ar [[Reichstag]]. Toull-bac'het e voe goude-se. Malraux ha Gide a rejont war dro ur strollad-kefridi o labourat d'e zieubidigezh. En desped da vezañ tuet a gleiz war an dachenn politikel, Malraux a chom trubuliet gant an darempredoù iskis etre Hitler ha Staline. E verc'h a zo bet ganet e pad ar vloavezh 1933, anvet eo bet Florence.
====Brezel diabarzh Bro-Spagn====
D'ar 17 a viz Gouere 1936, un irien broadelour renet gant un nebeud jeneraled ([[José Sanjurjo Sacanell|Sanjurjo]], [[Emilio Mola|Mola]], [[Francisco Franco|Franco]], Cabanillas, Fanjul, Goded ha Queipo de Llano a glask kemer ar galloud e Bro-Spagn. Brezel diabarzh Bro-Spagn a grog, padout a raio 30 miz. Evit enebiñ ouzh an taol-stad-se, e voe roet armoù d'ar bobl, kreñvaet e voe kerioù evel Madrid, Barcelona, Valencia, Malaga ha sikouret e voe ar stourmerien e Bro-Euskadi.
Malraux a za kuit da Vro-Spagn, e lec'h ma grouas an iz-skouadron a girri-nij anvet ''España''. Gant un ugent karr-nij bennak (''Potez 540''), e stourmas a-enep d'an aerlu alaman hag italian deuet da sikour ar renad broadelour. Diwezharoc'h e teuas a-benn da prenañ dek ''Bloch 200''. Em staliañ a reas gant ar skouadron e Madrid. Kemer a reas penn ''España'' gant ar renk ''coronel'' (koronel). D'ar mare-se, Malraux a vuhezie ar pezh a voueto diwezhatoc'h e romant, ''L'Espoir''. Hep skiant-prenet war tachenn an aer-lu, e gemeras perzh d'ar stourmoù en aer. Gwelout a rae ar brezel gant ur sell romantel: ar stourm gwirion a zo graet evit ur rann a uhelidi hervezañ.
E vojenn a zo brasat a feur ma dremen an emgannoù. E kreiz un brezel drastus, e deu a-benn da aozañ ur saloñs lennegel gant brasañ stourmerien/skrivagnerien ar mare: [[Ernest Hemingway]] (memes ma ne en emglev ket mat gant Malraux), [[Rafael Alberti]], [[John Dos Passos]], [[Ilya Ehrenbourg]], [[Mikhail Koltzov]], [[Antoine de Saint Exupéry]] ha [[Pablo Neruda]].
Gant ar skouadron ''España'', e tagas ar koronel [[Juan Yagüe|Yagüe]], ha dre-se, daleat seziz [[Madrid]] gant ar faskourien. Memes a-enep d'ar c'hirri-nij alaman ''Junker'', izili ar skouardon a raent burzhudoù: ar maout a zae ganto kazi bepred er stourmoù en aer. Kemer a reas perzh e bombezadegoù an [[Alcazar]] e [[Toledo]]. Gant daou karr-nij, e tagas [[Teruel]] ha hent [[Zaragosa]] a-benn distruj an aer-lu faskour. Malraux a voe gloazet e pad an taol, met an eil karr-nij a deuas a-benn da zistruj ar c'hamp. Dibenn an iz-skouadron a zo o tostaat abalamour d'ar fed ma'z eus nebeutoc'h nebeutañ a girri-nij. Madrid saveataet, met Malaga kollet, kan mil den o divroañ, heskinet gant an aer-lu italian. Strollad-renañ an arme e Valencia a c'houlennas da v/Malraux mont da enebiñ ouzh an heskinerien ha da wareziñ an divroidi. Labour diwezhañ an iz-skouadron ''España'''.
Ur wech distroet e Bro-C'hall evit prezegenniñ diwar-benn ar brezel, n'eo ket muiñ gwelet gant ar vourc'hizhien evel gounezer ar Goncourt, pe ar skrivagner o kontañ e veajoù, met ur stourmer, bet o lazhañ tudoù e Bro-Spagn. Ober a rae aon. Mont a reas da [[Stadoù-Unanet Amerika]]. Pedet eo da brezegenniñ ha da aozañ tabutoù er skolioù-veur. Mont a reas e darempred gant tudennoù meur ar vro: [[William Saroyan]], [[Myriam Hopkins]], [[Marlene Dietrich]], [[Yehudi Menuhin]] ha [[Maurice Chevalier]]. Ur gazetenner a c'houlennas dezhañ perak e oa ret ha perka e zae da vevañ danjer ar brezel diabarzh, perak stourm evit Bro-Spagn? Ha respontiñ a reas:"Because I do not like myself...". Plijet e oa gant an intelektualed, met ar gouarnamant Roosevelt a sonjas tennañ dezahñ e visa, evit abegoù emzalc'hioù dispac'heour.
Embannañ a reas ''L'Espoir'' e 1937. E Bro-C'hall, an tu dehou a kondaonas ar romant-se. Prientiñ a reas ur film tennet eus al levr gant ur pall simpl: degas an amerikaned e-barzh an darvoudoù e Europa. E-penn kentañ, ar film a zo bet savet e [[Barcelona]], dindan bombezennoù ar faskourien, met rankout a reas e echuiñ ar film en ur studio e [[Joinville]].
====An eil brezel-bed====
Pa krogas ar brezl e 1939, Malraux a glaskas d'en emouestalñ en ar-lu gall, met a-benn ar fin e voe kemeret evit bleniañ en tankoù gall. Met paket e voe gant an alamaned. Tec'hout a reas kuit un tamm diwezhatoc'h war-zu an dachenn dieub. Nac'hañ a reas kinnig Sartre evit kemer perzh er strollad stourm ''Socialisme et Liberté''. Met Malraux na fizie nemet an armer soviedel pe an amerikaned. En desped da ginnigoù lieseurt, ne fell ket dezhañ advevañ drouziwezh Bro-Spagn en ur vro ac'hubet. Neuze e gav gwelloc'h chom bac'het en ur c'hasteling e Corrèze e lec'h ma laboure noz ha deiz war al lenegezh. Kregiñ a reas da skrivañ ''La lutte avec l'ange'', ''Le démon de l'absolu'' ha ''La psychologie de l'art''. Pell eus ar brezel ha trouzioù ar bed, ne fiñvo ket eus e c'houdor lennegel.
Met d'an 21 a viz Meurzh 1944 e voe harzet e vreur bihan, Roland Malraux, gant ar [[Gestapo]]. An dra-se a dennas Malraux deus e gousk. Mont a reas d'an [[Dordogne]], e lec'h ma deuas da vezañ ar c'horonel Berger (anv haroz e romant ''Les noyers de l'Altenburg'', evit ur wech eo an ijin hag a za da wir). Ne ouezer ket penaos, met e nebeutoc'h eget tri miz, en ur vont eus ur c'hastel d'un all, deus ur vougev d'eben, e deuas a-benn da unaniñ rouedadoù lieseurt ar rezistañs ranvroel. Met poaniat a ra memestra d'en em lakat war wel ha da vezañ gwelet gant siriusted. Kemer a reas perzh e gwall-daolioù a-enep d'an hentoù houarn ha a-enep bagadoù ar [[Wehrmacht]] hag ar bagad SS ''Das Reich''.
Met harzet e voe gant an alamaned. Boureviet e voe e toull-bac'h Toulouse, peogwir eo bet kemesket gant e vreur. Met an arme alaman a dec'has kuit eus ar c'her. Dre-se Malraux a c'hellas tec'hout kuit eus an toull-bac'h. Ur wech dieubet ez eas e darempred gant [[André Chamson]], evit krouiñ ar rann Alsace-Lorraine. Stroum a reas evit dieubiñ ar ranvroioù-se. Enebiñ a reas ouzh an alamaned e pad seizh devezh, dindan an ec'h. D'ar 24 a viz Du 1944, e gemeras perzh e dieubidigezh [[Strasbourg]]. Medalennet eo bet gant ar jeneral [[De Lattre De Tassigny]].
===Ministr De Gaulle===
Pedet e voe evit mont e darempred gant ar jeneral [[De Gaulle]]. Dont a reas da vezañ ministra ar c'hellaouiñ e c'houarnamant da c'hortoz. Mouezh De Gaulle eo bremañ. Un trc'h war ar baourentez en eus bevet eo ar c'harg-se. Met Malraux a dreuzfurmas e vaodiern eus ar c'hellaouiñ en ur vaodiern sevenedurel. Gant ar galloud sevenadurel-se e fell dezhañ levezhoniñ pep tachenn, eus an deskadurezh betek an industriezh. Da skouer eilpennañ, er skol, ar c'hentelioù diwar-benn sterioù Bro-C'hall gant ur film diwar-benn ar sterioù-se. Pe degas an arz hag ar sevenadur betek al labouradegoù. Tamm ha tamm e lak da vont mennozhioù evel hini ar renad prezidantel evit Bro-C'hall. Sekretour jeneral Malraux a zo ur jeneral FFI yaouank awalc'h: [[Jacques Chaban Delmas]], hag e rener ''cabinet'' a zo [[Raymond Aron]]. Pa De Gaulle a roio e zilez, Malraux a zeas kuit eus ar maodiern. 45 bloaz e oa, ha dija ministr war e leve.
Adalek ar poent-se, e stourmas evit harpañ De Gaulle hag harpañ e zistro. Malraux a zo un ezel eus ''Comité d'études pour le retour du général De Gaulle''. En o zouez e veze kavet [[Raymond Aron]], [[Jacques Soustelle]], [[Michel Debré]], [[Gaston Palewski]], [[Christian Fouché]], [[Roger Frey]], [[Foccart]], [[Georges Pompidou]],... Goude pemp miz chomet hep en em diskouez, De Gaulle a zo distro: "Devrais-je attendre que la France soit morte pour la sauver?". Kavet en eus un strategiezh simpl evit distreiñ d'ar galloud: ar referendum bonreizhel. Malraux a zo oc'h ober war dro leurennerezh e brezegennoù: deuet eo da vezañ ur mestr [[propaganda]] evit ur mare.
Gant sav-poentoù nevez, enebourien nevez: n'eus den bet ken evit gouzañv anezhañ eus tu ar c'homunisted. Mignoned bras evel Louis Aragon a grogas da vurutelañ a-enep da v/Malraux. E-pad ar prantad anvet e galleg ''La traversée du désert'' (tro-lavar ijinet gantañ) e c'hell kavout amzer evit skrivañ ''La voix du silence'', ''La métamorphose des dieux'', ''Saturne''. E-pad ar c'houlz-se, ar jeneral De Gaulle a skrivas e ''Mémoires de guerre''.
Pa ar pevare republik a voe tost da darzhañ, abalamour da gudennoù [[brezel Aljeria]], n'ez eus nemet ar jeneral De Gaulle hag a c'hell diskoulmañ an aferioù. Ur wech c'hoazh e vez kavet De Gaulle ha Malraux, kichenn ha kichenn er memes stourm. Krouet e voe gouarnamant De Gaulle d'ar 1añ a viz Even 1958. Karg Malraux a voe hini ar c'hellaouiñ, dipitet e voe, fellout a rae dezhañ bezañ ministr an diabarzh, "Un ministre à poigne". E garg a ra war dro ar sevenadur gall hag e c'halloudegezh skignus. Dont a reas da vezañ mouezh Bro-C'hall ha mouezh ar renad, e Iran, [[India]], [[Japan]]... Kejañ a reas gant [[Aimé Césaire]], [[Nehru]]. Etre 1959 ha 1960 e zeas da stourm evit difenn reizhegezh ha reizhveli Bro-C'hall: e [[Uruguay]], [[Mec'hik]], [[Argentina]], [[Peru]].
Met buhan awalc'h, Malraux a voe adpaket gant kudennoù brezel Aljeria. [[Graham Greene]] a embannas e barzh ''Le Monde'', ur pennad anvet ''Lettre ouverte à André Malraux''. ''Le manifeste des 121'' a zo ur roll a 121 dinadur. En o zouez, hini Florence Malraux, deuet da vezañ sevenerez filmoù. Mut a chomo Malraux. Met dre guzh, hag abalamour da c'houlennoù ha klemmoù [[Albert Camus]] pe [[Jean Daniel]], e zieubas prizonidi aljerian ha stourmerien eus ar c'hampoù ha toull-bac'hoù gall. Hag harpañ a reas hep mar [[Jean-Louis Barrault]] hag a oa o leureniañ ''Les Pravents'' skrivet gant [[Jean Genet]], ur pezh-c'hoari burutelus diwar-benn brezel Aljeria. Putsch ar jeneraled a voe aozet e miz Ebrel 1961. Malraux, dihunet gant an tarzadenn-se, a zisklerias e pad kuzul ar ministred: "Je monterai dans le premier char contre les insurgés...". An [[OAS]] a respontas dezhañ dre bombezenniñ e di e [[Boulogne]]. Sinet e voe emglevioù Evian c'hwec'h sizhun diwezhatoc'h.
Goude-se e labouras da emled ar sevenedur e Bro-C'hall. Fellout a ra dezhañ ober evit ar sevenadur ar pezh en eus graet [[Jules Ferry]] evit an deskadurezh. Lakat a ra kempenn monumantoù ar vro da vont. Krouiñ a reas ur servij a enklaskoù ha furchadennoù arkeologel. Netaat ha rempenn a reas tiegezhioù kozh Pariz. Ha krouiñ a reas ''Les maisons de la culture''.
E-pad manifestadegoù miz Mae 1968, e kemeras perzh d'ur manifestadeg kengres gant De Gaulle. Gwallgaset e voe gant mediaoù an tu-kleiz. Rebechet e veze dezhañ nonpaz lakat e gomzoù da glotañ gant e oberenn hag e harpoù politikel. Un tammig diwezhatoc'h e varvjont e daou vab, Gauthier ha Vincent (21 ha 18 bloaz) en ur wallzarvoud war an hent. Prezegenniñ a reas pa voe kaset korf [[Jean Moulin]] er [[Panthéon]]. Beajiñ a reas e Sina, e lec'h ma gejas gant [[Mao Zedong]]. Chom a reas leal da De Gaulle betek fin e garg, mont a reas kuit eus ar gouarnamant er memes koulz eget ar jeneral. Malraux a voe unan eus ar re nemetañ degemeret mat gant De Gaulle betek fin e vuhez. Pa varvas ar jeneral d'an 10 a viz Du 1970. Disleriañ a reas "Voici fini le temps de cet homme et le mien...". Fin ur seurt "kouplad" diskrivet en e levr ''Ces chênes qu'on abat'': ur skrivagner o mennout ar galloud, hag ur penn stad ivoulet gant huñvreoù a skritur.
===Fin buhez===
Echuiñ a reas ''La métamorphose des dieux'' ha lakat a reas ul lavarenn boudhaeg e digoradur al levr "L'éléphant est le plus sage de tous les animaux, le seul qui se souvienne de ses vies antérieures, aussi se tient-il longtemps tranquile, méditant à leur sujet...". Gant [[Jean-Paul Sartre]] ha [[Claude Mauriac]] e stroumo evit dieubidigezh [[Regis Debray]], emprizonet e [[Bolivia]]. Fellout a rafe dezhañ mont d'ar [[Bangladesh]] a-benn krouiñ ur skol guerilla. Graet vez goap outañ. Kejañ a reas gant Richard Nixon, peogwir e felle d'ar prezidant amerikan kejañ gant un den en eus komzet gant Mao.
Aterset e voe e pad ur c'hant eurvezh bennak en e liorzh gant ar chadennoù skignwel. Prezegenniñ a reas diwar-benn ar pezh en deus bevet, e levrioù, e sonjoù. Komz a reas diwar-benn Alexandre, Michelet, Trotski, Mao, Nietzsche, Hitler, Staline, Doue, brezel Bro-Spagn, ar geishaed, an Oriant, ar marv...''Antimémoires'' dre gomz a-benn ar fin.
Mervel a reas d'an [[23 Du|23 a viz Du]] [[1976]].
==Lavarennoù==
* « Je pense que la tâche du prochain siècle, en face de la plus terrible menace qu'ait connu l'humanité, va être d'y réintégrer les dieux. »
* Lavarenn diwar-benn an eil-brezel-bed ha kampoù an nazied " Le camp parfait eût été le camp d'extermination des enfants. Faute de mise au point, on les tuait avec leurs parents. Il y a quelque chose d'énigmatique et de terrifiant dans la volonté de déshumaniser l'humain, comme dans les pieuvres, comme dans les monstres. L'idéal des bourreaux était que les victimes se pendent par horreur d'elles-mêmes. […]… pour la première fois, l'homme a donné des leçons à l'enfer" (''Oraisons funèbres''). Parvis de la cathédrale de Chartres, 10 mai 1975. (adkemeret evit ''Le Miroir des limbes'').
* « Il y a des guerres justes. Il n’y a pas d’armée juste. » (''L'Espoir'')
* « Tout aventurier est né d’un mythomane. » (''La Voie royale'')
* « Il faut soixante ans pour faire un homme, et après il n’est bon qu’à mourir. » (''La Condition humaine'')
* « À la maîtrise, l’enfant substitue le miracle. » (''Les Voix du silence'')
* « Le fou copie l’artiste, et l’artiste ressemble au fou. » (''L'Espoir'')
* « La tragédie de la mort est en ceci qu’elle transforme la vie en destin. » (''L'Espoir'')
* « On ne fait pas de politique avec de la morale, mais on n’en fait pas davantage sans. » (''L'Espoir'') (Hernandez o komz gant Garcia).
* « La pire souffrance est dans la solitude qui l’accompagne. » (''La Condition humaine'')
* « Je veux laisser une cicatrice sur cette carte » (Perken e barzh ''La Condition humaine'')
* « Le pouvoir doit se définir […] par la possibilité d’en abuser. » (''La Voie royale'')
* « Une vie ne vaut rien, mais rien ne vaut une vie. » (''Les Conquérants'')
* « L'esclave dit toujours oui. » (Prezegenn André Malraux d'an 2 a viz Gwengolo 1973 pa'z eo bet savet Monumant ar Rezistañs)
* « Ceux qui ne connaissent pas leur passé sont destinés à le revivre »
* « La culture ne s'hérite pas, elle se conquiert »
* « C'est idiot dêtre roi. Il faut faire un royaume»
* « La grandeur de quelques-uns porte mysterieusement témoignage de celle de tous »
André Malraux o komz e pad savidigezh delwenn [[Félix Eboué]] e [[Cayenne]]:
* « Etranger, va dire à Lacémone que ceux qui sont morts ici sont tombés sous sa loi. Passant, va dire aux Enfants de notre Pays : De ce qui fut le visage désespéré de la France, les yeux de l'homme qui repose ici, n'ont jamais reflété que les traits du courage et de la liberté. »
Lavarenn diwar-benn André Malraux: « Malraux traverse l'histoire du siècle comme une épée les entrailles du taureau » (Jean Lacouture)
== Oberennoù ==
* ''[[Lunes en papier]]'', [[1921]]
* Ecrit pour une idole à trompe, skrivet e gellaouennoù etre [[1921]] ha [[1927]] hag dastummet en ''Œuvres Complètes, vol. 1'', Paris, Gallimard, Bibliothèque de la Pléiade
* ''[[La Tentation de l'Occident]]'', [[1926]]
* ''[[Les Conquérants]]'', [[1928]]
* ''[[Royaume-Farfelu]]'', [[1928]]
* ''[[La Voie royale]]'', [[1930]], Priz Interallié.
* ''[[La Condition humaine]]'', [[1933]], [[Priz Goncourt]].
* ''[[Le Temps du mépris]]'', [[1935]]
* ''[[L'Espoir]]'', [[1937]]
* ''[[Espoir, sierra de Teruel]]'', [[1938]] (leurenniañ ar film)
* ''[[La Lutte avec l'ange]]'', ha tennet diwezhatoc'h ''[[Les Noyers de l'Altenburg]]'', [[1943]] e [[Bro-Suis]] - [[1948]] [[Frañs]]
* ''[[Le Démon de l'Absolu]]'', [[1946]]
* ''[[Esquisse d'une psychologie du cinéma]]'', [[1946]]
* ''[[Psychologie de l'Art : Le Musée imaginaire]]'' - ''[[La Création artistique]]'' - ''[[La Monnaie de l'absolu]]'', [[1947]]-[[1948]]-[[1950]]
* ''[[Saturne, le destin, l'Art et Goya]]'', Titloù disheñvel > [[1947]] - [[1950]] - [[1978]]
* ''[[Les Voix du silence]]'', [[1951]]
* ''[[Le Musée Imaginaire de la sculpture mondiale : La Statuaire - Des Bas-reliefs aux grottes sacrées - Le Monde Chrétien]]'', [[1952]]-[[1954]]
* ''[[La Métamorphose des dieux]]'', [[1957]], dont a reas da vezañ kentañ levr un heuliad a dri (Le Surnaturel).
* "Entre ici...", [[1964]], prezegenn aozet pa voe kaset kelan [[Jean Moulin]] er [[Panthéon]].
* ''[[Antimémoires]]'', [[1967]] (Kentañ lodenn ''[[Miroir des Limbes]]'')
* ''[[Les Chênes qu'on abat...]]'', [[1971]] (adkemmeret evit ''[[La Corde et les souris]]'')
* ''[[Oraisons funèbres]]'', [[1971]] (adkemmeret evit ''[[La Corde et les souris]]'', [[1976]])
* ''[[La Tête d'obsidienne]]'', [[1974]] (adkemmeret evit ''[[La Corde et les souris]]'')
* ''[[Lazare]]'', [[1974]] (adkemmeret evit ''[[La Corde et les souris]]'')
* ''[[Hôtes de passage]]'', [[1975]] (adkemmeret evit ''[[La Corde et les souris]]'')
* ''[[La Corde et les souris]]'', [[1976]] (eil lodenn ''[[Miroir des Limbes]]'')
* ''[[Le Miroir des Limbes]]'', [[1976]] (I. Antimémoires + II. La Corde et les souris + Oraisons funèbres)
* ''[[Le Surnaturel]]'', embannet e [[1957]] gant titl ''La Métamorphose des Dieux''
* ''[[L'Irréel]]'', ''La Métamorphose des Dieux. II'', [[1975]]
* ''[[L'Intemporel]]'', ''La Métamorphose des Dieux. III'', [[1976]]
* ''[[L'Homme précaire]]'' ha ''[[la littérature]]'', Gallimard, [[1977]] (posthume)
* ''[[Carnet du Front populaire (1935-1936)]]'', Gallimard, [[2006]] (posthume)
* ''[[Carnet d'URSS (1934)]]'', Gallimard, [[2007]] (posthume)
[[Rummad:Meneger ar skrivagnerien|Malraux, André]]
[[Rummad:Skrivagnerien Frañs|Malraux, André]]
[[Rummad:Skrivagnerien c'hallek|Malraux, André]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1901|Malraux, André]]
[[Rummad:Marvioù 1976|Malraux, André]]
6vrbvwjbgcz3rhamni5cr4tq5tfilmk
Têtes à claques
0
31402
2008595
1988778
2022-08-17T17:59:51Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:tt.jpg|300px|thumb|Uncle Tom er c'hlip [[Willi Waller 2006]]]]
'''Têtes à claques''' a zo ul [[Lec'hienn internet|lec'hienn]] leun a fent bet krouet d'ar 16 a viz Eost 2006. Dindan ur miz, eo bet sellet ar c'hlipoù gant un 8 milion a dud bennak dija, al lec'hienn internet a zo brudet-kenañ e [[Kebek|Bro-Gebek]] (war-lerc'h lec'hienn [[Radio-Canada]], [[Cyberpresse]] ha hini gouarnamant Kebek).
== Tudennoù bev ==
Krouet eo bet an tudennoù gant [[Michel Baudet]]. Souezhet eo bet gant ar fed ma'z eo brudet-kenañ e lec'hienn, ne c'hortoze ket e sellfe kement a dud outi. Krouiñ a ra e c'hlipoù gant daou den all, [[Hugo Caron]] rener war an arzoù ha [[Simon Parizeau]] evit ar video. Boulomigoù iskis a vez gwelet war ar c'hlipoù, ar pezh a ro muioc'h a fent c'hoazh. Krouet eo bet al lec'hienn-mañ evit an dud a blij dezho c'hoarzhin. Michel Baudet a grou e-unan an tudennoù hag e laka daoulagad hag ur beg outo gant sikour un [[urzhiataer]].
== A bep seurt ==
{{Quotation|''« Têtes à claques a zo un dra zo deuet dre zegouezh. Merzet am eus buan ez a 90% eus an amzer, evit an dud oc'h ober Stop Motion Animation, o lakaat da fiñval ar beg hag an daoulagad. Neuze ez on kroget gant testoù ha, dre ma z'on lezireg, em eus filmet va dremm ha lakaet va beg ha va daoulagad hepken war an tudennoù e toaz. »''<br />— Michel Beaudet}}
* Er penn kentañ en doa c'hoant Michel Baudet d'ober filmoù evit ar vugale, da zeskiñ dezho traoù.
* Marteze e teuio er-maez un DVD a-benn [[Nedeleg]] 2007.
* Michel Baudet, Hugo Caron ha Simon Parizeau a zo bet pedet en abadenn "tout le monde en parle" e Kebek. E miz Kerzu 2006 e oa bet 3.2 milion a dud o sellet ouzh al lec'hienn dija .
* Miz C'hwevrer 2007 an embregerezh pellgomz [[Bell]] a lak bruderezh war al lec'hienn evit kaout ar c'hlipoù war ar pellgomzerioù hezoug.
* Miz Mae 2007 "Têtes à claques" a lak ar c'hlipoù : ''Willy Waller 2006'', ''LCD Shovel 2007'' ha ''Body Toner Platium Edition'' war ebay. An arc'hant az afe d'ur gevredigezh, "la Fondation de l'hôpital Sainte-Justine".
* D'ar 27 a viz Mae 2007, Michel Baudet, Uncle Tom ha Natacha a ginnige ur wezenn-olivez da "Gla", an olivez kinniget gant Martin Petit.
* D'an 30 a viz Mae 2007 ho deus krouet un evaj zo tu kavout e "couche-tard" (depanneur dac'h a Gebek).
* Miz Even 2007 tee-shirtoù a vez gwerzhet bremañ, warno skeudennoù an "Têtes à claques".
{{Boest dirollañ
|titl=Roll klipoù Têtes à claques
|endalc'had=
1.Les grenouilles
2.SuperBol
3.On sort (part 1)
4.Top Gun
5.Le Taliban
6.News
7.Le juge
8.Le VJ
9.La photo Disney
10.Le boxeur
11.La secrétaire
12.So sexy[1]
13.Les martiens
14.Wow minute
15.La voyante
16.Le cauchemar
17.Les ti-papoutes
18.Le pilote (part 1)
19.La visite
20.Les Vikings
21.On sort (part 2)
22.Le lapin
23.Le camping
24.La présentation
25.Les ti-papoutes au zoo
26.Le Willi Waller 2006
27.Halloween
28.Les orignaux
29.L'anniversaire
30.La police
31.On sort (part 3)
32.Les cadeaux de Noël
33.Le pilote (part 2)
34.Le père Noël
35.Bonne année 2007
36.Move your body
37.La pénalité
38.Le LCD shovel 2007
39.SuperBol 2
40.On sort (part 4)
41.Le ski
42.Capitaine Kung Fu
43.Le VJ 2
44.Le cannibale
45.Le politicien
46.L'embuscade
47.Le pilote (part 3)
48.Le gars de Boston
49.La cabane à sucre
50.Le chien
51.Le Body Toner
52.Le docteur
53.Les Scouts
54.La prise d'otage
55.On sort (part 5)
56.Recordman
57.Paris
58.Le mariage
59.La réception
60.La commande à l'auto
61.Miss Québec Super Body
62.La rentrée
63.La Prise d'otage 2
64.On accouche
65.Easy Storing System
66.Les Douanes
67.La chasse
68.Le Western
69.On sort (part 6)
70.Halloween 2
}}
== Ar c'hlip a zeu ==
'''Mediathèque municipale'''
== An tudennoù ==
* '''Virginie et Georges''', an daou [[ran]] er c'hlip en deus roet e anv d'al lec'hienn ;
* '''M. Mailloux''', o kemer perzh er ''SuperBol'', pratik an dermajiez, hag unan eus an daou zen a zeu d'an hospital (''La visite'') ;
* '''Raoul''', un den o c'hervel an holl hep ma ne zeufe den davetañ ;
* '''Johnny Boy''', ur mignon da Raoul ;
* '''M.Raoul Jalbert, M. Beaudoin, Pooky et Juge Gaboury''', ar c'hlemmicher, an tamallad, e [[chihuahua]] hag ar barner e ''Le juge'' ;
* '''René-Charles''' ha '''Mike Downston''', ar [[VJ]] ha kaner ar strollad ''Pink Vomit'' ;
* '''Natacha Boisvert''' ha '''Rémi''', div dudenn ''Ar sekretour''. Emañ Natacha e klipoù « Uncle Tom » ha ''Move Your Body'' ivez ;
* '''Monique ha Lucien (Boudreault)''', ur c'houblad a vez kavet e ''Cauchemar'', e ''Camping'', e ''Cadeaux de Noël'', e ''Cannibale'', e ''Docteur'' ha ''Paris''. Gwelet a reer Lucien e-unan ivez er match hockey Montréal-Boston hag e-barzh "l'Anniversaire" ;
* '''Mathieu''', ur skiour en ospital 'barzh ''La visite'', ha da-heul e wallzarvoud 'barzh ''Le [[ski]]'' ;
* '''Cécile''', ur gamaladez kozh er memes klip evit '''Johnny Boy''' ;
* '''Manon''', un embregerez ;
* '''Colin le lapin''', e klip ''Le lapin'' ;
* An daou '''ti-papoutes''' hag an tad ganet e fin ar sizhun ;
* '''Uncle Tom''', o kinnig ''Willi Waller 2006'', an ''LCD shovel 2007'' hag ar ''Body Toner Platinum Edition'' met ivez, an Doodely Polisher (e gala ar gwez-olivez);
* '''Le constable Whittaker''' lesanvet « Le gros » hag e gamalad'''Jimmy''', an 2 archer 'barzh ''La police'' ha ''La prise d'otage'' ;
* '''Benoît''', ar gouel gant an treid flerius ''L'anniversaire'' ;
* '''Yves''', lesanvet '''le King de [[Val-d'Or]]''' a vez gwellet er c'hlipoù ''Move your body'' hag a-raok er c'hlip So Sexy... (bet tennet)
* '''Collette Couture''', a gemer perzh er ''SuperBol 2'' ;
* '''Réal''', unan eus an daou istrogell ''Les originaux'' ;
* '''Capitaine Kung Fu''', karatéka ar c'hlip éponyme ;
* '''Gina Lolypalooza''', kanerez pedet er c'hlip ''Le VJ 2'' ;
* '''M. Tremblay''' anvet '''le p'tit roux de [[Chicoutimi]]''', er c'harr-nij gant un doare iskis da vezañ '''vol DC 132''' 'barzh ''Le pilote (Part 2)'' ha ''Le pilote (Part 3)'' ;
* '''Bernie''' hag an dogez-saoz er c'hlip « Le chien » ;
* '''L'autre chien''' (dianav) 'barzh ar memes klip ;
* '''Le chat de la dame''';
* '''Le Docteur Nguyen'''er c'hlip''Le docteur'' ;
* '''Tony''', an den drouk ''la prise d'otage''.
hep disoñjal:
* Ar '''boxeur''', parodienn eus [[Rocky Balboa]], hag e skoazeller ;
* Al '''lapine''' 'barzh klip ''Le lapin'' ;
* Ar '''politicien''' gant klip ar memes anv;
* Ar '''femme « enceinte »'''eus ''La prise en otage'' ;
* Ar '''pilote''' er « vol DC 132 » gant e kenbleiner ;
* An '''deuxièmes copains''' eus Mathieu 'barzh ''La visite'' ;
* An '''agents des services secrets canadiens''' 'barzh ''Le pilote Part 3'' ;
* Ar '''conjoint de Manon''' 'barzh ''La présentation'' ;
* Ar '''réalisateur''' 'barzh bruderezhioù Uncle Tom ;
* Ar '''p'tit Bozo''' hag e '''p'tit frère''' ''un coup parti'' 'barzh klipoù ''[[Halloween]]'', ar ''[[Père Noël]]'', ''Capitaine Kung Fu'' hag ''Les scouts'' ;
* An '''voisin ''cheap'' '''dans les clips ''[[Halloween]]'', gant ''[[Père Noël]]'' ha ''Les scouts'' ;
* Ar '''petit garçon et sa mère''' e [[Disneyland]] 'barzh ''La photo Disney'' ;
* Ar '''voyante''' er c'hlip eponim ''le Willy Waller 2006'' ;
* '''« Kounta-Kinté »''' an debrer tud, gant ur sklav du;
* '''Turcotte''', ur c'hoarier Hockey harzet ;
* Ar c'homandant '''Roger McCoy''' ;
* An'''démons''' evit ''Bonne année 2007'' ;
* Ar '''Martiens''' er c'hlip éponyme ;
* Ar '''partisan de [[Bruins de Boston|Boston]]''' gant hini '''[[Canadiens de Montréal|Canadiens]]''' 'barzh ''Le gars de Boston'' ;
* Ar '''[[serjant]]''' hag ar '''[[soudard]]''' eus an arme ganadian en [[Afghanistan]] 'barzh ''Le taliban'' ha''L'embuscade'' ;
* '''M. Morel''' ha '''l'animateur''' eus ''Recordman'' ;
* Ar '''serveur français''' 'barzh ''Paris''.
* '''Simon''', ar paotr dimezet ''Le Mariage''
* '''Julie''', ar plac'h dimezet ''Le Mariage''
* Ar '''curé''' 'barzh ''Le Mariage''
* '''Huguette''', ar c'hoarierzh ograoù ''Le Mariage''
* '''Roland''' hag '''La femme enceinte''' kerent Julie 'barzh "la reception"
* '''Le club de balle molle''' ha '''Nathalie''' ,ar paour-kaez plac'h er c'hlip "la réception".
== Al Lec'hioù ==
* [[Boston]] : evit ''Le gars de Boston'' ;
* [[Boucherville]] : evit ''Le VJ 2'' ;
* [[Chicoutimi]] : evit ar c'hlipoù 2 ha 3 er ''pilote'' ;
* [[Kuba]] : evit ''La prise d'otage'' ;
* [[Delaware]] : evit ''Le VJ'' ;
* [[Walt Disney World Resort|Disney World]] : evit ''La photo Disney'' ;
* [[Fort Lauderdale (Florida)]] : evit ar c'hlipoù 2 ha 3 er ''pilote'' ;
* [[Kuujjuaq]] : evit ar c'hlipoù 2 ha 3 er ''Pilote'' et ''Le LCD shovel 2007'' ;
* [[Laval (Kebek)|Laval]] : evit ''On sort Part 3'' et ''Paris'' ;
* [[Matane (ville)|Matane]] : evit ''SuperBol 2'' ;
* [[Montreal]] : evit ''Move your body'' ha ''Paris'' ;
* [[Mont-Tremblant]] : evit ''Le ski'' ;
* [[Panama]] : evit ''Le VJ 2'' ;
* [[Philadelphia]] : evit ''SuperBol 2'' ;
* [[Rimouski]] : evit''SuperBol 2'' ;
* [[Sainte-Thérèse]] : evit ''La Pénalité'' ;
* [[Val d'Or]] : evit ''Move your body'' ;
* [[Pariz]] : evit ''Paris''.
* [[Saint-Tite]]: evit "La Réception"
== Traouigoù fentus ==
* Abaoe m'eo tremenet ar c'hlip "Willi Waller 2006" (bruderezh evit un diblusker), ez eo kresket niver an diblusker prenet er stalioù. Ouzhpenn se e oa deuet ar c'hlip mañ er-maez a-raok Nedeleg 2006, setu ez eus bet profet dibluskerioù e-leizh.
* 'Barzh ''le pilote partie 3'' e vez klevet komz eus unan anvet Mr Tremblay, posupl eo e vije ur sin d'an aotrou maer (gwirion) ar [[Chicoutimi]] anvet ivez Mr Tremblay.
* Gant klip "halloween" e vez goulennet [[pop-tart]] gant ar vugale. Kresket eo bet an niver a bob-tart gwerzhet...
== Da sellet ==
* [http://www.tetesaclaques.tv/ Lec'hienn ofisiel]
* [http://divertissement.sympatico.msn.ca/Humour/TAC La section mobile du site] evit gouzout anv ar c'hlip a zeu.
* [http://parolesaclaques.skyrock.com Textes des clips des "Têtes à claques"]
[[Rummad:Fent]]
[[Rummad:Lec'hiennoù web]]
9blhzi9do53eqd0deexf4d1ol1oyt1c
Diego Rivera
0
31695
2008596
1989410
2022-08-17T18:00:01Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Frida Kahlo Diego Rivera 1932.jpg|thumb|200px|right|Diego Rivera ha [[Frida Kahlo]] e 1932]]
[[Restr:Amedeo Modigliani 038.jpg|thumb|175px|right|Poltred Diego Rivera livet gant [[Modigliani]]]]
'''Diego Rivera''' ([[8 a viz Kerzu]] [[1886]] e [[Guanajuato]] - [[24 a viz Du]] [[1957]] e [[San Ángel]]) a oa ul livour eus [[Mec'hiko]] en XXvet kantved, pried d'al livourez [[Frida Kahlo]]. Brudet eo e [[murlivadur|vurlivadurioù]].
== E vuhez ==
E 1907 ez eas da v-[[Barcelona]], hag ac'haleno da b-[[Pariz]] da labourat gant arzourien all eus karter [[Montparnasse]]. Mignon e oa d'an italian [[Amedeo Modigliani|Modigliani]], a reas e boltred en 1914.
N'eo ket ur vuhez sioul a renas e Paris.
E-pad c'hwec'h vloaz e vevas gant al livourez [[Marie Vorobieff]] (Marevna), hag e 1911 e timezas da [[Angelina Beloff]]. Ur mab o doe, Diego (1916–1918), hag a varvas en e vugaleaj.
Maria Vorobieff-Stebelska a c'hanas ur verc'h anvet Marika, e 1918 pe 1919, pa oa dimezet Rivera da Angelina (hervez al levr '' House on the Bridge: Ten Turbulent Years with Diego Rivera''ha hervez eñvorennoù Angelina, anvet Memorias).
E pen kentañ ar bloavezhioù 1920 e tistroas da Vec'hiko, ha kemer a reas perzh en obererezh an tu-kleiz pellañ. Ober a reas neuze e gentañ murlivadurioù ma weled pobl Mec'hiko o c'houzañv dindan ar wask .
Livañ kalz a reas, hag alies a-enep an iliz hag ar veleien.
E miz Even 1922 e timezas da [[Guadalupe Marín]], ha div verc'h o doe: Ruth ha Guadalupe.
Neuze e reas anaoudegezh gant ur studierez, war an arz, [[Frida Kahlo]].
<!--They married on August 21, 1929 when he was 42 and she was 22. Their mutual infidelities and his violent temper led to divorce in 1939, but they remarried December 8, 1940 in San Francisco. Rivera later married Emma Hurtado, his agent since 1946, on July 29, 1955, one year after Kahlo's death. He died on November 24, 1957.[23]
Avec des artistes comme [[José Clemente Orozco]], [[David Alfaro Siqueiros]] et [[Rufino Tamayo]], il commença à s'essayer aux fresques, sur de grands murs, dans un style simplifié et en employant des couleurs vives en phase avec les thèmes de la guerre civile des années 1910. Certaines de ses fresques les plus emblématiques sont au palais national à Mexico et à l'école nationale d'agriculture à Chapingo. Rivera en peignit plusieurs aux [[États-Unis d'Amérique|États-Unis]], qu'il visita au début des années 1930 et aussi en 1940, privilégiant surtout les thèmes industriels. Sa plus célèbre fresque se trouve à l'institut des arts de [[Détroit]].
Après plusieurs mariages et aventures amoureuses, il fut présenté à [[Frida Kahlo]], une militante [[communiste]] et peintre jouissant d'une certaine cote. Il alla à [[Moscou]], mais fut expulsé pour activités antisoviétiques. En 1929, il rentra à Mexico. Rivera, à l'âge de 43 ans, épousa Frida, de 22 ans sa cadette.
En 1933, sa fresque ''Homme au carrefour'' pour le [[Rockefeller Center]] de [[New York]] fut retirée suite aux réactions de la presse au fait qu'il contenait un portrait de [[Lénine]]. Après ce scandale médiatique, une commission annula une commande prévue pour la foire internationale de [[Chicago]]. Pour sa part, Rivera s'en est souvenu puisque sur ses fresques ultérieures, ''Rockefeller'', devenu sa némésis, est représenté.
Ayant rejoint la [[Ligue communiste internationale]], il sympathisa avec l'exilé soviétique [[Léon Trotski]], qui habita chez lui un moment. Mais ils eurent un différend et Trotski dut quitter le domicile de Rivera. Il fut assassiné peu de temps après.
-->
Mervel a eure Frida Kahlo <!-- d'une pneumonie --> en [[1954]]. Rivera a dapas ur [[krign-bev|c'hrign-bev]], a varvas e 1957. Beziet e voe er [[Panteón de Dolores]] e Mec'hiko .
== Dimezioù ==
Pemp gwech e timezas:
* da Angeline Beloff pa oa e Paris; e 1921 e tistroas da Vec'hiko hepti.
* da [[Guadalupe Marín]] e 1922.
* da [[Frida Kahlo]], e 1929; torret e voe an dimeziñ e 1940.
* Addimeziñ a reas Diego ha Frida e miz Kerzu 1940. Mervel a reas Frida Kahlo e 1954
* Addimeziñ a reas da Emma Hurtado e 1955.
== Pennadoù kar ==
* [[Mirdi Frida Khalo]]
== Levrlennadur ==
* ''Frida Kahlo, les ailes froissées'' gant Pierre Clavilier, Editions du Jasmin, 2006
* ''Diego et Frida'' gant J-M Clézio - Folio - 1995 - ISBN : 2070389448
== Liammoù diavaez ==
{{commons|Diego Rivera|Diego Rivera}}
* [http://www.diegorivera.com Diego Rivera Web Museum] (e saozneg)
* [http://www.homines.com/arte_xx/crono_rivera/index.htm Cronología ilustrada de Diego Rivera] (en español)
* [http://www.museodoloresolmedo.org Museo Dolores Olmedo en la Ciudad de México]
* [http://tierra.free-people.net/artes/pintura-diego-rivera.php Biografía y pinturas de Diego Rivera] (en español)
* [http://www.guanajuatocapital.com/espanol/Tmusdiego.htm Museo Diego Rivera en Guanajuato]
* [http://br.geocities.com/artxxcentury/diego_rivera.htm Diego Rivera - Galería virtual]
* {{fr}} [http://gjoachim.club.fr/diegoriverafridakhalo.htm Diego Rivera buhez hag oberennoù (e galleg)]
{{DEFAULTSORT:Rivera, Diego}}
[[Rummad:Livourien Mec'hiko]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1886]]
[[Rummad:Marvioù 1957]]
1d8eoclcy66wk8oukginrvavudp7zis
Wikipedia:Troiennoù dispis
4
33424
2008678
1238422
2022-08-17T18:40:32Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
An '''troiennoù dispis''' e wikipedia a zo troiennoù implijet da guzhat n'eur ket [[wikipedia:neptuegezh|neptu]] en un diviz.
An troiennoù dispis n'int ket resis a-walc'h a-ratozh-kaer evit ma n'hallfed ket gwiriañ an arguzenn. Implijet eo evit lakaat ur soñj personel da wirionez, pa ne vez diazez skrivet ebet da gadarnaat ar soñj.
==Penaos anavezout un droienn dispis==
:''[[Pariz]] eo ar gêr vravañ zo er bed''
Ur frazenn resis eo, met ur savboent personel eo.
Tud zo a glasko lakaat liv an [[neptuegezh]] (al liv ne ra ket an dra) war o soñj, hag a skrivo:
:''Hervez tud zo ez eo Pariz ar gêr vravañ zo er bed.''
Piv a soñj kement-se? Te, me, maer Paris, marc'hadourien kêr, an douristed ? Pegoulz o deus lavaret kement-se? Pet a soñj evel-se? Peseurt tud? Klaskerien-vara pe festaerien? Eus pelec'h int? Diwar betra e embannont ar soñj-se?
Tud all a embanno:
::''Lennet em eus ez eo Pariz ar gêr vravañ zo er bed.''
Pelec'h e oa skrivet? gant piv? perak?
Rak ur soñj eo, ha ''"hervez tud zo"'' pe ''"lennet em eus"'' ne gemm netra. Atav e chom dispis, ha n'haller ket gwiriañ muioc'h eget kent. Ma ne lakaer anv ebet war ur soñj personel e sav ur gudenn. N'haller ket ober meneg eus soñjoù tud all ha n'ouzer ket piv int ha n'eus ket anezho marteze , pa ne rit moarvat nemet embann hoc'h ali-c'hwi, gwisket gant gerioù dispis.
Met ar frazenn :
:''George Gershwin a embanne « n'eus nemet daou zanvez kanaouennoù : karantez ha [[Pariz]] »'' n'eus kudenn ebet ganti.
===Eus an droienn dispis d'an hollekaat===
Troiennoù zo ne zegasont sklerijenn ebet, keloù ebet, a zo goullo o ster.
*Troiennoù en [[tu gouzañv]]
**gant ''"vez"'':
***''Lavaret e vez''... (ha n'ouzer ket piv, pet den a lavar kement-se).
***''Klevet e vez komz eus tasmantoù'', ha n'ouzer ket piv a gomz na piv a glev.
**pe gant "eo":
***''Lazhet eo bet''... Gant piv 'ta?
*Troiennoù gant ''darn, lod, tud zo, an darn vrasañ, an holl, ... a lar, a oar '' zo graet evit kuzhat n'ouzer ket piv a lar.
*Ar stumm dic'hour servij ivez:
**Gant ''komz a reer eus ur muntr'' ne larer ket piv a gomz. Pe n'ouzer ket, pe n'haller ket lavarout dre ma ne gomz den ebet e gwirionez.
**Gant ''soñjal a reer'' n'ouzer ket piv a soñj.
*Pilpousoc'h eo lakaat ar verb da anv-kadarn, evit chom hep menegiñ an oberour: servij a ra da guzhat gant piv eo graet an ober:
**''Gant gwerzhidigez an uraniom'' ... Piv a werzh 'ta?
**''Digresk an tailhoù ...''
<!--
===Imprécision et connotation===
On constatera une construction fréquente des phrases évasives : l'auteur compense l'imprécision du contenu de sa phrase en employant des mots fortement connotés.
* '''''En conséquence''', les langues des scientifiques se délient.''
* ''C'est l''''inévitable question''' que de nombreuses personnes se sont posée.''
* '''''En tout cas''', cet événement a fait resurgir les débats et les craintes.''
Ici :
*« en conséquence » (mot fort) et « les langues se délient » (information vague)
*« inévitable question » (mot fort) et « nombreuses personnes » (imprécis)
*« En tout cas » (affirmation) et « les débats et les craintes » (imprécis)
===Contenu idéologique===
La lecture d'une affirmation fait d'autant plus réagir qu'elle heurte l'opinion du lecteur. Elle nécessite par conséquent d'être plus précise, plus appuyée par des références. Ainsi en est-il :
*des idées qui prennent le contrepied d'opinions largement admises
:*''L'écart entre pays pauvres et pays riches s'amenuise''
*des affirmations qui mettent en cause une personne ou une organisation
:*''Quant au Président de la République dont le silence est critiqué…''
*des idées qui heurtent des convictions profondes
:*''La religion catholique, en train de disparaître, …''
À noter qu'un contenu peut être évasif même sans heurter. Il a seulement moins de chance d'être relevé. Par exemple :
:*''Les ressources naturelles d'énergie se raréfient''.
C'est vrai pour le pétrole, mais qui aurait songé à inscrire les réserves d'uranium comme ressource d'énergie il y a cent ans, et que sait-on de l'utilisation du solaire d'ici la fin du siècle ?
==Combattre le contenu évasif==
===Rechercher l'idée maîtresse===
Toute phrase contient une idée. Il faut s'efforcer de l'identifier et de l'isoler.
===Préciser l'idée===
Méthode "QQOQC" : Qui, quoi, où, quand, comment, (combien, pourquoi)
:''Les critiques du président Chirac s'indignent de son silence…''
Quiconque s'indigne du silence de M. Chirac est par définition critique. Or pour comprendre la portée de la phrase, il faut savoir '''qui''' critique : ses opposants politiques, des journalistes ou l'opinion mondiale ? L'auteur devrait trouver une source, voire une [[citation]] pour soutenir ce commentaire, en l'identifiant dans le temps et dans un lieu précis.
:''Le monde médical a répondu en réfutant la simplification et la déresponsabilisation, qu'il juge réciproquement de fausse et de lâche.''
'''Qui''' est le "monde médical" ? '''Qu'est-ce que''' la "déresponsabilisation" ?
===Citer des sources===
Sur le contenu évasif, on pourra ajouter le modèle {{m|ref nécessaire}}, de manière à mettre en évidence le manque de sources vérifiables.
Voilà des exemples à suivre :
:*''Dans l'article du Monde du jj/mm/aaaa, M. Kouchner s'est indigné de la totale absence de réaction du premier personnage de la France…''
:*''Le professeur X, dans son ouvrage'' Changeons de président ! ''écrit au sujet de M. Chirac « Il n'a pas su réagir lors de… »''
En bref, l'auteur doit trouver une source ou une citation pour appuyer le commentaire. S'il n'a pas de source, '''il est préférable de retirer le commentaire'''.
Si les sources sont nombreuses (comme dans le cas d'un fait accepté par tous les spécialistes) rien n'empêche d'en lister quelques-unes en utilisant [[Wikipédia:Conventions bibliographiques#Notes de bas de page|une note de bas de page]] pour ne pas alourdir le texte principal.
-->
<!--
==Voir aussi==
* {{m|Contenu évasif}}
* [[Wikipédia:Principes fondateurs]]
* [[Wikipédia:Vérifiabilité]]
* [[Wikipédia:Neutralité de point de vue]]
* [[Wikipédia:Citez vos sources]]
[[Catégorie:Espace Wikipédia|Contenu évasif]]
-->
[[Rummad:wikipedia]]
[[en:Wikipedia:Avoid weasel words]]
[[hu:Wikipédia:Hivatkozz és fogalmazz pontosan]]
[[ko:위키백과:애매한 표현을 삼가 주세요]]
[[ru:Википедия:Избегайте неопределённых слов]]
kfjlo517volb59w5obvesebtctv7mkf
2008682
2008678
2022-08-17T19:01:11Z
2A01:CB08:8913:1900:ADD3:EAFF:9969:6E58
Galleg. Gwelet ivez : Kaozeadenn
wikitext
text/x-wiki
'''Troiennoù dispis''' a reer e Wikipedia eus troiennoù implijet da guzhat n'eur ket [[wikipedia:neptuegezh|neptu]] en un diviz.<br>
An troiennoù dispis n'int ket resis a-walc'h a-ratozh-kaer evit ma n'hallfed ket gwiriañ an arguzenn. Implijet e vezont evit lakaat ur soñj personel da wirionez, pa ne vez diazez skrivet ebet da gadarnaat ar soñj.
==Penaos anavezout un droienn dispis==
Kemeromp ar frazenn ''[[Pariz]] eo ar gêr vravañ zo er bed'' da skouer.<br>
Ur frazenn resis eo, met ur savboent personel eo.
Tud zo a glasko lakaat liv an neptuegezh (al liv ne ra ket an dra) war o soñj, hag a skrivo :
::''Hervez tud zo ez eo Pariz ar gêr vravañ a zo er bed.''
Piv a soñj kement-se? C'hwi, me, maer Pariz, marc'hadourien kêr, an douristed ? Pegoulz o deus lavaret kement-se ? Pet a soñj evel-se ? Peseurt tud ? Klaskerien-vara pe festaerien ? Eus pelec'h int ? Diwar betra e embannont ar soñj-se ?
Tud all a embanno :
::''Lennet em eus ez eo Pariz ar gêr vravañ zo er bed.''
Pelec'h e oa skrivet? Gant piv? Perak?<br>
Rak ur soñj eo, ha ''hervez tud zo'' pe ''lennet em eus'' ne gemmont netra. Atav e chom dispis, ha n'haller ket gwiriañ muioc'h eget kent. Ma ne lakaer anv ebet war ur soñj personel e sav ur gudenn. N'haller ket ober meneg eus soñjoù tud all ha n'ouzer ket piv int ha n'eus ket anezho marteze, pa ne reer moarvat nemet embann un ali personel, gwisket gant gerioù dispis.
Met ar frazenn :
::''George Gershwin a embanne « n'eus nemet daou zanvez kanaouennoù : karantez ha Pariz »'' n'eus kudenn ebet ganti.
===Eus an droienn dispis d'an hollekaat===
Troiennoù zo ne zegasont sklêrijenn ebet, keloù ebet, goullo eo o ster.
*Troiennoù en [[tu gouzañv]]
**gant ''"vez"'':
***''Lavaret e vez''... (ha n'ouzer ket piv, pet den a lavar kement-se).
***''Klevet e vez komz eus tasmantoù'', ha n'ouzer ket piv a gomz na piv a glev.
**pe gant "eo" :
***''Lazhet eo bet''... Gant piv 'ta?
*Troiennoù gant ''darn, lod, tud zo, an darn vrasañ, an holl, ... a lavar, a oar'' zo graet evit kuzhat n'ouzer ket piv a lavar.
*Ar stumm dic'hour servij ivez :
**Gant ''komz a reer eus ur muntr'' ne lavarer ket piv a gomz. Pe n'ouzer ket, pe n'haller ket lavarout dre ma ne gomz den ebet e gwirionez.
**Gant ''soñjal a reer'' n'ouzer ket piv a soñj.
*Pilpousoc'h eo lakaat ar verb da anv-kadarn, evit chom hep menegiñ an oberour ; servij a ra da guzhat gant piv eo graet an ober :
**''Gant gwerzhidigezh an uraniom'' ... Piv a werzh 'ta ?
**''Digresk an tailhoù ...''
[[Rummad:Wikipedia]]
mcpwvv4t1vw7ly471txbj5ve9mcfqud
2008687
2008682
2022-08-17T19:33:38Z
Huñvreüs
54570
-balizennoù HTML
wikitext
text/x-wiki
'''Troiennoù dispis''' a reer e Wikipedia eus troiennoù implijet da guzhat n'eur ket [[wikipedia:neptuegezh|neptu]] en un diviz.
An troiennoù dispis n'int ket resis a-walc'h a-ratozh-kaer evit ma n'hallfed ket gwiriañ an arguzenn. Implijet e vezont evit lakaat ur soñj personel da wirionez, pa ne vez diazez skrivet ebet da gadarnaat ar soñj.
==Penaos anavezout un droienn dispis==
Kemeromp ar frazenn ''[[Pariz]] eo ar gêr vravañ zo er bed'' da skouer.
Ur frazenn resis eo, met ur savboent personel eo.
Tud zo a glasko lakaat liv an neptuegezh (al liv ne ra ket an dra) war o soñj, hag a skrivo :
::''Hervez tud zo ez eo Pariz ar gêr vravañ a zo er bed.''
Piv a soñj kement-se? C'hwi, me, maer Pariz, marc'hadourien kêr, an douristed ? Pegoulz o deus lavaret kement-se ? Pet a soñj evel-se ? Peseurt tud ? Klaskerien-vara pe festaerien ? Eus pelec'h int ? Diwar betra e embannont ar soñj-se ?
Tud all a embanno :
::''Lennet em eus ez eo Pariz ar gêr vravañ zo er bed.''
Pelec'h e oa skrivet? Gant piv? Perak?
Rak ur soñj eo, ha ''hervez tud zo'' pe ''lennet em eus'' ne gemmont netra. Atav e chom dispis, ha n'haller ket gwiriañ muioc'h eget kent. Ma ne lakaer anv ebet war ur soñj personel e sav ur gudenn. N'haller ket ober meneg eus soñjoù tud all ha n'ouzer ket piv int ha n'eus ket anezho marteze, pa ne reer moarvat nemet embann un ali personel, gwisket gant gerioù dispis.
Met ar frazenn :
::''George Gershwin a embanne « n'eus nemet daou zanvez kanaouennoù : karantez ha Pariz »'' n'eus kudenn ebet ganti.
===Eus an droienn dispis d'an hollekaat===
Troiennoù zo ne zegasont sklêrijenn ebet, keloù ebet, goullo eo o ster.
*Troiennoù en [[tu gouzañv]]
**gant ''"vez"'':
***''Lavaret e vez''... (ha n'ouzer ket piv, pet den a lavar kement-se).
***''Klevet e vez komz eus tasmantoù'', ha n'ouzer ket piv a gomz na piv a glev.
**pe gant "eo" :
***''Lazhet eo bet''... Gant piv 'ta?
*Troiennoù gant ''darn, lod, tud zo, an darn vrasañ, an holl, ... a lavar, a oar'' zo graet evit kuzhat n'ouzer ket piv a lavar.
*Ar stumm dic'hour servij ivez :
**Gant ''komz a reer eus ur muntr'' ne lavarer ket piv a gomz. Pe n'ouzer ket, pe n'haller ket lavarout dre ma ne gomz den ebet e gwirionez.
**Gant ''soñjal a reer'' n'ouzer ket piv a soñj.
*Pilpousoc'h eo lakaat ar verb da anv-kadarn, evit chom hep menegiñ an oberour ; servij a ra da guzhat gant piv eo graet an ober :
**''Gant gwerzhidigezh an uraniom'' ... Piv a werzh 'ta ?
**''Digresk an tailhoù ...''
[[Rummad:Wikipedia]]
qs2x8zbl2dqifu9s9bm36d01cgc7s6c
2008691
2008687
2022-08-17T20:08:37Z
2A01:CB08:8913:1900:ADD3:EAFF:9969:6E58
Dizober kemmoù 2008687 a-berzh [[Special:Contributions/Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[User talk:Huñvreüs|kaozeal]]) Ur break CRLF en ur rannbennad n'eo ket ul linenn wenn etre 2 rannbennad
wikitext
text/x-wiki
'''Troiennoù dispis''' a reer e Wikipedia eus troiennoù implijet da guzhat n'eur ket [[wikipedia:neptuegezh|neptu]] en un diviz.<br>
An troiennoù dispis n'int ket resis a-walc'h a-ratozh-kaer evit ma n'hallfed ket gwiriañ an arguzenn. Implijet e vezont evit lakaat ur soñj personel da wirionez, pa ne vez diazez skrivet ebet da gadarnaat ar soñj.
==Penaos anavezout un droienn dispis==
Kemeromp ar frazenn ''[[Pariz]] eo ar gêr vravañ zo er bed'' da skouer.<br>
Ur frazenn resis eo, met ur savboent personel eo.
Tud zo a glasko lakaat liv an neptuegezh (al liv ne ra ket an dra) war o soñj, hag a skrivo :
::''Hervez tud zo ez eo Pariz ar gêr vravañ a zo er bed.''
Piv a soñj kement-se? C'hwi, me, maer Pariz, marc'hadourien kêr, an douristed ? Pegoulz o deus lavaret kement-se ? Pet a soñj evel-se ? Peseurt tud ? Klaskerien-vara pe festaerien ? Eus pelec'h int ? Diwar betra e embannont ar soñj-se ?
Tud all a embanno :
::''Lennet em eus ez eo Pariz ar gêr vravañ zo er bed.''
Pelec'h e oa skrivet? Gant piv? Perak?<br>
Rak ur soñj eo, ha ''hervez tud zo'' pe ''lennet em eus'' ne gemmont netra. Atav e chom dispis, ha n'haller ket gwiriañ muioc'h eget kent. Ma ne lakaer anv ebet war ur soñj personel e sav ur gudenn. N'haller ket ober meneg eus soñjoù tud all ha n'ouzer ket piv int ha n'eus ket anezho marteze, pa ne reer moarvat nemet embann un ali personel, gwisket gant gerioù dispis.
Met ar frazenn :
::''George Gershwin a embanne « n'eus nemet daou zanvez kanaouennoù : karantez ha Pariz »'' n'eus kudenn ebet ganti.
===Eus an droienn dispis d'an hollekaat===
Troiennoù zo ne zegasont sklêrijenn ebet, keloù ebet, goullo eo o ster.
*Troiennoù en [[tu gouzañv]]
**gant ''"vez"'':
***''Lavaret e vez''... (ha n'ouzer ket piv, pet den a lavar kement-se).
***''Klevet e vez komz eus tasmantoù'', ha n'ouzer ket piv a gomz na piv a glev.
**pe gant "eo" :
***''Lazhet eo bet''... Gant piv 'ta?
*Troiennoù gant ''darn, lod, tud zo, an darn vrasañ, an holl, ... a lavar, a oar'' zo graet evit kuzhat n'ouzer ket piv a lavar.
*Ar stumm dic'hour servij ivez :
**Gant ''komz a reer eus ur muntr'' ne lavarer ket piv a gomz. Pe n'ouzer ket, pe n'haller ket lavarout dre ma ne gomz den ebet e gwirionez.
**Gant ''soñjal a reer'' n'ouzer ket piv a soñj.
*Pilpousoc'h eo lakaat ar verb da anv-kadarn, evit chom hep menegiñ an oberour ; servij a ra da guzhat gant piv eo graet an ober :
**''Gant gwerzhidigezh an uraniom'' ... Piv a werzh 'ta ?
**''Digresk an tailhoù ...''
[[Rummad:Wikipedia]]
mcpwvv4t1vw7ly471txbj5ve9mcfqud
2008713
2008691
2022-08-18T08:45:31Z
Huñvreüs
54570
distro d’ur stumm tost ouzh ar danvez orin (eus frwiki)
wikitext
text/x-wiki
An '''troiennoù dispis''' e wikipedia a zo troiennoù implijet da guzhat n'eur ket [[wikipedia:neptuegezh|neptu]] en un diviz.
An troiennoù dispis n'int ket resis a-walc'h a-ratozh-kaer evit ma n'hallfed ket gwiriañ an arguzenn. Implijet eo evit lakaat ur soñj personel da wirionez, pa ne vez diazez skrivet ebet da gadarnaat ar soñj.
==Penaos anavezout un droienn dispis==
:''[[Pariz]] eo ar gêr vravañ zo er bed''
Ur frazenn resis eo, met ur savboent personel eo. Tud zo a glasko lakaat liv an [[neptuegezh]] war o soñj, hag a skrivo:
:''Hervez tud zo ez eo Pariz ar gêr vravañ zo er bed.''
Piv a soñj kement-se? Pegoulz o deus lavaret kement-se? Pet a soñj evel-se? Peseurt tud? Eus pelec'h int? Diwar betra e embannont ar soñj-se? N’eo nemet ur soñj, ha ''"hervez tud zo"'' ne gemm netra. Atav e chom dispis, ha n'haller ket gwiriañ muioc'h eget kent. Ma ne lakaer anv ebet war ur soñj personel e sav ur gudenn. N'haller ket ober meneg eus soñjoù tud all ha n'ouzer ket piv int ha n'eus ket anezho marteze , pa ne rit moarvat nemet embann hoc'h ali-c'hwi, gwisket gant gerioù dispis.
Met ar frazenn :
:''George Gershwin a embanne « n'eus nemet daou zanvez kanaouennoù : karantez ha [[Paris]] »''.
gant un daveenn resis, a zo resis ha neptu.
===Eus an droienn dispis d'an hollekaat===
Troiennoù zo ne zegasont sklerijenn ebet, keloù ebet, a zo goullo o ster.
*Troiennoù en [[tu gouzañv]]
**gant ''"vez"'':
***''Lavaret e vez''... (ha n'ouzer ket piv, pet den a lavar kement-se).
***''Klevet e vez komz eus tasmantoù'', ha n'ouzer ket piv a gomz na piv a glev.
**pe gant "eo":
***''Lazhet eo bet''... Gant piv 'ta?
*Troiennoù gant ''darn, lod, tud zo, an darn vrasañ, an holl, ... a lar, a oar '' zo graet evit kuzhat n'ouzer ket piv a lar.
*Ar stumm dic'hour servij ivez:
**Gant ''komz a reer eus ur muntr'' ne larer ket piv a gomz. Pe n'ouzer ket, pe n'haller ket lavarout dre ma ne gomz den ebet e gwirionez.
**Gant ''soñjal a reer'' n'ouzer ket piv a soñj.
*Pilpousoc'h eo lakaat ar verb da anv-kadarn, evit chom hep menegiñ an oberour: servij a ra da guzhat gant piv eo graet an ober:
**''Gant gwerzhidigez an uraniom'' ... Piv a werzh 'ta?
**''Digresk an tailhoù ...''
[[Rummad:Wikipedia]]
rj3iwyezga45smvtynlhwoagtur3b1g
2008714
2008713
2022-08-18T08:46:26Z
Huñvreüs
54570
En deus gwarezet "[[Wikipedia:Troiennoù dispis]]": erbedadenn Wikipedia ([Kemmañ=Degemer hepken an implijerien emgadarnaet] (da viken) [Adenvel=Degemer hepken an implijerien emgadarnaet] (da viken))
wikitext
text/x-wiki
An '''troiennoù dispis''' e wikipedia a zo troiennoù implijet da guzhat n'eur ket [[wikipedia:neptuegezh|neptu]] en un diviz.
An troiennoù dispis n'int ket resis a-walc'h a-ratozh-kaer evit ma n'hallfed ket gwiriañ an arguzenn. Implijet eo evit lakaat ur soñj personel da wirionez, pa ne vez diazez skrivet ebet da gadarnaat ar soñj.
==Penaos anavezout un droienn dispis==
:''[[Pariz]] eo ar gêr vravañ zo er bed''
Ur frazenn resis eo, met ur savboent personel eo. Tud zo a glasko lakaat liv an [[neptuegezh]] war o soñj, hag a skrivo:
:''Hervez tud zo ez eo Pariz ar gêr vravañ zo er bed.''
Piv a soñj kement-se? Pegoulz o deus lavaret kement-se? Pet a soñj evel-se? Peseurt tud? Eus pelec'h int? Diwar betra e embannont ar soñj-se? N’eo nemet ur soñj, ha ''"hervez tud zo"'' ne gemm netra. Atav e chom dispis, ha n'haller ket gwiriañ muioc'h eget kent. Ma ne lakaer anv ebet war ur soñj personel e sav ur gudenn. N'haller ket ober meneg eus soñjoù tud all ha n'ouzer ket piv int ha n'eus ket anezho marteze , pa ne rit moarvat nemet embann hoc'h ali-c'hwi, gwisket gant gerioù dispis.
Met ar frazenn :
:''George Gershwin a embanne « n'eus nemet daou zanvez kanaouennoù : karantez ha [[Paris]] »''.
gant un daveenn resis, a zo resis ha neptu.
===Eus an droienn dispis d'an hollekaat===
Troiennoù zo ne zegasont sklerijenn ebet, keloù ebet, a zo goullo o ster.
*Troiennoù en [[tu gouzañv]]
**gant ''"vez"'':
***''Lavaret e vez''... (ha n'ouzer ket piv, pet den a lavar kement-se).
***''Klevet e vez komz eus tasmantoù'', ha n'ouzer ket piv a gomz na piv a glev.
**pe gant "eo":
***''Lazhet eo bet''... Gant piv 'ta?
*Troiennoù gant ''darn, lod, tud zo, an darn vrasañ, an holl, ... a lar, a oar '' zo graet evit kuzhat n'ouzer ket piv a lar.
*Ar stumm dic'hour servij ivez:
**Gant ''komz a reer eus ur muntr'' ne larer ket piv a gomz. Pe n'ouzer ket, pe n'haller ket lavarout dre ma ne gomz den ebet e gwirionez.
**Gant ''soñjal a reer'' n'ouzer ket piv a soñj.
*Pilpousoc'h eo lakaat ar verb da anv-kadarn, evit chom hep menegiñ an oberour: servij a ra da guzhat gant piv eo graet an ober:
**''Gant gwerzhidigez an uraniom'' ... Piv a werzh 'ta?
**''Digresk an tailhoù ...''
[[Rummad:Wikipedia]]
rj3iwyezga45smvtynlhwoagtur3b1g
Laurent de La Hire
0
34615
2008597
1991701
2022-08-17T18:00:11Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Laurent de la La Hyre 002.jpg|thumb|''Theseüs hag Aetra'']]
[[Restr:Laurent de la La Hyre 001.jpg|thumb|''Cornelia a nac'h kurunenn ar Btolemeed'']]
{{commonscat|Laurent de La Hyre|Laurent de La Hyre}}
'''Laurent de La Hire''' (pe : ''La Hyre'') ([[27 a viz C'hwevrer]] [[1606]] e [[Pariz]] - [[28 a viz Kerzu]] [[1656]]) a oa ul livour gall eus ar {{XVIIvet kantved}}.
Moarvat e teskas ar vicher gant [[Georges Lallemant]] hag e studias oberoù [[Primaticcio]] e kastell [[Fontainebleau]], met biskoazh ne vije aet da [[Italia]].
La Hyre zo ur skouer eus an ''attegelezh'' (ger savet diwar [[Attika]], ur vro en [[Henc'hres]]), da lavarout eo un arz mestroniet ha sioul e-skoaz [[barokelezh]] [[Simon Vouet]] en [[Italia]] a-raok [[1627]].
Tad eo da [[Philippe de La Hire]].
==Oberennoù anavezetañ==
* '' [[Aberzhidigezh Izaag (arz)|Abraham oc'h aberzhiñ Izaag]] '' (1650)
* '' [[Theseüs]] hag [[Aetra]]'' (war-dro 1635-1640)
* ''Cyrus annonce à Araspe que Panthée a obtenue sa grâce'', [[Chicago]], The Art Institute.
* '' Kaztizidigezh Marsyas'', engravadur
* ''Alegorienn lezren [[Anna Aostria]] ''
* '' [[Cornelia]] a nac'h kurunenn ar [[Ptolemeed|Btolemeed]]'', 1646.
* ''[[Noli me tangere]]'', 1656, Mirdi [[Grenoble]]
== Diwar e benn==
*Pierre Rosenberg, Jacques Thuilier : ''Laurent de La Hyre'', Cahiers du Dessin Français, n° 1, de Bayser éditeur, 1985.
*Pierre Rosenberg, Jacques Thuillier : katalog an diskouezadeg ''Laurent de La Hyre'', Grenoble, [[Roazho,]] ha [[Bourdel]], 1989-1990.
* Marianne Le Blanc : ''La notion d'atticisme français à l'épreuve de la perspective'', e-barzh ''L'artiste et l'oeuvre à l'épreuve de la perspective'', M. Cojannot-Le Blanc, M. Dalai Emiliani, P. Dubourg Glatigny ed., Roma, 2006, pp. 431-448.
==Liammoù diavaez ==
* {{en}} [http://www.artcyclopedia.com/artists/la_hyre_laurent_de.html Laurent de La Hyre en ''Artcyclopedia'']
{{DEFAULTSORT:La Hyre, Laurent de}}
[[Rummad:livourien c'hall ar XVIIvet kantved]]
o3sf7n8zebzkbntbs0wj2v476h69hxe
Francesca da Rimini
0
35603
2008598
1947008
2022-08-17T18:00:59Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Skeudenn:Gianciotto Discovers Paolo and Francesca Jean Auguste Dominique Ingres.jpg|thumb|right|''Gianciotto o kavout Paolo ha Francesca'' [[Jean Auguste Dominique Ingres]],(1819).]]
[[Skeudenn:Rodin TheKiss 20050609.JPG|thumb|[[Ar Pok]], gant [[Auguste Rodin|Rodin]] (1888) a oa bet anvet ''Francesca da Rimini'' da gentañ.]]
[[Skeudenn:Dore Gustave Francesca and Paolo da Rimini Canto 5 73-75.jpg|thumb|right|''Francesca da Rimini'', gant [[Gustave Doré]] (1857).]]
[[Skeudenn:Inf. 06 Alexandre Cabanel, Morte di Francesca da Rimini e di Paolo Malatesta, 1870.jpg|thumb|right|''Marv Francesca da Rimini ha Paolo Malatesta'', gant [[Alexandre Cabanel]], war-dro 1870.]]
[[Skeudenn:Feuerbach Paolo und Francesca.jpg|thumb|''Paolo ha Francesca'', gant [[Anselm Feuerbach]], ([[1864]])]]
'''Francesca da Rimini''' pe '''Francesca da Polenta''' ([[1255]] – [[1285]]) a oa ur briñsez italian eus an [[XIIIvet kantved]], kanet hec'h istor gant [[Dante]].
Ur plac'h eus ar re gaerañ e oa, merc'h da c'h-[[Guido da Polenta]], aotrou kêr [[Ravenna]]. Bevañ a eure en amzer [[Dante Alighieri]], a reas anezhi unan eus tudennoù an ''[[Divina Commedia]]''.
== Dimeziñ ragaozet ==
[[Guido da Polenta]] a oa bet o vrezeliañ a-enep an tiegezh [[Malatesta]]. Pa voe arsavet ar brezel e c'hoantaas Guido kadarnaat ar peoc'h dre zimeziñ e verc'h Francesca da bennhêr Malatesta, [[Giovanni Malatesta]] e anv (ha Gianciotto e verranv), mab [[Malatesta da Verucchio]], aotrou [[Rimini]]. Giovanni a oa paotr a galon, met [[kamm]] ha nammet. Gouzout a-walc'h a ouie Guido e vije nac'het ar Giovanni gant Francesca, neuze e voe graet an eured dre hanterouriezh breur Giovanni, ar paotr koant [[Paolo Malatesta]].
Francesca a orgedas ouzh Paolo ha ne gomprenas an touell nemet da zeiz war-lerc'h an eured.
Francesca ha Paolo a voe orgedet war-lerc'h lenn istor [[Lancelot]] ha [[Guinevere]], hag a zeuas da vout serc'hed. Tapet e voent war an tomm gant Giovanni ha lazhet gantañ.
Diwar-se e voe brudet an anv "Francesca" e-touez an dud uhel.
== Oberennoù ==
Meur a arzour zo bet awenet gant an istor.
* [[Dante]], ''[[Divina Commedia]]''. (''Inferno'', Canto V), ([[1308]]-[[1321]])
* [[Joseph Anton Koch]], ''Paolo ha Francesca tapet gant Gianciotto'', 1805-10. [[dourlivadur]], Mirdi Thorvaldsen, [[Copenhagen]].
* [[Silvio Pellico]], ''Francesca da Rimini''. (1818). Reuzc'hoari.
* [[Jean-Auguste-Dominique Ingres]], ''Paolo ha Francesca'' ([[1819]]). Eoullivadur war lien. [http://www.angers.fr/mba Musée des Beaux-Arts], [[Angers]], [[Bro-C'hall]].
* [[Ary Scheffer]], ''Francesca da Rimini ha Paolo Malatesta appraised by Dante and Virgil'' (1835). Oil on canvas. [[Wallace Collection]], [[London]].
* [[George Henry Boker]], ''Francesca da Rimini''. ([[1853]]). Pezh-c'hoari.
* [[Ary Scheffer]], ''Francesca da Rimini and Paolo Malatesta appraised by Dante and Virgil'' ([[1855]]). Eoullivadur war lien. [[Mirdi al Louvre]], [[Pariz]].
* [[Gustave Doré]], ''Francesca da Rimini'' (illustration to [[Dante]]'s ''Inferno'', 1857).
* [[Alexandre Cabanel]], ''Marv Francesca da Rimini ha Paolo Malatesta'', [[1870]]. Eoullivadur war lien. [[Mirdi Orsay]], [[Pariz]].
* [[Pyotr Ilyich Tchaikovsky]], [[Francesca da Rimini (Tchaikovsky)|''Francesca da Rimini''. Barzhoneg sumfoniek, [[1876]].
* [[Auguste Rodin]], ''[[Ar Pok (Rodin)|Ar Pok]]''. Delwenn marmor, [[1888]], [[Mirdi Rodin]], [[Pariz]].
* [[Gabriele d'Annunzio]], ''Francesca da Rimini''. Reuzc'hoari (1901) skrivet gant d'Annunzio evit e [[serc'h]] [[Eleonora Duse]].
* [[Francis Marion Crawford]], ''Francesca da Rimini''. (1902). Pezh-c'hoari
* [[Sergei Rachmaninoff]], ''[[Francesca Rimini (Rachmaninoff)|Francesca Rimini]]''. [[C'hoarigan]], 1906.
* [[Riccardo Zandonai]], ''[[Francesca da Rimini (Zandonai)|Francesca da Rimini]]''. C'hoarigan, 1914.
== Pennad kar ==
* [[Francesca da Rimini (oberennoù)]]
== Liammoù ==
* [http://www.wisdomportal.com/Romance/Paolo-Francesca.html WisdomPortal] Includes images of related artworks.
== Dave ==
* {{cite book|year=1970|title=The Divine Comedy, Inferno/Commentary|first=Charles S.|last=Singleton|publisher=Princeton University Press|id=ISBN 0-691-01895-2}}
=== Arz ===
* [[Joseph Anton Koch]], ''Paolo and Francesca Surprised by Gianciotto'' (1805-10). [[Watercolor]], Thorvaldsen Museum, [[Copenhagen]].
* [[Marie-Philippe Coupin de la Couperie]], ''The Tragic Love of Francesca da Rimini'' (1812). Oil on canvas, Napoleon Museum, [[Arenberg]]
* [[Jean-Auguste-Dominique Ingres]], ''Paolo and Francesca'' (1819). Oil on canvas. [http://www.angers.fr/mba Musée des Beux-Arts], [[Angers]], France.
* [[Ary Scheffer]], ''Francesca da Rimini and Paolo Malatesta appraised by Dante and Virgil'' (1835). Oil on canvas. [[Wallace Collection]], [[London]].
* [[Ary Scheffer]], ''Francesca da Rimini and Paolo Malatesta appraised by Dante and Virgil'' (1855). Oil on canvas. [[Louvre]], [[Pariz]].
* [[Gustave Doré]], ''Francesca da Rimini'' (illustration to [[Dante]]'s ''Inferno'', 1857).
* [[Alexandre Cabanel]], ''The Death of Francesca da Rimini and Paolo Malatesta'' (1870). Oil on canvas. [[Musée d'Orsay]], Pariz.
* [[Auguste Rodin]], ''[[The Kiss (Rodin sculpture)|The Kiss]]''. Marble sculpture (1888), [[Musée Rodin]], Pariz.
== Livadurioù ==
<gallery>
Image:Inf. 06 Joseph Anton Koch, Paolo e Francesca sorpresi da Gianciotto, 1805-10c..jpg|''Paolo ha Francesca tapet gant Gianciotto'', gant [[Joseph Anton Koch]] (war-dro 1805-10).
Image:Frank Dicksee - Paolo and Francesca.jpg|''Paolo and Francesca'', gant [[Frank Dicksee]] (1894).
File:Inf. 06 Marie-Philippe Coupin de La Coupierie, Gli amori funesti di Francesca da Rimini, 1812c..jpg|''Les amours funestes de Francesca de Rimini'', gant [[Marie-Philippe Coupin de La Coupierie]], [[1812]], eoullivadur war lien, [[Arenenberg]], Napoléonmuseum.
File:Ingres - Paolo and Francesca.jpg| ''Paolo ha Francesca'', gant [[Jean Auguste Dominique Ingres|Ingres]],
Image:William Dyce - Francesca da Rimini - Google Art Project.jpg|''Francesca da Rimini'', gant [[William Dyce]] (1837).
Image:Charles Edward Hallé - Paolo and Francesca 01.jpg|''Paolo and Francesca'', gant [[Charles Edward Hallé]].
</gallery>
{{Commonscat|Francesca da Rimini|Francesca da Rimini}}
{{DEFAULTSORT:Rimini, Francesca da}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1255]]
[[Rummad:Marvioù 1285]]
[[Rummad:Istor Italia en XIIIvet kantved]]
[[Rummad:Priñsezed italian]]
[[Rummad:Gwragez lazhet gant o fried]]
62gch311tfwr5telvqq72oqk41gw0ex
Maurice Challe
0
37369
2008599
1984170
2022-08-17T18:01:13Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''Maurice Challe''' oa un nijer hag ur jeneral gall ganet e [[Pontet]] (er [[Vaucluse]]) d'ar [[5 Gwengolo|5 a viz Gwengolo]] [[1905]] ha marvet an [[18 Genver|18 a viz Genver]] [[1979]]. Unan eus pevar aozer putsch ar jeneraled en [[Alger]] e voe e [[1961]].
E [[1923]] ez eas Challe da skol milourel [[Saint-Cyr]] ha dont a reas da vezañ isletenant e [[1925]]. Diouzhtu goude kuitaat ar skol ez eas en aer-lu e lec'h ma voe stummet da vezañ nijer. E [[1932]] e voe uhelaet d'ar renk a gapiten. E [[1937]] ez eas da uhelskol an aer-lu hag e miz Gouere 1939 e beurechuas e stummadur a ofiser eus strollad pennoù-bras an arme.
E [[1940]], Challe a gemeras perzh e emgannoù en aer e Norzh Bro-Chall ha uhelaet eo d'ar renk a ofiser al "Légion d'honneur". Goude kolloù Bro C'hall, e zeas e penn ar strollad anavezadenn 2/14 e [[Avignon]]. E miz Mae [[1944]], pa laboure dindan al lezanv Guy, e kasas dielloù sekred an aer-lu alaman e [[Londrez]]. Goude dilestradeg Normandi e teuas da vezañ enseller en ur skouadrennig bombardiererien.
E [[1947]], Challe a zo bet uhelaet e strollad meur pennoù bras an aer-lu, hag e [[1949]], e voe roet dezhañ karg, gant renk jeneral brigadenn, an aer-lu gall e tiriadoù [[bro-diwall]] [[Maroko]]. E 1953, eo bet kaset da vezañ e penn uhel-skol brezel an aer-lu gall. Uhelet d'ar renk a jeneral rann-arme, e voe uhelaet c'hoazh d'ar c'harg a benn strollad pennoù bras an arme. Goude an anzavadur-se, d'ar [[1 Here|1añ a viz Here]] [[1958]], e deuas da vezañ war tachenn an aer-lu eiler ar jeneral [[Raoul Salan]] en Aljeria Gall.
E voe ezel eus an dileuriañ gall e pad emvodoù kuzh [[Sèvres]] (reizhoù Sèvres). Gantañ bez e oa [[Maurice Bourgès-Maunoury]] ha [[Christian Pineau]]. An emvod-se a brientas an oberiadur Mousquetaire a-benn enebiñ ouzh broadeladur [[kanol Suez]] gant ar prezidant [[Gamal Abdel Nasser]].
Goude ma vefe bet distaliet ar jeneral [[Raoul Salan|Salan]] e kemeras e blas e [[Alger]] an [[12 Kerzu|12 a viz Kerzu]] [[1958]]. An eneberezh ouzh an [[Front de Libération National|FLN]] a voe kenaozet gant ar pezh an anver ar "plan Challe". E [[1960]] ez eo bet adkaset d'ar metropolenn e lec'h ma chomas da labourat e barzh karter jeneral an [[AFCENT]] en [[OTAN]] betek ma rofe e zilez e miz Genver 1961.
An [[21 Ebrel|21 a viz Ebrel]] [[1961]], e klaskas kas da benn un taol-stad e [[Alger]] gant [[Raoul Salan]], [[Edmond Jouhaud]] ha [[André Zeller]] ([[putsch ar jeneraled]]). Ar putsch-se a oa sturiet gant ar mennozh da enebiñ ouzh politikerezh [[De Gaulle]] e Aljeria. Met ne deujont ket a-benn da gemer ar galloud. Challe a voe toull-bac'het e [[Pariz]] er [[Santé]].
An 31 a viz Mae 1961 e voe kondaonet, er memes koulz eget Zeller, gant ul lez-varn milourel. Koll a reas e wirioù keodedel ha toull-bac'het evit 15 bloaz. Met goude bezañ bet bac'het e [[Clairvaux]] hag e Tulle e voe dieubet en a-raok e miz Kerzu [[1966]] hag amnistiet gant [[De Gaulle]] e [[1968]]. Embann a reas e eñvorennoù en ul levr anvet ''Notre Révolte''. Mervel a reas an [[18 Genver|18 a viz Genver]] [[1979]].
{{DEFAULTSORT:Challe, Maurice}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1905]]
[[Rummad:Marvioù 1979]]
[[Rummad:Istor Aljeria]]
[[Rummad:Brezel Aljeria]]
[[Rummad:Politikerezh Aljeria]]
7zatsiarqcxbd3zjp4p4s2dhf37zl4x
Paul Gauguin
0
37385
2008600
2004558
2022-08-17T18:01:44Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Paul_Gauguin_111.jpg|thumb|''[[Emboltred e tog]]'', ([[1893]])<br>[[Mirdi Orsay]], [[Pariz]]]]
[[Restr:Paul_Gauguin_036.jpg|thumb|''La danse des quatre bretonnes'' ([[1888]])<br>[[Neue Pinakothek]] - [[München]]]]
[[Restr:Paul Gauguin 135.jpg|thumb|[[Vairumati]]]]
'''Paul Gauguin''' ([[7 a viz Mezheven]] [[1848]] - [[8 a viz Mae]] [[1903]]) a oa a oa un arzour [[Goudetrivliadelouriezh|goudetrivliadelour]] eus dibenn an {{XIXvet kantved}}, liver, kizeller, engraver, prier ha skrivagner. Levezonet en deus an [[arz modern]] en {{XXvet kantved}} hag e zoare da zispakañ ster ar sujedoù el livadennoù, dindan levezon ar [[bevennouriezh|vevennouriezh]], en deus digoret an hent d’ar [[kentidigouriezh|gentidigouriezh]]<!-- ha d’an distro d’ar [[pastoral]]-->.
Brudet eo e daolennoù diwar-benn [[Breizh]] ha [[Tahiti]]. Unan eus pennoù [[Skol Pont-Aven]] e oa.
Brudet eo ivez evit e zarempredoù gant [[Vincent van Gogh|Vincent]] ha [[Theo van Gogh (gwerzher)|Theo]] van Gogh. Dont a reas arz Gauguin da vzeañ brudet goude e varv, partially from strivoù ar gwerzher arz [[Ambroise Vollard]] a aozas [[Diskouezadeg arz|diskouezadegoù]] eus e oberenn e diwezh e vuhez hag a skoazellas aozañ div ziskouezadeg vras e Pariz goude e varv<ref>{{cite book |url=https://archive.org/stream/cataloguedesouvr1903salo#page/68 |author=Salon d'Automne |author-link=Salon d'Automne |year=1903 |title=Catalogue de peinture, dessin, sculpture, gravure, architecture et arts décoratifs: exposés au Grand Palais des Champs-Élysées |publisher=Ch. Hérissey |location=Evreux |page=69 |lccn=2011228502}}</ref><ref>{{cite book |url=https://archive.org/stream/cataloguedesouvr1906salo#page/190 |author=Salon d'Automne |author-link=Salon d'Automne |year=1906 |title=Catalogue des ouvrages de peinture, sculpture, dessin gravure, architecture et art décoratif |publisher=Société du Salon d'automne |location=Paris |lccn=43031163 |page=191}}</ref>.
== E vuhez ==
=== Yaouankiz ===
[[File:Gauguin La mère de l'artiste.jpg|thumb|upright|''Aline Marie Chazal Tristán, (1825–1867) "Mamm an arzour"'', 1889, [[Staatsgalerie Stuttgart]]]]
[[File:Flora Tristan 1838.JPG|thumb|upright|right|Flora Tristan (1803–1844), mamm-gozh Gauguin a-berzh mamm, e 1838]]
Gauguin a oa ganet e Pariz d'ar 7 a viz Even 1848, bloavezh [[Dispac'hoù 1848|an dispac'hoù]] en Europa a-bezh. Mab e oa da Louis Pierre Guillaume Gauguin (1814-1849) ha da Aline Chazal (1825-1867) e bried. E dad, ur c'hazetenner frankizour a 34 vloaz deuet eus un tiegezh embregerien eus [[Orleañs]]<ref>Bowness, 1971, p. 3 : "Clovis came from Orléans, and there is nothing in the Gauguin family history of market gardeners and small businessmen to suggest an artistic temperament".</ref>, a voe dleet dezhañ tec'het diouzh Frañs pa oa bet serret e gazetenn gant ar gouarnamant<ref>Bowness, 1971, p.3-4</ref>. Mamm Gauguin a oa 22 vloaz ha merc'h e oa da André Chazal, un engraver, ha da [[Flora Tristan]], un aozerez hag un emsaverez eus al luskadoù sokialour kentañ. Paouez a reas o eured pa oa taget Flora gant he gwaz ha pa oa kondaonet da ugent vloaz prizon da vezañ esaet muntrañ anezhi<ref>Bowness, 1971, p. 3</ref>.
Mamm-gozh Paul Gauguin eus kostez e vamm, Flora Tristan, a oa bastardez Thérèse Laisnay ha Don Mariano de Tristan Moscoso. Ne ouzer ket kalz a dra diwar-benn tiegezh Thérèse, na ma oa un noblañs pe un avanturourez<ref>Bowness, 1971, p. 3 : "… Thérèse Laisnay, whose background nothing whatever is known…whether she was an aristocrat or adventuress, it is impossible to say."</ref>. Don Mariano, ofiser en [[Dragon (soudard)|Dragoned]], a oa ezel eus un tiegezh noblañsed spagnol eus kêr Arequipa er [[Perou]]. Izili tiegezh pinvidik Tristan Moscoso a zalc'he kargoù galloudek er Perou<ref>Bowness, 1971, p. 3</ref>. Dilojañ a rejont da Bariz e 1803. Marv dic'hortoz Don Mariano avat a lakaas e vestrez hag e vugel Flora da gouezhañ er baourentez<ref>Bowness, 1971, p.3</ref>. Flora a resevas un tamm leve dister a-berzh kerent e dad. Mont a reas d'ar Perou en esper gounit ul lodenn vrasoc'h eus pinvidigezhioù tiegezh Tristan Moscoso. C'hwitañ a reas met da-c'houde e embannas un danevell eus he beaj er Perou hag a reas berzh hag a lañsas e espet el lennegezh e 1838. Mamm-gozh Gauguin a roas skoazell da sevel diazez luskadoù dispac'hel 1848. Evezhiet gant polis Bro-C'hall e veaje a-dreuz ar Frañs da gomz e bodadegoù ma c'halve ar broleterien da unaniñ. Skuizh-marv gant ar vuhez-se e faganas e Bourdel hag e varvas eno e miz Du 1844, nebeutoc'h evit pevar bloaz a-raok dispac'h 1848<ref>Bowness, 1971, p. 3</ref>. Idolenn he mab-bihan Paul e oa, ha derc'hel a reas skouerennoù eus he levrioù gantañ betek fin e vuhez<ref>Bowness, 1971, p. 3</ref>.
E 1850, Clovis Gauguin a guitas Pariz, dindan ren [[Napoleon III]], da vont d'ar Perou gant e wreg Aline hag e vugale yaouank en esper kendalc'hen gant e espet kazetenner o sevel ur gazetenn nevez eno gant sikour kerent e wreg e Suamerika<ref>Bowness, 1971, p. 4</ref>. Mervel a reas diwar un taol kalon war an hent hag Aline a erruas er Perou intañvezet gant Paul a oa 18 miz hag e c'hoar 2 vloaz, Mari. Degemeret e oa gant he goureontr eus tu he zad, Don Pio Tristan Moscoso, a oa tad-kaer da [[José Rufino Echenique]], an den a zeufe prezidant nevez ar Perou dizale<ref>Bowness, 1971, p. 4</ref>. Betek e c'hwec'h vloaz, Paul a oa desavet evel un noblañ eus Lima, gant magerezed ha mevelien. Derc'hel a rae soñj mat eus ar prantad-se eus e vugaleaj<ref>Bowness, 1971, p. 4</ref>.
Bugaleaj eürus Gauguin a baouezas a-daol-trumm pa'z eas an tu koll gant kostezenn e gerent e-pad ar brezel-diabarzh e 1854. Aline a zistroas da Vro-C'hall gant he bugale, hag a lezas Paul gant e dad-kozh eus tu e dad, Guillaume Gauguin, en Orleañs. Klan Tristan Moscoso a viras outi a gaout al leve brokus roet dezhi gant Don Pio. Aline en em lakaas neuze da labourat evel kemenerez e Pariz<ref>Bowness, 1971, p. 4</ref>.
=== Eured ===
[[File:Paul_Gauguin_and_Mette_Sophie_Gad_by_Julie_Laurberg,_1885.JPG|thumb|upright|Gauguin hag e wreg Mette e [[Kopenhagen]], [[Danmark]], 1885]]
E 1873 e euredas un [[Danmark|Danez]], Mette-Sophie Gad (1850–1920). E-doug an dek vloaz da-c'houde e oa bet ganet pemp bugel : Émile (1874–1955); Aline (1877–1897); Clovis (1879–1900); [[Jean René Gauguin|Jean René]] (1881–1961); ha [[Pola Gauguin|Paul Rollon]] (1883–1961). E 1884, Gauguin a zilojas da Gopenhagen gant e diegezh, ma labouras evel gwerzher [[ballin]]où. Ne reas ket berzh : ne oa ket evit komz daneg, ha ne blije ket ballinoù Bro-C'hall d'an Daniz. Mette a c'houneze peadra d'o lakaat da vevañ o reiñ kentelioù galleg d'an danvez diplomated<ref>Januszczak, ''Full Story''.</ref>.
Pa fellas da Gauguin dont da vezañ livour leun amzer e savas bec'h gant e wreg hag he familh. Distreiñ a reas da Bariz e 1885, goude m'o devoa goulennet digantañ mont kuit abalamour m'en doa dilezet an talvoudegezhioù a rannent<ref>Mathews, 2001, p. 62</ref><ref>Thomson, 1987, p. 38</ref>. Gwelet a reas anezhe evit ar wezh diwezhañ e 1891, ha Mette a guitaas anezhañ da vat e 1894<ref>Mathews, 2001, p. 194 ha 210</ref>{{,}}<ref>Thomson, 1987, p. 29, 182</ref>.
=== Livadennoù kentañ ===
[[File:Paul Gauguin 001.jpg|thumb|upright|''Studi unan noazh'', 1880, [[Ny Carlsberg Glyptotek]]]]
{{Commonscat|Paul Gauguin}}
E 1873, pa grogas da labourat evel ajant eskemm, Gauguin a stagas da livañ e-pad e amzer vak. Edo o chom d'ar 15, rue la Bruyère, en IX{{vet}} arondisamant<ref>{{cite web |last1=Bain-Smith |first1=Priscilla |title=Gauguin: Where he lived and loved |url=http://www.bonjourparis.com/story/gauguin-where-he-lived-and-loved/ |website=bonjourparis.com |archive-url=https://web.archive.org/web/20150402115057/http://www.bonjourparis.com/story/gauguin-where-he-lived-and-loved/ |archive-date=2 April 2015 |url-status=dead |access-date=20 March 2015}}</ref><ref name="Paris locations">Jean-François Staszak {{Google books|id_AUj-DycAC|Géographies de Gauguin|page=32|plainurl=}}</ref>. Nepell ac'hano edo an tavarnioù darempredet gant an [[Trivliadelouriezh|drivliadelourien]]. Daremprediñ a rae Gauguin ar mirdioù ivez alies ha prenañ oberennoù digant arzourien nebeut anavezet c'hoazh. Dont a reas da vezañ mignon [[Camille Pissarro]]<ref name="met" /> ha dont a rae da welet anezhañ da Sul da livañ en e jardin. Pissarro a lakaas anezhañ da anavezout meur a arzour all. E 1877, Gauguin a zilojas e [[w:fr:Vaugirard|Vaugirard]]. Eno, e trede solier an 8 rue Carcel e reas e annez<ref name="Paris locations" />
E vignon bras [[Émile Schuffenecker]], un ajant eskemm kozh a felle dezhañ ivez mont da arzour, a oa o chom e-kichen. Gauguin a ziskouezas livadurioù e diskouezadegoù [[trivliadelouriezh|trivliadelour]] dalc'het e 1881 ha 1882. Ne oa ket prizet e livadurioù d'ar mare-se, daoust ma'z eo brudet-kenañ lod anezhe hiziv an deiz, evel ''Jardinoù legumajerien Vaugirard''<ref>Thomson, 1987, p. 22</ref><ref>Mathews, 2001, pp. 38–40</ref>.
E 1882 e voe un enkadenn en [[eskemmdi]] ha marc'had an arz a zizerias. [[Paul Durand-Ruel]], gwerzher pennañ an driviliadelourien, a oa gwall dapet gant an enkadenn, hag e-pad ur prantad e paouezas da brenañ livadurioù digant liverien evel Gauguin. Gauguin a c'houneze kalz nebeutoc'h, koulskoude e tivizas d'ar mare-se dont da vezañ arzour a vicher<ref name="met">Cindy Kang, [http://www.metmuseum.org/toah/hd/gaug/hd_gaug.htm Gauguin Biography], ''Heilbrunn Timeline of Art History'', New York: Metropolitan Museum of Art, 2000.</ref>. E-pad an div hañvezh goude-se e livas gant Pissarro hag a-wezhioù gant [[Paul Cézanne]].
E miz Here 1883 e skrivas da Bissarro o tisklêriañ en doa graet e soñj da vevañ diwar e livadurioù kousto-pe-gousto hag e c'houlenne e skoazell, ar pezh a reas Pissarro da gentañ. E miz Genver goude, Gauguin a zilojas gant e fammilh da [[Rouen]], ma c'hallent bevañ marc'hadmatoc'h ha ma soñje da Gauguin e c'hallfe ober berzh. Koulskoude ne zeuas ket a-benn eus e daol, hag e fin ar bloaz ez eas Mette hag ar vugale da Gopenhagen. Gauguin a heulias anezhe e miz Du 1884, gant e zastumad arz, a chomas war e lerc'h e Kopenhagen goude-se<ref>Thomson, 1987, pp. 27–29</ref><ref>Mathews, 2001, pp. 52–56</ref>.
Ar vuhez e Kopenhagen a ziskouezas bezañ ken diaes all, ha bec'h a savas en e eured. War goulenn Mette, harpet gant e diegezh, e tistroas Gauguin da Bariz ar bloaz war-lerc'h<ref>Mathews, 2001, p. 56, 57–62</ref>.
<gallery widths="200px" heights="200px" class="center">
Paul Gauguin 064.jpg|''Jardin legumajerien Vaugirard'', 1879, [[Smith College Museum of Art]]
Paul Gauguin 059.jpg|''Maeziad er goañv'', 1879, [[Museum of Fine Arts (Budapest)|Museum of Fine Arts, Budapest]]
Paul Gauguin, 1880, The Embroiderer (La Brodeuse), oil on canvas, 116 x 81 cm, Foundation E.G. Bührle.jpg|''Poltred eus an itron Gauguin,'' war-dro 1880–81, [[Foundation E.G. Bührle]], Zürich
Paul Gauguin 060.jpg|''Jardin e Vaugirard'' (Tiegezh al liver e jardin ar Ru Carcel), 1881, [[Ny Carlsberg Glyptotek]], Kopenhagen
</gallery>
=== Frañs 1885–1886 ===
[[File:Paul Gauguin 036.jpg|thumb| ''Peder Bretonez'', 1886, [[Neue Pinakothek| Neue Pinakothek, Munich]]]]
Gauguin a zistroas da Bariz e miz Even 1885, gant e vab c'hwec'h vloaz, Clovis. Chom a reas ar vugale all gant Mette e Copenhagen, e lec'h ma oa tiegezh o mamm ha ma c'halle Mette kavout labour evel troerez ha kelennerez war ar galleg. Gauguin a gavas diaes da gentañ antreal adarre e bed an arzoù e e Pariz. Tremen a reas e c'hoañvezh kentañ er baourentez du, ha rediet e oa da ober labourioù dister. Clovis a gouezhas klañv hag a oa kaset d'ur skol-lojañ a-benn ar fin, gant arc'hant c'hoar Gauguin<ref>Thompson p. 38</ref><ref>Mathews, 2001, pp. 63–67</ref>. E-pad ar bloavezh kentañ, Gauguin ne reas nemet nebeut a dra war-dro an arzoù. Diskouez a reas triwec'h livadur hag un engravadur koad en eizhvet (ha diwezhañ) diskouezadeg an drivliadelourien e miz Mae 1886<ref>{{cite web |last1=Gersh-Nesic |first1=Berth |title=The Eighth Impressionist Exhibition – 1886 |url=http://arthistory.about.com/od/first_eight_exhibitions/a/eighth_Impressionism_exhibition.htm |website=arthistory.about.com |publisher=[[About.com]] |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150906032942/http://arthistory.about.com/od/first_eight_exhibitions/a/eighth_Impressionism_exhibition.htm |archive-date=6 September 2015}}</ref>.
Ar pep muiañ eus al livadurioù-se a oa oberennoù savet e Rouen pe Kopenhagen ha ne oa netra nevez da vat en dornadig livadurioù nevez, daoust ma kaver e ''Kouronkerezed e Dieppe'' ur sujed a zeuio en-dro alies e livadurioù Gauguin : ar maouezed er gwagennoù. Koulskoude e prenas [[Félix Bracquemond]] unan eus e livadurioù. An diskouezadeg-se a reas ivez eus [[Georges Seurat]] penn luskad ar ''[[Gward a-raok]]'' e Paris. Gauguin a rae fae war teknik [[Neveztrivliadelouriezh|neveztrivliadelour]] ha [[Poentouriezh|poentour]] Seurat ha diwezhatoc'h er bloaz-se e vroc'has da vat gant Pissarro. Adalek neuze e teuas hennezh da vezañ kentoc'h enebour Gauguin<ref>Thomson, 1987, pp. 39–41}</ref><ref>Mathews, 2001, pp. 67–68</ref>.
Gauguin a dremenas hañvezh 1886 e trevadennad arzourien [[skol Pont-Aven|Pont-Aven]] e Breizh. Dont a reas da gentañ abalamour ma oa marc'hadmat bevañ eno. Kouskoude e reas berzh e-touez ar studierien yaouank war an arz a zeue d'eno a-vandennadoù e-pad an hañv. <!--His naturally pugilistic temperament (he was both an accomplished boxer and fencer) was no impediment in the socially relaxed seaside resort. -->Dalc'het ez eus bet soñj anezhañ e-pad ar prantad-se kement evit e neuz istrogell hag evit e arz. E-touez e gamaraded nevez edo [[Charles Laval]] hag a ambrougfe Gauguin bloaz goude er [[Panama]] hag er [[Martinik]]<ref>Mathews, 2001, pp. 70–73</ref><ref>Thomson, 1987, pp. 42–49</ref>
En hañv-se e tresas gant pastel tud noazh e doare Pissarro ha e doare livadurioù Degas diskouezet en eizhvet diskouezadeg trivliadelour e 1886. Livañ a reas maeziadoù dreist-holl, e-giz ''Ar vaesaerez vreton'', ma ne c'hoari an den nemet ur roll dister. E ''Bretoned yaouank o kouronkat'' a implij un tem a zistroas gantañ bep gwezh ma teuas da Bont-Aven, zo awenet en un doare anat gant Degas en doare d'e empennañ hag en implij hardizh a ra eus livioù divesk.
Tresadennoù didro ar skeudennaouer saoz [[Randolph Caldecott]], implijet da skeudennaouiñ ul levr-heñchañ diwar-benn Breizh, en doa sachet ijin arzourien ar ''Gward a-raok'' e Pont-Aven, mall gante en em zizober eus emzalc'h mirour o akademiezhioù. Ha Gauguin a zrevezas anezhe gant aked en e vrastresoù Bretonezed<ref>Blackburn (1880)</ref>. Diwezhatoc'h e labouras diwar ar brastresoù-se da sevel livadurioù pa oa distro en e stal labour e Pariz. An hini pouezusañ anezhe eo ''Peder Bretonez''. Diskouez a ra ur c'hemm krenn e-keñver e stil trivliadelour a-ziaraok hag e ra gant un dra bennak eus naoutur didro skeudennoù Caldecott, o vont amplik gant perzhioù zo, betek ar garikaturenn<ref>Thomson, 1987, pp. 42–49</ref><ref>Mathews, 2001, pp. 74–75</ref>.
Gauguin, asambles gant [[Émile Bernard]], Charles Laval, Émile Schuffenecker ha kalz re all, a zizroas da [[Pont-Aven|Bont-Aven]] goude e veajoù e Panama hag er Martinik. Implij hardizh al liv divesk ha choaz [[arouezouriezh|arouezour]] an danvez zo perzhioù eus ar pezh a anver [[Skol Pont-Aven]] abaoe. Dipitet gant an [[Trivliadelouriezh|drivliadelouriezh]], Gauguin a soñje e oa deuet al liverezh european hengounel da vezañ re zrevezus hag e tiouere donded arouezel. Er c'hontrol, arzoù Afrika hag Azia a hañvale dezhañ bezañ leun a arouezouriezh kevrinek haga startijenn. D'ar c'houlz-se e oa ur c'hiz en Europa evit arz ar sevenadurioù all, hini Bro-Japan peurgetket. Pedet e oa bet da gemer perzh e [[Diskouezadeg Paul Gauguin e Les XX, 1889|diskouezadeg 1889]] aozet gant [[Les XX]].
<gallery widths="200px" heights="200px" class="center">
File:Gauguin Women Bathing.jpg|''Maouezed o kouronkat'', 1885, [[Mirdi broadel arz ar c'hornôg|Mirdi broadel arz ar c'hornôg, Tokyo]]
File:Paul Gauguin - La bergère bretonne.jpg|''Ar vaesaerez vreton'', 1886, [[Laing Art Gallery]]
File:Gauguin - Bretonne.jpg|''Bretonez'', 1886, [[Dastumad Burrell|Dastumad Burrell, Glasgow]]
File:Paul Gauguin, 1886-87, Breton Bather, Art Institute of Chicago.jpg|''Kouronker breton'', 1886–87, [[Skol-uhel arz Chicago]]
</gallery>
=== Bevennouriezh ha sintetegezh ===
[[File:Affiche Volpini.jpg|thumb|Skritell eus diskouezadeg 1889 gant ar strollad [[trivliadelouriezh|trivliadelour]] ha [[sintetegezh|sintetegour]], er ''Café des Arts'', anavezet e-giz [[Diskouezadeg Volpini 1889]]]]
Dindan levezon an arz poblek hag hini [[Ukiyo-e|Stampennoù Bro-Japan]] e emdroas oberenn Gauguin etrezek ar [[Bevennouriezh|vevennouriezh]]. Badezet e oa bet ar stil-se gant ar buruteller [[Édouard Dujardin]] da zeskrivañ doare [[Émile Bernard]] da livañ gant gorreadoù livioù plaen ha bevennoù tev, rak degas a rae soñj da Zujardin eus teknik [[amailh]] bevennet ar [[Krennamzer|Grennamzer]]. Gauguin a blije kalz dehzañ arz Bernard hag e hardizhegezh oc'h ober gant ur stil a sache Gauguin en e glask evit dispakañ penn-natur an traezoù en e oberenn<ref name=twsJun10b>{{cite news
|author=<!--Not stated-->
|title= Gauguin, Paul
|work= [[The New York Times]]
|quote= With the artist Emile Bernard, Gauguin invented a method of rendering pictoral space that uses large patches of flat color and thick line; these techniques influenced early 20th-century artists. Gauguin's works include Vision after the Sermon: Jacob Wrestling with the Angel (1888), Mahana no atua (Day of the God) (1814), and Savage Tales (1902).
|year= 2004
|url= http://topics.nytimes.com/topics/reference/timestopics/people/g/paul_gauguin/index.html
|access-date=10 June 2010}}</ref>.
E-barzh ''Ar C'hrist melen'' (1889), meneget alies evel un oberenn vevennour beurvat, e teu ar skeudenn da vezañ treset gant gorreadoù liv divesk dispartiet gant linennoù du tev. En hevelep oberennoù ne daole ket Gauguin evezh ouzh ar berspektivenn glasel ha tennañ a rae kuit hardizh pep dereziad liv soutil. Oc'h ober an dra-se e torre gant an div bennaenn arouezusañ eus al liverezh goude an [[Azginivelezh]]. Diwezhatoc'h e emdroas e liverezh trema ar [[sintetegezh]] ma ne drec'h nag ar stumm nag al liv, dezhe pep a roll kevatal.
<gallery widths="200px" heights="200px" class="center">
File:Gauguin Il Cristo giallo.jpg|''Ar C'hrist melen'' (Le Christ jaune)'', 1889, [[Albright–Knox Art Gallery]], Buffalo, New York
File:Gauguin, Paul - Still Life with Profile of Laval - Google Art Project.jpg|''Buhez difiñv gant un drolinenn eus Laval]]'' ([[Charles Laval]]), 1886, [[Indianapolis Museum of Art]]
</gallery>
=== Martinik ===
[[File:Tropical Vegetation.jpg|thumb|''Maeziad eus ar Martinik'' 1887, [[Scottish National Gallery]]]]
E 1887, goude bezañ bet e [[Panama]], Gauguin a chomas etre miz Mezheven ha miz Du e-kichen [[Saint-Pierre (Martinik)|Saint-Pierre]] er [[Martinik]], gant e vignon arzour [[Charles Laval]]. Anavout a reer e soñjoù hag e skiant prenet e-doug ar prantad-se a-drugarez d'e lizhiri d'e wreg Mette ha d'e vignon Emile Schuffenecker<ref>"Gauguin and Martinique," Karen Kristine Reichnitzer Pope, 1981.</ref>. Degouezhout a reas er Martinik o tont eus Panama ma oa en em gavet hep ur gwenneg hag hep labour. D'ar mare-se en doa Bro-C'hall ur politikerezh [[Gwir d'an distro|advroañ]] : pa' n em gave ur c'heodedad diarc'hant pe houbet en un drevadenn c'hall e paee ar Stad evit e veaj distro. Pa guitaas Panama, oc'h ober e vat eus ar politikerezh-se, Gauguin ha Laval a zivizas diskenn diwar ar vag e porzh Saint-Pierre.
Da gentañ, ar "foukenn morian" ma o a o chom a blije dezhañ, ha sellet ouzh an dud en o buhez pemdez ivez<ref>Philip Vickers, "Martinique in Gauguin's Footsteps", ''Contemporary Review'', 1 June 1997.</ref>. Koulskoude e oa tomm-gor an amzer e-pad an hañv ha pa veze glav e tremene an dour a-dreuz an doenn. Gouzañv a reas ivez diwar ar [[flus-gwad]] hag ar [[malaria]]. Pa oa er Martinik e savas etre 10 hag 20 oberenn (Peurliesañ e roer ar sifr a 12 livadur), e veajas e pep lec'h ha war a zeblant e skoulmas darempredoù gant ur gumuniezh vihan a zivroidi indian. Levezonet e vefe e oberennoù gant ar gejadenn-se dre implij arouezennoù eus an [[hindouegezh]]. E-keit ha ma oa o chom en enezenn e oa ar skrivagner [[Lafcadio Hearn]] eno ivez<ref>{{cite web|url=http://archive.org/details/twoyearsinfrench00hearrich|title=Two years in the French West Indies|first=Lafcadio|last=Hearn|date=25 February 1890|publisher=New York, Harper & brothers|via=Internet Archive}}</ref>. E rentañ-kont a bourchas ur c'henarroud istorel da livadennoù Gauguin.
Echuiñ a reas Gauguin 11 livadur anavezet e-pad e chomadenn er Martinik. Kalz anezhe a seblant bezañ diazezet war e foukenn. En e lizhiri da Schuffenecker e tiskouez ar birvilh zo ennañ abalamour d'al lec'h egzotek ha d'ar vroidi a weler en e livadurioù. Hervez Gauguin e oa gwell pevar eus e livadurioù war an enezenn evit ar peurrest<ref>"Letters to his Wife and Friends," Paul Gauguin, 1946.</ref>. E livadurioù zo arvestoù livet-flamm<!--, loosely painted--> eus an diavaez. Daoust d'e amzer war an enezenn da vezañ berr e tiskouez bezañ bet a-bouez-bras. Adkelc'hiañ a reas lod eus e labour e livadurioù a savas diwezhatoc'h, evel an tem e-barzh ''E-mesk ar mangezenned''<ref name="vangoghmuseum">{{cite web|url=http://www.vangoghmuseum.nl/nl/collectie/s0221V1962|title=De mangobomen, Martinique}}</ref> a eilas evit e vignoned. An dud diwar ar maez hag an henvroidi a zalc'has da vezañ un danvez a-bouez en oberenn Gauguin goude e zisparti.
<gallery widths="200px" heights="200px" class="center">
File:Gauguin Huttes sous les arbres.jpg|''Foukennoù dindan ar gwez,'' 1887, dastumad prevez, Washington
File:Paul Gauguin 089.jpg|''War vord ar mor II,'' 1887, dastumad prevez, Pariz
File:At The Pond.jpg|''Er poull'', 1887, [[Van Gogh Museum]], Amsterdam
File:Gauguin Conversation Tropiques.jpg|''Diviz dindan an trovanoù (morianezed o kaozeal)'', 1887, dastumad prevez, Dallas
File:Paul Gauguin 087.jpg|''E-mesk ar mangezenned'', 1887, [[Mirdi Van Gogh]], Amsterdam<ref name="vangoghmuseum" />
</gallery>
=== Vincent ha Theo van Gogh ===
[[File:Vincent van Gogh - Paul Gauguin (Man in a Red Beret).jpg|thumb|upright|[[Vincent van Gogh]], ''Paul Gauguin (den e vered ruz)'', 1888, [[Van Gogh Museum]], Amsterdam]]
Lakaet e voe livadurioù Gauguin er Martinik e palier arz e varc'hadour livioù, Arsène Poitier. Eno e voent gwelet gant [[Vincent van Gogh]] a estlammas oute hag gant e vreur [[Theo van Gogh (gwerzher)|Theo]] a oa gwerzher arz hag a veze e embregerezh [[Goupil & Cie]] o labourat gant Portier. Theo a brenas tri eus livadurioù Gauguin evit 900 lur hag a lakaas anezhe war ziskouez e stal Goupil & Cie, ar pezh a lakaas al liver da vezañ anavezet gant pratikoù pinvidik ar marc'hadour. Kenderc'hel a reas an emglev-se gant Goupil & Cie goude marv Theo e 1891. Vincent ha Gauguin a zeuas da vezañ mignoned vras (eus perzh Vincent e oa ur santimant heñvel a-walc'h ouzh azeulerezh) ha kenskrivañ a raent asambles diwar-benn an arz. Pouezus-kenañ e voe ar c'henskriverezh-se evit Gauguin da lakaat e breder a-zivout an arz e furm<ref>Thomson 1987, pp. 52–54, 65</ref><ref>Mathews 2001, pp. 113–117</ref>.
E 1888, war atiz Theo, Gauguin ha Vincent a dremenas nav sizhun o livañ asambles e [[An ti melen|ti melen]] Vincent en [[Arles]], er [[Provañs]]. Darempred Gauguin ha Vincent a zeuas da vezañ stennet. Fallaat a reas o darempredoù hag a-benn ar fin e tivizas Gauguin mont kuit. D'an 23 a viz Kerzu 1888, hervez un danevell graet diwezhatoc'h gant Gauguin, Vincent en em gavas tal-ouzh-tal gant Gauguin, un aotenn gantañ en e zorn. Diwezhatoc'h c'hoazh e troc'has e skouarn gleiz. Pakañ a reas anezhi e follennoù ur gazetenn hag he reiñ d'ur vaouez a oa o labourat en un ti gisti darempredet gant Gauguin ha Vincent, ha goulenn diganti "mirout an dra-se gant evezh, e koun anezhañ". Kaset e oa Vincent d'an ospital antronoz ha Gauguin a guitaas Arles<ref>Gayford, 2006, p. 284</ref>. Ne'n em weljont gwezh ebet ken goude-se, met derc'hel a rejont da genskrivañ, hag e 1890 Gauguin a yeas betek kinnig sevel ur stal labour asambles en [[Antwerp]]<ref>Pickvance, Ronald. ''Van Gogh in Saint-Rémy and Auvers'' (exh. cat. [[Metropolitan Museum of Art]], New York), Abrams, New York 1986. {{ISBN|0-87099-477-8}} p. 62</ref>. Evit doare, emboltred 1889, ''Picher e stumm ur penn'' a ra dave d'an darempredoù diaes etre Gauguin ha Vincent.
Disklêriañ a reas Gauguin diwezhatoc'h en doa bet ur roll a-bouez-bras e diorroadur Vincent van Gogh evel liver en Arles. Vincent a reas taolioù arnod hervez damkan Gauguin diwar-benn "al livañ diwar faltazi" e livadurioù evel ''Eñvorenn eus al liorzh en Etten''. Ne zeree ket outañ hag e tistroas buan d'al livadennoù diwar skouer an natur<ref>Thomson, 1987, pp. 76–77</ref><ref name="Avant et après" />.
=== Edgar Degas ===
{{Multiple image
| align = left
| direction = horizontal
| header =
| header_align = left/right/center
| header_background =
| footer =
| footer_align = left/right/center
| footer_background =
| width =
| image1 = Paul Gauguin 105.jpg
| width1 = 205
| caption1 = ''Marc'hegerien war an traezh'', 1902, [[Museum Folkwang]]
| alt1 =
| image2 = La Chanteuse by Paul Gauguin, 1880 - Ny Carlsberg Glyptotek - Copenhagen - DSC09448.JPG
| width2 = 215
| caption2 = ''Valérie Roumi'', 1880, kizellet ha livet war akajoù, [[Ny Carlsberg Glyptotek]]
| alt2 =
}}
Daoust ma reas Gauguin lod eus e gammedoù kentañ e bed an arz dindan levezon Pissarro, [[Edgar Degas]] a oa an arzour kempred a estlamme ar muiañ Gauguin outañ hag ul levezon vras en doa war e labour adalek ar penn kentañ<!--, with his figures and interiors as well as a carved and painted medallion eus ar ganerez Valérie Roumi--><ref>Cachin, 1992, pp. 16, 19, 123</ref>. Un doujañs bras en doa evit dinentez ha stek Degas<ref>Cachin, 1992, p. 17</ref>. Mignoniezh hirañ ha yac'hañ Gauguin e oa ha padout a reas betek e varv.
Ouzhpenn bezañ unan eus e harperien gentañ (prenañ a rae oberennoù eus Gauguin ha lakaat a reas ar marc'hadour [[Paul Durand-Ruel]] d'ober ivez), ne voe biskoazh un harp foran evitañ divralloc'h evit hini Degas<ref>Cachin, 1992, p. 16</ref>. Gauguin a brene ivez oberennoù eus Degas e deroù hag e kreiz ar bloavezhioù 1870 hag e zoug evit ar [[monotip]]où a oa levezonet moarvat gant oberennoù Degas gant an teknik-se<ref>Figura, Childs, Foster & Mosier (2014), 26</ref>.
[[File:Paul Gauguin, Arearea no Varua Ino (Words of the Devil) (recto), 1894, NGA 11586.jpg|thumb|upright|Paul Gauguin, Arearea no Varua Ino, 1894, monotip gant livaj dre zour war paper eus Japan, bet perc'hennet gant Degas, [[National Gallery of Art]]]]
E diskouezadeg Durand-Ruel miz Du 1893, aozet gant Degas dreist-holl, e resevas Gauguin burutelladennoù a bep seurt. E-touez ar c'hoaperien edo [[Claude Monet]], [[Pierre-Auguste Renoir]] ha Pissarro, e vignon a wezhall. Degas, koulskoude, a veulas e labour, ha leun a estlamm evit meurdez egzotek ar folklor diskouezet gant Gauguin e prenas ''Te faaturuma'' ("Ar velkoni")<ref>Cachin, 1992, pp. 85, 95</ref><ref>Stuckey p. 231</ref><ref>Ann Dumas (ed.), ''The Private Collection of Edgar Degas'', levrenn I, p. 57</ref>. Da ziskouez e anaoudegezh vat, Gauguin a roas da Zegas ''Al loar hag an Douar'', unan eus al livadurioù lakaet war ziskouez en doa sachet ar burutelladennoù ar muiañ enebet<ref name= Dumas />. Taolenn Gauguin anvet ''Marc'hegerien war an traezh'' (div stumm zo) a zegas da soñj skeudennoù kezeg kroget gant Degas er bloavezhioù 1860, ''Roudenn redadeg'' hag ''A-raok ar redadeg'' peurgetket. Diskouez a ra e levezon badus war Gauguin<ref>Cachin, 1992, p. 123</ref>. Degas a brenas daou livadur diwezhatoc'h, er werzh d'an inkant aozet da zastum arc'hant evit e veaj ziwezhañ da Dahiti e 1895 : ''Vahine no te vi'' ("Maouez gant ur vangezenn") ha un eilenn a livas Gauguin eus taolenn [[Édouard Manet|Manet]], '' [[Olympia (Manet)|Olympia]]''<ref name= Dumas>Ann Dumas (ed.) ''The Private Collection of Edgar Degas'', levrenn I, p. 56</ref><ref>Stuckey p. 260</ref>.
=== Kentañ beaj e Tahiti ===
E 1890 e reas Gauguin e vennozh da vont da [[Tahiti|Dahiti]]. A-drugarez d'ur werzh livadurioù e Pariz en [[Hôtel Drouot]] e miz C'hwevrer 1891, ha da zarvoudoù all evel ur banvez hag ur sonadeg e tastumas arc'hant a-walc'h<ref>Thomson, 1987, p. 125</ref>. Goude ur weladenn d'e wreg ha d'e vugale e Kopenhagen, evit ar wezh diwezhañ, Gauguin a loc'has evit Tahiti d'ar c'hentañ a viz Ebrel 1891, o prometiñ e tistrofe pinvidik hag e krogfe an traoù a-nevez<ref>Thomson, 1987, p. 127</ref>. Fellout a rae dezhañ tec'het sevenadur Europa ha "kement zo kalvezel ha kendivizadel"<ref>Mathhews pp.157–167</ref><ref>"The painter who invented his own brand of artistic license," Arifa Akbar, ''The Independent'', 20 April 2010.</ref>. Koulskoude e kasas gantañ un dastumad skeudennoù dindan stumm poltredoù, tresadennoù ha stampennoù<ref>Thomson|1987|p=143</ref><ref>Deskrivet en deus an dastumad-se en ul lizher da [[Odilon Redon]] evel "ur bedig a-bez a vignoned". En dastumad e oa litograf Redon, ''La Mort'', koulz ha poltredoù eus danvezioù evel [[:commons:File:Siddharta Gautama Borobudur.jpg|rizenn un templ]] e [[Borobudur]] hag ur [[:commons:File:Nebamun-Bankett.JPG|fresken eus Henegipt]] eus ur bez eus an [[XVIIIvet tierniezh Henegipt|XVIII{{vet}} tierniezh]] e [[Teba (Egipt)|Teba]]. Thomson, 1987, pp. 143, 145, 152</ref>.
Tremen a reas an tri miz kentañ e [[Papeete]], kêr-benn an drevadenn, bet levezonet kalz dija gant sevenadur Europa. Skrivañ a ra [[Belinda Thomson]], e vuhezskriverez, e tlee bezañ kouezhet e veud en e zorn.
Ne'n doa ket arc'hant a-walc'h da ren stil buhez Europiz e Papeete, hag ar poltred kentañ a reas eno, ''[[Suzanne Bambridge]]'', ne oa ket degemeret-mat<ref>Thomson, 1987, p. 133</ref>. Divizout a reas neuze en em staliañ e Mataiea, e [[Papeari]], 45 km diouzh Papeete, en ur foukenn vambouz savet e giz ar vro. Eno e livas taolennoù hag a zeskrive buhez Tahiti evel ''[[Roll livadurioù gant Paul Gauguin|Fatata te Miti]]'' ("e-kichen ar mor") hag ''[[Ia Orana Maria]]'' (Ave Maria), a zeuas da vezañ al livadur a blije muiañ dezhañ e-mesk re Dahiti<ref>Thomson, 1987, p. 182. Thomson a skriv e profas Gauguin ''Ia Orana Maria'' da Mirdi Luxembourg, hag e voe nac'het e brof gant an dud e karg, "ar pezh a gadarnaas hag a startaas kaz Gauguin evit an dud e karg"</ref>.
[[File:Paul Gauguin 040.jpg|thumb|180px|''Vahine no te tiare'' (Maouez gant ur boked), 1891, [[Ny Carlsberg Glyptotek]]]]
Kalz eus e livadurioù gwellañ a oa savet er prantad-se. Hervez a soñjer ez eo ''Vahine no te tiare'' (''Tahitianez he boked'') ar c'hentañ taolenn a livas eus ur patrom eus Tahiti. Heverk eo al livadur-se dre an aked lakaet da dresañ enebrezh ar Bolinezianed. Kas a reas anezhi d'e [[Mesenerezh|vesen]] [[George-Daniel de Monfreid]], ur mignon da Schuffenecker, a zlee dont da vezañ kampion Gauguin e Tahiti. E diwezh an hañv e 1892 e oa al livadur-se war ziskouez e palier Goupil & Cie e Pariz<ref>Thomson, 1987, pp. 92, 136–138</ref>. [[Nancy Mowll Mathews]], istorianez eus an arz, a gred e oa kejadenn Gauguin gant ar sensualegezh egzotek e Tahiti, ken anat en e daolennoù, a oa darvoud pouezusañ e veaj eno<ref>Mathews, 2001, p. 187</ref>.
Prestet e oa bet da c'hGauguin skouerennoù eus ''Voyage aux îles du Grand Océan''<ref>Jacques-Antoine Moerenhout, ''[https://www.google.fr/books/edition/Voyages_aux_%C3%AEles_du_Grand_oc%C3%A9an/VPfr4e3CcNoC?hl=fr&gbpv=1&dq=Voyage+aux+%C3%AEles+du+Grand+Oc%C3%A9an&printsec=frontcover Voyage aux îles du Grand Océan]'', 1837</ref> hag eus ''État de la société tahitienne à l'arrivée des Européens''<ref>Edmond de Bovis 1855 ''[https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k3346279b.texteImage État de la société tahitienne à l'arrivée des Européens]''</ref>, enno deskrivadurioù eus sevenadur ha relijion Tahiti gwezhall. Boemet e oa Gauguin gant an danevelloù diwar-benn kevredigezh an ''[[Arioi]]'' hag o doue, [['Oro]]. Abalamour ma ne oa skeudenn ebet el levrioù-se ha ma oa aet ar patromoù tahitian da get pell zo, e c'halle lezel e faltazi da redek. Seveniñ a reas war-dro ugent livadur hag un dousennad engravadur war goad e-pad ar bloaz kentañ. Ar c'hentañ e oa ''Te aa no areois'' (had an Areoi), a ziskoueze gwreg Oro war an douar, Vairaumati (er ''[[Metropolitan Museum of Art]]'' emañ hiziv). E garned notennoù skeudennaouet, ''Ancien Culte Mahorie,'' zo miret el [[Mirdi al Louvre|Louvre]] hag embannet e oa e stumm ur facsimile e 1951<ref>Danielsson, 1969, p. 24</ref><ref>Thomson, 1987, p. 156</ref><ref>Mathews, 2001, p. 174</ref>.
En holl e kasas Gauguin nav eus e livadurioù da Vonfreid e Paris. Diskouezet e voent e Kopenhagen en un diskouezadeg a zegemere ivez livadurioù eus Vincent van Gogh a oa aet da anaon neuze. Ar vrud ma oant bet degemeret-mat (daoust ma ne oa bet gwerzhet nemet daou eus livadurioù Tahiti e gwirionez ha ma ne oa ket bet kavet kenkoulz e daolennoù abred ha re van Gogh) a roas kalon a-walc'h dezhañ da soñjal distreiñ gant un dek taolenn ha tri-ugent bet echuet gantañ<ref>Mathews, 2001, p. 193</ref><ref>Thomson, 1987, p. 166</ref>. Forzh penaos e oa erru berr ar c'hezeg gantañ p'en doa ranket goulenn skoazell ar gouarnamant da zistreiñ d'ar gêr. Ouzhpenn-se en doa kudennoù yec'hed diagnostiket evel kudennoù kalon gant mezeg ar vro, hag a c'hallfe bezañ bet kentañ sinoù un [[Naplez|naplezenn kalon-gwazhied]]<ref>Mathews, 2001, p. 188</ref>.
Diwezhatoc'h e skrivas Gauguin ul levr eñvorennoù (embannet da gentañ e 1901) titlet ''Noa Noa''. Da gentañ e soñje komz eus e livadennoù ha deskrivañ e veaj e Tahiti. Burutellerien zo o deus lavaret e oa bet hanter faltasiet hag hanter kopiet danvez al levr gantañ<ref name="www.nytimes.com">{{cite news |first=Holland | title = The Self-Invented Artist| url = https://www.nytimes.com/2011/02/25/arts/design/25gaugin.html?pagewanted=1&_r=1 | access-date =9 December 2010 | work=[[The New York Times]] | last=Cotter}}</ref><ref>Solomon-Godeau pp. 326, 328</ref>. Diskuliañ a rae ennañ en doa kemeret ur plac'h trizek vloaz da bried pe ''vahine'' (ar ger [[Tahitieg]] evit "maouez"), un eured kaset da benn en un penn-devezh hepken. [[Teha'amana]] e oa anv ar plac'h, met anvet e oa Tehura en e eñvorennoù. En em gavout a reas dougerez e penn diwezhañ hañvezh 1892<ref>Mathews, 2001, pp. 179–182</ref><ref name=":0">Gauguin (1903) ''[https://archive.org/stream/noanoatranslated00gauguoft#page/62/mode/2up Noa Noa]'', pp. 63–69</ref><ref name="Smart">{{cite news|last1=Smart|first1=Alastair|title=Is it wrong to admire Paul Gauguin's art?|url=https://www.telegraph.co.uk/culture/art/8011066/Is-it-wrong-to-admire-Paul-Gauguins-art.html|issue=[[The Daily Telegraph]]|publisher=telegraph.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20150207210412/http://www.telegraph.co.uk/culture/art/8011066/Is-it-wrong-to-admire-Paul-Gauguins-art.html|archive-date=7 February 2015|url-status=live}}</ref>. Mathews a skriv e oa bet pouezet war yaouankiz ar plac'h gant Gauguin evit kaout un efed dramaek. Koulskoude ez eo gwirheñvel e oa Teha'amana e deroù ar grennardiezh, rak d'ar mare-se e veze profet alies merc'hed yaouank evel gwragez da Gornôgiz. N'eus roud ebet eus krouadur Teha'amana goude-se. Hervez Mathews a oa bet advabet hervez giz Tahiti<ref>Mathews, 2001, p. 180.</ref>. Teha'amana zo bet an danvez eus meur a livadur gant Gauguin, en o mesk ''[[Merahi metua no Tehamana]]'' hag ''Emañ an anaon o sellet'' ken brudet all, koulz hag an gizelladenn ''Tehura'', e [[Mirdi Orsay]] hiziv<ref>{{cite web|title=Tehura|url=http://www.musee-orsay.fr/fr/collections/catalogue-des-oeuvres/notice.html?nnumid=15289|website=musee-orsay.fr|publisher=[[Musée d'Orsay]]}}</ref>. E dibenn miz Gouere 1893 en doa divizet Gauguin kuitaat Tahiti ha ne welas morse Teha'amana pe he bugel en-dro memes goude e zistro war an enezenn meur a vloaz goude<ref>Thomson, 1987, p. 181</ref>.
<gallery widths="200px" heights="200px" class="center">
File:Gauguin - Die Gesandten der Oro.jpg|Pajenn eus karned notennoù Gauguin (deiziad dianav), ''Ancien Culte Mahorie''. [[Louvre]]
File:Paul Gauguin - Te aa no areois - Google Art Project.jpg|''Te aa no areois'' ("Had an Areoi"), 1892, [[Museum of Modern Art]]
File:Paul Gauguin- Manao tupapau (The Spirit of the Dead Keep Watch).JPG|''Emañ an anaon o sellet'' 1892, [[Albright–Knox Art Gallery]], [[Buffalo, NY]]
File:Paul Gauguin, ca.1891-1893, Tehura (Teha'amana), polychromed pua wood, H. 22.2 cm. Realized during Gauguin's first voyage to Tahiti. Musée d'Orsay, Paris.jpg|''Tehura (Teha'amana)'', 1891–3, koad poua liesliv, [[Mirdi Orsay]], Pariz
</gallery>
=== Distro e Bro-C'hall ===
[[File:Gauguin by Mucha.jpg|thumb|right|Gauguin, c. 1895, o seniñ an [[armolud]] e studio [[Alphonse Mucha]] e straed la Grande-Chaumière, Pariz (poltred gant Mucha)]]
[[File:Paul Gauguin, 1894, Oviri (Sauvage), partially glazed stoneware, 75 x 19 x 27 cm, Musée d'Orsay.jpg|thumb|upright=1.0|Paul Gauguin, 1894, Oviri (Goueziad)<!--, partially glazed stoneware, 75 x 19 x 27 cm, [[Musée d'Orsay]], Paris. "The theme of ''Oviri'' is death, savagery, wildness. Oviri stands over a dead she-wolf, while crushing the life out of her cub." Perhaps, as Gauguin wrote to [[Odilon Redon]], it is a matter of "not death in life but life in death".<ref name= Orsay>{{cite web|title=Oviri|url=http://www.musee-orsay.fr/en/collections/works-in-focus/sculpture/commentaire_id/oviri-11308.html?cHash=f88883513c|website=musee-orsay.fr|publisher=[[Musée d'Orsay]]}}</ref><ref>Dario Gamboni, {{Google books|v7fgpBJM_nQC|Potential Images: Ambiguity and Indeterminacy in Modern Art|page= 96|plainurl=}}</ref>-->]]
E miz Eost 1893 e tistroas Gauguin da Vro-C'hall ma kendalc'has da livañ taolennoù diwar-benn danvezioù a denne da Dahiti e-giz ''[[Mahana no atua]]'' (Deiz an doue) ha ''[[Nave nave moe]]'' (Stivell sakr, hunvreoù c'hwek)<ref name="Examination">The Art Institute of Chicago. (2005). "Examination: Gauguin's Day of the God (Mahana No Atua)", ''Art Explorer'', 2012.</ref><ref>Thomson, 1987, p.181</ref>.
<!--An exhibition at the [[Paul Durand-Ruel|Durand-Ruel]] gallery in November 1894 was a moderate success, selling at quite elevated prices eleven of the forty paintings exhibited. He set up an apartment at 6 rue Vercingétorix on the edge of the [[Montparnasse]] district frequented by artists, and began to conduct a weekly ''[[Salon (gathering)|salon]]''. He affected an exotic ''persona'', dressing in Polynesian costume, and conducted a public affair with a young woman still in her teens, "half Indian, half Malayan", known as {{Interlanguage link multi|Annah the Javanese|ca|3=Annah la javanesa}}.{{sfn|Mathews|2001|pp=197–199}}<ref>{{cite magazine|title=Gauguin's Faithless Javanese|magazine=[[Life (magazine)|LIFE]]|date=11 September 1950|url={{Google books|9U0EAAAAMBAJ|page=112|plainurl=yes}}}}</ref>
Despite the moderate success of his November exhibition, he subsequently lost Durand-Ruel's patronage in circumstances that are not clear. Mathews characterises this as a tragedy for Gauguin's career. Amongst other things he lost the chance of an introduction to the American market<ref>Mathhews p.200</ref>. E deroù 1894 found him preparing woodcuts using an experimental technique for his proposed travelogue ''Noa Noa''. Dsitreiñ a reas e Pont-Aven e-pad an hañv. E miz C'hwevrer 1895 e klaskas gwerzhañ e daolennoù d'an '''inkant auction''' en Hôtel Drouot e Pariz, evel e 1891, mzt ne reas ket berzh. Ar gwerzher [[Ambroise Vollard]], koulskoude, a ziskouezas e daolennoù en e balier e miz Meurzh 1895, but they unfortunately did not come to terms at that date<ref>Mathews, 2001, p. 208</ref>.
He submitted a large ceramic sculpture he called ''[[Oviri]]'' he had fired the previous winter to the [[Société Nationale des Beaux-Arts]] 1895 ''salon'' opening in April.<ref name="Orsay" /> There are conflicting versions of how it was received: his biographer and ''Noa Noa'' collaborator, the [[Symbolism (arts)|Symbolist]] poet {{Interlanguage link multi|Charles Morice (writer)|fr|3=Charles Morice|lt=Charles Morice}}, contended (1920) that the work was "literally expelled" from the exhibition, while Vollard said (1937) that the work was admitted only when Chaplet threatened to withdraw all his own work.<ref>Frèches-Thory p. 372 n. 19</ref> In any case, Gauguin took the opportunity to increase his public exposure by writing an outraged letter on the state of modern ceramics to ''[[Le Soir]]''.{{sfn|Mathews|2001|pp=208–209}}
By this time it had become clear that he and his wife Mette were irrevocably separated. Although there had been hopes of a reconciliation, they had quickly quarrelled over money matters and neither visited the other. Gauguin initially refused to share any part of a 13 000-franc inheritance from his uncle Isidore which he had come into shortly after returning. Mette was eventually gifted 1,500 francs, but she was outraged and from that point on kept in contact with him only through Schuffenecker{{mdash}}doubly galling for Gauguin, as his friend thus knew the true extent of his betrayal.{{sfn|Mathews|2001|pp=194, 210}}{{sfn|Thomson|1987|p=182}}
By mid 1895 attempts to raise funds for Gauguin's return to Tahiti had failed, and he began accepting charity from friends. In June 1895 [[Eugène Carrière]] arranged a cheap passage back to Tahiti, and Gauguin never saw Europe again.<ref>Wright p.194-8</ref>
-->
<gallery widths="200px" heights="200px" class="center">
File:Gauguin, Paul - Sacred Spring, Sweet Dreams (Nave nave moe).jpg|''Nave nave moe (Stivell sakr, heunvreoù c'hwek)'', 1894, [[Mirdi an Ermitaj]]
File:Paul Gauguin 004.jpg|''Annah ar Javanezad'', (1893), [[Dastumad prevez]]<ref>''[https://books.google.fr/books?id=8vxXAQAAQBAJ&pg=PA47&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false Dictionary of Artists' Models]'', P. 47</ref>
File:Annah la Javanaise by Mucha.jpg|Paul Gauguin, [[Alfons Mucha]], [[Luděk Marold]], hag Annah ar Javanezad e studio Mucha, e 1893
File:Paul Gauguin - Nave Nave Fenua from the Noa Noa Series - Google Art Project.jpg|''Nave Nave Fenua'', ur skeudenn eus ''Noa Noa'', 1894, [[Art Gallery of Ontario]]
</gallery>
== Taolennoù ==
=== Diwar-benn Breizh ===
* [[Ar weledigezh e-pad ar sarmon]]
* [[Añjela goant]]
=== Diwar-benn Tahiti ===
* [[A belec'h e teuomp ? Petra omp ? Da belec'h emaomp o vont ?]] ([[1897]]-[[1898]]), [[Museum of Fine Arts]], [[Boston]]
* [[Deiz an doue]]
* [[Vairumati]]
* [[Struj trovanel]]
* [[Spered ar re varv war evezh]]
=== Oberennoù all ===
* [[Emboltred en tog]]
* [[Emboltred. Ar reuzeudien]]
== Gwelout ivez ==
* [[Roll livadurioù gant Paul Gauguin]]
* [[:Rummad: Livadurioù Paul Gauguin]]
* [[Mirdi brezhonek Paul Gauguin]]
== Liammoù diavaez ==
{|
|- valign="top"
|
;E galleg
* [http://www.litteratureaudio.com/index.php/2007/04/20/paul-gauguin-journal-tahitien/ Selaou e « Journal tahitien » MP3]
* [http://www.impressionniste.net/gauguin.htm Paul Gauguin war impressionniste.net]
* [http://jacbayle.club.fr/livres/Gauguin/liste_Gauguin.html Bibliothèque insulaire] Dibab levrioù gant ha diwar-benn Gauguin
* [http://www.vangoghgauguin.com/home/content/en/achtergrond/publicaties/index.html publications] Diwar-benn Van Gogh ha Gauguin.
| style="padding-left:20px;" |
;E saozneg
*[http://www.artcyclopedia.com/artists/gauguin_paul.html Paul Gauguin en Artcyclopedia]
*[http://www.youtube.com/watch?v=zWqC_KxAp84 Paul Gauguin war youtube]
|}
== Notennoù ==
{{Daveoù|bannoù=2}}
{{DEFAULTSORT:Gauguin,_Paul}}
[[Rummad:Livourien c'hall an XIXvet kantved]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1848]]
[[Rummad:Marvioù 1903]]
t294cldr7ksluh9vjg1sczh1dmfphyx
A belec'h e teuomp ? Petra omp ? Da belec'h emaomp o vont ?
0
37421
2008601
1973538
2022-08-17T18:02:00Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| class="toccolours" align="right" style="margin-left:15px; border:1px solid #bbb; background:#FBF5DF; text-align:center;"
|-
|[[Skeudenn:Woher_kommen_wir_Wer_sind_wir_Wohin_gehen_wir.jpg|400px]]<br>'''''D'où venons-nous? Que sommes-nous? Où allons-nous?'''''<br>'''[[Paul Gauguin]]''', 1897–98<br>Eoullivadur war lien – 139,1 × 374,6 cm<br>Mirdi an Arzoù-kaer, Boston
|}
'''''D'où Venons Nous Que Sommes Nous Où Allons nous'''''<ref>Anv an daolenn evel skrivet gant P. Gauguin [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e5/Paul_Gauguin_-_D%27ou_venons-nous.jpg e korn uhelañ tu kleiz an oberenn].</ref> zo un daolenn gant [[Paul Gauguin]], bet livet en [[Tahiti]] e [[1897]]–[[1898|98]]. En [[SUA]], e Mirdi Arzoù-kaer [[Boston]], emañ war ziskouez hiziv. Ur mell taolenn eo, tost da 4 metrad hirder dezhi.
== Istor ==
Kuitaat [[Bro-C'hall]] a reas Gauguin en [[1891]] da vont da Dahiti, da glask ur gevredigezh eeunoc'h.<br>
En [[1897]] e voulc'has an daolenn, a echuas e [[1898]]. Dezhañ e oa e bennoberenn ha neinboent e vennozhiadeg. Kelc'h e vuhez a wele-eñ e-barzh.<br>
En 1898 e voe kaset an daolenn gantañ da [[George-Daniel de Monfreid]] a oa o chom e [[Pariz]]. Goude e tremenas etre daouarn marc'hadourien ha dastumerien parizian all ken na erruas er [[Gallery Marie Harriman]] en [[Evrog Nevez]] e [[1936]]. Er bloaz-se e voe prenet gant [[Mirdi Arzoù-kaer Boston]], d'ar [[16 a viz Ebrel]].
==Dielfennadur==
Goude touet gant Gauguin en em lazhfe pa vije echuiñ an daolenn (un arnod en devoa graet c'hoazh) e tiskulias e ranked lenn an daolenn a zehoù da gleiz, hag e oa skeudennet an tri goulenn a oa en anv an daolenn gant an tri bodad-tud.
==Liammoù diavaez==
* [https://www.mfa.org/collections/object/where-do-we-come-from-what-are-we-where-are-we-going-32558 An daolenn en MFA Boston]
==Pennad kar==
*[[Mirdi brezhonek Paul Gauguin]]
==Notennoù==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Livadurioù Paul Gauguin]]
2tvdy2qq8uyb3cx56p56glrwfur9zkr
Georges de La Tour
0
37574
2008602
1973540
2022-08-17T18:02:33Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| class="infobox" style="font-size:85%;"
|- bgcolor="#933" align="center"
| colspan="2" | <div style="font-size:1.5em; color:#fff;"><big>'''Georges de La Tour'''</big><div style="float:right;">[[Restr:Gnome-applications-graphics.svg|32px]]</div></div>
|-
| colspan="2" align="center" style="border:8px ridge #ffb909;" | [[Restr:LA TOUR, Georges de - Saint Jerome Reading (1621-23).jpg|240px]]
|-
| colspan="2" align="center" | <div style="text-align:center;">''Sant Yerom o lenn ul lizher '', [[1621]]-[[1623]]<br><br><small>''(Lakaet war gont Francisco de Zurbarán dre fazi)''<br>Eoul war lien • 62,2 x 55 [[metr|cm]] – ''Hampton Court Palace''</div>
|-
| colspan="2" | <hr>
|- valign="top"
| '''Badeziant''' || [[14 a viz Meurzh]] [[1490]]<br>[[Vic-sur-Seille]]<br>[[Restr:Flag of Lorraine.svg|24px]] [[Dugelezh Loren]]
|-
| '''Marv''' || [[30 a viz Genver]] [[1652]]<br>[[Lunéville]]<br>[[Restr:Flag of Lorraine.svg|24px]] [[Dugelezh Loren]]
|-
| colspan="2" align="center" bgcolor="#933" style="color:#fff;" | '''Perzhioù'''
|-
| '''Micher''' || [[Livouriezh|Livour]]
|- valign="top"
| '''Levezon''' || [[Caravaggio]] (~[[1571]]-[[1610]])
|- valign="top"
| '''Luskadoù''' || [[Klaselezh]]<br>[[Barokelezh]]
|-
| colspan="2" align="center" bgcolor="#933" style="color:#fff;" | '''Oberennoù pennañ'''
|-
| colspan="2" |
* ''Al lennerez-planedennoù'' (~1630)
* ''Trucher ar born pikez'' (1636-1638)
* ''Sant Jozeb kalvez'' (1638-1645)
* ''Madalen hag he c'hantol'' (1642-1644)
|-
|}
'''Georges de La Tour''' (bet [[badeziant|badezet]] d'ar [[14 a viz Meurzh]] [[1593]] e [[Vic-sur-Seille]], marvet d'an [[30 a viz Genver]] [[1652]] e [[Lunéville]]) a oa ul livour eus [[Dugelezh Loren]] er {{XVIIvet kantved}}.<br>Ankouaet e voe buan-tre. Da arzourien [[norzheuropa]]t all e veze dezverket e oberennoù, ha da livourien [[spagnat]] evel [[José de Ribera]] ([[1591]]-[[1652]]), [[Francisco de Zurbarán]] ([[1598]]-[[1664]]) pe [[Diego Velázquez]] ([[1599]]-[[1660]]), betek ma voe "dizoloet" e [[1915]] gant an [[Alaman]] Hermann Voss, a oa un istorour war an arzoù – war kein an daolenn ''Saint Jérôme lisant une lettre'', da skouer, ez eus un enskrivadur hen, <q> Zurbarán </q>, a voe an abeg m'en em gavas an oberenn e [[Mirdi ar Prado]] e [[Madrid]].<br>
En ur ober ur c'hantved e tremenas Georges de La Tour eus ul livour dianav-krenn da unan eus ar re vrudetañ en istor al [[livouriezh]] e [[Bro-C'hall]], par d'al livourien [[Paul Cézanne]], [[Claude Monet]] pe [[Auguste Renoir]]. Un daou-ugent oberenn bennak gant Georges de La Tour zo bet anavezet ha dasparzhet etre mirdioù meur e Madrid, [[Pariz]], [[New York]], [[Los Angeles]], e mirdioù gall ([[Nancy]], [[Épinal]]) hag e Breizh ([[Naoned]], [[Roazhon]]).<br>
Den ne oar na pelec'h na gant piv e voe stummet, hag tremen a reas amzer en [[Italia]], evel ma ranke ober forzh pe arzour en amzer-se. Koulskoude e verzer aes e voe levezonet gant [[Caravaggio]], koulz e deouezad<ref>{{br}} {{fr}} {{en}} [[Preder]], [http://www.preder.net/r/geriadur/enmoned.php?dic=5&ent=557 ''Dictionnaire des médias''] ; {{br}} {{fr}} [[Geriadur Ménard]], p. 1132-a.</ref> gwirheñvel e dudennoù hag en doare ma implije ar [[gouloù]].
Evel al livour gall [[Trophime Bigot]] ([[1579]]-[[1650]]) e c'hoarie Georges de La Tour gant an deñvalijenn hag ar sklêrijenn, oc'h implijout gouloù ur gantol en e daolennoù. E-lec'h lakaat sklêrijenn an deiz da zont eus an diavaez, evel ma veze graet a-raok, e felle dezhañ implijout ur "sklêrijenn diabarzh", hag a-wechoù ez eas betek kuzhat pe zamguzhat ar gantol.
== E vuhez ==
Ganet e oa e [[Vic-sur-Seille]], e [[Dugelezh Loren]] a oa dizalc'h neuze, hag a vo staget ouzh [[Bro-C'hall]] e 1641.
Hervez skrid e vadeziant e oa al livour mab da Jean de la Tour, [[pober]], ha da Sibylle de Crospaux, merc'h d'ur pober all. An eil bugel e voe Georges, eus seizh krouadur an tiegezh.<br>
Ne ouzer netra diwar-benn e gammedoù kentañ el livouriezh. Marteze en devoa kejet e [[1616]] ouzh arzourien eus skol Caravaggio [[Utrecht]], hini [[Hendrick ter Brugghen]] ([[1588]]-[[1629]]), [[Gerard van Honthorst]] ([[1590]]-[[1656]]) ha [[Dirck van Baburen]] (~[[1595]]-[[1624]]). Hep mar ivez en devoa gwelet labourioù
[[Jean Le Clerc]] ([[1586]]-[[1633]]), a oa levezonet gant Caravaggio, ha [[Jacques Bellange]] (~[[1575]]-[[1616]]), eus [[Nancy]] o-daou.
Dimezet e voe d'an [[2 a viz Gouere]] [[1617]] gant Diane Le Nerf, un uheliadez eus Lunéville m'en em stalias ar c'houblad. Dindan ren an dug [[Henri II de Lorraine]] ([[1563]]-[[1624]]), a estlamme dirak oberennoù Caravaggio, e krogas al livour gant e resped dibar. E [[1619]] e voe staliet al livour e kastell an dug e Lunéville. Bloaz war-lerc'h e c'hrataas an dug dezhañ frankizoù ur [[brientinelezh|brientin]], ha buan e teuas da vezañ unan eus pinvidien kêr. Livañ a reas evit bourc'hizien hag uhelidi [[Loren]], hogen biskoazh ne voe livour ofisiel an dug rak gant [[Claude Deruet]] ([[1588]]-[[1660]]) e chomas ar garg.
War-lerc'h marv an dug e 1624 e renas e vab [[Charles IV de Lorraine|Charles IV]], hag e [[1633]] e c'houzañvas an dugelezh distrujoù ar [[Brezel Tregont Vloaz]] ([[1618]]-[[1648]]). E deroù ar bloavezh [[1638]] e voe tangwallet Lunéville, ha La Tour da dec'hel betek Nancy<ref>{{fr}} Jacques Thuillier, ''Georges de La Tour'', Flammarion, 2013, p. 107 {{ISBN|978-2-0812-8608-5}}</ref>. Alese ez eas da Baris e [[1639]], ma voe lojet el Louvre ha gopret gant ar roue gall [[Loeiz XIII]], a berc'henne an daolenn ''Saint Sébastien soigné par Irène'', diwar zorn Georges de La Tour end-eeun.<br>
Peogwir e oa chomet e vadoù hag e frankizoù e Lunéville e tistroas di goude ma voe bet adsavet e annez, e [[1641]]. Berzh a reas a-nevez gant e livadurioù.
D'ar [[15 a viz Genver]] 1652 e varvas gwreg Georges de La Tour diwar [[krezennfo|grezennfo]], ha diwar an hevelep kleñved ez eas an arzour d'an Anaon pemzektez diwezhatoc'h.
== Dasorc'hidigezh un arzour ==
[[Restr:Saint Joseph charpentier (La Tour).jpg|thumb|300px|<div style="text-align:center;">''Sant Jozeb kalvez''<br><small>[[Mirdi al Louvre]], [[Pariz]], [[eoullivadur]] war lien • 137 x 102 cm</small></div>]]
Petra bennak ma voe brudet-kenañ Georges de La Tour en e vev, buan e voe ankouaet koulz al livour hag e oberennoù a-c'houde e varv.<br>
Stlabezet e voe holl oberennoù an arzour, dezverket ma voent da livourien all eus Italia, Spagn pe an [[Izelvroioù]]. Lod eus e daolennoù zo bet dezverket d'al livour gall [[Quentin de La Tour]] ([[1704]]-[[1788]]), daoust dezhañ bezañ bevet ur c'hantved diwezhatoc'h ha livañ en un doare disheñvel-mik diouzh hini ar mestr lorenat.<br>
Ne chom roud ebet eus e vadoù, e di zoken zo aet da get.
E [[1915]] e voe anavet a-nevez, a-drugarez da Hermann Voss ha da zoare dibar Georges de La Tour da lakaat sklêrijenn o tont eus diabarzh e daolennoù. A-c'houde labourioù H. Voss ez eus bet graet un toullad studiadennoù, a roas tro da desteniekaat ur c'hant taolenn bennak ; war-dro 40 anezho zo deuet betek ennomp, ha diwar ken nebeut ag oberennoù ez eo bet lakaet Georges de La Tour e-touez gwellañ livourien c'hall e amzer – hag eñ lorenat, koulskoude.
== Ur stil dibar ==
Anat eo levezon [[Caravaggio]] war taolennoù koshañ Georges de La Tour ; kent [[1640]] int bet livet - hep mar, petra bennak ma ne vez ket deiziadet an taolennoù, alese dispisder kronologiezh e resped – pa gaver enno dodennoù a zo bet poblekaet gant arzourien [[flandrezat]] ar mare : tud eus ar werin ''(La Diseuse de bonne aventure)'' ha torfedoù pemdeziek ''(Le Tricheur à l'as de trèfle ; La Rixe des musiciens)''.
Brudet eo al livour evit an amsked a lakae en e daolennoù, ha pa vijent [[relijion|relijiel]]. Daoust da deñvalijenn sklêrijennet an oberennoù, ne gaver gwech ebet
dramaegezh enno, na c'hoarivaelezh, na meurdez ebet.<br>
Dibar eo e zoare evit gwir, pa chom bepred a-vaez da zoare teñvalour heulierien italian Caravaggio pe al livour spagnat José de Ribera.<br>
Stummoù eeunaet, tresoù spis, nebeut a livioù – [[gell]], [[Gwenn (liv)|gwenn]] ha [[Ruz (liv)|ruz]] peurliesañ, hep o lakaat e-kichen livioù taeroc'h – a ya d'ober stil personel Georges de La Tour.
== Palierad ==
Setu amañ un toullad skouerioù eus arz ar mestr-livour lorenat, eoullivadurioù anezho.
<gallery mode="packed" heights="220px" caption="TAOLENNOÙ RELIJIEL">
L'adoration des bergers (La Tour).jpg|''Azeulidigezh ar vesaerien''
Georges de La Tour L'Education de la Vierge The Frick Collection.jpg|''[[Deskadurezh ar Werc'hez]]''
Georges de La Tour 044.jpg|''Job godiset gant e wreg''
Georges de La Tour Saint Andre collection privee.JPG|''Sant Andrev''
(Albi) Saint Jacques le Mineur 1620 - Georges de La Tour Inv.169.jpg|''Saint Jacques le Mineur''
(Albi) Saint Jacques le Majeur (copie) - Georges de La Tour - MTL inv.162.jpg|''Sant Jakez ''
Georges de La Tour (atelier) Saint Jerome lisant Musee Lorrain.JPG|''Sant Yerom o lenn''.
Georges de La Tour - The Dream of St Joseph - WGA12344.jpg|''Hunvre Sant Jozeb''.
<small>[[Mirdi an Arzoù-kaer (Naoned)]] </small>
Georges de La Tour 014.jpg|''Sant Yerom penedour''
(Albi) Saint Jude Thaddée 1620 - Georges de La Tour Inv.166.jpg|''[[Jud (abostol)|Sant Jud]]
Georges de La Tour 061.jpg|''Dinac'hadenn Sant Pêr''
Georges de La Tour - Saint Peter Repentant - 1951.454 - Cleveland Museum of Art.jpg|''Morc'hed Sant Pêr''
Georges de La Tour 053.jpg|''Sant Fulup''
'Saint Sebastian Tended by Irene', attributed to Georges de La Tour, early 1630s, oil on canvas, Kimbell Art Museum.jpg|''[[Sant Sebastian prederiet gant Irene]]'' (war-dro 1630), [[Mirdi al Louvre]]
Georges de La Tour 003.jpg|''Saint Sébastien soigné par Irène'' (war-dro 1649). Gemäldegalerie'', [[Berlin]].
Georges de La Tour - St. Thomas - Google Art Project.jpg|''Sant Tomaz''.
Georges de La Tour - The Magdalen with the Smoking Flame - Google Art Project.jpg|''Mari Madalen dirak ar flammenn o vogediñ''.
Georges de La Tour - The Repentant Magdalen - Google Art Project.jpg|''Mari Madalen dirak ar melezour''.
Georges de La Tour - The Penitent Magdalen - WGA12339.jpg|''Mari Madalen an div flammenn''.
0 La Madeleine à la veilleuse - Georges de La Tour - Louvre RF 1949-11 (1).JPG|''La Madeleine à la veilleuse''.
</gallery>
<gallery mode="packed" heights="220px" caption="TAOLENNOÙ LIK">
Georges de La Tour L'Argent verse Musée des beaux-arts de Lviv.jpg|''An Arc'hant'' (Lwowska Galeria Sztuki, [[Pologn]])
Georges de La Tour (French, Vic-sur-Seille 1593–1653 Lunéville) - The Fortune Teller - Google Art Project.jpg|''Al lennerez planedennoù''.
Femme à la puce, Georges de la Tour.jpg|''Maouez ar c'hwenenn''.
Georges de La Tour La Fillette au brasero Collection particuliere.JPG|''Plac'hig ar brasero''.
Georges de La Tour Le Jeune chanteur New Walk Museum and Art Gallery.jpg|''Kaner yaouank'' .
Georges de La Tour 035.jpg|''Ar c'hoarier diñsoù''.
Georges de La Tour - Peasant Couple Eating - WGA12327.jpg|''An debrerien-piz''.
Georges de La Tour Le Nouveau-ne Musée des beaux-arts de l'Ontario.jpg|''Bugel nevez c'hanet''.
Georges de La Tour - Newlyborn infant - Musée des Beaux-Arts de Rennes.jpg|''Bugel nevez c'hanet''.
Georges de La Tour - Rixe de musiciens - Google Art Project.jpg|''Kann etre sonerien''.
Georges de la Tour-Le souffleur a la lampe mg 1783.jpg|''Bugel o c'hwezhañ war ul lamp''.
Georges de La Tour - Smoker.jpg|''Le Souffleur à la pipe''.
Georges de La Tour Tete de femme (fragment) Musée départemental Georges-de-La-Tour Vic-sur-Seille.jpg|''Penn maouez'' (darn).
Georges de La Tour - The Cheat with the Ace of Clubs - Google Art Project.jpg|'' Trucher ar born treflez''.
Georges de La Tour. The Old Man.JPG|''Den kozh''.
Georges de La Tour 055.jpg|''Maouez kozh''.
Georges de La Tour-Le Vielleur (2).jpg|''Ar Bieller gant e sac'h''.
Georges de La Tour 040.jpg|''[[Ar Bieller]] ([[Mirdi an Arzoù-kaer (Naoned)]])
Georges de La Tour 042.jpg|''Ar Bieller hag e gi''.
Ciego tocando la zanfonía (Georges de La Tour).jpg|''Ar Bieller dall''
</gallery>
== Levrlennadur ==
* {{fr}} Jacques Thuillier, ''Georges de La Tour'', Flammarion, 2013 {{ISBN|978-2-0812-8608-5}}
* {{fr}} Pol Bury, ''Georges de La Tour – Le tricheur'', Ides et Calendes, 2000 {{ISBN|978-2-8258-0059-1}}
* {{fr}} Olivier Bonfait, Anne Reinbold & Béatrice Sarrazin, ''L'ABCdaire de Georges de La Tour'', Flammarion, 1999 {{ISBN|978-2-0801-2573-6}}
* {{fr}} Jean-Pierre Cuzin & Pierre Rosenberg, ''Georges de La Tour'', Réunion des Musées Nationaux, 1997 {{ISBN|978-2-7118-3592-8}}
* {{fr}} Jean-Pierre Cuzin & Dimitri Salmon, ''Georges de La Tour – Histoire d'une redécouverte'', Gallimard, 1997 {{ISBN|978-2-0705-3425-8}}
* {{fr}} Robert Fohr, ''Georges de La Tour – Le maître des nuits'', Adam Biro, 1997 {{ISBN|978-2-8766-0202-1}}
* {{fr}} Anne Reinbold, ''Georges de La Tour'', Fayard, 1991 {{ISBN|978-2-2130-2736-4}}
== Liammoù diavaez ==
;{{Breizh}}
* [[Naoned]] :[http://www.museedesbeauxarts.nantes ''Musée des Beaux-Arts'']
* [[Roazhon]] : [http://www.mbar.org ''Musée des Beaux-Arts'']
;{{Alamagn}}
* [[Berlin]] : [http://www.smb.museum/en/museums-and-institutions/gemaeldegalerie/home.html ''Gemäldegalerie'']
;{{Bro-C'hall}}
* [[Épinal]] : [http://www.vosges.fr/La-vie-en-Vosges/Musée-départemental.htm ''Musée départemental des Vosges'']
* [[Grenoble]][http://www.museedegrenoble.fr/ ''Musée de Grenoble'']
* [[Pariz]] : [http://www.louvre.fr ''Musée du Louvre'']
;{{Kanada}}
* [[Toronto]] : [http://www.ago.net/european ''Art Gallery of Ontario – Musée des beaux-arts de l'Ontario]''
;{{Rouantelezh-Unanet}}
* [[London]] : [http://www.hrp.org.uk/hampton-court-palace ''Hampton Court Palace'']
;{{Spagn}}
* [[Madrid]] : [http://www.museodelprado.es ''Museo Nacional del Prado'']
;{{SUA}}
* [[Fort Worth (Texas)|Fort Worth]] : [https://www.kimbellart.org ''Kimbell Art Museum'']
* [[Los Angeles]] : [http://www.lacma.org ''Los Angeles County Museum of Art'']
* [[New York]] :[http://www.metmuseum.org ''Metropolitan Museum of Art'']
*[[Washington D.C.]] : [http://www.nga.gov/content/ngaweb.html ''National Gallery of Art'']
;{{Sveden}}
* [[Stockholm]][http://www.nationalmuseum.se ''Nationalmuseum'']
;{{Ukraina}}
* [[Lviv]] : [http://www.http://lwow.home.pl/galeria/galeri.html#f ''музей образотворчого мистецтва''] (Mirdi an Arzoù-Kaer) {{pl}}
== Notennoù ==
{{Daveoù}}
{{Commons|Catgory:Georges de La Tour}}
[[Rummad:Livourien c'hall ar XVIIvet kantved]]
[[Rummad:Livourien Loren]]
[[Rummad:Georges de La Tour]]
lg0nzbz0zcqhh44tadiusfc636fmlnn
Le Mans Union Club 72
0
37722
2008603
1947250
2022-08-17T18:03:14Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| align="right" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin-left:1em; width:28em; font-size:90%; border: 1px solid #999; border-right-width: 2px; border-bottom-width: 2px; background-color: #DDDDDD"
! colspan="2" style="background-color: RED" |
{| style="background: RED" align="center" width="100%"
| padding=15px|
| style="background: RED" align="center" width="100%" |<font color=GOLD size="4"><center> '''Le Mans Union Club 72'''
| padding=15px|
|}
|-
| colspan="2" style="text-align:center; padding:0.5em;" bgcolor="white"| [[Skeudenn:Muc72.gif]]
|-
| '''Klub krouet e'''
| bgcolor=#EEEEEE| [[1985]] (unanidigezh)
|-
| '''Kluboù unanet'''
| bgcolor=#EEEEEE| US Le Mans ([[1902]]-[[1985]])<br />SO Maine ([[1???]]-[[1985]])
|-
| '''Statutd a-vicher'''
| bgcolor=#EEEEEE| abaoe Gouhere [[1993]]
|-
| '''Livioù'''
| bgcolor=#EEEEEE| ruz ha melen
|-
| '''Lezanvioù'''
| bgcolor=#EEEEEE| ''Sangs et Or'' pe ''Mucistes''
|-
| '''Stad'''
| bgcolor=#EEEEEE| [[Stade Léon-Bollée]] <br />(Tro-dro 17 500 plas)
|-
|'''Stad nevez'''
| bgcolor=#EEEEEE| [[Complexe sportif d'Antarès]] <br /> (etre 23 000 ha 25 000 plas, prest e 2009)
|-
| '''Bet ar muiañ a dud'''
| bgcolor=#EEEEEE| 16 531 arvesterien <br />(5 a via Du [[2005]], a-enep {{Olympique Marseille|OM}})
|-
| '''Kreizenn bleustriñ'''
| bgcolor=#EEEEEE| La Pincenardière e [[Mulsanne]]
|-
| '''Sez'''
| bgcolor=#EEEEEE| Stade Omnisports Leon Bollée<br />rue Claircigny<br />72000 [[Le Mans]]
|-
|'''Prezidant'''
| bgcolor=#EEEEEE| [[Henri Legarda]]
|-
|'''Gourdoner'''
| bgcolor=#EEEEEE| [[Rudi Garcia]]
|-
| '''Lec'hienn Web'''
| bgcolor=#EEEEEE| http://www.muc72.fr
|-
|bgcolor="white"|{{Football kit|pattern_la=|pattern_b=|pattern_ra=|leftarm=FF0000|body=FF0000|rightarm=FF0000|shorts=FF0000|socks=FF0000|title=Er gêr}}
|bgcolor="white"|{{Football kit|pattern_la=|pattern_b=|pattern_ra=|leftarm=FFFFFF|body=FFFFFF|rightarm=FFFFFF|shorts=FFFFFF|socks=FFFFFF|title=Er-maez}}
|}
'''Le Mans Union Club 72''' a zo ur c'hlub mell-droad gall krouet an 12 a viz Even [[1985]], unanet eo bet an [[Union Sportive du Mans]] (USM) hag ar Stade Olympique du Maine (SOM).
== Roll loreidi ==
* ''' Kampionad Frañs D3 strollad Ouest''' :
** '''Kampion''' : [[1990]]
* '''[[Kib mell-droad Frañs|Kib Bro-C'hall]]''' :
** '''Gwellañ plas''' : 1/2 gourfenad e [[1999]].
* '''[[Kib mell-droad ar C'hevre|Kib ar C'hevre]]''' :
** '''Gwellañ plas''' : 1/2 gourfennad e [[2006]] hag e [[2007]].
* '''[[Kampionad Frañs mell-droad Ligue 2|Kampionad Frañs D2/L2]]''' :
** '''Beskampion''' : [[2003]] ha [[2005]].
* '''[[Kib Gambardella]]''' ('''1''') :
** '''Tre'hour''' : [[2004]].
== Skipailh 2007/2008 ==
=== Diwallerien ===
{| bgcolor="#f7f8ff" cellpadding="2" cellspacing="2" border="1" style="font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse; text-align:center"
|-bgcolor="#868686" style="color: #ffffff"
| width="20" align="center"|'''Niverenn'''
| width="160" align="center"|'''Anv'''
| width="220" align="center"|'''Post'''
| width="300" align="center"|'''Ganedigezh'''
| width="120" align="center"|'''Broadelezh'''
| width="150" align="center"|'''Dibab'''
|- bgcolor=
|1||[[Thibault Ferrand]]||Diwaller||[[26 Meurzh]] [[1986]] e [[Chambray-lès-Tours]] ([[Indre-et-Loire|37]])||{{Frañs}}||Skipailh -20 bloaz
|- bgcolor=#f0f0f0
|16||[[Rodolphe Roche]]||Diwaller||[[14 Even]] [[1979]] e [[Montluçon]] ([[Allier (departamant)|03]]) ||{{Frañs}}||
|- bgcolor=
|30||[[Yohann Pelé]]||Diwaller||[[4 Du]] [[1982]] e [[Brou-sur-Chantereine]] ([[Seine-et-Marne|77]])||{{Frañs}}||
|-bgcolor=#f0f0f0
|}
=== Difennerien ===
{| bgcolor="#f7f8ff" cellpadding="2" cellspacing="2" border="1" style="font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse; text-align:center"
|-bgcolor="#868686" style="color: #ffffff"
| width="20" align="center"|'''Niverenn'''
| width="160" align="center"|'''Anv'''
| width="220" align="center"|'''Post'''
| width="300" align="center"|'''Ganedigezh'''
| width="120" align="center"|'''Broadelezh'''
| width="150" align="center"|'''Dibab'''
|- bgcolor=#f0f0f0
|4||[[Paulo André]]||Difenner||[[20 Eost]] [[1983]] e [[Campinas]] ([[Brazil]])||{{Brazil}}||
|- bgcolor=
|5||[[Grégory Cerdan]]||Difenner||[[28 Gouhere]] [[1982]] e [[Saint-Denis (Seine-Saint-Denis)|Saint-Denis]] ([[Seine-Saint-Denis|93]]) ||{{Frañs}}||
|- bgcolor=#f0f0f0
|13||[[Cyriaque Louvion]]||Difenner ||[[24 Gouhere]] [[1987]] e [[Port Sauveur]] ([[Frañs|FRA]]) ||{{Frañs}}||Skipailh espoir
|-bgcolor=
|14||[[Clément Pinault]]||Difenner||[[4 février]] [[1985]] e [[Grasse]] ([[Alpes-Maritimes|06]]) ||{{Frañs}}||
|- bgcolor=#f0f0f0
|23||[[Jean Calvé]]||Difenner||[[30 Ebrel]] [[1984]] e [[Cormeilles-en-Parisis]] ([[Val-d'Oise|95]])||{{Frañs}}||
|-bgcolor=
|25||[[Marko Basa]]||Difenner||[[29 Kerzu]] [[1982]] e [[Trstenik]] ([[Serbie|SER]]) ||{{Montenegro}}||Skipailh A
|- bgcolor=#f0f0f0
|29||[[Ibrahima Camara]]||Difenner||{{1er Genver}} [[1985]] e [[Conakry]] ([[Ginea|GUI]]) ||{{Ginea}}||Skipailh A
|-bgcolor=
| ||[[Samuel Bouhours]]||Difenner||[[26 Even]] [[1987]] er [[Le Mans|Mans]] ([[Sarthe (departamant)|72]]) ||{{Frañs}}||
|- bgcolor=#f0f0f0
| ||[[William Edjenguélé]]||Difenner||[[7 Mae]] [[1987]] e [[Pariz]] (75) ||{{Frañs}}||
|-bgcolor=
|}
=== Kreizourien ===
{| bgcolor="#f7f8ff" cellpadding="2" cellspacing="2" border="1" style="font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse; text-align:center"
|-bgcolor="#868686" style="color: #ffffff"
| width="20" align="center"|'''Niverenn'''
| width="160" align="center"|'''Anv'''
| width="220" align="center"|'''Post'''
| width="300" align="center"|'''Ganedigezh'''
| width="120" align="center"|'''Broadelezh'''
| width="150" align="center"|'''Dibab'''
|- bgcolor=
|8||[[Guillaume Loriot]]||Kreizour||[[21 Mae]] [[1986]] au [[Le Mans|Mans]] ([[Sarthe (departamant)|72]]) ||{{Frañs}}||
|- bgcolor=#f0f0f0
|11||[[Koffi N'Dri Romaric]]||Kreizour / offensif||[[4 Even]] [[1983]] e [[Abidjan]] ([[Aod an Olifant|CIV]]) ||{{Aod an Olifant}}||Skipailh A
|- bgcolor=
|15||[[Alphousseyni Keita]]||Kreizour / Difenner||[[13 Du]] [[1985]] e [[Bamako]] ([[Mali|MAL]]) ||{{Mali}}||Skipailh A
|- bgcolor=#f0f0f0
|17||[[Hassan Yebda]]||Kreizour||[[14 Mae]] [[1984]] e [[Saint-Maurice (Val-de-Marne)|Saint-Maurice]] ([[Val-de-Marne|94]]) ||{{Frañs}}||Skipailh -17 bloaz
|- bgcolor=
|20||[[Mathieu Coutadeur]]||Kreizour||[[20 Meurzh]] [[1986]] au [[Le Mans|Mans]] ([[Sarthe (departamant)|72]]) ||{{Frañs}}||Skipailh espoir
|-bgcolor=#f0f0f0
|22||[[Daisuke Matsui]]||Kreizour / Tager||[[11 Mae]] [[1981]] e [[Kyoto]] ([[Japan|JAP]]) ||{{Japan}}||Skipailh A
|- bgcolor=
|26||[[Martin Douillard]]||Kreizour||[[20 Meurzh]] [[1985]] aux [[Les Sables d'Olonne|Sables d'Olonne]] ([[Vendée (departamant)|85]]) ||{{Frañs}}||
|-bgcolor=#f0f0f0
|28||[[Stéphane Sessègnon]]||Kreizour / défensif||{{1er Even}} [[1984]] e [[Allahé]] ([[Benin|BEN]]) ||{{Benin}}||Skipailh A
|-bgcolor=
|—||[[Ludovic Baal]]||Kreizour||[[24 Mae]] [[1986]] e [[Paris]] ([[Paris|75]]) ||{{Frañs}}||Skipailh -20 bloaz
|-bgcolor=#f0f0f0
|—||[[Massiré Kanté]]||Milieu relayeur||[[31 Meurzh]] [[1989]] e [[Courbevoie]] ([[Hauts-de-Seine|92]])||{{Frañs}}
|}
=== Tagerien ===
{| bgcolor="#f7f8ff" cellpadding="2" cellspacing="2" border="1" style="font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse; text-align:center"
|-bgcolor="#868686" style="color: #ffffff"
| width="20" align="center"|'''Niverenn'''
| width="160" align="center"|'''Anv'''
| width="220" align="center"|'''Post'''
| width="300" align="center"|'''Ganedigezh'''
| width="120" align="center"|'''Broadelezh'''
| width="150" align="center"|'''Dibab'''
|- bgcolor=#f0f0f0
|6||[[Brahim El Bahri]]||Tager / Kreizour||[[26 Meurzh]] [[1986]] e [[Rabat]] ([[Maroko|MAR]]) ||{{Maroko}}||Skipailh Olympique
|- bgcolor=
|7||[[Túlio de Melo]]||Tager||[[31 Genver]] [[1985]] e [[Montes Claros]] ([[Brazil]]) ||{{Brazil}}||
|- bgcolor=#f0f0f0
|9||[[Modibo Maega]]||Tager||[[3 Gwengolo]] [[1987]] e [[Bamako]] ([[Mali|MAL]]) ||{{Mali}}||Skipailh A
|- bgcolor=
|18||[[Kévin Portalès]]||Tager||[[20 Gwengolo]] [[1987]] au [[Le Mans|Mans]] ([[Sarthe (departamant)|72]]) ||{{Frañs}}||
|-bgcolor=#f0f0f0
|19||[[Mamadou Samassa]]||Avant-centre||{{1er Mae}} [[1986]] e [[Montfermeil]] ([[Seine-Saint-Denis|93]]) ||{{Frañs}}||Skipailh espoir
|-bgcolor=
|21||[[Anthony Le Tallec]]||Tager||[[3 Here]] [[1984]] e [[Hennebont]] ([[Morbihan|56]]) ||{{Frañs}}||Skipailh espoir
|-bgcolor=#f0f0f0
|27||[[Gervinho]]||Tager / Kreizour||[[27 Mae]] [[1987]] e [[Anyama]] ([[Aod an Olifant|CIV]]) ||{{Aod an Olifant}}||Skipailh A
|-
|}
== C'hoarierien brudet ==
{|border="0" cellpadding="2"
|- valign="top"
|
* [[Dagui Bakari]] {{Aod an Olifant}}
* [[Ismaël Bangoura]] {{Ginea}}
* [[Régis Beunardeau]]
* [[Laurent Bonnart]]
* [[Jean-François Bédénik]]
* [[Damien Bridonneau]]
* [[Philippe Celdran]]
* [[Daniel Cousin]] {{Gabon}}
* [[Fernando D'Amico]] {{Arc'hantina}}
* [[Ratko Dostanic]] {{Yougoslavia}}
|
|
* [[Didier Drogba]] {{Aod an Olifant}}
* [[Jérôme Drouin]]
* [[Dan Eggen]] {{Norvegia}}
* [[James Fanchone]]
* [[Yannick Fischer]]
* [[Thierry Froger]]
* [[Christian Gourcuff]]
* [[Grafite]] {{Brazil}}
* [[Yohan Hautcoeur]]
* [[Chiguy Lucau]] {{Kongo}}
|
|
* [[Fabrice Pancrate]]
* [[Olivier Pédémas]]
* [[Laurent Peyrelade]]
* [[Yoann Poulard]]
* [[Yohann Rangdet]]
* [[Stéphane Samson]]
* [[Frédéric Thomas]]
* [[Olivier Thomas]]
* [[Olivier Thomert]]
* [[Patrick Van Kets]] {{Belgia}}
|}
== Gourdonerien ==
{| bgcolor="#f7f8ff" cellpadding="2" cellspacing="2" border="1" style="font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse; text-align:center"
|-bgcolor="#868686" style="color: #ffffff"
| width="100" align="center"|'''Erruet'''
| width="100" align="center"|'''Kuitaet'''
| width="170" align="center"|'''Anv'''
| width="100" align="center"|'''Broadelezh'''
|-
| [[1985]]||[[1986]] ||[[Bernard Deferrez]] ||{{Frañs}}
|- bgcolor="#EFEFEF"
| [[1986]]||Kerzu [[1988]] ||[[Christian Gourcuff]] ||{{Frañs}}
|-
| Genver [[1989]]||Kerzu [[1992]] ||[[Christian Létard]] ||{{Frañs}}
|- bgcolor="#EFEFEF"
| Genver [[1993]]||Even [[1997]] ||[[Thierry Froger]] ||{{Frañs}}
|-
| Gouhere[[1997]]||Here[[1997]] ||[[Slavo Muslin]] ||{{Serbia}}
|-
| Du [[1997]]||Du [[2000]] ||[[Marc Westerloppe]] ||{{Frañs}}
|- bgcolor="#EFEFEF"
| Du [[2000]]||Kerzu [[2000]] ||[[Alain Pascalou]] ||{{Frañs}}
|-
| Kerzu [[2000]]||C'hwevrer [[2004]] ||[[Thierry Goudet]] ||{{Frañs}}
|- bgcolor="#EFEFEF"
| Meurzh [[2004]]||Kerzu [[2004]] ||[[Daniel Jeandupeux]] ||{{Suis}}
|-
| Genver [[2004]]||Even [[2007]] ||[[Frédéric Hantz]] ||{{Frañs}}
|- bgcolor="#EFEFEF"
| Even [[2007]]|| ||[[Rudi Garcia]] ||{{Frañs}}
|}
== Prezidanted ==
{| bgcolor="#f7f8ff" cellpadding="2" cellspacing="2" border="1" style="font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse; text-align:center"
|-bgcolor="#868686" style="color: #ffffff"
| width="100" align="center"|'''Arrivée'''
| width="100" align="center"|'''Départ'''
| width="170" align="center"|'''Nom'''
|-bgcolor="#EFEFEF"
|[[1985]]||[[1989]]||Roland Grandier
|-
|[[1989]]||[[1991]]||Roger Leroy
|-bgcolor="#EFEFEF"
|[[1991]]||Kerzu [[2000]]||Jean-Yves Merdrignac
|-
| Kerzu [[2000]]||Even [[2003]] ||Noël Peyramayou
|-bgcolor="#EFEFEF"
| Even [[2003]]|| ||[[Henri Legarda]]
|}
== Liammoù diavaez ==
* {{fr}} [http://www.muc72.fr/ Lec'hienn ofisiel]
----
[[Rummad:Kluboù mell-droad Frañs|Le Mans]]
5azpg9yaozwglbfjjqlraxkpyh3jjl9
2008613
2008603
2022-08-17T18:06:18Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| align="right" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin-left:1em; width:28em; font-size:90%; border: 1px solid #999; border-right-width: 2px; border-bottom-width: 2px; background-color: #DDDDDD"
! colspan="2" style="background-color: RED" |
{| style="background: RED" align="center" width="100%"
| padding=15px|
| style="background: RED" align="center" width="100%" |<font color=GOLD size="4"><center> '''Le Mans Union Club 72'''
| padding=15px|
|}
|-
| colspan="2" style="text-align:center; padding:0.5em;" bgcolor="white"| [[Skeudenn:Muc72.gif]]
|-
| '''Klub krouet e'''
| bgcolor=#EEEEEE| [[1985]] (unanidigezh)
|-
| '''Kluboù unanet'''
| bgcolor=#EEEEEE| US Le Mans ([[1902]]-[[1985]])<br />SO Maine ([[1???]]-[[1985]])
|-
| '''Statutd a-vicher'''
| bgcolor=#EEEEEE| abaoe Gouhere [[1993]]
|-
| '''Livioù'''
| bgcolor=#EEEEEE| ruz ha melen
|-
| '''Lezanvioù'''
| bgcolor=#EEEEEE| ''Sangs et Or'' pe ''Mucistes''
|-
| '''Stad'''
| bgcolor=#EEEEEE| [[Stade Léon-Bollée]] <br />(Tro-dro 17 500 plas)
|-
|'''Stad nevez'''
| bgcolor=#EEEEEE| [[Complexe sportif d'Antarès]] <br /> (etre 23 000 ha 25 000 plas, prest e 2009)
|-
| '''Bet ar muiañ a dud'''
| bgcolor=#EEEEEE| 16 531 arvesterien <br />(5 a via Du [[2005]], a-enep {{Olympique Marseille|OM}})
|-
| '''Kreizenn bleustriñ'''
| bgcolor=#EEEEEE| La Pincenardière e [[Mulsanne]]
|-
| '''Sez'''
| bgcolor=#EEEEEE| Stade Omnisports Leon Bollée<br />rue Claircigny<br />72000 [[Le Mans]]
|-
|'''Prezidant'''
| bgcolor=#EEEEEE| [[Henri Legarda]]
|-
|'''Gourdoner'''
| bgcolor=#EEEEEE| [[Rudi Garcia]]
|-
| '''Lec'hienn Web'''
| bgcolor=#EEEEEE| http://www.muc72.fr
|-
|bgcolor="white"|{{Football kit|pattern_la=|pattern_b=|pattern_ra=|leftarm=FF0000|body=FF0000|rightarm=FF0000|shorts=FF0000|socks=FF0000|title=Er gêr}}
|bgcolor="white"|{{Football kit|pattern_la=|pattern_b=|pattern_ra=|leftarm=FFFFFF|body=FFFFFF|rightarm=FFFFFF|shorts=FFFFFF|socks=FFFFFF|title=Er-maez}}
|}
'''Le Mans Union Club 72''' a zo ur c'hlub mell-droad gall krouet an 12 a viz Even [[1985]], unanet eo bet an [[Union Sportive du Mans]] (USM) hag ar Stade Olympique du Maine (SOM).
== Roll loreidi ==
* ''' Kampionad Frañs D3 strollad Ouest''' :
** '''Kampion''' : [[1990]]
* '''[[Kib mell-droad Frañs|Kib Bro-C'hall]]''' :
** '''Gwellañ plas''' : 1/2 gourfenad e [[1999]].
* '''[[Kib mell-droad ar C'hevre|Kib ar C'hevre]]''' :
** '''Gwellañ plas''' : 1/2 gourfennad e [[2006]] hag e [[2007]].
* '''[[Kampionad Frañs mell-droad Ligue 2|Kampionad Frañs D2/L2]]''' :
** '''Beskampion''' : [[2003]] ha [[2005]].
* '''[[Kib Gambardella]]''' ('''1''') :
** '''Tre'hour''' : [[2004]].
== Skipailh 2007/2008 ==
=== Diwallerien ===
{| bgcolor="#f7f8ff" cellpadding="2" cellspacing="2" border="1" style="font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse; text-align:center"
|-bgcolor="#868686" style="color: #ffffff"
| width="20" align="center"|'''Niverenn'''
| width="160" align="center"|'''Anv'''
| width="220" align="center"|'''Post'''
| width="300" align="center"|'''Ganedigezh'''
| width="120" align="center"|'''Broadelezh'''
| width="150" align="center"|'''Dibab'''
|- bgcolor=
|1||[[Thibault Ferrand]]||Diwaller||[[26 Meurzh]] [[1986]] e [[Chambray-lès-Tours]] ([[Indre-et-Loire|37]])||{{Frañs}}||Skipailh -20 bloaz
|- bgcolor=#f0f0f0
|16||[[Rodolphe Roche]]||Diwaller||[[14 Even]] [[1979]] e [[Montluçon]] ([[Allier (departamant)|03]]) ||{{Frañs}}||
|- bgcolor=
|30||[[Yohann Pelé]]||Diwaller||[[4 Du]] [[1982]] e [[Brou-sur-Chantereine]] ([[Seine-et-Marne|77]])||{{Frañs}}||
|-bgcolor=#f0f0f0
|}
=== Difennerien ===
{| bgcolor="#f7f8ff" cellpadding="2" cellspacing="2" border="1" style="font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse; text-align:center"
|-bgcolor="#868686" style="color: #ffffff"
| width="20" align="center"|'''Niverenn'''
| width="160" align="center"|'''Anv'''
| width="220" align="center"|'''Post'''
| width="300" align="center"|'''Ganedigezh'''
| width="120" align="center"|'''Broadelezh'''
| width="150" align="center"|'''Dibab'''
|- bgcolor=#f0f0f0
|4||[[Paulo André]]||Difenner||[[20 Eost]] [[1983]] e [[Campinas]] ([[Brazil]])||{{Brazil}}||
|- bgcolor=
|5||[[Grégory Cerdan]]||Difenner||[[28 Gouhere]] [[1982]] e [[Saint-Denis (Seine-Saint-Denis)|Saint-Denis]] ([[Seine-Saint-Denis|93]]) ||{{Frañs}}||
|- bgcolor=#f0f0f0
|13||[[Cyriaque Louvion]]||Difenner ||[[24 Gouhere]] [[1987]] e [[Port Sauveur]] ([[Frañs|FRA]]) ||{{Frañs}}||Skipailh espoir
|-bgcolor=
|14||[[Clément Pinault]]||Difenner||[[4 février]] [[1985]] e [[Grasse]] ([[Alpes-Maritimes|06]]) ||{{Frañs}}||
|- bgcolor=#f0f0f0
|23||[[Jean Calvé]]||Difenner||[[30 Ebrel]] [[1984]] e [[Cormeilles-en-Parisis]] ([[Val-d'Oise|95]])||{{Frañs}}||
|-bgcolor=
|25||[[Marko Basa]]||Difenner||[[29 Kerzu]] [[1982]] e [[Trstenik]] ([[Serbie|SER]]) ||{{Montenegro}}||Skipailh A
|- bgcolor=#f0f0f0
|29||[[Ibrahima Camara]]||Difenner||{{1er Genver}} [[1985]] e [[Conakry]] ([[Ginea|GUI]]) ||{{Ginea}}||Skipailh A
|-bgcolor=
| ||[[Samuel Bouhours]]||Difenner||[[26 Even]] [[1987]] er [[Le Mans|Mans]] ([[Sarthe (departamant)|72]]) ||{{Frañs}}||
|- bgcolor=#f0f0f0
| ||[[William Edjenguélé]]||Difenner||[[7 Mae]] [[1987]] e [[Pariz]] (75) ||{{Frañs}}||
|-bgcolor=
|}
=== Kreizourien ===
{| bgcolor="#f7f8ff" cellpadding="2" cellspacing="2" border="1" style="font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse; text-align:center"
|-bgcolor="#868686" style="color: #ffffff"
| width="20" align="center"|'''Niverenn'''
| width="160" align="center"|'''Anv'''
| width="220" align="center"|'''Post'''
| width="300" align="center"|'''Ganedigezh'''
| width="120" align="center"|'''Broadelezh'''
| width="150" align="center"|'''Dibab'''
|- bgcolor=
|8||[[Guillaume Loriot]]||Kreizour||[[21 Mae]] [[1986]] au [[Le Mans|Mans]] ([[Sarthe (departamant)|72]]) ||{{Frañs}}||
|- bgcolor=#f0f0f0
|11||[[Koffi N'Dri Romaric]]||Kreizour / offensif||[[4 Even]] [[1983]] e [[Abidjan]] ([[Aod an Olifant|CIV]]) ||{{Aod an Olifant}}||Skipailh A
|- bgcolor=
|15||[[Alphousseyni Keita]]||Kreizour / Difenner||[[13 Du]] [[1985]] e [[Bamako]] ([[Mali|MAL]]) ||{{Mali}}||Skipailh A
|- bgcolor=#f0f0f0
|17||[[Hassan Yebda]]||Kreizour||[[14 Mae]] [[1984]] e [[Saint-Maurice (Val-de-Marne)|Saint-Maurice]] ([[Val-de-Marne|94]]) ||{{Frañs}}||Skipailh -17 bloaz
|- bgcolor=
|20||[[Mathieu Coutadeur]]||Kreizour||[[20 Meurzh]] [[1986]] au [[Le Mans|Mans]] ([[Sarthe (departamant)|72]]) ||{{Frañs}}||Skipailh espoir
|-bgcolor=#f0f0f0
|22||[[Daisuke Matsui]]||Kreizour / Tager||[[11 Mae]] [[1981]] e [[Kyoto]] ([[Japan|JAP]]) ||{{Japan}}||Skipailh A
|- bgcolor=
|26||[[Martin Douillard]]||Kreizour||[[20 Meurzh]] [[1985]] aux [[Les Sables d'Olonne|Sables d'Olonne]] ([[Vendée (departamant)|85]]) ||{{Frañs}}||
|-bgcolor=#f0f0f0
|28||[[Stéphane Sessègnon]]||Kreizour / défensif||{{1er Even}} [[1984]] e [[Allahé]] ([[Benin|BEN]]) ||{{Benin}}||Skipailh A
|-bgcolor=
|—||[[Ludovic Baal]]||Kreizour||[[24 Mae]] [[1986]] e [[Pariz]] (75) ||{{Frañs}}||Skipailh -20 bloaz
|-bgcolor=#f0f0f0
|—||[[Massiré Kanté]]||Milieu relayeur||[[31 Meurzh]] [[1989]] e [[Courbevoie]] ([[Hauts-de-Seine|92]])||{{Frañs}}
|}
=== Tagerien ===
{| bgcolor="#f7f8ff" cellpadding="2" cellspacing="2" border="1" style="font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse; text-align:center"
|-bgcolor="#868686" style="color: #ffffff"
| width="20" align="center"|'''Niverenn'''
| width="160" align="center"|'''Anv'''
| width="220" align="center"|'''Post'''
| width="300" align="center"|'''Ganedigezh'''
| width="120" align="center"|'''Broadelezh'''
| width="150" align="center"|'''Dibab'''
|- bgcolor=#f0f0f0
|6||[[Brahim El Bahri]]||Tager / Kreizour||[[26 Meurzh]] [[1986]] e [[Rabat]] ([[Maroko|MAR]]) ||{{Maroko}}||Skipailh Olympique
|- bgcolor=
|7||[[Túlio de Melo]]||Tager||[[31 Genver]] [[1985]] e [[Montes Claros]] ([[Brazil]]) ||{{Brazil}}||
|- bgcolor=#f0f0f0
|9||[[Modibo Maega]]||Tager||[[3 Gwengolo]] [[1987]] e [[Bamako]] ([[Mali|MAL]]) ||{{Mali}}||Skipailh A
|- bgcolor=
|18||[[Kévin Portalès]]||Tager||[[20 Gwengolo]] [[1987]] au [[Le Mans|Mans]] ([[Sarthe (departamant)|72]]) ||{{Frañs}}||
|-bgcolor=#f0f0f0
|19||[[Mamadou Samassa]]||Avant-centre||{{1er Mae}} [[1986]] e [[Montfermeil]] ([[Seine-Saint-Denis|93]]) ||{{Frañs}}||Skipailh espoir
|-bgcolor=
|21||[[Anthony Le Tallec]]||Tager||[[3 Here]] [[1984]] e [[Hennebont]] ([[Morbihan|56]]) ||{{Frañs}}||Skipailh espoir
|-bgcolor=#f0f0f0
|27||[[Gervinho]]||Tager / Kreizour||[[27 Mae]] [[1987]] e [[Anyama]] ([[Aod an Olifant|CIV]]) ||{{Aod an Olifant}}||Skipailh A
|-
|}
== C'hoarierien brudet ==
{|border="0" cellpadding="2"
|- valign="top"
|
* [[Dagui Bakari]] {{Aod an Olifant}}
* [[Ismaël Bangoura]] {{Ginea}}
* [[Régis Beunardeau]]
* [[Laurent Bonnart]]
* [[Jean-François Bédénik]]
* [[Damien Bridonneau]]
* [[Philippe Celdran]]
* [[Daniel Cousin]] {{Gabon}}
* [[Fernando D'Amico]] {{Arc'hantina}}
* [[Ratko Dostanic]] {{Yougoslavia}}
|
|
* [[Didier Drogba]] {{Aod an Olifant}}
* [[Jérôme Drouin]]
* [[Dan Eggen]] {{Norvegia}}
* [[James Fanchone]]
* [[Yannick Fischer]]
* [[Thierry Froger]]
* [[Christian Gourcuff]]
* [[Grafite]] {{Brazil}}
* [[Yohan Hautcoeur]]
* [[Chiguy Lucau]] {{Kongo}}
|
|
* [[Fabrice Pancrate]]
* [[Olivier Pédémas]]
* [[Laurent Peyrelade]]
* [[Yoann Poulard]]
* [[Yohann Rangdet]]
* [[Stéphane Samson]]
* [[Frédéric Thomas]]
* [[Olivier Thomas]]
* [[Olivier Thomert]]
* [[Patrick Van Kets]] {{Belgia}}
|}
== Gourdonerien ==
{| bgcolor="#f7f8ff" cellpadding="2" cellspacing="2" border="1" style="font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse; text-align:center"
|-bgcolor="#868686" style="color: #ffffff"
| width="100" align="center"|'''Erruet'''
| width="100" align="center"|'''Kuitaet'''
| width="170" align="center"|'''Anv'''
| width="100" align="center"|'''Broadelezh'''
|-
| [[1985]]||[[1986]] ||[[Bernard Deferrez]] ||{{Frañs}}
|- bgcolor="#EFEFEF"
| [[1986]]||Kerzu [[1988]] ||[[Christian Gourcuff]] ||{{Frañs}}
|-
| Genver [[1989]]||Kerzu [[1992]] ||[[Christian Létard]] ||{{Frañs}}
|- bgcolor="#EFEFEF"
| Genver [[1993]]||Even [[1997]] ||[[Thierry Froger]] ||{{Frañs}}
|-
| Gouhere[[1997]]||Here[[1997]] ||[[Slavo Muslin]] ||{{Serbia}}
|-
| Du [[1997]]||Du [[2000]] ||[[Marc Westerloppe]] ||{{Frañs}}
|- bgcolor="#EFEFEF"
| Du [[2000]]||Kerzu [[2000]] ||[[Alain Pascalou]] ||{{Frañs}}
|-
| Kerzu [[2000]]||C'hwevrer [[2004]] ||[[Thierry Goudet]] ||{{Frañs}}
|- bgcolor="#EFEFEF"
| Meurzh [[2004]]||Kerzu [[2004]] ||[[Daniel Jeandupeux]] ||{{Suis}}
|-
| Genver [[2004]]||Even [[2007]] ||[[Frédéric Hantz]] ||{{Frañs}}
|- bgcolor="#EFEFEF"
| Even [[2007]]|| ||[[Rudi Garcia]] ||{{Frañs}}
|}
== Prezidanted ==
{| bgcolor="#f7f8ff" cellpadding="2" cellspacing="2" border="1" style="font-size: 95%; border: gray solid 1px; border-collapse: collapse; text-align:center"
|-bgcolor="#868686" style="color: #ffffff"
| width="100" align="center"|'''Arrivée'''
| width="100" align="center"|'''Départ'''
| width="170" align="center"|'''Nom'''
|-bgcolor="#EFEFEF"
|[[1985]]||[[1989]]||Roland Grandier
|-
|[[1989]]||[[1991]]||Roger Leroy
|-bgcolor="#EFEFEF"
|[[1991]]||Kerzu [[2000]]||Jean-Yves Merdrignac
|-
| Kerzu [[2000]]||Even [[2003]] ||Noël Peyramayou
|-bgcolor="#EFEFEF"
| Even [[2003]]|| ||[[Henri Legarda]]
|}
== Liammoù diavaez ==
* {{fr}} [http://www.muc72.fr/ Lec'hienn ofisiel]
----
[[Rummad:Kluboù mell-droad Frañs|Le Mans]]
1txc3ngzmi9e93zx115oybmp8picq77
Mirdi brezhonek Paul Gauguin
0
37793
2008604
1947259
2022-08-17T18:03:41Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
Ouzhpen 100 taolenn a vo kavet e '''Mirdi brezhonek [[Paul Gauguin]]''', savet gant taolennoù livet e [[Breizh]] pe e [[Tahiti]] evit ar pep muiañ.
==Taolennoù diwar-benn Breizh==
<Gallery>
Skeudenn:Paul Gauguin 008.jpg|''Kouronkerien e-tal Koad an Amour e [[Pont-Aven]]'', 1886. Museum of Art, [[Hiroshima]], [[Japan]].
Skeudenn:Paul Gauguin 009.jpg|'' Kouronkerien '', 1888, Kunsthalle, [[Hamburg]].
Skeudenn:Paul Gauguin 013.jpg|''E-kichen Pont-Aven'', [[Tokyo]].
Skeudenn:Paul Gauguin 015.jpg|''Podad bleunioù dirak ar prenestr '', Mirdi an Arzoù-kaer, [[Roazhon]].
Skeudenn:Paul Gauguin 016.jpg|''Koueriadezed e Breizh'', 1894. [[Mirdi Orsay]], [[Pariz]].
Skeudenn:Paul Gauguin 017.jpg|''War ar maez e Breizh'', dastumad prevez.
<!--Skeudenn:Paul Gauguin 018.jpg|''Ar Mesaer-moc'h ''.-->
Skeudenn:Paul Gauguin 019.jpg|''Mesaerez saout'', Laing Art Gallery and Museum, [[Newcastle-upon-Tyne]].
Skeudenn:Paul Gauguin 020.jpg|''Mesaer gwazi''. 1890, [[Pariz]].
Skeudenn:Paul Gauguin 021.jpg|'' Keuneuta''.
Skeudenn:Paul Gauguin 022.jpg|''Toennoù breizhat dindan an erc'h'', 1888. Konstmuseum, [[Göteborg]], [[Sveden]]
Skeudenn:The Yellow Christ, Paul Gauguin.jpg|''Krist melen'', 1889. ''Albright-Knox Art Gallery'', [[Buffalo (New York)|Buffalo]] (N Y.)
Skeudenn:Paul Gauguin 028.jpg|''Krist gwer'', 1889. Musée Royaux des Beaux-Arts, [[Brusel]]
Skeudenn:Paul Gauguin 032.jpg|''Bretonezed bihan''. National Gallery of Art, [[Washington]] (D.C.)
Skeudenn:Paul Gauguin 036.jpg|''Dañs ar peder Breizhadez'' (1888). Neue Pinakothek, [[München]].
Skeudenn:Paul Gauguin 039.jpg|''Milin e Pont-Aven'', [[1894]]. [[Mirdi Orsay]].
Skeudenn:Paul Gauguin 046.jpg|''Kannerezed Pont-Aven'', 1883.
Skeudenn:Paul Gauguin 048.jpg|''Hent-karr'', 1884, Museum of Fine Arts, [[Boston]]
Skeudenn:Paul Gauguin 050.jpg|''Eost e Breizh'', 1889, ''Courtland Institute Galleries'', [[Londrez]]
Skeudenn:Paul Gauguin 053.jpg|''Aod roc'hellek'', 1886, Konstmuseum, Göteborg
Skeudenn:Paul Gauguin 078.jpg|''La belle Angèle ([[Añjela goant]])'' [[1889]], Mirdi Orsay, Pariz.
Skeudenn:Paul Gauguin 137.jpg|''[[Ar weledigezh war-lerc'h ar sarmon]] (Jakob o'n em gannañ gant an ael),'' (1888). National Gallery of Scotland, [[Dinedin]], [[Bro-Skos]].
Skeudenn:Paul Gauguin 140.jpg|''Abardaez'', 1894, dastumad prevez
Skeudenn:Gauguin.swineherd.750pix.jpg|''Ar moc'haer, Breizh'', [[1888]], 93 cm X 74 cm, [[Los Angeles]] County Museum of Art, [[California]], [[SUA]].
Skeudenn:MNBA Gauguin 7963.JPG|''Kouronkerien e Breizh''. Museo Nacional de Bellas Artes, [[Buenos Aires]], [[Arc'hantina]].
Restr:ArwazgantPaulGauguin1889.jpg|''Ar waz'', 1889. Mirdi an Arzoù Kaer, [[Kemper]], [[Breizh]].
</gallery>
==Taolennoù diwar-benn ar Martinik==
<Gallery>
Skeudenn:Paul Gauguin 131.jpg|[[Struj trovanel]]
Skeudenn:Paul Gauguin 130.jpg|War lez al lenn
</gallery>
==Taolennoù diwar-benn Tahiti==
Anvioù [[tahitieg|tahitiek]] zo da daolennoù zo.
<Gallery>
<!--Skeudenn:Paul Gauguin 003.jpg|''Maouezed kozh en Arle''.-->
Skeudenn:Paul Gauguin 004.jpg|''Annah, plac'h eus Java'', [[1893]]. Dastumad prevez.
Skeudenn:Arearea, by Paul Gauguin.jpg|''Arearea - Levenezioù'', 1892, Mirdi Orsay, Pariz,
Skeudenn:Paul Gauguin 007.jpg|''Kouronkerezed'', 1898, National Gallery of Art, Washington (D.C.).
Skeudenn:Paul Gauguin 011.jpg|''Menez e Tahiti''
Skeudenn:Paul Gauguin - Contes barbares (1902).jpg|''Koñchennoù barbar'', (1902)
Skeudenn:Paul Gauguin 024.jpg|''Te burao''.
Skeudenn:Paul Gauguin 025.jpg|''Manao Tupapau ([[Spered ar re varv o veilhañ]])''
Skeudenn:Paul Gauguin 027.jpg|''Te raau rahi (Ar wezenn vras)''.
Skeudenn:Paul Gauguin 029.jpg|''Paotr e vouc'hal''.
Skeudenn:Paul Gauguin 030.jpg|''Ta Matete (Ar Marc'had)''.
Skeudenn:Paul Gauguin 031.jpg|''Al Loar hag an Douar (Hina tefatou),'' (1893)
Skeudenn:Paul Gauguin 033.jpg|''Kouviadenn'', 1902, Museum of Art, [[Cleveland]], [[Ohio]].
Skeudenn:Paul Gauguin 034.jpg|''Ar marc'h gwenn'', 1898, Mirdi Orsay, Pariz
Skeudenn:Paul Gauguin 037.jpg|''An Hunvre (Te rerioa) '', 1897, Courtauld Institute Galleries, Londrez.
Skeudenn:Paul Gauguin 038.jpg|''Sorser Hiva-Oa,'' ([[1902]])
skeudenn:Paul Gauguin 040.jpg|''Gwreg gant ur vleunienn,'' [[1891]]. Ny Carlsberg Glyptotek, [[Kopenhagen]].
Skeudenn:Paul Gauguin 041.jpg|''War varc'h''
Skeudenn:Paul Gauguin 042.jpg|''Koulz koan'', 1883.
skeudenn:Paul Gauguin 044.jpg|''Ar c'housk-kreisteiz'' ([[1894]])
Skeudenn:Paul Gauguin 045.jpg|''Penn-mouzh'', 1891, Art Museum, [[Worcester]], ([[Massachusetts]]).
Skeudenn:Paul Gauguin 049.jpg|''Parahi te marae'' 1892, [[Philadelphia]].
Skeudenn:Paul Gauguin 051.jpg|''Faa Iheihe'', 1898, [[Tate Gallery]], Londrez
Skeudenn:Paul_Gauguin_052.jpg|''Fatata te miti (E-tal ar mor)'', [[1892]], National Gallery of Art, Washington.
Skeudenn:Paul Gauguin 054.jpg|''Maouez e ruz '', 1891, [[Kansas City]], [[Missouri]]
Skeudenn:Paul Gauguin 056.jpg|''[[Merc'hed eus Tahiti]] war an Traezh'', 1891. [[Mirdi Orsay]], Pariz.
Skeudenn:Paul Gauguin 061.jpg|''Ginivelezh (Bé bé)'', 1896, [[Mirdi ar Peniti]], [[Sant Petersbourg]]
Skeudenn:Paul Gauguin 062.jpg|''Ginivelezh Krist, mab Doue (Te tamari no atua)'', 1893, München.
Skeudenn:Paul Gauguin 063.jpg|''Pape moe'', 1893, dastumad prevez
Image:Paul Gauguin 068.jpg|''Nave, nave moe'', [[Mirdi ar Peniti]], [[Sant Petersbourg]]
Image:Paul Gauguin 071.jpg|''Ia Orana Maria ([[Me ho salud Mari]])'', 1891, Metropolitan Museum of Art, [[New York]]
Skeudenn:Paul Gauguin 090.jpg|''Mammelezh,'' (1899)
Image:Paul Gauguin 093.jpg|''Otahi (Hec'h-unan)''
Image:Paul Gauguin 095.jpg|''Parau, parau'', Mirdi ar Peniti, Sant Petersbourg
Skeudenn:Paul Gauguin 107.jpg|''Rupe Rupe'', [[1899]], Mirdi Pouchkin, [[Moskou]].
skeudenn:Paul Gauguin 113.jpg|''Mahana no atua ([[Deiz an doue]])'', 1894, Art Institute, [[Chicago]]
Skeudenn:Paul Gauguin 134.jpg|''Kejadenn e Tahiti'', 1883.
Skeudenn:Paul Gauguin 135.jpg|''[[Vairumati]]'', [[1897]], Mirdi Orsay, Pariz.
Skeudenn:Paul Gauguin 136.jpg|''Koll ar werc'hded '', 1890-91, Chrysler Museum, [[Norfolk (Virginia)|Norfolk]], [[Virginia]].
Skeudenn:Paul Gauguin 138.jpg|''Nafea faa ipoipo?'', 1892, [[Basel]]
Skeudenn:Paul Gauguin 144.jpg|''Merc'hed eus Tahiti war an Traezh (Parau api)'', 1892, [[Dresden]].
Skeudenn:MNBA_Gauguin_2708.JPG|''Vahine no te miti (Gwreg dirak ar mor)'', 1892, Mirdi Broadel an Arzoù kaer, Buenos Aires.
Skeudenn:Paul_Gauguin_128.jpg|Gwreg gant ur frouezhenn 1893, Mirdi ar Peniti, Sant Petersbourg
Skeudenn:Paul Gauguin - Deux Tahitiennes.jpg|''Div Blac'h eus Tahiti,'' (1899), eoullivadur war lien, Metropolitan Museum of Art, New York.
Skeudenn:Gauguin - Und das Gold ihrer Körper 1901.jpg|''Hag aour o c'horfoù'', 1901, Mirdi Orsay, Pariz.
</gallery>
==En-dro da [[Arle]]==
<Gallery>
Skeudenn:Paul Gauguin 002.jpg|''Maouezed kozh en Arle'', 1888. Art Institute, Chicago
Skeudenn:Paul Gauguin 010.jpg|''Ti kouerien e-kichen Arle'', 1888. Museum of Art, [[Indianapolis]]
Skeudenn:Landscape from Arles (Paul Gauguin) - Nationalmuseum - 18739.tif|''Tier en Arle'', 1888. Nationalmuseum, [[Stockholm]]
Skeudenn:Paul Gauguin 072.jpg|''Ostaleri diouzh an noz en Arle, (Mme Ginoux), 1888.''
</gallery>
==Emboltredoù==
<Gallery>
Skeudenn:Gauguin_portrait_1889.JPG|''Emboltred gant ar C'hrist melen'' [[1889]], Pariz, Mirdi Orsay
Skeudenn:Paul Gauguin 110.jpg|''Emboltred''. Museu de Arte, [[São Paolo]], [[Brazil]].
Skeudenn:Paul Gauguin 112.jpg|''[[Emboltred. Ar reuzeudien]]''. Mirdi Van Gogh, [[Amsterdam]].
skeudenn:Paul Gauguin 111.jpg|[[Emboltred en tog]], 1893. Mirdi Orsay, Pariz.
</gallery>
==Poltredoù==
<Gallery>
Skeudenn:Paul Gauguin 001.jpg|''Studi maouez en noazh : Suzanne Sewing'', 1880, Ny Carlsberg Glyptotek, [[Kopenhagen]]
Skeudenn:Paul Gauguin 047.jpg|''Plac'h an davarn'', 1886, Mirdi ar Prioldi, [[Saint-Germain-en-Laye]]
Skeudenn:Paul Gauguin 055.jpg|''Maouez skoulmet he blev'', [[Tokyo]]
Skeudenn:Paul Gauguin 097.jpg|''Poltred an itron Gauguin,'' (1880-1881)
Image:Paul Gauguin 098.jpg|''Poltred Madeleine Bernard'', 1888, Mirdi an Arzoù Kaer, [[Grenoble]]
Skeudenn:Paul_Gauguin_102.jpg|''Poltred Suzanne Bambridge'', [[1891]], Mirdi an Arz modern, [[Bruxelles]].
Skeudenn:Paul_Gauguin_103.jpg|''Ar c'hizeller Aube hag e vab'', [[1882]], [[Mirdi ar Palez Bihan]], [[Pariz]],
Skeudenn:Gauguin young woman.jpg|''Poltred Jeanne Goupil'', Ordrupgaard Museum [[Charlottenlund]], [[Danmark]]
Skeudenn:Paul Gauguin 099.jpg|''Poltred Marie Derrien-Lagadu'', 1890
</gallery>
==Taolennoù all==
<Gallery>
Skeudenn:Paul Gauguin 005.jpg|''Hent en Osny'', 1883.
Skeudenn:Paul Gauguin 014.jpg|''Bleunioù ha kizhier''.
Skeudenn:Paul Gauguin 012.jpg|''E-kichen Rouan''
Skeudenn:Paul Gauguin 035.jpg|''Ar vorzhed-hoc'h'', 1889, Philips Memorial Gallery, [[Washington]] (D.C.).
Skeudenn:Paul Gauguin 060.jpg|'' Liorzh e Vagirard, pe Tiegezh al Livour el Liorzh er Rue Carcel,'' (1881)
Skeudenn:Paul Gauguin 064.jpg|''E Vauguirard''
Image:Paul_Gauguin,_Interieur_du_peintre_Paris,_rue_Carcel_(1881)_-_01.jpg|''Ranndi Gauguin, er straed Carcel'' [[1891]]
skeudenn:Paul Gauguin 079.jpg|''Gwel e La Dominique (Hiva OAU),'' (1903)
Skeudenn:Paul Gauguin 085.jpg|''Les Alyscamps'', [[1888]]
Image:Paul_Gauguin_103.jpg|''Ar C'hizeller Aube hag e vab'', [[1882]], Pariz, [[Petit Palais|Musée du Petit Palais]]
Image:Paul_Gauguin_104.jpg|''Vincent Van Gogh o livañ ar bleunioù tro-heol'', [[1888]], [[Amsterdam]], [[Mirdi Van Gogh]]
Image:Paul_Gauguin_105.jpg|''Marc'hegeien war an traezh'', [[1902]], [[Essen]], Folkwang Museum
Image:Paul_Gauguin_106.jpg|''Marc'hegeien war an traezh'', [[1902]], Dastumad prevez
skeudenn:Paul Gauguin 121.jpg|''Buhez diflach (Still-Life with Japanese Woodcut)'' (1889)
skeudenn:Paul_Gauguin_-_"In_the_waves"_or_"Ondine"_-_1889.jpg|''Ondine'' (1889). Art Museum, [[Cleveland]], [[Ohio]].
skeudenn:Gauguin Stillleben mit Fruchtschale und Zitronen.jpg|''Buhez diflach gant frouezh ha suravaloù,'' war-dro 1880
</gallery>
[[Rummad:livadurioù Paul Gauguin]]
[[Rummad:mirdioù brezhonek|Gauguin]]
przrwrdzphcszvpi8uxcmk0wrt9u374
Añjela goant
0
37799
2008605
1947260
2022-08-17T18:03:59Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Skeudenn:Paul Gauguin 078.jpg|thumb|300px|right|''La belle Angèle ([[Añjela goant]])'' [[1889]], [[Pariz]], [[Mirdi Orsay]]]]
'''Añjela goant''' (''La belle Angèle'') zo anv ul livadur graet gant [[Paul Gauguin]] e [[1889]] ha war ziskouez emañ e [[Mirdi Orsay]] e Pariz.
Poltred ''Angèle Satre'' (1868-1932), ostizez e [[Pont-Aven]], eo an daolenn, ha gwisket eo ganti he dilhad Bretonez evit an degouezh. Pried e oa-hi da Frédéric-Joseph Satre, a vo anvet da vaer. Brud he doa da vout ur plac'h kaer a'r c'haerañ (en em c'houlenn a c'haller ha n'eus ket un tamm goap e titl an daolenn pa weler anezhi). Dle en doa graet Gauguin en he zi ha ne oa ket bet lakaet da baeañ. Evit he zrugarekaat eo en doa graet he foltred.
Hiziv ez eus ur straed ''Rue de la Belle Angèle'' e [[Pont-Aven]].
[[Rummad:livadurioù Paul Gauguin]]
[[Rummad:Mirdi Orsay]]
0pfwawfgz478w80fipkzu4ow55ecwvf
Che Guevara
0
38125
2008606
1988418
2022-08-17T18:04:18Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:GuerrilleroHeroico2.jpg|thumb|Ar Che (1960)]]
'''Ernesto Guevara''' (ofisiel), pe a-wechoù '''Ernesto Guevara de la Serna''' (diofisiel), a zo bet ganet d'ar [[14 Mezheven|14 a viz Even]] [[1928]] e [[Rosario]] ([[Arc'hantina]]) ha marvet d'an [[9 Here|9 a viz Here]] [[1967]] e [[La Higuera (Bolivia)|La Higuera]] ([[Bolivia]]). Anavezet eo gwelloc'h dre an anv '''Che Guevara''' pe '''Che''' (''ar Che'') hepmuiken (distaget /t͡ʃe.ɡeˈβa.ɾa/ e [[spagnoleg]]). ''Che'' eo al lesanv a vez graet diouzh tud Arc'hantina gant [[Amerika Latin|Latinamerikaniz]] all, diwar un estlammadell a zeu ganto alies.
Emsaver [[Komunouriezh|komunour]] arc'hantinat ha [[Kuba|kuban]], milour, skrivagner ha den-Stad.
== Buhez ==
== Brud ==
[[restr:Che_Guevara_Schild_in_Cienfuegos,_Kuba.jpg|thumb| Azeulerezh: poltred [[Che Guevara]] e [[Cienfuegos]]]]
[[Restr:Fete Huma 2006 p1140217.jpg|thumb|Gwerzh rochedoù gant penn ar Che er ''[[Fête de l'Humanité]]'' e [[2006]]]]
Azeulet eo evel un doue modern, ha war un dro eo deuet da vout ur varc'hadourezh, pa weler e benn war dilhad ha skeudennoù a-vil-vern.
== C'hoarier echedoù ==
* Ernesto "Che" Guevara a c'hoarias ur wezh ur c'hrogad [[ecehdoù]] a-enep ar mestrc'hoarier [[Miguel Najdorf]] ; null e voe an disoc'h, dre ''pat'').
== Levrlennadur ==
;{{en}}
<div style="font-size:90%;">
* Anderson, Jon Lee. ''Che Guevara: A Revolutionary Life''. New York: Grove Press, 1997. {{ISBN|0-8021-1600-0}}
* Bamford, James. ''Body of Secrets: Anatomy of the Ultra-Secret National Security Agency''. New York: Anchor Books, 2002 (Reprint edition). {{ISBN|0-385-49908-6}}
* [[Fidel Castro|Castro, Fidel]] (editors Bonachea, Rolando E. and Nelson P. Valdés). ''Revolutionary Struggle. 1947–1958''. Cambridge, Massachusetts and London: [[MIT Press]], 1972. {{ISBN|0-262-02065-3}}
* Feldman, Allen 2003. ''Political Terror and the Technologies of Memory: Excuse, Sacrifice, Commodification, and Actuarial Moralities''. Radical History Review 85, 58–73.
* Gálvez, William. ''Che in Africa: Che Guevara's Congo Diary''. Melbourne: Ocean Press, 1999. {{ISBN|1-876175-08-7}}
* George, Edward. ''The Cuban Intervention In Angola, 1965–1991: From Che Guevara To Cuito Cuanavale''. London & Portland, Oregon: Frank Cass Publishers, 2005. {{ISBN|0-415-35015-8}}
* Gliejeses, Piero. ''Cuba's First Venture in Africa: Algeria, 1961–1965'', Journal of Latin American Studies, no. 28, London: Cambridge University Press, Spring 1996.
* Heikal, Mohamed Hassanein. ''The Cairo Documents''. New York: Doubleday & Company, Inc., 1973. {{ISBN|0-385-06447-0}}
* Holland, Max. ''Private Sources of U.S. Foreign Policy William Pawley and the 1954 Coup d'État in Guatemala'' in Journal of Cold War Studies, Volume 7, Number 4, Fall 2005, pp. 36–73.
* James, Daniel. ''Che Guevara: A Biography''. New York: Stein and Day, 1969. {{ISBN|0812813480}}
* James, Daniel. ''Che Guevara''. New York: Cooper Square Press, 2001. {{ISBN|0-8154-1144-8}}
* Kahn, David. ''The Codebreakers: The Story of Secret Writing''. New York: Macmillan, 1967. {{ISBN|0684831309}}
* Miná, Gianni. ''An Encounter with Fidel''. Melbourne: Ocean Press, 1991. {{ISBN|1-875284-22-2}}
* Rodriguez, Félix I. and John Weisman. ''Shadow Warrior/the CIA Hero of a Hundred Unknown Battles''. New York: Simon & Schuster, 1989. {{ISBN|0-671-66721-1}}
* Ryan, Henry Butterfield. ''The Fall of Che Guevara : A Story of Soldiers, Spies, and Diplomats''. New York: Oxford University Press, 1998. {{ISBN|0-19-511879-0}}
* Thomas, Hugh. ''Cuba or the Pursuit of Freedom''. Cambridge, MA: Da Capo Press, April 1998 (Updated edition). {{ISBN|0-306-80827-7}}
</div>
;{{es}}
<div style="font-size:90%;">
* Alarcón Ramírez, Dariel ("Benigno"). ''Memorias de un Soldado Cubano: Vida y Muerte de la Revolución''. Barcelona: Tusquets Editores S.A., 2002. {{ISBN|84-8310-014-2}}
* Bravo, Marcos. ''La Otra Cara Del Che''. Bogota, Colombia: Editorial Solar, 2005.
* Castañeda, Jorge G. ''Che Guevara: Compañero''. New York: Random House, 1998. {{ISBN|0-679-75940-9}}
* Escobar, Froilán and Félix Guerra. ''Che: Sierra adentro'' (Che: Deep in the Sierra). Havana: Editora Política, 1988.
* Fuentes, Norberto. ''La Autobiografía De Fidel Castro'' ("The Autobiography of Fidel Castro"). Mexico D.F: Editorial Planeta, 2004. {{ISBN|84-233-3604-2}}, {{ISBN|970-749-001-2}}
* [[Huber Matos| Matos, Huber]]. ''Como llegó la Noche'' ("As night arrived"). Barcelona: Tusquet Editores, SA, 2002. {{ISBN|84-8310-944-1}}
* Morán Arce, Lucas. ''La revolución cubana, 1953–1959: Una versión rebelde'' ("The Cuban Revolution, 1953–1959: a rebel version"). Ponce, Puerto Rico: Imprenta Universitaria, Universidad Católica, 1980. ISBN B0000EDAW9. <!-- Despite the strange form, this is the correct ISBN according to an Amazon.co.uk entry. -->
* O'Donnell, Pacho. ''Che, la vida por un mundo mejor'', random house mandatori, 2003
* Peña, Emilio Herasme. [http://www.listin.com.do/antes/junio04/140604/cuerpos/republica/rep10.htm ''La Expedición Armada de junio de 1959''], Listín Diario, (Dominican Republic), 14 June 2004.
* Peredo-Leigue, Guido "Inti". ''Mi campaña junto al Che'', México: Ed. Siglo XXI, 1979.[http://www.willka.net/libros_archivos/INTI.pdf PDF version]
* Rojo del Río, Manuel. ''La Historia Cambió En La Sierra'' ("History changed in the ''Sierra''"). 2a Ed. Aumentada (Augmented second edition). San José, Costa Rica: Editorial Texto, 1981.
* Ros, Enrique 2003. ''Fidel Castro y El Gatillo Alegre: Sus Años Universitarios'' (Colección Cuba y Sus Jueces). Miami: Ediciones Universal. {{ISBN|1-59388-006-5}}
* Villegas, Harry "Pombo". ''Pombo : un hombre de la guerrilla del Che : diario y testimonio inéditos, 1966–1968''. Buenos Aires: Ediciones Colihue S.R.L., 1996. {{ISBN|950-581-667-7}}
</div>
;{{fr}}
<div style="font-size:90%;">
* Dariel Alarcón Ramírez dit "Benigno". ''Le Che en Bolivie''. Éditions du Rocher, 1997. {{ISBN|2-268-02437-7}}
* Miguel Benasayag, ''Che Guevara : du mythe à l'homme : aller-retour'', Bayard, 2003
* Jean-Hugues Berrou et Jean-Jacques Lefrère, ''Che Images'', Fayard, 2003 {{ISBN|2213613427}}
* [[Stéphane Courtois]], [[Nicolas Werth]], Jean-Louis Panné, [[Andrzej Paczkowski]], [[Karel Bartosek]], Jean-Louis Margolin, ''Le Livre noir du communisme'', Robert Laffont, 1997 {{ISBN|2-221-08-204-4}}
* Marie-Dominique Bertuccioli, Juan Andrés Neira Franco, ''Che, commandant, ami'', Graphein, 2000, [http://vdedaj.club.fr/cuba/livre_che_00.html Skrid en e hed]
* [[Olivier Besancenot]] et [[Michael Löwy]], ''Che Guevara une braise qui brûle encore'', arnodskrid, Mille et une nuits, 2007 {{ISBN|978-2-75550-043-1}}
* Jean Cormier, ''Che Guevara, compagnon de la révolution'', Découverte Gallimard {{ISBN|2070533166}}
* Fernando Garcia et Oscar Sola, ''Che, rêve rebelle'', La Mascara {{ISBN|027098951}}
* [[Alberto Granado]], ''En voyage avec Che Guevara'', L'Archipel {{ISBN|2841876918}}
* [[Pierre Kalfon]], ''Che'', Points, Seuil, [[Pariz]], 1997
* [[Jacobo Machover]], ''La Face cachée du Che'', Buchet-Chastel, 2007 {{ISBN|2283022525}}
* Alessandra Riccio, ''Che. Félicitations commandant, c'est une fille !''. Desmaret, 2004.
* Carlos Tablada, ''Che Guevara : l'économie et la politique dans la transition au socialisme'', Pathfinder {{ISBN|0-87348-885-7}} [http://www.pathfinderpress.com/s.nl;jsessionid=ac112b2a1f4323436e6a8b3e4a9aaa10b35168b370c9.e3eSbNyQc3mLe34Na3qKbh0Kchn0n6jAmljGr5XDqQLvpAe?sc=5&category=33&it=A&id=798 Troidigezh c'hallek].
* [[Paco Ignacio Taibo II]], ''Ernesto Guevara, connu aussi comme le Che'', Payot, Pariz, 1997, ha dre div levrenn (2001) {{ISBN|2228894176}} hag {{ISBN|2228894184}}
* [[Jeannine Verdès-Leroux]], ''La Lune et le Caudillo'', Gallimard, Pariz, 1989
</div>
[[Rummad:Ganedigezhioù 1928]]
[[Rummad:Marvioù 1967]]
[[Rummad:Komunourion]]
[[Rummad:Tud Arc'hantina]]
[[Rummad:Tud Kuba]]
tm2dyuhilyhd72uqxwqpgjpe9eqodeb
Priz Goncourt
0
38985
2008607
1947416
2022-08-17T18:04:28Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
Ar '''priz Goncourt''' a zo ur priz lennegel [[gall]], krouet a-benn goprañ ar skrivagnerien o skrivañ levrioù e [[galleg]]. Krouet eo bet ar priz dre testamant [[Edmond de Goncourt]] e [[1896]]. ''La Société Littéraire des Goncourt'' a zo bet krouet en un doare ofisiel e [[1902]] ha roet e voe ar priz Goncourt evit ar c'hentañ gwech d'an [[21 Kerzu|21 a viz Kerzu]] [[1903]].
Ar priz Goncourt a zo e bal goprañ bep bloaz « ''le meilleur ouvrage d'imagination en prose, paru dans l'année''/ar gwellañ oberenn a ijin dre ar c'homz-plaen, bet embannet e kerz ar bloaz » ha ne vez roet ar priz nemet d'ur romant. Ar priz-mañ eo an hini skedusañ evit ul levr e Bro-C'hall a bezh. En e berzh, ar priz roet n'eo nemet un arouez (dek euro), met ar vrud degaset gant ar Goncourt a zo dibar. Bep wech, goude bezañ resevet ar priz, al levr a dizh renk ar reoù gwellañ gwerzhet.
Dek ezel an akademiezh a vez oc'h emgavout bep kentañ Meurzh ar miz en o saloñs, e kentañ estaj ar pred-ti Drouant, war plasenn Gaillon e eil arondisamant [[Pariz]]. Roet e vez ar priz e penn kentañ miz Du. Ma ne vez ket dibabet a loread goude 14 tro a vouezhiañ, mouezh ar prezidant a zeu da gontañ evit daou a-benn dilenn ar Goncourt nevez.
Ar priz ne c'hell bezañ roet nemet ur wech d'ur skrivagner. Un darvoud dreist-ordinal a voe e [[1975]] pa voe roet ar priz d'ar romant ''[[La Vie devant soi]]'' gant [[Emile Ajar]]: anv-pluenn Romain Gary e oa, ha gantañ e oa aet ar priz c'hoazh e 1956 evit e romant ''[[les Racines du ciel]]''.
E [[1988]] ez eo bet krouet [[Priz Goncourt al liseidi]].
Tud zo a sav o mouezh da lavarout n'eo ket dereat, nag ur skouer evit liseidi, reiñ ur priz anvet ''Goncourt'' pa'z eo anv tud a zo bet e-touesk ar gwashañ skrivagnerien enepyuzev zo bet biskoazh e galleg. Ne vezont ket klevet nemeur.
==Dek ezel an Akademiezh Goncourt==
Izili an Akademiezh Goncourt, hag a vez dibabet gant o c'henseurted, a zo ezel evit ar vuhez pad, a volontez vat int, ar pred a vez paeet dezho e ti Drouant. Izili an Akademiezh Goncourt, e 2013, a oa :
*[[Edmonde Charles-Roux]], prezidantez ar jury hag ezel abaoe 1983.
*[[Régis Debray]] abaoe 2011, e-lec'h [[Michel Tournier]]
*[[Pierre Assouline]] abaoe 2012, e-lec'h [[Françoise Mallet-Joris]]
*[[Didier Decoin]], ezel abaoe 1995.
*[[Philippe Claudel]], e-lec'h [[Jorge Semprún]]
*[[Bernard Pivot]], ezel abaoe 2004.
*[[Françoise Chandernagor]], ezel abaoe 1994.
*[[Tahar Ben Jelloun]], ezel abaoe 2008, e plas [[François Nourissier]], dilezer.
*[[Patrick Rambaud]], ezel abaoe 2008, e plas [[Daniel Boulanger]], dilezer.
*[[Paule Constant]], abaoe 2013, e-lec'h [[Robert Sabatier]], marv
==Roll al loreidi==
* [[1903]] - [[John-Antoine Nau]], ''[[Force ennemie]]''
* [[1904]] - [[Léon Frapié]], ''[[La Maternelle]]''
* [[1905]] - [[Claude Farrère]], ''[[Les Civilisés]]''
* [[1906]] - [[Jérôme Tharaud|Jérôme]] ha [[Jean Tharaud]], ''[[Dingley, l'illustre écrivain]]''
* [[1907]] - [[Émile Moselly]], ''[[Le Rouet d'ivoire]]'', ''[[Terres lorraines]]'' ha ''[[Jean des Brebis]]''
* [[1908]] - [[Francis de Miomandre]], ''[[Écrit sur de l'eau...]]''
* [[1909]] - [[Marius-Ary Leblond]], ''[[En France]]''
* [[1910]] - [[Louis Pergaud]], ''[[De Goupil à Margot]]''
* [[1911]] - [[Alphonse de Châteaubriant]], ''[[Monsieur des Lourdines]]''
* [[1912]] - [[André Savignon]], ''[[Les Filles de la pluie]]''
* [[1913]] - [[Marc Elder]], ''[[Le Peuple de la mer]]''
* [[1914]] - priz ebet abalamour d'ar brezel
* [[1915]] - [[René Benjamin]], ''[[Gaspard (roman)|Gaspard]]''
* [[1916]] - [[Henri Barbusse]], ''[[Le Feu (Henri Barbusse)|Le Feu]]'' ha [[Adrien Bertrand]], ''[[L'appel du sol]]'' (priz 1914)
* [[1917]] - [[Henri Malherbe]], ''[[La Flamme au poing]]''
* [[1918]] - [[Georges Duhamel]], ''[[Civilisation (roman)|Civilisation]]''
* [[1919]] - [[Marcel Proust]], ''[[À l'ombre des jeunes filles en fleurs]]'' (eil lodenn ''[[À la recherche du temps perdu]]'')
* [[1920]] - [[Ernest Pérochon]], ''[[Nène]]''
* [[1921]] - [[René Maran]], ''[[Batouala]]''
* [[1922]] - [[Henri Béraud]], ''[[Le Vitriol de lune]]'' ha ''[[Le Martyre de l'obèse]]''
* [[1923]] - [[Lucien Fabre]], ''[[Rabevel ou le Mal des ardents]]''
* [[1924]] - [[Thierry Sandre]], ''[[Le Chèvrefeuille, le Purgatoire, le Chapitre XIII]]''
* [[1925]] - [[Maurice Genevoix]], ''[[Raboliot]]''
* [[1926]] - [[Henri Deberly]], ''[[Le Supplice de Phèdre]]''
* [[1927]] - [[Maurice Bedel]], ''[[Jérôme 60° latitude nord]]''
* [[1928]] - [[Maurice Constantin-Weyer]], ''[[Un homme se penche sur son passé]]''
* [[1929]] - [[Marcel Arland]], ''[[L'Ordre]]''
* [[1930]] - [[Henri Fauconnier]], ''[[Malaisie (roman)|Malaisie]]''
* [[1931]] - [[Jean Fayard]], ''[[Mal d'amour]]''
* [[1932]] - [[Guy Mazeline]], ''[[Les Loups]]''
* [[1933]] - [[André Malraux]], ''[[La Condition humaine]]''
* [[1934]] - [[Roger Vercel]], ''[[Capitaine Conan]]''
* [[1935]] - [[Joseph Peyré]], ''[[Sang et lumières]]''
* [[1936]] - [[Maxence Van der Meersch]], ''[[L'Empreinte du dieu]]''
* [[1937]] - [[Charles Plisnier]], ''[[Faux Passeports]]''
* [[1938]] - [[Henri Troyat]], ''[[L'Araigne]]''
* [[1939]] - [[Philippe Hériat]], ''[[Les Enfants gâtés]]''
* [[1940]] - [[Francis Ambrière]], ''[[Les Grandes Vacances (roman)|Les Grandes Vacances]]''
* [[1941]] - [[Henri Pourrat]], ''[[Le Vent de Mars]]''
* [[1942]] - [[Marc Bernard]], ''[[Pareils à des enfants]]''
* [[1943]] - [[Marius Grout]], ''[[Passage de l'homme]]''
* [[1944]] - [[Elsa Triolet]], ''[[Le premier accroc coûte 200 francs]]''
* [[1945]] - [[Jean-Louis Bory]], ''[[Mon village à l'heure allemande]]''
* [[1946]] - [[Jean-Jacques Gautier]], ''[[Histoire d'un fait divers]]''
* [[1947]] - [[Jean-Louis Curtis]], ''[[Les Forêts de la nuit]]''
* [[1948]] - [[Maurice Druon]], ''[[Les Grandes Familles]]''
* [[1949]] - [[Robert Merle]], ''[[Week-end à Zuydcoote (roman)|Week-end à Zuydcoote]]''
* [[1950]] - [[Paul Colin]], ''[[Les Jeux sauvages]]''
* [[1951]] - [[Julien Gracq]], ''[[Le Rivage des Syrtes]]'', nac'het gant ar skrivagner
* [[1952]] - [[Béatrix Beck]], ''[[Léon Morin, prêtre]]''
* [[1953]] - [[Pierre Gascar]], ''[[Les Bêtes]]''
* [[1954]] - [[Simone de Beauvoir]], ''[[Les Mandarins]]''
* [[1955]] - [[Roger Ikor]], ''[[Les Eaux mêlées]]''
* [[1956]] - [[Romain Gary]], ''[[Les Racines du ciel]]''
* [[1957]] - [[Roger Vailland]], ''[[La Loi]]''
* [[1958]] - [[Francis Walder]], ''[[Saint-Germain ou la négociation]]''
* [[1959]] - [[André Schwartz-Bart]], ''[[Le Dernier des Justes]]''
* [[1960]] - [[Vintila Horia]], ''[[Dieu est né en exil]]''
* [[1961]] - [[Jean Cau]], ''[[La Pitié de Dieu]]''
* [[1962]] - [[Anna Langfus]], ''[[Les Bagages de sable]]''
* [[1963]] - [[Armand Lanoux]], ''[[Quand la mer se retire]]''
* [[1964]] - [[Georges Conchon]], ''[[L'État sauvage]]''
* [[1965]] - [[Jacques Borel]], ''[[L'Adoration]]''
* [[1966]] - [[Edmonde Charles-Roux]], ''[[Oublier Palerme]]''
* [[1967]] - [[André Pieyre de Mandiargues]], ''[[La Marge (roman)|La Marge]]''
* [[1968]] - [[Bernard Clavel]], ''[[Les Fruits de l'hiver]]''
* [[1969]] - [[Félicien Marceau]], ''[[Creezy]]''
* [[1970]] - [[Michel Tournier]], ''[[Le Roi des aulnes (roman)|Le Roi des aulnes]]''
* [[1971]] - [[Jacques Laurent]], ''[[Les Bêtises]]''
* [[1972]] - [[Jean Carrière]], ''[[L'Épervier de Maheux]]''
* [[1973]] - [[Jacques Chessex]], ''[[L'Ogre (roman)|L'Ogre]]''
* [[1974]] - [[Pascal Lainé]], ''[[La Dentellière]]''
* [[1975]] - [[Emile Ajar|Émile Ajar (Romain Gary)]], ''[[La Vie devant soi]]''
* [[1976]] - [[Patrick Grainville]], ''[[Les Flamboyants]]''
* [[1977]] - [[Didier Decoin]], ''[[John l'Enfer]]''
* [[1978]] - [[Patrick Modiano]], ''[[Rue des boutiques obscures]]''
* [[1979]] - [[Antonine Maillet]], ''[[Pélagie la Charrette]]''
* [[1980]] - [[Yves Navarre]], ''[[Le Jardin d'acclimatation]]''
* [[1981]] - [[Lucien Bodard]], ''[[Anne-Marie]]''
* [[1982]] - [[Dominique Fernandez]], ''[[Dans la main de l'Ange]]''
* [[1983]] - [[Frédérick Tristan]], ''[[Les Égarés]]''
* [[1984]] - [[Marguerite Duras]], ''[[L'Amant (roman)|L'Amant]]''
* [[1985]] - [[Yann Queffélec]], ''[[Les Noces barbares]]''
* [[1986]] - [[Michel Host]], ''[[Valet de nuit]]''
* [[1987]] - [[Tahar Ben Jelloun]], ''[[La Nuit sacrée]]''
* [[1988]] - [[Erik Orsenna]], ''[[L'Exposition coloniale(roman)|L'Exposition coloniale]]''
* [[1989]] - [[Jean Vautrin]], ''[[Un grand pas vers le Bon Dieu]]''
* [[1990]] - [[Jean Rouaud]], ''[[Les Champs d'honneur]]''
* [[1991]] - [[Pierre Combescot]], ''[[Les Filles du Calvaire]]''
* [[1992]] - [[Patrick Chamoiseau]], ''[[Texaco (roman)|Texaco]]''
* [[1993]] - [[Amin Maalouf]], ''[[Le Rocher de Tanios]]''
* [[1994]] - [[Didier Van Cauwelaert]], ''[[Un aller simple]]''
* [[1995]] - [[Andreï Makine]], ''[[Le Testament français]]''
* [[1996]] - [[Pascale Roze]], ''[[Le Chasseur Zéro]]''
* [[1997]] - [[Patrick Rambaud]], ''[[La Bataille (roman)|La Bataille]]''
* [[1998]] - [[Paule Constant]], ''[[Confidence pour confidence]]''
* [[1999]] - [[Jean Echenoz]], ''[[Je m'en vais]]''
* [[2000]] - [[Jean-Jacques Schuhl]], ''[[Ingrid Caven (roman)|Ingrid Caven]]''
* [[2001]] - [[Jean-Christophe Rufin]], ''[[Rouge Brésil]]''
* [[2002]] - [[Pascal Quignard]], ''[[Les Ombres errantes]]''
* [[2003]] - [[Jacques-Pierre Amette]], ''[[La Maîtresse de Brecht]]''
* [[2004]] - [[Laurent Gaudé]], ''[[Le Soleil des Scorta]]''
* [[2005]] - [[François Weyergans]], ''[[Trois jours chez ma mère]]''
* [[2006]] - [[Jonathan Littell]], ''[[Les Bienveillantes]]''
* [[2007]] - [[Gilles Leroy]], ''[[Alabama Song (romant)|Alabama Song]]''
* [[2008]] - [[Atiq Rahimi]], ''[[Syngué sabour. Pierre de patience]]'' (P.O.L.)
* [[2009]] - [[Marie NDiaye]], ''[[Trois femmes puissantes]]'' (Gallimard)
* [[2010]] - [[Michel Houellebecq]], ''[[La carte et le territoire]]'' (Flammarion)
* [[2011]] - [[Alexis Jenni]], ''[[L'Art français de la guerre]]'' (Gallimard)
* [[2012]] - [[Jérôme Ferrari]], ''[[Le Sermon sur la chute de Rome]]'' (Actes Sud)
* [[2013]] - [[Pierre Lemaître]], ''Au revoir là-haut'', [[Albin Michel]]
* [[2014]] - [[Lydie Salvayre]], ''Pas pleurer'', Seuil
==Prizioù Goncourt all==
=== Goncourt ar varzhoniezh ===
Ar priz-mañ a vez roet d'ur barz evit e labour a-bezh.
*[[1985]] - [[Claude Roy]]
*[[1986]] - [[Yves Bonnefoy]]
*[[1987]] -
*[[1988]] - [[Eugène Guillevic]]
*[[1989]] - [[Alain Bosquet]]
*[[1990]] - [[Charles Le Quintrec]]
*[[1991]] - [[Jean-Claude Renard]]
*[[1992]] - [[Georges-Emmanuel Clancier]]
*[[1993]] -
*[[1994]] -
*[[1995]] - [[Lionel Ray]]
*[[1996]] - [[André Velter]]
*[[1997]] - [[Maurice Chappaz]]
*[[1998]] - [[Lorand Gaspar]]
*[[1999]] - [[Jacques Réda]]
*[[2000]] - [[Liliane Wouters]]
*[[2001]] - [[Claude Esteban]]
*[[2002]] - [[Andrée Chedid]]
*[[2003]] - [[Philippe Jaccottet]]
*[[2004]] - [[Jacques Chessex]]
*[[2005]] - [[Charles Dobzynski]]
*[[2006]] - [[Alain Jouffroy]]
*[[2007]] - [[Marc Alyn]]
*[[2008]] - [[Claude Vigée]]
*[[2009]] - [[Abdellatif Laâbi]]
*[[2010]] - [[Guy Goffette]]
*[[2011]] - [[Vénus Khoury-Ghata]]
===Goncourt ar Vuhezskrid===
Kevelet gant ti-kêr [[Nancy]]
*[[1999]] - [[Claude Pichois]] : ''[[Colette]]''
*[[2000]] - [[Dominique Bona]] : ''[[Berthe Morisot]]''
*[[2001]] - [[Laure Murat]] : ''La maison du docteur Blanche'' (Lattès)
*[[2002]] - [[Jean-Paul Goujon]] : ''Une vie secrète (1870-1925)''; ''Mille lettres de [[Pierre Louÿs]] à [[Georges Louis]] (1890-1917)''
*[[2003]] - [[Pierre Billard]] : ''[[Louis Malle]]''
*[[2004]] - [[Claude Dufresne]] : ''Appelez-moi [[George Sand]]''
*[[2005]] - [[Thibaut d'Anthonay]] : ''[[Jean Lorrain]]''
*[[2006]] - [[Angie David]] : ''[[Dominique Aury]]''
*[[2007]] - [[Patrice Locmant]] : ''[[Joris-Karl Huysmans|J.-K. Huysmans]], le forçat de la vie'' (Bartillat)
*[[2008]] - [[Jennifer Lesieur]] : ''[[Jack London]]''
*[[2009]] - [[Viviane Forrester]] : ''[[Virginia Woolf]]''
*[[2010]] - [[Michel Winock]] : ''[[Madame de Stael]]''
===Goncourt ar re Yaouank===
Kevelet gant ti-kêr [[Fontvieille]] abaoe 2001
*[[1999]] - [[Claude Guillot]] hag [[Fabienne Burckel]] : ''Le Fantôme de Shanghai''
*[[2000]] - [[Eric Battut]] : ''Rouge matou''
*[[2002]] - [[Fred Bernard]] hag [[François Roca]] : ''Jeanne et le Mokélé'' et ''Jesus Betz''
*[[2003]] - [[Yvan Pommaux]] : ''Avant la télé''
*[[2004]] - [[Jean Chalon]] hag [[Martine Delerm]] : ''Un arbre dans la Lune''
*[[2005]] - [[Natali Fortier]] : ''Lili Plume''
*[[2006]] - [[Bernard du Boucheron]] hag [[Nicole Claveloux]] : ''Un roi, une princesse et une pieuvre''
*[[2007]] - [[Véronique Ovaldé]] hag [[Joëlle Jolivet]] : ''La Très Petite Zébuline''
===Goncourt an Danevell===
Kevelet gant ti-kêr [[Strasbourg]]
*[[1974]] - [[Daniel Boulanger]] : ''Fouette cocher''
*[[1975]] - [[Corinna Bille]] : ''La Demoiselle sauvage''
*[[1977]] - [[Henri Gougaud]] : ''Départements et territoires d'outre-mort''
*[[1978]] - [[Christiane Baroche]] : ''Chambres, avec vue sur le passé''
*[[1982]] - [[René Depestre]] : ''Alléluia pour une femme-jardin''
*[[1985]] - [[Pierrette Fleutiaux]] : ''Métamorphoses de la reine''
*[[1986]] - [[Jean Vautrin]] : ''Baby-boom''
*[[1989]] - [[Paul Fournel]] : ''Les Athlètes dans leur tête''
*[[1999]] - [[Elvire de Brissac]] : ''Les Anges d'en bas''
*[[2000]] - [[Catherine Paysan]] : ''Les Désarmés''
*[[2001]] - [[Stéphane Denis]] : ''Elle a maigri pour le festival''
*[[2002]] - [[Sébastien Lapaque]] : ''Mythologie française''
*[[2003]] - [[Philippe Claudel]] : ''Les Petites Mécaniques''
*[[2004]] - [[Olivier Adam]] : ''Passer l'hiver''
*[[2005]] - [[Georges-Olivier Chateaureynaud]] : ''Singe savant tabassé par deux clowns''
*[[2006]] - [[Franz Bartelt]] : ''Le Bar des habitudes''
*[[2007]] - [[Brigitte Giraud]] : ''L'amour est très surestimé''
*[[2008]] - [[Jean-Yves Masson]] : ''Ultimes vérités sur la mort du nageur''
*[[2009]] - [[Sylvain Tesson]] : ''Une vie à coucher dehors''.
*[[2010]] - [[Éric-Emmanuel Schmitt]] : ''Concerto à la mémoire d'un ange''
* [[2011]] - [[Bernard Comment]] : ''Tout passe''
* [[2012]] - [[Didier Daeninckx]] : ''L'Espoir en contrebande''
===Goncourt Romant Kentañ===
Kevelet gant ti-kêr [[Pariz]]
*[[1990]] - [[Hélène de Monferrand]] : ''Les Amies d'Héloïse''
*[[1991]] - [[Armande Gobry-Valle]] : ''Iblis ou la défroque du serpent''
*[[1992]] - [[Nita Rousseau]] : ''Les Iris bleus''
*[[1993]] - [[Bernard Chambaz]] : ''L'Arbre de vies''
*[[1994]] - [[Bernard Lamarche-Vadel]] : ''Vétérinaires''
*[[1995]] - [[Florence Seyvos]] : ''Les Apparitions''
*[[1996]] - [[Yann Moix]] : ''Jubilations vers le ciel''
*[[1997]] - [[Jean-Christophe Rufin]] : ''L'Abyssin''
*[[1998]] - [[Shan Sa]] : ''Porte de la paix céleste''
*[[1999]] - [[Nicolas Michel]] : ''Un revenant''
*[[2000]] - [[Benjamin Berton]] : ''Sauvageons''
*[[2001]] - [[Salim Bachi]] : ''Le Chien d'Ulysse''
*[[2002]] - [[Soazig Aaron]] : ''Le Non de Klara''
*[[2003]] - [[Claire Delannoy]] : ''La Guerre, l'Amérique''
*[[2004]] - [[Françoise Dorner]] : ''La Fille du rang derrière''
*[[2005]] - [[Alain Jaubert]] : ''Val Paradis''
*[[2006]] - [[Hédi Kaddour]] : ''Waltenberg''
*[[2007]] - [[Frédéric Brun (auteur)|Frédéric Brun]] : ''Perla''
*[[2008]] - [[Jakuta Alikavazovic]] : ''Corps volatils''
*[[2009]] - [[Jean-Baptiste Del Amo]] : ''Une éducation libertine''
[[Rummad:Prizioù lennegel gall]]
n4g51bdp0ob48jq6x9csopkfx18zn9g
Pepin Landen
0
40831
2008608
1990112
2022-08-17T18:04:38Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''Pepin Landen''', pe '''Pepin Gozh''' (ganet war-dro [[580]] - marvet d'ar [[27 a viz C'hwevrer]] [[639]]) a voe [[maer ar palez]] en [[Aostrazia]] adalek 615 dindan tri roue [[meroveat]]. Lamet e voe e garg digantañ en 629 gant [[Dagobert Iañ]] ha roet en-dro war-lerc'h marv ar roue en [[639]].
Ur pezh domani en doa en [[Aostrazia]] , 15 600 devezh-arat, e kêr [[Nivelles]] ha tro-war-dro.
Dimeziñ a reas da [[Itta de Nivelles|Itta]] (pe Iduberge, pe Ide), ur briñsez eus Akwitania.
==E vugale==
*Tad ar [[Pepined|Bepined]] eo, dre e verc'h [[Begga]] ([[620]]–[[695]]), ha hendad ar Garolingidi.
*E verc'h arall [[Gertrude de Nivelles]] ([[626]]–[[659]]) a voe kentañ abadez [[Nivelles]] ha paeronez [[Landen (Belgia)|Landen]].
*Envel a eure e vab [[Grimoald Iañ|Grimoald]] ([[616]]–[[656]]) da vaer ar palez ; muntret e voe e [[Pariz]] goude kemeret ar garg a roue. Lakaet eo bet da sant.
*E vab henañ [[Allowyn]], [[kont]][[Hesbaye]], a droas kristen dindan levezon sant [[Bavon]] ([[saint Amand]] ar c'hallegerien), hag a varvas e [[Gent]] en [[654]].
<!--
== Lignez ==
''Voir aussi [[Pippinides#Généalogie|Pippinides]]''
[[Pepin Landen|Pepin Landen, lesanvet ''Pepin gozh'' ]] (v.[[580]]-† [[639]])
ép. [[Itta de Nivelles|Itta]]
│
├─[[Grimoald Ier]] ([[616]]-† v.[[662]]), [[Austrasie|maire du palais d'Austrasie]] ([[643]]-v.[[662]]). Assassiné à Paris.
│ ép. X
│
├─[[Begga]] ([[620]]-† [[693]]).
│ ép. en v.[[635]] [[Ansegisèle]]
│
└─[[Gertrude de Nivelles|Gertrude dite ''sainte Gertrude de Nivelles'']] ([[626]]-† [[659]]), [[Abbaye de Nivelles|abbesse de Nivelles]].
-->
== Levrlennadur ==
*Jean-Charles Volkmann, ''Bien Connaître les généalogies des rois de France'' ISBN 2-877472086
*Michel Mourre, ''Le petit Mourre. Dictionnaire de l'Histoire'' ISBN 2-03519265
{{DEFAULTSORT:Pepin Landen}}
[[Rummad:sent katolik hag ortodoksel]]
[[Rummad:maered ar palez]]
[[Rummad:Aostrazia]]
d5koz3gt5x9ncw09cce1j9xa3o39lav
Liane de Pougy
0
42544
2008612
1990318
2022-08-17T18:06:02Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Image:Liane de Pougy.jpg|250px|right|thumb|Liane de Pougy.]]
[[Image:Pougy, Liane de.jpg|250px|right|thumb|Liane de Pougy<br><small>poltredet gant [[Léopold-Émile Reutlinger]].</small>]]
'''Liane de Pougy''' (ganet d'an [[2 Gouere|2 a viz Gouere]] [[1869]] - marvet d'ar [[26 Kerzu|26 a viz Kerzu]] [[1950]]), a oa dañserez brudet er [[Folies Bergères]] hag unan eus koantañ plac'hed [[Pariz]] en hec'h amzer.
== He buhez ==
Ganet e oa '''Anne Marie Chassaigne''' e [[La Flèche]], [[Sarthe]], [[France]], merc'h e oa da Pierre Blaise Eugène Chassaigne ha d'e wreg Aimée Lopez, ha savet e voe en ur gouent. Pa voe 16 vloaz e skampas kuit Anne-Marie gant Armand Pourpe, ofiser er verdeadurezh. Brazezet e voe neuze, ha dimeziñ a rejont<ref>[http://www.amazon.com/gp/reader/0312366604/ref=sib_books_pg?ie=UTF8&keywords=Armand%20Pourpe&p=S00R&checkSum=inrMjN%252Fl8zvblYLFtHlkRGoGDcMYA9%252Fue%252BCb1fG9ZGk%253D]</ref>.
N'eo ket un dimeziñ evurus a voe graet. Anne-Marie a skivas en hec'h eñvorennoù e voe gwallet gant he fried da noz hec'h [[eured]], ma vanas merket en he c'horf hag en he spered. Pan eas Armand Pourpe da [[Marseille]] abalamour d'e vicher ofiser a vor e kavas Anne-Marie ur serc'heg, ([[Markiz]] [[Charles de MacMahon]]), met kavet e voent er gwele gant ar gwaz ha tennañ a reas ar paotr war he fried. Ha hi d'ar red da Bariz en-dro, laosket ganti he mabig (a vo sturier kirri-nij [[Marc Pourpe]]) gant e dad. Hag Armand da gas ar bugel d'e dud, da [[Suez]].
Goude-se e krogas Anne-Marie gant micher ar c'hoariva hag ar [[gasterezh]].
== E Pariz ==
Goude erruout e Pariz e kavas brud gant he labour er ''Folies Bergères'', ma teuas da vout [[kourtizanez]], kevezerez da "[[La Belle Otero]]". Kemer a reas anv unan eus e [[serc'h]]ed, ur c'hont pe beskont ''de Pougy''.
An aktourez [[Sarah Bernhardt]], a oa bet karget da gelenn dezhi penaos c'hoari, a alias anezhi da ''chom prenn he beg koant p'edo war ul leurenn''. He darempred [[lesbian]] gant ar skrivagnerez [[Natalie Clifford Barney]] a zo meneget en he romant ''Idylle Saphique'', embannet war-dro [[1901]]. E [[1899]], goude gwelout Liane de Pougy en un ti-dañsoù e Pariz, ez eas Barney da emginnig da di Liane, gwisket evel ur floc'h hag e kontas e oa-hi "floc'h ar garantez" kaset gant [[Sappho]]. Petra bennak ma veze un toullad mat a wazed pinvidik hag a renk uhel dalc'hmat war-lerc'h Liane da neuze e voe hoalet an dañserez gant Barney. Kontet int da vezañ maget karantez tener an eil ouzh eben a-hed o buhez.
[[Image:Pougy, Liane de par Nadar.jpg|thumb|kleiz|Poltred Liane de Pougy, poltredet gant [[Nadar]] (kartenn-bost).]]
{{clr|left}}
== Eil dimeziñ ==
E [[1920]] e timezas d'ar priñs Georges Ghika, ma teuas da vout '''Priñsez Ghika'''. Ur mab he doe Liane. En em zispartiañ a reas an daou bried, hep dizimeziñ avat. Lazhet e voe he mab, aerloman er [[brezel-bed kentañ]], ma troas Liane ouzh ar [[relijion]]. Mervel a reas e [[Lausanne]], e [[Suis]].
[[Skeudenn:Liane de Pougy by Paul Berthon.jpg|thumb|left|200px|Skritell da vrudañ abadennoù Liane de Pougy er ''Folies Bergères''.]]
{{clr|left}}
==Levrioù==
* {{fr}} ''L'Insaisissable'', romant, dediet da [[Jean Lorrain]], a oa mignon bras dezhi
* {{fr}} ''La Mauvaise part'', romant
* {{fr}} ''Myrrhille''
* {{fr}} ''Idylle saphique'', Paris, 1901 (rééd. Paris, Éditions des Femmes, 1987)
* {{fr}} ''Mes Cahiers Bleus'', Paris, Plon, 1977
* {{en}} ''My Blue Notebooks'' (''Mes cahiers bleus'', hec'h eñvorennoù), embannet e saozneg e [[1979]]. ISBN 1-58542-156-1
== Levrlennadur ==
* Natalie Clifford Barney, ''Souvenirs indiscrets'', Paris, Flammarion, 1992
* Jean Chalon, ''Liane de Pougy, courtisane, princesse et sainte'', Paris, Flammarion, 1994
==Liammoù==
{{commons|Liane de Pougy |Liane de Pougy}}
* [http://www.lagandara.fr/index2fr.htm] Poltredoù gant [[Antonio de La Gandara]]
* [http://www.culturagay.it/cg/bio.php?id=119 Pennadoù-skrid diwar-benn Liane de Pougy gant Giuseppina La Delfa] {{it}}
* [http://www.jazzbabies.com/home/liane.htm Fichenn db Liane de Pougy] {{en}}
* [http://andrejkoymasky.com/liv/fam/biod2/depo1.html Fichenn arall db Liane de Pougy] {{en}}
* [http://tallulahs.com/reutlinger1.html Fichenn arall db Liane de Pougy] {{en}}
* [http://web.archive.org/web/20070313073843/http://lavieremoise.free.fr/dossiers/dossiers.php?id_dossier=197 Liane de Pougy et l'Intrépide Vide-Bouteilles] {{fr}}
==Notennoù ha daveennoù==
<references/>
{{DEFAULTSORT:Pougy, Liane}}
[[Rummad:Korollerezed]]
[[Rummad:Kourtizanezed Bro-C'hall]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1869]]
[[Rummad:Marvioù 1950]]
1bd0wx3bofhkszb88vi9045ysimyhuo
Livadurioù da Afrodite
0
43069
2008614
1948163
2022-08-17T18:06:47Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Image:Duval La Naissance de Venus.jpg|right|thumb|300px|''Ganedigezh Gwener'', livet gant [[Amaury Duval]].]]
[[File:'Venus and Cupid', oil on canvas painting by Battista Dossi (Battista de' Luteri), c. 1540, Philadelphia Museum of Art.jpg| 300px|thumb|''Gwener hag Amourig'', gant [[Battista Dossi]]]]
[[Image:Annibale Carraci - Venus Embriagada por Sátiro 01-1.jpg|right|thumb|300px|''Gwener mezvet gant Satir'', gant [[Annibale Carracci]], Mirdi Sao Paolo, [[Brazil]] ]]
[[Skeudenn:Simon Vouet - Die Toilette der Venus 1625-27.jpeg|thumb|left|260px|''Kibelladenn Gwener'', gant [[Simon Vouet]]]]
Bodet ez eus amañ un toullad taolennoù savet da [[Afrodite]] pe [[Gwener]], hag a zo bet un niver bras anezho abaoe an [[Azginivelezh]].
<br />
Awenet eo bet an arzourien a-wechoù gant mojennoù [[Hellaz]] kozh
*he ganedigezh, eus sper [[Ouranos]] kouezhet er mor: gwelout a reer Gwener o tiflukañ eus an dour, gwelout [[Ganedigezh Gwener]].
*he c'harantezioù
**gant [[Ares]] ([[Meurzh]] ar Romaned)
**pe [[Adonis]], livet gant [[Tizian]] ha [[Paolo Veronese]]
*gant [[Eros]] ( pe [[Kupidon]], pe [[Amourig]]), gant [[Raffaello]], [[Paolo Veronese]], ha re all a-leizh
**o [[reiñ laezh]] dezhañ (gant [[Rubens]])
**o vouchañ e zaoulagad outañ
**oc'h ober skol da Gupidon, gant [[Tizian]] ha [[Coreggio]],
**o kinnig Kupidon da [[Yaou]] (gant [[Le Sueur]]).
*gant [[Vulkan]],
**o c'houlenn armoù digantañ evit [[Aeneas]] (gant [[Tintoretto]], [[Rubens]], Van Dyck, Boucher, Natoire).
*gant Aeneas
**o tegas an armoù goveliet gant Vulkan dezhañ ( [[Nicolas Poussin]], Boullongne, Natoire).
*barnadenn [[Paris (mab Priamos)|Paris]]
*oc'h en em gempenn er gêr
*o vont da gouronkañ
*en he gourvez war he gwele, gant Tizian ha livourien all
**o tiskuizhañ,
**o selaou sonerezh ([[Tizian]])
**dirak he [[melezour]] ([[Diego Velázquez]]).
Hag atav e vez en he noazh.
Diniver eo an oberennoù-se, met darn a zo brudet dreist ar re all:
==XVvet kantved==
* ''[[Ganedigezh Gwener]]'', gant [[Sandro Botticelli]] e 1485.
==XVIvet kantved==
[[File:The Judgement of Paris.jpg|thumb|''Barnadenn Paris'', gant [[Hendrik von Balen]]. 1599]]
[[Skeudenn:Tizian 099.jpg|thumb|left|''Gwener hag al ludour'', gant [[Tizian]]. 1599]]
*7 taolenn mojenn Gwener, gant [[Raffaello]], a zo e mirdi ar Vatikan
* ''Gwener Anadiomene'', livet gant [[Tizian]] e 1525
* [[Gwener ha Kupidon gant ur satir]], gant [[Correggio]] e 1528
* ''Gwener'', livet gant [[Lucas Cranach]] e 1532.
* ''[[Gwener Urbino]]'', livet gant [[Tizian]] e 1538.
* ''Gwener hag al ludour'', gant Tizian, e 1560,
* ''Gwener hag Adonis'', gant '' [[Paolo Veronese]] '', e 1580
* [[Meurzh ha Gwener (Veronese)| Meurzh ha Gwener]], gant Paolo Veronese war-dro 1580,
* ''Gwener hag Adonis'', gant [[Annibale Carracci]]
* ''Gwener mezvet gant Satir'', gant Annibale Carracci
* ''Barnadenn Paris'', gant [[Hendrik von Balen]] e 1599
==XVIIvet kantved==
[[File:Jacques de Gheyn (II) - Venus and Cupid - c.1605-1610.jpg|thumb|right|''Gwener ha Kupidon'', gant [[Jacques de Gheyn]], war-dro 1605-1610. ]]
*''Gwener ha Kupidon'', gant [[Jacques de Gheyn]], war-dro 1605-1610.
*''Gwener dirak he melezour'', gant [[Peter Paul Rubens]] war-dro 1615
*''Barnadenn Paris'', gant Rubens
*''Kibelladenn Gwener'', gant [[Simon Vouet]] e 1625.
*''Gwener hag Adonis'', gant [[Nicolas Poussin]], e 1625
*[[Gwener ha Kupidon]], gant [[Diego Velázquez]], war-dro 1644
*''Gwener hag an Teir Fulenn'', gant [[Jacques Blanchard]].
==XVIIIvet kantved==
[[Image:Sebastiano Ricci 060.jpg|thumb|right|200px|''Gwener hag Amourig'', gant [[Sebastiano Ricci]] (1713).]]
*''Gwener hag Amourig'', gant [[Sebastiano Ricci]] (1713).
*''Gwener o'n em gempenn'', gant [[François Boucher]] (1751)
*''Gwener ha Kupidon'', gant [[Gabriel Briard]] (1713).
==XIXvet kantved==
[[File:1838 Théodore Chasseriau - Venus Anadyomene.jpg| thumb|250px| ''[[Gwener Anadyomenes]]'', gant [[Théodore Chasseriau]].]]
[[File:Gerome venus.jpg |thumb|250px|''Gwener, steredenn o sevel '', gant [[Jean-Léon Gérôme]] ]]
[[Image:William Edward Frost - Venus and Cupid.jpg|left|thumb|Gwener hag he mab Kupidon, livet gant [[William Edward Frost]].]]
*''Meurzh dizarmet gant Gwener'', gant [[Jacques-Louis David]], e 1824
*''Gwener Anadyomenes'', gant [[Théodore Chasseriau]], e 1838
*''Gwener Anadyomenes'', gant [[Dominique Ingres]], e 1848
*''Ganedigezh Gwener'' gant [[Amaury Duval (1808-1885)|Amaury Duval]] (1862)
*''Ganedigezh Gwener'', gant [[Alexandre Cabanel]], 1863.
*''[[Ganedigezh Gwener (Bouguereau)|Ganedigezh Gwener]]'', gant [[William Bouguereau]], 1879.
*''An teir doueez Athena Hera Aphrodite''. [[Franz von Stuck]]
*''Gwener ha Kupidon'' gant [[William Edward Frost]]
*''[[Ganedigezh Gwener (Gérôme)| Ganedigezh Gwener]]'', gant [[Jean-Léon Gérôme]], 1890.
[[File:Die Drei Gottinnen Athena Hera Aphrodite.jpeg| thumb|250px|left| ''Die Drei Gottinnen Athena Hera Aphrodite'' (An teir doueez Athena Hera Aphrodite), gant [[Franz von Stuck]] (1863–1928).]]
==XXvet kantved==
Ral eo deuet da vezañ livadurioù doueez an [[Henamzer]]
==Taolennoù==
<gallery>
Skeudenn:Lucas Cranach d. Ä. 071.jpg|''Gwener'' (1532), gant [[Lucas Cranach kozh]] (1472-1553), Das Städel Museum, [[Frankfurt]]
File:The Judgement of Paris.jpg|''Barnadenn Paris'' (1599), gant [[Hendrik von Balen]] (1575 – 1632),
Skeudenn:Venus y Adonis (Veronese).jpg|''Afrodite hag Adonis'', gant [[Paolo Veronese]]
File:Guercino Marte Venere Cupido.jpg|''Meurzh, Gwener ha Kupidon'', gant [[Guercino]] (1591–1666), e 1633
File:Caspar Netscher Venus mit Cupido.jpg|''Gwener ha Kupidon'', gant [[Caspar Netscher]] (1639–1684)
File:Bartholomeus van der Helst - Venus met de appel 1664.jpg| ''Gwener gant an aval'', gant [[Bartholomeus van der Helst]], [[1664]].
File:Guercino - cena mitologica (venus, marte, cupido e o tempo), c.1624-27.jpg| [[Guercino]]
File:Lambert Sustris - Venus and Love - Louvre.jpg| ''Gwener ha Kupidon'', gant [[Lambert Sustris]]
Image:Rubens - Judgement of Paris.jpg|''Barnadenn Paris'', gant [[Rubens]], 1636
File:Gabriel Briard - Vênus e Cupido.jpg| ''Gwener ha Kupidon'', gant [[Gabriel Briard]], XVIIIvet kantved
File:Amigoni, Jacopo - Venus and Adonis - c. 1740.jpg|[[Jacopo Amigoni]], war-dro 1740
File:1848 Jean-Auguste-Dominique Ingres - Venus Anadyomène.jpg| [[Jean-Auguste-Dominique Ingres]]
</gallery>
=== Liammoù diavaez ===
{{Commonscat|Aphrodite|Afrodite}}<br clear="all" />
* Skeudennoù eus delwennoù brudetañ Afrodite: [http://runeberg.org/nfba/0171.html]
[[Rummad:livadurioù da Afrodite]]
[[Rummad:Gwener el livadurioù]]
l606bwgwo97upjpb6nktji6hjpyd60c
Emgann Marino
0
45021
2008452
1926881
2022-08-17T13:37:42Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{istor diechu }}
D'an [[30 a viz Ebrel]] [[1379]] e voe [[emgann Marino]] etre armeoù ar pab ha hini Gallaoued ha Bretoned, a glaske lakaat ur pab nevez, [[Klemañs VII]], war gador sant Pêr.
Kement-se a c'hoarvezas ur pemp lev bennak en hanternoz da [[Roma]], etre [[Marino]] ha [[Grottaferrata]], en ul lec'h anvet ''Traonienn ar re varv''.
Pemp eurvezh e padas, ha trec'h e voe Alberico. Lid a voe graet dezhañ pa dostaas ouzh kêr. Dont a reas ar pab diarc'hen d'e arbenn, ha reiñ dezhañ ur pezh banniel gwenn gant ur groaz ruz skrivet warnañ "LI-IT-AB-EXT" (Italia dieubet diouzh ar Varbared).
==Heuliadoù==
<!--Clément VII se trouvant en difficulté dut s’enfuir à [[Gaète]] et ensuite à [[Naples]] accueilli par la reine [[Jeanne Ire de Naples]]. Mais le peuple napolitain se souleva contre l’antipape étranger qui portait une fausse [[tiare]] et Clément VII dut de nouveau retourner à Gaète et de là en France où il avait le soutien du peuple et des gouvernants.
Le [[Grand Schisme d'Occident]] prit fin lors du [[Concile de Constance]] de l’an [[1417]], qui conforta le pape [[Martin V]].
-->
[[Rummad:emgannoù Italia|Marino]]
[[Rummad:istor Italia er XIVvet kantved]]
[[Rummad:istor Breizh er XIVvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù ar XIVvet kantved]]
12h1yd380yszfx036mx5g3a93l1r0mh
Maria Annunziata Carolina Buonaparte
0
47175
2008611
1976558
2022-08-17T18:05:43Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{istor diechu}}
[[Image:Caroline Murat by Vigee-Lebrun.jpg|thumb|250px|Poltred Caroline Murat hag he merc'h e 1807, livet gant [[Élisabeth-Louise Vigée-Le Brun]]]]
[[Image:Giuseppe Cammarano - La regina Carolina Bonaparte.jpg|225px|thumb|right|Maria Annunziata Carolina Buonaparte, pe Caroline Murat, en dilhad ur goueriadez napolitan, poltredet gant [[Giuseppe Cammarano]], 1813.]]
'''Maria Annunziata Carolina Buonaparte''', a zo anavezet e [[galleg]] evel ''Caroline Bonaparte'', a oa [[c'hoar]] d'an impalaer [[Napoleone Buonaparte]]. Dugez-veur [[Berg (stad)|Berg]] ha [[Cleves]] e oa, kenrouanez [[Naplez]] ha Sikilia, priñsez Murat, ha kontez [[Lipona]]<ref>Anagram evit [[Napoli]] (Naples).</ref>. Ganet e oa en [[Aiacciu]], [[Corsica]], d'ar [[25 a viz Meurzh]] [[1782]] – ha marvet d'an [[18 a viz Mae]] [[1839]] e [[Firenze]]), a oa ar seizhvet bugel, eus ar re chomet bev, da [[Carlo Buonaparte]] ha [[Letizia Ramolino]].
He zud a oa noblañsed vihan. A orin eus [[Toskana]] e oa an tiegezh, deuet da chom da Gorsika er {{XVIvet}} kantved.
==He buhez==
Ganet e oa en Aiacciu e 1782. [[C'hoar]] e oa da [[Joseph Bonaparte]], [[Napoleone Buonaparte]], anavezetoc'h en e stumm gallekaet [[Napoléon Bonaparte]], da [[Luciano Buonaparte]], [[Maria Anna Buonaparte]], [[Luigi Buonaparte]] ha [[Maria Paoletta Buonaparte]], koshoc'h egeti, ha da [[Girolamo Buonaparte]], a oa yaouankoc'h.
E [[1793]] ez eas an tiegezh da chom da Vro-C'hall e-pad an Dispac'h gall.
Eno ez eas e karantez ouzh [[Joachim Murat]], ur jeneral d'he breur, ha lidet e voe an [[eured]] d'an [[20 a viz Genver]] [[1800]]. Ur plac'h yaouank 17 vloaz e oa Maria Annunziata Carolina, gallekaet e Caroline, en amzer-se. Da gentañ ne fellas ket d'ar breur bras Napoleone o lezel da zimeziñ, met a-benn ar fin e voe kendrec'het gant e wreg [[Joséphine de Beauharnais|Joséphine]].
Caroline a oa bet er skol e [[St. Germaine]] diazezet gant [[Jeanne Campan]]. Ganti e oa [[Hortense de Beauharnais|Hortense]], merc'h Josephine ha pried breur Caroline, [[Luigi Buonaparte|Luigi]], pe Louis.
== He bugale ==
Pevar bugel o devoa Maria Annunziata Carolina ha Joachim :
* ''Achille'', pe ''priñs Achille Charles Louis Napoléon Murat'', kentañ Priñs Soveren Pontecorvo, Eil Priñs Murat]] ([[Pariz]], [[21 a viz Genver]], [[1801]] - [[Jefferson County, Florida]], [[15 a viz Ebrel]], [[1847]]), dimezet e [[Tallahassee (Florida)]], d'an [[12 a viz Gouhere]] [[1826]] da [[Catherine Willis Gray|Catherine Daingerfield Willis]] (e-kichen [[Fredericksburg (Virginia)|Fredericksburg]], [[Virginia]], [[17 a viz Eost]] [[1803]] - [[Tallahassee, Florida]], [[6 a viz Eost]] [[1867]]), merc'h [[Colonel]] Byrd C. Willis ([[Eost 29]], [[1781]] - [[1846]]) ha d'e wreg Mary Lewis, marvet divugale
* Priñsez Marie Letizia Josephine Annonciade Murat ([[Pariz]], [[Ebrel 26]], [[1802]] - [[Bologna]], [[Meurzh 12]] [[1859]]), m. [[Venice]], [[Here 27]], [[1823]] Guido Taddeo Marchese Pepoli, Conte di Castiglione ([[Bologna]], [[Gwengolo 7]], [[1789]] - [[Bologna]], [[Meurzh 2]], [[1852]]), hag he doe ur verc'h
* [[Prince Napoleon Lucien Charles Murat|''Lucien'' Charles Joseph Napoléon Murat, eil Priñs Pontecorvo, 3de Priñs Murat]] ([[Milano]], [[1803]] - [[Pariz]], [[1878]]), dimezet e [[Bordentown (New Jersey)]] e [[1831]] da Caroline Georgina Fraser ([[Charleston (South Carolina)]], [[1810]] - [[Pariz]], [[1879]]), merc'h da Thomas Fraser ha pried da Anne Lauton, and had issue; he was an associate of his first cousin [[Napoleon III of France]]
* Louise Julie Caroline Murat (Pariz, [[21 a viz Meurzh]], [[1805]] - [[Ravenna]], [[1añ a viz Kerzu]], [[1889]]), dimezet e [[Trieste]] d'ar [[25 a viz Here]] [[1825]] da Giulio Conte Rasponi ([[Ravenna]], [[19 a viz C'hwevrer]], [[1787]] - [[Firenze]], [[19 a viz Gouhere]], [[1876]]).
== Rouanez Naplez ==
E 1806 e teuas da vout dugez-veur [[Dugelezh Berg|Berg]] ha [[dugez Kleve]].
E 1808 ez eas da-heul he fried anvet da Roe Naplez gant he breur Napoleone.
[[Rummad:Tiegezh Buonaparte]]
[[Rummad:Rouanezed Naplez]]
<!--
Ambitious, extravagant, and power-hungry, she became [[Grand Duchess]] of [[Berg (German region)|Berg]] and [[Duchy of Cleves|Cleves]] on [[March 15]], [[1806]]. She became [[Queen consort]] of [[Naples]] on [[August 1]], [[1808]]. She was intensely jealous of her sister-in-law Joséphine and her children, as she felt Napoleon favoured them over his Bonaparte relatives. Caroline continuously plotted against Joséphine. It was Caroline who arranged for Napoleon to take a mistress, [[Eléonore Denuelle]], who duly gave birth to his first illegitimate child<ref>Frances Mossiker "Napoleon and Joséphine, pgs282-84.</ref>. This had the desired effect which proved that Joséphine was infertile as Napoleon showed he was clearly capable of siring children.
When Napoleon married Marie-Louise, Caroline was responsible for escorting her to France. After meeting her at the border of Austria and her duchy, Caroline forced Marie-Louise to leave all her luggage, servants, and even her pet dog, behind in Austria.
The birth of [[Napoleon II of France|Napoléon II]] to her namesake brother and his second [[empress consort|Empress Consort]] [[Marie Louise of Austria]], destroyed any hope of her son Napoléon Achille Murat succeeding to her brother. So she allied with Napoléon's rival, [[Klemens Wenzel von Metternich]]. When he failed in his attempt to secure the throne for Murat, the latter was executed and Caroline fled to the [[Austrian Empire]]. She died in [[Florence]]. One of her direct descendants is American actor [[Rene Auberjonois]].
{{start box}}
{{succession box|title=[[List of monarchs of Naples and Sicily|Queen Consort of Naples]] |before=[[Julie Clary]] |after=[[Lucia Migliaccio of Floridia]] (Royal consort)|years=[[1 August]], [[1808]]-[[3 May]], [[1815]]}}
{{end box}}
{{BD|1782|1839|Bonaparte, Caroline}}
[[Rummad:People from Ajaccio]]
-->
==Notennoù==
{{reflist|2}}
oddl39thnqcae1ysk32z2ophzifa3df
Listennad pennlec'hioù departamantoù Bro-C'hall
0
48173
2008610
1927107
2022-08-17T18:05:25Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
''Amañ e kavor ul '''listennad eus pennlec'hioù departamantoù Bro-C'hall'''.''
War-bouez er [[Val-d'Oise]] e kaver er pennlec'hioù-departamantoù
*ar [[prefeti]],
*[[Ti Kuzul an Departamant]], ma vez bodet ar C'huzul-Departamant,
*[[Ti an Departamant]], ma labour kargidi an Departamant.
== Listennad ==
{| class="wikitable"
|-
! colspan="2" | Departamant || colspan="2" | Pennlec'h
|-
! # || Anv|| Anv|| Poblañs<br />(2005)<ref>{{Cite web
| url=http://insee.fr/fr/recensement/nouv_recens/resultats/grandes-villes.htm
| title=Résultats des enquêtes annuelles de recensement de 2004 à 2007 pour les grandes villes
| publisher=INSEE
| accessdate={{deiziad|3|Mae|2008}}
}}</ref>
|-
| align="right" | 1 || [[Ain (departamant)|Ain]] || [[Bourg-en-Bresse]] || align="right" | {{formatnum:40300}}
|-
| align="right" | 2 || [[Aisne (departamant)|Aisne]] || [[Laon]] || align="right" | {{formatnum:26500}}
|-
| align="right" | 3 || [[Allier (departamant)|Allier]] || [[Moulins (Allier)|Moulins]] || align="right" | {{formatnum:20700}}
|-
| align="right" | 4 || [[Alpes-de-Haute-Provence]] || [[Digne-les-Bains]] || align="right" | {{formatnum:17600}}
|-
| align="right" | 5 || [[Hautes-Alpes]] || [[Gap]] || align="right" | {{formatnum:37200}}
|-
| align="right" | 6 || [[Alpes-Maritimes]] || [[Nisa]] || align="right" | {{formatnum:346900}}
|-
| align="right" | 7 || [[Ardèche (departamant)|Ardèche]] || [[Privas]] || align="right" | {{formatnum:9163}}<ref name="Pop1999">Population en 1999.</ref>
|-
| align="right" | 8 || [[Ardennes (departamant)|Ardennes]] || [[Charleville-Mézières]] || align="right" | {{formatnum:51300}}
|-
| align="right" | 9 || [[Ariège (departamant)|Ariège]] || [[Foix]] || align="right" | {{formatnum:9109}}<ref name="Pop1999" />
|-
| align="right" | 10 || [[Aube (departamant)|Aube]] || [[Troyes]] || align="right" | {{formatnum:60400}}
|-
| align="right" | 11 || [[Aude (departamant)|Aude]] || [[Carcassonne]] || align="right" | {{formatnum:45500}}
|-
| align="right" | 12 || [[Aveyron (departamant)|Aveyron]] || [[Rodez]] || align="right" | {{formatnum:23900}}
|-
| align="right" | 13 || [[Bouches-du-Rhône]] || [[Marseille]] || align="right" | {{formatnum:826700}}
|-
| align="right" | 14 || [[Calvados (departamant)|Calvados]] || [[Caen]] || align="right" | {{formatnum:108900}}
|-
| align="right" | 15 || [[Cantal (departamant)|Cantal]] || [[Aurillac]] || align="right" | {{formatnum:29700}}
|-
| align="right" | 16 || [[Charente (departamant)|Charente]] || [[Angoulême]] || align="right" | {{formatnum:41700}}
|-
| align="right" | 17 || [[Charente-Maritime]] || [[La Rochelle]] || align="right" | {{formatnum:77300}}
|-
| align="right" | 18 || [[Cher (departamant)|Cher]] || [[Bourges]] || align="right" | {{formatnum:70800}}
|-
| align="right" | 19 || [[Corrèze (departamant)|Corrèze]] || [[Tulle]] || align="right" | {{formatnum:15700}}
|-
| align="right" | 2A || [[Corse-du-Sud]] || [[Ajaccio]] || align="right" | {{formatnum:52880}}<ref name="Pop1999" />
|-
| align="right" | 2B || [[Haute-Corse]] || [[Bastia]] || align="right" | {{formatnum:42900}}
|-
| align="right" | 21 || [[Côte-d'Or]] || [[Dijon]] || align="right" | {{formatnum:150800}}
|-
| align="right" | 22 || [[Côtes-d'Armor]] || [[Sant-Brieg]] || align="right" | {{formatnum:46700}}
|-
| align="right" | 23 || [[Creuse (departamant)|Creuse]] || [[Guéret]] || align="right" | {{formatnum:13900}}
|-
| align="right" | 24 || [[Dordogne (departamant)|Dordogne]] || [[Périgueux]] || align="right" | {{formatnum:29600}}
|-
| align="right" | 25 || [[Doubs (departamant)|Doubs]] || [[Besançon]] || align="right" | {{formatnum:116100}}
|-
| align="right" | 26 || [[Drôme (departamant)|Drôme]] || [[Valença|Valence]] || align="right" | {{formatnum:64900}}
|-
| align="right" | 27 || [[Eure (departamant)|Eure]] || [[Évreux]] || align="right" | {{formatnum:50300}}
|-
| align="right" | 28 || [[Eure-et-Loir]] || [[Chartres]] || align="right" | {{formatnum:40000}}
|-
| align="right" | 29 || [[Finistère]] || [[Kemper]] || align="right" | {{formatnum:64900}}
|-
| align="right" | 30 || [[Gard (departamant)|Gard]] || [[Nîmes]] || align="right" | {{formatnum:144000}}
|-
| align="right" | 31 || [[Haute-Garonne]] || [[Toulouse]] || align="right" | {{formatnum:437100}}
|-
| align="right" | 32 || [[Gers (departamant)|Gers]] || [[Auch]] || align="right" | {{formatnum:21700}}
|-
| align="right" | 33 || [[Gironde (departamant)|Gironde]] || [[Bourdel]] || align="right" | {{formatnum:229500}}
|-
| align="right" | 34 || [[Hérault (departamant)|Hérault]] || [[Montpellier]] || align="right" | {{formatnum:248000}}
|-
| align="right" | 35 || [[Ille-et-Vilaine]] || [[Roazhon]] || align="right" | {{formatnum:210500}}
|-
| align="right" | 36 || [[Indre (departamant)|Indre]] || [[Châteauroux]] || align="right" | {{formatnum:47500}}
|-
| align="right" | 37 || [[Indre-et-Loire]] || [[Tours]] || align="right" | {{formatnum:136400}}
|-
| align="right" | 38 || [[Isère (departamant)|Isère]] || [[Grenoble]] || align="right" | {{formatnum:155100}}
|-
| align="right" | 39 || [[Jura (departamant)|Jura]] || [[Lons-le-Saunier]] || align="right" | {{formatnum:17900}}
|-
| align="right" | 40 || [[Landes (departamant)|Landes]] || [[Mont-de-Marsan]] || align="right" | {{formatnum:30700}}
|-
| align="right" | 41 || [[Loir-et-Cher]] || [[Blois]] || align="right" | {{formatnum:47900}}
|-
| align="right" | 42 || [[Loire (departamant)|Loire]] || [[Saint-Étienne]] || align="right" | {{formatnum:175500}}
|-
| align="right" | 43 || [[Haute-Loire]] || [[Le Puy-en-Velay]] || align="right" | {{formatnum:19300}}
|-
| align="right" | 44 || [[Loire-Atlantique]] || [[Naoned]] || align="right" | {{formatnum:281800}}
|-
| align="right" | 45 || [[Loiret (departamant)|Loiret]] || [[Orléans]] || align="right" | {{formatnum:113200}}
|-
| align="right" | 46 || [[Lot (departamant)|Lot]] || [[Cahors]] || align="right" | {{formatnum:20300}}
|-
| align="right" | 47 || [[Lot-et-Garonne]] || [[Agen]] || align="right" | {{formatnum:33600}}
|-
| align="right" | 48 || [[Lozère (departamant)|Lozère]] || [[Mende]] || align="right" | {{formatnum:12600}}
|-
| align="right" | 49 || [[Maine-et-Loire]] || [[Angers]] || align="right" | {{formatnum:153000}}
|-
| align="right" | 50 || [[Manche]] || [[Saint-Lô]] || align="right" | {{formatnum:19600}}
|-
| align="right" | 51 || [[Marne (departamant)|Marne]] || [[Châlons-en-Champagne]] || align="right" | {{formatnum:46300}}
|-
| align="right" | 52 || [[Haute-Marne]] ||[[Chaumont (Haute-Marne)|Chaumont]]|| align="right" |{{formatnum:24200}}
|-
| align="right" | 53 || [[Mayenne (departamant)|Mayenne]] || [[Laval (Mayenne)|Laval]] || align="right" | {{formatnum:51000}}
|-
| align="right" | 54 || [[Meurthe-et-Moselle]] || [[Nancy]] || align="right" | {{formatnum:106300}}
|-
| align="right" | 55 || [[Meuse (departamant)|Meuse]] || [[Bar-le-Duc]] || align="right" | {{formatnum:15800}}
|-
| align="right" | 56 || [[Morbihan]] || [[Gwened]] || align="right" | {{formatnum:53700}}
|-
| align="right" | 57 || [[Moselle (departamant)|Moselle]] || [[Metz]] || align="right" | {{formatnum:124200}}
|-
| align="right" | 58 || [[Nièvre (departamant)|Nièvre]] || [[Nevers]] || align="right" | {{formatnum:38200}}
|-
| align="right" | 59 || [[Nord]] || [[Lille]] || align="right" | {{formatnum:224900}}
|-
| align="right" | 60 || [[Oise (departamant)|Oise]] || [[Beauvais]] || align="right" | {{formatnum:55100}}
|-
| align="right" | 61 || [[Orne (departamant)|Orne]] || [[Alençon]] || align="right" | {{formatnum:28400}}
|-
| align="right" | 62 || [[Pas-de-Calais]] || [[Arras]] || align="right" | {{formatnum:41400}}
|-
| align="right" | 63 || [[Puy-de-Dôme]] || [[Clermont-Ferrand]] || align="right" | {{formatnum:139300}}
|-
| align="right" | 64 || [[Pyrénées-Atlantiques]] || [[Pau]] || align="right" | {{formatnum:83000}}
|-
| align="right" | 65 || [[Hautes-Pyrénées]] || [[Tarbes]] || align="right" | {{formatnum:45800}}
|-
| align="right" | 66 || [[Pyrénées-Orientales]] || [[Perpignan]] || align="right" | {{formatnum:115000}}
|-
| align="right" | 67 || [[Bas-Rhin]] || [[Strasbourg]] || align="right" | {{formatnum:272500}}
|-
| align="right" | 68 || [[Haut-Rhin]] || [[Colmar]] || align="right" | {{formatnum:65300}}
|-
| align="right" | 69 || [[Rhône (departamant)|Rhône]] || [[Lyon]] || align="right" | {{formatnum:467400}}
|-
| align="right" | 70 || [[Haute-Saône]] || [[Vesoul]] || align="right" | {{formatnum:16200}}
|-
| align="right" | 71 || [[Saône-et-Loire]] || [[Mâcon]] || align="right" | {{formatnum:34100}}
|-
| align="right" | 72 || [[Sarthe (departamant)|Sarthe]] || [[Le Mans]] || align="right" | {{formatnum:143800}}
|-
| align="right" | 73 || [[Savoie (departamant)|Savoie]] || [[Chambéry]] || align="right" | {{formatnum:57800}}
|-
| align="right" | 74 || [[Haute-Savoie]] || [[Annecy]] || align="right" | {{formatnum:51000}}
|-
| align="right" | 75 || [[Pariz]] || [[Pariz]] || align="right" | {{formatnum:2166200}}
|-
| align="right" | 76 || [[Seine-Maritime]] || [[Rouen]] || align="right" | {{formatnum:108300}}
|-
| align="right" | 77 || [[Seine-et-Marne]] || [[Melun]] || align="right" | {{formatnum:38000}}
|-
| align="right" | 78 || [[Yvelines]] || [[Versailles]] || align="right" | {{formatnum:87100}}
|-
| align="right" | 79 || [[Deux-Sèvres]] || [[Niort]] || align="right" | {{formatnum:57900}}
|-
| align="right" | 80 || [[Somme (departamant)|Somme]] || [[Amiens]] || align="right" | {{formatnum:136600}}
|-
| align="right" | 81 || [[Tarn (departamant)|Tarn]] || [[Albi]] || align="right" | {{formatnum:48600}}
|-
| align="right" | 82 || [[Tarn-et-Garonne]] || [[Montauban]] || align="right" | {{formatnum:53200}}
|-
| align="right" | 83 || [[Var (departamant)|Var]] || [[Toulon]] || align="right" | {{formatnum:167400}}
|-
| align="right" | 84 || [[Vauclusa (departamant)|Vauclusa]] || [[Avignon]] || align="right" | {{formatnum:90800}}
|-
| align="right" | 85 || [[Vendée (departamant)|Vendée]] || [[La Roche-sur-Yon]] || align="right" | {{formatnum:50600}}
|-
| align="right" | 86 || [[Vienne (departamant)|Vienne]] || [[Poitiers]] || align="right" | {{formatnum:89200}}
|-
| align="right" | 87 || [[Haute-Vienne]] || [[Lemojez]] || align="right" | {{formatnum:135100}}
|-
| align="right" | 88 || [[Vosges (departamant)|Vosges]] || [[Épinal]] || align="right" | {{formatnum:34700}}
|-
| align="right" | 89 || [[Yonne (departamant)|Yonne]] || [[Auxerre]] || align="right" | {{formatnum:37100}}
|-
| align="right" | 90 || [[Territoire de Belfort|Territoire-de-Belfort]] || [[Belfort]] || align="right" | {{formatnum:50700}}
|-
| align="right" | 91 || [[Essonne (departamant)|Essonne]] ||[[Évry-Courcouronnes]]|| align="right" |{{formatnum:52600}}
|-
| align="right" | 92 || [[Hauts-de-Seine]] || [[Nanterre]] || align="right" | {{formatnum:87800}}
|-
| align="right" | 93 || [[Seine-Saint-Denis]] || [[Bobigny]] || align="right" | {{formatnum:46600}}
|-
| align="right" | 94 || [[Val-de-Marne]] || [[Créteil]] || align="right" | {{formatnum:89000}}
|-
| rowspan="2" align="right" | 95 || rowspan="2" | [[Val-d'Oise]]
| [[Pontoise]] (pennlec'h) || align="right" | {{formatnum:28500}}
|-
| [[Cergy]] (prefeti) || align="right" | {{formatnum:54600}}
|-
| align="right" | 971 || [[Guadeloupe]] || [[Basse-Terre]] || align="right" | {{formatnum:12410}}<ref name="Pop1999" />
|-
| align="right" | 972 || [[Martinique]] || [[Fort-de-France]] || align="right" | {{formatnum:94049}}<ref name="Pop1999" />
|-
| align="right" | 973 || [[Gwiana c'hall|Guyane]] || [[Cayenne]] || align="right" | {{formatnum:64297}}<ref name="Pop1999" />
|-
| align="right" | 974 || [[La Réunion|Réunion]] || [[Saint-Denis (ar Reünion)|Saint-Denis]] || align="right" | {{formatnum:138600}}
|-
| align="right" | 976 || [[Mayotte]] || [[Mamoudzou]] || align="right" | {{formatnum:53 022}}<ref>2007</ref>
|}
Er [[Val-d'Oise]] e oa bet lakaet ar pennlec'h e [[Pontoise]] pa voe krouet an departamant; abaoe eo bet lakaet burevioù melestradurezhel ar prefed hag ar C'huzul-Departamant e kumun [[Cergy]]. Met chom a ra kumun Pontoise pennlec'h ofisiel an departamant, n'eus enni nemet un [[isprefeti]]. Biskoazh ne c'hoarvezas kemend-all e lec'h all.
== Kemmoù ==
=== Kemm lec'h ar prefeti ===
Cheñchamant pennlec'h a zo bet c'hoarvezet tro-pe-dro:
{| class="wikitable"
|-
! Bloavezh || Departamant || Pennlec'h kozh|| Pennlec'h nevez
|-
| 1790 || [[Basses-Pyrénées]] || [[Navarrenx]] || [[Pau]]
|-
| 1793 ||[[Var (departamant)|Var]]||[[Toulon]] || [[Grasse]]
|-
| rowspan="3" | 1795
| Basses-Pyrénées || Pau || [[Oloron-Sainte-Marie|Oloron]]
|-
| [[Cantal (departamant)|Cantal]] ||[[Sant-Flor|Saint-Flor]]||[[Aurillac]]
|-
| [[Loire (departamant)|Loire]] || [[Feurs]] ||[[Montbrison]]
|-
| ? || Var || Grasse || [[Brignoles]]
|-
| 1796 || Basses-Pyrénées || Oloron || Pau
|-
| rowspan="3" | 1800
| [[Bouches-du-Rhône]] || [[Aix-en-Provence|Aix]] || [[Marseille]]
|-
| [[Tarn (departamant)|Tarn]] || [[Castres]] || [[Albi]]
|-
| [[Var (departamant)|Var]] || Brignoles || [[Draguignan]]
|-
| 1801 || [[Haute-Saône]] || [[Gray (Haute-Saône)|Gray]] || [[Vesoul]]
|-
| 1803 || [[Nord]] || [[Douai]] || [[Lille]]
|-
| 1804 || [[Vendée (departamant)|Vendée]] || [[Fontenay-le-Comte|Fontenay]] || [[La Roche-sur-Yon]]
|-
| 1808 || [[Ardennes (departamant)|Ardennes]] || [[Charleville-Mézières|Charleville]] || [[Charleville-Mézières|Mézières]]
|-
| 1810 || [[Charente-Inférieure]] || [[Saintes]] || [[La Rochelle]]
|-
| 1855 || [[Loire (departamant)|Loire]] || Montbrison || [[Saint-Étienne]]
|-
| 1944 || [[Manche]] || [[Saint-Lô]] || [[Coutances]]
|-
| 1974 || Var || Draguignan || Toulon
|-
| 1975 || Manche || Coutances || Saint-Lô
|}
=== Departamantoù kozh ===
An departamantoù amañ dindan a zo bet krouet un amzer zo bet, ha neuze aet da get.
{| class="wikitable"
|-
! Departamant || Pennlec'h || Bloavezh krouidigezh || Bloavezh dilamidigezh
|-
| [[Corse (departamant)|Corse]] || [[Bastia]] || 1790 || 1793
|-
| [[Meurthe (departamant)|Meurthe]] || [[Nancy]] || 1790 || 1871
|-
| [[Rhône-et-Loire]] || [[Lyon]] || 1790 || 1793
|-
| [[Seine (departamant)|Seine]] || [[Pariz]] || 1790 || 1968
|-
| [[Seine-et-Oise]] || [[Versailles]] || 1790 || 1968
|-
| [[Mont-Blanc (departamant)|Mont-Blanc]] || [[Chambéry]] || 1792 || 1815
|-
| [[Mont-Terrible]] || [[Porrentruy]] || 1793 || 1800
|-
|[[Golo (departamant)|Golo]]||[[Bastia]] || 1793 || 1811
|-
| [[Liamone]] || [[Ajaccio]] || 1793 || 1811
|-
| [[Jemmapes (departamant)|Jemmapes]] || [[Mons]] || 1793 || 1814
|-
| [[Dyle (departamant)|Dyle]] || [[Brusel|Bruxelles]] || 1795 || 1814
|-
| [[Deux-Nèthes]] || [[Antwerpen|Anvers]] || 1795 || 1814
|-
| [[Escaut (departamant)|Escaut]] || [[Gent|Gand]] || 1795 || 1814
|-
| [[Forêts]] || [[Luksembourg (kêr)|Luxembourg]] || 1795 || 1814
|-
| [[Lys (departamant)|Lys]] || [[Brugge|Bruges]] || 1795 || 1814
|-
| [[Ourthe (departamant)|Ourthe]] || [[Liège]] || 1795 || 1814
|-
| [[Meuse-Inférieure]] || [[Maastricht|Maestricht]] || 1795 || 1814
|-
| [[Sambre-et-Meuse]] || [[Namur]] || 1795 || 1814
|-
| [[Corcyre]] ||[[Korfou (kêr)|Corfou]]|| 1797 || 1802
|-
| [[Ithaque]] || [[Argostoli]] || 1797 || 1802
|-
| [[Mer-Égée]] || [[Zakynthos|Zante]] || 1797 || 1802
|-
| [[Mont-Tonnerre]] || [[Mainz|Mayence]] || 1798 || 1814
|-
| [[Rhin-et-Moselle]] || [[Koblenz|Coblence]] || 1798 || 1814
|-
| [[Roer (departamant)|Roer]] || [[Aachen|Aix-la-Chapelle]] || 1798 || 1814
|-
| [[Sarre (departamant)|Sarre]] || [[Trier|Trèves]] || 1798 || 1814
|-
| [[Léman]] || [[Genève]] || 1798 || 1815
|-
| [[Doire (departamant)|Doire]] || [[Ivrea|Ivrée]] || 1802 || 1814
|-
| [[Marengo]] || [[Alessandria|Alexandrie]] || 1802 || 1814
|-
| [[Pô (departamant)|Pô]] || [[Torino|Turin]] || 1802 || 1814
|-
| [[Sésia]] || [[Vercelli|Verceil]] || 1802 || 1814
|-
| [[Stura]] || [[Cuneo|Coni]] || 1802 || 1814
|-
| [[Tanaro (departamant)|Tanaro]] || [[Asti]] || 1802 || 1805
|-
| [[Apennins]] || [[Chiavari]] || 1805 || 1814
|-
| [[Gênes]] || [[Genova|Gênes]] || 1805 || 1814
|-
| [[Montenotte]] || [[Savone]] || 1805 || 1814
|-
| [[Arno (departamant)|Arno]] || [[Firenze|Florence]] || 1808 || 1814
|-
| [[Méditerranée]] || [[Livorno|Livourne]] || 1808 || 1814
|-
| [[Ombrone (departamant)|Ombrone]] || [[Siena|Sienne]] || 1808 || 1814
|-
| [[Taro (departamant)|Taro]] || [[Parma|Parme]] || 1808 || 1814
|-
| [[Rome]] || [[Roma]] || 1809 || 1814
|-
| [[Trasimène]] || [[Spoleto|Spolète]] || 1809 || 1814
|-
| [[Bouches-du-Rhin]] || [['s-Hertogenbosch|Bois-le-Duc]] || 1810 || 1814
|-
| [[Bouches-de-l'Escaut]] || [[Middelburg|Middelbourg]] || 1810 || 1814
|-
| [[Simplon (departamant)|Simplon]] || [[Sion]] || 1810 || 1814
|-
| [[Corse (departamant)|Corse]] || [[Ajaccio]] || 1811 || 1976
|-
| [[Bouches-de-la-Meuse]] || [[Den Haag|La Haye]] || 1811 || 1814
|-
| [[Bouches-de-l'Yssel]] || [[Zwolle]] || 1811 || 1814
|-
| [[Ems-Occidental]] || [[Groningen|Groningue]] || 1811 || 1814
|-
| [[Ems-Oriental]] || [[Aurich]] || 1811 || 1814
|-
| [[Frise (departamant)|Frise]] || [[Leeuwarden]] || 1811 || 1814
|-
| [[Yssel-Supérieur]] || [[Arnhem]] || 1811 || 1814
|-
| [[Zuyderzée]] || [[Amsterdam]] || 1811 || 1814
|-
| [[Bouches-de-l'Elbe]] || [[Hamburg|Hambourg]] || 1811 || 1814
|-
| [[Bouches-du-Weser]] || [[Bremen|Brême]] || 1811 || 1814
|-
| [[Ems-Supérieur]] || [[Osnabrück]] || 1811 || 1814
|-
| [[Lippe (departamant)|Lippe]] || [[Münster]] || 1811 || 1814
|-
| [[Bouches-de-l'Èbre]] || [[Lleida|Lérida]] || 1812 || 1813
|-
| [[Montserrat (departamant)|Montserrat]] || [[Barcelona]] || 1812 || 1813
|-
| [[Sègre]] || [[Puigcerda]] || 1812 || 1813
|-
| [[Ter (departamant)|Ter]] || [[Girona|Gérone]] || 1812 || 1813
|-
|[[Bouches-de-l'Èbre-Montserrat]]||[[Barcelona]] || 1813 || 1814
|-
| [[Sègre-Ter]] || [[Girona|Gérone]] || 1813 || 1814
|-
| [[Département d'Alger|Alger]] || [[Aljer]] || 1848 || 1962
|-
| [[Département de Constantine|Constantine]] || [[Konstantin (Aljeria)|Constantine]] || 1848 || 1962
|-
| [[Département d'Oran|Oran]] || [[Oran]] || 1848 || 1962
|-
| [[Département de Bône|Bône]] || [[Annaba|Bône]] || 1955 ||1962
|-
| [[Département de Batna|Batna]] || [[Batna]] || 1957 || 1962
|-
| [[Département de Médéa|Médéa]] || [[Médéa]] || 1957 || 1962
|-
| [[Département de Mostaganem|Mostaganem]] || [[Mostaganem]] || 1957 || 1962
|-
| [[Département des Oasis|Oasis]] || [[Ouargla]] || 1957 || 1962
|-
| [[Département d'Orléansville|Orléansville]] || [[Chlef|Orléansville]] || 1957 || 1962
|-
| [[Département de la Saoura|Saoura]] || [[Béchar|Colomb-Béchar]] || 1957 || 1962
|-
| [[Département de Sétif|Sétif]] || [[Setif|Sétif]] || 1957 || 1962
|-
| [[Département de Tiaret|Tiaret]] || [[Tiaret]] || 1957 || 1962
|-
| [[Département de Tizi-Ouzou|Tizi-Ouzou]] || [[Tizi-Ouzou]] || 1957 || 1962
|-
| [[Département de Tlemcen|Tlemcen]] || [[Tlemcen]] || 1957 || 1962
|-
| [[Département d'Aumale|Aumale]] || [[Sour El-Ghozlane|Aumale]] || 1958 ||1959
|-
| [[Département de Bougie|Bougie]] || [[Bejaia|Bougie]] || 1958 ||1959
|-
| [[Département de Saïda|Saïda]] || [[Saïda]] || 1958 ||1962
|-
| [[Saint-Pierre-et-Miquelon]] ||[[Sant-Pêr (Sant-Pêr-ha-Mikelon)|Saint-Pierre]]|| 1976 || 1985
|}
== Pennadoù kar==
* [[Departamant gall]]
==Notennoù ha daveennoù==
<references/>
{{Porched Bro-C'hall}}
[[Rummad:Pennlec'hioù departamantoù Bro-C'hall|*]]
3mfsm2pf9jbxanqcuqa95m8usbpz7cq
Eufronios
0
49087
2008615
1638568
2022-08-17T18:07:10Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
* ''Arabat meskañ anv '''Eufronios''' ha hini [[Eufronius]] pe Euphronius a voe [[eskob Teurgn]].''
[[Restr:Skythian archer Louvre G106 full.jpg|thumb|300px|[[Pariz]], [[Louvre]] G 106: [[Amforenn]] warni ur [[gwareger]] [[skit]], ''war-dro'' 510-500 C.]]
'''Euphronios''' (''war-dro'' 535 - war-lerc'h 470 kent JK) a oa ur [[poder]] ha [[liver]] en [[Aten]] etre dibenn ar VIvet kantved ha deroù ar Vvet kantved kent JK. <!--As part of the so-called "[[Pioneer Group]]," Euphronios was one of the most important artists of the [[Red-figure pottery|red-figure]] technique. His works place him at the transition from [[Archaic Greece|Late Archaic]] to [[Classical Greece|Early Classical]] art. -->
[[Rummad:Arzourien Henc'hres]]
je7tndd2foyha48yg8t9dofmoh0h0uk
Isabeau Bavaria
0
50074
2008609
1989072
2022-08-17T18:05:08Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Moulage du gisant de la reine Isabeau de Baviere.jpg|thumb|right|300px|Isabeau Bavaria, rouanez Bro-C'hall]]
[[Restr:Isabeau de Baviere1.jpg|right|300px|thumb|Isabeau Bavaria o tegouezhout e Pariz, hervez [[Jean Fouquet]]]]
[[Restr:Christine de Pisan and Queen Isabeau (2).jpg|thumb|right|300px| [[Christine de Pisan]] o kinnig he levr ''Epîtres du Débat sur le Roman de la Rose'' da Isabeau Bavaria]]
'''Isabeau Bavaria''', pe '''Isabeau de Bavière''' hervez hec'h anv gallek, pe '''Elisabeth von Bayern''' a-raok hec'h [[eured]] (1371- [[29 a viz Gwengolo]] 1435), a oa merc'h da [[Stefan III]], dug [[Bavaria-Ingolstadt]], ha da [[Taddea Visconti]] (1351–1381). Dimeziñ a eure d'ar roue gall [[Charlez VI (Bro-C'hall)|Charlez VI]] d'ar [[17 a viz Gouhere]] 1385, pa ne oa-eñ nemet 16 vloaz, ha hi 14. Ha setu hi rouanez Bro-C'hall, en amzer ar [[Brezel Kant Vloaz]], da vare [[Skism Bras ar C'hornôg]].
Troet he fried [[Charlez VI (Bro-C'hall)|Charlez VI]] da foll, hi an hini a voe e penn ar C'huzul-ren, gant an noblañsed uhel. Politikourez fin ne oa ket, ha ret e vije bezañ bet dirak an daou zen edo ar galloud gwir etre o daouarn, dug Orleañs, [[Loeiz Iañ Orleañs|Loeiz Orleañs]] (e penn an [[Armagnaged]]) ha dug Bourgogn, [[Fulup II Bourgogn|Fulup an Her]], hag e vab [[Yann Dizaon]] war-lerc'h e varv e 1404.
[[Fulup an Her]], Dug Bourgogn, a oa rejant Bro-C'hall da c'hortoz ken e vije Charlez en oad da ren.
<!--
[[Herri V (Bro-Saoz)]], rooe Bro-Saoz
-->
== He bugale ==
Daouzek bugel he doe:
* Charles (1386-1386)
* Jeanne (1388-1390),
* Isabelle (1389-1409)
* Jeanne (1391-1433), a zimezas da [[Yann V (dug Breizh)|Yann V]], dug Breizh
* Charles (1392-1398)
* Marie (1393-1438), [[abadez]] e Poissy
* Michelle (1393-1422) dimezet da Philippe III le Bon, [[dug Bourgogn]]
* Louis de Valois (1397-1415)
* Jean (1398-1417), dug Touraine.
* Catherine de Valois (1401-1437), a zimezas da [[Herri V (Bro-Saoz)|Herri V]] , [[roue Bro-Saoz]]
* [[Charlez VII]], roue Bro-C'hall war-lerc'h e dad (1403-1461)
* Philippe (1407-1407). Kontet ez eus bet diwar e benn e oa ur [[bastard]], hag e oa [[Janed Ark]] e gwirionez, [[merc'h]] da Isabeau ha da Louis d'Orléans
== Notennoù ==
<references />
== Levrlennadur ==
* Philippe Delorme, ''Isabeau de Bavière : épouse de Charles VI, mère de Charles VII''. [[Pariz]] : Pygmalion, coll. « Histoire des reines de France », [[2003]]. 320 p., 24 cm. ISBN 2-85704-816-5.
* Françoise Autrand, "Charles VI", Fayard, 1986
* Marie-Véronique Clin, "Isabeau de Bavière", Perrin, 1999
* Jean Verdon, ''Isabeau de Bavière'', éd. Tallandier.
* Roger Senzig - Marcel Gay, "L'Affaire Jeanne D'Arc", Florent Massot, septembre 2007
[[Rummad:Rouanezed Bro-C'hall]]
[[Rummad:Istor Bavaria]]
[[Rummad:Tiegezh Wittelsbach]]
[[Rummad:Tiegezh Valois]]
[[Rummad:Ganedigezhioù ar bloavezhioù 1370]]
[[Rummad:Marvioù 1435]]
2b5ddwbgelv86jit0ls57e43udio0e7
Areva
0
50305
2008616
2003721
2022-08-17T18:07:21Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox_Embregerezh
|anv ofisiel = Société des Participations du Commissariat à l'Energie Atomique
|logo = [[Restr:800px-Logo areva.png|150px|Logo Areva]]
|lugan = "Experts en énergie"
|furm wirel = [[Kevredad dre gevrannoù]]
|deiziad krouiñ = [[2001]]
|date de disparition =
|deiziad pennañ =
|sez (ker) = 29, boulevard Haussmann<br />75008 [[Pariz]], Bro-C'hall
|pennoù-bras = [[Anne Lauvergeon]] (PDG)
|gennadoù labourerezh =
|produioù =
|penngevredad =
|sociétés-soeur =
|iskevredad =
|kevranneien =
|kevezerien =
|niver implijidi =
|kengreadur =
|somme du bilan (banques) =
|disoc'h rik =
|kevalaoù piaoul =
|dle =
|kevaladur yalc'h =
|lec'hienn web = [http://www.areva.com/servlet/home-fr.html http://www.areva.com/]
}}
[[Restr:Areva1.jpg|300px|right|thumb|Tour AREVA e [[La Défense]], [[Pariz]], bod hag arouez ar gompagnunezh.]]
'''Areva''', pe '''Société des participations du [[Commissariat à l'énergie atomique]]''' hervez an anv klok, zo ur gompagnunezh c'hall a brodu [[tredan]] gant an [[energiezh nukleel]] aozet e kreizennoù nukleel gall (evel hini [[Flamanville]] e [[Normandi]]) hag a werzh an tredan-se. Labourat a ra an embregerezh dre ar bed a-bezh, dezha ur rouedad kenwerzh a c'holo 43 bro .
== An embregerezh ==
Goude [[Anne Lauvergeon]], bet kuzulierez [[François Mitterrand]], e voe lakaet [[Luc Oursel]] e penn an embregerezh d'ar 1{{añ}} a viz Gouere 2011.
Perc'hennet eo ar gompagnunezh gant tri c'horf:
* [[komiseriezh d'an energiezh atomek]], e galleg Commissariat à l'Énergie Atomique, (78,9%),
* ar [[Stad c'hall]] (5,2%),
* ar [[CDC]] (3,6%)
C'hwec'h skourr he deus :
* Areva NC (Nuclear Cycle), anv nevez [[Cogema]].
* Areva NP (Nuclear Power) anv nevez [[Framatome]] ANP.
* Areva TA, anv nevez Technicatome.
* Euriware, e dalc'h Areva penn da benn.
* Areva R (Renewable), troet war-zu an energiezhioù nevez.
* Areva Med, a ra war-dro ar stourm ouzh ar [[Krign-bev|c'hrign-bev]] .
== Areva er bed ==
[[Restr:MineArlit1.jpg|thumb|right|250px|Mengleuz uraniom en [[Arlit]], en [[Niger]].]]
Klasket e vez uraniom gant AREVA e meur a vro war an douar, e [[Niger]] hag [[Aostralia]] dreist-holl.
AREVA zo perc'henn da ziv vengleuz en [[Arlit]], [[Niger]], ha 1 600 den a labour eviti eno. Ar pempvet pourchaser uraniom er bed eo [http://www.world-nuclear.org/info/inf23.html an Niger].
* 4 000 den zo implijet gant Areva er [[Stadoù-Unanet]] ;
* E [[Sina]] emañ Areva o sevel kreizennoù nukleel.
* Bet eo Sarkozy o klask gwerzhañ kreizennoù nukleel Areva da [[Libia]], davare dieubidigezh klañvdiourezed [[Bulgaria]].
== Bruderezh ==
[[Restr:Albert Bunjaku 2010.jpg|thumb|Roched Areva ar skipailh mell-droad 1. FC Nürnberg war gein ar c'hoarier melldroad [[Albert Bunjaku]])]]
Mennad ar renerien eo klask liammañ Areva hag an natur glan ha gant an doujañs ouzh an natur e speredoù an dud.
Bruderezh a ra Areva dre ar [[skinwel]] dreist-holl, o lakaat bagoù da redek e merdeadegoù a vez diskouezet er skinwel e-pad meur a sizhun, evel ar [[Vendée Globe]] pe an [[America Cup]] hag ar skipailh ''Areva Challenge'', ur skipailh merdeerien o verdeiñ evit kont Areva.
Implijet e vez ar sportoù d'ober bruderezh evit AREVA: kleuboù mell-droad<ref>http://www.lemonde.fr/sport/article/2011/04/21/football-les-supporteurs-de-nuremberg-veulent-en-finir-avec-areva_1510847_3242.html</ref>, atleterezh, bageerezh.<br />. War bruchedoù rederien war-droad ivez e vez gwelet anv Areva.
Liammoù zo ivez gant ar [[Secours populaire]].
<!--
== EPR ==
(da sevel)
-->
== Notennoù ==
<references/>
== Liamm diavaez ==
* [http://www.europe.areva.com/fr/index2.php Lec'hienn Areva]
* [http://www.lemonde.fr/economie/article/2010/09/16/enlevement-de-francais-au-niger-un-coup-dur-pour-areva_1412079_3234.html Skrapadeg Gallaoued a laboure evit Areva en Niger]
[[Rummad:Energiezh nukleel]]
[[Rummad:Embregerezhioù gall]]
91ltaz67a69vnvl6ddub0euvhmlyzq6
Nadar
0
50868
2008617
2008230
2022-08-17T18:08:12Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{LabourAChom}}
[[Restr:Autoportrait de Félix Nadar - edit.jpg|thumb|Emboltred, ~1900]]
{{Commonscat|Félix Nadar}}
'''Gaspard-Félix Tournachon''', lesanvet '''Nadar''' ([[Pariz]], [[5 a viz Ebrel]] [[1820]] – Pariz, [[20 a viz Meurzh]] [[1910]]) a oa ur flemmskeudenner, ur skrivagner, un aerlestrer hag ul luc'hskeudenner gall.
[[Rummad:Luc'hskeudennerien Frañs]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1820]]
[[Rummad:Marvioù 1910]]
c1xzc6um4csqdushz2tj7u9jzjux5sm
Ar Pok (Rodin)
0
51713
2008618
1990621
2022-08-17T18:10:22Z
Huñvreüs
54570
liamm, tennet danvez kuzh
wikitext
text/x-wiki
[[Skeudenn:Rodin TheKiss 20050609.JPG|thumb|Ar Pok, delwenn graet gant [[Auguste Rodin]]. Da gentañ e oa bet anvet ''[[Francesca da Rimini]]'']]
[[Image:Bildhuggarkonst, Kyssen, af Rodin, Nordisk familjebok.png|thumb|Ar Pok, delwenn [[Auguste Rodin]], skeudenn embannet er [[Nordisk familjebok]], [[holloueziadur]] [[svedek]], e dibenn an XIXvet kantved.]]
[[Image:Zürich - Kunsthaus - Rodin's Höllentor IMG 7384 ShiftN.jpg|thumb|''[[La Porte de l'enfer]]'', gant Rodin]]
'''Ar Pok''' zo un delwenn marmor savet gant ar c'hizeller gall [[Auguste Rodin]] e 1889 ma weler daou zen o pokat an eil d'egile. Graet e oa bet evit ar [[Stad c'hall]] a-benn [[Diskouezadeg hollvedel Pariz e 1889]].
==Istor==
Da gentañ e tlee an delwenn, evel a c'hoarvezas ivez gant delwennoù brudet all Rodin, bezañ un darn eus ur pezh tra vras, en dro-mañ ur portal arem anvet [[Perzhier an Ifern]], evit ur mirdi an arz e Pariz. Awenet e oa gant [[Divina Commedia]] ar barzh italian [[Dante Alighieri]], ha [[Les Fleurs du mal]] ar barzh gall [[Charles Baudelaire]].
==Notennoù==
{{Reflist}}
== Levrlennadur ==
* Hale, William Harlan. ''The World of Rodin 1840–1917''. New York: Time-Life Library of Art, 1969.
==Liammoù diavaez==
* [http://www.musee-rodin.fr/senf2-e.htm#baiser-e ''The Kiss''] e [[Musée Rodin]], [[Pariz]], France
* [http://www.glyptoteket.dk/ ''Ny Calsberg Glyptotoek], [[Copenhagen]], Denmark
* [http://www.tate.org.uk/britain/ ''Tate Britain''], [[London]], England
* [http://danteworlds.laits.utexas.edu/utopia/circle2.html ''Alighieri, Dante. Inferno, Canto V'']
* [http://www.tate.org.uk/tateshots/episode.jsp?item=9104 TateShots video] an oberenn e [[Tate Britain]]
[[Rummad:Kizelladurioù]]
[[Rummad:Pokoù]]
bmmbvph1qxk1p7j5qyi87x3mgb6zrtv
San Paolo
0
53174
2008698
1927558
2022-08-17T20:52:03Z
Bianchi-Bihanig
68941
/* Kumunioù ha frazioni */
wikitext
text/x-wiki
{{disheñvelout}}
'''San Paolo''' zo un anv-lec'h [[italianek]], savet diwar an anv [[Paolo]], anv italianek [[Paol Tarsos]].
====Kumunioù ha ''frazioni'' ====
*[[Azzano San Paolo]]
*[[Civitella San Paolo]]
*[[Loiri Porto San Paolo]]
*[[San Paolo (BS)|San Paolo]]
*[[San Paolo Albanese]]
*[[San Paolo Bel Sito]]
*[[San Paolo Cervo]]
*[[San Paolo d'Argon]]
*[[San Paolo di Civitate]]
*[[San Paolo di Jesi]]
*[[San Paolo Solbrito]], e [[proviñs Asti]],
*[[Appiano sulla Strada del Vino|San Paolo]] - Frazione e kumun [[Appiano sulla Strada del Vino]] e [[Proviñs Bolzano]])
====Karterioù====
<!--*[[San Paolo (quartiere di Bari)|San Paolo]] - quartiere di [[Bari]]
*[[San Paolo (quartiere di Lentini)|San Paolo]] - quartiere di [[Lentini]]
*[[Rione San Paolo]] - rione della città di [[Asti]] partecipante al [[Palio di Asti|Palio]]
*[[Borgo San Paolo (Torino)|Borgo San Paolo]] - un quartiere di Torino-->
====Traoù all====
*[[Isola di San Paolo (Isole Cheradi)|Isola di San Paolo]] - unan eus [[Inizi Cheradi]]
==Pennadoù kar==
*[[Saint Paul]]
[[Rummad:lec'hanvadurezh italianek]]
ckfqdni2vw8g2gu8yb9nox3w7fzssad
Loreena McKennitt
0
53189
2008619
1976632
2022-08-17T18:10:36Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Sonerezh (arzour)
| karta = kan
| anv = '''Loreena McKennitt'''
| anv orin = Loreena Isabel Irene McKennitt
| skeudenn = [[Skeudenn:Photo - Festival de Cornouaille 2012 - Loreena McKennitt en concert le 26 juillet - 015.jpg|220px]]
| ganet = [[17 a viz c'hwevrer]] [[1957]]
| lec'h ganet = [[Morden, Manitoba|Morden]], [[Manitoba]], [[Canada]]
| bloavezhoù = [[1985]] - Bremañ
| doare = [[Sonerezh keltiek]], [[Sonerezh ar bed]], [[Sonerezh New Age]]
| label = [[Quinlan Road]]
| benveg = [[Mouezh]], [[Piano]], [[Telenn]], [[Boest an diaoul]]
| doare mouezh = [[Soprano]]
| micher = Sonerez, produiñ, kompozadur
| lec'hienn = [http://www.quinlanroad.com/]
}}
'''Loreena Isabel Irene McKennitt''', [[Order of Canada|CM]], OM, ganet d'ar [[17 a viz C'hwevrer]] [[1957]] a zo ur ganerez, sonaozourez, telennourez ha sonerez piano [[Kanada|kanadian]], anavezet evit skrivañ hag enrollañ [[sonerezh ar bed]] gant sonerezh keltiek ha reter-nesañ. Anavezet eo ivez McKennitt evit he mouezh soprano<ref>[http://www.progreviews.com/reviews/display.php?rev=lm-tmam Loreena McKennitt.]</ref>.
== Buhezskrid ==
McKennitt a zo ganet e [[Morden, Manitoba]] gant kerent eus [[Iwerzhon]] ha [[Bro-Skos]], Jack ha Irene McKennitt (ur gwerzher chatal hag ur glañvdiourez). Deskiñ a ra da c'hoari piano ha heuil a ra kentelioù kanañ. E-kerzh ar bloavezhiù 1970, dizoloiñ a ro ar sonerezh keltiek ha dreist-holl kentañ embannadurioù [[Alan Stivell]]. Dre ar sonerezh e vo dizoloet ganti ar sevenadur keltiek. E [[1974]], en em gavout a ra er ''[[Winnipeg Folk Festival]]''.
E [[1981]], mont a ra e [[Stratford (Ontario)|Stratford]] ([[Ontario]]), lec'h ma kemer perzh evel kompozerez ha kanerez e gouel ar gêr, meur a vloavezhioù da heul. En em broduiñ a ra e meur a gouelioù folk ([[Vancouver]], Winnipeg) hag ober a ra un droiad sonadegoù e Kannada a-bezh. Er memes amzer, ober a ra sonerezh daou film ha daou film-diell.
E [[1985]], krouiñ a ra Quinlan Road, un embregerzh produerezh evit merañ e red-micher ha embann e bladennoù.
Ar memes bloavezh, embann a ra e albom kentañ, ''Elemental'', diazezet war tonioù hengounel eus orin keltiek, lec'h ma vez asambles e vouezh ha son an telenn. An albom a zo gwerzhet da 100 000 skouerenn. E eil albom, ''To Drive the Cold Winter Away'', e pevare pladenn, gwerzhet da 2 milion skouerenn. C'hoari a ra er [[Gouel etrevroadel Edimbourg]]. Mont a ra kuit d'ober un droiad gant [[Mike Oldfield]], ha kemer a ra kentañ lodenn ''[[Tubular Bells II]]''.
''The Mask and Mirror'' a zo un digoradur war bedoù all eus ar sonerezh hengounel, evit ar gomzoù, adkemer a ra tammoù eus [[William Shakespeare]] ha [[William Butler Yeats]]. ''The Book of Secrets'' ([[1997]]) a zo bet anavezet er bed a bez, dre m'eo bet skignet war ar radiooù ''The Mummer's Dance'', adkempennet hag e stumm berr.
Ar bloaz a zeu, koll a ra e garedig, beuzet en ur gwallzarvoud bageal, gant daou dud all. Abaoe ar pennad-mañ, graet en deus un ehan gant e red-micher, nemet gant e bladenn live, enrollet er Sal Pleyel e [[Pariz]] hag er Massey Hall e [[Toronto]] hag ivez un nebeut kenlabourerzh. Ar 4 aviz eost 2005, kemer a ra perzh e festival folk Edmonton lec'h ma gan, e touesk reoù all, daou ganaouenn eus e albom a zeu (a zeuio maez e 2006). Krouiñ a ra ar Cook-Rees Foundation (saveteerezh ha surentezh war vag) evit memor e vignoned beuzet hag un tamm eus ar pezh a gonezo evit e albom a vo lakaet er savidigezh-mañ. Diwezatorc'h, kemer a ra perzh d'un doare arc'hantel e Arc'hant ar Sikour Kevredigezh ar Greskenn turk hag ar Groaz Ruz heleneg. Tostorc'h diouti, bez en deus e 2002ur skol kozh e Straford e Ontarioa oa tost da vezañ distrujet ha treuzfurm a ra anezhi o krouiñ ar Falstaff Family Center e Statford. E-pad an amzer-se, Loreena McKennitt a veaj e Bro-C'hres, Turkia ha memez Mongolia evit kavout awen evit e albom a zeu.
E miz C'hwervrer 2006, Loreena McKennitt a eu er ''Real World Studio'' ([[Breizh-Veur]]) evit enrollañ un albom nevez, deuet er maez an 20 a viz Du 2006 dindan an anv ''An Ancient Muse''. E miz Gwenogolo ar memes vloaz he deus enrollet ur sonadeg e [[Alhambra]] [[Granada]] e bro-spagn filmet evit un diell film a vo skignet er skinwel e Amerika an Norzh. E 2007, kregiñ a a ra un droiad etrevroadel e Europa hag Amerika an Norzh, gant e musisianed. Bez ez eus [[Caroline Lavelle]] er violoñsel, [[Hugh Marsh]] er violoñs, [[Donald Quan]] en touchennaoueg, tabla, hag alto, [[Rick Lazar]] er binviji skeiñ, [[Nigel Eaton]] gant ar biell(eilec'hiet gant [[Ben Grossman]] goude ar sonadegoù en Alhambra) pe c'hoazh [[Brian Hughes]] er gitar ha binviji kerdin all (oud, celtic bouzouki) hag evit ar wech kentañ, ur soner batri, [[Tal Bergman]], dre ma vez muioc'h a batri war ''An Ancient Muse''.
An 21 a viz Eost 2007, deuet eo er-maez e DVD ''Nights from the Alhambra'' gant e daou sonadeg an 13 ha 14 a viz Gwengolo 2006, filmet e palez Charles Quint e Alhambra Granada.
E [[2008]], kregiñ a ra un droiad nevez e Europa hag Amerika an Norzh. E bro [[Frañs]], sonadegoù a zo lakaet e-pad, [[Gouel Etrekeltiek an Oriant]] ha [[Gouel Bro Gerne]] e [[Kemper]], da skouer.
== Albomoù ==
E touesk 9 albom e katalog (7 albom studio mui ''Live in Paris and Toronto'' ha ''Nights from the Alhambra'', 13 milion pladenn a zo bet gwerzhet er bed).
* [[1985]] : ''[[Elemental (Loreena McKennitt)|Elemental]]''
* [[1987]] : ''[[To Drive the Cold Winter Away]]''
* [[1989]] : ''[[Parallel Dreams]]''
* [[1991]] : ''[[The Visit (Loreena McKennitt)|The Visit]]''
* [[1994]] : ''[[The Mask and Mirror]]''
* [[1997]] : ''[[The Book of Secrets]]''
* [[1999]] : ''[[Live in Paris and Toronto]]''
* [[2006]] : ''[[An Ancient Muse]]''
* [[2007]] : ''[[Nights from the Alhambra]]
* [[2008]] : ''[[A Midwinter Night's Dream]]
* [[2009]] : ''[[A Mummers' Dance through Ireland...]]''
* [[2009]] : ''[[A Mediterranean Odyssey]]''
=== Albomigoù ===
* [[1994]] : ''[[Live in San Francisco (Loreena McKennitt)|Live in San Francisco]]''¹
* [[1995]] : ''[[A Winter Garden : Five Songs for the Season]]''
* [[1997]] : ''[[Words and Music]]''¹
¹ Pladenn n'emañ ket war ar marc'had.
=== Singles ===
* [[1998]] : ''[[The Mummer's Dance]]''
* [[1998]] : ''[[Marco Polo (Loreena McKennitt)|Marco Polo]]''
=== DVDoù ===
* [[2004]] : ''[[No journey's End]]''
* [[2007]] : ''[[Nights from the Alhambra]]''
* [[2009]] : ''[[A Moveable Musical Feast]]'', teulfilm
== Sonerezh filmoù ==
* [[1985]] : ''Bayo''
* [[1986]] : ''Heaven on Earth''
* [[1987]] : ''To a Safer Place'' (diell film)
* [[1989]] : ''Goddess Remember'' (diell film)
* [[1992]] : ''[[Léolo]] (kanaouenn The Lady of Shalott)
* [[1995]] : ''[[Highlander|Highlander III]]'' (kanaouenn ''Bonny Portmore'')
* [[1995]] : ''Jade'' (kanaouenn ''The mystic's dream'' )
* [[1998]] : ''Soldier'' (kanaouenn ''Night across the caucasus'')
* [[2001]] : ''The Mists Of Avalon'', kemer perzh e ton an heuliad
* [[2001]] : ''[[Cosmowarrior Zero]], kemer perzh e ton an heuliad
* [[2008]] : ''[[Tinker Bell]]'', ([[Disney]])
== Gopradennoù ==
* [[1992]] : [[Priz Juno]] gwellañ albom sonerezh hengounell evit ''The Visit''
* [[1994]] : Priz Juno gwellañ albom sonerezh hengounell evit ''The Mask and the Mirror''
* [[1997]] : Priz ''Billboard International Achievement Award''
* [[2003]] : [[Urzh ar Manitoba]]
* [[2004]] : [[Urzh ar Kanada]]
== Liammoù diavaez ==
* [http://www.quinlanroad.com/homepage/index.asp?LangType=1036 Site officiel Quinlan Road]
== Notennoù ==
<references/>
{{DEFAULTSORT:McKennitt, Loreena}}
[[Rummad:Kanerezed Kanada]]
[[Rummad:Sonaozourezed]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1957]]
t4e29f8woc715pt08ofahw183m87r31
Hortense de Beauharnais
0
53695
2008620
1950457
2022-08-17T18:10:46Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Image:hortense de beauharnais.jpg|thumb|250px|right|''Hortense de Beauharnais'' gant [[François Gérard|François-Pascal-Simon Gérard]]]]
'''Hortense''' Eugénie Cécile '''de Beauharnais''' (1783-1837), lesanvet ''La Reine Hortense'', a oa pried [[Luigi Buonaparte]], [[roue Holland]], ha mamm an impalaer gall [[Napoleon III]]. Rouanez [[Holland]] e voe eus [[1806]] betek [[1810]]), ha dugez Saint-Leu ([[Saint-Leu-la-Forêt]])([[1814]]).
==He buhez==
Ganet e oa d'an [[10 a viz Ebrel]] 1783 e Pariz, ha marvet d'ar [[5 a viz Here]] 1837 e kastell [[Arenenberg]] e kanton [[Thurgovie]].
== Pried ha bugale ==
[[Restr:LouisBonaparte Holland.jpg|350px|thumb|''Lodewijk Napoleon'', livet gant [[Charles Howard Hodges]]. ]]
En [[1802]] e timezas gant [[Luigi Buenaparte]] (1783-1837).
Karantez etrezo ne oa ket, met plegañ da youl an impalaer a rankjont ober.
Dizemglev a voe buan etrezo, hi ne blije ket an [[Izelvroioù]] dezhi. Distreiñ a reas da Bariz. Tri bugel o devoe koulskoude, goude ma lavare e-unan ne oa ket sur da vezañ tad dezho:
* '''Napoléon Charles Bonaparte''', ganet d'an [[10 a viz Kerzu]] [[1802]], a oa da vezañ roue war-lerc'h e dad, nemet mervel a reas da 4 bloaz hanter.
* [[Napoléon-Louis Bonaparte]], ganet d'an [[11 a viz Here]] [[1804]]. Pa varvas e vreur henañ e voe anvet da briñs roueel Holland. Lakaet e voe da roue evel '''Lodewijk II''' e-pad ur sizhun, entre dilez e dad hag aloubadeg an Izelvroioù gant armeoù Napoleon. Mervel a reas d'ar [[17 a viz Meurzh]] [[1831]] en [[Italia]].
* [[Napoleon III|Charles Louis Napoleon Bonaparte]] ([[1808]] – [[1873]]). Ganet e oa en [[Pariz]]. Hennezh eo a voe prezidant ar Republik a-raok bout impalaer ([[1852]] – [[1870]]) gant an anv [[Napoleon III]] .
{{DEFAULTSORT:Beauharnais, Hortense de}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1783]]
[[Rummad:Marvioù 1837]]
[[Rummad:Rouanezed an Izelvroioù]]
[[Rummad:Tiegezh Beauharnais|Hortense]]
4vgla1s0nzx3ebfv2k0uqj6urt41o0j
Emgann Annual
0
53741
2008476
1990086
2022-08-17T14:02:57Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[File:Guerra_del_Rif_1922_-_2.jpg |thumb|Korfoù ar soudarded spagnol, mizioù goude an emgann. ]]
[[File:Horacio_Echevarrieta_and_Abd_el-Krim.jpg| thumb| An Euskarad ha republikan spagnol [[Horacio Echevarrieta]] gant [[Abdelkrim]]. ]]
'''Emgann Annual''' (anavezet evel ''El Desastre de Annual'' e [[spagnoleg]]) zo un emgann gounezet gant soudarded [[Abdelkrim]] e [[Maroko]] a-enep arme [[Bro-Spagn]] e 1921 war-dro [[Annual]] (pe [[Anoual]] evel ma skriver e [[galleg]]). 8 000 soudard spagnol a voe lazhet, hag en o zouez o jeneral [[Manuel Fernández Silvestre]].
== Levrlennadur ==
* Mimoun Charqi, ''La Guerre Chimique Contre Le Rif'', Editions Amazigh, 2004.
== Gwelet ivez ==
* [[Abdelkrim]]
* [[Brezel ar Rif]]
* [[Republik ar Rif]]
* [[Maroko spagnol]]
{{commonscat|Battle of Annual}}
[[Rummad:Emgannoù 1921]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:Emgannoù an XXvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù Maroko]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[Rummad:Brezel ar Rif]]
[[Rummad:Istor Spagn en XXvet kantved]]
7jue0x5xifucwftd2v9fqa7mv1l0sls
2008485
2008476
2022-08-17T15:59:27Z
2A01:CB08:8913:1900:8C9B:80D6:EBEF:F16E
wikitext
text/x-wiki
[[File:Guerra_del_Rif_1922_-_2.jpg|thumb|Korfoù ar soudarded spagnol, mizioù goude an emgann.]]
[[File:Horacio_Echevarrieta_and_Abd_el-Krim.jpg|thumb|An Euskarad ha republikan spagnol [[Horacio Echevarrieta]] gant Abdelkrim.]]
'''Emgann Annual''' (anavezet evel ''El Desastre de Annual'' e [[spagnoleg]]) zo un emgann gounezet gant soudarded [[Abdelkrim]] e [[Maroko]] a-enep arme [[Spagn]] adalek an [[22 a viz Gouere]] betel an [[9 a viz Eost]] [[1921]] war-dro [[Annual]] (pe [[Anoual]] evel ma skriver e [[galleg]]). Eizh mil soudard spagnol a voe lazhet, en o zouez o jeneral [[Manuel Fernández Silvestre]].
Kentañ emgann [[Brezel ar Rif]] (1921-[[1926]]) e voe.
== Levrlennadur ==
* Mimoun Charqi1, ''La Guerre chimique contre Le Rif'', Editions Amazigh, 2004.
== Gwelet ivez ==
* [[Abdelkrim]]
* [[Brezel ar Rif]]
* [[Republik ar Rif]]
* [[Maroko spagnol]]
{{commonscat|Battle of Annual}}
[[Rummad:Emgannoù 1921]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:Emgannoù an XXvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù Maroko]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[Rummad:Brezel ar Rif]]
[[Rummad:Istor Spagn en XXvet kantved]]
chrzl4bbx1fqkafuh69r92d8vi7mb39
2008486
2008485
2022-08-17T16:00:17Z
2A01:CB08:8913:1900:8C9B:80D6:EBEF:F16E
/* Levrlennadur */
wikitext
text/x-wiki
[[File:Guerra_del_Rif_1922_-_2.jpg|thumb|Korfoù ar soudarded spagnol, mizioù goude an emgann.]]
[[File:Horacio_Echevarrieta_and_Abd_el-Krim.jpg|thumb|An Euskarad ha republikan spagnol [[Horacio Echevarrieta]] gant Abdelkrim.]]
'''Emgann Annual''' (anavezet evel ''El Desastre de Annual'' e [[spagnoleg]]) zo un emgann gounezet gant soudarded [[Abdelkrim]] e [[Maroko]] a-enep arme [[Spagn]] adalek an [[22 a viz Gouere]] betel an [[9 a viz Eost]] [[1921]] war-dro [[Annual]] (pe [[Anoual]] evel ma skriver e [[galleg]]). Eizh mil soudard spagnol a voe lazhet, en o zouez o jeneral [[Manuel Fernández Silvestre]].
Kentañ emgann [[Brezel ar Rif]] (1921-[[1926]]) e voe.
== Levrlennadur ==
* Mimoun Charqi, ''La Guerre chimique contre Le Rif'', Editions Amazigh, 2004.
== Gwelet ivez ==
* [[Abdelkrim]]
* [[Brezel ar Rif]]
* [[Republik ar Rif]]
* [[Maroko spagnol]]
{{commonscat|Battle of Annual}}
[[Rummad:Emgannoù 1921]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:Emgannoù an XXvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù Maroko]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[Rummad:Brezel ar Rif]]
[[Rummad:Istor Spagn en XXvet kantved]]
jyl5ho5qvpcc0659kys3336v0vd6wq2
Emgann Little Bighorn
0
54202
2008385
1950532
2022-08-17T12:34:55Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=<span style="color:#ff7200;">Emgann Little Bighorn</span>
|tammeus=''[[Great Sioux War of 1876]]''
|skeudenn=[[Skeudenn:Charles_Marion_Russell_-_The_Custer_Fight_(1903).jpg|centre|280px|Emgann Little Bighorn]]
|titl=
|deiziad= [[25]] - [[26 a viz Even]] [[1876]]
|lec'h= [[Big Horn County]], [[Montana]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=Trec'h gant Lakota, Cheyenne hag Arapaho<br>Peurfaezhet nerzhioù an US Army
|emganner1= {{SUA}}<br>Tro 700
|emganner2=[[Restr:Pine_Ridge_Flag.svg|24px]] Indianed<br>Etre 1 500 ha 2 500
|jeneral1=George A. Custer †<br>Marcus Reno<br>Frederick Benteen<br>Myles Keogh †<br>James Calhoun †
|jeneral2=Sitting Bull<br>Crazy Horse<br>Chief Gall<br>Lame White Man †<br>Two Moon
|nerzh1= [[Restr:US Cav 35.svg|24px|border]] 7{{vet}} Marc'hegezh U.S.
|nerzh2=[[Restr:Pine_Ridge_Flag.svg|24px]] Indianed
|Tud marvet1= 268 lazhet<br>55 gloazet<br>6 marvet goude an emgann
|Tud marvet2= 31 lazhet<br>(136 d'an uhelañ)<br>Betek 160 gloazet
}}
'''Emgann Little Bighorn''' pe '''Custer's Last Stand''' pe c'hoazh '''Battle of the Greasy Grass''' e-kostez an Indianed [[Lakota]] hag Indianed ar plaenennoù a voe un emgann a c'hoarvezas etre [[Amerindianed|Indianed Amerika]] hag arme ar [[Stadoù-Unanet]] d'ar [[25 aviz Even|25]] ha d'ar [[26 a viz Even]] [[1876]], e-kichen ar stêr [[Little Bighorn]] e reter [[Montana]] e-kerzh ar ''[[Great Sioux War of 1876]]'' ("Brezel meur ar re Sioux 1876").
Diouzh tu an Amerindianed e oa meuriadoù Lakota ha [[Cheyenne]] o vrezeliñ asambles, pa oa ar 7{{vet}} rejimant marc'hegerezh diouzh tu an arme stadunanat.
An trec'h a yeas gant an Indianed, renet gant [[Sitting Bull]], hag a bilas tud ar jeneral [[Custer]].
An emgann a oa bet un trec'h meur gant ar meuriadoù Lakota, Cheyenne an norzh hag ar re [[Arapaho]]. E-penn an Indianed e oa meur a benn brudet gant [[Crazy Horse]] ha [[Chief Gall]], bountet hag awenet gant hunvreoù Sitting Bull (Tȟatȟáŋka Íyotake).<br>
Ar rejimant 7{{vet}} marc'hegerezh eus an [[US Army]], ar [[Custer Battalio|Batailhon Custer]] en e douez, un nerzh a 700 soudard renet gant [[George Armstrong Custer]], a voe trec'het garv. Pemp kompagnunezh diwar daouzek eus ar 7{{vet}} rejimant a voe lazhadeget. Ouzhpenn da-se, Custer a oa bet lazhet, gant daou eus e vreudeur, un niz dezhañ, hag ur breur-kaer.
Hollad ar c'holloù evit tu al lu stadunanat a voe 268 marvet, 55 gloazet don (6 a varvas diwar o gloazadennoù), e-touez ar c'holloù e voe pevar Indian sklêrijenner [[Crow]] ha daou sklêrijenner [[Pawnee]].
Fromoù tud Stadoù Unanet Amerika a oa lies da geñver ar ''[[Great Sioux War]]'', dreist-holl goude faezhadenn Custer. Gant an amzer o redek e troas Custer hag e soudarded da harozed, kenderc'hel a reas ar skeudenn-se betek ar [[bloavezhioù 1960]]. An emgann, ha dreist-holl kadoniezh Custer, zo bet studiet alies gant an istorourien.
<gallery mode="packed" heights="250px" style="margin-top:15px;">
Sitting Bull.jpg|Sitting Bull ''c''. [[1885]]
G a custer.jpg|Custer e [[1865]]
</gallery>
[[Rummad:Emgannoù|Little Bighorn]]
[[Rummad:Istor SUA]]
[[Rummad:1876]]
[[Rummad:Emgannoù SUA]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
t7a9s9bw9ka3ajljrruq6gx7i28suiy
Eginhard
0
54721
2008621
1989520
2022-08-17T18:11:01Z
Huñvreüs
54570
liam
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Eginhard1.jpg|thumb|right|Eginhard o skrivañ, aourlivadur eus ar {{XIVvet kantved}} pe {{XVvet kantved}}.]]
[[Restr:Eginardo.jpg|thumb|right|Eginhard o skrivañ.]]
'''Einhard''' pe '''Eginhard''', ganet war-dro 775 ha marvet d'ar [[14 a viz Meurzh]] [[840]], a oa ur [[manac'h]] frank hag ur skrivagner latin eus an {{IXvet kantved}} hag a skrivas buhez [[Karl Veur]].
== E vuhez ==
Skoliet e voe en [[abati Fulda]]. E [[791]] pe [[792]], e voe kaset da beurechuiñ e zeskadurezh da [[lez]] Karl Veur. Mignon e oa da [[Alcuin]], ha gantañ en doe pouez ha levezon war ar skoliata hag azginivelezh speredel an {{IXvet kantved}}. E latin e skrivas buhez an impalaer Karl Veur.
== Oberennoù ==
* ''[[Vita Karoli Magni|Vita et gesta Caroli Magni]]'', moulet e [[Köln]], [[1521]], en [[Utrecht]], [[1711]], ha troet e galleg gant Denis, [[Pariz]], [[1812]].
* Einhard, ''Vita Caroli'', e-barzh ''Two Lifes of Charlemagne'', troet gant Lewis Thorpe, Harmondsworth, Penguin Books, 1974.
* ''Annales regnum Francorum'', 741-829, ha ''62 lizher''.
* Gant [[Alexandre Teulet]] e voe embannet e oberennoù gant un droidigezh c'hallek ha notennoù e Pariz, en [[1843]] ha [[1857]].
== Levrlennadur ==
* FAVIER, Jean, ''Charlemagne'', Paris, Fayard, 1999.
[[Rummad:Karl Veur]]
[[Rummad:Istorourien]]
[[Rummad:Menec'h]]
[[Rummad:Skrivagnerien latin]]
[[Rummad:Istor Alamagn en IXvet kantved]]
[[Rummad:Marvioù 840]]
n3mljzcysexupuv38l5jeklfnw4l94f
Joachim Wtewael
0
54782
2008622
1965285
2022-08-17T18:11:29Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Image:Louvre wtewael 1616.jpg|thumb|200px|''[[Perseüs]] hag [[Andromeda]]'', 1616, [[mirdi al Louvre]].]]
[[Image:Joachim Anthonisz Wtewael - The Martyrdom of Saint Sebastian - Google Art Project.jpg|thumb|200px|''Merzherinti Sant [[Bastian]]'']]
'''Joachim Anthonisz Wtewael''' ([[1566]] en Utrecht - [[1añ a viz Eost]] [[1638]] en [[Utrecht]]) a oa ul livour izelvroat. Renket e vez e oberennoù e-touez re luskad an [[orbidouriezh]].
==E vuhez==
Deskiñ a reas engraviñ e stal-labour e dad. 6 miz-pad e veajas e [[Bro-C'hall]] hag en [[Italia]] ([[Padova]]) hag eno e stagas gant al livañ.
E [[1592]], pa oa 25 bloaz, e tistroas da [[Utrecht]]. Livour e voe e breuriezh oberourien dibroù ha sevel a reas taolennoù, tresadennoù, engravadurioù ha gwer-livet. E-touez livourien ziwezhañ an [[orbidouriezh]] e voe Wtewael ha tost e chomas eus al livañ hengounel, tra ma tibabe lod brasañ an arzourien mont war-du an naturegezh.
Unan eus arzourien bouezusañ luskad ar vanieregezh en [[Izelvroioù]] e voe.
An dastumad brasañ eus e oberennoù a gaver e Centraal Museum [[Utrecht]].
==Oberennoù==
* ''[[Perseüs]] hag [[Andromeda]]'', 1611, ([[Mirdi al Louvre]])
* ''[[Yaou]] oc'h en em silañ e kambr [[Danae]]'', (1595-1605), (Mirdi al Louvre)
* ''[[Pan]] ha [[Syrinks]]'', tresadennoù, (Mirdi al Louvre)
* ''Azeulerezh an tri roue'', tresadennoù, (Mirdi al Louvre)
* ''[[Lot]] hag e verc'hed en ur c'hoad'', tresadennoù, (Mirdi al Louvre)
* ''Sant [[Yann-Vadezour]] o prezeg en ur c'hoad'', tresadennoù, (Mirdi al Louvre)
* ''Gouel Maria Veurzh'', tresadennoù, (Mirdi al Louvre)
* ''Kouronkadenn [[Diana]]'', tresadennoù, (Mirdi al Louvre)
* ''Azeulerezh ar vêsaerien'', tresadennoù, (Mirdi al Louvre)
* ''Merzherinti Sant Vastian'', 1600, ([[Nelson-Atkins Museum of Art]]), [[Kansas City]]
* ''[[Meurzh]] ha [[Gwener]] tapet gant [[Vulkan]]'', 1610, (Mauritshuis, [[Den Haag]])
* ''Meurzh ha Gwener dizoloet gant an Doueed'', (1610-1614), (J. Paul Getty Museum)
* ''Plac'h yaouank ha denjentil'', tresadennoù, (J. Paul Getty Museum)
* ''Arvest en ur gegin'', 1604
* ''An oad aour'', 1605, (Metropolitan Museum of art)
* ''[[Aktaion]] o sellout ouzh Diana hag an [[nimfenn]]ed o kouronkañ'', 1612, (Museum of Fine Arts, [[Boston]])
* ''[[Moizez]] o terriñ ar roc'h'', 1624, (National Gallery of Art, [[Washington DC]])
* ''Barnadenn [[Paris (mab Priamos)|Paris]]'', 1615, (National Gallery, [[Londrez]])
* ''Azeulerezh ar vêsaerien'', 1698, (Utrecht, Centraal Museum), 1625, (Prado),
* ''Eured [[Thetis]] ha [[Peleüs]]'', 1602, (Herzog Anton Ulrich-Museum),
* ''Dasorc'h Lazarus'', tresadennoù, (mirdi arzoù-kaer [[Lille]])
* ''[[Emboltred]]'', 1601 (centraal Museum, [[Utrecht]])
==Levrlennadur==
* Patrick Le Chanu, ''Joachim Wtewael : Persée et Andromède'', RMN, Louvre, 1999
{{commons|Joachem Wtewael}}
{{DEFAULTSORT:Wtewael, Joachim}}
[[Rummad:Livourien izelvroat ar XVIIvet kantved]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1566]]
[[Rummad:Marvioù 1638]]
bu08shdd57zfnod9c2gq53m9deypvv1
Cornelis van Haarlem
0
55388
2008623
1950792
2022-08-17T18:11:43Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Skeudenn:Cornelis_Cornelisz._van_Haarlem_002.jpg|thumb|200px|''Diskar ar Ramzed'' (1588)]]
[[Skeudenn:Cornelis van Haarlem - Banket van de officieren van de St. Jorisdoelen.jpg|thumb|200px|''Banvez ofiserien bagad Sant-Jord'' (1599)]]
[[Skeudenn:Cornelis van Haarlem - Doopsel van Christus.jpg|thumb|200px|''Badeziant ar C'hrist'' (e-tro 1588)]]
[[Skeudenn:Cornelis van Haarlem - De zondeval.jpg|thumb|200px|''Diskar an Den'' (1592)]]
'''Cornelis Corneliszoon van Haarlem''' ([[1562]] e [[Haarlem]] -[[11 a viz Du]] [[1638]] e Haarlem) a oa ul livour hag un tresour eus luskad an [[orbidouriezh]] a orin [[Izelvroioù|izelvroat]].
== E vuhez ==
Ganet e voe e [[1562]] en ur familh pinvidik a [[Haarlem]]. Rankout a reas e dud tec'hout kuit pa voe taget kêr gant ar Spagnoled (miz Kerzu [[1572]] – miz Gouere [[1573]]), ha fiziet e voe o [[mab]] el livour Pieter Pietersz (e-tro [[1540]]-[[1603]]), gantañ e voe desavet ha gantañ ivez e teskas livañ.
Ur veaj da [[Bro-C'hall|Vro-C'hall]] a reas e [[1579]], met e [[Rouen]] e chomas a-sav abalamour d'ar [[bosenn|vosenn]]. Goude-se e voe o chom en [[Antwerpen]] e-pad bloaz, da beurzeskiñ ar vicher gant [[Gillis Congnet]] (1538-1599). Da [[Haarlem]] e tistroas goude-se, hag eno en em stalias da vat e-tro 1580-81. E [[1583]] e voe urzhiet un daolenn vras digantañ : ur poltred eus izili ar gward bourc'hizien anvet ''Banvez gward keodedourien Haarlem''.
Er memes bloavezh e kejas gant [[Hendrik Goltzius]] ha [[Carel van Mander]], hag asambles e savjont [[Akademiezh Haarlem]].
E [[1588]] e voe skignet 5 eus e oberennoù dre ma voent engravet gant Goltzius, ha diwar se e kreskas brud Cornelis.
Cornelis a voe anvet da livour kêr Haarlem goude-se hag e [[1630]] e kemeras perzh en adaozañ kouch al livourien : kemmet e voe ar statudoù hag a oa bet savet da vare ar Grennamzer. Merour ospital ar re gozh en Haarlem voe etre [[1613]] ha [[1619]].
Ouzhpenn livañ taolennoù a denne d'a mojennerezh ha d'ar [[Bibl]] e livas ivez taolennoù divuhez. Al lod brasañ eus e oberennoù a sinas CH, hag arouezius int eus luskad [[Akademiezh Haarlem]].
== Oberennoù ==
* ''Poltred Dirck Volkertsz. Coornhert'' (e-tro 1580-1600) - [[Amsterdam]], [[Rijksmuseum]]
* ''Ar Familh kentañ (Noe hag e familh)'' (v.1582-1592) - [[Kemper]], Mirdi an arzoù-kaer
* ''An Drugarez'' (e-tro 1583) - [[Valenciennes]], Mirdi an arzoù-kaer
* ''Diskar ar ramzed'' (1588) - [[Kopenhagen]], Statens Museum for Kunst
* ''Daou vignon da Gadmus debret gant un aerouant'' (1588) - [[Londrez]], [[National Gallery]]
* ''Badeziant ar C'hrist'' (v.1588) - [[Pariz]], [[mirdi al Louvre]]
* ''Lazhadeg ar Re zidamall'' (1590) - Amsterdam, Rijksmuseum
* ''Lazhadeg ar Re zidamall'' (1591) - [[Haarlem]], [[Mirdi Frans Hals]]
* ''Ar manac'h hag al leanez'' (1591) - Haarlem, Frans Hals Museum
* ''Diskar Mab-den'' (1592) - Amsterdam, Rijksmuseum
* ''An Dour-beuz'' (1592) - Brunswick
* ''Eured Thetis ha Peleüs'' (1593) - Haarlem, Frans Hals Museum
* ''Betsabe o kouronkañ'' (1594) - Amsterdam, Rijksmuseum
* ''Adam hag Eva'' (1597) - Darmstadt
* ''Banvez ofiserien bagad Sant-Jord'' (1599) - Haarlem, Frans Hals Museum
* ''Gwener hag Adonis'' (1614) - [[Caen]], Mirdi an arzoù-kaer
* ''An Denelezh a-raok an Dour-beuz'' (e-tro 1615) - Tolosa, Musée des Augustins
* ''Ar Samaritan madelezhus'' (1627) – dastumad prevez.
* ''Barnedigezh [[Paris (mab Priamos)|Paris]]'' (1628) - [[Budapest]], Mirdi an arzoù-kaer
== Mirdi ==
<gallery>
Image:Cornelis van Haarlem - Dirck Volckertszoon Coornhert.jpg|''Poltred [[Dirck Volkertszoon Coornhert|Dirck Volkertsz. Coornhert]]'' (e-tro 1580-1600)
Image:Cornelis van Haarlem - De eerste familie.jpg|''Ar Familh kentañ ([[Noe]] hag e familh)'' (e-tro 1582-1592)
Image:Goltzius Ikarus.jpg|''Diskar [[Ikaros]]'', engravadur gant [[Goltzius]] diwar Cornelis Cornelisz. van Haarlem (1588)
Image:Phaeton-engraving.jpg|''Diskar [[Faethon]]'', engravadur gant [[Goltzius]] diwar Cornelis Cornelisz. van Harlem (1588)
Image:Cornelis van Haarlem - Bethlehemse kindermoord.jpg|''Lazhadeg ar Re zidamall'' (1590)
Image:Cornelis_Cornelisz_van_Haarlem_-_Het_toilet_van_Bathseba.jpg|''[[Betsabe]] o kouronkañ'' (1594)
Image:Cornelis van Haarlem - Venus en Adonis.jpg|''[[Gwener]] hag [[Adonis]]'' (1614)
</gallery>
== Levrlennadur ==
* [[Carel van Mander]], ''Le livre de peinture'', kinniget ha notennet gant Robert Genaille, Hermann, Pariz, 1965, p. 196-200.
{{commons|Cornelis Cornelisz. van Haarlem}}
=== Liammoù diavaez ===
* [http://www.rijksmuseum.nl/aria/aria_artists/00017046?lang=en Rijksmuseum Amsterdam]
* [http://www.getty.edu/art/gettyguide/artMakerDetails?maker=866&page=1 Getty Museum]
{{DEFAULTSORT:Haarlem, Cornelis}}
[[Rummad:Livourien izelvroat]]
[[Rummad:Orbidouriezh]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1562]]
[[Rummad:Marvioù 1638]]
je0pd60oele5k6q51uzhfot0qcpiawf
Stéphane Bern
0
57225
2008624
1965385
2022-08-17T18:11:56Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Image:Stéphane Bern Cannes.jpg|right|thumb|Stéphane Bern]]
[[Skeudenn:Le fou du roi.jpg|250px|thumb|Stéphane Bern hag ar gronikerien e 2003 e-pad [[Le fou du roi]] war [[France Inter]]]]
'''Stéphane Bern''' (ganet d'ar [[14 a viz Du]] [[1963]] e [[Lyon]]) a zo ur [[kazetenner|c'hazetenner]], animatour [[radio]] hag ur [[kinniger|c'hinniger]] er [[skinwel]] [[Bro-C'hall|gall]].
==Stummadur==
Stéphane Bern en deus bet e BAC el lise Carnot e [[Pariz]].
Un diplom [[EMLYON Business School|EM LYON]] (remziad ESC 1985).
==Hentad micherel==
*'''Kazetennerezh''' : Etre [[1985]] ha [[1987]] e oa pennskridaozer ar gazetenn ''Dynastie'' ha kenlabourer gant ''[[Voici]]'', da c'houde e labouras evel kazetenner e ''[[Jours de France]]'' e 1988. E [[1999]] e teuas da vezañ eilpennskridaozer (rummad ''Evénements'') ar gazetenn ''[[Madame Figaro]]'', skriv a ra ivez div wech ar sizhun e ''[[Le Figaro]]''.
*'''Radio''' : Graet en deus kronikennoù war familhoù ar roueed war ar radio [[Europe 1]] etre [[1992]] ha [[1997]], a-raok mont da labourat war [[Radio Télévision Luxembourg|RTL]] en abadenn ''[[Les Grosses Têtes]]''.
Abaoe 2000 e vez produer hag animatour an abadenn ''[[Le Fou du roi (radio)|Le Fou du roi]]'' war [[France Inter]], an abadenn-se a zo an hini selaouet ar muiañ e Bro-C'hall (tro 2 milion a selaouerien) evit al lodenn amzer-se. Ar c'hronikourien brudetañ o vezañ Didier Porte ha Daniel Morin.
*'''Skinwel''' :
** Kinniget en deus an abadenn ''[[Sagas]]'' war [[TF1]] e-pad meur a vloaz.
**Da c'houde en deus kinniget ''[[20 h 10 pétantes]]'' (ha neuze ''Vendredi pétantes'' hag ''Samedi pétantes'') war [[Canal Plus]].
**E-pad ar c'houlzad 2006-2007 e kinnige un abadenn tabutoù, war [[France 2]], anvet ''[[L'Arène de France]]''. Meur a wech en deus kinniget ivez ''[[Des racines et des ailes]]'' war [[France 3]].
**E-kerzh an hañvez [[2007]] en deus kinniget ''Un autre monde'', un abadenn war sevenadurezhioù disheñvel, war [[France 2]]. Un abadenn all a veze kinniget gantañ, anvet e oa ''[[Pourquoi les manchots n'ont-ils pas froid aux pieds ?]]''. Echuiñ a reas ar 31 Eost 2007, hervez lod e vefe bet akemeret gant Olivier Minne met n'eo ket bet graet.
** Er bloavezh 2007-2008 kinnigas S. Bern un abadenn anvet ''Secrets d'histoire'' bep sizhun war France 2. D'ar Sul e oa just goude ''[[Vivement Dimanche]]'', adskignet e oa bep Meurzh e-pad an noz. An abadenn a oa diwar-benn kevrinoù bras en Istor. Kenderc'hel a reas an abadenn e-pad an hañvez 2008, 4 abadenn nevez a zo bet, 1{{e}}30 e pade bep hini. Rankout a ra distreiñ er c'houlzad 2008-2009. D'an 30a viz Ebrel 2008 e kinnigas ''Le Lauréat de l'histoire'', un abadenn sevenadurel, war [[France 3]].
Ezel eo Stéphane Bern eus [[Cercle de l'Union interalliée]] hag an [[Institut de la Maison Royale de France]], paeron ar [[Club des Jeunes de l'Institut de la Maison Royale de France]] eo ivez, kerkoulz ha paeron ar prizioù : [[Prix Oscar-Wilde]], [[Prix Hugues-Capet]], hag all.
D'an 10 a viz Meurzh 2008 en deus graet lid-kinnig e delwenn koar er [[Musée Grévin]] e Pariz, staliet eo an oberenn-se e-kichen delwenn ar rouanez [[Elizabeth II]] Bro-Saoz.
== C'hoariva ==
* [[2006 er c'hoariva|2006]] : ''[[Numéro complémentaire]]'' skrivet gant [[Jean-Marie Chevret]], leurennet gant [[Alain Sachs]], [[Théâtre Saint-Georges]]
== Respetoù ==
Kuzulier ti-kêr kozh eus 9{{vet}} arondisamant [[Pariz]] etre 1999 ha 2001, bet Prezidant ar ''Conservatoire de Musique'' eus 9{{vet}} arondisamant Lili-et-Nadia-Boulanger.
==Oberennoù==
* ''L'Europe des rois'', embannadurioù Lieu Commun, [[1988]], ISBN
* ''Les Couronnes de l'exil'', embannadurioù Balland, [[1990]]
* ''La [[monarchie]] dans tous ses états'', embannadurioù Balland, [[1992]], ISBN
* ''Moi [[Amélie d'Orléans|Amélie]], dernière reine du [[Portugal]]'', embannadurioù Denoël, [[1997]], ISBN
* ''Diana, princesse des cœurs'', embannadurioù Michel Lafon, [[1997]]
* ''God Save the Queen'', embannadurioù Michel Lafon, [[1998]]
* ''[[Lady Di]]'', embannadurioù Flammarion, [[1998]], ISBN
* ''[[Rainier]] de [[Monaco]] et les [[Grimaldi]]'', embannadurioù L'Archipel, [[1999]], ISBN
* ''Mon royaume à moi'', embannadurioù Albin Michel, [[2000]], ISBN
* ''Sagas'', embannadurioù TF1 Éditions, [[2000]] (kenskrivet gant Éric Jansen), ISBN
* ''[[Diane d'Orléans|Diane de France]], la princesse rebelle'', embannadurioù Flammarion, [[2003]], ISBN
* ''Un si joli monde'', embannadurioù Flammarion, [[2006]], ISBN
* ''Plus belle sera la vie '', embannadurioù Plon, [[2007]], ISBN
* ''Grace Kelly'', embannadurioù Albin Michel [[2007]]
===Liammoù diavaez===
{{Commonscat}}
* [http://www.gotha.fr/1.aspx Gotha, lec'hienn ofisiel Stéphane Bern]
* [http://www.stephanebern.com/1.aspx Stéphane Bern.com]
* [http://kermoal.typepad.fr/dailyneuvieme/2008/03/stphane-bern.html Stéphane Bern, le promeneur du IXe arrondissement, Le Daily Neuvième du [[10/03/2008»]]
{{DEFAULTSORT:Bern, Stéphane}}
[[Rummad:Kazetennerien Bro-C'hall]]
[[Rummad:Skinwel gall]]
[[Rummad:Skingomz gall]]
lm0p3qyq0hhvc7hhdjlvrm00a2aj8lt
Francis Gourvil
0
59684
2008625
1990993
2022-08-17T18:12:10Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Fanch Gourvil.jpg|thumb|Fañch Gourvil]]
'''Francis Gourvil''', pe '''Fañch Gourvil''', pe ''Barr-Ilio'' hervez e [[anv-barzh]], zo ur skrivagner brezhonek ganet e [[Montroulez]] d'ar [[5 a viz Gouhere]] [[1889]] ha marvet d'an [[19 a viz Gouhere]] [[1984]] e [[Villeneuve-Saint-Georges]].
==E vuhez==
Mont a reas da Roazhon da ober studioù keltiek d'ar skol-veur, ma reas anaoudegezh gant [[Anatol ar Braz]] ha [[Georges Dottin]].
Un dezenn a reas diwar-bernn ''[[Barzaz Breiz]]'' e [[1960]] e Skol-veur Roazhon, ma lavar ne oa ket bet dastumet skridoù zo gant [[Kervarker]].
E [[1989]] e voe dizarbennet arguzennoù Gourvil gant [[Donatien Laurent]] met [[Françoise Morvan]] zo savet a-enep dezhañ hag a-du gant Gourvil<ref>[http://francoisemorvan.com/traductions/marie-de-france/marie-et-le-vicomte/ lec'hienn Françoise Morvan]</ref>.
==Embannadurioù==
* ''Buez ar pevar mab Emon'' (La vie des 4 fils Aymon), [[1911]], éd° Ar Gwaziou (Le Gouaziou), Morlaix.
* En collaboration avec [[Hippolyte Laterre|H. Laterre]] (Bodlann) et [[Anatole Le Braz]], ''[[Kanaouennou Breiz-vihan]] (mélodies d'Armorique)'', [[1911]], Impr. du Peuple, Carhaix.
* ''Ar c’houil aour'', troidigezh diwar [[Edgar Allan Poe|E. Allan Poe]] (''the Gold-Bug''), ''[[Kroaz ar Vretoned]]'', [[1912]]
* ''Soniou koz brezonek, La chanson bretonne au front'', [[1916]], Imprimerie F. Simon, Rennes.
* ''Daou Ejen Youen'', troidigezh diwar ''L'Intersigne des Boeufs'' gant [[Anatol ar Braz]], ''Mouez ar Vro'' (2 rann), [[1919]].
* ''Toul ar c'houiled : essai d'interprétation étymologique des noms d'hommes et de lieux'', 1919, Revue ''Mouez ar Vro'', {{Deiziad|22|Du|1919}}, {{Deiziad|11|Kerzu|1920}}.
* ''Marvailh ar Seiz den Fur a Rom'', troidigezh diwar ur gontadenn gembraek, ''Mouez ar Vro'' (9 rann), [[1920]].
* ''De l'Armor à l'Arrée : 12 images de Basse-Bretagne'', [[1927]], A l'Enseigne de Ti-Breiz, Imprimerie Boclé Louis, Morlaix.
* ''En Bretagne de Saint-Brieuc à Brest et de Quimper à Vannes'', [[1929]], Arthaud, collection Les Beaux pays.
* ''Un tour de Bretagne au XXe siècle'', éditions de Bretagne, Rennes, Imprimerie Bretonne.
* ''Quelques opinions sur les langues locales dans l'enseignement'', éditions ''Mouez Ar Vro'', Morlaix.
* ''Soniou nevez ha soniou koz'', [[1930]], Ti Breiz, Morlaix.
* ''Les deux Bretagne : il y a cent ans se nouaient les premières relations intellectuelles entre la Bretagne et le Pays de Galles''. [[1938]].
* ''Les poupées de Bretagne marque de fabrique'', [[1939]], Les poupées Le Minor, Pont-l'Abbé. Illustrations de [[Jean-Adrien Mercier]].
* ''Noms de famille bretons en Ab-, Ap-, "fils de..."'', [[1951]], Centre international, Louvain.
* ''Coup d'œil sur la Bretagne'', 10|juin 1952, allocutions et causeries : congrès de la fédération nationale du bâtiment et des activités annexes, I.C.A., Brest.
* ''Langue et littérature bretonnes''. [[1952]], Collection [[Que sais-je ?]], [[Presses Universitaires de France]] Paris. 3{{e}} édition [[1968]], 4{{e}} édition [[1976]].
* ''Sur un passage de la neuvième série du Barzaz-Breiz'', [[1954]], Revue [[Ogam]] tradition celtique, Imprimerie Granvillaise, Rennes.
* ''Le mot ty "maison" en juxtaposition dans la toponymie bretonne''. [[1955]], [[Ogam]].
* ''La littérature arthurienne dans le Barzaz-Breiz'', [[1956]], extrait des Cahiers de l'Iroise, Brest.
* ''Théodore-Claude-Henri Hersart de la Villemarqué (1815-1895) et le BarzazBreiz'', [[1960]], Imprimeries Oberthur, Rennes.
* ''Les noms de famille bretons d'origine toponymique'', [[1965]], Société Archéologique du Finistère, imprimé à [[Belfort]].
* ''Noms de famille de Basse-Bretagne : matériaux pour servir à l'étude de l'anthroponymie bretonne'', [[1966]], Ed. d'Artey / Société française d'[[onosmatique]], [[Pariz]]. Imprimerie la Frontière, [[Belfort]].
* ''La langue du Barzaz-Breiz et ses irrégularités. Solécismes, syntaxe, tournures insolites'', [[1966]], Imprimeries Réunies, Rennes.
* ''Noms de famille bretons d'origine toponymique'', [[1970]], [[Société archéologique du Finistère]], Quimper.
* ''Noms de famille de Basse-Bretagne empruntés aux faunes marine et terrestre'', [[1972]], [[Société archéologique du Finistère]], Quimper.
* ''Noms d'animaux dans l'anthroponymie bretonne'', [[1972]], éditions d'Artrey, Paris. Collection la Revue d'Onomastique bretonne
* ''Ouvrages, études et articles concernant la philologie, l'anthroponymie et la toponymie bretonne'', chez l'Auteur, [[Plourin]]-lès-Morlaix. [[1979]].
* ''Nouvelles contributions à l'histoire du Barzaz-Breiz'', [[1982]].
* ''L'authenticité du Barzaz-Breiz et ses défenseurs. A la rescousse d'un mauvais livre''. s.n., s.d.
* ''Buhez ar pevar mab hemon romant'', [[1997]], Brud Nevez [[Emgleo Breiz]], Brest.
==Pennadoù==
*''Essai d'Onosmatique'', ''[[Stur (kelaouenn)|Stur]]'', niv. 1-2 (1934), 3-4 (1935), 5-6 (1936).
== Notennoù ==
<references />
{{DEFAULTSORT:Gourvil, Francis}}
[[Rummad:Skrivagnerien c'hallek]]
[[Rummad:Skrivagnerien vrezhonek]]
[[Rummad:Troourien vrezhonek]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1889]]
[[Rummad:Marvioù 1984]]
[[Rummad:Izili Strollad Broadel Breizh]]
[[Rummad:Izili ar C'hoursez]]
srgy0rixd1qnfj4l9jgf4mdfisd5cmc
Thierry Jigourel
0
63525
2008626
1922507
2022-08-17T18:12:21Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''Thierry Jigourel''', ganet d'ar [[17 a viz Gwengolo]] [[1960]] en [[An Oriant|Oriant]], a zo ur c'hazetenner ha skrivagner. Diwar-benn Breizh hag ar [[Kelted|bedoù keltiek]] e sav levrioù ha senarioioù bandennoù-treset.
== Kazetennerezh ==
Skrivañ a ra diwar-benn [[Breizh]] war dachenn he geografiezh, sonerezh, istor pe speredelezh. Kenlabourat a ra pe en deus graet gant meur a gazetenn (''[[Pays de Bretagne]]'', ''[[Armor]]'', ''[[Ar Men (kazetenn)|Ar Men]]'', ''[[Artus]]'', ''[[le Nouvel Ouest]]'', ''[[Histoire médiévale]]'', ''[[Histoire antique]]'', ''[[l'Art de la guerre]]'', ''[[Histoire et science des religions]]'').
Dre ma 'z eo dedennet-tre gant ar bedoù keltiek en deus graet kalzik kelaouadennoù en [[Iwerzhon]], e [[Bro-Skos]], e [[Bro-Gembre]] pe c'hoazh er [[Stadoù Unanet]] evit ar gazetenn ''Celtics''. Meret en deus ivez ar skridaozañ alaman ha spagnol evit ar gazetenn [[Celtia]]. Krouet ha meret en deus ar gazetenn ''Univers Celtes'', war ar bedoù keltiek.
Er mare-mañ e labour war senarioioù evit [[teulfilm]]où, liammet ouzh ar bed keltiek.
== Politikerezh ==
Arbennigour eo ivez war an emsavioù emrener kement e [[Bro-C'hall]] hag en [[Europa]]. Skrivet en deus meur a bennad evit kazetennoù breizhat, gall pe european zoken. En e levr, ''La Question bretonne'' (Ar gudenn vreizhek), kenskrivet gant [[Erwan Chartier]] ha [[Ronan Larvor]], en deus kondaonet ar [[gouennelouriezh|ouennelouriezh]] hag an [[hollveliouriezh]].
Aet eo war ar renk evit an dilennadegoù-kêr e [[Plûned]] war roll [[Strollad Breizh]], e miz Meurz 2020, ha 201 vouezh a oa aet war e anv.
== [[Nevezdrouizelezh]] ==
Stummet eo bet a-fet drouizelezh e [[Kelc'h Maksen Wledig]] gant e vestr [[Yann-Ber Tillenon]]. Goude bezañ skrivet un toullad pennadoù war an nevezdrouizelezh en deus embannet ul levr hag a ro ar gaoz da veur a berzhiad eus emsav nevez an drouizelezh ([[Coop Breizh]], 2002).
== Embannadennoù ==
* ''Druides, modernité d'une tradition millénaire'', [[Speied]], Coop Breizh, .
* ''[[Quimper]] et la [[Bro-Gerne|Cornouaille]]'', [[Pariz]], Déclics,
* ''La [[Ville d'Ys]]'', [[Aosta]], ([[Keltia editrice]],
* ''Samain et autres récits'' (gant [[Gwendal Lazzara]]), [[Brest]], F. Le Mat, [[1998]]
* ''Bretagne, terre celtique" (gant [[Yvon Boëlle]]), Vilo, (Dastum. : Mémoire des peuples).
* ''La Bretagne''. Pariz, Gründ, [[2004]], (Dastum : Espaces de rêve)
* ''[[Harpe celtique]], le temps des enchanteurs'', S. n., [[Celtics Chadenn]]), [[2005]]. Dre testeni arzourien brudet, evel : [[Alan Stivell]], [[Dominique Bouchaud]], ar [[Breudeur Quefféléant|vreudeur Quefféléant]], [[Gwenaël Kerlo]], [[Kirjuhel]], [[Deborah Henson Conant]], [[Janet Hardison]], [[Vincenzo Zitello]], [[Kristen Noguès]] ha [[Nevénoé]], [[Mariannig Larc'hanteg]], [[Vilaine Mayor]], [[Grainne Hambly]], [[Robin Huw Bowen]], hag all.
* ''La boule bretonne dans les Côtes-d'Armor'', [[FALSAB]], 2004.
* ''Quimper et la Cornouaille'', Pariz, Déclics, 2005.
* ''Perros et la côte de granite rose'', Pariz, Déclics, 2005.
* ''Bretagne'', Pariz, Déclics, 2005.
* ''Merlin, Tristan, Is et autres contes brittoniques'', Pariz, Jean Picollec, 2005.
Oberennoù a stroll
* ''Fées, elfes, dragons et autres créatures des royaumes de féeries'' (dindan ren [[Claudine Glot]] ha [[Michel Le Bris]]), Paris, Hoëbeke. Da geñver diskouezadeg ar Greizenn Sevenadurel [[Abati Daoulaz|Abbaye Notre-Dame de Daoulas]] e [[2002]].
Gantañ ha gant Jean-Luc Istin eo bet savet senario ar vandenn-dreset "Les Druides" (éditions Soleil), p'eo bet savet an tresadennoù gant Jacques La Montagne (3 lodenn)
==Liamm diavaez==
*[http://languebretonne.canalblog.com/archives/2013/06/09/27363880.html Blog F. Broudig diwar-benn levr Thierry Jigourel, "Langue en Basse-Bretagne"]
{{DEFAULTSORT:Jigourel, Thierry}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1960]]
[[Rummad:Skrivagnerien Breizh]]
[[Rummad:Kazetennerien Breizh]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1960]]
02ycd1prbrhfitlwikcvwqmgkgc933c
Rummad:Kumunioù Veneto
14
63553
2008704
1897671
2022-08-18T07:10:42Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Commonscat|Municipalities in Veneto}}
[[Rummad:Kumunioù Italia|Veneto]]
[[Rummad:Veneto]]
{{Kumunioù Veneto}}
qz2mxmsy5g0kex9ahlnubn8a7xwg45t
Patrom:Infobox Sonerezh (arzour)/Sikour
10
64328
2008534
1844641
2022-08-17T17:36:54Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
An Infobox-mañ a ginnig '''buhez unan pe meur a zen tro-dro da ved ar sonerezh''' : skivagner, kompozour, kaner, strollad, produktour, aozour, pozour, ijinour, tudennoù a-dreñv al leurenn, hag all...
== Karta al livioù ==
{| class="wikitable"
! '''Karta''' !! '''Resisadurioù''' !! '''Liv'''
|-
| '''[[#kan|kan]]'''
| Nep kaner(ez), n'eus forzh e berzh, ezel eus ur strollad pe get.
| bgcolor="#7BB1DD" | #7BB1DD{{-}}122,178,221
|-
| '''[[#strollad|strollad]]'''
| Nep strollad, n'eus forzh pet a dud ennañ.
| bgcolor="#1290CB" | #1290CB{{-}}18,144,203
|-
| '''[[#benvegour|benvegour]]'''
| Nep den a c'hoari ur benveg sonerezh bennak ha ne gan ket, ezel eus ur strollad pe get.
| bgcolor="#B0D2ED" | #B0D2ED{{-}}177,210,236
|-
| '''[[#leurenn|leurenn]]'''
| Nep den, sonaozour, teknikour, hag all... A gemer perzh a-dreñv al leurenn.
| bgcolor="#9CB9BF" | #9CB9BF{{-}}156,185,192
|-
| '''[[#mare|mare]]'''
| Raktres evit ar mare.
| bgcolor="#8C8C8C" | #8C8C8C{{-}}140,140,140
|}
:''<small>O tont eus [[Patrom:Infobox Sonerezh (arzour)/Karta al livioù]]</small>''
=== Kan ===
;Nep kaner(ez), n'eus forzh e berzh, ezel eus ur strollad pe get. ([[#Sikour|?]])
{{Infobox Sonerezh (arzour)
| karta = kan
| anv = Bono
| anv orin = Paul David Hewson
| alias = Bono Vox (mouezh vat)
| skeudenn = [[Image:Bono and fans.jpeg|280px]]
| alc'hwez = Bono o sinañ evit e fans eus [[Brazil]].
| ganet = {{Deiziad|10|mae|1960}}
| lec'h gan = [[Dulenn]] - {{Iwerzhon}}
| marv =
| lec'h marv =
| bloavezhioù = Abaoe [[1976]]
| doare = [[Rock]]
| doare mouezh =
| label = [[Island Records]]{{-}}[[Mercury Records]]
| endro = [[The Edge]] (David Evans){{-}}[[Adam Clayton]]{{-}}[[Larry Mullen Jr.]]{{-}}[[Paul McGuinness]]
| benveg = Gitar, Harmonica
| micher =
| lec'hienn = [http://www.u2.com/ www.u2.com]
}}
<pre>
{{Infobox Sonerezh (arzour)
| karta = kan
| anv =
| anv orin =
| alias =
| skeudenn =
| alc'hwez =
| ganet =
| lec'h gan =
| marv =
| lec'h marv =
| bloavezhioù =
| doare =
| label =
| endro =
| benveg =
| doare mouezh =
| micher =
| lec'hienn =
}}
</pre>
{{Clr}}
=== Strollad ===
;Tout groupe, duo, trio, formation, ensemble (non-classique). ([[#Instructions|?]])
{{Infobox Sonerezh (arzour)
| karta = strollad
| anv = Metallica
| alias =
| skeudenn = [[Skeudenn:Metallica live London 2003-12-19.jpg|280px]]
| alc'hwez = [[Robert Trujillo]], [[Kirk Hammett]], [[Lars Ulrich]] ha [[James Hetfield]]
| logo = [[Skeudenn:Metallica wordmark.svg|280px]]
| bro orin = [[Stadoù-Unanet]]
| bloavezhioù = Abaoe [[1981]]
| doare = [[Heavy metal]]{{-}}[[Thrash metal]]{{-}}[[Speed metal]]
| label = Megaforce Records{{-}}[[Elektra Records]]{{-}}[[Warner Bros. Records]]
| izili = [[James Hetfield]]{{-}}[[Lars Ulrich]]{{-}}[[Kirk Hammett]]{{-}}[[Robert Trujillo]]
| izili bet = [[Cliff Burton]] †{{-}}[[Dave Mustaine]]{{-}}[[Jason Newsted]]{{-}}[[Lloyd Grant]]{{-}}[[Ron McGovney]]{{-}}[[John Marshall]]
| lec'hienn = [http://www.metallica.com/ www.metallica.com]
}}
<pre>
{{Infobox Sonerezh (arzour)
| karta = strollad
| anv =
| alias =
| skeudenn =
| alc'hwez =
| logo =
| bro orin =
| bloavezhioù =
| doare =
| label =
| izili =
| izili bet =
| endro =
| lec'hienn =
}}
</pre>
{{Clr}}
=== Benvegour ===
;Pep den o c'hoari d'ur benveg sonerezh bennak a ne gan ket, ezel eus ur strollad pe get. ([[#Sikour|?]])
{{Infobox Sonerezh (arzour)
| karta = benvegour
| anv = Miles Davis
| anv orin = Miles Dewey Davis III
| alias =
| skeudenn = [[Restr:Miles Davis by Palumbo.jpg|250px]]
| alc'hwez = Miles Davis poltredet gant Tom Palumbo
| ganet = 25 a viz Mae 1926
| lec'h gan = [[Illinois]]<br>{{SUA}}
| marv = 28 a viz Du 1991
| lec'h marv = [[Kalifornia]]<br>{{SUA}}
| bloavezhioù = [[1944]] betek [[1991]]
| doare = [[Jazz]], [[Jazz fusion]]
| benveg = ''The Green Trumpet''<br>savet evitañ.
| label =
| micher =
| lec'hienn =
}}
<pre>
{{Infobox Sonerezh (arzour)
| karta = benvegour
| anv =
| anv orin =
| alias =
| skeudenn =
| alc'hwez =
| ganet =
| lec'h gan =
| marv =
| lec'h marv =
| bloavezhioù =
| doare =
| awen =
| benveg =
| label =
| micher =
| endro =
| lec'hienn =
}}
</pre>
{{Clr}}
=== A-dreñv al leurenn ===
;Pep den, kompozour, teknikour, hag all... A gemer perzh a-dreñv al leurenn. ([[#Sikour|?]])
{{Infobox Sonerezh (arzour)
| karta = leurenn
| anv = Pierre Delanoë
| anv orin = Pierre Charles Marcel Napoléon Leroyer
| ganet = 16 a viz Kerzu 1916
| lec'h gan = [[Pariz]] - [[Bro C'hall]]
| marv = 27 a viz Kerzu 2006
| lec'h marv = [[Poissy]] - [[Bro-C'hall]]
| bloavezhioù = [[1960]] betek [[2005]]
| micher = Pozier<br>[[Barzhoniezh|Barzh]]
}}
<pre>
{{Infobox Sonerezh (arzour)
| karta = leurenn
| anv =
| anv orin =
| alias =
| skeudenn =
| alc'hwez =
| ganet =
| lec'h gan =
| marv =
| lec'h marv =
| bloavezhioù =
| doare =
| awen =
| benveg =
| label =
| micher =
| endro =
| lec'hienn =
}}
</pre>
{{Clr}}
== Sikour ==
;Karta al livioù : Ar garta a ra gant livioù hervez roll an arzour. Ret eo lakaat unan eus an termoù da heul :
:* '''[[#kan|kan]]''' <small>(skouer : [[Bob Marley]], [[Eric Clapton]], [[Céline Dion]], [[Claire Pichet]]…)</small>
:* '''[[#strollad|strollad]]''' <small>(skouer : [[Simon ha Garfunkel]], [[Buena Vista Social Club]], [[Queen]], [[Mano Negra]], [[Rita Mitsouko]]…)</small>
:* '''[[#ibenvegour|benvegour]]''' <small>(skouer : [[Jimmy Page]], [[Richie Ramone]], [[Bob Sinclar]], [[Oliver Jones]], [[Stanley Clarke]]…)</small>
:* '''[[#leurenn|leurenn]]''' <small>(skouer : [[Luc Plamondon]], [[Steve Lillywhite]], [[Donald K. Donald]], [[Robert Caplain]]…)</small>
;anv orin : Anv an arzour en e bezh, roet dezhañ devezh e c'hanedigezh.
;alias : Lesanv an arzour pe ar strollad.
;skeudenn : Ur skeudenn o tiskouez an arzour/ar strollad.
;alc'hwez : Testennig o kinnig ar skeudenn.
;logo : Logo an arzour/strollad.
;ganet : Devezh ganedigezh an arzour.
;bro orin : Bro orin an arzour/strollad.
;marv : Deizad m'eo marvet an arzour.
;lec'h marv : Lec'h m'eo marvet an arzour.
;bloavezhioù : Bloavezhioù lec'h m'en deus an arzour/strollad krouet oberennoù.
;doare mouezh : Doare mouezh an arzour.
;awen : Awen an arzour/strollad.
;benveg : Benveg pennañ implijet gant an arzour.
;label : Label(ioù) an arzour/strollad.
;endro : An dud tro-dro d'an arzour/strollad.
;izili : Izili o stummañ ar strollad hiriv an deiz.
;izili kozh : Izili o deus stummet ar strollad.
;micher : Micheroù an arzour.
;lec'hienn : Lec'hienn ofisiel an arzour/strollad.
h6idgzbc5551y79l5v0x9f1vjx7lba1
Jacob ha Wilhelm Grimm
0
65072
2008627
1988355
2022-08-17T18:12:34Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Grimm.jpg|thumbnail|dehou|Wilhelm Grimm (en tu kleiz) ha Jacob Grimm (en tu dehoù). Elisabeth Jerichau-Baumann, 1855. Berlin, Staatliche Museen.]]
[[Restr:Grimm-Hanau.JPG|thumb|Monumant d'ar vreudeur Grimm en [[Hanau]].]]
'''Ar vreudeur Grimm''', pe '''Jacob ha Wilhelm Grimm''', a zo daou vreur brudet e lennegezh [[Alamagn]] hag en hini ar bed abalamour d'ar c'hontadennoù o deus dastumet hag embannet.
Daou yezhour e oa '''Jacob Grimm''' ([[4 a viz Genver]] 1785 - [[20 a viz Gwengolo]] 1863) ha '''Wilhelm Grimm''' ([[24 a viz C'hwevrer]] 1786 - [[16 a viz Kerzu]] 1859).
== O bugaleaj ==
Eus [[Saks]] e oa an tiegezh, protestanted an dud-kozh. Nav bugel o doe Philip ha Dorothea Grimm ha c'hwec'h anezho a chomas bev<ref>{{en}}[http://www.newsfinder.org/site/more/brothers_grimm/ article sur NewsFinder.]</ref> : Jacob, Wilhelm, Carl, Ferdinand, Ludwig ha Charlotte. Ganet e voent en un ti e kêr [[Hanau]] e-kichen [[Frankfurt am Main]], e rannvro [[Hessen]].
Pa oant studierien e oant enebet ouzh sujidigezh o bro a oa bet lakaet dindan gazel-gê gant an impalaer gall [[Napoleon]] hag e armeoù. Levezonet e oant gant skrivagnerien ar [[romantelezh]] alaman. Ar re-se a oa yaouankizoù troet da zisteurel al levezon c'hall ha da glask gwrizioù o sevenadur alaman el lennegezh-pobl. Studiet e veze gante ar skridoù kozh en o yezh. E-touez an dud-se e oa daou varzh, [[Clemens Brentano]] hag [[Achim von Arnim]] a zastumas kanaouennoù-pobl etre 1806 ha 1808 hag a embannas anezhe en un oberenn anvet "[[Des Knaben Wunderhorn]]" (Korn Hud ar Bugel). Evelte e reas [[Kervarker]], pa zastumas kanoù [[Barzaz Breiz]], embannet e 1839, ha [[Fañch an Uhel]] gant [[Gwerziou Breiz Izel]] 1868 ha [[Soniou Breiz Izel]] e 1890.
Kenlabourat a reas ar vreudeur Grimm gant an dastumerien kanaouennoù, ha dont a reas c'hoant dezhe da vont da zastum kontadennoù-pobl o bro. Evel-se eo, hag abalamour dezhe, ec'h anavezomp [[Gwennerc'h]], [[Luduennig]], ha meur a gontadenn all.
War roudoù ar vreudeur Grimm ivez ez eas Fañch an Uhel pa zastumas kontadennoù-pobl Breizh. E broioù all e oa tud all c'hoazh oc'h ober labour heñvel, evel [[Afanassiev]] e Rusia
Hep labour ar vreudeur Grimm eta e vije bet kollet teñzorioù : re Alamagn evel-just, hogen re Breizh ha meur a vro all c'hoazh ivez, ha paouroc'h e vije bet hon sevenadur.
== Dastum mojennoù ==
En 1811 ec'h embannas Wilhelm Grimm e levr kentañ, troidigezhioù diwar mojennoù danek, ''Altdänische Heldenlieder''.
En 1812 e voe kentañ levr an daou vreur diwar-benn an Hildebrandslied hag ar Wessobruner Gebet. hag e dibenn ar bloaz e teuas a zindan ar wask al levr '' [[Kinder- und Hausmärchen]] 900 skouerenn anezhañ.
=== Oberennoù an daou vreur ===
* ''Gwelout ar pennad [[Kontadennoù Grimm]]''.
==== Oberennoù Jacob Grimm ====
* ''Über den altdeutschen Meistergesang'' (Göttingen, 1811)
* ''Irmenstrasse und Irmensäul'' e (Wien, 1815)
* ''Silva de romances viejos'' (Wien, 1815)
* ''Deutsche Grammatik'' (Göttingen, 1819-1840)
* ''Hausbüchel für unser'' Lebenlang (Kassel, 1820)
* ''Wuk Stephanowitsch, kleine serbische Grammatik, verdeutscht'' (Leipzig und Berlin, 1824)
* ''Zur Rezension der deutschen Grammatik, unwiderlegt herausgegeben'' (Kassel, 1826)
* ''Deutsche Rechtsaltertümer'' (Göttingen, 1828. eil emb., 1854)
* ''Hymnorum veteris ecclesiae XXVI interpretatio Theodisca nunc primum edita'' (Göttingen, 1830)
* ''Reinhart Fuchs'' (Berlin, 1834)
* ''Deutsche Mythologie'' (Göttingen, 1835. eil emb., 1844. 3e emb. 1854, 2 levr.)
* ''Taciti Germania edidit'' (Göttingen, 1835)
* ''Über meine Entlassung'' (Basel, 1838)
* ''Lateinische Gedichte des X. und XI. Jahrhunderts'' (Göttingen, 1838)
* ''Sendschreiben an Karl Lachmann über Reinhart Fuchs'' (Berlin, 1840)
* ''Weistümer'' (Teil 1, Göttingen, 1840. Teil 2, 1840. Teil 3, 1842. Teil 4, 1863. Teil 5, 1866. Teil 6, 1869. Teil 7, 1878)
* ''Andreas und Elene'' (Gedicht), herausgegeben (Kassel, 1840)
* ''Frau Aventiure klopft an Beneckes Tür'' (Berlin, 1842)
* ''Geschichte der deutschen Sprache'' (Leipzig, 1848. eil emb., 1853, 2 levr.)
* ''Das Wort des Besitzes'' (Berlin, 1850)
* ''Rede auf Wilhelm Grimm und Rede über das Alter'' (Berlin, 1868. trete emb. 1865)
* ''Kleinere Schriften'' (Berlin, 1864-1870, 8 vol.)
==== Oberennoù Wilhelm Grimm ====
* ''Altdänische Heldenlieder, Balladen und Märchen übersetzt'' (Heidelberg, 1811)
* ''Drei altschottische Lieder in Original und Übersetzung'' (Heidelberg, 1813)
* ''Über deutsche Runen'' (Göttingen, 1821)
* ''Zur Literatur der Runen'' (Wien, 1828)
* ''Grâve Ruodolf'' (Göttingen, 1828 ha 1844)
* ''Die deutsche Heldensage'' (Göttingen, 1829. eil emb., 1867)
* ''De Hildebrando antiquissimi carminis teutonici fragmentum'' (Göttingen, 1930)
* ''Vrîdankes Bescheidenheit'' (Göttingen, 1834. eil emb., 1860)
* ''Der Rosengarten'' (Göttingen, 1836)
* ''Ruolandes liet'' (Göttingen, 1838)
* ''Wernher vom Niederrhein'' (Göttingen, 1839)
* ''Konrads von Würzburg Goldene Schmiede'' (Berlin, 1840)
* ''Konrads von Würzburg Silvester'' (Göttingen, 1841)
* ''Über Freidank'' (Göttingen, 1855)
* ''Kleinere Schriften'' (Berlin, 1881, 4 levr.)
==== Oberennoù en o daou anv ====
* ''[[Kinder- und Hausmärchen]]'', [[Berlin]], 1812. Adembannet meur a wech goude.
* ''Die beiden ältesten deutschen Gedichte aus dem 8. Jahrhundert : Das Lied von Hildebrand und Hadubrand und das Wessobrunner Gebet herausgegeben'' ([[Kassel]], 1812)
* ''Altdeutsche Wälder herausgegeben'' (1añ levr., Kassel, 1813.eil ha trete emb., Frankfurt, 1815 ha 1816)
* ''Der Arme Heinrich von Hartmann v. d. Aue herausgegeben'' (Berlin, 1815)
* ''Lieder der alten Edda herausgegeben'' (Berlin, 1815)
* ''Deutsche Sagen'' (Berlin, 1816-1818. eil emb., Berlin, 1865-1866)
* ''Irische Elfenmärchen'' ([[Leipzig]], 1826)
* ''Deutsches Wörterbuch'' (levr. 1: eus A da Biermolke, Leipzig, 1854. levr. 2 : eus Biermörder da D, 1860. levr. 3 : eus E da Forsche, 1862. Levr. 4, gantJ. Grimm, Karl Weigand et R. Hildebrand : eus Forschel da Gefolgsmann, 1878).
==== Studioù diwar-benn ar vreudeur Grimm ====
* {{fr}} François Mathieu, ''Jacob et Wilhelm Grimm : Il était une fois...'', Éditions du Jasmin, [[Clichy]], 2003. 195 p. (Signes de vie). {{ISBN|2-912080-51-7}}
* {{de}} Ludwig Denecke, ''Jacob Grimm und sein Bruder Wilhelm'', J. B. Metzler, [[Stuttgart]], 1971. 238 p. (Sammlung Metzler ; 100). Levrlennadur skridoù ar vreudeur Grimm. {{ISBN|3-476-10100-2}}
* {{de}} Hermann Gerstner (embanner), ''Brüder Grimm : mit Selbstzeugnissen und Bilddokumenten'', Rowohlt Taschenbuch Verlag, [[Hamburg]], 1973. 157 p. (Rowohlts Monographien ; 201). {{ISBN|3-499-50201-1}}.
* {{de}} Hermann Gerstner, ''Die Brüder Grimm'', Hohenloher Druck- und Verlagshaus, [[Gerabronn]], [[Crailsheim]], 1970. 472 p. {{ISBN|3-7504-00292069-0}}
* {{de}} Gabriele Seitz, ''Die Brüder Grimm : Leben - Werk - Zeit'', Winkler, [[München]] 1984. 191 p. {{ISBN|3-538-06748-1}}
=== E yezhoù all ===
==== E brezhoneg ====
Meur a wech ez eus bet troet pe adkontet kontadennoù dastumet gant ar vreudeur Grimm.
* ''Marvailhoù an Oaled (Marvailhoù Grimm)'', troet diwar an alamaneg gant [[Roparz Hemon]], [[Gwalarn (kelaouenn)|Gwalarn]] niv. 61, 1933<ref>Hag adembannet gant Mouladurioù Hor Yezh e 1994: ''Danevelloù troet gant R. Hemon'' levrenn III.</ref>.
* ''Marvailhoù Grimm'', troet diwar an alamaneg gant [[Herve Seubil-Kernaudour|Herve Seubil Kernaodour]], [[An Here]], 1997.
* ''Rapunzel ha pemp kontadenn all'', troet gant [[Mark Kerrain]], [[Sav-Heol|Embannadurioù Sav-Heol]], 2011.
Doareoù berr pe verroc'h darn eus ar marvailhoù zo bet embannet en dastumad [[levrioù ar vugale]], hep anvioù an oberourien orin nag an droourien peurvuiañ, hag unan bennak eeunaet, evel [[Gwennerc'h]], gant [[TES]].
==== E galleg ====
* {{fr}} ''Les Contes, Kinder- und Hausmärchen'', Flammarion, « L'Âge d'or », [[Pariz]], 1967, 2 levrenn, 521 + 526 p. Troet hag embannet gant [[Armel Guerne]]. {{ISBN|2-08-213003-7}} (t. 1), {{ISBN|2-08-213004-5}} (t. 2) ; adembannet gant [[Le Seuil]], 2003. Techet eo an troour da c'hallekaat an anvioù-tud.
* {{fr}} ''Les Contes pour les enfants et la maison des frères Grimm'', Natacha Rimasson-Fertin, [[José Corti]] - Mae 2009
== Pennadoù kar ==
* [[Lezenn Grimm]] : ul lezenn soniadouriezh istorel eus ar vrudetañ.
* [[Melchior Grimm]] : lennegeus an XVIII vet kantved, hep darempred gant ar vreudeur Grimm.
== Liammoù diavaez ==
* [http://dwb.uni-trier.de/de/ ''Deutsches Wörterbuch von Jacob Grimm und Wilhelm Grimm''] lakaet enlinenn gant skol-veur [[Trier]].
== Notennoù ==
<references/>
{{DEFAULTSORT:Grimm}}
[[Rummad:Breudeur Grimm]]
[[Rummad:Yezhoniourien Alamagn]]
[[Rummad:Skrivagnerien Alamagn]]
[[Rummad:Breudeur]]
[[Rummad:Geriadurourien]]
iugc39s12lfdapfspfh6wrj92idsooi
Mona Ozouf
0
65148
2008628
1969380
2022-08-17T18:12:43Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''Mona Ozouf''', bet ganet '''Mona Sohier''' d'ar [[24 a viz C'hwevrer]] [[1931]] e [[Lanniliz]]<ref>Hervez ar pezh a lavar hi he-unan er film ''Les identités de Mona Ozouf'', Paris-Breset Productions, 2021</ref>, zo un istorourez c'hall, a orin breizhat.
== Yaouankiz ==
Merc'h nemeti [[Yann Sohier]] hag Anne Le Den eo. He studioù he deus graet e [[Plouha]] hag e [[Sant-Brieg]] a-raok mont da Bariz.
Dimezet eo d'an istorour [[Jacques Ozouf]].
Dilezel a reas ar brederouriezh evit treiñ war-zu an Istor ha studiañ an [[Dispac'h Gall]] dreist-holl.
A-raok mont war he leve e oa deuet ivez da vout unan eus pennkazetennerien an [[Nouvel Observateur]].
== Istorourez ==
Meur a levr he deus skrivet gant an istorour [[François Furet]] ha gant he gwaz, Jacques Ozouf.
== Eñvorennoù ==
Brudet eo bet e 2009 gant e levr '' [[Composition française]] '' ma kont he bugaleaj e [[Plouha]], ha ma kas an dorzh d'ar gêr d'ar [[jakobin]]ed gant he sell ouzh an [[Dispac'h Gall]]. [http://www.breizh.info/wordpress/?p=76]
== Emouestladur ==
E 2003, ez eo unan eus an dud o deus sinet ar skrid-goulenn : « Gant Washington ha Londrez, evit skoazellañ ar bobl irakat» a skoazelle ar c'hengevreadur saoz hag amerikan en e argad a-enep [[Saddam Hussein]]. Ur skrid-goulenn he deus savet, [[Liberté pour l'histoire]]<ref>Er c'huzul-merañ eus ar gevredigezh gant ar memes anv eo</ref>.
== Oberennoù ==
* ''L'École, l'Église et la République 1871-1914'', [[Pariz]], Armand Colin, [[1962]], ISBN 2-02-014730-0 .
* ''La Fête révolutionnaire'', 1789-1799, Paris, Gallimard, [[1976]], ISBN 2-08-081264-5.
* ''L'École de la France. Essai sur la Révolution, l'utopie et l'enseignement'', Paris, Gallimard, [[1984]], ISBN 2-07-070202-2.
* ''Dictionnaire critique de la Révolution française'' (gant [[François Furet]]), Paris, Flammarion, [[1988]], ISBN 2-08-211537-2,
* ''Dictionnaire critique de la Révolution française. Institutions et créations'' (gant [[François Furet]]), '' Paris, Flammarion, [[1993]], ISBN 2-08-081265-3,
* ''Dictionnaire critique de la Révolution française. Événements'' (gant [[François Furet]]), '' Paris, Flammarion, [[1993]], ISBN 2-08-081266-1,
* ''Dictionnaire critique de la Révolution française. Acteurs'' (gant [[François Furet]]), '' Paris, Flammarion, [[1993]], ISBN 2-08-081264-5,
* ''L'Homme régénéré. Essai sur la Révolution française'', Paris, Gallimard, [[1989]], ISBN 2-07-071742-9 .
* ''La République des instituteurs, '' Mona Ozouf ha Jacques Ozouf, Gallimard, 1989, ISBN 2-02-047962-1
* ''La Gironde et les Girondins'', [[Payot]], [[1991]], ISBN 2-228-88400-6
* ''Le Siècle de l'avènement républicain'' (en ur labourat gant François Furet), Paris, Gallimard, [[1993]].
* ''Les Mots des femmes. Essai sur la singularité française'', Paris, Fayard, [[1995]], ISBN 2-213-59394-9.
* ''Das Pantheon'', Wagenbach, 1996,
* ''La Muse démocratique, [[Henry James]] ou les pouvoirs du roman'', Paris, Calmann-Lévy, [[1998]], 300 p, ISBN 2-7021-2824-6.
* ''Un itinéraire intellectuel'', gant François Furet, [[Calmann-Lévy]], [[1999]], ISBN 2-7021-2952-8,
* ''Les Aveux du roman. Le {{s-|XIX|e}} entre Ancien Régime et Révolution'', Paris, Fayard, [[2001]], ISBN 2-213-61012-6. ([[Prix Guizot-Calvados]])
* ''Le langage blessé : Reparler après un accident cérébral'', [[Albin Michel]], 2001, ISBN 2-226-11684-2,
* ''Une autre République : 1791 L'occasion et le destin d'une initiative républicaine'', gant Laurence Cornu, L'Harmattan, [[2004]], ISBN : 2747574776
* ''Varennes. La mort de la royauté, 21 juin 1791'', Paris, Gallimard, [[2005]], ISBN 2-07-077169-5.
* ''Jules Ferry'', Bayard Centurion, 2005, ISBN 2-227-47493-9
* ''Varennes, la mort de la royauté'', Gallimard, 2006, ISBN 2-07-077169-5 - [[Prix des Ambassadeurs]] 2006.
* ''Composition française - Retour sur une enfance bretonne'', Paris, Gallimard, 2009, ISBN 2-07-012464-9. [[Prix du Mémorial - Grand Prix Littéraire d'Ajaccio]] 2009.
== Daveoù ==
<references/>
{{DEFAULTSORT:Ozouf, Mona}}
[[Rummad:Urzh an Erminig]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1931]]
[[Rummad:Istorourien Bro-C'hall]]
33jntgyqtiwsoo8b698iuwwlvzfqduy
Marcel Duchamp
0
65301
2008629
1976750
2022-08-17T18:12:55Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Skeudenn:Marcel_Duchamp_01.jpg|thumb|right|Marcel Duchamp]]
'''Marcel Duchamp''' ([[28 a viz Gouere]] [[1887]] e [[Blainville-Crevon]] - [[2 a viz Here]] [[1968]] e [[Neuilly-sur-Seine]]) a oa ul livour, ur c'hizeller, un neuzier, ur skrivagner hag ur c'hoarier echedoù gall bet broadet [[Stadoù-Unanet|amerikan]] e [[1955]]<ref>« En 1943, Marcel Duchamp opte pour la nationalité américaine », Élisabeth Lebovici « L'Américaine », "Beaux-Arts magazine" niv. 75, miz Genver 1990, p. 57D</ref>.
Gantañ eo e voe ijinet an oberennoù [[ready-made]], ha bras-tre eo bet e levezon war arzoù an {{XXvet}} kantved.<br /> daou lesanv a implijas : [[Rrose Sélavy]] ha [[Fontaine|R.Mutt]]. Levezoniñ a reas al luskad [[dada]] ha hini an [[dreistgwirvoudelezh]]. Hervez [[André Breton]] (in ''Anthologie de l'humour noir'', 1939) e voe Marcel Duchamp "den speredekañ hag ivez (hervez kalz tud) hini direnkusañ lodenn gentañ an {{XXvet}} kantved".
== E vuhez ==
Mab un noter eus [[Blainville-Crevon]], ha mab-bihan [[Émile Frédéric Nicolle]], hag eñ den a afer hag arzour e voe Marcel Duchamp. Gant e dad-kozh e teskas bezañ dedennet gant an arzoù. 5 c'hoar ha breur en doe, en o zouez ar c'hizeller [[Raymond Duchamp-Villon]] (1876-1918) hag al livourien [[Jacques Villon]] (Gaston Duchamp, 1875-1963) ha [[Suzanne Duchamp]] (1889-1963).
Asambles gant e vreudeur, e c'hoar hag o mignoned e teskas livañ. Da gentañ e tarempredas arzourien al luskad kubour evel [[Fernand Léger]], [[Robert Delaunay]], [[Albert Gleizes]] ha [[Jean Metzinger]].
E [[1912]] e kemeras perzh en un diskouezadeg aozet gant strollad Ar Gevrenn Aour ([[galleg]] :
''Section d'or'') e diskouezva La Boétie e [[Pariz]].
E [[1913]] e voe reuz er [[Stadoù-Unanet]] pa voe diksouezet e oberenn ''Den en e noazh o tiskenn gant an diri (titl orin : ''Nu descendant un escalier'') e diskouezadeg an Armory show e [[New York]].
Azalek [[1913]]-[[1915]] e tilezas al livañ hag e stagas gant e oberennoù ''[[ready-made]]'' : ''Roue de bicyclette'' ([[1913]]), ''Porte bouteille'' ([[1914]]), ''Fontaine'' ([[1917]]). ''Fontaine'' a voe nac'het gant aozerien an diskouezadeg en Armory show.
Reformet e voe e [[1914]] hag ez eas da [[New York]] ma tarempredas [[Man Ray]], [[Alfred Stieglitz]] ha [[Francis Picabia]]. Gant Picabia e krouas ar gelaouenn ''291''.
D'an [[8 a viz Even]] [[1927]] e timezas Duchamp gant [[Lydie Sarazin-Levassor]], ha dispartiañ a rejont d'ar [[25 a viz Genver]] [[1928]]<ref>Pontus Hulten, ''Marcel Duchamp, Work and Life: Ephemerides on and about Marcel Duchamp and Rrose Selavy, 1887-1968'', p. 8-9 Miz Even (1927) - 25 a viz Genver (1928) {{ISBN|026208225X}}</ref>{{,}}<ref>Lydie Fisher Sarazin-Levassor, ''Un échec matrimonial : le cœur de la mariée mis à nu par son célibataire, même'', Les Presses du réel, 2004 {{ISBN|2840661098}}</ref>.
Eil e eil gwreg a voe [[Alexina Duchamp|Teeny]], ha hi bet gwreg [[Pierre Matisse]], hag a oa mab al livour [[Henri Matisse]].
Marcel Duchamp a voe Satrap er Skolaj Patafizik e [[1953]] hag ezel eus [[Oulipo]] e [[1962]].
[[Skeudenn:AAA_reynkay_5747.jpg|thumb|right|200px|Marcel Duchamp o c'hoari echedoù e [[1952]]]]
Ur c'hoarier echedoù barrek-tre e voe ivez : kampion Normandi-Uhel e voe e [[1924]], meur a wech e kemeras perzh e kampionad echedoù Frañs, ezel e voe eus skipailh echedoù Frañs hag e kemeras perzh e meur a Olimpiad echedoù : e [[den Haag]] ([[1928]]), e [[Hamburg]] ([[1930]]), e [[Praha]] ([[1931]]) hag e[[Folkestone]] ([[1933]]).
[[Skeudenn:Duchamp_LargeGlass.jpg|thumb|right|200px|''Le Grand Verre'', 1915-1923]]
== Kened ==
Duchamp a oa dedennet gant an amzer, an tizh ha dielfennañ ar fiñvoù. E [[1925]] e stagas neuze gant ar sinema arnodiñ, anvet « Optical cinema » gantañ, hag e savas ur film anvet ''Anemic cinema'' (35mm, gwenn ha du, 7 munutenn). Er film-se e tiskouez plankennoù-tro, hag a zeuas da vezañ ''Rotoreliefs'' e [[1935]].
Dre sevel e oberennoù en deus Duchamp prederiet war ar pezh a dalvez an arz hag ar gened : unan eus diaraogerien an arz menozel eo bet. Frouezh e labour a gaver ivez e luskadoù evel ar [[pop Art]] hag an [[happening]].
Marcel Duchamp en deus degaset kemmoù bras e bed an arzoù. Araozañ e veze priziet an oberennoù diwar al labour hag ar strivoù. Gant e oberennoù [[ready-made]] en deus diskouezet e oa trawalc'h d'un arzour envel oberenn arzel forzh peseurt tra evit ma vefe un oberenn arzel. Liesseurt ha diaes da gompren eo e oberenn.
[[Skeudenn:Label for the Belle Haleine cropped.png|thumb|right|150 px|[[Man Ray]], ''Rrose Sélavy'', 1921]]
=== Oberennoù===
* ''Femme-cocher'', 1907, 31,7 x 24,5 sm
* ''La Broyeuse de chocolat'', 1912
* ''Le Roi et la Reine entourés de nus vites'', 1912
* ''Le Passage de la Vierge à la Mariée'', 1912
* ''Nu descendant un escalier'', 1912
* ''Roue de bicyclette'', 1913
* ''Trois stoppages étalon'', 1913<ref>Eilskeudenn in Le Bon, p 466</ref>
* ''In advance of the broken arm'', 1914
* ''Apolinère Enameled'', 1914
* ''[[Porte-bouteilles]]'', 1914
* ''La Broyeuse de chocolat Numéro 2'', 1914
* ''Le Grand Verre'', 1915-1923
* ''[[Fontaine]]'', sinet « R. Mutt », 1917
* ''[[L.H.O.O.Q.]]'', 1919
* ''Air de Paris'', 1919
* ''Fresh widow'', 1920
* ''Rotative plaques verre (optique de précision)'', 1920
* ''Why not sneeze Rrose Selavy ?'', 1921
* ''La Mariée mise à nu par ses célibataires, même'', 1915 – 1925 (diechu)
* ''Anemic cinema'', film berr savet asambles gant [[Man Ray]] ha [[Marc Allégret]], 1926
* ''La Boîte-en-valise'', 1936-1941<ref>Eilskeudenn e-barzh « ''Varian Fry et les candidats à l'exil'' », Actes Sud, 1999, p. 86</ref>
* ''[[Prière de toucher]]'', 1947<ref>Mirdi Les Sables-d'Olonne. Eilskeudenn e-barzh "Beaux-Arts magazine" niv. 90, miz Mae 1991, p. 60</ref>
* ''Étant donné le gaz d'éclairage et la chute d'eau'', 1949
* ''Dada, 1916-1923'', 1953<ref>Eilskeudenn e-barzh "Beaux-Arts magazine" niv. 69, miz Even 1989, p. 86</ref>
* ''Coin de chasteté'', 1963
=== Levrioù ===
* ''La Mariée mise à nu par ses Célibataires, mêmes'', Embannadurioù Rrose Sélavy, 1934
* "Rendez-vous du dimanche 6 février 1916", ''Minotaure'', 10, 1937
* "SURcenSURE", ''L'usage de la parole'', 1, 1939, p. 16
* ''RROSE SELAVY'', Collection "Bien Nouveaux", Embannadurioù GLM, 1939
=== Skridoù preder ===
* (gant Vitaly Halberstadt), ''L'opposition et les cases conjuguées sont réconciliées'', 1932
* ''Collection Société Anonyme'', 33 fennad barn (1950)
* ''The Creative Act / Le Processus créatif''. Testenn ur brezegenn e [[Houston]], [[Texas]], 1957. (hag ivez e-barzh : ''Duchamp du signe'', 1994, p. 187-189)
* "A propos des [[ready-made]]" (1966)
* "A propos de moi-même", (1964).
* ''Duchamp du signe'', Flammarion, 1975 {{ISBN|2-08-081614-4}}
===Diskouezadegoù a-stroll===
* [[Pariz]], Diskouezadeg dreistgwirvoudel etrebroadel, 1938
* [[New York]], ''First Papers of Surrealism'', 1942
* [[Pariz]], Diskouezva Maeght, ''Le Surréalisme en 1947''
===Diskouezadegoù e oberennoù===
* [[Pasadena]], Pasadena Art Museum, 1963
*[[New York]], Diskouezva Cordier & Ekstrom Inc., 1965
*[[Londrez]], The [[Tate Gallery]], 1966
* [[Philadelphia]], [[Philadelphia Museum of Art]], ha [[New York]], [[Museum of Modern Art]] ha [[Chicago]], [[Art Institute of Chicago]], 1973- 1974
* [[Pariz]], [[Kreizenn Pompidou]], 1977
* [[Köln]], Museum Ludwig, 1984
* [[Venezia]], [[Palazzo Grassi]], 1993
== Levrlennadur ==
* Yves Arman, ''Marcel Duchamp joue et gagne. (Marcel Duchamp Plays and Wins)'', Marval Press, 1984 {{ISBN|1299242022}}
* Ecke Bonk, ''Marcel Duchamp. The Portable Museum'', 1989
* Marc Décimo, ''La Bibliothèque de Marcel Duchamp, peut-être'', Les presses du réel, 2002
* Marc Décimo, ''Marcel Duchamp mis à nu. À propos du processus créatif'', Les presses du réel, 2004 {{ISBN|9782840661191}}
* Marc Décimo, ''Le Duchamp facile'', Les presses du réel, 2005
* Marc Décimo, ''Marcel Duchamp et l'érotisme'', Les presses du réel, 2008
* Judith Housez, ''Marcel Duchamp'', Grasset, 2006
* Laurent Le Bon, ''Dada'', katalog an diskouezadeg er Greizenn Pompidou (miz Here 2005 – miz genver 2006), Embannadurioù Centre Pompidou, 2005, p 354 - 389, <small>{{ISBN|2844262775}}</small>
* Françoise Le Pelven, ''L'art d'écrire de Marcel Duchamp'', Editions Jacqueline Chambon, 2003.
* Jean-François Lyotard, ''Les Transformateurs Duchamp'', Galilée, 1977
* Bernard Marcadé, ''Marcel Duchamp'', Flammarion {{ISBN|2-08-068226-1}}
* Florence de Mèredieu, Duchamp en forme de ready-made, Blusson, 2000
* Marc Partouche, ''Marcel Duchamp'', Embannadurioù Images en manœuvres, 1992
* Michel Sanouillet & Elmer Peterson, ''Salt Seller: The Writings of Marcel Duchamp'', Oxford University Press, 1973
* Sophie Stévance, ''Duchamp, de la musique à l’ère de la modernité'', kelaouenn "Étant Donné", niv. 6, miz Even 2005, p. 198-215
* Sophie Stévance, ''Duchamp, compositeur'', L'Harmattan, 2009 {{ISBN|978-2-296-09243-3}}
*''L'École de Rouen de l'impressionnisme à Marcel Duchamp 1878-1914'', Mirdi Arzoù-kaer de Rouen, 1996 {{ISBN|2-901431-12-7}}
== Notennoù ==
{{daveoù}}
== Liammoù diavaez ==
{{Commons|Category: Marcel Duchamp}}
*[http://www.videoartworld.com/beta/artist_408.html Videoartworld: The Masters Series]
* [http://www.artcyclopedia.com/artists/duchamp_marcel.html Marcel Duchamp war lec'hienn Artcyclopedia]
* [http://members.chello.nl/j.seegers1/dada_files/duchamp.html The Essential DADA: Marcel Duchamp]
* [http://www.marcelduchamp.net Marcel Duchamp World Community]
*[http://www.centrepompidou.fr/education/ressources/ENS-Duchamp/ENS-duchamp.htm Teuliad: Oberenn Marcel Duchamp, Kreizenn Pompidou]
{{DEFAULTSORT:Duchamp, Marcel}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1887]]
[[Rummad:Marvioù 1968]]
[[Rummad:Livourien c'hall an XXvet kantved]]
[[Rummad:Livourien SUA]]
[[Rummad:Neuzierien]]
[[Rummad:C'hoarierien echedoù gall]]
[[Rummad:Dada]]
[[Rummad:Dreistrealouriezh]]
27ettiq1ozit4nu29rcy8ix3ga51tve
Terra Eco
0
65311
2008630
1985231
2022-08-17T18:13:06Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''Terra Eco''' a zo ur [[gelaouenn]] viziek c'hall. embannet e vez bep miz war internet hag er stumm paper. Krouet e oa bet d'ar 5 a viz Genver [[2004]] gant tregont kazetenner a vicher. Ar pal a zo e c'helfe an holl kompren an ekonomiezh, hag adlakaat an den hag an endro e-kreiz an ekonomiezh. Ekonomiezh, sokial hag endro, da lavaret eo 3 fennahel an [[diorroadur padus]].
Pa voe krouet e oa anvet '''Terra Economica''', abaoe eo bet adanvet ''Terra Eco'' evit ar stumm nevez, d'an 2 a viz Meurzh [[2009]]<ref>[http://www.lexpansion.com/economie/actualite-entreprise/terra-eco-un-magazine-100-pourcent-developpement-durable_175235.html?XTOR=EPR-175 {{fr}} Lancement de Terra Eco]</ref>. Abaoe Genver [[2004]] ne veze kavet nemet en un nebeud lec'hioù gwerzh e [[Naoned]] hag e [[Pariz]] ha dre goumanant hepken. Terra Eco a zo ur stumm adwelet ha kresket, gant 84 pajenn, posupl eo kavout anezhañ e Bro-C'hall a-bezh ha dre goumanant. Moullet e vez war [[paper adimplijet]] da 60%.
== Alc'hwezioù evit lenn ==
Evit ar gelaouenn ez eo an ekonomiezh un elfenn ret evit kompren hor bed a-vremañ . Klask a reont neuze displegañ en un doare simpl an darvoudoù ekonomikel bras hag an diorroadur padus. Kinnig a reont teuliadoù, doserioù hag enklaskoù disheñvel diouzh re ar c'helaouennoù ekonomikel boas ("Climat : 10 raisons d'espérer, ""La nature a-t-elle un prix ?", "Quel avenir pour l'automobile ?", "Le palmarès des plus petites fortunes de France", "Bourse, quand les entreprises coupent le cordon", "Vendeurs de délocalisations"...)
== Tuadur ==
Hervez Terra Economica ez eo graet an ekonomiezh evit an den hag an endro, ha n'eo ket ar c'hontrol. Klask a reont komz en un doare ekologel ha sokial eus an ekonomiezh.
==Daveoù==
<references/>
== Liamm diavaez ==
* [http://www.terra-economica.info Lec'hienn ofisiel ''Terra Eco''].
[[Rummad:Kelaouennoù]]
69y91iqwj4u12v6t85d7ilnz3vhawl1
Noli me tangere
0
68440
2008631
1991725
2022-08-17T18:13:18Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{Stumm an titl|''Noli me tangere''}}
[[Restr:Chapel of John the Baptist IMG 0480.JPG|thumb|<div class="center">Al lec'h ma vefe bet distaget<br>''Noli me tangere''<br><small>Chapel Sant Yann-Vadezour, [[Iliz ar Bez Santel]], [[Jeruzalem]]</small></div>]]
[[Restr:Noli me tangere - Capella dei Scrovegni - Padua 2016.jpg|thumb|<div class="center">''Noli me Tangere''<br>[[Giotto di Bondone|Giotto]], ~[[1304]]<br><small>Chapel ar re Scrovegni, [[Padova]]</small></div>]]
[[Restr:Correggio Noli Me Tangere.jpg|thumb|<div class="center">''Noli me Tangere''<br>[[Antonio da Correggio]], ~[[1525]]<br><small>[[Mirdi ar Prado]], [[Madrid]]</small></div>]]
{{Commonscat|Noli me tangere}}
'''''Noli me tangere''''' zo ur frazenn [[latin]] hag a dalv "Na stok ket ouzhin".<br>
Lavaret eo bet gant [[Jezuz]] da [[Mari Madalen (santez)|Vari Madalen]] pa voe anavezet ganti, goude an [[Dasorc'hidigezh]], hervez a lenner en [[Aviel Yann]] (XX-17)<ref>[http://speedbible.com/vulgate/B43C020.htm Ar Bibl latin]</ref>, hini ar ''[[Vulgat]]a'', troet e latin gant [[Hieronimos]] diwar ar [[gregach]].
== Ster ha troidigezhioù ==
''Μή μου ἅπτου'' ''mê mou haptou'' eo ar bomm er skrid [[henc'hresianeg|henc'hresianek]] orin , ar pezh a dalvez kement ha ''diskrog diouzhin'' pe ''paouez a gregiñ ennon''<ref>[http://www.dtl.org/bible/article/touch.htm ''Touch Me Not'', gant Gary F. Zeolla]</ref>{,}}<ref>[http://www.angelfire.com/nt/theology/greekverbs.html ''Greek Verbs'']</ref>.<br>
E latin eo un urzh en unander : ''Arabat '''dit''' stekiñ ouzhin<ref>[http://lapoesieetsesentours.blogspirit.com/archive/2009/12/25/balise-55.html#ld Blog ''P/oésie'']</ref>.''<br>
Diemglev zo e gwirionez war-sigur ster resis al lavarenn :
:• ha da Vari Madalen hepken e vefe bet distaget, ar pezh a glotfe gant an [[teal ha c'hwial|teal]] a zo kustum er [[yezhoù semitek]] ?
:• pe d'e heulierien e komzas Jezus-Krist, ar pezh a glotfe gant ar [[teal ha c'hwial|c'hwial]] ? Met n'eo ket al liester a zo nag er skrid henc'hresianeg nag er skrid latin.
Meur a droidigezh zo eta ; setu amañ un nebeud anezho.
=== E brezhoneg ===
* ''Ar Bibl'', Guillaume Le Coat, 1897 (nevesaet gant '''Unvaniezh ar Bibl en Anjev'', bloavezh ebet)<ref>[http://bibl.monsite-orange.fr/index.html Ar Bibl e brezhoneg]</ref> : "Na stok ket ennon".
* [http://worldbibles.org/linkWindow.php?st=eng&language=bre&name=Breton&id=27592&url=http%3A%2F%2Fetabetapi.com%2Fread%2Fbrtg%2FMatt%2F1 ''World Bibles''] : "Na stok ket ennon".
=== E galleg ===
{| class="wikitable"
! Levr !! Troidigezh !! Bloavezh !! ''Noli me tangere''
|-
| ''La Bible''<ref>[http://www.e-rara.ch/gep_g/content/zoom/1965236 ''Bibliothèque de Genève'']</ref> || Pierre de Vingles || 1535 || ''Ne me touche point''
|-
| ''Le Nouveau Testament''<ref>[http://www.e-rara.ch/gep_g/content/zoom/1007755 ''Bibliothèque de Genève'']</ref> || [[Jean Calvin]] || 1562 || ''Ne me touche point''
|-
| ''La Bible, qui est toute la Saincte Escriture du Vieil & du Nouveau Testament''<ref>[http://www.e-rara.ch/gep_g/content/zoom/1007127 ''Bibliothèque de Genève'']</ref> || Jean Calvin || 1588 || ''Ne me touche point''
|-
| ''Le Nouveau Testament de Notre Seigneur Jésus-Christ''<ref>[http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k106221h/f458.image ''Gallica'']</ref>|| Isaac Lemaistre de Sacy || 1667 || ''Ne me touchez pas''
|-
| ''Nouveau Testament''<ref>[http://books.google.fr/books?id=Qm0GAAAAQAAJ&pg=PP7#v=snippet&q=Chapitre%20XX&f=false ''Google Books'']</ref> || Isaac de Beausobre & Jacques Lenfant || 1718 || ''Ne me touchez point''
|-
| ''Les Évangiles''<ref>[http://books.google.fr/books?id=0mQNAAAAYAAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false ''Google Books'']</ref> || Félicité Robert de Lamennais || 1846 || ''Ne me touchez point''
|-
| ''La Sainte Bible''<ref>[http://books.google.fr/books?id=-olAAAAAIAAJ&printsec=frontcover#v=snippet&q=Chapitre%20XX&f=false ''Google Books'']</ref> || Jean-Frédéric Osterwald || 1847 || ''Ne me touche point''
|-
| ''La Sainte Bible''<ref>[http://books.google.ca/books?id=K88WAAAAQAAJ&printsec=frontcover&hl=fr&source=gbs_atb#v=onepage&q&f=true ''Google Books'']</ref> || David Martin || 1859 || ''Ne me touche point''
|-
| ''La Sainte Bible''<ref>[http://www.bibliquest.org/Bible/BibleJNDhtm-nt04-Jean.htm#nt04_20 ''BibliQuest'']</ref> || John Nelson Darby || 1872 || ''Ne me touche pas''
|-
| ''Le Nouveau Testament de Notre Seigneur Jésus-Christ''<ref>[http://archive.org/stream/LeNouveauTestamentDeNotreSeigneur/nt#page/n237/mode/2up ''Internet Archive'']</ref> || Hugues Oltramare || 1872 || ''Ne me touche pas''
|-
| ''La Bible française de Calvin''<ref>[http://archive.org/stream/labiblefranaise01reusgoog#page/n389/mode/1up ''American Libraries'']</ref>|| Jean Calvin|| 1897 || ''Ne me touche point''
|-
| ''La Sainte Bible''<ref>[http://bible.catholique.org/evangile-selon-saint-jean/3283-chapitre-20 ''Catholique.org'']</ref> || Augustin Crampon || 1923 || ''Ne me touchez point''
|-
| ''La Sainte Bible commentée d'après la Vulgate et les textes originaux''<ref>[http://archive.org/stream/lasaintebibletex07fill#page/596/mode/2up ''Internet Archive'']</ref> || Louis-Claude Fillion || 1925 || ''Ne me touche pas''
|-
| ''Traduction Œcuménique de la Bible''<ref>[http://lire.la-bible.net/index.php?reference=Jean+20%3A1&versions%5B%5D=TOB ''Alliance biblique française'']</ref>|| (Labour a-stroll) || 1976 || ''Ne me retiens pas''
|-
| ''Bible de la liturgie catholique''<ref>[http://www.aelf.org/bible-liturgie/Jn/Evangile+de+J%C3%A9sus-Christ+selon+saint+Jean/chapitre/20 Association Épiscopale Liturgique pour les pays Francophones'']</ref> || (Labour a-stroll) || 1980 || ''Cesse de me tenir''
|-
| ''Évangiles de l'ACÉBAC''<ref name="Interbible">[http://www.interbible.org/interBible/ecritures/bu/index.php ''Interbible'']</ref>|| Éditions Bellarmin || 1983 || ''Ne me retiens pas''
|-
| ''La Bible en français courant''<ref name="Interbible"/>|| Société biblique française || 1997 || ''Ne me retiens pas''
|-
| ''Bible pastorale de Maredsous''<ref>[http://www.knowhowsphere.net/Main.aspx?BASEID=marp ''Informatique et Bible'']</ref> || ''Abbaye de Maredsous'' || 1998 || ''Ne me retiens pas''
|-
| ''Bible à la Colombe''<ref>[http://lire.la-bible.net/index.php?reference=Jean+20%3A1&versions%5B%5D=Colombe ''Alliance biblique française'']</ref> || ''American Bible Society'' || 2000 || ''Ne me touche pas''
|-
| ''La Nouvelle Bible Segond''<ref>[http://lire.la-bible.net/index.php?reference=Jean+20%3A1&versions%5B%5D=NBS ''Alliance biblique française'']</ref> || ''Société biblique française'' || 2002 || ''Cesse de t'accrocher à moi''
|-
| ''La bible de Jérusalem''<ref>[http://bibliotheque.editionsducerf.fr/par%20page/84/TM.htm ''La Bible de Jérusalem'']</ref> || Éditions du Cerf || 2003 || ''Ne me touche pas''
|-
| ''La Bible Parole de Vie''<ref>[http://lire.la-bible.net/index.php?reference=Jean+20%3A1&versions%5B%5D=PDV ''Alliance biblique française]</ref> || ''Aliance biblique française'' || 2006 || ''Ne me retiens pas''
|-
| ''La Bible King James française''<ref>[http://kingjamesfrancaise.net/la-bible-king-james-francaise/44-nouveau-testament/103-evangile-selon-saint-jean.html?start=19 ''King James Française'']</ref> || Nadine Stratford || 2006 || ''Ne me touche pas''
|-
| ''La Bible''<ref>[http://nachouraqui.tripod.com/id60.htm ''Le Pacte Neuf'']</ref> || André Chouraqui || 2007 || ''Ne me touche pas''
|}
== Skrid ar ''Vulgata'' ==
Setu amañ skrid latin ar ''Vulgata'', hag un droidigezh vrezhonek anezhañ.
{|
|+ <big>'''Arroudenn eus Aviel Yann, pennad XX : ar gwerzadoù 11-18'''</big>
|-
| valign="top" bgcolor="#F0FFFF" |
'''11.''' ''Maria autem stabat ad monumentum foris plorans dum ergo fleret inclinavit se et prospexit in monumentum''
| valign="top" bgcolor="#F5F5F5" |
Met edo Mari er-maez e-kichen ar bez, o ouelañ dourek, hag en ur ouelañ e stouas evit gwelet diabarzh ar bez
|-
| valign="top" bgcolor="#F0FFFF" |
'''12.''' ''et vidit duos angelos in albis sedentes unum ad caput et unum ad pedes ubi positum fuerat corpus Iesu''
| valign="top" bgcolor="#F5F5F5" |
ha hi gwelet daou ael gwisket e gwenn, azezet an eil ouzh ar penn hag egile ouzh an treid el lec'h ma oa bet lakaet korf Jezuz.
|-
| valign="top" bgcolor="#F0FFFF" |
'''13.''' ''dicunt ei illi mulier quid ploras dicit eis quia tulerunt Dominum meum et nescio ubi posuerunt eum''
| valign="top" bgcolor="#F5F5F5" |
Hag i ha lavaret dezhi, "Maouez, petra zo kaoz dit da ouelañ ?" Hi a lavaras dezho, "Abalamour m'o deus kemeret ma Aotrou, ha n'ouzon ket pelec'h o deus e lakaet".
|-
| valign="top" bgcolor="#F0FFFF" |
'''14.''' ''hæc cum dixisset conversa est retrorsum et videt Iesum stantem et non sciebat quia Iesus est''
| valign="top" bgcolor="#F5F5F5" |
Goude bezañ lavaret kement-se e troas hag e welas Jezuz en e sav, ha ne ouie ket e oa Jezuz.
|-
| valign="top" bgcolor="#F0FFFF" |
'''15.''' ''dicit ei Iesus mulier quid ploras quem quaeris illa existimans quia hortulanus esset dicit ei domine si tu sustulisti eum dicito mihi ubi posuisti eum et ego eum tollam''
| valign="top" bgcolor="#F5F5F5" |
Jezuz a lavaras dezhi, "Maouez, perak e ouelez ? Piv a glaskez ?" Hi, a soñje dezhi e oa-eñ al liorzhour, a lavaras dezhañ, "Aotrou, mard eo te en deus e gaset, lavar din pelec'h ec'h eus e lakaet, hag en e gemerin".
|-
| valign="top" bgcolor="#F0FFFF" |
'''16.''' ''dicit ei Iesus Maria conversa illa dicit ei rabboni quod dicitur magister''
| valign="top" bgcolor="#F5F5F5" |
Jezuz a lavaras dezhi, "Mari". Hi a droas hag a lavaras dezhañ, "Rabboni", ar pezh a dalvez « Mestr ».
|-
| valign="top" bgcolor="#F0FFFF" |
'''17.''' ''dicit ei Iesus '''noli me tangere''' nondum enim ascendi ad Patrem meum vade autem ad fratres meos et dic eis ascendo ad Patrem meum et Patrem vestrum et Deum meum et Deum vestrum''
| valign="top" bgcolor="#F5F5F5" |
Jezuz a lavaras dezhi, "'''Na stok ket ouzhin''', rak n'on ket pignet davet ma Zad, met kae davet ma breudeur ha lavar dezho e pignan war-du ma Zad hag ho Tad ha ma Doue hag ho Toue".
|-
| valign="top" bgcolor="#F0FFFF" |
'''18.''' ''venit Maria Magdalene adnuntians discipulis quia vidi Dominum et haec dixit mihi''
| valign="top" bgcolor="#F5F5F5" |
Mont a reas Mari Madalen da gemenn d'an diskibien, "Gwelet em eus an Aotrou, ha setu ar pezh en deus lavaret din".
|-
|}
== ''Noli me tangere'' en arz ==
Meur a [[arz]]our zo bet awenet gant an darvoudenn a zo kontet en Aviel Yann :
* ''[[Mestr an Dasorc'hidigezh]]'', ul livour [[italia]]n dizanv eus skol [[Rimini]], a labouras etre [[1300]] ha [[1350]] — Mirdi ar Vatikan
* [[Duccio di Buoninsegna]] (~[[1255]]-[[1319]]), livour italian — ''Museo dell'Opera Metropolitana del Duomo'', [[Siena]] (~[[1310]])
* [[Giotto di Bondone]] ([[1267]]-[[1337]], livour ha kizellour italian — ''Cappella Scrovegni'', [[Padova]] ha penniliz ''San Francesco'' [[Assisi]] ([[1320]])
* [[Fra Angelico]] (~[[1400]]-[[1455]]), livour italian — Kouent San Marco, [[Firenze]] (~[[1441]])
* [[Hans Memling]] (~[[1437]]-[[1494]]), livour alaman — ''Alte Pinakothek'', München ([[1480]])
* [[Martin Schongauer]] (~[[1450]]-[[1491]]), livour hag engraver [[elzas]]at — ''[[Mirdi Unterlinden]]'', [[Colmar]] ([[1473]])
* [[Bramantino]] (~[[1450]]-~[[1530]], livour italian — ''Pinacoteca del Castello Sforzesco'', [[Milano]] (~[[1507]])
* [[Tilman Riemenschneider]] (~[[1460]]-[[1531]]), kizellour [[alaman]] — ''Staatliche Museum'', [[Berlin]] ([[1490]]-[[1492]])
* [[Jacob Cornelisz van Oostsanen]] (kent [[1470]]-[[1533]]), livour hag engraver flandrezat — ''Museumlandschaft Hessen'', [[Kassel (Alamagn)|Kassel]] ([[1507]])
* [[Hans Baldung]] (~[[1484]]-[[1545]]), livour hag engraver alaman — ''Hessisches Landesmuseum'', [[Darmstadt]] ([[1539]])
* [[Andrea del Sarto]] ([[1486]]-[[1531]]), livour italian — ''San Salvi Museo'', Firenze (~[[1510]])
* [[Tizian]] ([[1488]]-[[1576]]), livour italian — [[National Gallery, Londrez]] (~[[1514]])
* [[Antonio da Correggio]] (~[[1489]]-[[1534]]), livour italian — ''Museo del Prado'', [[Madrid]] (~[[1525]])
* [[Hans Holbein ar Yaouankañ]] ([[1497]]-[[1543]]), livour hag engraver alaman — ''Royal Collection - Hampton Court,'' Londrez ([[1524]])
* [[Agnolo Bronzino]] ([[1503]]-[[1572]]), livour italian — ''Casa Buonarroti'', Firenze ([[1531]])
* [[Lambert Sustris]] (~[[1515]]~[[1590]]), livour flandrezat — ''Musée des Beaux-Arts, [[Lille]] (etre [[1548]] ha [[1553]])
* [[Paolo Veronese]] ([[1528]]-[[1588]]), livour italian — ''Musée des Beaux-Arts'', [[Grenoble]] (~[[1580]])
* [[Federico Barocci]] ([[1535]]-[[1612]]), livour italian — ''[[Alte Pinakothek]]'', [[München]] ([[1590]]), hag Ofisoù [[Firenze]] (1590)
* [[Giovanni Paolo Lomazzo]] ([[1538]]-[[1592]]), livour italian — ''Pinacoteca Civica'', [[Venezia]] ([[1568]])
* [[Lavinia Fontana]] ([[1552]]-[[1614]]), livourez italian —, ''Galleria degli Uffizi'', Firenze ([[1581]])
* [[Pieter Brueghel yaouank]] ([[1565]]-[[1636]]), livour [[brabant]]at — ''Musée historique lorrain'', [[Nancy]] ([[1630]])
* [[Battistello Caracciolo]] ([[1578]]-[[1635]]), livour italian — ''Museo Civico'', [[Prato]] (~[[1620]])
* [[Nicolas Poussin]] ([[1594]]-[[1665]]), livour gall — ''Museo del Prado'', Madrid ([[1653]])
* [[Gian Lorenzo Bernini]] ([[1598]]-[[1680]]), livour ha kizeller italian — Iliz ''Santi Domenico e Sisto'', [[Roma]] ([[1649]] ; gant Bernini e voe treset ar c'hizelladur ''Noli me tangere'', hogen gant e zeskard E. Antonio Raggi e voe graet al labour<ref>[http://romanchurches.wikia.com/wiki/Santi_Domenico_e_Sisto ''Santi Domenico e Sisto'']</ref>.)
* [[Jan Brueghel yaouank]] ([[1601]]-[[1678]]), livour flamank — ''Musée des Beaux-Arts'', Nancy (~[[1620]])
* [[Alonso Cano]] ([[1601]]-[[1667]]), livour ha kizellour [[spagnol]] — ''Szépmûvészeti Múzeum'', [[Budapest]]'' (~[[1640]])
* [[Laurent de La Hyre]] ([[1606]]-[[1656]]), livour gall — ''Mirdi an Arzoù-Kaer'', Grenoble ([[1656]])
* [[Eustache Le Sueur]] ([[1616]]-[[1655]]), livour gall — ''[[Mirdi al Louvre]]'', [[Pariz]] ([[1651]])
* [[Gregorio de Ferrari]] (~[[1647]]-[[1726]]), livour italian — ''Galleria di Palazzo Bianco'', [[Genova]] (~[[1685]])
* [[William Etty]] ([[1787]]-[[1849]]), livour [[saoz]] — ''Tate Gallery'', London ([[1834]])
* [[Aleksandr Andreyevitch Ivanov]] ([[1806]]-[[1858]]), livour [[rus]] — ''Русский музей (ar Mirdi Rusian")'', [[Sant-Petersbourg]] ([[1835]])
* [[Maurice Denis]] ([[1870]]-[[1943]], livour hag engraver gall — (1895-1896, ''Musée du Prieuré'', [[Saint-Germain-en-Laye]] ([[1896]])
==Livadurioù==
<gallery>
Duccio di Buoninsegna 001.jpg|[[Duccio di Buoninsegna]] <br /><small>~1310</small></center>
Noli me tangere, fresco by Fra Angelico.jpg|<center> [[Fra Angelico]] <br /><small>~1441</small></center>
Schongauer, Martin - Noli me tangere (detail).JPG| <center> [[Martin Schongauer]] <br /><small>1473</small></center>
Botticelli, pala delle convertite, predella 01, noli me tangere.jpg| <center>[[Sandro Botticelli]]<br /><small>1491-93</small></center>
Fra bartolomeo 09 Noli Me Tangere.jpg| [[Fra Bartolomeo]] <br /><small>~1506</small></center>
Tizian 050.jpg|<center> [[Tizian]] <br /><small>~1514</small></center>
Hans Holbein d. J. 017.jpg|<center> [[Hans Holbein ar Yaouankañ]]
Noli me tangere by Pontorno - 2.jpg| [[Pontormo]], 1531
Hans Baldung 005.jpg|<center> [[Hans Baldung]] <br /><small>1539</small></center>
Angelo Bronzino - Noli me tangere - WGA3289.jpg| [[Angelo Bronzino]]<br /><small>1561</small></center>
Paolo Veronese 015.jpg|<center> [[Paolo Veronese]] <br /><small>~1580</small></center>
Alexander Ivanov - Christ's Appearance to Mary Magdalene after the Resurrection - Google Art Project.jpg|<center> [[Aleksandr Ivanov]] <br /><small>1835</small></center>
</gallery>
==Lennegezh==
*''Noli me tangere'', romant spagnolek gant ar skrivagner [[Filipinez|filipina]]t [[José Rizal]] e [[1887]].
*''Noli me tangere'', sonedenn [[Sveden|svedek]] gant [[Carl Johan Gustaf Snoilsky]] ([[1841]]–[[1903]]).
== Sterioù deveret ''Noli me tangere'' ==
Meur a dra zo bet anvet diwar an droidigezh ''Na stok ket ouzhin''.
* Anv ur blantenn, [[:fr:Balsamine des bois|''Impatiens noli-tangere'']], a vann hec'h hadoù pa vez stoket outi.
* Anv ul loen, ar fasm (pe : "bazh-an-diaoul") ''Epidares nolimetangere'', a ya e darsonn p'en em sant an arvar<ref>[https://labibledesphasmes.wixsite.com/monsite/post/2019/01/17/epidares-nolimetangere ''Epidares nolimetangere'']</ref>.
* Anv ur c'hleñved, ''Noli me tangere'', a zo un angreizh kroc'henel a vez gwashaet gant forzh pe antred a lakaer warnañ<ref>Geriadur galleg ''Le Robert''.</ref>
==Banniel==
[[Restr:Flag of Alabama (1861, reverse).svg|thumb|Tu gin banniel Alabama e 1861]]
E [[1861]] e voe graet ur banniel nevez da [[Alabama]], ha war an tu gin e oa skrivet ''Noli me tangere'' dindan ur barr [[kotoñs]].
== Levrlennadur ==
* Marianne Alphant & Daniel Arasse & Guy Lafon : ''L'apparition à Marie-Madeleine'', Desclée de Brouwer, 2001, 125 pajenn {{ISBN|978-2-220-04988-5}}
== Liammoù diavaez ==
* {{es}} [http://www.gooachi.com/blog.php?fich=Maria_Magdalena Mari Madalen: Perak e c'houlennas Jezuz diganti choù hep stekiñ outañ?]
* {{es}} [http://www.historia-del-arte-erotico.com/arte_sacro/noli_me_tangere/home.htm Noli me tangere en arz]
== Notennoù ==
{{Daveoù|bannoù=4}}
[[Rummad:Lavaroù latin]]
[[Rummad:Jezuz el livadurioù]]
[[Rummad:Vulgat]]
jy8rys5bt2rtz790oi4rl1tp46u3pzk
Carla Bruni-Sarkozy
0
78957
2008632
1952495
2022-08-17T18:14:55Z
Huñvreüs
54570
liamm ha -html diezhomm
wikitext
text/x-wiki
{{brezhonekaat}}
{{Infobox Sonerezh (arzour)
| karta = kan
| anv = Carla Bruni
| anv orin = Carla Gilberta Bruni Tedeschi
| alias =
| skeudenn = [[Restr:Carla Bruni-Sarkozy (3).jpg|220px]]
| alc'hwez = Carla Bruni e-pad an 90{{vet}} commémoration de l'[[Armistice de 1918]] e [[Pariz]], d'an {{deiziad|11|Du|2008}}.
| ganet = D'an 23 a viz Kerzu 1967
| lec'h gan = [[Torino]], [[Piemont]], [[Italia]]
| broadelezh = [[broadelezh gall|{{Bro-C'hall}} Gall]]
| marv =
| lec'h marv =
| bloavezhioù = [[1987]] evel dougerez-dilhad <br />[[1995]] evel aktourez-sonaozerez<br />[[2002]] evel kanerez
| doare = [[Chanson française]], [[Pop (sonerezh)|Pop]]
| label = [[Naïve Records]]
| endro = [[Nicolas Sarkozy]], [[Alberto Bruni Tedeschi]], [[Marisa Borini]], [[Valeria Bruni Tedeschi]], [[Julien Clerc]], [[Louis Bertignac]]
| benveg =
| doare mouezh =
| micher = [[dougenn-dilhad|dougerez-dilhad]], [[Auteur-compositeur-interprète]]
| lec'hienn = http://www.carlabrunisarkozy.org
}}
'''Carla Bruni-Sarkozy''' pe '''Carla Gilberta Bruni Tedeschi''' zo un dougerez-dilhad italian, kanerez c'hallek, ha dimezet da [[Nicolas Sarkozy]].
== He buhez ==
'''Carla Gilberta Bruni Tedeschi''' zo ganet d'an 23 a viz Kerzu 1967 e [[Torino]] en Italia. Anavezet eo ivez evel Carla Bruni. Goude dimeziñ da [[Nicolas Sarkozy]], prezidant ar Republik c'hall<ref>[http://web.archive.org/web/20071218100509/http://www.quid.fr/zoom/index.php/2007/12/17/555-personnalites-chanteuses-mannequins-carla-bruni-l-elue-de-sarkozy He buhez e ''Quid'' {{fr}}]</ref>., eo deuet da vout '''Carla Bruni-Sarkozy'''. Met chom a ra Carla Bruni evel kanerez. Graet e vez Carla Sarkozy anezhi gant lod ivez.
D'he seizh vloaz e oa aet da chom da Vro-C'hall, abalamour, a-hervez, ma vije bet risklus chom en Italia gant ar sponterezh o ren.
Etre 1987 ha 1997 eo bet dougerez dilhad a-raok treiñ ouzh ar sonerezh.
== Kanerez ==
En 2000 he deus skrivet meur a ganaouenn en albom [[Julien Clerc]] ''Si j'étais elle''.
En 2002 ec'h eo bet embannet hec'h albom kentañ ''Quelqu'un m'a dit'' .
En 2004 eo bet loreet gant ar ''Victoire de la musique de l’Artiste féminine de l’année''.
En 2007 eo bet embannet hec'h eil albom ''No Promises''.
En 2008 e oa deuet er-maez he zrede albom ''Comme si de rien n'était''.
En 2013 e oa deuet er-maez he fevare albom ''Little french songs''.
== Notennoù ha daveoù ==
<references/>
== Liammoù diavaez ==
* [http://www.carlabrunisarkozy.org Fondation Carla Bruni-Sarkozy]
** [http://www.carlabrunisarkozy.org/fr/fondation-carla-bruni-sarkozy/entretiens/andre-markowicz-le-metier-de-traducteur/ Pennad kaoz gant un troour breizhat e lec'hienn Carla Bruni-Sarkozy]
* [http://www.carlabruni.com Lec'hienn ofisiel Carla Bruni]
* {{fr}} [http://www.myspace.com/carlabruni Myspace ofisiel Carla Bruni]
{{DEFAULTSORT:Bruni, Carla}}
[[Rummad:Kanerezed gallek]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1967]]
[[Rummad:Diskouezerezed-giz]]
o5jwfxt13en50gc0dqvdui2m17pglj2
2008633
2008632
2022-08-17T18:15:11Z
Huñvreüs
54570
furmadiñ
wikitext
text/x-wiki
{{brezhonekaat}}
{{Infobox Sonerezh (arzour)
| karta = kan
| anv = Carla Bruni
| anv orin = Carla Gilberta Bruni Tedeschi
| alias =
| skeudenn = [[Restr:Carla Bruni-Sarkozy (3).jpg|220px]]
| alc'hwez = Carla Bruni e-pad an 90{{vet}} commémoration de l'[[Armistice de 1918]] e [[Pariz]], d'an {{deiziad|11|Du|2008}}.
| ganet = D'an 23 a viz Kerzu 1967
| lec'h gan = [[Torino]], [[Piemont]], [[Italia]]
| broadelezh = [[broadelezh gall|{{Bro-C'hall}} Gall]]
| marv =
| lec'h marv =
| bloavezhioù = [[1987]] evel dougerez-dilhad <br />[[1995]] evel aktourez-sonaozerez<br />[[2002]] evel kanerez
| doare = [[Chanson française]], [[Pop (sonerezh)|Pop]]
| label = [[Naïve Records]]
| endro = [[Nicolas Sarkozy]], [[Alberto Bruni Tedeschi]], [[Marisa Borini]], [[Valeria Bruni Tedeschi]], [[Julien Clerc]], [[Louis Bertignac]]
| benveg =
| doare mouezh =
| micher = [[dougenn-dilhad|dougerez-dilhad]], [[Auteur-compositeur-interprète]]
| lec'hienn = http://www.carlabrunisarkozy.org
}}
'''Carla Bruni-Sarkozy''' pe '''Carla Gilberta Bruni Tedeschi''' zo un dougerez-dilhad italian, kanerez c'hallek, ha dimezet da [[Nicolas Sarkozy]].
== He buhez ==
'''Carla Gilberta Bruni Tedeschi''' zo ganet d'an 23 a viz Kerzu 1967 e [[Torino]] en Italia. Anavezet eo ivez evel Carla Bruni. Goude dimeziñ da [[Nicolas Sarkozy]], prezidant ar Republik c'hall<ref>[http://web.archive.org/web/20071218100509/http://www.quid.fr/zoom/index.php/2007/12/17/555-personnalites-chanteuses-mannequins-carla-bruni-l-elue-de-sarkozy He buhez e ''Quid'' {{fr}}]</ref>., eo deuet da vout '''Carla Bruni-Sarkozy'''. Met chom a ra Carla Bruni evel kanerez. Graet e vez Carla Sarkozy anezhi gant lod ivez.
D'he seizh vloaz e oa aet da chom da Vro-C'hall, abalamour, a-hervez, ma vije bet risklus chom en Italia gant ar sponterezh o ren.
Etre 1987 ha 1997 eo bet dougerez dilhad a-raok treiñ ouzh ar sonerezh.
== Kanerez ==
En 2000 he deus skrivet meur a ganaouenn en albom [[Julien Clerc]] ''Si j'étais elle''.
En 2002 ec'h eo bet embannet hec'h albom kentañ ''Quelqu'un m'a dit'' .
En 2004 eo bet loreet gant ar ''Victoire de la musique de l’Artiste féminine de l’année''.
En 2007 eo bet embannet hec'h eil albom ''No Promises''.
En 2008 e oa deuet er-maez he zrede albom ''Comme si de rien n'était''.
En 2013 e oa deuet er-maez he fevare albom ''Little french songs''.
== Notennoù ha daveoù ==
<references/>
== Liammoù diavaez ==
* [http://www.carlabrunisarkozy.org Fondation Carla Bruni-Sarkozy]
** [http://www.carlabrunisarkozy.org/fr/fondation-carla-bruni-sarkozy/entretiens/andre-markowicz-le-metier-de-traducteur/ Pennad kaoz gant un troour breizhat e lec'hienn Carla Bruni-Sarkozy]
* [http://www.carlabruni.com Lec'hienn ofisiel Carla Bruni]
* {{fr}} [http://www.myspace.com/carlabruni Myspace ofisiel Carla Bruni]
{{DEFAULTSORT:Bruni, Carla}}
[[Rummad:Kanerezed gallek]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1967]]
[[Rummad:Diskouezerezed-giz]]
fmc8l7yd8pv3b0pv3gheet9vqqbsxdf
Emgann Bapaume (1871)
0
82118
2008431
1953161
2022-08-17T13:15:12Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Labour zo}}
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Bapaume
|tammeus=[[Brezel 1870-1871]] etre [[Bro-C'hall]] ha [[Prusia]]
|skeudenn=[[Image:Bapaume-tableau-bataille.jpg|centre|280px|Emgann Bapaume]]
|titl=
|deiziad= [[2 Genver|2 a viz Genver]] [[1871]] - [[3 Genver|3 a viz Genver]] [[1871]]
|lec'h= [[Bapaume]] hag ar c'humunioù tro-war-dro<br /> [[Bro-C'hall]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h lec'hel [[Bro-C'hall]]
|emganner1= [[Skeudenn:Flag of the Kingdom of Prussia (1803-1892).svg|24px]] [[Prusia]]<br />18 000
|emganner2=[[Skeudenn:Flag of France.svg|24px]][[Bro-C'hall]]<br />33 000
|jeneral1=[[Edwin Freiherr von Manteuffel]]
|jeneral2=[[Louis Faidherbe]]
|nerzh1= [[Skeudenn:Flag of the Kingdom of Prussia (1803-1892).svg|24px]] 18 000
|nerzh2=[[Skeudenn:Flag of France.svg|24px]] 33 000
|Tud marvet1=
|Tud marvet2=
}}
'''Emgann Bapaume''' a zo un emgann eus ar [[Brezel 1870-1871]] etre [[Prusia]] ha [[Bro-C'hall]]. C'hoarvezet eo e [[Bapaume]] hag er c'humunioù tro-war-dro, e departamant ar [[Pas-de-Calais]] ([[Bro-C'hall]]), d'an [[2 Genver|2]] ha d'an [[3 Genver|3 a viz Genver]] [[1871]].
Ar [[Prusia|Brusianed]] a gollas 740 soudard ha 40 ofisour, lazhet pe c'hloazet, 1 100 en holl hervez lod. Lazhet pe c'hloazet ez eus bet 1 370 [[Bro-C'hall|Gall]], mui 800 [[Bro-C'hall|Gall]] aet diwar wel, an darn vuiañ anezhe "distroet d'ar gêr".
[[Skeudenn:Bapaume-tableau-Faidherbe.jpg|thumb|250px|left|[[Louis Faidherbe|Ar jeneral gall Faidherbe en emgann]]]]
== Roll kumunioù an dachenn-emgann ==
* [[Bapaume]]
* [[Bucquoy]]
* [[Puisieux (Pas-de-Calais)|Puisieux]]
* [[Miraumont]]
* [[Béhagnies]]
* [[Achiet-le-Grand]]
* [[Bihucourt]]
* [[Boisleux]]
* [[Ervillers]]
* [[Biefvillers-lès-Bapaume]]
* [[Grévillers]]
* [[Sapignies]]
* [[Avesnes-lès-Bapaume|Avesnes]]
* [[Arras]]
* [[Ligny-Thilloy|Tilloy]]
* [[Ligny-Thilloy|Ligny]]
* [[Mory]]
[[Rummad:Emgannoù 1871]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall|Bapaume]]
[[Rummad:Emgannoù Prusia|Bapaume]]
[[Rummad:Emgann Bapaume (1871)]]
[[Rummad:Emgannoù e Bro-C'hall|Bapaume]]
[[Rummad:Istor Prusia]]
[[Rummad:Istor Bro-C'hall en XIXvet kantved]]
[[Rummad:Brezel 1870-1871]]
erkiud952twldqtrfnuisf32loqble2
Rummad:Emgann Bapaume (1871)
14
83504
2008429
1751109
2022-08-17T13:10:31Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Brezel 1870-1871]]
[[Rummad:Emgannoù Prusia|Bapaume (1871)]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall]]
[[Rummad:Emgannoù 1871]]
7j62r1nsg0pfmb84yy40e5g91a423nk
Soaig Siberil
0
83845
2008634
1953611
2022-08-17T18:15:28Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Sonerezh (arzour)
| karta = kan
| anv =
| anv orin =
| alias =
| skeudenn = [[Skeudenn:Nolwenn Korbell and Soïg Sibéril.jpeg|280px]]
| alc'hwez = Nolwenn Korbell ha Soaig Sibéril o son e Celtic Connections 2007.
| ganet = {{Deiziad|1|C'hwevrer|1955}}
| lec'h gan = [[Pariz]]
| marv =
| lec'h marv =
| bloavezhioù =
| doare = [[sonerezh Breizh]]
| label =
| endro = [[Nolwenn Korbell]]
| benveg = [[Gitar]] ha [[Kan]]
| doare mouezh =
| micher = [[Soner]]<br />[[Kaner]]<br />
| lec'hienn = [http://www.soigsiberil.com soigsiberil.com]
}}
'''Soïg Sibéril''' (war e bladennoù ha skritelloù met '''Soaig Siberil''' e tleje bezañ ma'z eo brezhoneg), a zo ur soner gitar arbennikaet war sonerezh Breizh. Ganet eo bet d'ar [[1añ a viz C'hwevrer]] [[1955]] e [[Pariz]].
E Pariz e oa, er bloavezhioù '70, pa en em droas ouzh sonerezh Breizh er festoù-noz, goude-se en em stalias e Breizh. Ur soner gitar eo, unan eus ar wastadourien gentañ da vezañ bet lakaet ar gitar e-touesk ar binviji ret er sonerezh brezhonek oc'h implijout an toniadur DAGDAD, e-giz ma c'hoarier er sonerezh iwerzhonatalies. Kanañ a ra e-unan pe gant e strolladoù. Gwelet eo bet o c'hoari gant ar strolladoù-mañ : [[Kornog]], [[Gwerz]], [[Pennoù Skoulm]], [[Den]] pe c'hoazh [[Les Ours du Scorff]]. Kanet ha sonet en deus ivez gant [[Nolwenn Korbell]].
Ur soner a zesk e-unan eo Soaig Siberil, son a ra kalz "finger picking". Implijañ a ra ar muiañ ar "gendonerezh digor" pe "open tuning" DAGDAD (re la re sol la re), evel [[Pierre Bensusan]].
==E vuhez==
E 1975 ec'h enrollas Soaig e bladenn gentañ gant ar strollad [[Sked]]. Kejañ a reas ar memes bloavezh gant ar soner gitar iwerzhonat [[Michael O'Donnell]] a zeskas dezhañ un nebeud arvezioù eus an [[hesonerezh]] war ar gitar. Soaig a lak ar son nevez-mañ e sonerezh brezhonek.
E 1978, e krouas Soaig ar strollad [[Den]] asambles gant Jacky Molard. E-barzh hemañ e c'hoariont binviji hengounel gant ul lusk ''tredan akoustek'' (elektro akoustek) a-drugarez d'ar gitar. Mont a reas neuze war-du ar gitar akoustek (acoustique) hag en em varrekaat a reas war deknik ar g-[[kendonerezh digor]], pe anvet ivez DAGDAD.
E 1980, e kejas Soaig gant [[Jamie McMenemy]] eus [[Battefield Band]]. Krouiñ a rejont ar strollad [[Kornog]] gant [[Christian Lemaître]] ha [[Jean-Michel Veillon]]. Kornog a sonas dre Europa hag ar S.U.A ([[Stadoù Unanet Amerika]]). Enrollañ a rejont 5 pladenn. E-pad ar mare-se en em dro Soaig war-zu ar sonerezh brezhonek. Krouiñ a reas skipailh [[Gwerz]] asambles gant [[Patrick Molard]] ha [[Jacky Molard]], [[Erik Marchand]] ha [[Youenn Le Bihan]], enrollañ a reas gante teir fladenn. E fin ar bloavezhioù '80, e kendeuzas Gwerz ha Kornog evit krouiñ [[Pennoù Skoulm]]. Sonerezh Pennoù Skoulm a zo diazezet war sonerezh Breizh, ha binviji nevez a zeuio war-wel evel an [[uileann pipe]], ar [[fleüt a-dreuz]] pe c'hoazh ar [[violoñs]].
E 1989, e krouas Soaig ur strollad nevez anvet Trio Kemia, gant [[Fañch Le Bloas]] hag [[Alain Rougette]]. E-pad an amzer-se, e c'hoarie ivez gant [[Alain Pennec]] hag ar strollad [[La Rouchta]], e-barzh ar strollad-mañ, e kemeras perzh ivez ar ganerien [[Gilbert Bourdin]], [[Laurent Jouin]] ha ivez ar violoñsour [[Fañch Landreau]].
E 1993, e kasas Soaig da benn e bladenn gentañ, bet graet e-unan hag anvet ''Digor'', diwar label [[Gwerz-pladenn]] hag a zo label [[Erik Marchand]]. Mont a reas da son ivez gant ar soner gitar [[Jacques Pellen]].
E 1994, e sonas war leurennoù er S.U.A gant ar [[Celtic Fiddle Festival]], gant [[Kevin Burke]], [[Johnny Cunningham]] ha [[Christian Lemaître]]. Roet e voe dezhañ priz [[Akademiezh Charles Cros]] abalamour d'e bladenn [[Les Ours du Scorff]] bet kemeret perzh ennañ gantañ.
E 1996, e veajas hag e sonas Soaig R.U.([[Rouantelezh Unanet]]) gant ar [[Celtic Fiddle Tour]]. Embann a reas e eil pladenn e-unan, ''Entre Ardoise et Granit'', hag enrollañ a reas ur bladenn nevez gant "Les Ours du Scorff".
E 1997, e oa Soaig gant ar strollad [[Orion]] hag enrollañ a rejont ar bladenn ''Kerden''.
E 1999, e kasas Soaig da benn e drede bladenn e-unan anvet ''Gwenojenn''. C'hoari a reas gant e gamarad soner : [[Alain Genty]], [[Karl Gouriou]], [[Jean-Philippe Le Coz]], [[Bachir Mokari]], Jachy Molard, [[Didier Squiban]] hag [[Alan Stivell]].
E 2000, e voe embannet pladenn ''Le retour d'Oné'', gant ''Les Ours du Scorff''.
E 2001, Pladenn nevez ''Gitar'' (Coop Breizh).
E 2002, ''Celtic Guitar Festival'' ([[Greentrax]]) a voe embannet gant [[Tony MacManus]], Alain Genty ha [[Steve Cooney]]. Kemeret en deus perzh gante er CD ''Autour de la guitar'' (Polydor) war intrudu ar soner gitar [[Jean-Felix Lalanne]]. Pladenn nevez gant skridoù sonerezh ha notadurioù (Coop Breizh). Ar bladenn ''Kan ha gitar'' sonet ha kanet asambles gant [[Laurent Jouin]].
E 2003, e voe klevet en [[Olympia]] e-keñver ar sonadeg ''Autour de la guitar'' gant Jean-Felix Lalanne. Kemeret en deus perzh ivez e-pad ar ''Celtic Connection'' e [[Glasgow]] e krouidigezh [[Donald Shaw]] : ''Harvest''.
E 2004, e kemeras perzh e pladenn [[Michael Jones]] : ''Prise et reprise''. C'hoari a reas ivez war al leurenn gant [[Denez Prigent]]. Embannet en deus e ti ''Greentrax'' ar bladenn-arc'hant ''The clear stream'' e-lec'h e c'hoari Soaig, asambles gant Alain Genty ha Tony McManus.
E 2005, kaset en deus da benn pladenn ''Les Ours du Scorff'' ''La bonne pêche!''
==Pladennoù==
=== Gant [[Kornog]] ===
* [[1981]] : [[Kornog]] : 1 - (CD) - [[Arfolk]]
* [[1983]] : [[Kornog]] : Première, Live in Mineapolis - (CD) - [[Green Linnet]]
* [[1984]] : [[Kornog]] : Ar Seizh Avel - (CD) - [[Green Linnet]]
* [[1986]] : [[Kornog]] : IV - (CD) -
=== Gant [[Gwerz]] ===
* [[1985]] : [[Gwerz]] : Nouvelle Musique de Bretagne - (CD) -
* [[1988]] : [[Gwerz]] : Au-Delà - (CD) - [[Escalibur]]/[[Coop Breizh]]
* [[1993]] : [[Gwerz]] : Live - (CD) - [[Coop Breizh]]
=== Gant [[Orion]] ===
* [[1991]] : [[Orion]] : Blue Room - (CD) - [[Keltia Musique]]
* [[1999]] : [[Orion]] : Restless Home - (CD) - [[Keltia Musique]]
=== Gant [[Les Ours du Scorff]] ===
* [[1994]] : [[Les Ours du Scorff]] : La rouchta - (CD) - [[Unidisc]]/[[Auvidis]]
* [[1996]] : [[Les Ours du Scorff]] : La Maison des Bisous - (CD) - [[Keltia Musique]]
* [[1998]] : [[Les Ours du Scorff]] : Le Grand Bal - (CD) - [[Keltia Musique]]
* [[2000]] : [[Les Ours du Scorff]] : Le Retour d'Oné - (CD) - [[Keltia Musique]]
* [[2005]] : [[Les Ours du Scorff]] : La bonne pêche - (CD) - [[Keltia Musique]]
=== Pladenn war e gont e-unan ===
* [[1993]] : Digor - (CD) - [[Coop Breizh]]
* [[1996]] : Entre Ardoise et Granit/Maen Glas - (CD) - [[Coop Breizh]]
* [[1999]] : Gwenojenn - (CD) - [[Coop Breizh]]
* [[2001]] : Gitar - (CD) - [[Naïve Records]]
* [[2003]] : Digor ''live'', du côté de chez Soïg - (CD) - [[Naïve Records]]
* [[2006]] : Lammat - (CD) - [[Coop Breizh]]
* [[2008]] : Tan Dehi, avec Lors Jouin - (CD) - [[Coop Breizh]]
* [[2009]] : Botcanou - (CD) - [[Coop Breizh]]
=== Gant Nolwenn Korbell ===
* [[2007]] : Red - (CD) - [[Coop Breizh]]
=== Kenlabour ===
* [[1989]] : [[Den]] : Just Around the Window - (CD) - [[Escalibur]]/[[Coop Breizh]]
* [[199]] : [[Kemia]] : Kemia - (CD) - [[Escalibur]]/[[Coop Breizh]]
* [[1994]] : [[Pennou Skoulm]] : Fest-Noz Breton - (CD) - [[Escalibur]]/[[Coop Breizh]]
* [[1995]] : Guitares celtiques - (CD) - [[Sony Music]]
* [[1999]] : [[Jean-Michel Veillon]] : Er Pasker - (CD) - [[Coop Breizh]]
* [[2010]] : [[Bagad Gwengamp]] : Gwem Bronx - (CD & DVD) - [[Coop Breizh]]
==Liamm diavaez==
* http://www.soigsiberil.com
{{DEFAULTSORT:Siberil, Soig}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1955]]
[[Rummad:Gitarourien Breizh]]
n3p4m6l1ldwy1ry97kmpclgf6utt0dv
Hans Holbein ar Yaouankañ
0
86087
2008635
1988970
2022-08-17T18:16:04Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
* ''Ur pennad [[Hans Holbein]] zo ivez.''
[[Restr:Hans Holbein the Younger, self-portrait.jpg|thumb|Emboltred]]
'''Hans Holbein''', pe '''Hans Holbein ar Yaouankañ''' ([[Augsburg]] war-dro 1497 – Londrez 1543) a oa ul livour hag engravour alaman, mab da [[Hans Holbein an Henañ]]. E vreur henañ [[Ambrosius Holbein]] a oa livour ivez.
Brudet eo ar poltredoù uhelidi a reas e lez ar roue saoz [[Herri VIII]], hag ivez an taolennoù awenet gant ar C'hrist hag ar marv.
Mab e oa da [[Hans Holbein an Henañ]] (1460–1524). Evel e vreur [[Ambrosius Holbein]] (1493/94-1519) e studias e stal-labour e dad, an hini brudetañ e kêr [[Augsburg]] . Kenteliet e voent ivez gant o eontr, Hans Burgkmair, unan eus gwellañ livourien alaman e amzer. En 1515 ez eas da Basel, lec'h meur an humanouriezh. Etre 1516 ha 1526 e reas poltredoù evit an dud uhel, ar varc'hadourien vras, en o zouez ar priedoù Meyer, ha Jakob Meyer a oa bourgmestr kêr. En 1517, e Lucerne, e labouras evit ar bourgmestr Jacob von Hertenstein.
== Livadurioù ==
<gallery mode="packed" heights="250px">
Portrait of Boniface Amerbach, by Hans Holbein the Younger.jpg|''Bonifacius Amerbach''<br>[[1519]]<br><small>[[Kunstmuseum Basel]]</small>
The Body of the Dead Christ in the Tomb, and a detail, by Hans Holbein the Younger.jpg|''[[Korf Jezuz marv en e vez]]''<br>[[1521]]–[[1522|22]]<br><small>Kunstmuseum Basel</small>
Venus and Amor, by Hans Holbein the Younger.jpg|''Gwener hag Amourig''<ref>Poltred e serc'h Magdalena Offenburg e vije.</ref><br>''c.'' [[1524]]-[[1525|25]]<br><small>Öffentliche Kunstsammlung, Basel</small>
Noli me tangere (1524); Hans Holbein the Younger.JPG|''[[Noli me tangere]]''<br>''c.'' [[1524]]–[[1526|26]]<br><small>[[Royal Collection]], [[Kastell Windsor]]</small>
Lady with a Squirrel.jpg|''Un Itron gant ur gwiñver hag un dred''<br>''c''. [[1527]]–[[1528|28]]<br><small>[[National Gallery, London]]</small>
Hans Holbein d. J. 032b.jpg|''[[Jane Seymour]]''<br>''c.'' [[1537]]<br><small>[[Kunsthistorisches Museum]], [[Vienna]]</small>
Henry VIII and Henry VII, by Hans Holbein the Younger.jpg|''[[Herri VIII]] hag [[Herri VII]]<br>1537<br><small>National Portrait Gallery, London</small>
Hans Holbein, the Younger, Around 1497-1543 - Portrait of Henry VIII of England - Google Art Project.jpg|''[[Herri VIII]]''<br>''c.'' 1537<br><small>Museo Thyssen-Bornemisza, [[Madrid]]</small>
Anne of Cleves, by Hans Holbein the Younger.jpg|''[[Anna von Jülich-Kleve-Berg]]''<br>''c''. [[1539]]<br><small>[[Musée du Louvre]], [[Pariz]]</small>
Holbein Henry Brandon 2nd Duke of Suffolk.jpg|''Henry Brandon, eil dug [[Suffolk]]''<br>[[1541]]<br><small>Royal Collection, Kastell Windsor</small>
Hans Holbein the Younger - Charles Brandon (Royal Collection).JPG|''Charles Brandon, trede Dug Suffolk''<br>1541<br><small>Royal Collection, Kastell Windsor</small>
Christina of Denmark, Duchess of Milan.jpg|''[[Kristina Danmark]], Dugez Milano''<br>''c''. [[1538]]<br><small>National Gallery</small>
</gallery>
== Levrlennadur ==
* Hervey, Mary F.S. ''Holbein's "Ambassadors": The Picture and the Men. An Historical Study.'' London, George Bell & Sons, 1900. [http://www.worldcat.org/oclc/8256471&referer=brief_results OCLC 8256471.]
== Liammoù diavaez ==
* [http://www.artcyclopedia.com/artists/holbein_the_younger_hans.html Mirdioù ma weler e oberennoù]
* [http://www.tate.org.uk/britain/exhibitions/holbein/ Diskouezadeg e 2006 e Tate Britain]
* [http://www.hans-holbein.org www.Hans-Holbein.org] 145 oberenn gant Hans Holbein ar Yaouankañ
* [http://www.museumsyndicate.com/artist.php?artist=410 Hans Holbein ar Yaouankañ e Museum Syndicate].
== Notennoù ==
{{Daveoù}}
{{Commons|Hans Holbein the Younger}}
[[Rummad:Livourien alaman ar XVIvet kantved]]
7lvczcdsq1i0ajrz9c2ivnizns5ppwf
Gerallt Gymro
0
86771
2008636
1966453
2022-08-17T18:16:19Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[file:Manorbier Castle 3.jpg|250px|thumb|Kastell Maenorbŷr, ma voe ganet Gerallt Gymro]]
'''Gerallt Gymro''' (war-dro 1146 – war-dro 1223), eo anv [[kembraek]] ar c'hloareg anvet [[Giraldus Cambrensis]] e latin, [[arc'hdiagon Brycheiniog]], a skrivas e latin diwar-benn Kembre er Grennamzer. E saozneg eo anavezet evel ''Gerald of Wales'', hag e galleg '''Gerald de Barri''', hiziv ''Giraud de Barry'', pe ''Giraud de Cambrie''.
==E vuhez==
Ganet e oa war-dro 1146 e kastell Manorbŷr, e [[Sir Benfro]], e mervent [[Kembre]], ha Kembread ha Norman e oa. E dad a oa ur marc'heg norman, Guillaume de Barri, hag e vamm [[Angharad ferch Nest]] a oa ur briñsez kembreat. Mab-bihan e oa d'ar baron norman [[Gerald de Windsor]] ha d'ar briñsez [[Nest ferch Rhys|Nest]], merc'h da [[Rhys ap Tewdwr]].
Desket e voe e [[Gloucester]], ha mont a reas da studiañ da b[[Pariz]]. A-benn 1172 e oa distro da Vro-Saoz, hag implijet gant [[Richard of Dover]], arc'heskob Canterbury, da vont d'ober meur a gefridi da Gembre, ma tapas brud o poaniañ da glask lakaat fin da fallzoareoù an Iliz e Kembre. Anvet e voe da arc'hdiagon Brycheiniog, ha bod dezhañ e [[Llanddew]].
<!--Pa varvas e eontr e 1176 e voe dibabet Gerallt gant a kloer kembre evel an den gouestañ da dalañ ouzh arc'heskob Canterbury, ha kinniget e voe e anv da [[Herri II (Bro-Saoz)]].
The king promptly rejected Gerald possibly because of his Welsh blood, in favour of one of his Norman retainers [[Peter de Leia]]; the chapter acquiesced in the decision; and Gerald, disappointed with the result, withdrew to the [[University of Paris]], earning the title of magister and here continued his studies and gave lectures. According to Gerald the King said at the time: "It is neither necessary or expedient for king or archbishop that a man of great honesty or vigour should become Bishop of St. David's, for fear that the Crown and Canterbury should suffer thereby. Such an appointment would only give strength to the Welsh and increase their pride".<ref name="Biography - Gerald of Wales">[http://www.castlewales.com/gerald.html Biography – Gerald of Wales]</ref>
-->
E 1180 e tistroas da Gembre, hag ur garg a voe roet dezhañ gant eskob Tyddewi, hogen he dilezel a reas buan pa welas stad e velestradurezh.
==E oberennoù==
*''[[Topographia Hibernica]]'' ("Topography of Ireland", 1187)<ref>Wright, T. The Historical works of Giraldus Cambrensis (1913) London p.viii</ref>
*''Expugnatio Hibernica'' ("Conquest of Ireland", 1189)<ref>Ibid p.ix</ref>
*''[[Itinerarium Cambriae]]'' ("Beaj dre Gembre", 1191)
*''Liber de Principis instructione'' c.1193
*'' [[Descriptio Cambriae]] '' ("Description of Wales", 1194)
*''[[De instructione principis]]'' ("Education of a prince")
*''De rebus a se gestis'' ("Autobiography")
*''De iure et statu Menevensis ecclesiae'' ("Rights and privileges of the Church of St David's")
*''Gemma ecclesiastica'' ("Jewel of the church")
*''Speculum ecclesiae'' ("Mirror of the church")
*''Symbolum electorum''
*''Invectiones''
*''Retractationes''
*''Speculum duorum''
*Buhez Sant [[Hugh of Lincoln]]
*Buhez Sant [[Geoffrey, Archbishop of York]]
*Buhez Sant [[Æthelberht II of East Anglia|St Ethelbert]]<ref>M.R. James (ed.), “Two Lives of St. Ethelbert. King and Martyr.” ''The English Historical Review'' 32 (1917). 214-44: 222–36</ref>
*Buhez Sant [[St Remigius]]
*Buhez Sant [[St David]]
;Oberennoù kollet
*''Vita sancti Karadoci'' ("Life of [[Saint Caradoc|St Caradoc]]")
*''De fidei fructu fideique defectu''
*''Totius Kambriae mappa'' c.1205
==Levrlennadur==
* ''Gerallt Gymro / Gerald the Welshman''. Levr divyezhek kembraeg-saozneg. Rakskrid gant Thomas Jones. Gwasg Prifysgol Cymru, Caerdydd / University of Wales Press, Cardiff, 1947
<gallery>Restr:Gerallt Gymro.gif|Rhagair-Rakskrid</gallery>
==Notennoù ha daveennoù==
<references/>
[[Rummad:Istor Kembre]]
[[Rummad:Lennegezh Kembre]]
[[Rummad:Ganedigezhioù ar bloavezhioù 1140]]
[[Rummad:Marvioù ar bloavezhioù 1220]]
gd39rui1kn1gnbusem6o6akwiroievx
Tresadennoù-bev
0
86980
2008637
1977031
2022-08-17T18:16:31Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Animhorse.gif|right|thumb|290px|<center>Ur [[marc'h]] blivet dre [[rotoskoperezh]] diwar<br />luc'hskeudennoù gant [[Eadweard Muybridge]] (1830-1904)<br /><small>''Eizh tresadenn hepken a ya d'e ober.''</small></center>]]
'''Tresadennoù-bev''' a reer eus [[sinema|filmoù]] graet diwar un heuliad tresadennoù ; disheñvel int diouzh ar [[blivadenn]]où, a c'hall bout graet diwar [[margodenn]]où, [[delwennoù]] pri pe doaz-merat, [[karton]], hag all.
== Istor ==
{|
|- valign="top"
|
[[Restr:Pauvre Pierrot animation.gif|thumb|left|<center>''Pauvre Pierrot''<br />Praxinoskop, 1892</center>]]
|
=== An deroù ===
En [[Henoadvezh ar maen]] dija e klaskas an dud tresañ fiñvadennoù war mogerioù ar c'hevioù, pa weler loened livet gant lies izili treset an eil re war ar re all, pep unan gant un emzalc'h disheñvel diouzh hini ar re all<ref>Damien Gayle (2012), ''The caveman cartoons: How prehistoric artists make their paintings MOVE'', en [http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2207596/A-night-pictures-caveman-style-Prehistoric-artists-used-cartoon-like-techniques-make-paintings-move.html ''Daily Mail'', 24/09/2012] {{en}}</ref>.
En {{XIXvet kantved}} e voe graet meur a daol-arnod a-benn blivañ skeudennoù :
* An ''[[tomatrop]]'' e [[1824]] gant ar [[Breizh-Veur|Breizhveurad]] [[John Ayrton Paris]]. Ur skeudenn dreistlakaet ouzh unan all e oa.
* Ar ''[[zoetrop]]'' e [[1834]], gant ar [[Bro-Saoz|Saoz]] [[William George Horner]] ; un doare a oa bet ijinet abretoc'h gant ar [[Sina]]ad Ting Huan war-dro ar bloavezh 180 GJK<ref>Joseph Needham (1962, 1977), ''Science & Civilisation in China'', levrenn IV: ''Physics and Physical Technology'', rann 1: ''Physics'', Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-05802-5</ref>.
* Ar ''[[fenakistoskop]]'' e [[1841]], gant ar [[Belgia]]d [[Joseph Plateau]].
* Ar ''[[folioskop]]'' e [[1868]] gant ar Saoz [[John Barnes Linnett]], anvet ''kineograph'' gantañ.
* Ar ''[[praksinoskop]]'' e [[1877]] gant ar [[Bro-C'hall|Gall]] [[Charles-Émile Reynaud]] ; par d'ar ''zoetrop'' e oa.
* Ar ''[[zoopraksiskop]]'' e [[1879]] gant ar Saoz [[Eadweard Muybridge]].
* An ''[[elektrotakiskop]]'' e [[1887]] gant an [[Alamagn|Alaman]] [[Ottomar Anschütz]].
* Ar ''[[mutoskop]]'' e [[1894]] gant an [[Stadoù-Unanet Amerika|Amerikan]] [[Herman Casler]].
|-
|}
{| align="center"
|- valign="bottom"
| [[Restr:Zoetrope.jpg|thumb|210px|<center>Ur '''zoetrop''' (1834)</center>]]
| [[Restr:Phenakistoscope 3g07690b.gif|thumb|200px|<center>Valsenn en ur '''fenakistoskop'''</center>]]
| [[Restr:Linnet kineograph 1886.jpg|thumb|175px|<center>Ur '''folioskop''' (1886)</center>]]
| [[Restr:Lanature1879 praxinoscope reynaud.png|thumb|150px|<center>Ur '''praksinoskop''' (1879)</center>]]
|-
|}
D'an [[28 a viz Du]] [[1892]] e voe bannet an dresadenn-vev gentañ war ur skramm dirak arvesterien, e [[Mirdi Grévin]] e [[Pariz]], gant Charles-Émile Reynaud hag e braksinoskop. ''Pauvre Pierrot'' eo hec'h anv ; pemp kant skeudenn livet war ur film trebarzhet a ya d'he sevel, ha war-dro 15 munutenn e pad<ref>[http://www.emilereynaud.fr/index.php/post/Pauvre-Pierrot ''Pauvre Pierrot''] war lec'hienn Mignoned Émile Reynaud.</ref>. Tremen 500 000 a dud o devoa he gwelet e [[1900]].
[[Restr:Humorous Phases of Funny Faces screenshot.jpg|thumb|<center>Ur skeudenn eus film J. S. Blackton</center>]]
E [[1906]] e voe bannet an dresadenn-vev gentañ bet graet dre [[luc'hskeudennerez|luc'hskeudenniñ]] tresadennoù : ''[[Humorous Phases of Funny Faces]]'' ("Pazennoù fentus eus dremmoù ebat"), gant an treser [[J. Stuart Blackton]].<br />
Gwelet a reer penn ur gwaz ha hini ur vaouez, treset gant kleiz war un daolenn zu : mousc'hoarzhin a reont, ha luc'hadennoù, kent koshaat ha dont divalav ; ar gwaz neuze a vann moged e segalenn war dremm ar vaouez, ha dorn an treser a ziverk an div dudenn ; goude-se, ur furlukin a laka ur c'hi da lammat dre ur c'helc'h.<br />
Teir munutenn hepken e pad ''Humorous Phases of Funny Faces'', hogen an dresadenn-vev gentañ eo hervez lod istorourien ar sinema.
An darn vrasañ anezho avat a laka ''[[Fantasmagorie (film 1908)|Fantasmagorie]]'', gant ar Gall [[Émile Cohl]] e [[1908]], da gentañ film tresadennoù-bev en Istor : pa oa oberenn J. S. Blackton un heuliad tresadennoù luc'hskeudennet ez eo ''Fantasmagories'' savet diwar 700 tresadenn filmet div wech. Ur vunutenn ha 40 eilenn eo padelezh ar fim, evit diskouez 1400 tresadenn.<br />
Kendelc'her a reas É. Cohl gant e labour : ''Le cauchemar du fantoche'', a zo bet kollet, hag ''Un drame chez les fantoches'', e 1908 o-div.
E [[1914]] e voe berzh bras gant ur film tresadennoù-bev arall anvet ''[[Gertie the Dinosaur]]'' ha savet gant an [[Stadoù-Unanet Amerika|Amerikan]] [[Windsor McCay]]. Ar wech kentañ eo ma weled un dudenn (hag un [[dinosaor]] war an dro) o fiñval en un doare naturel.<br />
Da heul war an daolenn a enor e voe ''[[Felix the Cat]]'' gant an [[Aostralia]]n [[Pat Sullivan (filmaozer)|Pat Sullivan]] hag an Amerikan [[Otto Messner]] e [[1919]], hag [[Oswald the Lucky Rabbit]] gant [[Walt Disney]] e [[1927]].<br />
E gwenn ha du e oa an holl filmoù-se.
=== An oadvezh aour ===
[[Restr:Steamboat Willie1928.jpg|thumb|189px|left|<center>'''''Steamboat Willie'''''<br />Skritell ar film, 1928</center>]]
Adal neuze ha betek ar bloavezhioù [[1960]] e voe kenderc'het un niver bras a filmoù tresadennoù-bev, a veze diskouezet er salioù kent an hirfilmoù.<br />
Etre pemp ha dek munutenn e padent. Kompagnunezhioù bras-divent a voe savet evit o fardañ, er Stadoù-Unanet pergen : ''[[Walt Disney Animation Studios]]'' zo anavezet er bed a-bezh, koulz ha ''Warner Bros Cartoons'' da skouer.
E [[1926]] e voe bannet ''[[My Old Kentucky Home]]'' gant an Amerikan [[Max Fleischer]], ar film tresadennoù-bev kentañ gant trouzioù ennañ ; siwazh, dre wall an teknik bet implijet ne oa ket ar son kempred-rik gant ar skeudennoù.<br />
Reizhet e voe an traoù e [[1928]] gant Walt Disney hag e film ''[[Steamboat Willie]]'' ; gant ur son disi e voe gwelet [[Mickey Mouse]] evit ar wech kentañ.
Livioù a oa bet dija e filmoù tresadennoù-bev, met Walt Disney adarre a stalias ar skouer gant ''[[Flowers and Trees]]'' e [[1932]], pa voe ar filmaozer kentañ oc'h ober gant teknik an ''[[Technicolor]]'' evit ur film tresadennoù-bev.
Skouerioù all a voe staliet gant Walt Disney, evel ar [[kamera|c'hamera]] liestalenn a ro un doare bos d'ar film dre lakaat taolennoù da fiñval a-dreñv ar skeudenn bennañ ; ''[[The Old Mill]]'' ([[1937]]) zo ur bennoberenn er c'heñver-se. E 1937 ivez e voe ti Disney oc'h embann an hirfilm kentañ e tresadennoù-bev, e ''Technicolor'' ha gant son, ''[[Snow White and the Seven Dwarfs]]'' ; 83 munutenn e pad "Gwenn-erc'h hag ar Seizh Korr".<br />
Pelloc'h e voe ''[[Fantasia]]'' ([[1940]]) an tresadennoù-bev kentañ gant ur son [[stereofoniezh|stereofonek]], ''[[Lady and the Tramp]]'' ([[1955]]) a voe intentet evit ar skrammoù ledan. Ret eo ivez menegiñ ''[[Lumber Jack-Rabbit]]'' ([[1953]]), ur film tresadennoù-bev ma weler [[Bugs Bunny]] e [[teirment (sinema)|teirment]] hag e ''Technicolor'' bepred.
{{clear}}
=== Ar skinwel ===
[[Restr:Simpsons FamilyPicture.png|thumb|<center>'''''The Simpsons'''''</center>]]
Adalek dibenn ar bloavezhioù [[1950]] e krogas ar [[skinwel]] da c'houllonderiñ ar salioù sinema, ha nebeutoc'h a filmoù tresadennoù-bev a voe kenderc'het evito. Evit ar skinwel dreist-holl e farder tresadennoù-bev hiziv, petra bennak ma vez c'hoazh hirfilmoù o tremen dre ar salioù.
Kentañ stirad tresadennoù-bev oc'h ober berzh er skinwel amerikan e voe ''[[The Flintstones]]'' gant an Amerikaned [[William Hanna]] ha [[Joseph Barbera]], a voe skignet war ar chadenn ''ABC'' eus an 30 a viz Gwengolo [[1960]] betek ar 1<sup>añ</sup> a viz Ebrel [[1966]].<br />
Klask a reas ar chadennoù all skignañ stiradoù tresadennoù-bev ivez, met hini anezho ne badas pelloc'h eget bloaz war-bouez ''[[Scooby-Doo]]'', a badas tost da 40 bloaziad. Berzh a voe evelato gant an tresadennoù-bev skignet abred da veure kent mont d'ar skol, ha diwezhatoc'h e voe krouet chadennoù skinwel gouestlet d'an tresadennoù-bev, evel ''Disney Channel'' ha ''Cartoon Network''.
Ne voe ur berzh par da hini ''The Flintstones'' nemet gant stirad [[Matt Groening]], ''[[The Simpsons]]'', a zo war ar skrammoù abaoe ar 17 a viz Du [[1989]].
==== Bruderezh ====
Buan ez eus bet tennet splet eus berzh an tresadennoù-bev gant ar [[bruderezh]] war ar skinwel. Lod tudennoù bet krouet evit merkoù kenwerzhel a bad c'hoazh goude bout war ar skrammoù e-pad degadoù a vloaziadoù.<br />
[[Tex Avery]], marteze an aozer filmoù tresadennoù-bev brudetañ e-kichen (pe a-enep, kentoc'h) Walt Disney, e voe ar filmaozour kentañ o labourat vit ar bruderezh war ar skinwel, e [[1966]].
== Kalvezerezh ==
Hengounel ha greantel war un dro eo kalvezerezh ar filmoù tresadennoù-bev : hengounel, pa vez treset pep skeudenn war karton, [[paper]] ha [[kelluloid]], ha greantel peogwir e vez rannet al labour etre meur a zen, ar pezh en deus kaset da sevel tiez bras evel ''Walt Disney Studios" (tremen 800 implijad) pe [[Studio Ghibli]] ar [[Japan]]iz [[Hayao Miyazaki]] hag [[ISao Takahata]] (~300 implijad).
En darn vrasañ eus an tiez e vez treset ha livet ar c'hinkladur war karton tev gant [[gouach]], [[dourlivadur]] pe c'hoazh [[liv akrilek]]. War baper e vez treset an tudennoù a vo blivet, gant ur c'hreion da gentañ ; goude-se e vezont [[huz]]et kent bout lakaet war follennoù kelluloid treuzwelus ma vezont livet gant gouach.<br />
Rannet e vez ar blivadur etre meur a bazenn hag a zen. Gant ar pennbliver e vez treset an emzalc'hioù pouezusañ (ar "skeudennoù alc'hwez" e yezh ar vicher), gant tud all e vez graet an emzalc'hioù etre, gant tud all c'hoazh ar skeudennoù a vank evit flouraat ar blivadur<ref>Skouerioù eus tresadennoù ar pennblivour a gavor e levr Patrick Brion, ''op. cit.''.</ref>.
=== Stankter ar skeudennoù ===
E deroù ar filmoù tresadennoù-bev greantel e veze treset 18 skeudenn evit bannañ un eilenn eus ar film ; gant donedigezh ar son e voe treset 24 skeudenn dre eilenn. Gant an amzer e voe merzet e chom flour a-walc'h ar blivadur gant 12 skeudenn hepken.<br />
Donedigezh ar skinwel a gemmas an traoù, pa ranker skignañ 25 pe 30 skeudenn bep eilenn hervez ar broioù gant ar ''[[media|mediom]]''-se. Gant 24 skeudenn dre eilenn eo chomet ar genderc'herion filmoù tresadennoù-bev koulskoude, ha teknikoù zo bet ijinet evit azasaat o labour ouzh ar skinwel : buanaat ar film a-benn lakaat 25 skeudenn e-lec'h 24 en un eilenn, meskañ div skeudenn evit tizhout 30 skeudenn pe, evel ma reas Japaniz er bloavezhioù [[1970]], ober gant un dresadenn hepken evit teir skeudenn ha skignañ an hevelep skeudenn meur a wezh e-kerzh ar film.
=== Ar stlenneg ===
{|
|- valign="top"
|
[[Restr:Big.Buck.Bunny.-.Frank.png|thumb|190px|left|<center>'''Frank''', un dudenn<br />eus ar film ''Big Buck Bunny''<br />graet dre stlenneg hepken.</center>]]
|
Abaoe ar bloavezhioù [[1990]] ez eo deuet ar [[urzhiataerezh|stlenneg]] e bed an tresadennoù-bev. Hiziv an deiz ez eus muioc'h a filmoù gant lod skeudennoù graet dre urzhiataer eget a re fardet gant an dorn hepken. Gant an dorn avat e vez graet an darn vuiañ eus ar skeudennoù, rak n'eo ket gouest c'hoazh an urzhiataerioù da sevel o-unan ar skeudennoù a vank etre div skeudenn alc'hwez.
Meur a gemm pouezus zo bet degaset gant ar stlenneg avat :
* al livañ dreist-holl zo bet aesaet gant ar stlenneg, n'eus ket ezhomm ken a gelluloid hag a bodadoù liv, pa c'haller labourat ar skeudennoù war ar skramm goude bout o [[niverelaat|niverelet]] ;
* gant gwiskadoù follennoù kelluloid treuzwelus e vez graet ar filmoù hengounel, hogen n'int ket treuzwelus a-walc'h evit ma c'hallfed berniañ kalz anezho hep na deufe ar bloc'had da vezañ demer ; diniver eo an niver a wiskadoù-blivañ a c'haller berniañ a-drugarez d'ar [[meziant]]où ;
* tu zo bremañ da rakwelet ar film en e bezh war ar skramm, hag e reizhañ kent e lakaat er c'henwerzh.
|-
|}
== Levrlennadur ==
;E saozneg
* Ralph Stephenson (1973), ''The Animated Film'', Tantivity Press, ISBN 978-0-498-01202-0
* Jerry Beck & Leonard Maltin (1987), ''Of Mice and Magic – A History of American Animated Cartoons'', Plume, ISBN 978-0-452-25993-5
* Giannalberto Bendazzi (1995), ''Cartoons – One Hundred Years of Cinema Animation'', Indiana University Press, ISBN 978-0-253-20937-5
* Michael Barrier (1999), ''Hollywood Cartoons – American Animation in its Golden Age'', Oxford University Press, ISBN 978-0-19-503759-3
* Mark Harrison (2003), ''Prime Time Animation – Television Animation and American Culture'', Routledge, ISBN 978-0-415-28326-7
;E galleg
* Patrick Brion (1984), ''Tex Avery'', Chêne, ISBN 978-2-85108-371-5
* Dovnikovie Borivoj (1998), ''Technique du dessin animé'', Dreamland, ISBN 978-2-910027-23-0
* Olivier Cotte (2001), ''Il était une fois le dessin animé'', Dreamland, ISBN 978-2-910027-77-3
* Sébastien Roffa (2005), ''Animation et propagande – Les dessins animés pendant la Seconde guerre mondiale'', L'Harmattan, ISBN 978-2-7475-8567-5
== Notennoù ==
<references />
[[Rummad:Tresadennoù-bev]]
mq64liv0o1ji717y2cmbb94l3u2a964
Angèle
0
89251
2008638
1954556
2022-08-17T18:16:41Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''Angèle''' zo un [[anv-badez]] [[gallek]], deuet diwar an anv-badez [[italianek]] [[Angela]].
==Tud==
*[[Angèle Durand]] ( 1925 -2001), kanerez velgiat
*''Angèle Duval'', anavezet e brezhoneg evel [[Añjela Duval]],
*[[Angèle Jacq]], skrivagnerez c'hallek vreizhat
==Liverezh==
[[Skeudenn:Paul Gauguin 078.jpg|thumb|300px|right|''La belle Angèle ([[Añjela goant]])'' [[1889]], [[Pariz]], [[Mirdi Orsay]]]]
*''La Belle Angèle'', anv un daolenn gant [[Paul Gauguin]], [[Añjela goant]] e brezhoneg .
==Film==
* ''[[Angèle (film)|Angèle]]'' - film e [[1934]] renet gant [[Marcel Pagnol]]
==Lec'hanvadurezh==
*Gwelout [[Sainte-Angèle]]
[[Rummad:anvioù-badez gallek]]
iy77fm6kl9on7ptecjx4dlcv1i1lcec
Karoline Luise von Hessen-Darmstadt
0
92760
2008639
1989636
2022-08-17T18:16:51Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Image:Karoline_Hessen-Darmstadt_by_Liotard.jpg|thumb| Karoline Luise von Baden (1723-1783), gant [[Jean-Étienne Liotard]] (1702–1789). ]]
[[restr:Margravine Karoline Luise of Baden.jpg|right|thumb| Karoline Luise von Baden (1723-1783) ]]
'''Karoline Luise von Hessen-Darmstadt''', pe '''Karoline Luise von Baden''' (* [[1723]] en [[Darmstadt]]; [[1783]] en [[Pariz]]) a oa ur briñsez alaman, eus [[Hessen-Darmstadt]], deuet da vout markgravez [[Baden]] dre zimeziñ, ha louzawerez.
==He buhez==
Merc'h e oa da [[Ludwig VIII von Hessen-Darmstadt]] (1691–1768) ha da [[Charlotte Christine Magdalene Johanna von Hanau-Lichtenberg]] (1700–1726).
He mamm a varvas pa ne oa nemet tri bloaz. Savet e voe gant tud he mamm e [[Bouxwiller|Buchsweiler]], en [[Elzas]]. Soñjet e voe he dimeziñ da [[Wilhelm August von Hannover|Dug Cumberland]], met mont a reas an taol da gazh. Ur priñs all, hini [[Schwarzburg-Rudolstadt]] en devoa goulennet he dorn, a reas ur soñj all a-benn ar fin.
==Markgravez==
Dimezet e voe e miz Genver 1751 e [[Darmstadt]] da [[Karl Friedrich von Baden]], Markgraf [[Baden-Durlach]] eus [[1738]] da [[1771]], ha [[dug-meur Baden]] adal [[1771]] betek e varv.
Degas a reas da gêr [[Karlsruhe]], diazezet e 1715, ha deuet da vout sez nevez lez Baden, doareoù lez he zad-kozh, [[Ernst Ludwig von Hessen-Darmstadt]]. Ganti e teuas Karlsruhe da vout ur greizenn a sevenadur hag a studi a bouez en Alamagn.
Desket e oa, pemp yezh a gomze, kenskrivañ a rae gant [[Voltaire]] (bec'h a save etreze a-wechoù), ha sachañ a reas da vetek Karlsruhe tud evel ar barzh [[Johann Gottfried von Herder]], [[Johann Caspar Lavater]], ar romantour [[Johann Wolfgang von Goethe]], [[Friedrich Gottlieb Klopstock]], [[Christoph Willibald Gluck]] ha [[Christoph Martin Wieland]], ma
<!--
She was a member of Markgräflich Baden court orchestra
-->
Tresañ ha dourlivañ a rae, hag ezel e oa eus Akademiezh Arzoù-kaer Danmark. Ar [[Klav-kerdin|c'hlav-kerdin]] a sone e [[chapel]] al lez.
Troet e oa gant ar skiantoù natur, ar plant, al loened, ar vein, an douarouriezh, ar fizik, ar gimiezh, ar medisinerezh. Un arnodva he doa savet e palez Karlsruhe hag arnodoù a bep seurt a rae ennañ.
[[Carl von Linné]] a reas ''Glückskastanie Carolinea Princeps L.'' eus ar [[pachira aquatica]] abalamour dezhi, ha [[Friedrich Wilhelm von Leysser]] a voe gopraet ganti da zastum plant eviti.
Bevañ a rae diwar he gounidoù ha krouet he devoa ul labouradeg siavon ha kantolioù.
Ul lamm fall a dapas e 1779, ha ne deuas ket en he yec'hed en-dro. Mervel a reas goude ur barrad e-kerzh ur veaj da Bariz gant he mab Friedrich.
Mont a reas he dastumadegoù da vagañ ar [[Staatliche Kunsthalle Karlsruhe]] ha Mirdi Skiantoù-natur Karlsruhe, ar [[Staatliches Museum für Naturkunde Karlsruhe]]<ref>http://www.genealogy.euweb.cz/brabant/brabant13.html</ref>.
Addimeziñ a reas [[Karl Friedrich von Baden]] d'ar [[24 a viz Du]] [[1787]] da Louise Caroline Geyer von Geyersberg, ha pevar bugel all en doe.
<!--
La stessa Carolina pose mano al progetto di un'ampia enciclopedia botanica, dotata di illustrazioni delle specie vegetali, seguite da un'esposizione del sistema di Linneo. Tuttavia l'impresa non andò in porto per mancanza di finanziatori. L'enorme interesse di Carolina per questa branca del sapere è data dal fatto che il botanico di [[Halle (Saale)|Halle]], [[Friedrich Wilhelm von Leysser]] s'occupò di accumulare per suo conto, nel corso degli anni, una collezione di minerali. Per quanto concerne il suo patrimonio, Carolina s'occupò personalmente della gestione delle sue proprietà, poste sulla riva destra del Reno, amministrandole con grande successo. Esigette che si coltivasse frumento, impiantò un saponificio e una manifattura di candele.
Il cosiddetto " Gabinetto Mahlarey" e il Gabinetto Naturalistico di Carolina Luisa costituirono la base per l'odierno [[Staatliche Kunsthalle Karlsruhe]]
-->
== Bugale ==
[[file:Markgräfin Karoline Luise mit ihren beiden ältesten Söhnen.jpg|thumb|left|Karoline Luise hag he mibien, Karl Ludwig ha Friedrich. Poltred gant [[Joseph Melling]], 1757.]]
Pevar bugel he doe<ref>http://www.genealogy.euweb.cz/baden/baden4.html#KF</ref>:
*[[Karl Ludwig von Baden]] ([[Karlsruhe]], [[1755]]-[[Arboga]], [[1801]]), a zimezas d'e geniterv [[Amalie von Hessen-Darmstadt]]; mervel a reas a-raok e dad ha ne renas ket: e vab [[Karl Ludwig Friedrich von Baden]] eo a renas en e lec'h;
*''Friedrich'' (Karlsruhe, [[1756]]- Karlsruhe, [[1817]]);
*[[Ludwig Iañ von Baden]] (Karlsruhe, [[1763]]- Karlsruhe, [[1830]]), a voe [[dug-meur Baden]] war-lerc'h e niz [[Karl Ludwig Friedrich von Baden]] ;
*Luisa Carolina (Karlsruhe, 8 a viz Genver [[1767]]- Karlsruhe, 11 a viz Genver [[1767]]).
== Levrlennadur ==
en [[alamaneg]]:
* Karl Obser, ''Karoline Luise (Markgräfin von Baden)'', in ''Allgemeine Deutsche Biographie (ADB)'', Band 55. Duncker & Humblot, Leipzig 1910, S. 510–513.
* Claudia Kollbach, ''Karoline Luise von Baden-Durlach als Mutter ihrer kranken Kinder. Medizinische Praktiken als Teil der Prinzenerziehung in der zweiten Hälfte des 18. Jahrhunderts'', in: "Zeitenblicke 4" (2005), Nr. 3 (Volltext)
* Jan Lauts, ''Der Monogrammist FR von 1760: Johann Friedrich Reiffenstein und seine Schülerin Markgräfin Karoline Luise von Baden'', 1982
* Jan Lauts, ''Karoline Luise von Baden: ein Lebensbild aus der Zeit der Aufklärung'', Müller, 1980
* Annelis Schwarzmann, ''Badisches Landesmuseum Karlsruhe: Caroline Luise, Markgräfin von Baden, 1723-1783: Ausstellung anlässlich der 200. Wiederkehr ihres Todesjahres'', K. Theiss, 1983
== Notennoù ==
<references/>
==Pennadoù kar==
*[[Baden-Durlach]]
*[[Brabante]]
[[Rummad:Noblañsoù alaman]]
[[Rummad:Tiegezh Hessen-Darmstadt]]
[[Rummad:Istor Hessen]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1723]]
[[Rummad:Marvioù 1783]]
9uj8m6lb2boqv4du348jd49yp0az3qd
Emgann ar C'hentroù Aour
0
95198
2008467
1930533
2022-08-17T13:56:57Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann ar C'hentroù Aour
|tammeus=ar Brezel etre Flandrez ha Bro-C’hall (1297-1305)
|skeudenn=[[Restr:Battle of Courtrai2.jpg|centre|280px|Emgann ar C'hentroù Aour]]
|titl=''Emgann ar C’hentroù Aour''<br>Taolenn eus ar {{XIVvet kantved}}
|deiziad= [[11 a viz Gouere]] [[1302]]
|lec'h= [[Kortrijk]]<br>[[kontelezh Flandrez]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h Flandreziz
|emganner1=[[Skeudenn:Blason Comte-de-Flandre.svg|24px]] [[Kontelezh Flandrez]]<br>[[Skeudenn:Blason Namur.png|24px]] [[Kontelezh Namur]]<br>[[Skeudenn:Armes brabant escudo brabante.png|24px]] [[Dugelezh Brabant]]
|emganner2=[[Skeudenn:Arms of the Kings of France (France Ancien).svg|24px]][[Rouantelezh Bro-C'hall]]
|jeneral1=[[Willem van Gulik de Jongere]]<br>[[Gui de Namur]]<br>[[Pieter de Coninck]]<br>[[Jan Borluut]]
|jeneral2=[[Robert II d'Artois]]<br>[[Jacques de Châtillon]]
|nerzh1= [[Skeudenn:Blason Comte-de-Flandre.svg|24px]] 9 000
|nerzh2=[[Skeudenn:Arms of the Kings of France (France Ancien).svg|24px]] 8 000
|Tud marvet1= 100
|Tud marvet2= 1 000
}}
'''Emgann ar C’hentroù Aour''' (''Guldensporenslag'' e nederlandeg) pe '''Emgann Kortrijk''' zo un emgann a oa bet e-kichen [[Kortrijk]] d’an [[11 a viz Gouere]] [[1302]] etre armeoù [[kontelezh Flandrez]] ha rouantelezh [[Bro-C'hall]].
==An abegoù==
Fellout a rae d’ar [[roue gall]] [[Fulup IV (Bro-C'hall)|Fulup IV]] brasaat domani e rouantelezh, abaoe ma oa erruet war an tron. Fellout a rae dezhañ aloubiñ Flandrez, e-touez douaroù all, ur vro a oa pinvidik, gant labour he gwiaderien.
Sinañ a reas kont Flandrez un emglev gant roue Bro-Saoz, [[Edouarzh Iañ (Bro-Saoz)| Edouarzh Iañ]], rak disfiz en doa diouzh roue Bro-C’hall. Kerkent e voe aloubet kêrioù [[Lille]], [[Kortrijk]], [[Béthune]] ha [[Kassel (Flandrez)|Kassel]]. E 1300 e voe anvet [[Jacques de Châtillon]] da c’houarnour Flandrez gant Fulup IV ha harzet e voe kont Flandrez, Guy, ha kemeret da zen-gouestl. Kerkent e savas dispac’h e-touez annezidi kêrioù Flandrez.
Annezidi [[Brugge]], a oa bet skarzhet diouzh o ziez gant soudarded c’hall, a zistroas d’ar gêr hag a lazhas kement soudard gall a voe kavet ganto d’an [[18 a viz Mae]] 1302, e-kerzh ar pezh a anver ''Brugse Metten'' ([[Matinezoù Brugge]]). Hervez ar richenn e lakaent an dud, evit anavezout ar C’hallaoued diouzh tud ar vro, da zistagañ ar gerioù "''schild en vriend''" ("skoed ha mignon"), gerioù diaes da zistagañ evit gallegerien. Hervez un istor all ez eo ar gerioù "''des gilden vriend''" ("mignon d’ar breuriezhioù") a lakaent an dud da zistagañ. War-dro 2 000 den a vije bet lazhet neuze. N’eus nemet un dornadig a C’hallaoued, hag ar gouarnour [[Jacques de Châtillon]] en o zouez, a c’hallas tec’hout kuit.
Roue Bro-C’hall a gasas neuze un arme vras davet Flandrez, renet gant ar c’hont [[Robert II d'Artois]]. E tu ar C’hallaoued e oa 2 500 marc’heg ha ganto 1 000 [[gwareg (arm)|gwareger]], 1 000 [[goaf]]er ha war-dro 3 500 soudard all war droad : en holl e oa war-dro 8 000 den. E tu Flandreziz e oa tud eus [[bezen]]où ar c’hêrioù deuet eus Brugge hag an trowardroioù : 3000 den renet gant [[Willem van Gulik de Jongere|Willem van Gulik]], mab-bihan da gont Flandrez, ha [[Pieter de Coninck]], en un tu, ha 2500 den all renet gant [[Gui de Namur]], en tu all. Ouzhpenn se e oa deuet ivez un 2500 den bennak eus ar reter ([[Gent]]), renet gant [[Jan Borluut]] ha 1000 den all, deuet eus [[Ieper]] ha renet gant [[Jan van Renesse]]. Armet e oant gant [[gouzifiad]]où ha [[goaf]]où met aozet-mat ha gourdonet-mat e oant. En holl e oa 9000 den eus tu Flandrez, 400 den nobl en o zouez, ha [[troadeg|troadeien]] tost an holl anezho.
==An emgann==
Klask a reas Flandreziz kemer kêr Kortrijk d’an 9 ha d’an 10 a viz Gouere, met en aner. D’an 11 en em gavas an div arme tal-ouzh-tal e-kichen kêr.
Gant ar c’hleuzioù hag ar gwazhioù-dour a oa stank er maezioù e oa diaes d’ar varc’heien c’hall fardiñ war an armead Flandreziz. Ar varc’heien, strobet gant o zroadeien, a voe preizhoù aes evit Flandreziz a zeue d’o zagañ a-dost gant o gouzifiadoù. Gronnet e voe Robert II d’Artois ha lazhet e voe. Pa veizas ar C’hallaoued e oant koll e tec’hjont kuit ha redek a reas Flandreziz war o lerc’h a-hed 10 km.
Trec’h e oa bet Flandreziz. Mil marc’heg gall a voe lazhet da nebeutañ ha marteze muioc’h. Un niver bras a [[kentr|gentroù]] aour a voe dastumet war an dachenn emgann, war-lerc’h ar varc’heien c’hall<ref>''Kortrijk: Battle of the Golden Spurs'', Belgium Travel Network, [http://www.trabel.com/kortrijk/kortrijk-battle.htm]</ref>. Lakaet e voent a-istribilh en iliz Itron Varia e Kortrijk, e koun an trec’h. Alese e teu anv « Emgann ar C’hentroù Aour ». Bras e voe brud an emgann-se dre Europa, pa oa bet trec’het marc’heien nobl gant un armead tud vunut.
==Abaoe==
Gant ar skrivagner [[Hendrik Conscience]] eo bet kontet an emgann-se el levr ''De leeuw van Vlaanderen'' (« Leon Flandrez »), embannet e 1838. Kalz en deus graet al levr-se da zihuniñ an emskiant vroadel e Flandrez.
Abaoe an XIXvet kantved eo bet dibabet an 11 a viz Gouere da zeiz [[gouel broadel]] gant brogarourien Flandrez. Lakaet eo bet an devezh-se da zeiz gouel ofisiel gant gouarnamant Flandrez, abaoe 1973.
==Notennoù==
<references/>
== Liammoù diavaez ==
{{Commons|Category:Battle of the Golden Spurs}}
*[http://perso.wanadoo.fr/bartiste/pages%20Belgique/Courtrai/courtrai%20eperonsdor.htm bartiste - La bataille de Courtrai (11 Juillet 1302)] (e galleg)
*[http://www.trabel.com/kortrijk/kortrijk-battle.htm trabel.com - Kortrijk : Battle of the Golden Spurs] (e saozneg)
*[http://www.liebaart.org/gulden_e.htm De Liebaart - The Battle of Courtrai or the Battle of the Golden Spurs] (e saozneg)
*[http://www.deremilitari.org/RESOURCES/SOURCES/goldenspurs.htm deremilitari.org - The Battle of the Golden Spurs, 1302] (e saozneg)
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall|Kentroù Aour]]
[[Rummad:Istor Flandrez]]
[[Rummad:Emgannoù ar XIVvet kantved]]
0svs6mwn0o3uh4jmtwq09352fobhsft
Nicolas Flamel
0
96211
2008641
1862341
2022-08-17T18:17:00Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Nicholasflamel.png|thumb|200px|Nicolas Flamel, hervez ur poltred eus an {{XIXvet}} kantved.]]
'''Nicolas Flamel''' ganet marteze e [[Pontoise]] war-dro [[1340]] ha marvet e [[Pariz]] e [[1418]], a oa ur skrib [[gall]] ha marc'hadour dornskridoù. Goude e varv e teuas brud dezhañ da vezañ bet [[alkimiezh|alkimiour]] ha da vezañ labouret war-dro [[maen ar furien]].
== Lennegezh ==
Meneget eo e anv e meur a oberenn:
* [[Notre-Dame de Paris]], gant [[Victor Hugo]]
==== C'hoariva ha c'hoarigan ====
* [[Gérard de Nerval]], ''Nicolas Flamel'', 1828.
* [[Alexandre Dumas]], ''La Tour Saint-Jacques'', 1856 [http://www.dumaspere.com/pages/dictionnaire/tour_saint_jacques.html Diverrañ]
* [[Georges Bizet]], ''Nicolas Flamel'', 1865 (c'hoarigan diechu).
== Koun ==
E Pariz ez eus ur straed en e anv, nepell diouzh [[Mirdi al Louvre]], ar ''rue Nicolas Flamel'', a groaz ar ''rue Perenelle'', en anv e wreg.
<gallery>
Image:House of Nicolas Flamel, Paris June 2005.jpg| Ti Flamel e Pariz, preti hiriv.
Image:House of Nicolas Flamel June 2008.jpg| Ar preti ''Auberge Nicolas Flamel'', e Mezheven, 2008.
Image:Rue_nicolas_flamel.jpg|''Rue Nicolas Flamel'' e Pariz
Image:Flamel2.jpg|Plakenn ouzh an ti
</gallery>
{{DEFAULTSORT:Flamel, Nicolas}}
[[Rummad:Alkimiezh]]
[[Rummad:Ganedigezhioù ar XIVvet kantved]]
[[Rummad:Marvioù 1418]]
rg9jxoqkcmamysqbfczq98uqhcrx3y1
Emgann an Trocadero
0
96909
2008412
1956055
2022-08-17T12:57:43Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[File:Episode of the French intervention in Spain 1823.PNG|thumb|260px| An ar me c'hall e Spagn e 1823.]]
[[File:Situationsplan von Cadiz.jpg|thumb|300 px|Bae Cadiz hag [[Enez an Trocadero]]. Kartenn eus an XIXvet kantved.]]
'''Emgann an Trocadero''' a c'hoarvezas en [[Enez an Trocadero]], e-kichen [[Cádiz]], en [[Andalouzia]], e kreisteiz [[Spagn]], d'an [[30 a viz Eost]] 1823, ha trec'het e voe an Dispac'herien spagnol, emsavet enep o roue hollveliek [[Fernando VII]], gant arme ar roue gall [[Loeiz XVIII (Bro-C'hall)|Loeiz XVIII]].
Kemeret e voe kreñvlec'h an enez gant ar C'hallaoued er brezel a rejont da Vro-Spagn da adlakaat ar gurunenn war benn [[Fernando VII]], lesanvet ar ''Roue Treitour''.
'''Los Cien Mil Hijos de San Luis''' (''Kant mil bugel Sant Loeiz'') a voe graet e Spagn ouzh ar soudarded c'hall.
== Orin ==
Pa voe diskaret an impalaer [[Napoleon]] en [[1815]] e voe roet en-dro o c'hurunennoù da rouaned an [[Tiegezh Bourbon]] e Gall hag e Spagn. E Spagn en doa ranket ar roue [[Fernando VII]] plegañ, en desped dezhañ, da g Cortes Cadiz, ar vodadenn vroadel he devoa savet ur Vammlezenn awenet gant ar frankizouriezh. E kuzh avat en devoa goulennet skoazell digant an [[Emglev Santel]], ([[Rusia]], [[Aostria]], [[Prusia]] ha [[Bro-Saoz]]) evit derc'hel penn ouzh Bodadenn ar c'h -[[Cortès]].
En miz Genver [[1822]] e voe kemeret penn an emsavadeg gant ar c'horonal [[Rafael del Riego]] ha prizoniet e voe ar roue Fernando VII e [[Cádiz]]. Evit diskar an dispac'h a rae berzh er vro e voe aotreet Bro-C'hall, gant an [[Emglev Santel]] e [[Kendalc'h Verona]] ([[Here]] [[1822]]) da vont da lakaat urzh.
== Kemer ar c'hreñvlec'h ==
En miz [[Ebrel]] [[1823]] e voe kaset un armead c'hall da Spagn gant ar roue gall [[Loeiz XVIII]] evit adlakaat ar gurunenn war benn Fernando VII. E penn an arme e oa e niz, [[Loeiz Bro-C'hall (1775-1844)|Loeiz Bro-C'hall]], dug Angoulême. Treuzet e voe ar Pireneoù gant ar C'hallaoued, ha kemeret [[Madrid]], hag int neuze war-zu Andalouzia ha porzh [[Cádiz]].
D'an [[31 a viz Eost]] [[1823]] e voe faezhet an dispac'herien a glaske difenn daou greñvlec'h e [[Puerto Real]], un daouzek kilometr eus Cadiz. Kemeret e voe kreñvlec'h [[Enez an Trocadero]], a zifenne porzh Cadiz, gant soudarded c'hall o devoa lammet en izelvor : hennezh eo taol-kaer an arme c'hall.
<!--
que se inscribirá en los anales de la Historia de España y de como el año del gravísimo quebranto de las libertades políticas y civiles de la Nación, el Trocadero gaditano era tomado por las tropas de Angulema, tras doce días de tenaz resistencia y 500 bajas, una tercera parte de los hombres que lo defendían. -->
Ar jeneral gall, dug Angulema, a vo roet dezhañ an titl a «Priñs an Trocadero».
== Heuliadoù ==
Dieubet e voe [[roue Spagn]], hag adsavet an [[hollveliegezh]]. Ankouaet e voe an [[amnistiezh]] prometet d'an dispac'herien.
Goude e teuas gwaskerezh a-raok ma'z eas ar C'hallaoued war o c'hiz. 30 000 den a voe lazhet er bloavezhioù goude.
<!-- dans une brutale répression<ref>{{lien web|url=http://www.scg33.es/idi2/supremo/historia.html|titre=Regular Supreme Council|consulté le= 8 décembre 2012}}</ref>{{,}}<ref>{{lien web|url=http://www.answers.com/topic/ferdinand-vii-of-spain|titre=Ferdinand VII of Spain|consulté le= 8 décembre 2012}}</ref>.
El rey además abolió nuevamente la Constitución de 1812, dando paso a una década absolutista llamada [[década ominosa]] por sus opositores de entonces y la mayor parte de los historiadores.
Para conmemorar la victoria, en París se dio el nombre de la isla y del fuerte a una [[Plaza del Trocadero|plaza]]. El [[duque de Angulema]] recibió el título de «Príncipe de Trocadero» y el escritor escribió en sus memorias:
{{cita|¡Por aplastar a los españoles en un paso, por tener éxito donde Bonaparte fracasó, por triunfar en la misma tierra donde los ejércitos de aquel gran hombre sufrieron la adversidad, por hacer en seis meses lo que él no pudo hacer en siete años, esto es una gran maravilla!}}
-->
Ar skrivagner diplomat [[François-René de Chateaubriand]] en doa kemeret perzh e [[Kendalc'h Verona]] hag en aozadur an droiad vrezel a voe anvet da gannad [[Bro-C'hall]] e [[Madrid]].
== Monumant gall ==
Goude-se e voe roet an anv Trocadero e Pariz d'ul leurgêr ha d'ur palez e koun d'an trec'h roueel-se.
== Notennoù ==
<references/>
== Liammoù diavaez ==
* [http://www.islabahia.com/arenaycal/1999/05mayo/mira.htm Cádiz 1823, el año del terror] — islabahia.com
* {{fr}} [http://www.herodote.net/histoire08310.htm Conquista del Trocadero] — Le Temps des Révolutions
* {{de}} [http://www.regis-net.de/krieg/franzspan-3.html ''Französische Invasion in Spanien 1822/23'']
* {{en}} [http://www.classicbookshelf.com/library/victor_hugo/les_miserables/104/ Victor Hugo, ''Les Misérables'', volumen II, capítulo 3]
==Pennadoù kar==
* [[Expédition d'Espagne (1823)]]
* [[Adsavidigezh an hollveliegezh e Spagn]]
* [[Palais de Chaillot]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall]]
[[rummad:Emgannoù an XIXvet kantved ]]
i2i7crnjgzm9puiwrga2vj4swwl2jpx
Pascal Lissouba
0
97833
2008642
1884169
2022-08-17T18:17:16Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''Pascal Lissouba''' (15 Du 1931 - 24 Eost 2020) zo ur politikour eus [[Republik Kongo]], bet prezidant ar vro etre 1992 ha 1997.
Ober a reas e studioù e [[Nice]], [[Tunis]] ha [[Pariz]] a-raok distreiñ da Gongo e 1962. Pa oa [[Alphonse Massamba-Débat]] prezidant e voe lakaet Lissouba da vinistr al labour-douar ha goude-se da vinistr kentañ. Etre 1979 ha 1990 e oa repuet e [[Bro-C'hall]] ha distreiñ a reas d'e vro pa voe rediet [[Denis Sassou-Nguesso]] da gas Kongo war-zu an demokratelezh. Trec'h e voe en dilennadeg 1992, an hini kentañ aozet er vro abaoe an dizalc'hiezh.
Ur brezel diabarzh a darzhas e 1997 pa zistroas Sassou-Nguesso da Gongo hag e miz Here e voe ret da Lissouba tec'hel kuit ha kavout repu e [[Londrez]].
{{Prezidanted Republik Kongo}}
{{DEFAULTSORT:Lissouba, Pascal}}
[[Rummad:Prezidanted Republik Kongo]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1931]]
[[Rummad:Marvioù 2020]]
8p6g5sifsk5k3vjudoectxt1ebq5nft
Mézidon-Canon
0
98715
2008651
1967010
2022-08-17T18:31:39Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:300px; float:right; margin:0 0 1em 1em; background:#fafafa; border:1px #aaaaaa solid; border-collapse:collapse; font-size:95%;"
|+<font size="+1"> </font><br />
! colspan="2" style="background-color: #adafda" |'''Kumunioù Bro-C'hall'''
|-
|- align="center"
|Anv
|''' Mézidon-Canon'''
|- align="center"
|Skoed
|[[Skeudenn:Blason Mézidon-Canon.svg|90px]]
|- align="center"
|Lec'hiadur Mézidon-Canon en [[Arondisamant Lisieux]]
|
|- align="center"
|[[Riez]]
|{{Bro-C'hall}}
|- align="center"
|[[Rannvro]]
|[[Normandi (rannvro)|Normandi]]
|- align="center"
|[[Departamant]]
|[[Calvados (departamant)|Calvados]]
|- align="center"
|[[Bro hengounel]]
|[[Auge]]
|- align="center"
| [[Arondisamant]]
|[[Arondisamant Lisieux|Lisieux]]
|- align="center"
|[[Etrekumuniezh]]
|Communauté de communes de la Vallée d’Auge
|- align="center"
|[[Kanton]]
|[[Kanton Mézidon-Canon|Mézidon-Canon]] (pennlec’h)
|- align="center"
|[[Kod INSEE]]
|14431
|- align="center"
|[[Kod post]]
|14270
|- align="center"
|Maer
|François Aubey
|- align="center"
|Amzer-gefridi
|[[2008]]-[[2014]]
|- align="center"
|Gorread
|10,92 km²
|- align="center"
|Led
|49° 04' 25" Norzh
|- align="center"
|Hed
|00° 04' 12" Kornôg
|- align="center"
|Uhelder kreiz
|20 m
|- align="center"
|Uhelder bihanañ
|9 m
|- align="center"
|Uhelder brasañ
|72 m
|- align="center"
|Poblañs hep kontoù doubl
|4 910 <small>(2009)</small>
|- align="center"
|Stankter
|450 a./km²
|- align="center"
|Lec'hienn ar gumun
|
|-
|}
'''Mézidon-Canon''' a oa ur gumun eus [[departamant gall]] [[Calvados (departamant)|Calvados]] e [[Bro-C'hall]]. Pennlec’h [[Kanton Mézidon-Canon]] e oa.
Bodet e oa d'ar 1{{añ}} a viz Genver 2017 gant trizek kumun all d'ober ur gumun nevez: [[Mézidon-Vallée-d'Auge]].
== Istor ==
=== {{XIXvet}} kantved ===
* E 1831 e voe staget al lodenn vrasañ eus kumun Mirbel (113 annezad) ouzh kumun Mézidon, al lodenn all a voe lakaet e kumun [[Biéville-Quétiéville|Quétiéville]]<ref name="Histoire de Mézidon">[http://piot-recton.fr/Histoire/Page2.php Histoire de Mézidon]</ref>.
* 1848: staget e voe kumun Le Breuil ouzh kumun Mézidon.
=== {{XXvet}} kantved ===
'''[[Eil brezel-bed]], [[Emgann Normandi]], [[1944]]''':
* Bombezadegoù ar Re Gevredet abalamour d'ar porzh-houarn ha d'ar pontoù dreist d'an [[Dives]]:
** miz Even: bombezet e voe Mézidon ha Canon d'ar [[6 a viz Even]] hag adarre en noz etre ar 7 hag an 8 a viz Even (div nijerez [[Douglas A-20 Havoc|Boston]]) gant nijourion c'hall ar ''Groupe Lorraine''<ref>[http://halifax346et347.canalblog.com/archives/2010/week4/index.html Halifax Groupes Lourds Français Squadrons 346 et 347 R.A.F]</ref>; lazhet e voe un den nann soudard e Canon d'an 9 gant ur vombezadeg<ref name="crhq.cnrs.fr">[http://www.crhq.cnrs.fr/1944/liste-reponses.php Mémorial des victimes civiles en Normandie]</ref>; bombezadegoù adarre da 7 eur 30 d'ar 14 a viz Even, met ur c'hwitadenn e voe: ne voe ket tizhet ar pontoù, met distrujet e voe Le Breuil ha karter an ti-gar, ha 40 den nann-soudard a voe lazhet e Mézidon e-dan un nebeud munutennoù<ref name="Histoire de Mézidon"/><ref name="crhq.cnrs.fr"/>;
** miz Gouere: d'an 18 e voe lazhet daou zen nann-soudard e Canon ha pevar all e Mézidon gant ur vombezadeg<ref name="crhq.cnrs.fr"/>;
** miz Eost: d'an 13 e voe lazhet daou zen nann soudard e Mézidon gant ur vombezadeg<ref name="crhq.cnrs.fr"/>.
* Emgannoù an Dieubidigezh, miz Eost: d’ar 16 e voe kemeret [[Saint-Pierre-sur-Dives]], bet distrujet gant ar bombezadegoù, gant [[Skos]] ar 51{{vet}} Rannlu Troadegiezh ''[[Skos|Highland]]''. Er memes koulz eo tapet [[Falaise]] gant [[Kanada|Kanadianed]] ar ''6th Infantry Brigade''. A-gleiz d’ar Skosiz e ya [[Saoz]]on an 49{{vet}} Rannlu Troadegiezh West Riding war-raok war-zu Mézidon. Daoust d’un enep-tagadenn [[Alamagn|alaman]] eo kemeret Canon gant an 49{{vet}} Rejimant Anavezadenniñ e dibenn ar beurevezh. Goude merenn eo taget pontoù an [[Dives (stêr)|Dives]] gant ar 70{{vet}} Brigadenn E fin an abardaevezh emañ ar Vreizhveurizh e rakkerrioù Mézidon. A-hed an noz e tenn ar c’hanolioù alaman eus Mirbel ouzh soudarded ar ''1st Battalion Tyneside Scottish''. D’ar 17 en em stal pennoù at rejimant skosat e Kastell ar Breuil e Mézidon. Kilañ a ra an 858{{vet}} Rejimant Greunadourion alaman<ref>[http://www.normandie44lamemoire.com/fichesvilles/mezidoncanon.html Normandie 44 - La Mémoire]</ref>.
'''1972''': kendeuzet e voe kumunioù Mézidon ha Canon d’ober kumun Mézidon-Canon.
== Ar porzh-houarn ==
<gallery>
Skeudenn:Mezidon gare debut20e.jpg|Ar porzh-hoarn e penn-kentañ an {{XXvet}} kantved
Skeudenn:Gare de triage de Mézidon - 04-03.jpeg|Ar porzh-henchañ
</gallery>
* Kerzu [[1855]]: digoret e voe ar porzh-houarn pa voe lakaet e servij al linenn [[Mantes]] – [[Lisieux]] – [[Caen]] gant [[Kompagnunezh ar C'hornôg]].
* C'hwevrer [[1859]]: echuet eo al linenn [[Le Mans]]-[[Argentan]]- Mézidon, liammet eo Mézidon ouzh [[Le Mans]] ha [[Teurgn]].
* Du [[1859]]: digoret e voe ar skourrad etre [[Morteaux-Coulibœuf|Coulibœuf]] ha [[Falaise]], liammet eo Caen, Mézidon, Coulibœuf ha Falaise.
* Even [[1879]]: liammet eo Mézidon ouzh [[Dives-sur-Mer|Dives]]-[[Cabourg]] dre [[Dozulé|Dozulé-Putot]] gant digoradur kentañ skourrad al linenn Mézidon - [[Trouville-sur-Mer|Trouville]]-[[Deauville]].
* Kerzu [[1881]]: peurzigoret e voe al linenn [[Sainte-Gauburge]]-[[Le Mesnil-Mauger]], liammet eo Mézidon ouzh Sainte-Gauburge dre Le Mesnil-Mauger hag [[Échauffour]]<ref>[http://www.train.eryx.net/ville-m/mezido.htm Train]</ref>.
* E [[1938]] e voe serret div linenn da zezougen ar veajourion:
** al lodenn Mézidon-[[Dives-sur-Mer|Dives]]-[[Cabourg]] eus al linenn Mézidon - [[Trouville-sur-Mer|Trouville]]-[[Deauville]] d'ar 1{{añ}} a viz Meurzh;
** al linenn [[Sainte-Gauburge]]-[[Le Mesnil-Mauger]] d'ar 15 a viz Mae.
* E miz Du 1969 e voe paouezet gant an dezougen marc'hadourezh el lodenn Mézidon-[[Dives-sur-Mer|Dives]]-[[Cabourg]] eus al linenn Mézidon-[[Trouville-sur-Mer|Trouville]]-[[Deauville]]; dirummet ha divontet e voe goude<ref>[http://pagesperso-orange.fr/train.estuaire/historique2.htm Train de l'estuaire]</ref>.
* Div linenn a zalc'h da vont en-dro: [[Pariz]]–[[Caen]]–[[Cherbourg]] ha [[Caen]]–[[Teurgn]].
== Monumantoù ha traoù heverk ==
<gallery>
Chateau du Breuil-Mezidon.jpg|Kastell ar Breuil e Mézidon
Chateau de canon XVIIe 1.JPG|Kastell Canon
</gallery>
* Kastell ar Breuil, {{XVIIIvet}} kantved.
* Kastell Canon, 1779-1786,<ref>[http://patrimoine-de-france.com/calvados/mezidon-canon/chateau-de-canon-2.php Patrimoine de France]</ref>.
* Iliz katolik ''Sant Pêr'' e Le Breuil, {{XIIvet}} kantved, gant lodennoù ouzhpennet: ur porched er {{XVvet}} kantved ha div chapelig en {{XVIIIvet}} kantved; gwallaozet e voe an iliz d'ar 14 a viz Even 1944 gant ur vombezadeg ha kempennet e voe gant an Arzoù-Kaer<ref name="Histoire de Mézidon"/><ref>[http://patrimoine-de-france.com/calvados/mezidon-canon/eglise-du-breuil-3.php Patrimoine de France]</ref>.
* Iliz katolik ''Intron-Varia ha Sant Firmin'' e Mézidon; savet e voe e 1808, dre ma oa bet distrujet abati ''Santez Barba'', ha chapel ar c'hastell a oa re vihan hag en ur stad fall<ref name="Histoire de Mézidon"/>.
* Iliz katolik Canon, gant lodennoù eus an {{XIIvet}} hag an {{XIIIvet}} kantved.
* Dismantroù Kastell Béranger, {{XVIIvet}} kantved.
* Grignol an Deog Abati ''Santez Barba'', {{XVIIvet}} kantved<ref>[http://patrimoine-de-france.com/calvados/mezidon-canon/ancienne-abbaye-sainte-barbe-1.php Patrimoine de France]</ref>.
== Douaroniezh ==
* War lez ar stêr [[Dives]] emañ Mézidon-Canon.
== Emdroadur ar boblañs 1962-2009 ==
{{Demografiezh
|titl=Niver a annezidi
|dimx=
|dimy=
|popmax=5000
|passo1=500
|passo2=200
|bl1=1962
|bl2=1968
|bl3=1975
|bl4=1982
|bl5=1990
|bl6=1999
|bl7=2009
|p1=4391
|p2=4427
|p3=4123
|p4=4571
|p5=4622
|p6=4713
|p7=4910
|mammenn=EBSSA
}}
<ref>[http://www.recensement.insee.fr/searchResults.action?zoneSearchField=&codeZone=14431-COM EBSSA]</ref>
== Melestradurezh ==
{{DilennadDeroù |Titl= Roll maered ar gumun}}
{{Dilennad |Deroù = 1971 |Penn = 1983 |Anv = Henry Delisle |Strollad = [[Strollad Sokialour Gall]] |Karg = Kannad}}
{{Dilennad |Deroù = 1983 |Penn = Meurzh 1989 |Anv = Roger Achard |Strollad = tu-kleiz, distrollad |Karg = }}
{{Dilennad |Deroù = 1989 |Penn = Meurzh 1995 |Anv = Roger Bonnaud |Strollad = tu-dehou, distrollad |Karg = }}
{{Dilennad |Deroù = 1995 |Penn = Meurzh 2014 |Anv = François Aubey|Strollad = digostezenn, [[Strollad Radikal an Tu-kleiz]] da c'houde, [[Strollad Sokialour Gall]] bremañ |Karg = }}
{{DilennadFedoù}}
{{DilennadPenn}}
== Tud ==
== Gevelliñ ==
== Liammoù diavaez ==
== Notennoù ha dave==
<references/>
{{DEFAULTSORT:Mezidon-canon}}
[[Rummad:Kumunioù kozh Calvados]]
i8ezxb2h3lg0bu1aidciulvhr8qirou
Emgann Saulė
0
101878
2008399
1744703
2022-08-17T12:46:06Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù|
|brezel=Emgann Saulė|
|tammeus=ar [[Kroaziadegoù balt|C'hroaziadegoù balt]]
|skeudenn=[[Restr:2010 05 22 062Saulėsmūšis.JPG|250px|center|]]|
|titl=An dachenn emgann vartezeet.|
|deiziad= 22 a viz Gwengolo [[1236]]
|lec'h=e-tal [[Šiauliai]] e Samogitia|
|casus=|
|tiriad=|
|disoc'h=trec'h [[Vykintas]] hag ar Samogitianed|
|emganner1=[[Marc’heion douger-kleze]]<br /> [[Republik Pskov]]<br /> [[Livonianed]]<br /> [[Latgallianed]]|
|emganner2=Samogitianed|
|jeneral1=[[Volkwin]] †|
|jeneral2=Vykintas|
|nerzh1=3 000|
|nerzh2=etre 4 000 ha 5 000|
|Tud marvet1=48–60 marc'heg lazhet</br>2700 den marv|
|Tud marvet2=dianav|
}}
[[Skeudenn:Medieval Livonia 1260.svg|left|300px|thumb|Kartenn [[Livonia]] e 1260 o tiskouez lec'hiadur emgann Saulė e hanternoz Samogitia.]]
'''Emgann Saulė''' (''Saulės mūšis'' e [[lituaneg]], ''Saules kauja'' e [[latveg]], ''Schlacht von Schaulen'' en [[alamaneg]]), a vez graet « '''Emgann Šiauliai''' » anezhi a-wezhadoù e lituaneg (''Šiaulių mūšis''), a c’hoarvezas d’an 22 a viz Gwengolo [[1236]], nepell diouzh kêr [[Šiauliai]] a greder (diasur eo avat). Enebiñ a reas ar [[Marc'heion douger-kleze|Varc’heion douger-kleze]] hag o c’hevredidi valt en un tu, d’ar [[Samogitianed]] en tu arall. Ar faezhidigezh c’hloazus roet d’an Urzh milourel [[katolik]] gant ar Valted [[paganelezh|pagan]] a oa bet ur bazenn da [[Kroaziadegoù balt|groaziadegoù an Hanternoz]].
== Kenarroud istorel ==
Staliet abaoe [[1202]] en hanternoz ar [[broioù balt]] e klaske ar Varc’heion douger-kleze, kentañ urzh milourel erruet eno, reiñ lamm d’ar pobloù pagan, skrapañ o ziriadoù digante ha skignañ ar [[Kristeniezh|feiz Kristen]] er rannved-mañ. [[Estonia]] ha [[Latvia]] a-vremañ a oa dija dindan o beli, pe hini an [[Daned]], ha kemmet relijion ar pobloù enne.
Diaes e oa ar mare evit an Urzh a veze berr an argant gantañ ha diaes e veze dezhañ kavout enluidi nevez (ha kudennoù a oa etre mestr ar varc’heion hag ar [[Pab|babelezh]]). Neoazh e voe embannet ur [[builh ar pab|vuilh]] gant ar pab o kemenn e vefe taget [[Lituania]] ha meuriadoù pagan ar broioù balt. War sigur kemennoù ar pab e voulc’has [[Volkwin]], mestr an Urzh, ur vrezeliadenn a-enep da [[Samogitia]] gant ar pal dezhi aloubiñ aodoù ar [[mor Baltel]] eno ha, mod-se, tizhout tiriad an [[Urzh Teutonek]] ha kenstagañ an tiriadoù Kristen-se, hag evel-se adreiñ lufr da anv e Urzh. Treiñ a reas [[Republik Pskov]], al [[Livonianed]], al [[Latgalianed]] hag an [[Estonianed]] a-du gantañ.
== An emgann ==
Trec’h war ar [[Samogitianed]] e penn kentañ ar vrezeliadenn en em gavas lu Volkwin gant ur strollad niverus anezhe war hent an distro e-tal ur stêr. Ne fellas ket d’ar varc’heion stourm war droad avat ha dav e voe d’al lu [[Kroaziadegoù|kroaziat]] diazezañ ur c’hamp evit an nozvezh. Antronoz en em gavjont gant lu an dug a Samogitia [[Vykintas]] ha marc’hegerezh skañv lituaniat an [[Dugelezh Veur Lituania|Dug-Meur]] [[Mindaugas]]. Boaz da stourm er geunioù e voe ar re-mañ diwezhañ trec’h buan-tre war ar soudarded kristen a voe lazhadeget (ar mestr en o mesk) gant o enebourion er geunioù pe war hent an distro da [[Rīga]] gant ar [[Zemgalianed]] rebellet oute war-lerc’h an emgann.
== Lec’hiadur ==
Donet a ra anv an emgann ag hini an doueez [[Saulė]] (an Heol). Ez-wir e venneger er c’h''Chronicum Livoniae'' e c’hoarvezas en ''terram Sauleorum'', da lavaret eo en ur vro gouestlet da Saulė. Diaes eo avat gouzout pehini. E-pad pell ez eus bet soñjet e voe e-tal kêr Šiauliai e Lituania. Tud arall o lavaret e oa an dachenn emgann e [[Vecsaule]] e Latvia a-vremañ. Hogen istorourion a ginnig ur gêriadenn a hanternoz Lituania, e-tal harzoù Latvia, nepell diouzh Šiauliai, da lec’hiadur (ha degemeret eo bet ez-ofisiel e [[2010]] gant gouarnamant Lituania).
[[Rummad:Kroaziadegoù]]
[[Rummad:Emgannoù|Saule]]
[[Rummad:Emgannoù an XIIvet kantved|Saule]]
[[Rummad:Istor ar Gristeniezh]]
[[Rummad:Paganelezh]]
[[Rummad:Istor ar broioù balt]]
[[Rummad:Istor Europa]]
[[Rummad:Istor Lituania]]
[[Rummad:Istor Latvia]]
[[Rummad:Urzh Teutonek]]
[[Rummad:1236]]
0cdyler980opqi77gybmqagke23zccv
2008400
2008399
2022-08-17T12:46:34Z
Bianchi-Bihanig
68941
fazi
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù|
|brezel=Emgann Saulė|
|tammeus=ar [[Kroaziadegoù balt|C'hroaziadegoù balt]]
|skeudenn=[[Restr:2010 05 22 062Saulėsmūšis.JPG|250px|center|]]|
|titl=An dachenn emgann vartezeet.|
|deiziad= 22 a viz Gwengolo [[1236]]
|lec'h=e-tal [[Šiauliai]] e Samogitia|
|casus=|
|tiriad=|
|disoc'h=trec'h [[Vykintas]] hag ar Samogitianed|
|emganner1=[[Marc’heion douger-kleze]]<br /> [[Republik Pskov]]<br /> [[Livonianed]]<br /> [[Latgallianed]]|
|emganner2=Samogitianed|
|jeneral1=[[Volkwin]] †|
|jeneral2=Vykintas|
|nerzh1=3 000|
|nerzh2=etre 4 000 ha 5 000|
|Tud marvet1=48–60 marc'heg lazhet</br>2700 den marv|
|Tud marvet2=dianav|
}}
[[Skeudenn:Medieval Livonia 1260.svg|left|300px|thumb|Kartenn [[Livonia]] e 1260 o tiskouez lec'hiadur emgann Saulė e hanternoz Samogitia.]]
'''Emgann Saulė''' (''Saulės mūšis'' e [[lituaneg]], ''Saules kauja'' e [[latveg]], ''Schlacht von Schaulen'' en [[alamaneg]]), a vez graet « '''Emgann Šiauliai''' » anezhi a-wezhadoù e lituaneg (''Šiaulių mūšis''), a c’hoarvezas d’an 22 a viz Gwengolo [[1236]], nepell diouzh kêr [[Šiauliai]] a greder (diasur eo avat). Enebiñ a reas ar [[Marc'heion douger-kleze|Varc’heion douger-kleze]] hag o c’hevredidi valt en un tu, d’ar [[Samogitianed]] en tu arall. Ar faezhidigezh c’hloazus roet d’an Urzh milourel [[katolik]] gant ar Valted [[paganelezh|pagan]] a oa bet ur bazenn da [[Kroaziadegoù balt|groaziadegoù an Hanternoz]].
== Kenarroud istorel ==
Staliet abaoe [[1202]] en hanternoz ar [[broioù balt]] e klaske ar Varc’heion douger-kleze, kentañ urzh milourel erruet eno, reiñ lamm d’ar pobloù pagan, skrapañ o ziriadoù digante ha skignañ ar [[Kristeniezh|feiz Kristen]] er rannved-mañ. [[Estonia]] ha [[Latvia]] a-vremañ a oa dija dindan o beli, pe hini an [[Daned]], ha kemmet relijion ar pobloù enne.
Diaes e oa ar mare evit an Urzh a veze berr an argant gantañ ha diaes e veze dezhañ kavout enluidi nevez (ha kudennoù a oa etre mestr ar varc’heion hag ar [[Pab|babelezh]]). Neoazh e voe embannet ur [[builh ar pab|vuilh]] gant ar pab o kemenn e vefe taget [[Lituania]] ha meuriadoù pagan ar broioù balt. War sigur kemennoù ar pab e voulc’has [[Volkwin]], mestr an Urzh, ur vrezeliadenn a-enep da [[Samogitia]] gant ar pal dezhi aloubiñ aodoù ar [[mor Baltel]] eno ha, mod-se, tizhout tiriad an [[Urzh Teutonek]] ha kenstagañ an tiriadoù Kristen-se, hag evel-se adreiñ lufr da anv e Urzh. Treiñ a reas [[Republik Pskov]], al [[Livonianed]], al [[Latgalianed]] hag an [[Estonianed]] a-du gantañ.
== An emgann ==
Trec’h war ar [[Samogitianed]] e penn kentañ ar vrezeliadenn en em gavas lu Volkwin gant ur strollad niverus anezhe war hent an distro e-tal ur stêr. Ne fellas ket d’ar varc’heion stourm war droad avat ha dav e voe d’al lu [[Kroaziadegoù|kroaziat]] diazezañ ur c’hamp evit an nozvezh. Antronoz en em gavjont gant lu an dug a Samogitia [[Vykintas]] ha marc’hegerezh skañv lituaniat an [[Dugelezh Veur Lituania|Dug-Meur]] [[Mindaugas]]. Boaz da stourm er geunioù e voe ar re-mañ diwezhañ trec’h buan-tre war ar soudarded kristen a voe lazhadeget (ar mestr en o mesk) gant o enebourion er geunioù pe war hent an distro da [[Rīga]] gant ar [[Zemgalianed]] rebellet oute war-lerc’h an emgann.
== Lec’hiadur ==
Donet a ra anv an emgann ag hini an doueez [[Saulė]] (an Heol). Ez-wir e venneger er c’h''Chronicum Livoniae'' e c’hoarvezas en ''terram Sauleorum'', da lavaret eo en ur vro gouestlet da Saulė. Diaes eo avat gouzout pehini. E-pad pell ez eus bet soñjet e voe e-tal kêr Šiauliai e Lituania. Tud arall o lavaret e oa an dachenn emgann e [[Vecsaule]] e Latvia a-vremañ. Hogen istorourion a ginnig ur gêriadenn a hanternoz Lituania, e-tal harzoù Latvia, nepell diouzh Šiauliai, da lec’hiadur (ha degemeret eo bet ez-ofisiel e [[2010]] gant gouarnamant Lituania).
[[Rummad:Kroaziadegoù]]
[[Rummad:Emgannoù|Saule]]
[[Rummad:Emgannoù an XIIIvet kantved|Saule]]
[[Rummad:Istor ar Gristeniezh]]
[[Rummad:Paganelezh]]
[[Rummad:Istor ar broioù balt]]
[[Rummad:Istor Europa]]
[[Rummad:Istor Lituania]]
[[Rummad:Istor Latvia]]
[[Rummad:Urzh Teutonek]]
[[Rummad:1236]]
lf68n4jlprf0u4igy7392xfmkmat3lh
2008401
2008400
2022-08-17T12:47:51Z
Bianchi-Bihanig
68941
araogenn vat
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù|
|brezel=Emgann Saulė|
|tammeus=ar [[Kroaziadegoù balt|C'hroaziadegoù balt]]
|skeudenn=[[Restr:2010 05 22 062Saulėsmūšis.JPG|250px|center|]]|
|titl=An dachenn emgann vartezeet.|
|deiziad= 22 a viz Gwengolo [[1236]]
|lec'h=e-tal [[Šiauliai]] e Samogitia|
|casus=|
|tiriad=|
|disoc'h=trec'h [[Vykintas]] hag ar Samogitianed|
|emganner1=[[Marc’heion douger-kleze]]<br /> [[Republik Pskov]]<br /> [[Livonianed]]<br /> [[Latgallianed]]|
|emganner2=Samogitianed|
|jeneral1=[[Volkwin]] †|
|jeneral2=Vykintas|
|nerzh1=3 000|
|nerzh2=etre 4 000 ha 5 000|
|Tud marvet1=48–60 marc'heg lazhet</br>2700 den marv|
|Tud marvet2=dianav|
}}
[[Skeudenn:Medieval Livonia 1260.svg|left|300px|thumb|Kartenn [[Livonia]] e 1260 o tiskouez lec'hiadur emgann Saulė e hanternoz Samogitia.]]
'''Emgann Saulė''' (''Saulės mūšis'' e [[lituaneg]], ''Saules kauja'' e [[latveg]], ''Schlacht von Schaulen'' en [[alamaneg]]), a vez graet « '''Emgann Šiauliai''' » anezhi a-wezhadoù e lituaneg (''Šiaulių mūšis''), a c’hoarvezas d’an 22 a viz Gwengolo [[1236]], nepell diouzh kêr [[Šiauliai]] a greder (diasur eo avat). Enebiñ a reas ar [[Marc'heion douger-kleze|Varc’heion douger-kleze]] hag o c’hevredidi valt en un tu, ouzh ar [[Samogitianed]] en tu arall. Ar faezhidigezh c’hloazus roet d’an Urzh milourel [[katolik]] gant ar Valted [[paganelezh|pagan]] a oa bet ur bazenn da [[Kroaziadegoù balt|groaziadegoù an Hanternoz]].
== Kenarroud istorel ==
Staliet abaoe [[1202]] en hanternoz ar [[broioù balt]] e klaske ar Varc’heion douger-kleze, kentañ urzh milourel erruet eno, reiñ lamm d’ar pobloù pagan, skrapañ o ziriadoù digante ha skignañ ar [[Kristeniezh|feiz Kristen]] er rannved-mañ. [[Estonia]] ha [[Latvia]] a-vremañ a oa dija dindan o beli, pe hini an [[Daned]], ha kemmet relijion ar pobloù enne.
Diaes e oa ar mare evit an Urzh a veze berr an argant gantañ ha diaes e veze dezhañ kavout enluidi nevez (ha kudennoù a oa etre mestr ar varc’heion hag ar [[Pab|babelezh]]). Neoazh e voe embannet ur [[builh ar pab|vuilh]] gant ar pab o kemenn e vefe taget [[Lituania]] ha meuriadoù pagan ar broioù balt. War sigur kemennoù ar pab e voulc’has [[Volkwin]], mestr an Urzh, ur vrezeliadenn a-enep da [[Samogitia]] gant ar pal dezhi aloubiñ aodoù ar [[mor Baltel]] eno ha, mod-se, tizhout tiriad an [[Urzh Teutonek]] ha kenstagañ an tiriadoù Kristen-se, hag evel-se adreiñ lufr da anv e Urzh. Treiñ a reas [[Republik Pskov]], al [[Livonianed]], al [[Latgalianed]] hag an [[Estonianed]] a-du gantañ.
== An emgann ==
Trec’h war ar [[Samogitianed]] e penn kentañ ar vrezeliadenn en em gavas lu Volkwin gant ur strollad niverus anezhe war hent an distro e-tal ur stêr. Ne fellas ket d’ar varc’heion stourm war droad avat ha dav e voe d’al lu [[Kroaziadegoù|kroaziat]] diazezañ ur c’hamp evit an nozvezh. Antronoz en em gavjont gant lu an dug a Samogitia [[Vykintas]] ha marc’hegerezh skañv lituaniat an [[Dugelezh Veur Lituania|Dug-Meur]] [[Mindaugas]]. Boaz da stourm er geunioù e voe ar re-mañ diwezhañ trec’h buan-tre war ar soudarded kristen a voe lazhadeget (ar mestr en o mesk) gant o enebourion er geunioù pe war hent an distro da [[Rīga]] gant ar [[Zemgalianed]] rebellet oute war-lerc’h an emgann.
== Lec’hiadur ==
Donet a ra anv an emgann ag hini an doueez [[Saulė]] (an Heol). Ez-wir e venneger er c’h''Chronicum Livoniae'' e c’hoarvezas en ''terram Sauleorum'', da lavaret eo en ur vro gouestlet da Saulė. Diaes eo avat gouzout pehini. E-pad pell ez eus bet soñjet e voe e-tal kêr Šiauliai e Lituania. Tud arall o lavaret e oa an dachenn emgann e [[Vecsaule]] e Latvia a-vremañ. Hogen istorourion a ginnig ur gêriadenn a hanternoz Lituania, e-tal harzoù Latvia, nepell diouzh Šiauliai, da lec’hiadur (ha degemeret eo bet ez-ofisiel e [[2010]] gant gouarnamant Lituania).
[[Rummad:Kroaziadegoù]]
[[Rummad:Emgannoù|Saule]]
[[Rummad:Emgannoù an XIIIvet kantved|Saule]]
[[Rummad:Istor ar Gristeniezh]]
[[Rummad:Paganelezh]]
[[Rummad:Istor ar broioù balt]]
[[Rummad:Istor Europa]]
[[Rummad:Istor Lituania]]
[[Rummad:Istor Latvia]]
[[Rummad:Urzh Teutonek]]
[[Rummad:1236]]
7m1hzf2qje9ivp16zgfimblqwyd8s0e
Tour-tan ar Paun
0
102027
2008403
1986213
2022-08-17T12:48:59Z
Huñvreüs
54570
infobox nevez
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox tour-tan
|gweladenniñ=ne reer ket
|annezet=n’eo ket
}}
'''Tour-tan ar Paun''' zo un [[tour-tan]] savet war ur garreg e beg norzh [[Enez Vriad]], e [[Mor Breizh]]. Emañ war-dro 1600 metr diouzh [[tour-tan ar Rozedoù]].
== Istor ==
Savet e voe ur raktres kentañ da sevel un [[tour-tan]] eno e [[1855]]. Echuet e voe al labourioù e [[1860]]. Un tour karrezek a oa bet savet, gant ur gouloù ruz digemm, hag adtiez. E [[1880]] e voe lakaet ur gouloù disheñvel, ruz ha gwenn, hag e [[1895]] unan all c’hoazh, gwenn, ruz ha gwer, digemm atav.
E dibenn an [[Eil Brezel-bed]], e [[1944]], e voe lakaet an tour-tan da darzhañ gant soudarded alaman. E 1949 e voe adsavet unan all en hevelep lec’h, gant mein ruz. E-lec’h ar gouloù kozh, dre betrol, e voe lakaet unan tredan ha diwar neuze e oa emgefreek an tour-tan, hep gward ebet ennañ.
== Liammoù diavaez ==
*[http://patrimoine.region-bretagne.fr/sdx/sribzh/main.xsp?execute=show_document&id=MERIMEEIA22015703 Tour-tan ar Paun] (Glad, renabl ar glad e Breizh)
*[http://phares.du.monde.free.fr/lum20/phare/pag382.html Phares à travers le monde] Skeudennoù eus tour-tan ar Paun
*[http://phares-de-france.pagesperso-orange.fr/phare/brehat.html Tour-tan ar Paun, el lec'hienn Phares de France]
*[http://www.phares-et-feux.fr/COTESDARMOR/BREHAT/Le%20Paon.htm#Haut Tour-tan ar Paun] (Phares et Feux des Côtes de France)
{{Commons|Category:Paon lighthouse}}
[[Rummad:Tourioù-tan en Aodoù-an-Arvor|Paon]]
[[Rummad:Enez-Vriad]]
46ch1hrnbmzgillhholc2rhiw1x2dsj
Disproziom
0
102223
2008652
1971928
2022-08-17T18:32:19Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| class="infobox" style="width:auto; font-size:90%;"
|-
! colspan="2" style="background-image:linear-gradient(to right, #ffbfff, #fff); color:#000;"|<!-- <div style="float:left; padding:5px;">[[Restr:Radiation warning symbol.svg|32px]]</div> --><div style="float:right; padding:5px;">[[Restr:Vector molecule.svg|32px]]</div> <span style="font-size:2em;">Disproziom</span>
|-
| align="center" colspan="2" | [[Terbiom]] – '''Disproziom''' – [[Holmiom]]
|-
| colspan="2" |
{|
|-
| <br>'''Dy'''<br>[[Kaliforniom|Cf]]
| colspan="2"| [[Restr:Dy-TableImage.svg|250px|Taolenn beriodek, Disproziom]]
<div style="text-align: right"><mark>[[Taolenn beriodek an elfennoù|Taolenn beriodek]]</mark></div>
|}
|- bgcolor="#ffbfff"
! colspan="2" | Perzhioù hollek
|-
|'''[[Niver atomek]]''' || 66
|-
|'''[[Rummad kimiek]]''' || [[Lantanid]]où
|-
|'''[[Strollad eus an daolenn beriodek|Strollad]]''' || Lantanidoù
|-
|'''[[Trovezh (taolenn drovezhiek)|Trovezh]]''' || 6
|-
|'''[[Bloc'h (taolenn drovezhiek)|Bloc'h]]''' || f
|-
|'''[[Tolz atomek]]''' || 162,5
|- bgcolor="#ffbfff"
! colspan="2" | Aozadur elektronek
|-
| colspan="2" align="center" | '''[[Aozadur elektronek an atomoù|[Xe] 4f<sup>10</sup> 6s<sup>2</sup>]]'''<br>Dasparzh an elektronoù : '''2, 8, 18, 28, 8, 2'''
|-
| colspan="3" | [[Restr:Electron shell 066 Dysprosium - no label.svg|center|150px]]
|- bgcolor="#ffbfff"
! colspan="2" | Perzhioù atomek
|- valign="top"
|'''[[Niver oksidadur]]''' || '''+ 3'''<br>''Oksidenn [[bazenn|vazennek]] skañv''
|-
|'''[[Tredanleiegezh]]''' || 1,22 <small>''(Skeul Linus Pauling)''</small>
|- valign="top"
|'''[[Gremmoù ionadur]]'''|| '''1 :''' 573,016 kJ/mol<br>'''2 :''' 1 125,983 kJ/mol<br>'''3 :''' 2 199,864 kJ/mol<br>'''4 :''' 4 001,244 kJ/mol
|-
|'''[[Skin atomek]]''' || 231 pm
|-
|'''[[Skin kenamsav]]''' || 180 pm
|-
|'''[[Skin Van der Vaals]]''' || (stlenn ebet)
|- bgcolor="#ffbfff"
! colspan="3" | Perzhioù fizikel
|-
|'''[[Arvez]]''' || Kaled
|-
| '''[[Douester]] (≈20 °C)''' || 8,531 g/cm<sup>3</sup>
|-
| '''[[Teuzverk]]''' || 2 573 °C
|-
| '''[[Bervverk]]''' || 4 652 °C
|-
| '''[[Tredanharzusted]]''' || 926 nΩ•m (e 20 °C)
|- bgcolor="#ffbfff"
! colspan="2" | Neuz an elfenn
|-
| align="center" colspan="3" | [[Restr:Dysprosium-2.jpg|300px]]<hr>
|-
! colspan="3" align="center"| [[Restr:Info icon 001.svg|24px|link=[[Skoazell:Elfennoù kimiek]]]]
|}
Un [[elfenn gimiek]] eo an '''disproziom''' ; '''Dy''' eo e [[arouez kimiek]], '''66''' e [[niver atomek]] ha '''162,500''' e [[mas atomek|dolz atomek]].
== Istor ==
E [[1886]] e voe dizoloet an disproziom gant ar [[kimiezh|c'himiour]] [[Bro-C'hall|gall]] Paul-Émile Lecoq de Boisbaudran, e [[Pariz]]. Un disoc'h eus enklaskoù war [[oksidadur|oksidenn]] [[itriom]] bet boulc'het e [[1794]] e voe ar gavadenn-se, evel hini meur a lantanid : an [[erbiom]] <sub>68</sub>Er e [[1843]], an [[holmiom]] <sub>67</sub>Ho e [[1878]], hag an disproziom <sub>66</sub>Dy neuze da ziwezhañ.<br>
Dizehan e rae ar c'himiour [[dierc'hadur]]ioù war [[marmor]] an oaled a oa en e di.
Ret e voe gortoz ar bloavezhioù [[1950]] evit kaout disproziom glan, a-drugarez da skipailh Frank Spedding en ''[[Iowa]] State University'' a zeuas a-benn da zestiañ war un argerzh [[kromatografiezh]] dre eskemmoù [[ion]]où. Adal al labourioù-se e voe tro da zidoueziañ al lantanidoù en un doare efedus ; bremañ avat e vez graet dre eskemmoù etre dourennoù.
Eus ar [[gresianeg]] δυσπρόσιτος, ''dusprósitos'', "diaes da gaout" e teu anv an elfenn 66.<br>
Ne vez ket kavet <sub>66</sub>Dy en e unan en natur, atav e vez e kailhoù hag alies gant erbiom pe holmiom.
== Perzhioù ==
Ur metal liv an arc'hant eo an disproziom ; ''orjalennus'' eo, da lavaret eo e c'haller e astenn hep na dorrfe, ha ''govelius'' eo, da lavaret eo e c'haller e bladañ a-daolioù mailh. Ken blot eo ma c'haller troc'hañ un dolzennad gant ur gontell. Tu zo d'e labourat gant mekanikoù zoken, hogen disteuler fulennoù a ra pa vez tommet betek re.<br>
[[Ferromagnetegezh|''Ferromagnetek'']] eo an disproziom e [[gwrezverk]]où yenoc'h eget -188,2 °C : treiñ a ra da [[gwarellegezh|warell]].
=== Kimiek ===
* Buan e tazgwered an disproziom gant [[dour]] zomm, gorrekoc'h gant dour yen :
:2 Dy [k] + 6 [[hidrogen|H]]<sub>2</sub>O [d] → 2 Dy(OH)<sub>3</sub> [dz] + 3 H<sub>2</sub> [g]<ref>Alc'hwez : ''k'' = kalet, ''d'' = dourek, ''dz'' = dourzileizhenn, ''g'' = [[gaz]]</ref>
* Dilufrañ a ra an disproziom en [[aer]], hag aes eo e lakaat da zeviñ :
:4 Dy + 3 O<sub>2</sub> → 2 Dy<sub>2</sub>O<sub>3</sub>
* Aes ivez eo dileizhañ an disproziom en [[trenkenn sulfurek|drenkenn sulfurek]] :
:2 Dy + 3 H<sub>2</sub>[[sulfur|S]]O<sub>4</sub> → 2 Dy<sup>3+</sup> + 3 SO<sub>4</sub><sup>2-</sup> + 3 H<sub>2</sub>
* Gant an holl [[halogen]]où, aroueziet amañ dre ''X'', e tazgwered Dy pa vez tommoc'h eget 200 °C :
:2 Dy (k) + 3 ''X''<sub>2</sub> (g) → 2 Dy''X''<sub>3</sub> (k)
=== Izotopoù ===
Seizh [[izotop]] eus Dy a gaver en natur : Dy-156, Dy-158, Dy-160, Dy-161, Dy-162, Dy-163 ha Dy-164. Stabil eo an holl anezho, zoken pa zigevan <sup>156</sup>Dy dre [[rannig α|skinoù α]] da reiñ <sup>152</sup>[[gadoliniom|Gd]] rak tremen 10<sup>18</sup> bloavezh eo e [[hanter-vuhez]].<br>
Skinizotopoù zo bet kevanaozet, 29 anezho, eus Dy-138 betek Dy-173. War-dro 3x10<sup>6</sup> bloavezh eo hanter-vuhez ar skinizotop stabilañ <sup>154</sup>Dy, ha 200 [[eilenn|ms]] eo hini Dy-138.
{| class="wikitable"
|+ Izotopoù stabilañ an disproziom
|-
! scope="col" | Izotop
! scope="col" | % en natur
! scope="col" | Hanter-vuhez
! scope="col" | Digevanad
|- align="center"
| '''<sup>154</sup>Dy''' || kevanaozet || 3x10<sup>6</sup> bloavezh || <sup>150</sup>Gd
|- align="center"
| rowspan="2" |
'''<sup>156</sup>Dy'''
| rowspan="2" |
0,06
| rowspan="2" | > 1x10<sup>18</sup> bloavezh
| <sup>152</sup>Gd<br><small>dre skinoù α</small>
|- align="center"
| <sup>156</sup>Gd<br><small>dre [[rannig β|skinoù β]]</small>
|- align="center"
| '''<sup>158</sup>Dy''' || 0,10
| colspan="2" | stabil, 92 [[neutron]]
|- align="center"
| '''<sup>160</sup>Dy''' || 2,34
| colspan="2" | stabil, 94 neutron
|- align="center"
| '''<sup>161</sup>Dy''' || 18,91
| colspan="2" | stabil, 95 neutron
|- align="center"
| '''<sup>162</sup>Dy''' || 25,51
| colspan="2" | stabil, 96 neutron
|- align="center"
| '''<sup>163</sup>Dy''' || 24,90
| colspan="2" | stabil, 97 neutron
|- align="center"
| '''<sup>164</sup>Dy''' || 28,18
| colspan="2" | stabil, 98 neutron
|}
== Arver ==
* Gwarelloù eo arver pennañ an disproziom ; kevret gant [[neodimiom]] <sub>60</sub>Nd e ro gwarelloù a chom stabil e [[gwrezverk]]où uhel. E kefluskerioù an [[aerluzell]]où ha re ar [[karr-tan|c'hirri-tan]] hiron e reer gant hevelep gwarelloù.
* Kevret gant ar [[vanadiom]] <sub>23</sub>Va ez arverer Dy evit fardañ [[laser]]où hag ardivinkoù-sklêrijennañ.
* Kevret gant [[nikel]] <sub>28</sub>Ni ez implijer Dy er barrennoù a reoilh al lonkañ neutronoù er [[kreizenn derc'hanel|c'hreizennoù derc'hanel]].
* Kevret gant [[magneziom]] <sub>12</sub>Mg en e greñva kent bezañ arveret e greanterezh an [[aerlestr|aerlistri]].
* Kendeuzadoù [[houarn]], [[kobalt]] pe nikel ha lantanidoù ([[terbiom]], [[gadoliniom]] ha disproziom) a implijer da enrollañ stlennoù war [[kantenn-stumm|kantennoù-stumm]] ha [[kantenn galet|kantennoù kalet]].
== Notennoù ==
{{Daveoù}}
<div style="font-size:90%;">
== Daveennoù ==
* [http://portal.acs.org/portal/acs/corg/content ''American Chemical Society''] {{en}} <small>Liamm oberiant 25 DU 12</small>
* AN NOALLEG Yann-Baol, ''Geriadur ar Gimiezh'', Preder, Plomelin, 2008 ISBN 978-2-901383-69-7 [http://preder.net/index.php?lang=bz Preder]
* AN NOALLEG Yann-Baol, ''Geriadur ar Fizik'', Preder, Plomelin, 2006 ISBN 978-2-901383-64-2
* ''Annales de chimie et de physique'', [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/cb343780820/date.r=.langFR Gallica / ''Bibliothèque nationale de FranPr''] {{fr}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* ''Atomic weights of the elements 2007 (IUPAC Technical Report)'' [http://www.iupac.org/publications/pac/81/11/2131/ ''Pure an Applied Chemistry''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* ''Atomic Weights and Isotopic Compositions for All Elements'' [http://physics.nist.gov/cgi-bin/Compositions/stand_alone.pl?ele=&ascii=html&isotype=some ''National Institute of Standards and Technology''] {{en}} <small>Liamm oberiant 18 HER 12</small>
* [http://www.brgm.fr/index.jsp ''Bureau de Recherche Géologique et Minière (BRGM)''] {{fr}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* CONSIDINE Glenn D., ''Van Nostrand's Encyclopedia of Chemistry'', Wiley-InterscienPr, 2005 ISBN 978-0-471-61525-5 {{en}}
* DEPOVERE Paul, ''La classification périodique des éléments — La merveille fondamentale de l'Univers'', De Boeck, Brussels, Belgia, 2002 ISBN 978-2-8041-4107-3 {{fr}}
* EMSLEY John, ''Nature's Building Blocks — An A-Z Guide to the Elements'', Oxford University Press, 2001 ISBN 978-0-19-850341-5 {{en}}
* ''Geriadur brezhoneg'' An Here, Plougastell-Daoulaz, 2001 ISBN 978-2-86843-236-0
* ÉTIENNE Guy, ''Geriadur ar Stlenneg'', Preder, 1996 ISBN 978-2-901383-14-7
* HOLDEN Norman, ''History of the Origin of the Chemical elements and Their Discoverers'', New York, 2001 [http://www.nndc.bnl.gov/content/elements.html ''Brookhaven National Laboratory''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* [http://www.iupac.org/publications/pac/ ''International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC)''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* [https://www.jlab.org/ ''Jefferson Lab''] {{en}} <small>Liamm oberiant 22 KZU 2012</small>
* [http://www.jinr.ru/default.asp?language=eng ''Joint Institute for Nuclear Research (ОИЯИ e Dubna)''] {{en}} <small>Liamm oberiant 25 DU 2012</small>
* [http://www.elementschimiques.fr/?fr/proprietes/chimiques/rayon-de-van-der-waals ''Les propriétés chimiques''] {{fr}} <small>Liamm oberiant 07 GEN 13</small>
* LIDE David R., ''CRC Handbook of Chemistry and Physics - 88th Edition'', CRC Press,2007 ISBN 978-0-8493-0488-0 {{en}}
* [http://www.rsc.org/periodic-table/ ''Royal Society of Chemistry''] {{en}} <small>Liamm oberiant 03 KZU 2012</small>
* STWERTKA Albert, ''A Guide to the Elements'', Oxford University Press, 1996 ISBN 978-0-19-508083-4 {{en}}
* [http://www.webelements.com/ ''Webelements''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 2012</small>
</div>
{{ElfennoùKimiek}}
[[Rummad:Elfennoù kimiek]]
7pkxp9o7kdv1v4cgyzfjklwa4euszhk
8°6 Crew
0
102316
2008653
1515764
2022-08-17T18:32:33Z
Huñvreüs
54570
liam
wikitext
text/x-wiki
8°6 Crew a zo ur strollad sonerezh ska, skinhead reggae, dub hag un tammig oi! savet e [[Pariz]] ([[Bro C'hall]]) e 1995. Tri fladenn zo bet savet ganto.
== Izili ==
* Charly - kan
* Mama - boudenn
* Laurent - taboulinoù
* Stom : gitar
* Ludo : gitar
* Clément : trompilh
* Muzo : saksell
* Iky : ograou
== Pladennaoueg ==
* ''Bad bad reggae'' (1999, Mad Butcher's Rcds (Adembannadur : Big 8 Records))
* ''Menil' express'' (2001, Big 8 Records)
* ''Old reggae friends'' (2010, UVPR & Massprod)
== Liamm diavaez ==
* [http://le86crew.free.fr/ le86crew.free.fr] Lec'hienn ofisiel
[[Rummad:Strolladoù sonerezh ska]]
pfielfsc0strb4x4kcfrwn4g4sbsx61
Lutesiom
0
102380
2008654
1979755
2022-08-17T18:32:44Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| class="infobox" style="width:auto; font-size:90%;"
|-
! colspan="2" style="background-image:linear-gradient(to right, #ffbfff, #fff); color:#000;"|<!-- <div style="float:left; padding:5px;">[[Restr:Radiation warning symbol.svg|32px]]</div> --><div style="float:right; padding:5px;">[[Restr:Vector molecule.svg|32px]]</div> <span style="font-size:2em;">Lutesiom</span>
|-
| align="center" colspan="2" | [[Iterbiom]] – '''Lutesiom''' – [[Hafniom]]
|-
| colspan="2" |
{|
|-
| <br>'''Lu'''<br>[[Lawrensiom|Lr]]
| colspan="2"| [[Restr:Lu-TableImage.svg|250px|Taolenn beriodek, Lutesiom]]
<div style="text-align: right"><mark>[[Taolenn beriodek an elfennoù|Taolenn beriodek]]</mark></div>
|}
|- bgcolor="#ffbfff"
! colspan="2" | Perzhioù hollek
|-
|'''[[Niver atomek]]''' || 71
|-
|'''[[Rummad kimiek]]''' || [[Lantanid]]où
|-
|'''[[Strollad eus an daolenn beriodek|Strollad]]''' || Lantanidoù
|-
|'''[[Trovezh (taolenn drovezhiek)|Trovezh]]''' || 6
|-
|'''[[Bloc'h (taolenn drovezhiek)|Bloc'h]]''' || f
|-
|'''[[Tolz atomek]]''' || 174,97
|- bgcolor="#ffbfff"
! colspan="2" | Aozadur elektronek
|-
| colspan="2" align="center" | '''[[Aozadur elektronek an atomoù|[Xe] 4f<sup>14</sup> 5d<sup>1</sup> 6s<sup>2</sup>]]'''<br>Dasparzh an elektronoù : '''2, 8, 18, 32, 9, 2'''
|-
| colspan="3" | [[Restr:Electron shell 071 Lutetium - no label.svg|center|150px]]
|- bgcolor="#ffbfff"
! colspan="2" | Perzhioù atomek
|- valign="top"
|'''[[Niver oksidadur]]''' || '''+ 3'''<br>''Oksidenn [[bazenn|vazennek]] skañv''
|-
|'''[[Tredanleiegezh]]''' || 1,00 <small>''(Skeul Linus Pauling)''</small>
|- valign="top"
|'''[[Gremmoù ionadur]]'''|| '''1 :''' 523,519 kJ/mol<br>'''2 :''' 1 341,145 kJ/mol<br>'''3 :''' 2 022,273 kJ/mol<br>'''4 :''' 4 365,958 kJ/mol<br>'''5 :''' 6 445,215 kJ/mol
|-
|'''[[Skin atomek]]''' || 224 pm
|-
|'''[[Skin kenamsav]]''' || 174 pm
|-
|'''[[Skin Van der Vaals]]''' || (stlenn ebet)
|- bgcolor="#ffbfff"
! colspan="3" | Perzhioù fizikel
|-
|'''[[Arvez]]''' || Kaled
|-
| '''[[Douester]] (≈20 °C)''' || 9,842 g/cm<sup>3</sup>
|-
| '''[[Teuzverk]]''' || 1 663 °C
|-
| '''[[Bervverk]]''' || 3 402 °C
|-
| '''[[Tredanharzusted]]''' || 582 nΩ•m (e 20 °C)
|- bgcolor="#ffbfff"
! colspan="2" | Neuz an elfenn
|-
| align="center" colspan="3" | [[Restr:Lutetium sublimed dendritic and 1cm3 cube.jpg|300px]]<br>1 cm<sup>3</sup> eo ec'honad an diñs lutesiom<hr>
|-
! colspan="3" align="center"| [[Restr:Info icon 001.svg|24px|link=[[Skoazell:Elfennoù kimiek]]]]
|}
Un [[elfenn gimiek]] eo al '''lutesiom''' ; '''Lu''' eo e [[arouez kimiek]], '''71''' e [[niver atomek]] ha '''174,97''' e [[mas atomek|dolz atomek]].
== Istor ==
E [[1878]] e voe hiniennekaet an elfenn 70 gant ar [[kimiezh|c'himiour]] [[suis]] Jean Charles Galissard de Marignac e Skol-veur [[Geneva]] a-douez an [[erbiom]] a oa en un tamm kailh ''gadolinit''. An anv ''ytterbium'' a roas d'an elfenn nevez, en enor da Ytterby, ur gêriadenn e-kichen [[Stockholm]] ma teue ar c'hailh.<br />
E [[1907]] e voe rannet ''ytterbium'' Galissard de Marignac e div elfenn gant ar c'himiour [[Bro-C'hall|gall]] Georges Urbain : unan a anvas ''neoytterbia'', a zeuas da vezañ an [[iterbiom]] <sub>70</sub>Yb, hag eben a anvas ''lutecia'' diwar anv [[latin]] [[Pariz]], a voe anvet ''lutecium'' (pe : ''lutetium'') <sub>71</sub>Lu diwezhatoc'h.<br>
E 1907 ivez e voe dizoloet Yb ha Lu en ''ytterbia'' gant ar c'himiour [[aostria]]n Carl Auer von Welsbach, hag ur wezh c'hoazh gant er [[Stadoù-Unanet Amerika|Stadoù-Unanet]] gant ar c'himiour [[Bro-Saoz|saoz]] Charles James.<br>
E [[1953]] e voe kenderc'het lutesiom peuzc'hlan<ref>[[#Daveennoù|EMSLEY John, ''Nature's Building Blocks]]</ref>.
== Perzhioù ==
Ur metal liv an arc'hant eo al lutesiom, al lantanid kaletañ eo.
=== Kimiek ===
Mat e talc'h al lutesiom ouzh an [[daskrign]]. Gorrek-tre e c'houzañv an [[oksidadur]] en 20[[gwrezverk|°C]], met buan e tev e 150 °C ; da neuze e tro da ''drioksidenn lutesiom'' Lu<sub>2</sub>[[oksigen|O]]<sub>3</sub>, a c'hall lonkañ an [[dour]] hag an ''dioksidenn garbon'' [[karbon|C]]O<sub>2</sub>.
* Buan e tazgwered al lutesiom gant [[dour]] zomm, gorrekoc'h gant dour yen :
:2 Lu [k] + 6 [[hidrogen|H]]<sub>2</sub>O [d] → 2 Lu(OH)<sub>3</sub> [dz] + 3 H<sub>2</sub> [g]<ref>Alc'hwez : ''k'' = kalet, ''d'' = dourek, ''dz'' = dourzileizhenn, ''g'' = [[gaz]]</ref>
* Dilufrañ gorrek-tre a ra an iterbiom en [[aer]] :
:4 Lu + 3 O<sub>2</sub> → 2 Lu<sub>2</sub>O<sub>3</sub> (''trioksidenn lutesiom'')
* Aes ivez eo dileizhañ an iterbiom en [[trenkenn sulfurek|drenkenn sulfurek]] :
:2 Lu [k] + 3 H<sub>2</sub>[[sulfur|S]]O<sub>4</sub> [dz] → 2 [Lu(H<sub>2</sub>O)<sub>9</sub>]<sup>3+</sup> [dz] + 3 SO<sub>4</sub><sup>2-</sup> [dz] + 3 H<sub>2</sub> [g]
* Gant ar pevar [[halogen]] skañvañ ([[fluor|F]], [[klor|Cl]], [[brom|Br]] hag [[iod|I]]), aroueziet amañ dre ''X'', e tazgwered Lu pa vez tommoc'h eget 200 °C :
:2 Lu [k] + 3 ''X''<sub>2</sub> [g] → 2 Lu''X''<sub>3</sub> [k]
=== Izotopoù ===
Daou [[izotop]] eus Lu a gaver en natur : Lu-175 ha Lu-176, <sup>175</sup>Lu o vezañ stabil.<br>
Skinizotopoù zo bet kevanaozet, 32 anezho, <sup>174</sup>Lu o vezañ an hini stabilañ gant un [[hanter-vuhez]] a 3,31 bloavezh.
{| class="wikitable"
|+ Izotopoù stabilañ al lutesiom
|-
! scope="col" | Izotop
! scope="col" | % en natur
! scope="col" | Hanter-vuhez
! scope="col" | Digevanad
|- align="center"
| '''<sup>173</sup>Lu''' || kevanaozet || 1,37 bloavezh || <sup>173</sup>[[iterbiom|Yb]]
|- align="center"
| '''<sup>174</sup>Lu''' || kevanaozet || 32,31 bloavezh]] || <sup>174</sup>Yb
|- align="center"
| '''<sup>175</sup>Lu''' || 97,41
| colspan="2" | stabil, 104 [[neutron]]
|- align="center"
| '''<sup>176</sup>Lu''' || 2,59 || 3x10<sup>10</sup> bloavezh || <sup>176</sup>[[hafniom|Hf]]
|}
== Arver ==
Nebeut a implij a vez graet eus al lutesiom, abalamour d'e rouezded ha d'e briz.
* Lu-175, al lutesiom stabil, a dalvez da [[trelusker|drelusker]] e granterezh an [[eoul-maen]].
* E greanterezh an [[elektronik]] ez arverer Lu a-gementadoù bihan da bistañ [[granat]]où [[gadoliniom|Gd]][[galliom|Ga]] a vez lakaet e lod [[memor]]ioù evit an [[urzhiataer]]ioù.
* [[Rannig β|Skinoù β]] a vez bannet gant ar skinizotop Lu-177, setu e vez implijer er [[mezegiezh]] evit stourm ouzh ar [[krign-bev|c'hankr]].
== Notennoù ==
{{Daveoù}}
<div style="font-size:90%;">
== Daveennoù ==
* [http://portal.acs.org/portal/acs/corg/content ''American Chemical Society''] {{en}} <small>Liamm oberiant 25 DU 12</small>
* AN NOALLEG Yann-Baol, ''Geriadur ar Gimiezh'', Preder, Plomelin, 2008 ISBN 978-2-901383-69-7 [http://preder.net/index.php?lang=bz Preder]
* AN NOALLEG Yann-Baol, ''Geriadur ar Fizik'', Preder, Plomelin, 2006 ISBN 978-2-901383-64-2
* ''Annales de chimie et de physique'', [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/cb343780820/date.r=.langFR Gallica / ''Bibliothèque nationale de FranPr''] {{fr}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* ''Atomic weights of the elements 2007 (IUPAC Technical Report)'' [http://www.iupac.org/publications/pac/81/11/2131/ ''Pure an Applied Chemistry''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* ''Atomic Weights and Isotopic Compositions for All Elements'' [http://physics.nist.gov/cgi-bin/Compositions/stand_alone.pl?ele=&ascii=html&isotype=some ''National Institute of Standards and Technology''] {{en}} <small>Liamm oberiant 18 HER 12</small>
* [http://www.brgm.fr/index.jsp ''Bureau de Recherche Géologique et Minière (BRGM)''] {{fr}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* CONSIDINE Glenn D., ''Van Nostrand's Encyclopedia of Chemistry'', Wiley-InterscienPr, 2005 ISBN 978-0-471-61525-5 {{en}}
* DEPOVERE Paul, ''La classification périodique des éléments — La merveille fondamentale de l'Univers'', De Boeck, Brussels, Belgia, 2002 ISBN 978-2-8041-4107-3 {{fr}}
* EMSLEY John, ''Nature's Building Blocks — An A-Z Guide to the Elements'', Oxford University Press, 2001 ISBN 978-0-19-850341-5 {{en}}
* ''Geriadur brezhoneg'' An Here, Plougastell-Daoulaz, 2001 ISBN 978-2-86843-236-0
* ÉTIENNE Guy, ''Geriadur ar Stlenneg'', Preder, 1996 ISBN 978-2-901383-14-7
* HOLDEN Norman, ''History of the Origin of the Chemical elements and Their Discoverers'', New York, 2001 [http://www.nndc.bnl.gov/content/elements.html ''Brookhaven National Laboratory''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* [http://www.iupac.org/publications/pac/ ''International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC)''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* [https://www.jlab.org/ ''Jefferson Lab''] {{en}} <small>Liamm oberiant 22 KZU 2012</small>
* [http://www.jinr.ru/default.asp?language=eng ''Joint Institute for Nuclear Research (ОИЯИ e Dubna)''] {{en}} <small>Liamm oberiant 25 DU 2012</small>
* [http://periodic.lanl.gov/ ''Los Alamos National Laboratory''] {{en}} <small>Liamm oberiant 14 C'HWE 2013</small>
* [http://www.elementschimiques.fr/?fr/proprietes/chimiques/rayon-de-van-der-waals ''Les propriétés chimiques''] {{fr}} <small>Liamm oberiant 07 GEN 13</small>
* LIDE David R., ''CRC Handbook of Chemistry and Physics - 88th Edition'', CRC Press, 2007 ISBN 978-0-8493-0488-0 {{en}}
* [http://www.rsc.org/periodic-table/ ''Royal Society of Chemistry''] {{en}} <small>Liamm oberiant 03 KZU 2012</small>
* STWERTKA Albert, ''A Guide to the Elements'', Oxford University Press, 1996 ISBN 978-0-19-508083-4 {{en}}
* [http://www.webelements.com/ ''Webelements''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 2012</small>
</div>
{{ElfennoùKimiek}}
[[Rummad:Elfennoù kimiek]]
7nhgv8re5x8seb6x25lricxs8chfhy2
Aktiniom
0
102534
2008655
1979779
2022-08-17T18:32:56Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| class="infobox" style="width:auto; font-size:90%;"
|-
! colspan="2" style="background-image:linear-gradient(to right, #f9c, #fff); color:#000;"|<div style="float:left; padding:5px;">[[Restr:Radiation warning symbol.svg|32px]]</div> <div style="float:right; padding:5px;">[[Restr:Vector molecule.svg|32px]]</div> <span style="font-size:2em;">Aktiniom</span>
|-
| align="center" colspan="2" | [[Radiom]] – '''Aktiniom''' – [[Toriom]]
|-
| colspan="2" align="center" |
{|
|-
| <br>[[Lantanom|La]]<br>'''Ac'''
| colspan="2"| [[Restr:Ac-TableImage.svg|250px|Taolenn beriodek, Aktiniom]]
<div style="text-align: right"><mark>[[Taolenn beriodek an elfennoù|Taolenn beriodek]]</mark></div>
|}
|- bgcolor="#f9c"
! colspan="2" | Perzhioù hollek
|-
|'''[[Niver atomek]]''' || 89
|-
|'''[[Rummad kimiek]]''' || [[Aktinid]]où
|-
|'''[[Strollad eus an daolenn beriodek|Strollad]]''' || Aktinidoù
|-
|'''[[Trovezh (taolenn drovezhiek)|Trovezh]]''' || 7
|-
|'''[[Bloc'h (taolenn drovezhiek)|Bloc'h]]''' || f
|-
|'''[[Tolz atomek]]''' || [227]
|- bgcolor="#f9c"
! colspan="2" | Aozadur elektronek
|-
| colspan="2" align="center" | '''[[Aozadur elektronek an atomoù|[Rn] 6d<sup>1</sup> 7s<sup>2</sup>]]'''<br>Dasparzh an elektronoù : '''2, 8, 18, 32, 18, 9, 2'''
|-
| colspan="3" | [[Restr:Electron shell 089 Actinium - no label.svg|center|150px]]
|- bgcolor="#f9c"
! colspan="2" | Perzhioù atomek
|- valign="top"
|'''[[Niver oksidadur]]''' || +3<br>''Oksidenn [[bazenn (kimiezh)|vazennek]] skañv)
|-
|'''[[Tredanleiegezh]]''' || 1,10 <small>''(Skeul Linus Pauling)''</small>
|- valign="top"
|'''[[Gremmoù ionadur]]'''|| '''1 :''' 519,11 kJ/mol<br>'''2 :''' 1 134 kJ/mol<br>'''3 :''' 1 682 kJ/mol
|-
|'''[[Skin atomek]]''' || 195 pm
|-
|'''[[Skin kenamsav]]''' || 186 pm
|-
|'''[[Skin Van der Vaals]]''' || 283 pm
|- bgcolor="#f9c"
! colspan="3" | Perzhioù fizikel
|-
|'''[[Arvez]]''' || Kaled
|-
| '''[[Douester]] (≈20 °C)''' || 10,070 g/cm<sup>3</sup>
|-
| '''[[Teuzverk]]''' || 1 050 °C
|-
| '''[[Bervverk]]''' || 3 300 °C
|-
| '''[[Tredanharzusted]]''' || (stlenn ebet)
|- bgcolor="#f9c"
! colspan="2" | Neuz an elfenn
|-
| align="center" colspan="3" | <span style="color:Green; font-size:2em;">?</span><br>''(Ur c'haled du neuz ur metal dezhañ, war a greder)''<hr>
|-
! colspan="3" align="center"| [[Restr:Info icon 001.svg|24px|link=[[Skoazell:Elfennoù kimiek]]]]
|}
Un [[elfenn gimiek]] eo an '''aktiniom''' ; '''Ac''' eo e [[arouez kimiek]], '''89''' e [[niver atomek]] ha '''227,028''' e [[mas atomek|dolz atomek]]. An [[aktinid]] kentañ eo e [[taolenn beriodek an elfennoù|taolenn drovezhiek an elfennoù kimiek]].
== Istor ==
E [[1899]] e voe dizoloet an aktiniom e [[Pariz]] gant ar [[kimiezh|c'himiour]] [[Bro-C'hall|gall]] André-Louis Debienne, dre e dennañ diouzh ar c'hailh [[uraniom]] anvet ''pitchblende'', a zo uraniom [[oksidadur|oksidet]] U<sub>3</sub>[[oksigen|O]]<sub>8</sub>, bet dilezet gant [[Marie Curie]] goude m'he devoa tennet ar [[radiom]] anezhañ. Heñvelderioù a gavas etre an elfenn nevez hag an [[titaniom]] <sub>22</sub>Ti, a zo ur [[metal ardreuzat]] ; e [[1900]] avat e kavas dezhañ e oa damheñvel ouzh an [[toriom]] <sub>90</sub>Th, a zo un aktinid all.<br>
E [[1902]] e voe tennet an hevelep elfenn eus an hevelep kailh gant ar c'himiour [[Alamagn|alaman]] Friedrich Otto Giesel, a gavas heñvelderioù etre an elfenn nevez hag al [[lantanom]] <sub>57</sub>La, a zo ul [[lantanid]].<br>
E [[1904]] e roas F. Giesel an anv ''emamium'' d'an elfenn a grede bezañ nevez, dre ma ne ouie mann ebet diwar-benn labour André Debienne. Goude ma voe bet keñveriet an div gavadenn e voe anzavet e oa Debienne an dizoloer kentañ, a zibabas an anv ''actinium'' diwar an [[henc'hresianeg]] ακτίς, ακτίνος ''aktis, aktinos'', "bann", "skin", en abeg d'e skinoberiegezh. Eus anv an aktiniom e teu hini rummad an [[aktinidi]]doù, 15 elfenn ennañ eus <sub>89</sub>Ac betek <sub>103</sub>Lr, al [[lawrensiom]].
An [[izotop]] Ac-227 eo a voe tennet eus U<sub>3</sub>[[oksigen|O]]<sub>8</sub> ; kavet e vez en natur, pa 'z eo disoc'h digevanadur an uraniom-235. Louc'hoù hepken zo anezhañ avat, pa n'eus nemet war-dro 150 [[kilogramm|mg]] ag aktiniom en un donennad ''pitchblende''<ref>[http://www.rsc.org/periodic-table/element/89/actinium ''Royal Society of Chemistry''] {{en}} Liamm oberiant 01 MEU 13.</ref>.<br>
[[Skinoberiegezh|Skinoberiek]]-kenañ eo an aktiniom, war-dro 150 gwezh muioc'h eget ar radiom.
== Perzhioù ==
Ur metal blot liv an arc'hant eo an aktiniom<ref>SALUTSKY Murell L. & STITES Joseph G. & STONE RObert D, ''Preparation of Actinium Metal'', 1955, [http://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/ja01606a085 ''Journal of the American Chemical Society''], 77/1, pp. 237-240 {{en}} Liamm oberiant 01 MEU 13</ref>. Skinoberiek-kenañ eo, lugerniñ a ra en deñvalijenn en ur deuler [[gouloù]] glaswenn dre m'eo [[ion]]aet an [[aer]] a zo tro-dro dezhañ<ref>[http://global.britannica.com/EBchecked/topic/4367/actinium-Ac ''Encyclopædia Britannica''] {{en}} Liamm oberiant 01 MEU 13</ref>.
=== Kimiek ===
Buan e tazgwered an aktiniom en aer, ur c'holoenn wenn ag oksidenn aktiniom a zeu warnañ evit harpañ ouzh an oksidadur da vont donoc'h.<br>
Damheñvel ouzh re al lantanom eo e berzhioù kimiek.
== Kenderc'hadur ==
Dre m'eo an aktiniom tost d'al lantanom ha da lantanidoù all a-fed perzhioù kimiek ez eo diaes o disrannañ p'o zenner eus kailh uraniom, setu e kaver aesoc'h kenderc'hañ aktiniom dre vombezenniñ radiom-226 gant [[neutron]]où e [[kreizenn nukleel|kreizennoù derc'hanel]] : <sup>226</sup>Ra + 1 neutron → <sup>227</sup>Ra → <sup>227</sup>Ac dre [[rannig β|skinoù β]] skignet e-pad 42,2 [[eilenn|munutenn]]. Gouest eo Ac-227 da dapout neutronoù a-benn reiñ <sup>228</sup>Ac a-gementadoù bihan.<br>
Goude-se e tisranner an aktiniom diouzh ar radiom hag an elfennoù all a zo bet kenderc'het ([[plom]], [[bismut]], [[poloniom]] ha [[toriom]]).
Stumm metalek an aktiniom a genderc'her dre goazhañ AcO[[fluor|F]] (''fluorid aktiniom'') gant burezh [[litiom]] er goullo e 1000-1300[[gwrezverk|°C]].
=== Izotopoù ===
Un [[izotop]] hepken eus an aktiniom a gaver en natur, <sup>227</sup>Ac, gant un [[hanter-vuhez]] a 21,773 bloavezh.<br />
Skinizotopoù zo bet kevanaozet, 36 anezho, <sup>225</sup>Ac o vezañ an hini stabilañ gant un hanter-vuhez a zek devezh.
{| class="wikitable" style="text-align:center;"
|+ Izotopoù stabilañ an aktiniom
|-
! scope="col" | Izotop
! scope="col" | % en natur
! scope="col" | Hanter-vuhez
! scope="col" | Digevanidigezh
|-
| '''<sup>225</sup>Ac''' || kevanaozet || 10 devezh || [[rannig a|a]] → <sup>221</sup>[[Frankiom|Fr]]
|-
| rowspan="3" | '''<sup>226</sup>Ac'''
| rowspan="3" | kevanaozet
| rowspan="3" | 29,37 eurvezh
| [[rannig β|β<sup>-</sup>]] → <sup>226</sup>[[Toriom|Th]]
|-
| [[degerc'had elektronoù|ε]] → <sup>226</sup>[[Radiom|Ra]]
|-
| [[rannig α|α]] → <sup>222</sup>Fr
|-
| rowspan="2" |'''<sup>227</sup>Ac'''
| rowspan="2" | 100
| rowspan="2" | 21,773 bloavezh
| [[rannig β|β<sup>-</sup>]] → <sup>227</sup>Th
|-
| [[rannig α|α]] → <sup>223</sup>Fr
|}
== Arver ==
Hini ebet, abalamour da rouested, priz ha skinoberiegezh an elfenn.
== Notennoù ==
{{Daveoù}}
<div style="font-size:90%;">
== Daveennoù ==
* [http://portal.acs.org/portal/acs/corg/content ''American Chemical Society''] {{en}} <small>Liamm oberiant 25 DU 12</small>
* AN NOALLEG Yann-Baol, ''Geriadur ar Gimiezh'', Preder, Plomelin, 2008 ISBN 978-2-901383-69-7 [http://preder.net/index.php?lang=bz Preder]
* AN NOALLEG Yann-Baol, ''Geriadur ar Fizik'', Preder, Plomelin, 2006 ISBN 978-2-901383-64-2
* ''Annales de chimie et de physique'', [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/cb343780820/date.r=.langFR Gallica / ''Bibliothèque nationale de FranPr''] {{fr}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* ''Atomic weights of the elements 2007 (IUPAC Technical Report)'' [http://www.iupac.org/publications/pac/81/11/2131/ ''Pure an Applied Chemistry''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* ''Atomic Weights and Isotopic Compositions for All Elements'' [http://physics.nist.gov/cgi-bin/Compositions/stand_alone.pl?ele=&ascii=html&isotype=some ''National Institute of Standards and Technology''] {{en}} <small>Liamm oberiant 18 HER 12</small>
* [http://www.brgm.fr/index.jsp ''Bureau de Recherche Géologique et Minière (BRGM)''] {{fr}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* CONSIDINE Glenn D., ''Van Nostrand's Encyclopedia of Chemistry'', Wiley-InterscienPr, 2005 ISBN 978-0-471-61525-5 {{en}}
* DEPOVERE Paul, ''La classification périodique des éléments — La merveille fondamentale de l'Univers'', De Boeck, Brussels, Belgia, 2002 ISBN 978-2-8041-4107-3 {{fr}}
* EMSLEY John, ''Nature's Building Blocks — An A-Z Guide to the Elements'', Oxford University Press, 2001 ISBN 978-0-19-850341-5 {{en}}
* ''Geriadur brezhoneg'' An Here, Plougastell-Daoulaz, 2001 ISBN 978-2-86843-236-0
* ÉTIENNE Guy, ''Geriadur ar Stlenneg'', Preder, 1996 ISBN 978-2-901383-14-7
* HOLDEN Norman, ''History of the Origin of the Chemical elements and Their Discoverers'', New York, 2001 [http://www.nndc.bnl.gov/content/elements.html ''Brookhaven National Laboratory''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* [http://www.iupac.org/publications/pac/ ''International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC)''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* [https://www.jlab.org/ ''Jefferson Lab''] {{en}} <small>Liamm oberiant 22 KZU 2012</small>
* [http://www.jinr.ru/default.asp?language=eng ''Joint Institute for Nuclear Research (ОИЯИ e Dubna)''] {{en}} <small>Liamm oberiant 25 DU 2012</small>
* [http://periodic.lanl.gov/ ''Los Alamos National Laboratory''] {{en}} <small>Liamm oberiant 14 C'HWE 2013</small>
* [http://www.elementschimiques.fr/?fr/proprietes/chimiques/rayon-de-van-der-waals ''Les propriétés chimiques''] {{fr}} <small>Liamm oberiant 07 GEN 13</small>
* LIDE David R., ''CRC Handbook of Chemistry and Physics - 88th Edition'', CRC Press, 2007 ISBN 978-0-8493-0488-0 {{en}}
* [http://www.rsc.org/periodic-table/ ''Royal Society of Chemistry''] {{en}} <small>Liamm oberiant 03 KZU 2012</small>
* STWERTKA Albert, ''A Guide to the Elements'', Oxford University Press, 1996 ISBN 978-0-19-508083-4 {{en}}
* [http://www.webelements.com/ ''Webelements''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 2012</small>
</div>
{{ElfennoùKimiek}}
[[Rummad:Elfennoù kimiek]]
jhzehhbl7zyo97bysr90j45lm2bn01r
Ugolino della Gherardesca
0
102635
2008656
1988513
2022-08-17T18:33:21Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[File:Blake Hell 33 Ugolino.jpg|thumb|190px|Ugolino hag e vibien, gant ([[William Blake]] , war-dro 1826).]]
[[File:Ugolino.jpg |thumb|200px| Ugolino della Gherardesca, gant ur poltredour dizanv, e-barzh Physiognomische Fragmente, gant Johann Caspar Lavater, 1775-1778.]]
[[File:Ugolino Carpeaux Petit Palais PPSO1573.jpg|thumb|right|upright 1.20|''Ugolin della Gherardesca hag e vugale'', gant [[Carpeaux]], [[Petit Palais]], [[Pariz]]]]
'''Ugolino della Gherardesca''' (Pisa, 1220 – Pisa, 1289) a oa ur politikour italian en XIIIvet kantved, kont [[Donoratico]] ha tirant [[Pisa]]. A orin lombard e oa e diegezh, [[Della Gherardesca]].
Brudet eo evel an den krisañ zo bet en Italia an {{XIIIvet kantved}}, ha patrom an haroz daonet en [[Divina Commedia]] gant [[Dante Alighieri]], kondaonet da vervel gant an naon goude bout debret e vugale.
En XIIIvet kantved e oa bec'h bras en Italia etre [[Gwelfed ha Gibellined]], kostezenn ar pab a-enep kostezenn an impalaer santel.
[[File:Coat of arms of the House of della Gherardesca.svg|thumb|right|150px|Skoed an tiegezh della Gherardesca]]
Etre daouarn ar C'hibellined e oa Pisa pa oa ar Welfed e penn ar c'hêrioù tro-war-dro, ha dreist-holl kêrioù [[Genoa]] ha [[Firenze]]. E penn kêr Pisa e oa bet lakaet gouarnamant kreñv ur [[podestà]], un despot koulz lavarout<ref name="Bentley">"Count Ugolino of Pisa", ''Bentley’s Miscellany'' 55 (1864), p. 173-78.</ref>
Ugolino a oa ganet e [[Pisa]] en tiegezh [[della Gherardesca]], tud a ouenn uhel, a orin lombard, hag a oa liammet ouzh an impalaerien [[Hohenstaufen]] hag a oa e-touez renerien Toskana hag e penn ar C'hibellined e Pisa. Trubardiñ a reas kostezenn ar C'hibellined, pa reas da gêr Pisa koll un emgann war vor o tilezel e arme. Se ne viras ket outañ da gemer ar galloud goude, dre widre pe dre c'hourdrouz, ha da lazhañ kement hini a enebe outañ.
Gouarn kêr Bisa a reas dre ar c'hleze ken na voe steuet un irienn gant an arc'heskob [[Ruggeri Ubaldini]] a deuas a-benn da gregiñ ennañ. Kraouiet e voe Ugolino ha pevar mab dezhañ en un tour : da gentañ e roas dezho un tamm boued, dister a-walc'h, ha goude o leuskel da vervel gant an naon.
<gallery>
File:Ugolino Carpeaux Petit Palais PPSO1573.jpg|''Ugolino'', kizellet gant [[Jean-Baptiste Carpeaux|Carpeaux]], er [[Petit Palais]], e Pariz.
File:Museo d'Orsay auguste rodin, conte ugolino 01.JPG| ''Ar c'hont Ugolino'', gant [[Auguste Rodin]], [[Mirdi Orsay]], [[Pariz]].]]
Restr:Inf. 33 Conte ugolino by Giovanni Stradano (1587).jpg|Ugolino en ''[[Divina Commedia]]'', gant [[Jan van der Straet]] en 1537.
</gallery>
<!--
== Biographie ==
''Ugolin'', ou ''Hugolin'', a été placé par Dante dans le neuvième cercle de son Enfer, dans une zone où sont punis des damnés, emprisonnés dans de la glace, qui ont trahi leur patrie ou leurs compagnons.
La légende dit qu'Ugolin, ayant été le dernier à survivre, aurait mangé le corps des enfants morts près de lui. Il s'agit en fait d'une interprétation sans doute erronée de ce vers de Dante : « Poscia, piú che 'l dolor, poté 'l digiuno » (« Puis, la faim fut encore plus forte que la douleur » ou « Et puis ce que la douleur ne put, la faim le put ») qui semble indiquer que la faim plus que la douleur a causé la mort d'Ugolin. L'anthropophagie d'Ugolin n'est pas attestée par les contemporains<ref>Paget Toynbee. A Dictionary of Proper Names and Notable Matters in the Works of Dante. Revised by Charles S. Singleton. Oxford, Clarendon Press, 1968, p. 226.</ref>.
Dante imagine que Ruggeri et Ugolin sont figés dans la glace l'un près de l'autre. Le châtiment de l'archévêque est d'être dévoré sans cesse par celui qu'il a fait mourir de faim. La tragédie allemande ''Ugolino'' de Heinrich Wilhelm von Gerstenberg (1737-1823) annonce en 1767 la « révolution littéraire » du [[Sturm und Drang]]<ref>Heinrich Wilhelm von Gerstenberg, Ugolino (1767), traduction et présentation de François Genton, Grenoble, ELLUG, 1998.</ref>.
-->
==Notennoù==
<references/>
== Levrlennadur ==
*Paola Benigni, Massimo Becattini. ''Ugolino della Gherardesca: cronaca di una scoperta annunciata''. [[Archeologia Viva]] n. 128 (2008).
*Thomas Caldecot Chub. ''Dante and His World''. Boston: Little, Brown and Co. (1996).
*Joan M. Ferrante. ''The Political Vision of the Divine Comedy''. Princeton: [[Princeton University Press]] (1984).
*Robert Hollander. "Inferno XXXIII, 37-74: Ugolino's Importunity". ''Speculum'' 59 (July 1984), p. 549–55.
*Robert Hollander. [http://etcweb.princeton.edu/dante/index.html ''Circle 9''] The Trustees of [[Princeton University]] (1997).
*James Miller. ''Dante & the Unorthodox; The Aesthetics of Transgression''. Waterloo, Canada: Wilfrid University Press (2005).
*Gilbert, Allan H. ''Dante's Conception of Justice''. Duke University Press, 1925.
*Francesco Mallegni, M. Luisa Ceccarelli Lemut. ''Il conte Ugolino di Donoratico tra antropologia e storia'', Pisa 2003. ISBN 88-8492-059-0.
*Nicole Martinelli, "Dante and the Cannibal Count", ''Newsweek'' (1 February 2007).
*Guy P. Raffa. [http://danteworlds.laits.utexas.edu/circle9.html#ugolino ''Circle 9, Cantos 31–34'']. [[University of Texas at Austin]] (2002).
*Theodore Spencer. "The Story of Ugolino in Dante and Chaucer". ''Speculum'' 9 (July 1934), p. 295–301.
*Paget Toynbee, ''[http://www.archive.org/details/adictionaryprop00toyngoog A Dictionary of the Proper Names and Notable Matters in the Works of Dante]'', [[Oxford University Press]] (1968).
*[[Frances A. Yates]]. "Transformations of Dante's Ugolino". ''Journal of the [[Warburg Institute|Warburg]] and [[Courtauld Institute]]s'' 14 (1951), p. 92 – 117.
{{DEFAULTSORT:Gherardesca, Ugolino}}
[[Rummad:Tud Pisa]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1220]]
[[Rummad:Marvioù 1289]]
oflonv4nlgvczmbwzfiwewxmqalh8t4
Emgann Fontenoy
0
102641
2008504
2008375
2022-08-17T16:45:10Z
Bianchi-Bihanig
68941
fazi
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Fontenoy
|tammeus=[[Brezel Hêrezh Aostria]]
|skeudenn=[[File:Battle of Fontenoy 1745.PNG|centre|280px|Emgann Fontenoy]]
|titl=
|deiziad= [[11 Mae|11 a viz Mae]] [[1745]]
|lec'h= [[Antoing]] <br /> Izelvroioù aostrian, e [[Belgia]] bremañ
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h [[Bro-C'hall]]
|emganner1= [[File:Royal Standard of the King of France.svg|24px]] [[Bro-C'hall]]
|emganner2=[[File:Union flag 1606 (Kings Colors).svg|24px]][[Breizh-Veur]]
[[File:Prinsenvlag.svg|24px]]
[[File:Flag of Hanover (1692).svg|24px]]
[[File:Flag of Austria.svg|24px]]
|jeneral1=[[Loeiz XV (Bro-C'hall)|Loeiz XV]] [[Hermann Moritz Saks]]
|jeneral2=[[Dug Cumberland]] [[Joseph Lothar Dominik von Königsegg-Rothenfels]] [[Karl August Friedrich (Waldeck-Pyrmont)]]
|nerzh1= [[File:Royal Standard of the King of France.svg|24px]] 45 000
|nerzh2= 60 500
|Tud marvet1=
|Tud marvet2=
}}
'''Emgann Fontenoy''' a c'hoarvezas d'an 11 a viz Mae [[1745]] e-kichen [[Fontenoy]] en Izelvroioù aostrian (hiziv e [[Belgia]], e kumun [[Antoing]]) e-pad [[Brezel Hêrezh Aostria]], ma voe trec'h an arme c'hall.
[[Rummad:Emgannoù ar XVIIIvet kantved|Fontenoy]]
[[Rummad:Emgannoù|Fontenoy]]
[[Rummad:1745]]
[[Rummad:Emgannoù Belgia]]
ibsg9peaalkdffu890whfn9imsi6d12
2008505
2008504
2022-08-17T16:46:04Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Fontenoy
|tammeus=[[Brezel Hêrezh Aostria]]
|skeudenn=[[File:Battle of Fontenoy 1745.PNG|centre|280px|Emgann Fontenoy]]
|titl=
|deiziad= [[11 Mae|11 a viz Mae]] [[1745]]
|lec'h= [[Antoing]] <br /> Izelvroioù aostrian, e [[Belgia]] bremañ
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h [[Bro-C'hall]]
|emganner1= [[File:Royal Standard of the King of France.svg|24px]] [[Bro-C'hall]]
|emganner2=[[File:Union flag 1606 (Kings Colors).svg|24px]][[Breizh-Veur]]
[[File:Prinsenvlag.svg|24px]]
[[File:Flag of Hanover (1692).svg|24px]]
[[File:Flag of Austria.svg|24px]]
|jeneral1=[[Loeiz XV (Bro-C'hall)|Loeiz XV]] [[Hermann Moritz Saks]]
|jeneral2=[[Dug Cumberland]] [[Joseph Lothar Dominik von Königsegg-Rothenfels]] [[Karl August Friedrich (Waldeck-Pyrmont)]]
|nerzh1= [[File:Royal Standard of the King of France.svg|24px]] 45 000
|nerzh2= 60 500
|Tud marvet1=
|Tud marvet2=
}}
'''Emgann Fontenoy''' a c'hoarvezas d'an 11 a viz Mae [[1745]] e-kichen [[Fontenoy]] en Izelvroioù aostrian (hiziv e [[Belgia]], e kumun [[Antoing]]) e-pad [[Brezel Hêrezh Aostria]], ma voe trec'h an arme c'hall.
[[Rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved|Fontenoy]]
[[Rummad:Emgannoù|Fontenoy]]
[[Rummad:1745]]
[[Rummad:Emgannoù Belgia]]
5r32jdk7b1ld3hbl3ku0lqa7kb7cvyg
Marie Laurencin
0
102690
2008657
1816888
2022-08-17T18:33:32Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{Labour zo}}
[[File:Marie Laurencin 1932.jpg|thumb|left|Marie Laurencin en 1932.]]
'''Marie Laurencin''', bet ganet d'an 31 a viz Here 1883 e [[Pariz]], ha bet marvet d'an 8 a viz Even 1956, a oa ul livourez hag un engravourez c'hall.
{{DEFAULTSORT:LAURENCIN, Marie}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1883]]
[[Rummad:Marvioù 1956]]
[[Rummad:Livourezed Bro-C'hall]]
[[Rummad:Livourien c'hall an XXvet kantved]]
4krcucxgbjir9xn50gqm505ok6j8tba
Emgann Kergidu
0
102937
2008444
2008359
2022-08-17T13:29:01Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
*''Diwar-benn an emgann e-unan eo ar pennad-mañ. Ur pennad all zo diwar-benn ar romant brezhonek a gont an emgann-se. Sellit ouzh [[Emgann Kergidu (romant)]].''
[[File:Prise d'Armes en Bretagne.jpg |thumb|Kouerien o kemer an armoù (livadur gant [[Julien Le Blant]].]]
'''Emgann Kergidu''' zo un emgann a c'hoarvezas d'ar [[24 a viz Meurzh]] [[1793]], e Kergidu, e-kichen [[Plougouloum]] etre kouerien eus Bro-Leon ha soudarded ar Republik, renet gant ar jeneral [[Jean Baptiste Camille de Canclaux|Canclaux]].
Ha pa oant bet trec'het d'an [[19 a viz Meurzh]], edo bepred kouerien Gorre-Leon dindan an armoù, e [[Ploueskad]], [[Plougouloum]], [[Kleder]], [[Sibirill]], [[Rosko]], [[Gwinevez]], [[Gwitevede]], [[Plouvorn]], [[Sant-Nouga]] ha [[Trelaouenan]]<ref>[[Frañsez-Mari Kadig|François Cadic]], ''Histoire populaire de la chouannerie'', t. I, p.363-367.</ref> ha klask a raent gronnañ [[Kastell-Paol]]. Ar jeneral Canclaux, a oa diazezet e Brest, a yeas da [[Lesneven]] gant e soudarded, goude bezañ faezhet emsavidi korn-bro [[Plabenneg]].
Klevet o doa ar Republikaned edo an dud disuj o vont da dagañ [[Kastell-Paol]] d'ar 24 a viz Meurzh. Neuze e kerzhas soudarded ar Republik, 400 anezho o tont eus Kastell, renet gant Guillier ha Pinchon, ha skoazellet gant soudarded deuet eus [[Calvados (departamant)|Calvados]] hag eus [[Montroulez]], war Kergidu, a oa ul lec'h tremen a bouez<ref>[[Frañsez-Mari Kadig|François Cadic]], ''Histoire populaire de la chouannerie'', t. I</ref>.
Goude ur c'hrogad un eur hanter e oa krog soudarded ar Republik da gilañ ha ne oa ket kalz a dennoù ganto ken. Met sikouret e voent gant ar jeneral [[Jean Baptiste Camille de Canclaux|Canclaux]] a erruas war lez kleiz ar stêr, e penn un armead etre 300<ref name="Élégoët">Élégoët</ref> ha {{formatnum:1000}}<ref>[[Roger Dupuy]], ''La Chouannerie'', p.15.</ref> soudard. Neuze e voe kemeret un uhelenn war lez kleiz ar stêr gant soudarded ar Republik hag alese a c'halljont tennañ gant o c'hanolioù war an emsavidi<ref name="Kadig">Kadig</ref>.
War al lez dehou e talc'he mat ar beizanted ouzh ar Republikaned. Goude termal e tivizas Canclaux treuziñ ar pont ha tagañ an emsavidi dre an tu all. Tec'hel a reas ar beizanted kuit, soudarded ar Republik war o lerc'h. Gwelloc'h e kavas ar re-se, eme Guillier, lazhañ an emsavidi eget ober prizonidi. Da beder eur goude kreisteiz e oa echu an emgann<ref name="Kadig"/>.
Hervez ar Republikaned e vije bet lazhet war-dro 400 den e-touez ar beizanted ha gloazet 300 anezho<ref>[[Roger Dupuy]], ''La Bretagne sous la Révolution et l’Empire, 1789-1815'', p.113-114.</ref>. Hervez enklaskoù nevesañ [[Albert Laot]], ne veneger war rolloù tud varv parrezioù [[Plougouloum]] ha [[Trelaouenan]], ar c'horn-bro ma oa bet an emgann, nemet c'hwec'h den lazhet, ha div vaouez en o zouez, ha soudard ebet<ref>Albert Laot, ''La bataille de Kerguidu'', Skol Vreizh, 2013</ref>. Kement-se a ya a-du gant an danevell eus an emgann a voe savet gant [[Jean Baptiste Camille de Canclaux|Canclaux]] ma lenner ne oa bet lazhet soudard republikan ebet<ref name="Élégoët"/>.
Gant Emgann Kergidu e voe lakaet fin da emsavadeg peizanted [[Bro-Leon]].
== Kastizoù ==
Kemeret e voe o armoù digant tud ar vro, diskennet e voe kleier an ilizoù ha kondaonet e voe kumunioù ar vro da baeañ telloù-kastiz pounner edan 24 euriad:
* [[Plougerne]] ha Tremenac'h: 11 000 lur,
* [[Gwineventer]]: 9 000 lur,
* [[Plouzeniel]]: 7 000 lur,
* [[Gwiseni]]: 7 000 lur,
* [[Kerlouan]]: 5 000 lur,
* [[Kerniliz]] ha [[Lannarvili]]: 500 lur,
* [[Sant-Fregan]]: 250 lur,
* [[Sant-Servez-Landivizio|Sant-Servez]]: 250 lur,
* [[Plouenan]]: 2 000 lur,
* [[Plouvorn]]: 13 000 lur,
* [[Plougouloum]]: 13 450 lur,
* [[Sibirill]]: 9 000 lur,
* [[Gwitevede]] ha [[Sant-Nouga]]: 13 632 lur,
* [[Trelaouenan]]: 600 lur,
* [[Ploueskad]]: 6 000 lur,
* [[Kleder]]: 13 450 lur<ref>[[Kristof Jezegoù]] , ''Hor Bro e-pad ar Revolusion'', Ti-moullañ Ar Bobl, [[Karaez]], 1915, pajennoù 157 ha 158</ref>{{,}}<ref name="Élégoët"/>.
Kalz tud a voe harzet ha barnet ha daou anezho, Jean Pedel ha François Guivarc'h eus [[ar Releg-Kerhuon]] a voe kondaonet d'ar marv ha dibennet<ref>Dupuy</ref>. Kemend-all a c'hoarvezas ivez gant François Barbier, maer [[Gwitalmeze]], ha Jean Prigent, maer Gwitevede : dibennet e voe an hini kentañ e [[Brest]] d'ar [[17 a viz Ebrel]] hag an eil e [[Lesneven]] d'an [[23 a viz Ebrel]]<ref name="Élégoët"/>.
== Levrlennadur ==
* [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k495788/f3.image.r=Archives+parlementaires+de+1787+%C3%A0+1860+%22Tome+63%22.langFR Archives parlementaires de 1787 à 1860, t. 63, pp. 503-504, el lec'hienn Gallica],
* [[Roger Dupuy]], ''La Bretagne sous la Révolution et l’Empire, 1789-1815'', Ouest-France Université, 2004, p. 114-116,
* [[Roger Dupuy]], ''La Chouannerie'', Embannadurioù Ouest-France, 1995, p. 15,
* [[Loeiz Elegoet]], ''Le Léon, Histoire et Géographie contemporaine'', Éditions Palantines, 2007, p. 129-130,
* [[Emgann Kergidu (romant)]],
* [[Kristof Jezegoù]], ''Hor Bro e-pad ar Revolusion'', Ti-moullañ Ar Bobl, [[Karaez]], 1915, pajennoù 152-158,
* [[Frañsez-Mari Kadig]], ''Histoire populaire de la chouannerie'', levrenn I, adembannet gant Terre de Brume, 2003, p. 363-367.
==Notennoù==
<references/>
[[Rummad:Emgannoù e Breizh|Kergidu]]
[[Rummad:Emgann Kergidu|Kergidu]]
[[Rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù|Kergidu]]
[[Rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved]]
[[Rummad:1793]]
gmv48hbzc40yxi8pa7rzeymwvnfjca1
2008445
2008444
2022-08-17T13:30:18Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
*''Diwar-benn an emgann e-unan eo ar pennad-mañ. Ur pennad all zo diwar-benn ar romant brezhonek a gont an emgann-se. Sellit ouzh [[Emgann Kergidu (romant)]].''
[[File:Prise d'Armes en Bretagne.jpg |thumb|Kouerien o kemer an armoù (livadur gant [[Julien Le Blant]].]]
'''Emgann Kergidu''' zo un emgann a c'hoarvezas d'ar [[24 a viz Meurzh]] [[1793]], e Kergidu, e-kichen [[Plougouloum]] etre kouerien eus Bro-Leon ha soudarded ar Republik, renet gant ar jeneral [[Jean Baptiste Camille de Canclaux|Canclaux]].
Ha pa oant bet trec'het d'an [[19 a viz Meurzh]], edo bepred kouerien Gorre-Leon dindan an armoù, e [[Ploueskad]], [[Plougouloum]], [[Kleder]], [[Sibirill]], [[Rosko]], [[Gwinevez]], [[Gwitevede]], [[Plouvorn]], [[Sant-Nouga]] ha [[Trelaouenan]]<ref>[[Frañsez-Mari Kadig|François Cadic]], ''Histoire populaire de la chouannerie'', t. I, p.363-367.</ref> ha klask a raent gronnañ [[Kastell-Paol]]. Ar jeneral Canclaux, a oa diazezet e Brest, a yeas da [[Lesneven]] gant e soudarded, goude bezañ faezhet emsavidi korn-bro [[Plabenneg]].
Klevet o doa ar Republikaned edo an dud disuj o vont da dagañ [[Kastell-Paol]] d'ar 24 a viz Meurzh. Neuze e kerzhas soudarded ar Republik, 400 anezho o tont eus Kastell, renet gant Guillier ha Pinchon, ha skoazellet gant soudarded deuet eus [[Calvados (departamant)|Calvados]] hag eus [[Montroulez]], war Kergidu, a oa ul lec'h tremen a bouez<ref>[[Frañsez-Mari Kadig|François Cadic]], ''Histoire populaire de la chouannerie'', t. I</ref>.
Goude ur c'hrogad un eur hanter e oa krog soudarded ar Republik da gilañ ha ne oa ket kalz a dennoù ganto ken. Met sikouret e voent gant ar jeneral [[Jean Baptiste Camille de Canclaux|Canclaux]] a erruas war lez kleiz ar stêr, e penn un armead etre 300<ref name="Élégoët">Élégoët</ref> ha {{formatnum:1000}}<ref>[[Roger Dupuy]], ''La Chouannerie'', p.15.</ref> soudard. Neuze e voe kemeret un uhelenn war lez kleiz ar stêr gant soudarded ar Republik hag alese a c'halljont tennañ gant o c'hanolioù war an emsavidi<ref name="Kadig">Kadig</ref>.
War al lez dehou e talc'he mat ar beizanted ouzh ar Republikaned. Goude termal e tivizas Canclaux treuziñ ar pont ha tagañ an emsavidi dre an tu all. Tec'hel a reas ar beizanted kuit, soudarded ar Republik war o lerc'h. Gwelloc'h e kavas ar re-se, eme Guillier, lazhañ an emsavidi eget ober prizonidi. Da beder eur goude kreisteiz e oa echu an emgann<ref name="Kadig"/>.
Hervez ar Republikaned e vije bet lazhet war-dro 400 den e-touez ar beizanted ha gloazet 300 anezho<ref>[[Roger Dupuy]], ''La Bretagne sous la Révolution et l’Empire, 1789-1815'', p.113-114.</ref>. Hervez enklaskoù nevesañ [[Albert Laot]], ne veneger war rolloù tud varv parrezioù [[Plougouloum]] ha [[Trelaouenan]], ar c'horn-bro ma oa bet an emgann, nemet c'hwec'h den lazhet, ha div vaouez en o zouez, ha soudard ebet<ref>Albert Laot, ''La bataille de Kerguidu'', Skol Vreizh, 2013</ref>. Kement-se a ya a-du gant an danevell eus an emgann a voe savet gant [[Jean Baptiste Camille de Canclaux|Canclaux]] ma lenner ne oa bet lazhet soudard republikan ebet<ref name="Élégoët"/>.
Gant Emgann Kergidu e voe lakaet fin da emsavadeg peizanted [[Bro-Leon]].
== Kastizoù ==
Kemeret e voe o armoù digant tud ar vro, diskennet e voe kleier an ilizoù ha kondaonet e voe kumunioù ar vro da baeañ telloù-kastiz pounner edan 24 euriad:
* [[Plougerne]] ha Tremenac'h: 11 000 lur,
* [[Gwineventer]]: 9 000 lur,
* [[Plouzeniel]]: 7 000 lur,
* [[Gwiseni]]: 7 000 lur,
* [[Kerlouan]]: 5 000 lur,
* [[Kerniliz]] ha [[Lannarvili]]: 500 lur,
* [[Sant-Fregan]]: 250 lur,
* [[Sant-Servez-Landivizio|Sant-Servez]]: 250 lur,
* [[Plouenan]]: 2 000 lur,
* [[Plouvorn]]: 13 000 lur,
* [[Plougouloum]]: 13 450 lur,
* [[Sibirill]]: 9 000 lur,
* [[Gwitevede]] ha [[Sant-Nouga]]: 13 632 lur,
* [[Trelaouenan]]: 600 lur,
* [[Ploueskad]]: 6 000 lur,
* [[Kleder]]: 13 450 lur<ref>[[Kristof Jezegoù]] , ''Hor Bro e-pad ar Revolusion'', Ti-moullañ Ar Bobl, [[Karaez]], 1915, pajennoù 157 ha 158</ref>{{,}}<ref name="Élégoët"/>.
Kalz tud a voe harzet ha barnet ha daou anezho, Jean Pedel ha François Guivarc'h eus [[ar Releg-Kerhuon]] a voe kondaonet d'ar marv ha dibennet<ref>Dupuy</ref>. Kemend-all a c'hoarvezas ivez gant François Barbier, maer [[Gwitalmeze]], ha Jean Prigent, maer Gwitevede : dibennet e voe an hini kentañ e [[Brest]] d'ar [[17 a viz Ebrel]] hag an eil e [[Lesneven]] d'an [[23 a viz Ebrel]]<ref name="Élégoët"/>.
== Levrlennadur ==
* [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k495788/f3.image.r=Archives+parlementaires+de+1787+%C3%A0+1860+%22Tome+63%22.langFR Archives parlementaires de 1787 à 1860, t. 63, pp. 503-504, el lec'hienn Gallica],
* [[Roger Dupuy]], ''La Bretagne sous la Révolution et l’Empire, 1789-1815'', Ouest-France Université, 2004, p. 114-116,
* [[Roger Dupuy]], ''La Chouannerie'', Embannadurioù Ouest-France, 1995, p. 15,
* [[Loeiz Elegoet]], ''Le Léon, Histoire et Géographie contemporaine'', Éditions Palantines, 2007, p. 129-130,
* [[Emgann Kergidu (romant)]],
* [[Kristof Jezegoù]], ''Hor Bro e-pad ar Revolusion'', Ti-moullañ Ar Bobl, [[Karaez]], 1915, pajennoù 152-158,
* [[Frañsez-Mari Kadig]], ''Histoire populaire de la chouannerie'', levrenn I, adembannet gant Terre de Brume, 2003, p. 363-367.
==Notennoù==
<references/>
[[Rummad:Emgannoù e Breizh|Kergidu]]
[[Rummad:Emgann Kergidu|Kergidu]]
[[Rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù|Kergidu]]
[[Rummad:Emgannoù 1793]]
[[Rummad:1793]]
4nkdxneccge61j0p9ayq8dg6ixxywsj
Renée-Caroline-Victoire de Froulay
0
103290
2008658
1957138
2022-08-17T18:33:41Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[File:Marquise de Créquy.jpg|right|150px|thumb|Poltred Renée-Caroline-Victoire de Froulay, markizez Créquy, en levrenn gentañ hec'h eñvorennoù.]]
'''Renée-Caroline-Victoire de Froulay''', anavezet ivez evel '''[[Markizez Créquy]]''', ganet e [[kastell Montflaux]] e [[Saint-Denis-de-Gastines]] e [[1704]] ha marvet e [[Pariz]] e [[1803]], zo ur varkizez c'hall, a skrivas hec'h eñvorennoù.
{{DEFAULTSORT:Froulay, Renee Caroline Victoire de}}
[[Rummad:Skrivagnerezed gallek]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1746]]
[[Rummad:Marvioù 1830]]
l3fgj84w0c9bt5g80ks709p1bfyb974
Emgann Murèth
0
105142
2008441
1931590
2022-08-17T13:25:27Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Murèth
|tammeus=[[Kroaziadeg a-enep Albiziz|ar Groaziadeg a-enep Albiziz]]
|skeudenn=[[Restr:Battle of Muret.jpg |centre|280px|Emgann Murèth]]
|titl=
|deiziad= [[12 a viz Gwengolo]] [[1213]]
|lec'h= [[Murèth]] (Muret)<br /> [[Comenge]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h [[Bro-C'hall]]
|emganner1= [[Skeudenn:Arms of the Kings of France (France Ancien).svg|24px]] [[Rouantelezh Bro-C'hall]]<br/>[[Skeudenn :Cross-Pattee-alternate red.svg|24px]][[Kroaziadeg a-enep an Albiziz|Kroazidi]]
|emganner2=[[Skeudenn:Armas de Aragón.svg|24px]][[Rouantelezh Aragon]]<br />[[Skeudenn:Blason Languedoc.svg|24px]] [[Kontelezh Toloza]]<br />[[Skeudenn:Blason du comté de Foix.svg|24px]] [[Kontelezh Foish]]<br />[[Skeudenn:Armoiries Comminges.svg|24px]] [[Kontelezh Comenge]]
|jeneral1=[[Simon IV Moñforzh]] <br />[[Bouchard de Marly]]
|jeneral2=[[Pêr II Aragon]] <br />[[Ramon VI Toloza]] <br />[[Ramon Rogièr, kont Foish]]
|nerzh1=700 soudard war droad<br />900 marc’heg
|nerzh2=20000-30000 soudard war droad<br />2200 marc’heg
|Tud marvet1=8
|Tud marvet2=1000<br />
}}
'''Emgann Murèth''' a c’hoarvezas d’an [[12 a viz Gwengolo]] [[1213]] e [[Murèth]] (Muret), e-kichen [[Toloza]], e Lengadoc. Unan eus emgannoù bras ar [[Kroaziadeg a-enep an Albiziz|Groaziadeg a-enep an Albiziz]] e voe hag un emgann eus ar re bouezusañ evit istor [[Okitania]], [[Aragon]] ha [[Katalonia]].
E Murèth e voe nerzhioù okitan, katalan hag aragonat, renet gant [[Pêr II Aragon|Pêr II]], roue Aragon ha kont Barcelona<ref>anavezet evel Pêr II en Aragon hag evel Pêr Iañ e kontelezh Barcelona</ref>, ha gant ar c’hont [[Ramon VI Toloza]], o’n em gannañ ouzh [[Kroaziadeg a-enep an Albiziz|Kroazidi]], an darn vrasañ anezho Gallaoued, renet gant [[Simon IV Moñforzh]]. Mervel a reas ar roue Pêr en emgann ha faezhet e voe armeoù an emglev okitan-aragonat. Gant an emgann-se e voe cheñchet planedenn ar broioù okitan a voe diwar neuze sujet d’ar [[Rouantelezh c'hall|Gurunenn c’hall]], tra ma tigreske al levezon gatalan enno.
==Notennoù==
<references/>
[[Rummad:Istor Okitania]]
[[Rummad:Emgannoù|Mureth]]
[[Rummad:Emgannoù an XIIIvet kantved]]
i4ula70g75ic6qmgb66kxd6bjdgz7ot
Eugène de Beauharnais
0
105442
2008659
1957508
2022-08-17T18:33:51Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[File:EugeneBeau.jpg| thumb| [[Eugène de Beauharnais]], e penn an arme c'hall en Italia en 1814.]]
[[file:Auguste Amalia Ludovika von Bayern1.jpg|thumb|210px| E bried [[Auguste von Bayern]], poltredet gant [[François Pascal Simon Gérard]]. ]]
'''Eugène Rose de Beauharnais''' ([[Pariz]], 1781 – [[München]], 1824) a oa ur jeneral gall, [[[lezvab]] da [[Napoleone Buonaparte]], hag a voe anvet gantañ da vesroue [[Rouantelezh Italia (1805-1814)|Rouantelezh Italia]].
==E vuhez==
Mab e oa d'ar beskont [[Alexandre de Beauharnais]], un isofiser gall, ha da ''Marie-Josèphe Tascher de la Pagerie'', anavezetoc'h evel [[Joséphine de Beauharnais]].
E miz C'hwevrer 1814, en hanternoz Italia, e voe trec'h war un arme [[aostrian]] en [[emgann ar Mincio (1814)]]. E miz Mae e varvas e vamm.
Mervel a reas e München e 1824.
== Dimeziñ ha bugale ==
Dimeziñ a reas da [[Auguste von Bayern]], ha seizh bugel o doe:
* [[Josefina av Leuchtenberg|Joséphine Maximilienne Eugénie Napoléone]] (1807 – 1876),
** dimezet da [[Oscar Iañ Sveden]], [[rouanez Sveden]] ha [[Norge]] (1844-1859).
* [[Eugénie de Beauharnais|Eugénie Hortense Auguste]] (1808 – 1847), priñsez Hohenzollern-Hechingen.
* [[Auguste de Beauharnais|Auguste Charles Eugène Napoléon]] ([[1810]] – [[1835]]), dug Leuchtenberg, dug Santa Cruz ha [[priñs kenseurt]] [[Portugal]],
** dimezet da [[Maria II Portugal]], [[rouanez Portugal]] (1819-1853).
* [[Amélie von Leuchtenberg|Amélie Auguste Eugénie Napoléone]] ([[1812]] – [[1873]]), [[Impalaerez Brazil]].
** dimezet da [[Pedro Iañ Brazil]];
* Théodelinde Louise Eugénie Auguste Napoléone ([[1814]] – [[1857]]), kontez [[Württemberg]] ha dugez Urach.
* Caroline Clotilde ([[1816]] – [[1816]]).
* [[Maximilien de Beauharnais|Maximilien Joseph Eugène Auguste Napoléon]] ([[1817]] – [[1852]]), dug Leuchtenberg ha priñs Romanowsky en [[Rusia]].
<gallery>
Restr:Josephine of Sweden & Norway c 1835 by Fredric Westin.jpg |[[Josefina av Leuchtenberg|Joséphine]], [[rouanez Sveden]]
File:Eugenie.jpg| [[Eugénie de Beauharnais]]
Restr:Retrato da D. Amélia de Beauharnais - Google Art Project.jpg| [[Amélie von Leuchtenberg|Amélie]] (1812 – 1873), [[Impalaerez Brazil]].
</gallery>
{{Commons|Category:Eugène de Beauharnais}}
{{DEFAULTSORT:Beauharnais, Eugene De}}
[[Rummad:Tiegezh Beauharnais]]
[[Rummad:Impalaeriezh c'hall kentañ]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1781]]
[[Rummad:Marvioù 1824]]
aey3zhyztunjehpwgz1t0mvwh3gq7yo
Le roman de Ponthus et Sidoine
0
105876
2008660
1986971
2022-08-17T18:34:03Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{Stumm an titl|''Le roman de Ponthus et Sidoine''}}
[[File:Pontius und Sidona cpg142 122r.png|thumb|Pontus hag e lez dic'hizet e [[den gouez|tud gouez]] da-geñver eured Sidonia ha Guenelet<br /><small>Skeudenn en ur skrid bet savet evit<br />Marguerite de Savoie (1420-1479), war-dro 1475<br />(Heidelberg, CPG 142, fol. 122 ''recto'').</small>]]
'''''Le roman de Ponthus et Sidoine''''' zo ur [[romant]] bet skrivet e galleg ar [[Krennamzer|Grennamzer]], war-dro [[1390]]-[[1405]], gant [[Geoffroi IV de la Tour-Landry]] († [[1406]]) pe gant unan eus e gerent.<br />
Pontus, mab roue [[Galiza]], a gar Sidonia, merc'h roue [[Breizh]] ; da izili an tiegezh La Tour-Landry e roer kred evit an istor-se abalamour ma ra dave da hendadoù an tiegezh o tiskenn eus lez ar mael Pontus, ha m'en devoa an tiegezh madoù e Breizh.<br />
War ur skrid gwerzaouet [[angl-ha-norman]] koshoc'h anvet ''[[Horn et Rimenhild]]''<ref>[https://archive.org/stream/hornetrimenhildr00hornuoft#page/n21/mode/2up ''Horn et Rimenhild : recueil de ce qui reste des poèmes relatifs à leurs aventures composées en françois, en anglois et en écossois'']</ref> (war-dro [[1180]]) eo diazezet ar skrid gallek ''Le roman de Ponthus et Sidoine''.
== Steuñvenn ==
E Galiza e krog ar romant. Aloubet eo kêr [[A Coruña]] gant ar [[Sarrazin]]ed, ha lazhet ar roue. Kuzhet eo e vab, ar priñs Pontus, gant kont [[Asturiez|Asturies]] kent bout kaset war ar mor war-du an Norzh. Ur gorventenn war aodoù Breizh a redi ar bagad da zilestrañ, ha degemeret eo an dud gant [[senesal]] Breizh, o c'has betek [[kastell Susinioù]] da welet roue Breizh.<br />
Fromet eo ar roue gant ar reuz a c'hoarvez e Galiza, setu e tiviz fiziout Pontus er senesal evit ma vije desavet a-zoare gant e zere. D'an oad a 16 vloaz e c'hoarvez karantez etre ar mael galizat ha Sidonia, priñsez Breizh, merc'h ar roue. Honnezh a ro da Bontus ur walenn a zo ur gouestl a garantez peurbad.
Setu ar Sarrazined o tilestrañ e Breizh d'o zro. E-kerzh an emgann e teu Pontus a-benn da zishualañ ar roue a oa bet skrapet. Pa zistro da Susinioù ez eo dilennet Pontus da [[konestabl|gonestabl]], ar pezh a zegas gourvenn e kalon Guenelet, unan eus e geneiled galizat. Diouzhtu ez a hennezh da zivrudañ ar priñs dirak Sidonia, a gred bout bet trubardet. Pa glev Pontus kemend-all ez a da saludiñ ar roue hag ar senesal kent kuitaat al [[lez]] hep kejañ ouzh ar briñsez.<br />
Dre guzh ez a da benitiour da goadeg [[Koad Pempont|Brekilien]]. Eno e tiviz adc'hounit kalon ar briñsez dre vout ur "Marc'heg du e ardamezioù gwenn" : bep meurzh, e-pad bloaz, ez aoz un [[tournamant]] abalamour da ziskouez e gadarnded hag e fealded da Sidonia. Pa 'z int faezhet e rank ar varc'heien mont da brizonidi gant ar briñsez ha kanañ meuleudi d'o zrec'her kevrinus, ar Marc'heg du.<br />
Tremenet ur bloavezh ez eus 52 varc'heg brudet-bras a zo bet trec'het gant ar Marc'heg du ; neuze e kas Pontus ul lizher da roue Breizh, evit e bediñ da zont da Vrekilien da-geñver gouel ar [[Pantekost]] da reiñ priz ar stourmadennoù. Kaset gantañ an 52 varc'heg, e lez hag ar briñsez, ez a ar roue da Vrekilien, ha plijet-bras eo Sidonia pa wel piv eo ar Marc'heg du e ardamezioù gwenn.
Peoc'haet an eil ouzh egile e tistro Pontus ha Sidonia d'al lez, ma krog Guenelet adarre da fallvrudañ Pontus dre lakaat ar roue da grediñ e klask ar priñs galizat gwallgas ar briñsez vreizhat. Dav eo da Bontus kuitaat Sidonia adarre neuze, ha skeiñ war-du [[Breizh-Veur]]... Darvoudoù all a c'hoarvezo, un alberzh anezho a c'hallit gouzout kent lenn al levr dre sellet pizh ouzh alc'hwez ar skeudenn amañ a-uc'h...
== Perzhioù ar skrid ==
Darvoudaouek eo an istor, ha kontet war un ton frev, buhezek ha didro. Kalz tudennoù zo, an darn vuiañ anezho oc'h ober dave da dud wirion a veve e Breizh hag e [[kornôg]] [[Bro-C'hall]].<br />
E-touez hengoun ar romantoù-marc'hegiezh e c'haller lakaat ''Le roman de Ponthus et Sidoine''. Dre ma klask bepred bout skouerius ha kentelius avat, pa ra dibaouez dave da zeverioù ar roue, e c'haller ivez e lakaat war stalenn ar skridoù anvet ''miroirs du prince'' ("melezourioù ar priñs") a veze diouzh ar c'hiz er [[XVvet kantved]], pa glaske an dud kaout peoc'h e-mesk ur mare trubuilhet gant brezelioù dizehan.
== Dornskridoù ==
Kalz dornskridoù zo bet graet er {{XVvet}} kantved diwar istor Pontus ha Sidonia : 28 zo anavezet ; 5 anezho zo bet kollet pe zistrujet, setu ne c'haller lenn nemet 23 dornskrid eus ar romant. Bez' ez eus ivez 10 embannadur (da lavaret eo [[moullerezh|moullet]]) bet graet en hevelep kantved.<br />
Setu amañ un deskrivadur eus un nebeud dorskridoù ma kaver ''Ponthus et la belle Sidoyne'', a-wezhioù dindan un talbenn arall, hag a-wezhioù e-mesk istorioù arall.
{| class="wikitable"
! Lec'h
! Ment<br />([[metr|mm]])
! Niver a<br />follennoù
! Follenoù m'emañ istor<br />Pontus ha Sidonia
|-
| [[Aberystwyth]], ''National Library of Wales'', 5035
|305 x 215
| 96
| ''Pontus'' hepken
|-
| [[Besançon]], levraoueg kêr, 587
| 300 X 212
| 152
| ''L'istoire du noble roy Pontus qui fut roy de Galice et de Bretaigne'', ff. 1-80 ''verso'' (v°)
|-
| [[Cambridge]], levraoueg ar skol-veur, Ff. 3.31
| 310 X 206
| 138
| ''Pontus'' hepken
|-
| ''idem'', Hh. 3.16
| 260 x 180
| 96
| ''Pontus'' hepken
|-
| [[Heidelberg]], ''Universität'', CPG 142
| 301 x 210
| 142
| ''Pontus'' hepken
|-
| [[Londrez|London]], ''British Library'', 15 E VI
| 490 x 340
| 440
| ''Pontus et Sidoine'', ff. 207-226 v°
|-
| ''idem'', Harley, 4854
| 25 x 198
| 121
| ''Pontus'' hepken
|-
| [[Lyon]], levraoueg-kêr, 769
| 282 x 205
| 149
| ''Pontus'' ff. 80-145
|-
| [[Pariz]], ''Bibliothèque de l'Arsenal'', 3001 (241 B. F.)
| 263 x 190
| 77
| ''Pontus'' hepken
|-
| Paris, ''Bibliothèque Nationale de France'', fr. 12579
| 350 x 298
| 132
| ''Pontus'' hepken
|-
| ''idem'', fr. 15219
| 238 x 170
| 212
| ''Les nobles faits et l'histoire du noble roi Pontus'' ff. 101-188
|-
| ''idem'', fr. 6639
| 290 x 200
| 143
| ''Ponthus de Gallice'' ff. 42-107 v°
|-
| Paris, ''Bibliothèque Nationale de France, collection Rothschild'', 1499 (I. 3. I.)
| 270 x 198
| 96
| ''Pontus'' hepken
|-
| [[Sion]], ''Bibiothèque Cantonale du Valais'', Supersaxo 97bis
| 292 x 210
| 142
| ''Le roman de Ponthus'' ff. 1-121 v°
|-
| [[Torino]], ''Biblioteca Nazionale'', L. III.7
| (mazaouet)
| 130
| ''Pontus'' hepken
|-
|}
== Troidigezhioù ==
Meur a droidigezh [[alamaneg|alamanek]] a voe savet e-kerzh ar {{XVvet}} kantved, en o zouez unan graet gant [[Eleanor a Vro-Skos|Eleanor, Archdugez Aostria]] ([[1433]]–[[1480]]).<br />
Un droidigezh [[alemaneg|alemanek]] zo, krediñ a reer e voe skrivet etre [[1440]] ha [[1460]] e [[Suis]].<br />
Un droidigezh all e [[frankeg]] zo, bet skivet e [[Trier]] hep mar.<br />
E dibenn ar Grenamzer e voe graet un droidigezh [[flandrezeg|flandrezek]], ''Die historie van Ponthus ende die schoone Sidonie'', a zo deuet betek ennomp a-drugarezd'un embannadur moullet e [[1564]] gant Niclaes van den Wouwere en [[Antwerpen]].
== Hêrezh ==
Berzh en deus graet istor Pontus ha Sidonia a-hed kantvedoù. Alies ez eo bet an amourouzien-se tostaet ouzh [[Tristan hag Izold]] pe c'hoazh [[Lanselod]] ha [[Gwenivar]].<br />
Un ton anvet ''Ponthus et Sidoine'' zo deuet da vout hengounel ; enrollet e voe e [[2003]] gant ar soner galizat [[Carlos Núñez]] kevret gant ar soner [[Katalonia|katalan]] [[Jordi Savall]]<ref>Núñez, Carlos (2003), ''Un Galicien en Bretagne'', Sony Music/Saint George, CD SAN5110222, EAN 5-099751-102229</ref>.
== Notennoù ==
<references />
== Levrlennadur ==
* Crécy, Marie-Claude de (1997), ''Le roman de Ponthus et Sidoine'', Librairie Droz, Genève, ISBN 978-2-600-00195-3
** Gwelet [http://books.google.fr/books?id=0-let istor Pontus ha SidoniawU3l3LX8C&lpg=PR18&hl=fr&pg=PR1#v=onepage&q&f=false|''Google Books'']
* Buschinger, Danielle (2008), 'Das deutsche Mittelalter im Frankreich der Gegenwart ', en : Eva Dewes, Sandra Duhem (emb.), ''Kulturelles Gedächtnis und interkulturelle Rezeption im europäischen Kontext'', ISBN 978-3-05-004132-2, p. 237.
* Schneider, Karin (emb.) (1903), ''Pontus und Sidonia in der Verdeutschung eines Ungenannten aus dem 15. Jahrhundert'', Texte des späten Mittelalters 14, Berlin 1961.
* Wüst, Paul (1903), ''Die deutschen Prosaromane von Pontus und Sidonia'', Marburg.
== Liammoù diavaez ==
* Dornskrid [http://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/cpg142|Dornskrid Heidelberg CPG 142], a zo war ziskouez amañ a-uc'h.
[[Rummad:Romantoù gallek]]
[[Rummad:Romantoù|Galleg]]
[[Rummad:Lennegezh c'hallek ar XVvet kantved]]
[[Rummad:Romantoù marc'hegiezh]]
[[Rummad:Danvez Breizh]]
qy3jxce8y11gjxppivd48nksjfqbt03
Johann Jakob Froberger
0
105901
2008661
1987202
2022-08-17T18:34:14Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| class="infobox" cellspacing="2" style="width:23em; font-size:90%;"
! colspan="2" style="text-align: center; background-color:{{#if:{{{bgcolour|}}}|<nowiki/>{{{bgcolour}}}|<nowiki/>#DEC89D}}; color:#FFFFFF;font-family:Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 120%;"| <div style="float:right;">[[Skeudenn:30x-Music.png|28px]]</div><div style="float:left;">[[Skeudenn:Noteicon4.svg|40px]]</div> <big>'''{{{nom|{{PAGENAME}}}}}'''</big>
|-
| [[Skeudenn:Froberger-autograph-partitaquarta.jpg|220px|center|Froberger-autograph-partitaquarta.jpg]]
|- width="85px" valign="top" align="center"
| ''Quarta Partita'', kevrollenn sinet, 1669''
|- width="85px" valign="top"
| <HR noShade>
|- width="85px" valign="top"
| '''Stil :''' [[Sonerezh barok|barok]]
|- width="85px" valign="top"
| <HR noShade>
|- width="85px" valign="top"
| '''Ganedigezh :''' 18 a viz Mae [[1616]] e [[Stuttgart]]
|- width="85px" valign="top"
| '''Marv :''' 7 a viz Mae [[1667]] en [[Héricourt]]
|- width="85px" valign="top"
| <HR noShade>
|- width="85px" valign="top"
| '''Broadelezh :''' [[Restr:Banner of the Holy Roman Emperor with haloes (1400-1806).svg|20px]] [[Impalaeriezh santel roman german]] (Hiziv : [[Skeudenn:Flag_of_Germany.svg|20px]] [[Alamagn|alaman]])
|- width="85px" valign="top"
| <HR noShade>
|- width="85px" valign="top"
| '''Micher pennañ :''' ograouer ha klavisimer
|- width="85px" valign="top"
| '''Micherioù arall :''' sonaozour
|-
|}
'''Johann Jakob Froberger''' bet ganet d'an 18 a viz Mae [[1616]] e [[Stuttgart]] ha marvet d'ar 7 a viz Mae [[1667]] en [[Héricourt (Haute-Saône)]] a oa un [[ograouer]], ur [[klavisim|c'hlavisimer]] hag ur [[sonerezh|sonaozour]] [[Alamagn|alaman]].
Digant e dad, a oa ''Kapellmeister'' e lez Stuttgart, en devoe e gentelioù sonerezh kentañ. Beajiñ a-dreuz [[Europa]] a reas, ha chom e [[Roma]] (1637-1641) ma teskas digant ar mestr [[italia]]n [[Girolamo Frescobaldi]] (1583-1643) koulz hag e [[Vienna|Wien]] (1645) ma voe ograouer el lez.<br />
Petra bennak ma ne voe [[moullerezh|moullet]] hini ebet eus e oberennoù pa oa bev, diwar e youl war a hañval evel ma oa ar c'hiz d'e vare, kalz savadoù a voe graet ha skignet ; bras eo bet e levezon war sonerezh e amzer neuze, ha pelloc'h zoken, betek hini [[Johann Sebastian Bach]] (1685-1750) ha [[Georg Friedrich Händel]] (1685-1759).<br />
Gant e sonaozadur dezhañ e-unan ez eo deuet J. J. Froberger a-benn da gendeuziñ ar stiloù alaman, [[Bro-C'hall|gall]] hag italian en e bezhioù evit an ograoù hag ar c'hlavisim.
== Buhez ==
E Stuttgart e voe badezet d'an 19 a viz Mae 1616, mab d'ar c'haner [[tenor]] Basilius Froberger (1575-1637) ha da Anna Schmid (1577-1637). Kanañ a rae Basilius Froberger e lez [[Württemberg]] kent dont da vout ''Kapellmeister'' eno e [[1621]]. Diwar an unnek bugel a oa en tiegezh, pevar a zeuas da vout sonerien el lez, war-bouez Johann Jakob.<br />
Ne ouzer koulz lavaret netra diwar-benn yaouankiz ar sonaozour e Stuttgart betek e 18 vloaz, e [[1634]], pa voe kaset da Wien war erbed kannad [[Sveden]] da ganañ e chapel lez impalaer [[Aostria]], [[Ferdinand III an Impalaeriezh Santel]]<ref>Johann Matheson, ''Op.cit''</ref>.
E [[1637]] e varvas e dad, e vamm hag unan eus c'hoarezed diwar ar [[bosenn|vosenn]]. Johann Jakob hag e vreur Isaac a werzhas levraoueg-sonerezh o zad da lez Württemberg, hag en hevelep bloavezh e teuas Johann Jakob da vout eilograouer [[Wolfgang Ebner]] (1612-1665) e lez Wien,<br />
E miz Even 1637 e voe aotreet da vont da Roma a-benn studiañ e-kichen ar sonaozour [[Girolamo Frescobaldi]] ([[1583]]-[[1643]]). Hag eñ ul [[Luteriegezh|luterian]] ez andreas ouzh ar relijion [[Katoligiezh|gatolik]] — war a hañval, pa oa ret bout katolik evit labourat el lez, ha tri bloavezh-pad e chomas e Roma.
E [[1641]] e tistroas da Wien, ma voe ograouer betek [[1645]], pa zistroas da Roma da gendelc'her da studiañ, gant [[Giacomo Carissimi]] (1605-1674) marteze, gant [[Athanasius Kircher]] (~1602-1680) a-dra-sur.<br />
[[Restr:2016-09 - Héricourt (Haute-Saône) - 66 - Crop.jpg|thumb|<center>'''Kounlec'h J. J. Froberger'''<br />dirak kastell Héricourt</center>]]
E [[1649]] e tistroas da Aostria adarre, dre [[Firenze]] ha [[Mantua]] ma tiskouezas d'ar briñsed an ''arcæ musurgicæ novum inventum'', un arc'h bet ijinet gant Kircher evit aozañ sonerezh<ref>[http://arcamusurgica.com/image.html Skeudenn]</ref>. E miz Gwengolo e tiskouezas an arc'h d'an impalaer, hag e sonas dirak un diplomat anvet William Swann, el lakaas da gejañ ouzh ar sonaozour [[flandrez]]at [[Constantijn Huygens]] (1596-1687), a chomas mignon dezhañ a-hed e vuhez. Dre Huygens ez anavezas labour ar sonaozourion c'hall [[Jacques Champion de Chambonnières]] (~1602-1672), [[Ennemond Gaultier]] (~1575-1651) ha [[Denis Gaultier]] (~1600-1672), ur c'henderv da Ennemond.
Pa varvas an impalaerezh [[Maria Leopoldine von Österreich-Tirol]] e miz Eost 1649 e voe paouezet gant ar sonerezh el lez. Kuitaat Wien a reas Johann Jakob Froberger neuze, ha beajiñ e-pad pevar bloavezh ; krediñ a reer e voe karget gant an impalaer d'ober un tamm labour diplomatiezh ha, marteze, spierezh<ref>Evel ar sonaozour [[Bro-Saoz|saoz]] [[John Dowland]] (1563-1626) hag al [[livouriezh|livour]] flandrezat [[Pieter Pauwel Rubens]] (1577-1640)</ref>.<br />
Nebeut-tre zo anavet diwar-benn ar beajoù-se ; hep mar e chomas e kêrioù [[Dresden]], [[Köln]], [[Düsseldorf]], [[Antwerpen]] hag e broioù [[Zeeland]] ha [[Brabant]]. Asur eo e chomas e [[Brusel]] div wezh, e [[1650]] ha [[1652]], e [[Londrez|London]] hag e [[Pariz]].
E Paris e kejas ouzh ar sonaozourion a oa bet kaoz anezho gant Constantijn Huygens ; ouzh [[Louis Couperin]] (~1626-1661) e kejas ivez. Levezonet e voe Froberger gant o sonerezh, ha Couperin d'e dro a voe levezonet gant doare ar soner alaman : unan eus pezhioù Couperin zo anvet ''Prélude à l'imitation de Mr. Froberger''<ref>''Louis Couperin — Pièces de Clavecin'', sonet gant Richard Edgar, Harmonia Mundi HMU907511.14 (CD #4) [http://eboutique.harmoniamundi.com/integrale-des-oeuvres-pour-clavier.html#desc Selaou]</ref>.
E [[1653]] e tremenas J. J. Froberger dre [[Heidelberg]], [[Nürnberg]] ha [[Regensburg]] kent distreiñ da Wien e miz Ebrel da chom el lez e-pad pevar bloavezh.<br />
Ne chom roud ebet pe dost eus bloavezhioù diwezhañ ar sonaozour, war-bouez eskemmoù lizheroù etre Constantijn Huygens ha dugez [[Montbéliard]], Sybilla a Württemberg, a oa o chom en Héricourt<ref>Un tiriad eus an tiegezh Württemberg e oa Montbéliard ha Héricourt d'ar mare-se ; e [[Doubs (departamant)|departamant an Doubs]] emañ hiziv.</ref>. He c'helenner war ar sonerezh e voe Froberger en Héricourt, ma varvas e miz Mae [[1667]].
== Enrolladurioù ==
* ''Johann Jakob Froberger: The Complete Keyboard Works'' (1994), sonet gant Richard Egarr (ograoù, klavisim), CD Globe GLO 6022–6025
== Levrlennadur ==
=== Brezhonek ===
* Ewan, Jil & Herbert, Pêrig (1990), ''Geriadur bihan ar sonerezh'', Hor Yezh
=== Alamanek ===
* Mattheson, Johann (1740), ''Grundlage einer Ehren-pforte, woran der tüchtigsten Capellmeister, Componisten, Musikgelehrten, Tonkünstler &c. Leben, Wercke, Verdienste &c. erscheinen sollen'', Nabu Press, 2011, ISBN 978-1-175-97842-4
=== Gallek ===
* ''La musique, les hommes, les instruments, les œuvres'', Larousse, 1965, ISBN 978-2-03-014110-6
=== Saoznek ===
* Apel, Willi (1972), ''The History of Keyboard Music to 1700'', Indiana University Press, 1997, ISBN 978-0-253-21141-5
== Notennoù ==
<references />
{{Commons|Category:Johann Jakob Froberger}}
{{DEFAULTSORT:Froberger, Johann Jakob}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1616]]
[[Rummad:Marvioù 1667]]
[[Rummad:Sonaozourien Barok]]
[[Rummad:Sonaozourien Alamagn]]
[[Rummad:Sonaozourien ar XVIIvet kantved]]
atrfrukjfz8kccgv3w95mls8pz7rk2l
Vitis vinifera
0
106223
2008662
1977371
2022-08-17T18:34:27Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{Stumm an titl|''Vitis vinifera''}}
{{Taxobox Plant | Gwinienn | Vitis vinifera - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-145.jpg | ''Vitis vinifera'' subsp. ''vinifera''|}}
{{Taxobox SubRegnum | Tracheobionta}}
{{Taxobox Divisio | Magnoliophyta}}
{{Taxobox Classis | Magnoliopsida}}
{{Taxobox Subclassis | Rosidæ}}
{{Taxobox Ordo | Rhamnales}}
{{Taxobox Familia | Vitaceæ}}
{{Taxobox Genus | Vitis}}
{{Taxobox Echu}}
'''''Vitis vinifera''''', ar '''winienn''' voutin, zo ur spesad gwezigoù sarmantek eus ar familh ''[[Vitaceæ]]'', da lavaret eo hini ar gwini.<br />
Gounezet e vez evit he frouezh a-gropadoù, ar [[rezin]].<br>
E diazad ar [[mor Kreizdouar]] e voe ganet, koulz hag e kreiz [[Europa]] hag e mervent [[Azia]]<ref>[http://ww2.bgbm.org/_EuroPlusMed/PTaxonDetail.asp?NameId=34500&PTRefFk=500000 ''Euro + Med''] {{en}}</ref>.<br>
Etre 5 000 ha 10 000 doare ''Vitis vitifera'' zo bet renablet, met ul lodennig hepken anezho a ro rezin a zo talvoudus da vout gounezet.
Ul [[liammenn]]-red skantek he rusk eo, a c'hall kreskiñ betek 6 [[metr]]ad hirder. Pebeilat eo he delioù flipennek ledan, 5–20 cm o hirder.<br />
Bez' e c'haller debriñ rezin fresk, disec'het, evañ o chug fresk pe e lakaat d'ober [[gwin]].
An doare gwinienn bennañ eo a vez gounezet en Europa hag er bed, peogwir he deus roet kalz gouennadoù a dalvez d'ober gwin, rak gant ''Vitis vinefera'' e vez roet ar [[fro]] gwellañ.
== Is-spesadoù ==
Daou is-spesad pennañ zo :
* ar [[gouezwinienn|ouezwinienn]] (''Vitis vinifera'' subsp. ''sylvestris''), a zo [[revelezh ar plant|dioek]]<ref>''Dioek'' a lavarer eus plant o deus hiniennoù gourel ha re venel a-benn gouennañ.</ref>, a gresk er [[koadeg|c'hoadegi]] ; gwarezet-strizh eo e [[Bro-C'hall]] ;
* ar winienn voutin he bleunioù [[Divrevegezh|divrevek]]<ref>''Divrevek'' a lavarer eus plant a zoug bleunioù gourel ha re venel war an hevelep hinienn.</ref> (''Vitis vinifera'' subsp. ''vinifera'').
Hep mar ez eus meur a rummad en is-spesad ''Vitis vinifera vinifera'', an niver anezho o vout kemm-digemm hervez ar skiantourion. Kantadoù a ouennadoù gwini zo bet ganet diwar ''Vitis vinifera'', petra bennak ma teu lod anezho eus hironadurioù gant spesadoù arall.<br />
E-maez ar re hiron ez eus bet gounezet gouennadoù diwar ziuzouennañ a-hed kantvedoù, ar pezh en deus o fellaet diouzh ar gwini gouez. Neuze e rankjed moarvat komz eus gouennadoù gwini "bet tapet diwar" ''Vitis vinifera''.
== Istor ==
E-pad milvedoù ez eo bet gounezet ''Vitis vinifera'' en [[Azia]] ([[Reter-Kreiz]], [[Kaokaz]]), en [[Afrika]] an norzh hag ar su, en Europa ; kemmesket eo istor ar blantenn hag istor ar gwin abaoe keit all.
En [[Neolitik]] dija e oa anavezet gant mab-den, a gutuilhe rezin gouez kent kregiñ d'o gounez war-dro 3500-3000 KJK, koulz evit debriñ hag evit ar [[mezegiezh|vezegiezh]], e mervent Azia, en [[Armenia]] ha [[Jorjia (bro)|Jorjia]], e [[Roumania]] ha [[Bulgaria]].
E [[Meurgan Gilgamech]] (trede milved KJK) emañ ar meneg kentañ eus rezin ha gwin ; dre [[hieroglifoù Egipt]] e tesker e oa ar gwin un drugar miret evit ar veleion, an uhelgargidi hag ar faraon hepken.
[[Restr:Cup vintage Cdm Paris 320 n4.jpg|thumb|upright=1.2|left|[[Seilenos]] hag ar [[Menadezed]] o vendemiñ<br>Kop [[Attika]]t, dibenn ar VIvet kantved KJK<br><small>''Cabinet des Médailles'', [[Pariz]]</small>]]
Pelloc'h, en [[Henc'hres]], e teskrivas [[Hesiodos]] doare e vro da vendemiñ ha d'ober gwin. Eus Henc'hres e voe kaset an troioù-micher-se da su [[Italia]] (''Magna Grecia'', "Gres Veur", pe c'hoazh ''Œnotria'', "Bro ar gwin"). Eus su Italia e voe kaset d'an norzh ; gant an [[Etrusked]] eno e voe gwellaet an teknikoù, hag enhentet ar [[Romaned]]<br>
Gwellaet c'hoazh e voe an doareoù gant ar Romaned, ha lod anezho zo chomet digemm abaoe ar skrid ''De Agri Cultura'' gant Kato an Henañ (234-149 KJK), unan eus al levrioù niverus bet skrivet en [[Henamzer]] a-zivout ar [[gwinierezh]].
Er Reter-Kreiz en devoe ar gwinierezh ur pouez [[armerzh]]el diarvar betek ar {{VIIvet kantved}}, ma krogas da gilañ a-zirak [[islam]]ekadur ar pobladoù.
En Europa, eus ar [[Vvet kantved|Vvet]] betek an [[Xvet kantved]] ne veze gounezet ''Vitis vinifera'' tost-da-vat nemet gant an urzhioù [[relijion|relijiel]] en o [[manati]]où ; gant [[Urzh Sant-Benead|Beneadiz]] e voe plantet gwiniegi pelloc'h war-du an norzh hag uheloc'h er menezioù. Ar peurrest eus ar gwiniegi a veze e dalc'h an [[noblañs]].<br>
Eus dibenn ar [[Krennamzer|Grennamzer]] betek an [[Azginivelezh]] e voe plantet mui-ouzh-mui a winiegi en abeg d'ar c'hresk e poblañs ar c'hêrioù ; peogwir e kreske ivez pinvidigezh ar varc'hadourion hag an [[artizanerezh|artizaned]] e krogjont da bostañ arc'hant er gwinierezh, a c'hounezas a-nevez ur pouez en armerzh europat.
Da heul [[politikerezh]] [[trevadennouriezh|trevadennour]] Europiz e voe degaset ''Vitis vinifera'' en holl [[kevandir|gevandirioù]] : e [[Norzhamerika]] ez erruas er {{XVIIvet kantved}}, e [[Suamerika]] hag en [[Aostralia]] diwezhatoc'h.<br>
E Norzhamerika e voe hironet gant gouennadoù lec'hiel, evit krouiñ plant a vije gouest da herzel ouzh ar [[c'hwen-gwini]] (''Daktulosphaira vitifoliæ'') ; imboudet e voe gwini amerikan war ''Vitis vinifera'' europat evit ma c'hallfe stourm gwelloc'h.
== Douaroniezh ==
''Vitis vinifera'' eo ar spesad gwini a vez gounezet dre ar bed a-bezh.
* En [[Afrika]] : en norzh, war arvor ar [[mor Kreizdouar]], hag er su, e [[Suafrika]].
* En [[Azia]], eus ar c'hornôg d'ar reter : en [[Anatolia]], er [[Kaokaz|C'haokaz]], er Reter-Kreiz, e [[Japan]], e [[Korea ar Su]] hag e [[Sina]].
* En [[Europa]] : er su, tro-dro d'ar mor Kreizdouar, hag er c'hreiz<ref>En abeg da [[tommadur ar blanedenn|dommadur ar blanedenn]] ez eur krog da c'hounez ''Vitis vinifera'' en norzh d'he domani a-vremañ ha d'ober gwin diouti, e [[Kembre]] da skouer. Gwelit [http://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/welsh-vineyards-hail-2013-great-6245294 ''WalesOnline''] {{en}}</ref>.
* E [[Norzhamerika]] : e [[Kalifornia]] dreist-holl, hag e [[Michigan]], [[New Mexico]], [[Oregon]], [[Washington (stad)|Stad Washington]] en [[Stadoù-Unanet Amerika|SUA]], e [[British Columbia]], [[Ontario]] ha [[Kebek|Québec]] e [[Kanada]].
* E [[Suamerika]] : en [[Arc'hantina]], e [[Brazil]], [[Chile]], [[Perou]] hag [[Uruguay]].
* En [[Okeania]] : en [[Aostralia]] hag e [[Zeland Nevez]].
== Perzhioù ==
Trenk, startaus ha freskaus eo ''Vitis vinifera''. [[Troazh]]us eo, skañvaat a ra an tanijennoù, gwellaat red ar [[gwad]], reoliañ an diwadañ ha skarzhañ an [[toksin]]où.
== Arver ==
[[Restr:Feuille vigne.jpg|thumb|upright=0.8|Deliennoù ur winienn]]
[[Restr:Vigne en fleur.JPG|thumb|upright=0.8|Ur winienn e bleuñv]]
[[Restr:Ripatella 4644.jpg|thumb|upright=0.8|Blokadoù rezin azv]]
=== Armerzhel ===
* Gwin dreist-holl a reer gant frouezh ''Vitis vinifera'' ; e [[1996]] e voe kavet en [[Iran]] jarloù o devoa dalc'het gwin 7 000 bloaz zo<ref>Da lavaret eo daou vilved kent tud an neolitik bet komzet diwar o fenn e penn-kentañ ar pennad-mañ. Gwelit : Mark Berkowitz (1996), ''World's Earliest Wine'', [http://archive.archaeology.org/9609/newsbriefs/wine.html ''Archaeology'' levrenn 49, niv. 5] {{en}}</ref>.
* Chug fresk, [[gwinêgr]], [[kaotigell]] a vez graet ivez gant a rezin. Rezin sec'h a vez gwerzhet er bed a-bezh.
* [[Eoul]] a vez tennet eus ar splus.
* ''Bitartrat [[kaliom]]'' (K[[Karbon|C]]<sub>4</sub>[[Hidrogen|H]]<sub>5</sub>[[Oksigen|O]]<sub>6</sub>) zo un [[hal]] [[strink]]el a vez aotreet evel [[arodad boued]] dindan an niverenn E.E336 en [[Unaniezh Europa]] ; ur stabilaer eo, a gaver er goelloù kevret gant ar ''bikarbonat [[natriom]]'' (NaHCO<sub>3</sub>).
=== Keginerezh===
* An delioù, fresk pe miret en hili, a vez bervet buan kent servijout da bakañ meuzioù evel kig drailhet, pesked ha riz.
* Ar frouezh a c'hall bout debret fresk, pe boazhet buan.
=== Mezegiezh hengounel ===
Perzhioù mat evit ar yec'hed zo d'ar blantenn ha d'he frouezh, evel m'eo bet gouezet abaoe pell.<br>
Er vezegiezh hengounel, en Europa pergen, e veze arveret kement tamm eus ar blantenn evit klask pareañ meur a gleñved.
* An [[teñv]] evit prederiañ ouzh ar [[kroc'hen|c'hroc'hen]] hag an [[lagad|daoulagad]].
* An delioù enep an [[gwad|diwadañ]] hag ar [[gwazrudez|wazrudez]].
* Ar rezin glas da bareañ ar boan-c'houzoug.
* Ar rezin azv ouzh ar [[krign-bev|c'hankr]], ar [[kolera|c'holera]], ar [[brec'h (kleñved)|vrec'h]], an [[heugenn]], kleñvedoù ar c'hroc'hen, an daoulagad, an [[avu]] hag al [[lounezh]]i.
* Ar rezin sec'h enep ar [[goustivadur]] hag an [[torzhellegezh|dorzhellegezh]].
=== Mezegiezh a-vremañ ===
* Dre ziabarzh : evit prederiañ ouzh an [[teuc'hell]]où, ar [[mizioù]] re builh, ar gwadliñvoù, ar poanioù-troazhañ, an uswask, ar [[kolesterol|c'holesterol]], an [[dispuilh]], ar [[kellulit|c'hellulit]] hag ar morgud diwar re a bouez.g
* Dre ziabarzh ha dre ziavaez : enep tanijenn ar beg, ar gouzoug, an daoulagad.
{{clear}}
<gallery mode="packed" heights="190px">
Viñedo Puente Alto.jpg|Puente Alto<br>{{Chile}}
Koshu011.jpg|Katsununuma<br>{{Japan}}
Gaspereau Vineyards, NS.jpg|Wolfville<br>{{Kanada}}
</gallery>
== Levrlennadur ==
* Deni Brown (1995), ''Encyclopedia of Herbs & their Uses'', The Royal Horticultural Society, Dorling Kindersley, London, ISBN 978-0-7513-0203-5 {{en}}
* Roger Dion (2010), ''Histoire de la vigne & du vin en France, des origines au XIXe siècle'', CNRS, ISBN 978-2-271-06952-8 {{fr}}
* Maria Hopf & Daniel Zohary (2001), ''Domestication of Plants in the Old World – The Origin and Spread of Cultivated Plants in West Asia, Europe, and the Nile Valley'', OUP Oxford, ISBN 978-0-19-850356-9 {{en}}
* Michel Vidal (2001), ''Histoire de la vigne et des vins dans le monde - XIXe-XXe siècle'', Féret, ISBN 978-2-902416-74-5 {{fr}}
== Liammoù diavaez ==
* [http://plants.usda.gov/core/profile?symbol=VIVI5 ''USDA / Plants Database'']
== Notennoù ==
{{Daveoù}}
{{Wikispecies|Vitis vinifera}}
{{Commons|Vitis vinifera}}
[[Rummad:Plant gounezet]]
e5vb1nha3yndvsilzrn3pe3mcxwwob5
Praksinoskop
0
106453
2008663
1977384
2022-08-17T18:34:49Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
<!-- Skramm 1280 x 1024 px -->
[[File:Thinktank Birmingham - object 1961S01481.00001(1).jpg|thumb|A praxinoscope made by Ernst Plank, of [[Nuremberg]], Germany, and powered by a miniature [[hot air engine]]. It is now in the collection of [[Thinktank, Birmingham Science Museum]].]]
[[Restr:Lanature1879 praxinoscope reynaud.png|thumb|180px|<center>Ur '''praksinoskop''' (1879)</center>]]
Ar '''praksinoskop''' zo ur [[c'hoariell]] bet ijinet gant ar [[Bro-C'hall|Gall]] [[Charles-Émile Reynaud]] ([[1844]]-[[1918]]) e [[1877]] dre wellaat ar [[zoetrop]], bet ijinet e [[1834]] gant ar [[Bro-Saoz|Saoz]] William George Horner.<br />
Ur "meneg enorus" en devoe ar c'hoariell en Diskouezadeg Hollvedel a voe dalc'het e [[Pariz]] e [[1878]], ha berzh a reas er c'henwerzh.
Eus an [[henc'hresianeg]] πραξι- ''praksi-'' "obererezh" ha σκοπεῖν ''skopein'' "arselliñ" e teu ar ger ''praksinoskop'', a dalvezfe kement hag "arselliñ un obererezh" eta.
== Arc'hwelerezh ==
[[Restr:Lanature1882 praxinoscope projection reynaud.png|thumb|left|220px|Ur praksinoskop banner, 1882]]
Evel ar zoetrop ez eo diazezet ar praksinoskop war anadenn [[lagad|dreistpad al luc'hsae]].<br />
Savet eo diwar ur [[kranenn|granenn]] gwisket he zu diabarzh gant un heuliad skeudennoù ; e-lec'h faoutoù toullet a-zerc'h war kostez ar granenn ez ijinas Charles-Émile Reynaud staliañ [[melezour]]ioù e diabarzh ar granenn ivez, e-tal ar skeudennoù<ref>[http://www.emilereynaud.fr/index.php/post/Brevet-dinvention-N-120484-1877 Breou ar praksinoskop, 1877] {{fr}}</ref>.<br />
Pa dro ar granenn d'an tizh mat e weler ur melezour hepken hag ar skeudennoù o tibunañ warnañ. Dre-se e weler ur skeudenn-vev, spisoc'h ha skedusoc'h eget an hini a vez roet gant ur zoetrop.
E [[1889]] e krouas Charles-Émile Reynaud an ''Théâtre Optique'' ("ar C'hoariva [[optik|optek]]"), a zo ur prakisnoskop a c'hall bannañ heuliadoù hir a skeudennoù-bev war ur skramm. En e sal e c'hallas an ijinadenner diskouez [[tresadennoù-bev]] bet graet gant an dorn.
Buan avat ez eas an ''Théâtre Optique'' e-maez ar c'hiz, en abeg da luc'hvanner filmoù [[Auguste ha Louis Lumière]].
{{clear}}
== Hêrezh ==
E kreiz an {{XXvet kantved}}, e [[1956]], e voe embannet evit ar vugale ur bladenn sonerezh kevret gant ur praksinoskop.
:* Ur melezour 16 tal dezhañ a veze staget ouzh ahel an troer-pladennoù, hag a droe kentizh ganti (78 tro bep [[eilenn|munutenn]]) ; e-kreiz ar bladenn e oa ur mell liketenn warni un heuliad a 16 skeudenn, ha pa selled ouzh ar melezour e weled un dresadenn-vev a glote gant ar ganaouenn.
Er bloavezhioù [[1960]] e voe degaset an [[ardivink]]-se, anvet ''The Red Raven Magic Mirror'' ("Melezour-hud ar Vran Ruz"), e [[Japan]] hag en [[Europa]] (''Teddy'' e Bro-C'hall hag en [[Izelvroioù]], ''Mamil Moviton'' en [[Italia]], hag all)<ref>[http://www.retrothing.com/2006/10/red_raven_anima.html ''Retro Thing: Red Raven Animated Records''] {{en}}</ref>.
== Skouerioù ==
<center>
<gallery>
Restr:Emile_Reynaud_Bande_praxinoscope_1.ogg|<center>''"Le fumeur"''</center>
Restr:Emile_Reynaud_Bande_praxinoscope_2.ogg|<center>''"Le trapèze"''</center>
Restr:Emile_Reynaud_Bande_praxinoscope_3.ogg|<center>''"La rosace magique"''</center>
Restr:Emile_Reynaud_Bande_praxinoscope_4.ogg|<center>''"Le singe musicien"''</center>
</gallery>
</center>
== Notennoù ==
{{daveoù}}
== Liammoù diavaez ==
* [http://courses.ncssm.edu/gallery/collections/toys/html/exhibit11.htm Praksinoskop : ''North Carolina School of Science and Mathematics''] {{en}}
* [http://physics.kenyon.edu/EarlyApparatus/Optical_Recreations/Praxinoscopes/Praxinoscopes.html Praksinoskop : ''Kenyon College Department of Physics''] {{en}}
* [http://www.dickbalzer.com/Flash_Gallery.361.0.html Dastumad c'hoarielloù optek Richard Blazer] {{en}}
== Pennadoù kar ==
* [[Tomatrop]] (1824)
* [[Zoetrop]](1834)
* [[Fenakistoskop]] (1841)
* [[Folioskop]] (1868)
* [[Zoopraksiskop]] (1879)
* [[Elektrotakiskop]] (1887)
* [[Mutoskop]] (1894)
{{Commonscat|Praxinoscope}}
[[Rummad:Sinema]]
[[Rummad:Istor ar sinema]]
[[Rummad:Istor an dresadenn-vev]]
jzrxebxkj9tapanl7jcm4y3i0c5zun7
Charles-Émile Reynaud
0
106466
2008664
1977385
2022-08-17T18:34:59Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| class="infobox" style="font-size:90%;"
|-
{{Infobox/Titl|Charles-Émile Reynaud|b9b9b9|talbenn film|000}}
|-
| colspan="2" align="center" | [[Restr:Reynaud.jpg|260px]]<br>Charles-Émile Reynaud<hr>
|-
| '''Ganedigezh''' || [[8 Kerzu]] [[1844]]<br>[[Montreuil-sous-Bois]]<br>{{Bro-C'hall}}
|-
| '''Marv''' || [[9 Genver]] [[1918]]<br>[[Ivry-sur-Seine]]<br>{{Bro-C'hall}}
|-
| '''Broadelezh''' || [[Restr:Flag of France.svg|20px]] Gall
|-
| colspan="2" | <hr>
|-
| '''Micherioù''' || Luc'hskeudenner<br>Treser<br>Ijinadenner<br>Filmaozer
|-
| colspan="2" | <hr>
|-
| colspan="2" align="center" | '''Oberennoù pennañ'''<br>• ''Pauvre Pierrot'' (1892)<br><small>Kentañ film tresadennoù-bev</small><br>• ''Autour d'une cabine'' (1894)
|-
|}
'''Charles-Émile Reynaud''' ([[1844]]-[[1918]]) e oa un treser, un ijinadenner hag ur filmaozer [[Bro-C'hall|gall]].
E [[1877]] ez ijinas ar [[praksinoskop]], ha goude-se e savas an ''Théâtre Optique'' ma tiskouezas [[tresadennoù-bev]].<br>
Unan eus diorreerion ar [[sinema]] e voe : eñ eo an den kentañ a reas tresadennoù-bev, eñ eo ivez o vannas war ur skramm bras, eñ eo c'hoazh a c'houlennas ma vije savet ur pezh [[sonerezh]] a-ratozh evit e abadennoù.<br>
Unan eus ar filmaozerien gentañ e voe Charles-Émile Reynaud neuze.
== Buhez ==
[[Restr:Emile Reynaud RA.jpg|left|220px|'''Charles-Émile Reynaud''']]
D'an [[8 a viz Kerzu]] 1844 e voe ganet Charles-Émile Reynaud e [[Montreuil (Seine-Saint-Denis)|Montreuil-sous-Bois]], mab d'an engraver medalennoù Benoît Claude Brutus Reynaud ha d'ar skolaerez Marie-Caroline Bellanger, a oa un [[dourlivadur|dourlivourez]] war hec'h amzer vak.<ref name="ER">[http://www.emilereynaud.fr/ Lec'hienn gouestlet da Charles-Émile Reynaud] {{fr}}</ref><br>
Hervez reizhoù ar [[prederouriezh|prederour]] ha skrivagner [[suis]] [[Jean-Jacques Rousseau]] e voe desavet ar bugel.
E labourva e dad e teskas an [[treloc'herezh]] resis, hag e vamm a gelennas dezhañ troioù-micher an tresañ hag al livañ.<br>
E [[1858]], d'an oad a 14 vloaz, e voe deskard en ul labouradeg [[ardivink]]où [[optik|optek]] ha [[fizik]]el kent mont da zeskiñ an tresañ [[greanterezh|greantel]]. Goude-se ez eas da labourat e ti ul [[luc'hskeudennerezh|luc'hskeudenner]], ma reas distremenadennoù war glichedoù kent en em staliañ d'e dro evel luc'hskeudenner e [[Pariz]].
E [[1864]] e heulias kentelioù an [[abad Moigno]] ([[1804]]-[[1884]]) diwar-benn ar skiantoù, a veze roet dre vannañ skeudennoù war ur skramm ; buan e teuas Charles-Émile Reynaud da vout eiler an abad ha da zeskiñ ar vicher a gelenner-prezegenner.<br>
En hevelep mare e reas skeudennoù evit ur geriadur skiantel, ''Dictionnaire général des sciences théoriques et appliquées'' ar c'helenner Adolphe Focillon, a zeuas er gouloù e [[1870]]<ref>[http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k29873z An eilvet embannadur (1877), ''Gallica''] {{fr}}</ref> ; dindan ren A. Focillon ivez e reas luc'hskeudennoù [[stereoskopiezh|stereoskopek]] eus ar familhoù plant pennañ.
E [[1865]] e varvas tad Charles-Émile Reynaud, a yeas da vevañ gant e vamm e [[Lo Puèi de Velai]], a zo kêr c'henidik an tiegezh Reynaud. Diwar atiz an doktor Claude Auguste Reynaud, a oa ur c'henderv d'e dad, e kendalc'has da studiañ ar skiantoù.
E-pad [[Brezel 1870-1871]] e voe klañvdiour e-kichen an doktor Reynaud en ospital Lo Puèi de Velai.<br>
Amzer vak a gemeras goude ar brezel betek [[1873]], pa voe galvet gant an abad Moigno da-geñver un heuliad prezegennoù e Paris diwar-benn al luc'hskeudennerezh. Ur c'hwitadenn e voe ar prezegennoù, ha distreiñ da Lo Puèi de Velai a reas. Eno e voe aozet kentelioù a-zivout ar skiantoù evit studierion ar Skolioù greantel hag evit an dud voutin, dre vannadennoù luc'hel. Berzh a reas Charles-Émile Reynaud gant e "gentelioù dre weled", pa ziskoueze arnodennoù skiantel war ur skramm bras.<ref name="ER" />
E Lo Puèi de Velai, e [[1876]], ez ijinas Charles-Émile Reynaud ar praksinoskop. Bloaz war-lerc'h ez eas da Baris d'e vreouañ, hag eno en em stalias adarre evit fardañ praksinoskopoù hag o gwerzhañ.
D'an 21 a viz Here [[1879]], d'an oad a 35 bloaz, e timezas gant Marguerite Rémiatte. Daou vab o devoe, Paul e [[1880]] hag André e [[1882]].
[[Restr:LaNature1908 Stereo-Cinema reynaud.jpg|thumb|180px|Ar ''Stéréo-Cinéma'']]
Kendelc'her da labourat war ar praksinoskop a reas Charles-Émile Reynaud : ur c'hinkladur a voe ouzhpennet d'ar c'hoariell, a droas da ''braksinoskop-c'hoariva'' ; ur gornigell anvet ''La toupie fantoche'' a zouge melezourioù stouet dindan ur gantennad skeudennoù ; ha goude e vannas skeudennoù ar praksinoskop war ur skramm. Gouhebiñ a rae an ijinadenner avat, pa ne c'halle ket kontañ istorioù gant e venveg na oa nemet 12 skeudenn ennañ, atav an hevelep re a-hed pep abadenn.<br>
E [[1888]] e teuas a-benn da hiraat an heuliadoù skeudennoù, alese an ''Théâtre Optique'' a ziskouezas e [[Mirdi Grévin]] e Paris e [[1892]] ; ''Pantomimes lumineuses'' e oa anv an abadenn, ma tiskouezas an [[tresadennoù-bev]] kentañ en Istor ar sinema.
Pa 'z erruas ''Cinématographe'' ar vreudeur [[Auguste ha Louis Lumière]] e [[1895]] e voe echuet abadennoù an ''Théâtre Optique'' e Mirdi Grévin. War ziskar ez eas labouradeg praksinoskopoù Charles-Émile Reynaud, met kerkent e labouras war un ijinadenn all, ar ''Stéréo-Cinema'' ([[1907]]). C'hwitañ war e daol a reas avat, pa ne zeuas ket a-benn da dizhout e bal : bannañ skeudenoù e bos war ar skrammoù.<br>
Dav e voe dezhañ neuze paouez gant e enklaskoù ha gwerzhañ ul lodenn eus e vinvioù. Distrujañ a reas an ''Théâtre Optique'' ha stlepel an darn vrasañ eus e jestrc'hoarioù er stêr [[Saena|Seine]]. ''Pauvre Pierrot'' hag ''Autour d'une cabine'' eo an oberennoù nemeto a zo deuet betek ennomp.
E deroù [[1917]] e voe taget Charles-Émile Reynaud gant un darwazh [[skevent]], ha kaset da Ospital a re zibare [[Ivry-sur-Seine]] d'an [[29 a viz Meurzh]] [[1917]]. Eno e chomas betek e varv d'an [[9 a viz Genver]] 1918, d'an oad a 74 vloaz.
== Ijinadennoù ==
[[Restr:Pauvre Pierrot animation.gif|thumb|Pemp eilenn eus ''Pauvre Pierrot'' (1892)]]
* Ar praksinoskop (1877).
* Ar praksinoskop-c'hoariva (1879), gant ur c'hinkladur difiñv a-dreñv ar skeudennoù blivet.
* Ar praksinoskop dre vannadur (1880), a vanne skeudennoù ar praksinoskop-c'hoariva war ur skramm dre ul [[letern hud]].
* Ar ''Stéréocinématographe'' ([[1902]]), un ardivink da gemer luc'hskeudennoù e bos.
* Ar ''Stéréo-Cinéma'' (1907), a glaske blivañ al luc'hskeudennoù-se.
== Ar C'hoariva Optek ==
[[Restr:Theatreoptique.jpg|thumb|upright=1.25| An ''Théâtre Optique'' (Paris, 1892)]]
D'ar [[1añ a viz Kerzu]] [[1888]] e voe breouet an ''Théâtre Optique'' gant Charles-Émile Reynaud.<br>
Tri bloavezh a-raok donedigezh ar vreudeur Lumière en Istor ar sinema e vanne an ijinadenner skeudennoù bliv war ur skramm e teñvalijenn ur sal e Mirdi Grévin.
Kentidi a oa bet dezhañ avat : filmoù 50 eilenn dezho a oa bet diskouezet gant ar [[Breizh-Veur|Breizhveurad]] [[William Kennedy Laurie Dickson]] ([[1860]]-[[1935]]). Ur [[eilenn|vunutenn]] ha tregont eilenn d'ar berrañ eo padelezh pep ''Pantomime'', lod o padout betek pemp munutenn. Ouzhpenn-se e c'halled hiraat an abadennoù dre baouez war ur skeudenn, distreiñ d'unan gent, gorrekaat pe vuanaat dibun ar film, kement-se diouzh ersavioù an arvesterion.<br>
Sonerezh a voe savet a-ratozh gant ar [[piano]]our Gaston Paulin evit pep film : ar c'hentañ abadennoù sinema e voe an ''Théâtre Optique'' e gwirionez<ref>Georges Sadoul (9<sup>vet</sup> emb., 1999), ''Histoire du cinéma mondial des origines à nos jours'', Flammarion, ISBN 978-2080602169 {{fr}}</ref>.
E-lec'h e vandennoù paper boas e rae Charles-Émile Reynaud gant ar filmoù gweñv 70 [[metr|mm]] o ledander, e ''nitrat kelluloz'' ([[Karbon|C]]<sub>6</sub>[[Hidrogen|H]]<sub>8</sub>[[Natriom|N]]<sub>2</sub>[[Oksigen|O]]<sub>9</sub>, anvet ivez ''[[kelluloid]]''), bet ijinet gant an [[Stadoù-Unanet Amerika|Amerikan]] John Carbutt ha gwerzhet abaoe 1888 gant an Amerikan all [[George Eastman]], ijinadenner ar binvioù [[Kodak]].<br>
War-eeun war filmoù-se e trese ar skeudennoù, gant livioù treuzwelus, evel ma veze graet evit tresañ war plakennoù [[gwer (danvez)|gwer]] al leternioù hud. Liv du a veze ledet tro-dro d'an tudennoù, a-benn ma ne c'hallje ar gouloù nemet tremen drezo hepken.<br>
Toullet e oa ar film etre pep skeudenn kent bout lakaet en ur voest a-blaen. Dre un dornell e veze roet tro d'ar voest, ha dre an toulloù e veze kaset ur granenn 36 melezour warni, a gase ar skeudennoù war-du ar skramm. Dre ul letern all e veze bannet ar c'hinkladur, kuit ag e adtresañ war pep skeudenn.<br>
E-keit ha ma troe ar voest evit bannañ ar film e veze dastumet hemañ en ur voest all, dre an hevelep [[ardivink]]. Un dek mil gwech bennak e voe bannet pep film etre 1892 ha [[1900]].
Un displet bras a oa da ijinadenn Charles-Émile Reynaud koulskoude : unel e oa pep film, ne c'halled ket ober eilskeudennoù anezhañ ; ne oa ket tu neuze da ziskouez an hevelep ''Pantomime'' e meur a sal war un dro, ha re goustus e vije bet ober adfilmoù treset gant an dorn bewech : 500 skeudenn war 36 metrad film a ya d'ober ''Pauvre Pierrot'', 646 skeudenn evit 45 metrad evit ''Autour d'une cabine''.<br>
A zo kaeroc'h, touzet un tamm e oa bet an ijinadenner p'en devoa sinet ar gevrat gant Mirdi Grévin : berzet e oa dezhañ diskouez an ''Théâtre Optique'' en ur sal all. Un hanter milion a dud a welas an abadenn etre 1892 ha 1900 evelato, ar pezh a zo bras-divent evit ur sal hepken.
Pa voe taer ar c'hevezerezh etre ''Cinématographe'' ar vreudeur Lumière hag an ''Théâtre Optique'' e klaskas Charles-Émile Reynaud ober gant filmoù nevez, 35 mm o ledander, hogen ur c'hwitadenn e voa rak da get ez ae an tresadennoù pitouilh pa vezent bannet a-ziwar ker strizh ur skor.
Nevesaet e voe ''Pauvre Pierrot'' hag ''Autour d'une cabine'' e [[1992]], ha bannet war ar skramm en-dro da-geñver kant vloaz an ''Théâtre Optique'' en hevelep bloavezh<ref>Sellit ouzh doare nevesaet [http://www.youtube.com/watch?v=qzqttXUi2dA 'Pauvre Pierrot''] hag ouzh [http://www.youtube.com/watch?v=yAl7CsEJ9nU ''Autour d'une cabine''] war ''YouTube''.</ref>.
{| align="center" cellspacing="20px"
|- valign="top"
| [[Restr:Reynaud-Pantomimes.jpg|thumb|''Les Pantomimes lumineuses''<br><small>Skritell gant Jules Chéret (1892)</small>]]
|
{| class="wikitable"
|+ ''Les Pantomimes lumineuses''
|- valign="top"
! Bloaz
! Film
|-
| rowspan="3"| '''1892'''
| ''Un bon bock''
|-
| ''Pauvre Pierrot''
|-
| ''Clown et ses chiens''
|-
| '''1894'''
| ''Un rêve au coin du feu''
|-
| '''1895'''
| ''Autour d'une cabine''''
|-
| '''1896'''
| ''Guillaume Tell''
|-
| '''1897'''
| ''Le premier cigare''
|}
|}
== Notennoù ==
{{Daveoù}}
== Levrlennadur ==
* Georges Sadoul (1992), ''Dictionnaire des cinéastes'', Seuil, ISBN 978-2-02-011516-2 {{fr}}
== Liammoù diavaez ==
* [http://www.dickbalzer.com/Flash_Gallery.361.0.html Dastumad c'hoarielloù optek Richard Blazer] {{en}}
== Pennadoù kar ==
{|
|-
|
* [[Tomatrop]] (1824)
* [[Zoetrop]](1834)
|
* [[Fenakistoskop]] (1841)
* [[Folioskop]] (1868)
|
* [[Praksinoskop]] (1877)
* [[Zoopraksiskop]] (1879)
|
* [[Elektrotakiskop]] (1887)
* [[Mutoskop]] (1894)
|}
{{DEFAULTSORT:Reynaud, Charles Emile}}
[[Rummad:Sinema]]
[[Rummad:Istor ar sinema]]
[[Rummad:Istor an dresadenn-vev]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1844]]
[[Rummad:Marvioù 1918]]
prol80bvmbsil9p5tvgdo098307d8b2
Mutoskop
0
106609
2008665
1977392
2022-08-17T18:35:31Z
Huñvreüs
54570
liammoù
wikitext
text/x-wiki
<!-- Skramm 1280 x 1024 px -->
[[Restr:Mutoscope, 1899 (bis).jpg|thumb|upright=0.9|Ur '''mutoskop'''<br /><small>Skritell evit ar werzherion (1899)</small>]]
Unan eus ar mekanikoù kentañ bet ijinet a-benn diskouez skeudennoù fiñvus e oa ar '''mutoskop''', a voe breouet d'an 21 a viz Du [[1894]] gant an [[Stadoù-Unanet Amerika|Amerikan]] [[Herman Casler]] ([[1867]]-[[1939]]).<br>
[[Lagad|Dreistpad al luc'hsae]] eo pennaenn ar mutoskop : lakaet e vez un heuliad skeudennoù da zibunañ buan evit reiñ kammzerc'h ar fiñv.<br />
Ne veze ket bannet ar skeudennoù blivet war ur skramm avat : ret e oa d'un den hepken sellet outo dre lagadelloù, ha ne c'halle o gwelet nemet goude bout lakaet ur pezh-moneiz er mekanik. Kenwerzhel dreist-holl e oa ar pal neuze.
Eus ar ger [[latin]] ''mutare'' "kemmañ", hag ar ger [[henc'hresianeg|henc'hresianek]] ''skopein'' "arselliñ" e teu an anv ''Mutoscope'' bet dibabet gant H. Casler ; kement hag "arselliñ kemmoù" e talvezfe.
== Arc'hwelerezh ==
[[Restr:Mutoscope 1896.jpg|thumb|upright=0.9|left|Diabarzh ur mutoskop (1896)]]
Deveret diouzh ar [[folioskop]] bet breouet e [[1868]] e [[Bro-Saoz]] eo ar mutoskop. [[Luc'hskeudennerezh|Luc'hskeudennoù]] a veze diskouezet avat, pa oa tresadennoù en ijinadenn [[John Barnes Linnett]].
Un heuliad luc'hskeudennoù gwenn-ha-du [[moullerezh|moullet]] war [[paper|garton]] tev ha gweñv, un 850 bennak anezho peurliesañ, a oa staget ouzh ur [[kranenn|granenn]] lakaet war he gant e korf ar mekanik. War-dro 7 x 4,75 [[metr|cm]] e oa ment pep kartenn, ha 25 cm treuzkiz ar granenn gwisket a gartennoù.<br />
Ur veniad luc'hskeudennoù hepken a oa e pep mutoskop, an dodenn anezhi o vout diskouezet war ur skritell bet lakaet a-us ar mekanik. War-dro ur [[eilenn|vunutenn]] e pade pep abadenn.
Ret e oa silañ ur pezh-moneiz er mekanik evit e lakaat da vont en-dro : dre [[tredan|dredan]] e veze luc'het ar skeudennoù, a weled dre lagadelloù, ha gant un dornikell e lakaed al luc'hskeudennoù da zibunañ.<br>
Tu a oa d'an arvalion da c'hoari gant tizh an dibun, gant nebeut a frankiz avat ; ne c'hallent ket astenn ar badelezh dre baouez a dreiñ rak gant fiñv an dornikell o vont war-raok hepken e veze stouet ar c'hartennoù gweñv betek ar c'hogn dereat : pa chome difiñv ar granell ez ae ar skeudennoù diwar wel, ur [[gwinterell|winterell]] a lazhe ar gouloù, hag er mekanikoù diwezhañ e kouezhe ur stign dirak al lagadelloù. Tu a oa da dreiñ an dornikell en tu kontrol, hogen ne lakae ket ar skeudennoù da zibunañ a-c'hin.
{{clear}}
[[Restr:What the butler saw machine 033.jpg|thumb|upright=0.9|Ur '''mutoskop'''<br /><small>''Herne Bay Museum & Gallery''</small>]]
== Kenderc'hadur ==
E miz Kerzu [[1895]] e voe diazezet ar gompagnunezh ''American Mutoscope and Biograph Company'' gant Herman Casler, an ijinadennerion [[William Kennedy Dickson]] ha Henry Marvin, kevret gant an nevidour Elias Koopman. Betek [[1909]] e voe fardet ha gwerzhet mutoskopoù.<br />
Er bloavezhioù [[1920]] e voe roet aotre d'ar gompagnunezh ''International Mutoscope Reel Company'' da kenderc'hañ benioù ha mekanikoù, ar pezh a reas eus [[1926]] betek [[1949]].
== Remzad ==
Diouzhtu e voe graet berzh gant ar mutoskop e salioù-c'hoari ar Stadoù-Unanet. Breouioù all evit ar ''Mutoscope'' a voe enrollet e [[Pariz]] hag e [[Londrez]] e [[1895]], hag e [[1897]] en hevelep lec'hioù evit kentelioù gwellaet eus ar mekanik<ref>[http://www.flipbook.info/viewers.php ''Flipbook.info''] {{en}}</ref>.
Meur a vekanik gant meur ag abadenn – ha meur a briz goulennet digant an arvalion – a veze staliet er salioù. E-kichen an abadennoù boaziet e voe kinniget buan beniadoù [[erotegezh|erotek]], ar skalfad anezho oc'h en em astenn eus merc'hed atizus (d'ar mare-se) betek [[pornografiezh]] kerreizh (d'ar mare-se adarre)<ref>Gwelit ''Birth of the Pearl'', [http://www.youtube.com/watch?v=5TqBvXidBcE YouTube] ha ''What the Butler Saw!'', [http://www.youtube.com/watch?v=AoyIQzH2Uzs YouTube] {{en}}</ref>. Alies avat e oa titloù an abadennoù atizusoc'h a-galz eget ar pezh a veze diskouezet e gwirionez.
Berzh a reas ar mutoskopoù e [[Breizh-Veur]] ivez, ker pell en {{XXvet kantved}} ha [[1971]] : da 15 a viz C'hwevrer ar bloaz-se e voe troet reizhiad ar moneiz da zekrannel er [[Rouantelezh-Unanet]] hag en [[Iwerzhon]]<ref>Gwelit [[:en:Decimal Day|''Decimal Day]] {{en}}</ref>. Abalamour ma oa re goustus kemmañ gwikefreoù-paeañ ar mutoskopoù e voe distrujet kalz anezho ; lod a voe kaset da [[Danmark|Zanmark]], ma oa bet lezennekaet ar skeudennoù pornografek d'an 12 a viz Kerzu [[1969]].
== Liammoù diavaez ==
* Ur mutoskop war [http://www.youtube.com/watch?v=Qm6BIRNRFaw YouTube], hag unan all war [http://www.youtube.com/watch?v=Hs3y-lhVWbc YouTube] adarre.
* ''American Mutoskop and Biograph Company'' el [http://www.loc.gov/pictures/item/2002735955/ ''Library of Congress''] {{en}}
* [http://www.precinemahistory.net/1870.htm ''The History of the Discovery of Cinematography''] {{en}}
* [http://www.victorian-cinema.net/machines ''Victorian Cinema''] {{en}}
== Pennadoù kar ==
* [[Tomatrop]] (1824)
* [[Zoetrop]] (1834)
* [[Fenakistoskop]] (1841)
* [[Folioskop]] (1868)
* [[Praksinoskop]] (1877)
* [[Zoopraksiskop]] (1879)
* [[Elektrotakiskop]] (1887)
== Notennoù ==
{{Daveoù}}
{{Commonscat|Mutoscope}}
[[Rummad:Sinema]]
[[Rummad:Istor ar sinema]]
[[Rummad:Istor an dresadenn-vev]]
n2if4lfir8vx6gjwcf6hu4vfa9egk8j
Edmond Bertreux
0
107549
2008666
1988119
2022-08-17T18:35:48Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{Labour zo}}
Ul livour e oa '''Edmond Bertreux''', bet ganet d'an [[22 a viz Here]] [[1911]] e [[Trentemoult]], kêr [[Reudied]], ha marvet d'ar [[14 a viz Here]] [[1991]] e [[Kerc'hfaou]] ([[Liger-Atlantel]]). Douaret eo bet e bered [[Sant-Yann-ar-Granneg]], a oa bet livet meur a wech gantañ.
Brudet eo evel livour [[Bro-Naoned]], [[Bro-Raez]] ha [[Vande]]. E [[1935]] e kemeras perzh e ''Salon d'Automne'' [[Pariz]]
E-maez gizioù e amzer e chomas E. Bertreux en e vuhez hag en e [[arz]] : dezhañ e-unan eo doare e oberennoù, a zegasas brud bras dezhañ en e vro.
D'ar mare ma oa o vevañ hag o labourat e [[Naoned]] en doa studiet e Skol an arzoù-kaer lec'hel.
==E oberennoù==
* Tremen 1 000 oberenn.
* Unan eus e daolennoù bras a weler en Iliz-Veur [[Naoned]], e chapel Sant-Erwan<ref>http://www.ouest-france.fr/edmond-bertreux-60-ans-de-carriere-1248818</ref>.
==Daveennoù==
<references />
== Levrlennadur ==
* Jacques Raux (1980), ''Quarante ans de peinture : Edmond Bertreux'', Pierre Gauthier
* André Linard & Yves Labbé (2005), ''Edmond Bertreux, peintre du Pays nantais'', Le Chasse-Marée/Armen, ISBN 978-2-903708-52-8
* Musée Charles Milcendeau, Soullans (2012), ''Edmond Bertreux, Itinérances d'un peintre entre Loire, marais et Castille''. Geste Editions.{{fr}}
{{DEFAULTSORT:Bertreux, Edmond}}
[[Rummad:Arzourien Breizh]]
[[Rummad:Livourien Breizh]]
[[Rummad:Tud eus Naoned]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1911]]
[[Rummad:Marvioù 1991]]
6d5npr7oyuofkep7yuzthmqa61psk58
Trictrac
0
110239
2008667
1975174
2022-08-17T18:35:58Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
<!--Skramm 1280 x 1024 px -->
{{Stumm an titl|''Trictrac''}}
{| class="infobox" cellspacing="2" style="width:250px; font-size:90%;"
! colspan="2" style="text-align: center; background-color:{{#if:{{{bgcolour|}}}|<nowiki/>{{{bgcolour}}}|<nowiki/>DarkRed}}; color:#FFFFFF;font-family:Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 120%;"| <div style="float:right;">[[Restr:2-Dice-Icon.svg|28px]]</div><big>'''{{{nom|{{PAGENAME}}}}}'''</big>
|-
| colspan="2" | [[Restr:Trictrac tablier et accessoires.jpg|220px|center|Trictrac]]
|- align="center"
| colspan="2" | Ur c'hoari ''trictrac''
|-
| colspan="2" | <hr noShade />
|-
| '''Embanner :'''
| domani foran
|-
| colspan="2" | <hr noShade />
|- valign="top"
| '''Doare :'''
| C'hoari tablez<br>C'hoari redadeg<br>C'hoari diñsoù
|-
| colspan="2" | <hr noShade />
|-
| '''Niver a dud :'''
| 2
|-
| '''Oad :'''
| adalek 10 vloaz
|-
| width="110px" | '''Amzer staliañ :'''
| berroc'h eget 1 [[eilenn|mn]]
|-
| '''Padelezh :'''
| 5 - 60 mn
|-
| width="110px" | '''Perzh ar chañs :'''
| krenn (diñsoù)
|- valign="top"
|'''Barregezhioù :'''
| strategiezh,<br>kadouriezh,<br>jedoniezh,<br>tebegouriezh
|-
|}
Ur c'hoari stroll kar d'ar ''[[backgammon]]'' ha neuze d'ar ''[[jacquet]]'' eo an '''''trictrac''''', a zo bet diouzh ar c'hiz e [[Bro-C'hall]] eus ar [[Krennamzer|Grennamzer]] betek an [[Dispac'h gall]]. Ur c'hoari tablez eo, ma klask daou zen enebour tennañ splet eus disoc'hoù bannadennoù diñsoù evit merkañ poentoù gant o jedoueroù.
Puilh eo geriaoueg an ''trictrac'', alies e vez kavet el [[lennegezh]] [[galleg|c'hallek]] ; tremen 200 ger a gaver er pleustrad ''Le jeu de trictrac'' bet embannet gant J. M. Fallavel e [[1776]]<ref>J. M. Fallavel (1776), ''Le jeu de trictrac, ou les principes de ce jeu éclaircis par des exemples en faveur des commençants ; avec l'explication des termes par ordre alphabétique'', Nyons l'aîné, Paris {{fr}}</ref>{{,}}<ref name="TTO">[http://trictrac.org/index.html ''Trictrac.org''] {{fr}} {{en}}</ref>.
== Gerdarzh ==
Da heul Euverte de Jollyvet, a skrivas ar c'hentañ pleustrad diwar-benn an ''trictrac'' e [[1606]]<ref name="EDJ">Euverte de Jollyvet, sieur de Votilley (emb. kresket, 1656), ''L'excellent jeu du trique-trac – Tres-doux esbat és nobles compagnies'', Veuve Jean Promé, [http://books.google.fr/books?id=8GQBrMIYkYkC&printsec=titlepage#v=onepage&q&f=false ''Google Books''] {{fr}}</ref>, ez asant ar braz eus ar c'heriadurourion evit skrivañ ez eo ar ger ''trictrac'' un drouzadell deuet diwar stlakoù an diñsoù hag ar jedoueroù war an tablez.<br>
Aozer dianav ur pleustrad bet embannet e [[1698]] a ginnigas un orin [[gresianeg|gresianek]], ''Τρις-Τραχυς'' ''Tris-Trachus'' a dalvezfe kement ha "teir gwech diaes da c'hoari ha da gompren"<ref>''Le jeu du trictrac, comme on le joue aujourd'hui'', en ''Académie universelle des jeux'', B. Cormon & Blanc, [[Lyon]], ''An 13'' - [[1805]], [http://books.google.fr/books?id=d4ZZAAAAYAAJ&pg=PA45&lpg=PA45&dq=%22Le+Jeu+du+trictrac+comme+on+le+joue+aujourd%E2%80%99hui%22&source=bl&ots=8t7pqIKvfN&sig=q0mYUPK1UAoIMZ_4WvmCq_57uF0&hl=fr&sa=X&ei=9o1TU8DsNYn8OdWugbgI&ved=0CDoQ6AEwAg#v=onepage&q=%22Le%20Jeu%20du%20trictrac%20comme%20on%20le%20joue%20aujourd%E2%80%99hui%22&f=false ''Google Books''] {{fr}}</ref>.
== Istor ==
[[Restr:Trictrac Defrance.jpg|thumb|C'hoarierion ''trictrac''<small>[[Léonard Defrance]] ([[1735]]-[[1805]])</small>]]
Den ne oar ez-resis pegoulz e voe ganet ar c'hoari-se. N'eus meneg ebet eus e orin er pleustradoù a zo bet embannet a vare da vare.<br>
A-drugarez d'e c'heriaoueg spesadel avat e c'haller kadarnaat bezañs an ''trictrac'' er {{XVIvet kantved}}, pa 'z eus meneg eus tri ger e gwerzennoù 38 ha 39 ar skrid ''La Friquassée crotestyllonnée, des antiques modernes chansons'' bet embannet e [[Rouen]] e [[1601]] :
{{Quotation|''Grand Ian petit Ian,<br>Margot la fendue, et tous ses gens''<ref>[http://www.bmlisieux.com/normandie/friquase.htm Levraoueg-kêr Lisieux] {{fr}}</ref>{{,}}<ref>Prosper Blanchemain, Épiphane Sidredoulx, Bernadette Bricout (2013), ''La Friquassée crotestyllonnée - Rimes et jeux des enfants d'autrefois'', Silène, ISBN 978-2-913947-09-2</ref>}}
En abeg da gemplezhded reolennoù an ''trictrac'' ne veze c'hoariet nemet gant tud desket al lez, an noblañsoù hag ar vourc'hizelezh uhel ; maouezed ha gwazed a c'hoarie, hogen diaes e oa kavout mistri evit e zeskiñ.<ref name="EDJ" />
Da get ez eas an ''trictrac'' e Bro-C'hall a-choude an Dispac'h gall ; distreiñ a reas gant an noblañsoù da vare an [[Assavidigezh]]<ref>"An Assavidigezh" a reer eus ar mare en Istor Bro-C'hall en em astenn etre dibenn an [[Impalaeriezh C'hall Kentañ]] ([[6 a viz Ebrel]] [[1814]]) ha hini [[Dispac'h miz Gouhere]] d'an ([[29 a viz Gouhere]] [[1830]]).</ref> war-lerc'h diskar [[Napoleon Iañ]].<ref>Pierre Marie Michel Lepeintre (1818), ''Cours complet de trictrac, avec un abrégé du gammon, du jacquet et du garanguet — À la portée de tout le monde et à l'usage des amateurs, par un vieil hermite du Morbihan'', Guillaume et C<sup>ie</sup>, Paris, [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9374696.r=.langEN ''Gallica''] {{fr}}
:• Un doare ''jacquet'' a veze c'hoariet gant tri diñs eo ar ''[http://academiedesjeux.jeuxsoc.fr/garanguet.htm garanguet]''</ref>
Adal deroù an {{XIXvet kantved}} ez eas an ''trictrac'' da get adarre, ha ne voe fardet nemet tablezioù didoull evit c'hoari ''jacquet'', a veze diouzh ar c'hiz en tiez hag en tavarnioù. Da get ivez ez eas ar ''jacquet'' pan erruas ar [[skinwel]] er [[bloavezhioù 1960]].
Dre berzh ar pleustradoù niverus a voe embannet da vare klodus ar c'hoari e c'haller c'hoazh hiziv an deiz c'hoari ''trictrac'' ha kompren e c'heriagoueg a gaver el lennegezh c'hallek. Ker pouezus eo bet ar c'hoari-se en Istor Bro-C'hall ma klask un nebeud c'hoarierion dasparzhet er bed e lakaat diouzh ar c'hiz en-dro.<ref name="TTO" />
== Rikoù ==
* Un tablez warnañ 24 bir, evel hini ar ''backgammon'' ; toulloù zo e ribl tablez an ''trictrac'', unan ouzh troad pep bir ha tri war bep tu : 12 toull dirak pep den, 30 toull en holl
* 15 jedouer teñval ha 15 jedouer sklaer
* 3 jedouerig, unan dre zen hag ar ''bredouille'' ("gak")
* 2 ibil anvet ''fichet'' "sikell" a vo kaset a doull da doull dirak pep den
* 2 [[diñs|ziñs]] boutin, o zalioù niverennet ag 1 da 6
* 2 gorned, unan da bep c'hoarier(ez)
* 1 bannielig
== Reolennoù berr-ha-berr ==
[[Restr:Guitondépart1.jpg|thumb|Deroù ar c'hoari<small>Tennet eus pleustrad N. Guiton, 1822</small>]]
Pal ar c'hoari, evit pep den, eo merkañ kement a boentoù ha ma c'hall ; n'eo ket ret d'an den bout lamet e jedoueroù a-ziwar an tablez evit gounez, ar pezh a zo un diforc'h bras diouzh reolennoù ar ''backgammon'' hag ar ''jacquet''.
=== Staliadur ===
''Cases'' ("kombodoù") a reer eus ar biroù.<br>
Ur speurenn zo e kreiz an tablez a-benn e rannañ e div dachenn anvet ''petit-jan'' ha ''grand-jan'' ("Yann-vihan", "Yann-vras")<ref name="DEF">Jacqueline Picoche (2009), ''Dictionnaire étymologique du français'', Le Robert, ISBN 978-2-84902-424-9 (fr)</ref>
<ref>A-wechoù e lakaer an doue [[Impalaeriezh roman|roman]] ''[[Janus]]'' da orin ''jan'' peogwir e oa arouez an tremen etre deroù ha diwezh, doue an dibaboù, an dorioù hag an alc'hwezioù.</ref>. E-tal an dachenn enebour emañ pep ''jan'' : "Yann-vihan" e-tal "Yann-vihan" neuze, mard emañ diouzh tu kleiz un den emañ ivez diouzh tu dehoù an den arall.<br>
Pep den a laka e 15 jedaouer e 3 pe 4 berniad war ar c'hombod diniverenn anvet ''talon'' ("seul"), er ''petit-jan'' : tal-ouzh-tal en em gav ar jedoueroù neuze.
* Niverennet ag 1 betek 11 eo ar c'hombodoù arall, en ur gregiñ gant ar bir a zo nes d'ar seul. Lod kombodoù niverennet zo bet anvet :
:• kombod 5 : ''coin bourgeois'' "korn bourc'hizel" (ar c'hombod 6 eo evit lod c'hoarierion)
:• kombod 7 : ''case du diable'' "kombod an diaoul"
:• kombod 10 : ''case de l'écolier'' "kombod ar skoliad" (''case du diable'' e reer ivez)
:• kombod 11 : ''coin de repos'' "korn diskuizhañ"
Goude bout lakaet e jedoueroù war ar seul e laka pep den e sikell en toull a zo tostañ dezhañ er ribl kostezel, diouzh tu ar seulioù. En toull kreiz e lakaer ar bannielig, tra ma chom goullo toulloù ar ribl kostezel arall. Gwechall e lakaed ar bannielig war an daol, pa veze sanket goulaouennoù-koar e toulloù kreiz ar ribloù kostezel a-benn c'hoari diouzh noz.<br>
Etre ar seulioù, stok ouzh ar ribl, e lakaer ar tri jedouerig.
=== Red ar jedoueroù ===
Kaset e vez ar jedoueroù eus ar seul d'ar c'horn diskuizhañ – ''jeu ordinaire'' "c'hoari ordinal" a reer eus an troc'had-se, a vez heuliet gant ar ''jeu de retour'' "c'hoari a-gil" pa gendalc'h ar jedoueroù da redek eus ar c'horn diskuizhañ enebour d'ar seul enebour kent mont er-maez eus an tablez ; a-du gant bizied an horolaj neuze e c'hoari an den emañ e seul war e du dehoù (ar re zu war ar skeudenn), hag enep e c'hoari an den arall.
=== Kregiñ gant ar c'hoari ===
Daou zoare zo bet evit gouzout pe zen a c'hoari da gentañ :
:• un den a vanne an diñsoù ouzh ar ribl enebour ; da gentañ e c'hoarie an den em gave an diñs kreñvañ diouzh e du ; ret e oa advannañ an diñsoù p'en em gave an daou ziñs keit-ha-keit etre pep ribl, ha pa veze tal an eil diñs kevatal da hini egile — gwech ebet ne c'halled kregiñ dre un doubl neuze ;
:• pep den a vanne un diñs en e ''jan'' vras, an tal kreñvañ o reiñ aotre da vannañ an daou ziñs ha da gregiñ da c'hoari — tro a veze neuze da gregiñ dre un doubl.
=== Bannañ an diñsoù ===
[[Restr:Anciens dés.jpg|thumb|left|Diñsoù kozh, en [[askorn]]]]
Hollret eo ober gant ar c'hornedoù evit meskañ an diñsoù kent o bannañ.<br>
Ret eo e kouezhfe an diñsoù a-blad war an tablez, hep direnkañ ar jedoueroù.<br>
Mat eo ar vannadenn mar kouez an diñs(où) a-blad war ur jedouer pe war un tamm anezhañ.<br>
Mat eo ivez mard en em gav diñs pe ziñs a-blad er ''jan'' arall.<br>
Fall eo ar vannadenn mar lamm an diñs(où) war unan eus ar ribloù pe er-maez eus an tablez.<br>
Fall eo ivez mard en em gav un diñs war egile.<br />
E ken degouezh ma vefe un diñs a-veskell etre ur jedouer ha deun an tablez, pe etre ur ribl ha deun an tablez, e lakaer un trede diñs warnañ : mar rikl ez eo fall ar vannadenn.<br>
Pa vez fall un diñs e ranker advannañ an daou.
{{clear}}
=== Disoc'hoù an diñsoù ===
A vouezh uhel e kemenner disoc'hoù pep bannadenn, en ur gregiñ dre an tal kreñvañ : 5-2, n'eo ket 2-5.<br>
Pep dennadenn doubl he deus un anv :
:• 1-1 : ''bezas'', ''bezet'' (eus ar galleg kozh ''ambesas'' e teu ''bezas'', diwar al [[latin]] ''ambo-'' "an daou war an dro, an daou a-gevret" hag an unanenn latin ''as'' evit ar moneiz, ar pouez ha muzulioù arall)<ref name="DEF" />
:• 2-2 : ''double deux''
:• 3-3 : ''ternes''
:• 4-4 : ''carmes''
:• 5-5 : ''quines''
:• 6-6 : ''sonnez''
=== Dilec'hiañ ar jedoueroù ===
[[Restr:Trictrac checker Louvre OA166.jpg|thumb|Ur jedouer ''trictrac'' en [[ivor]],<small>{{XIIvet kantved}}, kavet e [[Bayeux]] e [[1838]]<br>''[[Mirdi al Louvre]]''</small>]]
Goude bout bannet an daou ziñs e kaser ur jedouer a gombod da gombod, an niver anezho o vout kevatal da zisoc'h un diñs pe an daou. Ne c'haller en ober nemet pa n'eus jedouer enebour ebet er c'hombod diwezhañ ; mard eus 1 jedouer enebour hepken er c'hombod ne c'haller ket e ac'hubiñ, chom a ra ar jedouer-se en e lec'h met trec'het eo, ar pezh a zegas poentoù d'an trec'her.<br>
Mar dibab an den kas e jedouer diouzh disoc'h an daou ziñs en e raio en ur verkañ un ehan etre an div lammadenn, ha ne c'hallo en ober nemet mar n'eus jedouer enebour ebet koulz er c'hombod etre hag er c'hombod diwezhañ.<br>
En ken degouezh ma vefe bet tennet un doubl e c'haller c'hoari an eil diñs goude egile gant ur jedouer hepken, pe c'hoari daou jedouer, unan diouzh pep diñs.<br>
Ret eo c'hoari disoc'h an daou ziñs pa c'haller en ober ; mar ne c'haller c'hoari nemet un diñs e ranker c'hoari an hini kreñvañ ; mard eo dic'hallus, c'hoari an hini gwanañ ; pa ne c'haller ket c'hoari e lezer an dro d'an den enebour.
* Mar stoker gant an dorn ouzh ur jedouer goude bout bannet an diñsoù e ranker dilec'hiañ ar jedouer-se mar goulenn an den enebour ha mar galler fiñval hervez reolennoù ar c'hoari ; evel en [[echedoù]] e ranker kemenn ''j'adoube !'' ("marc'hegiñ a ran !") mar stoker ouzh ur pezh a venner kempenn hep e zilec'hiañ.
=== Ar c'hornioù diskuizhañ ===
Kombod 11 pep c'hoarier eo e gorn diskuizhañ ; arabat eo ac'hubiñ ar c'horn diskuizhañ enebour.<br>
Reolennoù zo evit chom er c'horn diskuizhañ hag evit mont kuit anezhañ :
:– gant daou jedouer c'hoariet war un dro en e ac'huber ;
:– gant daou jedaouer a vije erruet er c'horn diskuizhañ enebour en e ac'huber pa vez goullo;
:– jedoueroù arall a c'haller berniañ er c'horn ac'hubet, daou-ha-daou pe unan-hag-unan ;
:– arabat eo berniañ er c'horn ac'hubet jedoueroù a vije erruet er c'horn enebour ;
:– n'eo ket ret e ac'hubiñ pa c'haller c'hoari e lec'h arall ;
:– aotreet eo e ac'hubiñ a-nevez goude bout e ziac'hubet ;
:– evel ur c'hombod arall eo ar c'horn diskuizhañ pa vez goullo : gwir zo da ehanañ warnañ e-kerzh un dilec'hiadenn a-c'houde un doubl.
=== Poentoù, toulloù ha gak ===
[[Restr:Pavillon de trictrac.jpg|thumb|Bannielig en ivor]]
Ret eo gounez daouzek poent evit lakaat ar sikell en un toull, en ur gregiñ dre an hini a zo e-tal ar seul. Echu eo an droiad ''trictrac'' pa 'z erru ar sikell en daouzekvet toull, hini ar c'horn diskuizh. An den kentañ o tizhout an daouzekvet toull eo an trec'her.<br>
Poentoù a c'hounezer dre daolioù-c'hoari a anver ''jan'' ivez, pe dre lemel e holl jedoueroù a-ziwar an tablez, pe c'hoazh dre fazioù kontañ a-berzh an den enebour.
An tri jedouerig eo a implijer evit aroueziañ ar poentoù war an tablez betek ma vije daouzek anezho. Lec'hioù resis zo ma lakaer ar jedoueroùigoù evit delc'her ar gont :
:• 2 boent merket : etre pennoù ar c'hombodoù 1 ha 2
:• 4 foent merket : etre pennoù ar c'hombodoù 3 ha 4
:• 6 poent merket : etre penn ar c'hombod 5 hag ar speurenn
:• 8 poent merket : etre ar speurenn ha penn ar c'hombod 6
:• 10 poent merket : etre penn ar c'hombod 11 hag ar ribl
:• 12 poent merket : etre an daou seul, evel e deroù an droiad
Pan eo distroet e jedouerig d'ar seulioù e c'hall an den kas e sikell war-raok neuze.
Da skouer : mard eus 6 poent gant un den dija emañ e jedouerig etre ar c'hombod 5 hag ar speurenn ; mar gounez 4 foent ouzhpenn en e lakaio etre ar bir 11 hag ar ribl a-benn merkañ en deus 10 poent. Mar gounez 2 boent muioc'h e tistroio e jedouerig d'ar seulioù hag e tilec'hio e sikell un toull pelloc'h.
;Perzh ar gak
Mar deu un den a-benn da c'hounez daouzek poent tra ma n'eus bet hini ebet gant e enebour e kas e sikell daou doull war-raok.<br>
Mar ne zeu ket a-benn, an eil den a c'hallo en ober marteze, ha hennezh a laka ar gak e-kichen e jedouerig a-benn ma vefe dalc'het soñj e c'hallfe mont daou doull war-raok e-lec'h unan – daou jedouerig evit aroueziañ daou doull neuze.<br>
Mar deu an den kentañ a-benn da verkañ poentoù d'e dro n'eus c'hoarier ebet a gement a zo gak, setu e tistro ar gak d'ar seulioù hag un toull hepken e vo dilec'hiadenn nesañ sikell pe sikell.
;Perzh ar bannielig
Par da hini ar gak eo, evit an droiad a-bezh avat.<br>
Etre an div sikell, war ribl an tablez, emañ ar bannielig e deroù an droiad. Mar tizh an eil den e zaouzekvet toull hep na vefe bet dilec'hiet sikell egile e c'hounez an droiad gak. Mar ne c'hall ket abalamour m'en deus an eil den dilec'hiet e sikell, hennezh a laka ar bannielig en toull er ribl ma oa e sikell kent fiñval : kement-se evit merkañ e c'hall d'e dro gounez an droiad gak.<br>
Mar ne zeu ket an eil den a-benn da c'hounez an droiad gak d'e dro e lakaer ar bannielig er-maez eus an tablez, rak den ne c'hallo gounez an droiad gak.
;Ezkerzh ar jedoueroù
Heñvel ouzh re ar ''backgammon'' eo ar reolennoù :
:• ret eo da holl jedoueroù un den bout er ''petit-jan'', e dibenn ar c'hoari a-gil eta, evit ma c'hallfe o lemel a-ziwar an tablez ;
:• evel ur c'hombod ordinal eo ar seul neuze ;
:• mard erru ur jedouer pelloc'h eget ar seul diwar ur vannadenn diñsoù ez a er-maez eus an tablez ;
== Notennoù ==
<references />
== Levrlennadur ==
* ''Principes du jeu de trictrac, à la portée des commençans'' ([[1749]]), Guillyn, [[Pariz]], [http://books.google.fr/books?id=zQBQVy_vwOwC&printsec=frontcover&hl=fr&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false ''Google Books''] {{fr}}
* Abbé Bernard-Laurent Soumille ([[1756]]), ''Le grand trictrac'', Alexandre Giroud, [[Avignon]], [http://books.google.fr/books?id=Czy8Yf_BgEEC&printsec=frontcover&hl=fr&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false ''Google Books''] {{fr}}
* M. Lebrun (1828), ''Manuel des jeux de calcul et de hasard'', Roret, [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k204008h/f1.image ''Gallica''], p. 21-69 {{fr}}
* David Cram, Dorothy Johnston, Jeffrey L. Forgeng (2003), ''Francis Willughby's Book of Games: A Seventeenth Century Treatise on Sports, Games, and Pastimes'', ISBN 978-1-85928-460-5 {{en}}
* N. Guiton (1822), ''Traité complet du jeu de Trictrac, suivi d'un Traité du jeu de Backgammon'', Maxtor (2012), ISBN 978-84-9001-075-4 {{fr}}
== Pennadoù kar ==
* ''[[Backgammon]]''
* ''[[Jacquet]]''
{{Commonscat}}
[[Rummad:C'hoarioù stroll]]
[[Rummad:C'hoarioù tablez]]
[[Rummad:C'hoarioù strategiezh]]
0bm8q8v0md7rteerw4b082d20tqnny1
Emgann Altsasu
0
110437
2008393
2008335
2022-08-17T12:40:56Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
'''Emgann Alsasu''', pe '''Emgann Altsasua''', pe ''la Acción de la Venta'', zo un [[emgann]] a c'hoarvezas en [[Altsasu]] d'an [[22 a viz Ebrel]] [[1834]], e-kerzh [[Kentañ brezel ar garlouriezh]].<br>
Ar jeneral [[Tomás de Zumalacárregui]] an hini a oa e penn arme ar [[karlouriezh garlourien]] a zistrujas kirri ur charreadeg dindan ar jeneral [[Vicente Genaro de Quesada]], hag a oa o vont eus [[Gasteiz|Vitoria-Gasteiz]] da [[Iruñea]], e kêr [[Altsasu]]<ref name="alsasua.net">{{es}} [http://www.alsasua.net/es/lugarygente/historia/curiosidades Ayuntamiento de Altsasu / Alsasua / Curiosidades]</ref> Kalz a [[Frankizouriezh|frankizourien]] a voe gloazet ha kalz prizonidi a voe graet gant Zumalacárregui<ref name="alsasua.net" />.
Sevel a reas Zumalacárregui ar [[Guías de Navarra]] gant darn eus e brizonidi, eus [[La Mancha]], [[proviñs Valencia]], [[Andalouzia]] ha lec'hioù all. Roet e oa bet dezho da zibab : stourm gant ar garlourien pe bezañ fuzuilhet.
== Daveoù==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Emgannoù |Altsasu]]
[[Rummad:Emgannoù 1834|Altsasu]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved|Altsasu]]
[[Rummad:Brezelioù ar garlouriezh]]
[[Rummad:Altsasu]]
[[Rummad:Istor Navarra]]
e1vqv0yi0m5coe1plerkhpg9whcmkaq
Emgann Dulantzi
0
110441
2008396
2008311
2022-08-17T12:42:43Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[FiLE:Guias de Navarra-album.jpg|thumb| Soudarded dindan [[Tomás de Zumalacárregui]]. ]]
'''Emgann Dulantzi''' (''Acción de Alegría de Álava'' pe ''Batalla de Alegría'') zo un [[emgann]] a c'hoarvezas e-kichenik [[Dulantzi]] (''Alegría de Álava'' e spagnoleg), en [[Araba]] (Euskadi), d'ar [[27 a viz Here]] 1834, e-pad [[Kentañ brezel ar garlouriezh]]. En ur park e Chinchetru en em gannas ar soudarded, ha trec'h e voe ar garlourien, dindan [[Tomás de Zumalacárregui]], war soudarded ar rouanez [[Isabel II]], renet gant ar jeneral [[Manuel O'Doyle]].
== Notennoù==
{{Reflist}}
[[Rummad:Emgannoù |Dulantzi]]
[[Rummad:Emgannoù 1834]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved|Dulantzi]]
[[Rummad:Brezelioù ar garlouriezh]]
icoo6nrexwimdklh9zkrducvhg9sokf
Leon ar Berr
0
110456
2008668
1990995
2022-08-17T18:36:12Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''Leon ar Berr''' (pe ''Léon Le Berre''), '''Ab Alor''' pe '''Abalor''' diouzh e [[anv-barzh]] , bet ganet d'an [[30 a viz Gwengolo]] [[1874]] en [[An Erge-Vihan|Erge-Vihan]] (staget ouzh [[Kemper]] e [[1960]]) ha marvet d'ar [[4 a viz Kerzu]] [[1946]] e [[Roazhon]], a oa ur c'helaouenner breizhat, hag ur skrivagner.
E dud ne oant ket brezhonegerien, deskiñ [[brezhoneg]] a reas e-unan.
Bet eo bet e penn ar sizhunieg [[L'Union agricole et maritime]], kenlabouret en deus gant [[L'Ouest-Éclair]]. Unan eus renerien [[Goursez Vreizh]] e oa. [[Saozneg]] mat a ouie.
Gantañ ha [[Taldir Jaffrennou]] e voe savet [[An Oaled]] (anvet e galleg Le Foyer breton) a oa ur gelaouenn drimiziek e galleg hag e brezhoneg, embannet etre 1928 ha 1939.
==Oberennoù==
===E brezhoneg===
* [[1910]] : ''Istor Breiz hag ar C'helted'', sinet ''Trivarz'', kenskrivet gant [[Yves Berthou]] ha [[Paul Diverrès]], Le Dault.
* [[1911]] : ''Sinadur an Eil Testamant'', Carhaix, [[Ar Bobl]], 1911. Pezh-c'hoari.
* [[1913]] : ''Ar verc'h he divreac'h mougn'', An Oriant, Le Pays breton. Pezh-c'hoari.
===E brezhoneg hag e galleg===
* [[1905]] : ''Ar Gwir Treac'h d'ar Gaou'', [[Pariz]], Le Dault. Pezh-c'hoari
===E [[galleg]]===
* [[1901]] : ''Fleurs de Basse-Bretagne (Bleun a Vreiz-Izel)'', kontadennoù, Roazhon, Simon.
* [[1902]] : ''Nuptialia'', Gwened, Lafolye.
* [[1904]] : ''Les épousailles de Brébiot'', Gwened, Lafolye. Pastoralenn e galleg-krenn.
* [[1913]] : ''Français de Quimper'', An Oriant, [[Le Pays breton]]. Komedi.
* [[1926]] : ''La circulaire de Monzie contre l'enseignement du breton''.
* [[1928]] : ''Guide illustré de Quimperlé et de la région des collerettes''.
* [[1935]] : ''Le 145{{e}} anniversaire du [[traité de la Mabilais]]''.
* 1935 : ''La Parure du vieux Rennes''.
* 1935 : ''Un grand évêque gallo-romain, [[saint Melaine]]''.
* [[1936]] : ''Bretagne d'hier'', Roazhon, [[L'Ouest-Éclair]].
* [[1945]] : ''Les Chevaliers de la Table Ronde. Épisodes de la légende celtique'', rakskrid gant [[Ronan Caerléon]], Landerne, Brittia.
{{DEFAULTSORT:Berr, Leon ar}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1874]]
[[Rummad:Marvioù 1946]]
[[Rummad:Skrivagnerien Breizh]]
[[Rummad:Izili ar C'hoursez]]
20a9nntd0suaadoaws5fdbxflww9w8n
Emgann Mendaza
0
110475
2008405
1825884
2022-08-17T12:51:32Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[FiLE:Guias de Navarra-album.jpg|thumb| Soudarded dindan [[Tomás de Zumalacárregui]]. ]]
'''Emgann Mendaza''' zo un [[emgann]] a c'hoarvezas e [[Mendaza]], e [[Nafarroa]], en [[Euskal Herria]], d'an [[12 a viz Kerzu]] 1834, e-pad [[Kentañ brezel ar garlouriezh]] etre ar garlourien, renet gant ar jeneral [[Tomás de Zumalacárregui]] hag ar frankizourien dindan ar jeneral [[Luis Fernández de Córdoba]]. Trec'h e voe ar frankizourien.
== Notennoù==
{{Reflist}}
[[Rummad:Emgannoù|Mendaza]]
[[Rummad:Brezelioù ar garlouriezh]]
[[Rummad:Emgannoù 1834]
[[Rummad:Emgannoù Nafarroa]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
8nzsa5vxw4do6rw6ft6x1regd9wnt4d
2008406
2008405
2022-08-17T12:51:48Z
Bianchi-Bihanig
68941
/* Notennoù */
wikitext
text/x-wiki
[[FiLE:Guias de Navarra-album.jpg|thumb| Soudarded dindan [[Tomás de Zumalacárregui]]. ]]
'''Emgann Mendaza''' zo un [[emgann]] a c'hoarvezas e [[Mendaza]], e [[Nafarroa]], en [[Euskal Herria]], d'an [[12 a viz Kerzu]] 1834, e-pad [[Kentañ brezel ar garlouriezh]] etre ar garlourien, renet gant ar jeneral [[Tomás de Zumalacárregui]] hag ar frankizourien dindan ar jeneral [[Luis Fernández de Córdoba]]. Trec'h e voe ar frankizourien.
== Notennoù==
{{Reflist}}
[[Rummad:Emgannoù|Mendaza]]
[[Rummad:Brezelioù ar garlouriezh]]
[[Rummad:Emgannoù 1834]]
[[Rummad:Emgannoù Nafarroa]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
9v13r174djv4lsx995ou2jfymhh1c14
Ferdinand du Puigaudeau
0
110672
2008669
2003712
2022-08-17T18:36:25Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Skeudenn:204 Ferdinand du Puigaudeau Paysage à la chaumière.jpg|thumb|upright|''Gweledva an ti-soul'' (1921), eoul war lien, Mirdi an Arzoù-Kaer [[Kemper]].]]
'''Ferdinand du Puigaudeau''', bet ganet en [[Naoned]] d’ar 4 a viz Ebrel [[1864]], ha marvet er [[Ar Groazig|Groazig]] d’an 19 a viz Gwengolo [[1930]] a oa un livour breizhat.
Tad eo bet d'an etnologourez [[Odette du Puigaudeau]].
==Buhez==
[[Restr:Mme du Puigaudeau tenant sa fille dans ses bras à Rochefort-en-Terre.jpg|thumb|left|An It. du Puigaudeau o terc’hel he merc’h Odette etre he divrec’h e [[Roc'h-an-Argoed]], war-dro 1894.]]
Ganet e oa bet en ur familh paramantourien ha perc’henned douar<ref>Mab e oa da Émile du Puigaudeau ha da Clotilde Van Bredenbeck de Chateaubriant, e bried.</ref>, pinvidikaet a-drugarez da goñvers ar c’holonioù ha rivinet diwezhatoc’h. Studioù klasel a reas en [[Naoned]]. Da c’houde e veajas dre [[Italia|vro-Italia]] ha dre [[Tunizia|vro-Dunizia]] a-benn gwellaat e zonezonoù arzel.
E [[Pont-Aven]] e kejas gant [[Paul Gauguin]], [[Émile Bernard]], [[Charles Laval]] e 1886. Mod pe vod e voe levezonet gant lusk « [[Skol Pont-Aven]] », zoken ma ne voe krouet al lusk-mañ daou vloaz diwezhatoc’h nemetken.
Koulskoude ne vez ket sellet outañ evel ezel eus [[Skol Pont-Aven]]. Mirout a reas e hentad dezhañ e-unan ha chom a reas ul livour « post-impressionist »,???? ul lusk lies goude an « Impressionism » a zo maread al livadur (dreist pep tra) adalek dibenn ar bloavezhioù 1880 betek ar bloavezhioù 1910 dre feur.????
Al lusk-mañ a vode izili disheñvel a-walc'h an eil re diouzh ar re all evel [[Édouard Manet]], [[Henri Rousseau]], hag all..., pezh a rae anezhañ ul lusk dizunvan.
E [[Belgia|Bro-Belgia]] e 1889, e skoulmas Ferdinand du Puigaudeau darempredoù gant strollad « An Ugent » (''Groupe des XX''). En o zouez : James Ensor, Guillaume Vogels, ha Jan Toorop. Kejañ a reas ivez gant ar skulter ha livour gwirvoudel Constantin Meunier.
Un oberenn gentañ a ziskouezas e Saloñs Kevredigezh Broadel an Arzoù-Kaer » (Salon de la Société Nationale des Beaux-Arts) e 1890.
Er penn-kentañ e live taolennoù awenet gant ar vuhez bemdeziek, ar vuhez hengounel, gant darvoudoù dister.
Lesanvet e oa ''Picolo'' gant e vignoned. Plijout a rae ar mareoù e-kreiz an noz dezhañ hag aergelc'hioù an abardaez pa ya an heol da guzh. Dont a reas da vezañ brudet-tre. E 1903 e rae ar gazetenn ''New-York Herald'' anezhañ « livour ar festoù, ar festoù-noz dreist-holl, an tanioù-arvest, ar fuzeennoù, an heol, ar maezioù sart ha laouen »
E 1904 e tremenas un nebeut amzer e [[Venezia]], lec'h ma voe graet 50 livadur gantañ.
Koulskoude e teus berr an arc'hant gantañ, hag ez eas da lojañ e [[Bourc'h-Baz|Bourc’h-Baz]] ha war-lerc'h er [[Ar Groazig|Groazig]] e Maner Kervaudu feurmet gantañ. Eno e vevas betek fin e vuhez. Gwelet e veze e vignoned o tremen e Kervaudu. Livourien : [[Jean-Émile Laboureur]], [[Émile Dezaunay]], [[Ernest de Chamaillard]], e genderv [[Alphonse de Châteaubriant]] hag ar barzh [[José-Maria de Heredia]].
A-hed ar bloavezhioù-se e talc’has da livañ ar memes lec’hioù : e liorzh, gwernioù ar [[Briver]], milinoù, an heol o vont da guzh war ar mor, ar parkeier roz-moc’h.
Teñvalaet e voe fin e vuhez gant an evaj hag ar glac’har.
==Da belec’h mont da sellout ouzh oberennoù Ferdinand du Puigaudeau ?==
E meur a virdi e vez gwelet e daolennoù, e diskouezhadegoù padus pe dibad ([[Montroulez]]<ref>Mirdi ar Jakobined, Du 1998-Genver 1999.</ref>, an [[Naoned]], [[Kemper]]<ref>[http://musee-beauxarts.quimper.fr/htcoib/ffpuiga.htm Musée des Beaux-Arts de Quimper, notice sur Ferdinand du Puigaudeau].</ref>, [[Pont-Aven]], [[Pariz]], [[New York]]<ref>Hammer Galleries, Meurz-Ebrel 2002.</ref>).
===Oberennoù en dastumadegoù foran===
<!-- roll diglok -->
; [[Spagn|Bro-Spagn]]
* [[Madrid]], Mirdi Thyssen-Bornemisza : ''Gouel noz e Kastell-Paol'', war-dro 1894-1898, eoul war lien<ref>{{en}} [https://www.museothyssen.org/en/collection/artists/puigaudeau-ferdinand-du/night-fair-saint-pol-leon « Night Fair at Saint-Pol-de-Léon »], pennad war ''museothyssen.org''.</ref>.
; [[Bro-C’hall]]
* an [[Naoned]], Musée des Beaux-Arts : ''Ar Peulvan'', araok 1910, eoul war lien<ref>[https://www.pop.culture.gouv.fr/notice/joconde/07430000841 « Le Menhir »], pennad war bon Joconde.</ref>.
* [[Kemper]], Mirdi an Arzoù-Kaer : ''Gweledva an ti-soul'', 1921, eoul war lien.
* [[Gwened]], Mirdi ar C’hovu : ''Oferenn noz'' pe ''Kalvar [[Roc'h-an-Argoed]]''.
<gallery mode="packed" heights="200" caption="Oberennoù gant Ferdinand du Puigaudeau">
Image:Puigaudeau, Ferdinand du - Sunrise at Batz-sur-Mer.jpeg|''Tarzh an deiz e [[Bourc'h-Baz]]''.
Image:Puigaudeau, Ferdinand du - July 14th Firevorks at Bourg-de-Batz.jpeg|''Tan arvest e [[Bourc'h-Baz]]''.
Image:Puigaudeau, Ferdinand du - The Magic Lantern.jpeg|''Al Letern hud''<ref>Un doare all a oa bet prenet ea 2020 gant Mirdi Pont-Aven : J. Demarle, [https://www.latribunedelart.com/une-nouvelle-toile-de-ferdinand-loyen-du-puigaudeau-pour-pont-aven Une nouvelle toile de Ferdinand Loyen du Puigaudeau pour Pont-Aven], ''La Tribune de l'Art'' (10 janvier 2021).</ref>.
Image:Puigaudeau, Ferdinand du - Fireworks over the Port.jpeg|''Tan arvest war ar porzh'' (1890).
Image:Puigaudeau, Ferdinand du - Pont-Aven in the Moonlight.jpeg|''[[Pont-Aven]] dindan al loargann''.
Image:Puigaudeau, Ferdinand du - Chinese Schadows, the Rabbit.jpeg|''Skeudoù sinaat, al lapin''.
Image:Puigaudeau, Ferdinand du - Landscape, Hills of Guerande.jpeg|''Gweledva, tuchennoù [[Gwenrann]]'' (1915).
</gallery>
== Notennoù ha daveoù ==
{{Références}}
==Mammennoù==
*Antoine Laurentin, ''Ferdinand du Puigaudeau, 1864-1930'', éditions T. Salvador, 1989
*Wikipedia gallek
==Liammoù diavaez==
*{{fr}} [http://perso. Pennad e galleg] hag un nebeud livadurioù
{{DEFAULTSORT:Puigaudeau, Ferdinand}}
[[Rummad:Livourien Breizh]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1864]]
[[Rummad:Marvioù 1960]]
8ftrh93uojvkb3z56nlp6dyicy6o06p
Tro Bro-C'hall war varc'h-houarn 2014
0
110960
2008670
1958163
2022-08-17T18:36:39Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{| class="toccolours" style="float: right; margin: 0 0 1em 1em; width: 28em;"
|-
| colspan="7" bgcolor=yellow | <big> <p align="center"> [[Tro Bro-C'hall war varc'h-houarn 2013|←]]'''{{PAGENAME}}''' [[Tro Bro-C'hall war varc'h-houarn 2015|→]]</p> </big>
|-
!colspan="2" | [[Restr:TDF2014.jpg|300px|Hentad Tro Bro-C'hall 2014]]<br /><small>Hentad Tro Bro-C'hall 2014</small>
|-
!colspan="2" bgcolor=yellow| Titour ar redadeg
|-
|'''Petvet hini'''|| CI
|-
|'''Broioù'''|| {{Bro-Saoz}} <br />{{FRA}} <br/> {{Belgia}} <br/> {{Katalonia}}
|-
|'''deiziadoù'''||[[5 a viz Gouhere]] - [[27 a viz Gouere]] 2014
|-
|'''Tennadoù'''
|valign="top"|21 tennad
|-
|'''Tizh keitat ar gounider'''
|valign="top"| 40,679 km
|-
|'''Kilometradoù'''
|valign="top"| 3 660,5 km
|-
!colspan="2" bgcolor=yellow| Roll al loreidi
|-
|[[Restr:Jersey yellow.svg|20px|Roched velen]] '''Gounider'''
|valign="top"| [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-
|'''Eil'''
|valign="top"| [[Restr:Flag of France.svg|border|20px]] [[Jean-Christophe Péraud]]
|-
|'''Trede'''
|valign="top"| [[Restr:Flag of France.svg|border|20px]] [[Thibaut Pinot]]
|-
!colspan="2" bgcolor=yellow| Renkadurioù all
|-
|[[Restr:Jersey polkadot.svg|20px|Priz meur ar Menez]] '''Menez'''
|valign="top"| [[Restr:Flag_of_Poland.svg|border|20px]] [[Rafał Majka]]
|-
|[[Restr:Jersey green.svg|20px|Roched wer]] '''Poentoù'''
|valign="top"| [[Restr:Flag of Slovakia.svg|border|20px]] [[Peter Sagan]]
|-
|[[Restr:Jersey white.svg|20px|Roched wenn]] '''Yaouank'''
|valign="top"| [[Restr:Flag of France.svg|border|20px]] [[Thibaut Pinot]]
|-
|[[Restr:Jersey_red_number.svg|20px|Stourmer kentañ]] '''Stourm'''
|valign="top"| [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Alessandro De Marchi]]
|-
|[[Restr:Jersey yellow number.svg|20px|Renkadur dre skipailhoù]] '''Skipailh'''
|valign="top"| [[Restr:Flag of France.svg|border|20px]] [[AG2R La Mondiale]]
|-
|}
[[Tro Bro-C'hall war varc'h-houarn]], e 2014, a oa loc'het eus [[Leeds]], e Yorkshire, e Bro-Saoz, d'ar 5 a viz Gouhere, ha degouezhet e Pariz d'ar 27 a viz Gouhere.
== An tennadoù ==
{|border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" class="wikitable" style="font-size: 90%;"
|-bgcolor="#CCCCCC"
!Tennad
!Deiziad
!Kêrioù loc'hañ ha degouezhout
!colspan="2"|Doare
!km
!Gounider
!E penn ar renkamant hollek
|-bgcolor="#EFEFEF"
|-
!style="text-align:left"|Tennad 1
|align=right|[[5 a viz Gouhere]] || [[Leeds]] <small>([[Bro-Saoz]])</small> – [[Harrogate]] <small>([[Bro-Saoz]])</small> || [[Restr:Plainstage.svg|22px|Tennad plaen]] || Tennad plaen ||align="center"| 190,5 || [[Restr:Flag_of_Germany.svg|20px]] [[Marcel Kittel]]|| [[Restr:Flag_of_Germany.svg|20px]] [[Marcel Kittel]]
|-bgcolor="#EFEFEF"
!style="text-align:left"|Tennad 2
|align=right|[[6 a viz Gouhere]]||[[York]] <small>([[Bro-Saoz]])</small> – [[Sheffield]] <small>([[Bro-Saoz]])</small> || [[Restr:Mediummountainstage.svg|Etapa de mitja muntanya]] || Tennad damveneziek || align="center"| 201 || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]|| [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-
!style="text-align:left"|Tennad 3
|align=right|[[7 a viz Gouhere]]|| [[Cambridge]] <small>([[Bro-Saoz]])</small> – [[Londrez]] <small>([[Bro-Saoz]])</small>|| [[Restr:Plainstage.svg|22px|Etapa plana]] || Tennad plaen ||align="center"| 155 || [[Restr:Flag_of_Germany.svg|20px]] [[Marcel Kittel]] || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-bgcolor="#EFEFEF"
!style="text-align:left"|Tennad 4
|align=right|[[8 a viz Gouhere]]|| [[Le Touquet-Paris-Plage]] – [[Villeneuve-d'Ascq|Lille Métropole]] || [[Restr:Plainstage.svg|22px|Etapa plana]] || Tennad plaen ||align="center"| 163,5 ||[[Restr:Flag_of_Germany.svg|20px]] [[Marcel Kittel]] || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-bgcolor="#EFEFEF"
|-
!style="text-align:left"|Tennad 5
|align=right|[[9 a viz Gouhere]]|| [[Ieper]] – [[Valenciennes|Arenberg-Porte du Hainaut]] || [[Restr:Hillystage.svg|22px|Etapa accidentada]] || Tennad digompez ||align="center"| 152,5 || [[Restr:Flag_of_the Netherlands.svg|20px]] [[Lars Boom]] || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-bgcolor="#EFEFEF"
!style="text-align:left"|Tennad 6
|align=right|[[10 a viz Gouhere]]|| [[Arras]] – [[Reims]] || [[Restr:Plainstage.svg|22px|Etapa plana]] || Tennad plaen ||align="center"| 194 || [[Restr:Flag_of_Germany.svg|20px]] [[André Greipel]] || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-
!style="text-align:left"|Tennad 7
|align=right|[[11 a viz Gouhere]]|| [[Épernay]] – [[Nancy]] || [[Restr:Plainstage.svg|22px|Etapa plana]] || Tennad plaen ||align="center"| 234,5 || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Matteo Trentin]] || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-bgcolor="#EFEFEF"
!style="text-align:left"|Tennad 8
|align=right|[[12 a viz Gouhere]] || [[Tomblaine]] – [[Gérardmer|Gérardmer-La Mauselaine]] ||[[Restr:Mediummountainstage.svg|Etapa de mitja muntanya]] || Tennad damveneziek ||align="center"| 161 || [[Restr:Flag_of_France.svg|20px]] [[Blel Kadri]] || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-
!style="text-align:left"|Tennad 9
|align=right|[[13 a viz Gouhere]] || [[Gérardmer]] – [[Mülhausen]] || [[Restr:Mediummountainstage.svg|Etapa de mitja muntanya]] || Tennad damveneziek ||align="center"| 170 || [[Restr:Flag_of_Germany.svg|20px]] [[Tony Martin]] || [[Restr:Flag_of_France.svg|20px]] [[Tony Gallopin]]
|-
|-bgcolor="#EFEFEF"
!style="text-align:left"|Tennad 10
|align=right| [[14 a viz Gouhere]] || [[Mülhausen]] – [[La Planche des Belles Filles]] || [[Restr:Mountainstage.svg|22px|Etapa de muntanya]] || Tennad meneziek ||align="center"| 161,5 || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]|| [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-
!style="text-align:left"|
|align=center|[[15 a viz Gouhere]]|| [[Besançon]] || colspan=5| <center> ''devezh diskuizh''</center>
|-
|-bgcolor="#EFEFEF"
!style="text-align:left"|Tennad 11
|align=right|[[16 a viz Gouhere]] || [[Besançon]] – [[Oyonnax]] || [[Restr:Mediummountainstage.svg|Etapa de mitja muntanya]] || Tennad damveneziek ||align="center"| 187,5 || [[Restr:Flag_of_France.svg|20px]] [[Tony Gallopin]] || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-
!style="text-align:left"|Tennad 12
|align=right|[[17 a viz Gouhere]] || [[Bourg-en-Bresse|Bôrg]] – [[Saint-Étienne|Sant-Etiève]] || [[Restr:Plainstage.svg|22px|Etapa plana]] || Tennad plaen||align="center"| 185,5 || [[Restr:Flag_of_Norway.svg|20px]] [[Alexander Kristoff]] || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-bgcolor="#EFEFEF"
!style="text-align:left"|Tennad 13
|align=right| [[18 a viz Gouhere]]|| [[Saint-Étienne|Sant-Etiève]] – [[Chamrousse]] || [[Restr:Mountainstage.svg|22px|Tennad meneziek]] || Tennad meneziek||align="center"| 197,5 || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]|| [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-
!style="text-align:left"|Tennad 14
|align=right| [[19 a viz Gouhere]] || [[Grenoble]] – [[Risós]] || [[Restr:Mountainstage.svg|22px|Tennad meneziek]] || Tennad meneziek ||align="center"|177 || [[Restr:Flag_of_Poland.svg|border|20px]] [[Rafał Majka]]|| [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-bgcolor="#EFEFEF"
!style="text-align:left"|Tennad 15
|align=right| [[20 a viz Gouhere]] || [[Talard]] – [[Nimes]] || [[Restr:Plainstage.svg|22px|Etapa plana]] || Tennad plaen ||align="center"| 222 || [[Restr:Flag_of_Norway.svg|20px]] [[Alexander Kristoff]]|| [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-
!style="text-align:left"|
|align=center| [[21 a viz Gouhere]] || [[Carcassona]] || colspan=5| <center> ''devezh diskuizh''</center>
|-bgcolor="#EFEFEF"
!style="text-align:left"|Tennad 16
|align=right| [[22 a viz Gouhere]] || [[Carcassona]] – [[Banhèras de Luishon]] || [[Restr:Mountainstage.svg|22px|Tennad meneziek]] || Tennad meneziek ||align="center"| 237,5 || [[Restr:Flag_of_Australia.svg|20px]] [[Michael Rogers]] || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-
!style="text-align:left"|Tennad 17
|align=right| [[23 a viz Gouhere]] || [[Sent Gaudenç]] – [[Sent Lari e Sola]] || [[Restr:Mountainstage.svg|22px|Tennad meneziek]] || Tennad meneziek ||align="center"| 124,5 || [[Restr:Flag_of_Poland.svg|border|20px]] [[Rafał Majka]] || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-
|-bgcolor="#EFEFEF"
!style="text-align:left"|Tennad 18
|align=right| [[24 a viz Gouhere]]|| [[Pau]] – [[Hautacam]] || [[Restr:Mountainstage.svg|22px|Tennad meneziek]] || Tennad meneziek ||align="center"| 145,5 || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]] || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-
!style="text-align:left"|Tennad 19
|align=right| [[25 a viz Gouhere]] || [[Mauborguet|Mauborguet-Val d'Ador]] – [[Brageirac]] ||[[Restr:Plainstage.svg|22px|Tennad plaen]] || Tennad plaen ||align="center"| 208,5 || [[Restr:Flag_of_Lithuania.svg|20px]] [[Ramūnas Navardauskas]]|| [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-bgcolor="#EFEFEF"
!style="text-align:left"|Tennad 20
|align=right| [[26 a viz Gouhere]] || [[Brageirac]] – [[Periguers]] || [[Restr:Crystal clock.svg|20px|contrarellotge individual]] || ABEU ||align="center"| 54 || [[Restr:Flag_of_Germany.svg|20px]] [[Tony Martin]] || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|-
!style="text-align:left"|Tennad 21
|align=right| [[27 a viz Gouhere]] || [[Évry]] – [[Pariz]-[[Avenue des Champs-Élysées|Champs-Élysées]]|| [[Restr:Plainstage.svg|22px|Tennad plaen]] || Tennad plaen ||align="center"| 137,5 || [[Restr:Flag_of_Germany.svg|20px]] [[Marcel Kittel]] || [[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Vincenzo Nibali]]
|}
==Ar Vretoned==
*[[Cyril Gautier]] eo ar Breton kentañ, 25vet er renkamant hollek.
*Ar skipailh [[Bretagne-Séché Environnement]], a oa ar wech kentañ dezhañ kemer perzh en Dro, a zo degouezhet 18vet war 22.
==Liammoù diavaez==
{{Commons|Category:Tour de France 2014}}
{{Patrom:Tro Bro-C'hall}}
[[Rummad:Tro Bro-C'hall]]
mcz8eez0fwtk3l9u1tm8flnnehviz6v
Tour-tan Hern
0
110970
2008380
1986199
2022-08-17T12:04:21Z
Huñvreüs
54570
infobox
wikitext
text/x-wiki
:[[Restr:Confusion colour.svg|20px|]]''Arabat droukveskañ gant "Tour ar C'horn", un tan tost d'an aod etre Kerborzh ha Pleuvihan.''<hr>
{{Infobox tour-tan}}
'''Tour-tan Hern''' zo un [[tour-tan]] e [[Breizh]], er-maez da [[Pleuvihan|Bleuvihan]] ha da [[Erv an Talberzh]] ([[Aodoù-an-Arvor]]).<br>
Kroget e [[1834]] gant an ijinour gall [[Léonce Reynaud]] war kerreg anvet "Hern" e voe echuet sevel e [[1839]] ha digoret d'ar [[1añ a viz C'hwevrer]] [[1840]].<br>
Uhel-mat eo pa dap 57 m a sav.
==Liammoù diavaez==
{{Commons|Category:Héaux de Bréhat lighthouse}}
*{{fr}} [http://www.dirm.nord-atlantique-manche-ouest.developpement-durable.gouv.fr/phare-des-heaux-de-brehat-a134.html Fichenn an tour-tan war lec'hienn Renerezh ar mor Norzhatlantel - kornaoueg Mor Breizh]
*{{fr}} [http://www.phares-et-feux.fr/COTESDARMOR/HEAUX/Heaux.htm ''Phares et feux'']
*{{fr}} [http://phares.du.monde.free.fr/lum20/phare/pag397.html ''Phares du monde'']
[[Rummad:Tourioù-tan en Aodoù-an-Arvor|Hern]]
d5oxgbrisoh92rha8pa7j0kjz2wiytz
Tour-tan Roc'h an Douvez
0
111182
2008410
1986218
2022-08-17T12:54:47Z
Huñvreüs
54570
infobox nevez
wikitext
text/x-wiki
{{monumant istorel}}
{{infobox tour-tan}}
'''Tour-tan Roc'h an Douvez''' a zo un [[tour-tan]], e [[Mor Breizh]], er-maez da [[Pempoull|Bempoull]], etre [[Enez-Vriad]] ha [[Gwernenez]]. Emañ un 30 km bennak en norzh-biz da Vriad, hag un 40 km bennak diouzh Gwernenez. Etre [[1948]] ha [[1954]] eo bet savet an tour-tan a-vremañ, deuet da vezañ emgefre er bloaz [[2000]].
==Liammoù diavaez==
{{Commons|Category:Roches-Douvres Lighthouse}}
* {{fr}} [http://www.dirm.nord-atlantique-manche-ouest.developpement-durable.gouv.fr/phare-des-roches-douvres-a137.html Fichenn an tour-tan war lec'hienn Renerezh ar mor Norzhatlantel-kornaoueg Mor Breizh]
* {{fr}} [http://www.culture.gouv.fr/public/mistral/merimee_fr?ACTION=CHERCHER&FIELD_1=REF&VALUE_1=IA22001253 Diaz Mérimée]
* {{fr}} [http://www.phares-et-feux.fr/COTESDARMOR/ROCHES%20DOUVRES/Roches%20Douvres.htm#Haut Tour-tan an Douvez war al lec'hienn Phares et Feux des Côtes de France]
[[Rummad:Tourioù-tan en Aodoù-an-Arvor|Roc'h an Douvez]]
[[Rummad:Monumantoù istorel en Aodoù-an-Arvor]]
e0oco326otipi7xbxcb69edoe4i1ry6
Paolo Giordano Iañ Orsini
0
111317
2008671
1968104
2022-08-17T18:36:57Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[File:Paolo Giordano I Orsini detail.jpg|thumb|upright|Paolo Giordano Orsini, en un daolenn gant [[Giovanni Maria Butteri]]. 1575]]
'''Paolo Giordano Iañ Orsini''' (1541 – 13 a viz Du 1585) a oa ur c'h-[[condottiero]] feuls ha kriz, eus an [[Tiegezh Orsini]]. Kentañ [[Dug]] [[Bracciano]] e voe e 1560, un dugelezh savet er c'hreisteiz da [[Toskana|Doskana]].
==E vuhez==
Mab e oa da [[Girolamo Orsini]] ha [[Francesca Sforza]]. Mab-bihan e oa, a-berzh e dad, da [[Felice della Rovere]] (merc'h vastard d'ar pab [[Jul II]]) ha da [[Gian Giordano Orsini]], hag a-berzh e vamm d'ar C'hont Bosio [[Sforza]] ha da [[Costanza Farnese]], merc'h vastard d'ar pab [[Paol III]].
Kondaonet e oa bet e eontr Francesco, ha lakaet e vadoù war anv Paolo Giordano.
E [[1543]] e teuas da vout aotrou San Gregorio (hiziv [[San Gregorio da Sassola]]); met ne oa nemet daou vloaz, ha meret e voe ar glad gant ar c'hardinal Sforza, kar d'e vamm.
E [[1560]] e voe savet glad [[Bracciano]] da zugelezh gant ar pab, hag enni edo douaroù San Gregorio. E [[1566]] avat, dle war e chouk, e rankas gwerzhañ San Gregorio d'ar c'hardinal [[Prospero Santacroce]], evit 25.000 skoed. sinet e voe ar werzh e [[1567]].
En em gannañ a reas evel kabiten en [[emgann Lepanto]] e 1571.
Bloaz goude, e 1572, e oa jeneral an droadeien spagnol a glaskas adkemer [[Pilos|Navarino]] er [[Peloponnesos]].
==Eured==
En 1553, da 12 vloaz, e voe dimezet da [[Isabella de' Medici]], merc'h da [[Cosimo Iañ de' Medici]], [[Dug-meur Toskana]], ha ne oa-hi nemet 11 vloaz.
En 1558 e voe graet an eured e [[Poggio a Caiano]]. Kontrad a voe graet etre he zad hag he fried ha gallout a rae Isabella derc'hel da vevañ e [[Firenze]], ha n'eo ket gant he fried, muioc'h a frankiz he doa eget merc'hed hec'h amzer ha muioc'h a vestroni war hec'h aferioù ivez. E-keit-se e veze Paolo Giordano e Roma alies pa ne veze ket o vrezeliñ. <br />
Goude marv he mamm e voe evel itron Firenze, e-pad ur pennad, hag e tiskouezas pegen ampart e oa war ar politikerezh. Meur a golladenn a reas, ha bugel ebet n'he doe a-raok tostaat d'he zregont vloaz, pezh a ziskoueze e oa dieupoc'h eget an darn vrasañ eus maouezed hec'h amzer.
Kaoz a voe er vro eus he darempred gant [[Troilo Orsini]], [[kenderv]] d'he fried, a oa bet karget gant Paolo Giordano da ziwall anezhi e-keit ma veze Paolo gant e labour en arme, ha war-dro ur vaouez all e Roma. Dont a reas an [[ozhac'h]] da glevout ar gaoz, evit brasañ gwalleur Isabella, rak fellout a reas dezhañ kastizañ e wreg, hogen ne gredas ober netra keit ma oa bev he zad, an dug-meur kozh. Tec'hel a reas Troilo da Vro-C'hall.
Hogen mervel a reas [[Cosimo Iañ de' Medici]] d'an [[21 a viz Ebrel]] 1574, ha goude marv he zad ne oa den galloudek ken evit gwareziñ Isabella, rak an dug-meur nevez, he breur [[Francesco Iañ de' Medici|Francesco]], a oa displijet gant doareoù he c'hoar.
==Muntr Isabella==
Krouget e voe Isabella gant he fried, er [[Villa Medicea di Cerreto Guidi]], e-tal [[Firenze]], d'ar [[15 a viz Gouhere]] 1576<ref>[http://www.palazzo-medici.it/mediateca/it/Scheda_Isabella_di_Cosimo_I Biografia di Isabella]</ref>{{,}}<ref>[http://www.treccani.it/enciclopedia/medici-isabella-de-duchessa-di-bracciano/ Treccani.it]</ref>. Hervez he breur Francesco, dug-meur Toskana, e oa marvet "pa oa o walc'hiñ he blev diouzh ar beure ... Kavet e voe gant Signor Paolo Giordano war bennoù he daoulin."
Kement-se avat ne voe ket kredet, hag Ercole Cortile, kannad priñselezh Ferrara, a glevas e oa bet "krouget da greisteiz" gant he fried dirak servijerien anavezet o anvioù.
Un toullad deizioù a-raok, d'an [[9 a viz Gouhere]], e oa bet lazhet he mignonez [[Eleonora di Garzia di Toledo]] gant he fried [[Pietro de' Medici]], breur yaouankañ Isabella. Soñjal a c'haller ne oa ket dic'houzvez an dug-meur Francesco eus aozadur an daou vuntr, gwall heñvel o-daou (krouget o-div, e div genkiz pell diouzh kêr, gant daou bried feuls) ha gouzout a reer ne savas ket a-enep hini ebet eus ar vuntrerien e doare ebet.
Hervez an istorourez Elisabetta Mori e varvas Isabella de' Medici en un doare naturel, hag ar vrud e oa bet lazhet gant Paolo Giordano a oa bet savet gant enebourien an tiegezh Medici.
Er mareoù-se ivez eo e krogas brud diwa-benn gwadorged etre Isabella hag he zad hag etre hi hag he breur [[Giovanni de' Medici|Giovanni]].
Goude ar muntr ez eas Paolo da Roma.
Evit Troilo a voe lazhet e [[Pariz]] un toullad mizioù goude.
<!--
, e fui tra i primi a rompere lo schieramento turco combattendo addirittura contro la galea del pascià.
Si ammalò improvvisamente pochi mesi dopo - si dice che fu fatto avvelenare da [[Francesco I de' Medici|Francesco de' Medici]] - e morì il 13 novembre del 1585, dopo aver fatto testamento e nominato Vittoria sua erede universale. Per questo motivo, nel dicembre dello stesso anno l'Accoramboni venne assassinata dai sicari di Ludovico Orsini di Monterotondo, che si era fatto protettore degli interessi del nipote [[Virginio Orsini]], figlio di Paolo Giordano e della sua prima moglie Isabella.
-->
==Vittoria==
E Roma e taremprede Paolo Giordano ur vaouez eus ar re gaerañ, [[Vittoria Accoramboni]], hag a oa dimezet da Francesco Peretti, niz d'ur c'hardinal galloudus, a oa da vezañ anvet da bab, evel [[Sist V]]. Ne oa ket pinvidik Vittoria hag he fried, dle a oa warne, met prest e oa da vezañ dugez Bracciano. Setu penaos, moarvat, e krogas ar brezelour da soñjal lazhañ e wreg hag he fried.
E 1581 e voe lazhet gwaz [[Vittoria Accoramboni]]. Evel-just e voe diskred war Paolo Giordano.
==Tec'hadenn==
Pevar bloaz goude, e 1585, e varvas ar pab [[Gregor XIII]], ha lakaet e voe ar C'hardinal Montalto, eontr da bried kentañ Vittoria Accoramboni, war gador Sant Pêr. Fellout a reas d'ar pab nevez, anvet [[Sist V]] neuze, kastizañ dug Bracciano ha Vittoria. Kemennet e voent, ha tec'hel a rejont da Venezia, hag alese da [[Abano]] ha da [[Salò]], a oa e [[Republik Venezia]]. Eurediñ a rejont d'an 20 a viz Ebrel [[1585]].
E Salò e varvas an dug d'an 13 a viz Du 1585. Lavaret e voe e oa bet kontammet war urzh [[Francesco Iañ de' Medici]].
Da Vittoria e tegouezhas e vadoù. Dugelezh Bracciano avat ac'h eas gant e vab henañ, [[Virginio Orsini|Virginio]], eus e bried kentañ. E miz Kerzu e voe muntret [[Vittoria Accoramboni]] hag he breur e [[Padova]], gant [[Lodovico Orsini]], un den kar eus skourr Monterotondo, hag a felle dezhañ difenn interestoù an tiegezh Orsini. Tapet e voe ar muntrer, p'edo o kibellat a-hervez, ha lakaet d'ar marv, war un dro gant ar genvuntrerien gopret gantañ.
<!--in revenge of his brother Roberto's death in the course of a feud connected to Paolo Giordano's deeds. -->
== E vugale ==
Tri bugel o doe Paolo Giordano hag Isabella:
* ''Francesca Eleonora'', lesanvet Nora ( 1571- [[1634]]); a zimezas da Alessandro Sforza, dug Segni, ha kenderv da Isabella;
* Isabella ([[1571]] - [[1572]]);
* [[Virginio Orsini]] ([[1572]] - [[1615]]), a voe dug war-lerc'h e dad.
==Lennegezh==
Diwar-benn muntr e bried ez eus bet savet meur a oberenn:
*The White devil, trajedienn saoznek, gant [[John Webster]].
== Notennoù ==
<references/>
[[Rummad:Ganedigezhioù 1541]]
[[Rummad:Marvioù 1585]]
[[Rummad:Tiegezh Orsini]]
[[Rummad:Condottieri]]
9a1d1ft0ipt8w4gyeaysp965xral1pr
Emgann Uclés (1108)
0
113367
2008532
1625580
2022-08-17T17:23:39Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
'''Emgann Uclés''' a oa c'hoarvezet e [[1108]], etre arme gristen [[Alfonso VI León]] ha Kastilha ouzh [[Almoravided]] Yusuf ibn Tasfin.
[[Rummad:Emgannoù an XIIvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:1108]]
[[Rummad:Reconquista]]
[[Rummad:Istor Spagn en XIIvet kantved]]
1mjktwdnpxo4xq810ojemb2fsdw5a8s
2008552
2008532
2022-08-17T17:42:52Z
2A01:CB08:8913:1900:8C9B:80D6:EBEF:F16E
wikitext
text/x-wiki
[[File:Campo batallas Uclés.jpg|thumb|An dachenn-emgann]]
'''Emgann Uclés''' a c'hoarvezas e [[1108]] en Uclés e [[Proviñs Cuenca]] etre arme gristen [[Alfonso VI León|Alfonso VI León ha Kastilha]] ouzh [[Almoravided]] [[Ali ben Yusuf]].<br>
Trec'h e voe an Almoravided, a adkemeras Uclés, [[Cuenca (Spagn)|Cuenca]], [[Huete]] hag [[Ocaña (Toledo)|Ocaña]].
[[Rummad:Emgannoù an XIIvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:1108]]
[[Rummad:Reconquista]]
[[Rummad:Istor Spagn en XIIvet kantved]]
m54vuclvqb8vm74zzih05kvpwvem780
2008553
2008552
2022-08-17T17:43:18Z
Huñvreüs
54570
-html diezhomm
wikitext
text/x-wiki
[[File:Campo batallas Uclés.jpg|thumb|An dachenn-emgann]]
'''Emgann Uclés''' a c'hoarvezas e [[1108]] en Uclés e [[Proviñs Cuenca]] etre arme gristen [[Alfonso VI León|Alfonso VI León ha Kastilha]] ouzh [[Almoravided]] [[Ali ben Yusuf]].
Trec'h e voe an Almoravided, a adkemeras Uclés, [[Cuenca (Spagn)|Cuenca]], [[Huete]] hag [[Ocaña (Toledo)|Ocaña]].
[[Rummad:Emgannoù an XIIvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:1108]]
[[Rummad:Reconquista]]
[[Rummad:Istor Spagn en XIIvet kantved]]
ow6ld3rnqm4oseoxqft6eqpncoghyq0
Emgann Rocroi
0
114896
2008411
1606121
2022-08-17T12:56:22Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Rocroi
|tammeus=[[Brezel Tregont Vloaz]]
|skeudenn=[[Restr:HeimBattleRocroy.jpg|300px]]
|titl=
|deiziad= [[19 Mae|19 a viz Mae]] [[1643]]
|lec'h= [[Rocroi]], [[Bro-C'hall]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=Trec'h gall
|emganner1=[[Restr:Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg|24px]] [[Rouantelezh Bro-C'hall]]
|emganner2=[[Restr:Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg|24px]] [[Rouantelezh Spagn]]
|jeneral1=[[Loeiz II Bourbon, priñs Condé]]
|jeneral2=[[Francisco de Melo]]
|nerzh1=12 rejimant gall<br>2 rejimant suis<br>1 rejimant skosat<br>17 mil a droadeien<br>6-8 mil a varc'hegerien
|nerzh2=5 tercios spagnol<br>3 tercios italian<br>5 rejimant wallon<br>5 rejimant alaman<br>2 rejimant bourgognat
|Tud marvet1= 4 mil soudard
|Tud marvet2= 6 mil soudard<br>6 mil prizoniet
}}
'''Emgann Rocroi''' a zo un emgann a oa bet d'an [[19 a viz Mae]] [[1643]] e [[Rocroi]], e-pad ar [[Brezel Tregont Vloaz]]. Echuiñ a reas gant trec'h an [[arme c'hall]] war an arme spagnol, an [[tercio]] brudet da vezañ difaezhus bete neuze.
{{Commons|Category:Battle of Rocroi}}
[[Rummad:Istor Bro-C'hall er XVIIvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù|Rocroi]]
[[Rummad:Brezel Tregont Vloaz]]
[[rummad:Emgannoù ar XVIIvet kantved ]]
p12w71qr2cuothtqqvnrmy4ahl8i122
Je suis Charlie
0
115688
2008672
1977992
2022-08-17T18:37:12Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Image:Je suis Charlie.jpg|thumb|Skeudenn ''Je suis Charlie'', skignet en linenn hag implijet er manifestadegoù.]]
'''''{{lang|fr|Je suis Charlie}}''''' ({{IPA|[ʒə sɥi ʃaʁ.li]}}; « '''Me zo Charlie''' ») zo ur frazenn savet gant Joachim Roncin<ref>http://www.la-croix.com/Actualite/France/JeSuisCharlie-l-hommage-des-internautes-aux-victimes-de-Charlie-Hebdo-2015-01-08-1289980</ref>{{,}}<ref>http://www.google.fr/imgres?imgurl=http://www.linformaticien.com/Portals/0/2015/Janvier/jsc_01.jpg&imgrefurl=http://www.linformaticien.com/actualites/id/35343/jesuischarlie-2-1-millions-de-tweets-joachim-roncin-jeune-directeur-artistique-en-est-l-auteur.aspx&h=213&w=487&tbnid=qtA98ti1zg2AmM:&zoom=1&tbnh=90&tbnw=206&usg=__7aGlttDxUpn53O-5zEATlePITDI=&docid=wcLH2B4e1LrNvM&client=opera&sa=X&ei=oFGyVKn0BJXtaKnLgvAG&ved=0CEIQ9QEwCQ&dur=4485</ref>{{,}}<ref>http://www.ouest-france.fr/je-suis-charlie-recuperer-mon-logo-pour-le-fric-cest-honteux-3103732</ref>{{,}}<ref>http://www.parismatch.com/Actu/Societe/Joachim-Roncin-Recuperer-mon-logo-pour-le-fric-c-est-honteux-686816</ref>, rener arzel ''Stylist'', ur gelaouenn c'hallek evit ar merc'hed, goude klevout keloù eus [[lazhadeg ar Merc'her 7 a viz Genver 2014 e-ti Charlie Hebdo]] e [[Pariz]], kêr-benn [[Bro-C'hall]]. Buan eo deuet da vezañ ur [[lugan|slogan]] implijet er manifestadegoù, er c'hazetennoù, er skingomz hag er skinwel gallek.
Al logo n'eus anezhañ nemet ar gerioù « Je suis Charlie » en gwenn ha louet, war un daolenn zu, hep netra ouzhpenn.
==Istor ar grouadenn==
Ouzh e urzhiataer e oa Joachim Roncin, 39 bloaz dezhañ, o labourat, pa glevas anv eus an darvoud. Strafuilhet e oa.
C'hoant en doa da lakaat gerioù war an euzh-se met ne ouie ket petra lavarout. Klask a reas « Charlie Hebdo » e-barzh Google Images, ha gwelout a reas skeudennoù ha tresadennoù... ha soñjal a reas e oa skeudennoù a anaveze abaoe e yaouankiz ha fromet e voe oc'h adwelout kement-se. Hag e soñjas: ''Charlie c’est moi, je suis Charlie.'' (Me eo Charlie, me zo Charlie). Neuze e savas al logo en ur ober un hantereur. Skignet eo bet gant an oberour Joachim Roncin evel luc'hskeudenn al [[slogan]] dre [[Twitter]] da 11 e 52 d'ar 7 a viz Genver 2015, prestik goude ar gwalldaol.
Adalek neuze e voe skignet a bep tu, ha ne oa ket dezhañ ken peogwir n'en doa krog ebet ken war e grouadenn. Moulet eo bet ar gerioù war baper ha douget er manifestadegoù zo bet en ur bern broioù er bed, e [[New York]] koulz hag e [[Moskou]].
Lavarout a ra en doa soñjet ivez el levr gallek ''[[Où est Charlie ?]]'' (troet diwar al levr saoznek [[Where's Wally?]] ) en deus bet lennet gant e vab, hag er slogan gallek « ''Nous sommes tous Américains'' » da goulz [[gwalldaolioù an 11 a viz Gwengolo 2001]].
==Skignet==
A-benn un toullad munutennoù e voe skignet al lugan dre ar blogoù met dreist-holl dre [[Facebook]] ha [[Twitter]], ha zoken dre gazetennoù gallek evel ''[[Le Monde]]'' ha ''[[Libération]]''.
==Kenwerzh==
Adkemeret eo bet gant stalioù a werzh rochedoù ha chopinoù war ar Genrouedad.
== Adstummoù ==
* « Nous sommes tous Charlie » a zo implijet gant ar ''Société de journalistes français'' ha [[Reporters sans frontières]].
* « ''I am Charlie'' » zo bet implijet e saozneg.
* Tud zo o deus implijet ar skritelloù brezhonek Charlie on, me zo Charlie, Charlie zo ac'hanon.
* Ar slogan ''Je ne suis pas Charlie'', zo bet implijet gant tud all ivez
**gant [[Jean-Marie Le Pen]] dre ma ne oa ket a-du gant ar gelaouenn, daoust ma embann bout enep ar gwalldaol, ha dre vras gant tud a rebech ouzh ar gelaouenn letaat ar relijionoù
* Al lugan ''Je suis [[Karl Martel|Charlie Martel]]'' a vez implijet gant ar vroadelourien c'hall.
* Gant an [[islamouriezh|islamourien]] a-du gant ar gwalldaolioù e vez implijet luganioù doare #''JeSuisKouachi'' pe c'hoazh #JeSuisCoulibaly, hervez anv ar sponterien a sevenas an tagadennoù (Lugan war Twitter).
==Manifestadegoù==
Kalz manifestadegoù ''[[republikan]]'' zo bet er stad c'hall<ref>http://www.ouest-france.fr/charlie-hebdo-la-liste-des-rassemblements-republicains-dans-louest-3103809#services</ref> ha dreist-holl d'an 10 hag 11 a viz Genver 2015, ma voe implijet al lugan « Je suis Charlie ».
===E Breizh===
*E [[Naoned]], d'ar Sadorn 10 a viz Genver 2015, war-dro 80 000 a dud o vanifestiñ didrouz. Skrivet e oa "Je suis Charlie" war an [[Tour Breizh]], pe [[Tour Bretagne]] e kreiz-kêr.
*E [[Roazhon]], d'ar Sul 11 a viz Genver 2015, gant tremen 125 000 a dud, {{formatnum:115000}} a dud hervez kazetennoù Pariz.
*E [[Brest]], [[Dinarzh]], [[Gwened]], [[Gwengamp]], [[Kemper]], [[Landerne]], [[Lannuon]], [[Redon]] ha [[Sant-Brieg]].
===E Bro-C'hall===
Ar re vrasañ:
* [[Bourdel]] : {{formatnum:140000}} a dud<ref>[http://www.sudouest.fr/2015/01/11/en-images-une-maree-humaine-de-140-000-personnes-a-bordeaux-1793286-2780.php ''Sud-Ouest'']</ref> ;
* [[Grenoble]] : {{formatnum:110000}} a dud<ref>[http://www.ledauphine.com/isere-sud/2015/01/11/grenoble-des-milliers-de-manifestants-s-appretent-a-marcher ''Le Dauphiné'']</ref> ;
* [[Lyon]] : {{formatnum:330000}} a dud ;
* [[Montpellier]] : {{formatnum:100000}} a dud<ref>[http://www.midilibre.fr/2015/01/11/marche-citoyenne-a-montpellier-le-direct-video,1109164.php ''Le Midi Libre'']</ref> ;
* [[Pariz]] : tost da {{formatnum:2000000}} a dud<ref>http://www.lemonde.fr/societe/article/2015/01/11/a-paris-des-centaines-de-milliers-de-manifestants-rassembles-pour-la-marche-republicaine_4553702_3224.html ''Le Monde''</ref> ;
* [[Toloza]] : {{formatnum:150000}} a dud ;
<gallery mode="packed" caption='Manifestadegoù'>
<center>
Je suis Charlie, Brest, France 11 January 2015 (3).jpg|E [[Brest]]
Marche républicaine du 11 janvier 2015 à Lyon 49.JPG|E [[Lyon]] er [[place Bellecour]]
Republican_marche_-_Lyon_-_11_January_2015_3.jpg|E [[Lyon]]
Strasbourg manifestation Charlie Hebdo 11 janvier 2015-2.jpg|E [[Strasbourg]]
Je suis Charlie 06101.JPG|E [[Reims]]
JeSuisCharlie-Grenoble.jpg|E [[Grenoble]]
Rassemblement de soutien à Charlie Hebdo - 11 janvier 2015 - Bordeaux 01.jpg|E [[Bourdel]]
10 janvier 2015 Toulouse - Monument aux morts - Marche Républicaine soutien Charlie Hebdo.jpg|E [[Toloza]]
</center>
</gallery>
===E broioù all===
*E [[Brusel]], [[Istanbul]] ha [[Montréal]]
==Skeudennoù==
<gallery mode="packed" heights="120px">
File:Je_suis_Charlie%2C_Place_Luxembourg%2C_Bruxelles%2C_le_7_Janvier_2015.jpg|Manifestadeg e [[Brusel]], d'ar [[7 a viz Genver]] 2015, en koun al lazhadeg e ti Charlie Hebdo.
File:Je suis Charlie Strasbourg 7 janvier 2015.jpg|''Je suis Charlie.'' [[Strasbourg]], d'ar [[7 a viz Genver]] 2015.
File:Je suis Charlie, Montreal, 7 January 2015.jpg|''Je suis Charlie.'' [[Montréal]], d'ar [[7 a viz Genver]] 2015.
|''Je suis Charlie.'' [[Toulouse]], d'ar [[7 a viz Genver]] 2015.
File:Acrostiche “Je suis Charlie” avec les noms ou prénoms des 12 victimes.jpg| ''Je suis Charlie'', skritell gant anvioù an 12 den lazhet.
File:Jesuischarliebhh.jpg|Manifestadeg en [[Istanbul]] d'an [[8 a viz Genver]] 2015.
File:Nous_sommes_Charlie_Reims_05915.JPG|Manifestadeg e [[Reims]] d'an [[8 a viz Genver]] 2015.
File:Brussels rally in support of the victims of the 2015 Charlie Hebdo shooting (01).jpg|E [[Brusel]], d'ar 7 a viz Genver 2015 en enor d'an dud lazhet.
File:Avignon_rally_in_support_of_the_victims_of_the_2015_Charlie_Hebdo_shooting.JPG| En [[Avignon]].
File:Je_suis_Charlie,_Kongens_Nytorv,_Copenhagen_9_January_2015_(10).jpg | En [[Kopenhagen]].
</gallery>
==Ster==
''Je suis Charlie'' a dalvez « A-unan on gant an dud lazhet e ti Charlie Hebdo », evel ma voe lavaret « Ce soir, nous sommes tous Américains » (« Fenoz omp holl Amerikaned ») gant ar bolitikourez Nicole Bacharan d'an [[11 a viz Gwengolo]] 2001, goude gwalldaolioù an Twin Towers e New York, ha brudet gant ar c'hazetenner gall [[Jean-Marie Colombani]] en e bennad-stur e-barzh Le Monde an [[11 a viz Gwengolo]] 2001. E gwirionez e tenn ivez d'ar bomm ''[[Ich bin ein Berliner]]'' (« ''Berlinad on'' ») distaget gant [[John Fitzgerald Kennedy]] e [[Berlin]], d'ar [[26 a viz Mezheven]] [[1963]], da geñver [[blokus Berlin]].
==Tud enep==
Tud zo ne fello ket dezho mont a-du gant tud en marv pa ne oant ket a-du ganto en o bev, petra bennak ma savont a-enep ar gwalldaolioù. Tud all ne fell ket dezho kemer perzh en unaniezh vroadel, dre abegoù liesseurt<ref>http://rue89.nouvelobs.com/2015/01/08/jenesuispascharlie-a-rebours-lemotion-collective-twitter-256969</ref> .
Nathalie Saint-Criq, kazetennerez e [[F2]], he deus galvet ar skinarvesterien da zisklêriañ an dud a lavare ''ne oant ket Charlie''<ref>http://www.dailymotion.com/video/x2eqaii_nathalie-saint-cricq-il-faut-reperer-et-traiter-ceux-qui-ne-sont-pas-charlie_news</ref>.
==Arc'hant==
Klasket ez eus gwerzhañ dafar gant an anv ''Je suis Charlie'' evel gant ar stal [[3 Suisses]] war [[Facebook]].
==Kanaouennoù==
Meur a ganaouenn c'hallek anvet ''Je suis Charlie'' zo bet savet e miz Genver 2015 :
*d'an 8, gant [[Jeanne Cherhal]] ha [[Les Françoises]], ''Je m'appelle Charlie''<ref>http://www.lefigaro.fr/musique/2015/01/09/03006-20150109ARTFIG00055-jeanne-cherhal-olivia-ruiz-chantent-pour-charlie-hebdo.php</ref>.
*d'an 9, gant [[Grand Corps Malade]].
*d'an 10, gant [[Tryo]], ur ganaouenn anvet ''Charlie'', ma kanont ar gerioù « Je suis Charlie ».
== Poelladoù ==
Stumm 6.7.4 ar [[Poellad frank]] ''NotePad++'' zo bet anvet ''Je suis Charlie Edition'', gant ur gemennadenn a-zivout ar frankiz eztaoliñ :
<blockquote>
''Freedom of expression is like the air we breathe, we don't feel it, until people take it away from us.''
''For this reason, Je suis Charlie, not because I endorse everything they published, but because I cherish the right to speak out freely without risk even when it offends others.''
''And no, you cannot just take someone's life for whatever he/she expressed.''
''Hence this "Je suis Charlie" edition.''<ref>[http://notepad-plus-plus.org/news/notepad-6.7.4-je-suis-charlie-edition.html ''Notepad++, "Je suis Charlie" Edition]</ref>
</blockquote>
::« Evel an aer a analomp eo ar frankiz eztaoliñ, n'er santomp ket, betek ma teu tud d'e dennañ diganimp.
::Evit an abeg-se, ''Je suis Charlie'', neket abalamour ma savan a-du gant kement tra a embannont, hogen abalamour ma karan ar gwir da gomz fraezh ha frank hep bezañ en arvar zoken pa vez feuket lod tud all.
::Alese an embannadur ''Je suis Charlie''-mañ. »
==Liammoù diavaez==
* [http://www.parismatch.com/Actu/Societe/En-images/Brest-est-Charlie-687596#687608 Lec'hienn Paris Match. Skeudenn eus manifestadeg Brest], gant luganioù brezhonek
* [https://web.archive.org/web/20150108124244/http://www.charliehebdo.fr/20150107171028368.pdf copie sur archive.org], e meur a yezh, diwar gwivan Charlie Hebdo. N'eus ger ebet e brezhoneg.
* [http://www.slate.com/blogs/browbeat/2015/01/07/charlie_hebdo_terrorist_attack_french_cartoonists_pay_tribute_to_the_satirical.html #JeSuisCharlie: Cartoonists Raise Their Pencils in Solidarity With Charlie Hebdo]
* [http://zpravy.idnes.cz/solidaritu-s-obetmi-strelby-ve-francii-vyjadrily-v-cr-stovky-lidi-1c2-/domaci.aspx?c=A150108_195655_domaci_zt Kenskoazell e Praha (Repuiblik Tchek Czech)]
* [http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/france/11331836/Je-Suis-Charlie-Vigils-held-around-the-world-after-Paris-terror-attack-in-pics.html?frame=3159654 Je Suis Charlie: Vigils held around the world after Paris terror attack, in pics] Daily Telegraph, 8 a viz Genver 2015.
* [https://twitter.com/joachimroncin/status/552794930725539840 Pajenn Twitter eus embann kentañ ar skeudenn hag al lugan ][https://web.archive.org/web/20150113105709/https://twitter.com/joachimroncin/status/552794930725539840 copie sur archive.org].
==Notennoù==
<references />
[[Rummad:Lavaroù gallek]]
[[Rummad:Luganoù]]
1a2j0oy2tz87apsvp6ndsnli1byfm81
Emgann Las Navas de Tolosa
0
117357
2008529
1959282
2022-08-17T17:19:44Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[File:SlagBijNavasDeTolosa.jpg |thumb|Emgann Las Navas de Tolosa]]
'''Emgann Las Navas de Tolosa''', pe «emgann Al-Uqab» pe «Al-'Iqāb» 'ar roz' (معركة العقاب) pe «emgann Úbeda», zo un emgann e Spagn d'ar [[16 a viz Gouhere]] [[1212]], etre kristenien ha [[Maoured]], en dro-mañ an [[Almohaded]]. Perzh a gemeras eno rouaned Kastilha, Navarra hag Aragon, [[Alfonso VIII Kastilha]] (1155-1214), [[Pedro II Aragon]] ''el Católico'', [[Sancho VII]] ''el Fuerte''. Ne vanke nemet [[Alfonso IX León]]. Enep dezho e oa un arme niverusoc'h, hini ar c'halif almohad [[Muhammad an-Nasir]].
Goude faezhadenn Alarcos en 1195 en devoa Alfonso VIII c'hoant da ober un emgann bras enep an almohaded. Goulenn a reas digant ar pab [[Inosant III]] e skoazellañ da gaout harp rouaned kristen all ledenez Iberia, o prezeg ur groazadeg evit ar gristeniezh, o prometiñ pardon ar pec'hedoù d'ar re a deufe d'an emgann, ha kement-se dre hanterouriezh arc'heskob Toledo, Rodrigo Jiménez de Rada.
Goude trec'h an armeoù kristen e voe diskleriet an emgann-mañ da vezañ barr ar [[Reconquista]] ha deroù kiladenn ar Vuzulmaned. Daoust da se ne voe bras an heuliadoù, ha ne grogas aloubadeg saonenn ar [[Guadalquivir]] nemet tregont vloaz goude .
==Liamm diavaez==
* {{es}} https://www.youtube.com/watch?v=qVZJxQzEcMc
[[Rummad:Istor Spagn en XIIIvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù an XIIIvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn|Las Navas de Tolosa]]
[[Rummad:Emgannoù|Las Navas de Tolosa]]
[[Rummad:1212]]
[[Rummad:Reconquista]]
[[Rummad:Istor Andalouzia]]
gvwj9rwxi5t5bfw0o9k5e28wj87a99m
Cuenca
0
119064
2008542
1959472
2022-08-17T17:40:27Z
2A01:CB08:8913:1900:8C9B:80D6:EBEF:F16E
/* {{Spagn}} */
wikitext
text/x-wiki
{{Disheñvelout}}
'''Cuenca''' zo un anv-lec'h spagnolek hag a dalvez kement ha ''[[diazad doureier]]''. Un anv-tiegezh eo ivez.
==Lec'hioù==
=== {{Arc'hantina}} ===
* '''[[Tres Algarrobos|Cuenca]]''', anv roet ivez da Tres Algarrobos, en [[proviñs Buenos Aires]].
=== {{Chile}} ===
* '''[[Cuenca (Chile)|Cuenca]]''', e Rancagua, en rannvro [[Libertador General Bernardo O'Higgins]] ;
=== {{Ecuador}} ===
* '''[[Cuenca (Ecuador)|Cuenca]]''', kêr-benn [[proviñs Azuay]];
=== {{Filipinez}} ===
* '''[[Cuenca de Batangas|Cuenca]]''', kumun e proviñs Batangas
=== {{Perou}} ===
* '''[[Cuenca (Huancavelica)|Cuenca]]''', e [[proviñs Huancavelica]],
* '''[[distrig Cuenca]]''', en proviñs Huancavelica .
=== {{Spagn}} ===
* '''[[proviñs Cuenca]]''',
* '''[[Cuenca (Spagn)|Cuenca]]''', kêr-benn proviñs Cuenca
* '''[[Cuenca de Campos]]''', kumun e [[proviñs Valladolid]]
==Tud==
* '''[[Claudio Mamerto Cuenca]]''' (1812-1852), medisin ha barzh arc'hantinat.
9fuulzm7mc3dy5z20uk9otdghmn15ao
Emgann Guadalete
0
119107
2008470
1959476
2022-08-17T13:58:18Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[File:Cronica_rey_rodrigo.jpg|thumb|[[Cronica del rey Rodrigo]]]]
'''Emgann Guadalete''' zo un emgann hag a c'hoarvezas e [[Ledenez Iberia]] etre an 19 hag ar 26 a viz Gouhere [[711]] tost d'ar stêr [[Guadalete]], en [[Hispania Baetica]]. Anavezet eo an darvoud dre gronikoù [[arabek]] eus an {{Xvet kantved}} hag {{XIvet kantved}}.
En emgann-se e voe faezhet ha lazhet ar roue [[vizigot]] [[Roderico]] gant arme ar c'halif [[Omeyad]] renet gant [[Táriq ibn Ziyad]]. Ken bras e voe trec'h arme ar c'halif ma voe diskaret gantañ ar [[Stad]] vizigot.
==Istor==
D'ar 27 a viz Ebrel 711 e tilestras Táriq ibn Ziyad, letanant da c'houarnour [[Tanger]], [[Musa ibn Nusair]], gant un armead 9 000 den. Tri miz goude, d'an 19 a viz Gouhere, e voent trec'h war ar Vizigoted, hag o roue Roderico a varvas en Emgann Guadalete.
Trevadennet buan e voe kreisteiz al ledenez gant tud deuet eus Norzhafrika.
[[File:The battle of Guadelete.jpg|thumb|center|upright=2|''Emgann Guadalete'', gant [[Martinez Cubells]] (1845-1914).]]
==Pennadoù kar==
*[[Al-Ándalus]]
*[[Kalifiezh Omeya]]
*[[Kont Juluan]]
*[[Aloubadeg Hispania gant ar vuzulmaned]]
*[[Roderico]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn|Guadalete]]
[[Rummad:Al-Andalus]]
[[Rummad:711]]
[[Rummad:Istor Andalouzia]]
[[Rummad:Emgannoù an VIIIvet kantved]]
9d0u7bblk68m6n0apy6k4efqxtwhsg4
Ardamezeg familhoù Breizh
0
119193
2008394
2007642
2022-08-17T12:41:14Z
J.C EVEN
691
/* B */ Le Bihan de Kerhellon ː kempenn; menegioù
wikitext
text/x-wiki
__NOTOC__
* Amañ emañ diskouezet skoedoù familhoù an [[noblañs]]ed a Vreizh, gant o deskrivadur hervez reolennoù an [[ardamezouriezh]].
* Etre sonnelloù <span style="color:green;">'''[ ]'''</span> emañ an andonioù, a gavor el [[#Levrlennadur|Levrlennadur]].
{| class="wikitable"
|-
| <big>[[#A|A]] • [[#B|B]] • [[#C|C]] • [[#D|D]] • [[#E|E]] • [[#F|F]] • [[#G|G]] • [[#H|H]] • [[#I|I]] • [[#J|J]] • [[#K|K]] • [[#L|L]] • [[#M|M]] • [[#N|N]] • [[#O|O]] • [[#P|P]] • [[#Q|Q]] • [[#R|R]] • [[#S|S]] • [[#T|T]] • [[#U|U]] • [[#V|V]] • [[#W|W]] • [[#X|X]] • [[#Y|Y]] • [[#Z|Z]] • [[#Notennoù|Notennoù]] • [[#Levrlennadur|Levrlennadur]]</big>
|-
|}
== A ==
{| class="wikitable"p
|-
|[[Restr:Aage-dl.gif|alt=|100px]]
|<big>'''Aage'''</big><ref>Ginidig eus Poatev.
Aotrounez al lec'h se e Journé; la Villemie, Kerigomarc'h en [[Arzhanaou]]; Rueneuve e Trec'horanteg; de Fremeur; Moreag</ref>
''Age (de l')'', ''Lage (de)''
* ''En aour e erez daoubennek en gul, pigoset hag iziliet en glazur.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Abailard</big>'''<big>, pe '''Abélard'''</big><ref>Ginidig eus ar Palez, eskopti Naoned.
Pêr, mab Beranger, abad Lokentaz e 1256; gwall vrudet abalamour d'e garantez gant Eloiza. Aet da Anaon er bloaz 1142. Astrolabe, o mab, chaloni Naoned, aet da Anaon er bloaz 1162.</ref>
[PPC]<br />
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Abalan</big>''' </br> ''Abalain''
[PPC]
|-
|[[Restr:Abbe-l2.jpg|110px]]
|<big>'''An Abad'''</big> </br>''l'Abbé''
* ''En glazur e gammell abad en aour, hebiaet gant div greskenn ivez en aour.''
[ADV]
|-
|[[Restr:L'Abbe des Aubrays.jpg|100px]]
|'''<big>l'Abbé des Aubrays</big>'''
* ''En gul e deir c'hammell beuliek en aour, 2, 1.''
[ADV]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Abad ar C'hloz</big>''' </br> ''Abbé du Clos''
[ADV]
|-
|[[Restr:Abelin.gif|100px]]
|'''<big>Abelin (d')</big>'''<ref>Aotrounez la Touche, e Saozon (Sevigneg), eskopti Roazhon. Guillaume, senesal Gwitreg e 1382. Familh kemesket gant ar re Champaux, ha goude Pontrouault;</ref>
* ''En glazur e sourin en argant, karget gant ul leonparzh en gul, ha leinet gant ur flourdilizenn en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Abherve-Gwegan</big>''' </br> ''Abhervé-Guéguen''<ref>Menegoù eus 1426 da 1538, parrezioù Lanniliz ha Landeda, eskopti Leon</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Abillan.jpg|100px]]
|<big>'''Abillan'''</big>
* ''En glazur e deir balafenn en argant.''
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Abmorvan</big>'''<ref>Menegoù eus 1543 da 1538, parrez Landeda, eskopti Leon</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Aboville-db.jpg|100px]]
|<big>'''Aboville (d')'''</big>
* ''En geot e gastell gant daou dour gwiblennek en argant, dedoullek ha mogeriet en sabel.''
[JSH]
|-
|[[Restr:Abraham.gif|100px]]
|<big>'''Abraham'''</big><ref>Aotrounez l'Hôtellerie e Ploufragan; la Ville-Angevin e Porzhig; Bélestre e Saint-Avban; Closmenier e Koedmaeg
Siell 1381
Peurwiriekaet o bet feur-emglev Gwenrann 381 gant '''Perrot Abraham'''
<br /></ref>
* ''En argant e deir eilenn en sabel, eilet gant dek steredenn en gul, 4, 3, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Abyven.jpg|100px]]
|<big>'''Abiven'''</big> </br> ''Abyven''<ref>Aotrounez Kereog ha Keruzouarn, beli Lesvenen.
Prokulored ar Roue, maered ha kannaded Lesneven er ar Stadoù adalek 1720</ref>
* ''En argant e feunteun en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Achard.gif|100px]]
|<big>'''Achard'''</big><ref>Ginidig eus Poatev. Aotrounez Pommier.
Yann, floc'h evit konestabl Richemonrt er bloaz 1414</ref>
* ''En argant e ziv dreustell en gul'' (siell [[1271]]).
[PPC]
|-
|
|<big>'''Achon''' ː gwelout</big> '''Dachon'''
|-
|[[Restr:Acigne-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Acigné</big>'''<ref>(barradur Gwitreg)
Aotrounez al lec'h se, e Gwitreg; la Lande ha la Grézionnaye, e Gwizien; beskonted Koedmen, e Tremeven; beskonted Tonkedeg; aotrounez Montjean en Añjev; Fontenay, e Chartrez; beskonted Louad; baroned Malastredt; beskonted Bellière, e Pleudehen; Châteauloger e Sant-Ervlon; Cramou, Beaumont, la Couppaye, en Kamlec'hieg; Cottouët; konted Komborn; baroned Kastell-Geron; Amanliz; Sillé-le-Guillaume, e Bro-Vaen; Chollet ha Bécon, en Añjev; baroned ar Roc'h-Ugu e Pleuzal; konted Grandbois (Koadmeur), e Landebaeron; aotrounez Troguindy, e Perwenan; la Touche-à-la Vache, e Krehen; Carnavalet, pe Kernevenoy, e Kemper-Gwezenneg; Carnabat, e Plouisi; Bois-Joli, e Kalveg; la Motte au Vicomte, e Reuz; la Villemario, e Sant-Ke; Kervenniou ha la Ferté, e Plouigno; Keruzeg, e Pleuveur-Bodou; la Villequéno.</ref>
* ''En erminoù e dreustell zivouedet en gul karget gant teir flourdilizenn en aour.''
* Sturienn : ''Necque terrent monstra''
[PPC]
|-
|[[Restr:Adam-lion.jpg|100px]]
|<big>'''Adam de la Brandaisière'''</big><ref>Ginidig eus bro Poatev. Aotrounez la Brandaisière, parrez Santez-Pezhenn, eskopti Naoned. Tri aoditour eus ar c’hontoù, eus 1571 da 1606.</ref>
* ''En glazur e leon en argant.''
(PPC)
|-
|[[Restr:Adam-tourault.jpg|100px]]
|<big>'''Adam de Tourault'''</big><ref>Meneget e 1427 e Plouigno, eskopti Landreger. (Ardamezioù kanus)</ref>
* ''En aour e dour kranellet en sabel, leinet gant un dourigan ivez en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Adam de Kermalvezan.jpg|100px]]
|<big>'''Adam de Kermalvezan'''</big><ref>Aotrounez Kermalvezen, parrez Plistin; Goashamon.
Bet dizarbennet er bloavez 1669</ref>
* Brizhet etre argant ha gul, e vevenn en sabel bezantet en argant.
[PPC] [GLB]
|-
|[[Restr:Advocat-l.jpg|100px]]
|'''<big>l'Adocat</big>''', pe '''<big>Ladvocat</big>'''<ref>Aotrounez la Crochais ha Landorel, e Plouvalae; la Baronnais e Sant-Enogad; la Provostaye, e Krehen; la Salle ?; du Pont ?; la Vieuville ?; Lesraudais ?; la Lande ?; Leffandais ?.
Noblañs goz; meneget eus 1448 da 1513</ref>
*En glazur e sourin c'harzentek en argant, eilet gant teir c'hregilhenn en aour, 2, 1.
[PPC]
<br />
|-
|[[Restr:Agard-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Agard'''</big><ref>Giginidig eus Bro bProvañs.
Aotrounez la Coste.
Gaspard, maer Brest e 1661
[PPC]</ref>
* En gul e rodig-kentr en aour a eizh beg, e gab gwriet en glazur, karget gant ur groaz avalaouek en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Agay-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Agay'''</big><ref>Ginidig eus Franche-Comté. Ur melestrour Breizh e 1767</ref>
* En aour e leon en gul, e gab en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ages-ds.jpg|100px]]
|<big>'''des Ages'''</big><ref>Aotrounez Beauchamp; la Boltelerais, eskopti Sant-Maloù.
Bet dizarbennet é 1668, beli Roazhon</ref>
* En argant e lammell en sabel, ur rozenn en gul e pemp konk.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aiguillon-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Aiguillon'''</big><ref>Aotrounez Hugères ha la Motte, e Herzieg-Mez; la Juliennays ha Griffolet, e Sant-Stefan-Brengouloù; Montliez
Menegoù eus 1427 da 1513
Siell 1381
(PPC)</ref>
* En sabel e deir fempdeliaouenn en argant (siell [[1381]])
[PPC]
|-
|[[Restr:Albert-d2.jpg|100px]][[Restr:Albert d'Ailly.gif|100px]]<br />
|<big>'''Albert'''</big><ref name="CV">Genidik eus [[Comtat Venaissin]].
Charles, gouarner Breizh, e c'halon a zo bet miret e Roazhon, er bloaz 1698
Familh kemmesket gant meur a familhoù all eus Breizh.</ref>
* En aour e leon en gul, krabanet, teodet ha kurunet ivez en gul.
alias / neuz all ː
* palefarzhet; en 1 ha 4, en aour e leon en gul, krabanet, teodet ha kurunet ivez en gul; e 2 ha 3, en gul e zaou barr kerzhin lammellet en argant, e gab gwezboellek etre argant ha glazur a deir rezenn, hag a zo evit Ailly
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubin de Rennes.jpg|100px]]
|<big>'''Albin a Roazhon'''</big>
''Aubin de Rennes''
* En gul e deir horzh en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Alègre.gif|100px]]
|'''<big>d'Alègre</big>'''<ref>Un abadez Sant-Jord Roazhon e 1715; ur marichal gall evit kont ar Roue e Breizh, e 1724</ref>
* En gul e dour en argant, hebiaet gant c'hwec'h flourdilizenn en aour, peuliet 3, 3.
[PPC] [GdG]
|-
|[[Restr:Alesme-d2.jpg|100px]]
|<big>'''d'Alesme'''</big><ref>Ginidig eus bro Akiten. Aotrounez Parampure. '''Toussaint''', kuzulier ou Breujoù Breizh e 1606.</ref>
* En glazur e gebrenn en aour, eilet er c’hab gant ur greskenn ivez en aour ; e gab en gul karget gant teir rodig kentr en aour.
[VSA]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Aline'''</big><ref>Aotrounez Kerdaniel, parrez Pont-'n-Abad, eskopti Kernev. Dizarbennet e 1670, beli Kemper</ref>
[PPC]
<br />
|-
|[[Restr:Allain du Moulin-Bouëssel.gif|100px]]
|<big>'''Allain du Moulin-Bouëssel'''</big><ref>Aotrounez Moulin-Bouëssel e Gilieg; Gergouy, e Algan; Pont-Roquel, e Konkored; la Lande, Rouvray, e Langenan.
Jean, prokulor ar Roue e sez Ploermael, ha war lec'h kuzulier Breujoù Breiz e 1575.</ref>
* En aour e zek talbennan en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Allain-normand.jpg|100px]]
|<big>'''Allain de la Berlinère'''</big><ref>Ginidig eus Normandi. Bet dalc'het e 1666. Aotrounez la Berlinière; Penanrue. Bet dalc'het gant melestradurezh Breizh, e 1729.</ref>
* En glazur e gebrenn en argant, eilet gant ur vezantenn en aour beg.
[PPC]
|-
|[[Restr:Allaire-de-Rablais.jpg|100px]]
|'''<big>Allaire du Rablais</big>'''<ref>Aotrounez ar Rablais, parrez ar Chapel-Erzh. Bet dalc'het e 1699.
Jean, chuin Naoned e 1579.
Un abbad Gwir-Sikour e 1761. Aet da Anaon e 1776</ref>
* En glazur e gudon nijant en argant, eilet gant pevar ererig en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Allaneau.jpg|100px]]
|<big>'''Allaneau'''</big><ref>Ginidig eus bro Anjev. Aotrounez la Grougerie, en Orvez; la Villeboscher.
Bet dalc'het e 1704.
'''Clément''' ha '''François''', tad ha mab, kuzulierien Breujoù Breizh e 1573 ha 1601</ref>
* En glazur e ziv sourin en argant.
[PPC]
|-
|
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Allanic.jpg|100px]]
|}
|<big>'''Allanic'''</big><ref>Aotrounez Kerherry, e Bizhui; Kermabon; Bellechère.
Dizarbennet e 1608, beli Gwened.
'''Claude-Pierre''', maer An Alre (meneget war dro 1690)</ref>
* En argant e yar c'heotet, eilet er c’hab gant daou ui el limestra [CDH].
[PPC]
|-
|[[Restr:Alleaume-n2.jpg|100px]]
|<big>'''Alleaume'''</big><ref
name="NOR">Ginidik eus [[Normandi]].
Aotrounez la Ramée.
Guillaume sekretour ar Roue e 1596. Ur prezidant e Breujoù Normandi e 1646</ref>
* En glazur e gebrenn en aour, eilet e kab gant div rozenn en argant hag e beg gant ur goulm en aour e kleiz leinet gant ur steredenn ivez en aour.
[PPC]
|-
|
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Allemand-1.jpg|100px]]
|}
|'''<big>Allemand</big>'''<ref>Eskopti Gwened. Ul letanant lestr, marc'heg Sant-Loeiz e 1744, tad un eil-amiral, e 1809, kont an Impalaeriezh. Aet da Anaon er bloaz 1826</ref>
* En glazur e dri lestr en aour greet en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Allemand-l.jpg|100px]]
|<big>'''l'Allemand'''</big><ref>Ginidig eus ar Berri. Aotrounez Vouzeron.
Etienne, maer Bourges, kuzulier e Breujoù Breizh en 1562</ref>
* En gul, e gebrenn e aour, eilet gant teir rozenn en argant.
[PPC]
|-
|[[File:Alleno-saint-allouarn.jpg|100px]]
|<big>'''Alleno'''</big><ref>Aotrounez Kersalic, e Sant-Tudal; ar Wern, e Gourin; Sant-Alouarn, e Gwengad; Kerguignen; Trogoazien; Trevien, e Teiz; Lindreuc, e Noal-Pondi; Penmenez, e Baod; Kersperlan, e Pluniav.
Meneget eus 1448 da 1562.</ref>
* En argant e deir joskenn gouezhoc'h en sabel, diframmet en gul.
* Ger-ardamez : ''Mad é quélen é peb amzer''
[PPC]
|-
|[[Restr:Allenou.jpg|100px]]
|<big>'''Allenou'''</big><ref>Aotrounez la Primaudaye ha Guéhoussaye, e Henant-Bihan; la Ville-Angevin, e Porzhig; la Villebasse; Ribernar; Marais; Grandchamps; Closneuf.
Menegoù eus 1448 da 1513</ref>
* En argant e gab gourdentek en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Allerac.gif|100px]]
|'''<big>d'Allérac</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h-se e Sant-Yust; la Bruyère, e Seizh; la Pavoissière et la Fonchais, e Gwinien.
Menegioù eus 1427 da 1513.</ref>
* En argant e erez impalaer en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Alles-Boiscorbin.jpg|100px]]
|<big>'''Alles'''</big><ref>Aotrounez Boiscorbin, e Moezeg. Meneget e 1513 parrez Sant-Albin-Elvinieg, eskopti Roazhon.
Familh kemmesket gant hini Bariller.</ref>
* Ur sourin karget gant teir c'hreskenn; e grenngonk e kleiz karget gant ur steredenn (siell [[1418]]); livioù dizanavezet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Alliou.jpg|100px]]
|<big>'''Alliou'''</big>
* Tri orsel (siell [[1407]]) ; livioù dizanavezet.<ref>''Estamau'' pe ''orcel'' a raed eus an traezoù-se e galleg betek ar {{XVvet kantved}} ; gwelit Frédéric GODEFROY (1881), [http://www.micmap.org/dicfro/introduction/dictionnaire-godefroy ''Dictionnaire de l'ancienne langue française et de tous ses dialectes du IXe au XVe siècle''] : '''orsel''' ''g.'' eo ar ger brezhonek, gwelit [http://devri.bzh/dictionnaire/o/orsel/ Devri].
'''Pierre Alliou''' e oa aotrou Porzdon er barrez Plouber (Bro-Dreger). Mes ne ouzer ket resis m'az e oa eus ar memes familh.</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Allixant-1.jpg|100px]]<br>[[Restr:Allixant-2b.jpg|100px]]
|<big>'''Allixant'''</big><ref name="NIV">Genidik eus [[Nivernais]].
'''Nicolas''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1559, prezidant ar Rekedoù e 1569; marvet e [[Roazhon]] er bloaz 1596.</ref>
* En glazur e sourin en aour, eilet gant teir steredenn ivez en aour.
*''Neuz all'' : + e gab en argant, karget gant un dreustell kranet en glazur.
|-
|[[Restr:Aloigny-d.jpg|100px]][[Restr:Aloigny-2.gif|100px]]
|'''<big>d'Aloigny</big>'''<ref name="POI">Familh C'henidik eus Bro [[Poatev|Poitou]]. Skour eus ar re Montmorillon.
Aotrounez Moussy; Jallais; la Rongère; Murs-sur-Loire; la Jonchère; la Mancelière; Montfourché; Bouillé; la Roussardière; Chasnay; Argenton; Fontenailles; la Marquisière, e [[Gwared]]; Juigné ha la Série, e [[Sant-Ervlon-ar-Roz|Sant-Ervlon]]. </ref>
* En gul e bemp flourdilizenn en argant.
*''neuz all'' ː teir flourdilizenn
* Ger-ardamez : ''Lilia semper florent''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Auray-d1.jpg|110px]]<br>[[Restr:Auray-d.jpg|100px]]
|<big>'''Alre (an)'''</big>
''Auray (d')''
* Gwezboellek etre aour ha glazur.
* Neuz all : talbennanek etre aour ha glazur.
[PPC] [GdG]
|-
|[[Restr:Amat-de-launay.jpg|110px]]
|<big>'''Amat'''</big><ref>Aotrounez ar Wern (l'Aunay) e Langoad.
Ur c'habiten ar Roc'h-Derrien er bloaz 1490</ref>
* En argant e dri fenn morvran, diframmet ha pigoset en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Amboise-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Amboise</big>'''<ref name="AMB">Ginidik eus Touren; aotrounez al lec'h se ha lec'hioù all en dro Amboise. Françoise, merc'h Louis d'Amboise ha Mario de Rieux, gwreg Per, dug a Vreizh, e 1431</ref>
* Peuliet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh.
[PPC]
|-
|[[Restr:Amboise-Chevillon.jpg|100px]]
|'''<big>d'Amboise de Chevillon</big>'''<ref>François, kuzulier e Breujoù Breizh e 1583</ref>
* En glazur e leon en aour, e gab peuliet etre aour ha gul, ar peul kentañ brizhet gant un delfin en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ameline-cadeville.jpg|100px]]
|<big>'''Ameline de Cadeville'''</big><ref>Ginidig eus Normandi. Aotrounez Cadeville; Noisemont; Quincy; la Chesnardière, e Chapel-Baz-Meur; Tredieg</ref>
* Sourinet etre argant ha gul a eizh pezh, e gab en glazur karget gant un heol en aour.
[PPC].
|-
|[[Restr:Ameline-cadeville2.jpg|100px]]
|<big>'''Ameline de Cadeville'''</big>
* alias / neuz all
*En gul e deir sourin en argant, e dreustell en glazur karget gant un heol en aour.
[JSH]
|-
|[[Restr:Amelot.jpg|100px]]
|<big>'''Amelot'''</big><ref>Ginidig eus Orleañs.
Un eskob Gwened e 1775; marvet e 1829</ref>
* En glazur e deir c'halon en aour, leinet gant un heol ivez en aour.
* Ger-ardamez : ''Est illis igneus ardor''
[PPC]
|-
|[[Restr:Amenart.jpg|100px]]
|<big>'''Amenart'''</big><ref>Aotrounez [[ar Palez]], eskopti Naoned; Bouillé ha Changé, e bro Anjev.
Siell 1392.
Kemesket e 1497 gant familh ''Goulaine''</ref>
* Gousourinet etre argant ha gul
[PPC]
|-
|[[Restr:Amphernet1.jpg|100px]]
|'''<big>Amphernet, Anfernet, Enfernet</big>'''<ref>Ginidig eus Normandi.
Aotrou Neufville e-kichen Vire; baron Montchauvet; Pontbellanger; aotrou Contrebisc; Kermadehoa, e Kernevel.
'''Guillaume''', floc'h gant Duguesclin e 1370, teñsorer brezel e 1383; '''René''', prezidant e ''mortier'' e Breujoù Breizh e 1620;</ref>
* En sabel e erez dispak en argant, pigoset hag iziliet en aour (siell [[1388]])
[PPC]
|-
|[[Restr:Amphernet-Pontbellanger.jpg|100px]]
|<big>'''d'Amfernet de Pontbellanger'''</big>
* En sabel e erez daoubennek dispak en argant, pigoset hag iziliet en aour.
* Ger-ardamez :''Sunt fortia fortibus apta''
[JSH]
|-
|[[Restr:Amproux.jpg|100px]]
|<big>'''Amproux'''</big><ref>Aotrounez Pontpiétin ha la Massais, e Blaen; le Châtel, e Faouell; Calestré e Plesei; l'Abbaye e Kantenieg(?); Lorme
1668; 1701</ref>
* Geotet e deir daerenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Amys1.jpg|100px]]
|<big>'''Amys'''</big><ref>Ginidig eus bro Anjev. Aotrounez Ponceau; Olivet; la Grougeardière.
- '''Zacharie'''; kuzulier e Breujoù Breizh e 1588.
- '''Salomon''', kuzulier e Breujoù Breizh e 1590</ref>
* En argant e gebrenn faoutek en gul, eilet gant teir delienn gwinienn c'heotet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Anast.jpg|100px]]
|<big>'''d'Anast'''</big><ref>Aotrounez Anast eskopti Sant-Maloù.
'''Thomas''', eskob Kernev, 1321.
Familh kemesket gant familhoù ''du Breil'', ha ''Montauban''</ref>
* En aour e groaz koñchek en sabel, ur steredenn ivez en sabel e pep konk.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ancenis-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Ancenis</big>'''<ref>baron al lec'h se; l'Isle, Aurillé, la Rouvraye ha Lignières, en Argantred-ar-Genkiz</ref>
* en gul, e deir fempdiliaouenn en argant, pep delienn karget gant un erminig
sceau / siell 1276
Ger-stur ː ''Folium ejus non defluet''
(PPC)
|-
|[[Restr:Andigne-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Andigné</big>'''<ref>Ginidig eus bro Poatev
Kastellad la Chasse e 1707, e Ilfentig; aotrou Saint-Jean ha Maisond-Neuves, e Sant-Malon; la Marche, Hallay, la Bouëxière, e Saoudan; Kermagaro ha la Roche, e Neant; la Grée, en Algam; les Touches, Mayneuf, e Sant-Ider; Saint-Germain, e Sant-Jermen-Gougleiz; Plessis Bardoul, e Plegastell; Beauregard e Moñforzh (''la Canne''); baron Maoron; aotrou la Soraye, e Kistinid; Keredeg, e Plouzane; baron Pordig; aotrou Lancrau, Resteau.
An tiegezh se en deus roet meur a dud a renk ː
- Jean, en deus sinet feur-skrid Genrann 1381;
- C'hwec'h marc'heg Malta adalek 1597;
- Seizh kuzulier e Breujoù-Breizh adalek 1611;
- daou marichal-kamp e 1702 ha 1788;
- un eskob Dax e 1773 (marvet e 1736)ː
- un eskob bro Leon, ha goude eus Châlons-sur-Saône, aluzener ar rouanez Maria Leczinska, abad en eskopti Rouen, e 1773 (marvet e 1806);
- un eskob Naoned e 1819 (marvet e 1822);
- ur par Bro-C'hall e 1815, letanant-jeneral e 1823;
- ur jeneral-brigadenn, bet gloazet e Sedan e 1870.
</ref>
* En argant e dri ererig en gul, pigoset hag iziliet en glazur.
* Ger-ardamez : ''Aquila non capit muscas''
[JSH]
|-
|[[Restr:Andrault.jpg|100px]]
|<big>'''Andrault'''</big><ref>Ginidig eus Nivernais.
Konted Langeron e 1656; markizien Maulévrier; aotrounez la Coste, e Sant-Juluan; Launay-Gouray ha Beauvais, e Brehand.
Meneget e 1656; 1669; 1684; 1745; 1755</ref>
* En glazur e deir steredenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:André (Dauphiné).jpg|100px]]
|<big>'''André'''</big><ref>Ginidig eus an Dauphiné.
Un eskop Kemper e 1802, baron an Impalaeriezh. Marvet e Paris, 1818
(PPC)</ref>
* En gul e gadgi en argant gwakoliet en aour ; e gab en glazur karget gant un heol en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Andre de Crevy.jpg|100px]]
|<big>'''André de Crévy'''</big><ref>Aotrounez Crévy, e Sant-Lefer; Champeaux, le Tertre, la Hélardière, e Donez; la Guichardais, e Treal; la Touchelays, e Savenneg; Malarit, e Plesei.
Meneget e 1448; 1568; 1588; 1590
'''Jean''', kuzulier an dug e 1448
'''Mathieu''', maer Naoned e 1568
'''Pierre''', avokad jeneral e Kontoù Breizh e 1588
'''Pierre''', maer Naoned e 1590
</ref>
* En argant e gebrenn en sabel, heuliet gant teir melionenn ivez en sabel.
* Gêr-ardamez : ''Sans venin''
|-
|[[Restr:Andre de Durville.jpg|100px]]
|'''<big>André de Durville</big>'''<ref>Aotrounez Durville, eskopti Roazhon, ha Prat-Meur, eskopti Kernev.
(arm.
1696)
Ur serjant jeneral Karaez e 1656
(PPC)</ref>
* En gul e lammell en aour ([CDH]).
[PPC] [CDH]
|-
|[[Restr:Andre de Villerain.jpg|110px]]
|<big>'''André de Villerain'''</big><ref>Aotrounez Villerain (?), Leheg, Kerlideg, eskopti Kernev.
Arm. 1696
Ur prezidant e dog e Breujoù-Breizh</ref>
* En gul e dreustell en aour, eilet e kab gant div voualc'henn hag e beg gant div steredenn, an holl ivez en aour ([CDH])
[PPC] [CDH]
|-
|[[Restr:Andrieux.jpg|100px]]
|<big>'''Andrieux'''</big><ref>Aotrounez la Mazière. Dizarbennet gant melestradur, 1702</ref>
* En aour e dreustell c'heotet karget gant teir ferenn en aour, eilet gant teir c'harrell en gul karget gant ur groaz en argant,
[PPC]
|-
|[[Restr:Angebault.jpg|100px]]
|'''<big>Angebault</big>'''<big>, pe '''Angebeau'''</big><ref>Aotrounez Meix ha la Pacaudière, en [[An Dosenneg|Dosenneg]]; l'Etang-Jouan, e [[Klion]] (eskopti Naoned).
'''Louis''', prokulor e prezidial Naoned e 1696</ref>
* En aour e leonparzh en gul.
*[PPC]
|-
|[[Restr:Angennes-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Angennes'''</big><ref name="PER">Genidik eus bro [[Perch (proviñs)|Perche]].
Aotrounez Boisorcant, e Noal-ar-Gwilen; Pontrouault, e Merenell; la Rivaudière, e Kavaneg.
1415; 1556; 1585; 1601; 1608; 1709
(PPC)</ref>
* En sabel e lammell en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Angier-Loheac.jpg|100px]]
|<big>'''Anger de Lohéac'''</big><ref>Barradur Lohieg.
Aotrounez Plessis-Anger, e Luzron; Châteaublanc, e Gwipri; de Crapado, e Pleveventer; la Marousière e Sant-Filberzh-Deaz; Mousterlez, parrez a anv se; Gué-au-Voyer ha la Séneschalière, e Sant-Juluan-Kankell; Kastell-Tepaod, parrez an anv se; la Rivière, e Arwerneg; la Chauvelière, e Joue; Houssay ha la Juinière, e Treant-Fleger; Lordines, la Clarté, Brétignolles, la Fresnaye.
Ger ardamez ː ''Fides''
dek rummad; menegioù eus 1449 da 1479
(PPC)</ref>
* Brizhet e sourinan en gul.
*(PPC)
|-
|[[Restr:Anger-de-la-Haye.jpg|100px]]
|'''<big>Anger de la Haye</big>'''
* Brizhet etre argant ha glazur.
[PA]
|-
|[[Restr:Anger du Plessis.jpg|100px]]
|<big>'''Anger ar Genkiz'''</big>
''Anger du Plessis''
* Brizhet, karget gant teir greskenn en gul.
[ADV]
|-
|[[Restr:Anges-d.jpg|100px]]
|<big>'''des Anges'''</big><ref>Aotrounez la Villeneuve (Kernevez ?), Kervella, Lesven, beli Montroulez.
Ur maer Montroulez e 1670</ref>
* En glazur e gebrenn en argant, eilet gant teir ferenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Angevin-d.jpg|100px]][[Restr:Angevin (alias).gif|100px]]<br />
|<big>'''Angevin'''</big><ref>Aotrounez la Mallardière, e [[Lavreer-Botorel]]; la Salmonière, e [[Sant-Juluan-Kankell]]; la Plissonnière (?)</ref>
* En argant, e gebrenn eilet e kab gant ur greskenn hebiaet gant div steredenn, an holl en gul, hag e beg gant ur wezenn geotet
*''neuz all ː'' en sabel e sourin en argant, karget gant ul leon en gul
*[PPC]
|-
|[[Restr:Angleberme-d.jpg|100px]]<br>[[Restr:Anglebermer-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Angleberme'''</big><ref name="PIC">Genidik eus [[Pikardi|Picardie]].
Claude-Phyrus, prezidant an Enklaskoù e [[Breujoù Breizh]], e 1558</ref>
* En gul e gebrenn en aour.
*''Neuz all '': en glazur, plezhek en aour.
[PPC] [HGG]
|-
|[[Restr:Angoulvent-d.jpg|100px]][[Restr:Angoulvent-d2.gif|100px]]
|<big>'''d'Angoulvent'''</big><ref>'''Alan''', aet dindan ar Groaz e 1428; '''Berthelot''' en deus sinet feur-emglev Genrann 1381.</ref>
* En geot e dreustell en erminoù.
*''alias / neuz all'' ː ... e c'hrennbalefarzh karget gant teir sourin (siell 1379)
* Ger-ardamez : ''Vorat''
[PPC]
|-
|[[Restr:Anjorrant.gif|110px]]
|'''<big>Anjorrant</big>'''<ref>Ginidig eus Berry.
Aotrounez Claye, la Villette, Attigny.
'''Louis''', kuzulier ouez [[Breujoù Breizh]] e 1581</ref>
* En glazur, e deir flourdilizenn en gwirion, bleuniet en aour ha deliennet en geot
|-
|[[Restr:Annebaud-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Annebaud'''</big><ref>Genidig eus bro Normandi.
Baron Retz, e Machikoul; la Hunaudière, e Pledelieg; aotrounez les Huguetières, e Kerc'hevrel
'''Jakez''', abad Beauport e 1539, eskob Lisieux, ha kardinal; marvet e 1558</ref>
* En gul e groaz en brizh.
[PPC]
|-
|[[Restr:Anneix.jpg|110px]]
|<big>'''Anneix'''</big><ref>Aotrounez an Domaine, les Milleries, e Meled; Souvenel, e Mousterel-ar(Gwast; Millaye, Launay-Mahé, la Reynière, le Coudray, Brincouyer, les Maliberts, la Houssaye en Bruz.
'''Pierre,''' alvokad e Breujoù Breizh
'''Noël''', alvokad e Breujoù Breizh
'''Alexis-François-Jacques''', pennalvokad alvokaded Roazhon; marvet e 1758
(PPC)</ref>
* En glazur, e steredenn en argant, eilet gant teir groaz pavek ivez en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Annor.jpg|110px]]
|'''<big>Annor</big>'''<ref>Bastard eus Pentevr. Aotrounez la Motte-Mouëxigné, e Maroue; la Roche, e Ivinieg.
Familh kemesket en hini ''Bréhant''.</ref>
* En gul e fempdiliaouenn en erminoù
[PPC]
|-
|[[Restr:Anode.jpg|110px]]
|<big>'''Anode'''</big><ref>Aotrounez le Chastellier, e Brelidi, eskopti Landreger</ref>
* Palefarzhet : en 1 ha 4 en gul e vlourdilizenn en argant ; e 2 ha 3 en aour leun.
[PPC]
|-
|[[Restr:Anseau.jpg|110px]]
|'''<big>Anseau</big>'''<ref>Eus parrez de Laz, eskopti Kernev↵↵Siell 1381↵↵'''Guillaume''', konestabl Gwengamp, klevet evel test e-kerzh proses santelezhadur Charlez Bleiz er bloaz 1371; sinet en deus feur-skrid Gwenrann 1381</ref>
* E leon diforc'het gant ur sourin, livioù dianav (siell [[1381]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Ansquer-Kergueno.jpg|110px]]
|'''<big>Ansquer de Kergueno</big>'''<ref>Aotrounez Kergeno hag ar Rest, e Landelo; Roudoumeur, e Plounevez ar Faou
Menegioù eus 1481 da 1536
(PPC)</ref>
* En argant e bemp talbennan en gul lammellet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ansquer-de-Quenechquivilly.gif|110px]]
|'''<big>Ansquer de Quénec'hquivilly</big>'''<ref>Aotrounez Kenec'hkivilli ha Sant-Kijo, e Gwiskri; Kereven, Kerskav, [http://patrimoine.bzh/gertrude-diffusion/dossier/manoir-de-park-poulic-quimper/238035b9-cdf4-4521-8ffb-973a746152e1 Park-Poulic], e Kuzon (hirie e Kemper); Kernilis; Kericuff, en Erge-Vihan.
Menegioù eus 1426 da 1562</ref>
* En glazur e arbenn-karv en aour
[PPC]
|-
|[[Restr:Anthenaise.jpg|110px]]<br>[[Restr:Anthenaise-alias.jpg|110px]]
|<big>'''d'Anthenaise'''</big><ref name="MAI">Genidik eus [[Maine (proviñs)|Maine]]. Aotrounez en Breizh ː la Charoullière, la Chevalerie, la Rouchet, e Gwaled</ref>
* En argant e erez daoubennek en gul, e eskell e beg.
* Doare all : palefarzhet : en argant e erez daoubennek en gul en 1 ha 4, brizhet etre aour ha gul e 2 ha 3.
[PPC]
|-
|[[Restr:Antenaise.jpg|110px]]
|'''<big>d'Antenaise</big>'''<ref name="MAI" />
* En argant e deir eilenn sourinet en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Anteville-d1.gif|110px]][[Restr:Anteville-d2.gif|110px]]
|<big>'''d'Anteville'''</big><ref>Ginidig eus Normandi
Aotrounez la Cormeraye, la Villejosse, e Plened-Yugon
Menegioù 1670, eskopti Sant-Brieg</ref>
* En argant e deir dreustell en sabel, e lammell ivez en sabel balirant.
*alias / neuz all ː e lammell en gul
[PPC]
|-
|[[Restr:Antigny-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Antigny'''</big><ref name="BOU">Genidik eus [[Bourgogn]]e</ref>
* En aour e leon kudennek en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Anzeray-d.jpg|110px]]
|'''<big>d'Anzeray</big>'''<ref>Ginidig eus Normandi.
Aotrounez, dre zimeziñ, eus Kervarher, e Pleuveur-Gaoter.
Charlez, kuzulier e breujoù Normandi, dimezet e 1639 da Sainte Budes, itron Kermarker.</ref>
* En glazur e dri fenn leonparzh en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Audran de Bourgain.jpg|110px]]
|<big>'''Aodran a Vourgen'''</big>
''Audran de Bourgain''
* En geot e greskenn en argant karget gant teir rozenn en gul, eilet e kab gant teir daerenn en aour<ref>Enrollet d'an [[3 a viz Gouere]] [[1699]].</ref>.
[PA]
|-
|[[Restr:Aoustin-Coudray.jpg|110px]]
|<big>'''Aoustin'''</big><ref>Genidig eus Bro Saoz; aotrounez Coudray, e Noual-war-Sec'h.
Menegioù eus 1427 da 1440.
'''Jean''', kabiten an Alre e 1396.</ref>
* En gul e lammell en argant, karget e kalon gant un dorzhell en glazur (siell [[1382]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Aoustin-Poteviniere.jpg|110px]]
|'''<big>Aoustin</big>'''<ref>Aotrounez la Potevinière, e Santez-Lusenn; la Corbure; Rosinville. Dizarbennet e-kerz adaozadur 1668, beli Gwenrann</ref>
* En glazur e gleze en argant peuliek, heuliet gant teir steredenn en aour, 1 e kab, 2 treustellet, hag ur greskenn ivez en aour e beg.
[PPC]
|-
|[[Restr:Appelvoisin-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Appelvoisin'''</big><ref>Genidig eus ar Poatev
Aotrounez al lec'h-se; aotrounez la Jouannière, e Ferreg, dre zimeziñ e 1605, gant Marie Mauhugon, itron la Jouannière, e Ferreg; beskont Ferreg</ref>
* En gul e glouedenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Appigne-d.jpg|110px]]<br>[[Restr:Apigny.jpg|110px]]
|<big>'''d'Appigne / d'Apigny'''</big><ref name="NoBR">Aotrounez al lec'h se, e Reuz</ref>
* En argant e per en sabel (siell [[1285]]).
*''Neuz all :'' en argant karget gant merveskennoù en gul, war o eneb, garennoù e kab<ref>Merveskennoù : beskennoù an Itron Varia ''(Aquilegia vulgaris)''.</ref>.
[PPC] [ADV]
|-
|[[Restr:Apremont-d.jpg|110px]][[Restr:D'Apremont-alias.gif|110px]]<br />
|<big>'''d'Apremont'''</big><ref>Genidig eus Poatev. Aotrounez Ranneg, e Breizh.
Meneget e 1351, 1364, 1390. (PPC)</ref>
* En argant e deir c'hreskenn en gul.
[PPC]
* En gul e leon e aour kurunet en glazur
[GlB]
|-
|[[Restr:Apuril.jpg|110px]]
|'''<big>Apuril</big>''', pe '''<big>Avril</big><ref>Aotrounez ar Vod, Lourmois, la Grée ha la Bouexière, e Nivilieg; Coësmeur, e Merzhelieg; Glécoët ha Coëtuhan, e Brehant-Loudieg; Trégouët, e Begaon; Lou, e Sant-Leri; la Landelle, e Gentieg.
1427; 1547; 1568; 1581</ref>'''
* En argant e leon en sabel, krabanet ha teodet en gul
(PPC)
|-
|[[Restr:D'Aragon.gif|110px]]
|<big>'''d'Aragon / ''Daragonis'''''</big><ref>Genidig eus Genava (Italia)
Aotrounez les Buttes, Kerbézo ha Menahe, e Gwenrann; Bellebat, e Kroazieg; la Garzison, en Orvez.
Ur echuin Naoned e 1576, eil-maer e 1578</ref>
* En aour e bevar feul en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Arbaleste-l.jpg|110px]]
|<big>'''l'Arbaleste'''</big><ref>Genidig
eus ar Gâtinais
'''Guy''', kuzulier e ''Devezhioù Meur Breizh'', e 1495;
Tad-kozh '''Guy''', maestr ar Gontoù, ha jeneral an Arc'hant Breizh e 1547</ref>
* En aour e lammell en sabel heuliet gant pevar fustwareg en gul
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|110px]]
|<big>'''l'Arbalestrier'''</big><ref>Livioù dizanavezet.
Aotrounez Lennuic, e Lokenvel.
Familh kemmesket gant hini la Boëssière e-kerzh XVI<sup>vet</sup></ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Arcembury.jpg|110px]]
|<big>'''Arcembury'''</big><ref>Aotrounez la Toustenaye, beli Dinan (''Arm. 1696'')</ref>
* En argant e groaz en gul, karget gant peder c'hregilhenn en argant hag ur greskenn en aour e kondon, ur vlourdilizenn en sabel e pemp konk.
[PPC]
|-
|[[Restr:Larcher-bzh.jpg|110px]]
|<big>'''l'Archer, Larcher'''</big>
* En gul e dri bir en argant e beg.
*Ger-ardamez : ''Le coup rien faut''
[PPC]
|-
|[[Restr:Ardaine-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Ardaine'''</big> '''<ref>Aotrounez al l'ec'h se e Sant-Jord-Reintembault
Dianav eo livioù ar sourin hag an delioù.</ref>'''
* En argant hadet gant merveskennoù en glazur, e sourin karget gant deliennoù kelenn.
[PPC].
|-
|[[Restr:Arel-d.jpg|110px]]
|<big>'''Arel'''</big><ref>Aotrounez Kervarker, e [[Pleuveur-Gaoter]]; Leurmen, e [[Plouilio]]; Kermerc'hoù, e [[Garlann|Garlan]]; Koedgouzien, Kerveni, e [[Plouganoù|Plouganou]]: Lesgiel, e [[Priel]]; Restmeur, e [[Pañvrid-ar-Beskont]].</ref>
* Palefarzhet etre argant ha glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Argent-d.jpg|110px]]
|<big>'''Argent''' (d')</big><ref>Aotrounez la Villerogon, er Vezvid</ref>
* Gwezboellek etre argant ha gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Argentaye-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Argentaye'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se, e Sant-Loheñvel</ref>
* En argant e sourin kranet en gul, eilet gant c'hwec'h moualc'h ivez en gul er c’hourem.
[PPC]
|-
|
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Argenton-d.jpg|110px]]
|}
|<big>'''d'Argenton'''</big><ref>Genidig eus bro Poatev; aotrounez Kervouster, e Plougaznou; Kerambartz, e Plegad-Gwerann</ref>
* En aour e deir dorzhell en gul, ar skoed hadet gant kroaziganoù argazeliek.
[PPC]
|-
|[[Restr:Argentre-db.jpg|110px]]
|<big>'''d'Argentré'''</big><ref>Aotrounez al lec'h, ha Launel, e Argantreg-ar-Genkiz; Montmirel, e Kastell-Bourg; ar barrez Lanvezhon; Gosne, e Noal-ar-Gwilen; Chambellan; an Heizeg; du Val; la Guichardière, e Kornilieg; les Forges, e Eginieg; Boëssière; Taillis, e Ervored.
''"en arc'hant e groaz pavek en glazur"''
Sturienn : ''Porta coeli, crux''
(PPC)</ref>[[Restr:Bertrand-d-Argentre.jpg|thumb|Bertrand d'Argentré]]
* En argant e groaz pavek en glazur.
* Ger ardamez : ''Porta coeli, crux''
[PPC]
|-
|[[Restr:Argouges-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Argouges'''</big><ref>Genidig eus Normandi.
E Breizh, baron Pont-n'Abad.
- '''François''', kadoriad kentañ Breujoù Breizh e 1661.
- '''Florent''', kuzulier e Breujoù Breizh e 1671.
- '''Francis''', eskob Gwened e 1716</ref>
* Palefarzhet etre aour ha glazur, e deir fempdiliaouenn en gul, 2, hag 1 valirant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Argy-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Argy'''</big><ref>Genidig eus bro Touren
e Breizh, aotrounez les Dervallières e Chantenay; Vair, e Arbed
'''Edme''', Marc'heg Malta
(PPC)</ref>
* En aour e bemp gouwifrell en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aribart.jpg|110px]]
|<big>'''Aribart'''</big><ref>Aotrounez la Chesnaye, e Gwazhel</ref>
* En argant e deir c'hebrenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Armaille-d.jpg|110px]]
|'''<big>d'Armaillé</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h, e-kichen Hazhoù; Hispan; Viviers; la Perrière e Landoveneg</ref>
* En glazur e deir rodig-kentr en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Armynot.jpg|110px]]
|<big>'''Armynot'''</big><ref>'''Louis''', hanafer [[Anna Breizh]]; bet lazhet e [[Fornoue]] e 1495. Ar familh, en em treuzlaket e [[Burgondia]] ha [[Champagn (proviñs)|Champagn]], a zo bet degemeret e Breujoù Burgondia e 1658.</ref>
* En argant e deir vrizhenn e sabel.
|-
|[[Restr:Arnault.jpg|110px]]
|'''<big>Arnault</big>'''<ref>Aotrounez Fumée, Macherière, la Motte, la Faulconnière, beli Naoned.
Daou aoditour hag ur c'hrefier e Kontoù adalek 1769</ref>
* En glazur e sourin en aour karget gant teir zalbennan en gul, hag heuliet gant teir steredenn en argant, sourinet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blason famille fr Arnous-Rivière.svg|110px]]<br>[[Restr:Arnous-Riviere-3.jpg|110px]]<br>[[Restr:Arnous-Rivière-1.jpg|110px]]
|<big>'''Arnous-Rivière'''</big><ref>Aotrounez le Coteau, e Gwared; la Baronnière, e Orvez.
'''Nicolas''', koñsul war ar mac'hadurezh [[Naoned]], ha goude sekretour ar Roue e 1774; savet baron e 1816.</ref>
* [CDH] En glazur e leon en aour.
* [JSH] Troc'het : en 1 en gul e deir steredenn treustellet en aour, e 2 en argant e stêr gommek en geot.
* [PPC] En argant e stêr gommek en geot, e gab en gul karget gant teir steredenn en argant.
|-
|[[Restr:Arot-Hayes-Robert.jpg|110px]]
|<big>'''Arod'''</big><ref>Aotrounez les Hayes-Robert (?); la Monnerais (?)</ref>
* En glazur e zenvarc'h en argant erminet, o tougen ur vataraz ivez en argant erminet war e skoaz.
[PPC]
|-
|[[Restr:Arquistade-d.jpg|110px]]
|'''<big>d'Arquistade, Darquistade</big>'''<ref>Aotrounez la Maillardière, e Gwerzhav; le Sénéchalière, le Gué-au-Voyer, e Sant-Juluan-Kankell; Sant-Fulgent</ref>
* En argant e gebrenn en gul, eilet gant teir melionenn c'heotet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Arradon.jpg|110px]]
|'''<big>d'Arradon</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h ha Kerdrean, e Arradon; Quinipily, e [[Baod]]; [[Kamorzh]]; Grandville ha Kerherve, e [[Gregam]]p;</ref>
* En sabel e seizh mailhenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ars-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Ars'''</big><ref>Aotrounez Enez-Arzh; Boteren, e Ploveren; Rulliag ha Trevianteg, e Sant-Teve</ref>
* En argant e deir fempdiliaouenn en gul, 2, 1.
[PPC]
|-
|[[Restr:D'Arsac.gif|110px]]
|'''d'Arsac''', pe '''d'Erzac'''<ref>Aotrounez al lec'h se e [[Dingad]]; Boisdenatz, e [[Anast]]</ref>
* En sabel e erez dispak en argant, pigoset hag iziliet en gul
[PPC]
|-
|[[Restr:Artault-Chesnaye.jpg|110px]]
|'''<big>Artault</big>'''<ref>Genidig eus bro Anjev aotrounez la Chesnaye.
Guy, pried Françoise Cupif, tad ha mamm da Yann, mestr ar Gontoù e 1643, hemañ tad da Guy, mestr ar Gontoù e 1678</ref>
* En gul e dri tour en aour
[PPC]
|-
|[[Restr:Artois-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Artois'''</big><ref>Aotrounez al lec'h-se e Morzhell, eskopti Roazhon</ref>
* En sabel e c'hrisilher en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Arthur du Stang.jpg|110px]]
|'''<big>Arthur</big>'''<ref>Aotrounez ar Stang e Fouenant; Kestel, e Lokamo; Keralio, e Priel; Pelan,; Treguintin</ref>
* En glazur e greskenn en argant, eilet gant teir rodig-kentr ivez en argant, 2, 1
[PPC]
|-
|[[Restr:Artur de la Motte.gif|110px]]
|'''<big>Arthur</big>'''<ref>Aotrounez ar Voudenn; la Gibonays, e Treveron</ref>
* ''En glazur e geskenn en aour heuliet e kab gant div steredenn ivez en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Artur du Ronceray.gif|110px]]
|'''<big>Artur</big>'''<ref>Genidig eus Normandi; e Breizh, aotroù Plessis, la Villarmois, e Treant-Felger</ref>
* En gul e gregilhenn en aour; e gab en argant
* Sturienn ː Vir fidelis et fortis
[PPC]
|-
|[[Restr:Arzon-1.jpg|110px]]
[[Restr:Arzon-2.jpg|110px]]
|<big>'''Arzon'''</big>
* En aour e glouedenn en sabel.
* Neuz all : en glazur e deir steredenn en aour, 2, 1, eilet e kab gant ur ganevedenn en aour hag e beg gant ur greskenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Asserac.jpg|110px]]
|'''<big>Assérac</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h hag ar barrez-se; Ranrouët, e Erbigneg, eskopti Naoned</ref>
* Barlennet etre aour ha glazur.
*sturienn ː ''Franc à tout venant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubaud.jpg|110px]]
|<big>'''Aubaud'''</big><ref>Aotrounez la Durandais, e Rovelieg; la Ville-Couvé, e Kaon; la Courbe, e Ilfentig; la Cormerie; le Verger; la Morandais; le Perron</ref>
* En argant e erez dispak en sabel, krabanet ha pigoset en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubé de Braquemont.gif|110px]]
|'''<big>Aubé</big>'''<ref>genidig eus Pikardi; aotrounez Braquemont</ref>
* en gul e eizh talbennan en argant laket en kroaz
[PPC]
|-
|[[Restr:De l'Aubépine.gif|110px]]
|'''<big>de l'Aubépine</big>'''<ref>Genidig eus bro Beauce;
'''Sébastien''', eskob [[Gwened]] e 1557.</ref>
* Palefarzhet; en 1 ha 4, adpalefarzhet en 1 ha 4 en glazur e lammell divouedet en aour heuliet gant peder hanochenn ivez en aour, hag a zo l'Aubépine; e 2 ha 3 en gul e deir vleunienn spern-gwenn; e 2 ha 3 ar balefarzhioù en gul e groaz eoriek brizhet, hag a zo la Châtre.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubert de la Villeaubert.gif|110px]]
|'''<big>Aubert</big>'''<ref>Aotrounez la Villeaubert, e [[Kempenieg]], eskopti Sant-Maloù</ref>
* En gul e dreustell en argant, karget gant daou c'harv tremenant en sabel
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubert de Tregomain.jpg|110px]]
|'''<big>Aubert</big>'''<ref>Aotrounez Tregomain, e Chapel al Loc'hː; le Lou, al Loc'h; eskopti Sant-Maloù</ref>
* En glazur e c'harrenn argant karget gant ur greskenn en gul.
[PPC-JSH]
|-
|[[Restr:Aubert de Vincelles.gif|110px]]
|'''<big>Aubert</big>'''<ref>Genidig eus Burgondia. Aotrounez Penanrun e Tregon.
Ur c'habiten lestr e 1727, komandant Porzh-Loeiz.
Ar familh se he deus kemesket gant ar re Cillart ha Kermenguy.</ref>
* En aour e dri penn gadgi en sabel
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubert de la Criblerie.gif|110px]]
|'''<big>Aubert</big>'''<ref>Genidig eus bro vMaen; aotrounez la Criblerie.
E Breizh, aotrounez Langron, er Perzh; Bourgnouveau, e Sant-Albin-Roazhon; Launay; beaulieu; la Patrière; la Ménardière; la Glisselière</ref>
* En gul e deir horzh en aour
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubert de Saint-Gilles.gif|110px]]
|'''<big>Aubert</big>'''<ref>Genidig eus Normandi; e Breizh, aotrounez Sant-Jili.</ref>
* Peuliek a c'hwec'h pezh etre argant ha gul; e gab en glazur
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubier-l.jpg|110px]]
|<big>'''l'Aubier''', pe '''Laubier'''</big><ref>Aotrounez la Chaussée, e Gwerzhav; la Borderie, e Sant-Ervlan.
'''Jean''', maestr meur war dourioù ha koadoù Breizh, ha maer Naoned e 1591</ref>
* En argant
e deir
grilh en sabel, an dornelloù bouklet ivez en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubigne.jpg|110px]][[Restr:Aubigné de Landal.gif|110px]]
|'''<big>d'Aubigné</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h, parrez eus bro Roazhon; Landal, e Labouseg</ref>
* En glazur e deir fellenn en aour leinet pep hini gant ur groaz ivez en aour (siell [[1196]]).
* Neuz all : en gul e beder gwerzhidenn en argant treustellet, hag a zo ''Montsorel'', eilet gant c'hwec'h bezantenn ivez en argant, 3, 3.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubigne-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Aubigné'''</big><ref>Genidig eus bro Anjev. Aotrounez e Breizh dre zimezhioù.
'''Théodore-Agrippa d'Aubigné''', eil-amiral Breizh.</ref>
* En gul e leon erminiget, krabanet, teodet ha kurunet en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubin-kerbouchard.jpg|110px]]
|'''<big>Aubin</big>'''<ref>Aotrounez Kerbilly, e [[Kamoel]]; la Châteigneraye ha Gaincru, e [[Rufieg]]; Kerboucard, e Baz; la Fontaine, Botcouarc'h, e [[Sant-Padarn]]; Champoroux, Kergomar, la Ville-Gaudin ha Boisroualt, e [[Megerieg]]; Kerbenet, e [[Gwenrann]]; Locqueltas, e [[Aradon]]; Grosbo, e [[Karozh]]</ref>
* En glazur e dreustell en aour, heuliet gant teir c'hroaz pavek ivez en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubin-Tremaudet.jpg|110px]]
|'''<big>Aubin</big>'''<ref>Aotrounez Trémaudet, e Bourc'h-Baz</ref>
* En argant e wezenn en geot.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubree.jpg|100px]]
|<big>'''Aubrée'''</big><ref>aotrounez Housset ?; la Porte ? ; Kernaou ?; Rhun ?</ref>
* En argant e leonparzh leonek en gul o zerc'hel ur c'hleze ivez en gul, eilet e kab hag e beg gant ur steredenn ivez en gul ; e vevenn genframmek etre sabel hag aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubry de Monterfil.gif|100px]]
|'''<big>Aubry</big>'''<ref>Aotrounez Monterfil, eskopti Sant-Maloù</ref>
* En argant e deir flourdilizen en glazur
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubry-de-la-Lande.jpg|100px]]
|<big>'''Aubry'''</big><ref>Aotrounez la Lande, beli Sant-Brieg.
Bernard, teller e Sant-Brieg e 1690</ref>
* En glazur e zaou c'hoaf lammellet en argant, eilet e kab gant ur rodig-kentr en aour hag e beg gant ul leonparzh ivez en aour
[PPC] [CDH]
|-
|[[Restr:Aubry-de-la-Villede.jpg|100pxpx]]
|<big>'''Aubry'''</big><ref>Aotrounez la Villedé.
'''François''', letanant milis [[Dinan]] e 1696</ref>
* En glazur e zaou leon penn-ouzh-penn en aour o skorañ ur skoedig en argant karget gant un wezenn-olivez geotet.
[PPC] [CDH]
|-
|[[Restr:Audebert-Guette.jpg|100px]]
|'''<big>Audebert</big>'''<ref>genidig eus la Guette, bro Orleañs.
'''Germain''', kadoriad e Orleañ, tad '''Nicolas''', kuzulier e Breujoù Breizh e 1582</ref>
* En aour e deir rozenn en gul gant ur steredenn ivez en gul e kondon; e gab en glazur karget gant div flourdilizenn en aour, dre aotre Herri III
[PPC]
|-
|[[Restr:Audibert-de-Villasse.jpg|100px]]
|<big>'''Audibert'''</big><ref>genidig eus ar Comtat-Venaissain; familh kemesket e Breizh gant familhoù Guymar hag Huchet de Cintré</ref>
* En glazur e leon en aour, leinet gant div greskenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Audibon'''</big><ref>Aotrounez des Fossés, Bodean, la Réaulté e Gwikomm; la Jousselinière, e Trevo</ref>
*
[PPC]
|-
|[[Restr:Audic.jpg|100px]]
|<big>'''Audic'''</big><ref>Aotrounez Kerven; Tremeur ? eskopti Gwened.
Menegeg e-kerzh diskouezhadegoù (montres) eus 1426 da 1536 e Marzen, Paolieg, ha Sant-Visant-an-Oud, eskopti Gwened</ref>
* En aour e dreustell en ginerminig gorreek, eilet e kab gant div steredenn en glazur hag e beg gant teir bazh eilhonek ha divouedet en geot ([CDH]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Audigier</big>'''<ref>Aotrounez le Colombier, e Moigné; la Ricoquaye, e Sant-Gregor.
meneget eus 1427 da 1513 er parrezioù se eus eskopti Roazhon</ref>
* tresadenn ha livioù dizanavezet
[PPC]
|-
|[[Restr:Audouyn.gif|100px]]
|'''<big>Audouyn</big>'''<ref>Aotrounez Kernars; Restinoys; Cosquer; Kerimer; Villéon; Kergus; anvioù parrezioù dizanavezet.
Ur prokulor ar Roue e prezidial Kemper e 1696.</ref>
* En glazur e vrec'h a-zehoù en argant o zerc'hell ur c'hrizilher ivez en argant, heuliet e kab gant div rodig-kentr en aour
[PPC]
|-
|[[Restr:Audren-Kerdrel.jpg|100px]]
|<big>'''Audren'''</big><ref>Aotrounez Kerdrel ha Kervelegan, e [[Lanniliz]]; Kervinot, e [[Gwinevez]]</ref>
* En gul, e dri dour goloet en aour, mogeriet en sabel.
*Sturienn ː ''Tour ha Tour''
[PPC][JSH]
|-
|[[Restr:Audren-Resto.jpg|100px]]
|<big>'''Audren'''</big><ref>Aotrounez ar Rest, e [[Brelevenez (Mor-Bihan)|Brelevenez]]; la Ville-Chevrier, e [[Serent]]; Maleville, e [[Ploermael]].</ref>
* En glazur e dri fenn kadgi en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Audren-de-Brenillio.jpg|100px]]
|<big>'''Audren'''</big><ref>Aotrounez Brenillio, e [[Tourc'h (kumun)|Tourc'h]]; Coëtforn, e [[Skaer]]; Villeneuve (Kernevez ?) e [[Plougastell-Daoulaz|Plougastell]]</ref>
* En argant e c'hilhog en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Audren-Kerantour.jpg|100px]]
|<big>'''Audren'''</big><ref>Aotrounez Kerentour; beli Karaez</ref>
* En aour e dreustell kranellet en glazur
* ([CDH] [PPC]).
|-
|[[Restr:Auffray.jpg|100px]]<br>[[Restr:Auffray-de-Guelambert-2.jpg|100px]]
|'''<big>Auffray</big>'''<ref>Aotrounez Guélambert ha Ville-Aubry, e [[Tregaeg]]; Mezgwenn, e [[Pañvrid-ar-Beskont]]; Roc'hbihan, e Sant-Mikael ([[Sant-Brieg]]); Grandville ([[Hilion]])</ref>
* Treustellet etre argant ha sabel a c'hwec'h pezh, e leon en aour balirant
* Neuz all : sourinet etre argant ha sabel a c'hwec'h pezh, e leon en aour balirant
[PPC]
|-
|[[Restr:Auffret de la Vieuville.jpg|100px]]
|<big>'''Auffret'''</big><ref>Aotrounez Kozkêr; Kerizag, beli [[Kemperle]]</ref>
* En glazur e gebrenn en aour heuliet gant teir c'hatellrodenn ivez en aour.
[PPC] [HGG]
|-
|[[Restr:Auffroy-de-Kerbic-1.jpg|100px]]
|<big>'''Auffroy'''</big>
* Talbennanek etre argant ha sabel ''(siell [[1241]])''<ref>Aotrounez Kerbig, e [[Plouenan]]; Kerdelant, e [[Gwiglann]]; ar Roz ha Cornangazel e [[Kleder]]; Coareozen, e [[Landouzan]]</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Aulnette.gif|100px]]
|'''<big>Aulnette</big>'''<ref>Aotrounez e [[Noal-ar-Gwilen]], [[Karantoer]], [[Goven]]</ref>
* En glazur e deir greskenn en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Des Aulnières.gif|100px]]
|'''<big>des Aulnières</big>'''<ref>Aotrounez er [[Chapel-Yent]]</ref>
* En glazur hadet gant hanochennoù en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Aumer-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Aumer</big>'''<ref>eneg ebet</ref>
* En gul e deir sourin en argant, an hini gentañ karget gant ul leon en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:De l'Aumones.jpg|100px]]
|'''<big>de l'Aumônes</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h, e Kerruer; Marigné, en ar Peniti</ref>
* ''En argant e ziv dreustell en gul, leinet gant div houadan en sabel'' (siell [[1400]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Aumont de Villequier.gif|100px]]
|'''<big>d'Aumont</big>'''<ref>Familh c'henidig eus bro Beauvais. Dug Aumont, Villequier, ha Piennes. Par bro-C'hall e 1655.
'''Jean''', marichal Bro-C'hall e 1579, komandant evit kont ar Roue e Breizh, bet lazhet e-kerzh emgamm Komper e 1595.</ref>
* ''En gul e gebrenn en gul, heuliet gant seizh moualc'henn ivez en gul, 4, 3''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Aumont'''</big> <small>(de la Chesnaye)</small><ref>Aotrounez la Chesnay, e breal ( pehini ?)</ref>
* Livioù dizanavezet
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Aumont'''</big> <small>(du Linteau)</small><ref>Aotrounez Linteau, Villeblanche (Kergwenn ?) , beli [[Karaez-Plougêr|Karaez]]</ref>
* Livioù dizanavezet
[PPC]
|-
|[[Restr:Auray de Kermadio.gif|100px]]
|'''<big>d'Auray</big>'''<ref>Aotrounez Kermadio, e [[Plunered]]; Beaumer, e [[Karnag]]</ref>
* Gwezboellek etre aour ha glazur
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Auroux'''</big><ref>'''Jerôme''', kuzulier e Breujoù Pariz, ha goude kadoriad ar rekedoù e [[Breujoù Breizh]] e 1560; dimezet da Madeleine de Heère.</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Ausprac.jpg|100px]]
|<big>'''Ausprac'''</big><ref>Aotrounez la Villepiraul, er [[Ar Fouilh|Fouilh]], eskopti Sant-Brieg</ref>
* En glazur e deir c'hreskenn en aour, 2, 1.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aussonvilliers-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Aussonvilliers'''</big><ref>Genidig eus bro [[Pikardi]]. E Breizh, aotrounez e [[Meled]], [[Gwerzhav|Gwerzaou]], [[Porzh-Pêr]]</ref>
* En glazur e lammell en aour, ur sterenn ivez en aour e pep konk.
[PPC]
|-
|[[Restr:Autier.jpg|100px]]
|<big>'''Autier'''</big><ref name="AUV">Genidik eus Bro [[Arvern]]. Aotrounez Villemontée, la Grange.
'''François''', eskob [[Sant-Maloù]] e 1660. Lies marc'hegerien Malta</ref>
* En glazur e gab en aour karget gant ul leon leonparzhet en sabel.
* Sturienn : ''Nec dura, nec aspera terrent''
|-
|[[Restr:Autret.jpg|100px]]
|'''<big>Autret</big>'''<ref>Aotrounez e [[Goulien]], [[Larred]], [[An Erge-Vras]], [[Kraozon]]</ref>
* En aour e bemp pempenn gommek en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Auvergne de Canteloup.jpg|100px]]
|'''<big>d'Auverge</big>'''<ref>Aotrounez Chanteloup ha Riffray, e Kantlou; Coudray ha Boisselières, et Kornuz; Châtenay, en Heizeg; Fontenelles, e Meled</ref>
* En sabel e groaz en argant, ur penn bleiz diframmet ivez en argant<ref>Teodek en gul hervez Gourdon de Genouillac</ref> e pep konk
[PPC] [GdG]
|-
|[[Restr:Aux-1.jpg|100px]]
|<big>'''d'Aux'''</big><ref name="GWI">Genidik eus [[Gwiana c'hall|Guyane]].
E Breizh, aotrounez la Hubaudière, e [[Sant-Yann-ar-Granneg]]; Châtillon, e [[Faouell]].</ref>
* Troc'het : en 1 en glazur e deir goaf en argant, e 2 en argant e leon en gul<ref>Eus ar familh Armagnac de Thermes, e [[Poatev|Poitou]], e teu ''en argant e leon en gul'' ; gwelit Gustave Chaix d'Est-Ange, [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1119943/f336.image.r=dictionnaire%20des%20familles%20fran%C3%A7aises%20anciennes%20ou%20notables%20%C3%A0%20la%20fin%20du%20XIXe%20si%C3%A8cle.langFR ''Dictionnaire des familles frençaises anciennes''].</ref>.
[PPC]
|-
|[[Restr:Avaleuc-1.jpg|100px]]
|<big>'''Avaleuc'''</big><ref>Aotrounez la Grée (?)
'''Jean''' e oa kuzulier
an Dug er bloaz
1487, ha dimezet da Hylaire de Montauban</ref>
* En glazur e dreustell en erminoù [GLB].
* Neuz all : en aour e dri fenn bleiz en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Avaugour-1.jpg|100px]]<br>[[Restr:Avaugour-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Avaugour</big>'''<ref>Barradur tiegezh Penteur. Baron al lec'h se e [[Plijidi]], eskopti Treger. Aotrounez meur al lec'h all.
Ur bajenn a vo savet war an tiegezh se.</ref>
* Ardamezioù kozh : ''ur wezenn karget gant tri aval, livioù dianav'' (siell [[1198]]).
* Ardamezioù nevez : ''en argant e gab en gul.''
Sturienn ː ''Utimur''
|-
|[[Restr:Avaugour de Kergroix.jpg|100px]]
|<big>'''Avaugour de Kergroix'''</big><ref>Skourr tiegezh Avaugour. Kemmesket er 1600 gant ''Machecoul de Vieillevigne''</ref>
* ''En argant e gab en gul karget gant ur vailhenn en aour''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Avenel.jpg|110px]]<br>[[Restr:Avenel de Villeneuve.jpg|100px]]
|<big>'''Avenel'''</big><ref>Familh c'henidik eus [[Normandi]]. Aotrounez la Ramée, la Villeneuve, la Moinerie, la Haute-Cour, Plessis, e [[Sant-Jord-Restembaod]].
'''Guillaume''', sekretour ar Roue e 1596. Ur prezidant e Breujoù Normandi e 1646.</ref>
* ''En gul e dri ererig en argant''
* Neuz all : ''en gul e dri erez dispak en argant'' [ADV]
|-
|[[Restr:Avice de Tourville.jpg|100px]]<br>[[Restr:Avice-2.jpg|100px]]
|'''<big>Avice de Tourville</big>'''<ref>Genidig eus Normandi. Aotrounez Tourville, la Fresnaye, Gottot.
Degemeret gant stadoù Breizh e 1760</ref>
* ''En glazur e nav aval-pin en aour, 3, 3, 3.''
* Neuz all : ''en glazur e c'hleze en argant peuliek e kab, heuliet gant tri aval-pin en aour, 2, 1.''
[HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:Avice de Mougon.jpg|100px]]
|<big>'''Avice de Mougon'''</big><ref>Genidik eus [[Poatev|Poitou]]. Guy, komandant ar Fouilhez, Pontmelven (Pontmelvez ?), Mael (Pestivien ?), Sant-Yann-Balaznant; Sant-Yann-a-Latran, sebeliet en iliz se e 1691. Familh aet da get e 1868</ref>
* ''En glazur e dri diamant tric'hornek en argant, gant talbennoùigoù''
* ''Neuz all'' : talbennoùigoù en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:D'Avignon.jpg|100px]]
|<big>'''d'Avignon''', pe '''Davignon'''</big><ref>Aotrounez Fontenil, e Chantenay</ref>
* En gul e lammell en argent, eilet e kab gant ur vezantenn, el lezioù hag e beg gant teir c'hregilhenn, an holl en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Avoine-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Avoine'''</big><ref>Genidig eus bro Anjev. Meneget en bali Naoned</ref>
* En gul e leonparzh en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:D'Avoir.jpg|100px]]
|<big>'''d'Avoir'''</big><ref name="ANJ">Genidik eus [[Anjev]]. aotrounez Châteaufremont, e [[Sant-Ervlon]]; la Turmellière, e [[Kastell-Tepaod]]</ref>
* En gul e groaz eoriek en aour (siell [[1378]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Apuril.jpg|100px]]
|<big>'''Avril''', pe '''Apuril'''</big><ref>menegoù en gortoz</ref>
* En argant e leon en sabel krabanet ha teodet en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Avril-de-la-Roche.jpg|100px]]
|'''<big>Avril</big>''', pe '''<big>Auvril</big>'''<ref>E Breizh, aotrounez la Pannière, e [[Gwaled]]; Kerroland ha Trevénégat, e [[Gwenrann]]</ref>
* En argant e binenn c'heotet, e gab en glazur karget gant teir rozenn en aour
[PPC]
|-
|[[Restr:Avril de Langotiere.jpg|100px]]
|<big>'''Avril''', pe '''Auvril'''</big><ref>Aotrou la Langotière, e Klion; la Metaudais, e Ruzieg; Pontraut, e Merzhelieg</ref>
* En argant e zervenn en geot meziet en aour, hebiaet gant div goulm penn-ouzh-penn en gul, en o beg ur skoultrig geotet.
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Avril de Kerloguen.jpg|100px]]
|<big>'''Avril''' pe '''Apuril'''</big><ref>E Breizh aotrounez Kerloguen, beli Sant-Maloù</ref>
* En argant e gebrenn en gul karget gant teir rozenn en aour, eilet e kab gant daou benn leon en sabel hag e beg gant ur steredenn ivez en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aymer.jpg|100px]]
|<big>'''Aymer'''</big><ref>Genidig eus Poatev. Keloù ebet evit Breizh</ref>
* En argant e dreustell genframmek a bevar fezh etre sabel ha gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aymeret de Gazeau.jpg|100px]]
|<big>'''Aymeret de Gazeau'''</big><ref name="IdF">Genidik eus [[Pariz|Paris]]; kuzulier e Breujoù Breizh e 1559. Aet da Anaon e 1559</ref>
* En argant e gebrenn en sabel karget gant teir c'hregilhenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ayrault du Rocher.jpg|100px]]
|<big>'''Ayrault'''</big><ref>Genidik eus [[Anjev|Añjev]]. aotrounez du Rocher, la Bouchetière. Pierre, kuzulier e Breujoù Breizh e 1635</ref>
* En glazur e ziv gebrenn en aour.
[PPC]
|-
|}
== B ==
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Babin de la Gière.jpg|100px]]
|<big>'''Babin de la Gière'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Boatev; aotrouniezh ebet anvet e Breizh; daou aoditour e ar Gontoù dalek 1740</ref>
* ''En glazur e c'harv en aour o sellout ouzh ur steredenn ivez en aour, heuliet e beg gant ur wagenn en argant, raoskl en geot o tont er-maez anezhi.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Langle de Biliais.gif|100px]]
|<big>'''Babouin'''</big><ref>Meneget eus 1428 da 1443 e [[Kordevez]];
'''Jean''' ha '''Guillaume''', e vab, mevelioù-kambr an dug eus 1403 da 1440. (PPC, rann I, p. 55)
Anv kozh hag ardamezioù an tiegezh '''de Langle''', parrez [[Sant-Stefan-Brengoloù|Saint-Étienne-de-Montluc]] – ''cf.'' PPC pp. 32 ha 156.</ref>
* ''En argant e erez en sabel iziliet ha pigoset en aour, heuliet gant teir zorzhell en sabel karget pep hini gant ur rodig-kentr en aour.''
[PPC]
|-
|[[File:Bachelier-b.jpg|100px]]
|<big>'''Bachelier'''</big><ref>Aotrounez du Pinier, Bercy, l'Hopitau, e Sant-Sir-Raez.
'''Nicolas''', chuin Naoned e 1654; ri mestr war ar Gontoù adalek 1686</ref>
* ''En argant e binenn c'heotet, plantet war ur savenn ivez geotet.''
[PPC]
|-
|[[File:Baconniere-salverte.jpg|100px]]
|<big>'''Baconnière de Salverte'''</big>
* ''En glazur e gebrenn en argant heuliet gant teir hengurunenn en aour, e gab gwezboellek etre aour ha gul a ziv linenn.''
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>le Bacre</big>'''<ref>Dizarbennet e 1670, beli [[Roazhon]].</ref>
|-
|[[Restr:De Badam.jpg|100px]]
|<big>'''de Badam'''</big><ref>'''Guy''', kuzulier an dug [[Arzhur II]] e 1309</ref>
* ''En argant e deir moualc'henn en gul, e c'hrenngonk ivez en gul''
[GLB] [HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:Badereau.jpg|100px]]
|<big>'''Badereau'''</big><ref>Aotrounez la Saminière, e [[Santez-Lusenn]]; la Caffinière, e [[Ruvelieg]]; Buttay, e [[Sant-Marzh-ar-C'hoad|Sant Marzh ar C'hoad]]; Soulans</ref>
* ''En gul e zaou c'hleze lammellet, begoù e kab, heuliet e kab hag el lezioù gant teir steredenn, hag e beg gant ur greskenn, an holl en argant.''
[PPC]
|-
|[[File:Badereau-saint-martin.jpg|100px]]
|<big>'''Badereau de Saint-Martin'''</big>
* ''En gul e zaou c'hleze lammellet e beg, heuliet e kab hag el lezioù gant teir steredenn en aour, ha gant ur greskenn en argant e beg.''
|-
|[[Restr:Baellec.gif|100px]]
|<big>'''Baellec'''</big><ref>Aotrounez Kervoualc'h , e [[Mêlann|Mêllan]]; Lokunole, e [[Kervignag]]; Kerouallan, en [[An Ignol|Ignol]]; Kervihan, e Lesbin [[Pont-Skorf]]; Kerlezhoarn, e [[Bubri]]</ref>
* ''En argant e erez dispak en glazur.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bagatz-d.jpg|100px]]
[[Restr:De Bagatz 2.jpg|100px]]
|<big>'''Bagatz (de)'''</big>
* ''En argant e lammell en gul.''
* ''En glazur hadet gant hanochennoù en argant, e c'housourin leun a erminoù balirant''<ref>Dornskrid ''Armorial de Bretagne'', [[1630]], ''Bibliothèque de l'Arsenal'', Paris.</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Bages.gif|100px]]
|'''<big>Bages</big>'''<ref>Eus eskopti Gwened. Ne ouzer muioc'h.
'''Jean''', beliour beskont Roc'han e 1217</ref>
* ''Ur greskenn heuliet gant pemp hanochenn'' (siell 1217)
|-
|[[Restr:Baglion.jpg|100px]]
|<big>'''Baglion'''</big><ref name="AG1">Genidik eus bro [[Agen]].
[[François-Ignace de Baglion de Saillant|François-Ignace de Blaglion]] a zo bet eskopb Treger eus 1679 da 1686</ref>
* ''En glazur e leon leonparzhet en aour, e bav dehoù war ur c'hef e beg en gul; heuliet e kab gant teir flourdilizenn en aour''. [HGG]
* Neuz all : ar c'hef ivez en aour, hag un drailhenn a pevar zamm a-us ar flourdiliz. [PPC]
|-
|[[Restr:Bagot-des-Salles.jpg|100px]]
|<big>'''Bagot des Salles'''</big><ref>Aotrounez les Salles, e [[Tregaeg]]; la Roche-Blanche, la Ville Ménart, Prévallon.
Diskouezhadeg 1569, e Tregaeg;
Maerioù Sant-Brieg adaleg 1579</ref>
* ''En glazur e ruilhenn en aour''
[CDH]. [PPC]
|-
|[[Restr:Baguénet.gif|100px]]
|'''<big>Baguénet</big>'''<ref>Livioù dizanvet. Meneg ebet war ar familh n'ha war e lec'hiadur.</ref>
* ''Dougen a ra ul lammell heuliet el lezioù gant div steredenn hag e beg gant ur greskenn; e gab karget gant div kroaz krouget''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bahaly.jpg|100px]]
|<big>'''de Bahaly'''</big><ref>Aotrounez Kerivot, e [[Pleuzal]]</ref>
* ''En gul e groaz koñchek en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bahezre.jpg|100px]]
|<big>'''Le Bahezre'''</big><ref>Aotrounez e [[Sant-Vaeg]], [[Plijidi]], [[Boulvriag]], [[Duaod]], [[Mael-Pestivien|Mael-Pestvien]], [[Gwiler-Leon|Gwiler]], [[Lokarn]], [[Plourae]]</ref>
* ''En argant e leon en gul krabanet ha teodet en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bahulost.jpg|100px]]
|<big>'''de Bahulost'''</big><ref>Aotrounez Kermathéman ha Kerniliz, e ''Pederneg''</ref>
* ''En glazur e dri skoed en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bahuno.jpg|100px]]
|<big>'''du Bahuno'''</big> <ref>Aotrounez Demiville e [[Landevant]]; Kerollain, e [[Lanvodan]]; Berinque, e [[Plouhinec|Pleheneg]]; Limoges, e Sant-Padarn; Berrien, e [[Kergrist]]; Kerdisson, e Stival; Kermadehoa, e [[Plañvour]]; Liskoët, e [[Boskazoù]]; Bois-de-la-Roche, e [[Koadoud]]; Penguilly, e [[Plourae]]; Lannouedic, e [[Sarzhav]]</ref>
* ''En sabel e vleiz tremenant en argant, leinet gant ur greskenn ivez en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baillardel.jpg|100px]]
|<big>'''Baillardel'''</big> <ref>familh genidig eus Normandi; aotrounez Larenty. Ne ouzer ket muioc'h diwar ar familh se e Breizh</ref>
* ''En glazur e varc'h divaskellek en argant, heuliet e kab gant daou c'hleze lamellet ivez en argant hag e beg gant ur verienenn en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baillet.jpg|100px]]
|<big>'''Baillet'''</big>
<ref>Familh c'henidig eus Paris, aotrounez Sceaux, Tresmes, Silly.
'''René''', kadoriad kentañ e Breujoù Breizh e 1554</ref>
* ''En glazur e sourin en argant heuliet gant daou leonerez en aour'' (siell [[1501]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:De Baillet.jpg|100px]]
|<big>'''Baillet <ref name=":1">Aotrounez Kerandreff, e Sant-Karadeg, e-kichen an [[Henbont]]; Kermoalec, e [[Mendon]]; Locunolé, e [[Kervignag]]; Kerouallan en [[An Ignol|Ignol]]</ref>'''</big>
* ''En argant e deir askolenn c'heotet bleuniet en gul''.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bailleul de la Rigaudiere.jpg|100px]]
|<big>'''de Bailleul de la Rigaudière'''</big>
* ''En argant e dri fenn bleiz diframmet en sabel''. — Heñvel ouzh ''Baude de Vieuville''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baillif de Sule.jpg|100px]]
|<big>'''le Baillif de Sule'''</big><ref>Aotrou al lec'h se e [[Surzhur]]; Killio, e [[Gwern]]</ref>
* ''En aour e gastell en sabel, e sourinan en argant balirant''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baillif de Coetjunval.jpg|100px]]
|'''<big>le Baillif de Coëtjunval</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se e Plouzeniel</ref>
* ''En glazur e zaou orsel en aour, pep hini kurunet ivez en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baillif de Tourault.jpg|100px]]
|'''<big>le Baillif de Tourault</big>'''<ref>aotrounez al lec'h se e [[Plougouskant]]; Kernuz e [[Perroz-Gireg|Perroz]]</ref>
* ''En glazur e gebrenn en argant, heuliet gant teir bezantenn ivez en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baillif de Kersimon.jpg|100px]]
|'''<big>le Baillif de Kersimon</big>'''<ref>Aotrounez Kersimon ha Kerouledig, e [[Plougin]]</ref>
* ''Palefarzhet etre aour ha gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baillif de la Rivière.jpg|100px]]
|'''<big>le Baillif de la Rivière</big>'''<ref>Genidig eus bro Normandi; aotrounez e Breizh eus Sant-Varzhin e Beuzeg-Konk.
'''Jean-Pierre-Raymond Le Baillif de Portsaluden''' a zo bet fuzuilhet goude dilestradeg [[Kiberen]], barnet e [[Gwened]], oadet a 39 bloaz</ref>
* ''En argant e wezenn-palmez geotet, e frouezh en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baillif de Cleren.gif|100px]]
|'''<big>le Baillif de Cleren</big>'''<ref>Aotrounez Cleren ha Belestre, e [[Plestan]]; Champorien e Maroué</ref>
* ''En glazur e eor en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baillon du Blancpignon.gif|100px]]
|<big>'''Baillon'''</big>
* ''En glazur e zaou c'hleze en argant, dornellek en aour, lammellet, heuliet e kab gant ur greskenn en argant''.
[PPC]<ref>Aotrounez Blancpignon, Cervon, Longpré, la Coudre, e [[Sant-Meleg]]. En gul eo ar greskenn hervez [HGG] p. 33.</ref>
|-
|[[Restr:Bain de Landelle.jpg|100px]]
|<big>'''Bain de Landelle'''</big>
* ''En glazur e sourin en aour karget gant pemp kreskenn en gul, heuliet gant daou gadgi savant en argant'' (siell [1696]).
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bain de Poligné.jpg|100px]]
|<big>'''Bain de Poligné'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se, parrez eus bro Roazhon.</ref>
* ''Talbennanek etre argant ha gul'' (siell [[1199]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Bakr'''</big>
[PPC]
|-
|[[Restr:Balam (écu).jpg|100px]]
|<big>'''Balam'''</big><ref>'''Guillaume''', kabiten Touffou e 1396</ref>
* ''En gul e leon en argant, e gab en glazur karget gant teir hanochenn en argant''.
[PPC]''
|-
|[[Restr:Balathier.jpg|100px]]
|<big>'''Balathier'''</big><ref name="DAU">Genidik eus [[Daofinez|Dauphiné]]. Aotrounez Lantage (?), Bragelogne (?)</ref>
* ''En sabel e dreustell en aour.''
[PPC]
|-
|[[File:Balaven-d.jpg|100px]]
|<big>'''Balavenne'''</big><ref>Aotrounez Kerlan, e [[Kamlez]]; Kervezeg, Ballac'h, Kermebel, e [[Plouganoù]]; Mezili, Lestrezeg, Lannigoù, e [[Taole]].
Ur c'houarnour kastell an Tarv e 1576</ref>
* ''En argant e zri ezev en sabel, ur ruilhenn ivez en sabel e kondon''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blason-2.jpg|100px]]
|'''<big>Balazé</big>'''
* ''En aour e leon en sabel heuliet gant teir hanochenn ivez en sabel''.
[ADV] [F&P]<ref>[ADV] : "En aour e leon en sabel eilet gant hanochennoù en sabel", hep resisaat an niver a hanochennoù ; 3 hanochenn zo bet dibabet gant kumun [[Belezeg]] hag[F&P].</ref>
|-
|[[Restr:Ballan.jpg|100px]]
|<big>'''Ballan'''</big> <ref>Aotrounez la Richardais (?), war a seblant e [[Sant-Enion-al-Lenn-Veur|Sant-Einion-al-Lenn-Veur]].</ref>
* ''En sabel e dreustell en argant karget gant teir dorzhell en gul.''
[PPC]
|-
|[[File:Ballet-chenardiere.jpg|100px]]
|<big>'''Ballet'''</big> <ref>Aotrounez la Chenardière, er [[Chapel-Baz-Meur]], Plessis-Glain, e [[Lavreer-Botorel]], Plessis-Tristan, e [[Sant-Juluan-Kankell]]. Familh aet da get en {{XVIIIvet kantved}}.</ref>
* ''En sabel e vodig balaenn en aour'' <ref>Ardamezioù kanus : balaenn = ''balai''.</ref>.
[PPC]''
|-
|[[File:Ballineuc.jpg|100px]]
|<big>'''de Ballineuc'''</big>
* ''En argant e vlourdilizenn en gul e kondon, heuliet gant peder moualc'henn, div e kab, div e beg'' <ref>Aotrounez en eskopti Treger (hep gouzout muioc'h). Damheñvel ouzh [http://mairie-saintquayperros.fr/IMG/article_PDF/article_327.pdf skoed ar familh Cruguil] a [[Sant-Ke-Perroz]] ([GLB]).</ref>.
[PPC]
|-
|[[Restr:Balore-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Baloré'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se en [[Hengoad]], Kersaozon e [[Perwenan]]</ref>
* ''En sabel e gastell en aour leinet gant tri tourigan ivez en aour.''
[GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Banchereau.jpg|100px]]
|<big>'''Banchereau'''</big> <ref>Genidik eus bro Douren. Michel-François Banchereau, eus degemer ar Gañsellerezh e 1763. Aotrouneliezh ebet roet dindan an anv se e Breizh</ref>
* ''Gwezboellek etre gul hag aour, e gab en aour karget gant teir rozenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baouec.gif|100px]]
|'''<big>Baouec</big>''' <ref>Keloù ebet roet gant Potier de Courcy war ar familh se.</ref>
* ''En gul, e groaz branellek en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baptiste-d.jpg|100px]]
|<big>'''Baptiste'''</big> <ref>Familh genidig eus bro Navarra. Aotrounez Kermabian, e [[Kleder]]</ref>
* ''En aour e dri zour toet ha kranellet en glazur.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barac'h.jpg|100px]]<br>[[Restr:Barac'h (alias).jpg|100px]]
|<big>'''de Barac'h'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e Louaneg; Kerzon e Servel; Gareth (?, marteze Garec e Ploubêr)</ref>
* ''En argant e varc'h distern ha skoelf en sabel'' (siell [[1306]]).
* Neuz all : ''en gul e deir sourin en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barac'h du Rest.jpg|100px]]
|<big>'''de Barac'h'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se ha Portzven, e [[Louaneg]]; Launay ha Rest e [[Ploubêr]].
Jean en deus sinet feur-skrid [[Gwenrann]] 1381</ref>
* ''Dougen a ra ur groaz dentek e kab, heuliet e kab gant daou beul dentek hag e beg gant teir c'housourin dindan ar groaz'' (siell [[1381]]); livioù dizanavezet.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Barach (Ploerdut).jpg|100px]]
|<big>'''de Barac'h'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se e Pleurdud</ref>
* ''En aour e ziv dreustell skoulmet en sabel''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Baratier (sceau).jpg|100px]]
|<big>'''Baratier'''</big> <ref>Anv parrez n'eo ket roetgant PPC; war a seblant eus bro Zol. '''Jean''' en deus sinet feur-ermglev Gwenrann 1381</ref>
* ''Ur groaz garzentek dereziaouek e tri fezh'' (siell [[1381]]) ; livioù dizanavezet
[PPC]
|-
|[[Restr:Barazer.jpg|100px]]
|<big>'''Barazer'''</big> <ref>Kavet e vez tresadennoù gant ur sourin e-lec'h ur wifrell. Fazius int.↵↵Aotrounez Kerhuel, Kerserc'ho, Lannuguy, e [[Sant-Martin-war-ar-Maez]]; Lannurien, e [[Gwikourvest]]; Kermorvan, e [[Trezeni]]; Kermouster (?)</ref>
* ''En gul e wifrell en erminoù hebiaet gant div ruilhenn en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barbais.gif|100px]]
|'''<big>de la Barbais</big>''' <ref>Eus eskopti Roazhon. Hep muioc'h keloù.
Diouzh ardamezeg an Arsenal.</ref>
* ''En glazur, e gebrenn peuliek etre argant ha gul, heuliet gant teir aval-pin en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barbay.gif|100px]]
|'''<big>Barbay</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro bPerche.
Ur penn-ofiser, bet noblet e 1818. N'ouzer ket muioc'h diwar e benn.</ref>
* ''En glazur, e c'hleze en argant krogennek en aour, heuliet gant un divaskell en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barbechat.jpg|100px]]
|<big>'''Barbechat'''</big> <ref>'''Josselin''', arc'hdiagon Naoned e &239</ref>
* ''Ul leonparzh eilet gant c'hwec'h kroazigan, 3, 3'' (siell [[1365]]); livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Barberé de la Bauche.jpg|100px]]
|<big>'''Barberé'''</big> <ref>Aotrounez la Bauche e [[Reudied]]; le Bocage, la Bottière, e [[Sant-Donasian]]; le Rocher ?</ref>
* ''En sabel e dreustell en gul karget gant ur steredenn en aour, heuliet gant teir melionenn en aour, 2, 1, da enkerc'hat''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barberie.gif|100px]]
|<big>'''de la Barberie'''</big> <ref>Familh genidig eus Normandi. Aotrou e [[Melleg]]</ref>
* ''En glazur e leon en aour, o zec'hel en e bav dehoù ur c'hleze en argant; e gab en argant karget gant teir brizhenn erminig en sabel''
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Barbette de la Bourgonnière</big>''' <ref>Aotrounez la Bourgonnière, la Rivière, Bois-le-Jard, la Courberie, e [[Trevo]].
'''Olivier''', archer gward Gwerc'h-Breizh e 1464; bet noblet e 1466</ref>
* Keloù ebet diwar ar skoed
|-
|[[Restr:Barbier de Kerjean.jpg|100px]]
|'''<big>Barbier / Bar Ver</big>''' <ref>Aotrounez Lanarnuz, e [[Trelez]]; markizien Keryann e 1618, e [[Sant-Nouga|Sant Nouga]]; aotrounez Lanorgant, e [[Plouvorn]]; Kernaou ha Killimadeg, en [[Plouzeniel]]; Landouzan, en [[An Dreneg]]; beskonted Trouzilit, e [[Plougin]]; kastellour Lescouët e 1656, e [[Lesneven]]; Mezarnou, e [[Gwineventer]]; Kerc'hoënt, er Vinihi-[[Kastell-Paol|Leon]]; Rodalvez e Langwengar; Kernatoux, e [[Gwitalmeze]],; Lescoat, e [[Lannarvili]]; Kergoff ha Tromelin, e [[Kernouez]]; Kergon; Kerannou; Lesquiffio, e [[Pleiber-Krist]]; Kerally; ar Feunteun-Wenn; Koedmenec'h, e [[Plouider|Plouide]]<nowiki/>r.
Menegioù ha diskouzadegoù eus 1443 de 1534
'''Jacques''' ha '''Richard''', e-barzh ur paper-tremen roet gant ar roue Edouard II d'ar c'hont Richemont hag e strollad e 1324;
'''Guillaume''', arbalestrer, hag '''Alain''', floc'h e-kerz un diskouezadeg e 1378;
'''Jean''',
mirer an dug e 1420; dimezet da Sybille Pilguen;
Maestr '''Yves''', mab en hini a-raog, pried Marc'harid a Gersulgen, perc'henn un ostaliri nobl divagaj, e 1443, e Plounevez;
'''Hamon''', kuzulier e ''Devezhioù bras'' Breizh hag abad Sant-Vazhe e 1533;
'''Rene''', marc'heg Sant-Mikael, e 1612, pried Françoise de Quélen, hag o deus bet '''René''', dimezet e 1627 da Françoise de Parcevaux, itron Mezarnou;
Ur marc'heg Malta e 1742;
Daou chaloni, konted Lyon, unan abad Ardorel, en eskopti Castres e 1761.</ref>
* ''En argant e ziv dreustell en sabel.''
* Sturienn : ''Var va buez''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Barbier de Saint-Donan</big>'''<ref>Aotrounez Sant-Donan, e [[Rufieg]]</ref>
* keloù ebet diwar ar skoed
|-
|[[Restr:Barbier de la Bretonnière.jpg|100px]]
|'''<big>Barbier de la Bretonnière</big>''' <ref>Aotrounez la Bretonnière, le Doré, e [[Beuzid-an-Doured]]</ref>
* ''En glazur e zraeneg sourinet en aour, hebiaet e kab gant ur steredenn ivez en aour hag e beg gant ur greskenn en argant o skourañ ur c'halon en aour; e gab en aour karget gant teir rozenn en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barbot de Flavacourt.jpg|100px]]
|<big>'''Barbot'''</big> <ref>Genidig eus bro Beauvais. Aotrounez la Drouétière, e [[Malvid]]; la Perrière, e [[Legneg]].
- '''Laurent''', alvokad ar Roue e prezidial [[Naoned]] e 1669.</ref>
* ''En glazur e groaz en argant, ul leonig en aour ouzh pep konk.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Barbu du Quilliou.gif|100px]]
|'''<big>Le Barbu / Barvet</big>''' <ref>Aotrounez Killiou, e [[Plogastell-Sant-Jermen]]; Lesmodeg, e [[Purid ar C'hab]]; Bigoudou, e Sant-Marzhin, Trévehy, e [[Plouenan]]; Tromenec'h, e [[Landeda]]; Kerenez, e [[Kerlouan]]; Ternant, e [[Plouvorn]]; Coëtangal, e [[Plouziri]]</ref>
* ''En aour e gizenn en glazur''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barchou de Penhouën.jpg|100px]]
|<big>'''Barchou'''</big> <ref>Genidig eus Bro Orleañs; aotrounez Penhouën, en eskopti Kernev</ref>
* ''En glazur e gorn a builhentez en aour hebiaet gant div steredenn en argant ; e gab en erminoù.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barde.jpg|100px]]
|<big>'''de la Barde'''</big> <ref name="GAT">Genidik eus [[Gâtinais]]. Markiz Marolles e 1661. '''Denez''', eskob Sant-Brieg e 1641; aet da Anaon e 1675</ref>
* ''Troc'het etre aour ha glazur, ar glazur karget gant ur rodig-kentr en aour, an aour karget gant teir c'hregilhenn en sabel, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bardon.jpg|100px]]
|<big>'''Bardon'''</big><ref>Familh aotrou Fief-l'Evêque ga Goust, e [[Kerwall]]; Plessis (?)</ref>
* ''En gul e deir c'hregilhenn en aour, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bardoul du Plessis.jpg|100px]]
|'''<big>Bardoul</big>'''<ref>Familh aotrou Plessis, [[Plegastell]]; la Rousselière, e [[Frozieg]].
'''Jacques''', marc'heg Sant-Yann-Jeruzalem; difennet en deus Rhodes seizet gant Mahomet II e 1480.</ref>
* ''En aour e dreustell en glazur heuliet gant div c'houdreustell ivez en glazur, unan a-us, unan dindan an dreustell'' (siell [[1374]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Bardoul du Closneuf.jpg|100px]]
|<big>'''Bardoul'''</big><ref>Familh aotrou la Bardoulays, e [[Sant-Meleg]]; Closneuf, e [[Kaon]]; la Ville-Maillard, la Ville-Davy, e [[Trefermael]]; la Réauté, e [[Gwikomm]]; hag all.</ref>
* ''En argant e gadgi en sabel heuliet gant teir rodig-kentr en aour, 2, 1''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bareau.gif|100px]]
|<big>'''Bareau'''</big><ref name="ANGOU">Genidik eus ''Angoumois''.
'''François''', eskob Sant-Brieg, ha goude Roazhon, eus 1769 da 1790; aet da Anaon e 1820.
E c'hoar, abadez Sant-Jorj Roazhon eus 1770 da 1790</ref>
* ''Palefarzhet : en 1 en argant e dreustell en gul, e 2 en argant e dour en sabel, e 3 en gul e leon en argant, e 4 en glazur e dreustell en aour skouret e beg gant un steredenn ivez en aour, e gab dentek en aour ; e kondon en aour e gebrenn en gul heuliet gant teir c'hreskenn ivez en gul, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Baril</big>'''
* Familh aotrou la Ville, er [[Chapel-Huelin]]; bet dizarbennet e 1668
|-
|[[Restr:Le Bariller de Riaval.gif|100px]]
|<big>'''le Bariller'''</big><ref>Aotrounez Riaval, e Sant-Helier ([[Roazhon]]); Boiscorbin, e [[Moezeg]];</ref>
* ''En argant e gebrenn en glazur heuliet gant teir melionenn c'heotet, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barillier du Saz.jpg|100px]]
|<big>'''Barillier'''</big><ref>Genidik eus bro Añjev. Aotrounez ar Saz e [[Chapel-Erzh]]; la Touche, Bois-Joly, e [[Monteverzh]]</ref>
* ''En glazur e gebrenn en aour heuliet e kab gant div galon ivez en aour hag e beg gant ur greskenn en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barillière.gif|100px]]
|<big>'''de la Barillière'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se, Beaumont, ha le Plessis, e [[Kazon]]; Meix, en [[An Dosenneg|Dosenneg]]; Moulin, e [[Enorzh]]; le Fresne, e [[Sant-Marzh-an-Dezerzh]]</ref>
* ''En aour e groaz en gul, ul leonig ivez en gul e pep konk''.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bariolle.gif|100px]]
|'''<big>de Bariolle</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se e [[Sant-Filberzh-Deaz]], ha la Pigossière e [[Pont-Marzhin]]</ref>
* ''En argant e wezenn-balmez geotet war ur savenn ivez geotet; e gab en glazur karget gant ur groaz en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barillon de Bonnefons.gif|100px]]
|'''<big>Barillon de Bonnefons</big>'''<ref>Familh c'henidik eus bro Boatev. Aotrounez e Breizh eus Plessis-Tizon, e Sant-Donasian (Naoned)</ref>
* ''En gul e deir barriken en aour, kelc'hiek en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barillon de Morangis.gif|100px]]
|'''<big>Barillon de Morangis</big>'''<ref>Familh c'henidik eus bro Champagn. Atrouniezh ebet roet dindan an anv se e Breizh. Daou c'huzulier e Breujoù Breizh adalek 1619; un eskob Luçon; ur c'hanad e bro Saoz en 1672, kinniget gant I<sup>t</sup> de Sévigné</ref>
* ''Palefarzhet; e 1 & 4, en glazur e gebrenn en aour, heuliet e kab gant div c'hregilhenn hag e beg gant ur rozenn, an holl en aour; e 2 & 3, en gul e lammell en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barisy de Kermaria.gif|100px]]
|'''<big>Barisy</big>'''<ref>aotrounez Kermaria & Keraudren e [[Pleurdud]]; Kergariou, en [[An Ignol]]; Kerouriou, e [[Langedig]]</ref>
* ''En argant e deir joskenn diframmet en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barjot de Marchefroy.gif|100px]]
|'''<big>Barjot</big>'''<ref>Familh c'henidik eus bro Touren; aotrounez Marchefroy, Auneuil, Roncée, Moussy; baroned Cholet. Aotrouniez ebet roet dindan an anv se e Breizh.
Un alvokad jeneral ha daou kadoriad an imboulc'hioù adalek 1555; ur marc'heg Malta e 1684</ref>
*'' En glazur, e leonerez en aour, heuliet a-zehoù gant ur steredenn en aour ivez''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>de Barlagat</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se , la Carantaische, la Sablonnière, le Val, en [[Arwerneg-Veur|Arwerneg]]</ref>
* keloù ebet war an ardamezioù
|-
|[[Restr:Barnabé de la Papotière.gif|100px]]
|'''<big>Barnabé</big>'''<ref>Familh aotrou la Papautière, e [[Doulon]]</ref>
* ''En argant e skoedig en sabel karget gant ul leon en argant kurunet en aour hag heuliet gant teir flourdilizenn ivez en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Baron'''</big><ref>Dizarbennet dre adaozadur 1426, parrez [[Kerlouan]]</ref>
|-
|[[Restr:Baron de la Hattais.gif|100px]]
|<big>'''Baron de la Hatais'''</big><ref>Aotrounez la Hattais, la Pierre, en eskopti Roazhon</ref>
* ''En glazur e lammell en argant heuliet gant daouzek talbennan en aour, teir e pep konk.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baron de Kerléau.gif|100px]]<br>[[Restr:Le Baron de Kerléau 2.jpg|100px]]
|<big>'''le Baron de Kerléau'''</big><ref>Aotrounez Kerléau, l'Estang, Boisjaffrez, Keruffé, Penaprat (eskopti Kemper)</ref>
* ''En argant e dreustell en geot eilet gant teir melionenn ivez geotet, 2, 1.''
* Neuz all : ''en glazur e dri fenn erez diframmet en argant, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baron de la Perdrillais.gif|100px]]
|<big>'''Baron de la Perdrillais'''</big><ref>Aotrounez a Perdrillais ha Coudray, e [[Presperieg]], la Villebaud, la Villecaro</ref>
* ''En argant e zaou leon penn-ouzh-penn en gul o skorañ ur rozenn ivez en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baron du Taya.gif|100px]]
|<big>'''Baron du Taya'''</big><ref>Aotrounez Taya, e [[Neant]]</ref>
* ''En argant e zaou leon penn-ouzh-penn en gul o skorañ ur vrizhenn erminig en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baron de Nantes.gif|100px]]
|<big>'''Baron'''</big><ref>Genidig eus [[Naoned]]. Un alvokad e [[Breujoù Breizh]], bet ganet e 1738, ha noblet e 1815.</ref>
* ''En glazur e dri levr digor en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Baronnière.gif|100px]]
|<big>'''de la Baronnière'''</big><ref>Keloù ebet diwar-benn ar familh e</ref>
* ''En argant e arbenn karv en gul eilet e kab gant tri evn en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barral.jpg|100px]]
|<big>'''Barral'''</big><ref>Genidig eus Dauphiné. Konted al lec'h se; markizien Arvillard; baroned la Roche-Cormier</ref>
* ''En gul e deir sourin en argant, e gab ivez en argant karget gant tri c'hloc'h en glazur bazhoulet en aour.''
[PPC]<ref>Faziet war liv ar c'hleier, a laka en argant.</ref>
|-
|[[Restr:Barrault de la Chauvignière.gif|100px]]
|<big>'''Barrault'''</big><ref>Genidig eus bro Añjev; Aotrounez la Chauvinière ?; les Essarts ?; la Thibaudière ?</ref>
* ''En aour e zaou leonparzh en gul leinet gant un drailhenn en glazur.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barre-Colombière.gif|100px]]<br>[[Restr:De la Barre Colombière 2.gif|100px]]
|<big>'''de la Barre'''</big>
* ''En glazur e deir c'hreskenn en aour''<ref>Bet dalc'het e Normandi e [[1667]]. Aotrounez e Breizh e Plegeneg, Kerruer, Pleudehen</ref>.
* Neuz all : ''e dreustell karget gant teir steredenn, eilet gant teir c'hreskenn, 2, 1 (siell [[1363]]) ; livioù dianav''.
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barre.gif|100px]]
|<big>'''de la Barre'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Kastellan-Gwennel]]</ref>
* ''En argant e gebrenn en gul heuliet gant teir steredenn en sabel, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barre 2.gif|100px]]
|<big>'''de la Barre'''</big><ref>Robin en deus sinet emglev
[[Gwenrann]] 1381 e [[Moñforzh]]</ref>
* ''Dougen a ra ur bempdelienn'' (siell [[1381]] ); livioù dinav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Barre du Hort.gif|100px]]
|<big>'''de la Barre'''</big><ref>Aotrounez du Hort (?). Muioc'h keloù ebet. War a seblant, hervez Pol Potier de Courcy, e vefe liammoù etre ar familh se hag hini de la Barre de le Roumelière</ref>
* ''En glazur e deir dreustell en sabel, e leon en argant balirant''.
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barre du Mesnillet.gif|100px]]<br>[[Restr:De la Barre du Mesnillet alias.gif|100px]]
|<big>'''de la Barre'''</big><ref>Genidig eus bro Normandi. Aotrou Mesnilet, Nanteuil, la Rivière. Evit Breizh ?</ref>
* ''En argant e deir moualc'henn en sabel, 2, 1.''
* Neuz all : ''en gul e deir moualc'henn en argant, 2, 1''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Barré</big>'''<ref>Aotrounez Bouteilles, e [[Bignon]]. Un diwaller sielloù e kañsellerezh Roazhon e 1741, alvokad e ar C'hontoù e 1755.</ref>
|-
|[[Restr:Barrère.gif|100px]]
|<big>'''Barrère'''</big><ref name="GAS">Genidik eus [[Gwaskogn|Gascogne]]. Ul letanant ar Roue e [[Porzh-Loeiz]] e 1717; ur maer [[Montroulez]] e 1765. Familh bet noblet e 1817.</ref>
* ''En glazur e gadgi en argant gwakoliet en aour, choukant war ur savenn c'heotet, astennet e bav dehoù, o sellout ouzh ur steredenn en argant e konk kentañ; e gab gwezboellek etre aour ha gul a deir linenn.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Des Barres.gif|100px]]
|<big>'''des Barres'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se ha Champblanc, e [[Breal-Gwitreg|Breal]]</ref>
* ''En gul e groaz eoriek en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barrieu.gif|100px]]
|<big>'''Barrieu'''</big><ref>'''Jacques''', kuzulier en amiraliezh [[Naoned]] e 1696</ref>
*''En argant e gebrenn en gul heuliet e kab gant div steredenn ivez en gul hag e beg gant un erez en sabel''
[CDH]. [PPC]
|-
|[[Restr:Barrin des Rouxières.gif|100px]]
|<big>'''Barrin'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Arvern. Markizien Boisgeffroy e 1663, e [[Sant-Marzh-an-Il]]; markizien la Galisonnière e 1658, e Sant-Yann-Bere; beskonted la Jeannière e 1644, hag aotrounez la Coignardière, e [[Meliner]]; Aotrounez Vincelles, la Bidière, e [[Maezon]] (?) beskonted Tréguil, e [[Ilfentig]]; beskonted [[Talenseg]] e 1624; beskonted Lessongère, e [[Sant-Ervlan]] e 1642; baron Montbarrot e 1671, e [[Sant-Albin-Roazhon]]; markizien Fromenteau e 1760, hag aotrounez Laudigère ha Montils, e [[Gwaled]]; aotrounez Lussonnière, e [[Chapel-Huelin]]; Plessis-Guerriff, e [[Presperieg]]; Petit-Palet, Bazoges, Bas-Briacé, e [[Lavreer-Botorel]]; Bois-Rouault, e Maodilon.</ref>
* ''En glazur e deir balafenn en aour, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bart.jpg|100px]]
|<big>'''le Bart'''</big><ref>Aotrounez la Riotelaye, e [[Pazieg]]; la Jaunaye ha Méjusseaume, e [[Reuz]]</ref>
* ''En glazur e leonparzh en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bartaige.jpg|100px]]
|<big>'''Bartaije'''</big><ref>Aotrounez Brondusval, er [[Minic'hi Leon]]; Kerangroas, e [[Plouganoù]]</ref>
* ''Plezhek etre argant ha glazur, diforc'het e kab gant ur greskenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bartz.jpg|100px]]
|'''<big>le Bartz</big>'''<ref>Eskopti Gwened.
'''Guillaume''', kontroller er Gañsellerezh e 1681</ref>
* ''En glazur e gebrenn en aour heuliet e kab gant div steredenn en argant hag e beg gant ur greskenn ivez en argant''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Baruau.gif|100px]]
|<big>'''Baruau'''</big><ref>Aotrounez Kersalaun, e [[Gwimaeg]]</ref>
* ''En sabel e ziv balmezenn en argant, peuliek kein-ouzh-kein.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Barzic.gif|100px]]
|'''<big>le Barzic</big>'''<ref>Aotrounez Keranstivel, e Lokmaria-[[Kemper]]; Kerblat, Sant-Houardon e [[Landerne]]; Kerodeven, Kerambellec, Kerc'houant, Botquénal et [[Loperc'hed]]</ref>
* ''En glazur e gebrenn en argant heuliet gant teir ginerminig ivez en argant''
[CDH]. [PPC]
|-
|[[Restr:Bascher de la Villéon.gif|100px]]
|<big>'''Bascher'''</big><ref>Aotrounez la Villéon, Kerhamon ?
Dizarbennet e 1669, beli Sant-Brieg</ref>
* ''En glazur e greskenn en argant''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bascher de Villeboulain.gif|100px]]<br>[[Restr:Bascher de Villeboulain 2.gif|100px]]
|<big>'''Bascher'''</big><ref>Aotrounez la Villeboulain, eskopti Sant-Brieg.
Dizarbennet e 1668, beli Sant Brieg</ref>
* ''En argant e dreustell en gul heuliet e kab gant teir mailhenn en glazur hag e beg gant teir rodig-kentr ivez en glazur'' ([CDH]).
* Neuz all : ''en aour e dri feul divouedet, troad hesank en sabel, e dreustell en glazur karget gant teir mailhenn en argant'' ([CDH]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Bascher du Préau.gif|100px]]
|<big>'''Bascher'''</big><ref>Aotrounez le Préau, e [[Reudied]]; Mortiers; beli [[Naoned]]</ref>
* ''En argant e groaz bleuñvellek geotet karget gant ur c'hleze en aour peuliek, teir fempdelienn en glazur e konkoù 1 & 4, un dervenn c'heotet diframmet e konkoù 2 ha 3.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>le Bascle</big>'''<ref>Aotrounez la Ville-ez-herbes ha Boschet, e [[Koad-Yarnvili]]</ref>
* tresadenn dizanavezet
|-
|[[Restr:Le Bascle.gif|100px]]
|<big>'''le Bascle'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Añjev; Aotrounez Perray ha la Roche-Baudon, e [[Meliner]], la Haye, e [[Tourc'heg]];</ref>
* ''En gul e deir mailhenn en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Basoges.jpg|100px]]
|<big>'''de Basoges, de Bazouges'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro b[[Poatev]]; aotrounez e [[Maodilon]], [[Gwaled]], [[Orvez]], [[Lavreer-Botorel]]</ref>
* ''En glazur e leon goudreustellet etre argant ha gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Basouges.jpg|100px]]
|<big>'''de Basouges'''</big><ref>Eus eskopti Landreger. Keloù muioc'h ebet diwar benn ar familh se.</ref>
* ''En glazur e dri skoedig en argant.''
[GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Basserdel.gif|100px]]<br>[[Restr:Basserdel-2.gif|100px]]
|<big>'''Basserdel'''</big><ref>Keloù ebet diwar benn ar familh se. Bet dalc'het gant ar melestradur e 1701</ref>
* ''Rannet etre aour ha glazur.''
* Neuz all : ''palefarzhet etre aour ha glazur.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Basserode de Brétigny.gif|100px]]
|<big>'''Basserode de Brétigny'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Alamagn.
'''Christian''' dimezet da Marie Walter e 1558. '''Claude''' a zo bet senesal [[Brest]] e 1700</ref>
* ''En glazur e leon en aour krabanek ha teodek en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Basset de Draylon.gif|100px]]
|<big>'''Basset de Draylon'''</big><ref>Genidig eus Bro Saoz.
'''Raoul''', dimezet kent 1397 da [[Janed a Vreizh]], c'hoar an dug [[Yann IV (dug Breizh)|Yann IV]].
'''Jean''', mestr ti an dug e 1370.</ref>
* ''En gul e deir zreustell kranet en argant, pep hini karget gant pemp torzhell en gul'' (siell [[1370]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Bastard de la Bastardière.gif|100px]]
|'''<big>le Bastard de la Bastardière</big>'''<ref>Aotrounez la Bastardière, e [[Sant-Yann-ar-Granneg]]; la Bastardière, e [[Gored (kumun)|Gored]]; la Herpinière, e [[Lavreer-Botorel]]</ref>
* ''Daourannet, e 1 en aour e erez en sabel, e 2 en glazur e vlourdilizenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bastard de la Porte.gif|100px]]
|<big>'''le Bastard de la Porte'''</big><ref>Aotrounez la Porte ha Kerbiquet, e [[Gwern-Porc'hoed]]; Villeneuve ha Métairies, e [[Gwinien]]; Baulac, e [[Goven]]; Kerboulven, en [[An Elven|Elven]]</ref>
* ''En sabel e groaz en argant, teir flourdilizenn en argant e pep konk.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bastard de Kerguiffinec.gif|100px]]
|<big>'''le Bastard de Kerguiffinec'''</big><ref>Aotrounez Kerguiffinec, e [[Tregeneg]]; Mesmeur, e [[Tremeog]];</ref>
* ''En argant e deir zreustell en gul, an hini gentañ leinet gant teir erminig en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bastelart.jpg|100px]]
|<big>'''Bastelart'''</big><ref>aotrounez ha kastelerien ar Sal e 1681; aotrounez la Monnerie, la Touche-Blanche, la Noë-Briord ha la Clartière, e [[Onnod-Raez]]; l'Hermitière, e [[Sant-Filberzh-Deaz]].</ref>
* ''En aour e gebrenn en geot heuliet e kab gant div melionenn en sabel, e beg gant ur bempdelienn ivez en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baston.gif|100px]]
|<big>'''Baston'''</big><ref>Aotrounez la Germeraye, la Riboisière ha Bonnefontaine, e [[Rovenieg]]</ref>
* ''En aour e gebrenn en gul heuliet e kab gant div melionenn en geot, e beg gant ur bempdiliaouenn ivez en geot.''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Bataille du Plessis.gif|100px]]
|<big>'''Bataille du Plessis'''</big><ref>aotrounez Plessis, e [[Sevinieg]]; Bretesches, [[Sant-Widel-Skovrid]]; Roscoët ?</ref>
* ''Teir c'hregilhenn leinet gant un drailhenn a dri fezh'' (siell [[1404]]) ; livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Baterel-d.jpg|100px]]
|<big>'''Batarel / Baterel'''</big><ref>Familh c'henidig eus Pikardi; aotrounez Lignières.
'''Henri''', man-bihan '''Nicolas''', aotrou a Lignières, o vevañ e 1548, e zimezas Julienne des Prez er bloaz 1627.</ref>
* ''En argant e zaou leonparzh en sabel kurunet ivez en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baud. Blason.jpg|100px]]
|<big>'''de Baud'''</big><ref>Aotrounez ar barrez [[Baod]]; Penanrun, Kernivinen, e [[Bubri]]; Kermen, e [[Kaodan]]; Bresséan, en [[an Ignel]]; la Vigne-le-Houlle hag Espinefort, e [[Langedig]]; Kerriec e [[Gwern-Porc'hoed]]; Propriendo, e [[Ploveren]]; Keroual, e [[Kervignag]]</ref>
* ''En glazur e zek hanochenn en aour, 4, 3, 2, 1''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baud de Kerautret.jpg|100px]]
|<big>'''le Baud de Kerautret'''</big><ref>Aotrounez e [[Sant-Vaze-Kemper]], [[Penharz]], [[Sant-Nolf]]</ref>
* ''En argant e fempdiliaouenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baud de Saint-Ouen.gif|100px]]
|<big>'''le Baud de Saint-Ouen, le Bault'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Vaen. Aotrounez e Breizh e Sant-Owen ?; , [[Lanvezhon]], [[Dovanieg]]</ref>
* ''En geot e deir dreustell en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baude de Vieuville.gif|100px]]
|'''<big>Baude</big>'''<ref>aotrounez du Val (?); markizien la Vieuville e 1746, e [[Kastell-Noez]]; baroned [[Pont-'n-Abad]]; aotrounez Pontharouaer, e [[Sant-Yuzeg]]; [[Sant-Pêr-Poualed]]; [[ar Genkiz-Yuzhael]]</ref>
* ''En argant e dri fenn bleiz diframmet en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudin.gif|100px]]
|'''<big>Baudin</big>'''<ref>Baron
an impalaeriezh; eil-amiral e 1808. Familh aet da get.</ref>
* ''Palefarzhet; e 1 leun en glazur; e 4, en aour e zaou c'hleze lammellet en glazur; e 2 ha 3, en gul e staon lestr en aour leinet gant div steredenn ivez en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudot.gif|100px]]
|<big>'''Baudot'''</big><ref>Philippe, kuzulier e Kuzul Meur, unan eus ar re o deus sinet emglev dimeziñ an dugez Anna gant Loeiz XII, e 1498</ref>
* ''Palefarzet e 1 ha 4 : en aour e gregilhenn en gul ; e 2 ha 3 en glazur e houadan en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudouin.gif|100px]]
|<big>'''Baudouin'''</big><ref>Familh aotrou Keraudren e [[Sarzhav]]; Coathardouin e [[Moustoer-Remengol]]</ref>
* ''En gul e nav hanochenn en argant, 3, 3, 2, 1, e c'hrenngonk en argant karget gant un hanochenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudouin Verbusson.gif|100px]]
|'''<big>Baudouin de Verbusson</big>'''<ref>Famill aotrou Verbusson ha Pastiz, [[Bruz]]; du Plesis, la Rivière-Pélerin,e Sant-Armel;</ref>
* ''En aour e groaz pavek en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudouin Bussonnière.gif|100px]]
|'''<big>Baudouin de la Buissonnière</big>'''<ref>Aotrounez la Bussonnière, en [[Orvez]]; la Ville, e [[Bouez]]; Bois-Ollive, la Hubinière, Pas-Richeux, e [[Legneg]]</ref>
* ''En gul e groaz pavek en aour.''
* Sturienn : ''Ubi crux, ibi patria''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudrain des Chateliers.gif|100px]]
|<big>'''Baudran'''</big><ref>Aotrounez les Châtelliers, Launay, Douets, les Grèves, la Massuère, Maupertuis</ref>
* ''En glazur e sourin en aour (pe en argant), heuliet e kab gant teir steredenn en aour hag e beg gant ur greskenn ivez en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudré de la Lande.gif|100px]]
|<big>'''Baudré'''</big><ref>Aotrounez la Lande e [[Trebrid]]; la Touche, e [[Lanvelor]]; du Breil, des Portes, des Bignons, de l'Orne, en [[Plened-Yugon]]</ref>
* ''En argant e bemp hanochenn en sabel lammellet''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudry du Plessix.gif|100px]]
|<big>'''Baudry'''</big><ref>Aotrounez Plessix; la Brétinière, e [[Sant-Koulman]], eskopti Naoned</ref>
* ''En argant e deir dreustell en glazur''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Baulon.gif|100px]]
|<big>'''de Baulon'''</big><ref>Aotrounez [[Beloen]], la Mélatière, e [[Gwipri]]; la Rivardière, e [[Kavaneg]]</ref>
* ''Brizhet e lammell en gul'' (siell [[1378]]).
* Neuz all : ''teir fempdelienn'' (siell [[1403]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Baurin de Mouchon.gif|100px]]
|<big>'''Baurin'''</big><ref>Aotrounez Mouchon, Toulalan, e [[Rianteg]];ar Rest, e [[Brelevenez (Mor-Bihan)|Brelevenez]];</ref>
* ''En glazur e gebrenn en argant heuliet gant teir greskenn ivez en argant, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bausset de Roquefort.gif|100px]]
|<big>'''Bausset de Roquefort'''</big>
*<ref>Familh c'henidig eus bro Provañs. Aotrou Roquefort. Un eskop Gwened, baron an Impalaeriezh, arc'heskob Aix e 1817. Marvet e 1828</ref>''En glazur e gebrenn en aour heuliet e kab gant div steredenn a c'hwec'h derenn, hag e beg gant ur garreg a c'hwec'h tamm.''
*sturienn ː ''Sola salus service Deo''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bavalan-Trebiler.gif|100px]]
|<big>'''de Bavalan'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Aradon]]; Trebiler e [[Surzhur]]</ref>
* ''En argant e deir dreustell en sabel'' (siell [[1307]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Bavalan.jpg|100px]]
|<big>'''Bavalan'''</big>
* ''En sabel e beul en aour hebiaet gant c'hwec'h kroaz kroazigellet en argant, peuliek, teir e dehoù, teir e kleiz.''
[ADV]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Bavery'''</big><ref>Aotrounez du Parc, e Taden; la Fosse, Morville</ref>
Dizarbennet e [[1668]].
|-
|[[Restr:Le Baveux.gif|100px]]
|<big>'''le Baveux'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Añjev. Keloù ebet diwar-benn aotrounezhioù e Breizh</ref>
* ''En aour e dreustell kranellek en glazur heuliet gant c'hwec'h flourdilizenn en gul, 3 e kab, 3 e beg.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baye de Coislin.gif|100px]]
|<big>'''Baye'''</big><ref>Aotrounez Coislin e [[Kambon]]; Mérionnec, Promarzein, Saillé ha Beauregard, e [[Gwenrann]]; lCassemichère ha Lussonnière, e [[Chapel-Huelin]]; Jannière, e [[Meliner]]; Girauidière, e [[Chapel-Baz-Meur]]; Garenne, Aubannes, e [[Gored (kumun)|Gored]]</ref>
* ''En gul e deir zruellad en argant karget pep hini gant pemp brizhenn erminig en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Bazillays</big>'''<ref>Aotrounez Blotereau e Doulon.</ref>
* ''En sabel, e bas mulez en argant'' (ardamezeg 1696)
[PPC]
|-
|[[Restr:Bazin.gif|100px]]
|<big>'''Bazin'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Champagn. Aotrouniezh ebet e Breizh.
'''Armand''' a zo bet abad Sant-Marzhin [[Gwerzhav]], e 1718, kent bezañ eskop Aire, hag arc'heskob Bourdel ha Rouen;
'''Claude''' a zo bet priol Primil [[Gwenrann]], e 1683</ref>
* ''En glazur e deir c'hurunenn dug en aour, 2 e kab, 1 e beg.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bazoges.jpg|100px]]
|<big>'''Bazoges'''</big>
* En sabel e groaz koñchek en aour.
[ADV]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Bazouges''', pe '''de Bazouges'''</big><ref>Aotrounez la Coudraye, e [[Saoner]]. Bet dizarbennet e 1662, beli Roazhon</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Du Bé.gif|100px]]
|<big>'''du Bé'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Menieg]]; la Morlaye, e Sant-Albin,(?) la Colinaye, e [[Sant-Yann-ar-C'houenon]]; la Garenne ha la Hachenaye, e [[Pempont]]; Trébert, e [[Konkored]]; la Landes, e [[Stredell]]</ref>
* ''En gul e zri skoedig en argant karget pep hini gant teir brizhenn erminig en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Béard de la Marre.gif|100px]]
|<big>'''Béard'''</big><ref>Aotrounez de la Marre (?), beli [[Roazhon]].
'''Olivier''', alvokad e [[Breujoù Breizh]] e 1696</ref>
* ''Palefarzhet etre glazur ha sabel, e groaz en argant karget gant nav hanochenn en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Béart du Désert.gif|100px]]
|<big>'''Béart du Désert'''</big><ref>Ardamezeg 1690. Beli Dinan. Keloù ebet ouzhpenn diwar benn ar familh se.
'''Olivier''', alvokad e Breujoù Breizh e 1696</ref>
* ''En aour e vuoc'h ourouleret ha kernielek en glazur''
[CDH]. [PPC]
|-
|[[Restr:Le Beau.gif|100px]]
|<big>'''le Beau'''</big><ref>Aotrounez [[Begnen]]; Chastellier, beli Naoned.
'''Yves''', prokulor war an tailhoù e [[Ankiniz]], e 1690; daou chuin [[Naoned]] e 1761</ref>
* ''En glazur e heol en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>le Beau</big>'''<ref>Aotrounez Kerrolland. Bet dizarbennet e 1668, beli [[Montroulez]]</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaubois.gif|100px]][[Restr:De Beaubois. alias.gif|100px]]
|'''<big>de Beaubois</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se e [[Boursaout]]</ref>
* ''En gul e deir steredenn en argant''
*neuz all ː ''En gul e groaz en argant naerek en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaubois de Drefféac.gif|100px]]
|<big>'''Beaubois de Drefféac'''</big><ref>Aotrounez Beaubois e [[Devrieg]]; la Ricordais, e [[Reoz]].</ref>
* ''En gul e nav federziliaouenn en aour, 3, 3, 3.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaubourdays.png|100px]]
|<big>'''Beaubourdays'''</big><ref>Familh anvet e [[Matignon]]hag [[Ar Veuzid]].</ref>
* ''Dougen a ra un arbenn-karv leinet gant ur groazigan'' (siell [[1391]]) ; livioù dizanavezet.
[PPC]
|-
|
|'''<big>de Béaucé</big>''' ː gwelout de Lys
|-
|[[Restr:De Beaucé.gif|100px]]
|<big>'''de Beaucé'''</big><ref>Familh aotrou e [[Meled]], Toussains (?), [[Chapel-Yent]], Fains (?), [[Sant-Yann-ar-Gwilen]], [[Noal-ar-Sec'h]]</ref>
* ''En argant e erez en sabel pigoset hag iziliet en gul, e sourinan en aour balirant''.
[PPC]
|-
|
|'''<big>de Beauchamps</big>''' ː gwelout Henry
|-
|[[Restr:Beauchamps.gif|100px]]
|<big>'''de Beauchamps'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se, e ...?
'''Pierre''' e oa test e-kerzh un diazezidigezh e [[Redon]] e 1166.
'''Raoul''' dimezet da Clémence du Guesclin, c'hoar ar c'honestabl</ref>
* ''En glazur e groaz divouedet en argant heuliet gant teir c'hreskenn ivez en argant, 2 e kab, 1 e beg.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beauchesne.gif|100px]]
|<big>'''de Beauchesne'''</big><ref>Familh aotrou al lec'h se e [[Lavreer-Botorel]]; la Chevaleraye, e [[Merzhereg]]; la Noë e [[Sainte-Opportune (Raez)|Sainte-Opportune en Retz]]; la Porte Neuve, de Valleroy, de la Rembaudière, e [[Sant-Widel-Skovrid]].</ref>
* ''En gul e groaz en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beauclerc.gif|100px]]
|<big>'''Beauclerc'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Beauce, e bro C'hall. Aotrouniezh ebet roet dindan an anv se e Breizh. Ur c'huzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1696.</ref>
* ''En gul e gebrenn en aour heuliet e kab gant daou penn bleiz en aour hag e beg gant ur bleiz tremenant ivez en aour; e gab en aour karget gant ur greskenn en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaucorps.gif|100px]]
|<big>'''de Beaucorps'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se en [[Sant-Kast-ar-Gwildoù|Sant-Kast]]; les Landes, e [[Brehant-Monkontour]].
'''Geoffroy''', floc'h e [[Emgann an Tregont]].</ref>
* ''En glazur e ziv dreustell en aour.''
*Sturienn ː ''Fiez-vous-y''
[PPC]
|-
|
|'''<big>de Beaucours</big>'''ː gwelout '''<big>Loz</big>'''
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>de Beaucours</big>'''<ref>Aotrounez e [[Botoha]], [[Pluskelleg]], [[Duaod]], [[Purid-Kintin|Purit-Kintin]], [[Mur (kumun)|Mur]], [[an Ignol]], [[Pleurdud|Pleurdutd]].
'''François''', bet dizarbennet e 1699</ref>
|-
|[[Restr:Beaudiez.gif|100px]]
|<big>'''du Beaudiez'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Landunvez]]; le Rest, la Motte, Touldrezen, Kerbral, Traonedern, e [[Plabenneg]]; Garzjan, Kermoalec, Mezoù, e [[Plouvien]]; Kergoual, e [[Gwinevez]]</ref>
* ''En aour e deir zreustell gommek en glazur, ur velionenn ivez en glazur e konk a zehoù''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaufort-2.gif|100px]]
|<big>'''de Beaufort'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Plergar]]</ref>
* ''En gul e dri skoedig en erminoù'' (siell [[1222]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:De Beaufort.jpg|100px]]
|<big>'''de Beaufort'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Plergar]]</ref>
* ''Tri skoedig karget pep hini gant dek hanochenn, 4, 3, 2, 1''; livioù dizanavezet.
[ADV]
|-
|[[Restr:Beaugeard.gif|100px]]
|<big>'''Beaugeard'''</big><ref>Paramantour
kozh Sant-Maloù; Penn-Tenzorer e Breujoù; marc'heg Sant-Mikael e 1775; noblet e 1777</ref>
* ''En gul e gebrenn en argant heuliet gant daouzek brizhenn ginerminig en aour, teir lodenn a 4 lakaet evel kroazioù''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Beauharnais.gif|100px]]
|<big>'''Beauharnais'''</big><ref>Aotrounez les Salles ha Beaurepaire, e [[Landehen]]</ref>
* ''En argant e dreustell en sabel, e deir moualc'henn ivez en sabel e kab'' . Sturienn '':'' ''Aultre ne sers''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Beaujouan.gif|100px]]
|<big>'''Beaujouan'''</big><ref>Aotrounez Kermadio, e [[Kervignag]]; Kerminizic, e [[Sant -Tudal]]</ref>
* ''En geot e bemp c'hregilhenn en argant, 1, 3, 1, pe 2, 2, 1''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaulac.gif|100px]]
|<big>'''de Beaulac'''</big><ref>Aotrounez e [[Goven]], [[Noal-Muzilheg]], [[Azereg (kumun)|Azereg]]</ref>
* ''En argant e groaz pavek en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaulieu de Coëtquen.gif|100px]]
|<big>'''de Beaulieu'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Plelann-Veur]]; Rouzays, e [[Gwezin]]; Coëtquen, e [[Ploufragan]]; la Ville-Juhel, e [[Sant-Brieg|Sant-Mikael-Sant-Brieg]]</ref>
* ''En glazur e leon en argant heuliet gant nav bezantenn en aour, 4, 2, 3.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaulieu du Plessis.gif|100px]]
|<big>'''Beaulieu'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Nozieg]]; la Place, le Plessix, en [[Derwal|Dervwal]]; Plessis-Marie, e [[Sant-Widel-Skovrid]]; la Pommeraye, e [[Lanvoe]]</ref>
* ''Dougen a ra ur gebrenn heuliet gant teir steredenn'' (siell [[1409]]) ; livioù disanav.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Beaumanoir.gif|100px]]
|<big>'''de Beaumanoir'''</big><ref>Aotrounez al lec'h-se e [[Evrann]]; parrez [[Medrigneg|Merdrigneg]]; la Hardouinais e [[Sant-Laoueneg]]; parrez [[Monkontour]]; bestonted Besso, e [[Sant-Andrev-an-Dour]]; baroned [[Pont-'n-Abad]] ha [[Rostrenenn]]; aotrounez la Motte e [[Plegeneg]]; Bois de la Motte e [[Tregavoù]]; parrez [[Tremereg]]; Kelenenneg, e [[Bourc'h-Kintin]]; Boisbilly e [[Ploareg]]; Landevonaye ?; markizien Lavardin; beskonted Sant-Yann ?; baroned la Troussière hag aotrounez Malicorne e bro Vaen; aotrounez Beaufort ha Vallée; Landemont, e bro Añjev; konted Nègrepelisse, e bro Quercy</ref>
* ''En glazur e unnek hanochenn en argant, 4, 3, 4'' (siell [[1298]]).
* Gerioù-ardamez : ''J'aime qui m'aime'' ha ''Beaumanoir, bois ton sang''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaumez.gif|100px]]
|<big>'''de Beaumez'''</big><ref>Familh c'henidig eus Pikardi; aotrounez e [[Prizieg]] hag [[ar Gemene]]</ref>
* ''En gul e groaz dentelezek en aour'' (siell [[1276]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Jehan-de-Beaumont.jpg|100px]]
|<big>'''de Beaumont'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se ha la Guichardais, e [[Morzhell]]; Monteval, e [[Roazhon|Sant-Steven-Roazhon]]; Sainte-Foy, e Toussaint</ref>
''(Jehan-de-Beaumont)''
* ''Tri orsel, un drailhenn a dri zamm'' (siell [[1106]] - [[1400]]) ; livioù dizanavezet.
[ADV] [PPC]
|-
|[[Restr:De Beaumont 1.jpg|100px]]
|<big>'''de Beaumont'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se , Beauchesne ha la Haye, e [[Gwitei]]; Breil-Varennes, Lanjouan, e [[Hirwerneg]]</ref>
* ''En argant e dri fav heizez en gul krabanet en aour'' (siell [[1298]]).
[HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>de Beaumont</big>'''<ref>Aotrounez ar Grego, e [[Surzhur]]; Kerdu, e [[Pleskob]]; Val-Diliec, e [[Sant-Nolf]]</ref>''de Beaumont du Grégo''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaumont de la Rochequairie.gif|100px]]
|<big>'''de Beaumont'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Boatev. Aotrouniezh ebet anvet dindan an anv se e Breizh.</ref>
''de Beaumont de la Rochequairie''
* ''En gul e erez en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaumont des Junies.gif|100px]]
|<big>'''de Beaumont'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Quercy. Aotrouniezh ebet roet dindan an anv se e Breizh.
'''Antoine''', eskop Roazhon eus 1759 da 1761</ref>
''Beaumont des Junies''
* ''En glazur e zaou ejen en aour''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Beaumont'''</big> (eus Montroulez)<ref>Familh c'henidig eus Montroulez. '''Mathieu''', barner e 1760; tad ur maer Montroulez e 1810. Ur baron an impalaeriezh e 1810</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:De Beaumont.jpg|100px]]
|<big>'''de Beaumont'''</big>
* ''En glazur hadet gant flourdiliz en aour, e leon en aour balirant.''
[ADV]
|-
|[[Restr:Beaumont-de-la-Villemalart.jpg|100px]]
|'''<big>de Beaumont de la Villemalart</big>'''
* En argant e dri fav heizez en gul krabanet en aour, e zrailhenn en glazur.
[ADV]
|-
|[[Restr:Jan Beaumont.jpg|100px]]
|'''<big>Jan de Beaumont</big>'''
* Karget gant tri houarn bir e beg ; livioù dizanavezet (siell [[1400]]).
[ADV]
|-
|[[Restr:Marie-de-Beaumont (sceau).jpg|100px]]
|'''<big>Marie de Beaumont</big>'''
* Daou bav heizez, e grennbalefarzh karget gant ur greskenn (siell [[1362]]) ; livioù dizanavezet.
[ADV]
|-
|[[Restr:Beaune.gif|100px]]
|<big>'''de Beaune'''</big><ref name="TOU">Familh c'henidik eus bro Douren. Aotrounez Samblançay. '''Guillaume''', jeneral war an Arc'hant ha mestr war ar C'hontoù kêr Naoned e 1492; '''Jacques''', eskob Gwened aet da Anaon e 1511; '''Martin''', mestr war ar C'hontoù Naoned e 1555.</ref>
* ''En gul e gebrenn ar argant heuliet gant teir bezantenn en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaupoil.gif|100px]]
|<big>'''Beaupoil'''</big><ref>aotrounez la Moët-Mallet, eskopti Sant-Brieg; la Force, e bro Perigord; markizien Saint-Aulaire; aorrounez Castelnouvel, Lanmary, Coutures, Luminadfe, Fontenilles, Monplaisir; Brie, Dixmerie, Gorre, Mancelière, et [[Bagar-Bihan]]</ref>
* ''En gul e dri stroll-kon en argant staget en glazur e peul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaurepaire.gif|100px]]
|<big>'''de Beaurepaire'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Plagad]]; Boishauvet, la Roche, e [[Pledran|Pledran;]]<nowiki/>Kermartin, e [[Plian]]</ref>
* ''En aour e nav mailhenn en glazur, 3, 3, 3.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beauvais-d.gif|100px]]
|<big>'''de Beauvais'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Servon]]; la Chesnaye, e [[Tintenieg]]; la Haye, la Villeblanche, la Guillardère</ref>
* ''En argant e leon en gul teodet en aour ; e gab en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Beauvau.gif|100px]]
|'''<big>de Beauvau</big>'''<ref>Familh c'henidig eus bro Añjev. Skourr ''Tigny'' kemmesket gant ar re ''Sénéchal de Quengo'', ha ''Carcado''.</ref>
* ''En argant, ul leon en gul krabanet, teodet, ha kurunet en aour e pemp konk.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beauvis.gif|100px]]
|<big>'''Beauvis'''</big><ref>Aotrounez la Rivaudays, e [[Frozieg]]</ref>
* ''En aour e gebrenn en sabel heuliet gant teir c'haouenn ivez en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Du Bec.gif|100px]]
|<big>'''du Bec'''</big><ref>Familh c'henidik eus [[Normandi]]. Diganti eskibien Gwened, Naoned, Sant-Maloù. Familh kemmesket gant ar re Roc'han.</ref>
* ''Gwerzhidet etre argant ha gul''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le-Bec-de-Kerjegu-400.gif|100px]]
|<big>'''le Bec de Kerjegu'''</big><ref>Aotrounez Kerjegut ha Penancoat, eskopti Leon.
'''Prijent''', maer [[Lesneven]] e 1698</ref>
* ''En argant e wezenn en geot heuliet e kab gant daou benn erez en sabel''.
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Bécart.gif|100px]]
|<big>'''Becart'''</big><ref>Aotrounez Aulnays, eskopti Sant-Maloù. Ur sekretour ar Roue e kañsellerezh [[Pau]] e 1777</ref>
* ''En glazur e rozenn en argant, e gab en aour karget gant teir horzh en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Becdelièvre.gif|100px]]
|<big>'''Becdelièvre'''</big><ref>Beskonted Bouexic e 1637, e [[Gwipri]]; aotrounez Boisbasset, e [[Anast]]; Sainte-Maure, e [[Merenell]]; Bury, e [[Kavan]]; la Motte, Brossay, e [[Gwenvenez-Penfaou]]; la Busnelays, la Seilleraye, e [[Kerc'hfaou]]; Penhoët, e [[Fegerieg]]; markiz Treambert e 1717, e [[Sant-Molf]]; Belair, la Vallée, Hautbois, la Roche-Hervé, e [[Merzhelieg]]; Téhillac; markizien Quévilly, e Normandi e 1654; aotrounez Sasilly, e bro Añjev</ref>
* ''En sabel e ziv groaz hasank ha melionek en argant heuliet e beg gant ur gregilhenn ivez en argant.''
* Ger ardamez : ''Hoc tegmine tutus''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bécel.gif|100px]]
|'''<big>Bécel</big>'''<ref>Aotrounez [[Benion]], eskopti Sant-Maloù. Un eskop Gwened e 1866</ref>
* ''En erminoù e groaz en glazur.''
* Ger-ardamez : ''Caritas cum fide''
[PPC]
|-
|[[Restr:Béchameil.gif|100px]]
|<big>'''Béchameil'''</big><ref name="SOI">Familh c'henidik eus bro [[Soissons]]. Ur merour Breizh e 1696</ref>
* ''En glazur e gebrenn en aour eilet gant teir falmezenn ivez en aour''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Béchenec.gif|100px]]
|<big>'''Bechenec'''</big><ref>Aotrounez a Jarretière, Fougerais, ha Boeuves, e San-t-Yann-Bere ([[Kastell-Briant]])</ref>
* Rannet ː ''e 1 en sabel e leon en argant, e 2 en aour e deir moualc'henn en sabel, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bécheu.gif|100px]]
|<big>'''Bécheu'''</big><ref>Aotrounez du Haut-Charil e [[Lohieg]]; Moulin-Raoul, beli [[Gwitreg]]</ref>
* ''En gul e dreustell en argant heuliet gant teir rod ivez en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Becmeur.gif|100px]]
|'''<big>de Becmeur</big>'''<ref>Aotrounez Loqueltas, et Botoha; Kergreiz ha Kergoal.</ref>
* ''En argant e binenn diframmet en geot.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Becmeur du Garz.gif|100px]]
|<big>'''de Becmeur'''</big><ref>Aotrounez ar Garzh e [[Boulvriag]]; Coatridou, Resto, e Bothoa</ref>
* ''En argant, e seizh mailhenn en gul, 3, 3, 1''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Becquey</big>'''<ref>Aotrounez Reneguy, e [[Sant-Andrev-an-Doureier|Sant-Andrev-en-Dour]]. Ur c'habiten gward-aod Sant-Nazer e 1745</ref>
* Bet dizarbennet e 1668, beli gwenrann
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Becre.gif|100px]]
|<big>'''le Bècre'''</big><ref>Aotrounez Coëtmeur, e [[Regini (kumun)|Regini]]; Coëtrehouarn, e [[Baod]]; Locoal ha Penhaer, e [[Kamorzh]]</ref>
* ''En argant e vezenn en geot heuliet gant teir delienn derv ivez en geot.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bedeau.gif|100px]]
|<big>'''Bedeau'''</big><ref>Aotrounez Saint-Laud, e [[Doulon]]; de Launay, e [[Faouell]]; de l'Ecochère, e [[Sant-Gerent]]; de la Renardière, e [[Chantenay]]</ref>
* ''En glazur e gebrenn en aour heuliet e kab gant teir moualc'henn en argant,
an hini
kreiz kurunennet, hag heuliet e beg gant ur vataraz en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bédée.gif|100px]]
|<big>'''de Bédée'''</big><ref>Familh aotrou [[Bezeg]]; e [[Plouvalae]], [[Pludunoù]], [[Ruskad (kumun)|Ruskad]], [[Sant-Kast-ar-Gwildoù|Sant-Kast]], [[Lambal|Maroué (Lambal)]], [[Pledran]], [[Boursaout]], [[Sant-Brieg|Saozon (Sant-Brieg)]]</ref>
* ''En argent e dri arbenn karv en gul''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bedel de Brandicoët.gif|100px]]
|<big>'''Bédel de Brandicoët'''</big><ref>Aotrounez Brandicoët, e [[Sant-Yagu-ar-Bineg]]</ref>
* ''En gul e lammell en argant.''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Bédel du Puy.gif|100px]]
|'''<big>Bédel du Puy</big>'''<ref>Aotrounez Plaineville, la Courneuve, Bohu, la Teillière, e [[Sant-Postan]]; la Reignenaye, e [[Erieg]]</ref>
* ''En aour e c'helorn en gul.''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Bédou.gif|100px]]
|<big>'''Bédou'''</big><ref>'''Alan''', ur senesal [[Penteür]], war dro 1420; soudard Yann Penhoët.</ref>
* Ur groaz heuliet gant ur rilhenn e pemp konk (siell [[1400]]) ; livioù dizanavezet
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Bédoyère.gif|100px]]
|<big>'''de la Bédoyère'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Talenseg]], eskopti Sant-Maloù. Familh kemmesket gant hini ''Huchet''.</ref>
* ''En glazur e c'hwec'h hanochenn toull en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bégaignon.gif|100px]]
|<big>'''de Bégaignon'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se, Kerhuiodonez, ha Rumen, e [[Plistin]]; Kergadioù, e [[Boulvriag]], Coëtgoureden, e [[Bulad-Pestivien|Pestivien]]; Villeneuve / Kernevez e [[Sant-Jili-Plijo]]; Kerdéval, [[Pouldouran]]; Suzlé, e [[Plijidi]].
'''Even''', eskop [[Landreger]]; aet da Anaon e 1378.</ref>
* ''En argant plezhek en gul a c'hwec'h pezh.''
[PPC]
|-
|
|'''<big>de la Bégassière</big>'''
Gwelout familh '''du Bouays'''
|-
|[[Restr:De Bégasson.gif|100px]]
|<big>'''de Bégasson<ref name="BÉC">Ardamezioù kanus : ''bécasse'' eo "kefeleg" e galleg.
Aotrounez Couessura, e Sant-Melar e kichen [[Boursaout]]; Boisrolland, e [[Kersaout]]; le Charronnière, e [[Sant-Albin-al-Lann]]. Familh kemmesket gant hini le Febvre de la Laubrière</ref>'''</big>
* ''En argant e gefeleg en gul''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bégassoux.gif|100px]]
|<big>'''le Bégassoux'''</big><ref name="BÉC"/>
* ''En glazur e dri fenn kefeleg en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bégaud.gif|100px]]
|<big>'''Begaud'''</big><ref>Aotrounez Kervoyer, e [[Aradon]]; Leffault, e [[Pluveleg]]; Raulet, e [[Erbigneg]]</ref>
* ''En argant e zaou beroked en geot kein-ouzh-kein pigosek hag iziliek en gul heuliet e kab gant ur bempdelienn en glazur hag e beg gant teir c'hreskenn ivez en glazur.''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Bégouin de Beauvais.gif|100px]]
|<big>'''Bégouin'''</big><ref>Aotrounez Beauvais, Chesnerond, la Chopinière, le Bouère, e [[Brug (kumun)|Brug]], eskopti Sant-Maloù</ref>
* ''Palefarzhet : e 1 & 4, en argant e vlourdilizenn en gul; e 2 ha 3, en argant e greskenn en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bègue.gif|100px]]
|<big>'''le Bègue'''</big><ref name="LOR">Familh c'henidig eus [[Loren (rannvro)|Loren]]. Kemmesket e Breizh gant familhoù Parcevaux, kKerouartz, Pastour</ref>
* ''Palefarzhet : e 1 ha 4 en glazur e zluzh en argant, e 2 ha 3 en glazur e skoedig en argant ; war an holl e kondon ur skoed en argant e erez dispak en dir.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Béjarry.gif|100px]]
|<big>'''Béjarry'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Boatev. Aotrounez a Roche-Gueffier, la Grigonnière, la Guesmenière, la Louherie;, Sainte-Gemme.</ref>
* ''En sabel e deir dreustell en argant''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bel de la Rochefordière 1.gif|100px]]<br>[[Restr:Le Bel de la Rochefordière 2.gif|100px]]
|<big>'''Le Bel de la Rochefordière'''</big><ref>Aotrounez a Rochefordière, e [[Keller (kumun)|Keller]]; la Clartière, e [[Machikoul]]; Lesbaupin, e Maezon; la Ville-Fougeré, e [[Nozieg]]; Villehouin, e [[Bolvronn]]; Penhoët, e [[Avezeg]]; la Jallière, e [[Mousterlez]]</ref>
* ''En aour plezhek en glazur.''
* Neuz all : ''En glazur plezhek en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bel de Kersimon.gif|100px]]
|<big>'''Le Bel de Kersimon'''</big><ref>Aotrounez Kersimon, beli [[Kemperle]]</ref>
* ''En argant plezhek en sabel, e c'hrenngonk en glazur karget gant un heol en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bel de la Gavouyère.gif|100px]]
|<big>'''Le Bel de la Gavouyère'''</big><ref>Aotrounez la Gavouyère, e [[Sant-Albin-Elvinieg]]; la Poitevinière, en [[Izeg]]; Petitibois, en [[Pereg (kumun)|Pereg]]; Trelnaud ha Lesnen, en [[Sant-Tual]]; la Tour, e [[Sant-Pern]]; la Motte-Rouxel, la Marchée, Lorière, en [[Saoner]]; la Chevallerays, Belair, Aulnays, Penguily, e [[Sant-Glenn]]</ref>
* ''En argant e deir flourdilizenn en gul''.
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Belinaye.gif|100px]]
|<big>'''de la Belinaye'''</big><ref>beskonted al lec'h se e Sant-Kristof (?); aotrounez la Bélottière, e [[Belzeg]]; la Teilleraye; markizien la Doblais, e [[Sant-Yann-ar-C'houenon]]; aotrounez Oranges, e [[Henwig-ar-C'houenon]]; Racinoux, et [[Sant-Owen-an-Alloz|Sant-Ownen-an-Alloz]]; Berty, e [[Beuzid-ar-C'hoadoù]]</ref>
* ''En argant e dri arbenn tourzh en sabel''.
[PPC]
|-
|
|'''<big>de Bélizal</big>''' ː gwelout Gouzillon
|-
|[[Restr:Bellabre.gif|100px]]
|<big>'''Bellabre'''</big><ref>aotrounez des Renardières, Tellement, Plessis-le-Ghaisne, e [[Korzed]], eskopti Naoned</ref>
* ''En aour e wezenn-balmez en geot war ur savenn ivez en geot.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bellangier (le).gif|100px]]
|'''<big>le</big>''' <big>'''Bellangier'''</big><ref>Aotrounez la Fontenelle, la Ville-au-Fèvre, e [[Gorre]]</ref>
* ''En gul e c'hleze peuliek en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bellangier.gif|100px]]
|<big>'''le Bellangier'''</big><ref>Aotrounez la Bellangerie ha Bois Lérault, e [[Bowidel]]</ref>
* ''En glazur e binenn en argant heuliet gant teir c'hregilhenn ivez en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bellay-du.gif|100px]]
|<big>'''du Bellay'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Añjev; markizien Thouarcé; priñsed Yvetot. E Breizh, aotrounez [[Oudon]], ha Pezeries e [[Kastell-Tepaod]]</ref>
* ''En argant e sourin gwerzhidet en gul heuliet gant c'hwec'h flourdilizenn en glazur.''
[PPC]
|-
|
|'''<big>de Bellefond</big>''' ː gwelout Pissonnet
|-
|
|'''<big>de la Belleissue</big>''' ː gwelout Nicol
|-
|
|'''<big>de Bellevue</big>''' ː gwelout Fournier
|-
|[[Restr:La Bellière.gif|100px]]
|<big>'''La Bellière'''</big><ref>Beskontelezh, e [[Pleudehen]], eskopti Dol. Da gentañ d'ar familh a Zinan, ha goude d'ar re Botherel, Raguénel de Malestroit, Rieux, Laval, Montjean, Acigné, du Chastel, Rieux, Boiséon, Giraud, ha Collin de Boishamon.</ref>
* ''En aour e gab dentek en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bellin de la Furtais.gif|100px]]
|<big>'''Bellin de la Furtais'''</big><ref>War a seblant, diwar c'hostez Montroulez. Julien, maer Montroulez e 1665</ref>
* ''Sourinet etre argant ha gul a c'hwec'h pezh.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bellingant de Kerpabu.gif|100px]]
|<big>'''de Bellingant'''</big><ref>Aotrounez Kerbabu e [[Kerniliz]]; Kerambelec; Kerdouar e [[Plabenneg]]; markiz Crénan, en [[ar Fouilh]];</ref>
* ''En argant e deir fempdiliaouenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Belle-Isle.gif|100px]]
|<big>'''de Belle-Isle / Enez-Gaer'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se ha Tropont e Pederneg.
Kemmesket gant ar re Perrien</ref>
* ''En gul e greskenn en argant, heuliet gant pemp kregilhenn en aour (siell [[1225]]).''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Belleville.gif|100px]]
|<big>'''de Belleville'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Boatev. Kemmesket e Breizh gant ar re Clisson, Harpedane, Rohan, Gondy</ref>
* ''Barlennet etre brizh ha gul'' (siell [[1342]])
[PPC]
|-
|
|'''<big>de la Bellissue</big>''' ː gwelout '''<big>Nicol</big>'''
|-
|[[Restr:Belloneau.gif|100px]]
|<big>'''Belloneau'''</big><ref>Andrée, abadez Sant-Sulpis Roazhon, ha priolez Lokmaria-Kemper</ref>
* ''En argant e dreustell en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bellot de la Hunaudais.gif|100px]]
|<big>'''Bellot de la Hunaudaye'''</big><ref>Familh aotrou la Hunaudaye ha Beaumont, e [[Izeg]]; la Bridais, la Berthaudière, e [[Enorzh]]; la Galmelière, la Herbetières, la Rigaudière ha Rivière-Péan, e [[Maezon-ar-Stêr]].
Tri aoditour eus ar C'hontoù adalek 1672.</ref>
* ''En argant e groaz en sabel, e pep konk ur pav gup grizilhonet en aour hag ereet en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bellot de la Placelière.gif|100px]]
|<big>'''Bellot de la Placelière'''</big><ref>Aotrounez la Placelière hala Roulière, e [[Gwerzhav]]</ref>
* ''En argant e baun rodellant en geot heuliet gant ur vrizhenn erminig en sabel e pep konk.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Belloteau de Beaulieu.gif|100px]]
|<big>'''Belloteau'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Douren. En Breizh, aotrounez Beaulieu, e Sant Sebastian Naoned</ref>
* ''En gul e zaou bal krizet en aour, heuliet e beg gant daou roc'h-gwezboell en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bellouan.gif|100px]]
|<big>'''de Bellouan'''</big><ref>Familh aotrou al lec'h se ha Couësbily, e [[Menieg]]; la Villefief ha Bois du Loup, en [[Algam]]; Closmarquer, [[Gwez (kumun)|Gwez]], er barrez se; Vaujouan, en [[Alaer]]; Bois de la Motte, e [[Tregavoù]]; [[Tremereg]]; la Haye, e [[Gwazel]]; la Minière ha la Mottays, e [[Ruvenieg]]; Montorin, Vauniel, e [[Gwern-Porc'hoed]]; la Haultière, e [[Chantenay]]</ref>
* ''En sabel e erez dispak en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Belon de Vézin 1.gif|100px]]
[[Restr:Belon de Vézin 2.gif|100px]]
|<big>'''Belon de Vézin'''</big><ref>Aotrounez Vézin, eskopti Roazhon</ref>
* ''Teir dorzhell'' (siell [[1363]]) ; livioù dianav.
* Neuz all : ''en glazur e gebrenn en aour heuliet gant teir c'hregilhenn ivez en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Belon du Douet-Garnier.gif|100px]]
|<big>'''Belon du Douet-Garnier'''</big><ref>Aotrounez Douet-Garnier ha Porterie, e [[Naoned|Sant-Donasian Naoned]]; Isaac, grefier er C'hontoù e 1582; daou aoditour er C'hontoù adalek 1718.</ref>
* ''En argant e leon en sabel, hebiaet gant daou c'hleze o begoù e kab ivez en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Belordeau de la Grée.gif|100px]]
|<big>'''Belordeau'''</big><ref>Aotrounez
la Grée, e [[Enorzh]].
'''Pierre''', alvokad e Breujoù Breizh e 1598</ref>
* ''En glazur e leon en argant, leinet gant un dreustellan ivez en argant, karget gant ur greskenn hebiaet gant div steredenn en gul.''
* Sturienn : ''Virtute conciliatur amor''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Bembro</big>'''<ref>Familh c'henidig eus Bro Saoz. Aotrounez ar Rest, e [[Zinzag-Lokrist]].
'''Richard''', kabiten [[Ploermael]] evit kont a Vontfort, bet lazhet e-kerzh [[Emgann an Tregont]] e 1350;
'''Robert''', kabiten ar [[Felgerieg-al-Lann|Felgerieg]], bet lazhet e-kerzh emgann al lec'h se e 1353;
'''Guillaume''', bet lazhet gant du Guesclin e-kerzh seiziz [[Roazhon]] e 1357;
'''Henri''', a bleg d'ar veskont a Roc'han e 1396.</ref>
* Tresadenn en gortoz
|-
|[[Restr:Bellouan.jpg|100px]]
|<big>'''Bellouan'''</big>
* En glazur e joskenn gouezhoc'h en-gwirion eilet e kab gant div steredenn en aour hag e beg gant ur greskenn en argant.
[ADV]
|-
|[[Restr:De Bénazé.gif|100px]]
|<big>'''de Bénazé'''</big><ref>aotrounez al lec'h se e [[Domloup]]; la Vontentinaye, l'Isloire, la Gradmaison, e [[Gwennel]]; Portanger, an Templ, la Roche, e [[Gwenroc'h]].</ref>
* ''En argant e deir c'hreskenn en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bennerven-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Ben(n)erven'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se ha Kerdanouarn, e [[Redene]]; Kerbriant, Kerrest ha Kerguénel, e [[Plañvour]]; Tredig e [[Gwidel]]; Bresserien, e [[Prizieg]].</ref>
* ''En argant e wezenn-derv c'heotet mezennek en aour, e c'houezhoc'h en gul tremenant e kef ar wezenn.''
[GDG][PPC]
|-
|[[Restr:Benoist de Lesnevé.gif|100px]]
|<big>'''Benoist de Lesnevé'''</big><ref>Aotrounez Leznevez, e [[Sant-Teve]]; Gréthébaud, en [[Polieg]]; la Porte.
'''Jean''', aoditour er C’hontoù e 1158.</ref>
* ''En erminoù e deir c'hebrenn en gul, karget gant bezantennoù en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Benoist de la Masure.gif|100px]]
|<big>'''Benoist de la Masure'''</big><ref>Aotrounez la Masure, beli Roazhon.</ref>
* ''En argant e erez en sabel, pigoset hag iziliet en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Benoist de la Closerie.gif|100px]]
|<big>'''Benoist de la Closerie'''</big><ref>Aotrounez la Closerie, beli Roazhon.
'''François''', alvokad e [[Breujoù Breizh]] e 1690</ref>
* ''En argant e nav moualc'henn geotet lammellet, heuliet gant peder teirdiliaouenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bentelée.gif|100px]]
|'''<big>Bentelée / Bentley</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro Saoz. Aotrounez la Roche-Moysan, en [[Arzano]], eskopti Gwened.
'''Gautier''', pried Jeanne de Belleville, intañvez Ollivier de Clisson, e oa komandant e-kerzh emgann [[Maoron]] er bloaz 1352; abalamour da se eo bet graet aotrou la Roche-Moysan;</ref>
* ''Treustellet etre aour ha glazur a c'hwec'h pezh, e c'housourin en gul balirant a-greiz-holl''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bellouan de la Chapelle.jpg|100px]]
|<big>'''Bellouan de la Chapelle'''</big>
* ''Un erez dispak, gant ur sourinan'' (siell [[1401]]) ; livioù dianav.
[ADV]
|-
|[[Restr:Benaise.jpg|100px]]
|<big>'''Benez'''</big>
* ''Karget gant ur pod skouarnet'' (siell [[1412]]) ; livioù dianav.
[ADV]
|-
|[[Restr:Bérard du Demaine.gif|100px]]
|<big>'''Bérard du Demaine'''</big>
* ''En argant, e groaz flourdilizek en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bérard de Kermartin.gif|100px]]
|<big>'''Bérard de Kermartin'''</big> <ref>Aotrounez Kervarzhin, e [[Ar Vinic'hi|Minihi-Landreger]]; la Ville-Théart e [[ar Vezvid]]; Coin, e [[Ruskad (kumun)|Ruskad]]; Frost; Pontfilly; Verger; les Landes, e [[Erge-ar-Mor|Erge-Armor]]; la Fruglaye, e [[Plurien]]; Villemain ha Grangier, e [[Plangonwal]]; Bellemarte, e [[Plerin]]; la Fauvelière, e [[Baez]]; la Foucardière, e [[Sant-Merve]]; konted Deciane er Piemont e 1521.
- '''Herve''', kroaziad e 1218;
- '''Thibaut''', dimezet da Jeanne Helory, itron Kervarzhin, war dro 1409;
- '''Alan''', dimezet da Marguerite de Rochefort war dro 1476;
- '''Alan''', o mab, senesal Lambal e 1498, dimezet da Varc'harid Boislarouge;
- '''Jean''', dimezet da Raoulette Cadoré e 1500, itron la Fauvelière;
- '''Pierre''', aotrou la Foucardière; e oa da vare Bayard e penn ur striollad e-kerzh brezelioù Piemont, hag en deus bet evit se eus kontelezh Decian eus 1521 ha 1529.
</ref>
* ''En argant e groaz koñchek en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bérard-du-Bois-Farouge.gif|100px]]
|'''<big>Bérard (2) du Bois-Farouge</big>'''
(neuz all eus Bérard de Kermartin)
* ''Palefarzhet ː e 1 ha 4, Bois-Farouge; e 2 ha 3, Bérard; a-greiz holl, Cadoré''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bérard-3.gif|100px]]
|'''<big>Bérard (3)</big>'''
(eil neuz all eus Bérard de Kermartin)
* ''En aour e erez dispak en sabel, karget gant ur skoed Bérard''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bérard de la Seigneurais.gif|100px]]
|<big>'''Bérard de la Seigneurais'''</big>
* ''En glazur e gebrenn en argant heuliet e beg gant ur greskenn ivez en argant, e gab en argant karget gant teir balafenn en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bérard de la Ville-au-Voyer.gif|100px]]
|<big>'''Bérard de la Ville-au-Voyer'''</big>
* En argant e dreustell en gul heuliet gant c'hwec'h torzhell en sabel, 3, 3.
[PPC]
|-
|[[Restr:Béraudière de la.gif|100px]]<br>[[Restr:Béraudière de la, alias.gif|100px]]
|<big>'''Béraudière (de la)'''</big>
* En glazur e groaz forc'hek en argant.
* Neuz all : palefarzhet ; e 1 ha 4 en glazur e groaz forc'hek en argant, e 2 ha 3 en aour e erez dispak en gul.
* Ger-ardamez : ''Nil nisi Deo''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bérault d'Estanges.gif|100px]]
|<big>'''Bérault d'Estanges'''</big>
* En gul e vleiz tremenant en argant eilet gant teir c'hregilhenn ivez en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bercle.gif|100px]]
|<big>'''Bercle'''</big>
* En glazur e dri leon leonparzhet e aour, krabanet ha teodet en gul.
[GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Berezay.jpg|100px]]
|<big>'''Bérezay'''</big>
* En glazur e c'hoaf en aour, beg e kab, eilet gant daou gleze en argant krogennet en aour, beg e kab ivez.
[PPC]
|-
|[[Restr:Berien.jpg|100px]]
|<big>'''Berien'''</big>
* En gul e groaz koñchek en aour, e gab ivez en aour karget gant teir c'hregilhenn en gul.
[ADV]
|-
|[[Restr:Berland de la Guitonnière.gif|100px]]
|<big>'''Berland de la Guitonnière'''</big><ref name="POI" /><ref>Ardamezioù kanus: "gwenneg" = ''merlan'' / Berland.</ref>
* En glazur e zaou wenneg en argant, ar skoed hadet gant steredennoù en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bergevin.gif|100px]]
|<big>'''Bergevin'''</big>
* En gul e gebrenn en aour, eilet e kab gant daou varr en argant, hag e beg gant ur greskenn ivez en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bergoet.gif|100px]]
|<big>'''Bergoed'''</big>
* En argant e gebrenn en sabel eilet gant teir c'hregilhenn ivez en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bergues.gif|100px]]
|<big>'''Bergues'''</big>
* En geot e deir mailhenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Beeguiere.gif|100px]]
|<big>'''Berguière'''</big>
* ''En gul e groaz e argant eilet gant peder c'hroazigenn ivez en argant, unan e pep konk.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Berien-d.gif|100px]]
|<big>'''de Berien'''</big>
* ''En argant e deir eilenn en gul ; e c'hrenngonk en aour karget gant ul leon en sabel.''
[GLB]
|-
|[[Restr:Beringhen-d.gif|100px]]
|<big>'''Beringhen'''</big>
* ''En argant e dri feul en gul, e gab en glazur karget gant div bempdeliaouenn en argant.''
[HGG] [PPC]<ref>Gant ur vi-koukoug : ''*Bebinghen''.</ref>
|-
|[[Restr:Béritault-1.gif|100px]]
[[Restr:Béritault-2.gif|100px]]
|<big>'''Béritault'''</big>
* ''En gul e deir sourin en aour'' (1696)
* Neuz all : ''en argant e gebrenn en glazur karget gant div goulm nijant penn-ouzh-penn en aour, heuliet ouzh kab gant div steredenn en aour hag ouzh beg gant tri fenn leon en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard.gif|100px]]
|<big>'''Bernard'''</big>
* ''En glazur e sourin en aour karget gant teir rodig-kentr en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Bernardais.gif|100px]]
|'''de la <big>Bernardais</big>'''
* ''En argant hadet gant kregilhennoù en gul, e erez rannet etre glazur ha sabel balirant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de Bazouges.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de Bazouges'''</big>
* ''En argant e sourin en glazur karget gant ur greskenn en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de la Bernardais.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de la Bernarday'''</big>
* ''En argant e gebrenn en gul heuliet gant teir steredenn en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de Bougy.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de Bougy'''</big>
* ''En glazur e deir dreustell gommek en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de Carentois.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de Carentois'''</big>
* ''En gul e gastell a dri zour en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard d'Estiau.gif|100px]]
|<big>'''Bernard d'Estiau'''</big>
* ''En argant e zaou leonparzh en sabel, an eil dreist egile.''
* Sturienn : ''Honneur et tout pour honneur''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard du Haut-Cilly.gif|100px]]
|<big>'''Bernard du Haut-Cilly'''</big>
* ''Benet etre gul hag aour, ar gul karget gant teir ruilhenn en aour, an aour karget gant teir dorzhell en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de la Houdière.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de la Houdinière'''</big>
* ''En argant e dour en sabel toet en gul war ur savenn c'heotet, skoret gant daou arzh en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de l'Isle-d'Aval.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de l'Isle d'Aval'''</big>
* ''En sabel e leon en argant leinet gant ur rodig-kentr ivez en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de keraberio.jpg|100px]]
|<big>'''Bernard de Keraberio'''</big>
* ''En gul e zaou gleze lammellet o beg ouzhab, heuilet gant div flourdilizenn, unan ouzh kab, unan ouzh beg, leziet gant div rodig-kentr, an holl en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de Lesmêe.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de Lesmêe'''</big>
* ''En aour e dri fenn morian en sabel, talwedek en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de Rezay.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de Rezay'''</big>
* ''En glazur e ziv dreustell gommek en argant, e gab en sabel karget gant tri marc'heg gwezboell en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard du Treil.gif|100px]]
|<big>'''Bernard du Treil'''</big>
* ''Troc'het etre aour ha glazur, e gebrenn balirant en erminoù, heuliet ouzh kab gant div houadan en sabel hag ouzh beg gant ur groaz eoriek en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernier de la Chapelle.gif|100px]]
|<big>'''Bernier de la Chapelle'''</big>
* ''En argant e dreustell en gul heuliet gant c'hwec'h pempdiliaouenn ivez en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Berruyer du Margaro.gif|100px]]
|<big>'''Le Berruier de Margaro'''</big>
* ''En glazur e dri fod en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Berruyer de Villiers.gif|100px]]
|<big>'''Le Berruier de Villiers'''</big>
* ''En glazur e helm en argant grilhet ha war-dreuz.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Berry de Lessay.gif|100px]]
|<big>'''Berry de Lessay'''</big>
* ''En argant e dri fenn gadgi en sabel gwakoliet en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertaud de la Guitonnière.gif|100px]]
|<big>'''Bertaud de la Guitonnière'''</big>
* ''En glazur e zaou braog en argant peuliet kein-ouzh-kein.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertaud du Hamel.gif|100px]]
|<big>'''Bertaud du Hamel'''</big>
* ''En aour e sourin en sabel karget gant teir bezantenn en argant, heuliet gant c'hwec'h ruilhenn en gul gouremet.''
[PPC]
|-
||[[Restr:Berthelot du Baschemin.gif|100px]]
|<big>'''Berthelot du Baschemin'''</big>
* ''En argant e zaou leon en sabel, an eil dreist egile.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Berthelot de Boumois.gif|100px]]
|<big>'''Berthelot de Boumois'''</big>
* ''Rannet etre erminoù ha glazur, e gebrenn heuliet gant teir mailhenn an eil en eben.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Berthelot de la Pavagère.gif|100px]]
|<big>'''Berthelot de la Pavagère'''</big>
* En argant e gebrenn en glazur eilet e kab gant div steredenn ivez en glazur hag e beg gant un erez dispak en sabel leinet gant ur greskenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Berthelot de Saint-Ilan.gif|100px]]
|<big>'''Berthelot de Saint-Ilan'''</big>
* En glazur e dri fenn leonparzh en aour, pep hini leinet gant ur flourdilizenn ivez en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Berthelot de Versigny.gif|100px]]
|<big>'''Berthelot de Versigny'''</big>
* En glazur e gebrenn en aour eilet gant teir bezantenn ivez en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertho de Maritaine 2.gif|100px]]
|<big>'''Bertho(u) de Maritaine'''</big>
* En aour e sparfell en sabel e benn a-gleiz, grizilhonet en sabel, eilet gant teir rodig-kentr en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Berthelot de la Rousselière.gif|100px]]
|<big>'''Berthois de la Rousselière et des Bretonnières'''</big>
* En argant e leon kurunennet en gul, e gab en glazur karget gant ur greskenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Berthou des Fontaines.gif|100px]]
|<big>'''Berthou des Fontaines'''</big>
* En aour e sparfell en sabel e benn e kleiz, ur skourrig geotet en e bav dehoù, eilet gant teir rodig-kentr en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertier de la Ville-Guénéal.gif|100px]]
|<big>'''Bertier de la Ville-Guénéal'''</big>
* En glazur e ejon skoelf en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertin d'Avennes.gif|100px]]
|<big>'''Bertin d'Avennes'''</big>
* Talbennanek etre argant ha gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertin de Bourdeille.gif|100px]]
|<big>'''Bertin de Bourdeille'''</big>
* Palefarzhet : e 1 en glazur e gleze peuliet en argant ; e 2 ha 3 en aour e deir rozenn en gul plantet war ur savenn c'heotet, e gab en glazur karget gant teir steredenn en aour ; e 4 en glazur e leon en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertram.gif|100px]]
|<big>'''Bertram'''</big>
* Teir c'havan, 2, 1 ; livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertrand de Coeuvres.gif|100px]]
|<big>'''Bertrand de Coeuvres'''</big>
* En argant e gebrenn en gul eilet gant teir c'halon ivez en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertrand-Geslin.gif|100px]]
|<big>'''Bertrand-Geslin'''</big>
* Palefarzhet : e 1 en aour e sourin en glazur karget gant teir steredenn en argant, e 2 ha 3 en glazur e lestr en argant mordoant war ur mor ivez en argant, e 4 en sabel e helm en aour war dreuz treuzet gant ur c'hleze sourinet e beg en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertrand du Hertré.gif|100px]]
|<big>'''Bertrand du Hertré'''</big>
* En argant e erez en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertrand-d-bzh.jpg|100px]]
|<big>'''Bertrand de Launay'''</big><ref name="NOR" />
* En aour e leon geotet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Bertrand de la Pichonnais'''</big>
|-
|[[Restr:Bertrand de la Roterie.gif|100px]]
|<big>'''Bertrand de la Roterie'''</big>
* En glazur e groaz en argant, konket gant ur penn leonparzh ivez en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Bertrand de Tronjoly'''</big>
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertrand de Villelles.gif|100px]]
|<big>'''Bertrand de Villelles'''</big>
* En glazur e garv tremenant en aour, e gab en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bervet du Cosquer.gif|100px]]
|<big>'''Bervet ar C'hozhker'''</big>
''Bervet du Cosquer (Le)''
* En gul e groaz krouget en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Berziau de Molins.gif|100px]]
|<big>'''Berziau de Molins'''</big>
* En gul e deir melionenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Beschais de la Villeaubois.gif|100px]]
|<big>'''Beschais de la Villeaubois'''</big>
* En argant e greskenn en gul eilet gant teir steredenn ivez en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Besançon de Souligé.gif|100px]]
|<big>'''Besançon de Souligné'''</big>
* En aour e benn morian kordigellet en argant eilet gant teir melionenn c'heotet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Beschart.jpg|100px]]
|<big>'''Beschart''' pe '''Béchard de Saint-Baud'''</big>
* En glazur e dri fal en argant, 2, 1.
* Ger-ardamez : ''Memorare novissima tua''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Beschu de la Fraschetière 1.gif|100px]]<br>[[Restr:Beschu-Fraschetière-2.gif|100px]]
|<big>'''Beschu de la Fraschetière (Le)'''</big>
* En glazur e gerc'heiz en aour eilet gant teir c'hroaz Sant-Anton en argant.
* Neuz all : Palefarzhet : e 1 ha 4 en glazur e gerc'heiz en aour eilet gant teir c'hroaz Sant-Anton en argant, e 2 ha 3 barlennet etre aour ha glazur a eizh pezh, pep barlenn aour karget gant ur steredenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bescont-le.gif|100px]]
|<big>'''Beskont (ar)'''</big>
''Bescont (Le)''
* En glazur e bilikan en aour en e wedennoù ivez en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Besné-d-1.gif|100px]]<br>[[Restr:Besné-d-2.gif|100px]]
|<big>'''Besné (de)'''</big>
* Brizhet ha ginvrizhet etre aour ha gul.
* Neuz all : en argant e leon kudennek geotet.
[HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:Bessac de Cambon.gif|100px]]
|<big>'''Bessac (de)'''</big>
* En aour e leon an sabel eilet e kab gant div steredenn en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blason famille fr Bessart.svg|100px]]
|<big>'''Bessart du Parc'''</big>
* En argant e ziv dreustell en gul eilet gant seizh moualc'henn en sabel, 3,3,1
[PPC]
|-
|[[Restr:Bessart de la Bessardais.gif|100px]]
|<big>'''Bessart (Bessard) de La Bessardais'''</big>
* Ur greskenn eilet gant nav moualc'henn, 4 ha 5, leinet gant un drailhenn ; siell [[1216]], livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Besso-d.gif|100px]]
|<big>'''Besso (du)'''</big>
* En aour e deir c'hebrenn en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Besso-d-2.gif|100px]]
|<big>'''Besso (du)'''</big>
* Dek hanochenn, 4, 3, 2, 1 ; siell [[1380]], livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bethune.gif|100px]]
|<big>'''Béthune (de)'''</big>
* En argant e dreustell en gul.
* Ger-ardamez ː ''Nunquam marcessit virtus''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bezay.gif|100px]]
|<big>'''Bezay'''</big>
* En argant e deir gwerzidenn kenstag en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Biaille de la Milletière.gif|100px]]
|<big>'''Biaille de la Milletière'''</big>
* En geot e zaouzek hanochenn en aour, 4, 4, 3, 1.
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Biard de la Colinière.gif|100px]]
|<big>'''Biard de la Colinière'''</big>
* En argant e dri ererig en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Biard du Val.gif|100px]]
|<big>'''Biard du Val'''</big>
* Palefarzhet etre glazur ha sabel, e groaz florañseg en argant karget gant nav hanochenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bidart de la Barrais.gif|100px]]
|<big>'''Bidart de la Barrais'''</big>
* En argant e zaou speg lamellet en sabel ereet en geot, eilet gant peder brizhenn erminig en sabel, unan e pep konk.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bidé de la Bidéaie.gif|100px]]
|<big>'''Bidé de la Bidéaie'''</big>
* En argant e leon en sabel krabanek ha teodek en gul eilet e konk 1 gant ur greskenn en glazur, e konk 2 gant ur steredenn en gul hag e beg gant un eil steredenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bidégan.gif|100px]]
|<big>'''Bidégan'''</big>
* En argant e deir sourin en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bidon de Sucé.gif|100px]]
|<big>'''Bidon des Rochettes'''</big>
* En argant e gebrenn en glazur eilet gant teir melionenn c'heotet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Biet du Coudray.gif|100px]]
|<big>'''Biet du Coudray'''</big>
* En argant e ziv greskenn en gul an eil dreist eben ; e gab en glazur karget gant teir steredenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Biffart des Salles.gif|100px]]
|<big>'''Biffart des Salles'''</big>
* En argant e ziv wareg lammellet, an eil en glazur hag eben en gul, eilet gant pevar houarn-saezh en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bigarré.gif|100px]]
|<big>'''Bigarré'''</big>
* En aour e c'hwec'h moualc'henn en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bigarré (de Belle-Isle-en-Mer).gif|100px]]
|<big>'''Bigarré'''</big><ref>Genidik eus [[ar Gerveur]].</ref>
* Palefarzhet : e 1 geotet e leon en aour, e 2 ha 3 en aour e eor en sabel, e 4 en glazur e lestr mordoant en argant konket gant ur steredenn ivez en argant<ref>Treaseddoù disheñvel a gaver en eil konk.</ref>.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Bignan (de)'''</big>
|-
|[[Restr:Bigot-l.jpg|100px]]
|<big>'''de Bigot'''</big>
* En argant e ziv dreustell en gul eilet gant c'hwec'h pempdelienn ivez en gul, 3, 2, 1.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bigot des Fontaines.gif|100px]]
|<big>'''le Bigot des Fontaines'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Berry. Aotrounez des Fontaines, des Marais, de la Motte ? ; beskonted Morogues; aotrounez la Touanne ha Chezelles, e bro Berry; Genetais, la Villefréhour ha Lourmel, e [[Pleuloc'h]]; les Salles ?; Neufbourg ?; Kergariou ([[Ploubêr]] ?).
Michel, bet noblet da vare Charlez V e 1369; Pierre, chuin Bourges e 1186; Nicolas, sekretour ar Roue e 1588, dimezet e Breizh gant Hélène Guiomar; ur floc'h ar Roue e 1588; an tad Roussaint de Saint Luc, aozer ur c'hounskrid diwar benn uhelidi Breizh e 1691; ur c'huzulier e Breujoù e 1732.
Skourr
Morogues en deus roet ur penn-letanant ar Morlu; aet da Anaon er bloaz 1781.
Skourr Préameneu, eus parrez [[Gwerial]], eskopti Roazhon, en deus roet ur ministr kehelioù; kont an impalaeriezh ha par Bro-C'hall; aet da Anaon e 1825</ref>
* ''En sabel e dri fenn leonparzh en aour''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bigot de Kerjégu.gif|100px]]
|<big>'''Bigot de Kerjégu (Le)'''</big>
* En argant e wiñver e limestra kurunennet en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bigot du Noyer.gif|100px]]
|<big>'''Bigot du Noyer (le)'''</big>
* En argant e leon kudennek en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bigot des Parquets.gif|100px]]
|<big>'''Bigot des Parquets'''</big>
* En argant e gebrenn en sabel eilet gant teir rozenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bigot de Runbezre.gif|100px]]
|<big>'''Bigot de Runbezre (Le)'''</big>
* En argant e ziv dreustell en gul eilet gant c'hwec'h pempdiliaouenn ivez en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bigot de la Villerabel.gif|100px]]
|<big>'''le Bigot de la Villerabel'''</big>
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en argant e leon kudennek en sabel kurunennet en gul, e 2 ha 3 en gul e greskenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Bigottière de Perchambault.gif|100px]]
|<big>'''Bigottière de Perchambault (de la)'''</big>
* En glazur e lammell zentek en aour eilet gant pevar fenn leon diframmet ivez en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bihan de Kerhellon.gif|100px]]
|<big>'''Le Bihan de Kerhellon'''</big> <ref>Aotrounez Kerhellon, e [[Gwinevez]].
Menegioù ha diskouezadegoù eus 1426 da 1534.
- '''Jean''' war dro 1510, dimezet gant Catherine de Kerscau.</ref>
* ''En erminoù e fempdiliaouenn en gul.''
[HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:Le Bihan de Keruzouarn.gif|100px]]
|<big>'''Bihan de Keruzouarn (Le)'''</big>
* En sabel e groaz pavek en argant, karget e kondon gant ur greskenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bihan de Pennelé.gif|100px]]
|<big>'''Bihan de Pennelé (Le)'''</big>
* En aour e gebrenn en gul difoupant diouzh ur mor en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bihannic de Guicquerneau.gif|100px]]
|<big>'''Bihannic de Guicquerneau (Le)'''</big>
* En gul e zaou zelfin en aour peuliet penn-ouzh-penn.
[PPC]
|-
|[[Restr:Billarts.gif|100px]]
|<big>'''Billarts'''</big>
* En argant e erez dispak en sabel, pigoset hag iziliet en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Billeheust du Manoir.gif|100px]]
|<big>'''Billeheust du Manoir'''</big>
* En glazur e gebrenn faoutet en argant eilet gant teir rozenn ivez en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Billes de Kerfaven.gif|100px]]
|<big>'''Billes de Kerfaven'''</big>
* En argant e wezenn c'heotet hebiaet e kleiz gant ur steredenn en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Billette de Kerouel.gif|100px]]<br>[[Restr:Billette de Kerouel (alias).gif|100px]]
|<big>'''Billette de Kerouel'''</big>
* En sabel e deir zreustell en argant.
* Neuz all : en limestra e dri fesk treustellet ha peuliet<ref>http://heraldique.forumactif.org/t4885-position-pour-3-poissons?highlight=Poissons</ref> en aour, e gab en glazur karget gant teir hanochenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Billon du Domaine.gif|100px]]
|<big>'''Billon du Domaine'''</big>
* En glazur e gebrenn en aour eilet gant teir hanochenn ivez en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Billouart.jpg|100px]]
|<big>'''Billouart de Trémillec'''</big>
* En aour e groaz divouedet en glazur leinet gant div rodig-kentr en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Billy de la Briançais.gif|100px]]
|'''<big>Billy de la Briançais</big>'''
*En aour e groaz divouedet en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bilsic du Cleuzdon.gif|100px]]
|'''<big>Bilsic du Cleuzdon</big>'''
*En gul e groaz divouedet en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Binet des Tournelles.gif|100px]]
|'''<big>Binet des Tournelles</big>'''
*En gul e gab en aour karget gant teir c'hroazigan kroaziganek o zroad sanket en glazur.
[GdG]
Neuz all ː hervez Pol Potier de Courcy ː teir c'hroaz o zroad sanket
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Binolais des Verdières.gif|100px]]
|<big>'''Binolais des Verdières (de la)'''</big>
* En aour e dreustell gommek geotet karget gant un alarc'h en argant, eilet gant tri fav leon en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bintin.jpg|100px]]
|<big>'''Bintin (de)'''</big>
* En aour e groaz koñchek en sabel.
[HGG]
* En aour e groaz koñchek en sabel eilet gant peder flourdilizenn (siell [[1306]]).
[PPC]<ref>Ne ro ket livioù ar flourdilizennoù.</ref>
|-
|[[Restr:Bintin du Bodel.gif|100px]]
|<big>'''Bintin du Bodel'''</big>
* En sabel e zri skoedig en aour, ur rodig-kentr ivez en aour e kondon.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bintin de Bodel.gif|100px]]
|<big>'''Bintin de Bodel (de)'''</big>
* Rannet : e 1 en argant e deir delienn gelenn c'heotet, e 2 en sabel e dri skoedig en aour.
[HGG]
|-
|[[Restr:De la Bintinaye.gif|100px]]
|<big>'''Bintinaye (de la)'''</big>
* En sabel e deir sourin en gul karget gant un dreustell ivez en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Biré de la Grenotière.gif|100px]]
|<big>'''Biré de la Grenotière'''</big>
* En glazur e varr greunavalenn dreustellet en aour karget gant tri greunaval digor en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bitaut du Plessis.gif|100px]]
|<big>'''Bitaut du Plessis'''</big>
* En sabel e gebrenn en argant eilet gant ur rodig-kentr ivez en argant e beg.
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Bizaie.gif|100px]]
|<big>'''Bizaie (de la)'''</big>
* En argant e zube en sabel<ref>Ardamezioù kanus : ''biset'' a reer e galleg eus un dube ''(Columba livia)''.</ref>.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bizeul de la Jaulnaye.gif|100px]]<br>[[Restr:Bizeul de la Jaulnaye 2.gif|100px]]
|<big>'''Bizeul de la Jaulnaye'''</big>
* En glazur e zaou lagad en aour treustellet<ref>Ardamezioù kanus : ''bizeul'' = ''bis uel'', "daou lagad", e galleg an {{XIIvet kantved}}.</ref>.
* Neuz all ː en argant e dreustell en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bizien.png|100px]]
|<big>'''Bizien'''</big>
* En glazur e groaz en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bizien de Kerigomarc'h.gif|100px]]
|<big>'''Bizien de Kerigomarc'h'''</big>
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en argant e dreustell en sabel eilet gant ur steredenn en gul e kab hag ur greskenn ivez en gul e beg ; e 2 ha 3, adpalefarzhet : e 1 ha 4 en gul, e 2 ha 3 en sabel e groaz en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blain.gif|100px]]
|<big>'''Blain (de)'''</big>
* Brizhet e greskenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Blais.gif|100px]]
|<big>'''Blais (de)'''</big><ref>Aotrouien [[Champtoceaux]] ([[Maine-et-Loire]]), hag a oa en eskopti Naoned kent an [[Dispac'h gall]].</ref>
* En aour e dreustell en gul eilet gant c'hwec'h moualc'henn gouremmet ivez en gul, 3, 3.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blais de la Violière.gif|100px]]
|<big>'''Blais de la Violière'''</big>
* En glazur e bemp buan en argant tremenant an eil dreist egile, un eilenn en gul balirant ha peuliet.
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Blanc (le).gif|100px]]
|<big>'''Blanc (Le)'''</big>
* En glazur e dreustell en aour eilet e kab gant ur greskenn en argant leinet gant ur steredenn en aour hag hebiaet gant div steredenn ivez en aour, hag e beg gant ul leon tremenant en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Blanc de la Baume.gif|100px]]
|<big>'''Blanc de la Baume (Le)'''</big>
* Troc'het etre gul hag aour, e leon leonparzhet troc'het etre argant ha sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Blanc de Guenrouet.gif|100px]]
|<big>'''Blanc de Guengueret (Le)'''</big>
* En gul e deir sourin en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blanchard de la Blanchardaye.gif|100px]]
|<big>'''Blanchard de la Blanchardais'''</big>
* Pemp talbennan (siell [[1379]]) ; livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blanchard de la Burahaye.gif|100px]]
|<big>'''Blanchard de la Buharaye'''</big>
* En glazur, e deir greskenn en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Blanchard des Fougerais.gif|100px]]
|<big>'''Blanchard des Fougerais'''</big>
* En argant, e ziv dreustell e sabel, karget pep hini gant ur vailhenn en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Blanchard de Keranduel.gif|100px]]
|<big>'''Blanchard de Keranduel'''</big>
* En gul, e c'horverig en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Blanchard de la Burahaye.gif|100px]]
|<big>'''Blanchard du Minihic'''</big>
* En glazur, e deir greskenn en argant
(skourr hini Buharaye)
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Blanchardaye.gif|100px]]
|<big>'''Blanchardaye (de la)'''</big>
* En gul, e vlourdilizenn en argant
*[GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Blanche de Toussaint.gif|100px]]
|<big>'''Blanche'''</big>
* Div erez kein ouzh kein, o divaskell e beg (siel 1390). Livioù dizanavezet
*[PPC]
|-
|[[Restr:Blandin de la Guibetière.gif|100px]]
|<big>'''Blandin de la Guibetière'''</big>
* En argant e zrailhenn en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blason de Mirebeau.gif|100px]]
|<big>'''Blason de Mirebeau (de)'''</big>
* Sourinet a c'hwec'h pezh (siell [[1246]]) ; livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bot-d.jpg|100px]]
|<big>'''du Bod'''</big>
* ''En gul e gastell en aour mogeriet en sabel leinet gant tri zour bannielek, an hini kreiz uc'heloc'h eget an daou all.''
[HGG]
|-
|[[Restr:du Bot de Kerbot.gif|100px]]
|'''<big>du Bot de Kerbot</big>'''<ref>Aotrounez Kerbod ha Keralvez, e Sarzhav; Grego, e Surzur; markiz ar Roc'h, e Roche, en Santoz; Trevarez, e Laz; Koad ar Moal, e Plouzevede; Gournoaz, e Gwiskri; beskont ar C'hurru, e Milizag.
Meneget e 1536, 1669
Skourr Grégo aet da get e 1826</ref>
* ''en glazur e gebrenn en aour, heuliet gant teir fempdiliaouenn en arc'hant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Botloy.jpg|100px]]
|<big>'''Botloi'''</big>
* ''Palefarzhet etre aour ha glazur.''
[HGG]
|-
|[[Restr:Kermoisan-d.jpg|100px]]
|<big>'''le Bourgeois'''</big>
* ''En gul e seizh kregilhenn en argant, 3, 3, 1''<ref>Heñvel ouzh ''Kermoisan (de)''.</ref>. -->
|-
|[[Restr:Buret de la Massais.gif|100px]]
|'''<big>Buret</big>'''
* ''En argant e c'horlusk en mouk, kokillennek en geot, ha treustellet''.<ref>Aotrounez la Massais, eskopti Roazhon.
Ur sekretour ar Roue e 1764. Ur c'hrefier eus an aferioù sivil e [[Breujoù Breizh]] e 1785</ref>
|}
== C ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Cabellic-l.jpg|100px]]
|'''<big>Cabellic</big>''' <ref>Meneget e 1443, e [[Perroz-Gireg|Perros-Gireg]], bro-Dreger, eskopti Dol..
- '''Yves''', eskob Kernev e 1276</ref>
* ''En gul e groaz krouget en argant, ur groazig ivez en argant e pep konk''
[PPC]
|-
|[[Restr:Caignart.gif|100px]]
|'''<big>Caignart</big>''' <ref>Aotrounez Kerbuchard ha Clachamp, e [[Pluverin]]; Coëtservel; Brangolo, e [[Zinzag-Lokrist|Zinzag]].
- '''Olivier''', gwareger en
un
diskouezhadeg Yann Beaumanoir e 1350;
- '''Jean''', dimezet da Madeleine Mosnier war dro 1560.
- Ar re Brangolo kemmesket gant ar re Chefdubois e 1697.</ref>
* ''En gul e leon en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Caillard.gif|100px]]
|'''<big>Caillard</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro-Añjev. Ardamezeg 1696.
- Ur aoditour er c’hontoù e 1747</ref>
* ''En aour e dreustell gwezboellek etre argant ha glazur a deir derenn''
[PPC]
|-
|[[Restr:Cambout-d.jpg|100px]]
|<big>'''du Cambout'''</big>
* ''en gul e deir dreustell gwezboellek en argant hag en glazur a ziv rezenn'' (siell [[1405]]).
* Sturienn : ''Jamais en vain''
[PPC]
|-
|[[Restr:Chaffault-d.jpg|100px]]
|<big>'''du Chaffault'''</big>
* ''en geot e leon en aour krabanet, teodet ha kurunennet en gul'' (siell [[1470]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Chapelain de Kerezoult.gif|100px]]
|'''<big>Chapelain de Kerezoult</big>'''
* ''en argant e deir sourin en gul, e c'hrenngonk ivez en gul karget gant ur steredenn en argant''.
[PPC]
|-
|[[File:de la Chapelle.gif|100px]]
|'''<big>de la Chapelle</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se, er Chapel-Ploermael; Moulleg; Serent; Pestivien; les Brieux, parrez Plélann-Veur
Menegioù eus 1426 da 1513
'''Olier''', marichal-meur Breizh e 1318</ref>
* ''en gul e dreustell en erminoù''
[PPC]
|-
|[[Restr:Du Chastellier de Corps-Nuds.gif|100px]]
|'''<big>du Chastellier</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se e Kornuz; la Hautays e Trevo; Preauvé e Gwern; Chatelaugier e Ferred; la Jaroussaye, e Gentieg</ref>
* En gul e vrec'h e dehoù loc'hant a-gleiz, o zerc'hel ur vloudilizenn en argant, heuliet gant pevar bezantenn ivez en argant, unan e kab, daou el lezioù, unan e beg
[PPC]
|-
|[[Restr:Cherdel de Traoustang.gif|100px]]
|'''<big>Cherdel</big>'''<ref>Aotrounez Traoustang, e Kamlez</ref>
* En argant e ziv naer o gwidilañ penn ouzh penn
(GdG)
|-
|[[Restr:Cillart de la Villehélio.gif|100px]]
|'''<big>Cillart</big>'''<ref>Aotrounez Villehelio, e [[Plourc'han]]; Villeneuve, Coatarsant ha Lezerec, e [[Lanvaodez]]; Kerilis ha Kersaliou, e [[Pleuvihan]]; Kerasntivel; Landes; Pratiliy, Kergomar, Suville, e [[Tremelar]]; Kerguezennec, Kermainguy ha Kerantrez, e [[Tredarzeg]]; Clezmeur; Kerouazet
''* '''Henri''', eus parrez [[Pleuvihan]] hag e gwreg Jehanna, o deus diazezet Beauport e 1312.''
''* '''Eudon''', floc'h Charlez Bleiz, bet graet prizonnier gantañ e-kerzh emgann [[Ar Roc'h-Derrien|Ar Roc'h-Derien]] e 1356;''
''* '''Jean''', abad Beauport e 1376;''
''* '''Jean''', floc'h marchosioù Loeiz a Anjou, roue Sikilia; en deus bet digant ar priñs se promesa 11.025 florin en aour, evitañ hag evit an 30 goaf eus e strolland, hag e oa e penn e-kerzh brezel adperc'hennidigezh rouantelez Sikilia e 1384;''
''* '''Pierre''', mab da Yann, dimezet da Gatell la Lande war dro 1423;''
''* '''Geoffroy''''' : ''touet en deus d'an dug etre uhelidi Goeloù e 1437;''
''* '''Toussaint Cillart''', ha '''Jean-Bonaventure-Toussaint''', pennc'hrefierien mirourien-seier e Breujoù Breizh, ar c'hentañ e 1719, an eil e 1760.''
''* ur brigadier troadigiezh e 1780;''
''* Uu penn strollad-listri e 1786;''
''* Triezel bet fuzuilhet e Kiberen e 1795''</ref>
* En gul e gorn-hemolc'h en argant, lêrennet heñvel ouzh lammell
Sturienn ː Mon corps et mon sang
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Clavier.gif|100px]]
|'''<big>Le Clavier</big>'''
* En gul e zaou alc'hwez en argant kein ouzh kein ha lammellet<ref>Aotrounez a Pageotière, Boisbidé, Moulin, Miniac, e [[Minieg-Morvan]]; la Bassetière, Villenouveaux, Ferrières.
'''Jean''', sekretour ar Roue e 1655;
Daou denjentil e gwenaerezh ar Roue e 1695;
Skourr Minieg e n'eus kemmesket gant ar re ''de France''; Skourrioù all aet da get.</ref>[PPC]
|-
|[[Restr:Coligny-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Coligny'''</big>
* En gul e erez en argant pigoset, iziliet ha kurunet en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Courmeau de Leurmen.gif|100px]]
|<big>'''Courmeau de Leurmen'''</big>
* ''En gul e deir c'hregilhenn en argant.''
[GLB] [PPC]
|}
== D ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Daghon de la Justonnière.gif|100px]]
|'''<big>Dachon de la Justonnière</big>''' <ref>Aotrounez la Justonnière, la Bérangeraye, la Varanne-Saint-Père ha les Rigaudières, e [[Mezansker]]; la Ragotière, la Billière ha la Salmonière, e [[Sant-Ervlon-ar-Roz|Sant-Ervlon-ar-Ro]]<nowiki/>z; Lorière, e [[Nozieg]]; Flessan.
'''Jean''', aotrou la Justonnière, aet da Anaon e 1498, dimezet da uillemine Cuischard, tad ha mamm '''François''', a veve e 1529, pried Jeanne Blanchet, itron la Bérangeraye; diganto '''Guillaume''' ha '''Jean'''.
'''Guillaume''', tad '''Jean''', tad-kozh '''Jacques''', kuzullier ou prezidial ha chuin [[Naoned]] e 1697, dimezet e 1599 da Anne Cassard, e ziskennidi staliet e bro Añjev, en o mesk ur marc'heg-floc'h mestr-meur urzh Malta e 1779, hag ur merc'h degemeret e Saint-Cyr e 1786</ref>
* ''En gul e zaou leonparzh en aour an eil dreist egile''
[PPC]
|-
|[[File:Daen-d.jpg|100px]]
|<big>'''Daen'''</big>
* ''En glazur e dri arbenn demm en aour kerneliet ivez en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Daniel de la Motte.gif|100px]]
|'''<big>Daniel de la Motte</big>''' <ref>
Aotrounez la Motte, beli Dinan. Ardamezeg 1690. Keloù muioc'h ebet.</ref>
* ''En glazur e deir steredenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Daniel de Kergomar.gif|100px]]
|'''<big>Daniel de Kergomar</big>''' <ref>
Aotrounez Kergomar ha Beaupré, e [[Korle]]; Kervegan, e [[Botoha]].
- '''Yves''', allouez Korle e 1705;
- '''Christophe-Clair''', penn barner-konsul [[Naoned]] e 1774, ha maer Naoned e 1789; aet da Anaon e 1817.</ref>
* ''En gul e lammell en aour, heuliet e kab hag e beg gant ur bezantenn ivez en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Derval.gif|110px]]
|<big>'''de Derval'''</big>
* ''En gul e nav bezantenn en aour, 3, 3, 3.''
|-
|
|<big>'''Dwrgalet'''</big>
Aotrounez Kerloioù, parrez Plouilio.
Bet dizarbennet e [[1670]], beli [[Montroulez]].
Ardamez ebet.
|-
|[[Restr:Noir-l-2.jpg|100px]]
|<big>'''An Du'''</big>
''Le Noir''
* En argant e c'hwec'h ruilhenn en gul gouremet ; ur skoed en glazur er c'hondon.
|}
== E ==
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Eberard.jpg|100px]]
|<big>'''Eberard'''</big> <ref>Aotrounez le Colombier, e [[Pleudehen]].
- '''Joscelin''', test e diazezidigezh Sant-Maloù [[Dinan]] e 1489;
- '''Gilles''', unan eus ar Re-Unanet Sant-Maloù hag o deus aloubet ar c'hastell e 1590;
- ur sekretour ar Roue 1703.</ref>
* ''En glazur e deir c'hreskenn en argant, 2 e kab, 1 e beg, ur steredenn en aour e kondon''.
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Des Ebles.gif|100px]]
|'''<big>des Ebles</big>''' <ref>Keloù ebet diwar benn an aotrouniezhoù.
'''Perrot''', en deus sinet feur-emglev [[Gwenrann]] e [[Lambal]] e 1381.</ref>
* ''Dougen a ra ul leon savant'' (livioù dizanavezet)
[PPC]
|-
|[[Restr:De l'Ecluse de Longraye.gif|100px]]
|'''<big>de l'Ecluse</big>''' <ref>Aotrounez Longraye, Trevoedel, eskopti Kernev ([[Beuzeg-ar-C'hab|Beuzeg]] ?). Ardamezeg 1696</ref>
* ''En argant e gebrenn en sabel heuliet gant daou delfin geotet e kab ha gant un aval-pin ivez en geot e beg''
[PPC]
|-
|
|'''<big>de l'Ecorse</big>''' ː gwelout '''<big>de Lescorce</big>'''
|-
|[[Restr:Eder de Beaumanoir.jpg|100px]]
|'''<big>Eder</big>''' <ref>Aotrounez Beaumanoir, en al [[Al Leslae|Leslae]]; baron la Fontenelle, e [[Tregaeg]]; aotrounez la Villedoré ha la Villeraoul e [[Sant-Brieg|Saozon-Sant-Brieg]], Guerligon en [[Kaouennieg]], Kerrien, e [[Treglañviz]], la Haye ha la Mastinais, e [[Merzhelieg]], l'Ongle ha la Motte-Isar, e [[Gwenred]].
- '''Guillaume''', en deus sinet emglev Gwenrann 1364;
- '''Raoullet''', prezidant e ar Gontoù e 1417;
- '''Guillaume''', eskob Sant-Brieg (aet da Anaon e 1431);
- '''Jean''', marc'heg an Erminig e 1454;
- '''Guillaume''', abad Sant-Gweltaz ha Boken, ha goude eskob Kernev (aet da Anaon e 1546)
- '''Guy''', Unannet brudet, gouarner Douarnenez, bet laket d'ar marv e 1602;
</ref>
* ''En gul e dreustell en argant, heuliet gant teir fempdiliaouenn ivez en argant''
[PPC]
|-
|[[File:Ellen-ledinec.jpg|100px]]
|<big>'''Ellen de Ledinec'''</big>
* ''En sabel e gastell en aour.''
|-
|[[Restr:Arsac-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Arsac / d'Erzac</big>'''
* ''En sabel e erez dispak en argant pigoset ha krabanet en gul.''
[PPC]
|}
== F ==
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Fablet.jpg|100px]]
|<big>'''Fablet'''</big> <ref>Aotrounez la Motte (?), eskopti Roazhon.
Ur c'huzulier er prezidial, maer, letanant-jeneral ar polis, ha kannad Roazhon er Stadoù e 1780;</ref>
* ''En gul e groaz en argant karget gant pemp brizhenn erminig en sabel, e gab en glazur karget gant teir steredenn en argant.''
* sturienn : Ex voto publico
[PPC]
|-
|[[Restr:Fabre.jpg|100px]]
|<big>'''Fabre'''</big> <ref>Aotrounez les Oroux (?), hep muioc'h titouroù.
Ne ouzer ket resis m'az eus ul letanant archerien e Gwened e 1780, en anv se, tad ur baron an impalaeriezh, letanant-jeneral e 1832( marvet e 1858), e oa eus ar familh-se. (PPC)</ref>
* ''En glazur e gebrenn en argant heuliet e kab gant daou morzhol en aour hag e beg gant ur garreg ivez en aour war ur savenn en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Fabri de Bonnepart.gif|100px]]
|'''<big>Fabri</big>''' <ref>Familh c'henedig eus bro Toskana; aotrounez Bonnepart, e [[Teiz]], eskopti Gwened.
- '''Guillaume''', chaloni [[Naoned]] ha prokulor an Dug e lez Roma e 1484;
- un dilennad eus parrez [[Baod]] e 1513;
- '''Jacques''', letanant-jeneral [[Gwened]] eus 1558 da 1570;
- '''Jean''', abad [[Landevenneg]] e 1561</ref>
* ''En glazur e sourin en aour karget gant ur rozenn en gul, hag heuliet gant div steredenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Fabroni.gif|100px]]
|'''<big>Fabroni</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Italia. Aotrou e Breizh e [[Presperieg]], [[Ploermael]], Baen (?), [[Algam]].
- '''Paul''', bet broadet dre lizheroù e 1566, dimezet da Françoise Allory, hag o deus bet Alexandre, aotrou le Gras, prokulor ar Roue e [[Ploermael]] e 1607, dimezet gant Anne Bréhault.
- Kuzulierien e [[Breujoù Breizh]]
e
1698, 1731, 1749</ref>
* ''En glazur e sourin en aour karget gant tri morzhol en sabel, heuliet e kab gant ur pellen en arc'hant ha gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Fagon.gif|100px]]
|'''<big>Fagon</big>''' <ref>Familh c'henedik eus Pariz.
- '''Antoine''', mab d'ur medisin Louis XIV, ha Marie Noisereau, abad [[Sant-Meven]], eskob Lombez, hag eskob [[Gwened]] e 1719; aet da Anaon er bloaz 1742.</ref>
* ''En glazur e leon savant e kleiz en aour, o sellout e un danvad tremenant en argant, war ur savenn geotet; heuliet e kab kleiz gant un heol en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Du Fail.gif|100px]]
|'''<big>du Fail</big>''' <ref>Barradur ar re Raguenel. Aotrounez al lec'h se e [[Domloup]]; Château-Létard, e [[Sant-Ervlon-an-Dezerzh|Sant-Ervlon]]; la Hérissaye, e [[Pleveleg]];
- '''Raoul''', test e-barzh un donezonadur d'an abati Savigné e 1148;
- '''Noël''', kuzulier e prezidial ha goude e Breujoù Roazhon e 1571; aozer meur a levrioù diwar barnadurezh ; aet da Aaon e Roazhon er bloaz 1591</ref>
* ''Palefarzhet etre argant ha sabel.''
[PPC]
|-
|[[File:Faucigny-lucinge-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Faucigny-Lucinge'''</big>
* ''Peuliet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh, hag a zo Lucinge.''
[PPC]
|-
|[[Restr:La Faye de Saint-Genis.gif|100px]]
|'''<big>La Faye de Genis</big>''' <ref>Familh c'henedigk eus bro Limousin; Aotrounez Genis.
- '''Laurent''', eskob [[Sant-Brieg]] e 1375; treuzkaset da [[Avranches]] e 1379; aet da Anaon er bloaz 1391</ref>
* ''En gul e groaz en argant; e gab gourc'hranellek ivez en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Fontaine-dl.jpg|100px]]
|<big>'''Ar Feunteun'''</big>
''Fontaine (de la)''
* En glazur e dreustell skoulmet en aour eilet gant teir c'hregilhenn en argant, 2, 1.
[PPC]
|-
|[[Restr:Forest-goasven.jpg|100px]]
|<big>'''Forest-Gwazhwenn'''</big>
''Forest de Goasven (de la)''
* En glazur e c'hwec'h pempdeliaouenn en aour, 3, 2, 1.
[PPC]
|}
== G ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Gabard.jpg|100px]]
|<big>'''Gabard'''</big> <ref>Aotrounez e [[Gwerzhav]], [[Sant-Filberzh-Deaz]], [[Merzhelieg]], [[Sant-Pêr-Raez]], Teieleg, [[Kerlouevig]], [[Pornizh]] (Itron-Varia), [[Bouez]].
'''- Jean''', aotrou la Noë, tad da François, doktor war an droed hag unan eus kabitened gwarnizon '''Naoned''' e 1543, bet noblet e 1547; dimezet, 1° da Jeanne Giraud, 2° da Louise Brecel;
- daou c'huzulier e [[Breujoù Breizh]], adalek 1573;
- ur provost ar varichaled e 1617; ur marc'heg an Urzh e 1638</ref>
* ''En gul, div steredenn en aour e kab, ur greskenn en argant e beg.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Gabillard.jpg|100px]]
|<big>'''Gabillard'''</big> <ref>Genidig eus [[Mederieg]].
Ur penn-ofiser er brezelioù ar chouanerezh, bet noblet e 1816.</ref>
* ''En argant e gaouenn en glazur, lagadek, pigosek hag iziliek en gul, heuliet a-ehoù gant ul lilienn en gwirion hag e kleiz gant ur c'hleze en gul dornek en aour ; e gab en errminoù''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Gabriau-de-Riparfons.gif|100px]]
|'''<big>Gabriau</big>''' <ref>Genidik eus bro Boatev.
Daou c'huzulier e [[Breujoù Breizh]] adalek 1594.</ref>
* ''En glazur e c'harv tremenant en aour.''
[PPC]
|-
|[[File:Gac-l.jpg|100px]]
|<big>'''Le Gac de Lansalut'''</big>
* ''En aour e leon en sabel, krabanet ha teodet en gul.''
|-
|[[Restr:Le-Gall.jpg|110px]]
|<big>'''Ar Gall'''</big>
* En argant e leon krabanet ha teodet en aour ; div dreustell balirant en aour.
|-
|[[Restr:Garic-d.jpg|110px]]
|<big>'''Garig'''</big>
''Garic (de)''
* En argant e galon en gul, kurunennet en aour.
|-
|[[Restr:Garic-rondour-d.jpg|110px]]
|<big>'''Garig a Roudour'''</big>
''Garic de Roudour (de)''
* En argant e dreustell en gul eilet gant teir c'hregilhenn ivez en gul, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Garnier-2.gif|110px]]
|<big>'''Garnier'''</big>
* En argant e ziv sourin en gul, c'hwec'h kregilhenn ivez en gul e e c'houremm, 2, 2, 2.
|-
|[[Restr:Goaffuec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Goaffueg'''</big>
''Goaffuec (de)''
* En argant e deir femdeliaouenn en glazur, 2, 1 ; ur voualc'henn en glazur e kondon.
|-
|[[Restr:Goalez.jpg|110px]]
|<big>'''Goalez'''</big>
* En gul e greskenn en argant eilet gant c'hwec'h kregilhenn ivez en argant, 3, 3.
|-
|[[Restr:Goallon-d.jpg|110px]]
|<big>'''Goallon'''</big>
* En erminoù e deir zreustell en sabel.
|-
|[[Restr:Goaradur-d.jpg|110px]]
|<big>'''Goaradur'''</big>
* En gul e ziv greskenn en argant kein-ouzh-kein.
|-
|[[Restr:Goarand-l.jpg|110px]]
|<big>'''Goarand'''</big>
* En aour e dreustell en sabel, eilet gant teir melchonenn gevliv, 2, 1.
|-
|[[Restr:Godet-bzh.gif|110px]]
|<big>'''Godet'''</big>
* En argant e wezenn-olivez c'heotet, eilet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur peuliet, teir war bep tu ; e gab sourinet a c'hwec'h pezh etre argant ha sabel.
|-
|[[Restr:Gonidec-l.gif|110px]]
|<big>'''Ar C'honideg'''</big>
''Gonidec (Le)''
* En argant e deir sourin en glazur.
|-
|[[Restr:Gouer-l.jpg|110px]]
|<big>'''Gouer (ar)'''</big>
* En glazur e zri heol en aour, 2, 1.
[HGG]
|-
|[[Restr:Gouere.jpg|110px]]
|<big>'''Gouere'''</big>
* En argant e leonerer en gul, krabanet, teodet ha pigoset en aour.
[HGG]
|-
|[[Restr:Gouesdin-d.jpg|110px]]
|<big>'''Gouezlin'''</big>
''Gouëzlin (du)''
* En glazur e binenn en aour frouezhiek ivez en aour, ar c'hef karget gant ur c'honikl en argant.
[ADV] [HGG]
|-
|[[Restr:Goff-l.gif|110px]]
|<big>'''Ar Gov'''</big>
''Goff(Le)''
* En argant e gastell en sabel.
|-
|[[Restr:Aulnette du Plessis.jpg|110px]]
|<big>'''Gwernig ar Genkiz'''</big>
''Aulnette du Plessis''
* En glazur e deir greskenn en argant, 2e kab, 1 e beg.
[HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:Aulnières-d.jpg|110px]]
|<big>'''Gwernioù'''</big>
''Aulnières (d')''
* ''En glazur hadet gant hanochennoù en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Goaz-Froment-d.jpg|110px]]
|<big>'''Goaz-Froment'''</big>
* ''En argant e deir eilenn treustellet en gul heulliet gant dek moualc'henn en sabel, 4, 3, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Goaz-quelen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Goaz-Kelenn'''</big>
* ''En aour e dreustell en sabel karget gant teir gwezenn en argant.''
|-
|[[Restr:Goazmoval-d.jpg|110px]]
|<big>'''Goazmoval'''</big>
* ''En glazur plezhek en argant a c'hwec'h pezh ; ur greskenn en gul e kab.''
|-
|[[Restr:Guéhéneuc de la Villeneuve.gif|100px]]
|'''<big>Guéhéneuc</big>'''<big>, pe '''Guéhenneuc'''</big> <ref>Aotrounez la Villeneuve ha la Vieuville, e Toussaints ?; Garnouët, la Porte, ha Launay-Caro, e [[Mozhon]]; Goishue, e [[Lanhelen]]; la Bruyère, e [[Landujan]]; Lantricher; la Forestrie, Treffouët, la Ville-Morin, le Roz, Chantepie, le Paz; la Rivière, e Saint-Léger ?; Lozier, e [[Pluvaelgad]]; la Roncière, Glécouët ha Coëtuhan, e [[Brehant-Loudieg]].</ref>
* ''En glazur e leon leonparzhet en argant, heuliet ouzh kab gant div vlourdilizenn ivez en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Guéhéneuc de la Briançais.gif|100px]]
|'''<big>Guéhéneuc de la Briançais</big>'''
* ''En gul e leon en argant heuliet gant pemp steredenn en aour, 2, 2, 1; e c'hrenngonk en glazur''
(PPC)
|-
|[[Restr:Guéhéneuc.gif|100px]]
|'''<big>Guéhéneuc</big>''' <ref>Ur melestrour eus ar c'hoadoù, kont eus an impalaeriezh, senedour ha goude par eus Bro-C'hall; tad d'ul letanant-jeneral e 1830, ha d'ar varichalez Lannes, dugez Montebello.</ref>
* ''Troc'het; en 1, en geot e c'hleze en aour; e 2, en glazur ha skoedig en aour, heuliet er gourem gant pemp steredenn argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Goazouhalle-d.jpg|100px]]
|<big>'''Goazouhal'''</big><ref>Diasur eo ar stumm brezhonek.</ref>
''Goazouhalle (de)''
* ''En gul e dreustell en argant, diforc'het e kab gant un drailhenn en aour a bevar c'hastell.''
|-
|[[Restr:Gouern-de-la-porte.jpg|100px]]
|<big>'''Gwern ar Borzh'''</big>
''Gouern de la Porte''
* En aour e zaou leonparzh en gul, an eil dreist egile.
[HGG]
|}
== H ==
{| class="wikitable"
|-
|[[File:Habasque.jpg|100px]]
|<big>'''Habasque''', e brezhoneg '''an Habask'''</big> <ref>Aotrounez Tregoadalan, e [[Plouganoù]].
Ar skourr Tregoadalan kemeset gant ar re '''La Haye''' e 1568.</ref>
''e galleg ː'' Le Doux
* ''En aour e zaou leon en gul, an eil dreist egile''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Habel2.jpg|100px]]
|<big>'''Habel'''</big> <ref>Aotrounez la Touche, e [[Pleven]]; Meutel, e [[Plevenon]]; Penguilly, e [[Landehen]]; la Haydurand, Saint-Mirel, e [[Plened-Yugon]]; Kerhuis, Kermarquer ?
- '''Alain''', bet test e-barzh un donezadur graet gant Geoffroy de Penthièvre e Sant-Albin-ar-C'hoad e 1167;
- '''Pierre''', aotrou la Touche, hag e gwreg '''Anne Paignon''', aet da Anaon e 1438.</ref>
* ''En argant e deir joskenn moc'h-gouez en sabel diframmet en gul, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Haffont-d.jpg|100px]]
|<big>'''Haffont'''</big> <ref>Aotrounez Kerulat, e [[Pornaleg-Leskonil|Pornaleg]]; Lestriagat, e [[Triagad]]; Kerescant, Pratmaria, e [[Lokmaria-Kemper|Lokmaria]].
Meneget etre 1426 ha 1562 e [[Plouivel]] (?), [[Pornaleg-Leskonil|Pornaleg]], [[Triagad]], [[Beuzeg-ar-C'hab]].
- '''Henri''', o vevañ e 1426, dimezet gant '''Amice de Lezongar''';
- ur merc'h e Saint-Cyr 1788;
- ur c'habiten troadegiezh bet fuzuilhet e [[Kiberen]] e 1795</ref>
* ''En gul e gudon en argant pigoset hag iziliet en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Haicault du Pont.gif|100px]]
|'''<big>Haicault</big>''' <ref>Aotrounez du Pont, e [[Tourig]].
Ur maer [[Kastell-Briant]] e 1696</ref>
* ''En argant e sourin en glazur''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Hersé.gif|100px]]
|'''<big>de Hersé</big>'''
* En glazur e deir oged en aour.<ref>Familh c'henidik eus bro mVaen; aotrounez al lec'h se, du Coudray, de Rubesnard.
Un eskob [[Dol]] e 1767;
Ur vikel-vras ha priol Kernitron, e [[Lanneur]], bet fuzuilhet e [[Kiberen]] e 1795;
Un eskob [[Naoned]] e 1838, aet da Anaon e 1849.</ref>
|-
|[[Restr:Hévin de la Thébaudaye.gif|100px]]
|'''<big>Hévin</big>'''
* En glazur e eor en arc'hant heuliet gant div steredenn ivez en arc'hant<ref>Familh c'henidik eus Bro Iwerzhon. Aotrounez la Thébaudaye, e [[Gevrezeg]]; Margat.
- '''Pêr''', alvokad e Roazhon,
- '''Pêr''', e vab, juriskonsul , prokulor-sindik ha kannad kentañ Roazhon e 1671; aet da Anaon e 1692;
- un marc'heg-skañv mirourien ar Roue, bet gloazet e-kerzh emgann Steinkerque e 1692;
- ur penn-c'hrefier eus an Imbourc'hioù e 1756</ref>
|-
|[[Restr:Ugues.jpg|100px]]
|<big>'''Huon'''</big>
''Ugues''
* En glazur e garv tremenant en argant, kernielet ha krabanet en aour.
[PPC]
|}
== I ==
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Iffer-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Iffer'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se ha Rougeraye, [[Egineg]].
'''Acharis''' en deus sinet emglev [[Gwenrann]] 1381</ref>
* ''En argant e zri ezev en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Iffert.jpg|100px]]
|<big>'''Iffer'''</big>
''Iffer'', ''Iffert''
* ''En sabel e zri ezev en aour.''
[HGG]
|-
|[[Restr:Imbault.jpg|100px]]
|'''<big>Imbault</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Bonthieu; aotrounez la Mothe; la Charlottière, e bro Douren; Ramezeaux, Mesnil-le-Fêtu; Marigny, e-kichen Orleans̃. Bet dalc'het e 1668, beli Naoned.
- '''Pêr''', kabiten ur gompagnunezh kezeg-goaferien, dimezet da vMichelle Postel en Abbeville e 1448;
- '''Guillaume''', bet lazhet e-kerzh emgann Saint-Quentin e 1557;
- '''Melaine''', eus kezeg-skañv an Daofin 1666;
- ur merc'h e Saint-Cyr e 1701;
- ur penn-c'hrefier e [[Breujoù Breizh]]
e 1720;
- Ul lodenn eus ar familh se staliet e Saint-Domingue.</ref>
* ''En gul e bemp c'housourin en argant.''
* Sturienn ː ''Evertendum gigantes''
[PPC]
|-
|[[Restr:Imbert de la Rastardière.jpg|100px]]
|'''<big>Imbert</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Boatev; aotrounez la Rastardière, e [[Henwinieg]]; la Patouillère ha la Gibrais, e [[Sant-Sebastian-an-Enk|Sant-Sebastian]].Bet dizarbennet e 1668, beli Naoned
- '''Jean''', tailhanter dineroù Breizh e 1660</ref>
* ''En sabel e ziv gebrenn en argant.''
[CDH] [PPC]
|-
|[[File:Ynisan.jpg|100px]]
|<big>'''Inizan'''</big>
* ''En aour e dreustell en gul, heuliet gant div ruilhenn ivez en gul e kab hag unan e beg.''
|-
|[[File:Isle-br.jpg|100px]]
|'''de l'isle'''
* ''En gul e zek hanochenn en aour, 4, 3, 2, 1.''
|}
== J ==
{| class="wikitable"
|-
|[[File:Jacob-kerjegu.jpg|100px]]
|<big>'''Jacob'''</big> <ref>Aotrounez la Vasse-Ville, Kerigou ha la Ville-Neuve, e [[Kraozon]]; Kerjegu, e-kichen [[Gwengamp]]; Pontguennec ha Runaudren, e [[Perroz-Gireg|Perroz]]; Prado, [[Vidé]] (?); Lescouët, Lesquivit, e [[Dirinonn]].
Bet dizarbennet e 1670, belioù [[Kemper]] ha [[Lannuon]].
- '''Michel''', abad Saint-Maurice Karnoed (marvet e 1554)
- '''Amaury''', allouer [[Landreger]] e 1594</ref>
* ''En gul e gebrenn en argant heuliet gant teir c'hregilhenn ivez en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Jacobin-l.jpg|100px]]
|<big>'''Le Jacobin'''</big> <ref>Aotrounez Mazarc'hant ha Brondusval, er [[Kastell-Paol|Minihi- Leon]]; Dourduff, l'Estang, Kervasdoue, e [[Plougouloum]]; Kercourteis, e [[Karaez-Plougêr|Plougêr-Karaez]], Chef-du-Bois / Penn-ar-C'hoad, e [[Ar Forest-Fouenant|Locamand]] (ar Forest-Fouenan).
Anvet eus marc'hegiezh gozh e 1668; eizh rummad; menegioù ha diskouezadegoù eus 1443 da 1534, er Minihi-Leon.
- '''Jean''', pried Jeanne de Roscoët e 1443, tad ha mamm '''Yves''', dimezet gant Jeanne Le Rouge, eus tiegezh Bourouguel.
- '''Henry''', abad Sant-Vazhe e 1515;
- Tri c'huzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1646, 1681, 1687;
Skourr Keramprad kemesket gant ar re BUTAULT e 1704;
Skourr an Dourduff kemesket gant ar re DERVAL war dro 1714.</ref>
* ''En argant e skoed en glazur e kondon, heuliet gant c'hwec'h ruilhenn en gul e c'houremm, 3, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Jacquelot de la Mothe.gif|100px]]
|'''<big>Jacquelot</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Añjev; Aotrounez la Mothe ha la Villeneuve, e [[Kistinid]]; Boisrouvray, en [[An Tilh|Tilh]]; Beaufort, e [[Plergar]]; baron Camzillon, e [[Mesker]]; aotrounez Gué-de-l'Isle, e Pluvaeg; la Sauldraye, e [[Gwidel]]
- '''Jean''', kuzulier e Breujoù Pariz e 1553, tad '''Adrien''', kuzulier e pezidial Anger, dimezet gant Jacquemine des Landes, hag o deus bet '''Adrien''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1576; dimezet gant Lucrèce Nouault; kuzulierien all e Breujoù Breizh e 1689, 1703, 1729, 1770; un denjentil boutin eus kambr ar Roue e 1650; ur vikel vras [[Gwened]], abad Sant-Yann-ar-Pradoù ([[Gilieg]]) e 1794.</ref>
* ''En glazur e gebrenn en argant, heuliet e kab gant daou bav ivez en argant, hag e beg gant ul levranez choukant ivez en argant ha gwakoliet en aour''
[PPC]
|-
|
|'''Jaffrez''' ː gwelout '''Geffroy'''
|-
|[[Restr:Jagu de Trobescont.gif|100px]]
|'''<big>Jagu de Trobescont</big>''' <ref>
Aotrounez Traou ar Beskont e [[Sant-Laorañs]].
Keloù muioc'h ebet.</ref>
* ''En sabel e deir dreustell en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Jagu de Mesaudren.gif|100px]]
|'''<big>Jagu de Mesaudren</big>''' <ref>Aotrounez Mez-Aodren, e [[Gwimaeg]]; Prat-Meur, Pont-Izaag, Langouere, Kerangouez e [[Plouganoù]]; Kersalio ha Launay, e [[Pleuvihan]]; Kerneguez, [[Montroulez|Sant-Mazhe Montroulez]]</ref>
* ''En sabel e leon en argant heuliet gant teir steredenn ivez en argant''
[PPC]
|}
== K ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Kabelleg'''</big>
''Cabellec (de)''
* Ardamezioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Cabellic-l.jpg|110px]]
|<big>'''Kabellig'''</big>
* En gul e groaz krouget en argant, ur groazigan ivez en argant e pep konk<ref>Heñvel ouzh hini [[Jeruzalem]] eo ar groaz krouget.</ref>.
[PPC]
|-
|[[Restr:Kaerbout-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kaerbout'''</big>
''Kaerbout (de)'', ''Kerbout (de)''
* En gul e dri ezev en argant, 2, 1.
[PPC]
|-
|[[File:Callouet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kallouet'''</big>
''Callouët' (de)'
* En erminig e leon en glazur, teodet ha krabanet en gul.
|-
|[[Restr:Callouet-kergomar.jpg|110px]]
|<big>'''Kallouet a Gergomar'''</big>
''Callouët de Kergomar''
* En aour e dreustell en glazur leinet gant un houadan kevliv.
|-
|[[Restr:Cariou.jpg|110px]]
|<big>'''Kariou'''</big>
* En glazur e deir rodig kentr en aour, 2, 1.
* Ger-ardamez : ''Urgent stimulé''
|-
|[[File:Kemper-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kemper'''</big>
''Quimper (de)''
* En argant e leonparzh en sabel eilet gant teir c'hregilhenn gevliv e kab.
|-
|[[File:Kenechriou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kenec'hriou'''</big>
''Quenec'hriou (de)''
* Palefarzhet etre argant ha sabel. — Heñvel ouzh ''Kernechriou (de)''.
|-
|[[File:Keradaran-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keradaran (de)'''</big>
* En argant e binenn savennet geotet ; e garv en-gwirion tremenant ha balirant war kef ar wezenn.
|-
|[[File:Keradreux-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keradreuz'''</big>
''Kerdreux (de)''
* En glazur e dri gouleon en aour, 2, 1.
|-
|[[File:Keradreux-coscro-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keradreuz Kozkro'''</big>
''Keradreux-Coscro (de)''
* En argant e dri leonparzh en glazur, 2, 1.
|-
|[[File:Keraennech-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraennec'h'''</big>
''Keraennech (de)''
* En argant e binenn c'heotet karget gant ur big en-gwirion balirant war ar c'hef.
|-
|[[File:Keraer-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraer (de)'''</big>
* En gul e groaz divoueded en erminig, eoriek ha divnaerek en aour.<ref name="KANUS">Ardamezioù kanus.</ref>
|-
|[[File:Keraeret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraeret (de)'''</big>
* Goudreustellet etre argant ha gul, e ziv naer tal-ouzh-tal peuliet, enweek etre ar goudreustelloù.<ref name="KANUS" />
|-
|[[File:Keralain-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keralain (de)'''</big>
* En gul e leon en aour, krabanet ha teodet en argant.
|-
|[[File:Keralbaud-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keralbaud (de)'''</big>
* En glazur e deir c'hroaz pavek en aour, 2, 1.
|-
|[[File:Keraldanet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraldanet (de)'''</big>
* En gul e gab dentek en aour a bemp pezh.
|-
|[[File:Keraly-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerali'''</big>
''Keraly (de)''
* En glazur e deir c'hregilhenn en argant, 2, 1 ; ur flourdilizenn en aour e kondon.
|-
|[[File:Keralio1-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keralio (de)'''</big>
* En glazur e greskenn en argant, eilet gant teir steredenn gevliv, 2, 1.
|-
|[[File:Keralio2-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keralio (de)'''</big>
* En aour e leonparzh en sabel.
|-
|[[File:Keraliou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraliou (de)'''</big>
* En argant e bemp brizhenn erminig, 3, 2 ; e gab dentek en sabel a bemp pezh.
|-
|[[File:Kerambellec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerambeleg'''</big>
''Kerambellec (de)''
* En sabel e flourdilizenn en argant, hebiaet gant daou gleze kevliv o beg e kab.
|-
|[[File:Keramborgne-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keramborn'''</big>
''Keramborgne (de)''
* En gul e helm war-dreuz en aour, eilet gant teir c'hregilhenn en argant, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[File:Kerampuil-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerampuilh'''</big>
''Kerampuil (de)''
* En gul e deir c'houlm en argant, 2, 1.
|-
|[[File:Kerandais-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerandaez'''</big>
''Kerandais (de)''
* Brizhet etre argant ha gul.
|-
|[[File:Keranflech-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keranflec'h'''</big>
''Keranflech (de)''
* En argant e greskenn en glazur karget gant ur rozenn en argant, eilet gant teir c'hregilhenn en glazur, 2, 1.
|-
|[[File:Keranfors-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keranforzh'''</big>
''Keranfors (de)''
* En argant e dreustell en glazur leinet gant ur voualc'henn gevliv hebiaet gant div velionenn ivez kevliv ; ur velionenn ivez en glazur e beg.
|-
|[[File:Kerangal-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangal (de)'''</big>
* En argant e erez dispak en sabel, e vodig olivezenn c'heotet frouezhet en gul etre e grabanoù.
|-
|[[File:Kerangarz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangars (de)'''</big>
* En glazur e greskenn en argant.
|-
|[[File:Keranglas-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keranglas (de)'''</big>
* En argant e deir zreustell en glazur.
|-
|[[File:Kerangomar-d-dex.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangomar (de)'''</big>
* En limestra e vrec'h vaneget a-zehoù, war e zorn un evn kevliv grizilhonet en aour.
|-
|[[File:Kerangomar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangomar (de)'''</big>
* En argant e deir zervenn en geot, ur greskenn en gul e kab.
|-
|[[File:Kerangouez-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangouez (de)'''</big>
* En sabel e deir c'hebrenn en argant.
|-
|[[File:Kerangreon-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangreon'''</big>
''Kerangréon (de)''
* En aour e ziv dreustell skoulmet en gul, eilet gant eizh moualc'henn gevliv, 3, 3, 2.
|-
|[[File:Keranguen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangwenn'''</big>
''Keranguen (de)''
* En aour e leon kudennek en gul.
|-
|[[File:Keranguen-kerdelan-d.jpg|100px]]
|<big>'''Kerangwenn Kerdelan'''</big>
''Keranguen de Kerdelan (de)''
* En argant e deir zorzhell en gul, 2, 1.
|-
|[[Restr:Keranmeal-d.jpg|100px]]
|<big>'''Keranmeal (de)'''</big>
* En argant e greskenn en gul leinet gant teir flourdilizenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kerannou-d.jpg|100px]]
|<big>'''Kerannou (de)'''</big>
* Talbennanek etre argant ha sabel ; e sourin en gul karget gant teir melionenn en argant.
|-
|[[Restr:Keranrais-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Keranrais'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se e [[Plouared]]; la Rigaudière; Coatcanton, e [[Mêlwenn]]; Kervastard e [[Eliant]]; Coëtrédan; Runfao, e [[Ploubêr|Ploubêr.]]
- Un aotrou kroaziad e 1248;
- '''Alain''', dimezet gant Tiphaine de Pestivien, test e-kerzh santelezadur sant Erwan e 1330;
- '''Olivier''' hag '''Alain''', e niz, flec'h e-kerzh [[Emgann an Tregont]], e 1350;
- '''Even''', dimezet e 1369 gant Tiphaine le Voyer, itron la Rigaudière; en deus sinet emglev [[Gwenrann]] 1381.</ref>
*
''Brizhet etre argant ha gul a bemp linenn''.
* Sturienn ː ''Ras ou comble.''
|-
|[[Restr:Kerantour-d.jpg|100px]]
|<big>'''Kerantour (de)'''</big>
* En aour e flourdilizenn en glazur eilet gant teir c'hregilhenn en gul, 2, 1.
|-
|[[Restr:Keraot-d.jpg|100px]]
|<big>'''Keraod'''</big>
''Keraot (de)''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en sabel e vrec'h a-zehoù o terc'hel un evn kevliv ; e 2 ha 3 en argant e gorn-hemolc'h en glazur liammet el lammel en gul.
|-
|[[Restr:Keraudy-d.jpg|100px]]
|<big>'''Keraodi'''</big>
''Keraudy (de)''
* En argant e ziv dreustell en sabel.
|-
|[[Restr:Keraudren-d.jpg|100px]]
|<big>'''Keraodren'''</big>
''Keraudren (de)''
* En glazur e groaz en aour, pep konk karget gant ur steredenn ivez en aour.
|-
|[[Restr:Keraudren-kerguyomar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraodren a Gergwiomar'''</big>
''Keraudren de Kerguyomar (de)''
* En glazur e dri aval-pin en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerautem-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraotem'''</big>
''Kerautem (de)''
* En gul e deir zreustell en argant.
|-
|[[Restr:Kerautret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraotred'''</big>
''Kerautret (de)''
* Gwezboellek etre gul hag aour a c'hwec'h linenn.
|-
|[[Restr:Kerascouet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraskoed'''</big>
''Kerascouët (de)''
* En gul e ziv hanochenn en argant e kab hag e goulourdrenn en aour e beg.
[GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Kerasquer-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerasker'''</big>
''Kerasquer (de)''
* En argant e ziv gadvouc'hal peuliet en gul.
|-
|[[Restr:Keratry-d1.jpg|110px]]
|<big>'''Keratri'''</big>
''Keratry (de)''
* En glazur e gorn-hemolc'h en argant leinet gant ur rozenn gevliv.
|-
|[[Restr:Keraviou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraviou (de)'''</big>
* Talbennanek etre argant ha sabel.
|-
|[[Restr:Keravis-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keravis (de)'''</big>
* En argant e sourin en glazur karget gant teir c'hregilhenn en argant.
|-
|[[Restr:Kerazgan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerazgan (de)'''</big>
* En argant e dreustell en gul karget gant ur gup tremenant en aour.
|-
|[[Restr:Kerazmant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerazmant (de)'''</big>
* En sabel e deir bezantenn en argant.
|-
|[[Restr:Kerbain-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbain (de)'''</big>
* Barlennet etre argant ha sabel.
|-
|[[Restr:Kerbervet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbervet (de)'''</big>
* En gul e deir mailhenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerbescat-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbeskad'''</big>
''Kerbescat (de)''
* En aour e leon kudennek en sabel, e c'housourin en gul.
|-
|[[Restr:Kerbiquet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbiged'''</big>
''Kerbiquet (de)''
* En argant e bempdeliaouenn en sabel.
|-
|[[Restr:Kerbiriou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbiriou (de)'''</big>
* En sabel e deir rodig en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerborio-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerborio (de)'''</big>
* En geot e leon kudennek en argant.
|-
|[[Restr:Kerboudet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerboudet (de)'''</big>
* En glazur e zaou gleze en argant lammellet e beg. — Heñvel ouzh ''Kersalaun (de)''.
|-
|[[Restr:Kerboulard-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerboular'''</big>
''Kerboulard (de)''
* En gul e erez dispak en argant, krabanet ha pigoset en aour.
|-
|[[Restr:Kerbouric-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbourig'''</big>
''Kerbouric (de)''
* En argant e lammell en gul eilet gant peder pempdeliaouenn kevliv.
|-
|[[Restr:Kerboutier-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerboutier (de)'''</big>
* En argant e binenn c'heotet frouezhet en aour, ur gouezhoc'h tremenant en sabel balirant war ar c'hef.
|-
|[[Restr:Kerbrat-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbrat (de)'''</big>
* En gul e deir fempdeliaouenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerbreder-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbreder (de)'''</big>
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en glazur e zorn maneget en argant o terc'hel ur sparfell gevliv ; e 2 ha 3 en argant e greskenn en sabel eilet gant c'hwec'h torzhell en sabel, 3, 3.
|-
|[[Restr:Kerbuoch-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbuoc'h (de)'''</big>
* En argant e sourin en sabel karget gant teir steredenn en aour.
|-
|[[Restr:Kerbusso-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbusso (de)'''</big>
* En glazur e deir c'hreskenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerbuzic-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbuzig'''</big>
''Kerbuzic (de)''
* En sabel plezhek en aour, ur ruilhenn gevliv e kab.
|-
|[[Restr:Kerhallic-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerc'hallig'''</big>
''Kerhallic (de)''
* En argant e dreustell en glazur leinet gant ur voualc'henn gevliv. — Heñvel ouzh ''Kergalic (de)'' ha ''Kergoz (de)''.
|-
|[[Restr:Kerhalz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerc'halz'''</big>
''Kerhalz (de)''
* En aour e hucher en sabel, liammet kevliv.
|-
|[[Restr:Kerharo-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerc'harv'''</big>
''Kerharo (de)''
* En gul e benn karv leinet en aour.
|-
|[[Restr:Kerchoent-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerc'hoent (de)'''</big>
* Talbennanek etre argant ha sabel.
|-
|[[Restr:Kerchoent-coetquelfen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerc'hoent a Goedkelven'''</big>
''Kerc'hoent de Coetquelfen (de)''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 talbennanek etre argant ha sabel ; e 2 ha 3 gwezboellek etre aour ha gul.
|-
|[[Restr:Kerdalaez-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdalaez (de)'''</big>
* En aour e ziv dreustell en glazur.
|-
|[[Restr:Kerdanouarn-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdanouarn (de)'''</big>
* En glazur e deir steredenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerderien-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerderien (de)'''</big>
* En glazur e leonerez en aour.
|-
|[[Restr:Kerdinam-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdinavn'''</big>
''Kerdinan (de)''
* En argant e greskenn en sabel, eilet gant teir zorzhell gevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kerdrean-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdrean'''</big>
''Kerdréan (de)''
* En sabel e seizh mailhenn en argant, 3, 3, 1.
|-
|[[Restr:Kerdreant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdreant'''</big>
''Kerdréant (de)''
* En gul e leonparzh erminiget.
|-
|[[Restr:Kerdrein-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdrein (de)'''</big>
* En erminig e gab dentek en sabel, pemp pezh.
|-
|[[Restr:Kerdreis-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdreis (de)'''</big>
* En argant e ziv dreustell en gul.
|-
|[[Restr:Kerduel-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerduel (de)'''</big>
* En gul e c'hwec'h ruilhenn en argant, 3, 2, 1 ; e gab gwriet en glazur karget gant teir fempdeliaouenn en argant.
|-
|[[Restr:Keremar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keremar (de)'''</big>
* En argant e deir c'haouenn en sabel, krabanet, iziliet ha pigoset en gul.
|-
|[[Restr:Keremec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keremec (de)'''</big>
* En glazur e leon kudennek en argant.
|-
|[[Restr:Kereneoc-de.jpg|110px]]
|<big>'''Keremeoc'''</big>
''Kerémeoc (de)''
* En glazur e leon brizhet etre argant ha gul.
|-
|[[Restr:Keremor-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keremor (de)'''</big>
* Palefarzet : e 1 ha 4 en argant e baun rodellant en sabel ; e 2 ha 3 en argant e deir c'hregilhenn en gul ; ur greskenn en gul e kondon.
|-
|[[Restr:Kererault-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kereraod'''</big>
''Kererault (de)''
* En glazur plezhek en argant, ur flourdilizenn gevliv war ar glazur e kab.
|-
|[[Restr:Kererel-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kererel'''</big>
''Kerérel (de)'', ''Kerrel (de)''
* En gul e groaz en argant, un alarc'h kevliv pigoset hag iziliet en sabel e pep konk.
|-
|[[Restr:Kerespers-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keresperz'''</big>
''Kerespers (de)''
* En aour e greskenn en gul eilet gant c'hwec'h rozenn en gul, 3 e kab, 3 e beg.
|-
|[[Restr:Kerestat-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerestat (de)'''</big>
* En glazur e bav peuliek en argant eilet gant teir steredenn ivez en argant, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kerfareguin-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerfaregen'''</big>
''Kerfareguin (de)''
* En argant e zervenn c'heotet meziet en aour, ar c'hef karget gant ur gouezhoc'h kounnaret, goulaouet ha stilhonet en argant.
|-
|[[Restr:Kerfaven-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerfaven (de)'''</big>
* En argant e dreustell en gul.
|-
|[[Restr:Kerfloux-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerflouz'''</big>
''Kerfloux (de)''
* En gul e deir c'hregilhenn en argant, 2, 1 ; leinet gant un drailhenn gevliv.
|-
|[[File:Kerfors-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerforz'''</big>
''Kerfors (de)''
* En argant e gorn-hemolc'h en glazur, louanek hag ereek en glazur.
|-
|[[File:Kerfraval-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerfraval'''</big>
''Kerfraval (de)''
* En glazur e groaz en argant karget en he c'halon gant un hanochenn en gul, ur rodig-kentr en argant e pep konk.
|-
|[[File:Kergadalan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergadalan (de)'''</big>
* En argant e gorn-hemolc'h en sabel, louanek hag ereek en sabel.
|-
|[[File:Kergadaran-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergadaran (de)'''</big>
* En argant e binenn c'heotet frouezhet en aour, ar c'hef karget gant ur c'harv en-gwirion tremenant ha balirant.
|-
|[[Restr:Kergadeau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergado'''</big>
''Kergadeau (de)''
* En argant e deir zreustell en gul, e sourinan en glazur balirant ; e zrailhenn en gul e kab.
|-
|[[Restr:Kergadiou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergadiou (de)'''</big>
* Treustellet kommek etre argant ha glazur a c'hwec'h pezh ; e grenngonk en erminig.
|-
|[[Restr:Kercadoret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergadoret'''</big>
''Kercadoret (de)''
* En glazur e deir c'hiprezenn en aour, 2, 1, eilet e kab gant ur greskenn en argant a-zehoù hag ur flourdilizenn gevliv a-gleiz.
|-
|[[Restr:Kergalic-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergalig'''</big>
''Kergalic (de)''
* En argant e dreustell en glazur leinet gant ur voualc'henn gevliv. — Heñvel ouzh ''Kerhallic (de)'' ha ''Kergoz (de)''.
|-
|[[Restr:Kerganou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerganou (de)'''</big>
* En glazur e gebrenn en argant, e eilet gant teir rodig-kentr gevliv, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kergaradec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergaradeg'''</big>
''Kercaradec (de)''
* En glazur e bav en argant eilet gant ur steredenn en aour war beg ar biz-meud.
|-
|[[Restr:Kergariou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergariou (de)'''</big>
* En argant plezhek en gul e grenn-gonk en limestra karget gant un tour en argant mogeriet en sabel.
|-
|[[Restr:Kergueheneuc-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergehenneg'''</big>
''Kergueheneuc (de)''
* Troc'het etre argant ha gul, e leon an eil en egile.
|-
|[[Restr:Kerguelen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergelen'''</big>
''Kerguelen (de)''
* En argant e deir zreustell en gul leinet
pep hini gant peder brizhenn erminig en sabel.
|-
|[[Restr:Kerguelen-meudec.jpg|110px]]
|<big>'''Kergelen a Veudeg'''</big>
''Kerguelen de Meudec (de)''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en aour e gelenenn diwriziet geotet ; e 2 ha 3 gwezboellek etre argant ha gul.
|-
|[[Restr:Kergueris-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergeriz'''</big>
''Kergueris (de)''
* En argant e c'hwec'h ruilhenn en gul, 3 e kab, 2 hag 1 e beg.
|-
|[[File:Kerguidu-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergidu'''</big>
''Kerguidu (de)''
* En argant e leon en glazur kurunennet en aour, krabanet ha teodet en gul.
|-
|[[File:Kerguien-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergien'''</big>
''Kerguien (de)''
* En glazur e aval-pin en aour, eilet gant teir fempdeliaouenn gevliv, 2, 1.
|-
|[[File:Kerguiniou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerginiou'''</big>
''Kerguiniou (de)''
* En argant e leon en gul krabanet, teodet ha kurunennet en aour.
|-
|[[File:Kerguiniou-keruranguen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerginiou a Gerurangwenn'''</big>
''Kerguiniou de Keruranguen (de)''
* En argant e deir zorzhell en gul, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerguizec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergizeg'''</big>
''Kerguizec (de)''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 brizhet etre aour ha glazur ; e 2 ha 3 en gul.
|-
|[[Restr:Kerguizien-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergizien'''</big>
''Kerguizien (de)''
* En aour e deir rozenn en gul, 2, 1. — Heñvel ouzh ''Keridiern (de)''.
|-
|[[Restr:Kerguiziau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergiziou'''</big>
''Kerguiziau (de)''
* En glazur e dri fenn erez diframmet en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerglan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerglan (de)'''</big>
* En aour e zek ruilhenn en gul, 4, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerglezrec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerglezreg'''</big>
''Kerglezrec (de)''
* En gul e groaz en argant bleuñvellek en aour, konket gant peder ruilhenn en aour.
|-
|[[Restr:Kergoat-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoad'''</big>
''Kergoat (de)''
* En aour e giprezenn en glazur.
|-
|[[Restr:Kergoet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoed'''</big>
''Kergoet (de)''
* En gul e groaz en aour plezhek en glazur.
|-
|[[Restr:Kergoet-lefaou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoed-ar-Faou'''</big>
''Kergoët-Lefaou (de)''
* En glazur e leonparzh en aour, karget war ar skoaz gant ur greskenn en gul.
|-
|[[Restr:Kergoet-guilly-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoed-Gilli'''</big>
''Kergoët du Guilly (de)''
* En argant e bemp gwerzidenn en gul treustellet ha kenstaget, eilet e kab gant peder rozenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kergoet-kerhuidonez-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoed-Kerhuidonez'''</big>
''Kergoët-Kerhuidonez (de)''
* En aour e binenn c'heotet frouezhet en aour.
|-
|[[Restr:Kergolleau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergolleoù'''</big>
''Kergolleau (de)''
* En argant e deir zreustell en gul, e zrailhenn en glazur.
|-
|[[Restr:Kergomar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergomarc'h'''</big>
''Kergomar (de)''
* En erminig e dreustell en gul karget gant teir rodig-kentr en aour.
|-
|[[Restr:Kergongar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergongar (de)'''</big>
* En glazur e dri c'hloc'h en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kergorlay-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergorle'''</big>
''Kergorlay (de)''
* Brizhet etre aour ha gul.
|-
|[[Restr:Kergoual-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoual (de)'''</big>
* En glazur e dreustell en aour leinet gant ur vrec'h a-zehoù o skorañ un evn, an holl en argant.
|-
|[[Restr:Kergouniou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergouniou (de)'''</big>
* Treustellet etre aour ha sabel a c'hwec'h pezh ; e kab ur greskenn en sabel.
|-
|[[Restr:Kerautret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergournadec'h'''</big>
''Kergournadech (de)''
* Gwezboellek etre aour ha gul.
|-
|[[Restr:Kergoff-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergov'''</big>
''Kergoff (de)''
* En argant e dreustell en gul, eilet gant c'hwec'h mailhenn en glazur, teir e kab, teir e beg.
|-
|[[Restr:Kergoz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoz (de)'''</big>
* En argant e dreustell en glazur leinet gant ur voualc'henn gevliv. — Heñvel ouzh ''Kerc'hallic (de)'' ha ''Kergalic (de)''.
|-
|[[Restr:Kergozou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergozou (de)'''</big>
* En gul e groaz en argant ; ur c'housourin gevliv er c'hreiz-holl.
|-
|[[Restr:Kergravan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergravan (de)'''</big>
* En sabel e dreustell en argant eilet gant teir c'hroazig kevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kergrech-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergrec'h (de)'''</big>
* En argant e wezenn c'heotet, leinet gant ur big en-gwirion. — Heñvel ouzh ''Kerguennech (de)''.
|-
|[[Restr:Kergrech2-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergrec'h (de)'''</big>
* En sabel e dreustell en argant karget gant teir fempdeliaouenn en sabel.
|-
|[[Restr:Blason famille bzh Kergrist.svg|110px]]
|<big>'''Kergrist (de)'''</big>
* En aour e greskenn en sabel, eilet gant pemp bezantenn gevliv, 3 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kergroadez-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergroadez (de)'''</big>
* Treustellet etre argant ha sabel a c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Kergroas-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergroaz'''</big>
''Kergroas (de)''
* En argant e groaz pavek en gul, konket gant peder mailhenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kergroas-penvern-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergroaz a Benwern'''</big>
''Kergroas de Penvern (de)''
* En glazur e groaz velionek en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Kerguvelen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerguvelen (de)'''</big>
* En glazur e bav peuliek en argant eilet gant teir steredenn gevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kerguz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerguz (de)'''</big>
* En argant e gorn-hemolc'h en glazur, louanek ha liammek en gul.
|-
|[[Restr:Kergu.jpg|110px]]
|<big>'''Kerguz a Velleville'''</big>
''Kerguz de Belleville (de)''
* En argant e erez nijant, krabanet, pigoset ha grizilhonet en aour.
|-
|[[Restr:De Kergus de Kerstang.jpg|110px]]
|<big>'''Kerguz a Gerstang'''</big>
''Kerguz de Kerstang (de)''
* En glazur e groaz pavek en argant.
|-
|[[Restr:Kerguen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergwenn'''</big>
''Kerguen (de)''
* En glazur e benn leonparzh en aour.
|-
|[[Restr:Kerguen2-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergwenn'''</big>
''Kerguen (de)''
* En glazur e gebrenn leinet gant ur groazig hag eilet gant teir c'hregilhenn, an holl en argant.
|-
|[[Restr:Kergrech-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergwennec'h'''</big>
''Kerguennech (de)''
* En argant e wezenn c'heotet, leinet gant ur big en-gwirion. — Heñvel e ''Kergrec'h (de)''.
|-
|[[Restr:Kerhamon-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerhamon (de)'''</big>
* En gul e lammell en argant eilet gant peder ruilhenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kerherve-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerherve'''</big>
''Kerhervé (de)''
* En argant e ziv dreustell en sabel.
|-
|[[Restr:Keriber-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keriber (de)'''</big>
* En argant e leon en sabel.
|-
|[[Restr:Keridiern-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keridiern (de)'''</big>
* En aour e deir rozenn en gul, 2, 1. — Heñvel ouzh ''Kerguizien (de)''.
|-
|[[Restr:Kerigou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerigou (de)'''</big>
* Talbennanek etre argant ha sabel.
|-
|[[Restr:Kerimel-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerimel (de)'''</big>
* En argant e deir zreustell en sabel.
|-
|[[Restr:Kerimel-villeneuve-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerimel Kernevez'''</big>
''Kerimel de Villeneuve (de)''
* En argant e deir zreustell en sabel, e leon kevliv balirant.
|-
|[[Restr:Kerimerch-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerimerc'h (de)'''</big>
* En erminig e greskenn en gul e kondon.
|-
|[[Restr:Kerinan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerinan (de)'''</big>
* En gul e dreustell skoulmet en argant karget gant ur voualc'henn en gul.
|-
|[[Restr:Kerinizan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerinizan (de)'''</big>
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en gul karget gant pemp melionenn en aour lamellet, 2, 1, 2 ; e 2 ha 3 en argant karget gant ur wezenn c'heotet.
|-
|[[Restr:Kerincuff-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerinkuff'''</big>
''Kerincuff (de)''
* En argant e ziv dreustell en gul eilet e kab gant div rozenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kerinou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerinou (de)'''</big>
* En glazur e dreustell zentek en argant.
|-
|[[Restr:Keryven-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keriven'''</big>
''Keryven (de)''
* En glazur e benn leonparzh en aour.
|-
|[[Restr:Kerizit-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerizit (de)'''</big>
* En glazur e dreustell en aour eilet e kab gant ur steredenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kerjeffroy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerjafrez'''</big>
''Kerjeffroy (de)''
* En argant e zek melionenn en glazur, 4, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerjagu-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerjagu (de)'''</big>
* En sabel e alarc'h en argant.
|-
|[[Restr:Kerjar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerjar (de)'''</big>
* En aour e wezenn c'heotet.
|-
|[[Restr:Kerjosse-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerjoz'''</big>
''Kerjosse (de)''
* En aour e zek kregilhenn en glazur, 4, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerjurelay-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerjurelae'''</big>
''Kerjurelay (de)''
* En argant e dreustell en gul brizhet e kab gant ur gregilhenn en glazur.
[GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Kercabin-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerkaben'''</big>
''Kercabin (de)''
* En gul e deir c'hroaz pavek en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kercabus-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerkabus'''</big>
''Kercabus (de)''
* En argant plezhek en sabel, e groazig en gul e kondon.
|-
|[[Restr:Kercado-molac-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerkado-Molag'''</big>
''Kercado-Molac (de)''
* En glazur e nav mailhenn en aour, 3, 3, 3, hebiaet ha skoret.
|-
|[[Restr:Kerlaouenan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlaouenan (de)'''</big>
''de Kerlaouenan''
* En gul e bemp gwerzhid en aour lakaet en sourin.
|-
|[[Restr:Kerlavan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlavan (de)'''</big>
* Treustellet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh ; e gebrenn en argant balirant.
|-
|[[Restr:Kerlazret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlazret (de)'''</big>
* En glazur e erez dispak en aour.
|-
|[[Restr:Kerlean-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlean'''</big>
''Kerléan (de)''
* Treustellet kommek a c'hwec'h pezh etre aour ha glazur.
|-
|[[Restr:Kerleguer-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerleger'''</big>
''Kerléguer (de)''
* En argant e deir c'hroaz divouedet en gul, 2 e kab, 1 e beg ; e bempdeliaouenn en sabel er c'hondon.
|-
|[[Restr:Kerlenguy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlengi'''</big>
''Kerlenguy (de)''
* En argant e erez dispak en sabel.
|-
|[[Restr:Kerleau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerleo'''</big>
''Kerléau (de)''
*
En glazur e garv tremenant en aour.
|-
|[[Restr:Kerlec'h-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlec'h (de)'''</big>
* Treustellet a c'hwec'h pezh etre aour ha gul.
|-
|[[Restr:Kerleynou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerleinoù'''</big>
''Kerleynou (de)''
* En sabel e zeir sparfell en argant pigoset en aour, 2, 1 ; e vevenn en gul.
|-
|[[Restr:Kerliver-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerliver (de)'''</big>
* En glazur e lammell goñchek en aour, eilet gant pevar leon kevliv.
|-
|[[Restr:Kerlivian-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlivian (de)'''</big>
* En argant e dri manal en gul erenet kevliv.
|-
|[[Restr:Kerliviou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerliviou (de)'''</big>
* En argant e erez dispak en sabel, pigoset hag iziliet en gul.
|-
|[[Restr:Coat of arms Kerliviou.gif|110px]]
|<big>'''Kerliviou (de)'''</big>
* En argant e dri hanaf en gul.
|-
|[[Restr:Kerliviry-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerliviri'''</big>
''Kerliviry (de)''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en aour e leon en glazur karget war e skoaz gant un tour douget gant ur rod en argant ; e 2 ha 3 en glazur e dreustell en erminig eilet gant teir delienn lore en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerloaguen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerloagen'''</big>
''Kerloaguen (de)''
* En argant e erez dispak en sabel, iziliet ha pigoset en gul.
|-
|[[Restr:Kerloscant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerloskant'''</big>
''Kerloscant (de)''
* En gul e deir bezantenn en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerlosquet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlosket'''</big>
''de Kerlosquet''
* En sabel e groaz koñchek en argant.
|-
|[[Restr:Kerlouan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlouan (de)'''</big>
* En argant e goulm en glazur.
|-
|[[Restr:Kerlouet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlouet (de)'''</big>
* En gul e deir fempdeliaouenn en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerlozrec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlozreg'''</big>
''Kerlozrec (de)''
* Peuliet etre aour ha glazur e c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Kermabo-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kermabo (de)'''</big>
* En gul e nav hanochenn en argant, 3, 3, 3.
|-
|[[Restr:Kermabon-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kermabon (de)'''</big>
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en aour e deir zreustell en glazur karget gant eizh steredenn en aour, 3, 3, 2 ; e 2 ha 3 plezhek etre aour ha sabel a c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Kermadec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kermadeg'''</big>
''Kermadec (de)''
* En glazur e hanaf en aour leinet gant ur velionenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kermadiou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kermadiou (de)'''</big>
* En glazur e zek hanochenn en aour, 4, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kermarpin-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kermarpin (de)'''</big>
* En argant e deir c'hreskenn en gul, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kermorvan-keruzou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kermorvan a Geruzoù'''</big>
''Kermorvan de Keruzou (de)''
* En argant e groaz eoriek en glazur.
|-
|[[Restr:Kernazret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernaered'''</big>
''Kernazret (de)''
* En argant e deir zreustell en gul, e ziv naer en glazur penn-ouzh-penn engweek etre an treustelloù, eilet gant teir c'hlouedenn en aour, 2 e kab, 1 e beg ; e vevenn genframmek etre argant ha gul.<ref name="KANUS" />
|-
|[[Restr:Kernafflen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernafflen (de)'''</big>
* En glazur e groaz en argant karget gant pemp flourdilizenn en gul ; konkek e 1 ha 3 gant div steredenn, e 2 ha 3, gant div greskenn, an holl en aour.
|-
|[[Restr:Kernechriou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernec'hriou'''</big>
''Kernechriou (de)''
* Palefarzhet etre argant ha sabel. — Heñvel ouzh ''Quenec'hriou (de)''.
|-
|[[Restr:Kernelien-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernelien (de)'''</big>
* En gul e leon en argant kurunennet en aour.
|-
|[[Restr:Kernegant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernegant (de)'''</big>
* En gul hadet gant hanochennoù en argant, e leon balirant ivez en argant.
|-
|[[Restr:Kerneau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernev'''</big>
''Kerneau (de)''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en argant e greskenn en gul ; e 2 ha 3 en glazur plezhek en argant.
|-
|[[Restr:Kernevenoy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernevenoe'''</big>
''Kernevenoy (de)''
* Brizhet etre aour ha gul, e grenngonk en argant karget gant pemp brizhenn erminig en sabel lammellet.
|-
|[[Restr:Kernezne-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernezne (de)'''</big>
* En aour e deir c'hregilhenn en gul, 2, 1. — Heñvel ouzh ''Keroual (de)''.
|-
|[[Restr:Kernicher-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernicher (de)'''</big>
* En glazur e dri fav dehoù en argant eilet gant un houarn goufiziad kevliv er c'hondon.
|-
|[[Restr:Kernicol-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernikol'''</big>
''Kernicol (de)''
* En gul e dri fav dehoù en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerno-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerno (de)'''</big>
* En aour e dreustell en glazur eilet gant teir houadez ivez en glazur, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kernuz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernuz (de)'''</big>
* En aour e ziv gebrenn en gul eilet e kab gant un eilienn ivez en gul.
|-
|[[Restr:Keroneuf-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keronev'''</big>
''Keroneuf (de)''
* Treustellet a c'hwec'h pezh etre argant ha gul, e gebrenn en glazur balirant.
|-
|[[Restr:Keropartz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keropartz (de)'''</big>
* En glazur e gebrenn en aour eilet gant teir rodig-kentr kevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kerosven-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerosven (de)'''</big>
* En aour e rod en gul, e vevenn en sabel.
|-
|[[Restr:Keroual-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroual (de)'''</big>
* En aour e deir c'hregilhenn en gul, 2, 1. — Heñvel ouzh ''Kernezne (de)''.
|-
|[[Restr:Kerouallan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouallan (de)'''</big>
* En glazur e zek steredenn en argant, 4, 3, 2, 1. — Heñvel ouzh ''Kervenno (de)''.
|-
|[[Restr:Kerouallan-kervennec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouallan a Gervenneg'''</big>
''Kerouallan de Kervennec (de)''
* En glazur e dri aval-pin en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerouant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouant (de)'''</big>
* En argant e groaz pavek en glazur.
|-
|[[Restr:Kerouartz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouartz (de)'''</big>
* En argant e rod en sabel eilet gant teir c'hroazigan kevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Keroudault-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroudaod'''</big>
''Keroudault (de)''
* En argant e gorn-hemolc'h eilet gant tri fenn gouezhoc'h, 2 e kab, 1 e beg, an holl en sabel.
|-
|[[Restr:Kerougant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerougant (de)'''</big>
* En argant e flourdilizenn en glazur eilet gant teir c'hregilhenn en gul, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Keroul-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroul (de)'''</big>
* En aour e deir zervenn en gul, 2, 1.
|-
|[[Restr:Keroullay-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroulae'''</big>
''Keroulay (de)''
* Brizhet, e gab en gul karget gant ul leon kreskant en aour, krabanet, teodet ha kurunennet en glazur.
|-
|[[Restr:Keroulaouen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroulaouen (de)'''</big>
* Talbennanek etre argant ha sabel, e sourin en argant karget gant teir brizhenn erminig en sabel war-du ar sourin.
|-
|[[Restr:Keroulas-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroulaz'''</big>
''Keroulas (de)''
* Treustellet etre argant ha glazur a c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Keroulle-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroulle'''</big>
''Keroullé (de)''
* En argant e dri aval-pin geotet, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerourfi-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerourfi (de)'''</big>
* En glazur e dreustell en argant eilet gant c'hwec'h bezantenn kevliv, tri e kab, tri e beg.
|-
|[[Restr:Kerourguy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerourgi'''</big>
''Kerourgy (de)''
* En glazur e zaou gi redant en argant e kab, e gadgi kevliv e beg.<ref name="KANUS" />
|-
|[[Restr:Kerouzere-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouzere'''</big>
''Kerouzéré (de)''
* En limestra e leon en argant.
|-
|[[Restr:Kerouzy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouzi'''</big>
''Kerouzy (de)''
* En aour e leon kudennek en sabel.
|-
|[[Restr:Kerouzlac-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouzlac'h'''</big>
''Kerouzlac (de)''
* En aour e gebrenn en glazur karget e kab gant un arbenn karv en aour, eilet gant teir melionennn en gul, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerpaen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerpaen (de)'''</big>
* En argant e zervenn c'heotet, ur gouezhoc'h en sabel tremenant balirant war kef ar wezenn.
|-
|[[Restr:Kerperenez-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerperenez'''</big>
''Kerpérenez (de)''
* En sabel e dreustell dentek en argant eilet gant c'hwec'h bezantenn en aour, 3, 3.
|-
|[[Restr:Kerpezdron-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerpezdron (de)'''</big>
* En argant e greskenn en glazur e kondon eilet gant teir rodig kentr en sabel, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kerpoisson-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerpoisson (de)'''</big>
* En aour e leon en gul e lost en e c'harbedenn.
|-
|[[Restr:Kerpondarmes-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerpondarmes (de)'''</big>
* En glazur e ziv dreustell en argant, ur greskenn gevliv er c'hondon.
|-
|[[Restr:Kerradennec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerradenneg'''</big>
''Kerradennec (de)''
* En argant e dour kranellek en gul leinet gant ur groaz en glazur.
|-
|[[Restr:Kerraoul-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerraoul (de)'''</big>
* En gul e c'hwec'h flourdilizenn en argant, 3, 2, 1 leinet gant un drailhenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kerraoul-kernachant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerraoul a Gernac'hant'''</big>
''Kerraoul de Kernac'hant (de)''
* En gul e gab dentek en argant, pemp pezh.
|-
|[[Restr:Kerrenou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerrenou (de)'''</big>
* En glazur e zañvad tremenant en argant.
|-
|[[Restr:Kerret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerred'''</big>
''Kerret (de)''
* En aour e leon kudennek en sabel; e c'housourin en gul.
|-
|[[Restr:Kerriec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerrieg'''</big>
''Kerriec (de)''
* En glazur e flourdilizenn en aour, hedet gant div vailhenn ivez en aour.
|-
|[[Restr:Kerriou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerriou (de)'''</big>
* En gul e groaz koñchek en aour.
|-
|[[Restr:Kerrivoal-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerrivoal (de)'''</big>
* En sabel e dri fotev staenheñvel en argant.
|-
|[[Restr:Coat of arms Kerrivoal du Cosquer.png|110px]]
|<big>'''Kerrivoal ar Gozh Kêr'''</big>
''Kerrivoal du Cosquer (de)''
* En argant e ziv dreustell en sabel.
|-
|[[Restr:Keroignant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerroignant (de)'''</big>
* En glazur e vaneg houarn peuliek en argant.
|-
|[[Restr:Kerrom-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerrom (de)'''</big>
* En argant e ziv gebrenn en glazur.
|-
|[[Restr:Kerroz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerroz
(de)'''</big>
* En argant e dreustell en glazur eilet gant teir c'hregilhenn gevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kersabiec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersabieg'''</big>
''Kersabiec (de)''
* En sabel e leon en argant.
|-
|[[Restr:Kersalaun-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersalaun (de)'''</big>
* En glazur e zaou gleze en argant lammellet e beg. — Heñvel ouzh ''Kerboudet (de)''.
|-
|[[Restr:Kersaliou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersaliou (de)'''</big>
* Treustellet etre argant ha gul a c'hwec'h pezh, e leon balirant en sabel krabanet, teodet ha kurunennet en aour.
|-
|[[Restr:Kersalou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersalou (de)'''</big>
* En glazur e dri zour kranellet en aour, staget an eil ouzh egile, an hini kreiz uheloc'h ha leinet gant ur c'hilhog en sabel.
|-
|[[Restr:Kersaint-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersant'''</big>
''Kersaint (de)''
* En argant e dri zour en gul kranellet a bevar fezh, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kersaint-gilly-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersant-Jili'''</big>
''Kersaint-Gilly (de)''
* En sabel e c'hwec'h melionenn en argant, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kersauzon-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersaozon'''</big>
''Kersauzon (de)''
* En gul e ezev en argant e vroc'henn beuliek.
|-
|[[Restr:Kersauzon-bolore-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersaozon a Volore'''</big>
''Kersauzon de Boloré (de)''
* En sabel e gastell en aour mogeriet en sabel ha leinet gant tri zourigan ivez en aour.
|-
|[[Restr:Kersaudy-d140.jpg|110px]]
|<big>'''Kersaudi'''</big>
''Kersaudy (de)''
* En glazur e leonparzh en argant.
|-
|[[Restr:Kersy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersi'''</big>
''Kersy (de)''
* Rannet dentek etre argant ha sabel.
|-
|[[Restr:Kerscau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerskav'''</big>
''Kerscau (de)''
* En argant e zaou zelfin kein-ouzh-kein en glazur.
|-
|[[Restr:Kerscouach-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerskouarc'h'''</big>
''Kerscouarc'h (de)''
* En argant e leon en sabel.
|-
|[[Restr:Kersulgar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersulgar (de)'''</big>
* En glazur e deir flourdilizenn treustellet en argant leinet gant div bempdeliaouenn ivez en argant.
|-
|[[Restr:Keruzaouen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keruzaouenn'''</big>
''Keruzaouen (de)''
* En sabel e leon leonparzhek en argant.
|-
|[[Restr:Keruzas-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keruzas (de)'''</big>
* En gul e bemp flourdilizenn lammellet en argant, 2, 1, 2.
|-
|[[Restr:Keruzec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keruzec (de)'''</big>
* En sabel e zek hanochenn en argant, 4, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerbalanec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervalaneg'''</big>
''Kerbalanec (de)''
* En aour e wezenn c'heotet, leinet gant ur big en-gwirion.
|-
|[[Restr:Kermarec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervarc'heg'''</big>
''Kermarec (de)''
* En gul e dreustell en argant.
|-
|[[Restr:Kermarec-kerbiquet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervarc'heg-Kerbiged'''</big>
''Kermarec de Kerbiquet (de)''
* En gul e c'hwec'h bezantenn en aour, 3, 2, 1 ; e gab en erminig.
|-
|[[Restr:Kermarec-traurout-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervarc'heg-Traouroud'''</big>
''Kermarec de Traurout (de)''
* En gul e bemp ruilhenn en argant, 3, 2 ; e gab en argant karget gant teir rozenn en gul.
|-
|[[Restr:Kermarquer-df.jpg|110px]]
|<big>'''Kervarker'''</big>
''Kermarker (de)''
* En glazur e dreustell en aour karget gant teir rodig kentr en sabel.
|-
|[[Restr:Kervasdoue-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervasdoue'''</big>
''Kervasdoué (de)''
* Hadet gant erminig en sabel, e ziv flourdilizenn en gul peuliet an eil dreist eben.
|-
|[[Restr:Kermassonnet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervasoned'''</big>
''Kermassonnet (de)''
* En gul e deir c'hregilhenn en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kervastard-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervastard (de)'''</big>
* En argant kebret en sabel.
|-
|[[Restr:Kermatheman-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervataman'''</big>
''Kermatheman (de)''
* En geot e deir mailhenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kermavan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervavan'''</big>
''Kermavan (de)''
* En aour e leon en glazur.
|-
|[[Restr:Kerveatoux-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerveadou'''</big>
''Kervéatoux (de)''
* En aour e ziv dreustell gommek en glazur eilet e kab gant ur sterenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kermeidic-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervedig'''</big>
''Kermeidic (de)''
* Treustellet etre argant ha glazur a c'hwec'h pezh, e gebrenn valirant en argant.
|-
|[[Restr:Kerveguen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervegen'''</big>
''Kerveguen (de)''
* En geot e deir c'hregilhenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerveguen-Kurru-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervegen a Gurru'''</big>
''Kerveguen de Curru (de)''
* En gul e deir c'hregilhenn en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kermel-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervel'''</big>
''Kermel (de)''
* En gul e dreustell en argant eilet gant daou leonparzh en aour, unan e kab, unan e beg.
|-
|[[Restr:Kermellec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervelleg'''</big>
''Kermellec (de)''
* En aour e dreustell en gul eilet gant teir rodig-kentr gevliv, div e kab, unan e beg.
|-
|[[Restr:Kerven-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerven (de)'''</big>
* En glazur e gebrenn en argant leinet gant ur groaz krouget ha divouedet e kab, eilet gant teir c'hregilhenn, 2, 1, an holl en argant.
|-
|[[File:Keramanach-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervenac'h'''</big>
''Keramanac'h (de)''
* En aour e vorvran en sabel.
|-
|[[Restr:Kermenguy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervengi'''</big>
''Kermenguy (de)''
* En aour e gelenenn c'heotet diwriziet ha dizeliennet.
|-
|[[Restr:Kermenguy-derrien-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervengi-Derc'hen'''</big>
''Kermenguy-Derrien (de)''
* Talbennanek etre argant ha sabel, e dreustell en gul karget gant ur greskenn en argant.
|-
|[[Restr:Kerveno-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerveno'''</big>
''Kervenno (de)''
* En glazur e zek steredenn en argant, 4, 3, 2, 1. — Heñvel ouzh ''Kerouallan (de)''.
|-
|[[Restr:Kermeno-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerveno'''</big>
''Kermeno (de)''
* En gul e deir mailhenn en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kermeno-lojou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerveno al Lojoù'''</big>
''Kermeno du Lojou (de)''
* En argant e bemp mailhenn en glazur, 2, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kermenou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervenoù'''</big>
''Kermenou (de)''
* En aour e deir zreustell gommek en glazur.
|-
|[[Restr:Kervenozael-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervenozael (de)'''</big>
* En argant e bemp gwerzhidenn en gul kenstag treustellet, leinet gant peder rodig-kentr gevliv.
|-
|[[Restr:Kerver-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerver (de)'''</big>
* En glazur e unkorneg en argant.
|-
|[[Restr:Kermerchou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerverc'hoù'''</big>
''Kermerc'hou (de)''
* En argant e groaz velionek en sabel karget gant pemp steredenn en aour.
|-
|[[Restr:Kerverder-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerverder (de)'''</big>
* En gul e gebrenn en argant eilet e beg gant ur arbenn ejon.
|-
|[[Restr:Kerverien-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerverien (de)'''</big>
* En aour e deir c'hebrenn en glazur.
|-
|[[Restr:Kerverien-Vaudeguy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerverien a Vaodegi'''</big>
''Kerverien de Vaudeguy (de)''
* En aour e deir c'hebrenn en glazur, e zrailhenn gevliv e kab.
|-
|[[Restr:Kermeur-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerveur'''</big>
''Kermeur (de)''
* En sabel plezhek en aour a c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Kermeur-lescouet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerveur al Leskoed'''</big>
''Kermeur du Lescouët (de)''
* Treustellet etre gul hag aour a c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Kervezelou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervezelou (de)'''</big>
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en argant e deir moualc'henn en sabel, 2, 1 ; e 2 ha 3 en argant e deir zreustell gommek en glazur.
|-
|[[Restr:Kerbihan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervihan'''</big>
''Kerbihan (de)''
* En argant e deir sourin en glazur, e grenngonk en glazur karget gant ur bempdeliaouenn en argant.
|-
|[[Restr:Kervilliau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerviliou'''</big>
''Kervilliau (de)''
* Gwezboellek etre argant ha gul.
|-
|[[Restr:Kervilly-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervilli'''</big>
''Kervilly (de)''
* En argant e groaz wezboellek etre gul hag argant.
|-
|[[Restr:Kervilzic-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervilzig'''</big>
''Kervilzic (de)''
* En sabel e dreustell en aour eilet gant pemp kregilhenn gevliv, 3 e kab, 2 e beg.
|-
|[[Restr:Kermoisan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervoezan'''</big>
''Kermoisan (de)''
* En gul e seizh kregilhenn en argant, 3, 3, 1. — Heñvel ouzh ''Le Bourgeois''.
|-
|[[Restr:Kermorial-kermorvan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervorial a Germorvan'''</big>
''Kermorial de Kermorvan (de)''
* En glazur e gorn-hemolc'h en argant eilet gant teir flourdilizenn gevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|
|<big>'''Kervoroc'h'''</big>
''Kermoroc'h (de)''
* Peuliet etre aour ha gul, e vevenn goñchek en gul.
|-
|[[Restr:Kerhoas-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwazh'''</big>
''Kerhoas (de)''
* En glazur e deir steredenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerguern-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwern'''</big>
''Kerguern (de)''
* En glazur e deir ruilhenn en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerguern2-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwern'''</big>
''Kerguern (de)''
* En argant plezhek en glazur a c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Kerguernon-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwernon'''</big>
''Kerguernon (de)''
* En sabel e dri herlegon en argant, 2, 1.
|-
|[[File:Kerguen-penfrat.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwern a Benfrat'''</big>
''Kerguern de Penfrat (de)''
* En argant e wernenn c'heotet.
|-
|[[File:Kerguezay-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwezae'''</big>
''Kerguezay (de)''
* En erminig e dreustell en gul karget gant teir rodig-kentr en aour.
|-
|[[File:Kerguezangor-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwezangor'''</big>
''Kerguezangor (de)''
* En gul e groaz pavek en argant.
|-
|[[File:Kerguezec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwezeg'''</big>
''Kerguezec''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en argant, karget gant ur wezenn diwriziet geotet ; e 2 ha 3 en glazur.<ref name="KANUS" />
|-
|[[Restr:Kerjean-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keryann'''</big>
''Kerjean (de)''
* En sabel plezhek en aour a c'hwec'h pezh, e grenngonk en gul karget gant ur groaz en argant.
|-
|[[Restr:De Kerjean de Kervennec.jpg|100px]]
|<big>'''Keryann Kervenneg'''</big>
''Kerjean de Kervennec (de)''
* En argant e dour dir toet ha mogeriet en sabel.
|-
|[[Restr:Kerivon-d.jpg|100px]]
|'''<big>de Keryvon / Keréozen</big>''' <ref>Aotrounez
al lec'h se ha Lemeuz, e [[Gwineventer]]; Cosquer, Kerivinec Molesne.
'''Jean''', bev e 1426, dimezet gant Louise de Ploëlan, en deus bet e vereri noblet e 1452.
Skourr henañ an tiegezh se en deus kemmesket gant ar re Parscau.</ref>
* ''Gwezboellek etre aour ha gul, ur steredenn ivez en aour e kondon.''
* Sturienn ː ''Sequar quocumque licebit''
|-
|[[Restr:Knolles.jpg|100px]][[Restr:Knolles 2.jpg|100px]]
|'''<big>Knolles</big>''' <ref>'''Robert''', kantread saoz, feal da Yann a Voñtforzh; prizoniad e-kerzh [[Emgann an Tregont]] e 1351, e lakas prizoniad d'e zro kont Auxerre e-kerzh emgann [[an Alre]] e 1364; anvet gant ar Priñs Du evel senesal Gwiana e 1368, e lakas Du Guesclin da sevel seiziz [[Brest]] hag hini [[Derwal]] e 1373; sevel e reas ospis ar Saozon e [[Roma]] e 1380, hag e varvas e bro Saoz e 1406</ref>
* ''Dougen a ra ur gebrenn karget gant teir melchonenn'' (siell 1363); livioù dizanavezet
* neuz all ː ''En aour e dreustell en gul karget gant teir flourdilizenn en aour''
[PPC]
|}
== L ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Labbaye-d.jpg|100px]]
|'''<big>de Labbaye</big>''' <ref>Aotrounez Maisonneuve, la Rive, Penanguer, beli [[Karaez-Plougêr|Karaez]]; Ardamezeg 1696.</ref>
* ''En argant e deir gwenanenn en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Labat-Riben.jpg|100px]]
|'''<big>Labat</big>''' <ref>Genigik eus bro Agen. Aotrounez Riben; Plaineville.
Dizarbennet e 1668, beli [[Sant-Brieg]].
- '''Pierre''', sindik Sant-Brieg e 1666;
- un arc'hdiagon-meur Sant-Brieg e 1680.</ref>
* ''En glazur e leon en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Lagadec trèfles.jpg|100px]]
|<big>'''Lagadeg'''</big>
''Lagadec''
* En argant e deir melionenn en glazur, 2, 1.
|-
|[[Restr:Lagadec-kernabat.jpg|100px]]
|<big>'''Lagadeg a Gernabad'''</big>
''Lagadec de Kernabat (Le)''
* En erminig e bempdeliaouenn en gul.
|-
|
|<big>'''Lair'''</big><ref name="Lair">Stumm brezhonek ''*Lair'' : nann testeniekaet.</ref>
''Lair''
* En glazur e gebrenn en aour eilet e kab gant div steredenn en argant, e beg gant ur greskenn gevliv.
|-
|[[Restr:Lair-de-la-haye.jpg|100px]]
|<big>'''Lair ar C'hae'''</big><ref name="Lair" />
''Lair de la Haye''
* En glazur e groaz dentek eilet e kab gant ur steredenn en aour e pep konk, e beg gant ur rozenn ivez en aour e pep konk.
|-
|[[Restr:Lallouette.gif|100px]]
|<big>'''Lallouette'''</big>
* En argant e dreustell en gul, karget gant teir steredenn en aour hag eilet gant tri alc'hweder en sabel (siell [[1320]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Lansullien-d.jpg|100px]]
|<big>'''Lansullien'''</big>
''Lansullien (de)''
* En argant e deir gwerzhidenn peuliet kenstag.
|-
|[[Restr:Lantivy-d.jpg|100px]]
|<big>'''Landivy'''</big>
''Lantivy (de)''
* En gul e gleze en argant peuliet beg e beg.
|-
|[[Restr:Lanuzouarn-d.jpg|100px]]
|<big>'''Lanuzouarn'''</big>
''Lanuzouarn (de)''
* En argant e skoed en glazur e kondon eilet gant c'hwec'h ruilhenn gouremmet en gul, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Lescoet-d.jpg|100px]]
|<big>'''Leskoed'''</big>
''Lescoet (de)''
* En sabel e dreustell en argant karget gant teir fempdeliaouenn en sabel.
|-
|[[Restr:Lesenet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Lezenet'''</big>
''Lesenet (de)''
* En sabel e deir c'hroazig en argant, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Lespernez-d.jpg|100px]]
|<big>'''Lezpernez (de)'''</big>
* En sabel e deir eilenn dreustellek en aour.
|-
|[[Restr:Loz de Kerillis.gif|100px]]
|<big>'''Loz'''</big>
* En gul e deir sparfell en argant pigoset ha grizilhonet en aour.
|}
== M ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Mabille.gif|100px]]
|<big>'''Mabille'''</big> <ref>Aotrounez des Granges (?), ha Rochereau (?).
- '''Jean''', sekretour ar Roue e 1757;
- Un eil-maer [[Naoned]] e 1687;
-Daou aoditour e ar Gontoù e 1705 ha 1743</ref>
* ''En glazur e zri skoedig en argant, pep hini karget gant teir brizhenn erminig en sabel''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Macé de Prébusson.gif|100px]]
|<big>'''Macé'''</big>
* ''Ur groaz pavek karget gant pemp kregilhenn'' (siell [[1380]]) ; livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Macé de la Villeon.gif|100px]]
|'''<big>Macé</big>'''
* ''En argant e deir rozenn en gul''.
[PPC]
|-
|[[File:Machecoul-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Machecoul'''</big>
* ''En argant e deir c'hebrenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Machefer.gif|100px]]
|'''<big>Machefer</big>'''
* ''En sabel e zri houarn-marc'h en argant''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Maczon.gif|100px]]
|'''<big>Maczon / Le Masson</big>'''
* ''En argant e deir delienn gelenn c'heotet.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Madaillan.gif|100px]]
|'''<big>Madaillan</big>'''
* ''Palefarzhet: e 2 ha 4, benet etre aour ha gul, hag a zo Madaillan ; e 2 ha 3, en glazur e leon en aour, krabanet, teodet ha kurunennet ivez en aour, hag a zo L'Esparre'' ; siell [[1543]].
[PPC]
|-
|[[Restr:Madec de Pratanraz.gif|100px]]
|'''<big>Madec</big>'''
* ''En glazur e gleze flimminant en argant treustellet, e grogenn ha dornell en aour, heuliet e kab gant ur steredenn en argant hag e beg gant ur greskenn en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Madeleneau.gif|100px]]
|'''<big>Madeléneau</big>'''
* ''En argant e nav mezenn c'heotet 3, 3, 3.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Madic du Dréneuc.gif|100px]]
|'''<big>Madic</big>'''
* ''En gul ezri leonig en argant'' ; meneget e [[1445]].
[PPC]
|-
|[[Restr:Madic du Dréneuc (alias).gif|100px]]
|'''<big>Madic</big>''' (neuz all)
* ''En aour e leon en gul''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Madio de Kerdréan.gif|100px]]
|'''<big>Madio</big>'''
* ''En gul e deir c'hreskenn en argant, diforc'het e kab gant ur skoed en doare banniel en glazur, karget gant peder mailhenn en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Mafay.gif|100px]]
|'''<big>Le Mafay</big>'''
* ''En argant e zek talbennan en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Magnelais.gif|100px]]
|'''<big>de Magnelais</big>'''
* ''En gul e sourin en aour'' (siell [[1337]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Magon.gif|100px]]
|'''<big>Magon</big>'''
* ''En glazur e gebrenn en aour, heuliet e kab gant div steredenn ivez en aour hag e beg gant ul leon ivez en aour, kurunennet en argant''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Mahault de Minuello.gif|100px]]
|'''<big>Mahault</big>''' <ref>Aotrounez Minuello, e [[Mêlwenn]]; Kerangoarc'h (?)
- '''Riou''', o vəvañ e 1481, tad da '''Alain''', dimezet gant Marie de Rospiec </ref>
* En argant e gorn-hemolc'h lêrennet en gul, hag heuliet gant teir delienn kelenn geotet war o eneb
[PPC]
|-
|[[Restr:Micault du Tertre.gif|100px]]
|'''<big>Micault</big>''' <ref>Aotrounez du Tertre; Souleville, e [[Maroue]]; la Vieuville; Fontaine-Ménard e [[Melin]].
- '''Mathurin''', alvokad e [[Breujoù Breizh]], kannad [[Lambal]] er Stadoù e 1717; hendad ur c'habiten gwarded-aod kompagnunezh [[Hilion|Hillion]], kemeret perzh e emgann [[Sant-Kast-ar-Gwildoù|Sant-Kast]] e 1758;
- '''Joseph-François''', bet ganet e [[Kastellaodren|Kastell-Aodren]] e 1777, noblet e 1815</ref>
* ''En glazur e alarc'h en argant melezouriñ war vord ur veunteun ivez en argant, hag heuliet e kab gant un heol en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Michaël de la Bourgonnière.gif|100px]]
|'''<big>Michaël</big>''', pe '''<big>Michel</big>''' <ref>Aotrounez la Bourgonnière ha la Tesserie, e [[Sant-Ervlan]]; la Rollandière e [[Keller (kumun)|Keller]]; Plessis, e [[Gwennenid]]; Ardennes, e [[Santez-Pezhenn]]; Lenfermière, e [[Sant-Marzh-ar-C'hoad]].
- '''Vincent''', hanafer ar rouanez [[Anna Breizh|Anna]] e 1500; dimezet da ː Jeanne le Parizy ha Jeanne de Boullay</ref>
* ''Palefarzhet ː e 1 ha 4 en sabel e dour en argant; e 2 ha 3, en aour e deir groaz pavek en gul, e vevenn en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Michel de Kerveny.gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>Aotrounez Kerveny, e '''[[Plougonvelen]]'''; Carpont; Trovennec, e [[Fouenant]].
- '''Yvon''', o vevañ e 1503, dimezet da Jeanne de Launay, hag o deus bet '''Hervé''', dimezet gant Marie Heussaff;
- ur plac'h e Saint-Cyr e 1706</ref>
* ''Palefarzhet ː e 1 ha 4, en sabel e nav mailhenn en argant; e 2 h 3, en aour e gregilhenn en gul''[
[PPC]
|-
|[[Restr:Michel du Cosquer.gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>
Aotrounez Kozker, e [[Kemperven]]; Keranroux, e [[Peurid-ar-Roc'h|Peurid ar Roc'h]]; Kervaeg, e [[Tredarzeg]]; Kerdaniel, e [[Kawan]]; la Ville Basse ?; Fontaines ? </ref>
* ''En argant e benn Morian en sabel, talwedek en argant''
[GlB ; PPC]
|-
|[[Restr:Michel (de Nantes).gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>Gabriel, kenwerzher e [[Naoned]], bet noblet e 1747</ref>
* ''En glazur e dreustell e,n aour karget gant ur c'halon en gul, hag heuliet gant teir melchonenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Michel de Kerlan.gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>Aotrounez Kerlan ?, eskopti Sant-Brieg. (Ardamezeg 1696)</ref>
* ''En argant e skoedig en gul, heuliet gant c'hwec'h mailhenn en glazur''
[PPC]
|-
|[[Restr:Michel (de Rennes).gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>Eus eskopti Roazhon. Hep keloù muioc'h ebet. Bet noblet da vare ar Renevezidigezh, e 1816</ref>
* ''En erminoù, e girin en glazur, leun a lili liorzh en gwirion, war un aoter en argant, skoret gant ur c'hleze treustellet ivez en glazur''
|-
|[[Restr:Michel de la Michelière.gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>Familh c'henidig eus Normandi. Bet dalc'het eno e 1469, 1496, 1598, 1666. Aotrounez la Michelière, Vesly, Beaulieu, Bellouze, Cambernon, Monthuchon, Rafoville, Haccouville, Vieilles, l'Epiney, le Port, la Chesnaye, Châtelet, Montchaton, Annoville, Verdun.
- '''Roger''', yaouer, letanant ar c'habiten [[Karnod]].</ref>
* ''En glazur e groaz krouget en aour, heuliet gant ur c'hregilhenn ivez en aour e pep konk''
[PPC]
|-
|[[Restr:Michel de la Richardais.gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>Aotrounez la Richardais ha la Thébaudais, e [[Felgerieg-Veur]]; la Courbe, la Plainsnais, e [[Alaer]].
- '''Bertrand''', mab '''Alain''', aotrou la Richardais, o vevañ e 1513, dimezet gant Guillemette Grignonne, a zo gwrizienn ar re la Courbe;
- '''Georges''', mab '''Charles''', o vevañ e 1513, dimezet gant Julienne de la Roche, a zo gwrizienn ar re la Thébaudais</ref>
* ''En argant e deir moualc'henn en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Michiel
de Bossacoulart.gif|100px]]
|'''<big>Michiel</big>''' <ref>Rummad gentañ ː aotrounez Bossacoulart e [[Brug (kumun)|Brug]]; la Noë, e [[Ranneg]]; la M̥arre; Couëdro; Deffais, e [[Pontkastell-Keren|Pontkastell]]; Vaudoré, e [[Malañseg]]; Saint-Donat; Vaugrignon; la Prévotais; Prat; Carmois, e [[Pluhernin]]; la Grée, e [[Karantoer|Karentoer]]
Eil rummad, anvet ivez '''Michel''' ː aotrounez la Garnison, en [[Orvez]]; la Grigoraye; la Haye; la Chesnais; la Poterie; Grilleau, er [[Chantenay]]; la Harduière ha le Justonnère, e [[Mezansker]].
- '''Guillaume''', hanafer Catherine de Luxembourg, tervet gwreg an dug [[Arzhur III (dug Breizh)|Arhzur III]], aet da Anaon er blozazs 1458, breur yaouanker da Jean, aotrou la Bossacoulart ha la Noë;
- '''Loeiz''', prokulor-sindik e Breujoù [[ar Re Unanet]] e Gwened e 1592;
- '''Jean''', aotrou Grillau, chuin [[Naoned]] e 1710;
- daou sekretour ar Roue e 1732 ha 1747;
- ur c'habiten dragoned ''Monsieur'' e 1788. </ref>
* ''En argant e lammell brizhet karget e kondon gant ur ruilhenn en gul, hag heuliet gant ur steredenn ivez en gul e pep konk''
[PPC]
|-
|[[Restr:Monneraye de la Villeblanche.gif|100px]]zhon) ːǃ
|'''Monneraye'''<ref>Aotrounez la Villeblanche, e [[Minieg-Morvan]]; la Riolais, Plessix, Mézières, Breil, la Vairie, Bourgneuf, la Aillardière, Rocher, Maynard, Restmeur, Cleio, en [[Karozh]].
'''Macé''', letanant Dinan,
C'hwec'h sekretour ar Roue adalek 1617,
Ur mestr eus ar C’hontoù e 1637,
'''Pierre''', penn-c'hreffier evit an aferioù sivil e 1657,
'''René''', aotrou la Meslée, advarner ar prokulor ,
Ur penn-provost e konestabliezh hag archerien Breizh,
'''Gabriel''', kuzulier e Breujoù Breizh e 1695,
Ur c'horonal bet lazhet dindan mogerioù Pariz e 1870</ref>
* ''En aour e sourin en gul karget gant tri penn leon diframmet en argant hag hebiaet gant daou naer-nijant en glazur''
[PPC]
|}
== N ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Nail de Mescaradec.gif|100px]]
|<big>'''Nail'''</big> <ref>Aotrounez Meskaradeg, ([[Lanniliz]]); Sant-Vaode.
prokulor ha noter ar Roue evit [[beliezh|beli]] [[Brest]] e 1695</ref>
* ''"en aour e gebrenn en sabel, karget gant teir rozenn en argant"''
[PPC]
|-
|[[Restr:Nantrieul des Chesnayes.gif|100px]]
|<big>'''Nantrieul'''</big> <ref>Aotrounez des Chesnayes, e Bro-Roazhon.
- '''Pierre''', tailhanter war ar vogajoù [[Roazhon]] e 1696
[CDH] [PPC]</ref>
*''En glazur e bemp bezantenn en aour, 3, 2.''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Le Narvezec</big>''' <ref>Aotrounez Pontguennec, e Perroz.
Menegioù ha diskouezadegoù eus 1427 da 1543.
Keloù ebet diwar-benn an ardamezioù.</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Nas de Kernasquillec.jpg|100px]]
|<big>'''Le Nas'''</big>
* Aotrounez Kernasquirieg, e Tregrom.
*''En argant e gebrenn en sabel; heuliet gant teir ruilhenn en sabel ivez''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Nas de Kergolher.gif|100px]]
|<big>'''Le Nas'''</big>
* Aotrounez Kergolher ha Kollizag e Plaodren
* ''Plezhek etre argant ha glazur"''
(PPC)
|-
|[[File:Nau-br.jpg|100px]]
|<big>'''Nau'''</big>
* En glazur e leon en argant krabanet ha teodet en gul, kurunennet en aour, o terc'hel ur c'hleze en argant.
|-
|[[Restr:Nepvouet-d.jpg|100px]]
|<big>'''Nepvoued'''</big>
''Nepvouet (de)''
* En sabel e gebrenn en aour heulietr gant teir rodig-kentr gevliv.
|-
|[[Restr:Nerestang-d.jpg|100px]]
|<big>'''Nerestang (de)'''</big>
* En glazur e deir sourin en aour, teir steredenn en argant etre ar sourin gentañ hag an eil, en o led war-du ar sourinoù.
|-
|[[Restr:Nerzic-d.jpg|100px]]
|<big>'''Nerzhig'''</big>
''Nerzic (de)''
* En gul e zaou c'hleze en aour lammellet, begoù e kab.
|-
|[[Restr:Neuville-ds.jpg|100px]]
|<big>'''Neuville (de)'''</big>
* En gul e lammell vrizhet.
|-
|[[Restr:Neuville-dc.jpg|100px]]
|<big>'''Neuville (de)'''</big>
* En argant e deir c'hebrenn en gul.
|-
|[[Restr:Nevet-d.jpg|100px]]
|<big>'''Neved'''</big>
''Névet (de)''
*''En aour e leonparzh kudennek en gul.''
|-
|[[Restr:Nicolaï.gif|100px]]
|<big>'''Nicolaï'''</big>
* Ginidig eus Paris. Antoine, kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1613
*''En glazur e c'hadgi redant en argant, gwakoliek en gul''
|-
|[[Restr:Nicolas.gif|100px]]
|<big>'''Nikolaz'''</big>'''
''Nicolas''
* ''"dougen a ra ur sourin karget gant tri neze".'' (livioù dizanavezet)
* Siell 1381. Yann en deus sinet [[feur-emglev Gwenrann]] 1381.
|-
|[[Restr:Nicolas-br.jpg|100px]]
|<big>'''Nicolaz'''</big>
''Nicolas''
* ''En gul e dreustell en argant karget gant teir moualc'henn en sabel, heuliet gant tri fenn bleiz diframmet en aour, daou e kab, unan e beg.''
|-
|[[Restr:Nicolas-kerviziou.jpg|100px]]
|'''<big>Nicolas de Kerviziou</big>'''
* ''En argant e binenn en glazur e dri aval en aour.''
|-
|[[Restr:Nicolas-trevidy.jpg|100px]]
|'''<big>Nicolaz Trevidi</big>''' <br>''Nicolas de Trévidy''
* ''En argant e dreustell en glazur, e c'hrenngonk brizhet etre argant ha sabel.''
|-
|[[Restr:Nicou de la Chauvinière.gif|100px]]
|'''<big>Nicou</big>''' <ref>Aotrounez la Chauvinière ?. Ardamezeg 1696.
Ur sekretour d'ar Roue e 1703</ref>
* ''En aour, e menez en sabel, leinet gant un neizh en gul, tri benn hag gouzoug drask en glazur o loc'hant anezhañ.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Niel de Vauniel.gif|100px]]
|'''<big>Niel</big>''' <ref>Aotrounez Vauniel, Passoué ha Couësplan, e [[Gwern-Porc'hoed|Gwern]]; Plessix, e [[Anast]]; Bodouët, e [[Faouell]].</ref>
* ''En sabel e c'hastell en aour; e gab en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Nielly.gif|100px]]
|'''<big>Nielly</big>''' <ref>Kabiten ul lestr-taner e 1778; tad d'un eil-letanant lestr e 1786, eil-amiral e 1793, bet noblet gant un titl baron e 1825, aet da anaon e 1833.</ref>
* ''En argant e lestr en gwirion, war ur mor en geot, ur flammenn en gul war beg e wern veur''
[PPC]
|-
|[[Restr:Ninon.gif|100px]]
|'''<big>Ninon</big>''' <ref>Aotrouniezhoù dizanavezet.
'''Alain''', gelvet evit diazeziñ ul leve evit kont ar Roue diwar havr Lannuon.</ref>
* ''Dougen a ra teir bezantenn, pe dorzhell''. Livioù dizanavezet. Siell 1283.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ninon de Kerprigent.gif|100px]]
|'''<big>Ninon de Kerprigent</big>''' <ref>Aotrounez Kerprigent, Kermérault, la Forest. (?)
- '''Sébastien''', kuzulier e prezidial [[Kemper]] e 1700.</ref>
* ''En glazur e seizh steredenn en argant, 3, 3, 1''
[GlB- PPC]
|-
|[[Restr:Noan-l.jpg|110px]]
|'''<big>Le Noan du Hentmeur</big>''' <ref>Aotrounez Hentmeur e [[Plouilio|Plouillio]]; Kerdaniel, e [[Ploulec'h]].</ref>
* ''En gul e zri c'hleze peuliet en argant, begoù e kab.''
[GlB- PPC]
|-
|[[Restr:Noel-d-bzh.gif|110px]]
|<big>'''Nouel'''</big>
''Noël (de)''
* En sabel e garv tremenant en aour.
|-
|[[Restr:Nouel-kerangue.jpg|110px]]
|<big>'''Nouel Kerangwez'''</big>
''Nouël de Kerangue''
* En argant e binenn c'heotet e bevar aval en aour, harpet gant daou garv en sabel penn-ouzh-penn.
|}
== O ==
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:O-brien.gif|100px]]
|<big>'''O'Brien'''</big> <ref name="IRL">Ginidik eus [[Iwerzhon]]. Baroned Inchiquin.
- Ur c'habiten e rejimant Berwik (Bro Iwerzhon), e 1775;
- Ur major e rejimant Walsh e 1780;
- '''Fulup''', staliet e [[Sant-Maloù]], e lec'h e zimezas e 1695 Anna Whitte.
- Anton-Visant, sekretour ar Roue e Kañsellerezh [[Roazhon]] e 1740
- Diouzh ar familh se e oa ivez '''Claude''', kont Thomond, beskont Clare, marichal C'hall e 1757, aet da Anaon e 1761</ref>
* ''Palefarzhet : e 1 ha 4 en gul e zri leonparzh rannet etre aour hag argant, e 2 ha 3 en argant e dri beg en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Odet.gif|100px]]
|<big>'''Odet'''</big> <ref>Meneg ebet e Pol Potier de Courcy</ref>
* ''En glazur, e zri c'hleze peuliet en argant, begoù e beg.''
[HGG] [GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Ogeron.gif|100px]]
|<big>'''Ogeron'''</big> <ref>Familh c'henidik eus bro Añjev; bet dalc'het eno e 1666; Aotrounez la Bouère.
- '''Bertrand''', o vevañ e 1600, dimezet da Jeanne Blouin, hag o deus bet ː
- '''Jean''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1646;
- '''Bertrand''', kabiten morlu, diazezer ha gouarnour trevadenn [[Saint-Domingue]], bet noblet e 1643. </ref>
* ''En argant e erez en gul iziliet en aour, e dreustell ivez en aour karget gant teir moualc'henn en sabel.''
|-
|[[Restr:Ogier de Catuelan.gif|100px]]
|'''<big>Ogier</big>''' <ref>Aotrounez Katuelan, e [[Henon]]; ar Roc'h, e [[Lanvelor]]; Kervidi, e [[Ilfinieg]]; Chateaubilly, e [[Ploufragan]]</ref>
* ''En glazur, e seizh rozenn (pe pempdiliaouenn) en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Ogier de Beauvais.gif|100px]]
|'''<big>Ogier</big>''' <ref>Familh c'henidig eus Bro-Añjev. Aotrounez Beauvais; la Claverie; la Valais
- '''Jean''', alvokad e senesaliezh Añgers e 1511, dimezet da ː Marie Joullain, ha Renée Ernault.
- '''René''', aoditour er c’hontoù e 1579;
- '''Pierre''', chaloni [[Roazhon]] hag arc'hdiagon an Dezerzh, marvet e 1596;
- '''Pierre''', kuzulier e [[Breujoù Breizh|Breujoù- Breizh]] e 1595, dimezet Perrine Juffé e 1591;</ref>
* ''en argant e deir melionenn en sabel'' (neuz all : ''en glazur'')
[PPC]
|-
|[[Restr:Olimant.gif|100px]]
|'''<big>Olimant</big>''' <ref>Aotrounez la Ville-Jafre; Kerneguez; Kerenor;, Kerourio, e [[Karaez-Plougêr|Plouger-Karaez]]; Kerdudal, Botivez, en [[ar Faoued]]; Gollo, e [[Plourae]].
- '''Guillaume''', grefier e [[Karaez-Plougêr|Karaez]], dimezet e 1577 gant Catherine, itron Kerneguez
- '''René''', belif Kastell-Nevez ha Landelo
- '''Charles-Joseph''', mestr war an Dourioù ha koazdeier Breizh, bet noblet e 1698.</ref>
* ''En argant e ziv dreustell en gul; e gab en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Olivet</big>''' <ref>aotrounez la Martinière e Sant-Leonard.
Bet dizarbennet e-kerzh an adreizhadur 1668, beli Felger</ref>
En gortoz
|-
|[[Restr:Olivier-.gif|100px]]
|'''<big>Olivier</big>''' <ref>Aotrouniezhoù dianavet.
Bet dizarbennet e 1668, beli Lesneven.
- '''Julien''', noter ar Roue e [[Landerne]] e 1668.
</ref>
* ''En glazur e wezenn en argant, heuliet gant teir greskenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Olivier--.gif|100px]]
|'''<big>Olivier</big>'''
<ref>Familh c'henidik eus Lyon.
- '''Séraphin''', eskob Roazhon e 1599, kardinal e 1604; aet da Anaon e Roma er bloaz 1609. Kontet e vez hag e oa mab naturel da François Olivier de Leuville, kañselller Bro-C'hall e 1545</ref>
* ''Palefarzhet; ouzh 1 ha 4, geotet en wezenn-olivez en argant; e 2 ha 3, en sabel, e gab en glazur karget gant teir flourdilizenn en aour, e zrailhenn en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Olivier du Bourdeau.gif|100px]]
|'''<big>Olivier du Bourdeau</big>''' <ref>Aotrounez Bourdeau, e [[Plouha]]; la Fontaine, Kermorin, Kerjouan Launay.</ref>
* ''En argant e zri penn levran en sabel gwakoliet en aour, leinet gant ur bempdiliaouenn en sabel''
Sturienn ː ''Ni trop, ni trop peu.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Olivier de Kerjean.gif|100px]]
|'''<big>Olivier de Kerjean</big>''' <ref>Aotrounez Keryann, e [[Sant-Nouga]].
- '''Jean''' hag e vab, '''Bernard''', noblet e 1426;
- '''Henry''', dimezet da Marguerite de Lanrivinen e 1444
(Gwelout war lec'h ar re '''''Barbier''''')</ref>
* ''En glazur, e goulm nijant en argant, en he beg ur bodig olivez geotet''
Sturienn ː ''Signum pacis''
[PPC]
|-
|[[Restr:Olivier de Kerthomas.gif|100px]]
|'''<big>Olivier de Kerthomas</big>''' <ref>Aotrounez Kerthomas, e [[Lannolon]]; Kervegan ?
Bet dizarbennet e-kerzh adreizhadur 1670, beli Sant-Brieg.
- Ur senesal [[Landreger]], kannad e ar Breujoù e 1717.</ref>
* ''En argant e groaz divouedet en sabel.''
[GLB - PPC]
|-
|[[Restr:Olivier du Pavillon.gif|100px]]
|'''<big>Olivier du Pavillon</big>''' <ref>Aotrounez le Pavillon, la Plesse, la Blairie, les Barres, les Brulais, la Boussinière, beli Naoned.
- Un nebeut aoditourien er c’hontoù adalek 1617, an hini diwezhañ bet enoret e 1777;
- ur chuin [[Naoned]] e 1664;
- un denjentil ''Monsieur'' e 1696.</ref>
* ''En argant e wezenn-olivez en geot war ur savenn ivez en geeot''
[PPC]
|-
|[[Restr:Olivier du Coz-Castel.gif|100px]]
|'''<big>Olivier du Vieux-Châtel</big>''' <ref>Aotrounez Kastell-Koz , Kersascouët, e [[Plougin]].
Ardamezeg 1696.
- '''Claude''', medisin ar Roue er morlu e 1696; sekretour ar Roue e 1716; dimezet da Gatell Verduc.
Familh kemmesket gant ar re ''Raison'', ''La Boissière'', de ''Blois''.</ref>
* ''En glazur, e c'horverig nijant en aour, o sellout ouzh un heol ivez en aour a-zehoù''
[PPC]
|-
|[[Restr:Olivier-de-la-Villeneuve.gif|100px]]
|'''<big>l'Olivier de la Villeneuve</big>''' <ref>Aotrounez la Villeneuve / Kernevez e [[Gwerliskin]]; Plessix, e [[Banaleg]]; ar Stang, e [[Skaer|Skae]]<nowiki/>r; Lokrist, e [[Trabrivan]]; Saint-Maur, Tronjoly, e [[Gourin (kumun)|Gourin]]; Kervern, e [[Plouilio|Plouillio]]; Botvrel, e [[Sant-Gwioñvarc'h|Sant-Gwiomar]]; Kerhamon ?
- '''Jean''', eus parrez [[Plourac'h|Ploiurac'h]], senesal [[Lokarn|Duoad-Kelen]], bet noblet e 1462;
- ur floc'h ar roue e 1688;
- un abad [[Rialeg|Rillé]] e 1763, kuzulier kloareg e [[Breujoù Breizh]] e 1768;
- ur penn strollad-listri e 1793;
- ul letanant-lestr e 1786, an diwezhañ en anv se, bet fuzuilhet e [[Kiberen]] e 1795.</ref>
* ''En argant e dreustell en gul kaeliet en aour, heuliet gant teir fempdiliaouenn en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Origny.gif|100px]]
|'''<big>d'Origny / Dorigny</big>'''
* Aotrounez Sant-Stefan (?); Kersalioù
* ''En glazur e gebrenn en aour, heuliet gant tri flamm ivez en aour''
* Meur a ofiser eus milis ar Gêr Montroulez adalek 1693; '''Michel''', maer Montroulez e 1725
[PPC]
|-
|[[Restr:Orion-de-keranguiriec.gif|100px]]
|'''<big>Orion</big>'''
* Aotrounez Kerangirieg, Pleuzal
* ''En argant, e groaz garzentek en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Oriot de Kergoat.gif|100px]]
|'''<big>Oriot</big>'''
* Aotrounez Kergoat, e Gwiglann; Portzmeur ha Kerbridou, e Plouganou; ar Runioù, e Sant-Mazhe (Lokvazhe ?); Koedamour e Plouyann.
Daou sekretour ar Roue e 1673.
* ''En glazur e gebrenn en aour, heuliet gant teir rodig-kentr ivez en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Orthiou de la Pénissière.gif|100px]]
|'''<big>Orthiou</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Añjev. Aotrounez la Pénissière, e [[Klison]]. Familh kemmesket gant ar re '''Becdelièvre'''</ref>
* ''En argant e groaz en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:D'Orvaulx.gif|100px]]
|'''<big>d'Orvaulx</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro-Douren; delc'het eno e 1667; Aotrounez al lec'h-se. E Breizh, aotrounez la Bévrière, e [[Mousterlez]]</ref>
* ''En sabel e sourin en argant hedet gant div c'housourin en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Oulf du Perray.gif|100px]]
|'''<big>Oulf</big>''' <ref>Familh c'henidik eus vro-Sko. Aotrounez du Perray (?).
- '''Patrice''', dimezet war dro 1550 gant '''Françoise de Forsanz''', hag o deus bet '''Judith''', dimezet gant '''Guillaume Rabinard'''.</ref>
* ''En argant e vleiz savant en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:O'Schiel.gif|100px]]
|'''<big>O'Schiel</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro-Iwerzhon.
Daou letanant e rejimant Walsh e 1781</ref>
* ''En argant e leon heuliet e kab gant daou maneg-houarn hag e beg gant ur steredenn, an holl en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Osmont.gif|100px]]
|'''<big>d'Osmont</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Normandi. Bet dalc'het eno e 1667. Aotrounez Centeville; Mouyaulx.
Meneget e-barzh un diskleriadeg eus 1788, beli Roazhon.</ref>
* ''En gul e zivaskell e beg en erminoù''
Sturienn ː ''Nihil obstat''
[PPC]
|-
|
|'''<big>d'Osmonville</big>''' ː gwelout Le Clerc
|-
|[[Restr:D'Ossat.gif|100px]]
|'''<big>d'Ossat</big>''', pe '''<big>Dossat</big>''' <ref>Familh c'henidik euis Bro Gwaskogn.
- '''Armand''', eskob [[Roazhon]] e 1596, laket en karg gant ar pab Klemeñs VIII da adunvaniñ Herri VI gant ar Gador-Sakr. Savet da gardinal e 1599. Aet da Anaon er bloaz 1604, ha bet sebeliet e Saint-Loeiz-ar-C'hallaoued.</ref>
* ''En glazur e gudon en argant, ur vodig olivez geotet en he beg''
[PPC]
|-
|[[Restr:Oury du Bignon.gif|100px]]
|'''<big>Oury</big>''' <ref>Aotrounez Bignon, e [[Noual-Pentevr|Noual]]. Menegioù ha diskouezhadegoù eus 1435 da 1569, e Noual ha [[Maroue]].
- '''Mathieu''', bet ganet e Caulnes, doktor war an doueoniezh, furcher-jeneral ar Feiz, e rouantelez C'hall; marvet e 1557.
Ar familh he deus kemmesket gant ar re Collas.</ref>
* ''En argant e leonparzh en glazur teodek en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Oussé.gif|100px]]
|'''<big>Oussé</big>''' <ref>Ardamezioù kanus ː Oussé > galleg Os = askorn.
Ardamezeg an Arsanailh.
Aotrouniezhioù dizanavezet</ref>
* ''En sabel e zri askorn-kelan en argant treustellet''
[PPC]
|-
|[[Restr:Ouvrier.gif|100px]]
|'''<big>d'Ouvrier</big>''', pe <big>'''Douvrier'''</big> <ref>Genidik eus Bro Languedoc. Aotrouniezh ebet roet evit Breizh. - '''Rigal''', capitoul Toulouse en 1541; '''Hector''', aluzenner Maria de Medicis,hag eskop Dol e 1630; treuskaset da Nîmes en 1644ː aet da Anaon er bloaz 1655</ref>
* En glazur e gebrenn en argant karget gant seizh moualc'henn en sabel, hag heuliet gant teir fourdilizenn en aour, savet pep hini gant teir dañvoezenn en aour
[PPC]
|-
|[[Restr:Ouvroin de Poligné.gif|100px]]
|'''<big>Ouvroin</big>''' <ref>Genidik eus Bro-Vaen. Aotrounez [[Polinieg]].
- '''Guillaume''', eskob Roazhon e 1328; aet da Anaon e 1347;
- '''Jean''' ː senesal kontelezh Laval, bet lazhet e-kerzh emgann Baugé e 1421
</ref>
* ''Gousourinet etre aour ha gul e zek pezh; e c'hrennbalefarzh e erminoù''
[PPC]
|-
|[[Restr:Ozanne de la Tour.gif|100px]]
|'''<big>Ozanne</big>''' <ref>Ozanne de la Tour ?;
- '''Julien''', arkitektour ha tisaver labourioù ar Roue, e savas ar c'hlozadur kentañ Brest e 1647;
- '''Nicolas''', teñzorer morlu Brest e 1696.</ref>
* ''Rannet; e 1 en sabel e dour en aour; e 2, en geot e deir sourin en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Ozanneau de Trémeleuc.gif|100px]]
|'''<big>d'Ozanneau</big>''', pe '''<big>Dozanneau</big>''' <ref>
Aotrounez Trémeleuc, e Sant-Albin-Gwenrann.
Bet dizarbennet 1670, beli [[Gwenrann]].</ref>
* ''En argant e arbenn ejen en glazur heuliet gant teir mailhenn ivez en glazur''
[PPC]
|}
== P ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Padioleau</big>''' <ref>Aotrounez la Bronière, e [[Sant-Leven-ar-C'hoad]].
- Un aoditour er c’hontoù e 1613; en deus savet levrioù diwar-benn barnadurezh.</ref>
Ardamezioù en gortoz
|-
|[[Restr:Page-Cordemais.jpg|100px]]
|<big>'''Le Page de la Cordemais'''</big> <ref>Aotrounez Cordemais, la Chevalleraye. Dizarbennet e 1669, beli Felger.</ref>
* ''En aour plezhek en sabel a c'hwec'h pezh, e eilenn en gul treustellet ha balirant''.
Ardamezeg 1696 [PPC]
|-
|[[Restr:Le Page de Ville-Urvoy.jpg|100px]]
|<big>'''Le Page de la Ville Urvoy'''</big> <ref>Aotrounez la Ville-Urvoy ha l'Estang, e [[Pleuloc'h]]; Kermerien, e [[Goudelin]]; Penker ?, Kergrist ?; la Ville-Aubert, Pleuloc'h
Menegioù ha diskouezadegoù eus 1423 da 1535.</ref>
* ''En argant e erez impalaer en sabel pigoset hag iziliet en gul.''
[PPC].''
|-
|[[Restr:Le Page de Ville-Urvoy.jpg|100px]]
|<big>'''Le Page de Saint-Nom'''</big> <ref>Aotrounez Saint-Nom, e [[Gwenrann]]; Kerougat, e [[Azereg (kumun)|Azereg]]; la Bernardière ?
- '''Yann''', bet noblet e 1700.</ref>
* ''En argant e erez an impalaer en sabel pigoset hag iziliet en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Pageot de la Trourie 1.gif|100px]]
|<big>'''Pageot'''</big> <ref>Aotrounez la Trourie, e [[Saotron]].</ref>
* ''En argant, e zaou gebrenn en gul, heuliet gant teir steredenn ivez en gul.''
1696. [PPC]
|-
|[[Restr:Le Paigne.gif|100px]]
|'''<big>Le Paigné</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro-Añjev. Aotrounez l'Escoublière, e la Tillière; l'Ormoie, la Charouillère, la Chevalerie, la Touche, e [[Gwaled]].
Disarbennet e 1670, beli Naoned.</ref>
* ''En gul, e deir krib en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Pain des Forges.gif|100px]]
|'''<big>Pain</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Boatev. Aotrounez les Forges ?, la Barillière ?, la Fenestre ? .
Ardamezeg 1696.
Tri c'huzulier e [[Breujoù Breizh]], eus 1568 da 1578.</ref>
* ''En glazur e deir bezantenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Paindavoine</big>'''
<ref>Aotrounez la Chesnaye, e [[Sant-Turiav-Porc'hoed]].
Menegioù ha diskouzadegoù eus 1448 da 1543, er barrez se ha [[Karozh]]</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Painparay.gif|100px]]
|'''<big>Painparay</big>''' <ref>̈ Guillaume, kenwerzher e [[Naoned]], bet noblet er bloaz 1785.</ref>
* ''En glazur e eor en argant, heuliet gant eizh steredenn en aour er gourem.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Painteur.gif|100px]]
|'''<big>Le Painteur</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Normandi. Aotrounez Lesnault ?, Bois-Jugan ?, Normeny ?
- '''Jean''', dimezet er bloaz 1437, da Berrette, itron Maletot, e Malherbe .</ref>
* ''Troc'het; e 1, en gul e ziv erez en argant; e 2, en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Palasne.gif|100px]]
|'''<big>Palasne</big>''' <ref>Aotrounez Champeaux, Rumain, la Ménardière, Pélican, Villeauroux, e [[Kaouennieg]].
- '''Jean''', serjant jeneral [[Roazhon]] e 1674;
- ur menegour er c’hansellerezh e 1745;
- ur senesal [[Sant-Brieg]] e 1765, kannad e Stadoù 1789 hag e Kuzuliadeg 1792;
- un adjudant-komandant, marc'heg an Impalaeriezh e 1808.</ref>
* ''En glazur, e dreustell en argant karget gant tri houarn mulez en gul, hag heuliet gant teir delienn askol en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Palatin.gif|100px]]
|'''<big>Palatin</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro vBresse. Aotrounez Dio, e Languedoc; Montpeyroux, Montmort.
- '''Jean''', aoutrou Montpeyroux, dimezet e 1484 da Marie de Choiseul;
- ul letanant-koronal e rejimant Mortemart e 1712;
- ur floc'h ar Roue e 1729.</ref>
* ''Treustellet etre aour ha glazur; e vevenn en gul''
[PPC]
|-
|
|<big>'''Paris (de)'''</big>
* ''En argant e groaz leun en gul, konket gant pevar gouleon tal-ouzh-tal ivez en gul.''
|-
|[[File:Parc-d.jpg|100px]]
|<big>'''Le Parc'''</big>
* ''En argant e dreustell en sabel heuliet gant teir c'hregilhenn gevliv, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Parigné.gif|100px]]
|'''<big>de Parigné</big>''' <ref>Aotrounez ar barrez [[Parinieg]], eskopti Roazhon.
- '''Guillaume''', floc'h e-barzh un diskouezhadeg du Guesclin e 1371.
- Familh kemmesket gant ar re ''Parthenay''</ref>
* ''En argant e groaz en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Perichon.jpg|100px]]
|<big>'''Perichon'''</big>
* ''En gul e c'hwec'h hanochenn en argant, 3, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Picquet de la Flèche.gif|100px]]
|'''<big>Picquet</big>'''
* ''En glazur e deir c'hebrenn en aour, heuliet gant tri c'houarn goaf en argant peuliek, begoù e kab''.
|-
|[[Restr:Ploheg.jpg|100px]]
|<big>'''Ploeuc (de)'''</big>
* ''En erminig e deir c'hebrenn en gul.''
|}
== Q ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Quatrebarbes-Montmorillon.jpg|100px]]
|<big>'''Quatrebarbes'''</big> <ref>Familh C'henidik eus Bro [[Poatev|Poitou]]. Skour eus ar re Montmorillon.
Aotrounez Moussy; Jallais; la Rongère; Murs-sur-Loire; la Jonchère; la Mancelière; Montfourché; Bouillé; la Roussardière; Chasnay; Argenton; Fontenailles; la Marquisière, e [[Gwared]]; Juigné ha la Série, e [[Sant-Ervlon-ar-Roz|Sant-Ervlon]].</ref>
* ''En sabel e sourin en argant hedet gant div rizenn ivez en argant.''
[HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:De Quatrevaux.gif|100px]]
|'''<big>de Quatrevaux</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se e [[Pleneventer]], eskopti Sant-Brieg.
Kemmesket gant ar re Budes du Tertre-Jouan.</ref>
* ''En glazur e erez dispak en argant kurunet en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Québéron</big>''' <ref>Aotrounez Kerred, e [[Kore (kumun)|Kore]].
Bet dizarbennet e 1670, beli Kemper</ref>
Ardamezioù dizanavezet.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Québriac.gif|100px]]
|'''<big>de Québriac</big>''' <ref>Aotrounez [[Kevrieg]]; Fléchay, e [[Sant-Meleg]]; Bois-Maigné, e Bazeleg; Launay, e [[Sulial]]; Blossac, e [[Goven]]; la Touche, e [[Sant-Visant-al-Lann]]; [[Kadeneg]]; la Rayais, la Hirlaye, e [[Bagar-Morvan]]; Patrion, la Ballue, Brécé, e [[Noal-Kastellan]];
- '''Normand''', senesal-meur Breizh e 1235;
- '''Gilles''', abad Sant-Jakez-Montforzh e 1487;
- '''Louis''', marc'heg an Urzh e 1580.</ref>
* ''En glazur e deir flourdilizenn en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Québriac-d-2.gif|100px]]
|'''<big>de Québriac</big>'''
* neuz all ː ''En glazur e vlourdilizenn en argant leinet gant un drailhenn en gul''l
[PPC]
|-
|[[Restr:Québriac-d-3.gif|100px]]
|'''<big>de Québriac</big>'''
* neuz all ː ''"div dreustell leinet gant ur gab amgranellet, e sourin balirant"''
livioù dizanavezet; siell 1300
[PPC]
|-
|[[Restr:De Quédillac-1.gif|100px]]
[[Restr:De Quédillac-2.gif|100px]]
[[Restr:De Quédillac-3.gif|100px]]
|'''<big>de Quédillac</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se, [[Kedilieg]]; la Morandaye, e [[Koad-Yarnvili]]; la Pruneraye, e [[Sant-Karneg]]; [[Taden]].
- '''Mathieu''', kroazhiad e 1248;
- '''Alain''', allouez Roc'han e 1293;
- '''Janette''', abadez Sant-Jord, aet da Anaon e 1274;
- '''Jeanne''', abadez Sant-Sulpis, aet da Anaon e 1461;
- '''Jean''', abad Sant-Juluen Tours ha Baugerais en eskopti Tours e 1402.
Skourr la Morandaye en deus kemmesket gant ar re Le Vayer.</ref>
* ''Dougen a ra un ezev'' (livioù dizanavezet); (siell 1293)
* ''En argant e deir dreustell en gul'' (siell 1390)
* ''En gul e deir sourin en argant'' (G.L.B)
|-
|[[Restr:Queffaraze.gif|100px]]
|'''<big>Queffarazre</big>''' <ref>Aotrounez Runtannig, e [[Plegad-Gwerann]].
Diskouezhadegoù eus 1463 da 1481, e [[Plegad-Gwerann|Plegad]], eskopti Treger</ref>
* ''En argant e c'horn-hemolc'h en glazur, heuliet gant teir dorzhell en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Querfurus.gif|100px]]
|'''<big>Queffurus</big>''' <ref>Siell 1306.
- '''Alain''', en deus skrivet ur misal bro Leon, bet moulet e 1526</ref>
* ''En argant e pemoc'h-gouez en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Quéhéon.gif|100px]]
|'''<big>de Quéhéon</big>''' <ref>Skourr eus ar re du Guiny; aotrounez Rochelande; la Cochais, e [[Bezeg]]; la Domenchère, e [[Gwern-Porc'hoed|Gwern]]
- '''Jean''', en deus sinet feur-emglev Gwenrann 1381</ref>
* ''En glazur e greskenn en aour''
[PPC]
|-
|
|'''<big>Quéhillac</big>''' ː gwelout Fourché.
|-
|[[Restr:Qhéhou.gif|100px]]
|'''<big>Quéhou</big>''' <ref>Aotrounez Gorrépont, eskopti Leon. Parrez dizanavezet.</ref>
* ''En sabel e deir melchonenn en argant, e vevenn ivez en argant''
[GlB] [PPC]
|-
|[[Restr:Queingoff.gif|100px]]
|'''<big>Queingoff</big>''' <ref>Keloù ebet diwar benn parrezioù n'hag aotrounezhioù.</ref>
* ''En gul, e c'hleze en argant peuliet e beg''
[GlB] [PPC]
|-
|[[Restr:De Quéjau.gif|100px]]
|'''<big>de Quéjau</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se e [[Kempenieg]]; Lesnée, e [[Gwazel]].
Menegioù ha diskouezhadegoù eus 1440 da 1543.
Ar skourr henañ kemmesket gant ar re '''des Grées''' war dro 1567.</ref>
* ''En argant e deir rozenn en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Du Quengo.gif|100px]]
|'''du Quengo'''
* ''En aour e leon en sabel, krabanet, teodet, ha kurunet en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Quénouas.gif|100px]]
|'''<big>Quénouas</big>'''
* ''en sabel e arbenn-c'harv en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Quentric de Keralbin.gif|100px]]
|'''<big>Quentric</big>''' <ref>Aotrounez Keralbin; Kerhuel, e [[Goudelin]].
Meneget adalek 1671; c'hwec'h rummad; dizkouezadegoù eus 1481 da 1503, e [[Peurid-ar-Roc'h]].</ref>
* ''En glazur e dour en argant, heuliet gant teir rodig-kentr ivez en argant''
[PPC]
|}
== R ==
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Rabaste.jpg|100px]]
|<big>'''Rabasté'''</big> <ref>Familh c'henidik eus Bro-Añjev. Aotrounez la Rivière, e [[Carfantan|Carfantain]]; Pontfilly; e [[Tintenieg]]; la Besnerais; la Chapelle; la Haute-Touche; Montbuisson, e [[Gwipedel]].
- '''Eliot''', floc'h en un diskouezhadeg en le Mans e 1392.</ref>
* ''En argant e deir logodenn-dall en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Rabaud du Châtelet.gif|100px]]
|<big>'''Rabaud'''</big> <ref>Aotrounez Châtelet, er [[Belezeg]]; la Rabaudière, e [[Dovanieg]].
Menegioù ha diskouezhadegoù ey 1454 da 1513.
- '''Pierre''', en deus sinet feur-emglev [[Gwenrann]] 1380.</ref>
* ''en'' ''gul, e zri c'houstilh en argant sourinet, begoù e beg''
[PPC]
|-
|[[Restr:Rabel de Saint-Malon.gif|100px]][[Restr:Rabel de Saint-Malon, alias.gif|100px]]
|<big>'''Rabel'''</big> <ref>Aotrounez Sant-Malon ha la Lande, e [[Boursaout]]; Plessis, e [[Henant-Sal]]
- Er bloaz 1448, dimezi̴ñ a ra '''Marguerite Rabel''' gant Ollivier de la Bourdonnaye.
- '''Nicolas''', abad Boken e 1463</ref>
* ''En sabel, e dour en argant''
neuz all
* ''Palefarzhet etre aour ha glazur''
[PPC]
|-
|[[Restr:Rabinart.gif|100px]]
|<big>'''Rabinart'''</big> <ref>Aotrounez du Houx hag la Paviotais, e [[Talenseg]]; la Ferronnaye, e [[Brezhiel]]; du Plessix, e [[Kentreg]].
Menegioù eus 1513, eskoptioù Sant-Maloù ha Roazhon.
Skourr du Houx kemmesket e 1608 gant ar re Forsanz.
Skourr du Plessix kemmesket e 1623 gant ar re Huchet.</ref>
*''En sabel, e nav hanochenn en argant, 3, 3, 2, 1, e zrailhenn ivez en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Raboceau de la baronnière.gif|100px]]
|'''<big>Raboceau</big>''' <ref>Aotrounez la Baronnière, e [[Orvez]]; Blotereau ha Verger, e Doulon; la Botière ha Ranzay, e Sant-Donasian (Naoned).
- '''Pierre''', sekretour an dug (1463)</ref>
* ''En argant e arbenn-c'harv en gul leinet gant daou evn en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Raborin</big>''' <ref>Aotrounez Boiscléret, e [[Loskoed-ar-Mozon|Loskoed]], eskopti Sant-Maloù
- '''Guillaume''', bet noblet e 1427.</ref>
* en gortoz
[PPC]
|-
|[[Restr:Rabuan.gif|100px]]
|'''<big>Rabuan</big>''' <ref>Aotrounez la Croix, e [[Merelieg]]; ar Pont, e [[Landehen]]; la Brière, e [[Sant-Laoueneg]]; la Chèze, e [[Gwazel|Gwaze]]<nowiki/>l; le Rocher ha les Roulais, e [[Lanrelaz]]; la Hamonnaye, e [[Santez-Onenn]]; la Moisonnière, e [[Irodouer]]; Coudray, e [[Malañseg]].</ref>
* ''En argant e zri roc'h-gwezboell en gul, an hini e beg skoret gant ur gebrenn divouedet ivez en gwad war e c'heneb; e vevenn geotet''.
PPC]
|-
|[[Restr:Raby de Kerangrun.gif|100px]]
|'''<big>Raby</big>''' <ref>Aotrounez Kerangrun; Kerseac'h, beli Brest.
- ur c'hannad eus [[Brest]] er Breujoù 1742;
- ul
letanant fourgadenn
e 1766;
- ur maer Brest e 1785.</ref>
* ''Troc'het; e 1, en argant e c'hi tremenant en sabel, kurunet en aour, hag o zerc'hell en e bav dehou ur c'hougleze ivez en aour; e 2, en glazur e seizh c'housourin en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Racappé de Beaulieu.gif|100px]]
|'''<big>Racappé de Beaulieu</big>''' <ref>Aotrounez Beaulieu, e Mousterioù, eskopti Roazhon; meneget e 1426.
Kemmesket gant ar re Cornillé.</ref>
* ''Dougenn ar ra un dreustell heuliet gant teir brizhenn erminoù'' (livioù dizanavezet). siell 1418.
[PPC]
|-
|[[Restr:Racappé de Maignanne.gif|100px]]
|'''<big>Racappé de Maignane</big>''' <ref>Genidik eus Bro-Añjev. Markizien Maignane e 1701; aotrounez Vergier, e [[Ankiniz]].
Bet kemmesket e 1715 gant ar re la Tullaye.</ref>
* ''En sabel e c'hwec'h roc'h-gwezboell en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Racine de Galisson.gif|100px]]
|'''<big>Racine</big>''' <ref>Aotrounez Galisson, e [[Domloup]].
- '''Guillaume''', prokulor an dug e lez Roazhon e 1480; unan eus reizherien ''Coutume de Bretagne'', moulet e 1485; kuzulier en ''Devezhioù bras'' e 1495;
- '''François''', prokulor-jeneral er c’hontoù e 1520.
Kemmesket gant ar re Le Gonidec. </ref>
* ''En argant e deir houadez en gwirion pigoset hag iziliet en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Racinoux.gif|100px]]
|'''<big>Racinoux</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se e [[Sant-Owen-an-Alloz]]; Lorière, e Noual; la Touche, e [[Sant-Stefan-Gougleiz]]; la Hazardais; la Giraudais; Saint-Cyr; la Croix-Quarrée; Houettes; Pigueliais;
Menegioù eus 1478 da 15134, e Sant-Owen ha Sant-Stefan, eskopti Roazhon.
- Maestr '''Guillaume''', noter e lez an Iliz bedel e 1455;
- Ur c'huzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1709; mestr war ar Rekedoù e 1720.</ref>
* ''En argant e leon en sabel''
[PPC]
|-
|[[File:Raguenel.jpg|100px]]
|<big>'''Raguenel'''</big>
* ''Palefarzhet etre argant ha sabel, e zrailhenn e kab an eil en egile.''
|-
|[[Restr:Raimbaud de Prébilly.gif|100px]][[Restr:Raimbaud-Prébilly-allias.gif|100px]]
|'''<big>Raimbaud de Prébilly</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Añjev; Aotrounez Prébilly, e [[Sant-Pêr-Raez]].
Disarbennet e 1669, beli Naoned</ref>
* ''En glazur e deir lankell en aour kenstag ha treustellet, heuliet gant teir melchonenn en argant'' (1696)
neuz all ː
* ''En aour e deir moualc'henn en sabel'' (1696)
[PPC]
|-
|[[Restr:Raison-1568.gif|100px]]
|'''<big>Raison</big>'''
* ''En argant e greskenn en gul heuliet gant teir rozenn ivez en gul'' (skoed kent [[1568]]).
|-
|[[Restr:Raison du Cleuziou.jpg|100px]]
|'''<big>Raison du Cleuziou</big>'''
* ''En erminoù e deir ruilhenn en sabel'' (skoed goude 1568).
|-
|[[Restr:Robineau-br.jpg|110px]]
|<big>'''Robineau'''</big>
* ''En glazur hadet gant stered en aour, e c'housourin ivez en aour balirant.''
|-
|[[Restr:Robiou-treff.jpg|100px]]
|'''<big>Robiou du Treff</big>'''
* ''En argant e deir dreustell en gul.''
|-
|[[Restr:Roche-bernard-dl.jpg|100px]]
|'''<big>de la Roche-Bernard</big>'''
* ''En aour e erez dispak en sabel, pigoset hag iziliet en gul.''
|-
|[[Restr:Roche-kerbileau-dl.jpg|100px]]
|<big>'''de la Roche de Kerbileau'''</big>
* ''En glazur e vrec'h a-zehoù maneget en argant, loc'hant a-gleiz, o skorañ ur sparfell ivez en argant stagellet ha grizilhonet en aour.''
|-
|[[Restr:Rochefort-d-br.gif|100px]]
|<big>'''de Rochefort'''</big>
* ''En aour e gab dentek en glazur karget gant teir bezantenn en aour.''
|-
|[[Restr:Roche-kerhurac-dl.jpg|100px]]
|'''<big>Ar Roc'h Kerhurag</big>'''<br>''Roche de Kerhurac (de la)''
* ''En sabel hadet gant hanochennoù argant, an hini gentañ e kab karget gant un erminig en sabel ; e leon kudennek argant war an holl.''
|-
|[[Restr:Roche-maurice-dl.gif|100px]]
|'''<big>Ar Roc'h Morvan</big>'''<ref>Pol Potier de Courcy, ''Nobiliaire et armorial de Bretagne'' III/258</ref> <br> ''Roche Maurice (de la)''
* ''En sabel hadet gant hanochennoù argant, e leon argant balirant.''
|-
|[[Restr:Roche-Traousulien-dl.gif|100px]]
|'''<big>de la Roche de Traousulien</big>'''
* ''En aour e ziv dreustell en sabel.''
|-
|[[Restr:Roche-jagu-dl.jpg|100px]]
|'''<big>de la Roche-Jagu</big>'''
* ''En gul e bemp ruilhenn en aour, lamellet.''
|-
|
|'''<big>Robert</big>'''
* ''En gul e deir c'hregilhenn en argant.''
|-
|[[Restr:Roscerf-d.jpg|100px]]
|'''<big>Roserv</big>''' <br> {{fr}} ''de Rocerf''
* ''En gul e c'hwec'h ruilhenn en argant, 3, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Le Run.gif|100px]]
|<big>'''Ar Run'''</big>
* ''En aour e vran en sabel, ur skourrig gwezhenn-olivez etre he c'hrabanoù, heuliet gant teir steredenn en sabel''
|-
|[[Restr:De la Rye.gif|100px]]
|'''<big>de la Rye</big>''' <ref>Familh c'henidig eus bro Boatev. Aotrounez la Côte de Mézière (Bro Roazhon ?).
- '''Gabriel''', marc'heg an Urzh e 1589, dimezet gant Marie Catus, bet lazhet e-kerzh emgann Saint-Yriex-du-Perche e 1593</ref>
* ''Treuzpalefarzhet etre argant ha glazur''
[GlB-PPC]
|}
== S ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>des Sablons</big>''' <ref>Aotrounez kervaudry, e [[Lannolon]].
Bet dizarbennet e 1670, beli Sant-Brieg</ref>
|-
|[[Restr:Saffray-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Saffray'''</big> <ref>Familh c'henidik eus Normandi. Aotrounez Varaville; Maisy; Escoville; Anneville; Vimont.
Liammet e Breizh gant ar re Rouge de Guerdavid</ref>
* ''En argant e deir dreustell kommek en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Saffré.gif|100px]]
|<big>'''de Saffré'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h-se hag Houssay e [[Saverieg]]; [[Hezin-ar-Mengleuzioù|Hezin]]; la Jarrie, e [[Klion]]; Bougon e [[Koeron]]; Chavagne, e [[Sulieg]]; Marais-Henri, e [[Kalveg]]; la Tréhuère, en Ligné; la Moricière, en Port-Saint-Père; la Ville-Aubert, e [[Frozieg]]; la Mauvesetière, e [[Sant-Ervlan]]; la Gravière.
- '''Foulques''', o vevañ e 1300;
- '''Alain''', marc'heg, e-kerzh eu diskouezadeg e 1370, dimezet gant Philipotte de Laval;
- '''Guillaume''', mestr war ar gwenaerezh e 1491;</ref>
*''en glazur e deir c'hroazigan flourdilizet en aour; e gab ivez en aour''
[PPC]
|-
|
|'''<big>de Sagazan</big>''' ː gwelout '''''le Monniès'''''
|-
|[[Restr:Le Sage.gif|100px]]
|<big>'''Le Sage'''</big> <ref>Aotrounez Lesperan ha Launay-Caro, e Mozhon; Boishullin, e Presperieg; Buron (?)
Menegioù ha diskouzhadegoù eus 1426 da 1513, eskopti Sant-Maloù.
- '''Raoul''', march"eg, kaset da Vro-Saoz e 1419 gant an dug Yann V, evit goulenn krankiz e vamm Jeanne de Navarre, addimezet gant ar roue saoz.
- '''Alain''', o vevañ e 1440, a zimez Jeanne des Isles;
- '''Eon''', sekretour an dug e 1444, en deus bet e lojeiz Launay-Caro frankizet e 1444.</ref>
*''en argant, e leon en gul, krabanet, teodet, ha kurunet en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Saget-de-la-Jonchère.gif|100px]]
|<big>'''Saget de la Jonchère'''</big> <ref>Aotrounez la Jonchère, e [[Yaoueneg|Yaouneg]]; Beaulieu; la Feuillée, e [[Marzhinieg-Houarnruz]]
- Merourien priñsed Condé e [[Kastell-Briant|Kastel-Briant]] adalek 1696;
- '''René-Georges''', sekretour ar Roue e 1712; dimezet e 1274 gant Perrine Ruellan, merc'h baron [[An Tergant|an Tergan]]<nowiki/>t.</ref>
*''en gul, e deir saezh stuc'het peuliet en argant, eilet gant teir rilhenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Saget-de-la-Jonchère-2.gif|100px]]
|<big>'''Saget de la Jonchère'''</big> neuz all
*''en gul, e deir saezh stuc'het peuliet en argant, heuliet gant teir rilhenn en aour; e gab en argant karget gant teir sourin en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Saget</big>''' <ref>Menegioù ha diskouezadegoù eus 1440 da 1513, parrezioù [[Bezeg]], [[Pludunoù]], [[Henant-Sal]], en eskoptioù Sant-Maloù ha Sant-Brieg.
- '''Raoul''', eus Bezeg, a gomz bezañ bet noblet ha franket gant an dug, dre lizheroù eus 1440;
- '''Richard''' en em c'houlenn nobl, e-kerzh adaozadur 1513, e Henant-Sal.</ref>
* ardamezioù dizanavezet.
|-
|[[Restr:Saguier.gif|100px]]
|<big>'''Saguier'''</big> <ref>Aotrounez Luigné, e Bro Añjev; la Mauguitonnière ha Roussières, e [[Maezon-ar-Gwini]].
- '''François''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1610;
- '''Claude''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1643;
- '''Henry-René''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1673 / 74;</ref>
* ''palefarzhet; e 1 ha 4, en argant e benn morian en sabel talwedek en argant; e 2 ha 3, en argant e wiñver en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Saige.gif|100px]]
|'''<big>Le Saige</big>''' <ref>Aotrounez Corbennaye ha Vilhoët, e [[Sant-Leonarzh]]; Chanel, e [[Sant-Jord-Grehan]]; Boisrobin, e [[Kerruer]]; la Mettrie; Villèsbrunne, en [[An Onneg|Onneg]]; Bourbansais, e [[Plegeneg]].
- '''Guillaume''', marc'heg an Urzh e 1578;
- ur floc'h ar Rouez e 1749;
- ur merc'h e Saint-Cyr e 1753;
- un emouestlad en emgann [[Sant-Kast-ar-Gwildoù|Sant-Kast]] e 1758 </ref>
* ''En aour e deir gwerzhidenn en glazur treustellet, heuliet e beg gant ur greskenn ivez en glazur''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Saint.gif|100px]]
|<big>'''Le Saint'''</big> <ref>Meneget eus 1446 da 1534, e Plougonvelen ha Lambezr, eskopti Leon.
Ardamezeg an Arsanailh.
- '''Yves''', bet noblet e 1450.</ref>
* ''en aour e erez dispaket en gul, kelc'hiet gant ur seizhenn ivez en gul er gourem''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Aignan.gif|100px]]
|<big>'''de Saint-Aignan'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h, er parrez an añv-se; des Angles, e [[Machikoul]]; l'Arsangle, e [[Kerc'hevrel]]; l'Isle, e [[Onnod-Raez]]; Janciou, e [[Sant-Eler-Kaleon]]; Montils-Férusseau, e [[Gorre-Goulen]].
Meneget eus 1429 da 1435.
Skourr henañ kemmesket e-kerzh ar XVt kantvad gant ar re '''''Goheau'''''.</ref>
*''en gul e sourin en argant heuliet gant teir melchonenn ivez en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Saint Alouarn.jpg|100px]]
|<big>'''de Saint Alouarn'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se ha Kervegen, e [[Gwengad]];
Meneget eus 1426 da 1536.
- '''Daniel''', abad [[Kemperle]] e 1521. Aet da Anaon e 1553.
Kemmesket gant ar re '''Alleno'''.</ref>
* ''En glazur e leonerez en argant.''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Amadour.gif|100px]]
[[Restr:De
Saint-Amadour 2.gif|100px]]
|<big>'''de
Saint Amadour'''</big> <ref>Aotronez al lec'h se e Bro-Añjev; la Ragotière, e [[Tilhieg]]; Tizé, e [[Torigneg-Fouilharzh|Torignieg]]; beskont [[Gwinien]] e 1519; aotrou [[Aentieg]]; Pont-Hay, la Motte, e [[Noal-ar-Gwilen]]; la Touche, e [[Kerlouevig]]; Navinaux, e [[Gwerzhav]]; [[Panezeg]]; la Tour, e [[Porzh-Pêr]]; [[Tarvieg]]; Sant-Jili.
Meneget eus 1427 da 1513.
- '''Foulques''', floc'h e-barzh un diskouezhadeg e Le Mans e 1380, dimezet da Guillemette de Châteaugiron, itron Tizé;
- '''Guy''', floc'h eus tiegezh kont Richemont e 1424; dimezet da Jaketa Malestroit;
- '''Guillaume''', mab an hini kent, en deus bet gant Marguerite de Québriac ː
. 1. '''François''', kabiten Sant-Albinan-Hiliber, krambrella an dug Fañch II; aet da Anaon e 1521;
. 2. '''Jean''', gwenaer-meur ha mestr-meur dourioù ha koadeier Breizh, en deus kemeret perzh e trizek emgann, ha savet da varc'heg gant Charlez VIII e-unan e-kerzh emgann Fornoue, e 1495; aet da Anaon e 1538;</ref>
* ''En gul e dri fenn bleiz troc'het en argant''
neuz all ː
* ''En gul e dri fenn bleiz troc'het en argant; e skoedig e kondon en glazur karget gant teir flourdilizenn en argant, hag a zo Kevrieg''
(PPC
|-
|[[Restr:Saint-André-de-Montbrun.gif|100px]]
|<big>'''de Saint-André'''</big> <ref>Familh c'henidig eus al Languedoc; aotrounez Montbrun.
- '''François''', kanseller ar roue Louis XII en e stadoù eus Italia; letanant aotrouniez Genova; kuzulier e ''[[Devezhioù bras]]'' Breizh e 1514.</ref>
* ''en glazur e c'hastell a dri dour en argant, leinet gant teir steredenn en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Aubin-de-la-Soudannaye 1.gif|100px]]
[[Restr:De Saint-Aubin de la Soudannaye 2.gif|100px]]
|<big>'''de Saint-Aubin de la Soudannaye'''</big> <ref>Aotrounez la Soudannaye, en [[Devrieg]]; Launay, e [[Faouell]]; la Morandais ha Série, e [[Kambon]]; Boquéhan, e [[Gwenred]]; la Châtaigneraie, e [[Sant-Brewenn]]; la Chaussée; Pineau; Bois; la Rivière, e [[Gwinieg-Breizh]]; la Briardais, e [[Sant-Pêr-Raez]]
Meneget eus 1427 da 1544</ref>
* ''en gul e sourin en argant''
neuz all ː
* ''en argant e sourin gwerzhidet en gul, heuliet gant c'hwec'h dorzhell ivez en gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Aubin de Tromarzein.gif|110px]]
|<big>'''de Saint-Aubin de Tromarzein'''</big> <ref>Aotrounez Trovarzhin ([[Kombrid]] ?) </ref>
* ''en gul e deir greskenn en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Brice de la Roche.gif|110px]]
|<big>'''de Saint-Brice'''</big><ref>Aotrounez al lec'h-se, eskopti Roazhon; ar Roc'h, e Kugenn. siell 1248</ref>
* ''peuliek etre aour ha gul a c'hwec'h pezh''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Brieuc.gif|110px]]
|<big>'''de Saint-Brieuc'''</big><ref>Aotrounez al lec'h-se ha Pontménard, e Sant-Brieg-Maoron; Guern, e Talenseg; la Folie, e Breal; la Giquelaye, e Parzheneg; Plessix ha Lampâtre, e Goven; la Villechevrier, e Serent; Penbulzo, e Surzur.
Meneget eus 1427 da 1513</ref>
* ''en glazur e vrec'h en aour a-zehou loc'hant a-gleiz, o zerc'hel ur vlourdilizenn en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:Saint-Cast.gif|110px]]
|<big>'''de Saint-Cast'''</big><ref>Aotrounez al lec'h-se, parrouz dindan ar memes anv, eskopti Sant-Brieg. siell 1302.
'''Raymond''', eus arme ar Roue e Flandrez, e 1302</ref>
* dougen a ra ur c'hloc'h (siell 1302)
(PPC)
|-
|[[File:Saint-denis-db.jpg|110px]]
|<big>'''de Saint-Denis'''</big><ref>Aotrounez Kerdelant ha Kerilli, e Gwiklan; Kerdrein, e Sant-Tegoneg; Mesperenez, e Plouider; Kermoal, e Kleder; Brigneg, e Minihi-al-Leon; Lesgondam, e Plouvorn.
Méneget eus 1426 da 1503</ref>
* En glazur e groaz en argant.
(PPC)
|-
|[[Restr:Saint-Denis de Lescoat.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Denis</big>'''<ref>Ginidig eus Normandi, bet dalc'het enno e 1666.
Aotrounez e Breizh al Leskoad, e Plougin.
Familh liammet e Breizh gant ar re ː Tournemine, Boiséon, du Refuge, Marquès.
(GlB) (PPC)</ref>
* Plezhek etre sabel hag argant; e gab ivez en argant karget gant ul leonparzh en gul.
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Denoual.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Denoual</big>'''<ref>Beskont al lec'h, er barrez ar memes anv; aotrounez la Guisoujaye, la Planche, Tertre-Helleuc hag Croix-Chemin, en Henant-Bihan; Langouriant, en Erge-Ar-Mor.
Meneget eus 1423 da 1535</ref>
* en gul, e zek hanochenn en aour, 4, 2, 4
(PPC
|-
|[[Restr:De Bégaignon.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Didier</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h, er barrez an anv se; la Boulinière, e Melined. Meneget e 1427
(GlB) (PPC)
Tiegezhioù all gant memes ardamezhioù ː de Begaignon, du Hallay</ref>
* plezhek etre argant ha gul
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Ehen.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Ehen (de Saint-Eesn)</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se ha la Fontaine, e Parzheneg.
Menegioù eus 1427 da 1513.</ref>
* en argant hadet gant mouilc'hi en glazur
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Eve.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Eve</big>'''
* treustellet etre argant ha gul a c'hwec'h pezh
(GlB) (PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Genys.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Genys</big>'''<ref>Ginidig eus Normandi.
Aotrounez des Ourmeaux (pe Hommeaux), e Sant-Brewalaer; Ranlron, e Kedilieg</ref>
* ''en glazur e gebrenn en aour, eilet e kab gant div steredennn, hag e beg gant ur wezenn derv, an holl en arc'hant''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Georges de Lannurien.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Georges</big>'''<ref>Aoytrounez al lec'h ha Lannurien, e Ploueskad; Maezkeffuruz, e Plougouloum
Méneget eus 1427 da 1481</ref>
* ''en argant e groaz en gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Germain d'Annebaud.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Germain</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Normandi. Baroned Anebaud; Aotrounez Fontenay, Quesnay-le-Husson, Monthaloy ha la Chapelle e [[Sant-Jord-Restembaod]]; Refunel, e [[Marc'helleg-Raoul]].
- François, o vevan e 1463, dimezet da Varc’harid Husson, itron Quesnay</ref>
* ''En gul e gebrenn en argant, heuliet gant teir bezantenn ivez en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Saint-Germain de Larchat.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Germain</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Normandi. Aotrounez Larchatː; la Rambourgère, e [[Lanvezhon]]</ref>
* ''En aour e deir dorzhell en glazur''
(Ars.-PPC)
|-
|[[Restr:Saint-Gilles.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Gilles</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se, [[Sant-Jili-Roazhon]]; [[Lanvezhon]]; Bois-Geoffroy, e [[Sant-Marzh-an-Il|Sant-Marzh an Il]]; Perronnays, Vaunoise, en [[Rovelieg]]; Moulin-Tizon, e [[Chapel-Hilveven]]; la Ménardière, e [[Gwipedel]]; Planteis, e [[Labouseg]]; Ville-ès-Clercs; le Gage, la Motte-Beaumanoir, e [[Plegeneg]]; Buat, e [[Bonmaen]]; Saubois, e [[Langan]]; la Durantais; la Fosse aux Loups, e [[Treverian]]; du Plessis, de la Haroye, e [[Bodeoù]]; la Ville-au-Sénéchal ha Montjardin, e [[Bezeg]]; Launay-d'Anguignac, e [[Felgerieg-al-Lann]]; Limaraud, e [[Abarrez]]; la Hélardière, e [[Donez]]; Pordo, e [[Blaen]]; Beaulieu ha Lessac, e [[Gwenrann]]; Ranlieieu, e [[Sant-Andrev-an-Dour]]; Reudied; la Rigaudière, en [[Ankiniz|Ankinis]]; la Rivière, e [[Porzh-Pêr]]; la Roche-Ballue, e [[Kervegon]]; la Touchelais, e [[Savenneg]]; la Ville-Frégon, e [[Bolvronn]]; la Vallerie, e [[Gorre-Goulen]].
Siell 1367
- '''Hervé''', kroaziad e 1248;
- '''Bertrand''', dimezet gant Jeanne, merc'h Eudon de Montfort, war dro 1280 ;
- '''Papillon''', en deus difennet kastell [[Sant-Albin-an-Hiliber]] a-enep Charlez Bleaz e 1341;
- '''Olivier''', bet lazhet e-kerzh emgann Maupertuis e 1536;
- '''Bertrand''', bet lazhet e-kerzh emgann Azincourt e 1415;
- '''Matthieu''', abad Rillé e 1440;
- daou zenjentil eus kambr ar Roue adalek 1567;
- daou varc'heg an Urzh e 1587 ha 1660;
- ur floc'h ar Roue e 1687 ha 1708;</ref>
* ''En glazur hadet gant flourdiliz en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Saint-Gilles de Ledignan.gif|100px]]
[[Restr:Saint-Gilles de Lédignan 2.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Gilles de Ledignan</big>''' <ref>Aotrounez Ledignan (Languedoc)
- '''Raoulet''' e oa en servij e 1444 gant Tangi ar C'hastell, provost Pariz;
- '''François''', mab da Raoulet, dimezet gant Peronne Lucas e 1469.
Ar familh se, treuzplantet e Bro-Languedoc, a zo bet dalc'het eno e 1671 .</ref>
* ''En glazur e gebrenn en aour, heuliet gant teir rozenn ivez en aour''
neuz all ː
* ''En glazur e deir rozenn en aour, e c'hrenngonk karget gant ul leonparz'' (livioù ar c'hrenngong dianav)
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Gondran.gif|100px]]
[[Restr:De Saint-Gondran 2.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Gondran</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se, e [[Sant-Gondran]], eskopti Sant-Maloù. (Ardamezeg an Arsanailh). Neuz all, kavet ivez en Ardamezeg an Arsanailh</ref>
* ''En glazur, e dreustell en gul, da enkerc'hat, heuliet gant teir c'hregilhenn en aour''
neuz all ː
* ''En gul e femp roc'h-gwezboell en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Goueznou.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Goueznou</big>'''<big>, pe '''de Langoueznou'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h-se, parrez an anv se; Breignou, e [[Plouvien]]; Kervedel, Kerbrezel, e [[Plouarzhel]]; Keruznou, e [[Gwitalmeze]],; Lanruz, e [[Gwipavaz]].
- '''Jean''', abad [[Landevenneg]], e 1350;
- '''Perceval''', o vevañ e 1443;
- '''Tanguy''', o vevañ e 1574;</ref>
* ''En gul e dreustell en aour, heuliet gant c'hwec'h bezantenn ivez en aour.''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Guédas.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Guédas</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se , en [[Henant-Sal]]; beskont [[Sant-Denwal]]
- '''Jean''', abad la Chaume e 1458;
- '''Charles''', marc'heg an Urzh e 1570.</ref>
* ''En sabel, e zaouzek steredenn en aour, 4, 4, 4''
(PPC)
|-
|
|'''<big>de Saint-Haouën</big>''' ː gwelout '''''le Coat'''''
|-
|[[Restr:De Saint-Hugeon.gif|100px]]
|<big>'''de Saint-Hugeon''', pe '''Saint-Yvon''', pe '''Sant-Euzen'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se, e [[Brelevenez (Lannuon)|Brelevenez]]-Lannuon;ar Roudour, e [[Servel|Serve]]<nowiki/>l;
-'''Huon''', marc'heg eus [[Emgann an Tregont]], e 1350;</ref>
* ''en arc'hant e groaz en sabel, e c'housourin en gul
balirant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Saint de Kerambellec.gif|100px]]
|'''<big>Le Saint de Kerambellec'''</big> <ref>Aotrounez Kerambeleg ha Traonwoaz, e [[Pleuveur-Gaoter]]; Logevel, e [[Duaod]]; Kergrist, e [[Planiel]]; Kervarzhin, Kerluan, Koad ar sant, e [[Lanvaodez|Lanvodez]].
- '''Daniel''', eus Pleuveur, meneget e 1284;
- '''Yvon''', a veve war dro 1284; dimezet e 1400 gant Jeanne de Kerrraoul.</ref>
* ''en argant, e leon en sabel, heuliet gant peder moualc'henn ivez en sabel''
(PPC)
|-
|
|}
== T ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Le Tabareuc</big>''' <ref>Aotrounez Kerfagon, Aotrounez e [[Alineg]];
- '''Eon''', bet noblet e 1439</ref>
(PPC)
|-
|[[Restr:Taffart.gif|100px]]
|'''<big>Taffart</big>''' <ref>Ginidik eus ar Perigord. Aotrounez Sant-Jermen. Bet dalc'het e 1669.
- Ur c'habiten grenadourien ar Roue e rejimant rannvro Marmande, gant karg gantañ letanant-koronal e 1775</ref>
* ''en glazur e gebrenn hebiaet gant div rozenn garennek ha deliennek hag heuliet e kab gant ur steredenn hag e beg gant ur greskenn, an holl en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Du Tail.gif|100px]]
|'''<big>du Tail</big>''' <ref>Aotrounez les Mottes (eskopti Roazhon)
- '''Renée''' ,e oa dimezet war dro 1480 gant '''''Jean Uguet de la Vairie'''''</ref>
* ''dougen a ra ur gebrenn'' ; siell 1416; livioù dizanavezet
(PPC)
|-
|[[Restr:Taillandier-l.jpg|100px]]
|'''<big>le Tai</big>'''<big>'''llandier'''</big> <ref>Aotrounez la Guichardière, e Kornilieg; meneget etre 1427 ha 1513.
- '''Jean''', floc'h [[Charlez Bleaz]] e 1355, dimezet gant Typhaine de Cornillé, itron de la Guichardière;
- '''Amaury''', mab '''Philippot''', e oa aotreet dre lizheroù eus miz Here 1513, da gemer anv La Guichardière.</ref>
* ''En argant e deir vran en sabel.''
(PPC)
|-
|[[File:Taillard.jpg|100px]]
|<big>'''Taillard'''</big> <ref>Aotrounez Restolles ha Kerdaniel, e [[Plagad]]; Grandville, e [[Brengoloù]] Lizandre, Kerflec'h, Kertanguy, e [[Plouha]]; la Sauldraye, Kergroumel, Landeonec, Coatevez, e Milizag; Kerguilly, Villegoury, Kerhélo, Lanneger, Kerigonan, Quiliguen, Kergaol, Kerizil, e [[Daoulaz|Daoulaa]]; Kerlan ?; Kerillion ?
- '''Rolland''', eus parrez [[Goudelin]], konestabl [[Ar Roc'h-Derrien|ar Roc'h-Derien]] ha [[Gwengamp]], graet prizonier e-kerzh emgann ar Roc'h-Derien e 1347 gant [[Charlez Bleaz]]; aet gantañ prizoniad da Vro-Saoz, ha sinet gantañ feur-emglev [[Gwenrann]] e 1381;
- '''Rolland''' ha Jean, o deus touet d'an dug etre uhelidi Treger ha Goeloù e 1437; </ref>
* ''En erminoù e bemp gwerzhidenn en gul kenstaget ha sourinet.''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Taillecol.gif|100px]]
|'''<big>de Taillecol</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se, e [[Ruzieg]].
Kemmesket war dro 1420 gant ar re ''du Rouvre''.</ref>
* ''Dougen a ra ur vlourdilizenn heuliet gant c'hwec'h steredenn''. Siell 1371. Livioù dizanavezet
(PPC)
|-
|[[Restr:Taillefer de la Brunais.jpg|100px]]
|<big>'''Taillefer'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h-se e [[Krehen]]; la Mettrie, e [[Plelann-Vihan]]; Belestre, e [[Sant-Kouloum]]; la Métairie, e [[Kerruer]]; la Rivière-Texue, e [[Noal-ar-Gwilen|Noal-ar-Gwilun]]; la Brinais, e [[Brezhiel]].
- '''Jean''', senesal [[Dol]] e 1513;
- '''Alain''', marc'heg an Urzh e 1606</ref>
* ''En gul e zaou leonparzh en aour an eil dreist egile''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Taillepied.gif|100px]]
|'''<big>de Taillepied</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h-se e [[Marzhinieg-Houarnruz]]
- '''Thomas''', kroazhiad e 1248;
- '''Pierre''', floc'h e-barzh un diskouezadeg 1380</ref>
* ''En gul plezhek en aour.''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Taillepied de Bondy.jpg|100px]]
|'''<big>de Taillepied de Bondy</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Pariz; aotrounez la Garenne ?
- ur sekretour ar Roue e 1736, hendad ur c'hont an impalaeriezh Iñ, par Bro-C'hall eus penn kentañ an XIXvet kantvad.</ref>
* ''En glazur e deir greskenn en aour, e gab en aour karget gant teir rodig-kentr en gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Taillis.jpg|100px]]
|'''<big>de Taillis</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h-se ha la Besnerie, en [[Talieg]]; la Dobiaye,en ar Veuzid, eskopti Roazhon. - Guillaume en eus sinet feur-emglev Gwenrann1381 - Gillette, abadez Sant-Sulpis, aet da Anaon e 1426</ref>
* ''Dougen a ra ul leon, e vevenn dentek.'' Livioù dizanavezet
(PPC)
|-
|[[Restr:Taisne-de-Remonval.gif|100px]]
|'''<big>Taisne de Remonval</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro-Flandrez. Aotrounez Remonval. Ardamezeg 1696.
Aotrouniezh, na titl, na karg ebet roet e Breizh gant PPC.</ref>
* ''Palefarzhet, ouzh 1 ha 4 en geot e deir greskenn en argant; ouzh 2 ha 3 en aour e deir arzvleuñvenn en gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:Talec.jpg|100px]]
|'''<big>Talec</big>'''
* ''En glazur e deir melionenn en argant, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Tallec.jpg|100px]]
|<big>'''Tallec'''</big>
* ''Treustellet ha kommek a c'hwec'h pezh etre aour ha glazur.''
|-
|[[Restr:Talhouet-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Talhouët'''</big>
* ''Palefarzhet : e 1 ha 4 en argant e dri aval-pin en-gwirion, 2, 1 ; e 2 ha 3 en glazur e gleze en argant krogennek en aour, beg e kab.''
|-
|[[Restr:Talhouet-keraveon.jpg|100px]]
|'''<big>Talhouët de Keraveon</big>'''
* ''Talbennanek etre argant ha sabel.''
|-
|[[Restr:Talhouet-kerdren-d.jpg|100px]]
|'''<big>Talhouët de Kredren</big>'''
* ''En argant e dri aval-pin en gul, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Talhouet-Kerservant-d.jpg|100px]]
|'''<big>Talhouët de Kerservant</big>'''
* ''En aour e gab en sabel.''
|-
|[[Restr:Talon du Boulay.gif|100px]]
|'''<big>Talon</big>''' <ref>Genidik eus Bro-Iwerzhon; markiz Boulay.
- '''Ome'''r, alvokad brudet e breujoù Pariz;
- '''Charlez''', eskob Bro Leon e 1635</ref>
* ''En glazur e gebrenn heuliet gant teir dañvoezenn loc'hant pep-hini diouzh ur greskenn, an holl en aour''
|-
|[[Restr:Treanna-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Treanna'''</big>
* ''En argant e vailhenn en glazur.''
|-
|[[Restr:Treziguidy.jpg|100px]]
|<big>'''de Tregon'''</big>
* ''En aour e dri aval-pin e kab en gul.'' — Heñvel ouzh ''Trésiguidy''.
|-
|[[Restr:Treouret-d.jpg|100px]]
|<big>'''Treouret (de)'''</big>
* En argant e c'houezhoc'h tremenant en sabel ([HGG]).
* En argant e c'houezhoc'h konnarek en sabel, lagadet ha stilhonet en argant ([PPC]).
|-
|[[Restr:Treziguidy.jpg|100px]]
|<big>'''Trezigidi'''</big>
''Trésiguidy''
* En aour e dri aval-pin e kab en gul. — Heñvel ouzh ''Trégain''.
|-
|[[Restr:Trolong du Rumain.gif|100px]]
|<big>'''Trolonk ar Ruvaen'''</big>
''Trolong du Rumain''
* Palefarzhet etre argant ha glazur, an argant karget gant pemp bezantenn en sabel lammellet, ar glazur karget gant ur c'hastell en argant.
|-
|[[Restr:Blason Famille Tuffin.svg|100px]]
|<big>'''[[Armand Tuffin ar Roueri|Tuffin]]'''</big>
* En argant e sourin en sabel karget a deir greskenn en argant.
|}
== U ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Ugues de la Ville-Hus.gif|100px]]
|'''<big>Ugues de la Ville-Hus</big>''' <ref>Aotrounez la Ville-Hus, e [[Gwern-Porc'hoed]]; la Chastaignerais; du Parc; des Landes; du Chesnot.
Meneget eus 1426 da 1513; 1669.
'''Guillaume''', bev e 1426, tad '''Alain''', dimezet gant Jeanne Ryais, kerent '''Guillaume''', pried Olive Hudelor.</ref>
* ''en glazur e c'harv tremenant en argant, kerneliet ha krabanet en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:Uguet.jpg|100px]]
|<big>'''Uguet de la Vairie'''</big> <ref>Aotrounez la Vairie, Servigné ha la Fosse-aux-Loups, e [[Dovanieg]]; la Chapelle-Cobats ha Chatteville, e Carfantain; l'Aumosne, e [[Kerruer]]; Bois-Botherel, Saint-Jean, Souchay.
Menegioù eus 1454 da 1513.
'''Jean''', marc'heg, maestr war kanolierezh Breizh e 1451; tad da '''Jean''', dimezet gant Renée du Tail, kerent '''Jean''', pried Renée Cobats, itron ar Chapel.
Un emouestlad en emgann [[Sant-Kast-ar-Gwildoù|Sant-Kast]] e 1758.</ref>
* ''en glazur e dri fenn leonparzh diframmet teodet en aour.''
(PPC)
|-
|[[File:Uguet-d.jpg|100px]]
|<big>'''Uguet'''</big><ref>Aotrounez Lupin ha la Ville-Galbrun e Sant-Kouloum; Beauregard, Chanteloup, la Guerche
Menegioù eus 1478 à 1513; 1669</ref>
* ''en argant e ziv greskenn en gul peuliet renket kein-ouzh-kein.''
(PPC)
|-
|[[Restr:D'Urfé.gif|110px]]
|'''<big>d'Urfé</big>'''<ref>Ginidig eus bro Forez
Aotrounez al lec'h se, ha la Bastie; kont Châteauneuf; markiz Valromey.
'''Pierre''', marc'heg an Erminig, floc'h meur eus kambr an dug e 1480, a war lec'h floc'h meur eus Frañs e 1483</ref>
* ''brizhet e gab en gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:Urvoy de la Villeoury.gif|110px]]
|<big>'''d'Urvoy'''</big><ref>Aotrounez la Villeoury, les Fermes, e Maroue; la Cassouère, e Landehen; des Champscourts, de Closmadeuc ha du Tertre, e Lanvelor; la Touche-Bréhant; Belorient; Duault; Sant-Glen; Crénan, en ar Fouilh; Carboureux ha Sant-Vedan, e Sant-Vedan; Portzamparc, e Plounevez-Moedeg; Tourdelin, e Sant-Tual; Rabines; la Roche; Kerstainguy, en Allineg; la Villegourio; Chaigné; Malaguet.
Meneget eus 1440 da 1513
'''Etienne''', kroaziad e 1248;
'''Jean''', siner Emglev Gwenrann e 1381;
Ul letanant-lestr, bet fuzuilhet e Kiberen e 1795;
Ur marichal-kamp e 1845
<br /></ref>
* ''en argant e deir c'haouenn en sabel pigoset, iziliet ha lagadet en gul, 2, 1.'' — Evel ''Keremar (de)''.
(PPC)
|-
|[[Restr:D'Ust.gif|100px]]
|'''<big>d'Ust</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se e Sant-Andrev-an-Doureier; ; Trevecar, e Nivilieg; Molant e Breal (?); Talhout e Plunered.
Menegioù eus 1426 à 1513</ref>
* plezhek etre argant he sabel a c'hwec'h pezh.
(PPC)
|-
|[[Restr:D'Uzel-1.gif|100px]]
|'''<big>d'Uzel</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se, barrez Uzel</ref>
* en glazur e deir bezantenn en aour
(PPC)<br />
|-
|[[Restr:D'Uzel-2.gif|100px]]
|'''<big>d'Uzel</big>''' <small>(neuz all)</small>
* en aour e sourin en glazur karget gant teir bezantenn en aour
(PPC)
|-
|[[Restr:Uzille.gif|100px]]
|'''<big>Uzille</big>'''<ref>Aotrounez du Coing; Kervellers; Keraudren; Toulbrunoet, parez Merleag</ref>
* en argant e dreustell en gul karget gant teir greskenn en aour, hag eiliet gant teir melionenn geotet
|}
== V ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:La Vache.gif|100px]]
|'''<big>la Vache</big>''' <ref>Aotrounez la Touche, e [[Krehen]]; le Miroir, e [[Plelann-Vihan]]; Domenesche ha Lorme, e [[Hezin-ar-Mengleuzioù|Hezin]]; Ossé, en [[Avallod-ar-Sec'h]]; le Tertre, e [[Sant-Albin-ar-C'hestell]]; la Touche e [[Sant-Visant-al-Lann|Sant-Visant-aL-Lann]].
Menegioù
eus 1427 da 1544, beli Naoned.
- '''Guillaume''', kroaziad e 1248;
- '''Geoffroy''', senesal [[Ploermael]] e 1272; </ref>
* ''en gul, e vuoc'h en argant''
(GlG / PPC)
|-
|[[Restr:La Vache de la Touche. 2.gif|100px]]
|'''<big>la Vache</big>''' <small>(neuz all)</small> <ref>sceau / siell 1413</ref>
* ''en gul e deir arbenn buoc'h en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Vacher.gif|100px]]
|'''<big>le Vacher</big>''' <ref>Aotrounez Lohag, e Baden.
Ur sindik Gwened e 1690</ref>
* ''en gul, e beder dreustell en arc'hant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Vahais.gif|100px]]
|'''<big>de Vahais</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro Vaen
Aotrounez al lec'h-se; e Bro Vaen; la Bertrie, e [[Pereg (kumun)|Pereg]]; Bois-Renaud ha Saint-Quen, e [[Rialeg|Rialieg]]; Mauny, er [[Chapel-Glenn]]; Launay, e [[Sant-Inan]].
Meneget, 1532, 1669, 1720.</ref>
* ''en glazur, e heol a zaouzek derenn en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:Vaillant.gif|100px]]
|'''<big>Vaillant</big>''' <ref>Genidig eus Orleañs. Moïse, kuzulier e Breujoù Breizh e 1888</ref>
* ''en argant e deir rozenn en gul, ur greskenn ivez en gul ouzh kondon''
(PPC)
|-
|[[Restr:Vaillant de Guélis.gif|100px]]
|'''<big>Vaillant</big>''' <ref>Famih c'henidik eus Bro-Saoz.
Aotrounez Gwelis ? (du Guélis).
- '''Germain''', abad [[Pempont]] e 1554, eskop Orleañs e 1586</ref>
* ''en glazur, e eor en argant, e neuenner en sabel; leinet gant div rodig-kentr en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Vaillant du Paty.gif|100px]]
|'''<big>le Vaillant</big>''' <ref>Aotrounez du Paty, de Chambonneau; Beli Gwitreg</ref>
* ''en argant e erez en sabel''
(GlB) (PPC)
|-
|[[Restr:Le Vaillant de Penamprat.gif|100px]]
|'''<big>le Vaillant</big>''' <ref>Aotrounez Penamprat, beli Lesneven</ref>
* ''en argant e leon en gul, un dreustell ivez en gul balirant''
(Ardamezeg 1696)
(PPC)
|-
|[[Restr:De Vair.gif|100px]]
|'''<big>de Vair</big>''' <ref>Aotrounez al lerc'h se, en [[Arned]]; le Plessis, e Sant-Hervlon.
Siell 1240</ref>
* ''gwezboellek etre argant ha gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:Du Val.gif|100px]]
|'''<big>du Val (an Traon)</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se e Sant-Varzhin Montroulez.
Kemmesket gant familh Kerret.</ref>
* ''en arc'hant, e zaou dube penn ouzh penn en glazur, o pigosat ur c'halon en gwad''
(GlB) (PPC)
|-
|[[Restr:Val-db1.jpg|100px]]
|<big>'''du Val (an Traon)'''</big> <ref>Aotrounez du Petit-Val (= Traon Bihan), e Sant-Vaze [[Montroulez]]; Ranlou (?); meneget eus 1481 - 1669</ref>
* ''en glazur e c'harv tremenant en aour.''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Kerjean de Kervennec.jpg|100px]]
|<big>'''du Val (an Traonmeur)'''</big> <ref>Aotrounez Traonmeur, e [[Boc'harzh]]
-Meneget eus 1426 da 1534</ref>
* ''en argant e dour toet en sabel.''
(PPC)
|-
|[[Restr:Du Val de la Croix.gif|100px]]
|'''<big>du Val de la Croix</big>''' <ref>Aotrounez ar Groaz (?); des Noyers (?)
Thomas, noblet e 1628
Bet dalc'het e 1704</ref>
* ''en sabel, e deir houadan pigoset en aour''
(GlB); (PPC)
|-
|[[Restr:Du Val de Coësby.gif|100px]]
|<big>'''du Val de Coësby'''</big><ref>Aotrounez al lerc'h-se, en [[Landevant]]; Coësby, e [[Gwegon]]; Kerrio, e [[Lokoal-Mendon|Mendon]]. Menegioù eus 1481 da 1536.</ref>
* ''en argant e ziv dreustell en sabel, e vevenn en gul bezantet en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Val de Kergadiou.gif|100px]]
|<big>'''du Val de Kergadiou'''</big><ref>Aotrounez Kergadiou, e-kichen Kastell-Paol</ref>
* en gul e femp gwerzhidenn renket ha kenstaget en argant
(GlB) (PPC)
|-
|[[Restr:Du Val de la Touche.gif|100px]]
|'''<big>du Val de la Touche</big>'''<ref>Aotrounez la Touche, en Ervored.
Meneget e 1513</ref>
* en sabel, e dri per en argant
(PPC)
|-
|[[Restr:Valaize des Chapelles.gif|100px]]
|'''<big>Valaize</big>'''<ref>Aotrounez les Chapelles, en Irodouer; la Mauvoisinière, e Bezeg
siell 1423</ref>
* dougen a ra un naer
(PPC)
|-
|[[Restr:Validire.gif|100px]]
|'''<big>Validire</big>'''<ref>Aotrounez Sant-Leon, e Merleag
siell 1415
ger-ardamez : ''Deum time''
'''Jean Validire''', eskob Leon, e 1427, ha Gwened e 1433</ref>
* en argant, e gab en gul karget gant teir fempdiliaouenn en argant
(PPC)
|-
|[[Restr:Valleaux des Touches.gif|100px]]
|<big>'''Valleaux'''</big><ref>Aotrounez les Touches, Bois-Robin, e Marc'helle-Roperzh; la Meunerie, e Drougez
Menegioù eus 1479 da 1513</ref>
* en aour e deir sourin en gul
(PPC)
|-
|[[Restr:De la Vallée.gif|100px]]
|'''<big>de la Vallée</big>'''<ref name=":0">Aotrounez al lec'h se ha la Chèze, e Pluvaodan; la Haterie, e Pluvaelgad; la Pignonnaye, le Val, la Burie, e Megrid; la Forestrie, e Kersaout; la Hingrais, la Couvinaye, e Taden; la Chapelle-Chaussée; la Lande-Menguy, e Evrann.
Menegioù eus 1444 da 1513</ref>
* en gul, e dri ezev en argant
'''Jakez''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] er bloaz 1598
(PPC)
|-
|[[Restr:De la Vallée (alias).gif|100px]]
|'''<big>de la Vallée</big>'''<ref name=":0" />
alias / neuz all ː
* en gul, e dri ezev en argant, ur rilhenn ivez en argant e kondon
(PPC)
|-
|[[Restr:De la Vallée de Saint-Jouan.gif|100px]]
|'''<big>de la Vallée</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se e Breal (pehini ?); Sant-Jouan; ar Roz; Kedilieg.
Menegioù eus 1427 da 1513</ref>
* en sabel, e dri fesk en argant treustellet, an eil dreist egile
(PPC)
|-
|[[Restr:Valleilles.gif|100px]]
|'''<big>Valleilles</big>'''<ref>Ginidig eus Bro Arven
'''François''' ha '''Barthélémy''', tad ha mab, aoditourien er c’hontoù e 1672 he 1688</ref>
* en glazur, e c'hleze faoutet en argant kebrennet, dornellek en aour, eilet gant teir steredenn en argant
(PPC)
|-
|[[Restr:Valleton.gif|100px]]
|'''<big>Valleton</big>'''<ref>Aotrounez la Paille, la Garlnerie, le Désert, e Bozeg; la Garde, e Doulon; la Barossière, en Orvez; Douët-Garnier ha les Croix, e Saotron
Menegioù ː 1666; 1669; 1712; 1719</ref>
* en aour e c'halon en gul, heuliet e kab gant ur rozenn ivez en gul, hag e beg gant ur greskenn en glazur
(PPC)
|-
|[[Restr:De la Valette de la Grée.gif|100px]]
|'''<big>de la Vallette</big>'''<ref>Ginidig eus Normandi.
aotrounez la Grée, e Soulvac'h
Bet dalc'het gant Breujoù Breizh e 1767, ha degemeret e Stadoù 1768</ref>
* en argant, e dri leon en gul
(PPC)
|-
|[[Restr:De la Vallette.gif|100px]]
|'''<big>de la Vallette</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se, la Landelles, e Melined; la Rivière, e PEireg; le Bois-Mellet, les Fougerais; la Villesco, e Baez; les Forges, e ?
Menegioù eus 1427 à 1513</ref>
* ''en argant, e deir joskenn moc'h-gouezh diframmet en sabel''
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Valois de Gallet.gif|100px]]
|'''<big>le Valois de Gallet</big>''' <ref>Aotrounez Gallet, e Sant-Jord Roazhon; la Gunivrais, e Lanvezhon; Sereag, e Muzillag; Beaulieu, e Mesker; la Motte-Aleman, e Sant-Nazer.
Menegioù : 1513; 1668</ref>
* ''en glazur, e zaou c'hup penn-ouzh-penn en argant, chadennet en aour dre ar c'houzoug''
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Valois de Villiers.gif|100px]]
|'''<big>le Valois de Villiers</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro Normandi. Aotrounez Villiers; la Porte; Lauzerois, e [[Parzieg]].
Bet dalc'het gant ar Melestradur beli Felger e 1669.
- '''Louis''', eus parrez Escoville, eus beli Caen, bet noblet e 1577.</ref>
* ''En glazur e gebrenn en argant heuliet gant teir greskenn ivez en argant; e gab en gul karget gant teir rozenn en aour.''
(PPC)
|-
|[[Restr:Valori d'Estilly.gif|100px]]
|'''<big>Valori</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Florence ?, ha goude bro Añjev. Aotrounez Estilly ?; Launay ?; la Pommeraye ?; la Motte ?
- '''Barthélémy''', kabiten Añgers e 1417;
- ur mestr-ostel Louis de France, dug Añjev ha roue Naplez e 1426;
- un abad [[Kemperle]] e 1566;
- un abad [[Gweltaz-Lambrizig]] e 1763;
- '''Philippe-Emmanuel''', dimezet gant Renée Mercille, itron [[Argantred-ar-Genkiz|Argantreg]], e 1678. Bet o deus bet ː '''Gervais-Paul''', dimezet e 1703 da Renée-Charlotte du Plessis d'Argentré;
- marc'heien Malta, ha daou letanant-general.
- tri ezel bet degemeret dindan enorioù al Lez adalek 1785</ref>
* ''En aour e loreen geotet; e gab en gulː'' sturienn ː ''Aquilae valori laurus''
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Vandeur de Creizker.gif|100px]]
|'''<big>Le Vandeur</big>''' <ref>Aotrounez ar C'hreizkêr e [[Sant-Teve]].
- '''Jean''' ha '''Guillaume''', bet noblet dre lizheroù 1599;
- '''Jean''', mestr war an Dourioù hag ar C'hoadoù [[Gwened]] e 1696</ref>
* ''En gul e deir greskenn en aour, ur vlourdilizenn ivez en aour e kondon''. (Ardamezeg 1696)
(PPC)
|-
|[[Restr:Varennes-db.jpg|100px]]
|'''<big>de Varennes</big>'''
* ''En glazur e deir askolenn en aour, 2, 1.''
|}
== W ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Walsh.gif|100px]]
|<big>'''Walsh'''</big> <ref>Familh c'henidik eus [[Iwerzhon]]. Baroned Inchiquin.
- Ur c'habiten e rejimant Berwik (Bro Iwerzhon), e 1775;
- Ur major e rejimant Walsh e 1780;
- '''Fulup''', staliet e [[Sant-Maloù]], e lec'h e zimezas e 1695 Anna Whitte. - '''Anton-Visant''', sekretour ar Roue e Kañsellerezh [[Roazhon]] e 1740
- Diouzh ar familh se e oa ivez '''Claude''', kont Thomond, beskont Clare, marichal C'hall e 1757, aet da Anaon e 1761</ref>
* ''En argant e gebrenn en gul heuliet gant tri houarn dared en sabel.''
* Sturienn : ''Semper et ubique fidelis''
[PPC]
|-
|[[Restr:Whitte.gif|100px]]
|'''<big>Whitte</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Iwerzhon; aotrounez Albyville.
Bet dalc'het dre lizheroù 1718, eskopti Sant-Maloù.
Ur c'hontroller er c’hañsellerezh e 1754; ur marc'heg Malta e 1774</ref>
* ''En argant e gebrenn en glazur heuliet gant teir rozenn en gul, deliaouet en geot ha nozelet en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Willaumez.gif|100px]]
|'''<big>Willaumez</big>''' <ref>Familh c'henidik eus [[ar Gerveur]].
Ut c'habiten kanolierezh, marc'heg Sant-Loeiz e 1763, tad un eil asagn-lestr e-touez ergerzadeg d'Entrecasteaux e 1791, eil-amiral e 1819, kont ha par Bro-C'hall; aet da Anaon e 1845. Diskennidi ebet gantañ.</ref>
* ''en gul e lestr en argant greet en aour, e-barzh ur c'helc'h emsonj rannet ivez en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:Wolbock.gif|100px]]
|'''<big>Wolbock</big>''' <ref>Familh c'henidik eus dugelezh Gelderland; be dalc'het dre lizheroù e
1609.
Familh staliet e Breizh, liammet ouzh re ''La Grandière'', ha re ''Bruc de Montplaisir''
(PPC)</ref>
* ''en gul e dreustell en aour''
(PPC)
|}
== X ==
== Y ==
{| class="wikitable"
|+
|[[Restr:Yacenou.gif|100px]]
|'''<big>Yacenou</big>'''
* ''en argant e ziv dreustell en gul, heuliet gant eizh moualc'henn ivez en gul, 3, 2, 2, 1''
(GlB) (PPC)
|-
|[[Restr:Ylio.gif|100px]]
|'''<big>Ylio</big>'''
* ''en argant e zelienn iliav geotet''
(PPC)
|-
|[[Restr:Ynisan.jpg|100px]]
|'''<big>Ynisan</big>''' <ref>Aotrounez Kerouriou he Loc'hant e [[Plouider]]; Lanever e Plounevez (- Lannevez, Plounevez-Lokrist ?); Kermorvan, Keraminou, Kerveguen, e [[Taole]]; Kerynisan e [[Plouganoù]]; Rukregen en [[Lanneur]]; Kerbinou e-kichen [[Pontrev]]
Menegioù eus 1426 da 1503</ref>
* ''en aour e dreustell en gul heuliet gant teir ruilhenn ivez en gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:Yrodouer.gif|100px]]
|'''<big>d'Yrodouer</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h, la Ville-Sénéchal ha la Passerais, en Irodouer; la Roche ha la Pelletrie, e la Rouexière (?); la Pervenchère, e Kazon; la Série e Sant-Ervlon ar Roz; le Plessix ha la Martinière e Legneg; la Quétraye e Mezansker; la Sionnière, e Tilhieg.
Menegioù eus 1479 ha 1513
- '''Guillaume''', floc'h hag ofiser an dugez Marc'harid a Foix e 1475;
- '''Pierre''',
o vevañ e 1500, dimezet da Madeleine le Vicomte.</ref>
* ''en argant e sourin en gul karget gant teir mailhenn en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Yvelin (1).gif|100px]]
|'''<big>Yvelin</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Normandi, dalc'het enno eus 1599 ha 1666
Aotrounez l'Yvelinière, Valderie, serjantelezh Maufras, la Pairie, Biéville</ref>
* ''en gul e deir rozenn en argant; e gab en aour karget gant ul leon leonparzhet en sabel''
(GdG)
|-
|[[Restr:Yvelin (2).gif|100px]]
|'''<big>Yvelin</big>''' <small>(alias / neuz all)</small>
* ''troc'het ; e 1 en aour e leon leonparzhet en sabel; e 2 en gul e deir rozenn en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Yver.gif|100px]]
|'''<big>Yver</big>''' <ref>Ginidig eus Normandi, dalc'het e 1660
Aotrounez Clairfeuilles, Sant-Albin</ref>
* ''en glazur e dreustellan en aour, heuliet gant teir steredenn ivez en aour''
(GlB) (PPC)
|-
|[[Restr:Yvignac.gif|100px]]
|'''<big>Yvignac</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se hag al Launay, e [[Ivinieg]]; Boutron ha Langevinais, e [[Kerorgen]]
Menegioù eus 1428 da 1513
sturienn : ''Selon le temps (Hervez an amzer)''
- '''Olivier''', kroaziad e 1248;
- '''Guillaume''', floc'h e-barzh un diskouezhadeg 1356;
- '''Olivie'''r, en deus sinet emglev [[Gwenrann]] 1381;
- '''Louis''', mevel-ofiser ar c'habiten Charles du Parc e 1479;
- '''Raoul''', o vevañ e 1513, dimezet da Guillemette Gautron.</ref>
* ''en argant e ziv dreustell en sabel''
(PPC)
|}
== Z ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:De la Zouche.gif|100px]]
|'''<big>de la Zouche</big>'''<ref>Barradur Porc'hoed
Aotrounez al lec'h se, Haringworth, Pitton, Codnore e ro Saoz</ref>
* en aour e zaouzek torzhell en gul; e c'hrenngonk en erminoù
(PPC)
|}
==Notennoù==
{{Daveoù|bannoù = 3}}
== Levrlennadur ==
* [ADV] Dizanv : ''* [ADV] Dizanv : [https://www.tudchentil.org/IMG/pdf/Armorial_Vaumeloisel_Tudchentil.pdf ''Armorial de Vaumeloisel'']''
* [CDH] Charles d'Hozier, ''Grand Armorial de France'', 1696, levrennoù VIII ''(Bretagne, 1ère partie)'' & IX ''(Bretagne, 2ème partie)''
* [F&P] Michel Froger & Michel Pressensé : ''Armorial des communes des Côtes-d'Armor & Ille-et-Vilaine''. 2008 (ISBN 2-908752-83-2)
* [GLB] Guy Le Borgne, ''Armorial breton'' (1667), Hachette Livre BNF, 2012 {{ISBN|978-2-0125-2435-4}}
* [HGG] Henri Gourdon de Genouillac (1860) : [https://fr.wikisource.org/wiki/Recueil_d%E2%80%99armoiries_des_maisons_nobles_de_France/introduction ''Recueil d'armoiries des maisons nobles de France'']
* [HT] Hervé Torchet : ''La réformation des fouages de 1426. Ancien diocèse du Saint-Brieuc''. Editions de la Pérennes. Paris. 2016
* [JPF] Jean-Paul Fernon : ''Dictionnaire d'héraldique''. Editions d'Héligoland. Pont-Authou (27 290). 2011
* [JSH] Jean de Saint-Houardon : ''Noblesse de Bretagne hier et aujourd'hui'' - Mémoires et Documents, 2007 {{ISBN|978-2-914611-39-8}}
* [LD] Louis Dudoret : ''Seigneurs et seigneuries au pays de Beffou ({{XVvet}}-{{XVIIvet}})'' - Éditions de La Plomée, Guingamp, 2000 {{ISBN|978-2-912113-23-8}}
* [OAB] Ofis ar Brezhoneg : ''Ar gartenn-hent kentañ e brezhoneg !'' 2003.
* [PA] Patrick Amiot : ''Un armorial pour Dol-de-Bretagne et son pays''. Le Rouget de Dol. Hors série. 1999. ISSN 0761 8182
* [PPC] Pol Potier de Courcy (1890) : [https://fr.wikisource.org/wiki/Livre:Potier_de_Courcy_-_Nobiliaire_et_armorial_de_Bretagne,_1890,_tome_1.djvu ''Nobiliaire et armorial de Bretagne'']
* [VSA] Nicolas Viton de Saint Allais (1814), ''Nobiliaire universel de France'', Nabu Press, 2010 {{ISBN|978-1-1483-2409-8}} [https://books.google.fr/books?id=34oOAAAAQAAJ&pg=PA121&lpg=PA121&dq=Parampure&source=bl&ots=Vss0DHNBfJ&sig=R33SSS0l0fpTz6F0KyL9oz_ABUo&hl=fr&sa=X&ved=0ahUKEwj084Sm3bDVAhWGWhoKHaBZBn8Q6AEIRzAE#v=onepage&q=Parampure&f=false Lenn en-linenn]
[[Rummad:Ardamezouriezh]]
diufi9ue3vnjfdsfzh545veetplb20a
2008747
2008394
2022-08-18T11:50:35Z
J.C EVEN
691
/* G */ de Gadagne ː tresadenn; menegioù
wikitext
text/x-wiki
__NOTOC__
* Amañ emañ diskouezet skoedoù familhoù an [[noblañs]]ed a Vreizh, gant o deskrivadur hervez reolennoù an [[ardamezouriezh]].
* Etre sonnelloù <span style="color:green;">'''[ ]'''</span> emañ an andonioù, a gavor el [[#Levrlennadur|Levrlennadur]].
{| class="wikitable"
|-
| <big>[[#A|A]] • [[#B|B]] • [[#C|C]] • [[#D|D]] • [[#E|E]] • [[#F|F]] • [[#G|G]] • [[#H|H]] • [[#I|I]] • [[#J|J]] • [[#K|K]] • [[#L|L]] • [[#M|M]] • [[#N|N]] • [[#O|O]] • [[#P|P]] • [[#Q|Q]] • [[#R|R]] • [[#S|S]] • [[#T|T]] • [[#U|U]] • [[#V|V]] • [[#W|W]] • [[#X|X]] • [[#Y|Y]] • [[#Z|Z]] • [[#Notennoù|Notennoù]] • [[#Levrlennadur|Levrlennadur]]</big>
|-
|}
== A ==
{| class="wikitable"p
|-
|[[Restr:Aage-dl.gif|alt=|100px]]
|<big>'''Aage'''</big><ref>Ginidig eus Poatev.
Aotrounez al lec'h se e Journé; la Villemie, Kerigomarc'h en [[Arzhanaou]]; Rueneuve e Trec'horanteg; de Fremeur; Moreag</ref>
''Age (de l')'', ''Lage (de)''
* ''En aour e erez daoubennek en gul, pigoset hag iziliet en glazur.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Abailard</big>'''<big>, pe '''Abélard'''</big><ref>Ginidig eus ar Palez, eskopti Naoned.
Pêr, mab Beranger, abad Lokentaz e 1256; gwall vrudet abalamour d'e garantez gant Eloiza. Aet da Anaon er bloaz 1142. Astrolabe, o mab, chaloni Naoned, aet da Anaon er bloaz 1162.</ref>
[PPC]<br />
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Abalan</big>''' </br> ''Abalain''
[PPC]
|-
|[[Restr:Abbe-l2.jpg|110px]]
|<big>'''An Abad'''</big> </br>''l'Abbé''
* ''En glazur e gammell abad en aour, hebiaet gant div greskenn ivez en aour.''
[ADV]
|-
|[[Restr:L'Abbe des Aubrays.jpg|100px]]
|'''<big>l'Abbé des Aubrays</big>'''
* ''En gul e deir c'hammell beuliek en aour, 2, 1.''
[ADV]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Abad ar C'hloz</big>''' </br> ''Abbé du Clos''
[ADV]
|-
|[[Restr:Abelin.gif|100px]]
|'''<big>Abelin (d')</big>'''<ref>Aotrounez la Touche, e Saozon (Sevigneg), eskopti Roazhon. Guillaume, senesal Gwitreg e 1382. Familh kemesket gant ar re Champaux, ha goude Pontrouault;</ref>
* ''En glazur e sourin en argant, karget gant ul leonparzh en gul, ha leinet gant ur flourdilizenn en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Abherve-Gwegan</big>''' </br> ''Abhervé-Guéguen''<ref>Menegoù eus 1426 da 1538, parrezioù Lanniliz ha Landeda, eskopti Leon</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Abillan.jpg|100px]]
|<big>'''Abillan'''</big>
* ''En glazur e deir balafenn en argant.''
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Abmorvan</big>'''<ref>Menegoù eus 1543 da 1538, parrez Landeda, eskopti Leon</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Aboville-db.jpg|100px]]
|<big>'''Aboville (d')'''</big>
* ''En geot e gastell gant daou dour gwiblennek en argant, dedoullek ha mogeriet en sabel.''
[JSH]
|-
|[[Restr:Abraham.gif|100px]]
|<big>'''Abraham'''</big><ref>Aotrounez l'Hôtellerie e Ploufragan; la Ville-Angevin e Porzhig; Bélestre e Saint-Avban; Closmenier e Koedmaeg
Siell 1381
Peurwiriekaet o bet feur-emglev Gwenrann 381 gant '''Perrot Abraham'''
<br /></ref>
* ''En argant e deir eilenn en sabel, eilet gant dek steredenn en gul, 4, 3, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Abyven.jpg|100px]]
|<big>'''Abiven'''</big> </br> ''Abyven''<ref>Aotrounez Kereog ha Keruzouarn, beli Lesvenen.
Prokulored ar Roue, maered ha kannaded Lesneven er ar Stadoù adalek 1720</ref>
* ''En argant e feunteun en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Achard.gif|100px]]
|<big>'''Achard'''</big><ref>Ginidig eus Poatev. Aotrounez Pommier.
Yann, floc'h evit konestabl Richemonrt er bloaz 1414</ref>
* ''En argant e ziv dreustell en gul'' (siell [[1271]]).
[PPC]
|-
|
|<big>'''Achon''' ː gwelout</big> '''Dachon'''
|-
|[[Restr:Acigne-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Acigné</big>'''<ref>(barradur Gwitreg)
Aotrounez al lec'h se, e Gwitreg; la Lande ha la Grézionnaye, e Gwizien; beskonted Koedmen, e Tremeven; beskonted Tonkedeg; aotrounez Montjean en Añjev; Fontenay, e Chartrez; beskonted Louad; baroned Malastredt; beskonted Bellière, e Pleudehen; Châteauloger e Sant-Ervlon; Cramou, Beaumont, la Couppaye, en Kamlec'hieg; Cottouët; konted Komborn; baroned Kastell-Geron; Amanliz; Sillé-le-Guillaume, e Bro-Vaen; Chollet ha Bécon, en Añjev; baroned ar Roc'h-Ugu e Pleuzal; konted Grandbois (Koadmeur), e Landebaeron; aotrounez Troguindy, e Perwenan; la Touche-à-la Vache, e Krehen; Carnavalet, pe Kernevenoy, e Kemper-Gwezenneg; Carnabat, e Plouisi; Bois-Joli, e Kalveg; la Motte au Vicomte, e Reuz; la Villemario, e Sant-Ke; Kervenniou ha la Ferté, e Plouigno; Keruzeg, e Pleuveur-Bodou; la Villequéno.</ref>
* ''En erminoù e dreustell zivouedet en gul karget gant teir flourdilizenn en aour.''
* Sturienn : ''Necque terrent monstra''
[PPC]
|-
|[[Restr:Adam-lion.jpg|100px]]
|<big>'''Adam de la Brandaisière'''</big><ref>Ginidig eus bro Poatev. Aotrounez la Brandaisière, parrez Santez-Pezhenn, eskopti Naoned. Tri aoditour eus ar c’hontoù, eus 1571 da 1606.</ref>
* ''En glazur e leon en argant.''
(PPC)
|-
|[[Restr:Adam-tourault.jpg|100px]]
|<big>'''Adam de Tourault'''</big><ref>Meneget e 1427 e Plouigno, eskopti Landreger. (Ardamezioù kanus)</ref>
* ''En aour e dour kranellet en sabel, leinet gant un dourigan ivez en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Adam de Kermalvezan.jpg|100px]]
|<big>'''Adam de Kermalvezan'''</big><ref>Aotrounez Kermalvezen, parrez Plistin; Goashamon.
Bet dizarbennet er bloavez 1669</ref>
* Brizhet etre argant ha gul, e vevenn en sabel bezantet en argant.
[PPC] [GLB]
|-
|[[Restr:Advocat-l.jpg|100px]]
|'''<big>l'Adocat</big>''', pe '''<big>Ladvocat</big>'''<ref>Aotrounez la Crochais ha Landorel, e Plouvalae; la Baronnais e Sant-Enogad; la Provostaye, e Krehen; la Salle ?; du Pont ?; la Vieuville ?; Lesraudais ?; la Lande ?; Leffandais ?.
Noblañs goz; meneget eus 1448 da 1513</ref>
*En glazur e sourin c'harzentek en argant, eilet gant teir c'hregilhenn en aour, 2, 1.
[PPC]
<br />
|-
|[[Restr:Agard-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Agard'''</big><ref>Giginidig eus Bro bProvañs.
Aotrounez la Coste.
Gaspard, maer Brest e 1661
[PPC]</ref>
* En gul e rodig-kentr en aour a eizh beg, e gab gwriet en glazur, karget gant ur groaz avalaouek en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Agay-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Agay'''</big><ref>Ginidig eus Franche-Comté. Ur melestrour Breizh e 1767</ref>
* En aour e leon en gul, e gab en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ages-ds.jpg|100px]]
|<big>'''des Ages'''</big><ref>Aotrounez Beauchamp; la Boltelerais, eskopti Sant-Maloù.
Bet dizarbennet é 1668, beli Roazhon</ref>
* En argant e lammell en sabel, ur rozenn en gul e pemp konk.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aiguillon-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Aiguillon'''</big><ref>Aotrounez Hugères ha la Motte, e Herzieg-Mez; la Juliennays ha Griffolet, e Sant-Stefan-Brengouloù; Montliez
Menegoù eus 1427 da 1513
Siell 1381
(PPC)</ref>
* En sabel e deir fempdeliaouenn en argant (siell [[1381]])
[PPC]
|-
|[[Restr:Albert-d2.jpg|100px]][[Restr:Albert d'Ailly.gif|100px]]<br />
|<big>'''Albert'''</big><ref name="CV">Genidik eus [[Comtat Venaissin]].
Charles, gouarner Breizh, e c'halon a zo bet miret e Roazhon, er bloaz 1698
Familh kemmesket gant meur a familhoù all eus Breizh.</ref>
* En aour e leon en gul, krabanet, teodet ha kurunet ivez en gul.
alias / neuz all ː
* palefarzhet; en 1 ha 4, en aour e leon en gul, krabanet, teodet ha kurunet ivez en gul; e 2 ha 3, en gul e zaou barr kerzhin lammellet en argant, e gab gwezboellek etre argant ha glazur a deir rezenn, hag a zo evit Ailly
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubin de Rennes.jpg|100px]]
|<big>'''Albin a Roazhon'''</big>
''Aubin de Rennes''
* En gul e deir horzh en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Alègre.gif|100px]]
|'''<big>d'Alègre</big>'''<ref>Un abadez Sant-Jord Roazhon e 1715; ur marichal gall evit kont ar Roue e Breizh, e 1724</ref>
* En gul e dour en argant, hebiaet gant c'hwec'h flourdilizenn en aour, peuliet 3, 3.
[PPC] [GdG]
|-
|[[Restr:Alesme-d2.jpg|100px]]
|<big>'''d'Alesme'''</big><ref>Ginidig eus bro Akiten. Aotrounez Parampure. '''Toussaint''', kuzulier ou Breujoù Breizh e 1606.</ref>
* En glazur e gebrenn en aour, eilet er c’hab gant ur greskenn ivez en aour ; e gab en gul karget gant teir rodig kentr en aour.
[VSA]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Aline'''</big><ref>Aotrounez Kerdaniel, parrez Pont-'n-Abad, eskopti Kernev. Dizarbennet e 1670, beli Kemper</ref>
[PPC]
<br />
|-
|[[Restr:Allain du Moulin-Bouëssel.gif|100px]]
|<big>'''Allain du Moulin-Bouëssel'''</big><ref>Aotrounez Moulin-Bouëssel e Gilieg; Gergouy, e Algan; Pont-Roquel, e Konkored; la Lande, Rouvray, e Langenan.
Jean, prokulor ar Roue e sez Ploermael, ha war lec'h kuzulier Breujoù Breiz e 1575.</ref>
* En aour e zek talbennan en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Allain-normand.jpg|100px]]
|<big>'''Allain de la Berlinère'''</big><ref>Ginidig eus Normandi. Bet dalc'het e 1666. Aotrounez la Berlinière; Penanrue. Bet dalc'het gant melestradurezh Breizh, e 1729.</ref>
* En glazur e gebrenn en argant, eilet gant ur vezantenn en aour beg.
[PPC]
|-
|[[Restr:Allaire-de-Rablais.jpg|100px]]
|'''<big>Allaire du Rablais</big>'''<ref>Aotrounez ar Rablais, parrez ar Chapel-Erzh. Bet dalc'het e 1699.
Jean, chuin Naoned e 1579.
Un abbad Gwir-Sikour e 1761. Aet da Anaon e 1776</ref>
* En glazur e gudon nijant en argant, eilet gant pevar ererig en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Allaneau.jpg|100px]]
|<big>'''Allaneau'''</big><ref>Ginidig eus bro Anjev. Aotrounez la Grougerie, en Orvez; la Villeboscher.
Bet dalc'het e 1704.
'''Clément''' ha '''François''', tad ha mab, kuzulierien Breujoù Breizh e 1573 ha 1601</ref>
* En glazur e ziv sourin en argant.
[PPC]
|-
|
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Allanic.jpg|100px]]
|}
|<big>'''Allanic'''</big><ref>Aotrounez Kerherry, e Bizhui; Kermabon; Bellechère.
Dizarbennet e 1608, beli Gwened.
'''Claude-Pierre''', maer An Alre (meneget war dro 1690)</ref>
* En argant e yar c'heotet, eilet er c’hab gant daou ui el limestra [CDH].
[PPC]
|-
|[[Restr:Alleaume-n2.jpg|100px]]
|<big>'''Alleaume'''</big><ref
name="NOR">Ginidik eus [[Normandi]].
Aotrounez la Ramée.
Guillaume sekretour ar Roue e 1596. Ur prezidant e Breujoù Normandi e 1646</ref>
* En glazur e gebrenn en aour, eilet e kab gant div rozenn en argant hag e beg gant ur goulm en aour e kleiz leinet gant ur steredenn ivez en aour.
[PPC]
|-
|
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Allemand-1.jpg|100px]]
|}
|'''<big>Allemand</big>'''<ref>Eskopti Gwened. Ul letanant lestr, marc'heg Sant-Loeiz e 1744, tad un eil-amiral, e 1809, kont an Impalaeriezh. Aet da Anaon er bloaz 1826</ref>
* En glazur e dri lestr en aour greet en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Allemand-l.jpg|100px]]
|<big>'''l'Allemand'''</big><ref>Ginidig eus ar Berri. Aotrounez Vouzeron.
Etienne, maer Bourges, kuzulier e Breujoù Breizh en 1562</ref>
* En gul, e gebrenn e aour, eilet gant teir rozenn en argant.
[PPC]
|-
|[[File:Alleno-saint-allouarn.jpg|100px]]
|<big>'''Alleno'''</big><ref>Aotrounez Kersalic, e Sant-Tudal; ar Wern, e Gourin; Sant-Alouarn, e Gwengad; Kerguignen; Trogoazien; Trevien, e Teiz; Lindreuc, e Noal-Pondi; Penmenez, e Baod; Kersperlan, e Pluniav.
Meneget eus 1448 da 1562.</ref>
* En argant e deir joskenn gouezhoc'h en sabel, diframmet en gul.
* Ger-ardamez : ''Mad é quélen é peb amzer''
[PPC]
|-
|[[Restr:Allenou.jpg|100px]]
|<big>'''Allenou'''</big><ref>Aotrounez la Primaudaye ha Guéhoussaye, e Henant-Bihan; la Ville-Angevin, e Porzhig; la Villebasse; Ribernar; Marais; Grandchamps; Closneuf.
Menegoù eus 1448 da 1513</ref>
* En argant e gab gourdentek en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Allerac.gif|100px]]
|'''<big>d'Allérac</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h-se e Sant-Yust; la Bruyère, e Seizh; la Pavoissière et la Fonchais, e Gwinien.
Menegioù eus 1427 da 1513.</ref>
* En argant e erez impalaer en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Alles-Boiscorbin.jpg|100px]]
|<big>'''Alles'''</big><ref>Aotrounez Boiscorbin, e Moezeg. Meneget e 1513 parrez Sant-Albin-Elvinieg, eskopti Roazhon.
Familh kemmesket gant hini Bariller.</ref>
* Ur sourin karget gant teir c'hreskenn; e grenngonk e kleiz karget gant ur steredenn (siell [[1418]]); livioù dizanavezet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Alliou.jpg|100px]]
|<big>'''Alliou'''</big>
* Tri orsel (siell [[1407]]) ; livioù dizanavezet.<ref>''Estamau'' pe ''orcel'' a raed eus an traezoù-se e galleg betek ar {{XVvet kantved}} ; gwelit Frédéric GODEFROY (1881), [http://www.micmap.org/dicfro/introduction/dictionnaire-godefroy ''Dictionnaire de l'ancienne langue française et de tous ses dialectes du IXe au XVe siècle''] : '''orsel''' ''g.'' eo ar ger brezhonek, gwelit [http://devri.bzh/dictionnaire/o/orsel/ Devri].
'''Pierre Alliou''' e oa aotrou Porzdon er barrez Plouber (Bro-Dreger). Mes ne ouzer ket resis m'az e oa eus ar memes familh.</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Allixant-1.jpg|100px]]<br>[[Restr:Allixant-2b.jpg|100px]]
|<big>'''Allixant'''</big><ref name="NIV">Genidik eus [[Nivernais]].
'''Nicolas''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1559, prezidant ar Rekedoù e 1569; marvet e [[Roazhon]] er bloaz 1596.</ref>
* En glazur e sourin en aour, eilet gant teir steredenn ivez en aour.
*''Neuz all'' : + e gab en argant, karget gant un dreustell kranet en glazur.
|-
|[[Restr:Aloigny-d.jpg|100px]][[Restr:Aloigny-2.gif|100px]]
|'''<big>d'Aloigny</big>'''<ref name="POI">Familh C'henidik eus Bro [[Poatev|Poitou]]. Skour eus ar re Montmorillon.
Aotrounez Moussy; Jallais; la Rongère; Murs-sur-Loire; la Jonchère; la Mancelière; Montfourché; Bouillé; la Roussardière; Chasnay; Argenton; Fontenailles; la Marquisière, e [[Gwared]]; Juigné ha la Série, e [[Sant-Ervlon-ar-Roz|Sant-Ervlon]]. </ref>
* En gul e bemp flourdilizenn en argant.
*''neuz all'' ː teir flourdilizenn
* Ger-ardamez : ''Lilia semper florent''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Auray-d1.jpg|110px]]<br>[[Restr:Auray-d.jpg|100px]]
|<big>'''Alre (an)'''</big>
''Auray (d')''
* Gwezboellek etre aour ha glazur.
* Neuz all : talbennanek etre aour ha glazur.
[PPC] [GdG]
|-
|[[Restr:Amat-de-launay.jpg|110px]]
|<big>'''Amat'''</big><ref>Aotrounez ar Wern (l'Aunay) e Langoad.
Ur c'habiten ar Roc'h-Derrien er bloaz 1490</ref>
* En argant e dri fenn morvran, diframmet ha pigoset en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Amboise-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Amboise</big>'''<ref name="AMB">Ginidik eus Touren; aotrounez al lec'h se ha lec'hioù all en dro Amboise. Françoise, merc'h Louis d'Amboise ha Mario de Rieux, gwreg Per, dug a Vreizh, e 1431</ref>
* Peuliet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh.
[PPC]
|-
|[[Restr:Amboise-Chevillon.jpg|100px]]
|'''<big>d'Amboise de Chevillon</big>'''<ref>François, kuzulier e Breujoù Breizh e 1583</ref>
* En glazur e leon en aour, e gab peuliet etre aour ha gul, ar peul kentañ brizhet gant un delfin en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ameline-cadeville.jpg|100px]]
|<big>'''Ameline de Cadeville'''</big><ref>Ginidig eus Normandi. Aotrounez Cadeville; Noisemont; Quincy; la Chesnardière, e Chapel-Baz-Meur; Tredieg</ref>
* Sourinet etre argant ha gul a eizh pezh, e gab en glazur karget gant un heol en aour.
[PPC].
|-
|[[Restr:Ameline-cadeville2.jpg|100px]]
|<big>'''Ameline de Cadeville'''</big>
* alias / neuz all
*En gul e deir sourin en argant, e dreustell en glazur karget gant un heol en aour.
[JSH]
|-
|[[Restr:Amelot.jpg|100px]]
|<big>'''Amelot'''</big><ref>Ginidig eus Orleañs.
Un eskob Gwened e 1775; marvet e 1829</ref>
* En glazur e deir c'halon en aour, leinet gant un heol ivez en aour.
* Ger-ardamez : ''Est illis igneus ardor''
[PPC]
|-
|[[Restr:Amenart.jpg|100px]]
|<big>'''Amenart'''</big><ref>Aotrounez [[ar Palez]], eskopti Naoned; Bouillé ha Changé, e bro Anjev.
Siell 1392.
Kemesket e 1497 gant familh ''Goulaine''</ref>
* Gousourinet etre argant ha gul
[PPC]
|-
|[[Restr:Amphernet1.jpg|100px]]
|'''<big>Amphernet, Anfernet, Enfernet</big>'''<ref>Ginidig eus Normandi.
Aotrou Neufville e-kichen Vire; baron Montchauvet; Pontbellanger; aotrou Contrebisc; Kermadehoa, e Kernevel.
'''Guillaume''', floc'h gant Duguesclin e 1370, teñsorer brezel e 1383; '''René''', prezidant e ''mortier'' e Breujoù Breizh e 1620;</ref>
* En sabel e erez dispak en argant, pigoset hag iziliet en aour (siell [[1388]])
[PPC]
|-
|[[Restr:Amphernet-Pontbellanger.jpg|100px]]
|<big>'''d'Amfernet de Pontbellanger'''</big>
* En sabel e erez daoubennek dispak en argant, pigoset hag iziliet en aour.
* Ger-ardamez :''Sunt fortia fortibus apta''
[JSH]
|-
|[[Restr:Amproux.jpg|100px]]
|<big>'''Amproux'''</big><ref>Aotrounez Pontpiétin ha la Massais, e Blaen; le Châtel, e Faouell; Calestré e Plesei; l'Abbaye e Kantenieg(?); Lorme
1668; 1701</ref>
* Geotet e deir daerenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Amys1.jpg|100px]]
|<big>'''Amys'''</big><ref>Ginidig eus bro Anjev. Aotrounez Ponceau; Olivet; la Grougeardière.
- '''Zacharie'''; kuzulier e Breujoù Breizh e 1588.
- '''Salomon''', kuzulier e Breujoù Breizh e 1590</ref>
* En argant e gebrenn faoutek en gul, eilet gant teir delienn gwinienn c'heotet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Anast.jpg|100px]]
|<big>'''d'Anast'''</big><ref>Aotrounez Anast eskopti Sant-Maloù.
'''Thomas''', eskob Kernev, 1321.
Familh kemesket gant familhoù ''du Breil'', ha ''Montauban''</ref>
* En aour e groaz koñchek en sabel, ur steredenn ivez en sabel e pep konk.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ancenis-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Ancenis</big>'''<ref>baron al lec'h se; l'Isle, Aurillé, la Rouvraye ha Lignières, en Argantred-ar-Genkiz</ref>
* en gul, e deir fempdiliaouenn en argant, pep delienn karget gant un erminig
sceau / siell 1276
Ger-stur ː ''Folium ejus non defluet''
(PPC)
|-
|[[Restr:Andigne-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Andigné</big>'''<ref>Ginidig eus bro Poatev
Kastellad la Chasse e 1707, e Ilfentig; aotrou Saint-Jean ha Maisond-Neuves, e Sant-Malon; la Marche, Hallay, la Bouëxière, e Saoudan; Kermagaro ha la Roche, e Neant; la Grée, en Algam; les Touches, Mayneuf, e Sant-Ider; Saint-Germain, e Sant-Jermen-Gougleiz; Plessis Bardoul, e Plegastell; Beauregard e Moñforzh (''la Canne''); baron Maoron; aotrou la Soraye, e Kistinid; Keredeg, e Plouzane; baron Pordig; aotrou Lancrau, Resteau.
An tiegezh se en deus roet meur a dud a renk ː
- Jean, en deus sinet feur-skrid Genrann 1381;
- C'hwec'h marc'heg Malta adalek 1597;
- Seizh kuzulier e Breujoù-Breizh adalek 1611;
- daou marichal-kamp e 1702 ha 1788;
- un eskob Dax e 1773 (marvet e 1736)ː
- un eskob bro Leon, ha goude eus Châlons-sur-Saône, aluzener ar rouanez Maria Leczinska, abad en eskopti Rouen, e 1773 (marvet e 1806);
- un eskob Naoned e 1819 (marvet e 1822);
- ur par Bro-C'hall e 1815, letanant-jeneral e 1823;
- ur jeneral-brigadenn, bet gloazet e Sedan e 1870.
</ref>
* En argant e dri ererig en gul, pigoset hag iziliet en glazur.
* Ger-ardamez : ''Aquila non capit muscas''
[JSH]
|-
|[[Restr:Andrault.jpg|100px]]
|<big>'''Andrault'''</big><ref>Ginidig eus Nivernais.
Konted Langeron e 1656; markizien Maulévrier; aotrounez la Coste, e Sant-Juluan; Launay-Gouray ha Beauvais, e Brehand.
Meneget e 1656; 1669; 1684; 1745; 1755</ref>
* En glazur e deir steredenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:André (Dauphiné).jpg|100px]]
|<big>'''André'''</big><ref>Ginidig eus an Dauphiné.
Un eskop Kemper e 1802, baron an Impalaeriezh. Marvet e Paris, 1818
(PPC)</ref>
* En gul e gadgi en argant gwakoliet en aour ; e gab en glazur karget gant un heol en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Andre de Crevy.jpg|100px]]
|<big>'''André de Crévy'''</big><ref>Aotrounez Crévy, e Sant-Lefer; Champeaux, le Tertre, la Hélardière, e Donez; la Guichardais, e Treal; la Touchelays, e Savenneg; Malarit, e Plesei.
Meneget e 1448; 1568; 1588; 1590
'''Jean''', kuzulier an dug e 1448
'''Mathieu''', maer Naoned e 1568
'''Pierre''', avokad jeneral e Kontoù Breizh e 1588
'''Pierre''', maer Naoned e 1590
</ref>
* En argant e gebrenn en sabel, heuliet gant teir melionenn ivez en sabel.
* Gêr-ardamez : ''Sans venin''
|-
|[[Restr:Andre de Durville.jpg|100px]]
|'''<big>André de Durville</big>'''<ref>Aotrounez Durville, eskopti Roazhon, ha Prat-Meur, eskopti Kernev.
(arm.
1696)
Ur serjant jeneral Karaez e 1656
(PPC)</ref>
* En gul e lammell en aour ([CDH]).
[PPC] [CDH]
|-
|[[Restr:Andre de Villerain.jpg|110px]]
|<big>'''André de Villerain'''</big><ref>Aotrounez Villerain (?), Leheg, Kerlideg, eskopti Kernev.
Arm. 1696
Ur prezidant e dog e Breujoù-Breizh</ref>
* En gul e dreustell en aour, eilet e kab gant div voualc'henn hag e beg gant div steredenn, an holl ivez en aour ([CDH])
[PPC] [CDH]
|-
|[[Restr:Andrieux.jpg|100px]]
|<big>'''Andrieux'''</big><ref>Aotrounez la Mazière. Dizarbennet gant melestradur, 1702</ref>
* En aour e dreustell c'heotet karget gant teir ferenn en aour, eilet gant teir c'harrell en gul karget gant ur groaz en argant,
[PPC]
|-
|[[Restr:Angebault.jpg|100px]]
|'''<big>Angebault</big>'''<big>, pe '''Angebeau'''</big><ref>Aotrounez Meix ha la Pacaudière, en [[An Dosenneg|Dosenneg]]; l'Etang-Jouan, e [[Klion]] (eskopti Naoned).
'''Louis''', prokulor e prezidial Naoned e 1696</ref>
* En aour e leonparzh en gul.
*[PPC]
|-
|[[Restr:Angennes-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Angennes'''</big><ref name="PER">Genidik eus bro [[Perch (proviñs)|Perche]].
Aotrounez Boisorcant, e Noal-ar-Gwilen; Pontrouault, e Merenell; la Rivaudière, e Kavaneg.
1415; 1556; 1585; 1601; 1608; 1709
(PPC)</ref>
* En sabel e lammell en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Angier-Loheac.jpg|100px]]
|<big>'''Anger de Lohéac'''</big><ref>Barradur Lohieg.
Aotrounez Plessis-Anger, e Luzron; Châteaublanc, e Gwipri; de Crapado, e Pleveventer; la Marousière e Sant-Filberzh-Deaz; Mousterlez, parrez a anv se; Gué-au-Voyer ha la Séneschalière, e Sant-Juluan-Kankell; Kastell-Tepaod, parrez an anv se; la Rivière, e Arwerneg; la Chauvelière, e Joue; Houssay ha la Juinière, e Treant-Fleger; Lordines, la Clarté, Brétignolles, la Fresnaye.
Ger ardamez ː ''Fides''
dek rummad; menegioù eus 1449 da 1479
(PPC)</ref>
* Brizhet e sourinan en gul.
*(PPC)
|-
|[[Restr:Anger-de-la-Haye.jpg|100px]]
|'''<big>Anger de la Haye</big>'''
* Brizhet etre argant ha glazur.
[PA]
|-
|[[Restr:Anger du Plessis.jpg|100px]]
|<big>'''Anger ar Genkiz'''</big>
''Anger du Plessis''
* Brizhet, karget gant teir greskenn en gul.
[ADV]
|-
|[[Restr:Anges-d.jpg|100px]]
|<big>'''des Anges'''</big><ref>Aotrounez la Villeneuve (Kernevez ?), Kervella, Lesven, beli Montroulez.
Ur maer Montroulez e 1670</ref>
* En glazur e gebrenn en argant, eilet gant teir ferenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Angevin-d.jpg|100px]][[Restr:Angevin (alias).gif|100px]]<br />
|<big>'''Angevin'''</big><ref>Aotrounez la Mallardière, e [[Lavreer-Botorel]]; la Salmonière, e [[Sant-Juluan-Kankell]]; la Plissonnière (?)</ref>
* En argant, e gebrenn eilet e kab gant ur greskenn hebiaet gant div steredenn, an holl en gul, hag e beg gant ur wezenn geotet
*''neuz all ː'' en sabel e sourin en argant, karget gant ul leon en gul
*[PPC]
|-
|[[Restr:Angleberme-d.jpg|100px]]<br>[[Restr:Anglebermer-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Angleberme'''</big><ref name="PIC">Genidik eus [[Pikardi|Picardie]].
Claude-Phyrus, prezidant an Enklaskoù e [[Breujoù Breizh]], e 1558</ref>
* En gul e gebrenn en aour.
*''Neuz all '': en glazur, plezhek en aour.
[PPC] [HGG]
|-
|[[Restr:Angoulvent-d.jpg|100px]][[Restr:Angoulvent-d2.gif|100px]]
|<big>'''d'Angoulvent'''</big><ref>'''Alan''', aet dindan ar Groaz e 1428; '''Berthelot''' en deus sinet feur-emglev Genrann 1381.</ref>
* En geot e dreustell en erminoù.
*''alias / neuz all'' ː ... e c'hrennbalefarzh karget gant teir sourin (siell 1379)
* Ger-ardamez : ''Vorat''
[PPC]
|-
|[[Restr:Anjorrant.gif|110px]]
|'''<big>Anjorrant</big>'''<ref>Ginidig eus Berry.
Aotrounez Claye, la Villette, Attigny.
'''Louis''', kuzulier ouez [[Breujoù Breizh]] e 1581</ref>
* En glazur, e deir flourdilizenn en gwirion, bleuniet en aour ha deliennet en geot
|-
|[[Restr:Annebaud-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Annebaud'''</big><ref>Genidig eus bro Normandi.
Baron Retz, e Machikoul; la Hunaudière, e Pledelieg; aotrounez les Huguetières, e Kerc'hevrel
'''Jakez''', abad Beauport e 1539, eskob Lisieux, ha kardinal; marvet e 1558</ref>
* En gul e groaz en brizh.
[PPC]
|-
|[[Restr:Anneix.jpg|110px]]
|<big>'''Anneix'''</big><ref>Aotrounez an Domaine, les Milleries, e Meled; Souvenel, e Mousterel-ar(Gwast; Millaye, Launay-Mahé, la Reynière, le Coudray, Brincouyer, les Maliberts, la Houssaye en Bruz.
'''Pierre,''' alvokad e Breujoù Breizh
'''Noël''', alvokad e Breujoù Breizh
'''Alexis-François-Jacques''', pennalvokad alvokaded Roazhon; marvet e 1758
(PPC)</ref>
* En glazur, e steredenn en argant, eilet gant teir groaz pavek ivez en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Annor.jpg|110px]]
|'''<big>Annor</big>'''<ref>Bastard eus Pentevr. Aotrounez la Motte-Mouëxigné, e Maroue; la Roche, e Ivinieg.
Familh kemesket en hini ''Bréhant''.</ref>
* En gul e fempdiliaouenn en erminoù
[PPC]
|-
|[[Restr:Anode.jpg|110px]]
|<big>'''Anode'''</big><ref>Aotrounez le Chastellier, e Brelidi, eskopti Landreger</ref>
* Palefarzhet : en 1 ha 4 en gul e vlourdilizenn en argant ; e 2 ha 3 en aour leun.
[PPC]
|-
|[[Restr:Anseau.jpg|110px]]
|'''<big>Anseau</big>'''<ref>Eus parrez de Laz, eskopti Kernev↵↵Siell 1381↵↵'''Guillaume''', konestabl Gwengamp, klevet evel test e-kerzh proses santelezhadur Charlez Bleiz er bloaz 1371; sinet en deus feur-skrid Gwenrann 1381</ref>
* E leon diforc'het gant ur sourin, livioù dianav (siell [[1381]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Ansquer-Kergueno.jpg|110px]]
|'''<big>Ansquer de Kergueno</big>'''<ref>Aotrounez Kergeno hag ar Rest, e Landelo; Roudoumeur, e Plounevez ar Faou
Menegioù eus 1481 da 1536
(PPC)</ref>
* En argant e bemp talbennan en gul lammellet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ansquer-de-Quenechquivilly.gif|110px]]
|'''<big>Ansquer de Quénec'hquivilly</big>'''<ref>Aotrounez Kenec'hkivilli ha Sant-Kijo, e Gwiskri; Kereven, Kerskav, [http://patrimoine.bzh/gertrude-diffusion/dossier/manoir-de-park-poulic-quimper/238035b9-cdf4-4521-8ffb-973a746152e1 Park-Poulic], e Kuzon (hirie e Kemper); Kernilis; Kericuff, en Erge-Vihan.
Menegioù eus 1426 da 1562</ref>
* En glazur e arbenn-karv en aour
[PPC]
|-
|[[Restr:Anthenaise.jpg|110px]]<br>[[Restr:Anthenaise-alias.jpg|110px]]
|<big>'''d'Anthenaise'''</big><ref name="MAI">Genidik eus [[Maine (proviñs)|Maine]]. Aotrounez en Breizh ː la Charoullière, la Chevalerie, la Rouchet, e Gwaled</ref>
* En argant e erez daoubennek en gul, e eskell e beg.
* Doare all : palefarzhet : en argant e erez daoubennek en gul en 1 ha 4, brizhet etre aour ha gul e 2 ha 3.
[PPC]
|-
|[[Restr:Antenaise.jpg|110px]]
|'''<big>d'Antenaise</big>'''<ref name="MAI" />
* En argant e deir eilenn sourinet en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Anteville-d1.gif|110px]][[Restr:Anteville-d2.gif|110px]]
|<big>'''d'Anteville'''</big><ref>Ginidig eus Normandi
Aotrounez la Cormeraye, la Villejosse, e Plened-Yugon
Menegioù 1670, eskopti Sant-Brieg</ref>
* En argant e deir dreustell en sabel, e lammell ivez en sabel balirant.
*alias / neuz all ː e lammell en gul
[PPC]
|-
|[[Restr:Antigny-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Antigny'''</big><ref name="BOU">Genidik eus [[Bourgogn]]e</ref>
* En aour e leon kudennek en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Anzeray-d.jpg|110px]]
|'''<big>d'Anzeray</big>'''<ref>Ginidig eus Normandi.
Aotrounez, dre zimeziñ, eus Kervarher, e Pleuveur-Gaoter.
Charlez, kuzulier e breujoù Normandi, dimezet e 1639 da Sainte Budes, itron Kermarker.</ref>
* En glazur e dri fenn leonparzh en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Audran de Bourgain.jpg|110px]]
|<big>'''Aodran a Vourgen'''</big>
''Audran de Bourgain''
* En geot e greskenn en argant karget gant teir rozenn en gul, eilet e kab gant teir daerenn en aour<ref>Enrollet d'an [[3 a viz Gouere]] [[1699]].</ref>.
[PA]
|-
|[[Restr:Aoustin-Coudray.jpg|110px]]
|<big>'''Aoustin'''</big><ref>Genidig eus Bro Saoz; aotrounez Coudray, e Noual-war-Sec'h.
Menegioù eus 1427 da 1440.
'''Jean''', kabiten an Alre e 1396.</ref>
* En gul e lammell en argant, karget e kalon gant un dorzhell en glazur (siell [[1382]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Aoustin-Poteviniere.jpg|110px]]
|'''<big>Aoustin</big>'''<ref>Aotrounez la Potevinière, e Santez-Lusenn; la Corbure; Rosinville. Dizarbennet e-kerz adaozadur 1668, beli Gwenrann</ref>
* En glazur e gleze en argant peuliek, heuliet gant teir steredenn en aour, 1 e kab, 2 treustellet, hag ur greskenn ivez en aour e beg.
[PPC]
|-
|[[Restr:Appelvoisin-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Appelvoisin'''</big><ref>Genidig eus ar Poatev
Aotrounez al lec'h-se; aotrounez la Jouannière, e Ferreg, dre zimeziñ e 1605, gant Marie Mauhugon, itron la Jouannière, e Ferreg; beskont Ferreg</ref>
* En gul e glouedenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Appigne-d.jpg|110px]]<br>[[Restr:Apigny.jpg|110px]]
|<big>'''d'Appigne / d'Apigny'''</big><ref name="NoBR">Aotrounez al lec'h se, e Reuz</ref>
* En argant e per en sabel (siell [[1285]]).
*''Neuz all :'' en argant karget gant merveskennoù en gul, war o eneb, garennoù e kab<ref>Merveskennoù : beskennoù an Itron Varia ''(Aquilegia vulgaris)''.</ref>.
[PPC] [ADV]
|-
|[[Restr:Apremont-d.jpg|110px]][[Restr:D'Apremont-alias.gif|110px]]<br />
|<big>'''d'Apremont'''</big><ref>Genidig eus Poatev. Aotrounez Ranneg, e Breizh.
Meneget e 1351, 1364, 1390. (PPC)</ref>
* En argant e deir c'hreskenn en gul.
[PPC]
* En gul e leon e aour kurunet en glazur
[GlB]
|-
|[[Restr:Apuril.jpg|110px]]
|'''<big>Apuril</big>''', pe '''<big>Avril</big><ref>Aotrounez ar Vod, Lourmois, la Grée ha la Bouexière, e Nivilieg; Coësmeur, e Merzhelieg; Glécoët ha Coëtuhan, e Brehant-Loudieg; Trégouët, e Begaon; Lou, e Sant-Leri; la Landelle, e Gentieg.
1427; 1547; 1568; 1581</ref>'''
* En argant e leon en sabel, krabanet ha teodet en gul
(PPC)
|-
|[[Restr:D'Aragon.gif|110px]]
|<big>'''d'Aragon / ''Daragonis'''''</big><ref>Genidig eus Genava (Italia)
Aotrounez les Buttes, Kerbézo ha Menahe, e Gwenrann; Bellebat, e Kroazieg; la Garzison, en Orvez.
Ur echuin Naoned e 1576, eil-maer e 1578</ref>
* En aour e bevar feul en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Arbaleste-l.jpg|110px]]
|<big>'''l'Arbaleste'''</big><ref>Genidig
eus ar Gâtinais
'''Guy''', kuzulier e ''Devezhioù Meur Breizh'', e 1495;
Tad-kozh '''Guy''', maestr ar Gontoù, ha jeneral an Arc'hant Breizh e 1547</ref>
* En aour e lammell en sabel heuliet gant pevar fustwareg en gul
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|110px]]
|<big>'''l'Arbalestrier'''</big><ref>Livioù dizanavezet.
Aotrounez Lennuic, e Lokenvel.
Familh kemmesket gant hini la Boëssière e-kerzh XVI<sup>vet</sup></ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Arcembury.jpg|110px]]
|<big>'''Arcembury'''</big><ref>Aotrounez la Toustenaye, beli Dinan (''Arm. 1696'')</ref>
* En argant e groaz en gul, karget gant peder c'hregilhenn en argant hag ur greskenn en aour e kondon, ur vlourdilizenn en sabel e pemp konk.
[PPC]
|-
|[[Restr:Larcher-bzh.jpg|110px]]
|<big>'''l'Archer, Larcher'''</big>
* En gul e dri bir en argant e beg.
*Ger-ardamez : ''Le coup rien faut''
[PPC]
|-
|[[Restr:Ardaine-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Ardaine'''</big> '''<ref>Aotrounez al l'ec'h se e Sant-Jord-Reintembault
Dianav eo livioù ar sourin hag an delioù.</ref>'''
* En argant hadet gant merveskennoù en glazur, e sourin karget gant deliennoù kelenn.
[PPC].
|-
|[[Restr:Arel-d.jpg|110px]]
|<big>'''Arel'''</big><ref>Aotrounez Kervarker, e [[Pleuveur-Gaoter]]; Leurmen, e [[Plouilio]]; Kermerc'hoù, e [[Garlann|Garlan]]; Koedgouzien, Kerveni, e [[Plouganoù|Plouganou]]: Lesgiel, e [[Priel]]; Restmeur, e [[Pañvrid-ar-Beskont]].</ref>
* Palefarzhet etre argant ha glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Argent-d.jpg|110px]]
|<big>'''Argent''' (d')</big><ref>Aotrounez la Villerogon, er Vezvid</ref>
* Gwezboellek etre argant ha gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Argentaye-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Argentaye'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se, e Sant-Loheñvel</ref>
* En argant e sourin kranet en gul, eilet gant c'hwec'h moualc'h ivez en gul er c’hourem.
[PPC]
|-
|
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Argenton-d.jpg|110px]]
|}
|<big>'''d'Argenton'''</big><ref>Genidig eus bro Poatev; aotrounez Kervouster, e Plougaznou; Kerambartz, e Plegad-Gwerann</ref>
* En aour e deir dorzhell en gul, ar skoed hadet gant kroaziganoù argazeliek.
[PPC]
|-
|[[Restr:Argentre-db.jpg|110px]]
|<big>'''d'Argentré'''</big><ref>Aotrounez al lec'h, ha Launel, e Argantreg-ar-Genkiz; Montmirel, e Kastell-Bourg; ar barrez Lanvezhon; Gosne, e Noal-ar-Gwilen; Chambellan; an Heizeg; du Val; la Guichardière, e Kornilieg; les Forges, e Eginieg; Boëssière; Taillis, e Ervored.
''"en arc'hant e groaz pavek en glazur"''
Sturienn : ''Porta coeli, crux''
(PPC)</ref>[[Restr:Bertrand-d-Argentre.jpg|thumb|Bertrand d'Argentré]]
* En argant e groaz pavek en glazur.
* Ger ardamez : ''Porta coeli, crux''
[PPC]
|-
|[[Restr:Argouges-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Argouges'''</big><ref>Genidig eus Normandi.
E Breizh, baron Pont-n'Abad.
- '''François''', kadoriad kentañ Breujoù Breizh e 1661.
- '''Florent''', kuzulier e Breujoù Breizh e 1671.
- '''Francis''', eskob Gwened e 1716</ref>
* Palefarzhet etre aour ha glazur, e deir fempdiliaouenn en gul, 2, hag 1 valirant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Argy-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Argy'''</big><ref>Genidig eus bro Touren
e Breizh, aotrounez les Dervallières e Chantenay; Vair, e Arbed
'''Edme''', Marc'heg Malta
(PPC)</ref>
* En aour e bemp gouwifrell en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aribart.jpg|110px]]
|<big>'''Aribart'''</big><ref>Aotrounez la Chesnaye, e Gwazhel</ref>
* En argant e deir c'hebrenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Armaille-d.jpg|110px]]
|'''<big>d'Armaillé</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h, e-kichen Hazhoù; Hispan; Viviers; la Perrière e Landoveneg</ref>
* En glazur e deir rodig-kentr en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Armynot.jpg|110px]]
|<big>'''Armynot'''</big><ref>'''Louis''', hanafer [[Anna Breizh]]; bet lazhet e [[Fornoue]] e 1495. Ar familh, en em treuzlaket e [[Burgondia]] ha [[Champagn (proviñs)|Champagn]], a zo bet degemeret e Breujoù Burgondia e 1658.</ref>
* En argant e deir vrizhenn e sabel.
|-
|[[Restr:Arnault.jpg|110px]]
|'''<big>Arnault</big>'''<ref>Aotrounez Fumée, Macherière, la Motte, la Faulconnière, beli Naoned.
Daou aoditour hag ur c'hrefier e Kontoù adalek 1769</ref>
* En glazur e sourin en aour karget gant teir zalbennan en gul, hag heuliet gant teir steredenn en argant, sourinet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blason famille fr Arnous-Rivière.svg|110px]]<br>[[Restr:Arnous-Riviere-3.jpg|110px]]<br>[[Restr:Arnous-Rivière-1.jpg|110px]]
|<big>'''Arnous-Rivière'''</big><ref>Aotrounez le Coteau, e Gwared; la Baronnière, e Orvez.
'''Nicolas''', koñsul war ar mac'hadurezh [[Naoned]], ha goude sekretour ar Roue e 1774; savet baron e 1816.</ref>
* [CDH] En glazur e leon en aour.
* [JSH] Troc'het : en 1 en gul e deir steredenn treustellet en aour, e 2 en argant e stêr gommek en geot.
* [PPC] En argant e stêr gommek en geot, e gab en gul karget gant teir steredenn en argant.
|-
|[[Restr:Arot-Hayes-Robert.jpg|110px]]
|<big>'''Arod'''</big><ref>Aotrounez les Hayes-Robert (?); la Monnerais (?)</ref>
* En glazur e zenvarc'h en argant erminet, o tougen ur vataraz ivez en argant erminet war e skoaz.
[PPC]
|-
|[[Restr:Arquistade-d.jpg|110px]]
|'''<big>d'Arquistade, Darquistade</big>'''<ref>Aotrounez la Maillardière, e Gwerzhav; le Sénéchalière, le Gué-au-Voyer, e Sant-Juluan-Kankell; Sant-Fulgent</ref>
* En argant e gebrenn en gul, eilet gant teir melionenn c'heotet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Arradon.jpg|110px]]
|'''<big>d'Arradon</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h ha Kerdrean, e Arradon; Quinipily, e [[Baod]]; [[Kamorzh]]; Grandville ha Kerherve, e [[Gregam]]p;</ref>
* En sabel e seizh mailhenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ars-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Ars'''</big><ref>Aotrounez Enez-Arzh; Boteren, e Ploveren; Rulliag ha Trevianteg, e Sant-Teve</ref>
* En argant e deir fempdiliaouenn en gul, 2, 1.
[PPC]
|-
|[[Restr:D'Arsac.gif|110px]]
|'''d'Arsac''', pe '''d'Erzac'''<ref>Aotrounez al lec'h se e [[Dingad]]; Boisdenatz, e [[Anast]]</ref>
* En sabel e erez dispak en argant, pigoset hag iziliet en gul
[PPC]
|-
|[[Restr:Artault-Chesnaye.jpg|110px]]
|'''<big>Artault</big>'''<ref>Genidig eus bro Anjev aotrounez la Chesnaye.
Guy, pried Françoise Cupif, tad ha mamm da Yann, mestr ar Gontoù e 1643, hemañ tad da Guy, mestr ar Gontoù e 1678</ref>
* En gul e dri tour en aour
[PPC]
|-
|[[Restr:Artois-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Artois'''</big><ref>Aotrounez al lec'h-se e Morzhell, eskopti Roazhon</ref>
* En sabel e c'hrisilher en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Arthur du Stang.jpg|110px]]
|'''<big>Arthur</big>'''<ref>Aotrounez ar Stang e Fouenant; Kestel, e Lokamo; Keralio, e Priel; Pelan,; Treguintin</ref>
* En glazur e greskenn en argant, eilet gant teir rodig-kentr ivez en argant, 2, 1
[PPC]
|-
|[[Restr:Artur de la Motte.gif|110px]]
|'''<big>Arthur</big>'''<ref>Aotrounez ar Voudenn; la Gibonays, e Treveron</ref>
* ''En glazur e geskenn en aour heuliet e kab gant div steredenn ivez en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Artur du Ronceray.gif|110px]]
|'''<big>Artur</big>'''<ref>Genidig eus Normandi; e Breizh, aotroù Plessis, la Villarmois, e Treant-Felger</ref>
* En gul e gregilhenn en aour; e gab en argant
* Sturienn ː Vir fidelis et fortis
[PPC]
|-
|[[Restr:Arzon-1.jpg|110px]]
[[Restr:Arzon-2.jpg|110px]]
|<big>'''Arzon'''</big>
* En aour e glouedenn en sabel.
* Neuz all : en glazur e deir steredenn en aour, 2, 1, eilet e kab gant ur ganevedenn en aour hag e beg gant ur greskenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Asserac.jpg|110px]]
|'''<big>Assérac</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h hag ar barrez-se; Ranrouët, e Erbigneg, eskopti Naoned</ref>
* Barlennet etre aour ha glazur.
*sturienn ː ''Franc à tout venant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubaud.jpg|110px]]
|<big>'''Aubaud'''</big><ref>Aotrounez la Durandais, e Rovelieg; la Ville-Couvé, e Kaon; la Courbe, e Ilfentig; la Cormerie; le Verger; la Morandais; le Perron</ref>
* En argant e erez dispak en sabel, krabanet ha pigoset en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubé de Braquemont.gif|110px]]
|'''<big>Aubé</big>'''<ref>genidig eus Pikardi; aotrounez Braquemont</ref>
* en gul e eizh talbennan en argant laket en kroaz
[PPC]
|-
|[[Restr:De l'Aubépine.gif|110px]]
|'''<big>de l'Aubépine</big>'''<ref>Genidig eus bro Beauce;
'''Sébastien''', eskob [[Gwened]] e 1557.</ref>
* Palefarzhet; en 1 ha 4, adpalefarzhet en 1 ha 4 en glazur e lammell divouedet en aour heuliet gant peder hanochenn ivez en aour, hag a zo l'Aubépine; e 2 ha 3 en gul e deir vleunienn spern-gwenn; e 2 ha 3 ar balefarzhioù en gul e groaz eoriek brizhet, hag a zo la Châtre.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubert de la Villeaubert.gif|110px]]
|'''<big>Aubert</big>'''<ref>Aotrounez la Villeaubert, e [[Kempenieg]], eskopti Sant-Maloù</ref>
* En gul e dreustell en argant, karget gant daou c'harv tremenant en sabel
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubert de Tregomain.jpg|110px]]
|'''<big>Aubert</big>'''<ref>Aotrounez Tregomain, e Chapel al Loc'hː; le Lou, al Loc'h; eskopti Sant-Maloù</ref>
* En glazur e c'harrenn argant karget gant ur greskenn en gul.
[PPC-JSH]
|-
|[[Restr:Aubert de Vincelles.gif|110px]]
|'''<big>Aubert</big>'''<ref>Genidig eus Burgondia. Aotrounez Penanrun e Tregon.
Ur c'habiten lestr e 1727, komandant Porzh-Loeiz.
Ar familh se he deus kemesket gant ar re Cillart ha Kermenguy.</ref>
* En aour e dri penn gadgi en sabel
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubert de la Criblerie.gif|110px]]
|'''<big>Aubert</big>'''<ref>Genidig eus bro vMaen; aotrounez la Criblerie.
E Breizh, aotrounez Langron, er Perzh; Bourgnouveau, e Sant-Albin-Roazhon; Launay; beaulieu; la Patrière; la Ménardière; la Glisselière</ref>
* En gul e deir horzh en aour
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubert de Saint-Gilles.gif|110px]]
|'''<big>Aubert</big>'''<ref>Genidig eus Normandi; e Breizh, aotrounez Sant-Jili.</ref>
* Peuliek a c'hwec'h pezh etre argant ha gul; e gab en glazur
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubier-l.jpg|110px]]
|<big>'''l'Aubier''', pe '''Laubier'''</big><ref>Aotrounez la Chaussée, e Gwerzhav; la Borderie, e Sant-Ervlan.
'''Jean''', maestr meur war dourioù ha koadoù Breizh, ha maer Naoned e 1591</ref>
* En argant
e deir
grilh en sabel, an dornelloù bouklet ivez en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubigne.jpg|110px]][[Restr:Aubigné de Landal.gif|110px]]
|'''<big>d'Aubigné</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h, parrez eus bro Roazhon; Landal, e Labouseg</ref>
* En glazur e deir fellenn en aour leinet pep hini gant ur groaz ivez en aour (siell [[1196]]).
* Neuz all : en gul e beder gwerzhidenn en argant treustellet, hag a zo ''Montsorel'', eilet gant c'hwec'h bezantenn ivez en argant, 3, 3.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubigne-d.jpg|110px]]
|<big>'''d'Aubigné'''</big><ref>Genidig eus bro Anjev. Aotrounez e Breizh dre zimezhioù.
'''Théodore-Agrippa d'Aubigné''', eil-amiral Breizh.</ref>
* En gul e leon erminiget, krabanet, teodet ha kurunet en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubin-kerbouchard.jpg|110px]]
|'''<big>Aubin</big>'''<ref>Aotrounez Kerbilly, e [[Kamoel]]; la Châteigneraye ha Gaincru, e [[Rufieg]]; Kerboucard, e Baz; la Fontaine, Botcouarc'h, e [[Sant-Padarn]]; Champoroux, Kergomar, la Ville-Gaudin ha Boisroualt, e [[Megerieg]]; Kerbenet, e [[Gwenrann]]; Locqueltas, e [[Aradon]]; Grosbo, e [[Karozh]]</ref>
* En glazur e dreustell en aour, heuliet gant teir c'hroaz pavek ivez en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubin-Tremaudet.jpg|110px]]
|'''<big>Aubin</big>'''<ref>Aotrounez Trémaudet, e Bourc'h-Baz</ref>
* En argant e wezenn en geot.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubree.jpg|100px]]
|<big>'''Aubrée'''</big><ref>aotrounez Housset ?; la Porte ? ; Kernaou ?; Rhun ?</ref>
* En argant e leonparzh leonek en gul o zerc'hel ur c'hleze ivez en gul, eilet e kab hag e beg gant ur steredenn ivez en gul ; e vevenn genframmek etre sabel hag aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubry de Monterfil.gif|100px]]
|'''<big>Aubry</big>'''<ref>Aotrounez Monterfil, eskopti Sant-Maloù</ref>
* En argant e deir flourdilizen en glazur
[PPC]
|-
|[[Restr:Aubry-de-la-Lande.jpg|100px]]
|<big>'''Aubry'''</big><ref>Aotrounez la Lande, beli Sant-Brieg.
Bernard, teller e Sant-Brieg e 1690</ref>
* En glazur e zaou c'hoaf lammellet en argant, eilet e kab gant ur rodig-kentr en aour hag e beg gant ul leonparzh ivez en aour
[PPC] [CDH]
|-
|[[Restr:Aubry-de-la-Villede.jpg|100pxpx]]
|<big>'''Aubry'''</big><ref>Aotrounez la Villedé.
'''François''', letanant milis [[Dinan]] e 1696</ref>
* En glazur e zaou leon penn-ouzh-penn en aour o skorañ ur skoedig en argant karget gant un wezenn-olivez geotet.
[PPC] [CDH]
|-
|[[Restr:Audebert-Guette.jpg|100px]]
|'''<big>Audebert</big>'''<ref>genidig eus la Guette, bro Orleañs.
'''Germain''', kadoriad e Orleañ, tad '''Nicolas''', kuzulier e Breujoù Breizh e 1582</ref>
* En aour e deir rozenn en gul gant ur steredenn ivez en gul e kondon; e gab en glazur karget gant div flourdilizenn en aour, dre aotre Herri III
[PPC]
|-
|[[Restr:Audibert-de-Villasse.jpg|100px]]
|<big>'''Audibert'''</big><ref>genidig eus ar Comtat-Venaissain; familh kemesket e Breizh gant familhoù Guymar hag Huchet de Cintré</ref>
* En glazur e leon en aour, leinet gant div greskenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Audibon'''</big><ref>Aotrounez des Fossés, Bodean, la Réaulté e Gwikomm; la Jousselinière, e Trevo</ref>
*
[PPC]
|-
|[[Restr:Audic.jpg|100px]]
|<big>'''Audic'''</big><ref>Aotrounez Kerven; Tremeur ? eskopti Gwened.
Menegeg e-kerzh diskouezhadegoù (montres) eus 1426 da 1536 e Marzen, Paolieg, ha Sant-Visant-an-Oud, eskopti Gwened</ref>
* En aour e dreustell en ginerminig gorreek, eilet e kab gant div steredenn en glazur hag e beg gant teir bazh eilhonek ha divouedet en geot ([CDH]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Audigier</big>'''<ref>Aotrounez le Colombier, e Moigné; la Ricoquaye, e Sant-Gregor.
meneget eus 1427 da 1513 er parrezioù se eus eskopti Roazhon</ref>
* tresadenn ha livioù dizanavezet
[PPC]
|-
|[[Restr:Audouyn.gif|100px]]
|'''<big>Audouyn</big>'''<ref>Aotrounez Kernars; Restinoys; Cosquer; Kerimer; Villéon; Kergus; anvioù parrezioù dizanavezet.
Ur prokulor ar Roue e prezidial Kemper e 1696.</ref>
* En glazur e vrec'h a-zehoù en argant o zerc'hell ur c'hrizilher ivez en argant, heuliet e kab gant div rodig-kentr en aour
[PPC]
|-
|[[Restr:Audren-Kerdrel.jpg|100px]]
|<big>'''Audren'''</big><ref>Aotrounez Kerdrel ha Kervelegan, e [[Lanniliz]]; Kervinot, e [[Gwinevez]]</ref>
* En gul, e dri dour goloet en aour, mogeriet en sabel.
*Sturienn ː ''Tour ha Tour''
[PPC][JSH]
|-
|[[Restr:Audren-Resto.jpg|100px]]
|<big>'''Audren'''</big><ref>Aotrounez ar Rest, e [[Brelevenez (Mor-Bihan)|Brelevenez]]; la Ville-Chevrier, e [[Serent]]; Maleville, e [[Ploermael]].</ref>
* En glazur e dri fenn kadgi en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Audren-de-Brenillio.jpg|100px]]
|<big>'''Audren'''</big><ref>Aotrounez Brenillio, e [[Tourc'h (kumun)|Tourc'h]]; Coëtforn, e [[Skaer]]; Villeneuve (Kernevez ?) e [[Plougastell-Daoulaz|Plougastell]]</ref>
* En argant e c'hilhog en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Audren-Kerantour.jpg|100px]]
|<big>'''Audren'''</big><ref>Aotrounez Kerentour; beli Karaez</ref>
* En aour e dreustell kranellet en glazur
* ([CDH] [PPC]).
|-
|[[Restr:Auffray.jpg|100px]]<br>[[Restr:Auffray-de-Guelambert-2.jpg|100px]]
|'''<big>Auffray</big>'''<ref>Aotrounez Guélambert ha Ville-Aubry, e [[Tregaeg]]; Mezgwenn, e [[Pañvrid-ar-Beskont]]; Roc'hbihan, e Sant-Mikael ([[Sant-Brieg]]); Grandville ([[Hilion]])</ref>
* Treustellet etre argant ha sabel a c'hwec'h pezh, e leon en aour balirant
* Neuz all : sourinet etre argant ha sabel a c'hwec'h pezh, e leon en aour balirant
[PPC]
|-
|[[Restr:Auffret de la Vieuville.jpg|100px]]
|<big>'''Auffret'''</big><ref>Aotrounez Kozkêr; Kerizag, beli [[Kemperle]]</ref>
* En glazur e gebrenn en aour heuliet gant teir c'hatellrodenn ivez en aour.
[PPC] [HGG]
|-
|[[Restr:Auffroy-de-Kerbic-1.jpg|100px]]
|<big>'''Auffroy'''</big>
* Talbennanek etre argant ha sabel ''(siell [[1241]])''<ref>Aotrounez Kerbig, e [[Plouenan]]; Kerdelant, e [[Gwiglann]]; ar Roz ha Cornangazel e [[Kleder]]; Coareozen, e [[Landouzan]]</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Aulnette.gif|100px]]
|'''<big>Aulnette</big>'''<ref>Aotrounez e [[Noal-ar-Gwilen]], [[Karantoer]], [[Goven]]</ref>
* En glazur e deir greskenn en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Des Aulnières.gif|100px]]
|'''<big>des Aulnières</big>'''<ref>Aotrounez er [[Chapel-Yent]]</ref>
* En glazur hadet gant hanochennoù en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Aumer-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Aumer</big>'''<ref>eneg ebet</ref>
* En gul e deir sourin en argant, an hini gentañ karget gant ul leon en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:De l'Aumones.jpg|100px]]
|'''<big>de l'Aumônes</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h, e Kerruer; Marigné, en ar Peniti</ref>
* ''En argant e ziv dreustell en gul, leinet gant div houadan en sabel'' (siell [[1400]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Aumont de Villequier.gif|100px]]
|'''<big>d'Aumont</big>'''<ref>Familh c'henidig eus bro Beauvais. Dug Aumont, Villequier, ha Piennes. Par bro-C'hall e 1655.
'''Jean''', marichal Bro-C'hall e 1579, komandant evit kont ar Roue e Breizh, bet lazhet e-kerzh emgamm Komper e 1595.</ref>
* ''En gul e gebrenn en gul, heuliet gant seizh moualc'henn ivez en gul, 4, 3''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Aumont'''</big> <small>(de la Chesnaye)</small><ref>Aotrounez la Chesnay, e breal ( pehini ?)</ref>
* Livioù dizanavezet
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Aumont'''</big> <small>(du Linteau)</small><ref>Aotrounez Linteau, Villeblanche (Kergwenn ?) , beli [[Karaez-Plougêr|Karaez]]</ref>
* Livioù dizanavezet
[PPC]
|-
|[[Restr:Auray de Kermadio.gif|100px]]
|'''<big>d'Auray</big>'''<ref>Aotrounez Kermadio, e [[Plunered]]; Beaumer, e [[Karnag]]</ref>
* Gwezboellek etre aour ha glazur
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Auroux'''</big><ref>'''Jerôme''', kuzulier e Breujoù Pariz, ha goude kadoriad ar rekedoù e [[Breujoù Breizh]] e 1560; dimezet da Madeleine de Heère.</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Ausprac.jpg|100px]]
|<big>'''Ausprac'''</big><ref>Aotrounez la Villepiraul, er [[Ar Fouilh|Fouilh]], eskopti Sant-Brieg</ref>
* En glazur e deir c'hreskenn en aour, 2, 1.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aussonvilliers-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Aussonvilliers'''</big><ref>Genidig eus bro [[Pikardi]]. E Breizh, aotrounez e [[Meled]], [[Gwerzhav|Gwerzaou]], [[Porzh-Pêr]]</ref>
* En glazur e lammell en aour, ur sterenn ivez en aour e pep konk.
[PPC]
|-
|[[Restr:Autier.jpg|100px]]
|<big>'''Autier'''</big><ref name="AUV">Genidik eus Bro [[Arvern]]. Aotrounez Villemontée, la Grange.
'''François''', eskob [[Sant-Maloù]] e 1660. Lies marc'hegerien Malta</ref>
* En glazur e gab en aour karget gant ul leon leonparzhet en sabel.
* Sturienn : ''Nec dura, nec aspera terrent''
|-
|[[Restr:Autret.jpg|100px]]
|'''<big>Autret</big>'''<ref>Aotrounez e [[Goulien]], [[Larred]], [[An Erge-Vras]], [[Kraozon]]</ref>
* En aour e bemp pempenn gommek en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Auvergne de Canteloup.jpg|100px]]
|'''<big>d'Auverge</big>'''<ref>Aotrounez Chanteloup ha Riffray, e Kantlou; Coudray ha Boisselières, et Kornuz; Châtenay, en Heizeg; Fontenelles, e Meled</ref>
* En sabel e groaz en argant, ur penn bleiz diframmet ivez en argant<ref>Teodek en gul hervez Gourdon de Genouillac</ref> e pep konk
[PPC] [GdG]
|-
|[[Restr:Aux-1.jpg|100px]]
|<big>'''d'Aux'''</big><ref name="GWI">Genidik eus [[Gwiana c'hall|Guyane]].
E Breizh, aotrounez la Hubaudière, e [[Sant-Yann-ar-Granneg]]; Châtillon, e [[Faouell]].</ref>
* Troc'het : en 1 en glazur e deir goaf en argant, e 2 en argant e leon en gul<ref>Eus ar familh Armagnac de Thermes, e [[Poatev|Poitou]], e teu ''en argant e leon en gul'' ; gwelit Gustave Chaix d'Est-Ange, [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1119943/f336.image.r=dictionnaire%20des%20familles%20fran%C3%A7aises%20anciennes%20ou%20notables%20%C3%A0%20la%20fin%20du%20XIXe%20si%C3%A8cle.langFR ''Dictionnaire des familles frençaises anciennes''].</ref>.
[PPC]
|-
|[[Restr:Avaleuc-1.jpg|100px]]
|<big>'''Avaleuc'''</big><ref>Aotrounez la Grée (?)
'''Jean''' e oa kuzulier
an Dug er bloaz
1487, ha dimezet da Hylaire de Montauban</ref>
* En glazur e dreustell en erminoù [GLB].
* Neuz all : en aour e dri fenn bleiz en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Avaugour-1.jpg|100px]]<br>[[Restr:Avaugour-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Avaugour</big>'''<ref>Barradur tiegezh Penteur. Baron al lec'h se e [[Plijidi]], eskopti Treger. Aotrounez meur al lec'h all.
Ur bajenn a vo savet war an tiegezh se.</ref>
* Ardamezioù kozh : ''ur wezenn karget gant tri aval, livioù dianav'' (siell [[1198]]).
* Ardamezioù nevez : ''en argant e gab en gul.''
Sturienn ː ''Utimur''
|-
|[[Restr:Avaugour de Kergroix.jpg|100px]]
|<big>'''Avaugour de Kergroix'''</big><ref>Skourr tiegezh Avaugour. Kemmesket er 1600 gant ''Machecoul de Vieillevigne''</ref>
* ''En argant e gab en gul karget gant ur vailhenn en aour''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Avenel.jpg|110px]]<br>[[Restr:Avenel de Villeneuve.jpg|100px]]
|<big>'''Avenel'''</big><ref>Familh c'henidik eus [[Normandi]]. Aotrounez la Ramée, la Villeneuve, la Moinerie, la Haute-Cour, Plessis, e [[Sant-Jord-Restembaod]].
'''Guillaume''', sekretour ar Roue e 1596. Ur prezidant e Breujoù Normandi e 1646.</ref>
* ''En gul e dri ererig en argant''
* Neuz all : ''en gul e dri erez dispak en argant'' [ADV]
|-
|[[Restr:Avice de Tourville.jpg|100px]]<br>[[Restr:Avice-2.jpg|100px]]
|'''<big>Avice de Tourville</big>'''<ref>Genidig eus Normandi. Aotrounez Tourville, la Fresnaye, Gottot.
Degemeret gant stadoù Breizh e 1760</ref>
* ''En glazur e nav aval-pin en aour, 3, 3, 3.''
* Neuz all : ''en glazur e c'hleze en argant peuliek e kab, heuliet gant tri aval-pin en aour, 2, 1.''
[HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:Avice de Mougon.jpg|100px]]
|<big>'''Avice de Mougon'''</big><ref>Genidik eus [[Poatev|Poitou]]. Guy, komandant ar Fouilhez, Pontmelven (Pontmelvez ?), Mael (Pestivien ?), Sant-Yann-Balaznant; Sant-Yann-a-Latran, sebeliet en iliz se e 1691. Familh aet da get e 1868</ref>
* ''En glazur e dri diamant tric'hornek en argant, gant talbennoùigoù''
* ''Neuz all'' : talbennoùigoù en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:D'Avignon.jpg|100px]]
|<big>'''d'Avignon''', pe '''Davignon'''</big><ref>Aotrounez Fontenil, e Chantenay</ref>
* En gul e lammell en argent, eilet e kab gant ur vezantenn, el lezioù hag e beg gant teir c'hregilhenn, an holl en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Avoine-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Avoine'''</big><ref>Genidig eus bro Anjev. Meneget en bali Naoned</ref>
* En gul e leonparzh en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:D'Avoir.jpg|100px]]
|<big>'''d'Avoir'''</big><ref name="ANJ">Genidik eus [[Anjev]]. aotrounez Châteaufremont, e [[Sant-Ervlon]]; la Turmellière, e [[Kastell-Tepaod]]</ref>
* En gul e groaz eoriek en aour (siell [[1378]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Apuril.jpg|100px]]
|<big>'''Avril''', pe '''Apuril'''</big><ref>menegoù en gortoz</ref>
* En argant e leon en sabel krabanet ha teodet en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Avril-de-la-Roche.jpg|100px]]
|'''<big>Avril</big>''', pe '''<big>Auvril</big>'''<ref>E Breizh, aotrounez la Pannière, e [[Gwaled]]; Kerroland ha Trevénégat, e [[Gwenrann]]</ref>
* En argant e binenn c'heotet, e gab en glazur karget gant teir rozenn en aour
[PPC]
|-
|[[Restr:Avril de Langotiere.jpg|100px]]
|<big>'''Avril''', pe '''Auvril'''</big><ref>Aotrou la Langotière, e Klion; la Metaudais, e Ruzieg; Pontraut, e Merzhelieg</ref>
* En argant e zervenn en geot meziet en aour, hebiaet gant div goulm penn-ouzh-penn en gul, en o beg ur skoultrig geotet.
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Avril de Kerloguen.jpg|100px]]
|<big>'''Avril''' pe '''Apuril'''</big><ref>E Breizh aotrounez Kerloguen, beli Sant-Maloù</ref>
* En argant e gebrenn en gul karget gant teir rozenn en aour, eilet e kab gant daou benn leon en sabel hag e beg gant ur steredenn ivez en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aymer.jpg|100px]]
|<big>'''Aymer'''</big><ref>Genidig eus Poatev. Keloù ebet evit Breizh</ref>
* En argant e dreustell genframmek a bevar fezh etre sabel ha gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Aymeret de Gazeau.jpg|100px]]
|<big>'''Aymeret de Gazeau'''</big><ref name="IdF">Genidik eus [[Pariz|Paris]]; kuzulier e Breujoù Breizh e 1559. Aet da Anaon e 1559</ref>
* En argant e gebrenn en sabel karget gant teir c'hregilhenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ayrault du Rocher.jpg|100px]]
|<big>'''Ayrault'''</big><ref>Genidik eus [[Anjev|Añjev]]. aotrounez du Rocher, la Bouchetière. Pierre, kuzulier e Breujoù Breizh e 1635</ref>
* En glazur e ziv gebrenn en aour.
[PPC]
|-
|}
== B ==
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Babin de la Gière.jpg|100px]]
|<big>'''Babin de la Gière'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Boatev; aotrouniezh ebet anvet e Breizh; daou aoditour e ar Gontoù dalek 1740</ref>
* ''En glazur e c'harv en aour o sellout ouzh ur steredenn ivez en aour, heuliet e beg gant ur wagenn en argant, raoskl en geot o tont er-maez anezhi.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Langle de Biliais.gif|100px]]
|<big>'''Babouin'''</big><ref>Meneget eus 1428 da 1443 e [[Kordevez]];
'''Jean''' ha '''Guillaume''', e vab, mevelioù-kambr an dug eus 1403 da 1440. (PPC, rann I, p. 55)
Anv kozh hag ardamezioù an tiegezh '''de Langle''', parrez [[Sant-Stefan-Brengoloù|Saint-Étienne-de-Montluc]] – ''cf.'' PPC pp. 32 ha 156.</ref>
* ''En argant e erez en sabel iziliet ha pigoset en aour, heuliet gant teir zorzhell en sabel karget pep hini gant ur rodig-kentr en aour.''
[PPC]
|-
|[[File:Bachelier-b.jpg|100px]]
|<big>'''Bachelier'''</big><ref>Aotrounez du Pinier, Bercy, l'Hopitau, e Sant-Sir-Raez.
'''Nicolas''', chuin Naoned e 1654; ri mestr war ar Gontoù adalek 1686</ref>
* ''En argant e binenn c'heotet, plantet war ur savenn ivez geotet.''
[PPC]
|-
|[[File:Baconniere-salverte.jpg|100px]]
|<big>'''Baconnière de Salverte'''</big>
* ''En glazur e gebrenn en argant heuliet gant teir hengurunenn en aour, e gab gwezboellek etre aour ha gul a ziv linenn.''
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>le Bacre</big>'''<ref>Dizarbennet e 1670, beli [[Roazhon]].</ref>
|-
|[[Restr:De Badam.jpg|100px]]
|<big>'''de Badam'''</big><ref>'''Guy''', kuzulier an dug [[Arzhur II]] e 1309</ref>
* ''En argant e deir moualc'henn en gul, e c'hrenngonk ivez en gul''
[GLB] [HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:Badereau.jpg|100px]]
|<big>'''Badereau'''</big><ref>Aotrounez la Saminière, e [[Santez-Lusenn]]; la Caffinière, e [[Ruvelieg]]; Buttay, e [[Sant-Marzh-ar-C'hoad|Sant Marzh ar C'hoad]]; Soulans</ref>
* ''En gul e zaou c'hleze lammellet, begoù e kab, heuliet e kab hag el lezioù gant teir steredenn, hag e beg gant ur greskenn, an holl en argant.''
[PPC]
|-
|[[File:Badereau-saint-martin.jpg|100px]]
|<big>'''Badereau de Saint-Martin'''</big>
* ''En gul e zaou c'hleze lammellet e beg, heuliet e kab hag el lezioù gant teir steredenn en aour, ha gant ur greskenn en argant e beg.''
|-
|[[Restr:Baellec.gif|100px]]
|<big>'''Baellec'''</big><ref>Aotrounez Kervoualc'h , e [[Mêlann|Mêllan]]; Lokunole, e [[Kervignag]]; Kerouallan, en [[An Ignol|Ignol]]; Kervihan, e Lesbin [[Pont-Skorf]]; Kerlezhoarn, e [[Bubri]]</ref>
* ''En argant e erez dispak en glazur.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bagatz-d.jpg|100px]]
[[Restr:De Bagatz 2.jpg|100px]]
|<big>'''Bagatz (de)'''</big>
* ''En argant e lammell en gul.''
* ''En glazur hadet gant hanochennoù en argant, e c'housourin leun a erminoù balirant''<ref>Dornskrid ''Armorial de Bretagne'', [[1630]], ''Bibliothèque de l'Arsenal'', Paris.</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Bages.gif|100px]]
|'''<big>Bages</big>'''<ref>Eus eskopti Gwened. Ne ouzer muioc'h.
'''Jean''', beliour beskont Roc'han e 1217</ref>
* ''Ur greskenn heuliet gant pemp hanochenn'' (siell 1217)
|-
|[[Restr:Baglion.jpg|100px]]
|<big>'''Baglion'''</big><ref name="AG1">Genidik eus bro [[Agen]].
[[François-Ignace de Baglion de Saillant|François-Ignace de Blaglion]] a zo bet eskopb Treger eus 1679 da 1686</ref>
* ''En glazur e leon leonparzhet en aour, e bav dehoù war ur c'hef e beg en gul; heuliet e kab gant teir flourdilizenn en aour''. [HGG]
* Neuz all : ar c'hef ivez en aour, hag un drailhenn a pevar zamm a-us ar flourdiliz. [PPC]
|-
|[[Restr:Bagot-des-Salles.jpg|100px]]
|<big>'''Bagot des Salles'''</big><ref>Aotrounez les Salles, e [[Tregaeg]]; la Roche-Blanche, la Ville Ménart, Prévallon.
Diskouezhadeg 1569, e Tregaeg;
Maerioù Sant-Brieg adaleg 1579</ref>
* ''En glazur e ruilhenn en aour''
[CDH]. [PPC]
|-
|[[Restr:Baguénet.gif|100px]]
|'''<big>Baguénet</big>'''<ref>Livioù dizanvet. Meneg ebet war ar familh n'ha war e lec'hiadur.</ref>
* ''Dougen a ra ul lammell heuliet el lezioù gant div steredenn hag e beg gant ur greskenn; e gab karget gant div kroaz krouget''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bahaly.jpg|100px]]
|<big>'''de Bahaly'''</big><ref>Aotrounez Kerivot, e [[Pleuzal]]</ref>
* ''En gul e groaz koñchek en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bahezre.jpg|100px]]
|<big>'''Le Bahezre'''</big><ref>Aotrounez e [[Sant-Vaeg]], [[Plijidi]], [[Boulvriag]], [[Duaod]], [[Mael-Pestivien|Mael-Pestvien]], [[Gwiler-Leon|Gwiler]], [[Lokarn]], [[Plourae]]</ref>
* ''En argant e leon en gul krabanet ha teodet en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bahulost.jpg|100px]]
|<big>'''de Bahulost'''</big><ref>Aotrounez Kermathéman ha Kerniliz, e ''Pederneg''</ref>
* ''En glazur e dri skoed en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bahuno.jpg|100px]]
|<big>'''du Bahuno'''</big> <ref>Aotrounez Demiville e [[Landevant]]; Kerollain, e [[Lanvodan]]; Berinque, e [[Plouhinec|Pleheneg]]; Limoges, e Sant-Padarn; Berrien, e [[Kergrist]]; Kerdisson, e Stival; Kermadehoa, e [[Plañvour]]; Liskoët, e [[Boskazoù]]; Bois-de-la-Roche, e [[Koadoud]]; Penguilly, e [[Plourae]]; Lannouedic, e [[Sarzhav]]</ref>
* ''En sabel e vleiz tremenant en argant, leinet gant ur greskenn ivez en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baillardel.jpg|100px]]
|<big>'''Baillardel'''</big> <ref>familh genidig eus Normandi; aotrounez Larenty. Ne ouzer ket muioc'h diwar ar familh se e Breizh</ref>
* ''En glazur e varc'h divaskellek en argant, heuliet e kab gant daou c'hleze lamellet ivez en argant hag e beg gant ur verienenn en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baillet.jpg|100px]]
|<big>'''Baillet'''</big>
<ref>Familh c'henidig eus Paris, aotrounez Sceaux, Tresmes, Silly.
'''René''', kadoriad kentañ e Breujoù Breizh e 1554</ref>
* ''En glazur e sourin en argant heuliet gant daou leonerez en aour'' (siell [[1501]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:De Baillet.jpg|100px]]
|<big>'''Baillet <ref name=":1">Aotrounez Kerandreff, e Sant-Karadeg, e-kichen an [[Henbont]]; Kermoalec, e [[Mendon]]; Locunolé, e [[Kervignag]]; Kerouallan en [[An Ignol|Ignol]]</ref>'''</big>
* ''En argant e deir askolenn c'heotet bleuniet en gul''.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bailleul de la Rigaudiere.jpg|100px]]
|<big>'''de Bailleul de la Rigaudière'''</big>
* ''En argant e dri fenn bleiz diframmet en sabel''. — Heñvel ouzh ''Baude de Vieuville''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baillif de Sule.jpg|100px]]
|<big>'''le Baillif de Sule'''</big><ref>Aotrou al lec'h se e [[Surzhur]]; Killio, e [[Gwern]]</ref>
* ''En aour e gastell en sabel, e sourinan en argant balirant''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baillif de Coetjunval.jpg|100px]]
|'''<big>le Baillif de Coëtjunval</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se e Plouzeniel</ref>
* ''En glazur e zaou orsel en aour, pep hini kurunet ivez en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baillif de Tourault.jpg|100px]]
|'''<big>le Baillif de Tourault</big>'''<ref>aotrounez al lec'h se e [[Plougouskant]]; Kernuz e [[Perroz-Gireg|Perroz]]</ref>
* ''En glazur e gebrenn en argant, heuliet gant teir bezantenn ivez en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baillif de Kersimon.jpg|100px]]
|'''<big>le Baillif de Kersimon</big>'''<ref>Aotrounez Kersimon ha Kerouledig, e [[Plougin]]</ref>
* ''Palefarzhet etre aour ha gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baillif de la Rivière.jpg|100px]]
|'''<big>le Baillif de la Rivière</big>'''<ref>Genidig eus bro Normandi; aotrounez e Breizh eus Sant-Varzhin e Beuzeg-Konk.
'''Jean-Pierre-Raymond Le Baillif de Portsaluden''' a zo bet fuzuilhet goude dilestradeg [[Kiberen]], barnet e [[Gwened]], oadet a 39 bloaz</ref>
* ''En argant e wezenn-palmez geotet, e frouezh en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baillif de Cleren.gif|100px]]
|'''<big>le Baillif de Cleren</big>'''<ref>Aotrounez Cleren ha Belestre, e [[Plestan]]; Champorien e Maroué</ref>
* ''En glazur e eor en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baillon du Blancpignon.gif|100px]]
|<big>'''Baillon'''</big>
* ''En glazur e zaou c'hleze en argant, dornellek en aour, lammellet, heuliet e kab gant ur greskenn en argant''.
[PPC]<ref>Aotrounez Blancpignon, Cervon, Longpré, la Coudre, e [[Sant-Meleg]]. En gul eo ar greskenn hervez [HGG] p. 33.</ref>
|-
|[[Restr:Bain de Landelle.jpg|100px]]
|<big>'''Bain de Landelle'''</big>
* ''En glazur e sourin en aour karget gant pemp kreskenn en gul, heuliet gant daou gadgi savant en argant'' (siell [1696]).
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bain de Poligné.jpg|100px]]
|<big>'''Bain de Poligné'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se, parrez eus bro Roazhon.</ref>
* ''Talbennanek etre argant ha gul'' (siell [[1199]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Bakr'''</big>
[PPC]
|-
|[[Restr:Balam (écu).jpg|100px]]
|<big>'''Balam'''</big><ref>'''Guillaume''', kabiten Touffou e 1396</ref>
* ''En gul e leon en argant, e gab en glazur karget gant teir hanochenn en argant''.
[PPC]''
|-
|[[Restr:Balathier.jpg|100px]]
|<big>'''Balathier'''</big><ref name="DAU">Genidik eus [[Daofinez|Dauphiné]]. Aotrounez Lantage (?), Bragelogne (?)</ref>
* ''En sabel e dreustell en aour.''
[PPC]
|-
|[[File:Balaven-d.jpg|100px]]
|<big>'''Balavenne'''</big><ref>Aotrounez Kerlan, e [[Kamlez]]; Kervezeg, Ballac'h, Kermebel, e [[Plouganoù]]; Mezili, Lestrezeg, Lannigoù, e [[Taole]].
Ur c'houarnour kastell an Tarv e 1576</ref>
* ''En argant e zri ezev en sabel, ur ruilhenn ivez en sabel e kondon''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blason-2.jpg|100px]]
|'''<big>Balazé</big>'''
* ''En aour e leon en sabel heuliet gant teir hanochenn ivez en sabel''.
[ADV] [F&P]<ref>[ADV] : "En aour e leon en sabel eilet gant hanochennoù en sabel", hep resisaat an niver a hanochennoù ; 3 hanochenn zo bet dibabet gant kumun [[Belezeg]] hag[F&P].</ref>
|-
|[[Restr:Ballan.jpg|100px]]
|<big>'''Ballan'''</big> <ref>Aotrounez la Richardais (?), war a seblant e [[Sant-Enion-al-Lenn-Veur|Sant-Einion-al-Lenn-Veur]].</ref>
* ''En sabel e dreustell en argant karget gant teir dorzhell en gul.''
[PPC]
|-
|[[File:Ballet-chenardiere.jpg|100px]]
|<big>'''Ballet'''</big> <ref>Aotrounez la Chenardière, er [[Chapel-Baz-Meur]], Plessis-Glain, e [[Lavreer-Botorel]], Plessis-Tristan, e [[Sant-Juluan-Kankell]]. Familh aet da get en {{XVIIIvet kantved}}.</ref>
* ''En sabel e vodig balaenn en aour'' <ref>Ardamezioù kanus : balaenn = ''balai''.</ref>.
[PPC]''
|-
|[[File:Ballineuc.jpg|100px]]
|<big>'''de Ballineuc'''</big>
* ''En argant e vlourdilizenn en gul e kondon, heuliet gant peder moualc'henn, div e kab, div e beg'' <ref>Aotrounez en eskopti Treger (hep gouzout muioc'h). Damheñvel ouzh [http://mairie-saintquayperros.fr/IMG/article_PDF/article_327.pdf skoed ar familh Cruguil] a [[Sant-Ke-Perroz]] ([GLB]).</ref>.
[PPC]
|-
|[[Restr:Balore-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Baloré'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se en [[Hengoad]], Kersaozon e [[Perwenan]]</ref>
* ''En sabel e gastell en aour leinet gant tri tourigan ivez en aour.''
[GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Banchereau.jpg|100px]]
|<big>'''Banchereau'''</big> <ref>Genidik eus bro Douren. Michel-François Banchereau, eus degemer ar Gañsellerezh e 1763. Aotrouneliezh ebet roet dindan an anv se e Breizh</ref>
* ''Gwezboellek etre gul hag aour, e gab en aour karget gant teir rozenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baouec.gif|100px]]
|'''<big>Baouec</big>''' <ref>Keloù ebet roet gant Potier de Courcy war ar familh se.</ref>
* ''En gul, e groaz branellek en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baptiste-d.jpg|100px]]
|<big>'''Baptiste'''</big> <ref>Familh genidig eus bro Navarra. Aotrounez Kermabian, e [[Kleder]]</ref>
* ''En aour e dri zour toet ha kranellet en glazur.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barac'h.jpg|100px]]<br>[[Restr:Barac'h (alias).jpg|100px]]
|<big>'''de Barac'h'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e Louaneg; Kerzon e Servel; Gareth (?, marteze Garec e Ploubêr)</ref>
* ''En argant e varc'h distern ha skoelf en sabel'' (siell [[1306]]).
* Neuz all : ''en gul e deir sourin en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barac'h du Rest.jpg|100px]]
|<big>'''de Barac'h'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se ha Portzven, e [[Louaneg]]; Launay ha Rest e [[Ploubêr]].
Jean en deus sinet feur-skrid [[Gwenrann]] 1381</ref>
* ''Dougen a ra ur groaz dentek e kab, heuliet e kab gant daou beul dentek hag e beg gant teir c'housourin dindan ar groaz'' (siell [[1381]]); livioù dizanavezet.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Barach (Ploerdut).jpg|100px]]
|<big>'''de Barac'h'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se e Pleurdud</ref>
* ''En aour e ziv dreustell skoulmet en sabel''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Baratier (sceau).jpg|100px]]
|<big>'''Baratier'''</big> <ref>Anv parrez n'eo ket roetgant PPC; war a seblant eus bro Zol. '''Jean''' en deus sinet feur-ermglev Gwenrann 1381</ref>
* ''Ur groaz garzentek dereziaouek e tri fezh'' (siell [[1381]]) ; livioù dizanavezet
[PPC]
|-
|[[Restr:Barazer.jpg|100px]]
|<big>'''Barazer'''</big> <ref>Kavet e vez tresadennoù gant ur sourin e-lec'h ur wifrell. Fazius int.↵↵Aotrounez Kerhuel, Kerserc'ho, Lannuguy, e [[Sant-Martin-war-ar-Maez]]; Lannurien, e [[Gwikourvest]]; Kermorvan, e [[Trezeni]]; Kermouster (?)</ref>
* ''En gul e wifrell en erminoù hebiaet gant div ruilhenn en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barbais.gif|100px]]
|'''<big>de la Barbais</big>''' <ref>Eus eskopti Roazhon. Hep muioc'h keloù.
Diouzh ardamezeg an Arsenal.</ref>
* ''En glazur, e gebrenn peuliek etre argant ha gul, heuliet gant teir aval-pin en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barbay.gif|100px]]
|'''<big>Barbay</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro bPerche.
Ur penn-ofiser, bet noblet e 1818. N'ouzer ket muioc'h diwar e benn.</ref>
* ''En glazur, e c'hleze en argant krogennek en aour, heuliet gant un divaskell en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barbechat.jpg|100px]]
|<big>'''Barbechat'''</big> <ref>'''Josselin''', arc'hdiagon Naoned e &239</ref>
* ''Ul leonparzh eilet gant c'hwec'h kroazigan, 3, 3'' (siell [[1365]]); livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Barberé de la Bauche.jpg|100px]]
|<big>'''Barberé'''</big> <ref>Aotrounez la Bauche e [[Reudied]]; le Bocage, la Bottière, e [[Sant-Donasian]]; le Rocher ?</ref>
* ''En sabel e dreustell en gul karget gant ur steredenn en aour, heuliet gant teir melionenn en aour, 2, 1, da enkerc'hat''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barberie.gif|100px]]
|<big>'''de la Barberie'''</big> <ref>Familh genidig eus Normandi. Aotrou e [[Melleg]]</ref>
* ''En glazur e leon en aour, o zec'hel en e bav dehoù ur c'hleze en argant; e gab en argant karget gant teir brizhenn erminig en sabel''
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Barbette de la Bourgonnière</big>''' <ref>Aotrounez la Bourgonnière, la Rivière, Bois-le-Jard, la Courberie, e [[Trevo]].
'''Olivier''', archer gward Gwerc'h-Breizh e 1464; bet noblet e 1466</ref>
* Keloù ebet diwar ar skoed
|-
|[[Restr:Barbier de Kerjean.jpg|100px]]
|'''<big>Barbier / Bar Ver</big>''' <ref>Aotrounez Lanarnuz, e [[Trelez]]; markizien Keryann e 1618, e [[Sant-Nouga|Sant Nouga]]; aotrounez Lanorgant, e [[Plouvorn]]; Kernaou ha Killimadeg, en [[Plouzeniel]]; Landouzan, en [[An Dreneg]]; beskonted Trouzilit, e [[Plougin]]; kastellour Lescouët e 1656, e [[Lesneven]]; Mezarnou, e [[Gwineventer]]; Kerc'hoënt, er Vinihi-[[Kastell-Paol|Leon]]; Rodalvez e Langwengar; Kernatoux, e [[Gwitalmeze]],; Lescoat, e [[Lannarvili]]; Kergoff ha Tromelin, e [[Kernouez]]; Kergon; Kerannou; Lesquiffio, e [[Pleiber-Krist]]; Kerally; ar Feunteun-Wenn; Koedmenec'h, e [[Plouider|Plouide]]<nowiki/>r.
Menegioù ha diskouzadegoù eus 1443 de 1534
'''Jacques''' ha '''Richard''', e-barzh ur paper-tremen roet gant ar roue Edouard II d'ar c'hont Richemont hag e strollad e 1324;
'''Guillaume''', arbalestrer, hag '''Alain''', floc'h e-kerz un diskouezadeg e 1378;
'''Jean''',
mirer an dug e 1420; dimezet da Sybille Pilguen;
Maestr '''Yves''', mab en hini a-raog, pried Marc'harid a Gersulgen, perc'henn un ostaliri nobl divagaj, e 1443, e Plounevez;
'''Hamon''', kuzulier e ''Devezhioù bras'' Breizh hag abad Sant-Vazhe e 1533;
'''Rene''', marc'heg Sant-Mikael, e 1612, pried Françoise de Quélen, hag o deus bet '''René''', dimezet e 1627 da Françoise de Parcevaux, itron Mezarnou;
Ur marc'heg Malta e 1742;
Daou chaloni, konted Lyon, unan abad Ardorel, en eskopti Castres e 1761.</ref>
* ''En argant e ziv dreustell en sabel.''
* Sturienn : ''Var va buez''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Barbier de Saint-Donan</big>'''<ref>Aotrounez Sant-Donan, e [[Rufieg]]</ref>
* keloù ebet diwar ar skoed
|-
|[[Restr:Barbier de la Bretonnière.jpg|100px]]
|'''<big>Barbier de la Bretonnière</big>''' <ref>Aotrounez la Bretonnière, le Doré, e [[Beuzid-an-Doured]]</ref>
* ''En glazur e zraeneg sourinet en aour, hebiaet e kab gant ur steredenn ivez en aour hag e beg gant ur greskenn en argant o skourañ ur c'halon en aour; e gab en aour karget gant teir rozenn en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barbot de Flavacourt.jpg|100px]]
|<big>'''Barbot'''</big> <ref>Genidig eus bro Beauvais. Aotrounez la Drouétière, e [[Malvid]]; la Perrière, e [[Legneg]].
- '''Laurent''', alvokad ar Roue e prezidial [[Naoned]] e 1669.</ref>
* ''En glazur e groaz en argant, ul leonig en aour ouzh pep konk.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Barbu du Quilliou.gif|100px]]
|'''<big>Le Barbu / Barvet</big>''' <ref>Aotrounez Killiou, e [[Plogastell-Sant-Jermen]]; Lesmodeg, e [[Purid ar C'hab]]; Bigoudou, e Sant-Marzhin, Trévehy, e [[Plouenan]]; Tromenec'h, e [[Landeda]]; Kerenez, e [[Kerlouan]]; Ternant, e [[Plouvorn]]; Coëtangal, e [[Plouziri]]</ref>
* ''En aour e gizenn en glazur''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barchou de Penhouën.jpg|100px]]
|<big>'''Barchou'''</big> <ref>Genidig eus Bro Orleañs; aotrounez Penhouën, en eskopti Kernev</ref>
* ''En glazur e gorn a builhentez en aour hebiaet gant div steredenn en argant ; e gab en erminoù.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barde.jpg|100px]]
|<big>'''de la Barde'''</big> <ref name="GAT">Genidik eus [[Gâtinais]]. Markiz Marolles e 1661. '''Denez''', eskob Sant-Brieg e 1641; aet da Anaon e 1675</ref>
* ''Troc'het etre aour ha glazur, ar glazur karget gant ur rodig-kentr en aour, an aour karget gant teir c'hregilhenn en sabel, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bardon.jpg|100px]]
|<big>'''Bardon'''</big><ref>Familh aotrou Fief-l'Evêque ga Goust, e [[Kerwall]]; Plessis (?)</ref>
* ''En gul e deir c'hregilhenn en aour, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bardoul du Plessis.jpg|100px]]
|'''<big>Bardoul</big>'''<ref>Familh aotrou Plessis, [[Plegastell]]; la Rousselière, e [[Frozieg]].
'''Jacques''', marc'heg Sant-Yann-Jeruzalem; difennet en deus Rhodes seizet gant Mahomet II e 1480.</ref>
* ''En aour e dreustell en glazur heuliet gant div c'houdreustell ivez en glazur, unan a-us, unan dindan an dreustell'' (siell [[1374]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Bardoul du Closneuf.jpg|100px]]
|<big>'''Bardoul'''</big><ref>Familh aotrou la Bardoulays, e [[Sant-Meleg]]; Closneuf, e [[Kaon]]; la Ville-Maillard, la Ville-Davy, e [[Trefermael]]; la Réauté, e [[Gwikomm]]; hag all.</ref>
* ''En argant e gadgi en sabel heuliet gant teir rodig-kentr en aour, 2, 1''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bareau.gif|100px]]
|<big>'''Bareau'''</big><ref name="ANGOU">Genidik eus ''Angoumois''.
'''François''', eskob Sant-Brieg, ha goude Roazhon, eus 1769 da 1790; aet da Anaon e 1820.
E c'hoar, abadez Sant-Jorj Roazhon eus 1770 da 1790</ref>
* ''Palefarzhet : en 1 en argant e dreustell en gul, e 2 en argant e dour en sabel, e 3 en gul e leon en argant, e 4 en glazur e dreustell en aour skouret e beg gant un steredenn ivez en aour, e gab dentek en aour ; e kondon en aour e gebrenn en gul heuliet gant teir c'hreskenn ivez en gul, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Baril</big>'''
* Familh aotrou la Ville, er [[Chapel-Huelin]]; bet dizarbennet e 1668
|-
|[[Restr:Le Bariller de Riaval.gif|100px]]
|<big>'''le Bariller'''</big><ref>Aotrounez Riaval, e Sant-Helier ([[Roazhon]]); Boiscorbin, e [[Moezeg]];</ref>
* ''En argant e gebrenn en glazur heuliet gant teir melionenn c'heotet, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barillier du Saz.jpg|100px]]
|<big>'''Barillier'''</big><ref>Genidik eus bro Añjev. Aotrounez ar Saz e [[Chapel-Erzh]]; la Touche, Bois-Joly, e [[Monteverzh]]</ref>
* ''En glazur e gebrenn en aour heuliet e kab gant div galon ivez en aour hag e beg gant ur greskenn en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barillière.gif|100px]]
|<big>'''de la Barillière'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se, Beaumont, ha le Plessis, e [[Kazon]]; Meix, en [[An Dosenneg|Dosenneg]]; Moulin, e [[Enorzh]]; le Fresne, e [[Sant-Marzh-an-Dezerzh]]</ref>
* ''En aour e groaz en gul, ul leonig ivez en gul e pep konk''.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bariolle.gif|100px]]
|'''<big>de Bariolle</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se e [[Sant-Filberzh-Deaz]], ha la Pigossière e [[Pont-Marzhin]]</ref>
* ''En argant e wezenn-balmez geotet war ur savenn ivez geotet; e gab en glazur karget gant ur groaz en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barillon de Bonnefons.gif|100px]]
|'''<big>Barillon de Bonnefons</big>'''<ref>Familh c'henidik eus bro Boatev. Aotrounez e Breizh eus Plessis-Tizon, e Sant-Donasian (Naoned)</ref>
* ''En gul e deir barriken en aour, kelc'hiek en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barillon de Morangis.gif|100px]]
|'''<big>Barillon de Morangis</big>'''<ref>Familh c'henidik eus bro Champagn. Atrouniezh ebet roet dindan an anv se e Breizh. Daou c'huzulier e Breujoù Breizh adalek 1619; un eskob Luçon; ur c'hanad e bro Saoz en 1672, kinniget gant I<sup>t</sup> de Sévigné</ref>
* ''Palefarzhet; e 1 & 4, en glazur e gebrenn en aour, heuliet e kab gant div c'hregilhenn hag e beg gant ur rozenn, an holl en aour; e 2 & 3, en gul e lammell en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barisy de Kermaria.gif|100px]]
|'''<big>Barisy</big>'''<ref>aotrounez Kermaria & Keraudren e [[Pleurdud]]; Kergariou, en [[An Ignol]]; Kerouriou, e [[Langedig]]</ref>
* ''En argant e deir joskenn diframmet en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barjot de Marchefroy.gif|100px]]
|'''<big>Barjot</big>'''<ref>Familh c'henidik eus bro Touren; aotrounez Marchefroy, Auneuil, Roncée, Moussy; baroned Cholet. Aotrouniez ebet roet dindan an anv se e Breizh.
Un alvokad jeneral ha daou kadoriad an imboulc'hioù adalek 1555; ur marc'heg Malta e 1684</ref>
*'' En glazur, e leonerez en aour, heuliet a-zehoù gant ur steredenn en aour ivez''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>de Barlagat</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se , la Carantaische, la Sablonnière, le Val, en [[Arwerneg-Veur|Arwerneg]]</ref>
* keloù ebet war an ardamezioù
|-
|[[Restr:Barnabé de la Papotière.gif|100px]]
|'''<big>Barnabé</big>'''<ref>Familh aotrou la Papautière, e [[Doulon]]</ref>
* ''En argant e skoedig en sabel karget gant ul leon en argant kurunet en aour hag heuliet gant teir flourdilizenn ivez en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Baron'''</big><ref>Dizarbennet dre adaozadur 1426, parrez [[Kerlouan]]</ref>
|-
|[[Restr:Baron de la Hattais.gif|100px]]
|<big>'''Baron de la Hatais'''</big><ref>Aotrounez la Hattais, la Pierre, en eskopti Roazhon</ref>
* ''En glazur e lammell en argant heuliet gant daouzek talbennan en aour, teir e pep konk.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baron de Kerléau.gif|100px]]<br>[[Restr:Le Baron de Kerléau 2.jpg|100px]]
|<big>'''le Baron de Kerléau'''</big><ref>Aotrounez Kerléau, l'Estang, Boisjaffrez, Keruffé, Penaprat (eskopti Kemper)</ref>
* ''En argant e dreustell en geot eilet gant teir melionenn ivez geotet, 2, 1.''
* Neuz all : ''en glazur e dri fenn erez diframmet en argant, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baron de la Perdrillais.gif|100px]]
|<big>'''Baron de la Perdrillais'''</big><ref>Aotrounez a Perdrillais ha Coudray, e [[Presperieg]], la Villebaud, la Villecaro</ref>
* ''En argant e zaou leon penn-ouzh-penn en gul o skorañ ur rozenn ivez en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baron du Taya.gif|100px]]
|<big>'''Baron du Taya'''</big><ref>Aotrounez Taya, e [[Neant]]</ref>
* ''En argant e zaou leon penn-ouzh-penn en gul o skorañ ur vrizhenn erminig en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baron de Nantes.gif|100px]]
|<big>'''Baron'''</big><ref>Genidig eus [[Naoned]]. Un alvokad e [[Breujoù Breizh]], bet ganet e 1738, ha noblet e 1815.</ref>
* ''En glazur e dri levr digor en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Baronnière.gif|100px]]
|<big>'''de la Baronnière'''</big><ref>Keloù ebet diwar-benn ar familh e</ref>
* ''En argant e arbenn karv en gul eilet e kab gant tri evn en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barral.jpg|100px]]
|<big>'''Barral'''</big><ref>Genidig eus Dauphiné. Konted al lec'h se; markizien Arvillard; baroned la Roche-Cormier</ref>
* ''En gul e deir sourin en argant, e gab ivez en argant karget gant tri c'hloc'h en glazur bazhoulet en aour.''
[PPC]<ref>Faziet war liv ar c'hleier, a laka en argant.</ref>
|-
|[[Restr:Barrault de la Chauvignière.gif|100px]]
|<big>'''Barrault'''</big><ref>Genidig eus bro Añjev; Aotrounez la Chauvinière ?; les Essarts ?; la Thibaudière ?</ref>
* ''En aour e zaou leonparzh en gul leinet gant un drailhenn en glazur.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barre-Colombière.gif|100px]]<br>[[Restr:De la Barre Colombière 2.gif|100px]]
|<big>'''de la Barre'''</big>
* ''En glazur e deir c'hreskenn en aour''<ref>Bet dalc'het e Normandi e [[1667]]. Aotrounez e Breizh e Plegeneg, Kerruer, Pleudehen</ref>.
* Neuz all : ''e dreustell karget gant teir steredenn, eilet gant teir c'hreskenn, 2, 1 (siell [[1363]]) ; livioù dianav''.
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barre.gif|100px]]
|<big>'''de la Barre'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Kastellan-Gwennel]]</ref>
* ''En argant e gebrenn en gul heuliet gant teir steredenn en sabel, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barre 2.gif|100px]]
|<big>'''de la Barre'''</big><ref>Robin en deus sinet emglev
[[Gwenrann]] 1381 e [[Moñforzh]]</ref>
* ''Dougen a ra ur bempdelienn'' (siell [[1381]] ); livioù dinav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Barre du Hort.gif|100px]]
|<big>'''de la Barre'''</big><ref>Aotrounez du Hort (?). Muioc'h keloù ebet. War a seblant, hervez Pol Potier de Courcy, e vefe liammoù etre ar familh se hag hini de la Barre de le Roumelière</ref>
* ''En glazur e deir dreustell en sabel, e leon en argant balirant''.
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Barre du Mesnillet.gif|100px]]<br>[[Restr:De la Barre du Mesnillet alias.gif|100px]]
|<big>'''de la Barre'''</big><ref>Genidig eus bro Normandi. Aotrou Mesnilet, Nanteuil, la Rivière. Evit Breizh ?</ref>
* ''En argant e deir moualc'henn en sabel, 2, 1.''
* Neuz all : ''en gul e deir moualc'henn en argant, 2, 1''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Barré</big>'''<ref>Aotrounez Bouteilles, e [[Bignon]]. Un diwaller sielloù e kañsellerezh Roazhon e 1741, alvokad e ar C'hontoù e 1755.</ref>
|-
|[[Restr:Barrère.gif|100px]]
|<big>'''Barrère'''</big><ref name="GAS">Genidik eus [[Gwaskogn|Gascogne]]. Ul letanant ar Roue e [[Porzh-Loeiz]] e 1717; ur maer [[Montroulez]] e 1765. Familh bet noblet e 1817.</ref>
* ''En glazur e gadgi en argant gwakoliet en aour, choukant war ur savenn c'heotet, astennet e bav dehoù, o sellout ouzh ur steredenn en argant e konk kentañ; e gab gwezboellek etre aour ha gul a deir linenn.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Des Barres.gif|100px]]
|<big>'''des Barres'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se ha Champblanc, e [[Breal-Gwitreg|Breal]]</ref>
* ''En gul e groaz eoriek en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Barrieu.gif|100px]]
|<big>'''Barrieu'''</big><ref>'''Jacques''', kuzulier en amiraliezh [[Naoned]] e 1696</ref>
*''En argant e gebrenn en gul heuliet e kab gant div steredenn ivez en gul hag e beg gant un erez en sabel''
[CDH]. [PPC]
|-
|[[Restr:Barrin des Rouxières.gif|100px]]
|<big>'''Barrin'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Arvern. Markizien Boisgeffroy e 1663, e [[Sant-Marzh-an-Il]]; markizien la Galisonnière e 1658, e Sant-Yann-Bere; beskonted la Jeannière e 1644, hag aotrounez la Coignardière, e [[Meliner]]; Aotrounez Vincelles, la Bidière, e [[Maezon]] (?) beskonted Tréguil, e [[Ilfentig]]; beskonted [[Talenseg]] e 1624; beskonted Lessongère, e [[Sant-Ervlan]] e 1642; baron Montbarrot e 1671, e [[Sant-Albin-Roazhon]]; markizien Fromenteau e 1760, hag aotrounez Laudigère ha Montils, e [[Gwaled]]; aotrounez Lussonnière, e [[Chapel-Huelin]]; Plessis-Guerriff, e [[Presperieg]]; Petit-Palet, Bazoges, Bas-Briacé, e [[Lavreer-Botorel]]; Bois-Rouault, e Maodilon.</ref>
* ''En glazur e deir balafenn en aour, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bart.jpg|100px]]
|<big>'''le Bart'''</big><ref>Aotrounez la Riotelaye, e [[Pazieg]]; la Jaunaye ha Méjusseaume, e [[Reuz]]</ref>
* ''En glazur e leonparzh en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bartaige.jpg|100px]]
|<big>'''Bartaije'''</big><ref>Aotrounez Brondusval, er [[Minic'hi Leon]]; Kerangroas, e [[Plouganoù]]</ref>
* ''Plezhek etre argant ha glazur, diforc'het e kab gant ur greskenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bartz.jpg|100px]]
|'''<big>le Bartz</big>'''<ref>Eskopti Gwened.
'''Guillaume''', kontroller er Gañsellerezh e 1681</ref>
* ''En glazur e gebrenn en aour heuliet e kab gant div steredenn en argant hag e beg gant ur greskenn ivez en argant''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Baruau.gif|100px]]
|<big>'''Baruau'''</big><ref>Aotrounez Kersalaun, e [[Gwimaeg]]</ref>
* ''En sabel e ziv balmezenn en argant, peuliek kein-ouzh-kein.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Barzic.gif|100px]]
|'''<big>le Barzic</big>'''<ref>Aotrounez Keranstivel, e Lokmaria-[[Kemper]]; Kerblat, Sant-Houardon e [[Landerne]]; Kerodeven, Kerambellec, Kerc'houant, Botquénal et [[Loperc'hed]]</ref>
* ''En glazur e gebrenn en argant heuliet gant teir ginerminig ivez en argant''
[CDH]. [PPC]
|-
|[[Restr:Bascher de la Villéon.gif|100px]]
|<big>'''Bascher'''</big><ref>Aotrounez la Villéon, Kerhamon ?
Dizarbennet e 1669, beli Sant-Brieg</ref>
* ''En glazur e greskenn en argant''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bascher de Villeboulain.gif|100px]]<br>[[Restr:Bascher de Villeboulain 2.gif|100px]]
|<big>'''Bascher'''</big><ref>Aotrounez la Villeboulain, eskopti Sant-Brieg.
Dizarbennet e 1668, beli Sant Brieg</ref>
* ''En argant e dreustell en gul heuliet e kab gant teir mailhenn en glazur hag e beg gant teir rodig-kentr ivez en glazur'' ([CDH]).
* Neuz all : ''en aour e dri feul divouedet, troad hesank en sabel, e dreustell en glazur karget gant teir mailhenn en argant'' ([CDH]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Bascher du Préau.gif|100px]]
|<big>'''Bascher'''</big><ref>Aotrounez le Préau, e [[Reudied]]; Mortiers; beli [[Naoned]]</ref>
* ''En argant e groaz bleuñvellek geotet karget gant ur c'hleze en aour peuliek, teir fempdelienn en glazur e konkoù 1 & 4, un dervenn c'heotet diframmet e konkoù 2 ha 3.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>le Bascle</big>'''<ref>Aotrounez la Ville-ez-herbes ha Boschet, e [[Koad-Yarnvili]]</ref>
* tresadenn dizanavezet
|-
|[[Restr:Le Bascle.gif|100px]]
|<big>'''le Bascle'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Añjev; Aotrounez Perray ha la Roche-Baudon, e [[Meliner]], la Haye, e [[Tourc'heg]];</ref>
* ''En gul e deir mailhenn en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Basoges.jpg|100px]]
|<big>'''de Basoges, de Bazouges'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro b[[Poatev]]; aotrounez e [[Maodilon]], [[Gwaled]], [[Orvez]], [[Lavreer-Botorel]]</ref>
* ''En glazur e leon goudreustellet etre argant ha gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Basouges.jpg|100px]]
|<big>'''de Basouges'''</big><ref>Eus eskopti Landreger. Keloù muioc'h ebet diwar benn ar familh se.</ref>
* ''En glazur e dri skoedig en argant.''
[GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Basserdel.gif|100px]]<br>[[Restr:Basserdel-2.gif|100px]]
|<big>'''Basserdel'''</big><ref>Keloù ebet diwar benn ar familh se. Bet dalc'het gant ar melestradur e 1701</ref>
* ''Rannet etre aour ha glazur.''
* Neuz all : ''palefarzhet etre aour ha glazur.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Basserode de Brétigny.gif|100px]]
|<big>'''Basserode de Brétigny'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Alamagn.
'''Christian''' dimezet da Marie Walter e 1558. '''Claude''' a zo bet senesal [[Brest]] e 1700</ref>
* ''En glazur e leon en aour krabanek ha teodek en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Basset de Draylon.gif|100px]]
|<big>'''Basset de Draylon'''</big><ref>Genidig eus Bro Saoz.
'''Raoul''', dimezet kent 1397 da [[Janed a Vreizh]], c'hoar an dug [[Yann IV (dug Breizh)|Yann IV]].
'''Jean''', mestr ti an dug e 1370.</ref>
* ''En gul e deir zreustell kranet en argant, pep hini karget gant pemp torzhell en gul'' (siell [[1370]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Bastard de la Bastardière.gif|100px]]
|'''<big>le Bastard de la Bastardière</big>'''<ref>Aotrounez la Bastardière, e [[Sant-Yann-ar-Granneg]]; la Bastardière, e [[Gored (kumun)|Gored]]; la Herpinière, e [[Lavreer-Botorel]]</ref>
* ''Daourannet, e 1 en aour e erez en sabel, e 2 en glazur e vlourdilizenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bastard de la Porte.gif|100px]]
|<big>'''le Bastard de la Porte'''</big><ref>Aotrounez la Porte ha Kerbiquet, e [[Gwern-Porc'hoed]]; Villeneuve ha Métairies, e [[Gwinien]]; Baulac, e [[Goven]]; Kerboulven, en [[An Elven|Elven]]</ref>
* ''En sabel e groaz en argant, teir flourdilizenn en argant e pep konk.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bastard de Kerguiffinec.gif|100px]]
|<big>'''le Bastard de Kerguiffinec'''</big><ref>Aotrounez Kerguiffinec, e [[Tregeneg]]; Mesmeur, e [[Tremeog]];</ref>
* ''En argant e deir zreustell en gul, an hini gentañ leinet gant teir erminig en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bastelart.jpg|100px]]
|<big>'''Bastelart'''</big><ref>aotrounez ha kastelerien ar Sal e 1681; aotrounez la Monnerie, la Touche-Blanche, la Noë-Briord ha la Clartière, e [[Onnod-Raez]]; l'Hermitière, e [[Sant-Filberzh-Deaz]].</ref>
* ''En aour e gebrenn en geot heuliet e kab gant div melionenn en sabel, e beg gant ur bempdelienn ivez en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baston.gif|100px]]
|<big>'''Baston'''</big><ref>Aotrounez la Germeraye, la Riboisière ha Bonnefontaine, e [[Rovenieg]]</ref>
* ''En aour e gebrenn en gul heuliet e kab gant div melionenn en geot, e beg gant ur bempdiliaouenn ivez en geot.''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Bataille du Plessis.gif|100px]]
|<big>'''Bataille du Plessis'''</big><ref>aotrounez Plessis, e [[Sevinieg]]; Bretesches, [[Sant-Widel-Skovrid]]; Roscoët ?</ref>
* ''Teir c'hregilhenn leinet gant un drailhenn a dri fezh'' (siell [[1404]]) ; livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Baterel-d.jpg|100px]]
|<big>'''Batarel / Baterel'''</big><ref>Familh c'henidig eus Pikardi; aotrounez Lignières.
'''Henri''', man-bihan '''Nicolas''', aotrou a Lignières, o vevañ e 1548, e zimezas Julienne des Prez er bloaz 1627.</ref>
* ''En argant e zaou leonparzh en sabel kurunet ivez en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baud. Blason.jpg|100px]]
|<big>'''de Baud'''</big><ref>Aotrounez ar barrez [[Baod]]; Penanrun, Kernivinen, e [[Bubri]]; Kermen, e [[Kaodan]]; Bresséan, en [[an Ignel]]; la Vigne-le-Houlle hag Espinefort, e [[Langedig]]; Kerriec e [[Gwern-Porc'hoed]]; Propriendo, e [[Ploveren]]; Keroual, e [[Kervignag]]</ref>
* ''En glazur e zek hanochenn en aour, 4, 3, 2, 1''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Baud de Kerautret.jpg|100px]]
|<big>'''le Baud de Kerautret'''</big><ref>Aotrounez e [[Sant-Vaze-Kemper]], [[Penharz]], [[Sant-Nolf]]</ref>
* ''En argant e fempdiliaouenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baud de Saint-Ouen.gif|100px]]
|<big>'''le Baud de Saint-Ouen, le Bault'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Vaen. Aotrounez e Breizh e Sant-Owen ?; , [[Lanvezhon]], [[Dovanieg]]</ref>
* ''En geot e deir dreustell en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baude de Vieuville.gif|100px]]
|'''<big>Baude</big>'''<ref>aotrounez du Val (?); markizien la Vieuville e 1746, e [[Kastell-Noez]]; baroned [[Pont-'n-Abad]]; aotrounez Pontharouaer, e [[Sant-Yuzeg]]; [[Sant-Pêr-Poualed]]; [[ar Genkiz-Yuzhael]]</ref>
* ''En argant e dri fenn bleiz diframmet en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudin.gif|100px]]
|'''<big>Baudin</big>'''<ref>Baron
an impalaeriezh; eil-amiral e 1808. Familh aet da get.</ref>
* ''Palefarzhet; e 1 leun en glazur; e 4, en aour e zaou c'hleze lammellet en glazur; e 2 ha 3, en gul e staon lestr en aour leinet gant div steredenn ivez en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudot.gif|100px]]
|<big>'''Baudot'''</big><ref>Philippe, kuzulier e Kuzul Meur, unan eus ar re o deus sinet emglev dimeziñ an dugez Anna gant Loeiz XII, e 1498</ref>
* ''Palefarzet e 1 ha 4 : en aour e gregilhenn en gul ; e 2 ha 3 en glazur e houadan en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudouin.gif|100px]]
|<big>'''Baudouin'''</big><ref>Familh aotrou Keraudren e [[Sarzhav]]; Coathardouin e [[Moustoer-Remengol]]</ref>
* ''En gul e nav hanochenn en argant, 3, 3, 2, 1, e c'hrenngonk en argant karget gant un hanochenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudouin Verbusson.gif|100px]]
|'''<big>Baudouin de Verbusson</big>'''<ref>Famill aotrou Verbusson ha Pastiz, [[Bruz]]; du Plesis, la Rivière-Pélerin,e Sant-Armel;</ref>
* ''En aour e groaz pavek en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudouin Bussonnière.gif|100px]]
|'''<big>Baudouin de la Buissonnière</big>'''<ref>Aotrounez la Bussonnière, en [[Orvez]]; la Ville, e [[Bouez]]; Bois-Ollive, la Hubinière, Pas-Richeux, e [[Legneg]]</ref>
* ''En gul e groaz pavek en aour.''
* Sturienn : ''Ubi crux, ibi patria''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudrain des Chateliers.gif|100px]]
|<big>'''Baudran'''</big><ref>Aotrounez les Châtelliers, Launay, Douets, les Grèves, la Massuère, Maupertuis</ref>
* ''En glazur e sourin en aour (pe en argant), heuliet e kab gant teir steredenn en aour hag e beg gant ur greskenn ivez en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudré de la Lande.gif|100px]]
|<big>'''Baudré'''</big><ref>Aotrounez la Lande e [[Trebrid]]; la Touche, e [[Lanvelor]]; du Breil, des Portes, des Bignons, de l'Orne, en [[Plened-Yugon]]</ref>
* ''En argant e bemp hanochenn en sabel lammellet''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Baudry du Plessix.gif|100px]]
|<big>'''Baudry'''</big><ref>Aotrounez Plessix; la Brétinière, e [[Sant-Koulman]], eskopti Naoned</ref>
* ''En argant e deir dreustell en glazur''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Baulon.gif|100px]]
|<big>'''de Baulon'''</big><ref>Aotrounez [[Beloen]], la Mélatière, e [[Gwipri]]; la Rivardière, e [[Kavaneg]]</ref>
* ''Brizhet e lammell en gul'' (siell [[1378]]).
* Neuz all : ''teir fempdelienn'' (siell [[1403]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Baurin de Mouchon.gif|100px]]
|<big>'''Baurin'''</big><ref>Aotrounez Mouchon, Toulalan, e [[Rianteg]];ar Rest, e [[Brelevenez (Mor-Bihan)|Brelevenez]];</ref>
* ''En glazur e gebrenn en argant heuliet gant teir greskenn ivez en argant, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bausset de Roquefort.gif|100px]]
|<big>'''Bausset de Roquefort'''</big>
*<ref>Familh c'henidig eus bro Provañs. Aotrou Roquefort. Un eskop Gwened, baron an Impalaeriezh, arc'heskob Aix e 1817. Marvet e 1828</ref>''En glazur e gebrenn en aour heuliet e kab gant div steredenn a c'hwec'h derenn, hag e beg gant ur garreg a c'hwec'h tamm.''
*sturienn ː ''Sola salus service Deo''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bavalan-Trebiler.gif|100px]]
|<big>'''de Bavalan'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Aradon]]; Trebiler e [[Surzhur]]</ref>
* ''En argant e deir dreustell en sabel'' (siell [[1307]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Bavalan.jpg|100px]]
|<big>'''Bavalan'''</big>
* ''En sabel e beul en aour hebiaet gant c'hwec'h kroaz kroazigellet en argant, peuliek, teir e dehoù, teir e kleiz.''
[ADV]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Bavery'''</big><ref>Aotrounez du Parc, e Taden; la Fosse, Morville</ref>
Dizarbennet e [[1668]].
|-
|[[Restr:Le Baveux.gif|100px]]
|<big>'''le Baveux'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Añjev. Keloù ebet diwar-benn aotrounezhioù e Breizh</ref>
* ''En aour e dreustell kranellek en glazur heuliet gant c'hwec'h flourdilizenn en gul, 3 e kab, 3 e beg.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Baye de Coislin.gif|100px]]
|<big>'''Baye'''</big><ref>Aotrounez Coislin e [[Kambon]]; Mérionnec, Promarzein, Saillé ha Beauregard, e [[Gwenrann]]; lCassemichère ha Lussonnière, e [[Chapel-Huelin]]; Jannière, e [[Meliner]]; Girauidière, e [[Chapel-Baz-Meur]]; Garenne, Aubannes, e [[Gored (kumun)|Gored]]</ref>
* ''En gul e deir zruellad en argant karget pep hini gant pemp brizhenn erminig en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Bazillays</big>'''<ref>Aotrounez Blotereau e Doulon.</ref>
* ''En sabel, e bas mulez en argant'' (ardamezeg 1696)
[PPC]
|-
|[[Restr:Bazin.gif|100px]]
|<big>'''Bazin'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Champagn. Aotrouniezh ebet e Breizh.
'''Armand''' a zo bet abad Sant-Marzhin [[Gwerzhav]], e 1718, kent bezañ eskop Aire, hag arc'heskob Bourdel ha Rouen;
'''Claude''' a zo bet priol Primil [[Gwenrann]], e 1683</ref>
* ''En glazur e deir c'hurunenn dug en aour, 2 e kab, 1 e beg.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bazoges.jpg|100px]]
|<big>'''Bazoges'''</big>
* En sabel e groaz koñchek en aour.
[ADV]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Bazouges''', pe '''de Bazouges'''</big><ref>Aotrounez la Coudraye, e [[Saoner]]. Bet dizarbennet e 1662, beli Roazhon</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Du Bé.gif|100px]]
|<big>'''du Bé'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Menieg]]; la Morlaye, e Sant-Albin,(?) la Colinaye, e [[Sant-Yann-ar-C'houenon]]; la Garenne ha la Hachenaye, e [[Pempont]]; Trébert, e [[Konkored]]; la Landes, e [[Stredell]]</ref>
* ''En gul e zri skoedig en argant karget pep hini gant teir brizhenn erminig en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Béard de la Marre.gif|100px]]
|<big>'''Béard'''</big><ref>Aotrounez de la Marre (?), beli [[Roazhon]].
'''Olivier''', alvokad e [[Breujoù Breizh]] e 1696</ref>
* ''Palefarzhet etre glazur ha sabel, e groaz en argant karget gant nav hanochenn en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Béart du Désert.gif|100px]]
|<big>'''Béart du Désert'''</big><ref>Ardamezeg 1690. Beli Dinan. Keloù ebet ouzhpenn diwar benn ar familh se.
'''Olivier''', alvokad e Breujoù Breizh e 1696</ref>
* ''En aour e vuoc'h ourouleret ha kernielek en glazur''
[CDH]. [PPC]
|-
|[[Restr:Le Beau.gif|100px]]
|<big>'''le Beau'''</big><ref>Aotrounez [[Begnen]]; Chastellier, beli Naoned.
'''Yves''', prokulor war an tailhoù e [[Ankiniz]], e 1690; daou chuin [[Naoned]] e 1761</ref>
* ''En glazur e heol en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>le Beau</big>'''<ref>Aotrounez Kerrolland. Bet dizarbennet e 1668, beli [[Montroulez]]</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaubois.gif|100px]][[Restr:De Beaubois. alias.gif|100px]]
|'''<big>de Beaubois</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se e [[Boursaout]]</ref>
* ''En gul e deir steredenn en argant''
*neuz all ː ''En gul e groaz en argant naerek en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaubois de Drefféac.gif|100px]]
|<big>'''Beaubois de Drefféac'''</big><ref>Aotrounez Beaubois e [[Devrieg]]; la Ricordais, e [[Reoz]].</ref>
* ''En gul e nav federziliaouenn en aour, 3, 3, 3.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaubourdays.png|100px]]
|<big>'''Beaubourdays'''</big><ref>Familh anvet e [[Matignon]]hag [[Ar Veuzid]].</ref>
* ''Dougen a ra un arbenn-karv leinet gant ur groazigan'' (siell [[1391]]) ; livioù dizanavezet.
[PPC]
|-
|
|'''<big>de Béaucé</big>''' ː gwelout de Lys
|-
|[[Restr:De Beaucé.gif|100px]]
|<big>'''de Beaucé'''</big><ref>Familh aotrou e [[Meled]], Toussains (?), [[Chapel-Yent]], Fains (?), [[Sant-Yann-ar-Gwilen]], [[Noal-ar-Sec'h]]</ref>
* ''En argant e erez en sabel pigoset hag iziliet en gul, e sourinan en aour balirant''.
[PPC]
|-
|
|'''<big>de Beauchamps</big>''' ː gwelout Henry
|-
|[[Restr:Beauchamps.gif|100px]]
|<big>'''de Beauchamps'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se, e ...?
'''Pierre''' e oa test e-kerzh un diazezidigezh e [[Redon]] e 1166.
'''Raoul''' dimezet da Clémence du Guesclin, c'hoar ar c'honestabl</ref>
* ''En glazur e groaz divouedet en argant heuliet gant teir c'hreskenn ivez en argant, 2 e kab, 1 e beg.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beauchesne.gif|100px]]
|<big>'''de Beauchesne'''</big><ref>Familh aotrou al lec'h se e [[Lavreer-Botorel]]; la Chevaleraye, e [[Merzhereg]]; la Noë e [[Sainte-Opportune (Raez)|Sainte-Opportune en Retz]]; la Porte Neuve, de Valleroy, de la Rembaudière, e [[Sant-Widel-Skovrid]].</ref>
* ''En gul e groaz en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beauclerc.gif|100px]]
|<big>'''Beauclerc'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Beauce, e bro C'hall. Aotrouniezh ebet roet dindan an anv se e Breizh. Ur c'huzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1696.</ref>
* ''En gul e gebrenn en aour heuliet e kab gant daou penn bleiz en aour hag e beg gant ur bleiz tremenant ivez en aour; e gab en aour karget gant ur greskenn en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaucorps.gif|100px]]
|<big>'''de Beaucorps'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se en [[Sant-Kast-ar-Gwildoù|Sant-Kast]]; les Landes, e [[Brehant-Monkontour]].
'''Geoffroy''', floc'h e [[Emgann an Tregont]].</ref>
* ''En glazur e ziv dreustell en aour.''
*Sturienn ː ''Fiez-vous-y''
[PPC]
|-
|
|'''<big>de Beaucours</big>'''ː gwelout '''<big>Loz</big>'''
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>de Beaucours</big>'''<ref>Aotrounez e [[Botoha]], [[Pluskelleg]], [[Duaod]], [[Purid-Kintin|Purit-Kintin]], [[Mur (kumun)|Mur]], [[an Ignol]], [[Pleurdud|Pleurdutd]].
'''François''', bet dizarbennet e 1699</ref>
|-
|[[Restr:Beaudiez.gif|100px]]
|<big>'''du Beaudiez'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Landunvez]]; le Rest, la Motte, Touldrezen, Kerbral, Traonedern, e [[Plabenneg]]; Garzjan, Kermoalec, Mezoù, e [[Plouvien]]; Kergoual, e [[Gwinevez]]</ref>
* ''En aour e deir zreustell gommek en glazur, ur velionenn ivez en glazur e konk a zehoù''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaufort-2.gif|100px]]
|<big>'''de Beaufort'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Plergar]]</ref>
* ''En gul e dri skoedig en erminoù'' (siell [[1222]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:De Beaufort.jpg|100px]]
|<big>'''de Beaufort'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Plergar]]</ref>
* ''Tri skoedig karget pep hini gant dek hanochenn, 4, 3, 2, 1''; livioù dizanavezet.
[ADV]
|-
|[[Restr:Beaugeard.gif|100px]]
|<big>'''Beaugeard'''</big><ref>Paramantour
kozh Sant-Maloù; Penn-Tenzorer e Breujoù; marc'heg Sant-Mikael e 1775; noblet e 1777</ref>
* ''En gul e gebrenn en argant heuliet gant daouzek brizhenn ginerminig en aour, teir lodenn a 4 lakaet evel kroazioù''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Beauharnais.gif|100px]]
|<big>'''Beauharnais'''</big><ref>Aotrounez les Salles ha Beaurepaire, e [[Landehen]]</ref>
* ''En argant e dreustell en sabel, e deir moualc'henn ivez en sabel e kab'' . Sturienn '':'' ''Aultre ne sers''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Beaujouan.gif|100px]]
|<big>'''Beaujouan'''</big><ref>Aotrounez Kermadio, e [[Kervignag]]; Kerminizic, e [[Sant -Tudal]]</ref>
* ''En geot e bemp c'hregilhenn en argant, 1, 3, 1, pe 2, 2, 1''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaulac.gif|100px]]
|<big>'''de Beaulac'''</big><ref>Aotrounez e [[Goven]], [[Noal-Muzilheg]], [[Azereg (kumun)|Azereg]]</ref>
* ''En argant e groaz pavek en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaulieu de Coëtquen.gif|100px]]
|<big>'''de Beaulieu'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Plelann-Veur]]; Rouzays, e [[Gwezin]]; Coëtquen, e [[Ploufragan]]; la Ville-Juhel, e [[Sant-Brieg|Sant-Mikael-Sant-Brieg]]</ref>
* ''En glazur e leon en argant heuliet gant nav bezantenn en aour, 4, 2, 3.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaulieu du Plessis.gif|100px]]
|<big>'''Beaulieu'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Nozieg]]; la Place, le Plessix, en [[Derwal|Dervwal]]; Plessis-Marie, e [[Sant-Widel-Skovrid]]; la Pommeraye, e [[Lanvoe]]</ref>
* ''Dougen a ra ur gebrenn heuliet gant teir steredenn'' (siell [[1409]]) ; livioù disanav.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Beaumanoir.gif|100px]]
|<big>'''de Beaumanoir'''</big><ref>Aotrounez al lec'h-se e [[Evrann]]; parrez [[Medrigneg|Merdrigneg]]; la Hardouinais e [[Sant-Laoueneg]]; parrez [[Monkontour]]; bestonted Besso, e [[Sant-Andrev-an-Dour]]; baroned [[Pont-'n-Abad]] ha [[Rostrenenn]]; aotrounez la Motte e [[Plegeneg]]; Bois de la Motte e [[Tregavoù]]; parrez [[Tremereg]]; Kelenenneg, e [[Bourc'h-Kintin]]; Boisbilly e [[Ploareg]]; Landevonaye ?; markizien Lavardin; beskonted Sant-Yann ?; baroned la Troussière hag aotrounez Malicorne e bro Vaen; aotrounez Beaufort ha Vallée; Landemont, e bro Añjev; konted Nègrepelisse, e bro Quercy</ref>
* ''En glazur e unnek hanochenn en argant, 4, 3, 4'' (siell [[1298]]).
* Gerioù-ardamez : ''J'aime qui m'aime'' ha ''Beaumanoir, bois ton sang''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaumez.gif|100px]]
|<big>'''de Beaumez'''</big><ref>Familh c'henidig eus Pikardi; aotrounez e [[Prizieg]] hag [[ar Gemene]]</ref>
* ''En gul e groaz dentelezek en aour'' (siell [[1276]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Jehan-de-Beaumont.jpg|100px]]
|<big>'''de Beaumont'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se ha la Guichardais, e [[Morzhell]]; Monteval, e [[Roazhon|Sant-Steven-Roazhon]]; Sainte-Foy, e Toussaint</ref>
''(Jehan-de-Beaumont)''
* ''Tri orsel, un drailhenn a dri zamm'' (siell [[1106]] - [[1400]]) ; livioù dizanavezet.
[ADV] [PPC]
|-
|[[Restr:De Beaumont 1.jpg|100px]]
|<big>'''de Beaumont'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se , Beauchesne ha la Haye, e [[Gwitei]]; Breil-Varennes, Lanjouan, e [[Hirwerneg]]</ref>
* ''En argant e dri fav heizez en gul krabanet en aour'' (siell [[1298]]).
[HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>de Beaumont</big>'''<ref>Aotrounez ar Grego, e [[Surzhur]]; Kerdu, e [[Pleskob]]; Val-Diliec, e [[Sant-Nolf]]</ref>''de Beaumont du Grégo''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaumont de la Rochequairie.gif|100px]]
|<big>'''de Beaumont'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Boatev. Aotrouniezh ebet anvet dindan an anv se e Breizh.</ref>
''de Beaumont de la Rochequairie''
* ''En gul e erez en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaumont des Junies.gif|100px]]
|<big>'''de Beaumont'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Quercy. Aotrouniezh ebet roet dindan an anv se e Breizh.
'''Antoine''', eskop Roazhon eus 1759 da 1761</ref>
''Beaumont des Junies''
* ''En glazur e zaou ejen en aour''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Beaumont'''</big> (eus Montroulez)<ref>Familh c'henidig eus Montroulez. '''Mathieu''', barner e 1760; tad ur maer Montroulez e 1810. Ur baron an impalaeriezh e 1810</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:De Beaumont.jpg|100px]]
|<big>'''de Beaumont'''</big>
* ''En glazur hadet gant flourdiliz en aour, e leon en aour balirant.''
[ADV]
|-
|[[Restr:Beaumont-de-la-Villemalart.jpg|100px]]
|'''<big>de Beaumont de la Villemalart</big>'''
* En argant e dri fav heizez en gul krabanet en aour, e zrailhenn en glazur.
[ADV]
|-
|[[Restr:Jan Beaumont.jpg|100px]]
|'''<big>Jan de Beaumont</big>'''
* Karget gant tri houarn bir e beg ; livioù dizanavezet (siell [[1400]]).
[ADV]
|-
|[[Restr:Marie-de-Beaumont (sceau).jpg|100px]]
|'''<big>Marie de Beaumont</big>'''
* Daou bav heizez, e grennbalefarzh karget gant ur greskenn (siell [[1362]]) ; livioù dizanavezet.
[ADV]
|-
|[[Restr:Beaune.gif|100px]]
|<big>'''de Beaune'''</big><ref name="TOU">Familh c'henidik eus bro Douren. Aotrounez Samblançay. '''Guillaume''', jeneral war an Arc'hant ha mestr war ar C'hontoù kêr Naoned e 1492; '''Jacques''', eskob Gwened aet da Anaon e 1511; '''Martin''', mestr war ar C'hontoù Naoned e 1555.</ref>
* ''En gul e gebrenn ar argant heuliet gant teir bezantenn en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaupoil.gif|100px]]
|<big>'''Beaupoil'''</big><ref>aotrounez la Moët-Mallet, eskopti Sant-Brieg; la Force, e bro Perigord; markizien Saint-Aulaire; aorrounez Castelnouvel, Lanmary, Coutures, Luminadfe, Fontenilles, Monplaisir; Brie, Dixmerie, Gorre, Mancelière, et [[Bagar-Bihan]]</ref>
* ''En gul e dri stroll-kon en argant staget en glazur e peul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beaurepaire.gif|100px]]
|<big>'''de Beaurepaire'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Plagad]]; Boishauvet, la Roche, e [[Pledran|Pledran;]]<nowiki/>Kermartin, e [[Plian]]</ref>
* ''En aour e nav mailhenn en glazur, 3, 3, 3.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beauvais-d.gif|100px]]
|<big>'''de Beauvais'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Servon]]; la Chesnaye, e [[Tintenieg]]; la Haye, la Villeblanche, la Guillardère</ref>
* ''En argant e leon en gul teodet en aour ; e gab en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Beauvau.gif|100px]]
|'''<big>de Beauvau</big>'''<ref>Familh c'henidig eus bro Añjev. Skourr ''Tigny'' kemmesket gant ar re ''Sénéchal de Quengo'', ha ''Carcado''.</ref>
* ''En argant, ul leon en gul krabanet, teodet, ha kurunet en aour e pemp konk.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Beauvis.gif|100px]]
|<big>'''Beauvis'''</big><ref>Aotrounez la Rivaudays, e [[Frozieg]]</ref>
* ''En aour e gebrenn en sabel heuliet gant teir c'haouenn ivez en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Du Bec.gif|100px]]
|<big>'''du Bec'''</big><ref>Familh c'henidik eus [[Normandi]]. Diganti eskibien Gwened, Naoned, Sant-Maloù. Familh kemmesket gant ar re Roc'han.</ref>
* ''Gwerzhidet etre argant ha gul''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le-Bec-de-Kerjegu-400.gif|100px]]
|<big>'''le Bec de Kerjegu'''</big><ref>Aotrounez Kerjegut ha Penancoat, eskopti Leon.
'''Prijent''', maer [[Lesneven]] e 1698</ref>
* ''En argant e wezenn en geot heuliet e kab gant daou benn erez en sabel''.
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Bécart.gif|100px]]
|<big>'''Becart'''</big><ref>Aotrounez Aulnays, eskopti Sant-Maloù. Ur sekretour ar Roue e kañsellerezh [[Pau]] e 1777</ref>
* ''En glazur e rozenn en argant, e gab en aour karget gant teir horzh en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Becdelièvre.gif|100px]]
|<big>'''Becdelièvre'''</big><ref>Beskonted Bouexic e 1637, e [[Gwipri]]; aotrounez Boisbasset, e [[Anast]]; Sainte-Maure, e [[Merenell]]; Bury, e [[Kavan]]; la Motte, Brossay, e [[Gwenvenez-Penfaou]]; la Busnelays, la Seilleraye, e [[Kerc'hfaou]]; Penhoët, e [[Fegerieg]]; markiz Treambert e 1717, e [[Sant-Molf]]; Belair, la Vallée, Hautbois, la Roche-Hervé, e [[Merzhelieg]]; Téhillac; markizien Quévilly, e Normandi e 1654; aotrounez Sasilly, e bro Añjev</ref>
* ''En sabel e ziv groaz hasank ha melionek en argant heuliet e beg gant ur gregilhenn ivez en argant.''
* Ger ardamez : ''Hoc tegmine tutus''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bécel.gif|100px]]
|'''<big>Bécel</big>'''<ref>Aotrounez [[Benion]], eskopti Sant-Maloù. Un eskop Gwened e 1866</ref>
* ''En erminoù e groaz en glazur.''
* Ger-ardamez : ''Caritas cum fide''
[PPC]
|-
|[[Restr:Béchameil.gif|100px]]
|<big>'''Béchameil'''</big><ref name="SOI">Familh c'henidik eus bro [[Soissons]]. Ur merour Breizh e 1696</ref>
* ''En glazur e gebrenn en aour eilet gant teir falmezenn ivez en aour''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Béchenec.gif|100px]]
|<big>'''Bechenec'''</big><ref>Aotrounez a Jarretière, Fougerais, ha Boeuves, e San-t-Yann-Bere ([[Kastell-Briant]])</ref>
* Rannet ː ''e 1 en sabel e leon en argant, e 2 en aour e deir moualc'henn en sabel, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bécheu.gif|100px]]
|<big>'''Bécheu'''</big><ref>Aotrounez du Haut-Charil e [[Lohieg]]; Moulin-Raoul, beli [[Gwitreg]]</ref>
* ''En gul e dreustell en argant heuliet gant teir rod ivez en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Becmeur.gif|100px]]
|'''<big>de Becmeur</big>'''<ref>Aotrounez Loqueltas, et Botoha; Kergreiz ha Kergoal.</ref>
* ''En argant e binenn diframmet en geot.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Becmeur du Garz.gif|100px]]
|<big>'''de Becmeur'''</big><ref>Aotrounez ar Garzh e [[Boulvriag]]; Coatridou, Resto, e Bothoa</ref>
* ''En argant, e seizh mailhenn en gul, 3, 3, 1''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Becquey</big>'''<ref>Aotrounez Reneguy, e [[Sant-Andrev-an-Doureier|Sant-Andrev-en-Dour]]. Ur c'habiten gward-aod Sant-Nazer e 1745</ref>
* Bet dizarbennet e 1668, beli gwenrann
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Becre.gif|100px]]
|<big>'''le Bècre'''</big><ref>Aotrounez Coëtmeur, e [[Regini (kumun)|Regini]]; Coëtrehouarn, e [[Baod]]; Locoal ha Penhaer, e [[Kamorzh]]</ref>
* ''En argant e vezenn en geot heuliet gant teir delienn derv ivez en geot.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bedeau.gif|100px]]
|<big>'''Bedeau'''</big><ref>Aotrounez Saint-Laud, e [[Doulon]]; de Launay, e [[Faouell]]; de l'Ecochère, e [[Sant-Gerent]]; de la Renardière, e [[Chantenay]]</ref>
* ''En glazur e gebrenn en aour heuliet e kab gant teir moualc'henn en argant,
an hini
kreiz kurunennet, hag heuliet e beg gant ur vataraz en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bédée.gif|100px]]
|<big>'''de Bédée'''</big><ref>Familh aotrou [[Bezeg]]; e [[Plouvalae]], [[Pludunoù]], [[Ruskad (kumun)|Ruskad]], [[Sant-Kast-ar-Gwildoù|Sant-Kast]], [[Lambal|Maroué (Lambal)]], [[Pledran]], [[Boursaout]], [[Sant-Brieg|Saozon (Sant-Brieg)]]</ref>
* ''En argent e dri arbenn karv en gul''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bedel de Brandicoët.gif|100px]]
|<big>'''Bédel de Brandicoët'''</big><ref>Aotrounez Brandicoët, e [[Sant-Yagu-ar-Bineg]]</ref>
* ''En gul e lammell en argant.''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Bédel du Puy.gif|100px]]
|'''<big>Bédel du Puy</big>'''<ref>Aotrounez Plaineville, la Courneuve, Bohu, la Teillière, e [[Sant-Postan]]; la Reignenaye, e [[Erieg]]</ref>
* ''En aour e c'helorn en gul.''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Bédou.gif|100px]]
|<big>'''Bédou'''</big><ref>'''Alan''', ur senesal [[Penteür]], war dro 1420; soudard Yann Penhoët.</ref>
* Ur groaz heuliet gant ur rilhenn e pemp konk (siell [[1400]]) ; livioù dizanavezet
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Bédoyère.gif|100px]]
|<big>'''de la Bédoyère'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se e [[Talenseg]], eskopti Sant-Maloù. Familh kemmesket gant hini ''Huchet''.</ref>
* ''En glazur e c'hwec'h hanochenn toull en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bégaignon.gif|100px]]
|<big>'''de Bégaignon'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se, Kerhuiodonez, ha Rumen, e [[Plistin]]; Kergadioù, e [[Boulvriag]], Coëtgoureden, e [[Bulad-Pestivien|Pestivien]]; Villeneuve / Kernevez e [[Sant-Jili-Plijo]]; Kerdéval, [[Pouldouran]]; Suzlé, e [[Plijidi]].
'''Even''', eskop [[Landreger]]; aet da Anaon e 1378.</ref>
* ''En argant plezhek en gul a c'hwec'h pezh.''
[PPC]
|-
|
|'''<big>de la Bégassière</big>'''
Gwelout familh '''du Bouays'''
|-
|[[Restr:De Bégasson.gif|100px]]
|<big>'''de Bégasson<ref name="BÉC">Ardamezioù kanus : ''bécasse'' eo "kefeleg" e galleg.
Aotrounez Couessura, e Sant-Melar e kichen [[Boursaout]]; Boisrolland, e [[Kersaout]]; le Charronnière, e [[Sant-Albin-al-Lann]]. Familh kemmesket gant hini le Febvre de la Laubrière</ref>'''</big>
* ''En argant e gefeleg en gul''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bégassoux.gif|100px]]
|<big>'''le Bégassoux'''</big><ref name="BÉC"/>
* ''En glazur e dri fenn kefeleg en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bégaud.gif|100px]]
|<big>'''Begaud'''</big><ref>Aotrounez Kervoyer, e [[Aradon]]; Leffault, e [[Pluveleg]]; Raulet, e [[Erbigneg]]</ref>
* ''En argant e zaou beroked en geot kein-ouzh-kein pigosek hag iziliek en gul heuliet e kab gant ur bempdelienn en glazur hag e beg gant teir c'hreskenn ivez en glazur.''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Bégouin de Beauvais.gif|100px]]
|<big>'''Bégouin'''</big><ref>Aotrounez Beauvais, Chesnerond, la Chopinière, le Bouère, e [[Brug (kumun)|Brug]], eskopti Sant-Maloù</ref>
* ''Palefarzhet : e 1 & 4, en argant e vlourdilizenn en gul; e 2 ha 3, en argant e greskenn en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bègue.gif|100px]]
|<big>'''le Bègue'''</big><ref name="LOR">Familh c'henidig eus [[Loren (rannvro)|Loren]]. Kemmesket e Breizh gant familhoù Parcevaux, kKerouartz, Pastour</ref>
* ''Palefarzhet : e 1 ha 4 en glazur e zluzh en argant, e 2 ha 3 en glazur e skoedig en argant ; war an holl e kondon ur skoed en argant e erez dispak en dir.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Béjarry.gif|100px]]
|<big>'''Béjarry'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Boatev. Aotrounez a Roche-Gueffier, la Grigonnière, la Guesmenière, la Louherie;, Sainte-Gemme.</ref>
* ''En sabel e deir dreustell en argant''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bel de la Rochefordière 1.gif|100px]]<br>[[Restr:Le Bel de la Rochefordière 2.gif|100px]]
|<big>'''Le Bel de la Rochefordière'''</big><ref>Aotrounez a Rochefordière, e [[Keller (kumun)|Keller]]; la Clartière, e [[Machikoul]]; Lesbaupin, e Maezon; la Ville-Fougeré, e [[Nozieg]]; Villehouin, e [[Bolvronn]]; Penhoët, e [[Avezeg]]; la Jallière, e [[Mousterlez]]</ref>
* ''En aour plezhek en glazur.''
* Neuz all : ''En glazur plezhek en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bel de Kersimon.gif|100px]]
|<big>'''Le Bel de Kersimon'''</big><ref>Aotrounez Kersimon, beli [[Kemperle]]</ref>
* ''En argant plezhek en sabel, e c'hrenngonk en glazur karget gant un heol en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bel de la Gavouyère.gif|100px]]
|<big>'''Le Bel de la Gavouyère'''</big><ref>Aotrounez la Gavouyère, e [[Sant-Albin-Elvinieg]]; la Poitevinière, en [[Izeg]]; Petitibois, en [[Pereg (kumun)|Pereg]]; Trelnaud ha Lesnen, en [[Sant-Tual]]; la Tour, e [[Sant-Pern]]; la Motte-Rouxel, la Marchée, Lorière, en [[Saoner]]; la Chevallerays, Belair, Aulnays, Penguily, e [[Sant-Glenn]]</ref>
* ''En argant e deir flourdilizenn en gul''.
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Belinaye.gif|100px]]
|<big>'''de la Belinaye'''</big><ref>beskonted al lec'h se e Sant-Kristof (?); aotrounez la Bélottière, e [[Belzeg]]; la Teilleraye; markizien la Doblais, e [[Sant-Yann-ar-C'houenon]]; aotrounez Oranges, e [[Henwig-ar-C'houenon]]; Racinoux, et [[Sant-Owen-an-Alloz|Sant-Ownen-an-Alloz]]; Berty, e [[Beuzid-ar-C'hoadoù]]</ref>
* ''En argant e dri arbenn tourzh en sabel''.
[PPC]
|-
|
|'''<big>de Bélizal</big>''' ː gwelout Gouzillon
|-
|[[Restr:Bellabre.gif|100px]]
|<big>'''Bellabre'''</big><ref>aotrounez des Renardières, Tellement, Plessis-le-Ghaisne, e [[Korzed]], eskopti Naoned</ref>
* ''En aour e wezenn-balmez en geot war ur savenn ivez en geot.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bellangier (le).gif|100px]]
|'''<big>le</big>''' <big>'''Bellangier'''</big><ref>Aotrounez la Fontenelle, la Ville-au-Fèvre, e [[Gorre]]</ref>
* ''En gul e c'hleze peuliek en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bellangier.gif|100px]]
|<big>'''le Bellangier'''</big><ref>Aotrounez la Bellangerie ha Bois Lérault, e [[Bowidel]]</ref>
* ''En glazur e binenn en argant heuliet gant teir c'hregilhenn ivez en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bellay-du.gif|100px]]
|<big>'''du Bellay'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Añjev; markizien Thouarcé; priñsed Yvetot. E Breizh, aotrounez [[Oudon]], ha Pezeries e [[Kastell-Tepaod]]</ref>
* ''En argant e sourin gwerzhidet en gul heuliet gant c'hwec'h flourdilizenn en glazur.''
[PPC]
|-
|
|'''<big>de Bellefond</big>''' ː gwelout Pissonnet
|-
|
|'''<big>de la Belleissue</big>''' ː gwelout Nicol
|-
|
|'''<big>de Bellevue</big>''' ː gwelout Fournier
|-
|[[Restr:La Bellière.gif|100px]]
|<big>'''La Bellière'''</big><ref>Beskontelezh, e [[Pleudehen]], eskopti Dol. Da gentañ d'ar familh a Zinan, ha goude d'ar re Botherel, Raguénel de Malestroit, Rieux, Laval, Montjean, Acigné, du Chastel, Rieux, Boiséon, Giraud, ha Collin de Boishamon.</ref>
* ''En aour e gab dentek en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bellin de la Furtais.gif|100px]]
|<big>'''Bellin de la Furtais'''</big><ref>War a seblant, diwar c'hostez Montroulez. Julien, maer Montroulez e 1665</ref>
* ''Sourinet etre argant ha gul a c'hwec'h pezh.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bellingant de Kerpabu.gif|100px]]
|<big>'''de Bellingant'''</big><ref>Aotrounez Kerbabu e [[Kerniliz]]; Kerambelec; Kerdouar e [[Plabenneg]]; markiz Crénan, en [[ar Fouilh]];</ref>
* ''En argant e deir fempdiliaouenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Belle-Isle.gif|100px]]
|<big>'''de Belle-Isle / Enez-Gaer'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se ha Tropont e Pederneg.
Kemmesket gant ar re Perrien</ref>
* ''En gul e greskenn en argant, heuliet gant pemp kregilhenn en aour (siell [[1225]]).''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Belleville.gif|100px]]
|<big>'''de Belleville'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Boatev. Kemmesket e Breizh gant ar re Clisson, Harpedane, Rohan, Gondy</ref>
* ''Barlennet etre brizh ha gul'' (siell [[1342]])
[PPC]
|-
|
|'''<big>de la Bellissue</big>''' ː gwelout '''<big>Nicol</big>'''
|-
|[[Restr:Belloneau.gif|100px]]
|<big>'''Belloneau'''</big><ref>Andrée, abadez Sant-Sulpis Roazhon, ha priolez Lokmaria-Kemper</ref>
* ''En argant e dreustell en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bellot de la Hunaudais.gif|100px]]
|<big>'''Bellot de la Hunaudaye'''</big><ref>Familh aotrou la Hunaudaye ha Beaumont, e [[Izeg]]; la Bridais, la Berthaudière, e [[Enorzh]]; la Galmelière, la Herbetières, la Rigaudière ha Rivière-Péan, e [[Maezon-ar-Stêr]].
Tri aoditour eus ar C'hontoù adalek 1672.</ref>
* ''En argant e groaz en sabel, e pep konk ur pav gup grizilhonet en aour hag ereet en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bellot de la Placelière.gif|100px]]
|<big>'''Bellot de la Placelière'''</big><ref>Aotrounez la Placelière hala Roulière, e [[Gwerzhav]]</ref>
* ''En argant e baun rodellant en geot heuliet gant ur vrizhenn erminig en sabel e pep konk.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Belloteau de Beaulieu.gif|100px]]
|<big>'''Belloteau'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Douren. En Breizh, aotrounez Beaulieu, e Sant Sebastian Naoned</ref>
* ''En gul e zaou bal krizet en aour, heuliet e beg gant daou roc'h-gwezboell en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bellouan.gif|100px]]
|<big>'''de Bellouan'''</big><ref>Familh aotrou al lec'h se ha Couësbily, e [[Menieg]]; la Villefief ha Bois du Loup, en [[Algam]]; Closmarquer, [[Gwez (kumun)|Gwez]], er barrez se; Vaujouan, en [[Alaer]]; Bois de la Motte, e [[Tregavoù]]; [[Tremereg]]; la Haye, e [[Gwazel]]; la Minière ha la Mottays, e [[Ruvenieg]]; Montorin, Vauniel, e [[Gwern-Porc'hoed]]; la Haultière, e [[Chantenay]]</ref>
* ''En sabel e erez dispak en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Belon de Vézin 1.gif|100px]]
[[Restr:Belon de Vézin 2.gif|100px]]
|<big>'''Belon de Vézin'''</big><ref>Aotrounez Vézin, eskopti Roazhon</ref>
* ''Teir dorzhell'' (siell [[1363]]) ; livioù dianav.
* Neuz all : ''en glazur e gebrenn en aour heuliet gant teir c'hregilhenn ivez en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Belon du Douet-Garnier.gif|100px]]
|<big>'''Belon du Douet-Garnier'''</big><ref>Aotrounez Douet-Garnier ha Porterie, e [[Naoned|Sant-Donasian Naoned]]; Isaac, grefier er C'hontoù e 1582; daou aoditour er C'hontoù adalek 1718.</ref>
* ''En argant e leon en sabel, hebiaet gant daou c'hleze o begoù e kab ivez en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Belordeau de la Grée.gif|100px]]
|<big>'''Belordeau'''</big><ref>Aotrounez
la Grée, e [[Enorzh]].
'''Pierre''', alvokad e Breujoù Breizh e 1598</ref>
* ''En glazur e leon en argant, leinet gant un dreustellan ivez en argant, karget gant ur greskenn hebiaet gant div steredenn en gul.''
* Sturienn : ''Virtute conciliatur amor''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Bembro</big>'''<ref>Familh c'henidig eus Bro Saoz. Aotrounez ar Rest, e [[Zinzag-Lokrist]].
'''Richard''', kabiten [[Ploermael]] evit kont a Vontfort, bet lazhet e-kerzh [[Emgann an Tregont]] e 1350;
'''Robert''', kabiten ar [[Felgerieg-al-Lann|Felgerieg]], bet lazhet e-kerzh emgann al lec'h se e 1353;
'''Guillaume''', bet lazhet gant du Guesclin e-kerzh seiziz [[Roazhon]] e 1357;
'''Henri''', a bleg d'ar veskont a Roc'han e 1396.</ref>
* Tresadenn en gortoz
|-
|[[Restr:Bellouan.jpg|100px]]
|<big>'''Bellouan'''</big>
* En glazur e joskenn gouezhoc'h en-gwirion eilet e kab gant div steredenn en aour hag e beg gant ur greskenn en argant.
[ADV]
|-
|[[Restr:De Bénazé.gif|100px]]
|<big>'''de Bénazé'''</big><ref>aotrounez al lec'h se e [[Domloup]]; la Vontentinaye, l'Isloire, la Gradmaison, e [[Gwennel]]; Portanger, an Templ, la Roche, e [[Gwenroc'h]].</ref>
* ''En argant e deir c'hreskenn en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bennerven-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Ben(n)erven'''</big><ref>Aotrounez al lec'h se ha Kerdanouarn, e [[Redene]]; Kerbriant, Kerrest ha Kerguénel, e [[Plañvour]]; Tredig e [[Gwidel]]; Bresserien, e [[Prizieg]].</ref>
* ''En argant e wezenn-derv c'heotet mezennek en aour, e c'houezhoc'h en gul tremenant e kef ar wezenn.''
[GDG][PPC]
|-
|[[Restr:Benoist de Lesnevé.gif|100px]]
|<big>'''Benoist de Lesnevé'''</big><ref>Aotrounez Leznevez, e [[Sant-Teve]]; Gréthébaud, en [[Polieg]]; la Porte.
'''Jean''', aoditour er C’hontoù e 1158.</ref>
* ''En erminoù e deir c'hebrenn en gul, karget gant bezantennoù en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Benoist de la Masure.gif|100px]]
|<big>'''Benoist de la Masure'''</big><ref>Aotrounez la Masure, beli Roazhon.</ref>
* ''En argant e erez en sabel, pigoset hag iziliet en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Benoist de la Closerie.gif|100px]]
|<big>'''Benoist de la Closerie'''</big><ref>Aotrounez la Closerie, beli Roazhon.
'''François''', alvokad e [[Breujoù Breizh]] e 1690</ref>
* ''En argant e nav moualc'henn geotet lammellet, heuliet gant peder teirdiliaouenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bentelée.gif|100px]]
|'''<big>Bentelée / Bentley</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro Saoz. Aotrounez la Roche-Moysan, en [[Arzano]], eskopti Gwened.
'''Gautier''', pried Jeanne de Belleville, intañvez Ollivier de Clisson, e oa komandant e-kerzh emgann [[Maoron]] er bloaz 1352; abalamour da se eo bet graet aotrou la Roche-Moysan;</ref>
* ''Treustellet etre aour ha glazur a c'hwec'h pezh, e c'housourin en gul balirant a-greiz-holl''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bellouan de la Chapelle.jpg|100px]]
|<big>'''Bellouan de la Chapelle'''</big>
* ''Un erez dispak, gant ur sourinan'' (siell [[1401]]) ; livioù dianav.
[ADV]
|-
|[[Restr:Benaise.jpg|100px]]
|<big>'''Benez'''</big>
* ''Karget gant ur pod skouarnet'' (siell [[1412]]) ; livioù dianav.
[ADV]
|-
|[[Restr:Bérard du Demaine.gif|100px]]
|<big>'''Bérard du Demaine'''</big>
* ''En argant, e groaz flourdilizek en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bérard de Kermartin.gif|100px]]
|<big>'''Bérard de Kermartin'''</big> <ref>Aotrounez Kervarzhin, e [[Ar Vinic'hi|Minihi-Landreger]]; la Ville-Théart e [[ar Vezvid]]; Coin, e [[Ruskad (kumun)|Ruskad]]; Frost; Pontfilly; Verger; les Landes, e [[Erge-ar-Mor|Erge-Armor]]; la Fruglaye, e [[Plurien]]; Villemain ha Grangier, e [[Plangonwal]]; Bellemarte, e [[Plerin]]; la Fauvelière, e [[Baez]]; la Foucardière, e [[Sant-Merve]]; konted Deciane er Piemont e 1521.
- '''Herve''', kroaziad e 1218;
- '''Thibaut''', dimezet da Jeanne Helory, itron Kervarzhin, war dro 1409;
- '''Alan''', dimezet da Marguerite de Rochefort war dro 1476;
- '''Alan''', o mab, senesal Lambal e 1498, dimezet da Varc'harid Boislarouge;
- '''Jean''', dimezet da Raoulette Cadoré e 1500, itron la Fauvelière;
- '''Pierre''', aotrou la Foucardière; e oa da vare Bayard e penn ur striollad e-kerzh brezelioù Piemont, hag en deus bet evit se eus kontelezh Decian eus 1521 ha 1529.
</ref>
* ''En argant e groaz koñchek en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bérard-du-Bois-Farouge.gif|100px]]
|'''<big>Bérard (2) du Bois-Farouge</big>'''
(neuz all eus Bérard de Kermartin)
* ''Palefarzhet ː e 1 ha 4, Bois-Farouge; e 2 ha 3, Bérard; a-greiz holl, Cadoré''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bérard-3.gif|100px]]
|'''<big>Bérard (3)</big>'''
(eil neuz all eus Bérard de Kermartin)
* ''En aour e erez dispak en sabel, karget gant ur skoed Bérard''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bérard de la Seigneurais.gif|100px]]
|<big>'''Bérard de la Seigneurais'''</big>
* ''En glazur e gebrenn en argant heuliet e beg gant ur greskenn ivez en argant, e gab en argant karget gant teir balafenn en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bérard de la Ville-au-Voyer.gif|100px]]
|<big>'''Bérard de la Ville-au-Voyer'''</big>
* En argant e dreustell en gul heuliet gant c'hwec'h torzhell en sabel, 3, 3.
[PPC]
|-
|[[Restr:Béraudière de la.gif|100px]]<br>[[Restr:Béraudière de la, alias.gif|100px]]
|<big>'''Béraudière (de la)'''</big>
* En glazur e groaz forc'hek en argant.
* Neuz all : palefarzhet ; e 1 ha 4 en glazur e groaz forc'hek en argant, e 2 ha 3 en aour e erez dispak en gul.
* Ger-ardamez : ''Nil nisi Deo''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bérault d'Estanges.gif|100px]]
|<big>'''Bérault d'Estanges'''</big>
* En gul e vleiz tremenant en argant eilet gant teir c'hregilhenn ivez en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bercle.gif|100px]]
|<big>'''Bercle'''</big>
* En glazur e dri leon leonparzhet e aour, krabanet ha teodet en gul.
[GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Berezay.jpg|100px]]
|<big>'''Bérezay'''</big>
* En glazur e c'hoaf en aour, beg e kab, eilet gant daou gleze en argant krogennet en aour, beg e kab ivez.
[PPC]
|-
|[[Restr:Berien.jpg|100px]]
|<big>'''Berien'''</big>
* En gul e groaz koñchek en aour, e gab ivez en aour karget gant teir c'hregilhenn en gul.
[ADV]
|-
|[[Restr:Berland de la Guitonnière.gif|100px]]
|<big>'''Berland de la Guitonnière'''</big><ref name="POI" /><ref>Ardamezioù kanus: "gwenneg" = ''merlan'' / Berland.</ref>
* En glazur e zaou wenneg en argant, ar skoed hadet gant steredennoù en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bergevin.gif|100px]]
|<big>'''Bergevin'''</big>
* En gul e gebrenn en aour, eilet e kab gant daou varr en argant, hag e beg gant ur greskenn ivez en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bergoet.gif|100px]]
|<big>'''Bergoed'''</big>
* En argant e gebrenn en sabel eilet gant teir c'hregilhenn ivez en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bergues.gif|100px]]
|<big>'''Bergues'''</big>
* En geot e deir mailhenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Beeguiere.gif|100px]]
|<big>'''Berguière'''</big>
* ''En gul e groaz e argant eilet gant peder c'hroazigenn ivez en argant, unan e pep konk.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Berien-d.gif|100px]]
|<big>'''de Berien'''</big>
* ''En argant e deir eilenn en gul ; e c'hrenngonk en aour karget gant ul leon en sabel.''
[GLB]
|-
|[[Restr:Beringhen-d.gif|100px]]
|<big>'''Beringhen'''</big>
* ''En argant e dri feul en gul, e gab en glazur karget gant div bempdeliaouenn en argant.''
[HGG] [PPC]<ref>Gant ur vi-koukoug : ''*Bebinghen''.</ref>
|-
|[[Restr:Béritault-1.gif|100px]]
[[Restr:Béritault-2.gif|100px]]
|<big>'''Béritault'''</big>
* ''En gul e deir sourin en aour'' (1696)
* Neuz all : ''en argant e gebrenn en glazur karget gant div goulm nijant penn-ouzh-penn en aour, heuliet ouzh kab gant div steredenn en aour hag ouzh beg gant tri fenn leon en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard.gif|100px]]
|<big>'''Bernard'''</big>
* ''En glazur e sourin en aour karget gant teir rodig-kentr en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Bernardais.gif|100px]]
|'''de la <big>Bernardais</big>'''
* ''En argant hadet gant kregilhennoù en gul, e erez rannet etre glazur ha sabel balirant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de Bazouges.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de Bazouges'''</big>
* ''En argant e sourin en glazur karget gant ur greskenn en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de la Bernardais.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de la Bernarday'''</big>
* ''En argant e gebrenn en gul heuliet gant teir steredenn en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de Bougy.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de Bougy'''</big>
* ''En glazur e deir dreustell gommek en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de Carentois.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de Carentois'''</big>
* ''En gul e gastell a dri zour en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard d'Estiau.gif|100px]]
|<big>'''Bernard d'Estiau'''</big>
* ''En argant e zaou leonparzh en sabel, an eil dreist egile.''
* Sturienn : ''Honneur et tout pour honneur''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard du Haut-Cilly.gif|100px]]
|<big>'''Bernard du Haut-Cilly'''</big>
* ''Benet etre gul hag aour, ar gul karget gant teir ruilhenn en aour, an aour karget gant teir dorzhell en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de la Houdière.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de la Houdinière'''</big>
* ''En argant e dour en sabel toet en gul war ur savenn c'heotet, skoret gant daou arzh en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de l'Isle-d'Aval.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de l'Isle d'Aval'''</big>
* ''En sabel e leon en argant leinet gant ur rodig-kentr ivez en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de keraberio.jpg|100px]]
|<big>'''Bernard de Keraberio'''</big>
* ''En gul e zaou gleze lammellet o beg ouzhab, heuilet gant div flourdilizenn, unan ouzh kab, unan ouzh beg, leziet gant div rodig-kentr, an holl en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de Lesmêe.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de Lesmêe'''</big>
* ''En aour e dri fenn morian en sabel, talwedek en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard de Rezay.gif|100px]]
|<big>'''Bernard de Rezay'''</big>
* ''En glazur e ziv dreustell gommek en argant, e gab en sabel karget gant tri marc'heg gwezboell en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernard du Treil.gif|100px]]
|<big>'''Bernard du Treil'''</big>
* ''Troc'het etre aour ha glazur, e gebrenn balirant en erminoù, heuliet ouzh kab gant div houadan en sabel hag ouzh beg gant ur groaz eoriek en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bernier de la Chapelle.gif|100px]]
|<big>'''Bernier de la Chapelle'''</big>
* ''En argant e dreustell en gul heuliet gant c'hwec'h pempdiliaouenn ivez en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Berruyer du Margaro.gif|100px]]
|<big>'''Le Berruier de Margaro'''</big>
* ''En glazur e dri fod en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Berruyer de Villiers.gif|100px]]
|<big>'''Le Berruier de Villiers'''</big>
* ''En glazur e helm en argant grilhet ha war-dreuz.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Berry de Lessay.gif|100px]]
|<big>'''Berry de Lessay'''</big>
* ''En argant e dri fenn gadgi en sabel gwakoliet en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertaud de la Guitonnière.gif|100px]]
|<big>'''Bertaud de la Guitonnière'''</big>
* ''En glazur e zaou braog en argant peuliet kein-ouzh-kein.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertaud du Hamel.gif|100px]]
|<big>'''Bertaud du Hamel'''</big>
* ''En aour e sourin en sabel karget gant teir bezantenn en argant, heuliet gant c'hwec'h ruilhenn en gul gouremet.''
[PPC]
|-
||[[Restr:Berthelot du Baschemin.gif|100px]]
|<big>'''Berthelot du Baschemin'''</big>
* ''En argant e zaou leon en sabel, an eil dreist egile.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Berthelot de Boumois.gif|100px]]
|<big>'''Berthelot de Boumois'''</big>
* ''Rannet etre erminoù ha glazur, e gebrenn heuliet gant teir mailhenn an eil en eben.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Berthelot de la Pavagère.gif|100px]]
|<big>'''Berthelot de la Pavagère'''</big>
* En argant e gebrenn en glazur eilet e kab gant div steredenn ivez en glazur hag e beg gant un erez dispak en sabel leinet gant ur greskenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Berthelot de Saint-Ilan.gif|100px]]
|<big>'''Berthelot de Saint-Ilan'''</big>
* En glazur e dri fenn leonparzh en aour, pep hini leinet gant ur flourdilizenn ivez en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Berthelot de Versigny.gif|100px]]
|<big>'''Berthelot de Versigny'''</big>
* En glazur e gebrenn en aour eilet gant teir bezantenn ivez en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertho de Maritaine 2.gif|100px]]
|<big>'''Bertho(u) de Maritaine'''</big>
* En aour e sparfell en sabel e benn a-gleiz, grizilhonet en sabel, eilet gant teir rodig-kentr en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Berthelot de la Rousselière.gif|100px]]
|<big>'''Berthois de la Rousselière et des Bretonnières'''</big>
* En argant e leon kurunennet en gul, e gab en glazur karget gant ur greskenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Berthou des Fontaines.gif|100px]]
|<big>'''Berthou des Fontaines'''</big>
* En aour e sparfell en sabel e benn e kleiz, ur skourrig geotet en e bav dehoù, eilet gant teir rodig-kentr en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertier de la Ville-Guénéal.gif|100px]]
|<big>'''Bertier de la Ville-Guénéal'''</big>
* En glazur e ejon skoelf en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertin d'Avennes.gif|100px]]
|<big>'''Bertin d'Avennes'''</big>
* Talbennanek etre argant ha gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertin de Bourdeille.gif|100px]]
|<big>'''Bertin de Bourdeille'''</big>
* Palefarzhet : e 1 en glazur e gleze peuliet en argant ; e 2 ha 3 en aour e deir rozenn en gul plantet war ur savenn c'heotet, e gab en glazur karget gant teir steredenn en aour ; e 4 en glazur e leon en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertram.gif|100px]]
|<big>'''Bertram'''</big>
* Teir c'havan, 2, 1 ; livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertrand de Coeuvres.gif|100px]]
|<big>'''Bertrand de Coeuvres'''</big>
* En argant e gebrenn en gul eilet gant teir c'halon ivez en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertrand-Geslin.gif|100px]]
|<big>'''Bertrand-Geslin'''</big>
* Palefarzhet : e 1 en aour e sourin en glazur karget gant teir steredenn en argant, e 2 ha 3 en glazur e lestr en argant mordoant war ur mor ivez en argant, e 4 en sabel e helm en aour war dreuz treuzet gant ur c'hleze sourinet e beg en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertrand du Hertré.gif|100px]]
|<big>'''Bertrand du Hertré'''</big>
* En argant e erez en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertrand-d-bzh.jpg|100px]]
|<big>'''Bertrand de Launay'''</big><ref name="NOR" />
* En aour e leon geotet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Bertrand de la Pichonnais'''</big>
|-
|[[Restr:Bertrand de la Roterie.gif|100px]]
|<big>'''Bertrand de la Roterie'''</big>
* En glazur e groaz en argant, konket gant ur penn leonparzh ivez en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Bertrand de Tronjoly'''</big>
[PPC]
|-
|[[Restr:Bertrand de Villelles.gif|100px]]
|<big>'''Bertrand de Villelles'''</big>
* En glazur e garv tremenant en aour, e gab en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bervet du Cosquer.gif|100px]]
|<big>'''Bervet ar C'hozhker'''</big>
''Bervet du Cosquer (Le)''
* En gul e groaz krouget en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Berziau de Molins.gif|100px]]
|<big>'''Berziau de Molins'''</big>
* En gul e deir melionenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Beschais de la Villeaubois.gif|100px]]
|<big>'''Beschais de la Villeaubois'''</big>
* En argant e greskenn en gul eilet gant teir steredenn ivez en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Besançon de Souligé.gif|100px]]
|<big>'''Besançon de Souligné'''</big>
* En aour e benn morian kordigellet en argant eilet gant teir melionenn c'heotet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Beschart.jpg|100px]]
|<big>'''Beschart''' pe '''Béchard de Saint-Baud'''</big>
* En glazur e dri fal en argant, 2, 1.
* Ger-ardamez : ''Memorare novissima tua''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Beschu de la Fraschetière 1.gif|100px]]<br>[[Restr:Beschu-Fraschetière-2.gif|100px]]
|<big>'''Beschu de la Fraschetière (Le)'''</big>
* En glazur e gerc'heiz en aour eilet gant teir c'hroaz Sant-Anton en argant.
* Neuz all : Palefarzhet : e 1 ha 4 en glazur e gerc'heiz en aour eilet gant teir c'hroaz Sant-Anton en argant, e 2 ha 3 barlennet etre aour ha glazur a eizh pezh, pep barlenn aour karget gant ur steredenn en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bescont-le.gif|100px]]
|<big>'''Beskont (ar)'''</big>
''Bescont (Le)''
* En glazur e bilikan en aour en e wedennoù ivez en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Besné-d-1.gif|100px]]<br>[[Restr:Besné-d-2.gif|100px]]
|<big>'''Besné (de)'''</big>
* Brizhet ha ginvrizhet etre aour ha gul.
* Neuz all : en argant e leon kudennek geotet.
[HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:Bessac de Cambon.gif|100px]]
|<big>'''Bessac (de)'''</big>
* En aour e leon an sabel eilet e kab gant div steredenn en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blason famille fr Bessart.svg|100px]]
|<big>'''Bessart du Parc'''</big>
* En argant e ziv dreustell en gul eilet gant seizh moualc'henn en sabel, 3,3,1
[PPC]
|-
|[[Restr:Bessart de la Bessardais.gif|100px]]
|<big>'''Bessart (Bessard) de La Bessardais'''</big>
* Ur greskenn eilet gant nav moualc'henn, 4 ha 5, leinet gant un drailhenn ; siell [[1216]], livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Besso-d.gif|100px]]
|<big>'''Besso (du)'''</big>
* En aour e deir c'hebrenn en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Besso-d-2.gif|100px]]
|<big>'''Besso (du)'''</big>
* Dek hanochenn, 4, 3, 2, 1 ; siell [[1380]], livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bethune.gif|100px]]
|<big>'''Béthune (de)'''</big>
* En argant e dreustell en gul.
* Ger-ardamez ː ''Nunquam marcessit virtus''
[PPC]
|-
|[[Restr:Bezay.gif|100px]]
|<big>'''Bezay'''</big>
* En argant e deir gwerzidenn kenstag en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Biaille de la Milletière.gif|100px]]
|<big>'''Biaille de la Milletière'''</big>
* En geot e zaouzek hanochenn en aour, 4, 4, 3, 1.
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Biard de la Colinière.gif|100px]]
|<big>'''Biard de la Colinière'''</big>
* En argant e dri ererig en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Biard du Val.gif|100px]]
|<big>'''Biard du Val'''</big>
* Palefarzhet etre glazur ha sabel, e groaz florañseg en argant karget gant nav hanochenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bidart de la Barrais.gif|100px]]
|<big>'''Bidart de la Barrais'''</big>
* En argant e zaou speg lamellet en sabel ereet en geot, eilet gant peder brizhenn erminig en sabel, unan e pep konk.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bidé de la Bidéaie.gif|100px]]
|<big>'''Bidé de la Bidéaie'''</big>
* En argant e leon en sabel krabanek ha teodek en gul eilet e konk 1 gant ur greskenn en glazur, e konk 2 gant ur steredenn en gul hag e beg gant un eil steredenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bidégan.gif|100px]]
|<big>'''Bidégan'''</big>
* En argant e deir sourin en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bidon de Sucé.gif|100px]]
|<big>'''Bidon des Rochettes'''</big>
* En argant e gebrenn en glazur eilet gant teir melionenn c'heotet.
[PPC]
|-
|[[Restr:Biet du Coudray.gif|100px]]
|<big>'''Biet du Coudray'''</big>
* En argant e ziv greskenn en gul an eil dreist eben ; e gab en glazur karget gant teir steredenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Biffart des Salles.gif|100px]]
|<big>'''Biffart des Salles'''</big>
* En argant e ziv wareg lammellet, an eil en glazur hag eben en gul, eilet gant pevar houarn-saezh en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bigarré.gif|100px]]
|<big>'''Bigarré'''</big>
* En aour e c'hwec'h moualc'henn en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bigarré (de Belle-Isle-en-Mer).gif|100px]]
|<big>'''Bigarré'''</big><ref>Genidik eus [[ar Gerveur]].</ref>
* Palefarzhet : e 1 geotet e leon en aour, e 2 ha 3 en aour e eor en sabel, e 4 en glazur e lestr mordoant en argant konket gant ur steredenn ivez en argant<ref>Treaseddoù disheñvel a gaver en eil konk.</ref>.
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Bignan (de)'''</big>
|-
|[[Restr:Bigot-l.jpg|100px]]
|<big>'''de Bigot'''</big>
* En argant e ziv dreustell en gul eilet gant c'hwec'h pempdelienn ivez en gul, 3, 2, 1.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bigot des Fontaines.gif|100px]]
|<big>'''le Bigot des Fontaines'''</big><ref>Familh c'henidig eus bro Berry. Aotrounez des Fontaines, des Marais, de la Motte ? ; beskonted Morogues; aotrounez la Touanne ha Chezelles, e bro Berry; Genetais, la Villefréhour ha Lourmel, e [[Pleuloc'h]]; les Salles ?; Neufbourg ?; Kergariou ([[Ploubêr]] ?).
Michel, bet noblet da vare Charlez V e 1369; Pierre, chuin Bourges e 1186; Nicolas, sekretour ar Roue e 1588, dimezet e Breizh gant Hélène Guiomar; ur floc'h ar Roue e 1588; an tad Roussaint de Saint Luc, aozer ur c'hounskrid diwar benn uhelidi Breizh e 1691; ur c'huzulier e Breujoù e 1732.
Skourr
Morogues en deus roet ur penn-letanant ar Morlu; aet da Anaon er bloaz 1781.
Skourr Préameneu, eus parrez [[Gwerial]], eskopti Roazhon, en deus roet ur ministr kehelioù; kont an impalaeriezh ha par Bro-C'hall; aet da Anaon e 1825</ref>
* ''En sabel e dri fenn leonparzh en aour''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bigot de Kerjégu.gif|100px]]
|<big>'''Bigot de Kerjégu (Le)'''</big>
* En argant e wiñver e limestra kurunennet en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bigot du Noyer.gif|100px]]
|<big>'''Bigot du Noyer (le)'''</big>
* En argant e leon kudennek en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bigot des Parquets.gif|100px]]
|<big>'''Bigot des Parquets'''</big>
* En argant e gebrenn en sabel eilet gant teir rozenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bigot de Runbezre.gif|100px]]
|<big>'''Bigot de Runbezre (Le)'''</big>
* En argant e ziv dreustell en gul eilet gant c'hwec'h pempdiliaouenn ivez en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bigot de la Villerabel.gif|100px]]
|<big>'''le Bigot de la Villerabel'''</big>
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en argant e leon kudennek en sabel kurunennet en gul, e 2 ha 3 en gul e greskenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Bigottière de Perchambault.gif|100px]]
|<big>'''Bigottière de Perchambault (de la)'''</big>
* En glazur e lammell zentek en aour eilet gant pevar fenn leon diframmet ivez en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bihan de Kerhellon.gif|100px]]
|<big>'''Le Bihan de Kerhellon'''</big> <ref>Aotrounez Kerhellon, e [[Gwinevez]].
Menegioù ha diskouezadegoù eus 1426 da 1534.
- '''Jean''' war dro 1510, dimezet gant Catherine de Kerscau.</ref>
* ''En erminoù e fempdiliaouenn en gul.''
[HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:Le Bihan de Keruzouarn.gif|100px]]
|<big>'''Bihan de Keruzouarn (Le)'''</big>
* En sabel e groaz pavek en argant, karget e kondon gant ur greskenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bihan de Pennelé.gif|100px]]
|<big>'''Bihan de Pennelé (Le)'''</big>
* En aour e gebrenn en gul difoupant diouzh ur mor en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Bihannic de Guicquerneau.gif|100px]]
|<big>'''Bihannic de Guicquerneau (Le)'''</big>
* En gul e zaou zelfin en aour peuliet penn-ouzh-penn.
[PPC]
|-
|[[Restr:Billarts.gif|100px]]
|<big>'''Billarts'''</big>
* En argant e erez dispak en sabel, pigoset hag iziliet en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Billeheust du Manoir.gif|100px]]
|<big>'''Billeheust du Manoir'''</big>
* En glazur e gebrenn faoutet en argant eilet gant teir rozenn ivez en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Billes de Kerfaven.gif|100px]]
|<big>'''Billes de Kerfaven'''</big>
* En argant e wezenn c'heotet hebiaet e kleiz gant ur steredenn en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Billette de Kerouel.gif|100px]]<br>[[Restr:Billette de Kerouel (alias).gif|100px]]
|<big>'''Billette de Kerouel'''</big>
* En sabel e deir zreustell en argant.
* Neuz all : en limestra e dri fesk treustellet ha peuliet<ref>http://heraldique.forumactif.org/t4885-position-pour-3-poissons?highlight=Poissons</ref> en aour, e gab en glazur karget gant teir hanochenn en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Billon du Domaine.gif|100px]]
|<big>'''Billon du Domaine'''</big>
* En glazur e gebrenn en aour eilet gant teir hanochenn ivez en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Billouart.jpg|100px]]
|<big>'''Billouart de Trémillec'''</big>
* En aour e groaz divouedet en glazur leinet gant div rodig-kentr en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Billy de la Briançais.gif|100px]]
|'''<big>Billy de la Briançais</big>'''
*En aour e groaz divouedet en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bilsic du Cleuzdon.gif|100px]]
|'''<big>Bilsic du Cleuzdon</big>'''
*En gul e groaz divouedet en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Binet des Tournelles.gif|100px]]
|'''<big>Binet des Tournelles</big>'''
*En gul e gab en aour karget gant teir c'hroazigan kroaziganek o zroad sanket en glazur.
[GdG]
Neuz all ː hervez Pol Potier de Courcy ː teir c'hroaz o zroad sanket
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Binolais des Verdières.gif|100px]]
|<big>'''Binolais des Verdières (de la)'''</big>
* En aour e dreustell gommek geotet karget gant un alarc'h en argant, eilet gant tri fav leon en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bintin.jpg|100px]]
|<big>'''Bintin (de)'''</big>
* En aour e groaz koñchek en sabel.
[HGG]
* En aour e groaz koñchek en sabel eilet gant peder flourdilizenn (siell [[1306]]).
[PPC]<ref>Ne ro ket livioù ar flourdilizennoù.</ref>
|-
|[[Restr:Bintin du Bodel.gif|100px]]
|<big>'''Bintin du Bodel'''</big>
* En sabel e zri skoedig en aour, ur rodig-kentr ivez en aour e kondon.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Bintin de Bodel.gif|100px]]
|<big>'''Bintin de Bodel (de)'''</big>
* Rannet : e 1 en argant e deir delienn gelenn c'heotet, e 2 en sabel e dri skoedig en aour.
[HGG]
|-
|[[Restr:De la Bintinaye.gif|100px]]
|<big>'''Bintinaye (de la)'''</big>
* En sabel e deir sourin en gul karget gant un dreustell ivez en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Biré de la Grenotière.gif|100px]]
|<big>'''Biré de la Grenotière'''</big>
* En glazur e varr greunavalenn dreustellet en aour karget gant tri greunaval digor en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bitaut du Plessis.gif|100px]]
|<big>'''Bitaut du Plessis'''</big>
* En sabel e gebrenn en argant eilet gant ur rodig-kentr ivez en argant e beg.
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Bizaie.gif|100px]]
|<big>'''Bizaie (de la)'''</big>
* En argant e zube en sabel<ref>Ardamezioù kanus : ''biset'' a reer e galleg eus un dube ''(Columba livia)''.</ref>.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bizeul de la Jaulnaye.gif|100px]]<br>[[Restr:Bizeul de la Jaulnaye 2.gif|100px]]
|<big>'''Bizeul de la Jaulnaye'''</big>
* En glazur e zaou lagad en aour treustellet<ref>Ardamezioù kanus : ''bizeul'' = ''bis uel'', "daou lagad", e galleg an {{XIIvet kantved}}.</ref>.
* Neuz all ː en argant e dreustell en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bizien.png|100px]]
|<big>'''Bizien'''</big>
* En glazur e groaz en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bizien de Kerigomarc'h.gif|100px]]
|<big>'''Bizien de Kerigomarc'h'''</big>
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en argant e dreustell en sabel eilet gant ur steredenn en gul e kab hag ur greskenn ivez en gul e beg ; e 2 ha 3, adpalefarzhet : e 1 ha 4 en gul, e 2 ha 3 en sabel e groaz en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blain.gif|100px]]
|<big>'''Blain (de)'''</big>
* Brizhet e greskenn en gul.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Blais.gif|100px]]
|<big>'''Blais (de)'''</big><ref>Aotrouien [[Champtoceaux]] ([[Maine-et-Loire]]), hag a oa en eskopti Naoned kent an [[Dispac'h gall]].</ref>
* En aour e dreustell en gul eilet gant c'hwec'h moualc'henn gouremmet ivez en gul, 3, 3.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blais de la Violière.gif|100px]]
|<big>'''Blais de la Violière'''</big>
* En glazur e bemp buan en argant tremenant an eil dreist egile, un eilenn en gul balirant ha peuliet.
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Blanc (le).gif|100px]]
|<big>'''Blanc (Le)'''</big>
* En glazur e dreustell en aour eilet e kab gant ur greskenn en argant leinet gant ur steredenn en aour hag hebiaet gant div steredenn ivez en aour, hag e beg gant ul leon tremenant en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Blanc de la Baume.gif|100px]]
|<big>'''Blanc de la Baume (Le)'''</big>
* Troc'het etre gul hag aour, e leon leonparzhet troc'het etre argant ha sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Blanc de Guenrouet.gif|100px]]
|<big>'''Blanc de Guengueret (Le)'''</big>
* En gul e deir sourin en aour.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blanchard de la Blanchardaye.gif|100px]]
|<big>'''Blanchard de la Blanchardais'''</big>
* Pemp talbennan (siell [[1379]]) ; livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blanchard de la Burahaye.gif|100px]]
|<big>'''Blanchard de la Buharaye'''</big>
* En glazur, e deir greskenn en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Blanchard des Fougerais.gif|100px]]
|<big>'''Blanchard des Fougerais'''</big>
* En argant, e ziv dreustell e sabel, karget pep hini gant ur vailhenn en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Blanchard de Keranduel.gif|100px]]
|<big>'''Blanchard de Keranduel'''</big>
* En gul, e c'horverig en argant
[PPC]
|-
|[[Restr:Blanchard de la Burahaye.gif|100px]]
|<big>'''Blanchard du Minihic'''</big>
* En glazur, e deir greskenn en argant
(skourr hini Buharaye)
[PPC]
|-
|[[Restr:De la Blanchardaye.gif|100px]]
|<big>'''Blanchardaye (de la)'''</big>
* En gul, e vlourdilizenn en argant
*[GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Blanche de Toussaint.gif|100px]]
|<big>'''Blanche'''</big>
* Div erez kein ouzh kein, o divaskell e beg (siel 1390). Livioù dizanavezet
*[PPC]
|-
|[[Restr:Blandin de la Guibetière.gif|100px]]
|<big>'''Blandin de la Guibetière'''</big>
* En argant e zrailhenn en sabel.
[PPC]
|-
|[[Restr:Blason de Mirebeau.gif|100px]]
|<big>'''Blason de Mirebeau (de)'''</big>
* Sourinet a c'hwec'h pezh (siell [[1246]]) ; livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Bot-d.jpg|100px]]
|<big>'''du Bod'''</big>
* ''En gul e gastell en aour mogeriet en sabel leinet gant tri zour bannielek, an hini kreiz uc'heloc'h eget an daou all.''
[HGG]
|-
|[[Restr:du Bot de Kerbot.gif|100px]]
|'''<big>du Bot de Kerbot</big>'''<ref>Aotrounez Kerbod ha Keralvez, e Sarzhav; Grego, e Surzur; markiz ar Roc'h, e Roche, en Santoz; Trevarez, e Laz; Koad ar Moal, e Plouzevede; Gournoaz, e Gwiskri; beskont ar C'hurru, e Milizag.
Meneget e 1536, 1669
Skourr Grégo aet da get e 1826</ref>
* ''en glazur e gebrenn en aour, heuliet gant teir fempdiliaouenn en arc'hant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Botloy.jpg|100px]]
|<big>'''Botloi'''</big>
* ''Palefarzhet etre aour ha glazur.''
[HGG]
|-
|[[Restr:Kermoisan-d.jpg|100px]]
|<big>'''le Bourgeois'''</big>
* ''En gul e seizh kregilhenn en argant, 3, 3, 1''<ref>Heñvel ouzh ''Kermoisan (de)''.</ref>. -->
|-
|[[Restr:Buret de la Massais.gif|100px]]
|'''<big>Buret</big>'''
* ''En argant e c'horlusk en mouk, kokillennek en geot, ha treustellet''.<ref>Aotrounez la Massais, eskopti Roazhon.
Ur sekretour ar Roue e 1764. Ur c'hrefier eus an aferioù sivil e [[Breujoù Breizh]] e 1785</ref>
|}
== C ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Cabellic-l.jpg|100px]]
|'''<big>Cabellic</big>''' <ref>Meneget e 1443, e [[Perroz-Gireg|Perros-Gireg]], bro-Dreger, eskopti Dol..
- '''Yves''', eskob Kernev e 1276</ref>
* ''En gul e groaz krouget en argant, ur groazig ivez en argant e pep konk''
[PPC]
|-
|[[Restr:Caignart.gif|100px]]
|'''<big>Caignart</big>''' <ref>Aotrounez Kerbuchard ha Clachamp, e [[Pluverin]]; Coëtservel; Brangolo, e [[Zinzag-Lokrist|Zinzag]].
- '''Olivier''', gwareger en
un
diskouezhadeg Yann Beaumanoir e 1350;
- '''Jean''', dimezet da Madeleine Mosnier war dro 1560.
- Ar re Brangolo kemmesket gant ar re Chefdubois e 1697.</ref>
* ''En gul e leon en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Caillard.gif|100px]]
|'''<big>Caillard</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro-Añjev. Ardamezeg 1696.
- Ur aoditour er c’hontoù e 1747</ref>
* ''En aour e dreustell gwezboellek etre argant ha glazur a deir derenn''
[PPC]
|-
|[[Restr:Cambout-d.jpg|100px]]
|<big>'''du Cambout'''</big>
* ''en gul e deir dreustell gwezboellek en argant hag en glazur a ziv rezenn'' (siell [[1405]]).
* Sturienn : ''Jamais en vain''
[PPC]
|-
|[[Restr:Chaffault-d.jpg|100px]]
|<big>'''du Chaffault'''</big>
* ''en geot e leon en aour krabanet, teodet ha kurunennet en gul'' (siell [[1470]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Chapelain de Kerezoult.gif|100px]]
|'''<big>Chapelain de Kerezoult</big>'''
* ''en argant e deir sourin en gul, e c'hrenngonk ivez en gul karget gant ur steredenn en argant''.
[PPC]
|-
|[[File:de la Chapelle.gif|100px]]
|'''<big>de la Chapelle</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se, er Chapel-Ploermael; Moulleg; Serent; Pestivien; les Brieux, parrez Plélann-Veur
Menegioù eus 1426 da 1513
'''Olier''', marichal-meur Breizh e 1318</ref>
* ''en gul e dreustell en erminoù''
[PPC]
|-
|[[Restr:Du Chastellier de Corps-Nuds.gif|100px]]
|'''<big>du Chastellier</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se e Kornuz; la Hautays e Trevo; Preauvé e Gwern; Chatelaugier e Ferred; la Jaroussaye, e Gentieg</ref>
* En gul e vrec'h e dehoù loc'hant a-gleiz, o zerc'hel ur vloudilizenn en argant, heuliet gant pevar bezantenn ivez en argant, unan e kab, daou el lezioù, unan e beg
[PPC]
|-
|[[Restr:Cherdel de Traoustang.gif|100px]]
|'''<big>Cherdel</big>'''<ref>Aotrounez Traoustang, e Kamlez</ref>
* En argant e ziv naer o gwidilañ penn ouzh penn
(GdG)
|-
|[[Restr:Cillart de la Villehélio.gif|100px]]
|'''<big>Cillart</big>'''<ref>Aotrounez Villehelio, e [[Plourc'han]]; Villeneuve, Coatarsant ha Lezerec, e [[Lanvaodez]]; Kerilis ha Kersaliou, e [[Pleuvihan]]; Kerasntivel; Landes; Pratiliy, Kergomar, Suville, e [[Tremelar]]; Kerguezennec, Kermainguy ha Kerantrez, e [[Tredarzeg]]; Clezmeur; Kerouazet
''* '''Henri''', eus parrez [[Pleuvihan]] hag e gwreg Jehanna, o deus diazezet Beauport e 1312.''
''* '''Eudon''', floc'h Charlez Bleiz, bet graet prizonnier gantañ e-kerzh emgann [[Ar Roc'h-Derrien|Ar Roc'h-Derien]] e 1356;''
''* '''Jean''', abad Beauport e 1376;''
''* '''Jean''', floc'h marchosioù Loeiz a Anjou, roue Sikilia; en deus bet digant ar priñs se promesa 11.025 florin en aour, evitañ hag evit an 30 goaf eus e strolland, hag e oa e penn e-kerzh brezel adperc'hennidigezh rouantelez Sikilia e 1384;''
''* '''Pierre''', mab da Yann, dimezet da Gatell la Lande war dro 1423;''
''* '''Geoffroy''''' : ''touet en deus d'an dug etre uhelidi Goeloù e 1437;''
''* '''Toussaint Cillart''', ha '''Jean-Bonaventure-Toussaint''', pennc'hrefierien mirourien-seier e Breujoù Breizh, ar c'hentañ e 1719, an eil e 1760.''
''* ur brigadier troadigiezh e 1780;''
''* Uu penn strollad-listri e 1786;''
''* Triezel bet fuzuilhet e Kiberen e 1795''</ref>
* En gul e gorn-hemolc'h en argant, lêrennet heñvel ouzh lammell
Sturienn ː Mon corps et mon sang
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Clavier.gif|100px]]
|'''<big>Le Clavier</big>'''
* En gul e zaou alc'hwez en argant kein ouzh kein ha lammellet<ref>Aotrounez a Pageotière, Boisbidé, Moulin, Miniac, e [[Minieg-Morvan]]; la Bassetière, Villenouveaux, Ferrières.
'''Jean''', sekretour ar Roue e 1655;
Daou denjentil e gwenaerezh ar Roue e 1695;
Skourr Minieg e n'eus kemmesket gant ar re ''de France''; Skourrioù all aet da get.</ref>[PPC]
|-
|[[Restr:Coligny-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Coligny'''</big>
* En gul e erez en argant pigoset, iziliet ha kurunet en glazur.
[PPC]
|-
|[[Restr:Courmeau de Leurmen.gif|100px]]
|<big>'''Courmeau de Leurmen'''</big>
* ''En gul e deir c'hregilhenn en argant.''
[GLB] [PPC]
|}
== D ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Daghon de la Justonnière.gif|100px]]
|'''<big>Dachon de la Justonnière</big>''' <ref>Aotrounez la Justonnière, la Bérangeraye, la Varanne-Saint-Père ha les Rigaudières, e [[Mezansker]]; la Ragotière, la Billière ha la Salmonière, e [[Sant-Ervlon-ar-Roz|Sant-Ervlon-ar-Ro]]<nowiki/>z; Lorière, e [[Nozieg]]; Flessan.
'''Jean''', aotrou la Justonnière, aet da Anaon e 1498, dimezet da uillemine Cuischard, tad ha mamm '''François''', a veve e 1529, pried Jeanne Blanchet, itron la Bérangeraye; diganto '''Guillaume''' ha '''Jean'''.
'''Guillaume''', tad '''Jean''', tad-kozh '''Jacques''', kuzullier ou prezidial ha chuin [[Naoned]] e 1697, dimezet e 1599 da Anne Cassard, e ziskennidi staliet e bro Añjev, en o mesk ur marc'heg-floc'h mestr-meur urzh Malta e 1779, hag ur merc'h degemeret e Saint-Cyr e 1786</ref>
* ''En gul e zaou leonparzh en aour an eil dreist egile''
[PPC]
|-
|[[File:Daen-d.jpg|100px]]
|<big>'''Daen'''</big>
* ''En glazur e dri arbenn demm en aour kerneliet ivez en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Daniel de la Motte.gif|100px]]
|'''<big>Daniel de la Motte</big>''' <ref>
Aotrounez la Motte, beli Dinan. Ardamezeg 1690. Keloù muioc'h ebet.</ref>
* ''En glazur e deir steredenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Daniel de Kergomar.gif|100px]]
|'''<big>Daniel de Kergomar</big>''' <ref>
Aotrounez Kergomar ha Beaupré, e [[Korle]]; Kervegan, e [[Botoha]].
- '''Yves''', allouez Korle e 1705;
- '''Christophe-Clair''', penn barner-konsul [[Naoned]] e 1774, ha maer Naoned e 1789; aet da Anaon e 1817.</ref>
* ''En gul e lammell en aour, heuliet e kab hag e beg gant ur bezantenn ivez en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Derval.gif|110px]]
|<big>'''de Derval'''</big>
* ''En gul e nav bezantenn en aour, 3, 3, 3.''
|-
|
|<big>'''Dwrgalet'''</big>
Aotrounez Kerloioù, parrez Plouilio.
Bet dizarbennet e [[1670]], beli [[Montroulez]].
Ardamez ebet.
|-
|[[Restr:Noir-l-2.jpg|100px]]
|<big>'''An Du'''</big>
''Le Noir''
* En argant e c'hwec'h ruilhenn en gul gouremet ; ur skoed en glazur er c'hondon.
|}
== E ==
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Eberard.jpg|100px]]
|<big>'''Eberard'''</big> <ref>Aotrounez le Colombier, e [[Pleudehen]].
- '''Joscelin''', test e diazezidigezh Sant-Maloù [[Dinan]] e 1489;
- '''Gilles''', unan eus ar Re-Unanet Sant-Maloù hag o deus aloubet ar c'hastell e 1590;
- ur sekretour ar Roue 1703.</ref>
* ''En glazur e deir c'hreskenn en argant, 2 e kab, 1 e beg, ur steredenn en aour e kondon''.
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Des Ebles.gif|100px]]
|'''<big>des Ebles</big>''' <ref>Keloù ebet diwar benn an aotrouniezhoù.
'''Perrot''', en deus sinet feur-emglev [[Gwenrann]] e [[Lambal]] e 1381.</ref>
* ''Dougen a ra ul leon savant'' (livioù dizanavezet)
[PPC]
|-
|[[Restr:De l'Ecluse de Longraye.gif|100px]]
|'''<big>de l'Ecluse</big>''' <ref>Aotrounez Longraye, Trevoedel, eskopti Kernev ([[Beuzeg-ar-C'hab|Beuzeg]] ?). Ardamezeg 1696</ref>
* ''En argant e gebrenn en sabel heuliet gant daou delfin geotet e kab ha gant un aval-pin ivez en geot e beg''
[PPC]
|-
|
|'''<big>de l'Ecorse</big>''' ː gwelout '''<big>de Lescorce</big>'''
|-
|[[Restr:Eder de Beaumanoir.jpg|100px]]
|'''<big>Eder</big>''' <ref>Aotrounez Beaumanoir, en al [[Al Leslae|Leslae]]; baron la Fontenelle, e [[Tregaeg]]; aotrounez la Villedoré ha la Villeraoul e [[Sant-Brieg|Saozon-Sant-Brieg]], Guerligon en [[Kaouennieg]], Kerrien, e [[Treglañviz]], la Haye ha la Mastinais, e [[Merzhelieg]], l'Ongle ha la Motte-Isar, e [[Gwenred]].
- '''Guillaume''', en deus sinet emglev Gwenrann 1364;
- '''Raoullet''', prezidant e ar Gontoù e 1417;
- '''Guillaume''', eskob Sant-Brieg (aet da Anaon e 1431);
- '''Jean''', marc'heg an Erminig e 1454;
- '''Guillaume''', abad Sant-Gweltaz ha Boken, ha goude eskob Kernev (aet da Anaon e 1546)
- '''Guy''', Unannet brudet, gouarner Douarnenez, bet laket d'ar marv e 1602;
</ref>
* ''En gul e dreustell en argant, heuliet gant teir fempdiliaouenn ivez en argant''
[PPC]
|-
|[[File:Ellen-ledinec.jpg|100px]]
|<big>'''Ellen de Ledinec'''</big>
* ''En sabel e gastell en aour.''
|-
|[[Restr:Arsac-d.jpg|100px]]
|'''<big>d'Arsac / d'Erzac</big>'''
* ''En sabel e erez dispak en argant pigoset ha krabanet en gul.''
[PPC]
|}
== F ==
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Fablet.jpg|100px]]
|<big>'''Fablet'''</big> <ref>Aotrounez la Motte (?), eskopti Roazhon.
Ur c'huzulier er prezidial, maer, letanant-jeneral ar polis, ha kannad Roazhon er Stadoù e 1780;</ref>
* ''En gul e groaz en argant karget gant pemp brizhenn erminig en sabel, e gab en glazur karget gant teir steredenn en argant.''
* sturienn : Ex voto publico
[PPC]
|-
|[[Restr:Fabre.jpg|100px]]
|<big>'''Fabre'''</big> <ref>Aotrounez les Oroux (?), hep muioc'h titouroù.
Ne ouzer ket resis m'az eus ul letanant archerien e Gwened e 1780, en anv se, tad ur baron an impalaeriezh, letanant-jeneral e 1832( marvet e 1858), e oa eus ar familh-se. (PPC)</ref>
* ''En glazur e gebrenn en argant heuliet e kab gant daou morzhol en aour hag e beg gant ur garreg ivez en aour war ur savenn en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Fabri de Bonnepart.gif|100px]]
|'''<big>Fabri</big>''' <ref>Familh c'henedig eus bro Toskana; aotrounez Bonnepart, e [[Teiz]], eskopti Gwened.
- '''Guillaume''', chaloni [[Naoned]] ha prokulor an Dug e lez Roma e 1484;
- un dilennad eus parrez [[Baod]] e 1513;
- '''Jacques''', letanant-jeneral [[Gwened]] eus 1558 da 1570;
- '''Jean''', abad [[Landevenneg]] e 1561</ref>
* ''En glazur e sourin en aour karget gant ur rozenn en gul, hag heuliet gant div steredenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Fabroni.gif|100px]]
|'''<big>Fabroni</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Italia. Aotrou e Breizh e [[Presperieg]], [[Ploermael]], Baen (?), [[Algam]].
- '''Paul''', bet broadet dre lizheroù e 1566, dimezet da Françoise Allory, hag o deus bet Alexandre, aotrou le Gras, prokulor ar Roue e [[Ploermael]] e 1607, dimezet gant Anne Bréhault.
- Kuzulierien e [[Breujoù Breizh]]
e
1698, 1731, 1749</ref>
* ''En glazur e sourin en aour karget gant tri morzhol en sabel, heuliet e kab gant ur pellen en arc'hant ha gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Fagon.gif|100px]]
|'''<big>Fagon</big>''' <ref>Familh c'henedik eus Pariz.
- '''Antoine''', mab d'ur medisin Louis XIV, ha Marie Noisereau, abad [[Sant-Meven]], eskob Lombez, hag eskob [[Gwened]] e 1719; aet da Anaon er bloaz 1742.</ref>
* ''En glazur e leon savant e kleiz en aour, o sellout e un danvad tremenant en argant, war ur savenn geotet; heuliet e kab kleiz gant un heol en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Du Fail.gif|100px]]
|'''<big>du Fail</big>''' <ref>Barradur ar re Raguenel. Aotrounez al lec'h se e [[Domloup]]; Château-Létard, e [[Sant-Ervlon-an-Dezerzh|Sant-Ervlon]]; la Hérissaye, e [[Pleveleg]];
- '''Raoul''', test e-barzh un donezonadur d'an abati Savigné e 1148;
- '''Noël''', kuzulier e prezidial ha goude e Breujoù Roazhon e 1571; aozer meur a levrioù diwar barnadurezh ; aet da Aaon e Roazhon er bloaz 1591</ref>
* ''Palefarzhet etre argant ha sabel.''
[PPC]
|-
|[[File:Faucigny-lucinge-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Faucigny-Lucinge'''</big>
* ''Peuliet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh, hag a zo Lucinge.''
[PPC]
|-
|[[Restr:La Faye de Saint-Genis.gif|100px]]
|'''<big>La Faye de Genis</big>''' <ref>Familh c'henedigk eus bro Limousin; Aotrounez Genis.
- '''Laurent''', eskob [[Sant-Brieg]] e 1375; treuzkaset da [[Avranches]] e 1379; aet da Anaon er bloaz 1391</ref>
* ''En gul e groaz en argant; e gab gourc'hranellek ivez en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Fontaine-dl.jpg|100px]]
|<big>'''Ar Feunteun'''</big>
''Fontaine (de la)''
* En glazur e dreustell skoulmet en aour eilet gant teir c'hregilhenn en argant, 2, 1.
[PPC]
|-
|[[Restr:Forest-goasven.jpg|100px]]
|<big>'''Forest-Gwazhwenn'''</big>
''Forest de Goasven (de la)''
* En glazur e c'hwec'h pempdeliaouenn en aour, 3, 2, 1.
[PPC]
|}
== G ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Gabard.jpg|100px]]
|<big>'''Gabard'''</big> <ref>Aotrounez e [[Gwerzhav]], [[Sant-Filberzh-Deaz]], [[Merzhelieg]], [[Sant-Pêr-Raez]], Teieleg, [[Kerlouevig]], [[Pornizh]] (Itron-Varia), [[Bouez]].
'''- Jean''', aotrou la Noë, tad da François, doktor war an droed hag unan eus kabitened gwarnizon '''Naoned''' e 1543, bet noblet e 1547; dimezet, 1° da Jeanne Giraud, 2° da Louise Brecel;
- daou c'huzulier e [[Breujoù Breizh]], adalek 1573;
- ur provost ar varichaled e 1617; ur marc'heg an Urzh e 1638</ref>
* ''En gul, div steredenn en aour e kab, ur greskenn en argant e beg.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Gabillard.jpg|100px]]
|<big>'''Gabillard'''</big> <ref>Genidig eus [[Mederieg]].
Ur penn-ofiser er brezelioù ar chouanerezh, bet noblet e 1816.</ref>
* ''En argant e gaouenn en glazur, lagadek, pigosek hag iziliek en gul, heuliet a-ehoù gant ul lilienn en gwirion hag e kleiz gant ur c'hleze en gul dornek en aour ; e gab en errminoù''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Gabriau-de-Riparfons.gif|100px]]
|'''<big>Gabriau</big>''' <ref>Genidik eus bro Boatev.
Daou c'huzulier e [[Breujoù Breizh]] adalek 1594.</ref>
* ''En glazur e c'harv tremenant en aour.''
[PPC]
|-
|[[File:Gac-l.jpg|100px]]
|<big>'''Le Gac de Lansalut'''</big>
* ''En aour e leon en sabel, krabanet ha teodet en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Gadagne.gif|100px]]
|'''<big>de Gadagne</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Provañs.
- Un aluzenner ar rouanez Louise de Lorraine, abad [[Lokentaz]] e 1582 (aet da Anaon e 1593).</ref>
* ''En gul e groaz garzentek en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le-Gall.jpg|110px]]
|<big>'''Ar Gall'''</big>
* En argant e leon krabanet ha teodet en aour ; div dreustell balirant en aour.
|-
|[[Restr:Garic-d.jpg|110px]]
|<big>'''Garig'''</big>
''Garic (de)''
* En argant e galon en gul, kurunennet en aour.
|-
|[[Restr:Garic-rondour-d.jpg|110px]]
|<big>'''Garig a Roudour'''</big>
''Garic de Roudour (de)''
* En argant e dreustell en gul eilet gant teir c'hregilhenn ivez en gul, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Garnier-2.gif|110px]]
|<big>'''Garnier'''</big>
* En argant e ziv sourin en gul, c'hwec'h kregilhenn ivez en gul e e c'houremm, 2, 2, 2.
|-
|[[Restr:Goaffuec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Goaffueg'''</big>
''Goaffuec (de)''
* En argant e deir femdeliaouenn en glazur, 2, 1 ; ur voualc'henn en glazur e kondon.
|-
|[[Restr:Goalez.jpg|110px]]
|<big>'''Goalez'''</big>
* En gul e greskenn en argant eilet gant c'hwec'h kregilhenn ivez en argant, 3, 3.
|-
|[[Restr:Goallon-d.jpg|110px]]
|<big>'''Goallon'''</big>
* En erminoù e deir zreustell en sabel.
|-
|[[Restr:Goaradur-d.jpg|110px]]
|<big>'''Goaradur'''</big>
* En gul e ziv greskenn en argant kein-ouzh-kein.
|-
|[[Restr:Goarand-l.jpg|110px]]
|<big>'''Goarand'''</big>
* En aour e dreustell en sabel, eilet gant teir melchonenn gevliv, 2, 1.
|-
|[[Restr:Godet-bzh.gif|110px]]
|<big>'''Godet'''</big>
* En argant e wezenn-olivez c'heotet, eilet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur peuliet, teir war bep tu ; e gab sourinet a c'hwec'h pezh etre argant ha sabel.
|-
|[[Restr:Gonidec-l.gif|110px]]
|<big>'''Ar C'honideg'''</big>
''Gonidec (Le)''
* En argant e deir sourin en glazur.
|-
|[[Restr:Gouer-l.jpg|110px]]
|<big>'''Gouer (ar)'''</big>
* En glazur e zri heol en aour, 2, 1.
[HGG]
|-
|[[Restr:Gouere.jpg|110px]]
|<big>'''Gouere'''</big>
* En argant e leonerer en gul, krabanet, teodet ha pigoset en aour.
[HGG]
|-
|[[Restr:Gouesdin-d.jpg|110px]]
|<big>'''Gouezlin'''</big>
''Gouëzlin (du)''
* En glazur e binenn en aour frouezhiek ivez en aour, ar c'hef karget gant ur c'honikl en argant.
[ADV] [HGG]
|-
|[[Restr:Goff-l.gif|110px]]
|<big>'''Ar Gov'''</big>
''Goff(Le)''
* En argant e gastell en sabel.
|-
|[[Restr:Aulnette du Plessis.jpg|110px]]
|<big>'''Gwernig ar Genkiz'''</big>
''Aulnette du Plessis''
* En glazur e deir greskenn en argant, 2e kab, 1 e beg.
[HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:Aulnières-d.jpg|110px]]
|<big>'''Gwernioù'''</big>
''Aulnières (d')''
* ''En glazur hadet gant hanochennoù en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Goaz-Froment-d.jpg|110px]]
|<big>'''Goaz-Froment'''</big>
* ''En argant e deir eilenn treustellet en gul heulliet gant dek moualc'henn en sabel, 4, 3, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Goaz-quelen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Goaz-Kelenn'''</big>
* ''En aour e dreustell en sabel karget gant teir gwezenn en argant.''
|-
|[[Restr:Goazmoval-d.jpg|110px]]
|<big>'''Goazmoval'''</big>
* ''En glazur plezhek en argant a c'hwec'h pezh ; ur greskenn en gul e kab.''
|-
|[[Restr:Guéhéneuc de la Villeneuve.gif|100px]]
|'''<big>Guéhéneuc</big>'''<big>, pe '''Guéhenneuc'''</big> <ref>Aotrounez la Villeneuve ha la Vieuville, e Toussaints ?; Garnouët, la Porte, ha Launay-Caro, e [[Mozhon]]; Goishue, e [[Lanhelen]]; la Bruyère, e [[Landujan]]; Lantricher; la Forestrie, Treffouët, la Ville-Morin, le Roz, Chantepie, le Paz; la Rivière, e Saint-Léger ?; Lozier, e [[Pluvaelgad]]; la Roncière, Glécouët ha Coëtuhan, e [[Brehant-Loudieg]].</ref>
* ''En glazur e leon leonparzhet en argant, heuliet ouzh kab gant div vlourdilizenn ivez en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Guéhéneuc de la Briançais.gif|100px]]
|'''<big>Guéhéneuc de la Briançais</big>'''
* ''En gul e leon en argant heuliet gant pemp steredenn en aour, 2, 2, 1; e c'hrenngonk en glazur''
(PPC)
|-
|[[Restr:Guéhéneuc.gif|100px]]
|'''<big>Guéhéneuc</big>''' <ref>Ur melestrour eus ar c'hoadoù, kont eus an impalaeriezh, senedour ha goude par eus Bro-C'hall; tad d'ul letanant-jeneral e 1830, ha d'ar varichalez Lannes, dugez Montebello.</ref>
* ''Troc'het; en 1, en geot e c'hleze en aour; e 2, en glazur ha skoedig en aour, heuliet er gourem gant pemp steredenn argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Goazouhalle-d.jpg|100px]]
|<big>'''Goazouhal'''</big><ref>Diasur eo ar stumm brezhonek.</ref>
''Goazouhalle (de)''
* ''En gul e dreustell en argant, diforc'het e kab gant un drailhenn en aour a bevar c'hastell.''
|-
|[[Restr:Gouern-de-la-porte.jpg|100px]]
|<big>'''Gwern ar Borzh'''</big>
''Gouern de la Porte''
* En aour e zaou leonparzh en gul, an eil dreist egile.
[HGG]
|}
== H ==
{| class="wikitable"
|-
|[[File:Habasque.jpg|100px]]
|<big>'''Habasque''', e brezhoneg '''an Habask'''</big> <ref>Aotrounez Tregoadalan, e [[Plouganoù]].
Ar skourr Tregoadalan kemeset gant ar re '''La Haye''' e 1568.</ref>
''e galleg ː'' Le Doux
* ''En aour e zaou leon en gul, an eil dreist egile''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Habel2.jpg|100px]]
|<big>'''Habel'''</big> <ref>Aotrounez la Touche, e [[Pleven]]; Meutel, e [[Plevenon]]; Penguilly, e [[Landehen]]; la Haydurand, Saint-Mirel, e [[Plened-Yugon]]; Kerhuis, Kermarquer ?
- '''Alain''', bet test e-barzh un donezadur graet gant Geoffroy de Penthièvre e Sant-Albin-ar-C'hoad e 1167;
- '''Pierre''', aotrou la Touche, hag e gwreg '''Anne Paignon''', aet da Anaon e 1438.</ref>
* ''En argant e deir joskenn moc'h-gouez en sabel diframmet en gul, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Haffont-d.jpg|100px]]
|<big>'''Haffont'''</big> <ref>Aotrounez Kerulat, e [[Pornaleg-Leskonil|Pornaleg]]; Lestriagat, e [[Triagad]]; Kerescant, Pratmaria, e [[Lokmaria-Kemper|Lokmaria]].
Meneget etre 1426 ha 1562 e [[Plouivel]] (?), [[Pornaleg-Leskonil|Pornaleg]], [[Triagad]], [[Beuzeg-ar-C'hab]].
- '''Henri''', o vevañ e 1426, dimezet gant '''Amice de Lezongar''';
- ur merc'h e Saint-Cyr 1788;
- ur c'habiten troadegiezh bet fuzuilhet e [[Kiberen]] e 1795</ref>
* ''En gul e gudon en argant pigoset hag iziliet en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Haicault du Pont.gif|100px]]
|'''<big>Haicault</big>''' <ref>Aotrounez du Pont, e [[Tourig]].
Ur maer [[Kastell-Briant]] e 1696</ref>
* ''En argant e sourin en glazur''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Hersé.gif|100px]]
|'''<big>de Hersé</big>'''
* En glazur e deir oged en aour.<ref>Familh c'henidik eus bro mVaen; aotrounez al lec'h se, du Coudray, de Rubesnard.
Un eskob [[Dol]] e 1767;
Ur vikel-vras ha priol Kernitron, e [[Lanneur]], bet fuzuilhet e [[Kiberen]] e 1795;
Un eskob [[Naoned]] e 1838, aet da Anaon e 1849.</ref>
|-
|[[Restr:Hévin de la Thébaudaye.gif|100px]]
|'''<big>Hévin</big>'''
* En glazur e eor en arc'hant heuliet gant div steredenn ivez en arc'hant<ref>Familh c'henidik eus Bro Iwerzhon. Aotrounez la Thébaudaye, e [[Gevrezeg]]; Margat.
- '''Pêr''', alvokad e Roazhon,
- '''Pêr''', e vab, juriskonsul , prokulor-sindik ha kannad kentañ Roazhon e 1671; aet da Anaon e 1692;
- un marc'heg-skañv mirourien ar Roue, bet gloazet e-kerzh emgann Steinkerque e 1692;
- ur penn-c'hrefier eus an Imbourc'hioù e 1756</ref>
|-
|[[Restr:Ugues.jpg|100px]]
|<big>'''Huon'''</big>
''Ugues''
* En glazur e garv tremenant en argant, kernielet ha krabanet en aour.
[PPC]
|}
== I ==
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Iffer-d.jpg|100px]]
|<big>'''d'Iffer'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se ha Rougeraye, [[Egineg]].
'''Acharis''' en deus sinet emglev [[Gwenrann]] 1381</ref>
* ''En argant e zri ezev en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Iffert.jpg|100px]]
|<big>'''Iffer'''</big>
''Iffer'', ''Iffert''
* ''En sabel e zri ezev en aour.''
[HGG]
|-
|[[Restr:Imbault.jpg|100px]]
|'''<big>Imbault</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Bonthieu; aotrounez la Mothe; la Charlottière, e bro Douren; Ramezeaux, Mesnil-le-Fêtu; Marigny, e-kichen Orleans̃. Bet dalc'het e 1668, beli Naoned.
- '''Pêr''', kabiten ur gompagnunezh kezeg-goaferien, dimezet da vMichelle Postel en Abbeville e 1448;
- '''Guillaume''', bet lazhet e-kerzh emgann Saint-Quentin e 1557;
- '''Melaine''', eus kezeg-skañv an Daofin 1666;
- ur merc'h e Saint-Cyr e 1701;
- ur penn-c'hrefier e [[Breujoù Breizh]]
e 1720;
- Ul lodenn eus ar familh se staliet e Saint-Domingue.</ref>
* ''En gul e bemp c'housourin en argant.''
* Sturienn ː ''Evertendum gigantes''
[PPC]
|-
|[[Restr:Imbert de la Rastardière.jpg|100px]]
|'''<big>Imbert</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Boatev; aotrounez la Rastardière, e [[Henwinieg]]; la Patouillère ha la Gibrais, e [[Sant-Sebastian-an-Enk|Sant-Sebastian]].Bet dizarbennet e 1668, beli Naoned
- '''Jean''', tailhanter dineroù Breizh e 1660</ref>
* ''En sabel e ziv gebrenn en argant.''
[CDH] [PPC]
|-
|[[File:Ynisan.jpg|100px]]
|<big>'''Inizan'''</big>
* ''En aour e dreustell en gul, heuliet gant div ruilhenn ivez en gul e kab hag unan e beg.''
|-
|[[File:Isle-br.jpg|100px]]
|'''de l'isle'''
* ''En gul e zek hanochenn en aour, 4, 3, 2, 1.''
|}
== J ==
{| class="wikitable"
|-
|[[File:Jacob-kerjegu.jpg|100px]]
|<big>'''Jacob'''</big> <ref>Aotrounez la Vasse-Ville, Kerigou ha la Ville-Neuve, e [[Kraozon]]; Kerjegu, e-kichen [[Gwengamp]]; Pontguennec ha Runaudren, e [[Perroz-Gireg|Perroz]]; Prado, [[Vidé]] (?); Lescouët, Lesquivit, e [[Dirinonn]].
Bet dizarbennet e 1670, belioù [[Kemper]] ha [[Lannuon]].
- '''Michel''', abad Saint-Maurice Karnoed (marvet e 1554)
- '''Amaury''', allouer [[Landreger]] e 1594</ref>
* ''En gul e gebrenn en argant heuliet gant teir c'hregilhenn ivez en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Jacobin-l.jpg|100px]]
|<big>'''Le Jacobin'''</big> <ref>Aotrounez Mazarc'hant ha Brondusval, er [[Kastell-Paol|Minihi- Leon]]; Dourduff, l'Estang, Kervasdoue, e [[Plougouloum]]; Kercourteis, e [[Karaez-Plougêr|Plougêr-Karaez]], Chef-du-Bois / Penn-ar-C'hoad, e [[Ar Forest-Fouenant|Locamand]] (ar Forest-Fouenan).
Anvet eus marc'hegiezh gozh e 1668; eizh rummad; menegioù ha diskouezadegoù eus 1443 da 1534, er Minihi-Leon.
- '''Jean''', pried Jeanne de Roscoët e 1443, tad ha mamm '''Yves''', dimezet gant Jeanne Le Rouge, eus tiegezh Bourouguel.
- '''Henry''', abad Sant-Vazhe e 1515;
- Tri c'huzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1646, 1681, 1687;
Skourr Keramprad kemesket gant ar re BUTAULT e 1704;
Skourr an Dourduff kemesket gant ar re DERVAL war dro 1714.</ref>
* ''En argant e skoed en glazur e kondon, heuliet gant c'hwec'h ruilhenn en gul e c'houremm, 3, 2, 1.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Jacquelot de la Mothe.gif|100px]]
|'''<big>Jacquelot</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Añjev; Aotrounez la Mothe ha la Villeneuve, e [[Kistinid]]; Boisrouvray, en [[An Tilh|Tilh]]; Beaufort, e [[Plergar]]; baron Camzillon, e [[Mesker]]; aotrounez Gué-de-l'Isle, e Pluvaeg; la Sauldraye, e [[Gwidel]]
- '''Jean''', kuzulier e Breujoù Pariz e 1553, tad '''Adrien''', kuzulier e pezidial Anger, dimezet gant Jacquemine des Landes, hag o deus bet '''Adrien''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1576; dimezet gant Lucrèce Nouault; kuzulierien all e Breujoù Breizh e 1689, 1703, 1729, 1770; un denjentil boutin eus kambr ar Roue e 1650; ur vikel vras [[Gwened]], abad Sant-Yann-ar-Pradoù ([[Gilieg]]) e 1794.</ref>
* ''En glazur e gebrenn en argant, heuliet e kab gant daou bav ivez en argant, hag e beg gant ul levranez choukant ivez en argant ha gwakoliet en aour''
[PPC]
|-
|
|'''Jaffrez''' ː gwelout '''Geffroy'''
|-
|[[Restr:Jagu de Trobescont.gif|100px]]
|'''<big>Jagu de Trobescont</big>''' <ref>
Aotrounez Traou ar Beskont e [[Sant-Laorañs]].
Keloù muioc'h ebet.</ref>
* ''En sabel e deir dreustell en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Jagu de Mesaudren.gif|100px]]
|'''<big>Jagu de Mesaudren</big>''' <ref>Aotrounez Mez-Aodren, e [[Gwimaeg]]; Prat-Meur, Pont-Izaag, Langouere, Kerangouez e [[Plouganoù]]; Kersalio ha Launay, e [[Pleuvihan]]; Kerneguez, [[Montroulez|Sant-Mazhe Montroulez]]</ref>
* ''En sabel e leon en argant heuliet gant teir steredenn ivez en argant''
[PPC]
|}
== K ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|<big>'''Kabelleg'''</big>
''Cabellec (de)''
* Ardamezioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Cabellic-l.jpg|110px]]
|<big>'''Kabellig'''</big>
* En gul e groaz krouget en argant, ur groazigan ivez en argant e pep konk<ref>Heñvel ouzh hini [[Jeruzalem]] eo ar groaz krouget.</ref>.
[PPC]
|-
|[[Restr:Kaerbout-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kaerbout'''</big>
''Kaerbout (de)'', ''Kerbout (de)''
* En gul e dri ezev en argant, 2, 1.
[PPC]
|-
|[[File:Callouet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kallouet'''</big>
''Callouët' (de)'
* En erminig e leon en glazur, teodet ha krabanet en gul.
|-
|[[Restr:Callouet-kergomar.jpg|110px]]
|<big>'''Kallouet a Gergomar'''</big>
''Callouët de Kergomar''
* En aour e dreustell en glazur leinet gant un houadan kevliv.
|-
|[[Restr:Cariou.jpg|110px]]
|<big>'''Kariou'''</big>
* En glazur e deir rodig kentr en aour, 2, 1.
* Ger-ardamez : ''Urgent stimulé''
|-
|[[File:Kemper-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kemper'''</big>
''Quimper (de)''
* En argant e leonparzh en sabel eilet gant teir c'hregilhenn gevliv e kab.
|-
|[[File:Kenechriou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kenec'hriou'''</big>
''Quenec'hriou (de)''
* Palefarzhet etre argant ha sabel. — Heñvel ouzh ''Kernechriou (de)''.
|-
|[[File:Keradaran-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keradaran (de)'''</big>
* En argant e binenn savennet geotet ; e garv en-gwirion tremenant ha balirant war kef ar wezenn.
|-
|[[File:Keradreux-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keradreuz'''</big>
''Kerdreux (de)''
* En glazur e dri gouleon en aour, 2, 1.
|-
|[[File:Keradreux-coscro-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keradreuz Kozkro'''</big>
''Keradreux-Coscro (de)''
* En argant e dri leonparzh en glazur, 2, 1.
|-
|[[File:Keraennech-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraennec'h'''</big>
''Keraennech (de)''
* En argant e binenn c'heotet karget gant ur big en-gwirion balirant war ar c'hef.
|-
|[[File:Keraer-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraer (de)'''</big>
* En gul e groaz divoueded en erminig, eoriek ha divnaerek en aour.<ref name="KANUS">Ardamezioù kanus.</ref>
|-
|[[File:Keraeret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraeret (de)'''</big>
* Goudreustellet etre argant ha gul, e ziv naer tal-ouzh-tal peuliet, enweek etre ar goudreustelloù.<ref name="KANUS" />
|-
|[[File:Keralain-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keralain (de)'''</big>
* En gul e leon en aour, krabanet ha teodet en argant.
|-
|[[File:Keralbaud-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keralbaud (de)'''</big>
* En glazur e deir c'hroaz pavek en aour, 2, 1.
|-
|[[File:Keraldanet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraldanet (de)'''</big>
* En gul e gab dentek en aour a bemp pezh.
|-
|[[File:Keraly-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerali'''</big>
''Keraly (de)''
* En glazur e deir c'hregilhenn en argant, 2, 1 ; ur flourdilizenn en aour e kondon.
|-
|[[File:Keralio1-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keralio (de)'''</big>
* En glazur e greskenn en argant, eilet gant teir steredenn gevliv, 2, 1.
|-
|[[File:Keralio2-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keralio (de)'''</big>
* En aour e leonparzh en sabel.
|-
|[[File:Keraliou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraliou (de)'''</big>
* En argant e bemp brizhenn erminig, 3, 2 ; e gab dentek en sabel a bemp pezh.
|-
|[[File:Kerambellec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerambeleg'''</big>
''Kerambellec (de)''
* En sabel e flourdilizenn en argant, hebiaet gant daou gleze kevliv o beg e kab.
|-
|[[File:Keramborgne-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keramborn'''</big>
''Keramborgne (de)''
* En gul e helm war-dreuz en aour, eilet gant teir c'hregilhenn en argant, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[File:Kerampuil-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerampuilh'''</big>
''Kerampuil (de)''
* En gul e deir c'houlm en argant, 2, 1.
|-
|[[File:Kerandais-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerandaez'''</big>
''Kerandais (de)''
* Brizhet etre argant ha gul.
|-
|[[File:Keranflech-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keranflec'h'''</big>
''Keranflech (de)''
* En argant e greskenn en glazur karget gant ur rozenn en argant, eilet gant teir c'hregilhenn en glazur, 2, 1.
|-
|[[File:Keranfors-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keranforzh'''</big>
''Keranfors (de)''
* En argant e dreustell en glazur leinet gant ur voualc'henn gevliv hebiaet gant div velionenn ivez kevliv ; ur velionenn ivez en glazur e beg.
|-
|[[File:Kerangal-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangal (de)'''</big>
* En argant e erez dispak en sabel, e vodig olivezenn c'heotet frouezhet en gul etre e grabanoù.
|-
|[[File:Kerangarz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangars (de)'''</big>
* En glazur e greskenn en argant.
|-
|[[File:Keranglas-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keranglas (de)'''</big>
* En argant e deir zreustell en glazur.
|-
|[[File:Kerangomar-d-dex.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangomar (de)'''</big>
* En limestra e vrec'h vaneget a-zehoù, war e zorn un evn kevliv grizilhonet en aour.
|-
|[[File:Kerangomar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangomar (de)'''</big>
* En argant e deir zervenn en geot, ur greskenn en gul e kab.
|-
|[[File:Kerangouez-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangouez (de)'''</big>
* En sabel e deir c'hebrenn en argant.
|-
|[[File:Kerangreon-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangreon'''</big>
''Kerangréon (de)''
* En aour e ziv dreustell skoulmet en gul, eilet gant eizh moualc'henn gevliv, 3, 3, 2.
|-
|[[File:Keranguen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerangwenn'''</big>
''Keranguen (de)''
* En aour e leon kudennek en gul.
|-
|[[File:Keranguen-kerdelan-d.jpg|100px]]
|<big>'''Kerangwenn Kerdelan'''</big>
''Keranguen de Kerdelan (de)''
* En argant e deir zorzhell en gul, 2, 1.
|-
|[[Restr:Keranmeal-d.jpg|100px]]
|<big>'''Keranmeal (de)'''</big>
* En argant e greskenn en gul leinet gant teir flourdilizenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kerannou-d.jpg|100px]]
|<big>'''Kerannou (de)'''</big>
* Talbennanek etre argant ha sabel ; e sourin en gul karget gant teir melionenn en argant.
|-
|[[Restr:Keranrais-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Keranrais'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se e [[Plouared]]; la Rigaudière; Coatcanton, e [[Mêlwenn]]; Kervastard e [[Eliant]]; Coëtrédan; Runfao, e [[Ploubêr|Ploubêr.]]
- Un aotrou kroaziad e 1248;
- '''Alain''', dimezet gant Tiphaine de Pestivien, test e-kerzh santelezadur sant Erwan e 1330;
- '''Olivier''' hag '''Alain''', e niz, flec'h e-kerzh [[Emgann an Tregont]], e 1350;
- '''Even''', dimezet e 1369 gant Tiphaine le Voyer, itron la Rigaudière; en deus sinet emglev [[Gwenrann]] 1381.</ref>
*
''Brizhet etre argant ha gul a bemp linenn''.
* Sturienn ː ''Ras ou comble.''
|-
|[[Restr:Kerantour-d.jpg|100px]]
|<big>'''Kerantour (de)'''</big>
* En aour e flourdilizenn en glazur eilet gant teir c'hregilhenn en gul, 2, 1.
|-
|[[Restr:Keraot-d.jpg|100px]]
|<big>'''Keraod'''</big>
''Keraot (de)''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en sabel e vrec'h a-zehoù o terc'hel un evn kevliv ; e 2 ha 3 en argant e gorn-hemolc'h en glazur liammet el lammel en gul.
|-
|[[Restr:Keraudy-d.jpg|100px]]
|<big>'''Keraodi'''</big>
''Keraudy (de)''
* En argant e ziv dreustell en sabel.
|-
|[[Restr:Keraudren-d.jpg|100px]]
|<big>'''Keraodren'''</big>
''Keraudren (de)''
* En glazur e groaz en aour, pep konk karget gant ur steredenn ivez en aour.
|-
|[[Restr:Keraudren-kerguyomar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraodren a Gergwiomar'''</big>
''Keraudren de Kerguyomar (de)''
* En glazur e dri aval-pin en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerautem-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraotem'''</big>
''Kerautem (de)''
* En gul e deir zreustell en argant.
|-
|[[Restr:Kerautret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraotred'''</big>
''Kerautret (de)''
* Gwezboellek etre gul hag aour a c'hwec'h linenn.
|-
|[[Restr:Kerascouet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraskoed'''</big>
''Kerascouët (de)''
* En gul e ziv hanochenn en argant e kab hag e goulourdrenn en aour e beg.
[GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Kerasquer-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerasker'''</big>
''Kerasquer (de)''
* En argant e ziv gadvouc'hal peuliet en gul.
|-
|[[Restr:Keratry-d1.jpg|110px]]
|<big>'''Keratri'''</big>
''Keratry (de)''
* En glazur e gorn-hemolc'h en argant leinet gant ur rozenn gevliv.
|-
|[[Restr:Keraviou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keraviou (de)'''</big>
* Talbennanek etre argant ha sabel.
|-
|[[Restr:Keravis-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keravis (de)'''</big>
* En argant e sourin en glazur karget gant teir c'hregilhenn en argant.
|-
|[[Restr:Kerazgan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerazgan (de)'''</big>
* En argant e dreustell en gul karget gant ur gup tremenant en aour.
|-
|[[Restr:Kerazmant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerazmant (de)'''</big>
* En sabel e deir bezantenn en argant.
|-
|[[Restr:Kerbain-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbain (de)'''</big>
* Barlennet etre argant ha sabel.
|-
|[[Restr:Kerbervet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbervet (de)'''</big>
* En gul e deir mailhenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerbescat-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbeskad'''</big>
''Kerbescat (de)''
* En aour e leon kudennek en sabel, e c'housourin en gul.
|-
|[[Restr:Kerbiquet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbiged'''</big>
''Kerbiquet (de)''
* En argant e bempdeliaouenn en sabel.
|-
|[[Restr:Kerbiriou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbiriou (de)'''</big>
* En sabel e deir rodig en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerborio-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerborio (de)'''</big>
* En geot e leon kudennek en argant.
|-
|[[Restr:Kerboudet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerboudet (de)'''</big>
* En glazur e zaou gleze en argant lammellet e beg. — Heñvel ouzh ''Kersalaun (de)''.
|-
|[[Restr:Kerboulard-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerboular'''</big>
''Kerboulard (de)''
* En gul e erez dispak en argant, krabanet ha pigoset en aour.
|-
|[[Restr:Kerbouric-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbourig'''</big>
''Kerbouric (de)''
* En argant e lammell en gul eilet gant peder pempdeliaouenn kevliv.
|-
|[[Restr:Kerboutier-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerboutier (de)'''</big>
* En argant e binenn c'heotet frouezhet en aour, ur gouezhoc'h tremenant en sabel balirant war ar c'hef.
|-
|[[Restr:Kerbrat-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbrat (de)'''</big>
* En gul e deir fempdeliaouenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerbreder-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbreder (de)'''</big>
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en glazur e zorn maneget en argant o terc'hel ur sparfell gevliv ; e 2 ha 3 en argant e greskenn en sabel eilet gant c'hwec'h torzhell en sabel, 3, 3.
|-
|[[Restr:Kerbuoch-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbuoc'h (de)'''</big>
* En argant e sourin en sabel karget gant teir steredenn en aour.
|-
|[[Restr:Kerbusso-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbusso (de)'''</big>
* En glazur e deir c'hreskenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerbuzic-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerbuzig'''</big>
''Kerbuzic (de)''
* En sabel plezhek en aour, ur ruilhenn gevliv e kab.
|-
|[[Restr:Kerhallic-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerc'hallig'''</big>
''Kerhallic (de)''
* En argant e dreustell en glazur leinet gant ur voualc'henn gevliv. — Heñvel ouzh ''Kergalic (de)'' ha ''Kergoz (de)''.
|-
|[[Restr:Kerhalz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerc'halz'''</big>
''Kerhalz (de)''
* En aour e hucher en sabel, liammet kevliv.
|-
|[[Restr:Kerharo-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerc'harv'''</big>
''Kerharo (de)''
* En gul e benn karv leinet en aour.
|-
|[[Restr:Kerchoent-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerc'hoent (de)'''</big>
* Talbennanek etre argant ha sabel.
|-
|[[Restr:Kerchoent-coetquelfen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerc'hoent a Goedkelven'''</big>
''Kerc'hoent de Coetquelfen (de)''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 talbennanek etre argant ha sabel ; e 2 ha 3 gwezboellek etre aour ha gul.
|-
|[[Restr:Kerdalaez-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdalaez (de)'''</big>
* En aour e ziv dreustell en glazur.
|-
|[[Restr:Kerdanouarn-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdanouarn (de)'''</big>
* En glazur e deir steredenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerderien-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerderien (de)'''</big>
* En glazur e leonerez en aour.
|-
|[[Restr:Kerdinam-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdinavn'''</big>
''Kerdinan (de)''
* En argant e greskenn en sabel, eilet gant teir zorzhell gevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kerdrean-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdrean'''</big>
''Kerdréan (de)''
* En sabel e seizh mailhenn en argant, 3, 3, 1.
|-
|[[Restr:Kerdreant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdreant'''</big>
''Kerdréant (de)''
* En gul e leonparzh erminiget.
|-
|[[Restr:Kerdrein-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdrein (de)'''</big>
* En erminig e gab dentek en sabel, pemp pezh.
|-
|[[Restr:Kerdreis-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerdreis (de)'''</big>
* En argant e ziv dreustell en gul.
|-
|[[Restr:Kerduel-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerduel (de)'''</big>
* En gul e c'hwec'h ruilhenn en argant, 3, 2, 1 ; e gab gwriet en glazur karget gant teir fempdeliaouenn en argant.
|-
|[[Restr:Keremar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keremar (de)'''</big>
* En argant e deir c'haouenn en sabel, krabanet, iziliet ha pigoset en gul.
|-
|[[Restr:Keremec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keremec (de)'''</big>
* En glazur e leon kudennek en argant.
|-
|[[Restr:Kereneoc-de.jpg|110px]]
|<big>'''Keremeoc'''</big>
''Kerémeoc (de)''
* En glazur e leon brizhet etre argant ha gul.
|-
|[[Restr:Keremor-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keremor (de)'''</big>
* Palefarzet : e 1 ha 4 en argant e baun rodellant en sabel ; e 2 ha 3 en argant e deir c'hregilhenn en gul ; ur greskenn en gul e kondon.
|-
|[[Restr:Kererault-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kereraod'''</big>
''Kererault (de)''
* En glazur plezhek en argant, ur flourdilizenn gevliv war ar glazur e kab.
|-
|[[Restr:Kererel-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kererel'''</big>
''Kerérel (de)'', ''Kerrel (de)''
* En gul e groaz en argant, un alarc'h kevliv pigoset hag iziliet en sabel e pep konk.
|-
|[[Restr:Kerespers-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keresperz'''</big>
''Kerespers (de)''
* En aour e greskenn en gul eilet gant c'hwec'h rozenn en gul, 3 e kab, 3 e beg.
|-
|[[Restr:Kerestat-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerestat (de)'''</big>
* En glazur e bav peuliek en argant eilet gant teir steredenn ivez en argant, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kerfareguin-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerfaregen'''</big>
''Kerfareguin (de)''
* En argant e zervenn c'heotet meziet en aour, ar c'hef karget gant ur gouezhoc'h kounnaret, goulaouet ha stilhonet en argant.
|-
|[[Restr:Kerfaven-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerfaven (de)'''</big>
* En argant e dreustell en gul.
|-
|[[Restr:Kerfloux-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerflouz'''</big>
''Kerfloux (de)''
* En gul e deir c'hregilhenn en argant, 2, 1 ; leinet gant un drailhenn gevliv.
|-
|[[File:Kerfors-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerforz'''</big>
''Kerfors (de)''
* En argant e gorn-hemolc'h en glazur, louanek hag ereek en glazur.
|-
|[[File:Kerfraval-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerfraval'''</big>
''Kerfraval (de)''
* En glazur e groaz en argant karget en he c'halon gant un hanochenn en gul, ur rodig-kentr en argant e pep konk.
|-
|[[File:Kergadalan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergadalan (de)'''</big>
* En argant e gorn-hemolc'h en sabel, louanek hag ereek en sabel.
|-
|[[File:Kergadaran-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergadaran (de)'''</big>
* En argant e binenn c'heotet frouezhet en aour, ar c'hef karget gant ur c'harv en-gwirion tremenant ha balirant.
|-
|[[Restr:Kergadeau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergado'''</big>
''Kergadeau (de)''
* En argant e deir zreustell en gul, e sourinan en glazur balirant ; e zrailhenn en gul e kab.
|-
|[[Restr:Kergadiou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergadiou (de)'''</big>
* Treustellet kommek etre argant ha glazur a c'hwec'h pezh ; e grenngonk en erminig.
|-
|[[Restr:Kercadoret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergadoret'''</big>
''Kercadoret (de)''
* En glazur e deir c'hiprezenn en aour, 2, 1, eilet e kab gant ur greskenn en argant a-zehoù hag ur flourdilizenn gevliv a-gleiz.
|-
|[[Restr:Kergalic-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergalig'''</big>
''Kergalic (de)''
* En argant e dreustell en glazur leinet gant ur voualc'henn gevliv. — Heñvel ouzh ''Kerhallic (de)'' ha ''Kergoz (de)''.
|-
|[[Restr:Kerganou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerganou (de)'''</big>
* En glazur e gebrenn en argant, e eilet gant teir rodig-kentr gevliv, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kergaradec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergaradeg'''</big>
''Kercaradec (de)''
* En glazur e bav en argant eilet gant ur steredenn en aour war beg ar biz-meud.
|-
|[[Restr:Kergariou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergariou (de)'''</big>
* En argant plezhek en gul e grenn-gonk en limestra karget gant un tour en argant mogeriet en sabel.
|-
|[[Restr:Kergueheneuc-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergehenneg'''</big>
''Kergueheneuc (de)''
* Troc'het etre argant ha gul, e leon an eil en egile.
|-
|[[Restr:Kerguelen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergelen'''</big>
''Kerguelen (de)''
* En argant e deir zreustell en gul leinet
pep hini gant peder brizhenn erminig en sabel.
|-
|[[Restr:Kerguelen-meudec.jpg|110px]]
|<big>'''Kergelen a Veudeg'''</big>
''Kerguelen de Meudec (de)''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en aour e gelenenn diwriziet geotet ; e 2 ha 3 gwezboellek etre argant ha gul.
|-
|[[Restr:Kergueris-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergeriz'''</big>
''Kergueris (de)''
* En argant e c'hwec'h ruilhenn en gul, 3 e kab, 2 hag 1 e beg.
|-
|[[File:Kerguidu-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergidu'''</big>
''Kerguidu (de)''
* En argant e leon en glazur kurunennet en aour, krabanet ha teodet en gul.
|-
|[[File:Kerguien-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergien'''</big>
''Kerguien (de)''
* En glazur e aval-pin en aour, eilet gant teir fempdeliaouenn gevliv, 2, 1.
|-
|[[File:Kerguiniou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerginiou'''</big>
''Kerguiniou (de)''
* En argant e leon en gul krabanet, teodet ha kurunennet en aour.
|-
|[[File:Kerguiniou-keruranguen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerginiou a Gerurangwenn'''</big>
''Kerguiniou de Keruranguen (de)''
* En argant e deir zorzhell en gul, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerguizec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergizeg'''</big>
''Kerguizec (de)''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 brizhet etre aour ha glazur ; e 2 ha 3 en gul.
|-
|[[Restr:Kerguizien-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergizien'''</big>
''Kerguizien (de)''
* En aour e deir rozenn en gul, 2, 1. — Heñvel ouzh ''Keridiern (de)''.
|-
|[[Restr:Kerguiziau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergiziou'''</big>
''Kerguiziau (de)''
* En glazur e dri fenn erez diframmet en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerglan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerglan (de)'''</big>
* En aour e zek ruilhenn en gul, 4, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerglezrec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerglezreg'''</big>
''Kerglezrec (de)''
* En gul e groaz en argant bleuñvellek en aour, konket gant peder ruilhenn en aour.
|-
|[[Restr:Kergoat-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoad'''</big>
''Kergoat (de)''
* En aour e giprezenn en glazur.
|-
|[[Restr:Kergoet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoed'''</big>
''Kergoet (de)''
* En gul e groaz en aour plezhek en glazur.
|-
|[[Restr:Kergoet-lefaou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoed-ar-Faou'''</big>
''Kergoët-Lefaou (de)''
* En glazur e leonparzh en aour, karget war ar skoaz gant ur greskenn en gul.
|-
|[[Restr:Kergoet-guilly-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoed-Gilli'''</big>
''Kergoët du Guilly (de)''
* En argant e bemp gwerzidenn en gul treustellet ha kenstaget, eilet e kab gant peder rozenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kergoet-kerhuidonez-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoed-Kerhuidonez'''</big>
''Kergoët-Kerhuidonez (de)''
* En aour e binenn c'heotet frouezhet en aour.
|-
|[[Restr:Kergolleau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergolleoù'''</big>
''Kergolleau (de)''
* En argant e deir zreustell en gul, e zrailhenn en glazur.
|-
|[[Restr:Kergomar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergomarc'h'''</big>
''Kergomar (de)''
* En erminig e dreustell en gul karget gant teir rodig-kentr en aour.
|-
|[[Restr:Kergongar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergongar (de)'''</big>
* En glazur e dri c'hloc'h en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kergorlay-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergorle'''</big>
''Kergorlay (de)''
* Brizhet etre aour ha gul.
|-
|[[Restr:Kergoual-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoual (de)'''</big>
* En glazur e dreustell en aour leinet gant ur vrec'h a-zehoù o skorañ un evn, an holl en argant.
|-
|[[Restr:Kergouniou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergouniou (de)'''</big>
* Treustellet etre aour ha sabel a c'hwec'h pezh ; e kab ur greskenn en sabel.
|-
|[[Restr:Kerautret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergournadec'h'''</big>
''Kergournadech (de)''
* Gwezboellek etre aour ha gul.
|-
|[[Restr:Kergoff-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergov'''</big>
''Kergoff (de)''
* En argant e dreustell en gul, eilet gant c'hwec'h mailhenn en glazur, teir e kab, teir e beg.
|-
|[[Restr:Kergoz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergoz (de)'''</big>
* En argant e dreustell en glazur leinet gant ur voualc'henn gevliv. — Heñvel ouzh ''Kerc'hallic (de)'' ha ''Kergalic (de)''.
|-
|[[Restr:Kergozou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergozou (de)'''</big>
* En gul e groaz en argant ; ur c'housourin gevliv er c'hreiz-holl.
|-
|[[Restr:Kergravan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergravan (de)'''</big>
* En sabel e dreustell en argant eilet gant teir c'hroazig kevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kergrech-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergrec'h (de)'''</big>
* En argant e wezenn c'heotet, leinet gant ur big en-gwirion. — Heñvel ouzh ''Kerguennech (de)''.
|-
|[[Restr:Kergrech2-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergrec'h (de)'''</big>
* En sabel e dreustell en argant karget gant teir fempdeliaouenn en sabel.
|-
|[[Restr:Blason famille bzh Kergrist.svg|110px]]
|<big>'''Kergrist (de)'''</big>
* En aour e greskenn en sabel, eilet gant pemp bezantenn gevliv, 3 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kergroadez-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergroadez (de)'''</big>
* Treustellet etre argant ha sabel a c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Kergroas-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergroaz'''</big>
''Kergroas (de)''
* En argant e groaz pavek en gul, konket gant peder mailhenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kergroas-penvern-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergroaz a Benwern'''</big>
''Kergroas de Penvern (de)''
* En glazur e groaz velionek en argant.
[PPC]
|-
|[[Restr:Kerguvelen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerguvelen (de)'''</big>
* En glazur e bav peuliek en argant eilet gant teir steredenn gevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kerguz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerguz (de)'''</big>
* En argant e gorn-hemolc'h en glazur, louanek ha liammek en gul.
|-
|[[Restr:Kergu.jpg|110px]]
|<big>'''Kerguz a Velleville'''</big>
''Kerguz de Belleville (de)''
* En argant e erez nijant, krabanet, pigoset ha grizilhonet en aour.
|-
|[[Restr:De Kergus de Kerstang.jpg|110px]]
|<big>'''Kerguz a Gerstang'''</big>
''Kerguz de Kerstang (de)''
* En glazur e groaz pavek en argant.
|-
|[[Restr:Kerguen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergwenn'''</big>
''Kerguen (de)''
* En glazur e benn leonparzh en aour.
|-
|[[Restr:Kerguen2-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergwenn'''</big>
''Kerguen (de)''
* En glazur e gebrenn leinet gant ur groazig hag eilet gant teir c'hregilhenn, an holl en argant.
|-
|[[Restr:Kergrech-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kergwennec'h'''</big>
''Kerguennech (de)''
* En argant e wezenn c'heotet, leinet gant ur big en-gwirion. — Heñvel e ''Kergrec'h (de)''.
|-
|[[Restr:Kerhamon-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerhamon (de)'''</big>
* En gul e lammell en argant eilet gant peder ruilhenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kerherve-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerherve'''</big>
''Kerhervé (de)''
* En argant e ziv dreustell en sabel.
|-
|[[Restr:Keriber-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keriber (de)'''</big>
* En argant e leon en sabel.
|-
|[[Restr:Keridiern-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keridiern (de)'''</big>
* En aour e deir rozenn en gul, 2, 1. — Heñvel ouzh ''Kerguizien (de)''.
|-
|[[Restr:Kerigou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerigou (de)'''</big>
* Talbennanek etre argant ha sabel.
|-
|[[Restr:Kerimel-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerimel (de)'''</big>
* En argant e deir zreustell en sabel.
|-
|[[Restr:Kerimel-villeneuve-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerimel Kernevez'''</big>
''Kerimel de Villeneuve (de)''
* En argant e deir zreustell en sabel, e leon kevliv balirant.
|-
|[[Restr:Kerimerch-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerimerc'h (de)'''</big>
* En erminig e greskenn en gul e kondon.
|-
|[[Restr:Kerinan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerinan (de)'''</big>
* En gul e dreustell skoulmet en argant karget gant ur voualc'henn en gul.
|-
|[[Restr:Kerinizan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerinizan (de)'''</big>
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en gul karget gant pemp melionenn en aour lamellet, 2, 1, 2 ; e 2 ha 3 en argant karget gant ur wezenn c'heotet.
|-
|[[Restr:Kerincuff-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerinkuff'''</big>
''Kerincuff (de)''
* En argant e ziv dreustell en gul eilet e kab gant div rozenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kerinou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerinou (de)'''</big>
* En glazur e dreustell zentek en argant.
|-
|[[Restr:Keryven-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keriven'''</big>
''Keryven (de)''
* En glazur e benn leonparzh en aour.
|-
|[[Restr:Kerizit-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerizit (de)'''</big>
* En glazur e dreustell en aour eilet e kab gant ur steredenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kerjeffroy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerjafrez'''</big>
''Kerjeffroy (de)''
* En argant e zek melionenn en glazur, 4, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerjagu-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerjagu (de)'''</big>
* En sabel e alarc'h en argant.
|-
|[[Restr:Kerjar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerjar (de)'''</big>
* En aour e wezenn c'heotet.
|-
|[[Restr:Kerjosse-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerjoz'''</big>
''Kerjosse (de)''
* En aour e zek kregilhenn en glazur, 4, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerjurelay-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerjurelae'''</big>
''Kerjurelay (de)''
* En argant e dreustell en gul brizhet e kab gant ur gregilhenn en glazur.
[GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Kercabin-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerkaben'''</big>
''Kercabin (de)''
* En gul e deir c'hroaz pavek en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kercabus-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerkabus'''</big>
''Kercabus (de)''
* En argant plezhek en sabel, e groazig en gul e kondon.
|-
|[[Restr:Kercado-molac-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerkado-Molag'''</big>
''Kercado-Molac (de)''
* En glazur e nav mailhenn en aour, 3, 3, 3, hebiaet ha skoret.
|-
|[[Restr:Kerlaouenan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlaouenan (de)'''</big>
''de Kerlaouenan''
* En gul e bemp gwerzhid en aour lakaet en sourin.
|-
|[[Restr:Kerlavan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlavan (de)'''</big>
* Treustellet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh ; e gebrenn en argant balirant.
|-
|[[Restr:Kerlazret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlazret (de)'''</big>
* En glazur e erez dispak en aour.
|-
|[[Restr:Kerlean-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlean'''</big>
''Kerléan (de)''
* Treustellet kommek a c'hwec'h pezh etre aour ha glazur.
|-
|[[Restr:Kerleguer-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerleger'''</big>
''Kerléguer (de)''
* En argant e deir c'hroaz divouedet en gul, 2 e kab, 1 e beg ; e bempdeliaouenn en sabel er c'hondon.
|-
|[[Restr:Kerlenguy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlengi'''</big>
''Kerlenguy (de)''
* En argant e erez dispak en sabel.
|-
|[[Restr:Kerleau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerleo'''</big>
''Kerléau (de)''
*
En glazur e garv tremenant en aour.
|-
|[[Restr:Kerlec'h-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlec'h (de)'''</big>
* Treustellet a c'hwec'h pezh etre aour ha gul.
|-
|[[Restr:Kerleynou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerleinoù'''</big>
''Kerleynou (de)''
* En sabel e zeir sparfell en argant pigoset en aour, 2, 1 ; e vevenn en gul.
|-
|[[Restr:Kerliver-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerliver (de)'''</big>
* En glazur e lammell goñchek en aour, eilet gant pevar leon kevliv.
|-
|[[Restr:Kerlivian-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlivian (de)'''</big>
* En argant e dri manal en gul erenet kevliv.
|-
|[[Restr:Kerliviou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerliviou (de)'''</big>
* En argant e erez dispak en sabel, pigoset hag iziliet en gul.
|-
|[[Restr:Coat of arms Kerliviou.gif|110px]]
|<big>'''Kerliviou (de)'''</big>
* En argant e dri hanaf en gul.
|-
|[[Restr:Kerliviry-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerliviri'''</big>
''Kerliviry (de)''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en aour e leon en glazur karget war e skoaz gant un tour douget gant ur rod en argant ; e 2 ha 3 en glazur e dreustell en erminig eilet gant teir delienn lore en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerloaguen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerloagen'''</big>
''Kerloaguen (de)''
* En argant e erez dispak en sabel, iziliet ha pigoset en gul.
|-
|[[Restr:Kerloscant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerloskant'''</big>
''Kerloscant (de)''
* En gul e deir bezantenn en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerlosquet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlosket'''</big>
''de Kerlosquet''
* En sabel e groaz koñchek en argant.
|-
|[[Restr:Kerlouan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlouan (de)'''</big>
* En argant e goulm en glazur.
|-
|[[Restr:Kerlouet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlouet (de)'''</big>
* En gul e deir fempdeliaouenn en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerlozrec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerlozreg'''</big>
''Kerlozrec (de)''
* Peuliet etre aour ha glazur e c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Kermabo-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kermabo (de)'''</big>
* En gul e nav hanochenn en argant, 3, 3, 3.
|-
|[[Restr:Kermabon-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kermabon (de)'''</big>
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en aour e deir zreustell en glazur karget gant eizh steredenn en aour, 3, 3, 2 ; e 2 ha 3 plezhek etre aour ha sabel a c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Kermadec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kermadeg'''</big>
''Kermadec (de)''
* En glazur e hanaf en aour leinet gant ur velionenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kermadiou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kermadiou (de)'''</big>
* En glazur e zek hanochenn en aour, 4, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kermarpin-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kermarpin (de)'''</big>
* En argant e deir c'hreskenn en gul, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kermorvan-keruzou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kermorvan a Geruzoù'''</big>
''Kermorvan de Keruzou (de)''
* En argant e groaz eoriek en glazur.
|-
|[[Restr:Kernazret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernaered'''</big>
''Kernazret (de)''
* En argant e deir zreustell en gul, e ziv naer en glazur penn-ouzh-penn engweek etre an treustelloù, eilet gant teir c'hlouedenn en aour, 2 e kab, 1 e beg ; e vevenn genframmek etre argant ha gul.<ref name="KANUS" />
|-
|[[Restr:Kernafflen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernafflen (de)'''</big>
* En glazur e groaz en argant karget gant pemp flourdilizenn en gul ; konkek e 1 ha 3 gant div steredenn, e 2 ha 3, gant div greskenn, an holl en aour.
|-
|[[Restr:Kernechriou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernec'hriou'''</big>
''Kernechriou (de)''
* Palefarzhet etre argant ha sabel. — Heñvel ouzh ''Quenec'hriou (de)''.
|-
|[[Restr:Kernelien-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernelien (de)'''</big>
* En gul e leon en argant kurunennet en aour.
|-
|[[Restr:Kernegant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernegant (de)'''</big>
* En gul hadet gant hanochennoù en argant, e leon balirant ivez en argant.
|-
|[[Restr:Kerneau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernev'''</big>
''Kerneau (de)''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en argant e greskenn en gul ; e 2 ha 3 en glazur plezhek en argant.
|-
|[[Restr:Kernevenoy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernevenoe'''</big>
''Kernevenoy (de)''
* Brizhet etre aour ha gul, e grenngonk en argant karget gant pemp brizhenn erminig en sabel lammellet.
|-
|[[Restr:Kernezne-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernezne (de)'''</big>
* En aour e deir c'hregilhenn en gul, 2, 1. — Heñvel ouzh ''Keroual (de)''.
|-
|[[Restr:Kernicher-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernicher (de)'''</big>
* En glazur e dri fav dehoù en argant eilet gant un houarn goufiziad kevliv er c'hondon.
|-
|[[Restr:Kernicol-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernikol'''</big>
''Kernicol (de)''
* En gul e dri fav dehoù en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerno-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerno (de)'''</big>
* En aour e dreustell en glazur eilet gant teir houadez ivez en glazur, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kernuz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kernuz (de)'''</big>
* En aour e ziv gebrenn en gul eilet e kab gant un eilienn ivez en gul.
|-
|[[Restr:Keroneuf-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keronev'''</big>
''Keroneuf (de)''
* Treustellet a c'hwec'h pezh etre argant ha gul, e gebrenn en glazur balirant.
|-
|[[Restr:Keropartz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keropartz (de)'''</big>
* En glazur e gebrenn en aour eilet gant teir rodig-kentr kevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kerosven-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerosven (de)'''</big>
* En aour e rod en gul, e vevenn en sabel.
|-
|[[Restr:Keroual-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroual (de)'''</big>
* En aour e deir c'hregilhenn en gul, 2, 1. — Heñvel ouzh ''Kernezne (de)''.
|-
|[[Restr:Kerouallan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouallan (de)'''</big>
* En glazur e zek steredenn en argant, 4, 3, 2, 1. — Heñvel ouzh ''Kervenno (de)''.
|-
|[[Restr:Kerouallan-kervennec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouallan a Gervenneg'''</big>
''Kerouallan de Kervennec (de)''
* En glazur e dri aval-pin en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerouant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouant (de)'''</big>
* En argant e groaz pavek en glazur.
|-
|[[Restr:Kerouartz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouartz (de)'''</big>
* En argant e rod en sabel eilet gant teir c'hroazigan kevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Keroudault-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroudaod'''</big>
''Keroudault (de)''
* En argant e gorn-hemolc'h eilet gant tri fenn gouezhoc'h, 2 e kab, 1 e beg, an holl en sabel.
|-
|[[Restr:Kerougant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerougant (de)'''</big>
* En argant e flourdilizenn en glazur eilet gant teir c'hregilhenn en gul, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Keroul-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroul (de)'''</big>
* En aour e deir zervenn en gul, 2, 1.
|-
|[[Restr:Keroullay-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroulae'''</big>
''Keroulay (de)''
* Brizhet, e gab en gul karget gant ul leon kreskant en aour, krabanet, teodet ha kurunennet en glazur.
|-
|[[Restr:Keroulaouen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroulaouen (de)'''</big>
* Talbennanek etre argant ha sabel, e sourin en argant karget gant teir brizhenn erminig en sabel war-du ar sourin.
|-
|[[Restr:Keroulas-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroulaz'''</big>
''Keroulas (de)''
* Treustellet etre argant ha glazur a c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Keroulle-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keroulle'''</big>
''Keroullé (de)''
* En argant e dri aval-pin geotet, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerourfi-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerourfi (de)'''</big>
* En glazur e dreustell en argant eilet gant c'hwec'h bezantenn kevliv, tri e kab, tri e beg.
|-
|[[Restr:Kerourguy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerourgi'''</big>
''Kerourgy (de)''
* En glazur e zaou gi redant en argant e kab, e gadgi kevliv e beg.<ref name="KANUS" />
|-
|[[Restr:Kerouzere-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouzere'''</big>
''Kerouzéré (de)''
* En limestra e leon en argant.
|-
|[[Restr:Kerouzy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouzi'''</big>
''Kerouzy (de)''
* En aour e leon kudennek en sabel.
|-
|[[Restr:Kerouzlac-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerouzlac'h'''</big>
''Kerouzlac (de)''
* En aour e gebrenn en glazur karget e kab gant un arbenn karv en aour, eilet gant teir melionennn en gul, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerpaen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerpaen (de)'''</big>
* En argant e zervenn c'heotet, ur gouezhoc'h en sabel tremenant balirant war kef ar wezenn.
|-
|[[Restr:Kerperenez-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerperenez'''</big>
''Kerpérenez (de)''
* En sabel e dreustell dentek en argant eilet gant c'hwec'h bezantenn en aour, 3, 3.
|-
|[[Restr:Kerpezdron-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerpezdron (de)'''</big>
* En argant e greskenn en glazur e kondon eilet gant teir rodig kentr en sabel, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kerpoisson-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerpoisson (de)'''</big>
* En aour e leon en gul e lost en e c'harbedenn.
|-
|[[Restr:Kerpondarmes-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerpondarmes (de)'''</big>
* En glazur e ziv dreustell en argant, ur greskenn gevliv er c'hondon.
|-
|[[Restr:Kerradennec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerradenneg'''</big>
''Kerradennec (de)''
* En argant e dour kranellek en gul leinet gant ur groaz en glazur.
|-
|[[Restr:Kerraoul-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerraoul (de)'''</big>
* En gul e c'hwec'h flourdilizenn en argant, 3, 2, 1 leinet gant un drailhenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kerraoul-kernachant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerraoul a Gernac'hant'''</big>
''Kerraoul de Kernac'hant (de)''
* En gul e gab dentek en argant, pemp pezh.
|-
|[[Restr:Kerrenou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerrenou (de)'''</big>
* En glazur e zañvad tremenant en argant.
|-
|[[Restr:Kerret-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerred'''</big>
''Kerret (de)''
* En aour e leon kudennek en sabel; e c'housourin en gul.
|-
|[[Restr:Kerriec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerrieg'''</big>
''Kerriec (de)''
* En glazur e flourdilizenn en aour, hedet gant div vailhenn ivez en aour.
|-
|[[Restr:Kerriou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerriou (de)'''</big>
* En gul e groaz koñchek en aour.
|-
|[[Restr:Kerrivoal-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerrivoal (de)'''</big>
* En sabel e dri fotev staenheñvel en argant.
|-
|[[Restr:Coat of arms Kerrivoal du Cosquer.png|110px]]
|<big>'''Kerrivoal ar Gozh Kêr'''</big>
''Kerrivoal du Cosquer (de)''
* En argant e ziv dreustell en sabel.
|-
|[[Restr:Keroignant-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerroignant (de)'''</big>
* En glazur e vaneg houarn peuliek en argant.
|-
|[[Restr:Kerrom-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerrom (de)'''</big>
* En argant e ziv gebrenn en glazur.
|-
|[[Restr:Kerroz-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerroz
(de)'''</big>
* En argant e dreustell en glazur eilet gant teir c'hregilhenn gevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Kersabiec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersabieg'''</big>
''Kersabiec (de)''
* En sabel e leon en argant.
|-
|[[Restr:Kersalaun-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersalaun (de)'''</big>
* En glazur e zaou gleze en argant lammellet e beg. — Heñvel ouzh ''Kerboudet (de)''.
|-
|[[Restr:Kersaliou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersaliou (de)'''</big>
* Treustellet etre argant ha gul a c'hwec'h pezh, e leon balirant en sabel krabanet, teodet ha kurunennet en aour.
|-
|[[Restr:Kersalou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersalou (de)'''</big>
* En glazur e dri zour kranellet en aour, staget an eil ouzh egile, an hini kreiz uheloc'h ha leinet gant ur c'hilhog en sabel.
|-
|[[Restr:Kersaint-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersant'''</big>
''Kersaint (de)''
* En argant e dri zour en gul kranellet a bevar fezh, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kersaint-gilly-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersant-Jili'''</big>
''Kersaint-Gilly (de)''
* En sabel e c'hwec'h melionenn en argant, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kersauzon-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersaozon'''</big>
''Kersauzon (de)''
* En gul e ezev en argant e vroc'henn beuliek.
|-
|[[Restr:Kersauzon-bolore-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersaozon a Volore'''</big>
''Kersauzon de Boloré (de)''
* En sabel e gastell en aour mogeriet en sabel ha leinet gant tri zourigan ivez en aour.
|-
|[[Restr:Kersaudy-d140.jpg|110px]]
|<big>'''Kersaudi'''</big>
''Kersaudy (de)''
* En glazur e leonparzh en argant.
|-
|[[Restr:Kersy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersi'''</big>
''Kersy (de)''
* Rannet dentek etre argant ha sabel.
|-
|[[Restr:Kerscau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerskav'''</big>
''Kerscau (de)''
* En argant e zaou zelfin kein-ouzh-kein en glazur.
|-
|[[Restr:Kerscouach-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerskouarc'h'''</big>
''Kerscouarc'h (de)''
* En argant e leon en sabel.
|-
|[[Restr:Kersulgar-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kersulgar (de)'''</big>
* En glazur e deir flourdilizenn treustellet en argant leinet gant div bempdeliaouenn ivez en argant.
|-
|[[Restr:Keruzaouen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keruzaouenn'''</big>
''Keruzaouen (de)''
* En sabel e leon leonparzhek en argant.
|-
|[[Restr:Keruzas-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keruzas (de)'''</big>
* En gul e bemp flourdilizenn lammellet en argant, 2, 1, 2.
|-
|[[Restr:Keruzec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keruzec (de)'''</big>
* En sabel e zek hanochenn en argant, 4, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerbalanec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervalaneg'''</big>
''Kerbalanec (de)''
* En aour e wezenn c'heotet, leinet gant ur big en-gwirion.
|-
|[[Restr:Kermarec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervarc'heg'''</big>
''Kermarec (de)''
* En gul e dreustell en argant.
|-
|[[Restr:Kermarec-kerbiquet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervarc'heg-Kerbiged'''</big>
''Kermarec de Kerbiquet (de)''
* En gul e c'hwec'h bezantenn en aour, 3, 2, 1 ; e gab en erminig.
|-
|[[Restr:Kermarec-traurout-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervarc'heg-Traouroud'''</big>
''Kermarec de Traurout (de)''
* En gul e bemp ruilhenn en argant, 3, 2 ; e gab en argant karget gant teir rozenn en gul.
|-
|[[Restr:Kermarquer-df.jpg|110px]]
|<big>'''Kervarker'''</big>
''Kermarker (de)''
* En glazur e dreustell en aour karget gant teir rodig kentr en sabel.
|-
|[[Restr:Kervasdoue-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervasdoue'''</big>
''Kervasdoué (de)''
* Hadet gant erminig en sabel, e ziv flourdilizenn en gul peuliet an eil dreist eben.
|-
|[[Restr:Kermassonnet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervasoned'''</big>
''Kermassonnet (de)''
* En gul e deir c'hregilhenn en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kervastard-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervastard (de)'''</big>
* En argant kebret en sabel.
|-
|[[Restr:Kermatheman-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervataman'''</big>
''Kermatheman (de)''
* En geot e deir mailhenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kermavan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervavan'''</big>
''Kermavan (de)''
* En aour e leon en glazur.
|-
|[[Restr:Kerveatoux-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerveadou'''</big>
''Kervéatoux (de)''
* En aour e ziv dreustell gommek en glazur eilet e kab gant ur sterenn gevliv.
|-
|[[Restr:Kermeidic-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervedig'''</big>
''Kermeidic (de)''
* Treustellet etre argant ha glazur a c'hwec'h pezh, e gebrenn valirant en argant.
|-
|[[Restr:Kerveguen-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervegen'''</big>
''Kerveguen (de)''
* En geot e deir c'hregilhenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerveguen-Kurru-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervegen a Gurru'''</big>
''Kerveguen de Curru (de)''
* En gul e deir c'hregilhenn en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kermel-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervel'''</big>
''Kermel (de)''
* En gul e dreustell en argant eilet gant daou leonparzh en aour, unan e kab, unan e beg.
|-
|[[Restr:Kermellec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervelleg'''</big>
''Kermellec (de)''
* En aour e dreustell en gul eilet gant teir rodig-kentr gevliv, div e kab, unan e beg.
|-
|[[Restr:Kerven-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerven (de)'''</big>
* En glazur e gebrenn en argant leinet gant ur groaz krouget ha divouedet e kab, eilet gant teir c'hregilhenn, 2, 1, an holl en argant.
|-
|[[File:Keramanach-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervenac'h'''</big>
''Keramanac'h (de)''
* En aour e vorvran en sabel.
|-
|[[Restr:Kermenguy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervengi'''</big>
''Kermenguy (de)''
* En aour e gelenenn c'heotet diwriziet ha dizeliennet.
|-
|[[Restr:Kermenguy-derrien-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervengi-Derc'hen'''</big>
''Kermenguy-Derrien (de)''
* Talbennanek etre argant ha sabel, e dreustell en gul karget gant ur greskenn en argant.
|-
|[[Restr:Kerveno-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerveno'''</big>
''Kervenno (de)''
* En glazur e zek steredenn en argant, 4, 3, 2, 1. — Heñvel ouzh ''Kerouallan (de)''.
|-
|[[Restr:Kermeno-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerveno'''</big>
''Kermeno (de)''
* En gul e deir mailhenn en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kermeno-lojou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerveno al Lojoù'''</big>
''Kermeno du Lojou (de)''
* En argant e bemp mailhenn en glazur, 2, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kermenou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervenoù'''</big>
''Kermenou (de)''
* En aour e deir zreustell gommek en glazur.
|-
|[[Restr:Kervenozael-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervenozael (de)'''</big>
* En argant e bemp gwerzhidenn en gul kenstag treustellet, leinet gant peder rodig-kentr gevliv.
|-
|[[Restr:Kerver-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerver (de)'''</big>
* En glazur e unkorneg en argant.
|-
|[[Restr:Kermerchou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerverc'hoù'''</big>
''Kermerc'hou (de)''
* En argant e groaz velionek en sabel karget gant pemp steredenn en aour.
|-
|[[Restr:Kerverder-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerverder (de)'''</big>
* En gul e gebrenn en argant eilet e beg gant ur arbenn ejon.
|-
|[[Restr:Kerverien-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerverien (de)'''</big>
* En aour e deir c'hebrenn en glazur.
|-
|[[Restr:Kerverien-Vaudeguy-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerverien a Vaodegi'''</big>
''Kerverien de Vaudeguy (de)''
* En aour e deir c'hebrenn en glazur, e zrailhenn gevliv e kab.
|-
|[[Restr:Kermeur-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerveur'''</big>
''Kermeur (de)''
* En sabel plezhek en aour a c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Kermeur-lescouet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerveur al Leskoed'''</big>
''Kermeur du Lescouët (de)''
* Treustellet etre gul hag aour a c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Kervezelou-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervezelou (de)'''</big>
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en argant e deir moualc'henn en sabel, 2, 1 ; e 2 ha 3 en argant e deir zreustell gommek en glazur.
|-
|[[Restr:Kerbihan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervihan'''</big>
''Kerbihan (de)''
* En argant e deir sourin en glazur, e grenngonk en glazur karget gant ur bempdeliaouenn en argant.
|-
|[[Restr:Kervilliau-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerviliou'''</big>
''Kervilliau (de)''
* Gwezboellek etre argant ha gul.
|-
|[[Restr:Kervilly-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervilli'''</big>
''Kervilly (de)''
* En argant e groaz wezboellek etre gul hag argant.
|-
|[[Restr:Kervilzic-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervilzig'''</big>
''Kervilzic (de)''
* En sabel e dreustell en aour eilet gant pemp kregilhenn gevliv, 3 e kab, 2 e beg.
|-
|[[Restr:Kermoisan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervoezan'''</big>
''Kermoisan (de)''
* En gul e seizh kregilhenn en argant, 3, 3, 1. — Heñvel ouzh ''Le Bourgeois''.
|-
|[[Restr:Kermorial-kermorvan-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kervorial a Germorvan'''</big>
''Kermorial de Kermorvan (de)''
* En glazur e gorn-hemolc'h en argant eilet gant teir flourdilizenn gevliv, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|
|<big>'''Kervoroc'h'''</big>
''Kermoroc'h (de)''
* Peuliet etre aour ha gul, e vevenn goñchek en gul.
|-
|[[Restr:Kerhoas-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwazh'''</big>
''Kerhoas (de)''
* En glazur e deir steredenn en aour, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerguern-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwern'''</big>
''Kerguern (de)''
* En glazur e deir ruilhenn en argant, 2, 1.
|-
|[[Restr:Kerguern2-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwern'''</big>
''Kerguern (de)''
* En argant plezhek en glazur a c'hwec'h pezh.
|-
|[[Restr:Kerguernon-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwernon'''</big>
''Kerguernon (de)''
* En sabel e dri herlegon en argant, 2, 1.
|-
|[[File:Kerguen-penfrat.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwern a Benfrat'''</big>
''Kerguern de Penfrat (de)''
* En argant e wernenn c'heotet.
|-
|[[File:Kerguezay-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwezae'''</big>
''Kerguezay (de)''
* En erminig e dreustell en gul karget gant teir rodig-kentr en aour.
|-
|[[File:Kerguezangor-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwezangor'''</big>
''Kerguezangor (de)''
* En gul e groaz pavek en argant.
|-
|[[File:Kerguezec-d.jpg|110px]]
|<big>'''Kerwezeg'''</big>
''Kerguezec''
* Palefarzhet : e 1 ha 4 en argant, karget gant ur wezenn diwriziet geotet ; e 2 ha 3 en glazur.<ref name="KANUS" />
|-
|[[Restr:Kerjean-d.jpg|110px]]
|<big>'''Keryann'''</big>
''Kerjean (de)''
* En sabel plezhek en aour a c'hwec'h pezh, e grenngonk en gul karget gant ur groaz en argant.
|-
|[[Restr:De Kerjean de Kervennec.jpg|100px]]
|<big>'''Keryann Kervenneg'''</big>
''Kerjean de Kervennec (de)''
* En argant e dour dir toet ha mogeriet en sabel.
|-
|[[Restr:Kerivon-d.jpg|100px]]
|'''<big>de Keryvon / Keréozen</big>''' <ref>Aotrounez
al lec'h se ha Lemeuz, e [[Gwineventer]]; Cosquer, Kerivinec Molesne.
'''Jean''', bev e 1426, dimezet gant Louise de Ploëlan, en deus bet e vereri noblet e 1452.
Skourr henañ an tiegezh se en deus kemmesket gant ar re Parscau.</ref>
* ''Gwezboellek etre aour ha gul, ur steredenn ivez en aour e kondon.''
* Sturienn ː ''Sequar quocumque licebit''
|-
|[[Restr:Knolles.jpg|100px]][[Restr:Knolles 2.jpg|100px]]
|'''<big>Knolles</big>''' <ref>'''Robert''', kantread saoz, feal da Yann a Voñtforzh; prizoniad e-kerzh [[Emgann an Tregont]] e 1351, e lakas prizoniad d'e zro kont Auxerre e-kerzh emgann [[an Alre]] e 1364; anvet gant ar Priñs Du evel senesal Gwiana e 1368, e lakas Du Guesclin da sevel seiziz [[Brest]] hag hini [[Derwal]] e 1373; sevel e reas ospis ar Saozon e [[Roma]] e 1380, hag e varvas e bro Saoz e 1406</ref>
* ''Dougen a ra ur gebrenn karget gant teir melchonenn'' (siell 1363); livioù dizanavezet
* neuz all ː ''En aour e dreustell en gul karget gant teir flourdilizenn en aour''
[PPC]
|}
== L ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Labbaye-d.jpg|100px]]
|'''<big>de Labbaye</big>''' <ref>Aotrounez Maisonneuve, la Rive, Penanguer, beli [[Karaez-Plougêr|Karaez]]; Ardamezeg 1696.</ref>
* ''En argant e deir gwenanenn en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Labat-Riben.jpg|100px]]
|'''<big>Labat</big>''' <ref>Genigik eus bro Agen. Aotrounez Riben; Plaineville.
Dizarbennet e 1668, beli [[Sant-Brieg]].
- '''Pierre''', sindik Sant-Brieg e 1666;
- un arc'hdiagon-meur Sant-Brieg e 1680.</ref>
* ''En glazur e leon en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Lagadec trèfles.jpg|100px]]
|<big>'''Lagadeg'''</big>
''Lagadec''
* En argant e deir melionenn en glazur, 2, 1.
|-
|[[Restr:Lagadec-kernabat.jpg|100px]]
|<big>'''Lagadeg a Gernabad'''</big>
''Lagadec de Kernabat (Le)''
* En erminig e bempdeliaouenn en gul.
|-
|
|<big>'''Lair'''</big><ref name="Lair">Stumm brezhonek ''*Lair'' : nann testeniekaet.</ref>
''Lair''
* En glazur e gebrenn en aour eilet e kab gant div steredenn en argant, e beg gant ur greskenn gevliv.
|-
|[[Restr:Lair-de-la-haye.jpg|100px]]
|<big>'''Lair ar C'hae'''</big><ref name="Lair" />
''Lair de la Haye''
* En glazur e groaz dentek eilet e kab gant ur steredenn en aour e pep konk, e beg gant ur rozenn ivez en aour e pep konk.
|-
|[[Restr:Lallouette.gif|100px]]
|<big>'''Lallouette'''</big>
* En argant e dreustell en gul, karget gant teir steredenn en aour hag eilet gant tri alc'hweder en sabel (siell [[1320]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Lansullien-d.jpg|100px]]
|<big>'''Lansullien'''</big>
''Lansullien (de)''
* En argant e deir gwerzhidenn peuliet kenstag.
|-
|[[Restr:Lantivy-d.jpg|100px]]
|<big>'''Landivy'''</big>
''Lantivy (de)''
* En gul e gleze en argant peuliet beg e beg.
|-
|[[Restr:Lanuzouarn-d.jpg|100px]]
|<big>'''Lanuzouarn'''</big>
''Lanuzouarn (de)''
* En argant e skoed en glazur e kondon eilet gant c'hwec'h ruilhenn gouremmet en gul, 3, 2, 1.
|-
|[[Restr:Lescoet-d.jpg|100px]]
|<big>'''Leskoed'''</big>
''Lescoet (de)''
* En sabel e dreustell en argant karget gant teir fempdeliaouenn en sabel.
|-
|[[Restr:Lesenet-d.jpg|110px]]
|<big>'''Lezenet'''</big>
''Lesenet (de)''
* En sabel e deir c'hroazig en argant, 2 e kab, 1 e beg.
|-
|[[Restr:Lespernez-d.jpg|100px]]
|<big>'''Lezpernez (de)'''</big>
* En sabel e deir eilenn dreustellek en aour.
|-
|[[Restr:Loz de Kerillis.gif|100px]]
|<big>'''Loz'''</big>
* En gul e deir sparfell en argant pigoset ha grizilhonet en aour.
|}
== M ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Mabille.gif|100px]]
|<big>'''Mabille'''</big> <ref>Aotrounez des Granges (?), ha Rochereau (?).
- '''Jean''', sekretour ar Roue e 1757;
- Un eil-maer [[Naoned]] e 1687;
-Daou aoditour e ar Gontoù e 1705 ha 1743</ref>
* ''En glazur e zri skoedig en argant, pep hini karget gant teir brizhenn erminig en sabel''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Macé de Prébusson.gif|100px]]
|<big>'''Macé'''</big>
* ''Ur groaz pavek karget gant pemp kregilhenn'' (siell [[1380]]) ; livioù dianav.
[PPC]
|-
|[[Restr:Macé de la Villeon.gif|100px]]
|'''<big>Macé</big>'''
* ''En argant e deir rozenn en gul''.
[PPC]
|-
|[[File:Machecoul-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Machecoul'''</big>
* ''En argant e deir c'hebrenn en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Machefer.gif|100px]]
|'''<big>Machefer</big>'''
* ''En sabel e zri houarn-marc'h en argant''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Maczon.gif|100px]]
|'''<big>Maczon / Le Masson</big>'''
* ''En argant e deir delienn gelenn c'heotet.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Madaillan.gif|100px]]
|'''<big>Madaillan</big>'''
* ''Palefarzhet: e 2 ha 4, benet etre aour ha gul, hag a zo Madaillan ; e 2 ha 3, en glazur e leon en aour, krabanet, teodet ha kurunennet ivez en aour, hag a zo L'Esparre'' ; siell [[1543]].
[PPC]
|-
|[[Restr:Madec de Pratanraz.gif|100px]]
|'''<big>Madec</big>'''
* ''En glazur e gleze flimminant en argant treustellet, e grogenn ha dornell en aour, heuliet e kab gant ur steredenn en argant hag e beg gant ur greskenn en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Madeleneau.gif|100px]]
|'''<big>Madeléneau</big>'''
* ''En argant e nav mezenn c'heotet 3, 3, 3.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Madic du Dréneuc.gif|100px]]
|'''<big>Madic</big>'''
* ''En gul ezri leonig en argant'' ; meneget e [[1445]].
[PPC]
|-
|[[Restr:Madic du Dréneuc (alias).gif|100px]]
|'''<big>Madic</big>''' (neuz all)
* ''En aour e leon en gul''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Madio de Kerdréan.gif|100px]]
|'''<big>Madio</big>'''
* ''En gul e deir c'hreskenn en argant, diforc'het e kab gant ur skoed en doare banniel en glazur, karget gant peder mailhenn en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Mafay.gif|100px]]
|'''<big>Le Mafay</big>'''
* ''En argant e zek talbennan en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Magnelais.gif|100px]]
|'''<big>de Magnelais</big>'''
* ''En gul e sourin en aour'' (siell [[1337]]).
[PPC]
|-
|[[Restr:Magon.gif|100px]]
|'''<big>Magon</big>'''
* ''En glazur e gebrenn en aour, heuliet e kab gant div steredenn ivez en aour hag e beg gant ul leon ivez en aour, kurunennet en argant''.
[PPC]
|-
|[[Restr:Mahault de Minuello.gif|100px]]
|'''<big>Mahault</big>''' <ref>Aotrounez Minuello, e [[Mêlwenn]]; Kerangoarc'h (?)
- '''Riou''', o vəvañ e 1481, tad da '''Alain''', dimezet gant Marie de Rospiec </ref>
* En argant e gorn-hemolc'h lêrennet en gul, hag heuliet gant teir delienn kelenn geotet war o eneb
[PPC]
|-
|[[Restr:Micault du Tertre.gif|100px]]
|'''<big>Micault</big>''' <ref>Aotrounez du Tertre; Souleville, e [[Maroue]]; la Vieuville; Fontaine-Ménard e [[Melin]].
- '''Mathurin''', alvokad e [[Breujoù Breizh]], kannad [[Lambal]] er Stadoù e 1717; hendad ur c'habiten gwarded-aod kompagnunezh [[Hilion|Hillion]], kemeret perzh e emgann [[Sant-Kast-ar-Gwildoù|Sant-Kast]] e 1758;
- '''Joseph-François''', bet ganet e [[Kastellaodren|Kastell-Aodren]] e 1777, noblet e 1815</ref>
* ''En glazur e alarc'h en argant melezouriñ war vord ur veunteun ivez en argant, hag heuliet e kab gant un heol en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Michaël de la Bourgonnière.gif|100px]]
|'''<big>Michaël</big>''', pe '''<big>Michel</big>''' <ref>Aotrounez la Bourgonnière ha la Tesserie, e [[Sant-Ervlan]]; la Rollandière e [[Keller (kumun)|Keller]]; Plessis, e [[Gwennenid]]; Ardennes, e [[Santez-Pezhenn]]; Lenfermière, e [[Sant-Marzh-ar-C'hoad]].
- '''Vincent''', hanafer ar rouanez [[Anna Breizh|Anna]] e 1500; dimezet da ː Jeanne le Parizy ha Jeanne de Boullay</ref>
* ''Palefarzhet ː e 1 ha 4 en sabel e dour en argant; e 2 ha 3, en aour e deir groaz pavek en gul, e vevenn en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Michel de Kerveny.gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>Aotrounez Kerveny, e '''[[Plougonvelen]]'''; Carpont; Trovennec, e [[Fouenant]].
- '''Yvon''', o vevañ e 1503, dimezet da Jeanne de Launay, hag o deus bet '''Hervé''', dimezet gant Marie Heussaff;
- ur plac'h e Saint-Cyr e 1706</ref>
* ''Palefarzhet ː e 1 ha 4, en sabel e nav mailhenn en argant; e 2 h 3, en aour e gregilhenn en gul''[
[PPC]
|-
|[[Restr:Michel du Cosquer.gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>
Aotrounez Kozker, e [[Kemperven]]; Keranroux, e [[Peurid-ar-Roc'h|Peurid ar Roc'h]]; Kervaeg, e [[Tredarzeg]]; Kerdaniel, e [[Kawan]]; la Ville Basse ?; Fontaines ? </ref>
* ''En argant e benn Morian en sabel, talwedek en argant''
[GlB ; PPC]
|-
|[[Restr:Michel (de Nantes).gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>Gabriel, kenwerzher e [[Naoned]], bet noblet e 1747</ref>
* ''En glazur e dreustell e,n aour karget gant ur c'halon en gul, hag heuliet gant teir melchonenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Michel de Kerlan.gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>Aotrounez Kerlan ?, eskopti Sant-Brieg. (Ardamezeg 1696)</ref>
* ''En argant e skoedig en gul, heuliet gant c'hwec'h mailhenn en glazur''
[PPC]
|-
|[[Restr:Michel (de Rennes).gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>Eus eskopti Roazhon. Hep keloù muioc'h ebet. Bet noblet da vare ar Renevezidigezh, e 1816</ref>
* ''En erminoù, e girin en glazur, leun a lili liorzh en gwirion, war un aoter en argant, skoret gant ur c'hleze treustellet ivez en glazur''
|-
|[[Restr:Michel de la Michelière.gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>Familh c'henidig eus Normandi. Bet dalc'het eno e 1469, 1496, 1598, 1666. Aotrounez la Michelière, Vesly, Beaulieu, Bellouze, Cambernon, Monthuchon, Rafoville, Haccouville, Vieilles, l'Epiney, le Port, la Chesnaye, Châtelet, Montchaton, Annoville, Verdun.
- '''Roger''', yaouer, letanant ar c'habiten [[Karnod]].</ref>
* ''En glazur e groaz krouget en aour, heuliet gant ur c'hregilhenn ivez en aour e pep konk''
[PPC]
|-
|[[Restr:Michel de la Richardais.gif|100px]]
|'''<big>Michel</big>''' <ref>Aotrounez la Richardais ha la Thébaudais, e [[Felgerieg-Veur]]; la Courbe, la Plainsnais, e [[Alaer]].
- '''Bertrand''', mab '''Alain''', aotrou la Richardais, o vevañ e 1513, dimezet gant Guillemette Grignonne, a zo gwrizienn ar re la Courbe;
- '''Georges''', mab '''Charles''', o vevañ e 1513, dimezet gant Julienne de la Roche, a zo gwrizienn ar re la Thébaudais</ref>
* ''En argant e deir moualc'henn en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Michiel
de Bossacoulart.gif|100px]]
|'''<big>Michiel</big>''' <ref>Rummad gentañ ː aotrounez Bossacoulart e [[Brug (kumun)|Brug]]; la Noë, e [[Ranneg]]; la M̥arre; Couëdro; Deffais, e [[Pontkastell-Keren|Pontkastell]]; Vaudoré, e [[Malañseg]]; Saint-Donat; Vaugrignon; la Prévotais; Prat; Carmois, e [[Pluhernin]]; la Grée, e [[Karantoer|Karentoer]]
Eil rummad, anvet ivez '''Michel''' ː aotrounez la Garnison, en [[Orvez]]; la Grigoraye; la Haye; la Chesnais; la Poterie; Grilleau, er [[Chantenay]]; la Harduière ha le Justonnère, e [[Mezansker]].
- '''Guillaume''', hanafer Catherine de Luxembourg, tervet gwreg an dug [[Arzhur III (dug Breizh)|Arhzur III]], aet da Anaon er blozazs 1458, breur yaouanker da Jean, aotrou la Bossacoulart ha la Noë;
- '''Loeiz''', prokulor-sindik e Breujoù [[ar Re Unanet]] e Gwened e 1592;
- '''Jean''', aotrou Grillau, chuin [[Naoned]] e 1710;
- daou sekretour ar Roue e 1732 ha 1747;
- ur c'habiten dragoned ''Monsieur'' e 1788. </ref>
* ''En argant e lammell brizhet karget e kondon gant ur ruilhenn en gul, hag heuliet gant ur steredenn ivez en gul e pep konk''
[PPC]
|-
|[[Restr:Monneraye de la Villeblanche.gif|100px]]zhon) ːǃ
|'''Monneraye'''<ref>Aotrounez la Villeblanche, e [[Minieg-Morvan]]; la Riolais, Plessix, Mézières, Breil, la Vairie, Bourgneuf, la Aillardière, Rocher, Maynard, Restmeur, Cleio, en [[Karozh]].
'''Macé''', letanant Dinan,
C'hwec'h sekretour ar Roue adalek 1617,
Ur mestr eus ar C’hontoù e 1637,
'''Pierre''', penn-c'hreffier evit an aferioù sivil e 1657,
'''René''', aotrou la Meslée, advarner ar prokulor ,
Ur penn-provost e konestabliezh hag archerien Breizh,
'''Gabriel''', kuzulier e Breujoù Breizh e 1695,
Ur c'horonal bet lazhet dindan mogerioù Pariz e 1870</ref>
* ''En aour e sourin en gul karget gant tri penn leon diframmet en argant hag hebiaet gant daou naer-nijant en glazur''
[PPC]
|}
== N ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Nail de Mescaradec.gif|100px]]
|<big>'''Nail'''</big> <ref>Aotrounez Meskaradeg, ([[Lanniliz]]); Sant-Vaode.
prokulor ha noter ar Roue evit [[beliezh|beli]] [[Brest]] e 1695</ref>
* ''"en aour e gebrenn en sabel, karget gant teir rozenn en argant"''
[PPC]
|-
|[[Restr:Nantrieul des Chesnayes.gif|100px]]
|<big>'''Nantrieul'''</big> <ref>Aotrounez des Chesnayes, e Bro-Roazhon.
- '''Pierre''', tailhanter war ar vogajoù [[Roazhon]] e 1696
[CDH] [PPC]</ref>
*''En glazur e bemp bezantenn en aour, 3, 2.''
[CDH] [PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Le Narvezec</big>''' <ref>Aotrounez Pontguennec, e Perroz.
Menegioù ha diskouezadegoù eus 1427 da 1543.
Keloù ebet diwar-benn an ardamezioù.</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Nas de Kernasquillec.jpg|100px]]
|<big>'''Le Nas'''</big>
* Aotrounez Kernasquirieg, e Tregrom.
*''En argant e gebrenn en sabel; heuliet gant teir ruilhenn en sabel ivez''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Nas de Kergolher.gif|100px]]
|<big>'''Le Nas'''</big>
* Aotrounez Kergolher ha Kollizag e Plaodren
* ''Plezhek etre argant ha glazur"''
(PPC)
|-
|[[File:Nau-br.jpg|100px]]
|<big>'''Nau'''</big>
* En glazur e leon en argant krabanet ha teodet en gul, kurunennet en aour, o terc'hel ur c'hleze en argant.
|-
|[[Restr:Nepvouet-d.jpg|100px]]
|<big>'''Nepvoued'''</big>
''Nepvouet (de)''
* En sabel e gebrenn en aour heulietr gant teir rodig-kentr gevliv.
|-
|[[Restr:Nerestang-d.jpg|100px]]
|<big>'''Nerestang (de)'''</big>
* En glazur e deir sourin en aour, teir steredenn en argant etre ar sourin gentañ hag an eil, en o led war-du ar sourinoù.
|-
|[[Restr:Nerzic-d.jpg|100px]]
|<big>'''Nerzhig'''</big>
''Nerzic (de)''
* En gul e zaou c'hleze en aour lammellet, begoù e kab.
|-
|[[Restr:Neuville-ds.jpg|100px]]
|<big>'''Neuville (de)'''</big>
* En gul e lammell vrizhet.
|-
|[[Restr:Neuville-dc.jpg|100px]]
|<big>'''Neuville (de)'''</big>
* En argant e deir c'hebrenn en gul.
|-
|[[Restr:Nevet-d.jpg|100px]]
|<big>'''Neved'''</big>
''Névet (de)''
*''En aour e leonparzh kudennek en gul.''
|-
|[[Restr:Nicolaï.gif|100px]]
|<big>'''Nicolaï'''</big>
* Ginidig eus Paris. Antoine, kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1613
*''En glazur e c'hadgi redant en argant, gwakoliek en gul''
|-
|[[Restr:Nicolas.gif|100px]]
|<big>'''Nikolaz'''</big>'''
''Nicolas''
* ''"dougen a ra ur sourin karget gant tri neze".'' (livioù dizanavezet)
* Siell 1381. Yann en deus sinet [[feur-emglev Gwenrann]] 1381.
|-
|[[Restr:Nicolas-br.jpg|100px]]
|<big>'''Nicolaz'''</big>
''Nicolas''
* ''En gul e dreustell en argant karget gant teir moualc'henn en sabel, heuliet gant tri fenn bleiz diframmet en aour, daou e kab, unan e beg.''
|-
|[[Restr:Nicolas-kerviziou.jpg|100px]]
|'''<big>Nicolas de Kerviziou</big>'''
* ''En argant e binenn en glazur e dri aval en aour.''
|-
|[[Restr:Nicolas-trevidy.jpg|100px]]
|'''<big>Nicolaz Trevidi</big>''' <br>''Nicolas de Trévidy''
* ''En argant e dreustell en glazur, e c'hrenngonk brizhet etre argant ha sabel.''
|-
|[[Restr:Nicou de la Chauvinière.gif|100px]]
|'''<big>Nicou</big>''' <ref>Aotrounez la Chauvinière ?. Ardamezeg 1696.
Ur sekretour d'ar Roue e 1703</ref>
* ''En aour, e menez en sabel, leinet gant un neizh en gul, tri benn hag gouzoug drask en glazur o loc'hant anezhañ.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Niel de Vauniel.gif|100px]]
|'''<big>Niel</big>''' <ref>Aotrounez Vauniel, Passoué ha Couësplan, e [[Gwern-Porc'hoed|Gwern]]; Plessix, e [[Anast]]; Bodouët, e [[Faouell]].</ref>
* ''En sabel e c'hastell en aour; e gab en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Nielly.gif|100px]]
|'''<big>Nielly</big>''' <ref>Kabiten ul lestr-taner e 1778; tad d'un eil-letanant lestr e 1786, eil-amiral e 1793, bet noblet gant un titl baron e 1825, aet da anaon e 1833.</ref>
* ''En argant e lestr en gwirion, war ur mor en geot, ur flammenn en gul war beg e wern veur''
[PPC]
|-
|[[Restr:Ninon.gif|100px]]
|'''<big>Ninon</big>''' <ref>Aotrouniezhoù dizanavezet.
'''Alain''', gelvet evit diazeziñ ul leve evit kont ar Roue diwar havr Lannuon.</ref>
* ''Dougen a ra teir bezantenn, pe dorzhell''. Livioù dizanavezet. Siell 1283.
[PPC]
|-
|[[Restr:Ninon de Kerprigent.gif|100px]]
|'''<big>Ninon de Kerprigent</big>''' <ref>Aotrounez Kerprigent, Kermérault, la Forest. (?)
- '''Sébastien''', kuzulier e prezidial [[Kemper]] e 1700.</ref>
* ''En glazur e seizh steredenn en argant, 3, 3, 1''
[GlB- PPC]
|-
|[[Restr:Noan-l.jpg|110px]]
|'''<big>Le Noan du Hentmeur</big>''' <ref>Aotrounez Hentmeur e [[Plouilio|Plouillio]]; Kerdaniel, e [[Ploulec'h]].</ref>
* ''En gul e zri c'hleze peuliet en argant, begoù e kab.''
[GlB- PPC]
|-
|[[Restr:Noel-d-bzh.gif|110px]]
|<big>'''Nouel'''</big>
''Noël (de)''
* En sabel e garv tremenant en aour.
|-
|[[Restr:Nouel-kerangue.jpg|110px]]
|<big>'''Nouel Kerangwez'''</big>
''Nouël de Kerangue''
* En argant e binenn c'heotet e bevar aval en aour, harpet gant daou garv en sabel penn-ouzh-penn.
|}
== O ==
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:O-brien.gif|100px]]
|<big>'''O'Brien'''</big> <ref name="IRL">Ginidik eus [[Iwerzhon]]. Baroned Inchiquin.
- Ur c'habiten e rejimant Berwik (Bro Iwerzhon), e 1775;
- Ur major e rejimant Walsh e 1780;
- '''Fulup''', staliet e [[Sant-Maloù]], e lec'h e zimezas e 1695 Anna Whitte.
- Anton-Visant, sekretour ar Roue e Kañsellerezh [[Roazhon]] e 1740
- Diouzh ar familh se e oa ivez '''Claude''', kont Thomond, beskont Clare, marichal C'hall e 1757, aet da Anaon e 1761</ref>
* ''Palefarzhet : e 1 ha 4 en gul e zri leonparzh rannet etre aour hag argant, e 2 ha 3 en argant e dri beg en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Odet.gif|100px]]
|<big>'''Odet'''</big> <ref>Meneg ebet e Pol Potier de Courcy</ref>
* ''En glazur, e zri c'hleze peuliet en argant, begoù e beg.''
[HGG] [GLB] [PPC]
|-
|[[Restr:Ogeron.gif|100px]]
|<big>'''Ogeron'''</big> <ref>Familh c'henidik eus bro Añjev; bet dalc'het eno e 1666; Aotrounez la Bouère.
- '''Bertrand''', o vevañ e 1600, dimezet da Jeanne Blouin, hag o deus bet ː
- '''Jean''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1646;
- '''Bertrand''', kabiten morlu, diazezer ha gouarnour trevadenn [[Saint-Domingue]], bet noblet e 1643. </ref>
* ''En argant e erez en gul iziliet en aour, e dreustell ivez en aour karget gant teir moualc'henn en sabel.''
|-
|[[Restr:Ogier de Catuelan.gif|100px]]
|'''<big>Ogier</big>''' <ref>Aotrounez Katuelan, e [[Henon]]; ar Roc'h, e [[Lanvelor]]; Kervidi, e [[Ilfinieg]]; Chateaubilly, e [[Ploufragan]]</ref>
* ''En glazur, e seizh rozenn (pe pempdiliaouenn) en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Ogier de Beauvais.gif|100px]]
|'''<big>Ogier</big>''' <ref>Familh c'henidig eus Bro-Añjev. Aotrounez Beauvais; la Claverie; la Valais
- '''Jean''', alvokad e senesaliezh Añgers e 1511, dimezet da ː Marie Joullain, ha Renée Ernault.
- '''René''', aoditour er c’hontoù e 1579;
- '''Pierre''', chaloni [[Roazhon]] hag arc'hdiagon an Dezerzh, marvet e 1596;
- '''Pierre''', kuzulier e [[Breujoù Breizh|Breujoù- Breizh]] e 1595, dimezet Perrine Juffé e 1591;</ref>
* ''en argant e deir melionenn en sabel'' (neuz all : ''en glazur'')
[PPC]
|-
|[[Restr:Olimant.gif|100px]]
|'''<big>Olimant</big>''' <ref>Aotrounez la Ville-Jafre; Kerneguez; Kerenor;, Kerourio, e [[Karaez-Plougêr|Plouger-Karaez]]; Kerdudal, Botivez, en [[ar Faoued]]; Gollo, e [[Plourae]].
- '''Guillaume''', grefier e [[Karaez-Plougêr|Karaez]], dimezet e 1577 gant Catherine, itron Kerneguez
- '''René''', belif Kastell-Nevez ha Landelo
- '''Charles-Joseph''', mestr war an Dourioù ha koazdeier Breizh, bet noblet e 1698.</ref>
* ''En argant e ziv dreustell en gul; e gab en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Olivet</big>''' <ref>aotrounez la Martinière e Sant-Leonard.
Bet dizarbennet e-kerzh an adreizhadur 1668, beli Felger</ref>
En gortoz
|-
|[[Restr:Olivier-.gif|100px]]
|'''<big>Olivier</big>''' <ref>Aotrouniezhoù dianavet.
Bet dizarbennet e 1668, beli Lesneven.
- '''Julien''', noter ar Roue e [[Landerne]] e 1668.
</ref>
* ''En glazur e wezenn en argant, heuliet gant teir greskenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Olivier--.gif|100px]]
|'''<big>Olivier</big>'''
<ref>Familh c'henidik eus Lyon.
- '''Séraphin''', eskob Roazhon e 1599, kardinal e 1604; aet da Anaon e Roma er bloaz 1609. Kontet e vez hag e oa mab naturel da François Olivier de Leuville, kañselller Bro-C'hall e 1545</ref>
* ''Palefarzhet; ouzh 1 ha 4, geotet en wezenn-olivez en argant; e 2 ha 3, en sabel, e gab en glazur karget gant teir flourdilizenn en aour, e zrailhenn en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Olivier du Bourdeau.gif|100px]]
|'''<big>Olivier du Bourdeau</big>''' <ref>Aotrounez Bourdeau, e [[Plouha]]; la Fontaine, Kermorin, Kerjouan Launay.</ref>
* ''En argant e zri penn levran en sabel gwakoliet en aour, leinet gant ur bempdiliaouenn en sabel''
Sturienn ː ''Ni trop, ni trop peu.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Olivier de Kerjean.gif|100px]]
|'''<big>Olivier de Kerjean</big>''' <ref>Aotrounez Keryann, e [[Sant-Nouga]].
- '''Jean''' hag e vab, '''Bernard''', noblet e 1426;
- '''Henry''', dimezet da Marguerite de Lanrivinen e 1444
(Gwelout war lec'h ar re '''''Barbier''''')</ref>
* ''En glazur, e goulm nijant en argant, en he beg ur bodig olivez geotet''
Sturienn ː ''Signum pacis''
[PPC]
|-
|[[Restr:Olivier de Kerthomas.gif|100px]]
|'''<big>Olivier de Kerthomas</big>''' <ref>Aotrounez Kerthomas, e [[Lannolon]]; Kervegan ?
Bet dizarbennet e-kerzh adreizhadur 1670, beli Sant-Brieg.
- Ur senesal [[Landreger]], kannad e ar Breujoù e 1717.</ref>
* ''En argant e groaz divouedet en sabel.''
[GLB - PPC]
|-
|[[Restr:Olivier du Pavillon.gif|100px]]
|'''<big>Olivier du Pavillon</big>''' <ref>Aotrounez le Pavillon, la Plesse, la Blairie, les Barres, les Brulais, la Boussinière, beli Naoned.
- Un nebeut aoditourien er c’hontoù adalek 1617, an hini diwezhañ bet enoret e 1777;
- ur chuin [[Naoned]] e 1664;
- un denjentil ''Monsieur'' e 1696.</ref>
* ''En argant e wezenn-olivez en geot war ur savenn ivez en geeot''
[PPC]
|-
|[[Restr:Olivier du Coz-Castel.gif|100px]]
|'''<big>Olivier du Vieux-Châtel</big>''' <ref>Aotrounez Kastell-Koz , Kersascouët, e [[Plougin]].
Ardamezeg 1696.
- '''Claude''', medisin ar Roue er morlu e 1696; sekretour ar Roue e 1716; dimezet da Gatell Verduc.
Familh kemmesket gant ar re ''Raison'', ''La Boissière'', de ''Blois''.</ref>
* ''En glazur, e c'horverig nijant en aour, o sellout ouzh un heol ivez en aour a-zehoù''
[PPC]
|-
|[[Restr:Olivier-de-la-Villeneuve.gif|100px]]
|'''<big>l'Olivier de la Villeneuve</big>''' <ref>Aotrounez la Villeneuve / Kernevez e [[Gwerliskin]]; Plessix, e [[Banaleg]]; ar Stang, e [[Skaer|Skae]]<nowiki/>r; Lokrist, e [[Trabrivan]]; Saint-Maur, Tronjoly, e [[Gourin (kumun)|Gourin]]; Kervern, e [[Plouilio|Plouillio]]; Botvrel, e [[Sant-Gwioñvarc'h|Sant-Gwiomar]]; Kerhamon ?
- '''Jean''', eus parrez [[Plourac'h|Ploiurac'h]], senesal [[Lokarn|Duoad-Kelen]], bet noblet e 1462;
- ur floc'h ar roue e 1688;
- un abad [[Rialeg|Rillé]] e 1763, kuzulier kloareg e [[Breujoù Breizh]] e 1768;
- ur penn strollad-listri e 1793;
- ul letanant-lestr e 1786, an diwezhañ en anv se, bet fuzuilhet e [[Kiberen]] e 1795.</ref>
* ''En argant e dreustell en gul kaeliet en aour, heuliet gant teir fempdiliaouenn en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Origny.gif|100px]]
|'''<big>d'Origny / Dorigny</big>'''
* Aotrounez Sant-Stefan (?); Kersalioù
* ''En glazur e gebrenn en aour, heuliet gant tri flamm ivez en aour''
* Meur a ofiser eus milis ar Gêr Montroulez adalek 1693; '''Michel''', maer Montroulez e 1725
[PPC]
|-
|[[Restr:Orion-de-keranguiriec.gif|100px]]
|'''<big>Orion</big>'''
* Aotrounez Kerangirieg, Pleuzal
* ''En argant, e groaz garzentek en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Oriot de Kergoat.gif|100px]]
|'''<big>Oriot</big>'''
* Aotrounez Kergoat, e Gwiglann; Portzmeur ha Kerbridou, e Plouganou; ar Runioù, e Sant-Mazhe (Lokvazhe ?); Koedamour e Plouyann.
Daou sekretour ar Roue e 1673.
* ''En glazur e gebrenn en aour, heuliet gant teir rodig-kentr ivez en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Orthiou de la Pénissière.gif|100px]]
|'''<big>Orthiou</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Añjev. Aotrounez la Pénissière, e [[Klison]]. Familh kemmesket gant ar re '''Becdelièvre'''</ref>
* ''En argant e groaz en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:D'Orvaulx.gif|100px]]
|'''<big>d'Orvaulx</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro-Douren; delc'het eno e 1667; Aotrounez al lec'h-se. E Breizh, aotrounez la Bévrière, e [[Mousterlez]]</ref>
* ''En sabel e sourin en argant hedet gant div c'housourin en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Oulf du Perray.gif|100px]]
|'''<big>Oulf</big>''' <ref>Familh c'henidik eus vro-Sko. Aotrounez du Perray (?).
- '''Patrice''', dimezet war dro 1550 gant '''Françoise de Forsanz''', hag o deus bet '''Judith''', dimezet gant '''Guillaume Rabinard'''.</ref>
* ''En argant e vleiz savant en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:O'Schiel.gif|100px]]
|'''<big>O'Schiel</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro-Iwerzhon.
Daou letanant e rejimant Walsh e 1781</ref>
* ''En argant e leon heuliet e kab gant daou maneg-houarn hag e beg gant ur steredenn, an holl en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Osmont.gif|100px]]
|'''<big>d'Osmont</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Normandi. Bet dalc'het eno e 1667. Aotrounez Centeville; Mouyaulx.
Meneget e-barzh un diskleriadeg eus 1788, beli Roazhon.</ref>
* ''En gul e zivaskell e beg en erminoù''
Sturienn ː ''Nihil obstat''
[PPC]
|-
|
|'''<big>d'Osmonville</big>''' ː gwelout Le Clerc
|-
|[[Restr:D'Ossat.gif|100px]]
|'''<big>d'Ossat</big>''', pe '''<big>Dossat</big>''' <ref>Familh c'henidik euis Bro Gwaskogn.
- '''Armand''', eskob [[Roazhon]] e 1596, laket en karg gant ar pab Klemeñs VIII da adunvaniñ Herri VI gant ar Gador-Sakr. Savet da gardinal e 1599. Aet da Anaon er bloaz 1604, ha bet sebeliet e Saint-Loeiz-ar-C'hallaoued.</ref>
* ''En glazur e gudon en argant, ur vodig olivez geotet en he beg''
[PPC]
|-
|[[Restr:Oury du Bignon.gif|100px]]
|'''<big>Oury</big>''' <ref>Aotrounez Bignon, e [[Noual-Pentevr|Noual]]. Menegioù ha diskouezhadegoù eus 1435 da 1569, e Noual ha [[Maroue]].
- '''Mathieu''', bet ganet e Caulnes, doktor war an doueoniezh, furcher-jeneral ar Feiz, e rouantelez C'hall; marvet e 1557.
Ar familh he deus kemmesket gant ar re Collas.</ref>
* ''En argant e leonparzh en glazur teodek en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Oussé.gif|100px]]
|'''<big>Oussé</big>''' <ref>Ardamezioù kanus ː Oussé > galleg Os = askorn.
Ardamezeg an Arsanailh.
Aotrouniezhioù dizanavezet</ref>
* ''En sabel e zri askorn-kelan en argant treustellet''
[PPC]
|-
|[[Restr:Ouvrier.gif|100px]]
|'''<big>d'Ouvrier</big>''', pe <big>'''Douvrier'''</big> <ref>Genidik eus Bro Languedoc. Aotrouniezh ebet roet evit Breizh. - '''Rigal''', capitoul Toulouse en 1541; '''Hector''', aluzenner Maria de Medicis,hag eskop Dol e 1630; treuskaset da Nîmes en 1644ː aet da Anaon er bloaz 1655</ref>
* En glazur e gebrenn en argant karget gant seizh moualc'henn en sabel, hag heuliet gant teir fourdilizenn en aour, savet pep hini gant teir dañvoezenn en aour
[PPC]
|-
|[[Restr:Ouvroin de Poligné.gif|100px]]
|'''<big>Ouvroin</big>''' <ref>Genidik eus Bro-Vaen. Aotrounez [[Polinieg]].
- '''Guillaume''', eskob Roazhon e 1328; aet da Anaon e 1347;
- '''Jean''' ː senesal kontelezh Laval, bet lazhet e-kerzh emgann Baugé e 1421
</ref>
* ''Gousourinet etre aour ha gul e zek pezh; e c'hrennbalefarzh e erminoù''
[PPC]
|-
|[[Restr:Ozanne de la Tour.gif|100px]]
|'''<big>Ozanne</big>''' <ref>Ozanne de la Tour ?;
- '''Julien''', arkitektour ha tisaver labourioù ar Roue, e savas ar c'hlozadur kentañ Brest e 1647;
- '''Nicolas''', teñzorer morlu Brest e 1696.</ref>
* ''Rannet; e 1 en sabel e dour en aour; e 2, en geot e deir sourin en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Ozanneau de Trémeleuc.gif|100px]]
|'''<big>d'Ozanneau</big>''', pe '''<big>Dozanneau</big>''' <ref>
Aotrounez Trémeleuc, e Sant-Albin-Gwenrann.
Bet dizarbennet 1670, beli [[Gwenrann]].</ref>
* ''En argant e arbenn ejen en glazur heuliet gant teir mailhenn ivez en glazur''
[PPC]
|}
== P ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Padioleau</big>''' <ref>Aotrounez la Bronière, e [[Sant-Leven-ar-C'hoad]].
- Un aoditour er c’hontoù e 1613; en deus savet levrioù diwar-benn barnadurezh.</ref>
Ardamezioù en gortoz
|-
|[[Restr:Page-Cordemais.jpg|100px]]
|<big>'''Le Page de la Cordemais'''</big> <ref>Aotrounez Cordemais, la Chevalleraye. Dizarbennet e 1669, beli Felger.</ref>
* ''En aour plezhek en sabel a c'hwec'h pezh, e eilenn en gul treustellet ha balirant''.
Ardamezeg 1696 [PPC]
|-
|[[Restr:Le Page de Ville-Urvoy.jpg|100px]]
|<big>'''Le Page de la Ville Urvoy'''</big> <ref>Aotrounez la Ville-Urvoy ha l'Estang, e [[Pleuloc'h]]; Kermerien, e [[Goudelin]]; Penker ?, Kergrist ?; la Ville-Aubert, Pleuloc'h
Menegioù ha diskouezadegoù eus 1423 da 1535.</ref>
* ''En argant e erez impalaer en sabel pigoset hag iziliet en gul.''
[PPC].''
|-
|[[Restr:Le Page de Ville-Urvoy.jpg|100px]]
|<big>'''Le Page de Saint-Nom'''</big> <ref>Aotrounez Saint-Nom, e [[Gwenrann]]; Kerougat, e [[Azereg (kumun)|Azereg]]; la Bernardière ?
- '''Yann''', bet noblet e 1700.</ref>
* ''En argant e erez an impalaer en sabel pigoset hag iziliet en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Pageot de la Trourie 1.gif|100px]]
|<big>'''Pageot'''</big> <ref>Aotrounez la Trourie, e [[Saotron]].</ref>
* ''En argant, e zaou gebrenn en gul, heuliet gant teir steredenn ivez en gul.''
1696. [PPC]
|-
|[[Restr:Le Paigne.gif|100px]]
|'''<big>Le Paigné</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro-Añjev. Aotrounez l'Escoublière, e la Tillière; l'Ormoie, la Charouillère, la Chevalerie, la Touche, e [[Gwaled]].
Disarbennet e 1670, beli Naoned.</ref>
* ''En gul, e deir krib en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Pain des Forges.gif|100px]]
|'''<big>Pain</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Boatev. Aotrounez les Forges ?, la Barillière ?, la Fenestre ? .
Ardamezeg 1696.
Tri c'huzulier e [[Breujoù Breizh]], eus 1568 da 1578.</ref>
* ''En glazur e deir bezantenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Paindavoine</big>'''
<ref>Aotrounez la Chesnaye, e [[Sant-Turiav-Porc'hoed]].
Menegioù ha diskouzadegoù eus 1448 da 1543, er barrez se ha [[Karozh]]</ref>
[PPC]
|-
|[[Restr:Painparay.gif|100px]]
|'''<big>Painparay</big>''' <ref>̈ Guillaume, kenwerzher e [[Naoned]], bet noblet er bloaz 1785.</ref>
* ''En glazur e eor en argant, heuliet gant eizh steredenn en aour er gourem.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Painteur.gif|100px]]
|'''<big>Le Painteur</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Normandi. Aotrounez Lesnault ?, Bois-Jugan ?, Normeny ?
- '''Jean''', dimezet er bloaz 1437, da Berrette, itron Maletot, e Malherbe .</ref>
* ''Troc'het; e 1, en gul e ziv erez en argant; e 2, en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Palasne.gif|100px]]
|'''<big>Palasne</big>''' <ref>Aotrounez Champeaux, Rumain, la Ménardière, Pélican, Villeauroux, e [[Kaouennieg]].
- '''Jean''', serjant jeneral [[Roazhon]] e 1674;
- ur menegour er c’hansellerezh e 1745;
- ur senesal [[Sant-Brieg]] e 1765, kannad e Stadoù 1789 hag e Kuzuliadeg 1792;
- un adjudant-komandant, marc'heg an Impalaeriezh e 1808.</ref>
* ''En glazur, e dreustell en argant karget gant tri houarn mulez en gul, hag heuliet gant teir delienn askol en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Palatin.gif|100px]]
|'''<big>Palatin</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro vBresse. Aotrounez Dio, e Languedoc; Montpeyroux, Montmort.
- '''Jean''', aoutrou Montpeyroux, dimezet e 1484 da Marie de Choiseul;
- ul letanant-koronal e rejimant Mortemart e 1712;
- ur floc'h ar Roue e 1729.</ref>
* ''Treustellet etre aour ha glazur; e vevenn en gul''
[PPC]
|-
|
|<big>'''Paris (de)'''</big>
* ''En argant e groaz leun en gul, konket gant pevar gouleon tal-ouzh-tal ivez en gul.''
|-
|[[File:Parc-d.jpg|100px]]
|<big>'''Le Parc'''</big>
* ''En argant e dreustell en sabel heuliet gant teir c'hregilhenn gevliv, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Parigné.gif|100px]]
|'''<big>de Parigné</big>''' <ref>Aotrounez ar barrez [[Parinieg]], eskopti Roazhon.
- '''Guillaume''', floc'h e-barzh un diskouezhadeg du Guesclin e 1371.
- Familh kemmesket gant ar re ''Parthenay''</ref>
* ''En argant e groaz en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Perichon.jpg|100px]]
|<big>'''Perichon'''</big>
* ''En gul e c'hwec'h hanochenn en argant, 3, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Picquet de la Flèche.gif|100px]]
|'''<big>Picquet</big>'''
* ''En glazur e deir c'hebrenn en aour, heuliet gant tri c'houarn goaf en argant peuliek, begoù e kab''.
|-
|[[Restr:Ploheg.jpg|100px]]
|<big>'''Ploeuc (de)'''</big>
* ''En erminig e deir c'hebrenn en gul.''
|}
== Q ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Quatrebarbes-Montmorillon.jpg|100px]]
|<big>'''Quatrebarbes'''</big> <ref>Familh C'henidik eus Bro [[Poatev|Poitou]]. Skour eus ar re Montmorillon.
Aotrounez Moussy; Jallais; la Rongère; Murs-sur-Loire; la Jonchère; la Mancelière; Montfourché; Bouillé; la Roussardière; Chasnay; Argenton; Fontenailles; la Marquisière, e [[Gwared]]; Juigné ha la Série, e [[Sant-Ervlon-ar-Roz|Sant-Ervlon]].</ref>
* ''En sabel e sourin en argant hedet gant div rizenn ivez en argant.''
[HGG] [PPC]
|-
|[[Restr:De Quatrevaux.gif|100px]]
|'''<big>de Quatrevaux</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se e [[Pleneventer]], eskopti Sant-Brieg.
Kemmesket gant ar re Budes du Tertre-Jouan.</ref>
* ''En glazur e erez dispak en argant kurunet en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Québéron</big>''' <ref>Aotrounez Kerred, e [[Kore (kumun)|Kore]].
Bet dizarbennet e 1670, beli Kemper</ref>
Ardamezioù dizanavezet.
[PPC]
|-
|[[Restr:De Québriac.gif|100px]]
|'''<big>de Québriac</big>''' <ref>Aotrounez [[Kevrieg]]; Fléchay, e [[Sant-Meleg]]; Bois-Maigné, e Bazeleg; Launay, e [[Sulial]]; Blossac, e [[Goven]]; la Touche, e [[Sant-Visant-al-Lann]]; [[Kadeneg]]; la Rayais, la Hirlaye, e [[Bagar-Morvan]]; Patrion, la Ballue, Brécé, e [[Noal-Kastellan]];
- '''Normand''', senesal-meur Breizh e 1235;
- '''Gilles''', abad Sant-Jakez-Montforzh e 1487;
- '''Louis''', marc'heg an Urzh e 1580.</ref>
* ''En glazur e deir flourdilizenn en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Québriac-d-2.gif|100px]]
|'''<big>de Québriac</big>'''
* neuz all ː ''En glazur e vlourdilizenn en argant leinet gant un drailhenn en gul''l
[PPC]
|-
|[[Restr:Québriac-d-3.gif|100px]]
|'''<big>de Québriac</big>'''
* neuz all ː ''"div dreustell leinet gant ur gab amgranellet, e sourin balirant"''
livioù dizanavezet; siell 1300
[PPC]
|-
|[[Restr:De Quédillac-1.gif|100px]]
[[Restr:De Quédillac-2.gif|100px]]
[[Restr:De Quédillac-3.gif|100px]]
|'''<big>de Quédillac</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se, [[Kedilieg]]; la Morandaye, e [[Koad-Yarnvili]]; la Pruneraye, e [[Sant-Karneg]]; [[Taden]].
- '''Mathieu''', kroazhiad e 1248;
- '''Alain''', allouez Roc'han e 1293;
- '''Janette''', abadez Sant-Jord, aet da Anaon e 1274;
- '''Jeanne''', abadez Sant-Sulpis, aet da Anaon e 1461;
- '''Jean''', abad Sant-Juluen Tours ha Baugerais en eskopti Tours e 1402.
Skourr la Morandaye en deus kemmesket gant ar re Le Vayer.</ref>
* ''Dougen a ra un ezev'' (livioù dizanavezet); (siell 1293)
* ''En argant e deir dreustell en gul'' (siell 1390)
* ''En gul e deir sourin en argant'' (G.L.B)
|-
|[[Restr:Queffaraze.gif|100px]]
|'''<big>Queffarazre</big>''' <ref>Aotrounez Runtannig, e [[Plegad-Gwerann]].
Diskouezhadegoù eus 1463 da 1481, e [[Plegad-Gwerann|Plegad]], eskopti Treger</ref>
* ''En argant e c'horn-hemolc'h en glazur, heuliet gant teir dorzhell en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Querfurus.gif|100px]]
|'''<big>Queffurus</big>''' <ref>Siell 1306.
- '''Alain''', en deus skrivet ur misal bro Leon, bet moulet e 1526</ref>
* ''En argant e pemoc'h-gouez en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Quéhéon.gif|100px]]
|'''<big>de Quéhéon</big>''' <ref>Skourr eus ar re du Guiny; aotrounez Rochelande; la Cochais, e [[Bezeg]]; la Domenchère, e [[Gwern-Porc'hoed|Gwern]]
- '''Jean''', en deus sinet feur-emglev Gwenrann 1381</ref>
* ''En glazur e greskenn en aour''
[PPC]
|-
|
|'''<big>Quéhillac</big>''' ː gwelout Fourché.
|-
|[[Restr:Qhéhou.gif|100px]]
|'''<big>Quéhou</big>''' <ref>Aotrounez Gorrépont, eskopti Leon. Parrez dizanavezet.</ref>
* ''En sabel e deir melchonenn en argant, e vevenn ivez en argant''
[GlB] [PPC]
|-
|[[Restr:Queingoff.gif|100px]]
|'''<big>Queingoff</big>''' <ref>Keloù ebet diwar benn parrezioù n'hag aotrounezhioù.</ref>
* ''En gul, e c'hleze en argant peuliet e beg''
[GlB] [PPC]
|-
|[[Restr:De Quéjau.gif|100px]]
|'''<big>de Quéjau</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se e [[Kempenieg]]; Lesnée, e [[Gwazel]].
Menegioù ha diskouezhadegoù eus 1440 da 1543.
Ar skourr henañ kemmesket gant ar re '''des Grées''' war dro 1567.</ref>
* ''En argant e deir rozenn en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Du Quengo.gif|100px]]
|'''du Quengo'''
* ''En aour e leon en sabel, krabanet, teodet, ha kurunet en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Quénouas.gif|100px]]
|'''<big>Quénouas</big>'''
* ''en sabel e arbenn-c'harv en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Quentric de Keralbin.gif|100px]]
|'''<big>Quentric</big>''' <ref>Aotrounez Keralbin; Kerhuel, e [[Goudelin]].
Meneget adalek 1671; c'hwec'h rummad; dizkouezadegoù eus 1481 da 1503, e [[Peurid-ar-Roc'h]].</ref>
* ''En glazur e dour en argant, heuliet gant teir rodig-kentr ivez en argant''
[PPC]
|}
== R ==
{| class="wikitable"
|-
|[[Restr:Rabaste.jpg|100px]]
|<big>'''Rabasté'''</big> <ref>Familh c'henidik eus Bro-Añjev. Aotrounez la Rivière, e [[Carfantan|Carfantain]]; Pontfilly; e [[Tintenieg]]; la Besnerais; la Chapelle; la Haute-Touche; Montbuisson, e [[Gwipedel]].
- '''Eliot''', floc'h en un diskouezhadeg en le Mans e 1392.</ref>
* ''En argant e deir logodenn-dall en sabel.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Rabaud du Châtelet.gif|100px]]
|<big>'''Rabaud'''</big> <ref>Aotrounez Châtelet, er [[Belezeg]]; la Rabaudière, e [[Dovanieg]].
Menegioù ha diskouezhadegoù ey 1454 da 1513.
- '''Pierre''', en deus sinet feur-emglev [[Gwenrann]] 1380.</ref>
* ''en'' ''gul, e zri c'houstilh en argant sourinet, begoù e beg''
[PPC]
|-
|[[Restr:Rabel de Saint-Malon.gif|100px]][[Restr:Rabel de Saint-Malon, alias.gif|100px]]
|<big>'''Rabel'''</big> <ref>Aotrounez Sant-Malon ha la Lande, e [[Boursaout]]; Plessis, e [[Henant-Sal]]
- Er bloaz 1448, dimezi̴ñ a ra '''Marguerite Rabel''' gant Ollivier de la Bourdonnaye.
- '''Nicolas''', abad Boken e 1463</ref>
* ''En sabel, e dour en argant''
neuz all
* ''Palefarzhet etre aour ha glazur''
[PPC]
|-
|[[Restr:Rabinart.gif|100px]]
|<big>'''Rabinart'''</big> <ref>Aotrounez du Houx hag la Paviotais, e [[Talenseg]]; la Ferronnaye, e [[Brezhiel]]; du Plessix, e [[Kentreg]].
Menegioù eus 1513, eskoptioù Sant-Maloù ha Roazhon.
Skourr du Houx kemmesket e 1608 gant ar re Forsanz.
Skourr du Plessix kemmesket e 1623 gant ar re Huchet.</ref>
*''En sabel, e nav hanochenn en argant, 3, 3, 2, 1, e zrailhenn ivez en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Raboceau de la baronnière.gif|100px]]
|'''<big>Raboceau</big>''' <ref>Aotrounez la Baronnière, e [[Orvez]]; Blotereau ha Verger, e Doulon; la Botière ha Ranzay, e Sant-Donasian (Naoned).
- '''Pierre''', sekretour an dug (1463)</ref>
* ''En argant e arbenn-c'harv en gul leinet gant daou evn en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Raborin</big>''' <ref>Aotrounez Boiscléret, e [[Loskoed-ar-Mozon|Loskoed]], eskopti Sant-Maloù
- '''Guillaume''', bet noblet e 1427.</ref>
* en gortoz
[PPC]
|-
|[[Restr:Rabuan.gif|100px]]
|'''<big>Rabuan</big>''' <ref>Aotrounez la Croix, e [[Merelieg]]; ar Pont, e [[Landehen]]; la Brière, e [[Sant-Laoueneg]]; la Chèze, e [[Gwazel|Gwaze]]<nowiki/>l; le Rocher ha les Roulais, e [[Lanrelaz]]; la Hamonnaye, e [[Santez-Onenn]]; la Moisonnière, e [[Irodouer]]; Coudray, e [[Malañseg]].</ref>
* ''En argant e zri roc'h-gwezboell en gul, an hini e beg skoret gant ur gebrenn divouedet ivez en gwad war e c'heneb; e vevenn geotet''.
PPC]
|-
|[[Restr:Raby de Kerangrun.gif|100px]]
|'''<big>Raby</big>''' <ref>Aotrounez Kerangrun; Kerseac'h, beli Brest.
- ur c'hannad eus [[Brest]] er Breujoù 1742;
- ul
letanant fourgadenn
e 1766;
- ur maer Brest e 1785.</ref>
* ''Troc'het; e 1, en argant e c'hi tremenant en sabel, kurunet en aour, hag o zerc'hell en e bav dehou ur c'hougleze ivez en aour; e 2, en glazur e seizh c'housourin en argant.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Racappé de Beaulieu.gif|100px]]
|'''<big>Racappé de Beaulieu</big>''' <ref>Aotrounez Beaulieu, e Mousterioù, eskopti Roazhon; meneget e 1426.
Kemmesket gant ar re Cornillé.</ref>
* ''Dougenn ar ra un dreustell heuliet gant teir brizhenn erminoù'' (livioù dizanavezet). siell 1418.
[PPC]
|-
|[[Restr:Racappé de Maignanne.gif|100px]]
|'''<big>Racappé de Maignane</big>''' <ref>Genidik eus Bro-Añjev. Markizien Maignane e 1701; aotrounez Vergier, e [[Ankiniz]].
Bet kemmesket e 1715 gant ar re la Tullaye.</ref>
* ''En sabel e c'hwec'h roc'h-gwezboell en argant''
[PPC]
|-
|[[Restr:Racine de Galisson.gif|100px]]
|'''<big>Racine</big>''' <ref>Aotrounez Galisson, e [[Domloup]].
- '''Guillaume''', prokulor an dug e lez Roazhon e 1480; unan eus reizherien ''Coutume de Bretagne'', moulet e 1485; kuzulier en ''Devezhioù bras'' e 1495;
- '''François''', prokulor-jeneral er c’hontoù e 1520.
Kemmesket gant ar re Le Gonidec. </ref>
* ''En argant e deir houadez en gwirion pigoset hag iziliet en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Racinoux.gif|100px]]
|'''<big>Racinoux</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se e [[Sant-Owen-an-Alloz]]; Lorière, e Noual; la Touche, e [[Sant-Stefan-Gougleiz]]; la Hazardais; la Giraudais; Saint-Cyr; la Croix-Quarrée; Houettes; Pigueliais;
Menegioù eus 1478 da 15134, e Sant-Owen ha Sant-Stefan, eskopti Roazhon.
- Maestr '''Guillaume''', noter e lez an Iliz bedel e 1455;
- Ur c'huzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1709; mestr war ar Rekedoù e 1720.</ref>
* ''En argant e leon en sabel''
[PPC]
|-
|[[File:Raguenel.jpg|100px]]
|<big>'''Raguenel'''</big>
* ''Palefarzhet etre argant ha sabel, e zrailhenn e kab an eil en egile.''
|-
|[[Restr:Raimbaud de Prébilly.gif|100px]][[Restr:Raimbaud-Prébilly-allias.gif|100px]]
|'''<big>Raimbaud de Prébilly</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Añjev; Aotrounez Prébilly, e [[Sant-Pêr-Raez]].
Disarbennet e 1669, beli Naoned</ref>
* ''En glazur e deir lankell en aour kenstag ha treustellet, heuliet gant teir melchonenn en argant'' (1696)
neuz all ː
* ''En aour e deir moualc'henn en sabel'' (1696)
[PPC]
|-
|[[Restr:Raison-1568.gif|100px]]
|'''<big>Raison</big>'''
* ''En argant e greskenn en gul heuliet gant teir rozenn ivez en gul'' (skoed kent [[1568]]).
|-
|[[Restr:Raison du Cleuziou.jpg|100px]]
|'''<big>Raison du Cleuziou</big>'''
* ''En erminoù e deir ruilhenn en sabel'' (skoed goude 1568).
|-
|[[Restr:Robineau-br.jpg|110px]]
|<big>'''Robineau'''</big>
* ''En glazur hadet gant stered en aour, e c'housourin ivez en aour balirant.''
|-
|[[Restr:Robiou-treff.jpg|100px]]
|'''<big>Robiou du Treff</big>'''
* ''En argant e deir dreustell en gul.''
|-
|[[Restr:Roche-bernard-dl.jpg|100px]]
|'''<big>de la Roche-Bernard</big>'''
* ''En aour e erez dispak en sabel, pigoset hag iziliet en gul.''
|-
|[[Restr:Roche-kerbileau-dl.jpg|100px]]
|<big>'''de la Roche de Kerbileau'''</big>
* ''En glazur e vrec'h a-zehoù maneget en argant, loc'hant a-gleiz, o skorañ ur sparfell ivez en argant stagellet ha grizilhonet en aour.''
|-
|[[Restr:Rochefort-d-br.gif|100px]]
|<big>'''de Rochefort'''</big>
* ''En aour e gab dentek en glazur karget gant teir bezantenn en aour.''
|-
|[[Restr:Roche-kerhurac-dl.jpg|100px]]
|'''<big>Ar Roc'h Kerhurag</big>'''<br>''Roche de Kerhurac (de la)''
* ''En sabel hadet gant hanochennoù argant, an hini gentañ e kab karget gant un erminig en sabel ; e leon kudennek argant war an holl.''
|-
|[[Restr:Roche-maurice-dl.gif|100px]]
|'''<big>Ar Roc'h Morvan</big>'''<ref>Pol Potier de Courcy, ''Nobiliaire et armorial de Bretagne'' III/258</ref> <br> ''Roche Maurice (de la)''
* ''En sabel hadet gant hanochennoù argant, e leon argant balirant.''
|-
|[[Restr:Roche-Traousulien-dl.gif|100px]]
|'''<big>de la Roche de Traousulien</big>'''
* ''En aour e ziv dreustell en sabel.''
|-
|[[Restr:Roche-jagu-dl.jpg|100px]]
|'''<big>de la Roche-Jagu</big>'''
* ''En gul e bemp ruilhenn en aour, lamellet.''
|-
|
|'''<big>Robert</big>'''
* ''En gul e deir c'hregilhenn en argant.''
|-
|[[Restr:Roscerf-d.jpg|100px]]
|'''<big>Roserv</big>''' <br> {{fr}} ''de Rocerf''
* ''En gul e c'hwec'h ruilhenn en argant, 3, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Le Run.gif|100px]]
|<big>'''Ar Run'''</big>
* ''En aour e vran en sabel, ur skourrig gwezhenn-olivez etre he c'hrabanoù, heuliet gant teir steredenn en sabel''
|-
|[[Restr:De la Rye.gif|100px]]
|'''<big>de la Rye</big>''' <ref>Familh c'henidig eus bro Boatev. Aotrounez la Côte de Mézière (Bro Roazhon ?).
- '''Gabriel''', marc'heg an Urzh e 1589, dimezet gant Marie Catus, bet lazhet e-kerzh emgann Saint-Yriex-du-Perche e 1593</ref>
* ''Treuzpalefarzhet etre argant ha glazur''
[GlB-PPC]
|}
== S ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>des Sablons</big>''' <ref>Aotrounez kervaudry, e [[Lannolon]].
Bet dizarbennet e 1670, beli Sant-Brieg</ref>
|-
|[[Restr:Saffray-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Saffray'''</big> <ref>Familh c'henidik eus Normandi. Aotrounez Varaville; Maisy; Escoville; Anneville; Vimont.
Liammet e Breizh gant ar re Rouge de Guerdavid</ref>
* ''En argant e deir dreustell kommek en gul.''
[PPC]
|-
|[[Restr:De Saffré.gif|100px]]
|<big>'''de Saffré'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h-se hag Houssay e [[Saverieg]]; [[Hezin-ar-Mengleuzioù|Hezin]]; la Jarrie, e [[Klion]]; Bougon e [[Koeron]]; Chavagne, e [[Sulieg]]; Marais-Henri, e [[Kalveg]]; la Tréhuère, en Ligné; la Moricière, en Port-Saint-Père; la Ville-Aubert, e [[Frozieg]]; la Mauvesetière, e [[Sant-Ervlan]]; la Gravière.
- '''Foulques''', o vevañ e 1300;
- '''Alain''', marc'heg, e-kerzh eu diskouezadeg e 1370, dimezet gant Philipotte de Laval;
- '''Guillaume''', mestr war ar gwenaerezh e 1491;</ref>
*''en glazur e deir c'hroazigan flourdilizet en aour; e gab ivez en aour''
[PPC]
|-
|
|'''<big>de Sagazan</big>''' ː gwelout '''''le Monniès'''''
|-
|[[Restr:Le Sage.gif|100px]]
|<big>'''Le Sage'''</big> <ref>Aotrounez Lesperan ha Launay-Caro, e Mozhon; Boishullin, e Presperieg; Buron (?)
Menegioù ha diskouzhadegoù eus 1426 da 1513, eskopti Sant-Maloù.
- '''Raoul''', march"eg, kaset da Vro-Saoz e 1419 gant an dug Yann V, evit goulenn krankiz e vamm Jeanne de Navarre, addimezet gant ar roue saoz.
- '''Alain''', o vevañ e 1440, a zimez Jeanne des Isles;
- '''Eon''', sekretour an dug e 1444, en deus bet e lojeiz Launay-Caro frankizet e 1444.</ref>
*''en argant, e leon en gul, krabanet, teodet, ha kurunet en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Saget-de-la-Jonchère.gif|100px]]
|<big>'''Saget de la Jonchère'''</big> <ref>Aotrounez la Jonchère, e [[Yaoueneg|Yaouneg]]; Beaulieu; la Feuillée, e [[Marzhinieg-Houarnruz]]
- Merourien priñsed Condé e [[Kastell-Briant|Kastel-Briant]] adalek 1696;
- '''René-Georges''', sekretour ar Roue e 1712; dimezet e 1274 gant Perrine Ruellan, merc'h baron [[An Tergant|an Tergan]]<nowiki/>t.</ref>
*''en gul, e deir saezh stuc'het peuliet en argant, eilet gant teir rilhenn en aour''
[PPC]
|-
|[[Restr:Saget-de-la-Jonchère-2.gif|100px]]
|<big>'''Saget de la Jonchère'''</big> neuz all
*''en gul, e deir saezh stuc'het peuliet en argant, heuliet gant teir rilhenn en aour; e gab en argant karget gant teir sourin en sabel''
[PPC]
|-
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Saget</big>''' <ref>Menegioù ha diskouezadegoù eus 1440 da 1513, parrezioù [[Bezeg]], [[Pludunoù]], [[Henant-Sal]], en eskoptioù Sant-Maloù ha Sant-Brieg.
- '''Raoul''', eus Bezeg, a gomz bezañ bet noblet ha franket gant an dug, dre lizheroù eus 1440;
- '''Richard''' en em c'houlenn nobl, e-kerzh adaozadur 1513, e Henant-Sal.</ref>
* ardamezioù dizanavezet.
|-
|[[Restr:Saguier.gif|100px]]
|<big>'''Saguier'''</big> <ref>Aotrounez Luigné, e Bro Añjev; la Mauguitonnière ha Roussières, e [[Maezon-ar-Gwini]].
- '''François''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1610;
- '''Claude''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1643;
- '''Henry-René''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] e 1673 / 74;</ref>
* ''palefarzhet; e 1 ha 4, en argant e benn morian en sabel talwedek en argant; e 2 ha 3, en argant e wiñver en gul''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Saige.gif|100px]]
|'''<big>Le Saige</big>''' <ref>Aotrounez Corbennaye ha Vilhoët, e [[Sant-Leonarzh]]; Chanel, e [[Sant-Jord-Grehan]]; Boisrobin, e [[Kerruer]]; la Mettrie; Villèsbrunne, en [[An Onneg|Onneg]]; Bourbansais, e [[Plegeneg]].
- '''Guillaume''', marc'heg an Urzh e 1578;
- ur floc'h ar Rouez e 1749;
- ur merc'h e Saint-Cyr e 1753;
- un emouestlad en emgann [[Sant-Kast-ar-Gwildoù|Sant-Kast]] e 1758 </ref>
* ''En aour e deir gwerzhidenn en glazur treustellet, heuliet e beg gant ur greskenn ivez en glazur''
[PPC]
|-
|[[Restr:Le Saint.gif|100px]]
|<big>'''Le Saint'''</big> <ref>Meneget eus 1446 da 1534, e Plougonvelen ha Lambezr, eskopti Leon.
Ardamezeg an Arsanailh.
- '''Yves''', bet noblet e 1450.</ref>
* ''en aour e erez dispaket en gul, kelc'hiet gant ur seizhenn ivez en gul er gourem''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Aignan.gif|100px]]
|<big>'''de Saint-Aignan'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h, er parrez an añv-se; des Angles, e [[Machikoul]]; l'Arsangle, e [[Kerc'hevrel]]; l'Isle, e [[Onnod-Raez]]; Janciou, e [[Sant-Eler-Kaleon]]; Montils-Férusseau, e [[Gorre-Goulen]].
Meneget eus 1429 da 1435.
Skourr henañ kemmesket e-kerzh ar XVt kantvad gant ar re '''''Goheau'''''.</ref>
*''en gul e sourin en argant heuliet gant teir melchonenn ivez en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Saint Alouarn.jpg|100px]]
|<big>'''de Saint Alouarn'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se ha Kervegen, e [[Gwengad]];
Meneget eus 1426 da 1536.
- '''Daniel''', abad [[Kemperle]] e 1521. Aet da Anaon e 1553.
Kemmesket gant ar re '''Alleno'''.</ref>
* ''En glazur e leonerez en argant.''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Amadour.gif|100px]]
[[Restr:De
Saint-Amadour 2.gif|100px]]
|<big>'''de
Saint Amadour'''</big> <ref>Aotronez al lec'h se e Bro-Añjev; la Ragotière, e [[Tilhieg]]; Tizé, e [[Torigneg-Fouilharzh|Torignieg]]; beskont [[Gwinien]] e 1519; aotrou [[Aentieg]]; Pont-Hay, la Motte, e [[Noal-ar-Gwilen]]; la Touche, e [[Kerlouevig]]; Navinaux, e [[Gwerzhav]]; [[Panezeg]]; la Tour, e [[Porzh-Pêr]]; [[Tarvieg]]; Sant-Jili.
Meneget eus 1427 da 1513.
- '''Foulques''', floc'h e-barzh un diskouezhadeg e Le Mans e 1380, dimezet da Guillemette de Châteaugiron, itron Tizé;
- '''Guy''', floc'h eus tiegezh kont Richemont e 1424; dimezet da Jaketa Malestroit;
- '''Guillaume''', mab an hini kent, en deus bet gant Marguerite de Québriac ː
. 1. '''François''', kabiten Sant-Albinan-Hiliber, krambrella an dug Fañch II; aet da Anaon e 1521;
. 2. '''Jean''', gwenaer-meur ha mestr-meur dourioù ha koadeier Breizh, en deus kemeret perzh e trizek emgann, ha savet da varc'heg gant Charlez VIII e-unan e-kerzh emgann Fornoue, e 1495; aet da Anaon e 1538;</ref>
* ''En gul e dri fenn bleiz troc'het en argant''
neuz all ː
* ''En gul e dri fenn bleiz troc'het en argant; e skoedig e kondon en glazur karget gant teir flourdilizenn en argant, hag a zo Kevrieg''
(PPC
|-
|[[Restr:Saint-André-de-Montbrun.gif|100px]]
|<big>'''de Saint-André'''</big> <ref>Familh c'henidig eus al Languedoc; aotrounez Montbrun.
- '''François''', kanseller ar roue Louis XII en e stadoù eus Italia; letanant aotrouniez Genova; kuzulier e ''[[Devezhioù bras]]'' Breizh e 1514.</ref>
* ''en glazur e c'hastell a dri dour en argant, leinet gant teir steredenn en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Aubin-de-la-Soudannaye 1.gif|100px]]
[[Restr:De Saint-Aubin de la Soudannaye 2.gif|100px]]
|<big>'''de Saint-Aubin de la Soudannaye'''</big> <ref>Aotrounez la Soudannaye, en [[Devrieg]]; Launay, e [[Faouell]]; la Morandais ha Série, e [[Kambon]]; Boquéhan, e [[Gwenred]]; la Châtaigneraie, e [[Sant-Brewenn]]; la Chaussée; Pineau; Bois; la Rivière, e [[Gwinieg-Breizh]]; la Briardais, e [[Sant-Pêr-Raez]]
Meneget eus 1427 da 1544</ref>
* ''en gul e sourin en argant''
neuz all ː
* ''en argant e sourin gwerzhidet en gul, heuliet gant c'hwec'h dorzhell ivez en gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Aubin de Tromarzein.gif|110px]]
|<big>'''de Saint-Aubin de Tromarzein'''</big> <ref>Aotrounez Trovarzhin ([[Kombrid]] ?) </ref>
* ''en gul e deir greskenn en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Brice de la Roche.gif|110px]]
|<big>'''de Saint-Brice'''</big><ref>Aotrounez al lec'h-se, eskopti Roazhon; ar Roc'h, e Kugenn. siell 1248</ref>
* ''peuliek etre aour ha gul a c'hwec'h pezh''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Brieuc.gif|110px]]
|<big>'''de Saint-Brieuc'''</big><ref>Aotrounez al lec'h-se ha Pontménard, e Sant-Brieg-Maoron; Guern, e Talenseg; la Folie, e Breal; la Giquelaye, e Parzheneg; Plessix ha Lampâtre, e Goven; la Villechevrier, e Serent; Penbulzo, e Surzur.
Meneget eus 1427 da 1513</ref>
* ''en glazur e vrec'h en aour a-zehou loc'hant a-gleiz, o zerc'hel ur vlourdilizenn en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:Saint-Cast.gif|110px]]
|<big>'''de Saint-Cast'''</big><ref>Aotrounez al lec'h-se, parrouz dindan ar memes anv, eskopti Sant-Brieg. siell 1302.
'''Raymond''', eus arme ar Roue e Flandrez, e 1302</ref>
* dougen a ra ur c'hloc'h (siell 1302)
(PPC)
|-
|[[File:Saint-denis-db.jpg|110px]]
|<big>'''de Saint-Denis'''</big><ref>Aotrounez Kerdelant ha Kerilli, e Gwiklan; Kerdrein, e Sant-Tegoneg; Mesperenez, e Plouider; Kermoal, e Kleder; Brigneg, e Minihi-al-Leon; Lesgondam, e Plouvorn.
Méneget eus 1426 da 1503</ref>
* En glazur e groaz en argant.
(PPC)
|-
|[[Restr:Saint-Denis de Lescoat.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Denis</big>'''<ref>Ginidig eus Normandi, bet dalc'het enno e 1666.
Aotrounez e Breizh al Leskoad, e Plougin.
Familh liammet e Breizh gant ar re ː Tournemine, Boiséon, du Refuge, Marquès.
(GlB) (PPC)</ref>
* Plezhek etre sabel hag argant; e gab ivez en argant karget gant ul leonparzh en gul.
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Denoual.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Denoual</big>'''<ref>Beskont al lec'h, er barrez ar memes anv; aotrounez la Guisoujaye, la Planche, Tertre-Helleuc hag Croix-Chemin, en Henant-Bihan; Langouriant, en Erge-Ar-Mor.
Meneget eus 1423 da 1535</ref>
* en gul, e zek hanochenn en aour, 4, 2, 4
(PPC
|-
|[[Restr:De Bégaignon.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Didier</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h, er barrez an anv se; la Boulinière, e Melined. Meneget e 1427
(GlB) (PPC)
Tiegezhioù all gant memes ardamezhioù ː de Begaignon, du Hallay</ref>
* plezhek etre argant ha gul
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Ehen.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Ehen (de Saint-Eesn)</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se ha la Fontaine, e Parzheneg.
Menegioù eus 1427 da 1513.</ref>
* en argant hadet gant mouilc'hi en glazur
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Eve.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Eve</big>'''
* treustellet etre argant ha gul a c'hwec'h pezh
(GlB) (PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Genys.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Genys</big>'''<ref>Ginidig eus Normandi.
Aotrounez des Ourmeaux (pe Hommeaux), e Sant-Brewalaer; Ranlron, e Kedilieg</ref>
* ''en glazur e gebrenn en aour, eilet e kab gant div steredennn, hag e beg gant ur wezenn derv, an holl en arc'hant''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Georges de Lannurien.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Georges</big>'''<ref>Aoytrounez al lec'h ha Lannurien, e Ploueskad; Maezkeffuruz, e Plougouloum
Méneget eus 1427 da 1481</ref>
* ''en argant e groaz en gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Germain d'Annebaud.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Germain</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Normandi. Baroned Anebaud; Aotrounez Fontenay, Quesnay-le-Husson, Monthaloy ha la Chapelle e [[Sant-Jord-Restembaod]]; Refunel, e [[Marc'helleg-Raoul]].
- François, o vevan e 1463, dimezet da Varc’harid Husson, itron Quesnay</ref>
* ''En gul e gebrenn en argant, heuliet gant teir bezantenn ivez en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Saint-Germain de Larchat.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Germain</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Normandi. Aotrounez Larchatː; la Rambourgère, e [[Lanvezhon]]</ref>
* ''En aour e deir dorzhell en glazur''
(Ars.-PPC)
|-
|[[Restr:Saint-Gilles.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Gilles</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se, [[Sant-Jili-Roazhon]]; [[Lanvezhon]]; Bois-Geoffroy, e [[Sant-Marzh-an-Il|Sant-Marzh an Il]]; Perronnays, Vaunoise, en [[Rovelieg]]; Moulin-Tizon, e [[Chapel-Hilveven]]; la Ménardière, e [[Gwipedel]]; Planteis, e [[Labouseg]]; Ville-ès-Clercs; le Gage, la Motte-Beaumanoir, e [[Plegeneg]]; Buat, e [[Bonmaen]]; Saubois, e [[Langan]]; la Durantais; la Fosse aux Loups, e [[Treverian]]; du Plessis, de la Haroye, e [[Bodeoù]]; la Ville-au-Sénéchal ha Montjardin, e [[Bezeg]]; Launay-d'Anguignac, e [[Felgerieg-al-Lann]]; Limaraud, e [[Abarrez]]; la Hélardière, e [[Donez]]; Pordo, e [[Blaen]]; Beaulieu ha Lessac, e [[Gwenrann]]; Ranlieieu, e [[Sant-Andrev-an-Dour]]; Reudied; la Rigaudière, en [[Ankiniz|Ankinis]]; la Rivière, e [[Porzh-Pêr]]; la Roche-Ballue, e [[Kervegon]]; la Touchelais, e [[Savenneg]]; la Ville-Frégon, e [[Bolvronn]]; la Vallerie, e [[Gorre-Goulen]].
Siell 1367
- '''Hervé''', kroaziad e 1248;
- '''Bertrand''', dimezet gant Jeanne, merc'h Eudon de Montfort, war dro 1280 ;
- '''Papillon''', en deus difennet kastell [[Sant-Albin-an-Hiliber]] a-enep Charlez Bleaz e 1341;
- '''Olivier''', bet lazhet e-kerzh emgann Maupertuis e 1536;
- '''Bertrand''', bet lazhet e-kerzh emgann Azincourt e 1415;
- '''Matthieu''', abad Rillé e 1440;
- daou zenjentil eus kambr ar Roue adalek 1567;
- daou varc'heg an Urzh e 1587 ha 1660;
- ur floc'h ar Roue e 1687 ha 1708;</ref>
* ''En glazur hadet gant flourdiliz en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Saint-Gilles de Ledignan.gif|100px]]
[[Restr:Saint-Gilles de Lédignan 2.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Gilles de Ledignan</big>''' <ref>Aotrounez Ledignan (Languedoc)
- '''Raoulet''' e oa en servij e 1444 gant Tangi ar C'hastell, provost Pariz;
- '''François''', mab da Raoulet, dimezet gant Peronne Lucas e 1469.
Ar familh se, treuzplantet e Bro-Languedoc, a zo bet dalc'het eno e 1671 .</ref>
* ''En glazur e gebrenn en aour, heuliet gant teir rozenn ivez en aour''
neuz all ː
* ''En glazur e deir rozenn en aour, e c'hrenngonk karget gant ul leonparz'' (livioù ar c'hrenngong dianav)
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Gondran.gif|100px]]
[[Restr:De Saint-Gondran 2.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Gondran</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se, e [[Sant-Gondran]], eskopti Sant-Maloù. (Ardamezeg an Arsanailh). Neuz all, kavet ivez en Ardamezeg an Arsanailh</ref>
* ''En glazur, e dreustell en gul, da enkerc'hat, heuliet gant teir c'hregilhenn en aour''
neuz all ː
* ''En gul e femp roc'h-gwezboell en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Goueznou.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Goueznou</big>'''<big>, pe '''de Langoueznou'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h-se, parrez an anv se; Breignou, e [[Plouvien]]; Kervedel, Kerbrezel, e [[Plouarzhel]]; Keruznou, e [[Gwitalmeze]],; Lanruz, e [[Gwipavaz]].
- '''Jean''', abad [[Landevenneg]], e 1350;
- '''Perceval''', o vevañ e 1443;
- '''Tanguy''', o vevañ e 1574;</ref>
* ''En gul e dreustell en aour, heuliet gant c'hwec'h bezantenn ivez en aour.''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Saint-Guédas.gif|100px]]
|'''<big>de Saint-Guédas</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se , en [[Henant-Sal]]; beskont [[Sant-Denwal]]
- '''Jean''', abad la Chaume e 1458;
- '''Charles''', marc'heg an Urzh e 1570.</ref>
* ''En sabel, e zaouzek steredenn en aour, 4, 4, 4''
(PPC)
|-
|
|'''<big>de Saint-Haouën</big>''' ː gwelout '''''le Coat'''''
|-
|[[Restr:De Saint-Hugeon.gif|100px]]
|<big>'''de Saint-Hugeon''', pe '''Saint-Yvon''', pe '''Sant-Euzen'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h se, e [[Brelevenez (Lannuon)|Brelevenez]]-Lannuon;ar Roudour, e [[Servel|Serve]]<nowiki/>l;
-'''Huon''', marc'heg eus [[Emgann an Tregont]], e 1350;</ref>
* ''en arc'hant e groaz en sabel, e c'housourin en gul
balirant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Saint de Kerambellec.gif|100px]]
|'''<big>Le Saint de Kerambellec'''</big> <ref>Aotrounez Kerambeleg ha Traonwoaz, e [[Pleuveur-Gaoter]]; Logevel, e [[Duaod]]; Kergrist, e [[Planiel]]; Kervarzhin, Kerluan, Koad ar sant, e [[Lanvaodez|Lanvodez]].
- '''Daniel''', eus Pleuveur, meneget e 1284;
- '''Yvon''', a veve war dro 1284; dimezet e 1400 gant Jeanne de Kerrraoul.</ref>
* ''en argant, e leon en sabel, heuliet gant peder moualc'henn ivez en sabel''
(PPC)
|-
|
|}
== T ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Dessin en attente.jpg|100px]]
|'''<big>Le Tabareuc</big>''' <ref>Aotrounez Kerfagon, Aotrounez e [[Alineg]];
- '''Eon''', bet noblet e 1439</ref>
(PPC)
|-
|[[Restr:Taffart.gif|100px]]
|'''<big>Taffart</big>''' <ref>Ginidik eus ar Perigord. Aotrounez Sant-Jermen. Bet dalc'het e 1669.
- Ur c'habiten grenadourien ar Roue e rejimant rannvro Marmande, gant karg gantañ letanant-koronal e 1775</ref>
* ''en glazur e gebrenn hebiaet gant div rozenn garennek ha deliennek hag heuliet e kab gant ur steredenn hag e beg gant ur greskenn, an holl en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Du Tail.gif|100px]]
|'''<big>du Tail</big>''' <ref>Aotrounez les Mottes (eskopti Roazhon)
- '''Renée''' ,e oa dimezet war dro 1480 gant '''''Jean Uguet de la Vairie'''''</ref>
* ''dougen a ra ur gebrenn'' ; siell 1416; livioù dizanavezet
(PPC)
|-
|[[Restr:Taillandier-l.jpg|100px]]
|'''<big>le Tai</big>'''<big>'''llandier'''</big> <ref>Aotrounez la Guichardière, e Kornilieg; meneget etre 1427 ha 1513.
- '''Jean''', floc'h [[Charlez Bleaz]] e 1355, dimezet gant Typhaine de Cornillé, itron de la Guichardière;
- '''Amaury''', mab '''Philippot''', e oa aotreet dre lizheroù eus miz Here 1513, da gemer anv La Guichardière.</ref>
* ''En argant e deir vran en sabel.''
(PPC)
|-
|[[File:Taillard.jpg|100px]]
|<big>'''Taillard'''</big> <ref>Aotrounez Restolles ha Kerdaniel, e [[Plagad]]; Grandville, e [[Brengoloù]] Lizandre, Kerflec'h, Kertanguy, e [[Plouha]]; la Sauldraye, Kergroumel, Landeonec, Coatevez, e Milizag; Kerguilly, Villegoury, Kerhélo, Lanneger, Kerigonan, Quiliguen, Kergaol, Kerizil, e [[Daoulaz|Daoulaa]]; Kerlan ?; Kerillion ?
- '''Rolland''', eus parrez [[Goudelin]], konestabl [[Ar Roc'h-Derrien|ar Roc'h-Derien]] ha [[Gwengamp]], graet prizonier e-kerzh emgann ar Roc'h-Derien e 1347 gant [[Charlez Bleaz]]; aet gantañ prizoniad da Vro-Saoz, ha sinet gantañ feur-emglev [[Gwenrann]] e 1381;
- '''Rolland''' ha Jean, o deus touet d'an dug etre uhelidi Treger ha Goeloù e 1437; </ref>
* ''En erminoù e bemp gwerzhidenn en gul kenstaget ha sourinet.''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Taillecol.gif|100px]]
|'''<big>de Taillecol</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se, e [[Ruzieg]].
Kemmesket war dro 1420 gant ar re ''du Rouvre''.</ref>
* ''Dougen a ra ur vlourdilizenn heuliet gant c'hwec'h steredenn''. Siell 1371. Livioù dizanavezet
(PPC)
|-
|[[Restr:Taillefer de la Brunais.jpg|100px]]
|<big>'''Taillefer'''</big> <ref>Aotrounez al lec'h-se e [[Krehen]]; la Mettrie, e [[Plelann-Vihan]]; Belestre, e [[Sant-Kouloum]]; la Métairie, e [[Kerruer]]; la Rivière-Texue, e [[Noal-ar-Gwilen|Noal-ar-Gwilun]]; la Brinais, e [[Brezhiel]].
- '''Jean''', senesal [[Dol]] e 1513;
- '''Alain''', marc'heg an Urzh e 1606</ref>
* ''En gul e zaou leonparzh en aour an eil dreist egile''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Taillepied.gif|100px]]
|'''<big>de Taillepied</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h-se e [[Marzhinieg-Houarnruz]]
- '''Thomas''', kroazhiad e 1248;
- '''Pierre''', floc'h e-barzh un diskouezadeg 1380</ref>
* ''En gul plezhek en aour.''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Taillepied de Bondy.jpg|100px]]
|'''<big>de Taillepied de Bondy</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Pariz; aotrounez la Garenne ?
- ur sekretour ar Roue e 1736, hendad ur c'hont an impalaeriezh Iñ, par Bro-C'hall eus penn kentañ an XIXvet kantvad.</ref>
* ''En glazur e deir greskenn en aour, e gab en aour karget gant teir rodig-kentr en gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Taillis.jpg|100px]]
|'''<big>de Taillis</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h-se ha la Besnerie, en [[Talieg]]; la Dobiaye,en ar Veuzid, eskopti Roazhon. - Guillaume en eus sinet feur-emglev Gwenrann1381 - Gillette, abadez Sant-Sulpis, aet da Anaon e 1426</ref>
* ''Dougen a ra ul leon, e vevenn dentek.'' Livioù dizanavezet
(PPC)
|-
|[[Restr:Taisne-de-Remonval.gif|100px]]
|'''<big>Taisne de Remonval</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro-Flandrez. Aotrounez Remonval. Ardamezeg 1696.
Aotrouniezh, na titl, na karg ebet roet e Breizh gant PPC.</ref>
* ''Palefarzhet, ouzh 1 ha 4 en geot e deir greskenn en argant; ouzh 2 ha 3 en aour e deir arzvleuñvenn en gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:Talec.jpg|100px]]
|'''<big>Talec</big>'''
* ''En glazur e deir melionenn en argant, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Tallec.jpg|100px]]
|<big>'''Tallec'''</big>
* ''Treustellet ha kommek a c'hwec'h pezh etre aour ha glazur.''
|-
|[[Restr:Talhouet-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Talhouët'''</big>
* ''Palefarzhet : e 1 ha 4 en argant e dri aval-pin en-gwirion, 2, 1 ; e 2 ha 3 en glazur e gleze en argant krogennek en aour, beg e kab.''
|-
|[[Restr:Talhouet-keraveon.jpg|100px]]
|'''<big>Talhouët de Keraveon</big>'''
* ''Talbennanek etre argant ha sabel.''
|-
|[[Restr:Talhouet-kerdren-d.jpg|100px]]
|'''<big>Talhouët de Kredren</big>'''
* ''En argant e dri aval-pin en gul, 2, 1.''
|-
|[[Restr:Talhouet-Kerservant-d.jpg|100px]]
|'''<big>Talhouët de Kerservant</big>'''
* ''En aour e gab en sabel.''
|-
|[[Restr:Talon du Boulay.gif|100px]]
|'''<big>Talon</big>''' <ref>Genidik eus Bro-Iwerzhon; markiz Boulay.
- '''Ome'''r, alvokad brudet e breujoù Pariz;
- '''Charlez''', eskob Bro Leon e 1635</ref>
* ''En glazur e gebrenn heuliet gant teir dañvoezenn loc'hant pep-hini diouzh ur greskenn, an holl en aour''
|-
|[[Restr:Treanna-d.jpg|100px]]
|<big>'''de Treanna'''</big>
* ''En argant e vailhenn en glazur.''
|-
|[[Restr:Treziguidy.jpg|100px]]
|<big>'''de Tregon'''</big>
* ''En aour e dri aval-pin e kab en gul.'' — Heñvel ouzh ''Trésiguidy''.
|-
|[[Restr:Treouret-d.jpg|100px]]
|<big>'''Treouret (de)'''</big>
* En argant e c'houezhoc'h tremenant en sabel ([HGG]).
* En argant e c'houezhoc'h konnarek en sabel, lagadet ha stilhonet en argant ([PPC]).
|-
|[[Restr:Treziguidy.jpg|100px]]
|<big>'''Trezigidi'''</big>
''Trésiguidy''
* En aour e dri aval-pin e kab en gul. — Heñvel ouzh ''Trégain''.
|-
|[[Restr:Trolong du Rumain.gif|100px]]
|<big>'''Trolonk ar Ruvaen'''</big>
''Trolong du Rumain''
* Palefarzhet etre argant ha glazur, an argant karget gant pemp bezantenn en sabel lammellet, ar glazur karget gant ur c'hastell en argant.
|-
|[[Restr:Blason Famille Tuffin.svg|100px]]
|<big>'''[[Armand Tuffin ar Roueri|Tuffin]]'''</big>
* En argant e sourin en sabel karget a deir greskenn en argant.
|}
== U ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Ugues de la Ville-Hus.gif|100px]]
|'''<big>Ugues de la Ville-Hus</big>''' <ref>Aotrounez la Ville-Hus, e [[Gwern-Porc'hoed]]; la Chastaignerais; du Parc; des Landes; du Chesnot.
Meneget eus 1426 da 1513; 1669.
'''Guillaume''', bev e 1426, tad '''Alain''', dimezet gant Jeanne Ryais, kerent '''Guillaume''', pried Olive Hudelor.</ref>
* ''en glazur e c'harv tremenant en argant, kerneliet ha krabanet en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:Uguet.jpg|100px]]
|<big>'''Uguet de la Vairie'''</big> <ref>Aotrounez la Vairie, Servigné ha la Fosse-aux-Loups, e [[Dovanieg]]; la Chapelle-Cobats ha Chatteville, e Carfantain; l'Aumosne, e [[Kerruer]]; Bois-Botherel, Saint-Jean, Souchay.
Menegioù eus 1454 da 1513.
'''Jean''', marc'heg, maestr war kanolierezh Breizh e 1451; tad da '''Jean''', dimezet gant Renée du Tail, kerent '''Jean''', pried Renée Cobats, itron ar Chapel.
Un emouestlad en emgann [[Sant-Kast-ar-Gwildoù|Sant-Kast]] e 1758.</ref>
* ''en glazur e dri fenn leonparzh diframmet teodet en aour.''
(PPC)
|-
|[[File:Uguet-d.jpg|100px]]
|<big>'''Uguet'''</big><ref>Aotrounez Lupin ha la Ville-Galbrun e Sant-Kouloum; Beauregard, Chanteloup, la Guerche
Menegioù eus 1478 à 1513; 1669</ref>
* ''en argant e ziv greskenn en gul peuliet renket kein-ouzh-kein.''
(PPC)
|-
|[[Restr:D'Urfé.gif|110px]]
|'''<big>d'Urfé</big>'''<ref>Ginidig eus bro Forez
Aotrounez al lec'h se, ha la Bastie; kont Châteauneuf; markiz Valromey.
'''Pierre''', marc'heg an Erminig, floc'h meur eus kambr an dug e 1480, a war lec'h floc'h meur eus Frañs e 1483</ref>
* ''brizhet e gab en gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:Urvoy de la Villeoury.gif|110px]]
|<big>'''d'Urvoy'''</big><ref>Aotrounez la Villeoury, les Fermes, e Maroue; la Cassouère, e Landehen; des Champscourts, de Closmadeuc ha du Tertre, e Lanvelor; la Touche-Bréhant; Belorient; Duault; Sant-Glen; Crénan, en ar Fouilh; Carboureux ha Sant-Vedan, e Sant-Vedan; Portzamparc, e Plounevez-Moedeg; Tourdelin, e Sant-Tual; Rabines; la Roche; Kerstainguy, en Allineg; la Villegourio; Chaigné; Malaguet.
Meneget eus 1440 da 1513
'''Etienne''', kroaziad e 1248;
'''Jean''', siner Emglev Gwenrann e 1381;
Ul letanant-lestr, bet fuzuilhet e Kiberen e 1795;
Ur marichal-kamp e 1845
<br /></ref>
* ''en argant e deir c'haouenn en sabel pigoset, iziliet ha lagadet en gul, 2, 1.'' — Evel ''Keremar (de)''.
(PPC)
|-
|[[Restr:D'Ust.gif|100px]]
|'''<big>d'Ust</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se e Sant-Andrev-an-Doureier; ; Trevecar, e Nivilieg; Molant e Breal (?); Talhout e Plunered.
Menegioù eus 1426 à 1513</ref>
* plezhek etre argant he sabel a c'hwec'h pezh.
(PPC)
|-
|[[Restr:D'Uzel-1.gif|100px]]
|'''<big>d'Uzel</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se, barrez Uzel</ref>
* en glazur e deir bezantenn en aour
(PPC)<br />
|-
|[[Restr:D'Uzel-2.gif|100px]]
|'''<big>d'Uzel</big>''' <small>(neuz all)</small>
* en aour e sourin en glazur karget gant teir bezantenn en aour
(PPC)
|-
|[[Restr:Uzille.gif|100px]]
|'''<big>Uzille</big>'''<ref>Aotrounez du Coing; Kervellers; Keraudren; Toulbrunoet, parez Merleag</ref>
* en argant e dreustell en gul karget gant teir greskenn en aour, hag eiliet gant teir melionenn geotet
|}
== V ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:La Vache.gif|100px]]
|'''<big>la Vache</big>''' <ref>Aotrounez la Touche, e [[Krehen]]; le Miroir, e [[Plelann-Vihan]]; Domenesche ha Lorme, e [[Hezin-ar-Mengleuzioù|Hezin]]; Ossé, en [[Avallod-ar-Sec'h]]; le Tertre, e [[Sant-Albin-ar-C'hestell]]; la Touche e [[Sant-Visant-al-Lann|Sant-Visant-aL-Lann]].
Menegioù
eus 1427 da 1544, beli Naoned.
- '''Guillaume''', kroaziad e 1248;
- '''Geoffroy''', senesal [[Ploermael]] e 1272; </ref>
* ''en gul, e vuoc'h en argant''
(GlG / PPC)
|-
|[[Restr:La Vache de la Touche. 2.gif|100px]]
|'''<big>la Vache</big>''' <small>(neuz all)</small> <ref>sceau / siell 1413</ref>
* ''en gul e deir arbenn buoc'h en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Vacher.gif|100px]]
|'''<big>le Vacher</big>''' <ref>Aotrounez Lohag, e Baden.
Ur sindik Gwened e 1690</ref>
* ''en gul, e beder dreustell en arc'hant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Vahais.gif|100px]]
|'''<big>de Vahais</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro Vaen
Aotrounez al lec'h-se; e Bro Vaen; la Bertrie, e [[Pereg (kumun)|Pereg]]; Bois-Renaud ha Saint-Quen, e [[Rialeg|Rialieg]]; Mauny, er [[Chapel-Glenn]]; Launay, e [[Sant-Inan]].
Meneget, 1532, 1669, 1720.</ref>
* ''en glazur, e heol a zaouzek derenn en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:Vaillant.gif|100px]]
|'''<big>Vaillant</big>''' <ref>Genidig eus Orleañs. Moïse, kuzulier e Breujoù Breizh e 1888</ref>
* ''en argant e deir rozenn en gul, ur greskenn ivez en gul ouzh kondon''
(PPC)
|-
|[[Restr:Vaillant de Guélis.gif|100px]]
|'''<big>Vaillant</big>''' <ref>Famih c'henidik eus Bro-Saoz.
Aotrounez Gwelis ? (du Guélis).
- '''Germain''', abad [[Pempont]] e 1554, eskop Orleañs e 1586</ref>
* ''en glazur, e eor en argant, e neuenner en sabel; leinet gant div rodig-kentr en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Vaillant du Paty.gif|100px]]
|'''<big>le Vaillant</big>''' <ref>Aotrounez du Paty, de Chambonneau; Beli Gwitreg</ref>
* ''en argant e erez en sabel''
(GlB) (PPC)
|-
|[[Restr:Le Vaillant de Penamprat.gif|100px]]
|'''<big>le Vaillant</big>''' <ref>Aotrounez Penamprat, beli Lesneven</ref>
* ''en argant e leon en gul, un dreustell ivez en gul balirant''
(Ardamezeg 1696)
(PPC)
|-
|[[Restr:De Vair.gif|100px]]
|'''<big>de Vair</big>''' <ref>Aotrounez al lerc'h se, en [[Arned]]; le Plessis, e Sant-Hervlon.
Siell 1240</ref>
* ''gwezboellek etre argant ha gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:Du Val.gif|100px]]
|'''<big>du Val (an Traon)</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se e Sant-Varzhin Montroulez.
Kemmesket gant familh Kerret.</ref>
* ''en arc'hant, e zaou dube penn ouzh penn en glazur, o pigosat ur c'halon en gwad''
(GlB) (PPC)
|-
|[[Restr:Val-db1.jpg|100px]]
|<big>'''du Val (an Traon)'''</big> <ref>Aotrounez du Petit-Val (= Traon Bihan), e Sant-Vaze [[Montroulez]]; Ranlou (?); meneget eus 1481 - 1669</ref>
* ''en glazur e c'harv tremenant en aour.''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Kerjean de Kervennec.jpg|100px]]
|<big>'''du Val (an Traonmeur)'''</big> <ref>Aotrounez Traonmeur, e [[Boc'harzh]]
-Meneget eus 1426 da 1534</ref>
* ''en argant e dour toet en sabel.''
(PPC)
|-
|[[Restr:Du Val de la Croix.gif|100px]]
|'''<big>du Val de la Croix</big>''' <ref>Aotrounez ar Groaz (?); des Noyers (?)
Thomas, noblet e 1628
Bet dalc'het e 1704</ref>
* ''en sabel, e deir houadan pigoset en aour''
(GlB); (PPC)
|-
|[[Restr:Du Val de Coësby.gif|100px]]
|<big>'''du Val de Coësby'''</big><ref>Aotrounez al lerc'h-se, en [[Landevant]]; Coësby, e [[Gwegon]]; Kerrio, e [[Lokoal-Mendon|Mendon]]. Menegioù eus 1481 da 1536.</ref>
* ''en argant e ziv dreustell en sabel, e vevenn en gul bezantet en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:De Val de Kergadiou.gif|100px]]
|<big>'''du Val de Kergadiou'''</big><ref>Aotrounez Kergadiou, e-kichen Kastell-Paol</ref>
* en gul e femp gwerzhidenn renket ha kenstaget en argant
(GlB) (PPC)
|-
|[[Restr:Du Val de la Touche.gif|100px]]
|'''<big>du Val de la Touche</big>'''<ref>Aotrounez la Touche, en Ervored.
Meneget e 1513</ref>
* en sabel, e dri per en argant
(PPC)
|-
|[[Restr:Valaize des Chapelles.gif|100px]]
|'''<big>Valaize</big>'''<ref>Aotrounez les Chapelles, en Irodouer; la Mauvoisinière, e Bezeg
siell 1423</ref>
* dougen a ra un naer
(PPC)
|-
|[[Restr:Validire.gif|100px]]
|'''<big>Validire</big>'''<ref>Aotrounez Sant-Leon, e Merleag
siell 1415
ger-ardamez : ''Deum time''
'''Jean Validire''', eskob Leon, e 1427, ha Gwened e 1433</ref>
* en argant, e gab en gul karget gant teir fempdiliaouenn en argant
(PPC)
|-
|[[Restr:Valleaux des Touches.gif|100px]]
|<big>'''Valleaux'''</big><ref>Aotrounez les Touches, Bois-Robin, e Marc'helle-Roperzh; la Meunerie, e Drougez
Menegioù eus 1479 da 1513</ref>
* en aour e deir sourin en gul
(PPC)
|-
|[[Restr:De la Vallée.gif|100px]]
|'''<big>de la Vallée</big>'''<ref name=":0">Aotrounez al lec'h se ha la Chèze, e Pluvaodan; la Haterie, e Pluvaelgad; la Pignonnaye, le Val, la Burie, e Megrid; la Forestrie, e Kersaout; la Hingrais, la Couvinaye, e Taden; la Chapelle-Chaussée; la Lande-Menguy, e Evrann.
Menegioù eus 1444 da 1513</ref>
* en gul, e dri ezev en argant
'''Jakez''', kuzulier e [[Breujoù Breizh]] er bloaz 1598
(PPC)
|-
|[[Restr:De la Vallée (alias).gif|100px]]
|'''<big>de la Vallée</big>'''<ref name=":0" />
alias / neuz all ː
* en gul, e dri ezev en argant, ur rilhenn ivez en argant e kondon
(PPC)
|-
|[[Restr:De la Vallée de Saint-Jouan.gif|100px]]
|'''<big>de la Vallée</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se e Breal (pehini ?); Sant-Jouan; ar Roz; Kedilieg.
Menegioù eus 1427 da 1513</ref>
* en sabel, e dri fesk en argant treustellet, an eil dreist egile
(PPC)
|-
|[[Restr:Valleilles.gif|100px]]
|'''<big>Valleilles</big>'''<ref>Ginidig eus Bro Arven
'''François''' ha '''Barthélémy''', tad ha mab, aoditourien er c’hontoù e 1672 he 1688</ref>
* en glazur, e c'hleze faoutet en argant kebrennet, dornellek en aour, eilet gant teir steredenn en argant
(PPC)
|-
|[[Restr:Valleton.gif|100px]]
|'''<big>Valleton</big>'''<ref>Aotrounez la Paille, la Garlnerie, le Désert, e Bozeg; la Garde, e Doulon; la Barossière, en Orvez; Douët-Garnier ha les Croix, e Saotron
Menegioù ː 1666; 1669; 1712; 1719</ref>
* en aour e c'halon en gul, heuliet e kab gant ur rozenn ivez en gul, hag e beg gant ur greskenn en glazur
(PPC)
|-
|[[Restr:De la Valette de la Grée.gif|100px]]
|'''<big>de la Vallette</big>'''<ref>Ginidig eus Normandi.
aotrounez la Grée, e Soulvac'h
Bet dalc'het gant Breujoù Breizh e 1767, ha degemeret e Stadoù 1768</ref>
* en argant, e dri leon en gul
(PPC)
|-
|[[Restr:De la Vallette.gif|100px]]
|'''<big>de la Vallette</big>'''<ref>Aotrounez al lec'h se, la Landelles, e Melined; la Rivière, e PEireg; le Bois-Mellet, les Fougerais; la Villesco, e Baez; les Forges, e ?
Menegioù eus 1427 à 1513</ref>
* ''en argant, e deir joskenn moc'h-gouezh diframmet en sabel''
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Valois de Gallet.gif|100px]]
|'''<big>le Valois de Gallet</big>''' <ref>Aotrounez Gallet, e Sant-Jord Roazhon; la Gunivrais, e Lanvezhon; Sereag, e Muzillag; Beaulieu, e Mesker; la Motte-Aleman, e Sant-Nazer.
Menegioù : 1513; 1668</ref>
* ''en glazur, e zaou c'hup penn-ouzh-penn en argant, chadennet en aour dre ar c'houzoug''
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Valois de Villiers.gif|100px]]
|'''<big>le Valois de Villiers</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Bro Normandi. Aotrounez Villiers; la Porte; Lauzerois, e [[Parzieg]].
Bet dalc'het gant ar Melestradur beli Felger e 1669.
- '''Louis''', eus parrez Escoville, eus beli Caen, bet noblet e 1577.</ref>
* ''En glazur e gebrenn en argant heuliet gant teir greskenn ivez en argant; e gab en gul karget gant teir rozenn en aour.''
(PPC)
|-
|[[Restr:Valori d'Estilly.gif|100px]]
|'''<big>Valori</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Florence ?, ha goude bro Añjev. Aotrounez Estilly ?; Launay ?; la Pommeraye ?; la Motte ?
- '''Barthélémy''', kabiten Añgers e 1417;
- ur mestr-ostel Louis de France, dug Añjev ha roue Naplez e 1426;
- un abad [[Kemperle]] e 1566;
- un abad [[Gweltaz-Lambrizig]] e 1763;
- '''Philippe-Emmanuel''', dimezet gant Renée Mercille, itron [[Argantred-ar-Genkiz|Argantreg]], e 1678. Bet o deus bet ː '''Gervais-Paul''', dimezet e 1703 da Renée-Charlotte du Plessis d'Argentré;
- marc'heien Malta, ha daou letanant-general.
- tri ezel bet degemeret dindan enorioù al Lez adalek 1785</ref>
* ''En aour e loreen geotet; e gab en gulː'' sturienn ː ''Aquilae valori laurus''
(PPC)
|-
|[[Restr:Le Vandeur de Creizker.gif|100px]]
|'''<big>Le Vandeur</big>''' <ref>Aotrounez ar C'hreizkêr e [[Sant-Teve]].
- '''Jean''' ha '''Guillaume''', bet noblet dre lizheroù 1599;
- '''Jean''', mestr war an Dourioù hag ar C'hoadoù [[Gwened]] e 1696</ref>
* ''En gul e deir greskenn en aour, ur vlourdilizenn ivez en aour e kondon''. (Ardamezeg 1696)
(PPC)
|-
|[[Restr:Varennes-db.jpg|100px]]
|'''<big>de Varennes</big>'''
* ''En glazur e deir askolenn en aour, 2, 1.''
|}
== W ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:Walsh.gif|100px]]
|<big>'''Walsh'''</big> <ref>Familh c'henidik eus [[Iwerzhon]]. Baroned Inchiquin.
- Ur c'habiten e rejimant Berwik (Bro Iwerzhon), e 1775;
- Ur major e rejimant Walsh e 1780;
- '''Fulup''', staliet e [[Sant-Maloù]], e lec'h e zimezas e 1695 Anna Whitte. - '''Anton-Visant''', sekretour ar Roue e Kañsellerezh [[Roazhon]] e 1740
- Diouzh ar familh se e oa ivez '''Claude''', kont Thomond, beskont Clare, marichal C'hall e 1757, aet da Anaon e 1761</ref>
* ''En argant e gebrenn en gul heuliet gant tri houarn dared en sabel.''
* Sturienn : ''Semper et ubique fidelis''
[PPC]
|-
|[[Restr:Whitte.gif|100px]]
|'''<big>Whitte</big>''' <ref>Familh c'henidik eus bro Iwerzhon; aotrounez Albyville.
Bet dalc'het dre lizheroù 1718, eskopti Sant-Maloù.
Ur c'hontroller er c’hañsellerezh e 1754; ur marc'heg Malta e 1774</ref>
* ''En argant e gebrenn en glazur heuliet gant teir rozenn en gul, deliaouet en geot ha nozelet en aour.''
[PPC]
|-
|[[Restr:Willaumez.gif|100px]]
|'''<big>Willaumez</big>''' <ref>Familh c'henidik eus [[ar Gerveur]].
Ut c'habiten kanolierezh, marc'heg Sant-Loeiz e 1763, tad un eil asagn-lestr e-touez ergerzadeg d'Entrecasteaux e 1791, eil-amiral e 1819, kont ha par Bro-C'hall; aet da Anaon e 1845. Diskennidi ebet gantañ.</ref>
* ''en gul e lestr en argant greet en aour, e-barzh ur c'helc'h emsonj rannet ivez en aour''
(PPC)
|-
|[[Restr:Wolbock.gif|100px]]
|'''<big>Wolbock</big>''' <ref>Familh c'henidik eus dugelezh Gelderland; be dalc'het dre lizheroù e
1609.
Familh staliet e Breizh, liammet ouzh re ''La Grandière'', ha re ''Bruc de Montplaisir''
(PPC)</ref>
* ''en gul e dreustell en aour''
(PPC)
|}
== X ==
== Y ==
{| class="wikitable"
|+
|[[Restr:Yacenou.gif|100px]]
|'''<big>Yacenou</big>'''
* ''en argant e ziv dreustell en gul, heuliet gant eizh moualc'henn ivez en gul, 3, 2, 2, 1''
(GlB) (PPC)
|-
|[[Restr:Ylio.gif|100px]]
|'''<big>Ylio</big>'''
* ''en argant e zelienn iliav geotet''
(PPC)
|-
|[[Restr:Ynisan.jpg|100px]]
|'''<big>Ynisan</big>''' <ref>Aotrounez Kerouriou he Loc'hant e [[Plouider]]; Lanever e Plounevez (- Lannevez, Plounevez-Lokrist ?); Kermorvan, Keraminou, Kerveguen, e [[Taole]]; Kerynisan e [[Plouganoù]]; Rukregen en [[Lanneur]]; Kerbinou e-kichen [[Pontrev]]
Menegioù eus 1426 da 1503</ref>
* ''en aour e dreustell en gul heuliet gant teir ruilhenn ivez en gul''
(PPC)
|-
|[[Restr:Yrodouer.gif|100px]]
|'''<big>d'Yrodouer</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h, la Ville-Sénéchal ha la Passerais, en Irodouer; la Roche ha la Pelletrie, e la Rouexière (?); la Pervenchère, e Kazon; la Série e Sant-Ervlon ar Roz; le Plessix ha la Martinière e Legneg; la Quétraye e Mezansker; la Sionnière, e Tilhieg.
Menegioù eus 1479 ha 1513
- '''Guillaume''', floc'h hag ofiser an dugez Marc'harid a Foix e 1475;
- '''Pierre''',
o vevañ e 1500, dimezet da Madeleine le Vicomte.</ref>
* ''en argant e sourin en gul karget gant teir mailhenn en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Yvelin (1).gif|100px]]
|'''<big>Yvelin</big>''' <ref>Familh c'henidik eus Normandi, dalc'het enno eus 1599 ha 1666
Aotrounez l'Yvelinière, Valderie, serjantelezh Maufras, la Pairie, Biéville</ref>
* ''en gul e deir rozenn en argant; e gab en aour karget gant ul leon leonparzhet en sabel''
(GdG)
|-
|[[Restr:Yvelin (2).gif|100px]]
|'''<big>Yvelin</big>''' <small>(alias / neuz all)</small>
* ''troc'het ; e 1 en aour e leon leonparzhet en sabel; e 2 en gul e deir rozenn en argant''
(PPC)
|-
|[[Restr:Yver.gif|100px]]
|'''<big>Yver</big>''' <ref>Ginidig eus Normandi, dalc'het e 1660
Aotrounez Clairfeuilles, Sant-Albin</ref>
* ''en glazur e dreustellan en aour, heuliet gant teir steredenn ivez en aour''
(GlB) (PPC)
|-
|[[Restr:Yvignac.gif|100px]]
|'''<big>Yvignac</big>''' <ref>Aotrounez al lec'h se hag al Launay, e [[Ivinieg]]; Boutron ha Langevinais, e [[Kerorgen]]
Menegioù eus 1428 da 1513
sturienn : ''Selon le temps (Hervez an amzer)''
- '''Olivier''', kroaziad e 1248;
- '''Guillaume''', floc'h e-barzh un diskouezhadeg 1356;
- '''Olivie'''r, en deus sinet emglev [[Gwenrann]] 1381;
- '''Louis''', mevel-ofiser ar c'habiten Charles du Parc e 1479;
- '''Raoul''', o vevañ e 1513, dimezet da Guillemette Gautron.</ref>
* ''en argant e ziv dreustell en sabel''
(PPC)
|}
== Z ==
{| class="wikitable"
|[[Restr:De la Zouche.gif|100px]]
|'''<big>de la Zouche</big>'''<ref>Barradur Porc'hoed
Aotrounez al lec'h se, Haringworth, Pitton, Codnore e ro Saoz</ref>
* en aour e zaouzek torzhell en gul; e c'hrenngonk en erminoù
(PPC)
|}
==Notennoù==
{{Daveoù|bannoù = 3}}
== Levrlennadur ==
* [ADV] Dizanv : ''* [ADV] Dizanv : [https://www.tudchentil.org/IMG/pdf/Armorial_Vaumeloisel_Tudchentil.pdf ''Armorial de Vaumeloisel'']''
* [CDH] Charles d'Hozier, ''Grand Armorial de France'', 1696, levrennoù VIII ''(Bretagne, 1ère partie)'' & IX ''(Bretagne, 2ème partie)''
* [F&P] Michel Froger & Michel Pressensé : ''Armorial des communes des Côtes-d'Armor & Ille-et-Vilaine''. 2008 (ISBN 2-908752-83-2)
* [GLB] Guy Le Borgne, ''Armorial breton'' (1667), Hachette Livre BNF, 2012 {{ISBN|978-2-0125-2435-4}}
* [HGG] Henri Gourdon de Genouillac (1860) : [https://fr.wikisource.org/wiki/Recueil_d%E2%80%99armoiries_des_maisons_nobles_de_France/introduction ''Recueil d'armoiries des maisons nobles de France'']
* [HT] Hervé Torchet : ''La réformation des fouages de 1426. Ancien diocèse du Saint-Brieuc''. Editions de la Pérennes. Paris. 2016
* [JPF] Jean-Paul Fernon : ''Dictionnaire d'héraldique''. Editions d'Héligoland. Pont-Authou (27 290). 2011
* [JSH] Jean de Saint-Houardon : ''Noblesse de Bretagne hier et aujourd'hui'' - Mémoires et Documents, 2007 {{ISBN|978-2-914611-39-8}}
* [LD] Louis Dudoret : ''Seigneurs et seigneuries au pays de Beffou ({{XVvet}}-{{XVIIvet}})'' - Éditions de La Plomée, Guingamp, 2000 {{ISBN|978-2-912113-23-8}}
* [OAB] Ofis ar Brezhoneg : ''Ar gartenn-hent kentañ e brezhoneg !'' 2003.
* [PA] Patrick Amiot : ''Un armorial pour Dol-de-Bretagne et son pays''. Le Rouget de Dol. Hors série. 1999. ISSN 0761 8182
* [PPC] Pol Potier de Courcy (1890) : [https://fr.wikisource.org/wiki/Livre:Potier_de_Courcy_-_Nobiliaire_et_armorial_de_Bretagne,_1890,_tome_1.djvu ''Nobiliaire et armorial de Bretagne'']
* [VSA] Nicolas Viton de Saint Allais (1814), ''Nobiliaire universel de France'', Nabu Press, 2010 {{ISBN|978-1-1483-2409-8}} [https://books.google.fr/books?id=34oOAAAAQAAJ&pg=PA121&lpg=PA121&dq=Parampure&source=bl&ots=Vss0DHNBfJ&sig=R33SSS0l0fpTz6F0KyL9oz_ABUo&hl=fr&sa=X&ved=0ahUKEwj084Sm3bDVAhWGWhoKHaBZBn8Q6AEIRzAE#v=onepage&q=Parampure&f=false Lenn en-linenn]
[[Rummad:Ardamezouriezh]]
2wc1u88nsplb5x0azrul9ooix5zd5av
Emgann Cabo Fisterra (1805)
0
119637
2008413
1959570
2022-08-17T12:58:13Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
*''Meur a [[Emgann Cabo Fisterra]] zo bet''.
[[File:Battle_of_Cape_Finisterre.jpg |thumb|Emgann Cabo Fisterra (1805)]]
'''Emgann Cabo Fisterra''' (''bataille des Quinze-Vingt'' e galleg) a c'hoarvezas d'an 22 a viz Gouhere 1805 dirak [[Cabo Fisterra]], e [[Galiza]], e-pad brezel an [[Trede Kenunaniezh]].
Trec'h e voe ar Saozon, dindan Calder, war ar C'hallaoued hag ar Spagnoled, dindan Silvestre de Villeneuve.
[[Rummad:Emgannoù war vor]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-Saoz]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[rummad:Emgannoù an XIXvet kantved ]]
1yce3ospojn5uimpbcm2wf2ccbiy56b
Luçon
0
120834
2008533
1975371
2022-08-17T17:30:28Z
Dakbzh
58931
/* Istor */
wikitext
text/x-wiki
{| class="infobox" style="font-size:90%;"
|-
! colspan="2" style="background-color: #adafda" |'''Kumunioù Frañs'''
|-
{{Infobox/Titl|'''Luçon'''|f00|talbenn map|fff}}
|- align="center"
|Anv ofisiel
|
|-
| colspan="2" align="center"|[[Restr :吕松市政厅.jpg|280px]]<br> Ar maerdi.
|-
| colspan="2" align="center"|[[Restr :Blason_ville_fr_Luçon_(Vendée)_v2.svg|80px]] <br> Ardamezioù.
|-
|colspan="2" align="center"|
|-
|colspan="2" align="center"|
|-
|[[Riez]]
|[[Bro-C'hall]]
|-
|[[Rannvro]]
|[[Pays de la Loire]]
|-
|[[Departamant]]
|[[Vande (departamant)|Vande]]
|-
|[[Bro hengounel]]
|[[Poatev]]
|-
|[[Arondisamant]]
|[[Arondisamant Fontenay-le-Comte|Fontenay-le-Comte]]
|-
|[[Etrekumuniezh]]
|[[La Roche-sur-Yon-Agglomération]]
|-
|[[Kanton]]
|[[Kanton Luçon|Luçon]]
|-
|[[Kod INSEE]]
|85128
|-
|[[Kod post]]
|85400
|-
|Maer
|Dominique Bonnin
|-
|Amzer-gefridi
|[[2020]]-[[2026]]
|-
|Gorread
|31,42 km²
|-
|Led
|46° 27' 20" Norzh
|-
|Hed
|01° 09' 53" Kornôg
|-
|Uhelder kreiz
|11 m
|-
|Uhelder bihanañ
|1 m
|-
|Uhelder brasañ
|40 m
|-
|Poblañs<br>hep kontoù doubl
|9 554 (2018)
|-
|Stankter
|304 ann./km²
|-
| colspan="2" | <hr>
|-
|Lec'hienn ar gumun
|[http://www.lucon.fr/]
|-
|}
'''Luçon''' a zo ur [[kumun c'hall|gumun]] e [[departamant]] [[Vande (departamant)|Vande]] e [[Bro-C'hall]].
== Douaroniezh ==
== Dezougen ==
<gallery>
吕松火车站.jpg
Gare de Luçon (Vendée).jpg
Gare de Luçon - Une rame Regiolis quitte son garage.jpg
Intercités pour Nantes et Regiolis Pays de Loire en gare de Luçon.jpg
Gare SNCF de Luçon.jpg
</gallery>
* Ar porzh-houarn.
== Istor ==
=== {{XIXvet kantved}} ===
==== [[Brezel 1870-1871]] ====
* Degadoù a wazed ag ar gumun a varvas abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv<ref name="Mémorial Genweb">[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=7611&dpt=85 Mémorial Genweb]</ref>{{,}}<ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/photo.php?id_source=7865 Memorial Genweb]</ref>.
=== {{XXvet kantved}} ===
===== [[Brezel-bed kentañ]] =====
* 248 gwaz eus ar gumun, d.le. 3,67% eus ar boblañs e 1911, a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv<ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=7610dpt=85 Memorial Genweb]</ref>.
==== [[Eil Brezel-bed]] ====
* Mervel a reas 45 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv<ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=7610&dpt=85 Memorial Genweb]</ref>.
== Monumantoù ha traoù heverk ==
<gallery>
Luçon_(85).jpg
</gallery>
* Iliz-veur katolik ''Gorroidigezh an Intron-Varia''.
* Monumant ar re varv ([[Brezel 1870-1871]]), bet savet e 1898, luc’hskeudennoù<ref name="Mémorial Genweb"/>{{,}}<ref>[https://www.memorialgenweb.org/diapos.php?dpt=85&id_source=7611 Memorial Genweb]</ref>.
* Monumant ar re varv (brezelioù an {{XXvet kantved}}), luc’hskeudennoù<ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=7610&dpt=85 Mémorial Genweb]</ref>{{,}}<ref>[https://www.memorialgenweb.org/diapos.php?dpt=85&id_source=7610 Memorial Genweb]</ref>. Dioueliet e voe d’an [[23 a viz Du]] [[1924]]<ref>[https://monumentsmorts.univ-lille.fr/monument/4692/lucon-rueroute/ Université de Lille]</ref>.
== Daveoù ha notennoù ==
{{Daveoù}}
{{DEFAULTSORT:Lucon}}
[[Rummad:Kumunioù Vendée]]
hfsm36l3t57nyx05x1rxatzqpzbndor
Emgann Roncevaux (824)
0
121733
2008450
1665792
2022-08-17T13:35:49Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{pennad zo|Emgann Roncevaux}}
'''Emgann Roncevaux''' en 824 a c'hoarvezas etre un arme vaskon hag un armead Franked hag a glaske teurel o c'hrabanoù war [[Navarra]].
Gant an trec'h -se e c'hallas ar Vaskoned krouiñ Rouantelezh Pampelona.
[[Rummad:Emgannoù|Roncevaux]]
[[Rummad:824]]
[[Rummad:Emgannoù an IXvet kantved]]
38ga65o992u5lragtl720tjf0q8mmn3
Emgann Allt a' Bhonnaich
0
122047
2008500
2007660
2022-08-17T16:40:22Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:MK18541 Bannockburn Robert the Bruce.jpg|thumb|Delwenn vodern Robairt Brus en Allt a' Bhonnaich]]
'''Emgann Allt a' Bhonnaich''' (''Blàr Allt a' Bhonnaich'' e [[gouezeleg Skos|gouezeleg]]; ''Battle of Bannockburn'' e saozneg) a zo un emgann bras hag a c'hoarvezas e-kichen [[Sruighlea]] e [[Bro-Skos]] d'ar [[24 a viz Mezheven]] [[1314]] ma voe faezhet armead ar roue saoz [[Edouarzh II (Bro-Saoz)|Edouarzh II]] gant armead ar Skosiz kaset gant [[Raibeart Brus]]. Gant an trec'h-se e voe gounezet da vat dizalc'hiezh Bro-Skos.
[[Rummad:Istor Bro-Skos]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-Skos|Allt a' Bhonnaich]]
[[Rummad:Emgannoù ar XIVvet kantved]]
g3endy8lh7acq3najq36an873n0hu77
Emgann Stiklestad
0
122146
2008407
1959925
2022-08-17T12:53:26Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Stiklestad
|tammeus=
|skeudenn=[[Restr:Stiklestad.jpeg|280px|thumb]]
|titl=Emgann Stiklestad (taolenn gant [[Peter Nicolai Arbo]])
|deiziad= [[29 a viz Gouere]] [[1030]]
|lec'h= [[Stiklestad]], [[Norvegia]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=Trec'h Arme ar Beizanted
|emganner1=Arme Olaf Haraldsson
|emganner2=Arme ar Beizanted
|jeneral1=[[Olaf II Norvegia|Olaf II Haraldsson]]
|jeneral2=[[Hårek av Tjøtta]]<br />[[Tore Hund]]<br />[[Kalv Arnesson]]
|nerzh1=war-dro 6 600
|nerzh2=war-dro 14 400
|Tud marvet1= war-dro 4 200
|Tud marvet2= war-dro 4 600
}}
'''Emgann Stiklestad''' zo unan eus emgannoù brudetañ istor Norvegia. C’hoarvezout a reas d’an 29 a viz Gouere [[1030]], e-kichen Stiklestad, e rannvro [[Trøndelag]].
Bez e voe unan eus an emgannoù etre kristenien su Norvegia, renet gant ar roue [[Olaf II Norvegia|Olaf Haraldsson]] hag ar baganed eus hanternoz ar vro. Lazhet e voe ar roue Olaf e-pad an emgann hag abalamour da se e voe lakaet da [[sant]] diwezhatoc’h, pa voe kaset e gorf da [[Trondheim|Nidaros]].
==Liamm diavaez==
{{Commons|Category:Battle of Stiklestad}}
*[http://stiklestad.no/historie/slaget-1030/ Lec’hienn Stiklestad – Emgann Stiklestad] {{no}} {{en}} {{de}}
[[Rummad:Istor Norvegia]]
[[Rummad:Emgannoù|Stiklestad]]
[[Rummad:1030]]
[[Rummad:Emgannoù Norge]]
[[Rummad:Emgannoù an XIvet kantved]
lg1slphnwwscjpaj4snjztxhjx583hj
2008408
2008407
2022-08-17T12:53:49Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Stiklestad
|tammeus=
|skeudenn=[[Restr:Stiklestad.jpeg|280px|thumb]]
|titl=Emgann Stiklestad (taolenn gant [[Peter Nicolai Arbo]])
|deiziad= [[29 a viz Gouere]] [[1030]]
|lec'h= [[Stiklestad]], [[Norvegia]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=Trec'h Arme ar Beizanted
|emganner1=Arme Olaf Haraldsson
|emganner2=Arme ar Beizanted
|jeneral1=[[Olaf II Norvegia|Olaf II Haraldsson]]
|jeneral2=[[Hårek av Tjøtta]]<br />[[Tore Hund]]<br />[[Kalv Arnesson]]
|nerzh1=war-dro 6 600
|nerzh2=war-dro 14 400
|Tud marvet1= war-dro 4 200
|Tud marvet2= war-dro 4 600
}}
'''Emgann Stiklestad''' zo unan eus emgannoù brudetañ istor Norvegia. C’hoarvezout a reas d’an 29 a viz Gouere [[1030]], e-kichen Stiklestad, e rannvro [[Trøndelag]].
Bez e voe unan eus an emgannoù etre kristenien su Norvegia, renet gant ar roue [[Olaf II Norvegia|Olaf Haraldsson]] hag ar baganed eus hanternoz ar vro. Lazhet e voe ar roue Olaf e-pad an emgann hag abalamour da se e voe lakaet da [[sant]] diwezhatoc’h, pa voe kaset e gorf da [[Trondheim|Nidaros]].
==Liamm diavaez==
{{Commons|Category:Battle of Stiklestad}}
*[http://stiklestad.no/historie/slaget-1030/ Lec’hienn Stiklestad – Emgann Stiklestad] {{no}} {{en}} {{de}}
[[Rummad:Istor Norvegia]]
[[Rummad:Emgannoù|Stiklestad]]
[[Rummad:1030]]
[[Rummad:Emgannoù Norge]]
[[Rummad:Emgannoù an XIvet kantved]]
0kwf1cs7yt7zqg85oh80dcfdztbipsy
Ramon Mercader
0
122350
2008673
1972178
2022-08-17T18:37:28Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{|class="infobox" style="font-size:90%; border:1px solid #c00; border-bottom:2px solid #c00;"
|-
{{Infobox/Titl|Ramon Mercader|c00|talbenn den|ffd700}}
|-bgcolor="#fff"
|colspan="2"|<div style="background-color:#c00; height:2px; margin-top:5px;"></div>
|-
|'''Anv'''||Jaime Ramon Mercader del Río
|-
|'''''Alias'''''||Jacques Mornard<br>Franck Jackson<br>Ramon Ivanovitch Lopez
|-
|'''Ganedigezh'''||[[7 C'hwevrer]] [[1913]]<br>[[Barcelona]], {{Katalonia}}
|-
|'''Marv'''||[[19 Here]] [[1978]]<br>[[La Habana]], {{Kuba}}
|-
|'''Broadelezh'''||[[File:Flag of Spain.svg|20px]] [[Spagn]]at ha [[File:Flag of the Soviet Union.svg|20px]] [[URSS|Soviedat]]
|-
|colspan="2"|<div style="background-color:#c00; height:2px; margin-top:5px;"></div>
|-
|'''Strolladoù<br>politikel'''||• Partido Socialista Unificado<br>de Cataluña (PSUC)<br>• Partido Comunista<br>de Cataluña (PCC)
|-
|colspan="2"|<div style="background-color:#c00; height:2px; margin-top:5px;"></div>
|-
|'''Micherioù'''||Servijer (pretioù), bezinour,<br>soudard, gwazour [[NKVD]]
|-
|'''Implijerion'''||• Ejército Popular de la República<br>• NKVD ha [[KGB]]
|-
|'''Renk'''||Koronal
|-
|'''Enorioù'''||[[Urzh Lenin]]<br>[[Haroz an Unvaniezh Soviedel]]
|-
|'''Brudet evel'''||Soudard, spier, gwazour<br>soviedat, drouklazher [[Lyev Trotsky|Trotsky]]
|}
'''Jaume Ramon Mercader del Río''' e [[katalaneg]], '''Jaime Ramon Mercader del Río Hernández''' e [[spagnoleg]], bet ganet e [[Barcelona]] ([[Katalonia]]) d'ar [[7 a viz C'hwevrer]] [[1913]] ha marvet d'an [[18 a viz Here]] [[1978]] e [[La Habana]] ([[Kuba]]), a oa ur soudard, emsaver ha [[komunouriezh|komunour]] [[spagn]]at.<br>
[[Lezvreur]] e oa d'an aktourez katalan [[María Mercader]], eil pried ar filmrener [[italian]] [[Vittorio De Sica]].
E [[1940]] e voe kaset gant an [[NKVD]], polis [[URSS]], da lazhañ an dispac'her kozh [[Lyev Trotsky]] ; anvet e voe da [[haroz an Unvaniezh Soviedel]] goude-se.
==Buhez==
===Yaouankiz===
E dud a oa Pau Mercader i Marina hag ar Gubanez Eustaquia María Caridad del Río Hernández, anavezetoc'h evel [[Caridad Mercader]], a voe ivez e servij en NKVD.
E dad a oa ur marc'hadour danvez pinvidik eus [[Badalona]], e-kichenik [[Barcelona]], ha [[katalanek]] e oa an tiegezh. Caridad del Río a oa bet ganet e [[Santiago de Cuba]] hag a-raok dizalc'hted Kuba ez eas da Varcelona da chom<ref>Mercader & Sánchez, 1990, p. 35.</ref>{{,}}<ref name="JJ">Juárez, 2008, p. 102.</ref>.<br>
E [[1908]] e voe graet an dimeziñ etre Pau ha Caridad hag an eured en Barcelona e [[1911]]. Diwar neuze ne voe anvet ar wreg nemet Caritat Mercader (''Caridad'' e [[spagnoleg]])<ref>Juárez, 2008, p. 103.</ref>. Daou vab, ur verc'h, ha daou vab all a voe : Jorge (ganet e [[1911]]), Ramon ([[1913]]), Montserrat ([[1914]]), Pablo ([[1915]]) ha Luis ([[1923]])<ref>Mercader & Sánchez, 1990, p. 179.</ref>.<br>
Un den hegarat e oa Pau Mercader, broadelour ha mirour katalan — hervez e vab Luis e voe ezel eus [[Estat Catalá]]<ref>Mercader & Sánchez, 1990, p. 38.</ref> — ha bet e oa ezel eus ar ''somatén''<ref>Kelaouenn ''Tiempo'', ISSN 0213-1951, niv. 1637, 2014, pp. 66-69. Un aozadur lezpolitikel armet katalan e oa ar ''somatén'', disrannet diouzh lu ar Stad. Er penn-kentañ e oa karget da wareziñ an dud hag an tiriad. Dindan diktatouriezh [[Miguel Primo de Rivera|Primo de Rivera]] (1923 '''→''' 1930) e voe ledandaet da Spagn a-bezh ha lakaet da unan eus pileroù ar renad. Divodet e voe e 1931 gant [[Eil Republik spagnol|Eil Republik Spagn]] — war-bouez skourr Katalonia —hag adsavet dindan ren [[Francisco Franco]] (1936 '''→''' 1975) ; e 1978 ez eas da get goude adsavidigezh an demokratelezh.</ref> Caridad del Río avat n'ouzer ket pe vennozhioù he devoa pa zimezas.<br>
Ne droas ket o friedelezh da vat, ha goude ar bloavezhioù kentañ ez eas ker fall an traoù ma pellaas Caridad diouzh he fried ha diouzh o renkad a-grenn. E deroù ar [[bloavezhioù 1920]] e oa krog mamm Ramon da zaremprediñ [[anveliouriezh|anveliourion]], da vare ar ''[[pistolerismo]]''<ref>''Pistolerismo'' : e Spagn [[Alfonso XIII]] (1902 '''→''' 1931) adalek 1919 betek 1923, e Katalonia pergen, e veze boas ar batromelezh da lakaat drouklazhañ sindikadourion a-c'houde krouidigezh ar sindikad anveliour <abbr title="Confederación Nacional del Trabajo">CNT</abbr> ; "lazhañ ar gaserion ha spontañ ar stourmerion" e oa ar sturionn, ar pezh a veze graet gant kenwallerezh ar polis hag ar pennadurezhioù.</ref> e Barcelona, betek titouriñ an emsaverion diwar-benn embregerezhioù an tiegezh Mercader, ha d'ar poent-se ivez ez eas o stalioù war fallaat.<br>
E [[1921]] e varvas ozhac'h meur an tiegezh Mercader, hag ar pennhêr Juan a gemeras ar stur. War washaat ez eas ar stal, ken e tec'has Juan da [[Arc'hantina]]. Ar re all eus an tiegezh a oa krog da vevañ-bevaik, ma rankas Pau ha Caridad, hag o bugale da-heul, mont da chom er Barrio Gótico, e karter iliz-veur ar Merced<ref>Juárez, 2008, pp. 103-104.</ref>.
Un darempred he doe Caridad gant an aerlevier [[Bro-C'hall|gall]] [[Louis Delrieu]] ([[1889]]-[[1976]]). E [[1919]] edo Caridad o tremen ur pennad amzer en un domani d'an tiegezh tost da [[Alicante]], ha Delrieu, a nije war al linenn Latécoère (anvet ''[[Aéropostale]]'' goude) etre [[Toloza]] ha [[Casablanca]], a rankas leuriañ diwar dizh nepell<ref>Kement-se a voe lakaet war wel gant Gregorio Luri er gazetenn [[Katalaneg|gatalanek]] ''Ara'' : ''L'amor perdut de Caritat Mercader'' (03/02/2013) ha ''Caritat Mercader, una revolucionària amb sabates de pell de serp'' (07/04/2013).</ref>. Karantez a savas etre Louis ha Caridad, serc'heg ha serc'h e voent, goude ma n'ouzer ket resis pegoulz. Da-heul kement-se e fellas d'an tiegezhioù Del Río ha Mercader kemer diarbennoù rust. D'un nozvezh e [[1923]] ez eas klañvdiourion eus folldi La Nueva Belén e karter Sant Gervasi e Barcelona e ti ar wreg amfeal, gant breudeur Caridad<ref name="MS30">Mercader & Sánchez, 1990, p. 30.</ref>, hag int d'he gwiskañ en ur porpant-kalet, ha d'he c'has ganto. Gwelloc'h e kave an ozhac'h hag he breudeur e vije kavet follez eget he gwelout kaset d'ar vac'h<ref name="J104">Juárez, 2008, p. 104.</ref>. Tri miz e chomas-hi eno, en digenvez, gwallgaset-spontus, gant kalz strinkadennoù dour yen ha stroñserioù-[[tredan]]. Biken ne bardonas ar vuhezad traomaus-se d'he ziegezh, ha diwar neuze e kavas dezhi e oa dizle a-grenn en e geñver hag e keñver he renkad kevredigezhel<ref name="J104" />. Pa zeuas er-maez eus ar folldi e reas he soñj kemmañ he buhez ha bevañ distag diouzh an holl liammoù a c'halle kaout gant he ziegezh.<ref name="MS30" />
D'un deiz e [[1924]] pe [[1925]] (n'oar ket peursur)<ref name="MS30" /> e kemeras Caridad he femp bugel da vont da Vro-C'hall da chom gant Delrieu ha da vevañ e kêr [[Dacs]] el [[Landes (departamant)|Landes]]. Eno e vevjont betek [[1928]], pa fellas da Louis lakaat fin d'o darempred. Neuze ez eas Caridad da Doloza da chom ; ur preti a zalc'has eno<ref>Mercader & Sánchez, 1990, p. 33.</ref></ref>{{,}}<ref name="JJ" />. Eno ivez e klaskas en em lazhañ. Pa glevas ar c'heloù e teuas Pau Mercader da gerc'hat an tri bugel bihanañ, Montserrat, Pablo ha Luis. Jorge ha Ramon avat a chomas e Toloza, ma voent skoliet en ur skol ostizañ ; Jorje da vout mestr-keginer ha Ramaon da vout mestr sal<ref>Mercader & Sánchez, 1990, p. 37.</ref>. Caridad a droas da [[Marksouriezh|varksourez]], a zarempredas sokialourion c'hall an [[SFIO]] ha komunourion ar [[PCF]] goude.
E [[1931]], pa voe embannet savidigezh [[Eil Republik Spagn]], Ramon a zistroas da Varcelona ma kavas labour el leti Ritz<ref name="JJ" />. E vreur Jorge hag e c'hoar Montserrat a chomas e Bro-C'hall gant o mamm. Hervez e vreur yaouankoc'h Luis e tiskulias Ramon dezhañ, a-benn ma tistroas o mamm da Spagn e [[1935]] goude bout bet skarzhet eus Bro-C'hall, e oa-eñ aet a-du gant ar gomunourion da vat abaoe meur a vloaz.<ref name="MS4143">Mercader & Sánchez, 1990, pp. 41, 43.</ref><br>
War-dro e 20{{vet}} bloaz ([[1933]]) e reas Ramon Mercader e servij soudard en un unvezh saperion, ma tizhas bout korporal<ref name="MS4143" />. Hervez a gontas Luis e klaskas mont da soudard a vicher, nemet ne voe ket kemeret abalamour ma oa anavezet evel komunour. Gouez da Luis e oa Ramon « un den speredek-bras, nerzhus ha mennek. Mistr, mentek (1,85 [[metr|m]]) ha plijus-kenañ ; atav e veze gwisket kempenn. Embreger e gorf a rae ha gouest e oa da blegañ ur pezh moneiz kouevr a zek kantim gant tri biz »<ref>Mercader & Sánchez, 1990, p. 41.</ref>. E Barcelona e stourmas Ramon er [[Partido Comunista de Cataluña]] ([[PCC]]), skourrig katalan ar [[PCE]] spagnol.
E 1935 en doe Ramon un darempred gant ar gomunourez [[Marina Ginestà]], a voe brudet goude gant ul luc'hskeudenn graet gant [[Juan Guzmán (luc'hskeudenner)|Juan Guzmán]] ([[1911]]-[[1982]]) d'an [[21 a viz Gouhere]] [[1936]] war leurdoenn an Hotel Colón e Barcelona m'he gweler o tougen ur fuzuilh a-dreuz-skoaz<ref>[https://efeeurope.newscom.com/nc/displayOpenDetail.action?searchString=efephotos267702&search1String=Juan%20Guzm%C3%A1n%20July%2021,%201936&search2String=a&dispOutput=&eaCurrentPageNum=1&bylinesearch=&locationsearch=&sourcesearch=&actionsearch=&postersearch=&attrsearch=&capwrisearch=&categorysearch=&scatssearch=&scodesearch=&specialsearch=&subjectsearch=&feature=efephotos&vg=false&sort=d&searchPhoto=Y&searchVideo=N&searchText=N&searchGraphics=Y&searchkey=''La Fototeca'']</ref>. A-benn neuze e voe anavet Ramon evel merc'hetaer, evel a gadarnaas koulz Ginestà hag he mignonez [[Teresa Pàmies]] ([[1919]]-[[2012]])<ref>Pàmies, 1974, p. 111.</ref>. Perzh en dije kemeret, a greder, en emsavadeg miz Here 1934 met ne voe ket bac'het goude.<ref name="JJ" /><ref>En deiz-se e voe harz-labour hag un emsavadeg armet dre Gatalonia a-bezh, ha [[Lluís Companys]], prezidant [[Generalitat de Catalunya]], e embannas Stad Katalonia e-barzh « Republik Kevreadel Spagn ».</ref>.
D'an [[12 a viz Mezheven]] 1935 avat e voe bac'het Mercader e Barcelona, war un dro gant seitek komunour all, p'edo en ur vodadeg eus ur gellig komunourion a oa kuzhet e stumm ur vreuriezh lennegel anvet ''Miguel de Cervantes'', er Barrio Chino. Goude ur pennad e voe kaset da doull-bac'h [[Valencia]], ha divac'het pa voe trec'h ar [[Frente Popular]] e dilennadeg miz C'hwevrer 1936<ref>Juárez, 2008, pp. 105-106.</ref> ; ar fichenn bolis savet en amzerioù-se eo a servijas da c'houzout e oa eñ an hini a lazhas Trotsky.<br>
E dibenn ar miz-se e voe embannet ul luc'hskeudenn er c'hazetennoù m'en gweled e penn ur vanifestadeg, a-gevret gant komunourion yaouank arall, o lidañ divac'hadur Lluís Companys eus karc'har [[Puerto de Santa María]]. Hogen goude divac'het n'hallas ken Ramon distreiñ d'ar Ritz, ha gounit a reas e voued o kelenn katalaneg. Er mareoù-se e voe oberiant e-touez ar ''Joventuts Comunistes de Catalunya'' (JCC), yaouankizoù ar PCC, a voe enteuzet e miz Mezheven er ''Joventuts Socialistes Unificades de Catalunya'' (JSUC, savet diwar gendeuziñ yaouankizoù komunourion ha sokialourion Katalonia). Gant kamaraded arall eus ar JSUC e reas war-dro aozañ an ''Olimpiada Popular'', un abadenn liessportoù a voe aozet e Barcelona evit respont da [[C'hoarioù Olimpek]] [[Berlin]] a voe dalc'het e miz Gouhere an hevelep bloavezh (1936). Ramon a oa kabiten al laz marc'hegañ — « un aspadenn eus an amzer vourc'hiz ma veze o varc'hegañ evel e hendadoù »<ref>Juárez (2008), p. 107.</ref>.
===Brezel Spagn ha gwazour an NKVD===
[[File:Portrait of Leon Trotsky 3.jpg|thumb|left|Lyev Trotsky nebeut a-raok mervel]]
D'an 19 a viz Gouhere 1936 p'en em savas gwarnizon Barcelona e kemeras Ramon perzh bras en emgannoù [[Brezel Spagn]] enep ar bagadoù soudarded. Goude ma voent faezhet ez eas d'an talbenn a oa en [[Aragon|Aragón]], er golonenn Trueba-Del Barrio ''(Columna "Carlos Marx")'' savet ar braz anezhi diwar emsaverion eus ar PSUC<ref>''Partido Socialista Unificado de Cataluña'', komunourion Katalonia.</ref> hag an UGT<ref>Ar sindikad katalan ''Unión General de Trabajadores''</ref>. Hervez al livour katalan [[Josep Bartolí]] ([[1910]]-[[1995]]), a stourmas skoaz-ouzh-skoaz gant Ramon, e oa ouzhpenn ur Mercader er golonenn, rak e vamm hag he breur Jorge a oa ivez. Gloazet e voe Ramon e [[Tardienta]], meur a sizhun goude gloazet e vamm<ref>Mercader & Sánchez, 1990, p. 42.</ref>. O-daou en em gavjont en un ospital e [[Lérida]], hag eno, pan eas da weladenniñ e vamm, e reas anaoudegezh gant Teresa Pàmies, un emsaverez eus ar JSUC e Lérida, hag a zeuas da vout renerez ar PSUC<ref>Pàmies, 1978, p. 20.</ref>.<br>
Pa wellaas dezhañ e voe kaset Ramon da Varcelona, hag eno e voe lakaet e penn ar golonenn ''Lina Odena'', ma ne oa enni ivez nemet komunourion gatalan tost da vat. E miz Du e voe kaset ar golonenn da dalbenn [[Madrid]], hag eno e kemeras perzh en emgannoù La Casa de Campo. Peuzflastret ar soudarded en emgannoù, adkaset e voe ar golonenn da Gatalonia. Eno e kensavas Ramon ar batailhon Jaume Graells, e framm ar JSUC, ha hennezh a voe ebarzhet er golonenn Carlos Marx, treuzfurmet er 27{{vet}} División ''(La Bruja)'' eus arme ar Republik a voe Ramon Mercader komandant anezhi. Er batailhon-se e veze desket ar soudarded en ur gouent e Sarrià, aloubet hag adanvet "kazarn Vorochilov"<ref>Pàmies, 1974, p. 109.</ref>. Ar bennofisourion a veze en ur palez nepell, e ''paseo ar Bonanova'', a oa bet perc'hennet gant un anaoudegezh d'ar re Vercader, hag a voe deoget gant Ramon e-unan<ref>Mercader & Sánchez, 1990, pp. 42-45.</ref>.
Krediñ a reer e oa bet tutaet mamm Ramon Mercader gant an NKVD e deroù [[1937]] gant ar spier [[URSS|soviet]] Nahum "Leonid" Eitingon ([[1899]]-[[1981]])<ref name="LV">Vorobiev, 1997.</ref>, ha ganti e voe lakaet Ramon da labourat evit an NKVD ivez. Hervez a gontas Luis Mercader e oa bet gant e vamm e [[Mec'hiko]] er goañvezh 1937 (ne lavar ket resisoc'h) ha pa oant distroet e oant bet o welout Ramon e talbenn Madrid. Un hir a gaoz a voe etre Ramon ha Caridad, ha mennad ar vamm a oa, hervez Luis, kendrec'hiñ Ramon da vont en NKVD. Mizioù goude, en Ebrel, e oa sklaer an traoù da Luis : « ...pled a daolis e oa ma mamm o taremprediñ ''Soviediz'' (evel-se e raemp anezho). Goude e komprenis e oa ma breur Ramon e darempred ganto »<ref>Mercader & Sánchez, 1990, p. 46.</ref>.
En hañvezh-se eo, a greder, ez eas Ramon kuit eus Spagn da vezañ desket gant an NKVD. Met ne lavar ket Luis pelec'h e voe graet ar c'helenn-se d'e vreur — en URSS e oa, hervez an oberourion Mary-Kay Wilmers<ref>Wilmers, 2012, p. 275.</ref>, Don Isaac Levine<ref>Levine, 1959, p. 112.</ref> ha Julián Gorkin<ref name="JG">Gorkin, 2001.</ref>. Hep mar ebet ez eus testenioù liesseurt hag a laka Ramon Mercader e Spagn e 1937 ha [[1938]]. Kontet he deus Teresa Pàmies e oa en em gavet meur a wech gantañ e 1937 — hervezi e vije bet o weladenniñ ar batailhon Jaume Graells e tolead [[:ca:La Alcarria|La Acarria]] e miz Here, ma kejas ouzh Mercader<ref>Pàmies, 1974, pp. 109-112.</ref> ; kontet he deus ivez en em gavas goude-se gantañ e Barcelona, p'edo-eñ en ospital gant ar red-kof<ref>Pàmies, 1974, p. 22.</ref>.<br>
Ar spier soviedat [[Pável Sudoplátov]] ([[1907]]-[[1996]]) a gontas penaos, pa ne oa anezhañ nemet ur spier a renk izel en NKVD, en devoa muntret e [[Rotterdam]] ar [[politiker]] [[ukraina]]t Evguén Konovalets ([[1891]]-[[1938]]) d'an 23 a viz Mae 1938, hag e-kerzh e dec'hadenn d'an URSS en doa tremenet teir sizhunvezh e Barcelona m'en doa graet anaoudegezh gant Ramon Mercader<ref>Sudoplátov & Sudoplátov, 1994, pp. 30, 70.</ref>.<br>
A-hend-all, hervez dihelloù miret gant an [[FSB]] eo sklaer eo e Bro-C'hall e voe kelennet Ramon<ref name="LV" /> — kement-se a glot gant testeni Luis Mercader, pa lavaras n'eas ket Ramon da URSS a-raok [[1960]], pa zeuas er-maez eus bac'h Mec'hiko<ref>Mercader & Sánchez, 1990, p. 56.</ref>.
Hervez Sudoplátov, Eitingon en devoa kaset Ramon da [[Pariz|Baríz]] en hañvezh-se<ref>Sudoplátov a Sudoplátov, 1994, p. 70.</ref>, e-sell d'en em silañ en aozadurioù an drotskiourion c'hall. Petra bennak ma ne oa ket bet roet urzh c'hoazh gant [[Jozef Stalin]] da lazhañ Trotski, edo an NKVD o kregiñ da aozañ an taol met Mercader ne oa ket bet lakaet war-eeun en afer c'hoazh. Lev Trotski, a oa bet unan eus fealañ kenlabourerion da Lenin, a veve en harlu e Mec'hiko abaoe miz Genver 1937 goude bezañ bet rediet da guitaat [[Norvegia]] diwar pouez ar gouarnamant soviedel. A-drugarez d'an drotskourion [[stadunanat]] ha dre hanterouriezh al livour mec'hikan [[Diego Rivera]] en devoa asantet prezidant Mec'hiko, [[Lázaro Cárdenas]] ([[1895]]-[[1970]]), reiñ repu dezhañ.
Hervez testeni Clémence Béranger<ref>Pried pe c'hoar Daniel Béranger, ur spier gall eus an NKVD hag a oa e 1939 dindan urzhioù Nahum Eitingon e Pariz ; e Pariz edo Daniel Bréanger o chom, ha karedig Montserrat Mercader e oa bet (Mercader & Sánchez, 1990, p. 180).</ref> e oa erru Ramon e Pariz — m'edo e vamm d'ar poent-se abaoe « ur pennadig » — d'ur c'houlz bennak amresis e 1938. Hervez urzhioù Eitingon e ranke Ramon hoalañ ha touellañ Sylvia Ageloff, ul labourerez sokial ha trotskourez stadunanat a oa da implijout evit tostaat ouzh Trotski. Ramon Mercader a gemeras an anv faos "Jacques Mornard", a vije mab d'un diplomat [[belgia]]t. Ageloff a zegouezhas e Pariz e dibenn Mezheven 1938, e vakañsoù hag e-sell da dennañ splet eus ar veaj evit kemer perzh en emvod savidigezh ar [[Pevarvet Etrebroadel]]<ref>Aozadur etrebroadel strolladoù komunour trotskour, bet savet e 1938 ha divodet e [[1953]] ; e Pariz eo bet ar sez betek 1939, e [[New York]] da c'houde.</ref>. Ne ouie ket e oa bet ragaozet he c'hejadenn ouzh Mornard-Mercader gant ar servij spierezh soviedel. Mercader a hoalas Sylvia Ageloff hag a gendalc'has d'he daremprediñ betek he distro da New York e miz C'hwevrer 1939. Diwar neuze e talc'hjont da genskrivañ, ar pezh na viras ket ouzh Ramon da glask doareoù all da dostaat ouzh kelc'hiad anaoudegezhioù Trotski.<br>
Goude an drouklazh e tisklêrias al livourez vec'hikan Frida Kahlo ([[1907]]-[[1954]]) e oa en em gavet gant Mercader e-kerzh he chomadenn e París (Genver-Ebrel 1939) ; eñ en devoa goulennet skoazell diganti da gavout un ti nepell diouzh annez Trotsky e [[Coyoacán]]<ref>Ur gêriadenn e Su [[Kêr-Vec'hiko]] d'ar mare, a zo ar c'hreiz istorel anezhi hiziv.</ref>, ar pezh a nac'has F. Kahlo ober.
===Drouklazhañ Trotsky : an oberiad ''Utka''===
[[File:Fachada de la casa de trotsky.JPG|thumb|Ti Trotsky e Coyoacán (2012)]]
[[File:Trotsky last office.jpg|thumb|Lec'h an drouklazh]]
[[File:Spy - The Secret World of Espionage (11707249485).jpg|thumb|Pigell an drouklazh]]
[[File:Sentencia definitiva condenando a Ramón Mercader en 1944 - 'Ramón Mercader, mi hermano' (Luis Mercader y Germán Sánchez).jpg|thumb|Barnadenn an 22/06/1944]]
E miz Meurzh 1939 e resevas Pável Sudoplátov, a oa rener departamant an Oberiadoù Arbennik dija, digant Stalin an urzh fraezh da echuiñ gant buhez Trotski<ref>Juárez, 2008, p. 148 ha Vorobiev, 1997.</ref>. Nahum Eitingon, a oa o paouez erruout e [[Moskov|Moskva]], a voe karget gant Sudoplátov da aozañ an oberiad Утки ''Utka'', "Houad". Ne voe ket peuraozet an taol a-raok miz Gouere, ha e deroù miz Eost hepken e voe aprouet gant Stalin e-unan.<ref name="LV" /><br>
Meur a rann a voe en ''Utka'', enno komunourion spagnat ha mec'hikan bet tutaet e-kerzh Brezel diabarzh Spagn. Unan eus ar rannoù-se, renet gant al livour mec'hikan [[David Alfaro Siqueiros]], a oa da vuntrañ ar marc'h-blein harluet ; unan all, Caridad ha Ramon Mercader hepken enni, a oa da eveshaat ha da zastum titouroù — adalek kentañ doare ar raktres e oa bet soñjet lakaat mamm ha mab da gemer perzh.<ref name="LV" />
En hañv 1939 ez eas Eitingon a Voskva da Bariz hag ur c'houblad mizvezhioù a dremenas eno o c'hourdoniñ Caridad ha Ramon ; e dibenn miz Eost ez eas an daou da New York<ref>Wilmers, 2012, p. 298.</ref>. Dre ma tarzhas an [[Eil Brezel-bed]] d'ar 1{{añ}} a viz Gwengolo e roas Moskva an urzh da ampellat ar veaj da [[SUA]], met mouzhet e voe ouzh ar gourc'hemenn<ref name="LV" />. E-pad ur sizhun bennak e chomas Ramon e New York a-raok mont da Gêr-Vec'hiko e deroù miz Here ; eus New York e c'houlennas digant Sylvia Ageloff dimeziñ gantañ. E miz Gwengolo e veajas e vamm ha Nahum Eitingon betek Mec'hiko ivez — ent-ofisiel evit prientiñ an eured, evit goursellout ouzh strollad Siqueiros hervez ar c'hazetenner Juan Alberto Cedillo.<ref name="JAC">Cedillo, 2013.</ref><br>
D'ar 24 a viz Mae [[1940]] da darzh-an-deiz, Siqueiros hag ur bagad ''pistoleros'' a arsailhas ti L. Trotsky e Coyoacán hep e c'hloazañ zoken.
Ret e voe da Eitingon kas keloù diwar-benn c'hwitadenn an oberiad ; dre ur gemennadenn rineget kaset eus New York e ouezas Moskva. Pan erruas ar c'heloù ez eas Stalin e fulor hag e lakaas gervel Sudoplátov ha [[Lavrentyi Beria|Beria]] ([[1899]]-[[1953]]), penn an NKVD, evit ma rojent displegadennoù ha ma lakajent ar raktres B e pleustr<ref name="JAC" />. Ramon Mercader a chomas e Kêr-Vec'hiko e-pad meur a vizvezh, dindan falsanv hag evel karedig Sylvia Ageloff, o tastum titouroù ha hep ober war-dro Trotsky. Un nebeud devezhioù goude c'hwitadenn strollad Siqueiros avat e kejas ouzh Lyev Trotsky dre e zarempred gant S. Ageloff ; miz goude, e dibenn Mezheven, e chomas Ramon e New York e-pad dek devezh da gaout kemennadurezhioù.<br>
E-pad tri miz e kendalc'has e zarempred gant ar marc'h-blein harluet ; d'an 20 a viz Eost 1940 da veure e voe degemeret en e unan gant ar penn komunour. Pa ziskouezas Mercader skridoù dezhañ, Lyev Trotsky a dostaas d'ar prenestr evit o lenn gwelloc'h — d'an ampoent e tarc'haouas Ramon ur mell taol bigell kraper-menezioù war e gilpenn, o sankañ ar benveg don e klopenn Trotsky. Daoust da gement-se ne varvas ket Trotsky war an taol ha dreistbevañ a reas etre amdagoù ha glizi e-pad daouzek eurvezh a-raok mervel antronoz.
Pa voe harzet Ramon Mercader gant gwarded Trotsky hag ar pennadurezhioù mec'hikan e lavaras bezañ anvet Jacques Mornard ; e deroù ar prosez e tisklêrias en doa kudennoù personel gant Trotsky, p'en doa hennezh difennet ma timezeje gant Sylvia Ageloff ; diwar kement-se e oa savet tabut hag emgann. Kondaonet e voe « Jacques Mornard » neuze da ugent vloaz bac'h dre-benn drouklazh ; dek vloaz a voe ret evit kavout piv e oa Jacques Mornard e gwirionez<ref>{{es}} Ibartz, Joaquim : [http://hemeroteca.lavanguardia.com/preview/1990/07/28/pagina-3/33443260/pdf.html ''Diez años para averiguar una identida'' — ''La Vangauardia'', 28/07/1990]</ref>.<br>
Klask en em lazhañ a reas Sylvia Ageloff pa ouezas natur wirion atapi Ramon outi ; harzet e voe gant polis Mec'hiko ivez, peogwir he doa bevet mui pe vui gant ar muntrer e-pad daou vloaz, met didamallet e voe en diwezh.
Hervez Pável Sudoplátov, er penn-kentañ o doa Nuham Eitingon ha Caridad Mercader raktreset tagañ ti Drotsky d'ar mare m'edo Ramon en diabarzh ; hennezh en dije tennet splet eus ar c'hemmesk evit tennañ war e vukenn. Ramon ne voe ket a-du ha divizout a reas ober e-unan war-dro lazhañ Trotsky<ref>{{pt}} Mendes de Almeida, Angela (2014) : [http://passapalavra.info/2014/03/93003/ ''O homem incapaz de matar cachorros''].</ref>{{,}}<ref>{{es}} Cangiano, Gustavo : [https://web.archive.org/web/20140426232753/http://www.izquierdanacional.org/soclat/articulos/revelaciones_exclusivas_acerca_del_asesintato_de_trotsky/ ''Revelaciones exclusivas acerca de cómo la Unión Soviética y los Partidos Comunistas organizaron el asesinato de León Trotsky'', 07/04/2010].</ref>.
Evel raktreset edo Eitingon ha mamm Ramon ouzh e c'hortoz en ur c'harr nepell diouzh ti Drotsky evit e skoazellañ en e dec'hadenn. Diouzhtu pa weljont birvilh ha pa glevjont c'hwitellerezioù ar polis e ouezjont e oa bet c'hwitet war an taol ; hep na vije aet Ramon er-maez e tec'hjont alese hag e kuitajont buan ar vro. Koulskoude, hervez testeni Eduardo Ceniceros — a voe alvokad Ramon Mercader diwezhatoc'h — ez eo Caridad hag a reas an difreoù evit m'en dije he mab ur skoazell wirel a-raok dezhi kuitaat ar vro en un doare eneplezenn. Diwar kuzul ar politiker marksour mec'hikan [[Vicente Lombardo Toledano]] ([[1894]]-[[1968]]) e voe dibabet an alvokad [[Octavio Medellín Ostos]] ([[1896]]-[[1952]]) ; Caridad ne ziskulias ket anv muntrer ersoliet Lyev Trotsky, nag ar fed e oa he mab<ref>Garmabella, 2007, pp. 226-227.</ref>.<br>
Tost da vloaz goude ar muntr ez erruas Caridad Mercader e Moskva, e miz Meurzh [[1941]]. D'ar 17 a viz Mezheven e voe aozet un degemer meur gant L. Beria, rener an NKVD, ma voe medalennet Caridad en [[Urzh Lenin]] gant [[Mic'hail Kalinin]], prezidant Sovied Meur URSS ; evit Ramon e voe miret steredenn [[Haroz an Unvaniezh Soviedel|Harozed an Unvaniezh Soviedel]].
===An oberiad ''Gnomo''===
E miz Mae [[1943]] e c'hourc'hemennas Jozef Stalin ma vije aozet ur raktres evit divac'hañ Ramon Mercader<ref>{{es}} Hernández Sánchez, Fernando (9/01/2014) [https://laestaciondefinlandia.wordpress.com/2014/01/09/la-politica-comunista-espanola-desde-mexico-durante-la-guerra-mundial-exilio-aislamiento-y-operaciones-especiales/ ''La política comunista española desde México durante la guerra mundial: exilio, aislamiento y "operaciones especiales"'']</ref>.<br>
E dibenn 1943 e tigoras an URSS ur c'hannati e Mec'hiko, ar pezh a bourchase ur gwasked lezennel da ''rezidentura'' an NKVD er vro. Div kefridi bennañ an NKVD eno a voe spiañ SUA evit dastum titouroù diwar-benn o bombezenn nukleel, ha divac'hañ Ramon Mercader.<ref name="JAC" />
Meur a strategiezh a voe studiet gant saverion an oberiad ''Gnomo'' — an anv roet da Ramon Mercader — evit tennañ hennezh eus ar c'harc'har gant skoazell gwazourion soviedat ha komunourion vec'hikan ha spagnat harluet er vro. En hañv 1943, ar bolitikerion gomunour spagnat [[Jesús Hernández Tomás]] ([[1907]]-[[1971]]) ha [[Francisco Antón Sanz]] ([[1909]]-[[1976]]) a voe kaset da Vec'hiko da adaozañ ar PCE er vro amerikan ; e-kichen ar gefridi-se e oa karget Hernández gant an NKVD da greñvaat ar ''rezidentura'' hag he labour<ref>Hernández Sánchez, 2006.</ref>.<br>
E dibenn 1943, ar ''rezidentura'' a savas ur raktres evit ma c'hellje Ramon Mercader tec'hel kuit e-kerzh mont eus ar vac'h d'al lezvarn : dre ma oa nebeutoc'h a warded e vije paket, lakaet en ur c'harr ha kaset kuit eus ar vro ; Eitingon, lesanvet "Tom" e ''Gnomo'', a oa karget da genurzhiañ ar raktres<ref>Hernández Sánchez, 2008.</ref>. Ur c'hwitadeg e voe an oberiad, abalamour da zic'houested, disfiz ha tabutoù ar wazourion soviedat, mec'hikan ha spagnat eus un tu, ha da vezañs dic'hortoz Caridad Mercader er vro diouzh eus un tu all<ref name="Hernández Sánchez, 2006 ha 2008">Hernández Sánchez, 2006 ha 2008.</ref>. War a seblant e tivizas-hi en he unan kevraouiñ meur a wech gant ar pennadurezhioù mec'hikan evit ma vije lakaet he mab en e frankiz. Evit gwir, hervez Eduardo Ceniceros, e c'hallas mamm ha mab kejañ an eil ouzh egile er-maez eus ar c'harc'har<ref>Garmabella, 2007, p. 270.</ref>. Donedigezh Caridad Mercader hag he strivoù a lakaas ar pennadurezhioù mec'hikan war evezh ha kaletaet e voe reol garc'harel Ramon, ar pezh a lakaas kement tec'hadenn da zic'hallus<ref name="Hernández Sánchez, 2006 ha 2008"/>. Evel ma kontas Luis Mercader, Caridad a anaveze kalz tud a bouez ha hep mar e aspede an eil pe egile tro-ha-tro ; ar pezh a reas avat e voe reiñ avel d'ar c'had ha neuze e voe diskaret kement raktres a oa bet aozet<ref name="Mercader & Sánchez, 1990, p. 110">Mercader & Sánchez, 1990, p. 110.</ref>. Abalamour da gement-se, Soviediz a roas urzh da Garidad da guitaat ar vro raktal ha ne voe striv all ebet da zivac'hañ he mab, a rankas chom e karc'har Lecumberri<ref>E biz Kêr-Vec'hiko emañ palez Lecumberri, a zo bet ur c'harc'har (1900-1976) a-raok bezañ sez an Dielldi Broadel ''(Archivo General de la Nación)'' adalek 1980.</ref>. An darn vuiañ eus ar skrivagnerion hag o deus pledet gant an danvez, Ramon Mercader en o zouez, a laka bec'h ar c'hwitadenn war bezañs Caridad er vro ; biskoazh e gwirionez n'en deus Ramon pardonet d'e vamm he emelladur en oberiad ''Gnomo'', ha hervezañ ez eo-hi atebek d'an astenn a oa bet lakaet d'e gastiz : "Ranket em eus tremen 16 vloaz er c'harc'har abalamour dezhi."<ref>Mercader & Sánchez, 1990, pp. 101-102.</ref> Biskoazh avat ne lavaras kement-se dezhi tal-ouzh-tal.<ref name="Mercader & Sánchez, 1990, p. 110"/>
===Ramon hag e vamm===
Kalz istorourion ha kelaouennerion o deus poltredet Caridad del Río evel ur vaouez vargredik a vroudas he mab da zrouklazhañ. Da lavar ar skrivagner kuban [[Leonardo Padura]] (* [[1955]]) : « Caridad del Río n'eo ket bet hepken an hini a zesavas he mab ar gasoni hag el lakaas e darempred gant pennadurezhioù an NKVD hirisus soviedel hag a oa karget da aozañ ha seveniñ an drouklazh, e galonekaat hag e vroudañ a reas betek abardaez an 20 a viz Eost end-eeun, p'e welas eus ur c'harr ha kevret gant aozer ar raktres o vont tre e ti Drotsky hag e lagennoù Istor ar c'hantved. »<ref>Padura, 2011</ref><br>
Un dielfennadur damheñvel zo bet graet gant Julián Gorkin pa zisklêrias : « Un teñval a venvegad polis a droas Caridad en ur sponterez, mamm ur muntrer. » a-raok ouzhpennañ e voe aberzhet Ramon « en anv ar margred a brezege-hi. » Kadarnaet eo kement-se gant ur guzhutadenn a vije bet graet gant Caridad e-kerzh e chomadenn en URSS : « Troet em eus ma mab da zrouklazher »<ref name="JG" /><br>
Mammennoù all a gadarna levezon drastus ar vamm ha margred ar gomunouriezh stalinour war ar mab :
{|style="margin-left:5%; border-left:4px solid #a2a9b1; padding-left:10px;"
|-
|align="right"|''Ramon''||:|| « Goude echu ar brezel e fell din chom e Spagn. »
|-
|align="right"|''Caridad''||:|| « Te ne zibabez ket. Hini ebet ac'hanomp ne zibab. Ne reomp nemet ar pezh a vez divizet gant ar strollad. »
|-
|align="right"|''Ramon''||:|| « Nac'h a ran. »
|-valign="top"
|align="right"|''Caridad''||:|| « Laka se ez penn evit ur c'hast a wech. Ne soñjez ket, sentiñ a rez. Ne rez ket da-unan, seveniñ a rez hepken. Ne zivizez ket, kas da bennvat a rez hepken. Te 'vo ma dorn e chouk ar mab ar c'hast-se, ma mouezh a vo hini ar c'hamalad Stalin, ha Stalin a soñj evidomp-holl. »<ref>{{es}} [https://www.infobae.com/america/historia-america/2019/09/21/maten-a-trotsky-la-minuciosa-trama-secreta-del-asesinato-politico-mas-planificado-de-la-historia/ ''¡Maten a Trotsky!: la minuciosa trama secreta del asesinato político más planificado de la historia'']</ref>
|}
Luis Mercader avat a roas ur sell disheñvel penn-da-benn. Hervez bidoc'hig an tiegezh n'he doa ket bet Caridad gwall vras ul levezon war Ramon ha hini eus he mibien abalamour ma vevas ganto e-pad berr amzer e gwirionez<ref>Mercader & Sánchez, 1990, p. 29.</ref>. Menegiñ a reas ivez penaos e vreur en doa lavaret dezhañ e oa bet youlek da seveniñ an drouklazh, evit skoazellañ Eitingon en e gefridi<ref>Mercader & Sánchez, 1990, pp. 77-81.</ref>.<br>
Evit e gelo, ar c'hazetenner katalan Gregorio Luri a ginnigas ur arlakadenn all e [[2014]] :
{|style="margin-left:5%; border-left:4px solid #a2a9b1; padding-left:10px;"
|-valign="top"
|style="font-style:italic;"|Todo el mundo parece estar de acuerdo en que Caridad Mercader era tan fanática que no dudó en sacrificar a su hijo poniéndolo al servicio de los planes de Stalin para liquidar a Trotsky. Yo estoy comenzando a sospechar otra cosa: que lo sacó del frente de Madrid y lo empujó a participar en los servicios secretos soviéticos para alejarlo de la muerte. Fue su amor de madre y no su supuesto fanatismo el que acabo haciendo de Ramon un asesino. No olvidemos que ya había perdido un hijo en la guerra.
|An holl dud a seblant bezañ a-du evit lavarout e oa Caridad Mercader ker margredik ma n'he doa ket arvaret a aberzhiñ he mab dre e lakaat e servij raktresoù Stalin a-benn drouklazhañ Trotsky. Emaon krog da ziskrediñ war un dra bennak arall : e dennañ eus talbenn Madrid a reas hag e vroudañ da gemer perzh er servijoù soviedel evit e wareziñ diouzh ar marv. Karantez ar vamm ha neket he margred ersoliet eo he deus graet un drouklazher eus Ramon en diwezh. Na zisoñjomp ket he doa kollet ur mab er brezel dija<ref>{{es}} Gregorio Luri (2014) : [https://elcafedeocata.blogspot.com/2014/01/caridad-con-otra-mirada.html ''Caridad, con otra mirada''].</ref>.
|}
===Bloavezhioù diwezhañ===
[[File:Ramon mercader grave.jpeg|thumb|Bez Ramon Mercader e Moskva]]
[[File:Trotsky grave.jpg|thumb|Bez Trotsky e Coyoacán]]
E miz Eost 1953 e voe kavet pivelezh wirion « Jacques Mornard ». D'ar 6 a viz Mae [[1960]] e voe lakaet Ramon Mercadon, 47 vloaz, en e frankiz ha gouest e voe da veajiñ da Voskva gant ur [[paseporzh]] [[Republik Tchek|tchek]]. Eno, ma oa e vreur Luis o vevañ c'hoazh, en em stalias gant e wreg Roquelia. Da goronal e voe anvet e Poellgor Surentez ar Stad (Комит́ет Госуд́арственной Безоп́асности / КГБ, [[KGB]]), ha dre guzh e voe deroet dezhañ steredenn Harozed an Unvaniezh Soviedel, medalenn Urzh Lenin hag ar Vedalenn [[aour]] niverenn 11089, kement-se evit seveniñ promesa Nuham Eitingon. War-eeun digant Aleksandr Chelepin, rener KGB, en o degemeras.<br>
Gwech e Moskva, gwech e La Habana e tremenas bloavezhioù diwezhañ e vuhez. E La Habana e varvas diwar [[krign-bev|c'hrign-bev]] ar [[skevent]] d'an 19 a viz Here 1978, oadet 65 bloaz.<br>
Hervez ar brud a redas d'ar mare e tapas ar c'hleñved diwar un [[eurier]] bet profet dezhañ gant KGB ha pistriet gant [[poloniom]] skinoberiant evit mirout outañ a ziskuliañ titouroù kizidik.
Emañ beziet e bered kozh Kountsevo e Moskva, e rann Harozed URSS. « <span style="font-variant:small-caps;">Lopez</span> Ramon Ivanovitchnbsp;» (Лопес Рамон Иванович) eo an anv a zo skrivet eno, nepell diouzh ludu ar gwazour daouduek [[breizhveuriat]] [[Kim Philby]] ([[1912]]-[[1988]]).
==Sevenadur==
;Lennegezh
*{{fr}} [[Jorge Semprún]] (1969) : ''La deuxième mort de Ramon Mercader'', Gallimard, 1984 {{ISBN|978-2-07-037612-4}}
*{{en}} John P. Davidson : ''The Obedient Assassin'', Delphinium, 20144 {{ISBN|978-1-883285-58-6}}
;Sinema
*{{en}} Joseph Losey (1972) : [https://www.imdb.com/title/tt0068226/?ref_=nm_flmg_dr_9 ''The Assassination of Trotsky'']
*{{es}} José Luis López-Linarez & Javier Rioyo (1997) : [https://www.imdb.com/title/tt0115575/?ref_=nv_sr_1?ref_=nv_sr_1 ''Asaltar los cielos'']
*{{es}} Antonio Chavarrías (2016) : [https://www.imdb.com/title/tt4547514/?ref_=nm_flmg_prd_5 ''El elegido'']
;Skinwel
*{{ru}} Alexander Kott & Konstantin Statskiy (2017) : [https://www.imdb.com/title/tt7599132/?ref_=nv_sr_1?ref_=nv_sr_1 ''Trotskiy'']
==Levrlennadur==
*{{es}} <span style="font-variant:small-caps;">Cedillo</span>, Juan Alberto : ''Los nazis en México'', Debate, 2013 {{ISBN|978-607-31-1955-9}}
*{{es}} <span style="font-variant:small-caps;">Garmabella</span>, José Ramón : ''El grito de Trotsky – Ramon Mercader, el asesino de un mito'', Debate, 2007 {{ISBN|978-84-8306-696-6}}
*{{es}} <span style="font-variant:small-caps;">Gorkin</span>, Julián : ''Contra el estalinismo'', Laertes, 2001 {{ISBN|978-84-7584-468-8}}
*{{es}} <span style="font-variant:small-caps;">Hernández Sánchez</span>, Fernando (2006) : ''Jesús Hernández, pistolero, ministro, espía y renegado'', Historia 16 (368): 78-89 (ISSN 0210-6353)
*{{es}} <span style="font-variant:small-caps;">Hernández Sánchez</span>, Fernando (15/01/2008) : ''Los comunistas españoles en México durante la segunda guerra mundial'', bodad-studi ''El Exilio y México-España, siglo XX'' er ''Centro de Investigaciones Históricas de la Democracia Española'' (CIHDE)
*{{es}} <span style="font-variant:small-caps;">Juárez</span>, Javier : ''Patria - una española en el KGB'', Debate, 2008 {{ISBN |978-84-8306-763-5}}
*{{en}} <span style="font-variant:small-caps;">Levine</span>, Isaac Don (28/09/1959) : ''Secrets of an Assassin'', in [https://books.google.es/books?id=cEkEAAAAMBAJ&printsec=frontcover&hl=fr&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false ''LIFE'' Vol. 47 N°13 pp.104-122]
*{{es}} <span style="font-variant:small-caps;">Mercader</span>, Luis & <span style="font-variant:small-caps;">Sánchez</span>, Germán : ''Ramon Mercader, mi hermano - Cincuenta años después'', Espasa-Calpe, 1990 {{ISBN|978-84-239-2228-4}}
*{{es}} Padura, Leonardo : ''El hombre que amaba a los perros'', Maxi-Tusqutes, 2011 {{ISBN|978-84-8383-577-7}} — {{fr}} ''L'homme qui aimait les chiens'', Points, 2014 {{ISBN|978-2-7578-2657-7}}
*{{es}} <span style="font-variant:small-caps;">Pàmies</span>, Teresa : ''Cuando éramos capitanes'', Dopesa, 1974 {{ISBN|978-84-7235-195-0}}
*{{en}} <span style="font-variant:small-caps;">Sudoplátov</span>, Pável & <span style="font-variant:small-caps;">Sudoplátov</span>, Anatoliy : ''Special Tasks – The Memoirs of an Unwanted Witness - A Soviet Spymaster'', Little Brown & Co., 1994 {{ISBN|978-0-316-77352-2}}
*{{fr}} <span style="font-variant:small-caps;">Vorobiev</span>, Lyev (1997) : ''L'assassinat de Trotsky décrit par ses assassins'', e [http://www.inprecor.fr/article-L%C3%89ON%20TROTSKY%20(1879-1940)-L%E2%80%99assassinat%20de%20Trotsky%20d%C3%A9crit%20par%20ses%20assassins?id=1005 ''Nouveautés sur l’espionnage et le contre-espionnage'' n°19/100]
*{{en}} <span style="font-variant:small-caps;">Wilmers</span>, Mary-Kay : ''The Eitingons: A Twentieth Century Story'', Verso Books, 2012 {{ISBN|978-1-84467-900-3}}
==Liammoù diavaez==
*{{en}} [http://www.nytimes.com/1989/01/05/world/soviet-readers-finally-told-moscow-had-trotsky-slain.html ''Soviet Readers Finally Told Moscow Had Trotsky Slain'' — The New York Times, 05/01/1989]
*{{fr}} [http://www.polemicacubana.fr/?p=9901 Atersadenn Luis Mercader, 14-15/08/1990]
*{{es}} [http://www.elmundo.es/suplementos/magazine/2007/396/1177695863.html ''El Mundo'', 29/04/2007]
*[https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ramon_Mercader.jpg Poltred Ramon Mercader ('''©''')]
==Notennoù==
{{Daveoù|bannoù=3}}
{{DEFAULTSORT:Mercader, Ramon}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1913]]
[[Rummad:Marvioù 1978]]
[[Rummad:Tud Katalonia]]
[[Rummad:Komunourion]]
[[Rummad:Harozed an Unaniezh Soviedel]]
[[Rummad:Tud muntret]]
d3c5ionpo9fnri8t8ossel0b962kq5x
Jacques Blanchard
0
124529
2008674
1933310
2022-08-17T18:37:50Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''Jacques Blanchard''' (1600-1638) a oa ul livour gall.
<gallery mode="packed" heights="200" caption="Oberennoù Jacques Blanchard">
Danae-Jacques Blanchard-MBA Lyon 1990-71-IMG 0385.jpg|''[[Danae (Blanchard)|Danae]]'' (1630-1633), [[Mirdi Arzoù Kaer Lyon]].
Jacques Blanchard - Venus and the Three Graces Surprised by a Mortal - WGA2237.jpg|''Vénus et les trois Grâces surprises par un mortel'' (1631-1633), [[Pariz]], [[Mirdi al Louvre]].
La Descente du Saint-Esprit, par Jacques Blanchard.jpg|''La Descente du Saint-Esprit'' (1634), [[Iliz-veur Notre-Dame de Paris]].
Blanchard-Madeleine.JPG|''La Madeleine pénitente'' (1637), [[Montpellier]], [[Mirdi Fabre]].
Blanchard, Jacques - Saint Cecilia - 17th c.jpg|''Sainte Cécile'', [[Saint-Pétersbourg]], [[Mirdi ar Peniti]].
Jacques Blanchard 002.jpg|''Saint Sebastien soigné par Irène et ses servantes'' (1630-1638), [[Amsterdam]], [[Rijksmuseum Amsterdam|Rijksmuseum]].
</gallery>
{{DEFAULTSORT:Blanchard, Jacques}}
[[Rummad:Livourien c'hall ar XVIIvet kantved]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1600]]
[[Rummad:Marvioù 1638]]
1p1ggdm2n6xcsh51n3oo67ag73ogyns
Rummad:Emgann Stalingrad
14
125551
2008522
1997908
2022-08-17T17:04:33Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù an Eil Brezel-bed]]
[[Rummad:Emgannoù an XXvet kantved]]
hi5hxl0wqiariog5h8f52jruxdclxg3
René Magritte
0
128642
2008675
1778447
2022-08-17T18:38:08Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Rene Magritte by Wolleh.jpg|250px|thumb|Rene Magritte gant Wolleh]]
'''René François Ghislain Magritte''', bet ganet d'an [[21 a viz Du]] [[1898]] e [[Lessines]] ([[Hainaut (proviñs)|proviñs Hainaut]], [[Belgia]]) hag aet d'an [[Anaon]] d'ar [[15 a viz Eost]] [[1967]] e [[Schaarbeek|Schaerbeek]], a oa un arzour [[surrealouriezh|surrealour]] belgiat.
== Un nebeud oberennoù ==
=== Taolennoù ===
* ''La victoire'' ("An trec'h"), 1938
* ''La grande famille'' ("An tiegezh bras"), 1947
* ''La promesse'' ("Ar promesa"), 1950
* ''Le seize septembre'' ("Ar c'hwezek a viz Gwengolo"), 1957
* ''La colère des dieux'' ("Fulor an doued"), 1960
* ''Le tombeau des lutteurs'' ("Bez ar c'hourenerion"), 1960
* ''Le fils de l'homme'' ("Mab-den"), 1964
=== Bet skrivet gant Magritte ===
[[Restr:BEL-500f-anv.jpg|200px|thumb|dehou]]
* René Magritte, ''Manifestes et autres écrits'', Les Lèvres Nues, Bruxelles, [[1972]], 192 p
* ''Quatre-Vingt-Deux Lettres de René Magritte à [[Mirabelle Dors]] et [[Maurice Rapin (peintre)|Maurice Rapin]]''
* René Magritte, ''Écrits complets'', gant [[André Blavier]], Flammarion, Paris, [[1979]], 766 p {{ISBN|208064128X}}
* René Magritte, ''Les Mots et les images'', Labor, Bruxelles, [[2000]]
=== Skeudennoù ===
* [[Georges Bataille]] : ''Madame Edwarda''
* [[William Thomas Beckford|William Beckford]] : ''Vathek : conte arabe''
* [[Paul Éluard]] : ''La Vie immédiate''
* [[Comte de Lautréamont]] : ''Les Chants de Maldoror''
* ''[[Les Mille et Une Nuits]]''
* [[Paul van Ostaijen]] : ''Het Bordeel van Ika Loch''
* [[Louis Scutenaire]] : ''Les Haches de la vie'', signé Jean Scutenaire, [[Pariz]], G. L. M., [[1937]].
* Louis Scutenaire : ''Le Retard'', signé Jean Scutenaire, Pariz, Éditions Sagesse, Librairie Tschann, [[1938]]
* Louis Scutenaire : ''Les Secours de l'oiseau'', signé Jean Scutenaire, Pariz, Parisot, [[1938]]
* Louis Scutenaire : ''Frappez au miroir !'', signé Jean Scutenaire, [[Bruxelles]], Wellens-Pay, [[1939]]
== Filmoù diwar e benn ==
* [[Luc de Heusch]], ''Magritte ou la leçon de choses'', gant Magritte, Camille Goemans, Marcel Lecomte, Louis Scutenaire hag Irène Hamoir, 1960, 20 mn
* Henri de Gerlache, ''Magritte. Le jour et la nuit'', [[Arte]] éditions, gant [[Charlie Dupont]], 2009
== Enor ==
* An [[asteroidenn]] [[(7933) Magritte]] a zo bet anvet war e lerc'h.
== Liammoù diavaez ==
* [http://www.magritte.be/?lang=fr Diazezadur Magritte]
* [http://www.musee-magritte-museum.be/ Mirdi Magritte]
* [http://www.magrittedb.com/ Magritte. An holl oberennoù. Diaz roadennoù]
{{DEFAULTSORT:Magritte, Rene}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1898]]
[[Rummad:Marvioù 1967]]
[[Rummad:Livourien velgiat]]
am3ipfpql7vcmmaymj9yh9zt6caawy3
Amand Pierre Harel
0
131541
2008676
1933997
2022-08-17T18:38:17Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''Amand Pierre Harel''', bet ganet d’ar [[24 a viz Ebrel]] [[1836]] e [[Kell-Loezherieg]] hag aet d’an [[Anaon]] d’an [[8 a viz Mae]] [[1885]] e [[Pariz]], a oa ur [[kizellañ|c’hizeller]] [[breizhat]].
== Un nebeud oberennoù ==
[[Restr:Fougères (35) Église Saint-Léonard Statue 3.jpg|thumb|Ar Werc'hez hag he Mabig, iliz Sant-Leonard, Felger]]
{{DEFAULTSORT:Harel, Amand Pierre}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1836]]
[[Rummad:Marvioù 1885]]
[[Rummad:Kizellerien Breizh]]
e7madzk7yv66yvg7e4zlzhzgx02fx71
Emgann Dybbøl
0
132442
2008493
1975695
2022-08-17T16:34:53Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Dybbøl
|tammeus=[[Eil Brezel Schleswig]]
|skeudenn=[[Restr:Dybbølstillingen 18de April 1864.png|thumb|250px]]
|titl=
|deiziad=[[18 a viz Ebrel]] [[1864]]
|lec'h=[[Dybbøl]], [[Danmark]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=Trec'h peurglok Prusia
|emganner1=[[Restr:Flag_of_Prussia_(1892-1918).svg|25px|]] [[Prusia]]
|emganner2=[[Restr:Flag_of_Denmark.svg|25px|]][[Danmark]]
|jeneral1= Priñs [[Friedrich Karl von Preußen]]
|jeneral2= Jeneral [[George Daniel Gerlach]]
|nerzh1=11 000 kentañ wagenn<br /> 26 000 da c'hortoz<br />
126 kanol
|nerzh2=5000<br /> 6000 da c'hortoz<br />
66 kanol, 11 mortez<br />
1 lestr hobregonet
|Tud marvet1=1201, lazhet pe gloazet pe prizoniet
|Tud marvet2=4834 (tro 700 lazhet, 554 gloazet, 3534 prizoniet)
}}
[[Restr:1864 Dueppel.jpg|thumb|Soudarded Prusia o aloubiñ lec'hioù difenn lu Danmark.]]
'''Emgann Dybbøl''' (daneg: ''Slaget ved Dybbøl''; Alamaneg: ''Erstürmung der Düppeler Schanzen'') a voe emgann pennañ [[Eil Brezel Schleswig]], mintin an [[18 a viz Ebrel]] [[1864]] goude ur sez a oa bet kroget d'ar 7 a viz Ebrel. Nerzhioù lu Danmark a voe flastret gant re [[Prusia]], ar pezh a voe diazez da zisoc'h ar brezel. Dybbøl a oa bet ivez un dachenn emgan e-pad [[Kentañ Brezel Schleswig]].
== Kenarroud ==
Goude ma oa bet aloubet Dugelezh Schleswig e miz Du 1863 gant ar roue danat [[Christian IX]] (a oa ivez dug Schleswig), Prusia hag Aostria a aloubas Jutland e miz Genver 1864.
[[Restr:8 brigades angreb ved Dybbøl 1864.jpg|thumb|Livadur propaganda da veuliñ kalonegezh ar soudarded danat.]]
== Adkemer ==
* Bep bloaz e vez aozet gant Danmark ul lid koun e Dybbøl d'an 18 a viz Ebrel. Soudarded Danmark a vez gwisket gant lifreoù eus mare an emgann. Evit 150{{vet}} deiz-ha-bloaz an emgann, d'an 18 a viz Ebrel 2004, e voe savet un abadenn veur<ref>{{de}} http://www.deutschlandfunk.de/vor-150-jahren-erstuermung-der-dueppeler-schanzen.871.de.html?dram:article_id=283054</ref>. Hiziv-an-deiz e vez implijet c'hoazh an emgann pa vez kaoz eus al liammoù etre Danmark hag Alamagn.
[[Restr:Leute-dueppel-2004.jpg|thumb|[[Adsevel istorel]] Emgann Dybbøl e 2004.]]
* [[Carl Klinke]], ur soudard prusian a vefe bet o kas gantañ ur sac'had danvez-tarzh betek kreñvlec'h pennañ an Daniz hag emlazhet o toullañ ar voger. Savet e voe ur barzhoneg gant [[Theodor Fontane]].
* Johann Gottfried Piefke, ur sonaozour kanoù-bale milourel brudet a savas ur c'han-bale anvet [[Düppeler Schanzen-Sturmmarsch]] evit enoriñ an emgann-se.
== Notennoù ha daveennoù ==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Brezelioù Danmark]]
[[Rummad:Emgannoù Prusia|Dybbol]]
[[Rummad:Emgannoù 1864]]
[[Rummad:Emgannoù Danmark]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:1864]]
f0a0lh6ji8r2r9yikk2npe92lqgz53l
Wikipedia:Kavout pe klokaat danvez pennadoù
4
132703
2008716
1798041
2022-08-18T08:56:59Z
Huñvreüs
54570
En deus gwarezet "[[Wikipedia:Kavout pe klokaat danvez pennadoù]]": pajenn teuliadur ([Kemmañ=Degemer hepken an implijerien emgadarnaet] (da viken) [Adenvel=Degemer hepken an implijerien emgadarnaet] (da viken))
wikitext
text/x-wiki
phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1
Rummad:Emgannoù Bro-Skos
14
132777
2008499
1751086
2022-08-17T16:39:39Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:Istor Bro-Skos]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar broioù]]
1lqh9pp7rs6zfqg0ys1dpal8hz4uxi6
Rummad:Emgannoù Italia
14
132778
2008495
1751091
2022-08-17T16:36:51Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Istor Italia]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar broioù]]
puhpcz5mt4t7cf3ejd4cdoxhph0xpqo
Rummad:Emgannoù an Impalaeriezh otoman
14
132779
2008497
1751094
2022-08-17T16:38:15Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:Impalaeriezh otoman]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar broioù]]
h27t8tikf2m5uu1fgm348xz4qpn5jjh
Rummad:Emgannoù Bro-C'hall
14
132780
2008496
1751104
2022-08-17T16:37:29Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:Istor Bro-C'hall]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar broioù]]
o2d2sqfoylsr409w8fd8lhr95gy3587
Rummad:Emgannoù Breizh-Veur
14
132783
2008498
1751119
2022-08-17T16:39:03Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Istor Breizh-Veur]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar broioù]]
r5pd1ntj7p4uosmjrxr61hn8wsy0kll
2008521
2008498
2022-08-17T17:02:00Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
Adalek an XVIIIvet kantved e komzer eus [[Rouantelezh Breizh-Veur]].
[[Rummad:Istor Breizh-Veur]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar broioù]]
qqrkh5fzzhkjtc9wd32iuuoyktvig86
Emgann ar Roure
0
134477
2008531
1772127
2022-08-17T17:22:09Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
'''Emgann ar Roure''', pe '''emgann ar Muntanya Negra''' pe '''emgann Sant Llorenç de la Muga''', pe '''emgann Figueres''', zo un emgann e [[Katalonia]] e 1794, etre soudarded ar [[Kentañ Republik c'hall|C'hentañ Republik c'hall]] renet gant ar jeneral [[Dugommier]] (1738-1794) hag an arme spagnol.
Padout a reas eus ar 17 d'an 20 a viz Du 1794 etre [[Sant Llorenç de la Muga]] ha [[Pont de Molins]], en Spagn, entre soudarded c'hall ar jeneraled [[Dominique Pérignon|Pérignon]] ha [[Jacques Dugommier|Dugommier]], ha soudarded ar jeneral spagnol [[Luis Firmin de Carvajal]]. Trec'h e voe ar C'hallaoued. D'an 18 e voe lazhet Dugommier. D'an 20 e voe lazhet Luis Firmin de Carvajal en emgann. Goude an emgann e voe adkemeret Figueres d'ar 27 gant Pérignon.
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[Rummad:1794]]
[[Rummad:Emgannoù 1794]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved]]
r7s9gpsg3qvmpty61ekq7senkokc1qk
Emgann Tanga
0
135071
2008446
1878683
2022-08-17T13:32:03Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Tanga
|tammeus=[[Brezel-bed kentañ]]
|skeudenn=[[Restr:Battle of tanga.jpg|center|300px|]]
|titl=
|deiziad= [[3 a viz Du]] - [[5 a viz Du]] [[1914]]
|lec'h= [[Tanga, Tanzania]], Afrika Reter German
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=Trec’h alaman
|emganner1=[[Skeudenn: Flag of the United Kingdom.svg|24px]][[Rouantelezh-Unanet]]<br />
[[Skeudenn: British_Raj_Red_Ensign.svg|24px]][[Rouantelezh-Unanet]]
|emganner2=[[image:Flag of Germany (1867–1919).svg|24px]] [[Impalaeriezh alaman]]
|jeneral1=Jeneral [[Arthur Aitken]]
|jeneral2=Jeneral [[Paul von Lettow-Vorbeck]]<br />
[[Richard Meinertzhagen]]
|nerzh1=[[Skeudenn: Flag of the United Kingdom.svg|24px]][[Rouantelezh-Unanet]]<br />8000
|nerzh2=[[Skeudenn:Flag of Germany (1867–1919).svg|24px]] [[Impalaeriezh alaman]]<br /><br />1000
|Tud marvet1= 360<br />
487 gloazet<br />
148 steuziet
|Tud marvet2= 16 alaman<br />
55 [[Askari]]<br />
76 alaman hag askari gloazet
}}
[[Restr:Bundesarchiv Bild 146-1971-057-05, Tanga, englische Landung, gefallene Inder.jpg|thumb|Korfoù soudarded indian.]]
'''Emgann Tanga''', lesanvet '''Emgann ar gwenan'''<ref>http://www.firstworldwar.com/battles/tanga.htm</ref>, a oa bet ur c'hwitadenn veur gant un nerzh kas savet gant Indianed lu [[Rouantelezh-Unanet]] pe nerzh "B" dindan urzhioù ar Major Jeneral A.E. Aitken da aloubiñ Reter Afrika dindan beli Alamagn (Tanzania hiziv-an-deiz dreist-holl) e-pad ar [[Kentañ Brezel-bed|C'hentañ Brezel-bed]]. Harpet e oa bet an nerzh-kas se gant un nerzh all "c" anezhi a voe talet ivez e menezioù Longido ul lodenn izel d'ar [[Kilimanjaro|C'hilimanjaro]].
Bez e voe ar c'hentañ emgann bras eus ar brezel e Reter Afrika. An nerzhioù Unanet kalz galloudusoc'h a voe riñset gant nerzhioù munut Alamagn savet gant [[Askari]] ha nebeut emezelidi trevadennel dindan urzhioù al Letanant Koronal [[Paul von Lettow-Vorbeck]].
== Notennoù ha daveennoù ==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Emgannoù ar Brezel-bed kentañ|Tanga]]
[[Rummad:Istor Kenya]]
[[Rummad:Istor Tanzania]]
[[Rummad:Emgannoù 1914]]
[[Rummad:Emgannoù an XXvet kantved]]
[[Rummad:1914]]
iscnfqmbs2meu2t6rwe7tt79z5rp8df
Emgann Fleurus (1794)
0
135214
2008414
1779772
2022-08-17T12:58:42Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Bataille de Fleurus 1794.JPG|thumb|Emgann Fleurus 1794. A gleiz da zehoù Jourdan, Saint-Just, a-zehoù a-dreñv marceau, Kléber ha Championnet. Er foñs an aerlestr l'Entreprenant.]]
'''Emgann Fleurus''' a c'hoarvezas d'an [[8 a viz an Eost]] bloavezh II ([[26 a viz Even]] [[1794]]) a oa bet etre ar re gengevreet (Rouantelezh-Unanet, Impalaeriezh Roman Santel, dilennadur Hannover) a-enep Bro-C'hall. Ar C'hallaoued a zo trec'h e [[Fleurus]], etre [[Charleroi]] ha [[Namur]], en [[Izelvroioù aostrian]] ([[Belgia]] a-vremañ).
[[Restr:Mapa da Batalha de Fleurus 1794.png|thumb|Fiñvoù an unvezioù e-pad Emgann Fleurus 1794]]
Kleiz al lu gall a gil dre ar c'hoadoù eus [[Monceau]] betek tizhout [[Marchienne]]. Erruet eno re an impalaeriezh a zo souezhet o welet ar C'hallaoued <!-- mais là, les Impériaux, s'apercevant de la prise de Charleroi, hésitent. Kléber en profite pour les faire charger par ses troupes et les forcer à reculer.-->
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall]]
[[Rummad:Brezelioù an Dispac'h Gall]]
[[Rummad:1794]]
[[rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved ]]
dzeiie9nqul5fv33g1h5om114yznj9f
Emgann Ponte Novu
0
135801
2008442
1961643
2022-08-17T13:26:34Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Ponte Novu
|tammeus=Brezel 1768-1769 etre [[Korsika]] ha [[Bro-C'hall]]
|skeudenn=[[File:Ponte-novu1.jpg |thumb|Ponte Novu]]
|titl=
|deiziad= [[8 Mae|8 ha 9 a viz Mae]] [[1769]]
|lec'h= [[Ponte Novu]], [[Korsika]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h= pilet [[Korsika]]
|emganner1= [[Skeudenn:Flag of Corsica.svg|24px]] [[Republik Korsika]]<br />
|emganner2=[[Skeudenn:Royal Standard of the King of France.svg|24px]][[Rouantelezh Bro-C'hall|Bro-C'hall]]<br />
|jeneral1= [[Pasquale Paoli]]
|jeneral2= Noël de Jourda, kont Vaux
|nerzh1= [[Skeudenn:Flag of Corsica.svg|24px]]<br />12000-18000
|nerzh2=[[Skeudenn:Royal Standard of the King of France.svg|24px]]<br />40000
|Tud marvet1= 5000-10000
|Tud marvet2= 4000-8000
}}
'''Emgann Ponte Novu''' a c'hoarvezas e [[Korsika]] d'an 8 ha 9 viz Mae [[1769]], entre bagadoù [[Pasquale Paoli]] — anezho Korsed ha goprsoudarded alaman ha suis — hag armeoù ar roue gall [[Loeiz XV]], harpet gant soudarded kors savet a-du gant ar C'hallaoued. Goude trec'h an arme c'hall e voe digor an hent da Gorte, kêr-benn ar Gorsed. Gant an emgann-se e voe echuet brezel Korsika.
==Ar pont hiriv==
<gallery>
Image:Bridge of Ponte Novu Corsica restaured.jpg
Image:Bridge of Ponte Novu Corsica 2008 cobblestone.jpg
Image:Bridge of Ponte Novu Corsica 2008 arches.jpg
Image:Bridge of Ponte Novu Corsica 2008 corbels.jpg
</gallery>
[[Rummad:Istor Korsika]]
[[Rummad:Emgannoù|Ponte Novu]]
[[Rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved|Ponte Novu]]
3uqrmzkfg8hd12om6919wv0ifffnq60
Jacqueline Rivière
0
137183
2008545
1961829
2022-08-17T17:41:08Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''Jacqueline Rivière''' a oa anv-pluenn '''Jeanne Joséphine Spallarossa''' ([[Brive]] 1851 - [[Pariz]] 1920), pennskriverez ar gelaouenn c'hallek [[La Semaine de Suzette]], embannet evit merc'hedigoù ar gevredigezh uhel adalek 1905, kronikerez ar [[Veillées des Chaumières]] evel ''Tante Jacqueline''.
==Istor==
Ganet e oa e Brive, e 1851. He zad, Jean Baptiste Spallarossa, genidik a Gorsika, a oa un ofiser en arme c'hall hag a zimezas d'ur vaouez a renk uhel, Elisabeth Marie Martine de Gilibert de Merlhiac, kar d'an tiegezh La Tour d'Auvergne, brudet gant ar brezelour [[Turenne]] (1611-1675). Daou vreur ha div c'hoar he doa Jeanne Joséphine.
He zad-kozh a-berzh mamm, Marie Martin Guillaume de Gilibert de Merlhiac, a oa ofiser er morlu, met kuitaat a reas micher an armoù da skrivañ. Eñ marteze an hini a roas c'hoant dezhi da skrivañ diwezhatoc'h.
Dimezet e voe da 22 vloaz, en 1877, da Alexandre Bernhardt. Met a-raok-se o doa bevet a-gevret ha bet ur verc'h anvet Suzanne. Kregiñ a reas Jeanne da skrivañ ha da gentañ e reas gant an anvioù-pluenn Bernard La Roche, ha Bernard de Laroche, pa embannas romantoù, ur pemzek bennak, etre 1878 ha 1900. Torret e voe an dimeziñ en 1899, hag adal 1902 e reas gant an anv-pluenn Jacqueline Rivière.
En 1905 e voe anvet da bennskriverez ur gelaouenn nevez, ''La Semaine de Suzette'', ma sine '' Tante Jacqueline''. Ur vatezh a Vreizh he doa, ha hi a voe patrom istorioù [[Bécassine]], a veze treset gant [[Joseph Pinchon]].
==Liamm diavaez==
* http://www.letteraturadimenticata.it/BIBLdeSUZETTE/riviereJ.htm
{{DEFAULTSORT:Riviere, Jacqueline}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1851]]
[[Rummad:Marvioù 1920]]
[[Rummad:Skrivagnerien Bro-C'hall]]
[[Rummad:Skrivagnerezed gallek]]
10srnqod2khyz6rvna4mancgtlm0k5t
Maria Deraismes
0
137321
2008544
1797363
2022-08-17T17:40:57Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Maria-Deraismes-freemason.jpg|thumb|Maria Deraismes poltred deiziad dianav]]
'''Marie Adélaïde Deraismes''', lesanvet '''Maria Deraismes''' a oa ur [[Benelouriezh|venelourez]], ur brezegennerez hag ur skrivagnerez c'hall. Ganet e oa bet d'ar [[17 a viz Eost]] [[1828]] e [[Pariz]] ha marvet d'ar [[6 a viz C'hwevrer]] [[1894]] e XVIIvet arondisamant Pariz.
Ar c'hentañ maouez eo hag a voe Frañmason e [[Bro-C'hall]] e fin an {{XIXvet kantved}}. Hi eo he devoa krouet urzh mañsonerez kemmesk etrebroadel « ''le Droit humain'' ».
== Delwenn Maria Deraismes ==
[[Restr:Barrias Maria Deraismes Epinettes Paris 17e détail.jpg|thumb|Delwenn arem Maria Deraismes en Epinettes Pariz 17vet arondisamant gant Louis-Ernest Barrias]]
Un delwenn zo bet savet er XVIvet arondisamant e Pariz evit enoriñ Maria Deraismes. E [[1898]] e voe staliet oberenn arem an arzour [[Louis-Ernest Barrias]]. Distrujet e voe e [[1942]] gant an Alamanted evit adimplij ar materioù. Adsavet e voe unan all e [[1983]] hag a zo c'hoazh eno.
{{DEFAULTSORT:Deraismes, Maria}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1828]]
[[Rummad:Marvioù 1894]]
[[Rummad:Benelouriezh]]
[[Rummad:Gwirioù ar merc'hed]]
[[Rummad:Merc'hed Bro-C'hall]]
jd21z2ha391pjthqy92olh398t3o07g
Jean-Honoré Fragonard
0
137371
2008543
1999567
2022-08-17T17:40:46Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[file:Fragonard, Inspiration.jpg|thumb|''L'Inspiration'', [[1769]]]]
'''Jean-Honoré Fragonard''' ([[Grasse]], [[5 Ebrel]] [[1732]] - [[Pariz]], [[22 Eost]] [[1806]]) a voe unan eus al [[Livouriezh|livourien]] [[Bro-C'hall|c'hall]] vrudetañ en {{XVIIIvet kantved}}.<br>
Meur a wech e poltredas e verc'h, Rosalie Fragonard.
== Oberennoù ==
<gallery mode="packed" heights="150" caption="Oberennoù Jean-Honoré Fragonard">
Las bañistas, por Jean-Honoré Fragonard.JPG|''Les Baigneuses'' (1765), Paris, [[Mirdi al Louvre]].
Fragonard, The Reader.jpg|''[[La Liseuse]]'', war-dro 1770–1772, [[Washington D.C|Washington]], [[National Gallery of Art]].
Fragonard, The Swing.jpg|''Les Hasards heureux de l'escarpolette'' (1767), [[Londrez]], [[Wallace Collection (mirdi)|Wallace Collection]].
Jhfragonard1.jpg|''L'Hermite'' (munud), skeudenn evit ''Contes de La Fontaine''<ref>''Contes de La Fontaine illustrés par Fragonard'', Paris, [[Diane de Selliers]], 1994.</ref>, lavis au bistre.
Fragonard, Jean-Honoré-Le Rocher-Lyon, MBA.jpg|thumb|''Le Rocher'' (vers 1780), [[Mirdi Arzoù-kaer Lyon]].
Jean-Honoré Fragonard 022.jpg|''Renaud dans les jardins d'Armide'', [[Pariz]], [[mirdi al Louvre]].
Fragonard Confession of Love.jpg|''La Déclaration d'amour'', 1771, [[New York]], [[Frick Collection]].
<!--Fragonard, Inspiration.jpg|''L'Inspiration'' (1769), Paris, [[mirdi al Louvre]]<ref>Portrait de l'imprimeur Louis-François Prault.</ref>.-->
Jean-Honoré Fragonard - White Bull and a Dog in a Stable - Google Art Project.jpg|''Bœuf et chien dans une étable'', [[Vienne (Autriche)|Vienne]], [[Albertina (musée)|Albertina]].
Jean-Honoré Fragonard, The Warrior.jpg|''Le guerrier'' (c.1770) [[Clark Art Institute]]
</gallery>
== Notennoù ha daveennoù ==
{{Daveoù}}
{{DEFAULTSORT:Fragonard, Jean-Honore}}
[[Rummad:Livourien c'hall an XVIIIvet kantved]]
[[Rummad:Livourien c'hall an XIXvet kantved]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1732]]
[[Rummad:Marvioù 1809]]
r19eazz0v7f57yirdcjko1yi51l0g9q
20 Chansons Bretonnes
0
138950
2008541
1975906
2022-08-17T17:40:20Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{{Stumm an titl|''20 Chansons Bretonnes''}}
[[Restr:20 Chansons bretonnes Arnoux 1933.jpg|thumb|upright=1.2|Golo an embannadur orin, 1933]]
'''''20 Chansons Bretonnes''''' zo un dastumad kanaouennoù pobl bet kendoniet gant G. Arnoux hag embannet e [[1933]] e ti Henry Lemoine e [[Pariz]].
Petra bennak ma 'z eo an daolenn e galleg penn-da-benn, ar c'hanaouennoù brezhonek, 16 diwar 20, zo kinniget e diabarzh al levrig gant o zitl brezhonek.<br>
War pep pajenn gleiz emañ an ton hag ar poz kentañ ; a-dal d'ar sonerezh emañ ar pozioù all.<br>
Pa vez brezhonek ar ganaouenn emañ troidigezh c'hallek ar poz kentañ dindan ar skrid brezhonek, evit ma c'hellfed kanañ en eil yezh pe eben ; a-geñver d'an ton emañ ar pozioù brezhonek all hag o zroidigezh c'hallek.
== Kanaouennoù ==
<div style="width:60%; column-count:2;-moz-column-count:2;-webkit-column-count:2">
#''Le clocher à jour'' (An tour dantelezet)
#''Vrais Bretons'' ([[Gwir Vretoned]])<ref>War ton ''Seziz Gwengamp'' [[Barzhaz Breizh]].</ref>
#''Sur le pont de Nantes'' (War bont an Naoned)<ref>Ton hervez H. Guillerm.</ref>
#''La tourterelle'' (An durzunell)
#''Ma petite maison'' (Va zi bihan)<ref>Diwar ur gerzenn[[Kembre|gembreat]].</ref>
#''Le chiffonnier'' (Ar pilhaouer)<ref>Hervez an abad Bodeur, rektor parrez Lokeored, war-dro [[1870]].</ref>
#''La petite servante'' (Ar vatez vihan)<ref>Barzhoneg gant Koulmig Arvor ([[Filomena Kadored]]) ; ouzphpenn ar skrid orin emañ ar pozioù brezhonek a ganer e [[Bro-Leon]].</ref>
#''Mathurin l'aveugle'' (Matelin an dall)<ref>Gant an abad Le Quéré.</ref>
#''Gémissements'' (Hirvoudou)<ref>Kerzenn [[Bro-Skos|skosat]].</ref>
#''Louisette et Pierre'' (Loeizaig ha Perig)
#''Corentin et Marivonnette'' (Kaourintinig ha Marivonig)<ref>Kendiviz etre daou vugel ; hervez an abad Mayet.</ref>
#''Les gars de Roscoff'' (Paotred Rosko)<ref>War un ton kembreat ; komzoù gant Marc'heg Arvor (ar c'hont E. d'Herbais).</ref>
#''Les gars de Locminé''<ref>Peder c'hanaouenn a Vreizh-Uhel.</ref>
#''La visite à Isabiau''<ref>E galleg Breizh-Uhel.</ref>
#''La rupture''<ref>Kendiviz.</ref>
#''Le petit mari''
#''Cantique de Communion'' (Kantig war ar Gomunion)
#''Cantique de Purgatoire'' (Ar Purkator)
#''Dors ma Bretagne'' (Kousk Breiz Izel)<ref>Gant an abad Maréchal.</ref>
#''Vieille terre de mes pères'' ([[Bro gozh ma zadoù|Bro goz ma zadou]])
</div>
== Notennoù ==
{{Daveoù|bannoù=2}}
[[Rummad:Kanaouennoù brezhonek]]
dn0hicip1r9vbfx23n6r2o1l2s0vxsu
Emgann Azincourt
0
139066
2008432
1863456
2022-08-17T13:16:10Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[File:Enguerrand_de_Monstrelet_-_Slag_bij_Azincourt.jpg|thumb|''Emgann Azincourt'', hervez [[Kronik Enguerrand de Monstrelet]].]]
'''Emgann Azincourt''' zo un emgann a c'hoarvezas e Bro-C'hall, d'ar [[25 a viz Here]] [[1415]], etre arme ar [[roue gall]] ha hini [[Herri V Bro-Saoz|Herri V]], [[roue Bro-Saoz]], ma voe trec'h ar Saozon.
[[Rummad:Brezel Kant Vloaz]]
[[Rummad:1415]]
[[Rummad:Emgannoù e Bro-C'hall|Azincourt]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall|Azincourt]]
[[Rummad:Emgannoù ar XVvet kantved|Azincourt]]
7qy4z44tot3stuc54dhovv8axbr1bpv
Emgann Savenneg
0
139320
2008419
1934708
2022-08-17T13:02:40Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Savenay-Croix-Vendeens.jpg|thumb|Savenay Kroaz ar Vendéens]]
'''Emgann Savenay''' a voe stourmet d'an [[23 a viz Kerzu]] [[1793]]. Fin ar [[Virée de Galerne]] eo, e kentañ lodenn [[Brezel Vendée]] e-pad ar [[Dispac'h Gall|Reveulzi C'hall]]. Un nerzh republikan glas a 18 000 soudard a flastras al [[Lu katolik ha roueel eus Vendée]] savet gant 6000 soudard e [[Saveneg]].
[[Restr:Prinquiau-44-Tombe armee vendeenne-1793.jpg|thumb|[[Prevenkel]], el [[Liger-Atlantel]], bez al lu eus Vendée. Eno e kaver ul lodenn eus eskern ar re lazhet e-pad Emgann Savenay.]]
[[Rummad:1793]]
[[Rummad:Brezelioù an Dispac'h Gall]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall|Savenay]]
[[rummad:Emgannoù Breizh]]
[[rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved ]]
[[rummad:1793 ]]
9hujeycyohej58cgxubfs2o3dxrs64z
2008420
2008419
2022-08-17T13:03:07Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Savenay-Croix-Vendeens.jpg|thumb|Savenay Kroaz ar Vendéens]]
'''Emgann Savenay''' a voe stourmet d'an [[23 a viz Kerzu]] [[1793]]. Fin ar [[Virée de Galerne]] eo, e kentañ lodenn [[Brezel Vendée]] e-pad ar [[Dispac'h Gall|Reveulzi C'hall]]. Un nerzh republikan glas a 18 000 soudard a flastras al [[Lu katolik ha roueel eus Vendée]] savet gant 6000 soudard e [[Savenneg]].
[[Restr:Prinquiau-44-Tombe armee vendeenne-1793.jpg|thumb|[[Prevenkel]], el [[Liger-Atlantel]], bez al lu eus Vendée. Eno e kaver ul lodenn eus eskern ar re lazhet e-pad Emgann Savenneg.]]
[[Rummad:1793]]
[[Rummad:Brezelioù an Dispac'h Gall]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall|Savenay]]
[[rummad:Emgannoù Breizh]]
[[rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved ]]
[[rummad:1793 ]]
amavby8nvyfkuwrhvym9xnywe1rswp5
2008422
2008420
2022-08-17T13:04:24Z
Bianchi-Bihanig
68941
Bianchi-Bihanig en deus kaset ar bajenn [[Emgann Savenay]] da [[Emgann Savenneg]]
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Savenay-Croix-Vendeens.jpg|thumb|Savenay Kroaz ar Vendéens]]
'''Emgann Savenay''' a voe stourmet d'an [[23 a viz Kerzu]] [[1793]]. Fin ar [[Virée de Galerne]] eo, e kentañ lodenn [[Brezel Vendée]] e-pad ar [[Dispac'h Gall|Reveulzi C'hall]]. Un nerzh republikan glas a 18 000 soudard a flastras al [[Lu katolik ha roueel eus Vendée]] savet gant 6000 soudard e [[Savenneg]].
[[Restr:Prinquiau-44-Tombe armee vendeenne-1793.jpg|thumb|[[Prevenkel]], el [[Liger-Atlantel]], bez al lu eus Vendée. Eno e kaver ul lodenn eus eskern ar re lazhet e-pad Emgann Savenneg.]]
[[Rummad:1793]]
[[Rummad:Brezelioù an Dispac'h Gall]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall|Savenay]]
[[rummad:Emgannoù Breizh]]
[[rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved ]]
[[rummad:1793 ]]
amavby8nvyfkuwrhvym9xnywe1rswp5
2008425
2008422
2022-08-17T13:05:33Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Savenay-Croix-Vendeens.jpg|thumb|Savenay Kroaz ar Vendéens]]
'''Emgann Savenneg''' a voe stourmet d'an [[23 a viz Kerzu]] [[1793]], e fin ar [[Virée de Galerne]], hag e kentañ lodenn [[Brezel Vendée]], e-pad ar [[Dispac'h Gall|Reveulzi C'hall]].
Un nerzh republikan glas a 18 000 soudard a flastras al [[Lu katolik ha roueel eus Vendée]] savet gant 6000 soudard e [[Savenneg]].
[[Restr:Prinquiau-44-Tombe armee vendeenne-1793.jpg|thumb|[[Prevenkel]], el [[Liger-Atlantel]], bez al lu eus Vendée. Eno e kaver ul lodenn eus eskern ar re lazhet e-pad Emgann Savenneg.]]
[[Rummad:1793]]
[[Rummad:Brezelioù an Dispac'h Gall]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall|Savenay]]
[[rummad:Emgannoù Breizh]]
[[rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved ]]
[[rummad:1793 ]]
t1j8ed5dx96mx2y7zlgbhpx90f19wmw
2008506
2008425
2022-08-17T16:46:53Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Savenay-Croix-Vendeens.jpg|thumb|Savenay Kroaz ar Vendéens]]
'''Emgann Savenneg''' a voe stourmet d'an [[23 a viz Kerzu]] [[1793]], e fin ar [[Virée de Galerne]], hag e kentañ lodenn [[Brezel Vendée]], e-pad ar [[Dispac'h Gall|Reveulzi C'hall]].
Un nerzh republikan glas a 18 000 soudard a flastras al [[Lu katolik ha roueel eus Vendée]] savet gant 6000 soudard e [[Savenneg]].
[[Restr:Prinquiau-44-Tombe armee vendeenne-1793.jpg|thumb|[[Prevenkel]], el [[Liger-Atlantel]], bez al lu eus Vendée. Eno e kaver ul lodenn eus eskern ar re lazhet e-pad Emgann Savenneg.]]
[[Rummad:1793]]
[[Rummad:Brezelioù an Dispac'h Gall]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall|Savenay]]
[[rummad:Emgannoù Breizh]]
[[rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved ]]
[[rummad:Emgannoù 1793 ]]
sh332gqn9drz7e8c8hymy3oc4wylerz
2008507
2008506
2022-08-17T16:48:37Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Savenay-Croix-Vendeens.jpg|thumb|Savenay Kroaz ar Vendéens]]
'''Emgann Savenneg''' a voe stourmet d'an [[23 a viz Kerzu]] [[1793]], e fin ar [[Virée de Galerne]], hag e kentañ lodenn [[Brezel Vendée]], e-pad ar [[Dispac'h Gall|Reveulzi C'hall]].
Un nerzh republikan glas a 18 000 soudard a flastras al [[Lu katolik ha roueel eus Vendée]] savet gant 6000 soudard e [[Savenneg]].
[[Restr:Prinquiau-44-Tombe armee vendeenne-1793.jpg|thumb|[[Prevenkel]], el [[Liger-Atlantel]], bez al lu eus Vendée. Eno e kaver ul lodenn eus eskern ar re lazhet e-pad Emgann Savenneg.]]
[[rummad:Emgannoù 1793]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:1793]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall|Savenay]]
[[rummad:Emgannoù Breizh]]
[[rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved ]]
[[Rummad:Brezelioù an Dispac'h Gall]]
todn13orltackwhky4hzrp37jy06kjk
Eugène Sue
0
139545
2008540
1975922
2022-08-17T17:40:11Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
{|class="infobox" style="font-size:90%;"
|-
{{Infobox/Titl|Eugène Sue|a09166|talbenn skrivagner|000}}
|-align="center"
|colspan="2"|[[File:Eugène Sue 2.jpg|270px|]]<br>Poltred gant [[François-Gabriel Lépaulle|Lépaulle]], [[1835]]<br><small>Pariz, mirdi Carnavalet</small><hr>
|-
|'''Ganedigezh'''||Marie-Joseph Sue<br>[[26 Genver]] [[1804]]<br>[[Pariz]]<br>{{Bro-C'hall}}
|-
|'''Marv'''||[[3 Eost]] [[1857]]<br>[[Annecy-le-Vieux]]<br>{{Rouantelezh Sardigna}}
|-
|'''Micher'''||[[Skrivagner]]
|-
|'''Doareoù'''||[[C'hoariva]]<br>[[Romant]]<br>[[Politikerezh]]
|-
|colspan="2"|<hr>
|-
|'''Pennoberennoù'''||''Les Mystères de Paris''<br>''Le Juif errant''
|-
|colspan="2"|<hr>
|-
|colspan="2"|[[File:Eugene Sue Signature.jpg|250px]]
|}
{{Commonscat}}
'''Marie-Joseph Sue''', ''alias'' '''Eugène Sue''' ([[Pariz]], [[26 a viz Genver]] [[1804]] – [[Annecy-le-Vieux]], [[Rouantelezh Sardigna]], [[3 a viz Eost]] [[1857]]) a oa ur skrivagner gall.<br>
Puilh eo e oberennoù : 21 [[C'hoariva|pezh-c'hoari]], 43 [[romant]] ha 7 skrid [[politikerezh|politikel]]. Brudet eo e zaou romant meur, ''Les Mystères de Paris'' ha ''Le Juif errant''.
==Buhez==
D'ar ''[[Deiziadur republikan gall|VII pluviôse an XII de la République]]'' (26 a viz Genver 1804) e voe ganet Marie-Joseph "Eugène" Sue e Pariz 1{{añ}} [[arondisamant]], mab da Jean-Joseph Sue, surjian, ha d'e wreg Sophie Derilly.<br>
D'e 12 vloaz, e [[1816]], ez eas d'ar skolaj Bourbon (al [[lise]] Concorcet hiziv) ; pevar bloaz goude e varvas e vamm, d'ar [[14 a viz C'hwevrer]] [[1820]]. Ned echuas ket Marie-Joseph e studioù ; gwell e voe dezhañ kuitaat ar skolaj e [[1821]] ha mont da surjian en ospital ''Maison du Roi'' dindan urzhioù e dad.
D'an [[2 a viz Mezheven]] [[1823]] ez erruas E. Sue e [[Baiona]], ma voe surjian-soudard. En hevelep bloaz e kemeras perzh en [[Emgann an Trocadero]]. D'ar [[24 a viz Genver]] [[1824]] e voe anvet en ospital [[Cádiz]], ma chomas e-pad ur bloavezh rik ; e dibenn miz Genver [[1825]] e voe distro e Pariz, a guitaas e miz Meurzh goude bezañ bet anvet da surjian en ospital milourel [[Toulon]].<br>
Er gêr-se e voe diskouezet e bezh-c'hoari kentañ, ''À-propos dramatique sur le sacre de Charles X'' (Mae 1825). E miz Du e tilezas e garg hag e tistroas da Bariz.
E miz Genver [[1826]] e krogas da skrivañ evit ar [[kazetennerezh|gazetenn]] ''La Nouveauté'', hag e kendalc'has d'ober betek ma paouezas an embann e miz Genver [[1827]]. E miz C'hwevrer 1826 e voe surjian war bourzh ar [[korvetenn|gorvetenn]] ''Rhôn'' war-du morioù ar Su. D'ar [[7 a viz Ebrel]] 1827 e voe distro, ha d'an deiz-se end-eeunn e lestras war ar ''Foudroyant'' war-du an [[Antilhez]] betek ar [[1añ a viz Mezheven]]. Miz goude an distro e lestras adarre, e [[Brest]], da vont d'ar [[Reter-Nesañ]] war bourzh ar ''Breslaw''. Goude [[Emgann Navarino]] ([[Pylos]], [[20 a viz Here]] 1827) e tistroas da Bariz etre [[Nedeleg]] ha kala-Genver.
E [[1828]] e krogas Eugène Sue da zeskiñ al [[livouriezh]] e stal-labour al livour P. Gudin. P'edo o veajiñ en Antilhez er bloaz-se e klañvaas diwar an [[Terzhienn velen|derzhienn velen]], hag a-drugarez d'ur vaouez eus ar vro e chomas bev. Bloaz goude, e Pariz, e voe krouet ar gazetenn ''La Mode'' e miz Du ; diouzhtu e skrivas E. Sue enni. E [[1830]] e paouezas gant al livouriezh ; er bloaz-se e voe embannet e zaou romant kentañ, ''Kernok le Pirate'' hag ''El Gitano''.
Kenderc'hel da skrivañ ha da embann a reas Eugène Sue, ha meulet e labour gant skrivagnerien veur evel [[Honoré de Balzac]] ; e miz Mezheven [[1834]] e voe krouet ar ''Jockey Club de Paris'', ur gevredad brientined ma voe degemeret ar skrivagner yaouank.
E miz Du [[1835]] e teuas er gouloù levrenn gentañ e ''Histoire de la marine française'' ; eizh levrenn a voe en holl, hag un adembannadur reizhet e 4 levrenn e [[1844]] ha [[1845]]. Bloaz goude e voe krouet div gazetenn nevez : ''La Presse'' ha ''Le Siècle'' ; pouezus e voent e resped Eugène Sue peogwir e oant mennet da embann romantoù a-bennadoù.<br>
A-c'houde embannadur e romant istorel ''Latréaumont'' e [[1837]] ma tiskoueze sevel a-du gant ar [[Republik]]aned e voe broc'het brientined Pariz ouzh an aozer ; e deroù [[1838]], rivinet an tamm anezhañ, en em dennas E. Sue e Souesmes ([[Loir-et-Cher]]) evit skrivañ. E dibenn ar bloaz e tistroas da Bariz.
D'an [[19 a viz Mezheven]] [[1842]] e voe embannet er gazetenn ''Journal des Débats'' pennad kentañ ''Les Mystères de Paris'' ; d'ar [[15 a viz Here]] [[1843]] e voe lennet ar 140{{vet}} ha diwezhañ pennad ; tamm-ha-tamm e voe moullet ar romant e 10 levrenn. E [[1844]] e voe c'hoariet ''Les Mystères de Paris'' war leurenn ar c'hoariva ''Théâtre de la Porte Saint-Martin'' e Pariz, e-pad seizh eurvezh.<br>
Diouzhtu e voulc'has Eugène Sue ur romant hir all, ''Le juif errant'', a voe embannet a-bennadoù (170 anezho) e ''Le Constitutionnel'' e 1844–[[1845|45]] ha moullet e 10 levrenn ivez.
E [[1847]] e voe ezrollet E. Sue eus ar ''Jockey Club'' abalamour d'e vennozhioù politikel – e miz C'hwevrer [[1848]] e voe embannet ''Manifest der Kommunistischen Partei'' [[Karl Marx]] ha [[Friedrich Engels]], hag en hevelep miz, d'ar 24, e voe disklêriet an [[Eil Republik c'hall]]. E 1848 bepred ez embannas E. Sue ''Le Berger de Kravan'', ur flemmskrid [[Sokialouriezh|sokialour]] enep emginnig [[Louis-Napoléon Bonaparte]] da brezidant ar Repubik nevez ; d'an [[10 a viz Kerzu]] avat e voe dilennet hennezh.<br>
Dilennet ivez e voe Eugène Sue e [[1850]] goude bezañ en em ginniget da gannad sokialour [[Seine (departamant)|departamant ar Seine]], ar pezh a lakaas skoilhoù en e red-micher : an dilennad roueelour Henri-Léon Camusat de Riancey, un enebour touet d'ar skrivagner, a embannas ul lezenn da lakaat telloù war ar c'hazetennoù hag a embanne romantoù ; ar gazetenn ''Le Constitutionnel'' ma skrive E. Sue ''Les Sept péchés capitaux'' abaoe 1847 a nac'has embann an div rann diwezhañ.
E [[1851]], p'edo Eugène Sue gant embannadur a-bennadoù ''Ferdinand Duplessis ou les Mémoires d’un mari'' e ''La Presse'', e c'hoarvezas [[Taol-Stad an 2 a viz Kerzu 1851|taol-Stad an 2 a viz Kerzu]] kaset gant Louis-Napoléeon Bonaparte ; harzet e voe ar skrivagner. Goude bezañ bet lakaet en e frankiz d'an [[9 a viz Genver]] [[1852]] e klaskas repu en Annecy-le-Vieux, a oa e Rouantelezh Sardigna d'ar mare-se. Eno e skrivas ''La marquise Cornélia d’Alfi'', ur romant awenet gant e vuhez nevez, a lakaas embann a-bennadoù e ''La Presse'' goude bezañ bet 40 000 lur gall digant ''Le Constitutionnel'' en digoll eus ar gevrat torr.<br>
E [[1853]] ez embannas E. Sue ar flemmskrid sokialour ''Jeanne et Louise, ou les Familles des transportés'' – abalamour da gement-se e voe berzet dezhañ distreiñ da Vro-C'hall.
''Les Fils de famille'', ar romant diwezhañ gant Eugène Sue hag a voe embannet a-bennadoù pa oa bev c'hoazh an aozer, a voe lennet adalek miz Meurzh betek miz Gouere [[1856]] ; er bloaz-se ez eas E. Sue da veajiñ en [[Alamagn]], en [[Izelvroioù]] hag e [[Bro-Saoz]] kent distreiñ da Annecy.
Kenderc'hel da skrivañ a reas Eugène Sue, hogen da impalaer an [[Eil Impalaeriezh c'hall]] e oa aet Louis-Napoléon Bonaparte d'an 2 a viz Kerzu 1852 : berzet gant ar Stad e voe ar flemmskrid ''La France sous l'Empire'' e [[1857]] ; e miz Mezheven an hevelep bloaz e teuas er-maez levrenn diwezhañ ar romant ''Les Mystères du peuple'', ha berzet e voe ar romant a-bezh (20 levrenn).<br>
Klañvaat a reas Eugène Sue diwar kement-se holl e miz Gouere, ha d'an 3 a viz Eost e varvas en Annecy. Gant aon na vije prezegennoù ha manifestadegoù e voe ampellet an obidoù betek an 9 gant [[gouarnamant]] [[Savoia]].
==Oberennoù==
*Renket int hervez red an amzer.
{|class="wikitable" style="font-size:95%;"
|-
!Oberenn!!Doare!!Kelaouenn, rannoù, bloaz!!Levr, embanner, bloaz
|-
|''À-propos dramatique sur le sacre de Charles X''||rowspan="5"|[[C'hoariva]]|| ||rowspan="2"|1825
|-
|''Le Jeu, le vin et les femmes''
|-
|''Monsieur le Marquis, esquisses de 1815''|| ||[[1829]]
|-
|''Monsieur Crinet''|| ||rowspan="2"|[[1830]]
|-
|''Le Fils de l'homme, souvenirs de 1824''||
|-
|''Kernok le Pirate''||rowspan="2"|Romant-mor||''La Mode'', 3, 1830||rowspan="2"|''Plik et Plok'', Renduel, [[1831]]
|-
|''El gitano''||''La Mode'', 4, 1830
|-
|''Le Secret d'État''||C'hoariva|| |Barba, 1831
|-
|''Plik et Plok''||Romantoù-mor||||''Plik et Plok'' & ''El Gitano'', Renduel, 1831
|-
|''Atar-Gull''||rowspan="4"|Romant-mor||''La Mode'', arroudoù, 1831||Vilmont et Rendel, 1831
|-valign="top"
|''La Coucaratcha''||''La Mode'', arroudoù, 1830<br>''L'Europe littéraire'', arroudoù, [[1833]]||Canel & Guyot, [[1832]] (I & II), [[1834]] (III & IV)<br>• Adembannadur reizhet : Gosselin, [[1842]] (2 levrenn)
|-
|''La Salamandre''||''La Revue de Paris'', arroudoù, 1832||Rendel, 1832 (2 levrenn)
|-valign="top"
|''La Vigie de Koat-Vën''||''La France littéraire'',<br>''Les Causeries du monde'',<br>''L'Europe littéraire'',<br>''La Revue de Paris'',<br>arroudoù, [[1833]]||Dianav, 1833 (4 levrenn)
|-
|''Cécile ou Une femme heureuse''||Romant|| ||Urbain Canel et Guyot, [[1835]]
|-valign="top"
|''Histoire de la marine française''||Istor|| ||Bonnaire, 1835–[[1837|37]] (8 levrenn)<br>• Adembannadur reizhet, Pariz : Imprimerie de Béthune, [[1844]]–[[1845|45]] (4 levrenn)
|-
|''Latréaumont''||Romant istorel|| ||Gosselin, 1837 (2 levrenn)
|-
|''Rita l'Espagnole''||C'hoariva|| ||Marchant, [[1838]]<ref>Savet diwar ar romant-mor ''La Vigie de Koat-Vën'' (1833).</ref>
|-
|''Arthur, journal d’un inconnu''||Romant||''La Presse'', 9 e 1837, 11 e 1838<br>ha 12 e [[1839]]||Gosselin, [[1838]] (I & II), 1839 (III & IV)
|-
|''Le Juge''||rowspan="2"|C'hoariva||''La Revue de Paris'', 1, 1838||
|-
|''Un législateur''||''La Presse'', 7, 1838||
|-
|''Arabian Godolphin''||rowspan="2"|Romant||''La Presse'', 12, 1838||rowspan="2"|Gosselin, 1839<ref>E ''Délaytar'' (1839)</ref>
|-
|''Kardiki''||''La Presse'', 8, 1839
|-
|''Délaytar''||Dastumad|| ||Gosselin, 1839 (2 levrenn)<ref>Dastumad : ''Arabian Godolphin'', ''Le Juge'', ''Le législateur'' ha ''Kardiki''.</ref>
|-
|''L'art de plaire''||rowspan="2"|Romant||''Le Journal des Débats'', 10, 1839||''Le marquis de Létorière'', Gosselin, 1839
|-
|''L’Archiprêtre des Cévennes''||''La Revue de Paris'', 6, 1839||Gosselin, [[1840]]<ref name="JC">E ''Jean Cavalier ou les fanatiques des Cévennes'' (1840).</ref>
|-
|''Latréaumont''||C'hoariva|| ||C. Tresse, 1840
|-
|''La belle Isabeau''||Romant||''La Revue de Paris'', 10, 1840||Gosselin, 1840<ref name="JC" />
|-
|''Jean Cavalier ou les fanatiques des Cévennes''||Dastumad|| ||Gosselin, 1840 (4 levrenn)
|-
|''Les aventures d’Hercule Hardi ou la Guyane en 1792''||rowspan="2"|Romant istorel||''La Presse'', 19, 1840||
|-
|''Le Colonel de Surville, histoire du temps des empires''||''Le Constitutionnel'', 19, 1840
|-
|''Deux histoires''||Romantoù|| ||Gosselin, 1840 (2 levrenn)<ref>Dastumad : ''Les aventures d’Hercule Hardi ou la Guyane en 1792'' • ''Le Colonel de Surville, histoire du temps des empires'' • ''L’idiot'' • ''Les récifs de Saint-Mandry'' • ''L’embuscade'' • ''Billet d’amour'' • ''Le cadeau'' • ''L’aveugle de Tullins'' • ''Gandrini le Noir''.</ref>
|-
|''Mathilde, mémoires d’une jeune femme''||Romant||''La Presse'', 70, 1840-[[1841|41]]||Gosselin & Pétion, 1841, [[1844]], [[1845]] (6 levrenn)
|-vlign="top"
|''Histoire de la marine militaire de tous les peuples depuis l’antiquité jusqu’à nos jours :<br>Marine des peuples anciens – Marine ottomane''||Istor|| ||H. L. Delloye, 1841
|-
|''La Prétendante''||rowspan="2"|C'hoariva|| || J. A. Lelong, 1841
|-
|''Les Pontons''|| ||1841
|-
|''L’aventurier ou La Barbe-bleue''||Romant||''La Patrie'', 40, 1841-[[1842|42]]||Gosselin, 1842 (I) & 1845 (II)<ref>Dindan an titl :''Le Morne-au-diable, ou L’aventurier''.</ref>
|-
|''Pierre le noir, ou Les chauffeurs''||rowspan="2"|C'hoariva|| ||C.Tresse, 1842
|-
|''Mathilde''|| ||1842
|-
|''Thérèse Dunoyer''||rowspan="3"|Romant||''La Revue de Paris'', 10, 1842||Gosselin & Pétion, 1842 (I), 1845 (II)
|-
|''Paula Monti ou l’hôtel Lambert''||''La Presse'', 31, 1842||Gosselin, Gosselin & Pétion, 1842 (I), 1845 (II)
|-
|''Les Mystères de Paris''||''Le Journal des Débats'', 140, 1842-[[1843|43]]||Gosselin, 1842 (I & II), 1843 (III–X)<ref>E 1843 ivez e voe un adembannadur adwelet gant an aozer, 4 levrenn, skeudennaouet gant engravadurioù war dir ha war koad.</ref>
|-
|''Les Mystères de Paris''||C'hoariva|| ||Tresse, 1844
|-
|''Le Juif errant''||Romant||''Le Constitutionnel'', 170, 1844–45||Paulin, 1844–45 (10 levrenn)
|-
|''Comédies sociales et scènes dialoguées''||C'hoariva|| || Paulin, [[1846]]
|-
|''Martin l’enfant trouvé, ou Les mémoires d’un valet de chambre''||Romant||''Le Constitutionnel'', 125, 1846–[[1847|47]]||Pétion, 1847 (12 levrenn)
|-
|''Martin et Bamboche, ou Les amis d’enfance''||C'hoariva|| ||Imprimerie de Madame Dondey-Dupré, 1847<ref>Hervez ''Martin ou l'enfant trouvé'', 1846–47.</ref>
|-
|''Les Sept péchés capitaux (1/7) : L’orgueil - La duchesse''||Romant||''Le Constitutionnel'', 70, 1847||Pétion, 1847 (6 levrenn)
|-
|''Le Trésor du pauvre''||rowspan="2"|C'hoariva|| ||Michel Lévy frères, [[1848]]
|-
|''Le Morne-au-diable''|| ||Michel Lévy frères, 1848
|-
|''Les Sept péchés capitaux (2/7) : L’envie - Frédérik Bastien''||rowspan="3"|Romant||''Le Constitutionnel'', 41, 1848||Pétion, 1848 (4 levrenn)
|-
|''Les Sept péchés capitaux (3/7) : La colère - Tison d’enfer''||''Le Constitutionnel'', 22, 1848||Pétion, [[1849]] (2 levrenn)
|-
|''Les Sept péchés capitaux (4/7) : La luxure - Madeleine''||''Le Constitutionnel'', 24, 1848||Pétion, [[1849]] (2 levrenn)
|-
|''Le Républicain des campagnes''||rowspan="2"|[[Politikerezh]]|| ||G. Gratiot, 1848
|-
|''Le Berger de Kravan, ou, Entretiens socialistes et démocratiques sur la république,<br>les prétendants et la prochaine présidence''|| ||Librairie phalanstérienne, 1848
|-
|''Les Sept péchés capitaux (5/7) : La paresse - Le cousin Michel''||rowspan="2"|Romant||''Le Constitutionnel'', 15, 1849||Pétion, 1849
|-
|''Les Mystères du peuple, ou Histoire d’une famille de prolétaires à travers les âges''|| ||Imprimerie de Madame Dondey-Dupré, 1849-[[1857]] (20 levrenn)
|-
|''De quoi vous plaignez-vous ?''||rowspan="2"|Politikerezh|| ||Dianav, 1849
|-
|''Sur les petits livres de MM. de l'Académie des sciences morales<br>et politiques et sur les élections''|| ||Librairie sociétaire, 1849<ref>Eil levrenn ''Le Berger de Kravan''.</ref>
|-
|''Le Juif errant''||C'hoariva|| ||Beck & Tresse, 1849
|-
|''Eugène Sue aux démocrates socialistes du département de la Seine''||Politikerezh|| ||Kraflevr, [[15 Ebrel]] [[1850]]
|-
|''Les Enfants de l’amour''||Romant||''Le Siècle'', 38, 1850||Cadot, 1850 (4 levrenn)
|-
|''Trois Pères''||C'hoariva||''Le Siècle'', 1, [[1851]]||
|-
|''La Bonne aventure''||rowspan="8"|Romant||''Le Siècle'', 58, 1850–51||Michel Lévy, 1851 (6 levrenn)
|-
|''Les Sept péchés capitaux (6/7) : L’avarice - Les millionnaires''||''Le Siècle'', 20, 1851||Michel Lévy, [[1854]]
|-
|''Le Tousse-Diable''||''La Semaine'', dianav, 1851||Permain, [[1852]] (2levrenn)<ref>Dindan an titl : ''L'Amiral Levacher''.</ref>
|-
|''Miss Mary ou l’Institutrice''||''Le Siècle'', 27, 1851||Cadot, 1851 (4 levrenn)
|-
|''Les Misères des enfants trouvés''|| ||Dianav, 1851 (4 levrenn)
|-
|''Ferdinand Duplessis ou les Mémoires d’un mari''||''La Presse'', 67, 1851-[[1853|53]]||Dianav
|-
|''Gilbert et Gilberte''||''La Presse'', dianav, 1851–53||Cadot, 1851–53 (7 levrenn)
|-
|''Les Sept péchés capitaux (7/7) : La gourmandise - Le docteur Gasterini''||Dianav||Michel Lévy, 1852
|-
|''Jeanne et Louise, ou les Familles des transportés''||Politikerezh|| ||Dianav, 1853
|-
|''La Marquise Cornélia d’Alfi''||rowspan="5"|Romant||''La Presse'', dianav, 1852-53||Cadot, 1853 (2 levrenn)
|-
|''La Famille Jouffroy - Mémoire d’une jeune fille''||''Le Siècle'', 69, 1853–54
|-
|''Le Diable médecin''||''La Presse'', dianav, 1854–[[1856|56]]||Louis Chappe, 1854–[[1857|57]] (7 levrenn)
|-
|''Les Fils de famille''||''Le Siècle'', dianav, 1856||Cadot, 1856 (9 levrenn)
|-
|''Les Secrets de l’oreiller''||''Le Siècle'', dianav, 1857–[[1858|58]]||Cadot, 1857–58 (7 levrenn)
|-
|''Lettres sur la réaction catholique''||Politikerezh|| ||Dianav, 1857
|}
==Levrlennadur==
;Gant Eugène Sue (diglok)
*''Kernok le pirate'' (1830), CSIPP, 2016 {{ISBN|978-1-5350-8345-4}}
*''La Salamandre'' (1832), CSIPP, 2016 {{ISBN|978-1-5351-4429-2}}
*''Kardiki'' (1832), Les Éditions Ovadia, 2017 {{ISBN|978-2-36392-256-4}}
*''Jean Cavalier ou Les fanatiques des Cévennes'' (1840), Hachette / BnF, 2013 {{ISBN|978-2-01-217923-3}}
*''Mathilde, mémoires d’une jeune femme'' (1841–1845), CSIPP, 2013 {{ISBN|978-1-4841-0307-4}}
*''Les Mystères de Paris'' (1842-43), Robert Laffont / Bouquins, 2012 {{ISBN|978-2-221-13450-4}}
*''Le Morne-au-Diable'' (1842-45),CSIPP, 2016 {{ISBN|978-1-5350-4573-5}}
*''Le Juif errant'' (1844-45), Robert Laffont / Bouquins, 2010 {{ISBN|978-2-221-11422-3}}
*''Les sept péchés capitaux'' (1847–1852), Nabu Press, 2012 {{ISBN|978-1-275-21475-0}}
*''Les Mystères du peuple ou Histoire d'une famille de prolétaires à travers les âges'' (1849-57), Robert Laffont / Bouquins, 2003 {{ISBN|978-2-221-10016-5}}
*''Miss Mary, ou l'Institutrice'' (1851), Hachette / BnF, 2013 {{ISBN|978-2-01-186435-2}}
*''Jeanne et Louise, ou les Familles des transportés'' (1853), CSIPP, 2016 {{ISBN|978-1-5390-7712-1}}
*''Atar-Gull'' (Emb. 1863), Hachette / BnF, 2013 {{ISBN|978-2-01-185374-5}}
;Diwar-benn Eugène Sue
*BORY, Jean-Louis : ''Eugène Sue – Dandy mais socialiste'', Mémoire du Livre, 2000 {{ISBN|978-2-913867-09-3}}
*DE MIRECOURT, Eugène : ''Eugène Sue'', Forgotten Books, 2018 {{ISBN|978-0-260-09763-7}}
*WINOCK, Michel : ''Les Voix de la liberté – Les écrivains engagés au XIXe siècle'', Points, 2010 {{ISBN|978-2-7578-2034-6}}
==Notennoù==
{{Daveoù|bannoù=3}}
{{DEFAULTSORT:Sue, Eugene}}
[[Rummad:Skrivagnerien c'hall an XIXvet kantved]]
[[Rummad:Skrivagnerien c'hallek]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1804]]
[[Rummad:Marvioù 1857]]
o9nm3cvtc84y3evxk3g8yx1fgk9x2gf
Joseph Joffre
0
139840
2008539
1829441
2022-08-17T17:39:38Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Joseph Joffre.jpg|thumb|upright=1.4|Joseph Joffre a-raok 1918.]]
'''Joseph Joffre''' a oa un ofiser gall e-pad ar [[Kentañ Brezel-bed|C'hentañ Brezel-bed]], ganet d'an [[12 a viz Genver]] [[1852]] e [[Rivesaltes]] ([[Pyrénées-Orientales]]) hag aet da Anaon d'an [[3 a viz Genver]] [[1931]] e [[Pariz]] (7vet arondisamant).
Kroget e oa e hent soudard en trevadennoù ([[Brezel etre Sina ha Bro-C'hall|Tonkin]], [[Soudan gall]] ha [[Ergerzhadenn Madagaskar|Madagaskar]]. Lakaet e voe e penn an [[État-Major général de l'Armée]] e 1911, rak arbennikaet e oa war an dezougen dre dren. E 1914, en ur vezañ penn al luioù, e lakaas da dalvezout steuñv an engalvadeg ha kreizenniñ (ar [[plan XVII|steuñv XVII]]). Goude-se e tifennas mennad an « [[Offensive à outrance|argadenn divuzul]] », hag a oa kenteliet er [[École supérieure de guerre|Skol vrezel]], hag a gousto kalz kolloù d'an droadegiezh, dreist-holl e-pad mare [[emgann an harzoù]]. Goude-se e voe diazez en trec'h evit al luioù gall e-pad [[Emgann ar Marne]].
Ur wech talet gant brezel ar fozioù-difenn war an [[Talbenn kornôg (Kentañ Brezel-bed)|Talbenn kornôg]], e holl argadennoù goañv 1914-1915 (e [[Emgann Champagne (1914-1915)|Champagne]]), nevezamzer 1915 ([[Emgann Artois (Mae-Even 1915)|en Artois]]), diskar-amzer 1915 (hag un-dro en Artois ha [[Emgann Champagne (1915)|Champagne]]) hag hañv 1916 (er [[Emgann ar Somme|Somme]]) a vo kolloù drastus. E fin 1916 e voe lakaet da [[maréchal de France]] hag erlec'hiet gant ar jeneral [[Robert Nivelle|Nivelle]]. E miz Ebrel 1917, ez eo gant [[René Viviani|Viviani]] e penn ar bodad c'hall kaset d'ar [[Stadoù-Unanet Amerika]] evit bountañ war ar prezidant [[Woodrow Wilson|Wilson]] evit ma vefe savet ha kaset al lu stadunanat war an talbenn. E 1918 e voe dilennet en [[Académie française]].
Burutellet kreñv e vez anezhañ evit e roll e-pad ar C'hentañ Brezel-bed.
== Buruteladennoù ==
Eus un tu e oa azeulet evel unan eus trec'herien ar C'hentañ Brezel-bed, eus un tu all e oa dispriziet gant ar soudarded hag ar jeneraled gall abalamour d'an argadennoù gwadus a lazhas milieroù a soudarded en aner.
{{DEFAULTSORT:Joffre, Joseph}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1852]]
[[Rummad:Marvioù 1931]]
[[Rummad:Ofiserien c'hall]]
[[Rummad:Brezel-bed kentañ]]
[[Rummad:Kroaz-brezel 1914-1918 (tud)]]
[[Rummad:Jeneraled Bro-C'hall]]
[[Rummad:Izili an Académie française]]
[[Rummad:Izili an Académie française]]
mqjni515s2npxi36k85rornvtrxkov4
Emgann Badajoz (1812)
0
140265
2008519
1878992
2022-08-17T16:57:50Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
* ''Meur a [[Emgann Badajoz]] zo bet.''
<hr>
[[Restr:Siege of Badajoz, by Richard Caton Woodville Jr.jpg|thumb|upright=1.4|Seziz Badajoz, gant Richard C. Woodville Jr (1908)]]
[[Restr:Badajoz-battle.jpg|thumb|upright=1.4|Kartenn Emgann Badajoz]]
E '''Seziz Badajoz''', ([[16 a viz Meurzh]] - [[6 a viz Ebrel]] [[1812]]), lesanvet '''Trede Seziz Badajoz''', ul [[lu]] [[portugalat]]-[[Saozon|saoz]] renet gant [[Arthur Wellesley|Arthur Wellesley, kont Wellington]] (a zeuas da vezañ Field Marshal Duke of Wellington), a lakaas seziz war kêr [[Badajoz|Vajadoz]] e [[Spagn]] hag a redias ar gwarnizon gall da godianañ goude un emgann taer ha gwadus.
Ar seziz a oa bet unan eus ar re washañ e [[Brezelioù Napoleon]]. Gwelet eo evel un trec'h koustus evit [[Bro-Saoz]] : 4 800 soudard kevredet lazhet pe c'hloazet e-doug un nebeud eurvezhioù emgann taer pa oa bet aloubet mogerioù-difenn kêr e fin an emgann. Troet da sot gant an niver uhel a soudarded c'hloazet pe lazhet, ar soudarded trec'h a oa krog da breizhañ an tiez, dreist-holl ar stalioù [[alkool]] enno. Dre ma oa kalz alkool e oant mezviet hag enebet ouzh o ofisierien (lod a voe lazhet ganto) hag e krogjont da lazhadegañ annezidi kêr. E-tro 4 000 maouez a oa bet [[Gwallerezh|gwallet]] ha lazhet. Meur a zevezh a voe ezhomm evit ma paouezfe al lazhadeg bras-spontus-se.
[[Rummad:Torfedoù brezel]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù Portugal]]
[[Rummad:Emgannoù Breizh-Veur]]
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Badajoz]]
[[Rummad:1812]]
[[Rummad:Emgannoù 1812]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
24zhufysxoey74ji2t1q5xcif6f83ns
Seziz Bristol (1645)
0
140582
2008503
1837291
2022-08-17T16:44:30Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
'''Eil seziz [[Bristol]]''' e-kerzh [[Brezel Diabarzh Bro-Saoz|Brezel diabarzh Bro-Saoz]] a oa padet etre an [[23 a viz Eost]] hag an [[10 a viz Gwengolo]] [[1645]]. Ar roueelourien renet gant ar Priñs Rupert o devoa daskoret kêr Vristol o devoa paket digant ar barlamantourien d'ar [[26 a viz Gouhere]] [[1643]]. Kodianet he doa kêr gant Lord Fairfax, anezhañ penn [[lu]] ar barlamantourien, an [[New Model Army]].
== Disoc'h ==
Ar roue [[Charlez Iañ (Bro-Saoz)|Charlez Iañ]], a oa bet darbet dezhañ semplañ o klevet keloù kodianidigezh Bristol. Ur c'holl spontus ha trumm e oa evit ar roueelourien. Skarzhet en doa Rupert (e niz) eus e holl gargoù hag urzhiet dezhañ kuitaat [[Bro-Saoz]]. Kodianidigezh kêr Vristol a dalveze ne chome nemet kêr [[Chester]] evel porzh-mor evit liammañ ar roueelourien saoz ouzh re [[Iwerzhon]].
[[Rummad:Emgannoù e Bro-Saoz]]
[[Rummad:1645]]
[[Rummad:Istor Bro-Saoz]]
[[Rummad:Emgannoù ar XVIIvet kantved]]
iwludvb1e331fsdp956sifwt1dqflpp
Emgann Austerlitz
0
140866
2008517
1962375
2022-08-17T16:54:39Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Emgann Austerlitz
|darneus=Brezel ar [[Trede Kengevread]] etre an [[Impalaeriezh c'hall kentañ|Impalaeriezh C'hall]] hag ar broioù kengevreet
|skeudenn=[[Restr:La bataille d'Austerlitz. 2 decembre 1805 (François Gérard).jpg|center|300px]]
|titl=''Napoléon à la bataille d'Austerlitz'' gant [[François Gérard]].
|deiziad= [[2 a viz Kerzu]] [[1805]]
|lec'h= [[Austerlitz]] <br /> [[Impaleriezh Aostria]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h peurglok Napoleon
|emganner1=Ar '''Trede Kengevread:'''<br />[[Restr:Flag of the Habsburg Monarchy.svg|24px]] [[Impaleriezh Aostria]]<br />[[Restr:Flag of Russia.svg|24px]] [[Impalaeriezh Rusia]] <br />
|emganner2=[[Restr:Flag of France.svg|24px]][[Impalaeriezh c'hall kentañ]]
|jeneral1=[[Aleksandr Iañ (Rusia)|Aleksandr Iañ]] <br />[[Franz Iañ Aostria]]
|jeneral2=[[Napoleon Bonaparte]]
|nerzh1= [[Restr:Flag of the Habsburg Monarchy.svg|24px]] <br /> [[Restr:Flag of Russia.svg|24px]] etre 80 000 ha 90 000
|nerzh2=[[Restr:Flag of France.svg|24px]] 65 000
|Tud marvet1=
15 000 marvet pe gloazet
12 000 prizoniad
180 kanol steuziet
45-50 banniel kollet
|Tud marvet2=
Etre 1305 ha 1537 marvet
6940 gloazet
573 prizoniad
1 banniel kollet.
}}
'''Emgann Austerlitz''', anvet ivez '''Emgann an tri impalaer''', a oa bet stourmet d'an [[2 a viz Kerzu]] [[1805]]. Unan eus an emgannoù brasañ ha pouezusañ e [[Brezelioù Napoleon]] eo ha gwelet e vez evel trec'h bravañ [[Napoleon Iañ]], rak an [[Grande Armée|arme c'hall]] he devoa trec'het garv ul lu kalz galloudusoc'h, Rusianed hag Aostrianed renet gant an impalaer [[Aleksandr Iañ (Rusia)|Aleksandr]] hag an impalaer [[Franz II an Impalaeriezh Santel|Frañsez II]]. An emgann a oa bet stourmet nepell diouzh kêr [[Austerlitz]] en [[impalaeriezh Aostria|impalaeriezh aostrian]] ([[Slavkov u Brna]] er [[Republik Tchek]] bremañ). Emgann Austerlitz en devoa degaset ur fin trumm da Vrezel an [[trede kengevread]], gant [[skrid-emglev Pressburg]] sinet gant an Aostrianed e fin ar miz.
An emgann a zo gwelet evel un trec'h strategel meur, ken pouezus hag emgannoù [[Emgann Cannae|Cannae]] pe [[Emgann Gaugamela|Gaugamela]].
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Austerlitz]]
[[Rummad:Emgannoù 1805]]
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:1805]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
qyhf5piwxz5qwo9t9q4x32hc1gbm7cg
Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs
3
140972
2008640
2008183
2022-08-17T18:16:58Z
Bianchi-Bihanig
68941
/* Panama */
wikitext
text/x-wiki
== Geriadur ar stlenneg ==
:Demat deoc'h,
:An darn vrasañ eus ar gerioù ho peus meneget a gavfet el levr [http://www.preder.net/index.php/br/embannaduriou/1373-geriadur-ar-stlenneg Geriadur ar stlenneg], savet gant [[Guy Étienne]] hag embannet e 1995 gant [http://www.preder.net/index.php/br/ Embannadurioù Preder].
:Estroc'h evit Preder zo dre ma c'haller kavout gerioù liammet ouzh ar stlenneg — « meziant » ha « reizhiad korvoiñ », da skouer — e ''[[Dictionnaire français-breton (Martial Ménard)]]'' embannet e 2012 koulz hag e TermOfis [[Ofis Publik ar Brezhoneg]].
:Ul liamm talvoudous all : [https://www.lexilogos.com/breton_dictionnaire.htm LEXILOGOS - Dictionnaire breton].
:Kalon vat deoc'h.--[[Implijer:Prieladkozh|Prieladkozh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Prieladkozh|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 09:03 (UTC)
::Ul levrig a bemzek pajenn — « [http://www.ofis-bzh.org/upload/travail_paragraphe/fichier/178fichier.pdf GERIAOUEG AN URZHIATAEREZH - VOCABULAIRE DE L'INFORMATIQUE] » an titl anezhañ — a oa bet embannet gant TermBret Ofis Publik ar Brezhoneg ivez, e miz Meurzh 2006.--[[Implijer:Prieladkozh|Prieladkozh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Prieladkozh|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 09:11 (UTC)
:::Trugarez dit, talvoudus eo an titouroù-mañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 10:31 (UTC)
:« Meziant » ha « reizhiad korvoiñ » zo bet iñvantet gant Preder ivez. « Lojisiel » ha « sistem a eksploatasion » an hini eo a zlefec'h utilizañ. [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]
::Fent Keriti? [[Implijer:Bianchi-Bihan|Bianchi-Bihan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihan|kaozeal]]) 6 Gou 2019 da 07:27 (UTC)
:: ''Mat an traoù ganeoc’h ? Fellout a ra din kaozeal ganeoc’h, displegañ perak n’on ket a-du ganeoc’h, klask un diskoulm hep distrujañ ar pezh graet ganeoc’h.'' Respontet am bije gant plijadur d’ar seurt-se a gemenadenn. N’ouzon ket petra eo fent Keriti, met gouzout a ran mat n’ez eus nemet un dra da ober gant [[Roñfl (kenrouedad)|roñfl]]ed : chom hep boueta anezho. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 6 Gou 2019 da 07:38 (UTC)
:« Meziant » zo bet krouet gant Guy Etienne e 1992 : http://deroff.ddns.net/korpuzn.php?A=meziant&B=LAVA+LAVAR&C=2&D=n [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]
:« Reizhiad » zo bet krouet gant Guy Etienne ivez, pa oa deskard : http://deroff.ddns.net/korpuzn.php?A=reizhiad%3Dforjadenn&B=LAVA+LAVAR&C=2&D=n [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]~
== Evezhiadenn ==
Demat dit, lennet em eus da gemennadenn war ma fajenn gaozeal hag en davarn met ne gomprenan ket ar pezh a fell dit a vefe reizhet ganin. A-hend-all, peogwir n'emaon ket oberiant war Wikpedia ken abaoe bloavezhioù bremañ dre ziouer a amzer e kav din e vije mat d'ar re a gemer perzh divizout dilenn merourien ouzhpenn. --[[Implijer:Fulup|Fulup]] ([[Kaozeadenn Implijer:Fulup|kaozeal]]) 8 Gou 2019 da 08:17 (UTC)
:Demat dit ha trugarez da vezañ respontet. Edon o klask sikour a-enep ar vandalerezh, met deuet eo tud ar ''small wikis monitoring team'' da reizhañ an traoù a-benn ar fin. N’ouzon ket petra a vo graet amañ e keñver ar verourien, dilennet re nevez pe graet hepto. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 8 Gou 2019 da 08:44 (UTC)
== stlenner ==
:Salud dit,
:Lenn 'c'haller : '''STLENNER''' /'stlɛnər/, var.-our /ʃtlenur/ g.-ion b.1 ''(néol.) informaticien,-ne'' e... [https://geriadurbrasfavereau.monsite-orange.fr/file/45be918e0374f582c8c9d7bc9aa10bf2.pdf geriadur enlinenn F. Favereau] ivez.
:A galon. :-)--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:B9CF:1CB2:4532:CC2A|2A01:CB08:8BB7:F100:B9CF:1CB2:4532:CC2A]] 18 Meu 2022 da 10:02 (UTC)
::Faziet eo FF, evel boaz.
::* 1964, Dafar 64, : "'''stlenner''' ag.& g., neb a stlenn; neb a ro da c'houzout, neb a ro keleier; [...]"
::* 1995, Geriadur an Armerzh : "informateur ◊ kelaouer g. ; '''stlenner''' g."
::[[Dibar:Degasadennoù/176.172.165.246|176.172.165.246]] 18 Meu 2022 da 10:38 (UTC)
::: Ha pa vefe an daou heñvelster, n’emañ ket aze an dalc’h. Gallout a ra pep hini krouiñ pajennoù nevez evel ma c’hell pep hini debriñ patatez pe garotez. Ma teufe un den bennak d’ur pred, hep debriñ pe fardañ boued, met nemet evit tennañ karotez ar re all ha lakaat patatez en o lec’h, ne soñjan ket e vefe an den-se degemeret mat. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Meu 2022 da 10:42 (UTC)
::::Poent e ve deoc'h kompren ar brezelig emañ FF o ren ouzh Preder abaoe ma voe skarzhet ganto e dibenn ar bloavezhioù 60. N'eo ket ar wech kentañ dezhañ kemer ur ger krouet gant Preder ha reiñ dezhañ ur ster all, evit ar blijadur da blantañ reuz er yezh. Breinet eo FF gant ar warizi. [[Dibar:Degasadennoù/176.164.244.188|176.164.244.188]] 18 Meu 2022 da 10:49 (UTC)
:::::N’ouzon ket piv en-deus aozet geriadur pe c’heriadur er bloavezhioù 60. Gouzout a ran ez eus tud amañ a ra pennadoù ha tud all a zeu evit plantañ ar reuz e degasadennoù ar re all hep kenlabourat, ha n’am eus ket c’hoant, pe ezhomm, gouzout hiroc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Meu 2022 da 13:19 (UTC)
== GS action ==
Hi, I blocked the IP you reported, and I protected the page for 3 days so it can be edit only by autoconfirmed user. Could you please tell me if also [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:64DD:D4CF:9696:FAC1|the other IP]] should be blocked for edit warring or not? Thanks --[[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:05 (UTC)
:Okay, fine. See you in 3 days ! [[Dibar:Degasadennoù/176.167.96.115|176.167.96.115]] 25 Meu 2022 da 17:06 (UTC)
: Hello, thanks. Please don’t block that other IP, it is another person well-known for contributing without an account but whose behaviour is not problematic. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:07 (UTC)
::Thanks :) So I will block only the first IP (who commented above) and their range if you agree! [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:08 (UTC)
:::👍 [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:09 (UTC)
::::Done. Thanks so much and write me if you need help :) [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:10 (UTC)
:::::Thanks, I will. And I hope we get to elect our own sysops so that this kind of behaviour can be handled locally. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:13 (UTC)
::::::Yes, I hope too :) For us is a bit difficult, because we don't know the language and the translator don't work on this project so we have to ask you or other user for information, but we are here to help you, until you will elect some local sysop :D [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:15 (UTC)
:::::::Consider that this IP is blocked for a week and is trying to evade block (as they did some days ago). If you see them again in this week please report it to me, so I will block the entire ranges they use, evading blocks is serious behavior. [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:20 (UTC)
:::::::: Noted. If you (or another global sysop or steward) speak French, you can try to use [https://www.fr.brezhoneg.bzh/42-traducteur-automatique.htm this automatic translator]. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:25 (UTC)
:::::::::Many thanks. I understand written French even if I don't speak it very well. It will be useful a lot :) Regards [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:30 (UTC)
== [[Alexandre Astier (filmaozer)|Alexandre Astier]] : un evezhiadenn dister ==
Demat, Graet 'peus gant ar patrom « {{Deiziad|16|Mezheven|1974}} » e-lec'h « [[16 a viz Mezheven]] [[1974]] » : domaj eo rak n'haller ket mont, war-eeun, da lenn e-barzh pajenn an deiziad war-bouez ar patrom kentañ. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:F57C:F3D9:D27E:275E|2A01:CB08:8BB7:F100:F57C:F3D9:D27E:275E]] 30 Meu 2022 da 12:40 (UTC)
: Gwir eo, moarvat e c’hellfe ar patrom bezañ gwellaet. Klask a rin hen ober, trugarez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 30 Meu 2022 da 12:44 (UTC)
:: Sellet am eus en-dro, ha ne welan ket an dalc’h. Kas a ra ar patrom Deiziad d’ar bajenn [[16 Mezheven]], a zo pal an adkas [[16 a viz Mezheven]] ivez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 30 Meu 2022 da 21:22 (UTC)
::: Ha ni ivez : ret 'oa ''klikañ'' war « 16 » e gwirionez ! Mat eo da c'houzout. Trugarez.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:61C8:5E57:1CE1:FC0D|2A01:CB08:8BB7:F100:61C8:5E57:1CE1:FC0D]] 31 Meu 2022 da 16:02 (UTC)
== Kempennadur ar pennad [[Forum]], a zo nac'het abalamour d'un <q> abuse 23 </q> ==
* N'on ket aotreet da enrollañ ar c'hemmoù niverus, nag er pennad, nag er poull-traezh, nag amañ zoken. Grit a garot. --[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:890E:C600:98DE:36DF:5855:6018|2A01:CB08:890E:C600:98DE:36DF:5855:6018]] 18 Ebr 2022 da 20:24 (UTC)
:Demat. Ur sil «hollek» eo hemañ, da lavarout eo, dont a ra eus an diazez Wikimedia ha n'eo ket eus ar Wikipedia brezhonek. N'on ket aotreet da welout ar munudoù, met gallout a ran goulenn ouzh an dud a ra war-dro ar siloù hollek. N'am eus ket amzer bremañ, met klask a rin gouzout pelec'h emañ an dalc'h. A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Ebr 2022 da 20:53 (UTC)
: N'ouzon kek hag-eñ e oa sklaer ar pezh am eus lavaret a-üs. Ur «sil» zo perzh eus ''AbuseFilter'', ar sil a-enep ar gwallimplij, ur meziant a zo perzh eus MediaWiki. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 19 Ebr 2022 da 05:55 (UTC)
:: Hervez an dud a ra war-dro ar siloù hollek eo reizhet ar sil-se bremañ, gallout a rit embann ho kemmoù. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Ebr 2022 da 16:18 (UTC)
==Liger-Atlantel==
Salud dit ! Displeget em eus ma soñj [[Kaozeadenn Rummad:Tourioù-tan e Liger-Atlantel|amañ]] diwar-benn implij ar ger-mell. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 22 Ebr 2022 da 15:04 (UTC)
: Trugarez da vezañ respontet. Goude ur sizunvezh hep respont war-bouez re Bianchi-Bihan ha Lekemok am boa kroget gant ar c’hemm a oa bet kinniget. Bremañ e soñjan echuiñ, da nebeutañ e vo ur stumm e lec’h daou evit ar rummadoù-se. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 22 Ebr 2022 da 15:14 (UTC)
== Liamm ==
Demat, [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Elon_Musk&diff=1989003&oldid=1988986 evel-mañ] e c’heller ober ul liamm davet ur bajenn gant un destenn all. A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Ebr 2022 da 12:04 (UTC)
:Salud deoc'h, N'eus ket ezhomm : adkaset e vez [[stadunanat]] da... [[Stadoù-Unanet Amerika]], ken eeun ha tra. Evel [[c'herentiad]] da g[[Kerentiad]]. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76|2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76]] 27 Ebr 2022 da 12:13 (UTC)
::Laosket am boa ur gemenadenn deoc’h peogwir e oa ruz al liamm, met goude bezañ adwelet, setu perak: skrivet ho poa ''stadudanat'' e lec’h ''stadunanat''. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Ebr 2022 da 12:21 (UTC)
:::Digudenn ha trugarez vras eus ho reizhadenn 'ta !--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76|2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76]] 27 Ebr 2022 da 12:24 (UTC)
==Disklêr==
Fazi ganin ! Ra vin digarezet. Un dra all zo : gwelet em eus e kaver ur [[:Rummad:Implijerien yue]] hag ur [[:Rummad:Implijerien zh-yue]], pa ne zlefe bezañ nemet unan, evel-just... N'ouzon ket penaos renkañ an dra-se. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 10:45 (UTC)
: Hervez a gomprenan eo bet kemmet '''zh-yue''' da '''yue''' er wiki saoznek, met chomet eo ar stumm kozh amañ. Er wiki gallek ne vez graet nemet gant '''yue'''. Notennet am eus ober ar c’hemm, trugarez evit an evezhiadenn. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 12:05 (UTC)
:: {{graet}} [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 17:03 (UTC)
== Rummad:Genadoù evned ==
Salud, Un dra iskis zo : bez' 'mañ ar pennad [[Acanthisittidae]] er rummad-mañ ! A galon.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:98ED:68B7:15C:7B97|2A01:CB08:8BB7:F100:98ED:68B7:15C:7B97]] 29 Ebr 2022 da 15:11 (UTC)
: Demat. Evel a welan, n'emañ ket ar '''pennad''' [[Acanthisittidae]] er rummad-mañ, met ar '''rummad''' [[:Rummad:Acanthisittidae]]. Gallout a rit kemm ar rummad evel ma vefe ur pennad, ha lakaat [[:Rummad:Kerentiadoù evned]] e le'ch [[:Rummad:Genadoù evned]]. Gwelloc'h din lezel ac'honoc'h hen ober peogwir n'ouzon mann ebet diwar-benn renkadur an evned. Lavarit din ma 'z eus ur gudenn bennak (ne vo ket kalz amzer din e-pad an dibenn-sizhun met dont a rin en-dro dilun da deuler ur sellad). A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Ebr 2022 da 15:23 (UTC)
::Diaes-kenañ eo klask displegañ 'pezh a c'hoarvez : it da lenn ar pennad ''[[Acanthisitta]]'' ha klikit war ar rummad Genadoù Evned (en traoñ d'ar bajenn) hag e welit ez eo meneget [[Acanthisittidae]] eno, 'pezh n'eo ket normal. Mar plij ganeoc'h, anat deomp--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:34C0:CA6A:6C5E:A0C3|2A01:CB08:8BB7:F100:34C0:CA6A:6C5E:A0C3]] 29 Ebr 2022 da 15:39 (UTC)
::: Graet am eus [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Rummad:Acanthisittidae&diff=1989462&oldid=1692615 ar c'hemm] a seblant din mat. Ma n'eo ket, n'eus nemet dizober ar c'hemm-mañ. Mont a ran kuit, digarezit ac'hanon, dont a rin en-dro dilun. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Ebr 2022 da 15:47 (UTC)
::::Reizhet eo. Trugarez deoc'h. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:E416:2E7B:A195:A52C|2A01:CB08:8BB7:F100:E416:2E7B:A195:A52C]] 29 Ebr 2022 da 16:03 (UTC)
== Brezelig embann ==
Salud dit. Lenn a ran 16 kemm d'an nebeutañ a-berzh an IP 94.238.208.166 (evezhiet dija hervez marilh ar sil a-enep ar gwall implij) evit plantañ e soñj e pennadoù zo d'ar 4 a viz Mae etre 21:02 ha 21:13 e-keit ha ma oad o komz eus reizh ar ger goursez skrivet er rummadoù war ar bajenn [[:Kaozeadenn Rummad:Izili ar Goursez]] a-raok ma vefe divizet tra pe dra. Degas a ra din soñj eus unan bennak er wiki, met piv? --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 4 Mae 2022 da 21:22 (UTC)
: An den a fell dezhañ degas predereg e lec’h n’eus ket ezhomm, ober gant geriadurioù Hemon hag ober goap ouzh re Favereau, hag all, hep derc’hel kont eus alioù ar re all e seurt ebet. Furoc’h eo bet abaoe mizvezh, met seblantout a ra bezañ echu ar prantad sioulder. Edo oc’h ober kement-se dija pa am eus krouet ma c’hont amañ. Splann eo ez eus un istor etrezañ ha Bianchi-Bihan, gallout a rez goulenn titouroù digantañ m’az peus c’hoant. Din ne ra vern piv eo er vuhez wir.
: Ne vo ket amzer din evit ober war e zro e-pad ar sizhun a zeu. Gallout a ri goulenn digant ar verourien all ma ’z eus ezhomm prennañ pajennoù pe stankañ e IPoù, pe digant ar stewarded ma ya an paotr-se da blantañ ar reuz pa vez an oadourien o labourat. Bremañ ez eus merourien oberiant met sklaer eo din e vefe gwelloc’h kaout muioc’h. Ma fell dit-te mont da verour en-dro e ouzez penaos ober. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 5 Mae 2022 da 06:48 (UTC)
::Gwarezet 'meus ar bajenn evit ar sizhun hag evezhiañ a ran obereoù an IP-se. Emichañs e c'hellimp kemer un diviz a-benn ur sizhun war jener ar ger evit br.wikipedia. [[File:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] <small>([[Kaozeadenn_Implijer:Lekemok|kaozeal]])</small> 5 Mae 2022 da 06:59 (UTC)
::: 👍 Graet am eus ar memes tra evit [[:Rummad:Izili ar C'hoursez]]. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 5 Mae 2022 da 07:04 (UTC)
== Kaozeal:Levrlennadurezh Virginia Woolf ==
Demat adarre, Ha roet 'poa hoc'h ali war ar goulenn savet gant ar merour [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] d'ar 26 a viz Ebrel diwezhañ ? Ne gav ket deomp. Ha koulskoude hor boa kiet da reizhañ ar peder c'hant pajenn ma kaved « levrlennadurezh » e-lec'h « levrlennadur » enno. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:9111:1036:D7B9:CD6|2A01:CB08:8BB7:F100:9111:1036:D7B9:CD6]] 17 Mae 2022 da 10:56 (UTC)
: Krouet am eus ur [[Wikipedia:Goulenn_adenvel#Levrlennadurezh_Virginia_Woolf_da_adenvel_Levrlennadur_Virginia_Woolf|goulenn adenvel]] evit lakaat ar goulenn war wel, evel-se e c’hello pep hini reiñ e soñj — pe chom hep ober, met chom hep klemmañ pa vo adanvet ar pennad. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Mae 2022 da 11:27 (UTC)
::Trugarez deoc'h.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 12:51 (UTC)
:::Mar n'emaomp ket o faziañ n'hoc'h eus ket roet hoc'h ali.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D409:E281:15F6:A974|2A01:CB08:8BB7:F100:D409:E281:15F6:A974]] 20 Mae 2022 da 13:07 (UTC)
:::: {{graet}} A-walc’h alioù a-du a oa hag hini ebet a-enep, neuze am eus adanvet ar pennad. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 15:22 (UTC)
== [[Kerrain]] ==
Kazuz --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 10:58 (UTC)
: {{ping|Lekemok}} Ha soñjal a ra dit e '''komañs''' C’ho-c’ho-c’ho, goude bezañ bet am emzalc’h-mañ abaoe ouzhpenn dek vloaz, [https://br.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn#C%E2%80%99ha-c%E2%80%99ha-c%E2%80%99ha ''da vezañ tagus'']? Krouiñ ur pennad trollus hag embann anv gwir un implijer a zo a-walc’h evit bezañ skarzhet kuit eus wikioù all, ma fell dit displegañ peogwir n’eo ket en hor wiki on intereset. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 11:55 (UTC)
::Ne gomprenan seurt. Votet em eus a-du. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:37 (UTC)
::: Ya, evit Lekemok e oa ar gemennadenn. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:38 (UTC)
::Ma sellez mat ouzh va istorig e weli ne oant bet oberiant atav e-pad an dek vloaz tremenet, evit gwir n'em boa ket taolet pleg eus displijadurioù ar paotr-se gant ar galleg a-raok nevez zo. Aes e oa din soñj e komañse da vezañ tagus, hep mont re bell ganti avat. Embann anvioù an implijerien zo ul linenn-ruz avat evel just : m'az peus ostilhoù efedus da herzel outañ d'ober e reuz, a-du on e vijent lakaet e plas. [[File:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] <small>([[Kaozeadenn_Implijer:Lekemok|kaozeal]])</small> 20 Mae 2022 da 15:07 (UTC)
::: Ne oan ket amañ kennebeut, un nebeut arkeologiezh am eus graet. Met diezhomm eo mont pell evit gwelout eo boazet chom hep doujañ d’ar reolennoù. Sell ouzh istor [[Go (lavar programmiñ)]] da skouer: dont a ra C’ho-c’ho-c’ho da lakaat e c’heriaoueg hep komz, ober a ra gant meur a chomlec’h IP evit mont hebiou d’ar stankadenn, hag all.
::: Emaon o soñjal e daou venveg: unan am eus gwellaet abaoe ur prantadig amzer hag unan all da vezañ aozet. Ar pal zo mirout anezhañ da zegas kemmoù hep serriñ ar wiki d’an IPoù all. Displegañ a rin ar munudoù dit. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 15:40 (UTC)
:::: Ha pet den teus laket er spontailhig emaout o hejañ evel-se ? Ugent ? Tregont ? Kement hini na ra ket gant geriaoueg ofisiel an Ofis, moarvat. [[Dibar:Degasadennoù/2A02:6080:0:0:0:1:1081:A2D5|2A02:6080:0:0:0:1:1081:A2D5]] 20 Mae 2022 da 16:15 (UTC)
::::: E seurt ebet. N’eo ket aes bezañ dibabet ganin evit spontailhig, me a lavar dit. Ret eo kunujenniñ ar gumuniezh, mont a-enep da reolennoù ar wiki, trollañ, pe roñflañ, pe an daou, degas kemmoù hep kenasant, kunujenniñ ac’hanon, embann titouroù prevez un den hep e asant, mont e-enep da reolennoù diazez Wikimedia, bezañ stanket ha mont hebioù d’ar stankadenn, kunujenniñ tud meta, chom hep derc’hel kont eus alioù ar re all, kunujenniñ, hag hen ober e-pad bloavezhioù (meneget am eus «kunujenniñ»?). N’eus nemet sportourien a live uhel a c’hell ober kement-se, ha n’on ket sur eo posubl hep doperezh. Evit poent n’am eus kavet nemet unan, hag emichañs ne vo hini all ebet. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 17:28 (UTC)
ok. Kerrain n'eo nemet un anv familh. N'on ket direnket gant se met skrivañ a ra forzh petra a ret e vo da unan bennak tremen war e lerc'h --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:41 (UTC)
: Hag ar pezh skrivet gantañ er bajenn gaozeal? Sell ouzh [[:en:Wikipedia:Harassment#Posting_of_personal_information|WP:DOX]], da skouer. Ne welan ket penaos e c'hellfe bezañ sklaeroc'h: '''attempted outing is sufficient grounds for an immediate block'''. Graet en deus kement-se meur a wech dija. Diverket am eus an titouroù prevez evit ar wech-mañ, met sklaer eo din n’on ket evit naetaat pep tra dre zorn. Ma kendalc’h C’ho-c’ho-c’ho gant e emzalc’h e rin gant benvegoù efedusoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 13:27 (UTC)
::Ar pezh 'teus diverket a oa ur choari all. Ne raen anv nemet eus ar pennad [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 16:24 (UTC)
{{ping|Huñvreüs}} Demat, Lezit ac'hanomp da gompren. Emaoc'h o paouez skrivañ « [...] embann anv gwir un implijer a zo a-walc’h evit bezañ skarzhet kuit eus wikioù all, [...]. » : pezh a dalv eo difennet-groñs hen ober amañ ? Se an hini eo ? A galon.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 12:49 (UTC)
: Menegiñ a ran ar reolenn-mañ, eus wikioù all, evit diskouez n’on ket an hini nemetañ gant ar soñj-mañ. E touesk ar [[Wikipedia:Pemp_pennreolenn_ar_Wikipedia|pemp pennreolenn]] e kaver: '''doujañ d'an implijerion/ezed all'''. Evel-just n’eo ket doujus embann titouroù prevez un implijer all, din n’eus ket ezhomm eus ur reolenn a-ratozh. Pa deu unan bennak da gac’hat war leur un ti, ne lezer ket anezhañ hen ober peogwir n’eus skritell ebet a-enep an dra resis-mañ: ne asanter ket an emzalc’h-mañ, pik echu.
: Hag evel-just e ouzan ez eus bet kudennoù a-raok ma oan oberiant. Trist eo met n’am eus mekanik-amzer ebet. Ober a ran war-dro ar c’hudennoù a welan en amzer-vremañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 13:27 (UTC)
::Notennet-kaer eo ! [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 13:29 (UTC)
== Translatewiki ==
Emaon o klask cheñch un droidigezh [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&showMessage=semiprotectedpagewarning&group=core&language=br&filter=&optional=1&action=translate amañ]. Ret eo kaout ar gwirioù merour avat. Mankout a ra ar verb gallout en droidigezh. Gallout a rez ober ? Setu an destenn da cheñch : "implijerien bet krouet ur gont ganto a kemmañ anezhi. Kasadenn ziwezhañ ar marilh zo diskouezet amañ a-is evel dave :". Skrivañ "implijerien bet krouet ur gont ganto a '''c'hall''' kemmañ anezhi. Kasadenn ziwezhañ ar marilh zo diskouezet amañ a-is evel dave :". A galon --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:19 (UTC)
: {{graet}} N’on ket merour war Translatewiki, met ret eo bezañ lakaet da «droer» evit gallout treiñ. Goulennet am eus penaos ober evit ma vo roet ar gwirioù-mañ dit, sur a-walc’h am eus graet kement-se en amzer dremenet met n’am eus ket soñj ken. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:31 (UTC)
:: {{ping|Kadwalan}} [https://translatewiki.net/wiki/User:Amire80 Amir] en deus lakaet ac’hanout da droer, war a seblant. Ober a rez gant ar gont Translatewiki '''Kadwalan''' pe '''Kadwallan'''? [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:58 (UTC)
Trugarez. Troet em eus un nebeud traoù, Se zo kaoz marteze. Ret eo bet din sevel un eil kont gant un eil l abalamour ma ne'm boa ket soñj eus ma ger-tremen.--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 13:14 (UTC)
== Ur goulennig ==
:Demat deoc'h,
:Dec'h ho poa skrivet : « [...]. Marteze e vo [[Implijerez:Kevregourez|Kevregourez]] laouen da c’houzout an dra-se, gallout a reer lezel ur gemmenadenn war [[Kaozeadenn implijerez:Kevregourez|he fajenn gaozeal]]. » [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_22,_bloaz_2022&diff=next&oldid=1996988 amañ].
:Ha gall' 'rafec'h displegañ petra 'dalv an evezhiadenn ''iskis''-mañ, mar plij ganeoc'h ? Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:6D49:DBA3:A7C4:3151|2A01:CB08:8BB7:F100:6D49:DBA3:A7C4:3151]] 3 Mez 2022 da 13:35 (UTC)
:: Demat,
:: Edon o paouez displegañ penaos e c’heller ober gant esaouenoù anv an implijerezed er furm gwregel bremañ. Neuze em eus meneget an holl implijerezed a ouzan a ra gant ar furm gwregel evit reiñ dezho da c’houzout e c’hellont hen ober, ha graet am eus gant an esaouenoù anv en o furm gwregel. Sed amañ roll klok an implijerezed-mañ: Kevregourez. Emichañs e vo re all war-lerc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 14:49 (UTC)
:::Sklaer eo. Trugarez. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:CC80:74F2:AA37:623D|2A01:CB08:8BB7:F100:CC80:74F2:AA37:623D]] 3 Mez 2022 da 14:52 (UTC)
::::{{ping|Huñvreüs}}Un draig all c'hoazh : petra 'dalv ''esaouenoù anv'' 'ta ? :-(--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:FC51:88C4:1DFA:AD10|2A01:CB08:8BB7:F100:FC51:88C4:1DFA:AD10]] 3 Mez 2022 da 17:08 (UTC)
:::::En anv klok ur bajenn, evel '''Implijer:Huñvreüs''' da skouer, ez eus daou dra: an esaouenn anv ('''Implijer''') hag anv ar bajenn ('''Huñvreüs'''). An esaouenn anv zo ul lec’h ma vez renket pajennoù: pajennoù implijerien en esaouenn anv '''Implijer''', pajennoù evit ober war-dro ar wiki en esaouenn anv '''Wikipedia''' (da skouer : [[Wikipedia:Kumuniezh/An davarn]]), hag all. Ar pennadoù, evel [[Evn]], zo en esaouenn anv pennañ, n’eo ket meneget. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 20:41 (UTC)
:Meur a anv all zo bet d'an den a lakaas an anv Kevregourez war ar renk da vout merour/ez : darn a oa gourel, darn ne oant ket. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 16:47 (UTC)
:: N’am eus ket disoñjet [https://br.wikipedia.org/w/index.php?diff=1983113&oldid=1983103&title=Wikipedia:Kumuniezh/votadeg_evit_merourien_Ebrel_2022&diffmode=source an dra-mañ]. Keit ma ne vez ket klasket ober un dra bennak difennet, ne welan ket perak e klaskfen gouzout hiroc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 20:41 (UTC)
==Skoazell==
Salud dit, marteze e vefes barrek da ziluziañ ar gudenn deskrivet [[Kaozeadenn Implijer:Llywelyn2000#Template Wikidata|eno]]--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 10 Mez 2022 da 12:10 (UTC)
: 👋 N’am eus ket amzer evit poent, met dont a rin en-dro da welout diwezhatoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 12 Mez 2022 da 16:23 (UTC)
::{{ping|Kadwalan}} War a seblant ez a mat an traoù en-dro bremañ gant ar patromoù-mañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:05 (UTC)
==Vandalerezh==
Salud dit. Me gav din e vefe mat gwareziñ ar [[:Patrom:Geolec'hiañ/Breizh]] a-enep an IPoù rak dre ziv wezh em eus disc'hraet [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Patrom:Geolec%27hia%C3%B1/Breizh&diff=next&oldid=2000559 tagadennoù gouennelour a-enep Breizh evel houmañ]. {{Ping|Lekemok}}. A galon. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 11:19 (UTC)
:👋 War a seblant en deus C’ho-c’ho-c’ho kavet IPoù eus ar Roen-Uhel. Ouzhpennet am eus al lijorenn d’ar sil 5 (IPoù stanket), ret e vo dezhañ klask chomlec’hioù all evit kenderc’hel da c’hoariñ. Gwarezet am eus ar patrom. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 12:10 (UTC)
::Trugarez. Pebezh torr-revr ! [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 14:57 (UTC)
:::<q> Pebezh torr-revr ! </q> = 1 gunujenn = 1 sizhunvezh stankadur hervez ar reolenn nevez. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:890E:C600:7D57:BC59:BB28:2D97|2A01:CB08:890E:C600:7D57:BC59:BB28:2D97]] 29 Mez 2022 da 13:02 (UTC)
::::''Torr-revr'' n’eo ket a-walc’h evit un den a zo o paouez ober nazied gant an holl Vreizhiz, neuze e kinnigan stankañ Kadwalan evit ur badelezh negativel abalamour d’e nann-kunujenn. Ret e vo goulenn ouzh ar diorroerien ouzhpennañ an arc’hweladur-mañ d’ar meziant. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 13:44 (UTC)
== Gwarez ==
Emaon o paouez enrollañ un toullad modulennoù diwar ar wiki saoznek (da wiriañ marteze). Mat e vefe o damwareziñ marteze?--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 15:43 (UTC)
::Netra da welet met aon em eus na welfes ket div gemmennadenn kaset war un dro pe dost. Ur gudenn modulenn zo. [https://br.wikipedia.org/wiki/Bakteri#Framm_o_c'helligo%C3%B9 Kae da welet eno]. Dreist ma c'homprenezon eo. Kompren a ran e vank ur bajenn met n'on ket evit ober ar pezh a faot ma-unan. (N'eo ket me zo kaoz eus ar gudenn met dre ma oa liammet ar bajenn ouzh ur patrom emaon o paouez sevel e oan bet o welet). Joa--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 17:28 (UTC)
: Hervezon ne zlefe ur bajenn (patrom pe doare all) bezañ gwarezet nemet pa vez un abeg mat da soñjal e c’hellfe bezañ pal ur vandalerezh: pajennoù kemmet alies gant ur vandal, pajennoù lennet alies-kenañ, patromoù emframmet e kalz pajennoù (evel Patrom:Geolec'hiañ/Breizh). Dre vras e tlefe an IPoù gallout kemmañ tost pep tra. N’am eus ket sellet ouzh an holl batromoù krouet ganit (n’am eus ket kalz amzer er mare-mañ), ma gav dit e c’hellfe patromoù pe modulennoù zo bezañ ur pal mat evit ur vandal e c’hellez goulenn gwareziñ anezho.
: Mankout a rae [[Modulenn:Hatnote/styles.css|ur restr CSS]], ouzhpennet am eus anezhañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 07:33 (UTC)
::Trugarez evit ar fichennaoueg CSS. Evit ar patromoù hag ar modulennoù n'on ket ali ganit. Me a gav din e tlefe ar modulennoù bezañ gwarezet a-enep an IPoù dre ziouer. An neb en deus c'hoant da genlabourat en un doare sirius el live-se a c'hall krouiñ ur gont. Digoust, dizanv ha prim eo. E-mesk ar patromoù hag ar modulennoù ez eus ur bern zo gwarezet gant gwir abeg en holl wikipediaoù kuit ma c'hoarvezfe reuz abalamour d'ur fazi pe d'ar vandalerezh. Ha ken niverus omp e c'hall bezañ un disammm labour ivez betek-gouzout e vefe tagadennoù niverus. Doue ra viro... [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 11:23 (UTC)
:::Gallout a rafemp sevel reolennoù evit se (da skouer, damwareziñ an holl vodulennoù dre ziouer) met gwelloc’h e vefe kaozeal en davarn evit lezel an holl reiñ o ali, ha menegiñ ar verourien all. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 12:02 (UTC)
::::Da'm soñj e vefe un dra vat da vihanaat ar riskloù tagadennoù. Klaoustre, an dud a vez oc'h ober war-dro ar pennadoù evit ar mare n'int ket chalet gant ar modulennoù, pa ouzont petra eo. Ur mennozh mat eo ober anv eus an dra-se d'ar verourien all avat. Gwir. [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 14:18 (UTC)
Ober diouzh skouer ar wikioù bras all a-fet gwarez ar patromoù a yafe buanoc'h evit votiñ bewech. Re nebeut a dudu a vefe dedennet. Gallout a reer cheñch goude diouzh an ezhommoù--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 6 Gou 2022 da 17:31 (UTC)
==Skoazell==
Salud dit, skoazell a c'houlennan diganit ur wezh all evit ar patrom {{m|Side box}} a zeu moarvat eus ar [[modulenn:Side box|vodulenn side box]], daoust ma'z eo heñvel ar pajennoù e saozneg hag e brezhoneg. Lakaet e vez ar patrom war tu kleiz ar bajenn pa zlefe bezañ war an tu dehoù evel un infobox.
Ur gudenn all am eus evit ar patrom {{m|Implij Wikidata}} a gaven dedennus. Ouzhpenn ar gudenn lec'h er bajenn e teu poentoù doubl (* *) dirak an elfennoù meneget. N'ouzon ket eus pelec'h e teu. Marteze eus un ispatrom {{m|Side box}} pe {{m|Sister project}}, met ne welan ket e pelec'h rak heñvel int ouzh ar pezh zo graet e saozneg. Marteze e c'halli divankañ an traoù ? A galon--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 6 Gou 2022 da 17:32 (UTC)
:Digarez ac’hanon, met n’am eus ket amzer evit poent. Teurel a ran ur sell ouzh ar c’hemmoù diwezhañ ur wech en amzer evit adserriñ kaouidell CCC ma ’z eus ezhomm, ha setu. Muioc’h amzer a vo din diwezhatoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 10 Gou 2022 da 05:39 (UTC)
::{{ping|Kadwalan}} Mankout a rae stiloù e Common.css, ouzhpennet am eus anezho ha bremañ e teu brav an disoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:19 (UTC)
:::Un draig ouzhpenn: n’on ket sur eo ur soñj vat treiñ anvioù ar patromoù enporzhiet eus enwiki pe Commons. Gervel a ra patromoù zo patromoù all, ar memestra eo evit ar vodulennoù, ret e vefe treiñ traoù enno pep gwech. Dav e vo freskaat anezho diwezhatoc’h ivez, ha neuze, kavout pehini e brezhoneg zo pehini e saozneg… Gallout a reer ober gant adkasoù : '''Implij Wikidata''' a c’hellfe bezañ un adkas war-zu '''Uses Wikidata''', da skouer. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:23 (UTC)
==Panama==
Salud dit! Gwelet em eus 'peus cheñchet titl ar pennad [[Panama]] ([https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Panam%C3%A1&action=history]). "Hervez diviz ar gumuniezh" emezout. N'ouzon ket eus peseurt diviz e rez anv aze. Me ne'm eus gwelet nemet ur goulenn a-berzh un den : [[Implijer:Kadwalan]]. En amzer da zont e kav din e vefe mat gortoz e vefe meur a zen oc'h embann o soñj a-raok ober ur cheñchamant evel-se. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 10:53 (UTC)
:Salut dit. Kompren a rafen m’am befe gortozet div eur araok adenvel, met gortozet am eus muioc’h evit div sizhun. A-du e oa Y-M D (s.o. ar [[Kaozeal:Panama|bajenn gaozeal]]). Savet eo bet ar goulenn d’ar 6 a viz Gouere, a-walc’h amzer eo evit ma c’hell an holl a fell dezho reiñ o ali hen ober. A-hend all, pegeit e kinnigez gortoz? Tud zo ne fell ket dezho reiñ o ali, petra a ri? Div sizhun zo hir a-walc’h dija pa n’eus den ebet a-enep.
:Hag evel atav e c’hell pep tra graet amañ bezañ disc’hraet. Gallout a rez addigeriñ ar gaozeadenn ma fell dit. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 11:39 (UTC)
Hag ali YMD a oa bet roet e 2009. Evezhiadenn ebet a-raok ma hini, hag hini ebet war-lerc'h a gav din. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 12:31 (UTC)
==HTLM==
Gouzout a ran sevel pennadoù, met gerioù luc'haj zo hag a van digompren din : petra eo htlm, a zisplij kement? [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 18:16 (UTC)
7us7iborzi0746lcz8l5cfr11yxkq4d
2008650
2008640
2022-08-17T18:31:22Z
Huñvreüs
54570
/* HTLM */ Respont
wikitext
text/x-wiki
== Geriadur ar stlenneg ==
:Demat deoc'h,
:An darn vrasañ eus ar gerioù ho peus meneget a gavfet el levr [http://www.preder.net/index.php/br/embannaduriou/1373-geriadur-ar-stlenneg Geriadur ar stlenneg], savet gant [[Guy Étienne]] hag embannet e 1995 gant [http://www.preder.net/index.php/br/ Embannadurioù Preder].
:Estroc'h evit Preder zo dre ma c'haller kavout gerioù liammet ouzh ar stlenneg — « meziant » ha « reizhiad korvoiñ », da skouer — e ''[[Dictionnaire français-breton (Martial Ménard)]]'' embannet e 2012 koulz hag e TermOfis [[Ofis Publik ar Brezhoneg]].
:Ul liamm talvoudous all : [https://www.lexilogos.com/breton_dictionnaire.htm LEXILOGOS - Dictionnaire breton].
:Kalon vat deoc'h.--[[Implijer:Prieladkozh|Prieladkozh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Prieladkozh|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 09:03 (UTC)
::Ul levrig a bemzek pajenn — « [http://www.ofis-bzh.org/upload/travail_paragraphe/fichier/178fichier.pdf GERIAOUEG AN URZHIATAEREZH - VOCABULAIRE DE L'INFORMATIQUE] » an titl anezhañ — a oa bet embannet gant TermBret Ofis Publik ar Brezhoneg ivez, e miz Meurzh 2006.--[[Implijer:Prieladkozh|Prieladkozh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Prieladkozh|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 09:11 (UTC)
:::Trugarez dit, talvoudus eo an titouroù-mañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 10:31 (UTC)
:« Meziant » ha « reizhiad korvoiñ » zo bet iñvantet gant Preder ivez. « Lojisiel » ha « sistem a eksploatasion » an hini eo a zlefec'h utilizañ. [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]
::Fent Keriti? [[Implijer:Bianchi-Bihan|Bianchi-Bihan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihan|kaozeal]]) 6 Gou 2019 da 07:27 (UTC)
:: ''Mat an traoù ganeoc’h ? Fellout a ra din kaozeal ganeoc’h, displegañ perak n’on ket a-du ganeoc’h, klask un diskoulm hep distrujañ ar pezh graet ganeoc’h.'' Respontet am bije gant plijadur d’ar seurt-se a gemenadenn. N’ouzon ket petra eo fent Keriti, met gouzout a ran mat n’ez eus nemet un dra da ober gant [[Roñfl (kenrouedad)|roñfl]]ed : chom hep boueta anezho. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 6 Gou 2019 da 07:38 (UTC)
:« Meziant » zo bet krouet gant Guy Etienne e 1992 : http://deroff.ddns.net/korpuzn.php?A=meziant&B=LAVA+LAVAR&C=2&D=n [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]
:« Reizhiad » zo bet krouet gant Guy Etienne ivez, pa oa deskard : http://deroff.ddns.net/korpuzn.php?A=reizhiad%3Dforjadenn&B=LAVA+LAVAR&C=2&D=n [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]~
== Evezhiadenn ==
Demat dit, lennet em eus da gemennadenn war ma fajenn gaozeal hag en davarn met ne gomprenan ket ar pezh a fell dit a vefe reizhet ganin. A-hend-all, peogwir n'emaon ket oberiant war Wikpedia ken abaoe bloavezhioù bremañ dre ziouer a amzer e kav din e vije mat d'ar re a gemer perzh divizout dilenn merourien ouzhpenn. --[[Implijer:Fulup|Fulup]] ([[Kaozeadenn Implijer:Fulup|kaozeal]]) 8 Gou 2019 da 08:17 (UTC)
:Demat dit ha trugarez da vezañ respontet. Edon o klask sikour a-enep ar vandalerezh, met deuet eo tud ar ''small wikis monitoring team'' da reizhañ an traoù a-benn ar fin. N’ouzon ket petra a vo graet amañ e keñver ar verourien, dilennet re nevez pe graet hepto. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 8 Gou 2019 da 08:44 (UTC)
== stlenner ==
:Salud dit,
:Lenn 'c'haller : '''STLENNER''' /'stlɛnər/, var.-our /ʃtlenur/ g.-ion b.1 ''(néol.) informaticien,-ne'' e... [https://geriadurbrasfavereau.monsite-orange.fr/file/45be918e0374f582c8c9d7bc9aa10bf2.pdf geriadur enlinenn F. Favereau] ivez.
:A galon. :-)--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:B9CF:1CB2:4532:CC2A|2A01:CB08:8BB7:F100:B9CF:1CB2:4532:CC2A]] 18 Meu 2022 da 10:02 (UTC)
::Faziet eo FF, evel boaz.
::* 1964, Dafar 64, : "'''stlenner''' ag.& g., neb a stlenn; neb a ro da c'houzout, neb a ro keleier; [...]"
::* 1995, Geriadur an Armerzh : "informateur ◊ kelaouer g. ; '''stlenner''' g."
::[[Dibar:Degasadennoù/176.172.165.246|176.172.165.246]] 18 Meu 2022 da 10:38 (UTC)
::: Ha pa vefe an daou heñvelster, n’emañ ket aze an dalc’h. Gallout a ra pep hini krouiñ pajennoù nevez evel ma c’hell pep hini debriñ patatez pe garotez. Ma teufe un den bennak d’ur pred, hep debriñ pe fardañ boued, met nemet evit tennañ karotez ar re all ha lakaat patatez en o lec’h, ne soñjan ket e vefe an den-se degemeret mat. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Meu 2022 da 10:42 (UTC)
::::Poent e ve deoc'h kompren ar brezelig emañ FF o ren ouzh Preder abaoe ma voe skarzhet ganto e dibenn ar bloavezhioù 60. N'eo ket ar wech kentañ dezhañ kemer ur ger krouet gant Preder ha reiñ dezhañ ur ster all, evit ar blijadur da blantañ reuz er yezh. Breinet eo FF gant ar warizi. [[Dibar:Degasadennoù/176.164.244.188|176.164.244.188]] 18 Meu 2022 da 10:49 (UTC)
:::::N’ouzon ket piv en-deus aozet geriadur pe c’heriadur er bloavezhioù 60. Gouzout a ran ez eus tud amañ a ra pennadoù ha tud all a zeu evit plantañ ar reuz e degasadennoù ar re all hep kenlabourat, ha n’am eus ket c’hoant, pe ezhomm, gouzout hiroc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Meu 2022 da 13:19 (UTC)
== GS action ==
Hi, I blocked the IP you reported, and I protected the page for 3 days so it can be edit only by autoconfirmed user. Could you please tell me if also [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:64DD:D4CF:9696:FAC1|the other IP]] should be blocked for edit warring or not? Thanks --[[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:05 (UTC)
:Okay, fine. See you in 3 days ! [[Dibar:Degasadennoù/176.167.96.115|176.167.96.115]] 25 Meu 2022 da 17:06 (UTC)
: Hello, thanks. Please don’t block that other IP, it is another person well-known for contributing without an account but whose behaviour is not problematic. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:07 (UTC)
::Thanks :) So I will block only the first IP (who commented above) and their range if you agree! [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:08 (UTC)
:::👍 [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:09 (UTC)
::::Done. Thanks so much and write me if you need help :) [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:10 (UTC)
:::::Thanks, I will. And I hope we get to elect our own sysops so that this kind of behaviour can be handled locally. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:13 (UTC)
::::::Yes, I hope too :) For us is a bit difficult, because we don't know the language and the translator don't work on this project so we have to ask you or other user for information, but we are here to help you, until you will elect some local sysop :D [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:15 (UTC)
:::::::Consider that this IP is blocked for a week and is trying to evade block (as they did some days ago). If you see them again in this week please report it to me, so I will block the entire ranges they use, evading blocks is serious behavior. [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:20 (UTC)
:::::::: Noted. If you (or another global sysop or steward) speak French, you can try to use [https://www.fr.brezhoneg.bzh/42-traducteur-automatique.htm this automatic translator]. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:25 (UTC)
:::::::::Many thanks. I understand written French even if I don't speak it very well. It will be useful a lot :) Regards [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:30 (UTC)
== [[Alexandre Astier (filmaozer)|Alexandre Astier]] : un evezhiadenn dister ==
Demat, Graet 'peus gant ar patrom « {{Deiziad|16|Mezheven|1974}} » e-lec'h « [[16 a viz Mezheven]] [[1974]] » : domaj eo rak n'haller ket mont, war-eeun, da lenn e-barzh pajenn an deiziad war-bouez ar patrom kentañ. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:F57C:F3D9:D27E:275E|2A01:CB08:8BB7:F100:F57C:F3D9:D27E:275E]] 30 Meu 2022 da 12:40 (UTC)
: Gwir eo, moarvat e c’hellfe ar patrom bezañ gwellaet. Klask a rin hen ober, trugarez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 30 Meu 2022 da 12:44 (UTC)
:: Sellet am eus en-dro, ha ne welan ket an dalc’h. Kas a ra ar patrom Deiziad d’ar bajenn [[16 Mezheven]], a zo pal an adkas [[16 a viz Mezheven]] ivez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 30 Meu 2022 da 21:22 (UTC)
::: Ha ni ivez : ret 'oa ''klikañ'' war « 16 » e gwirionez ! Mat eo da c'houzout. Trugarez.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:61C8:5E57:1CE1:FC0D|2A01:CB08:8BB7:F100:61C8:5E57:1CE1:FC0D]] 31 Meu 2022 da 16:02 (UTC)
== Kempennadur ar pennad [[Forum]], a zo nac'het abalamour d'un <q> abuse 23 </q> ==
* N'on ket aotreet da enrollañ ar c'hemmoù niverus, nag er pennad, nag er poull-traezh, nag amañ zoken. Grit a garot. --[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:890E:C600:98DE:36DF:5855:6018|2A01:CB08:890E:C600:98DE:36DF:5855:6018]] 18 Ebr 2022 da 20:24 (UTC)
:Demat. Ur sil «hollek» eo hemañ, da lavarout eo, dont a ra eus an diazez Wikimedia ha n'eo ket eus ar Wikipedia brezhonek. N'on ket aotreet da welout ar munudoù, met gallout a ran goulenn ouzh an dud a ra war-dro ar siloù hollek. N'am eus ket amzer bremañ, met klask a rin gouzout pelec'h emañ an dalc'h. A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Ebr 2022 da 20:53 (UTC)
: N'ouzon kek hag-eñ e oa sklaer ar pezh am eus lavaret a-üs. Ur «sil» zo perzh eus ''AbuseFilter'', ar sil a-enep ar gwallimplij, ur meziant a zo perzh eus MediaWiki. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 19 Ebr 2022 da 05:55 (UTC)
:: Hervez an dud a ra war-dro ar siloù hollek eo reizhet ar sil-se bremañ, gallout a rit embann ho kemmoù. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Ebr 2022 da 16:18 (UTC)
==Liger-Atlantel==
Salud dit ! Displeget em eus ma soñj [[Kaozeadenn Rummad:Tourioù-tan e Liger-Atlantel|amañ]] diwar-benn implij ar ger-mell. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 22 Ebr 2022 da 15:04 (UTC)
: Trugarez da vezañ respontet. Goude ur sizunvezh hep respont war-bouez re Bianchi-Bihan ha Lekemok am boa kroget gant ar c’hemm a oa bet kinniget. Bremañ e soñjan echuiñ, da nebeutañ e vo ur stumm e lec’h daou evit ar rummadoù-se. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 22 Ebr 2022 da 15:14 (UTC)
== Liamm ==
Demat, [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Elon_Musk&diff=1989003&oldid=1988986 evel-mañ] e c’heller ober ul liamm davet ur bajenn gant un destenn all. A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Ebr 2022 da 12:04 (UTC)
:Salud deoc'h, N'eus ket ezhomm : adkaset e vez [[stadunanat]] da... [[Stadoù-Unanet Amerika]], ken eeun ha tra. Evel [[c'herentiad]] da g[[Kerentiad]]. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76|2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76]] 27 Ebr 2022 da 12:13 (UTC)
::Laosket am boa ur gemenadenn deoc’h peogwir e oa ruz al liamm, met goude bezañ adwelet, setu perak: skrivet ho poa ''stadudanat'' e lec’h ''stadunanat''. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Ebr 2022 da 12:21 (UTC)
:::Digudenn ha trugarez vras eus ho reizhadenn 'ta !--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76|2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76]] 27 Ebr 2022 da 12:24 (UTC)
==Disklêr==
Fazi ganin ! Ra vin digarezet. Un dra all zo : gwelet em eus e kaver ur [[:Rummad:Implijerien yue]] hag ur [[:Rummad:Implijerien zh-yue]], pa ne zlefe bezañ nemet unan, evel-just... N'ouzon ket penaos renkañ an dra-se. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 10:45 (UTC)
: Hervez a gomprenan eo bet kemmet '''zh-yue''' da '''yue''' er wiki saoznek, met chomet eo ar stumm kozh amañ. Er wiki gallek ne vez graet nemet gant '''yue'''. Notennet am eus ober ar c’hemm, trugarez evit an evezhiadenn. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 12:05 (UTC)
:: {{graet}} [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 17:03 (UTC)
== Rummad:Genadoù evned ==
Salud, Un dra iskis zo : bez' 'mañ ar pennad [[Acanthisittidae]] er rummad-mañ ! A galon.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:98ED:68B7:15C:7B97|2A01:CB08:8BB7:F100:98ED:68B7:15C:7B97]] 29 Ebr 2022 da 15:11 (UTC)
: Demat. Evel a welan, n'emañ ket ar '''pennad''' [[Acanthisittidae]] er rummad-mañ, met ar '''rummad''' [[:Rummad:Acanthisittidae]]. Gallout a rit kemm ar rummad evel ma vefe ur pennad, ha lakaat [[:Rummad:Kerentiadoù evned]] e le'ch [[:Rummad:Genadoù evned]]. Gwelloc'h din lezel ac'honoc'h hen ober peogwir n'ouzon mann ebet diwar-benn renkadur an evned. Lavarit din ma 'z eus ur gudenn bennak (ne vo ket kalz amzer din e-pad an dibenn-sizhun met dont a rin en-dro dilun da deuler ur sellad). A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Ebr 2022 da 15:23 (UTC)
::Diaes-kenañ eo klask displegañ 'pezh a c'hoarvez : it da lenn ar pennad ''[[Acanthisitta]]'' ha klikit war ar rummad Genadoù Evned (en traoñ d'ar bajenn) hag e welit ez eo meneget [[Acanthisittidae]] eno, 'pezh n'eo ket normal. Mar plij ganeoc'h, anat deomp--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:34C0:CA6A:6C5E:A0C3|2A01:CB08:8BB7:F100:34C0:CA6A:6C5E:A0C3]] 29 Ebr 2022 da 15:39 (UTC)
::: Graet am eus [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Rummad:Acanthisittidae&diff=1989462&oldid=1692615 ar c'hemm] a seblant din mat. Ma n'eo ket, n'eus nemet dizober ar c'hemm-mañ. Mont a ran kuit, digarezit ac'hanon, dont a rin en-dro dilun. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Ebr 2022 da 15:47 (UTC)
::::Reizhet eo. Trugarez deoc'h. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:E416:2E7B:A195:A52C|2A01:CB08:8BB7:F100:E416:2E7B:A195:A52C]] 29 Ebr 2022 da 16:03 (UTC)
== Brezelig embann ==
Salud dit. Lenn a ran 16 kemm d'an nebeutañ a-berzh an IP 94.238.208.166 (evezhiet dija hervez marilh ar sil a-enep ar gwall implij) evit plantañ e soñj e pennadoù zo d'ar 4 a viz Mae etre 21:02 ha 21:13 e-keit ha ma oad o komz eus reizh ar ger goursez skrivet er rummadoù war ar bajenn [[:Kaozeadenn Rummad:Izili ar Goursez]] a-raok ma vefe divizet tra pe dra. Degas a ra din soñj eus unan bennak er wiki, met piv? --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 4 Mae 2022 da 21:22 (UTC)
: An den a fell dezhañ degas predereg e lec’h n’eus ket ezhomm, ober gant geriadurioù Hemon hag ober goap ouzh re Favereau, hag all, hep derc’hel kont eus alioù ar re all e seurt ebet. Furoc’h eo bet abaoe mizvezh, met seblantout a ra bezañ echu ar prantad sioulder. Edo oc’h ober kement-se dija pa am eus krouet ma c’hont amañ. Splann eo ez eus un istor etrezañ ha Bianchi-Bihan, gallout a rez goulenn titouroù digantañ m’az peus c’hoant. Din ne ra vern piv eo er vuhez wir.
: Ne vo ket amzer din evit ober war e zro e-pad ar sizhun a zeu. Gallout a ri goulenn digant ar verourien all ma ’z eus ezhomm prennañ pajennoù pe stankañ e IPoù, pe digant ar stewarded ma ya an paotr-se da blantañ ar reuz pa vez an oadourien o labourat. Bremañ ez eus merourien oberiant met sklaer eo din e vefe gwelloc’h kaout muioc’h. Ma fell dit-te mont da verour en-dro e ouzez penaos ober. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 5 Mae 2022 da 06:48 (UTC)
::Gwarezet 'meus ar bajenn evit ar sizhun hag evezhiañ a ran obereoù an IP-se. Emichañs e c'hellimp kemer un diviz a-benn ur sizhun war jener ar ger evit br.wikipedia. [[File:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] <small>([[Kaozeadenn_Implijer:Lekemok|kaozeal]])</small> 5 Mae 2022 da 06:59 (UTC)
::: 👍 Graet am eus ar memes tra evit [[:Rummad:Izili ar C'hoursez]]. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 5 Mae 2022 da 07:04 (UTC)
== Kaozeal:Levrlennadurezh Virginia Woolf ==
Demat adarre, Ha roet 'poa hoc'h ali war ar goulenn savet gant ar merour [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] d'ar 26 a viz Ebrel diwezhañ ? Ne gav ket deomp. Ha koulskoude hor boa kiet da reizhañ ar peder c'hant pajenn ma kaved « levrlennadurezh » e-lec'h « levrlennadur » enno. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:9111:1036:D7B9:CD6|2A01:CB08:8BB7:F100:9111:1036:D7B9:CD6]] 17 Mae 2022 da 10:56 (UTC)
: Krouet am eus ur [[Wikipedia:Goulenn_adenvel#Levrlennadurezh_Virginia_Woolf_da_adenvel_Levrlennadur_Virginia_Woolf|goulenn adenvel]] evit lakaat ar goulenn war wel, evel-se e c’hello pep hini reiñ e soñj — pe chom hep ober, met chom hep klemmañ pa vo adanvet ar pennad. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Mae 2022 da 11:27 (UTC)
::Trugarez deoc'h.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 12:51 (UTC)
:::Mar n'emaomp ket o faziañ n'hoc'h eus ket roet hoc'h ali.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D409:E281:15F6:A974|2A01:CB08:8BB7:F100:D409:E281:15F6:A974]] 20 Mae 2022 da 13:07 (UTC)
:::: {{graet}} A-walc’h alioù a-du a oa hag hini ebet a-enep, neuze am eus adanvet ar pennad. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 15:22 (UTC)
== [[Kerrain]] ==
Kazuz --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 10:58 (UTC)
: {{ping|Lekemok}} Ha soñjal a ra dit e '''komañs''' C’ho-c’ho-c’ho, goude bezañ bet am emzalc’h-mañ abaoe ouzhpenn dek vloaz, [https://br.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn#C%E2%80%99ha-c%E2%80%99ha-c%E2%80%99ha ''da vezañ tagus'']? Krouiñ ur pennad trollus hag embann anv gwir un implijer a zo a-walc’h evit bezañ skarzhet kuit eus wikioù all, ma fell dit displegañ peogwir n’eo ket en hor wiki on intereset. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 11:55 (UTC)
::Ne gomprenan seurt. Votet em eus a-du. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:37 (UTC)
::: Ya, evit Lekemok e oa ar gemennadenn. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:38 (UTC)
::Ma sellez mat ouzh va istorig e weli ne oant bet oberiant atav e-pad an dek vloaz tremenet, evit gwir n'em boa ket taolet pleg eus displijadurioù ar paotr-se gant ar galleg a-raok nevez zo. Aes e oa din soñj e komañse da vezañ tagus, hep mont re bell ganti avat. Embann anvioù an implijerien zo ul linenn-ruz avat evel just : m'az peus ostilhoù efedus da herzel outañ d'ober e reuz, a-du on e vijent lakaet e plas. [[File:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] <small>([[Kaozeadenn_Implijer:Lekemok|kaozeal]])</small> 20 Mae 2022 da 15:07 (UTC)
::: Ne oan ket amañ kennebeut, un nebeut arkeologiezh am eus graet. Met diezhomm eo mont pell evit gwelout eo boazet chom hep doujañ d’ar reolennoù. Sell ouzh istor [[Go (lavar programmiñ)]] da skouer: dont a ra C’ho-c’ho-c’ho da lakaat e c’heriaoueg hep komz, ober a ra gant meur a chomlec’h IP evit mont hebiou d’ar stankadenn, hag all.
::: Emaon o soñjal e daou venveg: unan am eus gwellaet abaoe ur prantadig amzer hag unan all da vezañ aozet. Ar pal zo mirout anezhañ da zegas kemmoù hep serriñ ar wiki d’an IPoù all. Displegañ a rin ar munudoù dit. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 15:40 (UTC)
:::: Ha pet den teus laket er spontailhig emaout o hejañ evel-se ? Ugent ? Tregont ? Kement hini na ra ket gant geriaoueg ofisiel an Ofis, moarvat. [[Dibar:Degasadennoù/2A02:6080:0:0:0:1:1081:A2D5|2A02:6080:0:0:0:1:1081:A2D5]] 20 Mae 2022 da 16:15 (UTC)
::::: E seurt ebet. N’eo ket aes bezañ dibabet ganin evit spontailhig, me a lavar dit. Ret eo kunujenniñ ar gumuniezh, mont a-enep da reolennoù ar wiki, trollañ, pe roñflañ, pe an daou, degas kemmoù hep kenasant, kunujenniñ ac’hanon, embann titouroù prevez un den hep e asant, mont e-enep da reolennoù diazez Wikimedia, bezañ stanket ha mont hebioù d’ar stankadenn, kunujenniñ tud meta, chom hep derc’hel kont eus alioù ar re all, kunujenniñ, hag hen ober e-pad bloavezhioù (meneget am eus «kunujenniñ»?). N’eus nemet sportourien a live uhel a c’hell ober kement-se, ha n’on ket sur eo posubl hep doperezh. Evit poent n’am eus kavet nemet unan, hag emichañs ne vo hini all ebet. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 17:28 (UTC)
ok. Kerrain n'eo nemet un anv familh. N'on ket direnket gant se met skrivañ a ra forzh petra a ret e vo da unan bennak tremen war e lerc'h --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:41 (UTC)
: Hag ar pezh skrivet gantañ er bajenn gaozeal? Sell ouzh [[:en:Wikipedia:Harassment#Posting_of_personal_information|WP:DOX]], da skouer. Ne welan ket penaos e c'hellfe bezañ sklaeroc'h: '''attempted outing is sufficient grounds for an immediate block'''. Graet en deus kement-se meur a wech dija. Diverket am eus an titouroù prevez evit ar wech-mañ, met sklaer eo din n’on ket evit naetaat pep tra dre zorn. Ma kendalc’h C’ho-c’ho-c’ho gant e emzalc’h e rin gant benvegoù efedusoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 13:27 (UTC)
::Ar pezh 'teus diverket a oa ur choari all. Ne raen anv nemet eus ar pennad [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 16:24 (UTC)
{{ping|Huñvreüs}} Demat, Lezit ac'hanomp da gompren. Emaoc'h o paouez skrivañ « [...] embann anv gwir un implijer a zo a-walc’h evit bezañ skarzhet kuit eus wikioù all, [...]. » : pezh a dalv eo difennet-groñs hen ober amañ ? Se an hini eo ? A galon.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 12:49 (UTC)
: Menegiñ a ran ar reolenn-mañ, eus wikioù all, evit diskouez n’on ket an hini nemetañ gant ar soñj-mañ. E touesk ar [[Wikipedia:Pemp_pennreolenn_ar_Wikipedia|pemp pennreolenn]] e kaver: '''doujañ d'an implijerion/ezed all'''. Evel-just n’eo ket doujus embann titouroù prevez un implijer all, din n’eus ket ezhomm eus ur reolenn a-ratozh. Pa deu unan bennak da gac’hat war leur un ti, ne lezer ket anezhañ hen ober peogwir n’eus skritell ebet a-enep an dra resis-mañ: ne asanter ket an emzalc’h-mañ, pik echu.
: Hag evel-just e ouzan ez eus bet kudennoù a-raok ma oan oberiant. Trist eo met n’am eus mekanik-amzer ebet. Ober a ran war-dro ar c’hudennoù a welan en amzer-vremañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 13:27 (UTC)
::Notennet-kaer eo ! [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 13:29 (UTC)
== Translatewiki ==
Emaon o klask cheñch un droidigezh [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&showMessage=semiprotectedpagewarning&group=core&language=br&filter=&optional=1&action=translate amañ]. Ret eo kaout ar gwirioù merour avat. Mankout a ra ar verb gallout en droidigezh. Gallout a rez ober ? Setu an destenn da cheñch : "implijerien bet krouet ur gont ganto a kemmañ anezhi. Kasadenn ziwezhañ ar marilh zo diskouezet amañ a-is evel dave :". Skrivañ "implijerien bet krouet ur gont ganto a '''c'hall''' kemmañ anezhi. Kasadenn ziwezhañ ar marilh zo diskouezet amañ a-is evel dave :". A galon --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:19 (UTC)
: {{graet}} N’on ket merour war Translatewiki, met ret eo bezañ lakaet da «droer» evit gallout treiñ. Goulennet am eus penaos ober evit ma vo roet ar gwirioù-mañ dit, sur a-walc’h am eus graet kement-se en amzer dremenet met n’am eus ket soñj ken. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:31 (UTC)
:: {{ping|Kadwalan}} [https://translatewiki.net/wiki/User:Amire80 Amir] en deus lakaet ac’hanout da droer, war a seblant. Ober a rez gant ar gont Translatewiki '''Kadwalan''' pe '''Kadwallan'''? [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:58 (UTC)
Trugarez. Troet em eus un nebeud traoù, Se zo kaoz marteze. Ret eo bet din sevel un eil kont gant un eil l abalamour ma ne'm boa ket soñj eus ma ger-tremen.--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 13:14 (UTC)
== Ur goulennig ==
:Demat deoc'h,
:Dec'h ho poa skrivet : « [...]. Marteze e vo [[Implijerez:Kevregourez|Kevregourez]] laouen da c’houzout an dra-se, gallout a reer lezel ur gemmenadenn war [[Kaozeadenn implijerez:Kevregourez|he fajenn gaozeal]]. » [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_22,_bloaz_2022&diff=next&oldid=1996988 amañ].
:Ha gall' 'rafec'h displegañ petra 'dalv an evezhiadenn ''iskis''-mañ, mar plij ganeoc'h ? Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:6D49:DBA3:A7C4:3151|2A01:CB08:8BB7:F100:6D49:DBA3:A7C4:3151]] 3 Mez 2022 da 13:35 (UTC)
:: Demat,
:: Edon o paouez displegañ penaos e c’heller ober gant esaouenoù anv an implijerezed er furm gwregel bremañ. Neuze em eus meneget an holl implijerezed a ouzan a ra gant ar furm gwregel evit reiñ dezho da c’houzout e c’hellont hen ober, ha graet am eus gant an esaouenoù anv en o furm gwregel. Sed amañ roll klok an implijerezed-mañ: Kevregourez. Emichañs e vo re all war-lerc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 14:49 (UTC)
:::Sklaer eo. Trugarez. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:CC80:74F2:AA37:623D|2A01:CB08:8BB7:F100:CC80:74F2:AA37:623D]] 3 Mez 2022 da 14:52 (UTC)
::::{{ping|Huñvreüs}}Un draig all c'hoazh : petra 'dalv ''esaouenoù anv'' 'ta ? :-(--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:FC51:88C4:1DFA:AD10|2A01:CB08:8BB7:F100:FC51:88C4:1DFA:AD10]] 3 Mez 2022 da 17:08 (UTC)
:::::En anv klok ur bajenn, evel '''Implijer:Huñvreüs''' da skouer, ez eus daou dra: an esaouenn anv ('''Implijer''') hag anv ar bajenn ('''Huñvreüs'''). An esaouenn anv zo ul lec’h ma vez renket pajennoù: pajennoù implijerien en esaouenn anv '''Implijer''', pajennoù evit ober war-dro ar wiki en esaouenn anv '''Wikipedia''' (da skouer : [[Wikipedia:Kumuniezh/An davarn]]), hag all. Ar pennadoù, evel [[Evn]], zo en esaouenn anv pennañ, n’eo ket meneget. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 20:41 (UTC)
:Meur a anv all zo bet d'an den a lakaas an anv Kevregourez war ar renk da vout merour/ez : darn a oa gourel, darn ne oant ket. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 16:47 (UTC)
:: N’am eus ket disoñjet [https://br.wikipedia.org/w/index.php?diff=1983113&oldid=1983103&title=Wikipedia:Kumuniezh/votadeg_evit_merourien_Ebrel_2022&diffmode=source an dra-mañ]. Keit ma ne vez ket klasket ober un dra bennak difennet, ne welan ket perak e klaskfen gouzout hiroc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 20:41 (UTC)
==Skoazell==
Salud dit, marteze e vefes barrek da ziluziañ ar gudenn deskrivet [[Kaozeadenn Implijer:Llywelyn2000#Template Wikidata|eno]]--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 10 Mez 2022 da 12:10 (UTC)
: 👋 N’am eus ket amzer evit poent, met dont a rin en-dro da welout diwezhatoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 12 Mez 2022 da 16:23 (UTC)
::{{ping|Kadwalan}} War a seblant ez a mat an traoù en-dro bremañ gant ar patromoù-mañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:05 (UTC)
==Vandalerezh==
Salud dit. Me gav din e vefe mat gwareziñ ar [[:Patrom:Geolec'hiañ/Breizh]] a-enep an IPoù rak dre ziv wezh em eus disc'hraet [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Patrom:Geolec%27hia%C3%B1/Breizh&diff=next&oldid=2000559 tagadennoù gouennelour a-enep Breizh evel houmañ]. {{Ping|Lekemok}}. A galon. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 11:19 (UTC)
:👋 War a seblant en deus C’ho-c’ho-c’ho kavet IPoù eus ar Roen-Uhel. Ouzhpennet am eus al lijorenn d’ar sil 5 (IPoù stanket), ret e vo dezhañ klask chomlec’hioù all evit kenderc’hel da c’hoariñ. Gwarezet am eus ar patrom. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 12:10 (UTC)
::Trugarez. Pebezh torr-revr ! [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 14:57 (UTC)
:::<q> Pebezh torr-revr ! </q> = 1 gunujenn = 1 sizhunvezh stankadur hervez ar reolenn nevez. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:890E:C600:7D57:BC59:BB28:2D97|2A01:CB08:890E:C600:7D57:BC59:BB28:2D97]] 29 Mez 2022 da 13:02 (UTC)
::::''Torr-revr'' n’eo ket a-walc’h evit un den a zo o paouez ober nazied gant an holl Vreizhiz, neuze e kinnigan stankañ Kadwalan evit ur badelezh negativel abalamour d’e nann-kunujenn. Ret e vo goulenn ouzh ar diorroerien ouzhpennañ an arc’hweladur-mañ d’ar meziant. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 13:44 (UTC)
== Gwarez ==
Emaon o paouez enrollañ un toullad modulennoù diwar ar wiki saoznek (da wiriañ marteze). Mat e vefe o damwareziñ marteze?--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 15:43 (UTC)
::Netra da welet met aon em eus na welfes ket div gemmennadenn kaset war un dro pe dost. Ur gudenn modulenn zo. [https://br.wikipedia.org/wiki/Bakteri#Framm_o_c'helligo%C3%B9 Kae da welet eno]. Dreist ma c'homprenezon eo. Kompren a ran e vank ur bajenn met n'on ket evit ober ar pezh a faot ma-unan. (N'eo ket me zo kaoz eus ar gudenn met dre ma oa liammet ar bajenn ouzh ur patrom emaon o paouez sevel e oan bet o welet). Joa--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 17:28 (UTC)
: Hervezon ne zlefe ur bajenn (patrom pe doare all) bezañ gwarezet nemet pa vez un abeg mat da soñjal e c’hellfe bezañ pal ur vandalerezh: pajennoù kemmet alies gant ur vandal, pajennoù lennet alies-kenañ, patromoù emframmet e kalz pajennoù (evel Patrom:Geolec'hiañ/Breizh). Dre vras e tlefe an IPoù gallout kemmañ tost pep tra. N’am eus ket sellet ouzh an holl batromoù krouet ganit (n’am eus ket kalz amzer er mare-mañ), ma gav dit e c’hellfe patromoù pe modulennoù zo bezañ ur pal mat evit ur vandal e c’hellez goulenn gwareziñ anezho.
: Mankout a rae [[Modulenn:Hatnote/styles.css|ur restr CSS]], ouzhpennet am eus anezhañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 07:33 (UTC)
::Trugarez evit ar fichennaoueg CSS. Evit ar patromoù hag ar modulennoù n'on ket ali ganit. Me a gav din e tlefe ar modulennoù bezañ gwarezet a-enep an IPoù dre ziouer. An neb en deus c'hoant da genlabourat en un doare sirius el live-se a c'hall krouiñ ur gont. Digoust, dizanv ha prim eo. E-mesk ar patromoù hag ar modulennoù ez eus ur bern zo gwarezet gant gwir abeg en holl wikipediaoù kuit ma c'hoarvezfe reuz abalamour d'ur fazi pe d'ar vandalerezh. Ha ken niverus omp e c'hall bezañ un disammm labour ivez betek-gouzout e vefe tagadennoù niverus. Doue ra viro... [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 11:23 (UTC)
:::Gallout a rafemp sevel reolennoù evit se (da skouer, damwareziñ an holl vodulennoù dre ziouer) met gwelloc’h e vefe kaozeal en davarn evit lezel an holl reiñ o ali, ha menegiñ ar verourien all. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 12:02 (UTC)
::::Da'm soñj e vefe un dra vat da vihanaat ar riskloù tagadennoù. Klaoustre, an dud a vez oc'h ober war-dro ar pennadoù evit ar mare n'int ket chalet gant ar modulennoù, pa ouzont petra eo. Ur mennozh mat eo ober anv eus an dra-se d'ar verourien all avat. Gwir. [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 14:18 (UTC)
Ober diouzh skouer ar wikioù bras all a-fet gwarez ar patromoù a yafe buanoc'h evit votiñ bewech. Re nebeut a dudu a vefe dedennet. Gallout a reer cheñch goude diouzh an ezhommoù--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 6 Gou 2022 da 17:31 (UTC)
==Skoazell==
Salud dit, skoazell a c'houlennan diganit ur wezh all evit ar patrom {{m|Side box}} a zeu moarvat eus ar [[modulenn:Side box|vodulenn side box]], daoust ma'z eo heñvel ar pajennoù e saozneg hag e brezhoneg. Lakaet e vez ar patrom war tu kleiz ar bajenn pa zlefe bezañ war an tu dehoù evel un infobox.
Ur gudenn all am eus evit ar patrom {{m|Implij Wikidata}} a gaven dedennus. Ouzhpenn ar gudenn lec'h er bajenn e teu poentoù doubl (* *) dirak an elfennoù meneget. N'ouzon ket eus pelec'h e teu. Marteze eus un ispatrom {{m|Side box}} pe {{m|Sister project}}, met ne welan ket e pelec'h rak heñvel int ouzh ar pezh zo graet e saozneg. Marteze e c'halli divankañ an traoù ? A galon--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 6 Gou 2022 da 17:32 (UTC)
:Digarez ac’hanon, met n’am eus ket amzer evit poent. Teurel a ran ur sell ouzh ar c’hemmoù diwezhañ ur wech en amzer evit adserriñ kaouidell CCC ma ’z eus ezhomm, ha setu. Muioc’h amzer a vo din diwezhatoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 10 Gou 2022 da 05:39 (UTC)
::{{ping|Kadwalan}} Mankout a rae stiloù e Common.css, ouzhpennet am eus anezho ha bremañ e teu brav an disoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:19 (UTC)
:::Un draig ouzhpenn: n’on ket sur eo ur soñj vat treiñ anvioù ar patromoù enporzhiet eus enwiki pe Commons. Gervel a ra patromoù zo patromoù all, ar memestra eo evit ar vodulennoù, ret e vefe treiñ traoù enno pep gwech. Dav e vo freskaat anezho diwezhatoc’h ivez, ha neuze, kavout pehini e brezhoneg zo pehini e saozneg… Gallout a reer ober gant adkasoù : '''Implij Wikidata''' a c’hellfe bezañ un adkas war-zu '''Uses Wikidata''', da skouer. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:23 (UTC)
==Panama==
Salud dit! Gwelet em eus 'peus cheñchet titl ar pennad [[Panama]] ([https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Panam%C3%A1&action=history]). "Hervez diviz ar gumuniezh" emezout. N'ouzon ket eus peseurt diviz e rez anv aze. Me ne'm eus gwelet nemet ur goulenn a-berzh un den : [[Implijer:Kadwalan]]. En amzer da zont e kav din e vefe mat gortoz e vefe meur a zen oc'h embann o soñj a-raok ober ur cheñchamant evel-se. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 10:53 (UTC)
:Salut dit. Kompren a rafen m’am befe gortozet div eur araok adenvel, met gortozet am eus muioc’h evit div sizhun. A-du e oa Y-M D (s.o. ar [[Kaozeal:Panama|bajenn gaozeal]]). Savet eo bet ar goulenn d’ar 6 a viz Gouere, a-walc’h amzer eo evit ma c’hell an holl a fell dezho reiñ o ali hen ober. A-hend all, pegeit e kinnigez gortoz? Tud zo ne fell ket dezho reiñ o ali, petra a ri? Div sizhun zo hir a-walc’h dija pa n’eus den ebet a-enep.
:Hag evel atav e c’hell pep tra graet amañ bezañ disc’hraet. Gallout a rez addigeriñ ar gaozeadenn ma fell dit. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 11:39 (UTC)
Hag ali YMD a oa bet roet e 2009. Evezhiadenn ebet a-raok ma hini, hag hini ebet war-lerc'h a gav din. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 12:31 (UTC)
==HTLM==
Gouzout a ran sevel pennadoù, met gerioù luc'haj zo hag a van digompren din : petra eo htlm, a zisplij kement? [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 18:16 (UTC)
:[[HTML]] zo al lavar balizennoù implijet evit ober pajennoù web. Pa aozer pennadoù amañ e vezont troet da HTML gant ar meziant Mediawiki. Peurliesañ e vez diezhomm lakaat balizennoù HTML en ur bajenn. Da skouer, e lec’h lakaat <nowiki><br></nowiki> e fin ul linenn, n’eus nemet lakaat ul linenn goullo. Pe e lec’h ober gant ar valizenn HTML <nowiki><hr></nowiki> eo gwelloc’h implijout ----. Dre vras e tlefe bezañ « kuzhet » ar balizennoù er pennadoù, pa vez ezhomm anezho eo gwelloc’h lakaat anezho e patromoù. Ma ne rez morse gant traoù etre < ha >, emañ mat an traoù. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 18:31 (UTC)
ti1eijxe0y1enlt58dyjtddn460em3x
2008680
2008650
2022-08-17T18:51:11Z
Bianchi-Bihanig
68941
/* HTLM */
wikitext
text/x-wiki
== Geriadur ar stlenneg ==
:Demat deoc'h,
:An darn vrasañ eus ar gerioù ho peus meneget a gavfet el levr [http://www.preder.net/index.php/br/embannaduriou/1373-geriadur-ar-stlenneg Geriadur ar stlenneg], savet gant [[Guy Étienne]] hag embannet e 1995 gant [http://www.preder.net/index.php/br/ Embannadurioù Preder].
:Estroc'h evit Preder zo dre ma c'haller kavout gerioù liammet ouzh ar stlenneg — « meziant » ha « reizhiad korvoiñ », da skouer — e ''[[Dictionnaire français-breton (Martial Ménard)]]'' embannet e 2012 koulz hag e TermOfis [[Ofis Publik ar Brezhoneg]].
:Ul liamm talvoudous all : [https://www.lexilogos.com/breton_dictionnaire.htm LEXILOGOS - Dictionnaire breton].
:Kalon vat deoc'h.--[[Implijer:Prieladkozh|Prieladkozh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Prieladkozh|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 09:03 (UTC)
::Ul levrig a bemzek pajenn — « [http://www.ofis-bzh.org/upload/travail_paragraphe/fichier/178fichier.pdf GERIAOUEG AN URZHIATAEREZH - VOCABULAIRE DE L'INFORMATIQUE] » an titl anezhañ — a oa bet embannet gant TermBret Ofis Publik ar Brezhoneg ivez, e miz Meurzh 2006.--[[Implijer:Prieladkozh|Prieladkozh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Prieladkozh|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 09:11 (UTC)
:::Trugarez dit, talvoudus eo an titouroù-mañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 10:31 (UTC)
:« Meziant » ha « reizhiad korvoiñ » zo bet iñvantet gant Preder ivez. « Lojisiel » ha « sistem a eksploatasion » an hini eo a zlefec'h utilizañ. [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]
::Fent Keriti? [[Implijer:Bianchi-Bihan|Bianchi-Bihan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihan|kaozeal]]) 6 Gou 2019 da 07:27 (UTC)
:: ''Mat an traoù ganeoc’h ? Fellout a ra din kaozeal ganeoc’h, displegañ perak n’on ket a-du ganeoc’h, klask un diskoulm hep distrujañ ar pezh graet ganeoc’h.'' Respontet am bije gant plijadur d’ar seurt-se a gemenadenn. N’ouzon ket petra eo fent Keriti, met gouzout a ran mat n’ez eus nemet un dra da ober gant [[Roñfl (kenrouedad)|roñfl]]ed : chom hep boueta anezho. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 6 Gou 2019 da 07:38 (UTC)
:« Meziant » zo bet krouet gant Guy Etienne e 1992 : http://deroff.ddns.net/korpuzn.php?A=meziant&B=LAVA+LAVAR&C=2&D=n [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]
:« Reizhiad » zo bet krouet gant Guy Etienne ivez, pa oa deskard : http://deroff.ddns.net/korpuzn.php?A=reizhiad%3Dforjadenn&B=LAVA+LAVAR&C=2&D=n [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]~
== Evezhiadenn ==
Demat dit, lennet em eus da gemennadenn war ma fajenn gaozeal hag en davarn met ne gomprenan ket ar pezh a fell dit a vefe reizhet ganin. A-hend-all, peogwir n'emaon ket oberiant war Wikpedia ken abaoe bloavezhioù bremañ dre ziouer a amzer e kav din e vije mat d'ar re a gemer perzh divizout dilenn merourien ouzhpenn. --[[Implijer:Fulup|Fulup]] ([[Kaozeadenn Implijer:Fulup|kaozeal]]) 8 Gou 2019 da 08:17 (UTC)
:Demat dit ha trugarez da vezañ respontet. Edon o klask sikour a-enep ar vandalerezh, met deuet eo tud ar ''small wikis monitoring team'' da reizhañ an traoù a-benn ar fin. N’ouzon ket petra a vo graet amañ e keñver ar verourien, dilennet re nevez pe graet hepto. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 8 Gou 2019 da 08:44 (UTC)
== stlenner ==
:Salud dit,
:Lenn 'c'haller : '''STLENNER''' /'stlɛnər/, var.-our /ʃtlenur/ g.-ion b.1 ''(néol.) informaticien,-ne'' e... [https://geriadurbrasfavereau.monsite-orange.fr/file/45be918e0374f582c8c9d7bc9aa10bf2.pdf geriadur enlinenn F. Favereau] ivez.
:A galon. :-)--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:B9CF:1CB2:4532:CC2A|2A01:CB08:8BB7:F100:B9CF:1CB2:4532:CC2A]] 18 Meu 2022 da 10:02 (UTC)
::Faziet eo FF, evel boaz.
::* 1964, Dafar 64, : "'''stlenner''' ag.& g., neb a stlenn; neb a ro da c'houzout, neb a ro keleier; [...]"
::* 1995, Geriadur an Armerzh : "informateur ◊ kelaouer g. ; '''stlenner''' g."
::[[Dibar:Degasadennoù/176.172.165.246|176.172.165.246]] 18 Meu 2022 da 10:38 (UTC)
::: Ha pa vefe an daou heñvelster, n’emañ ket aze an dalc’h. Gallout a ra pep hini krouiñ pajennoù nevez evel ma c’hell pep hini debriñ patatez pe garotez. Ma teufe un den bennak d’ur pred, hep debriñ pe fardañ boued, met nemet evit tennañ karotez ar re all ha lakaat patatez en o lec’h, ne soñjan ket e vefe an den-se degemeret mat. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Meu 2022 da 10:42 (UTC)
::::Poent e ve deoc'h kompren ar brezelig emañ FF o ren ouzh Preder abaoe ma voe skarzhet ganto e dibenn ar bloavezhioù 60. N'eo ket ar wech kentañ dezhañ kemer ur ger krouet gant Preder ha reiñ dezhañ ur ster all, evit ar blijadur da blantañ reuz er yezh. Breinet eo FF gant ar warizi. [[Dibar:Degasadennoù/176.164.244.188|176.164.244.188]] 18 Meu 2022 da 10:49 (UTC)
:::::N’ouzon ket piv en-deus aozet geriadur pe c’heriadur er bloavezhioù 60. Gouzout a ran ez eus tud amañ a ra pennadoù ha tud all a zeu evit plantañ ar reuz e degasadennoù ar re all hep kenlabourat, ha n’am eus ket c’hoant, pe ezhomm, gouzout hiroc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Meu 2022 da 13:19 (UTC)
== GS action ==
Hi, I blocked the IP you reported, and I protected the page for 3 days so it can be edit only by autoconfirmed user. Could you please tell me if also [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:64DD:D4CF:9696:FAC1|the other IP]] should be blocked for edit warring or not? Thanks --[[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:05 (UTC)
:Okay, fine. See you in 3 days ! [[Dibar:Degasadennoù/176.167.96.115|176.167.96.115]] 25 Meu 2022 da 17:06 (UTC)
: Hello, thanks. Please don’t block that other IP, it is another person well-known for contributing without an account but whose behaviour is not problematic. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:07 (UTC)
::Thanks :) So I will block only the first IP (who commented above) and their range if you agree! [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:08 (UTC)
:::👍 [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:09 (UTC)
::::Done. Thanks so much and write me if you need help :) [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:10 (UTC)
:::::Thanks, I will. And I hope we get to elect our own sysops so that this kind of behaviour can be handled locally. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:13 (UTC)
::::::Yes, I hope too :) For us is a bit difficult, because we don't know the language and the translator don't work on this project so we have to ask you or other user for information, but we are here to help you, until you will elect some local sysop :D [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:15 (UTC)
:::::::Consider that this IP is blocked for a week and is trying to evade block (as they did some days ago). If you see them again in this week please report it to me, so I will block the entire ranges they use, evading blocks is serious behavior. [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:20 (UTC)
:::::::: Noted. If you (or another global sysop or steward) speak French, you can try to use [https://www.fr.brezhoneg.bzh/42-traducteur-automatique.htm this automatic translator]. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:25 (UTC)
:::::::::Many thanks. I understand written French even if I don't speak it very well. It will be useful a lot :) Regards [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:30 (UTC)
== [[Alexandre Astier (filmaozer)|Alexandre Astier]] : un evezhiadenn dister ==
Demat, Graet 'peus gant ar patrom « {{Deiziad|16|Mezheven|1974}} » e-lec'h « [[16 a viz Mezheven]] [[1974]] » : domaj eo rak n'haller ket mont, war-eeun, da lenn e-barzh pajenn an deiziad war-bouez ar patrom kentañ. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:F57C:F3D9:D27E:275E|2A01:CB08:8BB7:F100:F57C:F3D9:D27E:275E]] 30 Meu 2022 da 12:40 (UTC)
: Gwir eo, moarvat e c’hellfe ar patrom bezañ gwellaet. Klask a rin hen ober, trugarez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 30 Meu 2022 da 12:44 (UTC)
:: Sellet am eus en-dro, ha ne welan ket an dalc’h. Kas a ra ar patrom Deiziad d’ar bajenn [[16 Mezheven]], a zo pal an adkas [[16 a viz Mezheven]] ivez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 30 Meu 2022 da 21:22 (UTC)
::: Ha ni ivez : ret 'oa ''klikañ'' war « 16 » e gwirionez ! Mat eo da c'houzout. Trugarez.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:61C8:5E57:1CE1:FC0D|2A01:CB08:8BB7:F100:61C8:5E57:1CE1:FC0D]] 31 Meu 2022 da 16:02 (UTC)
== Kempennadur ar pennad [[Forum]], a zo nac'het abalamour d'un <q> abuse 23 </q> ==
* N'on ket aotreet da enrollañ ar c'hemmoù niverus, nag er pennad, nag er poull-traezh, nag amañ zoken. Grit a garot. --[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:890E:C600:98DE:36DF:5855:6018|2A01:CB08:890E:C600:98DE:36DF:5855:6018]] 18 Ebr 2022 da 20:24 (UTC)
:Demat. Ur sil «hollek» eo hemañ, da lavarout eo, dont a ra eus an diazez Wikimedia ha n'eo ket eus ar Wikipedia brezhonek. N'on ket aotreet da welout ar munudoù, met gallout a ran goulenn ouzh an dud a ra war-dro ar siloù hollek. N'am eus ket amzer bremañ, met klask a rin gouzout pelec'h emañ an dalc'h. A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Ebr 2022 da 20:53 (UTC)
: N'ouzon kek hag-eñ e oa sklaer ar pezh am eus lavaret a-üs. Ur «sil» zo perzh eus ''AbuseFilter'', ar sil a-enep ar gwallimplij, ur meziant a zo perzh eus MediaWiki. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 19 Ebr 2022 da 05:55 (UTC)
:: Hervez an dud a ra war-dro ar siloù hollek eo reizhet ar sil-se bremañ, gallout a rit embann ho kemmoù. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Ebr 2022 da 16:18 (UTC)
==Liger-Atlantel==
Salud dit ! Displeget em eus ma soñj [[Kaozeadenn Rummad:Tourioù-tan e Liger-Atlantel|amañ]] diwar-benn implij ar ger-mell. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 22 Ebr 2022 da 15:04 (UTC)
: Trugarez da vezañ respontet. Goude ur sizunvezh hep respont war-bouez re Bianchi-Bihan ha Lekemok am boa kroget gant ar c’hemm a oa bet kinniget. Bremañ e soñjan echuiñ, da nebeutañ e vo ur stumm e lec’h daou evit ar rummadoù-se. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 22 Ebr 2022 da 15:14 (UTC)
== Liamm ==
Demat, [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Elon_Musk&diff=1989003&oldid=1988986 evel-mañ] e c’heller ober ul liamm davet ur bajenn gant un destenn all. A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Ebr 2022 da 12:04 (UTC)
:Salud deoc'h, N'eus ket ezhomm : adkaset e vez [[stadunanat]] da... [[Stadoù-Unanet Amerika]], ken eeun ha tra. Evel [[c'herentiad]] da g[[Kerentiad]]. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76|2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76]] 27 Ebr 2022 da 12:13 (UTC)
::Laosket am boa ur gemenadenn deoc’h peogwir e oa ruz al liamm, met goude bezañ adwelet, setu perak: skrivet ho poa ''stadudanat'' e lec’h ''stadunanat''. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Ebr 2022 da 12:21 (UTC)
:::Digudenn ha trugarez vras eus ho reizhadenn 'ta !--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76|2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76]] 27 Ebr 2022 da 12:24 (UTC)
==Disklêr==
Fazi ganin ! Ra vin digarezet. Un dra all zo : gwelet em eus e kaver ur [[:Rummad:Implijerien yue]] hag ur [[:Rummad:Implijerien zh-yue]], pa ne zlefe bezañ nemet unan, evel-just... N'ouzon ket penaos renkañ an dra-se. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 10:45 (UTC)
: Hervez a gomprenan eo bet kemmet '''zh-yue''' da '''yue''' er wiki saoznek, met chomet eo ar stumm kozh amañ. Er wiki gallek ne vez graet nemet gant '''yue'''. Notennet am eus ober ar c’hemm, trugarez evit an evezhiadenn. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 12:05 (UTC)
:: {{graet}} [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 17:03 (UTC)
== Rummad:Genadoù evned ==
Salud, Un dra iskis zo : bez' 'mañ ar pennad [[Acanthisittidae]] er rummad-mañ ! A galon.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:98ED:68B7:15C:7B97|2A01:CB08:8BB7:F100:98ED:68B7:15C:7B97]] 29 Ebr 2022 da 15:11 (UTC)
: Demat. Evel a welan, n'emañ ket ar '''pennad''' [[Acanthisittidae]] er rummad-mañ, met ar '''rummad''' [[:Rummad:Acanthisittidae]]. Gallout a rit kemm ar rummad evel ma vefe ur pennad, ha lakaat [[:Rummad:Kerentiadoù evned]] e le'ch [[:Rummad:Genadoù evned]]. Gwelloc'h din lezel ac'honoc'h hen ober peogwir n'ouzon mann ebet diwar-benn renkadur an evned. Lavarit din ma 'z eus ur gudenn bennak (ne vo ket kalz amzer din e-pad an dibenn-sizhun met dont a rin en-dro dilun da deuler ur sellad). A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Ebr 2022 da 15:23 (UTC)
::Diaes-kenañ eo klask displegañ 'pezh a c'hoarvez : it da lenn ar pennad ''[[Acanthisitta]]'' ha klikit war ar rummad Genadoù Evned (en traoñ d'ar bajenn) hag e welit ez eo meneget [[Acanthisittidae]] eno, 'pezh n'eo ket normal. Mar plij ganeoc'h, anat deomp--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:34C0:CA6A:6C5E:A0C3|2A01:CB08:8BB7:F100:34C0:CA6A:6C5E:A0C3]] 29 Ebr 2022 da 15:39 (UTC)
::: Graet am eus [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Rummad:Acanthisittidae&diff=1989462&oldid=1692615 ar c'hemm] a seblant din mat. Ma n'eo ket, n'eus nemet dizober ar c'hemm-mañ. Mont a ran kuit, digarezit ac'hanon, dont a rin en-dro dilun. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Ebr 2022 da 15:47 (UTC)
::::Reizhet eo. Trugarez deoc'h. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:E416:2E7B:A195:A52C|2A01:CB08:8BB7:F100:E416:2E7B:A195:A52C]] 29 Ebr 2022 da 16:03 (UTC)
== Brezelig embann ==
Salud dit. Lenn a ran 16 kemm d'an nebeutañ a-berzh an IP 94.238.208.166 (evezhiet dija hervez marilh ar sil a-enep ar gwall implij) evit plantañ e soñj e pennadoù zo d'ar 4 a viz Mae etre 21:02 ha 21:13 e-keit ha ma oad o komz eus reizh ar ger goursez skrivet er rummadoù war ar bajenn [[:Kaozeadenn Rummad:Izili ar Goursez]] a-raok ma vefe divizet tra pe dra. Degas a ra din soñj eus unan bennak er wiki, met piv? --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 4 Mae 2022 da 21:22 (UTC)
: An den a fell dezhañ degas predereg e lec’h n’eus ket ezhomm, ober gant geriadurioù Hemon hag ober goap ouzh re Favereau, hag all, hep derc’hel kont eus alioù ar re all e seurt ebet. Furoc’h eo bet abaoe mizvezh, met seblantout a ra bezañ echu ar prantad sioulder. Edo oc’h ober kement-se dija pa am eus krouet ma c’hont amañ. Splann eo ez eus un istor etrezañ ha Bianchi-Bihan, gallout a rez goulenn titouroù digantañ m’az peus c’hoant. Din ne ra vern piv eo er vuhez wir.
: Ne vo ket amzer din evit ober war e zro e-pad ar sizhun a zeu. Gallout a ri goulenn digant ar verourien all ma ’z eus ezhomm prennañ pajennoù pe stankañ e IPoù, pe digant ar stewarded ma ya an paotr-se da blantañ ar reuz pa vez an oadourien o labourat. Bremañ ez eus merourien oberiant met sklaer eo din e vefe gwelloc’h kaout muioc’h. Ma fell dit-te mont da verour en-dro e ouzez penaos ober. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 5 Mae 2022 da 06:48 (UTC)
::Gwarezet 'meus ar bajenn evit ar sizhun hag evezhiañ a ran obereoù an IP-se. Emichañs e c'hellimp kemer un diviz a-benn ur sizhun war jener ar ger evit br.wikipedia. [[File:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] <small>([[Kaozeadenn_Implijer:Lekemok|kaozeal]])</small> 5 Mae 2022 da 06:59 (UTC)
::: 👍 Graet am eus ar memes tra evit [[:Rummad:Izili ar C'hoursez]]. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 5 Mae 2022 da 07:04 (UTC)
== Kaozeal:Levrlennadurezh Virginia Woolf ==
Demat adarre, Ha roet 'poa hoc'h ali war ar goulenn savet gant ar merour [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] d'ar 26 a viz Ebrel diwezhañ ? Ne gav ket deomp. Ha koulskoude hor boa kiet da reizhañ ar peder c'hant pajenn ma kaved « levrlennadurezh » e-lec'h « levrlennadur » enno. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:9111:1036:D7B9:CD6|2A01:CB08:8BB7:F100:9111:1036:D7B9:CD6]] 17 Mae 2022 da 10:56 (UTC)
: Krouet am eus ur [[Wikipedia:Goulenn_adenvel#Levrlennadurezh_Virginia_Woolf_da_adenvel_Levrlennadur_Virginia_Woolf|goulenn adenvel]] evit lakaat ar goulenn war wel, evel-se e c’hello pep hini reiñ e soñj — pe chom hep ober, met chom hep klemmañ pa vo adanvet ar pennad. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Mae 2022 da 11:27 (UTC)
::Trugarez deoc'h.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 12:51 (UTC)
:::Mar n'emaomp ket o faziañ n'hoc'h eus ket roet hoc'h ali.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D409:E281:15F6:A974|2A01:CB08:8BB7:F100:D409:E281:15F6:A974]] 20 Mae 2022 da 13:07 (UTC)
:::: {{graet}} A-walc’h alioù a-du a oa hag hini ebet a-enep, neuze am eus adanvet ar pennad. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 15:22 (UTC)
== [[Kerrain]] ==
Kazuz --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 10:58 (UTC)
: {{ping|Lekemok}} Ha soñjal a ra dit e '''komañs''' C’ho-c’ho-c’ho, goude bezañ bet am emzalc’h-mañ abaoe ouzhpenn dek vloaz, [https://br.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn#C%E2%80%99ha-c%E2%80%99ha-c%E2%80%99ha ''da vezañ tagus'']? Krouiñ ur pennad trollus hag embann anv gwir un implijer a zo a-walc’h evit bezañ skarzhet kuit eus wikioù all, ma fell dit displegañ peogwir n’eo ket en hor wiki on intereset. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 11:55 (UTC)
::Ne gomprenan seurt. Votet em eus a-du. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:37 (UTC)
::: Ya, evit Lekemok e oa ar gemennadenn. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:38 (UTC)
::Ma sellez mat ouzh va istorig e weli ne oant bet oberiant atav e-pad an dek vloaz tremenet, evit gwir n'em boa ket taolet pleg eus displijadurioù ar paotr-se gant ar galleg a-raok nevez zo. Aes e oa din soñj e komañse da vezañ tagus, hep mont re bell ganti avat. Embann anvioù an implijerien zo ul linenn-ruz avat evel just : m'az peus ostilhoù efedus da herzel outañ d'ober e reuz, a-du on e vijent lakaet e plas. [[File:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] <small>([[Kaozeadenn_Implijer:Lekemok|kaozeal]])</small> 20 Mae 2022 da 15:07 (UTC)
::: Ne oan ket amañ kennebeut, un nebeut arkeologiezh am eus graet. Met diezhomm eo mont pell evit gwelout eo boazet chom hep doujañ d’ar reolennoù. Sell ouzh istor [[Go (lavar programmiñ)]] da skouer: dont a ra C’ho-c’ho-c’ho da lakaat e c’heriaoueg hep komz, ober a ra gant meur a chomlec’h IP evit mont hebiou d’ar stankadenn, hag all.
::: Emaon o soñjal e daou venveg: unan am eus gwellaet abaoe ur prantadig amzer hag unan all da vezañ aozet. Ar pal zo mirout anezhañ da zegas kemmoù hep serriñ ar wiki d’an IPoù all. Displegañ a rin ar munudoù dit. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 15:40 (UTC)
:::: Ha pet den teus laket er spontailhig emaout o hejañ evel-se ? Ugent ? Tregont ? Kement hini na ra ket gant geriaoueg ofisiel an Ofis, moarvat. [[Dibar:Degasadennoù/2A02:6080:0:0:0:1:1081:A2D5|2A02:6080:0:0:0:1:1081:A2D5]] 20 Mae 2022 da 16:15 (UTC)
::::: E seurt ebet. N’eo ket aes bezañ dibabet ganin evit spontailhig, me a lavar dit. Ret eo kunujenniñ ar gumuniezh, mont a-enep da reolennoù ar wiki, trollañ, pe roñflañ, pe an daou, degas kemmoù hep kenasant, kunujenniñ ac’hanon, embann titouroù prevez un den hep e asant, mont e-enep da reolennoù diazez Wikimedia, bezañ stanket ha mont hebioù d’ar stankadenn, kunujenniñ tud meta, chom hep derc’hel kont eus alioù ar re all, kunujenniñ, hag hen ober e-pad bloavezhioù (meneget am eus «kunujenniñ»?). N’eus nemet sportourien a live uhel a c’hell ober kement-se, ha n’on ket sur eo posubl hep doperezh. Evit poent n’am eus kavet nemet unan, hag emichañs ne vo hini all ebet. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 17:28 (UTC)
ok. Kerrain n'eo nemet un anv familh. N'on ket direnket gant se met skrivañ a ra forzh petra a ret e vo da unan bennak tremen war e lerc'h --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:41 (UTC)
: Hag ar pezh skrivet gantañ er bajenn gaozeal? Sell ouzh [[:en:Wikipedia:Harassment#Posting_of_personal_information|WP:DOX]], da skouer. Ne welan ket penaos e c'hellfe bezañ sklaeroc'h: '''attempted outing is sufficient grounds for an immediate block'''. Graet en deus kement-se meur a wech dija. Diverket am eus an titouroù prevez evit ar wech-mañ, met sklaer eo din n’on ket evit naetaat pep tra dre zorn. Ma kendalc’h C’ho-c’ho-c’ho gant e emzalc’h e rin gant benvegoù efedusoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 13:27 (UTC)
::Ar pezh 'teus diverket a oa ur choari all. Ne raen anv nemet eus ar pennad [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 16:24 (UTC)
{{ping|Huñvreüs}} Demat, Lezit ac'hanomp da gompren. Emaoc'h o paouez skrivañ « [...] embann anv gwir un implijer a zo a-walc’h evit bezañ skarzhet kuit eus wikioù all, [...]. » : pezh a dalv eo difennet-groñs hen ober amañ ? Se an hini eo ? A galon.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 12:49 (UTC)
: Menegiñ a ran ar reolenn-mañ, eus wikioù all, evit diskouez n’on ket an hini nemetañ gant ar soñj-mañ. E touesk ar [[Wikipedia:Pemp_pennreolenn_ar_Wikipedia|pemp pennreolenn]] e kaver: '''doujañ d'an implijerion/ezed all'''. Evel-just n’eo ket doujus embann titouroù prevez un implijer all, din n’eus ket ezhomm eus ur reolenn a-ratozh. Pa deu unan bennak da gac’hat war leur un ti, ne lezer ket anezhañ hen ober peogwir n’eus skritell ebet a-enep an dra resis-mañ: ne asanter ket an emzalc’h-mañ, pik echu.
: Hag evel-just e ouzan ez eus bet kudennoù a-raok ma oan oberiant. Trist eo met n’am eus mekanik-amzer ebet. Ober a ran war-dro ar c’hudennoù a welan en amzer-vremañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 13:27 (UTC)
::Notennet-kaer eo ! [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 13:29 (UTC)
== Translatewiki ==
Emaon o klask cheñch un droidigezh [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&showMessage=semiprotectedpagewarning&group=core&language=br&filter=&optional=1&action=translate amañ]. Ret eo kaout ar gwirioù merour avat. Mankout a ra ar verb gallout en droidigezh. Gallout a rez ober ? Setu an destenn da cheñch : "implijerien bet krouet ur gont ganto a kemmañ anezhi. Kasadenn ziwezhañ ar marilh zo diskouezet amañ a-is evel dave :". Skrivañ "implijerien bet krouet ur gont ganto a '''c'hall''' kemmañ anezhi. Kasadenn ziwezhañ ar marilh zo diskouezet amañ a-is evel dave :". A galon --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:19 (UTC)
: {{graet}} N’on ket merour war Translatewiki, met ret eo bezañ lakaet da «droer» evit gallout treiñ. Goulennet am eus penaos ober evit ma vo roet ar gwirioù-mañ dit, sur a-walc’h am eus graet kement-se en amzer dremenet met n’am eus ket soñj ken. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:31 (UTC)
:: {{ping|Kadwalan}} [https://translatewiki.net/wiki/User:Amire80 Amir] en deus lakaet ac’hanout da droer, war a seblant. Ober a rez gant ar gont Translatewiki '''Kadwalan''' pe '''Kadwallan'''? [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:58 (UTC)
Trugarez. Troet em eus un nebeud traoù, Se zo kaoz marteze. Ret eo bet din sevel un eil kont gant un eil l abalamour ma ne'm boa ket soñj eus ma ger-tremen.--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 13:14 (UTC)
== Ur goulennig ==
:Demat deoc'h,
:Dec'h ho poa skrivet : « [...]. Marteze e vo [[Implijerez:Kevregourez|Kevregourez]] laouen da c’houzout an dra-se, gallout a reer lezel ur gemmenadenn war [[Kaozeadenn implijerez:Kevregourez|he fajenn gaozeal]]. » [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_22,_bloaz_2022&diff=next&oldid=1996988 amañ].
:Ha gall' 'rafec'h displegañ petra 'dalv an evezhiadenn ''iskis''-mañ, mar plij ganeoc'h ? Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:6D49:DBA3:A7C4:3151|2A01:CB08:8BB7:F100:6D49:DBA3:A7C4:3151]] 3 Mez 2022 da 13:35 (UTC)
:: Demat,
:: Edon o paouez displegañ penaos e c’heller ober gant esaouenoù anv an implijerezed er furm gwregel bremañ. Neuze em eus meneget an holl implijerezed a ouzan a ra gant ar furm gwregel evit reiñ dezho da c’houzout e c’hellont hen ober, ha graet am eus gant an esaouenoù anv en o furm gwregel. Sed amañ roll klok an implijerezed-mañ: Kevregourez. Emichañs e vo re all war-lerc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 14:49 (UTC)
:::Sklaer eo. Trugarez. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:CC80:74F2:AA37:623D|2A01:CB08:8BB7:F100:CC80:74F2:AA37:623D]] 3 Mez 2022 da 14:52 (UTC)
::::{{ping|Huñvreüs}}Un draig all c'hoazh : petra 'dalv ''esaouenoù anv'' 'ta ? :-(--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:FC51:88C4:1DFA:AD10|2A01:CB08:8BB7:F100:FC51:88C4:1DFA:AD10]] 3 Mez 2022 da 17:08 (UTC)
:::::En anv klok ur bajenn, evel '''Implijer:Huñvreüs''' da skouer, ez eus daou dra: an esaouenn anv ('''Implijer''') hag anv ar bajenn ('''Huñvreüs'''). An esaouenn anv zo ul lec’h ma vez renket pajennoù: pajennoù implijerien en esaouenn anv '''Implijer''', pajennoù evit ober war-dro ar wiki en esaouenn anv '''Wikipedia''' (da skouer : [[Wikipedia:Kumuniezh/An davarn]]), hag all. Ar pennadoù, evel [[Evn]], zo en esaouenn anv pennañ, n’eo ket meneget. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 20:41 (UTC)
:Meur a anv all zo bet d'an den a lakaas an anv Kevregourez war ar renk da vout merour/ez : darn a oa gourel, darn ne oant ket. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 16:47 (UTC)
:: N’am eus ket disoñjet [https://br.wikipedia.org/w/index.php?diff=1983113&oldid=1983103&title=Wikipedia:Kumuniezh/votadeg_evit_merourien_Ebrel_2022&diffmode=source an dra-mañ]. Keit ma ne vez ket klasket ober un dra bennak difennet, ne welan ket perak e klaskfen gouzout hiroc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 20:41 (UTC)
==Skoazell==
Salud dit, marteze e vefes barrek da ziluziañ ar gudenn deskrivet [[Kaozeadenn Implijer:Llywelyn2000#Template Wikidata|eno]]--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 10 Mez 2022 da 12:10 (UTC)
: 👋 N’am eus ket amzer evit poent, met dont a rin en-dro da welout diwezhatoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 12 Mez 2022 da 16:23 (UTC)
::{{ping|Kadwalan}} War a seblant ez a mat an traoù en-dro bremañ gant ar patromoù-mañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:05 (UTC)
==Vandalerezh==
Salud dit. Me gav din e vefe mat gwareziñ ar [[:Patrom:Geolec'hiañ/Breizh]] a-enep an IPoù rak dre ziv wezh em eus disc'hraet [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Patrom:Geolec%27hia%C3%B1/Breizh&diff=next&oldid=2000559 tagadennoù gouennelour a-enep Breizh evel houmañ]. {{Ping|Lekemok}}. A galon. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 11:19 (UTC)
:👋 War a seblant en deus C’ho-c’ho-c’ho kavet IPoù eus ar Roen-Uhel. Ouzhpennet am eus al lijorenn d’ar sil 5 (IPoù stanket), ret e vo dezhañ klask chomlec’hioù all evit kenderc’hel da c’hoariñ. Gwarezet am eus ar patrom. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 12:10 (UTC)
::Trugarez. Pebezh torr-revr ! [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 14:57 (UTC)
:::<q> Pebezh torr-revr ! </q> = 1 gunujenn = 1 sizhunvezh stankadur hervez ar reolenn nevez. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:890E:C600:7D57:BC59:BB28:2D97|2A01:CB08:890E:C600:7D57:BC59:BB28:2D97]] 29 Mez 2022 da 13:02 (UTC)
::::''Torr-revr'' n’eo ket a-walc’h evit un den a zo o paouez ober nazied gant an holl Vreizhiz, neuze e kinnigan stankañ Kadwalan evit ur badelezh negativel abalamour d’e nann-kunujenn. Ret e vo goulenn ouzh ar diorroerien ouzhpennañ an arc’hweladur-mañ d’ar meziant. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 13:44 (UTC)
== Gwarez ==
Emaon o paouez enrollañ un toullad modulennoù diwar ar wiki saoznek (da wiriañ marteze). Mat e vefe o damwareziñ marteze?--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 15:43 (UTC)
::Netra da welet met aon em eus na welfes ket div gemmennadenn kaset war un dro pe dost. Ur gudenn modulenn zo. [https://br.wikipedia.org/wiki/Bakteri#Framm_o_c'helligo%C3%B9 Kae da welet eno]. Dreist ma c'homprenezon eo. Kompren a ran e vank ur bajenn met n'on ket evit ober ar pezh a faot ma-unan. (N'eo ket me zo kaoz eus ar gudenn met dre ma oa liammet ar bajenn ouzh ur patrom emaon o paouez sevel e oan bet o welet). Joa--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 17:28 (UTC)
: Hervezon ne zlefe ur bajenn (patrom pe doare all) bezañ gwarezet nemet pa vez un abeg mat da soñjal e c’hellfe bezañ pal ur vandalerezh: pajennoù kemmet alies gant ur vandal, pajennoù lennet alies-kenañ, patromoù emframmet e kalz pajennoù (evel Patrom:Geolec'hiañ/Breizh). Dre vras e tlefe an IPoù gallout kemmañ tost pep tra. N’am eus ket sellet ouzh an holl batromoù krouet ganit (n’am eus ket kalz amzer er mare-mañ), ma gav dit e c’hellfe patromoù pe modulennoù zo bezañ ur pal mat evit ur vandal e c’hellez goulenn gwareziñ anezho.
: Mankout a rae [[Modulenn:Hatnote/styles.css|ur restr CSS]], ouzhpennet am eus anezhañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 07:33 (UTC)
::Trugarez evit ar fichennaoueg CSS. Evit ar patromoù hag ar modulennoù n'on ket ali ganit. Me a gav din e tlefe ar modulennoù bezañ gwarezet a-enep an IPoù dre ziouer. An neb en deus c'hoant da genlabourat en un doare sirius el live-se a c'hall krouiñ ur gont. Digoust, dizanv ha prim eo. E-mesk ar patromoù hag ar modulennoù ez eus ur bern zo gwarezet gant gwir abeg en holl wikipediaoù kuit ma c'hoarvezfe reuz abalamour d'ur fazi pe d'ar vandalerezh. Ha ken niverus omp e c'hall bezañ un disammm labour ivez betek-gouzout e vefe tagadennoù niverus. Doue ra viro... [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 11:23 (UTC)
:::Gallout a rafemp sevel reolennoù evit se (da skouer, damwareziñ an holl vodulennoù dre ziouer) met gwelloc’h e vefe kaozeal en davarn evit lezel an holl reiñ o ali, ha menegiñ ar verourien all. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 12:02 (UTC)
::::Da'm soñj e vefe un dra vat da vihanaat ar riskloù tagadennoù. Klaoustre, an dud a vez oc'h ober war-dro ar pennadoù evit ar mare n'int ket chalet gant ar modulennoù, pa ouzont petra eo. Ur mennozh mat eo ober anv eus an dra-se d'ar verourien all avat. Gwir. [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 14:18 (UTC)
Ober diouzh skouer ar wikioù bras all a-fet gwarez ar patromoù a yafe buanoc'h evit votiñ bewech. Re nebeut a dudu a vefe dedennet. Gallout a reer cheñch goude diouzh an ezhommoù--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 6 Gou 2022 da 17:31 (UTC)
==Skoazell==
Salud dit, skoazell a c'houlennan diganit ur wezh all evit ar patrom {{m|Side box}} a zeu moarvat eus ar [[modulenn:Side box|vodulenn side box]], daoust ma'z eo heñvel ar pajennoù e saozneg hag e brezhoneg. Lakaet e vez ar patrom war tu kleiz ar bajenn pa zlefe bezañ war an tu dehoù evel un infobox.
Ur gudenn all am eus evit ar patrom {{m|Implij Wikidata}} a gaven dedennus. Ouzhpenn ar gudenn lec'h er bajenn e teu poentoù doubl (* *) dirak an elfennoù meneget. N'ouzon ket eus pelec'h e teu. Marteze eus un ispatrom {{m|Side box}} pe {{m|Sister project}}, met ne welan ket e pelec'h rak heñvel int ouzh ar pezh zo graet e saozneg. Marteze e c'halli divankañ an traoù ? A galon--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 6 Gou 2022 da 17:32 (UTC)
:Digarez ac’hanon, met n’am eus ket amzer evit poent. Teurel a ran ur sell ouzh ar c’hemmoù diwezhañ ur wech en amzer evit adserriñ kaouidell CCC ma ’z eus ezhomm, ha setu. Muioc’h amzer a vo din diwezhatoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 10 Gou 2022 da 05:39 (UTC)
::{{ping|Kadwalan}} Mankout a rae stiloù e Common.css, ouzhpennet am eus anezho ha bremañ e teu brav an disoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:19 (UTC)
:::Un draig ouzhpenn: n’on ket sur eo ur soñj vat treiñ anvioù ar patromoù enporzhiet eus enwiki pe Commons. Gervel a ra patromoù zo patromoù all, ar memestra eo evit ar vodulennoù, ret e vefe treiñ traoù enno pep gwech. Dav e vo freskaat anezho diwezhatoc’h ivez, ha neuze, kavout pehini e brezhoneg zo pehini e saozneg… Gallout a reer ober gant adkasoù : '''Implij Wikidata''' a c’hellfe bezañ un adkas war-zu '''Uses Wikidata''', da skouer. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:23 (UTC)
==Panama==
Salud dit! Gwelet em eus 'peus cheñchet titl ar pennad [[Panama]] ([https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Panam%C3%A1&action=history]). "Hervez diviz ar gumuniezh" emezout. N'ouzon ket eus peseurt diviz e rez anv aze. Me ne'm eus gwelet nemet ur goulenn a-berzh un den : [[Implijer:Kadwalan]]. En amzer da zont e kav din e vefe mat gortoz e vefe meur a zen oc'h embann o soñj a-raok ober ur cheñchamant evel-se. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 10:53 (UTC)
:Salut dit. Kompren a rafen m’am befe gortozet div eur araok adenvel, met gortozet am eus muioc’h evit div sizhun. A-du e oa Y-M D (s.o. ar [[Kaozeal:Panama|bajenn gaozeal]]). Savet eo bet ar goulenn d’ar 6 a viz Gouere, a-walc’h amzer eo evit ma c’hell an holl a fell dezho reiñ o ali hen ober. A-hend all, pegeit e kinnigez gortoz? Tud zo ne fell ket dezho reiñ o ali, petra a ri? Div sizhun zo hir a-walc’h dija pa n’eus den ebet a-enep.
:Hag evel atav e c’hell pep tra graet amañ bezañ disc’hraet. Gallout a rez addigeriñ ar gaozeadenn ma fell dit. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 11:39 (UTC)
Hag ali YMD a oa bet roet e 2009. Evezhiadenn ebet a-raok ma hini, hag hini ebet war-lerc'h a gav din. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 12:31 (UTC)
==HTLM==
Gouzout a ran sevel pennadoù, met gerioù luc'haj zo hag a van digompren din : petra eo htlm, a zisplij kement? [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 18:16 (UTC)
:[[HTML]] zo al lavar balizennoù implijet evit ober pajennoù web. Pa aozer pennadoù amañ e vezont troet da HTML gant ar meziant Mediawiki. Peurliesañ e vez diezhomm lakaat balizennoù HTML en ur bajenn. Da skouer, e lec’h lakaat <nowiki><br></nowiki> e fin ul linenn, n’eus nemet lakaat ul linenn goullo. Pe e lec’h ober gant ar valizenn HTML <nowiki><hr></nowiki> eo gwelloc’h implijout ----. Dre vras e tlefe bezañ « kuzhet » ar balizennoù er pennadoù, pa vez ezhomm anezho eo gwelloc’h lakaat anezho e patromoù. Ma ne rez morse gant traoù etre < ha >, emañ mat an traoù. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 18:31 (UTC)
::Trugarez eus da respont met ne gomprenan ket gwelloc'h. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 18:51 (UTC)
sca57uikvfne3lvddr9b0hotzb5139v
2008686
2008680
2022-08-17T19:32:06Z
Huñvreüs
54570
/* HTLM */ Respont
wikitext
text/x-wiki
== Geriadur ar stlenneg ==
:Demat deoc'h,
:An darn vrasañ eus ar gerioù ho peus meneget a gavfet el levr [http://www.preder.net/index.php/br/embannaduriou/1373-geriadur-ar-stlenneg Geriadur ar stlenneg], savet gant [[Guy Étienne]] hag embannet e 1995 gant [http://www.preder.net/index.php/br/ Embannadurioù Preder].
:Estroc'h evit Preder zo dre ma c'haller kavout gerioù liammet ouzh ar stlenneg — « meziant » ha « reizhiad korvoiñ », da skouer — e ''[[Dictionnaire français-breton (Martial Ménard)]]'' embannet e 2012 koulz hag e TermOfis [[Ofis Publik ar Brezhoneg]].
:Ul liamm talvoudous all : [https://www.lexilogos.com/breton_dictionnaire.htm LEXILOGOS - Dictionnaire breton].
:Kalon vat deoc'h.--[[Implijer:Prieladkozh|Prieladkozh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Prieladkozh|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 09:03 (UTC)
::Ul levrig a bemzek pajenn — « [http://www.ofis-bzh.org/upload/travail_paragraphe/fichier/178fichier.pdf GERIAOUEG AN URZHIATAEREZH - VOCABULAIRE DE L'INFORMATIQUE] » an titl anezhañ — a oa bet embannet gant TermBret Ofis Publik ar Brezhoneg ivez, e miz Meurzh 2006.--[[Implijer:Prieladkozh|Prieladkozh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Prieladkozh|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 09:11 (UTC)
:::Trugarez dit, talvoudus eo an titouroù-mañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 10:31 (UTC)
:« Meziant » ha « reizhiad korvoiñ » zo bet iñvantet gant Preder ivez. « Lojisiel » ha « sistem a eksploatasion » an hini eo a zlefec'h utilizañ. [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]
::Fent Keriti? [[Implijer:Bianchi-Bihan|Bianchi-Bihan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihan|kaozeal]]) 6 Gou 2019 da 07:27 (UTC)
:: ''Mat an traoù ganeoc’h ? Fellout a ra din kaozeal ganeoc’h, displegañ perak n’on ket a-du ganeoc’h, klask un diskoulm hep distrujañ ar pezh graet ganeoc’h.'' Respontet am bije gant plijadur d’ar seurt-se a gemenadenn. N’ouzon ket petra eo fent Keriti, met gouzout a ran mat n’ez eus nemet un dra da ober gant [[Roñfl (kenrouedad)|roñfl]]ed : chom hep boueta anezho. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 6 Gou 2019 da 07:38 (UTC)
:« Meziant » zo bet krouet gant Guy Etienne e 1992 : http://deroff.ddns.net/korpuzn.php?A=meziant&B=LAVA+LAVAR&C=2&D=n [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]
:« Reizhiad » zo bet krouet gant Guy Etienne ivez, pa oa deskard : http://deroff.ddns.net/korpuzn.php?A=reizhiad%3Dforjadenn&B=LAVA+LAVAR&C=2&D=n [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]~
== Evezhiadenn ==
Demat dit, lennet em eus da gemennadenn war ma fajenn gaozeal hag en davarn met ne gomprenan ket ar pezh a fell dit a vefe reizhet ganin. A-hend-all, peogwir n'emaon ket oberiant war Wikpedia ken abaoe bloavezhioù bremañ dre ziouer a amzer e kav din e vije mat d'ar re a gemer perzh divizout dilenn merourien ouzhpenn. --[[Implijer:Fulup|Fulup]] ([[Kaozeadenn Implijer:Fulup|kaozeal]]) 8 Gou 2019 da 08:17 (UTC)
:Demat dit ha trugarez da vezañ respontet. Edon o klask sikour a-enep ar vandalerezh, met deuet eo tud ar ''small wikis monitoring team'' da reizhañ an traoù a-benn ar fin. N’ouzon ket petra a vo graet amañ e keñver ar verourien, dilennet re nevez pe graet hepto. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 8 Gou 2019 da 08:44 (UTC)
== stlenner ==
:Salud dit,
:Lenn 'c'haller : '''STLENNER''' /'stlɛnər/, var.-our /ʃtlenur/ g.-ion b.1 ''(néol.) informaticien,-ne'' e... [https://geriadurbrasfavereau.monsite-orange.fr/file/45be918e0374f582c8c9d7bc9aa10bf2.pdf geriadur enlinenn F. Favereau] ivez.
:A galon. :-)--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:B9CF:1CB2:4532:CC2A|2A01:CB08:8BB7:F100:B9CF:1CB2:4532:CC2A]] 18 Meu 2022 da 10:02 (UTC)
::Faziet eo FF, evel boaz.
::* 1964, Dafar 64, : "'''stlenner''' ag.& g., neb a stlenn; neb a ro da c'houzout, neb a ro keleier; [...]"
::* 1995, Geriadur an Armerzh : "informateur ◊ kelaouer g. ; '''stlenner''' g."
::[[Dibar:Degasadennoù/176.172.165.246|176.172.165.246]] 18 Meu 2022 da 10:38 (UTC)
::: Ha pa vefe an daou heñvelster, n’emañ ket aze an dalc’h. Gallout a ra pep hini krouiñ pajennoù nevez evel ma c’hell pep hini debriñ patatez pe garotez. Ma teufe un den bennak d’ur pred, hep debriñ pe fardañ boued, met nemet evit tennañ karotez ar re all ha lakaat patatez en o lec’h, ne soñjan ket e vefe an den-se degemeret mat. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Meu 2022 da 10:42 (UTC)
::::Poent e ve deoc'h kompren ar brezelig emañ FF o ren ouzh Preder abaoe ma voe skarzhet ganto e dibenn ar bloavezhioù 60. N'eo ket ar wech kentañ dezhañ kemer ur ger krouet gant Preder ha reiñ dezhañ ur ster all, evit ar blijadur da blantañ reuz er yezh. Breinet eo FF gant ar warizi. [[Dibar:Degasadennoù/176.164.244.188|176.164.244.188]] 18 Meu 2022 da 10:49 (UTC)
:::::N’ouzon ket piv en-deus aozet geriadur pe c’heriadur er bloavezhioù 60. Gouzout a ran ez eus tud amañ a ra pennadoù ha tud all a zeu evit plantañ ar reuz e degasadennoù ar re all hep kenlabourat, ha n’am eus ket c’hoant, pe ezhomm, gouzout hiroc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Meu 2022 da 13:19 (UTC)
== GS action ==
Hi, I blocked the IP you reported, and I protected the page for 3 days so it can be edit only by autoconfirmed user. Could you please tell me if also [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:64DD:D4CF:9696:FAC1|the other IP]] should be blocked for edit warring or not? Thanks --[[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:05 (UTC)
:Okay, fine. See you in 3 days ! [[Dibar:Degasadennoù/176.167.96.115|176.167.96.115]] 25 Meu 2022 da 17:06 (UTC)
: Hello, thanks. Please don’t block that other IP, it is another person well-known for contributing without an account but whose behaviour is not problematic. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:07 (UTC)
::Thanks :) So I will block only the first IP (who commented above) and their range if you agree! [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:08 (UTC)
:::👍 [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:09 (UTC)
::::Done. Thanks so much and write me if you need help :) [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:10 (UTC)
:::::Thanks, I will. And I hope we get to elect our own sysops so that this kind of behaviour can be handled locally. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:13 (UTC)
::::::Yes, I hope too :) For us is a bit difficult, because we don't know the language and the translator don't work on this project so we have to ask you or other user for information, but we are here to help you, until you will elect some local sysop :D [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:15 (UTC)
:::::::Consider that this IP is blocked for a week and is trying to evade block (as they did some days ago). If you see them again in this week please report it to me, so I will block the entire ranges they use, evading blocks is serious behavior. [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:20 (UTC)
:::::::: Noted. If you (or another global sysop or steward) speak French, you can try to use [https://www.fr.brezhoneg.bzh/42-traducteur-automatique.htm this automatic translator]. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:25 (UTC)
:::::::::Many thanks. I understand written French even if I don't speak it very well. It will be useful a lot :) Regards [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:30 (UTC)
== [[Alexandre Astier (filmaozer)|Alexandre Astier]] : un evezhiadenn dister ==
Demat, Graet 'peus gant ar patrom « {{Deiziad|16|Mezheven|1974}} » e-lec'h « [[16 a viz Mezheven]] [[1974]] » : domaj eo rak n'haller ket mont, war-eeun, da lenn e-barzh pajenn an deiziad war-bouez ar patrom kentañ. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:F57C:F3D9:D27E:275E|2A01:CB08:8BB7:F100:F57C:F3D9:D27E:275E]] 30 Meu 2022 da 12:40 (UTC)
: Gwir eo, moarvat e c’hellfe ar patrom bezañ gwellaet. Klask a rin hen ober, trugarez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 30 Meu 2022 da 12:44 (UTC)
:: Sellet am eus en-dro, ha ne welan ket an dalc’h. Kas a ra ar patrom Deiziad d’ar bajenn [[16 Mezheven]], a zo pal an adkas [[16 a viz Mezheven]] ivez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 30 Meu 2022 da 21:22 (UTC)
::: Ha ni ivez : ret 'oa ''klikañ'' war « 16 » e gwirionez ! Mat eo da c'houzout. Trugarez.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:61C8:5E57:1CE1:FC0D|2A01:CB08:8BB7:F100:61C8:5E57:1CE1:FC0D]] 31 Meu 2022 da 16:02 (UTC)
== Kempennadur ar pennad [[Forum]], a zo nac'het abalamour d'un <q> abuse 23 </q> ==
* N'on ket aotreet da enrollañ ar c'hemmoù niverus, nag er pennad, nag er poull-traezh, nag amañ zoken. Grit a garot. --[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:890E:C600:98DE:36DF:5855:6018|2A01:CB08:890E:C600:98DE:36DF:5855:6018]] 18 Ebr 2022 da 20:24 (UTC)
:Demat. Ur sil «hollek» eo hemañ, da lavarout eo, dont a ra eus an diazez Wikimedia ha n'eo ket eus ar Wikipedia brezhonek. N'on ket aotreet da welout ar munudoù, met gallout a ran goulenn ouzh an dud a ra war-dro ar siloù hollek. N'am eus ket amzer bremañ, met klask a rin gouzout pelec'h emañ an dalc'h. A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Ebr 2022 da 20:53 (UTC)
: N'ouzon kek hag-eñ e oa sklaer ar pezh am eus lavaret a-üs. Ur «sil» zo perzh eus ''AbuseFilter'', ar sil a-enep ar gwallimplij, ur meziant a zo perzh eus MediaWiki. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 19 Ebr 2022 da 05:55 (UTC)
:: Hervez an dud a ra war-dro ar siloù hollek eo reizhet ar sil-se bremañ, gallout a rit embann ho kemmoù. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Ebr 2022 da 16:18 (UTC)
==Liger-Atlantel==
Salud dit ! Displeget em eus ma soñj [[Kaozeadenn Rummad:Tourioù-tan e Liger-Atlantel|amañ]] diwar-benn implij ar ger-mell. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 22 Ebr 2022 da 15:04 (UTC)
: Trugarez da vezañ respontet. Goude ur sizunvezh hep respont war-bouez re Bianchi-Bihan ha Lekemok am boa kroget gant ar c’hemm a oa bet kinniget. Bremañ e soñjan echuiñ, da nebeutañ e vo ur stumm e lec’h daou evit ar rummadoù-se. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 22 Ebr 2022 da 15:14 (UTC)
== Liamm ==
Demat, [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Elon_Musk&diff=1989003&oldid=1988986 evel-mañ] e c’heller ober ul liamm davet ur bajenn gant un destenn all. A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Ebr 2022 da 12:04 (UTC)
:Salud deoc'h, N'eus ket ezhomm : adkaset e vez [[stadunanat]] da... [[Stadoù-Unanet Amerika]], ken eeun ha tra. Evel [[c'herentiad]] da g[[Kerentiad]]. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76|2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76]] 27 Ebr 2022 da 12:13 (UTC)
::Laosket am boa ur gemenadenn deoc’h peogwir e oa ruz al liamm, met goude bezañ adwelet, setu perak: skrivet ho poa ''stadudanat'' e lec’h ''stadunanat''. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Ebr 2022 da 12:21 (UTC)
:::Digudenn ha trugarez vras eus ho reizhadenn 'ta !--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76|2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76]] 27 Ebr 2022 da 12:24 (UTC)
==Disklêr==
Fazi ganin ! Ra vin digarezet. Un dra all zo : gwelet em eus e kaver ur [[:Rummad:Implijerien yue]] hag ur [[:Rummad:Implijerien zh-yue]], pa ne zlefe bezañ nemet unan, evel-just... N'ouzon ket penaos renkañ an dra-se. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 10:45 (UTC)
: Hervez a gomprenan eo bet kemmet '''zh-yue''' da '''yue''' er wiki saoznek, met chomet eo ar stumm kozh amañ. Er wiki gallek ne vez graet nemet gant '''yue'''. Notennet am eus ober ar c’hemm, trugarez evit an evezhiadenn. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 12:05 (UTC)
:: {{graet}} [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 17:03 (UTC)
== Rummad:Genadoù evned ==
Salud, Un dra iskis zo : bez' 'mañ ar pennad [[Acanthisittidae]] er rummad-mañ ! A galon.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:98ED:68B7:15C:7B97|2A01:CB08:8BB7:F100:98ED:68B7:15C:7B97]] 29 Ebr 2022 da 15:11 (UTC)
: Demat. Evel a welan, n'emañ ket ar '''pennad''' [[Acanthisittidae]] er rummad-mañ, met ar '''rummad''' [[:Rummad:Acanthisittidae]]. Gallout a rit kemm ar rummad evel ma vefe ur pennad, ha lakaat [[:Rummad:Kerentiadoù evned]] e le'ch [[:Rummad:Genadoù evned]]. Gwelloc'h din lezel ac'honoc'h hen ober peogwir n'ouzon mann ebet diwar-benn renkadur an evned. Lavarit din ma 'z eus ur gudenn bennak (ne vo ket kalz amzer din e-pad an dibenn-sizhun met dont a rin en-dro dilun da deuler ur sellad). A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Ebr 2022 da 15:23 (UTC)
::Diaes-kenañ eo klask displegañ 'pezh a c'hoarvez : it da lenn ar pennad ''[[Acanthisitta]]'' ha klikit war ar rummad Genadoù Evned (en traoñ d'ar bajenn) hag e welit ez eo meneget [[Acanthisittidae]] eno, 'pezh n'eo ket normal. Mar plij ganeoc'h, anat deomp--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:34C0:CA6A:6C5E:A0C3|2A01:CB08:8BB7:F100:34C0:CA6A:6C5E:A0C3]] 29 Ebr 2022 da 15:39 (UTC)
::: Graet am eus [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Rummad:Acanthisittidae&diff=1989462&oldid=1692615 ar c'hemm] a seblant din mat. Ma n'eo ket, n'eus nemet dizober ar c'hemm-mañ. Mont a ran kuit, digarezit ac'hanon, dont a rin en-dro dilun. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Ebr 2022 da 15:47 (UTC)
::::Reizhet eo. Trugarez deoc'h. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:E416:2E7B:A195:A52C|2A01:CB08:8BB7:F100:E416:2E7B:A195:A52C]] 29 Ebr 2022 da 16:03 (UTC)
== Brezelig embann ==
Salud dit. Lenn a ran 16 kemm d'an nebeutañ a-berzh an IP 94.238.208.166 (evezhiet dija hervez marilh ar sil a-enep ar gwall implij) evit plantañ e soñj e pennadoù zo d'ar 4 a viz Mae etre 21:02 ha 21:13 e-keit ha ma oad o komz eus reizh ar ger goursez skrivet er rummadoù war ar bajenn [[:Kaozeadenn Rummad:Izili ar Goursez]] a-raok ma vefe divizet tra pe dra. Degas a ra din soñj eus unan bennak er wiki, met piv? --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 4 Mae 2022 da 21:22 (UTC)
: An den a fell dezhañ degas predereg e lec’h n’eus ket ezhomm, ober gant geriadurioù Hemon hag ober goap ouzh re Favereau, hag all, hep derc’hel kont eus alioù ar re all e seurt ebet. Furoc’h eo bet abaoe mizvezh, met seblantout a ra bezañ echu ar prantad sioulder. Edo oc’h ober kement-se dija pa am eus krouet ma c’hont amañ. Splann eo ez eus un istor etrezañ ha Bianchi-Bihan, gallout a rez goulenn titouroù digantañ m’az peus c’hoant. Din ne ra vern piv eo er vuhez wir.
: Ne vo ket amzer din evit ober war e zro e-pad ar sizhun a zeu. Gallout a ri goulenn digant ar verourien all ma ’z eus ezhomm prennañ pajennoù pe stankañ e IPoù, pe digant ar stewarded ma ya an paotr-se da blantañ ar reuz pa vez an oadourien o labourat. Bremañ ez eus merourien oberiant met sklaer eo din e vefe gwelloc’h kaout muioc’h. Ma fell dit-te mont da verour en-dro e ouzez penaos ober. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 5 Mae 2022 da 06:48 (UTC)
::Gwarezet 'meus ar bajenn evit ar sizhun hag evezhiañ a ran obereoù an IP-se. Emichañs e c'hellimp kemer un diviz a-benn ur sizhun war jener ar ger evit br.wikipedia. [[File:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] <small>([[Kaozeadenn_Implijer:Lekemok|kaozeal]])</small> 5 Mae 2022 da 06:59 (UTC)
::: 👍 Graet am eus ar memes tra evit [[:Rummad:Izili ar C'hoursez]]. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 5 Mae 2022 da 07:04 (UTC)
== Kaozeal:Levrlennadurezh Virginia Woolf ==
Demat adarre, Ha roet 'poa hoc'h ali war ar goulenn savet gant ar merour [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] d'ar 26 a viz Ebrel diwezhañ ? Ne gav ket deomp. Ha koulskoude hor boa kiet da reizhañ ar peder c'hant pajenn ma kaved « levrlennadurezh » e-lec'h « levrlennadur » enno. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:9111:1036:D7B9:CD6|2A01:CB08:8BB7:F100:9111:1036:D7B9:CD6]] 17 Mae 2022 da 10:56 (UTC)
: Krouet am eus ur [[Wikipedia:Goulenn_adenvel#Levrlennadurezh_Virginia_Woolf_da_adenvel_Levrlennadur_Virginia_Woolf|goulenn adenvel]] evit lakaat ar goulenn war wel, evel-se e c’hello pep hini reiñ e soñj — pe chom hep ober, met chom hep klemmañ pa vo adanvet ar pennad. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Mae 2022 da 11:27 (UTC)
::Trugarez deoc'h.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 12:51 (UTC)
:::Mar n'emaomp ket o faziañ n'hoc'h eus ket roet hoc'h ali.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D409:E281:15F6:A974|2A01:CB08:8BB7:F100:D409:E281:15F6:A974]] 20 Mae 2022 da 13:07 (UTC)
:::: {{graet}} A-walc’h alioù a-du a oa hag hini ebet a-enep, neuze am eus adanvet ar pennad. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 15:22 (UTC)
== [[Kerrain]] ==
Kazuz --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 10:58 (UTC)
: {{ping|Lekemok}} Ha soñjal a ra dit e '''komañs''' C’ho-c’ho-c’ho, goude bezañ bet am emzalc’h-mañ abaoe ouzhpenn dek vloaz, [https://br.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn#C%E2%80%99ha-c%E2%80%99ha-c%E2%80%99ha ''da vezañ tagus'']? Krouiñ ur pennad trollus hag embann anv gwir un implijer a zo a-walc’h evit bezañ skarzhet kuit eus wikioù all, ma fell dit displegañ peogwir n’eo ket en hor wiki on intereset. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 11:55 (UTC)
::Ne gomprenan seurt. Votet em eus a-du. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:37 (UTC)
::: Ya, evit Lekemok e oa ar gemennadenn. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:38 (UTC)
::Ma sellez mat ouzh va istorig e weli ne oant bet oberiant atav e-pad an dek vloaz tremenet, evit gwir n'em boa ket taolet pleg eus displijadurioù ar paotr-se gant ar galleg a-raok nevez zo. Aes e oa din soñj e komañse da vezañ tagus, hep mont re bell ganti avat. Embann anvioù an implijerien zo ul linenn-ruz avat evel just : m'az peus ostilhoù efedus da herzel outañ d'ober e reuz, a-du on e vijent lakaet e plas. [[File:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] <small>([[Kaozeadenn_Implijer:Lekemok|kaozeal]])</small> 20 Mae 2022 da 15:07 (UTC)
::: Ne oan ket amañ kennebeut, un nebeut arkeologiezh am eus graet. Met diezhomm eo mont pell evit gwelout eo boazet chom hep doujañ d’ar reolennoù. Sell ouzh istor [[Go (lavar programmiñ)]] da skouer: dont a ra C’ho-c’ho-c’ho da lakaat e c’heriaoueg hep komz, ober a ra gant meur a chomlec’h IP evit mont hebiou d’ar stankadenn, hag all.
::: Emaon o soñjal e daou venveg: unan am eus gwellaet abaoe ur prantadig amzer hag unan all da vezañ aozet. Ar pal zo mirout anezhañ da zegas kemmoù hep serriñ ar wiki d’an IPoù all. Displegañ a rin ar munudoù dit. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 15:40 (UTC)
:::: Ha pet den teus laket er spontailhig emaout o hejañ evel-se ? Ugent ? Tregont ? Kement hini na ra ket gant geriaoueg ofisiel an Ofis, moarvat. [[Dibar:Degasadennoù/2A02:6080:0:0:0:1:1081:A2D5|2A02:6080:0:0:0:1:1081:A2D5]] 20 Mae 2022 da 16:15 (UTC)
::::: E seurt ebet. N’eo ket aes bezañ dibabet ganin evit spontailhig, me a lavar dit. Ret eo kunujenniñ ar gumuniezh, mont a-enep da reolennoù ar wiki, trollañ, pe roñflañ, pe an daou, degas kemmoù hep kenasant, kunujenniñ ac’hanon, embann titouroù prevez un den hep e asant, mont e-enep da reolennoù diazez Wikimedia, bezañ stanket ha mont hebioù d’ar stankadenn, kunujenniñ tud meta, chom hep derc’hel kont eus alioù ar re all, kunujenniñ, hag hen ober e-pad bloavezhioù (meneget am eus «kunujenniñ»?). N’eus nemet sportourien a live uhel a c’hell ober kement-se, ha n’on ket sur eo posubl hep doperezh. Evit poent n’am eus kavet nemet unan, hag emichañs ne vo hini all ebet. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 17:28 (UTC)
ok. Kerrain n'eo nemet un anv familh. N'on ket direnket gant se met skrivañ a ra forzh petra a ret e vo da unan bennak tremen war e lerc'h --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:41 (UTC)
: Hag ar pezh skrivet gantañ er bajenn gaozeal? Sell ouzh [[:en:Wikipedia:Harassment#Posting_of_personal_information|WP:DOX]], da skouer. Ne welan ket penaos e c'hellfe bezañ sklaeroc'h: '''attempted outing is sufficient grounds for an immediate block'''. Graet en deus kement-se meur a wech dija. Diverket am eus an titouroù prevez evit ar wech-mañ, met sklaer eo din n’on ket evit naetaat pep tra dre zorn. Ma kendalc’h C’ho-c’ho-c’ho gant e emzalc’h e rin gant benvegoù efedusoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 13:27 (UTC)
::Ar pezh 'teus diverket a oa ur choari all. Ne raen anv nemet eus ar pennad [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 16:24 (UTC)
{{ping|Huñvreüs}} Demat, Lezit ac'hanomp da gompren. Emaoc'h o paouez skrivañ « [...] embann anv gwir un implijer a zo a-walc’h evit bezañ skarzhet kuit eus wikioù all, [...]. » : pezh a dalv eo difennet-groñs hen ober amañ ? Se an hini eo ? A galon.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 12:49 (UTC)
: Menegiñ a ran ar reolenn-mañ, eus wikioù all, evit diskouez n’on ket an hini nemetañ gant ar soñj-mañ. E touesk ar [[Wikipedia:Pemp_pennreolenn_ar_Wikipedia|pemp pennreolenn]] e kaver: '''doujañ d'an implijerion/ezed all'''. Evel-just n’eo ket doujus embann titouroù prevez un implijer all, din n’eus ket ezhomm eus ur reolenn a-ratozh. Pa deu unan bennak da gac’hat war leur un ti, ne lezer ket anezhañ hen ober peogwir n’eus skritell ebet a-enep an dra resis-mañ: ne asanter ket an emzalc’h-mañ, pik echu.
: Hag evel-just e ouzan ez eus bet kudennoù a-raok ma oan oberiant. Trist eo met n’am eus mekanik-amzer ebet. Ober a ran war-dro ar c’hudennoù a welan en amzer-vremañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 13:27 (UTC)
::Notennet-kaer eo ! [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 13:29 (UTC)
== Translatewiki ==
Emaon o klask cheñch un droidigezh [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&showMessage=semiprotectedpagewarning&group=core&language=br&filter=&optional=1&action=translate amañ]. Ret eo kaout ar gwirioù merour avat. Mankout a ra ar verb gallout en droidigezh. Gallout a rez ober ? Setu an destenn da cheñch : "implijerien bet krouet ur gont ganto a kemmañ anezhi. Kasadenn ziwezhañ ar marilh zo diskouezet amañ a-is evel dave :". Skrivañ "implijerien bet krouet ur gont ganto a '''c'hall''' kemmañ anezhi. Kasadenn ziwezhañ ar marilh zo diskouezet amañ a-is evel dave :". A galon --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:19 (UTC)
: {{graet}} N’on ket merour war Translatewiki, met ret eo bezañ lakaet da «droer» evit gallout treiñ. Goulennet am eus penaos ober evit ma vo roet ar gwirioù-mañ dit, sur a-walc’h am eus graet kement-se en amzer dremenet met n’am eus ket soñj ken. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:31 (UTC)
:: {{ping|Kadwalan}} [https://translatewiki.net/wiki/User:Amire80 Amir] en deus lakaet ac’hanout da droer, war a seblant. Ober a rez gant ar gont Translatewiki '''Kadwalan''' pe '''Kadwallan'''? [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:58 (UTC)
Trugarez. Troet em eus un nebeud traoù, Se zo kaoz marteze. Ret eo bet din sevel un eil kont gant un eil l abalamour ma ne'm boa ket soñj eus ma ger-tremen.--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 13:14 (UTC)
== Ur goulennig ==
:Demat deoc'h,
:Dec'h ho poa skrivet : « [...]. Marteze e vo [[Implijerez:Kevregourez|Kevregourez]] laouen da c’houzout an dra-se, gallout a reer lezel ur gemmenadenn war [[Kaozeadenn implijerez:Kevregourez|he fajenn gaozeal]]. » [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_22,_bloaz_2022&diff=next&oldid=1996988 amañ].
:Ha gall' 'rafec'h displegañ petra 'dalv an evezhiadenn ''iskis''-mañ, mar plij ganeoc'h ? Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:6D49:DBA3:A7C4:3151|2A01:CB08:8BB7:F100:6D49:DBA3:A7C4:3151]] 3 Mez 2022 da 13:35 (UTC)
:: Demat,
:: Edon o paouez displegañ penaos e c’heller ober gant esaouenoù anv an implijerezed er furm gwregel bremañ. Neuze em eus meneget an holl implijerezed a ouzan a ra gant ar furm gwregel evit reiñ dezho da c’houzout e c’hellont hen ober, ha graet am eus gant an esaouenoù anv en o furm gwregel. Sed amañ roll klok an implijerezed-mañ: Kevregourez. Emichañs e vo re all war-lerc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 14:49 (UTC)
:::Sklaer eo. Trugarez. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:CC80:74F2:AA37:623D|2A01:CB08:8BB7:F100:CC80:74F2:AA37:623D]] 3 Mez 2022 da 14:52 (UTC)
::::{{ping|Huñvreüs}}Un draig all c'hoazh : petra 'dalv ''esaouenoù anv'' 'ta ? :-(--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:FC51:88C4:1DFA:AD10|2A01:CB08:8BB7:F100:FC51:88C4:1DFA:AD10]] 3 Mez 2022 da 17:08 (UTC)
:::::En anv klok ur bajenn, evel '''Implijer:Huñvreüs''' da skouer, ez eus daou dra: an esaouenn anv ('''Implijer''') hag anv ar bajenn ('''Huñvreüs'''). An esaouenn anv zo ul lec’h ma vez renket pajennoù: pajennoù implijerien en esaouenn anv '''Implijer''', pajennoù evit ober war-dro ar wiki en esaouenn anv '''Wikipedia''' (da skouer : [[Wikipedia:Kumuniezh/An davarn]]), hag all. Ar pennadoù, evel [[Evn]], zo en esaouenn anv pennañ, n’eo ket meneget. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 20:41 (UTC)
:Meur a anv all zo bet d'an den a lakaas an anv Kevregourez war ar renk da vout merour/ez : darn a oa gourel, darn ne oant ket. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 16:47 (UTC)
:: N’am eus ket disoñjet [https://br.wikipedia.org/w/index.php?diff=1983113&oldid=1983103&title=Wikipedia:Kumuniezh/votadeg_evit_merourien_Ebrel_2022&diffmode=source an dra-mañ]. Keit ma ne vez ket klasket ober un dra bennak difennet, ne welan ket perak e klaskfen gouzout hiroc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 20:41 (UTC)
==Skoazell==
Salud dit, marteze e vefes barrek da ziluziañ ar gudenn deskrivet [[Kaozeadenn Implijer:Llywelyn2000#Template Wikidata|eno]]--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 10 Mez 2022 da 12:10 (UTC)
: 👋 N’am eus ket amzer evit poent, met dont a rin en-dro da welout diwezhatoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 12 Mez 2022 da 16:23 (UTC)
::{{ping|Kadwalan}} War a seblant ez a mat an traoù en-dro bremañ gant ar patromoù-mañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:05 (UTC)
==Vandalerezh==
Salud dit. Me gav din e vefe mat gwareziñ ar [[:Patrom:Geolec'hiañ/Breizh]] a-enep an IPoù rak dre ziv wezh em eus disc'hraet [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Patrom:Geolec%27hia%C3%B1/Breizh&diff=next&oldid=2000559 tagadennoù gouennelour a-enep Breizh evel houmañ]. {{Ping|Lekemok}}. A galon. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 11:19 (UTC)
:👋 War a seblant en deus C’ho-c’ho-c’ho kavet IPoù eus ar Roen-Uhel. Ouzhpennet am eus al lijorenn d’ar sil 5 (IPoù stanket), ret e vo dezhañ klask chomlec’hioù all evit kenderc’hel da c’hoariñ. Gwarezet am eus ar patrom. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 12:10 (UTC)
::Trugarez. Pebezh torr-revr ! [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 14:57 (UTC)
:::<q> Pebezh torr-revr ! </q> = 1 gunujenn = 1 sizhunvezh stankadur hervez ar reolenn nevez. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:890E:C600:7D57:BC59:BB28:2D97|2A01:CB08:890E:C600:7D57:BC59:BB28:2D97]] 29 Mez 2022 da 13:02 (UTC)
::::''Torr-revr'' n’eo ket a-walc’h evit un den a zo o paouez ober nazied gant an holl Vreizhiz, neuze e kinnigan stankañ Kadwalan evit ur badelezh negativel abalamour d’e nann-kunujenn. Ret e vo goulenn ouzh ar diorroerien ouzhpennañ an arc’hweladur-mañ d’ar meziant. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 13:44 (UTC)
== Gwarez ==
Emaon o paouez enrollañ un toullad modulennoù diwar ar wiki saoznek (da wiriañ marteze). Mat e vefe o damwareziñ marteze?--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 15:43 (UTC)
::Netra da welet met aon em eus na welfes ket div gemmennadenn kaset war un dro pe dost. Ur gudenn modulenn zo. [https://br.wikipedia.org/wiki/Bakteri#Framm_o_c'helligo%C3%B9 Kae da welet eno]. Dreist ma c'homprenezon eo. Kompren a ran e vank ur bajenn met n'on ket evit ober ar pezh a faot ma-unan. (N'eo ket me zo kaoz eus ar gudenn met dre ma oa liammet ar bajenn ouzh ur patrom emaon o paouez sevel e oan bet o welet). Joa--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 17:28 (UTC)
: Hervezon ne zlefe ur bajenn (patrom pe doare all) bezañ gwarezet nemet pa vez un abeg mat da soñjal e c’hellfe bezañ pal ur vandalerezh: pajennoù kemmet alies gant ur vandal, pajennoù lennet alies-kenañ, patromoù emframmet e kalz pajennoù (evel Patrom:Geolec'hiañ/Breizh). Dre vras e tlefe an IPoù gallout kemmañ tost pep tra. N’am eus ket sellet ouzh an holl batromoù krouet ganit (n’am eus ket kalz amzer er mare-mañ), ma gav dit e c’hellfe patromoù pe modulennoù zo bezañ ur pal mat evit ur vandal e c’hellez goulenn gwareziñ anezho.
: Mankout a rae [[Modulenn:Hatnote/styles.css|ur restr CSS]], ouzhpennet am eus anezhañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 07:33 (UTC)
::Trugarez evit ar fichennaoueg CSS. Evit ar patromoù hag ar modulennoù n'on ket ali ganit. Me a gav din e tlefe ar modulennoù bezañ gwarezet a-enep an IPoù dre ziouer. An neb en deus c'hoant da genlabourat en un doare sirius el live-se a c'hall krouiñ ur gont. Digoust, dizanv ha prim eo. E-mesk ar patromoù hag ar modulennoù ez eus ur bern zo gwarezet gant gwir abeg en holl wikipediaoù kuit ma c'hoarvezfe reuz abalamour d'ur fazi pe d'ar vandalerezh. Ha ken niverus omp e c'hall bezañ un disammm labour ivez betek-gouzout e vefe tagadennoù niverus. Doue ra viro... [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 11:23 (UTC)
:::Gallout a rafemp sevel reolennoù evit se (da skouer, damwareziñ an holl vodulennoù dre ziouer) met gwelloc’h e vefe kaozeal en davarn evit lezel an holl reiñ o ali, ha menegiñ ar verourien all. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 12:02 (UTC)
::::Da'm soñj e vefe un dra vat da vihanaat ar riskloù tagadennoù. Klaoustre, an dud a vez oc'h ober war-dro ar pennadoù evit ar mare n'int ket chalet gant ar modulennoù, pa ouzont petra eo. Ur mennozh mat eo ober anv eus an dra-se d'ar verourien all avat. Gwir. [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 14:18 (UTC)
Ober diouzh skouer ar wikioù bras all a-fet gwarez ar patromoù a yafe buanoc'h evit votiñ bewech. Re nebeut a dudu a vefe dedennet. Gallout a reer cheñch goude diouzh an ezhommoù--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 6 Gou 2022 da 17:31 (UTC)
==Skoazell==
Salud dit, skoazell a c'houlennan diganit ur wezh all evit ar patrom {{m|Side box}} a zeu moarvat eus ar [[modulenn:Side box|vodulenn side box]], daoust ma'z eo heñvel ar pajennoù e saozneg hag e brezhoneg. Lakaet e vez ar patrom war tu kleiz ar bajenn pa zlefe bezañ war an tu dehoù evel un infobox.
Ur gudenn all am eus evit ar patrom {{m|Implij Wikidata}} a gaven dedennus. Ouzhpenn ar gudenn lec'h er bajenn e teu poentoù doubl (* *) dirak an elfennoù meneget. N'ouzon ket eus pelec'h e teu. Marteze eus un ispatrom {{m|Side box}} pe {{m|Sister project}}, met ne welan ket e pelec'h rak heñvel int ouzh ar pezh zo graet e saozneg. Marteze e c'halli divankañ an traoù ? A galon--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 6 Gou 2022 da 17:32 (UTC)
:Digarez ac’hanon, met n’am eus ket amzer evit poent. Teurel a ran ur sell ouzh ar c’hemmoù diwezhañ ur wech en amzer evit adserriñ kaouidell CCC ma ’z eus ezhomm, ha setu. Muioc’h amzer a vo din diwezhatoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 10 Gou 2022 da 05:39 (UTC)
::{{ping|Kadwalan}} Mankout a rae stiloù e Common.css, ouzhpennet am eus anezho ha bremañ e teu brav an disoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:19 (UTC)
:::Un draig ouzhpenn: n’on ket sur eo ur soñj vat treiñ anvioù ar patromoù enporzhiet eus enwiki pe Commons. Gervel a ra patromoù zo patromoù all, ar memestra eo evit ar vodulennoù, ret e vefe treiñ traoù enno pep gwech. Dav e vo freskaat anezho diwezhatoc’h ivez, ha neuze, kavout pehini e brezhoneg zo pehini e saozneg… Gallout a reer ober gant adkasoù : '''Implij Wikidata''' a c’hellfe bezañ un adkas war-zu '''Uses Wikidata''', da skouer. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:23 (UTC)
==Panama==
Salud dit! Gwelet em eus 'peus cheñchet titl ar pennad [[Panama]] ([https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Panam%C3%A1&action=history]). "Hervez diviz ar gumuniezh" emezout. N'ouzon ket eus peseurt diviz e rez anv aze. Me ne'm eus gwelet nemet ur goulenn a-berzh un den : [[Implijer:Kadwalan]]. En amzer da zont e kav din e vefe mat gortoz e vefe meur a zen oc'h embann o soñj a-raok ober ur cheñchamant evel-se. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 10:53 (UTC)
:Salut dit. Kompren a rafen m’am befe gortozet div eur araok adenvel, met gortozet am eus muioc’h evit div sizhun. A-du e oa Y-M D (s.o. ar [[Kaozeal:Panama|bajenn gaozeal]]). Savet eo bet ar goulenn d’ar 6 a viz Gouere, a-walc’h amzer eo evit ma c’hell an holl a fell dezho reiñ o ali hen ober. A-hend all, pegeit e kinnigez gortoz? Tud zo ne fell ket dezho reiñ o ali, petra a ri? Div sizhun zo hir a-walc’h dija pa n’eus den ebet a-enep.
:Hag evel atav e c’hell pep tra graet amañ bezañ disc’hraet. Gallout a rez addigeriñ ar gaozeadenn ma fell dit. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 11:39 (UTC)
Hag ali YMD a oa bet roet e 2009. Evezhiadenn ebet a-raok ma hini, hag hini ebet war-lerc'h a gav din. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 12:31 (UTC)
==HTLM==
Gouzout a ran sevel pennadoù, met gerioù luc'haj zo hag a van digompren din : petra eo htlm, a zisplij kement? [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 18:16 (UTC)
:[[HTML]] zo al lavar balizennoù implijet evit ober pajennoù web. Pa aozer pennadoù amañ e vezont troet da HTML gant ar meziant Mediawiki. Peurliesañ e vez diezhomm lakaat balizennoù HTML en ur bajenn. Da skouer, e lec’h lakaat <nowiki><br></nowiki> e fin ul linenn, n’eus nemet lakaat ul linenn goullo. Pe e lec’h ober gant ar valizenn HTML <nowiki><hr></nowiki> eo gwelloc’h implijout ----. Dre vras e tlefe bezañ « kuzhet » ar balizennoù er pennadoù, pa vez ezhomm anezho eo gwelloc’h lakaat anezho e patromoù. Ma ne rez morse gant traoù etre < ha >, emañ mat an traoù. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 18:31 (UTC)
::Trugarez eus da respont met ne gomprenan ket gwelloc'h. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 18:51 (UTC)
:::Re wir, n’eo ket aes 😅. Setu ur skouer [[Implijer:Huñvreüs/Poull-Traezh/Gant HTML|gant HTML]] hag ur skouer [[Implijer:Huñvreüs/Poull-Traezh/Gant Wikitestenn|gant wikitestenn]], evit diskouez an diforc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 19:32 (UTC)
as14ibc2m91tnrdfnb88ovn7nzuygwg
2008688
2008686
2022-08-17T19:36:06Z
Huñvreüs
54570
/* HTLM */ resisadur
wikitext
text/x-wiki
== Geriadur ar stlenneg ==
:Demat deoc'h,
:An darn vrasañ eus ar gerioù ho peus meneget a gavfet el levr [http://www.preder.net/index.php/br/embannaduriou/1373-geriadur-ar-stlenneg Geriadur ar stlenneg], savet gant [[Guy Étienne]] hag embannet e 1995 gant [http://www.preder.net/index.php/br/ Embannadurioù Preder].
:Estroc'h evit Preder zo dre ma c'haller kavout gerioù liammet ouzh ar stlenneg — « meziant » ha « reizhiad korvoiñ », da skouer — e ''[[Dictionnaire français-breton (Martial Ménard)]]'' embannet e 2012 koulz hag e TermOfis [[Ofis Publik ar Brezhoneg]].
:Ul liamm talvoudous all : [https://www.lexilogos.com/breton_dictionnaire.htm LEXILOGOS - Dictionnaire breton].
:Kalon vat deoc'h.--[[Implijer:Prieladkozh|Prieladkozh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Prieladkozh|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 09:03 (UTC)
::Ul levrig a bemzek pajenn — « [http://www.ofis-bzh.org/upload/travail_paragraphe/fichier/178fichier.pdf GERIAOUEG AN URZHIATAEREZH - VOCABULAIRE DE L'INFORMATIQUE] » an titl anezhañ — a oa bet embannet gant TermBret Ofis Publik ar Brezhoneg ivez, e miz Meurzh 2006.--[[Implijer:Prieladkozh|Prieladkozh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Prieladkozh|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 09:11 (UTC)
:::Trugarez dit, talvoudus eo an titouroù-mañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Mez 2019 da 10:31 (UTC)
:« Meziant » ha « reizhiad korvoiñ » zo bet iñvantet gant Preder ivez. « Lojisiel » ha « sistem a eksploatasion » an hini eo a zlefec'h utilizañ. [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]
::Fent Keriti? [[Implijer:Bianchi-Bihan|Bianchi-Bihan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihan|kaozeal]]) 6 Gou 2019 da 07:27 (UTC)
:: ''Mat an traoù ganeoc’h ? Fellout a ra din kaozeal ganeoc’h, displegañ perak n’on ket a-du ganeoc’h, klask un diskoulm hep distrujañ ar pezh graet ganeoc’h.'' Respontet am bije gant plijadur d’ar seurt-se a gemenadenn. N’ouzon ket petra eo fent Keriti, met gouzout a ran mat n’ez eus nemet un dra da ober gant [[Roñfl (kenrouedad)|roñfl]]ed : chom hep boueta anezho. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 6 Gou 2019 da 07:38 (UTC)
:« Meziant » zo bet krouet gant Guy Etienne e 1992 : http://deroff.ddns.net/korpuzn.php?A=meziant&B=LAVA+LAVAR&C=2&D=n [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]
:« Reizhiad » zo bet krouet gant Guy Etienne ivez, pa oa deskard : http://deroff.ddns.net/korpuzn.php?A=reizhiad%3Dforjadenn&B=LAVA+LAVAR&C=2&D=n [[Dibar:Degasadennoù/2.13.78.214|2.13.78.214]]~
== Evezhiadenn ==
Demat dit, lennet em eus da gemennadenn war ma fajenn gaozeal hag en davarn met ne gomprenan ket ar pezh a fell dit a vefe reizhet ganin. A-hend-all, peogwir n'emaon ket oberiant war Wikpedia ken abaoe bloavezhioù bremañ dre ziouer a amzer e kav din e vije mat d'ar re a gemer perzh divizout dilenn merourien ouzhpenn. --[[Implijer:Fulup|Fulup]] ([[Kaozeadenn Implijer:Fulup|kaozeal]]) 8 Gou 2019 da 08:17 (UTC)
:Demat dit ha trugarez da vezañ respontet. Edon o klask sikour a-enep ar vandalerezh, met deuet eo tud ar ''small wikis monitoring team'' da reizhañ an traoù a-benn ar fin. N’ouzon ket petra a vo graet amañ e keñver ar verourien, dilennet re nevez pe graet hepto. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 8 Gou 2019 da 08:44 (UTC)
== stlenner ==
:Salud dit,
:Lenn 'c'haller : '''STLENNER''' /'stlɛnər/, var.-our /ʃtlenur/ g.-ion b.1 ''(néol.) informaticien,-ne'' e... [https://geriadurbrasfavereau.monsite-orange.fr/file/45be918e0374f582c8c9d7bc9aa10bf2.pdf geriadur enlinenn F. Favereau] ivez.
:A galon. :-)--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:B9CF:1CB2:4532:CC2A|2A01:CB08:8BB7:F100:B9CF:1CB2:4532:CC2A]] 18 Meu 2022 da 10:02 (UTC)
::Faziet eo FF, evel boaz.
::* 1964, Dafar 64, : "'''stlenner''' ag.& g., neb a stlenn; neb a ro da c'houzout, neb a ro keleier; [...]"
::* 1995, Geriadur an Armerzh : "informateur ◊ kelaouer g. ; '''stlenner''' g."
::[[Dibar:Degasadennoù/176.172.165.246|176.172.165.246]] 18 Meu 2022 da 10:38 (UTC)
::: Ha pa vefe an daou heñvelster, n’emañ ket aze an dalc’h. Gallout a ra pep hini krouiñ pajennoù nevez evel ma c’hell pep hini debriñ patatez pe garotez. Ma teufe un den bennak d’ur pred, hep debriñ pe fardañ boued, met nemet evit tennañ karotez ar re all ha lakaat patatez en o lec’h, ne soñjan ket e vefe an den-se degemeret mat. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Meu 2022 da 10:42 (UTC)
::::Poent e ve deoc'h kompren ar brezelig emañ FF o ren ouzh Preder abaoe ma voe skarzhet ganto e dibenn ar bloavezhioù 60. N'eo ket ar wech kentañ dezhañ kemer ur ger krouet gant Preder ha reiñ dezhañ ur ster all, evit ar blijadur da blantañ reuz er yezh. Breinet eo FF gant ar warizi. [[Dibar:Degasadennoù/176.164.244.188|176.164.244.188]] 18 Meu 2022 da 10:49 (UTC)
:::::N’ouzon ket piv en-deus aozet geriadur pe c’heriadur er bloavezhioù 60. Gouzout a ran ez eus tud amañ a ra pennadoù ha tud all a zeu evit plantañ ar reuz e degasadennoù ar re all hep kenlabourat, ha n’am eus ket c’hoant, pe ezhomm, gouzout hiroc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Meu 2022 da 13:19 (UTC)
== GS action ==
Hi, I blocked the IP you reported, and I protected the page for 3 days so it can be edit only by autoconfirmed user. Could you please tell me if also [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:64DD:D4CF:9696:FAC1|the other IP]] should be blocked for edit warring or not? Thanks --[[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:05 (UTC)
:Okay, fine. See you in 3 days ! [[Dibar:Degasadennoù/176.167.96.115|176.167.96.115]] 25 Meu 2022 da 17:06 (UTC)
: Hello, thanks. Please don’t block that other IP, it is another person well-known for contributing without an account but whose behaviour is not problematic. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:07 (UTC)
::Thanks :) So I will block only the first IP (who commented above) and their range if you agree! [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:08 (UTC)
:::👍 [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:09 (UTC)
::::Done. Thanks so much and write me if you need help :) [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:10 (UTC)
:::::Thanks, I will. And I hope we get to elect our own sysops so that this kind of behaviour can be handled locally. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:13 (UTC)
::::::Yes, I hope too :) For us is a bit difficult, because we don't know the language and the translator don't work on this project so we have to ask you or other user for information, but we are here to help you, until you will elect some local sysop :D [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:15 (UTC)
:::::::Consider that this IP is blocked for a week and is trying to evade block (as they did some days ago). If you see them again in this week please report it to me, so I will block the entire ranges they use, evading blocks is serious behavior. [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:20 (UTC)
:::::::: Noted. If you (or another global sysop or steward) speak French, you can try to use [https://www.fr.brezhoneg.bzh/42-traducteur-automatique.htm this automatic translator]. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:25 (UTC)
:::::::::Many thanks. I understand written French even if I don't speak it very well. It will be useful a lot :) Regards [[Implijer:Superpes15|Superpes15]] ([[Kaozeadenn Implijer:Superpes15|kaozeal]]) 25 Meu 2022 da 17:30 (UTC)
== [[Alexandre Astier (filmaozer)|Alexandre Astier]] : un evezhiadenn dister ==
Demat, Graet 'peus gant ar patrom « {{Deiziad|16|Mezheven|1974}} » e-lec'h « [[16 a viz Mezheven]] [[1974]] » : domaj eo rak n'haller ket mont, war-eeun, da lenn e-barzh pajenn an deiziad war-bouez ar patrom kentañ. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:F57C:F3D9:D27E:275E|2A01:CB08:8BB7:F100:F57C:F3D9:D27E:275E]] 30 Meu 2022 da 12:40 (UTC)
: Gwir eo, moarvat e c’hellfe ar patrom bezañ gwellaet. Klask a rin hen ober, trugarez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 30 Meu 2022 da 12:44 (UTC)
:: Sellet am eus en-dro, ha ne welan ket an dalc’h. Kas a ra ar patrom Deiziad d’ar bajenn [[16 Mezheven]], a zo pal an adkas [[16 a viz Mezheven]] ivez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 30 Meu 2022 da 21:22 (UTC)
::: Ha ni ivez : ret 'oa ''klikañ'' war « 16 » e gwirionez ! Mat eo da c'houzout. Trugarez.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:61C8:5E57:1CE1:FC0D|2A01:CB08:8BB7:F100:61C8:5E57:1CE1:FC0D]] 31 Meu 2022 da 16:02 (UTC)
== Kempennadur ar pennad [[Forum]], a zo nac'het abalamour d'un <q> abuse 23 </q> ==
* N'on ket aotreet da enrollañ ar c'hemmoù niverus, nag er pennad, nag er poull-traezh, nag amañ zoken. Grit a garot. --[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:890E:C600:98DE:36DF:5855:6018|2A01:CB08:890E:C600:98DE:36DF:5855:6018]] 18 Ebr 2022 da 20:24 (UTC)
:Demat. Ur sil «hollek» eo hemañ, da lavarout eo, dont a ra eus an diazez Wikimedia ha n'eo ket eus ar Wikipedia brezhonek. N'on ket aotreet da welout ar munudoù, met gallout a ran goulenn ouzh an dud a ra war-dro ar siloù hollek. N'am eus ket amzer bremañ, met klask a rin gouzout pelec'h emañ an dalc'h. A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Ebr 2022 da 20:53 (UTC)
: N'ouzon kek hag-eñ e oa sklaer ar pezh am eus lavaret a-üs. Ur «sil» zo perzh eus ''AbuseFilter'', ar sil a-enep ar gwallimplij, ur meziant a zo perzh eus MediaWiki. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 19 Ebr 2022 da 05:55 (UTC)
:: Hervez an dud a ra war-dro ar siloù hollek eo reizhet ar sil-se bremañ, gallout a rit embann ho kemmoù. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Ebr 2022 da 16:18 (UTC)
==Liger-Atlantel==
Salud dit ! Displeget em eus ma soñj [[Kaozeadenn Rummad:Tourioù-tan e Liger-Atlantel|amañ]] diwar-benn implij ar ger-mell. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 22 Ebr 2022 da 15:04 (UTC)
: Trugarez da vezañ respontet. Goude ur sizunvezh hep respont war-bouez re Bianchi-Bihan ha Lekemok am boa kroget gant ar c’hemm a oa bet kinniget. Bremañ e soñjan echuiñ, da nebeutañ e vo ur stumm e lec’h daou evit ar rummadoù-se. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 22 Ebr 2022 da 15:14 (UTC)
== Liamm ==
Demat, [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Elon_Musk&diff=1989003&oldid=1988986 evel-mañ] e c’heller ober ul liamm davet ur bajenn gant un destenn all. A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Ebr 2022 da 12:04 (UTC)
:Salud deoc'h, N'eus ket ezhomm : adkaset e vez [[stadunanat]] da... [[Stadoù-Unanet Amerika]], ken eeun ha tra. Evel [[c'herentiad]] da g[[Kerentiad]]. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76|2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76]] 27 Ebr 2022 da 12:13 (UTC)
::Laosket am boa ur gemenadenn deoc’h peogwir e oa ruz al liamm, met goude bezañ adwelet, setu perak: skrivet ho poa ''stadudanat'' e lec’h ''stadunanat''. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 27 Ebr 2022 da 12:21 (UTC)
:::Digudenn ha trugarez vras eus ho reizhadenn 'ta !--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76|2A01:CB08:8BB7:F100:D5E1:B58:32B4:FE76]] 27 Ebr 2022 da 12:24 (UTC)
==Disklêr==
Fazi ganin ! Ra vin digarezet. Un dra all zo : gwelet em eus e kaver ur [[:Rummad:Implijerien yue]] hag ur [[:Rummad:Implijerien zh-yue]], pa ne zlefe bezañ nemet unan, evel-just... N'ouzon ket penaos renkañ an dra-se. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 10:45 (UTC)
: Hervez a gomprenan eo bet kemmet '''zh-yue''' da '''yue''' er wiki saoznek, met chomet eo ar stumm kozh amañ. Er wiki gallek ne vez graet nemet gant '''yue'''. Notennet am eus ober ar c’hemm, trugarez evit an evezhiadenn. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 12:05 (UTC)
:: {{graet}} [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Ebr 2022 da 17:03 (UTC)
== Rummad:Genadoù evned ==
Salud, Un dra iskis zo : bez' 'mañ ar pennad [[Acanthisittidae]] er rummad-mañ ! A galon.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:98ED:68B7:15C:7B97|2A01:CB08:8BB7:F100:98ED:68B7:15C:7B97]] 29 Ebr 2022 da 15:11 (UTC)
: Demat. Evel a welan, n'emañ ket ar '''pennad''' [[Acanthisittidae]] er rummad-mañ, met ar '''rummad''' [[:Rummad:Acanthisittidae]]. Gallout a rit kemm ar rummad evel ma vefe ur pennad, ha lakaat [[:Rummad:Kerentiadoù evned]] e le'ch [[:Rummad:Genadoù evned]]. Gwelloc'h din lezel ac'honoc'h hen ober peogwir n'ouzon mann ebet diwar-benn renkadur an evned. Lavarit din ma 'z eus ur gudenn bennak (ne vo ket kalz amzer din e-pad an dibenn-sizhun met dont a rin en-dro dilun da deuler ur sellad). A galon, [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Ebr 2022 da 15:23 (UTC)
::Diaes-kenañ eo klask displegañ 'pezh a c'hoarvez : it da lenn ar pennad ''[[Acanthisitta]]'' ha klikit war ar rummad Genadoù Evned (en traoñ d'ar bajenn) hag e welit ez eo meneget [[Acanthisittidae]] eno, 'pezh n'eo ket normal. Mar plij ganeoc'h, anat deomp--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:34C0:CA6A:6C5E:A0C3|2A01:CB08:8BB7:F100:34C0:CA6A:6C5E:A0C3]] 29 Ebr 2022 da 15:39 (UTC)
::: Graet am eus [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Rummad:Acanthisittidae&diff=1989462&oldid=1692615 ar c'hemm] a seblant din mat. Ma n'eo ket, n'eus nemet dizober ar c'hemm-mañ. Mont a ran kuit, digarezit ac'hanon, dont a rin en-dro dilun. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Ebr 2022 da 15:47 (UTC)
::::Reizhet eo. Trugarez deoc'h. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:E416:2E7B:A195:A52C|2A01:CB08:8BB7:F100:E416:2E7B:A195:A52C]] 29 Ebr 2022 da 16:03 (UTC)
== Brezelig embann ==
Salud dit. Lenn a ran 16 kemm d'an nebeutañ a-berzh an IP 94.238.208.166 (evezhiet dija hervez marilh ar sil a-enep ar gwall implij) evit plantañ e soñj e pennadoù zo d'ar 4 a viz Mae etre 21:02 ha 21:13 e-keit ha ma oad o komz eus reizh ar ger goursez skrivet er rummadoù war ar bajenn [[:Kaozeadenn Rummad:Izili ar Goursez]] a-raok ma vefe divizet tra pe dra. Degas a ra din soñj eus unan bennak er wiki, met piv? --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 4 Mae 2022 da 21:22 (UTC)
: An den a fell dezhañ degas predereg e lec’h n’eus ket ezhomm, ober gant geriadurioù Hemon hag ober goap ouzh re Favereau, hag all, hep derc’hel kont eus alioù ar re all e seurt ebet. Furoc’h eo bet abaoe mizvezh, met seblantout a ra bezañ echu ar prantad sioulder. Edo oc’h ober kement-se dija pa am eus krouet ma c’hont amañ. Splann eo ez eus un istor etrezañ ha Bianchi-Bihan, gallout a rez goulenn titouroù digantañ m’az peus c’hoant. Din ne ra vern piv eo er vuhez wir.
: Ne vo ket amzer din evit ober war e zro e-pad ar sizhun a zeu. Gallout a ri goulenn digant ar verourien all ma ’z eus ezhomm prennañ pajennoù pe stankañ e IPoù, pe digant ar stewarded ma ya an paotr-se da blantañ ar reuz pa vez an oadourien o labourat. Bremañ ez eus merourien oberiant met sklaer eo din e vefe gwelloc’h kaout muioc’h. Ma fell dit-te mont da verour en-dro e ouzez penaos ober. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 5 Mae 2022 da 06:48 (UTC)
::Gwarezet 'meus ar bajenn evit ar sizhun hag evezhiañ a ran obereoù an IP-se. Emichañs e c'hellimp kemer un diviz a-benn ur sizhun war jener ar ger evit br.wikipedia. [[File:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] <small>([[Kaozeadenn_Implijer:Lekemok|kaozeal]])</small> 5 Mae 2022 da 06:59 (UTC)
::: 👍 Graet am eus ar memes tra evit [[:Rummad:Izili ar C'hoursez]]. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 5 Mae 2022 da 07:04 (UTC)
== Kaozeal:Levrlennadurezh Virginia Woolf ==
Demat adarre, Ha roet 'poa hoc'h ali war ar goulenn savet gant ar merour [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] d'ar 26 a viz Ebrel diwezhañ ? Ne gav ket deomp. Ha koulskoude hor boa kiet da reizhañ ar peder c'hant pajenn ma kaved « levrlennadurezh » e-lec'h « levrlennadur » enno. Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:9111:1036:D7B9:CD6|2A01:CB08:8BB7:F100:9111:1036:D7B9:CD6]] 17 Mae 2022 da 10:56 (UTC)
: Krouet am eus ur [[Wikipedia:Goulenn_adenvel#Levrlennadurezh_Virginia_Woolf_da_adenvel_Levrlennadur_Virginia_Woolf|goulenn adenvel]] evit lakaat ar goulenn war wel, evel-se e c’hello pep hini reiñ e soñj — pe chom hep ober, met chom hep klemmañ pa vo adanvet ar pennad. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Mae 2022 da 11:27 (UTC)
::Trugarez deoc'h.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 12:51 (UTC)
:::Mar n'emaomp ket o faziañ n'hoc'h eus ket roet hoc'h ali.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:D409:E281:15F6:A974|2A01:CB08:8BB7:F100:D409:E281:15F6:A974]] 20 Mae 2022 da 13:07 (UTC)
:::: {{graet}} A-walc’h alioù a-du a oa hag hini ebet a-enep, neuze am eus adanvet ar pennad. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 15:22 (UTC)
== [[Kerrain]] ==
Kazuz --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 10:58 (UTC)
: {{ping|Lekemok}} Ha soñjal a ra dit e '''komañs''' C’ho-c’ho-c’ho, goude bezañ bet am emzalc’h-mañ abaoe ouzhpenn dek vloaz, [https://br.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn#C%E2%80%99ha-c%E2%80%99ha-c%E2%80%99ha ''da vezañ tagus'']? Krouiñ ur pennad trollus hag embann anv gwir un implijer a zo a-walc’h evit bezañ skarzhet kuit eus wikioù all, ma fell dit displegañ peogwir n’eo ket en hor wiki on intereset. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 11:55 (UTC)
::Ne gomprenan seurt. Votet em eus a-du. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:37 (UTC)
::: Ya, evit Lekemok e oa ar gemennadenn. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:38 (UTC)
::Ma sellez mat ouzh va istorig e weli ne oant bet oberiant atav e-pad an dek vloaz tremenet, evit gwir n'em boa ket taolet pleg eus displijadurioù ar paotr-se gant ar galleg a-raok nevez zo. Aes e oa din soñj e komañse da vezañ tagus, hep mont re bell ganti avat. Embann anvioù an implijerien zo ul linenn-ruz avat evel just : m'az peus ostilhoù efedus da herzel outañ d'ober e reuz, a-du on e vijent lakaet e plas. [[File:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] <small>([[Kaozeadenn_Implijer:Lekemok|kaozeal]])</small> 20 Mae 2022 da 15:07 (UTC)
::: Ne oan ket amañ kennebeut, un nebeut arkeologiezh am eus graet. Met diezhomm eo mont pell evit gwelout eo boazet chom hep doujañ d’ar reolennoù. Sell ouzh istor [[Go (lavar programmiñ)]] da skouer: dont a ra C’ho-c’ho-c’ho da lakaat e c’heriaoueg hep komz, ober a ra gant meur a chomlec’h IP evit mont hebiou d’ar stankadenn, hag all.
::: Emaon o soñjal e daou venveg: unan am eus gwellaet abaoe ur prantadig amzer hag unan all da vezañ aozet. Ar pal zo mirout anezhañ da zegas kemmoù hep serriñ ar wiki d’an IPoù all. Displegañ a rin ar munudoù dit. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 15:40 (UTC)
:::: Ha pet den teus laket er spontailhig emaout o hejañ evel-se ? Ugent ? Tregont ? Kement hini na ra ket gant geriaoueg ofisiel an Ofis, moarvat. [[Dibar:Degasadennoù/2A02:6080:0:0:0:1:1081:A2D5|2A02:6080:0:0:0:1:1081:A2D5]] 20 Mae 2022 da 16:15 (UTC)
::::: E seurt ebet. N’eo ket aes bezañ dibabet ganin evit spontailhig, me a lavar dit. Ret eo kunujenniñ ar gumuniezh, mont a-enep da reolennoù ar wiki, trollañ, pe roñflañ, pe an daou, degas kemmoù hep kenasant, kunujenniñ ac’hanon, embann titouroù prevez un den hep e asant, mont e-enep da reolennoù diazez Wikimedia, bezañ stanket ha mont hebioù d’ar stankadenn, kunujenniñ tud meta, chom hep derc’hel kont eus alioù ar re all, kunujenniñ, hag hen ober e-pad bloavezhioù (meneget am eus «kunujenniñ»?). N’eus nemet sportourien a live uhel a c’hell ober kement-se, ha n’on ket sur eo posubl hep doperezh. Evit poent n’am eus kavet nemet unan, hag emichañs ne vo hini all ebet. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 17:28 (UTC)
ok. Kerrain n'eo nemet un anv familh. N'on ket direnket gant se met skrivañ a ra forzh petra a ret e vo da unan bennak tremen war e lerc'h --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 12:41 (UTC)
: Hag ar pezh skrivet gantañ er bajenn gaozeal? Sell ouzh [[:en:Wikipedia:Harassment#Posting_of_personal_information|WP:DOX]], da skouer. Ne welan ket penaos e c'hellfe bezañ sklaeroc'h: '''attempted outing is sufficient grounds for an immediate block'''. Graet en deus kement-se meur a wech dija. Diverket am eus an titouroù prevez evit ar wech-mañ, met sklaer eo din n’on ket evit naetaat pep tra dre zorn. Ma kendalc’h C’ho-c’ho-c’ho gant e emzalc’h e rin gant benvegoù efedusoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 13:27 (UTC)
::Ar pezh 'teus diverket a oa ur choari all. Ne raen anv nemet eus ar pennad [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 20 Mae 2022 da 16:24 (UTC)
{{ping|Huñvreüs}} Demat, Lezit ac'hanomp da gompren. Emaoc'h o paouez skrivañ « [...] embann anv gwir un implijer a zo a-walc’h evit bezañ skarzhet kuit eus wikioù all, [...]. » : pezh a dalv eo difennet-groñs hen ober amañ ? Se an hini eo ? A galon.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 12:49 (UTC)
: Menegiñ a ran ar reolenn-mañ, eus wikioù all, evit diskouez n’on ket an hini nemetañ gant ar soñj-mañ. E touesk ar [[Wikipedia:Pemp_pennreolenn_ar_Wikipedia|pemp pennreolenn]] e kaver: '''doujañ d'an implijerion/ezed all'''. Evel-just n’eo ket doujus embann titouroù prevez un implijer all, din n’eus ket ezhomm eus ur reolenn a-ratozh. Pa deu unan bennak da gac’hat war leur un ti, ne lezer ket anezhañ hen ober peogwir n’eus skritell ebet a-enep an dra resis-mañ: ne asanter ket an emzalc’h-mañ, pik echu.
: Hag evel-just e ouzan ez eus bet kudennoù a-raok ma oan oberiant. Trist eo met n’am eus mekanik-amzer ebet. Ober a ran war-dro ar c’hudennoù a welan en amzer-vremañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Mae 2022 da 13:27 (UTC)
::Notennet-kaer eo ! [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E|2A01:CB08:8BB7:F100:1DD:66FD:87EE:B81E]] 18 Mae 2022 da 13:29 (UTC)
== Translatewiki ==
Emaon o klask cheñch un droidigezh [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&showMessage=semiprotectedpagewarning&group=core&language=br&filter=&optional=1&action=translate amañ]. Ret eo kaout ar gwirioù merour avat. Mankout a ra ar verb gallout en droidigezh. Gallout a rez ober ? Setu an destenn da cheñch : "implijerien bet krouet ur gont ganto a kemmañ anezhi. Kasadenn ziwezhañ ar marilh zo diskouezet amañ a-is evel dave :". Skrivañ "implijerien bet krouet ur gont ganto a '''c'hall''' kemmañ anezhi. Kasadenn ziwezhañ ar marilh zo diskouezet amañ a-is evel dave :". A galon --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:19 (UTC)
: {{graet}} N’on ket merour war Translatewiki, met ret eo bezañ lakaet da «droer» evit gallout treiñ. Goulennet am eus penaos ober evit ma vo roet ar gwirioù-mañ dit, sur a-walc’h am eus graet kement-se en amzer dremenet met n’am eus ket soñj ken. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:31 (UTC)
:: {{ping|Kadwalan}} [https://translatewiki.net/wiki/User:Amire80 Amir] en deus lakaet ac’hanout da droer, war a seblant. Ober a rez gant ar gont Translatewiki '''Kadwalan''' pe '''Kadwallan'''? [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 12:58 (UTC)
Trugarez. Troet em eus un nebeud traoù, Se zo kaoz marteze. Ret eo bet din sevel un eil kont gant un eil l abalamour ma ne'm boa ket soñj eus ma ger-tremen.--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 21 Mae 2022 da 13:14 (UTC)
== Ur goulennig ==
:Demat deoc'h,
:Dec'h ho poa skrivet : « [...]. Marteze e vo [[Implijerez:Kevregourez|Kevregourez]] laouen da c’houzout an dra-se, gallout a reer lezel ur gemmenadenn war [[Kaozeadenn implijerez:Kevregourez|he fajenn gaozeal]]. » [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_22,_bloaz_2022&diff=next&oldid=1996988 amañ].
:Ha gall' 'rafec'h displegañ petra 'dalv an evezhiadenn ''iskis''-mañ, mar plij ganeoc'h ? Gwellañ soñjoù.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:6D49:DBA3:A7C4:3151|2A01:CB08:8BB7:F100:6D49:DBA3:A7C4:3151]] 3 Mez 2022 da 13:35 (UTC)
:: Demat,
:: Edon o paouez displegañ penaos e c’heller ober gant esaouenoù anv an implijerezed er furm gwregel bremañ. Neuze em eus meneget an holl implijerezed a ouzan a ra gant ar furm gwregel evit reiñ dezho da c’houzout e c’hellont hen ober, ha graet am eus gant an esaouenoù anv en o furm gwregel. Sed amañ roll klok an implijerezed-mañ: Kevregourez. Emichañs e vo re all war-lerc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 14:49 (UTC)
:::Sklaer eo. Trugarez. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:CC80:74F2:AA37:623D|2A01:CB08:8BB7:F100:CC80:74F2:AA37:623D]] 3 Mez 2022 da 14:52 (UTC)
::::{{ping|Huñvreüs}}Un draig all c'hoazh : petra 'dalv ''esaouenoù anv'' 'ta ? :-(--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:FC51:88C4:1DFA:AD10|2A01:CB08:8BB7:F100:FC51:88C4:1DFA:AD10]] 3 Mez 2022 da 17:08 (UTC)
:::::En anv klok ur bajenn, evel '''Implijer:Huñvreüs''' da skouer, ez eus daou dra: an esaouenn anv ('''Implijer''') hag anv ar bajenn ('''Huñvreüs'''). An esaouenn anv zo ul lec’h ma vez renket pajennoù: pajennoù implijerien en esaouenn anv '''Implijer''', pajennoù evit ober war-dro ar wiki en esaouenn anv '''Wikipedia''' (da skouer : [[Wikipedia:Kumuniezh/An davarn]]), hag all. Ar pennadoù, evel [[Evn]], zo en esaouenn anv pennañ, n’eo ket meneget. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 20:41 (UTC)
:Meur a anv all zo bet d'an den a lakaas an anv Kevregourez war ar renk da vout merour/ez : darn a oa gourel, darn ne oant ket. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 16:47 (UTC)
:: N’am eus ket disoñjet [https://br.wikipedia.org/w/index.php?diff=1983113&oldid=1983103&title=Wikipedia:Kumuniezh/votadeg_evit_merourien_Ebrel_2022&diffmode=source an dra-mañ]. Keit ma ne vez ket klasket ober un dra bennak difennet, ne welan ket perak e klaskfen gouzout hiroc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 3 Mez 2022 da 20:41 (UTC)
==Skoazell==
Salud dit, marteze e vefes barrek da ziluziañ ar gudenn deskrivet [[Kaozeadenn Implijer:Llywelyn2000#Template Wikidata|eno]]--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 10 Mez 2022 da 12:10 (UTC)
: 👋 N’am eus ket amzer evit poent, met dont a rin en-dro da welout diwezhatoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 12 Mez 2022 da 16:23 (UTC)
::{{ping|Kadwalan}} War a seblant ez a mat an traoù en-dro bremañ gant ar patromoù-mañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:05 (UTC)
==Vandalerezh==
Salud dit. Me gav din e vefe mat gwareziñ ar [[:Patrom:Geolec'hiañ/Breizh]] a-enep an IPoù rak dre ziv wezh em eus disc'hraet [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Patrom:Geolec%27hia%C3%B1/Breizh&diff=next&oldid=2000559 tagadennoù gouennelour a-enep Breizh evel houmañ]. {{Ping|Lekemok}}. A galon. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 11:19 (UTC)
:👋 War a seblant en deus C’ho-c’ho-c’ho kavet IPoù eus ar Roen-Uhel. Ouzhpennet am eus al lijorenn d’ar sil 5 (IPoù stanket), ret e vo dezhañ klask chomlec’hioù all evit kenderc’hel da c’hoariñ. Gwarezet am eus ar patrom. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 12:10 (UTC)
::Trugarez. Pebezh torr-revr ! [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 14:57 (UTC)
:::<q> Pebezh torr-revr ! </q> = 1 gunujenn = 1 sizhunvezh stankadur hervez ar reolenn nevez. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:890E:C600:7D57:BC59:BB28:2D97|2A01:CB08:890E:C600:7D57:BC59:BB28:2D97]] 29 Mez 2022 da 13:02 (UTC)
::::''Torr-revr'' n’eo ket a-walc’h evit un den a zo o paouez ober nazied gant an holl Vreizhiz, neuze e kinnigan stankañ Kadwalan evit ur badelezh negativel abalamour d’e nann-kunujenn. Ret e vo goulenn ouzh ar diorroerien ouzhpennañ an arc’hweladur-mañ d’ar meziant. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 13:44 (UTC)
== Gwarez ==
Emaon o paouez enrollañ un toullad modulennoù diwar ar wiki saoznek (da wiriañ marteze). Mat e vefe o damwareziñ marteze?--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 15:43 (UTC)
::Netra da welet met aon em eus na welfes ket div gemmennadenn kaset war un dro pe dost. Ur gudenn modulenn zo. [https://br.wikipedia.org/wiki/Bakteri#Framm_o_c'helligo%C3%B9 Kae da welet eno]. Dreist ma c'homprenezon eo. Kompren a ran e vank ur bajenn met n'on ket evit ober ar pezh a faot ma-unan. (N'eo ket me zo kaoz eus ar gudenn met dre ma oa liammet ar bajenn ouzh ur patrom emaon o paouez sevel e oan bet o welet). Joa--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Mez 2022 da 17:28 (UTC)
: Hervezon ne zlefe ur bajenn (patrom pe doare all) bezañ gwarezet nemet pa vez un abeg mat da soñjal e c’hellfe bezañ pal ur vandalerezh: pajennoù kemmet alies gant ur vandal, pajennoù lennet alies-kenañ, patromoù emframmet e kalz pajennoù (evel Patrom:Geolec'hiañ/Breizh). Dre vras e tlefe an IPoù gallout kemmañ tost pep tra. N’am eus ket sellet ouzh an holl batromoù krouet ganit (n’am eus ket kalz amzer er mare-mañ), ma gav dit e c’hellfe patromoù pe modulennoù zo bezañ ur pal mat evit ur vandal e c’hellez goulenn gwareziñ anezho.
: Mankout a rae [[Modulenn:Hatnote/styles.css|ur restr CSS]], ouzhpennet am eus anezhañ. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 07:33 (UTC)
::Trugarez evit ar fichennaoueg CSS. Evit ar patromoù hag ar modulennoù n'on ket ali ganit. Me a gav din e tlefe ar modulennoù bezañ gwarezet a-enep an IPoù dre ziouer. An neb en deus c'hoant da genlabourat en un doare sirius el live-se a c'hall krouiñ ur gont. Digoust, dizanv ha prim eo. E-mesk ar patromoù hag ar modulennoù ez eus ur bern zo gwarezet gant gwir abeg en holl wikipediaoù kuit ma c'hoarvezfe reuz abalamour d'ur fazi pe d'ar vandalerezh. Ha ken niverus omp e c'hall bezañ un disammm labour ivez betek-gouzout e vefe tagadennoù niverus. Doue ra viro... [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 11:23 (UTC)
:::Gallout a rafemp sevel reolennoù evit se (da skouer, damwareziñ an holl vodulennoù dre ziouer) met gwelloc’h e vefe kaozeal en davarn evit lezel an holl reiñ o ali, ha menegiñ ar verourien all. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 12:02 (UTC)
::::Da'm soñj e vefe un dra vat da vihanaat ar riskloù tagadennoù. Klaoustre, an dud a vez oc'h ober war-dro ar pennadoù evit ar mare n'int ket chalet gant ar modulennoù, pa ouzont petra eo. Ur mennozh mat eo ober anv eus an dra-se d'ar verourien all avat. Gwir. [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 29 Mez 2022 da 14:18 (UTC)
Ober diouzh skouer ar wikioù bras all a-fet gwarez ar patromoù a yafe buanoc'h evit votiñ bewech. Re nebeut a dudu a vefe dedennet. Gallout a reer cheñch goude diouzh an ezhommoù--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 6 Gou 2022 da 17:31 (UTC)
==Skoazell==
Salud dit, skoazell a c'houlennan diganit ur wezh all evit ar patrom {{m|Side box}} a zeu moarvat eus ar [[modulenn:Side box|vodulenn side box]], daoust ma'z eo heñvel ar pajennoù e saozneg hag e brezhoneg. Lakaet e vez ar patrom war tu kleiz ar bajenn pa zlefe bezañ war an tu dehoù evel un infobox.
Ur gudenn all am eus evit ar patrom {{m|Implij Wikidata}} a gaven dedennus. Ouzhpenn ar gudenn lec'h er bajenn e teu poentoù doubl (* *) dirak an elfennoù meneget. N'ouzon ket eus pelec'h e teu. Marteze eus un ispatrom {{m|Side box}} pe {{m|Sister project}}, met ne welan ket e pelec'h rak heñvel int ouzh ar pezh zo graet e saozneg. Marteze e c'halli divankañ an traoù ? A galon--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 6 Gou 2022 da 17:32 (UTC)
:Digarez ac’hanon, met n’am eus ket amzer evit poent. Teurel a ran ur sell ouzh ar c’hemmoù diwezhañ ur wech en amzer evit adserriñ kaouidell CCC ma ’z eus ezhomm, ha setu. Muioc’h amzer a vo din diwezhatoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 10 Gou 2022 da 05:39 (UTC)
::{{ping|Kadwalan}} Mankout a rae stiloù e Common.css, ouzhpennet am eus anezho ha bremañ e teu brav an disoc’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:19 (UTC)
:::Un draig ouzhpenn: n’on ket sur eo ur soñj vat treiñ anvioù ar patromoù enporzhiet eus enwiki pe Commons. Gervel a ra patromoù zo patromoù all, ar memestra eo evit ar vodulennoù, ret e vefe treiñ traoù enno pep gwech. Dav e vo freskaat anezho diwezhatoc’h ivez, ha neuze, kavout pehini e brezhoneg zo pehini e saozneg… Gallout a reer ober gant adkasoù : '''Implij Wikidata''' a c’hellfe bezañ un adkas war-zu '''Uses Wikidata''', da skouer. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 16 Eost 2022 da 13:23 (UTC)
==Panama==
Salud dit! Gwelet em eus 'peus cheñchet titl ar pennad [[Panama]] ([https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Panam%C3%A1&action=history]). "Hervez diviz ar gumuniezh" emezout. N'ouzon ket eus peseurt diviz e rez anv aze. Me ne'm eus gwelet nemet ur goulenn a-berzh un den : [[Implijer:Kadwalan]]. En amzer da zont e kav din e vefe mat gortoz e vefe meur a zen oc'h embann o soñj a-raok ober ur cheñchamant evel-se. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 10:53 (UTC)
:Salut dit. Kompren a rafen m’am befe gortozet div eur araok adenvel, met gortozet am eus muioc’h evit div sizhun. A-du e oa Y-M D (s.o. ar [[Kaozeal:Panama|bajenn gaozeal]]). Savet eo bet ar goulenn d’ar 6 a viz Gouere, a-walc’h amzer eo evit ma c’hell an holl a fell dezho reiñ o ali hen ober. A-hend all, pegeit e kinnigez gortoz? Tud zo ne fell ket dezho reiñ o ali, petra a ri? Div sizhun zo hir a-walc’h dija pa n’eus den ebet a-enep.
:Hag evel atav e c’hell pep tra graet amañ bezañ disc’hraet. Gallout a rez addigeriñ ar gaozeadenn ma fell dit. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 11:39 (UTC)
Hag ali YMD a oa bet roet e 2009. Evezhiadenn ebet a-raok ma hini, hag hini ebet war-lerc'h a gav din. --[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 28 Gou 2022 da 12:31 (UTC)
==HTLM==
Gouzout a ran sevel pennadoù, met gerioù luc'haj zo hag a van digompren din : petra eo htlm, a zisplij kement? [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 18:16 (UTC)
:[[HTML]] zo al lavar balizennoù implijet evit ober pajennoù web. Pa aozer pennadoù amañ e vezont troet da HTML gant ar meziant Mediawiki. Peurliesañ e vez diezhomm lakaat balizennoù HTML en ur bajenn. Da skouer, e lec’h lakaat <nowiki><br></nowiki> e fin ul linenn, n’eus nemet lakaat ul linenn goullo. Pe e lec’h ober gant ar valizenn HTML <nowiki><hr></nowiki> eo gwelloc’h implijout ----. Dre vras e tlefe bezañ « kuzhet » ar balizennoù er pennadoù, pa vez ezhomm anezho eo gwelloc’h lakaat anezho e patromoù. Ma ne rez morse gant traoù etre < ha >, emañ mat an traoù. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 18:31 (UTC)
::Trugarez eus da respont met ne gomprenan ket gwelloc'h. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 18:51 (UTC)
:::Re wir, n’eo ket aes 😅. Setu ur skouer [[Implijer:Huñvreüs/Poull-Traezh/Gant HTML|gant HTML]] hag ur skouer [[Implijer:Huñvreüs/Poull-Traezh/Gant Wikitestenn|gant wikitestenn]], evit diskouez an diforc’h (sell ouzh ar vammenn). [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 19:32 (UTC)
f54oppnjmdztsp99nueuqgzigfh8ksl
Yann ar Fusteg
0
141149
2008538
1841998
2022-08-17T17:39:28Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''Yann ar Fusteg''', pe '''Ab Guilherm''' diouzh e anv drouiz, ganet d'an [[10 a viz Mae]] [[1855]] e [[Rostren]], marvet d'an [[22 a viz Meurzh]] [[1910]] e [[Pariz]], oa ur skrivagner hag un drouiz.
==Pezh c'hoari==
*''Sous les Pommiers''
==Oberennoù all==
*''Les Celtes au 19e siècle''
*''Les Triades des Bardes''
{{DEFAULTSORT:Fusteg, Yann ar}}
[[Rummad:Skrivagnerien c'hallek]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1855]]
[[Rummad:Marvioù 1910]]
kz1i8smoog6b4wurseecgbzxphjwrmt
Seziz Lyon (1793)
0
141919
2008426
1871599
2022-08-17T13:07:04Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Siege of Lyon (1793).jpg|thumb|upright=2|Seziz Lyon e 1793]]
'''Seziz Lyon''' a oa c'hoarvezet etre an [[9 a viz Eost]] hag an [[9 a viz Here]] [[1793]] goude un emsavadeg e [[Lyon]] a-enep ar [[Bodadenn vonreizhañ vroadel|Vodadenn vonreizhañ vroadel]]. En holl e oa bet 1000 den lazhet ha 1200 den gloazet e tu ar Republikaned, 1200 den lazhet ha 1000 den gloazet e tu ar re Gevredet hag ar roueelourien.
== Goude ar seziz ==
Ar flastradenn goude ar seziz a voe spontus, renet gant [[Joseph Fouché]], lesanvet "le mitrailleur de Lyon", a lakeas ouzhpenn 1900 rebel d'ar marv (goude ur varnadenn), mindrailhet, fuzuilhet, kanoliet, pe dibennet. Ar gouzañverien e-pad ar seziz n'int ket bet sifret.
Lyon a voe kastizet garv, tennet e voe an anv, ha graet ''Ville Affranchie'' pe ''Commune-Affranchie'' eus outi. Soñjet e voe distrujañ ar gêr da vat ([[Bertrand Barère]]). Met diwar un hollad 600 savadur sañset da vezañ distrujet, n'eus nemet 50 a voe diskaret.
Annezidi kêr a voe lakaet diaes gant an diouer a labour hag a bourvezioù. Pa oa kroget kêr da vont war an tu mat e oa bet trubuilhoù politikel a nac'has an adlañs evel ar c'hentañ [[Spont Gwenn (Bro-C'hall)|Spont Gwenn]] e 1795.
[[Rummad:Sezizoù]]
[[Rummad:Istor Lyon]]
[[Rummad:Dispac'h gall]]
[[Rummad:Emgannoù 1793]]
[[rummad:Emgannoù Bro-C'hall]]
[[rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved ]]
9nd9feb10sitbhzi5slhe8mas6d76j7
Thomas-Robert Bugeaud
0
143922
2008537
1890462
2022-08-17T17:39:08Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[File:Bugeaud,_Thomas_-_2.jpg |thumb| ]]
'''Thomas Robert Bugeaud''', markiz La Piconnerie ha dug Isly ([[Limojez]], {{deiziad|15|Here|1784}} — [[Pariz]], {{deiziad|10|Mezheven|1849}}), a oa ur jeneral [[Bro-C'hall|gall]] a gemeras ur perzh bras en aloubadeg [[Aljeria]] en {{XIXvet kantved}}.
[[File:MarechalBugeaudCommemorativePlaque.JPG |thumb|]]
{{DEFAULTSORT:Bugeaud, Thomas Robert}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1784]]
[[Rummad:Marvioù 1849]]
[[Rummad:Jeneraled Bro-C'hall]]
[[Rummad:Politikourien Bro-C'hall]]
[[Rummad:Istor Aljeria]]
t3vrcfhuq0stkkccbp1krhkbpe9yanm
Oberennoù William Adolphe Bouguereau
0
144716
2008677
1981317
2022-08-17T18:39:35Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
Oberennoù [[William Adolphe Bouguereau]] ([[Ar Roc'hell]], [[30 a viz Du]] [[1825]]) - ''idem'', [[19 a viz Eost]] [[1905]]) zo anezho 828 livadur graet etre [[1845]] ha 1905.<br>
Hervez urzh ar bloazioù int renket amañ ; e [[metr|kantimetroù]] eo ar mentoù (uhelder x ledander) ; de ma veaj an taolennoù ne c'heller ket bout sur eus o lec'hiadur a vloaz da vloaz ; re ar c'hatalog Bartoli-Ross ([[2010]]) eo an niverennoù a zo roet er bann diwezhañ.
== [[Bloavezhioù 1840]] ==
{| class="wikitable" style="font-size:95%; text-align:center;"
|-
|
!Anv orin!!Bloaz!!Ment ([[Metr|cm]])!!Notennoù!!Lec'h!!Niverenn
|-
|[[Restr:Bouguereau_Jacob_recevant_la_tunique_ensanglantée_de_son_fils.jpg|150px]]||''Jakob o tegemer <br>toneg wadek [[Jozef]]''||[[1845]]||110,5x144||Kenstrivadeg livadurioù istorel<br>Skol an Arzoù-kaer<br>[[Bourdel]]||Dastumad prevez||1845/01
|-
|[[Restr:Portrait_de_Tante_Adèle_-_William_Adolphe_Bouguereau_-_1845.jpg|150px]]||''Poltred Tante Adèle''||''idem''||55x46|| ||[[Ar Roc'hell]]<br>Mirdi an Arzoù-Kaer||1845/02
|-
| ||''Poltred ur vaouez <br>en he c'hoazez gant ur skoulm roz''||''idem''||32,5x24|| ||Dastumad prevez||1845/03
|-
| ||''Poltred ur vaouez en he c'hoazez''||''idem''||32x24|| ||''idem''||1845/04
|-
|[[Restr:AbbesHontag_W-A_Bouguereau.png|150px]]||''Poltred unan<br>eus an ebed Hontang''||[[1846]]||60x50,5|| ||''idem''||1846/01
|-
| ||''Poltred Ferdinand Chaigneau<br>(e benn)''||[[1847]]||41x33|| ||''idem''||1847/01
|-
|[[Restr:P_1847a_-_Portrait_de_Ferdinand_Chaigneau_(tête_et_mains).jpg|150px]]||''Poltred Ferdinand Chaigneau<br>(e benn hag e zaouarn)''||''idem''||77x60|| ||''idem''||1847/02
|-
|[[Restr:Bouguereau,_Portrait_de_Marie-Célina_Brieu,_1847.jpg|150px]]||''Poltred Marie-Célina Brieu''||''idem''||134x110|| ||''idem''||1847/04
|-
| ||''Sant Pêr e ti Mari<br>goude dibout digarc'haret''||[[1848]]||24x32||Damdresadenn evit<br>[[Priz Roma]] 1848||[[Pariz]],<br>Mirdi Orsay||''Er-maez''<br>''katalog''
|-
|[[Restr:Saintpierre_W-A_Bouguereau.jpg|150px]]||''Sant Pêr e ti Mari<br>goude dibout digarc'haret'||''idem''||114x147||Eil Priz Roma 1848,<br>rampo gant [[Gustave Boulanger]]||Dastumad prevez||1848/02
|-
| ||''Poltred ar c'hizeller Chevallier''||''idem''||41|32|| ||''idem''||1848/03
|-
|[[File:Bouguereau - égalité devant la mort 1848.jpg|150px]]||''parded dirak ar marv''||''idem''||141x269|| ||Pariz,<br>Mirdi Orsay||1848/04
|-
|[[File:Bouguereau Ulysse et Euryclée.jpg|150px]]||''[[Ulises]] anavezet gant [[Euryclée]]''||[[1849]]||112x145||Evit Priz Roma,<br>a yeas Gustave Boulanger.||La Rochelle<br>[[Mirdi an Arzoù-Kaer||1849/03
|-
|[[File:Autoportrait W-A Bouguereau1850.png|150px]]||''Emboltred''||[[1850]]||60,5x50|| ||Dastumad prevez||1850/01
|-
|[[File:Bouguereau Le dédain.JPG|150px]]||''An Dismeg''||''idem''||65x50||Evit Kenstrivadeg ar Penn livet.||Pariz,<br>École nationale<br>Supérieure des Beaux-Arts||1850/04
|-
| ||''Zenobia adkavet<br>war lez an [[Araz]]'' ||''idem''||32x24||Damdresadenn evit Priz Roma 1850||Pariz,<br>[[Mirdi Orsay]]||Er-maez katalog
|-
| ||''Zenobia adkavet<br>war lez an Araz'' ||''idem''||32x24||Damdresadenn evit Priz Roma 1850||Pariz,<br> École nationale<br>Supérieure des Beaux-Arts||''idem''
|-
|[[File:William Adolphe Bouguereau Zenobia Found by Shepherds on the Banks of the Araxes.jpg|150px]]|| ''Zenobia adkavet<br>war lez an Araz'' ||''idem''||147x113||Priz Roma 1850,<br>rampo gant [[Paul Baudry]]||Pariz,<br> École nationale<br>Supérieure des Beaux-Arts||1850/06
|-
|[[File:Bouguereau Demi figure peinte.JPG|150px]]||''Torse ou demi-figure peinte''||''idem''||100x81||Evit Kenstrivadeg<br>an Hanterzremm livet.||''idem''||1850/07
|-
| ||''An amourouzien''||''idem''||74x60|| ||Dastumad prevez||1850/08
|-
|[[File:William Bouguereau - Dante and Virgile - Google Art Project 2.jpg|150px]]||''Dante ha [[Vergilius]]''||''idem''||280,5x225,3|| ||Pariz, Mirdi Orsay||1850/10
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Portrait of Monsieur M. (1850).png|150px]]||''Poltred an Aotrou M.''||1850||86,5x70,5|| ||[[Pasadena]],<br>The Norton Simon Museum of Art||1850/11
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - A Portrait of Eugène Bouguereau (1850).jpg|150px]]||''Poltred Eugène Bouguereau,<br>eontr d'an arzour ''||''idem''||46x41|| ||Dastumad prevez||1850/12
|-
|[[File:AdolpheBouguereau W-A Bouguereau.png|150px]]||''Poltred Adolphe Bouguereau,<br>eontr d'an arzour''||''idem''||56x45,5|| ||''idem''||1850/13
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - A Portrait of Amelina Dufaud Bouguereau (1850).jpg|150px]]||''Poltred Amélina Dufaud,<br>pried Bouguereau,<br>moereb d'an arzour''||''idem''||56x45,5|| ||''idem''||1850/14
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - A Portrait of Geneviève Bouguereau (1850).jpg|150px]]||'' Poltred<br>Geneviève Bouguereau,<br>keniterv d'an arzour''||''idem''||33x25|| ||''idem''||1850/15
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - A Portrait of Léonie Bouguereau (1850).jpg|150px]]||'' Poltred<br>Léonie Bouguereau,<br>keniterv d'an arzour''||''idem''||28,5x23|| ||''idem''||1850/16
|-
|[[File:Portrait of a man, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Poltred un den||''idem''||46x38|| ||''idem''||1850/16<!-- evel 1850/16 a-us -->
|}
== [[Bloavezhioù 1850]] ==
{| class="wikitable" style="font-size:95%; text-align:center;"
|-
|
!Anv orin!!Bloaz!!Ment ([[Metr|cm]])!!Notennoù!!Lec'h!!Niverenn
|-
|[[File:FelixChabaud W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Poltred Félix Chabaud,<br>engravour medalennoù''||[[1852]]||47x37|| ||[[Roma]],<br>Académie de France||1852/01
|-
|[[File:JosephGabrielTourny W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Poltred Joseph-Gabriel Tourny,<br>engravour''||''idem''||47x37|| ||''idem''||1852/02
|-
|[[File:Juifscaptivite W-A Bouguereau.JPG|150px]]|| ''Ar Yuzevien kaset da brizonidi'' ||''idem''||77x103|| ||Dastumad prevez||1852/04
|-
|[[File:Bouguereau Canephores.jpg|150px]]||''Les Canéphores''||''idem''||244x176|| ||''idem''||1852/05
|-
|[[File:Idylle W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Idylle''||''idem''||84,5x63,5|| ||[[Kêr-Vec'hiko]]<br>Fondezon Juan Antonio Pérez Simon||1852/06
|-
|[[File:Autoportrait W-A Bouguereau.png|150px]]||''Emboltred''||[[1853]]||40,5x32|| ||Dastumad prevez||1853/01
|-
|[[File:Galatea W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Copie de la « Galatée »<br>de Raphaël''||''idem''||230x220|| ||[[Dijon]]<br>Mirdi an Arzoù-Kaer ||1853/05
|-
|[[File:Bouguereau Combat des centaures et des lapithes.jpg|150px]]||''Emgann an Dud-kezeg <br>hag al [[Lapited]]'' ||''idem''||124x173,5|| ||[[Richmond (Virginia)]],<br>Virginia Museum of Fine Arts||1853/07
|-
| ||''Poltred<br>Jean-Pierre Rémy Lasserre''||''idem''||62x49|| ||Dastumad prevez||1853/10
|-
|[[File:Bouguereau Portrait de Charles Garnier.JPG|150px]]||''Poltred Charles Garnier''||''idem''||41x32,5|| ||Pariz,<br>École nationale<br>Supérieure des Beaux-Arts||1853/15
|-
| ||''Poltred Martial Deveaux,<br>engravour ''||''idem''||46x36|| ||Roma, Académie de France||1853/16
|-
| ||''Poltred Teresa''||[[1854]]||40x32|| ||[[Valenciennes]],<br>Mirdi an Arzoù-kaer||1854/01
|-
|[[File:GJThomas W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Poltred Gabriel-Jules Thomas,<br>kizeller''||''idem''||47x36|| ||Roma, Académie de France||1854/03
|-
| ||''Penn ur vakantenn'' ||''idem''||60x48|| ||[[Moulins (Allier)|Moulins]],<br>Mirdi an Arzoù-Kaer||1854/04
|-
| ||''Penn ur vakantenn''<br>(adskeudenn)||''idem''||60x50|| ||Dastumad prevez||1854/04A
|-
|[[File:Bouguereau Martyre Lunéville.jpg|150px]]||''Korf Santez Sesilia kaset <br>da gevioù-bez Roma''||''idem''||343x428||Kaset eus Roma e [[1854]].<br>Distrujet e tan-gwall chapel kastell<br>Lunéville d'an [[3 a viz Genver]] [[2003]].||Distrujet<br>(Gwechall e kastell Lunéville)||1854/05
|-
|[[File:Autoportrait W-A Bouguereau 1854.JPG|150px]]||''Emboltred''||''idem''||47x36|| ||Roma,<br>Académie de France||1854/06
|-
| ||''Poltred kentañ<br>Catherine Bouguereau''||''idem''||64,5x53,5|| ||Dastumad prevez||1854/07
|-
|[[File:CatherineBouguereau W-A Bouguereau.png|150px]]||''Eil poltredt<br>eus Catherine Bouguereau''||''idem''||100x80|| ||''idem''||1854/08
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Fraternal Love (1851).png|150px]]||''Karantez breur''||''idem''||147x113,7|| ||[[Boston]],<br>Museum of Fine Arts||1854/10
|-
| ||''Karantez breur'' (bihanaet)||''idem''||64,5x53|| ||Dastumad prevez||1854/10A
|-
| ||''Poltred den''||''idem''|| || ||Lec'hiadur dianav||1854/11
|-
|[[File:Leprintemps W-A Bouguereau.png|150px]]||''An Nevez-Amzer''||''idem''||180x85||Evit pennti Paul Monlun <br>e [[Angoulins]]||Dastumad prevez||1854/12A
|-
|[[File:Lete W-A Bouguereau.png|150px]]||''An Hañv''||''idem''||180x85||''idem''||''idem''||1854/12B
|-
|[[File:Lautomne W-A Bouguereau.png|150px]]||''An Diskar-Amzer''||''idem''||180x85||''idem''||''idem''||1854/12C
|-
|[[File:L'hiver W-A Bouguereau.png|150px]]||''Ar Goañv''||''idem''||180x85||''idem''||''idem''||1854/12D
|-
|[[File:Lapeche W-A Bouguereau.png|150px]]||''Pesketa''||[[1855]]||60x200||''idem''||''idem''||1855/01A
|-
| ||''Ar Chase''||''idem''||60x200||''idem''||''idem''||1855/01B
|-
| ||''An Dañs''||''idem''||60x200||''idem''||''idem''||1855/01C
|-
|[[File:Lebain W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Kouronkadenn''||''idem''||60x200||''idem''||''idem''||1855/01D
|-
| ||''Ar Garantez''||''idem''||270x150||Evit saloñs ostel prevez<br>Anatole Bartholoni,<br>55 straed Verneuil e Pariz||Pariz,<br>Kannati [[SUA]]||1855/02A
|-
| ||''Ar Vignoniezh''||''idem''||270x150||''idem''||''idem''||1855/02B
|-
| ||''[[Fortuna]]''||''idem''||270x150||''idem''||''idem''||1855/02C
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Arion on a Sea Horse (1855).jpg|150px]]||''Arion war un euzhvil-mor''||''idem''||71x112||''idem''||[[Cleveland]]<br>Museum of Art||1855/03A
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Bacchante on a Panther (1855).jpg|150px]]||''Bakantenn war ur pantera '' ||''idem''||71x112||''idem''||''idem''||1855/03B
|-
|[[File:Scenesd'automne W-A Bouguereau.png|150px]]||''Scènes d'automne''||''idem''||52x102||''idem''||[[Yamanashi]] ([[Japan]]),<br>Mirdi ar Prefeti||1855/04B
|-
|[[File:Bouguereau - Idyll Ancient Family.jpg|150px]]||''Idylle, famille antique''||''idem''||91x71|| ||Dastumad prevez||1855/05A
|-
| ||''Idylle, famille antique'' (bihanaet)||''idem''||60x48|| ||[[Hartford (Connecticut)]]<br>, Wadsworth Atheneum||1855/05B
|-
|[[File:Bouguereau Fernand Bartholoni.jpg|150px]]||''Poltred Fernand Bartholoni''||''idem''||56x46|| ||Dastumad prevez||1855/07
|-
| ||''Scène romaine''||''idem''||110x81,5|| ||''idem''||1855/08
|-
|[[File:MlleCouder W-A Bouguereau.png|150px]]||''Poltred an Dimezell Couder''||''idem''||116x89|| ||La Rochelle,<br>Mirdi an Arzoù-kaer ||1855/09
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Dance (1856).jpg|150px]]||''An Dañs''||[[1856]]||366x181||Sel saloñs un itron<br>en ostel prevez Anatole Bartholoni,<br>55 straed Verneuil e Pariz||[[Pariz]], Mirdi Orsay||1856/01
|-
|[[File:Lamusique W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Ar Sonerezh''||''idem''||116x172||Sel saloñs un itron<br>en ostel prevez Jean-François Bartholoni,<br>rue de la Rochefoucauld,<br>Pariz||[[Tokyo]],<br>National Museum of Western Art||1856/02A
|-
| ||''L'Amour redemandant ses armes''||''idem''||118x72||''idem''||''idem''||1856/02B
|-
| ||''L'Amour châtié''||''idem''||111x74.5||''idem''||''idem''||1856/02C
|-
| ||''L'Histoire et l'Astronomie''||''idem''|| ||''idem''||Lec'hiadur dianav||1856/02D
|-
| ||''La Danse et la Musique''||''idem''|| ||''idem''||''idem''||1856/02E
|-
| ||''An Tragedi hag ar C'homedi''||''idem''|| ||''idem''||''idem''||1856/02F
|-
| ||''La Poésie et l’Éloquence''||1856|| ||''idem''||''idem''||1856/02G
|-
|[[File:Lesquatreheures W-A Bouguereau.png|150px]]||''Les quatre heures du jour''<br>(kentañ adskeudenn)||''idem''||250x250||Sel an ti Monlun<br>en Angoulins.||Dastumad prevez||1856/03A
|-
| ||''Les quatre heures du jour''<br>(eil adskeudenn)||''idem''||250x250|| ||''idem''||1856/03B
|-
|[[File:RetourTobie W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Le retour de Tobie''||''idem''||124x100|| ||[[Dijon]],<br>Mirdi an Arzoù-Kaer||1856/04
|-
|[[File:Bouguereau -Napoleon III Visiting Flood Victims of Tarascon in June 1856.jpg|150px]]||''L'Empereur Napoléon III<br>visitant les inondés de Tarascon''||[[1857]]||200x320|| ||[[Tarascon (Bouches-du-Rhône)|Tarascon]], ti-kêr||1857/01
|-
| ||''Portrait de madame Monlun<br>et de sa fille Élisa''||''idem''||123x94|| ||Dastumad prevez||1857/03
|-
| ||''Portrait an dimezell Lucie Carnaud''||''idem''||53,5x45|| ||''idem''||1857/04
|-
| ||''Les Saisons''||''idem''||344x389||E ''salon des Saisons'' an Ostel Pereire,<br>35 rue du Faubourg Saint-Honoré,<br>e Pariz.||Lec'hiadur dianav||1857/05
|-
|[[File:Triomphevenus W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Le Triomphe de Vénus''||''idem''||134,5x112||E ''salon du Jour et de la Nuit''<br>(pe ''Salon de la Journée'')<br>en Ostel Pereire||Dastumad prevez||1857/06A
|-
|[[File:Enfantgriffon W-A Bouguereau.png|150px]]||''Enfant sur un griffon''||''idem''||64x87,5||''idem''||''idem''|1857/06B
|-
|[[File:Bouguereau, William Adolphe - Putto sur un monstre marin.jpg|150px]]||''Enfant sur un monstre marin''||''idem''||63,5x84||''idem''||''idem''||1857/06C
|-
|[[File:Lamourblesse W-A Bouguereau.png|150px]]||''L'Amour blessé''||''idem''||82x64|| ||''idem''||1857/07
|-
| ||''[[Flora|Flore]]''||[[1858]]|| ||E ''salon des Saisons'' an Ostel Pereire,<br>35 rue du Faubourg Saint-Honoré,<br>e Pariz.||Lec'hiadur dianav||1858/01A
|-
| ||''[[Keres|Cérès]]''||''idem''|| ||''idem''||''idem''||1858/01B
|-
| ||''[[Pomona|Pomone]]''||''idem''|| ||''idem''||''idem''||1858/01C
|-
| ||''[[Vesta]]''||''idem''|| ||''idem''||''idem''||1858/01D
|-
|[[File:Leprintemps W-A Bouguereau 1958.JPG|150px]]||''Le Printemps''||''idem''||80x152,5||''idem''||Dastumad prevez||1858/02A
|-
| ||''L'Été''||[[1858]]|| ||''idem''||Lec'hiadur dianav||1858/02B
|-
| ||''L'Automne''||[[1858]]||63,5|116||''idem''||''idem''||1858/02C
|-
| ||''L'Hiver''||[[1858]]|| ||''idem''||''idem''||1858/02D
|-
| ||''Le Jour et la Nuit||[[1858]]|| ||''idem''||''idem''||1858/03
|-
| ||''Le sommeil d'Endymion''||[[1858]]|| ||''idem''||''idem''||1858/04
|-
|[[File:PortraitLanusse W-A Bouguereau.png|150px]]||''Portrait de mademoisell<br>Jeanne Lanusse''||''idem''||59x48|| ||La Rochelle,<br>Mirdi an Arzoù-Kaer||1858/05
|-
| ||''Portrait demonsieur Lanusse''||''idem''||60x50|| ||''idem''||1858/06
|-
| ||''Portrait demadame Lanusse''||''idem''|| || ||Lec'hiadur dianav||1858/07
|-
|[[File:NellyBouguereau W-A Bouguereau1858.jpg|150px]]||''Portrait de<br>Nelly Bouguereau''||''idem''||46x38|| ||Dastumad prevez||1858/08
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Day of the Dead (1859).jpg|150px]]||''Le Jour des morts''||[[1859]]||147x120|| ||Bourdel,<br>Mirdi an Arzoù-Kaer||1859/01
|-
| ||''Deiz ar re varv'' (bihanaet)||''idem''||147|120|| ||Dastumad prevez||1859/01A
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Charity (1859).jpg|150px]]||''Karitez''||[[1859]]||116,5|90|| ||[[Ann Arbor]] (Michigan),<br>University of Michigan Museum of Art||1859/02
|-
| ||''Karitez'' (bihanaet)||[[1859]]||56|45,5|| ||[[Taipei]], Mirdi Broadel ar Palez||1859/02A
|-
| ||''Portrait de madame<br>Gabrielle Marcotte de Quivières''||''idem''||100x73|| ||Localisation actuelle inconnue||1859/03
|-
| ||''Saint Louis rendant la Justice''||''idem''|| || Evit chapel Sant-Loeiz<br>en iliz Santez-Klotilda,<br>Pariz||Pariz,<br>iliz Santez-Klotilda||1859/04A
|-
| ||''Saint Louis rapportant<br>la couronne d'épines<br>à Paris''||''idem''|| ||''idem''||''idem''||1859/04B
|-
| ||''Saint Louis soignant<br>les pestiférés''||''idem''|| ||''idem''||''idem''||1859/04C
|-
| ||''La dernière communion<br>de Saint Louis''||''idem''|| ||''idem''||''idem''||1859/04D
|-
| ||''La Foi'', ''L'Espérance'',<br>''La Charité'', ''La Prudence'',<br>''La Justice'', ''La Tempérance''||''idem''|| ||''idem''||''idem''||1859/05
|-
|[[File:Le retour des champs Salon de 1861 Bouguereau.jpg|150px]]||''Pastorale antique :<br>Le retour des champs''||[[1860]]||116x89||Saloñs 1861, niv. 349 ||Dastumad prevez||1860/01
|-
| ||''Pastorale antique :<br>Le retour des champs''<br>(bihanaet)||''idem''||62x48|| ||''idem''||1860/01A
|-
|[[File:Adolphe-William Bouguereau - Peace - 304-1925 - Saint Louis Art Museum.jpg|150px]]||''La Paix''||''idem''||84x106,5||Saloñs 1861, niv. 348}} ||[[St. Louis (Missouri)]],<br>St.Louis,<br>Art Museum||1860/02
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Tobias Saying Good-Bye to his Father (1860).png|150px]]||''Le départ de Tobie''||''idem''||153x119|| ||[[Sant-Petersbourg]],<br>[[Mirdi ar Peniti]]||1860/03
|-
| ||''Femme de Tivoli''||''idem''|| || ||Lec'hiadur dianav||1860/04
|-
| ||''Femme d'Alvito''||''idem''|| || ||''idem''||1860/05
|-
|[[File:FauneBacchante W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Faune et bacchante''||''idem''||53,5x64||Saloñs 1861, niv. 347||Dastumad prevez||1860/07
|}
== [[Bloavezhioù 1860]] ==
{| class="wikitable" style="font-size:95%; text-align:center;"
|-
|
!Anv orin!!Bloaz!!Ment ([[Metr|cm]])!!Notennoù!!Lec'h!!Niverenn
|-
|[[File:Departduberger W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Hen vugulgan :<br>kimiad ar maesaer''||[[1861]]||116x89|| ||Dastumad prevez||1861/01
|-
| ||''Hen vugulgan :<br>kimiad ar maesaer''<br>(bihanaet)||''idem''||62x48|| ||''idem''||1861/01A
|-
|[[File:Femmedecervara W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Maouez Cervara<br>hag he bugel''||''idem''||109x83|| ||''idem''||1861/02
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Young Woman Contemplating Two Embracing Children (1861).jpg|150px]]||''Jeune mère contemplant<br>deux enfants qui s'embrassent''||''idem''||84x103|| ||''idem''||1861/03
|-
|[[File:Premierediscorde W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Kentañ dizemglev''||''idem''||196x150,5||Saloñs 1861, niv. 346 ||''idem''||1861/04
|-
|[[File:Bouguereau, Philomèle et Progné, 1861.jpg|150px]]||''Philomèle et Progné''||''idem''||176x134|| ||[[Fontainebleau]],<br>Musée national du Château||1861/05
|-
| ||''Philomèle et Progné'' (bihanaet)||''idem'']]||60x50|| ||Datumad prevez||1861/05A
|-
|[[File:Philomela.jpg|150px]]||''Ar Vuzenn (Philomèle)''||''idem''||136x96,5|| ||[[Oklahoma City]],<br>Oklahoma Heritage Society||1861/06
|-
|[[File:Orestes Pursued by the Furies by William-Adolphe Bouguereau (1862) - Google Art Project.jpg|150px]]||''Morc'hed [[Orestes]]'' pe<br>''Orestes ha merc'hed ar Gounnar war e lerc'h''||[[1862]]||231,1x278,4|| ||[[Norfolk (Virginia)]],<br>Chrysler Museum of Art||1862/01
|-
|[[File:Bouguereau - Bacchante lutinant une chevre, 1862.jpg|150px]]||''Bacchante lutinant une chèvre''||''idem''||115x185|| ||Bourdel, <br>Musée des Beaux-Arts||1862/02
|-
| ||''Bacchante lutinant une chèvre''<br>(adskeudenn)||||114,5x192||Livet gant e skoliad<br>Cot, marteze||Dastumad prevez||1862/02A
|-
|[[File:William Adolphe Bouguereau The Holy Family.jpg|150px]]||''An tiegezh Santel''||[[1863]]||138x109|| ||''idem''||1863/01
|-
| ||''La Sainte Famille''<br>(bihanaet)||''idem''||60x48,5|| ||''idem''||1863/01A
|-
| ||''An Tiegezh Santel''<br>(doare all)||''idem''||130x110|| ||''idem''||1863/01B
|-
|[[File:Lagedor W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''L'Âge d'Or''||''idem''||81,5x100,5|| ||Kêr-Vec'hiko,<br>Fondezon Juan Antonio Pérez Simon||1863/02
|-
| ||''Portrait d'un enfant<br>de Monsieur Gustave Pereire,<br>âgé de 5 ans''||''idem''||82x65,5|| ||Dastumad prevez||1863/03
|-
| ||''Portrait d'un enfant<br>de Monsieur Gustave Pereire,<br>âgé de 2 ans''||''idem''||80|70|| ||Dastumad prevez||1863/04
|-
| ||''Amour''||[[1863]]||41,5|32,5|| ||Dastumad prevez||1863/05
|-
| ||''L'Amour essayant ses flèches''||''idem''|| || ||Lec'hiadur dianav||1863/06
|-
| ||''L'Amour essayant ses flèches''<br>(kemmet pe vihanaet)||''idem''||65x54|| ||Dastumad prevez||1863/06A
|-
| ||''Amour au tyrse''||''idem''||41,5x32,5|| ||''idem''||1863/07
|-
|[[File:Bouguereau - Portrait de Mlle Brissac.jpg|150px]]||''Poltred an dimezell<br>Pauline Brissac''||''idem''||91x71|| ||''idem''||1863/08
|-
|[[File:Lebaiser W-A Bouguereau.png|150px]]||''Ar pok''||''idem''||114x86,5|| ||''idem''||1863/09
|-
| ||''Ar pok''<br>(bihanaet)||''idem''||61x51|| ||''idem''||1863/09A
|-
|[[File:Laguerre W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''La Guerre''||[[1864]]||84x105|| ||Ker-Vec'hiko,<br>Fondezon Juan Antonio Pérez Simon||1864/01
|-
|[[File:Lasaeurainee W-A Bouguereau.png|150px]]||''Ar c'hoar henañ ''||''idem''||117x100|| ||Dastumad prevez||1864/02
|-
|[[File:William Bouguereau - The Elder Sister, reduction (La soeur aînée, réduction) - Google Art Project.jpg|150px]]||''Ar c'hoar henañ''<br>(kentañ bihanadur)||''idem''||55x45,5|| ||[[New York]]<br>The Brooklyn Museum||1864/02A
|-
|[[File:Le sommeil, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Le Sommeil''||''idem''||156x119,5|| ||Dastumad prevez||1864/03
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau - Le sommeil (ca.1866).jpg|150px]]||''Le Sommeil''<br>(bihanaet)||''idem''||61,5x51,5|| ||Dastumad prevez||1864/03A
|-
|[[File:Bouguereau - Baigneuse.jpg|150px]]||''Baigneuse''||''idem''||166x103,5|| ||[[Gand]],<br>Mirdi an Arzoù-kaer||1864/04
|-
| ||''La liseuse''||''idem''||57x47|| ||[[Hartford (Connecticut)]],<br>Wadsworth Atheneum||1864/06
|-
| ||''Portraitde Marie-Gabrielle Anne<br>Marcotte de Quivières''||''idem''||111x5|76|| ||Tokyo,<br>Hachioji-city,<br>Murauchi Museum||1864/07
|-
|[[File:M-T Bartholoni W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Portrait de<br>Marie-Thérèse Bartholoni''||''idem''||221x150|| ||Dastumad prevez||1864/08
|-
| ||''Portrait de l'architecte<br>Jean-Louis Pascal''||''idem''||46x38|| ||''idem''||1864/09
|-
|[[File:Bouguereau - família indigente, 1865.jpg|150px]]||''La famille indigente''||[[1865]]||122x153|| ||[[Birmingham]],<br>City Museum and Art Gallery||1865/01
|-
| ||''La famille indigente''<br>(bihanaet)||''idem''||56x70|| ||[[Richmond (Indiana)]],<br>Art Association of Richmond||1865/01A
|-
| ||''Le lever''||''idem''|| || ||Lec'hiadur dianav||1865/02
|-
| ||''Le lever''<br>(kentañ bihanadur)||''idem''||55x46|| ||Dastumad prevez||1865/02A
|-
| ||''Lelever''<br>(eil bihanadur)||''idem''||25,5x20|| ||''idem''||1865/02B
|-
|[[File:Lesoranges W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Les oranges''||''idem''||117x90|| ||''idem''||1865/03
|-
| ||''An orañjez'' (bihanaet)||''idem''||63,5|51|| ||Dastumad prevez||1865/03A
|-
| ||''La soupe''||''idem''||81,5x60|| ||''idem''||1865/04
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Soup (1865).jpg|150px]]||''La soupe'' <br>adskeudenn)||''idem''||73,5x57|| ||''idem''||1865/04A
|-
| ||''Départ pour l'école''||''idem''||63,5x53|| ||''idem''||1865/05
|-
| ||''Portrait de<br>madame Hoskier''||''idem''||88,5x66,5|| ||''idem''||1865/06
|-
| ||''La grande sœur''||''idem''||100x73,5|| ||''idem''||1865/07
|-
| ||''La grande sœur''<br>bihanaet)||''idem''||55x41|| ||[[Saint-Johnsbury]] ([[Vermont]]),<br>Athenaeum||1865/07A
|-
| ||''Le réveil''||''idem''||100,5x81,5|| ||Dastumad prevez||1865/09
|-
| ||''Le réveil''<br>(bihanaet)||''idem''||56x46|| ||''idem''||1865/09A
|-
| ||''La joie<br>dans la maison''||''idem''|| || ||''idem''||1865/10
|-
| ||''La joie<br>dans la maison''<br>(bihanaet)||''idem''|| || ||''idem''||1865/10A
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Prayer (1865).jpg|150px]]||''La prière''||''idem''||65x53|| ||''idem''||1865/11
|-
| ||''Portrait de jeune fille<br>en mauve''||''idem''||63,5x50,5|| ||''idem''||1865/12
|-
|[[File:Invocationvierge W-A Bouguereau.png|150px]]||''L'Invocation à la Vierge''||[[1866]]||134,5x96,5|| ||''idem''||1866/02
|-
| ||''L'Invocation à la Vierge''<br>(kentañ bihanadur)||''idem''||55x45,5|| ||''idem''||1866/02A
|-
| ||''L'Invocation à la Vierge''<br>(eil bihanadur)||''idem''||27x18,5|| ||''idem''||1866/02B
|-
|[[File:Premierescaresses W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Premières caresses''||''idem''||190x127,5|| ||''idem''||1866/03
|-
|[[File:William A. Bouguereau -Premières Caresses - 1866.jpg|150px]]||''Premières caresses''<br>(kentañ bihandur)||''idem''||100x67|| ||''idem''||1866/03A
|-
| ||''Premières caresses''<br>(eil bihanadur)||''idem''||65,5x44|| ||[[Springfield (Utah)]],<br>Springfield Museum||1866/03B
|-
| ||''Convoitise''||''idem''||97x65|| ||[[Amsterdam]],<br>Willet-Holthuysen Museum||1866/04A
|-
|[[File:Convoitise, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Convoitise''<br>(bihanaet)||''idem''||65.4x44.1|| ||Lec'hiadur dianav||1866/04
|-
| [[File:Bouguereau - Portrait de Madame la Vicomtesse de Chabrol.jpg|150px]] ||''Portrait de Madame<br>la vicomtesse de Chabrol''||''idem''||130,5x98|| Saloñs 1867, niv. 182<br>Urzhiadet digant Bouguereau<br>d'an [[8 a viz Mae]]<br>1866 gant François-Gaspard,<br>beskont Chabrol-Chaméane<br>(1821-1891)<br>ha pried ar veskontez<br>Marie-Jeanne-Léonie Guillaume,<br>(''c''. [[1832]]-[[1905]]),<br>evit 5 000 [[lur]]<ref>{{Cite web |url=https://www.gazette-drouot.com/lots/6457958|title=William BOUGUEREAU (1825-1905) "Portrait de Madame la Vicomtesse de Chabrol"|accessdate=06/02/2021}}</ref>.||Dastumad prevez||1866/05
|-
| ||''Saint Pierre et saint Paul''||''idem''||320||Evit chapel Saint-Pierre-Saint-Paul<br>en iliz Sant-Aogustin, Pariz||Pariz,<br>iliz Saint-Augustin||1866/07A
|-
| ||''Saint Pierre baptisant''||''idem''||''idem''||''idem''||''idem''||1866/07B
|-
| ||''Saint Pierre évangélisant''||''idem''||''idem''||''idem''||1866/07C
|-
| ||''Saint Jean-Baptiste<br>prêchant dans le désert''||''idem''||''idem''||''idem''||1866/07D
|-
| ||''Saint Jean-Baptiste<br>baptisant le Christ''||''idem''||''idem''||''idem''||1866/07E
|-
| ||''La tête de saint Jean-Baptiste<br>Présentée à [[Herodiadez|Hérodiade]]''||''idem''||''idem''||''idem''||1866/07F
|-
|[[File:Le livre d'heures, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Le livre d'heures''||[[1867]]||66x53,5|| ||Dastumad prevez||1867/01
|-
|[[File:Yvonnette W-A Bouguereau.png|150px]]||''Yvonette''||''idem''||131x85|| ||''idem''||1867/02
|-
|[[File:William A. Bouguereau - Yvonnette - 1867.jpg|150px]]||''Yvonette''<br>(bihanaet)||''idem''||64x40,5|| ||''idem''||1867/02A
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Tête d'Etude l'Oiseau (1867).jpg|150px]]||''L'oiseau chéri''||''idem''||87,5x69|| ||[[Yamagata]] (Japan),<br>Yamadera Goto Museum||1867/03
|-
| ||''L'oiseau chéri''<br>(bihanaet)||''idem''||34x27|| ||Lec'hiadur dianav||1867/03A
|-
| ||''Les bulles de savon''||''idem''|| || ||''idem''||1867/04
|-
| ||''Les bulles de savon''<br>(bihanaet)||''idem''||26,5x21|| ||Dastumad prevez||1867/04A
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Gypsy Girl with a Basque Drum (1867).jpg|150px]]||''Bohémienne<br>au tambour de basque''||''idem''||100x63,5|| ||''idem''||1867/05
|-
|[[File:Bohémienne au tambour de basque, by William Bouguereau.jpg|150px]]||''Bohémienne<br>au tambour de basque''<br>(adskeudenn)||''idem''||100x64|| ||''idem''||1867/05A
|-
|[[File:The Thank Offering, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Le vœu''||''idem''||147.2x107|| ||[[Philadelphia]],<br>Museum of Art||1867/06
|-
|[[File:Loindupays W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Loin du pays ''||''idem''||160x106|| ||[[Ponce]] ([[Puerto Rico]]),<br>Museo de Arte||1867/07
|-
| ||''Loin du pays''<br>(bihanaet)||''idem''||92x62|| ||Dastumad prevez||1867/07A
|-
| ||''Tête de petite fille''||''idem''|| || ||Lec'hiadur dianav||1867/08
|-
|[[File:Bouguereau Seule-au-monde.jpg|150px]]||''Seule au monde''||''idem''||100x67|| ||Dastumad prevez||1867/09
|-
|[[File:Lart et la litterature.jpg|150px]]||''L'Art et la Littérature''||''idem''||200x108|| ||[[Elmira (New York)]],<br>The Arnot Art Museum||1867/10
|-
|[[File:Concarneau W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Paysage de Concarneau''||''idem''||54x84,5|| ||Dastumad prevez||Er-maez katalog
|-
|[[File:Jeuneecoliere W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Jeune écolière''||[[1868]]||46x38|| ||Dastumad prevez||1868/01
|-
| ||''Distraction''||''idem''|| || ||''idem''||1868/02
|-
|[[File:Enfantsendormis W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Enfants endormis''||''idem''||66,5x100|| ||''idem''||1868/03
|-
| ||''Enfants endormis''<br>(kentañ bihanadur)||''idem''||30x56|| ||''idem''||1868/03A
|-
| ||''Enfants endormis''<br>(eil bihanadur)||''idem''|| || ||Lec'hiadur dianav||1868/03B
|-
| ||''Enfants endormis''<br>(doare all)||''idem''||65x100|| ||Dastumad prevez||1868/03C
|-
| ||''Pastorale''||''idem''||114x163|| ||''idem''||1868/04
|-
| ||''Pastorale''<br>(bihanaet)||''idem''||55x77,5|| ||''idem''||1868/04A
|-
|[[File:Pepita W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Pépita (tête d'espagnole)''||''idem''||66x56|| ||Lec'hiadur dianav||1868/05
|-
| ||''Pépita (tête d'espagnole)'' (adskeudenn)||''idem''||66|56|| ||Dastumad prevez||1868/05A
|-
|[[File:Jeunebergere W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Jeune bergère''||''idem''||106x72|| ||[[Ocala]] ([[Florida]]),<br>Florida University,<br>Appleton Museum of Art||1868/06
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Young Shepherdess (1868).jpg|150px]]||''Jeune bergère''<br>(bihanaet)||''idem''||55x46,5|| ||Dastumad prevez||1868/06A
|-
|[[File:Bouguereau, La Moissonneuse, 1868.jpg|150px]]||''La Moissonneuse''||''idem''||106x5|85|| ||''idem''||1868/07
|-
|[[File:La grappe de raisin.jpg|150px]]||''La grappe de raisin''||''idem''||146x114|| ||''idem''||1868/08
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Bunch Of Grapes (1868).jpg|150px]]||''La grappe de raisin''<br>(bihanaet)||''idem''||58,5x45,5|| ||''idem''||1868/08A
|-
|[[File:Crevettes W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Pêcheuse de crevettes''||''idem''||72,5x54,5|| ||''idem''||1868/09
|-
| ||''Petite fille bretonne<br>mangeant sa soupe''||''idem''||53x44,5|| ||Lec'hiadur dianav||1868/10
|-
| ||''Petite fille<br>aux yeux bleus''||''idem''||42x33,5|| ||[[Notre Dame (Indiana)]],<br>Notre Dame University,<br>The Snite Museum of Art||1868/11
|-
|[[File:Jeannie W-A Bouguereau.png|150px]]||''Jeannie''||''idem''||102x72,5|| ||Dastumad prevez||1868/12
|-
| ||''La fleur d'aubépine''||''idem''||55x45,5|| ||[[Luksembourg (kêr)]],<br>Musée Pescatore||1868/13
|-
|[[File:Collierperles W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Le collier de perles''||''idem''||64x54|| ||Ponce,<br>Museo de Arte||1868/14
|-
|[[File:Leconflute W-A Bouguereau1868.jpg|150px]]||''La leçon de flûte''||''idem''||113x86,5|| ||Dastumad prevez||1868/15
|-
|[[File:Entre la richesse et l'amour, by William Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Entre la Richesse<br>etl'Amour'||[[1869]]||106,5x89|| ||''idem''||1869/01
|-
| ||''L'ange gardien''||''idem''||99x78,5|| ||New York,<br>The New York Historical Society||1869/02
|-
| ||''L'ange gardien''<br>(bihanaet)||''idem''||51x40,5|| ||Dastumad prevez||1869/02A
|-
|[[File:Toiletterustique W-A Bouguereau.png|150px]]||''La Toilette rustique''||''idem''||131x90|| ||''idem''||1869/03
|-
|[[File:Mignon W-A Bouguereau.png|150px]]||''Mignon''||''idem''||100,5x81|| ||''idem''||1869/04
|-
| ||''Tête d'enfant, étude''||''idem''||35,5x28|| ||''idem''||1869/05
|-
|[[File:Le retour du marché.jpg|150px]]||''Le retour du marc'hé''||''idem''||61x51|| ||''idem''||1869/06
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Young Worker (1869).jpg|150px]]||''Jeune ouvrière''||''idem''||129x96,5|| ||''idem''||1869/07
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Maternal Admiration (1869).jpg|150px]]||''Admiration maternelle''||''idem''||116,5x91|| ||''idem''||1869/08
|-
| ||''Admiration maternelle''<br>(bihanaet)||''idem''||56x39|| ||''idem''||1869/08A
|-
|[[File:The Knitting Woman painting by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Tricoteuse''||''idem''||145x99|| ||[[Omaha (Nebraska)]],<br>The Joslyn Art Museum||1869/09
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Haymaker (1869).jpg|150px]]||''Faneuse''||''idem''||101,5x81|| ||[[Pittsburgh]],<br>Carnegie Museum of Art||1869/10
|-
| ||''Poltredoù bugale <br>an itron Johnson''||''idem''||101,5x81|| ||Dastumad prevez||1869/11
|-
|[[File:"Le Crabe" by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Ar c'hrank''||''idem''||81x65,5|| ||''idem''||1869/12
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Elder Sister (1869).png|150px]]||''Ar c'hoar henañ''||''idem''||130x97|| ||[[Houston]],<br>The Museum of Fine Arts||1869/13
|-
|[[File:Passagegue W-A Bouguereau.png|150px]]||''Le Passage du Gué''||''idem''||160x104|| ||Dastumad prevez||1869/14
|-
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Washerwomen of Fouesnant (1869).png|150px]]||''Kannerezed eus [[Fouenant]]''||''idem''||75x61|| ||[[Rochester (New York)]],<br>University of Rochester,<br>Memorial Art Gallery||1869/15
|-
|[[File:Fillesfouesnantrevenant W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Merc'hed yaouank eus Fouenant<br>o tistreiñ eus ar marc'had''||''idem''||112x96,5|| ||Dastumad prevez||1869/16
|-
|[[File:Bouguereau, Italienne au tambourin, 1869.jpg|150px]]||''Italianez he zaboulin''||''idem''||63,5x53|| ||''idem''||1869/17
|-
|[[File:Italiennefontaine W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Italianez e-harz ar feunteun''||''idem''||101x80,9|| ||[[Kansas City (Missouri)]],<br>Nelson-Atkins Art Museum||1869/18
|-
| ||''Le vœu à Sainte<br>Anne d'Auray''||''idem''||146x112|| ||Lec'hiadur dianav||1869/19
|-
|[[File:Vaeusainteanne W-A Bouguereau.png|150px]]||''Le vœu à Sainte<br>Anne d'Auray''<br>(eil doare)||''idem''||147|89,5|| ||Dastumad prevez||1869/19A
|-
| ||''Le vœu à Sainte<br>Anne d'Auray''<br>(eil doare bihanaet)||''idem''||63,5x53|| ||Lec'hiadur dianav||1869/19B
|-
| ||''Portrait de<br>madame Hoskier''||''idem''||128,5x89|| ||Dastumad prevez||1869/20
|-
| ||''Portrait de<br>mademoiselle Hoskier''||''idem''|| || ||'idem''||1869/21
|-
| ||''Admiration maternelle''||''idem''|| || ||Lec'hiadur dianav||1869/22
|-
|[[File:Admiration maternelle - le bain, by William Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Admiration maternelle :<br>le bain''||''idem''||130x99,5|| ||Dastumad prevez||1869/23
|-
|[[File:Olympe W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''[[Apollon]] et les [[Muzezed|Muses]] dans l'[[Olimpos|Olympe]]''||''idem''|| ||Sel sal veur c'hoariva Bourdel|Bourdel||1869/24
|-
| ||''Ar Sonerezh brezel''||''idem''|| ||'idem''||'idem''||1869/25A
|-
| ||''Ar Sonerezh pastored''||''idem''|| ||'idem''||'idem''||1869/25B
|-
| ||''Ar Sonerezh da zañsal''||''idem''|| ||'idem''||'idem''||1869/25C
|-
| ||''Ar Sonerezh relijiel''||''idem''|| ||'idem''||[[Bourdel]]||1869/25D
|}
== Bloavezhioù 1870 ==
{| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;border:0px;text-align:left;line-height:150%;"
|-
! width=150px class="unsortable"| Taolenn
! Anv
! Bloaz
! Ment
! width=200px class="unsortable"| Notennoù
! Lec'h
! N° de Catalogue raisonné<br />(Bartoli-Ross, 2010)
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Bather (1870).jpg|150px]]|| align="center" |''Kouronkerez''|| align="center" |[[1870]]|| align="center" |{{Dunité|190,5|95|cm}}|| || align="center" |[[Figueras]], mirdi Dali||1870/01
|-----
| || align="center" |''plac'h yaouank eus ar reter ''|| align="center" |[[1870]]|| align="center" |{{Dunité|100,5|69|cm}}|| || align="center" |Collection particulière||1870/02
|-----
|[[File:Le bouquet de violettes, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]|| align="center" |''An torkad melion''|| align="center" |[[1870]]|| align="center" |{{Dunité|65|55|cm}}|| || align="center" |Collection particulière||1870/03
|-----
| || align="center" |''Italanezig o tougen geot''|| align="center" | [[1870]]|| || || align="center" |Localisation actuelle inconnue||1870/04
|-----
|[[File:Italiennefontaine W-A Bouguereau 1870.png|150px]]|| align="center" |''Italianez e-harz ar feunteun''|| align="center" |[[1870]]|| align="center" |{{Dunité|91,5|73,5|cm}}|| || align="center" |Collection particulière||1870/05
|-----
|[[File:Femmegant W-A Bouguereau.jpg|150px]]|| align="center" |''Maouez he maneg''|| align="center" |[[1870]]|| align="center" |{{Dunité|61|51|cm}}|| || align="center" |Collection particulière||1870/06
|-----
|[[File:La Faneuse Bouguereau 1870.jpg|150px]]|| align="center" |''Foennerez''|| align="center" |[[1870]]|| align="center" |{{Dunité|117|84|cm}}|| || align="center" |Collection particulière||1870/07
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau - Pifferaro (1870).jpg|150px]]|| align="center" |''Pifferaro''|| align="center" |[[1870]]|| align="center" |{{Dunité|100|78|cm}}|| || align="center" |Collection particulière||1870/08
|-----
|[[File:Italienmandoline W-A Bouguereau.jpg|150px]]|| ''An Italian e vandolinenn''|| [[1870]]|| align="center" |{{Dunité|100|83|cm}}|| || align="center" |Collection particulière||1870/09
|-----
|[[File:Bergeredubordelais W-A Bouguereau.png|150px]]||''Maeserez ar Bordelais''||[[1871]]||{{Dunité|61|50|cm}}|| ||Collection particulière||1871/02
|-----
|[[File:Tricoteuse Bretonne, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Stammerez vreizhat''||[[1871]]|| || ||Collection particulière||1871/03
|-----
| ||''Petite boudeuse (une figure en pied)''||[[1871]]||{{Dunité|104,5|78,5|cm}}|| ||Collection particulière||1871/04
|-----
|[[File:Deuxsaeurs W-A Bouguereau1871.jpg|150px]]||''Les deux sœurs''||[[1871]]||{{Dunité|91,5|70|cm}}|| ||Collection particulière||1871/05
|-----
| ||''Le livre d'images (tête avec mains)''||[[1871]]||{{Dunité|46|38|cm}}|| ||Collection particulière||1871/06
|-----
| ||''Eva''||[[1871]]|| || ||Localisation actuelle inconnue||1871/07
|-----
| ||''Méditation''||[[1871]]|| || ||Localisation actuelle inconnue||1871/08
|-----
| ||''Les cerises''||[[1871]]||{{Dunité|131|89|cm}}|| ||[[Baltimore]], The Walters Art Museum||1871/09
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Breton Brother and Sister (1871).jpg|150px]]||''Frère et sœur bretons''||[[1871]]||{{Dunité|129,2|89,2|cm}}|| ||[[New York]], The Metropolitan Museum of Art||1871/10
|-----
|[[File:Le bruit de la mer, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Le bruit de la mer''||[[1871]]||{{Dunité|78|53|cm}}|| ||Collection particulière||1871/11
|-----
|[[File:Mereenfant W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Jeune mère contemplant son enfant''||[[1871]]||{{Dunité|76|95|cm}}|| ||Collection particulière||1871/12
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Italian Girl Drawing Water (1871).jpg|150px]]||''Jeune italienne puisant de l'eau''||[[1871]]||{{Dunité|119,5|79|cm}}|| ||Collection particulière||1871/13
|-----
|[[File:Latreille W-A Bouguereau.png|150px]]||''La treille''||[[1871]]||{{Dunité|112|75|cm}}|| ||Collection particulière||1871/14
|-----
| ||''Le coquillage''||[[1871]]||{{Dunité|131|89,5|cm}}|| ||Collection particulière||1871/17
|-----
| ||''Le coquillage, deux figures'' (réduction)||[[1871]]||{{Dunité|61|42|cm}}|| ||[[Amsterdam]], Stedelijk Museum||1871/17A
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Young Mother Gazing At Her Child (1871).jpg|150px]]||''Le lever''||[[1871]]||{{Dunité|142|103|cm}}|| ||[[New York]], The Metropolitan Museum of Art||1871/18
|-----
|[[File:MadamLanusse2 W-A Bouguereau.png|150px]]||''Portrait de Madame Lanusse-Meyer''||[[1872]]||{{Dunité|62|51|cm}}|| ||[[La Rochelle]], musée des Beaux-Arts||1872/01
|-----
|[[File:Teteenfant W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Tête d'enfant'' ou ''Violettes''||[[1872]]||{{Dunité|51,5|39|cm}}|| ||[[Philadelphie]], Drexel University, Drexel Museum and Collections||1872/02
|-----
|[[File:Pendantmoisson W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Pendant la moisson''||[[1872]]||{{Dunité|112|145|cm}}|| ||Collection particulière||1872/03
|-----
|[[File:Faucheuse W-A Bouguereau.png|150px]]||''Faucheuse''||[[1872]]||{{Dunité|179|116|cm}}|| ||[[Mexico]], Fondation Juan Antonio Pérez Simon||1872/04
|-----
| ||''Pêcheuse''||[[1872]]||{{Dunité|144|87,5|cm}}|| ||[[Tokyo]], Fuji Art Museum||1872/05
|-----
|[[File:Frileuse, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Frileuse''||[[1872]]||{{Dunité|66|56|cm}}|| ||Collection particulière||1872/07
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Pendant l'Orage (1872).jpg|150px]]||''Pendant l'orage''||[[1872]]||{{Dunité|101,5|68,5|cm}}|| ||Collection particulière||1872/08
|-----
| ||''Italienne à la cruche''||[[1872]]||{{Dunité|89|81|cm}}|| ||[[New York]], The New York Society Library||1872/09
|-----
| ||''La jeune fille au tambourin''||[[1872]]||{{Dunité|63,5|53|cm}}|| ||Localisation actuelle inconnue||1872/10
|-----
| ||''L'Italienne au tambourg de basque''||[[1872]]||{{Dunité|141,5|106,5|cm}}|| ||Collection particulière||1872/11
|-----
| ||''Tête d'Italienne avec une couronne de laurier''||[[1872]]|| || ||Localisation actuelle inconnue||1872/12
|-----
|[[File:Bouillie W-A Bouguereau.png|150px]]||''La bouillie''||[[1872]]||{{Dunité|81|50|cm}}|| ||Collection particulière||1872/14
|-----
| ||''La petite écolière''||[[1872]]||{{Dunité|81,5|46,5|cm}}|| ||Localisation actuelle inconnue||1872/15
|-----
|[[File:Sur le rocher, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Sur le rocher''||[[1872]]||{{Dunité|114|82,5|cm}}|| ||Collection particulière||1872/16
|-----
|[[File:Little Thieves (Petites Maraudeuses).jpg|150px]]||''Petites maraudeuses''||[[1872]]||{{Dunité|200,5|109|cm}}|| ||Collection particulière||1872/17
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Proposal (1872).jpg|150px]]||''Séduction''||[[1872]]||{{Dunité|163,5|111,8|cm}}||||[[New York]], The Metropolitan Museum of Art||1872/18
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Nymphs and Satyr (1873).jpg|150px]]||''Nimfenned ha satired ''||[[1873]]||{{Dunité|220|180|cm}}||||[[Williamstown (Massachusetts)|Williamstown]], The Sterling and Francine Clark Institute||1873/01
|-----
|[[File:Fileuse W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Fileuse''||[[1873]]||{{Dunité|100|91,5|cm}}||||Dastumad prevez ||1873/03
|-----
|||''Petite fille Louis XIII''||[[1873]]||||||Localisation actuelle inconnue||1873/04
|-----
|[[File:Innocence W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Innocence''||[[1873]]||{{Dunité|66,5|56|cm}}||||Dastumad prevez||1873/05
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau - L'Agneau Nouveau-Ne (The Shepherdess) - Google Art Project.jpg|150px]]||''An oan nevez-c'hanet''||[[1873]]||{{Dunité|165|87,5|cm}}||||[[Pittsfield (Massachusetts)|Pittsfield]], Berkshire Museum||1873/06
|-----
|[[File:Bouguereau - La toilette de Venus, 1873.jpg|150px]]||''La toilette de Vénus''||[[1873]]||{{Dunité|130|97|cm}}||||[[Buenos Aires]], Museo Nacional de Bellas Artes||1873/07
|-----
|[[File:Leconflute W-A Bouguereau.png|150px]]||''Ar gentel fleütañ''||[[1873]]||||||Collection particulière||1873/08
|-----
|[[File:Italienneeventail W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''An Italianez hec'h aveler''||[[1873]]||{{Dunité|66|56|cm}}||||Collection particulière||1873/09
|-----
|||''Tarentelle''||[[1873]]||{{Dunité|100|83|cm}}||||Dastumad prevez||1873/10
|-----
|||''Le voile''||[[1873]]||||||Localisation actuelle inconnue||1873/11
|-----
|[[File:Berceuse (Le coucher), by William Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''luskellerez''||[[1873]]||{{Dunité|112|86,5|cm}}||||Collection particulière||1873/12
|-----
|[[File:Tricoteuse, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Plac'h he stamm''||[[1873]]||{{Dunité|66,5|44|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1873/13
|-----
|||''Portrait de Cortlandt Field Bishop jeune''||[[1873]]||{{Dunité|112|65|cm}}||||[[New York]], The New York Historical Society||1873/14
|-----
|||''La fille du pêcheur''||[[1873]]||{{Dunité|80,5|61|cm}}||||Collection particulière||1873/15
|-----
|||''Italienne portant des grappes de raisin''||[[1874]]||{{Dunité|130|95|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1874/01
|-----
|||''Un ange''||[[1874]]||{{Dunité|32,5|25,5|cm}}||||Collection particulière||1874/02
|-----
|||''Italiennes à la fontaine''||[[1874]]||||||Localisation actuelle inconnue||1874/03
|-----
|||''La Charité''||[[1874]]||||||Localisation actuelle inconnue||1874/04
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Homer and his Guide (1874).jpg|150px]]||''Homère et son guide''||[[1874]]||{{Dunité|208,9|142,9|cm}}||||[[Milwaukee]], Art Museum||1874/05
|-----
|[[File:Enfantpain W-A Bouguereau.png|150px]]||''Enfant italien tenant une croûte de pain''||[[1874]]||{{Dunité|54,5|45,5|cm}}||||Collection particulière||1874/06
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau - Pifferaro (1874).jpg|150px]]||''Pifferaro''||[[1874]]||{{Dunité|127|101,5|cm}}||||Collection particulière||1874/07
|-----
|||''Rosière''||[[1874]]||||||Localisation actuelle inconnue||1874/08
|-----
|[[File:Head W-A Bouguereau.png|150px]]||''Portrait de mademoiselle Head, jeune''||[[1874]]||{{Dunité|129|75,5|cm}}||||Collection particulière||1874/09
|-----
|[[File:William Adolphe Bouguereau Mrs Addison Head 1874.jpg|150px]]||''Portrait de mademoiselle Head''||[[1874]]||{{Dunité|66,5|54,5|cm}}||||Collection particulière||1874/10
|-----
|||''Tricoteuse''||[[1874]]||||||[[Tokyo]], [[Musée d'art Matsuoka]]||1874/11
|-----
|[[File:'Girl Eating Porridge' by William Adolphe Bouguereau, Cincinnati Art Museum.JPG|150px]]||''Enfant à la tasse de lait''||[[1874]]||{{Dunité|98|62|cm}}||||[[Cincinnati]], Art Museum||1874/12
|-----
|||''Enfant à la tasse de lait'' (réduction)||[[1874]]||{{Dunité|41|33|cm}}||||Collection particulière||1874/12A
|-----
|[[File:William Adolphe Bouguereau - La Petite Esméralda.jpg|150px]]||''La petite Esméralda''||[[1874]]||{{Dunité|89|54,5|cm}}||||Collection particulière||1874/13
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Child Braiding A Crown (1874).jpg|150px]]||''Enfant tressant une couronne''||[[1874]]||{{Dunité|86|56|cm}}||||Collection particulière||1874/14
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau painting.jpg|150px]]||''La petite tricoteuse''||[[1874]]||{{Dunité|69|47,5|cm}}||||Collection particulière||1874/15
|-----
|||''Jeune fille couronnée de pampres''||[[1874]]||{{Dunité|42|36|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1874/16
|-----
|||''Vendangeuse''||[[1874]]||{{Dunité|140|63|cm}}||||[[Copenhague]], Ny Carlsberg Glyptotek||1874/17
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - L'Orage (The Storm)(1874).jpg|150px]]||''L'orage''||[[1874]]||{{Dunité|158|88|cm}}||||Collection particulière||1874/18
|-----
|[[File:Lorage W-A Bouguereau.png|150px]]||''L'orage'' (réduction)||[[1874]]||{{Dunité|90,5|50,5|cm}}||||Collection particulière||1874/18A
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - After the Bath (1875).jpg|150px]]||''Après le bain''||[[1875]]||{{Dunité|181|90,5|cm}}||||[[Figueras]], musée Salvador Dali||1875/01
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Flora And Zephyr (1875).jpg|150px]]||''Zéphyr et Flore''||[[1875]]||{{unité|184|cm}} de diamètre||||[[Mulhouse]], musée des Beaux-Arts||1875/02
|-----
|[[File:1875 Bouguereau-Vierge-Jésus-SaintJeanBaptiste.jpg|150px]]||''La Vierge, l'enfant Jésus et saint Jean-Baptiste''||[[1875]]||{{Dunité|200,5|122|cm}}||||Collection particulière||1875/03
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Lullaby (1875).jpg|150px]]||''Berceuse (Italienne filant)''||[[1875]]||{{Dunité|89,5|64|cm}}||||Collection particulière||1875/04
|-----
|||''L'enfant aux pommes vertes (buste)''||[[1875]]||||||Localisation actuelle inconnue||1875/05
|-----
|[[File:Enfantluzerne W-A Bouguereau.png|150px]]||''Enfant tenant de la luzerne''||[[1875]]||{{Dunité|46|38,5|cm}}||||Collection particulière||1875/06
|-----
|[[File:Ophelie W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''La petite Ophélie''||[[1875]]||{{Dunité|55|46|cm}}||||Collection particulière||1875/07
|-----
|||''Rêverie''||[[1875]]||{{Dunité|55,5|46,5|cm}}||||Collection particulière||1875/08
|-----
|||''Portrait d'Aristide Boucicaut''||[[1875]]||{{Dunité|146|84|cm}}||||[[Pariz]], Le Bon Marché||1875/09
|-----
|||''Portrait de Marguerite Guérin, Madame Boucicaut''||[[1875]]||{{Dunité|146|84|cm}}||||Pariz, Le Bon Marché||1875/10
|-----
|||''Bergère dans les montagnes''||[[1875]]||||||Localisation actuelle inconnue||1875/11
|-----
|||''Glaneuse''||[[1875]]||||||Localisation actuelle inconnue||1875/13
|-----
|[[File:Vendangeuse W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Vendangeuse''||[[1875]]||{{Dunité|96|61|cm}}||||Collection particulière||1875/14
|-----
|[[File:Girl with a pomegranate, by William Bouguereau.jpg|150px]]||''L'Orientale à la grenade''||[[1875]]||{{Dunité|58,5|46|cm}}||Déposé au Portland Art Museum en [[2008]].||Collection particulière||1875/15
|-----
|||''Marchande de grenades''||[[1875]]||{{Dunité|135|87|cm}}||||Collection particulière||1875/16
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - At the Edge of the Brook (1875).jpg|150px]]||''Au bord du ruisseau''||[[1875]]||{{Dunité|137|86|cm}}||||Collection particulière||1875/17
|-----
|[[File:Petitetricoteuse W-A Bouguereau 1875.png|150px]]||''La petite tricoteuse''||[[1875]]||{{Dunité|114|81|cm}}||||Collection particulière||1875/18
|-----
|||''L'Assomption de la Vierge''||[[1875]]||{{Dunité|1200|1200|cm}}||Décor de la coupole de la chapelle de la Vierge à la cathédrale de La Rochelle.||[[La Rochelle]], Cathédrale||1875/19
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Pieta (1876).jpg|150px]]||''Pietà''||[[1876]]||{{Dunité|203|148|cm}}||Déposé au Dallas Museum of Art||Collection particulière||1876/01
|-----
|||''Pietà'' (réduction)||[[1876]]||{{Dunité|100|65|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1876/01A
|-----
|[[File:Lesecret W-A Bouguereau.png|150px]]||''Le Secret''||[[1876]]||{{Dunité|130|85|cm}}||||[[New York]], The New York Historical Society||1876/02
|-----
|[[File:Fillefellah W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Jeune fille fellah, en pied''||[[1876]]||{{Dunité|163|88|cm}}||||Collection particulière||1876/03
|-----
|||''Jeune fille fellah, demi-figure''||[[1876]]||{{Dunité|89|56|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1876/04
|-----
|||''Fleurs des champs''||[[1876]]||||||Localisation actuelle inconnue||1876/05
|-----
|[[File:Bouguereau Integrity.jpg|150px]]||''La Loyauté''||[[1876]]||{{Dunité|204|92|cm}}||Commande d'Aristide Boucicaut pour le Bon Marché.||Collection particulière||1876/06
|-----
|||''La Nativité de Jésus Christ''||[[1876]]||{{Dunité|400|300|cm}}||Décor de l'archivolte de la coupole de la chapelle de la Vierge, à la cathédrale de La Rochelle.||[[La Rochelle]], Cathédrale||1876/08
|-----
|[[File:Bouguereau, La Jeunesse et l'Amour, 1877 (crop).jpg|150px]]||''La Jeunesse et l'Amour''||[[1877]]||{{Dunité|192,5|88|cm}}||||Pariz, musée d'Orsay||1877/01
|-----
|||''La Jeunesse et l'Amour'' (réduction)||[[1877]]||{{Dunité|115,5|51|cm}}||||[[Ocala]], Florida University, Appleton Museum of Art||1877/01A
|-----
|[[File:Strasbourg rohan bouguereau.JPG|150px]]||''Vierge consolatrice''||[[1877]]||{{Dunité|204|148|cm}}||||[[Strasbourg]], musée des Beaux-Arts||1877/02
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Young Girl and Child (1877).jpg|150px]]||''Jeune fille et enfant''||[[1877]]||{{Dunité|61|48|cm}}||||Collection particulière||1877/03
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau, Les deux soeurs, 1877.jpg|150px]]||''Les deux sœurs''||[[1877]]||{{Dunité|136|78|cm}}||||Collection particulière||1877/04
|-----
|[[File:Grandesaeur W-A Bouguereau.png|150px]]||''La grande sœur''||[[1877]]||{{Dunité|146|89|cm}}||||Collection particulière||1877/05
|-----
|||''La grande sœur'' (réduction)||[[1877]]||{{Dunité|66|40,5|cm}}||||Collection particulière||1877/05A
|-----
|[[File:Devideuse W-A Bouguereau.png|150px]]||''La dévideuse''||[[1877]]||{{Dunité|161,5|98|cm}}||||Collection particulière||1877/06
|-----
|[[File:Thomas W-A Bouguereau.png|150px]]||''Portrait de Monseigneur Léon-Benoît-Charles Thomas, évêque de La Rochelle''||[[1877]]||{{Dunité|221|124|cm}}||Tableau présenté à l'Exposition Universelle de [[1878]].||Pariz, musée d'Orsay||1877/07
|-----
|||''La Visitation''||[[1877]]||{{Dunité|300|400|cm}}||Décor de l'archivolte de la coupole de la chapelle de la Vierge, à la cathédrale de La Rochelle||[[La Rochelle]], Cathédrale||1877/08
|-----
|[[File:GeorgesBouguereau W-A Bouguereau.jpg|150px]]||''Portrait posthume de Georges Bouguereau''||[[1877]]||{{Dunité|80,5|63,5|cm}}||||Collection particulière||1877/09
|-----
|[[File:NellyBouguereau W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Portrait posthume de Madame Nelly Bouguereau''||[[1877]]||{{Dunité|78|63|cm}}||||Collection particulière||1877/10
|-----
|[[File:The Story Book LACMA 40.12.40.jpg|150px]]||''Le livre de fables''||[[1877]]||{{Dunité|59|48,3|cm}}||||[[Los Angeles]], County Museum of Art||1877/11
|-----
|[[File:Deseiligny W-A Bouguereau.png|150px]]||''Portrait de Madame Deseiligny''||[[1877]]||{{Dunité|137|101|cm}}||||[[La Rochelle]], musée des Beaux-Arts||1877/12
|-----
|||''Petite boudeuse''||[[1878]]||{{Dunité|63,5|46|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1878/01
|-----
|[[File:William Adolphe Bouguereau - Little Girl - Google Art Project.jpg|150px]]||''La prière''||[[1878]]||{{Dunité|45,5|38|cm}}||||[[Tokyo]], The National Museum of Western Art||1878/02
|-----
|||''La fuite en Égypte''||[[1878]]||{{Dunité|300|400|cm}}||Décor de l'archivolte de la coupole de la chapelle de la Vierge, à la cathédrale de La Rochelle.||[[La Rochelle]], Cathédrale||1878/03
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Charity (1878).jpg|150px]]||''La Charité''||[[1878]]||{{Dunité|196|117|cm}}||||Collection particulière||1878/04
|-----
|[[File:SoulCarriedtoHeaven.jpg|150px]]||''Une âme au ciel''||[[1878]]||{{Dunité|180|275|cm}}||||[[Périgueux]], musée du Périgord||1878/05
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Nymphaeum (1878).jpg|150px]]||''Le nymphée''||[[1878]]||{{Dunité|143,5|208,5|cm}}||||[[Stockton (Californie)|Stockton]], The Pioneer & Haggin Galleries||1878/06
|-----
|[[File:Joueur de flûte, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Joueur de flûte''||[[1878]]||{{Dunité|40,6|33|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1878/07
|-----
|||''Fleurs de printemps''||[[1878]]||{{Dunité|119|57,5|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1878/08
|-----
|[[File:Enfantfleurs W-A Bouguereau1878.png|150px]]||''Enfant tenant des fleurs (mi-corps)''||[[1878]]||{{Dunité|89|58|cm}}||||Collection particulière||1878/09
|-----
|||''Jeune fille et enfant (mi-corps)''||[[1878]]||{{Dunité|114|80|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1878/10
|-----
|[[File:Joiesmere W-A Bouguereau.png|150px]]||''Les Joies d'une mère''||[[1878]]||{{Dunité|136|100,5|cm}}||||Collection particulière||1878/11
|-----
|[[File:Augustinefleurs W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Augustine, jeune fille tenant des fleurs sur sa poitrine''||[[1878]]||{{Dunité|60|48|cm}}||||Collection particulière||1878/12
|-----
|||''Baigneuses''||[[1878]]||{{Dunité|99|68,5|cm}}||||[[Tucson]], Museum of Art||1878/13
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Return from the Harvest (1878).jpg|150px]]||''Le Retour des vendanges'' ou ''Promenade à dos d'âne''||[[1878]]||{{Dunité|241|170|cm}}||||[[Jacksonville (Floride)|Jacksonville]], The Cummer Gallery of Art||1878/15
|-----
|[[File:Petitcalin W-A Bouguereau.png|150px]]||''Le Petit Câlin''||[[1878]]||{{Dunité|114|81|cm}}||||Collection particulière||1878/16
|-----
|[[File:Filleportantenfant W-A Bouguereau.png|150px]]||''Jeune fille portant un enfant''||[[1878]] (daté : ''[[1879]]'')||{{Dunité|132|85|cm}}||||Collection particulière||1878/17
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Young Gypsies (1879).jpg|150px]]||''Jeunes bohémiennes''||[[1879]]||{{Dunité|166|99|cm}}||||Collection particulière||1879/01
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Birth of Venus (1879).jpg|150px]]||''[[La Naissance de Vénus (Bouguereau)|La Naissance de Vénus]]''||[[1879]]||{{Dunité|300|215|cm}}||||Pariz, musée d'Orsay||1879/02
|-----
|||''L'Annonciation''||[[1879]]||{{Dunité|300|400|cm}}||Décor de l'archivolte de la coupole de la chapelle de la Vierge, à la cathédrale de La Rochelle.||[[La Rochelle]], Cathédrale||1879/03
|-----
|||''Tête d'enfant''||[[1879]]||{{Dunité|37,5|29,5|cm}}||||Collection particulière||1879/04
|-----
|[[File:La tasse de lait, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''La tasse de lait''||[[1879]]||{{Dunité|71.7|50.4|cm}}||||Collection particulière||1879/05
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - At the Edge of the Brook (1879).jpg|150px]]||''Au bord du ruisseau''||[[1879]]||{{Dunité|120,5|91,5|cm}}||||Collection particulière||1879/06
|-----
|[[File:Enfantsagneau W-A Bouguereau.png|150px]]||''Les Enfants à l'agneau, en pied''||[[1879]]||{{Dunité|129|96,5|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1879/07
|-----
|||''Les enfants à l'agneau, demi-figures''||[[1879]]||{{Dunité|61|46,5|cm}}||||Collection particulière||1879/08
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Tricoteuse (1879).jpg|150px]]||''Tricoteuse''||[[1879]]||{{Dunité|100,5|60,5|cm}}||||[[Ocala]], Florida University, Appleton Museum of Art||1879/09
|-----
|[[File:Bouguereau Fortunata.jpg|150px]]||''Fortunata (Tête d'Italienne)''||[[1879]]||{{Dunité|45,5|38|cm}}||Déposé à Lexington, University of Kentucky.||Collection particulière||1879/10
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau - Rest 1879.jpg|150px]]||''Le repos''||[[1879]]||{{Dunité|164|107|cm}}||||[[Cleveland]], Museum of Art||1879/11
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Portrait de Mademoiselle Elizabeth Gardner (1879).jpg|150px]]||''Portrait de Mademoiselle Elizabeth Gardner''||[[1879]]||{{Dunité|46|38,5|cm}}||||Collection particulière||1879/12
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Artist Portrait (1879).jpg|150px]]||''Autoportrait''||[[1879]]||{{Dunité|46|38|cm}}||||[[Montréal]], musée des Beaux-Arts||1879/13
|-----
|[[File:WilliamBouguereau-TheBather-(1879).jpg|150px]]||''Kouronkerez en he c'hoazez''||[[1879]]||{{Dunité|64|41|cm}}||||Collection particulière||1879/14
|-----
|||''La petite fille aux fleurs''||[[1879]]||{{Dunité|51|36|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1879/15
|-----
|||''Petite fille au bol bleu''||[[1879]]||{{Dunité|70,5|50|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1879/16
|-----
|[[File:William A. Bouguereau - La Frileuse - 1879.jpg|150px]]||''La frileuse''||[[1879]]||{{Dunité|72|50|cm}}||||Collection particulière||1879/17
|-----
|||''Le crochet''||[[1879]]||{{Dunité|90|54,5|cm}}||||Collection particulière||1879/18
|-----
|||''An nadoz-aer''||[[1879]]||||||Localisation actuelle inconnue||1879/19
|-----
|||''Ar plac'hig gloazet''||[[1879]]||{{Dunité|96,5|62|cm}}||||Collection particulière||1879/20
|-----
|||''Ar skoliadezig''||[[1879]]||{{Dunité|104|75,5|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1879/21
|-----
|||''Adverenn''||[[1879]]||||||Localisation actuelle inconnue||1879/22
|-----
|}
== Bloavezhioù 1880 ==
{| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;border:0px;text-align:left;line-height:150%;"
|-
! width=150px class="unsortable"| Taolenn
! Anv an oberenn
! Bloavezh
! Ment
! width=200px class="unsortable"| Notennoù
! Lec'h m'emañ war ziskouez
! N° de Catalogue raisonné<br />(Bartoli-Ross, 2010)
|-----
||| ''Plac'h yaouank oc'h en em zifenn diouzh ar Garantez'' ||[[1880]]||{{Dunité|160|114|cm}}||||[[Wilmington (North Carolina)|Wilmington]], University of North Carolina, war ziskouez e [[Raleigh]], North Carolina Museum of Art||1880/01
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - A Young Girl Defending Herself Against Eros (1880).jpg|150px]]|| ''Plac'h yaouank oc'h en em zifenn diouzh ar Garantez'' (bihanaet)||[[1880]]||{{Dunité|79|55|cm}}||||[[Los Angeles]], The J. Paul Getty Museum||1880/01A
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Flagellation of Our Lord Jesus Christ (1880).jpg|150px]]||''Jezuz skourjezet''||[[1880]]||{{Dunité|390|210|cm}}||||[[La Rochelle]], cathédrale Saint-Louis||1880/02
|-----
|||''Ar Werc'hez semplet''||[[1880]]||{{Dunité|300|400|cm}}||Décor de l'archivolte de la coupole de la chapelle de la Vierge, en iliz-veur La Rochelle.||[[La Rochelle]], iliz-veur||1880/03
|-----
|||''Bugel noazh war un dorchenn''||[[1880]]||{{Dunité|75|58,5|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1880/04
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Temptation (1880).png|150px]]||''Tentation''||[[1880]]||{{Dunité|99,5|132,5|cm}}||||[[Minneapolis]], Institute of Arts||1880/05
|-----
|[[File:Latention-A W-A Bouguereau.png|150px]]||''Tentation'' (réduction)||[[1880]]||{{Dunité|58,5|79|cm}}||||Collection particulière||1880/05A
|-----
|[[File:Le repos, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Le Repos (jeune fille couchée)''||[[1880]]||{{Dunité|72,5|148|cm}}||||Collection particulière||1880/06
|-----
|||''Tricoteuse''||[[1880]]||{{Dunité|114|71|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1880/07
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - La Petite Mendiante (1880).jpg|150px]]||''Petite mendiante''||[[1880]]||{{Dunité|117|74|cm}}||||Collection particulière||1880/08
|-----
|[[File:Dejeunerfrugal W-A Bouguereau.png|150px]]||''Le Déjeuner frugal''||[[1880]]||{{Dunité|132|87,5|cm}}||||Collection particulière||1880/09
|-----
|[[File:Lecondifficile W-A Bouguereau.png|150px]]||''La Leçon difficile''||[[1880]]||{{Dunité|97|62|cm}}||||Collection particulière||1880/10
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau - La soupe au lait (1880).jpg|150px]]||''Soubenn al laezh''||[[1880]]||{{Dunité|49|36|cm}}||||Collection particulière||1880/11
|-----
|||''Enfant fellah accroupie''||[[1880]]||||||Localisation actuelle inconnue||1880/12
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Dawn (1881).jpg|150px]]||''Skleur an deiz''||[[1881]]||{{Dunité|215|107|cm}}||||[[Birmingham (Alabama)|Birmingham]] (Alabama), Museum of Art||1881/01
|-----
|||''Sleur an deiz'' (bihanaet)||[[1881]]||{{Dunité|123|64|cm}}||||Collection particulière||1881/01A
|-----
|||''L'Amour désarmé''||[[1881]]||{{Dunité|129,5|96,5|cm}}||Volé alors qu'il se trouvait en dépôt au Wellesley College Museum. Retrouvé ruiné.||Détruit||1881/02
|-----
|||''La Fille du pêcheur''||[[1881]]||{{Dunité|114|79|cm}}||||Collection particulière||1881/03
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Song of the Angels (1881).jpg|150px]]||''La Vierge aux anges''||[[1881]]||{{Dunité|213|152|cm}}||||[[Glendale (Californie)]], Forest Lawn Museum||1881/04
|-----
|||''La Vierge aux anges''||[[1881]]||{{Dunité|113,5|79,5|cm}}||||Collection particulière||1881/04A
|-----
|||''La Pietà''||[[1881]]||{{Dunité|300|400|cm}}||Décor de l'archivolte de la coupole de la chapelle de la Vierge, à la cathédrale de la Rochelle.||[[La Rochelle]], Cathédrale||1881/05
|-----
|||''Tête d'enfant''||[[1881]]||{{Dunité|41|33|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1881/06
|-----
|||''Le Nid''||[[1881]]||||||Localisation actuelle inconnue||1881/07
|-----
|[[File:William Bouguereau, La Branche de Cerisier (The Cherry Branch).jpg|150px]]||''La Branche de cerisier''||[[1881]]||||||Collection particulière||1881/08
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Shepherdess (1881).jpg|150px]]||''Gardeuse de moutons''||[[1881]]||{{Dunité|117|72|cm}}||||[[Seattle]], The Frye Museum||1881/09
|-----
|||''Petite bergère debout''||[[1881]]||{{Dunité|144|87,5|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1881/10
|-----
|||''Arnev''||[[1881]]||{{Dunité|162,5|101,5|cm}}||||[[New York]], Vanderbilt Foundation||1881/11
|-----
|||''La Grappe de raisin''||[[1881]]||{{Dunité|117|84,5|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1881/12
|-----
|[[File:ViergeJesusBaptiste W-A Bouguereau.png|150px]]||''La Vierge à l'enfant avec saint Jean-Baptiste''||[[1881]]||{{Dunité|190,5|111|cm}}|||| [[Ithaca (New York)|Ithaca]], [[Université Cornell|Cornell University]], [[Herbert F. Johnson Museum of Art]] ||1881/13
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Nature's Fan- Girl with a Child (1881).JPG|150px]]||''Éventail naturel, jeune fille et enfant''||[[1881]]||{{Dunité|114|147|cm}}||||Collection particulière||1881/14
|-----
|[[File:Eventailnaturel W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Éventail naturel, jeune fille et enfant'' (réduction)||[[1881]]||{{Dunité|59,5|80|cm}}||||Collection particulière||1881/14A
|-----
|[[File:Lacrepuscule W-A Bouguereau.png|150px]]||''[[Le Crépuscule (Bouguereau)|Le Crépuscule]]''||[[1882]]||{{Dunité|207,5|108|cm}}||||[[La Havane]], musée national cubain||1882/01
|-----
|[[File:Bouguereau-Evening Mood 1882.jpg|150px]]||''Le Crépuscule''||[[1882]]||{{Dunité|127|66|cm}}||||Collection particulière||1882/01A
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Nut Gatherers (1882).jpg|150px]]||''Ar c'hraoñ-kelvez''||[[1882]]||{{Dunité|87,5|134|cm}}||||[[Détroit (Michigan)|Detroit]], Institute of Arts||1882/03
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau - Pêche pour les grenouilles.jpg|150px]]||''Raneta''||[[1882]]||{{Dunité|142|111,5|cm}}||||Collection particulière||1882/04
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Little Knitter (1882).jpg|150px]]||''Ar stammerez''||[[1882]]||{{Dunité|100,5|60,5|cm}}||||Collection particulière||1882/05
|-----
|||''Merc'h ar pesketaer''||[[1883]]||{{Dunité|149|90|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1882/06
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - La Nuit (1883).jpg|150px]]||''La Nuit''||[[1883]]||{{Dunité|208|108|cm}}||||[[Washington (district de Columbia)|Washington]], Hillwood Museum||1883/01
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Motherland (1883).jpg|150px]]||''Alma Parens''||[[1883]]||{{Dunité|230|140|cm}}||||Collection particulière||1883/02
|-----
|||''Tête de jeune fille (présentée à la veuve Membrée)''||[[1883]]||{{Dunité|46|38|cm}}||||Collection particulière||1883/03
|-----
|[[File:Tetedange W-A-Bouguereau.png|150px]]||''Tête d'ange (étude présentée au Dr Parrot)''||[[1883]]||{{Dunité|47|38,5|cm}}||||Collection particulière||1883/04
|-----
|||''Tête d'ange (autre étude)''||[[1883]]||{{Dunité|46|38|cm}}||||Collection particulière||1883/05
|-----
|[[File:Williambaptiste W-A Bouguereau.png|150px]]||''Portrait de William, petit-fils de l'artiste, en saint Jean-Baptiste''||[[1883]]||{{Dunité|50|34|cm}}||||Collection particulière||1883/06
|-----
|||''Vol d'Amours''||[[1883]]||{{Dunité|80|63,5|cm}}||||Collection particulière||1883/07
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Orphan by the Fountain (1883).jpg|150px]]||''Orpheline à la fontaine''||[[1883]]||{{Dunité|145|87,5|cm}}||||Collection particulière||1883/08
|-----
|||''Panier de pommes (tête et mains)''||[[1883]]||{{Dunité|61|48|cm}}||||[[Northampton (Massachusetts)|Northampton]] (Massachusetts), Smith College||1883/09
|-----
|||''Récolte des noisettes''||[[1883]]||{{Dunité|161|114|cm}}||||Collection particulière||1883/10
|-----
|[[File:Petitevendangeuse W-A Bouguereau.png|150px]]||''Petite vendangeuse''||[[1883]]||{{Dunité|117|82,5|cm}}||||Collection particulière||1883/11
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Youth of Bacchus (1884).jpg|150px]]||''La jeunesse de Bacchus''||[[1884]]||{{Dunité|331|610|cm}}||Photogravure, impression en couleurs, 1886. Fonds Goupil. Musée d'Aquitaine, Bordeaux||Collection particulière||1884/01
|-----
|||''L'Adoration des bergers''||[[1884]]||{{Dunité|350|220|cm}}|||Peint pour la chapelle de la Vierge à l'église Saint-Vincent-de-Paul de Paris.||Pariz, église Saint-Vincent-de-Paul||1884/02
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Lost Pleiad (1884).jpg|150px]]||''L'étoile perdue''||[[1884]]||{{Dunité|195,5|95|cm}}||||[[Mexico]], Fondation Juan Antonio Pérez Simon||1884/05
|-----
|||''L'étoile perdue'' (réduction présentée à [[Alfred-Henri Bramtot]])||[[1884]]||{{Dunité|57|27|cm}}||||Collection particulière||1884/05A
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Day (1881).jpg|150px]]||''Le Jour''||[[1884]]||{{Dunité|207|120,5|cm}}||||Collection particulière||1884/06
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Les Deux Baigneuses (1884).jpg|150px]]||''Les deux baigneuses''||[[1884]]||{{Dunité|201|129|cm}}||||[[Chicago]], The Art Institute||1884/07
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Seated Nude (1884).jpg|150px]]||''Baigneuse accroupie''||[[1884]]||{{Dunité|116,5|90|cm}}||||[[Williamstown (Massachusetts)|Williamstown]], Sterling and Francine Clark Art Institute||1884/08
|-----
|||''Biblis''||[[1884]]||{{Dunité|95,5|159,5|cm}}||||Hyderabad II (Andhra Pradesh), Salarjung Museum||1884/09
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Biblis (1884).jpg|150px]]||''Biblis'' (réduction)||[[1884]]||{{Dunité|48|79|cm}}||||Collection particulière||1884/09A
|-----
|||''La pluie''||[[1884]]||{{Dunité|93|119|cm}}||||Collection particulière||1884/10
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Difficult Lesson (1884).jpg|150px]]||''La leçon difficile''||[[1884]]||{{Dunité|95|61|cm}}||||Collection particulière||1884/11
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Little Knitter (1884).jpg|150px]]||''Tricoteuse''||[[1884]]||{{Dunité|129|70|cm}}||||Collection particulière||1884/12
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Horseback Ride (1884).jpg|150px]]||''La bourrique''||[[1884]]||{{Dunité|137|101,5|cm}}||||[[Pittsfield (Massachusetts)|Pittsfield]], The Berkshire Museum||1884/13
|-----
|[[File:Crown of Flowers (William-Adolphe Bouguereau, 1884).jpg|150px]]||''Parure des champs''||[[1884]]||{{Dunité|163|90|cm}}||||[[Montréal]], musée des Beaux-Arts||1884/14
|-----
|||''L'Adoration des mages''||[[1885]]||{{Dunité|350|220|cm}}||Peint pour la chapelle de la Vierge à l'église Saint-Vincent-de-Paul de Paris.||Pariz, église Saint-Vincent-de-Paul||1885/01A
|-
|||''La Visitation''||[[1885]]||||Peint pour la chapelle de la Vierge à l'église Saint-Vincent-de-Paul de Paris.||Pariz, église Saint-Vincent-de-Paul||1885/01B
|-----
|||''La Fuite en Égypte''||[[1885]]||||Peint pour la chapelle de la Vierge à l'église Saint-Vincent-de-Paul de Paris.||Pariz, église Saint-Vincent-de-Paul||1885/01C
|-----
|||''Portrait de Mademoiselle Yvonne de Chasseval''||[[1885]]||||||Localisation actuelle inconnue||1885/02
|-----
|[[File:Femmeamourcaptif W-A Bouguereau.JPG|150px]]||''Femme et Amour captif''||[[1885]]||{{Dunité|120|97|cm}}||||Collection particulière||1885/04
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Meditation (1885).jpg|150px]]||''Méditation''||[[1885]]||{{Dunité|132|86,5|cm}}||||[[Omaha (Nebraska)|Omaha]], The Joslyn Museum of Art||1885/05
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Jeune Fille A La Cruche (1885).jpg|150px]]||''Jeune fille à la cruche''||[[1885]]||{{Dunité|97|61|cm}}||||Collection particulière||1885/06
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Young Shepherdess (1885).jpg|150px]]||''Jeune bergère''||[[1885]]||{{Dunité|157,5|72,5|cm}}||||[[San Diego]], Museum of Art||1885/07
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Young Girl Going to the Spring (1885).jpg|150px]]||''Jeune fille allant à la fontaine''||[[1885]]||{{Dunité|160,5|73,5|cm}}||||[[New York]], Dahesh Museum of Art||1885/08
|-----
|[[File:Fillecruche W-A Bouguereau.png|150px]]||''Jeune fille portant une cruche''||[[1885]]||{{Dunité|157,5|86,5|cm}}||||Collection particulière||1885/09
|-----
|[[File:Bouguereau, William - Femme au Coquillage -1885.jpg|150px]]||''Femme au coquillage''||[[1885]]||{{Dunité|131|86,5|cm}}||||Collection particulière||1885/10
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Return of Spring (1886).jpg|150px]]||''Le Printemps''||[[1886]]||{{Dunité|215|117|cm}}||||[[Omaha (Nebraska)|Omaha]], The Joslyn Museum of Art||1886/01
|-----
|[[File:Petitefille W-A Bouguereau1886.JPG|150px]]||''Portrait d'une petite fille''||[[1886]]||{{Dunité|35,5|27|cm}}||||Collection particulière||1886/02
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Self-Portrait Presented To M. Sage (1886).jpg|150px]]||''Autoportrait présenté à M. Sage''||[[1886]]||{{Dunité|46|38|cm}}||||Collection particulière||1886/03
|-----
|||''Portrait de Mademoiselle Ella Colonna Czosnowska''||[[1886]]||{{Dunité|155|85|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1886/04
|-----
|||''Portrait de Mademoiselle Ruth Hill''||[[1886]]||||||Localisation actuelle inconnue||1886/05
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Child at Bath (1886).jpg|150px]]||''Petite fille assise au bord de l'eau''||[[1886]]||{{Dunité|84|61,5|cm}}||||[[Seattle]], University of Washington, [[Henry Art Gallery]] ||1886/06
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - At the Foot of the Cliff (1886).jpg|150px]]||''Au pied de la falaise''||[[1886]]||{{Dunité|108|65|cm}}||||[[Memphis (Tennessee)|Memphis]], Brooks Memorial Art Gallery||1886/07
|-----
|||''Au bord de l'étang''||[[1886]]||{{Dunité|106,5|53|cm}}||||Collection particulière||1886/08
|-----
|||''Le peloton de laine''||[[1886]]||{{Dunité|140|76|cm}}||||Collection particulière||1886/09
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Young Girl (1886).jpg|150px]]||''Bergère''||[[1886]]||{{Dunité|160|76|cm}}||||[[Springfield (Massachusetts)|Springfield]], Museum of Fine Arts||1886/10
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Big Sis' (1886).jpg|150px]]||''La sœur aînée''||[[1886]]||{{Dunité|131|86|cm}}||||Collection particulière||1886/11
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Thirst (1886).jpg|150px]]||''La Soif''||[[1886]]||{{Dunité|132|102|cm}}||||Collection particulière||1886/12
|-----
|||''Tête de petite fille''||[[1886]]||{{Dunité|45|32,5|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1886/13
|-----
|||''Petite tricoteuse assise''||[[1886]]||{{Dunité|96|60,5|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1886/14
|-----
|[[File:Amourvainqueur W-A Bouguereau.png|150px]]||''L'Amour vainqueur''||[[1886]]||{{Dunité|164|122,5|cm}}||||Collection particulière||1886/15
|-----
|[[File:MadameDumont W-A Bouguereau1887.png|150px]]||''Portrait de Madame Dumont''||[[1887]]||{{Dunité|61|50|cm}}||||Collection particulière||1887/01
|-----
|||''Portrait de Diane''||[[1887]]||{{Dunité|59,5|48,5|cm}}||||[[Baltimore]], Museum of Art||1887/02
|-----
|||''Allant au bain''||[[1887]]||{{Dunité|175|80,5|cm}}||||Collection particulière||1887/03
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Brother And Sister (1887).jpg|150px]]||''Frère et sœur''||[[1887]]||{{Dunité|179|80|cm}}||||Collection particulière||1887/04
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Young Shepherdess Standing (1887).jpg|150px]]||''Jeune bergère debout''||[[1887]]||{{Dunité|157,5|73,5|cm}}||||Collection particulière||1887/05
|-----
|[[File:Dejeunerdumatin W-A Bouguereau.png|150px]]||''Le déjeuner du matin''||[[1887]]||{{Dunité|91,5|56|cm}}||||Collection particulière||1887/06
|-----
|[[File:Baigneuse W-A Bouguereau1888.JPG|150px]]||''Baigneuse''||[[1888]]||{{Dunité|189|108|cm}}||||Collection particulière||1888/01
|-----
|[[File:Bouguereau-The First Mourning-1888.jpg|150px]]||''Premier deuil''||[[1888]]||{{Dunité|203|252|cm}}||||[[Buenos Aires]], Museo Nacional de Bellas Artes||1888/02
|-----
|[[File:William A. Bouguereau - Virgin and Child - Google Art Project.jpg|150px]]||''Madone assise''||[[1888]]||{{Dunité|176,5|103|cm}}||||[[Adélaïde (Australie)|Adélaïde]] (Australie), Art Gallery of South Australia||1888/03
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Study - Head Of A Little Girl (1888).jpg|150px]]||''Étude de petite fille (visage de profil)''||[[1888]]||{{Dunité|24|18,5|cm}}||||Collection particulière||1888/04
|-----
|[[File:Bordruisseau W-A Bouguereau.png|150px]]||''Au bord du ruisseau''||[[1888]]||{{Dunité|81|103|cm}}||||Collection particulière||1888/05
|-----
|[[File:Cupid with a Butterfly-LAmour au papillon.jpg|150px]]||''L'Amour au papillon''||[[1888]]||{{Dunité|117|68|cm}}||||Collection particulière||1888/06
|-----
|||''Autoportrait''||[[1888]]||{{Dunité|93|61|cm}}||||Collection particulière||1888/07
|-----
|||''Autoportrait'' (réplique)||[[1888]]||{{Dunité|96|62|cm}}||||Collection particulière||1888/07A
|-----
|[[File:Jeanne, by William-Adolphe Bouguereau.jpg|150px]]||''Jeanne''||[[1888]]||{{Dunité|59|46,5|cm}}||||Collection particulière||1888/08
|-----
|||''Bergère''||[[1888]]||||||Localisation actuelle inconnue||1888/09
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Little Sulky (1888).jpg|150px]]||''Petite boudeuse''||[[1888]]||{{Dunité|123|86|cm}}||||[[Manitowoc]] (Wisconsin), Rahr-West Museum||1888/10
|-----
|||''Jésus-Christ rencontre sa mère''||[[1888]]||||Peint pour la chapelle de la Vierge à l'église Saint-Vincent-de-Paul de Paris.||Pariz, église Saint-Vincent-de-Paul||1888/12
|-----
|||''L'Annonciation''||[[1888]]||||Peint pour la chapelle de la Vierge à l'église Saint-Vincent-de-Paul de Paris.||Pariz, église Saint-Vincent-de-Paul||1888/13
|-----
|||''L'Annonciation'' (réduction)||[[1888]]||{{Dunité|93|48|cm}}||||Collection particulière||1888/13A
|-----
|||''Méditation''||[[1888]]||{{Dunité|122|81,5|cm}}||||Localisation actuelle inconnue||1888/14
|-----
|||''La leçon''||[[1889]]||{{Dunité|99|61|cm}}||||Collection particulière||1889/01
|-----
|[[File:Psyche et LAmour.jpg|150px]]||''Psyché et l'Amour''||[[1889]]||{{Dunité|200|116|cm}}||||[[Hobart]] (Tasmanie), [[Tasmanian Museum and Art Gallery]]||1889/02
|-----
|[[File:Bouguereau first kiss.jpg|150px]]||''L'Amour et Psyché enfant''||[[1889]]||{{Dunité|119,5|71|cm}}||||Collection particulière||1889/03
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Whisperings of Love (1889).jpg|150px]]||''Première rêverie''||[[1889]]||{{Dunité|203|137|cm}}||||[[La Nouvelle-Orléans]], Museum of Art||1889/06
|-----
|||''Première rêverie'' (réduction)||[[1889]]||{{Dunité|101|58|cm}}||||[[Jacksonville (Floride)|Jacksonville]] (Floride), The Cummer Museum of Art||1889/06A
|-----
|[[File:Notredameanges W-A Bouguereau.png|150px]]||''Notre-Dame des Anges''||[[1889]]||{{Dunité|230,5|134,5|cm}}||||Collection particulière||1889/07
|-----
|||''Portrait d'un enfant de Madame Porter''||[[1889]]||{{Dunité|96,5|62|cm}}||||Collection particulière||1889/08
|-----
|||''Le goûter''||[[1889]]||{{Dunité|94|61|cm}}||||Collection particulière||1889/09
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Young Girl Crocheting (1889).jpg|150px]]||''Jeune fille au crochet''||[[1889]]||{{Dunité|61|46,5|cm}}||||Collection particulière||1889/10
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Shepherdess (1889).jpg|150px]]||''Pastourelle''||[[1889]]||{{Dunité|159|93|cm}}||||[[Tulsa]] (Oklahoma); The Philbrook Museum of Art||1889/11
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - The Bohemian (1890).jpg|150px]]||''Bohémienne''||[[1889]]||{{Dunité|150|124,5|cm}}||Tableau autrefois à l'Institute of Arts de [[Minneapolis]], vendu par le musée en [[2014]].||Collection particulière||1889/12
|-----
|||''Le mariage de la Vierge''||[[1889]]||||Peint pour la chapelle de la Vierge à l'église Saint-Vincent-de-Paul de Paris.||Pariz, église Saint-Vincent-de-Paul||1889/13
|-----
|||''La Vierge au pied de la croix''||[[1889]]||||Peint pour la chapelle de la Vierge à l'église Saint-Vincent-de-Paul de Paris.||Pariz, église Saint-Vincent-de-Paul||1889/14
|-----
|[[File:GabrielleDrunzer W-A Bouguereau.png|150px]]||''Portrait de Gabrielle Drunzer''||[[1889]]||{{Dunité|43|37|cm}}||||Collection particulière||1889/15
|-----
|[[File:William-Adolphe Bouguereau - Chansons de printemps.jpg|150px]]||''Chansons de printemps''||[[1889]]||{{Dunité|149,5|99|cm}}||||Collection particulière||1889/16
|}
== Notennoù==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Livadurioù William-Adolphe Bouguereau]]
8qmw77rghzsvuj05wfhdw4srxlrb4pa
Emgann Algeciras (1801)
0
144776
2008475
1981310
2022-08-17T14:01:51Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{pennad zo|Emgann Algeciras}}
[[File:Bataille_algesiras.jpg|thumb|upright=1.4|Emgann war vor etre [[Algeciras]] ha [[Gibraltar]] e 1801<br><small>(Taolenn gant [[Antoine-Léon Morel-Fatio]], [[1845]]</small>)]]
'''Emgann Algeciras''' zo un emgann war vor hag a c'hoarvezas e miz Gouhere [[1801]] e [[Bae Gibraltar]] etre armeoù unanet Spagn ha Bro-C'hall en un tu ha morlu [[Breizh-Veur]] en tu all. Daou emgann a voe e gwirionez: ar c'hentañ d'an [[13 a viz Mezheven]], egile d'an [[12 a viz Gouhere]].
Mennet e oa [[Charles Linois]], an eil amiral gall, da unaniñ ar morluioù gall ha spagnol en [[Cádiz]] en hañvezh 1801.
[[File:Gibraltar and Bay map 1750.jpg|thumb|left|Kartenn eus Bae Gibraltar, war-dro 1750: 10 km zo etre kêr Algeciras (en tu kleiz) ha Gibraltar.]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[Rummad:1801]]
[[Rummad:Emgannoù 1801]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
3yxotdpfoay9s6g1pfgo1czan4ssd6n
Seziz Mazagran
0
145422
2008404
1894436
2022-08-17T12:49:42Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
'''Seziz Mazagran''' a c'hoarvezas e 1840 en [[Aljeria]], e-pad an aloubadeg c'hall.
{| class="infobox" style="font-size:90%;"
|
[[Restr:Défense héroïque du capitaine Lelièvre à Mazagran by Jean-Adolphe Beaucé.jpg|300px]]<br>'''Seziz Mazagran''' – [[Jean-Adolphe Beaucé]] ([[1842]])
|-
|<div style="position: relative">
[[Restr:Algeria location map.svg|300px]]
<div style="position: absolute; left:125px; top:10px">
[[Restr:Map dot 01.svg|10px|Mazagran]]
</div>
</div>
|}
==Istor==
Eus an [[3 a viz C'hwevrer|3]] d'ar [[6 a viz C'hwevrer]] [[1840]] e klaskas un arme [[aljerian]] kemer [[Mazagran]], ur gêriadenn e tolead [[Mostaganem]], e-kerzh aloubadeg Aljeria gant ar [[Bro-C'hall|C'hallaoued]].
Kant pemp soudard gall warn-ugent en holl, renet gant ar [[kabiten|c'habiten]] Lelièvre, a zalc'has penn dirak meur a vil brezelour aljerian renet gant ul [[letanant]] d'an [[emirelezh|emir]] [[Abd el-Kader]], anvet [[Mustapha ben Tami]] (a oa ivez kenderv ha breur-kaer d'an emir, pa oa dimezet d'e c'hoar Khedidja gantañ).
Brudet e voe an taol-kaer dreist-ezhomm gant ar c'helaouennoù gall.
==Hêrezh==
*''Rue de Mazagran'', a zo e meur a gêr e Bro-C'hall ([[Pariz]] en o zouez).
*''Avenue de Mazagran'', e [[Pariz]] ivez.
[[Rummad:Emgannoù|Mazagran]]
[[Rummad:Istor Aljeria]]
[[Rummad:1840]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall|Mazagran]]
[[Rummad:Emgannoù Aljeria]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
re8tf4wh73jprl53bv2c64fyl20ofx7
Emgann ar Panaro
0
145493
2008454
1981413
2022-08-17T13:38:25Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[File:Pietro_Colletta.jpg |thumb| [[Pietro Colletta]] ]]
'''Emgann Panaro''' (pe Modena, pe Castelfranco) a c'hoarvezas en {{XIXvet kantved}} e-pad [[brezel Naplez (1815)]] war lez ar stêr [[Panaro]], nepell diouzh kêr [[Modena]].
[[Joachim Murat]], [[Roue Naplez]], a zisklêrias ar brezel da [[Aostria]]. Bagadoù soudarded aostrian a oa oc'h en em dolpañ e Lombardia. Un armead vihan a 6600 soudard dindan ar jeneral Bianchi e [[dugelezh Modena]] a glaskas herzel arme Murat, a oa e penn 40,000 den, hag o kerzhout war-zu an hanternoz, goude staliet e benngarter en Ancona.
D'an 3 a viz Ebrel 1815, e voe trec'h arme [[roue Naplez]], war arme Aostria, dindan [[Federico Bianchi]], a rankas klask repu en hanternoz d'ar [[Po]]. Hag aloubet e voe kêrioù brasañ [[dugelezh Modena]] ([[Modena]], [[Reggio nell'Emilia]], ha [[Carpi]]) gant soudarded Naplez.
[[Rummad:Emgannoù Italia|Parano]]
[[Rummad:Brezel Naplez]]
[[Rummad:1815]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
1v6ax6yres2n36dmhu071bc9fy7qvyg
2008462
2008454
2022-08-17T13:44:49Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[File:Pietro_Colletta.jpg |thumb| [[Pietro Colletta]] ]]
'''Emgann Panaro''' (pe Modena, pe Castelfranco) a c'hoarvezas en {{XIXvet kantved}} e-pad [[brezel Naplez (1815)]] war lez ar stêr [[Panaro]], nepell diouzh kêr [[Modena]].
[[Joachim Murat]], [[Roue Naplez]], a zisklêrias ar brezel da [[Aostria]]. Bagadoù soudarded aostrian a oa oc'h en em dolpañ e Lombardia. Un armead vihan a 6600 soudard dindan ar jeneral Bianchi e [[dugelezh Modena]] a glaskas herzel arme Murat, a oa e penn 40,000 den, hag o kerzhout war-zu an hanternoz, goude staliet e benngarter en Ancona.
D'an 3 a viz Ebrel 1815, e voe trec'h arme [[roue Naplez]], war arme Aostria, dindan [[Federico Bianchi]], a rankas klask repu en hanternoz d'ar [[Po]]. Hag aloubet e voe kêrioù brasañ [[dugelezh Modena]] ([[Modena]], [[Reggio nell'Emilia]], ha [[Carpi]]) gant soudarded Naplez.
[[Rummad:Emgannoù Italia|Parano]]
[[Rummad:Brezel Naplez]]
[[Rummad:Emgannoù 1815]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
1aqjt871oz1hupwifrvzsdppp2ryucv
Emgann Wagram
0
145554
2008417
1896104
2022-08-17T13:00:13Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Napoléon à Wagram.jpg|thumb|upright=1.6|Napoleon e-kerzh Emgann Wagram]]
'''Emgann Wagram''' a oa bet stourmet eus ar [[5 a viz Gouhere|5]] betek ar [[6 a viz Gouhere]] [[1809]] e-kerzh [[Brezelioù Napoleon]]. An trec'h a oa bet gant an Impalaer [[Napoleon Iañ|Napoleon]], met koustus e voe evit al lu gall hag e harperien.<br>
An arme [[aostria]]n a oa renet gant an [[arc'hdug Charlez]], [[Dugelezh Teschen|dug Teschen]]. Dre an disorc'h e oa bet freuzet ar pempvet Kevredad, an emglev etre Aostria hag ar [[Rouantelezh-Unanet]] a-enep [[Bro-C'hall]].
Gant 80 000 den kollet (lazhet, gloazet pe steuziet) en holl, Emgann Wagram a oa bet unan gwadus. Implijet e oa bet 1 000 pezh kanol o devoa tennet 180 000 obuz war an dachenn-emgann kompez, ma oa un 300 000 bennak a soudarded. Sklaer eo e oa aet ar maout gant Napoleon, met ne oa ket deuet a-benn da implijout an trec'h-se evit an dazont. Ouzhpenn se, kolloù Aostria a oa tost heñvel ouzh re an an nerzhioù gall ha kevredet.<br>
An trec'h brasañ a oa bet a-fet spered rak Aostria a oa bet tizhet don betek koll nerzh ha spi er stourm. Sinet e voe [[Emglev Schönbrunn]] a dennas ur c'hwec'hvedenn eus hollad annezidi an [[Impalaeriezh Aostria-Hungaria|Impalaeriezh]], gant lod tiriadoù. Mouget e voe Aostria gant ar c'holl douaroù-se en e holl harzoù betek [[Kampagn Alamagn 1813]].
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Wagram]]
[[Rummad:Istor Europa]]
[[Rummad:Istor Bro-C'hall]]
[[Rummad:Impalaeriezh c'hall kentañ]]
[[Rummad:Emgannoù Aostria]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall]]
[[Rummad:1809]]
[[rummad:Emgannoù an XIXvet kantved ]]
j4z9reuk963nkngvr76djzqld25y91n
2008460
2008417
2022-08-17T13:43:16Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Napoléon à Wagram.jpg|thumb|upright=1.6|Napoleon e-kerzh Emgann Wagram]]
'''Emgann Wagram''' a oa bet stourmet eus ar [[5 a viz Gouhere|5]] betek ar [[6 a viz Gouhere]] [[1809]] e-kerzh [[Brezelioù Napoleon]]. An trec'h a oa bet gant an Impalaer [[Napoleon Iañ|Napoleon]], met koustus e voe evit al lu gall hag e harperien.<br>
An arme [[aostria]]n a oa renet gant an [[arc'hdug Charlez]], [[Dugelezh Teschen|dug Teschen]]. Dre an disorc'h e oa bet freuzet ar pempvet Kevredad, an emglev etre Aostria hag ar [[Rouantelezh-Unanet]] a-enep [[Bro-C'hall]].
Gant 80 000 den kollet (lazhet, gloazet pe steuziet) en holl, Emgann Wagram a oa bet unan gwadus. Implijet e oa bet 1 000 pezh kanol o devoa tennet 180 000 obuz war an dachenn-emgann kompez, ma oa un 300 000 bennak a soudarded. Sklaer eo e oa aet ar maout gant Napoleon, met ne oa ket deuet a-benn da implijout an trec'h-se evit an dazont. Ouzhpenn se, kolloù Aostria a oa tost heñvel ouzh re an an nerzhioù gall ha kevredet.<br>
An trec'h brasañ a oa bet a-fet spered rak Aostria a oa bet tizhet don betek koll nerzh ha spi er stourm. Sinet e voe [[Emglev Schönbrunn]] a dennas ur c'hwec'hvedenn eus hollad annezidi an [[Impalaeriezh Aostria-Hungaria|Impalaeriezh]], gant lod tiriadoù. Mouget e voe Aostria gant ar c'holl douaroù-se en e holl harzoù betek [[Kampagn Alamagn 1813]].
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Wagram]]
[[Rummad:Istor Europa]]
[[Rummad:Istor Bro-C'hall]]
[[Rummad:Impalaeriezh c'hall kentañ]]
[[Rummad:Emgannoù Aostria]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall]]
[[Rummad:Emgannoù 1809]]
[[rummad:Emgannoù an XIXvet kantved ]]
lhw9kzjg0k3bl109s136jlc54odb36k
Emgann Ocaña
0
145684
2008457
1981450
2022-08-17T13:40:13Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:Soult2.jpg|thumb|Ar marichal Soult]]
'''Emgann Ocaña''', unan eus emgannoù [[Brezel dieubidigezh Spagn]], a c'hoarvezas d'an [[19 a viz Du]] [[1809]] war zouar kumun [[Ocaña]], e [[proviñs Toledo]], etre un arme c'hall a 40 000 soudard war-droad, 6 000 a gezeg, kalz a ganolioù, kaset gant ar marichal [[Soult]], a-enep un arme spagnol a 51 869 soudard, ha 5766 den war varc'h, gant 55 pezh artilherezh, dindan ar jeneral [[Juan Carlos de Aréizaga|Aréizaga]].
Un trec'h a bouez bras e voe d'ar C'hallaoued, ha 19 000 Spagnol a voe lazhet pe gloazet pe prizoniet diwar 51 000 soudard. Dleet e oa an trec'h da rejimant ar varc'hegerien ha goaferien bolonat.
Neuze ne voe ket arme spagnol ebet ken da virout ouzh ar C'hallaoued da aloubiñ kreisteiz ar rouantelezh.
[[Rummad:Brezel Dizalc'hiezh Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn|Ocana]]
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Ocana]]
[[Rummad:Emgannoù 1809]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
95rwhh2cemkgrhpij33omp4lkfsvhst
Emgann Alba de Tormes (1812)
0
145685
2008389
1981451
2022-08-17T12:38:24Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[file:Alba_de_Tormes,_Salamanca,_España.jpg |thumb|Alba de Tormes]]
'''Emgann Alba de Tormes''', unan eus emgannoù [[Brezel dieubidigezh Spagn]], a c'hoarvezas etre an 8 hag ar 16 a viz Du [[1812]] en [[Alba de Tormes]], 20 km eus [[Salamanca]], e Spagn, etre un ar me c'hall hag an arme saoz.
Ne deuas ket a-benn ar C'hallaoued, dindan [[Jean de Dieu Soult]], da virout ouzh ar Saozon, kaset gant ar jeneral [[Arthur Wellesley]], dug Wellington, d'en em dennañ betek o c'harterioù goañv e Coria ha Frenada.
[[Rummad:Brezel Dizalc'hiezh Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn|Alba de Tormes]]
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Alba de Tormes]]
[[Rummad:Egannoù 1812]]
acggiup9949r6t3bn3j554ff5bdyieg
2008390
2008389
2022-08-17T12:38:35Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[file:Alba_de_Tormes,_Salamanca,_España.jpg |thumb|Alba de Tormes]]
'''Emgann Alba de Tormes''', unan eus emgannoù [[Brezel dieubidigezh Spagn]], a c'hoarvezas etre an 8 hag ar 16 a viz Du [[1812]] en [[Alba de Tormes]], 20 km eus [[Salamanca]], e Spagn, etre un ar me c'hall hag an arme saoz.
Ne deuas ket a-benn ar C'hallaoued, dindan [[Jean de Dieu Soult]], da virout ouzh ar Saozon, kaset gant ar jeneral [[Arthur Wellesley]], dug Wellington, d'en em dennañ betek o c'harterioù goañv e Coria ha Frenada.
[[Rummad:Brezel Dizalc'hiezh Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn|Alba de Tormes]]
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Alba de Tormes]]
[[Rummad:Emgannoù 1812]]
0lbn0i7rwa7qb737bxr2stiwoghhfi1
2008471
2008390
2022-08-17T13:59:15Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[file:Alba_de_Tormes,_Salamanca,_España.jpg |thumb|Alba de Tormes]]
'''Emgann Alba de Tormes''', unan eus emgannoù [[Brezel dieubidigezh Spagn]], a c'hoarvezas etre an 8 hag ar 16 a viz Du [[1812]] en [[Alba de Tormes]], 20 km eus [[Salamanca]], e Spagn, etre un ar me c'hall hag an arme saoz.
Ne deuas ket a-benn ar C'hallaoued, dindan [[Jean de Dieu Soult]], da virout ouzh ar Saozon, kaset gant ar jeneral [[Arthur Wellesley]], dug Wellington, d'en em dennañ betek o c'harterioù goañv e Coria ha Frenada.
[[Rummad:Brezel Dizalc'hiezh Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn|Alba de Tormes]]
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Alba de Tormes]]
[[Rummad:Emgannoù 1812]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
bzibtwpk1c3vt6pg049sbqsik4py6i2
Seziz Ciudad Rodrigo (1810)
0
145687
2008474
1896902
2022-08-17T14:01:08Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
'''Seziz Ciudad Rodrigo''' a c'hoarvezas etre ar 26 a viz Ebrel hag an 10 a viz Gouhere [[1810]] e [[Spagn]].
[[Rummad:Brezel Dizalc'hiezh Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn|Ciudad Rodrigo]]
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Ciudad Rodrigo]]
[[Rummad:1810]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
gm75wdw25adnw6vlyjl89stt5xtrkdt
2008484
2008474
2022-08-17T15:46:00Z
2A01:CB08:8913:1900:8C9B:80D6:EBEF:F16E
wikitext
text/x-wiki
'''Seziz Ciudad Rodrigo''' a c'hoarvezas etre ar [[26 a viz Ebrel]] hag an [[10 a viz Gouere]] [[1810]] e-kerzh [[Brezel Dizalc'hted Spagn]] ([[1808]]-[[1814]]).
[[Rummad:Brezel Dizalc'hiezh Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn|Ciudad Rodrigo]]
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Ciudad Rodrigo]]
[[Rummad:1810]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
s8cc65rp2v7z4t07olhzw5q3loqq46z
2008488
2008484
2022-08-17T16:24:33Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{pennad zo|Seziz Ciudad Rodrigo}}
'''Seziz Ciudad Rodrigo''' a c'hoarvezas etre ar [[26 a viz Ebrel]] hag an [[10 a viz Gouere]] [[1810]] e-kerzh [[Brezel Dizalc'hted Spagn]] ([[1808]]-[[1814]]).
[[Rummad:Brezel Dizalc'hiezh Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn|Ciudad Rodrigo]]
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Ciudad Rodrigo]]
[[Rummad:1810]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
fdqsmbwi1okoupots90kvj1rhkdidam
Seziz Ciudad Rodrigo (1707)
0
145691
2008527
1990589
2022-08-17T17:14:44Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Pennad nann-holloueziadurel}}
{{pennad zo|Seziz Ciudad Rodrigo}}
'''Seziz Ciudad Rodrigo''', e kornôg [[Spagn]], nepell diouzh harzoù [[Portugal]], a c'hoarvezas eus an [[18 a viz Gwengolo]] betek ar [[ 4 a viz Here]] [[1707]].
Kemeret e voe kêr gant un armead Spagnoled ha [[Bro-C'hall|Gallaoued]] dindan [[Alexandre Maître]], [[markiz]] Bay, letanant-jeneral ar roue [[Felipe V]].<br>
Bloaz a-raok e oa bet kemeret Ciudad Rodrigo gant un arme Portugaliz ha [[Bro-Saoz|Saozon]] a oa chomet eno.
Un toull a voe digoret er mogerioù, ur morad soudarded ac'h eas e-barzh hag adkemeret e voe kêr. Un 2 100 prizoniad a voe graet. TRi c'hant soudard a voe lazhet, ha 600 gloazet.
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù 1707]]
[[Rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved]]
35zyo83vte4vijipzdn5i5zlj9ss9nz
2008528
2008527
2022-08-17T17:18:14Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Pennad nann-holloueziadurel}}
{{pennad zo|Seziz Ciudad Rodrigo}}
'''Seziz Ciudad Rodrigo''', e kornôg [[Spagn]], nepell diouzh harzoù [[Portugal]], a c'hoarvezas eus an [[18 a viz Gwengolo]] betek ar [[ 4 a viz Here]] [[1707]].
Kemeret e voe kêr gant un armead Spagnoled ha [[Bro-C'hall|Gallaoued]] dindan [[Alexandre Maître]], [[markiz]] Bay, letanant-jeneral ar roue [[Felipe V]].<br>
Bloaz a-raok e oa bet kemeret Ciudad Rodrigo gant un arme Portugaliz ha [[Bro-Saoz|Saozon]] a oa chomet eno.
Un toull a voe digoret er mogerioù, ur morad soudarded ac'h eas e-barzh hag adkemeret e voe kêr. Un 2 100 prizoniad a voe graet. 300 soudard a voe lazhet, ha 600 gloazet.
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù 1707]]
[[Rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved]]
4hqnvfhr5k0uc4lun4mwosm8xxhe3ms
Emgann El Bruch
0
145722
2008473
1988347
2022-08-17T13:59:59Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[file:Bataille_de_Bruc.jpg |thumb|Emgann El Bruch, e Katalonia e 1808.]]
'''Emgann El Bruch''' eo an anv roet da zaou grogad brezel hag a c'hoarvezas e [[1808]] entre bagadoù [[spagnol]] ha [[gall]] nepell diouzh [[El Bruch]], e [[Proviñs Barcelona]], e-kerzh [[Brezel Dizalc'hiezh Spagn]].
==Istor==
D'ar [[4 a viz Mezheven]] 1808 e voet roet urzh gant ar jeneral Duhesme da gas daou vagad a 4 000 soudard gall er-maez eus [[Barcelona]] dindan ar jeneraled [[François Xavier de Schwarz]] ha [[Chabran]], da vont da [[Lleida]] ha [[Zaragoza]], gant urzh da dremen dre [[Manresa|Vanresa]] hag [[Igualada]]. Evit mont betek Manresa e rankent tremen dre El Bruch. Evit Chabran a ranke mont da adkavout soudarded ar marichal Moncey, kaset war-du Valencia, goude bet o chom e Tarragona (hag a voe graet hep diaezamant d'ar 7 a viz Mezheven 1808).
Bagad ar jeneral Schwarz avat a oa da vont da-gaout armead ar marichal Lefebvre dirak [[Zaragoza]].
En deiz-se e voe dour-beuz ma rankas ar soudarded c'hall mont da repuiñ e [[Martorell]]. D'ar [[6 a viz Mezheven|6]] en em gavjont dirak 2 000 soudard dindan [[Antonio Franch y Estalella]], anezho soudarded eus Rejimant [Suis]ed niverenn 1 eus [[Wimpffen]], ha gwazed skampet eus gwarnizon Barcelona.
Ar [[Katalonia|Gatalaned]] disoudard a oa ganto a zeue eus Manresa hag eus Igualada hag an trowardoioù.
==Levrlennadur==
*{{es}} Antonio Franch y Estalella. ''Héroe del Bruc y primer caudillo catalán en la guerra de Independencia''. Galería de Hombres Ilustres, 1903.
[[Rummad:Brezel Dizalc'hiezh Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn|Bruch]]
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Bruch]]
[[Rummad:Emgannoù 1808]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
nwe7tu84j7n1p2hzghr48s6x76oged3
Emgann Zamora
0
145897
2008455
1981481
2022-08-17T13:39:33Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
'''Emgann Zamora''', anvet ivez '''emgann Villagodio''' en spagnoleg, zo un emgann e-kerzh [[Brezel dieubidigezh Spagn]] d'ar 6 a viz Genver 1809 e [[Zamora]], en [[Spagn]], etre un arme c'hall renet gant ar jeneral [[Pierre Maupetit]] hag ur bagad soudarded eus [[Galiza]] dindan [[Agustín Manso]]. Trec'h e voe ar C'hallaoued.
Tra m'edo arme [[Napoleone Buonaparte]] war-lerc'h ar Saozon e hanternoz Spagn abaoe dibenn 1808, e chomas sac'het marc'hegerien ar jeneral Maupetit dirak kêr Zamora, pa oa bet serret ar perzhier gant ar bobl. Soudarded all a zeuas da harpañ a-benn an 10 a viz Genver ha neuze e voe kemeret kêr gant ar Gall Maupetit.
[[Rummad:Brezel Dizalc'hiezh Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn|Zamora]]
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Zamora]]
[[Rummad:1809]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
cs48jmktk03oxsusa8admahxjlcjlu2
Emgann Sahagún (1808)
0
145905
2008397
1981483
2022-08-17T12:44:02Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
'''Emgann Sahagún''' a c'hoarvezas e [[1808]] etre armeoù [[Bro-C'hall]] ha [[Bro-Saoz]], e-kerzh [[Brezel dieubidigezh Spagn]]. Trec'h e voe ur rejimant dragoned saoz war daou rejimant gall.
E dibenn ar bloaz 1808 edo John Moore e penn an arme saoz kaset da walarn Spagn da skoazellañ ar Spagnoled en o stourm ouzh an alouberien c'hall. Un arme c'hall niverus (ar ''[[Grande Armée]]'') a oa bet kaset di gant an impalaer gall [[Napoleon Iañ]] en sell da gadarnaat krog ar C'hallaoued a oa bet gwallgaset abaoe un toullad mizioù. Pa oa an arme c'hall o paouez kemer [[Madrid]], d'ar 4 a viz Kerzu, e oa diaesaet kalz saviad an arme saoz.
Moore, a oa e benngarter e [[Mayorga]], a soñje e oa poent d'e soudarded tostaat ouzh an aod pa wele penaos e troe an traoù. Gouzout a rae e oa soudarded ar marichal gall [[Jean-de-Dieu Soult]] o kampiñ tost d'ar [[stêr Carrión]].
[[Rummad:Emgannoù Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù Napoleon]]
[[Rummad:Brezel Dizalc'hiezh Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù 1808]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
mp60l5ugmo9lt7hdkqsj3arxvwlo0z3
Cato ar Yaouankañ
0
146082
2008536
1981494
2022-08-17T17:38:25Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
'''Marcus Porcius Cato Uticensis''', lesanvet '''Cato ar Yaouankañ''' pe '''Cato Uticensis''' ([[-95|95]]–[[-46|46]] kent JK), a oa ur politikour roman hag en em lazhas.
==E vuhez==
Gourvab e oa da g-[[Cato an Henañ]]. Yaouank e oa pa grogas da ziskouez un ene kadarn ha kalonek. Da bevarzek vloaz e voe kaset da balez an diktatour [[Sylla]] ha pa welas pennoù gwadek an harluidi heskinet e c'houlennas ur [[gougleze]] da zisammañ Roma, emezañ, diouzh an [[tirant]]. En [[-65|65]] kent JK e voe dilennet da gestour ma sachas an evezh warnañ oc'h ensellout pizh dihelloù an Teñzor e deroù e amzervezh-kestour, hag o lakaat reizhañ ar fazioù niverus er c'hontoù dleet da lezober e ziagentidi.
En [[-63|63]] kent JK, da vare irienn [[Catilina]], ez eas a-du gant an diarbennoù dibleg erbedet gant [[Cicero]]. Disfiz en devoa diouzh [[Pompeius]], hag enebiñ a reas kreñvañ ma c'hallas ouzh c'hoant [[Julius Caesar]] da gemer ar galloud, ma votas en [[-59]] a-enep an disentez d'en lakaat e penn armeoù roman Galia e-pad pemp bloaz, o lavarout d'ar senedourien e krouent un tirant a-benn ar bloavezhioù da zont.
En [[-52]], edo war ar renk evit bout konsul e [[-51]], met daou gonsul a-du gant Pompeius eo a voe anvet.
E deroù ar brezel-diabarzh en -49 e voe gouarnour Sikilia, ha rediet e voe da dec'hel ac'hano gant harperien Caesar, renet gant [[Curion]]. Mont a reas a-du gant Pompeius, ha trec'hiñ a reas bagadoù Caesar e [[Dyrrachium]]. Pa glevas anv eus faezhadenn [[emgann Farsala]], ha drouklazh Pompeius prestik goude, e vodas pezh a vane eus an arme republikan hag ez eas ganti da Afrika, ma edo [[Quintus Metellus Scipio]], e penn un toullad soudarded, o prientiñ enebiñ ouzh Caesar. Pa voe faezhet Metellus Scipio en [[emgann Thapsus]] d'ar 6 a viz Ebrel 46, ne fellas ket da Gato « dreistvevañ d'ar frankiz » : en em dennañ a reas en [[Utica]] hag en em doullgofañ gant e gleze. A-raok reiñ an taol kleze, a lavarer, e lennas hag e prederias war ar Phédon, un divi ma ra Plato un displeg diwar-benn divarvelezh an ene. Troet e oa Cato gant kelennadurezh ar [[stoikourien]] a glote gant garvder e demz-spered.
Hervez [[Ploutarc'hos]] e oa istimet kaer gant Caesar, a c'hoantae pardoniñ dezhañ ha leuskel e vuhez gantañ, met re ziwezhat e tegouezhas en Utica ha pa glevas e oa marvet cato e lavaras : « ? »
Pobl Utica a reas ur bez dezhañ war an traezh ma oa un delwenn da Gato ivez en amzer Ploutarc'hos.
Ur verc'h en doa, [[Porcia]], pried da [[Marcus Junius Brutus]], unan eus muntrerien [[Julius Caesar]].
==Taolennoù==
Un toullad taolennoù zo bet savet diwar-benn e varv :
* ''Le suicide de Caton'', gant [[Giambattista Langetti]] a-raok 1676, [[Ca' Rezzonico]], [[Venezia]]
* ''La Mort de Caton d'Utique'', gant [[François-André Vincent]] war-dro 1771-1775, [[Musée Fabre]], [[Montpellier]]
* ''La Mort de Caton d'Utique'', gant [[Guillaume Guillon Lethière]] (1795).
* ''Mort de Caton d'Utique'', gant [[Josef Abel]] (1817).
* ''La Mort de Caton d'Utique'', gant [[Pierre-Narcisse Guérin]], 1797, [[École nationale supérieure des beaux-arts]], [[Pariz]].
* ''[[La Mort de Caton d'Utique]]'', eoulivadur gant [[Jean-Paul Laurens]] en 1863. A zo miret er [[musée des Augustins de Toulouse]].
<gallery caption="''Marv Cato Uticensis'', el livouriezh" >
Ca' Rezzonico - Suicido di Catone - Giambattista Langetti.jpg|Gant [[Giambattista Langetti]]
Vincent-Mort de Caton.JPG| Gant [[François-André Vincent]]
Guillaume Guillon Lethière-The Death of Cato of Utica, 1795.jpg|Gant [[Guillaume Guillon Lethière]]
Pierre-Narcisse Guérin - La Mort de Caton d'Utique.gif| Gant [[Pierre-Narcisse Guérin]]
Josef Abel 1817 Cato Uticensis.jpg| Gant [[Josef Abel]]
Laurens Caton d'Utique (RO 147).jpeg|Gant [[Jean-Paul Laurens]]
</gallery>
[[Rummad:Ganedigezhioù -95]]
[[Rummad:Marvioù -46]]
[[Rummad:Politikerien Henroma]]
[[Rummad:Tud emlazhet]]
bdcbkx0g2ow7s2hne8s8sbrp7lr16p8
Emgann Cabo Fisterra (1509)
0
146140
2008492
1981496
2022-08-17T16:32:06Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{pennad zo|Emgann Cabo Fisterra}}
[[File:Duarte_Pacheco_Pereira.jpg | thumb| Ar moraer portugalat [[Duarte Pacheco Pereira]].]]
'''Emgann Cabo Fisterra''' zo un emgann war vor hag a c'hoarvezas d'an [[18 a viz Genver]] [[1509]] e [[Pleg-mor Gwaskogn|pleg-mor Bizkaia]], en donvor da aod [[Galiza]].
Mont a eure ul lestraz portugalat, kaset gant ar moraer [[Duarte Pacheco Pereira]], lesanvet an ''Akiles lusitanian'' gant ar barzh [[Luís de Camões]], a-benn d'ul lestraz a bevar lestr gall, renet gant [[Pierre de Mondragon]]. Ul lestr gall a voe kaset d'ar strad, an tri all a voe tapet, ha Pierre de Mondragon, a rae e reuz e [[kanol Mozambik]] hag a-hed aodoù [[Afrika]], diwar-goust al listri spagnol pe portugalat, a varvas en emgann.
[[Rummad:Emgannoù war vor|Cabo Fisterra 1509]]
[[Rummad:Emgannoù 1509]]
[[Rummad:Emgannoù Portugal]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall]]
[[Rummad:Emgannoù ar XVIvet kantved]]
6jdjuu0hkuokmsj5t9c3gj1t02c90t7
Rummad:Emgannoù 1598
14
147771
2008508
1913106
2022-08-17T16:50:07Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:1598]]
[[Rummad:Emgannoù|1598]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar bloazioù]]
93vmjn3qaq9qapgbn543x0pbnncd9bt
Emgann Bailén
0
148878
2008388
1937442
2022-08-17T12:37:20Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:La_Rendición_de_Bailén_(Casado_del_Alisal).jpg|thumb|upright 1.6|Emzaskor Bailén]]
'''Emgann Bailén''' zo un emgann e [[1808]] e [[Spagn]] en [[Andalouzia]] ma voe trec'het un arme c'hall gant un arme spagnol.
[[Rummad:Emgannoù 1808]]
[[Rummad:Emgannoù|Bailén]]
[[Rummad:Brezel Dizalc'hiezh Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
dc2un1t7r637ujzb85eesl7050lt7s2
Rummad:Emgannoù 1808
14
148879
2008386
1935993
2022-08-17T12:36:26Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoùan XIXvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:1808]]
tj518adev39n27k04taqd2jm74edv8q
2008387
2008386
2022-08-17T12:36:43Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:1808]]
tknfwo68o1d4ap5a4e650umxuq6kdb3
2008512
2008387
2022-08-17T16:51:21Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:1808]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar bloazioù]]
3pydy3u3jsd77tlukvwu0w2bfn4arty
Emgann Saint-Quentin (1557)
0
149052
2008415
1941935
2022-08-17T12:59:03Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Restr:San_Quintin.png|thumb|upright 1.4|Hent dug Savoia da seziz St-Quentin]]
En '''Emgann Saint-Quentin''' d'an [[10 a viz Eost]] [[1557]] e voe trec'h ar [[Spagnoled]], kaset gant [[Emanuele Filiberto Savoia]], [[Dug Savoia]] ha pennletanant [[roue Spagn]], [[Felipe II]], war arme c'hall ar roue gall [[Herri II (Bro-C'hall)|Herri II]], dindan urzhioù ar [[Konestabl|c'honestabl]] [[Anne de Montmorency]] ([[1493]]-[[1567]]).
Difennet e oa kêr [[Saint-Quentin]] gant [[Gaspard de Coligny]] ha 500 soudard e-pad seitek devezh.
Drastus e voe niver an dud lazhet e tu ar C'hallaoued, gant 10 000 kollet (3000 lazhet ha 7000 prizoniet) ha betek 14 000 zoken, hervez lod istorourien, diwar un hollad a 26 000. Evit o enebourien ne oa bet kollet nemet etre 400 ha 1000 soudard, diwar un hollad a 67 000, betek 87 000.
Kemeret e voe kêr gant ar Spagnoled, digor dezho an hent da [[Pariz|Bariz]] met ne glaskas ket arme Felipe II, 60 000 soudard enni, mont da gemer kêr-benn ar rouaned c'hall.
<gallery mode="packed" heights="220px" style="margin-top:25px;">
Emmanuel_Philibert_of_Savoy_(1580).jpg| [[Emanuele Filiberto Savoia]], [[Dug Savoia]]
Emanuele_Filiberto_vince_i_Francesi_a_San_Quintino.png|Dug Savoia trec'h war ar C'hallaoued e Saint-Quentin''<br>[[Massimo d'Azeglio]] ([[1798]]-[[1866]])
Torino - Caval ëd Brons latoB particolare.jpg|An emgann war ar monumant da zug Savoia e [[Torino]], [[Piemonte]].
</gallery>
==Istor==
Emgann Saint-Quentin zo un darvoud a-bouez er brezelioù hir a voe etre Bro-C'hall hag an [[Tiegezh Habsburg]], boulc'het dindan Frañsez Iañ ha [[Karl V]], ha kendalc'het gant o warlerc'hidi [[Herri II]] ha [[Felipe II]]. En 1555, goude aet Karl d'ar gouent hag anvet e vab Felipe da roue, edo Herri o ren abaoe dek vloaz dija. Setu daou roue gatolik, enebet krenn ouzh ar brotestanted, emouez o-daou eus stad fall o yalc'had-brezel. Un digarez mat o doa d'ober ar peoc'h, met brezel a vo: Herri II a selaouas alioù an [[Tiegezh de Guise]], a felle dezho ober brezel. En 1552, e oa savet ar roue gall a-enep divizoù [[Sened-Iliz Trento]], alaoubet gantañ [[kêrioù an Tri-Eskob]], [[Metz]], [[Toul]] ha [[Verdun]], douaroù a oa d'an [[Impalaeriezh santel]]. Bro-C'hall, goude bout trec'h en 1554 e [[Renty]], a gollas kêr [[Sienna]] en 1555, ma voe sinet ehan-brezel Vaucelles e 1556 Bro-C'hall ha Spagn. Met buan e voe drailhet an ehan-brezel : Herri II a laoskas [[François de Guise]] da aozañ un droiad-vrezel da Italia : an dug, fouge ennañ dre m'en devoa gallet mirout Metz evit ar roue gall, a c'houlennas kurunenn [[Rouantelezh Naplez]] hag a voe galvet gant ar pab [[Paol IV]] da zont da reiñ harp dezhañ a-enep ar Spagnoled.
[[Rummad:1557]]
[[Rummad:Emgannoù Bro-C'hall]]
[[rummad:Emgannoù ar XVIvet kantved ]]
oashpgk5hihcjibi4god46tjzbw8xtx
Tour-tan Lost Pik
0
150116
2008381
1986205
2022-08-17T12:22:28Z
Huñvreüs
54570
infobox nevez
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox tour-tan
|gweladenniñ=ne reer ket
|annezet=n’eo ket
}}
{{Taolenn tour-tan
|skeudenn=Phare de Lost Pic Plouézec.jpg
|lec'hiadur=48° 46' 46" N - 2° 56' 25" K
|Bro=[[Breizh]]
|Savet e=[[1893]]-[[1894]]
|Uhelder=15 m
|Uhelder diwar live ar mor=20 m
|Hed-gwel=11 mil mor
|Gouloù=4 sked gwenn pe ruz,<br>bep 15 eilenn
|Gweladenniñ=Ne reer ket
|Annezet=N’eo ket
|Bloaz an emgefreekadur=[[1936]]
}}
'''Tour-tan Lost Pik'''<ref>''Lost Pik'' eo ar reizhskritur brezhonek reizh hervez [https://www.fr.brezhoneg.bzh/40-kerofis.htm Kerofis].Skrivet e vez ''L’Ost-Pic'' pe ''Lost-Pic'' e galleg.</ref> zo un [[tour-tan]] savet war c’horre Lost Pik, e lark [[Ploueg-ar-Mor]].
== Istor ==
Savet e voe an tour-tan etre 1893 ha 1894, hag enaouet d’ar {{deiziad|15|Eost|1894}}. Emgefreekaet e voe e 1911. E 1944 e voe distrujet ar perzh uhel eus an tour. E 1948 e voe adsavet hag adenaouet.
== Liammoù diavaez ==
* {{fr}} [http://www.phares-et-feux.fr/COTESDARMOR/LOST%20PIC/Lost%20Pic.htm Fichenn] tour-tan Lost Pik war lec’hienn ''Phares et feux''.
== Daveoù ha notennoù ==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Tourioù-tan en Aodoù-an-Arvor|Lost Pik]]
f725fzb509aw399txrcos8u03p315o1
2008382
2008381
2022-08-17T12:22:42Z
Huñvreüs
54570
tennet infobox kozh
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox tour-tan
|gweladenniñ=ne reer ket
|annezet=n’eo ket
}}
'''Tour-tan Lost Pik'''<ref>''Lost Pik'' eo ar reizhskritur brezhonek reizh hervez [https://www.fr.brezhoneg.bzh/40-kerofis.htm Kerofis].Skrivet e vez ''L’Ost-Pic'' pe ''Lost-Pic'' e galleg.</ref> zo un [[tour-tan]] savet war c’horre Lost Pik, e lark [[Ploueg-ar-Mor]].
== Istor ==
Savet e voe an tour-tan etre 1893 ha 1894, hag enaouet d’ar {{deiziad|15|Eost|1894}}. Emgefreekaet e voe e 1911. E 1944 e voe distrujet ar perzh uhel eus an tour. E 1948 e voe adsavet hag adenaouet.
== Liammoù diavaez ==
* {{fr}} [http://www.phares-et-feux.fr/COTESDARMOR/LOST%20PIC/Lost%20Pic.htm Fichenn] tour-tan Lost Pik war lec’hienn ''Phares et feux''.
== Daveoù ha notennoù ==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Tourioù-tan en Aodoù-an-Arvor|Lost Pik]]
qseqrq1vlfygdahact12o8eaa38fgcw
Tour-tan Beg Gweltaz
0
150219
2008424
1989355
2022-08-17T13:04:42Z
Huñvreüs
54570
infobox nevez
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox tour-tan
|gweladenniñ=ne reer ket
|annezet=n’eo ket
}}
'''Tour-tan Beg Gweltaz''' zo un [[tour-tan]] savet e [[beg Gweltaz]], e kumun [[Pradvael]], [[Bro-Raez]].
==Istor==
Savet e voe e 1941 e lec’h ma oa ur semafor savet e 1861. Lazhet e voe e 1949. Enaouet e voe un tan nevez e 1954, lakaet en tour e 1958. Gwardet e voe an tour-tan etre 1959 ha 1986, pa voe emgefreeket.
==Liammoù diavaez==
* {{fr}} [https://www.petit-patrimoine.com/fiche-petit-patrimoine.php?id_pp=44136_2 SEMAPHORE DE LA POINTE SAINT GILDAS De la défense de la côte à l’espace muséographique à Préfailles (44)]
[[Rummad:Tourioù-tan e Liger-Atlantel|Beg Gweltaz]]
8slbpi77wd1cjdmdci5ifon233u7gdp
Emgann Medina de Rioseco
0
150366
2008516
1990940
2022-08-17T16:53:31Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[file:Monumento-batalla-de-Rioseco-20060826-05.jpg|thumb|Monumant d'an harozed spagnol a stourmas ouzh an alouber gall.]]
[[File:Escena_de_la_Guerra_del_Francès.jpg|thumb|Un emgann e-kerzh [[Brezel Dizalc'hiezh Spagn]].]]
[[File:El general Joaquín Blake y Joyes, por Manuel Ojeda.jpg|thumb|left|Joaquín Blake y Joyes, [[kabiten jeneral]] an arme spagnol. Livour dianav, XIXvet kantved.]]
'''Emgann Medina de Rioseco''', pe '''emgann ar Moclín''', eo an anv roet d'ur c'hrogad brezel hag a c'hoarvezas d'ar 14 a viz Gouhere [[1808]] nepell diouzh [[Medina de Rioseco]], hiziv e [[proviñs Valladolid]], e-kerzh [[Brezel Dizalc'hiezh Spagn]].
E penn an arme spagnol e oa daou jeneral : [[García de la Cuesta]] ha [[Joaquín Blake]], dirak ar marichal gall [[Jean-Baptiste Bessières]].
Trec'h e voe ar C'hallaoued, ha meneget eo an trec'h-se war [[bolz-enor Pariz]], ma'z eo merket "M. del Rioseco".
==Istor==
Goude trec'h an arme c'hall d'an 12 a viz Mezheven en [[emgann Cabezón]] ez eas lod eus an arme da gêr [[Valladolid]], dilezet ganti tri devezh war-lerc'h.
[[Rummad:Brezel Dizalc'hiezh Spagn]]
[[Rummad:Emgannoù Spagn|Medina]]
[[Rummad:Emgannoù Napoleon|Medina]]
[[Rummad:1808]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
lzx37w4g6vditbfwa20bz5xv1rnkox4
Roll kumunioù Vande
0
150729
2008456
2008240
2022-08-17T13:39:47Z
Dakbzh
58931
wikitext
text/x-wiki
Setu amañ roll an 258 kumun a zo e [[Vande (departamant)|departamant Vande]].
{|
|- valign="top"
|
{| class="wikitable sortable"
! [[Kod INSEE]]
! [[Kod-post]]
! Kumun
|-
| 85152
| 85150
| [[Les Achards]]
|-
| 85001
| 85460
| [[L'Aiguillon-la-Presqu'île]]
|-
| 85002
| 85220
| [[L'Aiguillon-sur-Vie]]
|-
| 85003
| 85190
| [[Aizenay]]
|-
| 85004
| 85750
| [[Angles (Vande)|Angles]]
|-
| 85005
| 85120
| [[Antigny (Vande)|Antigny]]
|-
| 85006
| 85220
| [[Apremont (Vande)|Apremont]]
|-
| 85008
| 85430
| [[Aubigny-Les Clouzeaux]]
|-
| 85009
| 85200
| [[Auchay-sur-Vendée]]
|-
| 85010
| 85440
| [[Avrillé (Vande)| Avrillé]]
|-
| 85011
| 85630
| [[Barbâtre]]
|-
| 85012
| 85550
| [[La Barre-de-Monts]]
|-
| 85013
| 85130
| [[Bazoges-en-Paillers]]
|-
| 85014
| 85390
| [[Bazoges-en-Pareds]]
|-
| 85015
| 85170
| [[Beaufou]]
|-
| 85016
| 85190
| [[Beaulieu-sous-la-Roche]]
|-
| 85017
| 85500
| [[Beaurepaire (Vande)|Beaurepaire]]
|-
| 85018
| 85230
| [[Beauvoir-sur-Mer]]
|-
| 85019
| 85170
| [[Bellevigny]]
|-
| 85020
| 85490
| [[Benet]]
|-
| 85022
| 85560
| [[Le Bernard]]
|-
| 85023
| 85320
| [[Bessay]]
|-
| 85024
| 85710
| [[Bois-de-Céné]]
|-
| 85025
| 85600
| [[La Boissière-de-Montaigu]]
|-
| 85026
| 85430
| [[La Boissière-des-Landes]]
|-
| 85031
| 85510
| [[Bonn (Vande)|Bonn]]
|-
| 85028
| 85420
| [[Bouillé-Courdault]]
|-
| 85029
| 85230
| [[Le Boupère]]
|-
| 85033
| 85200
| [[Bourneau]]
|-
| 85034
| 85480
| [[Bournezeau]]
|-
| 85243
| 85470
| [[Brem-sur-Mer]]
|-
| 85035
| 85470
| [[Brétignolles-sur-Mer]]
|-
| 85036
| 85320
| [[La Bretonnière-la-Claye]]
|-
| 85037
| 85120
| [[Breuil-Barret]]
|-
| 85038
| 85260
| [[Les Brouzils]]
|-
| 85039
| 85530
| [[La Bruffière]]
|-
| 85040
| 85410
| [[La Caillère-Saint-Hilaire]]
|-
| 85041
| 85410
| [[Cezais]]
|-
| 85042
| 85450
| [[Chaillé-les-Marais]]
|-
| 85045
| 85220
| [[La Chaize-Giraud]]
|-
| 85046
| 85310
| [[La Chaize-le-Vicomte]]
|-
| 85047
| 85300
| [[Challans]]
|-
| 85049
| 85450
| [[Champagné-les-Marais]]
|-
| 85050
| 85540
| [[Le Champ-Saint-Père]]
|-
| 85051
| 85110
| [[Chantonnay]]
|-
| 85302
| 85130
| [[Chanverrie]]
|-
| 85053
| 85120
| [[La Chapelle-aux-Lys]]
|-
| 85054
| 85220
| [[La Chapelle-Hermier]]
|-
| 85055
| 85670
| [[La Chapelle-Palluau]]
|-
| 85056
| 85210
| [[La Chapelle-Thémer]]
|-
| 85058
| 85400
| [[Chasnais]]
|-
| 85059
| 85120
| [[La Châtaigneraie]]
|-
| 85061
| 85320
| [[Château-Guibert]]
|-
| 85062
| 85710
| [[Châteauneuf (Vande)|Châteauneuf]]
|-
| 85064
| 85140
| [[Chauché]]
|-
| 85065
| 85250
| [[Chavagnes-en-Paillers]]
|-
| 85066
| 85390
| [[Chavagnes-les-Redoux]]
|-
| 85067
| 85390
| [[Cheffois]]
|-
| 85070
| 85220
| [[Coëx]]
|-
| 85071
| 85220
| [[Commequiers]]
|-
| 85072
| 85260
| [[La Copechagnière]]
|-
| 85073
| 85320
| [[Corpe]]
|-
| 85074
| 85320
| [[La Couture (Vande)|La Couture]]
|-
| 85076
| 85610
| [[Cugand]]
|-
| 85077
| 85540
| [[Curzon]]
|-
| 85078
| 85420
| [[Damvix]]
|-
| 85080
| 85200
| [[Doix lès Fontaines]]
|-
| 85081
| 85170
| [[Dompierre-sur-Yon]]
|-
| 85113
| 85350
| [[Enez-Euz]]
|-
| 85082
| 85590
| [[Les Epesses]]
|-
| 85083
| 85740
| [[L'Épine (Vande)|L'Épine]]
|-
| 85084
| 85140
| [[Essarts-en-Bocage]]
|-
| 85086
| 85670
| [[Falleron (kumun)|Falleron]]
|-
| 85087
| 85240
| [[Faymoreau]]
|-
| 85088
| 85800
| [[Le Fenouiller]]
|-
| 85089
| 85280
| [[La Ferrière (Vande)|La Ferrière]]
|-
| 85092
| 85200
| [[Fontenay-le-Comte]]
|-
| 85093
| 85480
| [[Fougeré, Vendée|Fougeré]]
|-
| 85094
| 85240
| [[Foussais-Payré]]
|-
| 85095
| 85300
| [[Froidfond]]
|-
| 85096
| 85710
| [[La Garnache]]
|-
| 85097
| 85130
| [[La Gaubretière]]
|-
| 85098
| 85190
| [[La Genétouze(Vande) |La Genétouze]]
|-
| 85099
| 85150
| [[Le Girouard]]
|-
| 85100
| 85800
| [[Givrand]]
|-
| 85101
| 85540
| [[Le Givre]]
|}
|
{| class="wikitable sortable"
! Kod INSEE
! Kod-post
! Kumun
|-
| 85102
| 85670
| [[Grand'Landes]]
|-
| 85103
| 85440
| [[Grosbreuil]]
|-
| 85104
| 85580
| [[Grues (Vande)|Grues]]
|-
| 85105
| 85770
| [[Le Gué-de-Velluire]]
|-
| 85106
| 85680
| [[La Guérinière]]
|-
| 85108
| 85260
| [[L'Herbergement]]
|-
| 85109
| 85500
| [[Les Herbiers]]
|-
| 85110
| 85570
| [[L'Hermenault]]
|-
| 85111
| 85770
| [[L'Île-d'Elle]]
|-
| 85112
| 85340
| [[L'Île-d'Olonne]]
|-
| 85114
| 85520
| [[Jard-sur-Mer]]
|-
| 85115
| 85110
| [[La Jaudonnière]]
|-
| 85116
| 85540
| [[La Jonchère]]
|-
| 85021
| 85610
| [[Kervernarzh]]
|-
| 85117
| 85400
| [[Lairoux]]
|-
| 85118
| 85150
| [[Landeronde]]
|-
| 85119
| 85130
| [[Les Landes-Genusson]]
|-
| 85120
| 85220
| [[Landevieille]]
|-
| 85121
| 85370
| [[Le Langon]]
|-
| 85123
| 85420
| [[Liez (Vande)|Liez]]
|-
| 85125
| 85120
| [[Loge-Fougereuse]]
|-
| 85126
| 85200
| [[Longèves (Vande)|Longèves]]
|-
| 85127
| 85560
| [[Longeville-sur-Mer]]
|-
| 85128
| 85400
| [[Luçon]]
|-
| 85129
| 85170
| [[Les Lucs-sur-Boulogne]]
|-
| 85130
| 85190
| [[Maché]]
|-
| 85131
| 85400
| [[Les Magnils-Reigniers]]
|-
| 85132
| 85420
| [[Maillé (Vande)|Maillé]]
|-
| 85133
| 85420
| [[Maillezais]]
|-
| 85134
| 85590
| [[Mallièvre]]
|-
| 85135
| 85320
| [[Mareuil-sur-Lay-Dissais]]
|-
| 85136
| 85240
| [[Marillet]]
|-
| 85137
| 85570
| [[Marsais-Sainte-Radégonde]]
|-
| 85138
| 85150
| [[Martinet, Vendée|Martinet]]
|-
| 85139
| 85420
| [[Le Mazeau]]
|-
| 85140
| 85700
| [[La Meilleraie-Tillay]]
|-
| 85141
| 85700
| [[Menomblet]]
|-
| 85142
| 85140
| [[La Merlatière]]
|-
| 85143
| 85200
| [[Mervent (Vande)|Mervent]]
|-
| 85144
| 85500
| [[Mesnard-la-Barotière]]
|-
| 85145
| 85110
| [[Monsireigne]]
|-
| 85146
| 85600
| [[Montaigu-Vendée]]
|-
| 85147
| 85700
| [[Montournais]]
|-
| 85148
| 85200
| [[Montreuil (Vande)|Montreuil]]
|-
| 85197
| 85260
| [[Montréverd]]
|-
| 85149
| 85450
| [[Moreilles]]
|-
| 85151
| 85290
| [[Mortagne-sur-Sèvre]]
|-
| 85153
| 85640
| [[Mouchamps]]
|-
| 85155
| 85000
| [[Mouilleron-le-Captif]]
|-
| 85154
| 85390
| [[Mouilleron-Saint-Germain]]
|-
| 85156
| 85540
| [[Moutiers-les-Mauxfaits]]
|-
| 85157
| 85320
| [[Moutiers-sur-le-Lay]]
|-
| 85158
| 85370
| [[Mouzeuil-Saint-Martin]]
|-
| 85159
| 85370
| [[Nalliers (Vande)|Nalliers]]
|-
| 85160
| 85310
| [[Nesmy]]
|-
| 85161
| 85430
| [[Nieul-le-Dolent]]
|-
| 85163
| 85330
| [[Noirmoutier-en-l'Île]]
|-
| 85164
| 85690
| [[Notre-Dame-de-Monts]]
|-
| 85189
| 85270
| [[Notre-Dame-de-Riez]]
|-
| 85167
| 85200
| [[L'Orbrie]]
|-
| 85169
| 85670
| [[Palluau]]
|-
| 85171
| 85320
| [[Péault]]
|-
| 85172
| 85300
| [[Le Perrier]]
|-
| 85174
| 85570
| [[Petosse]]
|-
| 85175
| 85320
| [[Les Pineaux]]
|-
| 85176
| 85200
| [[Pissotte]]
|-
| 85178
| 85170
| [[Le Poiré-sur-Vie]]
|-
| 85179
| 85440
| [[Poiroux]]
|-
| 85181
| 85570
| [[Pouillé (Vande)|Pouillé]]
|-
| 85182
| 85700
| [[Pouzauges]]
|-
| 85184
| 85240
| [[Puy-de-Serre]]
|-
| 85185
| 85450
| [[Puyravault (Vande)|Puyravault]]
|-
| 85186
| 85250
| [[La Rabatelière]]
|-
| 85187
| 85700
| [[Réaumur (Vande)|Réaumur]]
|-
| 85188
| 85210
| [[La Réorthe]]
|-
| 85162
| 85240
| [[Rives-d'Autise]]
|-
| 85213
| 85310
| [[Rives-de-l'Yon]]
|-
| 85190
| 85620
| [[Rocheservière]]
|-
| 85191
| 85000
| [[La Roche-sur-Yon]]
|-
| 85192
| 85510
| [[Rochetrejoux]]
|-
| 85193
| 85320
| [[Rosnay (Vande)|Rosnay]]
|-
| 85194
| 85100
| [[Les Sables-d'Olonne]]
|-
| 85196
| 85250
| [[Saint-André-Goule-d'Oie]]
|-
| 85198
| 85130
| [[Saint-Aubin-des-Ormeaux]]
|-
| 85199
| 85210
| [[Saint-Aubin-la-Plaine]]
|-
| 85200
| 85540
| [[Saint-Avaugourd-des-Landes]]
|}
|
{| class="wikitable sortable"
! Kod INSEE
! Kod-post
! Kumun
|-
| 85201
| 85540
| [[Saint-Benoist-sur-Mer]]
|-
| 85204
| 85670
| [[Saint-Christophe-du-Ligneron]]
|-
| 85205
| 85410
| [[Saint-Cyr-des-Gâts]]
|-
| 85206
| 85540
| [[Saint-Cyr-en-Talmondais]]
|-
| 85207
| 85580
| [[Saint-Denis-du-Payré]]
|-
| 85208
| 85170
| [[Saint-Denis-la-Chevasse]]
|-
| 85202
| 85110
| [[Sainte-Cécile (Vande)|Sainte-Cécile]]
|-
| 85211
| 85150
| [[Sainte-Flaive-des-Loups]]
|-
| 85214
| 85150
| [[Sainte-Foy (Vande)|Sainte-Foy]]
|-
| 85216
| 85400
| [[Sainte-Gemme-la-Plaine]]
|-
| 85223
| 85210
| [[Sainte-Hermine]]
|-
| 85261
| 85320
| [[Sainte-Pexine]]
|-
| 85267
| 85450
| [[Sainte-Radégonde-des-Noyers]]
|-
| 85209
| 85210
| [[Saint-Étienne-de-Brillouet]]
|-
| 85210
| 85670
| [[Saint-Étienne-du-Bois (Vande)|Saint-Étienne-du-Bois]]
|-
| 85215
| 85250
| [[Saint-Fulgent]]
|-
| 85218
| 85150
| [[Saint-Georges-de-Pointindoux]]
|-
| 85220
| 85110
| [[Saint-Germain-de-Prinçay]]
|-
| 85221
| 85230
| [[Saint-Gervais (Vande)|Saint-Gervais]]
|-
| 85222
| 85800
| [[Saint-Gilles-Croix-de-Vie]]
|-
| 85226
| 85270
| [[Saint-Hilaire-de-Riez]]
|-
| 85227
| 85240
| [[Saint-Hilaire-des-Loges]]
|-
| 85229
| 85120
| [[Saint-Hilaire-de-Voust]]
|-
| 85231
| 85440
| [[Saint-Hilaire-la-Forêt]]
|-
| 85232
| 85480
| [[Saint-Hilaire-le-Vouhis]]
|-
| 85233
| 85210
| [[Saint-Jean-de-Beugné]]
|-
| 85234
| 85160
| [[Saint-Jean-de-Monts]]
|-
| 85235
| 85210
| [[Saint-Juire-Champgillon]]
|-
| 85236
| 85150
| [[Saint-Julien-des-Landes]]
|-
| 85237
| 85410
| [[Saint-Laurent-de-la-Salle]]
|-
| 85238
| 85290
| [[Saint-Laurent-sur-Sèvre]]
|-
| 85239
| 85220
| [[Saint-Maixent-sur-Vie]]
|-
| 85240
| 85590
| [[Saint-Malô-du-Bois]]
|-
| 85242
| 85590
| [[Saint-Mars-la-Réorthe]]
|-
| 85244
| 85200
| [[Saint-Martin-de-Fraigneau]]
|-
| 85245
| 85570
| [[Saint-Martin-des-Fontaines]]
|-
| 85246
| 85140
| [[Saint-Martin-des-Noyers]]
|-
| 85247
| 85130
| [[Saint-Martin-des-Tilleuls]]
|-
| 85248
| 85210
| [[Saint-Martin-Lars-en-Sainte-Hermine]]
|-
| 85250
| 85150
| [[Saint-Mathurin]]
|-
| 85251
| 85120
| [[Saint-Maurice-des-Noues]]
|-
| 85252
| 85390
| [[Saint-Maurice-le-Girard]]
|-
| 85254
| 85700
| [[Saint-Mesmin (Vande)|Saint-Mesmin]]
|-
| 85255
| 85580
| [[Saint-Michel-en-l'Herm]]
|-
| 85256
| 85200
| [[Saint-Michel-le-Cloucq]]
|-
| 85259
| 85500
| [[Saint-Paul-en-Pareds]]
|-
| 85260
| 85670
| [[Saint-Paul-Mont-Penit]]
|-
| 85262
| 85660
| [[Saint-Philbert-de-Bouaine]]
|-
| 85264
| 85120
| [[Saint-Pierre-du-Chemin]]
|-
| 85265
| 85420
| [[Saint-Pierre-le-Vieux (Vande)|Saint-Pierre-le-Vieux]]
|-
| 85266
| 85110
| [[Saint-Prouant]]
|-
| 85268
| 85220
| [[Saint-Révérend]]
|-
| 85269
| 85420
| [[Saint-Sigismond (Vande)|Saint-Sigismond]]
|-
| 85271
| 85410
| [[Saint-Sulpice-en-Pareds]]
|-
| 85273
| 85230
| [[Saint-Urbain (Vande)|Saint-Urbain]]
|-
| 85274
| 85570
| [[Saint-Valérien (Vande)|Saint-Valérien]]
|-
| 85276
| 85110
| [[Saint-Vincent-Sterlanges]]
|-
| 85277
| 85540
| [[Saint-Vincent-sur-Graon]]
|-
| 85278
| 85520
| [[Saint-Vincent-sur-Jard]]
|-
| 85280
| 85300
| [[Sallertaine]]
|-
| 85281
| 85200
| [[Sérigné]]
|-
| 85090
| 85700
| [[Sèvremont]]
|-
| 85282
| 85110
| [[Sigournais]]
|-
| 85284
| 85300
| [[Soullans]]
|-
| 85285
| 85310
| [[Le Tablier]]
|-
| 85286
| 85450
| [[La Taillée]]
|-
| 85287
| 85390
| [[Tallud-Sainte-Gemme]]
|-
| 85288
| 85440
| [[Talmont-Saint-Hilaire]]
|-
| 85289
| 85120
| [[La Tardière]]
|-
| 85290
| 85210
| [[Thiré]]
|-
| 85291
| 85480
| [[Thorigny]]
|-
| 85292
| 85410
| [[Thouarsais-Bouildroux]]
|-
| 85293
| 85130
| [[Tiffauges]]
|-
| 85294
| 85360
| [[La Tranche-sur-Mer]]
|-
| 85295
| 85600
| [[Treize-Septiers]]
|-
| 85296
| 85590
| [[Treize-Vents]]
|-
| 85297
| 85580
| [[Triaize]]
|-
| 85298
| 85150
| [[Vairé]]
|-
| 85177
| 85770
| [[Les Velluire-sur-Vendée]]
|-
| 85300
| 85190
| [[Venansault]]
|-
| 85301
| 85250
| [[Vendrennes]]
|-
| 85303
| 85770
| [[Vix (Vande)|Vix]]
|-
| 85304
| 85450
| [[Vouillé-les-Marais]]
|-
| 85305
| 85120
| [[Vouvant]]
|-
| 85306
| 85240
| [[Xanton-Chassenon]]
|}
|}
[[Rummad:Kumunioù Vande|*]]
[[Rummad:Rolloù a denn d'an douaroniezh]]
bw7f72befv5l1kjxli4yoik123wl3ex
2008459
2008456
2022-08-17T13:41:38Z
Dakbzh
58931
wikitext
text/x-wiki
Setu amañ roll an 258 kumun a zo e [[Vande (departamant)|departamant Vande]].
{|
|- valign="top"
|
{| class="wikitable sortable"
! [[Kod INSEE]]
! [[Kod-post]]
! Kumun
|-
| 85152
| 85150
| [[Les Achards]]
|-
| 85001
| 85460
| [[L'Aiguillon-la-Presqu'île]]
|-
| 85002
| 85220
| [[L'Aiguillon-sur-Vie]]
|-
| 85003
| 85190
| [[Aizenay]]
|-
| 85004
| 85750
| [[Angles (Vande)|Angles]]
|-
| 85005
| 85120
| [[Antigny (Vande)|Antigny]]
|-
| 85006
| 85220
| [[Apremont (Vande)|Apremont]]
|-
| 85008
| 85430
| [[Aubigny-Les Clouzeaux]]
|-
| 85009
| 85200
| [[Auchay-sur-Vendée]]
|-
| 85010
| 85440
| [[Avrillé (Vande)| Avrillé]]
|-
| 85011
| 85630
| [[Barbâtre]]
|-
| 85012
| 85550
| [[La Barre-de-Monts]]
|-
| 85013
| 85130
| [[Bazoges-en-Paillers]]
|-
| 85014
| 85390
| [[Bazoges-en-Pareds]]
|-
| 85015
| 85170
| [[Beaufou]]
|-
| 85016
| 85190
| [[Beaulieu-sous-la-Roche]]
|-
| 85017
| 85500
| [[Beaurepaire (Vande)|Beaurepaire]]
|-
| 85018
| 85230
| [[Beauvoir-sur-Mer]]
|-
| 85019
| 85170
| [[Bellevigny]]
|-
| 85020
| 85490
| [[Benet]]
|-
| 85022
| 85560
| [[Le Bernard]]
|-
| 85023
| 85320
| [[Bessay]]
|-
| 85024
| 85710
| [[Bois-de-Céné]]
|-
| 85025
| 85600
| [[La Boissière-de-Montaigu]]
|-
| 85026
| 85430
| [[La Boissière-des-Landes]]
|-
| 85031
| 85510
| [[Bonn (Vande)|Bonn]]
|-
| 85028
| 85420
| [[Bouillé-Courdault]]
|-
| 85029
| 85230
| [[Le Boupère]]
|-
| 85033
| 85200
| [[Bourneau]]
|-
| 85034
| 85480
| [[Bournezeau]]
|-
| 85243
| 85470
| [[Brem-sur-Mer]]
|-
| 85035
| 85470
| [[Brétignolles-sur-Mer]]
|-
| 85036
| 85320
| [[La Bretonnière-la-Claye]]
|-
| 85037
| 85120
| [[Breuil-Barret]]
|-
| 85038
| 85260
| [[Les Brouzils]]
|-
| 85039
| 85530
| [[La Bruffière]]
|-
| 85040
| 85410
| [[La Caillère-Saint-Hilaire]]
|-
| 85041
| 85410
| [[Cezais]]
|-
| 85042
| 85450
| [[Chaillé-les-Marais]]
|-
| 85045
| 85220
| [[La Chaize-Giraud]]
|-
| 85046
| 85310
| [[La Chaize-le-Vicomte]]
|-
| 85047
| 85300
| [[Challans]]
|-
| 85049
| 85450
| [[Champagné-les-Marais]]
|-
| 85050
| 85540
| [[Le Champ-Saint-Père]]
|-
| 85051
| 85110
| [[Chantonnay]]
|-
| 85302
| 85130
| [[Chanverrie]]
|-
| 85053
| 85120
| [[La Chapelle-aux-Lys]]
|-
| 85054
| 85220
| [[La Chapelle-Hermier]]
|-
| 85055
| 85670
| [[La Chapelle-Palluau]]
|-
| 85056
| 85210
| [[La Chapelle-Thémer]]
|-
| 85058
| 85400
| [[Chasnais]]
|-
| 85059
| 85120
| [[La Châtaigneraie]]
|-
| 85061
| 85320
| [[Château-Guibert]]
|-
| 85062
| 85710
| [[Châteauneuf (Vande)|Châteauneuf]]
|-
| 85064
| 85140
| [[Chauché]]
|-
| 85065
| 85250
| [[Chavagnes-en-Paillers]]
|-
| 85066
| 85390
| [[Chavagnes-les-Redoux]]
|-
| 85067
| 85390
| [[Cheffois]]
|-
| 85070
| 85220
| [[Coëx]]
|-
| 85071
| 85220
| [[Commequiers]]
|-
| 85072
| 85260
| [[La Copechagnière]]
|-
| 85073
| 85320
| [[Corpe]]
|-
| 85074
| 85320
| [[La Couture (Vande)|La Couture]]
|-
| 85076
| 85610
| [[Cugand]]
|-
| 85077
| 85540
| [[Curzon]]
|-
| 85078
| 85420
| [[Damvix]]
|-
| 85080
| 85200
| [[Doix lès Fontaines]]
|-
| 85081
| 85170
| [[Dompierre-sur-Yon]]
|-
| 85113
| 85350
| [[Enez-Euz]]
|-
| 85082
| 85590
| [[Les Epesses]]
|-
| 85083
| 85740
| [[L'Épine (Vande)|L'Épine]]
|-
| 85084
| 85140
| [[Essarts-en-Bocage]]
|-
| 85086
| 85670
| [[Falleron (kumun)|Falleron]]
|-
| 85087
| 85240
| [[Faymoreau]]
|-
| 85088
| 85800
| [[Le Fenouiller]]
|-
| 85089
| 85280
| [[La Ferrière (Vande)|La Ferrière]]
|-
| 85092
| 85200
| [[Fontenay-le-Comte]]
|-
| 85093
| 85480
| [[Fougeré (Vande)|Fougeré]]
|-
| 85094
| 85240
| [[Foussais-Payré]]
|-
| 85095
| 85300
| [[Froidfond]]
|-
| 85096
| 85710
| [[La Garnache]]
|-
| 85097
| 85130
| [[La Gaubretière]]
|-
| 85098
| 85190
| [[La Genétouze (Vande)|La Genétouze]]
|-
| 85099
| 85150
| [[Le Girouard]]
|-
| 85100
| 85800
| [[Givrand]]
|-
| 85101
| 85540
| [[Le Givre]]
|}
|
{| class="wikitable sortable"
! Kod INSEE
! Kod-post
! Kumun
|-
| 85102
| 85670
| [[Grand'Landes]]
|-
| 85103
| 85440
| [[Grosbreuil]]
|-
| 85104
| 85580
| [[Grues (Vande)|Grues]]
|-
| 85105
| 85770
| [[Le Gué-de-Velluire]]
|-
| 85106
| 85680
| [[La Guérinière]]
|-
| 85108
| 85260
| [[L'Herbergement]]
|-
| 85109
| 85500
| [[Les Herbiers]]
|-
| 85110
| 85570
| [[L'Hermenault]]
|-
| 85111
| 85770
| [[L'Île-d'Elle]]
|-
| 85112
| 85340
| [[L'Île-d'Olonne]]
|-
| 85114
| 85520
| [[Jard-sur-Mer]]
|-
| 85115
| 85110
| [[La Jaudonnière]]
|-
| 85116
| 85540
| [[La Jonchère]]
|-
| 85021
| 85610
| [[Kervernarzh]]
|-
| 85117
| 85400
| [[Lairoux]]
|-
| 85118
| 85150
| [[Landeronde]]
|-
| 85119
| 85130
| [[Les Landes-Genusson]]
|-
| 85120
| 85220
| [[Landevieille]]
|-
| 85121
| 85370
| [[Le Langon]]
|-
| 85123
| 85420
| [[Liez (Vande)|Liez]]
|-
| 85125
| 85120
| [[Loge-Fougereuse]]
|-
| 85126
| 85200
| [[Longèves (Vande)|Longèves]]
|-
| 85127
| 85560
| [[Longeville-sur-Mer]]
|-
| 85128
| 85400
| [[Luçon]]
|-
| 85129
| 85170
| [[Les Lucs-sur-Boulogne]]
|-
| 85130
| 85190
| [[Maché]]
|-
| 85131
| 85400
| [[Les Magnils-Reigniers]]
|-
| 85132
| 85420
| [[Maillé (Vande)|Maillé]]
|-
| 85133
| 85420
| [[Maillezais]]
|-
| 85134
| 85590
| [[Mallièvre]]
|-
| 85135
| 85320
| [[Mareuil-sur-Lay-Dissais]]
|-
| 85136
| 85240
| [[Marillet]]
|-
| 85137
| 85570
| [[Marsais-Sainte-Radégonde]]
|-
| 85138
| 85150
| [[Martinet, Vendée|Martinet]]
|-
| 85139
| 85420
| [[Le Mazeau]]
|-
| 85140
| 85700
| [[La Meilleraie-Tillay]]
|-
| 85141
| 85700
| [[Menomblet]]
|-
| 85142
| 85140
| [[La Merlatière]]
|-
| 85143
| 85200
| [[Mervent (Vande)|Mervent]]
|-
| 85144
| 85500
| [[Mesnard-la-Barotière]]
|-
| 85145
| 85110
| [[Monsireigne]]
|-
| 85146
| 85600
| [[Montaigu-Vendée]]
|-
| 85147
| 85700
| [[Montournais]]
|-
| 85148
| 85200
| [[Montreuil (Vande)|Montreuil]]
|-
| 85197
| 85260
| [[Montréverd]]
|-
| 85149
| 85450
| [[Moreilles]]
|-
| 85151
| 85290
| [[Mortagne-sur-Sèvre]]
|-
| 85153
| 85640
| [[Mouchamps]]
|-
| 85155
| 85000
| [[Mouilleron-le-Captif]]
|-
| 85154
| 85390
| [[Mouilleron-Saint-Germain]]
|-
| 85156
| 85540
| [[Moutiers-les-Mauxfaits]]
|-
| 85157
| 85320
| [[Moutiers-sur-le-Lay]]
|-
| 85158
| 85370
| [[Mouzeuil-Saint-Martin]]
|-
| 85159
| 85370
| [[Nalliers (Vande)|Nalliers]]
|-
| 85160
| 85310
| [[Nesmy]]
|-
| 85161
| 85430
| [[Nieul-le-Dolent]]
|-
| 85163
| 85330
| [[Noirmoutier-en-l'Île]]
|-
| 85164
| 85690
| [[Notre-Dame-de-Monts]]
|-
| 85189
| 85270
| [[Notre-Dame-de-Riez]]
|-
| 85167
| 85200
| [[L'Orbrie]]
|-
| 85169
| 85670
| [[Palluau]]
|-
| 85171
| 85320
| [[Péault]]
|-
| 85172
| 85300
| [[Le Perrier]]
|-
| 85174
| 85570
| [[Petosse]]
|-
| 85175
| 85320
| [[Les Pineaux]]
|-
| 85176
| 85200
| [[Pissotte]]
|-
| 85178
| 85170
| [[Le Poiré-sur-Vie]]
|-
| 85179
| 85440
| [[Poiroux]]
|-
| 85181
| 85570
| [[Pouillé (Vande)|Pouillé]]
|-
| 85182
| 85700
| [[Pouzauges]]
|-
| 85184
| 85240
| [[Puy-de-Serre]]
|-
| 85185
| 85450
| [[Puyravault (Vande)|Puyravault]]
|-
| 85186
| 85250
| [[La Rabatelière]]
|-
| 85187
| 85700
| [[Réaumur (Vande)|Réaumur]]
|-
| 85188
| 85210
| [[La Réorthe]]
|-
| 85162
| 85240
| [[Rives-d'Autise]]
|-
| 85213
| 85310
| [[Rives-de-l'Yon]]
|-
| 85190
| 85620
| [[Rocheservière]]
|-
| 85191
| 85000
| [[La Roche-sur-Yon]]
|-
| 85192
| 85510
| [[Rochetrejoux]]
|-
| 85193
| 85320
| [[Rosnay (Vande)|Rosnay]]
|-
| 85194
| 85100
| [[Les Sables-d'Olonne]]
|-
| 85196
| 85250
| [[Saint-André-Goule-d'Oie]]
|-
| 85198
| 85130
| [[Saint-Aubin-des-Ormeaux]]
|-
| 85199
| 85210
| [[Saint-Aubin-la-Plaine]]
|-
| 85200
| 85540
| [[Saint-Avaugourd-des-Landes]]
|}
|
{| class="wikitable sortable"
! Kod INSEE
! Kod-post
! Kumun
|-
| 85201
| 85540
| [[Saint-Benoist-sur-Mer]]
|-
| 85204
| 85670
| [[Saint-Christophe-du-Ligneron]]
|-
| 85205
| 85410
| [[Saint-Cyr-des-Gâts]]
|-
| 85206
| 85540
| [[Saint-Cyr-en-Talmondais]]
|-
| 85207
| 85580
| [[Saint-Denis-du-Payré]]
|-
| 85208
| 85170
| [[Saint-Denis-la-Chevasse]]
|-
| 85202
| 85110
| [[Sainte-Cécile (Vande)|Sainte-Cécile]]
|-
| 85211
| 85150
| [[Sainte-Flaive-des-Loups]]
|-
| 85214
| 85150
| [[Sainte-Foy (Vande)|Sainte-Foy]]
|-
| 85216
| 85400
| [[Sainte-Gemme-la-Plaine]]
|-
| 85223
| 85210
| [[Sainte-Hermine]]
|-
| 85261
| 85320
| [[Sainte-Pexine]]
|-
| 85267
| 85450
| [[Sainte-Radégonde-des-Noyers]]
|-
| 85209
| 85210
| [[Saint-Étienne-de-Brillouet]]
|-
| 85210
| 85670
| [[Saint-Étienne-du-Bois (Vande)|Saint-Étienne-du-Bois]]
|-
| 85215
| 85250
| [[Saint-Fulgent]]
|-
| 85218
| 85150
| [[Saint-Georges-de-Pointindoux]]
|-
| 85220
| 85110
| [[Saint-Germain-de-Prinçay]]
|-
| 85221
| 85230
| [[Saint-Gervais (Vande)|Saint-Gervais]]
|-
| 85222
| 85800
| [[Saint-Gilles-Croix-de-Vie]]
|-
| 85226
| 85270
| [[Saint-Hilaire-de-Riez]]
|-
| 85227
| 85240
| [[Saint-Hilaire-des-Loges]]
|-
| 85229
| 85120
| [[Saint-Hilaire-de-Voust]]
|-
| 85231
| 85440
| [[Saint-Hilaire-la-Forêt]]
|-
| 85232
| 85480
| [[Saint-Hilaire-le-Vouhis]]
|-
| 85233
| 85210
| [[Saint-Jean-de-Beugné]]
|-
| 85234
| 85160
| [[Saint-Jean-de-Monts]]
|-
| 85235
| 85210
| [[Saint-Juire-Champgillon]]
|-
| 85236
| 85150
| [[Saint-Julien-des-Landes]]
|-
| 85237
| 85410
| [[Saint-Laurent-de-la-Salle]]
|-
| 85238
| 85290
| [[Saint-Laurent-sur-Sèvre]]
|-
| 85239
| 85220
| [[Saint-Maixent-sur-Vie]]
|-
| 85240
| 85590
| [[Saint-Malô-du-Bois]]
|-
| 85242
| 85590
| [[Saint-Mars-la-Réorthe]]
|-
| 85244
| 85200
| [[Saint-Martin-de-Fraigneau]]
|-
| 85245
| 85570
| [[Saint-Martin-des-Fontaines]]
|-
| 85246
| 85140
| [[Saint-Martin-des-Noyers]]
|-
| 85247
| 85130
| [[Saint-Martin-des-Tilleuls]]
|-
| 85248
| 85210
| [[Saint-Martin-Lars-en-Sainte-Hermine]]
|-
| 85250
| 85150
| [[Saint-Mathurin]]
|-
| 85251
| 85120
| [[Saint-Maurice-des-Noues]]
|-
| 85252
| 85390
| [[Saint-Maurice-le-Girard]]
|-
| 85254
| 85700
| [[Saint-Mesmin (Vande)|Saint-Mesmin]]
|-
| 85255
| 85580
| [[Saint-Michel-en-l'Herm]]
|-
| 85256
| 85200
| [[Saint-Michel-le-Cloucq]]
|-
| 85259
| 85500
| [[Saint-Paul-en-Pareds]]
|-
| 85260
| 85670
| [[Saint-Paul-Mont-Penit]]
|-
| 85262
| 85660
| [[Saint-Philbert-de-Bouaine]]
|-
| 85264
| 85120
| [[Saint-Pierre-du-Chemin]]
|-
| 85265
| 85420
| [[Saint-Pierre-le-Vieux (Vande)|Saint-Pierre-le-Vieux]]
|-
| 85266
| 85110
| [[Saint-Prouant]]
|-
| 85268
| 85220
| [[Saint-Révérend]]
|-
| 85269
| 85420
| [[Saint-Sigismond (Vande)|Saint-Sigismond]]
|-
| 85271
| 85410
| [[Saint-Sulpice-en-Pareds]]
|-
| 85273
| 85230
| [[Saint-Urbain (Vande)|Saint-Urbain]]
|-
| 85274
| 85570
| [[Saint-Valérien (Vande)|Saint-Valérien]]
|-
| 85276
| 85110
| [[Saint-Vincent-Sterlanges]]
|-
| 85277
| 85540
| [[Saint-Vincent-sur-Graon]]
|-
| 85278
| 85520
| [[Saint-Vincent-sur-Jard]]
|-
| 85280
| 85300
| [[Sallertaine]]
|-
| 85281
| 85200
| [[Sérigné]]
|-
| 85090
| 85700
| [[Sèvremont]]
|-
| 85282
| 85110
| [[Sigournais]]
|-
| 85284
| 85300
| [[Soullans]]
|-
| 85285
| 85310
| [[Le Tablier]]
|-
| 85286
| 85450
| [[La Taillée]]
|-
| 85287
| 85390
| [[Tallud-Sainte-Gemme]]
|-
| 85288
| 85440
| [[Talmont-Saint-Hilaire]]
|-
| 85289
| 85120
| [[La Tardière]]
|-
| 85290
| 85210
| [[Thiré]]
|-
| 85291
| 85480
| [[Thorigny]]
|-
| 85292
| 85410
| [[Thouarsais-Bouildroux]]
|-
| 85293
| 85130
| [[Tiffauges]]
|-
| 85294
| 85360
| [[La Tranche-sur-Mer]]
|-
| 85295
| 85600
| [[Treize-Septiers]]
|-
| 85296
| 85590
| [[Treize-Vents]]
|-
| 85297
| 85580
| [[Triaize]]
|-
| 85298
| 85150
| [[Vairé]]
|-
| 85177
| 85770
| [[Les Velluire-sur-Vendée]]
|-
| 85300
| 85190
| [[Venansault]]
|-
| 85301
| 85250
| [[Vendrennes]]
|-
| 85303
| 85770
| [[Vix (Vande)|Vix]]
|-
| 85304
| 85450
| [[Vouillé-les-Marais]]
|-
| 85305
| 85120
| [[Vouvant]]
|-
| 85306
| 85240
| [[Xanton-Chassenon]]
|}
|}
[[Rummad:Kumunioù Vande|*]]
[[Rummad:Rolloù a denn d'an douaroniezh]]
dtblxdylp875ywwuwmmohcivyowcbtw
2008461
2008459
2022-08-17T13:44:42Z
Dakbzh
58931
wikitext
text/x-wiki
Setu amañ roll an 258 kumun a zo e [[Vande (departamant)|departamant Vande]].
{|
|- valign="top"
|
{| class="wikitable sortable"
! [[Kod INSEE]]
! [[Kod-post]]
! Kumun
|-
| 85152
| 85150
| [[Les Achards]]
|-
| 85001
| 85460
| [[L'Aiguillon-la-Presqu'île]]
|-
| 85002
| 85220
| [[L'Aiguillon-sur-Vie]]
|-
| 85003
| 85190
| [[Aizenay]]
|-
| 85004
| 85750
| [[Angles (Vande)|Angles]]
|-
| 85005
| 85120
| [[Antigny (Vande)|Antigny]]
|-
| 85006
| 85220
| [[Apremont (Vande)|Apremont]]
|-
| 85008
| 85430
| [[Aubigny-Les Clouzeaux]]
|-
| 85009
| 85200
| [[Auchay-sur-Vendée]]
|-
| 85010
| 85440
| [[Avrillé (Vande)| Avrillé]]
|-
| 85011
| 85630
| [[Barbâtre]]
|-
| 85012
| 85550
| [[La Barre-de-Monts]]
|-
| 85013
| 85130
| [[Bazoges-en-Paillers]]
|-
| 85014
| 85390
| [[Bazoges-en-Pareds]]
|-
| 85015
| 85170
| [[Beaufou]]
|-
| 85016
| 85190
| [[Beaulieu-sous-la-Roche]]
|-
| 85017
| 85500
| [[Beaurepaire (Vande)|Beaurepaire]]
|-
| 85018
| 85230
| [[Beauvoir-sur-Mer]]
|-
| 85019
| 85170
| [[Bellevigny]]
|-
| 85020
| 85490
| [[Benet]]
|-
| 85022
| 85560
| [[Le Bernard]]
|-
| 85023
| 85320
| [[Bessay]]
|-
| 85024
| 85710
| [[Bois-de-Céné]]
|-
| 85025
| 85600
| [[La Boissière-de-Montaigu]]
|-
| 85026
| 85430
| [[La Boissière-des-Landes]]
|-
| 85031
| 85510
| [[Bonn (Vande)|Bonn]]
|-
| 85028
| 85420
| [[Bouillé-Courdault]]
|-
| 85029
| 85230
| [[Le Boupère]]
|-
| 85033
| 85200
| [[Bourneau]]
|-
| 85034
| 85480
| [[Bournezeau]]
|-
| 85243
| 85470
| [[Brem-sur-Mer]]
|-
| 85035
| 85470
| [[Brétignolles-sur-Mer]]
|-
| 85036
| 85320
| [[La Bretonnière-la-Claye]]
|-
| 85037
| 85120
| [[Breuil-Barret]]
|-
| 85038
| 85260
| [[Les Brouzils]]
|-
| 85039
| 85530
| [[La Bruffière]]
|-
| 85040
| 85410
| [[La Caillère-Saint-Hilaire]]
|-
| 85041
| 85410
| [[Cezais]]
|-
| 85042
| 85450
| [[Chaillé-les-Marais]]
|-
| 85045
| 85220
| [[La Chaize-Giraud]]
|-
| 85046
| 85310
| [[La Chaize-le-Vicomte]]
|-
| 85047
| 85300
| [[Challans]]
|-
| 85049
| 85450
| [[Champagné-les-Marais]]
|-
| 85050
| 85540
| [[Le Champ-Saint-Père]]
|-
| 85051
| 85110
| [[Chantonnay]]
|-
| 85302
| 85130
| [[Chanverrie]]
|-
| 85053
| 85120
| [[La Chapelle-aux-Lys]]
|-
| 85054
| 85220
| [[La Chapelle-Hermier]]
|-
| 85055
| 85670
| [[La Chapelle-Palluau]]
|-
| 85056
| 85210
| [[La Chapelle-Thémer]]
|-
| 85058
| 85400
| [[Chasnais]]
|-
| 85059
| 85120
| [[La Châtaigneraie]]
|-
| 85061
| 85320
| [[Château-Guibert]]
|-
| 85062
| 85710
| [[Châteauneuf (Vande)|Châteauneuf]]
|-
| 85064
| 85140
| [[Chauché]]
|-
| 85065
| 85250
| [[Chavagnes-en-Paillers]]
|-
| 85066
| 85390
| [[Chavagnes-les-Redoux]]
|-
| 85067
| 85390
| [[Cheffois]]
|-
| 85070
| 85220
| [[Coëx]]
|-
| 85071
| 85220
| [[Commequiers]]
|-
| 85072
| 85260
| [[La Copechagnière]]
|-
| 85073
| 85320
| [[Corpe]]
|-
| 85074
| 85320
| [[La Couture (Vande)|La Couture]]
|-
| 85076
| 85610
| [[Cugand]]
|-
| 85077
| 85540
| [[Curzon]]
|-
| 85078
| 85420
| [[Damvix]]
|-
| 85080
| 85200
| [[Doix lès Fontaines]]
|-
| 85081
| 85170
| [[Dompierre-sur-Yon]]
|-
| 85113
| 85350
| [[Enez-Euz]]
|-
| 85082
| 85590
| [[Les Epesses]]
|-
| 85083
| 85740
| [[L'Épine (Vande)|L'Épine]]
|-
| 85084
| 85140
| [[Essarts-en-Bocage]]
|-
| 85086
| 85670
| [[Falleron (kumun)|Falleron]]
|-
| 85087
| 85240
| [[Faymoreau]]
|-
| 85088
| 85800
| [[Le Fenouiller]]
|-
| 85089
| 85280
| [[La Ferrière (Vande)|La Ferrière]]
|-
| 85092
| 85200
| [[Fontenay-le-Comte]]
|-
| 85093
| 85480
| [[Fougeré (Vande)|Fougeré]]
|-
| 85094
| 85240
| [[Foussais-Payré]]
|-
| 85095
| 85300
| [[Froidfond]]
|-
| 85096
| 85710
| [[La Garnache]]
|-
| 85097
| 85130
| [[La Gaubretière]]
|-
| 85098
| 85190
| [[La Genétouze (Vande)|La Genétouze]]
|-
| 85099
| 85150
| [[Le Girouard]]
|-
| 85100
| 85800
| [[Givrand]]
|-
| 85101
| 85540
| [[Le Givre]]
|}
|
{| class="wikitable sortable"
! Kod INSEE
! Kod-post
! Kumun
|-
| 85102
| 85670
| [[Grand'Landes]]
|-
| 85103
| 85440
| [[Grosbreuil]]
|-
| 85104
| 85580
| [[Grues (Vande)|Grues]]
|-
| 85105
| 85770
| [[Le Gué-de-Velluire]]
|-
| 85106
| 85680
| [[La Guérinière]]
|-
| 85108
| 85260
| [[L'Herbergement]]
|-
| 85109
| 85500
| [[Les Herbiers]]
|-
| 85110
| 85570
| [[L'Hermenault]]
|-
| 85111
| 85770
| [[L'Île-d'Elle]]
|-
| 85112
| 85340
| [[L'Île-d'Olonne]]
|-
| 85114
| 85520
| [[Jard-sur-Mer]]
|-
| 85115
| 85110
| [[La Jaudonnière]]
|-
| 85116
| 85540
| [[La Jonchère]]
|-
| 85021
| 85610
| [[Kervernarzh]]
|-
| 85117
| 85400
| [[Lairoux]]
|-
| 85118
| 85150
| [[Landeronde]]
|-
| 85119
| 85130
| [[Les Landes-Genusson]]
|-
| 85120
| 85220
| [[Landevieille]]
|-
| 85121
| 85370
| [[Le Langon]]
|-
| 85123
| 85420
| [[Liez (Vande)|Liez]]
|-
| 85125
| 85120
| [[Loge-Fougereuse]]
|-
| 85126
| 85200
| [[Longèves (Vande)|Longèves]]
|-
| 85127
| 85560
| [[Longeville-sur-Mer]]
|-
| 85128
| 85400
| [[Luçon]]
|-
| 85129
| 85170
| [[Les Lucs-sur-Boulogne]]
|-
| 85130
| 85190
| [[Maché]]
|-
| 85131
| 85400
| [[Les Magnils-Reigniers]]
|-
| 85132
| 85420
| [[Maillé (Vande)|Maillé]]
|-
| 85133
| 85420
| [[Maillezais]]
|-
| 85134
| 85590
| [[Mallièvre]]
|-
| 85135
| 85320
| [[Mareuil-sur-Lay-Dissais]]
|-
| 85136
| 85240
| [[Marillet]]
|-
| 85137
| 85570
| [[Marsais-Sainte-Radégonde]]
|-
| 85138
| 85150
| [[Martinet, Vendée|Martinet]]
|-
| 85139
| 85420
| [[Le Mazeau]]
|-
| 85140
| 85700
| [[La Meilleraie-Tillay]]
|-
| 85141
| 85700
| [[Menomblet]]
|-
| 85142
| 85140
| [[La Merlatière]]
|-
| 85143
| 85200
| [[Mervent (Vande)|Mervent]]
|-
| 85144
| 85500
| [[Mesnard-la-Barotière]]
|-
| 85145
| 85110
| [[Monsireigne]]
|-
| 85146
| 85600
| [[Montaigu-Vendée]]
|-
| 85147
| 85700
| [[Montournais]]
|-
| 85148
| 85200
| [[Montreuil (Vande)|Montreuil]]
|-
| 85197
| 85260
| [[Montréverd]]
|-
| 85149
| 85450
| [[Moreilles]]
|-
| 85151
| 85290
| [[Mortagne-sur-Sèvre]]
|-
| 85153
| 85640
| [[Mouchamps]]
|-
| 85155
| 85000
| [[Mouilleron-le-Captif]]
|-
| 85154
| 85390
| [[Mouilleron-Saint-Germain]]
|-
| 85156
| 85540
| [[Moutiers-les-Mauxfaits]]
|-
| 85157
| 85320
| [[Moutiers-sur-le-Lay]]
|-
| 85158
| 85370
| [[Mouzeuil-Saint-Martin]]
|-
| 85159
| 85370
| [[Nalliers (Vande)|Nalliers]]
|-
| 85160
| 85310
| [[Nesmy]]
|-
| 85161
| 85430
| [[Nieul-le-Dolent]]
|-
| 85163
| 85330
| [[Noirmoutier-en-l'Île]]
|-
| 85164
| 85690
| [[Notre-Dame-de-Monts]]
|-
| 85189
| 85270
| [[Notre-Dame-de-Riez]]
|-
| 85167
| 85200
| [[L'Orbrie]]
|-
| 85169
| 85670
| [[Palluau]]
|-
| 85171
| 85320
| [[Péault]]
|-
| 85172
| 85300
| [[Le Perrier]]
|-
| 85174
| 85570
| [[Petosse]]
|-
| 85175
| 85320
| [[Les Pineaux]]
|-
| 85176
| 85200
| [[Pissotte]]
|-
| 85178
| 85170
| [[Le Poiré-sur-Vie]]
|-
| 85179
| 85440
| [[Poiroux]]
|-
| 85181
| 85570
| [[Pouillé (Vande)|Pouillé]]
|-
| 85182
| 85700
| [[Pouzauges]]
|-
| 85184
| 85240
| [[Puy-de-Serre]]
|-
| 85185
| 85450
| [[Puyravault (Vande)|Puyravault]]
|-
| 85186
| 85250
| [[La Rabatelière]]
|-
| 85187
| 85700
| [[Réaumur (Vande)|Réaumur]]
|-
| 85188
| 85210
| [[La Réorthe]]
|-
| 85162
| 85240
| [[Rives-d'Autise]]
|-
| 85213
| 85310
| [[Rives de l'Yon]]
|-
| 85190
| 85620
| [[Rocheservière]]
|-
| 85191
| 85000
| [[La Roche-sur-Yon]]
|-
| 85192
| 85510
| [[Rochetrejoux]]
|-
| 85193
| 85320
| [[Rosnay (Vande)|Rosnay]]
|-
| 85194
| 85100
| [[Les Sables-d'Olonne]]
|-
| 85196
| 85250
| [[Saint-André-Goule-d'Oie]]
|-
| 85198
| 85130
| [[Saint-Aubin-des-Ormeaux]]
|-
| 85199
| 85210
| [[Saint-Aubin-la-Plaine]]
|-
| 85200
| 85540
| [[Saint-Avaugourd-des-Landes]]
|}
|
{| class="wikitable sortable"
! Kod INSEE
! Kod-post
! Kumun
|-
| 85201
| 85540
| [[Saint-Benoist-sur-Mer]]
|-
| 85204
| 85670
| [[Saint-Christophe-du-Ligneron]]
|-
| 85205
| 85410
| [[Saint-Cyr-des-Gâts]]
|-
| 85206
| 85540
| [[Saint-Cyr-en-Talmondais]]
|-
| 85207
| 85580
| [[Saint-Denis-du-Payré]]
|-
| 85208
| 85170
| [[Saint-Denis-la-Chevasse]]
|-
| 85202
| 85110
| [[Sainte-Cécile (Vande)|Sainte-Cécile]]
|-
| 85211
| 85150
| [[Sainte-Flaive-des-Loups]]
|-
| 85214
| 85150
| [[Sainte-Foy (Vande)|Sainte-Foy]]
|-
| 85216
| 85400
| [[Sainte-Gemme-la-Plaine]]
|-
| 85223
| 85210
| [[Sainte-Hermine]]
|-
| 85261
| 85320
| [[Sainte-Pexine]]
|-
| 85267
| 85450
| [[Sainte-Radégonde-des-Noyers]]
|-
| 85209
| 85210
| [[Saint-Étienne-de-Brillouet]]
|-
| 85210
| 85670
| [[Saint-Étienne-du-Bois (Vande)|Saint-Étienne-du-Bois]]
|-
| 85215
| 85250
| [[Saint-Fulgent]]
|-
| 85218
| 85150
| [[Saint-Georges-de-Pointindoux]]
|-
| 85220
| 85110
| [[Saint-Germain-de-Prinçay]]
|-
| 85221
| 85230
| [[Saint-Gervais (Vande)|Saint-Gervais]]
|-
| 85222
| 85800
| [[Saint-Gilles-Croix-de-Vie]]
|-
| 85226
| 85270
| [[Saint-Hilaire-de-Riez]]
|-
| 85227
| 85240
| [[Saint-Hilaire-des-Loges]]
|-
| 85229
| 85120
| [[Saint-Hilaire-de-Voust]]
|-
| 85231
| 85440
| [[Saint-Hilaire-la-Forêt]]
|-
| 85232
| 85480
| [[Saint-Hilaire-le-Vouhis]]
|-
| 85233
| 85210
| [[Saint-Jean-de-Beugné]]
|-
| 85234
| 85160
| [[Saint-Jean-de-Monts]]
|-
| 85235
| 85210
| [[Saint-Juire-Champgillon]]
|-
| 85236
| 85150
| [[Saint-Julien-des-Landes]]
|-
| 85237
| 85410
| [[Saint-Laurent-de-la-Salle]]
|-
| 85238
| 85290
| [[Saint-Laurent-sur-Sèvre]]
|-
| 85239
| 85220
| [[Saint-Maixent-sur-Vie]]
|-
| 85240
| 85590
| [[Saint-Malô-du-Bois]]
|-
| 85242
| 85590
| [[Saint-Mars-la-Réorthe]]
|-
| 85244
| 85200
| [[Saint-Martin-de-Fraigneau]]
|-
| 85245
| 85570
| [[Saint-Martin-des-Fontaines]]
|-
| 85246
| 85140
| [[Saint-Martin-des-Noyers]]
|-
| 85247
| 85130
| [[Saint-Martin-des-Tilleuls]]
|-
| 85248
| 85210
| [[Saint-Martin-Lars-en-Sainte-Hermine]]
|-
| 85250
| 85150
| [[Saint-Mathurin]]
|-
| 85251
| 85120
| [[Saint-Maurice-des-Noues]]
|-
| 85252
| 85390
| [[Saint-Maurice-le-Girard]]
|-
| 85254
| 85700
| [[Saint-Mesmin (Vande)|Saint-Mesmin]]
|-
| 85255
| 85580
| [[Saint-Michel-en-l'Herm]]
|-
| 85256
| 85200
| [[Saint-Michel-le-Cloucq]]
|-
| 85259
| 85500
| [[Saint-Paul-en-Pareds]]
|-
| 85260
| 85670
| [[Saint-Paul-Mont-Penit]]
|-
| 85262
| 85660
| [[Saint-Philbert-de-Bouaine]]
|-
| 85264
| 85120
| [[Saint-Pierre-du-Chemin]]
|-
| 85265
| 85420
| [[Saint-Pierre-le-Vieux (Vande)|Saint-Pierre-le-Vieux]]
|-
| 85266
| 85110
| [[Saint-Prouant]]
|-
| 85268
| 85220
| [[Saint-Révérend]]
|-
| 85269
| 85420
| [[Saint-Sigismond (Vande)|Saint-Sigismond]]
|-
| 85271
| 85410
| [[Saint-Sulpice-en-Pareds]]
|-
| 85273
| 85230
| [[Saint-Urbain (Vande)|Saint-Urbain]]
|-
| 85274
| 85570
| [[Saint-Valérien (Vande)|Saint-Valérien]]
|-
| 85276
| 85110
| [[Saint-Vincent-Sterlanges]]
|-
| 85277
| 85540
| [[Saint-Vincent-sur-Graon]]
|-
| 85278
| 85520
| [[Saint-Vincent-sur-Jard]]
|-
| 85280
| 85300
| [[Sallertaine]]
|-
| 85281
| 85200
| [[Sérigné]]
|-
| 85090
| 85700
| [[Sèvremont]]
|-
| 85282
| 85110
| [[Sigournais]]
|-
| 85284
| 85300
| [[Soullans]]
|-
| 85285
| 85310
| [[Le Tablier]]
|-
| 85286
| 85450
| [[La Taillée]]
|-
| 85287
| 85390
| [[Tallud-Sainte-Gemme]]
|-
| 85288
| 85440
| [[Talmont-Saint-Hilaire]]
|-
| 85289
| 85120
| [[La Tardière]]
|-
| 85290
| 85210
| [[Thiré]]
|-
| 85291
| 85480
| [[Thorigny]]
|-
| 85292
| 85410
| [[Thouarsais-Bouildroux]]
|-
| 85293
| 85130
| [[Tiffauges]]
|-
| 85294
| 85360
| [[La Tranche-sur-Mer]]
|-
| 85295
| 85600
| [[Treize-Septiers]]
|-
| 85296
| 85590
| [[Treize-Vents]]
|-
| 85297
| 85580
| [[Triaize]]
|-
| 85298
| 85150
| [[Vairé]]
|-
| 85177
| 85770
| [[Les Velluire-sur-Vendée]]
|-
| 85300
| 85190
| [[Venansault]]
|-
| 85301
| 85250
| [[Vendrennes]]
|-
| 85303
| 85770
| [[Vix (Vande)|Vix]]
|-
| 85304
| 85450
| [[Vouillé-les-Marais]]
|-
| 85305
| 85120
| [[Vouvant]]
|-
| 85306
| 85240
| [[Xanton-Chassenon]]
|}
|}
[[Rummad:Kumunioù Vande|*]]
[[Rummad:Rolloù a denn d'an douaroniezh]]
79n0ka1a3njjxie2t3e08znsk18c69m
2008481
2008461
2022-08-17T14:33:45Z
Dakbzh
58931
wikitext
text/x-wiki
Setu amañ roll an 258 kumun a zo e [[Vande (departamant)|departamant Vande]].
{|
|- valign="top"
|
{| class="wikitable sortable"
! [[Kod INSEE]]
! [[Kod-post]]
! Kumun
|-
| 85152
| 85150
| [[Les Achards]]
|-
| 85001
| 85460
| [[L'Aiguillon-la-Presqu'île]]
|-
| 85002
| 85220
| [[L'Aiguillon-sur-Vie]]
|-
| 85003
| 85190
| [[Aizenay]]
|-
| 85004
| 85750
| [[Angles (Vande)|Angles]]
|-
| 85005
| 85120
| [[Antigny (Vande)|Antigny]]
|-
| 85006
| 85220
| [[Apremont (Vande)|Apremont]]
|-
| 85008
| 85430
| [[Aubigny-Les Clouzeaux]]
|-
| 85009
| 85200
| [[Auchay-sur-Vendée]]
|-
| 85010
| 85440
| [[Avrillé (Vande)| Avrillé]]
|-
| 85011
| 85630
| [[Barbâtre]]
|-
| 85012
| 85550
| [[La Barre-de-Monts]]
|-
| 85013
| 85130
| [[Bazoges-en-Paillers]]
|-
| 85014
| 85390
| [[Bazoges-en-Pareds]]
|-
| 85015
| 85170
| [[Beaufou]]
|-
| 85016
| 85190
| [[Beaulieu-sous-la-Roche]]
|-
| 85017
| 85500
| [[Beaurepaire (Vande)|Beaurepaire]]
|-
| 85018
| 85230
| [[Beauvoir-sur-Mer]]
|-
| 85019
| 85170
| [[Bellevigny]]
|-
| 85020
| 85490
| [[Benet]]
|-
| 85022
| 85560
| [[Le Bernard]]
|-
| 85023
| 85320
| [[Bessay]]
|-
| 85024
| 85710
| [[Bois-de-Céné]]
|-
| 85025
| 85600
| [[La Boissière-de-Montaigu]]
|-
| 85026
| 85430
| [[La Boissière-des-Landes]]
|-
| 85031
| 85510
| [[Bonn (Vande)|Bonn]]
|-
| 85028
| 85420
| [[Bouillé-Courdault]]
|-
| 85029
| 85230
| [[Le Boupère]]
|-
| 85033
| 85200
| [[Bourneau]]
|-
| 85034
| 85480
| [[Bournezeau]]
|-
| 85243
| 85470
| [[Brem-sur-Mer]]
|-
| 85035
| 85470
| [[Brétignolles-sur-Mer]]
|-
| 85036
| 85320
| [[La Bretonnière-la-Claye]]
|-
| 85037
| 85120
| [[Breuil-Barret]]
|-
| 85038
| 85260
| [[Les Brouzils]]
|-
| 85039
| 85530
| [[La Bruffière]]
|-
| 85040
| 85410
| [[La Caillère-Saint-Hilaire]]
|-
| 85041
| 85410
| [[Cezais]]
|-
| 85042
| 85450
| [[Chaillé-les-Marais]]
|-
| 85045
| 85220
| [[La Chaize-Giraud]]
|-
| 85046
| 85310
| [[La Chaize-le-Vicomte]]
|-
| 85047
| 85300
| [[Challans]]
|-
| 85049
| 85450
| [[Champagné-les-Marais]]
|-
| 85050
| 85540
| [[Le Champ-Saint-Père]]
|-
| 85051
| 85110
| [[Chantonnay]]
|-
| 85302
| 85130
| [[Chanverrie]]
|-
| 85053
| 85120
| [[La Chapelle-aux-Lys]]
|-
| 85054
| 85220
| [[La Chapelle-Hermier]]
|-
| 85055
| 85670
| [[La Chapelle-Palluau]]
|-
| 85056
| 85210
| [[La Chapelle-Thémer]]
|-
| 85058
| 85400
| [[Chasnais]]
|-
| 85059
| 85120
| [[La Châtaigneraie]]
|-
| 85061
| 85320
| [[Château-Guibert]]
|-
| 85062
| 85710
| [[Châteauneuf (Vande)|Châteauneuf]]
|-
| 85064
| 85140
| [[Chauché]]
|-
| 85065
| 85250
| [[Chavagnes-en-Paillers]]
|-
| 85066
| 85390
| [[Chavagnes-les-Redoux]]
|-
| 85067
| 85390
| [[Cheffois]]
|-
| 85070
| 85220
| [[Coëx]]
|-
| 85071
| 85220
| [[Commequiers]]
|-
| 85072
| 85260
| [[La Copechagnière]]
|-
| 85073
| 85320
| [[Corpe]]
|-
| 85074
| 85320
| [[La Couture (Vande)|La Couture]]
|-
| 85076
| 85610
| [[Cugand]]
|-
| 85077
| 85540
| [[Curzon]]
|-
| 85078
| 85420
| [[Damvix]]
|-
| 85080
| 85200
| [[Doix lès Fontaines]]
|-
| 85081
| 85170
| [[Dompierre-sur-Yon]]
|-
| 85113
| 85350
| [[Enez-Euz]]
|-
| 85082
| 85590
| [[Les Epesses]]
|-
| 85083
| 85740
| [[L'Épine (Vande)|L'Épine]]
|-
| 85084
| 85140
| [[Essarts-en-Bocage]]
|-
| 85086
| 85670
| [[Falleron (kumun)|Falleron]]
|-
| 85087
| 85240
| [[Faymoreau]]
|-
| 85088
| 85800
| [[Le Fenouiller]]
|-
| 85089
| 85280
| [[La Ferrière (Vande)|La Ferrière]]
|-
| 85092
| 85200
| [[Fontenay-le-Comte]]
|-
| 85093
| 85480
| [[Fougeré (Vande)|Fougeré]]
|-
| 85094
| 85240
| [[Foussais-Payré]]
|-
| 85095
| 85300
| [[Froidfond]]
|-
| 85096
| 85710
| [[La Garnache]]
|-
| 85097
| 85130
| [[La Gaubretière]]
|-
| 85098
| 85190
| [[La Genétouze (Vande)|La Genétouze]]
|-
| 85099
| 85150
| [[Le Girouard]]
|-
| 85100
| 85800
| [[Givrand]]
|-
| 85101
| 85540
| [[Le Givre]]
|}
|
{| class="wikitable sortable"
! Kod INSEE
! Kod-post
! Kumun
|-
| 85102
| 85670
| [[Grand'Landes]]
|-
| 85103
| 85440
| [[Grosbreuil]]
|-
| 85104
| 85580
| [[Grues (Vande)|Grues]]
|-
| 85105
| 85770
| [[Le Gué-de-Velluire]]
|-
| 85106
| 85680
| [[La Guérinière]]
|-
| 85108
| 85260
| [[L'Herbergement]]
|-
| 85109
| 85500
| [[Les Herbiers]]
|-
| 85110
| 85570
| [[L'Hermenault]]
|-
| 85111
| 85770
| [[L'Île-d'Elle]]
|-
| 85112
| 85340
| [[L'Île-d'Olonne]]
|-
| 85114
| 85520
| [[Jard-sur-Mer]]
|-
| 85115
| 85110
| [[La Jaudonnière]]
|-
| 85116
| 85540
| [[La Jonchère]]
|-
| 85021
| 85610
| [[Kervernarzh]]
|-
| 85117
| 85400
| [[Lairoux]]
|-
| 85118
| 85150
| [[Landeronde]]
|-
| 85119
| 85130
| [[Les Landes-Genusson]]
|-
| 85120
| 85220
| [[Landevieille]]
|-
| 85121
| 85370
| [[Le Langon]]
|-
| 85123
| 85420
| [[Liez (Vande)|Liez]]
|-
| 85125
| 85120
| [[Loge-Fougereuse]]
|-
| 85126
| 85200
| [[Longèves (Vande)|Longèves]]
|-
| 85127
| 85560
| [[Longeville-sur-Mer]]
|-
| 85128
| 85400
| [[Luçon]]
|-
| 85129
| 85170
| [[Les Lucs-sur-Boulogne]]
|-
| 85130
| 85190
| [[Maché]]
|-
| 85131
| 85400
| [[Les Magnils-Reigniers]]
|-
| 85132
| 85420
| [[Maillé (Vande)|Maillé]]
|-
| 85133
| 85420
| [[Maillezais]]
|-
| 85134
| 85590
| [[Mallièvre]]
|-
| 85135
| 85320
| [[Mareuil-sur-Lay-Dissais]]
|-
| 85136
| 85240
| [[Marillet]]
|-
| 85137
| 85570
| [[Marsais-Sainte-Radégonde]]
|-
| 85138
| 85150
| [[Martinet (Vande)|Martinet]]
|-
| 85139
| 85420
| [[Le Mazeau]]
|-
| 85140
| 85700
| [[La Meilleraie-Tillay]]
|-
| 85141
| 85700
| [[Menomblet]]
|-
| 85142
| 85140
| [[La Merlatière]]
|-
| 85143
| 85200
| [[Mervent (Vande)|Mervent]]
|-
| 85144
| 85500
| [[Mesnard-la-Barotière]]
|-
| 85145
| 85110
| [[Monsireigne]]
|-
| 85146
| 85600
| [[Montaigu-Vendée]]
|-
| 85147
| 85700
| [[Montournais]]
|-
| 85148
| 85200
| [[Montreuil (Vande)|Montreuil]]
|-
| 85197
| 85260
| [[Montréverd]]
|-
| 85149
| 85450
| [[Moreilles]]
|-
| 85151
| 85290
| [[Mortagne-sur-Sèvre]]
|-
| 85153
| 85640
| [[Mouchamps]]
|-
| 85155
| 85000
| [[Mouilleron-le-Captif]]
|-
| 85154
| 85390
| [[Mouilleron-Saint-Germain]]
|-
| 85156
| 85540
| [[Moutiers-les-Mauxfaits]]
|-
| 85157
| 85320
| [[Moutiers-sur-le-Lay]]
|-
| 85158
| 85370
| [[Mouzeuil-Saint-Martin]]
|-
| 85159
| 85370
| [[Nalliers (Vande)|Nalliers]]
|-
| 85160
| 85310
| [[Nesmy]]
|-
| 85161
| 85430
| [[Nieul-le-Dolent]]
|-
| 85163
| 85330
| [[Noirmoutier-en-l'Île]]
|-
| 85164
| 85690
| [[Notre-Dame-de-Monts]]
|-
| 85189
| 85270
| [[Notre-Dame-de-Riez]]
|-
| 85167
| 85200
| [[L'Orbrie]]
|-
| 85169
| 85670
| [[Palluau]]
|-
| 85171
| 85320
| [[Péault]]
|-
| 85172
| 85300
| [[Le Perrier]]
|-
| 85174
| 85570
| [[Petosse]]
|-
| 85175
| 85320
| [[Les Pineaux]]
|-
| 85176
| 85200
| [[Pissotte]]
|-
| 85178
| 85170
| [[Le Poiré-sur-Vie]]
|-
| 85179
| 85440
| [[Poiroux]]
|-
| 85181
| 85570
| [[Pouillé (Vande)|Pouillé]]
|-
| 85182
| 85700
| [[Pouzauges]]
|-
| 85184
| 85240
| [[Puy-de-Serre]]
|-
| 85185
| 85450
| [[Puyravault (Vande)|Puyravault]]
|-
| 85186
| 85250
| [[La Rabatelière]]
|-
| 85187
| 85700
| [[Réaumur (Vande)|Réaumur]]
|-
| 85188
| 85210
| [[La Réorthe]]
|-
| 85162
| 85240
| [[Rives-d'Autise]]
|-
| 85213
| 85310
| [[Rives de l'Yon]]
|-
| 85190
| 85620
| [[Rocheservière]]
|-
| 85191
| 85000
| [[La Roche-sur-Yon]]
|-
| 85192
| 85510
| [[Rochetrejoux]]
|-
| 85193
| 85320
| [[Rosnay (Vande)|Rosnay]]
|-
| 85194
| 85100
| [[Les Sables-d'Olonne]]
|-
| 85196
| 85250
| [[Saint-André-Goule-d'Oie]]
|-
| 85198
| 85130
| [[Saint-Aubin-des-Ormeaux]]
|-
| 85199
| 85210
| [[Saint-Aubin-la-Plaine]]
|-
| 85200
| 85540
| [[Saint-Avaugourd-des-Landes]]
|}
|
{| class="wikitable sortable"
! Kod INSEE
! Kod-post
! Kumun
|-
| 85201
| 85540
| [[Saint-Benoist-sur-Mer]]
|-
| 85204
| 85670
| [[Saint-Christophe-du-Ligneron]]
|-
| 85205
| 85410
| [[Saint-Cyr-des-Gâts]]
|-
| 85206
| 85540
| [[Saint-Cyr-en-Talmondais]]
|-
| 85207
| 85580
| [[Saint-Denis-du-Payré]]
|-
| 85208
| 85170
| [[Saint-Denis-la-Chevasse]]
|-
| 85202
| 85110
| [[Sainte-Cécile (Vande)|Sainte-Cécile]]
|-
| 85211
| 85150
| [[Sainte-Flaive-des-Loups]]
|-
| 85214
| 85150
| [[Sainte-Foy (Vande)|Sainte-Foy]]
|-
| 85216
| 85400
| [[Sainte-Gemme-la-Plaine]]
|-
| 85223
| 85210
| [[Sainte-Hermine]]
|-
| 85261
| 85320
| [[Sainte-Pexine]]
|-
| 85267
| 85450
| [[Sainte-Radégonde-des-Noyers]]
|-
| 85209
| 85210
| [[Saint-Étienne-de-Brillouet]]
|-
| 85210
| 85670
| [[Saint-Étienne-du-Bois (Vande)|Saint-Étienne-du-Bois]]
|-
| 85215
| 85250
| [[Saint-Fulgent]]
|-
| 85218
| 85150
| [[Saint-Georges-de-Pointindoux]]
|-
| 85220
| 85110
| [[Saint-Germain-de-Prinçay]]
|-
| 85221
| 85230
| [[Saint-Gervais (Vande)|Saint-Gervais]]
|-
| 85222
| 85800
| [[Saint-Gilles-Croix-de-Vie]]
|-
| 85226
| 85270
| [[Saint-Hilaire-de-Riez]]
|-
| 85227
| 85240
| [[Saint-Hilaire-des-Loges]]
|-
| 85229
| 85120
| [[Saint-Hilaire-de-Voust]]
|-
| 85231
| 85440
| [[Saint-Hilaire-la-Forêt]]
|-
| 85232
| 85480
| [[Saint-Hilaire-le-Vouhis]]
|-
| 85233
| 85210
| [[Saint-Jean-de-Beugné]]
|-
| 85234
| 85160
| [[Saint-Jean-de-Monts]]
|-
| 85235
| 85210
| [[Saint-Juire-Champgillon]]
|-
| 85236
| 85150
| [[Saint-Julien-des-Landes]]
|-
| 85237
| 85410
| [[Saint-Laurent-de-la-Salle]]
|-
| 85238
| 85290
| [[Saint-Laurent-sur-Sèvre]]
|-
| 85239
| 85220
| [[Saint-Maixent-sur-Vie]]
|-
| 85240
| 85590
| [[Saint-Malô-du-Bois]]
|-
| 85242
| 85590
| [[Saint-Mars-la-Réorthe]]
|-
| 85244
| 85200
| [[Saint-Martin-de-Fraigneau]]
|-
| 85245
| 85570
| [[Saint-Martin-des-Fontaines]]
|-
| 85246
| 85140
| [[Saint-Martin-des-Noyers]]
|-
| 85247
| 85130
| [[Saint-Martin-des-Tilleuls]]
|-
| 85248
| 85210
| [[Saint-Martin-Lars-en-Sainte-Hermine]]
|-
| 85250
| 85150
| [[Saint-Mathurin]]
|-
| 85251
| 85120
| [[Saint-Maurice-des-Noues]]
|-
| 85252
| 85390
| [[Saint-Maurice-le-Girard]]
|-
| 85254
| 85700
| [[Saint-Mesmin (Vande)|Saint-Mesmin]]
|-
| 85255
| 85580
| [[Saint-Michel-en-l'Herm]]
|-
| 85256
| 85200
| [[Saint-Michel-le-Cloucq]]
|-
| 85259
| 85500
| [[Saint-Paul-en-Pareds]]
|-
| 85260
| 85670
| [[Saint-Paul-Mont-Penit]]
|-
| 85262
| 85660
| [[Saint-Philbert-de-Bouaine]]
|-
| 85264
| 85120
| [[Saint-Pierre-du-Chemin]]
|-
| 85265
| 85420
| [[Saint-Pierre-le-Vieux (Vande)|Saint-Pierre-le-Vieux]]
|-
| 85266
| 85110
| [[Saint-Prouant]]
|-
| 85268
| 85220
| [[Saint-Révérend]]
|-
| 85269
| 85420
| [[Saint-Sigismond (Vande)|Saint-Sigismond]]
|-
| 85271
| 85410
| [[Saint-Sulpice-en-Pareds]]
|-
| 85273
| 85230
| [[Saint-Urbain (Vande)|Saint-Urbain]]
|-
| 85274
| 85570
| [[Saint-Valérien (Vande)|Saint-Valérien]]
|-
| 85276
| 85110
| [[Saint-Vincent-Sterlanges]]
|-
| 85277
| 85540
| [[Saint-Vincent-sur-Graon]]
|-
| 85278
| 85520
| [[Saint-Vincent-sur-Jard]]
|-
| 85280
| 85300
| [[Sallertaine]]
|-
| 85281
| 85200
| [[Sérigné]]
|-
| 85090
| 85700
| [[Sèvremont]]
|-
| 85282
| 85110
| [[Sigournais]]
|-
| 85284
| 85300
| [[Soullans]]
|-
| 85285
| 85310
| [[Le Tablier]]
|-
| 85286
| 85450
| [[La Taillée]]
|-
| 85287
| 85390
| [[Tallud-Sainte-Gemme]]
|-
| 85288
| 85440
| [[Talmont-Saint-Hilaire]]
|-
| 85289
| 85120
| [[La Tardière]]
|-
| 85290
| 85210
| [[Thiré]]
|-
| 85291
| 85480
| [[Thorigny]]
|-
| 85292
| 85410
| [[Thouarsais-Bouildroux]]
|-
| 85293
| 85130
| [[Tiffauges]]
|-
| 85294
| 85360
| [[La Tranche-sur-Mer]]
|-
| 85295
| 85600
| [[Treize-Septiers]]
|-
| 85296
| 85590
| [[Treize-Vents]]
|-
| 85297
| 85580
| [[Triaize]]
|-
| 85298
| 85150
| [[Vairé]]
|-
| 85177
| 85770
| [[Les Velluire-sur-Vendée]]
|-
| 85300
| 85190
| [[Venansault]]
|-
| 85301
| 85250
| [[Vendrennes]]
|-
| 85303
| 85770
| [[Vix (Vande)|Vix]]
|-
| 85304
| 85450
| [[Vouillé-les-Marais]]
|-
| 85305
| 85120
| [[Vouvant]]
|-
| 85306
| 85240
| [[Xanton-Chassenon]]
|}
|}
[[Rummad:Kumunioù Vande|*]]
[[Rummad:Rolloù a denn d'an douaroniezh]]
d4go2sgrpqvqxy884plf7n8vvtvixnp
2008482
2008481
2022-08-17T14:41:38Z
Dakbzh
58931
wikitext
text/x-wiki
Setu amañ roll an 258 kumun a zo e [[Vande (departamant)|departamant Vande]].
{|
|- valign="top"
|
{| class="wikitable sortable"
! [[Kod INSEE]]
! [[Kod-post]]
! Kumun
|-
| 85152
| 85150
| [[Les Achards]]
|-
| 85001
| 85460
| [[L'Aiguillon-la-Presqu'île]]
|-
| 85002
| 85220
| [[L'Aiguillon-sur-Vie]]
|-
| 85003
| 85190
| [[Aizenay]]
|-
| 85004
| 85750
| [[Angles (Vande)|Angles]]
|-
| 85005
| 85120
| [[Antigny (Vande)|Antigny]]
|-
| 85006
| 85220
| [[Apremont (Vande)|Apremont]]
|-
| 85008
| 85430
| [[Aubigny-Les Clouzeaux]]
|-
| 85009
| 85200
| [[Auchay-sur-Vendée]]
|-
| 85010
| 85440
| [[Avrillé (Vande)| Avrillé]]
|-
| 85011
| 85630
| [[Barbâtre]]
|-
| 85012
| 85550
| [[La Barre-de-Monts]]
|-
| 85013
| 85130
| [[Bazoges-en-Paillers]]
|-
| 85014
| 85390
| [[Bazoges-en-Pareds]]
|-
| 85015
| 85170
| [[Beaufou]]
|-
| 85016
| 85190
| [[Beaulieu-sous-la-Roche]]
|-
| 85017
| 85500
| [[Beaurepaire (Vande)|Beaurepaire]]
|-
| 85018
| 85230
| [[Beauvoir-sur-Mer]]
|-
| 85019
| 85170
| [[Bellevigny]]
|-
| 85020
| 85490
| [[Benet]]
|-
| 85022
| 85560
| [[Le Bernard]]
|-
| 85023
| 85320
| [[Bessay]]
|-
| 85024
| 85710
| [[Bois-de-Céné]]
|-
| 85025
| 85600
| [[La Boissière-de-Montaigu]]
|-
| 85026
| 85430
| [[La Boissière-des-Landes]]
|-
| 85031
| 85510
| [[Bonn (Vande)|Bonn]]
|-
| 85028
| 85420
| [[Bouillé-Courdault]]
|-
| 85029
| 85230
| [[Le Boupère]]
|-
| 85033
| 85200
| [[Bourneau]]
|-
| 85034
| 85480
| [[Bournezeau]]
|-
| 85243
| 85470
| [[Brem-sur-Mer]]
|-
| 85035
| 85470
| [[Brétignolles-sur-Mer]]
|-
| 85036
| 85320
| [[La Bretonnière-la-Claye]]
|-
| 85037
| 85120
| [[Breuil-Barret]]
|-
| 85038
| 85260
| [[Les Brouzils]]
|-
| 85039
| 85530
| [[La Bruffière]]
|-
| 85040
| 85410
| [[La Caillère-Saint-Hilaire]]
|-
| 85041
| 85410
| [[Cezais]]
|-
| 85042
| 85450
| [[Chaillé-les-Marais]]
|-
| 85045
| 85220
| [[La Chaize-Giraud]]
|-
| 85046
| 85310
| [[La Chaize-le-Vicomte]]
|-
| 85047
| 85300
| [[Challans]]
|-
| 85049
| 85450
| [[Champagné-les-Marais]]
|-
| 85050
| 85540
| [[Le Champ-Saint-Père]]
|-
| 85051
| 85110
| [[Chantonnay]]
|-
| 85302
| 85130
| [[Chanverrie]]
|-
| 85053
| 85120
| [[La Chapelle-aux-Lys]]
|-
| 85054
| 85220
| [[La Chapelle-Hermier]]
|-
| 85055
| 85670
| [[La Chapelle-Palluau]]
|-
| 85056
| 85210
| [[La Chapelle-Thémer]]
|-
| 85058
| 85400
| [[Chasnais]]
|-
| 85059
| 85120
| [[La Châtaigneraie]]
|-
| 85061
| 85320
| [[Château-Guibert]]
|-
| 85062
| 85710
| [[Châteauneuf (Vande)|Châteauneuf]]
|-
| 85064
| 85140
| [[Chauché]]
|-
| 85065
| 85250
| [[Chavagnes-en-Paillers]]
|-
| 85066
| 85390
| [[Chavagnes-les-Redoux]]
|-
| 85067
| 85390
| [[Cheffois]]
|-
| 85070
| 85220
| [[Coëx]]
|-
| 85071
| 85220
| [[Commequiers]]
|-
| 85072
| 85260
| [[La Copechagnière]]
|-
| 85073
| 85320
| [[Corpe]]
|-
| 85074
| 85320
| [[La Couture (Vande)|La Couture]]
|-
| 85076
| 85610
| [[Cugand]]
|-
| 85077
| 85540
| [[Curzon]]
|-
| 85078
| 85420
| [[Damvix]]
|-
| 85080
| 85200
| [[Doix lès Fontaines]]
|-
| 85081
| 85170
| [[Dompierre-sur-Yon]]
|-
| 85113
| 85350
| [[Enez-Euz]]
|-
| 85082
| 85590
| [[Les Epesses]]
|-
| 85083
| 85740
| [[L'Épine (Vande)|L'Épine]]
|-
| 85084
| 85140
| [[Essarts-en-Bocage]]
|-
| 85086
| 85670
| [[Falleron (kumun)|Falleron]]
|-
| 85087
| 85240
| [[Faymoreau]]
|-
| 85088
| 85800
| [[Le Fenouiller]]
|-
| 85089
| 85280
| [[La Ferrière (Vande)|La Ferrière]]
|-
| 85092
| 85200
| [[Fontenay-le-Comte]]
|-
| 85093
| 85480
| [[Fougeré (Vande)|Fougeré]]
|-
| 85094
| 85240
| [[Foussais-Payré]]
|-
| 85095
| 85300
| [[Froidfond]]
|-
| 85096
| 85710
| [[La Garnache]]
|-
| 85097
| 85130
| [[La Gaubretière]]
|-
| 85098
| 85190
| [[La Genétouze (Vande)|La Genétouze]]
|-
| 85099
| 85150
| [[Le Girouard]]
|-
| 85100
| 85800
| [[Givrand]]
|-
| 85101
| 85540
| [[Le Givre]]
|}
|
{| class="wikitable sortable"
! Kod INSEE
! Kod-post
! Kumun
|-
| 85102
| 85670
| [[Grand'Landes]]
|-
| 85103
| 85440
| [[Grosbreuil]]
|-
| 85104
| 85580
| [[Grues (Vande)|Grues]]
|-
| 85105
| 85770
| [[Le Gué-de-Velluire]]
|-
| 85106
| 85680
| [[La Guérinière]]
|-
| 85108
| 85260
| [[L'Herbergement]]
|-
| 85109
| 85500
| [[Les Herbiers]]
|-
| 85110
| 85570
| [[L'Hermenault]]
|-
| 85111
| 85770
| [[L'Île-d'Elle]]
|-
| 85112
| 85340
| [[L'Île-d'Olonne]]
|-
| 85114
| 85520
| [[Jard-sur-Mer]]
|-
| 85115
| 85110
| [[La Jaudonnière]]
|-
| 85116
| 85540
| [[La Jonchère]]
|-
| 85021
| 85610
| [[Kervernarzh]]
|-
| 85117
| 85400
| [[Lairoux]]
|-
| 85118
| 85150
| [[Landeronde]]
|-
| 85119
| 85130
| [[Les Landes-Genusson]]
|-
| 85120
| 85220
| [[Landevieille]]
|-
| 85121
| 85370
| [[Le Langon]]
|-
| 85123
| 85420
| [[Liez (Vande)|Liez]]
|-
| 85125
| 85120
| [[Loge-Fougereuse]]
|-
| 85126
| 85200
| [[Longèves (Vande)|Longèves]]
|-
| 85127
| 85560
| [[Longeville-sur-Mer]]
|-
| 85128
| 85400
| [[Luçon]]
|-
| 85129
| 85170
| [[Les Lucs-sur-Boulogne]]
|-
| 85130
| 85190
| [[Maché]]
|-
| 85131
| 85400
| [[Les Magnils-Reigniers]]
|-
| 85132
| 85420
| [[Maillé (Vande)|Maillé]]
|-
| 85133
| 85420
| [[Maillezais]]
|-
| 85134
| 85590
| [[Mallièvre]]
|-
| 85135
| 85320
| [[Mareuil-sur-Lay-Dissais]]
|-
| 85136
| 85240
| [[Marillet]]
|-
| 85137
| 85570
| [[Marsais-Sainte-Radégonde]]
|-
| 85138
| 85150
| [[Martinet (Vande)|Martinet]]
|-
| 85139
| 85420
| [[Le Mazeau]]
|-
| 85140
| 85700
| [[La Meilleraie-Tillay]]
|-
| 85141
| 85700
| [[Menomblet]]
|-
| 85142
| 85140
| [[La Merlatière]]
|-
| 85143
| 85200
| [[Mervent (Vande)|Mervent]]
|-
| 85144
| 85500
| [[Mesnard-la-Barotière]]
|-
| 85145
| 85110
| [[Monsireigne]]
|-
| 85146
| 85600
| [[Montaigu-Vendée]]
|-
| 85147
| 85700
| [[Montournais]]
|-
| 85148
| 85200
| [[Montreuil (Vande)|Montreuil]]
|-
| 85197
| 85260
| [[Montréverd]]
|-
| 85149
| 85450
| [[Moreilles]]
|-
| 85151
| 85290
| [[Mortagne-sur-Sèvre]]
|-
| 85153
| 85640
| [[Mouchamps]]
|-
| 85155
| 85000
| [[Mouilleron-le-Captif]]
|-
| 85154
| 85390
| [[Mouilleron-Saint-Germain]]
|-
| 85156
| 85540
| [[Moutiers-les-Mauxfaits]]
|-
| 85157
| 85320
| [[Moutiers-sur-le-Lay]]
|-
| 85158
| 85370
| [[Mouzeuil-Saint-Martin]]
|-
| 85159
| 85370
| [[Nalliers (Vande)|Nalliers]]
|-
| 85160
| 85310
| [[Nesmy]]
|-
| 85161
| 85430
| [[Nieul-le-Dolent]]
|-
| 85163
| 85330
| [[Noirmoutier-en-l'Île]]
|-
| 85164
| 85690
| [[Notre-Dame-de-Monts]]
|-
| 85189
| 85270
| [[Notre-Dame-de-Riez]]
|-
| 85167
| 85200
| [[L'Orbrie]]
|-
| 85169
| 85670
| [[Palluau]]
|-
| 85171
| 85320
| [[Péault]]
|-
| 85172
| 85300
| [[Le Perrier]]
|-
| 85174
| 85570
| [[Petosse]]
|-
| 85175
| 85320
| [[Les Pineaux]]
|-
| 85176
| 85200
| [[Pissotte]]
|-
| 85178
| 85170
| [[Le Poiré-sur-Vie]]
|-
| 85179
| 85440
| [[Poiroux]]
|-
| 85181
| 85570
| [[Pouillé (Vande)|Pouillé]]
|-
| 85182
| 85700
| [[Pouzauges]]
|-
| 85184
| 85240
| [[Puy-de-Serre]]
|-
| 85185
| 85450
| [[Puyravault (Vande)|Puyravault]]
|-
| 85186
| 85250
| [[La Rabatelière]]
|-
| 85187
| 85700
| [[Réaumur (Vande)|Réaumur]]
|-
| 85188
| 85210
| [[La Réorthe]]
|-
| 85162
| 85240
| [[Rives-d'Autise]]
|-
| 85213
| 85310
| [[Rives de l'Yon]]
|-
| 85190
| 85620
| [[Rocheservière]]
|-
| 85191
| 85000
| [[La Roche-sur-Yon]]
|-
| 85192
| 85510
| [[Rochetrejoux]]
|-
| 85193
| 85320
| [[Rosnay (Vande)|Rosnay]]
|-
| 85194
| 85100
| [[Les Sables-d'Olonne]]
|-
| 85196
| 85250
| [[Saint-André-Goule-d'Oie]]
|-
| 85198
| 85130
| [[Saint-Aubin-des-Ormeaux]]
|-
| 85199
| 85210
| [[Saint-Aubin-la-Plaine]]
|-
| 85200
| 85540
| [[Saint-Avaugourd-des-Landes]]
|}
|
{| class="wikitable sortable"
! Kod INSEE
! Kod-post
! Kumun
|-
| 85201
| 85540
| [[Saint-Benoist-sur-Mer]]
|-
| 85204
| 85670
| [[Saint-Christophe-du-Ligneron]]
|-
| 85205
| 85410
| [[Saint-Cyr-des-Gâts]]
|-
| 85206
| 85540
| [[Saint-Cyr-en-Talmondais]]
|-
| 85207
| 85580
| [[Saint-Denis-du-Payré]]
|-
| 85208
| 85170
| [[Saint-Denis-la-Chevasse]]
|-
| 85202
| 85110
| [[Sainte-Cécile (Vande)|Sainte-Cécile]]
|-
| 85211
| 85150
| [[Sainte-Flaive-des-Loups]]
|-
| 85214
| 85150
| [[Sainte-Foy (Vande)|Sainte-Foy]]
|-
| 85216
| 85400
| [[Sainte-Gemme-la-Plaine]]
|-
| 85223
| 85210
| [[Sainte-Hermine]]
|-
| 85261
| 85320
| [[Sainte-Pexine]]
|-
| 85267
| 85450
| [[Sainte-Radégonde-des-Noyers]]
|-
| 85209
| 85210
| [[Saint-Étienne-de-Brillouet]]
|-
| 85210
| 85670
| [[Saint-Étienne-du-Bois (Vande)|Saint-Étienne-du-Bois]]
|-
| 85215
| 85250
| [[Saint-Fulgent]]
|-
| 85218
| 85150
| [[Saint-Georges-de-Pointindoux]]
|-
| 85220
| 85110
| [[Saint-Germain-de-Prinçay]]
|-
| 85221
| 85230
| [[Saint-Gervais (Vande)|Saint-Gervais]]
|-
| 85222
| 85800
| [[Saint-Gilles-Croix-de-Vie]]
|-
| 85226
| 85270
| [[Saint-Hilaire-de-Riez]]
|-
| 85227
| 85240
| [[Saint-Hilaire-des-Loges]]
|-
| 85229
| 85120
| [[Saint-Hilaire-de-Voust]]
|-
| 85231
| 85440
| [[Saint-Hilaire-la-Forêt]]
|-
| 85232
| 85480
| [[Saint-Hilaire-le-Vouhis]]
|-
| 85233
| 85210
| [[Saint-Jean-de-Beugné]]
|-
| 85234
| 85160
| [[Saint-Jean-de-Monts]]
|-
| 85235
| 85210
| [[Saint-Juire-Champgillon]]
|-
| 85236
| 85150
| [[Saint-Julien-des-Landes]]
|-
| 85237
| 85410
| [[Saint-Laurent-de-la-Salle]]
|-
| 85238
| 85290
| [[Saint-Laurent-sur-Sèvre]]
|-
| 85239
| 85220
| [[Saint-Maixent-sur-Vie]]
|-
| 85240
| 85590
| [[Saint-Malô-du-Bois]]
|-
| 85242
| 85590
| [[Saint-Mars-la-Réorthe]]
|-
| 85244
| 85200
| [[Saint-Martin-de-Fraigneau]]
|-
| 85245
| 85570
| [[Saint-Martin-des-Fontaines]]
|-
| 85246
| 85140
| [[Saint-Martin-des-Noyers]]
|-
| 85247
| 85130
| [[Saint-Martin-des-Tilleuls]]
|-
| 85248
| 85210
| [[Saint-Martin-Lars-en-Sainte-Hermine]]
|-
| 85250
| 85150
| [[Saint-Mathurin]]
|-
| 85251
| 85120
| [[Saint-Maurice-des-Noues]]
|-
| 85252
| 85390
| [[Saint-Maurice-le-Girard]]
|-
| 85254
| 85700
| [[Saint-Mesmin (Vande)|Saint-Mesmin]]
|-
| 85255
| 85580
| [[Saint-Michel-en-l'Herm]]
|-
| 85256
| 85200
| [[Saint-Michel-le-Cloucq]]
|-
| 85259
| 85500
| [[Saint-Paul-en-Pareds]]
|-
| 85260
| 85670
| [[Saint-Paul-Mont-Penit]]
|-
| 85262
| 85660
| [[Saint-Philbert-de-Bouaine]]
|-
| 85264
| 85120
| [[Saint-Pierre-du-Chemin]]
|-
| 85265
| 85420
| [[Saint-Pierre-le-Vieux (Vande)|Saint-Pierre-le-Vieux]]
|-
| 85266
| 85110
| [[Saint-Prouant]]
|-
| 85268
| 85220
| [[Saint-Révérend]]
|-
| 85269
| 85420
| [[Saint-Sigismond (Vande)|Saint-Sigismond]]
|-
| 85271
| 85410
| [[Saint-Sulpice-en-Pareds]]
|-
| 85273
| 85230
| [[Saint-Urbain (Vande)|Saint-Urbain]]
|-
| 85274
| 85570
| [[Saint-Valérien (Vande)|Saint-Valérien]]
|-
| 85276
| 85110
| [[Saint-Vincent-Sterlanges]]
|-
| 85277
| 85540
| [[Saint-Vincent-sur-Graon]]
|-
| 85278
| 85520
| [[Saint-Vincent-sur-Jard]]
|-
| 85280
| 85300
| [[Sallertaine]]
|-
| 85281
| 85200
| [[Sérigné]]
|-
| 85090
| 85700
| [[Sèvremont]]
|-
| 85282
| 85110
| [[Sigournais]]
|-
| 85284
| 85300
| [[Soullans]]
|-
| 85285
| 85310
| [[Le Tablier]]
|-
| 85286
| 85450
| [[La Taillée]]
|-
| 85287
| 85390
| [[Tallud-Sainte-Gemme]]
|-
| 85288
| 85440
| [[Talmont-Saint-Hilaire]]
|-
| 85289
| 85120
| [[La Tardière]]
|-
| 85290
| 85210
| [[Thiré]]
|-
| 85291
| 85480
| [[Thorigny (Vande)|Thorigny]]
|-
| 85292
| 85410
| [[Thouarsais-Bouildroux]]
|-
| 85293
| 85130
| [[Tiffauges]]
|-
| 85294
| 85360
| [[La Tranche-sur-Mer]]
|-
| 85295
| 85600
| [[Treize-Septiers]]
|-
| 85296
| 85590
| [[Treize-Vents]]
|-
| 85297
| 85580
| [[Triaize]]
|-
| 85298
| 85150
| [[Vairé]]
|-
| 85177
| 85770
| [[Les Velluire-sur-Vendée]]
|-
| 85300
| 85190
| [[Venansault]]
|-
| 85301
| 85250
| [[Vendrennes]]
|-
| 85303
| 85770
| [[Vix (Vande)|Vix]]
|-
| 85304
| 85450
| [[Vouillé-les-Marais]]
|-
| 85305
| 85120
| [[Vouvant]]
|-
| 85306
| 85240
| [[Xanton-Chassenon]]
|}
|}
[[Rummad:Kumunioù Vande|*]]
[[Rummad:Rolloù a denn d'an douaroniezh]]
q9tpoe2oe8a9wtnz2kjsa9lbdghkbc8
Alphonsine Benoît
0
151053
2008535
1996748
2022-08-17T17:38:08Z
Huñvreüs
54570
liamm
wikitext
text/x-wiki
[[File:Alphonsine.jpg|thumb|[[Alphonsine Benoît]] (1825-1883)]]
'''Jeanne Benoît''', lesanvet '''Alphonsine''' hervez hec'h anv-micher ''Alphonsine Fleury'' ([[Pariz]], [[21 a viz Here]] [[1825]] – Paris, [[10 a viz Gouhere]] [[1883]]), a oa un aktourez c'hall.<br>
D'ar [[4 a viz Gwengolo]] [[1876]] e timezas gant al [[Livouriezh|livour]] [[Victor Margaine]] ([[1833]]-[[1878]])<ref>{{fr}} [https://archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMTgtMTEtMjQiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6NTtzOjQ6InJlZjIiO2k6NTQ0NzE7czoxNjoidmlzaW9ubmV1c2VfaHRtbCI7YjoxO3M6MjE6InZpc2lvbm5ldXNlX2h0bWxfbW9kZSI7czo0OiJwcm9kIjt9#uielem_move=0%2C0&uielem_islocked=0&uielem_zoom=33&uielem_brightness=0&uielem_contrast=0&uielem_isinverted=0&uielem_rotate=F Dielldi Paris, fichenn niv. 22]</ref>.
==Notennoù==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Aktourezed gall]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1825]]
[[Rummad:Marvioù 1883]]
days00b5suel32tk6047b8eyg6cyj9k
Patrom:Kumunioù Proviñs Cuneo
10
151686
2008701
2007731
2022-08-18T07:04:12Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Kumunioù Proviñs Cuneo
|title = [[Proviñs Cuneo|Kumunioù Proviñs Cuneo]]
|state = collapsed
|list1 = [[Acceglio]] • [[Aisone]] • [[Alba (Italia)|Alba]] • [[Albaretto della Torre]] • [[Alto (Italia)|Alto]] • [[Argentera]] • [[Arguello]] • [[Bagnasco]] • [[Bagnolo Piemonte]] • [[Baldissero d'Alba]] • [[Barbaresco (Italia)|Barbaresco]] • [[Barge]] • [[Barolo]] • [[Bastia Mondovì]] • [[Battifollo]] • [[Beinette]] • [[Bellino (Italia)|Bellino]] • [[Belvedere Langhe]] • [[Bene Vagienna]] • [[Benevello]] • [[Bergolo]] • [[Bernezzo]] • [[Bonvicino]] • [[Borgo San Dalmazzo]] • [[Borgomale]] • [[Bosia]] • [[Bossolasco]] • [[Boves]] • [[Bra]] • [[Briaglia]] • [[Briga Alta]] • [[Brondello]] • [[Brossasco]] • [[Busca]] •[[Camerana]] • •[[Camo]] • [[Canale (Italia)|Canale]] • [[Canosio]] • [[Caprauna]] • [[Caraglio]] • [[Caramagna Piemonte]] • [[Cardè]] • [[Carrù]] • [[Cartignano]] • [[Casalgrasso]] • [[Castagnito]] • [[Casteldelfino]] • [[Castelletto Stura]] • [[Castelletto Uzzone]] • [[Castellinaldo d'Alba]] • [[Castellino Tanaro]] • [[Castelmagno (Italia)|Castelmagno]] • [[Castelnuovo di Ceva]] • [[Castiglione Falletto]] • [[Castiglione Tinella]] • [[Castino]] • [[Cavallerleone]] • [[Cavallermaggiore]] • [[Celle di Macra]] • [[Centallo]] • [[Ceresole d'Alba]] • [[Cerretto Langhe]] • [[Cervasca]] • [[Cervere]] • [[Ceva]] • [[Cherasco]] • [[Chiusa di Pesio]] • [[Cigliè]] • [[Cissone]] • [[Clavesana]] •[[Corneliano d'Alba]] • [[Cortemilia]] • [[Cossano Belbo]] • [[Costigliole Saluzzo]] • [[Cravanzana]] • [[Crissolo]] • [[Cuneo]]• [[Demonte]] • [[Diano d'Alba]] • [[Dogliani]] • [[Dronero]] • [[Elva (Italia)|Elva]] • [[Entracque]] • [[Envie]] • [[Farigliano]] • [[Faule]] • [[Feisoglio]]• [[Fossano]] • [[Frabosa Soprana]] • [[Frabosa Sottana]] • [[Frassino (Italia)|Frassino]] • [[Gaiola]] • [[Gambasca]] • [[Garessio]] • [[Genola]] • [[Gorzegno]] • [[Gottasecca]] • [[Govone]] • [[Grinzane Cavour]] • [[Guarene]] • [[Igliano]] • [[Isasca]] • [[La Morra]] • [[Lagnasco]] • [[Lequio Berria]] • [[Lequio Tanaro]] • [[Lesegno]]• [[Levice (Italia)|Levice]] • [[Limone Piemonte]] • [[Lisio]] • [[Macra]] • [[Magliano Alfieri]] • [[Magliano Alpi]] • [[Mango (Italia)|Mango]] • [[Manta (Italia)|Manta]] • [[Marene]] • [[Margarita (Italia)|Margarita]] • [[Marmora]] • [[Marsaglia]] • [[Martiniana Po]] • [[Melle (Italia)|Melle]] • [[Moiola]] • [[Mombarcaro]] • [[Mombasiglio]] • [[Monastero di Vasco]] • [[Monasterolo Casotto]] • [[Monasterolo di Savigliano]] • [[Monchiero]] • [[Mondovì]] • [[Monesiglio]] • [[Monforte d'Alba]] • [[Montaldo Roero]] • [[Montaldo di Mondovì]] • [[Montanera]] • [[Montelupo Albese]] • [[Montemale di Cuneo]] • [[Monterosso Grana]] • [[Monteu Roero]] • [[Montezemolo (Italia)|Montezemolo]] • [[Monticello d'Alba]] • [[Montà]] • [[Moretta (Italia)|Moretta]] • [[Morozzo]] • [[Murazzano]] • [[Murello]] • [[Narzole]] • [[Neive]] • [[Neviglie]] • [[Niella Belbo]] • [[Niella Tanaro]] • [[Novello]] • [[Nucetto]] • [[Oncino]] • [[Ormea]] • [[Ostana]] • [[Paesana]] • [[Pagno]] • [[Pamparato]] • [[Paroldo]] • [[Perletto]] • [[Perlo]] • [[Peveragno]] • [[Pezzolo Valle Uzzone]] • [[Pianfei]] • [[Piasco]] • [[Pietraporzio]] • [[Piobesi d'Alba]] • [[Piozzo]] • [[Pocapaglia]] • [[Polonghera]] • [[Pontechianale]] • [[Pradleves]] • [[Prazzo]] • [[Priero]] • [[Priocca]] • [[Priola]] • [[Prunetto]] • [[Racconigi]] • [[Revello]] • [[Rifreddo]] • [[Rittana]] • [[Roaschia]] • [[Roascio]] • [[Robilante]] • [[Roburent]] • [[Rocca Cigliè]] • [[Rocca de' Baldi]] • [[Roccabruna (Italia)|Roccabruna]] • [[Roccaforte Mondovì]] • [[Roccasparvera]] • [[Roccavione]] • [[Rocchetta Belbo]] • [[Roddi]] • [[Roddino]] • [[Rodello]] • [[Rossana (Italia)|Rossana]] • [[Ruffia]] • [[Sale San Giovanni]] • [[Sale delle Langhe]] • [[Saliceto (Italia)|Saliceto]] • [[Salmour]] • [[Saluzzo]] • [[Sambuco (Italia)|Sambuco]] • [[Sampeyre]] • [[San Benedetto Belbo]] • [[San Damiano Macra]] • [[San Michele Mondovì]] • [[Sanfront]] • [[Sanfrè]] • [[Sant'Albano Stura]] • [[Santa Vittoria d'Alba]] • [[Santo Stefano Belbo]] • [[Santo Stefano Roero]] • [[Savigliano]] • [[Scagnello]] • [[Scarnafigi]] • [[Serralunga d'Alba]] • [[Serravalle Langhe]] • [[Sinio]] • [[Somano]] • [[Sommariva Perno]] • [[Sommariva del Bosco]] • [[Stroppo]] • [[Tarantasca]] • [[Torre Bormida]] • [[Torre Mondovì]] • [[Torre San Giorgio]] • [[Torresina]] • [[Treiso]] • [[Trezzo Tinella]] • [[Trinità (Italia)|Trinità]] • [[Valdieri]] • [[Valgrana]] • [[Valloriate]] • [[Venasca]] • [[Verduno]] • [[Vernante]] • [[Verzuolo]] • [[Vezza d'Alba]] {{•}}[[Vicoforte]] • [[Vignolo]] • [[Villafalletto]] • [[Villanova Mondovì]]{{•}} [[Villanova Solaro]] • [[Villar San Costanzo]] • [[Vinadio]]{{•}} [[Viola (Italia)|Viola]]{{•}} [[Vottignasco]]
}}
<noinclude>
[[Rummad:Molise]]
[[Rummad:Patromoù Italia]]
[[Rummad:Proviñs Cuneo]]
</noinclude>
[[Patrom:Kumunioù Proviñs Asti]]
m6m8smsmfie9g8bi848ikkmlhoj0tva
Etzelpass
0
152487
2008720
2005956
2022-08-18T09:31:22Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
[[file:Etzelpass01.jpg|thumb| Chapel an Etzelpass hag an ostaleri en he c'hichen.]]
An '''Etzelpass''' zo un ode en [[Alpoù Suis]], 950 m uhelder dezhi, e [[kanton Schwyz]], etre [[ Pfäffikon]] hag [[Einsiedeln]], war an hent pirc'hirinañ a gas eus abati Einsiedeln betek [[Santiago de Compostela]].<br>
Ur [[chapel]] zo, savet da [[Meinrad Einsiedeln|Sant Meinrad]], ur manac'h alaman a vije bet lazhet eno.
== Skeudennoù ==
<gallery>
Etzel Meinrad.jpg|Chapel Sant Meinrad en Etzelpass
Etzelstraesschen.jpg|Sell ouzh [[lenn Zürich]]
Egg.6490.JPG|Etzelpass hag an [[Teufelsbrücke]]
Etzelpass_Tanksperre.JPG|Bunker an arme en Etzelpass .
ETH-BIB-Etzel, Hurden, Rapperswil v. S. aus 1250 m-Inlandflüge-LBS MH01-008043.tif|Skeudenn tapet gant [[Walter Mittelholzer]] e 1934
</gallery>
[[Rummad:Odeoù Suis]]
etw65f1372ty34a6vcr65xzkru2p1gb
Alain Guionnet
0
152489
2008721
2006022
2022-08-18T09:34:44Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
'''Alain Guionnet''', ganet e 1954, zo ur stourmer gall enepyuzev a sav a-enep an [[Holokost]] hag an [[trodroc'hañ]].
En e yaouankiz e oa e penn ur strolladig eus an tu kleiz pellañ, anvet ''Oser lutter, oser vaincre'' ("krediñ stourm, krediñ trec'hiñ"), en [[Issy-les-Moulineaux]] . Sevel a reas ur gazetenn anvet ''La Guerre sociale''.
Goude ur gwallzarvoud grevus-tre c'hoarvezet pa oa studier<ref name="I554">Igounet, 2000, p. 554.</ref> e troas war-zu an tu dehoù pellañ. Levezonet e voe gant [[Roger Faurisson]].
Kondaonet eo bet Guionnet d'ar prizon meur a wezh (e 1991, 1993 ha 1994) abalamour m'en doa nac'het an Holokost<ref>{{cite book|last1=Hennebel|first1=Ludovic|last2=Hochmann|first2=Thomas|title=Genocide Denials and the Law|url=https://books.google.com/books?id=tWJpAgAAQBAJ&pg=PA254|year=2011|publisher=Oxford University Press|isbn=9780199876396|page=254}}</ref> Kondaonet e voe ivez evit bezañ droukkomzet diwar-benn [[Pierre Vidal-Naquet]].<ref>{{cite journal |journal=Légipresse |title=Diffamation envers la mémoire des morts |year=1997 |number= 142|url=http://www.legipresse.com/011-38491-Diffamation-envers-la-memoire-des-morts.html |language=fr}}</ref>, hervez al [[Lezenn Gayssot]].
==Levrlennadur==
* [[Valérie Igounet]], "« post-révisionnisme », une dénonciation exacerbée du « pouvoir juif" , in ''Histoire du négationnisme en France'', Pariz, 2000, {{ISBN|2-02-035492-6}}.
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{DEFAULTSORT:Guionnet, Alain}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1954]]
[[Rummad:Skrivagnerien Bro-C'hall]]
pah74td017a0ie3uaz5vus7n2lddx5o
Teufelsbrücke (Schöllenen)
0
152492
2008722
2005958
2022-08-18T09:35:26Z
Llydawr
145
+ rummad
wikitext
text/x-wiki
{{pennad zo|Teufelsbrücke}}
An '''Teufelsbrücke''' zo ur pont dreist ar stêr [[Reuss (stêr)|Reuss]] e [[Schöllenen]], e [[kanton Uri]].
[[Rummad:Pontoù Suis]]
7cxwviwz7ibsbgzvv0qs5stkg1e9dax
Robilante
0
152494
2008723
2005972
2022-08-18T09:38:21Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
'''Robilante''' (''Robilant'' en [[okitaneg]]) zo ur gumun eus [[Italia]], e [[proviñs Cuneo]], e rannvro [[Piemonte]].
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{Kumunioù Proviñs Cuneo}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[Rummad:Proviñs Cuneo]]
jtln57pmvz6rx70x3e8mvf6632c4jah
Rocca Cigliè
0
152496
2008724
2005974
2022-08-18T09:40:18Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
'''Rocca Cigliè''' (''Ròca Sijé'' e [[piemonteg]]) zo ur gumun eus [[Italia]], e [[proviñs Cuneo]], e rannvro [[Piemonte]].
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{Kumunioù Proviñs Cuneo}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[Rummad:Proviñs Cuneo]]
n2k0d0vcwoouutk76um7x8aqlmzirzd
Rocca de' Baldi
0
152497
2008725
2005975
2022-08-18T09:40:58Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
'''Rocca de' Baldi''' (''La Ròca dij Bàud'' e [[piemonteg]]) zo ur gumun eus [[Italia]], e [[proviñs Cuneo]], e rannvro [[Piemonte]].
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{Kumunioù Proviñs Cuneo}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[Rummad:Proviñs Cuneo]]
6z24r9fjsee5or8yynevftiijhcitzm
Cossano Belbo
0
152498
2008727
2005976
2022-08-18T09:41:43Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
'''Cossano Belbo''' (''Cossan an Belb'' e [[piemonteg]]) zo ur gumun eus [[Italia]], e [[proviñs Cuneo]], e rannvro [[Piemonte]].
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{Kumunioù Proviñs Cuneo}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[Rummad:Proviñs Cuneo]]
049qiw7b1h8fy71x8hxlccnhm91soqs
Pietraporzio
0
152499
2008729
2005977
2022-08-18T09:42:58Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
'''Pietraporzio''' (''Pèirapuerc'' en [[okitaneg]]) zo ur gumun eus [[Italia]], e [[proviñs Cuneo]], e rannvro [[Piemonte]].
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{Kumunioù Proviñs Cuneo}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[Rummad:Proviñs Cuneo]]
qv3c9g995efy1zl4a0de1o5mck5jzf4
Piobesi d'Alba
0
152500
2008732
2005978
2022-08-18T09:44:25Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
'''Piobesi d'Alba''' (''Piobs'' pe ''Pióbes'' e [[piemonteg]]) zo ur gumun eus [[Italia]], e [[proviñs Cuneo]], e rannvro [[Piemonte]].
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{Kumunioù Proviñs Cuneo}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[Rummad:Proviñs Cuneo]]
qt6ibg60sl22e38ww2sk5yz625l4wbv
Pocapaglia
0
152501
2008733
2005979
2022-08-18T09:45:06Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
'''Pocapaglia''' (''Pocapaja'' e [[piemonteg]]) zo ur gumun eus [[Italia]], e [[proviñs Cuneo]], e rannvro [[Piemonte]].
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{Kumunioù Proviñs Cuneo}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[Rummad:Proviñs Cuneo]]
0d6iks5248fk7zmffhyk3feg5hml6rc
Pontechianale
0
152503
2008736
2005981
2022-08-18T10:03:29Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
'''Pontechianale''' (''Pont e La Chanal'' en [[okitaneg]]) zo ur gumun eus [[Italia]], e [[proviñs Cuneo]], e rannvro [[Piemonte]].
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{Kumunioù Proviñs Cuneo}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[Rummad:Proviñs Cuneo]]
npe5oqcx2yzchfybmg8xqg466a27ti9
Pradleves
0
152504
2008737
2005982
2022-08-18T10:06:21Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
'''Pradleves''' (''Pradievi'' en [[okitaneg]]) zo ur gumun eus [[Italia]], e [[proviñs Cuneo]], e rannvro [[Piemonte]].
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{Kumunioù Proviñs Cuneo}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[Rummad:Proviñs Cuneo]]
rv0c9qupyzvzmvjtolgistlvpt742f4
Frassino
0
152505
2008738
2006021
2022-08-18T10:07:35Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
[[File:Map_of_comune_of_Frassino_(province_of_Cuneo,_region_Piedmont,_Italy).svg|thumb|left| '''Frassino''', e [[proviñs Cuneo]]. ]]
'''Frassino''' (''fraisse'' en [[okitaneg]]; a vefe ''[[onnenn]]'' e brezhoneg) zo ur gumun eus [[Italia]], e [[proviñs Cuneo]], e rannvro [[Piemonte]].
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{Kumunioù Proviñs Cuneo}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[Rummad:Proviñs Cuneo]]
q4w06zxz6moykltg7bpcvk1ai6bn66t
Proviñs Rieti
0
152511
2008740
2006041
2022-08-18T10:12:32Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
'''Proviñs Rieti''' zo unan eus pemp proviñs rannvro [[Lazio]] en [[Italia]]. [[Rieti]] eo ar pennlec'h anezhi. 73 kumun zo er broviñs ha 150 689 a dud zo enni o chom.
== Ar c'humunioù ==
[[File:Amatrice.JPG|thumb|[[Amatrice]], kumun orin ar [[Amatriciana|pasta all'amatriciana]]]]
[[File:Labro 26.JPG|thumb|upright|Kastell [[Labro]].]]
Ses anvioù an 73 kumun a zo e proviñs Rieti :
{{Div col|colwidth=25}}
* [[Accumoli]]
* [[Amatrice]]
* [[Antrodoco]]
* [[Ascrea]]
* [[Belmonte in Sabina]]
* [[Borbona]]
* [[Borgo Velino]]
* [[Borgorose]]
* [[Cantalice]]
* [[Cantalupo in Sabina]]
* [[Casaprota]]
* [[Casperia]]
* [[Castel Sant'Angelo (comune)|Castel Sant'Angelo]]
* [[Castel di Tora]]
* [[Castelnuovo di Farfa]]
* [[Cittaducale]]
* [[Cittareale]]
* [[Collalto Sabino]]
* [[Colle di Tora]]
* [[Collegiove]]
* [[Collevecchio]]
* [[Colli sul Velino]]
* [[Concerviano]]
* [[Configni]]
* [[Contigliano]]
* [[Cottanello]]
* [[Fara in Sabina]]
* [[Fiamignano]]
* [[Forano]]
* [[Frasso Sabino]]
* [[Greccio]]
* [[Labro]]
* [[Leonessa]]
* [[Longone Sabino]]
* [[Magliano Sabina]]
* [[Marcetelli]]
* [[Micigliano]]
* [[Mompeo]]
* [[Montasola]]
* [[Monte San Giovanni in Sabina]]
* [[Montebuono]]
* [[Monteleone Sabino]]
* [[Montenero Sabino]]
* [[Montopoli di Sabina]]
* [[Morro Reatino]]
* [[Nespolo (Italia)|Nespolo]]
* [[Orvinio]]
* [[Paganico Sabino]]
* [[Pescorocchiano]]
* [[Petrella Salto]]
* [[Poggio Bustone]]
* [[Poggio Catino]]
* [[Poggio Mirteto]]
* [[Poggio Moiano]]
* [[Poggio Nativo]]
* [[Poggio San Lorenzo]]
* [[Posta (Italia)|Posta]]
* [[Pozzaglia Sabina]]
* [[Rieti]]
* [[Rivodutri]]
* [[Rocca Sinibalda]]
* [[Roccantica]]
* [[Salisano]]
* [[Scandriglia]]
* [[Selci]]
* [[Stimigliano]]
* [[Tarano]]
* [[Toffia]]
* [[Torri in Sabina]]
* [[Torricella in Sabina]]
* [[Turania]]
* [[Vacone]]
* [[Varco Sabino]]
{{Div col end}}
[[Rummad:Proviñs Rieti]]
t30h10oryb4w9n2rrqmriywaseypemq
Proviñs Frosinone
0
152513
2008741
2006026
2022-08-18T10:14:04Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
'''Proviñs Frosinone''' zo unan eus pemp proviñs rannvro [[Lazio]] en Italia, ha kêr [[Frosinone]] eo ar gêr-benn anezhi.
[[Rummad:Proviñsoù Italia|Frosinone]]
[[Rummad:Proviñsoù Lazio|Frosinone]]
52kl6gnsj849ik2io971x69xul0ef5t
Neviglie
0
152516
2008742
2006031
2022-08-18T10:15:56Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
'''Neviglie''' (''Nevije'' e [[piemonteg]]) zo ur gumun eus [[Italia]], e [[proviñs Cuneo]], e rannvro [[Piemonte]].
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{Kumunioù Proviñs Cuneo}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[Rummad:Proviñs Cuneo]]
8zg5rcv7wmwj341v13dt8i63i2991ob
Costigliole Saluzzo
0
152517
2008743
2006034
2022-08-18T10:16:43Z
Llydawr
145
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
'''Costigliole Saluzzo''' (''Costiòle 'd Salusse'' e [[piemonteg]]) zo ur gumun eus [[Italia]], e [[proviñs Cuneo]], e rannvro [[Piemonte]].
==Notennoù==
{{Daveoù}}
{{Kumunioù Proviñs Cuneo}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[Rummad:Proviñs Cuneo]]
ks18cm3lfa1e8lagfq8pozpm0xb4whf
Seziz Lemojez
0
152521
2008447
2006068
2022-08-17T13:33:11Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
'''Seziz Lemojez''' a c'hoarvezas e miz Gwengolo [[1370]] e-pad ar [[brezel kant vloaz]].
Digoret e oa bet perzhier kêr d'an arme c'hall, ar pezh a zisplijas meurbet da Edward Woodstock, priñs Akitania, a oa o lakaat seziz war gêr.
Kemeret e voe kêr gant ar Saozon ha preizhet ganto.
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:1370]]
[[Rummad:Emgannoù ar XIVvet kantved]]
pthminvk96qcvnrtaupucjtj5ysegcr
2008448
2008447
2022-08-17T13:33:34Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
'''Seziz Lemojez''' a c'hoarvezas e miz Gwengolo [[1370]] e-pad ar [[brezel kant vloaz]].
Digoret e oa bet perzhier kêr d'an arme c'hall, ar pezh a zisplijas meurbet da [[Edward Woodstock]], priñs Akitania, a oa o lakaat seziz war gêr.
Kemeret e voe kêr gant ar Saozon ha preizhet ganto.
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:1370]]
[[Rummad:Emgannoù ar XIVvet kantved]]
oemhoxubot9ly3if5jw4v70kn14qrhq
2008449
2008448
2022-08-17T13:34:32Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
'''Seziz Lemojez''' a c'hoarvezas e miz Gwengolo [[1370]] e-pad ar [[brezel kant vloaz]].
Digoret e oa bet perzhier kêr d'an arme c'hall, ar pezh a zisplijas meurbet da [[Edward Woodstock]], priñs Akitania, a oa o lakaat seziz war gêr.
Kemeret e voe kêr gant ar Saozon ha preizhet ganto.
[[rummad:Brezel kant vloaz]].
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:1370]]
[[Rummad:Emgannoù ar XIVvet kantved]]
nkhs1qcgq5sphykhl6e00ysgs0497nf
2008483
2008449
2022-08-17T15:42:37Z
2A01:CB08:8913:1900:8C9B:80D6:EBEF:F16E
Woodstock = dug Akitania
wikitext
text/x-wiki
'''Seziz Lemojez''' a c'hoarvezas e miz Gwengolo [[1370]] e-kerzh ar [[Brezel Kant Vloaz]].
Digoret e oa bet perzhier kêr d'an arme c'hall, ar pezh a zisplijas meurbet da [[Edward Woodstock]] ([[1330]]-[[1376]]), [[Dugelezh Akitania|dug Akitania]], a oa o lakaat seziz war gêr.<br>
Kemeret e voe kêr gant ar Saozon ha preizhet ganto.
[[Rummad:Brezel kant vloaz]].
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:1370]]
[[Rummad:Emgannoù ar XIVvet kantved]]
0y6c85o5p0dt6z86x4luxc8pgnq9k3y
2008489
2008483
2022-08-17T16:26:15Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
'''Seziz Lemojez''' a c'hoarvezas e miz Gwengolo [[1370]] e-kerzh ar [[Brezel Kant Vloaz]].
Digoret e oa bet perzhier kêr d'an arme c'hall, ar pezh a zisplijas meurbet da [[Edward Woodstock]] ([[1330]]-[[1376]]), [[Dugelezh Akitania|dug Akitania]], a oa o lakaat seziz war gêr.<br>
Kemeret e voe kêr gant ar Saozon ha preizhet ganto.
[[Rummad:Brezel Kant Vloaz]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:1370]]
[[Rummad:Emgannoù ar XIVvet kantved]]
i2f15v19d0iqjwcbufnoo8n3v4hufkj
2008520
2008489
2022-08-17T17:00:50Z
Huñvreüs
54570
-html diezhomm
wikitext
text/x-wiki
'''Seziz Lemojez''' a c'hoarvezas e miz Gwengolo [[1370]] e-kerzh ar [[Brezel Kant Vloaz]].
Digoret e oa bet perzhier kêr d'an arme c'hall, ar pezh a zisplijas meurbet da [[Edward Woodstock]] ([[1330]]-[[1376]]), [[Dugelezh Akitania|dug Akitania]], a oa o lakaat seziz war gêr.
Kemeret e voe kêr gant ar Saozon ha preizhet ganto.
[[Rummad:Brezel Kant Vloaz]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:1370]]
[[Rummad:Emgannoù ar XIVvet kantved]]
ao56xk75hjkc43k0qlhxno8squlveoz
Patrom:Kumunioù Proviñs Venezia
10
152546
2008703
2006149
2022-08-18T07:09:03Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Kumunioù Proviñs Venezia
|title = [[Proviñs Venezia|Kumunioù Proviñs Venezia]]
|state = collapsed
|list1 =
[[Annone Veneto]] * [[Campagna Lupia]] * [[Campolongo Maggiore]] * [[Camponogara]] * [[Caorle]] * [[Cavallino-Treporti]] * [[Cavarzere]] * [[Ceggia]] * [[Chioggia]] * [[Cinto Caomaggiore]] * [[Cona]] * [[Concordia Sagittaria]] * [[Dolo (Italie)|Dolo]] * [[Eraclea]] * [[Fiesso d'Artico]] * [[Fossalta di Piave]] * [[Fossalta di Portogruaro]] * [[Fossò]] * [[Gruaro]] * [[Jesolo]] * [[Marcon]] * [[Martellago]] * [[Meolo]] * [[Mira (Italie)|Mira]] * [[Mirano]] * [[Musile di Piave]] * [[Noale]] * [[Noventa di Piave]] * [[Pianiga]] * [[Portogruaro]] * [[Pramaggiore]] * [[Quarto d'Altino]] * [[Salzano]] * [[San Donà di Piave]] * [[San Michele al Tagliamento]] * [[Santa Maria di Sala]] * [[San Stino di Livenza]] * [[Scorzè]] * [[Spinea]] * [[Stra]] * [[Teglio Veneto]] * [[Torre di Mosto]] * [[Venezia]] * [[Vigonovo]]
}}
<noinclude>
[[Rummad:Kumunioù Veneto]]
[[Rummad:Patromoù Italia]]
[[Rummad:Proviñs Venezia]]
</noinclude>
q3zizhet138q76plep3q9w9a9jb12rn
2008705
2008703
2022-08-18T07:12:18Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Kumunioù Proviñs Venezia
|title = [[Proviñs Venezia|Kumunioù Proviñs Venezia]]
|state = collapsed
|list1 =
[[Annone Veneto]] * [[Campagna Lupia]] * [[Campolongo Maggiore]] * [[Camponogara]] * [[Caorle]] * [[Cavallino-Treporti]] * [[Cavarzere]] * [[Ceggia]] * [[Chioggia]] * [[Cinto Caomaggiore]] * [[Cona]] * [[Concordia Sagittaria]] * [[Dolo (Italie)|Dolo]] * [[Eraclea]] * [[Fiesso d'Artico]] * [[Fossalta di Piave]] * [[Fossalta di Portogruaro]] * [[Fossò]] * [[Gruaro]] * [[Jesolo]] * [[Marcon]] * [[Martellago]] * [[Meolo]] * [[Mira (Italie)|Mira]] * [[Mirano]] * [[Musile di Piave]] * [[Noale]] * [[Noventa di Piave]] * [[Pianiga]] * [[Portogruaro]] * [[Pramaggiore]] * [[Quarto d'Altino]] * [[Salzano]] * [[San Donà di Piave]] * [[San Michele al Tagliamento]] * [[Santa Maria di Sala]] * [[San Stino di Livenza]] * [[Scorzè]] * [[Spinea]] * [[Stra]] * [[Teglio Veneto]] * [[Torre di Mosto]] * [[Venezia]] * [[Vigonovo]]
}}
<noinclude>
[[Rummad:Kumunioù Veneto]]
[[Rummad:Kumunioù Proviñs Venezia]]
[[Rummad:Patromoù Italia]]
[[Rummad:Proviñs Venezia]]
</noinclude>
h89ni7nbxfmcoz5zb4r58w9ocpd50ud
2008711
2008705
2022-08-18T08:30:34Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Kumunioù Proviñs Venezia
|title = [[Proviñs Venezia|Kumunioù Proviñs Venezia]]
|state = collapsed
|list1 =
[[Annone Veneto]] * [[Campagna Lupia]] * [[Campolongo Maggiore]] * [[Camponogara]] * [[Caorle]] * [[Cavallino-Treporti]] * [[Cavarzere]] * [[Ceggia]] * [[Chioggia]] * [[Cinto Caomaggiore]] * [[Cona]] * [[Concordia Sagittaria]] * [[Dolo (Italie)|Dolo]] * [[Eraclea]] * [[Fiesso d'Artico]] * [[Fossalta di Piave]] * [[Fossalta di Portogruaro]] * [[Fossò]] * [[Gruaro]] * [[Jesolo]] * [[Marcon]] * [[Martellago]] * [[Meolo]] * [[Mira (Italie)|Mira]] * [[Mirano]] * [[Musile di Piave]] * [[Noale]] * [[Noventa di Piave]] * [[Pianiga]] * [[Portogruaro]] * [[Pramaggiore]] * [[Quarto d'Altino]] * [[Salzano]] * [[San Donà di Piave]] * [[San Michele al Tagliamento]] * [[Santa Maria di Sala]] * [[San Stino di Livenza]] * [[Scorzè]] * [[Spinea]] * [[Stra]] * [[Teglio Veneto]] * [[Torre di Mosto]] * [[Venezia]] * [[Vigonovo]]
}}
<noinclude>
[[Rummad:Kumunioù Veneto]]
[[Rummad:Kumunioù Proviñs Venezia]]
[[Rummad:Patromoù Italia]]
[[Rummad:Proviñs Venezia]]
</noinclude>
[[Rummad:Patromoù kumunioù Italia]]
077ihwdhy2p0zcdia57aj8xfpzb7k2v
Patrom:Kumunioù Proviñs Asti
10
152856
2008707
2007806
2022-08-18T07:20:46Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Kumunioù Proviñs Asti
|title = {{ITA}} Kumunioù [[proviñs Asti]]
|image = [[File:Provincia di Asti-Stemma.svg|50px]]
|state=collapsed
|list1 = [[Agliano Terme]]{{,}}[[Albugnano]]{{,}}[[Antignano]]{{,}}[[Aramengo]]{{,}}[[Asti]]{{,}}[[Azzano d'Asti]]{{,}}[[Baldichieri d'Asti]]{{,}}[[Belveglio]]{{,}}[[Berzano di San Pietro]]{{,}}[[Bruno (Italia)|Bruno]]{{,}}[[Bubbio]]{{,}}[[Buttigliera d'Asti]]{{,}}[[Calamandrana]]{{,}}[[Calliano (Piemonte)|Calliano]]{{,}}[[Calosso]]{{,}}[[Camerano Casasco]]{{,}}[[Canelli]]{{,}}[[Cantarana]]{{,}}[[Capriglio]]{{,}}[[Casorzo Monferrato]]{{,}}[[Cassinasco]]{{,}}[[Castagnole Monferrato]]{{,}}[[Castagnole delle Lanze]]{{,}}[[Castel Boglione]]{{,}}[[Castel Rocchero]]{{,}}[[Castell'Alfero]]{{,}}[[Castellero]]{{,}}[[Castelletto Molina]]{{,}}[[Castello di Annone]]{{,}}[[Castelnuovo Belbo]]{{,}}[[Castelnuovo Calcea]]{{,}}[[Castelnuovo Don Bosco]]{{,}}[[Cellarengo]]{{,}}[[Celle Enomondo]]{{,}}[[Cerreto d'Asti]]{{,}}[[Cerro Tanaro]]{{,}}[[Cessole]]{{,}}[[Chiusano d'Asti]]{{,}}[[Cinaglio]]{{,}}[[Cisterna d'Asti]]{{,}}[[Coazzolo]]{{,}}[[Cocconato]]{{,}}[[Corsione]]{{,}}[[Cortandone]]{{,}}[[Cortanze]]{{,}}[[Cortazzone]]{{,}}[[Cortiglione]]{{,}}[[Cossombrato]]{{,}}[[Costigliole d'Asti]]{{,}}[[Cunico]]{{,}}[[Dusino San Michele]]{{,}}[[Ferrere]]{{,}}[[Fontanile]]{{,}}[[Frinco]]{{,}}[[Grana (Italia)|Grana]]{{,}}[[Grazzano Badoglio]]{{,}}[[Incisa Scapaccino]]{{,}}[[Isola d'Asti]]{{,}}[[Loazzolo]]{{,}}[[Maranzana]]{{,}}[[Maretto]]{{,}}[[Moasca]]{{,}}[[Mombaldone]]{{,}}[[Mombaruzzo]]{{,}}[[Mombercelli]]{{,}}[[Monale]]{{,}}[[Monastero Bormida]]{{,}}[[Moncalvo]]{{,}}[[Moncucco Torinese]]{{,}}[[Mongardino]]{{,}}[[Montabone]]{{,}}[[Montafia]]{{,}}[[Montaldo Scarampi]]{{,}}[[Montechiaro d'Asti]]{{,}}[[Montegrosso d'Asti]]{{,}}[[Montemagno]]{{,}}[[Montiglio Monferrato]]{{,}}[[Moransengo]]{{,}}[[Nizza Monferrato]]{{,}}[[Olmo Gentile]]{{,}}[[Passerano Marmorito]]{{,}}[[Penango]]{{,}}[[Piea]]{{,}}[[Pino d'Asti]]{{,}}[[Piovà Massaia]]{{,}}[[Portacomaro]]{{,}}[[Quaranti]]{{,}}[[Refrancore]]{{,}}[[Revigliasco d'Asti]]{{,}}[[Roatto]]{{,}}[[Robella]]{{,}}[[Rocca d'Arazzo]]{{,}}[[Roccaverano]]{{,}}[[Rocchetta Palafea]]{{,}}[[Rocchetta Tanaro]]{{,}}[[San Damiano d'Asti]]{{,}}[[San Giorgio Scarampi]]{{,}}[[San Martino Alfieri]]{{,}}[[San Marzano Oliveto]]{{,}}[[San Paolo Solbrito]]{{,}}[[Scurzolengo]]{{,}}[[Serole]]{{,}}[[Sessame]]{{,}}[[Settime]]{{,}}[[Soglio (Italia)|Soglio]]{{,}}[[Tigliole]]{{,}}[[Tonco]]{{,}}[[Tonengo]]{{,}}[[Vaglio Serra]]{{,}}[[Valfenera]]{{,}}[[Vesime]]{{,}}[[Viale (Italia)|Viale]]{{,}}[[Viarigi]]{{,}}[[Vigliano d'Asti]]{{,}}[[Villa San Secondo]]{{,}}[[Villafranca d'Asti]]{{,}}[[Villanova d'Asti]]{{,}}[[Vinchio]]
|below = '''Kumunioù [[Piemonte]]'''
}}<noinclude>
[[rummad:Proviñs Asti]]
[[rummad:Patromoù kumunioù Italia|Asti]]
</noinclude>
axumkqozleyvds0k816vnp7z2ifgotj
2008708
2008707
2022-08-18T07:21:06Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = [[Kumunioù Proviñs Asti]]
|title = {{ITA}} Kumunioù [[proviñs Asti]]
|image = [[File:Provincia di Asti-Stemma.svg|50px]]
|state=collapsed
|list1 = [[Agliano Terme]]{{,}}[[Albugnano]]{{,}}[[Antignano]]{{,}}[[Aramengo]]{{,}}[[Asti]]{{,}}[[Azzano d'Asti]]{{,}}[[Baldichieri d'Asti]]{{,}}[[Belveglio]]{{,}}[[Berzano di San Pietro]]{{,}}[[Bruno (Italia)|Bruno]]{{,}}[[Bubbio]]{{,}}[[Buttigliera d'Asti]]{{,}}[[Calamandrana]]{{,}}[[Calliano (Piemonte)|Calliano]]{{,}}[[Calosso]]{{,}}[[Camerano Casasco]]{{,}}[[Canelli]]{{,}}[[Cantarana]]{{,}}[[Capriglio]]{{,}}[[Casorzo Monferrato]]{{,}}[[Cassinasco]]{{,}}[[Castagnole Monferrato]]{{,}}[[Castagnole delle Lanze]]{{,}}[[Castel Boglione]]{{,}}[[Castel Rocchero]]{{,}}[[Castell'Alfero]]{{,}}[[Castellero]]{{,}}[[Castelletto Molina]]{{,}}[[Castello di Annone]]{{,}}[[Castelnuovo Belbo]]{{,}}[[Castelnuovo Calcea]]{{,}}[[Castelnuovo Don Bosco]]{{,}}[[Cellarengo]]{{,}}[[Celle Enomondo]]{{,}}[[Cerreto d'Asti]]{{,}}[[Cerro Tanaro]]{{,}}[[Cessole]]{{,}}[[Chiusano d'Asti]]{{,}}[[Cinaglio]]{{,}}[[Cisterna d'Asti]]{{,}}[[Coazzolo]]{{,}}[[Cocconato]]{{,}}[[Corsione]]{{,}}[[Cortandone]]{{,}}[[Cortanze]]{{,}}[[Cortazzone]]{{,}}[[Cortiglione]]{{,}}[[Cossombrato]]{{,}}[[Costigliole d'Asti]]{{,}}[[Cunico]]{{,}}[[Dusino San Michele]]{{,}}[[Ferrere]]{{,}}[[Fontanile]]{{,}}[[Frinco]]{{,}}[[Grana (Italia)|Grana]]{{,}}[[Grazzano Badoglio]]{{,}}[[Incisa Scapaccino]]{{,}}[[Isola d'Asti]]{{,}}[[Loazzolo]]{{,}}[[Maranzana]]{{,}}[[Maretto]]{{,}}[[Moasca]]{{,}}[[Mombaldone]]{{,}}[[Mombaruzzo]]{{,}}[[Mombercelli]]{{,}}[[Monale]]{{,}}[[Monastero Bormida]]{{,}}[[Moncalvo]]{{,}}[[Moncucco Torinese]]{{,}}[[Mongardino]]{{,}}[[Montabone]]{{,}}[[Montafia]]{{,}}[[Montaldo Scarampi]]{{,}}[[Montechiaro d'Asti]]{{,}}[[Montegrosso d'Asti]]{{,}}[[Montemagno]]{{,}}[[Montiglio Monferrato]]{{,}}[[Moransengo]]{{,}}[[Nizza Monferrato]]{{,}}[[Olmo Gentile]]{{,}}[[Passerano Marmorito]]{{,}}[[Penango]]{{,}}[[Piea]]{{,}}[[Pino d'Asti]]{{,}}[[Piovà Massaia]]{{,}}[[Portacomaro]]{{,}}[[Quaranti]]{{,}}[[Refrancore]]{{,}}[[Revigliasco d'Asti]]{{,}}[[Roatto]]{{,}}[[Robella]]{{,}}[[Rocca d'Arazzo]]{{,}}[[Roccaverano]]{{,}}[[Rocchetta Palafea]]{{,}}[[Rocchetta Tanaro]]{{,}}[[San Damiano d'Asti]]{{,}}[[San Giorgio Scarampi]]{{,}}[[San Martino Alfieri]]{{,}}[[San Marzano Oliveto]]{{,}}[[San Paolo Solbrito]]{{,}}[[Scurzolengo]]{{,}}[[Serole]]{{,}}[[Sessame]]{{,}}[[Settime]]{{,}}[[Soglio (Italia)|Soglio]]{{,}}[[Tigliole]]{{,}}[[Tonco]]{{,}}[[Tonengo]]{{,}}[[Vaglio Serra]]{{,}}[[Valfenera]]{{,}}[[Vesime]]{{,}}[[Viale (Italia)|Viale]]{{,}}[[Viarigi]]{{,}}[[Vigliano d'Asti]]{{,}}[[Villa San Secondo]]{{,}}[[Villafranca d'Asti]]{{,}}[[Villanova d'Asti]]{{,}}[[Vinchio]]
|below = '''Kumunioù [[Piemonte]]'''
}}<noinclude>
[[rummad:Proviñs Asti]]
[[rummad:Patromoù kumunioù Italia|Asti]]
</noinclude>
i8max15ajzqpi8f9al2hj28bhbc1dba
2008709
2008708
2022-08-18T07:22:45Z
Bianchi-Bihanig
68941
digompren
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Kumunioù Proviñs Asti
|title = {{ITA}} Kumunioù [[proviñs Asti]]
|image = [[File:Provincia di Asti-Stemma.svg|50px]]
|state=collapsed
|list1 = [[Agliano Terme]]{{,}}[[Albugnano]]{{,}}[[Antignano]]{{,}}[[Aramengo]]{{,}}[[Asti]]{{,}}[[Azzano d'Asti]]{{,}}[[Baldichieri d'Asti]]{{,}}[[Belveglio]]{{,}}[[Berzano di San Pietro]]{{,}}[[Bruno (Italia)|Bruno]]{{,}}[[Bubbio]]{{,}}[[Buttigliera d'Asti]]{{,}}[[Calamandrana]]{{,}}[[Calliano (Piemonte)|Calliano]]{{,}}[[Calosso]]{{,}}[[Camerano Casasco]]{{,}}[[Canelli]]{{,}}[[Cantarana]]{{,}}[[Capriglio]]{{,}}[[Casorzo Monferrato]]{{,}}[[Cassinasco]]{{,}}[[Castagnole Monferrato]]{{,}}[[Castagnole delle Lanze]]{{,}}[[Castel Boglione]]{{,}}[[Castel Rocchero]]{{,}}[[Castell'Alfero]]{{,}}[[Castellero]]{{,}}[[Castelletto Molina]]{{,}}[[Castello di Annone]]{{,}}[[Castelnuovo Belbo]]{{,}}[[Castelnuovo Calcea]]{{,}}[[Castelnuovo Don Bosco]]{{,}}[[Cellarengo]]{{,}}[[Celle Enomondo]]{{,}}[[Cerreto d'Asti]]{{,}}[[Cerro Tanaro]]{{,}}[[Cessole]]{{,}}[[Chiusano d'Asti]]{{,}}[[Cinaglio]]{{,}}[[Cisterna d'Asti]]{{,}}[[Coazzolo]]{{,}}[[Cocconato]]{{,}}[[Corsione]]{{,}}[[Cortandone]]{{,}}[[Cortanze]]{{,}}[[Cortazzone]]{{,}}[[Cortiglione]]{{,}}[[Cossombrato]]{{,}}[[Costigliole d'Asti]]{{,}}[[Cunico]]{{,}}[[Dusino San Michele]]{{,}}[[Ferrere]]{{,}}[[Fontanile]]{{,}}[[Frinco]]{{,}}[[Grana (Italia)|Grana]]{{,}}[[Grazzano Badoglio]]{{,}}[[Incisa Scapaccino]]{{,}}[[Isola d'Asti]]{{,}}[[Loazzolo]]{{,}}[[Maranzana]]{{,}}[[Maretto]]{{,}}[[Moasca]]{{,}}[[Mombaldone]]{{,}}[[Mombaruzzo]]{{,}}[[Mombercelli]]{{,}}[[Monale]]{{,}}[[Monastero Bormida]]{{,}}[[Moncalvo]]{{,}}[[Moncucco Torinese]]{{,}}[[Mongardino]]{{,}}[[Montabone]]{{,}}[[Montafia]]{{,}}[[Montaldo Scarampi]]{{,}}[[Montechiaro d'Asti]]{{,}}[[Montegrosso d'Asti]]{{,}}[[Montemagno]]{{,}}[[Montiglio Monferrato]]{{,}}[[Moransengo]]{{,}}[[Nizza Monferrato]]{{,}}[[Olmo Gentile]]{{,}}[[Passerano Marmorito]]{{,}}[[Penango]]{{,}}[[Piea]]{{,}}[[Pino d'Asti]]{{,}}[[Piovà Massaia]]{{,}}[[Portacomaro]]{{,}}[[Quaranti]]{{,}}[[Refrancore]]{{,}}[[Revigliasco d'Asti]]{{,}}[[Roatto]]{{,}}[[Robella]]{{,}}[[Rocca d'Arazzo]]{{,}}[[Roccaverano]]{{,}}[[Rocchetta Palafea]]{{,}}[[Rocchetta Tanaro]]{{,}}[[San Damiano d'Asti]]{{,}}[[San Giorgio Scarampi]]{{,}}[[San Martino Alfieri]]{{,}}[[San Marzano Oliveto]]{{,}}[[San Paolo Solbrito]]{{,}}[[Scurzolengo]]{{,}}[[Serole]]{{,}}[[Sessame]]{{,}}[[Settime]]{{,}}[[Soglio (Italia)|Soglio]]{{,}}[[Tigliole]]{{,}}[[Tonco]]{{,}}[[Tonengo]]{{,}}[[Vaglio Serra]]{{,}}[[Valfenera]]{{,}}[[Vesime]]{{,}}[[Viale (Italia)|Viale]]{{,}}[[Viarigi]]{{,}}[[Vigliano d'Asti]]{{,}}[[Villa San Secondo]]{{,}}[[Villafranca d'Asti]]{{,}}[[Villanova d'Asti]]{{,}}[[Vinchio]]
|below = '''Kumunioù [[Piemonte]]'''
}}<noinclude>
[[rummad:Proviñs Asti]]
[[rummad:Patromoù kumunioù Italia|Asti]]
</noinclude>
axumkqozleyvds0k816vnp7z2ifgotj
2008712
2008709
2022-08-18T08:32:54Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox
|name = Kumunioù Proviñs Asti
|title = {{ITA}} Kumunioù [[proviñs Asti]]
|image = [[File:Provincia di Asti-Stemma.svg|50px]]
|state=collapsed
|list1 = [[Agliano Terme]]{{,}}[[Albugnano]]{{,}}[[Antignano]]{{,}}[[Aramengo]]{{,}}[[Asti]]{{,}}[[Azzano d'Asti]]{{,}}[[Baldichieri d'Asti]]{{,}}[[Belveglio]]{{,}}[[Berzano di San Pietro]]{{,}}[[Bruno (Italia)|Bruno]]{{,}}[[Bubbio]]{{,}}[[Buttigliera d'Asti]]{{,}}[[Calamandrana]]{{,}}[[Calliano (Piemonte)|Calliano]]{{,}}[[Calosso]]{{,}}[[Camerano Casasco]]{{,}}[[Canelli]]{{,}}[[Cantarana]]{{,}}[[Capriglio]]{{,}}[[Casorzo Monferrato]]{{,}}[[Cassinasco]]{{,}}[[Castagnole Monferrato]]{{,}}[[Castagnole delle Lanze]]{{,}}[[Castel Boglione]]{{,}}[[Castel Rocchero]]{{,}}[[Castell'Alfero]]{{,}}[[Castellero]]{{,}}[[Castelletto Molina]]{{,}}[[Castello di Annone]]{{,}}[[Castelnuovo Belbo]]{{,}}[[Castelnuovo Calcea]]{{,}}[[Castelnuovo Don Bosco]]{{,}}[[Cellarengo]]{{,}}[[Celle Enomondo]]{{,}}[[Cerreto d'Asti]]{{,}}[[Cerro Tanaro]]{{,}}[[Cessole]]{{,}}[[Chiusano d'Asti]]{{,}}[[Cinaglio]]{{,}}[[Cisterna d'Asti]]{{,}}[[Coazzolo]]{{,}}[[Cocconato]]{{,}}[[Corsione]]{{,}}[[Cortandone]]{{,}}[[Cortanze]]{{,}}[[Cortazzone]]{{,}}[[Cortiglione]]{{,}}[[Cossombrato]]{{,}}[[Costigliole d'Asti]]{{,}}[[Cunico]]{{,}}[[Dusino San Michele]]{{,}}[[Ferrere]]{{,}}[[Fontanile]]{{,}}[[Frinco]]{{,}}[[Grana (Italia)|Grana]]{{,}}[[Grazzano Badoglio]]{{,}}[[Incisa Scapaccino]]{{,}}[[Isola d'Asti]]{{,}}[[Loazzolo]]{{,}}[[Maranzana]]{{,}}[[Maretto]]{{,}}[[Moasca]]{{,}}[[Mombaldone]]{{,}}[[Mombaruzzo]]{{,}}[[Mombercelli]]{{,}}[[Monale]]{{,}}[[Monastero Bormida]]{{,}}[[Moncalvo]]{{,}}[[Moncucco Torinese]]{{,}}[[Mongardino]]{{,}}[[Montabone]]{{,}}[[Montafia]]{{,}}[[Montaldo Scarampi]]{{,}}[[Montechiaro d'Asti]]{{,}}[[Montegrosso d'Asti]]{{,}}[[Montemagno]]{{,}}[[Montiglio Monferrato]]{{,}}[[Moransengo]]{{,}}[[Nizza Monferrato]]{{,}}[[Olmo Gentile]]{{,}}[[Passerano Marmorito]]{{,}}[[Penango]]{{,}}[[Piea]]{{,}}[[Pino d'Asti]]{{,}}[[Piovà Massaia]]{{,}}[[Portacomaro]]{{,}}[[Quaranti]]{{,}}[[Refrancore]]{{,}}[[Revigliasco d'Asti]]{{,}}[[Roatto]]{{,}}[[Robella]]{{,}}[[Rocca d'Arazzo]]{{,}}[[Roccaverano]]{{,}}[[Rocchetta Palafea]]{{,}}[[Rocchetta Tanaro]]{{,}}[[San Damiano d'Asti]]{{,}}[[San Giorgio Scarampi]]{{,}}[[San Martino Alfieri]]{{,}}[[San Marzano Oliveto]]{{,}}[[San Paolo Solbrito]]{{,}}[[Scurzolengo]]{{,}}[[Serole]]{{,}}[[Sessame]]{{,}}[[Settime]]{{,}}[[Soglio (Italia)|Soglio]]{{,}}[[Tigliole]]{{,}}[[Tonco]]{{,}}[[Tonengo]]{{,}}[[Vaglio Serra]]{{,}}[[Valfenera]]{{,}}[[Vesime]]{{,}}[[Viale (Italia)|Viale]]{{,}}[[Viarigi]]{{,}}[[Vigliano d'Asti]]{{,}}[[Villa San Secondo]]{{,}}[[Villafranca d'Asti]]{{,}}[[Villanova d'Asti]]{{,}}[[Vinchio]]
}}
<noinclude>
below = '''Kumunioù [[Piemonte]]'''
[[rummad:Proviñs Asti]]
[[rummad:Patromoù kumunioù Italia|Asti]]
</noinclude>
h5j99cdoxkgitxvqftywzsm5y2pbwa2
Wikipedia:Kumuniezh/An davarn/sizhunvezh 33, bloaz 2022
4
152887
2008383
2008379
2022-08-17T12:29:04Z
Bianchi-Bihanig
68941
/* C'hwec'hvet brezel Italia */
wikitext
text/x-wiki
= 15/08/2022 — 21/08/2022 =
:[http://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_<!--CHENCH 2-->33,_bloaz_2022&action=edit Skrivañ un dra bennak<!--CHENCH 3--> en deirvet sizhun ha tregont eus 2022] | [[Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn|An davarn]] | [[Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_<!--CHENCH 4-->32, bloaz_2022|sizhun a-raok]] — [[Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_<!--CHENCH 5-->34, bloaz_2022|sizhun war-lerc'h]]
==Distro Edgar-Yoael-... hag all==
*https://br.wikipedia.org/wiki/Kaozeal:Georg_von_Frundsberg [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 15 Eost 2022 da 16:05 (UTC)
*:Digomprenus eo anv ar rannbennad-mañ, met un dra zo diarvar : biskoazh n'eo aet kuit Bianchi-Bihan hag e frioù faos niverus.
*:Bremañ, petra eo soñj ar verourion a-zivout ar gaozeadenn a zo meneget ? [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8913:1900:B451:51AD:B38B:F41|2A01:CB08:8913:1900:B451:51AD:B38B:F41]] 15 Eost 2022 da 17:04 (UTC)
== Anv tour-tan ar Maen ==
Savet am eus ar goulenn e pajenn [[Kaozeal:Tour-tan ar Maen]], met marteze e vo muioc’h tud evit respont amañ. Ha daveoù zo evit lavarout eo '''ar Maen''' e anv brezhonek, ha n’eo ket Ar-Men? Evel-just e seblant reizh ober gant ''ar Maen'' e brezhoneg, met iskis e c’hell bezañ an anvioù lec’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 15 Eost 2022 da 16:27 (UTC)
: Meneget eo [https://docplayer.fr/69252061-Yezh-ar-mor-brezhoneg-le-breton.html amañ] a-benn ar fin. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 15 Eost 2022 da 16:42 (UTC)
== <span lang="fr" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Report du vote de l'élection 2022 du conseil d'administration de la Wikimedia Foundation</span> ==
<div lang="fr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Delay of Board of Trustees election| Ce message est également traduit dans d'autres langues sur Meta-wiki.]]''
:''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Delay of Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Delay of Board of Trustees election}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>''
Bonjour,
Je vous informe aujourd'hui d'un changement dans le calendrier du vote pour l'élection du conseil d'administration.
Comme beaucoup d'entre vous le savent déjà, nous proposons cette année une [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|boussole électorale]] pour aider les électeurs et électrices à identifier le positionnement des personnes qui se sont portées candidates sur certains sujets clés. Plusieurs d'entre elles ont demandé une extension de la limite du nombre de caractères pour leurs réponses développant leurs positions, et le comité des élections a estimé que leur raisonnement était conforme aux objectifs d'un processus électoral juste et équitable.
Pour garantir que les déclarations/affirmations les plus longues puissent être traduites à temps pour l'élection, le comité des élections et le groupe de travail pour la sélection des membres du conseil d'administration ont décidé de reporter d'une semaine l'ouverture du vote de l'élection du conseil d'administration - une période proposée comme idéale par l'équipe qui soutient l'élection.
Bien que l'on ne s'attende pas à ce que tout le monde veuille utiliser la boussole électorale pour éclairer sa décision de vote, le comité des élections a estimé qu'il était plus approprié d'ouvrir la période de vote avec des traductions essentielles que les membres de la communauté, quelle que soit leur langue, pourront utiliser s'ils souhaitent prendre cette décision importante.
Le vote sera ouvert le 23 août à 00:00 UTC et se terminera le 6 septembre à 23:59 UTC.
Bien à vous,
Matanya, de la part du comité des élections,
<section end="announcement-content" />
</div>
[[User:MPossoupe (WMF)|MPossoupe (WMF)]] 16 Eost 2022 da 12:54 (UTC)
<!-- Message sent by User:MPossoupe (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/fr&oldid=23008845 -->
== HTML, CSS ha wikitestenn diezhomm er pajennoù ==
Mar plijfe gant ar re (pe an hini) a laka HTML, CSS, ha wikitestenn diezhomm e pep lec’h, paouez hen ober, e vije gwelloc’h din. Patromoù zo, restroù CSS zo, evit kaout stiloù hollek. Peurliesañ eo diezhomm cheñch an doare da ziskwel an endalc’had. Ral-kenañ eo rankout ober dre zorn gant livioù, mentoù, <nowiki><br></nowiki>, <nowiki><hr></nowiki>, ha me oar petra c’hoazh. Trugarez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 07:02 (UTC)
==[[C'hwec'hvet brezel Italia]]==
Marteze e c'hallfed kaozeal eus ar boks fardet dimp gant Edgar-Yoael, hag eus ar ''bellerien'' . [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 07:21 (UTC)
:Pegen brav! Degas a ra d’am soñj traoù eus ar memes doare ijinet gant implijerien all. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 07:52 (UTC)
::Kaozeomp eus an holl anezho. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 07:54 (UTC)
::Amañ ([[Emgann_Sugar_Point]]), ''emgannerien'', e-lec'h ''bellerien''. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 11:45 (UTC)
:::🤔 E geriadurioù zo e kaver ar ger ''beller'' ([http://www.arkaevraz.net/dicobzh/index.php?ifr=&b_lang=1&b_kw=beller Favereau], [http://devri.bzh/recherche/?q=beller Devri]). N’ouzon ket petra a zisplij dit gant ar ger-mañ, ma c’hellez displegañ… [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 11:55 (UTC)
:::N'em bez ket amzer da glask e pep tu. P'emaon o labourat war an dachenn abaoe meur a vloaz, ha pa gavan mat gerioù zo bet implijet dija, e lavaran. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 12:29 (UTC)
i0270jv247hcpv3plr0nvs2c1ro89ee
2008384
2008383
2022-08-17T12:30:42Z
Bianchi-Bihanig
68941
/* C'hwec'hvet brezel Italia */
wikitext
text/x-wiki
= 15/08/2022 — 21/08/2022 =
:[http://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_<!--CHENCH 2-->33,_bloaz_2022&action=edit Skrivañ un dra bennak<!--CHENCH 3--> en deirvet sizhun ha tregont eus 2022] | [[Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn|An davarn]] | [[Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_<!--CHENCH 4-->32, bloaz_2022|sizhun a-raok]] — [[Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_<!--CHENCH 5-->34, bloaz_2022|sizhun war-lerc'h]]
==Distro Edgar-Yoael-... hag all==
*https://br.wikipedia.org/wiki/Kaozeal:Georg_von_Frundsberg [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 15 Eost 2022 da 16:05 (UTC)
*:Digomprenus eo anv ar rannbennad-mañ, met un dra zo diarvar : biskoazh n'eo aet kuit Bianchi-Bihan hag e frioù faos niverus.
*:Bremañ, petra eo soñj ar verourion a-zivout ar gaozeadenn a zo meneget ? [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8913:1900:B451:51AD:B38B:F41|2A01:CB08:8913:1900:B451:51AD:B38B:F41]] 15 Eost 2022 da 17:04 (UTC)
== Anv tour-tan ar Maen ==
Savet am eus ar goulenn e pajenn [[Kaozeal:Tour-tan ar Maen]], met marteze e vo muioc’h tud evit respont amañ. Ha daveoù zo evit lavarout eo '''ar Maen''' e anv brezhonek, ha n’eo ket Ar-Men? Evel-just e seblant reizh ober gant ''ar Maen'' e brezhoneg, met iskis e c’hell bezañ an anvioù lec’h. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 15 Eost 2022 da 16:27 (UTC)
: Meneget eo [https://docplayer.fr/69252061-Yezh-ar-mor-brezhoneg-le-breton.html amañ] a-benn ar fin. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 15 Eost 2022 da 16:42 (UTC)
== <span lang="fr" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Report du vote de l'élection 2022 du conseil d'administration de la Wikimedia Foundation</span> ==
<div lang="fr" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Delay of Board of Trustees election| Ce message est également traduit dans d'autres langues sur Meta-wiki.]]''
:''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Delay of Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Delay of Board of Trustees election}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>''
Bonjour,
Je vous informe aujourd'hui d'un changement dans le calendrier du vote pour l'élection du conseil d'administration.
Comme beaucoup d'entre vous le savent déjà, nous proposons cette année une [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|boussole électorale]] pour aider les électeurs et électrices à identifier le positionnement des personnes qui se sont portées candidates sur certains sujets clés. Plusieurs d'entre elles ont demandé une extension de la limite du nombre de caractères pour leurs réponses développant leurs positions, et le comité des élections a estimé que leur raisonnement était conforme aux objectifs d'un processus électoral juste et équitable.
Pour garantir que les déclarations/affirmations les plus longues puissent être traduites à temps pour l'élection, le comité des élections et le groupe de travail pour la sélection des membres du conseil d'administration ont décidé de reporter d'une semaine l'ouverture du vote de l'élection du conseil d'administration - une période proposée comme idéale par l'équipe qui soutient l'élection.
Bien que l'on ne s'attende pas à ce que tout le monde veuille utiliser la boussole électorale pour éclairer sa décision de vote, le comité des élections a estimé qu'il était plus approprié d'ouvrir la période de vote avec des traductions essentielles que les membres de la communauté, quelle que soit leur langue, pourront utiliser s'ils souhaitent prendre cette décision importante.
Le vote sera ouvert le 23 août à 00:00 UTC et se terminera le 6 septembre à 23:59 UTC.
Bien à vous,
Matanya, de la part du comité des élections,
<section end="announcement-content" />
</div>
[[User:MPossoupe (WMF)|MPossoupe (WMF)]] 16 Eost 2022 da 12:54 (UTC)
<!-- Message sent by User:MPossoupe (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/fr&oldid=23008845 -->
== HTML, CSS ha wikitestenn diezhomm er pajennoù ==
Mar plijfe gant ar re (pe an hini) a laka HTML, CSS, ha wikitestenn diezhomm e pep lec’h, paouez hen ober, e vije gwelloc’h din. Patromoù zo, restroù CSS zo, evit kaout stiloù hollek. Peurliesañ eo diezhomm cheñch an doare da ziskwel an endalc’had. Ral-kenañ eo rankout ober dre zorn gant livioù, mentoù, <nowiki><br></nowiki>, <nowiki><hr></nowiki>, ha me oar petra c’hoazh. Trugarez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 07:02 (UTC)
==[[C'hwec'hvet brezel Italia]]==
Marteze e c'hallfed kaozeal eus ar boks fardet dimp gant Edgar-Yoael, hag eus ar ''bellerien'' . [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 07:21 (UTC)
:Pegen brav! Degas a ra d’am soñj traoù eus ar memes doare ijinet gant implijerien all. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 07:52 (UTC)
::Kaozeomp eus an holl anezho. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 07:54 (UTC)
::Amañ ([[Emgann_Sugar_Point]]), ''emgannerien'', e-lec'h ''bellerien''. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 11:45 (UTC)
:::🤔 E geriadurioù zo e kaver ar ger ''beller'' ([http://www.arkaevraz.net/dicobzh/index.php?ifr=&b_lang=1&b_kw=beller Favereau], [http://devri.bzh/recherche/?q=beller Devri]). N’ouzon ket petra a zisplij dit gant ar ger-mañ, ma c’hellez displegañ… [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 11:55 (UTC)
:::N'em bez ket amzer da glask e pep tu. P'emaon o labourat war an dachenn abaoe meur a vloaz, ha pa gavan mat gerioù zo bet implijet er wikipedia dija , e-lec'h gerioù ral ( preizhadeg/ diza...) e lavaran. [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 12:29 (UTC)
l9paagupdzajjwysrc24eaundms13ba
C'hwec'hvet brezel Italia
0
152949
2008478
2008305
2022-08-17T14:19:17Z
2A01:CB08:8691:4600:AD27:10C3:9595:1DD4
wikitext
text/x-wiki
{| class="infobox" style="font-size:90%;"
|-
{{Infobox/Titl|C'hwec'hvet brezel Italia|abcdef|talbenn soudard|000}}
|-
| colspan="2" | [[File:Battle of Pavia, oil on panel.jpg|300px]]<br><div class="center">[[Emgann Pavia]], disin</div>
|- bgcolor="#abcdef" align="center"
| colspan="2" | <div class="center">'''Ditouroù hollek'''</div>
|-
| '''Mare''' || [[1521]]-[[1525]]
|-
| '''Lec'hioù''' || [[Italia]], [[Bro-C'hall]], [[Spagn]]
|-
| '''Disoc'h''' || Trec'h an [[Tiegezh Habsburg]]
|- bgcolor="#abcdef" align="center"
| colspan="2" | <div class="center">'''Emgannerien'''</div>
|-
| [[File:Flag of France (XIV-XVI).svg|15px]] [[Rouantelezh Bro-C'hall|Bro-C'hall]] || [[File:Banner of the Holy Roman Emperor (after 1400).svg|20px]] [[Impalaeriezh santel roman german|Impalaeriezh santel]]
|-
| [[File:Blason Royaume Navarre.svg|15px]] [[Rouantelezh Navarra|Navarra]] || [[File:Flag of Cross of Burgundy.svg|20px]] [[Monarkiezh katolik spagnol|Spagn]]
|-
| [[File:Flag of Most Serene Republic of Venice.svg|20px]] [[Republik Venezia]] || [[File:Flag of England.svg|20px]] [[Rouantelezh Bro-Saoz|Bro-Saoz]]
|-
| || [[File:Flag of the Papal States (pre 1808).svg|15px]] [[Stadoù ar Pab]]
|- bgcolor="#abcdef" align="center"
| colspan="2" | <div class="center">'''Gourc'hemennerezh'''</div>
|-
| colspan="2" |
{| width="100%"
|-
|
<poem>
[[Frañsez Iañ (Bro-C'hall)]]
[[Herri II Navarra]]
[[Odet de Foix]]
[[Guillaume Gouffier de Bonnivet|G. Gouffier de Bonnivet]] †
[[Pierre Terrail|Pierre Terrail de Bayard]] †
[[Anne de Montmorency (1493-1567)|Anne de Montmorency]]
[[Louis II de La Trémoille]] †
</poem>
|
<poem>
[[Karl V an Impalaeriezh Santel|Karl V]]
[[Charles de Lannoy]]
[[Francesco Ferrante d'Ávalos|Francesco d'Ávalos]]
[[Charlez III Bourbon]]
[[Philibert de Chalon]]
[[Antonio de Leiva]]
</poem>
|}
|}
'''C'hwec'hvet brezel [[Italia]]''', anvet ivez ar '''brezel pevar bloaz''' a-wechoù, a c'hoarvezas adalek [[1521]] betek [[1526]] etre [[rouantelezh Bro-C'hall]] hag he harperien, [[Herri II Navarra]] (breur-kaer ar roue gall) ha [[Republik Venezia]] en un tu, hag an impalaer [[Karl V an Impalaeriezh Santel|Karl V]] hag e harperien, ar roue [[Bro-Saoz|saoz]], [[Herri VIII]], ha [[Stadoù ar Pab]] en tu all. [[Guillaume Gouffier de Bonnivet]] (~[[1488]]-[[1525]]) a oa penn meur an arme c'hall.
==Istor==
Pa voe dilennet Karl V e penn an [[Impalaeriezh santel roman german]] en em gavas gronnet Bro-C'hall gant broioù hag a oa e dalc'h an [[Tiegezh Habsbourg]] : [[Spagn]], an Impalaeriezh santel, an [[Izelvroioù]] ha [[Rouantelezh Naplez]]. Estroc'h evit en Italia e voe brezel neuze, hogen en Italia bepred dreist-holl.
Klask a reas ar C'hallaoued adkemer Rouantelezh Naplez. D'an [[29 a viz Ebrel]] [[1522]] avat e voent faezhet en [[emgann Bicocca]] e-tal [[Milano]], ma rankjont kuitaat ar vro. [[Francesco Maria Sforza]] a voe roet dezhañ kurunenn an duged gant an Impalaer.
En miz Gwengolo [[1523]] en em savas [[Charlez III Bourbon]], [[konestabl]] ha kentañ ofiser rouantelezh Bro-C'hall, ha mont a reas da servij an Impalaer[[Habsburged|Habsburg]]. E kreisteiz ar rouantelezh e talc'has [[Odet de Foix]], marichal de Lautrec, ken e rankas an arme spagnol paouez gant seziz kêr [[Baiona]].
E [[1524]] e rankas an armeoù gall kuitaat [[Lombardia]] ha leuskel o c'hanolioù war o lerc'h zoken, e-pad o c'hiladeg. Lazhet e voe [[Pierre Terrail]], anavezet evel ''ar marc'heg Bayard'', pimpatrom an harozed c'hall, d'an [[30 a viz Ebrel]] 1524, o tifenn ar giladeg.
E miz Gouhere 1524 e lammas an armeoù spagnol, renet gant Charlez III Bourbon, war [[Provañs]]. Tro wenn a rejont dirak [[Seziz Marselha (1524)|Marselha]] avat, ha mont a reas ar C'hallaoued da vrezeliñ adarre en tu all d'an [[Alpoù]] n miz Here. Adkemeret e voe Milano d'ar [[26 a viz Here]] ha mont a reas ar Spagnoled da repuiñ da [[Lodi]] ha [[Pavia]]. E-pad tri miz e voe lakaet seziz war Bavia gant ar C'hallaoued, met dont a reas un arme impalaerel da reiñ dorn d'ar Spagnoled, dindan ar jeneral [[Georg von Frundsberg]], e miz C'hwevrer [[1525]].
En [[emgann Pavia (1525)]] e voe faezhet ar C'hallaoued ha prizoniet o roue [[Frañsez Iañ (Bro-C'hall)|Frañsez Iañ]] gant an arme impalaerel renet gant Charlez III Bourbon. Kaset e voe ar roue da Spagn, ma rankas chom bloaz prizoniet a-raok lakaat e vibien da zont en e lec'h. Da Spagn ivez e voe kaset ar roue [[Herri II Navarra]], met hennezh a deuas a-benn da dec'hel, un taol-kaer a voe brudet-bras en amzer-se, hag a roas tu dezhañ da zimeziñ da c'hoar ar roue gall.
<div style="width:80%;">
<gallery mode="packed" heights="220px" style="margin-top:20px;">
European_dominions_of_Charles_V_(1519).jpg|Douaroù etre daouarn Karl V en Europa
Battles_in_Lombardy_(1521-25).png|Emgannoù e Lombardia
</gallery>
<gallery mode="packed" heights="220px">
François_Ier_fait_prisonnier_à_la_bataille_de_Pavie,_24_février_1525.png|Ar roue gall prizoniet e Pavia<br>(Disin, lakaet war anv [[Maarten van Heemskerck]])
Charles_de_Bourbon,_connétable_de_France.jpg|Charlez III Bourbon<br>(Disin, ''c''. 1630)
Guillaume Gouffier, Seigneur de Bonnivet.jpg|G. Gouffier de Bonnivet<br>([[Jean Clouet]], ''c''. 1516)
</gallery>
</div>
[[rummad:Brezelioù Italia]]
[[rummad:C'hwec'hvet brezel Italia]]
[[rummad:Brezelioù Bro-C'hall]]
jgc8xt1wmbk8qdz0ujle01ki6l2bno0
Toyota
0
152960
2008748
2008244
2022-08-18T11:52:02Z
Huñvreüs
54570
tennet endalc’had faos pe troet fall
wikitext
text/x-wiki
{{LabourAChom}}
{{Infobox Embregerezh
|anv ofisiel = Toyota
|logo = [[Restr:Toyota carlogo.svg|200px]]
|lugan = Ar pep gwellañ, a-hend-all netra
|furm wirel =
|deiziad krouiñ = [[1937]]
|date de disparition =
|deiziad pennañ =
|sez (ker) = [[Tokyo]]
|pennoù-bras =
|gennadoù labourerezh = Kirri-tan
|produioù =
|penngevredad =
|sociétés-soeur =
|iskevredad =
|kevranneien =
|kevezerien =
|niver implijidi = 366 283 (Here 2021)
|kengreadur =
|somme du bilan (banques) =
|disoc'h rik =
|kevalaoù piaoul =
|dle =
|kevaladur yalc'h = 216 miliard a eurioù
|lec'hienn web = [https://www.toyota.fr/ www.toyota.fr]
}}
'''Toyota Motor Company''' (トヨタディードス株式会社) , ''Jidōsha Kabushiki-gaisha'', pe simploc'h, '''Toyota''', a zo ur saver kirri, kamionoù, ha motoioù [[Japan|japanat]]. Sevel a ra ivez ganerioù tredan, kefluskerioù bigi hag aveadur evit jardinat.
== Istor ==
Krouet e oa bet gant Kiichiro Toyoda e [[1937]]; e [[Tokyo]] emañ sez an embregerezh.
== Liammoù diavaez ==
* {{en}} {{fr}} [https://www.global.toyota Lec'hienn ofisiel Toyota etrebroadel]
* {{fr}} [https://www.toyota.fr Lec'hienn ofisiel Toyota]
{{commons|Toyota}}
[[Rummad:Saverien kirri]]
[[Rummad:Embregerezhioù Japan]]
dze451qu9bkwrocukcf1azxlkiah3bo
Rummad:Emgannoù 1812
14
152985
2008391
2022-08-17T12:39:20Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]] [[Rummad:Emgannoù ]] [[Rummad:Emgannoù 1812]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:Emgannoù 1812]]
omdw3dxig0mdik9q14in0c3cnupkiul
2008392
2008391
2022-08-17T12:39:56Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:1812]]
fd5b5mlisqcnzefiq059jiy6rphg5d5
2008513
2008392
2022-08-17T16:51:35Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:1812]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar bloazioù]]
ku2fbmuur0tpb554ekyckixbt0t73uv
Rummad:Emgannoù 1834
14
152986
2008395
2022-08-17T12:41:51Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved|Altsasu]] [[Rummad:Emgannoù ]] [[Rummad:1834]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved|Altsasu]]
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:1834]]
lyhnrwi1azupipylikzyqjqyi3lmniy
2008398
2008395
2022-08-17T12:44:34Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved|Altsasu]]
[[Rummad:Emgannoù |1834]]
[[Rummad:1834]]
ru9jtupattrtxbvbna5dgib2m9cqcpf
2008510
2008398
2022-08-17T16:50:46Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved|Altsasu]]
[[Rummad:Emgannoù |1834]]
[[Rummad:1834]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar bloazioù]]
7op74gd311rixcw6s9cg9lyv5wx2n2c
Rummad:Emgannoù an XIvet kantved
14
152987
2008409
2022-08-17T12:54:33Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù]]
94be3tzaam4w5n5qi3ndrjvsokoix3b
Rummad:Emgannoù Breizh
14
152988
2008421
2022-08-17T13:03:43Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[rummad:Istor Breizh]]"
wikitext
text/x-wiki
[[rummad:Istor Breizh]]
9slfsj4fudcpq0w6b0zjxwmp237nyv2
Emgann Savenay
0
152989
2008423
2022-08-17T13:04:24Z
Bianchi-Bihanig
68941
Bianchi-Bihanig en deus kaset ar bajenn [[Emgann Savenay]] da [[Emgann Savenneg]]
wikitext
text/x-wiki
#ADKAS [[Emgann Savenneg]]
de1epel4d053k7ct9f3zn030t6x6on7
Rummad:Emgannoù 1793
14
152990
2008427
2022-08-17T13:07:32Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[rummad:Emgannoù ]] [[rummad:1793]]"
wikitext
text/x-wiki
[[rummad:Emgannoù ]]
[[rummad:1793]]
16k6w2rvj3z00hlhrm6bz9bpfsm6q6o
2008443
2008427
2022-08-17T13:27:46Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[rummad:Emgannoù ]]
[[rummad:1793]]
[[rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved]]
0ddluz1bj42fby6qhmeidi21boitehj
2008511
2008443
2022-08-17T16:51:06Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[rummad:Emgannoù ]]
[[rummad:1793]]
[[rummad:Emgannoù an XVIIIvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar bloazioù]]
lpjk65na9i21m63sl0iiu7p2byu2vun
Rummad:Emgannoù 1871
14
152991
2008430
2022-08-17T13:11:03Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù ]] [[Rummad:1871]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:1871]]
mn9ap85r6ndmrhd0v5tv73t1izlob0k
Rummad:Emgannoù an Xvet kantved
14
152992
2008435
2022-08-17T13:19:40Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù]]
94be3tzaam4w5n5qi3ndrjvsokoix3b
2008469
2008435
2022-08-17T13:58:00Z
Huñvreüs
54570
alc’hwez urzhiañ
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù|10]]
7fkpzdz0ax8g0vgevhqy3mdfl1eh51l
Rummad:Emgannoù an VIIIvet kantved
14
152993
2008437
2022-08-17T13:21:03Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù]]
94be3tzaam4w5n5qi3ndrjvsokoix3b
Rummad:Emgannoù ar XIVvet kantved
14
152994
2008440
2022-08-17T13:23:55Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù]]
94be3tzaam4w5n5qi3ndrjvsokoix3b
Rummad:Emgannoù an IXvet kantved
14
152995
2008451
2022-08-17T13:36:14Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù]]
94be3tzaam4w5n5qi3ndrjvsokoix3b
2008468
2008451
2022-08-17T13:57:39Z
Huñvreüs
54570
alc’hwez urzhiañ
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù|09]]
l6lh9msaagklz3n0nno1757jiv2rg2y
Monsireigne
0
152996
2008453
2022-08-17T13:37:43Z
Dakbzh
58931
+ Boulc'het.
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox kumunioù Frañs
| anv = Monsireigne
| anvYezh =
| Yezh =
| anvOfisiel =
| skeudenn = Musée du Bois-Tiffrais.jpg
| alc'hwez = Ar c’hastell.
| ardamezioù = Blason ville fr Monsireigne (Vendée).svg
| logo =
| bro = [[Poatev]]
| rannvro = [[Pays de la Loire]]
| departamant = [[Vande (departamant)|Vande]]
| arondisamant = [[Arondisamant Fontenay-le-Comte|Fontenay-le-Comte]]
| kanton = [[Kanton Les Herbiers|Les Herbiers]]
| etrekumuniezh = [[Communauté de communes du Pays-de-Pouzauges|Pays-de-Pouzauges]]
| bro velestradurel =
| cp = 85110
| maer = Michel Gaborit
| amzer-gefridi = [[2020]]-2026
| gorread = 20.92
| hedred = -0.946666666667
| ledred = 46.7458333333
| uk = 93
| ubi = 45
| ubr = 137
| lec'hienn web = http://www.monsireigne.fr/
}}
'''Monsireigne''' a zo ur [[kumun c'hall|gumun]] e [[departamant]] [[Vande (departamant)|Vande]], e [[Bro-C'hall]]<ref>[http://cassini.ehess.fr/fr/html/fiche.php?select_resultat=23020 Cassini - EHESS]</ref>.
== Douaroniezh ==
== Dezougen ==
== Armerzh ==
== Istor ==
=== [[Krennamzer]] ===
=== [[Dispac'h Gall]] ===
* Melestradurezh: savet e voe ar gumun e [[1790]] ; lakaet e voe e [[Kanton Mouilleron]] da gentañ hag e [[Bann La Châtaigneraie]]. Lakaet e voe kumun Monsireigne en [[Arondisamant Fontenay-le-Comte]] bet krouet e [[1800]]. Lakaet e voe kumun Monsireigne e [[Kanton Chantonnay]] pa voe diskaret [[Kanton Mouilleron]] e [[1801]] <ref>{{fr}}[http://cassini.ehess.fr/fr/html/fiche.php?select_resultat=23020 Cassini – EHESS]</ref>.
=== {{XIXvet kantved}} ===
* Lakaet e voe ar gumun e [[Kanton Pouzauges]].
=== {{XXvet kantved}} ===
===== [[Brezel-bed kentañ]] =====
* 48 gwaz eus ar gumun, d.le. 5,57% eus ar boblañs e 1911, a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv<ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=51054dpt=85 Memorial Genweb]</ref>.
==== [[Eil Brezel-bed]] ====
* Mervel a reas seizh gwaz ag ar gumun abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv <ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=51054&dpt=85 Memorial Genweb]</ref>.
== Monumantoù ha traoù heverk ==
<gallery>
Monsireigne chauviniere.jpg
</gallery>
* Peulvan La Chauvinière.
* Iliz katolik ''Gorroidigezh an Intron-Varia'' e La Meilleraie<ref>{{fr}}[https://clochers.org/Fichiers_HTML/Accueil/Accueil_clochers/85/accueil_85145.htm Clochers de France]</ref>.
* Monumant kumunel ar re varv, luc’hskeudennoù<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/photo.php?id_source=51054 Memorial Genweb]</ref>{{,}}<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/diapos.php?dpt=85&id_source=51054 Memorial Genweb]</ref>ha kartenn-bost<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/cpa/com.php?insee=85145&dpt=85&comm=Monsireigne Memorial Genweb]</ref>.
* Monumant protestant ar re varv (1914-1918), luc’hskeudennoù<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/photo.php?id_source=9029 Memorial Genweb]</ref>{{,}}<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/diapos.php?dpt=85&id_source=51054 Memorial Genweb]</ref>.
* Plakennoù ar re varv en daou vrezel-bed en iliz katolik, luc’hskeudennoù<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/photo.php?id_source=51055 Memorial Genweb]</ref>{{,}}<ref>{{fr}} [https://www.memorialgenweb.org/diapos.php?dpt=85&id_source=51055 Memorial Genweb]</ref>.
== Tud ==
== Pennadoù kar ==
== Daveoù ha notennoù ==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Kumunioù Vande]]
3hsm9hozy401pho0n8d993l2nrfqbu8
Rummad:Emgannoù 1809
14
152997
2008458
2022-08-17T13:40:43Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]] [[Rummad:1809]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
[[Rummad:1809]]
946kxvc4gwi1x2pro7hv2pfypwstluw
Rummad:Emgannoù 1815
14
152998
2008463
2022-08-17T13:45:12Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:1815]] [[Rummad:Emgannoù]] [[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:1815]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
k76ytqvstx57qegbi8rt07vyejxuges
2008514
2008463
2022-08-17T16:51:51Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:1815]]
[[Rummad:Emgannoù]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar bloazioù]]
hyshkjfpr6414lr4suab3160q833d9z
Kaozeadenn Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù
15
152999
2008464
2022-08-17T13:51:53Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "Penaos renkañ ar pennadoù hervez urzh ar c'hantvedoù? mar galler? ~~~~"
wikitext
text/x-wiki
Penaos renkañ ar pennadoù hervez urzh ar c'hantvedoù? mar galler? [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 13:51 (UTC)
sukrb2096gcjyxv2mvfmkxsm9dymcie
2008472
2008464
2022-08-17T13:59:43Z
Huñvreüs
54570
Respont
wikitext
text/x-wiki
Penaos renkañ ar pennadoù hervez urzh ar c'hantvedoù? mar galler? [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 13:51 (UTC)
:[https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Rummad:Emganno%C3%B9_an_IXvet_kantved&diff=2008468&oldid=2008451 Evel-se], d’am soñj. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 13:59 (UTC)
q64aidn12j2lsg1ysf2o6i3zdyvm6f0
Kaozeadenn Implijer:Caquiwi
3
153001
2008480
2022-08-17T14:29:14Z
Huñvreüs
54570
/* Language */ rann nevez
wikitext
text/x-wiki
== Language ==
Hello, the language of this wiki is Breton. Please do not add contents in other languages. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 14:29 (UTC)
s8yv2fu1zvxdqhk1nkup3n79hu942hh
Kaozeal:C'hwec'hvet brezel Italia
1
153002
2008487
2022-08-17T16:22:44Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "E-lec'h "gourc'helennerezh", "pennoù-brezel" zo bet impijet dija e boksoù all ~~~~"
wikitext
text/x-wiki
E-lec'h "gourc'helennerezh", "pennoù-brezel" zo bet impijet dija e boksoù all [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 16:22 (UTC)
11frrk9h4wb9jj2nakmtz8chlzdsqy3
Rummad:Emgannoù 1940
14
153003
2008491
2022-08-17T16:28:35Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù ]] [[Rummad:1940]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:1940]]
hdn1c4t9exhhj81lwhnfh79u0uggck1
2008515
2008491
2022-08-17T16:52:18Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:1940]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar bloazioù]]
l4ospnakfbui5lj40kdk0u8nh7mo5yu
Rummad:Emgannoù Danmark
14
153004
2008494
2022-08-17T16:35:58Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Istor Danmark]] [[Rummad:Emgannoù hervez ar broioù]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Istor Danmark]]
[[Rummad:Emgannoù hervez ar broioù]]
f4trepw9thvikpqnsi26gqtsr7mge66
Rummad:Emgannoù ar Vvet kantved
14
153005
2008502
2022-08-17T16:43:20Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù hervez ar c'hantvedoù]]
94be3tzaam4w5n5qi3ndrjvsokoix3b
Rummad:Emgannoù hervez ar bloazioù
14
153006
2008509
2022-08-17T16:50:25Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù]]
dpkdjdiri0kthn7xhjeokpeuxfxle9p
Rummad:Emgannoù 1805
14
153007
2008518
2022-08-17T16:55:16Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù ]] [[Rummad:1805]] [[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:1805]]
[[Rummad:Emgannoù an XIXvet kantved]]
ss6vy13i7bp54e0qv0t7ilyenx5emh0
Rummad:Emgannoù 1942
14
153008
2008524
2022-08-17T17:06:28Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Emgannoù ]] [[Rummad:1942]] [[Rummad:Emgannoù an XXvet kantved]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Emgannoù ]]
[[Rummad:1942]]
[[Rummad:Emgannoù an XXvet kantved]]
8mv1mebcn9enmq3waaudgdbkz5dfehl
Kaozeadenn Rummad:Brezelioù dre vro
15
153009
2008525
2022-08-17T17:10:10Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "Kinnig: lakaat pennadoù ar rummad e [[rummad:Brezelioù hervez ar broioù]] ~~~~"
wikitext
text/x-wiki
Kinnig: lakaat pennadoù ar rummad e [[rummad:Brezelioù hervez ar broioù]] [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 17:10 (UTC)
j5i91rnxz30io56pz3v47zoiqp8ge79
2008530
2008525
2022-08-17T17:19:46Z
2A01:CB08:8913:1900:8C9B:80D6:EBEF:F16E
Sklaeroc'h !
wikitext
text/x-wiki
Kinnig: lakaat pennadoù ar rummad e ''Rummad:Brezelioù hervez ar broioù'' [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 17:10 (UTC)
eqvttis6b7y4xxlmgllwdcfopyl9lbe
Kaozeal:Seziz Ciudad Rodrigo (1707)
1
153010
2008526
2022-08-17T17:13:29Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "Nannholloueziadurel? Perak? ~~~~"
wikitext
text/x-wiki
Nannholloueziadurel? Perak? [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 17:13 (UTC)
q39u0vhd3r19sfbwk87ns01w1hoorae
Camerano Casasco
0
153011
2008643
2022-08-17T18:18:53Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "{{databox}} '''Camerano Casasco''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]]. {{Kumunioù Proviñs Asti}} [[Rummad:Kumunioù Piemonte]] [[rummad:Proviñs Asti]]"
wikitext
text/x-wiki
{{databox}}
'''Camerano Casasco''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]].
{{Kumunioù Proviñs Asti}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[rummad:Proviñs Asti]]
64a3zam57ulwuz08wcyz8r5csdw3ncb
Calliano (Piemonte)
0
153012
2008644
2022-08-17T18:19:31Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "{{databox}} '''Calliano''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]]. {{Kumunioù Proviñs Asti}} [[Rummad:Kumunioù Piemonte]] [[rummad:Proviñs Asti]]"
wikitext
text/x-wiki
{{databox}}
'''Calliano''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]].
{{Kumunioù Proviñs Asti}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[rummad:Proviñs Asti]]
4yz19syotpsiqqnn02e93t2zsnmcsf5
2008646
2008644
2022-08-17T18:22:33Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{pennad zo|Calliano}}
{{databox}}
'''Calliano''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]].
{{Kumunioù Proviñs Asti}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[rummad:Proviñs Asti]]
g6ch4ewksuzanz4whkt5wx4ru4bace2
2008647
2008646
2022-08-17T18:23:24Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{pennad zo|Calliano}}
{{databox}}
'''Calliano''' pe '''Calliano Monferrato''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]].
{{Kumunioù Proviñs Asti}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[rummad:Proviñs Asti]]
2j6w3hlxc1s715e75r8n11sz43jyanr
2008648
2008647
2022-08-17T18:25:19Z
Bianchi-Bihanig
68941
wikitext
text/x-wiki
{{pennad zo|Calliano Trento}}
{{databox}}
'''Calliano''' pe '''Calliano Monferrato''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]].
{{Kumunioù Proviñs Asti}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[rummad:Proviñs Asti]]
244g3gttimvvbi2x0l6bdagrpjtque8
Kaozeal:Calliano (Piemonte)
1
153013
2008645
2022-08-17T18:21:50Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "Petra zo kaoz ma ne weler ket ar patrom ken? ~~~~"
wikitext
text/x-wiki
Petra zo kaoz ma ne weler ket ar patrom ken? [[Implijer:Bianchi-Bihanig|Bianchi-Bihanig]] ([[Kaozeadenn Implijer:Bianchi-Bihanig|kaozeal]]) 17 Eost 2022 da 18:21 (UTC)
c7un7w52h1se99hl10wc806s59qd5dx
Calliano Trento
0
153014
2008649
2022-08-17T18:26:53Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "'''Calliano''' (Caliam pe Caliane e rannyezh trentino) zo ur gumun italian a 2 000 a dud e proviñs emren [[Trento]]."
wikitext
text/x-wiki
'''Calliano''' (Caliam pe Caliane e rannyezh trentino) zo ur gumun italian a 2 000 a dud e proviñs emren [[Trento]].
2ih5t2fdx7u5gy8j8pfu9w4wtcd96tk
Mouchamps
0
153015
2008681
2022-08-17T18:58:54Z
Dakbzh
58931
+ Boulc'het.
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox kumunioù Frañs
| anv = Mouchamps
| anvYezh =
| Yezh =
| anvOfisiel =
| skeudenn = Parc-Soubise.jpg
| alc'hwez = Kastell Le Parc-Soubise.
| ardamezioù =
| logo =
| bro = [[Poatev]]
| rannvro = [[Pays de la Loire]]
| departamant = [[Vande (departamant)|Vande]]
| arondisamant = [[Arondisamant Fontenay-le-Comte|Fontenay-le-Comte]]
| kanton = [[Kanton Les Herbiers|Les Herbiers]]
| etrekumuniezh = [[Communauté de communes du Pays-de-Pouzauges|Pays-de-Pouzauges]]
| bro velestradurel =
| cp = 85640
| maer = Patrick Mandin
| amzer-gefridi = [[2020]]-2026
| gorread = 54.87
| hedred = -1.06166666667
| ledred = 46.7813888889
| uk = 90
| ubi = 47
| ubr = 121
| lec'hienn web = http://www.mouchamps.com/
}}
'''Mouchamps''' a zo ur [[kumun c'hall|gumun]] e [[departamant]] [[Vande (departamant)|Vande]], e [[Bro-C'hall]]<ref>[http://cassini.ehess.fr/fr/html/fiche.php?select_resultat=24144 Cassini - EHESS]</ref>.
== Douaroniezh ==
<gallery>
Fr-85-Mouchamps-Saint-Vincent-Sterlanges-Pont-du-Gravereau.jpg|Pont Le Gravereau dreist d'ar [[Petit-Lay]].
</gallery>
* Ar stêr [[Petit-Lay]] a ra ar vevenn etre kumunioù Mouchamps ha [[Saint-Vincent-Sterlanges]].
== Dezougen ==
== Armerzh ==
== Istor ==
=== [[Krennamzer]] ===
=== [[Dispac'h Gall]] ===
* Melestradurezh: savet e voe ar gumun e [[1790]] ; lakaet e voe da benn [[Kanton Mouchamps]] da gentañ hag e [[Bann Montaigu]]. Lakaet e voe kumun Mouchamps en [[Arondisamant Montaigu]] bet krouet e [[1800]]. Lakaet e voe kumun Mouchamps e [[Kanton Les Herbiers]] pa voe diskaret [[Kanton Mouchamps]] e [[1801]] hag en [[Arondisamant La Roche-sur-Yon|Arondisamant Napoléon-Vendée]] e [[1804]]<ref>{{fr}}[http://cassini.ehess.fr/fr/html/fiche.php?select_resultat=24144 Cassini – EHESS]</ref>.
=== {{XIXvet kantved}} ===
==== [[Brezel 1870-1871]] ====
* Seizh gwaz ag ar gumun a varvas abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv<ref >[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=61569&dpt=85 Mémorial Genweb]</ref>.
=== {{XXvet kantved}} ===
===== [[Brezel-bed kentañ]] =====
* 158 gwaz eus ar gumun, d.le. 5,25% eus ar boblañs e 1911, a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv<ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=13662dpt=85 Memorial Genweb]</ref>.
==== [[Eil Brezel-bed]] ====
* Mervel a reas seizh gwaz ag ar gumun abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv <ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=13662&dpt=85 Memorial Genweb]</ref>.
== Monumantoù ha traoù heverk ==
<gallery>
Clemenceau sépulture 002.jpg|Delwenn Athena a-us d’ar bez.
</gallery>
* Bez [[Georges Clemenceau]], den-stad [[Bro-C'hall|gall]].
* Lojeiz Le Colombier, [[XVIvet kantved]].
* Kastell Le Parc Soubise, bet savet e dibenn an [[XVIIIvet kantved]].
* Ar c'hastell Masson, 1821.
<gallery>
Église Saint-Pierre de Mouchamps.jpg
</gallery>
* Iliz katolik ''Sant Pêr''<ref>{{fr}}[https://clochers.org/Fichiers_HTML/Accueil/Accueil_clochers/85/accueil_85153.htm Clochers de France]</ref>.
* An templ protestant, 1833<ref>{{fr}}[https://clochers.org/Fichiers_HTML/Accueil/Accueil_clochers/85/accueil_85153.htm Clochers de France]</ref>.
* Monumant ar re varv, luc’hskeudennoù<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/photo.php?id_source=13662 Memorial Genweb]</ref>{{,}}<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/diapos.php?dpt=85&id_source=13662 Memorial Genweb]</ref>ha kartenn-bost<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/cpa/com.php?insee=85153&dpt=85&comm=Mouchamps Memorial Genweb]</ref>.
* Plakennoù ar re varv (1914-1918) en iliz katolik, luc’hskeudennoù<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/photo.php?id_source=75557 Memorial Genweb]</ref>{{,}}<ref>{{fr}} [https://www.memorialgenweb.org/diapos.php?dpt=85&id_source=75557 Memorial Genweb]</ref>.
== Tud ==
* [[René Guilbaud]], 1890-1928, ofisour ha nijour er [[Morlu gall]], bet ganet er gumun.
* [[Georges Clemenceau]], den-stad [[Bro-C'hall|gall]], a zo douaret er gumun.
== Pennadoù kar ==
== Daveoù ha notennoù ==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Kumunioù Vande]]
8c4nn7wtlr0uszvcs59lgajurtutdzs
Kaozeadenn Wikipedia:Troiennoù dispis
5
153016
2008683
2022-08-17T19:02:31Z
2A01:CB08:8913:1900:ADD3:EAFF:9969:6E58
/* Skouer fall */ rann nevez
wikitext
text/x-wiki
== Skouer fall ==
''<nowiki>''</nowiki>George Gershwin a embanne « n'eus nemet daou zanvez kanaouennoù : karantez ha Pariz »<nowiki>''</nowiki> n'eus kudenn ebet ganti'' — '''gant ma veneger pelec'h en deus embannet kement-se !''' [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8913:1900:ADD3:EAFF:9969:6E58|2A01:CB08:8913:1900:ADD3:EAFF:9969:6E58]] 17 Eost 2022 da 19:02 (UTC)
arjhjexzp162octr013wamz79exp5gs
2008715
2008683
2022-08-18T08:47:40Z
Huñvreüs
54570
Gershwin
wikitext
text/x-wiki
== Skouer fall ==
''<nowiki>''</nowiki>George Gershwin a embanne « n'eus nemet daou zanvez kanaouennoù : karantez ha Pariz »<nowiki>''</nowiki> n'eus kudenn ebet ganti'' — '''gant ma veneger pelec'h en deus embannet kement-se !''' [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8913:1900:ADD3:EAFF:9969:6E58|2A01:CB08:8913:1900:ADD3:EAFF:9969:6E58]] 17 Eost 2022 da 19:02 (UTC)
: Gwir evel-just, ha skrivet e oa er stumm orin. Ouzhpennet. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Eost 2022 da 08:47 (UTC)
6gjkmfpb74zh3jzqh3qujgh4k2x2fjs
Implijer:Huñvreüs/Poull-Traezh/Gant HTML
2
153017
2008684
2022-08-17T19:29:50Z
Huñvreüs
54570
Pajenn krouet gant : "== Setu un titl == Skrivañ a ran un dra bennak amañ. Hag unan all aze. ---- Brav eo an amzer."
wikitext
text/x-wiki
== Setu un titl ==
Skrivañ a ran un dra bennak amañ.
Hag unan all aze.
----
Brav eo an amzer.
nbwdd86fr7u2lprq9wgus85kl9hk7th
Implijer:Huñvreüs/Poull-Traezh/Gant Wikitestenn
2
153018
2008685
2022-08-17T19:29:52Z
Huñvreüs
54570
Pajenn krouet gant : "<h2>Setu un titl</h2> Skrivañ a ran un dra bennak amañ.<br>Hag unan all aze. <hr> Brav eo an amzer."
wikitext
text/x-wiki
<h2>Setu un titl</h2>
Skrivañ a ran un dra bennak amañ.<br>Hag unan all aze.
<hr>
Brav eo an amzer.
pgxb5bqtecy3w1gq1op3jl231mq9gug
MediaWiki:AbuseFilter HTML CSS
8
153019
2008689
2022-08-17T19:56:14Z
Huñvreüs
54570
Pajenn krouet gant : "'''Diwallit''': seblantout a ra ho kemm ouzhpennañ balizennoù HTML pe CSS. Grit gant Wikitestenn ha patromoù ma c’hellit mar plij."
wikitext
text/x-wiki
'''Diwallit''': seblantout a ra ho kemm ouzhpennañ balizennoù HTML pe CSS. Grit gant Wikitestenn ha patromoù ma c’hellit mar plij.
f7cfki59aitcwtanl0gov8grizzbill
2008690
2008689
2022-08-17T19:56:35Z
Huñvreüs
54570
En deus gwarezet "[[MediaWiki:AbuseFilter HTML CSS]]" ([Kemmañ=Degemer hepken an implijerien emgadarnaet] (da viken) [Adenvel=Degemer hepken an implijerien emgadarnaet] (da viken))
wikitext
text/x-wiki
'''Diwallit''': seblantout a ra ho kemm ouzhpennañ balizennoù HTML pe CSS. Grit gant Wikitestenn ha patromoù ma c’hellit mar plij.
f7cfki59aitcwtanl0gov8grizzbill
Les Epesses
0
153020
2008692
2022-08-17T20:20:43Z
Dakbzh
58931
+ Boulc'het.
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox kumunioù Frañs
| anv = Les Epesses
| anvYezh =
| Yezh =
| anvOfisiel =
| skeudenn =
| alc'hwez =
| ardamezioù = Blason ville fr Les Epesses (Vendée).svg
| logo =
| bro = [[Poatev]]
| rannvro = [[Pays de la Loire]]
| departamant = [[Vande (departamant)|Vande]]
| arondisamant = [[Arondisamant La Roche-sur-Yon|La Roche-sur-Yon]]
| kanton = [[Kanton Les Herbiers|Les Herbiers]]
| etrekumuniezh = [[Communauté de communes du Pays des Herbiers|Pays des Herbiers]]
| bro velestradurel =
| cp = 85590
| maer = Jean-Louis Launay
| amzer-gefridi = [[2020]]-2026
| gorread = 31.56
| hedred = -0.898888888889
| ledred = 46.8838888889
| uk = 182
| ubi = 118
| ubr = 254
| lec'hienn web = http://www.mouchamps.com/
}}
'''Les Epesses''' a zo ur [[kumun c'hall|gumun]] e [[departamant]] [[Vande (departamant)|Vande]], e [[Bro-C'hall]]<ref>[http://cassini.ehess.fr/fr/html/fiche.php?select_resultat=12723 Cassini - EHESS]</ref>.
== Douaroniezh ==
== Dezougen ==
<gallery>
Bâtiment voyageurs de la gare des Epesses par Cramos.JPG
</gallery>
* An ti-gar.
== Armerzh ==
== Istor ==
=== [[Krennamzer]] ===
=== Melestradurezh ===
==== [[Dispac'h Gall]] ====
* Savet e voe ar gumun e [[1790]] ; lakaet e voe e [[Kanton La Flocelière]] da gentañ hag e [[Bann La Châtaigneraie]]. Lakaet e voe kumun Les Epesses en [[Arondisamant Fontenay-le-Comte]] bet krouet e [[1800]]. Lakaet e voe kumun Les Epesses en [[Arondisamant Fontenay-le-Comte]] bet krouet e [[1800]] e [[Kanton Pouzauges]] pa voe diskaret [[Kanton La Flocelière]] e [[1801]] hag <ref>{{fr}}[http://cassini.ehess.fr/fr/html/fiche.php?select_resultat=12723 Cassini – EHESS]</ref>.
==== {{XIXvet kantved}} ====
* Lakaet e voe kumun Les Epesses e [[Kanton Les Herbiers]] hag en [[Arondisamant La Roche-sur-Yon|Arondisamant Napoléon-Vendée]]<ref>{{fr}}[http://cassini.ehess.fr/fr/html/fiche.php?select_resultat=12723 Cassini – EHESS]</ref>.
=== {{XIXvet kantved}} ===
==== [[Brezel 1870-1871]] ====
* Eizh gwaz ag ar gumun a varvas abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv<ref >[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=17019&dpt=85 Mémorial Genweb]</ref>.
=== {{XXvet kantved}} ===
===== [[Brezel-bed kentañ]] =====
* 110 gwaz eus ar gumun, d.le. 5,76% eus ar boblañs e 1911, a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv<ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=15993dpt=85 Memorial Genweb]</ref>.
==== [[Eil Brezel-bed]] ====
* Mervel a reas tri gwaz ag ar gumun abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv <ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=15993&dpt=85 Memorial Genweb]</ref>.
==== Trevadennoù ====
* [[Brezel Indez-Sina]]: lazhet e voe ur milour eus ar gumun d’ar [[27 a viz Du]] [[1947]] e Phuong Ba en [[Tonkin]], penngorporal e oa<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/complementter.php?id=775837 Memorial Genweb]</ref>.
== Monumantoù ha traoù heverk ==
<gallery>
Le Château du Puy du Fou sous la neige par Raphaël Toussaint.jpg|Taolenn gant [[Raphaël Toussaint]].
</gallery>
* Kastell Le Puy du Fou.
<gallery>
La façade ouest de l'église des Epesses..JPG
</gallery>
* Iliz katolik ''Gorroidigezh an Intron-Varia''<ref>{{fr}}[https://clochers.org/Fichiers_HTML/Accueil/Accueil_clochers/85/accueil_85082b.htm Clochers de France]</ref>.
<gallery>
Facade de la chapelle St Jean Baptiste des Epesses.JPG
</gallery>
* Chapel ''Sant Yann-Vadezour'' <ref>{{fr}}[https://clochers.org/Fichiers_HTML/Accueil/Accueil_clochers/85/accueil_85082a.htm Clochers de France]</ref>.
* Chapel ar Golonenn<ref>{{fr}}[https://clochers.org/Fichiers_HTML/Accueil/Accueil_clochers/85/accueil_ 85082_1.htm Clochers de France]</ref>.
* Monumant kumunel ar re varv e brezelioù an [[XXvet kantved]], luc’hskeudennoù<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/photo.php?id_source=15993 Memorial Genweb]</ref>{{,}}<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/diapos.php?dpt=85&id_source=15993 Memorial Genweb]</ref>ha kartenn-bost<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/cpa/com.php?insee=85153&dpt=85&comm=Mouchamps Memorial Genweb]</ref>.
* Monumant ar re varv (1914-1918), luc’hskeudennoù<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=71261&dpt=85 Memorial Genweb]</ref>{{,}}<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/diapos.php?dpt=85&id_source=15993 Memorial Genweb]</ref>.
* Monumant ar re varv (1914-1918) en iliz katolik, luc’hskeudennoù<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/photo.php?id_source=75598 Memorial Genweb]</ref>{{,}}<ref>{{fr}} [https://www.memorialgenweb.org/diapos.php?dpt=85&id_source=75598 Memorial Genweb]</ref>.
== Tud ==
== Pennadoù kar ==
== Daveoù ha notennoù ==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Kumunioù Vande]]
tcqecl5lhnv727to76wpkpzx0pmdvse
Calosso
0
153021
2008693
2022-08-17T20:47:15Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "{{databox}} '''Calosso''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]]. {{Kumunioù Proviñs Asti}} [[Rummad:Kumunioù Piemonte]] [[rummad:Proviñs Asti]]"
wikitext
text/x-wiki
{{databox}}
'''Calosso''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]].
{{Kumunioù Proviñs Asti}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[rummad:Proviñs Asti]]
2h1d4kgdtn2q26k1a35z9sl0rrwnsfu
Villa San Secondo
0
153022
2008694
2022-08-17T20:47:51Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "{{pennad zo|Calliano Trento}} {{databox}} '''Villa San Secondo''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]]. {{Kumunioù Proviñs Asti}} [[Rummad:Kumunioù Piemonte]] [[rummad:Proviñs Asti]]"
wikitext
text/x-wiki
{{pennad zo|Calliano Trento}}
{{databox}}
'''Villa San Secondo''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]].
{{Kumunioù Proviñs Asti}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[rummad:Proviñs Asti]]
9szhqu8l081fzk3ozdsax9fparh5zfk
Viarigi
0
153023
2008695
2022-08-17T20:48:24Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "{{databox}} '''Viarigi''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]]. {{Kumunioù Proviñs Asti}} [[Rummad:Kumunioù Piemonte]] [[rummad:Proviñs Asti]]"
wikitext
text/x-wiki
{{databox}}
'''Viarigi''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]].
{{Kumunioù Proviñs Asti}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[rummad:Proviñs Asti]]
986kemwvfgb5xvaf2xz8r51bokrrwlb
Viale (Italia)
0
153024
2008696
2022-08-17T20:49:00Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "{{databox}} '''Viale''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]]. {{Kumunioù Proviñs Asti}} [[Rummad:Kumunioù Piemonte]] [[rummad:Proviñs Asti]]"
wikitext
text/x-wiki
{{databox}}
'''Viale''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]].
{{Kumunioù Proviñs Asti}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[rummad:Proviñs Asti]]
faoc184d9t1vq35zdssfe3yn5igl06z
San Paolo Solbrito
0
153025
2008697
2022-08-17T20:51:16Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "{{pennad zo|San Paolo}} {{databox}} ''' San Paolo Solbrito''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]]. {{Kumunioù Proviñs Asti}} [[Rummad:Kumunioù Piemonte]] [[rummad:Proviñs Asti]]"
wikitext
text/x-wiki
{{pennad zo|San Paolo}}
{{databox}}
''' San Paolo Solbrito''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]], e rannvro [[Piemonte]].
{{Kumunioù Proviñs Asti}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[rummad:Proviñs Asti]]
owve379qzj373pfec7oow6d74ox5xxi
Saint-Paul-en-Pareds
0
153026
2008700
2022-08-17T23:06:18Z
Dakbzh
58931
+ Boulc'het.
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox kumunioù Frañs
| anv = Saint-Paul-en-Pareds
| anvYezh =
| Yezh =
| anvOfisiel =
| skeudenn = Château des Noyers, portail.jpg
| alc'hwez = Kastell Les Noyers.
| ardamezioù = Blason ville fr Saint-Paul-en-Pareds (Vendée).svg
| logo =
| bro = [[Poatev]]
| rannvro = [[Pays de la Loire]]
| departamant = [[Vande (departamant)|Vande]]
| arondisamant = [[Arondisamant La Roche-sur-Yon|La Roche-sur-Yon]]
| kanton = [[Kanton Les Herbiers|Les Herbiers]]
| etrekumuniezh = [[Communauté de communes du Pays des Herbiers|Pays des Herbiers]]
| bro velestradurel =
| cp = 85500
| maer = Bénédicte Gardin
| amzer-gefridi = [[2020]]-2026
| gorread = 12.29
| hedred = -0.983611111111
| ledred = 46.8238888889
| uk = 124
| ubi = 83
| ubr = 181
| lec'hienn web = http://www.saintpaulenpareds.com/
}}
'''Saint-Paul-en-Pareds''' a zo ur [[kumun c'hall|gumun]] e [[departamant]] [[Vande (departamant)|Vande]], e [[Bro-C'hall]]<ref>[http://cassini.ehess.fr/fr/html/fiche.php?select_resultat=34009 Cassini - EHESS]</ref>.
== Douaroniezh ==
== Dezougen ==
== Armerzh ==
== Istor ==
=== [[Krennamzer]] ===
=== [[Dispac'h Gall]] ===
* Melestradurezh : savet e voe ar gumun e [[1790]] ; lakaet e voe e [[Kanton La Flocelière]] da gentañ hag e [[Bann La Châtaigneraie]]. Lakaet e voe kumun Saint-Paul-en-Pareds en [[Arondisamant Fontenay-le-Comte]] bet krouet e [[1800]]. Lakaet e voe kumun Saint-Paul-en-Pareds e [[Kanton Pouzauges]] pa voe diskaret [[Kanton La Flocelière]] e [[1801]] hag en[[Arondisamant Fontenay-le-Comte]]<ref>{{fr}}[http://cassini.ehess.fr/fr/html/fiche.php?select_resultat=34009 Cassini – EHESS]</ref>.
=== {{XIXvet kantved}} ===
==== Melestradurezh ====
* Lakaet e voe kumun Saint-Paul-en-Pareds e [[Kanton Les Herbiers]] hag en [[Arondisamant La Roche-sur-Yon|Arondisamant Napoléon-Vendée]]<ref>{{fr}}[http://cassini.ehess.fr/fr/html/fiche.php?select_resultat=34009 Cassini – EHESS]</ref>.
==== [[Brezel 1870-1871]] ====
* Pemp gwaz ag ar gumun a varvas abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv<ref >[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=61631&dpt=85 Mémorial Genweb]</ref>.
=== {{XXvet kantved}} ===
===== [[Brezel-bed kentañ]] =====
* 43 gwaz eus ar gumun, d.le. 5,81% eus ar boblañs e 1911, a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv<ref>[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=43651dpt=85 Memorial Genweb]</ref>.
== Monumantoù ha traoù heverk ==
<gallery>
Eglise de Saint Paul-en-Pareds.jpg
</gallery>
* Iliz katolik ''Sant Paol''<ref>{{fr}}[https://clochers.org/Fichiers_HTML/Accueil/Accueil_clochers/85/accueil_85259.htm Clochers de France]</ref>.
* Kastell Les Noyers .
* Monumant ar re varv ([[Brezel-bed kentañ]]), luc’hskeudennoù<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/photo.php?id_source=43651 Memorial Genweb]</ref>{{,}}<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/diapos.php?dpt=85&id_source=43651 Memorial Genweb]</ref>.
* Plakenn ar re varv (1914-1918) en iliz katolik, luc’hskeudennoù<ref>{{fr}}[https://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/photo.php?id_source=75671 Memorial Genweb]</ref>{{,}}<ref>{{fr}} [https://www.memorialgenweb.org/diapos.php?dpt=85&id_source=75671 Memorial Genweb]</ref>.
== Tud ==
== Pennadoù kar ==
== Daveoù ha notennoù ==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Kumunioù Vande]]
g4qzxmol4cepw6ufzljm17yx8wzvnyx
Campagna Lupia
0
153027
2008702
2022-08-18T07:06:10Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "{{databox}} '''Campagna Lupia''' a zo ur gumun eus [[Italia]] e [[proviñs Venezia]], e [[Veneto]]. Niver an annezidi a sav da {{WD Poblañs}}. {{Kumunioù Proviñs Venezia}} [[Rummad:Kumunioù Veneto]] [[rummad:Proviñs Venezia]]"
wikitext
text/x-wiki
{{databox}}
'''Campagna Lupia''' a zo ur gumun eus [[Italia]] e [[proviñs Venezia]], e [[Veneto]]. Niver an annezidi a sav da {{WD Poblañs}}.
{{Kumunioù Proviñs Venezia}}
[[Rummad:Kumunioù Veneto]]
[[rummad:Proviñs Venezia]]
eax9rryc2k2vr7mlyde29nyc5bd73bk
Rummad:Proviñs Venezia
14
153028
2008706
2022-08-18T07:13:05Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Proviñsoù Italia]]"
wikitext
text/x-wiki
[[Rummad:Proviñsoù Italia]]
ppzv1nbfv2w9ma6ct8d1tfivx3e3iv2
Castagnole Monferrato
0
153029
2008710
2022-08-18T07:24:10Z
Bianchi-Bihanig
68941
Pajenn krouet gant : "{{databox}} '''Castagnole Monferrato''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]] hag e rannvro [[Piemonte]]. {{Kumunioù Proviñs Asti}} [[Rummad:Kumunioù Piemonte]] [[rummad:Proviñs Asti]]"
wikitext
text/x-wiki
{{databox}}
'''Castagnole Monferrato''' zo ur gumun en [[Italia]] e [[proviñs Asti]] hag e rannvro [[Piemonte]].
{{Kumunioù Proviñs Asti}}
[[Rummad:Kumunioù Piemonte]]
[[rummad:Proviñs Asti]]
metm3fspfrtvryvonedrqupoyo2a0gq
Kaozeadenn Wikipedia:Deletion log
5
153030
2008717
2022-08-18T09:30:42Z
Huñvreüs
54570
/* Diwar-benn ar bajenn-mañ */ rann nevez
wikitext
text/x-wiki
== Diwar-benn ar bajenn-mañ ==
Marilh kozh ar pajennoù gwarezet. [[Dibar:Marilh/delete|Amañ]] emañ an hini nevez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Eost 2022 da 09:30 (UTC)
5mbyffjhk07s5ht49f92anpnofxrszw
Kaozeadenn Wikipedia:Protection log
5
153031
2008718
2022-08-18T09:30:44Z
Huñvreüs
54570
/* Diwar-benn ar bajenn-mañ */ rann nevez
wikitext
text/x-wiki
== Diwar-benn ar bajenn-mañ ==
Marilh kozh ar pajennoù gwarezet. [[Dibar:Marilh/protect|Amañ]] emañ an hini nevez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Eost 2022 da 09:30 (UTC)
cb30pmle06zkxk8wjzl7hl792obccqr
Kaozeadenn Wikipedia:Upload log
5
153032
2008719
2022-08-18T09:30:46Z
Huñvreüs
54570
/* Diwar-benn ar bajenn-mañ */ rann nevez
wikitext
text/x-wiki
== Diwar-benn ar bajenn-mañ ==
Marilh kozh ar pajennoù enporzhet. [[Dibar:Marilh/import|Amañ]] emañ an hini nevez. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Eost 2022 da 09:30 (UTC)
fpynmoxchrmfaeebrl9fgwoatkk0w84
Kaozeal:Robilante
1
153033
2008726
2022-08-18T09:41:40Z
2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66
/* Skeudenn */ rann nevez
wikitext
text/x-wiki
== Skeudenn ==
Re vras eo ar skeudenn. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66|2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66]] 18 Eost 2022 da 09:41 (UTC)
jfciqlenq7s2rjtwdznwj0g4xm1wrk5
Kaozeal:Cossano Belbo
1
153034
2008728
2022-08-18T09:42:14Z
2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66
/* Skeudenn */ rann nevez
wikitext
text/x-wiki
== Skeudenn ==
Re vras eo ar skeudenn. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66|2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66]] 18 Eost 2022 da 09:42 (UTC)
ha71ueuhivhxaauz52fb4s3x7rebbpt
Kaozeal:Rocca de' Baldi
1
153035
2008730
2022-08-18T09:43:02Z
2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66
/* Skeudenn */ rann nevez
wikitext
text/x-wiki
== Skeudenn ==
Re vras eo ar skeudenn. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66|2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66]] 18 Eost 2022 da 09:43 (UTC)
649xm1mq9cjuhy5s49em2ny6f14rf0a
Kaozeal:Pietraporzio
1
153036
2008731
2022-08-18T09:43:33Z
2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66
/* Skeudenn */ rann nevez
wikitext
text/x-wiki
== Skeudenn ==
Re vras eo ar skeudenn [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66|2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66]] 18 Eost 2022 da 09:43 (UTC)
a96w8hdzksk3sdesllfw1rzzx76jac1
Kaozeal:Piobesi d'Alba
1
153037
2008734
2022-08-18T09:48:07Z
2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66
/* Skeudenn */ rann nevez
wikitext
text/x-wiki
== Skeudenn ==
Re vras eo arskeudenn. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66|2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66]] 18 Eost 2022 da 09:48 (UTC)
pm6yiyz5w5cemg3bkku65qq0i73c7d5
Kaozeal:Pocapaglia
1
153038
2008735
2022-08-18T09:48:35Z
2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66
/* Skeudenn */ rann nevez
wikitext
text/x-wiki
== Skeudenn ==
Re vras eo arskeudenn. [[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66|2A01:CB08:8913:1900:14B5:219B:A46E:7C66]] 18 Eost 2022 da 09:48 (UTC)
pm6yiyz5w5cemg3bkku65qq0i73c7d5
Arthur Griffith
0
153040
2008745
2022-08-18T10:36:59Z
Undenbennak
62280
Krouet o treiñ ar bajenn "[[:en:Special:Redirect/revision/1104130244|Arthur Griffith]]"
wikitext
text/x-wiki
'''Arthur Joseph Griffith''' ({{Lang-Ga|Art Seosamh Ó Gríobhtha}}; 31 a viz Meurzh 1871 – 12 a viz Eost 1922) a voe ur skrivagner, ur c'hazetenner hag ur politikour iwerzhonat hag a grouas ar strollad politikel [[Sinn Féin]]. E penn an dileuridigezh e oa evit ar [[feur Angl-ha-Iwerzhon]] a 1921. Kadoriad [[Dáil Éireann]] e voe Griffith etre miz [[Genver]] 1922 hag e varv e miz Eost.
[[Rummad:Marvioù 1922]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1871]]
[[Rummad:Broadelourien iwerzhonat]]
[[Rummad:Sinn Féin]]
pr6esjzxrukc7ncuks7t4meo9oxjxmi
Kaozeadenn Implijer:SSHTALBI
3
153041
2008749
2022-08-18T11:55:30Z
Huñvreüs
54570
/* Machine translation */ rann nevez
wikitext
text/x-wiki
== Machine translation ==
Hello,
[https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAuth?target=SSHTALBI You have been blocked on multiple wikis for inserting bad machine translations]. Please do not do so here. Machine translation can be a good start, but needs to be reviewed and improved by humans. [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 18 Eost 2022 da 11:55 (UTC)
0j5wuxopvtzaofgi57ie12o59ltiby4