Wikipedia bxrwiki https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%8E%D1%83%D1%80_%D1%85%D1%83%D1%83%D0%B4%D0%B0%D2%BB%D0%B0%D0%BD MediaWiki 1.39.0-wmf.22 first-letter Меди Тусхай Хэлэлсэхэ Хэрэглэгшэ Хэрэглэгшые хэлэлсэхэ Википеэди Википеэди тухай хэлэлсэхэ Файл Файл хэлэлсэхэ MediaWiki MediaWiki хэлэлсэхэ Загбар Загбар хэлэлсэхэ Туһаламжа Туһаламжа хэлэлсэл Категори Категори хэлэлсэхэ TimedText TimedText talk Модуль Обсуждение модуля Гаджет Обсуждение гаджета Определение гаджета Обсуждение определения гаджета 0 6049 69976 54695 2022-07-30T04:40:04Z Minorax 10816 ([[c:GR|GR]]) [[File:Order of Saint Anne Ribbon.png]] → [[File:Order of Saint Anna ribbon bar.svg]] vva wikitext text/x-wiki {{Алдартай хүн |нэрэ = Иоһанн Вольфганг фон Гёте |уугуул_нэрэ = Johann Wolfgang von Goethe |зураг = Goethe (Stieler 1828).jpg |ажал_үйлэ = [[шүлэглэһэн зохёол|шүлэгшэ]], [[уран зохёол]]шо, [[философ]], [[Шэнжэлэхэ ухаан|эрдэмтэн]] |түрэһэн_үдэр = |түрэһэн_газар = [[Майн дахи Франкфурт]],<br/>[[File:Banner of the Holy Roman Emperor with haloes (1400-1806).svg|20px]] [[Арюун Римэй эзэнтэ улас]] |иргэн = [[File:Banner of the Holy Roman Emperor with haloes (1400-1806).svg|20px|link=Арюун Римэй эзэнтэ улас]] → [[File:Flagge_Großherzogtum_Sachsen-Weimar-Eisenach_(1813-1897).svg|20px|link=Саксен-Ваймар-Айзэнах]] |наһа_бараһан_үдэр = |наһа_бараһан_газар = [[Ваймар]],<br/> [[File:Flagge_Großherzogtum_Sachsen-Weimar-Eisenach_(1813-1897).svg|20px]] [[Саксен-Ваймар-Айзэнах]] | ажал_хэһэн_саг = [[Гэгээрэл үе|Гэгээрэл]], [[Романтизм]] |нүхэр = |һургалта = |хүүгэд = |шагнал = [[File:Ord Leopold-COM.png|70px]] [[File:Bavaria019.png|70px]] [[File:Legion Honneur GC ribbon.svg|70px]] [[File:Order of Saint Anna ribbon bar.svg|70px]] |гар = [[File:Goethe Signature.svg|100px]] }} '''Иоһанн Вольфганг фон Гёте''' ({{lang-de|Johann Wolfgang von Goethe}} {{audio|Johann Wolfgang von Goethe.ogg|герман дуудалага}}; [[1749]] оной [[8 һарын 28]], [[Майн дахи Франкфурт]] — [[1832]] оной [[3 һарын 22]], [[Ваймар]]) боло [[Германи]]ин ехэ зохёолшо, эрдэмтэн, улас түрын зүтэгэлтэн хүн байба. Түүнэй [[Фауст]] зүжэгые дэлхэйн уран зохёолой оргилуудын нэгэ хэмээн үзэдэг. ==Холбооһон== * {{Commons|Goethe}} ==Зүүлтэ== {{Зүүлтэ}} [[Категори:Германиин зохёолшод]] {{stub}} 2dz6v1u1ymlriq8jozibigyrwcy6mut 0 6897 69977 50876 2022-07-30T04:40:08Z Minorax 10816 ([[c:GR|GR]]) [[File:Order of Saint Anne Ribbon.png]] → [[File:Order of Saint Anna ribbon bar.svg]] vva wikitext text/x-wiki {{Алдартай хүн |нэрэ = Лев Толстой |уугуул_нэрэ = Лев Николаевич Толстой |зураг = L.N.Tolstoy_Prokudin-Gorsky.jpg |ажал_үйлэ = [[шүлэглэһэн зохёол|шүлэгшэ]], [[уран зохёол]]шо, [[зүжэг|зүжэгэй зохёолшо]], [[философ]] |түрэһэн_үдэр = |түрэһэн_газар = [[Ясная Поляна]],<br/> [[Тулын можо]],<br/> [[Ородой эзэнтэ улас]] |иргэн = [[File:Flag of Russia.svg|20px]] [[Ородой эзэнтэ улас]] |наһа_бараһан_үдэр = |наһа_бараһан_газар = [[Астапово]],<br/> [[Рязаниин можо]],<br/> [[Ородой эзэнтэ улас]] | ажал_хэһэн_саг = [[реализм]] |нүхэр = |һургалта = [[Эзэнтэ Казанын Дээдэ Һургуули]] |хүүгэд = |шагнал = [[File:Order of Saint Anna ribbon bar.svg|40px|border|link= Гэгээнтэн Аннын Орден|Гэгээнтэн Аннын Орден]]{{!!}}[[Файл:Order of Glory Ribbon Bar.png|40px|border|link=Медаль «Севастополиин хамаалга ашаар»|Медаль «Севастополиин хамаалга ашаар»]]{{!!}}[[Файл:Band to Order St Andr.png|40px|border|link=Медаль «1853—1856 оной дайнайгаар дурасхал болгон»|Медаль «1853—1856 оной дайнайгаар дурасхал болгон»]]{{!!}}[[Файл:Order of Glory Ribbon Bar.png|40px|border|link=Медаль «Севастополиин хамаалгынгаар дурасхал болгон»|Мүнгэн медаль «Севастополиин хамаалгынгаар дурасхал болгон»]]{{!!}}[[Файл:Saint vladimir (bande).png|40px|border|link=Медаль «Севастополиин хамаалгынгаар 50 оной дурасхал болгон»|Хүлээрэй медаль «Севастополиин хамаалгынгаар 50 оной дурасхал болгон»]] |гар = [[File:Leo Tolstoy signature.svg|200px]] }} '''Лев Николаевич Толстой''' (1828 оной 9 һарын 9_{[хуушанаар 8 һарын 28]}, [[Ясная Поляна]] — 1910 оной 11 һарын 20 _{[хуушанаар 1 һарын 7]}, Астапово), гүн, ород зохёолшо, [[Оросой Эрдэм Ухаанай Академи|Петербургын ЭУА-иин]] сурбалжалагша гэшүүн (1873), хүндэтэ академик (1900). Эсэгэнь — Николай Ильич Толстой гүн (1794—1837), 1812 оной Эсэгын ороноо хамгаалгын дайнай хабаадалсагша; эхэнь — Мария Николаевна (1790—1830), түрэлхи обогоор Волконская. Толстой гэртээ һуралсаба; 1844—47 оной хоорондо Казаниин ехэ һургуулида һураба (шатые дүүргөөгүй). 1851 ондо тэрэнэй аха Н. Н. Толстой сэрэгэй алба хаажа байһан [[Кавказ]]дахи Старогладковская хүдөөдэ ябаа. 1851 оной дэбтэртэнь тэрэнэй түрүүшын удха зохёолой бодолнууд («Үсэгэлдэрэйхи түүхэ» гэхэ мэтэ) элирэн гарана. Толстойе үхэтэр бэшэгдэһэн дэбтэр тэрэнэй түрүүшын удха зохёолой һургуули болобо. Толстой Кавказдахи үнгэрһэн гансаардаһан амидаралай хоер жэлэй хугасаа өөрынгөө һүнэһэнэй дэбжэлтэдэ шухала үүргые гүйсэдхэбэ гэжэ бодоо. Кавказда бэшэгдэһэн «Бага наһан» нэрэтэй тэрэнэй түрүүшын хэблэгдэһэн туужа ({{lang-ru|Детство}}, «Современник» сэтгүүл, 1852, № 9) — хожом гараһан «Гүлмэр наһан» (1852—54) ба «Эдир наһан» (1855—57) туужатай хамта — өөрын намтар болохо «Хүгжэлэй дүрбэн шата» гэһэн романай үргэн нэгэ хэһэг байгаашье һаа, энэ романай һүүлшын хэһэг болохо «Залуу наһан» эсэстэ бэшэгдээгүй. «[[Дайн ба энхэ]]» болон «[[Анна Каренина]]» гэһэн [[роман]]уудые бэшэһэн [[ород]]ой агуу зохёолшо, [[анархизм|анархист]] байһан. Толстой [[Ородой эзэнтэ улас|Ородой]] [[Тула можын]] [[Ясная Поляна]] гэдэг эдэлэн газарта түрэжэ София Андреевна Берстэй гэрлэбэ. [[Файл:Leo Tolstoy in the hell.jpg||мини|слева|250px|«Лев Толстой [[тама|тамын орондо]]». [[Шажанай түүхын уласай музей]]. 1883]] Тэрэ Христосой шажантай ба хүсэн хэрэглэхэдэ эсэргүү байгаа. Тэрэнэй «Бурханай хааншлал танай дотор бии» гэһэн бүтээлэй хүн зондо үзүүлһэн нүлөөе [[Махатма Ганди]] болон [[Мартин Лютер Кинг]]тэй зүйрлэжэ болоно. Тэрэ Астапово галта тэрэгэнэй буудал дээрэ 1910 ондо 82 наһатайдаа наһа бараба. == Мүн үзэхэ == * [[Дайн ба энхэ]] * [[Анна Каренина]] == Холбооһон == * {{Commons|Leo Tolstoy}} == Зүүлтэ == {{Зүүлтэ}} [[Категори:Уран зохёолшод]] [[Категори:Ородой зохёолшод]] [[Категори:Ород]] [[Категори:Намтар]] {{stub}} cre6r4x9etetjwkrujhtfr4knrr3wvq 0 7164 69978 49785 2022-07-30T04:40:11Z Minorax 10816 ([[c:GR|GR]]) [[File:Order of Saint Anne Ribbon.png]] → [[File:Order of Saint Anna ribbon bar.svg]] vva wikitext text/x-wiki {{Алдартай хүн |нэрэ = Луи Пастер |уугуул_нэрэ = Louis Pasteur |зураг = Louis Pasteur.jpg |ажал_үйлэ = [[шэнжэлхэ ухаан|эрдэмтэн]] ([[микробиолог]], [[химик]], [[физик]]) |түрэһэн_үдэр = |түрэһэн_газар = [[Доль, (Юра)]], [[Франци]] |иргэн = [[File:Flag of France.svg|24px|link=Франци]] [[Франци]] |наһа_бараһан_үдэр = |наһа_бараһан_газар = [[Марн-ла-Кокет]] ([[О-де-Сен]]), [[Франци]] |ажал_хэһэн_саг = |нүхэр = |һургалта = |хүүгэд = |шагнал =[[Файл:Legion Honneur GC ribbon.svg|50px|link=Хүндэтэй Легионой орден]] {{!}} [[Файл:Ordre du Merite agricole Chevalier ribbon.svg|50px|link=Хүдөө Ажахын Габьяагай Орден]] {{!}} [[Файл:Order of Saint Anna ribbon bar.svg|50px|link=Арюун Аннагай Орден]] |гар = [[File:Louis Pasteur Signature.svg|100px]] }} '''Луи Пастер''' ({{lang-fr|Louis Pasteur}} [[1822 он]]ой [[12 һарын 27]]-ндо түрэжэ, [[1895 он]]ой [[9 һарын 28]]-нда наһа бараһан) [[Франци]]ин Доло хотодо түрэһэн Франциин [[хими|химик]], [[микробиологи|микробиолог]]. Тэрээр үбшэн үүһэгэхэ ушар шалтагаан, үбшэнһөө уридшалан һануулха талаар гайхамшагтай нээлтэ хэһэнээрээ хамагай ехэ алдаршаһан. Тухайлбал тэрэ түрэхын халуунһаа болодог эхын эндэгдэлые бууруулжа, галзуу үбшэнэй эсэрэг анханай [[вакцина]] бии болгообо. Түүнэй туршалагай ажалууд үбшэные [[нян]] үүһэгэдэг гэхэ онолые баталһан. Луи Пастер мүн һүн, дараһанһаа үбшэлдэг ябадалые зогсоохо арга (арюутгаха пастеризациин арга) һэдэһэнээрээ олон ниитэдэ хамагай ехэ алдаршаһан. Тэрээр [[микробиологи]]ин һалбариие үндэһэлэгшэ гурбан эрдэмтэнэй нэгэ гэжэ тоосогдодог. Нүгөө хоёр [[Фердинанд Кон]], [[Роберт Кох]] хоёр юм. Пастер мүн химиин [[шэнжэлхэ ухаан]]ай һалбарида олон нээлэтэ хэһэнһээ хамагай алдартай зарим [[талаһата|талаһатын]] асимметриин молекул үндэһэлэлые гаргажа ерэһэн ябадал юм. Түүнэй согсос [[Парис]] дахи [[Пастериин хүрээлэн]]гэй доор тусгай бунханда байрладаг.<ref>{{cite web|url=http://books.google.com/books?id=u8FUAAAAMAAJ&lpg=PA31&ots=HEB87YS4Kj&dq=pasteur%20tomb%20mosaic&pg=PA31#v=onepage&q=pasteur%20tomb%20mosaic&f=false |title=VM/SAC, Veterinary medicine & small ... - Google Books |publisher=Books.google.com |date=2007-12-29 |accessdate=2009-10-07}}</ref> == Зүүлтэ == {{зүүлтэ}} == Холбооһон == {{commonscat|Louis Pasteur}} * [http://www.pasteur.fr/english.html The Institut Pasteur] - Foundation Dedicated to the prevention and treatment of diseases through biological research, education and public health activities * [http://www.pasteurfoundation.org The Pasteur Foundation] - A US nonprofit organization dedicated to promoting the mission of the [[Institut Pasteur]] in Paris. Full archive of newsletters available online containing examples of US Tributes to Louis Pasteur. * [http://biotech.law.lsu.edu/cphl/history/articles/pasteur.htm Pasteur's Papers on the Germ Theory] * [http://www.pasteurbrewing.com Pasteur's Work on Beer Brewing] * [http://php.pasteur.net/index.php?newlang=english The Pasteur Galaxy] * [http://www-personal.umich.edu/~jbourj/money5.htm Louis Pasteur featured on the 5 French Franc banknote from 1966.] * [http://www.fordham.edu/halsall/mod/1878pasteur-germ.html Germ Theory and Its Applications to Medicine and Surgery, 1878] * [http://www.life.com/Life/millennium/events/06.html LIFE magazine's top 100 events of the millennium: Germ theory of disease and Pasteur] * [http://www.accessexcellence.org/RC/AB/BC/Louis_Pasteur.html Louis Pasteur (1822-1895)] profile, AccessExcellence.org The complete work of Pasteur, BNF (Bibliothèque nationale de France) * {{PDF|[http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k7356c Pasteur Œuvre tome 1 – Dissymétrie moléculaire]}} * {{PDF|[http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k7357p Pasteur Œuvre tome 2 – Fermentations et générations dites spontanées]}} * [http://math-doc.ujf-grenoble.fr/RBSM/cr-gallica.html ''Comptes rendus de l’Académie des sciences''] Articles published by Pasteur {{DEFAULTSORT:Луи Пастер}} {{1000 үгүүлэл}} [[Категори:Биологууд]] [[Категори:Химикууд]] [[Категори:Микробиологууд]] [[Категори:Эмшэд]] eet6gw8tnvdembmm73wimmriphwjt9f