Wicipedia
cywiki
https://cy.wikipedia.org/wiki/Hafan
MediaWiki 1.39.0-wmf.23
first-letter
Media
Arbennig
Sgwrs
Defnyddiwr
Sgwrs Defnyddiwr
Wicipedia
Sgwrs Wicipedia
Delwedd
Sgwrs Delwedd
MediaWici
Sgwrs MediaWici
Nodyn
Sgwrs Nodyn
Cymorth
Sgwrs Cymorth
Categori
Sgwrs Categori
Porth
Sgwrs Porth
TimedText
TimedText talk
Modiwl
Sgwrs modiwl
Gadget
Gadget talk
Gadget definition
Gadget definition talk
Wicipedia:Y Caffi
4
53
11100630
11100443
2022-08-09T21:51:39Z
AlwynapHuw
473
/* Etholiad Sefydliad Wicimedia: angen cyfaill */
wikitext
text/x-wiki
{| style="width:280px; border:none; background:none;"
| style="width:280px; text-align:left; white-space:nowrap; color:#000;" |
<div style="font-size:162%; border:none; margin:0; padding:.1em; color:#000;">Croeso i'r '''Caffi'''</div>
<div style="top:+0.2em; font-size:115%;">Dyma'r lle i chi drafod sut mae pethau'n gweithio yma, polisïau, a phroblemau technegol a gofyn cwestiynau ynglŷn â [[Wicipedia]].</div>
<div id="mf-articlecount" style="font-size:115%;>I ychwanegu cwestiwn, [{{fullurl:Wicipedia:Y_Caffi|action=edit§ion=new}} cliciwch yma] i ddechrau pennawd newydd, a theipiwch eich neges. Cofiwch lofnodi'r neges drwy ychwanegu pedair sgwigl (''tilde'') (<nowiki>~~~~</nowiki>) ar y diwedd.</div>
|}{{#ifexpr: ({{CURRENTMONTH}} = 5) and ({{CURRENTDAY}} = 1) | [[Delwedd:Narcissus-closeup.jpg|de|bawd|250px|]] | [[Delwedd:Espresso.jpg|de|Coffi]]}}
<div style="margin-top:2em; border:1px #FFFFFF solid; text-align:center;">
{| role="presentation" class="wikitable" style="white-space:nowrap; margin-left:auto; margin-right:auto; margin-bottom:0;"
|-style="font-weight: bold;"
|style="width:60px; vertical-align:bottom;"|[[Delwedd:Circle-icons-flag.svg|link=Wicipedia:Cwestiynau Cyffredin|45px]]<br>[[Wicipedia:Cwestiynau Cyffredin|Cwestiynau<br> Cyffredin]]
|style="width:60px; vertical-align:bottom;"|[[Delwedd:Circle-icons-bookshelf.svg|link=Wicipedia:Y Ddesg Gyfeirio|45px]]<br>[[Wicipedia:Y Ddesg Gyfeirio|Y Ddesg<br> Gyfeirio]]
|style="width:60px; vertical-align:bottom;"|[[Delwedd:Circle-icons-typography.svg|link=Wicipedia:Cymorth iaith|45px]]<br>[[Wicipedia:Cymorth iaith|Cymorth<br> iaith]]
|style="width:60px;"|[[Delwedd:Circle-icons-clipboard.svg|link=Wicipedia:Negesfwrdd gweinyddiaeth|45px]]<br>[[Wicipedia:Negesfwrdd gweinyddiaeth|Negesfwrdd<br> gweinyddiaeth]]
|style="width:60px;"|[[Delwedd:Circle-icons-chat.svg|link=Wicipedia:Sgyrsiau cyfoes|45px]]<br>[[Wicipedia:Sgyrsiau cyfoes|Sgyrsiau<br> cyfoes]]
|style="width:60px;"|[[Delwedd:Circle-icons-folder.svg|link=Wicipedia:Y Caffi/archif|45px]]<br>[[Wicipedia:Y Caffi/archif|Archifau'r<br> Caffi]]
|-
|colspan="6"| [[Delwedd:Circle-icons-caution.svg|link=Wicipedia:Negeseuon Saesneg y Caffi|45px]] <span>''Please leave all English-language messages '''[[Wicipedia:Negeseuon Saesneg y Caffi|here]]'''.''</span> <!-- span is required for correct display in Safari -->
|}
</div>
{{/dogfennaeth}}
_CYSWLLTADRANNEWYDD_
{{clirio}}
== Cwlwm Celtaidd 2022 ==
Bydd Wikimedia UK a Wikimedia Deutschland yn trefnu Cynhadledd y Cwlwm Celtaidd eleni. I gynorthwyo gyda'r cynllunio, hoffem dderbyn eich adborth ar sut fath o weithdai fyddai'n ddefnyddiol i chi a'r gymuned cywici. [https://wolke.wikimedia.de/apps/forms/yrnHWyBZCY4TWjag Dyma arolwg byr], fydd ar ar agor tan 17 Ionawr. Diolch! [[Defnyddiwr:Richard Nevell|Richard Nevell]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Richard Nevell|sgwrs]]) 09:16, 14 Ionawr 2022 (UTC)
:Bendigedig Richard! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:27, 14 Ionawr 2022 (UTC)
::Hi, dwi newydd weld yr hysbysiad yma. Dwi'n gweithio yn bennaf efo wikipedia Cernyweg. Fedra i ddim cael hyd i unrhyw hysbysiad am y gynhadledd ar dudalenni caffis/tafarndai yn yr un o'r wikipedias Celtaidd eraill. Ga i ofyn faint o gyfranogi rydych yn disgwyl gan golygyddion y cymunedau hynny? [[Defnyddiwr:Brwynog|Brwynog]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Brwynog|sgwrs]]) 17:56, 7 Mawrth 2022 (UTC)
:::Haia {{ping|Brwynog}}. Mi hola i Richard; mi gredais fod yr hysbys yn mynd ar bob wici, gan fod barn y golygyddion Celtaidd hyn yn holl-bwysig mewn arolwg o'r fath. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:45, 19 Mawrth 2022 (UTC)
::::Diolch [[Defnyddiwr:Brwynog|Brwynog]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Brwynog|sgwrs]]) 20:22, 26 Mawrth 2022 (UTC)
:::::Hello Brwynog. I think I need to apologise on a couple of counts here. Firstly, sorry for taking so long to reply, I was off last week and this week was rather busy. Secondly, for my inadequate communication with the Cornish Wikipedia community. I had to double check whether I left a message on the Cornish Wikipedia as I thought I had, and was disappointed to find that I hadn't. This was my failure, and does not reflect how the Celtic Knot organising team wants to involve Celtic language communities.
:::::We shared the survey with a few groups the Celtic Knot has engaged with previously: past speakers, previous attendees, a couple of groups on Telegram including the Wikimedia Language Diversity group. While this gives some coverage, it can miss out groups we've not engaged with strongly enough previously or who we'd like to work with more closely. I regret not contacting the Cornish Wikipedia to get the feedback of editors.
:::::We would very much like members of the Cornish Wikipedia and other Celtic language Wikipedias to join the conference when it runs this year and take an active part in the community. We hope that the programme will have a lot to offer for the editing community, and a chance to connect with people. [[Defnyddiwr:Richard Nevell (WMUK)|Richard Nevell (WMUK)]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Richard Nevell (WMUK)|sgwrs]]) 16:19, 1 Ebrill 2022 (UTC)
::::::Thanks for the reply Richard, I received a direct invitation to a meeting in the meanwhile. I appreciate your apology. [[Defnyddiwr:Brwynog|Brwynog]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Brwynog|sgwrs]]) 19:31, 2 Mai 2022 (UTC)
== Diweddaru lluniau ==
Un peth dwi'n sylw o bryd i bryd yw'r lluniau a ddefnyddir ar dudalenau. Yn amlwg mae trwydded yn cyfyngu ar be sydd ar gael - e.e. defnyddio llun sydd eisoes ar Wikimedia neu Wikipedia English, neu Geograph.
Oes modd yma ac acw awgrymu tudalenau sydd angen llun 'gwell'?
Felly gall rhywun sydd awydd mynd am dro gynnwys cymryd llun gwell i dudalen fel rhan ohoni.
Hwyl,
Huw
:Yn sicr. Pob blwyddyn bydd Wici rhyngwladol yn creu cystadlaethau byd eang i geisio cael lluniau amgenach a gwell. Yn ystod y cyfnod clo mae'r Llyfrgell Genedlaethol wedi creu cystadlaethau i greu lluniau lleol amgen yng Nghymru. Un o'r pethau rwy'n gweld ei angen yng Nghymru yw lluniau o gerrig beddau enwogion. Mae'r ffaith bod llun ar gael ddim yn rhwystr i'w cyfnewid am un gwell, ac os wyt yn gweld llun gwael, does dim oll yn bod a gwneud cais am lun gwell, yma neu ar y cyfryngau cymdeithasol ehangach. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 06:13, 25 Ionawr 2022 (UTC)
:Diolch am ymateb.
:Dylwn i fod yn fwy eglur yn fy neges gwreiddiol: oes posib creu restr o luniau a all cael eu diweddaru? Gan gychwyn gyda beddfeini, pa rai sydd eu hangen fel blaenoriaeth?
:Hwyl,
:Huw [[Defnyddiwr:Huwwaters|Huw Waters]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Huwwaters|sgwrs]]) 16:52, 25 Ionawr 2022 (UTC)
:::Haia Huw! Beth am greu categori '''Categori:Erthyglau sydd angen delwedd neu ddelweddau gwell'''? Efallai mai'r flaenoriaeth fyddai erthygl heb lun o gwbwl? Efallai y gellid creu rhestr o'r rhain yn otomatig. Ffordd arall ydy mynd at grwp (ee yr Eglwys yng Nghymru, Cymdeithas Ffynhonnau Cymru) a gofyn iddyn nhw roi eu lluniau ar Comin? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:05, 26 Ionawr 2022 (UTC)
== Castell / Château ==
Heddiw crëwyd dwy erthygl newydd gan [[Defnyddiwr:JeanGree|JeanGree]], sef [[Castell Chaban]] a [[Castell Fenelon]]. Mae angen ychydig o waith arnyn nhw, ac roeddwn yn paratoi i wneud hynny. Ond mae yna broblem. Yn fy marn i, dylai fod gan yr erthyglau hyn y teitlau "Château de Chaban" a "Château de Fénelon". Mae gan y gair Ffrangeg ''château'' ystyr ehangach na'r "castell": mae'n cynnwys adeiladau y byddem ni'n eu galw'n balasau, plastai neu winllannoedd hyd yn oed. Mae gennym ni nifer o erthyglau sydd ag enwau o'r math hwn eisoes, e.g. [[Château de Castelnaud]]. Ond mae gennym ni bethau fel [[Castell Chinon]] hefyd. Rwy'n awgrymu defnyddio'r fformat " "Château de X" amdanyn nhw i gyd. (Y dewis arall fyddai defnyddio "Castell X" bob tro.) A oes gwrthwynebiadau? --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 21:14, 25 Ionawr 2022 (UTC)
:Cyfieithiadau peirianyddol ydy'r ddwy erthygl o'r rhagarweiniad Ffrangeg i'r erthyglau ar y ddwy Château. Mae 'na arfer (rheol o bosib), ein bod yn defnyddio enwau llefydd yn yr iaith frodorol oni bai bod enw Cymraeg cyffredin i'r lle: Llundain, Efrog Newydd, San Steffan, Côr y Cewri ac ati, felly '''''Château''''' sy'n gywir o ran ein harfer ni. Erthyglau eithaf ber yn y gwreiddiol efo orielau o luniau, digon diddorol i'w cynnwys yma. Mae angen gwybodaeth o'r ddwy iaith, wrth gwrs, i gyfieithu erthyglau. Os nad wyt ti am eu cyfieithu neu'u haddasu, rwy'n ddigon bodlon i grafu pen yn ôl i CSE gradd 2, 1974 i'w gwella. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 02:10, 26 Ionawr 2022 (UTC)
::Cytuno efo'r Ffrangeg. Mae'n rhaid fod gynnoch chi fynedd Job hogia, eu dileu nhw faswn i, gan nad yw'r 'golygydd' wedi parchu'r hanfodion ee dim categori, dim cyfeiriadaeth, dim gwybodlen, a dim parch at ein harddull arferol! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:01, 26 Ionawr 2022 (UTC)
:::Diolch gyfeillion! Iawn, byddaf i'n mynd ati i gwneud y gwaith caib a rhaw, sef newid y teitlau, cyflenwi gwybodlenni a chategoriau ayyb. Pe baet ti'n bwrw llygad drostyn nhw wedyn, Alwyn, byddai hynny'n wych. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 21:57, 26 Ionawr 2022 (UTC)
== Alwyn ar Radio Cymru ==
Newydd glywed [https://www.bbc.co.uk/sounds/play/live:bbc_radio_cymru cyfweliad gwych iawn ar raglen Aled Llanbedrog gydag Alwyn ap Huw yn cael ei holi] am ei waith ar Wicidestun. Ardderchog iawn! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 10:58, 26 Ionawr 2022 (UTC)
== Gwybodleni Data==
Rwyf yn ailgydio yn y [[Wicipedia: WiciBrosiect Gemau'r Gymanwlad|WiciBrosiect Gemau'r Gymanwlad]] wedi amser maith i ffwrdd o Wici am amryw resymau. Oes unrhyw un yn gallu egluro pwrpas y gwybodlenau data cyffredinol sydd wedi ymddangos ar pob tudalen. Mae bron pob un yn restr uniaith Saesneg ac yn edrych i mi fel "cut and paste" o'r ochr Saesneg heb fath o ystyriaeth os byddent yn gweithio yn y Gymraeg. Diolch [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 16:15, 30 Ionawr 2022 (UTC)
:Gwaith ar y gweill yw'r gwybodlennau. Maen nhw'n casglu gwybodaeth o Wikidata yn hytrach nag Enwiki. Os yw deunydd Saesneg yn ymddangos y rheswm yw nad oes neb eto wedi rhoi'r fersiwn Cymraeg cyfatebol ar Wikidata. Rwy'n ceisio gwneud hyn hyd eithaf fy ngallu pryd bynnag y byddaf yn sylwi arnyn nhw. (Gallwch glicio ar y symbol pensil wrth ymyl y term dan sylw a'i olygu.) Yn sicr, ar hyn o bryd mae crin nifer o wybodlennau sy'n braidd yn denau yn y wybodaeth a gyflwynir ganddyn nhw, ond yn y tymor hir rwy'n gobeithio y byddan nhw'n datblygu i fod yn rhywbeth defnyddiol. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 17:50, 30 Ionawr 2022 (UTC)
::Yn fy marn i, mae nhw'n anymarferol o hir ac yn cymryd i ffwrdd o'r erthyglau gan nad ydyn nhw yn ychwanegu unrhywbeth. Er engraifft, gyda [[Gemau'r Gymanwlad 2014]] mae'n gwthio'r wybodeln sydd efo gwybodaeth ddefnyddiol (yn Gymraeg) ymhell i lawr y dudalen. Oni fyddai'n well ymestyn yr wybodlen Gymraeg sydd yno yn barod? [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 18:14, 30 Ionawr 2022 (UTC)
:::Yn wir, gallaf i weld pam y byddech yn anhapus ynghylch y dudalen honno. Rwyf wedi gwneud dau beth i wella'r sefyllfa ychydig: cyfnewid y ddwy wybodlen (roedd yr un gwreiddiol yn llawer gwell), a gosod y switsh "suppressfield" yn y wybodlen Wicidata i hepgor y rhestr hir wirion honno. Ond rwy'n cytuno, dyw'r blwch hwn ddim yn ychwanegu llawer iawn at werth y dudalen ar hyn o bryd.--[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 20:21, 30 Ionawr 2022 (UTC)
::::Haia, a chroeso'n ol! Sgin ti enghraifft o wybodlen WD sy'n 'rhestr uniaith Saesneg'? Mae'r golygyddion sy'n eu hychwanegu (bob yn un ag un, gyda llaw) yn fod i'w gwiro, a chyfieithu unrhyw Saesneg ar Wicidata. Tydy hyn ddim yn cymryd dim mwy o amser na chyfieithu'r gwybodleni hen ffasiwn a fewnforiwyd o en. Mae llawer o erthyglau am wleidyddion a chwaraewyr HEB y gwybodleni WD yma, gan nad oes digon o wybodaeth (ee dillad y tim) ar WD. Felly yr hen wybodlen statig a fewnforiwyd o enwici flynyddoedd yn ol sy'n dal ar yr erthyglau hyn, a'r dillad heb eu diweddaru ers blynyddoedd. Mae hyn yn biti, oherwydd gogoniant gwybodleni WD ydy eu bod yn fyw, yn newid wrth i wybodaeth newid, yn otomatig. Cytuno efo Craigysgafn: mewn ambell faes, does dim angen rhoi'r wybodlen newydd, neu ddefnyddio "suppressfield" i eoli beth sy'n ymddangos. Gweler y ddogfen / cyfarwyddiadau ar y 3 Nodyn WD am y manylion: Nodyn:Pethau, Nodyn:Person a Nodyn:Lle. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 10:09, 31 Ionawr 2022 (UTC)
:::::Mae [[Gemau Olympaidd yr Haf 1948]] yn enghraifft dda o restr hirfaith (a dau lun am ryw reswm!) [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 17:48, 5 Chwefror 2022 (UTC)
:::::: Fel mae'r cyfawyddiadau'n nodi (gw: Nodyn:Pethau): ''mae suppressfields= * yn atal rhan o'r wybodlen rhag ymddangos...'' Yma, yn [[Gemau Olympaidd yr Haf 1948]], dau air oedd angen eu hychwanegu, sef ''yn_cynnwys''; [https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Gemau_Olympaidd_yr_Haf_1948&diff=prev&oldid=11027985 dw i wedi eu hychwanegu]. Dylai'r golygydd fod wedi cyfieithu'r enwau ar Wicidata, neu eu hatal rhag ymddangos fel hyn. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 21:01, 5 Chwefror 2022 (UTC)
:::::::Dwi ddim yn meddwl mod i di deall y cyfarwyddiadau na sut i'w cysylltu i Wikidata - dwi'n meddwl mod i'n bod yn hollol dwp! Gweler [[Gemau Olympaidd yr Haf 1924]] [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ... GOL. Mae 1920 a 1924 wedi eu cloi ar Wikidata! ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 22:31, 5 Chwefror 2022 (UTC)
::::::::Does dim angen newid Wicidata ei hun. Dim ond i atal y dudalen rhag cydio ym mhob manylyn bach gan Wicidata. Ar hyn o bryd mae tudalen cod [[Gemau Olympaidd yr Haf 1924]] yn dechrau â <nowiki>{{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }}</nowiki>. Rhaid ichi newid hyn i <nowiki>{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth yn_cynnwys}}</nowiki> a fydd y pethau dydych chi '''ddim''' eu heisiau yn diflannu. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 11:28, 6 Chwefror 2022 (UTC)
:::::::::Diolch! [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 13:45, 7 Chwefror 2022 (UTC)
:
'''Sut i gysylltu tudalen ar WP efo tudalen WD?''' (Sylw: WD sy'n cysylltu'r holl ieithoedd efo'i gilydd). Ti'n holi am Gemau Olympaidd yr Haf 1924:
# Ar ol ei chreu, mae'n rhaid dweud wrth WD am fodolaeth yr erthygl. Rol i ti greu'r erthygl Gemau Olympaidd yr Haf 1924, fe aeth {{Ping|Dogfennydd}} i Wicidata (WD); yno ffeiniodd yr dudalen gyfatebiol yn yr ieithoedd eraill (mi faswn i'n chwilio yn y Saesneg am ''1924 Summer Olympics'' ar Wicidata.
# Unwaith ti [https://www.wikidata.org/wiki/Q8132 yn y dudalen honno], mae angen ychwanegu pen a chwnffon. Pen = yr enw Cymraeg. [https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Q8132&diff=next&oldid=1573714823 Mi wnes i ei adio yn fama o dan '''Label''']. Cwnffon = gwaelod yr erthygl, mae rhestr o gysylltiadau i erthyglau WP (Wicipedia); gelli ychwanegu enw'r erthygl Gymraeg yma fel y gwnaeth Dogfennydd.
# Dos nol i'r erthygl Gym ar Wicipedia i wiro fod y wybodlen yn edrych yn iawn. Os ydy - panad! Os nad, gelli ei newid! Os oes rhestr hir, wirion, hyll, yna gelli ei rhwystro rhag ymddangos yn y modd mae Craigysgafn yn ei nodi uchod. Os oes wybodlen well ar y Wicipedia Saesneg, yna defnyddia honno, ond bydd angen cyfieithu pob gair ohoni!
:
Sorri fod hyn yn gymhleth, mae angen cyfarwyddiadau gwell, a mi ai ati cyn hir i wneud hynny. Be sydd yn dda am gwybodlenni wicidata, Blogdroed, ydy fod pob elfen 'da ni'n wedi'i gyfieithu ar Wicidata, dros y blynyddoedd, yn dal i fod yno, felly mae'r rhan fwyaf o'r gwybodlenni yn Gymraeg yn poblogi ei hunain, yn otomatig! Heb orfod cyfieithu dim! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:59, 7 Chwefror 2022 (UTC)
:Ia, nes i fynd i Wikidata ac nes i ychwanegu y dudalen Gymraeg i Gemau Olympaidd yr Hasf 1916 ond am ryw reswm mae tudalenau Gemau 1920 a 1924 wedi eu cloi. GOL - yn anffodus mae hyn yn wir am Gemau 1904 hefyd! [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 14:34, 7 Chwefror 2022 (UTC)
==Testunau cyfansawdd ar Wicidestun==
Mae Wicidestun Ffrangeg, yn cyhoeddi nifer o'i lyfrau dwywaith. Unwaith yn y ffordd draddodiadol efo tudalen trawsgrifio ar gyfer pob pennod / cerdd / erthygl etc ac wedyn eilwaith efo'r llyfr cyfan wedi ei drawsgrifio ar un tudalen. Eu rheswm dros wneud hyn yw er mwyn galluogi chwiliad o fewn llyfr yn fwy hylaw. Er enghraifft os ydwyf yn cofio bod cerdd am "bronfraith" yn Nhelynegion Maes a Môr, heb gofio teitl y gerdd, gallwn fynd at y testun cyfansawdd un tudalen a chwilio am y gair bronfraith trwy ddefnyddio Ctrl/F i gael hyd i'r gerdd yn haws na defnyddio'r chwiliad o bopeth sydd ar safle Wicidestun. Rwyf wedi gwneud arbrawf o'r ymarfer Ffrangeg ar Wicidestun Cymraeg efo testunau cyfansawdd o bedwar llyfr [[s:Categori:Testunau cyfansawdd]]. Hoffwn wybod barn eraill am werth y fath ymarfer cyn bwrw ymlaen i wneud tudalennau tebyg ar gyfer gweddill y llyfrau rwyf wedi trawsgrifio. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 17:39, 9 Chwefror 2022 (UTC)
:Cytuno'n llwyr! Mae dewis o ddwy drefn / dau fformat yn llawer gwell! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 12:58, 10 Chwefror 2022 (UTC)
==Colli gwaith==
Dwi newydd dreulio dwy awr yn golygu tudalen [[Gemau Olympaidd yr Haf 1936]] ac wrth pwyso "cyhoeddi newidiadau" fe ges i'r neges yma:
''Request from - via cp3058.esams.wmnet, ATS/8.0.8
Error: 502, Next Hop Connection Failed at 2022-02-12 20:32:01 GMT''
Dwi'n ama'n gryf fod modd canfod yr holl waith eto ... ond dim ond dweud yma rhag ofn! [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 20:38, 12 Chwefror 2022 (UTC)
:Cydymdeimlo'n llwyr a thi! Wedi digwydd i minnau hefyd. Mae'r Cymhorthydd Cyfieithu'n cadw popeth pob rhyw ddeg eiliad, ac yn gweithio'n dda! Fel arall, mae gen i ddogfen syml Notepad ar yr ochr i gopio popeth pob rhyw 5 munud! Ond digon hawdd dweud hyn rwan, wedi'r digwyddiad! O ia, cyn cyhoeddi, dw i wastad yn CTR A ac yna'n copio popeth rhag ofn fod rhywun arall wrthi ar yr un pryd! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 14:51, 14 Chwefror 2022 (UTC)
== Wici Y Cyfryngau Cymraeg ==
Tynnodd Aaron WiciMon fy sylw at y wefan [https://y-cyfryngau-cymraeg.fandom.com/cy/wiki/Category:Ffilmiau_Cymraeg yma] sydd ar drwydded agored. Oes rhywun yn gwybod rhywbeth amdani? Addas ar gyfer mewnforio stwff i wici bach ni? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 10:18, 15 Chwefror 2022 (UTC)
== Ymgyrch Iechyd Meddwl ==
{{Ping|Llywelyn2000 |MathWilliams9|Lesbardd|Craigysgafn|Oergell|Cymrodor|Deb}}{{Ping|AlwynapHuw|Adda'r Yw|Stefanik|Dafyddt|Pwyll|Sian EJ|Jac-y-do}}{{Ping|Duncan Brown|Deri Tomos|Dafyddt|Heulfryn|Bobol Bach}}
Helo pawb!
Mae Llywodraeth Cymru wedi ariannu prosiect bychan tan ddiwedd Mawrth er mwyn gwella ein cynnwys ar Iechyd meddwl. Mi fydd Aaron a Menter Iaith Môn yn arwain ar gyfres o ddigwyddiadau yn ysgolion a byddaf yn trefni Cyfieithathon ar-lein. Bydd e'n wych petai'r holl gymuned yn cymryd rhan trwy helpu i gyfieithu/creu erthyglau newydd am y maes pwysig yma dros y wythnosau nesaf. Gweler isod, rhestr o erthyglau sydd i angen - ond mae croeso i chi ychwanegu at hyn hefyd. [[Defnyddiwr:Jason.nlw|Jason.nlw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Jason.nlw|sgwrs]]) 13:14, 16 Chwefror 2022 (UTC)
;Erthyglau newydd
*[[Anhwylder gorbryder]]
*[[Anhwylder gorbryder cymdeithasol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Social_anxiety_disorder en]
*[[Cydberthynas ryngbersonol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Interpersonal_relationship en]
*[[Straen yn y gwaith]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Occupational_stress en]
*[[Archwiliad Gwell Iechyd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Wellness_check en]
*[[Gofal Cymdeithasol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Social_support en]
*[[Anhwylder defnydd sylwedd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Substance_use_disorder en]
*[[Camddefnyddio sylweddau]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Substance_abuse en] - ar y gweill
*[[Llesiant goddrychol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Subjective_well-being en]
*[[Euogrwydd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Guilt_(emotion) en]
*[[Edifeirwch]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Remorse en]
*[[Anhwylder personoliaeth gwrthgymdeithasol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Antisocial_personality_disorder en]
*[[Diogelwch emosiynol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Emotional_security en]
*[[Argyfwng hunaniaeth]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Identity_crisis en]
*[[ Diwrnod Iechyd Meddwl y Byd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/World_Mental_Health_Day en]
*[[Ffederasiwn Rhyngwladol Iechyd Meddwl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/World_Federation_for_Mental_Health en]
*[[Llesiant emosiynol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Emotional_well-being en]
*[[Hunan-barch]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Self-esteem en]
*[[Ansawdd bywyd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Quality_of_life en]
*[[Iechyd meddwl a ddigartrefedd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Homelessness_and_mental_health en]
*[[Bwydo ar y fron a iechyd meddwl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Breastfeeding_and_mental_health en]
*[[Anghydraddoldeb iechyd meddwl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Mental_health_inequality en]
*[[Gorfodaeth anffurfiol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Informal_coercion en]
*[[Sbectrwm awtistiaeth]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Autism_spectrum en]
*[[Cysgadrwydd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Somnolence en]
*[[Anhwylder gordyndra]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Anxiety_disorder en]
*[[Anhwylder panig]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Panic_disorder en]
*[[Bygwth]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Threat en]
*[[Parlys]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Paralysis en]
*[[Anhwylder hwyl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Mood_disorder en]
*[[Synhwyrol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Common_sense en]
*[[Ioga fel therapi]] [[:en:Yoga as therapy|en]]
*[[Iechyd meddwl a bywyd prifysgol]]
*[[Adferiad Recovery]]
*[[Gorflino]]
*[[Mudandod dethol]]
*[[Camesgoriad]]
*[[Hunan-niweiddio]]
*[[Poen]]
*[[Ynysu Cymdeithasol]]
*[[Iechyd meddwl babanod]]
*[[System imiwnedd]]
*[[Tristwch]]
*[[Llawenydd]]
*[[Hwyliau (seicoleg)]]
*[[Dewrder]]
*[[Syndod (emosiwn)]]
;Cyfoethogi erthyglau
*[[Afiechyd meddwl]]
*[[Dibyniaeth]]
*[[Ethanol]]
*[[Meddygaeth]]
*[[Anhunedd]]
*[[Anhwylder bwyta]]
*[[Ysmygu]]
*[[Cyfundrefn Iechyd y Byd]]
:Gwych! Mi gymerai olwg ar rai ohonyn nhw cyn caniad y ceiliog, fory'r bore, os byw ac iach! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:42, 17 Chwefror 2022 (UTC)
::Ie, byddaf yn cyfrannu hefyd - da cael rhyw fath o darged a thema. Dwi am orffen cwpl o bostiadau ar symbylwyr addysg Gymraeg yr 20g cynnar yn gyntaf, Siôn J [[Defnyddiwr:Stefanik|Stefanik]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Stefanik|sgwrs]]) 22.22 17 CHwefror 2022 (UTC)
:::Dw i di rhyw gychwyn, Jason. Prun ydy'r gorau gen ti: erthyglau cyfoethog (a llai ohonyn nhw!) neu lawer o erthyglau llai? Hefyd: be di'r daflen amser i hyn? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:46, 19 Chwefror 2022 (UTC)
:::Haia @[[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] a @[[Defnyddiwr:Stefanik|Stefanik]]. Diolch am y diddordeb yn hyn! Mae gyda ni tan ddiwedd Mawrth i greu tua 30 erthygl newydd felly does dim pwysau mawr i greu llwyth o erthyglau. Felly mae'n lan i chi faint o amser si'n mynd mewn i bob un. Cywired yw'r peth pwysicaf. Diolch eto! [[Defnyddiwr:Jason.nlw|Jason.nlw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Jason.nlw|sgwrs]]) 08:55, 21 Chwefror 2022 (UTC)
::::Bore da pawb. Rwy'n cynnal Cyfieithathon bach bore efo Prifysgol Aberystwyth i gyfieithau rhai o'r erthyglau uchod. Byddaf yn gwirio pob erthygl newydd yn ystod y dydd. Diolch! [[Defnyddiwr:Jason.nlw|Jason.nlw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Jason.nlw|sgwrs]]) 08:54, 28 Chwefror 2022 (UTC)
== Teitlau ffilm, llyfrau Almaeneg ayb ==
Dw i newydd newid teitl ffilm a gyhoeddwyd yn yr Almaeneg i'r Almaeneg! Roedd rhyw wag wedi rhoi enw Saesneg i [[Aguirre, der Zorn Gottes]]! Mi fum yn ystyried ei drosi i'r Gymraeg, a fasa ddim gwahaniaeth gen i os oes rhywun yn dymuno ei newid i hynny. Angen polisi bychan ar hyn dw i'n meddwl. Dyma sy'n mynd drwy fy meddwl i:
* Os mai Saesneg yw iaith y cyfrwng, yna (gan ein bod yn ddwyieithog) ei gadw yn yr iaith frodorol (Saesneg).
* Os yw'r cyfrwng mewn iaith arall (hy nid cy nag en) yna gellir dewis naill ai'r iaith frodorol neu'r Gymraeg fel teitl y llyfr, albwm, ffilm...
Unrhyw farn neu opsiwn arall? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:42, 17 Chwefror 2022 (UTC)
:Rwy’n cytuno mai ''Aguirre, der Zorn Gottes'' yw’r ateb cywir yn yr achos hwn. Pryd bynnag y mae'n ymarferol, dylem ni ddefnyddio'r iaith wreiddiol ar gyfer teitl neu enw priodol yn hytrach na fersiwn wedi'i Seisnigeiddio. Ond mi allaf i weld hefyd ei bod yn anodd weithiau osgoi defnyddio fersiwn cyfarwydd o deitl yn Saesneg yn hytrach nag un yn yr iaith wreiddiol sy'n anghyfarwydd. Er engraifft, dw i newydd gymryd golwg ar y ffordd mae ffilmiau Studio Ghibli yn cael eu trin yma. Braidd yn fratiog. Mae gennym ni ''[[Tonari no Totoro]]'' yn hytrach na ''My Neighbour Totoro'', sy'n Peth Da yn fy marn i, er braidd yn syndod. Ar y llaw arall, mae gennym ''[[Howl's Moving Castle (ffilm)|Howl's Moving Castle]]'' yn hytrach na ''Hauru no Ugoku Shiro'' – dim syndod o gwbl. Byddai'n braf pe bai popeth yn gyson, ond mae'r byd yn dipyn o lanast, ac weithiau mae'n rhaid i Wicipedia ddal drych i fyny i'r llanast hwnnw. Yr hyn dw i'n meddwl fyddai'n wallgof fyddai dyfeisio teitlau Cymraeg sydd erioed wedi cael eu defnyddio yn y byd go iawn – ''Totoro fy Nghymydog'', ''Castell symudol Hauru'', ayyb. Dyma fagl y mae ein defnyddwyr yn syrthio iddo o bryd i'w gilydd. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 00:07, 18 Chwefror 2022 (UTC)
::100% - cytuno!
::Gallem gynnwys brawddeg neu ddwy at yr uchod:
:
::Sylwer na ddylid cyfieithu teitlau cyfryngau Saesneg i'r Gymraeg; gellir hefyd, defnyddio fersiwn cyfarwydd o deitl yn Saesneg os yw'n un amlwg, cyfarwydd, yn hytrach na'r gwreiddiol, anghyfarwydd.
::Os yw'r cyfieithiad yn un nodedig, ee ''[[Dan y Wenallt]]'', yna byddai'n dda cael dwy erthygl, fel gydag ''[[Under Milk Wood]]''.
::Neu fedri di wella ar hyn Craigysgafn? Can diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 09:51, 18 Chwefror 2022 (UTC)
:::Na fedraf. Mae hynny'n swnio'n iawn i mi! --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 22:41, 18 Chwefror 2022 (UTC)
== Wicidestun ==
Mae na brysurdeb mawr wedi bod ar [https://cy.wikisource.org/wiki/Wicidestun:Y_Sgriptoriwm#Cael_cyfranwyr Wicidestun], diolch i Alwyn! MAe angen ei greu'n Weinyddwr, gan fod ei waith yn cael ei gyfygu gan ddiffyg hawliau i wneud hyn a llall. Er mwyn newid hyn, fedrwch chi gadw llygad ar y gwaith, a'n cynotrthwyo bob yn hyn a hyn os gwelwch yn dda? Er enghraifft dolenu'r llyfrau mae wedi'i greu ar Wicipedia neu ddefnyddio peth o'r testun? Cadwch eich llygad ar y Sgriptoriwm (y caffi!) er mwyn roi'r hawliau angenrheidiol i Alwyn. Diolch o galon! Robin / [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:58, 4 Ebrill 2022 (UTC)
:
:Er enghraifft, tybed a wnewch chi arwyddo [https://cy.wikisource.org/wiki/Wicidestun:Y_Sgriptoriwm#Hidlydd_camddefnydd yma] i gael gwared a'r bot sy'n gwneud dim! Yna, gallwn gynnig Alwyn yn Weinyddwr. DIOLCH! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 12:43, 6 Ebrill 2022 (UTC)
:
::Dw i di [https://meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Permissions#AlwynapHuw@cyws cynnig Alwyn yn Weinyddwr eto]. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 03:50, 27 Ebrill 2022 (UTC)
== Gosod Crop Tool ar prosiectau Wici Cymraeg ==
Mae Crop Tool yn declyn sydd yn galluogi chi i dorri lluniau sydd eisoes ar Gomin, gan gynnwys cropio llun allan o dudalen testun PDF, sydd yn ei wneud o'n hynod handi wrth drawsysgrifio llyfrau ar Wicidestun. Mae'r rhaglen yma [https://croptool.toolforge.org/ Crop Tool]; ac mae degau o enghreifftiau o luniau sydd wedi eu cropio allan o lyfrau efo'r teclyn yma [https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Owen_Morgan_Edwards Category:Owen_Morgan_Edwards]. Yn ôl y dudalen yma ar gomin mae modd gosod y rhaglen ym mar offer ym mhrosiectau Wici, er mwyn ei ddefnyddio yn un syth o'r prosiect, [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:CropTool Commons:CropTool] ond mae'n tu hwnt i 'neall i. Gall rhywun sy'n deall y pethau yma cael golwg ar y ddalen naill a gosod y declyn ar Wicidestun neu ar yr holl brosiectau Cymraeg (mae'n bosib gwneud y naill neu'r llall mae'n debyg.) Diolch. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 23:45, 6 Ebrill 2022 (UTC)
:
:Mae hyn yn cael ei wneud yn unigol gan bob golygydd.
:1. Dos i Meta a theipio User:AlwynapHuw/global.js yn y blwch chwilio. Clicia ar yr yr ysgrifen coch a weli er mwyn creu tudalen newydd o'r enw User:AlwynapHuw/global.js.
:2. Copia'r canlynol yn y dudalen a'i safio:
:
// Global CropTool
if (mw.config.get('wgNamespaceNumber') === 6 && mw.config.get('wgIsArticle'))
mw.loader.load( '//commons.wikimedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Gadget-CropTool.js&action=raw&ctype=text/javascript' );
:Dylai edrych [https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Llywelyn2000/global.js fel hyn]. Cadwa'r dudalen. Bydd y sgript yma'n creu eicon y teclyn cropio ar BOB prosiect (gan gynnwys wp a wd).
:Oherwydd hyn, bydd angen diffod y teclun ar Comin neu mi gei ddwy eicon. I wneud hyn dos i Dewisiadau, yna Teclunau, a'i ddiffodd.
:Llongyfarcha dy hun am wneud job dda drwy wneud paned.
: [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 07:44, 7 Ebrill 2022 (UTC)
==Botiau==
@[[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] Ydy'r botiau newid pob tudalen sy'n gweithio yma hefyd yn gweithio ar Wicidestun? Rwyf wedi gwneud camgymeriad sylfaenol wrth greu bron pob dudalen yno, sef heb ystyried golwg ar y ffôn symudol. Os oes modd defnyddio bot, a fyddai modd newid pob <nowiki><div style="margin-left:35%; margin-right:35%;"></nowiki> (neu unrhyw rif % arall ag eithrio 0%) i <nowiki><div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"></nowiki>? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 05:31, 23 Ebrill 2022 (UTC)
:Dim problem. [https://cy.wikisource.org/wiki/Arbennig:Contributions/BOT-Twm_Crys Fedri di wiro'r 3 yma os g yn dda]. Os cywrir yna mi wnaf y gweddill. Ai incraments o 5 yn unig sydd i'w newid ee 30, 35, 40, neu a oedd eraill ee 31, 32, 33? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:39, 23 Ebrill 2022 (UTC)
::@[[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] Diolch mae'r 3 tudalen yn edrych yn dda ar y ffôn, tabled a'r cyfrifiadur. Efo'r ymylon mawr, mae'r testun yn cael ei gywasgu i ddim ond ychydig eiriau ar bob llinell ar ffôn, sydd yn anodd darllen. Mae modd defnyddio unrhyw rif ac mae ychydig efo 29, 31, 39 a 41, ond does dim yn uwch na 45, mae'r mwyafrif yn 25, 30, 35 a 40. Mae @[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] wedi bod wrthi fel lladd nadroedd yn gwneud yr ail wiriad i dudalennau i droi nhw o "felyn" i "wyrdd", bydd Bot Twm yn golygu miloedd o dudalennau yn creu defnyddiwr hynod weithgar arall yn ystod cyfnod pan mae'r hoelion wyth yn gwirio anghenion y safle [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:11, 24 Ebrill 2022 (UTC)
:::{{Cwbwlhau|Wedi beni! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:44, 25 Ebrill 2022 (UTC)}}
==Cefnogi Alwyn ar Wicidestun==
Mae angen cefnogi Alwyn i fod yn Weinyddwr ar Wicidestun, os gwelwch yn dda (ia, eto! Diolch i reolau Meta!) Mae'r ddolen i'r '''[https://cy.wikisource.org/wiki/Wicidestun:Y_Sgriptoriwm#Creu_Gweinyddwr_arall_ar_cy-wicidestun;_cais_2 fan priodol yn fama]'''. DIOLCH! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 09:01, 27 Ebrill 2022 (UTC)
:Heb i mi gael unrhyw fath o hysbyseb, canfyddes fy mod eto'n weinyddwr ar Wicidestun, boed dros dro, ta hyd fy medd, dw'i ddim yn gwybod. Ond diolch i un ac oll am eich cefnogaeth! [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:54, 13 Mai 2022 (UTC)
==Gwahaniaethu==
Y drefn "dynodi" Cymraeg, traddodiadol, sydd i'w gweld mewn llyfrau, cylchgronau a newyddiaduron Cymraeg yw "enw coma" i ddynodi enw lle i wahaniaethu a chromfachau i ddynodi ffugenw i wahaniaethu. Ee '''y Parch John Jones, Aberdyfi''' am weinidog fu'n gweinidogaethu yn Aberdyfi yn ei anterth, ond '''John Jones (Eos Aberdyfi)''' am gerddor yn defnyddio ffug enw. Does dim cysondeb yn hyn o beth ar y Wicipedia Gymraeg, ac mae enghreifftiau o "symud tudalen" o'r drefn gynhenid i drefn Wikipedia Saesneg o ddynodi, e.e. '''John Jones, Maesygarnedd''' y traddodiad Gymraeg i '''John Jones (Maesygarnedd)''' yr arfer Saesneg. Fel awduron iaith sydd â thraddodiad hir ac ar wahân o ddynodi enwau, does dim rhaid i ni gyfieithu'r drefn Saesneg o ddynodi mewn cromfachau yn unig er mwyn gwahaniaethu erthyglau. Mae hyn yn wir, hefyd, efo erthyglau nad oes angen, eto, gwahaniaethu rhyngddynt. Mae <nowiki>[[Samuel Roberts (SR)]]</nowiki> a <nowiki>[[Catherine Prichard (Buddug)]]</nowiki> yn gywir, nid am fod y cromfachau yn eu gwahaniaethu rhag pobl a'r un enw ar Wicipedia, ond mae dyna eu ''dynodwyr'' cyffredin a thraddodiadol ym mhob cyhoeddiad Cymraeg, cyn bo Wicipedia yn bod. Gwell bod yn driw i'n hiaith na bod yn driw i arfer enwk. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:45, 13 Mai 2022 (UTC)
:Cytuno Alwyn, ac mae hyn yn cael ei nodi mewn dau bolisi sydd gynon ni: [[Wicipedia:Gwahaniaethu]] a [[Wicipedia:Canllawiau iaith]] ac mae'r ddau'n gyson a'i gilydd. A oes angen cryfhau'r rhain? Dw i wedi dadwneud John Jones (Maesygarnedd) i [[John Jones, Maesygarnedd]]. Eiliad o wendid! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:36, 17 Mai 2022 (UTC)
== Wici'r Holl Ddaear ==
[[Delwedd:Ysgyfarnog brown hare in WLE add.png|bawd|chwith]]
Y llynedd, daeth Cymru'n 8fed allan o dros 30 o wledydd yn y gystadleuaeth ffotograffeg '''Wici'r Holl Ddaear'''. Ac am y tro cyntaf, cafodd Cymru herio mawrion y byd, nid fel Wici Henebion, lle'r ydym yn cystadlu o dan y DU. Mae hyn yn chwa o awel iach a ffresh!
Eleni, bydd y Llyfrgell Genedlaethol, WiciMon a ninnau (Wikimedia UK) yn trefnu am yr ail dro. Mae ein gwefan [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Wiki_Loves_Earth_2022 yn fama]. Gallwch dynnu lluniau heddiw, a'u lanlwytho drwy gydol Mehefin. Mae na fideo bach da gan Jason ar sut i wneud hynny ar y wefan. Yn fyr - cliciwch ar y botwm gwyrdd ar Hafan y wefan a mi wneith adio categori fod y llun yn y gystadleuaeth. Mwynhewch, a chadwch yn ffit! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:23, 24 Mai 2022 (UTC)
:Newyddion diweddaraf: mae pob un o'r Parciau Cenedlaethol wedi ymuno gyda'r ymgyrch! Rhagor i ddod! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:03, 26 Mai 2022 (UTC)
:: Mae Llywodraeth Cymru hefyd wedi mynegi eu bod yn cefnogi ein hymgyrch! Da ni'n genedl annibynnol o ran wici a phel-droed, felly! A hynny gyda sel bendith ein Llywodraeth ni ein hunain! Ymlaen!
:: Mae'r gystadleuaeth yn para drwy Fehefin. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:40, 2 Mehefin 2022 (UTC)
;Dros 1,361 o luniau wedi eu huwchlwytho!
Mae hi'r 9fed o Fehefin, ac mae na 1,361 o luniau wedi'u huwchlwytho! Cawsom 1,900 y llynedd. Diolch i bawb! Ar ddiwedd Mehefin byddwn yn cael ein hychwanegu i'r [https://wikiloves.toolforge.org/earth/2022 siart yma]. Ar hyn o bryd mi rydan ni'n 5ed allan o tua 30 o wledydd! Un job bach neis wrth fynd ymlaen ydy ychwanegu rhai o'r lluniau i'r erthyglau priodol. Dyma'r unig gystadleuaeth lle rydym yn cael ein hystyried yn wlad cuflawn, yn cyastadlu yn erbyn gweldydd sofran eraill. Chawn ni ddim gwneud hynny yn Wici Henebion - rhan o'r DU ydan ni - ac mae gen i lawer o greithiau'n brawf o'r ymladd a fu i newid hyn! Ond mae Wici'r Holl Ddaear yn ein derbyn am yr hyn yden ni - gwlad, cenedl gyflawn. Ymlaen! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:49, 9 Mehefin 2022 (UTC)
;3,460 !!!
...ac mae pythefnos i fynd! Da ni'n ail ar hyn o bryd, i'r Almaen! O flaen Sbaen a Rwsia, a'r gweddill a gwledydd bychain! ;-) [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:01, 14 Mehefin 2022 (UTC)
== Cod ar gyfer unrhyw leoliad - llif byw o Wicidata ==
Gallwch ychwanegu'r cod canlynol ar bob erthygl ar leoliad ee pentref, tref, dinas neu wlad:
'''<nowiki>{{Poblogaeth WD}}</nowiki>'''
Does dim rhaid newid unrhyw ran o'r cod! Jyst copio a phastio! Mi ychwanegith gyfeiriad at y ffynhonnell hefyd, lle mae'r canlyniadau diwethaf i'w gweld. Mae'n fersiwn haws a gwell na'r hen un wnes i, gan nad oes raid chwilio am Qid y lle. Mae'n diweddaru'n otomatig. Mae wedi ei banio o'r Wicipedia Saesneg, jyst fel fi. ;-) Mwynhewch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:02, 26 Mai 2022 (UTC)
== Sesiwn Zoom ar gyfer holl olygyddion Wicipedia yr ieithoedd Celtaidd! ==
Helo pawb!
Mae Defnyddiwr:Brwynog (Wikipedia Cernyweg a'r Gymraeg) a minnau'n trefnu cyfarfod Zoom ar '''Ddydd Mawrth 7 Mehefin am 7.00 yh ''', a gwahoddir pob golygydd rheolaidd ym mhob Wicipedia iaith Geltaidd. Byddwn yn trafod syniadau ar gyfer rhoi Golygathon at ei gilydd a fydd yn cael ei gynnal ym mis Medi. Os ydych am ymuno â ni bydd angen i chi anfon e-bost ataf i gael y ddolen.
;Beth yw editathon?
Cynhaliodd y golygyddion Cernywaidd a ninnau olygathon ynghyd a golygyddion Palestina ychydig fisoedd yn ol. [https://meta.wikimedia.org/wiki/2021_Palestine-Wales_Editathon Dyma beth wnaethon ni bryd hynny.]
;Sut i wiki-e-bostio?
Mae fy e-bost wedi'i droi ymlaen. Os yw'ch un chi, yna'r cyfan sydd angen i chi ei wneud yw mynd i fy nhudalen defnyddiwr. Yna ewch i'r ddewislen ar y chwith, ychydig o dan logo WP, ac i lawr i'r Blwch Offer, yna dewch o hyd i '''Ebostiwch y defnyddiwr'''. Yna gallwch ddanfon nodyn sydyn ataf yn gofyn am y ddolen briodol i Zoom.
;Dim e-bost?
I droi eich e-bost ymlaen, ewch i'ch dewis (Top) i'r dde o'ch Enw Defnyddiwr. Yn y dewisiadau, y tab cyntaf yw 'Proffil defnyddiwr': ewch i lawr i e-bost ac ychwanegwch eich e-bost. Reit hawdd a di-lol!
; Methu gwneud hyn?
Ebostiwch fi ar wicipediacymraeg @ gmail.com (dim angen y gofod gwyn)
Edrychaf ymlaen at eich gweld yn y cyfarfod hynod bwysig hwn! Dewch â gwên! Cofion cynnes.. Robin aka... [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 15:15, 30 Mai 2022 (UTC)
:Hoffwn i ddod. [[Defnyddiwr:Deb|Deb]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Deb|sgwrs]]) 09:57, 2 Mehefin 2022 (UTC)
::Bril! Mae na dros ddeg yn dod erbyn hyn! Edrych ymlaen! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 14:35, 3 Mehefin 2022 (UTC)
:::Mae na 15 wedi cofrestru, ond cawn weld faint ddaw nos fory! Mae na nifer da o cywici wedi mynegi diddordeb a dw i'n edrych ymlaen yn arw i'ch cyfarfod! Mae lle i ragor os hoffech ddod! Wici-ebostiwch fi am ddolen Zoom. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 12:32, 6 Mehefin 2022 (UTC)
;DIOLCH i bawb ddaeth i'r cyfarfod!
Braf iawn oedd gweld chi i gyd! Cael rhoi wyneb i enw! Gweld gwen yn lle gair.
Da ni am barhau fel grwp o olygyddion Celtaidd. Os ydych isio ymuno a'r grwp, bydd raid i chi gysylltu efo fi ar ebost. Byddwn yn creu golygathon Geltaidd rhwng y 6 gwlad ar Meta, ac mae croeso i chi ychwanegu erthyglau a ddymunir am Gymru mewn ieithoedd eraill [https://meta.wikimedia.org/wiki/Celtic_Editathon ar y dudalen yma]. Dw i wedi cyflwyno cod Wicidata ym mhob un o'r ieithoedd Celtaidd dros y blynyddoedd diwetha; y diweddaraf yw'r cod ar gyfer poblogaeth. Mae rhai o'r ieithoedd hyn yn gweiddi am help, felly: mewn undod mae nerth; undod sy'n gwerthfawrogi ac yn parchu gwahaniaethau. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:56, 9 Mehefin 2022 (UTC)
== Arglwyddi rhaglaw neu Arglwydd rhaglawiaid ==
Nifer o erthyglau rwyf wedi ysgrifennu am Arglwyddi Rhaglaw wedi eu newid i Arglwydd Rhaglawiaid. Mae hyn yn chwithig i fy nghlust i. Fel arfer yn y Gymraeg pan fo gan enw unigol dau gymal, y cymal gyntaf sydd yn cael ei luosogi ee Gweinidog yr Efengyl - Gweinidogion yr Efengyl; canwr opera - cantorion opera; chwaraewr rygbi - chwaraewyr rygbi. Mae gan farn Arglwydd Rhaglaw yr un grym a phe bai'r farn wedi dod o law (unigol) y brenin ei hun. Gan fod dim ond un brenin, Arglwyddi Rhaglaw yw'r niferoedd sydd awdurdodi pethau fel petaent wedi dod o law unigol ei fawrhydi. Yr '''Arglwyddi''' sy'n lluosog nid y '''''llaw''' brenhinol''. </br>Onid gwell byddid agor sgwrs ar y pwnc yn hytrach na newid cynifer o erthyglau heb drafodaeth? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 02:26, 14 Mehefin 2022 (UTC)
:Beth am ofyn ar Twitter? Os nad oes ateb, ac os nad oes cyfeiriad at y lluosog mewn geiriadur dibynadwy, yna cynnig ein bod yn dilyn dy arweiniad di yn hyn, Alwyn. Mae be ti'n ddweud yn gwneud synnwyr yn tydy. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:21, 15 Mehefin 2022 (UTC)
::Sori, Alwyn, fi sydd ar fai yma. Roedd cryn lawer o erthyglau yn anghyson wrth ddefnyddio'r term(au). O ran y lluosog, dilynais yr arweiniad a roddwyd gan ''Geiriadur yr Academi'' a ''Byd Term Cymru'' (gwefan Llywodraeth Cymru sy'n ddefnyddiol dros ben ynghylch materion o'r fath) yn ogystal â nifer o wefannau swyddogol eraill. Yn wir, mae'r "Arglwydd Raglawiaid" (NB y treiglad) yn swnio braidd yn od, ond mae'n ymddangos mai dyna'r consensws swyddogol. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 11:54, 15 Mehefin 2022 (UTC)
== ffiltro botiau ==
Ces i gipolwg ar y newidiadau diweddar, ac roedd cyfraniadau gan [[Defnyddiwr:ListeriaBot]], hyd yn oed os yn gosod y ffiltr [https://cy.wikipedia.org/wiki/Arbennig:RecentChanges?hidebots=1 "Dynol, nid bot"], er bod y cyfrif hwnnw'n ymddangos yn gywir yn y [https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Arbennig:ListUsers/bot rhestr o fotiau]. Ydy rhywbeth o'i le gyda'r feddalwedd? [[Defnyddiwr:Dani di Neudo|Dani di Neudo]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Dani di Neudo|sgwrs]]) 19:54, 16 Mehefin 2022 (UTC)
:Pa hwyl, a diolch am hwn. Mae ffiltr lleol hwn yn nodi ei fod yn fot, ond mi adawais i neges ar dudalen sgwrs y gwneuthurwr Magnus dro'n ol. Dw i wedi codi'r peth eto ar [https://github.com/magnusmanske/listeria_rs/issues/91 github] ac mae croeso i ti ehangu ar y broblem yn fano. Diolch eto am godi hwn! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 07:12, 22 Mehefin 2022 (UTC)
::Diolch am ei godi ar Github. Gwelwn a fydd rhywun yn ei drwsio neu gynghori i ni beth i'w wneud. Dw i'n gweld bod rhywun wedi ymateb i ddweud eu bod nhw'n gweld yr un broblem ar trwiki hefyd. --[[Defnyddiwr:Dani di Neudo|Dani di Neudo]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Dani di Neudo|sgwrs]]) 20:33, 13 Gorffennaf 2022 (UTC)
==Cymorth i greu Cymorth Wicidestun==
Mae Wicidestun yn adnodd pwysig. Adnodd mor bwysig dylai fod yn ganolog i holl brosiectau'r Wici Gymraeg. Mae'n cynnig llyfrau sy'n gyfeiriadau ''ar gael'' i erthyglau Wicipedia, mae'n cynnwys ffynhonnell dyfyniadau i [[Wiciddyfynu]] Cymraeg a sawl gair anghyfarwydd gellir eu hegluro ar y [[Wiciadur]].
Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf yr wyf wedi llwyddo, efo ychydig o gymorth, i "gyhoeddi" 63 o lyfrau, sydd yn chwiladwy o gais ar Google etc. Rwyf wedi sganio ac uwchlwytho tua 80 o lyfrau eraill sydd heb eu cyffwrdd eto. Mae gennyf fwy na 60 o lyfrau yn fy nghasgliad personol, addewid o 5 llyfr y mis gan lyfrgelloedd gogledd Cymru heb sôn am y cannoedd o lyfrau Cymraeg sydd wedi eu sganio gan Google. Ond mae wedi dod yn fwy o gig na allwn gnoi, bellach. Mae angen imi ofyn cymorth yn y gwaith.
Mae creu tudalennau Wicidestun yn (ddiflas) o hawdd, y broblem yw bod y tudalennau cymorth (Saesneg) yn uffernol o gymhleth i'w dilyn. Da o beth byddai gweld yn htrach nag egluro! Mae gennyf raglen creu fideo i ddangos be dwi'n gwneud, ond fel hynafgwr byddar efo dannedd gosod gwael dydy fy lleferydd ddim yn ddigon eglur i greu fideo sain cymorth
Pe bawn yn creu fideo mud efo sgript a fyddai modd i rywun arall ei drosleisio imi, neu dangos imi sut i ddefnyddio'r sgript fel is deitlau? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:58, 8 Gorffennaf 2022 (UTC)
:Haia Alwyn. Mi gynigiais gwneud fideo fel hwn chwe mis yn ol mewn gohebiaeth atat, ac mae'r cynnig yn dal i sefyll. Uwchlwytha dy fideo i'r cwmwl yn rhywle a danfona ddolen ataf; mi dyna i'r sain oddi arno a'i isdeitlo. Byddai fideo holi-ac-ateb sut mae mynd ati i brawfddarllen y llyfrau ti wedi eu sganio yn ffordd dda hefyd. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 08:12, 11 Gorffennaf 2022 (UTC)
== Enabling Section Translation: a new mobile translation experience ==
{{int:Hello}} Welsh Wikipedians!
Apologies as this message is not in your native language, {{Int:Please-translate}}.
The [[mw:Wikimedia_Language_engineering|WMF Language team]] is pleased to let you know that we will like to enable the [[mw:Content_translation/Section_translation|Section translation]] tool in Welsh Wikipedia. For this, our team will love you to read about the tool and test it so you can:
<nowiki>*</nowiki> Give us your feedback
<nowiki>*</nowiki> Ask us questions
<nowiki>*</nowiki> Tell us how to improve it.
Below is background information about Section translation, why we have chosen your community, and how to test it.
'''Background information'''
[[mw:Content_translation|Content Translation]] has been a successful tool for editors to create content in their language. More than one million articles have been created across all languages since the tool was released in 2015. The Wikimedia Foundation Language team has improved the translation experience further with the Section Translation. The WMF Language team enabled the early version of the tool in February 2021 in Bengali Wikipedia. Through their feedback, the tool was improved and ready for your community to test and help us with feedback to make it better.
[https://design.wikimedia.org/strategy/section-translation.html Section Translation] extends the capabilities of Content Translation to support mobile devices. On mobile, the tool will:
<nowiki>*</nowiki> Guide you to translate one section at a time in order to expand existing articles or create new ones.
<nowiki>*</nowiki> Make it easy to transfer knowledge across languages anytime from your mobile device.
Welsh Wikipedia seems an ideal candidate to enjoy this new tool since data shows significant mobile editing activity.
We plan to enable the tool on Welsh Wikipedia in the coming weeks if there are no objections from your community. After it is enabled, we’ll monitor the content created with the tool and process all the feedback. In any case, feel free to raise any concerns or questions you may already have in any of the following formats:
<nowiki>*</nowiki> As a reply to this message
<nowiki>*</nowiki> On [[mw:Talk:Content_translation/Section_translation|the project talk page]].
'''Try the tool'''
Before the enablement, you can try the current implementation of the tool in [https://test.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation our testing instance]. Once it is enabled on your Wikipedia, you’ll have access to [[:ts:Special:ContentTranslation|https://cy.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation]] with your mobile device. You can select an article to translate, and machine translation will be provided as a starting point for editors to improve.
'''Provide feedback'''
Please provide feedback about Section translation in any of the formats you are most comfortable with. We want to hear about your impressions on:
<nowiki>*</nowiki> The tool
<nowiki>*</nowiki> What you think about our plans to enable it
<nowiki>*</nowiki> Your ideas for improving the tool.
Thanks, and we look forward to your feedback and questions.
[[Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|sgwrs]]) 02:16, 12 Gorffennaf 2022 (UTC) On behalf of the WMF Language team
'''PS''': Sending your feedback or questions in English is particularly appreciated. But, you can still send them in the language of your choice.
== Teipo ar dudalen "Canlyniadau'r chwiliad" ==
[[Delwedd:Chhwaer.jpg|bawd]]
Oes modd i rhywun efo'r hawl i olygu y tudalen "Canlyniadau'r chwiliad" cywiro camgymeriad ar y tudalen sydd wedi bod yno am flynyddoedd? Ar ochr dde y dalen ceir awgrymiadau o ganlyniadau chwilio o chwaer prosiectau Wicipedia. Ond mae na h diangen rhwng y "ch" a'r "w" yn chwaer. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 19:25, 23 Gorffennaf 2022 (UTC)
:Fedri di ail-greu hwn a danfon dolen i'r dudalen lle mae'n ymddangos? Dw i newydd chwilio ar TranslateWiki, a dim son amdano. Diolch. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:09, 5 Awst 2022 (UTC)
::{{Ping|Llywelyn2000}} Rho'r ymchwiliad ''Chwedlau'r Aelwyd'' i mewn i'r blwch CHWILIO ar ben unrhyw dudalen Wicipedia. Does dim erthygl o'r enw ar Wicipedia, ond mae llyfr (uffernol o ddiflas) gyda'r teitl ar Wicidestun. Felly bydd y chwiliad yn creu'r awgrym '''''chhwaer-brosiectau''''' a'r ochr dde'r sgrin gyda linc i'r llyfr Wicidestun (ar gyfrifiadur desg, dim yn gwybod be sy'n digwydd efo'r wedd symudol). Rhyw hanner cof mae::{{Ping|Jason.nlw}} a greodd, neu a osododd y nodwedd, blynyddoedd maith yn ôl yn y cyfnod pan oeddem yn brin iawn o erthyglau ac yn meddwl am ffurf i beidio â chael gormod o chwiliadau cwbl aflwyddiannus. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 00:44, 6 Awst 2022 (UT
==Diweddaru côd Wiki chwiorydd ==
Problem ar Wicidestun, Wicidyfynu a Wiciadur, yw eu bod wedi eu creu blynyddoedd yn ôl ac wedi eu gadael fel marciau i sefyll bwlch heb eu datblygu o ran cynwys na chôd, erstalwm. O Geisio creu "Opera Infobox" ar Wicipedia, mae'n hawdd, copïo "Opera Infobox" i "Nodyn:Opera" a chyfieithu ambell i air. Ar y chwaer prosiectau mae bron yn amhosibl; yn rhannol gan nad oes cysylltiad rhwng y rheol "Opera Infobox" i "Nodyn:Opera". Ar Wicidestun mae "Nodyn:Opera yn dal i chwilio am "Opera Infobox" ac yn methu ei chael ac yn dal i chwilio. Rwyf wedi trio defnyddio y drefn sy'n creu } yn ôl ei ddefnydd rheolaidd, heb lwyddiant gan bod pob rheol yn y broses yn alw am reol arall Rwy'n hoff o hel achau, ond mae mynd i ddegfed ach "template" yn mwy na digon i mi. Heb ddeallt sut mae bol y peiriant yn gweithio; a fyddai defnyddio un o'r bots i lawrlwytho pob templed nodyn a themplad o fan hyn i bob chwaer prosiect yn gymorth? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 02:48, 6 Awst 2022 (UTC)
== Ffilmiau ==
Dw i di rhoi trefn ar gronfa o ffilmiau (cofio trafod hyn gyda {{Ping|Dafyddt}} yng Nghaerdydd, flynyddoedd yn ol) a mi fyddaf yn cyhoeddi rhyw ddeg i bymtheg erthygl, o dipyn i beth, er mwyn cael eich awgrymiadau / bendith! Dw i newydd roi un o'r lleiaf yma: ''[[Die Hände Meiner Mutter]]'' a daw rhagor cyn hir! Fel sy'n arferol, os nad oes gwybodaeth, yna mae na sawl Nodyn yn disgwyl ei amser, yn guddiedig, a phan ddaw rhagor ar Wicidata, mi wneith y brawddegau priodol flodeuo'n weledol i'r darllenydd. Diolch!
ON Mae'n amhosib edrych ar bob ffilm ac adolygiad i weld a ydyw'n nodedig, ond fy llinyn mesur ydy hyn: os yw ar Wicipedia iaith arall, yna mae'r iaith honno'n credu ei bod yn nodedig. Dylem gael ffydd yn y wicis erill yn fy marn bach i. Dyma wnaethom ni efo'r erthyglau ar y menywod rhyw 6 mlynedd yn dol.
OON mi wna i'r categoriau wrth fynd ymlaen, ond am y tro mi adawai nhw'n goch hyll! {{Ping|Craigysgafn|Adda'r Yw}}. Cofion... [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:41, 5 Awst 2022 (UTC)
:{{Ping|Craigysgafn}} Diolch - ro'n i'n gweld sawl erthygl heb italeiddio enwau ffilm pan edrychais ryw fythefnos yn ol, ond wedi edrych ymhellach, heddiw, yn dilyn dy olygu, mae'r rhan fwyaf wedi'u hitaleiddio! A does dim gwahaniaeth rhwng ffilm a llyfr yn nagoes? Does fawr o gysondeb ar de-wici chwaith, ond mi ddilynaf dy safon gyda'r gweddill. Diolch yn fawr am d'amser ar hyn. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 16:08, 6 Awst 2022 (UTC)
::{{Ping|Llywelyn2000}} Dylai enwau llyfrau (ac eithrio llyfrau'r Beibl), cylchgronau, dramâu, ffilmiau, cyfresi teledu, albymau, paentiadau, cerfluniau, llongau, locomotifau a phethau tebyg fod mewn italig. Enwau gweithiau cerddorol hefyd gan mwyaf, ond y mae yna eithriadau (rhy gymleth i'w sgwennu ar gefn paced ffags). Mi dreuliais oes yn trin y math hwn o bethau. 'Sdim syndiad 'da fi pam na ddefnyddiwyd italig gan yr erthygl ''Die Hände meiner Mutter'' ar dewici. Mae ganddyn nhw'r un rheolau. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 19:17, 6 Awst 2022 (UTC)
:::Ew, bendigedig! Mi wnai gywiro'r gronfa ddata. Diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:03, 7 Awst 2022 (UTC)
Ffilmiau: ''[[Chingari (ffilm o 2013)]]'', ''[[El Galleguito De La Cara Sucia]]''.
== Etholiad Sefydliad Wicimedia: angen cyfaill ==
Mae na bleidlais [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Candidates yn fama] ar gyfer un o brif bwyllgorau Wicimedia canolog (Sefydliad). Fel Grwp Defnyddwyr, mae gennym un bleidlais. Rhowch wybod i mi os ydych yn awyddus i bleidleisio dors un o'r rhain. Yn bersonol, mae na ddau yn dod i'r brig: Mike Peel, gan ei fod wedi cynorthwyo cywici sawl gwaith dros y 10 mlynedd diwethaf, a Farah Jack Mustaklem un o sefydlwyr y Grwp Defnyddwyr Lavant, a fu'n cydweithio gyda ni yn y Golygathon Palesteina-Cymru-Cernyw. Diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 15:54, 6 Awst 2022 (UTC)
:Mae cysylltiadau personol o'r math hyn yn bwysig. Rwy'n hapus i ddilyn dy arweiniad, Robin. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 19:40, 6 Awst 2022 (UTC)
::O'r profiad bychan rwyf wedi cael efo Wici tu allan i Wici Cymraeg, fy argraff yw bod y rhan fwyaf o uwch swyddogion y mudiad yn gwbl anwybodus ac yn gwbl ddi-hid i'r problemau y mae Wicis llai eu defnydd yn eu hwynebu. Mae'r ffaith bod un ohonynt, Farah Jack Mustaklem, wedi cyd weithio a phrosiect efo Wici Cymru a Wici Cernyw, yn awgrymu un a allasai bod a mwy o ddealltwriaeth a chydymdeimlad ag anghenion y Wicis llai.[[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 21:51, 9 Awst 2022 (UTC)
5sgecg8mnrnbj7ylxu94tujry181q51
8 Ionawr
0
245
11100636
11039548
2022-08-10T00:09:22Z
109.180.207.11
/* Genedigaethau */
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}}
{{Ionawr}}
'''8 Ionawr''' yw'r 8fed dydd o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]]. Erys 357 diwrnod arall hyd ddiwedd y flwyddyn (358 mewn [[blwyddyn naid]]).
== Digwyddiadau ==
* [[1297]] - Annibyniaeth [[Monaco]].
* [[1959]] - [[Charles de Gaulle]] yn dod yn Arlywydd [[Ffrainc]].
* [[2018]] - [[Sandra Mason]] yn dod yn Llywodraethwr Cyffredinol [[Barbados]].
== Genedigaethau ==
[[Delwedd:Elvis Presley promoting Jailhouse Rock.jpg|bawd|130px|dde|[[Elvis Presley]]]]
[[Delwedd:Shirley Bassey (1971).jpg|bawd|130px|dde|Fonesig [[Shirley Bassey]]]]
* [[1638]] - [[Elisabetta Sirani]], arlunydd (m. [[1665]])
* [[1823]] - [[Alfred Russel Wallace]], biolegydd (m. [[1913]])
* [[1824]] - [[Wilkie Collins]], nofelydd (m. [[1889]])
* [[1867]] - [[Emily Greene Balch]], gwyddonydd (m. [[1961]])
* [[1902]] - [[Carl Ransom Rogers]], seicolegydd (m. [[1987]])
* [[1914]] - [[Berthe Marcou]], arlunydd (m. [[1993]])
* [[1924]] - [[Ron Moody]], actor (m. [[2015]])
* [[1929]] - [[Saeed Jaffrey]], actor (m. [[2015]])
* [[1934]] - [[Jacques Anquetil]], seiclwr (m. [[1987]])
* [[1935]] - [[Elvis Presley]], canwr (m. [[1977]])
* [[1937]] - Fonesig [[Shirley Bassey]], cantores
* [[1941]] - [[Graham Chapman]], comedïwr ac awdur (m. [[1989]])
* [[1942]]
**[[Stephen Hawking]], ffisegydd a mathemategwr (m. [[2018]])
**[[Junichiro Koizumi]], Prif Weinidog [[Japan]] ([[2001]]-[[2006]])
**[[Yvette Mimieux]], actores (m. [[2022]])
* [[1947]] - [[David Bowie]], cerddor (m. [[2016]])
* [[1957]] - [[Rosaly Lopes-Gautier]], gwyddonydd
* [[1967]] - [[R. Kelly]], canwr, cyfansoddwr a rapiwr
* [[1983]] - [[Kim Jong-un]], gwleidydd
* [[1989]]
**[[Oliver Bozanic]], pel-droediwr
**[[Non Stafford]], triathletwraig
== Marwolaethau ==
[[Delwedd:Galileo.arp.300pix.jpg|bawd|130px|dde|[[Galileo Galilei]]]]
* [[482]] - [[Sain Severinws]]
* [[1107]] - [[Edgar]], brenin yr Alban
* [[1198]] - [[Pab Celestine III]]
* [[1324]] - [[Marco Polo]], masnachwr a fforiwr, 69
* [[1642]] - [[Galileo Galilei]], gwyddonydd, 77
* [[1713]] - [[Arcangelo Corelli]], cyfansoddwr a fiolinydd, 59
* [[1896]] - [[Paul Verlaine]], bardd, 51
* [[1990]] - [[Terry-Thomas]], comedïwr, 78
* [[1996]] - [[François Mitterrand]], Arlywydd Ffrainc, 79
* [[1998]] - [[Michael Tippett]], cyfansoddwr, 93
* [[2015]] - [[Richard Meade]], joci, 76
* [[2017]] - [[Peter Sarstedt]], canwr, 75
* [[2021]] - [[Katharine Whitehorn]], newyddiadurwraig, 92
== Gwyliau a chadwraethau ==
* Penblwydd [[Elvis Presley]]
* Penblwydd [[Kim Jong-un]] ([[Gogledd Corea]])
<br />
[[Categori:Dyddiau|0108]]
[[Categori:Ionawr|Ionawr, 08]]
9du317r346on7yunv82gthtn1o1k8v7
11100637
11100636
2022-08-10T00:10:04Z
109.180.207.11
/* Genedigaethau */
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}}
{{Ionawr}}
'''8 Ionawr''' yw'r 8fed dydd o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]]. Erys 357 diwrnod arall hyd ddiwedd y flwyddyn (358 mewn [[blwyddyn naid]]).
== Digwyddiadau ==
* [[1297]] - Annibyniaeth [[Monaco]].
* [[1959]] - [[Charles de Gaulle]] yn dod yn Arlywydd [[Ffrainc]].
* [[2018]] - [[Sandra Mason]] yn dod yn Llywodraethwr Cyffredinol [[Barbados]].
== Genedigaethau ==
[[Delwedd:Elvis Presley promoting Jailhouse Rock.jpg|bawd|130px|dde|[[Elvis Presley]]]]
[[Delwedd:Shirley Bassey (1971).jpg|bawd|130px|dde|Fonesig [[Shirley Bassey]]]]
* [[1638]] - [[Elisabetta Sirani]], arlunydd (m. [[1665]])
* [[1823]] - [[Alfred Russel Wallace]], biolegydd (m. [[1913]])
* [[1824]] - [[Wilkie Collins]], nofelydd (m. [[1889]])
* [[1867]] - [[Emily Greene Balch]], gwyddonydd (m. [[1961]])
* [[1902]] - [[Carl Ransom Rogers]], seicolegydd (m. [[1987]])
* [[1914]] - [[Berthe Marcou]], arlunydd (m. [[1993]])
* [[1924]] - [[Ron Moody]], actor (m. [[2015]])
* [[1929]] - [[Saeed Jaffrey]], actor (m. [[2015]])
* [[1934]] - [[Jacques Anquetil]], seiclwr (m. [[1987]])
* [[1935]] - [[Elvis Presley]], canwr (m. [[1977]])
* [[1937]] - Fonesig [[Shirley Bassey]], cantores
* [[1941]] - [[Graham Chapman]], comedïwr ac awdur (m. [[1989]])
* [[1942]]
**[[Stephen Hawking]], ffisegydd a mathemategwr (m. [[2018]])
**[[Junichiro Koizumi]], Prif Weinidog [[Japan]] ([[2001]]-[[2006]])
**[[Yvette Mimieux]], actores (m. [[2022]])
* [[1947]] - [[David Bowie]], cerddor (m. [[2016]])
* [[1957]] - [[Rosaly Lopes-Gautier]], gwyddonydd
* [[1967]] - [[R. Kelly]], canwr, cyfansoddwr a rapiwr
* [[1983]] - [[Kim Jong-un]], gwleidydd
* [[1989]]
**[[Oliver Bozanic]], pel-droediwr
**[[Non Stanford]], triathletwraig
== Marwolaethau ==
[[Delwedd:Galileo.arp.300pix.jpg|bawd|130px|dde|[[Galileo Galilei]]]]
* [[482]] - [[Sain Severinws]]
* [[1107]] - [[Edgar]], brenin yr Alban
* [[1198]] - [[Pab Celestine III]]
* [[1324]] - [[Marco Polo]], masnachwr a fforiwr, 69
* [[1642]] - [[Galileo Galilei]], gwyddonydd, 77
* [[1713]] - [[Arcangelo Corelli]], cyfansoddwr a fiolinydd, 59
* [[1896]] - [[Paul Verlaine]], bardd, 51
* [[1990]] - [[Terry-Thomas]], comedïwr, 78
* [[1996]] - [[François Mitterrand]], Arlywydd Ffrainc, 79
* [[1998]] - [[Michael Tippett]], cyfansoddwr, 93
* [[2015]] - [[Richard Meade]], joci, 76
* [[2017]] - [[Peter Sarstedt]], canwr, 75
* [[2021]] - [[Katharine Whitehorn]], newyddiadurwraig, 92
== Gwyliau a chadwraethau ==
* Penblwydd [[Elvis Presley]]
* Penblwydd [[Kim Jong-un]] ([[Gogledd Corea]])
<br />
[[Categori:Dyddiau|0108]]
[[Categori:Ionawr|Ionawr, 08]]
s0b10ol6j25c2wtjetrzkp6s5a6hyen
1 Awst
0
1020
11100639
11100396
2022-08-10T00:16:14Z
109.180.207.11
/* Genedigaethau */
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}}
{{Awst}}
'''1 Awst''' yw'r trydydd dydd ar ddeg wedi'r dau gant (213eg) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (214eg mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 152 dydd yn weddill yn y flwyddyn.
==Digwyddiadau==
*[[1874]] - Cynhyrchwyd [[DDT]] am y tro cyntaf, gan y cemegydd Othmar Zeidler ym Mhrifysgol [[Strasbourg]].
*[[1876]] - [[Colorado]] yn dod yn 38ain dalaith [[yr Unol Daleithiau]].
*[[1914]] - Ymosododd [[yr Almaen]] ar [[Lwcsembwrg]], cyhoeddwyd rhyfel rhwng [[Rwsia]] a'r Almaen a dechreuodd [[Ffrainc]] ymfyddino ar ddechrau'r [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]].
*[[1960]]
**Annibyniaeth [[Benin]].
**[[Islamabad]] yn dod yn brifddinas [[Pacistan]].
*[[1976]] - [[Trinidad a Thobago]] yn dod yn weriniaeth.
==Genedigaethau==
[[Delwedd:Jean-Baptiste de Lamarck.jpg|bawd|140px|dde|[[Jean-Baptiste de Lamarck]]]]
[[Delwedd:Maria Mitchell.jpg|bawd|140px|dde|[[Maria Mitchell]]]]
[[Delwedd:Sam Mendes 2012.jpg|bawd|140px|dde|[[Sam Mendes]]]]
*[[10 CC]] - [[Claudius]], Ymeradwr Rhufain (m. [[54]])
*[[126]] - [[Pertinax]], Ymeradwr Rhufain (m. [[193]])
*[[1714]] - [[Richard Wilson (arlunydd)|Richard Wilson]], arlunydd (m. [[1782]])
*[[1744]] - [[Jean-Baptiste de Lamarck]], biolegydd (m. [[1829]])
*[[1789]] - [[Caspare Preetzmann]], arlunydd (m. [[1876]])
*[[1800]] - [[Elizabeth Randles]], telynores a pianyddes (m. [[1829]])
*[[1818]] - [[Maria Mitchell]], seryddwraig (m. [[1889]])
*[[1819]] - [[Herman Melville]], awdur (m. [[1891]])
*[[1837]] - [[Mary Harris Jones]] (m. [[1930]])
*[[1857]] - [[Emily Shanks]], arlunydd (m. [[1936]])
*[[1867]] - [[William Speirs Bruce]], fforiwr (m. [[1921]])
*[[1884]] - [[Margaret Clarke]], arlunydd (m. [[1961]])
*[[1905]] - [[Helen Sawyer Hogg]], gwyddonydd (m. [[1993]])
*[[1912]]
**[[Rachel Baes]], arlunydd (m. [[1983]])
**[[Gego]], arlunydd (m. [[1994]])
*[[1915]] - [[Ursula Benser]], arlunydd (m. [[2001]])
*[[1918]]
**[[Sara-Lisa Ryd]], arlunydd (m. [[1968]])
**[[Richard Pearson]], actor (m. [[2011]])
*[[1924]] - [[Abdullah, brenin Sawdi Arabia]] (m. [[2015]])
*[[1929]] - [[Olga Rapay-Markish]], arlunydd (m. [[2012]])
*[[1930]]
**[[Pierre Bourdieu]], athronydd (m. [[2002]])
**[[Lawrence Eagleburger]], diplomydd (m. [[2011]])
*[[1936]] - [[Yves Saint Laurent]], dyluniwr ffasiwn (m. [[2008]])
*[[1942]] - [[Jerry Garcia]], cerddor (m. [[1995]])
*[[1944]] - [[Heulwen Haf]], actores (m. [[2018]])
*[[1949]] - [[Kurmanbek Bakiyev]], Arlywydd [[Cirgistan]]
*[[1957]] - [[Yoshio Kato]], pêl-droediwr
*[[1959]] - [[Satoshi Yamaguchi]], pêl-droediwr
*[[1960]] - [[Micheál Martin]], gwleidydd, [[Taoiseach]]
*[[1965]] - Syr [[Sam Mendes]], gyfarwyddr ffilm
*[[1973]] - [[Eduardo Noriega (actor Sbaenaidd)|Eduardo Noriega]], actor
*[[1984]] - [[Bastian Schweinsteiger]], pêl-droediwr
*[[1986]] - [[Elena Vesnina]], chwaraewraig tenis
*[[2002]] - [[Eluned King]], seiclwraig
==Marwolaethau==
[[Delwedd:Cilla Black (1970).jpg|bawd|130px|dde|[[Cilla Black]]]]
*[[30 CC]] - [[Marcus Antonius]], gwleidydd Rhufain
*[[1137]] - [[Louis VI, brenin Ffrainc]], 56
*[[1714]] - [[Anne, brenhines Prydain Fawr]], 49
*[[1989]] - [[John Ogdon]], pianydd, 52
*[[1996]] - [[Tadeusz Reichstein]], meddyg, botanegydd a chemegydd, 99
*[[2005]] - [[Fahd, brenin Sawdi Arabia]], tua 84
*[[2009]] - [[Corazon Aquino]], Arlywydd y Philipinau, 76
*[[2015]] - [[Cilla Black]], cantores, 72
*[[2016]]
**[[Leili Muuga]], arlunydd, 93
**[[Dai Dower]], paffiwr, 83
*[[2020]] - [[Wilford Brimley]], actor a digrifwr, 85
==Gwyliau a chadwraethau==
[[Delwedd:Alphorngruppe.jpeg|bawd|140px|dde|Diwrnod genedlaethol [[y Swistir]]]]
*[[Calan Awst]]
*[[Lugnasad]], yn yr hen galendr Celtaidd
*Gŵyl genedlaethol y [[Swistir]]: Diwrnod Annibyniaeth
*Diwrnod Annibyniaeth ([[Benin]])
*Diwrnod [[Swydd Efrog]]
*Diwrnod Rhyddad ([[Barbados]], [[Bermuda]], [[Gaiana]], [[Jamaica]], [[Trinidad a Thobago]])
*Diwrnod Buddugoliaeth ([[Cambodia]], [[Fietnam]], [[Laos]])
*Diwrnod y Lluoedd Arfog ([[Gweriniaeth Pobl Tsieina]], [[Libanus]])
*Ynys Ffesant yn dod yn rhan o [[Ffrainc]] (at [[31 Ionawr]])
[[Categori:Dyddiau|0801]]
[[Categori:Awst|Awst, 01]]
8ou4dyl73tlsnfac9h0pxztkshle7o9
4 Ebrill
0
1123
11100638
11051236
2022-08-10T00:13:07Z
109.180.207.11
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}}
{{Ebrill}}
'''4 Ebrill''' yw'r pedwerydd dydd a phedwar ugain (94ain) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (95ain mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 271 diwrnod arall hyd ddiwedd y flwyddyn.
==Digwyddiadau==
*[[1721]] - [[Robert Walpole]] yn dod yn Brif Weinidog [[Prydain Fawr|Brydain Fawr]].
*[[1841]] - Marwolaeth [[William Henry Harrison]]; [[John Tyler]] yn dod yn [[Arlywydd yr Unol Daleithiau]].
*[[1949]] - Arwyddwyd Cytundeb Gogledd yr Atlantig yn Washington; sefydlwyd [[NATO]].
*[[1960]] - Annibyniaeth [[Senegal]].
*[[1968]] - Ymosodiad [[Martin Luther King]].
*[[1979]] - Gweithredu [[Zulfiqar Ali Bhutto]].
*[[2007]] - Darganfod [[Gliese 581 c]], planed newydd allheulol
*[[2020]] - Syr [[Keir Starmer]] yn dod yn arweinydd [[Plaid Lafur (DU)|Blaid Lafur]].
==Genedigaethau==
[[Delwedd:Muddy Waters.jpg|bawd|130px|dde|[[Muddy Waters]]]]
[[Delwedd:Maya Angelou visits YCP Feb 2013.jpg|bawd|130px|dde|[[Maya Angelou]]]]
[[Delwedd:Hugh-Masakela in 2013.jpg|bawd|130px|dde|[[Hugh Masekela]]]]
*[[186]] - [[Caracalla]], ymerawdwr Rhufain (m. [[217]])
*[[1648]] - [[Grinling Gibbons]] (m. [[1721]])
*[[1855]] - [[Marie-Anne-Delphine Servant]], arlunydd (m. [[1888]])
*[[1861]] - [[Alice Dannenberg]], arlunydd (m. [[1948]])
*[[1897]] - [[Jeanne Champillou]], arlunydd (m. [[1978]])
*[[1905]] - [[Shojiro Sugimura]], pêl-droediwr (m. [[1975]])
*[[1906]] - [[Yasuo Haruyama]], pêl-droediwr (m. [[1987]])
*[[1912]] - [[Maria Katzgrau]], arlunydd (m. [[1998]])
*[[1914]] - [[Maria Hartl]], arlunydd (m. [[1996]])
*[[1915]] - [[Muddy Waters]], cerddor (m. [[1983]])
*[[1922]] - [[Ruth Schmidt Stockhausen]], arlunydd (m. [[2014]])
*[[1923]] - [[Guus Sundermeijer-Rincker]], arlunydd
*[[1927]] - [[Chris Costner Sizemore]], arlunydd (m. [[2016]])
*[[1928]] - [[Maya Angelou]], awdures ac bardd (m. [[2014]])
*[[1929]] - [[Doris Marie Leeper]], arlunydd (m. [[2000]])
*[[1939]] - [[Hugh Masekela]], cerddor (m. [[2018]])
*[[1944]] - [[Craig T. Nelson]], actor
*[[1952]] - [[Gary Moore]], cerddor (m. [[2011]])
*[[1958]] - [[Masakuni Yamamoto]], pêl-droediwr
*[[1960]] - [[Hugo Weaving]], actor
*[[1963]]
**[[Jane McDonald]], cantores, actores a chyflwynydd teledu
**[[Graham Norton]], comedïwr
*[[1965]] - [[Robert Downey, Jr.]], actor
*[[1968]] - [[Zwelonke Sigcawu]], brenin [[Xhosa (pobl)|y pobl Xhosa]] (m. [[2019]])
*[[1970]] - [[Neil McEvoy]], gwleidydd
*[[1979]] - [[Heath Ledger]], actor (m. [[2008]])
*[[1981]] - [[Ned Vizzini]], awdur (m. [[2013]])
*[[1990]] - [[Manabu Saito]], pêl-droediwr
*[[2003]] - [[Rhian Edmunds]], seiclwraig trac
*[[2007]] - [[Diflaniad April Jones|April Jones]] (m. [[2012]])
*[[2012]] - [[Grumpy Cat]] (m. [[2019]])
==Marwolaethau==
[[Delwedd:Martin Luther King, Jr..jpg|bawd|130px|dde|[[Martin Luther King]]]]
*[[397]] - [[Sain Ambrose]], esgob Milan
*[[1292]] - [[Pab Nicolas IV]]
*[[1774]] - [[Oliver Goldsmith]], dramodydd
*[[1870]] - [[Owen Wynne Jones (Glasynys)|Owen Wynne Jones]], bardd a llenor
*[[1929]] - [[Karl Benz]], dylunydd, 84
*[[1968]] - [[Martin Luther King]], arweinydd, 39
*[[1972]] - [[Christiane Pflug]], arlunydd, 35
*[[1979]] - [[Zulfiqar Ali Bhutto]], gwleidydd, 51
*[[1983]] - [[Gloria Swanson]], actores, 84
*[[1987]] - [[Richard Ithamar Aaron]], athronydd, 85
*[[1998]] - [[Kate Bosse-Griffiths]], Eifftolegydd a llenor, 87
*[[2002]] - [[Jutta Damme]], arlunydd, 72
*[[2011]] - [[Craig Thomas]], nofelydd, 68
*[[2013]]
**[[Roger Ebert]], newyddiadurwr ac sgriptiwr, 70
**[[Carmine Infantino]], arlunydd comics, 87
*[[2014]] - [[Margo MacDonald]], gwleidydd, 70
*[[2017]] - [[Natalja Michaylovna Rimasjevskaja]], gwyddonydd, 85
*[[2021]] - Fonesig [[Cheryl Gillan]], gwleidydd, 68
==Gwyliau a chadwraethau==
* [[Sain Ambrose]]
* Diwrnod annibyniaeth ([[Senegal]])
* Diwrnod Heddwch ([[Angola]])
* [[Pasg]] ([[1915]], [[1920]], [[1926]], [[1999]], [[2010]], [[2021]], 2083, 2094)
[[Categori:Dyddiau|0404]]
[[Categori:Ebrill|Ebrill, 04]]
cinqbwr8vh70i01qcfxnmw8f5m4l184
4 Mehefin
0
1151
11100640
11071498
2022-08-10T00:18:03Z
109.180.207.11
/* Genedigaethau */
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}}
{{Mehefin}}
'''4 Mehefin''' yw'r pymthegfed dydd a deugain wedi'r cant (155ain) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (156ain mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 210 diwrnod arall hyd ddiwedd y flwyddyn.
==Digwyddiadau==
*[[1913]] - Rhedodd [[Emily Davison]], un o ferched y bleidlais, o flaen ceffyl y brenin a'i sathru yn ystod ras y Derby yn Epsom. Bu farw ychydig ddiwrnodau'n ddiweddarach.
*[[1989]] - Daeth gwrthdystiadau Sgwâr [[Tiananmen]], [[Beijing]] i ben pan ymosododd byddin Tsieina ar y protestwyr.
==Genedigaethau==
[[Delwedd:Angelina Jolie 2 June 2014 (cropped).jpg|bawd|130px|dde|[[Angelina Jolie]]]]
*[[1738]] - [[Siôr III, brenin y Deyrnas Unedig]] (m. [[1820]])
*[[1875]] - [[Bertha Dorph]], arlunydd (m. [[1960]])
*[[1915]] - [[David Bell (arlunydd)|David Bell]], arlunydd (m. [[1959]])
*[[1916]] - [[Robert F. Furchgott]], meddyg, biocemegydd a chemegydd (m. [[2009]])
*[[1928]] - [[Ruth Westheimer]], personaliaeth gyfryngol
*[[1929]] - [[Karolos Papoulias]], gwleidydd (m. [[2021]])
*[[1953]] - [[Mitsuo Watanabe]], pel-droediwr
*[[1955]] - [[Val McDermid]], awdures
*[[1966]] - [[Cecilia Bartoli]], cantores
*[[1975]]
**[[Russell Brand]], actor a digrifwr
**[[Angelina Jolie]], actores
*[[1979]]
**[[Celyn Jones]], actor
**[[Naohiro Takahara]], pêl-droediwr
*[[1980]] - [[Tuğba Özerk]], cantores
*[[1985]] - [[Lukas Podolski]], pêl-droediwr
*[[1988]] - [[Ryota Nagaki]], pel-droediwr
*[[1998]] - [[Will Roberts (seiclwr)|Will Roberts]], seiclwr
==Marwolaethau==
*[[1798]] - [[Giacomo Casanova]], ysgrifennwr ac anturiaethwr, 73
*[[1875]] - [[Eduard Mörike]], bardd, 70
*[[1904]] - [[Elizabeth MacNicol]], arlunydd, 34
*[[1912]] - [[Pauline Croizette]], arlunydd, 73
*[[1941]] - [[Wiliam II, ymerawdwr yr Almaen]] ("Y Kaiser"), 82
*[[1960]] - [[Margaret Lindsay Williams]], arlunydd, 71
*[[1983]] - [[Adele Goodman Clark]], arlunydd, 100
*[[2000]] - [[Takashi Kano]], pel-droediwr, 79
*[[2010]] - [[Celina Dubin]], arlunydd, 95
*[[2011]]
**[[Lawrence Eagleburger]], diplomydd, 80
**[[Grace Renzi]], arlunydd, 88
==Gwyliau a chadwraethau==
* [[Gŵyl Mabsant]] [[Pedrog]] a [[Ninnog]]
* Diwrnod Cenedlaethol Undod ([[Hwngari]])
* Diwrnod Rhyddhad ([[Tonga]])
* Diwrnod y Faner ([[Estonia]])
[[Categori:Dyddiau|0604]]
[[Categori:Mehefin|Mehefin, 04]]
stk371qpe95dmxdbbzuiwtyzrpe107a
24 Mehefin
0
1171
11100634
11089905
2022-08-10T00:05:15Z
109.180.207.11
/* Genedigaethau */
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}}
{{Mehefin}}
'''24 Mehefin''' yw'r pymthegfed dydd a thrigain wedi'r cant (175ain) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (176ain mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 190 diwrnod arall hyd ddiwedd y flwyddyn.
== Digwyddiadau ==
*[[1314]] - [[Brwydr Bannockburn]] rhwng Loegr a'r Alban
*[[1859]] - [[Brwydr Solferino]]
*[[2007]] - [[Gordon Brown]] yn dod yn arweinydd [[Plaid Lafur (DU)|Blaid Lafur]].
*[[2010]] - [[Julia Gillard]] yn dod yn [[Prif Weinidog Awstralia|Brif Weinidog Awstralia]].
*[[2016]] - Mae [[David Cameron]] yn ymddiswyddo fel [[Prif Weinidog y Deyrnas Unedig]].
== Genedigaethau ==
*[[1314]] - [[Philippa o Hainault]], brenhines Lloegr (m. [[1369]])
*[[1774]] - [[Azariah Shadrach]], gweinidog ac awdur testunau crefyddol (m. [[1844]])
*[[1777]] - [[John Ross (fforiwr)|John Ross]], fforiwr (m. [[1856]])
*[[1795]] - [[Ernst Heinrich Weber]], meddyg (m. [[1878]])
*[[1821]] - [[Guillermo Rawson]], meddyg a gwleidydd (m. [[1890]])
*[[1850]] - [[Herbert Kitchener, Iarll 1af Kitchener]], milwr (m. [[1916]])
*[[1869]] - [[Caroline Furness]], gwyddonydd (m. [[1936]])
*[[1870]] - [[Charlotte Weiss]], arlunydd (m. [[1961]])
*[[1901]] - [[Harry Partch]], cyfansoddwr (m. [[1974]])
*[[1904]] - [[Tadao Takayama]], pêl-droediwr (m. [[1986]])
*[[1905]] - [[Greta Erhardt]], arlunydd (m. [[1995]])
*[[1911]] - [[Ernesto Sabato]], nofelydd a newyddiadurwr (m. [[2011]])
*[[1923]] - [[Margaret Olley]], arlunydd (m. [[2011]])
*[[1925]]
**[[Masanori Tokita]], pêl-droediwr (m. [[2004]])
**[[Ariadna Leonidovna Sokolova]], arlunydd (m. [[2013]])
*[[1929]] - [[Carolyn S. Shoemaker]], gwyddonydd
*[[1930]] - [[Claude Chabrol]], cyfarwyddwr ffilmiau (m. [[2010]])
*[[1937]] - [[Anita Desai]], awdures
*[[1944]] - [[Mick Fleetwood]], cerddor
*[[1947]] - [[Clarissa Dickson Wright]], cyflwynydd teledu (m. [[2014]])
*[[1958]] - [[Tom Lister, Jr.]], actor (m. [[2020]])
*[[1976]] - [[Ricardo Alexandre dos Santos]], pel-droediwr
*[[1978]] - [[Shunsuke Nakamura]], pêl-droediwr
*[[1979]] - [[Dafydd Jones (chwaraewr rygbi)|Dafydd Jones]], chwaraewr rygbi
*[[1987]] - [[Lionel Messi]], pêl-droediwr
*[[1991]] - [[James Ball]], para-seiclwr
*[[1992]] - [[Sam Harrison]], seiclwr rasio
== Marwolaethau ==
*[[1439]] - [[Friedrich IV, Dug Awstria]]
*[[1519]] - [[Lucrezia Borgia]], 39
*[[1794]] - [[Rosalie Filleul]], arlunydd, 41
*[[1908]] - [[Grover Cleveland]], [[Arlywydd yr Unol Daleithiau]], 71
*[[1941]] - [[Aneta Hodina]], arlunydd, 63
*[[1943]] - [[Ella Sophonisba Hergesheimer]], arlunydd, 70
*[[2009]] - [[Olja Ivanjicki]], arlunydd, 77
*[[2011]] - [[Paule Pia]], arlunydd, 90
*[[2013]]
**[[Emilio Colombo]], gwleidydd, 93
**[[Mick Aston]], archaeolegydd, 68
* [[2014]] - [[Eli Wallach]], actor, 98
== Gwyliau a chadwraethau ==
*[[Ioan Fedyddiwr|Gŵyl Genedigaeth Sant Ioan Fedyddiwr]] neu [[Dydd Gŵyl Ifan]]
*Diwrnod cenedlaethol ([[Quebec (talaith)|Quebec]])
[[Categori:Dyddiau|0624]]
[[Categori:Mehefin|Mehefin, 24]]
435mys5tbn73sr18gedg2qzd8onm5i2
11100635
11100634
2022-08-10T00:05:58Z
109.180.207.11
/* Genedigaethau */
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}}
{{Mehefin}}
'''24 Mehefin''' yw'r pymthegfed dydd a thrigain wedi'r cant (175ain) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (176ain mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 190 diwrnod arall hyd ddiwedd y flwyddyn.
== Digwyddiadau ==
*[[1314]] - [[Brwydr Bannockburn]] rhwng Loegr a'r Alban
*[[1859]] - [[Brwydr Solferino]]
*[[2007]] - [[Gordon Brown]] yn dod yn arweinydd [[Plaid Lafur (DU)|Blaid Lafur]].
*[[2010]] - [[Julia Gillard]] yn dod yn [[Prif Weinidog Awstralia|Brif Weinidog Awstralia]].
*[[2016]] - Mae [[David Cameron]] yn ymddiswyddo fel [[Prif Weinidog y Deyrnas Unedig]].
== Genedigaethau ==
*[[1314]] - [[Philippa o Hainault]], brenhines Lloegr (m. [[1369]])
*[[1774]] - [[Azariah Shadrach]], gweinidog ac awdur testunau crefyddol (m. [[1844]])
*[[1777]] - [[John Ross (fforiwr)|John Ross]], fforiwr (m. [[1856]])
*[[1795]] - [[Ernst Heinrich Weber]], meddyg (m. [[1878]])
*[[1821]] - [[Guillermo Rawson]], meddyg a gwleidydd (m. [[1890]])
*[[1850]] - [[Herbert Kitchener, Iarll 1af Kitchener]], milwr (m. [[1916]])
*[[1869]] - [[Caroline Furness]], gwyddonydd (m. [[1936]])
*[[1870]] - [[Charlotte Weiss]], arlunydd (m. [[1961]])
*[[1901]] - [[Harry Partch]], cyfansoddwr (m. [[1974]])
*[[1904]] - [[Tadao Takayama]], pêl-droediwr (m. [[1986]])
*[[1905]] - [[Greta Erhardt]], arlunydd (m. [[1995]])
*[[1911]] - [[Ernesto Sabato]], nofelydd a newyddiadurwr (m. [[2011]])
*[[1923]] - [[Margaret Olley]], arlunydd (m. [[2011]])
*[[1925]]
**[[Masanori Tokita]], pêl-droediwr (m. [[2004]])
**[[Ariadna Leonidovna Sokolova]], arlunydd (m. [[2013]])
*[[1929]] - [[Carolyn S. Shoemaker]], gwyddonydd (m. [[2021]])
*[[1930]] - [[Claude Chabrol]], cyfarwyddwr ffilmiau (m. [[2010]])
*[[1937]] - [[Anita Desai]], awdures
*[[1944]] - [[Mick Fleetwood]], cerddor
*[[1947]] - [[Clarissa Dickson Wright]], cyflwynydd teledu (m. [[2014]])
*[[1958]] - [[Tom Lister, Jr.]], actor (m. [[2020]])
*[[1976]] - [[Ricardo Alexandre dos Santos]], pel-droediwr
*[[1978]] - [[Shunsuke Nakamura]], pêl-droediwr
*[[1979]] - [[Dafydd Jones (chwaraewr rygbi)|Dafydd Jones]], chwaraewr rygbi
*[[1987]] - [[Lionel Messi]], pêl-droediwr
*[[1991]] - [[James Ball]], para-seiclwr
*[[1992]] - [[Sam Harrison]], seiclwr rasio
== Marwolaethau ==
*[[1439]] - [[Friedrich IV, Dug Awstria]]
*[[1519]] - [[Lucrezia Borgia]], 39
*[[1794]] - [[Rosalie Filleul]], arlunydd, 41
*[[1908]] - [[Grover Cleveland]], [[Arlywydd yr Unol Daleithiau]], 71
*[[1941]] - [[Aneta Hodina]], arlunydd, 63
*[[1943]] - [[Ella Sophonisba Hergesheimer]], arlunydd, 70
*[[2009]] - [[Olja Ivanjicki]], arlunydd, 77
*[[2011]] - [[Paule Pia]], arlunydd, 90
*[[2013]]
**[[Emilio Colombo]], gwleidydd, 93
**[[Mick Aston]], archaeolegydd, 68
* [[2014]] - [[Eli Wallach]], actor, 98
== Gwyliau a chadwraethau ==
*[[Ioan Fedyddiwr|Gŵyl Genedigaeth Sant Ioan Fedyddiwr]] neu [[Dydd Gŵyl Ifan]]
*Diwrnod cenedlaethol ([[Quebec (talaith)|Quebec]])
[[Categori:Dyddiau|0624]]
[[Categori:Mehefin|Mehefin, 24]]
8iif2w00ka0h42bkb6e4trxip5eaeff
Nodyn:Erthyglau newydd
10
2768
11100574
11100459
2022-08-09T17:28:34Z
Deb
7
wikitext
text/x-wiki
<!-- Ychwanegwch erthyglau newydd ar y dechrau, a dilëwch yr un ddiwethaf -->
{{Rhestr ddotiog|
* [[Y Corfflu Cadwraeth Sifil]]
* [[Pencampwriaeth y Chwe Gwlad 2022]]
* [[Esyllt Maelor]]
* [[Cymru yng Ngemau'r Gymanwlad 2022]]
* [[Priodas Wen]]
* [[Radio Garden]]
* [[Ci haul]]
* [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Ceredigion 2022]]
* [[Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian]]
* [[Emma Finucane]]
* [[Comisiwn Kilbrandon]]
* [[Stadud Ymreolaeth Gwlad y Basg 1979]]
* [[Hanes radio Gwlad y Basg]]
* [[Porthladd Ros Láir]]
* [[Gertrude Scharff Goldhaber]]
* [[Néstor Basterretxea]]
* [[Tŵr Wardenclyffe]]
* [[Cerdyn chwarae]]
* [[Parc Natural de Ses Salines d’Eivissa i Formentera]]
* [[Rhanbarthau Seland Newydd]]
* [[Y Darlunydd]]
* [[Radio Euskadi]]
* [[Vikingur Reykjavik]]
* [[Iglesia de Sant Francesc de s’Estany]]
}}
r2hg21aw5o8x1jmyw5q4rxyzcriq1zc
11100647
11100574
2022-08-10T08:19:29Z
Deb
7
wikitext
text/x-wiki
<!-- Ychwanegwch erthyglau newydd ar y dechrau, a dilëwch yr un ddiwethaf -->
{{Rhestr ddotiog|
* [[Arthur Hugh Clough]]
* [[Cyfrinach masnach]]
* [[Y Corfflu Cadwraeth Sifil]]
* [[Pencampwriaeth y Chwe Gwlad 2022]]
* [[Esyllt Maelor]]
* [[Cymru yng Ngemau'r Gymanwlad 2022]]
* [[Priodas Wen]]
* [[Radio Garden]]
* [[Ci haul]]
* [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Ceredigion 2022]]
* [[Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian]]
* [[Emma Finucane]]
* [[Comisiwn Kilbrandon]]
* [[Stadud Ymreolaeth Gwlad y Basg 1979]]
* [[Hanes radio Gwlad y Basg]]
* [[Porthladd Ros Láir]]
* [[Gertrude Scharff Goldhaber]]
* [[Néstor Basterretxea]]
* [[Tŵr Wardenclyffe]]
* [[Cerdyn chwarae]]
* [[Parc Natural de Ses Salines d’Eivissa i Formentera]]
* [[Rhanbarthau Seland Newydd]]
* [[Y Darlunydd]]
* [[Radio Euskadi]]
}}
iq0odblutehfv3w6gn6g8dbrp6rc04z
Rhestr adar Prydain
0
3743
11100611
11100338
2022-08-09T21:03:28Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch Dof]] (Mute Swan, ''Cygnus olor'')
*[[Alarch Bewick]] (Bewick's Swan, ''Cygnus columbianus'')
*[[Alarch y Gogledd]] (Whooper Swan, ''Cygnus cygnus'')
*[[Gŵydd y Llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'')
*[[Gŵydd Droedbinc]] (Pink-footed Goose, ''Anser brachyrhynchus'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen Leiaf]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''prin'''
*[[Gŵydd Wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd eira]] (Snow Goose, ''Anser caerulescens'')
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd Wyran]] (Barnacle Goose, ''Branta leucopsis'')
*[[Gŵydd Ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd Frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''prin'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Hwyaden Goch yr Eithin]] (Ruddy Shelduck, ''Tadorna ferruginea'') '''prin'''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith (Shelduck, ''Tadorna tadorna'')
*[[Chwiwell]] (Wigeon, ''Anas penelope'')
*[[Chwiwell America]] (American Wigeon, ''Anas americana'')
*[[Hwyaden lwyd]] (Gadwall, ''Anas strepera'')
*[[Corhwyaden Baical]] (Baikal Teal, ''Anas formosa'') '''prin'''
*[[Corhwyaden]] (Teal, ''Anas crecca'')
*[[Corhwyaden asgellwerdd]] (Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'')
*[[Hwyaden wyllt]] (Mallard, ''Anas platyrhynchos'')
*[[Hwyaden ddu]] (Black Duck, ''Anas rubripes'') '''prin'''
*[[Hwyaden lostfain]] (Pintail, ''Anas acuta'')
*[[Hwyaden addfain]] (Garganey, ''Anas querquedula'')
*[[Corhwyaden asgell las]] (Blue-winged Teal, ''Anas discors'') '''prin'''
*[[Hwyaden lydanbig]] (Shoveler, ''Anas clypeata'')
*[[Hwyaden gribgoch]] (Red-crested Pochard, ''Netta rufina'')
*[[Hwyaden bengoch fawr]] (Canvasback, ''Aythya valisineria'') '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch]] (Pochard, ''Aythya ferina'')
*[[Hwyaden bengoch America]] (Redhead, ''Aythya americana'') '''prin'''
*[[Hwyaden eorchog]] (Ring-necked Duck, ''Aythya collaris'')
*[[Hwyaden lygadwen]] (Ferruginous Duck, ''Aythya nyroca'')
*[[Hwyaden gopog]] (Tufted Duck, ''Aythya fuligula'')
*[[Hwyaden benddu]] (Scaup, ''Aythya marila'')
*[[Hwyaden benddu leiaf]] (Lesser Scaup, ''Aythya affinis'') '''prin'''
*[[Hwyaden fwythblu]] (Eider, ''Somateria mollissima'')
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden Fwythblu Big-goch (King Eider, ''Somateria spectabilis'') '''prin'''
*[[Hwyaden fwythblu Steller]] (Steller's Eider, ''Polysticta stelleri'') '''prin'''
*[[Hwyaden amryliw]], Hwyaden Amryliw (Harlequin Duck, ''Histrionicus histrionicus'') '''prin'''
*[[Hwyaden gynffon-hir]] (Long-tailed Duck, ''Clangula hyemalis'')
*[[Môr-hwyaden ddu]] (Common Scoter, ''Melanitta nigra'')
*[[Môr-hwyaden America]] (Black Scoter, ''Melanitta americana'') '''prin'''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]] (Surf Scoter, ''Melanitta perspicillata'')
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]] (Velvet Scoter, ''Melanitta fusca'')
*[[Hwyaden benfras]] (Bufflehead, ''Bucephala albeola'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad aur Barrow]] (Barrow's Goldeneye, ''Bucephala islandica'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad-aur]] (Goldeneye, ''Bucephala clangula'')
*[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden Benwen (Hooded Merganser, ''Lophodytes cucullatus'') '''prin'''
*[[Lleian wen]] (Smew, ''Mergellus albellus'')
*[[Hwyaden frongoch]] (Red-breasted Merganser, ''Mergus serrator'')
*[[Hwyaden ddanheddog]] (Goosander, ''Mergus merganser'')
*[[Hwyaden goch]] (Ruddy Duck, ''Oxyura jamaicensis'')
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
*[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'')
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin'''
*[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin'''
*[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin'''
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'')
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'')
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'')
*[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin'''
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
*[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin'''
==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]]
*[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin'''
==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin'''
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]]
*[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin'''
*[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin'''
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'')
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'')
*[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'')
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin'''
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'')
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'')
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'')
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'')
*[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin'''
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin'''
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'')
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'')
*[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'')
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin'''
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin'''
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'')
*[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin'''
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'')
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'')
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin'''
*[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin'''
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
*[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin'''
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'')
*[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin'''
*[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'')
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad Torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cwtiad Torchog Bach]] (Little Ringed Plover, ''Charadrius dubius'')
*[[Cwtiad Torchog]] (Ringed Plover, ''Charadrius hiaticula'')
*[[Cwtiad Torchog America]], (Semipalmated Plover, ''Charadrius semipalmatus'') '''prin'''
*[[Cwtiad Torchog Mawr]] (Killdeer, ''Charadrius vociferus'') '''prin'''
*[[Cwtiad Caint]] (Kentish Plover, ''Charadrius alexandrinus'')
*[[Cwtiad y Tywod Lleiaf]] (Lesser Sand Plover, ''Charadrius mongolus'') '''prin'''
*[[Cwtiad y Tywod Mwyaf]] (Greater Sand Plover, ''Charadrius leschenaultii'') '''prin'''
*[[Cwtiad Caspia]], (Caspian Plover, ''Charadrius asiaticus'') '''prin'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'')
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin'''
*[[Cwtiad Aur]] (Golden Plover, ''Pluvialis apricaria'')
*[[Cwtiad Llwyd]] (Grey Plover, ''Pluvialis squatarola'')
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen]], Cornicyll (Lapwing, ''Vanellus vanellus'')
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y tywod]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Gïach Cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|de|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y Dorlan]]
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y Traeth]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Pibydd bach]] (Little Stint, ''Calidris minuta'')
*[[Pibydd Baird]] (Baird's Sandpiper, ''Calidris bairdii'') '''prin'''
*[[Pibydd bronllwyd]] (Buff-breasted Sandpiper, ''Tryngites subruficollis'')
*[[Pibydd bychan]] (Least Sandpiper , ''Calidris minutilla'') '''prin'''
*[[Pibydd cain]] (Pectoral Sandpiper, ''Calidris melanotos'')
*[[Pibydd cambig]] (Curlew Sandpiper, ''Calidirs ferruginea'')
*[[Pibydd cynffonfain]] (Sharp-tailed Sandpiper, ''Calidris acuminata'') '''prin'''
*[[Pibydd du]] (Purple Sandpiper, ''Calidris maritima'')
*[[Pibydd gyddfgoch]] (Red-necked Stint, ''Calidris ruficollis'') '''prin'''
*[[Pibydd hirfys]] (Long-toed Stint, ''Calidris subminuta'') '''prin'''
*[[Pibydd hirgoes]] (Stilt Sandpiper, ''Calidris himantopus'') '''prin'''
*[[Pibydd llwyd]] (Semipalmated Sandpiper, ''Calidris pusilla'') '''prin'''
*[[Pibydd llydanbig]] (Broad-billed Sandpiper, ''Limicola falcinellus'') '''prin'''
*[[Pibydd mawr yr aber]] (Great Knot, ''Calidris tenuirostris'') '''prin'''
*[[Pibydd Temminck]] (Temminck's Stint, ''Calidris temminckii'')
*[[Pibydd tinwen]] (White-rumped Sandpiper, ''Calidris fuscicollis'')
*[[Pibydd torchog]] (Ruff, ''Philomachus pugnax'')
*[[Pibydd yr aber]] (Knot, ''Calidris canutus'')
*[[Pibydd y Gorllewin]] (Western Sandpiper, ''Calidris mauri'') '''prin'''
*[[Pibydd y mawn]] (Dunlin, ''Calidris alpina'')
*[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'')
*[[Gïach Bach]], Gïach Fach (Jack Snipe, ''Lymnocryptes minimus'')
*[[Gïach Cyffredin]], Gïach Gyffredin (Snipe, ''Gallinago gallinago'')
*[[Gïach Wilson]] (Wilson's Snipe, ''Gallinago delicata'') '''prin'''
*[[Gïach Mawr]], Gïach Fawr (Great Snipe, ''Gallinago minima'') '''prin'''
*[[Gïach Brongoch]] (Short-billed Dowitcher, ''Limnodromus griseus'') '''prin'''
*[[Gïach Gylfin-hir]] (Long-billed Dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'') '''prin'''
*[[Cyffylog]] (Woodcock, ''Scolopax rusticola'')
*[[Rhostog Gynffonddu]] (Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'')
*[[Rhostog Hudson]] (Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'') '''prin'''
*[[Rhostog Gynffonfrith]] (Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'')
*[[Coegylfinir Bach]] (Little Curlew, ''Numenius minutus'') '''prin'''
*[[Gylfinir y Gogledd]] (Eskimo Curlew, ''Numenius borealis'') '''prin'''
*[[Coegylfinir]] (Whimbrel, ''Numenius phaeopus'')
*[[Gylfinir]] (Curlew, ''Numenius arquata'')
*[[Pibydd Cynffon-hir]] (Upland Sandpiper, ''Bartramia longicauda'') '''prin'''
*[[Pibydd Terek]] (Terek Sandpiper, ''Xenus cinerea'') '''prin'''
*[[Pibydd y Dorlan]] (Common Sandpiper, ''Actitis hypoleucos'')
*[[Pibydd Brych]] (Spotted Sandpiper, ''Actitis macularius'') '''prin'''
*[[Pibydd Gwyrdd]] (Green Sandpiper, ''Tringa ochropus'')
*[[Pibydd Unig]] (Solitary Sandpiper, ''Tringa solitaria'') '''prin'''
*[[Pibydd Cynffonlwyd]] (Grey-tailed Tattler, ''Heteroscelus brevipes'') '''prin'''
*[[Melyngoes Mawr]] (Greater Yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'') '''prin'''
*[[Pibydd Coeswerdd]] (Greenshank, ''Tringa nebularia'')
*[[Melyngoes Bach]] (Lesser Yellowlegs, ''Tringa flavipes'') '''prin'''
*[[Pibydd y Gors]] (Marsh Sandpiper, ''Tringa stagnatilis'') '''prin'''
*[[Pibydd y Graean]] (Wood Sandpiper, ''Tringa glareola'')
*[[Pibydd coesgoch]] (Redshank, ''Tringa totanus'')
*[[Pibydd coesgoch mannog]] (Spotted Redshank, ''Tringa erythropus'')
*[[Cwtiad y Traeth]] (Turnstone, ''Arenaria interpres'')
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'')
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin'''
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin'''
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'')
*[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin'''
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'')
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin'''
*[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig'''
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin'''
*[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin'''
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
*[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin'''
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
*[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin'''
*[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin'''
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin'''
*[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
*[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin'''
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin'''
*[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin'''
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin'''
*[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin'''
*[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'')
*[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
*[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin'''
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin'''
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin'''
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Teyrnwybedog]]ion==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Tyrannidae]]
*[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin'''
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin'''
*[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin'''
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'')
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin'''
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'')
*[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'')
*[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin'''
*[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin'''
*[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin'''
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'')
*[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'')
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'')
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin'''
*[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin'''
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'')
*[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'')
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'')
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'')
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'')
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'')
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin'''
*[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin'''
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin'''
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'')
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin'''
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin'''
*[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin'''
*[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin'''
*[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'')
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'')
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'')
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'')
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin'''
==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cisticolidae]]
*[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin'''
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Dringwr y Muriau]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]]
*[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin'''
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin'''
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
[[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
*[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin'''
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin'''
*[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin'''
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
[[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'')
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin'''
*[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin'''
*[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin'''
*[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin'''
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin'''
*[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin'''
*[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin'''
*[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin'''
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin'''
*[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin'''
*[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin'''
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'')
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'')
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'')
*[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin'''
*[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
[[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
*[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin'''
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'')
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
*[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin'''
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'')
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin'''
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'')
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'')
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'')
*[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'')
*[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin'''
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'')
*[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
*[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin'''
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin'''
*[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin'''
*[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin'''
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin'''
*[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin'''
*[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'')
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'')
*[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin'''
*[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'')
*[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'')
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin'''
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'')
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin'''
*[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin'''
*[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin'''
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin'''
*[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin'''
*[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin'''
*[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin'''
*[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin'''
*[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin'''
*[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin'''
*[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin'''
*[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin'''
*[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin'''
==Gweler hefyd==
* [[Rhestr adar Cymru]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }}
* {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }}
{{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}}
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]]
[[Categori:Adar|*]]
[[Categori:Adareg]]
nlt6wq4umbisgkrg5x2b9mtgw81htbv
11100616
11100611
2022-08-09T21:17:37Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch Dof]] (Mute Swan, ''Cygnus olor'')
*[[Alarch Bewick]] (Bewick's Swan, ''Cygnus columbianus'')
*[[Alarch y Gogledd]] (Whooper Swan, ''Cygnus cygnus'')
*[[Gŵydd y Llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'')
*[[Gŵydd Droedbinc]] (Pink-footed Goose, ''Anser brachyrhynchus'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen Leiaf]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''prin'''
*[[Gŵydd Wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd eira]] (Snow Goose, ''Anser caerulescens'')
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd Wyran]] (Barnacle Goose, ''Branta leucopsis'')
*[[Gŵydd Ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd Frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''prin'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Chwiwell]] (Wigeon, ''Anas penelope'')
*[[Chwiwell America]] (American Wigeon, ''Anas americana'')
*[[Hwyaden lwyd]] (Gadwall, ''Anas strepera'')
*[[Corhwyaden Baical]] (Baikal Teal, ''Anas formosa'') '''prin'''
*[[Corhwyaden]] (Teal, ''Anas crecca'')
*[[Corhwyaden asgellwerdd]] (Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'')
*[[Corhwyaden asgell las]] (Blue-winged Teal, ''Anas discors'') '''prin'''
*[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin'''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin'''
*[[Hwyaden eorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin'''
*[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin'''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin'''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Môr-hwyaden ddu]] (Common Scoter, ''Melanitta nigra'')
*[[Môr-hwyaden America]] (Black Scoter, ''Melanitta americana'') '''prin'''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]] (Surf Scoter, ''Melanitta perspicillata'')
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]] (Velvet Scoter, ''Melanitta fusca'')
*[[Hwyaden benfras]] (Bufflehead, ''Bucephala albeola'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad aur Barrow]] (Barrow's Goldeneye, ''Bucephala islandica'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad-aur]] (Goldeneye, ''Bucephala clangula'')
*[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden Benwen (Hooded Merganser, ''Lophodytes cucullatus'') '''prin'''
*[[Lleian wen]] (Smew, ''Mergellus albellus'')
*[[Hwyaden frongoch]] (Red-breasted Merganser, ''Mergus serrator'')
*[[Hwyaden ddanheddog]] (Goosander, ''Mergus merganser'')
*[[Hwyaden goch]] (Ruddy Duck, ''Oxyura jamaicensis'')
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
*[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'')
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin'''
*[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin'''
*[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin'''
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'')
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'')
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'')
*[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin'''
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
*[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin'''
==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]]
*[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin'''
==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin'''
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]]
*[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin'''
*[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin'''
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'')
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'')
*[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'')
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin'''
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'')
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'')
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'')
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'')
*[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin'''
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin'''
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'')
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'')
*[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'')
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin'''
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin'''
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'')
*[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin'''
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'')
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'')
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin'''
*[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin'''
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
*[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin'''
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'')
*[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin'''
*[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'')
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad Torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cwtiad Torchog Bach]] (Little Ringed Plover, ''Charadrius dubius'')
*[[Cwtiad Torchog]] (Ringed Plover, ''Charadrius hiaticula'')
*[[Cwtiad Torchog America]], (Semipalmated Plover, ''Charadrius semipalmatus'') '''prin'''
*[[Cwtiad Torchog Mawr]] (Killdeer, ''Charadrius vociferus'') '''prin'''
*[[Cwtiad Caint]] (Kentish Plover, ''Charadrius alexandrinus'')
*[[Cwtiad y Tywod Lleiaf]] (Lesser Sand Plover, ''Charadrius mongolus'') '''prin'''
*[[Cwtiad y Tywod Mwyaf]] (Greater Sand Plover, ''Charadrius leschenaultii'') '''prin'''
*[[Cwtiad Caspia]], (Caspian Plover, ''Charadrius asiaticus'') '''prin'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'')
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin'''
*[[Cwtiad Aur]] (Golden Plover, ''Pluvialis apricaria'')
*[[Cwtiad Llwyd]] (Grey Plover, ''Pluvialis squatarola'')
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen]], Cornicyll (Lapwing, ''Vanellus vanellus'')
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y tywod]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Gïach Cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|de|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y Dorlan]]
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y Traeth]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Pibydd bach]] (Little Stint, ''Calidris minuta'')
*[[Pibydd Baird]] (Baird's Sandpiper, ''Calidris bairdii'') '''prin'''
*[[Pibydd bronllwyd]] (Buff-breasted Sandpiper, ''Tryngites subruficollis'')
*[[Pibydd bychan]] (Least Sandpiper , ''Calidris minutilla'') '''prin'''
*[[Pibydd cain]] (Pectoral Sandpiper, ''Calidris melanotos'')
*[[Pibydd cambig]] (Curlew Sandpiper, ''Calidirs ferruginea'')
*[[Pibydd cynffonfain]] (Sharp-tailed Sandpiper, ''Calidris acuminata'') '''prin'''
*[[Pibydd du]] (Purple Sandpiper, ''Calidris maritima'')
*[[Pibydd gyddfgoch]] (Red-necked Stint, ''Calidris ruficollis'') '''prin'''
*[[Pibydd hirfys]] (Long-toed Stint, ''Calidris subminuta'') '''prin'''
*[[Pibydd hirgoes]] (Stilt Sandpiper, ''Calidris himantopus'') '''prin'''
*[[Pibydd llwyd]] (Semipalmated Sandpiper, ''Calidris pusilla'') '''prin'''
*[[Pibydd llydanbig]] (Broad-billed Sandpiper, ''Limicola falcinellus'') '''prin'''
*[[Pibydd mawr yr aber]] (Great Knot, ''Calidris tenuirostris'') '''prin'''
*[[Pibydd Temminck]] (Temminck's Stint, ''Calidris temminckii'')
*[[Pibydd tinwen]] (White-rumped Sandpiper, ''Calidris fuscicollis'')
*[[Pibydd torchog]] (Ruff, ''Philomachus pugnax'')
*[[Pibydd yr aber]] (Knot, ''Calidris canutus'')
*[[Pibydd y Gorllewin]] (Western Sandpiper, ''Calidris mauri'') '''prin'''
*[[Pibydd y mawn]] (Dunlin, ''Calidris alpina'')
*[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'')
*[[Gïach Bach]], Gïach Fach (Jack Snipe, ''Lymnocryptes minimus'')
*[[Gïach Cyffredin]], Gïach Gyffredin (Snipe, ''Gallinago gallinago'')
*[[Gïach Wilson]] (Wilson's Snipe, ''Gallinago delicata'') '''prin'''
*[[Gïach Mawr]], Gïach Fawr (Great Snipe, ''Gallinago minima'') '''prin'''
*[[Gïach Brongoch]] (Short-billed Dowitcher, ''Limnodromus griseus'') '''prin'''
*[[Gïach Gylfin-hir]] (Long-billed Dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'') '''prin'''
*[[Cyffylog]] (Woodcock, ''Scolopax rusticola'')
*[[Rhostog Gynffonddu]] (Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'')
*[[Rhostog Hudson]] (Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'') '''prin'''
*[[Rhostog Gynffonfrith]] (Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'')
*[[Coegylfinir Bach]] (Little Curlew, ''Numenius minutus'') '''prin'''
*[[Gylfinir y Gogledd]] (Eskimo Curlew, ''Numenius borealis'') '''prin'''
*[[Coegylfinir]] (Whimbrel, ''Numenius phaeopus'')
*[[Gylfinir]] (Curlew, ''Numenius arquata'')
*[[Pibydd Cynffon-hir]] (Upland Sandpiper, ''Bartramia longicauda'') '''prin'''
*[[Pibydd Terek]] (Terek Sandpiper, ''Xenus cinerea'') '''prin'''
*[[Pibydd y Dorlan]] (Common Sandpiper, ''Actitis hypoleucos'')
*[[Pibydd Brych]] (Spotted Sandpiper, ''Actitis macularius'') '''prin'''
*[[Pibydd Gwyrdd]] (Green Sandpiper, ''Tringa ochropus'')
*[[Pibydd Unig]] (Solitary Sandpiper, ''Tringa solitaria'') '''prin'''
*[[Pibydd Cynffonlwyd]] (Grey-tailed Tattler, ''Heteroscelus brevipes'') '''prin'''
*[[Melyngoes Mawr]] (Greater Yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'') '''prin'''
*[[Pibydd Coeswerdd]] (Greenshank, ''Tringa nebularia'')
*[[Melyngoes Bach]] (Lesser Yellowlegs, ''Tringa flavipes'') '''prin'''
*[[Pibydd y Gors]] (Marsh Sandpiper, ''Tringa stagnatilis'') '''prin'''
*[[Pibydd y Graean]] (Wood Sandpiper, ''Tringa glareola'')
*[[Pibydd coesgoch]] (Redshank, ''Tringa totanus'')
*[[Pibydd coesgoch mannog]] (Spotted Redshank, ''Tringa erythropus'')
*[[Cwtiad y Traeth]] (Turnstone, ''Arenaria interpres'')
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'')
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin'''
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin'''
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'')
*[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin'''
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'')
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin'''
*[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig'''
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin'''
*[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin'''
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
*[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin'''
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
*[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin'''
*[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin'''
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin'''
*[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
*[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin'''
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin'''
*[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin'''
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin'''
*[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin'''
*[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'')
*[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
*[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin'''
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin'''
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin'''
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Teyrnwybedog]]ion==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Tyrannidae]]
*[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin'''
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin'''
*[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin'''
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'')
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin'''
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'')
*[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'')
*[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin'''
*[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin'''
*[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin'''
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'')
*[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'')
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'')
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin'''
*[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin'''
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'')
*[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'')
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'')
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'')
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'')
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'')
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin'''
*[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin'''
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin'''
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'')
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin'''
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin'''
*[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin'''
*[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin'''
*[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'')
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'')
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'')
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'')
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin'''
==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cisticolidae]]
*[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin'''
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Dringwr y Muriau]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]]
*[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin'''
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin'''
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
[[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
*[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin'''
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin'''
*[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin'''
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
[[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'')
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin'''
*[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin'''
*[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin'''
*[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin'''
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin'''
*[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin'''
*[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin'''
*[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin'''
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin'''
*[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin'''
*[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin'''
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'')
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'')
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'')
*[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin'''
*[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
[[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
*[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin'''
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'')
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
*[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin'''
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'')
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin'''
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'')
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'')
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'')
*[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'')
*[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin'''
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'')
*[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
*[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin'''
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin'''
*[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin'''
*[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin'''
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin'''
*[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin'''
*[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'')
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'')
*[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin'''
*[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'')
*[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'')
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin'''
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'')
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin'''
*[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin'''
*[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin'''
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin'''
*[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin'''
*[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin'''
*[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin'''
*[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin'''
*[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin'''
*[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin'''
*[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin'''
*[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin'''
*[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin'''
==Gweler hefyd==
* [[Rhestr adar Cymru]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }}
* {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }}
{{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}}
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]]
[[Categori:Adar|*]]
[[Categori:Adareg]]
hdqhkb7rba5p979svxxlafog4k1q4fl
11100683
11100616
2022-08-10T09:53:04Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch Dof]] (Mute Swan, ''Cygnus olor'')
*[[Alarch Bewick]] (Bewick's Swan, ''Cygnus columbianus'')
*[[Alarch y Gogledd]] (Whooper Swan, ''Cygnus cygnus'')
*[[Gŵydd y Llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'')
*[[Gŵydd Droedbinc]] (Pink-footed Goose, ''Anser brachyrhynchus'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen Leiaf]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''prin'''
*[[Gŵydd Wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd eira]] (Snow Goose, ''Anser caerulescens'')
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd Wyran]] (Barnacle Goose, ''Branta leucopsis'')
*[[Gŵydd Ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd Frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''prin'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Chwiwell]] (Wigeon, ''Anas penelope'')
*[[Chwiwell America]] (American Wigeon, ''Anas americana'')
*[[Hwyaden lwyd]] (Gadwall, ''Anas strepera'')
*[[Corhwyaden Baical]] (Baikal Teal, ''Anas formosa'') '''prin'''
*[[Corhwyaden]] (Teal, ''Anas crecca'')
*[[Corhwyaden asgellwerdd]] (Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'')
*[[Corhwyaden asgell las]] (Blue-winged Teal, ''Anas discors'') '''prin'''
*[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin'''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin'''
*[[Hwyaden eorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin'''
*[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin'''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin'''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Môr-hwyaden ddu]] (Common Scoter, ''Melanitta nigra'')
*[[Môr-hwyaden America]] (Black Scoter, ''Melanitta americana'') '''prin'''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]] (Surf Scoter, ''Melanitta perspicillata'')
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]] (Velvet Scoter, ''Melanitta fusca'')
*[[Hwyaden benfras]] (Bufflehead, ''Bucephala albeola'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad aur Barrow]] (Barrow's Goldeneye, ''Bucephala islandica'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad-aur]] (Goldeneye, ''Bucephala clangula'')
*[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden Benwen (Hooded Merganser, ''Lophodytes cucullatus'') '''prin'''
*[[Lleian wen]] (Smew, ''Mergellus albellus'')
*[[Hwyaden frongoch]] (Red-breasted Merganser, ''Mergus serrator'')
*[[Hwyaden ddanheddog]] (Goosander, ''Mergus merganser'')
*[[Hwyaden goch]] (Ruddy Duck, ''Oxyura jamaicensis'')
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
*[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'')
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin'''
*[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin'''
*[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin'''
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'')
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'')
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'')
*[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin'''
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
*[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin'''
==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]]
*[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin'''
==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin'''
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]]
*[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin'''
*[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin'''
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'')
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'')
*[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'')
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin'''
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'')
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'')
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'')
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'')
*[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin'''
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin'''
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'')
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'')
*[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'')
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin'''
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin'''
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'')
*[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin'''
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'')
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'')
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin'''
*[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin'''
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
*[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin'''
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'')
*[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin'''
*[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'')
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad Torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cwtiad Torchog Bach]] (Little Ringed Plover, ''Charadrius dubius'')
*[[Cwtiad Torchog]] (Ringed Plover, ''Charadrius hiaticula'')
*[[Cwtiad Torchog America]], (Semipalmated Plover, ''Charadrius semipalmatus'') '''prin'''
*[[Cwtiad Torchog Mawr]] (Killdeer, ''Charadrius vociferus'') '''prin'''
*[[Cwtiad Caint]] (Kentish Plover, ''Charadrius alexandrinus'')
*[[Cwtiad y Tywod Lleiaf]] (Lesser Sand Plover, ''Charadrius mongolus'') '''prin'''
*[[Cwtiad y Tywod Mwyaf]] (Greater Sand Plover, ''Charadrius leschenaultii'') '''prin'''
*[[Cwtiad Caspia]], (Caspian Plover, ''Charadrius asiaticus'') '''prin'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'')
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin'''
*[[Cwtiad Aur]] (Golden Plover, ''Pluvialis apricaria'')
*[[Cwtiad Llwyd]] (Grey Plover, ''Pluvialis squatarola'')
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen]], Cornicyll (Lapwing, ''Vanellus vanellus'')
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y tywod]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Gïach Cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|de|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y Dorlan]]
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y Traeth]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Pibydd bach]] (Little Stint, ''Calidris minuta'')
*[[Pibydd Baird]] (Baird's Sandpiper, ''Calidris bairdii'') '''prin'''
*[[Pibydd bronllwyd]] (Buff-breasted Sandpiper, ''Tryngites subruficollis'')
*[[Pibydd bychan]] (Least Sandpiper , ''Calidris minutilla'') '''prin'''
*[[Pibydd cain]] (Pectoral Sandpiper, ''Calidris melanotos'')
*[[Pibydd cambig]] (Curlew Sandpiper, ''Calidirs ferruginea'')
*[[Pibydd cynffonfain]] (Sharp-tailed Sandpiper, ''Calidris acuminata'') '''prin'''
*[[Pibydd du]] (Purple Sandpiper, ''Calidris maritima'')
*[[Pibydd gyddfgoch]] (Red-necked Stint, ''Calidris ruficollis'') '''prin'''
*[[Pibydd hirfys]] (Long-toed Stint, ''Calidris subminuta'') '''prin'''
*[[Pibydd hirgoes]] (Stilt Sandpiper, ''Calidris himantopus'') '''prin'''
*[[Pibydd llwyd]] (Semipalmated Sandpiper, ''Calidris pusilla'') '''prin'''
*[[Pibydd llydanbig]] (Broad-billed Sandpiper, ''Limicola falcinellus'') '''prin'''
*[[Pibydd mawr yr aber]] (Great Knot, ''Calidris tenuirostris'') '''prin'''
*[[Pibydd Temminck]] (Temminck's Stint, ''Calidris temminckii'')
*[[Pibydd tinwen]] (White-rumped Sandpiper, ''Calidris fuscicollis'')
*[[Pibydd torchog]] (Ruff, ''Philomachus pugnax'')
*[[Pibydd yr aber]] (Knot, ''Calidris canutus'')
*[[Pibydd y Gorllewin]] (Western Sandpiper, ''Calidris mauri'') '''prin'''
*[[Pibydd y mawn]] (Dunlin, ''Calidris alpina'')
*[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'')
*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack Snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin'''
*[[Gïach cyffredin]], (Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin'''
*[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin'''
*[[Rhostog Gynffonddu]] (Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'')
*[[Rhostog Hudson]] (Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'') '''prin'''
*[[Rhostog Gynffonfrith]] (Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'')
*[[Coegylfinir Bach]] (Little Curlew, ''Numenius minutus'') '''prin'''
*[[Gylfinir y Gogledd]] (Eskimo Curlew, ''Numenius borealis'') '''prin'''
*[[Coegylfinir]] (Whimbrel, ''Numenius phaeopus'')
*[[Gylfinir]] (Curlew, ''Numenius arquata'')
*[[Pibydd Cynffon-hir]] (Upland Sandpiper, ''Bartramia longicauda'') '''prin'''
*[[Pibydd Terek]] (Terek Sandpiper, ''Xenus cinerea'') '''prin'''
*[[Pibydd y Dorlan]] (Common Sandpiper, ''Actitis hypoleucos'')
*[[Pibydd Brych]] (Spotted Sandpiper, ''Actitis macularius'') '''prin'''
*[[Pibydd Gwyrdd]] (Green Sandpiper, ''Tringa ochropus'')
*[[Pibydd Unig]] (Solitary Sandpiper, ''Tringa solitaria'') '''prin'''
*[[Pibydd Cynffonlwyd]] (Grey-tailed Tattler, ''Heteroscelus brevipes'') '''prin'''
*[[Melyngoes Mawr]] (Greater Yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'') '''prin'''
*[[Pibydd Coeswerdd]] (Greenshank, ''Tringa nebularia'')
*[[Melyngoes Bach]] (Lesser Yellowlegs, ''Tringa flavipes'') '''prin'''
*[[Pibydd y Gors]] (Marsh Sandpiper, ''Tringa stagnatilis'') '''prin'''
*[[Pibydd y Graean]] (Wood Sandpiper, ''Tringa glareola'')
*[[Pibydd coesgoch]] (Redshank, ''Tringa totanus'')
*[[Pibydd coesgoch mannog]] (Spotted Redshank, ''Tringa erythropus'')
*[[Cwtiad y Traeth]] (Turnstone, ''Arenaria interpres'')
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'')
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin'''
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin'''
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'')
*[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin'''
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'')
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin'''
*[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig'''
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin'''
*[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin'''
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
*[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin'''
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
*[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin'''
*[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin'''
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin'''
*[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
*[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin'''
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin'''
*[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin'''
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin'''
*[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin'''
*[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'')
*[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
*[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin'''
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin'''
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin'''
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Teyrnwybedog]]ion==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Tyrannidae]]
*[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin'''
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin'''
*[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin'''
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'')
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin'''
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'')
*[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'')
*[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin'''
*[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin'''
*[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin'''
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'')
*[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'')
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'')
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin'''
*[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin'''
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'')
*[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'')
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'')
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'')
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'')
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'')
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin'''
*[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin'''
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin'''
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'')
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin'''
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin'''
*[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin'''
*[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin'''
*[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'')
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'')
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'')
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'')
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin'''
==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cisticolidae]]
*[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin'''
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Dringwr y Muriau]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]]
*[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin'''
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin'''
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
[[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
*[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin'''
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin'''
*[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin'''
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
[[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'')
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin'''
*[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin'''
*[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin'''
*[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin'''
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin'''
*[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin'''
*[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin'''
*[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin'''
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin'''
*[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin'''
*[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin'''
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'')
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'')
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'')
*[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin'''
*[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
[[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
*[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin'''
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'')
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
*[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin'''
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'')
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin'''
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'')
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'')
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'')
*[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'')
*[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin'''
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'')
*[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
*[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin'''
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin'''
*[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin'''
*[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin'''
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin'''
*[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin'''
*[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'')
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'')
*[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin'''
*[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'')
*[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'')
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin'''
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'')
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin'''
*[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin'''
*[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin'''
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin'''
*[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin'''
*[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin'''
*[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin'''
*[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin'''
*[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin'''
*[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin'''
*[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin'''
*[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin'''
*[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin'''
==Gweler hefyd==
* [[Rhestr adar Cymru]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }}
* {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }}
{{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}}
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]]
[[Categori:Adar|*]]
[[Categori:Adareg]]
pzwrka48cq8v97lzdd5by37g4wl35qz
11100691
11100683
2022-08-10T10:12:01Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch Dof]] (Mute Swan, ''Cygnus olor'')
*[[Alarch Bewick]] (Bewick's Swan, ''Cygnus columbianus'')
*[[Alarch y Gogledd]] (Whooper Swan, ''Cygnus cygnus'')
*[[Gŵydd y Llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'')
*[[Gŵydd Droedbinc]] (Pink-footed Goose, ''Anser brachyrhynchus'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen Leiaf]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''prin'''
*[[Gŵydd Wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd eira]] (Snow Goose, ''Anser caerulescens'')
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd Wyran]] (Barnacle Goose, ''Branta leucopsis'')
*[[Gŵydd Ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd Frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''prin'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Chwiwell]] (Wigeon, ''Anas penelope'')
*[[Chwiwell America]] (American Wigeon, ''Anas americana'')
*[[Hwyaden lwyd]] (Gadwall, ''Anas strepera'')
*[[Corhwyaden Baical]] (Baikal Teal, ''Anas formosa'') '''prin'''
*[[Corhwyaden]] (Teal, ''Anas crecca'')
*[[Corhwyaden asgellwerdd]] (Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'')
*[[Corhwyaden asgell las]] (Blue-winged Teal, ''Anas discors'') '''prin'''
*[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin'''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin'''
*[[Hwyaden eorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin'''
*[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin'''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin'''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Môr-hwyaden ddu]] (Common Scoter, ''Melanitta nigra'')
*[[Môr-hwyaden America]] (Black Scoter, ''Melanitta americana'') '''prin'''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]] (Surf Scoter, ''Melanitta perspicillata'')
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]] (Velvet Scoter, ''Melanitta fusca'')
*[[Hwyaden benfras]] (Bufflehead, ''Bucephala albeola'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad aur Barrow]] (Barrow's Goldeneye, ''Bucephala islandica'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad-aur]] (Goldeneye, ''Bucephala clangula'')
*[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden Benwen (Hooded Merganser, ''Lophodytes cucullatus'') '''prin'''
*[[Lleian wen]] (Smew, ''Mergellus albellus'')
*[[Hwyaden frongoch]] (Red-breasted Merganser, ''Mergus serrator'')
*[[Hwyaden ddanheddog]] (Goosander, ''Mergus merganser'')
*[[Hwyaden goch]] (Ruddy Duck, ''Oxyura jamaicensis'')
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
*[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'')
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin'''
*[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin'''
*[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin'''
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'')
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'')
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'')
*[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin'''
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
*[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin'''
==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]]
*[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin'''
==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin'''
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]]
*[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin'''
*[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin'''
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'')
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'')
*[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'')
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin'''
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'')
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'')
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'')
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'')
*[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin'''
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin'''
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'')
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'')
*[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'')
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin'''
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin'''
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'')
*[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin'''
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'')
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'')
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin'''
*[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin'''
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
*[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin'''
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'')
*[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin'''
*[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'')
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad Torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cwtiad Torchog Bach]] (Little Ringed Plover, ''Charadrius dubius'')
*[[Cwtiad Torchog]] (Ringed Plover, ''Charadrius hiaticula'')
*[[Cwtiad Torchog America]], (Semipalmated Plover, ''Charadrius semipalmatus'') '''prin'''
*[[Cwtiad Torchog Mawr]] (Killdeer, ''Charadrius vociferus'') '''prin'''
*[[Cwtiad Caint]] (Kentish Plover, ''Charadrius alexandrinus'')
*[[Cwtiad y Tywod Lleiaf]] (Lesser Sand Plover, ''Charadrius mongolus'') '''prin'''
*[[Cwtiad y Tywod Mwyaf]] (Greater Sand Plover, ''Charadrius leschenaultii'') '''prin'''
*[[Cwtiad Caspia]], (Caspian Plover, ''Charadrius asiaticus'') '''prin'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'')
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin'''
*[[Cwtiad Aur]] (Golden Plover, ''Pluvialis apricaria'')
*[[Cwtiad Llwyd]] (Grey Plover, ''Pluvialis squatarola'')
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen]], Cornicyll (Lapwing, ''Vanellus vanellus'')
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y tywod]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Gïach Cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|de|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y Dorlan]]
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack Snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin'''
*[[Gïach cyffredin]], (Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin'''
*[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin'''
*[[Melyngoes Bach]] (Lesser Yellowlegs, ''Tringa flavipes'') '''prin'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin'''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo Curlew, ''Numenius borealis'' '''prin'''
*[[Pibydd Cynffon-hir]] (Upland Sandpiper, ''Bartramia longicauda'') '''prin'''
*[[Pibydd Brych]] (Spotted Sandpiper, ''Actitis macularius'') '''prin'''
*[[Pibydd Gwyrdd]] (Green Sandpiper, ''Tringa ochropus'')
*[[Pibydd Unig]] (Solitary Sandpiper, ''Tringa solitaria'') '''prin'''
*[[Pibydd Cynffonlwyd]] (Grey-tailed Tattler, ''Heteroscelus brevipes'') '''prin'''
*[[Melyngoes Mawr]] (Greater Yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'') '''prin'''
*[[Pibydd bach]] (Little Stint, ''Calidris minuta'')
*[[Pibydd Baird]] (Baird's Sandpiper, ''Calidris bairdii'') '''prin'''
*[[Pibydd bronllwyd]] (Buff-breasted Sandpiper, ''Tryngites subruficollis'')
*[[Pibydd bychan]] (Least Sandpiper , ''Calidris minutilla'') '''prin'''
*[[Pibydd cain]] (Pectoral Sandpiper, ''Calidris melanotos'')
*[[Pibydd cambig]] (Curlew Sandpiper, ''Calidirs ferruginea'')
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted Redshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]] (Sharp-tailed Sandpiper, ''Calidris acuminata'') '''prin'''
*[[Pibydd du]] (Purple Sandpiper, ''Calidris maritima'')
*[[Pibydd gyddfgoch]] (Red-necked Stint, ''Calidris ruficollis'') '''prin'''
*[[Pibydd hirfys]] (Long-toed Stint, ''Calidris subminuta'') '''prin'''
*[[Pibydd hirgoes]] (Stilt Sandpiper, ''Calidris himantopus'') '''prin'''
*[[Pibydd llwyd]] (Semipalmated Sandpiper, ''Calidris pusilla'') '''prin'''
*[[Pibydd llydanbig]] (Broad-billed Sandpiper, ''Limicola falcinellus'') '''prin'''
*[[Pibydd mawr yr aber]] (Great Knot, ''Calidris tenuirostris'') '''prin'''
*[[Pibydd Temminck]] (Temminck's Stint, ''Calidris temminckii'')
*[[Pibydd tinwen]] (White-rumped Sandpiper, ''Calidris fuscicollis'')
*[[Pibydd torchog]] (Ruff, ''Philomachus pugnax'')
*[[Pibydd yr aber]] (Knot, ''Calidris canutus'')
*[[Pibydd y Gorllewin]] (Western Sandpiper, ''Calidris mauri'') '''prin'''
*[[Pibydd y mawn]] (Dunlin, ''Calidris alpina'')
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'')
*[[Rhostog Gynffonddu]] (Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'')
*[[Rhostog Hudson]] (Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'') '''prin'''
*[[Rhostog Gynffonfrith]] (Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'')
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'')
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin'''
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin'''
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'')
*[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin'''
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'')
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin'''
*[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig'''
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin'''
*[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin'''
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
*[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin'''
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
*[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin'''
*[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin'''
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin'''
*[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
*[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin'''
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin'''
*[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin'''
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin'''
*[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin'''
*[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'')
*[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
*[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin'''
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin'''
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin'''
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Teyrnwybedog]]ion==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Tyrannidae]]
*[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin'''
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin'''
*[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin'''
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'')
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin'''
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'')
*[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'')
*[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin'''
*[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin'''
*[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin'''
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'')
*[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'')
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'')
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin'''
*[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin'''
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'')
*[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'')
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'')
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'')
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'')
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'')
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin'''
*[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin'''
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin'''
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'')
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin'''
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin'''
*[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin'''
*[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin'''
*[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'')
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'')
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'')
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'')
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin'''
==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cisticolidae]]
*[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin'''
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Dringwr y Muriau]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]]
*[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin'''
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin'''
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
[[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
*[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin'''
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin'''
*[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin'''
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
[[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'')
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin'''
*[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin'''
*[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin'''
*[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin'''
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin'''
*[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin'''
*[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin'''
*[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin'''
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin'''
*[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin'''
*[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin'''
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'')
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'')
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'')
*[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin'''
*[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
[[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
*[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin'''
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'')
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
*[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin'''
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'')
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin'''
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'')
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'')
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'')
*[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'')
*[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin'''
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'')
*[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
*[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin'''
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin'''
*[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin'''
*[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin'''
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin'''
*[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin'''
*[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'')
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'')
*[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin'''
*[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'')
*[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'')
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin'''
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'')
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin'''
*[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin'''
*[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin'''
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin'''
*[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin'''
*[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin'''
*[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin'''
*[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin'''
*[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin'''
*[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin'''
*[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin'''
*[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin'''
*[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin'''
==Gweler hefyd==
* [[Rhestr adar Cymru]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }}
* {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }}
{{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}}
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]]
[[Categori:Adar|*]]
[[Categori:Adareg]]
lk8ddd0pz1ec6l0ig1j25i4dnrczlb8
11100696
11100691
2022-08-10T10:22:13Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch Dof]] (Mute Swan, ''Cygnus olor'')
*[[Alarch Bewick]] (Bewick's Swan, ''Cygnus columbianus'')
*[[Alarch y Gogledd]] (Whooper Swan, ''Cygnus cygnus'')
*[[Gŵydd y Llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'')
*[[Gŵydd Droedbinc]] (Pink-footed Goose, ''Anser brachyrhynchus'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen Leiaf]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''prin'''
*[[Gŵydd Wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd eira]] (Snow Goose, ''Anser caerulescens'')
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd Wyran]] (Barnacle Goose, ''Branta leucopsis'')
*[[Gŵydd Ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd Frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''prin'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Chwiwell]] (Wigeon, ''Anas penelope'')
*[[Chwiwell America]] (American Wigeon, ''Anas americana'')
*[[Hwyaden lwyd]] (Gadwall, ''Anas strepera'')
*[[Corhwyaden Baical]] (Baikal Teal, ''Anas formosa'') '''prin'''
*[[Corhwyaden]] (Teal, ''Anas crecca'')
*[[Corhwyaden asgellwerdd]] (Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'')
*[[Corhwyaden asgell las]] (Blue-winged Teal, ''Anas discors'') '''prin'''
*[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin'''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin'''
*[[Hwyaden eorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin'''
*[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin'''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin'''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Môr-hwyaden ddu]] (Common Scoter, ''Melanitta nigra'')
*[[Môr-hwyaden America]] (Black Scoter, ''Melanitta americana'') '''prin'''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]] (Surf Scoter, ''Melanitta perspicillata'')
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]] (Velvet Scoter, ''Melanitta fusca'')
*[[Hwyaden benfras]] (Bufflehead, ''Bucephala albeola'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad aur Barrow]] (Barrow's Goldeneye, ''Bucephala islandica'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad-aur]] (Goldeneye, ''Bucephala clangula'')
*[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden Benwen (Hooded Merganser, ''Lophodytes cucullatus'') '''prin'''
*[[Lleian wen]] (Smew, ''Mergellus albellus'')
*[[Hwyaden frongoch]] (Red-breasted Merganser, ''Mergus serrator'')
*[[Hwyaden ddanheddog]] (Goosander, ''Mergus merganser'')
*[[Hwyaden goch]] (Ruddy Duck, ''Oxyura jamaicensis'')
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
*[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'')
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin'''
*[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin'''
*[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin'''
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'')
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'')
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'')
*[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin'''
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
*[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin'''
==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]]
*[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin'''
==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin'''
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]]
*[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin'''
*[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin'''
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'')
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'')
*[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'')
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin'''
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'')
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'')
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'')
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'')
*[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin'''
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin'''
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'')
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'')
*[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'')
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin'''
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin'''
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'')
*[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin'''
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'')
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'')
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin'''
*[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin'''
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
*[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin'''
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'')
*[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin'''
*[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'')
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus''
*[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus''
*[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin'''
*[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola''
*[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin'''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin'''
*[[Cwtiad y tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin'''
*[[Cwtiad y rywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'')
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin'''
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y tywod]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Gïach Cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|de|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y Dorlan]]
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack Snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin'''
*[[Gïach cyffredin]], (Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin'''
*[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin'''
*[[Melyngoes Bach]] (Lesser Yellowlegs, ''Tringa flavipes'') '''prin'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin'''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo Curlew, ''Numenius borealis'' '''prin'''
*[[Pibydd Cynffon-hir]] (Upland Sandpiper, ''Bartramia longicauda'') '''prin'''
*[[Pibydd Brych]] (Spotted Sandpiper, ''Actitis macularius'') '''prin'''
*[[Pibydd Gwyrdd]] (Green Sandpiper, ''Tringa ochropus'')
*[[Pibydd Unig]] (Solitary Sandpiper, ''Tringa solitaria'') '''prin'''
*[[Pibydd Cynffonlwyd]] (Grey-tailed Tattler, ''Heteroscelus brevipes'') '''prin'''
*[[Melyngoes Mawr]] (Greater Yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'') '''prin'''
*[[Pibydd bach]] (Little Stint, ''Calidris minuta'')
*[[Pibydd Baird]] (Baird's Sandpiper, ''Calidris bairdii'') '''prin'''
*[[Pibydd bronllwyd]] (Buff-breasted Sandpiper, ''Tryngites subruficollis'')
*[[Pibydd bychan]] (Least Sandpiper , ''Calidris minutilla'') '''prin'''
*[[Pibydd cain]] (Pectoral Sandpiper, ''Calidris melanotos'')
*[[Pibydd cambig]] (Curlew Sandpiper, ''Calidirs ferruginea'')
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted Redshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]] (Sharp-tailed Sandpiper, ''Calidris acuminata'') '''prin'''
*[[Pibydd du]] (Purple Sandpiper, ''Calidris maritima'')
*[[Pibydd gyddfgoch]] (Red-necked Stint, ''Calidris ruficollis'') '''prin'''
*[[Pibydd hirfys]] (Long-toed Stint, ''Calidris subminuta'') '''prin'''
*[[Pibydd hirgoes]] (Stilt Sandpiper, ''Calidris himantopus'') '''prin'''
*[[Pibydd llwyd]] (Semipalmated Sandpiper, ''Calidris pusilla'') '''prin'''
*[[Pibydd llydanbig]] (Broad-billed Sandpiper, ''Limicola falcinellus'') '''prin'''
*[[Pibydd mawr yr aber]] (Great Knot, ''Calidris tenuirostris'') '''prin'''
*[[Pibydd Temminck]] (Temminck's Stint, ''Calidris temminckii'')
*[[Pibydd tinwen]] (White-rumped Sandpiper, ''Calidris fuscicollis'')
*[[Pibydd torchog]] (Ruff, ''Philomachus pugnax'')
*[[Pibydd yr aber]] (Knot, ''Calidris canutus'')
*[[Pibydd y Gorllewin]] (Western Sandpiper, ''Calidris mauri'') '''prin'''
*[[Pibydd y mawn]] (Dunlin, ''Calidris alpina'')
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'')
*[[Rhostog Gynffonddu]] (Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'')
*[[Rhostog Hudson]] (Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'') '''prin'''
*[[Rhostog Gynffonfrith]] (Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'')
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'')
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin'''
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin'''
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'')
*[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin'''
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'')
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin'''
*[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig'''
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin'''
*[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin'''
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
*[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin'''
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
*[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin'''
*[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin'''
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin'''
*[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
*[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin'''
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin'''
*[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin'''
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin'''
*[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin'''
*[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'')
*[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
*[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin'''
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin'''
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin'''
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Teyrnwybedog]]ion==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Tyrannidae]]
*[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin'''
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin'''
*[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin'''
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'')
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin'''
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'')
*[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'')
*[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin'''
*[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin'''
*[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin'''
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'')
*[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'')
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'')
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin'''
*[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin'''
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'')
*[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'')
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'')
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'')
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'')
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'')
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin'''
*[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin'''
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin'''
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'')
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin'''
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin'''
*[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin'''
*[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin'''
*[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'')
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'')
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'')
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'')
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin'''
==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cisticolidae]]
*[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin'''
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Dringwr y Muriau]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]]
*[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin'''
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin'''
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
[[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
*[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin'''
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin'''
*[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin'''
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
[[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'')
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin'''
*[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin'''
*[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin'''
*[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin'''
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin'''
*[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin'''
*[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin'''
*[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin'''
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin'''
*[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin'''
*[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin'''
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'')
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'')
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'')
*[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin'''
*[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
[[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
*[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin'''
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'')
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
*[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin'''
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'')
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin'''
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'')
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'')
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'')
*[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'')
*[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin'''
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'')
*[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
*[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin'''
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin'''
*[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin'''
*[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin'''
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin'''
*[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin'''
*[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'')
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'')
*[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin'''
*[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'')
*[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'')
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin'''
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'')
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin'''
*[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin'''
*[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin'''
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin'''
*[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin'''
*[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin'''
*[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin'''
*[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin'''
*[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin'''
*[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin'''
*[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin'''
*[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin'''
*[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin'''
==Gweler hefyd==
* [[Rhestr adar Cymru]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }}
* {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }}
{{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}}
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]]
[[Categori:Adar|*]]
[[Categori:Adareg]]
1tyonvw9oqihni4qj3xl207lwwpozxq
11100697
11100696
2022-08-10T10:23:01Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch Dof]] (Mute Swan, ''Cygnus olor'')
*[[Alarch Bewick]] (Bewick's Swan, ''Cygnus columbianus'')
*[[Alarch y Gogledd]] (Whooper Swan, ''Cygnus cygnus'')
*[[Gŵydd y Llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'')
*[[Gŵydd Droedbinc]] (Pink-footed Goose, ''Anser brachyrhynchus'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen Leiaf]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''prin'''
*[[Gŵydd Wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd eira]] (Snow Goose, ''Anser caerulescens'')
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd Wyran]] (Barnacle Goose, ''Branta leucopsis'')
*[[Gŵydd Ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd Frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''prin'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Chwiwell]] (Wigeon, ''Anas penelope'')
*[[Chwiwell America]] (American Wigeon, ''Anas americana'')
*[[Hwyaden lwyd]] (Gadwall, ''Anas strepera'')
*[[Corhwyaden Baical]] (Baikal Teal, ''Anas formosa'') '''prin'''
*[[Corhwyaden]] (Teal, ''Anas crecca'')
*[[Corhwyaden asgellwerdd]] (Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'')
*[[Corhwyaden asgell las]] (Blue-winged Teal, ''Anas discors'') '''prin'''
*[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin'''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin'''
*[[Hwyaden eorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin'''
*[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin'''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin'''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Môr-hwyaden ddu]] (Common Scoter, ''Melanitta nigra'')
*[[Môr-hwyaden America]] (Black Scoter, ''Melanitta americana'') '''prin'''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]] (Surf Scoter, ''Melanitta perspicillata'')
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]] (Velvet Scoter, ''Melanitta fusca'')
*[[Hwyaden benfras]] (Bufflehead, ''Bucephala albeola'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad aur Barrow]] (Barrow's Goldeneye, ''Bucephala islandica'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad-aur]] (Goldeneye, ''Bucephala clangula'')
*[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden Benwen (Hooded Merganser, ''Lophodytes cucullatus'') '''prin'''
*[[Lleian wen]] (Smew, ''Mergellus albellus'')
*[[Hwyaden frongoch]] (Red-breasted Merganser, ''Mergus serrator'')
*[[Hwyaden ddanheddog]] (Goosander, ''Mergus merganser'')
*[[Hwyaden goch]] (Ruddy Duck, ''Oxyura jamaicensis'')
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
*[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'')
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin'''
*[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin'''
*[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin'''
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'')
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'')
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'')
*[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin'''
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
*[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin'''
==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]]
*[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin'''
==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin'''
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]]
*[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin'''
*[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin'''
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'')
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'')
*[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'')
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin'''
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'')
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'')
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'')
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'')
*[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin'''
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin'''
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'')
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'')
*[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'')
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin'''
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin'''
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'')
*[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin'''
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'')
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'')
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin'''
*[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin'''
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
*[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin'''
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'')
*[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin'''
*[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'')
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus''
*[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus''
*[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin'''
*[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola''
*[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin'''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'')
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin'''
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y tywod]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Gïach Cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|de|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y Dorlan]]
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack Snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin'''
*[[Gïach cyffredin]], (Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin'''
*[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin'''
*[[Melyngoes Bach]] (Lesser Yellowlegs, ''Tringa flavipes'') '''prin'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin'''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo Curlew, ''Numenius borealis'' '''prin'''
*[[Pibydd Cynffon-hir]] (Upland Sandpiper, ''Bartramia longicauda'') '''prin'''
*[[Pibydd Brych]] (Spotted Sandpiper, ''Actitis macularius'') '''prin'''
*[[Pibydd Gwyrdd]] (Green Sandpiper, ''Tringa ochropus'')
*[[Pibydd Unig]] (Solitary Sandpiper, ''Tringa solitaria'') '''prin'''
*[[Pibydd Cynffonlwyd]] (Grey-tailed Tattler, ''Heteroscelus brevipes'') '''prin'''
*[[Melyngoes Mawr]] (Greater Yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'') '''prin'''
*[[Pibydd bach]] (Little Stint, ''Calidris minuta'')
*[[Pibydd Baird]] (Baird's Sandpiper, ''Calidris bairdii'') '''prin'''
*[[Pibydd bronllwyd]] (Buff-breasted Sandpiper, ''Tryngites subruficollis'')
*[[Pibydd bychan]] (Least Sandpiper , ''Calidris minutilla'') '''prin'''
*[[Pibydd cain]] (Pectoral Sandpiper, ''Calidris melanotos'')
*[[Pibydd cambig]] (Curlew Sandpiper, ''Calidirs ferruginea'')
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted Redshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]] (Sharp-tailed Sandpiper, ''Calidris acuminata'') '''prin'''
*[[Pibydd du]] (Purple Sandpiper, ''Calidris maritima'')
*[[Pibydd gyddfgoch]] (Red-necked Stint, ''Calidris ruficollis'') '''prin'''
*[[Pibydd hirfys]] (Long-toed Stint, ''Calidris subminuta'') '''prin'''
*[[Pibydd hirgoes]] (Stilt Sandpiper, ''Calidris himantopus'') '''prin'''
*[[Pibydd llwyd]] (Semipalmated Sandpiper, ''Calidris pusilla'') '''prin'''
*[[Pibydd llydanbig]] (Broad-billed Sandpiper, ''Limicola falcinellus'') '''prin'''
*[[Pibydd mawr yr aber]] (Great Knot, ''Calidris tenuirostris'') '''prin'''
*[[Pibydd Temminck]] (Temminck's Stint, ''Calidris temminckii'')
*[[Pibydd tinwen]] (White-rumped Sandpiper, ''Calidris fuscicollis'')
*[[Pibydd torchog]] (Ruff, ''Philomachus pugnax'')
*[[Pibydd yr aber]] (Knot, ''Calidris canutus'')
*[[Pibydd y Gorllewin]] (Western Sandpiper, ''Calidris mauri'') '''prin'''
*[[Pibydd y mawn]] (Dunlin, ''Calidris alpina'')
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'')
*[[Rhostog Gynffonddu]] (Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'')
*[[Rhostog Hudson]] (Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'') '''prin'''
*[[Rhostog Gynffonfrith]] (Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'')
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'')
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin'''
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin'''
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'')
*[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin'''
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'')
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin'''
*[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig'''
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin'''
*[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin'''
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
*[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin'''
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
*[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin'''
*[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin'''
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin'''
*[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
*[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin'''
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin'''
*[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin'''
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin'''
*[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin'''
*[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'')
*[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
*[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin'''
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin'''
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin'''
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Teyrnwybedog]]ion==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Tyrannidae]]
*[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin'''
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin'''
*[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin'''
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'')
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin'''
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'')
*[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'')
*[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin'''
*[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin'''
*[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin'''
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'')
*[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'')
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'')
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin'''
*[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin'''
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'')
*[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'')
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'')
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'')
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'')
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'')
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin'''
*[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin'''
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin'''
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'')
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin'''
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin'''
*[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin'''
*[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin'''
*[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'')
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'')
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'')
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'')
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin'''
==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cisticolidae]]
*[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin'''
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Dringwr y Muriau]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]]
*[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin'''
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin'''
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
[[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
*[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin'''
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin'''
*[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin'''
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
[[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'')
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin'''
*[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin'''
*[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin'''
*[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin'''
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin'''
*[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin'''
*[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin'''
*[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin'''
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin'''
*[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin'''
*[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin'''
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'')
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'')
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'')
*[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin'''
*[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
[[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
*[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin'''
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'')
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
*[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin'''
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'')
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin'''
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'')
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'')
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'')
*[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'')
*[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin'''
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'')
*[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
*[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin'''
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin'''
*[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin'''
*[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin'''
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin'''
*[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin'''
*[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'')
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'')
*[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin'''
*[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'')
*[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'')
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin'''
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'')
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin'''
*[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin'''
*[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin'''
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin'''
*[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin'''
*[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin'''
*[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin'''
*[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin'''
*[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin'''
*[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin'''
*[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin'''
*[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin'''
*[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin'''
==Gweler hefyd==
* [[Rhestr adar Cymru]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }}
* {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }}
{{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}}
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]]
[[Categori:Adar|*]]
[[Categori:Adareg]]
go7g47utpt1qk48d84bu1mj61xsa3on
11100718
11100697
2022-08-10T11:06:42Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch dof]] (Mute Swan, ''Cygnus olor'')
*[[Alarch Bewick]] (Bewick's Swan, ''Cygnus columbianus'')
*[[Alarch y Gogledd]] (Whooper Swan, ''Cygnus cygnus'')
*[[Gŵydd y Llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'')
*[[Gŵydd Droedbinc]] (Pink-footed Goose, ''Anser brachyrhynchus'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen Leiaf]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''prin'''
*[[Gŵydd Wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd eira]] (Snow Goose, ''Anser caerulescens'')
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd Wyran]] (Barnacle Goose, ''Branta leucopsis'')
*[[Gŵydd Ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd Frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''prin'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Chwiwell]] (Wigeon, ''Anas penelope'')
*[[Chwiwell America]] (American Wigeon, ''Anas americana'')
*[[Hwyaden lwyd]] (Gadwall, ''Anas strepera'')
*[[Corhwyaden Baical]] (Baikal Teal, ''Anas formosa'') '''prin'''
*[[Corhwyaden]] (Teal, ''Anas crecca'')
*[[Corhwyaden asgellwerdd]] (Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'')
*[[Corhwyaden asgell las]] (Blue-winged Teal, ''Anas discors'') '''prin'''
*[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin'''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin'''
*[[Hwyaden eorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin'''
*[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin'''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin'''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Môr-hwyaden ddu]] (Common Scoter, ''Melanitta nigra'')
*[[Môr-hwyaden America]] (Black Scoter, ''Melanitta americana'') '''prin'''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]] (Surf Scoter, ''Melanitta perspicillata'')
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]] (Velvet Scoter, ''Melanitta fusca'')
*[[Hwyaden benfras]] (Bufflehead, ''Bucephala albeola'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad aur Barrow]] (Barrow's Goldeneye, ''Bucephala islandica'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad-aur]] (Goldeneye, ''Bucephala clangula'')
*[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden Benwen (Hooded Merganser, ''Lophodytes cucullatus'') '''prin'''
*[[Lleian wen]] (Smew, ''Mergellus albellus'')
*[[Hwyaden frongoch]] (Red-breasted Merganser, ''Mergus serrator'')
*[[Hwyaden ddanheddog]] (Goosander, ''Mergus merganser'')
*[[Hwyaden goch]] (Ruddy Duck, ''Oxyura jamaicensis'')
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
*[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'')
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin'''
*[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin'''
*[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin'''
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'')
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'')
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'')
*[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin'''
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
*[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin'''
==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]]
*[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin'''
==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin'''
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]]
*[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin'''
*[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin'''
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'')
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'')
*[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'')
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin'''
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'')
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'')
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'')
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'')
*[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin'''
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin'''
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'')
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'')
*[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'')
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin'''
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin'''
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'')
*[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin'''
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'')
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'')
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin'''
*[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin'''
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
*[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin'''
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'')
*[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin'''
*[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'')
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus''
*[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus''
*[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin'''
*[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola''
*[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin'''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'')
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin'''
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y tywod]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Gïach Cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|de|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y Dorlan]]
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack Snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin'''
*[[Gïach cyffredin]], (Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin'''
*[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin'''
*[[Melyngoes Bach]] (Lesser Yellowlegs, ''Tringa flavipes'') '''prin'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin'''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo Curlew, ''Numenius borealis'' '''prin'''
*[[Pibydd Cynffon-hir]] (Upland Sandpiper, ''Bartramia longicauda'') '''prin'''
*[[Pibydd Brych]] (Spotted Sandpiper, ''Actitis macularius'') '''prin'''
*[[Pibydd Gwyrdd]] (Green Sandpiper, ''Tringa ochropus'')
*[[Pibydd Unig]] (Solitary Sandpiper, ''Tringa solitaria'') '''prin'''
*[[Pibydd Cynffonlwyd]] (Grey-tailed Tattler, ''Heteroscelus brevipes'') '''prin'''
*[[Melyngoes Mawr]] (Greater Yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'') '''prin'''
*[[Pibydd bach]] (Little Stint, ''Calidris minuta'')
*[[Pibydd Baird]] (Baird's Sandpiper, ''Calidris bairdii'') '''prin'''
*[[Pibydd bronllwyd]] (Buff-breasted Sandpiper, ''Tryngites subruficollis'')
*[[Pibydd bychan]] (Least Sandpiper , ''Calidris minutilla'') '''prin'''
*[[Pibydd cain]] (Pectoral Sandpiper, ''Calidris melanotos'')
*[[Pibydd cambig]] (Curlew Sandpiper, ''Calidirs ferruginea'')
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted Redshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]] (Sharp-tailed Sandpiper, ''Calidris acuminata'') '''prin'''
*[[Pibydd du]] (Purple Sandpiper, ''Calidris maritima'')
*[[Pibydd gyddfgoch]] (Red-necked Stint, ''Calidris ruficollis'') '''prin'''
*[[Pibydd hirfys]] (Long-toed Stint, ''Calidris subminuta'') '''prin'''
*[[Pibydd hirgoes]] (Stilt Sandpiper, ''Calidris himantopus'') '''prin'''
*[[Pibydd llwyd]] (Semipalmated Sandpiper, ''Calidris pusilla'') '''prin'''
*[[Pibydd llydanbig]] (Broad-billed Sandpiper, ''Limicola falcinellus'') '''prin'''
*[[Pibydd mawr yr aber]] (Great Knot, ''Calidris tenuirostris'') '''prin'''
*[[Pibydd Temminck]] (Temminck's Stint, ''Calidris temminckii'')
*[[Pibydd tinwen]] (White-rumped Sandpiper, ''Calidris fuscicollis'')
*[[Pibydd torchog]] (Ruff, ''Philomachus pugnax'')
*[[Pibydd yr aber]] (Knot, ''Calidris canutus'')
*[[Pibydd y Gorllewin]] (Western Sandpiper, ''Calidris mauri'') '''prin'''
*[[Pibydd y mawn]] (Dunlin, ''Calidris alpina'')
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'')
*[[Rhostog Gynffonddu]] (Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'')
*[[Rhostog Hudson]] (Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'') '''prin'''
*[[Rhostog Gynffonfrith]] (Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'')
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'')
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin'''
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin'''
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'')
*[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin'''
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'')
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin'''
*[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig'''
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin'''
*[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin'''
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
*[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin'''
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
*[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin'''
*[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin'''
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin'''
*[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
*[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin'''
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin'''
*[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin'''
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin'''
*[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin'''
*[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'')
*[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
*[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin'''
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin'''
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin'''
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Teyrnwybedog]]ion==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Tyrannidae]]
*[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin'''
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin'''
*[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin'''
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'')
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin'''
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'')
*[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'')
*[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin'''
*[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin'''
*[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin'''
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'')
*[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'')
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'')
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin'''
*[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin'''
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'')
*[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'')
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'')
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'')
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'')
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'')
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin'''
*[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin'''
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin'''
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'')
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin'''
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin'''
*[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin'''
*[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin'''
*[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'')
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'')
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'')
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'')
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin'''
==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cisticolidae]]
*[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin'''
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Dringwr y Muriau]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]]
*[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin'''
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin'''
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
[[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
*[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin'''
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin'''
*[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin'''
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
[[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'')
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin'''
*[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin'''
*[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin'''
*[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin'''
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin'''
*[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin'''
*[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin'''
*[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin'''
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin'''
*[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin'''
*[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin'''
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'')
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'')
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'')
*[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin'''
*[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
[[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
*[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin'''
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'')
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
*[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin'''
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'')
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin'''
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'')
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'')
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'')
*[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'')
*[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin'''
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'')
*[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
*[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin'''
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin'''
*[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin'''
*[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin'''
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin'''
*[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin'''
*[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'')
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'')
*[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin'''
*[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'')
*[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'')
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin'''
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'')
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin'''
*[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin'''
*[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin'''
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin'''
*[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin'''
*[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin'''
*[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin'''
*[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin'''
*[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin'''
*[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin'''
*[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin'''
*[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin'''
*[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin'''
==Gweler hefyd==
* [[Rhestr adar Cymru]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }}
* {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }}
{{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}}
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]]
[[Categori:Adar|*]]
[[Categori:Adareg]]
b1qp4l9pikoawoyjh4beeqrwbtz2r5h
11100726
11100718
2022-08-10T11:14:17Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch dof]] (Mute Swan, ''Cygnus olor'')
*[[Alarch Bewick]] (Bewick's Swan, ''Cygnus columbianus'')
*[[Alarch y Gogledd]] (Whooper Swan, ''Cygnus cygnus'')
*[[Gŵydd y Llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'')
*[[Gŵydd Droedbinc]] (Pink-footed Goose, ''Anser brachyrhynchus'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen Leiaf]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''prin'''
*[[Gŵydd Wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd eira]] (Snow Goose, ''Anser caerulescens'')
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd wyran]], Barnacle Goose, ''Branta leucopsis''
*[[Gŵydd Ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd Frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''prin'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Chwiwell]] (Wigeon, ''Anas penelope'')
*[[Chwiwell America]] (American Wigeon, ''Anas americana'')
*[[Hwyaden lwyd]] (Gadwall, ''Anas strepera'')
*[[Corhwyaden Baical]] (Baikal Teal, ''Anas formosa'') '''prin'''
*[[Corhwyaden]] (Teal, ''Anas crecca'')
*[[Corhwyaden asgellwerdd]] (Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'')
*[[Corhwyaden asgell las]] (Blue-winged Teal, ''Anas discors'') '''prin'''
*[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin'''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin'''
*[[Hwyaden eorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin'''
*[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin'''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin'''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Môr-hwyaden ddu]] (Common Scoter, ''Melanitta nigra'')
*[[Môr-hwyaden America]] (Black Scoter, ''Melanitta americana'') '''prin'''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]] (Surf Scoter, ''Melanitta perspicillata'')
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]] (Velvet Scoter, ''Melanitta fusca'')
*[[Hwyaden benfras]] (Bufflehead, ''Bucephala albeola'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad aur Barrow]] (Barrow's Goldeneye, ''Bucephala islandica'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad-aur]] (Goldeneye, ''Bucephala clangula'')
*[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden Benwen (Hooded Merganser, ''Lophodytes cucullatus'') '''prin'''
*[[Lleian wen]] (Smew, ''Mergellus albellus'')
*[[Hwyaden frongoch]] (Red-breasted Merganser, ''Mergus serrator'')
*[[Hwyaden ddanheddog]] (Goosander, ''Mergus merganser'')
*[[Hwyaden goch]] (Ruddy Duck, ''Oxyura jamaicensis'')
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
*[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'')
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin'''
*[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin'''
*[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin'''
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'')
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'')
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'')
*[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin'''
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
*[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin'''
==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]]
*[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin'''
==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin'''
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]]
*[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin'''
*[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin'''
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'')
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'')
*[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'')
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin'''
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'')
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'')
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'')
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'')
*[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin'''
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin'''
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'')
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'')
*[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'')
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin'''
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin'''
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'')
*[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin'''
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'')
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'')
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin'''
*[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin'''
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
*[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin'''
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'')
*[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin'''
*[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'')
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus''
*[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus''
*[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin'''
*[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola''
*[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin'''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'')
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin'''
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y tywod]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Gïach Cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|de|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y Dorlan]]
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack Snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin'''
*[[Gïach cyffredin]], (Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin'''
*[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin'''
*[[Melyngoes Bach]] (Lesser Yellowlegs, ''Tringa flavipes'') '''prin'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin'''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo Curlew, ''Numenius borealis'' '''prin'''
*[[Pibydd Cynffon-hir]] (Upland Sandpiper, ''Bartramia longicauda'') '''prin'''
*[[Pibydd Brych]] (Spotted Sandpiper, ''Actitis macularius'') '''prin'''
*[[Pibydd Gwyrdd]] (Green Sandpiper, ''Tringa ochropus'')
*[[Pibydd Unig]] (Solitary Sandpiper, ''Tringa solitaria'') '''prin'''
*[[Pibydd Cynffonlwyd]] (Grey-tailed Tattler, ''Heteroscelus brevipes'') '''prin'''
*[[Melyngoes Mawr]] (Greater Yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'') '''prin'''
*[[Pibydd bach]] (Little Stint, ''Calidris minuta'')
*[[Pibydd Baird]] (Baird's Sandpiper, ''Calidris bairdii'') '''prin'''
*[[Pibydd bronllwyd]] (Buff-breasted Sandpiper, ''Tryngites subruficollis'')
*[[Pibydd bychan]] (Least Sandpiper , ''Calidris minutilla'') '''prin'''
*[[Pibydd cain]] (Pectoral Sandpiper, ''Calidris melanotos'')
*[[Pibydd cambig]] (Curlew Sandpiper, ''Calidirs ferruginea'')
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted Redshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]] (Sharp-tailed Sandpiper, ''Calidris acuminata'') '''prin'''
*[[Pibydd du]] (Purple Sandpiper, ''Calidris maritima'')
*[[Pibydd gyddfgoch]] (Red-necked Stint, ''Calidris ruficollis'') '''prin'''
*[[Pibydd hirfys]] (Long-toed Stint, ''Calidris subminuta'') '''prin'''
*[[Pibydd hirgoes]] (Stilt Sandpiper, ''Calidris himantopus'') '''prin'''
*[[Pibydd llwyd]] (Semipalmated Sandpiper, ''Calidris pusilla'') '''prin'''
*[[Pibydd llydanbig]] (Broad-billed Sandpiper, ''Limicola falcinellus'') '''prin'''
*[[Pibydd mawr yr aber]] (Great Knot, ''Calidris tenuirostris'') '''prin'''
*[[Pibydd Temminck]] (Temminck's Stint, ''Calidris temminckii'')
*[[Pibydd tinwen]] (White-rumped Sandpiper, ''Calidris fuscicollis'')
*[[Pibydd torchog]] (Ruff, ''Philomachus pugnax'')
*[[Pibydd yr aber]] (Knot, ''Calidris canutus'')
*[[Pibydd y Gorllewin]] (Western Sandpiper, ''Calidris mauri'') '''prin'''
*[[Pibydd y mawn]] (Dunlin, ''Calidris alpina'')
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'')
*[[Rhostog Gynffonddu]] (Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'')
*[[Rhostog Hudson]] (Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'') '''prin'''
*[[Rhostog Gynffonfrith]] (Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'')
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'')
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin'''
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin'''
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'')
*[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin'''
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'')
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin'''
*[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig'''
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin'''
*[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin'''
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
*[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin'''
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
*[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin'''
*[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin'''
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin'''
*[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
*[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin'''
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin'''
*[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin'''
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin'''
*[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin'''
*[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'')
*[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
*[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin'''
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin'''
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin'''
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Teyrnwybedog]]ion==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Tyrannidae]]
*[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin'''
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin'''
*[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin'''
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'')
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin'''
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'')
*[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'')
*[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin'''
*[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin'''
*[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin'''
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'')
*[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'')
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'')
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin'''
*[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin'''
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'')
*[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'')
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'')
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'')
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'')
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'')
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin'''
*[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin'''
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin'''
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'')
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin'''
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin'''
*[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin'''
*[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin'''
*[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'')
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'')
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'')
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'')
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin'''
==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cisticolidae]]
*[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin'''
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Dringwr y Muriau]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]]
*[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin'''
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin'''
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
[[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
*[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin'''
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin'''
*[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin'''
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
[[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'')
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin'''
*[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin'''
*[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin'''
*[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin'''
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin'''
*[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin'''
*[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin'''
*[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin'''
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin'''
*[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin'''
*[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin'''
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'')
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'')
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'')
*[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin'''
*[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
[[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
*[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin'''
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'')
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
*[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin'''
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'')
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin'''
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'')
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'')
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'')
*[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'')
*[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin'''
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'')
*[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
*[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin'''
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin'''
*[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin'''
*[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin'''
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin'''
*[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin'''
*[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'')
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'')
*[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin'''
*[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'')
*[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'')
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin'''
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'')
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin'''
*[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin'''
*[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin'''
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin'''
*[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin'''
*[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin'''
*[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin'''
*[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin'''
*[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin'''
*[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin'''
*[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin'''
*[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin'''
*[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin'''
==Gweler hefyd==
* [[Rhestr adar Cymru]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }}
* {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }}
{{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}}
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]]
[[Categori:Adar|*]]
[[Categori:Adareg]]
qczoz9b46flp4m8fjagr0ar0x6u509t
11100736
11100726
2022-08-10T11:22:40Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor''
*[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus''
*[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus''
*[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope''
*[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana''
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus''
*[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens''
*[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis''
*[[Gŵydd y Llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd Dalcen-wen Leiaf]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''prin'''
*[[Gŵydd Wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd Ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd Frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''prin'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Hwyaden lwyd]] (Gadwall, ''Anas strepera'')
*[[Corhwyaden Baical]] (Baikal Teal, ''Anas formosa'') '''prin'''
*[[Corhwyaden]] (Teal, ''Anas crecca'')
*[[Corhwyaden asgellwerdd]] (Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'')
*[[Corhwyaden asgell las]] (Blue-winged Teal, ''Anas discors'') '''prin'''
*[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin'''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin'''
*[[Hwyaden eorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin'''
*[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin'''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin'''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Môr-hwyaden ddu]] (Common Scoter, ''Melanitta nigra'')
*[[Môr-hwyaden America]] (Black Scoter, ''Melanitta americana'') '''prin'''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]] (Surf Scoter, ''Melanitta perspicillata'')
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]] (Velvet Scoter, ''Melanitta fusca'')
*[[Hwyaden benfras]] (Bufflehead, ''Bucephala albeola'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad aur Barrow]] (Barrow's Goldeneye, ''Bucephala islandica'') '''prin'''
*[[Hwyaden lygad-aur]] (Goldeneye, ''Bucephala clangula'')
*[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden Benwen (Hooded Merganser, ''Lophodytes cucullatus'') '''prin'''
*[[Lleian wen]] (Smew, ''Mergellus albellus'')
*[[Hwyaden frongoch]] (Red-breasted Merganser, ''Mergus serrator'')
*[[Hwyaden ddanheddog]] (Goosander, ''Mergus merganser'')
*[[Hwyaden goch]] (Ruddy Duck, ''Oxyura jamaicensis'')
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
*[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'')
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin'''
*[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin'''
*[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin'''
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'')
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'')
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'')
*[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin'''
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
*[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin'''
==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]]
*[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin'''
==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin'''
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]]
*[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin'''
*[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin'''
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'')
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'')
*[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'')
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin'''
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'')
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'')
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'')
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'')
*[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin'''
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin'''
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'')
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'')
*[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'')
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin'''
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin'''
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'')
*[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin'''
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'')
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'')
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin'''
*[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin'''
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
*[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin'''
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'')
*[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin'''
*[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'')
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus''
*[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus''
*[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin'''
*[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola''
*[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin'''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'')
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin'''
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y tywod]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Gïach Cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|de|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y Dorlan]]
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack Snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin'''
*[[Gïach cyffredin]], (Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin'''
*[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin'''
*[[Melyngoes Bach]] (Lesser Yellowlegs, ''Tringa flavipes'') '''prin'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin'''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo Curlew, ''Numenius borealis'' '''prin'''
*[[Pibydd Cynffon-hir]] (Upland Sandpiper, ''Bartramia longicauda'') '''prin'''
*[[Pibydd Brych]] (Spotted Sandpiper, ''Actitis macularius'') '''prin'''
*[[Pibydd Gwyrdd]] (Green Sandpiper, ''Tringa ochropus'')
*[[Pibydd Unig]] (Solitary Sandpiper, ''Tringa solitaria'') '''prin'''
*[[Pibydd Cynffonlwyd]] (Grey-tailed Tattler, ''Heteroscelus brevipes'') '''prin'''
*[[Melyngoes Mawr]] (Greater Yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'') '''prin'''
*[[Pibydd bach]] (Little Stint, ''Calidris minuta'')
*[[Pibydd Baird]] (Baird's Sandpiper, ''Calidris bairdii'') '''prin'''
*[[Pibydd bronllwyd]] (Buff-breasted Sandpiper, ''Tryngites subruficollis'')
*[[Pibydd bychan]] (Least Sandpiper , ''Calidris minutilla'') '''prin'''
*[[Pibydd cain]] (Pectoral Sandpiper, ''Calidris melanotos'')
*[[Pibydd cambig]] (Curlew Sandpiper, ''Calidirs ferruginea'')
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted Redshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]] (Sharp-tailed Sandpiper, ''Calidris acuminata'') '''prin'''
*[[Pibydd du]] (Purple Sandpiper, ''Calidris maritima'')
*[[Pibydd gyddfgoch]] (Red-necked Stint, ''Calidris ruficollis'') '''prin'''
*[[Pibydd hirfys]] (Long-toed Stint, ''Calidris subminuta'') '''prin'''
*[[Pibydd hirgoes]] (Stilt Sandpiper, ''Calidris himantopus'') '''prin'''
*[[Pibydd llwyd]] (Semipalmated Sandpiper, ''Calidris pusilla'') '''prin'''
*[[Pibydd llydanbig]] (Broad-billed Sandpiper, ''Limicola falcinellus'') '''prin'''
*[[Pibydd mawr yr aber]] (Great Knot, ''Calidris tenuirostris'') '''prin'''
*[[Pibydd Temminck]] (Temminck's Stint, ''Calidris temminckii'')
*[[Pibydd tinwen]] (White-rumped Sandpiper, ''Calidris fuscicollis'')
*[[Pibydd torchog]] (Ruff, ''Philomachus pugnax'')
*[[Pibydd yr aber]] (Knot, ''Calidris canutus'')
*[[Pibydd y Gorllewin]] (Western Sandpiper, ''Calidris mauri'') '''prin'''
*[[Pibydd y mawn]] (Dunlin, ''Calidris alpina'')
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'')
*[[Rhostog Gynffonddu]] (Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'')
*[[Rhostog Hudson]] (Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'') '''prin'''
*[[Rhostog Gynffonfrith]] (Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'')
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'')
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin'''
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin'''
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'')
*[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin'''
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'')
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin'''
*[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig'''
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin'''
*[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin'''
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
*[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin'''
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
*[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin'''
*[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin'''
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin'''
*[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
*[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin'''
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin'''
*[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin'''
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin'''
*[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin'''
*[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'')
*[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
*[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin'''
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin'''
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin'''
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Teyrnwybedog]]ion==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Tyrannidae]]
*[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin'''
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin'''
*[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin'''
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'')
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin'''
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'')
*[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'')
*[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin'''
*[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin'''
*[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin'''
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'')
*[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'')
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'')
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin'''
*[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin'''
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'')
*[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'')
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'')
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'')
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'')
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'')
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin'''
*[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin'''
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin'''
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'')
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin'''
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin'''
*[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin'''
*[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin'''
*[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'')
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'')
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'')
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'')
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin'''
==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cisticolidae]]
*[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin'''
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Dringwr y Muriau]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]]
*[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin'''
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin'''
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
[[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
*[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin'''
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin'''
*[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin'''
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
[[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'')
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin'''
*[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin'''
*[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin'''
*[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin'''
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin'''
*[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin'''
*[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin'''
*[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin'''
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin'''
*[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin'''
*[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin'''
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'')
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'')
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'')
*[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin'''
*[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
[[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
*[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin'''
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'')
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
*[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin'''
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'')
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin'''
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'')
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'')
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'')
*[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'')
*[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin'''
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'')
*[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
*[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin'''
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin'''
*[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin'''
*[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin'''
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin'''
*[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin'''
*[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'')
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'')
*[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin'''
*[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'')
*[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'')
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin'''
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'')
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin'''
*[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin'''
*[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin'''
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin'''
*[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin'''
*[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin'''
*[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin'''
*[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin'''
*[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin'''
*[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin'''
*[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin'''
*[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin'''
*[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin'''
==Gweler hefyd==
* [[Rhestr adar Cymru]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }}
* {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }}
{{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}}
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]]
[[Categori:Adar|*]]
[[Categori:Adareg]]
k46m40xq8mp2rdwt7du6kr6xzh5pety
Alarch
0
4081
11100719
11026260
2022-08-10T11:08:41Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| lliw = pink
| enw = Alarch
| delwedd = Alarch.jpg
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd = [[Alarch Dof]] (''Cygnus olor'')
| regnum = [[anifail|Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| subfamilia = [[Anserinae]]
| genus = '''''Cygnus'''''
| awdurdod_genus = [[Johann Matthäus Bechstein|Bechstein]], 1803
| rhengoedd_israniadau = [[Rhywogaeth]]au
| israniad = Gweler y rhestr
}}
[[Aderyn]] dŵr mawr cyfandroed a gyddfhir sy’n hynod am ei nofio gosgeiddig a phlu gwyn yw '''alarch''' (ll. '''elyrch''' neu '''eleirch'''), yn perthyn i'r teulu [[Anatidae]]. Mae'r gwryw a'r fenyw yn paru â'i gilydd drwy ei hoes fel arfer.
Cywion elyrch yw'r enw ar y rhai bach.
== Rhywogaethau ==
* [[Alarch dof]], ''Cygnus olor''
* [[Alarch du]], ''Cygnus atratus''
* [[Alarch gyddfddu]], ''Cygnus melanocoryphus''
* [[Alarch y Gogledd]], ''Cygnus cygnus''
* [[Alarch utganol]], ''Cygnus buccinator''
* [[Alarch y twndra]], ''Cygnus columbianus''
** Alarch chwibanol, ''Cygnus (columbianus) columbianus''
** [[Alarch Bewick]], ''Cygnus (columbianus) bewickii''
== Gweler hefyd ==
* [[Leda|Leda a'r alarch]]
* [[Alarch Coscoroba]] (''Coscoroba coscoroba'')
* [[Cygnus (cytser)]]
{{Wiciadur|{{lc:{{PAGENAME}}}}}}
[[Categori:Elyrch|*]]
c71ho9y5ifqal6x36lr8spfhrf6djqg
11100720
11100719
2022-08-10T11:09:08Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| lliw = pink
| enw = Alarch
| delwedd = Alarch.jpg
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd = [[Alarch dof]] (''Cygnus olor'')
| regnum = [[anifail|Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| subfamilia = [[Anserinae]]
| genus = '''''Cygnus'''''
| awdurdod_genus = [[Johann Matthäus Bechstein|Bechstein]], 1803
| rhengoedd_israniadau = [[Rhywogaeth]]au
| israniad = Gweler y rhestr
}}
[[Aderyn]] dŵr mawr cyfandroed a gyddfhir sy’n hynod am ei nofio gosgeiddig a phlu gwyn yw '''alarch''' (ll. '''elyrch''' neu '''eleirch'''), yn perthyn i'r teulu [[Anatidae]]. Mae'r gwryw a'r fenyw yn paru â'i gilydd drwy ei hoes fel arfer.
Cywion elyrch yw'r enw ar y rhai bach.
== Rhywogaethau ==
* [[Alarch dof]], ''Cygnus olor''
* [[Alarch du]], ''Cygnus atratus''
* [[Alarch gyddfddu]], ''Cygnus melanocoryphus''
* [[Alarch y Gogledd]], ''Cygnus cygnus''
* [[Alarch utganol]], ''Cygnus buccinator''
* [[Alarch y twndra]], ''Cygnus columbianus''
** Alarch chwibanol, ''Cygnus (columbianus) columbianus''
** [[Alarch Bewick]], ''Cygnus (columbianus) bewickii''
== Gweler hefyd ==
* [[Leda|Leda a'r alarch]]
* [[Alarch Coscoroba]] (''Coscoroba coscoroba'')
* [[Cygnus (cytser)]]
{{Wiciadur|{{lc:{{PAGENAME}}}}}}
[[Categori:Elyrch|*]]
6ci95zno2wd59na67lh2otklh44hjf4
Wicipedia:Chwilio am erthygl
4
5493
11100734
5172457
2022-08-10T11:19:06Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
Mae yna nifer o ffyrdd gwahanol o gael gafael ar bwnc penodedig yn Wicipedia. Mae'r rhain yn cynnwys:
*[[Wicipedia:Chwilio am erthygl#Y blwch chwilio|Y blwch chwilio]]
*[[Wicipedia:Chwilio am erthygl#Pori'r categorïau|Pori'r categorïau]]
*[[Wicipedia:Chwilio am erthygl#Pori pob tudalen|Pori pob tudalen]]
==Y blwch chwilio==
Dyma'r ffordd hawsaf o ddarganfod erthygl yn Wicipedia. Yn syml, y cyfan sydd angen ei wneud yw i deipio'r chwiliad yn y blwch 'chwilio' ar ymyl chwith y dudalen, a chlicio ar 'Chwilio'. Yna fe ddaw tudalen sydd yn rhestru'r canlyniadau chwilio. Os gliciwch chi ar 'Mynd' yn lle hynny, fe fydd y safle yn chwilio am erthygl gyda'r un enw â'r term chwilio. Os nad yw'n bodoli, fe ddaw'r dudalen o ganlyniadau fel o'r blaen. O ganlyniad i brysurdeb ar y safle, ni fydd y dudalen canlyniadau ar gael bob tro. Isod fe welwch nifer o ganllawiau ar sut i gael y defnydd gorau o'r nodwedd chwilio.
===Chwiliadau sylfaenol===
Mae chwilio am air yn dychwelyd rhestr o bob tudalen sy'n cynnwys y gair hwnnw. Mae geiriau sy'n ''cynnwys'' y gair a chwiliwyd amdano hefyd yn cyfrif, fel bod chwiliad am [http://cy.wikipedia.org/wiki/Arbennig:Search?search=tref&fulltext=Chwilio tref] yn dychwelyd tudalennau sydd yn cynnwys 'trefi', 'pentref' a 'trefnu'.
Pan fyddwch yn chwilio am fwy nag un gair ar y tro, bydd y dudalen o ganlyniadau yn cynnwys rhestr o'r tudalennau sydd yn cynnwys ''pob un'' o'r geiriau a chwiliwyd amdanynt. Felly mae chwiliad am [http://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ASearch&search=papur+newydd&fulltext=Chwilio papur newydd] yn dychwelyd pob tudalen sydd yn cynnwys y dau air 'papur' a 'newydd', mewn unrhyw drefn.
I chwilio am ymadrodd penodol, rhowch y chwiliad mewn dyfynnodau dwbl: mae chwiliad am [http://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ASearch&search=%22papur+newydd%22&fulltext=Chwilio "papur newydd"] yn dychwelyd pob tudalen sydd yn cynnwys yr ymadrodd hwnnw.
I hepgor canlyniadau sy'n cynnwys gair arbennig, defnyddiwch y sumbol '-': mae chwiliad am [http://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ASearch&search=papur+-newydd&fulltext=Chwilio papur -newydd] yn dychwelyd pob tudalen sydd yn cynnwys y gair 'papur' heb y gair 'newydd'.
Er mwyn gwneud chwiliadau sydd yn cynnwys '''unrhyw un''' o'r geiriau, defnyddiwch yr ymadrodd 'OR' (mae'r priflythrennau yn hanfodol): mae chwiliad am [http://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ASearch&search=du+OR+gwyn&fulltext=Chwilio du OR gwyn] yn dychwelyd pob tudalen sydd yn cynnwys naill ai 'du' neu 'gwyn'.
Gallwch gyfuno chwiliadau trwy ddefnyddio cromfachau: mae'r chwiliad [http://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ASearch&search=%28te+OR+coffi%29+-%22ffa+coffi+pawb%22&fulltext=Chwilio (te OR coffi) -"ffa coffi pawb"] yn dychwelyd pob tudalen sydd yn cynnwys naill ai 'te' neu 'coffi', ond nid y rheini sy'n cynnwys yr ymadrodd 'ffa coffi pawb'.
===Ydi priflythrennau o bwys?===
Wrth chwilio, nac ydyn (heblaw am 'OR', fel y soniwyd amdano uchod). Nid yw o bwys wrth wasgu'r botwm 'Mynd' chwaith - pe deipiwch 'Ynys enlli', 'Ynys Enlli' neu 'ynys enlli' fe ewch at yr erthygl 'Ynys Enlli'.
===Llythrennau acennog===
Mae'r chwilydd yn ystyried bod llythrennau acennog yn wahanol i'r ffurfiau heb acen, fel bod chwiliad am 'mor' yn pallu chwilio am erthyglau sy'n cynnwys 'môr', er enghraifft. Os oes rhywun wedi creu [[Wicipedia:Tudalen ailgyfeirio|tudalen ailgyfeirio]] i'ch hebrwng o'r term heb yr acen at yr erthygl gywir yna ni chewch drafferth, e.e. os teipiwch 'Gwydd Wyran' yn y bocs chwilio fe gyrhaeddwch yr erthygl '[[Gŵydd wyran]]'. Ond os teipiwch 'Hyd' yn y bocs chwilio cewch chi ddim canlyniadau ar gyfer 'Hŷd' gan nad oes tudalen ailgyfeirio o 'Hyd' i 'Hŷd' i gael.
Os na chewch ganlyniadau ar gyfer y term heb acenion yna gallwch naill ai:
*chwilio'r rhestrau o bob tudalen – gwelwch ''[[Wicipedia:Chwilio am erthygl#Pori pob tudalen|Pori pob tudalen]]'' isod, neu,
*os oes amynedd gennych gallwch deipio côd HTML y llythyren acennog. Dyma'r rhai mwyaf cyffredin:
{| width=100 border=1 cellpadding=5 cellspacing=0 align="center"
|+
|- style="background-color:#E9E9E9" align="center"
! Llythyren<br>acennog
! Teipiwch<br>
|- align="center"
| '''û''' || &ucirc;
|- align="center"
| '''ù''' || &ugrave;
|- align="center"
| '''ú''' || &uacute;
|- align=center
| '''ü''' || &uuml;
|- align="center"
| '''ŵ''' || &#373;
|- align="center"
| '''ŷ''' || &#375;
|}
Mae'r llythrennau '''a''', '''e''', '''i''', ac '''o''' yn dilyn yr un patrwm ag '''u'''.
Os ydy'r rhaglen Draig To Bach ar eich cyfrifiadur gallwch deipio'r to yn uniongyrchol yn y bocs - gweler [http://www.bwrdd-yr-iaith.org.uk/cynnwys.php?langID=1&pID=search&searchbox=Canolfan+Rheoli+Iaith gwefan Bwrdd yr Iaith Gymraeg].
===Treigladau===
Mae treigladau yn nodweddion yn yr iaith Gymraeg sy'n cymhlethu chwiliadau o gymharu â'r Saesneg. Yn ffodus, mae modd dygymod â hyn. Fe gofiwch bod modd chwilio am sawl ffurf gwahanol trwy ddefnyddio 'OR'. Felly, ar gyfer treigladau, gallwch chwilio am [http://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ASearch&search=pentref+OR+bentref+OR+mhentref+OR+phentref&fulltext=Chwilio pentref OR bentref OR mhentref OR phentref] er mwyn cael pob canlyniad posib am y gair 'pentref'.
===Chwilio parthau===
Dim ond rhai [[Wicipedia:Parthau|parthau]] sy'n cael eu chwilio'n ddiofyn. Os ydych am chwilio'r holl barthau (gan gynnwys tudalennau sgwrs, nodiadau, ayb) teipiwch ''all:'' o flaen y geiriau y chwilir amdanynt. Os am chwilio parth arbennig teipiwch ''enw'r parth:'' o flaen yr enw.
Ar waelod y dudalen o ganlyniadau, fe welwch bod cyfle i chwilio o fewn sawl parth ar y tro trwy'r blwch 'Chwiliad uwch'. Fel rheol dim ond y prif barth sydd yn berthnasol, gan mai hwn yw'r parth sy'n cynnwys yr holl erthyglau. Os ydych wedi cofrestri fel defnyddiwr Wicipedia, gallwch newid eich [[Arbennig:Preferences|dewisiadau]] er mwyn rhagosod y parthau y chwilir ynddynt yn ddiofyn.
==Pori'r categorïau==
Mae tudalennau Wicipedia wedi eu dosbarthu i gategorïau ac is-gategorïau yn ôl pwnc. Nodir y categorïau hyn ar waelod yr erthygl. Pwyswch ar y cyswllt wici i'r categori i weld pa erthyglau eraill sydd yn trafod yr un math o bwnc, e.e. ar waelod y dudalen '[[T. H. Parry-Williams]]' gwasgwch y [[Wicipedia:Cyswllt wici|cyswllt wici]] '[[:Categori:Beirdd Cymraeg|Beirdd Cymraeg]]' i weld cynnwys y categori hwnnw a mynd at yr erthyglau ar y beirdd Cymraeg eraill megis [[Gerallt Lloyd Owen]].
</div>
{| width=100% style="font-family: Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: x-small;"
| width=1%| [[Delwedd:Nuvola apps kalzium.png|50px|Gwyddoniaeth a Mathemateg]]
| width=46% style="border-bottom: 1px dashed #AAAAAA;" |<big> '''[[Gwyddoniaeth]] a [[Mathemateg]]'''</big><br/>
[[Bioleg]] · [[Cemeg]] · [[Ffiseg]] · [[Cyfrifiadureg]] · [[Gwyddorau daear|Gwyddorau Daear]] · [[Mathemateg]]
<!---------------------------------------------------------------->
| width=1%| [[Delwedd:Gnome-applications-graphics.svg|50px|Celfyddyd a Diwylliant]]
| width=48% style="border-bottom: 1px dashed #AAAAAA;" | <big>'''[[Celfyddyd]] a [[Diwylliant]]'''</big><br/>
[[Barddoniaeth]] · [[Cerddoriaeth]] · [[Dawns]] · [[Eisteddfod]]au · [[Ffilm]] · [[Llenyddiaeth]] · [[Theatr]]
|-
| [[Delwedd:Sciences de la terre.svg|50px|Gwyddorau Cymdeithas ac Athroniaeth]]
| style="border-bottom: 1px dashed #AAAAAA;" |<big> '''[[Gwyddorau cymdeithas|Gwyddorau Cymdeithas]] ac [[Athroniaeth]]'''</big><br/>
[[Addysg]] · [[Crefydd]] · [[Economeg]] · [[Daearyddiaeth]] · [[Gwyddor gwleidyddiaeth|Gwyddor Gwleidyddiaeth]] · [[Hanes]]
<!---------------------------------------------------------------->
| [[Delwedd:Emblem-star.svg|50px|Adloniant, Diddordebau a'r Cyfryngau]]
| style="border-bottom: 1px dashed #AAAAAA;" |<big> '''[[Adloniant]], [[Difyrwaith|Difyrweithiau]] a'r [[Cyfryngau torfol|Cyfryngau]]'''</big><br/>
[[Coginio]] · [[Chwaraeon]] · [[Garddio]] · [[Hamdden]] · [[Newyddiaduraeth]] · [[Radio]] · [[Rhyngrwyd]] · [[Teledu]]
|-
| [[Delwedd:Exquisite-kfm home.png|50px|Gwyddoniaeth Gymhwysol]]
| <big>'''[[Gwyddoniaeth gymhwysol|Gwyddoniaeth Gymhwysol]]'''</big><br/>
[[Amaeth]] · [[Cyfathrebu]] · [[Cyfraith]] · [[Diwydiant]] · [[Llyfrgellyddiaeth]] · [[Peirianneg]] · [[Technoleg]]
<!---------------------------------------------------------------->
| width=1%| [[Delwedd:Gnome-applications-office.svg|50px|Cynnwys]]
| width=48%| <big>'''[[Wicipedia:Chwilio am erthygl|Pori'r Cynnwys]]'''</big><br/>
[[Y Cyfeiriadur]] · [[Arbennig:Allpages|Yn nhrefn yr wyddor]] · [[:Categori:Pobl|Bywgraffiadau]] · [[Wicipedia:Mynegai i'r categorïau|Mynegai i'r categorïau]] · [[:Categori:Rhestrau|Rhestrau]]
|}
Mae'r categorïau wedi eu trefnu'n goeden sydd yn ymledu o'r gwraidd 'Categorïau'. Gallwch fynd at y dudalen hon drwy'r cyswllt '[[:Categori:Categorïau|Categorïau]]' yn yr adran 'pori'r cynnwys' ar dudalen yr hafan. Neu gallwch bori rhestr y categorïau i gyd drwy bwyso'n gyntaf ar y cyswllt 'tudalennau arbennig' yn y panel llywio ar ymyl chwith pob tudalen, yna pwyso ar 'Categorïau tudalennau'.
==Pori pob tudalen==
Mae rhestr o bob tudalen yn Wicipedia i gael y gellir ei bori. Gallwch fynd ato drwy:
*wasgu'r botwm 'Tudalennau arbennig' sydd yn y ffrâm ar ymyl chwith y dudalen. Wedyn cliciwch ar 'Pob tudalen' ar y dudalen nesaf.
*wasgu'r cyswllt 'yn nhrefn yr wyddor' yn yr adran 'Pori'r cynnwys' ar ochr dde'r Hafan.
*wasgu'r cyswllt hwn: [[Special:Allpages|Pob tudalen]].
Yna cliciwch ar yr ystod sydd yn cynnwys y gair rydych chi yn chwilio amdano, ac fe welwch restr yn nhrefn yr wyddor Saesneg. Mae llythrennau acennog yn dilyn z, e.e. mae 'Màs' a 'Mêl' ill dau yn dilyn 'Mytholeg'.
==Peiriannau chwilio allanol==
Fe allwch chi ddefnyddio peiriannau chwilio allanol i chwilio am erthyglau yn Wicipedia, ond cofiwch nad fersiwn diweddaraf erthygl sydd yn cael ei storio gan y safleoedd yma. Dilynwch y cysylltiadau isod i chwilio trwy Wicipedia ar Google a Yahoo:
*[http://www.google.com/custom?sa=Google+Search&domains=cy.wikipedia.org&sitesearch=cy.wikipedia.org&hl=cy Chwiliwch Google am dudalennau ar Wicipedia]
*[http://search.yahoo.com/web/advanced?vs=cy.wikipedia.org Chwiliwch Yahoo am dudalennau ar Wicipedia]
[[Categori:Cymorth|Chwilio am erthygl]]
cc5npig3bled4vli3tbvcg3ceff6xw6
Uwch Gynghrair Cymru
0
8625
11100530
11027748
2022-08-09T14:31:56Z
Stefanik
413
/* Dolenni allanol */
wikitext
text/x-wiki
{{gweler hefyd|Cynghrair Merched Cymru}}
{{Infobox football league
| logo = Cymru Premier.png
| country = {{WAL}} (11 tîm)
|other countries = {{ENG}} (1 tîm)
| confed = [[UEFA]]
| founded = 1992
| teams = 12
| relegation = [[Cynghrair Undebol]]<br/>[[Cynghrair Cymru (Y De)]]
| levels = 1
| tv = [[S4C]]
| domest_cup = [[Cwpan Cymru]]<br />[[Cwpan Cynghrair Cymru]]
| confed_cup = [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA]]<br>[[Cynghrair Europa UEFA]]<br>[[Cyngres Europa]]
| champions = [[C.P.D. Cei Connah|Cei Conna]]
| season = [[Pêl-droed yng Nghymru 2019-20#Uwch Gynghrair Cymru|2019-20]]
| most successful club = [[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] <br />(13 pencampwriaeth)
| website = {{URL|http://www.wpl.cymru/}}
| current =
}}
'''Uwch Gynghrair Cymru''' ([[Saesneg]]: ''Cymru Premier'') yw'r unig gynghrair [[pêl-droed|bêl-droed]] cenedlaethol yng [[Cymru|Nghymru]]. Fe'i sefydlwyd ym 1992 a hyd nes 2002 fe'i hadnabuwyd fel Cynghrair Cymru (Saesneg: ''League of Wales''). Am resymau nawdd fe'i hadnabyddir fel Uwch Gynghrair Cymru JD. Ailfrandwyd y gynghrair yn '''Cymru Premier''' ar gyfer tymor 2019–20.<ref>{{Cite web | url=https://www.faw.cymru/en/news/new-identity-tiers-1-2/ | title=FAW / New identity for Tiers 1 & 2 }}{{Dead link|date=August 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Yn 2009 sefydlwyd [[Cynghrair Merched Cymru]] a ddaeth maes o law yn [[Uwch Gynghrair Merched Cymru]] a newidiwyd ei henw yn swyddogol i '''Adran Premier''' ar gyfer tymor 2021-22 gan hepgor y gair 'merched' er mwyn codi statws a normaleiddio pêl-droed merched.<ref>https://www.bbc.co.uk/cymrufyw/58209277?at_medium=custom7&at_custom1=%5Bpost+type%5D&at_custom4=BB2F7E76-FE7A-11EB-A247-38460EDC252D&at_custom3=%40BBCCymruFyw&at_custom2=twitter&at_campaign=64</ref>
==Sefydlu Cynghrair Cymru==
Er sefydlu [[Cymdeithas Bêl-droed Cymru]] ym [[1876]], nid oedd CBDC erioed wedi sefydlu cynghrair cenedlaethol i'r clybiau oedd yn aelodau. Yn hanesyddol, mae timau gorau Cymru yn cystadlu ym mhyramid pêl-droed [[Lloegr]] gydag [[C.P.D. Tref Aberdâr|Athletic Aberdâr]], [[C.P.D. Dinas Abertawe|Abertawe]], [[C.P.D. Dinas Caerdydd|Caerdydd]], [[C.P.D. Sir Casnewydd|Casnewydd]], [[C.P.D. Tref Merthyr|Merthyr]] a [[C.P.D. Wrecsam|Wrecsam]] i gyd wedi bod yn aelodau o [[Y Gynghrair Bêl-droed|Gynghrair Bêl-droed Lloegr]].
Ym mis Hydref 1991 gwnaeth Alun Evans, Ysgrifennydd Cyffredinol CBDC ar y pryd, benderfyniad i sefydlu cynghrair genedlaethol gan ei fod yn credu bod bygythiad i fodolaeth Cymru fel gwald annibynnol o fewn [[FIFA]]. Mae gan CBDC ynghyd â [[Cymdeithas Bêl-droed Lloegr|Chymdeithas Bêl-droed Lloegr]], [[Cymdeithas Bêl-droed Yr Alban]] a [[Cymdeithas Bêl-droed Iwerddon|Chymdeithas Bêl-droed Iwerddon]] sedd barhaol ar y [[Bwrdd Cymdeithas Bêl-droed Rhyngwladol]] yn ogystal ag is-lywyddiaeth [[FIFA]] parhaol. Credir fod nifer o wledydd yn gweld hyn yn annheg ac yn chwilio am esgus i uno pedair gwlad Ynysoedd Prydain fel un tîm ar gyfer y [[Deyrnas Unedig]].
Roedd y penderfyniad i sefydlu Cynghrair Cymru yn un dadleuol ac amhoblogaidd gyda'r clybiau oedd eisoes yn chwarae ym mhyramid Lloegr. Roedd wyth clwb: [[C.P.D. Bae Colwyn|Bae Colwyn]], [[C.P.D. Dinas Bangor|Bangor]], [[C.P.D. Tref Caernarfon|Caernarfon]], [[C.P.D. Casnewydd|Casnewydd]], [[C.P.D. Tref Merthyr]], [[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]], [[C.P.D. Y Drenewydd|Y Drenewydd]] ac [[C.P.D. Y Rhyl|Y Rhyl]], neu'r "''Irate Eight''" fel a'u gelwir gan y wasg Seisnig, yn bygwth mynd â CBDC i lys am yr hawl i aros yn is-gynghreiriau Lloegr.<ref>{{cite web |url=http://www.s4c.cymru/sgorio/2012/teithior-tymhorau-199293/ |title=Teithio'r Tymhorau |published=Sgorio}}</ref>
Ond cyn y tymor agoriadol, penderfynodd Bangor, Y Drenewydd a'r Rhyl ymuno yn y gynghrair newydd ond yn anffodus i'r Rhyl daeth eu cais yn rhy hwyr a bu rhaid iddyn nhw chwarae yn ail adran y pyramid Cymreig. Oherwydd gwaharddiadau gan CBDC bu rhaid i'r pum clwb arall chwarae eu gemau cartref dros y ffin yn Lloegr. Ond wedi tymor yn chwarae yng [[Caerwrangon|Nghaerwrangon]] penderfynodd Y Barri symud yn ôl i ymuno â'r pyramid Cymreig.
Llwyddodd y pedwar clwb alltud i sicrhau buddugoliaeth yn yr uchel Lys ym 1995 oedd yn caniatáu iddyn nhw ddychwelyd i Gymru i chwarae eu gemau cartref wrth barhau i chwarae yn y pyramid Seisnig; er y fuddugoliaeth yma penderfynodd Caernarfon ymuno â phyramid Cymru ac ym mis Ebrill 2019 penderfynodd [[C.P.D. Bae Colwyn]] eu bod am ddychwelyd i chwarae yn rhan o byramid Cymru<ref>{{Cite web|url=|title=BBC Cymru Fyw|date=|access-date=2019-04-29}}</ref>.
Mae Casnewydd a Merthyr yn parhau i chwarae yn system bêl-droed Lloegr.
== Strwythur==
{| class="wikitable" style="text-align:center;margin-left:1em;font-size:90%;float:right"
!Tymor
!Pencampwyr
|-
|1992–1993
|[[C.P.D. Tref Cwmbrân|Cwmbrân]] (1)
|-
|1993–1994
|[[C.P.D. Dinas Bangor|Bangor]] (1)
|-
|1994–1995
|[[C.P.D. Dinas Bangor|Bangor]] (2)
|-
|1995–1996
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (1)
|-
|1996–1997
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (2)
|-
|1997–1998
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (3)
|-
|1998–1999
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (4)
|-
|1999–2000
|[[C.P.D. y Seintiau Newydd|Total Network Solutions]] (1)
|-
|2000–2001
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (5)
|-
|2001–2002
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (6)
|-
|2002–2003
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (7)
|-
|2003–2004
|[[C.P.D. Y Rhyl|Y Rhyl]] (1)
|-
|2004–2005
|[[C.P.D. y Seintiau Newydd|Total Network Solutions]] (2)
|-
|2005–2006
|[[C.P.D. y Seintiau Newydd|Total Network Solutions]] (3)
|-
|2006–2007
|[[C.P.D. y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (4)
|-
|2007–2008
|[[C.P.D. Llanelli|Llanelli]] (1)
|-
|2008–2009
|[[C.P.D. Y Rhyl|Y Rhyl]] (2)
|-
|2009–2010
|[[C.P.D. y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (5)
|-
|2010-2011
|[[C.P.D. Dinas Bangor|Bangor]] (3)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2011-12#Uwch Gynghrair Cymru|2011-2012]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (6)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2012-13#Uwch Gynghrair Cymru|2012-2013]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (7)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2013-14#Uwch Gynghrair Cymru|2013-2014]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (8)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2014-15#Uwch Gynghrair Cymru|2014-2015]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (9)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2015-16#Uwch Gynghrair Cymru|2015-2016]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (10)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2016-17#Uwch Gynghrair Cymru|2016-2017]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (11)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2017-18#Uwch Gynghrair Cymru|2017-2018]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (12)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2018-19#Uwch Gynghrair Cymru|2018-2019]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (13)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2019-20#Uwch Gynghrair Cymru|2019-2020]]
|[[C.P.D. Cei Connah|Cei Conna]] (1)
|}
Mae clybiau yn sicrhau dyrchafiad i Uwch Gynghrair Cymru o Bencampwriaeth Cymru sydd wedi ei rhannu'n ddau gynghrair rhanbarthol; [[Cynghrair Undebol|Cynghrair Cymru Gogledd]] a [[Cynghrair Cymru (Y De)|Chynghrair Cymru y De]]. Er mwyn sicrhau dyrchafiad mae'n rhaid i glwb sicrhau Trwydded Ddomestig UEFA a gorffen y tymor yn bencampwyr un y Bencampwriaeth, neu orffen yn ail os nad yw'r pencampwyr yn cael eu hystyried am ddyrchafiad.
Ar ddiwedd tymor 2009-10 cwtogwyd Uwch Gynghrair Cymru o 18 clwb i 12 clwb. Ers hynny mae pob clwb yn y gynghrair yn wynebu pob clwb arall yn y gynghrair ddwywaith; unwaith gartref ac unwaith oddi cartref yn rhan agoriadol y tymor. Wedi'r gemau yma orffen, mae Uwch Gynghrair Cymru yn rhannu'n ddwy gyda'r chwe chlwb uchaf yn wynebu ei gilydd ddwywaith; unwaith gartref ac unwaith oddi cartref, ac yn cystadlu am y bencampwriaeth, tra bo'r chwech isaf yn wynebu eu gilydd ddwywaith; unwaith gartref ac unwaith oddi cartref, ac yn brwydro i osgoi cwympo allan o'r Uwch Gynghrair
===Trafodaeth Tymor yr Haf===
Bu trafodaeth bron ers sefydlu'r Gynghrair a ddylid symud tymor y lîg i chwaerae dros fisoedd yr haf (hynny yw, dechrau yn y gwanwyn a gorffen yn yr hydref) yn hytrach na'r tymor traddodiadol o ddechrau ym mis Awst neu Fedi a gorffen oddeutu mis Mai. Cododd y drafodaeth ei phen eto yn 2020 yn dilyn buddugoliaeth ysgubol [[NSÍ Runavík]] o [[Uwch Gynghrair Ynysoedd Faroe|Ynysoedd Ffaröe]] o 5-1 mewn cymal un gêm yng [[Cynghrair Europa UEFA|Nghynghrair Europa UEFA]] yn erbyn [[C.P.D. Tref Y Barri|y Barri]] ym mis Awst a'r cwestiwn a ofynwyd ar safon pêl-droed yn Uwch Gynghrair Cymru. Galwyd y colliant yn "embaras" i'r tîm o Gymru a bu geiriau cryfion ar y [[cyfryngau cymdeithasol]]. Mewn cyfweliad hir a dwfn ar raglen [[Sgorio]] a ddarlledwyd ar [[Facebook]] derbyniodd y rheolwr, Kavin Chesterfield, yr holl feirniadaeth ond cododd hefyd y cwestiwn a ddylai Cymru Premier symud ei thymor chwarae i chware yn yr haf yn hytrach na thros y gaeaf er mwyn rhoi mwy o gyfle ymarfer a ffitrwydd i'r chwarewyr Cymreig.<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=663016374595795</ref>
==Ewrop==
Mae pencampwyr Uwch Gynghrair Cymru yn cael eu henwebu i gynrychioli Cymru yn rowndiau rhagbrofol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Nghynghrair y Pencampwyr UEFA]]. Mae'r tîm sy'n gorffen yn yr ail safle, ynghyd â'r tîm sy'n cipio Cwpan Cymru yn cael eu henwebu i gynrychioli Cymru yng [[Cynghrair Europa|Nghynghrair Europa]] ac mae un lle yng Nghynghrair Europa ar gael i enillwyr y gemau ail gyfle Ewropeaidd.
Os yw'r tîm sydd yn ennill Cwpan Cymru hefyd yn ennill Uwch Gynghrair yna mae'r tîm sydd yn colli yn rownd derfynol Cwpan Cymru yn cael eu henwebu i chwarae yng Nghynghrair Europa, os mae'r tîm sydd yn ennill Cwpan Cymru yn gorffen yn ail yn yr Uwch Gynghrair, ac o'r herwydd wedi sicrhau eu lle yng Nghynghrair Europa, yna bydd y tîm sydd yn gorffen yn y trydydd safle yn Uwch Gynghrair Cymru yn cael eu henwebu i chwarae yng Nghynghrair Europa.
====Gemau Ail Gyfle Ewropeaidd====
Ers tymor 2010/11 mae gemau ail gyfle Ewropeaidd yn digwydd ar ddiwedd y tymor arferol.
Mae'r pum clwb sydd wedi gorffen uchaf yn yr Uwch Gynghrair ond sydd heb sicrhau lle yn un o gystadlaethau UEFA trwy orffen yn gyntaf, yn ail neu trwy ennill Cwpan Cymru yn cystadlu am le yng Nghynghrair Europa.
Bydd y pedwerydd detholyn yn chwarae'r pumed detholyn ar eu tomen eu hunain, gyda'r buddugwyr yn teithio i wynebu'r prif ddetholion mewn gêm gynderfynol. Bydd yr ail ddetholion yn herio'r trydydd detholiad yn y gêm gynderfynol arall gyda'r ddau dîm buddugol yn cwrdd mewn rownd derfynol er mwyn sicrhau pwy sy'n cael y lle olaf yn Ewrop.
==Y Wasg==
BBC Cymru oedd yn berchen hawliau teledu a radio Uwch Gynghrair Cymru ers tymor cyntaf y gynghrair ym 1992 hyd at ddiwedd tymor 2008.
Roedd uchafbwyntiau byr gemau'r dydd i'w gweld ar Wales on Saturday ar brynhawn Sadwrn ac ar Gôl (Cynhyrchiad BBC ar gyfer S4C) ar brynhawn Sul hyd at ddiwedd tymor 2004. Yn nhymor 2004 dechreuodd BBC Cymru gynhyrchu rhaglen Y Clwb Pêl-droed ar gyfer S4C yn dangos uchafbwyntiau gemau Uwch Gynghrair Cymru.
Yn 2004/05 llwyddodd S4C i sicrhau hawliau Uwch Gynghrair Cymru gyda rhaglen Sgorio yn cymryd slot Y Clwb Pêl-droed i ddangos uchafbwyntiau ar nos Sadwrn yn ogystal â dangos gemau Cymru fel rhan o arlwy pêl-droed cyfandirol rhaglen Sgorio ar nos Lun. Yn 2010/11 penderfynodd S4C ddarlledu gêm fyw o Uwch Gynghrair Cymru ar brynhawn Sadwrn yn hytrach na rhaglen o uchafbwyntiau.
BBC Radio Cymru a BBC Radio Wales sydd â'r hawliau darlledu radio ar gyfer gemau Uwch Gynghrair Cymru.
==Nawdd==
Dyma restr o noddwyr Uwch Gynghrair Cymru ers sefydlu'r gynghrair:
* 1992: Konica Peter Llewellyn Cyf
* 1993–2001: ''Dim noddwr''
* 2002–04: JT Hughes Mitsubishi
* 2004–06: Vauxhall Masterfit
* 2006–11: Cymdeithas Adeiladu y Principality
* 2011-2014: CorbettSports.com <ref>http://www.s4c.cymru/sgorio/2011/noddwyr-corbettsports/</ref>
* 2015-2017: Dafabet
* 2017-: JD Sports <ref>https://www.faw.cymru/en/news/jd-announced-welsh-premier-league-headline-sponsor/</ref>
==Tymor cyfredol==
{{Cynghrair Cymru}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
== Dolenni allanol ==
*{{Eicon en}} [http://www.welshpremier.com Gwefan swyddogol]
*[http://www.s4c.co.uk/sgorio Uwch Gynghrair Cymru ar ''Sgorio''], ar wefan [[S4C]]
*[http://www.s4c.cymru/cy/ffeithiol/stori-pl-droed-cymru/post/2361/uwch-gynghrair-cymru/{{Dolen marw|date=June 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} ''Stori Pêl-droed Cymru'', [[S4C]]]
{{Cynghreiriau UEFA}}
[[Categori:Uwch Gynghrair Cymru| ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Nghymru]]
[[Categori:Sefydliadau 1992]]
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Cymru]]
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed]]
apqe195grzqwdkkx70na1koocfdd02x
11100531
11100530
2022-08-09T14:32:33Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{gweler hefyd|Cynghrair Merched Cymru}}
{{Infobox football league
| logo = Cymru Premier.png
| country = {{WAL}} (11 tîm)
|other countries = {{ENG}} (1 tîm)
| confed = [[UEFA]]
| founded = 1992
| teams = 12
| relegation = [[Cynghrair Undebol]]<br/>[[Cynghrair Cymru (Y De)]]
| levels = 1
| tv = [[S4C]]
| domest_cup = [[Cwpan Cymru]]<br />[[Cwpan Cynghrair Cymru]]
| confed_cup = [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA]]<br>[[Cynghrair Europa UEFA]]<br>[[Cyngres Europa]]
| champions = [[C.P.D. Cei Connah|Cei Conna]]
| season = [[Pêl-droed yng Nghymru 2019-20#Uwch Gynghrair Cymru|2019-20]]
| most successful club = [[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] <br />(13 pencampwriaeth)
| website = {{URL|http://www.wpl.cymru/}}
| current =
}}
'''Uwch Gynghrair Cymru''' ([[Saesneg]]: ''Cymru Premier'') yw'r unig gynghrair [[pêl-droed|bêl-droed]] cenedlaethol yng [[Cymru|Nghymru]]. Fe'i sefydlwyd ym 1992 a hyd nes 2002 fe'i hadnabuwyd fel Cynghrair Cymru (Saesneg: ''League of Wales''). Am resymau nawdd fe'i hadnabyddir fel Uwch Gynghrair Cymru JD. Ailfrandwyd y gynghrair yn '''Cymru Premier''' ar gyfer tymor 2019–20.<ref>{{Cite web | url=https://www.faw.cymru/en/news/new-identity-tiers-1-2/ | title=FAW / New identity for Tiers 1 & 2 }}{{Dead link|date=August 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Yn 2009 sefydlwyd [[Cynghrair Merched Cymru]] a ddaeth maes o law yn [[Uwch Gynghrair Merched Cymru]] a newidiwyd ei henw yn swyddogol i '''Adran Premier''' ar gyfer tymor 2021-22 gan hepgor y gair 'merched' er mwyn codi statws a normaleiddio pêl-droed merched.<ref>https://www.bbc.co.uk/cymrufyw/58209277?at_medium=custom7&at_custom1=%5Bpost+type%5D&at_custom4=BB2F7E76-FE7A-11EB-A247-38460EDC252D&at_custom3=%40BBCCymruFyw&at_custom2=twitter&at_campaign=64</ref>
==Sefydlu Cynghrair Cymru==
Er sefydlu [[Cymdeithas Bêl-droed Cymru]] ym [[1876]], nid oedd CBDC erioed wedi sefydlu cynghrair cenedlaethol i'r clybiau oedd yn aelodau. Yn hanesyddol, mae timau gorau Cymru yn cystadlu ym mhyramid pêl-droed [[Lloegr]] gydag [[C.P.D. Tref Aberdâr|Athletic Aberdâr]], [[C.P.D. Dinas Abertawe|Abertawe]], [[C.P.D. Dinas Caerdydd|Caerdydd]], [[C.P.D. Sir Casnewydd|Casnewydd]], [[C.P.D. Tref Merthyr|Merthyr]] a [[C.P.D. Wrecsam|Wrecsam]] i gyd wedi bod yn aelodau o [[Y Gynghrair Bêl-droed|Gynghrair Bêl-droed Lloegr]].
Ym mis Hydref 1991 gwnaeth Alun Evans, Ysgrifennydd Cyffredinol CBDC ar y pryd, benderfyniad i sefydlu cynghrair genedlaethol gan ei fod yn credu bod bygythiad i fodolaeth Cymru fel gwald annibynnol o fewn [[FIFA]]. Mae gan CBDC ynghyd â [[Cymdeithas Bêl-droed Lloegr|Chymdeithas Bêl-droed Lloegr]], [[Cymdeithas Bêl-droed Yr Alban]] a [[Cymdeithas Bêl-droed Iwerddon|Chymdeithas Bêl-droed Iwerddon]] sedd barhaol ar y [[Bwrdd Cymdeithas Bêl-droed Rhyngwladol]] yn ogystal ag is-lywyddiaeth [[FIFA]] parhaol. Credir fod nifer o wledydd yn gweld hyn yn annheg ac yn chwilio am esgus i uno pedair gwlad Ynysoedd Prydain fel un tîm ar gyfer y [[Deyrnas Unedig]].
Roedd y penderfyniad i sefydlu Cynghrair Cymru yn un dadleuol ac amhoblogaidd gyda'r clybiau oedd eisoes yn chwarae ym mhyramid Lloegr. Roedd wyth clwb: [[C.P.D. Bae Colwyn|Bae Colwyn]], [[C.P.D. Dinas Bangor|Bangor]], [[C.P.D. Tref Caernarfon|Caernarfon]], [[C.P.D. Casnewydd|Casnewydd]], [[C.P.D. Tref Merthyr]], [[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]], [[C.P.D. Y Drenewydd|Y Drenewydd]] ac [[C.P.D. Y Rhyl|Y Rhyl]], neu'r "''Irate Eight''" fel a'u gelwir gan y wasg Seisnig, yn bygwth mynd â CBDC i lys am yr hawl i aros yn is-gynghreiriau Lloegr.<ref>{{cite web |url=http://www.s4c.cymru/sgorio/2012/teithior-tymhorau-199293/ |title=Teithio'r Tymhorau |published=Sgorio}}</ref>
Ond cyn y tymor agoriadol, penderfynodd Bangor, Y Drenewydd a'r Rhyl ymuno yn y gynghrair newydd ond yn anffodus i'r Rhyl daeth eu cais yn rhy hwyr a bu rhaid iddyn nhw chwarae yn ail adran y pyramid Cymreig. Oherwydd gwaharddiadau gan CBDC bu rhaid i'r pum clwb arall chwarae eu gemau cartref dros y ffin yn Lloegr. Ond wedi tymor yn chwarae yng [[Caerwrangon|Nghaerwrangon]] penderfynodd Y Barri symud yn ôl i ymuno â'r pyramid Cymreig.
Llwyddodd y pedwar clwb alltud i sicrhau buddugoliaeth yn yr uchel Lys ym 1995 oedd yn caniatáu iddyn nhw ddychwelyd i Gymru i chwarae eu gemau cartref wrth barhau i chwarae yn y pyramid Seisnig; er y fuddugoliaeth yma penderfynodd Caernarfon ymuno â phyramid Cymru ac ym mis Ebrill 2019 penderfynodd [[C.P.D. Bae Colwyn]] eu bod am ddychwelyd i chwarae yn rhan o byramid Cymru<ref>{{Cite web|url=|title=BBC Cymru Fyw|date=|access-date=2019-04-29}}</ref>.
Mae Casnewydd a Merthyr yn parhau i chwarae yn system bêl-droed Lloegr.
== Strwythur==
{| class="wikitable" style="text-align:center;margin-left:1em;font-size:90%;float:right"
!Tymor
!Pencampwyr
|-
|1992–1993
|[[C.P.D. Tref Cwmbrân|Cwmbrân]] (1)
|-
|1993–1994
|[[C.P.D. Dinas Bangor|Bangor]] (1)
|-
|1994–1995
|[[C.P.D. Dinas Bangor|Bangor]] (2)
|-
|1995–1996
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (1)
|-
|1996–1997
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (2)
|-
|1997–1998
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (3)
|-
|1998–1999
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (4)
|-
|1999–2000
|[[C.P.D. y Seintiau Newydd|Total Network Solutions]] (1)
|-
|2000–2001
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (5)
|-
|2001–2002
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (6)
|-
|2002–2003
|[[C.P.D. Tref Y Barri|Y Barri]] (7)
|-
|2003–2004
|[[C.P.D. Y Rhyl|Y Rhyl]] (1)
|-
|2004–2005
|[[C.P.D. y Seintiau Newydd|Total Network Solutions]] (2)
|-
|2005–2006
|[[C.P.D. y Seintiau Newydd|Total Network Solutions]] (3)
|-
|2006–2007
|[[C.P.D. y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (4)
|-
|2007–2008
|[[C.P.D. Llanelli|Llanelli]] (1)
|-
|2008–2009
|[[C.P.D. Y Rhyl|Y Rhyl]] (2)
|-
|2009–2010
|[[C.P.D. y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (5)
|-
|2010-2011
|[[C.P.D. Dinas Bangor|Bangor]] (3)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2011-12#Uwch Gynghrair Cymru|2011-2012]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (6)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2012-13#Uwch Gynghrair Cymru|2012-2013]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (7)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2013-14#Uwch Gynghrair Cymru|2013-2014]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (8)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2014-15#Uwch Gynghrair Cymru|2014-2015]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (9)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2015-16#Uwch Gynghrair Cymru|2015-2016]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (10)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2016-17#Uwch Gynghrair Cymru|2016-2017]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (11)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2017-18#Uwch Gynghrair Cymru|2017-2018]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (12)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2018-19#Uwch Gynghrair Cymru|2018-2019]]
|[[C.P.D. Y Seintiau Newydd|Y Seintiau Newydd]] (13)
|-
|[[Pêl-droed yng Nghymru 2019-20#Uwch Gynghrair Cymru|2019-2020]]
|[[C.P.D. Cei Connah|Cei Conna]] (1)
|}
Mae clybiau yn sicrhau dyrchafiad i Uwch Gynghrair Cymru o Bencampwriaeth Cymru sydd wedi ei rhannu'n ddau gynghrair rhanbarthol; [[Cynghrair Undebol|Cynghrair Cymru Gogledd]] a [[Cynghrair Cymru (Y De)|Chynghrair Cymru y De]]. Er mwyn sicrhau dyrchafiad mae'n rhaid i glwb sicrhau Trwydded Ddomestig UEFA a gorffen y tymor yn bencampwyr un y Bencampwriaeth, neu orffen yn ail os nad yw'r pencampwyr yn cael eu hystyried am ddyrchafiad.
Ar ddiwedd tymor 2009-10 cwtogwyd Uwch Gynghrair Cymru o 18 clwb i 12 clwb. Ers hynny mae pob clwb yn y gynghrair yn wynebu pob clwb arall yn y gynghrair ddwywaith; unwaith gartref ac unwaith oddi cartref yn rhan agoriadol y tymor. Wedi'r gemau yma orffen, mae Uwch Gynghrair Cymru yn rhannu'n ddwy gyda'r chwe chlwb uchaf yn wynebu ei gilydd ddwywaith; unwaith gartref ac unwaith oddi cartref, ac yn cystadlu am y bencampwriaeth, tra bo'r chwech isaf yn wynebu eu gilydd ddwywaith; unwaith gartref ac unwaith oddi cartref, ac yn brwydro i osgoi cwympo allan o'r Uwch Gynghrair
===Trafodaeth Tymor yr Haf===
Bu trafodaeth bron ers sefydlu'r Gynghrair a ddylid symud tymor y lîg i chwaerae dros fisoedd yr haf (hynny yw, dechrau yn y gwanwyn a gorffen yn yr hydref) yn hytrach na'r tymor traddodiadol o ddechrau ym mis Awst neu Fedi a gorffen oddeutu mis Mai. Cododd y drafodaeth ei phen eto yn 2020 yn dilyn buddugoliaeth ysgubol [[NSÍ Runavík]] o [[Uwch Gynghrair Ynysoedd Faroe|Ynysoedd Ffaröe]] o 5-1 mewn cymal un gêm yng [[Cynghrair Europa UEFA|Nghynghrair Europa UEFA]] yn erbyn [[C.P.D. Tref Y Barri|y Barri]] ym mis Awst a'r cwestiwn a ofynwyd ar safon pêl-droed yn Uwch Gynghrair Cymru. Galwyd y colliant yn "embaras" i'r tîm o Gymru a bu geiriau cryfion ar y [[cyfryngau cymdeithasol]]. Mewn cyfweliad hir a dwfn ar raglen [[Sgorio]] a ddarlledwyd ar [[Facebook]] derbyniodd y rheolwr, Kavin Chesterfield, yr holl feirniadaeth ond cododd hefyd y cwestiwn a ddylai Cymru Premier symud ei thymor chwarae i chware yn yr haf yn hytrach na thros y gaeaf er mwyn rhoi mwy o gyfle ymarfer a ffitrwydd i'r chwarewyr Cymreig.<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=663016374595795</ref>
==Ewrop==
Mae pencampwyr Uwch Gynghrair Cymru yn cael eu henwebu i gynrychioli Cymru yn rowndiau rhagbrofol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Nghynghrair y Pencampwyr UEFA]]. Mae'r tîm sy'n gorffen yn yr ail safle, ynghyd â'r tîm sy'n cipio Cwpan Cymru yn cael eu henwebu i gynrychioli Cymru yng [[Cynghrair Europa|Nghynghrair Europa]] ac mae un lle yng Nghynghrair Europa ar gael i enillwyr y gemau ail gyfle Ewropeaidd.
Os yw'r tîm sydd yn ennill Cwpan Cymru hefyd yn ennill Uwch Gynghrair yna mae'r tîm sydd yn colli yn rownd derfynol Cwpan Cymru yn cael eu henwebu i chwarae yng Nghynghrair Europa, os mae'r tîm sydd yn ennill Cwpan Cymru yn gorffen yn ail yn yr Uwch Gynghrair, ac o'r herwydd wedi sicrhau eu lle yng Nghynghrair Europa, yna bydd y tîm sydd yn gorffen yn y trydydd safle yn Uwch Gynghrair Cymru yn cael eu henwebu i chwarae yng Nghynghrair Europa.
====Gemau Ail Gyfle Ewropeaidd====
Ers tymor 2010/11 mae gemau ail gyfle Ewropeaidd yn digwydd ar ddiwedd y tymor arferol.
Mae'r pum clwb sydd wedi gorffen uchaf yn yr Uwch Gynghrair ond sydd heb sicrhau lle yn un o gystadlaethau UEFA trwy orffen yn gyntaf, yn ail neu trwy ennill Cwpan Cymru yn cystadlu am le yng Nghynghrair Europa.
Bydd y pedwerydd detholyn yn chwarae'r pumed detholyn ar eu tomen eu hunain, gyda'r buddugwyr yn teithio i wynebu'r prif ddetholion mewn gêm gynderfynol. Bydd yr ail ddetholion yn herio'r trydydd detholiad yn y gêm gynderfynol arall gyda'r ddau dîm buddugol yn cwrdd mewn rownd derfynol er mwyn sicrhau pwy sy'n cael y lle olaf yn Ewrop.
==Y Wasg==
BBC Cymru oedd yn berchen hawliau teledu a radio Uwch Gynghrair Cymru ers tymor cyntaf y gynghrair ym 1992 hyd at ddiwedd tymor 2008.
Roedd uchafbwyntiau byr gemau'r dydd i'w gweld ar Wales on Saturday ar brynhawn Sadwrn ac ar Gôl (Cynhyrchiad BBC ar gyfer S4C) ar brynhawn Sul hyd at ddiwedd tymor 2004. Yn nhymor 2004 dechreuodd BBC Cymru gynhyrchu rhaglen Y Clwb Pêl-droed ar gyfer S4C yn dangos uchafbwyntiau gemau Uwch Gynghrair Cymru.
Yn 2004/05 llwyddodd S4C i sicrhau hawliau Uwch Gynghrair Cymru gyda rhaglen Sgorio yn cymryd slot Y Clwb Pêl-droed i ddangos uchafbwyntiau ar nos Sadwrn yn ogystal â dangos gemau Cymru fel rhan o arlwy pêl-droed cyfandirol rhaglen Sgorio ar nos Lun. Yn 2010/11 penderfynodd S4C ddarlledu gêm fyw o Uwch Gynghrair Cymru ar brynhawn Sadwrn yn hytrach na rhaglen o uchafbwyntiau.
BBC Radio Cymru a BBC Radio Wales sydd â'r hawliau darlledu radio ar gyfer gemau Uwch Gynghrair Cymru.
==Nawdd==
Dyma restr o noddwyr Uwch Gynghrair Cymru ers sefydlu'r gynghrair:
* 1992: Konica Peter Llewellyn Cyf
* 1993–2001: ''Dim noddwr''
* 2002–04: JT Hughes Mitsubishi
* 2004–06: Vauxhall Masterfit
* 2006–11: Cymdeithas Adeiladu y Principality
* 2011-2014: CorbettSports.com <ref>http://www.s4c.cymru/sgorio/2011/noddwyr-corbettsports/</ref>
* 2015-2017: Dafabet
* 2017-: JD Sports <ref>https://www.faw.cymru/en/news/jd-announced-welsh-premier-league-headline-sponsor/</ref>
==Tymor cyfredol==
{{Cynghrair Cymru}}
== Dolenni allanol ==
*{{Eicon en}} [http://www.welshpremier.com Gwefan swyddogol]
*[http://www.s4c.co.uk/sgorio Uwch Gynghrair Cymru ar ''Sgorio''], ar wefan [[S4C]]
*[http://www.s4c.cymru/cy/ffeithiol/stori-pl-droed-cymru/post/2361/uwch-gynghrair-cymru/{{Dolen marw|date=June 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} ''Stori Pêl-droed Cymru'', [[S4C]]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Cynghreiriau UEFA}}
[[Categori:Uwch Gynghrair Cymru| ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Nghymru]]
[[Categori:Sefydliadau 1992]]
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Cymru]]
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed]]
5ciim53kl6dupmd3fxq7v6uo1pgglwr
Cwtiad aur
0
8731
11100695
10957251
2022-08-10T10:16:33Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = Cwtiad aur
| delwedd = Pluvialis apricaria1.jpg
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd =
| delwedd2= Pluvialis apricaria - European Golden Plover XC132878.ogg
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Charadriiformes]]
| familia = [[Charadriidae]]
| genus = ''[[Pluvialis]]''
| species = '''''P. apricaria'''''
| enw_deuenwol = ''Pluvialis apricaria''
| awdurdod_deuenwol = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758)
}}
[[Delwedd:Pluvialis apricaria MHNT.jpg|bawd|'' Pluvialis apricaria'']]
Mae'r '''Cwtiad aur''' ('''''Pluvialis apricaria''''') yn aelod o deulu'r [[rhydyddion]].
Yn y tymor nythu mae'n aderyn hawdd ei adnabod, gyda smotiau aur a du ar y pen a'r cefn a'r fron a'r bol yn ddu. Yn y gaeaf mae'r fron a'r bol yn troi'n wyn ac mae'n haws ei gymysgu gyda'r [[Cwtiad Llwyd]], ond mae'n parhau i ddangos rhywfaint o aur ar y cefn.
[[Delwedd:Pluvialis apricaria2.jpg|bawd|chwith|Cwtiad aur yn ei blu gaeaf]]
Mae'n nythu ar rostir agored yng ngogledd [[Ewrop]] a gorllewin [[Asia]], gan adeiladu'r nyth ar lawr. Mae'n [[aderyn mudol]], yn symud tua'r de yn y gaeaf cyn belled a de Ewrop a gogledd [[Affrica]].
Yn wahanol i lawer o rydyddion, nid ydynt yn gwthio'r pig i'r mwd i chwilio am fwyd, yn hytrach maent yn cerdded o gwmpas i chwilio am unrhyw pryfed neu anifeiliaid bach sydd i'w gweld ar yr wyneb. Yn y gaeaf gellir eu gweld yn bwydo mewn caeau yn ogystal ag o gwmpas glannau'r môr.
Mae nifer fychan ohonynt yn nythu yng [[Cymru|Nghymru]] ar yr ucheldiroedd, er enghraifft ar [[y Berwyn]], ond mae'r niferoedd wedi gostwng yn y blynyddoedd diwethaf. Yn y gaeaf mae niferoedd llawr mwy yn dod i aeafu yma, a gellir gweld heidiau o filoedd ohonynt mewn ambell fan.
[[Categori:Rhydwyr]]
4fx7rm5idoo3gqokf40iygvws57tosn
11100698
11100695
2022-08-10T10:24:05Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = Cwtiad aur
| delwedd = Pluvialis apricaria1.jpg
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd =
| delwedd2= Pluvialis apricaria - European Golden Plover XC132878.ogg
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Charadriiformes]]
| familia = [[Charadriidae]]
| genus = ''[[Pluvialis]]''
| species = '''''P. apricaria'''''
| enw_deuenwol = ''Pluvialis apricaria''
| awdurdod_deuenwol = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758)
}}
[[Delwedd:Pluvialis apricaria MHNT.jpg|bawd|'' Pluvialis apricaria'']]
Mae'r '''Cwtiad aur''' ('''''Pluvialis apricaria''''') yn aelod o deulu'r [[rhydyddion]].
Yn y tymor nythu mae'n aderyn hawdd ei adnabod, gyda smotiau aur a du ar y pen a'r cefn a'r fron a'r bol yn ddu. Yn y gaeaf mae'r fron a'r bol yn troi'n wyn ac mae'n haws ei gymysgu gyda'r [[Cwtiad llwyd]], ond mae'n parhau i ddangos rhywfaint o aur ar y cefn.
[[Delwedd:Pluvialis apricaria2.jpg|bawd|chwith|Cwtiad aur yn ei blu gaeaf]]
Mae'n nythu ar rostir agored yng ngogledd [[Ewrop]] a gorllewin [[Asia]], gan adeiladu'r nyth ar lawr. Mae'n [[aderyn mudol]], yn symud tua'r de yn y gaeaf cyn belled a de Ewrop a gogledd [[Affrica]].
Yn wahanol i lawer o rydyddion, nid ydynt yn gwthio'r pig i'r mwd i chwilio am fwyd, yn hytrach maent yn cerdded o gwmpas i chwilio am unrhyw pryfed neu anifeiliaid bach sydd i'w gweld ar yr wyneb. Yn y gaeaf gellir eu gweld yn bwydo mewn caeau yn ogystal ag o gwmpas glannau'r môr.
Mae nifer fychan ohonynt yn nythu yng [[Cymru|Nghymru]] ar yr ucheldiroedd, er enghraifft ar [[y Berwyn]], ond mae'r niferoedd wedi gostwng yn y blynyddoedd diwethaf. Yn y gaeaf mae niferoedd llawr mwy yn dod i aeafu yma, a gellir gweld heidiau o filoedd ohonynt mewn ambell fan.
[[Categori:Rhydwyr]]
ilaf6e0oqkq31mi6hl2m0m60h3g0aw7
Cwtiad llwyd
0
8735
11100692
1875576
2022-08-10T10:15:11Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = Cwtiad llwyd
| delwedd = Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg
| maint_delwedd = 200px
| neges_delwedd =
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Charadriiformes]]
| familia = [[Charadriidae]]
| genus = ''[[Pluvialis]]''
| species = '''''P. squatarola'''''
| enw_deuenwol = ''Pluvialis squatarola''
| awdurdod_deuenwol = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758)
}}
Mae'r '''Cwtiad llwyd''' ('''''Pluvialis squatarola''''') yn aelod o deulu'r [[rhydyddion]].
Yn y tymor nythu mae'n aderyn tarawiadol dros ben, gyda smotiau du a gwyn ar y cefn a rhan uchaf yr adenydd a'r wyneb, y fron a'r bol yn ddu. Yn y gaeaf mae'r fron a'r bol yn troi'n wyn ac mae'n haws ei gymysgu gyda'r [[Cwtiad aur]], ond mae pig y Cwtiad aur yn llai ac hyd yn oed yn y gaeaf mae rhywfaint o liw aur ar y cefn, sy'n absennol yn y Cwtiad llwyd. Os oes amheuaeth y peth gorau i'w wneud yw disgwyl i'r aderyn hedfan. Mae gan y Cwtiad llwyd ddarn du amlwg ar ei gesail tra mae'r Cwtiad aur yn wyn yma.
[[Delwedd:Pluvialis squaterola jcwf3.jpg|bawd|dim|Cwtiad llwyd yn ei blu gaeaf]]
[[Delwedd:Pluvialis squatarola MHNT.jpg|bawd|dim|''Pluvialis squatarola'']]
Mae'n nythu ar rostir agored ar ynysoedd yn yr [[Arctig]] o ogledd [[Canada]] i ogledd-ddwyrain [[Rwsia]]. Adeiledir y nyth ar lawr. Mae'n [[aderyn mudol]], yn symud tua'r de yn y gaeaf cyn belled a de [[Ewrop]] a gogledd [[Affrica]], [[De America]] cyn belled i'r de a'r [[Ariannin]] ac [[Awstralia]].
Yn wahanol i lawer o rydyddion, nid ydynt yn gwthio'r pig i'r mwd i chwilio am fwyd, yn hytrach maent yn cerdded o gwmpas i chwilio am unrhyw pryfed neu anifeiliaid bach sydd i'w gweld ar yr wyneb. Maent yn bwydo ar fwd ger glan y môr fel rheol.
Nid yw'r Cwtiad llwyd yn nythu yng [[Cymru|Nghymru]], ond mae cryn nifer yn treulio'r gaeaf yma.
[[Categori:Rhydwyr]]
57aubg07h8e2y8u2tz5wfvqwa9r47d4
11100693
11100692
2022-08-10T10:15:44Z
Craigysgafn
40536
Symudwyd y dudalen [[Cwtiad Llwyd]] i [[Cwtiad llwyd]] gan Craigysgafn dros y ddolen ailgyfeirio
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = Cwtiad llwyd
| delwedd = Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg
| maint_delwedd = 200px
| neges_delwedd =
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Charadriiformes]]
| familia = [[Charadriidae]]
| genus = ''[[Pluvialis]]''
| species = '''''P. squatarola'''''
| enw_deuenwol = ''Pluvialis squatarola''
| awdurdod_deuenwol = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758)
}}
Mae'r '''Cwtiad llwyd''' ('''''Pluvialis squatarola''''') yn aelod o deulu'r [[rhydyddion]].
Yn y tymor nythu mae'n aderyn tarawiadol dros ben, gyda smotiau du a gwyn ar y cefn a rhan uchaf yr adenydd a'r wyneb, y fron a'r bol yn ddu. Yn y gaeaf mae'r fron a'r bol yn troi'n wyn ac mae'n haws ei gymysgu gyda'r [[Cwtiad aur]], ond mae pig y Cwtiad aur yn llai ac hyd yn oed yn y gaeaf mae rhywfaint o liw aur ar y cefn, sy'n absennol yn y Cwtiad llwyd. Os oes amheuaeth y peth gorau i'w wneud yw disgwyl i'r aderyn hedfan. Mae gan y Cwtiad llwyd ddarn du amlwg ar ei gesail tra mae'r Cwtiad aur yn wyn yma.
[[Delwedd:Pluvialis squaterola jcwf3.jpg|bawd|dim|Cwtiad llwyd yn ei blu gaeaf]]
[[Delwedd:Pluvialis squatarola MHNT.jpg|bawd|dim|''Pluvialis squatarola'']]
Mae'n nythu ar rostir agored ar ynysoedd yn yr [[Arctig]] o ogledd [[Canada]] i ogledd-ddwyrain [[Rwsia]]. Adeiledir y nyth ar lawr. Mae'n [[aderyn mudol]], yn symud tua'r de yn y gaeaf cyn belled a de [[Ewrop]] a gogledd [[Affrica]], [[De America]] cyn belled i'r de a'r [[Ariannin]] ac [[Awstralia]].
Yn wahanol i lawer o rydyddion, nid ydynt yn gwthio'r pig i'r mwd i chwilio am fwyd, yn hytrach maent yn cerdded o gwmpas i chwilio am unrhyw pryfed neu anifeiliaid bach sydd i'w gweld ar yr wyneb. Maent yn bwydo ar fwd ger glan y môr fel rheol.
Nid yw'r Cwtiad llwyd yn nythu yng [[Cymru|Nghymru]], ond mae cryn nifer yn treulio'r gaeaf yma.
[[Categori:Rhydwyr]]
57aubg07h8e2y8u2tz5wfvqwa9r47d4
Gŵydd Canada
0
9277
11100727
10956823
2022-08-10T11:14:43Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = Gŵydd Canada
| delwedd = Canadian Geese6.jpg
| maint_delwedd = 225px
|delwedd2= Canada Geese (Branta canadensis) (W1CDR0001421 BD11).ogg
| neges_delwedd =
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| genus = ''[[Branta]]''
| species = '''''B. canadensis'''''
| enw_deuenwol = ''Branta canadensis''
| awdurdod_deuenwol = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758)
| map_dosbarthiad = Branta canadensis map.png
| neges_map_dosbarthiad = Tiriogaeth dymhorol ''Branta canadensis'', Gŵydd Canada: melyn = haf, glas = gaeaf, gwyrdd = gydol y flwyddyn
}}
[[File:Branta canadensis MHNT.ZOO.2010.11.13.6.jpg|thumb|''Branta canadensis'']]
Mae '''Gŵydd Canada''' (''Branta canadensis'') yn un o'r mwyaf cyffredin o'r gwyddau. Mae'n frodor o [[Gogledd America|Ogledd America]], yn nythu yng [[Canada|Nghanada]] a gogledd yr [[Unol Daleithiau]] ac yn symud tua'r de yn y gaeaf. Mae'n nythu ar lawr heb fod ymhell o ddŵr fel rheol.
[[Delwedd:Bod Petrual01.jpg|bawd|chwith|Gwyddau Canada ar Lyn Petrual, Sir Ddinbych ym mis Hydref.]]
Gellir adnabod yr ŵydd yma yn hawdd o'r gwddf a pen du, gyda darn gwyn ar y gên, a'r corff yn llwydfrown. Mae'r ddau ryw yn debyg iawn i'w gilydd. Yr unig ŵydd sy'n weddol debyg yw'r [[Gŵydd wyran|Ŵydd wyran]], sy'n llai ac yn dangos wyneb gwyn. Mae 7 o is-rywogaethau o Ŵydd Canada, sy'n amrywio'n fawr o ran maint.
Erbyn hyn mae Gŵydd Canada wedi ei gollwng yn fwriadol mewn nifer o wledydd yn Ewrop ac yn [[Seland Newydd]]. Mae'n aderyn cyffredin ar lynnoedd a chorsydd [[Cymru]], ac mae'n ymddangos bod y boblogaeth yn cynyddu, gyda heidiau o gannoedd i'w gweld mewn ambell fan.
[[Categori:Gwyddau]]
fzxto243f3zmlqqviekq2diuz8axpwz
Gŵydd droedbinc
0
9281
11100735
11024256
2022-08-10T11:20:04Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = Gŵydd droedbinc
| delwedd = Anser brachyrhynchus.jpg
| maint_delwedd = 200px
| neges_delwedd =
| statws = LC
| system_statws = IUCN3.1
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| genus = ''[[Anser]]''
| species = '''''A. brachyrhynchus'''''
| enw_deuenwol = ''A. brachyrhynchus''
| awdurdod_deuenwol = [[Louis Antoine Francois Baillon|Baillon]], 1834
|image2=Pink-footed Geese (Anser brachyrhynchus) (W1CDR0001376 BD33).ogg}}
[[Delwedd:Anser brachyrhynchus MHNT.ZOO.2010.11.13.3.jpg|bawd|''Anser brachyrhynchus'']]
[[File:Kleine rietgans in de sneeuw-4961710.webm|thumb|chwith|Anser brachyrhynchus]]
Mae'r '''Ŵydd droedbinc''' (''Anser brachyrhynchus'') yn ŵydd sy'n nythu yn [[Yr Ynys Las]], [[Gwlad yr Iâ]] a [[Svalbard]]. Mae'n treulio'r gaeaf yng ngogledd-orllewin [[Ewrop]], yn enwedig [[Prydain]], ond mae'r boblogaeth sy'n nythu yn Svalbard yn treulio'r gaeaf yng [[Gwlad Belg|Ngwlad Belg]], [[Yr Iseldiroedd]] a [[Denmarc]].
Un o'r "gwyddau llwyd" yw'r Ŵydd droedbinc, a gall fod yn anodd ei gwahaniaethu oddi wrth rhai o'r gwyddau eraill megis yr [[Gŵydd lwyd|Ŵydd lwyd]] a [[Gŵydd y Llafur]]. Mae yn wydd ychydig yn llai na'r ddwy yma, ac mae'r coesau a'r traed yn binc yn hytrach nag yn oren. Mae'r pig yn fyr gyda darn pinc yn y canol, ac mae'r gwddf fel rheol yn edrych yn llawer tywyllach na'r corff. Wrth hedfan mae'n dangos darnau o liw llwydlad ar dop yr adenydd fel yr Ŵydd Wyllt.
Nid yw'r Ŵydd droedbinc yn aderyn cyffredin iawn yng [[Cymru|Nghymru]], ond gellir gweld rhai yn gaeafu yma, yn aml gyda gwyddau eraill.
[[Categori:Gwyddau]]
t06ezbspwfntu20kbd3kafrx419ouar
Gŵydd wyran
0
9368
11100725
10869031
2022-08-10T11:13:52Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = Gŵydd wyran
| delwedd = Branta leucopsis.jpg
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd =
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| genus = ''[[Branta]]''
| species = '''''B. leucopsis'''''
| enw_deuenwol = ''Branta leucopsis''
| awdurdod_deuenwol = ([[Johann Matthäus Bechstein|Bechstein]], 1803)
}}
[[Delwedd:Branta leucopsis MHNT.ZOO.2010.11.14.1.jpg|bawd|''Branta leucopsis'']]
Mae'r '''Ŵydd wyran''' (''Branta leucopsis'') yn aelod o'r [[genws]] ''Branta'', y "gwyddau duon", sydd a'r plu fel rheol yn ddu a gwyn, yn wahanol i'r genws ''Anser'', y gwyddau llwyd.
Mae'n nythu ar ynysoedd yn yr [[Arctig]] fel rheol, ac mae pedair poblogaeth ohonynt ar gael:
*Nythu yn nwyrain [[yr Ynys Las]], gaeafu yng ngorllewin [[yr Alban]] a gorllewin [[Iwerddon]]; poblogaeth o tua 40,000.
*Nythu ar [[Svalbard]], gaeafu ar [[Moryd Solway|Foryd Solway]] rhwng yr Alban a [[Lloegr]]; poblogaeth o tua 24,000.
*Nythu ar [[Novaya Zemlya]], gaeafu yn [[yr Iseldiroedd]]; poblogaeth o tua 130,000.
*Ers 1975 mae poblogaeth newydd wedi ymsefydlu, sy'n nythu ar ynysoedd yn y Baltig a gwledydd oddi amgylch ac yn gaeafu yn yr Iseldiroedd, poblogaeth o tua 8,000.
Mae'r Ŵydd wyran yn aml yn adeiladu ei nyth ar glogwyni yn y mynyddoedd. Wedi i'r cywion ddeor maent yn neidio i lawr y clogwyn; fel rheol maent yn osgoi niwed gan eu bod mor ysgafn. Mae'r rhieni wedyn yn eu harwain i wlybdiroedd lle gallant fwydo.
Gellir gweld niferoedd bychan o'r ŵydd yma yng [[Cymru|Nghymru]]. Yn y gaeaf mae rhai ohonynt yn adar sydd wedi crwydro o'u mannau gaeafu arferol, ond mae hefyd rai sydd wedi dianc o gasgliadau adar ac yn nythu yma, yn enwedig ar [[Ynys Môn]].
[[Categori:Gwyddau]]
q0ghtyp6h80lkho3a3h68vxalrrz0g9
Hwyaden benddu
0
9380
11100631
10869039
2022-08-09T21:52:31Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = Hwyaden benddu
| delwedd = Aythya marila3.jpg
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd = Iâr (chwith) a cheiliog (de)
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| genus = ''[[Aythya]]''
| species = '''''A. marila'''''
| enw_deuenwol = ''Aythya marila''
| awdurdod_deuenwol = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758)
}}
[[File:Aythya marila MHNT.ZOO.2010.11.20.1.jpg|thumb|''Aythya marila'']]
Mae'r '''Hwyaden benddu''' (''Aythya marila'') yn un o deulu'r [[hwyaid trochi]] ac yn aderyn niferus yn rhannau gogleddol [[Ewrop]], [[Asia]] a gogledd [[America]].
Mae'n nythu ar lawr gerllaw llynnoedd a chorsydd ar y [[twndra]], weithiau nifer o barau gyda'i gilydd. Ei prif fwyd yw anifeiliaid bychain ac weithiau planhigion, ac mae'n plymio i waelod y dŵr i'w casglu. Mae'n [[aderyn mudol]], sy'n symud tua'r de yn y gaeaf ac fel rheol yn gaeafu ar y môr yn agos i'r glannau, er ei fod hefyd i'w weld ar lynnoedd.
Gellir adnabod y ceiliog yn weddol hawdd. Mae ganddo ben du gyda gwawr wyrdd, bron ddu, cefn llwyd golau, gwyn ar yr ochrau a'r bol a chynffon ddu. Gall fod yn anoddach gwahainaeth rheng yr iâr, sydd a phlu brown golau, a iâr [[Hwyaden Gopog]] sy'n eithaf tebyg. Mae gan iâr Hwyaden benddu ddarn gwyn gweddol fawr wrth fôn y pig. Gall rhai ieir Hwyaden Gopog ddangos ychydig o wyn wrth fôn y pig hefyd, ond mae bob amser yn llai.
Yng [[Cymru|Nghymru]] mae'r Hwyaden benddu yn aderyn gweddol gyffredin yn y gaeaf, ar y môr neu ar ambell lyn. Amrywia'r niferoedd o flwyddyn i flwyddyn, ond maent yn gymharol fychan fel rheol.
[[Categori:Hwyaid]]
oohzscyed6xeilujconvbvwrickuy5r
Hwyaden ddanheddog
0
9501
11100632
6748902
2022-08-09T21:53:47Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = Hwyaden ddanheddog
| delwedd = Mergus merganser hwyaden ddanheddog.jpg
| neges_delwedd = Yr Hwyaden ddanheddog yng Nghymru; llun gan Alun Williams
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd = Ceiliog
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| genus = ''[[Mergus]]''
| species = '''''M. merganser'''''
| map_dosbarthiad = Mergus merganser distr.png
| enw_deuenwol = ''Mergus merganser''
| awdurdod_deuenwol = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758
}}
Mae'r '''Hwyaden ddanheddog ''' ('''''Mergus merganser''''') yn [[hwyaden]] fawr sy'n eithaf cyffredin ar afonydd a llynnoedd ar draws [[Ewrop]], gogledd [[Asia]] a [[Gogledd America]].
Mae nifer o is-rywogaethau:
* ''M. m. merganser'', yn Ewrop
* ''M. m. orientalis'', Canol Asia
* ''M. m. americanus'', Gogledd America
Mae'r Hwyaden ddanheddog yn defnyddio tyllau mewn coed, yn agos i lan llyn neu afon, i nythu. Pysgod yw'r prif fwyd, ac maent yn eu dal trwy nofio ar eu holau o dan y dŵr. Mae ganddynt "ddannedd" ar hyd ymyl y pig sy'n ei gwneud yn haws iddynt ddal gafael ar bysgodyn, ac o hyn y daw'r enw. Gallant hefyd fwyta creaduriaid bychain eraill, ac mae'r cywion yn bwyta pryfed yn bennaf. Mae'r Hwyaden ddanheddog yn [[aderyn mudol]] yng Ngogledd America a gogledd Ewrop ac Asia, yn symud tua'r de i aeafu. Yng ngorllewin Ewrop mae'n aros yn ei unfan trwy'r flwyddyn, er eu bod yn aml yn symud i lawr yr afon tua'r [[aber]] yn y gaeaf.
<gallery>
Mergus merganser -Sandwell -England -male-8.jpg|Gwryw, yn Sandwell, Lloegr
Female Mergus merganser americanus at Las Gallinas Wildlife Ponds.jpg|Benyw yn Las Gallinas Wildlife Ponds, San Rafael, California
Mergus merganser MHNT.ZOO.2010.11.30.2.jpg |Museum specimen
</gallery>
Gellir adnabod y ceiliog yn hawdd, gyda'i ben du a'r rhan fwyaf o'r corff yn wyn. Mae'n rhaid bod yn fwy gofalus i wahaniaethu rhwng yr iâr a iâr [[Hwyaden frongoch]], gan fod y ddwy yn
llwyd gyda pen browngoch. Ffordd dda i wahaniaethu rhyngddynt yw edrych ar y gwddf. Ar yr Hwyaden ddanheddog mae'r lliw browngoch yn gorffen mewn llinell syth, gyda lliw llwyd y corff oddi tano. Ar iâr Hwyaden Frongoch mae'r lliw browngoch yn ymdoddi'n raddol i'r lliw llwyd. Mae'r Hwyaden ddanheddog hefyd yn aderyn mwy o dipyn.
Mae'r Hwyaden ddanheddog yn aderyn gweddol gyffredin ar afonydd a llynnoedd Cymru, yn enwedig yn y gogledd, ac mae'r niferoedd sy'n nythu yma wedi cynyddu yn ystod y blynyddoedd diwethaf.
[[Categori:Hwyaid]]
p4yvj4374yiq7hfhhzwk9vlxgc0m211
Hwyaden goch yr eithin
0
9526
11100615
10956241
2022-08-09T21:09:50Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = Hwyaden goch yr eithin
| delwedd = ruddy.shelduck.arp.2.750pix.jpg
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd =
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| genus = ''[[Tadorna]]''
| species = '''''T. ferruginea'''''
| enw_deuenwol = ''Tadorna ferruginea''
| awdurdod_deuenwol = ([[Peter Simon Pallas|Pallas]], 1764)
}}
[[File:Tadorna ferruginea MHNT.ZOO.2010.11.21.1.jpg|thumb|''Tadorna ferruginea'']]
[[File:Casarca-4961627.webm|thumb|left|Tadorna ferruginea]]
Mae '''Hwyaden goch yr eithin''' ('''''Tadorna ferruginea''''') yn aelod o deulu'r [[Anatidae]], yr hwyaid, gwyddau ac elyrch. Mae'n nythu yn ne-ddwyrain [[Ewrop]] a chanolbarth [[Asia]] hyd at ogledd [[India]] (lle mae'n cael ei adnabod fel '''Hwyaden Brahminy''') a [[Tsieina]], gyda nifer bychan yng ngogledd-orllewin [[Affrica]]. Mae'n berthynas i [[Hwyaden yr eithin]].
Fel rheol mae'r hwyaden yma yn [[aderyn mudol]], yn gaeafu yn ne Asia. Mae'n nythu mewn tyllau yn y ddaear neu dyllau mewn coed, yn aml ymhell o'r dŵr. Dodwyir 6-16 o wyau. Nid yw'n ymgasglu'n heidiau mawr fel rheol, er y gellir gweld cryn nifer lle mae digonedd o fwyd.
Mae Hwyaden goch yr eithin yn aderyn hawdd ei adnabod. Mae'n weddol fawr, 58–70 cm o hyd a 110–135 cm ar draws yr adenydd, gyda'r corff i gyd yn liw oren a'r pen ychydig yn fwy gwelw. Gwyn yw'r adenydd, gyd a plu hedfan du. Gellir gwahaniaethu rhwng y ddau ryw trwy edrych an y dorch ddu o gwmpas gwaelod gwddf y ceiliog yn y tymor nythu, ac mae gan yr iâr yn aml ddarn gwyn ar yr wyneb.
Nid yw Hwyaden goch yr eithin yn nythu yng [[Cymru|Nghymru]] ac mae'n aderyn gweddol brin, er bod ambell un yn cael ei gweld bob blwyddyn. Mae'n ansicr faint o'r rhain sy'n adar gwyllt wedi crwydro o dde Ewrop a faint sydd wedi dianc o gasgliadau adar.
[[Categori:Hwyaid]]
pf5a2jwxafwe7kscgus0llgwch661rv
11100617
11100615
2022-08-09T21:20:44Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = Hwyaden goch yr eithin
| delwedd = ruddy.shelduck.arp.2.750pix.jpg
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd =
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| genus = ''[[Tadorna]]''
| species = '''''T. ferruginea'''''
| enw_deuenwol = ''Tadorna ferruginea''
| awdurdod_deuenwol = ([[Peter Simon Pallas|Pallas]], 1764)
}}
[[Delwedd:Tadorna ferruginea MHNT.ZOO.2010.11.21.1.jpg|bawd|''Tadorna ferruginea'']]
Mae '''Hwyaden goch yr eithin''' ('''''Tadorna ferruginea''''') yn aelod o deulu'r [[Anatidae]], yr hwyaid, gwyddau ac elyrch. Mae'n nythu yn ne-ddwyrain [[Ewrop]] a chanolbarth [[Asia]] hyd at ogledd [[India]] (lle mae'n cael ei adnabod fel '''Hwyaden Brahminy''') a [[Tsieina]], gyda nifer bychan yng ngogledd-orllewin [[Affrica]]. Mae'n berthynas i [[Hwyaden yr eithin]].
Fel rheol mae'r hwyaden yma yn [[aderyn mudol]], yn gaeafu yn ne Asia. Mae'n nythu mewn tyllau yn y ddaear neu dyllau mewn coed, yn aml ymhell o'r dŵr. Dodwyir 6-16 o wyau. Nid yw'n ymgasglu'n heidiau mawr fel rheol, er y gellir gweld cryn nifer lle mae digonedd o fwyd.
Mae Hwyaden goch yr eithin yn aderyn hawdd ei adnabod. Mae'n weddol fawr, 58–70 cm o hyd a 110–135 cm ar draws yr adenydd, gyda'r corff i gyd yn liw oren a'r pen ychydig yn fwy gwelw. Gwyn yw'r adenydd, gyd a plu hedfan du. Gellir gwahaniaethu rhwng y ddau ryw trwy edrych an y dorch ddu o gwmpas gwaelod gwddf y ceiliog yn y tymor nythu, ac mae gan yr iâr yn aml ddarn gwyn ar yr wyneb.
Nid yw Hwyaden goch yr eithin yn nythu yng [[Cymru|Nghymru]] ac mae'n aderyn gweddol brin, er bod ambell un yn cael ei gweld bob blwyddyn. Mae'n ansicr faint o'r rhain sy'n adar gwyllt wedi crwydro o dde Ewrop a faint sydd wedi dianc o gasgliadau adar.
[[Delwedd:Casarca-4961627.webm|bawd|dim|Tadorna ferruginea]]
[[Categori:Hwyaid]]
nl2tv4v9ugtg668qp4mrgutf7egf0vc
Nodyn:Marwolaethau diweddar
10
10478
11100566
11100407
2022-08-09T16:50:53Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!-- Ychwanegwch erthyglau newydd ar y dechrau, a dilëwch yr un ddiwethaf -->
{{Rhestr ddotiog|
* [[Issey Miyake]]
* [[Olivia Newton-John]]
* [[Judith Durham]]
* [[Ayman al-Zawahiri]]
* [[Nichelle Nichols]]
}}
<noinclude>[[Categori:Nodiadau|Marwolaethau diweddar]]</noinclude>
5hu4ma4svhsx6cbbgn699i3b4x39gzw
11100648
11100566
2022-08-10T08:19:43Z
Dafyddt
942
wikitext
text/x-wiki
<!-- Ychwanegwch erthyglau newydd ar y dechrau, a dilëwch yr un ddiwethaf -->
{{Rhestr ddotiog|
* [[Raymond Briggs]]
* [[Issey Miyake]]
* [[Olivia Newton-John]]
* [[Judith Durham]]
* [[Ayman al-Zawahiri]]
}}
<noinclude>[[Categori:Nodiadau|Marwolaethau diweddar]]</noinclude>
c2dj2qfx5luwvz8yuouulv34eggcyhk
BBC Cymru
0
10643
11100576
11037812
2022-08-09T18:21:39Z
Conor M98
58995
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox broadcasting network
| name = BBC Cymru Wales
| image = [[Delwedd:BBC Cymru Wales 2022.svg|150px]]<br>[[Delwedd:BBC UK Regions (Wales highlighted).svg|200px]]<br>Ardal BBC Cymru Wales o fewn y DU
| headquarters = [[Pencadlys BBC Cymru]], [[Caerdydd]]
| area = [[Cymru]]
| nation =
| regions =
| tvstations = [[BBC One Wales]]<br>[[BBC Two Wales]]
| tvtransmitters = [[Trosglwyddydd Blaenplwyf|Blaenplwyf]]<br/>[[Trosglwyddydd Carmel|Carmel]]<br/>[[Trosglwyddydd Llanddona|Llanddona]]<br/>[[Trosglwyddydd Moel-y-Parc|Moel-y-Parc]]<br/>[[Trosglwyddydd Preseli|Preseli]]<br/>[[Trosglwyddydd Gwenfô|Gwenfô]]
| launched = {{start date and age|df=yes|1964|2|9}}
| replaced =
| radiostations = [[BBC Radio Wales]]<br>[[BBC Radio Cymru]]
| radiotransmitters =
| keypeople = [[Rhodri Talfan Davies]] (Cyfarwyddwr BBC Cymru Wales)
| website = {{URL|bbc.co.uk/cymru}}
}}
Adran neu ranbarth cenedlaethol o'r [[BBC]] ar gyfer [[Cymru]] yw '''BBC Cymru Wales''' ('''BBC Cymru''' ar lafar ac yn gyffredinol yn Gymraeg). Gyda [[Pencadlys BBC Cymru]] yng nghanol [[Caerdydd]], mae'n cyflogi dros 1200 o bobl ac yn cynhyrchu ystod eang o raglenni teledu a radio a gwasanaethau ar-lein yn y [[Gymraeg]] a'r [[Saesneg]]. Ceir dwy sianel deledu Saesneg, sef BBC One Wales a BBC Two Wales, a dau wasanaeth radio cenedlaethol, sef [[BBC Radio Cymru]] yn Gymraeg a [[BBC Radio Wales]] yn Saesneg.
== Gwasanaethau Cymraeg ==
BBC Cymru sy'n gyfrifol am gynhyrchu rhaglenni Newyddion [[S4C]] a'r gyfres sebon boblogaidd ''[[Pobol y Cwm]]''. Mae hefyd wedi cyd-gomisiynu nifer o ddramau gyda [[S4C]], gyda fersiynau Cymraeg a Saesneg i'w dangos ar S4C a sianeli'r BBC.
[[BBC Radio Cymru]] yw'r gwasanaeth radio cenedlaethol Cymraeg. Fe'i crewyd yn 1977 a dilynodd Radio Cymru 2 yn 2018.
Yn ogystal mae gan BBC Cymru nifer o dudalennau ar wefan y BBC, yn Gymraeg a Saesneg. Yng ngaeaf 2013 lansiwyd ''Cymru Fyw'' sef gwefan newydd gydag elfen o "blog byw". Roedd hefyd yn cynnwys elfennau o newyddion, chwaraeon, tywydd a thraffig ynghyd ag eitemau am y celfyddydau, diwylliant poblogaidd a gwasanaethau eraill. Dywedodd Sian Gwynedd, Pennaeth Rhaglenni a Gwasanaethau Cymraeg BBC Cymru Wales mai bwriad y datblygiad yw ehangu apêl a chyrhaeddiad gwasanaethau Cymraeg ar-lein: ''"Mae'n rhaid i wasanaethau ar-lein, rhyngweithiol yn Gymraeg gystadlu gyda chyfryngau byd-eang, a dyna un o'r heriau mwyaf sylweddol sy'n wynebu'r iaith. Er ein bod yn darparu rhai o’r gwefannau mwyaf poblogaidd yn Gymraeg ers nifer o flynyddoedd, rydyn ni eisiau creu mwy o argraff ar ein cynulleidfa. Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf mae nifer y defnyddwyr sy’n defnyddio gwefannau Cymraeg y BBC wedi cynyddu dros 50% - ond rydyn ni’n hyderus bod yna le i dyfu ymhellach wrth i’r defnydd o ffônau symudol a thabledi gynyddu. Rydym yn awyddus i adeiladu ar y llwyddiant hyd yma er mwyn cyrraedd 50,000 o ddefnyddwyr unigryw bob wythnos."''<ref>[http://www.bbc.co.uk/mediacentre/latestnews/2013/cymru-fyw.html Gwefan y BBC] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130823172731/http://www.bbc.co.uk/mediacentre/latestnews/2013/cymru-fyw.html |date=2013-08-23 }}; adalwyd 11 Tachwedd 2013</ref>
==Hanes==
Roedd y darllediad cyntaf yng Nghymru ar 13 Chwefror 1923<ref name="BBC CW History 23-66">{{cite web|title=Our History 1923-1966|url=http://www.bbc.co.uk/wales/info/sites/management/pages/history1.shtml|work=About BBC Cymru Wales|publisher=BBC Cymru Wales|accessdate=22 Mai 2012}}</ref> o'r orsaf radio 5WA, a ddaeth yn ddiweddarach yn rhan o'r BBC Regional Programme ac yna'r BBC Home Service yn 1939. Gwnaed y darllediad cyntaf yn Gymraeg gan y gweinidog [[Gwilym Davies]] ar Ddydd Gŵyl Dewi 1923.<ref>{{dyf gwe |url=http://wbo.llgc.org.uk/cy/c4-DAVI-GWI-1879.html |teitl=Davies, Gwilym (1879–1955) |gwaith=Y Bywgraffiadur Ar-lein |cyhoeddwr=[[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]] |dyddiadcyrchiad=4 Gorffennaf 2013 }}</ref>
Yn ystod y cyfnod yma, gwasanaethwyd y wlad o sawl canolfan o gwmpas Cymru. Yn ystod yr [[Ail Ryfel Byd]], tewyd y gwasanaethau rhanbarthol i gyd a darlledwyd yr Home Service o Lundain, er roedd peth cynnwys Cymreig.<ref name="BBC CW History 23-66"/>
Agorwyd canolfan BBC Bangor, Bryn Meirion, yn 1935 a'r pennaeth oedd y cynhyrchydd radio dylanwadol, [[Samuel Cornelius Jones|Sam Jones]]. Bu'n meithrin nifer o ddoniau ifanc ar raglen y ''Noson Lawen''. Yn ystod y rhyfel, daeth canolfan y BBC ym Mangor yn gartref i adran Adloniant y BBC, er na ddatgelwyd hyn yn gyhoeddus.<ref name="BBC CW History 23-66"/> Symudodd nifer o sêr radio cynnar y BBC i Fangor yn ystod y cyfnod yma gan cynnwys Tommy Handley, Arthur Askey, Cavan O' Connor a Charlie Chester.<ref>{{dyf newyddion|url=http://www.bbc.co.uk/cymrufyw/31907485|teitl=Atgofion BBC Bangor yn 80 // BBC Bangor Memories at 80|cyhoeddwr=BBC Cymru Fyw|dyddiad=27 Mawrth 2015|dyddiadcyrchu=22 Chwefror 2018}}</ref>
Daeth y signalau teledu cyntaf i Gymru ar 15 Awst 1952 o [[Trosglwyddydd Gwenfô]] a oedd newydd ei godi. Roedd y trosglwyddydd yn darlledu gwasanaeth [[BBC One|BBC Television]] o Lundain. Yn 1957, cydnabyddwyd Cymru pan lansiwyd rhanbarth BBC West o [[Bryste|Fryste]] gyda bwletin newyddion pum munud i Gymru, wedi ei ddilyn yn 1962 gan y rhaglen newyddion ddyddiol ''[[BBC Wales Today]]''.<ref name="BBC CW History 23-66"/>
[[Delwedd:Broadcasting House, Cardiff.jpg|bawd|dde|Y Ganolfan Ddarlledu, Llandaf]]
Lansiwyd BBC Cymru Wales ar 9 Chwefror 1964 gan ddarparu gwasanaeth penodol i Gymru. Cafodd y gwasanaeth newydd ei hyrwyddo yn helaeth (gan ddatgan ''Wales gets its very own TV service in 1964!'') gyda hysbysebion animeddiedig yn defnyddio swn corau Cymreig i esbonio am ymyrraeth y signal o'r mynyddoedd.<ref>{{cite web|title=History of BBC Wales |url=http://www2.tv-ark.org.uk/bbc_wales/history.html |publisher=TVARK |accessdate=30 Rhagfyr 2011 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120120174456/http://www2.tv-ark.org.uk/bbc_wales/history.html |archivedate=20 Ionawr 2012 }}</ref> Dwy flynedd yn ddiweddarach yn 1966, agorwyd pencadlys newydd BBC Cymru Wales yn [[Y Ganolfan Ddarlledu, Caerdydd|y Ganolfan Ddarlledu]] yn [[Llandaf]], Caerdydd a daeth y darllediad lliw cyntaf i Gymru yn 1970.<ref name="BBC CW History 66-11">{{cite web|title=History of the BBC in Wales|url=http://www.bbc.co.uk/aboutthebbc/cymruwales/history|work=About BBC Cymru Wales|publisher=BBC Cymru Wales|accessdate=26 Gorffennaf 2015|archive-date=2018-03-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20180314152042/http://www.bbc.co.uk/aboutthebbc/cymruwales/history|url-status=dead}}</ref>
Ar ddiwedd yr Ail Ryfel Byd, parhaodd y BBC Home Service gyda'i raglenni disodli rhanbarthol, yn cynnwys gwasanaeth disodli i Gymru. Parhaodd y gwasanaeth yma ar ôl y newid o'r Home Service i [[BBC Radio 4|Radio 4]] a wnaeth baratoi'r ffordd ar gyfer dwy wasanaeth radio llawn amser - [[BBC Radio Cymru]] yn 1977, wedi ei ddilyn y flwyddyn ganlynol gan [[BBC Radio Wales]].<ref name="BBC CW History 66-11"/>
[[Delwedd:Diwrnod Agored BBC Cymru Wales Open Day - geograph.org.uk - 1600043.jpg|bawd|chwith|200px|Bws darlledu allanol BBC Cymru Wales, 2009]]
Cyn 1982, roedd BBC Cymru Wales yn darlledu rhaglenni teledu yn Gymraeg a Saesneg, gyda'r rhaglen newyddion ''[[Heddiw]]'' a'r ddrama gyfres ''[[Pobol y Cwm]]'' yn rhan allweddol o'r allbwn. Newidiodd hyn pan lansiwyd [[S4C]] ar 1 Tachwedd 1982 a trosglwyddwyd holl raglenni Cymraeg y BBC ac [[HTV]] i'r sianel newydd. Roedd rhaid i'r BBC ddarparu lleiafswm o ddeg awr yr wythnos ar gyfer S4C, yn cynnwys ''Pobol y Cwm'' a'r gwasanaeth newyddion estynedig ''Newyddion''.
Parhaodd BBC Cymru Wales i ehangu ei wasanaethau yn y 1990au hwyr. Ymddangosodd y tudalennau gwe cyntaf ar gyfer Cymru yn 1997 ar BBC Online, yn cynnwys amrywiaeth o nodweddion am raglenni, yr amserlen, digwyddiadau cymunedol a storiau eraill.<ref name="BBC CW History 66-11"/><ref>{{cite web|title=BBC Wales Online (1998) |url=http://www.bbc.co.uk/wales/ |publisher=Internet Archive/BBC Cymru Wales |accessdate=25 Mai 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/19980711013137/http://www.bbc.co.uk/wales/ |archivedate=11 Gorffennaf 1998 }}</ref> Y flwyddyn ganlynol, cafodd BBC Cymru ofod darlledu ychwanegol drwy ddefnyddio amser disodli ar sianel ddigidol BBC Choice, o ddiwedd yr oriau brig i ganol nos.<ref name="BBC CW History 66-11"/> Parhaodd hyn nes i'r sianel ddod i ben yn 2001; wedi hynny byddai BBC Cymru yn disodli rhaglenni oriau brig ar sianel [[BBC Two]] ar lwyfannau digidol i ddarlledu [[BBC 2W]].<ref name="BBC CW History 66-11"/><ref name="BBC 2W launch">{{cite news|title=BBC Wales launches new channel|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/wales/1626717.stm|accessdate=25 May 2012|newspaper=BBC News|date=29 Hydref 2001}}</ref> Caewyd y gwasanaeth hwn ar 2 Ionawr 2009 - cyn y newid i teledu digidol a fyddai'n diweddu'r arfer o ddarlledu arlwy wahanol ar y sianeli digidol ac analog.<ref name="BBC 2W closure">{{cite news|title=Up to 155 jobs to go at BBC Wales|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/wales/7050834.stm|accessdate=25 Mai 2012|newspaper=BBC News|date=18 Hydref 2007}}</ref>
Gyda'r ehangiad yn y nifer o gynhyrchiadau drama a wnaed gan BBC Cymru ers 2011, adeiladwyd stiwdios teledu newydd ym Mae Caerdydd a symudodd set ''Pobol y Cwm'' i'r lleoliad.<ref>{{cite news|last1=Moore|first1=Rowan|title=Roath Lock studios, Cardiff – review|url=https://www.theguardian.com/artanddesign/2012/mar/25/roath-lock-cardiff-bbc-studios-review|accessdate=11 Mehefin 2014|publisher=The Observer|date=25 Mawrth 2012}}</ref>
==Stiwdios==
[[Delwedd:BBC Cymru Wales 01 977.PNG|bawd|chwith|Adeilad BBC Cymru ym Mangor, Gwynedd.]]
Rhwng 1967 a 2020 roedd pencadlys BBC Cymru yn Y Ganolfan Ddarlledu, [[Llandaf]], [[Caerdydd]].<ref name="BBC CW History 66-11"/> Adeiladwyd y ganolfan yn 1966 ac fe'i agorwyd y flwyddyn ganlynol fel lleoliad pwrpasol ar gyfer ehangu presenoldeb y BBC yng Nghaerdydd.<ref name="BBC CW History 66-11"/> Roedd y ganolfan yn cynnwys stiwdios ar gyfer rhaglenni newyddion, gofod ar gyfer cynyrchiadau radio a ddefnyddiwyd gan [[Cerddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC|Gerddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC]] hyd at 2009, a stiwdio arall ar gyfer cynyrchiadau drama a adeiladwyd yng nghanol y 1970au.<ref name=TVStudioHistory>{{cite web|last=Kempton |first=Martin |title=Rest of Britain today |url=http://www.tvstudiohistory.co.uk/rest%20of%20britain.htm#current |work=TV Studio History |accessdate=25 Mai 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120608035352/http://www.tvstudiohistory.co.uk/rest%20of%20britain.htm |archivedate=8 Mehefin 2012 |df=dmy }}</ref>
Cyn y ganolfan yn Llandaf, roedd y BBC yng Nghymru yn defnyddio capel wedi ei addasu, yn Broadway, Caerdydd a canolfan dros dro ar lannau'r [[Afon Taf (Caerdydd)|afon Taf]].<ref name="BBC CW History 23-66"/> Er fod y stiwdios yma yn cael eu defnyddio ar gyfer rhaglenni drama, adloniant a rhanbarthol, nid oedd y safle yn gwbl addas. Dim ond dau stiwdio oedd ar y safle, y ddau o fewn y capel, a ni chafwyd cyfleuster i ddarlledu ffilm o'r safle am sawl blwyddyn; roedd ffilm yn cael ei chwarae fewn i raglenni o beiriant telecine ym Mryste neu Llundain a proseswyd ffilm ar gyfer newyddion gan gwmni o'r enw Park Pictures yng Nghaerdydd cyn i'r BBC gael ei offer ei hun yn y capel ar Heol Stacey.
[[Delwedd:Roath Lock BBC studios.jpg|bawd|dde|Adeiladau stiwdios Porth y Rhath, BBC Cymru]]
Yn fwy diweddar, daeth fwy o gynhyrchiadau drama mawr i BBC Cymru a roedd angen buddsoddi mewn stiwdios newydd. I ddechrau, buddsoddwyd yn Upper Boat Studio yn [[Glan-bad]] ger [[Pontypridd]] fel gofod ar gyfer sawl cynhyrchiad, yn cynnwys ''[[Doctor Who]]'' a'i chwaer-raglenni ''[[Torchwood]]'' a ''[[The Sarah Jane Adventures]]''. Er y buddsoddiad yno, yn fuan roedd angen mwy o ofod ar gyfer y cynyrchiadau ychwanegol oedd yn cael eu symud i Gymru.<ref name="BBC evicts top shows from London">{{cite news| url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/7672479.stm | work=BBC News | title=BBC evicts top shows from London | date=15 Hydref 2008 | accessdate=30 Mawrth 2010}}</ref> Yn Mawrth 2009 penderfynwyd byddai cynhyrchiadau'r BBC ''[[Casualty (cyfres deledu)|Casualty]]'' a ''[[Crimewatch]]'' yn symud o'u cartref yn BBC Bryste i Gaerdydd.<ref name="BBC evicts top shows from London"/>
Adeiladwyd cyfres o stiwdios newydd ar gyfer y rhaglenni yma, gyda 170,000 troedfedd sgwâr o le, fel cartref i gynhyrchiadau fel ''Doctor Who'', ''The Sarah Jane Adventures'', ''Casualty'', ''Upstairs Downstairs'', a ''Pobol y Cwm''. Wedi ei leoli ym [[Porth Teigr|Mhorth Teigr]], [[Bae Caerdydd]], cafwyd cytundeb yn Ionawr 2009 i adeiladu Stiwdios Porth y Rhath<ref name="Guardian Roath Lock build">{{cite news|last=Brown|first=Maggie|title=BBC Cardiff drama village takes shape|url=https://www.theguardian.com/media/2010/oct/08/bbc-cardiff-drama-village|accessdate=25 Mai 2012|newspaper=Guardian|date=8 Hydref 2010}}</ref>, cychwynodd y gwaith adeiladu yn Mehefin 2010<ref name="Roath Lock BBC construction">{{cite news|title=Work starts on BBC Wales drama village in Cardiff Bay|url=http://www.bbc.co.uk/news/10402789|accessdate=25 Mai 2012|newspaper=BBC News|date=24 Mehefin 2010}}</ref> a cwblhawyd y gwaith yn Chwefror 2011. Cychwynnodd gwaith cynhyrchu ar y safle yn hydref 2011<ref name="Guardian Roath Lock build"/> ac agorwyd y safle'n swyddogol ar 12 Mawrth 2012.<ref name="BBC Roath Lock opening video">{{cite news|last=Palit|first=Nick|title=BBC Roath Lock studios: Official opening in Cardiff Bay|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-wales-17346220|accessdate=25 Mai 2012|newspaper=BBC News|date=12 Mawrth 2012}}</ref> O ganlyniad, symudodd ''Pobol y Cwm'' o'i stiwdios yn Llandaf a symudodd ''Doctor Who'' o stiwdios Glan-bad i'r ganolfan newydd, gyda ''Casualty'' yn ymuno â nhw yn ddiweddarach. Er ei fod wedi gynllunio ar ei gyfer, ni ddefnyddiwyd y safle ar gyfer y ''Sarah Jane Adventures'', o ganlyniad i farwolaeth y brif actores [[Elisabeth Sladen]] yn 2011, na chwaith ''Upstairs Downstairs'', yn dilyn canslo'r gyfres.
Cyhoeddwyd yn Awst 2013 y byddai stiwdios Llandaf yn cau o fewn rhai blynyddoedd a byddai pencadlys BBC Cymru yn symud i safle newydd.<ref>{{cite web|title=BBC’s Cardiff headquarters to relocate|url=http://www.bbc.co.uk/ariel/23530707|website=Ariel|publisher=BBC|accessdate=11 Mehefin 2014|date=1 Awst 2013|archive-date=2018-08-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20180810083924/http://www.bbc.co.uk/ariel/23530707|url-status=dead}}</ref> Yn Mehefin 2014 cyhoeddwyd y byddai'r pencadlys newydd yn cael ei adeiladu ar hen safle [[Gorsaf fysiau Caerdydd Canolog|orsaf fysiau Caerdydd Canolog]] ac yn gartref i 1000 o staff. Byddai gan yr adeilad newydd hanner yr arwynebedd llawr na'r hen ganolfan a 70% llai o ofod stiwdio, o ganlyniad i agor Porth y Rhath.<ref>{{cite web|title=BBC Wales HQ to move to Cardiff city centre|url=http://www.bbc.co.uk/ariel/27764027|website=Ariel|publisher=BBC|accessdate=11 Mehefin 2014|date=10 Mehefin 2014|archive-date=2018-10-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181026110213/http://www.bbc.co.uk/ariel/27764027|url-status=dead}}</ref> Cychwynnodd y gwaith o symud rhai staff i'r [[Pencadlys BBC Cymru|pencadlys]] newydd yn Hydref 2019 a cwblhawyd y gwaith o drosglwyddo yr holl ddarllediadau radio a theledu i'r adeilad erbyn diwedd Medi 2020.
Yn ogystal â'r lleoliadau yng Nghaerdydd, mae gan BBC Cymru adeiladau yn [[Aberystwyth]], [[Bangor, Gwynedd|Bangor]], [[Caerfyrddin]], [[Y Drenewydd]], [[Penrhyndeudraeth]], [[Abertawe]] a [[Wrecsam]]; a Neuadd Hoddinnott y BBC yng [[Canolfan Mileniwm Cymru|Nghanolfan Mileniwm Cymru]] sy'n gartref i [[Cerddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC|Gerddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC]].
==Cynyrchiadau teledu==
[[Delwedd:BBC Wales in Port Madryn. Argentina 01.JPG|bawd|250px|Presenoldeb BBC Cymru yn dathliad 150 mlynedd [[Y Wladfa]] Gymreig yn [[Porth Madryn]], [[Patagonia]], [[yr Ariannin]].]]
Mae BBC Cymru Wales yn cynhyrchu rhaglenni lleol a rhwydwaith ar gyfer darlledu yng Nghymru a gweddill y DU. Yn y blynyddoedd diweddar, mae eu cynyrchiadau drama wedi bod yn arbennig o llwyddiannus, yn cynnwys ar adfywiad yn 2005 o'r gyfres wyddonias ''Doctor Who'' a'i sgil-rhaglenni ''Torchwood'' (2006) a ''The Sarah Jane Adventures'' (2007). Yn ogystal mae BBC Cymru yn comisiynu drama ar gyfer rhwydwaith y BBC o gynhyrchwyr annibynnol, tebyg i ''Life on Mars'' (2006–2007)
Mae'r BBC wedi gweithio ar y cyd gyda S4C wrth gomisiynu nifer o ddramau sy'n cael ei ffilmio gefn-wrth-gefn ar gyfer fersiynau Cymraeg/Saesneg neu ddwyieithog. Mae rhain yn cynnwys ''[[Y Gwyll]]'', ''[[Un Bore Mercher]]'' a ''[[Craith (cyfres deledu)|Craith]]''. Darlledir y dramau yma ar S4C yn gynta, yna BBC One Wales ac yn ddiweddarach ar BBC Four.
===Cynyrchiadau mewnol===
Crewyd y cynyrchiadau canlynol gan BBC Cymru ar gyfer eu darlledu yng Nghymru:
* ''[[BBC Wales Today|Wales Today]]'' (1962–presennol)
* ''Week In Week Out'' (1964–2017)
* ''[[Pobol y Cwm]]'' (1974–presennol)
* ''Ffeil'' (1995–presennol)
* ''[[Newyddion]]'' (1982–presennol)
* ''[[Satellite City]]'' (1996–1999)
* ''Belonging'' (1999–2009)
* ''The Bench'' (2001–2002)
* ''First Degree'' (2002)
* ''[[High Hopes]]'' (2002–2009)
* ''Hospital 24/7'' (2009–presennol)
* ''Scrum V'' (1995–presennol)
Yn ogystal â rhaglenni i Gymru, mae cynyrchiadau rhwydwaith o BBC Cymru yn cynnwys:
* ''[[Grand Slam]]'' (1978)
* ''[[The Life and Times of David Lloyd George]]'' (1981)
* ''[[Ennal's Point]]'' (1982)
* ''The District Nurse'' (1984–1987)
* ''Border Cafe''
* ''He Knew He Was Right'' (2004)
* ''[[Doctor Who]]'' (2005–presennol)
* ''Doctor Who Confidential'' (2005–2011)
* ''Class'' (2016)
* ''The Chatterley Affair'' (2006)
* ''[[Torchwood]]'' (2006–2009)
* ''Torchwood Declassified]' (2006–2009)
* ''Tribe'' (2007)
* ''[[The Sarah Jane Adventures]]'' (2007–2011)
* ''Top Dogs'' (2009)
* ''Upstairs, Downstairs (adfywiad 2010)'' (2010–2012)
* ''Sarah Jane's Alien File'' (2010)
* ''Wizards vs Aliens' (2012–2014)
* ''[[Casualty (cyfres deledu)|Casualty]]'' (2012–presennol)
===Comisiynau annibynnol===
Yn ogystal â comisiynau mewnol, mae BBC Cymru yn comisiynu cwmniau annibynnol i gynhyrchu rhaglenni. Mae rhain yn cynnwys:
Ar gyfer Gymru:
* ''[[Coal House]]'' (2007–2008)
* ''The Wright Taste'' (2008)
* ''Crash'' (2009–2010)
Ar gyfer rhwydwaith y DU:
* ''Shakespeare: The Animated Tales'' (1992, 1994)
* ''Casanova'' (2005)
* ''The Girl in the Café'' (2005)
* ''Life on Mars'' (2006–2007)
* ''Wide Sargasso Sea'' (2006)
* ''This Life + 10'' (2007)
* ''Ashes to Ashes'' (2008–2010, spinoff o ''Life on Mars'')
* ''Merlin'' (2008–2012)
* ''Being Human'' (2009–2013)
* ''[[Rhod Gilbert]]'s Work Experience'' (2009–presennol)
* ''Sherlock'' (2010–presennol)
* ''Dirk Gently'' (peilot 2010, cyfres 2012)
Ar gyfer S4C/BBC:
* ''[[Y Gwyll]]'' (2013-presennol)
* ''[[Un Bore Mercher]]'' (2017)
* ''[[Craith (cyfres deledu)|Craith]]'' (2018)
== Gweler hefyd ==
* [[BBC Radio Cymru]]
* [[BBC Radio Wales]]
* [[Radio Cymraeg]]
* [[Teledu yng Nghymru]]
== Dolenni allanol ==
* [http://www.bbc.co.uk/cymru/ Gwefan BBC Cymru]
* [http://www.bbc.co.uk/cymru/gwybodaeth/safle/hanes/index.shtml Hanes y BBC yng Nghymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090123171045/http://www.bbc.co.uk/cymru/gwybodaeth/safle/hanes/index.shtml |date=2009-01-23 }}
* [http://www.bbc.co.uk/cymru/dysgu/ BBC Cymru Dysgu]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau|2}}
[[Categori:BBC Cymru| ]]
[[Categori:BBC| Cymru]]
[[Categori:Sefydliadau Cymru]]
[[Categori:Teledu yng Nghymru]]
18ketmddns3stqjt4yxahqy34s00uo6
11100577
11100576
2022-08-09T18:21:50Z
Conor M98
58995
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox broadcasting network
| name = BBC Cymru Wales
| image = [[Delwedd:BBC Cymru Wales 2022.svg|200px]]<br>[[Delwedd:BBC UK Regions (Wales highlighted).svg|200px]]<br>Ardal BBC Cymru Wales o fewn y DU
| headquarters = [[Pencadlys BBC Cymru]], [[Caerdydd]]
| area = [[Cymru]]
| nation =
| regions =
| tvstations = [[BBC One Wales]]<br>[[BBC Two Wales]]
| tvtransmitters = [[Trosglwyddydd Blaenplwyf|Blaenplwyf]]<br/>[[Trosglwyddydd Carmel|Carmel]]<br/>[[Trosglwyddydd Llanddona|Llanddona]]<br/>[[Trosglwyddydd Moel-y-Parc|Moel-y-Parc]]<br/>[[Trosglwyddydd Preseli|Preseli]]<br/>[[Trosglwyddydd Gwenfô|Gwenfô]]
| launched = {{start date and age|df=yes|1964|2|9}}
| replaced =
| radiostations = [[BBC Radio Wales]]<br>[[BBC Radio Cymru]]
| radiotransmitters =
| keypeople = [[Rhodri Talfan Davies]] (Cyfarwyddwr BBC Cymru Wales)
| website = {{URL|bbc.co.uk/cymru}}
}}
Adran neu ranbarth cenedlaethol o'r [[BBC]] ar gyfer [[Cymru]] yw '''BBC Cymru Wales''' ('''BBC Cymru''' ar lafar ac yn gyffredinol yn Gymraeg). Gyda [[Pencadlys BBC Cymru]] yng nghanol [[Caerdydd]], mae'n cyflogi dros 1200 o bobl ac yn cynhyrchu ystod eang o raglenni teledu a radio a gwasanaethau ar-lein yn y [[Gymraeg]] a'r [[Saesneg]]. Ceir dwy sianel deledu Saesneg, sef BBC One Wales a BBC Two Wales, a dau wasanaeth radio cenedlaethol, sef [[BBC Radio Cymru]] yn Gymraeg a [[BBC Radio Wales]] yn Saesneg.
== Gwasanaethau Cymraeg ==
BBC Cymru sy'n gyfrifol am gynhyrchu rhaglenni Newyddion [[S4C]] a'r gyfres sebon boblogaidd ''[[Pobol y Cwm]]''. Mae hefyd wedi cyd-gomisiynu nifer o ddramau gyda [[S4C]], gyda fersiynau Cymraeg a Saesneg i'w dangos ar S4C a sianeli'r BBC.
[[BBC Radio Cymru]] yw'r gwasanaeth radio cenedlaethol Cymraeg. Fe'i crewyd yn 1977 a dilynodd Radio Cymru 2 yn 2018.
Yn ogystal mae gan BBC Cymru nifer o dudalennau ar wefan y BBC, yn Gymraeg a Saesneg. Yng ngaeaf 2013 lansiwyd ''Cymru Fyw'' sef gwefan newydd gydag elfen o "blog byw". Roedd hefyd yn cynnwys elfennau o newyddion, chwaraeon, tywydd a thraffig ynghyd ag eitemau am y celfyddydau, diwylliant poblogaidd a gwasanaethau eraill. Dywedodd Sian Gwynedd, Pennaeth Rhaglenni a Gwasanaethau Cymraeg BBC Cymru Wales mai bwriad y datblygiad yw ehangu apêl a chyrhaeddiad gwasanaethau Cymraeg ar-lein: ''"Mae'n rhaid i wasanaethau ar-lein, rhyngweithiol yn Gymraeg gystadlu gyda chyfryngau byd-eang, a dyna un o'r heriau mwyaf sylweddol sy'n wynebu'r iaith. Er ein bod yn darparu rhai o’r gwefannau mwyaf poblogaidd yn Gymraeg ers nifer o flynyddoedd, rydyn ni eisiau creu mwy o argraff ar ein cynulleidfa. Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf mae nifer y defnyddwyr sy’n defnyddio gwefannau Cymraeg y BBC wedi cynyddu dros 50% - ond rydyn ni’n hyderus bod yna le i dyfu ymhellach wrth i’r defnydd o ffônau symudol a thabledi gynyddu. Rydym yn awyddus i adeiladu ar y llwyddiant hyd yma er mwyn cyrraedd 50,000 o ddefnyddwyr unigryw bob wythnos."''<ref>[http://www.bbc.co.uk/mediacentre/latestnews/2013/cymru-fyw.html Gwefan y BBC] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130823172731/http://www.bbc.co.uk/mediacentre/latestnews/2013/cymru-fyw.html |date=2013-08-23 }}; adalwyd 11 Tachwedd 2013</ref>
==Hanes==
Roedd y darllediad cyntaf yng Nghymru ar 13 Chwefror 1923<ref name="BBC CW History 23-66">{{cite web|title=Our History 1923-1966|url=http://www.bbc.co.uk/wales/info/sites/management/pages/history1.shtml|work=About BBC Cymru Wales|publisher=BBC Cymru Wales|accessdate=22 Mai 2012}}</ref> o'r orsaf radio 5WA, a ddaeth yn ddiweddarach yn rhan o'r BBC Regional Programme ac yna'r BBC Home Service yn 1939. Gwnaed y darllediad cyntaf yn Gymraeg gan y gweinidog [[Gwilym Davies]] ar Ddydd Gŵyl Dewi 1923.<ref>{{dyf gwe |url=http://wbo.llgc.org.uk/cy/c4-DAVI-GWI-1879.html |teitl=Davies, Gwilym (1879–1955) |gwaith=Y Bywgraffiadur Ar-lein |cyhoeddwr=[[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]] |dyddiadcyrchiad=4 Gorffennaf 2013 }}</ref>
Yn ystod y cyfnod yma, gwasanaethwyd y wlad o sawl canolfan o gwmpas Cymru. Yn ystod yr [[Ail Ryfel Byd]], tewyd y gwasanaethau rhanbarthol i gyd a darlledwyd yr Home Service o Lundain, er roedd peth cynnwys Cymreig.<ref name="BBC CW History 23-66"/>
Agorwyd canolfan BBC Bangor, Bryn Meirion, yn 1935 a'r pennaeth oedd y cynhyrchydd radio dylanwadol, [[Samuel Cornelius Jones|Sam Jones]]. Bu'n meithrin nifer o ddoniau ifanc ar raglen y ''Noson Lawen''. Yn ystod y rhyfel, daeth canolfan y BBC ym Mangor yn gartref i adran Adloniant y BBC, er na ddatgelwyd hyn yn gyhoeddus.<ref name="BBC CW History 23-66"/> Symudodd nifer o sêr radio cynnar y BBC i Fangor yn ystod y cyfnod yma gan cynnwys Tommy Handley, Arthur Askey, Cavan O' Connor a Charlie Chester.<ref>{{dyf newyddion|url=http://www.bbc.co.uk/cymrufyw/31907485|teitl=Atgofion BBC Bangor yn 80 // BBC Bangor Memories at 80|cyhoeddwr=BBC Cymru Fyw|dyddiad=27 Mawrth 2015|dyddiadcyrchu=22 Chwefror 2018}}</ref>
Daeth y signalau teledu cyntaf i Gymru ar 15 Awst 1952 o [[Trosglwyddydd Gwenfô]] a oedd newydd ei godi. Roedd y trosglwyddydd yn darlledu gwasanaeth [[BBC One|BBC Television]] o Lundain. Yn 1957, cydnabyddwyd Cymru pan lansiwyd rhanbarth BBC West o [[Bryste|Fryste]] gyda bwletin newyddion pum munud i Gymru, wedi ei ddilyn yn 1962 gan y rhaglen newyddion ddyddiol ''[[BBC Wales Today]]''.<ref name="BBC CW History 23-66"/>
[[Delwedd:Broadcasting House, Cardiff.jpg|bawd|dde|Y Ganolfan Ddarlledu, Llandaf]]
Lansiwyd BBC Cymru Wales ar 9 Chwefror 1964 gan ddarparu gwasanaeth penodol i Gymru. Cafodd y gwasanaeth newydd ei hyrwyddo yn helaeth (gan ddatgan ''Wales gets its very own TV service in 1964!'') gyda hysbysebion animeddiedig yn defnyddio swn corau Cymreig i esbonio am ymyrraeth y signal o'r mynyddoedd.<ref>{{cite web|title=History of BBC Wales |url=http://www2.tv-ark.org.uk/bbc_wales/history.html |publisher=TVARK |accessdate=30 Rhagfyr 2011 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120120174456/http://www2.tv-ark.org.uk/bbc_wales/history.html |archivedate=20 Ionawr 2012 }}</ref> Dwy flynedd yn ddiweddarach yn 1966, agorwyd pencadlys newydd BBC Cymru Wales yn [[Y Ganolfan Ddarlledu, Caerdydd|y Ganolfan Ddarlledu]] yn [[Llandaf]], Caerdydd a daeth y darllediad lliw cyntaf i Gymru yn 1970.<ref name="BBC CW History 66-11">{{cite web|title=History of the BBC in Wales|url=http://www.bbc.co.uk/aboutthebbc/cymruwales/history|work=About BBC Cymru Wales|publisher=BBC Cymru Wales|accessdate=26 Gorffennaf 2015|archive-date=2018-03-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20180314152042/http://www.bbc.co.uk/aboutthebbc/cymruwales/history|url-status=dead}}</ref>
Ar ddiwedd yr Ail Ryfel Byd, parhaodd y BBC Home Service gyda'i raglenni disodli rhanbarthol, yn cynnwys gwasanaeth disodli i Gymru. Parhaodd y gwasanaeth yma ar ôl y newid o'r Home Service i [[BBC Radio 4|Radio 4]] a wnaeth baratoi'r ffordd ar gyfer dwy wasanaeth radio llawn amser - [[BBC Radio Cymru]] yn 1977, wedi ei ddilyn y flwyddyn ganlynol gan [[BBC Radio Wales]].<ref name="BBC CW History 66-11"/>
[[Delwedd:Diwrnod Agored BBC Cymru Wales Open Day - geograph.org.uk - 1600043.jpg|bawd|chwith|200px|Bws darlledu allanol BBC Cymru Wales, 2009]]
Cyn 1982, roedd BBC Cymru Wales yn darlledu rhaglenni teledu yn Gymraeg a Saesneg, gyda'r rhaglen newyddion ''[[Heddiw]]'' a'r ddrama gyfres ''[[Pobol y Cwm]]'' yn rhan allweddol o'r allbwn. Newidiodd hyn pan lansiwyd [[S4C]] ar 1 Tachwedd 1982 a trosglwyddwyd holl raglenni Cymraeg y BBC ac [[HTV]] i'r sianel newydd. Roedd rhaid i'r BBC ddarparu lleiafswm o ddeg awr yr wythnos ar gyfer S4C, yn cynnwys ''Pobol y Cwm'' a'r gwasanaeth newyddion estynedig ''Newyddion''.
Parhaodd BBC Cymru Wales i ehangu ei wasanaethau yn y 1990au hwyr. Ymddangosodd y tudalennau gwe cyntaf ar gyfer Cymru yn 1997 ar BBC Online, yn cynnwys amrywiaeth o nodweddion am raglenni, yr amserlen, digwyddiadau cymunedol a storiau eraill.<ref name="BBC CW History 66-11"/><ref>{{cite web|title=BBC Wales Online (1998) |url=http://www.bbc.co.uk/wales/ |publisher=Internet Archive/BBC Cymru Wales |accessdate=25 Mai 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/19980711013137/http://www.bbc.co.uk/wales/ |archivedate=11 Gorffennaf 1998 }}</ref> Y flwyddyn ganlynol, cafodd BBC Cymru ofod darlledu ychwanegol drwy ddefnyddio amser disodli ar sianel ddigidol BBC Choice, o ddiwedd yr oriau brig i ganol nos.<ref name="BBC CW History 66-11"/> Parhaodd hyn nes i'r sianel ddod i ben yn 2001; wedi hynny byddai BBC Cymru yn disodli rhaglenni oriau brig ar sianel [[BBC Two]] ar lwyfannau digidol i ddarlledu [[BBC 2W]].<ref name="BBC CW History 66-11"/><ref name="BBC 2W launch">{{cite news|title=BBC Wales launches new channel|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/wales/1626717.stm|accessdate=25 May 2012|newspaper=BBC News|date=29 Hydref 2001}}</ref> Caewyd y gwasanaeth hwn ar 2 Ionawr 2009 - cyn y newid i teledu digidol a fyddai'n diweddu'r arfer o ddarlledu arlwy wahanol ar y sianeli digidol ac analog.<ref name="BBC 2W closure">{{cite news|title=Up to 155 jobs to go at BBC Wales|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/wales/7050834.stm|accessdate=25 Mai 2012|newspaper=BBC News|date=18 Hydref 2007}}</ref>
Gyda'r ehangiad yn y nifer o gynhyrchiadau drama a wnaed gan BBC Cymru ers 2011, adeiladwyd stiwdios teledu newydd ym Mae Caerdydd a symudodd set ''Pobol y Cwm'' i'r lleoliad.<ref>{{cite news|last1=Moore|first1=Rowan|title=Roath Lock studios, Cardiff – review|url=https://www.theguardian.com/artanddesign/2012/mar/25/roath-lock-cardiff-bbc-studios-review|accessdate=11 Mehefin 2014|publisher=The Observer|date=25 Mawrth 2012}}</ref>
==Stiwdios==
[[Delwedd:BBC Cymru Wales 01 977.PNG|bawd|chwith|Adeilad BBC Cymru ym Mangor, Gwynedd.]]
Rhwng 1967 a 2020 roedd pencadlys BBC Cymru yn Y Ganolfan Ddarlledu, [[Llandaf]], [[Caerdydd]].<ref name="BBC CW History 66-11"/> Adeiladwyd y ganolfan yn 1966 ac fe'i agorwyd y flwyddyn ganlynol fel lleoliad pwrpasol ar gyfer ehangu presenoldeb y BBC yng Nghaerdydd.<ref name="BBC CW History 66-11"/> Roedd y ganolfan yn cynnwys stiwdios ar gyfer rhaglenni newyddion, gofod ar gyfer cynyrchiadau radio a ddefnyddiwyd gan [[Cerddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC|Gerddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC]] hyd at 2009, a stiwdio arall ar gyfer cynyrchiadau drama a adeiladwyd yng nghanol y 1970au.<ref name=TVStudioHistory>{{cite web|last=Kempton |first=Martin |title=Rest of Britain today |url=http://www.tvstudiohistory.co.uk/rest%20of%20britain.htm#current |work=TV Studio History |accessdate=25 Mai 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120608035352/http://www.tvstudiohistory.co.uk/rest%20of%20britain.htm |archivedate=8 Mehefin 2012 |df=dmy }}</ref>
Cyn y ganolfan yn Llandaf, roedd y BBC yng Nghymru yn defnyddio capel wedi ei addasu, yn Broadway, Caerdydd a canolfan dros dro ar lannau'r [[Afon Taf (Caerdydd)|afon Taf]].<ref name="BBC CW History 23-66"/> Er fod y stiwdios yma yn cael eu defnyddio ar gyfer rhaglenni drama, adloniant a rhanbarthol, nid oedd y safle yn gwbl addas. Dim ond dau stiwdio oedd ar y safle, y ddau o fewn y capel, a ni chafwyd cyfleuster i ddarlledu ffilm o'r safle am sawl blwyddyn; roedd ffilm yn cael ei chwarae fewn i raglenni o beiriant telecine ym Mryste neu Llundain a proseswyd ffilm ar gyfer newyddion gan gwmni o'r enw Park Pictures yng Nghaerdydd cyn i'r BBC gael ei offer ei hun yn y capel ar Heol Stacey.
[[Delwedd:Roath Lock BBC studios.jpg|bawd|dde|Adeiladau stiwdios Porth y Rhath, BBC Cymru]]
Yn fwy diweddar, daeth fwy o gynhyrchiadau drama mawr i BBC Cymru a roedd angen buddsoddi mewn stiwdios newydd. I ddechrau, buddsoddwyd yn Upper Boat Studio yn [[Glan-bad]] ger [[Pontypridd]] fel gofod ar gyfer sawl cynhyrchiad, yn cynnwys ''[[Doctor Who]]'' a'i chwaer-raglenni ''[[Torchwood]]'' a ''[[The Sarah Jane Adventures]]''. Er y buddsoddiad yno, yn fuan roedd angen mwy o ofod ar gyfer y cynyrchiadau ychwanegol oedd yn cael eu symud i Gymru.<ref name="BBC evicts top shows from London">{{cite news| url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/7672479.stm | work=BBC News | title=BBC evicts top shows from London | date=15 Hydref 2008 | accessdate=30 Mawrth 2010}}</ref> Yn Mawrth 2009 penderfynwyd byddai cynhyrchiadau'r BBC ''[[Casualty (cyfres deledu)|Casualty]]'' a ''[[Crimewatch]]'' yn symud o'u cartref yn BBC Bryste i Gaerdydd.<ref name="BBC evicts top shows from London"/>
Adeiladwyd cyfres o stiwdios newydd ar gyfer y rhaglenni yma, gyda 170,000 troedfedd sgwâr o le, fel cartref i gynhyrchiadau fel ''Doctor Who'', ''The Sarah Jane Adventures'', ''Casualty'', ''Upstairs Downstairs'', a ''Pobol y Cwm''. Wedi ei leoli ym [[Porth Teigr|Mhorth Teigr]], [[Bae Caerdydd]], cafwyd cytundeb yn Ionawr 2009 i adeiladu Stiwdios Porth y Rhath<ref name="Guardian Roath Lock build">{{cite news|last=Brown|first=Maggie|title=BBC Cardiff drama village takes shape|url=https://www.theguardian.com/media/2010/oct/08/bbc-cardiff-drama-village|accessdate=25 Mai 2012|newspaper=Guardian|date=8 Hydref 2010}}</ref>, cychwynodd y gwaith adeiladu yn Mehefin 2010<ref name="Roath Lock BBC construction">{{cite news|title=Work starts on BBC Wales drama village in Cardiff Bay|url=http://www.bbc.co.uk/news/10402789|accessdate=25 Mai 2012|newspaper=BBC News|date=24 Mehefin 2010}}</ref> a cwblhawyd y gwaith yn Chwefror 2011. Cychwynnodd gwaith cynhyrchu ar y safle yn hydref 2011<ref name="Guardian Roath Lock build"/> ac agorwyd y safle'n swyddogol ar 12 Mawrth 2012.<ref name="BBC Roath Lock opening video">{{cite news|last=Palit|first=Nick|title=BBC Roath Lock studios: Official opening in Cardiff Bay|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-wales-17346220|accessdate=25 Mai 2012|newspaper=BBC News|date=12 Mawrth 2012}}</ref> O ganlyniad, symudodd ''Pobol y Cwm'' o'i stiwdios yn Llandaf a symudodd ''Doctor Who'' o stiwdios Glan-bad i'r ganolfan newydd, gyda ''Casualty'' yn ymuno â nhw yn ddiweddarach. Er ei fod wedi gynllunio ar ei gyfer, ni ddefnyddiwyd y safle ar gyfer y ''Sarah Jane Adventures'', o ganlyniad i farwolaeth y brif actores [[Elisabeth Sladen]] yn 2011, na chwaith ''Upstairs Downstairs'', yn dilyn canslo'r gyfres.
Cyhoeddwyd yn Awst 2013 y byddai stiwdios Llandaf yn cau o fewn rhai blynyddoedd a byddai pencadlys BBC Cymru yn symud i safle newydd.<ref>{{cite web|title=BBC’s Cardiff headquarters to relocate|url=http://www.bbc.co.uk/ariel/23530707|website=Ariel|publisher=BBC|accessdate=11 Mehefin 2014|date=1 Awst 2013|archive-date=2018-08-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20180810083924/http://www.bbc.co.uk/ariel/23530707|url-status=dead}}</ref> Yn Mehefin 2014 cyhoeddwyd y byddai'r pencadlys newydd yn cael ei adeiladu ar hen safle [[Gorsaf fysiau Caerdydd Canolog|orsaf fysiau Caerdydd Canolog]] ac yn gartref i 1000 o staff. Byddai gan yr adeilad newydd hanner yr arwynebedd llawr na'r hen ganolfan a 70% llai o ofod stiwdio, o ganlyniad i agor Porth y Rhath.<ref>{{cite web|title=BBC Wales HQ to move to Cardiff city centre|url=http://www.bbc.co.uk/ariel/27764027|website=Ariel|publisher=BBC|accessdate=11 Mehefin 2014|date=10 Mehefin 2014|archive-date=2018-10-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181026110213/http://www.bbc.co.uk/ariel/27764027|url-status=dead}}</ref> Cychwynnodd y gwaith o symud rhai staff i'r [[Pencadlys BBC Cymru|pencadlys]] newydd yn Hydref 2019 a cwblhawyd y gwaith o drosglwyddo yr holl ddarllediadau radio a theledu i'r adeilad erbyn diwedd Medi 2020.
Yn ogystal â'r lleoliadau yng Nghaerdydd, mae gan BBC Cymru adeiladau yn [[Aberystwyth]], [[Bangor, Gwynedd|Bangor]], [[Caerfyrddin]], [[Y Drenewydd]], [[Penrhyndeudraeth]], [[Abertawe]] a [[Wrecsam]]; a Neuadd Hoddinnott y BBC yng [[Canolfan Mileniwm Cymru|Nghanolfan Mileniwm Cymru]] sy'n gartref i [[Cerddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC|Gerddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC]].
==Cynyrchiadau teledu==
[[Delwedd:BBC Wales in Port Madryn. Argentina 01.JPG|bawd|250px|Presenoldeb BBC Cymru yn dathliad 150 mlynedd [[Y Wladfa]] Gymreig yn [[Porth Madryn]], [[Patagonia]], [[yr Ariannin]].]]
Mae BBC Cymru Wales yn cynhyrchu rhaglenni lleol a rhwydwaith ar gyfer darlledu yng Nghymru a gweddill y DU. Yn y blynyddoedd diweddar, mae eu cynyrchiadau drama wedi bod yn arbennig o llwyddiannus, yn cynnwys ar adfywiad yn 2005 o'r gyfres wyddonias ''Doctor Who'' a'i sgil-rhaglenni ''Torchwood'' (2006) a ''The Sarah Jane Adventures'' (2007). Yn ogystal mae BBC Cymru yn comisiynu drama ar gyfer rhwydwaith y BBC o gynhyrchwyr annibynnol, tebyg i ''Life on Mars'' (2006–2007)
Mae'r BBC wedi gweithio ar y cyd gyda S4C wrth gomisiynu nifer o ddramau sy'n cael ei ffilmio gefn-wrth-gefn ar gyfer fersiynau Cymraeg/Saesneg neu ddwyieithog. Mae rhain yn cynnwys ''[[Y Gwyll]]'', ''[[Un Bore Mercher]]'' a ''[[Craith (cyfres deledu)|Craith]]''. Darlledir y dramau yma ar S4C yn gynta, yna BBC One Wales ac yn ddiweddarach ar BBC Four.
===Cynyrchiadau mewnol===
Crewyd y cynyrchiadau canlynol gan BBC Cymru ar gyfer eu darlledu yng Nghymru:
* ''[[BBC Wales Today|Wales Today]]'' (1962–presennol)
* ''Week In Week Out'' (1964–2017)
* ''[[Pobol y Cwm]]'' (1974–presennol)
* ''Ffeil'' (1995–presennol)
* ''[[Newyddion]]'' (1982–presennol)
* ''[[Satellite City]]'' (1996–1999)
* ''Belonging'' (1999–2009)
* ''The Bench'' (2001–2002)
* ''First Degree'' (2002)
* ''[[High Hopes]]'' (2002–2009)
* ''Hospital 24/7'' (2009–presennol)
* ''Scrum V'' (1995–presennol)
Yn ogystal â rhaglenni i Gymru, mae cynyrchiadau rhwydwaith o BBC Cymru yn cynnwys:
* ''[[Grand Slam]]'' (1978)
* ''[[The Life and Times of David Lloyd George]]'' (1981)
* ''[[Ennal's Point]]'' (1982)
* ''The District Nurse'' (1984–1987)
* ''Border Cafe''
* ''He Knew He Was Right'' (2004)
* ''[[Doctor Who]]'' (2005–presennol)
* ''Doctor Who Confidential'' (2005–2011)
* ''Class'' (2016)
* ''The Chatterley Affair'' (2006)
* ''[[Torchwood]]'' (2006–2009)
* ''Torchwood Declassified]' (2006–2009)
* ''Tribe'' (2007)
* ''[[The Sarah Jane Adventures]]'' (2007–2011)
* ''Top Dogs'' (2009)
* ''Upstairs, Downstairs (adfywiad 2010)'' (2010–2012)
* ''Sarah Jane's Alien File'' (2010)
* ''Wizards vs Aliens' (2012–2014)
* ''[[Casualty (cyfres deledu)|Casualty]]'' (2012–presennol)
===Comisiynau annibynnol===
Yn ogystal â comisiynau mewnol, mae BBC Cymru yn comisiynu cwmniau annibynnol i gynhyrchu rhaglenni. Mae rhain yn cynnwys:
Ar gyfer Gymru:
* ''[[Coal House]]'' (2007–2008)
* ''The Wright Taste'' (2008)
* ''Crash'' (2009–2010)
Ar gyfer rhwydwaith y DU:
* ''Shakespeare: The Animated Tales'' (1992, 1994)
* ''Casanova'' (2005)
* ''The Girl in the Café'' (2005)
* ''Life on Mars'' (2006–2007)
* ''Wide Sargasso Sea'' (2006)
* ''This Life + 10'' (2007)
* ''Ashes to Ashes'' (2008–2010, spinoff o ''Life on Mars'')
* ''Merlin'' (2008–2012)
* ''Being Human'' (2009–2013)
* ''[[Rhod Gilbert]]'s Work Experience'' (2009–presennol)
* ''Sherlock'' (2010–presennol)
* ''Dirk Gently'' (peilot 2010, cyfres 2012)
Ar gyfer S4C/BBC:
* ''[[Y Gwyll]]'' (2013-presennol)
* ''[[Un Bore Mercher]]'' (2017)
* ''[[Craith (cyfres deledu)|Craith]]'' (2018)
== Gweler hefyd ==
* [[BBC Radio Cymru]]
* [[BBC Radio Wales]]
* [[Radio Cymraeg]]
* [[Teledu yng Nghymru]]
== Dolenni allanol ==
* [http://www.bbc.co.uk/cymru/ Gwefan BBC Cymru]
* [http://www.bbc.co.uk/cymru/gwybodaeth/safle/hanes/index.shtml Hanes y BBC yng Nghymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090123171045/http://www.bbc.co.uk/cymru/gwybodaeth/safle/hanes/index.shtml |date=2009-01-23 }}
* [http://www.bbc.co.uk/cymru/dysgu/ BBC Cymru Dysgu]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau|2}}
[[Categori:BBC Cymru| ]]
[[Categori:BBC| Cymru]]
[[Categori:Sefydliadau Cymru]]
[[Categori:Teledu yng Nghymru]]
jdmc0uoych8h2yxhajx4lbx1cxaliuz
Hwyaden yr eithin
0
11513
11100614
10869052
2022-08-09T21:08:34Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = Hwyaden yr eithin
| delwedd = Common.shelduck.2.arp.750pix.jpg
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd = Ceiliog
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| genus = ''[[Tadorna]]''
| species = '''''T. tadorna'''''
| enw_deuenwol = ''Tadorna tadorna''
| awdurdod_deuenwol = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758)
}}
Mae '''Hwyaden yr eithin''' ('''''Tadorna tadorna''''') yn aelod o deulu'r [[Anatidae]], yr hwyaid, gwyddau ac elyrch. Mae'n nythu yn rhannau gogleddol [[Ewrop]] ac [[Asia]].
Nid yw Hwyaden yr eithin yn [[aderyn mudol]] yng ngorllewin Ewrop, er bod adar o'r rhannau lle mae'r gaeafau'n oerach yn symud tua'r de i aeafu. Mae'n aros o gwmpas yr ardal lle mae'n nythu heblaw ddiwedd yr haf ar ôl gorffen nythu. Yr adeg honno maent yn casglu at ei gilydd i fwrw eu plu, ac mae nifer fawr, 100,000 neu fwy yn casglu ar [[Môr Wadden|Fôr Wadden]] ger arfordir gogleddol [[Yr Almaen]]. Dim ond ychydig o'r oedolion sy'n aros ar ôl i edrych ar ôl y cywion, ac weithiau gellir gweld casgliad o tua 40 - 60 o gywion yng ngofal dau neu dri o oedolion.
Mae'n nythu mewn tyllau - un ai hen dyllau [[Cwningen|cwningod]] neu dwll mewn coeden neu unrhyw le arall addas. Yn y gaeaf gellir eu gweld gweld ar lan y môr ac aberoedd lle bynnag mae digon o fwd lle gallant fwydo.
Gellir adnabod yr aderyn yma'n hawdd, gyda'i gorff gwyn a browngoch, pen gwyrdd (fel rheol yn edrych yn ddu) a phig coch. Mae'r rhan agosaf i'r pen o big y ceiliog yn chwyddo yn y tymor nythu.
Mae Hwyaden yr eithin yn aderyn cyffredin o gwmpas glannau môr [[Cymru]] ac mae nifer sylweddol ohonynt yn nythu.
Mae Hwyaden cytras yn [[Seland Newydd]] o'r enw ''Putangitangi'' (''Tadorna variegata'') yn yr iaith [[Maori (iaith)|Maori]].
[[Delwedd:Tadorna tadorna (aka).jpg|chwith|200px|bawd|Iâr]]
[[File:Tadorna tadorna MHNT.ZOO.2010.11.19.3.jpg|thumb|left| ''Tadorna tadorna'']]
[[Categori:Hwyaid]]
swchs5a70wobpfrflrftalfhzipy4o8
Coleg Prifysgol y Drindod
0
22651
11100679
10845566
2022-08-10T09:42:51Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gweler hefyd|Coleg y Drindod}}
{{Gwybodlen Prifysgol
| enw = Coleg Prifysgol y Drindod
| enw_brodorol =
| delwedd = Trinity_college_camarthen.JPG
| maint_delwedd = 200px
| pennawd = Arfbais Coleg Prifysgol y Drindod
| enw_lladin =
| arwyddair =
| arwyddair_cym =
| sefydlwyd = [[1848]] (ymgorfforwyd yn [[2005]])
| cau =
| math =
| crefydd =
| gwaddol =
| swyddog_rheoli =
| cadeirydd =
| canghellor = [[Y Tywysog Siarl, Tywysog Cymru|Y Tywysog Siarl]]
| llywyd =
| is-lywydd =
| uwch-arolygydd =
| profost =
| is-ganghellor =
| rheithor =
| pennaeth = Medwin Hughes
| deon =
| cyfarwyddwr =
| cyfadran =
| staff =
| myfyrwyr = 2,515<ref name="HESA">{{dyf gwe| url=http://www.hesa.ac.uk/holisdocs/pubinfo/student/institution0506.htm| teitl=Table 0a - All students by institution, mode of study, level of study, gender and domicile 2005/06| cyhoeddwr=[[Higher Education Statistics Agency]]| dyddiadcyrchiad=6 Ebrill 2007}}</ref>
| israddedigion = 1,990<ref name="HESA" />
| olraddedigion = 410<ref name="HESA" />
| doethuriaeth =
| myfyrwyr_eraill = 120 [[addysg bellach]]<ref name="HESA" />
| lleoliad = [[Caerfyrddin]]
| gwlad = {{banergwlad|Cymru}}
| campws =
| cyn-enwau = Coleg y Drindod, Caerfyrddin
| chwaraeon =
| lliwiau =
| llysenw =
| mascot =
| athletau =
| tadogaethau = [[Prifysgol Cymru]]
| gwefan = http://www.trinity-cm.ac.uk/
| logo = Logo Coleg Prifysgol y Drindod.gif
| maint_logo = 232px
| nodiadau =
}}
[[Delwedd:Trinity College, Carmarthen Wales.jpg|250px|bawd|Coleg Prifysgol y Drindod]]
[[Prifysgol]] yn nhref [[Caerfyrddin]], de-orllewin [[Cymru]] yw '''Coleg Prifysgol y Drindod''' ([[Saesneg]]: '''Trinity University College'''). Bu gynt yn goleg eglwysig o fewn [[Prifysgol Cymru]] wrth yr enw '''Coleg y Drindod Caerfyrddin''', daeth yn brifysgol annibynnol wedi newidiadau strwythrol ym mis Tachwedd 2007. Yn Rhagfyr 2009, unwyd y coleg â [[Prifysgol Cymru, Llanbedr Pont Steffan|Phrifysgol Cymru, Llanbedr Pont Steffan]] i ffurfio prifysgol newydd, sef [[Prifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant]], a dderbyniodd ei siartr brenhinol ar 21 Mehefin 2010.<ref>[http://news.bbc.co.uk/welsh/hi/newsid_8840000/newsid_8844200/8844279.stm Newyddion BBC Cymru], ad-dalwyd 22.07.2010.</ref>
==Darlithwyr o nôd==
* [[Islwyn Ffowc Elis]]
* [[Raymond Garlick]]
* [[Norah Isaac]]
* [[Carwyn James]]
* [[Dafydd Rowlands]]
==Llyfryddiaeth==
* Russell Grigg, ''[[History of Trinity College Carmarthen]]'' ([[Gwasg Prifysgol Cymru]], 1999)
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Dolenni allanol==
* [http://www.trinity-cm.ac.uk/ Gwefan swyddogol Coleg Prifysgol y Drindod] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060720234823/http://www.trinity-cm.ac.uk/ |date=2006-07-20 }}
{{eginyn Sir Gaerfyrddin}}
[[Categori:Caerfyrddin]]
[[Categori:Coleg Prifysgol y Drindod| ]]
[[Categori:Sefydliadau 1848]]
0tkmv9tb8tdx4ipmyn7qx0gsepmw52l
RSPB Ynys-hir
0
30297
11100729
11100340
2022-08-10T11:15:24Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
:''Ar gyfer y dref yn Rhondda Cynon Taf, gweler [[Ynyshir]].
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|Cymru}} | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} }}
Gwarchodfa natur ydy '''RSPB Ynys-hir''', sydd wedi ei leoli ar lan yr [[Afon Dyfi]] yng [[Ceredigion|Ngheredigion]], rhwng [[Aberystwyth]] a [[Machynlleth]]. Mae'n 550 o hectarau o faint ac yn cynnwys amrywiaeth o gynefinnau sy'n ymestyn yn mewndirol ac yn cynnwys gwastatir mwd (Saesneg:''Mudflat'') a chorsydd halen (Saesneg:''Saltmarsh''), tir fferm a phylliau, coedwig dderw a phrysgwydd ar ochr bryniau. Mae'r cyfleusterau yn cynnwys canolfan ymwelwyr bach a saith cuddfan ar gyfer gwylio [[adar]].
Mae'r enw, Ynys-hir, yn cyfeirio tuag at grib coediog a oedd yn cylchu'r corsdir erstalwm. Roedd yr ystâd yn un breifat cyn iddi gael ei phrynnu an yr [[RSPB]] yn 1970.
[[Delwedd:Ynyshir09LB.jpg|bawd|260px|chwith|Llwybr trwy'r warchodfa]]
Mae adar sy'n atgenhedlu yno yn cynnwys nifer o adar rhyddio megis y [[Cornchwiglen]] a'r [[Pibydd coesgoch]]. Yn fwy diweddar mae [[Crëyr Bach]] a [[Crëyr Glas|Chrëyr Glas]] wedi ymuno â'r niferoedd. Mae'r coedwig yn gartref i'r [[Llostruddyn]], [[Telor y Coed]] a'r [[Gwybedwr Brith]] ac mae'r [[Barcud Coch]] i'w weld yn hedfan uwchben yn aml.
Mae'r adar sy'n gwario'r gaeaf yno yn gynnwys [[hwyaid]] megis [[Hwyaden yr eithin|Hwyaid yr eithin]], [[Chwiwell|Chwiwiaid]] a [[Corhwyaden|Corhwyaid]] ac adar rhyddio megis [[Pioden y Môr]] a [[Pibydd y dorlan|Phibydd y dorlan]]. Mae nifer bychain o'r [[Gŵydd Dalcen-wen|Ŵydd Dalcen-wen]] ac yn fwy diweddar, [[Gŵydd wyran]] i'w gweld hefyd.
Mae anifeiliaid gwyllt eraill yr ardal yn cynnwys [[ystlum]]od, [[Dyfrgi]], [[Ffwlbart]] a'r [[Pathew]]. Ymysg y pryfaid mae [[Gwas y neidr|gweision y neidr]], [[mursen]]nod a [[Glöyn byw|glöynnod byw]] ac eraill prin megis y [[gwiddonyn (chwilen)|gwiddonyn]] ''[[Procas granulicollis]]''. Ymysg y blodau gwyllt mae [[Clychau'r Gog]], [[Chwys yr Haul]] a [[Llafn y Bladur]]. Defnyddir ceffylau i gadw'r glaswellt yn fyr.
Sefydlwyd RSPB Ynys-hir ar ystâd Hugh Maplin, a wahodd [[William Moreton Condry|Bill Condry]] i fyw ar y stâd, Condry oedd warden gyntaf y warchodfa.
==Rhai o'r cuddfeydd==
<gallery>
Delwedd:Ynyshir04LB.jpg
Delwedd:Ynyshir15LB.jpg
Delwedd:Ynyshir16LB.jpg
</gallery>
==Y bywyd gwyllt a thirwedd==
<gallery>
Delwedd:Ynyshir01LB.jpg
Delwedd:Ynyshir02LB.jpg
Delwedd:Ynyshir03LB.jpg
Delwedd:Ynyshir05LB.jpg
Delwedd:Ynyshir06LB.jpg
Delwedd:Ynyshir07LB.jpg
Delwedd:Ynyshir08LB.jpg
Delwedd:Ynyshir10LB.jpg
Delwedd:Ynyshir11LB.jpg
Delwedd:Ynyshir12LB.jpg
Delwedd:Ynyshir13LB.jpg
Delwedd:Ynyshir14LB.jpg
</gallery>
==Gweler hefyd==
*[[Gwarchodfa Natur Conwy]]
==Cyfeirnodau==
* David Saunders (2000) ''Where to watch birds in Wales'', 3ydd argraffiad, Christopher Helm, Llundain
* David Tipling (1996) ''Top Birding Spots in Britain and Ireland'', HarperCollins, Llundain
==Dolenni Allanol==
{{comin|Category:Ynys-hir RSPB reserve|Ynys-hir RSPB reserve}}
* [http://www.rspb.org.uk/reserves/guide/y/ynys-hir/index.asp RSPB reserve guide]
* [http://www.bbc.co.uk/wales/mid/sites/reserves/pages/ynys_hir.shtml BBC page] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070919192335/http://www.bbc.co.uk/wales/mid/sites/reserves/pages/ynys_hir.shtml |date=2007-09-19 }}
* [http://www.users.zetnet.co.uk/johnfirth/ynys.html Ynys Hir] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930184436/http://www.users.zetnet.co.uk/johnfirth/ynys.html |date=2007-09-30 }}
* [http://www.archivesnetworkwales.info/cgi-bin/anw/fulldesc_nofr? inst_id=1&coll_id=20410&expand=] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090823050006/http://www.archivesnetworkwales.info/cgi-bin/anw/fulldesc_nofr |date=2009-08-23 }}
[[Categori:RSPB|Ynys-hir]]
[[Categori:Ysgubor-y-coed|Ynys-hir]]
[[Categori:Gwarchodfeydd natur yng Nghymru|Ynys-hir]]
dgetzdpnun6bwe1og0b7hikdpird3k4
Categori:Polygonau
14
35026
11100673
1638130
2022-08-10T09:30:03Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Prif-cat|Polygon}}
[[Categori:Geometreg]]
bga4xfbdg1uoztoiwaupmgoh2h08qth
11100675
11100673
2022-08-10T09:31:06Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Prif-cat|Polygon}}
[[Categori:Geometreg]]
[[Categori:Siapau elfennol]]
avhg1ruw54szzvqvaqduyuio0h4qfu5
Baner Angola
0
48932
11100642
7729297
2022-08-10T03:43:12Z
CommonsDelinker
458
Yn gosod [[File:Flag_of_MPLA.svg]] yn lle Movimento_Popular_de_Libertação_de_Angola_(bandeira).svg (gan [[commons:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] achos: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR4|Criterion 4]] (harmonizing names of file set)).
wikitext
text/x-wiki
[[Delwedd:Flag of Angola.svg|bawd|250px|Baner Angola [[Delwedd:FIAV 111111.svg|23px]]]]
[[Delwedd:Flag of MPLA.svg|bawd|Baner yr MPLA]]
[[Baner]] ddeuliw lorweddol gyda stribed uwch [[coch]] a stribed is [[du]] gyda symbolau hanner [[olwyn gocos]], [[cyllell]] ''[[machete]]'', a [[seren]] [[melyn|felen]] yn ei chanol yw '''baner [[Angola]]'''. Mae'n seiliedig ar faner y [[Mudiad Poblogaidd i Ryddhau Angola]] (MPLA), a wnaeth rhyddhau'r wlad o [[Portiwgal|Bortiwgal]] yn [[1975]]: baner ddeuliw coch-du gyda seren felen yn ei chanol. Ychwanegwyd yr hanner olwyn gocos (i gynrychioli [[diwydiant]]) a'r ''machete'' (i gynrychioli [[amaeth]]) pan fabwysiadwyd yn swyddogol fel y faner genedlaethol ar [[11 Tachwedd]], [[1975]] er mwyn creu arwyddlun oedd yn cofio [[morthwyl a chryman]] y [[Baner yr Undeb Sofietaidd|faner Sofietaidd]].
==Gweler Hefyd==
Gweler hefyd [[Baner Cymuned Gwledydd yr Iaith Portiwgaleg]] y mae Angola yn aelod ohoni.
== ffynonellau ==
* ''Complete Flags of the World'', Dorling Kindersley (2002)
{{Baneri Affrica}}
{{eginyn Angola}}
{{eginyn baner}}
[[Categori:Angola]]
[[Categori:Baneri cenedlaethol|Angola]]
ds1ge2r6ouoszhss3rlbutlaifsx70p
Raymond Briggs
0
52796
11100645
10785861
2022-08-10T08:19:10Z
Dafyddt
942
marwolaeth
wikitext
text/x-wiki
{{Person
| fetchwikidata=ALL
| onlysourced=no
| suppressfields= cenedl dinasyddiaeth
| dateformat = dmy
}}
Darlunydd llyfrau plant, nofelydd graffegol, cartwnydd ac awdur oedd '''Raymond Briggs''' ([[18 Ionawr]] [[1934]] – [[9 Awst]] [[2022]), a ennillodd nifer o wobrau gan gynnwys [[Medal Kate Greenaway]] sawl gwaith.<ref>{{dyf newyddion|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-62490170|teitl=Raymond Briggs: The Snowman illustrator dies at 88|cyhoeddwr=BBC News|dyddiad=10 Awst 2022}}</ref>
==Llyfryddiaeth (detholiad)==
* 1966: ''[[Mother Goose]] Treasury'' — enillodd [[Medal Kate Greenaway|Fedal Kate Greenaway]]
* 1969: ''The Elephant and the Bad Baby'' (testun gan [[Elfrida Vipont]])
* 1969: ''Shackleton's Epic Voyage''
* 1971: ''Jim and the Beanstalk''
* 1973: ''[[Father Christmas (nofel graffegol)|Father Christmas]]'' — enillodd ail [[Medal Kate Greenaway|Fedal Kate Greenaway]]
* 1975: ''Father Christmas Goes on Holiday'' = ''[[Siôn Corn yn Mynd ar ei Wyliau]]'', 1992
* 1977: ''[[Fungus the Bogeyman]]''
* 1978: ''[[The Snowman]]''
* 1980: ''Gentleman Jim''
* 1982: ''[[When the Wind Blows (nofel graffegol)|When the Wind Blows]]''
* 1984: ''[[The Tin-Pot Foreign General and the Old Iron Woman]]''
* 1986: ''All in a Day'' (gyda [[Mitsumasa Anno]] ac eraill)
* 1987: ''Unlucky Wally''
* 1989: ''Unlucky Wally 20 Years On''
* 1992: ''[[The Man (graphic novel)|The Man]]''
* 1994: ''The Bear''
* 1998: ''[[Ethel and Ernest]]''
* 2001: ''UG: Boy Genius of the Stone Age''
* 2001: ''The Adventures of Bert'' (testun gan [[Allan Ahlberg]])
* 2002: ''A Bit More Bert'' (testun gan [[Allan Ahlberg]])
* 2004: ''The Puddleman''
==Addadiadau ffilm a theledu==
*''[[The Snowman]]'' (1982) VHS ISBN 0-7912-0007-8
*''[[When the Wind Blows (ffilm)|When the Wind Blows]]'' (1986)
*''[[Father Christmas (1991 ffilm)|Father Christmas]]'' (1991)
*1998 DVD NTSC fullscreen ISBN 0-7678-2670-1 UPC 4339603227 yn cyfuno:
:''The Snowman'' (1993) 29 munud; a
:''Father Christmas'' (1997) 25 munud (gan gynnwyd deunydd o stori ''Father Christmas Goes on Holiday'')
*''[[The Bear (1999 ffilm)|The Bear]]''
*''[[Ivor the Invisible]]'' (2001)
*''Fungus the Bogeyman'' (2004)
*''Ethel and Ernest'' (2008) yn cael ei gynhyrchu.
==Cyfeiriadau==
* Anita Silvey (golygydd), ''The Essential Guide to Children's Books and Their Creators'', ISBN 0-618-19082-1
{{Rheoli awdurdod}}
{{DEFAULTSORT:Briggs, Raymond}}
[[Categori:Cartwnyddion Seisnig]]
[[Categori:Darlunwyr Seisnig]]
[[Categori:Darlunwyr llyfrau plant]]
[[Categori:Genedigaethau 1934]]
[[Categori:Marwolaethau 2022]]
[[Categori:Llenorion plant Saesneg]]
[[Categori:Llenorion Seisnig yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Llenorion Seisnig yr 21ain ganrif]]
[[Categori:Pobl o Lundain]]
1jalc0gni6mab9l9jn99vasumdggu1i
11100646
11100645
2022-08-10T08:19:19Z
Dafyddt
942
wikitext
text/x-wiki
{{Person
| fetchwikidata=ALL
| onlysourced=no
| suppressfields= cenedl dinasyddiaeth
| dateformat = dmy
}}
Darlunydd llyfrau plant, nofelydd graffegol, cartwnydd ac awdur oedd '''Raymond Briggs''' ([[18 Ionawr]] [[1934]] – [[9 Awst]] [[2022]]), a ennillodd nifer o wobrau gan gynnwys [[Medal Kate Greenaway]] sawl gwaith.<ref>{{dyf newyddion|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-62490170|teitl=Raymond Briggs: The Snowman illustrator dies at 88|cyhoeddwr=BBC News|dyddiad=10 Awst 2022}}</ref>
==Llyfryddiaeth (detholiad)==
* 1966: ''[[Mother Goose]] Treasury'' — enillodd [[Medal Kate Greenaway|Fedal Kate Greenaway]]
* 1969: ''The Elephant and the Bad Baby'' (testun gan [[Elfrida Vipont]])
* 1969: ''Shackleton's Epic Voyage''
* 1971: ''Jim and the Beanstalk''
* 1973: ''[[Father Christmas (nofel graffegol)|Father Christmas]]'' — enillodd ail [[Medal Kate Greenaway|Fedal Kate Greenaway]]
* 1975: ''Father Christmas Goes on Holiday'' = ''[[Siôn Corn yn Mynd ar ei Wyliau]]'', 1992
* 1977: ''[[Fungus the Bogeyman]]''
* 1978: ''[[The Snowman]]''
* 1980: ''Gentleman Jim''
* 1982: ''[[When the Wind Blows (nofel graffegol)|When the Wind Blows]]''
* 1984: ''[[The Tin-Pot Foreign General and the Old Iron Woman]]''
* 1986: ''All in a Day'' (gyda [[Mitsumasa Anno]] ac eraill)
* 1987: ''Unlucky Wally''
* 1989: ''Unlucky Wally 20 Years On''
* 1992: ''[[The Man (graphic novel)|The Man]]''
* 1994: ''The Bear''
* 1998: ''[[Ethel and Ernest]]''
* 2001: ''UG: Boy Genius of the Stone Age''
* 2001: ''The Adventures of Bert'' (testun gan [[Allan Ahlberg]])
* 2002: ''A Bit More Bert'' (testun gan [[Allan Ahlberg]])
* 2004: ''The Puddleman''
==Addadiadau ffilm a theledu==
*''[[The Snowman]]'' (1982) VHS ISBN 0-7912-0007-8
*''[[When the Wind Blows (ffilm)|When the Wind Blows]]'' (1986)
*''[[Father Christmas (1991 ffilm)|Father Christmas]]'' (1991)
*1998 DVD NTSC fullscreen ISBN 0-7678-2670-1 UPC 4339603227 yn cyfuno:
:''The Snowman'' (1993) 29 munud; a
:''Father Christmas'' (1997) 25 munud (gan gynnwyd deunydd o stori ''Father Christmas Goes on Holiday'')
*''[[The Bear (1999 ffilm)|The Bear]]''
*''[[Ivor the Invisible]]'' (2001)
*''Fungus the Bogeyman'' (2004)
*''Ethel and Ernest'' (2008) yn cael ei gynhyrchu.
==Cyfeiriadau==
* Anita Silvey (golygydd), ''The Essential Guide to Children's Books and Their Creators'', ISBN 0-618-19082-1
{{Rheoli awdurdod}}
{{DEFAULTSORT:Briggs, Raymond}}
[[Categori:Cartwnyddion Seisnig]]
[[Categori:Darlunwyr Seisnig]]
[[Categori:Darlunwyr llyfrau plant]]
[[Categori:Genedigaethau 1934]]
[[Categori:Marwolaethau 2022]]
[[Categori:Llenorion plant Saesneg]]
[[Categori:Llenorion Seisnig yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Llenorion Seisnig yr 21ain ganrif]]
[[Categori:Pobl o Lundain]]
mv59j7qpcfae7ird4rvauq2aov0grr3
Nancy Sinatra
0
54745
11100591
3942199
2022-08-09T19:56:16Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{infobox person/Wikidata
| fetchwikidata=ALL
| onlysourced=no
| suppressfields= cenedl dinasyddiaeth
| dateformat = dmy
}}
Mae Nancy Sandra Sinatra (ganwyd [[8 Mehefin]] [[1940]], yn [[Jersey City]], [[New Jersey]]) yn gantores ac actores Americanaidd. Hi yw merch y canwr/actor [[Frank Sinatra]] o'i wraig gyntaf, Nancy Barbato. Mae'n adnabyddus am ei chân enwog ym 1966 "These Boots Are Made for Walkin'".
Ar gyfer ei phenblwydd yn bedair oed, ysgrifennodd [[Phil Silvers]] a [[Jimmy Van Heusen]] y gân "Nancy (With the Laughing Face)", a recordiwyd gan ei thad.
== Dolenni allanol ==
*[http://www.nancysinatra.com Gwefan swyddogol Nancy Sinatra]
*[http://www.myspace.com/nancysinatra Gwefan MySpace Swyddogol Official Nancy Sinatra]
*[http://www.sinatrafamily.com Gwefan swyddogol y teulu Sinatra]
*[http://worldjournal-gs.blogspot.com/2007/08/nancy-sinatra-and-her-boots.html Erthygl am Nancy a'i cherddoriaeth]
{{Rheoli awdurdod}}
{{eginyn Americanwyr}}
{{DEFAULTSORT:Sinatra, Nancy}}
[[Categori:Actorion Americanaidd]]
[[Categori:Cantorion Americanaidd]]
[[Categori:Genedigaethau 1940]]
[[Categori:Pobl o New Jersey]]
[[Categori:Merched yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Merched yr 21ain ganrif]]
qnqzygfybghk8wzhdld81fl1bd2gjg2
Ìle
0
60848
11100730
11043188
2022-08-10T11:15:47Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle
| suppressfields = cylchfa
| gwlad = {{banergwlad|Yr Alban}}
}}
Un o [[Ynysoedd Mewnol Heledd]] yng ngogledd-orllewin [[yr Alban]] yw '''Ìle''' ([[Saesneg]]: ''Islay''). Hi yw'r mwyaf deheuol o [[Ynysoedd Heledd]]. Mae'r boblogaeth tua 3,000, gyda tua 35% ohonynt yn siarad [[Gaeleg yr Alban]].
[[Delwedd:UK Islay.PNG|bawd|250px|canol|Lleoliad Ìle yn yr Alban]]
Y pentref mwyaf yw [[Bowmore]], gyda [[Port Ellen]] a Port Charlotte hefyd yn bwysig. Gellir cyrraedd yr ynys mewn awyren o [[Glasgow]], neu ar y fferi o harbwr [[Kennacraig]]. Mae'r ynys yn nodedig am ei [[wisgi]]; ynhlith y rhai a gynhyrchir yma mae [[Ardbeg (wisgi)|Ardbeg]], [[Laphroaig]], [[Lagavulin Single Malt]], [[Bowmore single malt]], [[Bruichladdich]], [[Bunnahabhain]] a [[Caol Ila]]. Daw llawer o adarwyr yma, yn enwedig yn y gaeaf i weld y miloedd o [[Gŵydd|wyddau]] sy'n gaeafu yma, yn enwedig yr [[Gŵydd wyran|Wydd wyran]].
==Pobl enwog o Ìle==
* [[George Robertson]], cyn ysgrifennydd [[NATO]].
[[Delwedd:Port Ellen of Islay.jpg|bawd|dim|250px|Harbwr Port Ellen]]
{{DEFAULTSORT:Ile}}
[[Categori:Ynysoedd Mewnol Heledd]]
tmaynvseaygb5y4ad84to6o6wjg2vij
Diwrnod y Lluoedd Arfog (DU)
0
62635
11100589
10847957
2022-08-09T19:44:14Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Delwedd:Flag of Armed Forces Day (UK).svg|de|250px]]
Diwrnod i "ddathlu" [[lluoedd arfog y Deyrnas Unedig|lluoedd arfog]] y [[Deyrnas Unedig]] yw '''Diwrnod y Lluoedd Arfog'''. Fe'i sefydlwyd yn 2006.<ref name="bbc5119404">{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/5119404.stm|title=First Veterans Day takes place|date=27 June 2006|publisher=[[bbc.co.uk]]|accessdate=2008-10-29}}</ref> a newidiwyd yr enw i'r un presennol yn 2009 gan lywodraeth [[Gordon Brown]] a chafodd ei gynnal am y tro cyntaf ar 27ain o Fehefin, gan gymryd lle Diwrnod y Cyn-filwr (''Veteran's Day''). Ar y diwrnod hwnnw cyhoeddwyd fod prif seremoni 2010 yn cael ei chynnal yn ninas [[Caerdydd]].<ref name="news.bbc.co.uk">[http://news.bbc.co.uk/welsh/hi/newsid_8120000/newsid_8121900/8121940.stm BBC Cymru: "Diwrnod y Lluoedd Arfog i Gymru"] 27 Mehefin 2009.</ref>
== Sefydlu a lawnsio ==
Rhoddodd Prif Weinidog y DU, Gordon Brown, ei gefnogaeth i gael [[Diwrnod y Lluoedd Arfog]] yn 2008 gan ddweud y dylai fod yn "ddiwrnod o arbennig o ddathlu".<ref name="news.bbc.co.uk"/>
Ar 27 Ebrill 2009, lansiwyd baner arbennig y Diwrnod yn swyddogol gan Gordon Brown ar ymweliad â byddin y DU yn nhalaith [[Helmand]] yn [[Affganistan]]. Mae'r faner yn cynnwys rhan uchaf [[Jac yr Undeb]] gyda'r geiriau 'Armed Forces Day' ar gefndir gwyn yn y rhan isaf. Dywedodd Gordon Brown ar yr achlysur,
:"''Britain’s armed forces are second to none, and the whole country owes them an enormous debt of gratitude. Our troops risk their lives fighting the agents of terror here on the front line in Affganistan to keep the streets of Britain safe, and they are a force for good standing up for the UK’s interests right across the world. Armed Forces Day is our chance to say thank you. I’m proud to be out here in Helmand Province launching the Armed Forces Day flags campaign - I urge everyone to send off for this specially designed flag and fly it with pride.''"<ref>[http://www.publicpolitics.net/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=147881 "Armed Forces Day flag launched], gwefan PublicPolitics.net]</ref>
Cynhaliwyd prif seremoni 2009 yn noc llongau [[Chatham]] yn ne Lloegr. Roedd Gordon Brown a'i wraig Sarah, gyda Richard, Dug Caerloyw a'i wraig, yn y parti swyddogol, ynghyd â phennaeth Lluoedd Arfog y DU, y Prif Farsial Awyr Syr [[Jock Stirrup]], a'r Gweinidog Amddiffyn [[Kevan Jones]]. Cafwyd digwyddiadau amrywiol mewn sawl lle arall yn y DU. Dathlwyd y Diwrnod yn swyddogol gan filwyr y DU yn [[Ciwait]], [[Irac]] ac [[Affganistan]] hefyd, gyda lluniau o'r digwyddiadau yn cael eu darlledu gan y [[BBC]], [[Sky]] ac eraill.
== Beirniadaeth a gwrthwynebiad ==
Mae rhai yn gweld cylfwyno'r diwrnod hwn fel cam i gyfeiriad [[militariaeth]] yn y DU a hefyd fel dathliad o [[imperialaeth]]. Yng [[Cymru|Nghymru]] mae [[Undeb yr Annibynwyr Cymraeg]] wedi derbyn cynnig yn gwrthwynebu'r Diwrnod am ei fod yn "cynyddu militariaeth yng ngwledydd Prydain" ac yn "ymdrech i adfywio [[Prydeindod]] imperialaidd".<ref>[http://www.annibynwyr.org/3626.html 'Dydd y Lluoedd Arfog']{{Dolen marw|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, cynnig.</ref> Mae heddychwyr fel y [[Crynwyr]] yn gwrthwynebu'r Diwrnod mewn egwyddor hefyd.
Yng [[Gogledd Iwerddon|Ngogledd Iwerddon]] does dim croeso i'r Diwrnod gan y gymuned Weriniaethol, sy'n gweld y lluoedd arfog Prydeinig fel byddin ormesol. Ceisiodd rhai gweriniaethwyr gynnal protest heddychlon yn erbyn hedfan baner Diwrnod y Lluoedd Arfog ar [[Neuadd Dinas Belffast]]: cawsant eu rhwystro rhag cyrraedd y safle gan heddlu mewn gwisg wrth-derfysg lawn a batons.<ref>[http://www.troopsoutmovement.com/latestnews.htm "Right to Protest Suppressed by Riot Squad in Belfast"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090622012152/http://www.troopsoutmovement.com/latestnews.htm |date=2009-06-22 }}, 'Troops Out Movement'.</ref> Roedd Gweinyddiaeth Amddiffyn y DU wedi sgwennu yn unswydd at Gyngor Dinas Belffast yn gofyn iddynt hedfan y faner - [[Jac yr Undeb]] gyda'r geiriau "Armed Forces Day" odano - ar Neuadd y Ddinas. Gwrthodwyd y cais gan sesiwn o'r cyngor ond gwrthdrowyd y penderfyniad gan grŵp o gynghorwyr Unoliaethol yn nes ymlaen. Protestiodd cynghorwyr [[Sinn Féin]] yn erbyn y penderfyniad gan haeru ei fod yn stwnt gwleidyddol pryfoclyd: "''This is another cheap political stunt by the British Ministry of Defence which remains unwilling to explain to families in this city its role and the role of the British Army in the murder of hundreds of Irish citizens. Sinn Féin explained in Council and won the argument at Committee that the British MoD “armed forces flag” should not be flown from our city hall''.”<ref>[http://www.sinnfein.ie/contents/16704 "Statement by Sinn Fein on 'Armed Forces' flag at Belfast City Hall"], datganiad i'r wasg ar wefan Sinn Féin, 24 Mehefin 2009.</ref>
== Gweler hefyd ==
* [[Diwrnod Prydeindod]]
* [[Diwrnod y Lluoedd Arfog]]
* [[Militariaeth]]
* [[Prydeindod]]
== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}
== Dolenni allanol ==
* {{eicon en}} [http://www.armedforcesday.org.uk ArmedForcesDay.org], gwefan swyddogol
[[Categori:Gwyliau]]
[[Categori:Y Lluoedd Arfog Prydeinig]]
gd3ys7lusftnw09czwqokpjx5rsyr81
Svalbard
0
64943
11100731
8424132
2022-08-10T11:16:26Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle}}
Ynysoedd yn yr [[Arctig]] yn perthyn i [[Norwy]] yw ynysoedd '''Svalbard'''. Cyfeirir atynt yn aml, yn anghywir, fel ''Spitsbergen'' ar ôl yr ynys fwyaf. Yr ynysoedd hyn yw'r rhan fwyaf gogleddol o Norwy. Dim ond ar dair o'r ynsoedd, [[Spitsbergen]], [[Bjørnøya]] a [[Hopen]], y mae poblogaeth barhaol. Roedd y boblogaeth yn [[2004]] yn 2,756. [[Longyearbyen]] yw'r pentref mwyaf a "phrifddinas" yr ynysoedd.
Yr ynysoedd mwyaf yw [[Spitsbergen]] (39.000 km²), [[Nordaustlandet]] (14.600 km²) ac [[Edgeøya]] (5.000 km²); mewn cymhariaeth mae arwynebedd Ynys Môn yn 714 km². Ymhlith yr ynysoedd eraill mae [[Barentsøya]], [[Lågøya]], [[Hopen]], [[Danskøya]], [[Kvitøya]] a [[Wilhelmøya]]. Y copa uchaf yw Newtontoppen (1,717 medr). Gorchuddir 60% o Svalbard gan rew. Ceir nifer fawr o adar yma, ac mae Svalbard yn arbennig o bwysig oherwydd y niferoedd o'r [[Gŵydd wyran|Ŵydd wyran]] (''Branta leucopsis'') a'r [[Gŵydd droedbinc|Ŵydd droedbinc]] sy'n nythu yma.
[[Delwedd:LocationSvalbard.png|bawd|dim|280px|Lleoliad Svalbard]]
[[Delwedd:Topographic map of Svalbard.svg|bawd|dim|280px|Ynysoedd Svalbard]]
==Gweler hefyd==
*[[Svalbard a Jan Mayen]]
{{eginyn Norwy}}
[[Categori:Svalbard| ]]
l8mtipwweh382l84f9rbss1bxo7v22l
Rhestr adar Llydaw
0
70655
11100623
11002388
2022-08-09T21:40:20Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
Yn y rhestr hon mae holl '''[[adar]] [[Llydaw]]''' wedi eu rhestru - yn [[Gymraeg]], [[Lladin]] ac yn [[Llydaweg]]. Mae hefyd yn nodi'r rhanbarthau ([[département]]) lle cawsant eu cofnodi: [[Aodoù-an-Arvor]] (A), [[Penn-ar-Bed]] (P), [[Il-ha-Gwilun]] (I), [[Liger-Atlantel]] (L) a [[Morbihan]] (M).
Enwir yn ei dro :
*enw cyffredin Cymraeg
*enw cyffredin Llydaweg
* yr enw gwyddonol
*enw cyffredin Llydaweg arall, (br.) neu [[Ffrangeg]] (ga.)
*statws y rhywogaeth:
: [[Adar sy'n bridio|nythio]] "n"
: [[Adar mudol|mudol]]
: haf
: gaeaf
Defnyddir y drefn [[Sibley, Monroe ac Ahlquist]].
==Rhestr yn ôl Teulu==
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]], Klujar ruz (''[[Alectoris rufa]]'') - Nythio ('''A<sub>n</sub>,I,L<sub>n</sub>,M<sub>n</sub>''')
*[[Petrisen]], Klujar c'hris (''[[Perdix perdix]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>''' - Teip cyffredin yn Llydaw o'r enw (''Perdix perdix armoricana'')
*[[Sofliar]], Koailh (''[[Coturnix coturnix]]'') - mudol ('''A<sub>n?</sub>,P,I,L,M''')
*[[Ffesant]], Fazan Kolc'his (''[[Phasianus colchicus]]'') - br. '''fesant'''- ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|de|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|de|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|de|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch Dof]], Alarc'h roueel (''[[Cygnus olor]]'') - br. '''''sign''''' - nythio ('''A,L''')
*[[Alarch Bewick]], Alarc'h Bewick (''[[Cygnus bewickii]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Alarch y Gogledd]], Alarc'h kristilh (''[[Cygnus cygnus]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Gŵydd Dalcen-wen]], Gwaz vailh (''[[Anser albifrons]]'')
*[[Gŵydd Wyllt]], Gwaz louet (''[[Anser anser]]'') - mudol a gaeaf
*[[Gŵydd Ddu]], Garreli du (''[[Branta bernicla]]'') - mudol a gaeaf, rheolaidd ('''A,P,I,L,M''')
*[[Hwyaden yr eithin]], Tadorn roueel (''[[Tadorna tadorna]]'') - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Hwyaden lostfain]], Houad lostek (''[[Anas acuta]]'') - mudol a gaeaf ('''I,L''')
*[[Hwyaden lydanbig]], Houad beg-golvazh (''[[Anas clypeata]]'') - br. '''Houad beg-loa''' nythio, mudol a gaeaf ('''P<sub>n</sub>,I,L<sub>n</sub>,M<sub>n</sub>''')
*[[Corhwyaden]], Krag-goañv (''[[Anas crecca]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''P<sub>n</sub>,L<sub>n</sub>,M<sub>n</sub>''')
*[[Chwiwell]], Houad penn ruz (''[[Anas penelope]]'') - ('''L''')
*[[Hwyaden addfain]], Krag-hañv (''[[Anas querquedula]]'') - nythio a mudol ('''P<sub>n</sub>,L<sub>n</sub>,M<sub>n</sub>''')
*[[Hwyaden benddu]], Morilhon louet (''[[Aythya marila]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden bengoch]], Morilhon penn ruz (''[[Aythya ferina]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''A, P<sub>n</sub>, I<sub>n</sub>, L<sub>n</sub>, M<sub>n</sub>''')
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider-dum (''[[Somateria mollissima]]'') - nythio ('''A<sub>n</sub>,L''')
*[[Hwyaden gopog]], Morilhon kabellek (''[[Aythya fuligula]]'') - nythio ('''P<sub>n</sub>, L<sub>n</sub>, M<sub>n</sub>''')
*[[Hwyaden gribgoch]], Penndog ruz (''[[Netta rufina]]'') - mudol ('''L''')
*[[Hwyaden gynffonhir]], Morhouad-kerregi (''[[Clangula hyemalis]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden lwyd]], Houad louet (''[[Anas strepera]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''P<sub>n</sub>,L<sub>n</sub>,M''')
*[[Hwyaden lygad-aur]], Garv lagad aour (''[[Bucephala clangula]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden lygadwen]], Morilhon gellruz (''[[Aythya nyroca]]'') - mudol ('''L''')
*[[Hwyaden wyllt]], Houad-korz (''[[Anas platyrhynchos]])'' - nythio a gaeaf ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Duanenn vras (''[[Melanitta fusca]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Môr-hwyaden ddu]], Duanenn voutin (''[[Melanitta nigra]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Lleian wen]], Heskenneg bihan (''[[Mergellus albellus]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden frongoch]], Heskenneg kuch (''[[Mergus serrator]]'') - mudol a gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden ddanheddog]], Heskenneg bras (''[[Mergus merganser]]'') - gaeaf ('''L''')
==[[Cnocell]]od==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell fraith fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Cnocell benllwyd Asia]], Speg louet (''[[Picus canus]]'')
*[[Cnocell werdd]], Kazeg-koad (''[[Picus viridis]]'') - br. '''''speg gwer''''', ga. '''''vert-picoura''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Cnocell ddu]], Speg du (''[[Dryocopus martius]]'') - nythio ('''A''')
*[[Cnocell fraith fawr]], Speg brizh bras (''[[Dendrocopos major]]'') - br. '''''poker-koad''''', '''''pilkoad bras''''', '''''drailher-koad''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Cnocell Fraith Ganolig|Cnocell fraith ganolig]], Speg krenn (''[[Dendrocopos medius]]'') - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Cnocell fraith fach]], Speg brizh bihan (''[[Picoides minor]]'') - br. '''''pilkoad bihan''''', '''''marc'h-koad bihan''''' - Neizher ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Pengam (aderyn)|Pengam]], Penngamm Eurazia (''[[Jynx torquilla]]'')
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]], Houperig (''[[Upupa epops]]'') - br. '''''kogenan''''', '''''toupenn''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]], Diredig boutin (''[[Alcedo atthis]]'') - br. '''''evn sant-Nikolaz''''', '''''diredig sant-Gwennole''''', '''''labous glas''''', '''''pesketaer''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwybedog y Gwenyn]], Gwespetaer boutin (''[[Merops apiaster]]'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog]], Cwcw; Koukoug (''[[Cuculus canorus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Gwennol Ddu]], Glaouer du (''[[Apus apus]]'') - br. '''''glaouer, perou''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Glustiog]], Toud-lann (''[[Asio flammeus]]'')
*[[Tylluan Gorniog]], Toud (''[[Asio otus]]'') - br. '''''penn-kazh''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Tylluan Fach]], Kaouenn vihan (''[[Athene noctua]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Tylluan Scops]], Toud korr (''[[Otus scops]]'')
*[[Tylluan Frech]], Kaouenn penn tev (''[[Strix aluco]]'') - br. '''''kaouenn''''', ga. '''''chouan''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Tylluan Wen]], Grell wenn (''[[Tyto alba]]'') - br. '''''labous an Ankoù''''', ga. '''''ferzaie''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]], Adren (''[[Caprimulgus europaeus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen Wyllt]], Koulm (''[[Columba oenas]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Ysguthan]], Kudon (''[[Columba palumbus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Turtur Dorchog]], Turzhunell durk (''[[Streptopelia decaocto]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Turtur]], Turzhunell ar c'hoadoù (''[[Streptopelia turtur]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]], Rakig-dour (''[[Rallus aquaticus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Rhegen Fach]], Rakig bihan (''[[Porzana parva]]'')
*[[Rhegen Fraith]], Rakig brizhellek (''[[Porzana porzana]]'')
*[[Rhegen Baillon]], Rakig korr (''[[Porzana pusilla]]'')
*[[Iâr Ddŵr]], Douryar (''[[Gallinula chloropus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Cwtiar]], Jualenn vailh (''[[Fulica atra]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Gwalch Marth]], Sparfell voan (''[[Accipiter gentilis]]'') - br. '''''Gwazsparfell''''' - Nythio ('''A<sub>n</sub>, L, M<sub>n</sub>''')
*[[Gwalch Glas|Gwalch glas]], Sparfell c'hlas (''[[Accipiter nisus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Bwncath]], Baou voutin (''[[Buteo buteo]]'') - Nythio ('''A,I,L''')
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin; Skoulerer-hañv (''[[Circaetus gallicus]]'') - Nythio hyd at XIX ganrif yn Liger-Atlantel
*[[Boda gwerni]], Bod y Gwerni; Skoul-korz (''[[Circus aeruginosus]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>, M<sub>n</sub>''')
*[[Boda Tinwyn|Boda tinwyn]], Bod Tinwen; Skoul louet (''[[Circus cyaneus]]'') - Nythio ('''A<sub>n</sub>, I<sub>n</sub>, L''')
*[[Boda Montagu]], Skoul glas (''[[Circus pygargus]]'') - br. '''''sparfell al lannoù''''' - Nythio ('''A, P, I, L, M''')<sub>n</sub>
*[[Barcud du]], Barged du (''[[Milvus migrans]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>''')
*[[Barcud Coch|Barcud coch]], Barged ruz (''[[Milvus milvus]]'') - Mudol ('''L''')
*[[Eryr y Môr|Eryr môr]], Morerer lost gwenn (''[[Haliaeetus albicilla]]'') - Gaeaf ('''L''')
*[[Boda'r Mêl|Boda'r mêl]], Bondrask (''[[Pernis apivorus]]'') - br. '''''Skilvaou-wesped''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Gwalcheryr bacsiog]], Erer korr (''[[Hieraaetus pennatus]]'' neu ''Aquila pennata'') - Nythio hyd at XIX ganrif yn Liger-Atlantel
*[[Gwalch y Pysgod|Gwalch Pysgod]], Erer-spluj (''[[Pandion haliaetus]]'') - Mudol ('''L''')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Bach]], Falc'hun moan (''[[Falco columbarius]]'') - Mudol a gaeaf ('''L''')
*[[Hebog Tramor]], Falc'hun pirc'hirin (''[[Falco peregrinus]]'') - br. '''''falc'hun kantreat''''' - Tremeniad ('''L''')
*[[Hebog yr Ehedydd]], Falc'hun-gwez (''[[Falco subbuteo]]'') - Nythio ('''A,L''')
*[[Cudyll Coch]], Falc'hun logotaer (''[[Falco tinnunculus]]'') - br. '''''logotaer''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Gorniog|Gwyach gorniog]], Plomer bougennek (''[[Podiceps auritus]]'') - Gaeaf rheolaidd - ('''L''')
*[[Gwyach yddfgoch]] Plomer gouzoug ruz (''[[Podiceps grisegena]]'') - mudol, Gaeaf rheolaidd - ('''L''')
*[[Gwyach Fawr Gopog|Gwyach fawr gopog]], Plomer-kuchenn (''[[Podiceps cristatus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')<sub>n</sub>
*[[Gwyach Yddfddu|Gwyach yddfddu]], Plomer gouzoug du (''[[Podiceps nigricollis]]'') - Gaeaf rheolaidd - ('''L''')
*[[Gwyach Fach|Gwyach fach]], Plomerig rous (''[[Tachybaptus ruficollis]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')
==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen; Morskoul (''[[Morus bassanus]]'') - Nythio, mudol a haf ('''C''')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran Werdd]], Morvran-guchenn (''[[Phalacrocorax aristotelis]]'') - Nythio a Gaeaf ('''A,L''')
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar; Morvran vras (''[[Phalacrocorax carbo]]'') - Nythio a Gaeaf ('''A,L''')
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Crëyr Glas]], Crychydd; Kerc'heiz louet (''[[Ardea cinerea]]'') - br. '''''kerc'heiz''''', ga. '''''égron''''' - Nythio ('''P,L<sub>n</sub>M<sub>n</sub>''')
*[[Crëyr Porffor]], Kerc'heiz rous (''[[Ardea purpurea]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>''')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]], Herlegon bras (''[[Ardea alba]]'') - Gaeaf ('''L''')
*[[Crëyr Melyn]] (''[[Ardeola ralloides]]'') - Nythio (?) a haf ('''L''')
*[[Crëyr y Gwartheg]], Bugerc'heiz (''[[Bubulcus ibis]]'') - Nythio achlysurol ers 1981('''L<sub>n</sub>''')
*[[Crëyr Bach]], Herlegon bihan (''[[Egretta garzetta]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>''')
*[[Crëyr traethau gorllewinol]], (''[[Egretta gularis]]'') - Mudol ond ar goll ( O gefnfor India) ('''L''')
*[[Aderyn y Bwn]], Bongorz bras (''[[Botaurus stellaris]]'') - Nythio ('''L''')
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]], Bongorz bihan (''[[Ixobrychus minutus]]'') - Nythio ('''L''')
*[[Crëyr y Nos]], Kerc'heiz-noz kein du, (''[[Nycticorax nycticorax]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>''')
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Llwybig]], Spanell wenn (''[[Platalea leucorodia]]'') - Nythio a mudol ('''L''')
*[[Ibis cysegredig]], Ibiz sakr (''[[Threskiornis aethiopicus]]'') - yn ardal Morbihan yn y 1970au ('''I,L,M''')
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia gwyn]], C'hwibon wenn (''[[Ciconia ciconia]]'') - br. '''''c'hwibon''''' - Nythio, mudol, haf ('''I<sub>n</sub>,L''')
*[[Ciconia Du]], C'hwibon zu (''[[Ciconia nigra]]'') - mudol reolaidd ('''L''')
[[Categori:Adar|* Llydaw]]
[[Categori:Llydaw]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Llydaw]]
t9lt29lm9skh8370kbqsd6zrc1ivqr1
11100624
11100623
2022-08-09T21:43:07Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
Yn y rhestr hon mae holl '''[[adar]] [[Llydaw]]''' wedi eu rhestru - yn [[Gymraeg]], [[Lladin]] ac yn [[Llydaweg]]. Mae hefyd yn nodi'r rhanbarthau ([[département]]) lle cawsant eu cofnodi: [[Aodoù-an-Arvor]] (A), [[Penn-ar-Bed]] (P), [[Il-ha-Gwilun]] (I), [[Liger-Atlantel]] (L) a [[Morbihan]] (M).
Enwir yn ei dro :
*enw cyffredin Cymraeg
*enw cyffredin Llydaweg
* yr enw gwyddonol
*enw cyffredin Llydaweg arall, (br.) neu [[Ffrangeg]] (ga.)
*statws y rhywogaeth:
: [[Adar sy'n bridio|nythio]] "n"
: [[Adar mudol|mudol]]
: haf
: gaeaf
Defnyddir y drefn [[Sibley, Monroe ac Ahlquist]].
==Rhestr yn ôl Teulu==
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]], Klujar ruz (''[[Alectoris rufa]]'') - Nythio ('''A<sub>n</sub>,I,L<sub>n</sub>,M<sub>n</sub>''')
*[[Petrisen]], Klujar c'hris (''[[Perdix perdix]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>''' - Teip cyffredin yn Llydaw o'r enw (''Perdix perdix armoricana'')
*[[Sofliar]], Koailh (''[[Coturnix coturnix]]'') - mudol ('''A<sub>n?</sub>,P,I,L,M''')
*[[Ffesant]], Fazan Kolc'his (''[[Phasianus colchicus]]'') - br. '''fesant'''- ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|de|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|de|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|de|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch Dof]], Alarc'h roueel (''[[Cygnus olor]]'') - br. '''''sign''''' - nythio ('''A,L''')
*[[Alarch Bewick]], Alarc'h Bewick (''[[Cygnus bewickii]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Alarch y Gogledd]], Alarc'h kristilh (''[[Cygnus cygnus]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Corhwyaden]], Krag-goañv (''[[Anas crecca]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''P<sub>n</sub>,L<sub>n</sub>,M<sub>n</sub>''')
*[[Chwiwell]], Houad penn ruz (''[[Anas penelope]]'') - ('''L''')
*[[Gŵydd dalcen-wen]], Gwaz vailh (''[[Anser albifrons]]'')
*[[Gŵydd ddu]], Garreli du (''[[Branta bernicla]]'') - mudol a gaeaf, rheolaidd ('''A,P,I,L,M''')
*[[Gŵydd wyllt]], Gwaz louet (''[[Anser anser]]'') - mudol a gaeaf
*[[Hwyaden addfain]], Krag-hañv (''[[Anas querquedula]]'') - nythio a mudol ('''P<sub>n</sub>,L<sub>n</sub>,M<sub>n</sub>''')
*[[Hwyaden benddu]], Morilhon louet (''[[Aythya marila]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden bengoch]], Morilhon penn ruz (''[[Aythya ferina]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''A, P<sub>n</sub>, I<sub>n</sub>, L<sub>n</sub>, M<sub>n</sub>''')
*[[Hwyaden ddanheddog]], Heskenneg bras (''[[Mergus merganser]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden frongoch]], Heskenneg kuch (''[[Mergus serrator]]'') - mudol a gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider-dum (''[[Somateria mollissima]]'') - nythio ('''A<sub>n</sub>,L''')
*[[Hwyaden gopog]], Morilhon kabellek (''[[Aythya fuligula]]'') - nythio ('''P<sub>n</sub>, L<sub>n</sub>, M<sub>n</sub>''')
*[[Hwyaden gribgoch]], Penndog ruz (''[[Netta rufina]]'') - mudol ('''L''')
*[[Hwyaden gynffonhir]], Morhouad-kerregi (''[[Clangula hyemalis]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden lostfain]], Houad lostek (''[[Anas acuta]]'') - mudol a gaeaf ('''I,L''')
*[[Hwyaden lwyd]], Houad louet (''[[Anas strepera]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''P<sub>n</sub>,L<sub>n</sub>,M''')
*[[Hwyaden lydanbig]], Houad beg-golvazh (''[[Anas clypeata]]'') - br. '''Houad beg-loa''' nythio, mudol a gaeaf ('''P<sub>n</sub>,I,L<sub>n</sub>,M<sub>n</sub>''')
*[[Hwyaden lygad-aur]], Garv lagad aour (''[[Bucephala clangula]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden lygadwen]], Morilhon gellruz (''[[Aythya nyroca]]'') - mudol ('''L''')
*[[Hwyaden wyllt]], Houad-korz (''[[Anas platyrhynchos]])'' - nythio a gaeaf ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>
*[[Hwyaden yr eithin]], Tadorn roueel (''[[Tadorna tadorna]]'') - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Lleian wen]], Heskenneg bihan (''[[Mergellus albellus]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Duanenn vras (''[[Melanitta fusca]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Môr-hwyaden ddu]], Duanenn voutin (''[[Melanitta nigra]]'') - gaeaf ('''L''')
==[[Cnocell]]od==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell fraith fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Cnocell benllwyd Asia]], Speg louet (''[[Picus canus]]'')
*[[Cnocell werdd]], Kazeg-koad (''[[Picus viridis]]'') - br. '''''speg gwer''''', ga. '''''vert-picoura''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Cnocell ddu]], Speg du (''[[Dryocopus martius]]'') - nythio ('''A''')
*[[Cnocell fraith fawr]], Speg brizh bras (''[[Dendrocopos major]]'') - br. '''''poker-koad''''', '''''pilkoad bras''''', '''''drailher-koad''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Cnocell Fraith Ganolig|Cnocell fraith ganolig]], Speg krenn (''[[Dendrocopos medius]]'') - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Cnocell fraith fach]], Speg brizh bihan (''[[Picoides minor]]'') - br. '''''pilkoad bihan''''', '''''marc'h-koad bihan''''' - Neizher ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Pengam (aderyn)|Pengam]], Penngamm Eurazia (''[[Jynx torquilla]]'')
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]], Houperig (''[[Upupa epops]]'') - br. '''''kogenan''''', '''''toupenn''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]], Diredig boutin (''[[Alcedo atthis]]'') - br. '''''evn sant-Nikolaz''''', '''''diredig sant-Gwennole''''', '''''labous glas''''', '''''pesketaer''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwybedog y Gwenyn]], Gwespetaer boutin (''[[Merops apiaster]]'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog]], Cwcw; Koukoug (''[[Cuculus canorus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Gwennol Ddu]], Glaouer du (''[[Apus apus]]'') - br. '''''glaouer, perou''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Glustiog]], Toud-lann (''[[Asio flammeus]]'')
*[[Tylluan Gorniog]], Toud (''[[Asio otus]]'') - br. '''''penn-kazh''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Tylluan Fach]], Kaouenn vihan (''[[Athene noctua]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Tylluan Scops]], Toud korr (''[[Otus scops]]'')
*[[Tylluan Frech]], Kaouenn penn tev (''[[Strix aluco]]'') - br. '''''kaouenn''''', ga. '''''chouan''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Tylluan Wen]], Grell wenn (''[[Tyto alba]]'') - br. '''''labous an Ankoù''''', ga. '''''ferzaie''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]], Adren (''[[Caprimulgus europaeus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen Wyllt]], Koulm (''[[Columba oenas]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Ysguthan]], Kudon (''[[Columba palumbus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Turtur Dorchog]], Turzhunell durk (''[[Streptopelia decaocto]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Turtur]], Turzhunell ar c'hoadoù (''[[Streptopelia turtur]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]], Rakig-dour (''[[Rallus aquaticus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Rhegen Fach]], Rakig bihan (''[[Porzana parva]]'')
*[[Rhegen Fraith]], Rakig brizhellek (''[[Porzana porzana]]'')
*[[Rhegen Baillon]], Rakig korr (''[[Porzana pusilla]]'')
*[[Iâr Ddŵr]], Douryar (''[[Gallinula chloropus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Cwtiar]], Jualenn vailh (''[[Fulica atra]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Gwalch Marth]], Sparfell voan (''[[Accipiter gentilis]]'') - br. '''''Gwazsparfell''''' - Nythio ('''A<sub>n</sub>, L, M<sub>n</sub>''')
*[[Gwalch Glas|Gwalch glas]], Sparfell c'hlas (''[[Accipiter nisus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Bwncath]], Baou voutin (''[[Buteo buteo]]'') - Nythio ('''A,I,L''')
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin; Skoulerer-hañv (''[[Circaetus gallicus]]'') - Nythio hyd at XIX ganrif yn Liger-Atlantel
*[[Boda gwerni]], Bod y Gwerni; Skoul-korz (''[[Circus aeruginosus]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>, M<sub>n</sub>''')
*[[Boda Tinwyn|Boda tinwyn]], Bod Tinwen; Skoul louet (''[[Circus cyaneus]]'') - Nythio ('''A<sub>n</sub>, I<sub>n</sub>, L''')
*[[Boda Montagu]], Skoul glas (''[[Circus pygargus]]'') - br. '''''sparfell al lannoù''''' - Nythio ('''A, P, I, L, M''')<sub>n</sub>
*[[Barcud du]], Barged du (''[[Milvus migrans]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>''')
*[[Barcud Coch|Barcud coch]], Barged ruz (''[[Milvus milvus]]'') - Mudol ('''L''')
*[[Eryr y Môr|Eryr môr]], Morerer lost gwenn (''[[Haliaeetus albicilla]]'') - Gaeaf ('''L''')
*[[Boda'r Mêl|Boda'r mêl]], Bondrask (''[[Pernis apivorus]]'') - br. '''''Skilvaou-wesped''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Gwalcheryr bacsiog]], Erer korr (''[[Hieraaetus pennatus]]'' neu ''Aquila pennata'') - Nythio hyd at XIX ganrif yn Liger-Atlantel
*[[Gwalch y Pysgod|Gwalch Pysgod]], Erer-spluj (''[[Pandion haliaetus]]'') - Mudol ('''L''')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Bach]], Falc'hun moan (''[[Falco columbarius]]'') - Mudol a gaeaf ('''L''')
*[[Hebog Tramor]], Falc'hun pirc'hirin (''[[Falco peregrinus]]'') - br. '''''falc'hun kantreat''''' - Tremeniad ('''L''')
*[[Hebog yr Ehedydd]], Falc'hun-gwez (''[[Falco subbuteo]]'') - Nythio ('''A,L''')
*[[Cudyll Coch]], Falc'hun logotaer (''[[Falco tinnunculus]]'') - br. '''''logotaer''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Gorniog|Gwyach gorniog]], Plomer bougennek (''[[Podiceps auritus]]'') - Gaeaf rheolaidd - ('''L''')
*[[Gwyach yddfgoch]] Plomer gouzoug ruz (''[[Podiceps grisegena]]'') - mudol, Gaeaf rheolaidd - ('''L''')
*[[Gwyach Fawr Gopog|Gwyach fawr gopog]], Plomer-kuchenn (''[[Podiceps cristatus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')<sub>n</sub>
*[[Gwyach Yddfddu|Gwyach yddfddu]], Plomer gouzoug du (''[[Podiceps nigricollis]]'') - Gaeaf rheolaidd - ('''L''')
*[[Gwyach Fach|Gwyach fach]], Plomerig rous (''[[Tachybaptus ruficollis]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')
==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen; Morskoul (''[[Morus bassanus]]'') - Nythio, mudol a haf ('''C''')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran Werdd]], Morvran-guchenn (''[[Phalacrocorax aristotelis]]'') - Nythio a Gaeaf ('''A,L''')
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar; Morvran vras (''[[Phalacrocorax carbo]]'') - Nythio a Gaeaf ('''A,L''')
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Crëyr Glas]], Crychydd; Kerc'heiz louet (''[[Ardea cinerea]]'') - br. '''''kerc'heiz''''', ga. '''''égron''''' - Nythio ('''P,L<sub>n</sub>M<sub>n</sub>''')
*[[Crëyr Porffor]], Kerc'heiz rous (''[[Ardea purpurea]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>''')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]], Herlegon bras (''[[Ardea alba]]'') - Gaeaf ('''L''')
*[[Crëyr Melyn]] (''[[Ardeola ralloides]]'') - Nythio (?) a haf ('''L''')
*[[Crëyr y Gwartheg]], Bugerc'heiz (''[[Bubulcus ibis]]'') - Nythio achlysurol ers 1981('''L<sub>n</sub>''')
*[[Crëyr Bach]], Herlegon bihan (''[[Egretta garzetta]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>''')
*[[Crëyr traethau gorllewinol]], (''[[Egretta gularis]]'') - Mudol ond ar goll ( O gefnfor India) ('''L''')
*[[Aderyn y Bwn]], Bongorz bras (''[[Botaurus stellaris]]'') - Nythio ('''L''')
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]], Bongorz bihan (''[[Ixobrychus minutus]]'') - Nythio ('''L''')
*[[Crëyr y Nos]], Kerc'heiz-noz kein du, (''[[Nycticorax nycticorax]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>''')
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Llwybig]], Spanell wenn (''[[Platalea leucorodia]]'') - Nythio a mudol ('''L''')
*[[Ibis cysegredig]], Ibiz sakr (''[[Threskiornis aethiopicus]]'') - yn ardal Morbihan yn y 1970au ('''I,L,M''')
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia gwyn]], C'hwibon wenn (''[[Ciconia ciconia]]'') - br. '''''c'hwibon''''' - Nythio, mudol, haf ('''I<sub>n</sub>,L''')
*[[Ciconia Du]], C'hwibon zu (''[[Ciconia nigra]]'') - mudol reolaidd ('''L''')
[[Categori:Adar|* Llydaw]]
[[Categori:Llydaw]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Llydaw]]
4mm06oioiprgrb6lghvaj8qlvoqvk9g
11100721
11100624
2022-08-10T11:09:25Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
Yn y rhestr hon mae holl '''[[adar]] [[Llydaw]]''' wedi eu rhestru - yn [[Gymraeg]], [[Lladin]] ac yn [[Llydaweg]]. Mae hefyd yn nodi'r rhanbarthau ([[département]]) lle cawsant eu cofnodi: [[Aodoù-an-Arvor]] (A), [[Penn-ar-Bed]] (P), [[Il-ha-Gwilun]] (I), [[Liger-Atlantel]] (L) a [[Morbihan]] (M).
Enwir yn ei dro :
*enw cyffredin Cymraeg
*enw cyffredin Llydaweg
* yr enw gwyddonol
*enw cyffredin Llydaweg arall, (br.) neu [[Ffrangeg]] (ga.)
*statws y rhywogaeth:
: [[Adar sy'n bridio|nythio]] "n"
: [[Adar mudol|mudol]]
: haf
: gaeaf
Defnyddir y drefn [[Sibley, Monroe ac Ahlquist]].
==Rhestr yn ôl Teulu==
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]], Klujar ruz (''[[Alectoris rufa]]'') - Nythio ('''A<sub>n</sub>,I,L<sub>n</sub>,M<sub>n</sub>''')
*[[Petrisen]], Klujar c'hris (''[[Perdix perdix]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>''' - Teip cyffredin yn Llydaw o'r enw (''Perdix perdix armoricana'')
*[[Sofliar]], Koailh (''[[Coturnix coturnix]]'') - mudol ('''A<sub>n?</sub>,P,I,L,M''')
*[[Ffesant]], Fazan Kolc'his (''[[Phasianus colchicus]]'') - br. '''fesant'''- ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|de|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|de|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|de|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch dof]], Alarc'h roueel (''[[Cygnus olor]]'') - br. '''''sign''''' - nythio ('''A,L''')
*[[Alarch Bewick]], Alarc'h Bewick (''[[Cygnus bewickii]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Alarch y Gogledd]], Alarc'h kristilh (''[[Cygnus cygnus]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Corhwyaden]], Krag-goañv (''[[Anas crecca]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''P<sub>n</sub>,L<sub>n</sub>,M<sub>n</sub>''')
*[[Chwiwell]], Houad penn ruz (''[[Anas penelope]]'') - ('''L''')
*[[Gŵydd dalcen-wen]], Gwaz vailh (''[[Anser albifrons]]'')
*[[Gŵydd ddu]], Garreli du (''[[Branta bernicla]]'') - mudol a gaeaf, rheolaidd ('''A,P,I,L,M''')
*[[Gŵydd wyllt]], Gwaz louet (''[[Anser anser]]'') - mudol a gaeaf
*[[Hwyaden addfain]], Krag-hañv (''[[Anas querquedula]]'') - nythio a mudol ('''P<sub>n</sub>,L<sub>n</sub>,M<sub>n</sub>''')
*[[Hwyaden benddu]], Morilhon louet (''[[Aythya marila]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden bengoch]], Morilhon penn ruz (''[[Aythya ferina]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''A, P<sub>n</sub>, I<sub>n</sub>, L<sub>n</sub>, M<sub>n</sub>''')
*[[Hwyaden ddanheddog]], Heskenneg bras (''[[Mergus merganser]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden frongoch]], Heskenneg kuch (''[[Mergus serrator]]'') - mudol a gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider-dum (''[[Somateria mollissima]]'') - nythio ('''A<sub>n</sub>,L''')
*[[Hwyaden gopog]], Morilhon kabellek (''[[Aythya fuligula]]'') - nythio ('''P<sub>n</sub>, L<sub>n</sub>, M<sub>n</sub>''')
*[[Hwyaden gribgoch]], Penndog ruz (''[[Netta rufina]]'') - mudol ('''L''')
*[[Hwyaden gynffonhir]], Morhouad-kerregi (''[[Clangula hyemalis]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden lostfain]], Houad lostek (''[[Anas acuta]]'') - mudol a gaeaf ('''I,L''')
*[[Hwyaden lwyd]], Houad louet (''[[Anas strepera]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''P<sub>n</sub>,L<sub>n</sub>,M''')
*[[Hwyaden lydanbig]], Houad beg-golvazh (''[[Anas clypeata]]'') - br. '''Houad beg-loa''' nythio, mudol a gaeaf ('''P<sub>n</sub>,I,L<sub>n</sub>,M<sub>n</sub>''')
*[[Hwyaden lygad-aur]], Garv lagad aour (''[[Bucephala clangula]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden lygadwen]], Morilhon gellruz (''[[Aythya nyroca]]'') - mudol ('''L''')
*[[Hwyaden wyllt]], Houad-korz (''[[Anas platyrhynchos]])'' - nythio a gaeaf ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>
*[[Hwyaden yr eithin]], Tadorn roueel (''[[Tadorna tadorna]]'') - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Lleian wen]], Heskenneg bihan (''[[Mergellus albellus]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Duanenn vras (''[[Melanitta fusca]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Môr-hwyaden ddu]], Duanenn voutin (''[[Melanitta nigra]]'') - gaeaf ('''L''')
==[[Cnocell]]od==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell fraith fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Cnocell benllwyd Asia]], Speg louet (''[[Picus canus]]'')
*[[Cnocell werdd]], Kazeg-koad (''[[Picus viridis]]'') - br. '''''speg gwer''''', ga. '''''vert-picoura''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Cnocell ddu]], Speg du (''[[Dryocopus martius]]'') - nythio ('''A''')
*[[Cnocell fraith fawr]], Speg brizh bras (''[[Dendrocopos major]]'') - br. '''''poker-koad''''', '''''pilkoad bras''''', '''''drailher-koad''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Cnocell Fraith Ganolig|Cnocell fraith ganolig]], Speg krenn (''[[Dendrocopos medius]]'') - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Cnocell fraith fach]], Speg brizh bihan (''[[Picoides minor]]'') - br. '''''pilkoad bihan''''', '''''marc'h-koad bihan''''' - Neizher ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Pengam (aderyn)|Pengam]], Penngamm Eurazia (''[[Jynx torquilla]]'')
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]], Houperig (''[[Upupa epops]]'') - br. '''''kogenan''''', '''''toupenn''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]], Diredig boutin (''[[Alcedo atthis]]'') - br. '''''evn sant-Nikolaz''''', '''''diredig sant-Gwennole''''', '''''labous glas''''', '''''pesketaer''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwybedog y Gwenyn]], Gwespetaer boutin (''[[Merops apiaster]]'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog]], Cwcw; Koukoug (''[[Cuculus canorus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Gwennol Ddu]], Glaouer du (''[[Apus apus]]'') - br. '''''glaouer, perou''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Glustiog]], Toud-lann (''[[Asio flammeus]]'')
*[[Tylluan Gorniog]], Toud (''[[Asio otus]]'') - br. '''''penn-kazh''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Tylluan Fach]], Kaouenn vihan (''[[Athene noctua]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Tylluan Scops]], Toud korr (''[[Otus scops]]'')
*[[Tylluan Frech]], Kaouenn penn tev (''[[Strix aluco]]'') - br. '''''kaouenn''''', ga. '''''chouan''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Tylluan Wen]], Grell wenn (''[[Tyto alba]]'') - br. '''''labous an Ankoù''''', ga. '''''ferzaie''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]], Adren (''[[Caprimulgus europaeus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen Wyllt]], Koulm (''[[Columba oenas]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Ysguthan]], Kudon (''[[Columba palumbus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Turtur Dorchog]], Turzhunell durk (''[[Streptopelia decaocto]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Turtur]], Turzhunell ar c'hoadoù (''[[Streptopelia turtur]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]], Rakig-dour (''[[Rallus aquaticus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Rhegen Fach]], Rakig bihan (''[[Porzana parva]]'')
*[[Rhegen Fraith]], Rakig brizhellek (''[[Porzana porzana]]'')
*[[Rhegen Baillon]], Rakig korr (''[[Porzana pusilla]]'')
*[[Iâr Ddŵr]], Douryar (''[[Gallinula chloropus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Cwtiar]], Jualenn vailh (''[[Fulica atra]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Gwalch Marth]], Sparfell voan (''[[Accipiter gentilis]]'') - br. '''''Gwazsparfell''''' - Nythio ('''A<sub>n</sub>, L, M<sub>n</sub>''')
*[[Gwalch Glas|Gwalch glas]], Sparfell c'hlas (''[[Accipiter nisus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Bwncath]], Baou voutin (''[[Buteo buteo]]'') - Nythio ('''A,I,L''')
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin; Skoulerer-hañv (''[[Circaetus gallicus]]'') - Nythio hyd at XIX ganrif yn Liger-Atlantel
*[[Boda gwerni]], Bod y Gwerni; Skoul-korz (''[[Circus aeruginosus]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>, M<sub>n</sub>''')
*[[Boda Tinwyn|Boda tinwyn]], Bod Tinwen; Skoul louet (''[[Circus cyaneus]]'') - Nythio ('''A<sub>n</sub>, I<sub>n</sub>, L''')
*[[Boda Montagu]], Skoul glas (''[[Circus pygargus]]'') - br. '''''sparfell al lannoù''''' - Nythio ('''A, P, I, L, M''')<sub>n</sub>
*[[Barcud du]], Barged du (''[[Milvus migrans]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>''')
*[[Barcud Coch|Barcud coch]], Barged ruz (''[[Milvus milvus]]'') - Mudol ('''L''')
*[[Eryr y Môr|Eryr môr]], Morerer lost gwenn (''[[Haliaeetus albicilla]]'') - Gaeaf ('''L''')
*[[Boda'r Mêl|Boda'r mêl]], Bondrask (''[[Pernis apivorus]]'') - br. '''''Skilvaou-wesped''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
*[[Gwalcheryr bacsiog]], Erer korr (''[[Hieraaetus pennatus]]'' neu ''Aquila pennata'') - Nythio hyd at XIX ganrif yn Liger-Atlantel
*[[Gwalch y Pysgod|Gwalch Pysgod]], Erer-spluj (''[[Pandion haliaetus]]'') - Mudol ('''L''')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Bach]], Falc'hun moan (''[[Falco columbarius]]'') - Mudol a gaeaf ('''L''')
*[[Hebog Tramor]], Falc'hun pirc'hirin (''[[Falco peregrinus]]'') - br. '''''falc'hun kantreat''''' - Tremeniad ('''L''')
*[[Hebog yr Ehedydd]], Falc'hun-gwez (''[[Falco subbuteo]]'') - Nythio ('''A,L''')
*[[Cudyll Coch]], Falc'hun logotaer (''[[Falco tinnunculus]]'') - br. '''''logotaer''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''<sub>n</sub>'''
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Gorniog|Gwyach gorniog]], Plomer bougennek (''[[Podiceps auritus]]'') - Gaeaf rheolaidd - ('''L''')
*[[Gwyach yddfgoch]] Plomer gouzoug ruz (''[[Podiceps grisegena]]'') - mudol, Gaeaf rheolaidd - ('''L''')
*[[Gwyach Fawr Gopog|Gwyach fawr gopog]], Plomer-kuchenn (''[[Podiceps cristatus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')<sub>n</sub>
*[[Gwyach Yddfddu|Gwyach yddfddu]], Plomer gouzoug du (''[[Podiceps nigricollis]]'') - Gaeaf rheolaidd - ('''L''')
*[[Gwyach Fach|Gwyach fach]], Plomerig rous (''[[Tachybaptus ruficollis]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')
==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen; Morskoul (''[[Morus bassanus]]'') - Nythio, mudol a haf ('''C''')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran Werdd]], Morvran-guchenn (''[[Phalacrocorax aristotelis]]'') - Nythio a Gaeaf ('''A,L''')
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar; Morvran vras (''[[Phalacrocorax carbo]]'') - Nythio a Gaeaf ('''A,L''')
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Crëyr Glas]], Crychydd; Kerc'heiz louet (''[[Ardea cinerea]]'') - br. '''''kerc'heiz''''', ga. '''''égron''''' - Nythio ('''P,L<sub>n</sub>M<sub>n</sub>''')
*[[Crëyr Porffor]], Kerc'heiz rous (''[[Ardea purpurea]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>''')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]], Herlegon bras (''[[Ardea alba]]'') - Gaeaf ('''L''')
*[[Crëyr Melyn]] (''[[Ardeola ralloides]]'') - Nythio (?) a haf ('''L''')
*[[Crëyr y Gwartheg]], Bugerc'heiz (''[[Bubulcus ibis]]'') - Nythio achlysurol ers 1981('''L<sub>n</sub>''')
*[[Crëyr Bach]], Herlegon bihan (''[[Egretta garzetta]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>''')
*[[Crëyr traethau gorllewinol]], (''[[Egretta gularis]]'') - Mudol ond ar goll ( O gefnfor India) ('''L''')
*[[Aderyn y Bwn]], Bongorz bras (''[[Botaurus stellaris]]'') - Nythio ('''L''')
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]], Bongorz bihan (''[[Ixobrychus minutus]]'') - Nythio ('''L''')
*[[Crëyr y Nos]], Kerc'heiz-noz kein du, (''[[Nycticorax nycticorax]]'') - Nythio ('''L<sub>n</sub>''')
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Llwybig]], Spanell wenn (''[[Platalea leucorodia]]'') - Nythio a mudol ('''L''')
*[[Ibis cysegredig]], Ibiz sakr (''[[Threskiornis aethiopicus]]'') - yn ardal Morbihan yn y 1970au ('''I,L,M''')
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia gwyn]], C'hwibon wenn (''[[Ciconia ciconia]]'') - br. '''''c'hwibon''''' - Nythio, mudol, haf ('''I<sub>n</sub>,L''')
*[[Ciconia Du]], C'hwibon zu (''[[Ciconia nigra]]'') - mudol reolaidd ('''L''')
[[Categori:Adar|* Llydaw]]
[[Categori:Llydaw]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Llydaw]]
7vyk0eh7vt3pwbb9uwddapktg7sneed
Mandarin
0
71075
11100606
1461255
2022-08-09T21:00:22Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
Gall '''Mandarin''' gyfeirio at sawl peth:
*[[Oren Mandarin]], ffrwyth
*[[Hwyaden Mandarin]] neu Hwyaden gribog, ''Aix galericulata''
*[[Pysgodyn Mandarin]], ''Siniperca chuatsi''
*[[Tsieinëeg Mandarin]], cangen o'r iaith Tsieinëeg
**[[Mandarin Safonol]], tafodiaith o Tsieinëeg Mandarin
{{gwahaniaethu}}
geqjw777fec8kkegf15qkzkc78trgqz
11100607
11100606
2022-08-09T21:00:53Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
Gall '''Mandarin''' gyfeirio at sawl peth:
*[[Oren Mandarin]], ffrwyth
*[[Hwyaden gribog|Hwyaden Mandarin]] neu Hwyaden gribog, ''Aix galericulata''
*[[Pysgodyn Mandarin]], ''Siniperca chuatsi''
*[[Tsieinëeg Mandarin]], cangen o'r iaith Tsieinëeg
**[[Mandarin Safonol]], tafodiaith o Tsieinëeg Mandarin
{{gwahaniaethu}}
icac1zv0x24t1lsyd4w0zxrnzlh3gtd
Hwyaden Fandarin
0
71120
11100605
2442481
2022-08-09T20:59:44Z
Craigysgafn
40536
Changed redirect target from [[Hwyaden Mandarin]] to [[Hwyaden gribog]]
wikitext
text/x-wiki
#ail-cyfeirio [[Hwyaden gribog]]
7k0umkv11ujwbfolm8e2wyn3vjvxade
Rhestr adar Cymru
0
71679
11100610
11100361
2022-08-09T21:02:28Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|de|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|de|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|de|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch dof]] (''Mute Swan'', ''Cygnus olor'')
*[[Alarch Bewick]] (''Bewick's Swan'', ''Cygnus columbianus'')
*[[Alarch y Gogledd]] (''Whooper Swan'', ''Cygnus cygnus'')
*[[Gŵydd y llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'') '''C'''
*[[Gŵydd droedbinc]] (Pink-footed Goose, ''Anser brachyrhynchus'')
*[[Gŵydd dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd dalcenwen fechan]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''P'''
*[[Gŵydd wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd Canada]] (Canada Goose, ''Branta canadensis'')
*[[Gŵydd wyran]] (Barnacle Goose, ''Branta leucopsis'')
*[[Gŵydd ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''P'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Hwyaden goch yr eithin]] (Ruddy Shelduck, ''Tadorna ferruginea'') '''P'''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin Duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden Fraith (Shelduck, ''Tadorna tadorna'')
*[[Chwiwell]] (Wigeon, ''Anas penelope'')
*[[Chwiwell America]] (American Wigeon, ''Anas americana'') '''C'''
*[[Hwyaden Lwyd]] (Gadwall, ''Anas strepera'')
*[[Corhwyaden]] (Teal, ''Anas crecca'')
*[[Corhwyaden Asgell-werdd]] (Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'') '''C'''
*[[Hwyaden Wyllt]] (Mallard, ''Anas platyrhynchos'')
*[[Hwyaden Ddu]] (Black Duck, ''Anas rubripes'') '''P'''
*[[Hwyaden Lostfain]] (Pintail, ''Anas acuta'')
*[[Hwyaden Addfain]] (Garganey, ''Anas querquedula'')
*[[Hwyaden Asgell-las]] (Blue-winged Teal, ''Anas discors'') '''P'''
*[[Hwyaden Lydanbig]] (Shoveler, ''Anas clypeata'')
*[[Hwyaden Gribgoch]] (Red-crested Pochard, ''Netta rufina'')
*[[Hwyaden Bengoch]] (Pochard, ''Aythya ferina'')
*[[Hwyaden Dorchog]] (Ring-necked Duck, ''Aythya collaris'') '''C'''
*[[Hwyaden Lygadwen]] (Ferruginous Duck, ''Aythya nyroca'') '''C'''
*[[Hwyaden Gopog]] (Tufted Duck, ''Aythya fuligula'')
*[[Hwyaden Benddu]] (Scaup, ''Aythya marila'')
*[[Hwyaden Benddu Leiaf]] (Lesser Scaup, ''Aythya affinis'') '''P'''
*[[Hwyaden Fwythblu]] (Eider, ''Somateria mollissima'')
*[[Hwyaden Fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden Fwythblu Big-goch (King Eider, ''Somateria spectabilis'') '''P'''
*[[Hwyaden Gynffon-hir]] (Long-tailed Duck, ''Clangula hyemalis'')
*[[Môr-hwyaden Ddu]] (Common Scoter, ''Melanitta nigra'')
*[[Môr-hwyaden America]] (Black Scoter, ''Melanitta americana'') '''P'''
*[[Môr-hwyaden yr Ewyn]] (Surf Scoter, ''Melanitta perspicillata'') '''C'''
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]] (Velvet Scoter, ''Melanitta fusca'')
*[[Hwyaden Lygad-aur]] (Goldeneye, ''Bucephala clangula'')
*[[Lleian Wen]] (Smew, ''Mergellus albellus'')
*[[Hwyaden Frongoch]] (Red-breasted Merganser, ''Mergus serrator'')
*[[Hwyaden Ddanheddog]] (Goosander, ''Mergus merganser'')
*[[Hwyaden Goch]] (Ruddy Duck, ''Oxyura jamaicensis'')
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''P'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') '''C'''
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C'''
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C'''
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
==[[Sulidae|Huganod]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C'''
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C'''
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C'''
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C'''
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C'''
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C'''
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C'''
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C'''
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C'''
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C'''
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad Torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cwtiad Torchog Bach]] (Little Ringed Plover, ''Charadrius dubius'')
*[[Cwtiad Torchog]] (Ringed Plover, ''Charadrius hiaticula'')
*[[Cwtiad Torchog Mawr]] (Killdeer, ''Charadrius vociferus'') '''P'''
*[[Cwtiad Caint]] (Kentish Plover, ''Charadrius alexandrinus'') '''C'''
*[[Cwtiad y Tywod Mwyaf]] (Greater Sand Plover, ''Charadrius leschenaultii'') '''P'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C'''
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P'''
*[[Cwtiad Aur]] (Golden Plover, ''Pluvialis apricaria'')
*[[Cwtiad Llwyd]] (Grey Plover, ''Pluvialis squatarola'')
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P'''
*[[Cornchwiglen]], Cornicyll (Lapwing, ''Vanellus vanellus'')
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]]
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P'''
*[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P'''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P'''
*[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P'''
*[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta''
*[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P'''
*[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C'''
*[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P'''
*[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P'''
*[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C'''
*[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea''
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P'''
*[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P'''
*[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P'''
*[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima''
*[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus''
*[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P'''
*[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P'''
*[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P'''
*[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C'''
*[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C'''
*[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax''
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina''
*[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba''
*[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus''
*[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa''
*[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica''
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C'''
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P'''
*[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P'''
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P'''
*[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P'''
*[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C'''
*[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C'''
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C'''
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C'''
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C'''
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C'''
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P'''
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P'''
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P'''
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C'''
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C'''
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C'''
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C'''
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C'''
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C'''
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
[[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C'''
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C'''
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C'''
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C'''
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C'''
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C'''
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C'''
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C'''
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C'''
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C'''
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P'''
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr adar Prydain]]
*[[Aderyn mudol|Adar mudol]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }}
[[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]]
[[Categori:Adareg]]
[[Categori:Byd natur Cymru]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]]
[[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]]
absvkrun90ik7h4ogih9gcz0zbl6f1j
11100612
11100610
2022-08-09T21:05:18Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|de|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|de|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|de|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch dof]] (''Mute Swan'', ''Cygnus olor'')
*[[Alarch Bewick]] (''Bewick's Swan'', ''Cygnus columbianus'')
*[[Alarch y Gogledd]] (''Whooper Swan'', ''Cygnus cygnus'')
*[[Gŵydd y llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'') '''C'''
*[[Gŵydd droedbinc]] (Pink-footed Goose, ''Anser brachyrhynchus'')
*[[Gŵydd dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd dalcenwen fechan]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''P'''
*[[Gŵydd wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd Canada]] (Canada Goose, ''Branta canadensis'')
*[[Gŵydd wyran]] (Barnacle Goose, ''Branta leucopsis'')
*[[Gŵydd ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''P'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P'''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope''
*[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C'''
*[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca''
*[[Corhwyaden Asgell-werdd]] (Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'') '''C'''
*[[Hwyaden Wyllt]] (Mallard, ''Anas platyrhynchos'')
*[[Hwyaden Ddu]] (Black Duck, ''Anas rubripes'') '''P'''
*[[Hwyaden Lostfain]] (Pintail, ''Anas acuta'')
*[[Hwyaden Addfain]] (Garganey, ''Anas querquedula'')
*[[Hwyaden Asgell-las]] (Blue-winged Teal, ''Anas discors'') '''P'''
*[[Hwyaden Lydanbig]] (Shoveler, ''Anas clypeata'')
*[[Hwyaden Gribgoch]] (Red-crested Pochard, ''Netta rufina'')
*[[Hwyaden Bengoch]] (Pochard, ''Aythya ferina'')
*[[Hwyaden Dorchog]] (Ring-necked Duck, ''Aythya collaris'') '''C'''
*[[Hwyaden Lygadwen]] (Ferruginous Duck, ''Aythya nyroca'') '''C'''
*[[Hwyaden Gopog]] (Tufted Duck, ''Aythya fuligula'')
*[[Hwyaden Benddu]] (Scaup, ''Aythya marila'')
*[[Hwyaden Benddu Leiaf]] (Lesser Scaup, ''Aythya affinis'') '''P'''
*[[Hwyaden Fwythblu]] (Eider, ''Somateria mollissima'')
*[[Hwyaden Fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden Fwythblu Big-goch (King Eider, ''Somateria spectabilis'') '''P'''
*[[Hwyaden Gynffon-hir]] (Long-tailed Duck, ''Clangula hyemalis'')
*[[Môr-hwyaden Ddu]] (Common Scoter, ''Melanitta nigra'')
*[[Môr-hwyaden America]] (Black Scoter, ''Melanitta americana'') '''P'''
*[[Môr-hwyaden yr Ewyn]] (Surf Scoter, ''Melanitta perspicillata'') '''C'''
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]] (Velvet Scoter, ''Melanitta fusca'')
*[[Hwyaden Lygad-aur]] (Goldeneye, ''Bucephala clangula'')
*[[Lleian Wen]] (Smew, ''Mergellus albellus'')
*[[Hwyaden Frongoch]] (Red-breasted Merganser, ''Mergus serrator'')
*[[Hwyaden Ddanheddog]] (Goosander, ''Mergus merganser'')
*[[Hwyaden Goch]] (Ruddy Duck, ''Oxyura jamaicensis'')
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''P'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') '''C'''
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C'''
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C'''
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
==[[Sulidae|Huganod]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C'''
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C'''
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C'''
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C'''
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C'''
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C'''
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C'''
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C'''
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C'''
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C'''
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad Torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cwtiad Torchog Bach]] (Little Ringed Plover, ''Charadrius dubius'')
*[[Cwtiad Torchog]] (Ringed Plover, ''Charadrius hiaticula'')
*[[Cwtiad Torchog Mawr]] (Killdeer, ''Charadrius vociferus'') '''P'''
*[[Cwtiad Caint]] (Kentish Plover, ''Charadrius alexandrinus'') '''C'''
*[[Cwtiad y Tywod Mwyaf]] (Greater Sand Plover, ''Charadrius leschenaultii'') '''P'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C'''
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P'''
*[[Cwtiad Aur]] (Golden Plover, ''Pluvialis apricaria'')
*[[Cwtiad Llwyd]] (Grey Plover, ''Pluvialis squatarola'')
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P'''
*[[Cornchwiglen]], Cornicyll (Lapwing, ''Vanellus vanellus'')
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]]
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P'''
*[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P'''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P'''
*[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P'''
*[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta''
*[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P'''
*[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C'''
*[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P'''
*[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P'''
*[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C'''
*[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea''
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P'''
*[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P'''
*[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P'''
*[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima''
*[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus''
*[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P'''
*[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P'''
*[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P'''
*[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C'''
*[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C'''
*[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax''
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina''
*[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba''
*[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus''
*[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa''
*[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica''
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C'''
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P'''
*[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P'''
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P'''
*[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P'''
*[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C'''
*[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C'''
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C'''
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C'''
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C'''
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C'''
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P'''
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P'''
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P'''
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C'''
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C'''
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C'''
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C'''
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C'''
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C'''
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
[[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C'''
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C'''
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C'''
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C'''
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C'''
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C'''
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C'''
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C'''
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C'''
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C'''
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P'''
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr adar Prydain]]
*[[Aderyn mudol|Adar mudol]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }}
[[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]]
[[Categori:Adareg]]
[[Categori:Byd natur Cymru]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]]
[[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]]
jfq36kmyxfjekwdvs9tzzw6n4pvj26c
11100618
11100612
2022-08-09T21:26:55Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|de|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|de|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|de|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch dof]] (''Mute Swan'', ''Cygnus olor'')
*[[Alarch Bewick]] (''Bewick's Swan'', ''Cygnus columbianus'')
*[[Alarch y Gogledd]] (''Whooper Swan'', ''Cygnus cygnus'')
*[[Gŵydd y llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'') '''C'''
*[[Gŵydd droedbinc]] (Pink-footed Goose, ''Anser brachyrhynchus'')
*[[Gŵydd dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd dalcenwen fechan]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''P'''
*[[Gŵydd wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd Canada]] (Canada Goose, ''Branta canadensis'')
*[[Gŵydd wyran]] (Barnacle Goose, ''Branta leucopsis'')
*[[Gŵydd ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''P'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P'''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope''
*[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C'''
*[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca''
*[[Corhwyaden Asgell-werdd]] (Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'') '''C'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P'''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C'''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P'''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'')
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P'''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C'''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Môr-hwyaden Ddu]] (Common Scoter, ''Melanitta nigra'')
*[[Môr-hwyaden America]] (Black Scoter, ''Melanitta americana'') '''P'''
*[[Môr-hwyaden yr Ewyn]] (Surf Scoter, ''Melanitta perspicillata'') '''C'''
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]] (Velvet Scoter, ''Melanitta fusca'')
*[[Hwyaden Lygad-aur]] (Goldeneye, ''Bucephala clangula'')
*[[Lleian Wen]] (Smew, ''Mergellus albellus'')
*[[Hwyaden Frongoch]] (Red-breasted Merganser, ''Mergus serrator'')
*[[Hwyaden Ddanheddog]] (Goosander, ''Mergus merganser'')
*[[Hwyaden Goch]] (Ruddy Duck, ''Oxyura jamaicensis'')
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''P'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') '''C'''
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C'''
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C'''
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
==[[Sulidae|Huganod]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C'''
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C'''
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C'''
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C'''
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C'''
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C'''
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C'''
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C'''
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C'''
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C'''
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad Torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cwtiad Torchog Bach]] (Little Ringed Plover, ''Charadrius dubius'')
*[[Cwtiad Torchog]] (Ringed Plover, ''Charadrius hiaticula'')
*[[Cwtiad Torchog Mawr]] (Killdeer, ''Charadrius vociferus'') '''P'''
*[[Cwtiad Caint]] (Kentish Plover, ''Charadrius alexandrinus'') '''C'''
*[[Cwtiad y Tywod Mwyaf]] (Greater Sand Plover, ''Charadrius leschenaultii'') '''P'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C'''
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P'''
*[[Cwtiad Aur]] (Golden Plover, ''Pluvialis apricaria'')
*[[Cwtiad Llwyd]] (Grey Plover, ''Pluvialis squatarola'')
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P'''
*[[Cornchwiglen]], Cornicyll (Lapwing, ''Vanellus vanellus'')
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]]
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P'''
*[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P'''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P'''
*[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P'''
*[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta''
*[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P'''
*[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C'''
*[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P'''
*[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P'''
*[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C'''
*[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea''
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P'''
*[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P'''
*[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P'''
*[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima''
*[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus''
*[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P'''
*[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P'''
*[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P'''
*[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C'''
*[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C'''
*[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax''
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina''
*[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba''
*[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus''
*[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa''
*[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica''
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C'''
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P'''
*[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P'''
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P'''
*[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P'''
*[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C'''
*[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C'''
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C'''
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C'''
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C'''
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C'''
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P'''
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P'''
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P'''
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C'''
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C'''
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C'''
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C'''
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C'''
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C'''
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
[[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C'''
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C'''
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C'''
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C'''
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C'''
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C'''
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C'''
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C'''
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C'''
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C'''
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P'''
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr adar Prydain]]
*[[Aderyn mudol|Adar mudol]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }}
[[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]]
[[Categori:Adareg]]
[[Categori:Byd natur Cymru]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]]
[[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]]
mv50r4fpt5s3abyxqdv3cypa3t668aa
11100633
11100618
2022-08-09T21:58:26Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|de|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|de|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|de|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch dof]] (''Mute Swan'', ''Cygnus olor'')
*[[Alarch Bewick]] (''Bewick's Swan'', ''Cygnus columbianus'')
*[[Alarch y Gogledd]] (''Whooper Swan'', ''Cygnus cygnus'')
*[[Gŵydd y llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'') '''C'''
*[[Gŵydd droedbinc]] (Pink-footed Goose, ''Anser brachyrhynchus'')
*[[Gŵydd dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd dalcenwen fechan]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''P'''
*[[Gŵydd wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd Canada]] (Canada Goose, ''Branta canadensis'')
*[[Gŵydd wyran]] (Barnacle Goose, ''Branta leucopsis'')
*[[Gŵydd ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''P'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope''
*[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C'''
*[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca''
*[[Corhwyaden asgell-werdd]],Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'' '''C'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P'''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C'''
*[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P'''
*[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P'''
*[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P'''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C'''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra''
*[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P'''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C'''
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca''
*[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus''
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''P'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') '''C'''
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C'''
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C'''
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
==[[Sulidae|Huganod]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C'''
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C'''
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C'''
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C'''
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C'''
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C'''
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C'''
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C'''
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C'''
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C'''
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad Torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cwtiad Torchog Bach]] (Little Ringed Plover, ''Charadrius dubius'')
*[[Cwtiad Torchog]] (Ringed Plover, ''Charadrius hiaticula'')
*[[Cwtiad Torchog Mawr]] (Killdeer, ''Charadrius vociferus'') '''P'''
*[[Cwtiad Caint]] (Kentish Plover, ''Charadrius alexandrinus'') '''C'''
*[[Cwtiad y Tywod Mwyaf]] (Greater Sand Plover, ''Charadrius leschenaultii'') '''P'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C'''
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P'''
*[[Cwtiad Aur]] (Golden Plover, ''Pluvialis apricaria'')
*[[Cwtiad Llwyd]] (Grey Plover, ''Pluvialis squatarola'')
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P'''
*[[Cornchwiglen]], Cornicyll (Lapwing, ''Vanellus vanellus'')
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]]
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P'''
*[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P'''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P'''
*[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P'''
*[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta''
*[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P'''
*[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C'''
*[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P'''
*[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P'''
*[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C'''
*[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea''
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P'''
*[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P'''
*[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P'''
*[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima''
*[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus''
*[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P'''
*[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P'''
*[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P'''
*[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C'''
*[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C'''
*[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax''
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina''
*[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba''
*[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus''
*[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa''
*[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica''
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C'''
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P'''
*[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P'''
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P'''
*[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P'''
*[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C'''
*[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C'''
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C'''
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C'''
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C'''
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C'''
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P'''
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P'''
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P'''
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C'''
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C'''
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C'''
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C'''
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C'''
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C'''
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
[[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C'''
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C'''
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C'''
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C'''
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C'''
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C'''
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C'''
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C'''
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C'''
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C'''
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P'''
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr adar Prydain]]
*[[Aderyn mudol|Adar mudol]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }}
[[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]]
[[Categori:Adareg]]
[[Categori:Byd natur Cymru]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]]
[[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]]
qds6967xdydyt6v2hhkjdvgau9c23pn
11100700
11100633
2022-08-10T10:28:28Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
'''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref>
__NOTOC__
{| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;"
!Cynnwys
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] •
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] •
[[#Huganod|Huganod]] •
[[#Mulfrain|Mulfrain]] •
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] •
[[#Crehyrod|Crehyrod]] •
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] •
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] •
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] •
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] •
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] •
[[#Rhegennod|Rhegennod]] •
[[#Garanod|Garanod]] •
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] •
[[#Piod môr|Piod môr]] •
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] •
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] •
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] •
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] •
[[#Pibyddion|Pibyddion]] •
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] •
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] •
[[#Gwylanod|Gwylanod]] •
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] •
[[#Carfilod|Carfilod]] •
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] •
[[#Colomennod|Colomennod]] •
[[#Parotiaid|Parotiaid]] •
[[#Cogau|Cogau]] •
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] •
[[#Tylluanod|Tylluanod]] •
[[#Troellwyr|Troellwyr]] •
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] •
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] •
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] •
[[#Rholyddion|Rholyddion]] •
[[#Copog|Copog]] •
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] •
[[#Eurynnod|Eurynnod]] •
[[#Cigyddion|Cigyddion]] •
[[#Brain|Brain]] •
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] •
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] •
[[#Titwod|Titwod]] •
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] •
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] •
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] •
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] •
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] •
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] •
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] •
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] •
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] •
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] •
[[#Deloriaid|Deloriaid]] •
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] •
[[#Drywod|Drywod]] •
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] •
[[#Drudwennod|Drudwennod]] •
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] •
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] •
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] •
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] •
[[#Golfanod|Golfanod]] •
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] •
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] •
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] •
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"|
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}
==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|de|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|de|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|de|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]
*[[Alarch dof]] (''Mute Swan'', ''Cygnus olor'')
*[[Alarch Bewick]] (''Bewick's Swan'', ''Cygnus columbianus'')
*[[Alarch y Gogledd]] (''Whooper Swan'', ''Cygnus cygnus'')
*[[Gŵydd y llafur]] (Bean Goose, ''Anser fabalis'') '''C'''
*[[Gŵydd droedbinc]] (Pink-footed Goose, ''Anser brachyrhynchus'')
*[[Gŵydd dalcen-wen]] (White-fronted Goose, ''Anser albifrons'')
*[[Gŵydd dalcenwen fechan]] (Lesser White-fronted Goose, ''Anser erythropus'') '''P'''
*[[Gŵydd wyllt]] (Greylag Goose, ''Anser anser'')
*[[Gŵydd Canada]] (Canada Goose, ''Branta canadensis'')
*[[Gŵydd wyran]] (Barnacle Goose, ''Branta leucopsis'')
*[[Gŵydd ddu]] (Brent Goose, ''Branta bernicla'')
*[[Gŵydd frongoch]] (Red-breasted Goose, ''Branta ruficollis'') '''P'''
*[[Gŵydd yr Aifft]] (Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca'')
*[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope''
*[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C'''
*[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca''
*[[Corhwyaden asgell-werdd]],Green-winged Teal, ''Anas carolinensis'' '''C'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P'''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C'''
*[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P'''
*[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P'''
*[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P'''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C'''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra''
*[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P'''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C'''
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca''
*[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus''
==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]
*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]
*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')
==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]
*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''P'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') '''C'''
==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]
*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P'''
==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]
*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C'''
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C'''
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P'''
==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]
*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
==[[Sulidae|Huganod]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]
*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')
==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')
==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C'''
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C'''
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C'''
==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C'''
==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]
*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')
==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]
*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')
==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]
*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C'''
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C'''
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C'''
==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]]
*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')
==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')
==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]
*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C'''
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C'''
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]
*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C'''
==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]
*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P'''
==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]
*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')
==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]
*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')
==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]
*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C'''
==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]
*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P'''
==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]
*[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus''
*[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C'''
*[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola''
*[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P'''
*[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P'''
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C'''
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P'''
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]]
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]
*[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P'''
*[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P'''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P'''
*[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P'''
*[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta''
*[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P'''
*[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C'''
*[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P'''
*[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P'''
*[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C'''
*[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea''
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P'''
*[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P'''
*[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P'''
*[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima''
*[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus''
*[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P'''
*[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P'''
*[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P'''
*[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C'''
*[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C'''
*[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax''
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina''
*[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba''
*[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus''
*[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa''
*[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica''
==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]
*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C'''
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')
==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]
*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')
==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]
*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')
==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P'''
*[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P'''
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')
==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]
*[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]
*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P'''
==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]
*[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]
*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')
==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]
*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P'''
==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]
*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')
==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]
*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P'''
==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P'''
*[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P'''
*[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C'''
*[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P'''
==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]
*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')
==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]
*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P'''
==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]
*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')
==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]
*[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')
==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P'''
==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]
*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C'''
==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C'''
==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]
*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')
==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]
*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')
==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]
*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P'''
==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]
*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')
==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]
*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')
==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C'''
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C'''
==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]
*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C'''
==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]
*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')
==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]
*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')
==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C'''
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C'''
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P'''
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P'''
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P'''
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')
==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]
*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C'''
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C'''
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P'''
==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P'''
==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C'''
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C'''
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C'''
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C'''
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P'''
==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')
==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')
==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]
*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
==[[Troglodytidae|Drywod]]==
[[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]
*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')
==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P'''
==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]
*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C'''
==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]
*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')
==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P'''
==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C'''
*[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C'''
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P'''
==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]
*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P'''
==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]
*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]
*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C'''
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]
*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C'''
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C'''
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C'''
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]
*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')
==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]
*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P'''
==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C'''
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C'''
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C'''
==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]
*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P'''
==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P'''
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr adar Prydain]]
*[[Aderyn mudol|Adar mudol]]
==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}
===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690
==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }}
[[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]]
[[Categori:Adareg]]
[[Categori:Byd natur Cymru]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]]
[[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]]
jiv82ftf3notwonfwzbxkqgg7q1kglh
Rhestr o arfbeisiau hanesyddol Cymru
0
72390
11100491
11024444
2022-08-09T13:35:18Z
Titus Gold
38162
/* Arfbeisiau personol Tywysogion Cymru */ arfbais
wikitext
text/x-wiki
Mae'r erthygl hon yn rhestru rhai o '''[[arfbais|arfbeisiau]] hanesyddol [[Cymru]]'''. Am restr o faneri Cymreig, gweler [[Rhestr baneri Cymru|yma]].
Ceir dau fath o arfbais, arfbais personol yr unigolyn (arglwydd neu uchelwr fel arfer) ac arfbais a oedd yn perthyn i deyrnas neu ran o'r wlad.
==Arfbeisiau personol Tywysogion Cymru==
{| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;"
|- bgcolor="#efefef"
! width="110"|Baner!!width="100"|Dyddiad!!width="250"|Defnydd!!width="250"|Disgrifiad
|-
| [[Delwedd:Arms_of_Llywelyn.svg|canol|117x117px]]|| 1267-83, 1400au || Arfbais bersonol, gwreiddiol [[Tywysog Cymru]]. Daeth yn faner [[Tywysogaeth Cymru]] yn nheyrnasiad [[Llywelyn Fawr]]. || Llewod coch drithroed (passant) yn y corneli chwith uchaf a de gwaelod ar faes melyn gyda'r lliwiau wedi eu cyfnewid yn y corneli eraill.
|-
|[[Delwedd:Llywelyn ap Gruffudd's personal arms.png|canol|116x116px]]|| c. 1223 – 11 Rhagfyr 1282 || Arfbais bersonol [[Llywelyn ap Gruffudd]] || Tri llew coch ar drithroed ar faes llwyd. Flynyddoedd yn ddiweddarach, mabwysiadwyd yr arfbais gan dîm pêl-droed Lloegr!
|-
| [[Delwedd:Arms of Dafydd ap Gruffydd.svg|canol|140x140px]]|| 13g || Baner [[Dafydd ap Gruffudd]], brawd [[Llywelyn ap Gruffudd|Llywelyn II]]. || Y llewod yn sefyll ar drithroed (passant).
|-
| [[Delwedd:Arms of Owain Glyndŵr.svg|canol|140x140px]]|| 14eg - 15g - || [[Baner Glyndŵr|Arfbais Glyndŵr]] || Arfau [[Teyrnas Gwynedd|Gwynedd]]: llewod yn sefyll ar undroed (''regardant''), gydag arfau [[Owain Lawgoch]] ac [[Owain Glyndŵr]]
|-
|[[Delwedd:Coat of arms of Owain Gwynedd.png|canol|107x107px]]|| 1100 - 1170 || Arfbais [[Owain Gwynedd]] || Tri eryr aur ar faes gwyrdd. Roedd yr arfbais hon hefyd yn cael ei ddefnyddio gan ddisgynyddion Owain sef y teulu Anwyl o [[Tywyn|Dywyn]].
|-
| [[Delwedd:Personal oat of arms of Llywelyn Fawr.png|canol|145x145px]]|| c.1055–1137 || Arfbais bersonol [[Gruffudd ap Cynan]] || Tri llew llwyd ar drithroed (''passant''), ar faes coch.
|}
==Arfbeisiau Teyrnasoedd Cymru==
{| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;"
|- bgcolor="#efefef"
! width="110"|Baner!!width="100"|Dyddiad!!width="250"|Defnydd!!width="250"|Disgrifiad
|-
| [[Delwedd:Arms of Llywelyn.svg|100px]]|| c. 1200 - heddiw || Arfbais [[Teyrnas Gwynedd]] ac arfbais draddodiadol [[Aberffraw]] a [[Llywelyn Fawr]]. || Llewod coch drithroed (''passant'') yn y corneli chwith uchaf a de gwaelod ar faes melyn gyda'r lliwiau wedi eu cyfnewid yn y corneli eraill.
|-
| [[Delwedd:Coat of arms of Powys.svg|100px]]|| ? || [[Teyrnas Powys]] ac yn ddiweddarach: [[Powys Wenwynwyn]]. Yn draddodiadol, hon oedd arfbais [[Mathrafal|Llŷs Mathrafal]]. || Llew coch tywyll yn sefyll ar undroed (''regardant''), ar gefndir melyn.
|-
| [[Delwedd:Coat of arms of Powys Fadog.svg|100px]]|| 1191-1236 || Arfbais [[Powys Fadog]] sef y rhan ogleddol o [[Teyrnas Powys|Deyrnas Powys]]; yn wreiddiol: arfbais [[Madog ap Gruffydd Maelor]]. ''Argent, a lion Sable armed and langed Gules''. || Llew du yn sefyll ar undroed (''regardant''), ar gefndir gwyn.
|-
| [[Delwedd:Coat of arms of Deheubarth.svg|100px]]|| ? || Cysylltir yr arfbais hon gyda [[Teyrnas Deheubarth|Theyrnas Deheubarth]]. || Llew aur yn sefyll ar undroed (''regardant''), ar gefndir coch, gydag ymyl pigog, melyn.
|-
| [[Delwedd:Coat of arms of Gwent.svg|100px]]|| ? || Arfbais [[Teyrnas Gwent]] || Hanner chwith glas, hanner dde yn ddu, gyda thair ''Fleurs-de-Lis aur''.
|-
| [[Delwedd:COA Elystan Glodrydd.svg|100px]]|| ? || Teyrnas [[Rhwng Gwy a Hafren]] gan gynnwys: [[Maelienydd]], [[Elfael]], [[Ceri (cwmwd)|Ceri]], [[Gwerthrynion]], [[Cwmwd Deuddwr]] a [[Buellt]]). Arfbais [[Elystan Glodrydd]], sylfaenydd 5ed Llinach Frenhinol Cymru. || Gules, a lion rampant regardant Or.
|-
| [[Delwedd:Coat of arms of Gwaethfoed, Prince of Ceredigion.svg|100px]]|| ? ||Arfbais [[Teyrnas Ceredigion]] || Llew aur yn sefyll ar undroed (''regardant'') yn edrych yn ôl, ar gefndir gwyn.
|-
| [[Delwedd:Coat of arms of morgannwg.svg|100px]]|| o 1045 ymlaen || Arfbais [[Teyrnas Morgannwg]] a'u sefydlydd, sef [[Iestyn ap Gwrgant]]. || Tri ''chevronels argent'' gwyn ar faes coch.
|-
| [[Delwedd:Coat of arms of Gwynfardd, Prince of Dyfed.svg|100px]]|| hyd at 920 || Arfbais [[Teyrnas Dyfed]] || Llew aur yn sefyll ar undroed (''regardant''), gyda phedwar rhosyn aur o'i ddeutu, ar gefndir glas.
|}
==Pymtheg Llwyth Gwynedd==
Mae'r arfbeisiau canlynol i'w gweld mewn ystafell arbennig yn [[Erddig]] wedi'u creu ar gyfer perchennog y tŷ, [[Philip Yorke]] (1743 - 1804) a oedd hefyd yn gyfrifol am gyhoeddi llyfr ar arfbeisiau Cymru.<ref>The Royal Tribes of Wales, Philip Yorke (1743 ~1804) (cyhoeddwyd yn 1887 yn Wrecsam)</ref><ref>A Pedigree of the Royal Tribes of Wales, Roderick D. Davies (1999); gweler fersiwn ar-lein ar wefan archive.org: [http://www.archive.org/stream/royaltribesofwal00yorkuoft#page/n7/mode/2up yma]</ref>
<gallery>
Coat of Arms of NEFYDD HARDD, of Caernarvonshire, Lord of Nant Conway.png|[[Nefydd Hardd]] o Gaernarfon, [[Arglwydd Nant Conwy]]
</gallery>
==Unigolion eraill==
{| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;"
|- bgcolor="#efefef"
! width="110"|Baner!!width="100"|Dyddiad!!width="250"|Defnydd!!width="250"|Disgrifiad
|-
| [[Delwedd:COA Ifor Hael.svg|100px]]|| c. 1320 - 1380 || Arfbais [[Ifor ap Llywelyn]] (Ifor Hael) || Tri tharw du ar gefndir gwyn
|-
| [[Delwedd:COA Lady of Crogen.svg|100px]] || ? || Arglwyddes [[Crogen]] || Llew du ar ei sefyll ar gefndir gwyn
|-
| [[Delwedd:Coat of arms of Brochwel Ysgrithrog, king of Powys.svg|100px]]|| 6g || Arfbais [[Brochwel Ysgithrog]], [[Teyrnas Powys]] || Tri pen ceffyl arian ar gefndir du.
|-
| [[Delwedd:COA Gwenwynwyn ab Owain, Prince of Powys Wenwynwyn.svg|100px]]|| diwedd y 12ed ganrif a dechrau'r 13 ganrif || Arfau [[Gwenwynwyn ab Owain]] || Pawen goch ar gefndir melyn.
|-
| [[Delwedd:Herbert arms.svg|100px]]|| dechrau'r 12ed ganrif || Arfau [[Iarll Penfro]] || Tri llew gwyn ar untroed ar gefndir glas (chwith) a coch (dde).
|-
| [[Delwedd:Coat of arms of Gruffydd Maelor I ap Madog Prince of Powys Fadog.svg|100px]] || 1160 – 1191 || Arfbais [[Gruffudd Maelor I]] || Llew du ar gefndir gwyn.
|-
| [[Delwedd:Arms of Baroness Llanover.svg|100px]]|| 1802 – 1896 || Arfbais [[Augusta Hall, Arglwyddes Llanofer|Arglwyddes Llanofer]] || [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Arms_of_Baroness_Llanover.svg Gweler yma am ddisgrifiad llawn].
|-
| [[Delwedd:COA Sir Watkin Williams-Wynn, 6th Baronet.svg|100px]]|| 1820 – 9 Mai 1885 || Arfbais [[Syr Watkin Williams-Wynn, 6ed Barwnig]] || [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:COA_Sir_Watkin_Williams-Wynn,_6th_Baronet.svg Gweler yma am ddisgrifiad llawn].
|-
| [[Delwedd:COA Howel ap Meurig, Lord of Naddau.svg|100px]]|| ? || Arfau Hywel ap Meurig, Arglwydd Naddau || Llew glas ar gefndir melyn
|-
| [[Delwedd:COA HYWEL of Caerleon.svg|100px]] || 12g? || Arfau Hywel o Gaerleon<br />(Hywel ap Iorwerth g. 1130?)|| Tri chastell gwyn ar gefndir coch
|-
| [[Delwedd:COA_llewellyn_ap_gwilym.svg|100px]] || ? || Arfau Llywelyn ap Gwilym || 5 lleuad ar groes melyn ar gefndir glas a choch
|-
| [[Delwedd:COA Llewelyn Aurdorchog, Lord of Yale.svg|100px]] || ganwyd tua 1018 || Arfau Llewelyn Eurdorchog (Aurdorchog) ap COEL Arglwydd [[Iâl]] || Llew melyn ar ei sefyll ar gefndir glas
|-
| [[Delwedd:COA_LLYWELYN_ab_IFOR.svg|100px]] || 13g ||Arfau [[Llywelyn ap Ifor]], Arglwydd [[Sanclêr]] a [[Gwynfe]]; tad [[Ifor Hael]] || Draig ddu ar ei sefyll ar gefndir gwinau
|-
|-
|}
== Arfbeisiau Saeson a Normaniaid yng Nghymru ==
<gallery>
Delwedd:CoA Hugh le Despenser (elder).svg|Hugh le Despenser (yr hynaf)
Delwedd:CoA Gilbert de Clare.svg|Gilbert de Clare
Delwedd:William de Braose, coat of arms, Falkirk Roll.svg|teulu [[Brewys]] (de Braose), Arglwydd Bramber a Gŵyr
Delwedd:Herbert arms.svg|[[Iarll Penfro]]
Delwedd:CoA Arms of the Earl of Carnarvon.svg|[[Iarll Caernarfon]]
Delwedd:COA Baron Grey de Ruthyn.svg|[[Reginald Grey, 3ydd Barwn Grey de Ruthyn]]
Delwedd:COA 1st Baron Grey of Wilton.svg|Barwn 1af Grey o Wilton
Delwedd:COA 2nd Baron Grey of Wilton.svg|Ail Farwn Grey o Wilton
Delwedd:Arms of Hugh of Cyfeiliog, 5th Earl of Chester.svg|Hugh de Kevelioc, 5ed Iarll Caer
Delwedd:Bernard de Newmarket, lord of brecon.svg|Bernard de Newmarket, Arglwydd Brycheiniog
</gallery>
==Yr Eglwys yng Nghymru==
<gallery>
Delwedd:Coat of Arms of the Church in Wales.svg|[[Baner yr Eglwys yng Nghymru]]
Delwedd:Coat of Arms of the Diocese of Bangor.svg|[[Esgobaeth Bangor]]
Delwedd:Coat of Arms of the Diocese of St Asaph.svg|[[Esgob Llanelwy]]
Delwedd:Coat of Arms of the Diocese of St Davids.svg|[[Esgob Tyddewi]]
Delwedd:Coat of Arms of the Diocese of Swansea & Brecon.svg|[[Esgobaeth Abertawe ac Aberhonddu]]
Delwedd:Coat of Arms of the Diocese of Monmouth.svg|[[Esgobaeth Mynwy]]
Delwedd:Coat of Arms of the Diocese of Llandaff.svg|[[Esgobaeth Llandaf]]
Delwedd:Church of Wales group Arms.svg|Y cwbwl gyda'i gilydd
</gallery>
==Siroedd==
{| class="wikitable"
|- style="background:#efefef;"
! style="width:110px;"|Arfbais!! style="width:100px;"|Dyddiad!! style="width:250px;"|Defnydd!! style="width:250px;"|Disgrifiad
|-
| [[Delwedd:Anglesey County Council.svg|100px]] || Mawrth 2014 || Baner Sir Fôn || Tri llew aur ar ddwy goes, ar gefndir coch gyda ''chevronel'' aur
|-
|[[Delwedd:CAERNARVONSHIRE COUNTY COUNCIL shield.svg|100px]] || 2012 || Tarian Sir Gaernarfon || Tair eryr aur mewn rhes ar gefndir gwyrdd.
|-
|[[Delwedd:Ceredigion COA shield.svg|100px]] || Heb ei chofrestru || Tarian Ceredigion || Llew aur ar ddwy goes, ar gefndir du.
|-
|[[Delwedd:SOUTH GLAMORGAN COUNTY COUNCIL.svg|100px]] || 2013 || Tarian De Morgannwg || Tair ''chevronel'' wen ar gefndir coch
|-
|[[Delwedd:County of Glamorgan Shield.svg|100px]] || ? || Tarian Sir Forgannwg (traddodiadol) || Tair ''chevron'' goch ar gefndir melyn a thair rhosyn coch.
|-
|[[Delwedd:MEIRIONNYDD Shield.svg|100px]] || 2015 || Tarian Sir Feirionnydd || Tair gafr arian ar ddwy goes, gyda haul aur ar gefndir glas.
|-
|[[Delwedd:MONMOUTHSHIRE Shield.svg|100px]] || 2011 || Tarian Sir Fynwy || Tair ''Fleur-de-Lis'' aur ar gefndir glas a du.
|-
| [[Delwedd:MONTGOMERYSHIRE Shield.svg|100px]] || Heb ei chofrestru || Tarian Sir Drefaldwyn || Tri phen mul arian ar gefndir du.
|-
| [[Delwedd:Flintshire Shield.svg|100px]] || 2015 || Tarian Sir y Fflint || Croes ddu arf gefndir arian gyda phedwar [[Brân Goesgoch]], un ym mhob cornel.
|-
|[[Delwedd:PEMBROKESHIRE COUNTY COUNCIL.svg|100px]] || 1988 || Tarian Sir Benfro || Croes aur ar gefndir glas, gyda rhosyn Tuduraidd coch a gwyn yn y canol.
|-
| [[Delwedd:RADNORSHIRE Shield.svg|100px]] || - || Tarian Sir Faesyfed || Pen baedd ar gefndir glas a melyn (streips llorweddol).
|-
|[[Delwedd:CLWYD Shield.svg|100px]] || - || Tarian Sir Clwyd || Llew du ar ddwy goes, gyda dwy streipen donnog uwch ei ben a dwy frân uwch y rhain.
|-
|[[Delwedd:DENBIGHSHIRE COUNTY COUNCIL Shield.svg|100px]] || - || Tarian Ddir Ddinbych || Llew du ar ddwy goes; uwch ei ben ceir dwy streipen las a hanner
|-
|[[Delwedd:COA Carmarthenshire.svg|100px]] || - || Tarian Sir Gaerfyrddin || Dau lew melyn ar gefndir coch, gyferbyn â'i gilydd a dwy ddraig goch ar gefndir melyn gyferbyn â'i gilydd.
|-
|[[Delwedd:DYFED Shield.svg|100px]] || - || Tarian Sir Dyfed || Tri llew melyn ym mhob cornel ar gefndiroedd gwahanol: du, coch a glas.
|-
|[[Delwedd:GWYNEDD Shield.svg|100px]] || hyd at 1996 || Tarian Gwynedd || Gafr wen ar gefndir glas ac uwch ei phen, ceir dau lew yn sefyll ac un yn y canol ar ddwy goes.
|}
==Arall==
<gallery>
Delwedd:University of Wales.svg|Prifysgol Cymru
Delwedd:Ascribed Arms of Dewi Sant.svg|Arfbais a grewyd yn ddiweddar i goffáu [[Dewi Sant]]
</gallery>
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr baneri'r Alban]]
*[[Rhestr baneri Cymru]]
*[[Yr Eglwys yng Nghymru|Arfbeisiau Esgobaethau yr Eglwys yng Nghymru]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Dolennau allanol==
*[http://keithblayney.com/Blayney/Room.html Arfbeisiau Gregynog] (Plas [[Gregynog]])
[[Categori:Arfbeisiau|Cymru]]
[[Categori:Herodraeth Cymru]]
[[Categori:Rhestrau Cymru|Arfbeisiau hanesyddol Cymru]]
hyg26oy5ttt1f75i49u756vgl78rw54
Geraint Lloyd
0
79867
11100582
5126393
2022-08-09T19:28:32Z
Dafyddt
942
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen person/Wicidata | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth | nationality = {{banergwlad|Cymru}} | dateformat = dmy}}
Darlledwr o Gymro yw '''Geraint Lloyd''' (ganwyd [[9 Ionawr]] [[1959]]) sydd yn gweithio fel cyflwynydd ar [[BBC Radio Cymru]].
Ganwyd Geraint yn [[Lledrod]], ger [[Aberystwyth]], [[Ceredigion]] a mynychodd [[Ysgol Gynradd Lledrod]] ac yna [[Ysgol Uwchradd Tregaron]].
Bu'n gweithio fel cyflwynydd ar [[Radio Ceredigion]] am bum mlynedd, cyn ymuno â BBC Radio Cymru ym mis Ebrill [[1997]]. Cychwynnodd wrth gyflwyno sioe rhwng 2 a 5 bob prynhawn o'r wythnos, cyn symud i'r slot 10pm-12am yn 2012.
Yn Awst 2022, cyhoeddwyd y byddai ei sioe nosweithiol yn dod i ben. Dywedodd Lloyd ei fod yn "sioc... Doeddwn i ddim yn disgwyl e, doedd dim sôn dim wedi bod, dim trafod, dim ond dweud ‘Dyna ni, bydd y rhaglen yn gorffen dechrau Hydref’".<ref>{{dyf newyddion|url=https://golwg.360.cymru/newyddion/cymru/2102423-geraint-lloyd-siomedig-gyda-phenderfyniad-radio|teitl= Geraint Lloyd yn “siomedig” gyda phenderfyniad Radio Cymru i ddod â’i raglen i ben |cyhoeddwr=Golwg360|dyddiad=9 Awst 2022|dyddiadcyrchu=9 Awst 2022}}</ref>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Rheoli awdurdod}}
{{eginyn Cymry}}
{{DEFAULTSORT:Lloyd, Geraint}}
[[Categori:Genedigaethau 1959]]
[[Categori:Cyflwynwyr radio Cymreig]]
[[Categori:Pobl o Geredigion]]
olrr7yha4yxtdyljr8vj7ue2amwcu7k
11100583
11100582
2022-08-09T19:32:42Z
Dafyddt
942
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen person/Wicidata | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth | nationality = {{banergwlad|Cymru}} | dateformat = dmy}}
Darlledwr o Gymro yw '''Geraint Lloyd''' (ganwyd [[9 Ionawr]] [[1959]]) sydd yn gweithio fel cyflwynydd ar [[BBC Radio Cymru]].
Ganwyd Geraint yn [[Lledrod]], ger [[Aberystwyth]], [[Ceredigion]] a mynychodd [[Ysgol Gynradd Lledrod]] ac yna [[Ysgol Uwchradd Tregaron]]. Cyhoeddodd ei hunangofiant ''[[Geraint Lloyd - Y Dyn Tu Ôl i'r Llais]]'' yn 2013 (Y Lolfa, ISBN 978-1847717221).
Bu'n gweithio fel cyflwynydd ar [[Radio Ceredigion]] am bum mlynedd, cyn ymuno â BBC Radio Cymru ym mis Ebrill [[1997]]. Cychwynnodd wrth gyflwyno sioe rhwng 2 a 5 bob prynhawn o'r wythnos, cyn symud i'r slot 10pm-12am yn 2012.
Yn Awst 2022, cyhoeddwyd y byddai ei sioe nosweithiol yn dod i ben. Dywedodd Lloyd ei fod yn "sioc... Doeddwn i ddim yn disgwyl e, doedd dim sôn dim wedi bod, dim trafod, dim ond dweud ‘Dyna ni, bydd y rhaglen yn gorffen dechrau Hydref’".<ref>{{dyf newyddion|url=https://golwg.360.cymru/newyddion/cymru/2102423-geraint-lloyd-siomedig-gyda-phenderfyniad-radio|teitl= Geraint Lloyd yn “siomedig” gyda phenderfyniad Radio Cymru i ddod â’i raglen i ben |cyhoeddwr=Golwg360|dyddiad=9 Awst 2022|dyddiadcyrchu=9 Awst 2022}}</ref>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Rheoli awdurdod}}
{{eginyn Cymry}}
{{DEFAULTSORT:Lloyd, Geraint}}
[[Categori:Genedigaethau 1959]]
[[Categori:Cyflwynwyr radio Cymreig]]
[[Categori:Pobl o Geredigion]]
6q9n056f7w3svi6wsxtyi74e8urulwy
11100584
11100583
2022-08-09T19:33:59Z
Dafyddt
942
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen person/Wicidata | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth | nationality = {{banergwlad|Cymru}} | dateformat = dmy}}
Darlledwr o Gymro yw '''Geraint Lloyd''' (ganwyd [[9 Ionawr]] [[1959]]) sydd yn gweithio fel cyflwynydd ar [[BBC Radio Cymru]].
Ganwyd Geraint yn [[Lledrod]], ger [[Aberystwyth]], [[Ceredigion]] a mynychodd [[Ysgol Gynradd Lledrod]] ac yna [[Ysgol Uwchradd Tregaron]]. Yn ddyn ifanc roedd yn ymwneud a'r byd ralïo ac aeth ymlaen i rasio 4x4s gan gynrychioli Cymru yn y gamp. Roedd hefyd yn gyfrifol am ddechrau clwb ralïo yn Aberystwyth yn yr 80au. Cyhoeddodd ei hunangofiant ''[[Geraint Lloyd - Y Dyn Tu Ôl i'r Llais]]'' yn 2013 (Y Lolfa, ISBN 978-1847717221).
Bu'n gweithio fel cyflwynydd ar [[Radio Ceredigion]] am bum mlynedd, cyn ymuno â BBC Radio Cymru ym mis Ebrill [[1997]]. Cychwynnodd wrth gyflwyno sioe rhwng 2 a 5 bob prynhawn o'r wythnos, cyn symud i'r slot 10pm-12am yn 2012.
Yn Awst 2022, cyhoeddwyd y byddai ei sioe nosweithiol yn dod i ben. Dywedodd Lloyd ei fod yn "sioc... Doeddwn i ddim yn disgwyl e, doedd dim sôn dim wedi bod, dim trafod, dim ond dweud ‘Dyna ni, bydd y rhaglen yn gorffen dechrau Hydref’".<ref>{{dyf newyddion|url=https://golwg.360.cymru/newyddion/cymru/2102423-geraint-lloyd-siomedig-gyda-phenderfyniad-radio|teitl= Geraint Lloyd yn “siomedig” gyda phenderfyniad Radio Cymru i ddod â’i raglen i ben |cyhoeddwr=Golwg360|dyddiad=9 Awst 2022|dyddiadcyrchu=9 Awst 2022}}</ref>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Rheoli awdurdod}}
{{eginyn Cymry}}
{{DEFAULTSORT:Lloyd, Geraint}}
[[Categori:Genedigaethau 1959]]
[[Categori:Cyflwynwyr radio Cymreig]]
[[Categori:Pobl o Geredigion]]
1kzq6dqu7zktsvzchaof0qtyarbgv4k
Ymarfer tynnu i fyny
0
83080
11100578
10475821
2022-08-09T18:29:25Z
Buidhe
29575
([[c:GR|GR]]) [[c:COM:FR|File renamed]]: [[File:WPS.gif]] → [[File:Weighted, wide-grip pullup video.gif]] [[c:COM:FR#FR2|Criterion 2]]
wikitext
text/x-wiki
[[Ymarfer corfforol|Ymarfer]] y corff uchaf lle mae'r corff cyfan yn hongian o'r [[braich|breichiau]] cyn cael ei dynnu i fyny gan ddefnyddio cryfder y cyhyrau ydy '''ymarfer tynnu i fyny'''. Wrth i hyn ddigwydd, mae'r [[arddwrn|arddyrnau]]'n aros yn niwtral (yn syth a heb eu plygu), tra bod y [[penelin]]oedd yn plygu a'r [[ysgwydd]]au'n ymestyn fel bod y penelinoedd wrth neu weithiau tu ôl y [[torso]].
Mae'r ymarfer tynnu i fyny traddodiadol yn dibynnu ar gryfder rhan uchaf y corff ac ni ddylid siglo yn ôl ac ymlaen<ref>[http://media.crossfit.com/cf-video/eva-on-kipping.wmv Eva teaches the kipping pull-up at crossfit.com]</ref> (gan ddefnyddio grym cychwynnol y coesau er mwyn creu momentwm). Yn aml mae'r ymarfer hwn yn targedu'r [[cyhyr y latissimus dorsi]] yn y cefn ynghyd â nifer o gyhyrau cynorthwyol eraill.
==Rhai amrywiadau==
{| class="wikitable" style="width: 99%;" cellpadding="0"
! width="0%" | Enghraifft
! width="100%" |Math
|-
|[[Delwedd:Pullup.gif|100px|Ymarfer tynnu i fyny cyffredin]]
|
'''Cyffredin'''
Gyda'r ymarfer tynnu i fyny safonol, gafaelir yn y bar gyda gafael troslaw/tanlaw/amryw-law. Yna tynnir y corff i fyny tan bod yr ên yn uwch na'r bar. Gorffenir yr ymarfer trwy ostwng y corff nes bod y breichiau a'r ysgwyddau wedi'u hymestyn yn llawn.
|-
| [[Delwedd:Weighted, wide-grip pullup video.gif|100px|Animeiddiad o ymarfer tynnu i fyny gyda pwysol]]
|
'''Pwysol'''
Ychwanegir pwysau gan ddefnyddio gwregys dipio, neu drwy afael mewn [[dymbel]] gan ddefnyddio'r traed neu fest/siorts bwysau.
|-
| [[Delwedd:BTNpullup.gif|100px|Animeiddiad o ymarfer tynnu i fyny tu ôl y gwddf]]
|
'''Ymarfer tynnu i fyny tu ôl y gwddf'''
Gollyngir yr ên. Nod yr ymarfer yw i gyffwrdd â'r bar gyda chefn y gwddf.
|-
| [[Delwedd:Onearmpullup.gif|100px|Animeiddiad o ymarfer tynnu i fyny unllaw]]
|
'''Un llaw'''
Gwneir ymarfer tynnu i fyny unllaw drwy afael yn y bar gan ddefnyddio un llaw yn unig ac yna tynnu i fyny. Mae hyn yn anodd oherwydd y cryfder sylweddol sydd ei angen.
|-
| [[Delwedd:Muscle-up.gif|100px|Animeiddiad o gyhyr-i-fyny]]
|
'''Muscle-up'''
Gwneir yr ymarfer cyhyr-i-fyny drwy dynnu am i fyny, ond yn hytrach na stopio pan fo'r ên neu'r frest yn cyffwrdd â'r bar, sythir y breichiau, gan godi'r corff uwchben y bar. Yn gyffredinol mae'r tynnu i fyny cychwynnol yn defnyddio gafael troslaw er mwyn ei gwneud y newid yn haws ac mae'n fwy ffrwydrol er mwyn cymryd mantais o'r momentwmo hanner cyntaf yr ymarfer er mwyn helpu'r ail hanner.
|-
|
|
'''[[Rhwyf ar wastad y cefn]]'''
Weithiau gelwir hwn yn yr "ymarfer tynnu i fyny Awstralaidd". Fe'i gwneir gyda'r bar 2 i 3 troedfedd oddi ar y llawr. Mae'r defnyddiwr yn gorwedd o dan y bar, yn wynebu am i fyny ac yn gafael yn y bar gyda breichiau wedi'u hymestyn. Perfformir yr ymarfer drwy dynnu'r frest i fyny tua'r bar. Rhaid dal y corff mewn safle planc anhyblyg tra bod y [[sawdl|sodlau]]'n aros ar y llawr.
|-
|
|
'''Gafael gymysg'''
Rhoddir un llaw yn y safle troslaw a'r llall yn y safle tanlaw er mwyn amrywio'r rhan o'r penelin a ddefnyddir.
|}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{bathu termau |termau_bathedig=Ymarfer tynnu i fyny|termau_gwreiddiol=Pull-up|iaith=Saesneg }}
{{Ymarferion hyfforddi cryfder}}
[[Categori:Codi pŵer]]
[[Categori:Ymarferion hyfforddi gyda phwysau]]
f97cqikiweb0ke67h8gr3yx8gr6tab9
Nodyn:Adminstats/Llywelyn2000
10
90506
11100641
11100428
2022-08-10T00:33:03Z
Cyberbot I
19483
Diweddaru Ystadegau Gweinyddol ([[en:WP:PEACHY|Peachy 2.0 (alpha 8)]])
wikitext
text/x-wiki
{{Adminstats/Core
|edits=95768
|ed=97499
|created=2
|deleted=2060
|restored=28
|blocked=306
|protected=32
|unprotected=0
|rights=41
|reblock=29
|unblock=13
|modify=13
|rename=9
|import=0
|style={{{style|}}}}}
7sy2p3pzalx8e242l5qsjtw80ikcgbr
Defnyddiwr:Lesbardd
2
95513
11100580
11100277
2022-08-09T19:16:57Z
Lesbardd
21509
/* estyn Thomas Brassey */
wikitext
text/x-wiki
[[Defnyddiwr:Lesbardd/Ffeiliau Dewi Humphreys]]: Hanes lleol Coedpoeth
Ââáàáä Êêëéè Îîï Ôôóòö üûÛ Ŵŵẅ ŷŶ
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Oriel==
<gallery>
Delwedd:PowysCastle01LB.jpg
Delwedd:PowysCastle02LB.jpg
Delwedd:PowysCastle03LB.jpg
Delwedd:PowysCastle04LB.jpg
</gallery>
=estyn Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian=
=estyn Camlas Trefaldwyn=
=estyn Gorsaf reilffordd Bewdley=
=lluniau=
=estyn Parc Natural de Ses Salines d’Eivissa i Formentera=
[[Delwedd:SesSalines06LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines07LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines08LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:Blackcap01LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines10LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines11LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines12LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines13LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines14LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
<gallery>
Delwedd:SesSalines01LB.jpg|Fflamingod
Delwedd:SesSalines02LB.jpg|Chwibanogl ddu
Delwedd:SesSalines03LB.jpg|Y cerflun o Pedro Hormigo
Delwedd:SesSalines05LB.jpg|Madfall Pityusig
</gallery>
=estyn Faro=
=estyn Ynysoedd Toronto=
=estyn Gorsaf fysiau Amwythig=
=estyn Castell Whittington=
3a8ty30ak12ki3udo0th9fdptesyeof
11100581
11100580
2022-08-09T19:18:50Z
Lesbardd
21509
/* estyn Castell Whittington */
wikitext
text/x-wiki
[[Defnyddiwr:Lesbardd/Ffeiliau Dewi Humphreys]]: Hanes lleol Coedpoeth
Ââáàáä Êêëéè Îîï Ôôóòö üûÛ Ŵŵẅ ŷŶ
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Oriel==
<gallery>
Delwedd:PowysCastle01LB.jpg
Delwedd:PowysCastle02LB.jpg
Delwedd:PowysCastle03LB.jpg
Delwedd:PowysCastle04LB.jpg
</gallery>
=estyn Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian=
=estyn Camlas Trefaldwyn=
=estyn Gorsaf reilffordd Bewdley=
=lluniau=
=estyn Parc Natural de Ses Salines d’Eivissa i Formentera=
[[Delwedd:SesSalines06LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines07LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines08LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:Blackcap01LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines10LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines11LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines12LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines13LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines14LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
<gallery>
Delwedd:SesSalines01LB.jpg|Fflamingod
Delwedd:SesSalines02LB.jpg|Chwibanogl ddu
Delwedd:SesSalines03LB.jpg|Y cerflun o Pedro Hormigo
Delwedd:SesSalines05LB.jpg|Madfall Pityusig
</gallery>
=estyn Faro=
=estyn Ynysoedd Toronto=
=estyn Gorsaf fysiau Amwythig=
=estyn Castell Whittington=
=estyn Thomas Brassey=
p5f34n3hp8ng54ptt4aoy1kk7t882el
11100716
11100581
2022-08-10T10:39:56Z
Lesbardd
21509
/* estyn Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian */
wikitext
text/x-wiki
[[Defnyddiwr:Lesbardd/Ffeiliau Dewi Humphreys]]: Hanes lleol Coedpoeth
Ââáàáä Êêëéè Îîï Ôôóòö üûÛ Ŵŵẅ ŷŶ
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Oriel==
<gallery>
Delwedd:PowysCastle01LB.jpg
Delwedd:PowysCastle02LB.jpg
Delwedd:PowysCastle03LB.jpg
Delwedd:PowysCastle04LB.jpg
</gallery>
=estyn Camlas Trefaldwyn=
=estyn Gorsaf reilffordd Bewdley=
=lluniau=
=estyn Parc Natural de Ses Salines d’Eivissa i Formentera=
[[Delwedd:SesSalines06LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines07LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines08LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:Blackcap01LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines10LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines11LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines12LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines13LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines14LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
<gallery>
Delwedd:SesSalines01LB.jpg|Fflamingod
Delwedd:SesSalines02LB.jpg|Chwibanogl ddu
Delwedd:SesSalines03LB.jpg|Y cerflun o Pedro Hormigo
Delwedd:SesSalines05LB.jpg|Madfall Pityusig
</gallery>
=estyn Faro=
=estyn Ynysoedd Toronto=
=estyn Gorsaf fysiau Amwythig=
=estyn Castell Whittington=
=estyn Thomas Brassey=
e2kvspb69rvlo90iww410nhiebq64tz
11100717
11100716
2022-08-10T10:40:11Z
Lesbardd
21509
/* estyn Thomas Brassey */
wikitext
text/x-wiki
[[Defnyddiwr:Lesbardd/Ffeiliau Dewi Humphreys]]: Hanes lleol Coedpoeth
Ââáàáä Êêëéè Îîï Ôôóòö üûÛ Ŵŵẅ ŷŶ
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Oriel==
<gallery>
Delwedd:PowysCastle01LB.jpg
Delwedd:PowysCastle02LB.jpg
Delwedd:PowysCastle03LB.jpg
Delwedd:PowysCastle04LB.jpg
</gallery>
=estyn Camlas Trefaldwyn=
=estyn Gorsaf reilffordd Bewdley=
=lluniau=
=estyn Parc Natural de Ses Salines d’Eivissa i Formentera=
[[Delwedd:SesSalines06LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines07LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines08LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:Blackcap01LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines10LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines11LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines12LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines13LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
[[Delwedd:SesSalines14LB.jpg|260px|chwith|bawd]]
<gallery>
Delwedd:SesSalines01LB.jpg|Fflamingod
Delwedd:SesSalines02LB.jpg|Chwibanogl ddu
Delwedd:SesSalines03LB.jpg|Y cerflun o Pedro Hormigo
Delwedd:SesSalines05LB.jpg|Madfall Pityusig
</gallery>
=estyn Faro=
=estyn Ynysoedd Toronto=
=estyn Gorsaf fysiau Amwythig=
=estyn Castell Whittington=
=estyn Thomas Brassey=
=estyn Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian=
3lkiuxmp603xke6u8q0y2k7duexfgdr
Categori:Unedau milwrol a sefydlwyd yn 2006
14
118393
11100496
1564015
2022-08-09T13:49:43Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{cat-dad-uned-mil|200|6|ym 1999|yn 2010|yn}}
s8enjnv8yvg86ootwyhddcwa718k38c
11100497
11100496
2022-08-09T13:49:57Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{cat-sef-uned-mil|200|6|ym 1999|yn 2010|yn}}
rphnef7z9zdiavy0jmczidvap2v0176
Y Lluoedd Arfog Prydeinig
0
119514
11100588
2295427
2022-08-09T19:43:22Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Delwedd:MinistryofDefence.svg|150px|bawd|Bathodyn y Lluoedd Arfog Prydeinig]]
[[Lluoedd arfog]] [[Teyrnas Unedig Prydain Fawr a Gogledd Iwerddon]] yw'r '''Lluoedd Arfog Prydeinig''' (yn swyddogol: '''Lluoedd Arfog Ei Mawrhydi'''). Mae'n cynnwys tri gwasanaeth: [[y Fyddin Brydeinig]], y Gwasanaeth Llyngesol ([[y Llynges Frenhinol]] a'r [[Môr-filwyr Brenhinol]]) a'r [[Awyrlu Brenhinol]]. Rheolir gan [[Y Weinyddiaeth Amddiffyn (DU)|y Weinyddiaeth Amddiffyn]] a'r [[Cyngor Diogelwch y Deyrnas Unedig|Cyngor Diogelwch]].
{{eginyn y Deyrnas Unedig}}
{{DEFAULTSORT:Lluoedd Arfog Prydeinig}}
[[Categori:Y Lluoedd Arfog Prydeinig| ]]
[[Categori:Lluoedd milwrol yn ôl gwlad|Teyrnas Unedig]]
ipwbex36kme6pbh012u1sgiaimu1mlv
Cwtiad y traeth
0
125097
11100690
11098946
2022-08-10T10:06:32Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = Cwtiad y traeth
| delwedd = Arenaria interpres (habitus).jpg
| maint_delwedd = 250px
| neges_delwedd = Oedolyn mewn plu haf yn Fflorida
| statws = LC
| system_statws = IUCN3.1
| regnum = [[Anifail|Animalia]]
| phylum = [[Cordog|Chordata]]
| classis = [[Aderyn|Aves]]
| ordo = [[Charadriiformes]]
| familia = [[Scolopacidae]]
| genus = ''[[Arenaria (aderyn)|Arenaria]]''
| species = '''''A. interpres'''''
| enw_deuenwol = ''Arenaria interpres''
| awdurdod_deuenwol = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758)
}}
[[Aderyn]] [[rhydiwr|rhydiol]] o deulu'r [[Scolopacidae]] yw '''Cwtiad y traeth''' (''Arenaria interpres''). Mae'n nythu ar y [[twndra]], ger y môr fel arfer, yn rhanbarthau arctig [[Ewrasia]] a [[Gogledd America]].<ref name=Waders>Rosair, David & David Cottridge (1995) ''Hamlyn Photographic Guide to the Waders of the World'', Hamlyn, Llundain.</ref> Mae'n treulio'r gaeaf ar hyd arfordiroedd ar draws y rhan fwyaf o'r byd. Mae'n bwydo ar [[pryf|bryfed]], [[cramennog|cramenogion]], [[molwsg|molysgiaid]] ac [[infertebrat]]au eraill gan fwyaf.<ref name=BWP>D. W. Snow a C. M. Perrins, ''The Birds of the Western Palearctic: Concise Edition, Vol. 1'' (Rhydychen: Oxford University Press, 1998)</ref>
Mae'n 22–24 cm o hyd ac mae'n pwyso 85–150 g.<ref name=BWP/> Yn ystod y tymor nythu, mae'n ddu ac orenfrown ar y cefn ac yn ddu a gwyn ar y pen a'r fron. Mae'n dywyllach ac yn llai lliwgar yn ystod y gaeaf.
[[Delwedd:Arenaria interpres SK.jpg|200px|dim|bawd|Oedolyn mewn plu gaeaf yn [[Helgoland]], yr Almaen]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Dolenni allanol==
{{comin|Arenaria interpres}}
* {{eicon en}} [http://blx1.bto.org/birdfacts/results/bob5610.htm BTO BirdFacts: Turnstone (''Arenaria interpres'')]
* {{eicon en}} [http://ibc.lynxeds.com/species/ruddy-turnstone-arenaria-interpres Internet Bird Collection: Ruddy Turnstone (''Arenaria interpres'')] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131120131543/http://ibc.lynxeds.com/species/ruddy-turnstone-arenaria-interpres |date=2013-11-20 }}
{{eginyn aderyn}}
[[Categori:Rhydwyr]]
ln4u25tmciweuhjntp6h7lkgpt6i9qj
Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain
0
135662
11100609
11100352
2022-08-09T21:01:42Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
Dyma restr o greaduriaid a ellir eu canfod ar arfordiroedd gwledydd Prydain; daw'r enwau Cymraeg o gronfa [[Cymdeithas Edward Llwyd]] o enwau. Gweler hefyd rhestr [https://llennatur.cymru/Y-Bywiadur ''Y Bywiadur''] Llên Natur.
>>trefn yr wyddor ... gwaith ar y gweill ...<<
;Cymraeg - Saesneg - Lladin
*[[Aderyn drycin y graig]], Northern fulmar, ''Fulmarus glacialis''
*[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor''
*[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus''
*[[Bonito]], Atlantic bonito, ''Sarda sarda''
*[[Brithyll]], Brown trout, ''Salmo trutta''
*[[Brwyniad]], European anchovy, ''Engraulis encrasicolus''
*[[Cambig]], Pied avocet, ''Recurvirostra avosetta''
*[[Carfil bach]], Little auk, ''Alle alle''
*[[Cegddu]], European hake, ''Merluccius merluccius''
*[[Cerpyn]], Common carp, ''Cyprinus carpio''
*[[Codyn Ebrill]], Poor cod, ''Trisopterus minutus''
*[[Coegleiddiad]], False killer whale, ''Pseudorca crassidens''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus''
*[[Corhwyaden]], Eurasian teal, ''Anas crecca''
*[[Corbennog]], European sprat, ''Sprattus sprattus''
*[[Cornbig (pysgodyn)|Cornbig]], Garfish, ''Belone belone''
*[[Corswennol adeinwen]], White-winged tern, ''Chlidonias leucopterus''
*[[Corswennol ddu]], Black tern, ''Chlidonias niger''
*[[Corswennol farfog]], Whiskered tern, ''Chlidonias hybrida''
*[[Crychyn]], Ruffe, ''Gymnocephalus cernuus''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus''
*[[Cwtiad heidiol]], Sociable lapwing, ''Vanellus gregarius''
*[[Cwtiad torchog]], Common ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus''
*[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii''
*[[Cwtiad y traeth]], Ruddy turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Chwiwell]], Eurasian wigeon, ''Anas penelope''
*[[Darsen]], Common dace, ''Leuciscus leuciscus''
*[[Drymiwr]], Stone bass, ''Argyrosomus regius''
*[[Dwrgi]], European otter, ''Lutra lutra''
*[[Eog]], Atlantic salmon, ''Salmo salar''
*[[Fendas]], Vendace, ''Coregonus albula''
*[[Gobi (pysgod)|Gobi]], Common goby, ''Pomatoschistus microps''
*[[Gobi Norwy]], Norway goby, ''Pomatoschistus norvegicus''
*[[Gobi tryloyw]], Transparent goby, ''Aphia minuta''
*[[Gorwyniad]], Common bleak, ''Alburnus alburnus''
*[[Gwangen]], Twait shad, ''Alosa fallax''
*[[Gweflogyn]], Viviparous eelpout, ''Zoarces viviparus''
*[[Gwrachen Baillon]], Baillon's wrasse, ''Crenilabrus bailloni''
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd dalcenwen]], Greater white-fronted goose, ''Anser albifrons''
*[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus''
*[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus''
*[[Gŵydd ddu]], Brant goose, ''Branta bernicla''
*[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis''
*[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser''
*[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis''
*[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis''
*[[Gwylan Bonaparte]], Bonaparte's gull, ''Larus philadelphia''
*[[Gwylan Franklin]], Franklin's gull, ''Larus pipixcan
*[[Gwylan Ross]], Ross's gull, ''Rhodostethia rosea''
*[[Gwylan Sabine]], Sabine's gull, ''Larus sabini''
*[[Gwylog]], Common guillemot, ''Uria aalge''
*[[Gwylog ddu]], Black guillemot, ''Cepphus grylle''
*[[Gylfinir]], Eurasian curlew, ''Numenius arquata''
*[[Hadog]], Haddock, ''Melanogrammus aeglefinus''
*[[Herlyn]], Allis shad, ''Alosa alosa''
*[[Heulforgi]], Basking shark, ''Cetorhinus maximus''
*[[Honos]], Common ling, ''Molva molva''
*[[Howtin]], Houting, ''Coregonus oxyrinchus''
*[[Hugan]], Northern gannet, ''Sula bassana''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Greater scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden bengoch]], Common pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden benwen]], White-headed duck, ''Oxyura leucocephala''
*[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden ddanheddog]], Common merganser, ''Mergus merganser''
*[[Hwyaden ddu]], American black duck, ''Anas rubripes''
*[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator''
*[[Hwyaden fwythblu]], Common eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis''
*[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden lostfain]], Northern pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera''
*[[Hwyaden lygad-aur]], Common goldeneye, ''Bucephala clangula''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]], Common shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Lleden Ffrengig]], Atlantic halibut, ''Hippoglossus hippoglossus''
*[[Lleden Thor]], Thor's scaldfish, ''Arnoglossus thori''
*[[Lleden yr Ynys Las]], Greenland halibut, ''Reinhardtius hippoglossoides''
*[[Lleiddiad]], Killer whale, ''Orcinus orca''
*[[Llurs]], Razorbill, ''Alca torda''
*[[Llyfrothen]], Rock gunnel, ''Pholis gunnellus''
*[[Llyfrothen Montagu]], Montagu's blenny, ''Coryphoblennius galerita''
*[[Llymrïen]], Lesser sand eel, ''Ammodytes tobianus''
*[[Llysywen]], European eel, ''Anguilla anguilla''
*[[Macrell]], Atlantic mackerel, ''Scomber scombrus''
*[[Macrell Sbaen]], Chub mackerel, ''Scomber japonicus''
*[[Maelgi]], Angelshark, ''Squatina squatina''
*[[Marchfacrell]], Atlantic horse mackerel, ''Trachurus trachurus''
*[[Marlin]], Skipjack tuna, ''Euthynnus pelamis''
*[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes''
*[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca''
*[[Merfog]], Common bream, ''Abramis brama''
*[[Mingrwn]], Striped red mullet, ''Mullus surmuletus''
*[[Morflaidd]], Atlantic wolffish, ''Anarhichas lupus''
*[[Morflaidd brith]], Spotted wolffish, ''Anarhichas minor''
*[[Morgi]], Small-spotted catshark, ''Scyliorhinus canicula''
*[[Morgi'r Ynys Las]], Greenland shark, ''Somniosus microcephalus''
*[[Morlas]], Atlantic pollack, ''Pollachius pollachius''
*[[Môr-wennol fawr]], Royal tern, ''Sterna maxima''
*[[Môr-wennol fechan]], Little tern, ''Sterna albifrons''
*[[Môr-wennol Forster]], Forster's tern, ''Sterna forsteri''
*[[Môr-wennol fraith]], Sooty tern, ''Sterna fuscata''
*[[Môr-wennol ffrwynog]], Bridled tern, ''Sterna anaethetus''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]], Lesser crested tern, ''Sterna bengalensis''
*[[Môr-wennol gawraidd]], Caspian tern, ''Sterna caspia''
*[[Môr-wennol gyffredin]], Common tern, ''Sterna hirundo''
*[[Môr-wennol wridog]], Roseate tern, ''Sterna dougallii''
*[[Môr-wennol y Gogledd]], Arctic tern, ''Sterna paradisaea''
*[[Orff]], Ide, ''Leuciscus idus''
*[[Pâl]], Atlantic puffin, ''Fratercula arctica''
*[[Pandora (pysgod)|Pandora]], Common pandora, ''Pagellus erythrinus''
*[[Pedryn Bulwer]], Bulwer's petrel, ''Bulweria bulwerii''
*[[Pedryn drycin]], European storm petrel, ''Hydrobates pelagicus''
*[[Pedryn drycin Leach]], Leach's storm petrel, ''Oceanodroma leucorhoa''
*[[Pedryn Wilson]], Wilson's storm petrel, ''Oceanites oceanicus''
*[[Penbwl môr]], Pogge, ''Agonus cataphractus''
*[[Pencath]], Wels catfish, ''Silurus glanis''
*[[Penfras y Gogledd]], Boreogadus saida, Boreogadus saida
*[[Penhwyad]], Northern pike, ''Esox lucius''
*[[Penlletwad]], European bullhead, ''Cottus gobio''
*[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii''
*[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidris ferruginea''
*[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos''
*[[Pibydd coesgoch]], Common Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted Redshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswyrdd]], Common Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed Tattler, ''Tringa brevipes''
*[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima''
*[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta''
*[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla''
*[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii''
*[[Pibydd tinwen]], white-rumped sandpiper, ''Calidris fusicollis''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis''
*[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina''
*[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba''
*[[Pibydd yr aber]], Red knot, ''Calidris canutus''
*[[Pilcodyn]], Common minnow, ''Phoxinus phoxinus''
*[[Polan]], Arctic cisco, ''Coregonus autumnalis''
*[[Powan]], Lavaret, ''Coregonus lavaretus''
*[[Rhedwr moelydd]], Eurasian stone-curlew, ''Burhinus oedicnemus''
*[[Rhedwr twyni]], Cream-coloured courser, ''Cursorius cursor''
*[[Rhegen Baillon]], Baillon's crake, ''Porzana pusilla''
*[[Rhegen yr ŷd]], Corn crake, ''Crex crex''
*[[Rhufell]], Common roach, ''Rutilus rutilus''
*[[Salpa]], Salema porgy, ''Sarpa salpa''
*[[Sgipiwr]], Atlantic saury, ''Scomberesox saurus''
*[[Sgiwen fach]], Pomarine skua, ''Stercorarius pomarinus''
*[[Sgiwen fawr]], Great skua, ''Stercorarius skua''
*[[Sgiwen lostfain]], Long-tailed skua, ''Stercorarius longicaudus''
*[[Sgiwen Pegwn y De]], South Polar skua, ''Stercorarius maccormicki''
*[[Sgiwen y Gogledd]], Arctic skua, ''Stercorarius parasiticus''
*[[Sgreten]], Tench, ''Tinca tinca''
*[[Styrsiwn]], European sea sturgeon, ''Acipenser sturio''
*[[Swtan barfog bach]], Tadpole fish, ''Raniceps raninus''
*[[Swtan Norwy]], Norway pout, ''Trisopterus esmarkii''
*[[Tiwna]], Atlantic bluefin tuna, ''Thunnus thynnus''
*[[Torsg]], Cusk, ''Brosme brosme''
*[[Torbwt]], Turbot, ''Scophthalmus maximus''
*[[Gwrachen Gennog]], Scale-rayed wrasse, Acantholabrus palloni
*[[Llwynog Môr]], Common thresher, Alopias vulpinus
*[[Morflaidd Brith Danheddog]], Northern wolffish, Anarhichas denticulatus
*[[Corhwyaden Asgell-Werdd]], Green-winged teal, Anas crecca carolinensis
*[[Corhwyaden Asgell-Las]], Blue-winged teal, Anas discors
*[[Pysgodyn Arian Mawr]], Greater argentine, Argentina silus
*[[Pysgodyn Arian Bach]], argentine, Argentina sphyraena
*[[Ysgyfarnog Fôr]], Red gurnard, Aspitrigla cuculus
*[[Pysgodyn Ystlys-Arian Cennog]], Big-scale sand smelt, Atherina boyeri
*[[Pysgodyn Ystlys-Arian]], Sand smelt, Atherina presbyter
*[[Macrell Roche]], Bullet tuna, Auxis rochei
*[[Morfil Pigfain]], Common minke whale, Balaenoptera acutorostrata
*[[Morfil Asgellog Sei]], Sei whale, Balaenoptera borealis
*[[Morfil Asgellog Glas]], Blue whale, Balaenoptera musculus
*[[Morfil Asgellog Llwyd]], Fin whale, Balaenoptera physalus
*[[Pysgodyn Clicied]], Grey triggerfish, Balistes carolinensis
*[[Llyfrothen Adeiniog]], Butterfly blenny, Blennius ocellaris
*[[Merfog Gwyn]], Silver bream, Blicca bjoerkna
*[[Pysgodyn Llygad-Llo]], Boops boops, Boops boops
*[[Merfog Môr]], Atlantic pomfret, Brama brama
*[[Lleden Felen Fach]], Solenette, Buglossidium luteum
*[[Bwgan Dŵr]], Common dragonet, Callionymus lyra
*[[Bwgan Brith]], Spotted dragonet, Callionymus maculatus
*[[Crwban Môr Pendew]], Loggerhead sea turtle, Caretta caretta
*[[Pysgodyn Du]], Rudderfish, Centrolophus niger
*[[Hyrddyn Llwyd Gweflog]], Thicklip grey mullet, Chelon labrosus
*[[Crwban Môr Gwyrdd]], Green sea turtle, Chelonia mydas
*[[Cwningen Fôr]], Rabbit fish, Chimaera monstrosa
*[[Brithyll Mair Pum-Barf]], Fivebeard rockling, Ciliata mustela
*[[Hwyaden Gynffon-Hir]], Long-tailed Duck, Clangula hyemalis
*[[Pennog (Neu Ysgadenyn)]], Atlantic herring, Clupea harengus
*[[Congren (Neu Llysywen Fôr)]], European conger, Conger conger
*[[Gwrachen Seithliw]], Mediterranean rainbow wrasse, Coris julis
*[[Cynffon Llygoden]], Coryphaenoides rupestris, Coryphaenoides rupestris
*[[Gwrachen Eurben]], Corkwing wrasse, Crenilabrus melops
*[[Gobi Gwydraidd]], Crystal goby, Crystallogobius linearis
*[[Gwrachen Fair]], Goldsinny wrasse, Ctenolabrus rupestris
*[[Iâr Fôr]], Cyclopterus lumpus, Cyclopterus lumpus
*[[Morlo Cycyllog]], Hooded seal, Cystophora cristata
*[[Morgath Ddu]], Common stingray, Dasyatis pastinaca
*[[Morfil Gwyn]], Beluga whale, Delphinapterus leucas
*[[Dolffin Cyffredin]], Short-beaked common dolphin, Delphinus delphis
*[[Merfog Ysgithrog]], Common dentex, Dentex dentex
*[[Crwban Môr Cefn-Lledr]], Leatherback sea turtle, Dermochelys coriacea
*[[Draenogyn Mor]], European seabass, Dicentrarchus labrax
*[[Albatros Aelddu]], Black-browed Albatross, Diomedea melanophris
*[[Môr-Wiber Fach]], Lesser weever, Echiichthys vipera
*[[Crëyr Bach]], Little Egret, Egretta garzetta
*[[Brithyll Mair Pedair-Barf]], Fourbeard rockling, Enchelyopus cimbrius
*[[Crwban Môr Gwalchbig]], Hawksbill sea turtle, Eretmochelys imbricata
*[[Morlo Barfog]], Bearded seal, Erignathus barbatus
*[[Morgi Seithliw]], Velvet belly lanternshark, Etmopterus spinax
*[[Tiwna Bach]], Little tunny, Euthynnus alletteratus
*[[Chwyrnwr Llwyd]], Grey gurnard, Eutrigla gurnardus
*[[Swtan Arian]], Silvery pout, Gadiculus argenteus
*[[Penfras (Neu Codyn)]], Atlantic cod, Gadus morhua
*[[Penfras Yr Ynys Las]], Greenland cod, Gadus ogac
*[[Brithyll Mair Tair-Barf]], Three-bearded rockling, Gaidropsarus vulgaris
*[[Ci Glas]], School shark, Galeorhinus galeus
*[[Morgi Cegddu]], Blackmouth catshark, Galeus melastomus
*[[Gïach Mawr]], Great Snipe, Gallinago media
*[[Crothell Dri Phigyn]], Three-spined stickleback, Gasterosteus aculeatus
*[[Trochydd Pigwyn]], Yellow-billed Loon, Gavia adamsii
*[[Trochydd Gyddfddu]], Black-throated Loon, Gavia arctica
*[[Trochydd Mawr]], Great Northern Loon, Gavia immer
*[[Trochydd Gyddfgoch]], Red-throated Loon, Gavia stellata
*[[Môr-Wennol Ylfinbraff]], Gull-billed Tern, Gelochelidon nilotica
*[[Cwtiad-Wennol Adain-Ddu]], Black-winged Pratincole, Glareola nordmanni
*[[Cwtiad-Wennol Dorchog]], Collared Pratincole, Glareola pratincola
*[[Morfil Pengrwn]], Long-finned pilot whale, Globicephala melas
*[[Lleden Wrach]], Witch (righteye flounder), Glyptocephalus cynoglossus
*[[Llyfrothen Dŵr Croyw]], Gobio gobio, Gobio gobio
*[[Gobi Mawr]], Giant goby, Gobius cobitis
*[[Gobi Couch]], Couch's goby, Gobius couchi
*[[Gobi Mingoch]], Red-mouthed goby, Gobius cruentatus
*[[Gobi Du]], Black goby, Gobius niger
*[[Bill Bigog]], Rock goby, Gobius paganellus
*[[Dolffin Risso]], Risso's dolphin, Grampus griseus
*[[Pioden Fôr]], Eurasian Oystercatcher, Haematopus ostralegus
*[[Eryr Môr]], White-tailed Eagle, Haliaeetus albicilla
*[[Eryr Moel]], Bald Eagle, Haliaeetus leucocephalus
*[[Morlo Llwyd]], Grey seal, Halichoerus grypus
*[[Hirgoes]], Black-winged Stilt, Himantopus himantopus
*[[Morfil Trwyn Potel]], Northern bottlenose whale, Hyperoodon ampullatus
*[[Sgorpion Môr Deugorn]], Twohorn sculpin, Icelus bicornis
*[[Pysgodyn Hwyliog]], Indo-Pacific sailfish, Istiophorus platypterus
*[[Morfil Sberm Lleiaf]], Pygmy sperm whale, Kogia breviceps
*[[Cleiriach Y Gwymon]], Ballan wrasse, Labrus bergylta
*[[Gwrachen Resog]], Cuckoo wrasse, Labrus mixtus
*[[Dolffin Ystlyswyn]], Atlantic white-sided dolphin, Lagenorhynchus acutus
*[[Dolffin Pigwyn]], White-beaked dolphin, Lagenorhynchus albirostris
*[[Corgi Môr]], Porbeagle, Lamna nasus
*[[Llysywen Bendoll Yr Afon]], European river lamprey, Lampetra fluviatilis
*[[Gwylan Y Penwaig]], European Herring Gull, Larus argentatus
*[[Gwylan Chwerthinog]], Laughing Gull, Larus atricilla
*[[Gwylan Y Gweunydd]], Common Gull, Larus canus
*[[Gwylan Fodrwybig]], Ring-billed Gull, Larus delawarensis
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]], Lesser Black-backed Gull, Larus fuscus
*[[Gwylan Yr Arctig]], Iceland Gull, Larus glaucoides
*[[Gwylan Y Gogledd]], Glaucous Gull, Larus hyperboreus
*[[Gwylan Môr Y Canoldir]], Mediterranean Gull, Larus melanocephalus
*[[Gwylan Fechan]], Little Gull, Larus minutus
*[[Gwylan Benddu]], Black-headed Gull, Larus ridibundus
*[[Lleden Fair Bedwar-Smotyn]], Lepidorhombus boscii, Lepidorhombus boscii
*[[Gobi Fries]], Fries's goby, Lesuerigobius friesii
*[[Twb Y Dail]], European chub, Leuciscus cephalus
*[[Lleden Dywod]], Common dab, Limanda limanda
*[[Pibydd Llydanbig]], Broad-billed Sandpiper, Limicola falcinellus
*[[Gïach Gylfin-Hir]], Long-billed Dowitcher, Limnodromus scolopaceus
*[[Rhostog Gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, Limosa lapponica
*[[Iâr Fôr Lysnafeddog]], Common seasnail, Liparis liparis
*[[Llyfrothen Benddu]], Lipophrys pholis, Lipophrys pholis
*[[Hyrddyn Aur]], Golden grey mullet, Liza aurata
*[[Hyrddyn Llwyd Minfain]], Thinlip mullet, Liza ramada
*[[Cythraul Y Môr]], Lophius piscatorius, Lophius piscatorius
*[[Penfras Dŵr Croyw]], Burbot, Lota lota
*[[Llyfrothen Fain]], snake blenny, Lumpenus lampretaeformis
*[[Gïach Bach]], Jack Snipe, Lymnocryptes minimus
*[[Caplan (pysgodyn)|Caplan]], Capelin, Mallotus villosus
*[[Morfil Cefngrwm]], Humpback whale, Megaptera novaeangliae
*[[Môr-Hwyaden Y Gogledd]], Velvet Scoter, Melanitta fusca
*[[Mor-Hwyaden Ddu]], Common Scoter, Melanitta nigra
*[[Môr-Hwyaden Yr Ewyn]], Surf Scoter, Melanitta perspicillata
*[[Lleian Wen]], Smew, Mergus albellus
*[[Gwyniad Môr]], Merlangius, Merlangius merlangus
*[[Morfil Gylfinog Sowerby]], Sowerby's beaked whale, Mesoplodon bidens
*[[Morfil Gylfinog True]], True's beaked whale, Mesoplodon mirus
*[[Swtan Glas]], Blue whiting, Micromesistius poutassou
*[[Lleden Lefn]], Lemon sole, Microstomus kitt
*[[Pysgodyn Haul]], Ocean sunfish, Mola mola
*[[Honos Glas]], Blue ling, Molva dypterygia
*[[Morfil Uncorn]], Narwhal, Monodon monoceros
*[[Morgi Llyfn]], Starry smooth-hound, Mustelus asterias
*[[Morgi Serennog]], Common smooth-hound, Mustelus mustelus
*[[Sgorpion Môr Pedwar-Corn]], Fourhorn sculpin, Myoxocephalus quadricornis
*[[Safngrwn]], Myxine glutinosa, Myxine glutinosa
*[[Pibell Fôr Leiaf]], Worm pipefish, Nerophis lumbriciformis
*[[Pibell Fôr Drwynsyth]], Straightnose pipefish, Nerophis ophidion
*[[Morlo Ysgithrog]], Walrus, Odobenus rosmarus
*[[Eog Cefngrwm]], Pink salmon, Oncorhynchus gorbuscha
*[[Bonito Unlliw]], Orcynopsis unicolor, Orcynopsis unicolor
*[[Brwyniad Conwy]], European smelt, Osmerus eperlanus
*[[Merfog Coch]], Blackspot seabream, Pagellus bogaraveo
*[[Gwylan Ifori]], Ivory Gull, Pagophila eburnea
*[[Twmpot]], Tompot blenny, Parablennius gattorugine
*[[Lleden Wadn Y Tywod]], Sand sole, Pegusa lascaris
*[[Morfil Pen Pwmpen]], Melon-headed whale, Peponocephala electra
*[["Draenogyn Dŵr Croyw(G)]], draenogiaid dŵr croyw", European perch
*[[Llysywen Bendoll Y Môr]], Sea lamprey, Petromyzon marinus
*[[Mulfran Werdd]], European Shag, Phalacrocorax aristotelis
*[[Mulfran]], Great Cormorant, Phalacrocorax carbo
*[[Llydandroed Llwyd]], Red Phalarope, Phalaropus fulicarius
*[[Llydandroed Gyddfgoch]], Red-necked Phalarope, Phalaropus lobatus
*[[Llydandroed Wilson]], Wilson's Phalarope, Phalaropus tricolor
*[[Pibydd Torchog]], Ruff, Philomachus pugnax
*[[Morlo Cylchog]], Ringed seal, Phoca hispida
*[[Morlo Cyffredin]], Harbor seal, Phoca vitulina
*[[Llamhidydd]], Harbour porpoise, Phocoena phocoena
*[[Lleden Benglwm Norwy]], Norwegian topknot, Phrynorhombus norvegicus
*[[Lleden Benglwm Eckstrom]], , Phrynorhombus regius
*[[Morfil Sberm]], Sperm whale, Physeter macrocephalus
*[[Lleden Fwd]], European flounder, Platichthys flesus
*[[Crymanbig Ddu]], Glossy Ibis, Plegadis falcinellus
*[[Lleden Goch]], European plaice, Pleuronectes platessa
*[[Cwtiad Aur]], European Golden Plover, Pluvialis apricaria
*[[Corgwtiad Aur]], American Golden Plover, Pluvialis dominica
*[[Cwtiad Llwyd]], Grey Plover, Pluvialis squatarola
*[[Gwyach Gorniog]], Horned Grebe, Podiceps auritus
*[[Gwyach Fawr Gopog]], Great Crested Grebe, Podiceps cristatus
*[[Gwyach Yddfgoch]], Red-necked Grebe, Podiceps grisegena
*[[Gwyach Yddfddu]], Black-necked Grebe, Podiceps nigricollis
*[[Gwyach Ylfinfraith]], Pied-billed Grebe, Podilymbus podiceps
*[[Chwitlyn Glas]], Pollachius virens, Pollachius virens
*[[Pysgodyn Broc Môr]], Atlantic wreckfish, Polyprion americanus
*[[Gobi'r Tywod]], Sand goby, Pomatoschistus minutus
*[[Gobi Lliwgar]], Painted goby, Pomatoschistus pictus
*[[Rhegen Fraith]], Spotted crake, Porzana porzana
*[[Morgi Glas]], Blue shark, Prionace glauca
*[[Merfog Arian]], silver pomfret, Pterycombus brama
*[[Aderyn Drycin Bach]], Little Shearwater, Puffinus assimilis
*[[Aderyn Drycin Mawr]], Great Shearwater, Puffinus gravis
*[[Aderyn Drycin Manaw]], Manx Shearwater, Puffinus puffinus
*[[Crothell Naw Pigyn]], Ninespine stickleback, Pungitius pungitius
*[[Morgath Wen]], white skate, Raja alba
*[[Morgath (Neu Cath Fôr)]], Common skate, Raja batis
*[[Morgath Drwynbwl]], cownose ray, Raja bonasus
*[[Morgath Styds]], Thornback ray, Raja clavata
*[[Morgath Gribog]], shagreen ray, Raja fullonica
*[[Morgath Lygaid-Bach]], Smalleyed ray, Raja microocellata
*[[Morgath Bigog]], Thorny skate, Raja radiata
*[[Morgath Donnog]], Undulate ray, Raja undulata
*[[Rhegen Ddŵr]], Water Rail, Rallus aquaticus
*[[Pysgodyn Haul Main]], Slender sunfish, Ranzania laevis
*[[Gwylan Goesddu]], Black-legged Kittiwake, Rissa tridactyla
*[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri
*[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri
*[[Siwin (Neu Gwyniedyn)]], Brown trout, Salmo trutta
*[[Torgoch Afon]], Brook trout, Salvelinus fontinalis
*[[Pennog Mair]], European pilchard, Sardina pilchardus
*[[Pysgodyn Rhudd]], Common rudd, Scardinius erythrophthalmus
*[[Lleden Fannog]], Brill (fish), Scophthalmus rhombus
*[[Pysgodyn Safnlas]], Scorpaenidae, Scorpaenidae
*[[Morgi Brych]], Nursehound, Scyliorhinus stellaris
*[[Pysgodyn Coch]], Rose fish, Sebastes marinus
*[[Pysgodyn Coch Norwy]], Norway haddock, Sebastes viviparus
*[[Lleden Chwithig]], Common sole, Solea solea
*[[Morgi Pen Morthwyl]], Smooth hammerhead, Sphyrna zygaena
*[[Crothell Bymtheg-Pigyn]], Spinachia spinachia, Spinachia spinachia
*[[Merfog Du]], Black seabream, Spondyliosoma cantharus
*[[Ci Pigog]], Spiny dogfish, Squalus acanthias
*[[Dolffin Rhesog]], striped dolphin, Stenella caeruleoalba
*[[Draenogyn Cegfawr]], Zander, Stizostedion lucioperca
*[[Pibell Fôr Nilsson]], Lesser pipefish, Syngnathus rostellatus
*[[Pibell Fôr Drwynllydan]], Broadnosed pipefish, Syngnathus typhle
*[[Gwyach Fach]], Little Grebe, Tachybaptus ruficollis
*[[Merfog Asgell-Hir]], Big-scale pomfret, Taractichthys longipinnis
*[[Sgorpion Môr]], Taurulus bubalis, Taurulus bubalis
*[[Sgorpion Môr Norwy]], Norway bullhead, Taurulus lilljeborgi
*[[Gobi Mannog]], Leopard-spotted goby, Thorogobius ephippiatus
*[[Tiwna Asgell-Hir]], Albacore, Thunnus alalunga
*[[Tiwna Melyn]], Yellowfin tuna, Thunnus albacares
*[[Cangen Las]], Grayling (species), Thymallus thymallus
*[[Morgath Drydan Fraith]], Marbled electric ray, Torpedo marmorata
*[[Morgath Drydan]], Atlantic torpedo, Torpedo nobiliana
*[[Môr-Wiber Fawr]], Greater weever, Trachinus draco
*[[Chwyrnwr Ysgithrog]], Piper gurnard, Trigla lyra
*[[Chwyrnwr Rhesog]], Streaked gurnard, Trigloporus lastoviza
*[[Codyn Llwyd]], Trisopterus luscus, Trisopterus luscus
*[[Dolffin Trwyn Potel]], Common bottlenose dolphin, Tursiops truncatus
*[[Pysgodyn Cleddyf]], Swordfish, Xiphias gladius
*[[Pysgodyn Darn Arian]], John Dory, Zeus faber
*[[Morfil Gylfinog Cuvier]], Cuvier's beaked whale, Ziphius cavirostris
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr adar Cymru]]
[[Categori:Creaduriaid arfordir Prydain| ]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Creaduriaid morol gwledydd Prydain]]
[[Categori:Rhywogaethau o anifeiliaid| *]]
[[Categori:Rhywogaethau o famaliaid| *]]
[[Categori:Rhywogaethau o bysgod| *]]
bsh8yn7ql9ttl9xqpudj7dz7tntfjbs
11100622
11100609
2022-08-09T21:31:54Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
Dyma restr o greaduriaid a ellir eu canfod ar arfordiroedd gwledydd Prydain; daw'r enwau Cymraeg o gronfa [[Cymdeithas Edward Llwyd]] o enwau. Gweler hefyd rhestr [https://llennatur.cymru/Y-Bywiadur ''Y Bywiadur''] Llên Natur.
>>trefn yr wyddor ... gwaith ar y gweill ...<<
;Cymraeg - Saesneg - Lladin
*[[Aderyn drycin y graig]], Northern fulmar, ''Fulmarus glacialis''
*[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor''
*[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus''
*[[Bonito]], Atlantic bonito, ''Sarda sarda''
*[[Brithyll]], Brown trout, ''Salmo trutta''
*[[Brwyniad]], European anchovy, ''Engraulis encrasicolus''
*[[Cambig]], Pied avocet, ''Recurvirostra avosetta''
*[[Carfil bach]], Little auk, ''Alle alle''
*[[Cegddu]], European hake, ''Merluccius merluccius''
*[[Cerpyn]], Common carp, ''Cyprinus carpio''
*[[Codyn Ebrill]], Poor cod, ''Trisopterus minutus''
*[[Coegleiddiad]], False killer whale, ''Pseudorca crassidens''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus''
*[[Corhwyaden]], Eurasian teal, ''Anas crecca''
*[[Corbennog]], European sprat, ''Sprattus sprattus''
*[[Cornbig (pysgodyn)|Cornbig]], Garfish, ''Belone belone''
*[[Corswennol adeinwen]], White-winged tern, ''Chlidonias leucopterus''
*[[Corswennol ddu]], Black tern, ''Chlidonias niger''
*[[Corswennol farfog]], Whiskered tern, ''Chlidonias hybrida''
*[[Crychyn]], Ruffe, ''Gymnocephalus cernuus''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus''
*[[Cwtiad heidiol]], Sociable lapwing, ''Vanellus gregarius''
*[[Cwtiad torchog]], Common ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus''
*[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii''
*[[Cwtiad y traeth]], Ruddy turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Chwiwell]], Eurasian wigeon, ''Anas penelope''
*[[Darsen]], Common dace, ''Leuciscus leuciscus''
*[[Drymiwr]], Stone bass, ''Argyrosomus regius''
*[[Dwrgi]], European otter, ''Lutra lutra''
*[[Eog]], Atlantic salmon, ''Salmo salar''
*[[Fendas]], Vendace, ''Coregonus albula''
*[[Gobi (pysgod)|Gobi]], Common goby, ''Pomatoschistus microps''
*[[Gobi Norwy]], Norway goby, ''Pomatoschistus norvegicus''
*[[Gobi tryloyw]], Transparent goby, ''Aphia minuta''
*[[Gorwyniad]], Common bleak, ''Alburnus alburnus''
*[[Gwangen]], Twait shad, ''Alosa fallax''
*[[Gweflogyn]], Viviparous eelpout, ''Zoarces viviparus''
*[[Gwrachen Baillon]], Baillon's wrasse, ''Crenilabrus bailloni''
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd dalcenwen]], Greater white-fronted goose, ''Anser albifrons''
*[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus''
*[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus''
*[[Gŵydd ddu]], Brant goose, ''Branta bernicla''
*[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis''
*[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser''
*[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis''
*[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis''
*[[Gwylan Bonaparte]], Bonaparte's gull, ''Larus philadelphia''
*[[Gwylan Franklin]], Franklin's gull, ''Larus pipixcan
*[[Gwylan Ross]], Ross's gull, ''Rhodostethia rosea''
*[[Gwylan Sabine]], Sabine's gull, ''Larus sabini''
*[[Gwylog]], Common guillemot, ''Uria aalge''
*[[Gwylog ddu]], Black guillemot, ''Cepphus grylle''
*[[Gylfinir]], Eurasian curlew, ''Numenius arquata''
*[[Hadog]], Haddock, ''Melanogrammus aeglefinus''
*[[Herlyn]], Allis shad, ''Alosa alosa''
*[[Heulforgi]], Basking shark, ''Cetorhinus maximus''
*[[Honos]], Common ling, ''Molva molva''
*[[Howtin]], Houting, ''Coregonus oxyrinchus''
*[[Hugan]], Northern gannet, ''Sula bassana''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Greater scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden bengoch]], Common pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden benwen]], White-headed duck, ''Oxyura leucocephala''
*[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden ddanheddog]], Common merganser, ''Mergus merganser''
*[[Hwyaden ddu]], American black duck, ''Anas rubripes''
*[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator''
*[[Hwyaden fwythblu]], Common eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis''
*[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden lostfain]], Northern pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera''
*[[Hwyaden lygad-aur]], Common goldeneye, ''Bucephala clangula''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]], Common shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Lleden Ffrengig]], Atlantic halibut, ''Hippoglossus hippoglossus''
*[[Lleden Thor]], Thor's scaldfish, ''Arnoglossus thori''
*[[Lleden yr Ynys Las]], Greenland halibut, ''Reinhardtius hippoglossoides''
*[[Lleiddiad]], Killer whale, ''Orcinus orca''
*[[Llurs]], Razorbill, ''Alca torda''
*[[Llyfrothen]], Rock gunnel, ''Pholis gunnellus''
*[[Llyfrothen Montagu]], Montagu's blenny, ''Coryphoblennius galerita''
*[[Llymrïen]], Lesser sand eel, ''Ammodytes tobianus''
*[[Llysywen]], European eel, ''Anguilla anguilla''
*[[Macrell]], Atlantic mackerel, ''Scomber scombrus''
*[[Macrell Sbaen]], Chub mackerel, ''Scomber japonicus''
*[[Maelgi]], Angelshark, ''Squatina squatina''
*[[Marchfacrell]], Atlantic horse mackerel, ''Trachurus trachurus''
*[[Marlin]], Skipjack tuna, ''Euthynnus pelamis''
*[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes''
*[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca''
*[[Merfog]], Common bream, ''Abramis brama''
*[[Mingrwn]], Striped red mullet, ''Mullus surmuletus''
*[[Morflaidd]], Atlantic wolffish, ''Anarhichas lupus''
*[[Morflaidd brith]], Spotted wolffish, ''Anarhichas minor''
*[[Morgi]], Small-spotted catshark, ''Scyliorhinus canicula''
*[[Morgi'r Ynys Las]], Greenland shark, ''Somniosus microcephalus''
*[[Morlas]], Atlantic pollack, ''Pollachius pollachius''
*[[Môr-wennol fawr]], Royal tern, ''Sterna maxima''
*[[Môr-wennol fechan]], Little tern, ''Sterna albifrons''
*[[Môr-wennol Forster]], Forster's tern, ''Sterna forsteri''
*[[Môr-wennol fraith]], Sooty tern, ''Sterna fuscata''
*[[Môr-wennol ffrwynog]], Bridled tern, ''Sterna anaethetus''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]], Lesser crested tern, ''Sterna bengalensis''
*[[Môr-wennol gawraidd]], Caspian tern, ''Sterna caspia''
*[[Môr-wennol gyffredin]], Common tern, ''Sterna hirundo''
*[[Môr-wennol wridog]], Roseate tern, ''Sterna dougallii''
*[[Môr-wennol y Gogledd]], Arctic tern, ''Sterna paradisaea''
*[[Orff]], Ide, ''Leuciscus idus''
*[[Pâl]], Atlantic puffin, ''Fratercula arctica''
*[[Pandora (pysgod)|Pandora]], Common pandora, ''Pagellus erythrinus''
*[[Pedryn Bulwer]], Bulwer's petrel, ''Bulweria bulwerii''
*[[Pedryn drycin]], European storm petrel, ''Hydrobates pelagicus''
*[[Pedryn drycin Leach]], Leach's storm petrel, ''Oceanodroma leucorhoa''
*[[Pedryn Wilson]], Wilson's storm petrel, ''Oceanites oceanicus''
*[[Penbwl môr]], Pogge, ''Agonus cataphractus''
*[[Pencath]], Wels catfish, ''Silurus glanis''
*[[Penfras y Gogledd]], Boreogadus saida, Boreogadus saida
*[[Penhwyad]], Northern pike, ''Esox lucius''
*[[Penlletwad]], European bullhead, ''Cottus gobio''
*[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii''
*[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidris ferruginea''
*[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos''
*[[Pibydd coesgoch]], Common Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted Redshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswyrdd]], Common Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed Tattler, ''Tringa brevipes''
*[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima''
*[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta''
*[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla''
*[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii''
*[[Pibydd tinwen]], white-rumped sandpiper, ''Calidris fusicollis''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis''
*[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina''
*[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba''
*[[Pibydd yr aber]], Red knot, ''Calidris canutus''
*[[Pilcodyn]], Common minnow, ''Phoxinus phoxinus''
*[[Polan]], Arctic cisco, ''Coregonus autumnalis''
*[[Powan]], Lavaret, ''Coregonus lavaretus''
*[[Rhedwr moelydd]], Eurasian stone-curlew, ''Burhinus oedicnemus''
*[[Rhedwr twyni]], Cream-coloured courser, ''Cursorius cursor''
*[[Rhegen Baillon]], Baillon's crake, ''Porzana pusilla''
*[[Rhegen yr ŷd]], Corn crake, ''Crex crex''
*[[Rhufell]], Common roach, ''Rutilus rutilus''
*[[Salpa]], Salema porgy, ''Sarpa salpa''
*[[Sgipiwr]], Atlantic saury, ''Scomberesox saurus''
*[[Sgiwen fach]], Pomarine skua, ''Stercorarius pomarinus''
*[[Sgiwen fawr]], Great skua, ''Stercorarius skua''
*[[Sgiwen lostfain]], Long-tailed skua, ''Stercorarius longicaudus''
*[[Sgiwen Pegwn y De]], South Polar skua, ''Stercorarius maccormicki''
*[[Sgiwen y Gogledd]], Arctic skua, ''Stercorarius parasiticus''
*[[Sgreten]], Tench, ''Tinca tinca''
*[[Styrsiwn]], European sea sturgeon, ''Acipenser sturio''
*[[Swtan barfog bach]], Tadpole fish, ''Raniceps raninus''
*[[Swtan Norwy]], Norway pout, ''Trisopterus esmarkii''
*[[Tiwna]], Atlantic bluefin tuna, ''Thunnus thynnus''
*[[Torsg]], Cusk, ''Brosme brosme''
*[[Torbwt]], Turbot, ''Scophthalmus maximus''
*[[Gwrachen Gennog]], Scale-rayed wrasse, Acantholabrus palloni
*[[Llwynog Môr]], Common thresher, Alopias vulpinus
*[[Morflaidd Brith Danheddog]], Northern wolffish, Anarhichas denticulatus
*[[Corhwyaden asgell-werdd]], Green-winged teal, ''Anas crecca carolinensis''
*[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors''
*[[Pysgodyn Arian Mawr]], Greater argentine, Argentina silus
*[[Pysgodyn Arian Bach]], argentine, Argentina sphyraena
*[[Ysgyfarnog Fôr]], Red gurnard, Aspitrigla cuculus
*[[Pysgodyn Ystlys-Arian Cennog]], Big-scale sand smelt, Atherina boyeri
*[[Pysgodyn Ystlys-Arian]], Sand smelt, Atherina presbyter
*[[Macrell Roche]], Bullet tuna, Auxis rochei
*[[Morfil Pigfain]], Common minke whale, Balaenoptera acutorostrata
*[[Morfil Asgellog Sei]], Sei whale, Balaenoptera borealis
*[[Morfil Asgellog Glas]], Blue whale, Balaenoptera musculus
*[[Morfil Asgellog Llwyd]], Fin whale, Balaenoptera physalus
*[[Pysgodyn Clicied]], Grey triggerfish, Balistes carolinensis
*[[Llyfrothen Adeiniog]], Butterfly blenny, Blennius ocellaris
*[[Merfog Gwyn]], Silver bream, Blicca bjoerkna
*[[Pysgodyn Llygad-Llo]], Boops boops, Boops boops
*[[Merfog Môr]], Atlantic pomfret, Brama brama
*[[Lleden Felen Fach]], Solenette, Buglossidium luteum
*[[Bwgan Dŵr]], Common dragonet, Callionymus lyra
*[[Bwgan Brith]], Spotted dragonet, Callionymus maculatus
*[[Crwban Môr Pendew]], Loggerhead sea turtle, Caretta caretta
*[[Pysgodyn Du]], Rudderfish, Centrolophus niger
*[[Hyrddyn Llwyd Gweflog]], Thicklip grey mullet, Chelon labrosus
*[[Crwban Môr Gwyrdd]], Green sea turtle, Chelonia mydas
*[[Cwningen Fôr]], Rabbit fish, Chimaera monstrosa
*[[Brithyll Mair Pum-Barf]], Fivebeard rockling, Ciliata mustela
*[[Hwyaden Gynffon-Hir]], Long-tailed Duck, Clangula hyemalis
*[[Pennog (Neu Ysgadenyn)]], Atlantic herring, Clupea harengus
*[[Congren (Neu Llysywen Fôr)]], European conger, Conger conger
*[[Gwrachen Seithliw]], Mediterranean rainbow wrasse, Coris julis
*[[Cynffon Llygoden]], Coryphaenoides rupestris, Coryphaenoides rupestris
*[[Gwrachen Eurben]], Corkwing wrasse, Crenilabrus melops
*[[Gobi Gwydraidd]], Crystal goby, Crystallogobius linearis
*[[Gwrachen Fair]], Goldsinny wrasse, Ctenolabrus rupestris
*[[Iâr Fôr]], Cyclopterus lumpus, Cyclopterus lumpus
*[[Morlo Cycyllog]], Hooded seal, Cystophora cristata
*[[Morgath Ddu]], Common stingray, Dasyatis pastinaca
*[[Morfil Gwyn]], Beluga whale, Delphinapterus leucas
*[[Dolffin Cyffredin]], Short-beaked common dolphin, Delphinus delphis
*[[Merfog Ysgithrog]], Common dentex, Dentex dentex
*[[Crwban Môr Cefn-Lledr]], Leatherback sea turtle, Dermochelys coriacea
*[[Draenogyn Mor]], European seabass, Dicentrarchus labrax
*[[Albatros Aelddu]], Black-browed Albatross, Diomedea melanophris
*[[Môr-Wiber Fach]], Lesser weever, Echiichthys vipera
*[[Crëyr Bach]], Little Egret, Egretta garzetta
*[[Brithyll Mair Pedair-Barf]], Fourbeard rockling, Enchelyopus cimbrius
*[[Crwban Môr Gwalchbig]], Hawksbill sea turtle, Eretmochelys imbricata
*[[Morlo Barfog]], Bearded seal, Erignathus barbatus
*[[Morgi Seithliw]], Velvet belly lanternshark, Etmopterus spinax
*[[Tiwna Bach]], Little tunny, Euthynnus alletteratus
*[[Chwyrnwr Llwyd]], Grey gurnard, Eutrigla gurnardus
*[[Swtan Arian]], Silvery pout, Gadiculus argenteus
*[[Penfras (Neu Codyn)]], Atlantic cod, Gadus morhua
*[[Penfras Yr Ynys Las]], Greenland cod, Gadus ogac
*[[Brithyll Mair Tair-Barf]], Three-bearded rockling, Gaidropsarus vulgaris
*[[Ci Glas]], School shark, Galeorhinus galeus
*[[Morgi Cegddu]], Blackmouth catshark, Galeus melastomus
*[[Gïach Mawr]], Great Snipe, Gallinago media
*[[Crothell Dri Phigyn]], Three-spined stickleback, Gasterosteus aculeatus
*[[Trochydd Pigwyn]], Yellow-billed Loon, Gavia adamsii
*[[Trochydd Gyddfddu]], Black-throated Loon, Gavia arctica
*[[Trochydd Mawr]], Great Northern Loon, Gavia immer
*[[Trochydd Gyddfgoch]], Red-throated Loon, Gavia stellata
*[[Môr-Wennol Ylfinbraff]], Gull-billed Tern, Gelochelidon nilotica
*[[Cwtiad-Wennol Adain-Ddu]], Black-winged Pratincole, Glareola nordmanni
*[[Cwtiad-Wennol Dorchog]], Collared Pratincole, Glareola pratincola
*[[Morfil Pengrwn]], Long-finned pilot whale, Globicephala melas
*[[Lleden Wrach]], Witch (righteye flounder), Glyptocephalus cynoglossus
*[[Llyfrothen Dŵr Croyw]], Gobio gobio, Gobio gobio
*[[Gobi Mawr]], Giant goby, Gobius cobitis
*[[Gobi Couch]], Couch's goby, Gobius couchi
*[[Gobi Mingoch]], Red-mouthed goby, Gobius cruentatus
*[[Gobi Du]], Black goby, Gobius niger
*[[Bill Bigog]], Rock goby, Gobius paganellus
*[[Dolffin Risso]], Risso's dolphin, Grampus griseus
*[[Pioden Fôr]], Eurasian Oystercatcher, Haematopus ostralegus
*[[Eryr Môr]], White-tailed Eagle, Haliaeetus albicilla
*[[Eryr Moel]], Bald Eagle, Haliaeetus leucocephalus
*[[Morlo Llwyd]], Grey seal, Halichoerus grypus
*[[Hirgoes]], Black-winged Stilt, Himantopus himantopus
*[[Morfil Trwyn Potel]], Northern bottlenose whale, Hyperoodon ampullatus
*[[Sgorpion Môr Deugorn]], Twohorn sculpin, Icelus bicornis
*[[Pysgodyn Hwyliog]], Indo-Pacific sailfish, Istiophorus platypterus
*[[Morfil Sberm Lleiaf]], Pygmy sperm whale, Kogia breviceps
*[[Cleiriach Y Gwymon]], Ballan wrasse, Labrus bergylta
*[[Gwrachen Resog]], Cuckoo wrasse, Labrus mixtus
*[[Dolffin Ystlyswyn]], Atlantic white-sided dolphin, Lagenorhynchus acutus
*[[Dolffin Pigwyn]], White-beaked dolphin, Lagenorhynchus albirostris
*[[Corgi Môr]], Porbeagle, Lamna nasus
*[[Llysywen Bendoll Yr Afon]], European river lamprey, Lampetra fluviatilis
*[[Gwylan Y Penwaig]], European Herring Gull, Larus argentatus
*[[Gwylan Chwerthinog]], Laughing Gull, Larus atricilla
*[[Gwylan Y Gweunydd]], Common Gull, Larus canus
*[[Gwylan Fodrwybig]], Ring-billed Gull, Larus delawarensis
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]], Lesser Black-backed Gull, Larus fuscus
*[[Gwylan Yr Arctig]], Iceland Gull, Larus glaucoides
*[[Gwylan Y Gogledd]], Glaucous Gull, Larus hyperboreus
*[[Gwylan Môr Y Canoldir]], Mediterranean Gull, Larus melanocephalus
*[[Gwylan Fechan]], Little Gull, Larus minutus
*[[Gwylan Benddu]], Black-headed Gull, Larus ridibundus
*[[Lleden Fair Bedwar-Smotyn]], Lepidorhombus boscii, Lepidorhombus boscii
*[[Gobi Fries]], Fries's goby, Lesuerigobius friesii
*[[Twb Y Dail]], European chub, Leuciscus cephalus
*[[Lleden Dywod]], Common dab, Limanda limanda
*[[Pibydd Llydanbig]], Broad-billed Sandpiper, Limicola falcinellus
*[[Gïach Gylfin-Hir]], Long-billed Dowitcher, Limnodromus scolopaceus
*[[Rhostog Gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, Limosa lapponica
*[[Iâr Fôr Lysnafeddog]], Common seasnail, Liparis liparis
*[[Llyfrothen Benddu]], Lipophrys pholis, Lipophrys pholis
*[[Hyrddyn Aur]], Golden grey mullet, Liza aurata
*[[Hyrddyn Llwyd Minfain]], Thinlip mullet, Liza ramada
*[[Cythraul Y Môr]], Lophius piscatorius, Lophius piscatorius
*[[Penfras Dŵr Croyw]], Burbot, Lota lota
*[[Llyfrothen Fain]], snake blenny, Lumpenus lampretaeformis
*[[Gïach Bach]], Jack Snipe, Lymnocryptes minimus
*[[Caplan (pysgodyn)|Caplan]], Capelin, Mallotus villosus
*[[Morfil Cefngrwm]], Humpback whale, Megaptera novaeangliae
*[[Môr-Hwyaden Y Gogledd]], Velvet Scoter, Melanitta fusca
*[[Mor-Hwyaden Ddu]], Common Scoter, Melanitta nigra
*[[Môr-Hwyaden Yr Ewyn]], Surf Scoter, Melanitta perspicillata
*[[Lleian Wen]], Smew, Mergus albellus
*[[Gwyniad Môr]], Merlangius, Merlangius merlangus
*[[Morfil Gylfinog Sowerby]], Sowerby's beaked whale, Mesoplodon bidens
*[[Morfil Gylfinog True]], True's beaked whale, Mesoplodon mirus
*[[Swtan Glas]], Blue whiting, Micromesistius poutassou
*[[Lleden Lefn]], Lemon sole, Microstomus kitt
*[[Pysgodyn Haul]], Ocean sunfish, Mola mola
*[[Honos Glas]], Blue ling, Molva dypterygia
*[[Morfil Uncorn]], Narwhal, Monodon monoceros
*[[Morgi Llyfn]], Starry smooth-hound, Mustelus asterias
*[[Morgi Serennog]], Common smooth-hound, Mustelus mustelus
*[[Sgorpion Môr Pedwar-Corn]], Fourhorn sculpin, Myoxocephalus quadricornis
*[[Safngrwn]], Myxine glutinosa, Myxine glutinosa
*[[Pibell Fôr Leiaf]], Worm pipefish, Nerophis lumbriciformis
*[[Pibell Fôr Drwynsyth]], Straightnose pipefish, Nerophis ophidion
*[[Morlo Ysgithrog]], Walrus, Odobenus rosmarus
*[[Eog Cefngrwm]], Pink salmon, Oncorhynchus gorbuscha
*[[Bonito Unlliw]], Orcynopsis unicolor, Orcynopsis unicolor
*[[Brwyniad Conwy]], European smelt, Osmerus eperlanus
*[[Merfog Coch]], Blackspot seabream, Pagellus bogaraveo
*[[Gwylan Ifori]], Ivory Gull, Pagophila eburnea
*[[Twmpot]], Tompot blenny, Parablennius gattorugine
*[[Lleden Wadn Y Tywod]], Sand sole, Pegusa lascaris
*[[Morfil Pen Pwmpen]], Melon-headed whale, Peponocephala electra
*[["Draenogyn Dŵr Croyw(G)]], draenogiaid dŵr croyw", European perch
*[[Llysywen Bendoll Y Môr]], Sea lamprey, Petromyzon marinus
*[[Mulfran Werdd]], European Shag, Phalacrocorax aristotelis
*[[Mulfran]], Great Cormorant, Phalacrocorax carbo
*[[Llydandroed Llwyd]], Red Phalarope, Phalaropus fulicarius
*[[Llydandroed Gyddfgoch]], Red-necked Phalarope, Phalaropus lobatus
*[[Llydandroed Wilson]], Wilson's Phalarope, Phalaropus tricolor
*[[Pibydd Torchog]], Ruff, Philomachus pugnax
*[[Morlo Cylchog]], Ringed seal, Phoca hispida
*[[Morlo Cyffredin]], Harbor seal, Phoca vitulina
*[[Llamhidydd]], Harbour porpoise, Phocoena phocoena
*[[Lleden Benglwm Norwy]], Norwegian topknot, Phrynorhombus norvegicus
*[[Lleden Benglwm Eckstrom]], , Phrynorhombus regius
*[[Morfil Sberm]], Sperm whale, Physeter macrocephalus
*[[Lleden Fwd]], European flounder, Platichthys flesus
*[[Crymanbig Ddu]], Glossy Ibis, Plegadis falcinellus
*[[Lleden Goch]], European plaice, Pleuronectes platessa
*[[Cwtiad Aur]], European Golden Plover, Pluvialis apricaria
*[[Corgwtiad Aur]], American Golden Plover, Pluvialis dominica
*[[Cwtiad Llwyd]], Grey Plover, Pluvialis squatarola
*[[Gwyach Gorniog]], Horned Grebe, Podiceps auritus
*[[Gwyach Fawr Gopog]], Great Crested Grebe, Podiceps cristatus
*[[Gwyach Yddfgoch]], Red-necked Grebe, Podiceps grisegena
*[[Gwyach Yddfddu]], Black-necked Grebe, Podiceps nigricollis
*[[Gwyach Ylfinfraith]], Pied-billed Grebe, Podilymbus podiceps
*[[Chwitlyn Glas]], Pollachius virens, Pollachius virens
*[[Pysgodyn Broc Môr]], Atlantic wreckfish, Polyprion americanus
*[[Gobi'r Tywod]], Sand goby, Pomatoschistus minutus
*[[Gobi Lliwgar]], Painted goby, Pomatoschistus pictus
*[[Rhegen Fraith]], Spotted crake, Porzana porzana
*[[Morgi Glas]], Blue shark, Prionace glauca
*[[Merfog Arian]], silver pomfret, Pterycombus brama
*[[Aderyn Drycin Bach]], Little Shearwater, Puffinus assimilis
*[[Aderyn Drycin Mawr]], Great Shearwater, Puffinus gravis
*[[Aderyn Drycin Manaw]], Manx Shearwater, Puffinus puffinus
*[[Crothell Naw Pigyn]], Ninespine stickleback, Pungitius pungitius
*[[Morgath Wen]], white skate, Raja alba
*[[Morgath (Neu Cath Fôr)]], Common skate, Raja batis
*[[Morgath Drwynbwl]], cownose ray, Raja bonasus
*[[Morgath Styds]], Thornback ray, Raja clavata
*[[Morgath Gribog]], shagreen ray, Raja fullonica
*[[Morgath Lygaid-Bach]], Smalleyed ray, Raja microocellata
*[[Morgath Bigog]], Thorny skate, Raja radiata
*[[Morgath Donnog]], Undulate ray, Raja undulata
*[[Rhegen Ddŵr]], Water Rail, Rallus aquaticus
*[[Pysgodyn Haul Main]], Slender sunfish, Ranzania laevis
*[[Gwylan Goesddu]], Black-legged Kittiwake, Rissa tridactyla
*[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri
*[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri
*[[Siwin (Neu Gwyniedyn)]], Brown trout, Salmo trutta
*[[Torgoch Afon]], Brook trout, Salvelinus fontinalis
*[[Pennog Mair]], European pilchard, Sardina pilchardus
*[[Pysgodyn Rhudd]], Common rudd, Scardinius erythrophthalmus
*[[Lleden Fannog]], Brill (fish), Scophthalmus rhombus
*[[Pysgodyn Safnlas]], Scorpaenidae, Scorpaenidae
*[[Morgi Brych]], Nursehound, Scyliorhinus stellaris
*[[Pysgodyn Coch]], Rose fish, Sebastes marinus
*[[Pysgodyn Coch Norwy]], Norway haddock, Sebastes viviparus
*[[Lleden Chwithig]], Common sole, Solea solea
*[[Morgi Pen Morthwyl]], Smooth hammerhead, Sphyrna zygaena
*[[Crothell Bymtheg-Pigyn]], Spinachia spinachia, Spinachia spinachia
*[[Merfog Du]], Black seabream, Spondyliosoma cantharus
*[[Ci Pigog]], Spiny dogfish, Squalus acanthias
*[[Dolffin Rhesog]], striped dolphin, Stenella caeruleoalba
*[[Draenogyn Cegfawr]], Zander, Stizostedion lucioperca
*[[Pibell Fôr Nilsson]], Lesser pipefish, Syngnathus rostellatus
*[[Pibell Fôr Drwynllydan]], Broadnosed pipefish, Syngnathus typhle
*[[Gwyach Fach]], Little Grebe, Tachybaptus ruficollis
*[[Merfog Asgell-Hir]], Big-scale pomfret, Taractichthys longipinnis
*[[Sgorpion Môr]], Taurulus bubalis, Taurulus bubalis
*[[Sgorpion Môr Norwy]], Norway bullhead, Taurulus lilljeborgi
*[[Gobi Mannog]], Leopard-spotted goby, Thorogobius ephippiatus
*[[Tiwna Asgell-Hir]], Albacore, Thunnus alalunga
*[[Tiwna Melyn]], Yellowfin tuna, Thunnus albacares
*[[Cangen Las]], Grayling (species), Thymallus thymallus
*[[Morgath Drydan Fraith]], Marbled electric ray, Torpedo marmorata
*[[Morgath Drydan]], Atlantic torpedo, Torpedo nobiliana
*[[Môr-Wiber Fawr]], Greater weever, Trachinus draco
*[[Chwyrnwr Ysgithrog]], Piper gurnard, Trigla lyra
*[[Chwyrnwr Rhesog]], Streaked gurnard, Trigloporus lastoviza
*[[Codyn Llwyd]], Trisopterus luscus, Trisopterus luscus
*[[Dolffin Trwyn Potel]], Common bottlenose dolphin, Tursiops truncatus
*[[Pysgodyn Cleddyf]], Swordfish, Xiphias gladius
*[[Pysgodyn Darn Arian]], John Dory, Zeus faber
*[[Morfil Gylfinog Cuvier]], Cuvier's beaked whale, Ziphius cavirostris
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr adar Cymru]]
[[Categori:Creaduriaid arfordir Prydain| ]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Creaduriaid morol gwledydd Prydain]]
[[Categori:Rhywogaethau o anifeiliaid| *]]
[[Categori:Rhywogaethau o famaliaid| *]]
[[Categori:Rhywogaethau o bysgod| *]]
a3xdiadec1n8juylr80ktjrha7c84so
11100686
11100622
2022-08-10T10:02:46Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
Dyma restr o greaduriaid a ellir eu canfod ar arfordiroedd gwledydd Prydain; daw'r enwau Cymraeg o gronfa [[Cymdeithas Edward Llwyd]] o enwau. Gweler hefyd rhestr [https://llennatur.cymru/Y-Bywiadur ''Y Bywiadur''] Llên Natur.
>>trefn yr wyddor ... gwaith ar y gweill ...<<
;Cymraeg - Saesneg - Lladin
*[[Aderyn drycin y graig]], Northern fulmar, ''Fulmarus glacialis''
*[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor''
*[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus''
*[[Bonito]], Atlantic bonito, ''Sarda sarda''
*[[Brithyll]], Brown trout, ''Salmo trutta''
*[[Brwyniad]], European anchovy, ''Engraulis encrasicolus''
*[[Cambig]], Pied avocet, ''Recurvirostra avosetta''
*[[Carfil bach]], Little auk, ''Alle alle''
*[[Cegddu]], European hake, ''Merluccius merluccius''
*[[Cerpyn]], Common carp, ''Cyprinus carpio''
*[[Codyn Ebrill]], Poor cod, ''Trisopterus minutus''
*[[Coegleiddiad]], False killer whale, ''Pseudorca crassidens''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus''
*[[Corhwyaden]], Eurasian teal, ''Anas crecca''
*[[Corbennog]], European sprat, ''Sprattus sprattus''
*[[Cornbig (pysgodyn)|Cornbig]], Garfish, ''Belone belone''
*[[Corswennol adeinwen]], White-winged tern, ''Chlidonias leucopterus''
*[[Corswennol ddu]], Black tern, ''Chlidonias niger''
*[[Corswennol farfog]], Whiskered tern, ''Chlidonias hybrida''
*[[Crychyn]], Ruffe, ''Gymnocephalus cernuus''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus''
*[[Cwtiad heidiol]], Sociable lapwing, ''Vanellus gregarius''
*[[Cwtiad torchog]], Common ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus''
*[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii''
*[[Cwtiad y traeth]], Ruddy turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Chwiwell]], Eurasian wigeon, ''Anas penelope''
*[[Darsen]], Common dace, ''Leuciscus leuciscus''
*[[Drymiwr]], Stone bass, ''Argyrosomus regius''
*[[Dwrgi]], European otter, ''Lutra lutra''
*[[Eog]], Atlantic salmon, ''Salmo salar''
*[[Fendas]], Vendace, ''Coregonus albula''
*[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media''
*[[Gobi (pysgod)|Gobi]], Common goby, ''Pomatoschistus microps''
*[[Gobi Norwy]], Norway goby, ''Pomatoschistus norvegicus''
*[[Gobi tryloyw]], Transparent goby, ''Aphia minuta''
*[[Gorwyniad]], Common bleak, ''Alburnus alburnus''
*[[Gwangen]], Twait shad, ''Alosa fallax''
*[[Gweflogyn]], Viviparous eelpout, ''Zoarces viviparus''
*[[Gwrachen Baillon]], Baillon's wrasse, ''Crenilabrus bailloni''
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd dalcenwen]], Greater white-fronted goose, ''Anser albifrons''
*[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus''
*[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus''
*[[Gŵydd ddu]], Brant goose, ''Branta bernicla''
*[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis''
*[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser''
*[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis''
*[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis''
*[[Gwylan Bonaparte]], Bonaparte's gull, ''Larus philadelphia''
*[[Gwylan Franklin]], Franklin's gull, ''Larus pipixcan
*[[Gwylan Ross]], Ross's gull, ''Rhodostethia rosea''
*[[Gwylan Sabine]], Sabine's gull, ''Larus sabini''
*[[Gwylog]], Common guillemot, ''Uria aalge''
*[[Gwylog ddu]], Black guillemot, ''Cepphus grylle''
*[[Gylfinir]], Eurasian curlew, ''Numenius arquata''
*[[Hadog]], Haddock, ''Melanogrammus aeglefinus''
*[[Herlyn]], Allis shad, ''Alosa alosa''
*[[Heulforgi]], Basking shark, ''Cetorhinus maximus''
*[[Honos]], Common ling, ''Molva molva''
*[[Howtin]], Houting, ''Coregonus oxyrinchus''
*[[Hugan]], Northern gannet, ''Sula bassana''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Greater scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden bengoch]], Common pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden benwen]], White-headed duck, ''Oxyura leucocephala''
*[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden ddanheddog]], Common merganser, ''Mergus merganser''
*[[Hwyaden ddu]], American black duck, ''Anas rubripes''
*[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator''
*[[Hwyaden fwythblu]], Common eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis''
*[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden lostfain]], Northern pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera''
*[[Hwyaden lygad-aur]], Common goldeneye, ''Bucephala clangula''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]], Common shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Lleden Ffrengig]], Atlantic halibut, ''Hippoglossus hippoglossus''
*[[Lleden Thor]], Thor's scaldfish, ''Arnoglossus thori''
*[[Lleden yr Ynys Las]], Greenland halibut, ''Reinhardtius hippoglossoides''
*[[Lleiddiad]], Killer whale, ''Orcinus orca''
*[[Llurs]], Razorbill, ''Alca torda''
*[[Llyfrothen]], Rock gunnel, ''Pholis gunnellus''
*[[Llyfrothen Montagu]], Montagu's blenny, ''Coryphoblennius galerita''
*[[Llymrïen]], Lesser sand eel, ''Ammodytes tobianus''
*[[Llysywen]], European eel, ''Anguilla anguilla''
*[[Macrell]], Atlantic mackerel, ''Scomber scombrus''
*[[Macrell Sbaen]], Chub mackerel, ''Scomber japonicus''
*[[Maelgi]], Angelshark, ''Squatina squatina''
*[[Marchfacrell]], Atlantic horse mackerel, ''Trachurus trachurus''
*[[Marlin]], Skipjack tuna, ''Euthynnus pelamis''
*[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes''
*[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca''
*[[Merfog]], Common bream, ''Abramis brama''
*[[Mingrwn]], Striped red mullet, ''Mullus surmuletus''
*[[Morflaidd]], Atlantic wolffish, ''Anarhichas lupus''
*[[Morflaidd brith]], Spotted wolffish, ''Anarhichas minor''
*[[Morgi]], Small-spotted catshark, ''Scyliorhinus canicula''
*[[Morgi'r Ynys Las]], Greenland shark, ''Somniosus microcephalus''
*[[Morlas]], Atlantic pollack, ''Pollachius pollachius''
*[[Môr-wennol fawr]], Royal tern, ''Sterna maxima''
*[[Môr-wennol fechan]], Little tern, ''Sterna albifrons''
*[[Môr-wennol Forster]], Forster's tern, ''Sterna forsteri''
*[[Môr-wennol fraith]], Sooty tern, ''Sterna fuscata''
*[[Môr-wennol ffrwynog]], Bridled tern, ''Sterna anaethetus''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]], Lesser crested tern, ''Sterna bengalensis''
*[[Môr-wennol gawraidd]], Caspian tern, ''Sterna caspia''
*[[Môr-wennol gyffredin]], Common tern, ''Sterna hirundo''
*[[Môr-wennol wridog]], Roseate tern, ''Sterna dougallii''
*[[Môr-wennol y Gogledd]], Arctic tern, ''Sterna paradisaea''
*[[Orff]], Ide, ''Leuciscus idus''
*[[Pâl]], Atlantic puffin, ''Fratercula arctica''
*[[Pandora (pysgod)|Pandora]], Common pandora, ''Pagellus erythrinus''
*[[Pedryn Bulwer]], Bulwer's petrel, ''Bulweria bulwerii''
*[[Pedryn drycin]], European storm petrel, ''Hydrobates pelagicus''
*[[Pedryn drycin Leach]], Leach's storm petrel, ''Oceanodroma leucorhoa''
*[[Pedryn Wilson]], Wilson's storm petrel, ''Oceanites oceanicus''
*[[Penbwl môr]], Pogge, ''Agonus cataphractus''
*[[Pencath]], Wels catfish, ''Silurus glanis''
*[[Penfras y Gogledd]], Boreogadus saida, Boreogadus saida
*[[Penhwyad]], Northern pike, ''Esox lucius''
*[[Penlletwad]], European bullhead, ''Cottus gobio''
*[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii''
*[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidris ferruginea''
*[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos''
*[[Pibydd coesgoch]], Common Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted Redshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswyrdd]], Common Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed Tattler, ''Tringa brevipes''
*[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima''
*[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta''
*[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla''
*[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii''
*[[Pibydd tinwen]], white-rumped sandpiper, ''Calidris fusicollis''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis''
*[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina''
*[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba''
*[[Pibydd yr aber]], Red knot, ''Calidris canutus''
*[[Pilcodyn]], Common minnow, ''Phoxinus phoxinus''
*[[Polan]], Arctic cisco, ''Coregonus autumnalis''
*[[Powan]], Lavaret, ''Coregonus lavaretus''
*[[Rhedwr moelydd]], Eurasian stone-curlew, ''Burhinus oedicnemus''
*[[Rhedwr twyni]], Cream-coloured courser, ''Cursorius cursor''
*[[Rhegen Baillon]], Baillon's crake, ''Porzana pusilla''
*[[Rhegen yr ŷd]], Corn crake, ''Crex crex''
*[[Rhufell]], Common roach, ''Rutilus rutilus''
*[[Salpa]], Salema porgy, ''Sarpa salpa''
*[[Sgipiwr]], Atlantic saury, ''Scomberesox saurus''
*[[Sgiwen fach]], Pomarine skua, ''Stercorarius pomarinus''
*[[Sgiwen fawr]], Great skua, ''Stercorarius skua''
*[[Sgiwen lostfain]], Long-tailed skua, ''Stercorarius longicaudus''
*[[Sgiwen Pegwn y De]], South Polar skua, ''Stercorarius maccormicki''
*[[Sgiwen y Gogledd]], Arctic skua, ''Stercorarius parasiticus''
*[[Sgreten]], Tench, ''Tinca tinca''
*[[Styrsiwn]], European sea sturgeon, ''Acipenser sturio''
*[[Swtan barfog bach]], Tadpole fish, ''Raniceps raninus''
*[[Swtan Norwy]], Norway pout, ''Trisopterus esmarkii''
*[[Tiwna]], Atlantic bluefin tuna, ''Thunnus thynnus''
*[[Torsg]], Cusk, ''Brosme brosme''
*[[Torbwt]], Turbot, ''Scophthalmus maximus''
*[[Gwrachen Gennog]], Scale-rayed wrasse, Acantholabrus palloni
*[[Llwynog Môr]], Common thresher, Alopias vulpinus
*[[Morflaidd Brith Danheddog]], Northern wolffish, Anarhichas denticulatus
*[[Corhwyaden asgell-werdd]], Green-winged teal, ''Anas crecca carolinensis''
*[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors''
*[[Pysgodyn Arian Mawr]], Greater argentine, Argentina silus
*[[Pysgodyn Arian Bach]], argentine, Argentina sphyraena
*[[Ysgyfarnog Fôr]], Red gurnard, Aspitrigla cuculus
*[[Pysgodyn Ystlys-Arian Cennog]], Big-scale sand smelt, Atherina boyeri
*[[Pysgodyn Ystlys-Arian]], Sand smelt, Atherina presbyter
*[[Macrell Roche]], Bullet tuna, Auxis rochei
*[[Morfil Pigfain]], Common minke whale, Balaenoptera acutorostrata
*[[Morfil Asgellog Sei]], Sei whale, Balaenoptera borealis
*[[Morfil Asgellog Glas]], Blue whale, Balaenoptera musculus
*[[Morfil Asgellog Llwyd]], Fin whale, Balaenoptera physalus
*[[Pysgodyn Clicied]], Grey triggerfish, Balistes carolinensis
*[[Llyfrothen Adeiniog]], Butterfly blenny, Blennius ocellaris
*[[Merfog Gwyn]], Silver bream, Blicca bjoerkna
*[[Pysgodyn Llygad-Llo]], Boops boops, Boops boops
*[[Merfog Môr]], Atlantic pomfret, Brama brama
*[[Lleden Felen Fach]], Solenette, Buglossidium luteum
*[[Bwgan Dŵr]], Common dragonet, Callionymus lyra
*[[Bwgan Brith]], Spotted dragonet, Callionymus maculatus
*[[Crwban Môr Pendew]], Loggerhead sea turtle, Caretta caretta
*[[Pysgodyn Du]], Rudderfish, Centrolophus niger
*[[Hyrddyn Llwyd Gweflog]], Thicklip grey mullet, Chelon labrosus
*[[Crwban Môr Gwyrdd]], Green sea turtle, Chelonia mydas
*[[Cwningen Fôr]], Rabbit fish, Chimaera monstrosa
*[[Brithyll Mair Pum-Barf]], Fivebeard rockling, Ciliata mustela
*[[Hwyaden Gynffon-Hir]], Long-tailed Duck, Clangula hyemalis
*[[Pennog (Neu Ysgadenyn)]], Atlantic herring, Clupea harengus
*[[Congren (Neu Llysywen Fôr)]], European conger, Conger conger
*[[Gwrachen Seithliw]], Mediterranean rainbow wrasse, Coris julis
*[[Cynffon Llygoden]], Coryphaenoides rupestris, Coryphaenoides rupestris
*[[Gwrachen Eurben]], Corkwing wrasse, Crenilabrus melops
*[[Gobi Gwydraidd]], Crystal goby, Crystallogobius linearis
*[[Gwrachen Fair]], Goldsinny wrasse, Ctenolabrus rupestris
*[[Iâr Fôr]], Cyclopterus lumpus, Cyclopterus lumpus
*[[Morlo Cycyllog]], Hooded seal, Cystophora cristata
*[[Morgath Ddu]], Common stingray, Dasyatis pastinaca
*[[Morfil Gwyn]], Beluga whale, Delphinapterus leucas
*[[Dolffin Cyffredin]], Short-beaked common dolphin, Delphinus delphis
*[[Merfog Ysgithrog]], Common dentex, Dentex dentex
*[[Crwban Môr Cefn-Lledr]], Leatherback sea turtle, Dermochelys coriacea
*[[Draenogyn Mor]], European seabass, Dicentrarchus labrax
*[[Albatros Aelddu]], Black-browed Albatross, Diomedea melanophris
*[[Môr-Wiber Fach]], Lesser weever, Echiichthys vipera
*[[Crëyr Bach]], Little Egret, Egretta garzetta
*[[Brithyll Mair Pedair-Barf]], Fourbeard rockling, Enchelyopus cimbrius
*[[Crwban Môr Gwalchbig]], Hawksbill sea turtle, Eretmochelys imbricata
*[[Morlo Barfog]], Bearded seal, Erignathus barbatus
*[[Morgi Seithliw]], Velvet belly lanternshark, Etmopterus spinax
*[[Tiwna Bach]], Little tunny, Euthynnus alletteratus
*[[Chwyrnwr Llwyd]], Grey gurnard, Eutrigla gurnardus
*[[Swtan Arian]], Silvery pout, Gadiculus argenteus
*[[Penfras (Neu Codyn)]], Atlantic cod, Gadus morhua
*[[Penfras Yr Ynys Las]], Greenland cod, Gadus ogac
*[[Brithyll Mair Tair-Barf]], Three-bearded rockling, Gaidropsarus vulgaris
*[[Ci Glas]], School shark, Galeorhinus galeus
*[[Morgi Cegddu]], Blackmouth catshark, Galeus melastomus
*[[Crothell Dri Phigyn]], Three-spined stickleback, Gasterosteus aculeatus
*[[Trochydd Pigwyn]], Yellow-billed Loon, Gavia adamsii
*[[Trochydd Gyddfddu]], Black-throated Loon, Gavia arctica
*[[Trochydd Mawr]], Great Northern Loon, Gavia immer
*[[Trochydd Gyddfgoch]], Red-throated Loon, Gavia stellata
*[[Môr-Wennol Ylfinbraff]], Gull-billed Tern, Gelochelidon nilotica
*[[Cwtiad-Wennol Adain-Ddu]], Black-winged Pratincole, Glareola nordmanni
*[[Cwtiad-Wennol Dorchog]], Collared Pratincole, Glareola pratincola
*[[Morfil Pengrwn]], Long-finned pilot whale, Globicephala melas
*[[Lleden Wrach]], Witch (righteye flounder), Glyptocephalus cynoglossus
*[[Llyfrothen Dŵr Croyw]], Gobio gobio, Gobio gobio
*[[Gobi Mawr]], Giant goby, Gobius cobitis
*[[Gobi Couch]], Couch's goby, Gobius couchi
*[[Gobi Mingoch]], Red-mouthed goby, Gobius cruentatus
*[[Gobi Du]], Black goby, Gobius niger
*[[Bill Bigog]], Rock goby, Gobius paganellus
*[[Dolffin Risso]], Risso's dolphin, Grampus griseus
*[[Pioden Fôr]], Eurasian Oystercatcher, Haematopus ostralegus
*[[Eryr Môr]], White-tailed Eagle, Haliaeetus albicilla
*[[Eryr Moel]], Bald Eagle, Haliaeetus leucocephalus
*[[Morlo Llwyd]], Grey seal, Halichoerus grypus
*[[Hirgoes]], Black-winged Stilt, Himantopus himantopus
*[[Morfil Trwyn Potel]], Northern bottlenose whale, Hyperoodon ampullatus
*[[Sgorpion Môr Deugorn]], Twohorn sculpin, Icelus bicornis
*[[Pysgodyn Hwyliog]], Indo-Pacific sailfish, Istiophorus platypterus
*[[Morfil Sberm Lleiaf]], Pygmy sperm whale, Kogia breviceps
*[[Cleiriach Y Gwymon]], Ballan wrasse, Labrus bergylta
*[[Gwrachen Resog]], Cuckoo wrasse, Labrus mixtus
*[[Dolffin Ystlyswyn]], Atlantic white-sided dolphin, Lagenorhynchus acutus
*[[Dolffin Pigwyn]], White-beaked dolphin, Lagenorhynchus albirostris
*[[Corgi Môr]], Porbeagle, Lamna nasus
*[[Llysywen Bendoll Yr Afon]], European river lamprey, Lampetra fluviatilis
*[[Gwylan Y Penwaig]], European Herring Gull, Larus argentatus
*[[Gwylan Chwerthinog]], Laughing Gull, Larus atricilla
*[[Gwylan Y Gweunydd]], Common Gull, Larus canus
*[[Gwylan Fodrwybig]], Ring-billed Gull, Larus delawarensis
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]], Lesser Black-backed Gull, Larus fuscus
*[[Gwylan Yr Arctig]], Iceland Gull, Larus glaucoides
*[[Gwylan Y Gogledd]], Glaucous Gull, Larus hyperboreus
*[[Gwylan Môr Y Canoldir]], Mediterranean Gull, Larus melanocephalus
*[[Gwylan Fechan]], Little Gull, Larus minutus
*[[Gwylan Benddu]], Black-headed Gull, Larus ridibundus
*[[Lleden Fair Bedwar-Smotyn]], Lepidorhombus boscii, Lepidorhombus boscii
*[[Gobi Fries]], Fries's goby, Lesuerigobius friesii
*[[Twb Y Dail]], European chub, Leuciscus cephalus
*[[Lleden Dywod]], Common dab, Limanda limanda
*[[Pibydd Llydanbig]], Broad-billed Sandpiper, Limicola falcinellus
*[[Rhostog Gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, Limosa lapponica
*[[Iâr Fôr Lysnafeddog]], Common seasnail, Liparis liparis
*[[Llyfrothen Benddu]], Lipophrys pholis, Lipophrys pholis
*[[Hyrddyn Aur]], Golden grey mullet, Liza aurata
*[[Hyrddyn Llwyd Minfain]], Thinlip mullet, Liza ramada
*[[Cythraul Y Môr]], Lophius piscatorius, Lophius piscatorius
*[[Penfras Dŵr Croyw]], Burbot, Lota lota
*[[Llyfrothen Fain]], snake blenny, Lumpenus lampretaeformis
*[[Caplan (pysgodyn)|Caplan]], Capelin, Mallotus villosus
*[[Morfil Cefngrwm]], Humpback whale, Megaptera novaeangliae
*[[Môr-Hwyaden Y Gogledd]], Velvet Scoter, Melanitta fusca
*[[Mor-Hwyaden Ddu]], Common Scoter, Melanitta nigra
*[[Môr-Hwyaden Yr Ewyn]], Surf Scoter, Melanitta perspicillata
*[[Lleian Wen]], Smew, Mergus albellus
*[[Gwyniad Môr]], Merlangius, Merlangius merlangus
*[[Morfil Gylfinog Sowerby]], Sowerby's beaked whale, Mesoplodon bidens
*[[Morfil Gylfinog True]], True's beaked whale, Mesoplodon mirus
*[[Swtan Glas]], Blue whiting, Micromesistius poutassou
*[[Lleden Lefn]], Lemon sole, Microstomus kitt
*[[Pysgodyn Haul]], Ocean sunfish, Mola mola
*[[Honos Glas]], Blue ling, Molva dypterygia
*[[Morfil Uncorn]], Narwhal, Monodon monoceros
*[[Morgi Llyfn]], Starry smooth-hound, Mustelus asterias
*[[Morgi Serennog]], Common smooth-hound, Mustelus mustelus
*[[Sgorpion Môr Pedwar-Corn]], Fourhorn sculpin, Myoxocephalus quadricornis
*[[Safngrwn]], Myxine glutinosa, Myxine glutinosa
*[[Pibell Fôr Leiaf]], Worm pipefish, Nerophis lumbriciformis
*[[Pibell Fôr Drwynsyth]], Straightnose pipefish, Nerophis ophidion
*[[Morlo Ysgithrog]], Walrus, Odobenus rosmarus
*[[Eog Cefngrwm]], Pink salmon, Oncorhynchus gorbuscha
*[[Bonito Unlliw]], Orcynopsis unicolor, Orcynopsis unicolor
*[[Brwyniad Conwy]], European smelt, Osmerus eperlanus
*[[Merfog Coch]], Blackspot seabream, Pagellus bogaraveo
*[[Gwylan Ifori]], Ivory Gull, Pagophila eburnea
*[[Twmpot]], Tompot blenny, Parablennius gattorugine
*[[Lleden Wadn Y Tywod]], Sand sole, Pegusa lascaris
*[[Morfil Pen Pwmpen]], Melon-headed whale, Peponocephala electra
*[["Draenogyn Dŵr Croyw(G)]], draenogiaid dŵr croyw", European perch
*[[Llysywen Bendoll Y Môr]], Sea lamprey, Petromyzon marinus
*[[Mulfran Werdd]], European Shag, Phalacrocorax aristotelis
*[[Mulfran]], Great Cormorant, Phalacrocorax carbo
*[[Llydandroed Llwyd]], Red Phalarope, Phalaropus fulicarius
*[[Llydandroed Gyddfgoch]], Red-necked Phalarope, Phalaropus lobatus
*[[Llydandroed Wilson]], Wilson's Phalarope, Phalaropus tricolor
*[[Pibydd Torchog]], Ruff, Philomachus pugnax
*[[Morlo Cylchog]], Ringed seal, Phoca hispida
*[[Morlo Cyffredin]], Harbor seal, Phoca vitulina
*[[Llamhidydd]], Harbour porpoise, Phocoena phocoena
*[[Lleden Benglwm Norwy]], Norwegian topknot, Phrynorhombus norvegicus
*[[Lleden Benglwm Eckstrom]], , Phrynorhombus regius
*[[Morfil Sberm]], Sperm whale, Physeter macrocephalus
*[[Lleden Fwd]], European flounder, Platichthys flesus
*[[Crymanbig Ddu]], Glossy Ibis, Plegadis falcinellus
*[[Lleden Goch]], European plaice, Pleuronectes platessa
*[[Cwtiad Aur]], European Golden Plover, Pluvialis apricaria
*[[Corgwtiad Aur]], American Golden Plover, Pluvialis dominica
*[[Cwtiad Llwyd]], Grey Plover, Pluvialis squatarola
*[[Gwyach Gorniog]], Horned Grebe, Podiceps auritus
*[[Gwyach Fawr Gopog]], Great Crested Grebe, Podiceps cristatus
*[[Gwyach Yddfgoch]], Red-necked Grebe, Podiceps grisegena
*[[Gwyach Yddfddu]], Black-necked Grebe, Podiceps nigricollis
*[[Gwyach Ylfinfraith]], Pied-billed Grebe, Podilymbus podiceps
*[[Chwitlyn Glas]], Pollachius virens, Pollachius virens
*[[Pysgodyn Broc Môr]], Atlantic wreckfish, Polyprion americanus
*[[Gobi'r Tywod]], Sand goby, Pomatoschistus minutus
*[[Gobi Lliwgar]], Painted goby, Pomatoschistus pictus
*[[Rhegen Fraith]], Spotted crake, Porzana porzana
*[[Morgi Glas]], Blue shark, Prionace glauca
*[[Merfog Arian]], silver pomfret, Pterycombus brama
*[[Aderyn Drycin Bach]], Little Shearwater, Puffinus assimilis
*[[Aderyn Drycin Mawr]], Great Shearwater, Puffinus gravis
*[[Aderyn Drycin Manaw]], Manx Shearwater, Puffinus puffinus
*[[Crothell Naw Pigyn]], Ninespine stickleback, Pungitius pungitius
*[[Morgath Wen]], white skate, Raja alba
*[[Morgath (Neu Cath Fôr)]], Common skate, Raja batis
*[[Morgath Drwynbwl]], cownose ray, Raja bonasus
*[[Morgath Styds]], Thornback ray, Raja clavata
*[[Morgath Gribog]], shagreen ray, Raja fullonica
*[[Morgath Lygaid-Bach]], Smalleyed ray, Raja microocellata
*[[Morgath Bigog]], Thorny skate, Raja radiata
*[[Morgath Donnog]], Undulate ray, Raja undulata
*[[Rhegen Ddŵr]], Water Rail, Rallus aquaticus
*[[Pysgodyn Haul Main]], Slender sunfish, Ranzania laevis
*[[Gwylan Goesddu]], Black-legged Kittiwake, Rissa tridactyla
*[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri
*[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri
*[[Siwin (Neu Gwyniedyn)]], Brown trout, Salmo trutta
*[[Torgoch Afon]], Brook trout, Salvelinus fontinalis
*[[Pennog Mair]], European pilchard, Sardina pilchardus
*[[Pysgodyn Rhudd]], Common rudd, Scardinius erythrophthalmus
*[[Lleden Fannog]], Brill (fish), Scophthalmus rhombus
*[[Pysgodyn Safnlas]], Scorpaenidae, Scorpaenidae
*[[Morgi Brych]], Nursehound, Scyliorhinus stellaris
*[[Pysgodyn Coch]], Rose fish, Sebastes marinus
*[[Pysgodyn Coch Norwy]], Norway haddock, Sebastes viviparus
*[[Lleden Chwithig]], Common sole, Solea solea
*[[Morgi Pen Morthwyl]], Smooth hammerhead, Sphyrna zygaena
*[[Crothell Bymtheg-Pigyn]], Spinachia spinachia, Spinachia spinachia
*[[Merfog Du]], Black seabream, Spondyliosoma cantharus
*[[Ci Pigog]], Spiny dogfish, Squalus acanthias
*[[Dolffin Rhesog]], striped dolphin, Stenella caeruleoalba
*[[Draenogyn Cegfawr]], Zander, Stizostedion lucioperca
*[[Pibell Fôr Nilsson]], Lesser pipefish, Syngnathus rostellatus
*[[Pibell Fôr Drwynllydan]], Broadnosed pipefish, Syngnathus typhle
*[[Gwyach Fach]], Little Grebe, Tachybaptus ruficollis
*[[Merfog Asgell-Hir]], Big-scale pomfret, Taractichthys longipinnis
*[[Sgorpion Môr]], Taurulus bubalis, Taurulus bubalis
*[[Sgorpion Môr Norwy]], Norway bullhead, Taurulus lilljeborgi
*[[Gobi Mannog]], Leopard-spotted goby, Thorogobius ephippiatus
*[[Tiwna Asgell-Hir]], Albacore, Thunnus alalunga
*[[Tiwna Melyn]], Yellowfin tuna, Thunnus albacares
*[[Cangen Las]], Grayling (species), Thymallus thymallus
*[[Morgath Drydan Fraith]], Marbled electric ray, Torpedo marmorata
*[[Morgath Drydan]], Atlantic torpedo, Torpedo nobiliana
*[[Môr-Wiber Fawr]], Greater weever, Trachinus draco
*[[Chwyrnwr Ysgithrog]], Piper gurnard, Trigla lyra
*[[Chwyrnwr Rhesog]], Streaked gurnard, Trigloporus lastoviza
*[[Codyn Llwyd]], Trisopterus luscus, Trisopterus luscus
*[[Dolffin Trwyn Potel]], Common bottlenose dolphin, Tursiops truncatus
*[[Pysgodyn Cleddyf]], Swordfish, Xiphias gladius
*[[Pysgodyn Darn Arian]], John Dory, Zeus faber
*[[Morfil Gylfinog Cuvier]], Cuvier's beaked whale, Ziphius cavirostris
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr adar Cymru]]
[[Categori:Creaduriaid arfordir Prydain| ]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Creaduriaid morol gwledydd Prydain]]
[[Categori:Rhywogaethau o anifeiliaid| *]]
[[Categori:Rhywogaethau o famaliaid| *]]
[[Categori:Rhywogaethau o bysgod| *]]
onznzvkn3pt6tw05s5stdk15db9vrlu
11100702
11100686
2022-08-10T10:30:54Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
Dyma restr o greaduriaid a ellir eu canfod ar arfordiroedd gwledydd Prydain; daw'r enwau Cymraeg o gronfa [[Cymdeithas Edward Llwyd]] o enwau. Gweler hefyd rhestr [https://llennatur.cymru/Y-Bywiadur ''Y Bywiadur''] Llên Natur.
>>trefn yr wyddor ... gwaith ar y gweill ...<<
;Cymraeg - Saesneg - Lladin
*[[Aderyn drycin y graig]], Northern fulmar, ''Fulmarus glacialis''
*[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor''
*[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus''
*[[Bonito]], Atlantic bonito, ''Sarda sarda''
*[[Brithyll]], Brown trout, ''Salmo trutta''
*[[Brwyniad]], European anchovy, ''Engraulis encrasicolus''
*[[Cambig]], Pied avocet, ''Recurvirostra avosetta''
*[[Carfil bach]], Little auk, ''Alle alle''
*[[Cegddu]], European hake, ''Merluccius merluccius''
*[[Cerpyn]], Common carp, ''Cyprinus carpio''
*[[Codyn Ebrill]], Poor cod, ''Trisopterus minutus''
*[[Coegleiddiad]], False killer whale, ''Pseudorca crassidens''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus''
*[[Corhwyaden]], Eurasian teal, ''Anas crecca''
*[[Corbennog]], European sprat, ''Sprattus sprattus''
*[[Cornbig (pysgodyn)|Cornbig]], Garfish, ''Belone belone''
*[[Corswennol adeinwen]], White-winged tern, ''Chlidonias leucopterus''
*[[Corswennol ddu]], Black tern, ''Chlidonias niger''
*[[Corswennol farfog]], Whiskered tern, ''Chlidonias hybrida''
*[[Crychyn]], Ruffe, ''Gymnocephalus cernuus''
*[[Cwtiad aur]], European golden plover, ''Pluvialis apricaria''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus''
*[[Cwtiad heidiol]], Sociable lapwing, ''Vanellus gregarius''
*[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola''
*[[Cwtiad torchog]], Common ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus''
*[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii''
*[[Cwtiad y traeth]], Ruddy turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Chwiwell]], Eurasian wigeon, ''Anas penelope''
*[[Darsen]], Common dace, ''Leuciscus leuciscus''
*[[Drymiwr]], Stone bass, ''Argyrosomus regius''
*[[Dwrgi]], European otter, ''Lutra lutra''
*[[Eog]], Atlantic salmon, ''Salmo salar''
*[[Fendas]], Vendace, ''Coregonus albula''
*[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media''
*[[Gobi (pysgod)|Gobi]], Common goby, ''Pomatoschistus microps''
*[[Gobi Norwy]], Norway goby, ''Pomatoschistus norvegicus''
*[[Gobi tryloyw]], Transparent goby, ''Aphia minuta''
*[[Gorwyniad]], Common bleak, ''Alburnus alburnus''
*[[Gwangen]], Twait shad, ''Alosa fallax''
*[[Gweflogyn]], Viviparous eelpout, ''Zoarces viviparus''
*[[Gwrachen Baillon]], Baillon's wrasse, ''Crenilabrus bailloni''
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd dalcenwen]], Greater white-fronted goose, ''Anser albifrons''
*[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus''
*[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus''
*[[Gŵydd ddu]], Brant goose, ''Branta bernicla''
*[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis''
*[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser''
*[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis''
*[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis''
*[[Gwylan Bonaparte]], Bonaparte's gull, ''Larus philadelphia''
*[[Gwylan Franklin]], Franklin's gull, ''Larus pipixcan
*[[Gwylan Ross]], Ross's gull, ''Rhodostethia rosea''
*[[Gwylan Sabine]], Sabine's gull, ''Larus sabini''
*[[Gwylog]], Common guillemot, ''Uria aalge''
*[[Gwylog ddu]], Black guillemot, ''Cepphus grylle''
*[[Gylfinir]], Eurasian curlew, ''Numenius arquata''
*[[Hadog]], Haddock, ''Melanogrammus aeglefinus''
*[[Herlyn]], Allis shad, ''Alosa alosa''
*[[Heulforgi]], Basking shark, ''Cetorhinus maximus''
*[[Honos]], Common ling, ''Molva molva''
*[[Howtin]], Houting, ''Coregonus oxyrinchus''
*[[Hugan]], Northern gannet, ''Sula bassana''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Greater scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden bengoch]], Common pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden benwen]], White-headed duck, ''Oxyura leucocephala''
*[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden ddanheddog]], Common merganser, ''Mergus merganser''
*[[Hwyaden ddu]], American black duck, ''Anas rubripes''
*[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator''
*[[Hwyaden fwythblu]], Common eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis''
*[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden lostfain]], Northern pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera''
*[[Hwyaden lygad-aur]], Common goldeneye, ''Bucephala clangula''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]], Common shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Lleden Ffrengig]], Atlantic halibut, ''Hippoglossus hippoglossus''
*[[Lleden Thor]], Thor's scaldfish, ''Arnoglossus thori''
*[[Lleden yr Ynys Las]], Greenland halibut, ''Reinhardtius hippoglossoides''
*[[Lleiddiad]], Killer whale, ''Orcinus orca''
*[[Llurs]], Razorbill, ''Alca torda''
*[[Llyfrothen]], Rock gunnel, ''Pholis gunnellus''
*[[Llyfrothen Montagu]], Montagu's blenny, ''Coryphoblennius galerita''
*[[Llymrïen]], Lesser sand eel, ''Ammodytes tobianus''
*[[Llysywen]], European eel, ''Anguilla anguilla''
*[[Macrell]], Atlantic mackerel, ''Scomber scombrus''
*[[Macrell Sbaen]], Chub mackerel, ''Scomber japonicus''
*[[Maelgi]], Angelshark, ''Squatina squatina''
*[[Marchfacrell]], Atlantic horse mackerel, ''Trachurus trachurus''
*[[Marlin]], Skipjack tuna, ''Euthynnus pelamis''
*[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes''
*[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca''
*[[Merfog]], Common bream, ''Abramis brama''
*[[Mingrwn]], Striped red mullet, ''Mullus surmuletus''
*[[Morflaidd]], Atlantic wolffish, ''Anarhichas lupus''
*[[Morflaidd brith]], Spotted wolffish, ''Anarhichas minor''
*[[Morgi]], Small-spotted catshark, ''Scyliorhinus canicula''
*[[Morgi'r Ynys Las]], Greenland shark, ''Somniosus microcephalus''
*[[Morlas]], Atlantic pollack, ''Pollachius pollachius''
*[[Môr-wennol fawr]], Royal tern, ''Sterna maxima''
*[[Môr-wennol fechan]], Little tern, ''Sterna albifrons''
*[[Môr-wennol Forster]], Forster's tern, ''Sterna forsteri''
*[[Môr-wennol fraith]], Sooty tern, ''Sterna fuscata''
*[[Môr-wennol ffrwynog]], Bridled tern, ''Sterna anaethetus''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]], Lesser crested tern, ''Sterna bengalensis''
*[[Môr-wennol gawraidd]], Caspian tern, ''Sterna caspia''
*[[Môr-wennol gyffredin]], Common tern, ''Sterna hirundo''
*[[Môr-wennol wridog]], Roseate tern, ''Sterna dougallii''
*[[Môr-wennol y Gogledd]], Arctic tern, ''Sterna paradisaea''
*[[Orff]], Ide, ''Leuciscus idus''
*[[Pâl]], Atlantic puffin, ''Fratercula arctica''
*[[Pandora (pysgod)|Pandora]], Common pandora, ''Pagellus erythrinus''
*[[Pedryn Bulwer]], Bulwer's petrel, ''Bulweria bulwerii''
*[[Pedryn drycin]], European storm petrel, ''Hydrobates pelagicus''
*[[Pedryn drycin Leach]], Leach's storm petrel, ''Oceanodroma leucorhoa''
*[[Pedryn Wilson]], Wilson's storm petrel, ''Oceanites oceanicus''
*[[Penbwl môr]], Pogge, ''Agonus cataphractus''
*[[Pencath]], Wels catfish, ''Silurus glanis''
*[[Penfras y Gogledd]], Boreogadus saida, Boreogadus saida
*[[Penhwyad]], Northern pike, ''Esox lucius''
*[[Penlletwad]], European bullhead, ''Cottus gobio''
*[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii''
*[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidris ferruginea''
*[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos''
*[[Pibydd coesgoch]], Common Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted Redshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswyrdd]], Common Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed Tattler, ''Tringa brevipes''
*[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima''
*[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta''
*[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla''
*[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii''
*[[Pibydd tinwen]], white-rumped sandpiper, ''Calidris fusicollis''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis''
*[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina''
*[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba''
*[[Pibydd yr aber]], Red knot, ''Calidris canutus''
*[[Pilcodyn]], Common minnow, ''Phoxinus phoxinus''
*[[Polan]], Arctic cisco, ''Coregonus autumnalis''
*[[Powan]], Lavaret, ''Coregonus lavaretus''
*[[Rhedwr moelydd]], Eurasian stone-curlew, ''Burhinus oedicnemus''
*[[Rhedwr twyni]], Cream-coloured courser, ''Cursorius cursor''
*[[Rhegen Baillon]], Baillon's crake, ''Porzana pusilla''
*[[Rhegen yr ŷd]], Corn crake, ''Crex crex''
*[[Rhufell]], Common roach, ''Rutilus rutilus''
*[[Salpa]], Salema porgy, ''Sarpa salpa''
*[[Sgipiwr]], Atlantic saury, ''Scomberesox saurus''
*[[Sgiwen fach]], Pomarine skua, ''Stercorarius pomarinus''
*[[Sgiwen fawr]], Great skua, ''Stercorarius skua''
*[[Sgiwen lostfain]], Long-tailed skua, ''Stercorarius longicaudus''
*[[Sgiwen Pegwn y De]], South Polar skua, ''Stercorarius maccormicki''
*[[Sgiwen y Gogledd]], Arctic skua, ''Stercorarius parasiticus''
*[[Sgreten]], Tench, ''Tinca tinca''
*[[Styrsiwn]], European sea sturgeon, ''Acipenser sturio''
*[[Swtan barfog bach]], Tadpole fish, ''Raniceps raninus''
*[[Swtan Norwy]], Norway pout, ''Trisopterus esmarkii''
*[[Tiwna]], Atlantic bluefin tuna, ''Thunnus thynnus''
*[[Torsg]], Cusk, ''Brosme brosme''
*[[Torbwt]], Turbot, ''Scophthalmus maximus''
*[[Gwrachen Gennog]], Scale-rayed wrasse, Acantholabrus palloni
*[[Llwynog Môr]], Common thresher, Alopias vulpinus
*[[Morflaidd Brith Danheddog]], Northern wolffish, Anarhichas denticulatus
*[[Corhwyaden asgell-werdd]], Green-winged teal, ''Anas crecca carolinensis''
*[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors''
*[[Pysgodyn Arian Mawr]], Greater argentine, Argentina silus
*[[Pysgodyn Arian Bach]], argentine, Argentina sphyraena
*[[Ysgyfarnog Fôr]], Red gurnard, Aspitrigla cuculus
*[[Pysgodyn Ystlys-Arian Cennog]], Big-scale sand smelt, Atherina boyeri
*[[Pysgodyn Ystlys-Arian]], Sand smelt, Atherina presbyter
*[[Macrell Roche]], Bullet tuna, Auxis rochei
*[[Morfil Pigfain]], Common minke whale, Balaenoptera acutorostrata
*[[Morfil Asgellog Sei]], Sei whale, Balaenoptera borealis
*[[Morfil Asgellog Glas]], Blue whale, Balaenoptera musculus
*[[Morfil Asgellog Llwyd]], Fin whale, Balaenoptera physalus
*[[Pysgodyn Clicied]], Grey triggerfish, Balistes carolinensis
*[[Llyfrothen Adeiniog]], Butterfly blenny, Blennius ocellaris
*[[Merfog Gwyn]], Silver bream, Blicca bjoerkna
*[[Pysgodyn Llygad-Llo]], Boops boops, Boops boops
*[[Merfog Môr]], Atlantic pomfret, Brama brama
*[[Lleden Felen Fach]], Solenette, Buglossidium luteum
*[[Bwgan Dŵr]], Common dragonet, Callionymus lyra
*[[Bwgan Brith]], Spotted dragonet, Callionymus maculatus
*[[Crwban Môr Pendew]], Loggerhead sea turtle, Caretta caretta
*[[Pysgodyn Du]], Rudderfish, Centrolophus niger
*[[Hyrddyn Llwyd Gweflog]], Thicklip grey mullet, Chelon labrosus
*[[Crwban Môr Gwyrdd]], Green sea turtle, Chelonia mydas
*[[Cwningen Fôr]], Rabbit fish, Chimaera monstrosa
*[[Brithyll Mair Pum-Barf]], Fivebeard rockling, Ciliata mustela
*[[Hwyaden Gynffon-Hir]], Long-tailed Duck, Clangula hyemalis
*[[Pennog (Neu Ysgadenyn)]], Atlantic herring, Clupea harengus
*[[Congren (Neu Llysywen Fôr)]], European conger, Conger conger
*[[Gwrachen Seithliw]], Mediterranean rainbow wrasse, Coris julis
*[[Cynffon Llygoden]], Coryphaenoides rupestris, Coryphaenoides rupestris
*[[Gwrachen Eurben]], Corkwing wrasse, Crenilabrus melops
*[[Gobi Gwydraidd]], Crystal goby, Crystallogobius linearis
*[[Gwrachen Fair]], Goldsinny wrasse, Ctenolabrus rupestris
*[[Iâr Fôr]], Cyclopterus lumpus, Cyclopterus lumpus
*[[Morlo Cycyllog]], Hooded seal, Cystophora cristata
*[[Morgath Ddu]], Common stingray, Dasyatis pastinaca
*[[Morfil Gwyn]], Beluga whale, Delphinapterus leucas
*[[Dolffin Cyffredin]], Short-beaked common dolphin, Delphinus delphis
*[[Merfog Ysgithrog]], Common dentex, Dentex dentex
*[[Crwban Môr Cefn-Lledr]], Leatherback sea turtle, Dermochelys coriacea
*[[Draenogyn Mor]], European seabass, Dicentrarchus labrax
*[[Albatros Aelddu]], Black-browed Albatross, Diomedea melanophris
*[[Môr-Wiber Fach]], Lesser weever, Echiichthys vipera
*[[Crëyr Bach]], Little Egret, Egretta garzetta
*[[Brithyll Mair Pedair-Barf]], Fourbeard rockling, Enchelyopus cimbrius
*[[Crwban Môr Gwalchbig]], Hawksbill sea turtle, Eretmochelys imbricata
*[[Morlo Barfog]], Bearded seal, Erignathus barbatus
*[[Morgi Seithliw]], Velvet belly lanternshark, Etmopterus spinax
*[[Tiwna Bach]], Little tunny, Euthynnus alletteratus
*[[Chwyrnwr Llwyd]], Grey gurnard, Eutrigla gurnardus
*[[Swtan Arian]], Silvery pout, Gadiculus argenteus
*[[Penfras (Neu Codyn)]], Atlantic cod, Gadus morhua
*[[Penfras Yr Ynys Las]], Greenland cod, Gadus ogac
*[[Brithyll Mair Tair-Barf]], Three-bearded rockling, Gaidropsarus vulgaris
*[[Ci Glas]], School shark, Galeorhinus galeus
*[[Morgi Cegddu]], Blackmouth catshark, Galeus melastomus
*[[Crothell Dri Phigyn]], Three-spined stickleback, Gasterosteus aculeatus
*[[Trochydd Pigwyn]], Yellow-billed Loon, Gavia adamsii
*[[Trochydd Gyddfddu]], Black-throated Loon, Gavia arctica
*[[Trochydd Mawr]], Great Northern Loon, Gavia immer
*[[Trochydd Gyddfgoch]], Red-throated Loon, Gavia stellata
*[[Môr-Wennol Ylfinbraff]], Gull-billed Tern, Gelochelidon nilotica
*[[Cwtiad-Wennol Adain-Ddu]], Black-winged Pratincole, Glareola nordmanni
*[[Cwtiad-Wennol Dorchog]], Collared Pratincole, Glareola pratincola
*[[Morfil Pengrwn]], Long-finned pilot whale, Globicephala melas
*[[Lleden Wrach]], Witch (righteye flounder), Glyptocephalus cynoglossus
*[[Llyfrothen Dŵr Croyw]], Gobio gobio, Gobio gobio
*[[Gobi Mawr]], Giant goby, Gobius cobitis
*[[Gobi Couch]], Couch's goby, Gobius couchi
*[[Gobi Mingoch]], Red-mouthed goby, Gobius cruentatus
*[[Gobi Du]], Black goby, Gobius niger
*[[Bill Bigog]], Rock goby, Gobius paganellus
*[[Dolffin Risso]], Risso's dolphin, Grampus griseus
*[[Pioden Fôr]], Eurasian Oystercatcher, Haematopus ostralegus
*[[Eryr Môr]], White-tailed Eagle, Haliaeetus albicilla
*[[Eryr Moel]], Bald Eagle, Haliaeetus leucocephalus
*[[Morlo Llwyd]], Grey seal, Halichoerus grypus
*[[Hirgoes]], Black-winged Stilt, Himantopus himantopus
*[[Morfil Trwyn Potel]], Northern bottlenose whale, Hyperoodon ampullatus
*[[Sgorpion Môr Deugorn]], Twohorn sculpin, Icelus bicornis
*[[Pysgodyn Hwyliog]], Indo-Pacific sailfish, Istiophorus platypterus
*[[Morfil Sberm Lleiaf]], Pygmy sperm whale, Kogia breviceps
*[[Cleiriach Y Gwymon]], Ballan wrasse, Labrus bergylta
*[[Gwrachen Resog]], Cuckoo wrasse, Labrus mixtus
*[[Dolffin Ystlyswyn]], Atlantic white-sided dolphin, Lagenorhynchus acutus
*[[Dolffin Pigwyn]], White-beaked dolphin, Lagenorhynchus albirostris
*[[Corgi Môr]], Porbeagle, Lamna nasus
*[[Llysywen Bendoll Yr Afon]], European river lamprey, Lampetra fluviatilis
*[[Gwylan Y Penwaig]], European Herring Gull, Larus argentatus
*[[Gwylan Chwerthinog]], Laughing Gull, Larus atricilla
*[[Gwylan Y Gweunydd]], Common Gull, Larus canus
*[[Gwylan Fodrwybig]], Ring-billed Gull, Larus delawarensis
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]], Lesser Black-backed Gull, Larus fuscus
*[[Gwylan Yr Arctig]], Iceland Gull, Larus glaucoides
*[[Gwylan Y Gogledd]], Glaucous Gull, Larus hyperboreus
*[[Gwylan Môr Y Canoldir]], Mediterranean Gull, Larus melanocephalus
*[[Gwylan Fechan]], Little Gull, Larus minutus
*[[Gwylan Benddu]], Black-headed Gull, Larus ridibundus
*[[Lleden Fair Bedwar-Smotyn]], Lepidorhombus boscii, Lepidorhombus boscii
*[[Gobi Fries]], Fries's goby, Lesuerigobius friesii
*[[Twb Y Dail]], European chub, Leuciscus cephalus
*[[Lleden Dywod]], Common dab, Limanda limanda
*[[Pibydd Llydanbig]], Broad-billed Sandpiper, Limicola falcinellus
*[[Rhostog Gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, Limosa lapponica
*[[Iâr Fôr Lysnafeddog]], Common seasnail, Liparis liparis
*[[Llyfrothen Benddu]], Lipophrys pholis, Lipophrys pholis
*[[Hyrddyn Aur]], Golden grey mullet, Liza aurata
*[[Hyrddyn Llwyd Minfain]], Thinlip mullet, Liza ramada
*[[Cythraul Y Môr]], Lophius piscatorius, Lophius piscatorius
*[[Penfras Dŵr Croyw]], Burbot, Lota lota
*[[Llyfrothen Fain]], snake blenny, Lumpenus lampretaeformis
*[[Caplan (pysgodyn)|Caplan]], Capelin, Mallotus villosus
*[[Morfil Cefngrwm]], Humpback whale, Megaptera novaeangliae
*[[Môr-Hwyaden Y Gogledd]], Velvet Scoter, Melanitta fusca
*[[Mor-Hwyaden Ddu]], Common Scoter, Melanitta nigra
*[[Môr-Hwyaden Yr Ewyn]], Surf Scoter, Melanitta perspicillata
*[[Lleian Wen]], Smew, Mergus albellus
*[[Gwyniad Môr]], Merlangius, Merlangius merlangus
*[[Morfil Gylfinog Sowerby]], Sowerby's beaked whale, Mesoplodon bidens
*[[Morfil Gylfinog True]], True's beaked whale, Mesoplodon mirus
*[[Swtan Glas]], Blue whiting, Micromesistius poutassou
*[[Lleden Lefn]], Lemon sole, Microstomus kitt
*[[Pysgodyn Haul]], Ocean sunfish, Mola mola
*[[Honos Glas]], Blue ling, Molva dypterygia
*[[Morfil Uncorn]], Narwhal, Monodon monoceros
*[[Morgi Llyfn]], Starry smooth-hound, Mustelus asterias
*[[Morgi Serennog]], Common smooth-hound, Mustelus mustelus
*[[Sgorpion Môr Pedwar-Corn]], Fourhorn sculpin, Myoxocephalus quadricornis
*[[Safngrwn]], Myxine glutinosa, Myxine glutinosa
*[[Pibell Fôr Leiaf]], Worm pipefish, Nerophis lumbriciformis
*[[Pibell Fôr Drwynsyth]], Straightnose pipefish, Nerophis ophidion
*[[Morlo Ysgithrog]], Walrus, Odobenus rosmarus
*[[Eog Cefngrwm]], Pink salmon, Oncorhynchus gorbuscha
*[[Bonito Unlliw]], Orcynopsis unicolor, Orcynopsis unicolor
*[[Brwyniad Conwy]], European smelt, Osmerus eperlanus
*[[Merfog Coch]], Blackspot seabream, Pagellus bogaraveo
*[[Gwylan Ifori]], Ivory Gull, Pagophila eburnea
*[[Twmpot]], Tompot blenny, Parablennius gattorugine
*[[Lleden Wadn Y Tywod]], Sand sole, Pegusa lascaris
*[[Morfil Pen Pwmpen]], Melon-headed whale, Peponocephala electra
*[["Draenogyn Dŵr Croyw(G)]], draenogiaid dŵr croyw", European perch
*[[Llysywen Bendoll Y Môr]], Sea lamprey, Petromyzon marinus
*[[Mulfran Werdd]], European Shag, Phalacrocorax aristotelis
*[[Mulfran]], Great Cormorant, Phalacrocorax carbo
*[[Llydandroed Llwyd]], Red Phalarope, Phalaropus fulicarius
*[[Llydandroed Gyddfgoch]], Red-necked Phalarope, Phalaropus lobatus
*[[Llydandroed Wilson]], Wilson's Phalarope, Phalaropus tricolor
*[[Pibydd Torchog]], Ruff, Philomachus pugnax
*[[Morlo Cylchog]], Ringed seal, Phoca hispida
*[[Morlo Cyffredin]], Harbor seal, Phoca vitulina
*[[Llamhidydd]], Harbour porpoise, Phocoena phocoena
*[[Lleden Benglwm Norwy]], Norwegian topknot, Phrynorhombus norvegicus
*[[Lleden Benglwm Eckstrom]], , Phrynorhombus regius
*[[Morfil Sberm]], Sperm whale, Physeter macrocephalus
*[[Lleden Fwd]], European flounder, Platichthys flesus
*[[Crymanbig Ddu]], Glossy Ibis, Plegadis falcinellus
*[[Lleden Goch]], European plaice, Pleuronectes platessa
*[[Corgwtiad Aur]], American Golden Plover, Pluvialis dominica
*[[Gwyach Gorniog]], Horned Grebe, Podiceps auritus
*[[Gwyach Fawr Gopog]], Great Crested Grebe, Podiceps cristatus
*[[Gwyach Yddfgoch]], Red-necked Grebe, Podiceps grisegena
*[[Gwyach Yddfddu]], Black-necked Grebe, Podiceps nigricollis
*[[Gwyach Ylfinfraith]], Pied-billed Grebe, Podilymbus podiceps
*[[Chwitlyn Glas]], Pollachius virens, Pollachius virens
*[[Pysgodyn Broc Môr]], Atlantic wreckfish, Polyprion americanus
*[[Gobi'r Tywod]], Sand goby, Pomatoschistus minutus
*[[Gobi Lliwgar]], Painted goby, Pomatoschistus pictus
*[[Rhegen Fraith]], Spotted crake, Porzana porzana
*[[Morgi Glas]], Blue shark, Prionace glauca
*[[Merfog Arian]], silver pomfret, Pterycombus brama
*[[Aderyn Drycin Bach]], Little Shearwater, Puffinus assimilis
*[[Aderyn Drycin Mawr]], Great Shearwater, Puffinus gravis
*[[Aderyn Drycin Manaw]], Manx Shearwater, Puffinus puffinus
*[[Crothell Naw Pigyn]], Ninespine stickleback, Pungitius pungitius
*[[Morgath Wen]], white skate, Raja alba
*[[Morgath (Neu Cath Fôr)]], Common skate, Raja batis
*[[Morgath Drwynbwl]], cownose ray, Raja bonasus
*[[Morgath Styds]], Thornback ray, Raja clavata
*[[Morgath Gribog]], shagreen ray, Raja fullonica
*[[Morgath Lygaid-Bach]], Smalleyed ray, Raja microocellata
*[[Morgath Bigog]], Thorny skate, Raja radiata
*[[Morgath Donnog]], Undulate ray, Raja undulata
*[[Rhegen Ddŵr]], Water Rail, Rallus aquaticus
*[[Pysgodyn Haul Main]], Slender sunfish, Ranzania laevis
*[[Gwylan Goesddu]], Black-legged Kittiwake, Rissa tridactyla
*[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri
*[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri
*[[Siwin (Neu Gwyniedyn)]], Brown trout, Salmo trutta
*[[Torgoch Afon]], Brook trout, Salvelinus fontinalis
*[[Pennog Mair]], European pilchard, Sardina pilchardus
*[[Pysgodyn Rhudd]], Common rudd, Scardinius erythrophthalmus
*[[Lleden Fannog]], Brill (fish), Scophthalmus rhombus
*[[Pysgodyn Safnlas]], Scorpaenidae, Scorpaenidae
*[[Morgi Brych]], Nursehound, Scyliorhinus stellaris
*[[Pysgodyn Coch]], Rose fish, Sebastes marinus
*[[Pysgodyn Coch Norwy]], Norway haddock, Sebastes viviparus
*[[Lleden Chwithig]], Common sole, Solea solea
*[[Morgi Pen Morthwyl]], Smooth hammerhead, Sphyrna zygaena
*[[Crothell Bymtheg-Pigyn]], Spinachia spinachia, Spinachia spinachia
*[[Merfog Du]], Black seabream, Spondyliosoma cantharus
*[[Ci Pigog]], Spiny dogfish, Squalus acanthias
*[[Dolffin Rhesog]], striped dolphin, Stenella caeruleoalba
*[[Draenogyn Cegfawr]], Zander, Stizostedion lucioperca
*[[Pibell Fôr Nilsson]], Lesser pipefish, Syngnathus rostellatus
*[[Pibell Fôr Drwynllydan]], Broadnosed pipefish, Syngnathus typhle
*[[Gwyach Fach]], Little Grebe, Tachybaptus ruficollis
*[[Merfog Asgell-Hir]], Big-scale pomfret, Taractichthys longipinnis
*[[Sgorpion Môr]], Taurulus bubalis, Taurulus bubalis
*[[Sgorpion Môr Norwy]], Norway bullhead, Taurulus lilljeborgi
*[[Gobi Mannog]], Leopard-spotted goby, Thorogobius ephippiatus
*[[Tiwna Asgell-Hir]], Albacore, Thunnus alalunga
*[[Tiwna Melyn]], Yellowfin tuna, Thunnus albacares
*[[Cangen Las]], Grayling (species), Thymallus thymallus
*[[Morgath Drydan Fraith]], Marbled electric ray, Torpedo marmorata
*[[Morgath Drydan]], Atlantic torpedo, Torpedo nobiliana
*[[Môr-Wiber Fawr]], Greater weever, Trachinus draco
*[[Chwyrnwr Ysgithrog]], Piper gurnard, Trigla lyra
*[[Chwyrnwr Rhesog]], Streaked gurnard, Trigloporus lastoviza
*[[Codyn Llwyd]], Trisopterus luscus, Trisopterus luscus
*[[Dolffin Trwyn Potel]], Common bottlenose dolphin, Tursiops truncatus
*[[Pysgodyn Cleddyf]], Swordfish, Xiphias gladius
*[[Pysgodyn Darn Arian]], John Dory, Zeus faber
*[[Morfil Gylfinog Cuvier]], Cuvier's beaked whale, Ziphius cavirostris
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr adar Cymru]]
[[Categori:Creaduriaid arfordir Prydain| ]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Creaduriaid morol gwledydd Prydain]]
[[Categori:Rhywogaethau o anifeiliaid| *]]
[[Categori:Rhywogaethau o famaliaid| *]]
[[Categori:Rhywogaethau o bysgod| *]]
8o8oikb3q5qprifiucr0i8wri2ctylu
Hovel in the Hills
0
143806
11100517
10914590
2022-08-09T14:09:00Z
Jengod
73899
+ [[en:Hovel in the Hills]]
wikitext
text/x-wiki
{{Teitl italig}}
{{Pethau | fetchwikidata = ALL | name =Hovel in the Hills | Teitl gwreiddiol =
| cyfieithydd = | image = Hovel in the Hills.jpg| image_caption = | awdur = Elizabeth West
| golygydd =
| darlunydd = | artist clawr = | gwlad = Cymru| iaith = Saesneg| cyfres =
| pwnc = | genre = Cofiant
| cyhoeddwr = John Jones Publishing
| dyddiad cyhoeddi = 1 Ionawr 2000 | math cyfrwng = Clawr Meddal | Tudalennau = 192 | isbn = 9781871083316
| oclc = | dewey = | cyngres = | argaeledd = allan o brint
| blaenorwyd = | dilynwyd =
}}
Hunangofiant Saesneg gan [[Elizabeth West]] yw '''''Hovel in the Hills''''' a gyhoeddwyd gan [[John Jones Publishing]] yn 2000. Yn 2014 roedd y gyfrol allan o brint.<ref>[http://www.gwales.com/goto/biblio/cy/9781871083316 Gwefan Gwales;] adalwyd 28 Mehefin 2013</ref>
<includeonly>Botwm Crys yn cadw lle</includeonly>
Adargraffiad o hanes cyffrous bywyd mewn hen ffermdy yn Eryri. 9 llun ac 1 map du-a-gwyn.
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr llyfrau Cymraeg]]
*[[Wicipedia:Wicibrosiect Llyfrau Gwales]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
[[Categori:Atgofion a hunangofiannau Saesneg]]
[[Categori:Llyfrau Cymreig 2000]]
[[en:Hovel in the Hills]]
cwm3cubue5tcjtbzr5nzsjts6si04ct
Categori:Sfferau
14
147194
11100674
1646346
2022-08-10T09:30:54Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{prif-cat|sffêr}}
{{comin|Category:Spheres|sfferau}}
[[Categori:Geometreg]]
[[Categori:Siapau elfennol]]
824205wuuwx8mcr8dvo7cfs6pxri9k8
Corgwtiad aur
0
148591
11100703
11058291
2022-08-10T10:32:01Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| name = Corgwtiad aur
| image = Pluvialis dominica1.jpg
| image_width =
| image_alt = Llun y rhywogaeth
| image_caption =
| image2 =
| image2_width =
| image2_alt = Map
| image2_caption =
| status = LC
| status_system = iucn2.3
| regnum = [[Animal]]ia
|phylum = [[Chordata]]
| divisio =
| classis = [[Aderyn|Aves]]
| ordo = [[Charadriiformes]]
| familia = [[Charadriidae]]
| genus = [[Pluvialis]]
| species =
| binomial = ''Pluvialis dominica''
| binomial_authority = (Müller 1776)
| range_map =
| range_map_width =
| range_map_alt =
| range_map_caption =
|
}}
[[Aderyn]] sy'n byw yn agos i'r traeth ac sy'n perthyn i deulu'r [[Charadriidae]] ydy'r '''corgwtiad aur''' sy'n enw gwrywaidd; lluosog: '''corgwtiaid aur''' ([[Lladin]]: ''Pluvialis dominica''; [[Saesneg]]: ''American Golden Plover''). Mae ei diriogaeth yn cynnwys [[Awstralia]].
Mae ar adegau i'w ganfod ar draethau arfordir Cymru. Ar restr yr [[Undeb Rhyngwladol dros Gadwraeth Natur]] (UICN), caiff y rhywogaeth hon ei rhoi yn y dosbarth 'Lleiaf o Bryder' o ran niferoedd, bygythiad a chadwraeth.<ref>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=159136 Gwefan www.marinespecies.org;] adalwyd 4 Mai 2014</ref>
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r cornchwiglen resog yn perthyn i deulu'r Cwtiaid (Lladin: ''Charadriidae''). Dyma aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q28449 }
LIMIT 10
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis dominica
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis dominica1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur y Môr Tawel]]
| p225 = Pluvialis fulva
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis fulva -Bering Land Bridge National Preserve, Alaska, USA-8.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen]]
| p225 = Vanellus vanellus
| p18 = [[Delwedd:Northern-Lapwing-Vanellus-vanellus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen adeinddu]]
| p225 = Vanellus melanopterus
| p18 = [[Delwedd:Black-winged Lapwing - Mara - KenyaIMG 3644.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen goronog]]
| p225 = Vanellus coronatus
| p18 = [[Delwedd:Avefría coronada (Vanellus coronatus), Santuario de Rinocerontes Khama, Botsuana, 2018-08-02, DD 22.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen heidiol]]
| p225 = Vanellus gregarius
| p18 = [[Delwedd:SociablePlover.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen labedog]]
| p225 = Vanellus albiceps
| p18 = [[Delwedd:White-crowned Lapwing (7281408152), crop.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen yr Andes]]
| p225 = Vanellus resplendens
| p18 = [[Delwedd:Andean Lapwing (Vanellus resplendens) on the ground, side view.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad llwyd]]
| p225 = Pluvialis squatarola
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis apricaria
| p18 = [[Delwedd:Rohkunborri Pluvialis Apricaria.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr Goch yr IUCN]], rhestr o greaduriaid wedi'u dosbarthu i 9 categori yn ôl niferoedd, prinder, cadwraeth ayb.
*[[Llwybr yr Arfordir]]
*[[Cadwraeth]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
*[http://www.llennatur.com/Drupal7/llennatur/?q=node/6 Gwefan [[Llên Natur]];] termau safonol.
[[Categori:Adar]]
[[Categori:Creaduriaid arfordir Prydain]]
[[Categori:Charadriidae]]
izb1t81l0bnwfqvkwoygw986cwmrd82
Cwtiad Caint
0
148749
11100699
11067297
2022-08-10T10:24:51Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| name = Cwtiad Caint
| image = Snowy Plover srgb.jpg
| image_width =
| image_alt = Llun y rhywogaeth
| image_caption =
| image2 =
| image2_width =
| image2_alt = Map
| image2_caption =
| status = LC
| status_system = iucn2.3
| regnum = [[Animal]]ia
|phylum = [[Chordata]]
| divisio =
| classis = [[Aderyn|Aves]]
| ordo = [[Charadriiformes]]
| familia = [[Charadriidae]]
| genus = [[Charadrius]]
| species = '''''C. alexandrinus'''''
| binomial = ''Charadrius alexandrinus''
| binomial_authority = Linnaeus 1758
| range_map =
| range_map_width =
| range_map_alt =
| range_map_caption =
|
}}
[[Aderyn]] sy'n byw yn agos i'r traeth ac sy'n perthyn i deulu'r [[Charadriidae]] ydy'r '''cwtiad Caint''' sy'n enw gwrywaidd; lluosog: '''cwtiaid Caint''' ([[Lladin]]: ''Charadrius alexandrinus''; [[Saesneg]]: ''Kentish Plover'').
Mae ei diriogaeth yn cynnwys [[Ewrop]] ac [[Awstralia]] ac ar adegau i'w ganfod ar draethau arfordir Cymru.
Ar restr yr [[Undeb Rhyngwladol dros Gadwraeth Natur]] (UICN), caiff y rhywogaeth hon ei rhoi yn y dosbarth 'Lleiaf o Bryder' o ran niferoedd, bygythiad a chadwraeth.<ref>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=212611 Gwefan www.marinespecies.org] adalwyd 4 Mai 2014</ref>
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r Cwtiad Caint yn perthyn i deulu'r Cwtiaid (Lladin: ''Charadriidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q28449 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis dominica
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis dominica1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur y Môr Tawel]]
| p225 = Pluvialis fulva
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis fulva -Bering Land Bridge National Preserve, Alaska, USA-8.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen]]
| p225 = Vanellus vanellus
| p18 = [[Delwedd:Northern-Lapwing-Vanellus-vanellus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen adeinddu]]
| p225 = Vanellus melanopterus
| p18 = [[Delwedd:Black-winged Lapwing - Mara - KenyaIMG 3644.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen dagellog Jafa]]
| p225 = Vanellus macropterus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus macropterus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen fronfraith]]
| p225 = Vanellus melanocephalus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus melanocephalus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen goronog]]
| p225 = Vanellus coronatus
| p18 = [[Delwedd:Avefría coronada (Vanellus coronatus), Santuario de Rinocerontes Khama, Botsuana, 2018-08-02, DD 22.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen heidiol]]
| p225 = Vanellus gregarius
| p18 = [[Delwedd:SociablePlover.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen hirfys]]
| p225 = Vanellus crassirostris
| p18 = [[Delwedd:Long-toed lapwing, Vanellus crassirostris, Chobe National Park, Botswana (33064688314).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen labedog]]
| p225 = Vanellus albiceps
| p18 = [[Delwedd:White-crowned Lapwing (7281408152), crop.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen yr Andes]]
| p225 = Vanellus resplendens
| p18 = [[Delwedd:Andean Lapwing (Vanellus resplendens) on the ground, side view.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad llwyd]]
| p225 = Pluvialis squatarola
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis apricaria
| p18 = [[Delwedd:Rohkunborri Pluvialis Apricaria.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hutan gyddfgoch]]
| p225 = Oreopholus ruficollis
| p18 = [[Delwedd:Tawny-throated Dotterel.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr Goch yr IUCN]], rhestr o greaduriaid wedi'u dosbarthu i 9 categori yn ôl niferoedd, prinder, cadwraeth ayb.
*[[Llwybr yr Arfordir]]
*[[Cadwraeth]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
*[http://www.llennatur.com/Drupal7/llennatur/?q=node/6 Gwefan [[Llên Natur]];] termau safonol.
[[Categori:Adar]]
[[Categori:Creaduriaid arfordir Prydain]]
[[Categori:Charadriidae]]
146ol73wkgfc29l0y9srl0mvijh8u89
Gïach gylfin-hir
0
148773
11100685
2846744
2022-08-10T10:00:59Z
Craigysgafn
40536
Yn ailgyfeirio at [[Gïach gylfinhir]]
wikitext
text/x-wiki
#ail-cyfeirio [[Gïach gylfinhir]]
696zerl0m148niuztcjnoxn5vssww4m
Nodyn:Cynghreiriau UEFA
10
152297
11100528
10790005
2022-08-09T14:29:12Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch llywio
|enw =Cynghreiriau UEFA
|teitl =Prif Adran [[pêl-droed|bêl-droed]] cynghreiriau [[Ewrop]] ([[UEFA]])
|grŵp-1 ='''Aelodau Presennol'''
|rhestr-1 =[[Uwch Gynghrair yr Alban|Yr Alban]] · [[Kategoria Superiore|Albania]] · [[Bundesliga yr Almaen|Yr Almaen]] · [[Primera Divisó Andorra|Andorra]] · [[Uwch Gynghrair Armenia|Armenia]] · [[Uwch Gynghrair Aserbaijan|Aserbaijan]] · [[Bundesliga Awstria|Awstria]] · [[Uwch Gynghrair Belarws|Belarws]] · [[Uwch Gynghrair Bosnia a Hertsegofina|Bosnia a Hercegovina]] · [[Grŵp Pêl-droed A Bwlgaria|Bwlgaria]] · [[Uwch Gynghrair Casachstan|Casachstan]] · [[Uwch Gynghrair Cosofo|Cosofo]] · [[Uwch Gynghrair Croatia|Croatia]] · [[Uwch Gynghrair Cymru|Cymru]] · [[Adran Gyntaf Cyprus|Cyprus]] · [[Superliga Denmarc|Denmarc]] · [[Serie A|Yr Eidal]] · [[Meistriliiga|Estonia]] · [[Veikkausliiga|Y Ffindir]] · [[Ligue 1|Ffrainc]] · [[Uwch Gynghrair Georgia|Georgia]] · [[Uwch Gynghrair Gibraltar|Gibraltar]] · [[Uwch Gynghrair Gogledd Iwerddon|Gogledd Iwerddon]] · [[Superleague Gwlad Groeg|Gwlad Groeg]] · [[Uwch Gynghrair Gweriniaeth Iwerddon|Gweriniaeth Iwerddon]] · [[Pro League Gwlad Belg|Gwlad Belg]] · [[Ekstraklasa|Gwlad Pwyl]] · [[Uwch Gyngrair Gwlad yr Iâ|Gwlad yr Iâ]] · [[Uwch Gynghrair Hwngari|Hwngari]] · [[Eredivisie|Yr Iseldiroedd]] · [[Uwch Gynghrair Israel|Israel]] · [[Uwch Adran Latfia|Latfia]] · [[A Lyga|Lithwania]] · [[Uwch Gynghrair Lwcsembwrg|Lwcsembwrg]] · [[Uwch Gynghrair Lloegr|Lloegr]] · [[Uwch Gynghrair Gogledd Macedonia|Macedonia]] · [[Uwch Gynghrair Malta|Malta]] · [[Adran Genedlaethol Moldofa|Moldofa]] · [[Uwch Gynghrair Montenegro|Montenegro]] · [[Uwch Gynghrair Norwy|Norwy]] · [[Primeira Liga|Portiwgal]] · [[Liga_I|Romania]] · [[Uwch Gynghrair Rwsia|Rwsia]] · [[Campionato Sammarinese di Calcio|San Marino]] · [[La Liga|Sbaen]] · [[Uwch Gynghrair Serbia|Serbia]] · [[Uwch Gynghrair Slofacia|Slofacia]] · [[Uwch Gynghrair Slofenia|Slofenia]] · [[Allsvenskan|Sweden]] · [[Super League y Swistir|Y Swistir]] · [[Süper_Lig|Twrci]] · [[Uwch Gynghrair Wcráin|Wcráin]] · [[Uwch Gynghrair Ynysoedd Ffaröe|Ynysoedd Ffaröe]] · [[Adran Gyntaf Y Weriniaeth Tsiec|Y Weriniaeth Tsiec]]
}}<noinclude>
[[Categori:Nodiadau llywio]]
</noinclude>
4umrqlxdrfky1ky1i4f4wlvw5v5h9d8
11100529
11100528
2022-08-09T14:29:37Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch llywio
|enw =Cynghreiriau UEFA
|teitl =Prif Adran [[pêl-droed|bêl-droed]] cynghreiriau [[Ewrop]] ([[UEFA]])
|grŵp-1 ='''Aelodau Presennol'''
|rhestr-1 =[[Uwch Gynghrair yr Alban|Yr Alban]] · [[Kategoria Superiore|Albania]] · [[Bundesliga yr Almaen|Yr Almaen]] · [[Primera Divisó Andorra|Andorra]] · [[Uwch Gynghrair Armenia|Armenia]] · [[Uwch Gynghrair Aserbaijan|Aserbaijan]] · [[Bundesliga Awstria|Awstria]] · [[Uwch Gynghrair Belarws|Belarws]] · [[Uwch Gynghrair Bosnia a Hertsegofina|Bosnia a Hercegovina]] · [[Grŵp Pêl-droed A Bwlgaria|Bwlgaria]] · [[Uwch Gynghrair Casachstan|Casachstan]] · [[Uwch Gynghrair Cosofo|Cosofo]] · [[Uwch Gynghrair Croatia|Croatia]] · [[Uwch Gynghrair Cymru|Cymru]] · [[Adran Gyntaf Cyprus|Cyprus]] · [[Superliga Denmarc|Denmarc]] · [[Serie A|Yr Eidal]] · [[Meistriliiga|Estonia]] · [[Veikkausliiga|Y Ffindir]] · [[Ligue 1|Ffrainc]] · [[Uwch Gynghrair Georgia|Georgia]] · [[Uwch Gynghrair Gibraltar|Gibraltar]] · [[Uwch Gynghrair Gogledd Iwerddon|Gogledd Iwerddon]] · [[Superleague Gwlad Groeg|Gwlad Groeg]] · [[Uwch Gynghrair Gweriniaeth Iwerddon|Gweriniaeth Iwerddon]] · [[Pro League Gwlad Belg|Gwlad Belg]] · [[Ekstraklasa|Gwlad Pwyl]] · [[Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ|Gwlad yr Iâ]] · [[Uwch Gynghrair Hwngari|Hwngari]] · [[Eredivisie|Yr Iseldiroedd]] · [[Uwch Gynghrair Israel|Israel]] · [[Uwch Adran Latfia|Latfia]] · [[A Lyga|Lithwania]] · [[Uwch Gynghrair Lwcsembwrg|Lwcsembwrg]] · [[Uwch Gynghrair Lloegr|Lloegr]] · [[Uwch Gynghrair Gogledd Macedonia|Macedonia]] · [[Uwch Gynghrair Malta|Malta]] · [[Adran Genedlaethol Moldofa|Moldofa]] · [[Uwch Gynghrair Montenegro|Montenegro]] · [[Uwch Gynghrair Norwy|Norwy]] · [[Primeira Liga|Portiwgal]] · [[Liga_I|Romania]] · [[Uwch Gynghrair Rwsia|Rwsia]] · [[Campionato Sammarinese di Calcio|San Marino]] · [[La Liga|Sbaen]] · [[Uwch Gynghrair Serbia|Serbia]] · [[Uwch Gynghrair Slofacia|Slofacia]] · [[Uwch Gynghrair Slofenia|Slofenia]] · [[Allsvenskan|Sweden]] · [[Super League y Swistir|Y Swistir]] · [[Süper_Lig|Twrci]] · [[Uwch Gynghrair Wcráin|Wcráin]] · [[Uwch Gynghrair Ynysoedd Ffaröe|Ynysoedd Ffaröe]] · [[Adran Gyntaf Y Weriniaeth Tsiec|Y Weriniaeth Tsiec]]
}}<noinclude>
[[Categori:Nodiadau llywio]]
</noinclude>
d4uzdlre5qr3yfp10eugiurneqjoe7z
Hugh Owen (yr Hynaf)
0
167844
11100676
10903031
2022-08-10T09:34:47Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth }}
Cyfieithydd oedd '''Hugh Owen''' (tua 1575-[[1642]]). Roedd yn ewyrth i [[William Griffith]], D.C.L, canghellor Bangor a Llanelwy [q.v.], a [[George Griffith]], D.D. esgob Llanelwy.
==Y dyddiau cynnar==
Ganwyd Owen tua 1575 yn [[Llanfflewyn]], [[Ynys Môn]], yn fab i Owen ap Hugh ap Richard.<ref>[http://yba.llgc.org.uk/cy/c-OWEN-HUG-1575.html Hugh Owen (Gwenynog)]</ref> Pan yn ifanc, hyd at 1622, bu'n gweithio fel goruchwyliwr ar ystad Bodeon, [[Llangadwaladr]], Ynys Môn, a rhwng 1614 a 1618 cymerodd ran bwysig fel capten cartreflu [[Talybolion|cwmwd Talybolion]] gydag achosion milwrol ar yr ynys. Priododd ferch i [[Thomas Bulkeley]] o'r Groesfechan ger [[Amlwch]], sef Elisabeth, a bu iddynt ddau fab a saith o ferched.
==Gwaith==
Er nad yw'n sicr a gafodd addysg prifysgol, datblygodd i fod yn berson hyddysg yn y [[cyfraith|gyfraith]] ac mewn mwy nag un iaith dramor ('yr hyn ni ddyscodd gan nebyn Athro arall ond efe ei hun gartref yn ei studi ei hunan'). Yn ystod y cyfnod hwn dewisodd grefydd Eglwys [[Rhufain]], ac yn 1622 cafodd swydd fel ysgrifennydd yn ''Worcester House'' gyda'r arglwydd Herbert yn [[Llundain]]. Cadwodd y swydd hon tan tua chanol 1640 pan symudodd ei gyflogwr o Lundain i [[Castell Rhaglan|gastell Rhaglan]] pan yr etifeddodd hwnnw iarllaeth Worcester. Ar ôl hynny mae'n ymddangos ei fod wedi penderfynu ymddeol yn ardal [[Abaty Tyndyrn]].
==Marw==
Bu farw ym mhlwyf Chapel Hill yng ngwanwyn 1642.
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
:J. H. Davies yn ''Trafodion Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion'', 1897-8, 13-15;
:W. Llewelyn Williams, ibid., 1901-2, 136-44;
:Y Cymmrodor, xvi, 176-7;
:''Journal of the Welsh Bibliographical Society'', I, ii, 59-62;
:T. Llechid Jones, ibid., III, iv, 145-51; III, v, 204-19;
:A. O. Evans, ibid., IV, i, 15-6;
:E. G. Jones yn ''Trafodion Cymdeithas Hynafiaethwyr a Naturiaethwyr Môn'', 1938, 42-9;
{{DEFAULTSORT:Owen, Hugh}}
[[Categori:Genedigaethau'r 1570au]]
[[Categori:Marwolaethau 1642]]
[[Categori:Cyfieithwyr]]
m7dp6zjvgkgn8ahj7rn1hw12uqli6d4
Bridfa Elyrch Abbotsbury
0
168396
11100722
11064246
2022-08-10T11:09:49Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|Cymru}} | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} }}
Mae ''' Bridfa Elyrch Abbotsbury''' ar arfordir [[Swydd Dorset]], [[Lloger]]. Mae [[Alarch dof|elyrch dof]] yn mynychu'r fridfa, sydd ar agor i'r cyhoedd.
Yn 2005 roedd 750 o elyrch yno, a chyfrwyd 95 o nyddod, â 5 wy ar gyrfartaledd ym mhob un.<ref>Daily Mail, 26 Gorffennaf 2015</ref>.Mae poblogaeth y fridfa'n dyblu ym [[Mehefin]] a [[Gorffennaf]] pan fo'r elyrch yn bwrw plu ac yn colli'r gallu i hedfan. Mae hyd yn oed mwy ohonynt yn cyrraedd ym mis [[Rhagfyr]] i fwydo ar [[Gwellt y gamlas|wellt y gamlas]] (Saesneg: eel grass) oherwydd diffyg bwyd arall ynghanol gaeaf.<ref>[http://www.wildlifeextra.com/go/uk/Abbotsbury-Swannery%20.html#cr Gwefan wildlifeextra]</ref>
[[Delwedd:Abbotsbury01LB.jpg|bawd|260px|chwith|Elyrch dof yn y fridfa]]
==Hanes==
Sefydlwyd Mynachlog [[Benedictaidd]] Sant Pedr yn [[Abbotsbury]] yn ystod yr [[11g]], a ffermiodd y mynaich yr elyrch i gynhyrchu bwyd. Dinistriwyd y fynachlog ym 1539, a daeth y fridfa'n rhan o stad [[Ilchester]].<ref>{{Cite web |url=http://abbotsbury-tourism.co.uk/swannery/about/ |title=Tudalen hanes ar wefan y fridfa |access-date=2016-03-29 |archive-date=2016-08-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160813133959/http://abbotsbury-tourism.co.uk/swannery/about/ |url-status=dead }}</ref>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Dolen allanol==
* [http://abbotsbury-tourism.co.uk/swannery/ Gwefan y fridfa]
[[Categori:Dorset]]
[[Categori:Gwarchodfeydd natur yn Lloegr]]
[[Categori:Twristiaeth yn Lloegr]]
dcu5b7u8owotlg795ahzlf43aof9c36
Aix galericulata
0
172278
11100608
1784404
2022-08-09T21:01:09Z
Craigysgafn
40536
Changed redirect target from [[Hwyaden Mandarin]] to [[Hwyaden gribog]]
wikitext
text/x-wiki
#ail-cyfeirio [[Hwyaden gribog]]
7k0umkv11ujwbfolm8e2wyn3vjvxade
Pluvialis squatarola
0
173250
11100711
1794354
2022-08-10T10:37:16Z
Craigysgafn
40536
Changed redirect target from [[Cwtiad Llwyd]] to [[Cwtiad llwyd]]
wikitext
text/x-wiki
#ail-cyfeirio [[Cwtiad llwyd]]
bswmk6uunwe5kqjdhagxjuky4qyh8xu
Hwyaden gribog
0
182460
11100599
11077557
2022-08-09T20:51:33Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Aix galericulata''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 =
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
<center>
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
</center>
<br />
----
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden mandarin''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid mandarin) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Aix galericulata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Mandarin duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. galericulata'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]] ac [[Ewrop]].
Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]]. Mae'r ceiliog yn darawiadol dros ben, gyda phig coch, cochaidd ar yr wyneb a phorffor ar ei fron. Nid yw'r iar mor darawiadol, gyda phlu brown neu lwyd.
O dde-ddwyrain [[Asia]], yn enwedig [[Tsieina]] a [[Japan]] y mae'r rhywogaeth yma yn dod. Mae'n hoffi pyllau dŵr cymharol fach mewn fforestydd. Gan fod llawer o'r fforestydd hyn wedi eu dinistrio, mae wedi mynd yn aderyn prin. Credir fod tua mil o barau yr un yn nwyrain [[Rwsia]] a Tsieina, ond mae tipyn mwy yn Japan - tua 5,000 o barau.
Oherwydd fod y ceiliog mor hardd, mae'n hwyaden boblogaidd iawn mewn casgliadau o hwyaid dof. O bryd i'w gilydd llwyddodd rhai i ddianc, ac yn ystod yr [[ugeinfed ganrif]] mae'r rhain wedi rhoi bodolaeth i boblogaeth o tua 1,000 o barau ym [[Prydain Fawr|Mhrydain Fawr]], sy'n gyfran eithaf sylweddol o boblogaeth y rhywogaeth yma trwy'r byd. Yng [[Cymru|Nghymru]] mae poblogaeth fychan yn magu ar [[Afon Glaslyn]] ger [[Porthmadog]] er enghraifft.
Maent yn dodwy eu wyau mewn tyllau mewn coed sy'n tyfu'n agos i'r lan. Maent yn bwyta planhigion yn bennaf.
[[Delwedd:Female Mandarin Duck 800.jpg|200px|dim|bawd|Iâr]]
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r hwyaden mandarin yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarch dof]]
| p225 = Cygnus olor
| p18 = [[Delwedd:Mute Swan Emsworth2.JPG|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarch y Gogledd]]
| p225 = Cygnus cygnus
| p18 = [[Delwedd:Cygnus cygnus 070416 IOL.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corhwyaden]]
| p225 = Anas crecca
| p18 = [[Delwedd:Common Teal Male (8602525826).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hwyaden lostfain]]
| p225 = Anas acuta
| p18 = [[Delwedd:Male northern pintail at Llano Seco.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hwyaden wyllt]]
| p225 = Anas platyrhynchos
| p18 = [[Delwedd:Anas platyrhynchos (Male) on the ground.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hwyaden yr eithin|Hwyaden yr Eithin]]
| p225 = Tadorna tadorna
| p18 = [[Delwedd:2014-04-18 Tadorna tadorna pair, Swallow Pond.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[Delwedd:Aix galericulata MHNT.ZOO.2010.11.27.5.jpg|bawd|''Aix galericulata'']]
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
0o79721wgenz63033qjj2xavp8pjezi
11100600
11100599
2022-08-09T20:56:40Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Aix galericulata''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 =
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
<center>
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
</center>
<br />
----
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden gribog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid cribog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Aix galericulata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Mandarin duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. galericulata'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]] ac [[Ewrop]].
Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]]. Mae'r ceiliog yn darawiadol dros ben, gyda phig coch, cochaidd ar yr wyneb a phorffor ar ei fron. Nid yw'r iar mor darawiadol, gyda phlu brown neu lwyd.
O dde-ddwyrain [[Asia]], yn enwedig [[Tsieina]] a [[Japan]] y mae'r rhywogaeth yma yn dod. Mae'n hoffi pyllau dŵr cymharol fach mewn fforestydd. Gan fod llawer o'r fforestydd hyn wedi eu dinistrio, mae wedi mynd yn aderyn prin. Credir fod tua mil o barau yr un yn nwyrain [[Rwsia]] a Tsieina, ond mae tipyn mwy yn Japan - tua 5,000 o barau.
Oherwydd fod y ceiliog mor hardd, mae'n hwyaden boblogaidd iawn mewn casgliadau o hwyaid dof. O bryd i'w gilydd llwyddodd rhai i ddianc, ac yn ystod yr [[ugeinfed ganrif]] mae'r rhain wedi rhoi bodolaeth i boblogaeth o tua 1,000 o barau ym [[Prydain Fawr|Mhrydain Fawr]], sy'n gyfran eithaf sylweddol o boblogaeth y rhywogaeth yma trwy'r byd. Yng [[Cymru|Nghymru]] mae poblogaeth fychan yn magu ar [[Afon Glaslyn]] ger [[Porthmadog]] er enghraifft.
Maent yn dodwy eu wyau mewn tyllau mewn coed sy'n tyfu'n agos i'r lan. Maent yn bwyta planhigion yn bennaf.
[[Delwedd:Female Mandarin Duck 800.jpg|200px|dim|bawd|Iâr]]
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r hwyaden gribog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarch dof]]
| p225 = Cygnus olor
| p18 = [[Delwedd:Mute Swan Emsworth2.JPG|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarch y Gogledd]]
| p225 = Cygnus cygnus
| p18 = [[Delwedd:Cygnus cygnus 070416 IOL.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corhwyaden]]
| p225 = Anas crecca
| p18 = [[Delwedd:Common Teal Male (8602525826).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hwyaden lostfain]]
| p225 = Anas acuta
| p18 = [[Delwedd:Male northern pintail at Llano Seco.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hwyaden wyllt]]
| p225 = Anas platyrhynchos
| p18 = [[Delwedd:Anas platyrhynchos (Male) on the ground.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hwyaden yr eithin|Hwyaden yr Eithin]]
| p225 = Tadorna tadorna
| p18 = [[Delwedd:2014-04-18 Tadorna tadorna pair, Swallow Pond.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[Delwedd:Aix galericulata MHNT.ZOO.2010.11.27.5.jpg|bawd|''Aix galericulata'']]
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
oreg7xtm84hhjnlbqk8gjmckooid8pg
11100602
11100600
2022-08-09T20:59:05Z
Craigysgafn
40536
Symudodd Craigysgafn y dudalen [[Hwyaden Mandarin]] i [[Hwyaden gribog]]: dewis cyntaf y Bywiadur
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Aix galericulata''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 =
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
<center>
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
</center>
<br />
----
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden gribog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid cribog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Aix galericulata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Mandarin duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. galericulata'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]] ac [[Ewrop]].
Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]]. Mae'r ceiliog yn darawiadol dros ben, gyda phig coch, cochaidd ar yr wyneb a phorffor ar ei fron. Nid yw'r iar mor darawiadol, gyda phlu brown neu lwyd.
O dde-ddwyrain [[Asia]], yn enwedig [[Tsieina]] a [[Japan]] y mae'r rhywogaeth yma yn dod. Mae'n hoffi pyllau dŵr cymharol fach mewn fforestydd. Gan fod llawer o'r fforestydd hyn wedi eu dinistrio, mae wedi mynd yn aderyn prin. Credir fod tua mil o barau yr un yn nwyrain [[Rwsia]] a Tsieina, ond mae tipyn mwy yn Japan - tua 5,000 o barau.
Oherwydd fod y ceiliog mor hardd, mae'n hwyaden boblogaidd iawn mewn casgliadau o hwyaid dof. O bryd i'w gilydd llwyddodd rhai i ddianc, ac yn ystod yr [[ugeinfed ganrif]] mae'r rhain wedi rhoi bodolaeth i boblogaeth o tua 1,000 o barau ym [[Prydain Fawr|Mhrydain Fawr]], sy'n gyfran eithaf sylweddol o boblogaeth y rhywogaeth yma trwy'r byd. Yng [[Cymru|Nghymru]] mae poblogaeth fychan yn magu ar [[Afon Glaslyn]] ger [[Porthmadog]] er enghraifft.
Maent yn dodwy eu wyau mewn tyllau mewn coed sy'n tyfu'n agos i'r lan. Maent yn bwyta planhigion yn bennaf.
[[Delwedd:Female Mandarin Duck 800.jpg|200px|dim|bawd|Iâr]]
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r hwyaden gribog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarch dof]]
| p225 = Cygnus olor
| p18 = [[Delwedd:Mute Swan Emsworth2.JPG|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarch y Gogledd]]
| p225 = Cygnus cygnus
| p18 = [[Delwedd:Cygnus cygnus 070416 IOL.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corhwyaden]]
| p225 = Anas crecca
| p18 = [[Delwedd:Common Teal Male (8602525826).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hwyaden lostfain]]
| p225 = Anas acuta
| p18 = [[Delwedd:Male northern pintail at Llano Seco.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hwyaden wyllt]]
| p225 = Anas platyrhynchos
| p18 = [[Delwedd:Anas platyrhynchos (Male) on the ground.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hwyaden yr eithin|Hwyaden yr Eithin]]
| p225 = Tadorna tadorna
| p18 = [[Delwedd:2014-04-18 Tadorna tadorna pair, Swallow Pond.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[Delwedd:Aix galericulata MHNT.ZOO.2010.11.27.5.jpg|bawd|''Aix galericulata'']]
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
oreg7xtm84hhjnlbqk8gjmckooid8pg
11100613
11100602
2022-08-09T21:08:03Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Aix galericulata''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 =
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
<center>
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
</center>
<br />
----
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden gribog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid cribog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Aix galericulata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Mandarin duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. galericulata'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]] ac [[Ewrop]].
Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]]. Mae'r ceiliog yn darawiadol dros ben, gyda phig coch, cochaidd ar yr wyneb a phorffor ar ei fron. Nid yw'r iar mor darawiadol, gyda phlu brown neu lwyd.
O dde-ddwyrain [[Asia]], yn enwedig [[Tsieina]] a [[Japan]] y mae'r rhywogaeth yma yn dod. Mae'n hoffi pyllau dŵr cymharol fach mewn fforestydd. Gan fod llawer o'r fforestydd hyn wedi eu dinistrio, mae wedi mynd yn aderyn prin. Credir fod tua mil o barau yr un yn nwyrain [[Rwsia]] a Tsieina, ond mae tipyn mwy yn Japan - tua 5,000 o barau.
Oherwydd fod y ceiliog mor hardd, mae'n hwyaden boblogaidd iawn mewn casgliadau o hwyaid dof. O bryd i'w gilydd llwyddodd rhai i ddianc, ac yn ystod yr [[ugeinfed ganrif]] mae'r rhain wedi rhoi bodolaeth i boblogaeth o tua 1,000 o barau ym [[Prydain Fawr|Mhrydain Fawr]], sy'n gyfran eithaf sylweddol o boblogaeth y rhywogaeth yma trwy'r byd. Yng [[Cymru|Nghymru]] mae poblogaeth fychan yn magu ar [[Afon Glaslyn]] ger [[Porthmadog]] er enghraifft.
Maent yn dodwy eu wyau mewn tyllau mewn coed sy'n tyfu'n agos i'r lan. Maent yn bwyta planhigion yn bennaf.
[[Delwedd:Female Mandarin Duck 800.jpg|200px|dim|bawd|Iâr]]
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r hwyaden gribog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarch dof]]
| p225 = Cygnus olor
| p18 = [[Delwedd:Mute Swan Emsworth2.JPG|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarch y Gogledd]]
| p225 = Cygnus cygnus
| p18 = [[Delwedd:Cygnus cygnus 070416 IOL.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corhwyaden]]
| p225 = Anas crecca
| p18 = [[Delwedd:Common Teal Male (8602525826).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hwyaden lostfain]]
| p225 = Anas acuta
| p18 = [[Delwedd:Male northern pintail at Llano Seco.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hwyaden wyllt]]
| p225 = Anas platyrhynchos
| p18 = [[Delwedd:Anas platyrhynchos (Male) on the ground.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hwyaden yr eithin]]
| p225 = Tadorna tadorna
| p18 = [[Delwedd:2014-04-18 Tadorna tadorna pair, Swallow Pond.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[Delwedd:Aix galericulata MHNT.ZOO.2010.11.27.5.jpg|bawd|''Aix galericulata'']]
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
ldgstc63baq05yp4lm79p7fwh0sc0oc
Corhwyaden asgell-las
0
182651
11100619
11083532
2022-08-09T21:29:13Z
Craigysgafn
40536
Symudodd Craigysgafn y dudalen [[Corhwyaden asgell las]] i [[Corhwyaden asgell-las]]: dewis cyntaf y Bywiadur
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Anas discors''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Corhwyaden asgell las''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: corhwyaid asgell las) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas discors'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Blue-winged teal''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. discors'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]].
Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].
Mae ar adegau i'w ganfod ar draethau [[arfordir Cymru]]. Ar restr yr [[Undeb Rhyngwladol dros Gadwraeth Natur]] (UICN), caiff y rhywogaeth hon ei rhoi yn y dosbarth 'Lleiaf o Bryder' o ran niferoedd, bygythiad a chadwraeth.<ref>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=159167 Gwefan www.marinespecies.org] adalwyd 4 Mai 2014</ref> Caiff yr aderyn hwn ei adnabod fel [[Aderyn mudol]].
[[Delwedd:Blue-winged Teal.jpg|bawd|chwith|Corhwyaden Asgell-Las ar ei adain]]
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r corhwyaden asgell las yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcen-wen|Gŵydd Dalcen-wen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc|Gŵydd Droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd|Gŵydd wyllt]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[Delwedd:Anas discors MHNT.ZOO.2010.11.32.6.jpg|bawd|''Anas discors'']]
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr Goch yr IUCN]], rhestr o greaduriaid wedi'u dosbarthu i 9 categori yn ôl niferoedd, prinder, cadwraeth ayb.
*[[Llwybr yr Arfordir]]
*[[Cadwraeth]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Gogledd America]]
p3q915wybijx5txnt5wvdp5najp41x4
11100621
11100619
2022-08-09T21:31:11Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Anas discors''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Corhwyaden asgell-las''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: corhwyaid asgell-las) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas discors'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Blue-winged teal''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. discors'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]].
Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].
Mae ar adegau i'w ganfod ar draethau [[arfordir Cymru]]. Ar restr yr [[Undeb Rhyngwladol dros Gadwraeth Natur]] (UICN), caiff y rhywogaeth hon ei rhoi yn y dosbarth 'Lleiaf o Bryder' o ran niferoedd, bygythiad a chadwraeth.<ref>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=159167 Gwefan www.marinespecies.org] adalwyd 4 Mai 2014</ref> Caiff yr aderyn hwn ei adnabod fel [[Aderyn mudol]].
[[Delwedd:Blue-winged Teal.jpg|bawd|dim|Corhwyaden asgell-Las ar ei adain]]
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r corhwyaden asgell-las yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcen-wen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd|Gŵydd wyllt]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[Delwedd:Anas discors MHNT.ZOO.2010.11.32.6.jpg|bawd|''Anas discors'']]
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr Goch yr IUCN]], rhestr o greaduriaid wedi'u dosbarthu i 9 categori yn ôl niferoedd, prinder, cadwraeth ayb.
*[[Llwybr yr Arfordir]]
*[[Cadwraeth]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Gogledd America]]
901ljx14m6df8fvluwm1foyck8aykcg
Gof y traeth
0
182817
11100710
11037667
2022-08-10T10:37:00Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Antibyx armatus''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status =
| status_system =
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Charadriidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gof y traeth''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: gofaint y traeth) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Antibyx armatus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Blacksmith plover''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Cwtiaid ([[Lladin]]: ''Charadriidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref>
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. armatus'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref>
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r gof y traeth yn perthyn i deulu'r Cwtiaid (Lladin: ''Charadriidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q28449 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis dominica
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis dominica1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur y Môr Tawel]]
| p225 = Pluvialis fulva
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis fulva -Bering Land Bridge National Preserve, Alaska, USA-8.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen]]
| p225 = Vanellus vanellus
| p18 = [[Delwedd:Northern-Lapwing-Vanellus-vanellus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen adeinddu]]
| p225 = Vanellus melanopterus
| p18 = [[Delwedd:Black-winged Lapwing - Mara - KenyaIMG 3644.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen dagellog Jafa]]
| p225 = Vanellus macropterus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus macropterus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen fronfraith]]
| p225 = Vanellus melanocephalus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus melanocephalus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen goronog]]
| p225 = Vanellus coronatus
| p18 = [[Delwedd:Avefría coronada (Vanellus coronatus), Santuario de Rinocerontes Khama, Botsuana, 2018-08-02, DD 22.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen heidiol]]
| p225 = Vanellus gregarius
| p18 = [[Delwedd:SociablePlover.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen hirfys]]
| p225 = Vanellus crassirostris
| p18 = [[Delwedd:Long-toed lapwing, Vanellus crassirostris, Chobe National Park, Botswana (33064688314).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen labedog]]
| p225 = Vanellus albiceps
| p18 = [[Delwedd:White-crowned Lapwing (7281408152), crop.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen yr Andes]]
| p225 = Vanellus resplendens
| p18 = [[Delwedd:Andean Lapwing (Vanellus resplendens) on the ground, side view.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad llwyd]]
| p225 = Pluvialis squatarola
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis apricaria
| p18 = [[Delwedd:Rohkunborri Pluvialis Apricaria.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hutan gyddfgoch]]
| p225 = Oreopholus ruficollis
| p18 = [[Delwedd:Tawny-throated Dotterel.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Charadriidae]]
pi4cf569lb2ix5sgvoqj52xkcfis5z4
Llinos goch Pallas
0
183647
11100643
11084791
2022-08-10T03:49:08Z
ListeriaBot
34804
Wikidata list updated [V2]
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Carpodacus roseus''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Passeriformes
| familia = Fringillidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Llinos goch Pallas''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: llinosiaid cochion Pallas) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Carpodacus roseus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Pallas’s rosefinch''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Pincod ([[Lladin]]: ''Fringillidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Passeriformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref>
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. roseus'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref>
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r llinos goch Pallas yn perthyn i deulu'r Pincod (Lladin: ''Fringillidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q160835 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gylfingroes]]
| p225 = Loxia curvirostra
| p18 = [[Delwedd:Loxia curvirostra -Karwendel mountains, Austria.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gylfingroes adeinwyn]]
| p225 = Loxia leucoptera
| p18 = [[Delwedd:Whitewingedcrossbillmale09.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gylfingroes parotaidd]]
| p225 = Loxia pytyopsittacus
| p18 = [[Delwedd:Furukorsnebb. Hann.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gylfingroes yr Alban]]
| p225 = Loxia scotica
| p18 = [[Delwedd:Scottish Crossbill from the Crossley ID Guide Britain and Ireland.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Nwcwpww]]
| p225 = Hemignathus lucidus
| p18 = [[Delwedd:Nukupuu Hemignathus lucidus.JPG|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Tewbig Japan]]
| p225 = Eophona personata
| p18 = [[Delwedd:Japanese Grosbeak - Honshu - Japan S4E2393 (22418840923).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Tewbig cynffonddu]]
| p225 = Eophona migratoria
| p18 = [[Delwedd:Eophona migratoria 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Tewbig pinwydd]]
| p225 = Pinicola enucleator
| p18 = [[Delwedd:Pinicola enucleator, Kotka, Finland 1.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Fringillidae]]
r4slhii13cvwrcy10n3ou7lh5eh1om5
Cwtiad Caspia
0
183894
11100707
11060094
2022-08-10T10:34:55Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Charadrius asiaticus''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 =
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Charadriidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
<center>
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
</center>
<br />
----
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Cwtiad Caspia''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: cwtiaid Caspia) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Charadrius asiaticus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Caspian plover''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Cwtiaid ([[Lladin]]: ''Charadriidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain, ond nid yng Nghymru.
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. asiaticus'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]], [[Ewrop]], [[Affrica]] ac [[Awstralia]].
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r cwtiad Caspia yn perthyn i deulu'r Cwtiaid (Lladin: ''Charadriidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q28449 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis dominica
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis dominica1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur y Môr Tawel]]
| p225 = Pluvialis fulva
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis fulva -Bering Land Bridge National Preserve, Alaska, USA-8.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen]]
| p225 = Vanellus vanellus
| p18 = [[Delwedd:Northern-Lapwing-Vanellus-vanellus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen adeinddu]]
| p225 = Vanellus melanopterus
| p18 = [[Delwedd:Black-winged Lapwing - Mara - KenyaIMG 3644.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen dagellog Jafa]]
| p225 = Vanellus macropterus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus macropterus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen fronfraith]]
| p225 = Vanellus melanocephalus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus melanocephalus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen goronog]]
| p225 = Vanellus coronatus
| p18 = [[Delwedd:Avefría coronada (Vanellus coronatus), Santuario de Rinocerontes Khama, Botsuana, 2018-08-02, DD 22.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen heidiol]]
| p225 = Vanellus gregarius
| p18 = [[Delwedd:SociablePlover.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen hirfys]]
| p225 = Vanellus crassirostris
| p18 = [[Delwedd:Long-toed lapwing, Vanellus crassirostris, Chobe National Park, Botswana (33064688314).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen labedog]]
| p225 = Vanellus albiceps
| p18 = [[Delwedd:White-crowned Lapwing (7281408152), crop.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen yr Andes]]
| p225 = Vanellus resplendens
| p18 = [[Delwedd:Andean Lapwing (Vanellus resplendens) on the ground, side view.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad llwyd]]
| p225 = Pluvialis squatarola
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis apricaria
| p18 = [[Delwedd:Rohkunborri Pluvialis Apricaria.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hutan gyddfgoch]]
| p225 = Oreopholus ruficollis
| p18 = [[Delwedd:Tawny-throated Dotterel.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[File:Charadrius asiaticus MHNT.ZOO.2010.11.147.12.jpg|thumb|''Charadrius asiaticus'']]
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Charadriidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]
[[Categori:Adar Affrica]]
[[Categori:Adar Awstralia]]
qkiejzu2v0tlp5ggy8u3kj1ff5jwk1h
Cwtiad tywod Tibet
0
183895
11100712
11078627
2022-08-10T10:37:53Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Charadrius atrifrons''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status =
| status_system =
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Charadriidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Cwtiad tywod Tibet''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: cwtiaid tywod Tibet) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Charadrius atrifrons'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Tibetan plover''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Cwtiaid ([[Lladin]]: ''Charadriidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref>
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. atrifrons'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref>
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r cwtiad tywod Tibet yn perthyn i deulu'r Cwtiaid (Lladin: ''Charadriidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q28449 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis dominica
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis dominica1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur y Môr Tawel]]
| p225 = Pluvialis fulva
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis fulva -Bering Land Bridge National Preserve, Alaska, USA-8.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen]]
| p225 = Vanellus vanellus
| p18 = [[Delwedd:Northern-Lapwing-Vanellus-vanellus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen adeinddu]]
| p225 = Vanellus melanopterus
| p18 = [[Delwedd:Black-winged Lapwing - Mara - KenyaIMG 3644.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen dagellog Jafa]]
| p225 = Vanellus macropterus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus macropterus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen fronfraith]]
| p225 = Vanellus melanocephalus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus melanocephalus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen goronog]]
| p225 = Vanellus coronatus
| p18 = [[Delwedd:Avefría coronada (Vanellus coronatus), Santuario de Rinocerontes Khama, Botsuana, 2018-08-02, DD 22.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen heidiol]]
| p225 = Vanellus gregarius
| p18 = [[Delwedd:SociablePlover.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen hirfys]]
| p225 = Vanellus crassirostris
| p18 = [[Delwedd:Long-toed lapwing, Vanellus crassirostris, Chobe National Park, Botswana (33064688314).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen labedog]]
| p225 = Vanellus albiceps
| p18 = [[Delwedd:White-crowned Lapwing (7281408152), crop.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen yr Andes]]
| p225 = Vanellus resplendens
| p18 = [[Delwedd:Andean Lapwing (Vanellus resplendens) on the ground, side view.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad llwyd]]
| p225 = Pluvialis squatarola
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis apricaria
| p18 = [[Delwedd:Rohkunborri Pluvialis Apricaria.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hutan gyddfgoch]]
| p225 = Oreopholus ruficollis
| p18 = [[Delwedd:Tawny-throated Dotterel.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Charadriidae]]
9pqhuohisobjth0lawx8ijo9bq1yw2e
Cwtiad bronwinau
0
183896
11100713
11059745
2022-08-10T10:38:33Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Charadrius bicinctus''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Charadriidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Cwtiad bronwinau''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: cwtiaid bronwinau) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Charadrius bicinctus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Double-banded plover''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Cwtiaid ([[Lladin]]: ''Charadriidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref>
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. bicinctus'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Awstralia]].
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r cwtiad bronwinau yn perthyn i deulu'r Cwtiaid (Lladin: ''Charadriidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q28449 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis dominica
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis dominica1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur y Môr Tawel]]
| p225 = Pluvialis fulva
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis fulva -Bering Land Bridge National Preserve, Alaska, USA-8.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen]]
| p225 = Vanellus vanellus
| p18 = [[Delwedd:Northern-Lapwing-Vanellus-vanellus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen adeinddu]]
| p225 = Vanellus melanopterus
| p18 = [[Delwedd:Black-winged Lapwing - Mara - KenyaIMG 3644.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen dagellog Jafa]]
| p225 = Vanellus macropterus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus macropterus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen fronfraith]]
| p225 = Vanellus melanocephalus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus melanocephalus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen goronog]]
| p225 = Vanellus coronatus
| p18 = [[Delwedd:Avefría coronada (Vanellus coronatus), Santuario de Rinocerontes Khama, Botsuana, 2018-08-02, DD 22.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen heidiol]]
| p225 = Vanellus gregarius
| p18 = [[Delwedd:SociablePlover.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen hirfys]]
| p225 = Vanellus crassirostris
| p18 = [[Delwedd:Long-toed lapwing, Vanellus crassirostris, Chobe National Park, Botswana (33064688314).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen labedog]]
| p225 = Vanellus albiceps
| p18 = [[Delwedd:White-crowned Lapwing (7281408152), crop.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen yr Andes]]
| p225 = Vanellus resplendens
| p18 = [[Delwedd:Andean Lapwing (Vanellus resplendens) on the ground, side view.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad llwyd]]
| p225 = Pluvialis squatarola
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis apricaria
| p18 = [[Delwedd:Rohkunborri Pluvialis Apricaria.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hutan gyddfgoch]]
| p225 = Oreopholus ruficollis
| p18 = [[Delwedd:Tawny-throated Dotterel.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Charadriidae]]
[[Categori:Adar Awstralia]]
i76rendb4fvi4by0u5tx1vy5wu8j46a
Cwtiad tywod mawr
0
183901
11100704
11080556
2022-08-10T10:32:56Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Charadrius leschenaultii''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Charadriidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Cwtiad tywod mawr''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: cwtiaid tywod mawr) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Charadrius leschenaultii'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Great sand plover''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Cwtiaid ([[Lladin]]: ''Charadriidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref>
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. leschenaultii'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref>
Mae ei diriogaeth yn cynnwys [[Ewrop]] ac [[Awstralia]] ac mae i'w ganfod ar draethau arfordir Cymru.
Ar restr yr [[Undeb Rhyngwladol dros Gadwraeth Natur]] (UICN), caiff y rhywogaeth hon ei rhoi yn y dosbarth 'Lleiaf o Bryder' o ran niferoedd, bygythiad a chadwraeth.<ref>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=212616 Gwefan www.marinespecies.org] adalwyd 4 Mai 2014</ref>
Caiff yr aderyn hwn ei adnabod fel [[aderyn mudol]].
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r cwtiad tywod mawr yn perthyn i deulu'r Cwtiaid (Lladin: ''Charadriidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q28449 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis dominica
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis dominica1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur y Môr Tawel]]
| p225 = Pluvialis fulva
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis fulva -Bering Land Bridge National Preserve, Alaska, USA-8.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen]]
| p225 = Vanellus vanellus
| p18 = [[Delwedd:Northern-Lapwing-Vanellus-vanellus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen adeinddu]]
| p225 = Vanellus melanopterus
| p18 = [[Delwedd:Black-winged Lapwing - Mara - KenyaIMG 3644.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen dagellog Jafa]]
| p225 = Vanellus macropterus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus macropterus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen fronfraith]]
| p225 = Vanellus melanocephalus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus melanocephalus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen goronog]]
| p225 = Vanellus coronatus
| p18 = [[Delwedd:Avefría coronada (Vanellus coronatus), Santuario de Rinocerontes Khama, Botsuana, 2018-08-02, DD 22.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen heidiol]]
| p225 = Vanellus gregarius
| p18 = [[Delwedd:SociablePlover.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen hirfys]]
| p225 = Vanellus crassirostris
| p18 = [[Delwedd:Long-toed lapwing, Vanellus crassirostris, Chobe National Park, Botswana (33064688314).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen labedog]]
| p225 = Vanellus albiceps
| p18 = [[Delwedd:White-crowned Lapwing (7281408152), crop.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen yr Andes]]
| p225 = Vanellus resplendens
| p18 = [[Delwedd:Andean Lapwing (Vanellus resplendens) on the ground, side view.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad llwyd]]
| p225 = Pluvialis squatarola
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis apricaria
| p18 = [[Delwedd:Rohkunborri Pluvialis Apricaria.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hutan gyddfgoch]]
| p225 = Oreopholus ruficollis
| p18 = [[Delwedd:Tawny-throated Dotterel.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr Goch yr IUCN]], rhestr o greaduriaid wedi'u dosbarthu i 9 categori yn ôl niferoedd, prinder, cadwraeth ayb.
*[[Llwybr yr Arfordir]]
*[[Cadwraeth]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Charadriidae]]
6omq3xe9i9y899yf4avlwgpyu73kkwy
Cwtiad brongoch
0
183905
11100708
11062610
2022-08-10T10:35:44Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Charadrius modestus''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Charadriidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Cwtiad brongoch''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: cwtiaid brongoch) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Charadrius modestus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Rufous-chested dotterel''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Cwtiaid ([[Lladin]]: ''Charadriidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref>
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. modestus'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref>
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r cwtiad brongoch yn perthyn i deulu'r Cwtiaid (Lladin: ''Charadriidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q28449 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis dominica
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis dominica1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur y Môr Tawel]]
| p225 = Pluvialis fulva
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis fulva -Bering Land Bridge National Preserve, Alaska, USA-8.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen]]
| p225 = Vanellus vanellus
| p18 = [[Delwedd:Northern-Lapwing-Vanellus-vanellus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen adeinddu]]
| p225 = Vanellus melanopterus
| p18 = [[Delwedd:Black-winged Lapwing - Mara - KenyaIMG 3644.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen dagellog Jafa]]
| p225 = Vanellus macropterus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus macropterus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen fronfraith]]
| p225 = Vanellus melanocephalus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus melanocephalus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen goronog]]
| p225 = Vanellus coronatus
| p18 = [[Delwedd:Avefría coronada (Vanellus coronatus), Santuario de Rinocerontes Khama, Botsuana, 2018-08-02, DD 22.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen heidiol]]
| p225 = Vanellus gregarius
| p18 = [[Delwedd:SociablePlover.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen hirfys]]
| p225 = Vanellus crassirostris
| p18 = [[Delwedd:Long-toed lapwing, Vanellus crassirostris, Chobe National Park, Botswana (33064688314).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen labedog]]
| p225 = Vanellus albiceps
| p18 = [[Delwedd:White-crowned Lapwing (7281408152), crop.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen yr Andes]]
| p225 = Vanellus resplendens
| p18 = [[Delwedd:Andean Lapwing (Vanellus resplendens) on the ground, side view.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad llwyd]]
| p225 = Pluvialis squatarola
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis apricaria
| p18 = [[Delwedd:Rohkunborri Pluvialis Apricaria.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hutan gyddfgoch]]
| p225 = Oreopholus ruficollis
| p18 = [[Delwedd:Tawny-throated Dotterel.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Charadriidae]]
s0m7812rbzfivp7g8n84i49ugs99s0b
Cwtiad tywod bach
0
183906
11100705
11078089
2022-08-10T10:33:33Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Charadrius mongolus''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Charadriidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Cwtiad tywod bach''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: cwtiaid tywod bach) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Charadrius mongolus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Lesser sand plover''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Cwtiaid ([[Lladin]]: ''Charadriidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain, ond nid yng Nghymru.
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. mongolus'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]] ac [[Awstralia]].
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r cwtiad tywod bach yn perthyn i deulu'r Cwtiaid (Lladin: ''Charadriidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q28449 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis dominica
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis dominica1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur y Môr Tawel]]
| p225 = Pluvialis fulva
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis fulva -Bering Land Bridge National Preserve, Alaska, USA-8.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen]]
| p225 = Vanellus vanellus
| p18 = [[Delwedd:Northern-Lapwing-Vanellus-vanellus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen adeinddu]]
| p225 = Vanellus melanopterus
| p18 = [[Delwedd:Black-winged Lapwing - Mara - KenyaIMG 3644.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen dagellog Jafa]]
| p225 = Vanellus macropterus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus macropterus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen fronfraith]]
| p225 = Vanellus melanocephalus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus melanocephalus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen goronog]]
| p225 = Vanellus coronatus
| p18 = [[Delwedd:Avefría coronada (Vanellus coronatus), Santuario de Rinocerontes Khama, Botsuana, 2018-08-02, DD 22.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen heidiol]]
| p225 = Vanellus gregarius
| p18 = [[Delwedd:SociablePlover.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen hirfys]]
| p225 = Vanellus crassirostris
| p18 = [[Delwedd:Long-toed lapwing, Vanellus crassirostris, Chobe National Park, Botswana (33064688314).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen labedog]]
| p225 = Vanellus albiceps
| p18 = [[Delwedd:White-crowned Lapwing (7281408152), crop.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen yr Andes]]
| p225 = Vanellus resplendens
| p18 = [[Delwedd:Andean Lapwing (Vanellus resplendens) on the ground, side view.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad llwyd]]
| p225 = Pluvialis squatarola
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis apricaria
| p18 = [[Delwedd:Rohkunborri Pluvialis Apricaria.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hutan gyddfgoch]]
| p225 = Oreopholus ruficollis
| p18 = [[Delwedd:Tawny-throated Dotterel.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Charadriidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Awstralia]]
gxka07ybqjhzuypzwjtzt01lxcliyoj
Cwtiad torchgoch
0
183919
11100709
11075729
2022-08-10T10:36:20Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Charadrius venustus''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status =
| status_system =
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Charadriidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Cwtiad torchgoch''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: cwtiaid torchgoch) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Charadrius venustus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Chestnut-banded sand plover''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Cwtiaid ([[Lladin]]: ''Charadriidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref>
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. venustus'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref>
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r cwtiad torchgoch yn perthyn i deulu'r Cwtiaid (Lladin: ''Charadriidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q28449 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis dominica
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis dominica1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur y Môr Tawel]]
| p225 = Pluvialis fulva
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis fulva -Bering Land Bridge National Preserve, Alaska, USA-8.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen]]
| p225 = Vanellus vanellus
| p18 = [[Delwedd:Northern-Lapwing-Vanellus-vanellus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen adeinddu]]
| p225 = Vanellus melanopterus
| p18 = [[Delwedd:Black-winged Lapwing - Mara - KenyaIMG 3644.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen dagellog Jafa]]
| p225 = Vanellus macropterus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus macropterus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen fronfraith]]
| p225 = Vanellus melanocephalus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus melanocephalus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen goronog]]
| p225 = Vanellus coronatus
| p18 = [[Delwedd:Avefría coronada (Vanellus coronatus), Santuario de Rinocerontes Khama, Botsuana, 2018-08-02, DD 22.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen heidiol]]
| p225 = Vanellus gregarius
| p18 = [[Delwedd:SociablePlover.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen hirfys]]
| p225 = Vanellus crassirostris
| p18 = [[Delwedd:Long-toed lapwing, Vanellus crassirostris, Chobe National Park, Botswana (33064688314).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen labedog]]
| p225 = Vanellus albiceps
| p18 = [[Delwedd:White-crowned Lapwing (7281408152), crop.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen yr Andes]]
| p225 = Vanellus resplendens
| p18 = [[Delwedd:Andean Lapwing (Vanellus resplendens) on the ground, side view.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad llwyd]]
| p225 = Pluvialis squatarola
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis apricaria
| p18 = [[Delwedd:Rohkunborri Pluvialis Apricaria.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hutan gyddfgoch]]
| p225 = Oreopholus ruficollis
| p18 = [[Delwedd:Tawny-throated Dotterel.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Charadriidae]]
fky00c3pjr7w2mh1xv3t32rpb61rsxp
Cwtiad y Dwyrain
0
183920
11100715
11059705
2022-08-10T10:39:17Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Charadrius veredus''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Charadriidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Cwtiad y Dwyrain''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: cwtiaid y Dwyrain) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Charadrius veredus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Eastern sand plover''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Cwtiaid ([[Lladin]]: ''Charadriidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref>
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. veredus'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref>
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r cwtiad y Dwyrain yn perthyn i deulu'r Cwtiaid (Lladin: ''Charadriidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q28449 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis dominica
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis dominica1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur y Môr Tawel]]
| p225 = Pluvialis fulva
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis fulva -Bering Land Bridge National Preserve, Alaska, USA-8.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen]]
| p225 = Vanellus vanellus
| p18 = [[Delwedd:Northern-Lapwing-Vanellus-vanellus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen adeinddu]]
| p225 = Vanellus melanopterus
| p18 = [[Delwedd:Black-winged Lapwing - Mara - KenyaIMG 3644.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen dagellog Jafa]]
| p225 = Vanellus macropterus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus macropterus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen fronfraith]]
| p225 = Vanellus melanocephalus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus melanocephalus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen goronog]]
| p225 = Vanellus coronatus
| p18 = [[Delwedd:Avefría coronada (Vanellus coronatus), Santuario de Rinocerontes Khama, Botsuana, 2018-08-02, DD 22.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen heidiol]]
| p225 = Vanellus gregarius
| p18 = [[Delwedd:SociablePlover.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen hirfys]]
| p225 = Vanellus crassirostris
| p18 = [[Delwedd:Long-toed lapwing, Vanellus crassirostris, Chobe National Park, Botswana (33064688314).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen labedog]]
| p225 = Vanellus albiceps
| p18 = [[Delwedd:White-crowned Lapwing (7281408152), crop.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen yr Andes]]
| p225 = Vanellus resplendens
| p18 = [[Delwedd:Andean Lapwing (Vanellus resplendens) on the ground, side view.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad llwyd]]
| p225 = Pluvialis squatarola
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis apricaria
| p18 = [[Delwedd:Rohkunborri Pluvialis Apricaria.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hutan gyddfgoch]]
| p225 = Oreopholus ruficollis
| p18 = [[Delwedd:Tawny-throated Dotterel.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Charadriidae]]
ok1r3w4y949qp9303aodyzyq9wloqxx
Cwtiad torchog mawr
0
183921
11100706
11071896
2022-08-10T10:34:13Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Charadrius vociferous''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status =
| status_system =
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Charadriidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Cwtiad torchog mawr''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: cwtiaid torchog mawrion) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Charadrius vociferous'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Kildeer plover''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Cwtiaid ([[Lladin]]: ''Charadriidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref>
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. vociferous'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref>
Mae ei diriogaeth yn cynnwys [[America]] ac ar adegau i'w ganfod ar draethau arfordir Cymru.
Ar restr yr [[Undeb Rhyngwladol dros Gadwraeth Natur]] (UICN), caiff y rhywogaeth hon ei rhoi yn y dosbarth 'Lleiaf o Bryder' o ran niferoedd, bygythiad a chadwraeth.<ref>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=159127 Gwefan www.marinespecies.org] adalwyd 4 Mai 2014</ref>
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r cwtiad torchog mawr yn perthyn i deulu'r Cwtiaid (Lladin: ''Charadriidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q28449 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis dominica
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis dominica1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Corgwtiad aur y Môr Tawel]]
| p225 = Pluvialis fulva
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis fulva -Bering Land Bridge National Preserve, Alaska, USA-8.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen]]
| p225 = Vanellus vanellus
| p18 = [[Delwedd:Northern-Lapwing-Vanellus-vanellus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen adeinddu]]
| p225 = Vanellus melanopterus
| p18 = [[Delwedd:Black-winged Lapwing - Mara - KenyaIMG 3644.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen dagellog Jafa]]
| p225 = Vanellus macropterus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus macropterus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen fronfraith]]
| p225 = Vanellus melanocephalus
| p18 = [[Delwedd:Vanellus melanocephalus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen goronog]]
| p225 = Vanellus coronatus
| p18 = [[Delwedd:Avefría coronada (Vanellus coronatus), Santuario de Rinocerontes Khama, Botsuana, 2018-08-02, DD 22.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen heidiol]]
| p225 = Vanellus gregarius
| p18 = [[Delwedd:SociablePlover.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen hirfys]]
| p225 = Vanellus crassirostris
| p18 = [[Delwedd:Long-toed lapwing, Vanellus crassirostris, Chobe National Park, Botswana (33064688314).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen labedog]]
| p225 = Vanellus albiceps
| p18 = [[Delwedd:White-crowned Lapwing (7281408152), crop.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cornchwiglen yr Andes]]
| p225 = Vanellus resplendens
| p18 = [[Delwedd:Andean Lapwing (Vanellus resplendens) on the ground, side view.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad llwyd]]
| p225 = Pluvialis squatarola
| p18 = [[Delwedd:Pluvialis squatarola (summer plumage).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad aur]]
| p225 = Pluvialis apricaria
| p18 = [[Delwedd:Rohkunborri Pluvialis Apricaria.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Hutan gyddfgoch]]
| p225 = Oreopholus ruficollis
| p18 = [[Delwedd:Tawny-throated Dotterel.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[File:Charadrius vociferus MHNT.ZOO.2010.11.147.5.jpg|thumb|''Charadrius vociferus'']]
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr Goch yr IUCN]], rhestr o greaduriaid wedi'u dosbarthu i 9 categori yn ôl niferoedd, prinder, cadwraeth ayb.
*[[Llwybr yr Arfordir]]
*[[Cadwraeth]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Charadriidae]]
136ggtcpemt6lqqun9cxnm7s3i97p09
Gïach mawr
0
185619
11100689
11082502
2022-08-10T10:05:17Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Gallinago media''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 =
| status = NT
| status_system = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = Gallinago media Map.png
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Scolopacidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
<center>
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
</center>
<br />
----
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gïach mawr''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: gïachod mawrion) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Gallinago media'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Great snipe''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Pibyddion ([[Lladin]]: ''Scolopacidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''G. media'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Ewrop]] ac [[Affrica]].
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r gïach mawr yn perthyn i deulu'r Pibyddion (Lladin: ''Scolopacidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q26626 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Coegylfinir]]
| p225 = Numenius phaeopus
| p18 = [[Delwedd:Whimbrel Numenius phaeopus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Coegylfinir bach]]
| p225 = Numenius minutus
| p18 = [[Delwedd:Numenius minutus 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gylfinir]]
| p225 = Numenius arquata
| p18 = [[Delwedd:Eurasian Curlew.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gylfinir America]]
| p225 = Numenius americanus
| p18 = [[Delwedd:Curlew - natures pics.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gylfinir Tahiti]]
| p225 = Numenius tahitiensis
| p18 = [[Delwedd:Bristle-thighed Curlew.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gylfinir pigfain]]
| p225 = Numenius tenuirostris
| p18 = [[Delwedd:Naturalis Biodiversity Center - ZMA.AVES.1670 - Numenius tenuirostris Vieillot, 1817 - Scolopacidae - skin specimen.jpeg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gylfinir y Dwyrain]]
| p225 = Numenius madagascariensis
| p18 = [[Delwedd:Far Eastern Curlew cairns RWD2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gylfinir y Gogledd]]
| p225 = Numenius borealis
| p18 = [[Delwedd:Numenius borealis (Harvard University).JPG|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Llydandroed Wilson]]
| p225 = Phalaropus tricolor
| p18 = [[Delwedd:Phalaropus tricolor - breeding female.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Llydandroed gyddfgoch]]
| p225 = Phalaropus lobatus
| p18 = [[Delwedd:Red-necked Phalarope.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Llydandroed llwyd]]
| p225 = Phalaropus fulicarius
| p18 = [[Delwedd:Phalaropus fulicarius 10.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Pibydd brych]]
| p225 = Actitis macularius
| p18 = [[Delwedd:Actitis-macularia-005.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Pibydd y dorlan]]
| p225 = Actitis hypoleucos
| p18 = [[Delwedd:Common sandpiper lake geneva-4.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr Goch yr IUCN]], rhestr o greaduriaid wedi'u dosbarthu i 9 categori yn ôl niferoedd, prinder, cadwraeth ayb.
*[[Llwybr yr Arfordir]]
*[[Cadwraeth]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Rhywogaethau bron dan fygythiad yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Scolopacidae]]
[[Categori:Adar Ewrop]]
[[Categori:Adar Affrica]]
0wq48o0wfffa3arpvpy8woahasm3xag
Gïach gylfinhir
0
186717
11100682
10863784
2022-08-10T09:47:15Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Limnodromus scopolaceus''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status =
| status_system =
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Scolopacidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gïach gylfinhir''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: gïachod gylfinhir) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Limnodromus scopolaceus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Long-billed dowitcher''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Pibyddion ([[Lladin]]: ''Scolopacidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''L. scopolaceus'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Affrica]].
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r gïach gylfinhir yn perthyn i deulu'r Pibyddion (Lladin: ''Scolopacidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q26626 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
!rhywogaeth
!enw tacson
!delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Llydandroed gyddfgoch]]
| p225 = Phalaropus lobatus
| p18 = [[Delwedd:Red-necked Phalarope.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Llydandroed llwyd]]
| p225 = Phalaropus fulicarius
| p18 = [[Delwedd:Phalaropus fulicarius 10.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Llydandroed Wilson]]
| p225 = Phalaropus tricolor
| p18 = [[Delwedd:Phalaropus tricolor - breeding female.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Pibydd brych]]
| p225 = Actitis macularius
| p18 = [[Delwedd:Actitis-macularia-005.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Pibydd y dorlan]]
| p225 = Actitis hypoleucos
| p18 = [[Delwedd:Actitis hypoleucos - Laem Pak Bia.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Rhostog gynffonddu]]
| p225 = Limosa limosa
| p18 = [[Delwedd:Black-tailed Godwit cropped.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Rhostog gynffonfraith]]
| p225 = Limosa lapponica
| p18 = [[Delwedd:Bar-tailed Godwit.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Rhostog Hudson]]
| p225 = Limosa haemastica
| p18 = [[Delwedd:Hudsonian Godwit - Churchill - Canada 01 (15657156459).jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Rhostog resog]]
| p225 = Limosa fedoa
| p18 = [[Delwedd:MarbledGodwit.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Scolopacidae]]
[[Categori:Adar Affrica]]
8mqb0fv2h3ldn3kbpmrdtrqayrf5zsf
11100684
11100682
2022-08-10T10:00:34Z
Craigysgafn
40536
wedi'i chyfuno â hen erthygl "Gïach gylfin-hir"
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Limnodromus scopolaceus''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status =
| status_system =
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| status = LC
| status_system = iucn2.3
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Scolopacidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol = (Say 1823)
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gïach gylfinhir''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: gïachod gylfinhir) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Limnodromus scopolaceus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Long-billed dowitcher''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Pibyddion ([[Lladin]]: ''Scolopacidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''L. scopolaceus'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Affrica]].
Mae ei diriogaeth yn cynnwys [[Ewrop]], [[America]] a [[Cefnfor yr Iwerydd|Chefnfor yr Iwerydd]] ac ar adegau ae i'w ganfod ar draethau arfordir Cymru.
Ar restr yr [[Undeb Rhyngwladol dros Gadwraeth Natur]] (UICN), caiff y rhywogaeth hon ei rhoi yn y dosbarth 'Lleiaf o Bryder' o ran niferoedd, bygythiad a chadwraeth.<ref>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=158957 Gwefan www.marinespecies.org] adalwyd 4 Mai 2014</ref>
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r gïach gylfinhir yn perthyn i deulu'r Pibyddion (Lladin: ''Scolopacidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q26626 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
!rhywogaeth
!enw tacson
!delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Llydandroed gyddfgoch]]
| p225 = Phalaropus lobatus
| p18 = [[Delwedd:Red-necked Phalarope.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Llydandroed llwyd]]
| p225 = Phalaropus fulicarius
| p18 = [[Delwedd:Phalaropus fulicarius 10.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Llydandroed Wilson]]
| p225 = Phalaropus tricolor
| p18 = [[Delwedd:Phalaropus tricolor - breeding female.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Pibydd brych]]
| p225 = Actitis macularius
| p18 = [[Delwedd:Actitis-macularia-005.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Pibydd y dorlan]]
| p225 = Actitis hypoleucos
| p18 = [[Delwedd:Actitis hypoleucos - Laem Pak Bia.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Rhostog gynffonddu]]
| p225 = Limosa limosa
| p18 = [[Delwedd:Black-tailed Godwit cropped.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Rhostog gynffonfraith]]
| p225 = Limosa lapponica
| p18 = [[Delwedd:Bar-tailed Godwit.jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Rhostog Hudson]]
| p225 = Limosa haemastica
| p18 = [[Delwedd:Hudsonian Godwit - Churchill - Canada 01 (15657156459).jpg|center|80px]]
}}
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Rhostog resog]]
| p225 = Limosa fedoa
| p18 = [[Delwedd:MarbledGodwit.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Scolopacidae]]
[[Categori:Adar Affrica]]
90fz2l5u9c8zyqkxd0mxsq373qz534x
Gïach bach
0
186879
11100688
11092767
2022-08-10T10:04:23Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Lymnocryptes minima''
{{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata-->
| delwedd2 =
| status =
| status_system =
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}
| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad = 280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Charadriiformes
| familia = Scolopacidae
<!--Cadw lle 1-->
| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =
<center>
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
</center>
<br />
----
}}
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gïach bach''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: gïachod bach) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Lymnocryptes minimus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Jack snipe''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Pibyddion ([[Lladin]]: ''Scolopacidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Charadriiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''L. minimus'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]], [[Ewrop]] ac [[Affrica]].
<!--Cadw lle4-->
==Teulu==
Mae'r gïach bach yn perthyn i deulu'r Pibyddion (Lladin: ''Scolopacidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q26626 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Cwtiad y traeth]]
| p225 = Arenaria interpres
| p18 = [[Delwedd:Ruddy Turnstone (1).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gïach America]]
| p225 = Gallinago delicata
| p18 = [[Delwedd:Common snipe fencepost.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gïach cyffredin]]
| p225 = Gallinago gallinago
| p18 = [[Delwedd:Bekassine (Blick nach oben).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gïach mawr]]
| p225 = Gallinago media
| p18 = [[Delwedd:Gallinago media kilnsea.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gïach Swinhoe]]
| p225 = Gallinago megala
| p18 = [[Delwedd:Gallinago megala.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gïach bach]]
| p225 = Lymnocryptes minimus
| p18 = [[Delwedd:Lymnocryptes minimus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gïach brongoch]]
| p225 = Limnodromus griseus
| p18 = [[Delwedd:Limnodromus griseus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gïach cynffonfain]]
| p225 = Gallinago stenura
| p18 = [[Delwedd:Gallinago stenura - Laem Pak Bia.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gïach gylfinhir]]
| p225 = Limnodromus scolopaceus
| p18 = [[Delwedd:Limnodromus scolopaceus Mike Baird crop.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Pibydd bronllwyd]]
| p225 = Tryngites subruficollis
| p18 = [[Delwedd:Tryngites subruficollis -USA-8.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Pibydd cynffonhir]]
| p225 = Bartramia longicauda
| p18 = [[Delwedd:UplandSandpiperOntarioCropped.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Pibydd lludlwyd]]
| p225 = Xenus cinereus
| p18 = [[Delwedd:Xenus cinereus (Alnus).jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
==Adnabod==
Hawdd adnabod y gïach bach tra'n bwydo allan. Mae'n llai na gïach (tua 2/3 ei faint). Roedd y pig tua un hyd a hanner y pen (mae pig [[gïach cyffredin]] uwchben dwywaith hyd y pen). Hefyd bydd yn bownsio i fyny ac i lawr ar ei sodlau mewn modd digri. Yr olwg mwyaf arferol yw wrth godi'r aderyn o lan pwll bychan wrth i chi fod ar fin sathru arno. Mae hyn yn wahanol i'r gïach cyffredin sydd fel petai â llai o ffydd yn ei gudd-liw ac yn codi nifer fawr o fedrau i ffwrdd. Mi hedfanith y gïach bach yn eitha syth ac isel gan lanio nid yn rhy bell i ffwrdd - heb alw o gwbl. Mae'r giach yn codi gan alw yn swnllyd wrth igam-ogamu i'r entrychion a glanio yn bell iawn i ffwrdd.<ref>Rhys Jones ym Mwletin Llên Natur rhifyn 70</ref>
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}
[[Categori:Adar Affrica]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]
[[Categori:Scolopacidae]]
p7hprzdilhfoa7dk0lamwb1u4afoxaj
Hwyaden Gribog
0
199836
11100604
2442483
2022-08-09T20:59:26Z
Craigysgafn
40536
Changed redirect target from [[Hwyaden Mandarin]] to [[Hwyaden gribog]]
wikitext
text/x-wiki
#ail-cyfeirio [[Hwyaden gribog]]
7k0umkv11ujwbfolm8e2wyn3vjvxade
Gwarchodfa Natur RSPB Burton Mere
0
211380
11100739
11100351
2022-08-10T11:25:07Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|Lloegr}}<br/>{{banergwlad|Cymru}} | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} }}
Mae '''Gwarchodfa natur RSPB Burton Mere''' yn warchodfa natur ar aber [[Afon Dyfrdwy]]; mae mwyafrif y warchodfa yn [[Swydd Gaer]], a’r gweddill yn [[Sir y Fflint]]. Mae’n agos i bentref [[Burton]] ar [[Cilgwri|Gilgwri]].
Gwelir [[Pioden y môr]], [[Gylfinir]], [[Crëyr Glas]], [[Crëyr Bach Copog]], [[Glas y dorlan]], [[Hwyaden wyllt]], [[Iâr ddŵr]], [[Cwtiar]], [[Bwn]], [[Cornchwiglen]], [[Cambig]], [[Rhostog Gynffonfrith]], [[Titw Barfog]], [[Titw Tomos Las]], [[Robin Goch]], [[Alarch y Gogledd]], [[Rhostog Gynffonddu]], [[Corhwyaden]], [[Pibydd Bronllwyd]], [[Coch y Berllan]], [[Boncath]], [[Gŵydd Canada]], [[Telor Cetti]], [[Titw Penddu]], [[Pibydd y dorlan]], [[Mulfran]], [[Pibydd y mawn]], [[Hwyaden lwyd]], [[Nico]], [[Bod Tinwen]], [[Boda Gwerni]], [[Hwyaden bengoch]], [[Pibydd coesgoch]], [[Hwyaden yr eithin]], [[Tylluan Glustiog]], [[Hwyaden Lydanbig]], [[Pila Gwyrdd]], [[Llydanbig]], [[Hwyaden gopog]], [[Rhegen y Dŵr]], [[Gŵydd droedbinc]], [[Hebog Tramor]], [[Cudyll Coch]], [[Cudyll Bach]], [[Chwiwell]] a [[Gwylan Benddu]].<ref>[https://www.rspb.org.uk/reserves-and-events/find-a-reserve/reserves-a-z/reserves-by-name/d/dee-burtonmerewetlands/ Tudalen y warchodfa ar wefan y gymdeithas]</ref>
Sefydlwyd y warchodfa ym 1986 ar ôl prynu cae o’r cyngor lleol. Crewyd 3 llyn ac agorwyd cuddfan ym 1992. Prynwyd mwy o dir ar ddechrau 2008<ref>[http://www.liverpoolecho.co.uk/sport/other-sport/david-houghtons-angling-burton-mere-3494139 Liverpool Echo, 3 Ionawr 2008]</ref> ac adeiladwyd mwy o gyflysterau i’r ymwelwyr, a daeth y safle ‘Gwlyptir Burton Mere’ yn 2011. Mae’r gymdeithas hefyd yn warchod y morfa cyfagos ar [[Afon Dyfrdwy]] ac mae ardaloedd o gorslwyn rhwng y llynnoedd. Ffermir rhywfaint o’r tir o hyd, yn rhoi bwyd i’r adar, a chedir defaid ar y morfa. Mae gwartheg yn pori’r gwastatir yn yr haf. Codir lefel y dŵr yn y gaeaf ar les yr adar.<ref>[https://www.rspb.org.uk/reserves-and-events/reserves-a-z/dee-estuary-burton-mere-wetlands/ Tudalen Burton Mere ar wefan RSPB]</ref>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Dolen allanol==
* [https://www.rspb.org.uk/reserves-and-events/find-a-reserve/reserves-a-z/reserves-by-name/d/dee-burtonmerewetlands/ Tudalen y warchodfa ar wefan y gymdeithas]
{{-}}
<gallery heights="180px" mode="packed">
Burtonmere01LB.jpg|Rhai o'r llynnoedd
Burtonmere02LB.jpg|Y ganolfan
Burton Mere.jpg|Un o'r llynnoedd
</gallery>
==Rhai o rywogaethau'r warchodfa==
<gallery heights="140px" mode="packed">
Delwedd:Burtonmere03LB.jpg|bawd|260px|Malart
Delwedd:Burtonmere04LB.jpg|bawd|260px|Hwyaden gopog
Delwedd:Burtonmere05LB.jpg|bawd|260px|Madfallod
Delwedd:Burtonmere06LB.jpg|bawd|260px|Hwyaden lygad aur
Delwedd:Burtonmere07LB.jpg|bawd|260px|Nico
Delwedd:Burtonmere08LB.jpg|bawd|260px|Corhwyaid
Delwedd:Burtonmere09LB.jpg|bawd|260px|Cornchwiglennod
Delwedd:Burtonmere10LB.jpg|bawd|260px|Gwylan benddu
Delwedd:Burtonmere11LB.jpg|bawd|260px|Gwydd Canada
Delwedd:Burtonmere12LB.jpg|bawd|260px|Crëyr bach copog a Chrëyr glas
Delwedd:Burtonmere13LB.jpg|bawd|260px|Iâr y ddŵr
Delwedd:Burtonmere14LB.jpg|bawd|260px|Hwyaid yr eithin
Delwedd:Burtonmere15LB.jpg|bawd|260px|Cotiar
</gallery>
[[Categori:RSPB|Burton Mere]]
[[Categori:Sir y Fflint]]
[[Categori:Swydd Gaer]]
[[Categori:Gwarchodfeydd natur yng Nghymru|Burton Mere]]
[[Categori:Gwarchodfeydd natur yn Lloegr|Burton Mere]]
sy8ekm9rtzgw0ac39t84gqg44od0la8
Gïach Gylfin-Hir
0
213901
11100687
2846745
2022-08-10T10:03:18Z
Craigysgafn
40536
Changed redirect target from [[Gïach gylfin-hir]] to [[Gïach gylfinhir]]
wikitext
text/x-wiki
#ail-cyfeirio [[Gïach gylfinhir]]
696zerl0m148niuztcjnoxn5vssww4m
Hee Oh
0
223517
11100559
9888456
2022-08-09T16:04:04Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no
| suppressfields= cenedl dinasyddiaeth
}}
Mathemategydd o [[De Corea]] yw '''Hee Oh''' (ganed [[1969]]), a gaiff ei hadnabod yn bennaf fel mathemategydd ac academydd.
==Manylion personol==
Ganed Hee Oh yn [[1969]] yn De Corea ac wedi gadael yr ysgol leol bu'n astudio Gwyddoniaeth. Ymhlith yr anrhydeddau a gyflwynwyd iddi am ei gwaith mae'r canlynol: Gwobr Satter Ruth Lyttle mewn Mathemateg.
==Gyrfa==
===Aelodaeth o sefydliadau addysgol===
<ul>{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|Q15649160|P108|format=<li>%p[%r][<ul><li>%q</li></ul>]</li>}}</ul>
===Aelodaeth o grwpiau a chymdeithasau===
<ul>{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|Q15649160|P463|format=<li>%p[%r][<ul><li>%q</li></ul>]</li>}}</ul>
==Gweler hefyd==
*[[Bioleg]]
*[[Cemeg]]
*[[Ffiseg]]
*[[Mathemateg bur]]
*[[Ystadegaeth]]
*[[Geometreg]]
*[[Rhestr Cymry#Gwyddonwyr|Rhestr o wyddonwyr o Gymru]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Rheoli awdurdod}}
{{DEFAULTSORT:Oh, Hee}}
[[Categori:Mathemategwyr benywaidd]]
[[Categori:Prosiect Wici Môn]]
[[Categori:Merched yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Genedigaethau 1969]]
[[Categori:Mathemategwyr De Coreaidd]]
irh2lch52jr0g17wvzmpujjtzavxkhg
Defnyddiwr:Stefanik/Pwll Tywod
2
225611
11100492
11097592
2022-08-09T13:45:10Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am ''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol Cynghrair Pencampwyr UEFA yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSI i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Pencampwyr - hanes enillwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||[[1912 Úrvalsdeild|1912]]||[[2019 Úrvalsdeild|2019]]
|-
|'''[[Valur men's football|Valur]]'''||23||[[1930 Úrvalsdeild|1930]]||[[2020 Úrvalsdeild|2020]]
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||[[1913 Úrvalsdeild|1913]]||[[1990 Úrvalsdeild|1990]]
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||[[1951 Úrvalsdeild|1951]]||[[2001 Úrvalsdeild|2001]]
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||[[2004 Úrvalsdeild|2004]]||[[2012 Úrvalsdeild|2016]]
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]]'''||6||[[1920 Úrvalsdeild|1920]]||[[2021 Úrvalsdeild|2021]]
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||[[1964 Úrvalsdeild|1964]]||[[1973 Úrvalsdeild|1973]]
|-
|'''[[ÍBV men's football|ÍBV]]'''||3||[[1979 Úrvalsdeild|1979]]||[[1998 Úrvalsdeild|1998]]
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1||[[1989 Úrvalsdeild|1989]]||[[1989 Úrvalsdeild|1989]]
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1||[[2010 Úrvalsdeild|2010]]||[[2010 Úrvalsdeild|2010]]
|-
|'''[[Stjarnan men's football|Stjarnan]]'''||1||[[2014 Úrvalsdeild|2014]]||[[2014 Úrvalsdeild|2014]]
|}
==Dolenni allannol==
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
l2x4ter9ab2mfs7x8iarsp8d7u5c30n
11100493
11100492
2022-08-09T13:47:22Z
Stefanik
413
/* Dolenni allannol */
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am ''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol Cynghrair Pencampwyr UEFA yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSI i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Pencampwyr - hanes enillwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||[[1912 Úrvalsdeild|1912]]||[[2019 Úrvalsdeild|2019]]
|-
|'''[[Valur men's football|Valur]]'''||23||[[1930 Úrvalsdeild|1930]]||[[2020 Úrvalsdeild|2020]]
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||[[1913 Úrvalsdeild|1913]]||[[1990 Úrvalsdeild|1990]]
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||[[1951 Úrvalsdeild|1951]]||[[2001 Úrvalsdeild|2001]]
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||[[2004 Úrvalsdeild|2004]]||[[2012 Úrvalsdeild|2016]]
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]]'''||6||[[1920 Úrvalsdeild|1920]]||[[2021 Úrvalsdeild|2021]]
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||[[1964 Úrvalsdeild|1964]]||[[1973 Úrvalsdeild|1973]]
|-
|'''[[ÍBV men's football|ÍBV]]'''||3||[[1979 Úrvalsdeild|1979]]||[[1998 Úrvalsdeild|1998]]
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1||[[1989 Úrvalsdeild|1989]]||[[1989 Úrvalsdeild|1989]]
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1||[[2010 Úrvalsdeild|2010]]||[[2010 Úrvalsdeild|2010]]
|-
|'''[[Stjarnan men's football|Stjarnan]]'''||1||[[2014 Úrvalsdeild|2014]]||[[2014 Úrvalsdeild|2014]]
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
lxf8voux7b4xxtkvzpj8jf6osdaub7k
11100494
11100493
2022-08-09T13:48:23Z
Stefanik
413
/* Pencampwyr - hanes enillwyr */
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am ''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol Cynghrair Pencampwyr UEFA yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSI i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Pencampwyr - hanes enillwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||[[1912 Úrvalsdeild|1912]]||[[2019 Úrvalsdeild|2019]]
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||[[1930 Úrvalsdeild|1930]]||[[2020 Úrvalsdeild|2020]]
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||[[1913 Úrvalsdeild|1913]]||[[1990 Úrvalsdeild|1990]]
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||[[1951 Úrvalsdeild|1951]]||[[2001 Úrvalsdeild|2001]]
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||[[2004 Úrvalsdeild|2004]]||[[2012 Úrvalsdeild|2016]]
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]]'''||6||[[1920 Úrvalsdeild|1920]]||[[2021 Úrvalsdeild|2021]]
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||[[1964 Úrvalsdeild|1964]]||[[1973 Úrvalsdeild|1973]]
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||[[1979 Úrvalsdeild|1979]]||[[1998 Úrvalsdeild|1998]]
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1||[[1989 Úrvalsdeild|1989]]||[[1989 Úrvalsdeild|1989]]
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1||[[2010 Úrvalsdeild|2010]]||[[2010 Úrvalsdeild|2010]]
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||[[2014 Úrvalsdeild|2014]]||[[2014 Úrvalsdeild|2014]]
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
ej3dt0ghojn7bmjdy204yv23rnp7bpb
11100498
11100494
2022-08-09T13:50:00Z
Stefanik
413
/* Pencampwyr - hanes enillwyr */
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am ''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol Cynghrair Pencampwyr UEFA yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSI i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Pencampwyr - hanes enillwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||[[1912 Úrvalsdeild|1912]]||[[2019 Úrvalsdeild|2019]]
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||[[1930 Úrvalsdeild|1930]]||[[2020 Úrvalsdeild|2020]]
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||[[1913 Úrvalsdeild|1913]]||[[1990 Úrvalsdeild|1990]]
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||[[1951 Úrvalsdeild|1951]]||[[2001 Úrvalsdeild|2001]]
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||[[2004 Úrvalsdeild|2004]]||[[2012 Úrvalsdeild|2016]]
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||[[1920 Úrvalsdeild|1920]]||[[2021 Úrvalsdeild|2021]]
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||[[1964 Úrvalsdeild|1964]]||[[1973 Úrvalsdeild|1973]]
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||[[1979 Úrvalsdeild|1979]]||[[1998 Úrvalsdeild|1998]]
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1||[[1989 Úrvalsdeild|1989]]||[[1989 Úrvalsdeild|1989]]
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1||[[2010 Úrvalsdeild|2010]]||[[2010 Úrvalsdeild|2010]]
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||[[2014 Úrvalsdeild|2014]]||[[2014 Úrvalsdeild|2014]]
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
ppg9czdkkf7zyy76uol03ajq8yhz0hj
11100500
11100498
2022-08-09T13:52:14Z
Stefanik
413
/* Pencampwyr - hanes enillwyr */
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am ''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol Cynghrair Pencampwyr UEFA yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSI i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Pencampwyr - hanes enillwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
0akx5wn33dwm1b2tr61x8tlt057hwij
11100501
11100500
2022-08-09T13:53:20Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am ''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol Cynghrair Pencampwyr UEFA yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSI i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr==
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Pencampwyr - hanes enillwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
t5jqdsgw18rl5d9xj0ysj19k5vlguzs
11100502
11100501
2022-08-09T13:53:34Z
Stefanik
413
/* Pencampwyr - hanes enillwyr */
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am ''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol Cynghrair Pencampwyr UEFA yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSI i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr==
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
m7di5rm3ee2uroebpjejc0puihq15kj
11100503
11100502
2022-08-09T13:54:19Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox football club
| clubname = Víkingur Reykjavik
| rivals = Fram (Reykjavik), Valur (Reykjavik), KR (Reykjavik), Fylkir (Reykjavik), FH (Hafnarfjörður), Breiðablik, (Kópavogur)
| image = [[Delwedd:Vikingur.svg.png]]
| fullname = Knattspyrnufélagið Víkingur
| nickname = ''Vikings, Vikes'' (Víkingar)
| founded = {{Start date and age|1908|4|21|df=yes}}
| ground = [[Víkingsvöllur]]
| capacity = 1,450<ref>Stadiums (2015) KSÍ.<br/>
http://www.ksi.is/mannvirki/knattspyrnuvellir/?vollur=102</ref>
| affiliated clubs = [[Knattspyrnufélagið Berserkir|Berserkir]]
| owntitle = Club chairman
| owner = Björn Einarsson
| chrtitle = FC chairman
| chairman = Fridrik Magnusson
| manager = Arnar Gunnlaugsson
| league = [[Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ|Úrvalsdeild]]
| season = 2021
| position = 1st (Champions)
| website = http://www.vikingur.is
| shirtsupplier = [[Macron]]
| shirtsponsors = TVG Zimzen
| pattern_la1=_vikingurr22h|pattern_b1=_vikingurr22h|pattern_ra1=_vikingurr22hh|pattern_sh1=|pattern_so1=
| leftarm1=FF0000|body1=FF0000|rightarm1=FF0000|shorts1=000000|socks1=000000
| pattern_la2=|pattern_b2=_vikingur1920a|pattern_ra2=|pattern_sh2=|pattern_so2=
| leftarm2=FFFFFF|body2=FFFFFF|rightarm2=FFFFFF|shorts2=FFFFFF|socks2=FFFFFF
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am ''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol Cynghrair Pencampwyr UEFA yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSI i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr==
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
e1cm4thrpvpxe3vvoku76yf8bybqrpl
11100504
11100503
2022-08-09T13:55:25Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{about|the men's football league|the women's football league|Besta-deild kvenna}}
<noinclude>{{User:RMCD bot/subject notice|1=Besta deild karla|2=Talk:Besta-deild karla#Requested move 6 August 2022}}
</noinclude>{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Iceland
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = [[1. deild karla (football)|Lengjudeildin]]
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = [[Icelandic Men's Football Cup|Mjólkurbikarinn]]<br />[[Icelandic Men's Football League Cup|League Cup]]<br />[[Icelandic Men's Football Super Cup|Super Cup]]
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6th title)
| season = [[2021 Úrvalsdeild|2021]]
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} [[Tryggvi Guðmundsson]] (131 goals)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />[[Stöð 2 Sport]]<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''International''':<br />[[Eleven Sports]]<br >[[OneFootball]]
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = [[2022 Besta-deild karla|2022 Season]]
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am ''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol Cynghrair Pencampwyr UEFA yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSI i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr==
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
nynoknempj9df82i3k3qi1y5utfqvjm
11100505
11100504
2022-08-09T13:55:59Z
Stefanik
413
/* Tymor chwarae */
wikitext
text/x-wiki
{{about|the men's football league|the women's football league|Besta-deild kvenna}}
<noinclude>{{User:RMCD bot/subject notice|1=Besta deild karla|2=Talk:Besta-deild karla#Requested move 6 August 2022}}
</noinclude>{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Iceland
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = [[1. deild karla (football)|Lengjudeildin]]
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = [[Icelandic Men's Football Cup|Mjólkurbikarinn]]<br />[[Icelandic Men's Football League Cup|League Cup]]<br />[[Icelandic Men's Football Super Cup|Super Cup]]
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6th title)
| season = [[2021 Úrvalsdeild|2021]]
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} [[Tryggvi Guðmundsson]] (131 goals)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />[[Stöð 2 Sport]]<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''International''':<br />[[Eleven Sports]]<br >[[OneFootball]]
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = [[2022 Besta-deild karla|2022 Season]]
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am ''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr==
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
om0hi0e13lqnz2dl9idim3nxcaxvarq
11100507
11100505
2022-08-09T13:56:28Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{about|the men's football league|the women's football league|Besta-deild kvenna}}
<noinclude>{{User:RMCD bot/subject notice|1=Besta deild karla|2=Talk:Besta-deild karla#Requested move 6 August 2022}}
</noinclude>{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Iceland
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = [[1. deild karla (football)|Lengjudeildin]]
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = [[Icelandic Men's Football Cup|Mjólkurbikarinn]]<br />[[Icelandic Men's Football League Cup|League Cup]]<br />[[Icelandic Men's Football Super Cup|Super Cup]]
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6th title)
| season = [[2021 Úrvalsdeild|2021]]
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} [[Tryggvi Guðmundsson]] (131 goals)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />[[Stöð 2 Sport]]<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''International''':<br />[[Eleven Sports]]<br >[[OneFootball]]
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = [[2022 Besta-deild karla|2022 Season]]
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr==
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
8qyym1nvkqpgpj03rqf5kwag6c953jp
11100510
11100507
2022-08-09T14:01:51Z
Stefanik
413
/* Noddwyr */
wikitext
text/x-wiki
{{about|the men's football league|the women's football league|Besta-deild kvenna}}
<noinclude>{{User:RMCD bot/subject notice|1=Besta deild karla|2=Talk:Besta-deild karla#Requested move 6 August 2022}}
</noinclude>{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Iceland
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = [[1. deild karla (football)|Lengjudeildin]]
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = [[Icelandic Men's Football Cup|Mjólkurbikarinn]]<br />[[Icelandic Men's Football League Cup|League Cup]]<br />[[Icelandic Men's Football Super Cup|Super Cup]]
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6th title)
| season = [[2021 Úrvalsdeild|2021]]
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} [[Tryggvi Guðmundsson]] (131 goals)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />[[Stöð 2 Sport]]<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''International''':<br />[[Eleven Sports]]<br >[[OneFootball]]
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = [[2022 Besta-deild karla|2022 Season]]
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* |1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–|1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Síminn|Landssímadeild
* 2001–2002: [[Síminn|Símadeild]]{{FN|1}}
* 2003–|2008: [[Landsbanki|Landsbankadeild]]
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Hier wechselte nicht der Namenssponsor, sondern es änderte der Sponsor selbst seinen Namen.</small>}}
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
4wknn3fh9hkk6tkmhew05suo63hq2ap
11100511
11100510
2022-08-09T14:03:07Z
Stefanik
413
/* Noddwyr ac Enwi */
wikitext
text/x-wiki
{{about|the men's football league|the women's football league|Besta-deild kvenna}}
<noinclude>{{User:RMCD bot/subject notice|1=Besta deild karla|2=Talk:Besta-deild karla#Requested move 6 August 2022}}
</noinclude>{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Iceland
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = [[1. deild karla (football)|Lengjudeildin]]
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = [[Icelandic Men's Football Cup|Mjólkurbikarinn]]<br />[[Icelandic Men's Football League Cup|League Cup]]<br />[[Icelandic Men's Football Super Cup|Super Cup]]
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6th title)
| season = [[2021 Úrvalsdeild|2021]]
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} [[Tryggvi Guðmundsson]] (131 goals)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />[[Stöð 2 Sport]]<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''International''':<br />[[Eleven Sports]]<br >[[OneFootball]]
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = [[2022 Besta-deild karla|2022 Season]]
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* |1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–|1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Síminn|Landssímadeild
* 2001–2002: [[Síminn|Símadeild]]{{FN|1}}
* 2003–|2008: [[Landsbanki|Landsbankadeild]]
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Ni newidiodd y noddwr enw yma, y noddwr ei hun a newidiodd ei enw.</small>}}
=== Logos ===
<gallery>
Logo Landssimadeildin 1998-2000.jpg|Landssímadeild<br />1998–2000
Logo Simadeildin 2001-2002.jpg|Símadeild<br />2001–2002
Landsbankadeild.jpg|Landsbankadeild<br />2003–2008
Pepsideild.jpg|Pepsideild<br />seit 2009–2021
Image of nothing.svg|Besta deild<br />seit 2022 <!--[https://www.ksi.is/mot/stakt-mot/$TournamentDetails/Table/?motnumer=43801 Logo Besta deild]-->
</gallery>
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
ps6xh2mdg8pomb6ypvuakprot4xk09s
11100512
11100511
2022-08-09T14:03:48Z
Stefanik
413
/* Logos */
wikitext
text/x-wiki
{{about|the men's football league|the women's football league|Besta-deild kvenna}}
<noinclude>{{User:RMCD bot/subject notice|1=Besta deild karla|2=Talk:Besta-deild karla#Requested move 6 August 2022}}
</noinclude>{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Iceland
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = [[1. deild karla (football)|Lengjudeildin]]
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = [[Icelandic Men's Football Cup|Mjólkurbikarinn]]<br />[[Icelandic Men's Football League Cup|League Cup]]<br />[[Icelandic Men's Football Super Cup|Super Cup]]
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6th title)
| season = [[2021 Úrvalsdeild|2021]]
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} [[Tryggvi Guðmundsson]] (131 goals)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />[[Stöð 2 Sport]]<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''International''':<br />[[Eleven Sports]]<br >[[OneFootball]]
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = [[2022 Besta-deild karla|2022 Season]]
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* |1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–|1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Síminn|Landssímadeild
* 2001–2002: [[Síminn|Símadeild]]{{FN|1}}
* 2003–|2008: [[Landsbanki|Landsbankadeild]]
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Ni newidiodd y noddwr enw yma, y noddwr ei hun a newidiodd ei enw.</small>}}
=== Logos ===
<gallery>
File:Logo Landssimadeildin 1998-2000.jpg|Landssímadeild<br />1998–2000
Logo Simadeildin 2001-2002.jpg|Símadeild<br />2001–2002
Landsbankadeild.jpg|Landsbankadeild<br />2003–2008
Pepsideild.jpg|Pepsideild<br />seit 2009–2021
Image of nothing.svg|Besta deild<br />seit 2022 <!--[https://www.ksi.is/mot/stakt-mot/$TournamentDetails/Table/?motnumer=43801 Logo Besta deild]-->
</gallery>
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
nbswyfsprzn82509rpmx132cxd4n1tg
11100515
11100512
2022-08-09T14:07:43Z
Stefanik
413
/* Tabl Pencampwyr */
wikitext
text/x-wiki
{{about|the men's football league|the women's football league|Besta-deild kvenna}}
<noinclude>{{User:RMCD bot/subject notice|1=Besta deild karla|2=Talk:Besta-deild karla#Requested move 6 August 2022}}
</noinclude>{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Iceland
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = [[1. deild karla (football)|Lengjudeildin]]
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = [[Icelandic Men's Football Cup|Mjólkurbikarinn]]<br />[[Icelandic Men's Football League Cup|League Cup]]<br />[[Icelandic Men's Football Super Cup|Super Cup]]
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6th title)
| season = [[2021 Úrvalsdeild|2021]]
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} [[Tryggvi Guðmundsson]] (131 goals)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />[[Stöð 2 Sport]]<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''International''':<br />[[Eleven Sports]]<br >[[OneFootball]]
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = [[2022 Besta-deild karla|2022 Season]]
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* |1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–|1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Síminn|Landssímadeild
* 2001–2002: [[Síminn|Símadeild]]{{FN|1}}
* 2003–|2008: [[Landsbanki|Landsbankadeild]]
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Ni newidiodd y noddwr enw yma, y noddwr ei hun a newidiodd ei enw.</small>}}
=== Logos ===
<gallery>
File:Logo Landssimadeildin 1998-2000.jpg|Landssímadeild<br />1998–2000
Logo Simadeildin 2001-2002.jpg|Símadeild<br />2001–2002
Landsbankadeild.jpg|Landsbankadeild<br />2003–2008
Pepsideild.jpg|Pepsideild<br />seit 2009–2021
Image of nothing.svg|Besta deild<br />seit 2022 <!--[https://www.ksi.is/mot/stakt-mot/$TournamentDetails/Table/?motnumer=43801 Logo Besta deild]-->
</gallery>
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Torfeydd==
Yn 2011, daeth 148,337 o wylwyr i stadia pepsideild, sy'n cyfateb i gyfartaledd o 1,124 o gefnogwyr fesul gêm.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2011/1/ Zuschauer der Pepsideild 2011 auf weltfussball.de]</ref> Y gêm KR Reykjavík yn erbyn Fylkir Reykjavík ar 25 Medi 2011 oedd yr ymwelwyd â hi fwyaf gyda 3,001 o wylwyr, daeth y nifer lleiaf o gefnogwyr i'r gêm Valur Reykjavík yn erbyn Þór Akureyri 2010 (376).
O gymharu â 2010, daeth bron i 11,000 yn llai o ymwelwyr i'r stadia. Yn 2010, roedd cyfartaledd o 1207 o wylwyr yn bresennol yn y gemau Pepsideild.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2010/1/ Zuschauer der Pepsideild 2010 auf weltfussball.de]</ref> Daeth mwyafrif y gwylwyr i'r gêm KR Reykjavík yn erbyn FH Hafnarfjörður (3,333) ar 30 Awst, y lleiaf ar 25 Medi i'r gêm Haukar Hafnarfjörður yn erbyn Valur Reykjavík (89). Hwn oedd y nifer isaf o wylwyr ers Medi 27, 1997, pan mai dim ond 68 o gefnogwyr wyliodd y gêm Valur Reykjavík yn erbyn UMF Stjarnan. Mae’r ffigur hwn hefyd yn golygu’r minws absoliwt ers dechrau’r recordiad rheolaidd o niferoedd y gynulleidfa ym 1985.
Ers diwedd y 1990au, mae nifer y gwylwyr wedi codi'n sydyn. Rhwng 1985 a 1998, roedd cyfartaledd o rhwng 598 (1996) a 722 (1989) o gefnogwyr yn mynd trwy gatiau'r stadiwm (ac eithrio 1987, pan oedd y nifer hwnnw'n 941). Ym 1999, cododd y presenoldeb ar gyfartaledd i 892, ac yn 2001 torrwyd y marc 1,000 am y tro cyntaf pan wyliodd cyfartaledd o 1,076 o wylwyr y gemau. Ers 2003, mae'r gynulleidfa gyfartalog wedi bod yn fwy na 1,000 o ymwelwyr yn gyson.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
cixxod8ffgonyzafulnt6uq5u0hdp7m
11100518
11100515
2022-08-09T14:10:56Z
Stefanik
413
/* Noddwyr ac Enwi */
wikitext
text/x-wiki
{{about|the men's football league|the women's football league|Besta-deild kvenna}}
<noinclude>{{User:RMCD bot/subject notice|1=Besta deild karla|2=Talk:Besta-deild karla#Requested move 6 August 2022}}
</noinclude>{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Iceland
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = [[1. deild karla (football)|Lengjudeildin]]
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = [[Icelandic Men's Football Cup|Mjólkurbikarinn]]<br />[[Icelandic Men's Football League Cup|League Cup]]<br />[[Icelandic Men's Football Super Cup|Super Cup]]
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6th title)
| season = [[2021 Úrvalsdeild|2021]]
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} [[Tryggvi Guðmundsson]] (131 goals)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />[[Stöð 2 Sport]]<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''International''':<br />[[Eleven Sports]]<br >[[OneFootball]]
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = [[2022 Besta-deild karla|2022 Season]]
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* 1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Síminn|Landssímadeild
* 2001–2002: [[Síminn|Símadeild]]{{FN|1}}
* 2003–2008: [[Landsbanki|Landsbankadeild]]
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Ni newidiodd y noddwr enw yma, y noddwr ei hun a newidiodd ei enw.</small>}}
=== Logos ===
<gallery>
File:Logo Landssimadeildin 1998-2000.jpg|Landssímadeild<br />1998–2000
Logo Simadeildin 2001-2002.jpg|Símadeild<br />2001–2002
Landsbankadeild.jpg|Landsbankadeild<br />2003–2008
Pepsideild.jpg|Pepsideild<br />seit 2009–2021
Image of nothing.svg|Besta deild<br />seit 2022 <!--[https://www.ksi.is/mot/stakt-mot/$TournamentDetails/Table/?motnumer=43801 Logo Besta deild]-->
</gallery>
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Torfeydd==
Yn 2011, daeth 148,337 o wylwyr i stadia pepsideild, sy'n cyfateb i gyfartaledd o 1,124 o gefnogwyr fesul gêm.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2011/1/ Zuschauer der Pepsideild 2011 auf weltfussball.de]</ref> Y gêm KR Reykjavík yn erbyn Fylkir Reykjavík ar 25 Medi 2011 oedd yr ymwelwyd â hi fwyaf gyda 3,001 o wylwyr, daeth y nifer lleiaf o gefnogwyr i'r gêm Valur Reykjavík yn erbyn Þór Akureyri 2010 (376).
O gymharu â 2010, daeth bron i 11,000 yn llai o ymwelwyr i'r stadia. Yn 2010, roedd cyfartaledd o 1207 o wylwyr yn bresennol yn y gemau Pepsideild.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2010/1/ Zuschauer der Pepsideild 2010 auf weltfussball.de]</ref> Daeth mwyafrif y gwylwyr i'r gêm KR Reykjavík yn erbyn FH Hafnarfjörður (3,333) ar 30 Awst, y lleiaf ar 25 Medi i'r gêm Haukar Hafnarfjörður yn erbyn Valur Reykjavík (89). Hwn oedd y nifer isaf o wylwyr ers Medi 27, 1997, pan mai dim ond 68 o gefnogwyr wyliodd y gêm Valur Reykjavík yn erbyn UMF Stjarnan. Mae’r ffigur hwn hefyd yn golygu’r minws absoliwt ers dechrau’r recordiad rheolaidd o niferoedd y gynulleidfa ym 1985.
Ers diwedd y 1990au, mae nifer y gwylwyr wedi codi'n sydyn. Rhwng 1985 a 1998, roedd cyfartaledd o rhwng 598 (1996) a 722 (1989) o gefnogwyr yn mynd trwy gatiau'r stadiwm (ac eithrio 1987, pan oedd y nifer hwnnw'n 941). Ym 1999, cododd y presenoldeb ar gyfartaledd i 892, ac yn 2001 torrwyd y marc 1,000 am y tro cyntaf pan wyliodd cyfartaledd o 1,076 o wylwyr y gemau. Ers 2003, mae'r gynulleidfa gyfartalog wedi bod yn fwy na 1,000 o ymwelwyr yn gyson.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
7sc4s96sjwkqx8cebugr01c87ktd6qv
11100519
11100518
2022-08-09T14:12:02Z
Stefanik
413
/* Noddwyr ac Enwi */
wikitext
text/x-wiki
{{about|the men's football league|the women's football league|Besta-deild kvenna}}
<noinclude>{{User:RMCD bot/subject notice|1=Besta deild karla|2=Talk:Besta-deild karla#Requested move 6 August 2022}}
</noinclude>{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Iceland
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = [[1. deild karla (football)|Lengjudeildin]]
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = [[Icelandic Men's Football Cup|Mjólkurbikarinn]]<br />[[Icelandic Men's Football League Cup|League Cup]]<br />[[Icelandic Men's Football Super Cup|Super Cup]]
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6th title)
| season = [[2021 Úrvalsdeild|2021]]
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} [[Tryggvi Guðmundsson]] (131 goals)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />[[Stöð 2 Sport]]<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''International''':<br />[[Eleven Sports]]<br >[[OneFootball]]
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = [[2022 Besta-deild karla|2022 Season]]
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* 1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Landssímadeild
* 2001–2002: Símadeild
* 2003–2008: Landsbankadeild
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Ni newidiodd y noddwr enw yma, y noddwr ei hun a newidiodd ei enw.</small>}}
=== Logos ===
<gallery>
File:Logo Landssimadeildin 1998-2000.jpg|Landssímadeild<br />1998–2000
Logo Simadeildin 2001-2002.jpg|Símadeild<br />2001–2002
Landsbankadeild.jpg|Landsbankadeild<br />2003–2008
Pepsideild.jpg|Pepsideild<br />seit 2009–2021
Image of nothing.svg|Besta deild<br />seit 2022 <!--[https://www.ksi.is/mot/stakt-mot/$TournamentDetails/Table/?motnumer=43801 Logo Besta deild]-->
</gallery>
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Torfeydd==
Yn 2011, daeth 148,337 o wylwyr i stadia pepsideild, sy'n cyfateb i gyfartaledd o 1,124 o gefnogwyr fesul gêm.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2011/1/ Zuschauer der Pepsideild 2011 auf weltfussball.de]</ref> Y gêm KR Reykjavík yn erbyn Fylkir Reykjavík ar 25 Medi 2011 oedd yr ymwelwyd â hi fwyaf gyda 3,001 o wylwyr, daeth y nifer lleiaf o gefnogwyr i'r gêm Valur Reykjavík yn erbyn Þór Akureyri 2010 (376).
O gymharu â 2010, daeth bron i 11,000 yn llai o ymwelwyr i'r stadia. Yn 2010, roedd cyfartaledd o 1207 o wylwyr yn bresennol yn y gemau Pepsideild.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2010/1/ Zuschauer der Pepsideild 2010 auf weltfussball.de]</ref> Daeth mwyafrif y gwylwyr i'r gêm KR Reykjavík yn erbyn FH Hafnarfjörður (3,333) ar 30 Awst, y lleiaf ar 25 Medi i'r gêm Haukar Hafnarfjörður yn erbyn Valur Reykjavík (89). Hwn oedd y nifer isaf o wylwyr ers Medi 27, 1997, pan mai dim ond 68 o gefnogwyr wyliodd y gêm Valur Reykjavík yn erbyn UMF Stjarnan. Mae’r ffigur hwn hefyd yn golygu’r minws absoliwt ers dechrau’r recordiad rheolaidd o niferoedd y gynulleidfa ym 1985.
Ers diwedd y 1990au, mae nifer y gwylwyr wedi codi'n sydyn. Rhwng 1985 a 1998, roedd cyfartaledd o rhwng 598 (1996) a 722 (1989) o gefnogwyr yn mynd trwy gatiau'r stadiwm (ac eithrio 1987, pan oedd y nifer hwnnw'n 941). Ym 1999, cododd y presenoldeb ar gyfartaledd i 892, ac yn 2001 torrwyd y marc 1,000 am y tro cyntaf pan wyliodd cyfartaledd o 1,076 o wylwyr y gemau. Ers 2003, mae'r gynulleidfa gyfartalog wedi bod yn fwy na 1,000 o ymwelwyr yn gyson.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
dcjhwj57sxl7aoci6420fc53h9hbcck
11100520
11100519
2022-08-09T14:14:59Z
Stefanik
413
/* Noddwyr ac Enwi */
wikitext
text/x-wiki
{{about|the men's football league|the women's football league|Besta-deild kvenna}}
<noinclude>{{User:RMCD bot/subject notice|1=Besta deild karla|2=Talk:Besta-deild karla#Requested move 6 August 2022}}
</noinclude>{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Iceland
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = [[1. deild karla (football)|Lengjudeildin]]
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = [[Icelandic Men's Football Cup|Mjólkurbikarinn]]<br />[[Icelandic Men's Football League Cup|League Cup]]<br />[[Icelandic Men's Football Super Cup|Super Cup]]
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6th title)
| season = [[2021 Úrvalsdeild|2021]]
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} [[Tryggvi Guðmundsson]] (131 goals)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />[[Stöð 2 Sport]]<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''International''':<br />[[Eleven Sports]]<br >[[OneFootball]]
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = [[2022 Besta-deild karla|2022 Season]]
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* 1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Landssímadeild
* 2001–2002: Símadeild
* 2003–2008: Landsbankadeild
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Ni newidiodd y noddwr enw yma, y noddwr ei hun a newidiodd ei enw.</small>}}
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Torfeydd==
Yn 2011, daeth 148,337 o wylwyr i stadia pepsideild, sy'n cyfateb i gyfartaledd o 1,124 o gefnogwyr fesul gêm.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2011/1/ Zuschauer der Pepsideild 2011 auf weltfussball.de]</ref> Y gêm KR Reykjavík yn erbyn Fylkir Reykjavík ar 25 Medi 2011 oedd yr ymwelwyd â hi fwyaf gyda 3,001 o wylwyr, daeth y nifer lleiaf o gefnogwyr i'r gêm Valur Reykjavík yn erbyn Þór Akureyri 2010 (376).
O gymharu â 2010, daeth bron i 11,000 yn llai o ymwelwyr i'r stadia. Yn 2010, roedd cyfartaledd o 1207 o wylwyr yn bresennol yn y gemau Pepsideild.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2010/1/ Zuschauer der Pepsideild 2010 auf weltfussball.de]</ref> Daeth mwyafrif y gwylwyr i'r gêm KR Reykjavík yn erbyn FH Hafnarfjörður (3,333) ar 30 Awst, y lleiaf ar 25 Medi i'r gêm Haukar Hafnarfjörður yn erbyn Valur Reykjavík (89). Hwn oedd y nifer isaf o wylwyr ers Medi 27, 1997, pan mai dim ond 68 o gefnogwyr wyliodd y gêm Valur Reykjavík yn erbyn UMF Stjarnan. Mae’r ffigur hwn hefyd yn golygu’r minws absoliwt ers dechrau’r recordiad rheolaidd o niferoedd y gynulleidfa ym 1985.
Ers diwedd y 1990au, mae nifer y gwylwyr wedi codi'n sydyn. Rhwng 1985 a 1998, roedd cyfartaledd o rhwng 598 (1996) a 722 (1989) o gefnogwyr yn mynd trwy gatiau'r stadiwm (ac eithrio 1987, pan oedd y nifer hwnnw'n 941). Ym 1999, cododd y presenoldeb ar gyfartaledd i 892, ac yn 2001 torrwyd y marc 1,000 am y tro cyntaf pan wyliodd cyfartaledd o 1,076 o wylwyr y gemau. Ers 2003, mae'r gynulleidfa gyfartalog wedi bod yn fwy na 1,000 o ymwelwyr yn gyson.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
8esjopkr7t77335to20umbyjyrstb2n
11100521
11100520
2022-08-09T14:17:09Z
Stefanik
413
/* Tabl Pencampwyr */
wikitext
text/x-wiki
{{about|the men's football league|the women's football league|Besta-deild kvenna}}
<noinclude>{{User:RMCD bot/subject notice|1=Besta deild karla|2=Talk:Besta-deild karla#Requested move 6 August 2022}}
</noinclude>{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Iceland
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = [[1. deild karla (football)|Lengjudeildin]]
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = [[Icelandic Men's Football Cup|Mjólkurbikarinn]]<br />[[Icelandic Men's Football League Cup|League Cup]]<br />[[Icelandic Men's Football Super Cup|Super Cup]]
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6th title)
| season = [[2021 Úrvalsdeild|2021]]
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} [[Tryggvi Guðmundsson]] (131 goals)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />[[Stöð 2 Sport]]<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''International''':<br />[[Eleven Sports]]<br >[[OneFootball]]
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = [[2022 Besta-deild karla|2022 Season]]
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* 1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Landssímadeild
* 2001–2002: Símadeild
* 2003–2008: Landsbankadeild
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Ni newidiodd y noddwr enw yma, y noddwr ei hun a newidiodd ei enw.</small>}}
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
[[File:Vikingur vs Valur aug07.jpg|thumb|250px|Gêm Vikingur vs Valur, Awsr 2007]]
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Torfeydd==
Yn 2011, daeth 148,337 o wylwyr i stadia pepsideild, sy'n cyfateb i gyfartaledd o 1,124 o gefnogwyr fesul gêm.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2011/1/ Zuschauer der Pepsideild 2011 auf weltfussball.de]</ref> Y gêm KR Reykjavík yn erbyn Fylkir Reykjavík ar 25 Medi 2011 oedd yr ymwelwyd â hi fwyaf gyda 3,001 o wylwyr, daeth y nifer lleiaf o gefnogwyr i'r gêm Valur Reykjavík yn erbyn Þór Akureyri 2010 (376).
O gymharu â 2010, daeth bron i 11,000 yn llai o ymwelwyr i'r stadia. Yn 2010, roedd cyfartaledd o 1207 o wylwyr yn bresennol yn y gemau Pepsideild.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2010/1/ Zuschauer der Pepsideild 2010 auf weltfussball.de]</ref> Daeth mwyafrif y gwylwyr i'r gêm KR Reykjavík yn erbyn FH Hafnarfjörður (3,333) ar 30 Awst, y lleiaf ar 25 Medi i'r gêm Haukar Hafnarfjörður yn erbyn Valur Reykjavík (89). Hwn oedd y nifer isaf o wylwyr ers Medi 27, 1997, pan mai dim ond 68 o gefnogwyr wyliodd y gêm Valur Reykjavík yn erbyn UMF Stjarnan. Mae’r ffigur hwn hefyd yn golygu’r minws absoliwt ers dechrau’r recordiad rheolaidd o niferoedd y gynulleidfa ym 1985.
Ers diwedd y 1990au, mae nifer y gwylwyr wedi codi'n sydyn. Rhwng 1985 a 1998, roedd cyfartaledd o rhwng 598 (1996) a 722 (1989) o gefnogwyr yn mynd trwy gatiau'r stadiwm (ac eithrio 1987, pan oedd y nifer hwnnw'n 941). Ym 1999, cododd y presenoldeb ar gyfartaledd i 892, ac yn 2001 torrwyd y marc 1,000 am y tro cyntaf pan wyliodd cyfartaledd o 1,076 o wylwyr y gemau. Ers 2003, mae'r gynulleidfa gyfartalog wedi bod yn fwy na 1,000 o ymwelwyr yn gyson.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Datganoli Cymru]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
oyrtr0q0ggrsjde1hqjspxbk0w2k508
11100533
11100521
2022-08-09T14:40:47Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{National football association
| Logo = Football Association of Iceland logo.svg
| Badge size = 275
| Founded = March 26, 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| FIFA affiliation = 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| Region = [[UEFA]]
| Region affiliation = 1954
| President = [[Vanda Sigurgeirsdóttir]]
}}
Corff llywodraethu [[pêl-droed]] [[Gwlad yr Iâ]] yw Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ ([[Islandeg]]: ''Knattspyrnusamband Íslands'', '''KSÍ''').<ref>{{cite web|url=https://thesefootballtimes.co/2017/10/24/iceland-and-the-journey-to-russia-2018-an-inside-perspective/|title=Iceland and the journey to Russia 2018: an inside perspective|date=24 October 2017|website=Thesefootballtimes.co|access-date=30 October 2017}}</ref> Fe'i sefydlwyd ar 26 Mawrth 1947, ymunodd â FIFA yr un flwyddyn, ac UEFA ym 1954.<ref>{{cite web|title=Iceland coming in from the cold|url=http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|website=UEFA.org|publisher=UEFA|access-date=26 December 2015|archive-date=23 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623013813/http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Knattspyrnusamband Íslands (KSÍ)|url=http://www.ksi.is/um-ksi|website=KSI.is|publisher=Knattspyrnusamband Íslands|access-date=26 December 2015}}</ref> Mae'n trefnu'r gynghrair bêl-droed, Úrvalsdeild, a thîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://in.reuters.com/article/soccer-world-iceland-idINDEE99K0DJ20131021 |title=Iceland's success is no laughing matter | Reuters |publisher=In.reuters.com |date=2013-10-21 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/news/newsid=116392.html |title=Iceland stars set up academy – |publisher=Uefa.com |date=2003-10-07 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web |date=2012-03-23 |title=Scotland should look to Iceland as inspiration to arrest talent freeze | International | Sport | |url=http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203000533/http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |archive-date=2013-12-03 |access-date=2013-11-15 |publisher=STV Sport}}</ref> Mae wedi'i leoli yn [[Reykjavík]].
==Timau cenedlaethol==
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 17 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 19 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dan-21 dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ
* Tîm futsal cenedlaethol Gwlad yr Iâ
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Nghwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Sefydliadau 1(((]]
p3gkouxwh3ewq4z6h45b3yu6bm699t7
11100534
11100533
2022-08-09T14:41:04Z
Stefanik
413
/* Timau cenedlaethol */
wikitext
text/x-wiki
{{National football association
| Logo = Football Association of Iceland logo.svg
| Badge size = 275
| Founded = March 26, 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| FIFA affiliation = 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| Region = [[UEFA]]
| Region affiliation = 1954
| President = [[Vanda Sigurgeirsdóttir]]
}}
Corff llywodraethu [[pêl-droed]] [[Gwlad yr Iâ]] yw Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ ([[Islandeg]]: ''Knattspyrnusamband Íslands'', '''KSÍ''').<ref>{{cite web|url=https://thesefootballtimes.co/2017/10/24/iceland-and-the-journey-to-russia-2018-an-inside-perspective/|title=Iceland and the journey to Russia 2018: an inside perspective|date=24 October 2017|website=Thesefootballtimes.co|access-date=30 October 2017}}</ref> Fe'i sefydlwyd ar 26 Mawrth 1947, ymunodd â FIFA yr un flwyddyn, ac UEFA ym 1954.<ref>{{cite web|title=Iceland coming in from the cold|url=http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|website=UEFA.org|publisher=UEFA|access-date=26 December 2015|archive-date=23 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623013813/http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Knattspyrnusamband Íslands (KSÍ)|url=http://www.ksi.is/um-ksi|website=KSI.is|publisher=Knattspyrnusamband Íslands|access-date=26 December 2015}}</ref> Mae'n trefnu'r gynghrair bêl-droed, Úrvalsdeild, a thîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://in.reuters.com/article/soccer-world-iceland-idINDEE99K0DJ20131021 |title=Iceland's success is no laughing matter | Reuters |publisher=In.reuters.com |date=2013-10-21 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/news/newsid=116392.html |title=Iceland stars set up academy – |publisher=Uefa.com |date=2003-10-07 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web |date=2012-03-23 |title=Scotland should look to Iceland as inspiration to arrest talent freeze | International | Sport | |url=http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203000533/http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |archive-date=2013-12-03 |access-date=2013-11-15 |publisher=STV Sport}}</ref> Mae wedi'i leoli yn [[Reykjavík]].
==Timau cenedlaethol==
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 17 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 19 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dan-21 dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ
* Tîm [[futsal]] cenedlaethol Gwlad yr Iâ
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Nghwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Sefydliadau 1(((]]
dmar9ars6y36a4z0u8xgcwdyv0z72sy
11100535
11100534
2022-08-09T14:47:52Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{National football association
| Logo = Football Association of Iceland logo.svg
| Badge size = 275
| Founded =26 March 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| FIFA affiliation = 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| Region = [[UEFA]]
| Region affiliation = 1954
| President = Vanda Sigurgeirsdóttir
}}
Corff llywodraethu [[pêl-droed]] [[Gwlad yr Iâ]] yw Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ ([[Islandeg]]: ''Knattspyrnusamband Íslands'', '''KSÍ''').<ref>{{cite web|url=https://thesefootballtimes.co/2017/10/24/iceland-and-the-journey-to-russia-2018-an-inside-perspective/|title=Iceland and the journey to Russia 2018: an inside perspective|date=24 October 2017|website=Thesefootballtimes.co|access-date=30 October 2017}}</ref> Fe'i sefydlwyd ar 26 Mawrth 1947, ymunodd â FIFA yr un flwyddyn, ac UEFA ym 1954.<ref>{{cite web|title=Iceland coming in from the cold|url=http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|website=UEFA.org|publisher=UEFA|access-date=26 December 2015|archive-date=23 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623013813/http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Knattspyrnusamband Íslands (KSÍ)|url=http://www.ksi.is/um-ksi|website=KSI.is|publisher=Knattspyrnusamband Íslands|access-date=26 December 2015}}</ref> Mae'n trefnu'r gynghrair bêl-droed, Úrvalsdeild, a thîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://in.reuters.com/article/soccer-world-iceland-idINDEE99K0DJ20131021 |title=Iceland's success is no laughing matter | Reuters |publisher=In.reuters.com |date=2013-10-21 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/news/newsid=116392.html |title=Iceland stars set up academy – |publisher=Uefa.com |date=2003-10-07 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web |date=2012-03-23 |title=Scotland should look to Iceland as inspiration to arrest talent freeze | International | Sport | |url=http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203000533/http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |archive-date=2013-12-03 |access-date=2013-11-15 |publisher=STV Sport}}</ref> Mae wedi'i leoli yn [[Reykjavík]].
==Llwyddiannau==
Y llwyddiant mwyaf hyd yn hyn yw cyrraedd rownd yr wyth olaf ym [[Pencampwriaeth UEFA Euro 2016|Mhencampwriaeth UEFA Euro 2016]] yn [[Ffrainc]] (yr un gystadleuaeth â [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru|Chymru]] a chymryd rhan yng [[Cwpan y Byd Pêl-droed 2018|Chwpan y Byd Pêl-droed 2018]] yn [[Rwsia]].
==Timau cenedlaethol==
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 17 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 19 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dan-21 dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ
* Tîm [[futsal]] cenedlaethol Gwlad yr Iâ
==Arwyddluniau==
<gallery>
File:Knattspyrnusamband Íslands KSÍ logo.svg|Logo rhwng 1997 a 2020
</gallery>
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Nghwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Sefydliadau 1947]]
tthls06cp6m0q4l8a06hld2wq4itli0
11100536
11100535
2022-08-09T14:52:31Z
Stefanik
413
/* Timau cenedlaethol */
wikitext
text/x-wiki
{{National football association
| Logo = Football Association of Iceland logo.svg
| Badge size = 275
| Founded =26 March 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| FIFA affiliation = 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| Region = [[UEFA]]
| Region affiliation = 1954
| President = Vanda Sigurgeirsdóttir
}}
Corff llywodraethu [[pêl-droed]] [[Gwlad yr Iâ]] yw Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ ([[Islandeg]]: ''Knattspyrnusamband Íslands'', '''KSÍ''').<ref>{{cite web|url=https://thesefootballtimes.co/2017/10/24/iceland-and-the-journey-to-russia-2018-an-inside-perspective/|title=Iceland and the journey to Russia 2018: an inside perspective|date=24 October 2017|website=Thesefootballtimes.co|access-date=30 October 2017}}</ref> Fe'i sefydlwyd ar 26 Mawrth 1947, ymunodd â FIFA yr un flwyddyn, ac UEFA ym 1954.<ref>{{cite web|title=Iceland coming in from the cold|url=http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|website=UEFA.org|publisher=UEFA|access-date=26 December 2015|archive-date=23 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623013813/http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Knattspyrnusamband Íslands (KSÍ)|url=http://www.ksi.is/um-ksi|website=KSI.is|publisher=Knattspyrnusamband Íslands|access-date=26 December 2015}}</ref> Mae'n trefnu'r gynghrair bêl-droed, Úrvalsdeild, a thîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://in.reuters.com/article/soccer-world-iceland-idINDEE99K0DJ20131021 |title=Iceland's success is no laughing matter | Reuters |publisher=In.reuters.com |date=2013-10-21 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/news/newsid=116392.html |title=Iceland stars set up academy – |publisher=Uefa.com |date=2003-10-07 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web |date=2012-03-23 |title=Scotland should look to Iceland as inspiration to arrest talent freeze | International | Sport | |url=http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203000533/http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |archive-date=2013-12-03 |access-date=2013-11-15 |publisher=STV Sport}}</ref> Mae wedi'i leoli yn [[Reykjavík]].
==Llwyddiannau==
Y llwyddiant mwyaf hyd yn hyn yw cyrraedd rownd yr wyth olaf ym [[Pencampwriaeth UEFA Euro 2016|Mhencampwriaeth UEFA Euro 2016]] yn [[Ffrainc]] (yr un gystadleuaeth â [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru|Chymru]] a chymryd rhan yng [[Cwpan y Byd Pêl-droed 2018|Chwpan y Byd Pêl-droed 2018]] yn [[Rwsia]].
==Timau cenedlaethol==
[[File:Iceland women's national football team 2012.jpg|thumb|250px|Tîm cenedlaethol y menywod, 2012]]
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 17 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 19 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dan-21 dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ
* Tîm [[futsal]] cenedlaethol Gwlad yr Iâ
==Arwyddluniau==
<gallery>
File:Knattspyrnusamband Íslands KSÍ logo.svg|Logo rhwng 1997 a 2020
</gallery>
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Nghwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Sefydliadau 1947]]
opwz81j2pk6atdfyfsqwsgc92ddwqu5
11100537
11100536
2022-08-09T14:54:33Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{National football association
| Logo = Football Association of Iceland logo.svg
| Badge size = 275
| Founded = 26 March 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| FIFA affiliation = 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| Region = [[UEFA]]
| Region affiliation = 1954
| President = Vanda Sigurgeirsdóttir
}}
Corff llywodraethu [[pêl-droed]] [[Gwlad yr Iâ]] yw Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ ([[Islandeg]]: ''Knattspyrnusamband Íslands'', '''KSÍ''').<ref>{{cite web|url=https://thesefootballtimes.co/2017/10/24/iceland-and-the-journey-to-russia-2018-an-inside-perspective/|title=Iceland and the journey to Russia 2018: an inside perspective|date=24 October 2017|website=Thesefootballtimes.co|access-date=30 October 2017}}</ref> Fe'i sefydlwyd ar 26 Mawrth 1947, ymunodd â FIFA yr un flwyddyn, ac UEFA ym 1954.<ref>{{cite web|title=Iceland coming in from the cold|url=http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|website=UEFA.org|publisher=UEFA|access-date=26 December 2015|archive-date=23 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623013813/http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Knattspyrnusamband Íslands (KSÍ)|url=http://www.ksi.is/um-ksi|website=KSI.is|publisher=Knattspyrnusamband Íslands|access-date=26 December 2015}}</ref> Mae'n trefnu'r gynghrair bêl-droed, Úrvalsdeild, a thîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://in.reuters.com/article/soccer-world-iceland-idINDEE99K0DJ20131021 |title=Iceland's success is no laughing matter | Reuters |publisher=In.reuters.com |date=2013-10-21 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/news/newsid=116392.html |title=Iceland stars set up academy – |publisher=Uefa.com |date=2003-10-07 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web |date=2012-03-23 |title=Scotland should look to Iceland as inspiration to arrest talent freeze | International | Sport | |url=http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203000533/http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |archive-date=2013-12-03 |access-date=2013-11-15 |publisher=STV Sport}}</ref> Mae wedi'i leoli yn [[Reykjavík]].
==Llwyddiannau==
Y llwyddiant mwyaf hyd yn hyn yw cyrraedd rownd yr wyth olaf ym [[Pencampwriaeth UEFA Euro 2016|Mhencampwriaeth UEFA Euro 2016]] yn [[Ffrainc]] (yr un gystadleuaeth â [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru|Chymru]] a chymryd rhan yng [[Cwpan y Byd Pêl-droed 2018|Chwpan y Byd Pêl-droed 2018]] yn [[Rwsia]].
==Timau cenedlaethol==
[[File:Iceland women's national football team 2012.jpg|thumb|250px|Tîm cenedlaethol y menywod, 2012]]
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 17 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 19 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dan-21 dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ
* Tîm [[futsal]] cenedlaethol Gwlad yr Iâ
==Cynghreiriau==
Mae'r Gymdeithas yn gyfrifol am [[Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ]] i ddynion a menywod.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Nghwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Sefydliadau 1947]]
7r5mr4brhajlbcrjxb7z5owz8qdlbx8
11100724
11100537
2022-08-10T11:12:42Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
Uwch Gynghrair Bêl-droed Bwlgaria, yw adran uchaf [[Pêl-droed|pêl-droed]] proffesiynol [[Bwlgaria]] A ([[Bwlgareg]]: ''"А" Профессиональна футболна група'') neu ''A PFG'' (А ПФГ). Fe'i trefnir gan Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol Bwlgaria. Gelwir hefyd yn '''Parwa liga''' ac ar hyn o'r bryd, oherwydd nawdd, '''Cynghrair Efbet'''.
==Hanes==
[[Delwedd:Bulgarian A RFG Trophy.png|bawd|250px|Cyn dlws Cwpal A Grupa]]
Cyn gynted â 1913 cynhaliwyd y bencampwriaeth bêl-droed answyddogol gyntaf, a'r enillydd oedd Slavia Sofia . Ar ôl y [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]], cynhaliwyd y gystadleuaeth o 1921 dan yr enw Sofia League. Ym 1924 ymunodd Bwlgaria â [[Ffederasiwn Rhyngwladol y Cymdeithasau Pêl-droed|FIFA]] a dechreuwyd pencampwriaeth genedlaethol ar unwaith. Hyd at 1937 buont yn chwarae yn y modd cwpan, a dychwelasant iddo eto rhwng 1941 a 1948.
Chwaraewyd Cwpan Bwlgaria o dymor 1937/38 ymlaen, ond dim ond am bedair blynedd y parhaodd i ddechrau. Nid tan 1980 y cynhaliwyd y gystadleuaeth hon yn rheolaidd eto. Roedd yna hefyd Gwpan Byddin Sofietaidd o 1946 i 1991.
Yn ystod haf 2012, penderfynodd [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] leihau'r A Grupa i 12 tîm. Er mwyn cyrraedd y nifer a ddymunir, bydd pedwar tîm yn cael eu disgyn i'r ail adran a dim ond dau fydd yn cael eu dyrchafu yn nhymhorau 2012/13 a 2013/14. Yn nhymor 2012/13, cafodd y pedwar tîm olaf yn y tabl olaf eu diarddel. Yn nhymor 2013/14, chwaraewyd ail gyfle i'r diraddio lle cymerodd y timau rhwng 8 ac 14 ran i benderfynu pwy oedd yn cael ei ddiswyddo.
==Cynrychiolaeth yn Ewrop==
Ar gyfer tymor 2013-14, mae'r dosbarthiadau ar gyfer cystadlaethau Ewropeaidd fel a ganlyn:
*Safle cyntaf: Ail rownd Cynghrair Pencampwyr UEFA .
*Yn ail: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Trydydd safle: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Pencampwr Cwpan: Ail Rownd Cynghrair Europa UEFA .
Os yw pencampwr y Cwpan eisoes wedi'i ddosbarthu gan y gynghrair, cymerir ei le gan rownd derfynol y Cwpan. Os yw hwn hefyd yn cael ei ddosbarthu gan y gynghrair, mae'r lle ar gyfer y pedwerydd safle yn y gynghrair.
==Noddwyr==
Yn y blynyddoedd diwethaf, mae cynghrair Bwlgaria wedi cael y noddwyr canlynol:
:1998 - 2001: Kamenitza
:2001 - 2003: M-tel
:2003 - 2005: Zagorka
:2005 - 2011: Grŵp Pêl-droed TBI A (noddwr TBI Credit)
:2011 - 2013: Pencampwriaeth Pêl-droed Victoria A (noddwr Yswiriant Victoria FATA)
:2013 - presennol: Pencampwriaeth Pêl-droed NEWS7
==Y darbi==
Mae sawl gêm [[darbi]] yn cael eu hymladd ym mhencampwriaeth Bwlgaria. Mae'r pwysicaf yn cael ei ymladd rhwng y ddau gawr o bêl-droed Bwlgaria, [[CSKA Sofia]] a [[Levski Sofia]] ac fe'i gelwir yn ''ddarbi tragwyddol''. Yr ail ddarbi yw'r un yn ninas [[Plovdiv]] rhwng Botev a Lokomotiv. Darbi eraill yw'r un yn [[Varna]] rhwng Spartak a Cherno More, yr un yn [[Burgas]] rhwng Chernomorets a Neftochimic a'r darbi hynaf yn [[Sofia]] rhwng Levski a Slavia.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Bwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed ym Mwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Bwlgaria]]
[[Categori:Sefydliadau 1947]]
d5glnak443lqt428ccunrmcwbvdnd0h
11100728
11100724
2022-08-10T11:15:03Z
Stefanik
413
/* Y darbi */
wikitext
text/x-wiki
Uwch Gynghrair Bêl-droed Bwlgaria, yw adran uchaf [[Pêl-droed|pêl-droed]] proffesiynol [[Bwlgaria]] A ([[Bwlgareg]]: ''"А" Профессиональна футболна група'') neu ''A PFG'' (А ПФГ). Fe'i trefnir gan Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol Bwlgaria. Gelwir hefyd yn '''Parwa liga''' ac ar hyn o'r bryd, oherwydd nawdd, '''Cynghrair Efbet'''.
==Hanes==
[[Delwedd:Bulgarian A RFG Trophy.png|bawd|250px|Cyn dlws Cwpal A Grupa]]
Cyn gynted â 1913 cynhaliwyd y bencampwriaeth bêl-droed answyddogol gyntaf, a'r enillydd oedd Slavia Sofia . Ar ôl y [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]], cynhaliwyd y gystadleuaeth o 1921 dan yr enw Sofia League. Ym 1924 ymunodd Bwlgaria â [[Ffederasiwn Rhyngwladol y Cymdeithasau Pêl-droed|FIFA]] a dechreuwyd pencampwriaeth genedlaethol ar unwaith. Hyd at 1937 buont yn chwarae yn y modd cwpan, a dychwelasant iddo eto rhwng 1941 a 1948.
Chwaraewyd Cwpan Bwlgaria o dymor 1937/38 ymlaen, ond dim ond am bedair blynedd y parhaodd i ddechrau. Nid tan 1980 y cynhaliwyd y gystadleuaeth hon yn rheolaidd eto. Roedd yna hefyd Gwpan Byddin Sofietaidd o 1946 i 1991.
Yn ystod haf 2012, penderfynodd [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] leihau'r A Grupa i 12 tîm. Er mwyn cyrraedd y nifer a ddymunir, bydd pedwar tîm yn cael eu disgyn i'r ail adran a dim ond dau fydd yn cael eu dyrchafu yn nhymhorau 2012/13 a 2013/14. Yn nhymor 2012/13, cafodd y pedwar tîm olaf yn y tabl olaf eu diarddel. Yn nhymor 2013/14, chwaraewyd ail gyfle i'r diraddio lle cymerodd y timau rhwng 8 ac 14 ran i benderfynu pwy oedd yn cael ei ddiswyddo.
==Cynrychiolaeth yn Ewrop==
Ar gyfer tymor 2013-14, mae'r dosbarthiadau ar gyfer cystadlaethau Ewropeaidd fel a ganlyn:
*Safle cyntaf: Ail rownd Cynghrair Pencampwyr UEFA .
*Yn ail: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Trydydd safle: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Pencampwr Cwpan: Ail Rownd Cynghrair Europa UEFA .
Os yw pencampwr y Cwpan eisoes wedi'i ddosbarthu gan y gynghrair, cymerir ei le gan rownd derfynol y Cwpan. Os yw hwn hefyd yn cael ei ddosbarthu gan y gynghrair, mae'r lle ar gyfer y pedwerydd safle yn y gynghrair.
==Noddwyr==
Yn y blynyddoedd diwethaf, mae cynghrair Bwlgaria wedi cael y noddwyr canlynol:
:1998 - 2001: Kamenitza
:2001 - 2003: M-tel
:2003 - 2005: Zagorka
:2005 - 2011: Grŵp Pêl-droed TBI A (noddwr TBI Credit)
:2011 - 2013: Pencampwriaeth Pêl-droed Victoria A (noddwr Yswiriant Victoria FATA)
:2013 - presennol: Pencampwriaeth Pêl-droed NEWS7
==Y darbi==
Mae sawl gêm [[darbi]] yn cael eu hymladd ym mhencampwriaeth Bwlgaria. Mae'r pwysicaf yn cael ei ymladd rhwng y ddau gawr o bêl-droed Bwlgaria, [[CSKA Sofia]] a [[Levski Sofia]] ac fe'i gelwir yn ''ddarbi tragwyddol''. Yr ail ddarbi yw'r un yn ninas [[Plovdiv]] rhwng Botev a Lokomotiv. Darbi eraill yw'r un yn [[Varna]] rhwng Spartak a Cherno More, yr un yn [[Burgas]] rhwng Chernomorets a Neftochimic a'r darbi hynaf yn [[Sofia]] rhwng Levski a Slavia.
=== RHestr Pencampwys ===
[[Delwed:BG Champ cup.png|150px|bawd|Cwpan A Grupa]]
{| class="wikitable"
! Rang !! width="200px" | Clwb !! Teitl !! Tymor
|-
| align="center" | 1. || [[ZSKA Sofia]] || align="center" | '''31''' || 1948, 1951, 1952, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962, 1966, 1969, 1971, 1972, 1973, 1975, 1976, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, 1989, 1990, 1992, 1997, 2003, 2005, 2008
|-
| align="center" | 2. || [[Lewski Sofia]] || align="center" | '''26''' || 1933, 1937, 1942, 1946, 1947, 1949, 1950, 1953, 1965, 1968, 1970, 1974, 1977, 1979, 1984, 1985, 1988, 1993, 1994, 1995, 2000, 2001, 2002, 2006, 2007, 2009
|-
| align="center" | 3. || [[Ludogorez Rasgrad]] || align="center" | '''11''' || 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022
|-
| align="center" | 4. || [[Slawia Sofia]] || align="center" | '''7''' || 1928, 1930, 1936, 1939, 1941, 1943, 1996
|-
| align="center" rowspan="3" | 5. || [[Tscherno More Warna]] || align="center" | '''4''' || 1925, 1926, 1934, 1938
|-
| [[Lokomotive Sofia]] || align="center" | '''4''' || 1940, 1945, 1964, 1978
|-
| [[Litex Lowetsch]] || align="center" | '''4''' || 1998, 1999, 2010, 2011
|-
| align="center" | 8. || [[Botew Plowdiw]] || align="center" | '''2''' || 1929, 1967
|-
| align="center" rowspan="7" | 9. || [[AS 23 Sofia]] || align="center" | '''1''' || 1931
|-
| [[Spartak Warna]] || align="center" | '''1''' || 1932
|-
| [[Sportklub Sofia]] || align="center" | '''1''' || 1935
|-
| [[Spartak Plowdiw]] || align="center" | '''1''' || 1963
|-
| [[Beroe Stara Sagora]] || align="center" | '''1''' || 1986
|-
| [[FK Etar Weliko Tarnowo]] || align="center" | '''1''' || 1991
|-
| [[Lokomotive Plowdiw]] || align="center" | '''1''' || 2004
|}
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Bwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed ym Mwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Bwlgaria]]
[[Categori:Sefydliadau 1947]]
08xyesdhc4fyj711nv7w3wsnhye9is3
Categori:Rapwyr De Coreaidd
14
226414
11100553
5145936
2022-08-09T15:58:54Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Rapiwr|Rapwyr]] [[De Corea|De Coreaidd]].
{{comin|Category:Rappers from South Korea|Rapwyr De Coreaidd}}
[[Categori:Cantorion De Coreaidd]]
[[Categori:Cerddorion hip hop De Corea]]
[[Categori:Rapwyr yn ôl cenedligrwydd|De Coreaidd]]
6lunn9l591zlf1vossug06itjzod7zv
11100555
11100553
2022-08-09T16:00:58Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Rapiwr|Rapwyr]] [[De Corea|De Coreaidd]].
{{comin|Category:Rappers from South Korea|Rapwyr De Coreaidd}}
[[Categori:Cantorion De Coreaidd]]
[[Categori:Cerddorion hip hop De Coreaidd]]
[[Categori:Rapwyr yn ôl cenedligrwydd|De Coreaidd]]
s30dug34ej0maum32h9mq9t84f5qi64
Categori:Cerddoriaeth De Corea
14
226417
11100554
5145958
2022-08-09T16:00:12Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{prif|Cerddoriaeth De Corea}}
[[Categori:Cerddoriaeth Asia|De Corea]]
[[Categori:Cerddoriaeth yn ôl gwlad|De Corea]]
[[Categori:Diwylliant De Corea]]
t3n7g1twunehxiwlbg84wf4tludo7ll
Categori:Cerddorion hip hop De Coreaidd
14
226419
11100556
5145989
2022-08-09T16:01:21Z
Craigysgafn
40536
Symudodd Craigysgafn y dudalen [[Categori:Cerddorion hip hop De Corea]] i [[Categori:Cerddorion hip hop De Coreaidd]] heb adael dolen ailgyfeirio
wikitext
text/x-wiki
[[Cerddor]]ion [[hip hop]] [[De Corea|De Corea]].
[[Categori:Cerddorion De Corea yn ôl genre|Hip hop]]
[[Categori:Cerddorion hip hop yn ôl cenedligrwydd|De Corea]]
6z0i3in5wib4eugm7fs7i8lrndag3u6
11100557
11100556
2022-08-09T16:02:27Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Cerddor]]ion [[hip hop]] [[De Corea|De Corea]].
[[Categori:Cerddorion De Coreaidd yn ôl genre|Hip hop]]
[[Categori:Cerddorion hip hop yn ôl cenedligrwydd|De Corea]]
l2c9fc06zwy9tpd1xcas6hp92xacvb0
Categori:Cerddorion De Coreaidd yn ôl genre
14
226420
11100558
5146006
2022-08-09T16:02:48Z
Craigysgafn
40536
Symudodd Craigysgafn y dudalen [[Categori:Cerddorion De Corea yn ôl genre]] i [[Categori:Cerddorion De Coreaidd yn ôl genre]] heb adael dolen ailgyfeirio
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Cerddorion De Corea| Genre, yn ôl]]
[[Categori:Cerddorion yn ôl cenedligrwydd a genre|De Coreaidd]]
nvju4t1tqqcs5fr2ylpdu7thvabyz0b
Gwarchodfa natur Llanelli
0
227505
11100625
11064256
2022-08-09T21:44:29Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|Cymru}} | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} }}
Mae '''Gwarchodfa natur Llanelli''' un o 9 gwarchodfa wedi eu rheoli gan [[Ymddiriodolaeth Adar Dŵr a Thiroedd Gwlybion]]. Lleolir y warchodfa 1 milltir i’r dwyrain o [[Llanelli|Lanelli]]. Maint y warchodfa yw 450 erw, yn cynnwys llynnau, pwllau a nentydd ar ymylon morfa [[Aber Llwchwr]].
Agorwyd y warchodfa ar 17 Ebrill, 1991 gan [[David Attenborough]]<ref>[https://www.bbc.co.uk/news/uk-wales-south-west-wales-36042978 Gwefan y BBC]</ref>. Fel gwarchodfeydd eraill yr ymddiriedolaeth, mae rhan o’r safle’n cynnwys adar cynhenid megis [[Pioden y môr]], [[Pibydd y traeth]] a [[Coesgoch|choesgoch]], a rhan arall yn cynnwys adar gweddill y byd, megis [[Fflamingo]]. Mae’r warchodfa yn nodweddol am nifer sylweddol o [[Llygoden y dŵr|lygod y dŵr]]. Gwelir [[Rhostog gynffonddu]], [[Coeswerdd]], [[Gylfinir]], [[Hwyaden lostfain]], [[Hwyaden yr eithin]], [[Hwyaden lydanbig]], [[Gïach]], [[Corhwyaden]], [[Crëyr bach]], [[Dwrgi]], [[Crëyr glas]], [[Cornchwiglen]], [[Gwyach]], [[Hwyaden bengoch]], [[Bras y cyrs]], [[Llwydfron fach]], [[Troellwr bach]], [[Telor Cetti]], [[Gwylan benddu]], [[Crëyr mawr gwyn]], [[Gwalch glas]], a [[Bŵn]].<ref>[http://www.visitcarmarthenshire.co.uk/view/50-wwt-llanelli-wetland-centre/ Gwefan visitcarmarthenshire.co.uk]</ref>
==Galeri==
<gallery>
Llanelli01LB.jpg
Llanelli02LB.jpg
Llanelli03LB.jpg
Llanelli04LB.jpg
</gallery>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Dolen allanol==
* [https://www.wwt.org.uk/wetland-centres/llanelli/ Gwefan y warchodfa]
[[Categori:Gwarchodfeydd natur yng Nghymru|Llanelli]]
[[Categori:Llanelli]]
8pfx3a9iyatl4ze2p0devktbp68q4dw
11100626
11100625
2022-08-09T21:46:23Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|Cymru}} | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} }}
Mae '''Gwarchodfa natur Llanelli''' un o 9 gwarchodfa wedi eu rheoli gan [[Ymddiriodolaeth Adar Dŵr a Thiroedd Gwlybion]]. Lleolir y warchodfa 1 milltir i’r dwyrain o [[Llanelli|Lanelli]]. Maint y warchodfa yw 450 erw, yn cynnwys llynnau, pwllau a nentydd ar ymylon morfa [[Aber Llwchwr]].
Agorwyd y warchodfa ar 17 Ebrill, 1991 gan [[David Attenborough]]<ref>[https://www.bbc.co.uk/news/uk-wales-south-west-wales-36042978 Gwefan y BBC]</ref>. Fel gwarchodfeydd eraill yr ymddiriedolaeth, mae rhan o’r safle’n cynnwys adar cynhenid megis [[Pioden y môr]], [[Pibydd y traeth]] a [[Coesgoch|choesgoch]], a rhan arall yn cynnwys adar gweddill y byd, megis [[Fflamingo]]. Mae’r warchodfa yn nodweddol am nifer sylweddol o [[Llygoden y dŵr|lygod y dŵr]]. Gwelir [[Rhostog gynffonddu]], [[Coeswerdd]], [[Gylfinir]], [[Hwyaden lostfain]], [[Hwyaden yr eithin]], [[Hwyaden lydanbig]], [[Gïach]], [[Corhwyaden]], [[Crëyr bach]], [[Dwrgi]], [[Crëyr glas]], [[Cornchwiglen]], [[Gwyach]], [[Hwyaden bengoch]], [[Bras y cyrs]], [[Llwydfron fach]], [[Troellwr bach]], [[Telor Cetti]], [[Gwylan benddu]], [[Crëyr mawr gwyn]], [[Gwalch glas]], ac [[Aderyn y bwn]].<ref>[http://www.visitcarmarthenshire.co.uk/view/50-wwt-llanelli-wetland-centre/ Gwefan visitcarmarthenshire.co.uk]</ref>
==Galeri==
<gallery>
Llanelli01LB.jpg
Llanelli02LB.jpg
Llanelli03LB.jpg
Llanelli04LB.jpg
</gallery>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Dolen allanol==
* [https://www.wwt.org.uk/wetland-centres/llanelli/ Gwefan y warchodfa]
[[Categori:Gwarchodfeydd natur yng Nghymru|Llanelli]]
[[Categori:Llanelli]]
204vb6lh9uwjx7o4fumwpiyn8ffq5ve
Gwarchodfa Natur Martin Mere
0
229430
11100738
11095342
2022-08-10T11:24:28Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|Lloegr}} | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} }}
Mae '''Gwarchodfa Natur Martin Mere''' yn un o warchodfeydd yr [[Ymddiriodolaeth Adar Dŵr a Thiroedd Gwlybion]]. Lleolir y warchodfa yn [[Swydd Gaerhirfryn]] ger [[Burscough]].
Agorwyd y warchodfa i aelodau’r Ymddiriodolaeth ym 1974, ac i bawb ym 1975. Daeth y syniad gwreiddiol o greu gwarchodfa yno oddi wrth Ronnie Barker, perchennog cwmni cludiant lleol a ffrind i Syr [[Peter Scott]], sylfaenydd yr ymddiriodolaeth. Prynwyd y safle 363 acer am £52,000. Yn dilyn polisi’r ymddiriodolaeth, cedwir adar o dramor yn gaeth. Cyflwynwyd [[afanc]]od yn 2007 a [[dwrgi|dwrgwn]] yn 2009. Mae ardal chwarae a chaffi. Mae miloedd o adar yn dod i’r warchodfa yn ystod eu mudiad blynyddol, megis [[Alarch y Gogledd|Eleirch y Gogledd]] a [[Gŵydd droedbinc|Gwyddau troedbinc]].<ref>[http://www.lancashirelife.co.uk/out-about/wildlife/martin-mere-wetland-centre-celebrates-40-year-anniversary-1-3873989 Gwefan Lancashire Life]</ref>
Mae Martin Mere yn ardal o ddŵr, cors a dôl uwchben mawn dwfn. Mae’n safle o arwyddocâd rhyngwladol; mae dros 20,000 o adar dŵr yn aros yno dros y gaeaf, yn benodol [[Alarch Bewick]], [[Alarch y Gogledd]], [[Hwyaden gynffonfain]] a [[Gŵydd droedbinc]].<ref>[https://rsis.ramsar.org/ris/324 Gwefan Ramsar]</ref> Roedd yr ardal yn llyn mawr (yr un mwyaf yn Lloegr) a chors, yn estyn dros 1,300 hectar yn ystod y 17g. Mae adar yn symud rhwng Martin Mere ac aberoedd [[Afon Ribble]] ac [[Afon Alt]].<ref>[http://jncc.defra.gov.uk/page-1985 Gwefan DEFRA]</ref>
==Oriel==
<gallery>
Delwedd:MartinMere05LB.jpg|Fflamingod
Delwedd:MartinMere06LB.jpg|Goeswerdd
Delwedd:MartinMere04LB.jpg
Delwedd:MartinMere03LB.jpg|Meilart
Delwedd:MartinMere09LB.jpg|Hwyaid Mandarin
</gallery>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
[[Categori:Gwarchodfeydd natur yn Lloegr|Martin Mere]]
[[Categori:Swydd Gaerhirfryn]]
1ezdnqpzyp5m0vgb89zput3o1otmto6
Defnyddiwr:Stefanik/Wici365
2
229465
11100532
11097598
2022-08-09T14:33:49Z
Stefanik
413
/* 2022 --> */
wikitext
text/x-wiki
Mae hafan y Prosiect yma: [[Wicipedia:Wicibrosiect Wici365]]
== 2017 - 2018 ==
# [[Ayande]] - 1 Ebrill 2018 - 3,738
# [[Y Lagŵn Glas]] - 1 Ebrill 2018 - 4,428
# [[Bessastaðir]] - 3 Ebrill 2018 - 2,205
# [[Garðabær]] - 3 Ebrill 2018 - 2,970
# [[Hafnarfjörður]] - 3 Ebrill 2018 - 5,242
# [[Kópavogur]] - 3 Ebrill 2018 - 6,968
# [[Reykjavík Fawr]] - 3 Ebrill 2018 - 7,447
# [[Reykjanesskagi]] - 3 Ebrill 2018 - 3,164
# [[Reykjanes]] - 3 Ebrill 2018 - 543
# [[Njarðvík]] - 3 Ebrill 2018 - 3,857
# [[Haukadalur]] - 4 Ebrill 2018 - 2,316
# [[Þingvellir]] - 4 Ebrill 2018 - 3,360
# [[Gullfoss]] - 4 Ebrill 2018 - 3,748
# [[Kjósarhreppur]] - 4 Ebrill 2018 - 1,851
# [[Mosfellsbær]] - 4 Ebrill 2018 - 6,149
# [[Seltjarnarnes]] - 4 Ebrill 2018 - 3,493
# [[Akranes]] - 5 Ebrill 2018 - 3,226
# [[Ed Holden]] - 5 Ebrill 2018 - 3,516
# [[Gwilym Bowen Rhys]] - 5 Ebrill 2018 - 1,120
# [[Húsavík]] - 7 Ebrill 2018 - 5,231
# [[Ísafjarðarbær]] - 7 Ebrill 2018 - 2,338
# [[Fjarðabyggð]] - 7 Ebrill 2018 - 2,051
# [[Grindavík]] - 7 Ebrill 2018 - 3,080
# [[Landnámabók]] - 7 Ebrill 2018 - 3,395
# [[Vík í Mýrdal]] - 7 Ebrill 2018 - 5,317
# [[Sólheimajökull]] - 7 Ebrill 2018 - 2,169
# [[Vestmannaeyjar]] - 8 Ebrill 2018 - 7,523
# [[Snæfellsnes]] - 9 Ebrill 2018 - 2,415
# [[Grundarfjarðarbær]] - 9 Ebrill 2018 - 2,695
# [[Sheng]] - 10 Ebrill 2018 - 6,581
# [[Dalvíkurbyggð]] - 10 Ebrill 2018 - 2,828
# [[Mýrdalshreppur]] - 10 Ebrill 2018 - 701
# [[Árborg]] - 11 Ebrill 2018 - 2,781
# [[Selfoss]] - 11 Ebrill 2018 - 8,306
# [[Matatu]] - 11 Ebrill 2018 - 6,190
# [[Tro-tro]] - 12 Ebrill 2018 - 3,890
# [[Dala dala]] - 12 Ebrill 2018 - 4,214
# [[Hringvegur, Route 1 (Gwlad yr Iâ)]] - 13 Ebrill 2018 - 5,480
# [[Ffederasiwn Pêl-droed Albania]] - 13 Ebrill 2018 - 4,989
# [[KF Elbasani]] - 15 Ebrill 2018 - 4,654
# [[Elbasan Arena]] - 15 Ebrill 2018 - 2,443
# [[Maes Awyr Ryngwladol y Fam Teresa, Tirana]] - 16 Ebrill 2018 - 8,451
# [[Kategoria Superiore]] - 16 Ebrill 2018 - 6,820
# [[FK Jelgava]] - 17 Ebrill 2018 - 5,522
# [[CP Afan Lido]] - 17 Ebrill 2018 - 5,480
# [[Borgarnes]] - 17 Ebrill 2018 - 6,433
# [[Blönduós]] - 18 Ebrill 2018 - 3,614
# [[Höfn]] - 19 Ebrill 2018 - 3,812
# [[Egilsstaðir]] - 19 Ebrill 2018 - 4,834
# [[Stadiwm Marston]] - 20 Ebrill 2018 - 713
# [[Maes Ffordd Victoria]] - 23 Ebrill 2018 - 1,638
# [[C.P.-D. Goytre United]] - 26 Ebrill 2018 - 2,419
# [[Heol y Wig, Aberystwyth]] - 29 Ebrill 2018 - 1,468
# [[Canolfan y Morlan]] - 2 Mai 2018 - 3,929
# [[Eisteddfod Calan Mai Aberystwyth]] - 2 Mai 2018 - 634
# [[Capel y Morfa, Aberystwyth]] - 8 Mai 2018 - 2,152
# [[Llyfrgell Tref Aberystwyth]] - 9 Mai 2018 - 2,502
# [[Stryd Portland, Aberystwyth]] - 9 Mai 2018 - 2,750
# [[Stryd y Baddon, Aberystwyth]] - 11 Mai 2018 - 1,865
# [[Talat Chaudhri]] - 13 Mai 2018 - 1,877
# [[Maes y Frenhines]] - 13 Mai 2018 - 1,249
# [[Cyngor Cymuned Llanbadarn Fawr]] - 15 Mai 2018 - 6,984
# [[Capel Soar, Llanbadarn Fawr]] - 15 Mai 2018 - 4,689
# [[Amgueddfa Ceredigion]] - 20 Mai 2018 - 3,909
# [[Stryd y Porth Bach, Aberystwyth]] - 20 Mai 2018 - 1,841
# [[Stryd y Popty, Aberystwyth]] - 21 Mai 2018 - 1,422
# [[Carl Hermann Ethé]] - 22 Mai 2018 - 2,043
# [[Ffordd y Môr, Aberystwyth]] - 23 Mai 2018 - 2,882
# [[Ymddiriedolaeth James Pantyfedwen]] - 23 Mai 2018 - 4,993
# [[Stryd y Farchnad, Aberystwyth]] - 23 Mai 2018 - 2,288
# [[Løgting]] - 25 Mai 2018 - 6,206
# [[Gŵyl Seiclo Aberystwyth]] - 28 Mai 2018 - 3,080
# [[Chwaraeon Cymru]] - 29 Mai 2018 - 1,528
# [[Tenis Cymru]] - 29 Mai 2018 - 2,639
# [[Morfa Mawr, Aberystwyth]] - 29 Mai 2018 - 3,254
# [[Clwb Tenis Aberystwyth]] - 29 Mai 2018 - 2,208
# [[Seidr y Mynydd]] - 30 Mai 2018 - 971
# [[Cîfio]] - 31 Mai 2018 - 2,047
# [[Poliffoni]] - 1 Mehefin 2018 - 4,894
# [[Trio Mandili]] - 1 Mehefin 2018 - 3,129
# [[Seyðabrævið]] - 2 Mehefin 2018 - 4,555
# [[Baneri Promenâd Aberystwyth]] - 10 Mehefin 2018 - 2,814
# [[A Lyga]] - 12 Mehefin 2018 - 6,111
# [[Trakai]] - 12 Mehefin 2018 - 4,986
# [[FK Trakai]] - 12 Mehefin 2018 - 7,777
# [[Ffederasiwn Pêl-droed Lithwania]] - 14 Mehefin 2018 - 1,722
# [[Mentrau Iaith Cymru]] - 12 Gorffennaf 2018 - 913
# [[Heledd ap Gwynfor]] - 12 Gorffennaf 2018 - 805
# [[Thermomedr]] - 23 Gorffennaf 2018 - 2,191
# [[Celsius]] - 23 Gorffennaf 2018 - 3,820
# [[Ibrahim Rugova]] - 27 Gorffennaf 2018 - 7,486
# [[Adem Demaçi]] - 27 Gorffennaf 2018 - 6,653
# [[Dyn Indalo]] - 29 Gorffennaf 2018 - 3,614
# [[Dathliadau Geraint Thomas yn Tour de France 2018]] - 2 Awst 2018 - 1,948
# [[Huw Marshall]] - 21 Awst 2018 - 2,172
# [[Radio Yes Cymru]] - 21 Awst 2018 - 2,728
# [[Gareth Bonello]] - 22 Awst 2018 - 2,834
# [[Genootskap van Regte Afrikaners]] - 23 Awst 2018 - 4,785
# [[Eurfyl ap Gwilym]] - 24 Awst 2018 - 4,300
# [[Ysgol Ramadeg Ardwyn]] - 24 Awst 2018 - 2,081
# [[Chwiorydd Loreto]] - 26 Awst 2018 - 1,259
# [[Hiwgenotiaid]] - 28 Awst 2018 - 5,034
# [[Gone Girl]] - 28 Awst 2018 - 4,551
# [[Paarl]] - 28 Awst 2018 - 6,246
# [[Steve Bannon]] - 29 Awst 2018 - 6,421
# [[Julius Evola]] - 29 Awst 2018 - 10,508
# [[Traddodiad Ofnus (band)]] - 30 Awst 2018 - 1,869
# [[Celf tir]] - 30 Awst 2018 - 3,168
# [[Avant-garde]] - 30 Awst 2018 - 6,646
# [[Theo van Doesburg]] - 31 Awst 2018 - 7,008
# [[De Stijl]] - 31 Awst 2018 - 5,741
# [[Lliw primaidd]] - 31 Awst 2018 - 3,077
# [[Lluniadaeth, (Constructivism)]] - 1 Medi 2018 - 7,015
# [[Teachta Dála]] - 3 Medi 2018 - 3,295
# [[Seán Lemass]] - 3 Medi 2018 - 12,581
# [[John Bruton]] - 3 Medi 2018 - 10,402
# [[Gorllewin Dulyn (etholaeth Dáil Éireann)]] - 3 Medi 2018 - 1,571
# [[Miri Mawr]] - 4 Medi 2018 - 2,631
# [[Jacpot (rhaglen deledu)]] - 4 Medi 2018 - 2,911
# [[Kevin Davies]] - 5 Medi 2018 - 1,471
# [[Clive Roberts]] - 5 Medi 2018 - 1,423
# [[Undeb Pêl-droed Denmarc]] - 7 Medi 2018 - 3,623
# [[Cyngor Tref Aberystwyth]] - 13 Medi 2018 - 6,572
# [[Futsal]] - 13 Medi 2018 - 4,430
# [[Cymdeithas Bêl-droed Gweriniaeth Iwerddon]] - 17 Medi 2018 - 6,615
# [[Cymdeithas Bêl-droed Gogledd Iwerddon]] - 18 Medi 2018 - 8,616
# [[Ysgol Frankfurt]] - 19 Medi 2018 - 3,337
# [[Ffederasiwn Frenhinol Pêl-droed Sbaen]] - 20 Medi 2018 - 6,633
# [[Ffelaffel]] - 20 Medi 2018 - 4,771
# [[Bara pita]] - 20 Medi 2018 - 3,994
# [[Sesame]] - 21 Medi 2018 - 3,632
# [[Gwladwriaeth Rydd Iwerddon]] - 24 Medi 2018 - 8,256
# [[Cyfansoddiad Iwerddon]] - 24 Medi 2018 - 6,515
# [[Seanad Éireann]] - 25 Medi 2018 - 11,002
# [[Tŷ Leinster]] - 25 Medi 2018 - 6,331
# [[Cofadail Michael Collins ac Arthur Griffiths, Tŷ Leinster]] - 25 Medi 2018 - 4,052
# [[Plaid Lafur Iwerddon]] - 26 Medi 2018 - 10,164
# [[Bwrdeistref]] - 27 Medi 2018 - 3,651
# [[Plaid Werdd Iwerddon]] - 28 Medi 2018 - 10,268
# [[Cyflwr cyfarchol]] - 30 Medi 2018 -
# [[C.P.D. Ton Pentre]] - 30 Medi 2018
# [[Goetre (Port Talbot)]] - 30 Medi 2018
# [[Marmite]] - 1 Hydref 2018 - 3,820
# [[Desolation Radio]] - 1 Hydref 2018 - 1,028
# [[Cathaoirleach]] - 2 Hydref 2018 - 3,023
# [[Siawarma]] - 2 Hydref 2018 - 5,534
# [[Kevin O’Higgins]] - 3 Hydref 2018 - 6,809
# [[Letsie III, brenin Lesotho]] - 4 Hydref 2018 -
# [[Prifysgol Genedlaethol Lesotho]] - 4 Hydref 2018 -
# [[Sesotho]] - 4 Hydref 2018
# [[Tsotsitaal]] - 5 Hydref 2018 562
# [[Gŵyl Gomedi Aberystwyth]] - 7 Hydref 2018
# [[Gŵyl Gomedi Machynlleth]] - 7 Hydref 2018
# [[Sinema'r Commodore, Aberystwyth]] - 7 Hydref 2018
# [[Pier Aberystwyth]] - 7 Hydref 2018
# [[Neuadd y Brenin, Aberystwyth]] - 8 Hydref 2018
# [[Fitamin B12]] - 9 Hydref 2018
# [[Afon Pripyat]] - 9 Hydref 2018
# [[Heol y Bont, Aberystwyth]] - 10 Hydref 2018
# [[Tafarn yr Hen Lew Du, Aberystwyth]] - 10 Hydref 2018
# [[Tzachi HaLevy]] - 11 Hydref 2019
# [[Freedom Come-All-Ye, cân]] - 12 Hydref 2018 - 6,738
# [[Idan Amedi]] - 12 Hydref 2018 - 1,923
# [[Hamish Henderson]] - 13 Hydref 2018 - 6.727
# [[Fauda]] - 13 Hydref 2018 - 6,962
# [[Lior Raz]] - 13 Hydref 2018 - 2,957
# [[Alan Wynne Williams]] - 14 Hydref 2018 -
# [[Sabich]] - 15 Hydref 2018 - 3,074
# [[Tahini]] - 16 Hydref -
# [[Halfa]] - 16 Hydref 2018 - 4,465
# [[Petah Tikva]] - 19 Hydref - 7,337
# [[Capel Seion, Annibynwyr, Aberystwyth]] - 19 Hydref 2018 - 2,111
# [[KF Tirana]] - 20 Hydref 2018 - 6,174
# [[Rheol Tintur]] - 23 Hydref 2018 - 10,676
# [[Cwmbrân Celtic FC]] - 24 Hydref 2018 - 3,418
# [[C.P.D. Tref Cwmbrân]] - 25 Hydref 2018 - 7,437
# [[Stadiwm Cwmbrân]] - 25 Hydref 2018 - 1,860
# [[John Maclean (Sosialydd Albanaidd)]] - 26 Hydref 2018 - 8,385
# [[Bergambacht]] - 26 Hydref 2018 - 4,483
# [[Glasir]] - 26 Hydref 2018 - 3,627
# [[Prifysgol Ynysoedd y Ffaröe]] - 27 Hydref 2018 - 4,159
# [[Prifysgol Copenhagen]] - 28 Hydref 2018 - 11,674
# [[Lasse Hessel]] - 28 Hydref 2018 - 4,708
# [[Condom Benyw]] - 30 Hydref 2018 - 7,128
# [[Polywrethan]] - 31 Hydref 2018 - 5,540
# [[Otto Bayer]] - 31 Hydref 2018 - 3,597
# [[Tampon]] - 1 Tachwedd 2018 - 11,836
# [[Cwpan mislif]] - 2 Tachwedd 2018 - 8,257
# [[Dinamo Tirana]] - 2 Tachwedd 2018 - 2,905
# [[FK Partizani Tirana]] - 3 Tachwedd 2018 - 3,700
# [[C.P.D. Inter Caerdydd]] - 3 Tachwedd 2018 - 5,802
# [[Meir Dizengoff]] - 4 Tachwedd 2018 - 6,160
# [[Stryd Dizengoff]] - 4 Tachwedd 2018 - 4,007
# [[Maelfa]] - 4 Tachwedd 2018 - 10,086
# [[Chofefei Tsion]] - 5 Tachwedd 2018 - 7,121
# [[Der Judenstaat]] - 6 Tachwedd 2018 - 12,199
# [[Altneuland]] - 7 Tachwedd 2018 - 13,053
# [[Judith Maro]] - 7 Tachwedd 2018 - 5,042
# [[Naomi Jones]] - 8 Tachwedd 2018 - 4,499
# [[Cwpan Cynghrair Cymru]] - 10 Tachwedd 2018
# [[C.P.D. Glyn Ebwy]] - 10 Tachwedd 2018 - 3,150
# [[Palmach]] - 11 Tachwedd 2018 - 6,050
# [[Eliezer Ben-Yehuda]] - 12 Tachwedd 2018 - 11,423
# [[Theodor Herzl]] - 14 Tachwedd 2018 - 16,578
# [[C.P.D. Machynlleth]] - 15 Tachwedd 2018 - 1,961
# [[Steffan Alun]] - 19 Tachwedd 2018 - 1,780
# [[Esyllt Sears]] - 20 Tachwedd 2018 - 2,312
# [[Phil Cooper]] - 20 Tachwedd 2018 - 1,930
# [[C.P.D. Pen-y-bont]] - 21 Tachwedd 2018 - 5,173
# [[Steffan Evans (comedi)]] - 22 Tachwedd 2018 - 1,880
# [[Clwb Rygbi Machynlleth]] - 22 Tachwedd 2018 - 2,385
# [[Calum Stewart]] - 22 Tachwedd 2018 - 2,442
# [[C.P.D. Bae Cemaes]] - 23 Tachwedd 2018 - 3,946
# [[Dan Thomas (comedi)]] - 23 Tachwedd 2018 - 3,125
# [[Beth Jones (comedi)]] - 23 Tachwedd 2018 - 1614
# [[Liman (llannerch anialwch)]] - 23 Tachwedd 2018 - 3,336
# [[C.P.D. Briton Ferry Llansawel A.F.C.]] -24 Tachwedd 2018 - 6,662
# [[Gŵyl Arall]] - 24 Tachwedd 2018 - 2,847
# [[Yishuv]] - 25 Tachwedd 2018 - 7,144
# [[C.P.D. Tref Aberdâr]] - 26 Tachwedd 2018 - 5,012
# [[Lorna Prichard]] - 26 Tachwedd 2018 - 3,384
# [[Sarah Breese]] - 27 Tachwedd 2018 - 3,199
# [[Ysgol Uwchradd Llanidloes]] - 27 Tachwedd 2018 - 3,119
# [[Eleri Morgan]] - 27 Tachwedd 2018 - 1,584
# [[Hywel Pitts]] - 28 Tachwedd 2018 - 1,827
# [[Jâms Thomas]] - 29 Tachwedd 2018 - 2,388
# [[Daniel Gwydion Williams]] - 30 Tachwedd 2018 - 3,305
# [[Burum (band)]] - 30 Tachwedd 2018 - 3.004
# [[Francesca Rhydderch]] - 1 Rhagfyr 2018 - 4,650
# [[Cymdeithas Bêl-droed Slofacia]] - 2 Rhagfyr 2018 -
# [[Ffederasiwn Pêl-droed Hwngari]] - 2 Rhagfyr 2018 - 7,285
# [[Ffederasiwn Pêl-droed Croasia]] - 2 Rhagfyr 2018 - 5,009
# [[Prosiect Al Baydha]] - 3 Rhagfyr 2018 - 6,204
# [[Cymdeithas Ffederasiynau Pêl-droed Aserbaijan]] - 3 Rhagfyr 2018 - 7,042
# [[Uwch Gynghrair Slofacia]] - 4 Rhagfyr 2018 - 9,108
# [[Cwpan Slofacia]] - 4 Rhagfyr 2018 - 6,035
# [[James Lawrence]] - 5 Rhagfyr 2018 - 6,702
# [[Cwpan Hwngari]] - 5 Rhagfyr 2018 - 5,552
# [[W.T. Cosgrave]] - 6 Rhagfyr 2018 - 10,850
# [[Cumann na nGaedheal]] - 6 Rhagfyr 2018 - 3,214
# [[Cytundeb Eingl-Wyddelig]] - 7 Rhagfyr 2018 - 8,797
# [[Côr ABC]] - 7 Rhagfyr 2018 - 2,162
# [[Côr Godre'r Garth]] - 9 Rhagfyr 2018 - 2753
# [[Uwch Gynghrair Hwngari]] - 10 Rhagfyr 2018 - 11,243
# [[Geoff Lawton]] - 11 Rhagfyr 2018 - 6,485
# [[Suidlanders]] - 12 Rhagfyr 2018 - 4,085
# [[Gabion]] - 14 Rhagfyr 2018 - 5,015
# [[Swêl]] - 14 Rhagfyr 2018 - 2,805
# [[John D. Liu]] - 15 Rhagfyr 2018 - 2,467
# [[Father Christmas]] - 16 Rhagfyr 2018 - 5,011
# [[Neal Spackman]] - 17 Rhagfyr 2018 - 2,452
# [[Tali Sharon]] - 17 Rhagfyr 2018 - 2,462
# [[Srugim]] - 18 Rhagfyr 2018 - 4,447
# [[Janet Aethwy]] - 19 Rhagfyr 2018 - 2,408
# [[Ohad Knoller]] - 19 Rhagfyr 2018 - 2,755
# [[Eleri Llwyd]] - 21 Rhagfyr 2018 - 1,984
# [[Calque]] - 22 Rhagfyr 2018 - 7,716
# [[Sorela]] - 24 Rahgfyr 2018 - 2,472
# [[Tomwellt]] - 25 Rhagfyr 2018 - 3,155
# [[Tail]] - 25 Rhagfyr 2018 - 2,446
# [[Cytundeb Trianon]] - 26 Rhagfyr 2018 - 8,078
# [[Cytundeb Saint-Germain]] - 27 Rhagfyr 2018 - 5,210
# [[Cytundeb Sèvres]] - 27 Rhagfyr 2018 - 9,263
# [[Cytundeb Lausanne]] - 28 Rhagfyr 2018 - 7,698
# [[Colslo]] - 28 Rhagfyr 2018 - 2,853
# [[Ffatri]] - 28 Rhagfyr 2018 - 6,148
# [[Moronen]] - 29 Rhagfyr 2018 - 6,504 - ar ol sgwenu erthygl hir sylweddoli fod pwt o dan 'moronen' arghhhh!!!!!
# [[Prif wreiddyn]] -29 Rhagfyr 2018 - 1,556
# [[Pieter Hoff]] - 30 Rhagfyr 2018 - 3,694
# [[Groasis Waterboxx]] - 30 Rhagfyr 2018 - 8,095
# [[Cynllun Alon]] - 31 Rhagfyr 2018 - 4,204
# [[Palesteina (Mandad)]] - 31 Rhagfyr 2018 - 4,750
# [[Blwch llwch]] - 2 Ionawr 2019 - 5,315
# [[Cetyn]] - 3 Ionawr 2019 - 6,105
# [[Yr Hwntws]] - 3 Ionawr 2019 - 2,701
# [[Tambwrîn]] - 4 Ionawr 2019 - 3,426
# [[Tabwrdd]] - 5 Ionawr 2019 - 3,271
# [[Siacsiwca]] - 8 Ionawr 2019 - 7,117
# [[Saws Tabasco]] - 8 Ionawr 2019 - 3,415
# [[Briwgig]] - 8 Ionawr 2019 - 3,307
# [[Gî]] - 9 Ionawr 2019 - 2,220
# [[Adam Small]] - 9 Ionawr 2019 - 6,340
# [[Neville Alexander]] - 10 Ionawr 2019 -
# [[Dave Rich]] - 10 Ionawr 2019 - 2,261
# [[Walter Sisulu]] - 11 Ionawr 2019 - 10,128
# [[Bara fflat]] - 12 Ionawr 2019 -
# [[Bara croyw]] - 13 Ionwr 2019 - 4,325
# [[Creision]] - 14 Ionawr 2019 - 4,913
# [[Cneuen yr India]] - 15 Ionawr 2019 - 6,416
# [[Hen Ganolfan yr Urdd Caerdydd]] 17 Ionawr 2019 - 3,471
# [[Cwmni Dawns Werin Caerdydd]] - 17 Ionawr 2019 - 2,887
# [[Dawnswyr Nantgarw]] - 18 Ionawr 2019 - 5,366
# [[Cymdeithas Ddawns Werin Cymru]] - 20 Ionawr 2019 - 4,761
# [[Lois Blake]] - 20 Ionawr 2019 - 3,608
# [[Bioddynwared]] - 21 Ionawr 2019 - 9,058
# [[Baner Grenada]] - 21 Ionawr 2019 - 2,232
# [[Baner Barbados]] - 22 Ionawr 2019 - 3,857
# [[Baner yr Ariannin]] - 23 Ionawr 2019 - 7,978
# [[Baner Wrwgwái]] - 23 Ionawr 2019 - 7,698
# [[Oliver 'Tuku' Mtukudzi]] - 24 Ionawr 2019 - 5,762
# [[Baner Swriname]] - 24 Ionawr 2019 - 2,695
# [[Baner Paragwâi]] - 24 Ionawr 2019 - 4,000
# [[Baner Brasil]] - 25 Ionawr 2019 - 8,395
# [[Baner Gaiana]] - 26 Ionawr 2019 - 2,876
# [[Baner Guyane]] - 27 Ionawr 2019 - 4,082
# [[Baner Mercosur]] - 28 Ionawr 2019 - 2,627
# [[Mercosur]] - 28 Ionawr 2019 - 4,611
# [[Baner Arwba]] - 29 Ionawr 2019 - 5,112
# [[Baner Panama]] - 30 Ionawr 2019 - 4,008
# [[Baner Feneswela]] - 30 Ionawr 2019 - 2,789
# [[Rabbi Matondo]] - 30 Ionawr 2019 - 7,750
# [[Baner Ynysoedd y Falklands]] - 31 Ionawr 2019 - 4,105
# [[Schalke 04]] - 31 Ionawr 2019 - 7,221
# [[Baner Gweriniaeth Dominica]] - 1 Chwefror 2019 - 6,932
# [[Baner Dominica]] - 1 Chwefror 2019 - 4,905
# [[Baner Saint Lucia]] - 2 Chwefror 2019 - 4,305
# [[Baner Saint Kitts a Nevis]] - 3 Chwefror 2019 - 3,275
# [[Aravrit]] - 3 Chwefror 2019 - 2,958
# [[Baner Saint Vincent a'r Grenadines]] - 4 Chwefror 2019 - 2,610
# [[Baner Saint Barthélemy]] - 5 Chwefror 2019 - 2,342
# [[Arfbais Saint Barthélemy]] - 5 Chwefror 2019 - 1,530
# [[Baner Trinidad a Tobago]] - 6 Chwefror 2019 - 3,765
# [[Baner Puerto Rico]] - 6 Chwefror 2019 - 2,398
# [[Baner Saint Martin]] - 7 Chwefror 2019 - 2,945
# [[Cymuned Saint Martin Ffrengig]] - 8 Chwefror 2019 - 7,659
# [[Baner Ynysoedd Virgin yr Unol Daleithiau]] - 8 Cwhefror 2019 - 3,009
# [[Baner Belîs]] - 9 Chwefror 2019 - 3,108
# [[Baner Gwatemala]] - 11 Chwefror 2019 - 4,532
# [[Baner Hondwras]] - 12 Chwefror 2019 - 4,757
# [[Baner Nicaragwa]] - 13 Chwefror 2019 - 5,188
# [[Baner Cymuned Cenhedloedd yr Andes]] - 14 Chwefror 2019 - 1,804
# [[Cymuned Cenhedloedd yr Andes]] - 16 Chwefror 2019 - 4,792
# [[Baner yr Ynysoedd Morwynol Prydain]] - 18 Chwefror 2019 - 361
# [[Baner Undeb Cenhedloedd De America]] - 19 Chwefror 2019 - 2,614
# [[Undeb Cenhedloedd De America]] - 25 Chwefror 2019 - 2,457
# [[Gelsenkirchen]] - 26 Chwefror 2019 - 5,934
# [[Cynhadledd San Remo]] - 27 Chwefror 2019 - 3,473
# [[Sanremo]] - 28 Chwefror 2019 - 5,296
# [[Baner Bwrwndi]] - 4 Mawrth 2019 - 3,438
# [[Baner Gweriniaeth y Congo]] - 5 Mawrth 2019 - 3,840
# [[Baner Gweriniaeth Ddemocrataidd Congo]] - 6 Mawrth 2019 - 5,635
# [[Baner Cabo Verde]] - 7 Mawrth 2019 - 3,644
# [[Baner Gweriniaeth Canolbarth Affrica]] - 8 Mawrth 2019 - 3,530
# [[Andrew Green]] - 8 Mawrth 2019 - 4,003
# [[Josh Navidi]] - 9 Mawrth 2019 - 4,220
# [[Ysgol Brynteg]] - 10 Mawrth 2019 - 7,451
# [[Ysgol Bro Ogwr]] - 11 Mawrth 2019 - 3,556
# [[Baner De Swdan]] - 11 Mawrth 2019 - 3,541
# [[Baner Cenia]] - 12 Mawrth 2019 - 3,567
# [[Baner Jibwti]] - 12 Mawrth 2019 - 2,512
# [[Baner Gini Bisaw]] - 13 Mawrth 2019 - 2,752
# [[Baner Eritrea]] - 14 Mawrth 2019 - 4,860
# [[Baner Gini]] - 15 Mawrth 2019 - 2,017
# [[Baner y Gambia]] - 15 Mawrth 2019 - 3.591
# [[Baner Lesotho]] - 16 Mawrth 2019 - 5.282
# [[Baner Namibia]] - 16 Mawrth 2019 - 6,565
# [[Fest-noz]] - 17 Mawrth 2019 - 8,375
# [[Baner Mosambic]] - 17 Mawrth 2019 - 5,226
# [[Hashnod]] - 18 Mawrth 2019 - 9,943
# [[Baner Wganda]] - 20 Mawrth 2019 - 4,759
# [[Baner Tansanïa]] - 21 Mawrth 2019 - 3,622
# [[Baner Sambia]] - 21 Mawrth 2019 - 4,950
# [[Baner Seychelles]] - 22 Mawrth 2019 - 3,922
# [[Baner Ethiopia]] - 22 Mwrth 2019 - 7,540
# [[Baner Gorllewin Sahara]] - 23 Mawrth 2019 - 5,627
# [[Baner Palesteina]] - 23 Mawrth 2019 - 7.902
# [[Rawabi]] - 26 Mawrth 2019 - 7,950
# [[Nablus]] - 26 Mawrth 2019 - 12,608
# [[Bir Zait]] - 27 Mawrth 2019 - 7,109
# [[Prifysgol Bir Zait]] - 28 Mawrth 2019 - 5,646
# [[Baner De Corea]] - 29 Mawrth 2019 - 9,880
# [[Baner Gogledd Corea]] - 29 Mawrth 2019 - 6,434
# [[Baner Uno Corea]] - 30 Mawrth 2019 - 6,719
# [[Baner Brunei]] - 1 Ebrill 2019 - 5,448
== 2018 --> ==
# [[Baner Myanmar]] - 1 Ebrill 2019 - 8,268
# [[Calonnau Cymru]] - 1 Ebrill 2019 - 2,806
# [[Baner Qatar]] - 2 Ebrill 2019 - 3,387
# [[Baner Cirgistan]] - 3 Ebrill 2019 - 7,156
# [[Baner Tajicistan]] - 4 Ebrill 2019 - 9,589
# [[Baner Iran]] - 5 Ebrill 2019 - 8,676
# [[Baner Wsbecistan]] - 6 Ebrill 2019 - 9,271
# [[Baner Y Philipinau]] - 7 Ebrill 2019 - 5,904
# [[Baner Cymanwlad y Gwladwriaethau Annibynnol]] - 8 Ebrill 2019 - 1,833
# [[Benny Gantz]] - 9 Ebrill 2019 - 6,807
# [[Moshav]] - 10 Ebrill 2019 - 6,833
# [[Baner Sefydliad dros Gydweithio Islamaidd]] - 11 Ebrill 2019 - 1,832
# [[Sefydliad dros Gydweithio Islamaidd]] - 11 Ebrill 2019 - 4,806
# [[Shtisel]] - 12 Ebrill 2019 - 5,293
# [[Acaba]] - 14 Ebrill 2019 - 6,504
# [[Michael Aloni]] - 15 Ebrill 2019 - 3,256
# [[Irbid]] - 15 Ebrill 2019 - 4,664
# [[Ajlwn]] - 16 Ebrill 2019 - 3,840
# [[Rwseiffa]] - 16 Ebrill 2019 - 2,564
# [[Tilā' al-'Alī]] - 17 Ebrill 2019 - 967
# [[Zarca]] - 17 Ebrill 2019 - 7,603
# [[Wadi as-Ser]] - 18 Ebrill 2019 - 6,221
# [[Ceann Comhairle]] - 18 Ebrill 2019 - 14,846
# [[Al Quwaysimah]] - 19 Ebrill 2019 - 3,267
# [[Ma'an]] - 21 Ebrill 2019 - 3,759
# [[Rheilffordd Hejaz]] - 22 Ebrill 2019 - 6,576
# [[Mis Medi Du]] - 23 Ebrill 2019 - 7,178
# [[Jerash]] - 24 Ebrill 2019 - 7,105
# [[Ardal Lywodraethol Aqaba]] - 29 Ebrill 2019 - 5,034
# [[Ardal Llywodraethol Ma'an]] - 30 Ebrill 2019 - 6,113
# [[Naruhito, Ymerawdwr Siapan]] - 30 Ebrill 2019 - 4,138
# [[Ardal Lywodraethol Ajlwn]] - 1 Mai 2019 - 3,508
# [[Ardal Lywodraethol Zarqa]] - 2 Mai 2019 - 5,561
# [[Cibwts Gifat Chaim (Ichwd)]] - 2 Mai 2019 -3,112
# [[Lleng Arabaidd]] - 3 Mai 2019 - 5,822
# [[Léon Bourgeois]] - 5 Mai 2019 - 4,524
# [[Paul Hymans]] - 5 Mai 2019 - 3,850
# [[Arfbais Gwlad Iorddonen]] - 6 Mai 2019 - 6,701
# [[Wadi Rum]] - 6 Mai 2019 - 6,174
# [[John Bagot Glubb]] - 7 Mai 2019 - 6,387
# [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad Iorddonen]] - 8 Mai 2019 - 3,116
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Gwlad Iorddonen]] - 9 Mai 2019 - 3,255
# [[Uwch Gynghrair Gwlad Iorddonen]] - 10 Mai 2017 - 5,118
# [[Lauburu]] - 12 Mai 2019 - 6,694
# [[Lyra (offeryn)]] - 13 Mai 2019 - 6,522
# [[Casgliad y Werin]] - 15 Mai 2019 - 2,458
# [[Ramblers]] - 16 Mai 2019 - 5,176
# [[Kinder Scout]] - 19 Mai 2019 - 3,311
# [[Piast Gliwice]] - 19 Mai 2019 - 3,796
# [[Uwch Gynghrair Gwlad Pwyl]] - 21 Mai 2019 - 10,582
# [[Pin bawd]] - 24 Mai 2019 - 4,411
# [[Llwyfandir]] - 25 Mai 2019 - 7,091
# [[Maskanda]] - 26 Mai 2019 - 7,906
# [[Ghoema]] -26 Mai 2019 - 3,312
# [[Kaapse Kleurling]] - 27 Mai 2019 - 9,511
# [[Kaapse Afrikaans]] - 28 Mai 2019 - 4,250
# [[Trawsiorddonen]] - 30 Mai 2019 - 5,606
# [[Clip papur]] - 30 Mai 2019 - 4,557
# [[Styffylwr]] - 2 Mehefin 2019 - 5863
# [[Pin cau]] - 2 Mehefin 2019 - 7,601
# [[Dad-stwffwlwr]] - 3 Mehefin 2019 - 4,282
# [[Stwffwl]] - 4 Mehefin 2019 - 7,146
# [[Sbring]] - 6 Mehefin 2019 - 4,686
# [[NK Osijek]] - 7 Mehefin 2019 - 9,000
# [[Stadion Gradski vrt]] - 7 Mehefin 2019 - 7,200
# [[Afon Drava]] - 7 Mehefin 2019 - 5,675
# [[Cardbord]] - 8 Mehefin 2019 - 4,365
# [[Groupama Aréna]] - 9 Mehefin 2019 - 5,941
# [[Ferencvárosi T.C.]] - 10 Mehefin 2019 - 2,640
# [[Újpest FC]] - 11 Mehefin 2019 - 7,177
# [[Slavonia]] - 11 Mehefin 2019 - 2,289
# [[Uwch Gynghrair Croatia]] - 12 Mehefin 2019 - 8,823
# [[Dinamo Zagreb]] - 12 Mehefin 2019 - 6,635
# [[Dynamo (Cymdeithas Chwaraeon)]] - 13 Mehefin 2019 - 7,602
# [[Clybiau Bechgyn a Merched Cymru]] - 16 Mehefin 2019 - 8,095
# [[Capten John Glynn-Jones]] - 17 Mehefin 2019 - 4,250
# [[Mynyddcerrig]] - 18 Mehefin 2019 - 2,515
# [[Marius Jonker]] - 18 Mehefin 2019 - 3,843
# [[Kimberley, De Affrica]] - 20 Mehefin 2019 - 7,500
# [[John Forrester-Clack]] - 20 Mehefin 2019 - 3,999
# [[Nine Mile Point (Glofa)]] - 21 Mehefin 2019 - 2,048
# [[Cwmfelinfach]] - 21 Mehefin 2019 - 2,679
# [[Prifysgol Gwlad yr Iâ]] - 24 Mehefin 2019 - 9,700
# [[Sol Plaatje]] - 26 Mehefin 2019 - 9,188
# [[Cliftonville F.C.]] - 27 Mehefin 2019 - 5,317
# [[F.C. Progrès Niederkorn]] - 27 Mehefin 2019 - 8,292
# [[Niederkorn]] - 27 Mehefin 2019 - 2,932
# [[K.F. Feronikeli]] - 28 Mehefin 2019 - 8,549
# [[Drenas]] - 29 Mehefin 2019 - 9,951
# [[Uwch Gynghrair Cosofo]] - 30 Mehefin 2019 - 6,158
# [[Uwch Gynghrair Lwcsembwrg]] - 30 Mehefin 2019 - 6,528
# [[Uwch Gynghrair Belarws]] - 30 Mehefin 2019 - 7,392
# [[Uwch Gynghrair Estonia]] - 1 Gorffennaf 2019 - 4,929
# [[Uwch Gynghrair yr Alban]] - 2 Gorffennaf 2019 - 10,055
# [[Cymdeithas Bêl-droed Yr Alban]] - 3 Gorffennaf 2019 - 8,820
# [[Cymdeithas Bêl-droed Gibraltar]] - 3 Gorffennaf 2019 - 7,844
# [[Cynghrair Bêl-droed Gogledd Iwerddon]] - 4 Gorffennaf 2019 - 9,200
# [[Uwch Gynghrair Gogledd Iwerddon]] - 4 Gorffennaf 2019 - 11,832
# [[Cwpan Her yr Alban]] - 6 Gorffennaf 2019 - 9,279
# [[Dwfe]] - 7 Gorffennaf 2019 - 7,519
# [[Polyester]] - 8 Gorffennaf 2019 - 6,144
# [[Ffederasiwn Pêl-droed Belarws]] - 8 Gorffennaf 2019 - 6,233
# [[Baner Ciribati]] - 12 Gorffennaf 2019 - 3,714
# [[Aderyn Ffrigad]] - 15 Gorffennaf 2019 - 7325
# [[Ynysoedd Gilbert]] - 16 Gorffennaf 2019 - 12,073
# [[Lagŵn]] - 17 Gorffennaf 2019 - 6,148
# [[F.C. København]] - 18 Gorffennaf 2019 - 4,879
# [[Stadiwm Parken]] - 18 Gorffennaf 2019 - 5,947
# [[Seren Goch Belgrâd]] - 19 Gorffennaf 2019 - 9,870
# [[F.K. Partizan Belgrâd]] - 19 Gorffennaf 2019 - 11,360
# [[H.N.K. Hajduk Split]] - 21 Gorffennaf 2019 - 12,703
# [[Uwch Gynghrair Iwgoslafia]] - 22 Gorffennaf 2019 - 11,239
# [[Yr wyddor Adlam]] - 30 Gorffennaf 2019 - 6,400
# [[Cymdeithas Bêl-droed Slofenia]] - 31 Gorffennaf 2019 - 4,757
# [[Uwch Gynghrair Slofenia]] - 2 Awst 2019 - 7,744
# [[Uwch Gynghrair Gogledd Macedonia]] - 7 Awst 2019 - 6,064
# [[Uwch Gynghrair Serbia]] - 7 Awst 2019 - 6,587
# [[Cymdeithas Bêl-droed Serbia]] - 8 Awst 2019 - 6,074
# [[Cymdeithas Bêl-droed Montenegro]] - 8 Awst 2019 -
# [[Uwch Gynghrair Montenegro]] - 10 Awst 2019 - 9,134
# [[Maer]] - 11 Awst 2019 - 3,835
# [[Cymdeithas Bêl-droed Gogledd Macedonia]] - 11 Awst 2019 - 4,502
# [[Uwch Gynghrair Norwy]] - 12 Awst 2019 - 8,926
# [[C.P.D. Padarn United]] - 12 Awst 2019 - 2,118
# [[Darbi]] - 13 Awst 2019 - 8,612
# [[Afon Derwent, Swydd Derby]] - 14 Awst 2019 - 6,142
# [[Cored]] - 14 Awst 2019 - 4,556
# [[Grisiau pysgod]] - 15 Awst 2019 - 5,270
# [[Cynghrair Pêl-droed Aberystwyth a'r Cylch]] - 15 Awst 2019 - 5,250
# [[C.P.D. Penparcau]] 15 Awst 2019 - 2,850
# [[Cynghrair Pêl-droed Canolbarth Cymru]] - 15 Awst 2019 - 5,303
# [[Cymru South]] - 16 Awst 2019 - 5,594
# [[C.P.D. Cwmaman United]] - 17 Awst 2019 - 2,959
# [[C.P.D. Rhydaman]] - 17 Awst 2019 - 5,235
# [[C.P.D. Prifysgol Abertawe]] - 17 Awst 2019 - 5,006
# [[C.P.D. Llanilltud Fawr]] - 17 Awst 2019 - 5,083
# [[Hat-tric]] - 18 Awst 2019 - 10,546
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Tonga]] - 18 Awst 2019 - 11,095
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Siapan]] - 19 Awst 2019 - 16,599
# [[John Evan Davies (Rhuddwawr)]] - 19 Awst 2019 - 1,172
# [[Idris Reynolds]] - 19 Awst 2019 - 3,436
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Ffiji]] - 20 Awst 2019 - 17,998
# [[Llion Jones]] - 21 Awst 2019 - 2,722
# [[Canolfan Bedwyr]] - 21 Awst 2019 - 4,387
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Georgia]] - 22 Awst 2019 - 18,951
# [[Siôn Eirian]] - 22 Awst 2019 - 4,196
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Canada]] - 23 Awst 2019 - 13,784
# [[Dafydd John Pritchard]] - 23 Awst 2019 - 3,615
# [[R. Ifor Parry]] - 25 Awst 2019 - 4,432
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Samoa]] - 26 Awst 2019 - 16,287
# [[Clwb Rygbi Aberystwyth]] - 27 Awst 2019 - 4,009
# [[Baner Ceredigion]] - 27 Awst 2019 - 7,681
# [[Baner Fflandrys]] - 28 Awst 2019 - 8,316
# [[O.E. Roberts]] - 29 Awst 2019 - 5,540
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Wrwgwái]] 30 Awst 2019 - 13,683
# [[World Rugby]] - 1 Medi 2019 - 10,581
# [[Vernon Pugh]] - 2 Medi 2019 - 6,386
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Rwmania]] - 4 Medi 2019 - 14,604
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Sbaen]] - 5 Medi 2019 - 14,866
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Unol Daleithiau America]] - 8 Medi 2019 - 13,598
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Namibia]] 9 Medi 2019 - 12,081
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Rwsia]] - 10 Medi 2019 - 11,925
# [[Siva Tau]] - 11 Medi 2019 - 4,705
# [[Cibi]] - 12 Medi 2019 - 5,665
# [[Kailao]] - 15 Medi 2019 - 5,741
# [[Cwpan Cenhedloedd y Môr Tawel]] - 19 Medi 2019 - 8,565
# [[Pencampwriaethau Rhyngwladol Rugby Europe]] - 20 Medi 2019 - 12,908
# [[Pencampwriaeth Rygbi yr Americas]] - 21 Medi 2019 - 6,295
# [[Rugby Europe]] - 23 Medi 2019 - 7,944
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Portiwgal]] - 24 Medi 2019 - 9,406
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Simbabwe]] - 27 Medi 2019 - 10,446
# [[W. T. Gruffydd]] - 28 Medi 2019 - 2,132
# [[Tomi Evans]] - 29 Medi 2019 - 2,105
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Cenia]] - 2 Hydref 2019 - 7,820
# [[Emrys Edwards]] - 3 Hydref 2019 - 2,206
# [[Dewi Watkin Powell]] - 4 Hydref 2019 - 4,337
# [[Emyr Currie-Jones]] - 5 Hydref 2019 - 7,197
# [[Cyngor yr Iaith Gymraeg]] - 6 Hydref 2019 - 3,638
# [[Cyngor Sir De Morgannwg]] - 6 Hydref 2019 - 5,430
# [[Trevor Fishlock]] - 7 Hydref 2019 - 7,178
# [[Jess Fishlock]] - 8 Hydref 2019 - 11,482
# [[R.E. Griffith]] - 10 Hydref 2019 - 3,625
# [[Kieffer Moore]] - 11 Hydref 2019 - 7,656
# [[Viking F.K.]] - 12 Hydref 2019 - 5,312
# [[Cymdeithas Bêl-droed Norwy]]- 13 Hydref 2019 - 4,506
# [[Gŵyl Machynlleth]] - 14 Hydref 2019 - 3,061
# [[Klezmer]] - 16 Hydref 2019 - 7,588
# [[Simbalom]] - 17 Hydref 2019 - 10,560
# [[Dwsmel]] - 18 Hydref 2019 - 3,096
# [[Sither]] - 20 Hydref 2019 - 5,756
# [[Maribor]] - 20 Hydref 2019 - 14,279
# [[Rudolf Maister]] - 21 Hydref 2019 13,769
# [[Styria Slofenia]] - 23 Hydref 2019 - 8,741
# [[Gefeilldref]] - 24 Hydref 2019 - 6,561
# [[Kronberg im Taunus]] - 24 Hydref 2019 - 6,022
# [[Arklow]] - 25 Hydref 2019 - 10,907
# [[Bus Éireann]] - 25 Hydref 2019 - 5,365
# [[TrawsCymru]] - 25 Hydref 2019 - 3,239
# [[Ras Rwyfo'r Her Geltaidd]] - 25 Hydref 2019 - 4,369
# [[Cymdeithas Rhwyfo Môr Cymru]] - 25 Hydref 2019 - 2,924
# [[Cwch Hir Celtaidd]] - 25 Hydref 2019 - 2,954
# [[Rhwyfo Cymru]] - 26 Hydref 2019 - 5,738
# [[Velenje]] - 26 Hydref 2019 - 14,453
# [[Campfa]] - 28 Hydref 2019 - 9,915
# [[Gymnasteg]] - 29 Hydref 2019 - 9,934
# [[Gemau Cymru]] - 30 Hydref 2019 - 3,475
# [[Barrau cyfochrog]] - 30 Hydref 2019 - 5,119
# [[Y Cylchoedd (gymnasteg)]] - 31 Hydref 2019 - 4,118
# [[Michael Spicer (comedïwr)]] - 31 Hydref 2019 - 1,939
# [[Daniel Protheroe]] - 4 Tachwedd 2019 - 5,746
# [[The Silent Village]] - 4 Tachwedd 2019 - 10,974
# [[Bar llorweddol]] - 5 Tachwedd 2019 - 5,889
# [[Barrau anghyflin]] - 6 Tachwedd 2019 - 6,734
# [[John Thomas, Barwn Thomas Cwmgiedd]] - 7 Tachwedd 2019 - 9623
# [[Comisiwn Cyfiawnder yng Nghymru]] - 7 Tachwedd 2019 - 5,034
# [[Ceffyl Pwmel]] - 8 Tachwedd 2019 - 7,159
# [[Gymnasteg Cymru]] - 9 Tachwedd 2019 - 4,442
# [[Llofnaid]] - 10 Tachwedd 2019 - 6,917
# [[FIG]] - 11 Tachwedd 2019 - 7,288
# [[Tumbling (gymnasteg)]] - 12 Tachwedd 2019 - 4,534
# [[Trawst (gymnasteg)]] - 13 Tachwedd 2019 - 3,459
# [[Gymnasteg artistig]] - 14 Tachwedd 2019 - 6,316
# [[Friedrich Ludwig Jahn]] - 4 Rhagfyr 2019 - 9,142
== 2020 --> ==
# [[Connagh Howard]] - 17 Ionawr 2020 - 2,599
# [[Baner Somaliland]] - 17 Ebrill 2020
# [[Wali]] - 17 Ebrill 2020
# [[Iman (Islam)]] - 18 Ebrill 2020
# [[Somalia Fawr]] - 19 Ebrill 2020 - 6,772
# [[Rwmania Fawr]] - 20 Ebrill 2020 - 10,354
# [[Cenedl titiwlar]] - 21 Ebrill 2020 - 5,663
# [[Hwngari Fawr]] - 22 Ebrill 2020 - 8,931
# [[Lloyd Warburton]] - 23 Ebrill 2020 - 3,616
# [[Gludyn]] - 23 Ebrill 2020 - 5,636
# [[Crys-T]] - 24 Ebrill 2020 - 7392
# [[Crys polo]] - 24 Ebrill 2020 - 3,455
# [[Dyfarniad Gyntaf Fienna]] - 25 Ebrill 2020 - 8,620
# [[Ail Ddyfarniad Fienna]] - 26 Ebrill 2020 - 8,420
# [[Cyflafareddiadau Fienna]] - 27 Ebrill 2020 - 3,542
# [[Miklós Horthy]] - 27 Ebrill 2020 - 11,676
# [[Joachim von Ribbentrop]] - 28 Ebrill 2020 - 9,893
# [[Székelys]] - 29 Ebrill 2020 - 10,459
# [[Gwlad y Székely]] - 30 Ebrill 2020 - 8,256
# [[Cytundeb Paris (1947)]] - 1 Mai 2020 - 9,056
# [[Tiriogaeth Rydd Trieste]] - 2 Mai 2020 - 15,824
# [[Brython Shag]] - 2 Mai 2020 - 2,768
# [[Koper]] - 3 Mai 2020 - 11,792
# [[Piran (Slofenia)]] - 3 Mai 2020 - 12,144
# [[Izola]] - 3 Mai 2020 - 8,324
# [[Llinell Morgan]] - 5 Mai 2020 - 5,725
# [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Bangor 1874]] - 5 Mai 2020 - 1,500
# [[Pedwar Pwynt ar Ddeg]] - 5 Mai 2020 - 10,553
# [[Recordiau Sbensh]] - 5 Mai 2020 - 1,235
# [[Ampersand]] - 5 Mai 2020 - 4,400
# [[Cytundeb Osimo]] - 6 Mai 2020 - 9,811
# [[Coridor Pwylaidd]] - 6 Mai 2020 - 9,056
# [[Dinas Rydd Danzig]] - 6 Mai 2020 - 13,282
# [[Cynhadledd Potsdam]] - 7 Mai 2020 - 10,452
# [[Cynhadledd Tehran]] - 7 Mai 2020 - 8,457
# [[Cynhadledd Casablanca]] - 8 Mai 2020 - 7,475
# [[Cynhadledd Yalta]] - 8 Mai 2020 - 6,538
# [[Cynllun Morgenthau]] - 8 Mai 2020 - 6,118
# [[Cynhadledd Cairo (1943)]] - 8 Mai 2020 - 5,417
# [[Cynhadledd Quebec (1943)]] - 8 Mai 2020 - 4,827
# [[Cynhadledd Quebec (1944)]] - 8 Mai 2020 -3,110
# [[Ynysoedd Ryūkyū]] - 9 Mai 2020 - 11,322
# [[Cytundeb San Francisco (1951)]] - 9 Mai 2020 - 11,117
# [[Cynulliad Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig]] - 9 Mai 2020 - 10,292
# [[Cluj-Napoca]] - 13 Mai 2020 - 21,294
# [[Daciaid]] - 13 Mai 2020 - 10,783
# [[Unsiambraeth]] - 13 Mai 2020 - 7,557
# [[Dwysiambraeth]] - 13 Mai 2020 - 9,235
# [[Feto]] - 14 Mai 2020 - 6,937
# [[Ffrainc Rydd]] - 15 Mai 2020 - 19,641
# [[Baneri bro Llydaw]] - 16 Mai 2020 - 3,958
# [[Bro-Gerne]] - 16 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro-Leon]] 16 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro Dreger]] 16 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro-Wened]] 16 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro-Zol]] 16 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro Sant-Maloù]] 16 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro-Roazhon]] 17 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro-Naoned]] 17 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro-Sant-Brieg]] 17 Mai 2020 - 2,300
# [[Deddfwrfa]] - 19 Mai 2020 - 7,666
# [[Gweithrediaeth]] - 21 Mai 2020 - 6,496
# [[Barnwriaeth]] - 22 Mai 2020 - 9,166
# [[Cystadleuaeth Cân Intervision]] - 22 Mai 2020 - 15,133
# [[Sopot]] - 23 Mai 2020 - 10,918
# [[Władysław Szpilman]] - 23 Mai 2020 - 9,919
# [[Gwlad Pwyl y Gyngres]] - 26 Mai 2020 - 10,467
# [[Cen Williams (dylunydd)]] - 28 Mai 2020 - 5,072
# [[Clwb Pêl-droed Cymric]] - 30 Mai 2020 - 903
# [[Hoci (campau)]] - 31 Mai 2020 - 4,880
# [[Hoci]] - 31 Mai 2020 - 14,834
# [[Hoci Cymru]] - 31 Mai 2020 - 4,963
# [[Tîm hoci cenedlaethol dynion Cymru]] - 1 Mehefin 2020 - 4,227
# [[Tîm hoci cenedlaethol menywod Cymru]] - 4 Mehefin 2020 - 4,228
# [[Ann Davies (cyfieithydd)]] - 4 Mehefin 2020 - 4,875
# [[Gemau'r Gymanwlad Cymru]] - 5 Mehefin 2020 - 3,412
# [[Tŷ'r Cymry (Caerdydd)]] - 5 Mehefin 2020 - 3,405
# [[Gemau Ieuenctid y Gymanwlad]] - 7 Mehefin 2020 - 10,536
# [[Ffederasiwn Gemau'r Gymanwlad]] - 8 Mehefin 2020 - 9,787
# [[Pandwri]] - 12 Mehefin 2020 - 1,602
# [[Cymdeithasau Cenedlaethol Gemau'r Gymanwlad]] - 12 Mehefin 2020 - 5,325
# [[choghur]] - 15 Mehefin 2020 - 3,255
# [[Black Lives Matter]] - 17 Mehefin 2020 - 13,976
# [[George Floyd]] - 17 Mehefin 2020 - 8,565
# [[swastica]] - 18 Mehefin 2020 - 8,364
# [[Lezginca]] - 19 Mehefin 2020 - 7,680
# [[Cyfnod clo]] - 19 Mehefin 2020 - 3,151
# [[Myrddin John]] - 25 Mehefin 2020 - 5,059
# [[Abchasia]] - 26 Mehefin 2020 - 31,049
# [[Aqua (Abchasia)]] - 30 Mehefin 2020 - 18,011
# [[Archif Gwladwriaeth Abchasia]] - 1 Gorffennaf 2020 - 5,923
# [[Leopold III, brenin Gwlad Belg]] - 1 Gorffennaf 2020 - 6,733
# [[Albert I, brenin Gwlad Belg]] - 5 Gorffennaf 2020 - 7515
# [[ASMR]] - 7 Gorffennaf 2020 - 12,891
# [[Dom saim]] - 8 Gorffennaf 2020 - 10,850
# [[Leopold II, brenin Gwlad Belg]] - 8 Gorffennaf 2020 - 14,783
# [[Ffullyn cotwm]] - 9 Gorffennaf 2020 - 4,051
# [[Carthffosiaeth]] - 9 Gorffennaf 2020 - 12,790
# [[Bioddiraddio]] - 10 Gorffennaf 2020 - 7,290
# [[Tirlenwi]] - 24 Gorffennaf 2020 - 13,059
# [[Deddf Treth Gwarediadau Tirlenwi (Cymru) 2017]] - 27 Gorffennaf 2020 - 3,764
# [[FK Sarajevo]] - 13 Awst 2020 - 7,340
# [[Uwch Gynghrair Bosnia a Hertsegofina]] - 14 Awst 2020 - 9,743
# [[Cymdeithas Bêl-droed Bosnia a Hertsegofina]] - 14 Awst 2020 - 5,225
# [[Mikola Statkevich]] - 15 Awst 2020 - 5,670
# [[Cymdeithas Filwrol Belarws]] - 15 Awst 2020 - 3,804
# [[Rada Gweriniaeth Ddemocrataidd Belarws]] - 16 Awst 2020 - 14,707
# [[Ivonka Survilla]] - 16 Awst 2020 - 5,430
# [[Sviatlana Tsikhanouskaya ]] - 16 Awst 2020 - 9,149
# [[NSÍ Runavík]] - 18 Awst 2020 - 8,819
# [[Runavík]] - 18 Awst 2020 - 8,433
# [[Eysturoy]] - 18 Awest 2020 - 7,412
# [[Cymdeithas Bêl-droed Ynysoedd Ffaröe]] - 18 Awst 2020 - 3643
# [[Uwch Gynghrair Ynysoedd Faroe]] - 18 Awst 2020 - 8,643
# [[HB Tórshavn]] - 19 Awst 2020 - 5,372
# [[Klaksvík]] - 19 Awst 2020 - 12,740
# [[Uwch Gynghrair Latfia]] - 19 Awst 2020 - 7,984
# [[Cymdeithas Bêl-droed Latfia]] - 20 Awst 2020 - 6,996
# [[Kastus Kalinouski ]] - 25 Awst 2020 - 11,650
# [[Valletta F.C.]] -25 Awst 2020 - 6,500
# [[Uwch Gynghrair Malta]] - 25 Awst 2020 - 7,860
# [[Uwch Gynghrair Merched Cymru]] - 26 Awst 2020 - 8,650
# [[C.P.D. Merched Tref Aberystwyth]] - 27 Awst 2020 -5,169
# [[Cwpan Pêl-droed Merched Cymru]] - 27 Awst 2020 - 7,653
# [[Manon Awst]] - 28 Awst 2020 - 5,727
# [[Cardiff City Ladies F.C.]] - 28 Awst 2020 - 7,649
# [[C.P.D. Merched Dinas Caerdydd]] - 29 Awst 2020 - 8,178
# [[MŠK Žilina]] - 30 Awst 2020 - 9,213
# [[C.P.D. Merched Met. Caerdydd]] - 30 Awst 2020 - 15,913
# [[B36 Tórshavn]] - 3 Medi 2020 - 14,382
# [[Standard Liège]] - 6 Medi 2020 - 13,850
# [[Uwch Gynghrair Georgia]] - 8 Medi 2020 - 3,530
# [[Cymdeithas Bêl-droed Georgia]] - 10 Medi 2020 - 4,033
# [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad Belg]] - 11 Medi 2020 - 6,441
# [[Uwch Gynghrair Gweriniaeth Iwerddon]] - 12 Medi 2020 - 14,951
# [[Tadej Pogačar]] - 21 Medi 2020 - 11,926
# [[Primož Roglič]] - 23 Medi 2020 - 8,739
== 2021 --> ==
# [[Derek Boote]] - 20 Chwefror 2021 - 1,307
# [[Recordiau'r Dryw]] - 20 Chwefror 2021 - 3,338
# [[C.P.D. Merched Tref Pontypridd]] - 16 Awst 2021 - 3,599
# [[C.P.D. Merched Cyncoed]] - 16 Awst 2021 - 2,500
# [[C.P.D. Merched Tref y Barri Unedig]] - 17 Awst 2021 - 3,000
# [[C.P.D. Merched Tref Port Talbot]] - 18 Awast 2021 - 3,277
# [[Clwb Pêl-droed Merched Tref y Fenni]] - 18 Awst 2021 - 3,963
# [[Cynghrair y Pencampwyr Merched UEFA]] - 19 Awst 2021 - 5,145
# [[Jens Christian Svabo]] - 21 Awst 2021 - 5,216
# [[Venceslaus Ulricus Hammershaimb]] - 22 Awst 2021 - 7,080
# [[Llyfrgell Genedlaethol Ynysoedd Ffaroe]] - 22 Awst 2021 - 4,740
# [[Cernyweg Unedig]] - 22 Awst 2021 - 3,166
# [[Mosg Jamal Abdel Nasser]] - 23 Awst 2021 - 3,044
# [[Mosg Sheikh Ali al-Bakka]] - 23 Awst 2021 - 3,798
# [[Mosg Sayed al-Hashim]] - 23 Awast 2021 - 2,471
# [[Mosg Al-Sham'ah]] - 23 Awst 2021 - 2,021
# [[Intifada Cyntaf Palesteina]] - 23 Awst 2021 - 8,691
# [[Ail Intifada'r Palesteiniaid]] - 24 Awst 2021 - 12,686
# [[Bryn y Deml]] 24 Awst 2021 - 24 Awst 2021 - 6,005
# [[Rhanbarth Tubas]] - 24 Awst 2021 - 3,232
# [[Rhanbarth Tulkarm]] - 24 Awst 2021 - 3,073
# [[Llywodraethiaeth Nablus]] - 25 Awst 2021 - 2,221
# [[Llywodraethiaeth]] - 26 Awst 2021 - 5,007
# [[Llywodraethiaeth Qalqilya]] - 26 Awst 2021 - 2,721
# [[Llywodraethiaeth Ramallah ac Al-Bireh]] - 26 Awst 2021 - 3,965
# [[Llywodraethiaeth Jeriwsalem]] - 28 Awst 2021 - 5,999
# [[Llywodraethiaeth Bethlehem]] - 28 Awst 2021 - 5,048
# [[Llywodraethiaeth Hebron]] - 29 Awst 2021 - 4230
# [[Llywodraethiaeth Gogledd Gaza]] - 29 Awst 2021 - 2,786
# [[Llywodraethiaeth Gaza]] - 29 Awst 2021 - 1,743
# [[Llywodraethiaeth Jericho]] - 29 Awst 2021 - 4,355
# [[Llywodraethiaeth Salfit]] - 29 Awst 2021 - 3,304
# [[Llywodraethiaeth Rafah]] - 30 Awst 20221 - 1,856
# [[Llywodraethiaeth Khan Yunis]] - 30 Awst 2021 - 2,060
# [[Llywodraethiaeth Deir al-Balah]] - 30 Awst 2021 - 1,871
# [[Cyngor Deddfwriaethol Palesteina]] - 30 Awst 2021 - 6,351
# [[Coedwig Yatir]] - 30 Awst 2021 - 5,926
# [[Dunam]] - 31 Awst 2021 - 6,309
# [[Llath]] - 31 Awst 2021 - 8,040
# [[Pêl-droed Canadaidd]] - 31 Awst 2021 - 9,371
# [[Ariel (dinas)]] - 1 Medi 2021 - 7,201
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Palesteina]] - 1 Medi 2021 - 7,039
# [[Ingilín Didriksen Strøm]] - 1 Medi 2021 - 3,781
# [[Deutsche Welle]] - 1 Medi 2021 - 7,067
# [[Dydd Miwsig Cymru]] - 3 Medi 2021 - 5,261
# [[Spotify]] - 3 Medi 2021 - 17,513
# [[Los Blancos (band)]] - 4 Medi 2021 - 3,230
# [[Ifan Dafydd]] - 4 Medi 2021 - 3,452
# [[Recordiau Côsh]] - 5 Medi 2021 - 1,934
# [[Brennan Johnson]] - 5 Medi 2021 - 5,135
# [[C.P.D. Merched Y Seintiau Newydd]] - 6 Medi 2021 - 2,186
# [[Roy Saer]] - 7 Medi 2021 - 6,899
# [[Rhys Gwynfor]] - 10 Medi 2021 - 4,350
# [[HMS Morris]] - 12 Medi 2021 - 3,919
# [[Jeremy Charles]] - 15 Medi 2021 - 5,558
# [[Olwyn Fawr]] - 15 Medi 2021 - 9,978
# [[Folly Farm]] - 16 Medi 2021 - 6,509
# [[Car clatsho]] - 16 Medi 2021 - 5,875
# [[Wurlitzer]] - 18 Medi 2021 - 6,091
# [[Cwtsh (band)]] - 19 Medi 2021 - 2,892
# [[Dari]] - 19 Medi 2021 - 4,652
# [[Trên Rola-bola]] - 20 Medi 2021 - 8,274
# [[Camera obscura]] - 20 Medi 2021 - 5,153
# [[Noel Mooney]] - 20 Medi 2021 - 5,012
# [[Tystysgrif Gyffredinol Addysg Uwchradd]] - 21 Medi 2021 - 5,464
# [[Cork City F.C.]] - 22 Medi 2021 - 5,002
# [[Shamrock Rovers F.C.]] - 22 Medi 2021 - 11,902
# [[Bohemian F.C.]] - 23 Medi 2021 - 10,045
# [[Shelbourne F.C.]]- 24 Medi 2021 10,743
# [[St Patrick's Athletic F.C.]] - 24 Medi 2021 - 12,834
# [[Derry City F.C.]] - 24 Medi 2021 - 10,784
# [[Finn Harps F.C.]] - 25 Medi 2021 - 10,153
# [[Sligo Rovers F.C.]] - 26 Medi 2021 - 8,497
# [[Kristina Háfoss]] - 26 Medi 2021 - 6,903
# [[Cyngor Nordig]] - 26 Medi 2021 - 11,729
# [[Dundalk F.C.]] - 27 Medi 2021 - 17,024
# [[Tiffo]] - 27 Medi 2021 - 7,060
# [[Ultras]] - 27 Medi 2021 - 9,141
# [[Fflêr Bengal]] - 27 Medi 2021 - 3,498
# [[Pyrotechneg]] - 28 Medi 2021 - 5,745
# [[Conffeti]] - 28 Medi 2021 - 7,907
# [[Tylliedydd]] - 28 Medi 2021 - 5,099
# [[Baner y Cyngor Nordig]] - 28 Mai 2021 - 2,806
# [[Baner Undeb Kalmar]] - 29 Medi 2021 - 5,904
# [[Undeb Kalmar]] - 30 Medi 2021 - 9,724
# [[Sgandinafiaeth]] - 30 Medi 2021 - 14,899
# [[Confensiwn Iaith Nordig]] - 30 Medi 2021 - 3,498
# [[F.C. Sheriff Tiraspol]] - 1 Hydref 2021 - 7,963
# [[Uwch Gynghrair Moldofa]] - 1 Hydrf 2021 - 8,806
# [[Cymdeithas Bêl-droed Moldofa]] - 1 Hydref 2021 - 4,242
# [[Kalaallisut]] - 1 Hydref 2021 - 10,378
# [[Cyd-ddeallusrwydd]] - 2 Hydref 2021 - 9,895
# [[Len Pennie]] - 2 Hydref - 11,551
# [[Continiwm tafodiaith]] - 3 Hydref 2021 - 17,095
# [[Abjad]] - 3 Hydref 2021 - 9,538
# [[C.P.D. Merched Pwllheli]] - 4 Hydref 2021 - 1,828
# [[C.P.D. Merched Llandudno]] - 5 Hydref 2021 - 6,623
# [[C.P.D. Merched Wrecsam]] - 5 Hydref 2021 - 5,564
# [[Careleg]] - 6 Hydref 2021 - 7,909
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Syria]] - 8 Hydref 2021 - 10,536
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Libanus]] - 8 Hydref 2021 - 9,882
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Palesteina Mandad]] - 9 Hydref 2021 - 12,649
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cowait]] - 11 Hydref 2021 - 8,106
# [[Cân llofft stabl]] - 11 Hydref 2021 - 2,523
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Emiradau Arabaidd Unedig]] - 12 Hydref 2021 - 7,679
# [[Cwpan Pêl-droed y Gwlff]] - 13 Hydref 2021 - 9,497
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Oman]] - 13 Hydref 2021 - 6,580
# [[Byrllysg]] - 14 Hydref 2021 - 6,419
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Bahrain]] - 15 Hydref 2021 - 7,319
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Irac]] - 18 Hydref 2021 - 9,687
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Qatar]] - 20 Hydref 2021 - 11,743
# [[Einár (artist)]] - 22 Hydref 2021 - 7,894
# [[Cwpan Pêl-droed Asia]] - 28 Hydref 2021 - 9,124
# [[Cwpan Arabaidd FIFA]] - 28 Hydref 2021 - 6,336
# [[UAFA]] - 28 Hydref 2021 - 7,525
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Comoros]] - 28 Hydref 2021 - 6,534
# [[Banc Cambria]] - 29 Hydref 2021 - 3,559
# [[Baner Dwyrain Tyrcestan]] - 29 Hydref 2021 - 8,200
# [[Carthen]] 29 Hydref 2021 - 9,845
# [[Mẁg]] - 30 Hydref 2021 - 10,391
# [[Normaleiddio iaith]] - 31 Hydref 2021 - 8,928
# [[Sebon eillio]] - 1 Tachwedd 2021 - 5,673
# [[Mat diod]] - 2 Tachwedd 2021 - 6,411
# [[Papur sidan]] - 2 Tachwedd 2021 - 5,219
# [[Siocled poeth]] - 3 Tachwedd 2021 - 5,773
# [[Powdr coco]] - 3 Tachwedd 2021 - 5,010
# [[Caffè mocha]] - 4 Tachwedd 2021 - 4,691
# [[Espresso]] - 5 Tachwedd 2021 - 9,026
# [[Cwpan cadw]] - 7 Tachwedd 2021 - 5,055
# [[Caffè latte]] - 9 Tachwedd 2021 - 8,667
# [[Caffè lungo]] - 10 Tachwedd 2021 - 3,814
# [[Peiriant espresso]] - 12 Tachwedd 2021 - 7,762
# [[Tebot Moka]] - 12 Tachwedd 2021 - 7,809
# [[Caffè Americano]] - 13 Tachwedd 2021 - 9,338
# [[Coffi hidl]] - 15 Tachwedd 2021 - 6,700
# [[Hidlydd coffi]] - 15 Tachwedd 2021 - 4,978
# [[Tebot]] - 16 Tachwedd 2021 - 8,730
# [[Flat White]] - 16 Tachwedd 2021 - 8,749
# [[Barista]] - 17 Tachwedd 2021 - 4,347
# [[Celf latte]] - 17 Tachwedd 2021 - 3,428
# [[Caffè macchiato]] - 18 Tachwedd 2021 - 4,961
# [[Twmffat]] - 18 Tachwedd 2021 - 5,462
# [[Hŵfer]] - 19 Tachwedd 2021 - 8,423
# [[Cortado]] - 19 Tachwedd 2021 - 8,752
# [[Samofar]] - 19 Tachwedd 2021 - 5,678
# [[Teisen frau]] - 20 Tachwedd 2021 - 7,842
# [[Llaeth cyddwysedig]] - 20 Tachwedd 2021 - 13,726
# [[Llaeth anwedd]] - 21 Tachwedd 2021 - 8578
# [[Llaeth powdr]] - 21 Tachwedd 2021 - 19,085
# [[Caffetier]] - 22 Tachwedd 2021 - 8,709
# [[Llaeth sgim]] - 22 Tachwedd 2021 - 6,570
# [[Llaeth hanner sgim]] - 23 Tachwedd 2021 - 5,037
# [[Llaeth cyflawn]] - 23 Tachwedd 2021 - 6,775
# [[Llaeth almon]] - 24 Tachwedd 2021 - 8,395
# [[Llaeth soia]] - 25 Tachwedd 2021 - 10,085
# [[Llaeth ceirch]] - 26 Tachwedd 2021 - 8,489
# [[Llaeth reis]] - 26 Tachwedd 2021 - 8,373
# [[Café frappé]] - 27 Tachwedd 2021 - 9,604
# [[Gwelltyn yfed]] - 28 Tachwedd 2021 - 13,454
# [[Jwg]] - 29 Tachwedd 2021 - 9,004
# [[Slang]] - 30 Tachwedd 2021 - 10,002
# [[Jargon]] - 1 Rhagfyr 2021 - 11,744
# [[Caramel]] - 2 Rhagfyr 2021 - 5,985
# [[Adweithiad Maillard]] - 3 Rhagfyr 2021 - 4,944
# [[Melanoidin]] - 3 Rhagfyr 2021 - 3,218
# [[Tost]] - 4 Rhagfyr 2021 - 14,746
# [[Marmalêd]] - 5 Rhagfyr 2021 - 7,972
# [[Rysáit]] - 6 Rhagfyr 2021 - 8,226
# [[S. Minwel Tibbott]] - 7 Rhagfyr 2021 - 9,374
# [[Grappa]] - 8 Rhagfyr 2021 - 8,352
# [[Soeg]] - 9 Rhagfyr 2021 - 4,814
# [[Swistir Eidalaidd]] - 10 Rhagfyr 2021 - 5,447
# [[Caffè corretto]] - 10 Rhagfyr 2021 - 3,698
# [[Sambuca]] - 11 Rhagfyr 2021 - 5,754
# [[Aperitîff a digestiff]] - 19 Rhagfyr 2021 - 8,917
# [[Cracer (bwyd)]] - 20 Rhagfyr 2021 - 5,095
# [[Bain-marie]] - 21 Rhagfyr 2021 - 6,940
# [[Mari yr Iddewes]] - 21 Rahgfyr 2021 - 7,936
# [[Zosimos o Panopolis]] - 22 Rhagfyr 2021 - 6,912
# [[Llyn Lugano]] - 22 Rhagfyr 2021 - 4,187
# [[Llyn Maggiore]] - 22 Rhagfyr 2021 - 8,275
# [[Rheilffordd Gottard]] - 23 Rhagfyr 2021 - 5,920
# [[Twnnel Rheilffordd Gottard]] - 23 Rhagfyr 2021 - 5,112
# [[Twnnel Rheilffordd Sylfaen Gotthard]] - 24 Rhagfyr 2021 - 7,392
== 2022 --> ==
# [[Völkerabfälle]] - 21 Ionawr 2022 - 8,799
# [[Didolnod]] - 2 Chwefror 2022 - 15,479
# [[Wordle]] - 3 Chwefror 2022 - 22,811
# [[Dr Gary Robert Jenkins]] - 4 Chwefror 2022 - 5,542
# [[Ysbyty Frenhinol Hamadryad]] - 5 Chwefror 2022 - 8,251
# [[Ysgol Gynradd Gymraeg Hamadryad]] - 6 Chwefror 2022 - 5,539
# [[HMS Hamadryad]] - 7 Chwefror 2022 - 2,746
# [[Ffrigad]] - 8 Chwefror 2022 - 7,860
# [[Llaeth y fron]] - 9 Chwefror 2022 - 6,415
# [[Gwyn M. Daniel]] - 10 Chwefror 2022 - 2,775
# [[Highfields, Llandaf]] - 11 Chwefror 2022 - 4,229
# [[Coleg Hyfforddi Morgannwg]] - 14 Chwefror 2022 - 7,588
# [[Coleg Hyfforddi Sir Fynwy]] - 15 Chwefror 2022 - 7,805
# [[Cymdeithas i Famau a Merched Cymru]] - 16 Chwefror 2022 - 1,904
# [[Cronfa Glyndŵr]] - 17 Chwefror 2022 - 3,308
# [[Trefor Richard Morgan]] - 18 Chwefror 2022 - 5,805
# [[Ysgol Glyndŵr]] - 19 Chwefror 2022 - 4,673
# [[Taras Shevchenko]] - 14 Mawrth 2022 - 22,099
# [[Leonid Kuchma]] - 16 Mawrth 2022 - 10,699
# [[Leonid Kravchuk]] - 17 Mawrth 2022 - 9,915
# [[Verkhovna Rada]] - 17 Mawrth 2022 - 6,100
# [[Interslavic]] - 17 Mawrth 2022 - 6,683
# [[Viktor Yushchenko]] - 18 Mawrth 2022 - 14,206
# [[Petro Poroshenko]] - 22 Mawrth 2022 - 16,658
# [[Pop-up Gaeltacht]] - 23 Mawrth 2022 - 6,746
# [[Cooish]] - 23 Mawrth 2022 - 8,393
# [[Viktor Yanukovich]] - 25 Mawrth 2022 - 14,754
# [[Bataliwn Kastuś Kalinoŭski]] - 29 Mawrth 2022 - 10,783
# [[Gweriniaeth Pobl Belarws]] - 31 Mawrth 2022 - 11,698
# [[Radio Free Europe/Radio Liberty]] - 31 Mawrth 2022 - 12,985
# [[Gweriniaeth Sofiet Sosialaidd Belarws]] - 1 Ebrill 2022 - 2,299
# [[Pobble]] - 4 Ebrill 2022 - 5,897
# [[Mooinjer veggey]] - 5 Ebrill 2022 - 5,512
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Wcráin]] - 6 Ebrill 2022 - 9,066
# [[St John's, Ynys Manaw]] - 8 Ebrill 2022 - 4,808
# [[Ramsey, Ynys Manaw]] - 12 Ebrill 2022 - 7,348
# [[Dwyseddu trefol]] - 15 Ebrill 2022 - 8,418
# [[Tŷ teras]] - 21 Ebrill 2022 - 11,165
# [[Setswana]] - 21 Ebrill 2022 - 7,791
# [[Anthem genedlaethol Wcráin]] - 21 Ebrill 2022 - 13,621
# [[Eglwys Gatholig Roegaidd Wcráin]] - 22 Ebrill 2022 - 3,409
# [[Oblast]] - 23 Ebrill 2022 - 3,568
# [[Raion]] - 24 Ebrill 2022 - 5,418
# [[Ivano-Frankivsk]] - 25 Ebrill 2022 - 12,583
# [[Sokol]] - 25 Ebrill 2022 - 9,439
# [[Turnverein]] - 26 Ebrill 2022 - 4,513
# [[Rhandy]] - 1 Mai 2022 - 14,219
# [[Tŷ pâr]] - 2 Mai 2022 - 11,325
# [[Tŷ cyngor]] - 4 Mai 2022 - 10,153
# [[Stanislau Shushkevich]] - 4 Mai 2022 - 12,395
# [[Cytundebau Belovezh]] - 5 Mai 2022 - 8,878
# [[Protocol Alma-ata]] - 6 Mai 2022 - 5,268
# [[Silofici]] - 6 Mai 2022 - 5,523
# [[Cannoedd Duon]]- 6 Mai 2022 - 3,738
# [[Szlachta]] - 8 Mai 2022 - 6,411
# [[Pogrom]] - 9 Mai 2022 - 11,272
# [[Kristallnacht]] - 10 Mai 2022 - 9,803
# [[Carthu ethnig]] - 11 Mai 2022 - 12,509
# [[Ivan Franko]] - 12 Mai 2022 - 10,306
# [[Tŷ parod]] - 14 Mai 2022 - 10,834
# [[Plattenbau]] - 15 Mai 2022 - 6,766
# [[Der Spiegel]] - 16 Mai 2022 - 7,752
# [[Newsweek]] - 17 Mai 2022 -7,696
# [[Pwyllgor Rhyngwladol y Groes Goch]] - 19 Mai 2022 - 6,923
# [[Undeb credyd]] - 21 Mai 2022 - 11,988
# [[Ľudovít Štúr]] - 22 Mai 2022 - 14,212
# [[Anthem genedlaethol Slofenia]] - 23 Mai 2022 - 7,849
# [[France Prešeren]] - 24 Mai 2022 - 13,509
# [[Yad Vashem]] - 27 Mai 2022 - 7,992
# [[Raidió Fáilte]] - 29 Mai 2022 - 4,710
# [[Raidió na Life]] - 29 Mai 2022 - 3,667
# [[Cultúrlann McAdam Ó Fiaich]] - 30 Mai 2022 - 9,275
# [[Cwarter Gaeltacht, Belffast]] - 30 Mai 2022 - 6,200
# [[An Dream Dearg]] - 31 Mai 2022 - 8,788
# [[Féile an Phobail]] - 31 Mai 2022 - 10,367
# [[Cultúrlann Aonach Mhacha]] - 1 Mehefin 2022 - 4,758
# [[Cultúrlann Uí Chanáin]] - 1 Mehefin 2022 - 7,228
# [[Suddig]] - 2 Mehefin 2022 - 7,804
# [[Leim]] - 3 Mehefin 2022 - 9,753
# [[Dŵr carbonedig]] - 5 Mehefin 2022 - 6,637
# [[Mynydd Herzl]] - 8 Mehefin 2022 - 5,484
# [[Undeb Credyd Plaid Cymru]] - 9 Mehefin 2022 - 2,781
# [[Sefydliad Mercator]] - 9 Mehefin 2022 - 4,066
# [[Baner Fryslân]] - 10 Mehefin 2022 - 5,450
# [[Teth-fagu]] - 13 Mehefin 2022 - 10,402
# [[Linfield F.C.]] - 15 Mehefin 2022 - 17,012
# [[Gwilym Roberts (Caerdydd)]] - 17 Mehefin 2022 - 5,962
# [[Chris Rees]] - 17 Mehefin 2022 - 4,298
# [[Elwyn Hughes]] - 18 Mehefin 2022 - 1,534
# [[Tlws Goffa Elvet a Mair Elvet Thomas]] - 19 Mehefin 2022 - 3,429
# [[Gaelscoil]] - 20 Mehefin 2022 - 10,546
# [[Aromatherapi]] - 22 Mehefin 2022 - 8,741
# [[Llenyddiaeth ar draws Ffiniau]] - 5 Gorffennaf 2022 - 2,395
# [[Undeb Pêl-fas Cymru]] - 6 Gorffennaf 2022 - 3,091
# [[Undeb Pêl-fas Menywod Cymru]] - 6 Gorffennaf 2022 - 2,010
# [[Vikingur Reykjavik]] - 21 Gorffennaf 2022 - 1,475
# [[Radio Euskadi]] - 22 Gorffennaf 2022 - 4,939
# [[Hanes radio Gwlad y Basg]] - 26 Gorffennaf 2022 - 5,943
# [[Stadud Ymreolaeth Gwlad y Basg 1979]] - 26 Gorffennaf 2022 - 9,090
# [[Senedd Eukadi]] - 27 Gorffennaf 2022 - 9,451
# [[Néstor Basterretxea]] - 28 Gorffennaf 2022 - 9,451
# [[Comisiwn Kilbrandon]] - 29 Gorffennaf 2022 - 18,010
# [[Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ]] - 9 Awst 2022 - 9,161
2iyeoqwncl698tqqn64tubsnmoxzimc
11100547
11100532
2022-08-09T15:21:27Z
Stefanik
413
/* 2022 --> */
wikitext
text/x-wiki
Mae hafan y Prosiect yma: [[Wicipedia:Wicibrosiect Wici365]]
== 2017 - 2018 ==
# [[Ayande]] - 1 Ebrill 2018 - 3,738
# [[Y Lagŵn Glas]] - 1 Ebrill 2018 - 4,428
# [[Bessastaðir]] - 3 Ebrill 2018 - 2,205
# [[Garðabær]] - 3 Ebrill 2018 - 2,970
# [[Hafnarfjörður]] - 3 Ebrill 2018 - 5,242
# [[Kópavogur]] - 3 Ebrill 2018 - 6,968
# [[Reykjavík Fawr]] - 3 Ebrill 2018 - 7,447
# [[Reykjanesskagi]] - 3 Ebrill 2018 - 3,164
# [[Reykjanes]] - 3 Ebrill 2018 - 543
# [[Njarðvík]] - 3 Ebrill 2018 - 3,857
# [[Haukadalur]] - 4 Ebrill 2018 - 2,316
# [[Þingvellir]] - 4 Ebrill 2018 - 3,360
# [[Gullfoss]] - 4 Ebrill 2018 - 3,748
# [[Kjósarhreppur]] - 4 Ebrill 2018 - 1,851
# [[Mosfellsbær]] - 4 Ebrill 2018 - 6,149
# [[Seltjarnarnes]] - 4 Ebrill 2018 - 3,493
# [[Akranes]] - 5 Ebrill 2018 - 3,226
# [[Ed Holden]] - 5 Ebrill 2018 - 3,516
# [[Gwilym Bowen Rhys]] - 5 Ebrill 2018 - 1,120
# [[Húsavík]] - 7 Ebrill 2018 - 5,231
# [[Ísafjarðarbær]] - 7 Ebrill 2018 - 2,338
# [[Fjarðabyggð]] - 7 Ebrill 2018 - 2,051
# [[Grindavík]] - 7 Ebrill 2018 - 3,080
# [[Landnámabók]] - 7 Ebrill 2018 - 3,395
# [[Vík í Mýrdal]] - 7 Ebrill 2018 - 5,317
# [[Sólheimajökull]] - 7 Ebrill 2018 - 2,169
# [[Vestmannaeyjar]] - 8 Ebrill 2018 - 7,523
# [[Snæfellsnes]] - 9 Ebrill 2018 - 2,415
# [[Grundarfjarðarbær]] - 9 Ebrill 2018 - 2,695
# [[Sheng]] - 10 Ebrill 2018 - 6,581
# [[Dalvíkurbyggð]] - 10 Ebrill 2018 - 2,828
# [[Mýrdalshreppur]] - 10 Ebrill 2018 - 701
# [[Árborg]] - 11 Ebrill 2018 - 2,781
# [[Selfoss]] - 11 Ebrill 2018 - 8,306
# [[Matatu]] - 11 Ebrill 2018 - 6,190
# [[Tro-tro]] - 12 Ebrill 2018 - 3,890
# [[Dala dala]] - 12 Ebrill 2018 - 4,214
# [[Hringvegur, Route 1 (Gwlad yr Iâ)]] - 13 Ebrill 2018 - 5,480
# [[Ffederasiwn Pêl-droed Albania]] - 13 Ebrill 2018 - 4,989
# [[KF Elbasani]] - 15 Ebrill 2018 - 4,654
# [[Elbasan Arena]] - 15 Ebrill 2018 - 2,443
# [[Maes Awyr Ryngwladol y Fam Teresa, Tirana]] - 16 Ebrill 2018 - 8,451
# [[Kategoria Superiore]] - 16 Ebrill 2018 - 6,820
# [[FK Jelgava]] - 17 Ebrill 2018 - 5,522
# [[CP Afan Lido]] - 17 Ebrill 2018 - 5,480
# [[Borgarnes]] - 17 Ebrill 2018 - 6,433
# [[Blönduós]] - 18 Ebrill 2018 - 3,614
# [[Höfn]] - 19 Ebrill 2018 - 3,812
# [[Egilsstaðir]] - 19 Ebrill 2018 - 4,834
# [[Stadiwm Marston]] - 20 Ebrill 2018 - 713
# [[Maes Ffordd Victoria]] - 23 Ebrill 2018 - 1,638
# [[C.P.-D. Goytre United]] - 26 Ebrill 2018 - 2,419
# [[Heol y Wig, Aberystwyth]] - 29 Ebrill 2018 - 1,468
# [[Canolfan y Morlan]] - 2 Mai 2018 - 3,929
# [[Eisteddfod Calan Mai Aberystwyth]] - 2 Mai 2018 - 634
# [[Capel y Morfa, Aberystwyth]] - 8 Mai 2018 - 2,152
# [[Llyfrgell Tref Aberystwyth]] - 9 Mai 2018 - 2,502
# [[Stryd Portland, Aberystwyth]] - 9 Mai 2018 - 2,750
# [[Stryd y Baddon, Aberystwyth]] - 11 Mai 2018 - 1,865
# [[Talat Chaudhri]] - 13 Mai 2018 - 1,877
# [[Maes y Frenhines]] - 13 Mai 2018 - 1,249
# [[Cyngor Cymuned Llanbadarn Fawr]] - 15 Mai 2018 - 6,984
# [[Capel Soar, Llanbadarn Fawr]] - 15 Mai 2018 - 4,689
# [[Amgueddfa Ceredigion]] - 20 Mai 2018 - 3,909
# [[Stryd y Porth Bach, Aberystwyth]] - 20 Mai 2018 - 1,841
# [[Stryd y Popty, Aberystwyth]] - 21 Mai 2018 - 1,422
# [[Carl Hermann Ethé]] - 22 Mai 2018 - 2,043
# [[Ffordd y Môr, Aberystwyth]] - 23 Mai 2018 - 2,882
# [[Ymddiriedolaeth James Pantyfedwen]] - 23 Mai 2018 - 4,993
# [[Stryd y Farchnad, Aberystwyth]] - 23 Mai 2018 - 2,288
# [[Løgting]] - 25 Mai 2018 - 6,206
# [[Gŵyl Seiclo Aberystwyth]] - 28 Mai 2018 - 3,080
# [[Chwaraeon Cymru]] - 29 Mai 2018 - 1,528
# [[Tenis Cymru]] - 29 Mai 2018 - 2,639
# [[Morfa Mawr, Aberystwyth]] - 29 Mai 2018 - 3,254
# [[Clwb Tenis Aberystwyth]] - 29 Mai 2018 - 2,208
# [[Seidr y Mynydd]] - 30 Mai 2018 - 971
# [[Cîfio]] - 31 Mai 2018 - 2,047
# [[Poliffoni]] - 1 Mehefin 2018 - 4,894
# [[Trio Mandili]] - 1 Mehefin 2018 - 3,129
# [[Seyðabrævið]] - 2 Mehefin 2018 - 4,555
# [[Baneri Promenâd Aberystwyth]] - 10 Mehefin 2018 - 2,814
# [[A Lyga]] - 12 Mehefin 2018 - 6,111
# [[Trakai]] - 12 Mehefin 2018 - 4,986
# [[FK Trakai]] - 12 Mehefin 2018 - 7,777
# [[Ffederasiwn Pêl-droed Lithwania]] - 14 Mehefin 2018 - 1,722
# [[Mentrau Iaith Cymru]] - 12 Gorffennaf 2018 - 913
# [[Heledd ap Gwynfor]] - 12 Gorffennaf 2018 - 805
# [[Thermomedr]] - 23 Gorffennaf 2018 - 2,191
# [[Celsius]] - 23 Gorffennaf 2018 - 3,820
# [[Ibrahim Rugova]] - 27 Gorffennaf 2018 - 7,486
# [[Adem Demaçi]] - 27 Gorffennaf 2018 - 6,653
# [[Dyn Indalo]] - 29 Gorffennaf 2018 - 3,614
# [[Dathliadau Geraint Thomas yn Tour de France 2018]] - 2 Awst 2018 - 1,948
# [[Huw Marshall]] - 21 Awst 2018 - 2,172
# [[Radio Yes Cymru]] - 21 Awst 2018 - 2,728
# [[Gareth Bonello]] - 22 Awst 2018 - 2,834
# [[Genootskap van Regte Afrikaners]] - 23 Awst 2018 - 4,785
# [[Eurfyl ap Gwilym]] - 24 Awst 2018 - 4,300
# [[Ysgol Ramadeg Ardwyn]] - 24 Awst 2018 - 2,081
# [[Chwiorydd Loreto]] - 26 Awst 2018 - 1,259
# [[Hiwgenotiaid]] - 28 Awst 2018 - 5,034
# [[Gone Girl]] - 28 Awst 2018 - 4,551
# [[Paarl]] - 28 Awst 2018 - 6,246
# [[Steve Bannon]] - 29 Awst 2018 - 6,421
# [[Julius Evola]] - 29 Awst 2018 - 10,508
# [[Traddodiad Ofnus (band)]] - 30 Awst 2018 - 1,869
# [[Celf tir]] - 30 Awst 2018 - 3,168
# [[Avant-garde]] - 30 Awst 2018 - 6,646
# [[Theo van Doesburg]] - 31 Awst 2018 - 7,008
# [[De Stijl]] - 31 Awst 2018 - 5,741
# [[Lliw primaidd]] - 31 Awst 2018 - 3,077
# [[Lluniadaeth, (Constructivism)]] - 1 Medi 2018 - 7,015
# [[Teachta Dála]] - 3 Medi 2018 - 3,295
# [[Seán Lemass]] - 3 Medi 2018 - 12,581
# [[John Bruton]] - 3 Medi 2018 - 10,402
# [[Gorllewin Dulyn (etholaeth Dáil Éireann)]] - 3 Medi 2018 - 1,571
# [[Miri Mawr]] - 4 Medi 2018 - 2,631
# [[Jacpot (rhaglen deledu)]] - 4 Medi 2018 - 2,911
# [[Kevin Davies]] - 5 Medi 2018 - 1,471
# [[Clive Roberts]] - 5 Medi 2018 - 1,423
# [[Undeb Pêl-droed Denmarc]] - 7 Medi 2018 - 3,623
# [[Cyngor Tref Aberystwyth]] - 13 Medi 2018 - 6,572
# [[Futsal]] - 13 Medi 2018 - 4,430
# [[Cymdeithas Bêl-droed Gweriniaeth Iwerddon]] - 17 Medi 2018 - 6,615
# [[Cymdeithas Bêl-droed Gogledd Iwerddon]] - 18 Medi 2018 - 8,616
# [[Ysgol Frankfurt]] - 19 Medi 2018 - 3,337
# [[Ffederasiwn Frenhinol Pêl-droed Sbaen]] - 20 Medi 2018 - 6,633
# [[Ffelaffel]] - 20 Medi 2018 - 4,771
# [[Bara pita]] - 20 Medi 2018 - 3,994
# [[Sesame]] - 21 Medi 2018 - 3,632
# [[Gwladwriaeth Rydd Iwerddon]] - 24 Medi 2018 - 8,256
# [[Cyfansoddiad Iwerddon]] - 24 Medi 2018 - 6,515
# [[Seanad Éireann]] - 25 Medi 2018 - 11,002
# [[Tŷ Leinster]] - 25 Medi 2018 - 6,331
# [[Cofadail Michael Collins ac Arthur Griffiths, Tŷ Leinster]] - 25 Medi 2018 - 4,052
# [[Plaid Lafur Iwerddon]] - 26 Medi 2018 - 10,164
# [[Bwrdeistref]] - 27 Medi 2018 - 3,651
# [[Plaid Werdd Iwerddon]] - 28 Medi 2018 - 10,268
# [[Cyflwr cyfarchol]] - 30 Medi 2018 -
# [[C.P.D. Ton Pentre]] - 30 Medi 2018
# [[Goetre (Port Talbot)]] - 30 Medi 2018
# [[Marmite]] - 1 Hydref 2018 - 3,820
# [[Desolation Radio]] - 1 Hydref 2018 - 1,028
# [[Cathaoirleach]] - 2 Hydref 2018 - 3,023
# [[Siawarma]] - 2 Hydref 2018 - 5,534
# [[Kevin O’Higgins]] - 3 Hydref 2018 - 6,809
# [[Letsie III, brenin Lesotho]] - 4 Hydref 2018 -
# [[Prifysgol Genedlaethol Lesotho]] - 4 Hydref 2018 -
# [[Sesotho]] - 4 Hydref 2018
# [[Tsotsitaal]] - 5 Hydref 2018 562
# [[Gŵyl Gomedi Aberystwyth]] - 7 Hydref 2018
# [[Gŵyl Gomedi Machynlleth]] - 7 Hydref 2018
# [[Sinema'r Commodore, Aberystwyth]] - 7 Hydref 2018
# [[Pier Aberystwyth]] - 7 Hydref 2018
# [[Neuadd y Brenin, Aberystwyth]] - 8 Hydref 2018
# [[Fitamin B12]] - 9 Hydref 2018
# [[Afon Pripyat]] - 9 Hydref 2018
# [[Heol y Bont, Aberystwyth]] - 10 Hydref 2018
# [[Tafarn yr Hen Lew Du, Aberystwyth]] - 10 Hydref 2018
# [[Tzachi HaLevy]] - 11 Hydref 2019
# [[Freedom Come-All-Ye, cân]] - 12 Hydref 2018 - 6,738
# [[Idan Amedi]] - 12 Hydref 2018 - 1,923
# [[Hamish Henderson]] - 13 Hydref 2018 - 6.727
# [[Fauda]] - 13 Hydref 2018 - 6,962
# [[Lior Raz]] - 13 Hydref 2018 - 2,957
# [[Alan Wynne Williams]] - 14 Hydref 2018 -
# [[Sabich]] - 15 Hydref 2018 - 3,074
# [[Tahini]] - 16 Hydref -
# [[Halfa]] - 16 Hydref 2018 - 4,465
# [[Petah Tikva]] - 19 Hydref - 7,337
# [[Capel Seion, Annibynwyr, Aberystwyth]] - 19 Hydref 2018 - 2,111
# [[KF Tirana]] - 20 Hydref 2018 - 6,174
# [[Rheol Tintur]] - 23 Hydref 2018 - 10,676
# [[Cwmbrân Celtic FC]] - 24 Hydref 2018 - 3,418
# [[C.P.D. Tref Cwmbrân]] - 25 Hydref 2018 - 7,437
# [[Stadiwm Cwmbrân]] - 25 Hydref 2018 - 1,860
# [[John Maclean (Sosialydd Albanaidd)]] - 26 Hydref 2018 - 8,385
# [[Bergambacht]] - 26 Hydref 2018 - 4,483
# [[Glasir]] - 26 Hydref 2018 - 3,627
# [[Prifysgol Ynysoedd y Ffaröe]] - 27 Hydref 2018 - 4,159
# [[Prifysgol Copenhagen]] - 28 Hydref 2018 - 11,674
# [[Lasse Hessel]] - 28 Hydref 2018 - 4,708
# [[Condom Benyw]] - 30 Hydref 2018 - 7,128
# [[Polywrethan]] - 31 Hydref 2018 - 5,540
# [[Otto Bayer]] - 31 Hydref 2018 - 3,597
# [[Tampon]] - 1 Tachwedd 2018 - 11,836
# [[Cwpan mislif]] - 2 Tachwedd 2018 - 8,257
# [[Dinamo Tirana]] - 2 Tachwedd 2018 - 2,905
# [[FK Partizani Tirana]] - 3 Tachwedd 2018 - 3,700
# [[C.P.D. Inter Caerdydd]] - 3 Tachwedd 2018 - 5,802
# [[Meir Dizengoff]] - 4 Tachwedd 2018 - 6,160
# [[Stryd Dizengoff]] - 4 Tachwedd 2018 - 4,007
# [[Maelfa]] - 4 Tachwedd 2018 - 10,086
# [[Chofefei Tsion]] - 5 Tachwedd 2018 - 7,121
# [[Der Judenstaat]] - 6 Tachwedd 2018 - 12,199
# [[Altneuland]] - 7 Tachwedd 2018 - 13,053
# [[Judith Maro]] - 7 Tachwedd 2018 - 5,042
# [[Naomi Jones]] - 8 Tachwedd 2018 - 4,499
# [[Cwpan Cynghrair Cymru]] - 10 Tachwedd 2018
# [[C.P.D. Glyn Ebwy]] - 10 Tachwedd 2018 - 3,150
# [[Palmach]] - 11 Tachwedd 2018 - 6,050
# [[Eliezer Ben-Yehuda]] - 12 Tachwedd 2018 - 11,423
# [[Theodor Herzl]] - 14 Tachwedd 2018 - 16,578
# [[C.P.D. Machynlleth]] - 15 Tachwedd 2018 - 1,961
# [[Steffan Alun]] - 19 Tachwedd 2018 - 1,780
# [[Esyllt Sears]] - 20 Tachwedd 2018 - 2,312
# [[Phil Cooper]] - 20 Tachwedd 2018 - 1,930
# [[C.P.D. Pen-y-bont]] - 21 Tachwedd 2018 - 5,173
# [[Steffan Evans (comedi)]] - 22 Tachwedd 2018 - 1,880
# [[Clwb Rygbi Machynlleth]] - 22 Tachwedd 2018 - 2,385
# [[Calum Stewart]] - 22 Tachwedd 2018 - 2,442
# [[C.P.D. Bae Cemaes]] - 23 Tachwedd 2018 - 3,946
# [[Dan Thomas (comedi)]] - 23 Tachwedd 2018 - 3,125
# [[Beth Jones (comedi)]] - 23 Tachwedd 2018 - 1614
# [[Liman (llannerch anialwch)]] - 23 Tachwedd 2018 - 3,336
# [[C.P.D. Briton Ferry Llansawel A.F.C.]] -24 Tachwedd 2018 - 6,662
# [[Gŵyl Arall]] - 24 Tachwedd 2018 - 2,847
# [[Yishuv]] - 25 Tachwedd 2018 - 7,144
# [[C.P.D. Tref Aberdâr]] - 26 Tachwedd 2018 - 5,012
# [[Lorna Prichard]] - 26 Tachwedd 2018 - 3,384
# [[Sarah Breese]] - 27 Tachwedd 2018 - 3,199
# [[Ysgol Uwchradd Llanidloes]] - 27 Tachwedd 2018 - 3,119
# [[Eleri Morgan]] - 27 Tachwedd 2018 - 1,584
# [[Hywel Pitts]] - 28 Tachwedd 2018 - 1,827
# [[Jâms Thomas]] - 29 Tachwedd 2018 - 2,388
# [[Daniel Gwydion Williams]] - 30 Tachwedd 2018 - 3,305
# [[Burum (band)]] - 30 Tachwedd 2018 - 3.004
# [[Francesca Rhydderch]] - 1 Rhagfyr 2018 - 4,650
# [[Cymdeithas Bêl-droed Slofacia]] - 2 Rhagfyr 2018 -
# [[Ffederasiwn Pêl-droed Hwngari]] - 2 Rhagfyr 2018 - 7,285
# [[Ffederasiwn Pêl-droed Croasia]] - 2 Rhagfyr 2018 - 5,009
# [[Prosiect Al Baydha]] - 3 Rhagfyr 2018 - 6,204
# [[Cymdeithas Ffederasiynau Pêl-droed Aserbaijan]] - 3 Rhagfyr 2018 - 7,042
# [[Uwch Gynghrair Slofacia]] - 4 Rhagfyr 2018 - 9,108
# [[Cwpan Slofacia]] - 4 Rhagfyr 2018 - 6,035
# [[James Lawrence]] - 5 Rhagfyr 2018 - 6,702
# [[Cwpan Hwngari]] - 5 Rhagfyr 2018 - 5,552
# [[W.T. Cosgrave]] - 6 Rhagfyr 2018 - 10,850
# [[Cumann na nGaedheal]] - 6 Rhagfyr 2018 - 3,214
# [[Cytundeb Eingl-Wyddelig]] - 7 Rhagfyr 2018 - 8,797
# [[Côr ABC]] - 7 Rhagfyr 2018 - 2,162
# [[Côr Godre'r Garth]] - 9 Rhagfyr 2018 - 2753
# [[Uwch Gynghrair Hwngari]] - 10 Rhagfyr 2018 - 11,243
# [[Geoff Lawton]] - 11 Rhagfyr 2018 - 6,485
# [[Suidlanders]] - 12 Rhagfyr 2018 - 4,085
# [[Gabion]] - 14 Rhagfyr 2018 - 5,015
# [[Swêl]] - 14 Rhagfyr 2018 - 2,805
# [[John D. Liu]] - 15 Rhagfyr 2018 - 2,467
# [[Father Christmas]] - 16 Rhagfyr 2018 - 5,011
# [[Neal Spackman]] - 17 Rhagfyr 2018 - 2,452
# [[Tali Sharon]] - 17 Rhagfyr 2018 - 2,462
# [[Srugim]] - 18 Rhagfyr 2018 - 4,447
# [[Janet Aethwy]] - 19 Rhagfyr 2018 - 2,408
# [[Ohad Knoller]] - 19 Rhagfyr 2018 - 2,755
# [[Eleri Llwyd]] - 21 Rhagfyr 2018 - 1,984
# [[Calque]] - 22 Rhagfyr 2018 - 7,716
# [[Sorela]] - 24 Rahgfyr 2018 - 2,472
# [[Tomwellt]] - 25 Rhagfyr 2018 - 3,155
# [[Tail]] - 25 Rhagfyr 2018 - 2,446
# [[Cytundeb Trianon]] - 26 Rhagfyr 2018 - 8,078
# [[Cytundeb Saint-Germain]] - 27 Rhagfyr 2018 - 5,210
# [[Cytundeb Sèvres]] - 27 Rhagfyr 2018 - 9,263
# [[Cytundeb Lausanne]] - 28 Rhagfyr 2018 - 7,698
# [[Colslo]] - 28 Rhagfyr 2018 - 2,853
# [[Ffatri]] - 28 Rhagfyr 2018 - 6,148
# [[Moronen]] - 29 Rhagfyr 2018 - 6,504 - ar ol sgwenu erthygl hir sylweddoli fod pwt o dan 'moronen' arghhhh!!!!!
# [[Prif wreiddyn]] -29 Rhagfyr 2018 - 1,556
# [[Pieter Hoff]] - 30 Rhagfyr 2018 - 3,694
# [[Groasis Waterboxx]] - 30 Rhagfyr 2018 - 8,095
# [[Cynllun Alon]] - 31 Rhagfyr 2018 - 4,204
# [[Palesteina (Mandad)]] - 31 Rhagfyr 2018 - 4,750
# [[Blwch llwch]] - 2 Ionawr 2019 - 5,315
# [[Cetyn]] - 3 Ionawr 2019 - 6,105
# [[Yr Hwntws]] - 3 Ionawr 2019 - 2,701
# [[Tambwrîn]] - 4 Ionawr 2019 - 3,426
# [[Tabwrdd]] - 5 Ionawr 2019 - 3,271
# [[Siacsiwca]] - 8 Ionawr 2019 - 7,117
# [[Saws Tabasco]] - 8 Ionawr 2019 - 3,415
# [[Briwgig]] - 8 Ionawr 2019 - 3,307
# [[Gî]] - 9 Ionawr 2019 - 2,220
# [[Adam Small]] - 9 Ionawr 2019 - 6,340
# [[Neville Alexander]] - 10 Ionawr 2019 -
# [[Dave Rich]] - 10 Ionawr 2019 - 2,261
# [[Walter Sisulu]] - 11 Ionawr 2019 - 10,128
# [[Bara fflat]] - 12 Ionawr 2019 -
# [[Bara croyw]] - 13 Ionwr 2019 - 4,325
# [[Creision]] - 14 Ionawr 2019 - 4,913
# [[Cneuen yr India]] - 15 Ionawr 2019 - 6,416
# [[Hen Ganolfan yr Urdd Caerdydd]] 17 Ionawr 2019 - 3,471
# [[Cwmni Dawns Werin Caerdydd]] - 17 Ionawr 2019 - 2,887
# [[Dawnswyr Nantgarw]] - 18 Ionawr 2019 - 5,366
# [[Cymdeithas Ddawns Werin Cymru]] - 20 Ionawr 2019 - 4,761
# [[Lois Blake]] - 20 Ionawr 2019 - 3,608
# [[Bioddynwared]] - 21 Ionawr 2019 - 9,058
# [[Baner Grenada]] - 21 Ionawr 2019 - 2,232
# [[Baner Barbados]] - 22 Ionawr 2019 - 3,857
# [[Baner yr Ariannin]] - 23 Ionawr 2019 - 7,978
# [[Baner Wrwgwái]] - 23 Ionawr 2019 - 7,698
# [[Oliver 'Tuku' Mtukudzi]] - 24 Ionawr 2019 - 5,762
# [[Baner Swriname]] - 24 Ionawr 2019 - 2,695
# [[Baner Paragwâi]] - 24 Ionawr 2019 - 4,000
# [[Baner Brasil]] - 25 Ionawr 2019 - 8,395
# [[Baner Gaiana]] - 26 Ionawr 2019 - 2,876
# [[Baner Guyane]] - 27 Ionawr 2019 - 4,082
# [[Baner Mercosur]] - 28 Ionawr 2019 - 2,627
# [[Mercosur]] - 28 Ionawr 2019 - 4,611
# [[Baner Arwba]] - 29 Ionawr 2019 - 5,112
# [[Baner Panama]] - 30 Ionawr 2019 - 4,008
# [[Baner Feneswela]] - 30 Ionawr 2019 - 2,789
# [[Rabbi Matondo]] - 30 Ionawr 2019 - 7,750
# [[Baner Ynysoedd y Falklands]] - 31 Ionawr 2019 - 4,105
# [[Schalke 04]] - 31 Ionawr 2019 - 7,221
# [[Baner Gweriniaeth Dominica]] - 1 Chwefror 2019 - 6,932
# [[Baner Dominica]] - 1 Chwefror 2019 - 4,905
# [[Baner Saint Lucia]] - 2 Chwefror 2019 - 4,305
# [[Baner Saint Kitts a Nevis]] - 3 Chwefror 2019 - 3,275
# [[Aravrit]] - 3 Chwefror 2019 - 2,958
# [[Baner Saint Vincent a'r Grenadines]] - 4 Chwefror 2019 - 2,610
# [[Baner Saint Barthélemy]] - 5 Chwefror 2019 - 2,342
# [[Arfbais Saint Barthélemy]] - 5 Chwefror 2019 - 1,530
# [[Baner Trinidad a Tobago]] - 6 Chwefror 2019 - 3,765
# [[Baner Puerto Rico]] - 6 Chwefror 2019 - 2,398
# [[Baner Saint Martin]] - 7 Chwefror 2019 - 2,945
# [[Cymuned Saint Martin Ffrengig]] - 8 Chwefror 2019 - 7,659
# [[Baner Ynysoedd Virgin yr Unol Daleithiau]] - 8 Cwhefror 2019 - 3,009
# [[Baner Belîs]] - 9 Chwefror 2019 - 3,108
# [[Baner Gwatemala]] - 11 Chwefror 2019 - 4,532
# [[Baner Hondwras]] - 12 Chwefror 2019 - 4,757
# [[Baner Nicaragwa]] - 13 Chwefror 2019 - 5,188
# [[Baner Cymuned Cenhedloedd yr Andes]] - 14 Chwefror 2019 - 1,804
# [[Cymuned Cenhedloedd yr Andes]] - 16 Chwefror 2019 - 4,792
# [[Baner yr Ynysoedd Morwynol Prydain]] - 18 Chwefror 2019 - 361
# [[Baner Undeb Cenhedloedd De America]] - 19 Chwefror 2019 - 2,614
# [[Undeb Cenhedloedd De America]] - 25 Chwefror 2019 - 2,457
# [[Gelsenkirchen]] - 26 Chwefror 2019 - 5,934
# [[Cynhadledd San Remo]] - 27 Chwefror 2019 - 3,473
# [[Sanremo]] - 28 Chwefror 2019 - 5,296
# [[Baner Bwrwndi]] - 4 Mawrth 2019 - 3,438
# [[Baner Gweriniaeth y Congo]] - 5 Mawrth 2019 - 3,840
# [[Baner Gweriniaeth Ddemocrataidd Congo]] - 6 Mawrth 2019 - 5,635
# [[Baner Cabo Verde]] - 7 Mawrth 2019 - 3,644
# [[Baner Gweriniaeth Canolbarth Affrica]] - 8 Mawrth 2019 - 3,530
# [[Andrew Green]] - 8 Mawrth 2019 - 4,003
# [[Josh Navidi]] - 9 Mawrth 2019 - 4,220
# [[Ysgol Brynteg]] - 10 Mawrth 2019 - 7,451
# [[Ysgol Bro Ogwr]] - 11 Mawrth 2019 - 3,556
# [[Baner De Swdan]] - 11 Mawrth 2019 - 3,541
# [[Baner Cenia]] - 12 Mawrth 2019 - 3,567
# [[Baner Jibwti]] - 12 Mawrth 2019 - 2,512
# [[Baner Gini Bisaw]] - 13 Mawrth 2019 - 2,752
# [[Baner Eritrea]] - 14 Mawrth 2019 - 4,860
# [[Baner Gini]] - 15 Mawrth 2019 - 2,017
# [[Baner y Gambia]] - 15 Mawrth 2019 - 3.591
# [[Baner Lesotho]] - 16 Mawrth 2019 - 5.282
# [[Baner Namibia]] - 16 Mawrth 2019 - 6,565
# [[Fest-noz]] - 17 Mawrth 2019 - 8,375
# [[Baner Mosambic]] - 17 Mawrth 2019 - 5,226
# [[Hashnod]] - 18 Mawrth 2019 - 9,943
# [[Baner Wganda]] - 20 Mawrth 2019 - 4,759
# [[Baner Tansanïa]] - 21 Mawrth 2019 - 3,622
# [[Baner Sambia]] - 21 Mawrth 2019 - 4,950
# [[Baner Seychelles]] - 22 Mawrth 2019 - 3,922
# [[Baner Ethiopia]] - 22 Mwrth 2019 - 7,540
# [[Baner Gorllewin Sahara]] - 23 Mawrth 2019 - 5,627
# [[Baner Palesteina]] - 23 Mawrth 2019 - 7.902
# [[Rawabi]] - 26 Mawrth 2019 - 7,950
# [[Nablus]] - 26 Mawrth 2019 - 12,608
# [[Bir Zait]] - 27 Mawrth 2019 - 7,109
# [[Prifysgol Bir Zait]] - 28 Mawrth 2019 - 5,646
# [[Baner De Corea]] - 29 Mawrth 2019 - 9,880
# [[Baner Gogledd Corea]] - 29 Mawrth 2019 - 6,434
# [[Baner Uno Corea]] - 30 Mawrth 2019 - 6,719
# [[Baner Brunei]] - 1 Ebrill 2019 - 5,448
== 2018 --> ==
# [[Baner Myanmar]] - 1 Ebrill 2019 - 8,268
# [[Calonnau Cymru]] - 1 Ebrill 2019 - 2,806
# [[Baner Qatar]] - 2 Ebrill 2019 - 3,387
# [[Baner Cirgistan]] - 3 Ebrill 2019 - 7,156
# [[Baner Tajicistan]] - 4 Ebrill 2019 - 9,589
# [[Baner Iran]] - 5 Ebrill 2019 - 8,676
# [[Baner Wsbecistan]] - 6 Ebrill 2019 - 9,271
# [[Baner Y Philipinau]] - 7 Ebrill 2019 - 5,904
# [[Baner Cymanwlad y Gwladwriaethau Annibynnol]] - 8 Ebrill 2019 - 1,833
# [[Benny Gantz]] - 9 Ebrill 2019 - 6,807
# [[Moshav]] - 10 Ebrill 2019 - 6,833
# [[Baner Sefydliad dros Gydweithio Islamaidd]] - 11 Ebrill 2019 - 1,832
# [[Sefydliad dros Gydweithio Islamaidd]] - 11 Ebrill 2019 - 4,806
# [[Shtisel]] - 12 Ebrill 2019 - 5,293
# [[Acaba]] - 14 Ebrill 2019 - 6,504
# [[Michael Aloni]] - 15 Ebrill 2019 - 3,256
# [[Irbid]] - 15 Ebrill 2019 - 4,664
# [[Ajlwn]] - 16 Ebrill 2019 - 3,840
# [[Rwseiffa]] - 16 Ebrill 2019 - 2,564
# [[Tilā' al-'Alī]] - 17 Ebrill 2019 - 967
# [[Zarca]] - 17 Ebrill 2019 - 7,603
# [[Wadi as-Ser]] - 18 Ebrill 2019 - 6,221
# [[Ceann Comhairle]] - 18 Ebrill 2019 - 14,846
# [[Al Quwaysimah]] - 19 Ebrill 2019 - 3,267
# [[Ma'an]] - 21 Ebrill 2019 - 3,759
# [[Rheilffordd Hejaz]] - 22 Ebrill 2019 - 6,576
# [[Mis Medi Du]] - 23 Ebrill 2019 - 7,178
# [[Jerash]] - 24 Ebrill 2019 - 7,105
# [[Ardal Lywodraethol Aqaba]] - 29 Ebrill 2019 - 5,034
# [[Ardal Llywodraethol Ma'an]] - 30 Ebrill 2019 - 6,113
# [[Naruhito, Ymerawdwr Siapan]] - 30 Ebrill 2019 - 4,138
# [[Ardal Lywodraethol Ajlwn]] - 1 Mai 2019 - 3,508
# [[Ardal Lywodraethol Zarqa]] - 2 Mai 2019 - 5,561
# [[Cibwts Gifat Chaim (Ichwd)]] - 2 Mai 2019 -3,112
# [[Lleng Arabaidd]] - 3 Mai 2019 - 5,822
# [[Léon Bourgeois]] - 5 Mai 2019 - 4,524
# [[Paul Hymans]] - 5 Mai 2019 - 3,850
# [[Arfbais Gwlad Iorddonen]] - 6 Mai 2019 - 6,701
# [[Wadi Rum]] - 6 Mai 2019 - 6,174
# [[John Bagot Glubb]] - 7 Mai 2019 - 6,387
# [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad Iorddonen]] - 8 Mai 2019 - 3,116
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Gwlad Iorddonen]] - 9 Mai 2019 - 3,255
# [[Uwch Gynghrair Gwlad Iorddonen]] - 10 Mai 2017 - 5,118
# [[Lauburu]] - 12 Mai 2019 - 6,694
# [[Lyra (offeryn)]] - 13 Mai 2019 - 6,522
# [[Casgliad y Werin]] - 15 Mai 2019 - 2,458
# [[Ramblers]] - 16 Mai 2019 - 5,176
# [[Kinder Scout]] - 19 Mai 2019 - 3,311
# [[Piast Gliwice]] - 19 Mai 2019 - 3,796
# [[Uwch Gynghrair Gwlad Pwyl]] - 21 Mai 2019 - 10,582
# [[Pin bawd]] - 24 Mai 2019 - 4,411
# [[Llwyfandir]] - 25 Mai 2019 - 7,091
# [[Maskanda]] - 26 Mai 2019 - 7,906
# [[Ghoema]] -26 Mai 2019 - 3,312
# [[Kaapse Kleurling]] - 27 Mai 2019 - 9,511
# [[Kaapse Afrikaans]] - 28 Mai 2019 - 4,250
# [[Trawsiorddonen]] - 30 Mai 2019 - 5,606
# [[Clip papur]] - 30 Mai 2019 - 4,557
# [[Styffylwr]] - 2 Mehefin 2019 - 5863
# [[Pin cau]] - 2 Mehefin 2019 - 7,601
# [[Dad-stwffwlwr]] - 3 Mehefin 2019 - 4,282
# [[Stwffwl]] - 4 Mehefin 2019 - 7,146
# [[Sbring]] - 6 Mehefin 2019 - 4,686
# [[NK Osijek]] - 7 Mehefin 2019 - 9,000
# [[Stadion Gradski vrt]] - 7 Mehefin 2019 - 7,200
# [[Afon Drava]] - 7 Mehefin 2019 - 5,675
# [[Cardbord]] - 8 Mehefin 2019 - 4,365
# [[Groupama Aréna]] - 9 Mehefin 2019 - 5,941
# [[Ferencvárosi T.C.]] - 10 Mehefin 2019 - 2,640
# [[Újpest FC]] - 11 Mehefin 2019 - 7,177
# [[Slavonia]] - 11 Mehefin 2019 - 2,289
# [[Uwch Gynghrair Croatia]] - 12 Mehefin 2019 - 8,823
# [[Dinamo Zagreb]] - 12 Mehefin 2019 - 6,635
# [[Dynamo (Cymdeithas Chwaraeon)]] - 13 Mehefin 2019 - 7,602
# [[Clybiau Bechgyn a Merched Cymru]] - 16 Mehefin 2019 - 8,095
# [[Capten John Glynn-Jones]] - 17 Mehefin 2019 - 4,250
# [[Mynyddcerrig]] - 18 Mehefin 2019 - 2,515
# [[Marius Jonker]] - 18 Mehefin 2019 - 3,843
# [[Kimberley, De Affrica]] - 20 Mehefin 2019 - 7,500
# [[John Forrester-Clack]] - 20 Mehefin 2019 - 3,999
# [[Nine Mile Point (Glofa)]] - 21 Mehefin 2019 - 2,048
# [[Cwmfelinfach]] - 21 Mehefin 2019 - 2,679
# [[Prifysgol Gwlad yr Iâ]] - 24 Mehefin 2019 - 9,700
# [[Sol Plaatje]] - 26 Mehefin 2019 - 9,188
# [[Cliftonville F.C.]] - 27 Mehefin 2019 - 5,317
# [[F.C. Progrès Niederkorn]] - 27 Mehefin 2019 - 8,292
# [[Niederkorn]] - 27 Mehefin 2019 - 2,932
# [[K.F. Feronikeli]] - 28 Mehefin 2019 - 8,549
# [[Drenas]] - 29 Mehefin 2019 - 9,951
# [[Uwch Gynghrair Cosofo]] - 30 Mehefin 2019 - 6,158
# [[Uwch Gynghrair Lwcsembwrg]] - 30 Mehefin 2019 - 6,528
# [[Uwch Gynghrair Belarws]] - 30 Mehefin 2019 - 7,392
# [[Uwch Gynghrair Estonia]] - 1 Gorffennaf 2019 - 4,929
# [[Uwch Gynghrair yr Alban]] - 2 Gorffennaf 2019 - 10,055
# [[Cymdeithas Bêl-droed Yr Alban]] - 3 Gorffennaf 2019 - 8,820
# [[Cymdeithas Bêl-droed Gibraltar]] - 3 Gorffennaf 2019 - 7,844
# [[Cynghrair Bêl-droed Gogledd Iwerddon]] - 4 Gorffennaf 2019 - 9,200
# [[Uwch Gynghrair Gogledd Iwerddon]] - 4 Gorffennaf 2019 - 11,832
# [[Cwpan Her yr Alban]] - 6 Gorffennaf 2019 - 9,279
# [[Dwfe]] - 7 Gorffennaf 2019 - 7,519
# [[Polyester]] - 8 Gorffennaf 2019 - 6,144
# [[Ffederasiwn Pêl-droed Belarws]] - 8 Gorffennaf 2019 - 6,233
# [[Baner Ciribati]] - 12 Gorffennaf 2019 - 3,714
# [[Aderyn Ffrigad]] - 15 Gorffennaf 2019 - 7325
# [[Ynysoedd Gilbert]] - 16 Gorffennaf 2019 - 12,073
# [[Lagŵn]] - 17 Gorffennaf 2019 - 6,148
# [[F.C. København]] - 18 Gorffennaf 2019 - 4,879
# [[Stadiwm Parken]] - 18 Gorffennaf 2019 - 5,947
# [[Seren Goch Belgrâd]] - 19 Gorffennaf 2019 - 9,870
# [[F.K. Partizan Belgrâd]] - 19 Gorffennaf 2019 - 11,360
# [[H.N.K. Hajduk Split]] - 21 Gorffennaf 2019 - 12,703
# [[Uwch Gynghrair Iwgoslafia]] - 22 Gorffennaf 2019 - 11,239
# [[Yr wyddor Adlam]] - 30 Gorffennaf 2019 - 6,400
# [[Cymdeithas Bêl-droed Slofenia]] - 31 Gorffennaf 2019 - 4,757
# [[Uwch Gynghrair Slofenia]] - 2 Awst 2019 - 7,744
# [[Uwch Gynghrair Gogledd Macedonia]] - 7 Awst 2019 - 6,064
# [[Uwch Gynghrair Serbia]] - 7 Awst 2019 - 6,587
# [[Cymdeithas Bêl-droed Serbia]] - 8 Awst 2019 - 6,074
# [[Cymdeithas Bêl-droed Montenegro]] - 8 Awst 2019 -
# [[Uwch Gynghrair Montenegro]] - 10 Awst 2019 - 9,134
# [[Maer]] - 11 Awst 2019 - 3,835
# [[Cymdeithas Bêl-droed Gogledd Macedonia]] - 11 Awst 2019 - 4,502
# [[Uwch Gynghrair Norwy]] - 12 Awst 2019 - 8,926
# [[C.P.D. Padarn United]] - 12 Awst 2019 - 2,118
# [[Darbi]] - 13 Awst 2019 - 8,612
# [[Afon Derwent, Swydd Derby]] - 14 Awst 2019 - 6,142
# [[Cored]] - 14 Awst 2019 - 4,556
# [[Grisiau pysgod]] - 15 Awst 2019 - 5,270
# [[Cynghrair Pêl-droed Aberystwyth a'r Cylch]] - 15 Awst 2019 - 5,250
# [[C.P.D. Penparcau]] 15 Awst 2019 - 2,850
# [[Cynghrair Pêl-droed Canolbarth Cymru]] - 15 Awst 2019 - 5,303
# [[Cymru South]] - 16 Awst 2019 - 5,594
# [[C.P.D. Cwmaman United]] - 17 Awst 2019 - 2,959
# [[C.P.D. Rhydaman]] - 17 Awst 2019 - 5,235
# [[C.P.D. Prifysgol Abertawe]] - 17 Awst 2019 - 5,006
# [[C.P.D. Llanilltud Fawr]] - 17 Awst 2019 - 5,083
# [[Hat-tric]] - 18 Awst 2019 - 10,546
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Tonga]] - 18 Awst 2019 - 11,095
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Siapan]] - 19 Awst 2019 - 16,599
# [[John Evan Davies (Rhuddwawr)]] - 19 Awst 2019 - 1,172
# [[Idris Reynolds]] - 19 Awst 2019 - 3,436
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Ffiji]] - 20 Awst 2019 - 17,998
# [[Llion Jones]] - 21 Awst 2019 - 2,722
# [[Canolfan Bedwyr]] - 21 Awst 2019 - 4,387
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Georgia]] - 22 Awst 2019 - 18,951
# [[Siôn Eirian]] - 22 Awst 2019 - 4,196
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Canada]] - 23 Awst 2019 - 13,784
# [[Dafydd John Pritchard]] - 23 Awst 2019 - 3,615
# [[R. Ifor Parry]] - 25 Awst 2019 - 4,432
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Samoa]] - 26 Awst 2019 - 16,287
# [[Clwb Rygbi Aberystwyth]] - 27 Awst 2019 - 4,009
# [[Baner Ceredigion]] - 27 Awst 2019 - 7,681
# [[Baner Fflandrys]] - 28 Awst 2019 - 8,316
# [[O.E. Roberts]] - 29 Awst 2019 - 5,540
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Wrwgwái]] 30 Awst 2019 - 13,683
# [[World Rugby]] - 1 Medi 2019 - 10,581
# [[Vernon Pugh]] - 2 Medi 2019 - 6,386
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Rwmania]] - 4 Medi 2019 - 14,604
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Sbaen]] - 5 Medi 2019 - 14,866
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Unol Daleithiau America]] - 8 Medi 2019 - 13,598
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Namibia]] 9 Medi 2019 - 12,081
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Rwsia]] - 10 Medi 2019 - 11,925
# [[Siva Tau]] - 11 Medi 2019 - 4,705
# [[Cibi]] - 12 Medi 2019 - 5,665
# [[Kailao]] - 15 Medi 2019 - 5,741
# [[Cwpan Cenhedloedd y Môr Tawel]] - 19 Medi 2019 - 8,565
# [[Pencampwriaethau Rhyngwladol Rugby Europe]] - 20 Medi 2019 - 12,908
# [[Pencampwriaeth Rygbi yr Americas]] - 21 Medi 2019 - 6,295
# [[Rugby Europe]] - 23 Medi 2019 - 7,944
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Portiwgal]] - 24 Medi 2019 - 9,406
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Simbabwe]] - 27 Medi 2019 - 10,446
# [[W. T. Gruffydd]] - 28 Medi 2019 - 2,132
# [[Tomi Evans]] - 29 Medi 2019 - 2,105
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Cenia]] - 2 Hydref 2019 - 7,820
# [[Emrys Edwards]] - 3 Hydref 2019 - 2,206
# [[Dewi Watkin Powell]] - 4 Hydref 2019 - 4,337
# [[Emyr Currie-Jones]] - 5 Hydref 2019 - 7,197
# [[Cyngor yr Iaith Gymraeg]] - 6 Hydref 2019 - 3,638
# [[Cyngor Sir De Morgannwg]] - 6 Hydref 2019 - 5,430
# [[Trevor Fishlock]] - 7 Hydref 2019 - 7,178
# [[Jess Fishlock]] - 8 Hydref 2019 - 11,482
# [[R.E. Griffith]] - 10 Hydref 2019 - 3,625
# [[Kieffer Moore]] - 11 Hydref 2019 - 7,656
# [[Viking F.K.]] - 12 Hydref 2019 - 5,312
# [[Cymdeithas Bêl-droed Norwy]]- 13 Hydref 2019 - 4,506
# [[Gŵyl Machynlleth]] - 14 Hydref 2019 - 3,061
# [[Klezmer]] - 16 Hydref 2019 - 7,588
# [[Simbalom]] - 17 Hydref 2019 - 10,560
# [[Dwsmel]] - 18 Hydref 2019 - 3,096
# [[Sither]] - 20 Hydref 2019 - 5,756
# [[Maribor]] - 20 Hydref 2019 - 14,279
# [[Rudolf Maister]] - 21 Hydref 2019 13,769
# [[Styria Slofenia]] - 23 Hydref 2019 - 8,741
# [[Gefeilldref]] - 24 Hydref 2019 - 6,561
# [[Kronberg im Taunus]] - 24 Hydref 2019 - 6,022
# [[Arklow]] - 25 Hydref 2019 - 10,907
# [[Bus Éireann]] - 25 Hydref 2019 - 5,365
# [[TrawsCymru]] - 25 Hydref 2019 - 3,239
# [[Ras Rwyfo'r Her Geltaidd]] - 25 Hydref 2019 - 4,369
# [[Cymdeithas Rhwyfo Môr Cymru]] - 25 Hydref 2019 - 2,924
# [[Cwch Hir Celtaidd]] - 25 Hydref 2019 - 2,954
# [[Rhwyfo Cymru]] - 26 Hydref 2019 - 5,738
# [[Velenje]] - 26 Hydref 2019 - 14,453
# [[Campfa]] - 28 Hydref 2019 - 9,915
# [[Gymnasteg]] - 29 Hydref 2019 - 9,934
# [[Gemau Cymru]] - 30 Hydref 2019 - 3,475
# [[Barrau cyfochrog]] - 30 Hydref 2019 - 5,119
# [[Y Cylchoedd (gymnasteg)]] - 31 Hydref 2019 - 4,118
# [[Michael Spicer (comedïwr)]] - 31 Hydref 2019 - 1,939
# [[Daniel Protheroe]] - 4 Tachwedd 2019 - 5,746
# [[The Silent Village]] - 4 Tachwedd 2019 - 10,974
# [[Bar llorweddol]] - 5 Tachwedd 2019 - 5,889
# [[Barrau anghyflin]] - 6 Tachwedd 2019 - 6,734
# [[John Thomas, Barwn Thomas Cwmgiedd]] - 7 Tachwedd 2019 - 9623
# [[Comisiwn Cyfiawnder yng Nghymru]] - 7 Tachwedd 2019 - 5,034
# [[Ceffyl Pwmel]] - 8 Tachwedd 2019 - 7,159
# [[Gymnasteg Cymru]] - 9 Tachwedd 2019 - 4,442
# [[Llofnaid]] - 10 Tachwedd 2019 - 6,917
# [[FIG]] - 11 Tachwedd 2019 - 7,288
# [[Tumbling (gymnasteg)]] - 12 Tachwedd 2019 - 4,534
# [[Trawst (gymnasteg)]] - 13 Tachwedd 2019 - 3,459
# [[Gymnasteg artistig]] - 14 Tachwedd 2019 - 6,316
# [[Friedrich Ludwig Jahn]] - 4 Rhagfyr 2019 - 9,142
== 2020 --> ==
# [[Connagh Howard]] - 17 Ionawr 2020 - 2,599
# [[Baner Somaliland]] - 17 Ebrill 2020
# [[Wali]] - 17 Ebrill 2020
# [[Iman (Islam)]] - 18 Ebrill 2020
# [[Somalia Fawr]] - 19 Ebrill 2020 - 6,772
# [[Rwmania Fawr]] - 20 Ebrill 2020 - 10,354
# [[Cenedl titiwlar]] - 21 Ebrill 2020 - 5,663
# [[Hwngari Fawr]] - 22 Ebrill 2020 - 8,931
# [[Lloyd Warburton]] - 23 Ebrill 2020 - 3,616
# [[Gludyn]] - 23 Ebrill 2020 - 5,636
# [[Crys-T]] - 24 Ebrill 2020 - 7392
# [[Crys polo]] - 24 Ebrill 2020 - 3,455
# [[Dyfarniad Gyntaf Fienna]] - 25 Ebrill 2020 - 8,620
# [[Ail Ddyfarniad Fienna]] - 26 Ebrill 2020 - 8,420
# [[Cyflafareddiadau Fienna]] - 27 Ebrill 2020 - 3,542
# [[Miklós Horthy]] - 27 Ebrill 2020 - 11,676
# [[Joachim von Ribbentrop]] - 28 Ebrill 2020 - 9,893
# [[Székelys]] - 29 Ebrill 2020 - 10,459
# [[Gwlad y Székely]] - 30 Ebrill 2020 - 8,256
# [[Cytundeb Paris (1947)]] - 1 Mai 2020 - 9,056
# [[Tiriogaeth Rydd Trieste]] - 2 Mai 2020 - 15,824
# [[Brython Shag]] - 2 Mai 2020 - 2,768
# [[Koper]] - 3 Mai 2020 - 11,792
# [[Piran (Slofenia)]] - 3 Mai 2020 - 12,144
# [[Izola]] - 3 Mai 2020 - 8,324
# [[Llinell Morgan]] - 5 Mai 2020 - 5,725
# [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Bangor 1874]] - 5 Mai 2020 - 1,500
# [[Pedwar Pwynt ar Ddeg]] - 5 Mai 2020 - 10,553
# [[Recordiau Sbensh]] - 5 Mai 2020 - 1,235
# [[Ampersand]] - 5 Mai 2020 - 4,400
# [[Cytundeb Osimo]] - 6 Mai 2020 - 9,811
# [[Coridor Pwylaidd]] - 6 Mai 2020 - 9,056
# [[Dinas Rydd Danzig]] - 6 Mai 2020 - 13,282
# [[Cynhadledd Potsdam]] - 7 Mai 2020 - 10,452
# [[Cynhadledd Tehran]] - 7 Mai 2020 - 8,457
# [[Cynhadledd Casablanca]] - 8 Mai 2020 - 7,475
# [[Cynhadledd Yalta]] - 8 Mai 2020 - 6,538
# [[Cynllun Morgenthau]] - 8 Mai 2020 - 6,118
# [[Cynhadledd Cairo (1943)]] - 8 Mai 2020 - 5,417
# [[Cynhadledd Quebec (1943)]] - 8 Mai 2020 - 4,827
# [[Cynhadledd Quebec (1944)]] - 8 Mai 2020 -3,110
# [[Ynysoedd Ryūkyū]] - 9 Mai 2020 - 11,322
# [[Cytundeb San Francisco (1951)]] - 9 Mai 2020 - 11,117
# [[Cynulliad Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig]] - 9 Mai 2020 - 10,292
# [[Cluj-Napoca]] - 13 Mai 2020 - 21,294
# [[Daciaid]] - 13 Mai 2020 - 10,783
# [[Unsiambraeth]] - 13 Mai 2020 - 7,557
# [[Dwysiambraeth]] - 13 Mai 2020 - 9,235
# [[Feto]] - 14 Mai 2020 - 6,937
# [[Ffrainc Rydd]] - 15 Mai 2020 - 19,641
# [[Baneri bro Llydaw]] - 16 Mai 2020 - 3,958
# [[Bro-Gerne]] - 16 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro-Leon]] 16 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro Dreger]] 16 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro-Wened]] 16 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro-Zol]] 16 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro Sant-Maloù]] 16 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro-Roazhon]] 17 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro-Naoned]] 17 Mai 2020 - 2,300
# [[Bro-Sant-Brieg]] 17 Mai 2020 - 2,300
# [[Deddfwrfa]] - 19 Mai 2020 - 7,666
# [[Gweithrediaeth]] - 21 Mai 2020 - 6,496
# [[Barnwriaeth]] - 22 Mai 2020 - 9,166
# [[Cystadleuaeth Cân Intervision]] - 22 Mai 2020 - 15,133
# [[Sopot]] - 23 Mai 2020 - 10,918
# [[Władysław Szpilman]] - 23 Mai 2020 - 9,919
# [[Gwlad Pwyl y Gyngres]] - 26 Mai 2020 - 10,467
# [[Cen Williams (dylunydd)]] - 28 Mai 2020 - 5,072
# [[Clwb Pêl-droed Cymric]] - 30 Mai 2020 - 903
# [[Hoci (campau)]] - 31 Mai 2020 - 4,880
# [[Hoci]] - 31 Mai 2020 - 14,834
# [[Hoci Cymru]] - 31 Mai 2020 - 4,963
# [[Tîm hoci cenedlaethol dynion Cymru]] - 1 Mehefin 2020 - 4,227
# [[Tîm hoci cenedlaethol menywod Cymru]] - 4 Mehefin 2020 - 4,228
# [[Ann Davies (cyfieithydd)]] - 4 Mehefin 2020 - 4,875
# [[Gemau'r Gymanwlad Cymru]] - 5 Mehefin 2020 - 3,412
# [[Tŷ'r Cymry (Caerdydd)]] - 5 Mehefin 2020 - 3,405
# [[Gemau Ieuenctid y Gymanwlad]] - 7 Mehefin 2020 - 10,536
# [[Ffederasiwn Gemau'r Gymanwlad]] - 8 Mehefin 2020 - 9,787
# [[Pandwri]] - 12 Mehefin 2020 - 1,602
# [[Cymdeithasau Cenedlaethol Gemau'r Gymanwlad]] - 12 Mehefin 2020 - 5,325
# [[choghur]] - 15 Mehefin 2020 - 3,255
# [[Black Lives Matter]] - 17 Mehefin 2020 - 13,976
# [[George Floyd]] - 17 Mehefin 2020 - 8,565
# [[swastica]] - 18 Mehefin 2020 - 8,364
# [[Lezginca]] - 19 Mehefin 2020 - 7,680
# [[Cyfnod clo]] - 19 Mehefin 2020 - 3,151
# [[Myrddin John]] - 25 Mehefin 2020 - 5,059
# [[Abchasia]] - 26 Mehefin 2020 - 31,049
# [[Aqua (Abchasia)]] - 30 Mehefin 2020 - 18,011
# [[Archif Gwladwriaeth Abchasia]] - 1 Gorffennaf 2020 - 5,923
# [[Leopold III, brenin Gwlad Belg]] - 1 Gorffennaf 2020 - 6,733
# [[Albert I, brenin Gwlad Belg]] - 5 Gorffennaf 2020 - 7515
# [[ASMR]] - 7 Gorffennaf 2020 - 12,891
# [[Dom saim]] - 8 Gorffennaf 2020 - 10,850
# [[Leopold II, brenin Gwlad Belg]] - 8 Gorffennaf 2020 - 14,783
# [[Ffullyn cotwm]] - 9 Gorffennaf 2020 - 4,051
# [[Carthffosiaeth]] - 9 Gorffennaf 2020 - 12,790
# [[Bioddiraddio]] - 10 Gorffennaf 2020 - 7,290
# [[Tirlenwi]] - 24 Gorffennaf 2020 - 13,059
# [[Deddf Treth Gwarediadau Tirlenwi (Cymru) 2017]] - 27 Gorffennaf 2020 - 3,764
# [[FK Sarajevo]] - 13 Awst 2020 - 7,340
# [[Uwch Gynghrair Bosnia a Hertsegofina]] - 14 Awst 2020 - 9,743
# [[Cymdeithas Bêl-droed Bosnia a Hertsegofina]] - 14 Awst 2020 - 5,225
# [[Mikola Statkevich]] - 15 Awst 2020 - 5,670
# [[Cymdeithas Filwrol Belarws]] - 15 Awst 2020 - 3,804
# [[Rada Gweriniaeth Ddemocrataidd Belarws]] - 16 Awst 2020 - 14,707
# [[Ivonka Survilla]] - 16 Awst 2020 - 5,430
# [[Sviatlana Tsikhanouskaya ]] - 16 Awst 2020 - 9,149
# [[NSÍ Runavík]] - 18 Awst 2020 - 8,819
# [[Runavík]] - 18 Awst 2020 - 8,433
# [[Eysturoy]] - 18 Awest 2020 - 7,412
# [[Cymdeithas Bêl-droed Ynysoedd Ffaröe]] - 18 Awst 2020 - 3643
# [[Uwch Gynghrair Ynysoedd Faroe]] - 18 Awst 2020 - 8,643
# [[HB Tórshavn]] - 19 Awst 2020 - 5,372
# [[Klaksvík]] - 19 Awst 2020 - 12,740
# [[Uwch Gynghrair Latfia]] - 19 Awst 2020 - 7,984
# [[Cymdeithas Bêl-droed Latfia]] - 20 Awst 2020 - 6,996
# [[Kastus Kalinouski ]] - 25 Awst 2020 - 11,650
# [[Valletta F.C.]] -25 Awst 2020 - 6,500
# [[Uwch Gynghrair Malta]] - 25 Awst 2020 - 7,860
# [[Uwch Gynghrair Merched Cymru]] - 26 Awst 2020 - 8,650
# [[C.P.D. Merched Tref Aberystwyth]] - 27 Awst 2020 -5,169
# [[Cwpan Pêl-droed Merched Cymru]] - 27 Awst 2020 - 7,653
# [[Manon Awst]] - 28 Awst 2020 - 5,727
# [[Cardiff City Ladies F.C.]] - 28 Awst 2020 - 7,649
# [[C.P.D. Merched Dinas Caerdydd]] - 29 Awst 2020 - 8,178
# [[MŠK Žilina]] - 30 Awst 2020 - 9,213
# [[C.P.D. Merched Met. Caerdydd]] - 30 Awst 2020 - 15,913
# [[B36 Tórshavn]] - 3 Medi 2020 - 14,382
# [[Standard Liège]] - 6 Medi 2020 - 13,850
# [[Uwch Gynghrair Georgia]] - 8 Medi 2020 - 3,530
# [[Cymdeithas Bêl-droed Georgia]] - 10 Medi 2020 - 4,033
# [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad Belg]] - 11 Medi 2020 - 6,441
# [[Uwch Gynghrair Gweriniaeth Iwerddon]] - 12 Medi 2020 - 14,951
# [[Tadej Pogačar]] - 21 Medi 2020 - 11,926
# [[Primož Roglič]] - 23 Medi 2020 - 8,739
== 2021 --> ==
# [[Derek Boote]] - 20 Chwefror 2021 - 1,307
# [[Recordiau'r Dryw]] - 20 Chwefror 2021 - 3,338
# [[C.P.D. Merched Tref Pontypridd]] - 16 Awst 2021 - 3,599
# [[C.P.D. Merched Cyncoed]] - 16 Awst 2021 - 2,500
# [[C.P.D. Merched Tref y Barri Unedig]] - 17 Awst 2021 - 3,000
# [[C.P.D. Merched Tref Port Talbot]] - 18 Awast 2021 - 3,277
# [[Clwb Pêl-droed Merched Tref y Fenni]] - 18 Awst 2021 - 3,963
# [[Cynghrair y Pencampwyr Merched UEFA]] - 19 Awst 2021 - 5,145
# [[Jens Christian Svabo]] - 21 Awst 2021 - 5,216
# [[Venceslaus Ulricus Hammershaimb]] - 22 Awst 2021 - 7,080
# [[Llyfrgell Genedlaethol Ynysoedd Ffaroe]] - 22 Awst 2021 - 4,740
# [[Cernyweg Unedig]] - 22 Awst 2021 - 3,166
# [[Mosg Jamal Abdel Nasser]] - 23 Awst 2021 - 3,044
# [[Mosg Sheikh Ali al-Bakka]] - 23 Awst 2021 - 3,798
# [[Mosg Sayed al-Hashim]] - 23 Awast 2021 - 2,471
# [[Mosg Al-Sham'ah]] - 23 Awst 2021 - 2,021
# [[Intifada Cyntaf Palesteina]] - 23 Awst 2021 - 8,691
# [[Ail Intifada'r Palesteiniaid]] - 24 Awst 2021 - 12,686
# [[Bryn y Deml]] 24 Awst 2021 - 24 Awst 2021 - 6,005
# [[Rhanbarth Tubas]] - 24 Awst 2021 - 3,232
# [[Rhanbarth Tulkarm]] - 24 Awst 2021 - 3,073
# [[Llywodraethiaeth Nablus]] - 25 Awst 2021 - 2,221
# [[Llywodraethiaeth]] - 26 Awst 2021 - 5,007
# [[Llywodraethiaeth Qalqilya]] - 26 Awst 2021 - 2,721
# [[Llywodraethiaeth Ramallah ac Al-Bireh]] - 26 Awst 2021 - 3,965
# [[Llywodraethiaeth Jeriwsalem]] - 28 Awst 2021 - 5,999
# [[Llywodraethiaeth Bethlehem]] - 28 Awst 2021 - 5,048
# [[Llywodraethiaeth Hebron]] - 29 Awst 2021 - 4230
# [[Llywodraethiaeth Gogledd Gaza]] - 29 Awst 2021 - 2,786
# [[Llywodraethiaeth Gaza]] - 29 Awst 2021 - 1,743
# [[Llywodraethiaeth Jericho]] - 29 Awst 2021 - 4,355
# [[Llywodraethiaeth Salfit]] - 29 Awst 2021 - 3,304
# [[Llywodraethiaeth Rafah]] - 30 Awst 20221 - 1,856
# [[Llywodraethiaeth Khan Yunis]] - 30 Awst 2021 - 2,060
# [[Llywodraethiaeth Deir al-Balah]] - 30 Awst 2021 - 1,871
# [[Cyngor Deddfwriaethol Palesteina]] - 30 Awst 2021 - 6,351
# [[Coedwig Yatir]] - 30 Awst 2021 - 5,926
# [[Dunam]] - 31 Awst 2021 - 6,309
# [[Llath]] - 31 Awst 2021 - 8,040
# [[Pêl-droed Canadaidd]] - 31 Awst 2021 - 9,371
# [[Ariel (dinas)]] - 1 Medi 2021 - 7,201
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Palesteina]] - 1 Medi 2021 - 7,039
# [[Ingilín Didriksen Strøm]] - 1 Medi 2021 - 3,781
# [[Deutsche Welle]] - 1 Medi 2021 - 7,067
# [[Dydd Miwsig Cymru]] - 3 Medi 2021 - 5,261
# [[Spotify]] - 3 Medi 2021 - 17,513
# [[Los Blancos (band)]] - 4 Medi 2021 - 3,230
# [[Ifan Dafydd]] - 4 Medi 2021 - 3,452
# [[Recordiau Côsh]] - 5 Medi 2021 - 1,934
# [[Brennan Johnson]] - 5 Medi 2021 - 5,135
# [[C.P.D. Merched Y Seintiau Newydd]] - 6 Medi 2021 - 2,186
# [[Roy Saer]] - 7 Medi 2021 - 6,899
# [[Rhys Gwynfor]] - 10 Medi 2021 - 4,350
# [[HMS Morris]] - 12 Medi 2021 - 3,919
# [[Jeremy Charles]] - 15 Medi 2021 - 5,558
# [[Olwyn Fawr]] - 15 Medi 2021 - 9,978
# [[Folly Farm]] - 16 Medi 2021 - 6,509
# [[Car clatsho]] - 16 Medi 2021 - 5,875
# [[Wurlitzer]] - 18 Medi 2021 - 6,091
# [[Cwtsh (band)]] - 19 Medi 2021 - 2,892
# [[Dari]] - 19 Medi 2021 - 4,652
# [[Trên Rola-bola]] - 20 Medi 2021 - 8,274
# [[Camera obscura]] - 20 Medi 2021 - 5,153
# [[Noel Mooney]] - 20 Medi 2021 - 5,012
# [[Tystysgrif Gyffredinol Addysg Uwchradd]] - 21 Medi 2021 - 5,464
# [[Cork City F.C.]] - 22 Medi 2021 - 5,002
# [[Shamrock Rovers F.C.]] - 22 Medi 2021 - 11,902
# [[Bohemian F.C.]] - 23 Medi 2021 - 10,045
# [[Shelbourne F.C.]]- 24 Medi 2021 10,743
# [[St Patrick's Athletic F.C.]] - 24 Medi 2021 - 12,834
# [[Derry City F.C.]] - 24 Medi 2021 - 10,784
# [[Finn Harps F.C.]] - 25 Medi 2021 - 10,153
# [[Sligo Rovers F.C.]] - 26 Medi 2021 - 8,497
# [[Kristina Háfoss]] - 26 Medi 2021 - 6,903
# [[Cyngor Nordig]] - 26 Medi 2021 - 11,729
# [[Dundalk F.C.]] - 27 Medi 2021 - 17,024
# [[Tiffo]] - 27 Medi 2021 - 7,060
# [[Ultras]] - 27 Medi 2021 - 9,141
# [[Fflêr Bengal]] - 27 Medi 2021 - 3,498
# [[Pyrotechneg]] - 28 Medi 2021 - 5,745
# [[Conffeti]] - 28 Medi 2021 - 7,907
# [[Tylliedydd]] - 28 Medi 2021 - 5,099
# [[Baner y Cyngor Nordig]] - 28 Mai 2021 - 2,806
# [[Baner Undeb Kalmar]] - 29 Medi 2021 - 5,904
# [[Undeb Kalmar]] - 30 Medi 2021 - 9,724
# [[Sgandinafiaeth]] - 30 Medi 2021 - 14,899
# [[Confensiwn Iaith Nordig]] - 30 Medi 2021 - 3,498
# [[F.C. Sheriff Tiraspol]] - 1 Hydref 2021 - 7,963
# [[Uwch Gynghrair Moldofa]] - 1 Hydrf 2021 - 8,806
# [[Cymdeithas Bêl-droed Moldofa]] - 1 Hydref 2021 - 4,242
# [[Kalaallisut]] - 1 Hydref 2021 - 10,378
# [[Cyd-ddeallusrwydd]] - 2 Hydref 2021 - 9,895
# [[Len Pennie]] - 2 Hydref - 11,551
# [[Continiwm tafodiaith]] - 3 Hydref 2021 - 17,095
# [[Abjad]] - 3 Hydref 2021 - 9,538
# [[C.P.D. Merched Pwllheli]] - 4 Hydref 2021 - 1,828
# [[C.P.D. Merched Llandudno]] - 5 Hydref 2021 - 6,623
# [[C.P.D. Merched Wrecsam]] - 5 Hydref 2021 - 5,564
# [[Careleg]] - 6 Hydref 2021 - 7,909
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Syria]] - 8 Hydref 2021 - 10,536
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Libanus]] - 8 Hydref 2021 - 9,882
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Palesteina Mandad]] - 9 Hydref 2021 - 12,649
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cowait]] - 11 Hydref 2021 - 8,106
# [[Cân llofft stabl]] - 11 Hydref 2021 - 2,523
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Emiradau Arabaidd Unedig]] - 12 Hydref 2021 - 7,679
# [[Cwpan Pêl-droed y Gwlff]] - 13 Hydref 2021 - 9,497
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Oman]] - 13 Hydref 2021 - 6,580
# [[Byrllysg]] - 14 Hydref 2021 - 6,419
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Bahrain]] - 15 Hydref 2021 - 7,319
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Irac]] - 18 Hydref 2021 - 9,687
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Qatar]] - 20 Hydref 2021 - 11,743
# [[Einár (artist)]] - 22 Hydref 2021 - 7,894
# [[Cwpan Pêl-droed Asia]] - 28 Hydref 2021 - 9,124
# [[Cwpan Arabaidd FIFA]] - 28 Hydref 2021 - 6,336
# [[UAFA]] - 28 Hydref 2021 - 7,525
# [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Comoros]] - 28 Hydref 2021 - 6,534
# [[Banc Cambria]] - 29 Hydref 2021 - 3,559
# [[Baner Dwyrain Tyrcestan]] - 29 Hydref 2021 - 8,200
# [[Carthen]] 29 Hydref 2021 - 9,845
# [[Mẁg]] - 30 Hydref 2021 - 10,391
# [[Normaleiddio iaith]] - 31 Hydref 2021 - 8,928
# [[Sebon eillio]] - 1 Tachwedd 2021 - 5,673
# [[Mat diod]] - 2 Tachwedd 2021 - 6,411
# [[Papur sidan]] - 2 Tachwedd 2021 - 5,219
# [[Siocled poeth]] - 3 Tachwedd 2021 - 5,773
# [[Powdr coco]] - 3 Tachwedd 2021 - 5,010
# [[Caffè mocha]] - 4 Tachwedd 2021 - 4,691
# [[Espresso]] - 5 Tachwedd 2021 - 9,026
# [[Cwpan cadw]] - 7 Tachwedd 2021 - 5,055
# [[Caffè latte]] - 9 Tachwedd 2021 - 8,667
# [[Caffè lungo]] - 10 Tachwedd 2021 - 3,814
# [[Peiriant espresso]] - 12 Tachwedd 2021 - 7,762
# [[Tebot Moka]] - 12 Tachwedd 2021 - 7,809
# [[Caffè Americano]] - 13 Tachwedd 2021 - 9,338
# [[Coffi hidl]] - 15 Tachwedd 2021 - 6,700
# [[Hidlydd coffi]] - 15 Tachwedd 2021 - 4,978
# [[Tebot]] - 16 Tachwedd 2021 - 8,730
# [[Flat White]] - 16 Tachwedd 2021 - 8,749
# [[Barista]] - 17 Tachwedd 2021 - 4,347
# [[Celf latte]] - 17 Tachwedd 2021 - 3,428
# [[Caffè macchiato]] - 18 Tachwedd 2021 - 4,961
# [[Twmffat]] - 18 Tachwedd 2021 - 5,462
# [[Hŵfer]] - 19 Tachwedd 2021 - 8,423
# [[Cortado]] - 19 Tachwedd 2021 - 8,752
# [[Samofar]] - 19 Tachwedd 2021 - 5,678
# [[Teisen frau]] - 20 Tachwedd 2021 - 7,842
# [[Llaeth cyddwysedig]] - 20 Tachwedd 2021 - 13,726
# [[Llaeth anwedd]] - 21 Tachwedd 2021 - 8578
# [[Llaeth powdr]] - 21 Tachwedd 2021 - 19,085
# [[Caffetier]] - 22 Tachwedd 2021 - 8,709
# [[Llaeth sgim]] - 22 Tachwedd 2021 - 6,570
# [[Llaeth hanner sgim]] - 23 Tachwedd 2021 - 5,037
# [[Llaeth cyflawn]] - 23 Tachwedd 2021 - 6,775
# [[Llaeth almon]] - 24 Tachwedd 2021 - 8,395
# [[Llaeth soia]] - 25 Tachwedd 2021 - 10,085
# [[Llaeth ceirch]] - 26 Tachwedd 2021 - 8,489
# [[Llaeth reis]] - 26 Tachwedd 2021 - 8,373
# [[Café frappé]] - 27 Tachwedd 2021 - 9,604
# [[Gwelltyn yfed]] - 28 Tachwedd 2021 - 13,454
# [[Jwg]] - 29 Tachwedd 2021 - 9,004
# [[Slang]] - 30 Tachwedd 2021 - 10,002
# [[Jargon]] - 1 Rhagfyr 2021 - 11,744
# [[Caramel]] - 2 Rhagfyr 2021 - 5,985
# [[Adweithiad Maillard]] - 3 Rhagfyr 2021 - 4,944
# [[Melanoidin]] - 3 Rhagfyr 2021 - 3,218
# [[Tost]] - 4 Rhagfyr 2021 - 14,746
# [[Marmalêd]] - 5 Rhagfyr 2021 - 7,972
# [[Rysáit]] - 6 Rhagfyr 2021 - 8,226
# [[S. Minwel Tibbott]] - 7 Rhagfyr 2021 - 9,374
# [[Grappa]] - 8 Rhagfyr 2021 - 8,352
# [[Soeg]] - 9 Rhagfyr 2021 - 4,814
# [[Swistir Eidalaidd]] - 10 Rhagfyr 2021 - 5,447
# [[Caffè corretto]] - 10 Rhagfyr 2021 - 3,698
# [[Sambuca]] - 11 Rhagfyr 2021 - 5,754
# [[Aperitîff a digestiff]] - 19 Rhagfyr 2021 - 8,917
# [[Cracer (bwyd)]] - 20 Rhagfyr 2021 - 5,095
# [[Bain-marie]] - 21 Rhagfyr 2021 - 6,940
# [[Mari yr Iddewes]] - 21 Rahgfyr 2021 - 7,936
# [[Zosimos o Panopolis]] - 22 Rhagfyr 2021 - 6,912
# [[Llyn Lugano]] - 22 Rhagfyr 2021 - 4,187
# [[Llyn Maggiore]] - 22 Rhagfyr 2021 - 8,275
# [[Rheilffordd Gottard]] - 23 Rhagfyr 2021 - 5,920
# [[Twnnel Rheilffordd Gottard]] - 23 Rhagfyr 2021 - 5,112
# [[Twnnel Rheilffordd Sylfaen Gotthard]] - 24 Rhagfyr 2021 - 7,392
== 2022 --> ==
# [[Völkerabfälle]] - 21 Ionawr 2022 - 8,799
# [[Didolnod]] - 2 Chwefror 2022 - 15,479
# [[Wordle]] - 3 Chwefror 2022 - 22,811
# [[Dr Gary Robert Jenkins]] - 4 Chwefror 2022 - 5,542
# [[Ysbyty Frenhinol Hamadryad]] - 5 Chwefror 2022 - 8,251
# [[Ysgol Gynradd Gymraeg Hamadryad]] - 6 Chwefror 2022 - 5,539
# [[HMS Hamadryad]] - 7 Chwefror 2022 - 2,746
# [[Ffrigad]] - 8 Chwefror 2022 - 7,860
# [[Llaeth y fron]] - 9 Chwefror 2022 - 6,415
# [[Gwyn M. Daniel]] - 10 Chwefror 2022 - 2,775
# [[Highfields, Llandaf]] - 11 Chwefror 2022 - 4,229
# [[Coleg Hyfforddi Morgannwg]] - 14 Chwefror 2022 - 7,588
# [[Coleg Hyfforddi Sir Fynwy]] - 15 Chwefror 2022 - 7,805
# [[Cymdeithas i Famau a Merched Cymru]] - 16 Chwefror 2022 - 1,904
# [[Cronfa Glyndŵr]] - 17 Chwefror 2022 - 3,308
# [[Trefor Richard Morgan]] - 18 Chwefror 2022 - 5,805
# [[Ysgol Glyndŵr]] - 19 Chwefror 2022 - 4,673
# [[Taras Shevchenko]] - 14 Mawrth 2022 - 22,099
# [[Leonid Kuchma]] - 16 Mawrth 2022 - 10,699
# [[Leonid Kravchuk]] - 17 Mawrth 2022 - 9,915
# [[Verkhovna Rada]] - 17 Mawrth 2022 - 6,100
# [[Interslavic]] - 17 Mawrth 2022 - 6,683
# [[Viktor Yushchenko]] - 18 Mawrth 2022 - 14,206
# [[Petro Poroshenko]] - 22 Mawrth 2022 - 16,658
# [[Pop-up Gaeltacht]] - 23 Mawrth 2022 - 6,746
# [[Cooish]] - 23 Mawrth 2022 - 8,393
# [[Viktor Yanukovich]] - 25 Mawrth 2022 - 14,754
# [[Bataliwn Kastuś Kalinoŭski]] - 29 Mawrth 2022 - 10,783
# [[Gweriniaeth Pobl Belarws]] - 31 Mawrth 2022 - 11,698
# [[Radio Free Europe/Radio Liberty]] - 31 Mawrth 2022 - 12,985
# [[Gweriniaeth Sofiet Sosialaidd Belarws]] - 1 Ebrill 2022 - 2,299
# [[Pobble]] - 4 Ebrill 2022 - 5,897
# [[Mooinjer veggey]] - 5 Ebrill 2022 - 5,512
# [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Wcráin]] - 6 Ebrill 2022 - 9,066
# [[St John's, Ynys Manaw]] - 8 Ebrill 2022 - 4,808
# [[Ramsey, Ynys Manaw]] - 12 Ebrill 2022 - 7,348
# [[Dwyseddu trefol]] - 15 Ebrill 2022 - 8,418
# [[Tŷ teras]] - 21 Ebrill 2022 - 11,165
# [[Setswana]] - 21 Ebrill 2022 - 7,791
# [[Anthem genedlaethol Wcráin]] - 21 Ebrill 2022 - 13,621
# [[Eglwys Gatholig Roegaidd Wcráin]] - 22 Ebrill 2022 - 3,409
# [[Oblast]] - 23 Ebrill 2022 - 3,568
# [[Raion]] - 24 Ebrill 2022 - 5,418
# [[Ivano-Frankivsk]] - 25 Ebrill 2022 - 12,583
# [[Sokol]] - 25 Ebrill 2022 - 9,439
# [[Turnverein]] - 26 Ebrill 2022 - 4,513
# [[Rhandy]] - 1 Mai 2022 - 14,219
# [[Tŷ pâr]] - 2 Mai 2022 - 11,325
# [[Tŷ cyngor]] - 4 Mai 2022 - 10,153
# [[Stanislau Shushkevich]] - 4 Mai 2022 - 12,395
# [[Cytundebau Belovezh]] - 5 Mai 2022 - 8,878
# [[Protocol Alma-ata]] - 6 Mai 2022 - 5,268
# [[Silofici]] - 6 Mai 2022 - 5,523
# [[Cannoedd Duon]]- 6 Mai 2022 - 3,738
# [[Szlachta]] - 8 Mai 2022 - 6,411
# [[Pogrom]] - 9 Mai 2022 - 11,272
# [[Kristallnacht]] - 10 Mai 2022 - 9,803
# [[Carthu ethnig]] - 11 Mai 2022 - 12,509
# [[Ivan Franko]] - 12 Mai 2022 - 10,306
# [[Tŷ parod]] - 14 Mai 2022 - 10,834
# [[Plattenbau]] - 15 Mai 2022 - 6,766
# [[Der Spiegel]] - 16 Mai 2022 - 7,752
# [[Newsweek]] - 17 Mai 2022 -7,696
# [[Pwyllgor Rhyngwladol y Groes Goch]] - 19 Mai 2022 - 6,923
# [[Undeb credyd]] - 21 Mai 2022 - 11,988
# [[Ľudovít Štúr]] - 22 Mai 2022 - 14,212
# [[Anthem genedlaethol Slofenia]] - 23 Mai 2022 - 7,849
# [[France Prešeren]] - 24 Mai 2022 - 13,509
# [[Yad Vashem]] - 27 Mai 2022 - 7,992
# [[Raidió Fáilte]] - 29 Mai 2022 - 4,710
# [[Raidió na Life]] - 29 Mai 2022 - 3,667
# [[Cultúrlann McAdam Ó Fiaich]] - 30 Mai 2022 - 9,275
# [[Cwarter Gaeltacht, Belffast]] - 30 Mai 2022 - 6,200
# [[An Dream Dearg]] - 31 Mai 2022 - 8,788
# [[Féile an Phobail]] - 31 Mai 2022 - 10,367
# [[Cultúrlann Aonach Mhacha]] - 1 Mehefin 2022 - 4,758
# [[Cultúrlann Uí Chanáin]] - 1 Mehefin 2022 - 7,228
# [[Suddig]] - 2 Mehefin 2022 - 7,804
# [[Leim]] - 3 Mehefin 2022 - 9,753
# [[Dŵr carbonedig]] - 5 Mehefin 2022 - 6,637
# [[Mynydd Herzl]] - 8 Mehefin 2022 - 5,484
# [[Undeb Credyd Plaid Cymru]] - 9 Mehefin 2022 - 2,781
# [[Sefydliad Mercator]] - 9 Mehefin 2022 - 4,066
# [[Baner Fryslân]] - 10 Mehefin 2022 - 5,450
# [[Teth-fagu]] - 13 Mehefin 2022 - 10,402
# [[Linfield F.C.]] - 15 Mehefin 2022 - 17,012
# [[Gwilym Roberts (Caerdydd)]] - 17 Mehefin 2022 - 5,962
# [[Chris Rees]] - 17 Mehefin 2022 - 4,298
# [[Elwyn Hughes]] - 18 Mehefin 2022 - 1,534
# [[Tlws Goffa Elvet a Mair Elvet Thomas]] - 19 Mehefin 2022 - 3,429
# [[Gaelscoil]] - 20 Mehefin 2022 - 10,546
# [[Aromatherapi]] - 22 Mehefin 2022 - 8,741
# [[Llenyddiaeth ar draws Ffiniau]] - 5 Gorffennaf 2022 - 2,395
# [[Undeb Pêl-fas Cymru]] - 6 Gorffennaf 2022 - 3,091
# [[Undeb Pêl-fas Menywod Cymru]] - 6 Gorffennaf 2022 - 2,010
# [[Vikingur Reykjavik]] - 21 Gorffennaf 2022 - 1,475
# [[Radio Euskadi]] - 22 Gorffennaf 2022 - 4,939
# [[Hanes radio Gwlad y Basg]] - 26 Gorffennaf 2022 - 5,943
# [[Stadud Ymreolaeth Gwlad y Basg 1979]] - 26 Gorffennaf 2022 - 9,090
# [[Senedd Eukadi]] - 27 Gorffennaf 2022 - 9,451
# [[Néstor Basterretxea]] - 28 Gorffennaf 2022 - 9,451
# [[Comisiwn Kilbrandon]] - 29 Gorffennaf 2022 - 18,010
# [[Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ]] - 9 Awst 2022 - 9,161
# [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] - 9 Awst 2022 - 5,307
347hotu4ylan1sbp9svz9m1in6iaqiz
Categori:Pobl o Wilmington, Delaware
14
237375
11100593
7743992
2022-08-09T19:58:53Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
Mae'r categori hwn yn cynnwys pobl a gafodd eu geni yn, yn breswylwyr, neu fel arall yn gysylltiedig â [[Delaware]].
[[Categori:Pobl o Delaware|Wilmington]]
[[Categori:Pobl yn ôl dinas yn yr Unol Daleithiau|Wilmington, Delaware]]
dghkredypo9cgah51txmkx8plbc7dns
Rita Mae Brown
0
237392
11100597
9880868
2022-08-09T20:41:09Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth | nationality = {{banergwlad|Unol Daleithiau America}} | dateformat = dmy}}
[[Awdur]]es [[Unol Daleithiau America|Americanaidd]] yw '''Rita Mae Brown''' (ganwyd [[28 Tachwedd]] [[1944]]) sy'n cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel [[sgriptiwr]], [[bardd]], [[chwaraewr polo]], [[nofelydd]], hunangofiannydd ac awdur.
Cafodd ei geni yn [[Hanover]] ar [[28 Tachwedd]] [[1944]]. Wedi gadael yr ysgol mynychodd Brifysgol Efrog Newydd, Prifysgol Florida ac Ysgol y Celfyddydau Gweledol.{{Cyfs personol}}
Ymhlith y gwaith pwysig a nodedig yr ysgrifennodd y mae: ''Rubyfruit Jungle''.
== Aelodaeth ==
Bu'n aelod o Lavender Menace am rai blynyddoedd.{{Cyfs coleg a gwaith}}
==Anrhydeddau==
* {{Anrhydeddau WD}}
<includeonly>Cadw lle i'r bot</includeonly>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{DEFAULTSORT:Brown, Rita}}
[[Categori:Llenorion Americanaidd]]
[[Categori:Genedigaethau 1944]]
[[Categori:Merched yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Pobl o Hannover]]
20bf27asud1oh7flcoatdsslxyi8x7c
Margaret Cole
0
241704
11100590
11023828
2022-08-09T19:54:09Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth | nationality = {{banergwlad|Lloegr}} | dateformat = dmy}}
[[Ffeministiaeth|Ffeminist]] o [[Lloegr|Loegr]] oedd '''Margaret Isabel Cole''' (née Postgate; [[6 Mai]] [[1893]] - [[7 Mai]] [[1980]]) sy'n cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel [[gwleidydd]], [[darlithydd]], [[hanesydd]], [[cofiannydd]] a [[nofelydd]].
Fe'i ganed yn [[Y Deyrnas Unedig]] ar [[6 Mai]] [[1893]]; bu farw yn Y Deyrnas Unedig. Bu'n briod i G. D. H. Cole. Ysgrifennodd sawl stori dditectif ar y cyd â'i gŵr, G. D. H. Cole. Aeth ymlaen i ddal swyddi pwysig yn llywodraeth Llundain yn y cyfnod ar ôl yr [[Ail Ryfel Byd]]. {{Cyfs personol}}
Roedd yn ferch i John Percival Postgate ac Edith (née Allen) Postgate. Derbyniodd Margaret ei haddysg yn Ysgol Roedean a [[Coleg Girton, Caergrawnt|Choleg Girton, Caergrawnt]]. Tra yn Girton, trwy ddarllen gwaith [[H. G. Wells]], [[George Bernard Shaw]] ac eraill, daeth i gwestiynu [[Anglicaniaeth]] ei magwraeth ac i gofleidio [[sosialaeth]].
Yr adeg honno, a hyd at 1947, nid oedd hawl gan ferched prifysgolion Caergrawnt i raddio, ond gorffennodd Margaret ei chwrs yn llwyddiannus. Aeth yn athrawes yn y clasuron i Ysgol y Sant Paul. Mae ei cherdd ''The Falling Leaves'' yn adwaith i'r [[Rhyfel Byd Cyntaf]], ac mae'n gerdd a astudiwyd yn Lloegr (2018) ar gwricwlwm disgyblion 15-16 oed. Gwelir yn y gerdd dylanwad y [[Lladin]].
==Rhyfel Byd Cyntaf==
Yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf, ceisiodd ei brawd Raymond Postgate gael ei eithrio o [[gwasanaeth milwrol|wasanaeth milwrol]] fel [[gwrthwynebydd cydwybodol]], sosialaidd, ond gwrthodwyd hynny gan ei garcharu am wrthod gorchmynion milwrol. Arweiniodd ei chefnogaeth i'w brawd hi i gredu mewn [[heddychiaeth]]. Yn ystod ei hymgyrch yn erbyn consgripsiwn, cyfarfu â G. D. H. Cole, a briododd mewn swyddfa gofrestru ym mis Awst 1918. Gweithiodd y cwpl gyda'i gilydd dros y Gymdeithas Fabian cyn symud i [[Rhydychen|Rydychen]] yn 1924, lle darlithiodd ac ysgrifennodd y ddau ohonynt. Yn gynnar yn y [[1930au]], gadawodd Margaret ei heddychiaeth pan glywodd am weithgareddau Llywodraethau'r Almaen ac Awstria acfel ymaeb i [[Rhyfel Cartref Sbaen|Ryfel Cartref Sbaen]].
==Storiau ditectif==
G. D. H. a M. I. Cole
* (1925) ''The Death of a Millionaire''
* (1926) ''The Blatchington Tangle''
* (1927) ''The Murder at Crome House''<ref name="Evans2016">{{cite book |author=Curtis Evans |title=Murder in the Closet: Essays on Queer Clues in Crime Fiction Before Stonewall |url=https://books.google.com/books?id=GM27DQAAQBAJ&pg=PT131|date=28 Tachwedd 2016 |publisher=McFarland |isbn=978-0-7864-9992-2 |pages=131–}}</ref>
* (1928) ''The Man from the River''
* (1928) ''Superintendent Wilson's Holiday''
* (1929) ''Poison in the Garden Suburb'' aka ''Poison in a Garden Suburb''
* (1930) ''Burglars in Bucks'' aka ''The Berkshire Mystery''
* (1930) ''Corpse in Canonicals''aka ''The Corpse in the Constable's Garden''
* (1931) ''The Great Southern Mystery'' aka ''The Walking Corpse''
* (1931) ''Dead Man's Watch''
* (1932) ''Death of a Star''
* (1933) ''A Lesson in Crime'' (short stories)
* (1933) ''The Affair at Aliquid''
* (1933) ''End of an Ancient Mariner''
* (1934) ''Death in the Quarry''
* (1935) ''Big Business Murder''
* (1935) ''Dr Tancred Begins''
* (1935) ''Scandal at School'' aka ''The Sleeping Death''
* (1936) ''Last Will and Testament''
* (1936) ''The Brothers Sackville''
* (1937) ''Disgrace to the College''
* (1937) ''The Missing Aunt''
* (1938) ''Mrs Warrender's Profession''
* (1938) ''Off with her Head!''
* (1939) ''Double Blackmail''
* (1939) ''Greek Tragedy''
* (1940) ''Wilson and Some Others''
* (1940) ''Murder at the Munition Works''
* (1940) ''Counterpoint Murder''
* (1941) ''Knife in the Dark''
* (1942) ''Toper's End''
* (1945) ''Death of a Bride''
* (1946) ''Birthday Gifts''
* (1948) ''The Toys of Death''
==Bywgraffiadau==
*Margaret Cole (1949) ''Growing up into Revolution''
*M. I. Cole (1971) ''The Life of G. D. H. Cole''; {{ISBN|0333002164}}
*[[Naomi Mitchison]] (1982) ''Margaret Cole, 1893–1980''; {{ISBN|0-7163-0482-1}}
*B. D. Vernon (1986) ''Margaret Cole, 1893–1980: A Political Biography''; {{ISBN|0-7099-2611-1}}
== Aelodaeth ==
Bu'n aelod o Gymdeithas y Ffabiaid am rai blynyddoedd.{{Cyfs coleg a gwaith}}
==Anrhydeddau==
* {{Anrhydeddau WD}}
<includeonly>Cadw lle i'r bot</includeonly>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Rheoli awdurdod}}
{{DEFAULTSORT:Cole, Margaret}}
[[Categori:Cyn-fyfyrwyr Coleg Girton, Caergrawnt]]
[[Categori:Ffeministiaid Seisnig]]
[[Categori:Genedigaethau 1893]]
[[Categori:Marwolaethau 1980]]
[[Categori:Merched y 19eg ganrif]]
[[Categori:Pobl o Gaergrawnt]]
otzyyjddugn52ly5j3c0uqkkmxm37sw
Julia Quinn
0
242849
11100594
10980313
2022-08-09T20:32:06Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth | nationality = {{banergwlad|Unol Daleithiau America}} | dateformat = dmy}}
[[Awdur]] poblogaidd, [[Unol Daleithiau America|Americanaidd]] yw '''Julia Quinn''', enw-awdur '''Julie Pottinger''' (ganwyd [[1970]]). Y ''genre'' a ddefnyddir ganddi gan amlaf yw'r rhamant hanesyddol.<ref name="grossman">{{cite web | last = Grossman | first = Lev | authorlink = Lev Grossman | title = Rewriting the Romance | work = | pages = | language = | publisher = ''Time'' | date = 3 Chwefror 2003 | url = http://juliaquinn.com/articles/time.php | accessdate = 3 Ebrill 2007 | format = PDF | deadurl = yes | archiveurl = https://web.archive.org/web/20120619135252/http://juliaquinn.com/articles/time.php | archivedate = 19 Mehefin 2012 | df = }}</ref> Mae Pottinger yn ystyried ei hun yn [[ffeminist]] ac yn rhoi rhinweddau ffeministaidd i harwresau ei nofelau, gan newid ffeithiau hanesyddol i ffuglen hanesyddol.
Ganed '''Julie Cotler''' (enw-awdur yw Julia Quinn) yn [[Unol Daleithiau America]] yn [[1970]]. Wedi gadael yr ysgol mynychodd Brifysgol Harvard ac Ysgol Hotchkiss.{{Cyfs personol}}
Hyd at 2019 roedd ei nofelau wedi'u cyfieithu i 29 o ieithoedd tramor, ac mae wedi ymddangos ar Restr Bestseller y ''New York Times'' 19 o weithiau.<ref name="about"/> Yng Ngorffennaf 2018, cyhoeddwyd y byddai Shonda Rhimes yn addasu ei chyfres ''Bridgerton'' ar gyfer [[Netflix]].<ref>[https://www.shondaland.com/inspire/books/a22265842/books-shondaland-netflix-shows/ www.shondaland.com; adalwyd 17 Gorffennaf 2019.]</ref>{{Cyfs coleg a gwaith}}
==Magwraeth a choleg==
Magwyd Julie Pottinger yn [[New England]] yn bennaf, er iddi dreulio llawer o'i hamser yng [[Califfornia|Nghaliffornia]] ar ôl i'w rhieni ysgaru. Hyd yn oed fel plentyn bychan ymddiddorai mewn llyfrau ac ysgrifennu.<ref name="white"/>
Graddiodd Pottinger o Harvard gyda gradd mewn Hanes Celf. Yn ystod ei blwyddyn uwch yn y coleg, sylweddolodd nad oedd yn gwybod beth yr oedd am ei wneud gyda'i gradd a phenderfynodd fynychu [[meddygaeth|ysgol feddygol]]. Roedd y penderfyniad hwnnw'n ei gwneud yn ofynnol iddi fynychu dwy flynedd ychwanegol yn y coleg i gwblhau'r rhagofynion gwyddoniaeth sy'n angenrheidiol i wneud cais am ysgol feddygol.<ref name="about">{{cite web | last = | first = | title = About Julia | work= | pages = | language = | publisher = Julia Quinn Official Website | url =http://www.juliaquinn.com/about.php | accessdate = 2012-06-03}}</ref>
==Yr awdur==
I ddiddori ei hun yn ystod ei chwrs, dechreuodd Pottinger ysgrifennu nofelau rhamant ''Regency''. Ychydig wythnosau ar ôl iddi gael ei derbyn i ysgol feddygol, darganfu fod ei dwy nofel gyntaf, ''Splendid'' a ''Dancing At Midnight'', wedi cael eu gwerthu mewn ocsiwn, digwyddiad anarferol i awdur rhamant newydd.<ref name="romanticsatheart">{{cite web| last =| first =| title =Julia Quinn Makes her own Destiny| work =| pages =| language =| publisher =Romantics at Heart| year =1996| url =http://www.likesbooks.com/quinn.html| accessdate =2007-04-03| deadurl =yes| archiveurl =https://web.archive.org/web/20070509094842/http://www.likesbooks.com/quinn.html| archivedate =2007-05-09| df =}}</ref> Gohiriodd yr ysgol feddygol am ddwy flynedd tra ysgrifennodd ddwy nofel arall.<ref name="white">{{cite web | last = White | first = Claire E. | title = A Conversation with Julia Quinn | work= | pages = | language = | publisher = Writers Writes | year = 1998 | url =http://www.writerswrite.com/journal/nov98/quinn.htm | accessdate = 2007-04-03}}</ref>
Erbyn i Pottinger fynd i Ysgol Feddygaeth Iâl i wireddu ei breuddwyd o fod yn feddyg, roedd tri o'i llyfrau wedi'u cyhoeddi. Ar ôl dim ond ychydig fisoedd byr o astudio meddygaeth, fodd bynnag, sylweddolodd Pottinger ei bod yn well ganddi ysgrifennu! Gadawodd yr ysgol feddygol a ymroddodd ei hun yn llwyr i'w gwaith ysgrifennu.<ref name="white"/>
==Llyfryddiaeth==
:''Hyd at Gorffennaf 2019''
===Splendid===
* ''Splendid'' (1995)
* ''Dancing At Midnight'' (1995)
* ''Minx'' (1996)
* "A Tale of Two Sisters" in ''Where's My Hero?'' (2003, antholeg gyda Lisa Kleypas a Kinley MacGregor)
===Lyndon Sisters===
* ''Everything And The Moon'' (1997)
* ''Brighter Than The Sun'' (1997)
===Agents of the Crown===
* ''To Catch An Heiress'' (1998)
* ''How To Marry A Marquis'' (1999)
===Cyfres Bridgerton===
* ''The Duke and I'' (2000)
* ''The Viscount Who Loved Me'' (2000)
* ''An Offer From A Gentleman'' (2001)
* ''Romancing Mister Bridgerton'' (2002)
* ''To Sir Phillip, With Love'' (2003)
* ''When He Was Wicked'' (2004)
* ''It's In His Kiss'' (2005)
* ''[[On the Way to the Wedding]]'' (2006)
* ''The Bridgertons: Happily Ever After'' (2013)<ref name="coming soon">{{cite web | last = | first = | title = The Bridgertons: Happily Ever After from Julia Quinn | work= | pages = | language = | publisher = Julia Quinn Official Website | url =http://juliaquinn.com/books/bridgertons.php | accessdate = 2013-08-19|date = }}</ref>
===Two Dukes of Wyndham===
* ''The Lost Duke of Wyndham'' (2008)
* ''Mr. Cavendish, I Presume'' (2008)<ref name="faq">{{cite web| last =| first =| title =FAQ| work =| pages =| language =| publisher =Julia Quinn Official Website| url =http://juliaquinn.com/faq.php?faq_var=faq-wyndham| accessdate =2012-06-03| deadurl =yes| archiveurl =https://web.archive.org/web/20120619044518/http://juliaquinn.com/faq.php?faq_var=faq-wyndham| archivedate =2012-06-19| df =}}</ref>
===Cyfres Bevelstoke===
* ''The Secret Diaries of Miss Miranda Cheever'' (2007)
* ''What Happens in London'' (2009)
* ''Ten Things I Love About You'' (2010)
===Smythe-Smith quartet===
* ''Just Like Heaven'' (2011)
* ''A Night Like This'' (2012)
* ''[[The Sum of All Kisses]]'' (2013)
* ''The Secrets of Sir Richard Kenworthy'' (2015)
===Rokesby series===
* ''Because of Miss Bridgerton'' (2016)<ref>{{cite news|url=http://happyeverafter.usatoday.com/2016/02/22/because-of-miss-bridgerton-excerpt-julia-quinn/|title=Exclusive excerpt: 'Because of Miss Bridgerton' by Julia Quinn|last=Lamb|first=Joyce|date=February 22, 2016|work=[[USA Today]]|accessdate=5 Hydref 2016|archive-date=2016-10-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20161006045700/http://happyeverafter.usatoday.com/2016/02/22/because-of-miss-bridgerton-excerpt-julia-quinn/|url-status=dead}}</ref>
* ''The Girl with the Make-Believe Husband'' (2017)<ref>{{cite web|url=https://www.harpercollins.com/9780062670335/the-girl-with-the-make-believe-husband|title=The Girl with the Make-Believe Husband – Julia Quinn – Paperback|publisher=[[HarperCollins]]|accessdate=5 Hydref 2016}}</ref>
* ''The Other Miss Bridgerton'' (2018)
===Lady Whistledown===
* "Thirty-Six Valentines" yn ''The Further Observations of Lady Whistledown'' (2003)
* "The First Kiss" yn ''Lady Whistledown Strikes Back'' (2004)
===The Lady Most. . . ===
* ''The Lady Most Likely. . .'' (2010)
* ''The Lady Most Willing. . .'' (2012)
===Arall===
* "Gretna Greene" yn ''Scottish Brides'' (1999)
* ". . . and a Sixpence in Her Shoe" yn ''Four Weddings and a Sixpence'' (2016)
==Anrhydeddau==
* {{Anrhydeddau WD}}
<includeonly>Cadw lle i'r bot</includeonly>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Rheoli awdurdod}}
{{DEFAULTSORT:Quinn, Julia}}
[[Categori:Llenorion Americanaidd]]
[[Categori:Genedigaethau 1970]]
[[Categori:Merched yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Pobl o Pennsylvania]]
nrd3fohnk1r0rtt6vlg17s0wvu56dnh
Gwarchodfa Natur Mere Sands
0
245623
11100629
11064284
2022-08-09T21:51:31Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|Lloegr}} | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} }}
Mae '''Gwarchodfa Natur Mere Sands''' yn warchodfa natur yn [[Rufford]], [[Swydd Gaerhirfryn]], sydd yn cynnwys coetir a llynnau, gyda chanolfan ymwelwyr, 6 cuddfan a maes parcio. Maint y warchodfa yw 42 hectar.<ref name="lancswt.org.uk">[https://www.lancswt.org.uk/nature-reserves/mere-sands-wood-nature-reserve Gwefan Ymddiriedolaeth Bywyd Gwyllt Swydd Gaerhirfryn]</ref>
[[Delwedd:MereSands01LB.jpg|bawd|dim|260px|Gwyachod copog mawrion]]
[[Delwedd:MereSands02LB.jpg|bawd|dim|260px|Hwyaden gopog]]
==Adar==
Gwelir [[Coch y Berllan]], [[Llwyd y Coed]], [[Cnocell Fraith Fwyaf]], [[Titw’r Helyg]], [[Titw Tomos Las]], [[Gwyach Fawr Gopog]], [[Corhwyaden]], [[Hwyaden gopog]], [[Llydanbig]], [[Hwyaden lostfain]], [[Glas y dorlan]], [[Aderyn y bwn]], [[Hwyaden ddanheddog]], [[Hwyaden lygad-aur]], [[Hwyaden wyllt]], [[Hwyaden yr eithin]], [[Cwtiad Torchog Bach]], [[Llinos Bengoch]], [[Dringwr Bach]], [[Rhegen y Dŵr]], [[Bras y Cyrs]], [[Hwyaden bengoch]] a [[Hwyaden lwyd]].<ref name="lancswt.org.uk"/><ref name="Gwefan RSPB">[https://ww2.rspb.org.uk/groups/Liverpool/places/341217/ Gwefan RSPB]</ref>
Gwelir hefyd 15 math gwahanol o [[Gwas y Neidr|was y Neidr]]<ref name="Gwefan RSPB"/>.
==Anifeiliaid==
Gwelir [[Iwrch]], [[Carlwm]], [[Llwynog]] [[Gwiwer Goch]] a [[Llygoden y Dŵr]].<ref name="lancswt.org.uk"/>
==Oriel==
<gallery>
Delwedd:MereSands03LB.jpg
Delwedd:MereSands04LB.jpg
Delwedd:MereSands05LB.jpg
Delwedd:MereSands06LB.jpg
</gallery>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
[[Categori:Gwarchodfeydd natur yn Lloegr|Mere Sands]]
[[Categori:Swydd Gaerhirfryn]]
kv6qvfuihbe9isisvc7o0uuhacr0hhx
Gwarchodfa Natur Genedlaethol Far Ings
0
245667
11100737
11100349
2022-08-10T11:23:13Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle| suppressfields = cylchfa|gwlad={{banergwlad|Lloegr}}}}
Mae '''Gwarchodfa Natur Genedlaethol Far Ings''' yn warchodfa natur ar lan deheuol [[Afon Humber]], ar gyrion [[Barton-upon-Humber]] yn [[Swydd Lincoln]]. Crëwyd y warchodfa ar hen safle’r diwydiannau teilsen a sement a ffynnodd rhwng 1850 a 1959.<ref>[https://www.lincstrust.org.uk/get-involved/top-reserves/far-ings Gwefan Ymddiriedolaeth Bywyd Gwyllt Swydd Lincoln]</ref> Mae maes parcio a chanolfan ymwelwyr. Rheolir y warchodfa gan [[Ymddiriedolaeth Bywyd Gwyllt Swydd Lincoln]].
Gwelir [[Corhedydd]], [[Aderyn y bwn]], [[Gwennol]], [[Gwennol y Glennydd]], [[Ehedydd]], [[Drudwen]], [[Pibydd coesgoch]], [[Chwiwell]], [[Rhostog Gynffonddu]], [[Gŵydd droedbinc]], [[Alarch]] a [[Corhwyaden|Chorhwyaden]].<ref>{{Cite web |url=http://www.birdersmarket.com/acatalog/Far_Ings_National_Nature_Reserve.html |title=Gwefan birdersmarket.com |access-date=2019-10-05 |archive-date=2019-04-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190415195544/http://birdersmarket.com/acatalog/Far_Ings_National_Nature_Reserve.html |url-status=dead }}</ref>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Dolen allanol==
* [https://www.lincstrust.org.uk/get-involved/top-reserves/far-ings Gwefan Ymddiriedolaeth Bywyd Gwyllt Swydd Lincoln]
{{-}}
==Oriel==
<gallery heights="180px" mode="packed">
FarIngs01LB.jpg
FarIngs05LB.jpg
FarIngs03LB.jpg
FarIngs04LB.jpg
FarIngs02LB.jpg
FarIngs06LB.jpg
</gallery>
[[Categori:Gwarchodfeydd natur yn Lloegr|Far Ings]]
[[Categori:Swydd Lincoln]]
2bo2b2ts2tpyqostb7m2eghcaizijv5
Gwarchodfa Natur Balranald
0
248985
11100732
11100331
2022-08-10T11:17:05Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle | suppressfields = cylchfa sir }}
Mae '''Gwarchodfa Natur Balranald''' yn warchodfa’r [[Y Gymdeithas Frenhinol er Gwarchod Adar|Gymdeithas Frenhinol er Gwarchod Adar]] (RSPB) ar [[Uibhist a Tuath]] (Saesneg: North Uist) un o’r [[Ynysoedd Allanol Heledd]], [[yr Alban]]. Mae’r dirwedd yn cynnwys tir fferm ac arfordir.
Gwelir [[Bras yr ŷd]], [[Rhegen yr ŷd]], [[Cornchwiglen]], [[Drudwen]], [[Pibydd y tywod]], [[Pibydd y mawn]], [[Rhostog]], [[Gŵydd wyran]], [[Hutan y Mynydd]], [[Cwtiad torchog]], [[Eryr y Môr]], [[Ehedydd]], [[Pioden y Môr]], [[Môr-wennol y Gogledd]], [[Pibydd coesgoch]], [[Cwtiad aur]], [[Hebog Tramor]], [[Bod Tinwen]], [[Sgiwen Fawr]] a [[Cwtiad y traeth|Chwtiad y traeth]].<ref>[https://www.rspb.org.uk/reserves-and-events/reserves-a-z/balranald/ Gwefan RSPB]</ref>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Dolen allanol==
* [https://www.rspb.org.uk/reserves-and-events/reserves-a-z/balranald/ Gwefan RSPB]
{{-}}
<gallery heights="180px" mode="packed">
NorthUist02LB.jpg|Y traeth
NorthUist04LB.jpg|Y ganolfan ymwelwyr, Gwarchodfa Natur Balranald
NorthUist03LB.jpg
NorthUist05LB.jpg|
</gallery>
[[Categori:Gwarchodfeydd natur yn yr Alban|Balranald]]
[[Categori:RSPB]]
[[Categori:Ynysoedd Allanol Heledd]]
1qoh5joi31vibk4jwr6np58mymzub5u
Iola, Illinois
0
254927
11100655
11059471
2022-08-10T09:10:44Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Illinois]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Pentref yn [[Clay County, Illinois|Clay County]], yn nhalaith [[Illinois]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- delwedd lleoli / map -->
{|
|-
| <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]]
||
|-
| <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center>
||
|}
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd o fewn ardal Iola, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q1204.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! enw
! delwedd
! galwedigaeth
! man geni
! Bl geni
! Bl marw
|-
| ''[[:d:Q99516996|Arthur F. Hewitt]]''
|
| ''[[:d:Q33231|ffotograffydd]]''
| [[Illinois]]<ref name='ref_c79a13658e8f7f00c11326e79d092bad'>''[[:d:Q23892012|Photographers' Identities Catalog]]''</ref>
| 1865
|
|-
| ''[[:d:Q96970376|William L. Klewer]]''
|
| [[pensaer]]
| [[Illinois]]<ref name='ref_64e68cb296c99d3012be807c7041b078'>https://search.ancestrylibrary.com/cgi-bin/sse.dll?indiv=1&dbid=60525&h=34697500&tid=&pid=&usePUB=true&_phsrc=CPm45&_phstart=successSource</ref>
| 1885
| 1912
|-
| ''[[:d:Q99690312|Tom Tippett]]''
|
|
| [[Illinois]]<ref name='ref_8512b0a71868a49a703c7ba097ecc0de'>https://www.gf.org/fellows/all-fellows/tom-tippett/</ref>
| 1893
|
|-
| ''[[:d:Q97573201|Curly Hinchman]]''
|
| ''[[:d:Q19204627|chwaraewr pêl-droed Americanaidd]]''
| [[Illinois]]
| 1907
| 1968
|-
| ''[[:d:Q99640554|Mickey Morton]]''
| [[Delwedd:Mickey Morton in Star Trek.png|center|128px]]
| [[actor]]<ref name='ref_9ee1bc1e36f5c7b86ab235b46068e713'>''[[:d:Q1204237|Deutsche Synchronkartei]]''</ref>
| [[Illinois]]
| 1927
| 1993
|-
| ''[[:d:Q99508375|Randy A. George]]''
| [[Delwedd:Lt. Gen. Randy A. George.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q189290|swyddog milwrol]]''
| [[Illinois]]<ref name='ref_405719b77e6e9207e83a585ec0487ebd'>https://books.google.com/books?id=QqspAQAAIAAJ&focus=searchwithinvolume&q=%22Randy+Alan+George%22</ref>
| 1964
|
|-
| ''[[:d:Q99937685|Johnny Loftus]]''
|
| ''[[:d:Q20669622|newyddiadurwr cerddoriaeth]]''
| [[Illinois]]
| 1974
|
|-
| ''[[:d:Q973791|Nicole D. Peeler]]''
|
| [[awdur]]<br/>''[[:d:Q6625963|nofelydd]]''<br/>[[ysgrifennwr]]
| [[Illinois]]
| 1978
|
|-
| ''[[:d:Q9601740|Alexa Benson]]''
|
| ''[[:d:Q488111|actor pornograffig]]''
| [[Illinois]]
| 1988
|
|-
| ''[[:d:Q98835411|Lauren Sajewich]]''
|
| ''[[:d:Q937857|pêl-droediwr]]''<ref name='ref_4502319efcad205ce9be82faee085fbb'>''[[:d:Q41779610|Soccerdonna]]''</ref>
| [[Illinois]]
| 1994
|
|}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Illinois
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Pentrefi Clay County, Illinois]]
jot2j4jq9i8fablpmgyb256wrnkfv8e
Oakview, Missouri
0
254984
11100649
10138740
2022-08-10T09:07:06Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Missouri]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Pentrefi yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Missouri]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- delwedd lleoli / map -->
{|
|-
| <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]]
||
|-
| <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center>
||
|}
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Oakview, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q2180096.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Missouri
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Pentrefi Clay County, Missouri]]
a4dxquphdvq0qxertlxetongdx00036
Oakwood, Missouri
0
255102
11100652
10138755
2022-08-10T09:08:23Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Missouri]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Pentrefi yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Missouri]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- delwedd lleoli / map -->
{|
|-
| <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]]
||
|-
| <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center>
||
|}
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Oakwood, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q2235745.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Missouri
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Pentrefi Clay County, Missouri]]
hngkfn3hyboz8fhs40nyg70ljnyqroj
Oakwood Park, Missouri
0
255105
11100651
10138748
2022-08-10T09:08:05Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Missouri]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Pentrefi yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Missouri]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- delwedd lleoli / map -->
{|
|-
| <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]]
||
|-
| <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center>
||
|}
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Oakwood Park, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q2237158.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Missouri
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Pentrefi Clay County, Missouri]]
sbx3z3vq0yia5l91ctkh0fdqrlk7oig
Xenia, Illinois
0
255922
11100657
11065152
2022-08-10T09:11:58Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Illinois]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Pentref yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Illinois]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- delwedd lleoli / map -->
{|
|-
| <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]]
||
|-
| <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center>
||
|}
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd o fewn ardal Xenia, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q1204.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! enw
! delwedd
! galwedigaeth
! man geni
! Bl geni
! Bl marw
|-
| ''[[:d:Q99516996|Arthur F. Hewitt]]''
|
| ''[[:d:Q33231|ffotograffydd]]''
| [[Illinois]]<ref name='ref_c79a13658e8f7f00c11326e79d092bad'>''[[:d:Q23892012|Photographers' Identities Catalog]]''</ref>
| 1865
|
|-
| ''[[:d:Q96970376|William L. Klewer]]''
|
| [[pensaer]]
| [[Illinois]]<ref name='ref_64e68cb296c99d3012be807c7041b078'>https://search.ancestrylibrary.com/cgi-bin/sse.dll?indiv=1&dbid=60525&h=34697500&tid=&pid=&usePUB=true&_phsrc=CPm45&_phstart=successSource</ref>
| 1885
| 1912
|-
| ''[[:d:Q99690312|Tom Tippett]]''
|
|
| [[Illinois]]<ref name='ref_8512b0a71868a49a703c7ba097ecc0de'>https://www.gf.org/fellows/all-fellows/tom-tippett/</ref>
| 1893
|
|-
| ''[[:d:Q97573201|Curly Hinchman]]''
|
| ''[[:d:Q19204627|chwaraewr pêl-droed Americanaidd]]''
| [[Illinois]]
| 1907
| 1968
|-
| ''[[:d:Q99640554|Mickey Morton]]''
| [[Delwedd:Mickey Morton in Star Trek.png|center|128px]]
| [[actor]]<ref name='ref_9ee1bc1e36f5c7b86ab235b46068e713'>''[[:d:Q1204237|Deutsche Synchronkartei]]''</ref>
| [[Illinois]]
| 1927
| 1993
|-
| ''[[:d:Q99508375|Randy A. George]]''
| [[Delwedd:Lt. Gen. Randy A. George.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q189290|swyddog milwrol]]''
| [[Illinois]]<ref name='ref_405719b77e6e9207e83a585ec0487ebd'>https://books.google.com/books?id=QqspAQAAIAAJ&focus=searchwithinvolume&q=%22Randy+Alan+George%22</ref>
| 1964
|
|-
| ''[[:d:Q99937685|Johnny Loftus]]''
|
| ''[[:d:Q20669622|newyddiadurwr cerddoriaeth]]''
| [[Illinois]]
| 1974
|
|-
| ''[[:d:Q973791|Nicole D. Peeler]]''
|
| [[awdur]]<br/>''[[:d:Q6625963|nofelydd]]''<br/>[[ysgrifennwr]]
| [[Illinois]]
| 1978
|
|-
| ''[[:d:Q9601740|Alexa Benson]]''
|
| ''[[:d:Q488111|actor pornograffig]]''
| [[Illinois]]
| 1988
|
|-
| ''[[:d:Q98835411|Lauren Sajewich]]''
|
| ''[[:d:Q937857|pêl-droediwr]]''<ref name='ref_4502319efcad205ce9be82faee085fbb'>''[[:d:Q41779610|Soccerdonna]]''</ref>
| [[Illinois]]
| 1994
|
|}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Illinois
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Pentrefi Clay County, Illinois]]
fxxwb32hfk5kzmv2wx88bv7xzz2m6ya
Waterford, Efrog Newydd
0
256181
11100664
11055230
2022-08-10T09:19:14Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Efrog Newydd]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Tref yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Efrog Newydd]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||Ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Waterford, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q3080833.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! enw
! delwedd
! galwedigaeth
! man geni
! Bl geni
! Bl marw
|-
| ''[[:d:Q54313748|Jacobus Van Schoonoven]]''
|
| ''[[:d:Q47064|person milwrol]]''<br/>[[gwleidydd]]
| [[Waterford, Efrog Newydd]]
| 1744
| 1814
|-
| ''[[:d:Q2039933|John Cramer]]''
|
| [[gwleidydd]]<br/>[[cyfreithiwr]]
| [[Waterford, Efrog Newydd]]
| 1779
| 1870
|-
| ''[[:d:Q6242392|John K. Porter]]''
| [[Delwedd:John Kilham Porter.png|center|128px]]
| [[cyfreithiwr]]<br/>[[barnwr]]
| [[Waterford, Efrog Newydd]]
| 1819
| 1892
|-
| ''[[:d:Q5347713|Egbert Ludovicus Viele]]''
| [[Delwedd:Gen. Egbert L. Viele - NARA - 528777.jpg|center|128px]]
| [[gwleidydd]]<br/>''[[:d:Q189290|swyddog milwrol]]''<br/>''[[:d:Q13582652|peiriannydd sifil]]''<ref name='ref_fa37017f83d780f5a86997331651baad'>https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Gazetteer/Places/America/United_States/Army/USMA/Cullums_Register/1360*.html</ref><br/>[[peiriannydd]]
| [[Waterford, Efrog Newydd]]
| 1825
| 1902
|-
| ''[[:d:Q106032413|George W. Kavanaugh]]''
|
| [[gwleidydd]]
| [[Waterford, Efrog Newydd]]
| 1862
| 1951
|-
| ''[[:d:Q2960422|Charles Waldron]]''
| [[Delwedd:Charles Waldron in Escape by Night.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2259451|actor llwyfan]]''<br/>''[[:d:Q10800557|actor ffilm]]''
| [[Waterford, Efrog Newydd]]
| 1874
| 1946
|-
| ''[[:d:Q241816|Ethelda Bleibtrey]]''
| [[Delwedd:Ethelda Bleibtrey 1920.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q10843402|nofiwr]]''
| [[Waterford, Efrog Newydd]]
| 1902
| 1978
|-
| ''[[:d:Q530986|Matthew H. Clark]]''
|
| ''[[:d:Q250867|offeiriad Catholig]]''<ref name='ref_af3c085277b3c0162c69fc9b11e25a65'>''[[:d:Q3892772|Catholic-Hierarchy.org]]''</ref>
| [[Waterford, Efrog Newydd]]
| 1937
|
|}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Efrog Newydd
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Trefi Saratoga County, Efrog Newydd]]
983n1rdsgyz2gmihi8qk1g2qomeajeo
South Glens Falls, Efrog Newydd
0
256373
11100661
10125143
2022-08-10T09:14:29Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Efrog Newydd]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Pentrefi yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Efrog Newydd]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||Ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn South Glens Falls, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q3452901.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Efrog Newydd
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Pentrefi Saratoga County, Efrog Newydd]]
84jtqnphlvpa78nit666bbob4befvrd
Round Lake, Efrog Newydd
0
256376
11100658
10106704
2022-08-10T09:13:01Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Efrog Newydd]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Pentrefi yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Efrog Newydd]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||Ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Round Lake, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q3452931.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Efrog Newydd
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Pentrefi Saratoga County, Efrog Newydd]]
953n643hg57wkf5td244sliaxavii5x
Schuylerville, Efrog Newydd
0
256433
11100660
11074125
2022-08-10T09:13:50Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Efrog Newydd]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Pentrefi yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Efrog Newydd]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||Ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Schuylerville, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q3458172.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! enw
! delwedd
! galwedigaeth
! man geni
! Bl geni
! Bl marw
|-
| ''[[:d:Q5364917|Ellen Curtis Demorest]]''
| [[Delwedd:Ellen Louise Demorest.png|center|128px]]
| [[dyfeisiwr]]<ref name='ref_da33de5d606d59a3363828d601c3bf34'>''[[:d:Q62464869|Notable American Women, 1607-1950: a Biographical Dictionary]]''</ref><br/>''[[:d:Q2516866|cyhoeddwr]]''<ref name='ref_5b2db8ff0713674e81e1ee98a426f4fa'>http://www.anb.org/view/10.1093/anb/9780198606697.001.0001/anb-9780198606697-e-1603369</ref><ref name='ref_da33de5d606d59a3363828d601c3bf34'>''[[:d:Q62464869|Notable American Women, 1607-1950: a Biographical Dictionary]]''</ref><br/>''[[:d:Q230763|patternmaker]]''<ref name='ref_da33de5d606d59a3363828d601c3bf34'>''[[:d:Q62464869|Notable American Women, 1607-1950: a Biographical Dictionary]]''</ref><br/>''[[:d:Q27943370|fashion person]]''<ref name='ref_da33de5d606d59a3363828d601c3bf34'>''[[:d:Q62464869|Notable American Women, 1607-1950: a Biographical Dictionary]]''</ref><br/>''[[:d:Q18199649|modiste]]''<ref name='ref_da33de5d606d59a3363828d601c3bf34'>''[[:d:Q62464869|Notable American Women, 1607-1950: a Biographical Dictionary]]''</ref><br/>''[[:d:Q2034021|dressmaker]]''<ref name='ref_da33de5d606d59a3363828d601c3bf34'>''[[:d:Q62464869|Notable American Women, 1607-1950: a Biographical Dictionary]]''</ref><br/>''[[:d:Q18510179|diddymwr caethwasiaeth]]''<ref name='ref_da33de5d606d59a3363828d601c3bf34'>''[[:d:Q62464869|Notable American Women, 1607-1950: a Biographical Dictionary]]''</ref><br/>''[[:d:Q43845|person busnes]]''<ref name='ref_da33de5d606d59a3363828d601c3bf34'>''[[:d:Q62464869|Notable American Women, 1607-1950: a Biographical Dictionary]]''</ref><br/>''[[:d:Q3501317|dylunydd ffasiwn]]''
| [[Schuylerville, Efrog Newydd]]<ref name='ref_3dbc3a1e055b773226f0d4d73b1c2f99'>''[[:d:Q62460945|Demorest, Mme.]]''</ref>
| 1824
| 1898
|-
| ''[[:d:Q40457753|John B. Brisbin]]''
|
| [[cyfreithiwr]]<br/>[[gwleidydd]]
| [[Schuylerville, Efrog Newydd]]<ref name='ref_062e000865bd7dec732144c3cdbb064f'>''[[:d:Q111017101|Minnesota Legislators Past & Present]]''</ref>
| 1827
| 1898
|-
| ''[[:d:Q84008914|John L. Ostrander]]''
|
| [[gwleidydd]]
| [[Schuylerville, Efrog Newydd]]
| 1908
| 1988
|-
| ''[[:d:Q22007102|C. Kilmer Myers]]''
|
|
| [[Schuylerville, Efrog Newydd]]
| 1916
| 1981
|-
| ''[[:d:Q46100289|Kristen Talbot]]''
|
| ''[[:d:Q10866633|sglefriwr cyflymder]]''
| [[Schuylerville, Efrog Newydd]]
| 1970
|
|}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Efrog Newydd
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Pentrefi Saratoga County, Efrog Newydd]]
bqnuo40ttj78lzmpt9wtpbhsq4ptnmj
Stillwater, Efrog Newydd
0
256485
11100662
10947786
2022-08-10T09:15:20Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Efrog Newydd]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Pentrefi yn [[Saratoga County, Efrog Newydd|Saratoga County]], yn nhalaith [[Efrog Newydd]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- delwedd lleoli / map -->
{|
|-
| <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]]
||
|-
| <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center>
||
|}
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Stillwater, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q3709125.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! enw
! delwedd
! galwedigaeth
! man geni
! Bl geni
! Bl marw
|-
| ''[[:d:Q4260285|Isaac Finch]]''
|
| [[gwleidydd]]<br/>[[cyfreithiwr]]
| [[Stillwater, Efrog Newydd]]
| 1783
| 1845
|-
| ''[[:d:Q759160|Richard D. Davis]]''
|
| [[gwleidydd]]<br/>[[cyfreithiwr]]
| [[Stillwater, Efrog Newydd]]
| 1799
| 1871
|-
| ''[[:d:Q5545740|George Washington Schuyler]]''
|
| [[gwleidydd]]
| [[Stillwater, Efrog Newydd]]
| 1810
| 1888
|-
| ''[[:d:Q7514223|Silas Seymour]]''
|
| ''[[:d:Q13582652|peiriannydd sifil]]''
| [[Stillwater, Efrog Newydd]]
| 1817
| 1890
|-
| ''[[:d:Q5331719|Ebenezer O. Grosvenor]]''
| [[Delwedd:Ebenezer Oliver Grosvenor.jpg|center|128px]]
| [[gwleidydd]]
| [[Stillwater, Efrog Newydd]]
| 1820
| 1910
|-
| ''[[:d:Q17403067|Jon Mueller]]''
|
| ''[[:d:Q10871364|chwaraewr pêl fas]]''
| [[Stillwater, Efrog Newydd]]
| 1970
|
|}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Efrog Newydd
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Pentrefi Saratoga County, Efrog Newydd]]
9snj9313q7r798taotpzxrmga34uj8g
Clay City, Illinois
0
256686
11100653
11063753
2022-08-10T09:09:23Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Illinois]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Pentref yn [[Clay County, Illinois|Clay County]], yn nhalaith [[Illinois]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- delwedd lleoli / map -->
{|
|-
| <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]]
||
|-
| <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center>
||
|}
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd o fewn ardal Clay City, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q1204.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! enw
! delwedd
! galwedigaeth
! man geni
! Bl geni
! Bl marw
|-
| ''[[:d:Q99516996|Arthur F. Hewitt]]''
|
| ''[[:d:Q33231|ffotograffydd]]''
| [[Illinois]]<ref name='ref_c79a13658e8f7f00c11326e79d092bad'>''[[:d:Q23892012|Photographers' Identities Catalog]]''</ref>
| 1865
|
|-
| ''[[:d:Q96970376|William L. Klewer]]''
|
| [[pensaer]]
| [[Illinois]]<ref name='ref_64e68cb296c99d3012be807c7041b078'>https://search.ancestrylibrary.com/cgi-bin/sse.dll?indiv=1&dbid=60525&h=34697500&tid=&pid=&usePUB=true&_phsrc=CPm45&_phstart=successSource</ref>
| 1885
| 1912
|-
| ''[[:d:Q99690312|Tom Tippett]]''
|
|
| [[Illinois]]<ref name='ref_8512b0a71868a49a703c7ba097ecc0de'>https://www.gf.org/fellows/all-fellows/tom-tippett/</ref>
| 1893
|
|-
| ''[[:d:Q97573201|Curly Hinchman]]''
|
| ''[[:d:Q19204627|chwaraewr pêl-droed Americanaidd]]''
| [[Illinois]]
| 1907
| 1968
|-
| ''[[:d:Q99640554|Mickey Morton]]''
| [[Delwedd:Mickey Morton in Star Trek.png|center|128px]]
| [[actor]]<ref name='ref_9ee1bc1e36f5c7b86ab235b46068e713'>''[[:d:Q1204237|Deutsche Synchronkartei]]''</ref>
| [[Illinois]]
| 1927
| 1993
|-
| ''[[:d:Q99508375|Randy A. George]]''
| [[Delwedd:Lt. Gen. Randy A. George.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q189290|swyddog milwrol]]''
| [[Illinois]]<ref name='ref_405719b77e6e9207e83a585ec0487ebd'>https://books.google.com/books?id=QqspAQAAIAAJ&focus=searchwithinvolume&q=%22Randy+Alan+George%22</ref>
| 1964
|
|-
| ''[[:d:Q99937685|Johnny Loftus]]''
|
| ''[[:d:Q20669622|newyddiadurwr cerddoriaeth]]''
| [[Illinois]]
| 1974
|
|-
| ''[[:d:Q973791|Nicole D. Peeler]]''
|
| [[awdur]]<br/>''[[:d:Q6625963|nofelydd]]''<br/>[[ysgrifennwr]]
| [[Illinois]]
| 1978
|
|-
| ''[[:d:Q9601740|Alexa Benson]]''
|
| ''[[:d:Q488111|actor pornograffig]]''
| [[Illinois]]
| 1988
|
|-
| ''[[:d:Q98835411|Lauren Sajewich]]''
|
| ''[[:d:Q937857|pêl-droediwr]]''<ref name='ref_4502319efcad205ce9be82faee085fbb'>''[[:d:Q41779610|Soccerdonna]]''</ref>
| [[Illinois]]
| 1994
|
|}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Illinois
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Pentrefi Clay County, Illinois]]
0903h1qbu2jkycmg4d3valu795vwgia
Victory, Efrog Newydd
0
266480
11100663
11070455
2022-08-10T09:16:33Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Efrog Newydd]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Pentrefi yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Efrog Newydd]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||Ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Victory, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q11056597.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! enw
! delwedd
! galwedigaeth
! man geni
! Bl geni
! Bl marw
|-
| ''[[:d:Q41749291|Irma Theoda Jones]]''
| [[Delwedd:Irma Theoda Jones.jpg|center|128px]]
|
| [[Victory, Efrog Newydd]]<ref name='ref_e294563224731e4d8f53fa4b8306ee2f'>https://en.wikisource.org/wiki/Woman_of_the_Century/Irma_Theoda_Jones</ref>
| 1845
| 1929
|}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Efrog Newydd
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Pentrefi Saratoga County, Efrog Newydd]]
6tdkxyoz444hvidgzbemgkiusfvxpq3
Louisville, Illinois
0
266586
11100656
11081250
2022-08-10T09:11:43Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Illinois]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Pentref yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Illinois]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- delwedd lleoli / map -->
{|
|-
| <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]]
||
|-
| <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center>
||
|}
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd o fewn ardal Louisville, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q1204.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! enw
! delwedd
! galwedigaeth
! man geni
! Bl geni
! Bl marw
|-
| ''[[:d:Q99516996|Arthur F. Hewitt]]''
|
| ''[[:d:Q33231|ffotograffydd]]''
| [[Illinois]]<ref name='ref_c79a13658e8f7f00c11326e79d092bad'>''[[:d:Q23892012|Photographers' Identities Catalog]]''</ref>
| 1865
|
|-
| ''[[:d:Q96970376|William L. Klewer]]''
|
| [[pensaer]]
| [[Illinois]]<ref name='ref_64e68cb296c99d3012be807c7041b078'>https://search.ancestrylibrary.com/cgi-bin/sse.dll?indiv=1&dbid=60525&h=34697500&tid=&pid=&usePUB=true&_phsrc=CPm45&_phstart=successSource</ref>
| 1885
| 1912
|-
| ''[[:d:Q99690312|Tom Tippett]]''
|
|
| [[Illinois]]<ref name='ref_8512b0a71868a49a703c7ba097ecc0de'>https://www.gf.org/fellows/all-fellows/tom-tippett/</ref>
| 1893
|
|-
| ''[[:d:Q97573201|Curly Hinchman]]''
|
| ''[[:d:Q19204627|chwaraewr pêl-droed Americanaidd]]''
| [[Illinois]]
| 1907
| 1968
|-
| ''[[:d:Q99640554|Mickey Morton]]''
|
| [[actor]]<ref name='ref_9ee1bc1e36f5c7b86ab235b46068e713'>''[[:d:Q1204237|Deutsche Synchronkartei]]''</ref>
| [[Illinois]]
| 1927
| 1993
|-
| ''[[:d:Q99508375|Randy A. George]]''
| [[Delwedd:Lt. Gen. Randy A. George.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q189290|swyddog milwrol]]''
| [[Illinois]]<ref name='ref_405719b77e6e9207e83a585ec0487ebd'>https://books.google.com/books?id=QqspAQAAIAAJ&focus=searchwithinvolume&q=%22Randy+Alan+George%22</ref>
| 1964
|
|-
| ''[[:d:Q99937685|Johnny Loftus]]''
|
| ''[[:d:Q20669622|newyddiadurwr cerddoriaeth]]''
| [[Illinois]]
| 1974
|
|-
| ''[[:d:Q973791|Nicole D. Peeler]]''
|
| [[awdur]]<br/>''[[:d:Q6625963|nofelydd]]''<br/>[[ysgrifennwr]]
| [[Illinois]]
| 1978
|
|-
| ''[[:d:Q9601740|Alexa Benson]]''
|
| ''[[:d:Q488111|actor pornograffig]]''
| [[Illinois]]
| 1988
|
|-
| ''[[:d:Q98835411|Lauren Sajewich]]''
|
| ''[[:d:Q937857|pêl-droediwr]]''<ref name='ref_4502319efcad205ce9be82faee085fbb'>''[[:d:Q41779610|Soccerdonna]]''</ref>
| [[Illinois]]
| 1994
|
|}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Illinois
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Pentrefi Clay County, Illinois]]
0ppr7zl2whxbf0k30ikupiz436r76kz
Thorsby, Alabama
0
267225
11100669
10906482
2022-08-10T09:24:45Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Alabama]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Tref yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Alabama]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- delwedd lleoli / map -->
{|
|-
| <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]]
||
|-
| <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center>
||
|}
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Thorsby, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q1259054.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! enw
! delwedd
! galwedigaeth
! man geni
! Bl geni
! Bl marw
|-
| ''[[:d:Q6116265|Jackie Burkett]]''
|
| ''[[:d:Q19204627|chwaraewr pêl-droed Americanaidd]]''
| [[Thorsby, Alabama]]
| 1936
| 2017
|}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Alabama
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Trefi Chilton County, Alabama]]
dp7tjsx3jr89o9bwprlck314rl2b95i
South Boston, Virginia
0
267292
11100672
11076761
2022-08-10T09:26:45Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Virginia]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Tref yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Virginia]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- delwedd lleoli / map -->
{|
|-
| <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]]
||
|-
| <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center>
||
|}
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn South Boston, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q1373937.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! enw
! delwedd
! galwedigaeth
! man geni
! Bl geni
! Bl marw
|-
| ''[[:d:Q7182179|Phil Meeler]]''
|
| ''[[:d:Q10871364|chwaraewr pêl fas]]''
| [[South Boston, Virginia]]
| 1948
|
|-
| ''[[:d:Q5024377|Calvin Duncan]]''
|
| ''[[:d:Q5137571|hyfforddwr pêl-fasged]]''<ref name='ref_59d6be33c248a9fa9ee2d65e71236502'>''[[:d:Q3060570|eurobasket.com]]''</ref><br/>''[[:d:Q3665646|chwaraewyr pêl-fasged]]''<ref name='ref_5cb9f69878f3400ce4aab859fcca44cb'>''[[:d:Q7300810|RealGM]]''</ref>
| [[South Boston, Virginia]]
| 1961
|
|-
| ''[[:d:Q2464210|Ward Burton]]''
| [[Delwedd:Ward Burton in 2007.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q10349745|gyrrwr ceir cyflym]]''<ref name='ref_29b9931c0f7d6aca52a6774309bfecc5'>''[[:d:Q19587362|Driver Database]]''</ref>
| [[South Boston, Virginia]]
| 1961
|
|-
| ''[[:d:Q3806812|Jamie Waller]]''
|
| ''[[:d:Q3665646|chwaraewyr pêl-fasged]]''<ref name='ref_5cb9f69878f3400ce4aab859fcca44cb'>''[[:d:Q7300810|RealGM]]''</ref>
| [[South Boston, Virginia]]
| 1964
|
|-
| ''[[:d:Q5445296|Ferrell Edmunds]]''
|
| ''[[:d:Q19204627|chwaraewr pêl-droed Americanaidd]]''<ref name='ref_8debda9a6b2f2e172873b317c1edbcc0'>''[[:d:Q7246590|Pro-Football-Reference.com]]''</ref>
| [[South Boston, Virginia]]
| 1965
|
|-
| ''[[:d:Q5511994|G.C. Waldrep]]''
|
| [[bardd]]<ref name='ref_53120997c72a5de58813fcf0d8971568'>''[[:d:Q24635963|poets.org]]''</ref>
| [[South Boston, Virginia]]
| 1968
|
|-
| ''[[:d:Q6133077|James E. Edmunds]]''
|
| [[gwleidydd]]
| [[South Boston, Virginia]]
| 1970
|
|-
| ''[[:d:Q176100|Michael Tucker]]''
|
| ''[[:d:Q10871364|chwaraewr pêl fas]]''<ref name='ref_9ff2ccae48e75cb0b7d9d6bf2cfc0d27'>''[[:d:Q5324256|ESPN Major League Baseball]]''</ref>
| [[South Boston, Virginia]]
| 1971
|
|-
| ''[[:d:Q2605384|Greg Vanney]]''
|
| ''[[:d:Q937857|pêl-droediwr]]''<ref name='ref_b117940638752444ddea0855f7a5d99d'>''[[:d:Q98446339|MLSsoccer.com]]''</ref>
| [[South Boston, Virginia]]
| 1974
|
|-
| ''[[:d:Q3177319|Jeremy Jeffress]]''
| [[Delwedd:DSC03960 Jeremy Jeffress (AFL).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q10871364|chwaraewr pêl fas]]''<ref name='ref_9ff2ccae48e75cb0b7d9d6bf2cfc0d27'>''[[:d:Q5324256|ESPN Major League Baseball]]''</ref>
| [[South Boston, Virginia]]
| 1987
|
|}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Virginia
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Trefi Halifax County, Virginia]]
jvmxxq7mrm8bo2jwu270b2m2bas3xpr
Halifax, Virginia
0
267321
11100670
11078647
2022-08-10T09:25:56Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Virginia]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Tref yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Virginia]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- delwedd lleoli / map -->
{|
|-
| <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]]
||
|-
| <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center>
||
|}
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Halifax, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q1374283.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! enw
! delwedd
! galwedigaeth
! man geni
! Bl geni
! Bl marw
|-
| ''[[:d:Q8004840|William B. Preston]]''
| [[Delwedd:William B. Preston.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4917468|bishop]]''<br/>[[gwleidydd]]
| [[Halifax, Virginia]]
| 1830
| 1908
|-
| ''[[:d:Q97667397|Charles Clabourne Firesheets]]''
|
| ''[[:d:Q33231|ffotograffydd]]''
| [[Halifax, Virginia]]
| 1860
| 1916
|-
| ''[[:d:Q8022066|Willis Henry Bocock]]''
|
| ''[[:d:Q16267607|ieithegydd clasurol]]''<br/>''[[:d:Q1622272|academydd]]''
| [[Halifax, Virginia]]
| 1865
| 1947
|-
| ''[[:d:Q5338500|Edith Barretto Stevens Parsons]]''
| [[Delwedd:Edith Barretto Stevens Parsons 1921.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q1281618|cerflunydd]]''<br/>[[arlunydd]]<ref name='ref_6320960dba44b8713779b9abd0dfba91'>''[[:d:Q111975601|Directory of Southern Women Artists]]''</ref>
| [[Halifax, Virginia]]<ref name='ref_6320960dba44b8713779b9abd0dfba91'>''[[:d:Q111975601|Directory of Southern Women Artists]]''</ref>
| 1878
| 1956
|-
| ''[[:d:Q6902224|Monroe Leigh]]''
|
| ''[[:d:Q1238570|gwyddonydd gwleidyddol]]''<br/>[[Cyfreithegwr|cyfreithegydd]]<br/>[[cyfreithiwr]]<br/>''[[:d:Q193391|diplomydd]]''
| [[Halifax, Virginia]]
| 1919
| 2001
|-
| ''[[:d:Q6746042|Mamye BaCote]]''
|
| [[gwleidydd]]
| [[Halifax, Virginia]]
| 1939
| 2020
|-
| ''[[:d:Q7693005|Ted Bennett]]''
|
| [[cyfreithiwr]]<br/>[[gwleidydd]]
| [[Halifax, Virginia]]
| 1940
|
|-
| ''[[:d:Q5325855|Earl Ferrell]]''
|
| ''[[:d:Q19204627|chwaraewr pêl-droed Americanaidd]]''<ref name='ref_995aa74d4d5f2937e0d3c48cde442f64'>''[[:d:Q19508656|databaseFootball.com]]''</ref>
| [[Halifax, Virginia]]
| 1958
|
|-
| ''[[:d:Q7861596|Tyrone Davis]]''
|
| ''[[:d:Q19204627|chwaraewr pêl-droed Americanaidd]]''
| [[Halifax, Virginia]]
| 1972
|
|-
| ''[[:d:Q5343692|Jeb Burton]]''
| [[Delwedd:Jeb burton (51308482229) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q378622|gyrrwr ceir rasio]]''
| [[Halifax, Virginia]]
| 1992
|
|}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Virginia
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Trefi Halifax County, Virginia]]
tajr7hw5z1wime8h98hjp7389cnzmj2
Maplesville, Alabama
0
270764
11100667
10890911
2022-08-10T09:23:51Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Alabama]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
<!--Paragraff 1-->
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
Tref yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Alabama]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
<!-- Cadw lle 1-->
<!--Ffinio ac amser-->
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2-->
==Poblogaeth ac arwynebedd==
<!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...-->
{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3-->
<!-- delwedd lleoli / map -->
{|
|-
| <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]]
||
|-
| <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center>
||
|}
<!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma -->
==Pobl nodedig==
Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Maplesville, gan gynnwys:
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
?item wdt:P31 wd:Q5;
wdt:P19 wd:Q68323.
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! enw
! delwedd
! galwedigaeth
! man geni
! Bl geni
! Bl marw
|-
| ''[[:d:Q17388896|Kurt Wallace]]''
|
| [[gwleidydd]]
| [[Maplesville, Alabama]]
| 1957
|
|-
| ''[[:d:Q7819118|Tommie Agee]]''
|
| ''[[:d:Q19204627|chwaraewr pêl-droed Americanaidd]]''
| [[Maplesville, Alabama]]
| 1964
|
|-
| ''[[:d:Q5661826|Harold Morrow]]''
|
| ''[[:d:Q19204627|chwaraewr pêl-droed Americanaidd]]''
| [[Maplesville, Alabama]]
| 1973
|
|}
{{Wikidata list end}}
<!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen -->
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth-->
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
<!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America -->
}}
{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Alabama
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH -->
}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}
[[Categori:Trefi Chilton County, Alabama]]
nt234f4f5jymjp7ain7xhtjropg1b8v
Parc Gwledig Colemere
0
276312
11100627
10912709
2022-08-09T21:48:14Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle| suppressfields = cylchfa|gwlad={{banergwlad|Lloegr}}}}
Mae '''Parc Gwledig Colemere''' yn [[Barc Gwledig]] yn Swydd Amwythig]], nid yn bell o [[Ellesmere]]. Mae llyn, choetir a dolydd ac mae [[Camlas Llangollen]] yn ffurfio ffin gogleddol y parc. Gwelir [[Gylfinir]], [[Gïach]], [[Hwyaden bengoch]] a [[Hwyaden lygad-aur]] ar y llyn.
Gwelir [[Tegeirian Cors y De]], [[Pig Garan y Weirglodd]] a [[Blodyn Llefrith]] yn y dolydd. Gwelir hefyd [[Hebogwr]] a [[Mursen Las Gyffredin]] a [[Lili Ddŵr Fach]]. Mae’r parc yn [[Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig]] a hefyd Safle [[RAMSAR]]. Defnyddir y llyn gan [[Clwb Cychod Colesmere|Glwb Cychod Colesmere]].<ref>[http://www.shropshiresgreatoutdoors.co.uk/site/colemere-countryside-heritage-site/ Gwefan Parc Gwledig Colemere]</ref>
[[Delwedd:Colemere01LB.jpg|dim|bawd|260px|Machlud haul dros y llyn]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
[[Categori:Llynnoedd Swydd Amwythig]]
[[Categori:Safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig]]
mgfisdbqtn4mjfsf1to90redyvwads4
11100628
11100627
2022-08-09T21:49:39Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle| suppressfields = cylchfa|gwlad={{banergwlad|Lloegr}}}}
Mae '''Parc Gwledig Colemere''' yn [[Barc Gwledig]] yn Swydd Amwythig]], nid yn bell o [[Ellesmere]]. Mae llyn, choetir a dolydd ac mae [[Camlas Llangollen]] yn ffurfio ffin gogleddol y parc. Gwelir [[Gylfinir]], [[Gïach cyffredin]], [[Hwyaden bengoch]] a [[Hwyaden lygad-aur]] ar y llyn.
Gwelir [[Tegeirian Cors y De]], [[Pig Garan y Weirglodd]] a [[Blodyn Llefrith]] yn y dolydd. Gwelir hefyd [[Hebogwr]] a [[Mursen Las Gyffredin]] a [[Lili Ddŵr Fach]]. Mae’r parc yn [[Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig]] a hefyd Safle [[RAMSAR]]. Defnyddir y llyn gan [[Clwb Cychod Colesmere|Glwb Cychod Colesmere]].<ref>[http://www.shropshiresgreatoutdoors.co.uk/site/colemere-countryside-heritage-site/ Gwefan Parc Gwledig Colemere]</ref>
[[Delwedd:Colemere01LB.jpg|dim|bawd|260px|Machlud haul dros y llyn]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
[[Categori:Llynnoedd Swydd Amwythig]]
[[Categori:Safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig]]
880p6aqrqynzl06iey1letgiglmodhe
Categori:Pentrefi Saratoga County, Efrog Newydd
14
279352
11100659
10152714
2022-08-10T09:13:20Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Pentrefi Efrog Newydd]]
[[Categori:Saratoga County, Efrog Newydd]]
hqyxcvfltzxs8t5truiqosod19htaw9
Categori:Pentrefi Clay County, Illinois
14
279421
11100654
10152804
2022-08-10T09:09:42Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Pentrefi Illinois]]
[[Categori:Clay County, Illinois]]
pyly306r7p0x7v6uocnup7kvhii7isw
Categori:Pentrefi Clay County, Missouri
14
279603
11100650
10153010
2022-08-10T09:07:26Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Pentrefi Missouri]]
[[Categori:Clay County, Missouri]]
r1x8xa0v5z54h20z0dyeffjvraluplj
Categori:Trefi Halifax County, Virginia
14
280481
11100671
10156230
2022-08-10T09:26:14Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Trefi Virginia]]
[[Categori:Halifax County, Virginia]]
3aubs15yanc0d1zoj4ptmbigxq2xu27
Yetholm Loch
0
283376
11100723
11043394
2022-08-10T11:10:34Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle
| suppressfields = cylchfa
| gwlad={{banergwlad|Yr Alban}}
}}
Mae '''Yetholm Loch''' yn llyn ger [[Kelso]] yng [[Gororau’r Alban|Ngororau’r Alban]] ar gyrion y [[Bryniau Cheviot]]. Roedd Gwarchodfa Natur [[Ymddiriedolaeth Natur yr Alban]] yno<ref>{{Cite web |url=https://scottishwildlifetrust.org.uk/reserve/yetholm-loch/ |title=Gwefan Ymddiriedolaeth Natur yr Alban |access-date=2020-08-07 |archive-date=2020-10-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201001132657/https://scottishwildlifetrust.org.uk/reserve/yetholm-loch/ |url-status=dead }}</ref> ac mae cuddfan ar lan y llyn. Mae cors [[helygen|helyg]] ar ben deheuol y llyn. Gwelir [[Bras y Cyrs]], [[Gïach cyffredin]] a [[Gylfinir]] yno, yn ogystal ag [[Alarch dof]], [[Crëyr]], [[Llydanbig]], [[Hwyaden wyllt]], [[Hwyaden lwyd]], [[Hwyaden gopog]] a [[Dwrgi]] ar y llyn.<ref>[https://www.berwickshirenews.co.uk/news/opinion/columnists/yetholm-loch-great-place-birdwatching-all-year-round-728966 Gwefan Berwickshire News]</ref>
Ar un adeg, roedd tŵr ar ynys ynghanol y llun, a sarn ati hi. Dinistrwyd y tŵr gan Iarll Surrey ar 15 Mai 1523.
[[File:YetholmLoch01LB.jpg|bawd|dim|250px|Golygfa dros y llyn]]
[[File:YetholmLoch02LB.jpg|bawd|dim|250px|Elyrch dof ar y llyn]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
[[Categori:Daearyddiaeth Gororau'r Alban]]
[[Categori:Llynnoedd yr Alban]]
[[Categori:Safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig]]
08j6h56vb7heje5ii568ntclduyo3fq
La cena delle beffe
0
284578
11100575
10881102
2022-08-09T17:49:43Z
CommonsDelinker
458
Yn dileu "Cena_Beffe.jpg". Cafodd ei dileu oddi ar Gomin gan [[commons:User:Rosenzweig|Rosenzweig]] achos: per [[:c:Commons:Deletion requests/Files in Category:Galileo Chini|]].
wikitext
text/x-wiki
{{Teitl italig}}
{{Pethau| fetchwikidata=ALL |image=Umberto_Giordano,_Italian_composer.jpg|caption=Umberto Giordano, 1905|suppressfields= }}
Mae '''''La cena delle beffe''''' ''(Swper Y digrifwyr)'' yn opera ''[[verismo]]'' mewn pedair act a gyfansoddwyd gan [[Umberto Giordano]] <ref>{{Cite web|title=Umberto Giordano {{!}} Italian composer|url=https://www.britannica.com/biography/Umberto-Giordano|website=Encyclopedia Britannica|access-date=2020-09-28|date=|last=|first=|archiveurl=|archivedate=|deadurl=}}</ref> i [[libreto]] Eidalaidd gan [[Sem Benelli]] addaswyd o'i ddrama 1909 o'r un enw. Perfformiwyd yr opera am y tro cyntaf ar [[20 Rhagfyr]] [[1924]] yn [[La Scala]]. Milan. Mae'r stori, a osodwyd yn [[Fflorens]] adeg arweinyddiaeth Lorenzo de' Medici ar weriniaeth Fflorens. Mae'r opera yn adrodd hanes y gystadleuaeth rhwng Giannetto Malespini a Neri Chiaramantesi am serchiadau menyw hardd o'r enw Ginevra ac awch Giannetto am ddial am jôc greulon a chwaraewyd arno gan Neri a'i frawd Gabriello. Yn y pen draw, mae "jôc" dial Giannetto yn arwain Neri i lofruddio Ginevra a (thrwy gamgymeriad) ei frawd ei hun. Daw'r opera i ben gyda disgyniad Neri i wallgofrwydd.<ref>{{Cite web|title=The Opera Critic Reviews :: Teatro alla Scala {{!}} La cena delle beffe|url=https://theoperacritic.com/tocreviews2.php?review=sl/2016/millacena0416.html|website=theoperacritic.com|access-date=2020-09-28}}</ref>
== Hanes cyfansoddiad ==
[[Delwedd:Sem_Benelli.jpg|de|bawd|Libretydd yr opera [[Sem Benelli]]]]
Addaswyd y libreto ar gyfer opera Giordano gan y dramodydd a’r bardd o’r Eidal, Sem Benelli, o’i ddrama bennill, ''La cena delle beffe''. Wedi'i ddisgrifio fel ''poema drammatico'' (cerdd ddramatig), Cafodd ei premier ym 1909 yn y Teatro Argentina yn [[Rhufain]] gyda cherddoriaeth wreiddiol a gyfansoddwyd gan Manoah Leide-Tedesco, 14 oed. Fel sawl gwaith arall gan Benelli mae wedi ei ysgrifennu mewn pennill blodeuog neo ramantus, gyda lleoliad hanesyddol a chynllwyn melodramatig, treisgar. Roedd drama Benelli yn llwyddiant ysgubol ar unwaith yn yr Eidal. Ar un adeg roedd yn cael ei berfformio ar yr un pryd gan bedwar cwmni teithiol Eidalaidd gwahanol, ac mae'n parhau i fod yn y repertoire heddiw.<ref>Sutton (1961), tud. 221.</ref> Perfformiwyd fersiwn o'r ddrama a addaswyd gan Jean Richepin ac o'r enw ''La beffa'' (''Y Jôc''), ym Mharis ym 1910 gyda [[Sarah Bernhardt]] yn chwarae rhan Giannetto. Fe redodd am 21 o berfformiadau, ond bu’n rhaid rhoi’r gorau i’w chynllun i gyflwyno’r ddrama yn Efrog Newydd yn ddiweddarach y flwyddyn honno pan gafodd y setiau anghywir eu cludo o Baris. Llawer mwy llwyddiannus oedd addasiad Saesneg 1919 gan Edward Sheldon, ''The Jest'', gyda John Barrymore yn serennu fel Giannetto Malespini a Lionel Barrymore fel Neri Chiaramantesi, a redodd am 256 o berfformiadau yn Theatr Plymouth yn [[Dinas Efrog Newydd|Ninas Efrog Newydd]].
Cysylltodd Giordano â Benelli ym 1917 i gynnig gosod y ddrama fel opera. Gwrthododd Benelli i ddechrau gan fod y cyfansoddwr Tommaso Montefiore wedi sicrhau’r hawl i gyfansoddi gwaith yn seiliedig ar y ddrama ym 1910, er erbyn 1917, nid oedd wedi dechrau gweithio arno. Ar ôl trafodaethau hir trwy gyhoeddwr Giordano, Casa Sonzogno, llwyddodd Giordano i gael yr hawl i gyfansoddi'r opera o'r diwedd ar 15 Medi 1923.<ref>Maggi (1999).</ref> Addasodd Benelli ei hun ei ddrama ar gyfer y libreto.
== Hanes perfformiad ==
Perfformiwyd ''La cena delle beffe'' am y tro cyntaf ym [[Milan]] ar 20 Rhagfyr 1924 yn [[La Scala]] mewn perfformiad a gyfarwyddwyd gan Giovacchino Forzano ac a arweiniwyd gan [[Arturo Toscanini]], gyda Carmen Melis fel Ginevra a Hipólito Lázaro fel Giannetto. Dyluniwyd y setiau a'r gwisgoedd gan Galileo Chini, a oedd hefyd wedi dylunio'r cynhyrchiad cyntaf o ddrama wreiddiol Benelli ym 1909.
Roedd y noson agoriadol yn llwyddiant ysgubol gyda’r arweinydd a’r cast yn cael eu galw'n ôl i'r llwyfan 24 gwaith ar ddiwedd y perfformiad. Arweiniodd y llwyddiant hwn yn La Scala at berfformiadau ledled yr Eidal a thramor. Y flwyddyn ganlynol cafodd ''La cena delle beffe'' ei berfformiadau cyntaf yn La Fenice a'r Teatro Comunale di Bologna. Roedd ei première yn yr UD yn yr [[Opera Metropolitan]] ar 2 Ionawr 1926 gyda chast o sêr y byd opera oedd yn cynnwys Frances Alda fel Ginevra, Beniamino Gigli fel Giannetto, a Titta Ruffo fel Neri. {{Sfn|Metropolitan Opera}}
Erbyn 1930, roedd yr opera wedi'i gweld mewn mwy na 40 o ddinasoedd ledled y byd. Fodd bynnag, dim ond am 12 perfformiad y bu yn rhedeg dros ddau dymor yn y Met, ac mae perfformiadau ar ôl 1930 wedi bod yn ysbeidiol, er nad yw'r opera erioed wedi gadael y repertoire yn llwyr. Cafodd adfywiadau mawr ym 1987 yng Ngŵyl Opera Wexford <ref>{{Cite web|title=Artist Archive - Cena delle beffe|url=https://www.wexfordopera.com/about-us/artist-archive/la-cena-delle-beffe/|website=Wexford Festival Opera 2020|access-date=2020-09-28|date=|last=|first=|archiveurl=|archivedate=|deadurl=}}</ref> ac ym 1999 yn Zurich Opera a'r Teatro Comunale di Bologna mewn cynhyrchiad a gyfarwyddwyd gan Liliana Cavani. Derbyniodd hefyd berfformiad cyngerdd gan Teatro Grattacielo yn Neuadd Alice Tully yn 2004.
Addasiad o ddrama wreiddiol Benelli yw ffilm 1942 ''The Jester's Supper'', yn hytrach nag addasiad o'r opera.<ref>IMDb - {{Citation|last=Blasetti|first=Alessandro|title=La cena delle beffe|date=1942-02-09|url=https://www.imdb.com/title/tt0033456/|others=Amedeo Nazzari, Osvaldo Valenti, Clara Calamai, Valentina Cortese|publisher=Società Italiana Cines|access-date=2020-09-28}}</ref>
== Rolau ==
[[Delwedd:Carmen_Melis_01.jpg|bawd|244x244px|Carmen Melis, a greodd rôl Ginevra]]
{| class="wikitable"
|+
! Rôl
! Math o lais
! Cast premiere, 20 Rhagfyr 1924 [8]<br /> Arweinydd: [[Arturo Toscanini]]
|-
| Ginevra
| [[soprano]]
| Carmen Melis
|-
| Giannetto Malaspini
| tenor
| Hipólito Lázaro
|-
| Neri Chiaramantesi
| bariton
| Benvenuto Franci
|-
| Gabriello Chiaramantesi
| tenor
| Emilio Venturini
|-
| Tornaquinci
| [[Bas (ystod leisiol)|bas]]
| Fernando Autori
|-
| Calandra
| bas
| Giuseppe Menni
|-
| Fazio
| bariton
| Aristide Baracchi
|-
| Cintia
| [[mezzo-soprano]]
| Gina Pedroni
|-
| Lapo
| tenor
| Palmiro Domenichetti
|-
| Meddyg
| bariton
| Ernesto Badini
|-
| Trinca
| tenor
| Francesco Dominici
|-
| Laldomine
| mezzo-soprano
| Cesira Ferrani
|-
| Fiammetta
| soprano
| Lina Lanza
|-
| Lisabetta
| soprano
| Cesarina (Cesira) Valobra
|-
| Canwr
| tenor
| Alfredo Tedeschi
|-
| colspan="3" | ''Gweision Tornaquinci a'r Medici''
|}
== Crynodeb ==
: Lle: [[Fflorens]]
: Amser: Cyfnod arweinyddiaeth Lorenzo de 'Medici
=== Act 1 ===
Mae Lorenzo de ’Medici wedi gorchymyn Tornaquinci i gynnal cinio yn ei dŷ i wneud heddwch rhwng Giannetto Malespini a’r brodyr Chiaramantesi, Neri a Gabriello. Roedd Neri wedi cymryd meistres Giannetto, Ginevra, drosto'i hun, ac fel "jôc", roedd ef a'i frawd wedi poenydio Giannetto trwy ei roi mewn sach, ei bigo â'u cleddyfau, a'i daflu i afon [[Afon Arno|Arno]]. Yn benderfynol o gael dial, mae Giannetto yn argyhoeddi Neri, sydd wedi meddwi yng nghinio Tornaquinci, i wisgo yn ei arfwisg lawn a cheisio ymladd mewn ardal dosbarth isel o Fflorens. Ar ôl sibrydion a ledaenwyd gan was Giannetto, am y weithred, mae Neri yn cael ei frandio fel dyn gwallgof. Mae'n cael ei roi dan glo am y noson, tra bod Giannetto yn treulio'r nos gyda Ginevra, gan ei fod yn dywyll mae hi'n credu mai Neri ydyw.
=== Act 2 ===
Yn nhŷ Ginevra y bore wedyn, mae hi'n dysgu pwy oedd yn rhannu ei gwely'r noson flaenorol mewn gwirionedd. Mae hi'n falch yn hytrach na dan fraw, gan ddifaru dim ond nad oedd hi'n ei hadnabod ar y pryd gan y byddai wedi gwneud y cyplu yn fwy cyffrous fyth. Mae Neri yn byrstio i mewn ac yn cael ei gythruddo gan ymateb Ginevra a bradwrusrwydd Giannetto. Mae'r gweision Medici yn mynd i mewn ac yn llusgo Neri i ffwrdd eto.
=== Act 3 ===
Mae Neri wedi ei rwymo yn selerau'r Medici. Mae Giannetto a meddyg yn esgus ei drin am ei wallgofrwydd trwy ddod â sawl person y mae wedi cam-drin yn y gorffennol i'w plagio. Mae Lisabetta, un o'r menywod yr oedd Neri wedi cam-drin yn dal i fod mewn cariad ag ef ac yn teimlo trueni drosto. Pan fydd y lleill yn gadael, mae hi'n ei annog i ymddwyn yn wirioneddol wallgof, ac ar hynny bydd yn gofyn iddo gael ei ryddhau i'w gofal. Mae Giannetto yn dychwelyd ac yn arswydo gweld ei fod mewn gwirionedd wedi gyrru Neri yn wallgof. Mae'n annog maddeuant Neri, ond mae Neri yn parhau i ymddwyn fel gwallgofddyn ac yn ei anwybyddu. Mae Giannetto yn penderfynu parhau â’i ddial trwy ddweud wrth Neri y bydd yn cysgu gyda Ginevra unwaith eto'r noson honno.
=== Act 4 ===
Yn ei thŷ, mae Ginevra yn aros i gadw oed cariadus arall gyda Giannetto. Yn ddiarwybod iddi, mae Giannetto wedi dweud wrth Gabriello fod Ginevra yn ei garu ac yn aros amdano'r noson honno. Mae Neri, sydd bellach wedi'i ryddhau o'r selerau Medici, yn byrstio i mewn i ystafell wely Ginevra ac yn trywanu Ginevra a'r dyn y mae'n credu yw Giannetto i farwolaeth. Yna mae'n dod ar draws Giannetto yn aros amdano y tu allan i'r ystafell. Bellach mae Neri yn sylweddoli bod "jôc" olaf Giannetto wedi ei arwain at ladd ei frawd ei hun. Mae'n troi'n wirioneddol wallgof ac yn galw allan am Lisabetta. Mae dial Giannetto bellach wedi'i gwblhau, ond wedi'i boenydio gan yr hyn y mae wedi'i wneud, nid yw'n cymryd unrhyw bleser yn ei fuddugoliaeth.
== Recordiadau ==
Nid oes recordiadau stiwdio cyflawn o'r gwaith. Ymhlith y recordiadau wedi'u hail-lunio o berfformiadau byw a ryddhawyd ar CD mae :<ref>{{Cite web|title=Opera Today : GIORDANO: La Cena delle Beffe|url=http://www.operatoday.com/content/2005/06/giordano_la_cen.php|website=www.operatoday.com|access-date=2020-09-28}}</ref>
* Oliviero De Fabritiis (arweinydd), Cerddorfa Sinfonica di Milano della RAI, gydag Antonio Annaloro fel Giannetto, Gigliola Frazzoni fel Ginevra, ac Anselmo Colzani fel Neri. Recordiad byw o berfformiad radio ym Milan, 1956. Label: CD Myto <ref name="D">[http://www.operadis-opera-discography.org.uk/CLGICENA.HTM Recordings of ''La cena della beffe''], operadis-opera-discography.org.uk</ref>
* Gian Paolo Sanzogno (arweinydd), Cerddorfa Sinfonica di Piacenza, gyda Fabio Armiliato fel Giannetto, Rita Lantieri fel Ginevra, a Marco Chingari fel Neri. Recordiad byw o berfformiad llwyfan yn [[Piacenza]], 1988. Label: CD Bongiovanni
== Cyfeiriadau ==
{{Cyfeiriadau|colwidth=22em}}'''Ffynonellau'''
* {{Cite journal|last=Baxter|first=Robert|title=Recordings - Giordano: ''La cena delle beffe''|journal=[[The Opera Quarterly]]|volume=17|doi=10.1093/oq/17.2.343|date=Spring 2001|pages=343-347}}
* {{Cite book|last=Capri|first=Antonio|url=https://books.google.com/books?id=27txntQJ4MwC&pg=PA77|title=Storia della musica: Dalle antiche civiltà orientali alla musica elettronica|publisher=Casa Editrice Dr. Francesco Vallardi|year=1971}}
* Casaglia, Gherardo (2005)."La cena delle beffe, 20 December 1924". L'Almanacco di Gherardo Casaglia (in Italian).
* {{Cite book|editor-last=Gelli|editor-first=Piero|url=http://delteatro.it/dizionario_dell_opera/c/cena_delle_beffe_la.php|chapter=Cena delle beffe, La|title=Dizionario dell'Opera|publisher=Baldini Castoldi Dalai|year=2007|isbn=978-88-6073-184-5|access-date=2020-09-28|archive-date=2011-07-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724173342/http://delteatro.it/dizionario_dell_opera/c/cena_delle_beffe_la.php|url-status=dead}}
* Maggi, Luciano (April 1999). "Invito a cena côn beffe". Nautilus.
* Metropolitan Opera, "La Cena delle Beffe, 1 February 1926" on the MetOpera database
* {{Cite news|last=Midgette|first=Anne|author-link=Anne Midgette|url=https://www.nytimes.com/2004/11/25/arts/music/25teat.html|title=How Renaissance Folks Kept Busy of an Evening|work=The New York Times|date=25 November 2004}}
* {{Cite news|last=Anon.|work=The New York Times|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1910/12/18/104957468.pdf|title=Many New Plays Invite|date=18 December 1910}}
* {{Cite book|last=Sutton|first=Howard|url=https://books.google.com/books?id=mZxNjBltJYQC&pg=PA221|title=The Life and Work of Jean Richepin|publisher=Librairie Droz|year=1961|isbn=9782600034586}}
* {{Cite book|last=Upton|first=George P.|last2=Borowski|first2=Felix|url=https://books.google.com/books?id=zlmGApSSOGwC|chapter=''La cena delle beffe''|title=The Standard Opera and Concert Guide|type=Part One|orig-year=1928|publisher=Kessinger Publishing|year=2005|isbn=1-4191-5361-7}}
* {{Cite news|last=Woollcott|first=Alexander|author-link=Alexander Woollcott|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1919/09/20/96337315.pdf|title=The Play: ''The Jest'' Resumes|work=The New York Times|date=20 September 1919}}
== Darllen pellach ==
* Davis, Peter G., [https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9C03EEDE1238F930A35755C0A967948260&sec=&spon=&pagewanted=print "Giordano's ''La cena delle beffe'' "], ''The New York Times'', 3 Mehefin 1981.
== Dolenni allanol ==
* La cena delle beffe
* [[iarchive:lacenadellebeffe00beneuoft|Testun llawn ''La cena delle beffe: poema drammatico in quattro ati'']], y ddrama gan Sem Benelli a addaswyd yn ddiweddarach fel libreto ar gyfer ''La cena delle beffe'' Giordano (yn Eidaleg).
[[Categori:Operâu]]
[[Categori:Gweithiau 1924]]
[[Categori:Umberto Giordano]]
43yddl8vw8qfr6dqls7khez0a8clemg
Gwarchodfa Natur Genedlaethol Caerlaverock
0
285793
11100733
11064234
2022-08-10T11:18:02Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Gwybodlen lle| suppressfields = cylchfa|gwlad={{banergwlad|Yr Alban}}}}
[[File:Caerlaverock01LB.jpg|chwith|bawd|260px|Gwyddau Gwyrain]]
[[File:Caerlaverock02LB.jpg|bawd|260px|Un o'r cuddfannau]]
Gwarchodfa Natur yn [[Dumfries a Galloway]], [[yr Alban]] yw '''Gwarchodfa Natur Genedlaethol Caerlaverock'''. Un o warchodfeydd yr [[Ymddiriodolaeth Adar Dŵr a Thiroedd Gwlybion]] yw hi. Maint y warchodfa yw 1400 erw.<ref name="Gwefan y warchodfa">[https://www.wwt.org.uk/wetland-centres/caerlaverock/ Gwefan y warchodfa]</ref> Mae’r warchodfa’n nodedig am [[Gŵydd wyran|Gwyddau gwyrain]] ac [[Alarch y Gogledd|Elyrch y Gogledd]].<ref>[https://www.visitscotland.com/info/see-do/wwt-caerlaverock-wetland-centre-p251901 Gwefan visitscotland.com]</ref> Mae dros 40,000 o wyddau gwyrain yn ymweld yn flynyddol o [[Sfalbard]]. Gwelir [[Hebog tramor]], [[Bod Tinwen]] a [[Bod y Gwerni]]’n hela. Mae [[Alarch dof]], [[Hwyaden wyllt]], [[Chwiwell]], [[Hwyaden gopog]], [[Llydanbig]], [[Corhwyaden]], [[Gŵydd wyllt]], [[Rhegen y dŵr]], [[Gwyach Gorniog]], [[Rhostog Gynffonddu]], [[Gylfinir]], [[Cornchwiglen]], [[Bras y Cyrs]], [[Bras Melyn]], [[Dryw Eurben]], [[Dringwr Bach]], [[Llinos]],[[Coch y Berllan]], [[Hwyaden benddu]] ac [[Alarch Bewick]] hefyd, a gwelir [[Gwennol y Bondo]] dros yr haf, [[Socan Eira]] ac [[Adain Coch]] dros yr hydref.<ref name="Gwefan y warchodfa"/> Mae pâr o [[Gwalch|weilch]] wedi nythu yn y warchodfa ers 2003. Gwelir y nyth trwy webcam yn ystod y tymor nythu (Ebrill i Awst).<ref>[https://www.wwt.org.uk/wetland-centres/caerlaverock/experience/ospreys/# Gwefan yr ymddiriedolaeth]</ref> Cedwir [[Defaid Shetland]] i bori'r glaswellt.
Agorwyd canolfan addysg ym mis Ionawr 2002 gan [[Brenin Harald V o Norwy|Frenin Harald V o Norwy]].<ref>[https://www.ournorwegianstory.com/story-related-to/the-royal-visit/ Gwefan ournorwegianstory.com]</ref>
===Oriel===
<gallery>
File:Caerlaverock03LB.jpg|elyrch y gogledd
File:Caerlaverock04LB.jpg|chwiwellau
File:Caerlaverock05LB.jpg|gwyddau troedbinc
File:Caerlaverock06LB.jpg|llwybr trwy'r warchodfa
delwedd:Caerlaverock07LB.jpg|Hwyaden wyllt
delwedd:Caerlaverock08LB.jpg|chwiwell
Delwedd:Caerlaverock09LB.jpg
Delwedd:Caerlaverock10LB.jpg
Delwedd:Caerlaverock11LB.jpg
Delwedd:Caerlaverock12LB.jpg|Defaid Shetland
Delwedd:Caerlaverock13LB.jpg|Llydanbig
Delwedd:Caerlaverock14LB.jpg
Delwedd:Caerlaverock15LB.jpg|Buwch hirgorn
Delwedd:Caerlaverock16LB.jpg
Delwedd:Caerlaverock17LB.jpg|ji-binc
Delwedd:Caerlaverock18LB.jpg
</gallery>
==Gweler hefyd==
* [[Rhestr o warchodfeydd natur genedlaethol yr Alban]]
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Dolen allanol==
* [https://www.wwt.org.uk/wetland-centres/caerlaverock/ Gwefan y warchodfa]
[[Categori:Gwarchodfeydd natur yn yr Alban|Caerlaverock]]
njro6mv03ebbonx59vxn2wew4e7o6ah
Thomas Brassey
0
291446
11100579
11097398
2022-08-09T19:16:03Z
Lesbardd
21509
/* Coffadwriaeth */ plac glas, cerflun
wikitext
text/x-wiki
{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= cenedl dinasyddiaeth | dateformat = dmy}}
[[Delwedd:Brassey-2.jpg|260px|bawd|Thomas Brassey]]
Roedd '''Thomas Brassey''' yn beiriannydd sifil a chynhyrchydd nwyddau adeiladu, oedd yn gyfrifol am adeiladu rhan helaeth rheilffyrdd y byd yn ystod y 19eg ganrif. Erbyn 1847 roedd o wedi adeiladu tua threan y rheilffyrdd ym Mhrydain, ac erbyn ei farwolaeth ym 1870 roedd o wedi adeiladu 5 y cant o reilffyrdd y byd, gan gynnwys saith deg pump y cant o reilffyrdd [[Ffrainc]], rheilffyrdd dros [[Ewrop]] ac yn [[Canada|Nghanada]], [[Awstralia]], [[De America]] ac [[India]]. Adeiladodd bontydd, ddociau, orsafoedd a thwnelli hefyd, heb sôn am longau, pyllau, ffatrioedd a threfnu systemau dŵr a charthffosydd. Adeiladodd rhan o system carthffosydd [[Llundain]]. Roedd ganddo gyfrandaliadau yn y llong ‘[[Great Eastern]]’, adeiladwyd gan [[Isambard Kingdom Brunel]]. Gadawodd ffortiwn o dros bum miliwn o bunnau, buasai’n werth tua chwe chant miliwn erbyn heddiw.<ref>[http://www.royprecious.co.uk/460144/portrait-of-thomas-brassey-c1830-english-school Gwefan www.royprecious.co.uk]</ref>
[[Delwedd:CefnMawr01LB.jpg|260px|dim|bawd|Traphont Cefn Mawr, gyda Phont Cario Dŵr Pontcysyllte o'i blaen hi]]
== Bywyd cynnar==
Cafodd Thomas Brassey ei eni ar 7 Tachwedd 1908; ei rieni oedd John Brassey, ffermwr, a’i wraig Elizabeth.<ref name= walker>Charles Walker, ''Thomas Brassey, Railway Builder'' (Frederick Muller, 1969)</ref> Cafodd addysg gartref hyd at 12 oed, ac aeth o wedyn i [[Ysgol King’s, Caer]].<ref>[http://www.kingschester.co.uk/extras/KingsAlumni/inspirationalAlumni.html Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111215071558/http://www.kingschester.co.uk/extras/KingsAlumni/inspirationalAlumni.html |date=2011-12-15 Gwefan Ysgol King’s]</ref> Pan oedd o’n 16 oed, daeth o’n brentis i dirfesurydd ac asiant, William Lawton. Tra oedd o’n brentis, roedd o’n cynorthwyydd i dirfesurydd yr [[A5]] ac wedi cyfarfod â [[Thomas Telford]]. Daeth o’n bartner i William Lawton, a symudodd i [[Penbedw|Benbedw]]. Tyfodd eu cwmni i gynnwys perchnogaeth a rheolaeth dros chwareli, gwaith brics ac odynau calch. Defnyddiwyd eu brics yn [[Lerpwl]] a datblygwyd Brassey ffyrdd newydd o symud eu cynnyrch, megis paledau a rheilffordd yn defnyddio disgyrchiant rhwng chwarel a phorthladd. Bu farw Lawton, a daeth Brassey yn berchennog i'r cwmni.<ref name= walker /><ref name=helps> Arthur Helps, ''Life and Labours of Thomas Brassey'' (Elibron Classics, 2005)</ref><ref name=stacey>Tom Stacey, ''Thomas Brassey: The Greatest Railway Builder in the World'' (Stacey International, 2005)</ref><ref>Doug Haynes, "The Life and Work of Thomas Brassey", ''Cheshire History''</ref>
==Gwaith cynnar ym Mhrydain==
Dechreuodd Brassey ei yrfa fel peiriannydd sifil gan adeiladu ffordd 4 milltir yn [[Bromborough]] a phont yn [[Saughall Massie]] yng [[Cilgwri|Nghilgwri]]<ref>[http://iccheshireonline.icnetwork.co.uk/0100news/0100regionalnews/tm_method=full%26objectid=16394992%26siteid=50020-name_page.html 'Village bridge the first by engineering giant’ gan Liam Murphy; Daily Post, 21 Tachwedd 2005]</ref> Cyfarfu [[George Stephenson]] tro oedd Stephenson yn adeiladu [[Rheilffordd Lerpwl a Manceinion]] ac awgrymodd Stephenson y dylai Brassey gweithio ar adeiladu rheilffyrdd. Adeiladodd Brassey draphont [[Penkridge]] ym 1837, yn ogystal â 10 milltir o’r rheilffordd rhwng [[Stafford]] a [[Wolverhampton]]. Mae’r draphont yn dal i sefyll ac yn cario trenau.<ref name=helps /> Wedyn enillodd o gytundebau i weithio ar [[Rheilffordd Llundain a Southampton]], [[Rheilffordd Caer a Chryw]], [[Rheilffordd Glasgow, Paisley a Greenock]] a [[Rheilffordd Manceinion a Sheffield]].
==Cytundebau cynnar yn Ffrainc==
[[Delwedd:Rouen and Le Havre Railway.jpg|bawd|Opening ceremony of the Rouen and Le Havre Railway in 1844]]
Pan sefydlwyd [[Rheilffordd Paris a Rouen]], appoyntwyd [[Joseph Locke]] ei beiriannydd. Ystyriodd Locke bod cynigion y contractwyr Ffrangeg yn rhy ddrud, felly derbynnodd cynnig gan Thomas Brassey a [[William Mackenzie]] ym 1841. Enillodd Brassey a Mackenzie 4 cytundeb rhwng 1841 a 1844, gyda chyfanswm o 437 milltir, gan gynnwys [[Rheilffordd Orléans a Bordeaux]]. Ond, wedi’r chwyldro ym 1948, roedd creisis ariannol yn [[Ffrainc]] ac roedd rhaid i Brassey chwilio am waith rhywle arall.
===Cwympiad traphont Barentin===
[[Delwedd:Barentin viaduct.jpg|bawd|Traphont Barentin wedi ail-adeiladu]]
Syrthiodd traphont Barentin ym mis Ionawr 1846, un o’r ychydig o drychinebau yn yrfa Brassey. Adeiladwyd y bont gyda brics, ac yn ôl y gytundeb, dylir ddefnyddio cynnyrch lleol, a syrthiodd y traphont ar ôl sawl diwrnod o law trwm.<ref name=helps /> Ailadeiladwyd y traphont yn defnyddio priddgalch gwahanol, a thalodd Brassey'r cost. Mae’r draphont yn sefyll hyd at heddiw, ac yn cael ei defnyddio o hyd.<ref name=helps />
=="Mania rheilffordd”==
Cyrhaeddodd y mania tra oedd Brassey’n adeiladu rheilffyrdd yn Ffrainc. Adeiladwyd llawer o reilffyrdd ym Mhrydain. Ymunodd Brassey â’r mania, ond dewisodd ei gytundebau a buddsoddwyr yn ofalus.<ref name= walker /> Arwyddodd 9 cytundeb ym 1845, i adeiladu dros 340 milltir o reilffordd.<ref name=helps /> Dechreuodd Brassey a Locke [[Rheilffordd Caerhirfryn a Chaerliwelydd]] ym 1844 yn mynd trwy dyffryn [[Afon Lune]], a dros [[Shap]], 70 milltir o hyd.<ref name= walker /> Roedd ei waith ym 1845 yn cynnwys [[Rheilffordd Dyffryn Trent]] (50 milltir) a [[Rheilffordd Caer a Chaergybi]] (84 milltir), gan gynnwys [[Pont Britannia]] dros [[Afon Menai]]. Arwyddodd gytundeb i adeiladu [[Rhelffordd y Caledonian]], rhwng [[Caerliwelydd]], [[Glasgow]] a [[Caeredin|Chaeredin]] dros [[Beattock]] yn gweithio gyda’r peiriannydd [[George Heald]]<ref name= walker /> yn ystod 1845 a dechreuodd waith ar reilffyrdd eraill yn [[Yr Alban]]. Ym 1846, dechreuodd waith ar [[Rheilffordd Swydd Gaerhirfryn a Swydd Efrog|Reilffordd Swydd Gaerhirfryn a Swydd Efrog]] rhwng [[Lerpwl]] a [[Hull]]. Cafodd Brassey gytundeb i adeiladu 75.5 milltir o’r [[Rheilffordd y Great Northern]] yn 1847; roedd [[William Cubitt]] y brif beiriannydd i’r rheilffordd. Roedd problem gyda thir corsog y Ffens, a datrysodd Brassey’r broblem gyda chymorth gan Stephen Ballard, un o’i asientau. Gosodwyd haenau o goediach a mawn i greu sail cadarn.<ref name=helps /> Defnyddir y rheilffordd hyd at heddiw., yn rhan o brif linell yr arfordir dwyreiniol. Dechreuodd Brassey i adeiladu [[Rheilffordd Gogledd Swydd Stafford]] yn 1847. Erbyn diwedd y "Mania rheilffordd” roedd Brassey wedi adeiladu trean o reilffyrdd Prydain.<ref name= walker />
==Ehangu ei waith yn Ewrop==
Wedi diwedd y “Railway Mania” ym Mhrydain, gweithiodd ar [[Rheilffordd Barcelona a Mataró|Reilffordd Barcelona a Mataró]] Railway (18 milltir o hyd) ym 1848. Ym 1850, gweithiodd ar [[Rheilffordd Prato a Pistoia|Reilffordd Prato a Pistoia]] , (10 milltir) yn [[Yr Eidal]], wedyn [[Rheilffordd Torino-Milan]] (60 milltir rhwng [[Torino]] a [[Novara]] ym1853 a [[Rheilffordd Canoldir yr Eidal]] (52 milltir). Yn cydweithio gyda [[Samuel Morton Peto]], adeiladodd Brassey’r [[Rheilffordd Oslo-Bergen (56 milltir). Yn Ffrainc, adeiladodd 133 milltir o cledrau ar [[Rheilffordd Mantes a Caen|Reilffordd Mantes a Caen]] ym 1852, a [[Rheilffordd Caen a Cherbourg]] (94 milltir) ym 1854. Yn cydweithio gyda Joseph Locke, adeiladodd y [[Rheilffordd Dutch Rhenish]] (43 milltir) yn [[Yr Iseldiroedd]] ym 1852. Yn y cyfamser, adeiladodd llinell Gororau Cymru (51 milltir) ar gyfer [[Rheilffordd Amwythig a Henffordd]], [[Rheilffordd Henffordd, Ross, a Chaerloyw]] (50 milltir), [[Rheilffordd Llundain, Tilbury a Southend]] (50 milltir) a [[Rheilffordd Gogledd Dyfnaint]] rhwng [[Minehead]] a [[Barnstaple]] (47 milltir).
==Rheilffordd Grand Trunk, Canada==
[[File:Victoria Bridge under construction.jpg|thumb|Adeiladu Pont Fictoria]]
Arwyddodd Brassey gytundeb fwyaf ei yrfa ym 1852, i adeiladu [[Rheilffordd Grand Trunk]], [[Canada]], rhwng [[Quebec]] a [[Toronto]], 539 milltir o hyd. Peiriannydd y prosiect oedd [[Alexander Ross]] a’r peiriannydd ymgynghorol oedd [[Robert Stephenson]]. Cydweithiodd Brassey gyda Peto, Betts a Syr William Jackson.
Aeth y rheilffordd ar draws [[Afon St Lawrence]] ym [[Montreal]] ar [[Pont Victoria|Bont Fictoria]], [[Pont diwb]] cynlluniwyd gan Stephenson, pont hiraf y byd ar y pryd, 1.75 milltir o hyd. Agorwyd y bont ym 1859, ac yn swyddogol ym 1860 gan [[Brenin Edward VII|Dywysog Cymru]].<ref name=helps />
Roedd problemau’n codi arian i’r prosiect; aeth Brassey i Ganada unwaith i apelio am gymorth ariannol. Roedd y prosiect yn fethiant ariannol, a collodd y cytundebwyr filiwn o bynnau.<ref name= walker />
===Gwaith Canada===
Cynhwysodd ei gytundeb i’r reilffordd y defnydd i gyd i adeiladu’r rheilffordd, gan gynnwys y cerbydau. Adeiladwyd ffatri, y Gwaith Canada, ym [[Penbedw|Mhenbedw]] i adeiladu popeth sy’n cynnwys metel. Darganfuwyd safle addas gan George Harrison, brawd yng nghyfraith Brassey. Daeth Harrison rheolwr y ffatri. Adeiladwyd cei ar ochr y ffatri. Cedwyd peiriannau mewn adeilad 900 troedfedd o hyd, yn cynnwys gefail gyda 40 o ffwrneisi, einionau, gordd ager, gweithdy copor, gweithdy coed, siopau patrwm, llyfrgell ac ystafell ddarllen i’r gweithlu. Cynlluniwyd y siop ffitio i adeiladu 40 o locomotifau’n flynyddol, a chynhyrchwyd 300 dros yr 8 mlynedd dilynol. Enwyd yr un cyntaf, ym Mai 1854, yr enw ‘Lady Elgin’, ar ôl gwraig Llywodraethwr Cyffredinol Canada, yr Arglwydd Elgin. Roedd angen canoedd o filoedd o ddarnau i adeiladu’r bont; crewyd y cwbl ym Mhenbedw neu ffatrioedd eraill yn Lloegr.<ref name=stacey /> Roedd angen dros 10,000 o ddarnau haearn i greu tiwb canolog y bont, gyda tyllau i ffitio hanner miliwn o rybedi.<ref name=walker />
==Rheilffordd y Grand Crimean Central==
[[File:Crimean Railway 4.jpg|bawd|Gwaith ar y rheilffordd, 1854]]
Anfonwyd 30,000 o filwyr o Brydain, Ffraind a Thwrci i ymosod ar [[Sevastopol]] ym 1854 yn ystod y [[Rhyfel Crimea]]. Roedd hi’n anodd symud nwyddau, bwyd, arfau ac ati, a chynigwyd Brassey, Peto a Betts i adeiladu rheilffordd. Anfonwyd offer, gweithwyr a defnyddiau. Adeiladwyd rheilffordd rhwng [[Balaclafa]] a Sevastopol ar ôl saith wythnos.<ref name=cooke>Brian Cooke, ''The Grand Crimean Central Railway, Knutsford'' (Cavalier House)</ref>
==Gweithio’n fyd eang==
[[File:Brassey Barry Kent.jpg|bawd|Locomotif Brassey ar [[Rheilffordd Warsaw-Teraspol|Reilffordd Warsaw-Teraspol]], 1866]]
Adeiladodd Brassey rheilffyrdd yn Ne America, [[Awstralia]], yr [[India]] a [[Nepal]].<ref name= walker /> Oherwydd cwymp Banc Overend Gurney ym 1866, roedd problemau cyllidol mawr ym Mhrydain, ond goroesodd Brassey. Adeiladodd [[Rheilffordd Lviv a Chernivtsi|Reilffordd Lviv a Chernivtsi]] er digwyddodd y [[Rhyfel Awstro-Prwsaidd]] ar yr un adeg.<ref name= walker />
Daeth o’n afiach o 1867 ymlaen, ond adeiladodd [[Rheilffordd Chernivtsi a Suczawa|Reilffordd Chernivtsi a Suczawa]]. Erbyn iddo farw roedd o wedi adeiladu 5 y cant o filltiroedd o reilffyrdd yn y byd.<ref name= walker />
==Cytundebau eraill==
[[File:Victoria Docks, London.jpg|bawd|Doc Fictoria, Llundain, gyda’r lifft heidrolig]]
Adeiladodd Brassey ffatri peirianwaith yn Ffrainc. Adeiladodd o systemau draeniad a gwaith dŵr yn [[Kolkata]]. Adeiladodd o ddociau yn [[Greenock]], [[Penbedw]], [[Barrow]] a Llundain. Agorwyd y dociau yn Llundain ym 1857. Roedd sawl warws a seler gwin. Roedd gan y dociau gysylltiad gyda [[Rheilffordd Llundain, Tilbury and Southend]], un o reilffyrdd Brassey.<ref name=helps />
===Rhwng 7 Tachwedd 1805 ac 8 Rhagfyr 1870===
Adeiladodd Brassey carthfosydd yn Llundain ym 1861, rhan o gynllun [[Joseph Bazalgette]]. Adeiladodd 12 milltir o’r ffos Lefel Canol, o [[Kensal Green]], o dan [[Heol Bayswater]], [[Stryd Rhydychen]] a [[Clerkenwell]], hyd at [[Afon Lea]]. Ystyriwyd y tasg un o’r caletach y whaeth o<ref>’Life and Labours of Thomas Brassey’ gan Arthur Helps; Cyhoeddwyr Elibron Classics 2005; isbn=978-1-4021-0563-0</ref>.<ref>’Life and Labours of Thomas Brassey’ gan Arthur Helps; Cyhoeddwyr Elibron Classics 2005; isbn=978-1-4021-0563-0</ref>
Rhoddodd Brassey gymorth cyllidol i [[Isambard Kingdom Brunel|Brunel]] i adeiladu’r llong [[SS Great Eastern]]. Roedd Brassey yn gyfandaliwr yn y prosiect, ac ar ôl marwolaeth Brunel, prynodd, gyda Gooch a Barber, y llong i osod y gablen delegraff gyntaf ar draws y [[Môr Iwerydd]] ym 1864.<ref>’Thomas Brassey, Railway Builder’ gan Charles Walker; cyhoeddwr Frederick Muller, 1969; isbn =0-584-10305-0</ref>
Roedd ganddo cynllun i adeiladu twnnel o dan y Sianel, ond doedd gan y llywodraethau ddim diddordeb. Roedd ganddo’r syniad o adeiladu camlas dros [[Panama]] hefyd.<ref>’Thomas Brassey, Railway Builder’ gan Charles Walker; cyhoeddwr Frederick Muller, 1969; isbn =0-584-10305-0</ref>
==Dullau gweithio==
[[Delwedd:Victoria Bridge, Montreal.jpg|bawd|[[Pont Fictoria, Montréal]] ac enwau’r partneriaid]]
Fel arfer, gweithiodd Brassey gyda chontractwyr eraill, yn aml Peto a Betts. Cynlluniwyd manylion y prosiectau gan y peirianyddion., sy wedi cynnwys [[Robert Stephenson]], [[Joseph Locke]] ac [[Isambard Kingdom Brunel]].<ref>’Thomas Brassey: The Greatest Railway Builder in the World’ gan Tom Stacey; cyhoeddwyr Stacey International, 2005; isbn =1-905299-09-5 </ref> Rheolwyd gwaith is-contractwyr gan asiantau.<ref>’Thomas Brassey, Railway Builder’ gan Charles Walker; cyhoeddwr Frederick Muller, 1969; isbn =0-584-10305-0</ref> Gwnaeth ‘Navvies’ mwyafrif y gwaith. Roedd y mwyafrif yn Saeson yn y dyddiau cynnar, a daeth llawer ohonynt o waith ar camlesi. Yn hwyrach, daeth mwy o’r Alban, Cymru ac Iwerddon, yn arbennig ar ôl y newyn yn Iwerddon. Roddwyd bywyd, lloches, gwisg ac yn achlysurol llyfrgell i’r gweithwyr. Gweithiodd pobl leol ar y cytundebau tramor, neu weithiau gweithwyr o Brydain. Roedd asiantau’n gyfrifol am y prosiectau, yn derbyn canran yr elw, weithiau gyda bonws i orffen yn gynnar a chosb am orffen yn hwyr.<ref name= walker />
Cyflogodd Brassey cannoedd o asiantau; Ar ôl iddo arwyddo cytundeb waith, roedd digonedd o bres ar gael i’r asiant. Pe tasai’r asiant wedi cwblhau’r gwaith yn rhatach, roedd yr asiant yn rhydd i gadw’r gweddill. Os oedd problemau annisgwyl, buasai Brassey’n rhoi pres ychwanegol iddynt.<ref>’Thomas Brassey: The Greatest Railway Builder in the World’ gan Tom Stacey; cyhoeddwyr Stacey International, 2005; isbn =1-905299-09-5 </ref> Dros cyfnod o fwy na 20 mlynedd, cyflogodd Brassey tua 80,000 o weithwyr dros 4 cyfandir.<ref>’Thomas Brassey: The Greatest Railway Builder in the World’ gan Tom Stacey; cyhoeddwyr Stacey International, 2005; isbn =1-905299-09-5 </ref> Nid oedd ganddo swyddfa neu bobl i wneud y gwaith gweinyddol; gwnaeth Brassey y cwbl. Roedd ganddo was ac ariannydd.<ref>’Thomas Brassey: The Greatest Railway Builder in the World’ gan Tom Stacey; cyhoeddwyr Stacey International, 2005; isbn =1-905299-09-5 </ref>; <ref>’Thomas Brassey, Railway Builder’ gan Charles Walker; cyhoeddwr Frederick Muller, 1969; isbn =0-584-10305-0</ref>
Derbynnodd Brassey nifer o anrhyddedau, gan gynnwys y [[Légion d'honneur]] Ffrengig a Choron Haearn [[Awstria]].<ref>’Thomas Brassey: The Greatest Railway Builder in the World’ gan Tom Stacey; cyhoeddwyr Stacey International, 2005; isbn =1-905299-09-5 </ref>
==Priodas a phlant==
Priododd o Maria Harrison ym 1831<ref>’Thomas Brassey, Railway Builder’ gan Charles Walker; cyhoeddwr Frederick Muller, 1969; isbn =0-584-10305-0</ref> a chafodd gefnogaeth oddi wrthi hi, gan gynnwys cefnogaeth ar ddechrau ei yrfa i geisio am gytundeb Traphont Dutton, a’r un dilynol.<ref>’Thomas Brassey, Railway Builder’ gan Charles Walker; cyhoeddwr Frederick Muller, 1969; isbn =0-584-10305-0</ref> Roedd rhaid i’r teulu symud tŷ yn gynnar yn ei yrfa, o Phenbedw i [[Stafford]], [[Kingston ar Dafwys]], [[Caergwynt]] a [[Fareham]], yn dilyn ei gwaith. Siaradodd Maria [[Ffrangeg]], ac roedd hi’n bwysig yn y broses o chwilio am gytundebau yn Ffrainc. Symud odd y teulu i [[Vernon]] yn [[Normandi]], wedyn [[Rouen]], [[Paris]] ac yn ôl i Rouen.<ref>’Thomas Brassey: The Greatest Railway Builder in the World’ gan Tom Stacey; cyhoeddwyr Stacey International, 2005; isbn =1-905299-09-5 </ref> Roedd Maria ei gyfieithydd trwy ei waith i gyd yn Ffrainc.<ref>’Thomas Brassey, Railway Builder’ gan Charles Walker; cyhoeddwr Frederick Muller, 1969; isbn =0-584-10305-0</ref>
Roedd ganddynt 3 mab, a threfnodd Maria eu haddysg yn [[Llundain]].<ref>’Thomas Brassey: The Greatest Railway Builder in the World’ gan Tom Stacey; cyhoeddwyr Stacey International, 2005; isbn =1-905299-09-5 </ref> They had three surviving sons, who all gained distinction in their own right:<ref>’Thomas Brassey: The Greatest Railway Builder in the World’ gan Tom Stacey; cyhoeddwyr Stacey International, 2005; isbn =1-905299-09-5 </ref> Bu farw mab arall yn ifanc iawn.
==Bywyd hwyr a marwolaeth==
Clywodd Brassey fod ganddo gancer, ond parhaodd gyda’i waith. Ymwelodd â [[Reilffordd Wolverhampton a Walsall]], un o’r reilffyrdd gynharaf.<ref>’Thomas Brassey, Railway Builder’ gan Charles Walker; cyhoeddwr Frederick Muller, 1969; isbn =0-584-10305-0</ref> Arhosodd gartref yn St Leonards, Swydd Sussex, yn hwyr ym 1870.Bu farw Brassey ar 8 Rhagfyr 1870 yn St Leonards a chladdwyd ym mynwent Eglwys Sant Laurence, [[Catsfield]]. Gadawodd £5,200, 000; £3,200,000 ym Mhrydain a dros £2,000,000 mewn cronfa ymddiriedolaeth.
==Y dyn==
Roedd o’n ddyn llawn egni ac oedd yn ddyn trefnus. Gwrthododd i sefydd fel aelod seneddol. Doedd ganddo ddjm diddordeb mewn anrhydeddau; derbynnodd medalau o [[Ffrainc]] ac [[Awstria]] ond eu gollodd nhw. Dywedir y daeth ei lwyddiant o ysbrydoli eraill yn hytrach nac eu gyrru nhw.<ref>’Thomas Brassey: The Greatest Railway Builder in the World’ gan Tom Stacey; cyhoeddwyr Stacey International, 2005; isbn =1-905299-09-5 </ref> Disgwylodd safonau uchel yng ngwaith ei weithwyr.<ref>’Thomas Brassey, Railway Builder’ gan Charles Walker; cyhoeddwr Frederick Muller, 1969; isbn =0-584-10305-0</ref> Gweithiodd o’n galed a roedd ganddo gof da. Roedd o’n deg i’w gweithwyr ac is-gytundebwyr, a weithiau cymerodd waith heb elw mawr er mwyn rhoi gwaith i’w gweithwyr.<ref>’Thomas Brassey, Railway Builder’ gan Charles Walker; cyhoeddwr Frederick Muller, 1969; isbn =0-584-10305-0</ref>
Oherwydd Brassey, codwyd statws cytundebwyr peirianyddiaeth sifil i lefel peirianwyr yn ystod y 18fed ganrif.<ref>[ http://www.oxforddnb.com/view/article/3289 Geiriadur Rhydychen Bywgraffiad Cenedlaethol]</ref>
==Coffadwriaeth==
[[File:brasseybust.jpg|thumb|upright|Cerflun, Cadeirlan Caer]]
[[File:Brassey tribute stones wiki.jpg|thumb|right|Cerrig Canmoliant Brassey, Bulkeley]]
Crewyd cofeb i’w rhieni gan eu tri meibion yng Nghapel Erasmus, [[Cadeirlan Caer]].<ref>Doug Haynes, "The Life and Work of Thomas Brassey", ''Cheshire History''</ref> Mae hefyd cerflun ohono yn [[Amgueddfa Grosvenor]], Caer, a phlac yng [[Gorsaf reilffordd Caer|Nghorsaf reilffordd Caer]] ac mae’r strydoedd dilynol yn ei goffáu: Brassey Street a Thomas Brassey Close. Mae hefyd 3 heol gyda’i gilydd gyda’r enwau ‘Lord’, ‘Brassey’ a ‘Bulkeley’.<ref>[http://www.chestertourist.com/thomasbrassey.htm Gwefan www.chestertourist.com]</ref> Mae plac glas ar safle Gwaith Canada ar Heol Beaufort ym Mhenbedw.<ref>[https://www.wirralglobe.co.uk/news/17722516.blue-plaque-honouring-thomas-brassey-unveiled-at-wirral-waters/ Gwefan y Wirral Globe]</ref>. Mae trafodaeth ynglyn â cherflun ohono o flaen Gorsaf reilffordd Caer, ond mae codi pres wedi bod yn broblem.
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
[[Categori:Genedigaethau 1805]]
[[Categori:Marwolaethau 1870]]
[[Categori:Peirianwyr sifil Seisnig]]
[[Categori:Rheilffyrdd]]
33bwz3x091vj7pzf8brvfue80d4x27l
Categori:Unedau milwrol a sefydlwyd yn y 18fed ganrif
14
297836
11100506
11095735
2022-08-09T13:56:27Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Unedau a threfniannau milwrol yn ôl canrif eu sefydliad|18]]
k85ceku3yyjawn8bud3x9hvstjxcitf
Comisiwn Kilbrandon
0
298144
11100488
11099982
2022-08-09T13:23:21Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
[[File:The Exchange, Mount Stuart Square.jpg|thumb|250px|[[Y Gyfnewidfa Lo]], Sgwâr Mount Stewart, [[Caerdydd]], senedd-dŷ arfaethedig Cymru yn 1979]]
Roedd y '''Comisiwn Brenhinol ar y Cyfansoddiad''', y cyfeirir ato hefyd fel '''Comisiwn Kilbrandon''' ('''Comisiwn Crowther''' i ddechrau) neu '''Adroddiad Kilbrandon''', yn gomisiwn brenhinol hirsefydlog a sefydlwyd gan lywodraeth [[Plaid Lafur (DU)|Lafur]] [[Harold Wilson]] i archwilio strwythurau cyfansoddiad y [[Y Deyrnas Unedig|Deyrnas Unedig]] a Ynysoedd Prydain a llywodraeth ei gwledydd cyfansoddol, ac i ystyried a ddylid gwneud unrhyw newidiadau i’r strwythurau hynny. Fe'i cychwynnwyd o dan yr Arglwydd Crowther ar 15 Ebrill 1969, cymerodd yr Arglwydd Kilbrandon yr awenau ym 1972, ac adroddwyd yn derfynol ar [[31 Hydref]] [[1973]].<ref>''Royal Commission on the Constitution 1969 – 1973'', Volume I, Report (Cmnd 5460)</ref>
Ystyriwyd modelau amrywiol o [[Datganoli yn y Deyrnas Unedig|ddatganoli]], [[ffederaliaeth]] a [[Conffederasiwn|chydffederaliaeth]], yn ogystal â’r posibilrwydd o rannu’r DU yn wladwriaethau sofran ar wahân. Ymdriniwyd â [[Gogledd Iwerddon]], [[Ynysoedd y Sianel]] ac [[Ynys Manaw]] ar wahân i fater craidd yr [[Yr Alban|Alban]] a [[Cymru|Chymru]].
Cyhoeddwyd cyfanswm o 16 cyfrol o dystiolaeth a 10 papur ymchwil rhwng 1969 a 1973. Cyflwynwyd yr adroddiad terfynol i Lywodraeth [[Y Blaid Geidwadol (DU)|Plaid Geidwadol]] [[Edward Heath]], a oedd wedi dod i rym yn etholiad cyffredinol Mehefin 1970. Gwrthododd yr adroddiad yr opsiynau o [[annibyniaeth]] neu [[ffederaliaeth]], o blaid cynulliadau Albanaidd a Chymreig datganoledig, a etholir yn uniongyrchol. Ni lofnododd dau aelod o’r comisiwn, yr Arglwydd Crowther-Hunt na’r Athro Alan Peacock, yr adroddiad, gan anghytuno â’r dehongliad o’r cylch gorchwyl a’r casgliadau. Cyhoeddwyd eu barn mewn Memorandwm Ymneilltuaeth ar wahân.<ref>{{cite web | url=http://www.bopcris.ac.uk/bopall/ref14465.html | title=Royal Commission on the Constitution 1969–73: volume II: memorandum of dissent by Lord Crowther-Hunt and Professor A.T. Peacock | work=British Official Publications Collaborative Reader Information Service | url-status=dead | archiveurl=https://web.archive.org/web/20070929084156/http://www.bopcris.ac.uk/bopall/ref14465.html | archivedate=29 September 2007 | df=dmy-all }}</ref>
==Cefndir==
[[File:1959 Election in Merioneth (cropped).jpg|thumb|300px|[[Gwynfor Evans]] (yn Etholiad 1959), bu i'w fuddugoliaeth yn [[Is-etholiad Caerfyrddin, 1966|isetholiad Caerfyrddin]] fod yn sbardun ar gyfer Comiwisn Kilbrandon]]
Sefydlwyd y comisiwn brenhinol mewn ymateb i’r galw cynyddol am ymreolaeth neu [[annibyniaeth]] lawn i Gymru a’r Alban, a ddaeth i sylw’r cyhoedd ar ôl buddugoliaethau arloesol [[Gwynfor Evans]] o [[Plaid Cymru|Blaid Cymru]] yn [[Is-etholiad Caerfyrddin, 1966|isetholiad Caerfyrddin]] yn 1966, a [[Winnie Ewing]] o [[Plaid Genedlaethol yr Alban|Blaid Genedlaethol yr Alban]] yn Hamilton yn 1967.
==Cylch gorchwyl==
Cylch gorchwyl y comisiwn oedd:
# Archwilio swyddogaethau presennol y ddeddfwrfa a’r llywodraeth bresennol mewn perthynas â nifer o wledydd, cenhedloedd a rhanbarthau’r Deyrnas Unedig;
# Ystyried, o ystyried y newidiadau yn nhrefniadaeth llywodraeth leol ac yn y berthynas weinyddol a pherthynasau eraill rhwng gwahanol rannau’r Deyrnas Unedig, ac i fuddiannau ffyniant a llywodraeth dda a’n pobl o dan y Goron, a fyddai unrhyw newidiadau yn ddymunol y swyddogaethau hynny neu fel arall mewn perthnasoedd cyfansoddiadol ac economaidd presennol;
# Ystyried hefyd a fyddai unrhyw newidiadau yn ddymunol yn y berthynas gyfansoddiadol ac economaidd rhwng Ynysoedd y Sianel ac Ynys Manaw.<ref name=timespw>Political will for separation "does not exist", ''The Times'', 1 Tachwedd 1973</ref>
==Aelodaeth==
Cadeiryddion:
* Geoffrey Crowther, Baron Crowther (Arglwydd Crowther) (1969 tan ei farwolaeth ym mis Chwefror 1972)
* Charles Shaw, Baron Kilbrandon (Arglwydd Kilbrandon) (o Chwefror 1972 ymlaen)
Members:
{{columns-list|colwidth=25em|
* David Basnett (ymddiswyddo cyn 1973)
* Arglwydd Crowther-Hunt
* [[Alun Talfan Davies]] CF
* John Foot (Arglwydd Foot
* Syr Mark Henig
* Douglas Houghton (ymddiswyddo cyn 1973)
* [[Selwyn Lloyd]] (ymddiswyddo cyn 1973)
* Y Gwir Parchg Dr James Longmuir
* Yr Athro Francis Headon Newark
* Yr Athro Alan T. Peacock (apwyntiwyd 1970)
* Syr David Renton
* Yr Athro Donald James Robertson (marw 1970)
* Syr James Steel (diwydianwr)
* Yr Athro Harry Street
* Syr [[Ben Bowen Thomas]]
* Nancy Trenaman<ref name="timesdis">Dissenters urge plan for seven assemblies, ''The Times'', 1 Tachwedd 1973</ref>
}}
==Argymhellion==
Nid oedd y comisiwn yn gallu dod i gytundeb unfrydol, gyda’r adroddiad terfynol yn cynnwys nifer o opsiynau a gefnogwyd gan wahanol aelodau. Ni lofnododd dau gomisiynydd yr adroddiad, gan gynhyrchu memorandwm anghytuno yn lle hynny.
==Yr Alban==
[[File:Royal High School - geograph.org.uk - 302803.jpg|thumb|250px|Y Royal High School, [[Caeredin]], darpar senedd-dŷ Cynulliad yr Alban yn 1979]]
[[File:The Coal Exchange, Cardiff - geograph.org.uk - 1866095.jpg|thumb|250px|Cyfnewidfa Lo, Caerdydd, lleoliad ddisgwyliedig Cynulliad 1979]]
Roedd wyth aelod o blaid deddfwrfa ddatganoledig i'r Alban. Byddai pŵer gweithredol yn cael ei arfer gan weinidogion a benodir gan y Goron o blith aelodau cynulliad a etholir yn uniongyrchol. Y meysydd cyfrifoldeb i’w trosglwyddo i’r corff datganoledig fyddai rhai o’r rhai sydd eisoes dan oruchwyliaeth Ysgrifennydd Gwladol yr Alban a’r Arglwydd Adfocad. Roedd y rhain yn cynnwys:
* Addysg
* Yr Amgylchedd
* Iechyd
* Materion cartref
* Materion cyfreithiol
* Gwasanaethau cymdeithasol
* Byddai'r cyfrifoldeb am amaethyddiaeth, pysgodfeydd a bwyd yn cael ei rannu rhwng y Cynulliad a llywodraeth y Deyrnas Unedig, tra byddai'r olaf yn cadw rheolaeth ar gyflenwad trydan.
Gyda sefydlu’r llywodraeth ddatganoledig, cynigiwyd y byddai nifer yr ASau a etholwyd i San Steffan o etholaethau’r Alban yn gostwng o 71 i tua 51.
Roedd y cynulliad i fod yn gorff siambr sengl o tua 100 o aelodau, wedi'i ethol o dan y system pleidlais sengl drosglwyddadwy o gynrychiolaeth gyfrannol, gydag etholaethau aml-aelod. Nid oedd y Comisiwn yn bwriadu rhoi enw i'r cynulliad, gan deimlo mai mater i bobl yr Alban oedd hwn, er bod y term "confensiwn" wedi'i awgrymu. Roedd penderfyniad ar nifer y seddi a'r ffiniau i'w gadw i senedd y Deyrnas Unedig.
Ni fyddai'r trefniadau cyfansoddiadol newydd yn gofyn am benodi llywodraethwr, tra bod y teitl "Scottish Premier" wedi'i awgrymu ar gyfer pennaeth y weithrediaeth.
Byddai swydd Ysgrifennydd Gwladol yr Alban yn cael ei diddymu, er y byddai gweinidog cabinet yn parhau i fod â chyfrifoldeb arbennig dros gynrychioli’r Alban yn ogystal â chael dyletswyddau eraill.<ref name="timeskil">Kilbrandon Report, ''The Times'', 1 Tachwedd 1973</ref>
==Cymru==
Roedd chwe chomisiynydd yn ffafrio datganoli deddfwriaethol i Gymru. Byddai hyn yn debyg i’r cynllun a ragwelwyd ar gyfer yr Alban, ond gyda llai o gyfrifoldeb mewn materion cyfreithiol, gan adlewyrchu bod gan yr Alban system gyfreithiol ar wahân i Gymru a Lloegr.
Fel yn yr Alban, cynigiwyd cynulliad un siambr 100 aelod, wedi'i ethol trwy gynrychiolaeth gyfrannol. Teitl a awgrymwyd i'r comisiwn ar gyfer y corff oedd "Senedd". Yn yr un modd, efallai y byddai pennaeth y pwyllgor gwaith yn cael ei alw'n "Uwchgynghrair Cymru", a byddai swydd Ysgrifennydd Gwladol Cymru yn cael ei diddymu. Byddai nifer yr ASau San Steffan a etholir gan etholaethau Cymreig yn gostwng o 36 i tua 31.<ref name="timeskil"/>
==Lloegr==
[[File:English counties 1974 (numbered).svg|thumb|250px|Siroedd 'newydd' Lloegr yn dilyn ad-drefniad 1974 bu'n sail ar gyfer rhanbarthau arfaethedig Comisiwn Kilbrandon]]
Roedd llofnodwyr y prif adroddiad yn unfrydol yn eu gwrthwynebiad i ddatganoli deddfwriaethol i Loegr gyfan, neu i unrhyw ranbarth yn Lloegr. Fodd bynnag, roedd cynigion i ddatganoli rhai pwerau i lefel ranbarthol:
Roedd wyth aelod yn cefnogi’r syniad o gynghorau cydgysylltu a chynghori anweithredol i gyflwyno sylwadau a rhoi cyngor i lywodraeth ganolog ar bolisi’r llywodraeth sy’n effeithio ar y rhanbarthau. Roedd pob cyngor i gael tua 60 o aelodau, y mwyafrif yn cael eu hethol gan awdurdodau lleol yn y rhanbarth gyda thua 20% wedi'u henwebu gan y gweinidog sy'n gyfrifol am faterion rhanbarthol i gynrychioli diwydiant, amaethyddiaeth, masnach, undebau llafur, a chyrff hyrwyddo statudol yn y rhanbarth.
Roedd dau aelod o blaid sefydlu cynulliadau rhanbarthol gyda phwerau gweithredol, wedi'u hethol mewn modd tebyg i'r rhai yn yr Alban a Chymru.
Ym mhob achos, y rhanbarthau i’w defnyddio fyddai’r rhai a sefydlwyd eisoes ar gyfer cynllunio economaidd, gyda ffiniau wedi’u haddasu i adlewyrchu’r newidiadau a wnaed gan [[Deddf Llywodraeth Leol 1972|Ddeddf Llywodraeth Leol 1972]], er na chafodd enwau eu hawgrymu:
# [[Cleveland (sir)|Swydd Cleveland]], [[Cumbria]], [[Swydd Durham]], [[Northumberland]], [[Tyne a Wear]]
# [[Humberside|Glannau Humber]], [[Gogledd Swydd Efrog]], [[De Swydd Efrog]], [[Gorllewin Swydd Efrog]]
# [[Swydd Gaer]], [[Manceinion Fwyaf]], [[Glannau Merswy]], [[Swydd Gaerhirfryn]]
# [[Swydd Derby]], [[Swydd Gaerlŷr]], [[Swydd Lincoln]], [[Swydd Northampton]], [[Swydd Nottingham]]
# [[Henffordd a Chaerwrangon]], [[Swydd Amwythig|sir Amwythig]], [[Swydd Stafford]], [[Swydd Warwick]], [[Gorllewin Canolbarth Lloegr (sir)|Gorllewin Canolbarth Lloegr]]
# [[Swydd Gaergrawnt]], [[Norfolk]], [[Suffolk]]
# [[Avon (sir)|Avon]], [[Cernyw]], [[Dyfnaint]], [[Dorset]], [[Swydd Gaerloyw]], [[Gwlad yr Haf]], [[Wiltshire]]
# [[Swydd Bedford]], [[Berkshire]], [[Swydd Buckingham]], [[Dwyrain Sussex]], [[Essex]], [[Llundain Fwyaf]], [[Hampshire]], [[Swydd Hertford]], [[Ynys Wyth]], [[Caint]], [[Swydd Rydychen]], [[Surrey]], [[Gorllewin Sussex]]
==Cernyw==
Roedd y Comisiwn yn cydnabod bod "lleiafrif bach iawn" yn bodoli yng Nghernyw a honnodd hunaniaeth genedlaethol ar wahân i'r Gernywiaid, ac a oedd yn dymuno cael trefniadau ar wahân ar gyfer eu llywodraeth. Roeddent fodd bynnag yn teimlo “er gwaethaf ei gymeriad unigol a’i ymdeimlad cryf o hunaniaeth ranbarthol, nid oes tystiolaeth bod gan ei phobl ddymuniad i’w weld yn cael ei wahanu oddi wrth weddill Lloegr at ddibenion llywodraeth”. Fodd bynnag, cydnabuwyd bod "pobl Cernyw yn ystyried nad yw eu rhan hwy o'r Deyrnas Unedig yn sir Seisnig yn unig" ac yn unol â hynny argymhellwyd y dylid defnyddio'r dynodiad "Dugy of Cornwall" ar bob achlysur priodol i bwysleisio'r "perthynas arbennig a'r diriogaeth. cyfanrwydd Cernyw."<ref name="timeskil"/><ref>[https://publications.parliament.uk/pa/cm200506/cmselect/cmodpm/977/977we20.htm Kilbrandon Report paragraph 329 Quoted in Memorandum by the National Executive Committee of Mebyon Kernow, the Party for Cornwall (Written Evidence given to the Select Committee on Office of the Deputy Prime Minister: Housing, Planning, Local Government and the Regions)]</ref>
==Gogledd Iwerddon==
Ni wnaeth y Comisiwn unrhyw argymhellion ar ddatganoli yng Ngogledd Iwerddon, yr oedd Deddf Cyfansoddiad Gogledd Iwerddon 1973 wedi gwneud darpariaeth ar eu cyfer. Fodd bynnag, roedd yr adroddiad yn argymell cynyddu nifer ASau San Steffan o’r dalaith yn unol â gweddill y DU, o 12 i tua 17.
==Ynysoedd y Sianel ac Ynys Manaw==
Nid oedd y Comisiwn yn bwriadu gwneud unrhyw newidiadau yn y berthynas rhwng y Deyrnas Unedig, Ynysoedd y Sianel ac Ynys Manaw. Gwrthodasant awgrym y dylid rhannu cyfrifoldebau am faterion allanol rhwng llywodraethau’r DU a’r ynysoedd, ond cefnogwyd cynnig gan y Swyddfa Gartref y dylid cynnal proses fwy ffurfiol o ymgynghori yn y dyfodol ynghylch cymhwyso cytundebau rhyngwladol yn yr ynysoedd.
==Memorandwm anghytundeb==
Ni lofnododd yr Arglwydd Crowther-Hunt na’r Athro Peacock yr adroddiad, gan gynhyrchu cyfres ar wahân o gynigion mewn memorandwm lleiafrifol. Y prif wahaniaethau rhwng y ddogfen a’r prif adroddiad oedd:
===Cynulliadau rhanbarthol===
Byddai saith cynulliad rhanbarthol etholedig, un ar gyfer yr Alban, un i Gymru a phum Cynulliad Rhanbarthol yn Lloegr. Byddai ganddynt lawer mwy o bwerau nag a gynigiwyd yn adroddiad y mwyafrif, gan gymryd drosodd llawer o beirianwaith llywodraeth ganolog yn eu hardal, a phob un â’i wasanaeth sifil ei hun. Byddent hefyd yn disodli awdurdodau ad hoc megis awdurdodau iechyd rhanbarthol ac awdurdodau dŵr, a oedd i'w cyflwyno wrth ad-drefnu'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol a'r diwydiant dŵr. Byddai ganddynt hefyd bwerau goruchwylio dros fyrddau nwy a thrydan. Byddent hefyd yn gallu llunio polisi drwy gynlluniau strategol ar gyfer datblygiad ffisegol, cymdeithasol ac economaidd eu rhanbarthau.
Byddai Gweinidog y Rhanbarthau yn dal sedd cabinet.
Diwygio Tir Comin
Roedd y memorandwm hefyd yn awgrymu newidiadau yn swyddogaeth Tŷ’r Cyffredin yn y Deyrnas Unedig. Roedd aelodau seneddol i ffurfio "pwyllgorau swyddogaethol" yn cyfateb i adrannau'r llywodraeth ganolog. Roedd pob pwyllgor i fod â staff ategol a byddent yn ystyried goblygiadau deddfwriaeth y Deyrnas Unedig ac Ewropeaidd, yn ogystal â chael pwerau llunio polisi. I adlewyrchu eu cyfrifoldebau mwy, byddai ASau yn cael cyflogau proffesiynol amser llawn.
===Ymateb gwleidyddol===
Cafwyd ymateb cymysg i adroddiad y comisiwn:
* Roedd cadeirydd [[Plaid Cymru]] yn ei ystyried yn "ddatblygiad gwirioneddol", a galwodd ar y llywodraeth i ymrwymo i gyflwyno llywodraeth Gymreig gyda phwer deddfwriaethol. Serch hynny, galwon nhw ar i'r cynulliad gael pwerau ychwanegol dros gynllunio economaidd a diwydiannol.
* Disgrifiodd [[Winnie Ewing]], is-gadeirydd [[Plaid Genedlaethol yr Alban]], fel "cam i'r cyfeiriad cywir", ac y byddai cynulliad arfaethedig yr Alban "yn arwain at yr hunan-lywodraeth y mae'r SNP yn ei geisio".
* Croesawodd ysgrifennydd y Blaid Lafur Gymreig gyflwyno cynulliad, ond gwrthwynebodd y gostyngiad yn nifer ASau [[Senedd y Deyrnas Unedig|San Steffan]].
* Roedd arweinydd y Blaid Ryddfrydol Gymreig yn credu ei fod yn "ddatblygiad mawr" a fyddai'n arwain at gyflwyno cynrychiolaeth gyfrannol yn San Steffan.
* Galwodd swyddog o'r Blaid Geidwadol Gymreig ar i bobl beidio â chael eu "gorddylanwadu gan y lleiafrif lleisiol, sy'n cynnwys eithafwyr a ffanatigwyr cenedlaetholgar."
* Mynegodd cadeirydd Plaid Geidwadol ac Unoliaethol yr Alban amheuon am y gostyngiad yn nifer yr ASau.
* Tra'n nodi bod eu cynnig am Gyngor Rhanbarthol Cernyweg wedi'i wrthod, dywedodd ysgrifennydd [[Mebyon Kernow]] eu bod wedi'u calonogi gan sefydlu cynulliadau yn yr Alban a Chymru, a'r pwyslais ar "Duchy of Cornwall".<ref>Generally favourable response among Welsh and Scots political leaders, ''[[The Times]]'', 1 Tachwedd 1973</ref>
==Canlyniadau==
Yn dilyn newid llywodraeth yn [[Etholiad cyffredinol y Deyrnas Unedig, Chwefror 1974|etholiad cyffredinnol y Deyrnas Unedig Chwefror 1974]], cyhoeddodd y weinyddiaeth Lafur newydd bapur gwyn ''Democracy and Devolution: Proposals for Scotland and Wales'' yn seiliedig ar yr adroddiad terfynol ym Medi 1974. Arweiniodd y papur gwyn yn uniongyrchol at Fesur aflwyddiannus yr Alban a Chymru, a dynnwyd yn ôl ym mis Chwefror 1977. Pasiwyd dau ddarn o ddeddfwriaeth ar wahân yn y flwyddyn ganlynol: Deddf yr Alban 1978 a Deddf Cymru 1978. Ni fyddai darpariaethau’r Deddfau yn dod i rym oni bai eu bod yn cael eu cymeradwyo gan [[Refferendwm|refferenda]], ac yn unol â hynny datganoli i’r Alban a Chymru cynhaliwyd refferenda ar 1 Mawrth 1979.
Yn y [[Refferendwm datganoli i Gymru, 1979|refferendwm, gwrthodwyd cynulliad Cymru]] gan fwyafrif o bleidleiswyr, tra cefnogwyd datganoli i'r Alban gan 51.6% o'r rhai a bleidleisiodd, neu 32.9% o'r rhai ar y gofrestr etholiadol. Roedd gwelliant i Ddeddf yr Alban, a gyflwynwyd gan aelod meinciau cefn y llywodraeth, George Cunningham, wedi nodi bod yn rhaid iddi gael cefnogaeth 40% o'r holl etholwyr, a chollwyd y refferendwm.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/events/scotland_99/the_scottish_parliament/306859.stm ''Breaking up is hard to do'', BBC News, retrieved August 8, 2007]</ref> Arweiniodd canlyniadau’r refferenda at ddiddymu’r Deddfau priodol ym mis Mawrth 1979. Collwyd pleidlais o ddiffyg hyder wedi hynny gan y llywodraeth ar 28 Mawrth pan bleidleisiodd Plaid Genedlaethol yr Alban gyda’r Ceidwadwyr, Rhyddfrydwyr a Phlaid Unoliaethol Ulster, gan arwain at y etholiad cyffredinol 1979 a dechrau 18 mlynedd o reolaeth y Ceidwadwyr.
Daeth datganoli i’r Alban a Chymru o’r diwedd ar waith o dan y llywodraeth Lafur nesaf, a etholwyd ym 1997, gan [[Ddeddf yr Alban 1998]] a [[Deddf Llywodraeth Cymru 1998]].
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Dolenni allanol==
{{Gwleidyddiaeth}}
*[https://archiveshub.jisc.ac.uk/search/archives/bf6d7202-0a3f-33f6-8b07-593c1e064822?component=19103124-b4fd-35cc-b1dd-3a01383952d5 'Kilbrandon' - Adroddiad y Comisiwn Brenhinol ar y Cyfansoddiad,] archif yn [[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]], 1969-1973
*[https://senedd.cymru/sut-rydym-yn-gweithio/hanes-datganoli-yng-nghymru/ Hanes datganoli yng Nghymru] gwefan [[Senedd Cymru]], cyfeiriad at y Comisiwn
*[https://web.archive.org/web/20070929083921/http://www.bopcris.ac.uk/bopall/ref14464.html Abstract], British Official Publications Collaborative Reader Information Service
*[https://www.doi.org/10.1111/j.1467-923X.1975.tb02135.x "Dicey, Kilbrandon and Devolution"], DG Boyce, ''The Political Quarterly'', Volume 46 Issue 3 Page 280–292, July 1975
*[https://www.jstor.org/stable/1094321 "Kilbrandon: The Ship That Launched a Thousand Faces?"], ''The Modern Law Review'', Vol. 37, No. 5 (Sep. 1974), pp. 544–555
*[https://www.open.edu/openlearn/mod/oucontent/view.php?id=109221§ion=2.2 Deall datganoli yng Nghymru] modiwl [[Prifysgol Agored]] (Cymraeg)
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb Cymreig]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
qmw9iefw48cc42yxqbknvzp7a5k0zz8
11100489
11100488
2022-08-09T13:24:18Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
[[File:The Exchange, Mount Stuart Square.jpg|thumb|250px|[[Y Gyfnewidfa Lo]], Sgwâr Mount Stewart, [[Caerdydd]], senedd-dŷ arfaethedig Cymru yn 1979]]
Roedd y '''Comisiwn Brenhinol ar y Cyfansoddiad''', y cyfeirir ato hefyd fel '''Comisiwn Kilbrandon''' ('''Comisiwn Crowther''' i ddechrau) neu '''Adroddiad Kilbrandon''', yn gomisiwn brenhinol hirsefydlog a sefydlwyd gan lywodraeth [[Plaid Lafur (DU)|Lafur]] [[Harold Wilson]] i archwilio strwythurau cyfansoddiad y [[Y Deyrnas Unedig|Deyrnas Unedig]] a Ynysoedd Prydain a llywodraeth ei gwledydd cyfansoddol, ac i ystyried a ddylid gwneud unrhyw newidiadau i’r strwythurau hynny. Fe'i cychwynnwyd o dan yr Arglwydd Crowther ar 15 Ebrill 1969, cymerodd yr Arglwydd Kilbrandon yr awenau ym 1972, ac adroddwyd yn derfynol ar [[31 Hydref]] [[1973]].<ref>''Royal Commission on the Constitution 1969 – 1973'', Volume I, Report (Cmnd 5460)</ref>
Ystyriwyd modelau amrywiol o [[Datganoli yn y Deyrnas Unedig|ddatganoli]], [[ffederaliaeth]] a [[Conffederasiwn|chydffederaliaeth]], yn ogystal â’r posibilrwydd o rannu’r DU yn wladwriaethau sofran ar wahân. Ymdriniwyd â [[Gogledd Iwerddon]], [[Ynysoedd y Sianel]] ac [[Ynys Manaw]] ar wahân i fater craidd yr [[Yr Alban|Alban]] a [[Cymru|Chymru]].
Cyhoeddwyd cyfanswm o 16 cyfrol o dystiolaeth a 10 papur ymchwil rhwng 1969 a 1973. Cyflwynwyd yr adroddiad terfynol i Lywodraeth [[Y Blaid Geidwadol (DU)|Plaid Geidwadol]] [[Edward Heath]], a oedd wedi dod i rym yn etholiad cyffredinol Mehefin 1970. Gwrthododd yr adroddiad yr opsiynau o [[annibyniaeth]] neu [[ffederaliaeth]], o blaid cynulliadau Albanaidd a Chymreig datganoledig, a etholir yn uniongyrchol. Ni lofnododd dau aelod o’r comisiwn, yr Arglwydd Crowther-Hunt na’r Athro Alan Peacock, yr adroddiad, gan anghytuno â’r dehongliad o’r cylch gorchwyl a’r casgliadau. Cyhoeddwyd eu barn mewn Memorandwm Ymneilltuaeth ar wahân.<ref>{{cite web | url=http://www.bopcris.ac.uk/bopall/ref14465.html | title=Royal Commission on the Constitution 1969–73: volume II: memorandum of dissent by Lord Crowther-Hunt and Professor A.T. Peacock | work=British Official Publications Collaborative Reader Information Service | url-status=dead | archiveurl=https://web.archive.org/web/20070929084156/http://www.bopcris.ac.uk/bopall/ref14465.html | archivedate=29 September 2007 | df=dmy-all }}</ref>
==Cefndir==
[[File:1959 Election in Merioneth (cropped).jpg|thumb|300px|[[Gwynfor Evans]] (yn Etholiad 1959), bu i'w fuddugoliaeth yn [[Is-etholiad Caerfyrddin, 1966|isetholiad Caerfyrddin]] fod yn sbardun ar gyfer Comiwisn Kilbrandon]]
Sefydlwyd y comisiwn brenhinol mewn ymateb i’r galw cynyddol am ymreolaeth neu [[annibyniaeth]] lawn i Gymru a’r Alban, a ddaeth i sylw’r cyhoedd ar ôl buddugoliaethau arloesol [[Gwynfor Evans]] o [[Plaid Cymru|Blaid Cymru]] yn [[Is-etholiad Caerfyrddin, 1966|isetholiad Caerfyrddin]] yn 1966, a [[Winnie Ewing]] o [[Plaid Genedlaethol yr Alban|Blaid Genedlaethol yr Alban]] yn Hamilton yn 1967.
==Cylch gorchwyl==
Cylch gorchwyl y comisiwn oedd:
# Archwilio swyddogaethau presennol y ddeddfwrfa a’r llywodraeth bresennol mewn perthynas â nifer o wledydd, cenhedloedd a rhanbarthau’r Deyrnas Unedig;
# Ystyried, o ystyried y newidiadau yn nhrefniadaeth llywodraeth leol ac yn y berthynas weinyddol a pherthynasau eraill rhwng gwahanol rannau’r Deyrnas Unedig, ac i fuddiannau ffyniant a llywodraeth dda a’n pobl o dan y Goron, a fyddai unrhyw newidiadau yn ddymunol y swyddogaethau hynny neu fel arall mewn perthnasoedd cyfansoddiadol ac economaidd presennol;
# Ystyried hefyd a fyddai unrhyw newidiadau yn ddymunol yn y berthynas gyfansoddiadol ac economaidd rhwng Ynysoedd y Sianel ac Ynys Manaw.<ref name=timespw>Political will for separation "does not exist", ''The Times'', 1 Tachwedd 1973</ref>
==Aelodaeth==
Cadeiryddion:
* Geoffrey Crowther, Baron Crowther (Arglwydd Crowther) (1969 tan ei farwolaeth ym mis Chwefror 1972)
* Charles Shaw, Baron Kilbrandon (Arglwydd Kilbrandon) (o Chwefror 1972 ymlaen)
Members:
{{columns-list|colwidth=25em|
* David Basnett (ymddiswyddo cyn 1973)
* Arglwydd Crowther-Hunt
* [[Alun Talfan Davies]] CF
* John Foot (Arglwydd Foot
* Syr Mark Henig
* Douglas Houghton (ymddiswyddo cyn 1973)
* [[Selwyn Lloyd]] (ymddiswyddo cyn 1973)
* Y Gwir Parchg Dr James Longmuir
* Yr Athro Francis Headon Newark
* Yr Athro Alan T. Peacock (apwyntiwyd 1970)
* Syr David Renton
* Yr Athro Donald James Robertson (marw 1970)
* Syr James Steel (diwydianwr)
* Yr Athro Harry Street
* Syr [[Ben Bowen Thomas]]
* Nancy Trenaman<ref name="timesdis">Dissenters urge plan for seven assemblies, ''The Times'', 1 Tachwedd 1973</ref>
}}
==Argymhellion==
Nid oedd y comisiwn yn gallu dod i gytundeb unfrydol, gyda’r adroddiad terfynol yn cynnwys nifer o opsiynau a gefnogwyd gan wahanol aelodau. Ni lofnododd dau gomisiynydd yr adroddiad, gan gynhyrchu memorandwm anghytuno yn lle hynny.
==Yr Alban==
[[File:Royal High School - geograph.org.uk - 302803.jpg|thumb|250px|Y Royal High School, [[Caeredin]], darpar senedd-dŷ Cynulliad yr Alban yn 1979]]
[[File:The Coal Exchange, Cardiff - geograph.org.uk - 1866095.jpg|thumb|250px|Cyfnewidfa Lo, Caerdydd, lleoliad ddisgwyliedig Cynulliad 1979]]
Roedd wyth aelod o blaid deddfwrfa ddatganoledig i'r Alban. Byddai pŵer gweithredol yn cael ei arfer gan weinidogion a benodir gan y Goron o blith aelodau cynulliad a etholir yn uniongyrchol. Y meysydd cyfrifoldeb i’w trosglwyddo i’r corff datganoledig fyddai rhai o’r rhai sydd eisoes dan oruchwyliaeth Ysgrifennydd Gwladol yr Alban a’r Arglwydd Adfocad. Roedd y rhain yn cynnwys:
* Addysg
* Yr Amgylchedd
* Iechyd
* Materion cartref
* Materion cyfreithiol
* Gwasanaethau cymdeithasol
* Byddai'r cyfrifoldeb am amaethyddiaeth, pysgodfeydd a bwyd yn cael ei rannu rhwng y Cynulliad a llywodraeth y Deyrnas Unedig, tra byddai'r olaf yn cadw rheolaeth ar gyflenwad trydan.
Gyda sefydlu’r llywodraeth ddatganoledig, cynigiwyd y byddai nifer yr ASau a etholwyd i San Steffan o etholaethau’r Alban yn gostwng o 71 i tua 51.
Roedd y cynulliad i fod yn gorff siambr sengl o tua 100 o aelodau, wedi'i ethol o dan y system pleidlais sengl drosglwyddadwy o gynrychiolaeth gyfrannol, gydag etholaethau aml-aelod. Nid oedd y Comisiwn yn bwriadu rhoi enw i'r cynulliad, gan deimlo mai mater i bobl yr Alban oedd hwn, er bod y term "confensiwn" wedi'i awgrymu. Roedd penderfyniad ar nifer y seddi a'r ffiniau i'w gadw i senedd y Deyrnas Unedig.
Ni fyddai'r trefniadau cyfansoddiadol newydd yn gofyn am benodi llywodraethwr, tra bod y teitl "Scottish Premier" wedi'i awgrymu ar gyfer pennaeth y weithrediaeth.
Byddai swydd Ysgrifennydd Gwladol yr Alban yn cael ei diddymu, er y byddai gweinidog cabinet yn parhau i fod â chyfrifoldeb arbennig dros gynrychioli’r Alban yn ogystal â chael dyletswyddau eraill.<ref name="timeskil">Kilbrandon Report, ''The Times'', 1 Tachwedd 1973</ref>
==Cymru==
Roedd chwe chomisiynydd yn ffafrio datganoli deddfwriaethol i Gymru. Byddai hyn yn debyg i’r cynllun a ragwelwyd ar gyfer yr Alban, ond gyda llai o gyfrifoldeb mewn materion cyfreithiol, gan adlewyrchu bod gan yr Alban system gyfreithiol ar wahân i Gymru a Lloegr.
Fel yn yr Alban, cynigiwyd cynulliad un siambr 100 aelod, wedi'i ethol trwy gynrychiolaeth gyfrannol. Teitl a awgrymwyd i'r comisiwn ar gyfer y corff oedd "Senedd". Yn yr un modd, efallai y byddai pennaeth y pwyllgor gwaith yn cael ei alw'n "Uwchgynghrair Cymru", a byddai swydd Ysgrifennydd Gwladol Cymru yn cael ei diddymu. Byddai nifer yr ASau San Steffan a etholir gan etholaethau Cymreig yn gostwng o 36 i tua 31.<ref name="timeskil"/>
==Lloegr==
[[File:English counties 1974 (numbered).svg|thumb|250px|Siroedd 'newydd' Lloegr yn dilyn ad-drefniad 1974 bu'n sail ar gyfer rhanbarthau arfaethedig Comisiwn Kilbrandon]]
Roedd llofnodwyr y prif adroddiad yn unfrydol yn eu gwrthwynebiad i ddatganoli deddfwriaethol i Loegr gyfan, neu i unrhyw ranbarth yn Lloegr. Fodd bynnag, roedd cynigion i ddatganoli rhai pwerau i lefel ranbarthol:
Roedd wyth aelod yn cefnogi’r syniad o gynghorau cydgysylltu a chynghori anweithredol i gyflwyno sylwadau a rhoi cyngor i lywodraeth ganolog ar bolisi’r llywodraeth sy’n effeithio ar y rhanbarthau. Roedd pob cyngor i gael tua 60 o aelodau, y mwyafrif yn cael eu hethol gan awdurdodau lleol yn y rhanbarth gyda thua 20% wedi'u henwebu gan y gweinidog sy'n gyfrifol am faterion rhanbarthol i gynrychioli diwydiant, amaethyddiaeth, masnach, undebau llafur, a chyrff hyrwyddo statudol yn y rhanbarth.
Roedd dau aelod o blaid sefydlu cynulliadau rhanbarthol gyda phwerau gweithredol, wedi'u hethol mewn modd tebyg i'r rhai yn yr Alban a Chymru.
Ym mhob achos, y rhanbarthau i’w defnyddio fyddai’r rhai a sefydlwyd eisoes ar gyfer cynllunio economaidd, gyda ffiniau wedi’u haddasu i adlewyrchu’r newidiadau a wnaed gan [[Deddf Llywodraeth Leol 1972|Ddeddf Llywodraeth Leol 1972]], er na chafodd enwau eu hawgrymu:
# [[Cleveland (sir)|Swydd Cleveland]], [[Cumbria]], [[Swydd Durham]], [[Northumberland]], [[Tyne a Wear]]
# [[Humberside|Glannau Humber]], [[Gogledd Swydd Efrog]], [[De Swydd Efrog]], [[Gorllewin Swydd Efrog]]
# [[Swydd Gaer]], [[Manceinion Fwyaf]], [[Glannau Merswy]], [[Swydd Gaerhirfryn]]
# [[Swydd Derby]], [[Swydd Gaerlŷr]], [[Swydd Lincoln]], [[Swydd Northampton]], [[Swydd Nottingham]]
# [[Henffordd a Chaerwrangon]], [[Swydd Amwythig|sir Amwythig]], [[Swydd Stafford]], [[Swydd Warwick]], [[Gorllewin Canolbarth Lloegr (sir)|Gorllewin Canolbarth Lloegr]]
# [[Swydd Gaergrawnt]], [[Norfolk]], [[Suffolk]]
# [[Avon (sir)|Avon]], [[Cernyw]], [[Dyfnaint]], [[Dorset]], [[Swydd Gaerloyw]], [[Gwlad yr Haf]], [[Wiltshire]]
# [[Swydd Bedford]], [[Berkshire]], [[Swydd Buckingham]], [[Dwyrain Sussex]], [[Essex]], [[Llundain Fwyaf]], [[Hampshire]], [[Swydd Hertford]], [[Ynys Wyth]], [[Caint]], [[Swydd Rydychen]], [[Surrey]], [[Gorllewin Sussex]]
==Cernyw==
Roedd y Comisiwn yn cydnabod bod "lleiafrif bach iawn" yn bodoli yng Nghernyw a honnodd hunaniaeth genedlaethol ar wahân i'r Gernywiaid, ac a oedd yn dymuno cael trefniadau ar wahân ar gyfer eu llywodraeth. Roeddent fodd bynnag yn teimlo “er gwaethaf ei gymeriad unigol a’i ymdeimlad cryf o hunaniaeth ranbarthol, nid oes tystiolaeth bod gan ei phobl ddymuniad i’w weld yn cael ei wahanu oddi wrth weddill Lloegr at ddibenion llywodraeth”. Fodd bynnag, cydnabuwyd bod "pobl Cernyw yn ystyried nad yw eu rhan hwy o'r Deyrnas Unedig yn sir Seisnig yn unig" ac yn unol â hynny argymhellwyd y dylid defnyddio'r dynodiad "Dugy of Cornwall" ar bob achlysur priodol i bwysleisio'r "perthynas arbennig a'r diriogaeth. cyfanrwydd Cernyw."<ref name="timeskil"/><ref>[https://publications.parliament.uk/pa/cm200506/cmselect/cmodpm/977/977we20.htm Kilbrandon Report paragraph 329 Quoted in Memorandum by the National Executive Committee of Mebyon Kernow, the Party for Cornwall (Written Evidence given to the Select Committee on Office of the Deputy Prime Minister: Housing, Planning, Local Government and the Regions)]</ref>
==Gogledd Iwerddon==
Ni wnaeth y Comisiwn unrhyw argymhellion ar ddatganoli yng Ngogledd Iwerddon, yr oedd Deddf Cyfansoddiad Gogledd Iwerddon 1973 wedi gwneud darpariaeth ar eu cyfer. Fodd bynnag, roedd yr adroddiad yn argymell cynyddu nifer ASau San Steffan o’r dalaith yn unol â gweddill y DU, o 12 i tua 17.
==Ynysoedd y Sianel ac Ynys Manaw==
Nid oedd y Comisiwn yn bwriadu gwneud unrhyw newidiadau yn y berthynas rhwng y Deyrnas Unedig, Ynysoedd y Sianel ac Ynys Manaw. Gwrthodasant awgrym y dylid rhannu cyfrifoldebau am faterion allanol rhwng llywodraethau’r DU a’r ynysoedd, ond cefnogwyd cynnig gan y Swyddfa Gartref y dylid cynnal proses fwy ffurfiol o ymgynghori yn y dyfodol ynghylch cymhwyso cytundebau rhyngwladol yn yr ynysoedd.
==Memorandwm anghytundeb==
Ni lofnododd yr Arglwydd Crowther-Hunt na’r Athro Peacock yr adroddiad, gan gynhyrchu cyfres ar wahân o gynigion mewn memorandwm lleiafrifol. Y prif wahaniaethau rhwng y ddogfen a’r prif adroddiad oedd:
===Cynulliadau rhanbarthol===
Byddai saith cynulliad rhanbarthol etholedig, un ar gyfer yr Alban, un i Gymru a phum Cynulliad Rhanbarthol yn Lloegr. Byddai ganddynt lawer mwy o bwerau nag a gynigiwyd yn adroddiad y mwyafrif, gan gymryd drosodd llawer o beirianwaith llywodraeth ganolog yn eu hardal, a phob un â’i wasanaeth sifil ei hun. Byddent hefyd yn disodli awdurdodau ad hoc megis awdurdodau iechyd rhanbarthol ac awdurdodau dŵr, a oedd i'w cyflwyno wrth ad-drefnu'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol a'r diwydiant dŵr. Byddai ganddynt hefyd bwerau goruchwylio dros fyrddau nwy a thrydan. Byddent hefyd yn gallu llunio polisi drwy gynlluniau strategol ar gyfer datblygiad ffisegol, cymdeithasol ac economaidd eu rhanbarthau.
Byddai Gweinidog y Rhanbarthau yn dal sedd cabinet.
Diwygio Tir Comin
Roedd y memorandwm hefyd yn awgrymu newidiadau yn swyddogaeth Tŷ’r Cyffredin yn y Deyrnas Unedig. Roedd aelodau seneddol i ffurfio "pwyllgorau swyddogaethol" yn cyfateb i adrannau'r llywodraeth ganolog. Roedd pob pwyllgor i fod â staff ategol a byddent yn ystyried goblygiadau deddfwriaeth y Deyrnas Unedig ac Ewropeaidd, yn ogystal â chael pwerau llunio polisi. I adlewyrchu eu cyfrifoldebau mwy, byddai ASau yn cael cyflogau proffesiynol amser llawn.
===Ymateb gwleidyddol===
Cafwyd ymateb cymysg i adroddiad y comisiwn:
* Roedd cadeirydd [[Plaid Cymru]] yn ei ystyried yn "ddatblygiad gwirioneddol", a galwodd ar y llywodraeth i ymrwymo i gyflwyno llywodraeth Gymreig gyda phwer deddfwriaethol. Serch hynny, galwon nhw ar i'r cynulliad gael pwerau ychwanegol dros gynllunio economaidd a diwydiannol.
* Disgrifiodd [[Winnie Ewing]], is-gadeirydd [[Plaid Genedlaethol yr Alban]], fel "cam i'r cyfeiriad cywir", ac y byddai cynulliad arfaethedig yr Alban "yn arwain at yr hunan-lywodraeth y mae'r SNP yn ei geisio".
* Croesawodd ysgrifennydd y Blaid Lafur Gymreig gyflwyno cynulliad, ond gwrthwynebodd y gostyngiad yn nifer ASau [[Senedd y Deyrnas Unedig|San Steffan]].
* Roedd arweinydd y Blaid Ryddfrydol Gymreig yn credu ei fod yn "ddatblygiad mawr" a fyddai'n arwain at gyflwyno cynrychiolaeth gyfrannol yn San Steffan.
* Galwodd swyddog o'r Blaid Geidwadol Gymreig ar i bobl beidio â chael eu "gorddylanwadu gan y lleiafrif lleisiol, sy'n cynnwys eithafwyr a ffanatigwyr cenedlaetholgar."
* Mynegodd cadeirydd Plaid Geidwadol ac Unoliaethol yr Alban amheuon am y gostyngiad yn nifer yr ASau.
* Tra'n nodi bod eu cynnig am Gyngor Rhanbarthol Cernyweg wedi'i wrthod, dywedodd ysgrifennydd [[Mebyon Kernow]] eu bod wedi'u calonogi gan sefydlu cynulliadau yn yr Alban a Chymru, a'r pwyslais ar "Duchy of Cornwall".<ref>Generally favourable response among Welsh and Scots political leaders, ''[[The Times]]'', 1 Tachwedd 1973</ref>
==Canlyniadau==
Yn dilyn newid llywodraeth yn [[Etholiad cyffredinol y Deyrnas Unedig, Chwefror 1974|etholiad cyffredinnol y Deyrnas Unedig Chwefror 1974]], cyhoeddodd y weinyddiaeth Lafur newydd bapur gwyn ''Democracy and Devolution: Proposals for Scotland and Wales'' yn seiliedig ar yr adroddiad terfynol ym Medi 1974. Arweiniodd y papur gwyn yn uniongyrchol at Fesur aflwyddiannus yr Alban a Chymru, a dynnwyd yn ôl ym mis Chwefror 1977. Pasiwyd dau ddarn o ddeddfwriaeth ar wahân yn y flwyddyn ganlynol: Deddf yr Alban 1978 a Deddf Cymru 1978. Ni fyddai darpariaethau’r Deddfau yn dod i rym oni bai eu bod yn cael eu cymeradwyo gan [[Refferendwm|refferenda]], ac yn unol â hynny datganoli i’r Alban a Chymru cynhaliwyd refferenda ar 1 Mawrth 1979.
Yn y [[Refferendwm datganoli i Gymru, 1979|refferendwm, gwrthodwyd cynulliad Cymru]] gan fwyafrif o bleidleiswyr, tra cefnogwyd datganoli i'r Alban gan 51.6% o'r rhai a bleidleisiodd, neu 32.9% o'r rhai ar y gofrestr etholiadol. Roedd gwelliant i Ddeddf yr Alban, a gyflwynwyd gan aelod meinciau cefn y llywodraeth, George Cunningham, wedi nodi bod yn rhaid iddi gael cefnogaeth 40% o'r holl etholwyr, a chollwyd y refferendwm.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/events/scotland_99/the_scottish_parliament/306859.stm ''Breaking up is hard to do'', BBC News, retrieved August 8, 2007]</ref> Arweiniodd canlyniadau’r refferenda at ddiddymu’r Deddfau priodol ym mis Mawrth 1979. Collwyd pleidlais o ddiffyg hyder wedi hynny gan y llywodraeth ar 28 Mawrth pan bleidleisiodd Plaid Genedlaethol yr Alban gyda’r Ceidwadwyr, Rhyddfrydwyr a Phlaid Unoliaethol Ulster, gan arwain at y etholiad cyffredinol 1979 a dechrau 18 mlynedd o reolaeth y Ceidwadwyr.
Daeth datganoli i’r Alban a Chymru o’r diwedd ar waith o dan y llywodraeth Lafur nesaf, a etholwyd ym 1997, gan [[Ddeddf yr Alban 1998]] a [[Deddf Llywodraeth Cymru 1998]].
==Dolenni allanol==
{{Gwleidyddiaeth}}
*[https://archiveshub.jisc.ac.uk/search/archives/bf6d7202-0a3f-33f6-8b07-593c1e064822?component=19103124-b4fd-35cc-b1dd-3a01383952d5 'Kilbrandon' - Adroddiad y Comisiwn Brenhinol ar y Cyfansoddiad,] archif yn [[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]], 1969-1973
*[https://senedd.cymru/sut-rydym-yn-gweithio/hanes-datganoli-yng-nghymru/ Hanes datganoli yng Nghymru] gwefan [[Senedd Cymru]], cyfeiriad at y Comisiwn
*[https://web.archive.org/web/20070929083921/http://www.bopcris.ac.uk/bopall/ref14464.html Abstract], British Official Publications Collaborative Reader Information Service
*[https://www.doi.org/10.1111/j.1467-923X.1975.tb02135.x "Dicey, Kilbrandon and Devolution"], DG Boyce, ''The Political Quarterly'', Volume 46 Issue 3 Page 280–292, July 1975
*[https://www.jstor.org/stable/1094321 "Kilbrandon: The Ship That Launched a Thousand Faces?"], ''The Modern Law Review'', Vol. 37, No. 5 (Sep. 1974), pp. 544–555
*[https://www.open.edu/openlearn/mod/oucontent/view.php?id=109221§ion=2.2 Deall datganoli yng Nghymru] modiwl [[Prifysgol Agored]] (Cymraeg)
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
[[Categori:Cenedlaetholdeb]]
[[Categori:Cenedlaetholdeb Cymreig]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth yr Alban]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth y Deyrnas Unedig]]
ifhvq5cqqq3mi46xdpg4borqo277puj
Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian
0
298264
11100701
11097951
2022-08-10T10:29:10Z
Lesbardd
21509
cymdeithas/ymddiriedolaeth/amgueddfa
wikitext
text/x-wiki
[[Delwedd:Cambrian01LB.jpg|bawd|260px|chwith|Gorsaf reilffordd Croesoswallt]]
[[Delwedd:Cambrian02LB.jpg|bawd|260px|de|Trên nwyddau y rheilffordd]]
Mae '''Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian''' yn rheilffordd treftadaeth sydd ar hyn o bryd dwy linell ar wahan; mae un yn rhedeg rhwng [[Gorsaf reilffordd Croesoswallt]] a [[Gorsaf reilffordd Cei Weston]], a’r llall yr rhedeg o [[Gorsaf reilffordd De Llynclys|orsaf reilffordd De Llynclys]]. Mae’r bwriad i uno’r dwy linell i greu un reilffordd 5 milltir o hyd.<ref>[https://www.cambrianrailways.com/ Gwefan y rheilffyrdd]</ref> Ffurfiwyd y rheiffyrdd gan uno Cymdeithas Rheilffyrdd Cambrian ac Ymddiriedolaeth Rheilffyrdd Cambrian yn 2009.<ref>[http://www.cambrianrailways.com/index.htm Gwefan y rheilffyrdd]</ref> My ganddynt amgueddfa yn hen ddepo nwyddau Gorsaf reilffordd Croesoswallt.
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Dolen allanol==
* [https://www.cambrianrailways.com/ Gwefan y rheilffyrdd]
[[Categori:Cludiant yn Swydd Amwythig]]
[[Categori:Rheilffyrdd treftadaeth]]
[[Categori:Twristiaeth]]
hkz0zgsxgqv86ox3g61ay6m9fulkzu3
11100714
11100701
2022-08-10T10:38:35Z
Lesbardd
21509
mae'r rheilffyrdd...
wikitext
text/x-wiki
[[Delwedd:Cambrian01LB.jpg|bawd|260px|chwith|Gorsaf reilffordd Croesoswallt]]
[[Delwedd:Cambrian02LB.jpg|bawd|260px|de|Trên nwyddau y rheilffordd]]
Mae '''Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian''' yn rheilffordd treftadaeth sydd ar hyn o bryd dwy linell ar wahan; mae un yn rhedeg rhwng [[Gorsaf reilffordd Croesoswallt]] a [[Gorsaf reilffordd Cei Weston]], a’r llall yr rhedeg o [[Gorsaf reilffordd De Llynclys|orsaf reilffordd De Llynclys]]. Mae’r bwriad i uno’r dwy linell i greu un reilffordd 5 milltir o hyd.<ref>[https://www.cambrianrailways.com/ Gwefan y rheilffyrdd]</ref> Ffurfiwyd y rheiffyrdd gan uno Cymdeithas Rheilffyrdd Cambrian ac Ymddiriedolaeth Rheilffyrdd Cambrian yn 2009.<ref>[http://www.cambrianrailways.com/index.htm Gwefan y rheilffyrdd]</ref> My ganddynt amgueddfa yn hen ddepo nwyddau Gorsaf reilffordd Croesoswallt.
Mae’r rheilffyrdd i gyd yn Lloegr, agos i’r ffin gyda Chymru. Ond roedd mwyafrif [[Rheilffordd y Cambrian]] yng Nghymru. Mae gan rhai o’r rheilffyrdd treftadaeth yng Nghymru – [[Rheilffordd Dyffryn Rheidol]], [[Rheilffordd y Trallwng a Llanfair]], [[Rheilffordd Ffestiniog]] a [[Rheilffordd Treftadaeth Ucheldir Cymru]] - gysylltiadau hanesyddol i’r Cambrian. Hysbysebir y Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian dros Gymru, ac yn cynnwys elfennau pwysig o hanes rheilffordd y wlad.
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Dolen allanol==
* [https://www.cambrianrailways.com/ Gwefan y rheilffyrdd]
[[Categori:Cludiant yn Swydd Amwythig]]
[[Categori:Rheilffyrdd treftadaeth]]
[[Categori:Twristiaeth]]
9qx1j2va2ebdk2pl47xe21ilq8zeair
Ci haul
0
298432
11100490
11098454
2022-08-09T13:27:21Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
[[File:Fargo Sundogs 2 18 09.jpg|thumb|Cwn haul llachar iawn yn [[Fargo, Gogledd Dacota]]. Hefyd yn weledig yw rhannau o'r [[22° halo]], (y cychrannau yn pasio trwy'r ddau gi haul), [[piler haul]] (y llinell fertigol) a'r [[cylch parhelic]] (y llinell llorweddol).]]
Ffenomen optegol atmosfferig yw '''ci haul''' neu '''ffug haul''', a elwir hefyd yn '''[[parhelion|barhelion]]''' (lluosog: parhelia) mewn [[meteoroleg]], sy'n cynnwys man llachar i un neu ddwy ochr yr [[haul]]. Mae dau gi haul yn aml o bobtu'r haul o fewn lleugylch (''halo'') 22°.
Mae'r ci haul yn aelod o deulu lleugylchoedd a achosir gan blygiant golau'r haul gan grisialau iâ yn yr [[atmosffer]]. Fel arfer mae cŵn haul yn ymddangos fel pâr o ddarnau lliw cynnil o olau, tua 22° i'r chwith a'r dde o'r Haul, ac ar yr un uchder uwchben y gorwel â'r haul. Gellir eu gweld yn unrhyw le yn y byd yn ystod unrhyw dymor, ond nid ydynt bob amser yn amlwg nac yn ddisglair. Gwelir cŵn haul orau a'r mwyaf amlwg pan fo'r haul ger y [[gorwel]].
==Ffurfiant a nodweddion==
[[File:Solar halos and sundog, Salem, MA, Oct 27, 2012.JPG|thumb|left|Ci haul llaw dde [[Salem, Massachusetts. Hefyd yn y llun y mae arc Parry, cyffyrddlin arc uwch, a lleugylch 22° a rhan o'r cylch parahelig.]]]]
Mae cŵn haul yn cael eu hachosi'n gyffredin gan blygiant a gwasgariad golau o grisialau iâ [[ hecsagon|hecsagonol]] siâp plât wedi'u gogwyddo'n llorweddol, naill ai wedi'u hongian mewn cymylau cirrus neu cirrostratus uchel ac oer, neu'n drifftio mewn aer llaith rhewllyd ar lefelau isel fel llwch [[diemwnt]]<ref>"Diamond dust". Atmospheric Optics. Retrieved 16 May 2017</ref>. Mae'r crisialau'n gweithredu fel [[prism|prismau]], gan blygu'r pelydrau golau sy'n mynd trwyddynt gyda gwyriad lleiaf o 22°. Wrth i'r crisialau arnofio'n ysgafn i lawr gyda'u hwynebau hecsagonol mawr bron yn llorweddol, mae golau'r haul yn cael ei blygu'n llorweddol, a gwelir cŵn haul i'r chwith ac i'r dde o'r haul. Mae platiau mwy yn siglo mwy, ac felly'n cynhyrchu cŵn haul talach<ref>"Sundog formation". Atmospheric Optics. Retrieved 16 May 2017.</ref>.
Mae cwn haul yn goch ar yr ochr agosaf at yr haul; ymhellach allan yn graddio trwy orennau i las<ref>"Sundog Colours". Atmospheric Optics. Retrieved 16 May 2017</ref>. Mae'r lliwiau'n gorgyffwrdd yn sylweddol ac yn dawel, byth yn bur nac yn ddwys. Mae lliwiau'r ci haul o dipyn i beth yn uno i wyn y cylch parheli (os yw'r olaf yn weladwy)<ref>"Parhelic Circle". Atmospheric Optics. Retrieved 16 May 2017</ref>
==Etymoleg==
Mae union etymoleg'' sun dog'' (ci haul) yn parhau i fod yn ddirgelwch i raddau helaeth. Dywed yr [[Oxford English Dictionary]] ei fod "o darddiad aneglur".
Yn llyfr Abram Palmer yn 1882 Folk-etymology: A Dictionary of Verbal Corruptions Or Words Perverted in Form Or Meaning, by False Derivation Or Mistaken Analogy diffinnir cwn haul:
[[quote|''The phenomena [sic] of false suns which sometimes attend or dog the true when seen through the mist (parhelions). In Norfolk a sun-dog is a light spot near the sun, and water-dogs are the light watery clouds; dog here is no doubt the same word as dag, dew or mist as "a little dag of rain"'' (Philolog. Soc. Trans. 1855, p. 80). Cf. Icel. dogg, Dan. and Swed. dug = Eng. "dew." (Philolog. Soc. trans. 1855, p. 80). Cf. Iâw. ci, Dan. a Swed. dug = Eng. " gwlith."]]
==Cyfeiriadau==
[[Categori:Yr Haul]]
ntjuqwdwat9nmitzwzagcunnuv3501o
Radio Garden
0
298433
11100548
11098213
2022-08-09T15:24:06Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
Mae '''Radio Garden''' yn wefan nid-er-elw [[radio]] a phrosiect ymchwil digidol gan y Netherlands Institute for Sound and Vision, y Transnational Radio Knowledge Platform, a chwe phrifysgol Ewropeaidd.<ref>{{Cite web|title=radiodayseurope.com|url=https://www.radiodayseurope.com/news/radiogarden|website=www.radiodayseurope.com|access-date=2022-07-31|language=en}}</ref> Lansiwyd yn 2016, daeth yn boblogaidd yn gyflym ar ôl iddi fynd yn firaol.
Ar hyn o bryd, ceir dros 60 gorsaf radio ar y wefan sydd yng Nghymru gan gynnwys gorsafoedd Cymraeg, ymysg miloedd o orsafoedd eraill ar draws y byd.<ref>{{Cite web|title=This site lets you listen to thousands of radio stations around the world and it's incredible|url=https://www.independent.co.uk/tech/radio-garden-listen-to-worlds-stations-aleppo-havana-london-korea-a7479031.html|website=The Independent|date=2016-12-16|access-date=2022-07-31|language=en}}</ref> Gall y gwrandawr bori dros fap o'r byd a chlicio ar smotyn mewn pa bynnag wlad gan wrando ar orsaf, a gofrestrir yno gan Garden Radio, yn fyw ac am ddim. Mae'n adnodd ac yn fwynhâd gwrthfawr i bobl sydd am wrando ar orsafoedd tramor, genre amrywiol ac mewn ieithoedd gwahanol.
== Defnydd ==
Mae defnyddwyr y wefan yn ymwneud â [[glôb]] digidol 3D, a threfnir y gorsafoedd yn ôl dinas neu ardal gyffredinol. Cynrychiolir y gorsafoedd fel smotiau gwyrdd a gellid clicio arnynt i wrando. Mae'r maint y smotiau yn tyfu gyda mwy o orsafoedd yn y lleoliad.
Mae Radio Garden ar gael ar systemau iOS ac Android fel ap.
=== Radio Garden yng Nghymru ===
{| class="wikitable"
!Lleoliad
!Nifer y gorsafoedd
|-
|[[Caerdydd]]
|11
|-
|[[Y Bont-faen]]
|9
|-
|[[Abertawe]]
| rowspan="2" |5
|-
|[[Wrecsam]]
|-
|[[Casnewydd]]
|4
|-
|[[Aberystwyth]]
| rowspan="6" |2
|-
|[[Bae Colwyn]]
|-
|[[Y Barri]]
|-
|[[Llanelli]]
|-
|[[Pen-y-bont ar Ogwr]]
|-
|[[Pontypridd]]
|-
|[[Aberdâr]]
| rowspan="19" |1
|-
|[[Aberdaugleddau]]
|-
|[[Bangor]]
|-
|[[Bodelwyddan]]
|-
|[[Bryn-mawr, Blaenau Gwent|Bryn-mawr]]
|-
|[[Caerfyrddin]]
|-
|[[Cwmbrân]]
|-
|[[Griffithstown]]
|-
|[[Hwlffordd]]
|-
|[[Llandochau Fach]]
|-
|[[Llangatwg, Powys|Llangatwg]], Powys
|-
|[[Llangefni]]
|-
|[[Maesteg]]
|-
|[[Pont-y-pŵl]]
|-
|[[Y Porth]]
|-
|[[Y Rhyl]]
|-
|[[Sir y Fflint]]
|-
|[[Trefynwy]]
|-
|[[Treorci]]
|}
== Gweler hefyd ==
* [[Gorsafoedd radio yng Nghymru]]
== Cyfeiriadau ==
{{Cyfeiriadau}}
== Dolenni allanol ==
* [http://radio.garden/ radio.garden] - gwefan swyddogol
[[Categori:Radio]]
[[Categori:Radio yn Ewrop]]
[[Categori:Radio yn yr Iseldiroedd]]
7y6eykb88q9jqokoj38yk49pvwjzeke
11100549
11100548
2022-08-09T15:25:08Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
Mae '''Radio Garden''' yn wefan nid-er-elw [[radio]] a phrosiect ymchwil digidol gan y Netherlands Institute for Sound and Vision, y Transnational Radio Knowledge Platform, a chwe phrifysgol Ewropeaidd.<ref>{{Cite web|title=radiodayseurope.com|url=https://www.radiodayseurope.com/news/radiogarden|website=www.radiodayseurope.com|access-date=2022-07-31|language=en}}</ref> Lansiwyd yn 2016, daeth yn boblogaidd yn gyflym ar ôl iddi fynd yn firaol.
Ar hyn o bryd, ceir dros 60 gorsaf radio ar y wefan sydd yng Nghymru gan gynnwys gorsafoedd Cymraeg, ymysg miloedd o orsafoedd eraill ar draws y byd.<ref>{{Cite web|title=This site lets you listen to thousands of radio stations around the world and it's incredible|url=https://www.independent.co.uk/tech/radio-garden-listen-to-worlds-stations-aleppo-havana-london-korea-a7479031.html|website=The Independent|date=2016-12-16|access-date=2022-07-31|language=en}}</ref> Gall y gwrandawr bori dros fap o'r byd a chlicio ar smotyn mewn pa bynnag wlad gan wrando ar orsaf, a gofrestrir yno gan Garden Radio, yn fyw ac am ddim. Mae'n adnodd ac yn fwynhâd gwrthfawr i bobl sydd am wrando ar orsafoedd tramor, genre amrywiol ac mewn ieithoedd gwahanol. Mae'n cynnwys gorsafoedd gwladwriaethol, lleol a phreifat.
== Defnydd ==
Mae defnyddwyr y wefan yn ymwneud â [[glôb]] digidol 3D, a threfnir y gorsafoedd yn ôl dinas neu ardal gyffredinol. Cynrychiolir y gorsafoedd fel smotiau gwyrdd a gellid clicio arnynt i wrando. Mae'r maint y smotiau yn tyfu gyda mwy o orsafoedd yn y lleoliad.
Mae Radio Garden ar gael ar systemau iOS ac Android fel ap.
=== Radio Garden yng Nghymru ===
{| class="wikitable"
!Lleoliad
!Nifer y gorsafoedd
|-
|[[Caerdydd]]
|11
|-
|[[Y Bont-faen]]
|9
|-
|[[Abertawe]]
| rowspan="2" |5
|-
|[[Wrecsam]]
|-
|[[Casnewydd]]
|4
|-
|[[Aberystwyth]]
| rowspan="6" |2
|-
|[[Bae Colwyn]]
|-
|[[Y Barri]]
|-
|[[Llanelli]]
|-
|[[Pen-y-bont ar Ogwr]]
|-
|[[Pontypridd]]
|-
|[[Aberdâr]]
| rowspan="19" |1
|-
|[[Aberdaugleddau]]
|-
|[[Bangor]]
|-
|[[Bodelwyddan]]
|-
|[[Bryn-mawr, Blaenau Gwent|Bryn-mawr]]
|-
|[[Caerfyrddin]]
|-
|[[Cwmbrân]]
|-
|[[Griffithstown]]
|-
|[[Hwlffordd]]
|-
|[[Llandochau Fach]]
|-
|[[Llangatwg, Powys|Llangatwg]], Powys
|-
|[[Llangefni]]
|-
|[[Maesteg]]
|-
|[[Pont-y-pŵl]]
|-
|[[Y Porth]]
|-
|[[Y Rhyl]]
|-
|[[Sir y Fflint]]
|-
|[[Trefynwy]]
|-
|[[Treorci]]
|}
== Gweler hefyd ==
* [[Gorsafoedd radio yng Nghymru]]
== Cyfeiriadau ==
{{Cyfeiriadau}}
== Dolenni allanol ==
* [http://radio.garden/ radio.garden] - gwefan swyddogol
[[Categori:Radio]]
[[Categori:Radio yn Ewrop]]
[[Categori:Radio yn yr Iseldiroedd]]
8cz8qawq8lxb1sj2cbovkwfv6gosc4k
11100550
11100549
2022-08-09T15:26:16Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}}
Mae '''Radio Garden''' yn wefan nid-er-elw [[radio]] a phrosiect ymchwil digidol gan y Netherlands Institute for Sound and Vision, y Transnational Radio Knowledge Platform, a chwe phrifysgol Ewropeaidd.<ref>{{Cite web|title=radiodayseurope.com|url=https://www.radiodayseurope.com/news/radiogarden|website=www.radiodayseurope.com|access-date=2022-07-31|language=en}}</ref> Lansiwyd yn 2016, daeth yn boblogaidd yn gyflym ar ôl iddi fynd yn firaol.
Ar hyn o bryd, ceir dros 60 gorsaf radio ar y wefan sydd yng Nghymru gan gynnwys gorsafoedd Cymraeg, ymysg miloedd o orsafoedd eraill ar draws y byd.<ref>{{Cite web|title=This site lets you listen to thousands of radio stations around the world and it's incredible|url=https://www.independent.co.uk/tech/radio-garden-listen-to-worlds-stations-aleppo-havana-london-korea-a7479031.html|website=The Independent|date=2016-12-16|access-date=2022-07-31|language=en}}</ref> Gall y gwrandawr bori dros fap o'r byd a chlicio ar smotyn mewn pa bynnag wlad gan wrando ar orsaf, a gofrestrir yno gan Garden Radio, yn fyw ac am ddim. Mae'n adnodd ac yn fwynhâd gwrthfawr i bobl sydd am wrando ar orsafoedd tramor, genre amrywiol ac mewn ieithoedd gwahanol. Mae'n cynnwys gorsafoedd gwladwriaethol, lleol a phreifat.
== Defnydd ==
Mae defnyddwyr y wefan yn ymwneud â [[glôb]] digidol 3D, a threfnir y gorsafoedd yn ôl dinas neu ardal gyffredinol. Cynrychiolir y gorsafoedd fel smotiau gwyrdd a gellid clicio arnynt i wrando. Mae'r maint y smotiau yn tyfu gyda mwy o orsafoedd yn y lleoliad.
Mae Radio Garden ar gael ar systemau iOS ac Android fel ap.
=== Radio Garden yng Nghymru ===
{| class="wikitable"
!Lleoliad
!Nifer y gorsafoedd
|-
|[[Caerdydd]]
|11
|-
|[[Y Bont-faen]]
|9
|-
|[[Abertawe]]
| rowspan="2" |5
|-
|[[Wrecsam]]
|-
|[[Casnewydd]]
|4
|-
|[[Aberystwyth]]
| rowspan="6" |2
|-
|[[Bae Colwyn]]
|-
|[[Y Barri]]
|-
|[[Llanelli]]
|-
|[[Pen-y-bont ar Ogwr]]
|-
|[[Pontypridd]]
|-
|[[Aberdâr]]
| rowspan="19" |1
|-
|[[Aberdaugleddau]]
|-
|[[Bangor]]
|-
|[[Bodelwyddan]]
|-
|[[Bryn-mawr, Blaenau Gwent|Bryn-mawr]]
|-
|[[Caerfyrddin]]
|-
|[[Cwmbrân]]
|-
|[[Griffithstown]]
|-
|[[Hwlffordd]]
|-
|[[Llandochau Fach]]
|-
|[[Llangatwg, Powys|Llangatwg]], Powys
|-
|[[Llangefni]]
|-
|[[Maesteg]]
|-
|[[Pont-y-pŵl]]
|-
|[[Y Porth]]
|-
|[[Y Rhyl]]
|-
|[[Sir y Fflint]]
|-
|[[Trefynwy]]
|-
|[[Treorci]]
|}
== Gweler hefyd ==
* [[Gorsafoedd radio yng Nghymru]]
== Cyfeiriadau ==
{{Cyfeiriadau}}
== Dolenni allanol ==
* [http://radio.garden/ radio.garden] - gwefan swyddogol
[[Categori:Radio]]
[[Categori:Radio yn Ewrop]]
[[Categori:Radio yn yr Iseldiroedd]]
pew1pksdbr1ml8l5k4jf4wi13jvo4dh
Cyfrinach masnach
0
298546
11100644
11098953
2022-08-10T08:18:46Z
Deb
7
cyf
wikitext
text/x-wiki
Math o [[eiddo deallusol]] yw '''cyfrinach masnach'''. Gall cyfrinanachau masnach gynnwys fformiwlâu, arferion, prosesau, dyluniadau, offerynnau, patrymau, neu gasgliadau o wybodaeth sydd â gwerth economaidd am nad ydynt yn hysbys iawn nac yn hawdd eu canfod gan eraill. Rhaid i berchennog y gyfrinach gymryd camau rhesymol i gadw'n gyfrinachol. Mae [[cyfraith eiddo deallusol]] yn rhoi’r hawl i berchennog cyfrinach fasnachol atal eraill rhag ei datgelu.<ref>{{cite journal|first=Mark L. |last=Krotoski
|url=https://www.justice.gov/usao/eousa/foia_reading_room/usab5705.pdf|journal=United States Attorneys' Bulletin
|publisher=[[United States Department of Justice]] |location=Washington, DC|volume=57 |number=5 |pages=2–23, at p. 7|date=Tachwedd 2009
|title=Common Issues and Challenges in Prosecuting Trade Secret and Economic Espionage Act Cases|language=en}}</ref>
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
==Gweler hefyd==
* [[Hawlfraint]]
[[Categori:Busnes]]
[[Categori:Cyfraith eiddo deallusol]]
o20cshf7qdpuxpwp0qkzhgdpg2k4rz6
Sgwrs:Die Hände Meiner Mutter
1
298657
11100562
11099790
2022-08-09T16:11:34Z
Llywelyn2000
796
wikitext
text/x-wiki
== Priflythrennau yn y teitl ==
{{Ping|Llywelyn2000}} Rwyf newydd gymryd golwg arall ar deitl yr erthygl. Dyw "Die Hände Meiner Mutter" ddim yn bosibl fel teitl Almaeneg. Rhaid iddo ymddangos fel "Die Hände meiner Mutter". Mewn teitlau Almaeneg dyw ansoddeiriau byth yn cael eu priflythrennu. Rwy'n ansicr am arwyddocâd y frawddeg am y teitl gwreiddiol hefyd. [[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 16:19, 6 Awst 2022 (UTC)
:Ia, fi benderfynodd rhoi priflythrennau, gan mai dyna ein harddull ni; callach dy syniad o'i adael fel y gwreiddiol. Dw i'n siwr y bydd eraill angen eu troi i'r gwreiddiol ym mhellach ymlaen; mi edrychai i weld oes modd gwneud hynny cyn eu cyhoeddi! Diolch Craigysgafn! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 16:11, 9 Awst 2022 (UTC)
48xn5rkvb9096ybxng84b6bfuulgcon
Categori:Unedau milwrol a sefydlwyd yn 2002
14
298833
11100486
2022-08-09T13:11:10Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '{{cat-sef-uned-mil|200|2|ym 1999|yn 2010|yn}}'
wikitext
text/x-wiki
{{cat-sef-uned-mil|200|2|ym 1999|yn 2010|yn}}
9x0mg4pu14qfr0auuxywgn6yuomqyyh
Categori:Unedau milwrol a sefydlwyd yn y 1880au
14
298834
11100487
2022-08-09T13:12:59Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '{{cat-sef-uned-mil-deg|18|8|y 1790au|y 1900au|y|y 19eg}}'
wikitext
text/x-wiki
{{cat-sef-uned-mil-deg|18|8|y 1790au|y 1900au|y|y 19eg}}
soevewyfev439d5q0j5upvw9cxkrsd7
Categori:Unedau milwrol a ddadfyddinwyd yn 2021
14
298835
11100495
2022-08-09T13:49:13Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '{{cat-dad-uned-mil|202|1|yn 2019|yn 2030|yn}}'
wikitext
text/x-wiki
{{cat-dad-uned-mil|202|1|yn 2019|yn 2030|yn}}
j6m1m5kf0lskgsgmevovwr6dwuvr06d
Categori:Unedau milwrol a ddadfyddinwyd yn y 2020au
14
298836
11100499
2022-08-09T13:51:27Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '{{cat-dad-uned-mil-deg|20|2|y 1990au|y 2100au|y|yr 21ain}}'
wikitext
text/x-wiki
{{cat-dad-uned-mil-deg|20|2|y 1990au|y 2100au|y|yr 21ain}}
locl7k2thhdoppdpzl5wwuo20o4h456
Categori:Unedau milwrol a ddadfyddinwyd yn yr 21ain ganrif
14
298837
11100508
2022-08-09T13:59:23Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Dadsefydliadau yn ôl canrif]] [[Categori:Unedau a threfniannau milwrol| Canrif eu dadfyddino]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Dadsefydliadau yn ôl canrif]]
[[Categori:Unedau a threfniannau milwrol| Canrif eu dadfyddino]]
44bneogu8416c22kbmqx5v4o4oivp3m
11100509
11100508
2022-08-09T14:01:01Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Dadsefydliadau yn 21ain ganrif]]
[[Categori:Unedau a threfniannau milwrol| Canrif eu dadfyddino]]
gzahdimcfrbi9pd8fkggkvo3drzdeca
11100513
11100509
2022-08-09T14:04:33Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Dadsefydliadau'r 21ain ganrif]]
[[Categori:Unedau a threfniannau milwrol| Canrif eu dadfyddino]]
rp1kvazzkewch5gb476f0uunw0eahid
Categori:Unedau milwrol a ddadfyddinwyd yn yr 20fed ganrif
14
298838
11100514
2022-08-09T14:06:05Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Dadsefydliadau'r 20fed ganrif]] [[Categori:Unedau a threfniannau milwrol| Canrif eu dadfyddino]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Dadsefydliadau'r 20fed ganrif]]
[[Categori:Unedau a threfniannau milwrol| Canrif eu dadfyddino]]
rxkzk5qaog79bzvksf3plee6lb5oc55
Categori:Unedau milwrol a ddadfyddinwyd yn y 19eg ganrif
14
298839
11100516
2022-08-09T14:07:54Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Dadsefydliadau'r 19eg ganrif]] [[Categori:Unedau a threfniannau milwrol| Canrif eu dadfyddino]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Dadsefydliadau'r 19eg ganrif]]
[[Categori:Unedau a threfniannau milwrol| Canrif eu dadfyddino]]
oy49qec0kgqbiwoupnbmt9l0pq3oarh
Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ
0
298840
11100522
2022-08-09T14:20:22Z
Stefanik
413
#wici365
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Iceland
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = [[1. deild karla (football)|Lengjudeildin]]
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = [[Icelandic Men's Football Cup|Mjólkurbikarinn]]<br />[[Icelandic Men's Football League Cup|League Cup]]<br />[[Icelandic Men's Football Super Cup|Super Cup]]
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6th title)
| season = [[2021 Úrvalsdeild|2021]]
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} [[Tryggvi Guðmundsson]] (131 goals)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />[[Stöð 2 Sport]]<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''International''':<br />[[Eleven Sports]]<br >[[OneFootball]]
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = [[2022 Besta-deild karla|2022 Season]]
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* 1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Landssímadeild
* 2001–2002: Símadeild
* 2003–2008: Landsbankadeild
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Ni newidiodd y noddwr enw yma, y noddwr ei hun a newidiodd ei enw.</small>}}
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
[[File:Vikingur vs Valur aug07.jpg|thumb|250px|Gêm Vikingur vs Valur, Awsr 2007]]
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Torfeydd==
Yn 2011, daeth 148,337 o wylwyr i stadia pepsideild, sy'n cyfateb i gyfartaledd o 1,124 o gefnogwyr fesul gêm.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2011/1/ Zuschauer der Pepsideild 2011 auf weltfussball.de]</ref> Y gêm KR Reykjavík yn erbyn Fylkir Reykjavík ar 25 Medi 2011 oedd yr ymwelwyd â hi fwyaf gyda 3,001 o wylwyr, daeth y nifer lleiaf o gefnogwyr i'r gêm Valur Reykjavík yn erbyn Þór Akureyri 2010 (376).
O gymharu â 2010, daeth bron i 11,000 yn llai o ymwelwyr i'r stadia. Yn 2010, roedd cyfartaledd o 1207 o wylwyr yn bresennol yn y gemau Pepsideild.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2010/1/ Zuschauer der Pepsideild 2010 auf weltfussball.de]</ref> Daeth mwyafrif y gwylwyr i'r gêm KR Reykjavík yn erbyn FH Hafnarfjörður (3,333) ar 30 Awst, y lleiaf ar 25 Medi i'r gêm Haukar Hafnarfjörður yn erbyn Valur Reykjavík (89). Hwn oedd y nifer isaf o wylwyr ers 27 Medi 1997, pan mai dim ond 68 o gefnogwyr wyliodd y gêm Valur Reykjavík yn erbyn UMF Stjarnan. Mae’r ffigur hwn hefyd yn golygu’r minws absoliwt ers dechrau’r recordiad rheolaidd o niferoedd y gynulleidfa ym 1985.
Ers diwedd y 1990au, mae nifer y gwylwyr wedi codi'n sydyn. Rhwng 1985 a 1998, roedd cyfartaledd o rhwng 598 (1996) a 722 (1989) o gefnogwyr yn mynd trwy gatiau'r stadiwm (ac eithrio 1987, pan oedd y nifer hwnnw'n 941). Ym 1999, cododd y presenoldeb ar gyfartaledd i 892, ac yn 2001 torrwyd y marc 1,000 am y tro cyntaf pan wyliodd cyfartaledd o 1,076 o wylwyr y gemau. Ers 2003, mae'r gynulleidfa gyfartalog wedi bod yn fwy na 1,000 o ymwelwyr yn gyson.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
{{Cynghreiriau UEFA}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Gwlad yr Iâ]
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed]]
[[Categori:Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Ngwlad yr Iâ]]
othg5jeklg7v7pgr89rrb3xwcjmatae
11100523
11100522
2022-08-09T14:24:50Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Gwladd yr Iâ
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = 1. deild karla (football)|Lengjudeildin
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = Cwpan Pêl-droed Gwlad yr Iâ (Mjólkurbikarinn)<br />Cwpan Pêl-droed Cynghrair Gwlad yr Iâ<br />Super Cup
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6ed teitl)
| season = 2021
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} [[Tryggvi Guðmundsson]] (131 gôl)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />Stöð 2 Sport<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''International''':<br />Eleven Sports<br >OneFootball
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = 2022 Season
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* 1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Landssímadeild
* 2001–2002: Símadeild
* 2003–2008: Landsbankadeild
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Ni newidiodd y noddwr enw yma, y noddwr ei hun a newidiodd ei enw.</small>}}
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
[[File:Vikingur vs Valur aug07.jpg|thumb|250px|Gêm Vikingur vs Valur, Awsr 2007]]
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Torfeydd==
Yn 2011, daeth 148,337 o wylwyr i stadia pepsideild, sy'n cyfateb i gyfartaledd o 1,124 o gefnogwyr fesul gêm.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2011/1/ Zuschauer der Pepsideild 2011 auf weltfussball.de]</ref> Y gêm KR Reykjavík yn erbyn Fylkir Reykjavík ar 25 Medi 2011 oedd yr ymwelwyd â hi fwyaf gyda 3,001 o wylwyr, daeth y nifer lleiaf o gefnogwyr i'r gêm Valur Reykjavík yn erbyn Þór Akureyri 2010 (376).
O gymharu â 2010, daeth bron i 11,000 yn llai o ymwelwyr i'r stadia. Yn 2010, roedd cyfartaledd o 1207 o wylwyr yn bresennol yn y gemau Pepsideild.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2010/1/ Zuschauer der Pepsideild 2010 auf weltfussball.de]</ref> Daeth mwyafrif y gwylwyr i'r gêm KR Reykjavík yn erbyn FH Hafnarfjörður (3,333) ar 30 Awst, y lleiaf ar 25 Medi i'r gêm Haukar Hafnarfjörður yn erbyn Valur Reykjavík (89). Hwn oedd y nifer isaf o wylwyr ers 27 Medi 1997, pan mai dim ond 68 o gefnogwyr wyliodd y gêm Valur Reykjavík yn erbyn UMF Stjarnan. Mae’r ffigur hwn hefyd yn golygu’r minws absoliwt ers dechrau’r recordiad rheolaidd o niferoedd y gynulleidfa ym 1985.
Ers diwedd y 1990au, mae nifer y gwylwyr wedi codi'n sydyn. Rhwng 1985 a 1998, roedd cyfartaledd o rhwng 598 (1996) a 722 (1989) o gefnogwyr yn mynd trwy gatiau'r stadiwm (ac eithrio 1987, pan oedd y nifer hwnnw'n 941). Ym 1999, cododd y presenoldeb ar gyfartaledd i 892, ac yn 2001 torrwyd y marc 1,000 am y tro cyntaf pan wyliodd cyfartaledd o 1,076 o wylwyr y gemau. Ers 2003, mae'r gynulleidfa gyfartalog wedi bod yn fwy na 1,000 o ymwelwyr yn gyson.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
{{Cynghreiriau UEFA}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Gwlad yr Iâ]
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed]]
[[Categori:Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Ngwlad yr Iâ]]
ab2xj0sozdibqijgv5g58al7qp30cfz
11100524
11100523
2022-08-09T14:25:44Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = Gwladd yr Iâ
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = 1. deild karla (football)|Lengjudeildin
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = Cwpan Pêl-droed Gwlad yr Iâ (Mjólkurbikarinn)<br />Cwpan Pêl-droed Cynghrair Gwlad yr Iâ<br />Super Cup
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6ed teitl)
| season = 2021
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} Tryggvi Guðmundsson (131 gôl)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />Stöð 2 Sport<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''Rhynglwadol''':<br />Eleven Sports<br >OneFootball
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = 2022 Season
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* 1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Landssímadeild
* 2001–2002: Símadeild
* 2003–2008: Landsbankadeild
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Ni newidiodd y noddwr enw yma, y noddwr ei hun a newidiodd ei enw.</small>}}
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
[[File:Vikingur vs Valur aug07.jpg|thumb|250px|Gêm Vikingur vs Valur, Awsr 2007]]
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Torfeydd==
Yn 2011, daeth 148,337 o wylwyr i stadia pepsideild, sy'n cyfateb i gyfartaledd o 1,124 o gefnogwyr fesul gêm.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2011/1/ Zuschauer der Pepsideild 2011 auf weltfussball.de]</ref> Y gêm KR Reykjavík yn erbyn Fylkir Reykjavík ar 25 Medi 2011 oedd yr ymwelwyd â hi fwyaf gyda 3,001 o wylwyr, daeth y nifer lleiaf o gefnogwyr i'r gêm Valur Reykjavík yn erbyn Þór Akureyri 2010 (376).
O gymharu â 2010, daeth bron i 11,000 yn llai o ymwelwyr i'r stadia. Yn 2010, roedd cyfartaledd o 1207 o wylwyr yn bresennol yn y gemau Pepsideild.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2010/1/ Zuschauer der Pepsideild 2010 auf weltfussball.de]</ref> Daeth mwyafrif y gwylwyr i'r gêm KR Reykjavík yn erbyn FH Hafnarfjörður (3,333) ar 30 Awst, y lleiaf ar 25 Medi i'r gêm Haukar Hafnarfjörður yn erbyn Valur Reykjavík (89). Hwn oedd y nifer isaf o wylwyr ers 27 Medi 1997, pan mai dim ond 68 o gefnogwyr wyliodd y gêm Valur Reykjavík yn erbyn UMF Stjarnan. Mae’r ffigur hwn hefyd yn golygu’r minws absoliwt ers dechrau’r recordiad rheolaidd o niferoedd y gynulleidfa ym 1985.
Ers diwedd y 1990au, mae nifer y gwylwyr wedi codi'n sydyn. Rhwng 1985 a 1998, roedd cyfartaledd o rhwng 598 (1996) a 722 (1989) o gefnogwyr yn mynd trwy gatiau'r stadiwm (ac eithrio 1987, pan oedd y nifer hwnnw'n 941). Ym 1999, cododd y presenoldeb ar gyfartaledd i 892, ac yn 2001 torrwyd y marc 1,000 am y tro cyntaf pan wyliodd cyfartaledd o 1,076 o wylwyr y gemau. Ers 2003, mae'r gynulleidfa gyfartalog wedi bod yn fwy na 1,000 o ymwelwyr yn gyson.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
{{Cynghreiriau UEFA}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Gwlad yr Iâ]
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed]]
[[Categori:Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Ngwlad yr Iâ]]
beldiogyjtji6xa0u85zpkwpz5dsw78
11100525
11100524
2022-08-09T14:26:00Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = [[Gwlad yr Iâ]]
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = 1. deild karla (football)|Lengjudeildin
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = Cwpan Pêl-droed Gwlad yr Iâ (Mjólkurbikarinn)<br />Cwpan Pêl-droed Cynghrair Gwlad yr Iâ<br />Super Cup
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Knattspyrnufélagið Víkingur|Víkingur]] (6ed teitl)
| season = 2021
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} Tryggvi Guðmundsson (131 gôl)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />Stöð 2 Sport<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''Rhynglwadol''':<br />Eleven Sports<br >OneFootball
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = 2022 Season
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* 1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Landssímadeild
* 2001–2002: Símadeild
* 2003–2008: Landsbankadeild
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Ni newidiodd y noddwr enw yma, y noddwr ei hun a newidiodd ei enw.</small>}}
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
[[File:Vikingur vs Valur aug07.jpg|thumb|250px|Gêm Vikingur vs Valur, Awsr 2007]]
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Torfeydd==
Yn 2011, daeth 148,337 o wylwyr i stadia pepsideild, sy'n cyfateb i gyfartaledd o 1,124 o gefnogwyr fesul gêm.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2011/1/ Zuschauer der Pepsideild 2011 auf weltfussball.de]</ref> Y gêm KR Reykjavík yn erbyn Fylkir Reykjavík ar 25 Medi 2011 oedd yr ymwelwyd â hi fwyaf gyda 3,001 o wylwyr, daeth y nifer lleiaf o gefnogwyr i'r gêm Valur Reykjavík yn erbyn Þór Akureyri 2010 (376).
O gymharu â 2010, daeth bron i 11,000 yn llai o ymwelwyr i'r stadia. Yn 2010, roedd cyfartaledd o 1207 o wylwyr yn bresennol yn y gemau Pepsideild.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2010/1/ Zuschauer der Pepsideild 2010 auf weltfussball.de]</ref> Daeth mwyafrif y gwylwyr i'r gêm KR Reykjavík yn erbyn FH Hafnarfjörður (3,333) ar 30 Awst, y lleiaf ar 25 Medi i'r gêm Haukar Hafnarfjörður yn erbyn Valur Reykjavík (89). Hwn oedd y nifer isaf o wylwyr ers 27 Medi 1997, pan mai dim ond 68 o gefnogwyr wyliodd y gêm Valur Reykjavík yn erbyn UMF Stjarnan. Mae’r ffigur hwn hefyd yn golygu’r minws absoliwt ers dechrau’r recordiad rheolaidd o niferoedd y gynulleidfa ym 1985.
Ers diwedd y 1990au, mae nifer y gwylwyr wedi codi'n sydyn. Rhwng 1985 a 1998, roedd cyfartaledd o rhwng 598 (1996) a 722 (1989) o gefnogwyr yn mynd trwy gatiau'r stadiwm (ac eithrio 1987, pan oedd y nifer hwnnw'n 941). Ym 1999, cododd y presenoldeb ar gyfartaledd i 892, ac yn 2001 torrwyd y marc 1,000 am y tro cyntaf pan wyliodd cyfartaledd o 1,076 o wylwyr y gemau. Ers 2003, mae'r gynulleidfa gyfartalog wedi bod yn fwy na 1,000 o ymwelwyr yn gyson.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
{{Cynghreiriau UEFA}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Gwlad yr Iâ]
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed]]
[[Categori:Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Ngwlad yr Iâ]]
80p2zjrkig583kuxxsdox1bntb46gyf
11100526
11100525
2022-08-09T14:26:38Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = [[Gwlad yr Iâ]]
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = 1. deild karla (football)|Lengjudeildin
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = Cwpan Pêl-droed Gwlad yr Iâ (Mjólkurbikarinn)<br />Cwpan Pêl-droed Cynghrair Gwlad yr Iâ<br />Super Cup
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Vikingur Reykjavik|Víkingur]] (6ed teitl)
| season = 2021
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} Tryggvi Guðmundsson (131 gôl)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />Stöð 2 Sport<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''Rhynglwadol''':<br />Eleven Sports<br >OneFootball
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = 2022 Season
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am 'Adran Orau Dynion'. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* 1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Landssímadeild
* 2001–2002: Símadeild
* 2003–2008: Landsbankadeild
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Ni newidiodd y noddwr enw yma, y noddwr ei hun a newidiodd ei enw.</small>}}
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
[[File:Vikingur vs Valur aug07.jpg|thumb|250px|Gêm Vikingur vs Valur, Awsr 2007]]
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Torfeydd==
Yn 2011, daeth 148,337 o wylwyr i stadia pepsideild, sy'n cyfateb i gyfartaledd o 1,124 o gefnogwyr fesul gêm.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2011/1/ Zuschauer der Pepsideild 2011 auf weltfussball.de]</ref> Y gêm KR Reykjavík yn erbyn Fylkir Reykjavík ar 25 Medi 2011 oedd yr ymwelwyd â hi fwyaf gyda 3,001 o wylwyr, daeth y nifer lleiaf o gefnogwyr i'r gêm Valur Reykjavík yn erbyn Þór Akureyri 2010 (376).
O gymharu â 2010, daeth bron i 11,000 yn llai o ymwelwyr i'r stadia. Yn 2010, roedd cyfartaledd o 1207 o wylwyr yn bresennol yn y gemau Pepsideild.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2010/1/ Zuschauer der Pepsideild 2010 auf weltfussball.de]</ref> Daeth mwyafrif y gwylwyr i'r gêm KR Reykjavík yn erbyn FH Hafnarfjörður (3,333) ar 30 Awst, y lleiaf ar 25 Medi i'r gêm Haukar Hafnarfjörður yn erbyn Valur Reykjavík (89). Hwn oedd y nifer isaf o wylwyr ers 27 Medi 1997, pan mai dim ond 68 o gefnogwyr wyliodd y gêm Valur Reykjavík yn erbyn UMF Stjarnan. Mae’r ffigur hwn hefyd yn golygu’r minws absoliwt ers dechrau’r recordiad rheolaidd o niferoedd y gynulleidfa ym 1985.
Ers diwedd y 1990au, mae nifer y gwylwyr wedi codi'n sydyn. Rhwng 1985 a 1998, roedd cyfartaledd o rhwng 598 (1996) a 722 (1989) o gefnogwyr yn mynd trwy gatiau'r stadiwm (ac eithrio 1987, pan oedd y nifer hwnnw'n 941). Ym 1999, cododd y presenoldeb ar gyfartaledd i 892, ac yn 2001 torrwyd y marc 1,000 am y tro cyntaf pan wyliodd cyfartaledd o 1,076 o wylwyr y gemau. Ers 2003, mae'r gynulleidfa gyfartalog wedi bod yn fwy na 1,000 o ymwelwyr yn gyson.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
{{Cynghreiriau UEFA}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Gwlad yr Iâ]
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed]]
[[Categori:Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Ngwlad yr Iâ]]
f8gv2r81gmvtwf252d0vrbm7jlsxwpw
11100527
11100526
2022-08-09T14:27:16Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox football league
| logo =
| pixels =
| country = [[Gwlad yr Iâ]]
| confed = [[UEFA]]
| rank = 2
| founded = {{start date and age|1912}}
| teams = 12
| relegation = 1. deild karla (football)|Lengjudeildin
| level = 1
| pyramid = Icelandic football league system
| domest_cup = Cwpan Pêl-droed Gwlad yr Iâ (Mjólkurbikarinn)<br />Cwpan Pêl-droed Cynghrair Gwlad yr Iâ<br />Super Cup
| confed_cup = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
| champions = [[Vikingur Reykjavik|Víkingur]] (6ed teitl)
| season = 2021
| most successful club = [[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]] (27)
| top goalscorer = {{flagicon|ISL}} Tryggvi Guðmundsson (131 gôl)
| sponsor = [[Pepsi]]
| tv = '''Domestic''':<br />Stöð 2 Sport<ref>[http://fotbolti.net/news/24-04-2015/stefnt-a-ad-syna-alla-leiki-i-pepsi-deild-karla-beint Stefnt á að sýna alla leiki í Pepsi-deild karla beint - Pepsi-deildin á Stöð 2 Sport til 2021]</ref><br />'''Rhynglwadol''':<br />Eleven Sports<br >OneFootball
| website = {{URL|http://www.ksi.is|ksi.is}}
| current = 2022 Season
}}
Ceis sawl gwahanol enw dros y blynyddoedd am '''Uwch Gynghrair Pêl-droed Gwlad yr Iâ''' gyda'r enw gyfredol yn '''Besta deild karla''' sef [[Islandeg]] am ''Adran Orau Dynion''. Dyma'r lefel uchaf cynghrair [[pêl-droed]] dynion yng [[Gwlad yr Iâ|Ngwlad yr Iâ]].<ref name="Fieldoo">{{cite web |url=http://blog.fieldoo.com/2014/03/urvalsdeild-pepsi-deildin-northern-lights-of-the-icelandic-premier-league-review/ |title=Icelandic Premier League – Úrvalsdeild / Pepsi Max deildin (Review) |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=March 19, 2014 |website=Fieldo Blog |access-date=June 28, 2016 }}</ref> Sefydlwyd y gystadleuaeth ym 1912 fel Pencampwriaeth Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=isl/news/newsid=945216.html|title=Iceland coming in from the cold|publisher=UEFA|language=en|date=5 January 2010|accessdate=29 May 2017}}</ref> Oherwydd gaeafau caled Gwlad yr Iâ, fe'i chwaraeir yn gyffredinol yn y gwanwyn a'r haf (mis Mai i fis Medi). Mae'n cael ei lywodraethu gan [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ|Gymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] (KSI) ac mae ganddo 12 tîm. Erbyn diwedd tymor 2015–16, roedd UEFA yn safle rhif 35 yn Ewrop.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/uefarankings/country/ UEFA Country Ranking 2016] UEFA rankings for club competitions, accessed on April 30, 2017.</ref>
==Tymor chwarae==
Mae'r clybiau yn chwarae ei gilydd gartref ac oddi cartref. Ar ddiwedd pob tymor, mae'r ddau dîm sydd â'r nifer lleiaf o bwyntiau'n cael eu disgyn i'r ''1. deild karla'' (Adran Gyntaf), lle mae dau dîm pwynt uchaf yn dyrchafu i'r haen uwch. Mae enillydd yr Úrvalsdeild yn cystadlu yng nghystadleuaeth genedlaethol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn yr ail rownd ragbrofol. Mae'r ail, trydydd a phedwerydd tîm yn cymhwyso ar gyfer Cynghrair Europa UEFA yn y rownd rhagbrofol gyntaf..<ref>{{Cite web|url=https://www.ksi.is/um-ksi/log-og-reglugerdir/reglugerdir/|title=Reglugerðir - Knattspyrnusamband Íslands|website=www.ksi.is|language=is|access-date=2018-05-01}}</ref>
Mewn ymdrech gan KSÍ i gryfhau pêl-droed Gwlad yr Iâ dim ond un tîm a ddiswyddwyd yn nhymor 2007 i'r Adran Gyntaf a chafodd tri chlwb ddyrchafiad i'r uwch adran, gan ddod â'r hedfan uchaf i'r nifer o glybiau sydd ynddo ar hyn o bryd.
==Noddwyr ac Enwi==
Mae cynghrair pêl-droed uchaf Gwlad yr Iâ wedi newid ei henw dro ar ôl tro yn y gorffennol. Tra bod y newid enw cyntaf oherwydd y ffaith bod ail gynghrair o 1955, mae'r holl newidiadau eraill o ganlyniad i newid enw noddwyr.<ref>[http://www.ksi.is/mot/motalisti/ Übersicht über vergangene isländische Meisterschaften], ''www.ksi.is'', abgerufen am 8. Juni 2012</ref>
Rhwng 27 Ebrill 2009 a 2022, roedd gan y gynghrair gytundeb gweithredol ar hawliau enw'r gynghrair ag Ölgerðin, masnachfraint Gwlad yr Iâ ar gyfer [[Pepsi]]. O dymor 2019 i ddiwedd tymor 2021, cyfeiriwyd yn boblogaidd at y gynghrair fel ''Pepsi Max deildin'' (Cynghrair Pepsi Max).<ref>[http://www.ksi.is/mot/nr/7316 Pepsi-deildin í knattspyrnu 2009] KSÍ's official site, accessed on 28 April 2009.</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.olgerdin.is/frettir/pepsi-deildin-til-naestu-thriggja-ara/274|title=Pepsi-deildin til næstu þriggja ára|work=Ölgerðin|access-date=2018-05-01}}</ref> Ar 24 Chwefror 2022, cafodd y gynghrair ei hailfrandio fel ''Besta deild karla''.<ref>{{cite news |author1=Helga Margrét Höskuldsdóttir |title=Nýtt vörumerki með rætur íslenskri knattspyrnusögu |url=https://www.ruv.is/frett/2022/02/24/nytt-vorumerki-med-raetur-islenskri-knattspyrnusogu |access-date=24 February 2022 |work=[[RÚV]] |date=24 February 2022 |language=Icelandic}}</ref>
{| border="0" cellpadding="3" width="800"
|- style="vertical-align:top"
|
* 1912–1954: Meistaraflokkur
* 1955–1991: 1. deild
* 1992:{{0|000000}} Samskipadeild
* 1993:{{0|000000}} Getraunadeild
* 1994:{{0|000000}} Trópídeild
|
* 1995–1997: Sjóvá-Almennra deild
* 1998–2000: Landssímadeild
* 2001–2002: Símadeild
* 2003–2008: Landsbankadeild
* 2009–2021: [[Pepsi]]deild
|
* ers 2022:{{0|000}} Besta deild
|}
{{FNZ|1|<small>Ni newidiodd y noddwr enw yma, y noddwr ei hun a newidiodd ei enw.</small>}}
==Pencampwyr==
Cyfrif teitlau'r bencampwriaeth yw: KR gyda 27, Valur gyda 23, ac ÍA a [[Fram Reykjavík]] yr un â 18. Mae gan FH 8 ac mae gan Víkingur 6. Deiliad teitl 2021 yw [[Vikingur Reykjavik|Vikingur]].<ref>[http://www.ksi.is/mot/fra-upphafi/greinar/nr/56 Íslandsmeistarar meistaraflokks karla]</ref><ref>{{Cite web|url=https://us.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/c31/archive/?ICID=PL_3N_06|title=Archive - Úrvalsdeild - Iceland - Results, fixtures, tables and news - Soccerway|website=us.soccerway.com|language=en|access-date=2018-04-30}}</ref>
== Tabl Pencampwyr ==
[[File:Vikingur vs Valur aug07.jpg|thumb|250px|Gêm Vikingur vs Valur, Awsr 2007]]
{| class="wikitable sortable" style="text-align: center;"
!Clwb!!Teitlau!!Teitl 1af!!Teitl olaf
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Reykjavíkur|KR]]'''||27||1912||2019
|-
|'''[[Valur|Valur]]'''||23||1930||2020
|-
|'''[[Knattspyrnufélagið Fram|Fram]]'''||18||1913||1990
|-
|'''[[Íþróttabandalag Akraness|ÍA]]'''||18||1951||2001
|-
|'''[[FH Hafnarfjörður|FH]]'''||8||2004||2016
|-
|'''[[Vikingur Reykjavik|Víkingur]]'''||6||1920||2021
|-
|'''[[Knattspyrnudeild Keflavík|Keflavík]]'''||4||1964||1973
|-
|'''[[ÍBV|ÍBV]]'''||3||1979||1998
|-
|'''[[Knattspyrnufélag Akureyrar|KA]]'''||1|||1989||1989
|-
|'''[[Breiðablik men's football|Breiðablik]]'''||1|||2010||2010
|-
|'''[[Stjarnan|Stjarnan]]'''||1||2014||2014
|}
==Torfeydd==
Yn 2011, daeth 148,337 o wylwyr i stadia pepsideild, sy'n cyfateb i gyfartaledd o 1,124 o gefnogwyr fesul gêm.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2011/1/ Zuschauer der Pepsideild 2011 auf weltfussball.de]</ref> Y gêm KR Reykjavík yn erbyn Fylkir Reykjavík ar 25 Medi 2011 oedd yr ymwelwyd â hi fwyaf gyda 3,001 o wylwyr, daeth y nifer lleiaf o gefnogwyr i'r gêm Valur Reykjavík yn erbyn Þór Akureyri 2010 (376).
O gymharu â 2010, daeth bron i 11,000 yn llai o ymwelwyr i'r stadia. Yn 2010, roedd cyfartaledd o 1207 o wylwyr yn bresennol yn y gemau Pepsideild.<ref>[http://www.weltfussball.de/zuschauer/isl-pepsi-deildin-2010/1/ Zuschauer der Pepsideild 2010 auf weltfussball.de]</ref> Daeth mwyafrif y gwylwyr i'r gêm KR Reykjavík yn erbyn FH Hafnarfjörður (3,333) ar 30 Awst, y lleiaf ar 25 Medi i'r gêm Haukar Hafnarfjörður yn erbyn Valur Reykjavík (89). Hwn oedd y nifer isaf o wylwyr ers 27 Medi 1997, pan mai dim ond 68 o gefnogwyr wyliodd y gêm Valur Reykjavík yn erbyn UMF Stjarnan. Mae’r ffigur hwn hefyd yn golygu’r minws absoliwt ers dechrau’r recordiad rheolaidd o niferoedd y gynulleidfa ym 1985.
Ers diwedd y 1990au, mae nifer y gwylwyr wedi codi'n sydyn. Rhwng 1985 a 1998, roedd cyfartaledd o rhwng 598 (1996) a 722 (1989) o gefnogwyr yn mynd trwy gatiau'r stadiwm (ac eithrio 1987, pan oedd y nifer hwnnw'n 941). Ym 1999, cododd y presenoldeb ar gyfartaledd i 892, ac yn 2001 torrwyd y marc 1,000 am y tro cyntaf pan wyliodd cyfartaledd o 1,076 o wylwyr y gemau. Ers 2003, mae'r gynulleidfa gyfartalog wedi bod yn fwy na 1,000 o ymwelwyr yn gyson.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
* [http://www.league321.com/iceland-football.html League321.com] - Gwybodaeth ac ystadegau ar bêl-doed Gwlad yr Iâ
* [http://www.rsssf.com/tablesi/ijschamp.html Iceland - Rhestr pencampwyr], RSSSF.com
* [https://int.soccerway.com/national/iceland/urvalsdeild/ SOCCERWAY] - Crynodeb Úrvalsdeild
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
{{Cynghreiriau UEFA}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Gwlad yr Iâ]
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed]]
[[Categori:Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Ngwlad yr Iâ]]
1x0lzlrv2vqayrnxno12fktayir2yfv
Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ
0
298841
11100538
2022-08-09T14:55:18Z
Stefanik
413
#wici365
wikitext
text/x-wiki
{{National football association
| Logo = Football Association of Iceland logo.svg
| Badge size = 275
| Founded = 26 March 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| FIFA affiliation = 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| Region = [[UEFA]]
| Region affiliation = 1954
| President = Vanda Sigurgeirsdóttir
}}
Corff llywodraethu [[pêl-droed]] [[Gwlad yr Iâ]] yw Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ ([[Islandeg]]: ''Knattspyrnusamband Íslands'', '''KSÍ''').<ref>{{cite web|url=https://thesefootballtimes.co/2017/10/24/iceland-and-the-journey-to-russia-2018-an-inside-perspective/|title=Iceland and the journey to Russia 2018: an inside perspective|date=24 October 2017|website=Thesefootballtimes.co|access-date=30 October 2017}}</ref> Fe'i sefydlwyd ar 26 Mawrth 1947, ymunodd â FIFA yr un flwyddyn, ac UEFA ym 1954.<ref>{{cite web|title=Iceland coming in from the cold|url=http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|website=UEFA.org|publisher=UEFA|access-date=26 December 2015|archive-date=23 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623013813/http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Knattspyrnusamband Íslands (KSÍ)|url=http://www.ksi.is/um-ksi|website=KSI.is|publisher=Knattspyrnusamband Íslands|access-date=26 December 2015}}</ref> Mae'n trefnu'r gynghrair bêl-droed, Úrvalsdeild, a thîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://in.reuters.com/article/soccer-world-iceland-idINDEE99K0DJ20131021 |title=Iceland's success is no laughing matter | Reuters |publisher=In.reuters.com |date=2013-10-21 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/news/newsid=116392.html |title=Iceland stars set up academy – |publisher=Uefa.com |date=2003-10-07 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web |date=2012-03-23 |title=Scotland should look to Iceland as inspiration to arrest talent freeze | International | Sport | |url=http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203000533/http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |archive-date=2013-12-03 |access-date=2013-11-15 |publisher=STV Sport}}</ref> Mae wedi'i leoli yn [[Reykjavík]].
==Llwyddiannau==
Y llwyddiant mwyaf hyd yn hyn yw cyrraedd rownd yr wyth olaf ym [[Pencampwriaeth UEFA Euro 2016|Mhencampwriaeth UEFA Euro 2016]] yn [[Ffrainc]] (yr un gystadleuaeth â [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru|Chymru]] a chymryd rhan yng [[Cwpan y Byd Pêl-droed 2018|Chwpan y Byd Pêl-droed 2018]] yn [[Rwsia]].
==Timau cenedlaethol==
[[File:Iceland women's national football team 2012.jpg|thumb|250px|Tîm cenedlaethol y menywod, 2012]]
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 17 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 19 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dan-21 dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ
* Tîm [[futsal]] cenedlaethol Gwlad yr Iâ
==Cynghreiriau==
Mae'r Gymdeithas yn gyfrifol am [[Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ]] i ddynion a menywod.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Nghwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Sefydliadau 1947]]
cna0ht2m93sml01e8djqw5j9682saw9
11100540
11100538
2022-08-09T14:57:14Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{National football association
| Logo = [[Delwedd:Football Association of Iceland logo.svg.png]]
| Badge size = 275
| Founded = 26 Mawrth 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| FIFA affiliation = 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| Region = [[UEFA]]
| Region affiliation = 1954
| President = Vanda Sigurgeirsdóttir
}}
Corff llywodraethu [[pêl-droed]] [[Gwlad yr Iâ]] yw Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ ([[Islandeg]]: ''Knattspyrnusamband Íslands'', '''KSÍ''').<ref>{{cite web|url=https://thesefootballtimes.co/2017/10/24/iceland-and-the-journey-to-russia-2018-an-inside-perspective/|title=Iceland and the journey to Russia 2018: an inside perspective|date=24 October 2017|website=Thesefootballtimes.co|access-date=30 October 2017}}</ref> Fe'i sefydlwyd ar 26 Mawrth 1947, ymunodd â FIFA yr un flwyddyn, ac UEFA ym 1954.<ref>{{cite web|title=Iceland coming in from the cold|url=http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|website=UEFA.org|publisher=UEFA|access-date=26 December 2015|archive-date=23 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623013813/http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Knattspyrnusamband Íslands (KSÍ)|url=http://www.ksi.is/um-ksi|website=KSI.is|publisher=Knattspyrnusamband Íslands|access-date=26 December 2015}}</ref> Mae'n trefnu'r gynghrair bêl-droed, Úrvalsdeild, a thîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://in.reuters.com/article/soccer-world-iceland-idINDEE99K0DJ20131021 |title=Iceland's success is no laughing matter | Reuters |publisher=In.reuters.com |date=2013-10-21 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/news/newsid=116392.html |title=Iceland stars set up academy – |publisher=Uefa.com |date=2003-10-07 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web |date=2012-03-23 |title=Scotland should look to Iceland as inspiration to arrest talent freeze | International | Sport | |url=http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203000533/http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |archive-date=2013-12-03 |access-date=2013-11-15 |publisher=STV Sport}}</ref> Mae wedi'i leoli yn [[Reykjavík]].
==Llwyddiannau==
Y llwyddiant mwyaf hyd yn hyn yw cyrraedd rownd yr wyth olaf ym [[Pencampwriaeth UEFA Euro 2016|Mhencampwriaeth UEFA Euro 2016]] yn [[Ffrainc]] (yr un gystadleuaeth â [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru|Chymru]] a chymryd rhan yng [[Cwpan y Byd Pêl-droed 2018|Chwpan y Byd Pêl-droed 2018]] yn [[Rwsia]].
==Timau cenedlaethol==
[[File:Iceland women's national football team 2012.jpg|thumb|250px|Tîm cenedlaethol y menywod, 2012]]
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 17 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 19 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dan-21 dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ
* Tîm [[futsal]] cenedlaethol Gwlad yr Iâ
==Cynghreiriau==
Mae'r Gymdeithas yn gyfrifol am [[Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ]] i ddynion a menywod.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Nghwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Sefydliadau 1947]]
1a237bnjc7id3t8l2zpthx1arhit6rf
11100541
11100540
2022-08-09T14:57:56Z
Stefanik
413
/* Llwyddiannau */
wikitext
text/x-wiki
{{National football association
| Logo = [[Delwedd:Football Association of Iceland logo.svg.png]]
| Badge size = 275
| Founded = 26 Mawrth 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| FIFA affiliation = 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| Region = [[UEFA]]
| Region affiliation = 1954
| President = Vanda Sigurgeirsdóttir
}}
Corff llywodraethu [[pêl-droed]] [[Gwlad yr Iâ]] yw Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ ([[Islandeg]]: ''Knattspyrnusamband Íslands'', '''KSÍ''').<ref>{{cite web|url=https://thesefootballtimes.co/2017/10/24/iceland-and-the-journey-to-russia-2018-an-inside-perspective/|title=Iceland and the journey to Russia 2018: an inside perspective|date=24 October 2017|website=Thesefootballtimes.co|access-date=30 October 2017}}</ref> Fe'i sefydlwyd ar 26 Mawrth 1947, ymunodd â FIFA yr un flwyddyn, ac UEFA ym 1954.<ref>{{cite web|title=Iceland coming in from the cold|url=http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|website=UEFA.org|publisher=UEFA|access-date=26 December 2015|archive-date=23 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623013813/http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Knattspyrnusamband Íslands (KSÍ)|url=http://www.ksi.is/um-ksi|website=KSI.is|publisher=Knattspyrnusamband Íslands|access-date=26 December 2015}}</ref> Mae'n trefnu'r gynghrair bêl-droed, Úrvalsdeild, a thîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://in.reuters.com/article/soccer-world-iceland-idINDEE99K0DJ20131021 |title=Iceland's success is no laughing matter | Reuters |publisher=In.reuters.com |date=2013-10-21 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/news/newsid=116392.html |title=Iceland stars set up academy – |publisher=Uefa.com |date=2003-10-07 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web |date=2012-03-23 |title=Scotland should look to Iceland as inspiration to arrest talent freeze | International | Sport | |url=http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203000533/http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |archive-date=2013-12-03 |access-date=2013-11-15 |publisher=STV Sport}}</ref> Mae wedi'i leoli yn [[Reykjavík]].
==Llwyddiannau==
Y llwyddiant mwyaf hyd yn hyn yw cyrraedd rownd yr wyth olaf ym [[Pencampwriaeth UEFA Euro 2016|Mhencampwriaeth UEFA Euro 2016]] yn [[Ffrainc]] (yr un gystadleuaeth â [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru|Chymru]] lle bu iddynt guro [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Lloegr|Lloegr]] a chymryd rhan yng [[Cwpan y Byd Pêl-droed 2018|Chwpan y Byd Pêl-droed 2018]] yn [[Rwsia]].
==Timau cenedlaethol==
[[File:Iceland women's national football team 2012.jpg|thumb|250px|Tîm cenedlaethol y menywod, 2012]]
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 17 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 19 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dan-21 dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ
* Tîm [[futsal]] cenedlaethol Gwlad yr Iâ
==Cynghreiriau==
Mae'r Gymdeithas yn gyfrifol am [[Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ]] i ddynion a menywod.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Nghwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Sefydliadau 1947]]
qlzsy0shwb4nvw15v6tp63lftzzadhu
11100542
11100541
2022-08-09T14:58:17Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{National football association
| Logo = [[Delwedd:Football Association of Iceland logo.svg.png]]
| Badge size = 275
| Founded = 26 Mawrth 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| FIFA affiliation = 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| Region = [[UEFA]]
| Region affiliation = 1954
| President = Vanda Sigurgeirsdóttir
}}
Corff llywodraethu [[pêl-droed]] [[Gwlad yr Iâ]] yw Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ ([[Islandeg]]: ''Knattspyrnusamband Íslands'', '''KSÍ''').<ref>{{cite web|url=https://thesefootballtimes.co/2017/10/24/iceland-and-the-journey-to-russia-2018-an-inside-perspective/|title=Iceland and the journey to Russia 2018: an inside perspective|date=24 October 2017|website=Thesefootballtimes.co|access-date=30 October 2017}}</ref> Fe'i sefydlwyd ar 26 Mawrth 1947, ymunodd â FIFA yr un flwyddyn, ac UEFA ym 1954.<ref>{{cite web|title=Iceland coming in from the cold|url=http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|website=UEFA.org|publisher=UEFA|access-date=26 December 2015|archive-date=23 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623013813/http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Knattspyrnusamband Íslands (KSÍ)|url=http://www.ksi.is/um-ksi|website=KSI.is|publisher=Knattspyrnusamband Íslands|access-date=26 December 2015}}</ref> Mae'n trefnu'r gynghrair bêl-droed, Úrvalsdeild, a thîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://in.reuters.com/article/soccer-world-iceland-idINDEE99K0DJ20131021 |title=Iceland's success is no laughing matter | Reuters |publisher=In.reuters.com |date=2013-10-21 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/news/newsid=116392.html |title=Iceland stars set up academy – |publisher=Uefa.com |date=2003-10-07 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web |date=2012-03-23 |title=Scotland should look to Iceland as inspiration to arrest talent freeze | International | Sport | |url=http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203000533/http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |archive-date=2013-12-03 |access-date=2013-11-15 |publisher=STV Sport}}</ref> Mae wedi'i leoli yn [[Reykjavík]].
==Llwyddiannau==
Y llwyddiant mwyaf hyd yn hyn yw cyrraedd rownd yr wyth olaf ym [[Pencampwriaeth UEFA Euro 2016|Mhencampwriaeth UEFA Euro 2016]] yn [[Ffrainc]] (yr un gystadleuaeth â [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru|Chymru]] lle bu iddynt guro [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Lloegr|Lloegr]] a chymryd rhan yng [[Cwpan y Byd Pêl-droed 2018|Chwpan y Byd Pêl-droed 2018]] yn [[Rwsia]].
==Timau cenedlaethol==
[[File:Iceland women's national football team 2012.jpg|thumb|250px|Tîm cenedlaethol y menywod, 2012]]
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 17 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 19 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dan-21 dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ
* Tîm [[futsal]] cenedlaethol Gwlad yr Iâ
==Cynghreiriau==
Mae'r Gymdeithas yn gyfrifol am [[Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ]] i ddynion a menywod.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Nghwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Sefydliadau 1947]]
smccy76hgd8l12gwz2p3eciwh2scq6n
11100543
11100542
2022-08-09T14:58:36Z
Stefanik
413
/* Cyfeiriadau */
wikitext
text/x-wiki
{{National football association
| Logo = [[Delwedd:Football Association of Iceland logo.svg.png]]
| Badge size = 275
| Founded = 26 Mawrth 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| FIFA affiliation = 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| Region = [[UEFA]]
| Region affiliation = 1954
| President = Vanda Sigurgeirsdóttir
}}
Corff llywodraethu [[pêl-droed]] [[Gwlad yr Iâ]] yw Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ ([[Islandeg]]: ''Knattspyrnusamband Íslands'', '''KSÍ''').<ref>{{cite web|url=https://thesefootballtimes.co/2017/10/24/iceland-and-the-journey-to-russia-2018-an-inside-perspective/|title=Iceland and the journey to Russia 2018: an inside perspective|date=24 October 2017|website=Thesefootballtimes.co|access-date=30 October 2017}}</ref> Fe'i sefydlwyd ar 26 Mawrth 1947, ymunodd â FIFA yr un flwyddyn, ac UEFA ym 1954.<ref>{{cite web|title=Iceland coming in from the cold|url=http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|website=UEFA.org|publisher=UEFA|access-date=26 December 2015|archive-date=23 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623013813/http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Knattspyrnusamband Íslands (KSÍ)|url=http://www.ksi.is/um-ksi|website=KSI.is|publisher=Knattspyrnusamband Íslands|access-date=26 December 2015}}</ref> Mae'n trefnu'r gynghrair bêl-droed, Úrvalsdeild, a thîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://in.reuters.com/article/soccer-world-iceland-idINDEE99K0DJ20131021 |title=Iceland's success is no laughing matter | Reuters |publisher=In.reuters.com |date=2013-10-21 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/news/newsid=116392.html |title=Iceland stars set up academy – |publisher=Uefa.com |date=2003-10-07 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web |date=2012-03-23 |title=Scotland should look to Iceland as inspiration to arrest talent freeze | International | Sport | |url=http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203000533/http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |archive-date=2013-12-03 |access-date=2013-11-15 |publisher=STV Sport}}</ref> Mae wedi'i leoli yn [[Reykjavík]].
==Llwyddiannau==
Y llwyddiant mwyaf hyd yn hyn yw cyrraedd rownd yr wyth olaf ym [[Pencampwriaeth UEFA Euro 2016|Mhencampwriaeth UEFA Euro 2016]] yn [[Ffrainc]] (yr un gystadleuaeth â [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru|Chymru]] lle bu iddynt guro [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Lloegr|Lloegr]] a chymryd rhan yng [[Cwpan y Byd Pêl-droed 2018|Chwpan y Byd Pêl-droed 2018]] yn [[Rwsia]].
==Timau cenedlaethol==
[[File:Iceland women's national football team 2012.jpg|thumb|250px|Tîm cenedlaethol y menywod, 2012]]
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 17 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 19 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dan-21 dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ
* Tîm [[futsal]] cenedlaethol Gwlad yr Iâ
==Cynghreiriau==
Mae'r Gymdeithas yn gyfrifol am [[Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ]] i ddynion a menywod.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Ngwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau 1947]]
mqfh6f8zzd3iabkaprivl7funyf6z0s
11100544
11100543
2022-08-09T15:00:46Z
Stefanik
413
wikitext
text/x-wiki
{{National football association
| Logo = [[Delwedd:Football Association of Iceland logo.svg.png]]
| Badge size = 275
| Founded = 26 Mawrth 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| FIFA affiliation = 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| Region = [[UEFA]]
| Region affiliation = 1954
| President = Vanda Sigurgeirsdóttir
}}
Corff llywodraethu [[pêl-droed]] [[Gwlad yr Iâ]] yw '''Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ''' ([[Islandeg]]: ''Knattspyrnusamband Íslands'', '''KSÍ''').<ref>{{cite web|url=https://thesefootballtimes.co/2017/10/24/iceland-and-the-journey-to-russia-2018-an-inside-perspective/|title=Iceland and the journey to Russia 2018: an inside perspective|date=24 October 2017|website=Thesefootballtimes.co|access-date=30 October 2017}}</ref> Fe'i sefydlwyd ar 26 Mawrth 1947, ymunodd â FIFA yr un flwyddyn, ac UEFA ym 1954.<ref>{{cite web|title=Iceland coming in from the cold|url=http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|website=UEFA.org|publisher=UEFA|access-date=26 December 2015|archive-date=23 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623013813/http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Knattspyrnusamband Íslands (KSÍ)|url=http://www.ksi.is/um-ksi|website=KSI.is|publisher=Knattspyrnusamband Íslands|access-date=26 December 2015}}</ref> Mae'n trefnu'r gynghrair bêl-droed, Úrvalsdeild, a thîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://in.reuters.com/article/soccer-world-iceland-idINDEE99K0DJ20131021 |title=Iceland's success is no laughing matter | Reuters |publisher=In.reuters.com |date=2013-10-21 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/news/newsid=116392.html |title=Iceland stars set up academy – |publisher=Uefa.com |date=2003-10-07 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web |date=2012-03-23 |title=Scotland should look to Iceland as inspiration to arrest talent freeze | International | Sport | |url=http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203000533/http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |archive-date=2013-12-03 |access-date=2013-11-15 |publisher=STV Sport}}</ref> Mae wedi'i leoli yn [[Reykjavík]].
==Llwyddiannau==
Y llwyddiant mwyaf hyd yn hyn yw cyrraedd rownd yr wyth olaf ym [[Pencampwriaeth UEFA Euro 2016|Mhencampwriaeth UEFA Euro 2016]] yn [[Ffrainc]] (yr un gystadleuaeth â [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru|Chymru]] lle bu iddynt guro [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Lloegr|Lloegr]] a chymryd rhan yng [[Cwpan y Byd Pêl-droed 2018|Chwpan y Byd Pêl-droed 2018]] yn [[Rwsia]].
==Timau cenedlaethol==
[[File:Iceland women's national football team 2012.jpg|thumb|250px|Tîm cenedlaethol y menywod, 2012]]
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 17 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 19 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dan-21 dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ
* Tîm [[futsal]] cenedlaethol Gwlad yr Iâ
==Cynghreiriau==
Mae'r Gymdeithas yn gyfrifol am [[Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ]] i ddynion a menywod.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Ngwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau 1947]]
ih764td58yawwjku34fjnyknu0ypr8w
11100545
11100544
2022-08-09T15:01:26Z
Stefanik
413
Symudodd Stefanik y dudalen [[Cymdeithas Bel-droed Gwlad yr Iâ]] i [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]]: cywiro iaith
wikitext
text/x-wiki
{{National football association
| Logo = [[Delwedd:Football Association of Iceland logo.svg.png]]
| Badge size = 275
| Founded = 26 Mawrth 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| FIFA affiliation = 1947<ref name="History">{{cite web |url=https://www.ksi.is/english/office-information/history/ |title=History |language=en |publisher=KSÍ |access-date=19 September 2020}}</ref>
| Region = [[UEFA]]
| Region affiliation = 1954
| President = Vanda Sigurgeirsdóttir
}}
Corff llywodraethu [[pêl-droed]] [[Gwlad yr Iâ]] yw '''Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ''' ([[Islandeg]]: ''Knattspyrnusamband Íslands'', '''KSÍ''').<ref>{{cite web|url=https://thesefootballtimes.co/2017/10/24/iceland-and-the-journey-to-russia-2018-an-inside-perspective/|title=Iceland and the journey to Russia 2018: an inside perspective|date=24 October 2017|website=Thesefootballtimes.co|access-date=30 October 2017}}</ref> Fe'i sefydlwyd ar 26 Mawrth 1947, ymunodd â FIFA yr un flwyddyn, ac UEFA ym 1954.<ref>{{cite web|title=Iceland coming in from the cold|url=http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|website=UEFA.org|publisher=UEFA|access-date=26 December 2015|archive-date=23 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160623013813/http://www.uefa.org/member-associations/association=isl/index.html#presentation|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Knattspyrnusamband Íslands (KSÍ)|url=http://www.ksi.is/um-ksi|website=KSI.is|publisher=Knattspyrnusamband Íslands|access-date=26 December 2015}}</ref> Mae'n trefnu'r gynghrair bêl-droed, Úrvalsdeild, a thîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ.<ref>{{cite web|url=http://in.reuters.com/article/soccer-world-iceland-idINDEE99K0DJ20131021 |title=Iceland's success is no laughing matter | Reuters |publisher=In.reuters.com |date=2013-10-21 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/news/newsid=116392.html |title=Iceland stars set up academy – |publisher=Uefa.com |date=2003-10-07 |access-date=2013-11-15}}</ref><ref>{{cite web |date=2012-03-23 |title=Scotland should look to Iceland as inspiration to arrest talent freeze | International | Sport | |url=http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203000533/http://sport.stv.tv/football/international/301436-scotland-should-look-to-iceland-to-arrest-talent-freeze/ |archive-date=2013-12-03 |access-date=2013-11-15 |publisher=STV Sport}}</ref> Mae wedi'i leoli yn [[Reykjavík]].
==Llwyddiannau==
Y llwyddiant mwyaf hyd yn hyn yw cyrraedd rownd yr wyth olaf ym [[Pencampwriaeth UEFA Euro 2016|Mhencampwriaeth UEFA Euro 2016]] yn [[Ffrainc]] (yr un gystadleuaeth â [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru|Chymru]] lle bu iddynt guro [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Lloegr|Lloegr]] a chymryd rhan yng [[Cwpan y Byd Pêl-droed 2018|Chwpan y Byd Pêl-droed 2018]] yn [[Rwsia]].
==Timau cenedlaethol==
[[File:Iceland women's national football team 2012.jpg|thumb|250px|Tîm cenedlaethol y menywod, 2012]]
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 17 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ dan 19 oed
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dan-21 dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol dynion Gwlad yr Iâ
* Tîm pêl-droed cenedlaethol merched Gwlad yr Iâ
* Tîm [[futsal]] cenedlaethol Gwlad yr Iâ
==Cynghreiriau==
Mae'r Gymdeithas yn gyfrifol am [[Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ]] i ddynion a menywod.
==Dolenni allannol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.ksi.is/}}
*[https://web.archive.org/web/20070609083048/http://www.fifa.com/associations/association=isl/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan FIFA
*[http://www.uefa.com/memberassociations/association=ISL/index.html Gwlad yr Iâ] ar wefan UEFA
==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{eginyn pêl-droed}}
[[Categori:Cymdeithasau pêl-droed rhyngwladol|Gwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yng Ngwlad yr Iâ]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau 1947]]
ih764td58yawwjku34fjnyknu0ypr8w
Delwedd:Football Association of Iceland logo.svg.png
6
298842
11100539
2022-08-09T14:56:36Z
Stefanik
413
Non-free media information and use rationale – non-free logo for Football Association of Iceland
Description
This is the logo for Football Association of Iceland.
Source
[http://landvaettir.ksi.is/
Article
Football Association of Iceland
Portion used
The entire logo is used to convey the meaning intended and avoid tarnishing or misrepresenting the intended image.
Low resolution?
This is an SVG vector image of a registered trademark or a copyright-protected logo, seal or computer icon...
wikitext
text/x-wiki
== Crynodeb ==
Non-free media information and use rationale – non-free logo for Football Association of Iceland
Description
This is the logo for Football Association of Iceland.
Source
[http://landvaettir.ksi.is/
Article
Football Association of Iceland
Portion used
The entire logo is used to convey the meaning intended and avoid tarnishing or misrepresenting the intended image.
Low resolution?
This is an SVG vector image of a registered trademark or a copyright-protected logo, seal or computer icon. This image should not be rendered any larger than is required for the purposes of identification and/or critical commentary. The default rendering of this image is of a size and resolution sufficient to maintain the quality intended by the company or organization, without being unnecessarily high resolution.
Purpose of use
The image is placed in the infobox at the top of the article discussing Football Association of Iceland, a subject of public interest. The significance of the logo is to help the reader identify the organization, assure the readers that they have reached the right article containing critical commentary about the organization, and illustrate the organization's intended branding message in a way that words alone could not convey.
Replaceable?
Because it is a non-free logo, there is almost certainly no free representation. Any substitute that is not a derivative work would fail to convey the meaning intended, would tarnish or misrepresent its image, or would fail its purpose of identification or commentary.
Other information
Use of the logo in the article complies with Wikipedia non-free content policy, logo guidelines, and fair use under United States copyright law as described above.
oy70to8aa1zzvd9bb15em0pquj075ob
Cymdeithas Bel-droed Gwlad yr Iâ
0
298843
11100546
2022-08-09T15:01:26Z
Stefanik
413
Symudodd Stefanik y dudalen [[Cymdeithas Bel-droed Gwlad yr Iâ]] i [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]]: cywiro iaith
wikitext
text/x-wiki
#ail-cyfeirio [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]]
5cqmkelowna3tiiwftagkyy8dzc9u8z
Categori:Trefi Doña Ana County, New Mexico
14
298844
11100551
2022-08-09T15:52:33Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Trefi New Mexico]] [[Categori:Doña Ana County, New Mexico]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Trefi New Mexico]]
[[Categori:Doña Ana County, New Mexico]]
h1qrjfgbzbb7y8kuesa4hx6zg9v3jdi
Categori:Trefi Roosevelt County, New Mexico
14
298845
11100552
2022-08-09T15:53:33Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Trefi New Mexico]] [[Categori:Roosevelt County, New Mexico]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Trefi New Mexico]]
[[Categori:Roosevelt County, New Mexico]]
0b0tahdu9fiphhfcstr8jk0v6kxs4cj
Categori:Mathemategwyr De Coreaidd
14
298846
11100560
2022-08-09T16:07:24Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Mathemategwyr yn ôl cenedligrwydd|De Coreaidd]] [[Categori:De Coreaid yn ôl galwedigaeth]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Mathemategwyr yn ôl cenedligrwydd|De Coreaidd]]
[[Categori:De Coreaid yn ôl galwedigaeth]]
q1lcog3do8zs60t1ptlyilv8ii5npqz
Categori:Mathemategwyr o Taiwan
14
298847
11100561
2022-08-09T16:10:01Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Mathemategwyr yn ôl cenedligrwydd|Taiwan]] [[Categori:Pobl o Taiwan]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Mathemategwyr yn ôl cenedligrwydd|Taiwan]]
[[Categori:Pobl o Taiwan]]
tnng5v6xww6o86qf5mse9p0fuvxcqu5
Categori:Mathemategwyr o Bwrcina Ffaso
14
298848
11100563
2022-08-09T16:11:39Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Mathemategwyr yn ôl cenedligrwydd|Bwrcina Ffaso]] [[Categori:Pobl o Bwrcina Ffaso]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Mathemategwyr yn ôl cenedligrwydd|Bwrcina Ffaso]]
[[Categori:Pobl o Bwrcina Ffaso]]
49psoohk7nf9gg66ey5my4q2z9p02oh
Categori:Pobl o Bwrcina Ffaso
14
298849
11100564
2022-08-09T16:12:03Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Bwrcina Ffaso]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Bwrcina Ffaso]]
aoptwer2ljvl05uezfvrysxxmo74fom
11100565
11100564
2022-08-09T16:12:19Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Bwrcina Ffaso]]
6mzv9qalqsxee4jtnek323in8ibvye7
Issey Miyake
0
298850
11100567
2022-08-09T16:51:48Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= cenedl dinasyddiaeth | dateformat = dmy }} Dylunydd ffasiwn o Japan oedd '''Issey Miyake''' ([[22 Ebrill]] [[1938]] - [[5 Awst]] [[2022]]). Roedd yn adnabyddus am ei ddyluniadau dillad arloesol, yn ogystal â persawr fel ''L'Eau d'Issey''. Ganwyd yn ninas [[Hiroshima]], ac roedd yn dyst i'r ffrwydrad pan ollyngwyd y bom niwclear cyntaf arni ar [[1 Awst]] [[1945]]. Astudiodd ffasiwn yn T...'
wikitext
text/x-wiki
{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= cenedl dinasyddiaeth | dateformat = dmy }}
Dylunydd ffasiwn o Japan oedd '''Issey Miyake''' ([[22 Ebrill]] [[1938]] - [[5 Awst]] [[2022]]). Roedd yn adnabyddus am ei ddyluniadau dillad arloesol, yn ogystal â persawr fel ''L'Eau d'Issey''. Ganwyd yn ninas [[Hiroshima]], ac roedd yn dyst i'r ffrwydrad pan ollyngwyd y bom niwclear cyntaf arni ar [[1 Awst]] [[1945]]. Astudiodd ffasiwn yn Tokyo a Pharis cyn iddo symud i Efrog Newydd i weithio ac astudio. Yno daeth i adnabod artistiaid ''avant-garde'' fel [[Christo]] a [[Robert Rauschenberg]]. Ym 1970 dychwelodd i Tokyo, lle sefydlodd dŷ ffasiwn llwyddiannus. Daeth yn adnabyddus am doriad syml o'r dillad, a'u deunyddiau arloesol. Roedd ei ddefnydd o bletiau yn arbennig o nodweddiadol.
==Dolen allanol==
* {{Gwefan Swyddogol|https://www.isseymiyake.com/en/}}
{{-}}
==Oriel==
<gallery heights="200px" mode="packed" caption="Rhai enghreifftiau o'i waith">
Issey Miyake, Summer 1984 - Indigo Batik Dress 01.jpg
Issey Miyake Rhythm Pleats series 1990.jpg
Flying Saucer dress by Issey Miyake, Japan, 1994.jpg
Yasumasa Morimura for Issey Miyake, printed polyester, 1997 02.jpg
</gallery>
{{DEFAULTSORT:Miyake, Issey}}
[[Categori:Dylunwyr ffasiwn o Japan]]
[[Categori:Genedigaethau 1938]]
[[Categori:Marwolaethau 2022]]
[[Categori:Pobl fu farw o ganser yr afu]]
[[Categori:Pobl o Hiroshima]]
pgi9fk62q21tgmm8lzf3ml4tdtc3xjq
11100573
11100567
2022-08-09T16:59:30Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= cenedl dinasyddiaeth | dateformat = dmy }}
Dylunydd ffasiwn o Japan oedd '''Issey Miyake''' ([[22 Ebrill]] [[1938]] - [[5 Awst]] [[2022]]). Roedd yn adnabyddus am ei ddyluniadau dillad arloesol, yn ogystal â persawr fel ''L'Eau d'Issey''. Ganwyd yn ninas [[Hiroshima]], ac roedd yn dyst i'r ffrwydrad pan ollyngwyd y bom niwclear cyntaf arni ar [[1 Awst]] [[1945]]. Astudiodd ffasiwn yn Tokyo a Pharis cyn iddo symud i Efrog Newydd i weithio ac astudio. Yno daeth i adnabod artistiaid ''avant-garde'' fel [[Christo]] a [[Robert Rauschenberg]]. Ym 1970 dychwelodd i Tokyo, lle sefydlodd dŷ ffasiwn llwyddiannus. Daeth yn adnabyddus am doriad syml o'r dillad, a'u deunyddiau arloesol. Roedd ei ddefnydd o bletiau yn arbennig o nodweddiadol.
==Dolen allanol==
* {{Gwefan Swyddogol|https://www.isseymiyake.com/en/}}
{{-}}
==Oriel==
<gallery heights="200px" mode="packed" caption="Rhai enghreifftiau o'i waith">
Issey Miyake, Summer 1984 - Indigo Batik Dress 01.jpg
Issey Miyake Rhythm Pleats series 1990.jpg
Flying Saucer dress by Issey Miyake, Japan, 1994.jpg
Yasumasa Morimura for Issey Miyake, printed polyester, 1997 02.jpg
</gallery>
{{DEFAULTSORT:Miyake, Issey}}
[[Categori:Dylunwyr ffasiwn Japaneiaidd]]
[[Categori:Genedigaethau 1938]]
[[Categori:Marwolaethau 2022]]
[[Categori:Pobl fu farw o ganser yr afu]]
[[Categori:Pobl o Hiroshima]]
aazwcozgpzfunfbiab11hnqcjuo8jv6
Categori:Dylunwyr ffasiwn Japaneiaidd
14
298851
11100568
2022-08-09T16:55:17Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Dylunwyr ffasiwn yn ôl cenedligrwydd|Japan]] [[Categori:Dylunwyr o Japan|Ffasiwn]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Dylunwyr ffasiwn yn ôl cenedligrwydd|Japan]]
[[Categori:Dylunwyr o Japan|Ffasiwn]]
kocnqppem8cbhzw38bgyw4wa29jccho
11100571
11100568
2022-08-09T16:58:27Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Dylunwyr ffasiwn yn ôl cenedligrwydd|Japan]]
[[Categori:Dylunwyr Japaneiaidd|Ffasiwn]]
tmfu63qu3e6pg68bphvbkpy2v0ydgd3
11100572
11100571
2022-08-09T16:59:04Z
Craigysgafn
40536
Symudodd Craigysgafn y dudalen [[Categori:Dylunwyr ffasiwn o Japan]] i [[Categori:Dylunwyr ffasiwn Japaneiaidd]] heb adael dolen ailgyfeirio
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Dylunwyr ffasiwn yn ôl cenedligrwydd|Japan]]
[[Categori:Dylunwyr Japaneiaidd|Ffasiwn]]
tmfu63qu3e6pg68bphvbkpy2v0ydgd3
Categori:Dylunwyr Japaneiaidd
14
298852
11100569
2022-08-09T16:56:31Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Dylunwyr yn ôl cenedligrwydd|Japan]] [[Categori:Japaneaid yn ôl galwedigaeth]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Dylunwyr yn ôl cenedligrwydd|Japan]]
[[Categori:Japaneaid yn ôl galwedigaeth]]
t4gil4en784pgkl9dvstvhkr87834t2
11100570
11100569
2022-08-09T16:57:51Z
Craigysgafn
40536
Symudodd Craigysgafn y dudalen [[Categori:Dylunwyr o Japan]] i [[Categori:Dylunwyr Japaneiaidd]] heb adael dolen ailgyfeirio
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Dylunwyr yn ôl cenedligrwydd|Japan]]
[[Categori:Japaneaid yn ôl galwedigaeth]]
t4gil4en784pgkl9dvstvhkr87834t2
Categori:Pobl o Hiroshima
14
298853
11100585
2022-08-09T19:38:10Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Pobl o Dalaith Hiroshima]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Pobl o Dalaith Hiroshima]]
8a7t66sbvvdesrxjy1p5fq4z242tq49
Categori:Pobl o Dalaith Hiroshima
14
298854
11100586
2022-08-09T19:38:25Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Talaith Hiroshima]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Talaith Hiroshima]]
szj2crvpvn2fbup5t4bxh3wqj1rr0tl
11100587
11100586
2022-08-09T19:40:07Z
Craigysgafn
40536
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Japaneaid yn ôl talaith|Hiroshima]]
[[Categori:Talaith Hiroshima]]
qwtmrmetpve4rveu02582hjf2n4cuc7
Categori:Pobl o Delaware
14
298855
11100592
2022-08-09T19:58:02Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Americanwyr yn ôl talaith|Delaware]] [[Categori:Delaware]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Americanwyr yn ôl talaith|Delaware]]
[[Categori:Delaware]]
9so7v3z5jste3onfkd57jqjgz7p1yc2
Categori:Pobl yn ôl dinas neu dref yn Norwy
14
298856
11100595
2022-08-09T20:35:18Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Demograffeg Norwy]] [[Categori:Aneddiadau Norwy| ]] [[Categori:Pobl yn ôl dinas|Norwy]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Demograffeg Norwy]]
[[Categori:Aneddiadau Norwy| ]]
[[Categori:Pobl yn ôl dinas|Norwy]]
lrakldhqsirhsiyk2l8gxj5q5sc7yh8
Categori:Pobl yn ôl dinas neu dref yng Ngwlad Belg
14
298857
11100596
2022-08-09T20:37:22Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Demograffeg Gwlad Belg]] [[Categori:Aneddiadau Gwlad Belg| ]] [[Categori:Pobl yn ôl dinas|Gwlad Belg]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Demograffeg Gwlad Belg]]
[[Categori:Aneddiadau Gwlad Belg| ]]
[[Categori:Pobl yn ôl dinas|Gwlad Belg]]
7z6sxqz4n8dajjdrakw4rpeimnj0upu
Categori:Pobl o Henffordd
14
298858
11100598
2022-08-09T20:46:22Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Henffordd]] [[Categori:Pobl o Swydd Henffordd]] [[Categori:Pobl yn ôl dinas neu dref yn Lloegr]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Henffordd]]
[[Categori:Pobl o Swydd Henffordd]]
[[Categori:Pobl yn ôl dinas neu dref yn Lloegr]]
j3e3oyfnufeo5b0cu28srxevesru1aj
Hwyaden Mandarin
0
298859
11100603
2022-08-09T20:59:05Z
Craigysgafn
40536
Symudodd Craigysgafn y dudalen [[Hwyaden Mandarin]] i [[Hwyaden gribog]]: dewis cyntaf y Bywiadur
wikitext
text/x-wiki
#ail-cyfeirio [[Hwyaden gribog]]
7k0umkv11ujwbfolm8e2wyn3vjvxade
Corhwyaden asgell las
0
298860
11100620
2022-08-09T21:29:13Z
Craigysgafn
40536
Symudodd Craigysgafn y dudalen [[Corhwyaden asgell las]] i [[Corhwyaden asgell-las]]: dewis cyntaf y Bywiadur
wikitext
text/x-wiki
#ail-cyfeirio [[Corhwyaden asgell-las]]
1d5foxii6fwl3ou583rwa7pem987jhu
Categori:Trefi Saratoga County, Efrog Newydd
14
298861
11100665
2022-08-10T09:19:37Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Trefi Efrog Newydd]] [[Categori:Saratoga County, Efrog Newydd]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Trefi Efrog Newydd]]
[[Categori:Saratoga County, Efrog Newydd]]
12mv9ojn7fqrift3ka2rzrpcybqwchn
Categori:Venturiales
14
298862
11100666
2022-08-10T09:22:28Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Ascomycota]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Ascomycota]]
6qyr2ss8g549dchwqhr6s4mj22goee2
Categori:Trefi Chilton County, Alabama
14
298863
11100668
2022-08-10T09:24:15Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Trefi Alabama]] [[Categori:Chilton County, Alabama]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Trefi Alabama]]
[[Categori:Chilton County, Alabama]]
bz0hq6sw010m1ae4fszkqezq21tzpji
Categori:Cymedrau
14
298864
11100677
2022-08-10T09:37:53Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Dadansoddi]] [[Categori:Rhifyddeg sylfaenol]] [[Categori:Ystadegaeth]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Dadansoddi]]
[[Categori:Rhifyddeg sylfaenol]]
[[Categori:Ystadegaeth]]
7w9rfjtl2bnz8beb6nrjuqme414xxkk
Categori:Cyn-fyfyrwyr Prifysgol Sussex
14
298865
11100678
2022-08-10T09:38:46Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Prifysgol Sussex]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Prifysgol Sussex]]
4hcvj4y5k703ampqsaippqb3fwoff4t
Categori:Coleg Prifysgol y Drindod
14
298866
11100680
2022-08-10T09:43:41Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Adeiladau ac adeiladwaith yn Sir Gaerfyrddin]] [[Categori:Addysg yn Sir Gaerfyrddin]] [[Categori:Caerfyrddin]] [[Categori:Prifysgol Cymru|Drindod]] [[Categori:Prifysgolion Cymru|Drindod]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Adeiladau ac adeiladwaith yn Sir Gaerfyrddin]]
[[Categori:Addysg yn Sir Gaerfyrddin]]
[[Categori:Caerfyrddin]]
[[Categori:Prifysgol Cymru|Drindod]]
[[Categori:Prifysgolion Cymru|Drindod]]
mgac7ca8w3cv6m713fidkmzjt4ts105
Categori:Cyn-fyfyrwyr Coleg y Drindod Caerfyrddin
14
298867
11100681
2022-08-10T09:44:38Z
Craigysgafn
40536
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Coleg Prifysgol y Drindod]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Categori:Coleg Prifysgol y Drindod]]
kb2bwwotldyg4q8duxhm449h23bzjim
Cwtiad Llwyd
0
298868
11100694
2022-08-10T10:15:44Z
Craigysgafn
40536
Symudwyd y dudalen [[Cwtiad Llwyd]] i [[Cwtiad llwyd]] gan Craigysgafn dros y ddolen ailgyfeirio
wikitext
text/x-wiki
#ail-cyfeirio [[Cwtiad llwyd]]
bswmk6uunwe5kqjdhagxjuky4qyh8xu