Wicipedia:Y Caffi

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="cy">
  <siteinfo>
    <sitename>Wicipedia</sitename>
    <dbname>cywiki</dbname>
    <base>https://cy.wikipedia.org/wiki/Hafan</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.23</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Media</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Arbennig</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Sgwrs</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Defnyddiwr</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Sgwrs Defnyddiwr</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Wicipedia</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Sgwrs Wicipedia</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Delwedd</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Sgwrs Delwedd</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWici</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">Sgwrs MediaWici</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Nodyn</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Sgwrs Nodyn</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Cymorth</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Sgwrs Cymorth</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Categori</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Sgwrs Categori</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">Porth</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">Sgwrs Porth</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Modiwl</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Sgwrs modiwl</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Wicipedia:Y Caffi</title>
    <ns>4</ns>
    <id>53</id>
    <revision>
      <id>11100805</id>
      <parentid>11100630</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T18:05:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>UOzurumba (WMF)</username>
        <id>65592</id>
      </contributor>
      <comment>/* Enabling Section Translation: a new mobile translation experience */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57524" xml:space="preserve">{| style=&quot;width:280px; border:none; background:none;&quot;
| style=&quot;width:280px; text-align:left; white-space:nowrap; color:#000;&quot; |
&lt;div style=&quot;font-size:162%; border:none; margin:0; padding:.1em; color:#000;&quot;&gt;Croeso i'r '''Caffi'''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;top:+0.2em; font-size:115%;&quot;&gt;Dyma'r lle i chi drafod sut mae pethau'n gweithio yma, polisïau, a phroblemau technegol a gofyn cwestiynau ynglŷn â [[Wicipedia]].&lt;/div&gt;
&lt;div id=&quot;mf-articlecount&quot; style=&quot;font-size:115%;&gt;I ychwanegu cwestiwn, [{{fullurl:Wicipedia:Y_Caffi|action=edit&amp;section=new}} cliciwch yma] i ddechrau pennawd newydd, a theipiwch eich neges. Cofiwch lofnodi'r neges drwy ychwanegu pedair sgwigl (''tilde'') (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ar y diwedd.&lt;/div&gt;
|}{{#ifexpr: ({{CURRENTMONTH}} = 5) and ({{CURRENTDAY}} = 1) | [[Delwedd:Narcissus-closeup.jpg|de|bawd|250px|]] | [[Delwedd:Espresso.jpg|de|Coffi]]}}
&lt;div style=&quot;margin-top:2em; border:1px #FFFFFF solid; text-align:center;&quot;&gt;
{| role=&quot;presentation&quot; class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;white-space:nowrap; margin-left:auto; margin-right:auto; margin-bottom:0;&quot;
|-style=&quot;font-weight: bold;&quot;
|style=&quot;width:60px; vertical-align:bottom;&quot;|[[Delwedd:Circle-icons-flag.svg|link=Wicipedia:Cwestiynau Cyffredin|45px]]&lt;br&gt;[[Wicipedia:Cwestiynau Cyffredin|Cwestiynau&lt;br&gt; Cyffredin]]
|style=&quot;width:60px; vertical-align:bottom;&quot;|[[Delwedd:Circle-icons-bookshelf.svg|link=Wicipedia:Y Ddesg Gyfeirio|45px]]&lt;br&gt;[[Wicipedia:Y Ddesg Gyfeirio|Y Ddesg&lt;br&gt; Gyfeirio]]
|style=&quot;width:60px; vertical-align:bottom;&quot;|[[Delwedd:Circle-icons-typography.svg|link=Wicipedia:Cymorth iaith|45px]]&lt;br&gt;[[Wicipedia:Cymorth iaith|Cymorth&lt;br&gt; iaith]]
|style=&quot;width:60px;&quot;|[[Delwedd:Circle-icons-clipboard.svg|link=Wicipedia:Negesfwrdd gweinyddiaeth|45px]]&lt;br&gt;[[Wicipedia:Negesfwrdd gweinyddiaeth|Negesfwrdd&lt;br&gt; gweinyddiaeth]]
|style=&quot;width:60px;&quot;|[[Delwedd:Circle-icons-chat.svg|link=Wicipedia:Sgyrsiau cyfoes|45px]]&lt;br&gt;[[Wicipedia:Sgyrsiau cyfoes|Sgyrsiau&lt;br&gt; cyfoes]]
|style=&quot;width:60px;&quot;|[[Delwedd:Circle-icons-folder.svg|link=Wicipedia:Y Caffi/archif|45px]]&lt;br&gt;[[Wicipedia:Y Caffi/archif|Archifau'r&lt;br&gt; Caffi]]
|-
|colspan=&quot;6&quot;| [[Delwedd:Circle-icons-caution.svg|link=Wicipedia:Negeseuon Saesneg y Caffi|45px]] &lt;span&gt;''Please leave all English-language messages '''[[Wicipedia:Negeseuon Saesneg y Caffi|here]]'''.''&lt;/span&gt; &lt;!--  span is required for correct display in Safari --&gt;
|}
&lt;/div&gt;
{{/dogfennaeth}}
_CYSWLLTADRANNEWYDD_

{{clirio}}


== Cwlwm Celtaidd 2022 ==

Bydd Wikimedia UK a Wikimedia Deutschland yn trefnu Cynhadledd y Cwlwm Celtaidd eleni. I gynorthwyo gyda'r cynllunio, hoffem dderbyn eich adborth ar sut fath o weithdai fyddai'n ddefnyddiol i chi a'r gymuned cywici. [https://wolke.wikimedia.de/apps/forms/yrnHWyBZCY4TWjag Dyma arolwg byr], fydd ar ar agor tan 17 Ionawr. Diolch! [[Defnyddiwr:Richard Nevell|Richard Nevell]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Richard Nevell|sgwrs]]) 09:16, 14 Ionawr 2022 (UTC)
:Bendigedig Richard! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:27, 14 Ionawr 2022 (UTC)
::Hi, dwi newydd weld yr hysbysiad yma. Dwi'n gweithio yn bennaf efo wikipedia Cernyweg. Fedra i ddim cael hyd i unrhyw hysbysiad am y gynhadledd ar dudalenni caffis/tafarndai yn yr un o'r wikipedias Celtaidd eraill. Ga i ofyn faint o gyfranogi rydych yn disgwyl gan golygyddion y cymunedau hynny? [[Defnyddiwr:Brwynog|Brwynog]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Brwynog|sgwrs]]) 17:56, 7 Mawrth 2022 (UTC)
:::Haia {{ping|Brwynog}}. Mi hola i Richard; mi gredais fod yr hysbys yn mynd ar bob wici, gan fod barn y golygyddion Celtaidd hyn yn holl-bwysig mewn arolwg o'r fath. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:45, 19 Mawrth 2022 (UTC)
::::Diolch [[Defnyddiwr:Brwynog|Brwynog]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Brwynog|sgwrs]]) 20:22, 26 Mawrth 2022 (UTC)
:::::Hello Brwynog. I think I need to apologise on a couple of counts here. Firstly, sorry for taking so long to reply, I was off last week and this week was rather busy. Secondly, for my inadequate communication with the Cornish Wikipedia community. I had to double check whether I left a message on the Cornish Wikipedia as I thought I had, and was disappointed to find that I hadn't. This was my failure, and does not reflect how the Celtic Knot organising team wants to involve Celtic language communities.
:::::We shared the survey with a few groups the Celtic Knot has engaged with previously: past speakers, previous attendees, a couple of groups on Telegram including the Wikimedia Language Diversity group. While this gives some coverage, it can miss out groups we've not engaged with strongly enough previously or who we'd like to work with more closely. I regret not contacting the Cornish Wikipedia to get the feedback of editors.
:::::We would very much like members of the Cornish Wikipedia and other Celtic language Wikipedias to join the conference when it runs this year and take an active part in the community. We hope that the programme will have a lot to offer for the editing community, and a chance to connect with people. [[Defnyddiwr:Richard Nevell (WMUK)|Richard Nevell (WMUK)]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Richard Nevell (WMUK)|sgwrs]]) 16:19, 1 Ebrill 2022 (UTC)
::::::Thanks for the reply Richard, I received a direct invitation to a meeting in the meanwhile. I appreciate your apology. [[Defnyddiwr:Brwynog|Brwynog]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Brwynog|sgwrs]]) 19:31, 2 Mai 2022 (UTC)

== Diweddaru lluniau ==

Un peth dwi'n sylw o bryd i bryd yw'r lluniau a ddefnyddir ar dudalenau. Yn amlwg mae trwydded yn cyfyngu ar be sydd ar gael - e.e. defnyddio llun sydd eisoes ar Wikimedia neu Wikipedia English, neu Geograph.

Oes modd yma ac acw awgrymu tudalenau sydd angen llun 'gwell'?

Felly gall rhywun sydd awydd mynd am dro gynnwys cymryd llun gwell i dudalen fel rhan ohoni.


Hwyl,
Huw

:Yn sicr. Pob blwyddyn bydd Wici rhyngwladol yn creu cystadlaethau byd eang i geisio cael lluniau amgenach a gwell. Yn ystod y cyfnod clo mae'r Llyfrgell Genedlaethol wedi creu cystadlaethau i greu lluniau lleol amgen yng Nghymru. Un o'r pethau rwy'n gweld ei angen yng Nghymru yw lluniau o gerrig beddau enwogion. Mae'r ffaith bod llun ar gael ddim yn rhwystr i'w cyfnewid am un gwell, ac os wyt yn gweld llun gwael, does dim oll yn bod a gwneud cais am lun gwell, yma neu ar y cyfryngau cymdeithasol ehangach. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 06:13, 25 Ionawr 2022 (UTC)

:Diolch am ymateb.
:Dylwn i fod yn fwy eglur yn fy neges gwreiddiol: oes posib creu restr o luniau a all cael eu diweddaru? Gan gychwyn gyda beddfeini, pa rai sydd eu hangen fel blaenoriaeth?
:Hwyl,
:Huw [[Defnyddiwr:Huwwaters|Huw Waters]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Huwwaters|sgwrs]]) 16:52, 25 Ionawr 2022 (UTC)

:::Haia Huw! Beth am greu categori '''Categori:Erthyglau sydd angen delwedd neu ddelweddau gwell'''? Efallai mai'r flaenoriaeth fyddai erthygl heb lun o gwbwl? Efallai y gellid creu rhestr o'r rhain yn otomatig. Ffordd arall ydy mynd at grwp (ee yr Eglwys yng Nghymru, Cymdeithas Ffynhonnau Cymru) a gofyn iddyn nhw roi eu lluniau ar Comin? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:05, 26 Ionawr 2022 (UTC)

== Castell / Château ==

Heddiw crëwyd dwy erthygl newydd gan [[Defnyddiwr:JeanGree|JeanGree]], sef [[Castell Chaban]] a [[Castell Fenelon]]. Mae angen ychydig o waith arnyn nhw, ac roeddwn yn paratoi i wneud hynny. Ond mae yna broblem. Yn fy marn i, dylai fod gan yr erthyglau hyn y teitlau &quot;Château de Chaban&quot; a &quot;Château de Fénelon&quot;.  Mae gan y gair Ffrangeg ''château'' ystyr ehangach na'r &quot;castell&quot;: mae'n cynnwys adeiladau y byddem ni'n eu galw'n balasau, plastai neu winllannoedd hyd yn oed. Mae gennym ni nifer o erthyglau sydd ag enwau o'r math hwn eisoes, e.g. [[Château de Castelnaud]]. Ond mae gennym ni bethau fel [[Castell Chinon]] hefyd. Rwy'n awgrymu defnyddio'r fformat &quot; &quot;Château de X&quot; amdanyn nhw i gyd. (Y dewis arall fyddai defnyddio &quot;Castell X&quot; bob tro.) A oes gwrthwynebiadau? --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 21:14, 25 Ionawr 2022 (UTC)

:Cyfieithiadau peirianyddol ydy'r ddwy erthygl o'r rhagarweiniad Ffrangeg i'r erthyglau ar y ddwy Château. Mae 'na arfer (rheol o bosib), ein bod yn defnyddio enwau llefydd yn yr iaith frodorol oni bai bod enw Cymraeg cyffredin i'r lle: Llundain, Efrog Newydd, San Steffan, Côr y Cewri ac ati, felly '''''Château''''' sy'n gywir o ran ein harfer ni. Erthyglau eithaf ber yn y gwreiddiol efo orielau o luniau, digon diddorol i'w cynnwys yma. Mae angen gwybodaeth o'r ddwy iaith, wrth gwrs, i gyfieithu erthyglau. Os nad wyt ti am eu cyfieithu neu'u haddasu, rwy'n ddigon bodlon i grafu pen yn ôl i CSE gradd 2, 1974 i'w gwella. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 02:10, 26 Ionawr 2022 (UTC)

::Cytuno efo'r Ffrangeg. Mae'n rhaid fod gynnoch chi fynedd Job hogia, eu dileu nhw faswn i, gan nad yw'r 'golygydd' wedi parchu'r hanfodion ee dim categori, dim cyfeiriadaeth, dim gwybodlen, a dim parch at ein harddull arferol! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:01, 26 Ionawr 2022 (UTC)

:::Diolch gyfeillion! Iawn, byddaf i'n mynd ati i gwneud y gwaith caib a rhaw, sef newid y teitlau, cyflenwi gwybodlenni a chategoriau ayyb. Pe baet ti'n bwrw llygad drostyn nhw wedyn, Alwyn, byddai hynny'n wych. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 21:57, 26 Ionawr 2022 (UTC)

== Alwyn ar Radio Cymru ==

Newydd glywed [https://www.bbc.co.uk/sounds/play/live:bbc_radio_cymru cyfweliad gwych iawn ar raglen Aled Llanbedrog gydag Alwyn ap Huw yn cael ei holi] am ei waith ar Wicidestun. Ardderchog iawn! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 10:58, 26 Ionawr 2022 (UTC)


== Gwybodleni Data==

Rwyf yn ailgydio yn y [[Wicipedia: WiciBrosiect Gemau'r Gymanwlad|WiciBrosiect Gemau'r Gymanwlad]] wedi amser maith i ffwrdd o Wici am amryw resymau. Oes unrhyw un yn gallu egluro pwrpas y gwybodlenau data cyffredinol sydd wedi ymddangos ar pob tudalen. Mae bron pob un yn restr uniaith Saesneg ac yn edrych i mi fel &quot;cut and paste&quot; o'r ochr Saesneg heb fath o ystyriaeth os byddent yn gweithio yn y Gymraeg. Diolch [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 16:15, 30 Ionawr 2022 (UTC)
:Gwaith ar y gweill yw'r gwybodlennau. Maen nhw'n casglu gwybodaeth o Wikidata yn hytrach nag Enwiki. Os yw deunydd Saesneg yn ymddangos y rheswm yw nad oes neb eto wedi rhoi'r fersiwn Cymraeg cyfatebol ar Wikidata. Rwy'n ceisio gwneud hyn hyd eithaf fy ngallu pryd bynnag y byddaf yn sylwi arnyn nhw. (Gallwch glicio ar y symbol pensil wrth ymyl y term dan sylw a'i olygu.) Yn sicr, ar hyn o bryd mae crin nifer o wybodlennau sy'n braidd yn denau yn y wybodaeth a gyflwynir ganddyn nhw, ond yn y tymor hir rwy'n gobeithio y byddan nhw'n datblygu i fod yn rhywbeth defnyddiol. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 17:50, 30 Ionawr 2022 (UTC)
::Yn fy marn i, mae nhw'n anymarferol o hir ac yn cymryd i ffwrdd o'r erthyglau gan nad ydyn nhw yn ychwanegu unrhywbeth. Er engraifft, gyda [[Gemau'r Gymanwlad 2014]] mae'n gwthio'r wybodeln sydd efo gwybodaeth ddefnyddiol (yn Gymraeg) ymhell i lawr y dudalen. Oni fyddai'n well ymestyn yr wybodlen Gymraeg sydd yno yn barod? [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 18:14, 30 Ionawr 2022 (UTC)
:::Yn wir, gallaf i weld pam y byddech yn anhapus ynghylch y dudalen honno. Rwyf wedi gwneud dau beth i wella'r sefyllfa ychydig: cyfnewid y ddwy wybodlen (roedd yr un gwreiddiol yn llawer gwell), a gosod y switsh &quot;suppressfield&quot; yn y wybodlen Wicidata i hepgor y rhestr hir wirion honno. Ond rwy'n cytuno, dyw'r blwch hwn ddim yn ychwanegu llawer iawn at werth y dudalen ar hyn o bryd.--[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 20:21, 30 Ionawr 2022 (UTC)
::::Haia, a chroeso'n ol! Sgin ti enghraifft o wybodlen WD sy'n 'rhestr uniaith Saesneg'? Mae'r golygyddion sy'n eu hychwanegu (bob yn un ag un, gyda llaw) yn fod i'w gwiro, a chyfieithu unrhyw Saesneg ar Wicidata. Tydy hyn ddim yn cymryd dim mwy o amser na chyfieithu'r gwybodleni hen ffasiwn a fewnforiwyd o en. Mae llawer o erthyglau am wleidyddion a chwaraewyr HEB y gwybodleni WD yma, gan nad oes digon o wybodaeth (ee dillad y tim) ar WD. Felly yr hen wybodlen statig a fewnforiwyd o enwici flynyddoedd yn ol sy'n dal ar yr erthyglau hyn, a'r dillad heb eu diweddaru ers blynyddoedd. Mae hyn yn biti, oherwydd gogoniant gwybodleni WD ydy eu bod yn fyw, yn newid wrth i wybodaeth newid, yn otomatig. Cytuno efo Craigysgafn: mewn ambell faes, does dim angen rhoi'r wybodlen newydd, neu ddefnyddio &quot;suppressfield&quot; i eoli beth sy'n ymddangos. Gweler y ddogfen / cyfarwyddiadau ar y 3 Nodyn WD am y manylion: Nodyn:Pethau, Nodyn:Person a Nodyn:Lle. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 10:09, 31 Ionawr 2022 (UTC)
:::::Mae [[Gemau Olympaidd yr Haf 1948]] yn enghraifft dda o restr hirfaith (a dau lun am ryw reswm!) [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 17:48, 5 Chwefror 2022 (UTC)
:::::: Fel mae'r cyfawyddiadau'n nodi (gw: Nodyn:Pethau): ''mae suppressfields= * yn atal rhan o'r wybodlen rhag ymddangos...'' Yma, yn [[Gemau Olympaidd yr Haf 1948]], dau air oedd angen eu hychwanegu, sef ''yn_cynnwys''; [https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Gemau_Olympaidd_yr_Haf_1948&amp;diff=prev&amp;oldid=11027985 dw i wedi eu hychwanegu]. Dylai'r golygydd fod wedi cyfieithu'r enwau ar Wicidata, neu eu hatal rhag ymddangos fel hyn. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 21:01, 5 Chwefror 2022 (UTC)
:::::::Dwi ddim yn meddwl mod i di deall y cyfarwyddiadau na sut i'w cysylltu i Wikidata - dwi'n meddwl mod i'n bod yn hollol dwp! Gweler [[Gemau Olympaidd yr Haf 1924]] [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ... GOL. Mae 1920 a 1924 wedi eu cloi ar Wikidata! ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 22:31, 5 Chwefror 2022 (UTC)
::::::::Does dim angen newid Wicidata ei hun. Dim ond i atal y dudalen rhag cydio ym mhob manylyn bach gan Wicidata. Ar hyn o bryd mae tudalen cod [[Gemau Olympaidd yr Haf 1924]] yn dechrau â &lt;nowiki&gt;{{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }}&lt;/nowiki&gt;. Rhaid ichi newid hyn i &lt;nowiki&gt;{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth yn_cynnwys}}&lt;/nowiki&gt; a fydd y pethau dydych chi '''ddim''' eu heisiau yn diflannu. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 11:28, 6 Chwefror 2022 (UTC)
:::::::::Diolch! [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 13:45, 7 Chwefror 2022 (UTC)
:
'''Sut i gysylltu tudalen ar WP efo tudalen WD?''' (Sylw: WD sy'n cysylltu'r holl ieithoedd efo'i gilydd). Ti'n holi am Gemau Olympaidd yr Haf 1924:
# Ar ol ei chreu, mae'n rhaid dweud wrth WD am fodolaeth yr erthygl. Rol i ti greu'r erthygl Gemau Olympaidd yr Haf 1924, fe aeth {{Ping|Dogfennydd}} i Wicidata (WD); yno ffeiniodd yr dudalen gyfatebiol yn yr ieithoedd eraill (mi faswn i'n chwilio yn y Saesneg am ''1924 Summer Olympics'' ar Wicidata.
# Unwaith ti [https://www.wikidata.org/wiki/Q8132 yn y dudalen honno], mae angen ychwanegu pen a chwnffon. Pen = yr enw Cymraeg. [https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Q8132&amp;diff=next&amp;oldid=1573714823 Mi wnes i ei adio yn fama o dan '''Label''']. Cwnffon = gwaelod yr erthygl, mae rhestr o gysylltiadau i erthyglau WP (Wicipedia); gelli ychwanegu enw'r erthygl Gymraeg yma fel y gwnaeth Dogfennydd.
# Dos nol i'r erthygl Gym ar Wicipedia i wiro fod y wybodlen yn edrych yn iawn. Os ydy - panad! Os nad, gelli ei newid! Os oes rhestr hir, wirion, hyll, yna gelli ei rhwystro rhag ymddangos yn y modd mae Craigysgafn yn ei nodi uchod. Os oes wybodlen well ar y Wicipedia Saesneg, yna defnyddia honno, ond bydd angen cyfieithu pob gair ohoni!
: 
Sorri fod hyn yn gymhleth, mae angen cyfarwyddiadau gwell, a mi ai ati cyn hir i wneud hynny. Be sydd yn dda am gwybodlenni wicidata, Blogdroed, ydy fod pob elfen 'da ni'n wedi'i gyfieithu ar Wicidata, dros y blynyddoedd, yn dal i fod yno, felly mae'r rhan fwyaf o'r gwybodlenni yn Gymraeg yn poblogi ei hunain, yn otomatig! Heb orfod cyfieithu dim! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:59, 7 Chwefror 2022 (UTC)

:Ia, nes i fynd i Wikidata ac nes i ychwanegu y dudalen Gymraeg i Gemau Olympaidd yr Hasf 1916 ond am ryw reswm mae tudalenau Gemau 1920 a 1924 wedi eu cloi. GOL - yn anffodus mae hyn yn wir am Gemau 1904 hefyd! [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 14:34, 7 Chwefror 2022 (UTC)

==Testunau cyfansawdd ar Wicidestun==
Mae Wicidestun Ffrangeg, yn cyhoeddi nifer o'i lyfrau dwywaith. Unwaith yn y ffordd draddodiadol efo tudalen trawsgrifio ar gyfer pob pennod / cerdd / erthygl etc ac wedyn eilwaith efo'r llyfr cyfan wedi ei drawsgrifio ar un tudalen. Eu rheswm dros wneud hyn yw er mwyn galluogi chwiliad o fewn llyfr yn fwy hylaw. Er enghraifft os ydwyf yn cofio bod cerdd am &quot;bronfraith&quot; yn Nhelynegion Maes a Môr, heb gofio teitl y gerdd, gallwn fynd at y testun cyfansawdd un tudalen a chwilio am y gair bronfraith trwy ddefnyddio Ctrl/F i gael hyd i'r gerdd yn haws na defnyddio'r chwiliad o bopeth sydd ar safle Wicidestun. Rwyf wedi gwneud arbrawf o'r ymarfer Ffrangeg ar Wicidestun Cymraeg efo testunau cyfansawdd o bedwar llyfr [[s:Categori:Testunau cyfansawdd]]. Hoffwn wybod barn eraill am werth y fath ymarfer cyn bwrw ymlaen i wneud tudalennau tebyg ar gyfer gweddill y llyfrau rwyf wedi trawsgrifio. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 17:39, 9 Chwefror 2022 (UTC)
:Cytuno'n llwyr! Mae dewis o ddwy drefn / dau fformat yn llawer gwell!  [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 12:58, 10 Chwefror 2022 (UTC)

==Colli gwaith==
Dwi newydd dreulio dwy awr yn golygu tudalen [[Gemau Olympaidd yr Haf 1936]] ac wrth pwyso &quot;cyhoeddi newidiadau&quot; fe ges i'r neges yma:

''Request from - via cp3058.esams.wmnet, ATS/8.0.8
Error: 502, Next Hop Connection Failed at 2022-02-12 20:32:01 GMT''

Dwi'n ama'n gryf fod modd canfod yr holl waith eto ... ond dim ond dweud yma rhag ofn! [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 20:38, 12 Chwefror 2022 (UTC)

:Cydymdeimlo'n llwyr a thi! Wedi digwydd i minnau hefyd. Mae'r Cymhorthydd Cyfieithu'n cadw popeth pob rhyw ddeg eiliad, ac yn gweithio'n dda! Fel arall, mae gen i ddogfen syml Notepad ar yr ochr i gopio popeth pob rhyw 5 munud! Ond digon hawdd dweud hyn rwan, wedi'r digwyddiad! O ia, cyn cyhoeddi, dw i wastad yn CTR A ac yna'n copio popeth rhag ofn fod rhywun arall wrthi ar yr un pryd! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 14:51, 14 Chwefror 2022 (UTC)

== Wici Y Cyfryngau Cymraeg ==

Tynnodd Aaron WiciMon fy sylw at y wefan [https://y-cyfryngau-cymraeg.fandom.com/cy/wiki/Category:Ffilmiau_Cymraeg yma] sydd ar drwydded agored. Oes rhywun yn gwybod rhywbeth amdani? Addas ar gyfer mewnforio stwff i wici bach ni? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 10:18, 15 Chwefror 2022 (UTC)

== Ymgyrch Iechyd Meddwl ==

{{Ping|Llywelyn2000 |MathWilliams9|Lesbardd|Craigysgafn|Oergell|Cymrodor|Deb}}{{Ping|AlwynapHuw|Adda'r Yw|Stefanik|Dafyddt|Pwyll|Sian EJ|Jac-y-do}}{{Ping|Duncan Brown|Deri Tomos|Dafyddt|Heulfryn|Bobol Bach}}

Helo pawb!

Mae Llywodraeth Cymru wedi ariannu prosiect bychan tan ddiwedd Mawrth er mwyn gwella ein cynnwys ar Iechyd meddwl. Mi fydd Aaron a Menter Iaith Môn yn arwain ar gyfres o ddigwyddiadau yn ysgolion a byddaf yn trefni Cyfieithathon ar-lein. Bydd e'n wych petai'r holl gymuned yn cymryd rhan trwy helpu i gyfieithu/creu erthyglau newydd am y maes pwysig yma dros y wythnosau nesaf. Gweler isod, rhestr o erthyglau sydd i angen - ond mae croeso i chi ychwanegu at hyn hefyd. [[Defnyddiwr:Jason.nlw|Jason.nlw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Jason.nlw|sgwrs]]) 13:14, 16 Chwefror 2022 (UTC)

;Erthyglau newydd
*[[Anhwylder gorbryder]]
*[[Anhwylder gorbryder cymdeithasol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Social_anxiety_disorder en]
*[[Cydberthynas ryngbersonol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Interpersonal_relationship en]
*[[Straen yn y gwaith]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Occupational_stress en]
*[[Archwiliad Gwell Iechyd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Wellness_check en]
*[[Gofal Cymdeithasol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Social_support en]
*[[Anhwylder defnydd sylwedd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Substance_use_disorder en]
*[[Camddefnyddio sylweddau]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Substance_abuse en] - ar y gweill
*[[Llesiant goddrychol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Subjective_well-being en]
*[[Euogrwydd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Guilt_(emotion) en]
*[[Edifeirwch]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Remorse en]
*[[Anhwylder personoliaeth gwrthgymdeithasol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Antisocial_personality_disorder en]
*[[Diogelwch emosiynol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Emotional_security en]
*[[Argyfwng hunaniaeth]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Identity_crisis en]
*[[ Diwrnod Iechyd Meddwl y Byd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/World_Mental_Health_Day en]
*[[Ffederasiwn Rhyngwladol Iechyd Meddwl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/World_Federation_for_Mental_Health en]
*[[Llesiant emosiynol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Emotional_well-being en]
*[[Hunan-barch]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Self-esteem en]
*[[Ansawdd bywyd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Quality_of_life en]
*[[Iechyd meddwl a ddigartrefedd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Homelessness_and_mental_health en]
*[[Bwydo ar y fron a iechyd meddwl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Breastfeeding_and_mental_health en]
*[[Anghydraddoldeb iechyd meddwl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Mental_health_inequality en]
*[[Gorfodaeth anffurfiol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Informal_coercion en]
*[[Sbectrwm awtistiaeth]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Autism_spectrum en]
*[[Cysgadrwydd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Somnolence en]
*[[Anhwylder gordyndra]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Anxiety_disorder en]
*[[Anhwylder  panig]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Panic_disorder en]
*[[Bygwth]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Threat en]
*[[Parlys]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Paralysis en]
*[[Anhwylder hwyl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Mood_disorder en]
*[[Synhwyrol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Common_sense en]
*[[Ioga fel therapi]] [[:en:Yoga as therapy|en]]
*[[Iechyd meddwl a bywyd prifysgol]]
*[[Adferiad Recovery]]
*[[Gorflino]]
*[[Mudandod dethol]]
*[[Camesgoriad]]
*[[Hunan-niweiddio]]
*[[Poen]]
*[[Ynysu Cymdeithasol‎]] 
*[[Iechyd meddwl babanod]]
*[[System imiwnedd]]
*[[Tristwch]]
*[[Llawenydd]]
*[[Hwyliau (seicoleg)]]
*[[Dewrder]]
*[[Syndod (emosiwn)]]

;Cyfoethogi erthyglau
*[[Afiechyd meddwl]]
*[[Dibyniaeth]]
*[[Ethanol]]
*[[Meddygaeth]]
*[[Anhunedd]]
*[[Anhwylder bwyta]]
*[[Ysmygu]]
*[[Cyfundrefn Iechyd y Byd]]


:Gwych! Mi gymerai olwg ar rai ohonyn nhw cyn caniad y ceiliog, fory'r bore, os byw ac iach! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:42, 17 Chwefror 2022 (UTC)
::Ie, byddaf yn cyfrannu hefyd - da cael rhyw fath o darged a thema. Dwi am orffen cwpl o bostiadau ar symbylwyr addysg Gymraeg yr 20g cynnar yn gyntaf, Siôn J [[Defnyddiwr:Stefanik|Stefanik]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Stefanik|sgwrs]]) 22.22 17 CHwefror 2022 (UTC)
:::Dw i di rhyw gychwyn, Jason. Prun ydy'r gorau gen ti: erthyglau cyfoethog (a llai ohonyn nhw!) neu lawer o erthyglau llai? Hefyd: be di'r daflen amser i hyn? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:46, 19 Chwefror 2022 (UTC)
:::Haia @[[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] a @[[Defnyddiwr:Stefanik|Stefanik]]. Diolch am y diddordeb yn hyn! Mae gyda ni tan ddiwedd Mawrth i greu tua 30 erthygl newydd felly does dim pwysau mawr i greu llwyth o erthyglau. Felly mae'n lan i chi faint o amser si'n mynd mewn i bob un. Cywired yw'r peth pwysicaf. Diolch eto! [[Defnyddiwr:Jason.nlw|Jason.nlw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Jason.nlw|sgwrs]]) 08:55, 21 Chwefror 2022 (UTC)
::::Bore da pawb. Rwy'n cynnal Cyfieithathon bach bore efo Prifysgol Aberystwyth i gyfieithau rhai o'r erthyglau uchod. Byddaf yn gwirio pob erthygl newydd yn ystod y dydd. Diolch! [[Defnyddiwr:Jason.nlw|Jason.nlw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Jason.nlw|sgwrs]]) 08:54, 28 Chwefror 2022 (UTC)

== Teitlau ffilm, llyfrau Almaeneg ayb ==
Dw i newydd newid teitl ffilm a gyhoeddwyd yn yr Almaeneg i'r Almaeneg! Roedd rhyw wag wedi rhoi enw Saesneg i [[Aguirre, der Zorn Gottes]]! Mi fum yn ystyried ei drosi i'r Gymraeg, a fasa ddim gwahaniaeth gen i os oes rhywun yn dymuno ei newid i hynny. Angen polisi bychan ar hyn dw i'n meddwl. Dyma sy'n mynd drwy fy meddwl i: 
* Os mai Saesneg yw iaith y cyfrwng, yna (gan ein bod yn ddwyieithog) ei gadw yn yr iaith frodorol (Saesneg).
* Os yw'r cyfrwng mewn iaith arall (hy nid cy nag en) yna gellir dewis naill ai'r iaith frodorol neu'r Gymraeg fel teitl y llyfr, albwm, ffilm... 
Unrhyw farn neu opsiwn arall? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:42, 17 Chwefror 2022 (UTC)
:Rwy’n cytuno mai ''Aguirre, der Zorn Gottes'' yw’r ateb cywir yn yr achos hwn. Pryd bynnag y mae'n ymarferol, dylem ni ddefnyddio'r iaith wreiddiol ar gyfer teitl neu enw priodol yn hytrach na fersiwn wedi'i Seisnigeiddio. Ond mi allaf i weld hefyd ei bod yn anodd weithiau osgoi defnyddio fersiwn cyfarwydd o deitl yn Saesneg yn hytrach nag un yn yr iaith wreiddiol sy'n anghyfarwydd. Er engraifft, dw i newydd gymryd golwg ar y ffordd mae ffilmiau Studio Ghibli yn cael eu trin yma. Braidd yn fratiog. Mae gennym ni ''[[Tonari no Totoro]]'' yn hytrach na ''My Neighbour Totoro'', sy'n Peth Da yn fy marn i, er braidd yn syndod. Ar y llaw arall, mae gennym ''[[Howl's Moving Castle (ffilm)|Howl's Moving Castle]]'' yn hytrach na ''Hauru no Ugoku Shiro'' – dim syndod o gwbl. Byddai'n braf pe bai popeth yn gyson, ond mae'r byd yn dipyn o lanast, ac weithiau mae'n rhaid i Wicipedia ddal drych i fyny i'r llanast hwnnw. Yr hyn dw i'n meddwl fyddai'n wallgof fyddai dyfeisio teitlau Cymraeg sydd erioed wedi cael eu defnyddio yn y byd go iawn – ''Totoro fy Nghymydog'', ''Castell symudol Hauru'', ayyb. Dyma fagl y mae ein defnyddwyr yn syrthio iddo o bryd i'w gilydd. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 00:07, 18 Chwefror 2022 (UTC)
::100% - cytuno!
::Gallem gynnwys brawddeg neu ddwy at yr uchod: 
:
::Sylwer na ddylid cyfieithu teitlau cyfryngau Saesneg i'r Gymraeg; gellir hefyd, defnyddio fersiwn cyfarwydd o deitl yn Saesneg os yw'n un amlwg, cyfarwydd, yn hytrach na'r gwreiddiol, anghyfarwydd. 
::Os yw'r cyfieithiad yn un nodedig, ee ''[[Dan y Wenallt]]'', yna byddai'n dda cael dwy erthygl, fel gydag ''[[Under Milk Wood]]''. 
::Neu fedri di wella ar hyn Craigysgafn? Can diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 09:51, 18 Chwefror 2022 (UTC)

:::Na fedraf. Mae hynny'n swnio'n iawn i mi! --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 22:41, 18 Chwefror 2022 (UTC)

== Wicidestun ==

Mae na brysurdeb mawr wedi bod ar [https://cy.wikisource.org/wiki/Wicidestun:Y_Sgriptoriwm#Cael_cyfranwyr Wicidestun], diolch i Alwyn! MAe angen ei greu'n Weinyddwr, gan fod ei waith yn cael ei gyfygu gan ddiffyg hawliau i wneud hyn a llall. Er mwyn newid hyn, fedrwch chi gadw llygad ar y gwaith, a'n cynotrthwyo bob yn hyn a hyn os gwelwch yn dda? Er enghraifft dolenu'r llyfrau mae wedi'i greu ar Wicipedia neu ddefnyddio peth o'r testun? Cadwch eich llygad ar y Sgriptoriwm (y caffi!) er mwyn roi'r hawliau angenrheidiol i Alwyn. Diolch o galon! Robin / [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:58, 4 Ebrill 2022 (UTC)
:
:Er enghraifft, tybed a wnewch chi arwyddo [https://cy.wikisource.org/wiki/Wicidestun:Y_Sgriptoriwm#Hidlydd_camddefnydd yma] i gael gwared a'r bot sy'n gwneud dim! Yna, gallwn gynnig Alwyn yn Weinyddwr. DIOLCH! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 12:43, 6 Ebrill 2022 (UTC)
:
::Dw i di [https://meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Permissions#AlwynapHuw@cyws cynnig Alwyn yn Weinyddwr eto]. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 03:50, 27 Ebrill 2022 (UTC)

== Gosod Crop Tool ar prosiectau Wici Cymraeg ==

Mae Crop Tool yn declyn sydd yn galluogi chi i dorri lluniau sydd eisoes ar Gomin, gan gynnwys cropio llun allan o dudalen testun PDF, sydd yn ei wneud o'n hynod handi wrth drawsysgrifio llyfrau ar Wicidestun. Mae'r rhaglen yma [https://croptool.toolforge.org/ Crop Tool]; ac mae degau o enghreifftiau o luniau sydd wedi eu cropio allan o lyfrau efo'r teclyn yma [https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Owen_Morgan_Edwards Category:Owen_Morgan_Edwards]. Yn ôl y dudalen yma ar gomin mae modd gosod y rhaglen ym mar offer ym mhrosiectau Wici, er mwyn ei ddefnyddio yn un syth o'r prosiect, [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:CropTool Commons:CropTool] ond mae'n tu hwnt i 'neall i. Gall rhywun sy'n deall y pethau yma cael golwg ar y ddalen naill a gosod y declyn ar Wicidestun neu ar yr holl brosiectau Cymraeg (mae'n bosib gwneud y naill neu'r llall mae'n debyg.) Diolch. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 23:45, 6 Ebrill 2022 (UTC)
:
:Mae hyn yn cael ei wneud yn unigol gan bob golygydd. 
:1. Dos i Meta a theipio User:AlwynapHuw/global.js yn y blwch chwilio. Clicia ar yr yr ysgrifen coch a weli er mwyn creu tudalen newydd o'r enw User:AlwynapHuw/global.js. 
:2. Copia'r canlynol yn y dudalen a'i safio:
:
 // Global CropTool
 if (mw.config.get('wgNamespaceNumber') === 6 &amp;&amp; mw.config.get('wgIsArticle'))
    mw.loader.load( '//commons.wikimedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Gadget-CropTool.js&amp;action=raw&amp;ctype=text/javascript' );
:Dylai edrych [https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Llywelyn2000/global.js fel hyn]. Cadwa'r dudalen. Bydd y sgript yma'n creu eicon y teclyn cropio ar BOB prosiect (gan gynnwys wp a wd). 
:Oherwydd hyn, bydd angen diffod y teclun ar Comin neu mi gei ddwy eicon. I wneud hyn dos i Dewisiadau, yna Teclunau, a'i ddiffodd.
:Llongyfarcha dy hun am wneud job dda drwy wneud paned. 
: [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 07:44, 7 Ebrill 2022 (UTC)

==Botiau==
@[[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] Ydy'r botiau newid pob tudalen sy'n gweithio yma hefyd yn gweithio ar Wicidestun? Rwyf wedi gwneud camgymeriad sylfaenol wrth greu bron pob dudalen yno, sef heb ystyried golwg ar y ffôn symudol. Os oes modd defnyddio bot, a fyddai modd newid pob &lt;nowiki&gt;&lt;div style=&quot;margin-left:35%; margin-right:35%;&quot;&gt;&lt;/nowiki&gt; (neu unrhyw rif % arall ag eithrio 0%) i &lt;nowiki&gt;&lt;div style=&quot;margin-left:10%; margin-right:10%;&quot;&gt;&lt;/nowiki&gt;? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 05:31, 23 Ebrill 2022 (UTC)
:Dim problem. [https://cy.wikisource.org/wiki/Arbennig:Contributions/BOT-Twm_Crys Fedri di wiro'r 3 yma os g yn dda]. Os cywrir yna mi wnaf y gweddill. Ai incraments o 5 yn unig sydd i'w newid ee 30, 35, 40, neu a oedd eraill ee 31, 32, 33? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:39, 23 Ebrill 2022 (UTC)
::@[[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] Diolch mae'r 3 tudalen yn edrych yn dda ar y ffôn, tabled a'r cyfrifiadur. Efo'r ymylon mawr, mae'r testun yn cael ei gywasgu i ddim ond ychydig eiriau ar bob llinell ar ffôn, sydd yn anodd darllen. Mae modd defnyddio unrhyw rif ac mae ychydig efo 29, 31, 39 a 41, ond does dim yn uwch na 45, mae'r mwyafrif yn 25, 30, 35 a 40. Mae @[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] wedi bod wrthi fel lladd nadroedd yn gwneud yr ail wiriad i dudalennau i droi nhw o &quot;felyn&quot; i &quot;wyrdd&quot;, bydd Bot Twm yn golygu miloedd o dudalennau yn creu defnyddiwr hynod weithgar arall yn ystod cyfnod pan mae'r hoelion wyth yn gwirio anghenion y safle [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:11, 24 Ebrill 2022 (UTC)
:::{{Cwbwlhau|Wedi beni! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:44, 25 Ebrill 2022 (UTC)}}

==Cefnogi Alwyn ar Wicidestun==
Mae angen cefnogi Alwyn i fod yn Weinyddwr ar Wicidestun, os gwelwch yn dda (ia, eto! Diolch i reolau Meta!) Mae'r ddolen i'r '''[https://cy.wikisource.org/wiki/Wicidestun:Y_Sgriptoriwm#Creu_Gweinyddwr_arall_ar_cy-wicidestun;_cais_2 fan priodol yn fama]'''. DIOLCH! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 09:01, 27 Ebrill 2022 (UTC)

:Heb i mi gael unrhyw fath o hysbyseb, canfyddes fy mod eto'n weinyddwr ar Wicidestun, boed dros dro, ta hyd fy medd, dw'i ddim yn gwybod. Ond diolch i un ac oll am eich cefnogaeth! [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:54, 13 Mai 2022 (UTC)

==Gwahaniaethu==
Y drefn &quot;dynodi&quot; Cymraeg, traddodiadol, sydd i'w gweld mewn llyfrau, cylchgronau a newyddiaduron Cymraeg yw &quot;enw coma&quot; i ddynodi enw lle i wahaniaethu a chromfachau i ddynodi ffugenw i wahaniaethu. Ee '''y Parch John Jones, Aberdyfi''' am weinidog fu'n gweinidogaethu yn Aberdyfi yn ei anterth, ond '''John Jones (Eos Aberdyfi)''' am gerddor yn defnyddio ffug enw. Does dim cysondeb yn hyn o beth ar y Wicipedia Gymraeg, ac mae enghreifftiau o &quot;symud tudalen&quot; o'r drefn gynhenid i drefn Wikipedia Saesneg o ddynodi, e.e. '''John Jones, Maesygarnedd''' y traddodiad Gymraeg i '''John Jones (Maesygarnedd)''' yr arfer Saesneg. Fel awduron iaith sydd â thraddodiad hir ac ar wahân o ddynodi enwau, does dim rhaid i ni gyfieithu'r drefn Saesneg o ddynodi mewn cromfachau yn unig er mwyn gwahaniaethu erthyglau. Mae hyn yn wir, hefyd, efo erthyglau nad oes angen, eto, gwahaniaethu rhyngddynt. Mae &lt;nowiki&gt;[[Samuel Roberts (SR)]]&lt;/nowiki&gt; a &lt;nowiki&gt;[[Catherine Prichard (Buddug)]]&lt;/nowiki&gt; yn gywir, nid am fod y cromfachau yn eu gwahaniaethu rhag pobl a'r un enw ar Wicipedia, ond mae dyna eu ''dynodwyr'' cyffredin a thraddodiadol ym mhob cyhoeddiad Cymraeg, cyn bo Wicipedia yn bod. Gwell bod yn driw i'n hiaith na bod yn driw i arfer enwk. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:45, 13 Mai 2022 (UTC)
:Cytuno Alwyn, ac mae hyn yn cael ei nodi mewn dau bolisi sydd gynon ni: [[Wicipedia:Gwahaniaethu]] a [[Wicipedia:Canllawiau iaith]] ac mae'r ddau'n gyson a'i gilydd. A oes angen cryfhau'r rhain? Dw i wedi dadwneud John Jones (Maesygarnedd) i [[John Jones, Maesygarnedd]]. Eiliad o wendid! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:36, 17 Mai 2022 (UTC)

== Wici'r Holl Ddaear ==

[[Delwedd:Ysgyfarnog brown hare in WLE add.png|bawd|chwith]]
Y llynedd, daeth Cymru'n 8fed allan o dros 30 o wledydd yn y gystadleuaeth ffotograffeg '''Wici'r Holl Ddaear'''. Ac am y tro cyntaf, cafodd Cymru herio mawrion y byd, nid fel Wici Henebion, lle'r ydym yn cystadlu o dan y DU. Mae hyn yn chwa o awel iach a ffresh! 

Eleni, bydd y Llyfrgell Genedlaethol, WiciMon a ninnau (Wikimedia UK) yn trefnu am yr ail dro. Mae ein gwefan [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Wiki_Loves_Earth_2022 yn fama]. Gallwch dynnu lluniau heddiw, a'u lanlwytho drwy gydol Mehefin. Mae na fideo bach da gan Jason ar sut i wneud hynny ar y wefan. Yn fyr - cliciwch ar y botwm gwyrdd ar Hafan y wefan a mi wneith adio categori fod y llun yn y gystadleuaeth. Mwynhewch, a chadwch yn ffit! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:23, 24 Mai 2022 (UTC)
:Newyddion diweddaraf: mae pob un o'r Parciau Cenedlaethol wedi ymuno gyda'r ymgyrch! Rhagor i ddod! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:03, 26 Mai 2022 (UTC)
:: Mae Llywodraeth Cymru hefyd wedi mynegi eu bod yn cefnogi ein hymgyrch! Da ni'n genedl annibynnol o ran wici a phel-droed, felly! A hynny gyda sel bendith ein Llywodraeth ni ein hunain! Ymlaen! 
:: Mae'r gystadleuaeth yn para drwy Fehefin. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:40, 2 Mehefin 2022 (UTC)

;Dros 1,361 o luniau wedi eu huwchlwytho!
Mae hi'r 9fed o Fehefin, ac mae na 1,361 o luniau wedi'u huwchlwytho! Cawsom 1,900 y llynedd. Diolch i bawb! Ar ddiwedd Mehefin byddwn yn cael ein hychwanegu i'r [https://wikiloves.toolforge.org/earth/2022 siart yma]. Ar hyn o bryd mi rydan ni'n 5ed allan o tua 30 o wledydd! Un job bach neis wrth fynd ymlaen ydy ychwanegu rhai o'r lluniau i'r erthyglau priodol. Dyma'r unig gystadleuaeth lle rydym yn cael ein hystyried yn wlad cuflawn, yn cyastadlu yn erbyn gweldydd sofran eraill. Chawn ni ddim gwneud hynny yn Wici Henebion - rhan o'r DU ydan ni - ac mae gen i lawer o greithiau'n brawf o'r ymladd a fu i newid hyn! Ond mae Wici'r Holl Ddaear yn ein derbyn am yr hyn yden ni - gwlad, cenedl gyflawn. Ymlaen! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:49, 9 Mehefin 2022 (UTC)

;3,460 !!!
...ac mae pythefnos i fynd! Da ni'n ail ar hyn o bryd, i'r Almaen! O flaen Sbaen a Rwsia, a'r gweddill a gwledydd bychain! ;-)  [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:01, 14 Mehefin 2022 (UTC)

== Cod ar gyfer unrhyw leoliad - llif byw o Wicidata ==

Gallwch ychwanegu'r cod canlynol ar bob erthygl ar leoliad ee pentref, tref, dinas neu wlad:

 '''&lt;nowiki&gt;{{Poblogaeth WD}}&lt;/nowiki&gt;'''

Does dim rhaid newid unrhyw ran o'r cod! Jyst copio a phastio! Mi ychwanegith gyfeiriad at y ffynhonnell hefyd, lle mae'r canlyniadau diwethaf i'w gweld. Mae'n fersiwn haws a gwell na'r hen un wnes i, gan nad oes raid chwilio am Qid y lle. Mae'n diweddaru'n otomatig. Mae wedi ei banio o'r Wicipedia Saesneg, jyst fel fi. ;-) Mwynhewch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:02, 26 Mai 2022 (UTC)

== Sesiwn Zoom ar gyfer holl olygyddion Wicipedia yr ieithoedd Celtaidd! ==

Helo pawb!

Mae Defnyddiwr:Brwynog (Wikipedia Cernyweg a'r Gymraeg) a minnau'n trefnu cyfarfod Zoom ar '''Ddydd Mawrth 7 Mehefin am 7.00 yh ''', a gwahoddir pob golygydd rheolaidd ym mhob Wicipedia iaith Geltaidd. Byddwn yn trafod syniadau ar gyfer rhoi Golygathon at ei gilydd a fydd yn cael ei gynnal ym mis Medi. Os ydych am ymuno â ni bydd angen i chi anfon e-bost ataf i gael y ddolen.

;Beth yw editathon?
Cynhaliodd y golygyddion Cernywaidd a ninnau olygathon ynghyd a golygyddion Palestina ychydig fisoedd yn ol. [https://meta.wikimedia.org/wiki/2021_Palestine-Wales_Editathon Dyma beth wnaethon ni bryd hynny.]

;Sut i wiki-e-bostio?
Mae fy e-bost wedi'i droi ymlaen. Os yw'ch un chi, yna'r cyfan sydd angen i chi ei wneud yw mynd i fy nhudalen defnyddiwr. Yna ewch i'r ddewislen ar y chwith, ychydig o dan logo WP, ac i lawr i'r Blwch Offer, yna dewch o hyd i '''Ebostiwch y defnyddiwr'''. Yna gallwch ddanfon nodyn sydyn ataf yn gofyn am y ddolen briodol i Zoom.

;Dim e-bost?
I droi eich e-bost ymlaen, ewch i'ch dewis (Top) i'r dde o'ch Enw Defnyddiwr. Yn y dewisiadau, y tab cyntaf yw 'Proffil defnyddiwr': ewch i lawr i e-bost ac ychwanegwch eich e-bost. Reit hawdd a di-lol!

; Methu gwneud hyn?
Ebostiwch fi ar wicipediacymraeg @ gmail.com (dim angen y gofod gwyn)

Edrychaf ymlaen at eich gweld yn y cyfarfod hynod bwysig hwn! Dewch â gwên! Cofion cynnes.. Robin aka... [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 15:15, 30 Mai 2022 (UTC)

:Hoffwn i ddod. [[Defnyddiwr:Deb|Deb]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Deb|sgwrs]]) 09:57, 2 Mehefin 2022 (UTC)
::Bril! Mae na dros ddeg yn dod erbyn hyn! Edrych ymlaen! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 14:35, 3 Mehefin 2022 (UTC)
:::Mae na 15 wedi cofrestru, ond cawn weld faint ddaw nos fory! Mae na nifer da o cywici wedi mynegi diddordeb a dw i'n edrych ymlaen yn arw i'ch cyfarfod! Mae lle i ragor os hoffech ddod! Wici-ebostiwch fi am ddolen Zoom. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 12:32, 6 Mehefin 2022 (UTC)

;DIOLCH i bawb ddaeth i'r cyfarfod!
Braf iawn oedd gweld chi i gyd! Cael rhoi wyneb i enw! Gweld gwen yn lle gair. 

Da ni am barhau fel grwp o olygyddion Celtaidd. Os ydych isio ymuno a'r grwp, bydd raid i chi gysylltu efo fi ar ebost. Byddwn yn creu golygathon Geltaidd rhwng y 6 gwlad ar Meta, ac mae croeso i chi ychwanegu erthyglau a ddymunir am Gymru mewn ieithoedd eraill [https://meta.wikimedia.org/wiki/Celtic_Editathon ar y dudalen yma]. Dw i wedi cyflwyno cod Wicidata ym mhob un o'r ieithoedd Celtaidd dros y blynyddoedd diwetha; y diweddaraf yw'r cod ar gyfer poblogaeth. Mae rhai o'r ieithoedd hyn yn gweiddi am help, felly: mewn undod mae nerth; undod sy'n gwerthfawrogi ac yn parchu gwahaniaethau. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:56, 9 Mehefin 2022 (UTC)

== Arglwyddi rhaglaw neu Arglwydd rhaglawiaid ==

Nifer o erthyglau rwyf wedi ysgrifennu am Arglwyddi Rhaglaw wedi eu newid i Arglwydd Rhaglawiaid. Mae hyn yn chwithig i fy nghlust i. Fel arfer yn y Gymraeg pan fo gan enw unigol dau gymal, y cymal gyntaf sydd yn cael ei luosogi ee Gweinidog yr Efengyl - Gweinidogion yr Efengyl; canwr opera - cantorion opera; chwaraewr rygbi - chwaraewyr rygbi. Mae gan farn Arglwydd Rhaglaw yr un grym a phe bai'r farn wedi dod o law (unigol) y brenin ei hun. Gan fod dim ond un brenin, Arglwyddi Rhaglaw yw'r niferoedd sydd awdurdodi pethau fel petaent wedi dod o law unigol ei fawrhydi. Yr '''Arglwyddi''' sy'n lluosog nid y '''''llaw''' brenhinol''. &lt;/br&gt;Onid gwell byddid agor sgwrs ar y pwnc yn hytrach na newid cynifer o erthyglau heb drafodaeth? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 02:26, 14 Mehefin 2022 (UTC)
:Beth am ofyn ar Twitter? Os nad oes ateb, ac os nad oes cyfeiriad at y lluosog mewn geiriadur dibynadwy, yna cynnig ein bod yn dilyn dy arweiniad di yn hyn, Alwyn. Mae be ti'n ddweud yn gwneud synnwyr yn tydy. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:21, 15 Mehefin 2022 (UTC)
::Sori, Alwyn, fi sydd ar fai yma. Roedd cryn lawer o erthyglau yn anghyson wrth ddefnyddio'r term(au). O ran y lluosog, dilynais yr arweiniad a roddwyd gan ''Geiriadur yr Academi'' a ''Byd Term Cymru'' (gwefan Llywodraeth Cymru sy'n ddefnyddiol dros ben ynghylch materion o'r fath) yn ogystal â nifer o wefannau swyddogol eraill. Yn wir, mae'r &quot;Arglwydd Raglawiaid&quot; (NB y treiglad) yn swnio braidd yn od, ond mae'n ymddangos mai dyna'r consensws swyddogol. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 11:54, 15 Mehefin 2022 (UTC)

== ffiltro botiau ==

Ces i gipolwg ar y newidiadau diweddar, ac roedd cyfraniadau gan [[Defnyddiwr:ListeriaBot]], hyd yn oed os yn gosod y ffiltr [https://cy.wikipedia.org/wiki/Arbennig:RecentChanges?hidebots=1 &quot;Dynol, nid bot&quot;], er bod y cyfrif hwnnw'n ymddangos yn gywir yn y [https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Arbennig:ListUsers/bot rhestr o fotiau]. Ydy rhywbeth o'i le gyda'r feddalwedd? [[Defnyddiwr:Dani di Neudo|Dani di Neudo]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Dani di Neudo|sgwrs]]) 19:54, 16 Mehefin 2022 (UTC)
:Pa hwyl, a diolch am hwn. Mae ffiltr lleol hwn yn nodi ei fod yn fot, ond mi adawais i neges ar dudalen sgwrs y gwneuthurwr Magnus dro'n ol. Dw i wedi codi'r peth eto ar [https://github.com/magnusmanske/listeria_rs/issues/91 github] ac mae croeso i ti ehangu ar y broblem yn fano. Diolch eto am godi hwn! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 07:12, 22 Mehefin 2022 (UTC)
::Diolch am ei godi ar Github. Gwelwn a fydd rhywun yn ei drwsio neu gynghori i ni beth i'w wneud. Dw i'n gweld bod rhywun wedi ymateb i ddweud eu bod nhw'n gweld yr un broblem ar trwiki hefyd. --[[Defnyddiwr:Dani di Neudo|Dani di Neudo]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Dani di Neudo|sgwrs]]) 20:33, 13 Gorffennaf 2022 (UTC)

==Cymorth i greu Cymorth Wicidestun==

Mae Wicidestun yn adnodd pwysig. Adnodd mor bwysig dylai fod yn ganolog i holl brosiectau'r Wici Gymraeg. Mae'n cynnig llyfrau sy'n gyfeiriadau ''ar gael'' i erthyglau Wicipedia, mae'n cynnwys ffynhonnell dyfyniadau i [[Wiciddyfynu]] Cymraeg a sawl gair anghyfarwydd gellir eu hegluro ar y [[Wiciadur]].

Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf yr wyf wedi llwyddo, efo ychydig o gymorth, i &quot;gyhoeddi&quot; 63 o lyfrau, sydd yn chwiladwy o gais ar Google etc. Rwyf wedi sganio ac uwchlwytho tua 80 o lyfrau eraill sydd heb eu cyffwrdd eto. Mae gennyf fwy na 60 o lyfrau yn fy nghasgliad personol, addewid o 5 llyfr y mis gan lyfrgelloedd gogledd Cymru heb sôn am y cannoedd o lyfrau Cymraeg sydd wedi eu sganio gan Google. Ond mae wedi dod yn fwy o gig na allwn gnoi, bellach. Mae angen imi ofyn cymorth yn y gwaith.

Mae creu tudalennau Wicidestun yn (ddiflas) o hawdd, y broblem yw bod y tudalennau cymorth (Saesneg) yn uffernol o gymhleth i'w dilyn. Da o beth byddai gweld yn htrach nag egluro! Mae gennyf raglen creu fideo i ddangos be dwi'n gwneud, ond fel hynafgwr byddar efo dannedd gosod gwael dydy fy lleferydd ddim yn ddigon eglur i greu fideo sain cymorth 

Pe bawn yn creu fideo mud efo sgript a fyddai modd i rywun arall ei drosleisio imi, neu dangos imi sut i ddefnyddio'r sgript fel is deitlau? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:58, 8 Gorffennaf 2022 (UTC)

:Haia Alwyn. Mi gynigiais gwneud fideo fel hwn chwe mis yn ol mewn gohebiaeth atat, ac mae'r cynnig yn dal i sefyll. Uwchlwytha dy fideo i'r cwmwl yn rhywle a danfona ddolen ataf; mi dyna i'r sain oddi arno a'i isdeitlo. Byddai fideo holi-ac-ateb sut mae mynd ati i brawfddarllen y llyfrau ti wedi eu sganio yn ffordd dda hefyd. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 08:12, 11 Gorffennaf 2022 (UTC)

== Enabling Section Translation: a new mobile translation experience ==

{{int:Hello}} Welsh Wikipedians!

Apologies as this message is not in your native language, {{Int:Please-translate}}.

The [[mw:Wikimedia_Language_engineering|WMF Language team]] is pleased to let you know that we will like to enable the [[mw:Content_translation/Section_translation|Section translation]] tool in Welsh Wikipedia. For this, our team will love you to read about the tool and test it so you can:

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt; Give us your feedback

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt; Ask us questions

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt; Tell us how to improve it.

Below is background information about Section translation, why we have chosen your community, and how to test it.

'''Background information'''

[[mw:Content_translation|Content Translation]] has been a successful tool for editors to create content in their language. More than one million articles have been created across all languages since the tool was released in 2015. The Wikimedia Foundation Language team has improved the translation experience further with the Section Translation. The WMF Language team enabled the early version of the tool in February 2021 in Bengali Wikipedia. Through their feedback, the tool was improved and ready for your community to test and help us with feedback to make it better.

[https://design.wikimedia.org/strategy/section-translation.html Section Translation] extends the capabilities of Content Translation to support mobile devices. On mobile, the tool will:

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt; Guide you to translate one section at a time in order to expand existing articles or create new ones.

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt; Make it easy to transfer knowledge across languages anytime from your mobile device.

Welsh Wikipedia seems an ideal candidate to enjoy this new tool since data shows significant mobile editing activity.

We plan to enable the tool on Welsh Wikipedia in the coming weeks if there are no objections from your community. After it is enabled, we’ll monitor the content created with the tool and process all the feedback. In any case, feel free to raise any concerns or questions you may already have in any of the following formats:

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt; As a reply to this message

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt; On [[mw:Talk:Content_translation/Section_translation|the project talk page]].

'''Try the tool'''

Before the enablement, you can try the current implementation of the tool in [https://test.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation our testing instance]. Once it is enabled on your Wikipedia, you’ll have access to [[:ts:Special:ContentTranslation|https://cy.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation]] with your mobile device. You can select an article to translate, and machine translation will be provided as a starting point for editors to improve.

'''Provide feedback'''

Please provide feedback about Section translation in any of the formats you are most comfortable with. We want to hear about your impressions on:

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt; The tool

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt; What you think about our plans to enable it

&lt;nowiki&gt;*&lt;/nowiki&gt; Your ideas for improving the tool.

Thanks, and we look forward to your feedback and questions.

[[Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|sgwrs]]) 02:16, 12 Gorffennaf 2022 (UTC) On behalf of the WMF Language team

'''PS''': Sending your feedback or questions in English is particularly appreciated. But, you can still send them in the language of your choice.

===Section Translation tool enabled in Welsh Wikipedia===

Hello Friends!
 
The Language team is pleased to let you know that the [https://cy.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation?from=en&amp;to=cy&amp;sx=true#/ now enabled in  Welsh Wikipedia]. It means you can translate real content one section at a time using your mobile devices with ease.

Now you can also start translating an article on your mobile device right when you notice it is missing in Welsh. From a Wikipedia article in any language, switch languages and search for Cymraeg. If the article does not exist, an option to translate it will appear, as shown in the image below.
 
[[File:Sx-language-selector-invite-th.png|thumb|center|Image of the entry point]]

Content created with the tool will be marked [https://cy.wikipedia.org/wiki/Arbennig:Log?type=&amp;user=&amp;page=&amp;wpdate=&amp;tagfilter=sectiontranslation&amp;wpfilters%5B%5D=newusers with the “sectiontranslation” tag] for the community to review. We’ll monitor the content created, but we are very interested in hearing about your experience using the tool and reviewing the content created with it. 
 
So, [https://cy.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation enjoy the tool] and [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk:Content_translation/Section_translation provide feedback] on improving it.

Thank you!

[[Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|sgwrs]]) 18:05, 10 Awst 2022 (UTC)

== Teipo ar dudalen &quot;Canlyniadau'r chwiliad&quot; ==

[[Delwedd:Chhwaer.jpg|bawd]]
Oes modd i rhywun efo'r hawl i olygu y tudalen &quot;Canlyniadau'r chwiliad&quot; cywiro camgymeriad ar y tudalen sydd wedi bod yno am flynyddoedd? Ar ochr dde y dalen ceir awgrymiadau o ganlyniadau chwilio o chwaer prosiectau Wicipedia. Ond mae na h diangen rhwng y &quot;ch&quot; a'r &quot;w&quot; yn chwaer. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 19:25, 23 Gorffennaf 2022 (UTC)

:Fedri di ail-greu hwn a danfon dolen i'r dudalen lle mae'n ymddangos? Dw i newydd chwilio ar TranslateWiki, a dim son amdano. Diolch. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:09, 5 Awst 2022 (UTC)

::{{Ping|Llywelyn2000}} Rho'r ymchwiliad ''Chwedlau'r Aelwyd'' i mewn i'r blwch CHWILIO ar ben unrhyw dudalen Wicipedia. Does dim erthygl o'r enw ar Wicipedia, ond mae llyfr (uffernol o ddiflas) gyda'r teitl ar Wicidestun. Felly bydd y chwiliad yn creu'r awgrym '''''chhwaer-brosiectau''''' a'r ochr dde'r sgrin gyda linc i'r llyfr Wicidestun (ar gyfrifiadur desg, dim yn gwybod be sy'n digwydd efo'r wedd symudol). Rhyw hanner cof mae::{{Ping|Jason.nlw}} a greodd, neu a osododd y nodwedd, blynyddoedd maith yn ôl yn y cyfnod pan oeddem yn brin iawn o erthyglau ac yn meddwl am ffurf i beidio â chael gormod o chwiliadau cwbl aflwyddiannus. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 00:44, 6 Awst 2022 (UT

==Diweddaru côd Wiki chwiorydd ==
Problem ar Wicidestun, Wicidyfynu a Wiciadur, yw eu bod wedi eu creu blynyddoedd yn ôl ac wedi eu gadael fel marciau i sefyll bwlch heb eu datblygu o ran cynwys na chôd, erstalwm. O Geisio creu &quot;Opera Infobox&quot; ar Wicipedia, mae'n hawdd, copïo &quot;Opera Infobox&quot; i &quot;Nodyn:Opera&quot; a chyfieithu ambell i air. Ar y chwaer prosiectau mae bron yn amhosibl; yn rhannol gan nad oes cysylltiad rhwng y rheol &quot;Opera Infobox&quot; i &quot;Nodyn:Opera&quot;. Ar Wicidestun mae &quot;Nodyn:Opera yn dal i chwilio am &quot;Opera Infobox&quot; ac yn methu ei chael ac yn dal i chwilio. Rwyf wedi trio defnyddio y drefn sy'n creu } yn ôl ei ddefnydd rheolaidd, heb lwyddiant gan bod pob rheol yn y broses yn alw am reol arall Rwy'n hoff o hel achau, ond mae mynd  i ddegfed ach &quot;template&quot; yn mwy na digon i mi. Heb ddeallt sut mae bol y peiriant yn gweithio; a fyddai defnyddio un o'r bots i lawrlwytho pob templed nodyn a themplad o fan hyn i bob chwaer prosiect yn gymorth? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 02:48, 6 Awst 2022 (UTC)

== Ffilmiau ==

Dw i di rhoi trefn ar gronfa o ffilmiau (cofio trafod hyn gyda {{Ping|Dafyddt}} yng Nghaerdydd, flynyddoedd yn ol) a mi fyddaf yn cyhoeddi rhyw ddeg i bymtheg erthygl, o dipyn i beth, er mwyn cael eich awgrymiadau / bendith! Dw i newydd roi un o'r lleiaf yma: ''[[Die Hände Meiner Mutter]]'' a daw rhagor cyn hir! Fel sy'n arferol, os nad oes gwybodaeth, yna mae na sawl Nodyn yn disgwyl ei amser, yn guddiedig, a phan ddaw rhagor ar Wicidata, mi wneith y brawddegau priodol flodeuo'n weledol i'r darllenydd. Diolch! 

ON Mae'n amhosib edrych ar bob ffilm ac adolygiad i weld a ydyw'n nodedig, ond fy llinyn mesur ydy hyn: os yw ar Wicipedia iaith arall, yna mae'r iaith honno'n credu ei bod yn nodedig. Dylem gael ffydd yn y wicis erill yn fy marn bach i. Dyma wnaethom ni efo'r erthyglau ar y menywod rhyw 6 mlynedd yn dol. 
OON mi wna i'r categoriau wrth fynd ymlaen, ond am y tro mi adawai nhw'n goch hyll!  {{Ping|Craigysgafn|Adda'r Yw}}. Cofion...  [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:41, 5 Awst 2022 (UTC)
:{{Ping|Craigysgafn}} Diolch - ro'n i'n gweld sawl erthygl heb italeiddio enwau ffilm pan edrychais ryw fythefnos yn ol, ond wedi edrych ymhellach, heddiw, yn dilyn dy olygu, mae'r rhan fwyaf wedi'u hitaleiddio! A does dim gwahaniaeth rhwng ffilm a llyfr yn nagoes? Does fawr o gysondeb ar de-wici chwaith, ond mi ddilynaf dy safon gyda'r gweddill. Diolch yn fawr am d'amser ar hyn. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 16:08, 6 Awst 2022 (UTC)
::{{Ping|Llywelyn2000}} Dylai enwau llyfrau (ac eithrio llyfrau'r Beibl), cylchgronau, dramâu, ffilmiau, cyfresi teledu, albymau, paentiadau, cerfluniau, llongau, locomotifau a phethau tebyg fod mewn italig. Enwau gweithiau cerddorol hefyd gan mwyaf, ond y mae yna eithriadau (rhy gymleth i'w sgwennu ar gefn paced ffags). Mi dreuliais oes yn trin y math hwn o bethau. 'Sdim syndiad 'da fi pam na ddefnyddiwyd italig gan yr erthygl ''Die Hände meiner Mutter'' ar dewici. Mae ganddyn nhw'r un rheolau. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 19:17, 6 Awst 2022 (UTC)
:::Ew, bendigedig! Mi wnai gywiro'r gronfa ddata. Diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:03, 7 Awst 2022 (UTC)
Ffilmiau: ''[[Chingari (ffilm o 2013)]]'', ''[[El Galleguito De La Cara Sucia]]''.

== Etholiad Sefydliad Wicimedia: angen cyfaill ==

Mae na bleidlais [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Candidates yn fama] ar gyfer un o brif bwyllgorau Wicimedia canolog (Sefydliad). Fel Grwp Defnyddwyr, mae gennym un bleidlais. Rhowch wybod i mi os ydych yn awyddus i bleidleisio dors un o'r rhain. Yn bersonol, mae na ddau yn dod i'r brig: Mike Peel, gan ei fod wedi cynorthwyo cywici sawl gwaith dros y 10 mlynedd diwethaf, a Farah Jack Mustaklem un o sefydlwyr y Grwp Defnyddwyr Lavant, a fu'n cydweithio gyda ni yn y Golygathon Palesteina-Cymru-Cernyw. Diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 15:54, 6 Awst 2022 (UTC)
:Mae cysylltiadau personol o'r math hyn yn bwysig. Rwy'n hapus i ddilyn dy arweiniad, Robin. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 19:40, 6 Awst 2022 (UTC)

::O'r profiad bychan rwyf wedi cael efo Wici tu allan i Wici Cymraeg, fy argraff yw bod y rhan fwyaf o uwch swyddogion y mudiad yn gwbl anwybodus ac yn gwbl ddi-hid i'r problemau y mae Wicis llai eu defnydd yn eu hwynebu. Mae'r ffaith bod un ohonynt, Farah Jack Mustaklem, wedi cyd weithio a phrosiect efo Wici Cymru a Wici Cernyw, yn  awgrymu un a allasai bod a mwy o ddealltwriaeth a chydymdeimlad ag anghenion y Wicis llai.[[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 21:51, 9 Awst 2022 (UTC)</text>
      <sha1>9xockss74k2uvlv47awaxpkc4cl1n99</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Môr Udd</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1747</id>
    <revision>
      <id>11100748</id>
      <parentid>11098074</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T13:51:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1024" xml:space="preserve">{{Gwybodlen lle | suppressfields= ynganiad namedafter  | image = Map-M?r Udd.png | caption = Map o'r Môr Udd}}

Cainc neu gulfor yw'r '''Môr Udd''' ([[Ffrangeg]]: ''La Manche''; [[Saesneg]]: ''English Channel''; [[Cernyweg]]: ''Mor Bretannek''; [[Llydaweg]]: ''Mor Breizh'') o [[Môr Iwerydd|Fôr Iwerydd]]; dyma'r môr rhwng [[Lloegr]] a [[Ffrainc]]. Mae'r môr yn cysylltu'r [[Môr Iwerydd]] yn y gorllewin â [[Môr y Gogledd]] yn y dwyrain. Mae'n bosib y daw'r enw o'r gair 'rhudd' (coch) neu 'rydd' (rhyddid), a defnyddid y gair 'y Môr Rudd' ers talwm. Fodd bynnag mae'r sillafiad a ddefnyddir heddiw (Môr Udd) wedi'i gofnodi yn y [[13g]], yn ôl ''[[Geiriadur Prifysgol Cymru]]'' pan gofnodwyd yn [[Llyfr Gwyn Rhydderch]]: ''&quot;o Fôr Udd (Mor Rudd) i Fôr Iwerddon&quot;''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=Môr|dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn daearyddiaeth}}

[[Categori:Cefnfor yr Iwerydd]]
[[Categori:Daearyddiaeth Ffrainc]]
[[Categori:Daearyddiaeth Lloegr]]
[[Categori:Môr Udd| ]]</text>
      <sha1>16u9n9x70mk66ejkd8chcaovjvbic64</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100749</id>
      <parentid>11100748</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T13:52:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1025" xml:space="preserve">{{Gwybodlen lle | suppressfields= ynganiad namedafter  | image = Map-M?r Udd.png | caption = Map o'r Môr Udd}}

Cainc neu gulfor yw'r '''Môr Udd''' ([[Ffrangeg]]: ''La Manche''; [[Saesneg]]: ''English Channel''; [[Cernyweg]]: ''Mor Bretannek''; [[Llydaweg]]: ''Mor Breizh'') o [[Môr Iwerydd|Fôr Iwerydd]]; dyma'r môr rhwng [[Lloegr]] a [[Ffrainc]]. Mae'r môr yn cysylltu'r [[Môr Iwerydd]] yn y gorllewin â [[Môr y Gogledd]] yn y dwyrain. Mae'n bosib y daw'r enw o'r gair 'rhudd' (coch) neu 'rydd' (rhyddid), a defnyddid y gair 'y Môr Rudd' ers talwm. Fodd bynnag mae'r sillafiad a ddefnyddir heddiw (Môr Udd) wedi'i gofnodi yn y [[13g]], yn ôl ''[[Geiriadur Prifysgol Cymru]]'' pan gofnodwyd yn [[Llyfr Gwyn Rhydderch]]: ''&quot;o Fôr Udd (Mor Rudd) i Fôr Iwerddon&quot;''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=Môr1|dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn daearyddiaeth}}

[[Categori:Cefnfor yr Iwerydd]]
[[Categori:Daearyddiaeth Ffrainc]]
[[Categori:Daearyddiaeth Lloegr]]
[[Categori:Môr Udd| ]]</text>
      <sha1>fp5qrqd7evlwf3zy5r2sd6a7s6xao2p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100750</id>
      <parentid>11100749</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T13:55:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1028" xml:space="preserve">{{Gwybodlen lle | suppressfields= ynganiad namedafter  | image = Map-M?r Udd.png | caption = Map o'r Môr Udd}}

Cainc neu gulfor yw'r '''Môr Udd''' ([[Ffrangeg]]: ''La Manche''; [[Saesneg]]: ''English Channel''; [[Cernyweg]]: ''Mor Bretannek''; [[Llydaweg]]: ''Mor Breizh'') o [[Môr Iwerydd|Fôr Iwerydd]]; dyma'r môr rhwng [[Lloegr]] a [[Ffrainc]]. Mae'r môr yn cysylltu'r [[Môr Iwerydd]] yn y gorllewin â [[Môr y Gogledd]] yn y dwyrain. Mae'n bosib y daw'r enw o'r gair 'rhudd' (coch) neu 'rydd' (rhyddid), a defnyddid y gair 'y Môr Rudd' ers talwm. Fodd bynnag mae'r sillafiad a ddefnyddir heddiw (Môr Udd) wedi'i gofnodi yn y [[13g]], yn ôl ''[[Geiriadur Prifysgol Cymru]]'' pan gofnodwyd yn [[Llyfr Gwyn Rhydderch]]: ''&quot;o Fôr Udd (Mor Rudd) i Fôr Iwerddon&quot;''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=Môr_Udd|dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn daearyddiaeth}}

[[Categori:Cefnfor yr Iwerydd]]
[[Categori:Daearyddiaeth Ffrainc]]
[[Categori:Daearyddiaeth Lloegr]]
[[Categori:Môr Udd| ]]</text>
      <sha1>7amh330emdeuddi87oyh3zodet9mwmd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nodyn:Erthyglau newydd</title>
    <ns>10</ns>
    <id>2768</id>
    <revision>
      <id>11100803</id>
      <parentid>11100647</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T17:59:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Deb</username>
        <id>7</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="811" xml:space="preserve">&lt;!-- Ychwanegwch erthyglau newydd ar y dechrau, a dilëwch yr un ddiwethaf --&gt;
{{Rhestr ddotiog|
* [[Die Hände Meiner Mutter]]
* [[Arthur Hugh Clough]]
* [[Cyfrinach masnach]]
* [[Y Corfflu Cadwraeth Sifil]]
* [[Pencampwriaeth y Chwe Gwlad 2022]]
* [[Esyllt Maelor]]
* [[Cymru yng Ngemau'r Gymanwlad 2022]]
* [[Priodas Wen]]
* [[Radio Garden]]
* [[Ci haul]]
* [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Ceredigion 2022]]
* [[Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian]]
* [[Emma Finucane]]
* [[Comisiwn Kilbrandon]]
* [[Stadud Ymreolaeth Gwlad y Basg 1979]]
* [[Hanes radio Gwlad y Basg]]
* [[Porthladd Ros Láir]]
* [[Gertrude Scharff Goldhaber]]
* [[Néstor Basterretxea]]
* [[Tŵr Wardenclyffe]]
* [[Cerdyn chwarae]]
* [[Parc Natural de Ses Salines d’Eivissa i Formentera]]
* [[Rhanbarthau Seland Newydd]]
* [[Y Darlunydd]]
}}</text>
      <sha1>agjalr72xbi6agz3e05ebde73li6489</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100854</id>
      <parentid>11100803</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T06:46:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Deb</username>
        <id>7</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="826" xml:space="preserve">&lt;!-- Ychwanegwch erthyglau newydd ar y dechrau, a dilëwch yr un ddiwethaf --&gt;
{{Rhestr ddotiog|
* [[Robin Williams (ffisegydd)]]
* [[Die Hände Meiner Mutter]]
* [[Arthur Hugh Clough]]
* [[Cyfrinach masnach]]
* [[Y Corfflu Cadwraeth Sifil]]
* [[Pencampwriaeth y Chwe Gwlad 2022]]
* [[Esyllt Maelor]]
* [[Cymru yng Ngemau'r Gymanwlad 2022]]
* [[Priodas Wen]]
* [[Radio Garden]]
* [[Ci haul]]
* [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Ceredigion 2022]]
* [[Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian]]
* [[Emma Finucane]]
* [[Comisiwn Kilbrandon]]
* [[Stadud Ymreolaeth Gwlad y Basg 1979]]
* [[Hanes radio Gwlad y Basg]]
* [[Porthladd Ros Láir]]
* [[Gertrude Scharff Goldhaber]]
* [[Néstor Basterretxea]]
* [[Tŵr Wardenclyffe]]
* [[Cerdyn chwarae]]
* [[Parc Natural de Ses Salines d’Eivissa i Formentera]]
* [[Rhanbarthau Seland Newydd]]
}}</text>
      <sha1>fjusn3y7d9d9sjfzv6zuamlj9l6j9hx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rhestr adar Prydain</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3743</id>
    <revision>
      <id>11100859</id>
      <parentid>11100736</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:34:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57626" xml:space="preserve">'''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.&lt;ref&gt;{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling &amp; the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.&lt;/ref&gt; Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.&lt;ref&gt;{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}&lt;/ref&gt;

__NOTOC__
{| class=&quot;toccolours&quot; style=&quot;margin:0 auto; width:55em; clear:both;&quot;
!Cynnwys
|-
| style=&quot;padding:0 2% 0 2%; text-align:center;&quot;| 
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • 
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • 
[[#Huganod|Huganod]] • 
[[#Mulfrain|Mulfrain]] • 
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • 
[[#Crehyrod|Crehyrod]] • 
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • 
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • 
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • 
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • 
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • 
[[#Rhegennod|Rhegennod]] • 
[[#Garanod|Garanod]] • 
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • 
[[#Piod môr|Piod môr]] • 
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • 
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • 
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • 
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • 
[[#Pibyddion|Pibyddion]] • 
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • 
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • 
[[#Gwylanod|Gwylanod]] • 
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • 
[[#Carfilod|Carfilod]] • 
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • 
[[#Colomennod|Colomennod]] • 
[[#Parotiaid|Parotiaid]] • 
[[#Cogau|Cogau]] • 
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • 
[[#Tylluanod|Tylluanod]] • 
[[#Troellwyr|Troellwyr]] • 
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • 
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • 
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • 
[[#Rholyddion|Rholyddion]] • 
[[#Copog|Copog]] • 
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style=&quot;padding:0 2% 0 2%; text-align:center;&quot;| 
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] • 
[[#Eurynnod|Eurynnod]] • 
[[#Cigyddion|Cigyddion]] • 
[[#Brain|Brain]] • 
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • 
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • 
[[#Titwod|Titwod]] • 
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • 
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • 
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • 
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • 
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • 
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • 
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • 
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • 
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • 
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • 
[[#Deloriaid|Deloriaid]] • 
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • 
[[#Drywod|Drywod]] • 
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • 
[[#Drudwennod|Drudwennod]] • 
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • 
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • 
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • 
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • 
[[#Golfanod|Golfanod]] • 
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • 
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • 
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • 
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style=&quot;padding:0 2% 0 2%; text-align:center;&quot;| 
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}

==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]

*[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor''
*[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus''
*[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus''
*[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca''
*[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis''
*[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin'''
*[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin'''
*[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope''
*[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana''
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons''
*[[Gŵydd dalcenwen leiaf]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin'''
*[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus''
*[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla''
*[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens''
*[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin'''
*[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser''
*[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis''
*[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis''
*[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca''
*[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin'''
*[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin'''
*[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin'''
*[[Hwyaden eorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin'''
*[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin'''
*[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin'''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin'''
*[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula''
*[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin'''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus''
*[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra''
*[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin'''
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata''

==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]

*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
*[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'')

==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]

*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')

==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]

*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'')

==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]

*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin'''
*[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin'''

==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]

*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin'''
*[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin'''
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'')
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'')
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin'''

==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]

*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'')
*[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin'''
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
*[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin'''

==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]]

*[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin'''

==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]

*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')

==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]

*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin'''
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')

==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]]

*[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin'''
*[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin'''

==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]

*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'')
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'')
*[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'')
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin'''
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'')

==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]

*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'')

==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]

*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')

==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]

*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')

==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]

*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'')
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') 
*[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin'''
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin'''
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'')
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'')
*[[Eryr Brych]]  (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'')

==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]]

*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')

==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]

*[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin'''
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin'''
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'')
*[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin'''
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')

==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]

*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'')
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'')
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin'''
*[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin'''
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
*[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin'''

==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]

*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'')
*[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin'''

==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]

*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin'''
*[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin'''

==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]

*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')

==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]

*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')

==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]

*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'')

==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]

*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin'''

==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]

*[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus''
*[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus''
*[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin'''
*[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola''
*[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin'''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'')
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin'''

==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y tywod]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Gïach Cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|de|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y Dorlan]]
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]

*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack Snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin'''
*[[Gïach cyffredin]], (Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin'''
*[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin'''
*[[Melyngoes Bach]] (Lesser Yellowlegs, ''Tringa flavipes'') '''prin'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin'''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo Curlew, ''Numenius borealis'' '''prin'''
*[[Pibydd Cynffon-hir]] (Upland Sandpiper, ''Bartramia longicauda'') '''prin'''
*[[Pibydd Brych]] (Spotted Sandpiper, ''Actitis macularius'') '''prin'''
*[[Pibydd Gwyrdd]] (Green Sandpiper, ''Tringa ochropus'')
*[[Pibydd Unig]] (Solitary Sandpiper, ''Tringa solitaria'') '''prin'''
*[[Pibydd Cynffonlwyd]] (Grey-tailed Tattler, ''Heteroscelus brevipes'') '''prin'''
*[[Melyngoes Mawr]] (Greater Yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'') '''prin'''
*[[Pibydd bach]] (Little Stint, ''Calidris minuta'')
*[[Pibydd Baird]] (Baird's Sandpiper, ''Calidris bairdii'') '''prin'''
*[[Pibydd bronllwyd]] (Buff-breasted Sandpiper, ''Tryngites subruficollis'')
*[[Pibydd bychan]] (Least Sandpiper , ''Calidris minutilla'') '''prin'''
*[[Pibydd cain]]  (Pectoral Sandpiper, ''Calidris melanotos'')
*[[Pibydd cambig]] (Curlew Sandpiper, ''Calidirs ferruginea'')
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted Redshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]] (Sharp-tailed Sandpiper, ''Calidris acuminata'') '''prin'''
*[[Pibydd du]] (Purple Sandpiper, ''Calidris maritima'')
*[[Pibydd gyddfgoch]] (Red-necked Stint, ''Calidris ruficollis'') '''prin'''
*[[Pibydd hirfys]] (Long-toed Stint, ''Calidris subminuta'') '''prin'''
*[[Pibydd hirgoes]] (Stilt Sandpiper, ''Calidris himantopus'') '''prin'''
*[[Pibydd llwyd]] (Semipalmated Sandpiper, ''Calidris pusilla'') '''prin'''
*[[Pibydd llydanbig]] (Broad-billed Sandpiper, ''Limicola falcinellus'') '''prin'''
*[[Pibydd mawr yr aber]] (Great Knot, ''Calidris tenuirostris'') '''prin'''
*[[Pibydd Temminck]] (Temminck's Stint, ''Calidris temminckii'')
*[[Pibydd tinwen]] (White-rumped Sandpiper, ''Calidris fuscicollis'')
*[[Pibydd torchog]] (Ruff, ''Philomachus pugnax'')
*[[Pibydd yr aber]] (Knot, ''Calidris canutus'')
*[[Pibydd y Gorllewin]] (Western Sandpiper, ''Calidris mauri'') '''prin'''
*[[Pibydd y mawn]] (Dunlin, ''Calidris alpina'')
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'')
*[[Rhostog Gynffonddu]] (Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'')
*[[Rhostog Hudson]] (Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'') '''prin'''
*[[Rhostog Gynffonfrith]] (Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'')

==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]

*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'')
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')

==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]

*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')

==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]

*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin'''
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin'''
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'')
*[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin'''
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')

==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]

*[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]]  (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'')
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')

==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]

*[[Gwylog]] neu Heligog  (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin'''
*[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig'''
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin'''
*[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin'''
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
*[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin'''

==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]

*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin'''

==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]

*[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
*[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin'''
*[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin'''

==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]

*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')

==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]

*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin'''

==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]

*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')

==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]

*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin'''
*[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
*[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin'''

==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]

*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin'''
*[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin'''
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin'''

==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]

*[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin'''
*[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin'''
*[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'')
*[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin'''

==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]

*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
*[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin'''

==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]

*[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin'''
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')

==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]

*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin'''

==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]

*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')

==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]

*[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin'''
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')

==[[Teyrnwybedog]]ion==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Tyrannidae]]

*[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin'''

==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]

*[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin'''
*[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin'''
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin'''

==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]

*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'')

==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]

*[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin'''
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'')
*[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'')
*[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin'''

==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]

*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')

==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]

*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')

==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]

*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin'''

==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]

*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')

==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]

*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')

==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]

*[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin'''
*[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin'''
*[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin'''
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'')
*[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'')
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'')

==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]

*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin'''
*[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin'''
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'')
*[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin'''

==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]

*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')

==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]

*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')

==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]

*[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'')
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'')
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'')
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'')
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')

==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]

*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'')
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin'''
*[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin'''
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin'''
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'')
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin'''

==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]

*[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin'''

==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]

*[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin'''
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin'''
*[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin'''
*[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin'''
*[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'')
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'')
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'')
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'')
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin'''

==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cisticolidae]]

*[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin'''

==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]

*[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin'''
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')

==[[Dringwr y Muriau]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]]

*[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin'''

==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]

*[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin'''
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')

==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
[[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]

*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
*[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin'''

==[[Troglodytidae|Drywod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]

*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')

==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]

*[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin'''
*[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin'''
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin'''

==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
[[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]

*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'')

==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]

*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')

==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]

*[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin'''
*[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin'''
*[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin'''
*[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin'''
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin'''
*[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin'''
*[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin'''
*[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin'''

==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]

*[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin'''
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin'''
*[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin'''
*[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin'''
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'')
*[[Bronlas]]  (Bluethroat, ''Luscinia svecica'')
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'')
*[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin'''
*[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin'''

==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
[[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]

*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin'''

==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]

*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
*[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin'''

==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]

*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'')
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
*[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin'''

==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]

*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'')
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin'''
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'')
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'')
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'')
*[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'')
*[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin'''
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'')
*[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
*[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin'''

==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]

*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')

==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]

*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin'''
*[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin'''

==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]

*[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin'''
*[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin'''
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin'''
*[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn  (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin'''
*[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'')
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'')
*[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin'''
*[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'')
*[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'')
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin'''
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'')

==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]

*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin'''

==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]

*[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin'''
*[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin'''
*[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin'''
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin'''
*[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin'''
*[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin'''
*[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin'''
*[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin'''
*[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin'''
*[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin'''
*[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin'''
*[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin'''
*[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin'''

==Gweler hefyd==
* [[Rhestr adar Cymru]]

==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}

===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T &amp; AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690

==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }}
* {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html  British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }}

{{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}}

[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]]
[[Categori:Adar|*]]
[[Categori:Adareg]]</text>
      <sha1>ibfkach5agr177wan3gawtcjt0wmna3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100860</id>
      <parentid>11100859</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:35:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57628" xml:space="preserve">'''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.&lt;ref&gt;{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling &amp; the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.&lt;/ref&gt; Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.&lt;ref&gt;{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}&lt;/ref&gt;

__NOTOC__
{| class=&quot;toccolours&quot; style=&quot;margin:0 auto; width:55em; clear:both;&quot;
!Cynnwys
|-
| style=&quot;padding:0 2% 0 2%; text-align:center;&quot;| 
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • 
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • 
[[#Huganod|Huganod]] • 
[[#Mulfrain|Mulfrain]] • 
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • 
[[#Crehyrod|Crehyrod]] • 
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • 
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • 
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • 
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • 
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • 
[[#Rhegennod|Rhegennod]] • 
[[#Garanod|Garanod]] • 
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • 
[[#Piod môr|Piod môr]] • 
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • 
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • 
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • 
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • 
[[#Pibyddion|Pibyddion]] • 
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • 
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • 
[[#Gwylanod|Gwylanod]] • 
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • 
[[#Carfilod|Carfilod]] • 
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • 
[[#Colomennod|Colomennod]] • 
[[#Parotiaid|Parotiaid]] • 
[[#Cogau|Cogau]] • 
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • 
[[#Tylluanod|Tylluanod]] • 
[[#Troellwyr|Troellwyr]] • 
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • 
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • 
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • 
[[#Rholyddion|Rholyddion]] • 
[[#Copog|Copog]] • 
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style=&quot;padding:0 2% 0 2%; text-align:center;&quot;| 
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] • 
[[#Eurynnod|Eurynnod]] • 
[[#Cigyddion|Cigyddion]] • 
[[#Brain|Brain]] • 
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • 
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • 
[[#Titwod|Titwod]] • 
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • 
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • 
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • 
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • 
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • 
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • 
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • 
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • 
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • 
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • 
[[#Deloriaid|Deloriaid]] • 
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • 
[[#Drywod|Drywod]] • 
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • 
[[#Drudwennod|Drudwennod]] • 
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • 
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • 
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • 
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • 
[[#Golfanod|Golfanod]] • 
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • 
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • 
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • 
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style=&quot;padding:0 2% 0 2%; text-align:center;&quot;| 
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}

==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]

*[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor''
*[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus''
*[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus''
*[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca''
*[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis''
*[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin'''
*[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin'''
*[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope''
*[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana''
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd dalcen-wen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons''
*[[Gŵydd dalcen-wen leiaf]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin'''
*[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus''
*[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla''
*[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens''
*[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin'''
*[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser''
*[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis''
*[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis''
*[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca''
*[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin'''
*[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin'''
*[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin'''
*[[Hwyaden eorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin'''
*[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin'''
*[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin'''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin'''
*[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula''
*[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin'''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus''
*[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra''
*[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin'''
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata''

==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]

*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
*[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'')

==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]

*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')

==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]

*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'')

==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]

*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin'''
*[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin'''

==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]

*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin'''
*[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin'''
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'')
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'')
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin'''

==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]

*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'')
*[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin'''
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
*[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin'''

==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]]

*[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin'''

==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]

*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')

==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]

*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin'''
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')

==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]]

*[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin'''
*[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin'''

==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]

*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'')
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'')
*[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'')
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin'''
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'')

==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]

*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'')

==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]

*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')

==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]

*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')

==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]

*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'')
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') 
*[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin'''
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin'''
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'')
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'')
*[[Eryr Brych]]  (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'')

==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]]

*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')

==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]

*[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin'''
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin'''
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'')
*[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin'''
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')

==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]

*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'')
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'')
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin'''
*[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin'''
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
*[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin'''

==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]

*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'')
*[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin'''

==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]

*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin'''
*[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin'''

==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]

*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')

==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]

*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')

==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]

*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'')

==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]

*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin'''

==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]

*[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus''
*[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus''
*[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin'''
*[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola''
*[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin'''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'')
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin'''

==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y tywod]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Gïach Cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|de|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y Dorlan]]
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]

*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack Snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin'''
*[[Gïach cyffredin]], (Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin'''
*[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin'''
*[[Melyngoes Bach]] (Lesser Yellowlegs, ''Tringa flavipes'') '''prin'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin'''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo Curlew, ''Numenius borealis'' '''prin'''
*[[Pibydd Cynffon-hir]] (Upland Sandpiper, ''Bartramia longicauda'') '''prin'''
*[[Pibydd Brych]] (Spotted Sandpiper, ''Actitis macularius'') '''prin'''
*[[Pibydd Gwyrdd]] (Green Sandpiper, ''Tringa ochropus'')
*[[Pibydd Unig]] (Solitary Sandpiper, ''Tringa solitaria'') '''prin'''
*[[Pibydd Cynffonlwyd]] (Grey-tailed Tattler, ''Heteroscelus brevipes'') '''prin'''
*[[Melyngoes Mawr]] (Greater Yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'') '''prin'''
*[[Pibydd bach]] (Little Stint, ''Calidris minuta'')
*[[Pibydd Baird]] (Baird's Sandpiper, ''Calidris bairdii'') '''prin'''
*[[Pibydd bronllwyd]] (Buff-breasted Sandpiper, ''Tryngites subruficollis'')
*[[Pibydd bychan]] (Least Sandpiper , ''Calidris minutilla'') '''prin'''
*[[Pibydd cain]]  (Pectoral Sandpiper, ''Calidris melanotos'')
*[[Pibydd cambig]] (Curlew Sandpiper, ''Calidirs ferruginea'')
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted Redshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]] (Sharp-tailed Sandpiper, ''Calidris acuminata'') '''prin'''
*[[Pibydd du]] (Purple Sandpiper, ''Calidris maritima'')
*[[Pibydd gyddfgoch]] (Red-necked Stint, ''Calidris ruficollis'') '''prin'''
*[[Pibydd hirfys]] (Long-toed Stint, ''Calidris subminuta'') '''prin'''
*[[Pibydd hirgoes]] (Stilt Sandpiper, ''Calidris himantopus'') '''prin'''
*[[Pibydd llwyd]] (Semipalmated Sandpiper, ''Calidris pusilla'') '''prin'''
*[[Pibydd llydanbig]] (Broad-billed Sandpiper, ''Limicola falcinellus'') '''prin'''
*[[Pibydd mawr yr aber]] (Great Knot, ''Calidris tenuirostris'') '''prin'''
*[[Pibydd Temminck]] (Temminck's Stint, ''Calidris temminckii'')
*[[Pibydd tinwen]] (White-rumped Sandpiper, ''Calidris fuscicollis'')
*[[Pibydd torchog]] (Ruff, ''Philomachus pugnax'')
*[[Pibydd yr aber]] (Knot, ''Calidris canutus'')
*[[Pibydd y Gorllewin]] (Western Sandpiper, ''Calidris mauri'') '''prin'''
*[[Pibydd y mawn]] (Dunlin, ''Calidris alpina'')
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'')
*[[Rhostog Gynffonddu]] (Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'')
*[[Rhostog Hudson]] (Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'') '''prin'''
*[[Rhostog Gynffonfrith]] (Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'')

==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]

*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'')
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')

==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]

*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')

==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]

*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin'''
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin'''
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'')
*[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin'''
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')

==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]

*[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]]  (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'')
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')

==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]

*[[Gwylog]] neu Heligog  (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin'''
*[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig'''
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin'''
*[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin'''
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
*[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin'''

==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]

*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin'''

==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]

*[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
*[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin'''
*[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin'''

==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]

*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')

==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]

*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin'''

==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]

*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')

==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]

*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin'''
*[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
*[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin'''

==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]

*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin'''
*[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin'''
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin'''

==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]

*[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin'''
*[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin'''
*[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'')
*[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin'''

==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]

*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
*[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin'''

==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]

*[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin'''
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')

==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]

*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin'''

==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]

*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')

==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]

*[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin'''
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')

==[[Teyrnwybedog]]ion==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Tyrannidae]]

*[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin'''

==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]

*[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin'''
*[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin'''
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin'''

==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]

*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'')

==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]

*[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin'''
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'')
*[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'')
*[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin'''

==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]

*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')

==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]

*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')

==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]

*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin'''

==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]

*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')

==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]

*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')

==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]

*[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin'''
*[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin'''
*[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin'''
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'')
*[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'')
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'')

==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]

*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin'''
*[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin'''
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'')
*[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin'''

==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]

*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')

==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]

*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')

==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]

*[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'')
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'')
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'')
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'')
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')

==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]

*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'')
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin'''
*[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin'''
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin'''
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'')
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin'''

==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]

*[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin'''

==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]

*[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin'''
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin'''
*[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin'''
*[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin'''
*[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'')
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'')
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'')
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'')
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin'''

==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cisticolidae]]

*[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin'''

==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]

*[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin'''
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')

==[[Dringwr y Muriau]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]]

*[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin'''

==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]

*[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin'''
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')

==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
[[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]

*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
*[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin'''

==[[Troglodytidae|Drywod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]

*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')

==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]

*[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin'''
*[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin'''
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin'''

==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
[[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]

*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'')

==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]

*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')

==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]

*[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin'''
*[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin'''
*[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin'''
*[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin'''
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin'''
*[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin'''
*[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin'''
*[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin'''

==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]

*[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin'''
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin'''
*[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin'''
*[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin'''
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'')
*[[Bronlas]]  (Bluethroat, ''Luscinia svecica'')
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'')
*[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin'''
*[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin'''

==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
[[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]

*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin'''

==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]

*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
*[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin'''

==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]

*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'')
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
*[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin'''

==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]

*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'')
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin'''
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'')
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'')
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'')
*[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'')
*[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin'''
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'')
*[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
*[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin'''

==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]

*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')

==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]

*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin'''
*[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin'''

==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]

*[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin'''
*[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin'''
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin'''
*[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn  (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin'''
*[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'')
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'')
*[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin'''
*[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'')
*[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'')
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin'''
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'')

==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]

*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin'''

==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]

*[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin'''
*[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin'''
*[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin'''
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin'''
*[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin'''
*[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin'''
*[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin'''
*[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin'''
*[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin'''
*[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin'''
*[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin'''
*[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin'''
*[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin'''

==Gweler hefyd==
* [[Rhestr adar Cymru]]

==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}

===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T &amp; AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690

==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }}
* {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html  British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }}

{{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}}

[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]]
[[Categori:Adar|*]]
[[Categori:Adareg]]</text>
      <sha1>4iv076g92p1yhxrr5nmlhaef30qzjn1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100879</id>
      <parentid>11100860</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:54:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57626" xml:space="preserve">'''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.&lt;ref&gt;{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling &amp; the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.&lt;/ref&gt; Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.&lt;ref&gt;{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}&lt;/ref&gt;

__NOTOC__
{| class=&quot;toccolours&quot; style=&quot;margin:0 auto; width:55em; clear:both;&quot;
!Cynnwys
|-
| style=&quot;padding:0 2% 0 2%; text-align:center;&quot;| 
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • 
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • 
[[#Huganod|Huganod]] • 
[[#Mulfrain|Mulfrain]] • 
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • 
[[#Crehyrod|Crehyrod]] • 
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • 
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • 
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • 
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • 
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • 
[[#Rhegennod|Rhegennod]] • 
[[#Garanod|Garanod]] • 
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • 
[[#Piod môr|Piod môr]] • 
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • 
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • 
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • 
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • 
[[#Pibyddion|Pibyddion]] • 
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • 
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • 
[[#Gwylanod|Gwylanod]] • 
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • 
[[#Carfilod|Carfilod]] • 
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • 
[[#Colomennod|Colomennod]] • 
[[#Parotiaid|Parotiaid]] • 
[[#Cogau|Cogau]] • 
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • 
[[#Tylluanod|Tylluanod]] • 
[[#Troellwyr|Troellwyr]] • 
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • 
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • 
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • 
[[#Rholyddion|Rholyddion]] • 
[[#Copog|Copog]] • 
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style=&quot;padding:0 2% 0 2%; text-align:center;&quot;| 
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] • 
[[#Eurynnod|Eurynnod]] • 
[[#Cigyddion|Cigyddion]] • 
[[#Brain|Brain]] • 
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • 
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • 
[[#Titwod|Titwod]] • 
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • 
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • 
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • 
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • 
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • 
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • 
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • 
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • 
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • 
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • 
[[#Deloriaid|Deloriaid]] • 
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • 
[[#Drywod|Drywod]] • 
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • 
[[#Drudwennod|Drudwennod]] • 
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • 
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • 
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • 
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • 
[[#Golfanod|Golfanod]] • 
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • 
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • 
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • 
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style=&quot;padding:0 2% 0 2%; text-align:center;&quot;| 
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}

==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]

*[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus''
*[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor''
*[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus''
*[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca''
*[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis''
*[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin'''
*[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin'''
*[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope''
*[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana''
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons''
*[[Gŵydd dalcenwen leiaf]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin'''
*[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus''
*[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla''
*[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens''
*[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin'''
*[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser''
*[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis''
*[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis''
*[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca''
*[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin'''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin'''
*[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin'''
*[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin'''
*[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin'''
*[[Hwyaden eorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris''
*[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin'''
*[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin'''
*[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin'''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin'''
*[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula''
*[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin'''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus''
*[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra''
*[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin'''
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata''

==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]

*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')
*[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'')

==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]

*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')

==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]

*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'')

==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]

*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin'''
*[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin'''

==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]

*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin'''
*[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin'''
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'')
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'')
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin'''

==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]

*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'')
*[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin'''
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')
*[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin'''

==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]]

*[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin'''

==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]

*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')

==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]

*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin'''
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')

==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]]

*[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin'''
*[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin'''

==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]

*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'')
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'')
*[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'')
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin'''
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'')

==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]

*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'')

==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]

*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')

==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]

*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')

==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]

*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'')
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') 
*[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin'''
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin'''
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'')
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'')
*[[Eryr Brych]]  (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'')

==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]]

*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')

==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]

*[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin'''
*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin'''
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'')
*[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin'''
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')

==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]

*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'')
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'')
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin'''
*[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin'''
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')
*[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin'''

==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]

*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'')
*[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin'''

==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]

*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin'''
*[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin'''

==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]

*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')

==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]

*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')

==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]

*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'')

==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]

*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin'''

==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]

*[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus''
*[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus''
*[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin'''
*[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola''
*[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin'''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin'''
*[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'')
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin'''
*[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin'''

==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y tywod]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Gïach Cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|de|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y Dorlan]]
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]

*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack Snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin'''
*[[Gïach cyffredin]], (Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin'''
*[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin'''
*[[Melyngoes Bach]] (Lesser Yellowlegs, ''Tringa flavipes'') '''prin'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin'''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo Curlew, ''Numenius borealis'' '''prin'''
*[[Pibydd Cynffon-hir]] (Upland Sandpiper, ''Bartramia longicauda'') '''prin'''
*[[Pibydd Brych]] (Spotted Sandpiper, ''Actitis macularius'') '''prin'''
*[[Pibydd Gwyrdd]] (Green Sandpiper, ''Tringa ochropus'')
*[[Pibydd Unig]] (Solitary Sandpiper, ''Tringa solitaria'') '''prin'''
*[[Pibydd Cynffonlwyd]] (Grey-tailed Tattler, ''Heteroscelus brevipes'') '''prin'''
*[[Melyngoes Mawr]] (Greater Yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'') '''prin'''
*[[Pibydd bach]] (Little Stint, ''Calidris minuta'')
*[[Pibydd Baird]] (Baird's Sandpiper, ''Calidris bairdii'') '''prin'''
*[[Pibydd bronllwyd]] (Buff-breasted Sandpiper, ''Tryngites subruficollis'')
*[[Pibydd bychan]] (Least Sandpiper , ''Calidris minutilla'') '''prin'''
*[[Pibydd cain]]  (Pectoral Sandpiper, ''Calidris melanotos'')
*[[Pibydd cambig]] (Curlew Sandpiper, ''Calidirs ferruginea'')
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted Redshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]] (Sharp-tailed Sandpiper, ''Calidris acuminata'') '''prin'''
*[[Pibydd du]] (Purple Sandpiper, ''Calidris maritima'')
*[[Pibydd gyddfgoch]] (Red-necked Stint, ''Calidris ruficollis'') '''prin'''
*[[Pibydd hirfys]] (Long-toed Stint, ''Calidris subminuta'') '''prin'''
*[[Pibydd hirgoes]] (Stilt Sandpiper, ''Calidris himantopus'') '''prin'''
*[[Pibydd llwyd]] (Semipalmated Sandpiper, ''Calidris pusilla'') '''prin'''
*[[Pibydd llydanbig]] (Broad-billed Sandpiper, ''Limicola falcinellus'') '''prin'''
*[[Pibydd mawr yr aber]] (Great Knot, ''Calidris tenuirostris'') '''prin'''
*[[Pibydd Temminck]] (Temminck's Stint, ''Calidris temminckii'')
*[[Pibydd tinwen]] (White-rumped Sandpiper, ''Calidris fuscicollis'')
*[[Pibydd torchog]] (Ruff, ''Philomachus pugnax'')
*[[Pibydd yr aber]] (Knot, ''Calidris canutus'')
*[[Pibydd y Gorllewin]] (Western Sandpiper, ''Calidris mauri'') '''prin'''
*[[Pibydd y mawn]] (Dunlin, ''Calidris alpina'')
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'')
*[[Rhostog Gynffonddu]] (Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'')
*[[Rhostog Hudson]] (Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'') '''prin'''
*[[Rhostog Gynffonfrith]] (Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'')

==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]

*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'')
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')

==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]

*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')

==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]

*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin'''
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin'''
*[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin'''
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'')
*[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin'''
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')

==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]

*[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]]  (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin'''
*[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'')
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')

==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]

*[[Gwylog]] neu Heligog  (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin'''
*[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig'''
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin'''
*[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin'''
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')
*[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin'''

==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]

*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin'''

==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]

*[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')
*[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin'''
*[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin'''

==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]

*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')

==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]

*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin'''

==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]

*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')

==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]

*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin'''
*[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')
*[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin'''

==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]

*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin'''
*[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin'''
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin'''

==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]

*[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin'''
*[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin'''
*[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin'''
*[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'')
*[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin'''

==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]

*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')
*[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin'''

==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]

*[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin'''
*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')

==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]

*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin'''

==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]

*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')

==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]

*[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin'''
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')

==[[Teyrnwybedog]]ion==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Tyrannidae]]

*[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin'''

==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]

*[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin'''
*[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin'''
*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin'''

==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]

*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'')

==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]

*[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin'''
*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'')
*[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'')
*[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin'''

==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]

*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')

==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]

*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')

==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]

*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin'''

==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]

*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')

==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]

*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')

==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]

*[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin'''
*[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin'''
*[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin'''
*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'')
*[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'')
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'')

==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]

*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin'''
*[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin'''
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'')
*[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin'''

==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]

*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')

==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]

*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')

==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]

*[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin'''
*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'')
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'')
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'')
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'')
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')

==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]

*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'')
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin'''
*[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin'''
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin'''
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'')
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin'''

==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]

*[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin'''

==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]

*[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin'''
*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin'''
*[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin'''
*[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin'''
*[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'')
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'')
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'')
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'')
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin'''

==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cisticolidae]]

*[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin'''

==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]

*[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin'''
*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')

==[[Dringwr y Muriau]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]]

*[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin'''

==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]

*[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin'''
*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')

==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
[[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]

*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')
*[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin'''

==[[Troglodytidae|Drywod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]

*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')

==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]

*[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin'''
*[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin'''
*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin'''

==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
[[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]

*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'')

==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]

*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')

==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]

*[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin'''
*[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin'''
*[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin'''
*[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin'''
*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin'''
*[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin'''
*[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin'''
*[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin'''
*[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin'''

==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]

*[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin'''
*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin'''
*[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin'''
*[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin'''
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'')
*[[Bronlas]]  (Bluethroat, ''Luscinia svecica'')
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'')
*[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin'''
*[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin'''

==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
[[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]

*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin'''

==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]

*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')
*[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin'''

==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]

*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'')
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')
*[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin'''

==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]

*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'')
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin'''
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'')
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'')
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'')
*[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'')
*[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin'''
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'')
*[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')
*[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin'''

==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]

*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')

==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]

*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin'''
*[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin'''

==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]

*[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin'''
*[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin'''
*[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin'''
*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin'''
*[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn  (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin'''
*[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'')
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'')
*[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin'''
*[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'')
*[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'')
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin'''
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'')

==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]

*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin'''

==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]

*[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin'''
*[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin'''
*[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin'''
*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin'''
*[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin'''
*[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin'''
*[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin'''
*[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin'''
*[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin'''
*[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin'''
*[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin'''
*[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin'''
*[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin'''

==Gweler hefyd==
* [[Rhestr adar Cymru]]

==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}

===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T &amp; AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690

==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }}
* {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html  British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }}

{{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}}

[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]]
[[Categori:Adar|*]]
[[Categori:Adareg]]</text>
      <sha1>ki9elytgeewtcekcj57v7km2qmzxpv4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Alarch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4081</id>
    <revision>
      <id>11100855</id>
      <parentid>11100720</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T08:52:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1310" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| lliw = pink
| enw = Alarch
| delwedd = Alarch.jpg
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd = [[Alarch dof]] (''Cygnus olor'')
| regnum = [[anifail|Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| subfamilia = [[Anserinae]]
| genus = '''''Cygnus'''''
| awdurdod_genus = [[Johann Matthäus Bechstein|Bechstein]], 1803
| rhengoedd_israniadau = [[Rhywogaeth]]au
| israniad = Gweler y rhestr
}}
[[Aderyn]] dŵr mawr cyfandroed a gyddfhir sy’n hynod am ei nofio gosgeiddig a phlu gwyn yw '''alarch''' (ll. '''elyrch''' neu '''eleirch'''), yn perthyn i'r teulu [[Anatidae]]. Mae'r gwryw a'r fenyw yn paru â'i gilydd drwy ei hoes fel arfer.

Cywion elyrch yw'r enw ar y rhai bach.

== Rhywogaethau ==
* [[Alarch dof]], ''Cygnus olor''
* [[Alarch du]], ''Cygnus atratus''
* [[Alarch gyddfddu]], ''Cygnus melanocoryphus''
* [[Alarch y Gogledd]], ''Cygnus cygnus''
* [[Alarch utganol]], ''Cygnus buccinator''
* [[Alarch y twndra]], ''Cygnus columbianus''
** Alarch chwibanol, ''Cygnus (columbianus) columbianus''
** [[Alarch Bewick]], ''Cygnus (columbianus) bewickii''

== Gweler hefyd ==
* [[Leda|Leda a'r alarch]]
* [[Alarch coscoroba]], ''Coscoroba coscoroba''
* [[Cygnus (cytser)]]

{{Wiciadur|{{lc:{{PAGENAME}}}}}}

[[Categori:Elyrch|*]]</text>
      <sha1>qgv8qc75qmdvkez7h0x2z8tb1s3d9th</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wicipedia:Pigion</title>
    <ns>4</ns>
    <id>4314</id>
    <revision>
      <id>11100892</id>
      <parentid>1739970</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:08:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12391" xml:space="preserve">'''Gweler hefyd:''' [[Wicipedia:Pigion hŷn|Pigion hŷn]]

==Hedd Wyn==

[[Delwedd:Hedd Wyn.jpg|chwith|100px|Hedd Wyn]]

[[Hedd Wyn]] oedd enw barddol Ellis Humphrey Evans (1887-1917). Roedd yn dod o'r [[Ysgwrn]], [[Trawsfynydd]], [[Sir Feirionnydd]] yng Ngogledd Cymru. Roedd yn filwr yn y [[Rhyfel Byd Cyntaf]]. Ef a enillodd y gadair yn [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Penbedw 1917|Eisteddfod Genedlaethol Penbedw]]. Cafodd ei ladd ar faes y gad cyn y [[Cadair yr Eisteddfod Genedlaethol|cadeirio]] a dyna pam y gelwir yr Eisteddfod honno yn Eisteddfod y Gadair Ddu.

&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Petroliwm==

[[Delwedd:Oil_well3419.jpeg|chwith|100px|Ffynnon olew yng Nghanada]]

Tanwydd [[ffosil]] yw [[petroliwm]] neu olew crai sy'n cael ei echdynnu o'r ddaear mewn gwledydd ar draws y byd, ond yn enwedig yn [[y dwyrain canol]], [[UDA]], [[Rwsia]] a [[Feneswela]]. Mae'n adnodd anadnewyddadwy a defnyddir i wneud [[petrol]], [[plastig]] ayyb. Mae petroliwm yn hylif tew brown tywyll fel arfer, sy'n cynnwys cymysgedd cymhleth o [[hydrocarbon]]au fflamadwy. Caiff y petroliwm ei buro i roi amryw o ffracsiynau trwy broses o [[distyllu|ddistyllu ffracsiynol]]. 


&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Yr Haul==
[[Delwedd:Magnificent CME Erupts on the Sun - August 31.jpg|chwith|150px]]

Yr '''Haul''' yw'r [[seren]] agosaf at y [[Ddaear]] a chanolbwynt [[Cysawd yr Haul]]. Mae'r Haul tua 4,000,000,000 o flynyddoedd oed ac mae tua hanner ffordd trwy ei oes. Mae diamedr yr Haul tua 865,000 milltir (1,400,000&amp;nbsp;km), ac mae tua 93,000,000 o filltiroedd (tua 150,000,000&amp;nbsp;km) o'r Ddaear (+/- 1,500,000 milltir / 2,400,000&amp;nbsp;km trwy'r flwyddyn). Mae'n pwyso tua 330,000 gwaith yn fwy na phwysau'r [[daear|ddaear]]. Mae'n llosgi drwy [[ymasiad niwclear]] sef proses sy'n asio niwclei [[hydrogen]] yn ei gilydd gan ei droi'n [[heliwm]].

Mae enw'r ''Haul'' yn dod o'r gair [[Brythoneg]] tybiedig ''*sāul'', sydd yn ei dro yn deillio o'r un gwreiddyn [[Ieithoedd Indo-Ewropeaidd|Indo-Ewropeaidd]] â'r gair [[Groeg]] ''Helios'' (ἑλιος), a'r gair [[Lladin]] ''Sol''...

&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Patagonia==
[[Delwedd:Patagonia Andes au Chili.jpg|chwith|100px|Llyn Espejo, Patagonia]]

Rhanbarth daearyddol yn Ne America yw [[Patagonia]] sy'n ymestyn o Chile ar draws yr Andes i'r Ariannin. Deillia'r enw Patagonia o ''Batagones'', sef enw'r bobl gyntaf i gyrraedd yr ardal rhyw 10,000 o flynyddoedd yn ôl. 

&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Plaid Cymru==
[[Delwedd:Logo Plaid Cymru 2006.gif|chwith|120px|Triban Plaid Cymru]]

Wedi'i sefydlu yn 1925, yn bennaf fel mudiad ieithyddol, yn draddodiadol y mae [[Plaid Cymru]] wedi bod yn fwyaf cryf yn y Gymru Gymraeg yn y gorllewin a'r gogledd. 

Am flynyddoedd lawer gwrthododd y Blaid sefyll mewn etholiadau i Senedd Prydain, ond enillodd ei sedd seneddol gyntaf mewn is-etholiad yn sedd Caerfyrddin ar y 14eg o Orffennaf 1966 pan enillodd Gwynfor Evans, llywydd y blaid ar y pryd. Methodd gadw'r sedd yn etholiad 1970. Collodd o 3 pleidlais yn Etholiad Cyffredinol gwanwyn 1974 ond fe enillodd y sedd yn Etholiad Cyffredinol Hydref 1974. Collodd y sedd wedyn yn 1979.

&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Renminbi==
[[Delwedd:2 yuan.jpg|chwith|100px|2 yuan]]

Uned wreiddiol y [[renminbi]] yw'r yuan. Mae Yuan yn ysgrifenedig fel arfer fel &lt;big&gt;元&lt;/big&gt;, ond i rwystro ffugio mae'n ysgrifenedig yn ffurfiol fel 圆. Ambell waith caiff enw'r arian renminbi ei ddrysu gydag enw'r uned wreiddiol, sef yr yuan. Mae un yuan yn cynnwys 10 jiao (角). Mae 1 jiao yn cynnwys 10 fen (分). Gwerth mwyaf y renminbi yw 100 yuan. Y lleiaf yw 1 fen.

&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Y Normaniaid==
[[Delwedd:Pembroke Castle - June 2011.jpg|chwith|100px|Castell Penfro]]

Pobl o ogledd [[Ffrainc]], â'u gwreiddiau yn [[Llychlyn]] (yn bennaf o [[Denmarc|Ddenmarc]]) oedd y '''Normaniaid''' (yn llythrennol: ''gwŷr y Gogledd''). Gorchfygodd [[Gwilym I, brenin Lloegr|Gwilym II, dug Normandi]] [[Lloegr|Loegr]] yn ystod [[Brwydr Hastings]] ym [[1066]] a chael ei goroni'n Gwilym I, brenin Lloegr. 

&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Siciaeth==
[[Delwedd:Sikh pilgrim at the Golden Temple (Harmandir Sahib) in Amritsar, India.jpg|bawd|120px|chwith]]
[[Crefydd]] un [[Duw]] yw '''Siciaeth''' neu '''Sikhaeth''' sy'n seiliedig ar athrawiaeth y deg Guru a drigai yng ngogledd [[India]] yn yr [[16eg ganrif]] a'r [[17eg ganrif]]. Mae'n un o brif grefyddau'r byd gyda dros 23 miliwn o ddilynwyr. Dyma bumed crefydd mwya'r byd gyda dros 30 miliwn o ddilynwyr. Adnabyddir y system hon o athroniaeth crefyddol fel ''Gurmat'' (a drosir fel 'doethineb y Gurū'). Yr unig ranbarth yn y byd gyda mwyafrif o'i boblogaeth yn Sikhiaid ydy [[Punjab]], [[India]]. Dau gredo sylfaenol Siciaeth yw: y gred gyntaf yw'r gred mewn un Duw. Yr ail gred yw dilyn athrawiaethau'r Deg Guru.  

&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Telyn==
[[Delwedd:GwenanGibbard01CS.jpg|chwith|100px|Gwenan Gibbard yn canu telyn yng Ngŵyl Tegeingl]]

Offeryn cerdd gyda rhes o dannau (lluosog &quot;tant&quot;) yw'r [[Telyn|delyn]], er fod gan y delyn deires dair rhes o dannau. Mae nifer o feirdd wedi disgrifio'r delyn yn eu barddoniaeth, ac arferid canu cerddi i gyfeiliant y delyn. Mae'n ymddangos fod y delyn Gymreig yn y bymthegfed a'r unfed ganrif ar bymtheg â cholofn syth iddi gyda'r seinfwlch wedi ei naddu o un darn o gelynen neu ywen.

&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Morfuwch==
[[Delwedd:Manatee with calf.PD.jpg|chwith|100px|Morfuwch gyda llo]]

Un o famaliaid mawr y dŵr yw'r [[morfuwch|forfuwch]] (teulu ''Trichechidae'', rhywogaeth ''Trichechus''). Mae'r ''Trichechidae'' yn wahanol i'r ''Dugongidae'' o ran siâp y benglog a'r gynffon. Mae cynffon y forfuwch ar ffurf rhwyf; ond cynffon fforchog sydd gan y dwgong. Llysysydd yw'r forfuwch sy'n treulio llawer o'i hamser yn pori mewn dyfroedd bâs.

&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Afon Tafwys==
[[Delwedd:Looking south along thames.jpg|chwith|100px|Afon Tafwys yn Westminster edrych tua'r de]]
Afon yn ne Lloegr sy'n llifo drwy Lundain i Fôr y Gogledd yw [[Afon Tafwys]]. Tardd yr afon ger pentref Kemble yn ardal y Cotswolds cyn llifo'r afon am 346km (215 milltir) drwy Rydychen, Reading, Maidenhead, Eton, Windsor a Llundain a chyrraedd Môr y Gogledd, ger cefnen dywod y Nore.

&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Gŵydd Wyllt==
[[Delwedd:Greylag1.JPG|100px|chwith|Gŵydd wyllt]] Mae'r [[Gŵydd wyllt|Ŵydd wyllt]] (Lladin: ''Anser anser'') yn un o'r gwyddau mwyaf cyffredin. Tiriogaeth yr ŵydd yma yw'r rhan fwyaf o wledydd Ewrop ac eithrio'r de-orllewin, a thrwy Asia cyn belled â Tsieina. Mae'n magu ei chywion ar dir gwlyb megis corsdir, rhostir neu'n agos at lyn. Mae'n ŵydd fawr, 74-84 cm o hyd a 149-168 cm ar draws yr adenydd. Gellir adnabod y rhywogaeth yma o blith y &quot;gwyddau llwydion&quot; eraill o'i phig pinc (yn y ffurf Asiaidd) neu'n binc-oren (yn y ffurf Ewropeaidd), a'i choesau pinc. 

&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Alotrop==
[[Delwedd:Alotropaeth.jpg|100px|chwith|Alotrop]] Mae gan rai elfennau yn eu ffurf bur fwy nag un ffurf bosibl i'w hadeiledd cemegol. Gelwir y gwahanol ffurfiau hyn yn [[alotrop]]au. Mae'r term alotrop yn cynnwys moleciwlau o atomau o un elfen yn unig megis nwyon deuatomig. Un ffurf benodol o'r elfen yw'r ffurf sefydlog o dan unrhyw amodau (e.e. gwasgedd a thymheredd) penodol ond, os yw'r trawsnewidiad o un ffurf i'r llall yn digwydd yn araf gan fod egni actifadu uchel i'r broses, gall sawl ffurf o elfen fodoli ar yr un pryd. Mae gan alotropau o'r un elfen briodweddau gwahanol gan fod y bondio cemegol rhwng yr atomau ynddynt wedi eu trefnu'n wahanol.

&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Vespasian==
[[Delwedd:Vespasian_01.jpg|bawd|100px|chwith|Vespasian]] '''[[Vespasian]]''' ([[17 Tachwedd]] 9 - [[23 Mehefin]] 79) oedd y pedwerydd ymerawdwr Rhufeinig i deyrnasu yn ystod Blwyddyn y Pedwar Ymerawdwr, a'r unig un o'r pedwar i fedru ddal ei afael ar yr orsedd. Teyrnasodd hyd at 23 Mehefin 79. Ei enw gwreiddiol oedd ''Titus Flavius Vespasianus'' ond wedi iddo ddod yn ymerawdwr cymerodd yr enw ''Caesar Vespasianus Augustus''. Ganed Vespasian yn Falacrina, ac ef oedd yr ymerawdwr cyntaf nad oedd yn dod o deulu aristocrataidd. Teyrnasodd am ddeng mlynedd, a dilynwyd ef gan ei fab hynaf [[Titus]]. 

&lt;br style=&quot;clear:both;&quot;/&gt;
----

==Yr Wyddfa==
{{Pigion/Wythnos 47}}
{{clirio}}
----

==Ensym==
{{Pigion/Wythnos 48}}
{{clirio}}
----

==Penmaenmawr==
{{Pigion/Wythnos 49}}
{{clirio}}
----

==William Shakespeare==
{{Pigion/Wythnos 50}}
{{clirio}}
----

==Nicole Cooke==
[[Delwedd:Nicole Cooke Geelong World Cup 2007 podium 1.jpg|150px|chwith|Nicole Cooke yn ennill 19fed Ras]]Seiclwraig rasio proffesiynol yw '''[[Nicole Cooke]]''' (ganwyd [[13 Ebrill]] [[1983]], [[Abertawe]]). Mae hi'n byw yn [[Lugano]], y [[Y Swistir|Swistir]]. 

Magwyd Cooke yn [[Y Wig]], [[Bro Morgannwg]], a dechreuodd seiclo yn ifanc. Yn un ar bymtheg oed, enillodd ei theitl cenedlaethol hŷn cyntaf. Yn 2001 cafodd wobr y Bidlake Memorial Prize, a roddir ar sail perfformiadau arbennig neu gyfraniad arbennig i welliant seiclo. Enillodd bedwar Teitl Iau y Byd, yn cynnwys un ym [[Portiwgal|Mhortiwgal]] yn 2001. Cystadleuodd yng [[Gemau'r Gymanwlad|Ngemau'r Gymanwlad]] yn 2002, ac enillodd y ras ffordd i ferched gan ddiweddu gyda sbrint syfrdanol.  [[Nicole Cooke|mwy...]]
{{clirio}}
----

==Nadolig==
[[Delwedd:Worship of the shepherds by bronzino.jpg|150px|chwith|Golygfa o enedigaeth Crist]]Gŵyl [[Cristnogaeth|Gristnogol]] flynyddol yw'r '''[[Nadolig]]''', sy'n dathlu genedigaeth [[Iesu Grist]]. Mae nifer o arferion yn gysylltiedig â'r Nadolig, sydd wedi cael eu dylanwadu gan wyliau cynharach y gaeaf. Mae'r dyddiad yn ben-blwydd traddodiadol Crist, er nad yw'n cael ei ystyried i fod yn wir ddyddiad ei ben-blwydd. 

Yn y rhan fwyaf o wledydd y byd, dethlir y Nadolig ar y [[25 Rhagfyr]]. Yr enw a roddir i'r diwrnod o'i flaen yw Noswyl y Nadolig ([[24 Rhagfyr]]). Yng ngwledydd Prydain a nifer o wledydd y [[Y Gymanwlad|Gymanwlad]] dethlir [[Gŵyl San Steffan]] ar 26 Rhagfyr (Saesneg: ''Boxing Day''). Mae hon yn ŵyl banc yn [[y Deyrnas Unedig]] (a [[Gogledd Iwerddon]]). Mae Eglwys Apolistaidd Armenia yn dathlu'r Nadolig ar [[6 Ionawr]] tra bod rhai Eglwysi Uniongred Dwyreiniol hynafol yn ei ddathlu ar [[7 Ionawr]], y dyddiad yn ôl [[Calendr Gregori]] sy'n cyfateb i'r [[25 Rhagfyr]] yng Nghalendr Julian. [[Nadolig|mwy...]]

{{clirio}}
----

==Diwydiant llechi Cymru==
{{Pigion/Wythnos 1}}

{{clirio}}
----

==Sahara==
{{Pigion/Wythnos 2}}

{{clirio}}
----

==Caerdydd==
{{Pigion/Wythnos 3}}

{{clirio}}
----

==Ukiyo-e==
{{Pigion/Wythnos 4}}

{{clirio}}
----

==Morgan Llwyd==
{{Pigion/Wythnos 5}}

{{clirio}}
----

==Cromlech==
{{Pigion/Wythnos 6}}

{{clirio}}
----

==Abaty Tyndyrn==
{{Pigion/Wythnos 7}}

{{clirio}}
----

==Y Ceffyl==
{{Pigion/Wythnos 8}}

{{clirio}}
----

==Dewi Sant==
{{Pigion/Wythnos 9}}

{{clirio}}
----

==Yr Orsaf Ofod Ryngwladol==
{{Pigion/Wythnos 10}}
{{clirio}}
----

==Owain Glyndŵr==
{{Pigion/Wythnos 11}}

{{clirio}}
----

==Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Cymru==
{{Pigion/Wythnos 12}}

{{clirio}}
----

==Y Mathemategydd William Jones==
{{Pigion/Wythnos 13}}

{{clirio}}
----

==Diwydiant copr Cymru==
{{Pigion/Wythnos 14}}

{{clirio}}
----

==9 / 11==
{{Pigion/Wythnos 15}}

{{clirio}}
----

==Glyn Ceiriog==
{{Pigion/Wythnos 16}}

{{clirio}}
----

==Trydan==
{{Pigion/Wythnos 17}}
{{clirio}}
----

==Paris==
{{Pigion/Wythnos 18}}

{{clirio}}
----

==Tom Pryce==
{{Pigion/Wythnos 19}}

{{clirio}}
----

==Sadwrn==
{{Pigion/Wythnos 20}}

{{clirio}}
----

==Y Wladfa==
{{Pigion/Wythnos 51}}

{{clirio}}
----

==Uchelwydd==
{{Pigion/Wythnos 52}}

{{clirio}}
----

==Comic Relief==
[[Delwedd:Elusen Comic Relief.jpg|200px|chwith|Logo'r elusen]]Elusen Prydeinig yw '''[[Comic Relief]]'''. Fe'i sefydlwyd yn 1985 gan ysgrifennydd sgript comig [[Richard Curtis]] mewn ymateb i'r [[newyn]] yn [[Ethiopia]]. Cychwynodd gwaith yr elusen gydag adroddiad yn fyw o wersyll [[ffoadur|ffoaduriaid]] yn [[Sudan]] ar BBC 1 ym 1985. Syniad y gweithiwr elusennol Jane Tewson oedd Comic Relief a'r 'diwrnod trwyn coch'. Mae'r elusen yn codi llawer o arian drwy ddarlledu rhaglenni doniol sy'n cynnwys nifer o bobl enwog sy'n creu hwyl, mewn ymgais i godi arian ar gyfer elusennau Gwledydd Prydain ac yn bennaf elusennau [[Affrica]] sy'n helpu diddymu clefydau megis [[HIV]], [[AIDS]] a [[Malaria]].
{{clirio}}

[[Categori:Wicipedia|Pigion]]</text>
      <sha1>qwa4opos12w0q3asvxr198te1ws7i4p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7772</id>
    <revision>
      <id>11100903</id>
      <parentid>11082713</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:19:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4486" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anatidae''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}
}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map_dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[teulu (bioleg)|teulu]]
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]] (rhan)
| rhengoedd_israniadau = Is-deuluoedd
| israniad = 
[[Dendrocygninae]]&lt;br /&gt;
[[Thalassorninae]]&lt;br /&gt;
[[Stictonettinae]]&lt;br /&gt;
[[Tadorninae]]&lt;br /&gt;
[[Anatinae]]&lt;br /&gt;
[[Aythyinae]]&lt;br /&gt;
[[Merginae]]&lt;br /&gt;
[[Oxyurinae]]
}}

[[Aderyn]] dŵr cyfandroed yw '''hwyaden''', '''hwyad''' neu yng ngogledd Cymru: '''chwaden'''. Mae dros 120 o rywogaethau ledled y byd. Dyma'r teulu [[Anatidae]] ynghyd ag [[Alarch|elyrch]] a [[Gŵydd|gwyddau]].&lt;ref name=Perrins&gt;Perrins, Christopher, ''gol.'' (2004) ''The New Encyclopedia of Birds'', Oxford University Press, Rhydychen.&lt;/ref&gt; O ran maint mae'r hwyaden ychydig yn llai na'r [[alarch]] a'r [[gŵydd|ŵydd]] - ill dau hefyd yn aelodau o'r un teulu, Anatidae.&lt;ref&gt;[http://www.llennatur.com Bywiadur [[Llên Natur]] / [[Cymdeithas Edward Llwyd]];] adalwyd 3 Mehefin 2016&lt;/ref&gt; Mae'r teulu hwn o adar o fewn yr [[urdd (bioleg)|urdd]] ''[[Anseriformes]]''.&lt;ref&gt;''del Hoyo'', J.; Elliot, A. &amp; Christie D. (gol.). (2007). ''Handbook of the Birds of the World''. ISBN 978-84-96553-42-2
&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ICZN 1999. ''International Code of Zoological Nomenclature''. 4ydd rhifyn. ''The International Trust for Zoological Nomenclature'', Llundain. 306 tt.&lt;/ref&gt;

Eu [[cynefin]] arferol yw [[dŵr]] a thir gwlyb. Maen nhw'n medru byw mewn dŵr hallt a dŵr croyw.&lt;ref name=Perrins/&gt;

==Hen Benillion==
Ceir nifer o hen benillion Cymraeg sy'n sôn am chwiaid:

:Difyr yw hwyaid yn nofio ar y llyn,
:Eu pigau sy'n gochion a'u plu sydd yn wyn.
:Rhônt ddeudro neu drithro yn fywiog a chwim.
:Beth bynnag a welant, ni ddwedant hwy ddim.

Gellir dweud, fodd bynnag, fod y pennill hwn yn sôn mwy am bobl nag am hwyaid!

{{clear}}
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432 . ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
limit 20
|sort=label
|columns=label:teulu,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! teulu
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd Ross]]
| p225 = Anser rossii
| p18 = [[Delwedd:Ross's Goose (Chen rossii) (23108182770).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd eira]]
| p225 = Anser caerulescens
| p18 = [[Delwedd:Snow Goose (24510697391).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd frech]]
| p225 = Anser canagicus
| p18 = [[Delwedd:Chen canagica Adak Island 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Cyfeiriadau==
{{Reflist}}

{{CominCat|Anatidae}}
{{Wiciadur|{{lc:{{PAGENAME}}}}}}

[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Teuluoedd o adar]]
[[Categori:Hwyaid| ]]</text>
      <sha1>565vjsngtnt63h70mz5s1v2qdjsvweu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd lwyd</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8403</id>
    <revision>
      <id>11100880</id>
      <parentid>11099134</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:55:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3817" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = Gŵydd Wyllt
| delwedd = Greylag1.JPG
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd = 
| delwedd2 = Anser anser - Greylag Goose XC436358.mp3
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| genus =''[[Anser]]''
| species = '''''A. anser'''''
| enw_deuenwol = ''Anser anser''
| awdurdod_deuenwol = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758)
}}
[[Delwedd:Anser anser MHNT.ZOO.2010.11.14.3.jpg|bawd|''Anser anser'']]

Mae'r '''Ŵydd wyllt''' (''Anser anser'') a adnabyddid ers Mawrth 2018 fel '''Gŵydd lwyd''' yn un o'r gwyddau mwyaf cyffredin. Ceir yr ŵydd hon yn rhan fwyaf o wledydd [[Ewrop]] ac eithrio'r de-orllewin, a thrwy [[Asia]] cyn belled â [[Tsieina]]. Mae'n magu ei chywion ar dir gwlyb fel corsdiroedd, rhostiroedd neu'n agos at lyn.

Mae dwy is-rywogaeth o'r Ŵydd lwyd:
* ''A. a. anser'' (Gŵydd lwyd y Gorllewin)
* ''A. a. rubrirostris'' (Gŵydd lwyd y Dwyrain)

Mae'n ŵydd fawr, 74–84&amp;nbsp;cm o hyd a 149–168&amp;nbsp;cm ar draws yr adenydd. Mae'r plu yn llwyd. Gellir adnabod y rhywogaeth yma o blith y &quot;gwyddau llwydion&quot; eraill gan fod ei phig yn binc (yn y ffurf Asiaidd) neu'n binc-oren (yn y ffurf Ewropeaidd), a'i choesau'n binc. Pan mae'n hedfan mae darnau mawr o liw llawer goleuach ar yr adenydd na sydd ar adenydd gwyddau eraill.

O'r math yma o ŵydd y datblygwyd y gwyddau dof a welir yn Ewrop a [[Gogledd America]]. Mae gwyddau dof sydd wedi dianc yn aml yn ymuno â heidiau o Wyddau llwydion.

[[Aderyn mudol]] yw'r Ŵydd lwyd fel arfer, yn magu cywion yng ngogledd Ewrop ac Asia ac yn hedfan tua'r de dros y gaeaf. Mae'r rhan fwyaf o'r rhai a welir yng [[Cymru|Nghymru]] yn ddisgynyddion adar a gafodd eu rhyddhau yn fwriadol, flynyddoedd yn ôl. Bellach, gwelir weithiau heidiau o hyd at fil o adar o gwmpas [[Ynys Môn]] a glannau'r [[Afon Menai|Fenai]], ac nid yw'r adar hyn yn mudo.

Bu'r [[naturiaethwr]] [[Konrad Lorenz]] yn astudio ymddygiad y rhywogaeth yma'n ddyfal. Pwrpas ei astudiaethau a'i arbrofion oedd archwilio cysyniad [[gwasgnodi mabol]] (''filial imprinting''). Yn ogystal ag ysgrifennu papurau gwyddonol, ysgrifennodd lyfr ar gyfer y werin ar y pwnc hwn.

Datblygwyd yr [[Gŵydd (ddof)|Ŵydd ddof]] yn Ewrop, Gogledd Affrica a gorllewin Asia o'r rhywogaeth yma.

==Teulu==
Mae'r ŵydd lwyd yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

[[Categori:Gwyddau]]</text>
      <sha1>65jykqf5e3gksqhjn2bzp9v4qx5jf4i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd droedbinc</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9281</id>
    <revision>
      <id>11100925</id>
      <parentid>11100735</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:04:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1672" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = Gŵydd droedbinc
| delwedd = Anser brachyrhynchus.jpg
| maint_delwedd = 200px
| neges_delwedd = 
| statws = LC
| system_statws = IUCN3.1
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| genus = ''[[Anser]]''
| species = '''''A. brachyrhynchus'''''
| enw_deuenwol = ''A. brachyrhynchus''
| awdurdod_deuenwol = [[Louis Antoine Francois Baillon|Baillon]], 1834
|image2=Pink-footed Geese (Anser brachyrhynchus) (W1CDR0001376 BD33).ogg}}

[[Delwedd:Anser brachyrhynchus MHNT.ZOO.2010.11.13.3.jpg|bawd|''Anser brachyrhynchus'']]
[[File:Kleine rietgans in de sneeuw-4961710.webm|thumb|chwith|Anser brachyrhynchus]]
Mae'r '''Ŵydd droedbinc''' (''Anser brachyrhynchus'') yn ŵydd sy'n nythu yn [[Yr Ynys Las]], [[Gwlad yr Iâ]] a [[Svalbard]]. Mae'n treulio'r gaeaf yng ngogledd-orllewin [[Ewrop]], yn enwedig [[Prydain]], ond mae'r boblogaeth sy'n nythu yn Svalbard yn treulio'r gaeaf yng [[Gwlad Belg|Ngwlad Belg]], [[Yr Iseldiroedd]] a [[Denmarc]].

Un o'r &quot;gwyddau llwyd&quot; yw'r Ŵydd droedbinc, a gall fod yn anodd ei gwahaniaethu oddi wrth rhai o'r gwyddau eraill megis yr [[Gŵydd lwyd|Ŵydd lwyd]] a [[Gŵydd y llafur]]. Mae yn wydd ychydig yn llai na'r ddwy yma, ac mae'r coesau a'r traed yn binc yn hytrach nag yn oren. Mae'r pig yn fyr gyda darn pinc yn y canol, ac mae'r gwddf fel rheol yn edrych yn llawer tywyllach na'r corff. Wrth hedfan mae'n dangos darnau o liw llwydlad ar dop yr adenydd fel yr Ŵydd Wyllt.

Nid yw'r Ŵydd droedbinc yn aderyn cyffredin iawn yng [[Cymru|Nghymru]], ond gellir gweld rhai yn gaeafu yma, yn aml gyda gwyddau eraill.

[[Categori:Gwyddau]]</text>
      <sha1>63ojujdlk7qhjlv9ed46hlb3kp0o3ar</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd dalcenwen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9293</id>
    <revision>
      <id>11100861</id>
      <parentid>11024646</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:38:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1686" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = Gŵydd dalcenwen
| delwedd = White-fronted.goose.750pix.jpg
| maint_delwedd = 200px
| neges_delwedd = 
| delwedd2 = Anser albifrons - Greater White-fronted Goose - XC96532.ogg
| statws = LC
| system_statws = IUCN3.1
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| genus = ''[[Anser]]''
| species = '''''A. albifrons''
| enw_deuenwol = ''Anser albifrons''
| awdurdod_deuenwol = ([[Giovanni Antonio Scopoli|Scopoli]], 1769)
}}
[[Delwedd:Anser albifrons MHNT.ZOO.2010.11.13.9.jpg|bawd|''Anser albifrons'']]
[[File:Badderende kolgans-4961846.webm|thumb|chwith|Anser albifrons]]
Mae'r '''Ŵydd Dalcenwen''' (''Anser albifrons'') yn ŵydd sy'n nythu trwy rannau helaeth o ogledd [[Ewrop]], [[Asia]] ac [[America]]. Mae nifer o is-rywogaethau:

* ''A. a. albifrons'' Gogledd Ewrop ac Asia
* ''A. a. frontalis'' Dwyrain [[Siberia]] a [[Canada]]
* ''A. a. gambeli''   Gogledd-orllewin Canada
* ''A. a. elgasi''    De-orllewin [[Alaska]]
* ''A. a. flavirostris'' Gorllewin [[Yr Ynys Las]]

Un o'r &quot;gwyddau llwyd&quot; yw'r Ŵydd dalcenwen, ac mae'n debyg iawn i'r [[Gŵydd dalcenwen Leiaf|Ŵydd dalcenwen ;eiaf]], sy'n perthyn yn agos iddi. Mae gan y ddau fath wyn o gwmpad bôn y pig ac ar y talcen a rhesi du ar y bol, ond mae'r Ŵydd Dalcen-wen Leiaf yn llai, ac mae siâp y darn gwyn yn wahanol. Mae'r Ŵydd Dalcen-wen yn ŵydd weddol fawr, 65–78&amp;nbsp;cm o hyd a 130–165&amp;nbsp;cm ar draws yr adenydd, gyda choesau oren.

Mae niferoedd bychan o'r Ŵydd dalcenwen yn gaeafu yng [[Cymru|Nghymru]]. Gellir gweld dau is-rywogaeth yma, ''A. a. albifrons'' ac ''A. a. flavirostris''

[[Categori:Gwyddau]]</text>
      <sha1>m14or324ow5gcezcdv7udhy2qaqy79i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100863</id>
      <parentid>11100861</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:40:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Symudodd Craigysgafn y dudalen [[Gŵydd dalcen-wen]] i [[Gŵydd dalcenwen]]: cysondeb</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1686" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = Gŵydd dalcenwen
| delwedd = White-fronted.goose.750pix.jpg
| maint_delwedd = 200px
| neges_delwedd = 
| delwedd2 = Anser albifrons - Greater White-fronted Goose - XC96532.ogg
| statws = LC
| system_statws = IUCN3.1
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = [[Anseriformes]]
| familia = [[Anatidae]]
| genus = ''[[Anser]]''
| species = '''''A. albifrons''
| enw_deuenwol = ''Anser albifrons''
| awdurdod_deuenwol = ([[Giovanni Antonio Scopoli|Scopoli]], 1769)
}}
[[Delwedd:Anser albifrons MHNT.ZOO.2010.11.13.9.jpg|bawd|''Anser albifrons'']]
[[File:Badderende kolgans-4961846.webm|thumb|chwith|Anser albifrons]]
Mae'r '''Ŵydd Dalcenwen''' (''Anser albifrons'') yn ŵydd sy'n nythu trwy rannau helaeth o ogledd [[Ewrop]], [[Asia]] ac [[America]]. Mae nifer o is-rywogaethau:

* ''A. a. albifrons'' Gogledd Ewrop ac Asia
* ''A. a. frontalis'' Dwyrain [[Siberia]] a [[Canada]]
* ''A. a. gambeli''   Gogledd-orllewin Canada
* ''A. a. elgasi''    De-orllewin [[Alaska]]
* ''A. a. flavirostris'' Gorllewin [[Yr Ynys Las]]

Un o'r &quot;gwyddau llwyd&quot; yw'r Ŵydd dalcenwen, ac mae'n debyg iawn i'r [[Gŵydd dalcenwen Leiaf|Ŵydd dalcenwen ;eiaf]], sy'n perthyn yn agos iddi. Mae gan y ddau fath wyn o gwmpad bôn y pig ac ar y talcen a rhesi du ar y bol, ond mae'r Ŵydd Dalcen-wen Leiaf yn llai, ac mae siâp y darn gwyn yn wahanol. Mae'r Ŵydd Dalcen-wen yn ŵydd weddol fawr, 65–78&amp;nbsp;cm o hyd a 130–165&amp;nbsp;cm ar draws yr adenydd, gyda choesau oren.

Mae niferoedd bychan o'r Ŵydd dalcenwen yn gaeafu yng [[Cymru|Nghymru]]. Gellir gweld dau is-rywogaeth yma, ''A. a. albifrons'' ac ''A. a. flavirostris''

[[Categori:Gwyddau]]</text>
      <sha1>m14or324ow5gcezcdv7udhy2qaqy79i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Geirfâu</title>
    <ns>14</ns>
    <id>12820</id>
    <revision>
      <id>11100824</id>
      <parentid>1488451</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:46:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="73" xml:space="preserve">[[Categori:Cyfeiriaduron]]
[[Categori:Geirfa| ]]
[[Categori:Geiriadureg]]</text>
      <sha1>o1hoqynl0qsl6bo090iknle7ssd7vhq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Coch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>14079</id>
    <revision>
      <id>11100780</id>
      <parentid>9910382</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:32:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1570" xml:space="preserve">[[Delwedd:Color icon red.svg|200px|bawd|Coch]]
[[Lliw]] yw '''coch''', yn cyfateb i olau â [[tonfedd|thonfedd]] o dua 625–760 [[nanomedr]]. Mae coch yn un o'r [[lliw primaidd|lliwiau primaidd]].

==Etymoleg==
Daw'r gair ''coch'' o'r [[Lladin]] Diweddar, ''coccum'' sef ceiriosen y goeden dderw sgarlad, a ddaw ei hun o'r [[iaith Groeg|Groeg]],
''Κόκκος''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=coch |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Mae'n cyfateb i'r gair am y lliw coch yn [[Albaneg]] sef, 'kuq'.

== Symboliaeth ==
Mae'r lliw coch yn gallu symboleiddio'r canlynol: Perygl, [[rhyfel]], [[gwaed]], [[poen]], [[Comiwnyddiaeth]], [[Sosialaeth]], dicter, [[cariad]] a nwyd.

Mae [[rhosyn|rhosod]] coch yn symbol o gariad a [[pabi|phabïau]] yn symbol marwolaeth, yn enwedig marwolaethau milwyr yn ystod rhyfel.

[[Y Ddraig Goch]] yw arwyddlun cenedlaethol [[Cymru]]; cyfeirir ati am y tro cyntaf yng ngwaith [[Nennius]].

== Ystyron eraill ==
Yn y Gymraeg mae &quot;coch&quot; yn gyfystyr a &quot;''blue''&quot; yn Saesneg yn yr ystyr &quot;masweddus&quot;, &quot;budr&quot; (yn ymwneud â [[rhyw]]), e.e. jôc coch, [[pornograffi|ffilm goch]] (''blue movie''). Mae coch yn lliw a gysylltir â [[puteindra|phuteindra]] mewn sawl diwylliant, gyda llusern goch neu ryw arwydd coch arall yn y ffenestr yn dynodi bod rhyw am dal ar gael yn y tŷ hwnnw (fel yn achos yr [[ardal golau coch]] adnabyddus De Wallen yn [[Amsterdam]]). Ceir y gyfrol ''Englynion Coch'' gan Wasg y Lolfa - [[englyn]]ion yn ymwneud â rhyw.

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn gwyddoniaeth}}

{{Wiciadur|{{PAGENAME}}}}

[[Categori:Lliwiau]]</text>
      <sha1>quli3oayht11s3d06egzqv5fs40zsmm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gwyddoniadur</title>
    <ns>0</ns>
    <id>15146</id>
    <revision>
      <id>11100779</id>
      <parentid>11039252</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:31:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2331" xml:space="preserve">[[Delwedd:Brockhaus Lexikon.jpg|bawd|Brockhaus Konversations-Lexikon]]

Cyfrol ysgrifenedig gynhwysfawr, sy'n gasgliad o wybodaeth ar bwnc neu amrywiaeth o bynciau yw '''gwyddoniadur'''.

== Hanes y gwyddoniadur ==
Ysgrifennwyd cyfrolau gwyddoniadurol gan rai o awduron [[Groeg yr Henfyd]], megis [[Aristoteles]], a [[Plinius]]. Un o brif ganolfannau i weithgarwch o'r fath oedd Llyfrgell enwog [[Alecsandria]] yn [[Yr Aifft]].

Yn ystod yr [[Oesoedd Canol]], datblygwyd y [[dull gwyddonol]] a'r arfer o nodi ffynonellau gan ysgolheigion [[Islam|Mwslemaidd]], a chynhyrchwyd sawl cyfrol gynhwysfawr. Ymysg y rhai mwyaf nodedig mae gwaith [[Abu Bakr al-Razi]] ar wyddoniaeth, 270 llyfr [[Al-Kindi]], gwyddoniadur meddygol [[Ibn Sina]], a chyfrolau [[hanesyddol|hanes]] y [[Ash'ari]], [[al-Tabri]], [[al-Masudi]], ac eraill.

Ysgrifennodd [[Cassiodorus]] (c.[[490]] - c.[[580]]) wyddoniadur ar ddysg a'r [[Saith Celfyddyd]], sef yr ''Institutiones divinarum et saecularium litterarum''. Daeth y llyfr yn waith safonol yn yr [[Oesoedd Canol]] a astudid ledled [[Ewrop]].

Datblygodd y gwyddoniadur modern o'r [[geiriadur]] yn ystod y [[18g]]. Ymysg cyfrolau arloesol y ganrif honno mae'r ''Cyclopaedia, or Universal Dictionary of Arts and Sciences'', ''[[Encyclopædia Britannica]]'', a'r [[Brockhaus Konversations-Lexikon]].

Cyhoeddwyd y gwyddoniadur aml-gyfrol Cymraeg cyntaf mewn deg cyfrol rhwng [[1854]] a [[1879]] dan yr enw [[Y Gwyddoniadur Cymreig]], dan olygyddiaeth gyffredinol [[John Parry]] ([[1812]]-[[1874]]).

== Geirdarddiad ==

Ffurfiwyd y gair gwyddoniadur, gydag enghreifftiau o 1852 ymlaen, o'r terfyniad ''-iadur'' a'r gair ''gwyddon'' (sef cangen neilltuol o wybodaeth), o'r gair ''gwybod''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=gwyddoniadur |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;  Daw'r gair am wyddoniadur mewn llawer o ieithoedd ([[Saesneg]] ''encyclopaedia'' a ([[Ffrangeg]] ''encyclopédie'' er enghraifft) o'r gair [[Lladin]] Canol ''encyclopaedia'', o'r gair [[Groeg (iaith)|Roeg]] ενγκύκλια παιδεία &quot;addysg gyffredinol&quot;. Mae gan y [[Gymraeg]] gair cynhenid am wyddoniadur, ac yn anarferol yn hynny o beth.

== Gweler hefyd == 
* [[Rhestr gwyddoniaduron Cymraeg]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{Wiciadur|{{lc:{{PAGENAME}}}}}}

[[Categori:Gwybodaeth]]
[[Categori:Gwyddoniaduron| ]]
[[Categori:Llyfrau]]</text>
      <sha1>lujr4zb0i13jln80kunb1soyczh6b2u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>RSPB Ynys-hir</title>
    <ns>0</ns>
    <id>30297</id>
    <revision>
      <id>11100865</id>
      <parentid>11100729</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:41:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3842" xml:space="preserve">:''Ar gyfer y dref yn Rhondda Cynon Taf, gweler [[Ynyshir]].
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|Cymru}} | ynganiad  = {{wikidata|property|P443}} }}

Gwarchodfa natur ydy '''RSPB Ynys-hir''', sydd wedi ei leoli ar lan yr [[Afon Dyfi]] yng [[Ceredigion|Ngheredigion]], rhwng [[Aberystwyth]] a [[Machynlleth]]. Mae'n 550 o hectarau o faint ac yn cynnwys amrywiaeth o gynefinnau sy'n ymestyn yn mewndirol ac yn cynnwys gwastatir mwd (Saesneg:''Mudflat'') a chorsydd halen (Saesneg:''Saltmarsh''), tir fferm a phylliau, coedwig dderw a phrysgwydd ar ochr bryniau. Mae'r cyfleusterau yn cynnwys canolfan ymwelwyr bach a saith cuddfan ar gyfer gwylio [[adar]].

Mae'r enw, Ynys-hir, yn cyfeirio tuag at grib coediog a oedd yn cylchu'r corsdir erstalwm. Roedd yr ystâd yn un breifat cyn iddi gael ei phrynnu an yr [[RSPB]] yn 1970.
[[Delwedd:Ynyshir09LB.jpg|bawd|260px|chwith|Llwybr trwy'r warchodfa]]

Mae adar sy'n atgenhedlu yno yn cynnwys nifer o adar rhyddio megis y [[Cornchwiglen]] a'r [[Pibydd coesgoch]]. Yn fwy diweddar mae [[Crëyr Bach]] a [[Crëyr Glas|Chrëyr Glas]] wedi ymuno â'r niferoedd. Mae'r coedwig yn gartref i'r [[Llostruddyn]], [[Telor y Coed]] a'r [[Gwybedwr Brith]] ac mae'r [[Barcud Coch]] i'w weld yn hedfan uwchben yn aml.

Mae'r adar sy'n gwario'r gaeaf yno yn gynnwys [[hwyaid]] megis [[Hwyaden yr eithin|Hwyaid yr eithin]], [[Chwiwell|Chwiwiaid]] a [[Corhwyaden|Corhwyaid]] ac adar rhyddio megis [[Pioden y Môr]] a [[Pibydd y dorlan|Phibydd y dorlan]]. Mae nifer bychain o'r [[Gŵydd dalcenwen|Ŵydd dalcenwen]] ac yn fwy diweddar, [[Gŵydd wyran]] i'w gweld hefyd.

Mae anifeiliaid gwyllt eraill yr ardal yn cynnwys [[ystlum]]od, [[Dyfrgi]], [[Ffwlbart]] a'r [[Pathew]]. Ymysg y pryfaid mae [[Gwas y neidr|gweision y neidr]], [[mursen]]nod a [[Glöyn byw|glöynnod byw]] ac eraill prin megis y [[gwiddonyn (chwilen)|gwiddonyn]] ''[[Procas granulicollis]]''. Ymysg y blodau gwyllt mae [[Clychau'r Gog]], [[Chwys yr Haul]] a [[Llafn y Bladur]]. Defnyddir ceffylau i gadw'r glaswellt yn fyr.

Sefydlwyd RSPB Ynys-hir ar ystâd Hugh Maplin, a wahodd [[William Moreton Condry|Bill Condry]] i fyw ar y stâd, Condry oedd warden gyntaf y warchodfa.

==Rhai o'r cuddfeydd==
&lt;gallery&gt;
Delwedd:Ynyshir04LB.jpg
Delwedd:Ynyshir15LB.jpg
Delwedd:Ynyshir16LB.jpg
&lt;/gallery&gt;

==Y bywyd gwyllt a thirwedd==

&lt;gallery&gt;
Delwedd:Ynyshir01LB.jpg
Delwedd:Ynyshir02LB.jpg
Delwedd:Ynyshir03LB.jpg
Delwedd:Ynyshir05LB.jpg
Delwedd:Ynyshir06LB.jpg
Delwedd:Ynyshir07LB.jpg
Delwedd:Ynyshir08LB.jpg
Delwedd:Ynyshir10LB.jpg
Delwedd:Ynyshir11LB.jpg
Delwedd:Ynyshir12LB.jpg
Delwedd:Ynyshir13LB.jpg
Delwedd:Ynyshir14LB.jpg
&lt;/gallery&gt;

==Gweler hefyd==
*[[Gwarchodfa Natur Conwy]]

==Cyfeirnodau==
* David Saunders (2000) ''Where to watch birds in Wales'', 3ydd argraffiad, Christopher Helm, Llundain
* David Tipling (1996) ''Top Birding Spots in Britain and Ireland'', HarperCollins, Llundain

==Dolenni Allanol==
{{comin|Category:Ynys-hir RSPB reserve|Ynys-hir RSPB reserve}}
* [http://www.rspb.org.uk/reserves/guide/y/ynys-hir/index.asp RSPB reserve guide]
* [http://www.bbc.co.uk/wales/mid/sites/reserves/pages/ynys_hir.shtml BBC page] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070919192335/http://www.bbc.co.uk/wales/mid/sites/reserves/pages/ynys_hir.shtml |date=2007-09-19 }}
* [http://www.users.zetnet.co.uk/johnfirth/ynys.html Ynys Hir] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930184436/http://www.users.zetnet.co.uk/johnfirth/ynys.html |date=2007-09-30 }}
* [http://www.archivesnetworkwales.info/cgi-bin/anw/fulldesc_nofr?    inst_id=1&amp;coll_id=20410&amp;expand=] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090823050006/http://www.archivesnetworkwales.info/cgi-bin/anw/fulldesc_nofr |date=2009-08-23 }}

[[Categori:RSPB|Ynys-hir]]
[[Categori:Ysgubor-y-coed|Ynys-hir]]
[[Categori:Gwarchodfeydd natur yng Nghymru|Ynys-hir]]</text>
      <sha1>jbppdd958vhtukob3d0onn6f3jotkyu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sir</title>
    <ns>0</ns>
    <id>43993</id>
    <revision>
      <id>11100773</id>
      <parentid>11045008</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:25:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3930" xml:space="preserve">:''Am ystyron eraill o swydd, gweler [[galwedigaeth (gwahaniaethu)]].''
[[File:Wales after the Laws in Wales Acts.svg|thumb|Siroedd Cymru wedi'r ''[[Deddfau'r Cyfreithiau yng Nghymru 1536 a 1542|Deddfau Uno]]'' 1536 a 1542]]
Uned [[llywodraeth leol]] yw '''sir''' neu '''swydd'''. 

==Etymoleg==
Daw'r gair 'sir' o'r [[Saesneg]] ''shire''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=sir |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;
 Mae'r gair 'shire' yn hŷn na'r term mwy cyffredin am sir yn y Saesneg heddiw, sef ''county'' ac yn deillio o drefn llywodraeth leol [[Eingl-Sacsoneg]].&lt;ref&gt;https://www.visionofbritain.org.uk/types/type_page.jsp?unit_type=ANC_CNTY&lt;/ref&gt; Mae'r term 'county' yn deillio o'r [[Hen Ffrangeg]] ''conté'' neu ''cunté'' sy'n dynodi awdurdodaeth o dan sofraniaeth 'count' (iarll) neu viscount (is-iarll).&lt;ref name=etymology&gt;The Oxford Dictionary of English Etymology, C. W. Onions (Ed.), 1966, [[Oxford University Press]]&lt;/ref&gt; Diddorol yw nodi bod y gair Cymraeg 'iarll' yn dod o'r [[Hen Norseg]], ''jarl'' a gwelir wrth yn y Saesneg fel 'earldom'.

==Siroedd Cymru==
Roedd gan Gymru ei system [[llywodraeth leol]] gynhenid ei hun lle trefnwyd is-adrannau gweinyddol fewn i: [[Cantref]] (lluosog: cantrefi) a [[Cwmwd]] (lluosog: cymydau). 

Gyda'r goncwest Seisnig yn gyntaf crewyd 7 sir newydd wedi lladd [[Llywelyn ap Gruffudd]] yn 1282 a meddiannu ei diroedd ([[Sir Fôn]], [[Sir Gaernarfon]], [[Sir Feirionnydd]], [[Sir Aberteifi]], [[Sir Gaerfyrddin]] i ychwanegu ar [[Sir Benfro]] a grewyd yn sir yn 1138. Yna wedi'r [[Deddfau'r Cyfreithiau yng Nghymru 1536 a 1542|Deddfau Uno Cymru a Lloegr]] crewyd y gweddill o'r [[Siroedd hynafol Cymru|'Hen Siroedd']] sef [[Sir Ddinbych]], [[Sir y Fflint]], [[Sir Drefaldwyn]], [[Sir Faesyfed]], [[Sir Frycheiniog]], [[Sir Forgannwg]] a [[Sir Fynwy]] o hen [[Arglwyddiaethau'r Mers]].

Ad-drefnwyd hen siroedd Cymru wedi [[Deddf Llywodraeth Leol 1972]] ac yn 1974 i crewyd 8 sir newydd: [[Gwynedd]], [[Clwyd]], [[Powys]], [[Dyfed]], [[Gorllewin Morgannwg]], [[De Morgannwg]], [[Morgannwg Ganol]], a [[Gwent]]. O dan y cynghorau sir yma roedd [[Cyngor Dosbarth|cynghorau dosbarth]] gyda sawl un wedi ei seilio ar yr [[Siroedd hynafol Cymru|hen siroedd]] blaenorol e.e. Cyngor Dosbarth Ceredigion.

Wedi [[Deddf Llywodraeth Leol (Cymru) 1994]] cafwyd ad-drefniad arall gan greu 22 uned lywodraeth leol a elwir yn ''[[awdurdodau unedol]]'' neu, ar lafar ac yn swyddogol, yn 'Sir' neu 'Bwrdeistref Sirol'.

==Rhyngwladol==
[[File:Caldwell counties in the USA.png|thumb|250px|Siroedd [[USA]]]]
[[File:Estonia counties.png|thumb|250px|Siroedd Estonia]]
Yn wahanol i unedau llywodraeth leol eraill fel [[Llywodraethiaethau]] sydd bellach yn dueddol o'i cysylltu ag elfen o apwyntio Llywodraethwyr gan y llywodraeth ganolog neu filwrol, mae i'r cysyniad o sir awgrymiad cryfach o lywodraeth ddemocrataidd wedi ei hethol yn lleol a gydag hawliau yn annibynnol o'r canol.

Er bod y term yn cael ei gysylltu'n bennaf â [[DU|gwledydd Prydain]] ac [[Iwerddon]], ceir siroedd/swyddi, neu unedau sy'n cyfateb yn agos iddynt, mewn sawl gwlad, yn cynnwys:
*[[Albania]]
*[[Canada]]
*[[Croatia]]
*[[Denmarc]]
*[[Estonia]]
*[[Fietnam]]
*[[Gweriniaeth Pobl Tsieina]]
*[[Gwlad Pwyl]]
*[[Hwngari]]
*[[Iran]]
*[[Iwerddon]]
*[[Jamaica]]
*[[Liberia]]
*[[Lithwania]]
*[[Moldofa]]
*[[Norwy]]
*[[Rwmania]]
*[[Sweden]]
*[[Unol Daleithiau America]] (&quot;swydd&quot; yw'r term Cymraeg arferol)
*[[Wganda]]
*[[Yr Ynys Las]]

===Gweler hefyd===
* [[Siroedd a Dinasoedd Cymru|Siroedd Cymru]]
* [[Siroedd Iwerddon]]
* [[Siroedd seremonïol Lloegr]]

{{Wiciadur|{{lc:{{PAGENAME}}}}}}

{{eginyn daearyddiaeth}}

[[Categori:Siroedd| ]]
[[Categori:Llywodraeth leol]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn gwleidyddiaeth}}
[[Categori:Aneddiadau]]
[[Categori:Bwrdeistrefi| ]]
[[Categori:Llywodraeth leol]]
[[Categori:Llywodraeth]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth]]
[[Categori:Israniadau gwladol]]
[[Categori:Llywodraeth leol yng Nghymru]]</text>
      <sha1>3vqbtorzyq8xtpfeahs7u0me7bfx1bt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100774</id>
      <parentid>11100773</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:25:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3929" xml:space="preserve">:''Am ystyron eraill o swydd, gweler [[galwedigaeth (gwahaniaethu)]].''
[[File:Wales after the Laws in Wales Acts.svg|thumb|Siroedd Cymru wedi'r ''[[Deddfau'r Cyfreithiau yng Nghymru 1536 a 1542|Deddfau Uno]]'' 1536 a 1542]]
Uned [[llywodraeth leol]] yw '''sir''' neu '''swydd'''. 

==Etymoleg==
Daw'r gair 'sir' o'r [[Saesneg]] ''shire''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=sir |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Mae'r gair 'shire' yn hŷn na'r term mwy cyffredin am sir yn y Saesneg heddiw, sef ''county'' ac yn deillio o drefn llywodraeth leol [[Eingl-Sacsoneg]].&lt;ref&gt;https://www.visionofbritain.org.uk/types/type_page.jsp?unit_type=ANC_CNTY&lt;/ref&gt; Mae'r term 'county' yn deillio o'r [[Hen Ffrangeg]] ''conté'' neu ''cunté'' sy'n dynodi awdurdodaeth o dan sofraniaeth 'count' (iarll) neu viscount (is-iarll).&lt;ref name=etymology&gt;The Oxford Dictionary of English Etymology, C. W. Onions (Ed.), 1966, [[Oxford University Press]]&lt;/ref&gt; Diddorol yw nodi bod y gair Cymraeg 'iarll' yn dod o'r [[Hen Norseg]], ''jarl'' a gwelir wrth yn y Saesneg fel 'earldom'.

==Siroedd Cymru==
Roedd gan Gymru ei system [[llywodraeth leol]] gynhenid ei hun lle trefnwyd is-adrannau gweinyddol fewn i: [[Cantref]] (lluosog: cantrefi) a [[Cwmwd]] (lluosog: cymydau). 

Gyda'r goncwest Seisnig yn gyntaf crewyd 7 sir newydd wedi lladd [[Llywelyn ap Gruffudd]] yn 1282 a meddiannu ei diroedd ([[Sir Fôn]], [[Sir Gaernarfon]], [[Sir Feirionnydd]], [[Sir Aberteifi]], [[Sir Gaerfyrddin]] i ychwanegu ar [[Sir Benfro]] a grewyd yn sir yn 1138. Yna wedi'r [[Deddfau'r Cyfreithiau yng Nghymru 1536 a 1542|Deddfau Uno Cymru a Lloegr]] crewyd y gweddill o'r [[Siroedd hynafol Cymru|'Hen Siroedd']] sef [[Sir Ddinbych]], [[Sir y Fflint]], [[Sir Drefaldwyn]], [[Sir Faesyfed]], [[Sir Frycheiniog]], [[Sir Forgannwg]] a [[Sir Fynwy]] o hen [[Arglwyddiaethau'r Mers]].

Ad-drefnwyd hen siroedd Cymru wedi [[Deddf Llywodraeth Leol 1972]] ac yn 1974 i crewyd 8 sir newydd: [[Gwynedd]], [[Clwyd]], [[Powys]], [[Dyfed]], [[Gorllewin Morgannwg]], [[De Morgannwg]], [[Morgannwg Ganol]], a [[Gwent]]. O dan y cynghorau sir yma roedd [[Cyngor Dosbarth|cynghorau dosbarth]] gyda sawl un wedi ei seilio ar yr [[Siroedd hynafol Cymru|hen siroedd]] blaenorol e.e. Cyngor Dosbarth Ceredigion.

Wedi [[Deddf Llywodraeth Leol (Cymru) 1994]] cafwyd ad-drefniad arall gan greu 22 uned lywodraeth leol a elwir yn ''[[awdurdodau unedol]]'' neu, ar lafar ac yn swyddogol, yn 'Sir' neu 'Bwrdeistref Sirol'.

==Rhyngwladol==
[[File:Caldwell counties in the USA.png|thumb|250px|Siroedd [[USA]]]]
[[File:Estonia counties.png|thumb|250px|Siroedd Estonia]]
Yn wahanol i unedau llywodraeth leol eraill fel [[Llywodraethiaethau]] sydd bellach yn dueddol o'i cysylltu ag elfen o apwyntio Llywodraethwyr gan y llywodraeth ganolog neu filwrol, mae i'r cysyniad o sir awgrymiad cryfach o lywodraeth ddemocrataidd wedi ei hethol yn lleol a gydag hawliau yn annibynnol o'r canol.

Er bod y term yn cael ei gysylltu'n bennaf â [[DU|gwledydd Prydain]] ac [[Iwerddon]], ceir siroedd/swyddi, neu unedau sy'n cyfateb yn agos iddynt, mewn sawl gwlad, yn cynnwys:
*[[Albania]]
*[[Canada]]
*[[Croatia]]
*[[Denmarc]]
*[[Estonia]]
*[[Fietnam]]
*[[Gweriniaeth Pobl Tsieina]]
*[[Gwlad Pwyl]]
*[[Hwngari]]
*[[Iran]]
*[[Iwerddon]]
*[[Jamaica]]
*[[Liberia]]
*[[Lithwania]]
*[[Moldofa]]
*[[Norwy]]
*[[Rwmania]]
*[[Sweden]]
*[[Unol Daleithiau America]] (&quot;swydd&quot; yw'r term Cymraeg arferol)
*[[Wganda]]
*[[Yr Ynys Las]]

===Gweler hefyd===
* [[Siroedd a Dinasoedd Cymru|Siroedd Cymru]]
* [[Siroedd Iwerddon]]
* [[Siroedd seremonïol Lloegr]]

{{Wiciadur|{{lc:{{PAGENAME}}}}}}

{{eginyn daearyddiaeth}}

[[Categori:Siroedd| ]]
[[Categori:Llywodraeth leol]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn gwleidyddiaeth}}
[[Categori:Aneddiadau]]
[[Categori:Bwrdeistrefi| ]]
[[Categori:Llywodraeth leol]]
[[Categori:Llywodraeth]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth]]
[[Categori:Israniadau gwladol]]
[[Categori:Llywodraeth leol yng Nghymru]]</text>
      <sha1>nbgi96qik6px1viaw3k5fwcs6q2kr93</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Cars</title>
    <ns>0</ns>
    <id>44496</id>
    <revision>
      <id>11100834</id>
      <parentid>1704769</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T21:40:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1681" xml:space="preserve">{{Gwybodlen Ffilm |
  enw = Cars |
  delwedd = 200px-Cars_2006.jpg |
  pennawd =   |
  cyfarwyddwr = [[John Lasseter]]&lt;br&gt; [[Joe Ranft]] |
  cynhyrchydd = [[Darla K. Anderson]] |
  ysgrifennwr = '''Stori:'''&lt;br&gt;[[John Lasseter]]&lt;br&gt;[[Joe Ranft]]&lt;br&gt;[[Jorgen Klubien]]&lt;br&gt;[[Brenda Chapman]]&lt;br&gt;'''Sgreenplay:'''&lt;br&gt;John Lasseter&lt;br&gt;Joe Ranft&lt;br&gt;Jorgen Klubien&lt;br&gt;Dan Fogelman&lt;br&gt;Kiel Murray&lt;br&gt;Phil Lorin&lt;br&gt;Robert L. Baird&lt;br&gt;Daniel Gerson&lt;br&gt;[[Bonnie Hunt]]&lt;br&gt;[[Don Lake]]&lt;br&gt;[[Steve Purcell]]&lt;br&gt;[[Dan Scanlon]] |
  serennu= [[Owen Wilson]]&lt;br&gt;[[Larry the Cable Guy]]&lt;br&gt;[[Paul Newman]]&lt;br&gt; [[Bonnie Hunt]]&lt;br&gt;[[Tony Shalhoub]]&lt;br&gt;[[John Ratzenberger]]&lt;br&gt;[[George Carlin]]&lt;br&gt;[[Cheech Marin]] |
  cerddoriaeth = [[Randy Newman]] |
  golygydd = Ken Schretzmann |
  cwmni_cynhyrchu = [[Walt Disney Pictures]] |
  rhyddhad  = [[9 Mehefin]] [[2006]] |
  amser_rhedeg  = 116 munud |
  gwlad = [[Unol Daleithiau]] |
  iaith = [[Saesneg]] |
  rhif_imdb = 0317219 |
}}
Ffilm Disney-Pixar am geir animeiddiedig yw '''''Cars''''' (&quot;''Ceir''&quot;) ([[2006]]).

==Cymeriadau==
* ''Lightning McQueen'' - [[Owen Wilson]]
* ''Doc Hudson'' - [[Paul Newman]]
* ''Sally Carrera'' - [[Bonnie Hunt]]
* ''Ramone'' - [[Cheech Marin]]
* ''Luigi'' - [[Tony Shalhoub]]
* ''Mack'' - [[John Ratzenberger]]
* ''Lizzie'' - [[Katherine Helmond]]
* ''Chick Hicks'' - [[Michael Keaton]]
* ''The King'' - [[Richard Petty]]
* ''Sheriff'' - [[Michael Wallis]]
* ''Fillmore'' - [[George Carlin]]
* ''Sarge'' - [[Paul Dooley]]
* ''Flo'' - [[Jenifer Lewis]]
* ''Guido'' - [[Guido Quaroni]]
* ''Red'' - [[Joe Ranft]]

{{eginyn ffilm}}

[[Categori:Ffilmiau 2006]]
[[Categori:Ffilmiau Pixar]]
[[Categori:Ffilmiau Saesneg]]</text>
      <sha1>ox64vdf6um4hdcmfrrsanvn8af1gd6c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Brother Bear</title>
    <ns>0</ns>
    <id>44506</id>
    <revision>
      <id>11100833</id>
      <parentid>1556264</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T21:39:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1645" xml:space="preserve">{{Gwybodlen Ffilm
| enw = Brother Bear |
| delwedd = Brother_Bear_Poster.png |
| pennawd = Poster y Ffilm
| cyfarwyddwr = [[Aaron Blaise]]&lt;br&gt;[[Robert Walker]]
| cynhyrchydd = [[Igor Khait]]&lt;br&gt;[[Chuck Williams]] 
| ysgrifennwr = [[Lorne Cameron]]&lt;br&gt;[[David Hoselton]]&lt;br&gt;[[Tab Murphy]]&lt;br&gt;[[Stephen Bencich]] 
| serennu = [[Joaquin Phoenix]]&lt;br&gt;[[Jeremy Suarez]]&lt;br&gt;[[Rick Moranis]]&lt;br&gt;[[Dave Thomas (actor)|Dave Thomas]]&lt;br&gt;[[Jason Raize]]&lt;br&gt;[[D.B. Sweeney]]&lt;br&gt;[[Joan Copeland]]&lt;br&gt;[[Michael Clarke Duncan]]
| cerddoriaeth = [[Phil Collins]]&lt;br&gt;[[Mark Mancina]]
| sinematograffeg = [[Adrian Biddle]]|
| golygydd = [[Larry Bock]]&lt;br&gt;[[Trudy Ship]]|
| rhyddhad = [[1 Tachwedd]] [[2003]]|
| cwmni_cynhyrchu = [[Walt Disney Pictures]]|
| amser_rhedeg = 85 munud
| gwlad = [[Unol Daleithiau America]]
| iaith = [[Saesneg]]
| rhif_imdb =  |
}}
Ffilm animeiddiedig Disney yw '''Brother Bear''' ([[2003]]).

==Cymeriadau==
* ''Kenai'' - [[Joaquin Phoenix]]
* ''Denahi'' - [[Jason Raize]]
* ''Sitka'' - [[D.B. Sweeney]]
* ''Koda'' - [[Jeremy Suarez]]
* ''Rutt'' - [[Rick Moranis]]
* ''Tuke'' - [[Dave Thomas (actor)|Dave Thomas]]
* ''Tanana'' - [[Joan Copeland]]
* ''Tug'' - [[Michael Clarke Duncan]]

==Caneuon==
* &quot;Great Spirits&quot;
* &quot;Transformation&quot;
* &quot;On My Way&quot;
* &quot;Welcome&quot;
* &quot;No Way Out&quot;
* &quot;Look Through My Eyes&quot;

==Ieithoedd eraill==
*[[Almaeneg]] - ''Bärenbrüder''
*[[Eidaleg]] - ''Koda, fratello orso''
*[[Ffrangeg]] - ''Frère des ours''
*[[Norwyeg]] - ''Min bror bjørnen''
*[[Portiwgaleg]] ([[Brasil]]) - ''Irmão Urso''

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Ffilmiau Animeiddiedig Disney]]

[[Categori:Ffilmiau 2003]]
[[Categori:Ffilmiau Disney]]</text>
      <sha1>abd8x4svpryszgrf8jzrmi2eorbaafb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gwydd Dalcen-wen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>45306</id>
    <redirect title="Gŵydd dalcenwen" />
    <revision>
      <id>11100930</id>
      <parentid>1876343</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:10:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Changed redirect target from [[Gŵydd dalcen-wen]] to [[Gŵydd dalcenwen]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" xml:space="preserve">#ail-cyfeirio [[Gŵydd dalcenwen]]</text>
      <sha1>498m1woj6fz0um4qnm5se141cm6r8qt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Egni (gwyddonol)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>49398</id>
    <revision>
      <id>11100784</id>
      <parentid>3588651</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:42:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1529" xml:space="preserve">{{defnyddiaueraill|egni (gwahaniaethu)}}

[[Delwedd:Lightning over Oradea Romania 2.jpg|bawd|258px|[[Mellt]]]]

Mewn [[ffiseg]], mae '''egni''' yn cyfeirio at allu gwrthrych i symud neu weithio.  Gair sy'n tarddu o'r [[Brythoneg|Frythoneg]] yw 'egni', a chaiff ei gofnodi yn gyntaf yn y [[Gymraeg]] yn y 14g yn un o gywyddau [[Iolo Goch]].&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=egni |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; (Ond daw'r gair [[Saesneg]] ''energy'' o'r gair [[Groeg]] ''energos'' neu {{lang|grc|ἐνεργός}} , sef &quot;gweithio&quot;). Mae'n bosib storio egni a'i ddefnyddio i wneud gwaith rhywbryd arall.

Ni ellir creu egni, dim ond ei drosglwyddo neu ei gyfeirio; crewyd y syniad o [[cadwraeth egni|gadwraeth egni]] ar ddechrau'r 19g. Yn ôl [[Theorem Noether]], mae [[cadwraeth egni]] yn ganlyniad i'r ffaith nad ydy deddfau ffiseg ddim yn newid gydag amser.&lt;ref&gt;O'Keeffe; Jacaranda Physics 1 a gyhoeddwyd gan John Willey &amp; Sons Australia Ltd yn 2004; isbn=0 7016 3777 3&lt;/ref&gt;

Er nad yw cyfanswm yr egni ddim yn newid dros amser, mae ein gallu i'w fesur yn dibynu ar ble rydym e.e. person yn eistedd mewn awyren sy'n hedfan: mae ei [[egni cinetic]] o'i gymharu a'r awyren yn sero; o'i gymharu a'r ddaear, fodd bynnag, mae ganddo egni cinetic.

Pan fôm yn trafod egni naturiol yr haul neu'r gwynt yn cael ei droi'n bwer trydanol neu yn sain, defnyddiwn y gair [[ynni]], er enghraifft: [[ynni'r haul]], [[ynni gwynt]] neu [[ynni hydro]].

== Gweler hefyd ==
* [[Joule]]
* [[Trydan]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Ffiseg]]</text>
      <sha1>s6jl5jx801lbxxalaynw05g2vpt5zlr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gwynegon</title>
    <ns>0</ns>
    <id>52127</id>
    <revision>
      <id>11100797</id>
      <parentid>3093374</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T15:08:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2675" xml:space="preserve">{{Afiechyd}}
Grŵp o gyflyrau sy'n ymwneud â niwed i gymalau'r corff ydy '''cricymalau''' (neu'r '''gwynegon''' yn y de; '''cryd cymalau'''  yn y gogledd, neu '''cricmala''' ar lafar; yn ddiweddar: '''arthritis'''). Daw'r gair arthritis o'r Groeg ''arthro-'', [[cymal]] + ''-itis'', [[llid (chwyddo)|llid]]; lluosog: arthritides). Mae gwynegon yn un o brif achosion anabledd mewn pobl sy'n hŷn na 55 mlwydd oed.

Mae sawl ffurf o gricymalau; ac mae gan pob un achos gwahanol. Y ffurf mwyaf cyffredin o gricymalau yw [[osteoarthritis]] (clefyd dirywiol y cymalau), mae'n ganlyniad o henaint, trawma neu haint i'r cymal. Mae'r dystiolaeth yn awgrymu y gall anatomeg annormal gyfrannu at ddatblygiad cynnar osteoarthritis. Y ffurfiau eraill o arthritis yw [[arthritis rhiwmatoid]] ac [[arthritis psoriatic]], [[anhwylder awtoimiwn|clefyd awtoimiwn]] lle mae'r corff yn ymosod ar ei hun. Mae [[arthritis septig]] yn cael ei achosi gan [[haint]] yn y cymal. [[cymalwst|arthritis cymalwstog]] yn cael ei achosi gan dyddodiad o grisialau [[asid wrig]] yn y cymal, gan achosi llid. Mae hefyd ffurf anghyfredin o gymalwst a achosir gan ffurfiad crisialau rhomboid o chalsiwm pyroffosffad. Adnabyddir y cymalwst hwn o dan yr enw [[clefyd dyddodiad calsiwm pyroffosffad|ffug-gymalwst]].

==Meddygaeth naturiol==
Credir y gall y llysiau canlynol gynorthwyo rhai mathau o wynegon: [[Lafant]], [[Penrhudd]] (''Oregano''), [[Rhosmari]] a [[Seleri]].

Dengys ymchwil diweddar &lt;ref&gt;''Overcoming Arthritis'' gan Dr Sahara Brewer; Cyhoeddwyd gan Duncan Baird.&lt;/ref&gt; fod rhai bwydydd (gan gynnwys cigoedd) yn ffyrnigo'r anhwylder, ac nad yw llysieuwyr yn dioddef cymaint. Ymhlith y rhain y mae: [[ŷd]], [[corn]], [[siwgwr]], [[caffîn]], [[oren]]au,[[grawnffrwyth]], [[lemon]]au a [[tomato|thomato]]. Y cigoedd gwaethaf yw: [[cig moch]], [[porc]], [[cig eidion]] a [[cig oen|chig oen]].

Ar y llaw arall, credir fod pysgod olewllyd, megis [[macrell]], [[eog]], [[sardins]] a [[pennog|phennog]] yn llesol ac yn lleddfu'r [[symptom]]au. Mae bwyta deiet vegan yn lleihau'r nifer o gymalau gryn dipyn.  Mae troi at olew yr olewyddan (''olive oil'') yn beth da, a bwydydd llawn [[Omega-3]].

Mae rhai pobl hefyd yn sensitif i lysiau un teulu yn arbennig, sef y ''Solanaceae'': [[tatws]], [[pupur melys]], [[paprica]], [[cayenne]] a bron pob math arall o bupur ar wahan i [[pupur du|bupur du]].

==Gweler hefyd==
*[[cryd coch]]: ''scarlet fever''
*[[cryd y wrach]]: ''intermittent fever''
*[[cryd melyn]]: ''yellow jaundice''.
*[[cryd pigyn]]: ''pleurisy''

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Anhwylderau ysgerbydol]]
[[Categori:Arthritis| ]]
[[Categori:Afiechyd]]
[[Categori:Rhiwmatoleg]]</text>
      <sha1>omuh3cbd1qzbtnjwqe1xp6mv8pnr88e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Raymond Briggs</title>
    <ns>0</ns>
    <id>52796</id>
    <revision>
      <id>11100840</id>
      <parentid>11100646</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T21:52:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dafyddt</username>
        <id>942</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2738" xml:space="preserve">{{Person
| fetchwikidata=ALL
| onlysourced=no 
| suppressfields= cenedl dinasyddiaeth
| dateformat = dmy
}}
Darlunydd llyfrau plant, nofelydd graffigol, cartwnydd ac awdur oedd '''Raymond Briggs''' ([[18 Ionawr]] [[1934]] – [[9 Awst]] [[2022]]), a enillodd nifer o wobrau gan gynnwys [[Medal Kate Greenaway]] sawl gwaith.&lt;ref&gt;{{dyf newyddion|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-62490170|teitl=Raymond Briggs: The Snowman illustrator dies at 88|cyhoeddwr=BBC News|dyddiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

==Llyfryddiaeth (detholiad)==
* 1966: ''[[Mother Goose]] Treasury'' — enillodd [[Medal Kate Greenaway|Fedal Kate Greenaway]]
* 1969: ''The Elephant and the Bad Baby'' (testun gan [[Elfrida Vipont]])
* 1969: ''Shackleton's Epic Voyage''
* 1971: ''Jim and the Beanstalk''
* 1973: ''[[Father Christmas (nofel graffegol)|Father Christmas]]'' — enillodd ail [[Medal Kate Greenaway|Fedal Kate Greenaway]]
* 1975: ''Father Christmas Goes on Holiday'' = ''[[Siôn Corn yn Mynd ar ei Wyliau]]'', 1992
* 1977: ''[[Fungus the Bogeyman]]''
* 1978: ''[[The Snowman]]''
* 1980: ''Gentleman Jim''
* 1982: ''[[When the Wind Blows (nofel graffegol)|When the Wind Blows]]''
* 1984: ''[[The Tin-Pot Foreign General and the Old Iron Woman]]''
* 1986: ''All in a Day'' (gyda [[Mitsumasa Anno]] ac eraill)
* 1987: ''Unlucky Wally''
* 1989: ''Unlucky Wally 20 Years On''
* 1992: ''[[The Man (graphic novel)|The Man]]''
* 1994: ''The Bear''
* 1998: ''[[Ethel and Ernest]]''
* 2001: ''UG:  Boy Genius of the Stone Age''
* 2001: ''The Adventures of Bert'' (testun gan [[Allan Ahlberg]])
* 2002: ''A Bit More Bert'' (testun gan [[Allan Ahlberg]])
* 2004: ''The Puddleman''

==Addasiadau ffilm a theledu==
*''[[The Snowman]]'' (1982) VHS ISBN 0-7912-0007-8
*''[[When the Wind Blows (ffilm)|When the Wind Blows]]'' (1986)
*''[[Father Christmas (1991 ffilm)|Father Christmas]]'' (1991)
*1998 DVD NTSC fullscreen ISBN 0-7678-2670-1 UPC 4339603227 yn cyfuno:
:''The Snowman'' (1993) 29 munud; a
:''Father Christmas'' (1997) 25 munud (gan gynnwys deunydd o stori ''Father Christmas Goes on Holiday'')
*''[[The Bear (1999 ffilm)|The Bear]]''
*''[[Ivor the Invisible]]'' (2001)
*''Fungus the Bogeyman'' (2004)
*''Ethel and Ernest'' (2008).

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
* Anita Silvey (golygydd), ''The Essential Guide to Children's Books and Their Creators'', ISBN 0-618-19082-1

{{Rheoli awdurdod}}

{{DEFAULTSORT:Briggs, Raymond}}
[[Categori:Cartwnyddion Seisnig]]
[[Categori:Darlunwyr Seisnig]]
[[Categori:Darlunwyr llyfrau plant]]
[[Categori:Genedigaethau 1934]]
[[Categori:Marwolaethau 2022]]
[[Categori:Llenorion plant Saesneg]]
[[Categori:Llenorion Seisnig yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Llenorion Seisnig yr 21ain ganrif]]
[[Categori:Pobl o Lundain]]</text>
      <sha1>fr2yjiortnqdy09kxlv2hyuyjm2si6k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Olivia Newton-John</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54093</id>
    <revision>
      <id>11100835</id>
      <parentid>11100464</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T21:46:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dafyddt</username>
        <id>942</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2052" xml:space="preserve">{{infobox person/Wikidata
| fetchwikidata=ALL
| onlysourced=no 
| suppressfields= cenedl dinasyddiaeth
| dateformat = dmy
}}
Cantores [[pop|bop]], cyfansoddwraig ac yn actores [[Awstraliaid|Awstralaidd]] oedd '''Olivia Newton-John''', [[OBE]] ([[26 Medi]] [[1948]] – [[8 Awst]] [[2022]]); roedd ganddi llinach [[Almaenwyr|Almaenig]] a [[Cymry|Chymreig]]. Fe'i ganwyd yn [[Lloegr]] ond cafodd ei magu yn [[Awstralia]]. Mae wedi ennill Gwobr [[Grammy]] a [[Golden Globe]]. Ymgyrchodd yn frwd dros ymwybyddiaeth [[cancr]] y fron a materion amgylcheddol. Fe lawnsiodd nifer o gynhyrchion ar gyfer cwmni Koala Blue.

Roedd ei thad [[Bryn Newton-John]] yn academydd, yn swyddog cudd-wybodaeth yn Bletchley Park yn ystod [[yr Ail Ryfel Byd]] ac yn ddarlledwr ar deledu [[Awstralia]]. Cafodd ei eni yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]].

Bu farw o gancr yn 73 mlwydd oed.&lt;ref&gt;{{dyf newyddion|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-62472100|teitl=Olivia Newton-John: Grease star and singer dies aged 73|cyhoeddwr=BBC News|dyddiad=8 Awst 2022|dyddiadcyrchu=8 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

Cafodd 5 rhif un a 10 record arall yn y Deg Uchaf yn yr Unol Daleithiau ac enillodd bedair gwobr Grammy,&lt;ref name=&quot;books.google.com&quot;&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=7Mo7xm-X1r4C&amp;q=%22olivia+newton%22&amp;pg=PA334|isbn=978-0-87930-475-1|title=All Music Guide to Country|first=Michael|last=Erlewine|publisher=Miller Freeman Books|location=San Ffrancisco|year=1997|access-date=13 Awst 2010|page=334|language=Saesneg}}&lt;/ref&gt; ond daeth yn fwyaf enwog am ei rhan yn y ffilm ''[[Grease]]''.

{{Rheoli awdurdod}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{DEFAULTSORT:Newton-John, Olivia}}
[[Categori:Actorion Awstralaidd]]
[[Categori:Artistiaid Eurovision]]
[[Categori:Awstraliaid Cymreig]]
[[Categori:Awstraliaid Almaenig]]
[[Categori:Cantorion Awstralaidd]]
[[Categori:Genedigaethau 1948]]
[[Categori:Marwolaethau 2022]]
[[Categori:Merched yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Merched yr 21ain ganrif]]
[[Categori:Pobl o Melbourne]]
[[Categori:Swyddogion Urdd yr Ymerodraeth Brydeinig]]</text>
      <sha1>jim0zioq6qq5vtwn823fim4ozmcv9yg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100836</id>
      <parentid>11100835</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T21:47:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dafyddt</username>
        <id>942</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2064" xml:space="preserve">{{infobox person/Wikidata
| fetchwikidata=ALL
| onlysourced=no 
| suppressfields= cenedl dinasyddiaeth
| dateformat = dmy
}}
Cantores [[pop|bop]], cyfansoddwraig ac yn actores [[Awstraliaid|Awstralaidd]] oedd '''Olivia Newton-John''', [[OBE]] ([[26 Medi]] [[1948]] – [[8 Awst]] [[2022]]); roedd ganddi llinach [[Almaenwyr|Almaenig]] a [[Cymry|Chymreig]]. Fe'i ganwyd yn [[Lloegr]] ond cafodd ei magu yn [[Awstralia]]. Enillodd 4 wobr [[Grammy]] ac fe'i enwebwyd am [[Golden Globe]]. Ymgyrchodd yn frwd dros ymwybyddiaeth [[cancr]] y fron a materion amgylcheddol. Fe lawnsiodd nifer o gynhyrchion ar gyfer cwmni Koala Blue.

Roedd ei thad [[Bryn Newton-John]] yn academydd, yn swyddog cudd-wybodaeth yn Bletchley Park yn ystod [[yr Ail Ryfel Byd]] ac yn ddarlledwr ar deledu [[Awstralia]]. Cafodd ei eni yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]].

Bu farw o gancr yn 73 mlwydd oed.&lt;ref&gt;{{dyf newyddion|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-62472100|teitl=Olivia Newton-John: Grease star and singer dies aged 73|cyhoeddwr=BBC News|dyddiad=8 Awst 2022|dyddiadcyrchu=8 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

Cafodd 5 rhif un a 10 record arall yn y Deg Uchaf yn yr Unol Daleithiau ac enillodd bedair gwobr Grammy,&lt;ref name=&quot;books.google.com&quot;&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=7Mo7xm-X1r4C&amp;q=%22olivia+newton%22&amp;pg=PA334|isbn=978-0-87930-475-1|title=All Music Guide to Country|first=Michael|last=Erlewine|publisher=Miller Freeman Books|location=San Ffrancisco|year=1997|access-date=13 Awst 2010|page=334|language=Saesneg}}&lt;/ref&gt; ond daeth yn fwyaf enwog am ei rhan yn y ffilm ''[[Grease]]''.

{{Rheoli awdurdod}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{DEFAULTSORT:Newton-John, Olivia}}
[[Categori:Actorion Awstralaidd]]
[[Categori:Artistiaid Eurovision]]
[[Categori:Awstraliaid Cymreig]]
[[Categori:Awstraliaid Almaenig]]
[[Categori:Cantorion Awstralaidd]]
[[Categori:Genedigaethau 1948]]
[[Categori:Marwolaethau 2022]]
[[Categori:Merched yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Merched yr 21ain ganrif]]
[[Categori:Pobl o Melbourne]]
[[Categori:Swyddogion Urdd yr Ymerodraeth Brydeinig]]</text>
      <sha1>oheqhkvufja3v6xmp2z99h3lrj3z7w0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100837</id>
      <parentid>11100836</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T21:50:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dafyddt</username>
        <id>942</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2070" xml:space="preserve">{{infobox person/Wikidata
| fetchwikidata=ALL
| onlysourced=no 
| suppressfields= cenedl dinasyddiaeth
| dateformat = dmy
}}
Cantores [[pop|bop]], cyfansoddwraig ac yn actores [[Awstraliaid|Awstralaidd]] oedd '''Olivia Newton-John''', [[OBE]] ([[26 Medi]] [[1948]] – [[8 Awst]] [[2022]]); roedd ganddi llinach [[Almaenwyr|Almaenig]] a [[Cymry|Chymreig]]. Fe'i ganwyd yn [[Lloegr]] ond cafodd ei magu yn [[Awstralia]]. Ymgyrchodd yn frwd dros ymwybyddiaeth [[cancr]] y fron a materion amgylcheddol. Fe lawnsiodd nifer o gynhyrchion ar gyfer cwmni Koala Blue.

Roedd ei thad [[Bryn Newton-John]] yn academydd, yn swyddog cudd-wybodaeth yn Bletchley Park yn ystod [[yr Ail Ryfel Byd]] ac yn ddarlledwr ar deledu [[Awstralia]]. Cafodd ei eni yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]].

Bu farw o gancr yn 73 mlwydd oed.&lt;ref&gt;{{dyf newyddion|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-62472100|teitl=Olivia Newton-John: Grease star and singer dies aged 73|cyhoeddwr=BBC News|dyddiad=8 Awst 2022|dyddiadcyrchu=8 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

Cafodd 5 rhif un a 10 record arall yn y Deg Uchaf yn yr Unol Daleithiau ac enillodd bedair gwobr [[Grammy]]. &lt;ref name=&quot;books.google.com&quot;&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=7Mo7xm-X1r4C&amp;q=%22olivia+newton%22&amp;pg=PA334|isbn=978-0-87930-475-1|title=All Music Guide to Country|first=Michael|last=Erlewine|publisher=Miller Freeman Books|location=San Ffrancisco|year=1997|access-date=13 Awst 2010|page=334|language=Saesneg}}&lt;/ref&gt; Daeth yn fwyaf enwog am ei rhan yn y ffilm ''[[Grease]]'' ac fe'i enwebwyd am [[Golden Globe]] fel Actores Orau mewn Sioe Gerdd.

{{Rheoli awdurdod}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{DEFAULTSORT:Newton-John, Olivia}}
[[Categori:Actorion Awstralaidd]]
[[Categori:Artistiaid Eurovision]]
[[Categori:Awstraliaid Cymreig]]
[[Categori:Awstraliaid Almaenig]]
[[Categori:Cantorion Awstralaidd]]
[[Categori:Genedigaethau 1948]]
[[Categori:Marwolaethau 2022]]
[[Categori:Merched yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Merched yr 21ain ganrif]]
[[Categori:Pobl o Melbourne]]
[[Categori:Swyddogion Urdd yr Ymerodraeth Brydeinig]]</text>
      <sha1>o1pu8ragfm5143tomrc23isspftxral</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100839</id>
      <parentid>11100837</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T21:51:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dafyddt</username>
        <id>942</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2092" xml:space="preserve">{{infobox person/Wikidata
| fetchwikidata=ALL
| onlysourced=no 
| suppressfields= cenedl dinasyddiaeth
| dateformat = dmy
}}
Cantores [[pop|bop]], cyfansoddwraig ac yn actores [[Awstraliaid|Awstralaidd]] oedd '''Olivia Newton-John''', [[OBE]] ([[26 Medi]] [[1948]] – [[8 Awst]] [[2022]]); roedd ganddi llinach [[Almaenwyr|Almaenig]] a [[Cymry|Chymreig]]. Fe'i ganwyd yn [[Lloegr]] ond cafodd ei magu yn [[Awstralia]]. Ymgyrchodd yn frwd dros ymwybyddiaeth [[cancr]] y fron a materion amgylcheddol. Fe lawnsiodd nifer o gynhyrchion ar gyfer cwmni Koala Blue.

Roedd ei thad [[Bryn Newton-John]] yn academydd, yn swyddog cudd-wybodaeth yn Bletchley Park yn ystod [[yr Ail Ryfel Byd]] ac yn ddarlledwr ar deledu [[Awstralia]]. Cafodd ei eni yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]].

Bu farw o gancr yn 73 mlwydd oed.&lt;ref&gt;{{dyf newyddion|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-62472100|teitl=Olivia Newton-John: Grease star and singer dies aged 73|cyhoeddwr=BBC News|dyddiad=8 Awst 2022|dyddiadcyrchu=8 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

Cafodd 5 rhif un a 10 record arall yn y Deg Uchaf yn yr Unol Daleithiau ac enillodd bedair gwobr [[Grammy]]. &lt;ref name=&quot;books.google.com&quot;&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=7Mo7xm-X1r4C&amp;q=%22olivia+newton%22&amp;pg=PA334|isbn=978-0-87930-475-1|title=All Music Guide to Country|first=Michael|last=Erlewine|publisher=Miller Freeman Books|location=San Ffrancisco|year=1997|access-date=13 Awst 2010|page=334|language=Saesneg}}&lt;/ref&gt; Daeth yn fwyaf enwog am ei rhan yn y ffilm ''[[Grease (ffilm)|Grease]]'' (1978) ac fe'i enwebwyd am [[Golden Globe]] fel Actores Orau mewn Sioe Gerdd.

{{Rheoli awdurdod}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{DEFAULTSORT:Newton-John, Olivia}}
[[Categori:Actorion Awstralaidd]]
[[Categori:Artistiaid Eurovision]]
[[Categori:Awstraliaid Cymreig]]
[[Categori:Awstraliaid Almaenig]]
[[Categori:Cantorion Awstralaidd]]
[[Categori:Genedigaethau 1948]]
[[Categori:Marwolaethau 2022]]
[[Categori:Merched yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Merched yr 21ain ganrif]]
[[Categori:Pobl o Melbourne]]
[[Categori:Swyddogion Urdd yr Ymerodraeth Brydeinig]]</text>
      <sha1>4uphsbreatbty5uroj3np46szsj6i7t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Alban Arthan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56642</id>
    <revision>
      <id>11100781</id>
      <parentid>11093352</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:34:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1092" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields=  }}
{{heuldro-cyhydnos}}
Mae '''Alban Arthan''' neu '''heuldro'r gaeaf''' yn digwydd rhwng y 19eg a'r 23ain o fis [[Rhagfyr]], ond fel rheol ar y 21ain, sef y dydd byrraf o'r flwyddyn ('byrddydd gaeaf').&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=cam_ceiliog |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Dyma un o wyliau pwysicaf calendr y [[Celtiaid]] a sawl diwylliant arall o gwmpas y byd.

[[Iolo Morganwg]] a fathodd y gair 'alban' (a'r term 'Alban Arthan') ar ddiwedd y [[18g]] i ddynodi un o'r pedwar chwarter mewn blwyddyn. Yr enw [[Cymraeg Canol]] am yr ŵyl oedd '''Calan Nadolig'''. Dyma gyfnod o wledda mawr yn y llys a thai'r bonedd ac un o wyliau pwysicaf beirdd Cymru'r [[Oesoedd Canol]]. Yr enw Saesneg traddodiadol yw ''Yule'' a cheir enwau cytras yn yr ieithoedd Germanaidd eraill.

==Gweler hefyd==
* [[Alban Hefin]]
* [[Alban Eilir]]
* [[Alban Elfed]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn seryddiaeth}}

[[Categori:Amser]]
[[Categori:Gwyliau]]
[[Categori:Gwyliau Celtaidd]]
[[Categori:Neo-baganiaeth]]
[[Categori:Paganiaeth]]
[[Categori:Seryddiaeth]]</text>
      <sha1>37u22g1i1ijr9xj3ouhhh71zlyf19wo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Clwy'r marchogion</title>
    <ns>0</ns>
    <id>60288</id>
    <revision>
      <id>11100747</id>
      <parentid>3398495</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T13:47:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="779" xml:space="preserve">{{Afiechyd}}
[[Gwythien]]nau yn y [[rectwm]], yr [[anws]] (sef y 'pen ôl') yn chwyddo ydy '''clwy'r marchogion''' neu '''peils''' (Sa: ''haemorrhoids'' neu ''piles''). Gall [[dolur rhydd]] neu [[rhwymedd]] ei achosi.&lt;ref&gt;[http://www.mayoclinic.com/health/hemorrhoids-during-pregnancy/AN01720 Gwefan Saesneg MayoClinic.com]&lt;/ref&gt; Fe'i hadwaenir hefyd yn ''lledewigwst''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=lledewigwst |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

== Meddygaeth amgen ==
Defynyddir y planhigion canlynol i wella clwy'r marchogion: [[Cypreswydden Monterey|Cypreswydden]], [[Llygad Ebrill]] a [[Pig yr Aran|Phig yr Aran]].

== Gweler hefyd ==
* [[Rhestr o afiechydon a phlanhigion gyda rhinweddau meddygol]]

== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}


{{eginyn iechyd}}

[[Categori:Afiechydon]]</text>
      <sha1>0pbwdx2b00be5axo8j4ycurzdby2rq4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rhestr adar Llydaw</title>
    <ns>0</ns>
    <id>70655</id>
    <revision>
      <id>11100896</id>
      <parentid>11100721</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:11:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14001" xml:space="preserve">Yn y rhestr hon mae holl '''[[adar]] [[Llydaw]]''' wedi eu rhestru - yn [[Gymraeg]], [[Lladin]] ac yn [[Llydaweg]]. Mae hefyd yn nodi'r rhanbarthau ([[département]]) lle cawsant eu cofnodi: [[Aodoù-an-Arvor]] (A), [[Penn-ar-Bed]] (P), [[Il-ha-Gwilun]] (I), [[Liger-Atlantel]] (L) a [[Morbihan]] (M).

Enwir yn ei dro :
*enw cyffredin Cymraeg
*enw cyffredin Llydaweg
* yr enw gwyddonol
*enw cyffredin Llydaweg arall, (br.) neu [[Ffrangeg]] (ga.)
*statws y rhywogaeth:
: [[Adar sy'n bridio|nythio]] &quot;n&quot;
: [[Adar mudol|mudol]]
: haf
: gaeaf
Defnyddir y drefn [[Sibley, Monroe ac Ahlquist]].

==Rhestr yn ôl Teulu==
==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]

*[[Petrisen Goesgoch]], Klujar ruz (''[[Alectoris rufa]]'') - Nythio ('''A&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;,I,L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;,M&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')
*[[Petrisen]], Klujar c'hris (''[[Perdix perdix]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''' - Teip cyffredin yn Llydaw o'r enw  (''Perdix perdix armoricana'')
*[[Sofliar]], Koailh (''[[Coturnix coturnix]]'') - mudol ('''A&lt;sub&gt;n?&lt;/sub&gt;,P,I,L,M''')
*[[Ffesant]], Fazan Kolc'his (''[[Phasianus colchicus]]'') - br. '''fesant'''- ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''

==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|de|bawd|Gwyddau llwydion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|de|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|de|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]

*[[Alarch dof]], Alarc'h roueel (''[[Cygnus olor]]'') - br. '''''sign''''' - nythio ('''A,L''')
*[[Alarch Bewick]], Alarc'h Bewick (''[[Cygnus bewickii]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Alarch y Gogledd]], Alarc'h kristilh (''[[Cygnus cygnus]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Corhwyaden]], Krag-goañv (''[[Anas crecca]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''P&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;,L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;,M&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')
*[[Chwiwell]], Houad penn ruz (''[[Anas penelope]]'') - ('''L''')
*[[Gŵydd dalcenwen]], Gwaz vailh (''[[Anser albifrons]]'')
*[[Gŵydd ddu]], Garreli du (''[[Branta bernicla]]'') - mudol a gaeaf, rheolaidd ('''A,P,I,L,M''')
*[[Gŵydd lwyd]], Gwaz louet (''[[Anser anser]]'') - mudol a gaeaf
*[[Hwyaden addfain]], Krag-hañv (''[[Anas querquedula]]'') - nythio a mudol ('''P&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;,L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;,M&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')
*[[Hwyaden benddu]], Morilhon louet (''[[Aythya marila]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden bengoch]], Morilhon penn ruz (''[[Aythya ferina]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''A, P&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;, I&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;, L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;, M&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')
*[[Hwyaden ddanheddog]], Heskenneg bras (''[[Mergus merganser]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden frongoch]], Heskenneg kuch (''[[Mergus serrator]]'') - mudol a gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider-dum (''[[Somateria mollissima]]'') - nythio ('''A&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;,L''')
*[[Hwyaden gopog]], Morilhon kabellek (''[[Aythya fuligula]]'') - nythio ('''P&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;, L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;, M&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')
*[[Hwyaden gribgoch]], Penndog ruz (''[[Netta rufina]]'') - mudol ('''L''')
*[[Hwyaden gynffonhir]], Morhouad-kerregi (''[[Clangula hyemalis]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden lostfain]], Houad lostek (''[[Anas acuta]]'') - mudol a gaeaf ('''I,L''')
*[[Hwyaden lwyd]], Houad louet (''[[Anas strepera]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''P&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;,L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;,M''')
*[[Hwyaden lydanbig]], Houad beg-golvazh (''[[Anas clypeata]]'') - br. '''Houad beg-loa''' nythio, mudol a gaeaf ('''P&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;,I,L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;,M&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')
*[[Hwyaden lygad-aur]], Garv lagad aour (''[[Bucephala clangula]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Hwyaden lygadwen]], Morilhon gellruz (''[[Aythya nyroca]]'') - mudol ('''L''')
*[[Hwyaden wyllt]], Houad-korz (''[[Anas platyrhynchos]])'' - nythio a gaeaf ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;
*[[Hwyaden yr eithin]], Tadorn roueel (''[[Tadorna tadorna]]'') - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Lleian wen]], Heskenneg bihan (''[[Mergellus albellus]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Duanenn vras (''[[Melanitta fusca]]'') - gaeaf ('''L''')
*[[Môr-hwyaden ddu]], Duanenn voutin (''[[Melanitta nigra]]'') - gaeaf ('''L''')

==[[Cnocell]]od==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell fraith fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]

*[[Cnocell benllwyd Asia]], Speg louet (''[[Picus canus]]'')
*[[Cnocell werdd]], Kazeg-koad (''[[Picus viridis]]'') - br. '''''speg gwer''''', ga. '''''vert-picoura''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Cnocell ddu]], Speg du (''[[Dryocopus martius]]'') - nythio ('''A''')
*[[Cnocell fraith fawr]], Speg brizh bras (''[[Dendrocopos major]]'') - br. '''''poker-koad''''', '''''pilkoad bras''''', '''''drailher-koad''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Cnocell Fraith Ganolig|Cnocell fraith ganolig]], Speg krenn (''[[Dendrocopos medius]]'') - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Cnocell fraith fach]], Speg brizh bihan (''[[Picoides minor]]'') - br. '''''pilkoad bihan''''', '''''marc'h-koad bihan''''' - Neizher ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Pengam (aderyn)|Pengam]], Penngamm Eurazia (''[[Jynx torquilla]]'')

==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]

*[[Copog]], Houperig (''[[Upupa epops]]'') - br. '''''kogenan''''', '''''toupenn''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''

==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]

*[[Glas y Dorlan]], Diredig boutin (''[[Alcedo atthis]]'') - br. '''''evn sant-Nikolaz''''', '''''diredig sant-Gwennole''''', '''''labous glas''''', '''''pesketaer''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''

==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]
*[[Gwybedog y Gwenyn]], Gwespetaer boutin (''[[Merops apiaster]]'')

==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]

*[[Cog]], Cwcw; Koukoug (''[[Cuculus canorus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''

==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]
*[[Gwennol Ddu]], Glaouer du (''[[Apus apus]]'') - br. '''''glaouer, perou''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''

==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]

*[[Tylluan Glustiog]], Toud-lann (''[[Asio flammeus]]'')
*[[Tylluan Gorniog]], Toud (''[[Asio otus]]'') - br. '''''penn-kazh''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Tylluan Fach]], Kaouenn vihan (''[[Athene noctua]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Tylluan Scops]], Toud korr (''[[Otus scops]]'')
*[[Tylluan Frech]], Kaouenn penn tev (''[[Strix aluco]]'') - br. '''''kaouenn''''', ga. '''''chouan''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Tylluan Wen]], Grell wenn (''[[Tyto alba]]'') - br. '''''labous an Ankoù''''', ga. '''''ferzaie''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''

==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]
*[[Troellwr Mawr]], Adren (''[[Caprimulgus europaeus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''

==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]

*[[Colomen Wyllt]], Koulm (''[[Columba oenas]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Ysguthan]], Kudon (''[[Columba palumbus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Turtur Dorchog]], Turzhunell durk (''[[Streptopelia decaocto]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Turtur]], Turzhunell ar c'hoadoù (''[[Streptopelia turtur]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''

==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]

*[[Rhegen y Dŵr]], Rakig-dour (''[[Rallus aquaticus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Rhegen Fach]], Rakig bihan (''[[Porzana parva]]'')
*[[Rhegen Fraith]], Rakig brizhellek (''[[Porzana porzana]]'')
*[[Rhegen Baillon]], Rakig korr (''[[Porzana pusilla]]'')
*[[Iâr Ddŵr]], Douryar (''[[Gallinula chloropus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Cwtiar]], Jualenn vailh (''[[Fulica atra]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''

==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]

*[[Gwalch Marth]], Sparfell voan (''[[Accipiter gentilis]]'') - br. '''''Gwazsparfell''''' - Nythio ('''A&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;, L, M&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')
*[[Gwalch Glas|Gwalch glas]], Sparfell c'hlas (''[[Accipiter nisus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Bwncath]], Baou voutin (''[[Buteo buteo]]'') - Nythio ('''A,I,L''')
*[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin; Skoulerer-hañv (''[[Circaetus gallicus]]'') - Nythio hyd at XIX ganrif yn Liger-Atlantel
*[[Boda gwerni]], Bod y Gwerni; Skoul-korz (''[[Circus aeruginosus]]'') - Nythio ('''L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;, M&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')
*[[Boda Tinwyn|Boda tinwyn]], Bod Tinwen; Skoul louet (''[[Circus cyaneus]]'') - Nythio ('''A&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;, I&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;, L''')
*[[Boda Montagu]], Skoul glas (''[[Circus pygargus]]'') - br. '''''sparfell al lannoù''''' - Nythio ('''A, P, I, L, M''')&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;
*[[Barcud du]], Barged du (''[[Milvus migrans]]'') - Nythio ('''L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')
*[[Barcud Coch|Barcud coch]], Barged ruz (''[[Milvus milvus]]'') - Mudol ('''L''')
*[[Eryr y Môr|Eryr môr]], Morerer lost gwenn (''[[Haliaeetus albicilla]]'') - Gaeaf ('''L''')
*[[Boda'r Mêl|Boda'r mêl]], Bondrask (''[[Pernis apivorus]]'') - br. '''''Skilvaou-wesped''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''
*[[Gwalcheryr bacsiog]], Erer korr (''[[Hieraaetus pennatus]]'' neu ''Aquila pennata'') - Nythio hyd at XIX ganrif yn Liger-Atlantel
*[[Gwalch y Pysgod|Gwalch Pysgod]], Erer-spluj (''[[Pandion haliaetus]]'') - Mudol ('''L''')

==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]

*[[Cudyll Bach]], Falc'hun moan (''[[Falco columbarius]]'') - Mudol a gaeaf ('''L''')
*[[Hebog Tramor]], Falc'hun pirc'hirin (''[[Falco peregrinus]]'') - br. '''''falc'hun kantreat''''' - Tremeniad ('''L''')
*[[Hebog yr Ehedydd]], Falc'hun-gwez (''[[Falco subbuteo]]'') - Nythio ('''A,L''')
*[[Cudyll Coch]], Falc'hun logotaer (''[[Falco tinnunculus]]'') - br. '''''logotaer''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;'''

==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]

*[[Gwyach Gorniog|Gwyach gorniog]], Plomer bougennek (''[[Podiceps auritus]]'') - Gaeaf rheolaidd - ('''L''')
*[[Gwyach yddfgoch]] Plomer gouzoug ruz (''[[Podiceps grisegena]]'') - mudol, Gaeaf rheolaidd - ('''L''')
*[[Gwyach Fawr Gopog|Gwyach fawr gopog]], Plomer-kuchenn (''[[Podiceps cristatus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;
*[[Gwyach Yddfddu|Gwyach yddfddu]], Plomer gouzoug du (''[[Podiceps nigricollis]]'') - Gaeaf rheolaidd - ('''L''')
*[[Gwyach Fach|Gwyach fach]], Plomerig rous (''[[Tachybaptus ruficollis]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')

==[[Sulidae|Huganod]]==
[[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]]
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]

*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen; Morskoul (''[[Morus bassanus]]'') - Nythio, mudol a haf ('''C''')

==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]
*[[Mulfran Werdd]], Morvran-guchenn (''[[Phalacrocorax aristotelis]]'') - Nythio a Gaeaf ('''A,L''')
*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar; Morvran vras (''[[Phalacrocorax carbo]]'') - Nythio a Gaeaf ('''A,L''')

==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]
*[[Crëyr Glas]], Crychydd; Kerc'heiz louet (''[[Ardea cinerea]]'') - br. '''''kerc'heiz''''', ga. '''''égron''''' - Nythio ('''P,L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;M&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')
*[[Crëyr Porffor]], Kerc'heiz rous (''[[Ardea purpurea]]'') - Nythio ('''L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]], Herlegon bras (''[[Ardea alba]]'') - Gaeaf ('''L''')
*[[Crëyr Melyn]] (''[[Ardeola ralloides]]'') - Nythio (?) a haf ('''L''')
*[[Crëyr y Gwartheg]], Bugerc'heiz (''[[Bubulcus ibis]]'') - Nythio achlysurol ers 1981('''L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')
*[[Crëyr Bach]], Herlegon bihan (''[[Egretta garzetta]]'') - Nythio ('''L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')
*[[Crëyr traethau gorllewinol]], (''[[Egretta gularis]]'') - Mudol ond ar goll ( O gefnfor India) ('''L''')
*[[Aderyn y Bwn]], Bongorz bras (''[[Botaurus stellaris]]'') - Nythio ('''L''')
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]], Bongorz bihan (''[[Ixobrychus minutus]]'') - Nythio ('''L''')
*[[Crëyr y Nos]], Kerc'heiz-noz kein du, (''[[Nycticorax nycticorax]]'') - Nythio ('''L&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;''')

==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]

*[[Llwybig]], Spanell wenn (''[[Platalea leucorodia]]'') - Nythio a mudol ('''L''')
*[[Ibis cysegredig]], Ibiz sakr (''[[Threskiornis aethiopicus]]'') - yn ardal Morbihan yn y 1970au ('''I,L,M''')

==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]
*[[Ciconia gwyn]], C'hwibon wenn (''[[Ciconia ciconia]]'') - br. '''''c'hwibon''''' - Nythio, mudol, haf ('''I&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;,L''')
*[[Ciconia Du]], C'hwibon zu (''[[Ciconia nigra]]'') - mudol reolaidd ('''L''')

[[Categori:Adar|* Llydaw]]
[[Categori:Llydaw]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Llydaw]]</text>
      <sha1>nu0yhp9n33kut0b3riypn9rjfadkttr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd (ddof)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>71498</id>
    <revision>
      <id>11100890</id>
      <parentid>1475567</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:04:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="921" xml:space="preserve">[[Delwedd:Domestic Goose.jpg|bawd|230px|Gŵydd Embden]]

Aderyn sy'n aelod o'r [[Gŵydd|gwyddau]] yw '''Gŵydd ddof'''. Fe'i cedwir ar draws rhan helaeth o'r byd, i'w bwyta, am eu wyau neu weithiau am eu plu.

Yn [[Ewrop]], [[Gogledd Affrica]] a gorllewin [[Asia]], mae'r ŵydd ddof wedi ei datblygu o'r [[Gŵydd Lwyd|Ŵydd Lwyd]] (''Anser anser''), a gelwir yr is-rywogaeth dof yn ''Anser anser domesticus''. Yn nwyrain Asia, datblygwyd yr ŵydd ddof o'r [[Alarchwydd]]  (''Anser cygnoides''). Erbyn hyn, ceir y ddau fath mewn rhannau eraill o'r byd.

Ymddengys fod yr ŵydd ddof yn mynd yn ôl i gyfnod cynnar iawn, ac mae tystiolaeth archaelegol o'u presenoldeb yn yr [[Hen Aifft]] 5,000 o flynyddoedd yn ôl. Maent yn fwy na'r Ŵydd Wyllt a'r Alarchwydd, gan bwyso hyd at 10&amp;nbsp;kg. Gallant ddodwy hyd at 160 ŵy mewn blwyddyn.

==Gweler hefyd==
* [[Gyrru gwyddau]]

[[Categori:Gwyddau]]
[[Categori:Anifeiliaid dof]]</text>
      <sha1>1emzef6t66joq0tlt9b5pk17s3c2v40</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100891</id>
      <parentid>11100890</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:04:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="921" xml:space="preserve">[[Delwedd:Domestic Goose.jpg|bawd|230px|Gŵydd Embden]]

Aderyn sy'n aelod o'r [[Gŵydd|gwyddau]] yw '''Gŵydd ddof'''. Fe'i cedwir ar draws rhan helaeth o'r byd, i'w bwyta, am eu wyau neu weithiau am eu plu.

Yn [[Ewrop]], [[Gogledd Affrica]] a gorllewin [[Asia]], mae'r ŵydd ddof wedi ei datblygu o'r [[Gŵydd lwyd|Ŵydd lwyd]] (''Anser anser''), a gelwir yr is-rywogaeth dof yn ''Anser anser domesticus''. Yn nwyrain Asia, datblygwyd yr ŵydd ddof o'r [[Alarchwydd]]  (''Anser cygnoides''). Erbyn hyn, ceir y ddau fath mewn rhannau eraill o'r byd.

Ymddengys fod yr ŵydd ddof yn mynd yn ôl i gyfnod cynnar iawn, ac mae tystiolaeth archaelegol o'u presenoldeb yn yr [[Hen Aifft]] 5,000 o flynyddoedd yn ôl. Maent yn fwy na'r Ŵydd Wyllt a'r Alarchwydd, gan bwyso hyd at 10&amp;nbsp;kg. Gallant ddodwy hyd at 160 ŵy mewn blwyddyn.

==Gweler hefyd==
* [[Gyrru gwyddau]]

[[Categori:Gwyddau]]
[[Categori:Anifeiliaid dof]]</text>
      <sha1>6uk66ss2umkym8hz70t557jit29d4cj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rhestr adar Cymru</title>
    <ns>0</ns>
    <id>71679</id>
    <revision>
      <id>11100878</id>
      <parentid>11100700</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:53:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="45667" xml:space="preserve">'''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.&lt;ref&gt;{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony &amp; Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}&lt;/ref&gt; Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.&lt;ref&gt;{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling &amp; the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.&lt;/ref&gt; Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain&lt;ref&gt;{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}&lt;/ref&gt; ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.&lt;ref&gt;{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}&lt;/ref&gt;

__NOTOC__
{| class=&quot;toccolours&quot; style=&quot;margin:0 auto; width:55em; clear:both;&quot;
!Cynnwys
|-
| style=&quot;padding:0 2% 0 2%; text-align:center;&quot;| 
[[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] •
[[#Grugieir|Grugieir]] •
[[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] •
[[#Trochyddion|Trochyddion]] •
[[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] •
[[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] •
[[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • 
[[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • 
[[#Huganod|Huganod]] • 
[[#Mulfrain|Mulfrain]] • 
[[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • 
[[#Crehyrod|Crehyrod]] • 
[[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • 
[[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • 
[[#Gwyachod|Gwyachod]] •
[[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • 
[[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • 
[[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • 
[[#Rhegennod|Rhegennod]] • 
[[#Garanod|Garanod]] • 
[[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • 
[[#Piod môr|Piod môr]] • 
[[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • 
[[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • 
[[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • 
[[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • 
[[#Pibyddion|Pibyddion]] • 
[[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • 
[[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • 
[[#Gwylanod|Gwylanod]] • 
[[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • 
[[#Carfilod|Carfilod]] • 
[[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • 
[[#Colomennod|Colomennod]] • 
[[#Parotiaid|Parotiaid]] • 
[[#Cogau|Cogau]] • 
[[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • 
[[#Tylluanod|Tylluanod]] • 
[[#Troellwyr|Troellwyr]] • 
[[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • 
[[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • 
[[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • 
[[#Rholyddion|Rholyddion]] • 
[[#Copog|Copog]] • 
[[#Cnocellod|Cnocellod]]
|-
| style=&quot;padding:0 2% 0 2%; text-align:center;&quot;| 
[[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] •
[[#Fireoau|Fireoau]] • 
[[#Eurynnod|Eurynnod]] • 
[[#Cigyddion|Cigyddion]] • 
[[#Brain|Brain]] • 
[[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • 
[[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • 
[[#Titwod|Titwod]] • 
[[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • 
[[#Ehedyddion|Ehedyddion]] •
[[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] •
[[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • 
[[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • 
[[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • 
[[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • 
[[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • 
[[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • 
[[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • 
[[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • 
[[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • 
[[#Deloriaid|Deloriaid]] • 
[[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • 
[[#Drywod|Drywod]] • 
[[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • 
[[#Drudwennod|Drudwennod]] • 
[[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • 
[[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • 
[[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • 
[[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • 
[[#Golfanod|Golfanod]] • 
[[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • 
[[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • 
[[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] •
[[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] •
[[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] •
[[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • 
[[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]
|-
| style=&quot;padding:0 2% 0 2%; text-align:center;&quot;| 
'''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;
'''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;
'''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]'''
|}

==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]==
[[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]]
[[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|de|bawd|Gwyddau gwylltion]]
[[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|de|bawd|Hwyaden wyllt]]
[[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|de|bawd|Hwyaden fwythblu]]
'''Urdd''': [[Anseriformes]]
'''Teulu''': [[Anatidae]]

*[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus''
*[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor''
*[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus''
*[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca''
*[[Corhwyaden asgell-werdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' '''C'''
*[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope''
*[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C'''
*[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis''
*[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus''
*[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons''
*[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''P'''
*[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla''
*[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''P'''
*[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser''
*[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis''
*[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' '''C'''
*[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian Goose, ''Alopochen aegyptiaca''
*[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula''
*[[Hwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P'''
*[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila''
*[[Hwyaden benddu leiaf]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P'''
*[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina''
*[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C'''
*[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser''
*[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P'''
*[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator''
*[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima''
*[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P'''
*[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis''
*[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P'''
*[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata''
*[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula''
*[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina''
*[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis''
*[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta''
*[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera''
*[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata''
*[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula''
*[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C'''
*[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos''
*[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna''
*[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus''
*[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra''
*[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P'''
*[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C'''
*[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca''

==[[Tetraonidae|Grugieir]]==
[[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Tetraonidae]]

*[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'')
*[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'')

==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od==
[[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]]
'''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]]
'''Teulu''': [[Phasianidae]]

*[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'')
*[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'')
*[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'')
*[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'')
*[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'')
*[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'')

==[[Trochydd]]ion==
'''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]]
'''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]]

*[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'')
*[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'')
*[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''P'''
*[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'')
*[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') '''C'''

==[[Albatros]]iaid==
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Diomedeidae]]

*[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P'''

==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]==
[[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Procellariidae]]

*[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'')
*[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C'''
*[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C'''
*[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'')
*[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'')
*[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'')
*[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P'''

==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]==
[[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]]
'''Urdd''': [[Procellariiformes]]
'''Teulu''': [[Hydrobatidae]]

*[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C'''
*[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'')
*[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'')

==[[Sulidae|Huganod]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Sulidae]]

*[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'')

==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]==
'''Urdd''': [[Pelecaniformes]]
'''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]]

*[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'')
*[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'')

==[[Crëyr|Crehyrod]]==
[[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]]
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ardeidae]]

*[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'')
*[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P'''
*[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P'''
*[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C'''
*[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P'''
*[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P'''
*[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C'''
*[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'')
*[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C'''
*[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'')
*[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C'''

==[[Ciconia]]id==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]]

*[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P'''
*[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C'''

==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au==
'''Urdd''': [[Ciconiiformes]]
'''Teulu''': [[Threskiornithidae]]

*[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P'''
*[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'')

==[[Gwyach]]od==
[[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]]
'''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]]
'''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]]

*[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P'''
*[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'')
*[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'')
*[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'')
*[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'')
*[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'')

==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]==
[[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Accipitridae]]

*[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'')
*[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C'''
*[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'')
*[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C'''
*[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'')
*[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'')
*[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C'''
*[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'')
*[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'')
*[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'')
*[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C'''
*[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C'''

==[[Gwalch y Pysgod]]==
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]]

*[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'')

==[[Hebog]]iaid==
[[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]]
'''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]]
'''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]]

*[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'')
*[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C'''
*[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'')
*[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'')
*[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P'''
*[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'')

==[[Rhegen]]nod==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]]

*[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'')
*[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C'''
*[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P'''
*[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P'''
*[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P'''
*[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C'''
*[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'')
*[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'')

==[[Gruidae|Garanod]]==
[[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]]
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Gruidae]]

*[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C'''

==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]==
'''Urdd''': [[Gruiformes]]
'''Teulu''': [[Otididae]]

*[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P'''
*[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P'''

==[[Haematopodidae|Piod môr]]==
[[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Haematopodidae]]

*[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'')

==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Recurvirostridae]]

*[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P'''
*[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'')

==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Burhinidae]]

*[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C'''

==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Glareolidae]]

*[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P'''
*[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P'''
*[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P'''

==[[cwtiad|Cwtiaid]]==
[[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]]

*[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus''
*[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria''
*[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C'''
*[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola''
*[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula''
*[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius''
*[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P'''
*[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P'''
*[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C'''
*[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P'''
*[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P'''
*[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'')

==[[Pibydd]]ion==
[[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]]
[[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]]
[[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]]
[[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]]
[[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Scolopacidae]]

*[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P'''
*[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P'''
*[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus''
*[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres''
*[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola''
*[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus''
*[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago''
*[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P'''
*[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P'''
*[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata''
*[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P'''
*[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P'''
*[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta''
*[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P'''
*[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C'''
*[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P'''
*[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P'''
*[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C'''
*[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea''
*[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus''
*[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus''
*[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia''
*[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P'''
*[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P'''
*[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P'''
*[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima''
*[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus''
*[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P'''
*[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P'''
*[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P'''
*[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C'''
*[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C'''
*[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax''
*[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P'''
*[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos''
*[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P'''
*[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola''
*[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina''
*[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba''
*[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus''
*[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa''
*[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica''

==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]==
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Phalaropidae]]

*[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P'''
*[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C'''
*[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'')

==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]==
[[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Stercorariidae]]

*[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'')
*[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'')
*[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'')
*[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'')

==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od==
[[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]]
[[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Laridae]]

*[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P'''
*[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'')
*[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'')
*[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P'''
*[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'')
*[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'')
*[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P'''
*[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P'''
*[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P'''
*[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'')
*[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'')
*[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'')
*[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'')
*[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'')
*[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'')
*[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'')
*[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P'''
*[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'')
*[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'')

==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]==
[[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]]

*[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P'''
*[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P'''
*[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'')
*[[Môr-wennol ylfinbraff]]  (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P'''
*[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P'''
*[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P'''
*[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'')
*[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C'''
*[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'')
*[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin'''
*[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P'''
*[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P'''
*[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'')
*[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'')
*[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'')

==[[Carfil]]od==
[[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]]
'''Urdd''': [[Charadriiformes]]
'''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]]

*[[Gwylog]] neu Heligog  (Guillemot, ''Uria aalge'')
*[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'')
*[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'')
*[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'')
*[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'')

==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]==
'''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]]
'''Teulu''': [[Pteroclididae]]

*[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P'''

==[[Colomen]]nod==
[[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]]
'''Urdd''': [[Columbiformes]]
'''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]]

*[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'')
*[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'')
*[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'')
*[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'')
*[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'')

==[[Parot]]iaid==
'''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]]
'''Teulu''': [[Psittacidae]]

*[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'')

==[[Cuculidae|Cogau]]==
[[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]]
'''Urdd''': [[Cuculiformes]]
'''Teulu''': [[Cuculidae]]

*[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P'''
*[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'')
*[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P'''

==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]==
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Tytonidae]]

*[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'')

==[[Tylluan]]od==
[[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]]
'''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]]
'''Teulu''': [[Strigidae]]

*[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P'''
*[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P'''
*[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'')
*[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'')
*[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'')
*[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'')

==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]==
[[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]]
'''Urdd''': [[Caprimulgiformes]]
'''Teulu''': [[Caprimulgidae]]

*[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'')
*[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P'''

==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]==
'''Urdd''': [[Apodiformes]]
'''Teulu''': [[Apodidae]]

*[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P'''
*[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'')
*[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P'''
*[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C'''
*[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P'''

==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]==
[[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]]
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Alcedinidae]]

*[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'')

==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Meropidae]]

*[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'')

==[[Coraciidae|Rholyddion]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Coraciidae]]

*[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P'''

==[[Copog]]==
'''Urdd''': [[Coraciiformes]]
'''Teulu''': [[Copog|Upupidae]]

*[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'')

==[[Cnocell]]au==
[[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]]
'''Urdd''': [[Piciformes]]
'''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]]

*[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'')
*[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'')
*[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'')
*[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'')

==[[Fireo]]au==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Vireonidae]]

*[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P'''

==[[Oriolidae|Eurynnod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Oriolidae]]

*[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C'''

==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]==
[[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Laniidae]]

*[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P'''
*[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C'''
*[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P'''
*[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'')
*[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C'''

==[[Brân|Brain]]==
[[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Corvidae]]

*[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'')
*[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'')
*[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'')
*[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P'''
*[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'')
*[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'')
*[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'')
*[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'')
*[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'')

==[[Regulidae|Drywod eurben]]==
[[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Regulidae]]

*[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'')
*[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'')

==[[Remizidae|Titwod pendil]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Remizidae]]

*[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P'''

==[[Titw]]od==
[[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw|Paridae]]

*[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'')
*[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'')
*[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'')
*[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'')
*[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'')

==[[Titw Barfog]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]]

*[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'')

==[[Alaudidae|Ehedyddion]]==
[[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Alaudidae]]

*[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P'''
*[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C'''
*[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P'''
*[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C'''
*[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'')
*[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C'''

==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]==
[[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Hirundinidae]]

*[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'')
*[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P'''
*[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'')
*[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'')
*[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C'''

==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cettiidae]]

*[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'')

==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Aegithalidae]]

*[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'')

==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]==
[[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Phylloscopidae]]

*[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C'''
*[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P'''
*[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C'''
*[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'')
*[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P'''
*[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P'''
*[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P'''
*[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P'''
*[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'')
*[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'')
*[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P'''
*[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'')

==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]==
[[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sylviidae]]

*[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'')
*[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'')
*[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C'''
*[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'')
*[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'')
*[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'')
*[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P'''
*[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P'''
*[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C'''
*[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P'''

==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Locustellidae]]

*[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P'''
*[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'')
*[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P'''
*[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P'''

==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]==
[[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Acrocephalidae]]

*[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P'''
*[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C'''
*[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C'''
*[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C'''
*[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'')
*[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P'''
*[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P'''
*[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C'''
*[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'')
*[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P'''

==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]==
[[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Bombycillidae]]

*[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'')

==[[Delor]]iaid==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Delor|Sittidae]]

*[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'')

==[[Certhidae|Dringwyr bach]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Certhidae]]

*[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'')

==[[Troglodytidae|Drywod]]==
[[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Troglodytidae]]

*[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'')

==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Mimidae]]

*[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P'''

==[[Sturnidae|Drudwennod]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Sturnidae]]

*[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'')
*[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C'''

==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cinclidae]]

*[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'')

==[[Turdidae|Bronfreithod]]==
[[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Turdidae]]

*[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P'''
*[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P'''
*[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'')
*[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'')
*[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P'''
*[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P'''
*[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P'''
*[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'')
*[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'')
*[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'')
*[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'')
*[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P'''

==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]==
[[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]]
[[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Muscicapidae]]

*[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'')
*[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'')
*[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P'''
*[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P'''
*[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P'''
*[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C'''
*[[Bronlas]]  (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C'''
*[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C'''
*[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P'''
*[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'')
*[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'')
*[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'')
*[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P'''
*[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P'''
*[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P'''
*[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'')
*[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'')
*[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P'''
*[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'')
*[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P'''
*[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P'''
*[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P'''

==[[Prunellidae|Llwydiaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Prunellidae]]

*[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'')
*[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P'''

==[[Golfan]]od==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]]

*[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'')
*[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P'''
*[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'')

==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod==
[[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Motacillidae]]

*[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'')
*[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P'''
*[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'')
*[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'')
*[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'')
*[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P'''
*[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'')
*[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P'''
*[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'')
*[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P'''
*[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'')
*[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C'''
*[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'')
*[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'')

==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod==
[[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]]
[[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Fringillidae]]

*[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'')
*[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'')
*[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C'''
*[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'')
*[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'')
*[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'')
*[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'')
*[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'')
*[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'')
*[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C'''
*[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C'''
*[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P'''
*[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'')
*[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C'''
*[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'')
*[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'')

==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]==
[[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Calcariidae]]

*[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'')
*[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'')

==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Cardinalidae]]

*[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P'''
*[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P'''
*[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P'''

==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]==
[[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]]
[[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Emberizidae]]

*[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P'''
*[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn  (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P'''
*[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P'''
*[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P'''
*[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'')
*[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C'''
*[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P'''
*[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C'''
*[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C'''
*[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C'''
*[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P'''
*[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'')
*[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P'''
*[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C'''

==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]==
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Icteridae]]

*[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P'''
*[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P'''
*[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P'''

==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]==
[[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]]
'''Urdd''': [[Passeriformes]]
'''Teulu''': [[Parulidae]]

*[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P'''
*[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P'''
*[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P'''
*[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P'''
*[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P'''
*[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P'''

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr adar Prydain]]
*[[Aderyn mudol|Adar mudol]]

==Cyfeiriadau==
===Cyffredinol===
{{cyfeiriadau}}

===Enwau Cymraeg===
*[http://www.avionary.info/ Avionary]
*Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405
*Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079
*Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378
*Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni.
*Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783
*Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst.
*Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T &amp; AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690

==Dolenni allanol==
* {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }}

[[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]]
[[Categori:Adareg]]
[[Categori:Byd natur Cymru]]
[[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]]
[[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]]</text>
      <sha1>dz95vae22c56hho24qoym8hhzhrrrxt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Geirfa cysylltiadau rhyngwladol</title>
    <ns>0</ns>
    <id>71938</id>
    <revision>
      <id>11100848</id>
      <parentid>10949505</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T00:45:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Adda'r Yw</username>
        <id>251</id>
      </contributor>
      <comment>/* R */ Raison d'état</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5426" xml:space="preserve">Dyma '''restr termau [[cysylltiadau rhyngwladol]]'''.

{{CynnwysCryno}}

==A==
[[Anghydfod diplomyddol]]
* [[Amlhau niwclear]]
* Anymochredd
* [[Arf dinistr torfol]]
* [[Arf niwclear]]
* Ataliaeth filwrol
** Ataliaeth niwclear
** Ataliaeth rithwir
* [[Athrawiaeth polisi tramor]]
* [[Awtarci]]

==B==
* Blinder bod ar wyliadwriaeth
* Bloc
* [[Buddiannau'r wlad]]
* [[Byddino]]

==C==
* [[Cadoediad]]
* Cadw'r heddwch
* [[Carfan bwyso]]
* [[Cenedlaetholdeb]]
* [[Consensws Washington]]
* [[Cudd-wybodaeth]]
* Cwmni amlwladol
* [[Cydbwysedd grym (cysylltiadau rhyngwladol)|Cydbwysedd grym]]
* Cyd-ddibyniaeth
* [[Cydfodolaeth heddychlon]]
* Cydnabyddiaeth ryngwladol
* Cyfanrwydd tiriogaethol
* [[Cyfeddiannaeth]]
* Cyfiawnder ailddosbarthol byd-eang
* [[Cyfraith ryngwladol]]
* [[Cyfrifoldeb i amddiffyn]]
* [[Cyfuniad milwrol-ddiwydiannol]]
* [[Cyfyng-gyngor diogelwch]]
* [[Cyfyngiant]]
* [[Cynghrair milwrol]]
* [[Cymdeithas ryngwladol]]
* Cymorth tramor
* [[Cymuned ddiogelwch]]
* Cysylltedd economaidd
* [[Cytundeb]]
** Cytundeb anymosod
** Cytundeb diogelwch
** Cytundeb heddwch
** Cytundeb masnach

==D==
* Dad-ddiogeleiddio
* [[Damcaniaeth y dominos]]
* Damcaniaeth hawliau newyn
* [[Damcaniaeth heddwch democrataidd]]
* Datblygiad rhyngwladol
* Datiriogaethu
* [[Datrefedigaethu]]
* Democrateiddio
* Democratiaeth ryddfrydol
* Diarfogi
* [[Diffyndollaeth]]
* Diogeleiddio
* Diogelwch cyfunol
* Diogelwch cyffredin
* [[Diplomyddiaeth]]
* Dirywiad parodrwydd
* [[Dyhuddo]]
* Dyngarwch

==E==
* [[Economi wleidyddol ryngwladol]]
* Ehangiaeth
* [[Embargo]]

==Ff==
* [[Ffoadur]]

==G==
; [[Globaleiddio]]
: Proses o integreiddio

* Gorfodi'r heddwch
* [[Grym (damcaniaeth cysylltiadau rhyngwladol)|Grym]]
** Grym awyrennol
** [[Grym meddal]]
** Grym morwrol
* [[Gweithredu cudd]]
* [[Gweithredydd (cysylltiadau rhyngwladol)|Gweithredydd]]
* [[Gweithredydd anwladwriaethol]]
* [[Gwibddiplomyddiaeth]]
* [[Gwlad]]
** [[Gwlad ddatblygedig]]
** [[Gwlad ddatblygol]]
** [[Gwlad danddatblygedig]]
* [[Gwladweinyddiaeth]]
* [[Gwladwriaeth]]
** [[Gwladwriaeth gysylltiedig]]
** [[Gwladwriaeth byped]]
** [[Gwladwriaeth ragod]]
** [[Gwladwriaeth unedol]]
* [[Gwladwriaeth-ganoliaeth]]
* [[Gwrthchwyldroadaeth]]
* Gwrthdaro ar raddfa isel
* [[Gwrthryfel]]
* Gwrthysbïo

== H ==
* [[Hawliau dynol]]
* [[Hawliau sifil]]

; [[Hegemoni]]
: Trefn wleidyddol neu economaidd a reolir gan un pŵer, naill ai ar lefel ranbarthol neu yn rhyngwladol.

* Hunanbenderfyniaeth

== I ==
* [[Imperialaeth]]
* [[Iredentiaeth]]

==L==
* [[Lefel dadansoddi]]
* [[Lobïo]]

== Ll ==
; Llywodraethiant byd-eang
: Fframwaith anffurfiol o elfennau sefydliadol a normadol sydd yn rheoli ymddygiad gweithredyddion ar lefel fyd-eang. Mae'n cynnwys sefydliadau rhyngwladol, y gyfraith ryngwladol, rhannau o gymdeithas sifil ryngwladol, a normau rhyngwladol.

==M==
* ''Machtpolitik''
* [[Maes dylanwad]]
* [[Masnach rydd]]
* [[Masnach ryngwladol]]
* [[Masnach deg]]
* [[Mercantiliaeth]]
* [[Model y peli biliards]]
* [[Moeseg ryngwladol]]

==N==
* [[Nesâd]]

== O ==
* [[Ôl-drefedigaethrwydd]]

==P==
* [[Pegynedd (cysylltiadau rhyngwladol)|Pegynedd]]
* [[Pobl sydd wedi'u dadleoli'n fewnol]]
* [[Polisi tramor]]
* Pŵer mawr

==R==
* ''[[Raison d'état]]''
* ''[[Realpolitik]]''

==Rh==
* Rhagymosodiad
* [[Rhanbartholdeb (cysylltiadau rhyngwladol)|Rhanbartholdeb]]
* [[Rhannu a rheoli]]
* Rheidrwydd tiriogaethol
* Rheoli arfau
* Rheoli argyfyngau
* Rhyddfreinio
* [[Rhyddfrydoli economaidd]]
* [[Rhyfel]]
** [[Rhyfel cyfiawn]]
** [[Rhyfel diarbed]]
** Rhyfel gwybodaeth
** Rhyfel ymosodol
* [[Rhynglywodraethiant]]

==S==
* [[Sancsiwn]]
* Sefydliad anlywodraethol
* Sefydliad rhyngwladol
* [[Seiber-ryfela]]
* Sesiwn argyfwng
* [[Sofraniaeth]]
* [[System wladwriaethau]]
* [[System ryngwladol]]

==T==
* [[Terfysgaeth]]
** [[Terfysgaeth rynglwadol]]
** [[Terfysgaeth wladwriaethol]]
** [[Terfysgaeth a noddir gan wladwriaeth]]

; [[Tiriogaeth]]
: Rhan o arwyneb y Ddaear (fel arfer tir, ond hefyd y môr) a feddiannir gan wladwriaeth neu endid gwleidyddol arall.

; [[Trefedigaethrwydd]]
: Trefn o lywodraeth dros diriogaeth dramor a'i gwladychu.

; [[Trefn ryngwladol]]
: Unrhyw batrwm o normau, rheolau, ac arferion yng nghyd-ymddygiad gwladwriaethau sydd yn nodweddu system ryngwladol.

== U ==
; [[Undeb ariannol]]
: Undeb o wledydd sydd yn rhannu'r un arian cyfred.

; [[Undeb tollau]]
: Bloc masnach yw undeb tollau sydd yn cyfuno ardal masnach rydd a tholl allanol gyffredin.

; [[Uwchbwer]]
: Gwladwriaeth neu ymerodraeth a chanddi'r radd uchaf o rym milwrol.

; [[Uwchgenedlaetholdeb]]
: Awdurdod annibynnol sydd ym meddiant sefydliad rhyngwladol ac sydd yn orfodol ar aelod-wladwriaethau'r sefydliad.

==Y==
; [[Ymerodraeth]]
: Endid imperialaidd sydd yn ymgorffori nifer o gyrff gwleidyddol gwahanol dan strwythur lywodraethol hierarchaidd.

; [[Ymwahaniad]]
: Y weithred o gilio o sefydliad, undeb, neu endid gwleidyddol.

; [[Ymyrraeth ddyngarol]]
: Ymyrraeth arfog gan un wladwriaeth mewn i faterion gwladwriaeth arall gyda'r nod o atal neu liniaru dioddefaint.

; [[Ynysiaeth]]
: Polisi o geisio arwahanrwydd neu ynysigrwydd gwleidyddol neu genedlaethol.

== Gweler hefyd ==
* [[Geirfa cudd-wybodaeth]]
* [[Geirfa diplomyddiaeth]]
* [[Geirfa wleidyddol]]
* [[Geirfa filwrol]]

{{Cysylltiadau rhyngwladol}}

[[Categori:Geirfa cysylltiadau rhyngwladol| ]]
[[Categori:Cysylltiadau rhyngwladol]]
[[Categori:Geirfâu|Cysylltiadau rhyngwladol]]</text>
      <sha1>djhttky9c5csgnopqn1b33zv6m73kt7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mercè Rodoreda</title>
    <ns>0</ns>
    <id>80805</id>
    <revision>
      <id>11100745</id>
      <parentid>11100458</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T13:33:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Llydawr</username>
        <id>378</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1611" xml:space="preserve">{{Person
| fetchwikidata=ALL
| onlysourced=no 
| suppressfields= cenedl dinasyddiaeth
| dateformat = dmy
}}
Awdures [[Catalaneg|Gatalaneg]] fwyaf adnabyddus yr 20g oedd '''Mercè Rodoreda''' ([[10 Hydref]] [[1908]] – [[13 Ebrill]] [[1983]]).

== Bywgraffiad ==
Ganwyd Mercè Rodoreda yn Sant Gervasi ([[Barcelona]]).&lt;ref&gt;[http://www.escriptors.cat/autors/rodoredam/pagina.php?id_sec=1798 AELC (Catalaneg)]&lt;/ref&gt; Cafodd ei magu mewn cartref cyfforddus a thrigai mewn cymdogaeth dawel. Cafodd ei thaid ddylanwad amlwg yn natblygiad ei phersonoliaeth, am ei fod yntai'n ddyn deallus ac addysgodd ei ŵyres i garu [[llenyddiaeth]] a [[garddio]]. Bu ei farwolaeth ef, pan oedd Mercè yn ddeuddeg oed, yn ergyd drom iddi.

Yn 1928 priododd hi ei hewythr, ''Joan Gurguí'' (a oedd yn 13 mlynedd yn iau na hi) a chawsant eu hunig fab, ''Jordi Gurguí''. Yn y cyfnod hwn, dewisodd Mercè Rodoreda lenyddiaeth fel ffordd o osgoi realiti, gan ddechrau gyrfa fawr a aeth o nerth i nerth. Yn 1938, cyhoeddwyd ''Aloma'' (y nofel a ystyriai'r awdures fel ei gwaith aeddfed cyntaf go iawn).

Bu farw yn [[Girona]], ychydig ar ôl iddi dderbyn y ''Premi d'Honor de les Lletres Catalanes''. Nid oes cyfieithiadau o'u gwaith i'r [[Cymraeg|Gymraeg]].

== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}

{{Rheoli awdurdod}}

{{DEFAULTSORT:Rodoreda, Merce}}
[[Categori:Genedigaethau 1908]]
[[Categori:Llenorion straeon byrion Catalaneg]]
[[Categori:Llenorion straeon byrion Sbaenaidd]]
[[Categori:Marwolaethau 1983]]
[[Categori:Merched yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Nofelwyr Catalaneg]]
[[Categori:Nofelwyr Sbaenaidd]]
[[Categori:Pobl o Barcelona]]</text>
      <sha1>1a1kibkfrrkkjsy0dpnmd0k3h2jm1d0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Seinyddiaeth y Saesneg</title>
    <ns>0</ns>
    <id>85290</id>
    <revision>
      <id>11100806</id>
      <parentid>10212745</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:16:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="873" xml:space="preserve">Nid oes rheolau 100% o '''[[ynganu]]'r [[Saesneg]]'''; mae'n rhaid i chi ddysgu pob gair. Ond yn gyffredinol, dyma sut mae ynganu llythyrau. Mae nifer o lythyrau yn debyg i'r rhai a geir yn y Gymraeg, ond dyma'r eithriadau a llythyrau ychwanegol.

(Allwedd, ''italig'' = Saesneg, heb italig = Cymraeg)

:''c'' - cyn ''e'' neu ''i'' - fel s
:''ch'' - fel ts
:''dd'' - fel d
:''f'' - fel ff
:''g'' - cyn ''e'' neu ''i'' - fel j
:''k'' - fel c
:''ll'' - fel l
:''qu'' - fel cw
:''sh'' - fel si yn siop
:''th'' - mae e'n gallu bod fel dd neu th
:''u'' - fel y
:''v'' - fel f
:''w'' - cytsain
:''x'' - cs
:''y'' - cytsain (arferol)
:''z'' - dydy e ddim yn bodoli yn Cymraeg, tipyn fel s

:''ai'' / ''ay'' - ei
:''au'' / ''aw'' - ô
:''ee'' / ''ei'' / ''ey'' - î
:''ie'' - î neu ai
:''oo'' - w neu ŵ
:''ou'' - aw neu ŵ
:''ow'' - aw

[[Categori:Saesneg]]
[[Categori:Ffonoleg]]</text>
      <sha1>0fvmrfdwq1nuk1uk8vja1spr6laoawz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Anseriformes</title>
    <ns>0</ns>
    <id>85931</id>
    <revision>
      <id>11100893</id>
      <parentid>10970450</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:08:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1517" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}}

{{Blwch tacson
| enw = Anseriformes
| delwedd = Greylag Goose - St James's Park, London - Nov 2006.jpg
| maint_delwedd = 250px
| neges_delwedd = [[Gŵydd lwyd]] (''Anser anser'')
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| subclassis = [[Neornithes]]
| infraclassis = [[Neognathae]]
| superordo = [[Galloanserae]]
| ordo = '''Anseriformes'''
| awdurdod_ordo = [[Johann Georg Wagler|Wagler]], 1831
| rhengoedd_israniadau = [[Teulu (bioleg)|Teuluoedd]]
| israniad = 
* †[[Brontornithidae]]?
* †[[Dromornithidae]]?
* †[[Gastornithidae]]?
* '''Anseres'''
** [[Anhimidae]]
** [[Anseranatidae]]
** '''Anatoidea'''
*** [[Anatidae]]
*** †[[Presbyornithidae]]
*** †''[[Vegavis]]''
}}

Yr [[urdd (bioleg)|urdd]] o [[aderyn|adar]] sy'n cynnwys [[alarch|elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]] yw '''Anseriformes'''. Heddiw, mae'r urdd yn cynnwys tua 170 o [[rhywogaeth|rywogaethau]] mewn tri [[teulu (bioleg)|theulu]]: [[Anhimidae]] (y sgrechwyr), [[Anseranatidae]] (y bioden-ŵydd) ac  [[Anatidae]] (y rhywogaethau eraill i gyd). Fe'u ceir ledled y byd ac eithrio [[Antarctica]] ac maent yn byw yn agos i ddŵr fel rheol.

Mae'n debyg fod sawl aderyn [[ffosil]]aidd anferth megis y [[Dromornithidae|diatrymas]] a'r [[Gastornithidae|mihirungs]] yn perthyn i'r Anseriformes hefyd.

[[Delwedd:Chauna torquata.jpg|200px|chwith|bawd|[[Sgrechiwr y De]] (''Chauna torquata'')]]

{{eginyn aderyn}}

[[Categori:Anseriformes|*]]</text>
      <sha1>rg81ncory96v2qm5g6khrlfinca2gdq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Iaith arwyddion</title>
    <ns>0</ns>
    <id>86413</id>
    <revision>
      <id>11100762</id>
      <parentid>10514351</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:09:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1662" xml:space="preserve">[[Delwedd:Preservation of the Sign Language (1913).webm|bawd|thumbtime=5|''Preservation of the Sign Language'' (1913)]]
[[Iaith]] sy'n cael ei chyfleu drwy batrymau o arwyddion corfforol yw '''iaith arwyddion''' (hefyd '''iaith arwyddo''' neu '''arwyddiaith''',&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=arwyddiaith |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; yn hytrach na phatrymau [[sain]]. Mae'n cyfuno siapiau a chyfeiriad y dwylo, y breichiau neu'r corff ac ystumiau'r wyneb er mwyn cyfleu syniadau'r unigolyn.

Ble bynnag mae cymunedau o bobl fyddar, bydd ieithoedd arwyddo yn datblygu. Mae eu [[gramadeg]] gofodol cymhleth yn wahanol iawn i ramadeg ieithoedd llafar.&lt;ref&gt;Stokoe, William C. (1976). ''Dictionary of American Sign Language on Linguistic Principles''. Linstok Press.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Stokoe, William C. (1960). ''Sign language structure: An outline of the visual communication systems of the American deaf. Studies in linguistics: Occasional papers'' (No. 8). Buffalo: Dept. of Anthropology and Linguistics, [[University of Buffalo]].&lt;/ref&gt; Defnyddir cannoedd o ieithoedd arwyddo ledled y byd ac maent yn greiddiol i [[diwylliant fyddar|ddiwylliannau y byddar]]. Mae rhai ieithoedd arwyddo wedi ennill cydnabyddiaeth gyfreithiol, tra nad oes gan eraill statws o gwbl. [[Iaith Arwyddion Prydain]] yw'r iaith arwyddo fwyaf cyffredin yng Nghymru.

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

==Dolenni allanol==
{{Comin|Category:Sign language|Iaith arwyddo}}
* [http://lsf.wiksign.org/wiki/Langue:Signes_du_Monde/English_TOC Signes du Monde], cyfeirlyfr o'r holl eiriaduron ieithoedd arwyddo] (Saesneg a Ffrangeg)

[[Categori:Anabledd]]
[[Categori:Iaith]]
[[Categori:Ieithoedd arwyddion|*]]</text>
      <sha1>1c4fic195ycegqrr3zwpn3520fn34b8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nodyn:Adminstats/Llywelyn2000</title>
    <ns>10</ns>
    <id>90506</id>
    <revision>
      <id>11100846</id>
      <parentid>11100641</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T00:33:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Cyberbot I</username>
        <id>19483</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Diweddaru Ystadegau Gweinyddol ([[en:WP:PEACHY|Peachy 2.0 (alpha 8)]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="208" xml:space="preserve">{{Adminstats/Core
|edits=95770
|ed=97501
|created=2
|deleted=2060
|restored=28
|blocked=306
|protected=32
|unprotected=0
|rights=41
|reblock=29
|unblock=13
|modify=13
|rename=9
|import=0
|style={{{style|}}}}}</text>
      <sha1>4xgatr4k19w2hzkvda6jxh13wf64unv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Dart calon a saeth</title>
    <ns>0</ns>
    <id>92529</id>
    <revision>
      <id>11100799</id>
      <parentid>10876405</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T15:37:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Magnefl</username>
        <id>24576</id>
      </contributor>
      <comment>Gallery</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2149" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| name = ''Agrotis exclamationis''
| image = Agrotis exclamationis01.jpg
| image_width = 240px
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Arthropod]]a
| classis = [[Insecta]]
| ordo = [[Lepidoptera]]
| familia = [[Noctuidae]]
| genus = ''[[Agrotis]]''
| species = '''''A. exclamationis'''''
| binomial = ''Agrotis exclamationis''
| binomial_authority = ([[Carl Linnaeus|Linnaeus]], [[10th edition of Systema Naturae|1758]])
| synonyms = 
*''Euxoa exclaimationis''
*''Euxoa serena''
}}
[[Image:Agrotis exclamationis2.jpg|bawd|chwith|200px|Mewn ffram]]
[[Image:Euxoa serena m.jpg|bawd|chwith|200px|Gwryw]]
[[Image:Euxoa serena f.jpg|bawd|chwith|200px|Benyw]]
[[Gwyfyn]] sy'n perthyn i [[urdd (bioleg)|urdd]] y [[Lepidoptera]] yw '''dart calon a saeth''', sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy '''dartiau calon a saeth'''; yr enw Saesneg yw ''Heart &amp; Dart'', a'r enw gwyddonol yw ''Agrotis exclamationis''.&lt;ref&gt;{{Dyf gwe |url=https://naturalresources.wales/?lang=cy |teitl=Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru |awdur= |dyddiad= |gwaith= |cyhoeddwr= Cyngor Cefn Gwlad Cymru |dyddiadcyrchiad=29 Chwefror 2012 |iaith=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/  Geiriadur enwau a thermau]  ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.&lt;/ref&gt;

Gellir dosbarthu'r [[pryf]]aid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r [[Urdd (bioleg)|Urdd]] a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y [[glöyn byw|gloynnod byw]] a'r [[gwyfyn]]od. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnyws mwy na 180,000 o [[rhywogaeth|rywogaethau]] mewn tua 128 o [[teulu (bioleg)|deuluoedd]].

Wedi deor o'i ŵy mae'r dart calon a saeth yn [[lindysyn]] sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn [[chwiler]]. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng [[cylchred bywyd|nghylchred bywyd]] glöynnod byw a gwyfynod: [[ŵy]], [[lindysyn]], chwiler ac oedolyn.

&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Agrotis exclamationis-s.jpg
Agrotis exclamationis-f.jpg
Agrotis exclamationis-o.jpg
&lt;/gallery&gt;

==Gweler hefyd==
* [[Rhestr gwyfynod a gloynnod byw]]
* [[Cymdeithas Edward Llwyd]] a [[Llên Natur]]
{{comin|Category:Lepidoptera}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Gwyfynod| ]]</text>
      <sha1>qxbd6rgrh6udx7fp94w5ml3rranujeq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100801</id>
      <parentid>11100799</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T15:55:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Llywelyn2000</username>
        <id>796</id>
      </contributor>
      <comment>symud y delweddau yn is i lawr</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2066" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| name = ''Agrotis exclamationis''
| image = Agrotis exclamationis01.jpg
| image_width = 240px
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Arthropod]]a
| classis = [[Insecta]]
| ordo = [[Lepidoptera]]
| familia = [[Noctuidae]]
| genus = ''[[Agrotis]]''
| species = '''''A. exclamationis'''''
| binomial = ''Agrotis exclamationis''
| binomial_authority = ([[Carl Linnaeus|Linnaeus]], [[10th edition of Systema Naturae|1758]])
| synonyms = 
*''Euxoa exclaimationis''
*''Euxoa serena''
}}

[[Gwyfyn]] sy'n perthyn i [[urdd (bioleg)|urdd]] y [[Lepidoptera]] yw '''dart calon a saeth''', sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy '''dartiau calon a saeth'''; yr enw Saesneg yw ''Heart &amp; Dart'', a'r enw gwyddonol yw ''Agrotis exclamationis''.&lt;ref&gt;{{Dyf gwe |url=https://naturalresources.wales/?lang=cy |teitl=Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru |awdur= |dyddiad= |gwaith= |cyhoeddwr= Cyngor Cefn Gwlad Cymru |dyddiadcyrchiad=29 Chwefror 2012 |iaith=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/  Geiriadur enwau a thermau]  ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.&lt;/ref&gt;

Gellir dosbarthu'r [[pryf]]aid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r [[Urdd (bioleg)|Urdd]] a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y [[glöyn byw|gloynnod byw]] a'r [[gwyfyn]]od. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnyws mwy na 180,000 o [[rhywogaeth|rywogaethau]] mewn tua 128 o [[teulu (bioleg)|deuluoedd]].

Wedi deor o'i ŵy mae'r dart calon a saeth yn [[lindysyn]] sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn [[chwiler]]. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng [[cylchred bywyd|nghylchred bywyd]] glöynnod byw a gwyfynod: [[ŵy]], [[lindysyn]], chwiler ac oedolyn.

&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Agrotis exclamationis2.jpg|Mewn ffram
Euxoa serena m.jpg|Gwryw
Euxoa serena f.jpg|Benyw
Agrotis exclamationis-s.jpg
Agrotis exclamationis-f.jpg
Agrotis exclamationis-o.jpg
&lt;/gallery&gt;

==Gweler hefyd==
* [[Rhestr gwyfynod a gloynnod byw]]
* [[Cymdeithas Edward Llwyd]] a [[Llên Natur]]
{{comin|Category:Lepidoptera}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Gwyfynod| ]]</text>
      <sha1>edvv7advk6mg07wv9ss0vifcj4ny82e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100802</id>
      <parentid>11100801</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T16:46:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Magnefl</username>
        <id>24576</id>
      </contributor>
      <comment>Proffil</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2100" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| name = ''Agrotis exclamationis''
| image = Agrotis exclamationis01.jpg
| image_width = 240px
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Arthropod]]a
| classis = [[Insecta]]
| ordo = [[Lepidoptera]]
| familia = [[Noctuidae]]
| genus = ''[[Agrotis]]''
| species = '''''A. exclamationis'''''
| binomial = ''Agrotis exclamationis''
| binomial_authority = ([[Carl Linnaeus|Linnaeus]], [[10th edition of Systema Naturae|1758]])
| synonyms = 
*''Euxoa exclaimationis''
*''Euxoa serena''
}}

[[Gwyfyn]] sy'n perthyn i [[urdd (bioleg)|urdd]] y [[Lepidoptera]] yw '''dart calon a saeth''', sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy '''dartiau calon a saeth'''; yr enw Saesneg yw ''Heart &amp; Dart'', a'r enw gwyddonol yw ''Agrotis exclamationis''.&lt;ref&gt;{{Dyf gwe |url=https://naturalresources.wales/?lang=cy |teitl=Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru |awdur= |dyddiad= |gwaith= |cyhoeddwr= Cyngor Cefn Gwlad Cymru |dyddiadcyrchiad=29 Chwefror 2012 |iaith=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/  Geiriadur enwau a thermau]  ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.&lt;/ref&gt;

Gellir dosbarthu'r [[pryf]]aid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r [[Urdd (bioleg)|Urdd]] a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y [[glöyn byw|gloynnod byw]] a'r [[gwyfyn]]od. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnyws mwy na 180,000 o [[rhywogaeth|rywogaethau]] mewn tua 128 o [[teulu (bioleg)|deuluoedd]].

Wedi deor o'i ŵy mae'r dart calon a saeth yn [[lindysyn]] sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn [[chwiler]]. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng [[cylchred bywyd|nghylchred bywyd]] glöynnod byw a gwyfynod: [[ŵy]], [[lindysyn]], chwiler ac oedolyn.

&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Agrotis exclamationis2.jpg|Mewn ffram
Euxoa serena m.jpg|Gwryw
Euxoa serena f.jpg|Benyw
Agrotis exclamationis-s.jpg|Proffil
Agrotis exclamationis-f.jpg|Brand blaen
Agrotis exclamationis-o.jpg|Amrywiad lliw
&lt;/gallery&gt;

==Gweler hefyd==
* [[Rhestr gwyfynod a gloynnod byw]]
* [[Cymdeithas Edward Llwyd]] a [[Llên Natur]]
{{comin|Category:Lepidoptera}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Gwyfynod| ]]</text>
      <sha1>c837m7zbkvud3ctqd3gnq05e5axf879</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Canu cloch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>97805</id>
    <revision>
      <id>11100783</id>
      <parentid>10972254</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:41:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1429" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth |image=}}

:''Efallai eich bod yn chwilio am [[cloch]], [[clochyddiaeth]] neu [[campanoleg]].''
Y weithred o ddatgelu'n gyhoeddus [[camymddygiad|gamymddygiad]] o fewn sefydliad yw '''canu cloch''' ({{iaith-en|whistleblowing}}).&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=canu_cloch |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Gall y camymddygiad fod yn [[trosedd|drosedd]], torri [[rheoliad]]au, [[twyll]], anwybyddu safonau [[iechyd a diogelwch]], [[llygredigaeth]] ac yn y blaen.

Yn aml mae unigolion sy'n canu cloch yn wynebu [[diswyddo|diswyddiad]], [[erlyniad]] neu gosbau eraill. Yn y Deyrnas Unedig mae [[Deddf Datgelu er Lles y Cyhoedd 1998]] yn darparu amddiffyniad dan y gyfraith i unigolion sy'n datgelu gwybodaeth er mwyn amlygu camymddygiad.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://report.globalintegrity.org |title=Global Integrity Report |publisher=Report.globalintegrity.org |date= |accessdate=2012-07-08 |archive-date=2010-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100304165258/http://report.globalintegrity.org/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== Gweler hefyd ==
* [[Deep Throat]], [[Mark Felt]] a [[sgandal Watergate]]
* [[Papurau Panama]]
* [[Papurau'r Pentagon]]
* [[Edward Snowden]]
* [[Mordechai Vanunu]]
* [[WikiLeaks]]

== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn sefydliad}}

[[Categori:Geirfa wleidyddol]]
[[Categori:Gweithredaeth]]
[[Categori:Moeseg busnes]]
[[Categori:Sgandalau]]</text>
      <sha1>fofp8p5xku2jj3f3zh6mylkypcqn55i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nodyn:Adminstats/Rhyswynne</title>
    <ns>10</ns>
    <id>116142</id>
    <revision>
      <id>11100847</id>
      <parentid>11095849</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T00:33:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Cyberbot I</username>
        <id>19483</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Diweddaru Ystadegau Gweinyddol ([[en:WP:PEACHY|Peachy 2.0 (alpha 8)]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="199" xml:space="preserve">{{Adminstats/Core
|edits=7065
|ed=7249
|created=1
|deleted=372
|restored=3
|blocked=107
|protected=7
|unprotected=0
|rights=0
|reblock=0
|unblock=4
|modify=0
|rename=0
|import=0
|style={{{style|}}}}}</text>
      <sha1>pyrnu7i5626rji13jbo1gh17q9plod5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Dwmbwr-dambar</title>
    <ns>0</ns>
    <id>118990</id>
    <revision>
      <id>11100789</id>
      <parentid>10991537</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:51:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1266" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata = ALL}}
[[Delwedd:Helter Skelter ride at Isle of Wight Festival 2011.jpg|bawd|Dwmbwr-dambar yng [[Gŵyl Ynys Wyth|Ngŵyl Ynys Wyth]]]]

[[Reid ffair]] yw '''dwmbwr-dambar''' (lluosog: dwmbwr-dambars)&lt;ref&gt;''[[Geiriadur yr Academi]]'', [helter-skelter].&lt;/ref&gt; gyda [[llithren]] sy'n troelli o gwmpas tŵr. Mae reidwyr yn esgyn grisiau y tu mewn i'r tŵr ac yn llithro o ben y dwmbwr-dambar i'r gwaelod ar sach neu fat, a wneir yn aml o [[hesian]] neu ddefnydd tebyg.

==Etymoleg==
Ceir y cofnod archifiedig cynharaf o'r gair dwmbwr-dambar o 1815, o bosib o'r [[Saesneg]], ''tumble'' ac yn fath o ymadrodd dynwaredol.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=dwbwr-dambar |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

==Lleoliadau dwmbwr-dambar Cymru==
[[File:Folly Farm - geograph.org.uk - 2529025.jpg|thumb|Dwmbwr-dambar ac [[Olwyn Fawr]] yn Folly Farm]]
Ceir sawl dwmbr-dambar ar draws Cymru, fel rheol mewn Ffeiriau ac yn aml dros dro, er enghraifft, mewn Ffair Aeaf neu Sioe Amaethyddol. 

Ceir Dwmbwr-dambar sefydlog yn atyniad hwyl ac anifeiliaid [[Folly Farm]] ger [[Dinbych-y-Pysgod]] yn [[Sir Benfro]].

==Gweler hefyd==
* [[Trên Rola-bola]]
* [[Trên-sgrech]]
* [[Olwyn Fawr]]

== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn adloniant}}

[[Categori:Reidiau ffair]]</text>
      <sha1>bgm269udtg2fouhefm49rb7z3vzj4yx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100790</id>
      <parentid>11100789</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:51:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1267" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata = ALL}}
[[Delwedd:Helter Skelter ride at Isle of Wight Festival 2011.jpg|bawd|Dwmbwr-dambar yng [[Gŵyl Ynys Wyth|Ngŵyl Ynys Wyth]]]]

[[Reid ffair]] yw '''dwmbwr-dambar''' (lluosog: dwmbwr-dambars)&lt;ref&gt;''[[Geiriadur yr Academi]]'', [helter-skelter].&lt;/ref&gt; gyda [[llithren]] sy'n troelli o gwmpas tŵr. Mae reidwyr yn esgyn grisiau y tu mewn i'r tŵr ac yn llithro o ben y dwmbwr-dambar i'r gwaelod ar sach neu fat, a wneir yn aml o [[hesian]] neu ddefnydd tebyg.

==Etymoleg==
Ceir y cofnod archifiedig cynharaf o'r gair dwmbwr-dambar o 1815, o bosib o'r [[Saesneg]], ''tumble'' ac yn fath o ymadrodd dynwaredol.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=dwmbwr-dambar |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

==Lleoliadau dwmbwr-dambar Cymru==
[[File:Folly Farm - geograph.org.uk - 2529025.jpg|thumb|Dwmbwr-dambar ac [[Olwyn Fawr]] yn Folly Farm]]
Ceir sawl dwmbr-dambar ar draws Cymru, fel rheol mewn Ffeiriau ac yn aml dros dro, er enghraifft, mewn Ffair Aeaf neu Sioe Amaethyddol. 

Ceir Dwmbwr-dambar sefydlog yn atyniad hwyl ac anifeiliaid [[Folly Farm]] ger [[Dinbych-y-Pysgod]] yn [[Sir Benfro]].

==Gweler hefyd==
* [[Trên Rola-bola]]
* [[Trên-sgrech]]
* [[Olwyn Fawr]]

== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn adloniant}}

[[Categori:Reidiau ffair]]</text>
      <sha1>hrtmo27prb5wi4iz3sf948in8wteozd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Twyni Mwd Aber Dyfi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>125604</id>
    <revision>
      <id>11100866</id>
      <parentid>11100311</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:41:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2854" xml:space="preserve">{{Gwybodlen lle | ynganiad  = {{wikidata|property|P443}} |suppressfields = sir }}

Lleolir '''Twyni Mwd Aber Dyfi''' rhwng [[Aberystwyth]] a [[Machynlleth]] yng [[Ceredigion|Ngheredigion]], [[Cymru]] ac maent yn rhan o [[Gwarchodfa Natur Genedlaethol Dyfi|Warchodfa Natur Genedlaethol Dyfi]].
[[Delwedd:Dyfi estuary - geograph.org.uk - 37450.jpg|bawd|Defaid a fegir ar gyfer [[cig oen]] hallt.]]

==Ecoloeg==
Gwarchodir y twyni (neu'r &quot;tywynnau&quot;) hyn gan Erthygl 4 o Ddeddf Gwarchod Adar, ac fe'i adnabyddir fel &quot;Ardal Warchodol, Arbennig&quot;. Mae'r ardal yn cynnwys yr aber a'r gwlyptir, tywynnau tywod, twyni mwd (''mudflats''), [[mawnog]], [[cors]]ydd, sianeli'r afon a nodweddion eraill a'r cwbwl yn agos at bentref bychan [[Ynyslas]].

Perchennog a cheidwad y glannau gorllewinol yw'r [[Y Gymdeithas Frenhinol er Gwarchod Adar|Gymdeithas Frenhinol er Gwarchod Adar]] (RSPB). Nytha'r [[Gŵydd dalcenwen|Ŵydd dalcenwen]] yn yr ardal hon ers blynyddoedd, sef y man mwyaf deheuol y mae'n nythu ynddo.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.jncc.gov.uk/default.aspx?page=2082 |title=Joint Nature Conservation Committee (JNCC) 10 April 2008 |access-date=2013-12-23 |archive-date=2011-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110304062515/http://www.jncc.gov.uk/default.aspx?page=2082 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Mae'r aber hefyd yn gynefin i [[Pibydd y mawn|Bibydd y mawn]], ''[[Haematopus longirostris]]'', [[Pibydd y tywod]], [[Aderyn-Drycin Manaw]] a [[Môr-wennol]].&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.bbc.co.uk/wales/mid/sites/reserves/pages/dyfi_estuary.shtml |title=BBC Cymru: Aber y Dyfi; 1Ebrill 2008 |access-date=2013-12-23 |archive-date=2007-08-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070823195447/http://www.bbc.co.uk/wales/mid/sites/reserves/pages/dyfi_estuary.shtml |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Yma hefyd gellir canfod: [[Llysiau’r Gingroen]] neu &quot;Creulys Iago&quot; (''Senecio jacobeae''); [[Tafod y Bytheaid]] (''Cynoglossum officinale'') a’r [[Helyglys Hardd]] (''Chamerion angustifolium''). Mae Llys Iago'n nodweddiadol iawn o’r  safle ar Ynyslas, ac i'w canfod gan nad ydynt at ddant y cwningod sydd mor bwysig ar Ynyslas.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/images/Naturiaethwr/Haf%202006.pdf Y Naturiaethwr] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120410003313/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/images/Naturiaethwr/Haf%202006.pdf |date=2012-04-10 }}; Gorffennaf 2006; adalwyd 24 Rhagfyr 2013&lt;/ref&gt;

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

==Dolennau allanol==
*[http://www.bbc.co.uk/wales/mid/sites/reserves/pages/dyfi_estuary.shtml BBC] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070823195447/http://www.bbc.co.uk/wales/mid/sites/reserves/pages/dyfi_estuary.shtml |date=2007-08-23 }}
*[http://www.geograph.org.uk/search.php?i=3091616 www.geograph.co.uk : Ffotos]

[[Categori:Arfordir Ceredigion]]
[[Categori:Llwybrau Byw]]</text>
      <sha1>po6zepg5m296ncho543c3naum408zrt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Daeardy</title>
    <ns>0</ns>
    <id>137795</id>
    <revision>
      <id>11100769</id>
      <parentid>7770244</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:22:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="759" xml:space="preserve">[[Delwedd:BlarneyCastle5.jpg|bawd|Daeardy Castell Blarney, Yr Iwerddon]]

Ystafell danddaearol lle cedwir carcharorion ynddi yw '''daeardy'''&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=daeardy |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; neu '''ddaeargell'''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=daeargell |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Yn gyffredinol fe'i cysylltir â [[castell|chestyll canoloesol]], er bod y cysylltiad ag [[artaith]] yn deillio o gyfnod y [[Dadeni Dysg|Dadeni]], mae'n debyg. Mae waliau daeardy [[Castell y Waun]] yn eithriadol o drwchus ac yn bum metr ar eu heithaf, gydag un twll bychan, hir i adael llygedyn o oleuni i'r ystafell.

==Gweler hefyd==
*[[Daeargell]] (''basement'')

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Carcharau]]
[[Categori:Adeiladau ac adeiladwaith]]</text>
      <sha1>26haub30fsj6vm8jawkuvaqv63821go</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rhuddem</title>
    <ns>0</ns>
    <id>137859</id>
    <revision>
      <id>11100755</id>
      <parentid>7803152</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:04:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="467" xml:space="preserve">[[Delwedd:Corundum-197437.jpg|bawd|Rhuddem gynhenid]]

[[Glain (mwyn)|Glain]] a'i liw'n amrywio rhwng pinc a gwaetgoch yw '''rhuddem''', sy'n fath o'r mwyn [[corwndwm|gorwndwm]] (aliwminiwm ocsid).&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=rhuddem |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;
 Daw'r lliw coch o'r [[elfen cemegol|elfen]] [[cromiwm]]. Ceir mathau eraill o gonrwndwm yr ystyrir yn lain e.e. [[saffir]].

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn daeareg}}

[[Categori:Gleiniau‎]]</text>
      <sha1>3unce8627xixpqububmx5vav5y1dnx9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100756</id>
      <parentid>11100755</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:05:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="463" xml:space="preserve">[[Delwedd:Corundum-197437.jpg|bawd|Rhuddem gynhenid]]

[[Glain (mwyn)|Glain]] a'i liw'n amrywio rhwng pinc a gwaetgoch yw '''rhuddem''', sy'n fath o'r mwyn [[corwndwm|gorwndwm]] (aliwminiwm ocsid).&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=rhuddem |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Daw'r lliw coch o'r [[elfen cemegol|elfen]] [[cromiwm]]. Ceir mathau eraill o gonrwndwm yr ystyrir yn lain e.e. [[saffir]].

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn daeareg}}

[[Categori:Gleiniau]]</text>
      <sha1>j01i9sxj7shstoympl6mduliioh84y6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ser</title>
    <ns>0</ns>
    <id>137990</id>
    <revision>
      <id>11100787</id>
      <parentid>2428032</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:47:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="585" xml:space="preserve">:''Erthygl am yr erfyn yw hon. Gweler hefyd [[Seren|sêr]].''
[[Delwedd:Antique billhooks at Ludlow market.JPG|bawd|Amryw serrod]]
Erfyn torri traddodiadol a ddefnyddir mewn [[amaeth]] a [[coedwigaeth|choedwigaeth]] er mwyn torri deunydd pren megis llwyni a brigau yw '''ser''', sy'n fath o [[cryman|gryman]] neu filwg.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=ser |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Maent yn gyffredin iawn yn y gwledydd Ewropeaidd hynny sy'n tyfu [[gwinwydden|gwinwydd]].

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn offer}}

[[Categori:Offer amaethyddol]]
[[Categori:Offer coedwigaeth]]</text>
      <sha1>9qtmbpmeliggbxo6tp7sstm8npnfrwp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Llyn Pryfed</title>
    <ns>0</ns>
    <id>138210</id>
    <revision>
      <id>11100955</id>
      <parentid>8845864</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:40:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1719" xml:space="preserve">{{Gwybodlen lle
| ynganiad  = {{wikidata|property|P443}}
| gwlad = {{banergwlad|Cymru}}
}}

[[Llyn]] yn ne [[Gwynedd]] yw '''Llyn Pryfed'''. Fe'i lleolir yn ardal [[Ardudwy]] ym [[Meirionnydd]], tua hanner ffordd rhwng [[Trawsfynydd]] i'r dwyrain a [[Harlech]] i'r gorllewin.

Saif y llyn bychan hwn 1,789 troedfedd&lt;ref name=&quot;Frank Ward 1931&quot;&gt;Frank Ward, ''[[The Lakes of Wales]]'' (Herbert Jenkins, Llundain, 1931).&lt;/ref&gt; i fyny yn agos iawn i gopa [[Craig Wion]] yn y [[Rhinogydd]], rhwng [[Rhinog Fawr]] a [[Moel Ysgyfarnogod]] yn rhan ogleddol y mynyddoedd hynny.&lt;ref&gt;Map OS 1:50,000 Landranger 124 Dolgellau.&lt;/ref&gt;

Mae'n llyn anghysbell iawn, mewn pant creigiog ger copa Craig Wion. Ceir llyn bychan arall, sef [[Llyn Twrglas]] (neu Lyn Tŵr Glas), ychydig i'r gogledd.

Ceir [[brithyll]] yn y llyn. Adroddir fod hen bysgotwr a holwyd ganol y 19g yn cofio dal brithyll o hyd at 4 pwys yno.&lt;ref name=&quot;Frank Ward 1931&quot;/&gt;

==Geirdarddiad==
Mae'n bosib fod yr enw 'Pryfed' yma'n hen iawn, ac yn cyfeirio at bob math o greaduriaid ymlusgol a gwyllt; er enghraifft, yr hen enw ar yr [[ysgyfarnog]] oedd 'y pry mawr' a cheir '[[pry genwair]]', wrth gwrs.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=pryf |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Cyfeiria [[Thomas Pennant (awdur)|Thomas Pennant]] at 'Lyn Nadroedd yn nwyrain y Rhinog' hefyd yn y [[18g]], na wyddys ym mhle mae, bellach. Yn ôl yr Athro [[Aled Gruffydd Jones]], mae'n bosib fod Pennant yn cyfeirio at Lyn Pryfed.&lt;ref&gt;[https://twitter.com/aledgruffjones/status/1161209909469470720 twitter.com;] trydariad gan Aled Gruffydd Jones; 13 Awst 2019.&lt;/ref&gt;

==Gweler hefyd==
*[[Llyn Nadroedd]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Llynnoedd Gwynedd|Pryfed]]
[[Categori:Trawsfynydd]]</text>
      <sha1>6xw8i44ithbie2hbbkod17xdombtwo5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Palas</title>
    <ns>0</ns>
    <id>138326</id>
    <revision>
      <id>11100752</id>
      <parentid>3093211</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T13:58:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="598" xml:space="preserve">[[Delwedd:Kakh-e-afif abad shiraz.jpg|300px|bawd|Plas yn [[Iran]]]]

Preswylfa fawreddog yw '''plas''', yn enwedig honno o eiddo [[teulu brenhiniol]], pennaeth gwladwriaeth neu un a fedd ar bŵer a dylanwad megis [[esgob]] neu [[archesgob]]. Tardd y gair o'r enw [[Lladin]] ''Palātium'', sef [[Bryn Palatin]], lle y safai preswyfeydd ymerodraethol Rhufain gynt. Gall olygu, yn ogystal, faenordai a thai crand y [[pendefigaeth|bendefigaeth]].&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=plas |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;


==Cyfeiriadau==

{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Preswylfeydd brenhinol]]
[[Categori:Palasau]]</text>
      <sha1>im8wwbyhnpkfhvcuebsh75vod42ufi5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mynwent</title>
    <ns>0</ns>
    <id>138353</id>
    <revision>
      <id>11100746</id>
      <parentid>2646220</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T13:45:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="408" xml:space="preserve">[[Delwedd:Eglwys a Mynwent Llaniestyn Church and Cemetery.jpg|bawd|Mynwent ac eglwys [[Llaniestyn]].]]
Ardal lle y cleddir gweddillion y meirwon yw '''mynwent''', a all ddwyn yn ogystal yr enwau '''''claddfa''''' neu '''''corfflan'''''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=mynwent |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Mynwentydd| ]]
[[Categori:Adeiladau ac adeiladwaith claddu]]</text>
      <sha1>52dvlh07jdx3eurjrjoa3aenz6aayv9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Trawsylweddiad</title>
    <ns>0</ns>
    <id>138440</id>
    <revision>
      <id>11100778</id>
      <parentid>10913071</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:29:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="810" xml:space="preserve">[[Delwedd:Juan de Juanes 002.jpg|bawd|''Crist â'r Cymun'', Vincent Juan Masip]]
Yn ôl dysgeidiaeth yr [[Yr Eglwys Gatholig|Eglwys Gatholig]], '''trawsylweddiad'''&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=trawsylweddiad |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; yw trawsffurfiad llythrennol bara a gwin [[sagrafen]] y [[cymun]] yn waed a chorff go iawn yr [[Iesu]]. Dysg yr Eglwys fod [[hanfod]], neu realiti, y [[bara]] yn cael ei drosi'n gorff [[Crist]], a hanfod y [[gwin]] yn cael ei drosi'n waed Crist, er nad yw'r hyn sy'n ganfyddadwy i'r synhwyau, sef gwedd allanol y ddeupeth, yn newid.

Roedd gwadu dysgeidiaeth y trawsylweddiad yn un o brif egwyddorion arweinwyr y [[Diwygiad Protestannaidd]].

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn Cristnogaeth}}

[[Categori:Defodau crefyddol]]
[[Categori:Yr Eglwys Gatholig Rufeinig]]</text>
      <sha1>hsuf4zckpxfmfga5zgmcnss85gb5dau</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lluwchwynt</title>
    <ns>0</ns>
    <id>138510</id>
    <revision>
      <id>11100777</id>
      <parentid>3097345</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:29:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="416" xml:space="preserve">Storm eira garw a nodweddir gan wyntoedd parhaus o 35 mya a throsodd sydd yn para am amser estynedig, fel arfer teirawr a hwy, yw '''lluwchwynt'''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=lluwchwynt |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Ffenomen debyg yw '''lluwchwynt llawr''', lle y caiff eira chwâl ei godi a'i chwythu gan wyntoedd cryfion, ond heb i eria fod yn cwympo ar y pryd.

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn tywydd}}</text>
      <sha1>9l6l0mwre7vxjlnlmmg0i0g4bepxibz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lluwchfa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>138577</id>
    <revision>
      <id>11100772</id>
      <parentid>7783206</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:24:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="589" xml:space="preserve">[[Delwedd:Snowdrift.IMG 7122.JPG|bawd|Lluwchfa]]

Haen o eira wedi'i chasglu gan y gwynt yw '''lluwchfa''' neu '''lluwch''' (ll. '''lluwchfeydd''').&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=lluwchfa |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Mae'n debyg i dywyn tywod ac fe'i ffurfir mewn modd tebyg, gyda'r gwynt yn codi ac yn symud manod a'i waddodi yn erbyn gwrthrych stond e.e. clawdd neu wal. Mae lluwchfeydd yn aml yn cael effaith andwyol ar drafnidiaeth, hyd yn oed yn waeth na chwympiad yr eira ei hun.

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn tywydd}}

[[Categori:Eira]]
[[Categori:Tirffurfiau aeolaidd]]</text>
      <sha1>c2q466unpw1ltxa72piwgpie7qa831w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Cywarch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143693</id>
    <revision>
      <id>11100760</id>
      <parentid>11038370</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:07:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="812" xml:space="preserve">[[Delwedd:La Roche Jagu chanvre 1.JPG|bawd|Maes cywarch yn [[Llydaw]]]]

Term a gyfeiria at fathau o'r planhigyn [[Cannabis]] a dyfir ar gyfer y deunyddiau y gellir eu gwneud ohono yw '''cywarch'''&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=cywarch |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; (Saesneg: ''hemp'') ynghyd â'r cynhyrchion eu hunain, gan gynnwys ffeibr, olew a hadau. Caiff cywarch ei buro'n gynnyrch fel olew cywarch, bwydydd hadau cywarch, [[cwyr]], [[resin]], [[rhaff]], mwydion, [[brethyn]], [[papur]] a thanwydd. Ar y cyfan, mae gan y mathau hyn o gannabis cyfran isel o [[Tetrahydrocannabinol]] (THC), gyda nifer o wledydd â deddfwriaeth ynglŷn â lefelau lleiafswm o THC mewn planhigion canabis diwydiannol (cywarch).

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn planhigyn}}

[[Categori:Cannabis]]
[[Categori:Perlysiau]]</text>
      <sha1>bc3cltm6qezbhqyh2lla3uhyvrq0jhj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corhwyaden Asgell-Las</title>
    <ns>0</ns>
    <id>148633</id>
    <redirect title="Corhwyaden asgell-las" />
    <revision>
      <id>11100808</id>
      <parentid>1850424</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:17:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>10039</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Yn trwsio ailgyfeiriad dwbl i [[Corhwyaden asgell-las]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39" xml:space="preserve">#ail-cyfeirio [[Corhwyaden asgell-las]]</text>
      <sha1>1d5foxii6fwl3ou583rwa7pem987jhu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd Dalcen-Wen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>148729</id>
    <redirect title="Gŵydd dalcenwen" />
    <revision>
      <id>11100931</id>
      <parentid>1876344</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:10:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Changed redirect target from [[Gŵydd dalcen-wen]] to [[Gŵydd dalcenwen]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" xml:space="preserve">#ail-cyfeirio [[Gŵydd dalcenwen]]</text>
      <sha1>498m1woj6fz0um4qnm5se141cm6r8qt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Llais</title>
    <ns>0</ns>
    <id>149963</id>
    <revision>
      <id>11100765</id>
      <parentid>10882829</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:12:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="880" xml:space="preserve">{{pwnc-defnyddiaueraill|'r llais dynol|yr ystyr ramadegol|llais (gramadeg)}}
[[Delwedd:Gray1204.png|bawd|Darluniad o danau'r llais o ''[[Gray's Anatomy]]''.]]
Cynhyrchir [[sain]] trwy'r [[ceg ddynol|ceg]] gan y [[dynol]] organau llafar '''llais'''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=llais |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Defnyddir y llais i [[siarad]], [[canu]], [[chwerthin]], [[crio]], [[sgrechian]], [[gweiddi]], [[ie]], ac ati.

O ran [[seineg]], wrth ddirgrynu [[tanau'r llais]] y ceir y llais llawn. Fel rheol lleisiolir pob [[llafariad]] drwy ddirgrynu'r tanau, ond gellir unai lleisioli [[cytsain]] neu all fod yn ddi-lais.&lt;ref&gt;{{dyf Britannica |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631843/voice |teitl=voice (phonetics) |dyddiadcyrchiad=30 Tachwedd 2014 }}&lt;/ref&gt;

== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Llais dynol| ]]
[[Categori:Bodau dynol]]
[[Categori:Seineg]]</text>
      <sha1>c7w6mynoiwy4xq3k2yz1ar9fafqddva</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100766</id>
      <parentid>11100765</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:16:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>dadwneud ar ôl fandaliaeth yn 2019</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="889" xml:space="preserve">{{pwnc-defnyddiaueraill|'r llais dynol|yr ystyr ramadegol|llais (gramadeg)}}
[[Delwedd:Gray1204.png|bawd|Darluniad o danau'r llais o ''[[Gray's Anatomy]]''.]]
[[Sain]] a gynhyrchir drwy'r [[Ceg ddynol|geg]] gan organau llafar [[bod dynol|bodau dynol]] yw '''llais'''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=llais |dyddiadcyrchiad=30 Tachwedd 2014 }}&lt;/ref&gt; Defnyddir y llais i [[siarad]], [[canu]], [[chwerthin]], [[crïo]], [[gweiddi]], ac yn y blaen.

O ran [[seineg]], wrth ddirgrynu [[tanau'r llais]] y ceir y llais llawn. Fel rheol lleisiolir pob [[llafariad]] drwy ddirgrynu'r tanau, ond gellir unai lleisioli [[cytsain]] neu all fod yn ddi-lais.&lt;ref&gt;{{dyf Britannica |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/631843/voice |teitl=voice (phonetics) |dyddiadcyrchiad=30 Tachwedd 2014 }}&lt;/ref&gt;

== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Bodau dynol]]
[[Categori:Llais dynol| ]]
[[Categori:Seineg]]</text>
      <sha1>t89spoakkh5i7glcpn6fg75y9f1bm7j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nodyn:Cynghreiriau UEFA</title>
    <ns>10</ns>
    <id>152297</id>
    <revision>
      <id>11100828</id>
      <parentid>11100529</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:56:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Stefanik</username>
        <id>413</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2322" xml:space="preserve">{{Blwch llywio
|enw               =Cynghreiriau UEFA
|teitl             =Prif Adran [[pêl-droed|bêl-droed]] cynghreiriau [[Ewrop]] ([[UEFA]])
|grŵp-1            ='''Aelodau Presennol'''
|rhestr-1          =[[Uwch Gynghrair yr Alban|Yr Alban]] · [[Kategoria Superiore|Albania]] · [[Bundesliga yr Almaen|Yr Almaen]] · [[Primera Divisó Andorra|Andorra]] · [[Uwch Gynghrair Armenia|Armenia]] · [[Uwch Gynghrair Aserbaijan|Aserbaijan]] · [[Bundesliga Awstria|Awstria]] · [[Uwch Gynghrair Belarws|Belarws]] · [[Uwch Gynghrair Bosnia a Hertsegofina|Bosnia a Hercegovina]] · [[Uwch Gynghrair Bwlgaria|Bwlgaria]] · [[Uwch Gynghrair Casachstan|Casachstan]] · [[Uwch Gynghrair Cosofo|Cosofo]] · [[Uwch Gynghrair Croatia|Croatia]] · [[Uwch Gynghrair Cymru|Cymru]] · [[Adran Gyntaf Cyprus|Cyprus]] · [[Superliga Denmarc|Denmarc]] · [[Serie A|Yr Eidal]] · [[Meistriliiga|Estonia]] · [[Veikkausliiga|Y Ffindir]] · [[Ligue 1|Ffrainc]] · [[Uwch Gynghrair Georgia|Georgia]] · [[Uwch Gynghrair Gibraltar|Gibraltar]] · [[Uwch Gynghrair Gogledd Iwerddon|Gogledd Iwerddon]] · [[Superleague Gwlad Groeg|Gwlad Groeg]] · [[Uwch Gynghrair Gweriniaeth Iwerddon|Gweriniaeth Iwerddon]] · [[Pro League Gwlad Belg|Gwlad Belg]] · [[Ekstraklasa|Gwlad Pwyl]] · [[Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ|Gwlad yr Iâ]] · [[Uwch Gynghrair Hwngari|Hwngari]] · [[Eredivisie|Yr Iseldiroedd]] · [[Uwch Gynghrair Israel|Israel]] · [[Uwch Adran Latfia|Latfia]] · [[A Lyga|Lithwania]] · [[Uwch Gynghrair Lwcsembwrg|Lwcsembwrg]] · [[Uwch Gynghrair Lloegr|Lloegr]] · [[Uwch Gynghrair Gogledd Macedonia|Macedonia]] · [[Uwch Gynghrair Malta|Malta]] · [[Adran Genedlaethol Moldofa|Moldofa]] · [[Uwch Gynghrair Montenegro|Montenegro]] · [[Uwch Gynghrair Norwy|Norwy]] · [[Primeira Liga|Portiwgal]] · [[Liga_I|Romania]] · [[Uwch Gynghrair Rwsia|Rwsia]] · [[Campionato Sammarinese di Calcio|San Marino]] · [[La Liga|Sbaen]] · [[Uwch Gynghrair Serbia|Serbia]] · [[Uwch Gynghrair Slofacia|Slofacia]] · [[Uwch Gynghrair Slofenia|Slofenia]] · [[Allsvenskan|Sweden]] · [[Super League y Swistir|Y Swistir]] · [[Süper_Lig|Twrci]] · [[Uwch Gynghrair Wcráin|Wcráin]] · [[Uwch Gynghrair Ynysoedd Ffaröe|Ynysoedd Ffaröe]] · [[Adran Gyntaf Y Weriniaeth Tsiec|Y Weriniaeth Tsiec]]
}}&lt;noinclude&gt;
[[Categori:Nodiadau llywio]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>4ip30mp89ndnem99z73x3p0d5m4e9su</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Enllyn</title>
    <ns>0</ns>
    <id>167576</id>
    <revision>
      <id>11100771</id>
      <parentid>5781505</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:23:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="426" xml:space="preserve">Bwyd sawrus (''savoury'') a fwyteir gyda bara (yn enwedig ymenyn, caws, cig a physgod) yw '''enllyn''',&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=enllyn |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; sy'n dueddol o fod naill ai'n hallt neu'n sbeislyd, ond byth yn felys.

Ceir y cofnod cyntaf o'r gair yn y [[12g]] yn nhestun y [[Cyfraith Hywel|Deddfau Cymreig]].

==Gweler hefyd==
* ''[[Hors d'oeuvre]]''

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Bwyd]]</text>
      <sha1>jma4ppavf8ub62r8ts78otc81yf8mp9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ellyn</title>
    <ns>0</ns>
    <id>167577</id>
    <revision>
      <id>11100761</id>
      <parentid>8391496</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:08:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="298" xml:space="preserve">[[Delwedd:Gillette Mach3 razor from Indonesia, 2015-08-03.jpg|bawd|Ellyn modern]]

Offeryn llafnog a ddefnyddir i dorri blew y corff yw '''ellyn''', neu '''rasel''', trwy [[eillio]].&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=ellyn |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Blew]]</text>
      <sha1>8v5zqe4gmxg7lc1jxcomogo5uw4afzm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Amlwreiciaeth</title>
    <ns>0</ns>
    <id>167578</id>
    <revision>
      <id>11100751</id>
      <parentid>11049838</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T13:57:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1339" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}}

[[Priodas|Priodi]], neu fod yn briod, â mwy nag un [[Gwraig|wraig]] yw '''amlwreiciaeth''' (yn y [[Saesneg]] ''polygyny'').&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=amlwreiciaeth |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

[[Delwedd:Legality of polygamy.svg|bawd|400px
 | &lt;div style=&quot;margin:0 0.5em;&quot;&gt;
{{legend|#56b4e9|Amlwreiciaeth gyfreithlon}}
{{legend|#0072b2|Amlwreiciaeth gyfreithlon mewn rhai rhanbarthau}}
{{legend|#009e73|Amlwreiciaeth gyfreithlon i Fwslimiaid yn unig}}
{{legend|#d55e00|Amlwreiciaeth anghyfreithlon ond anhroseddol}}
{{legend|#000000|Amlwreiciaeth anghyfreithlon a throseddol}}
{{legend|#e0e0e0|Statws cyfreithiol anhysbys}} &lt;/div&gt;
{{Bulleted list |style=margin:0.5em 0.5em 0.25em;border-top:1px solid#aaa;font-size:94%; |item_style=line-height:1.3em;
| Yn [[Eritrea]], [[India]], [[y Philipinau]], [[Maleisia]], [[Singapôr]] a [[Sri Lanca]] dim ond i Fwslimiaid y mae amlwreiciaeth yn gyfreithlon.
| Yn [[Nigeria]] a [[De Affrica]], cydnabodir priodasau amlwreiciog i Fwslimiaid ar sail cyfraith arfer.
| Ym [[Mawrisiws]], nid oes gan undebau amlwreiciog unrhyw gydnabyddiaeth gyfreithiol. Fodd bynnag, gall dynion Mwslimaidd briodi hyd at bedair dynes/menyw, ond nid oes ganddynt statws cyfreithiol y gwragedd.
}} ]]

==Cyfeiriadau==

{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Priodas]]</text>
      <sha1>pikw411dhjpfg3tc9kuqe9u7yi8yb5b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pymtheg Llwyth Gwynedd</title>
    <ns>0</ns>
    <id>167923</id>
    <revision>
      <id>11100785</id>
      <parentid>11002152</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:44:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2238" xml:space="preserve">Mae '''Pymtheg Llwyth Gwynedd''' neu weithiau '''Pymtheg Llwyth Cymru''' yn cyfeirio at 15 rhestr achyddol h.y. llinach teulu o uchelwyr. Cawsant eu creu, hyd y gwyddys, gan y beirdd Cymreig yn ystod y [[15g]].&lt;ref&gt;Siddons, &quot;Genealogies [2] Welsh&quot;, t. 802&lt;/ref&gt; Roedd medru adrodd hanes eich teulu'r adeg honno yn ddisgwyliedig, ac yn grefft - gan olrhain yr achau hyd at 'bump llwyth Cymru, neu bymtheg llwyth Gwynedd.

Sonir hefyd am 'Bymthecllwyth Gwyndyd' yng ''Ngweithiau Barddonol Huw Arwystl'' yn yr [[16g]] ac ychydig flynyddoedd yn ddiweddarach yn ''Gwyneddon 3'' (gol [[Ifor Williams]]) 280: 'Henwau y pumpthec-llwyth Gwynedd'.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=Gwyndyd |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

Mae'r cyfeiriad cyntaf at bymtheg llwyth Gwynedd wedi'i sgwennu'n rhannol gan [[Gutun Owain]] yng nghasgliad [[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]]: [[Llawysgrifau Peniarth|131]].&lt;ref name=Henlwythau233&gt;Bartrum, &quot;Hen Lwythau Gwynedd a'r Mars&quot;, t.233&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Henlwythau233 /&gt;

Mae'r arfbeisiau canlynol i'w gweld mewn ystafell arbennig yn [[Erddig]] wedi'u creu ar gyfer perchennog y tŷ, [[Philip Yorke]] (1743 - 1804) a hynafieithydd a oedd hefyd yn gyfrifol am gyhoeddi llyfr ar arfbeisiau Cymru. Mae'r gyfrol yn parhau i fod yn ffynhonnell bwysig i haneswyr.&lt;ref&gt;''The Royal Tribes of Wales'', Philip Yorke (1743 ~1804) (cyhoeddwyd yn 1887 yn Wrecsam)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''A Pedigree of the Royal Tribes of Wales'', Roderick D. Davies (1999); gweler fersiwn ar-lein ar wefan archive.org: [http://www.archive.org/stream/royaltribesofwal00yorkuoft#page/n7/mode/2up yma]&lt;/ref&gt;

&lt;gallery mode=packed heights=160px&gt;
Coat of Arms of NEFYDD HARDD, of Caernarvonshire, Lord of Nant Conway.png|[[Nefydd Hardd]] o Gaernarfon, Arglwydd [[Nant Conwy]]
&lt;/gallery&gt;

==Darllen pellach==
*''[https://books.google.co.uk/books?id=dhBJAAAAcAAJ&amp;pg=PA83&amp;lpg=PA83&amp;dq=Pymtheg+llwyth+Gwynedd&amp;source=bl&amp;ots=nt1iDLhK1v&amp;sig=QZD-B_Uuqfz83IxPFepnrLBBdQs&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwjW5K7c3IvLAhXGJx4KHYjmD0k4ChDoAQgeMAE#v=onepage&amp;q=Pymtheg%20llwyth%20Gwynedd&amp;f=false Heraldic Visitations of Wales and Part of the Marches'', Cyfrol 2] gan Syr Samuel Rush Meyrick; arlein

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Llinachau brenhinol Cymru]]
[[Categori:Teyrnoedd Gwynedd]]</text>
      <sha1>dtlyczm1vecr9h74wt2fmug1vddr4ei</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Anas discors</title>
    <ns>0</ns>
    <id>172296</id>
    <redirect title="Corhwyaden asgell-las" />
    <revision>
      <id>11100807</id>
      <parentid>1784422</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:17:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>10039</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Yn trwsio ailgyfeiriad dwbl i [[Corhwyaden asgell-las]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39" xml:space="preserve">#ail-cyfeirio [[Corhwyaden asgell-las]]</text>
      <sha1>1d5foxii6fwl3ou583rwa7pem987jhu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Anser albifrons</title>
    <ns>0</ns>
    <id>172331</id>
    <redirect title="Gŵydd dalcenwen" />
    <revision>
      <id>11100870</id>
      <parentid>1876345</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:43:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Changed redirect target from [[Gŵydd dalcen-wen]] to [[Gŵydd dalcenwen]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" xml:space="preserve">#ail-cyfeirio [[Gŵydd dalcenwen]]</text>
      <sha1>498m1woj6fz0um4qnm5se141cm6r8qt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden coed</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182461</id>
    <revision>
      <id>11100926</id>
      <parentid>11085450</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:06:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4308" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Aix sponsa''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = Aix sponsa dis1.PNG
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}
[[Delwedd:Aix sponsa - Wood Duck - XC63109.ogg|bawd]]
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden coed''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid coed) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Aix sponsa'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Wood duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain, ond nid yng Nghymru.

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. sponsa'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden coed yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd Ross]]
| p225 = Anser rossii
| p18 = [[Delwedd:Ross's Goose (Chen rossii) (23108182770).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd eira]]
| p225 = Anser caerulescens
| p18 = [[Delwedd:Snow Goose (24510697391).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd frech]]
| p225 = Anser canagicus
| p18 = [[Delwedd:Chen canagica Adak Island 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[File:Aix sponsa MHNT.ZOO.2010.11.27.4.jpg|thumb|''Aix sponsa'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Gogledd America]]</text>
      <sha1>5t0gfr7bslgidwkmaz0chzmjjoiy3k5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corhwyaden Brasil</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182596</id>
    <revision>
      <id>11100921</id>
      <parentid>11076571</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:01:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3704" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Amazonetta brasiliensis''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Corhwyaden Brasil''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: corhwyaid Brasil) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Amazonetta brasiliensis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Brasilian teal''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. brasiliensis'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r corhwyaden Brasil yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[File:Amazonetta brasiliensis MHNT.ZOO.2010.11.17.5.jpg|thumb|''Amazonetta brasiliensis'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>8detue1kx9y91pdhljr3qk1kisw0lwt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corhwyaden Ynys Auckland</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182642</id>
    <revision>
      <id>11100910</id>
      <parentid>11054546</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:55:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3581" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anas aucklandica aucklandica''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = 
| status_system      = 
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Corhwyaden Ynys Auckland''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: corhwyaid Ynys Auckland) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas aucklandica aucklandica'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Auckland Island teal''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. aucklandica aucklandica'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r corhwyaden Ynys Auckland yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>pyh31v8ku5dtdohtyfn2lutjmpb2h21</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corhwyaden frown</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182643</id>
    <revision>
      <id>11100913</id>
      <parentid>11066918</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:56:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3622" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anas aucklandica chlorotis''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = NT
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Corhwyaden frown''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: corhwyaid brown) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas aucklandica chlorotis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Brown teal''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. aucklandica chlorotis'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r corhwyaden frown yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau bron dan fygythiad yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>cne4hs20f2wa47dj1dzv5p9m2pr0r3z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corhwyaden asgellwerdd</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182649</id>
    <revision>
      <id>11100877</id>
      <parentid>11082722</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:47:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3794" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anas crecca carolinensis''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = 
| status_system      = 
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = Anas carolinensis dis.png
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Corhwyaden asgellwerdd''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: corhwyaid asgellwyrdd) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas crecca carolinensis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Green-winged teal''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. crecca carolinensis'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]] ac [[Asia]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r corhwyaden asgellwerdd yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Gogledd America]]
[[Categori:Adar Asia]]</text>
      <sha1>jnb3n50vmpw2o9yhexrvvvzb9mfu5s4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corhwyaden asgell-las</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182651</id>
    <revision>
      <id>11100876</id>
      <parentid>11100621</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:47:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4576" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anas discors''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Corhwyaden asgell-las''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: corhwyaid asgell-las) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas discors'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Blue-winged teal''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. discors'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

Mae ar adegau i'w ganfod ar draethau [[arfordir Cymru]]. Ar restr yr [[Undeb Rhyngwladol dros Gadwraeth Natur]] (UICN), caiff y rhywogaeth hon ei rhoi yn y dosbarth 'Lleiaf o Bryder' o ran niferoedd, bygythiad a chadwraeth.&lt;ref&gt;[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&amp;id=159167 Gwefan www.marinespecies.org] adalwyd 4 Mai 2014&lt;/ref&gt;  Caiff yr aderyn hwn ei adnabod fel [[Aderyn mudol]].

[[Delwedd:Blue-winged Teal.jpg|bawd|dim|Corhwyaden asgell-Las ar ei adain]]

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r corhwyaden asgell-las yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[Delwedd:Anas discors MHNT.ZOO.2010.11.32.6.jpg|bawd|''Anas discors'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]]
*[[Rhestr Goch yr IUCN]], rhestr o greaduriaid wedi'u dosbarthu i 9 categori yn ôl niferoedd, prinder, cadwraeth ayb.
*[[Llwybr yr Arfordir]]
*[[Cadwraeth]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Gogledd America]]</text>
      <sha1>mi1m4bj1sygrlyhbmsrzfyefrpcz55q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden lostfain Crozet</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182652</id>
    <revision>
      <id>11100911</id>
      <parentid>11078514</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:55:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3534" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anas drygalskii''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = 
| status_system      = 
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden lostfain Crozet''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid llostfain Crozet) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas drygalskii'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Crozet pintail''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. drygalskii'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden lostfain Crozet yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>h9ne952xb55lau2w86wfhqxun6pag7t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corhwyaden bicoch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182654</id>
    <revision>
      <id>11100918</id>
      <parentid>11085722</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:59:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3694" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anas erythrorhyncha''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Corhwyaden bicoch''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: corhwyaid picoch) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas erythrorhyncha'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Red-billed pintail''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. erythrorhyncha'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r corhwyaden bicoch yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[File:Anas erythrorhyncha MHNT.ZOO.2010.11.32.3.jpg|thumb|''Anas erythrorhyncha'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>d8fiqr6syp3kor71b9oudmppbpjihab</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corhwyaden lwyd</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182660</id>
    <revision>
      <id>11100932</id>
      <parentid>11085700</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:11:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3741" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anas gracilis''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Corhwyaden lwyd''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: corhwyaid llwydion) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas gracilis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Grey teal''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. gracilis'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]] ac [[Awstralia]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r corhwyaden lwyd yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Awstralia]]</text>
      <sha1>rcs10x4pvnxpxv6ykrcinu585boql28</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden bigfannog</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182667</id>
    <revision>
      <id>11100917</id>
      <parentid>11080167</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:59:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3604" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anas poecilorhyncha''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden bigfannog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid pigfannog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas poecilorhyncha'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Spotbill duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. poecilorhyncha'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden bigfannog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>igx68kibtr7cm1vqmdgblv8n3f85fug</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corhwyaden fannog</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182669</id>
    <revision>
      <id>11100936</id>
      <parentid>11075651</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:15:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3789" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anas punctata''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Corhwyaden fannog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: corhwyaid mannog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas punctata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Hottentot teal''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. punctata'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Affrica]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r corhwyaden fannog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[File:Anas hottentota MHNT.ZOO.2010.11.32.2.jpg|thumb|''Spatula hottentota'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Affrica]]</text>
      <sha1>8m113ru3mxalnhsyg2ibug5udvq41z4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden yddfwen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182676</id>
    <revision>
      <id>11100944</id>
      <parentid>11072129</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:20:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3642" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anas specularis''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = NT
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden yddfwen''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid gyddfwyn) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas specularis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Bronze-winged duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. specularis'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden yddfwen yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau bron dan fygythiad yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>i6xqkq81ah02h5jlaess21msw0loztv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden bigfelen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182678</id>
    <revision>
      <id>11100908</id>
      <parentid>11065365</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:53:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3589" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anas undulata''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden bigfelen''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid pigfelyn) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas undulata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''African yellow-bill''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. undulata'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden bigfelen yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>jp0k9ip8til7hgvyuomtejg5y2izl1s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corhwyaden arian</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182679</id>
    <revision>
      <id>11100916</id>
      <parentid>11079938</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:58:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3668" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anas versicolor''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Corhwyaden arian''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: corhwyaid arian) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anas versicolor'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Versicolor teal''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. versicolor'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r corhwyaden arian yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[File:Anas versicolor MHNT.ZOO.2010.11.32.4.jpg|thumb|''Anas versicolor'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>rxrqotpanusi1gf14fy63akvf2js0n3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd dalcenwen yr Ynys Las</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182708</id>
    <revision>
      <id>11100906</id>
      <parentid>11064042</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:51:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3602" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anser albifrons flavirostris''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = 
| status_system      = 
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd dalcenwen yr Ynys Las''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau talcenwyn yr Ynys Las) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anser albifrons flavirostris'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Greenland white-fronted goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. albifrons flavirostris'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd dalcenwen yr Ynys Las yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>385mmclr4hf13ztesm071fu4z035gmr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gwydd fraith</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182713</id>
    <revision>
      <id>11100934</id>
      <parentid>11074149</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:14:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3843" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anseranas semipalmata''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}
[[File:Anseranas semipalmata MHNT.ZOO.2010.11.13.8.jpg|thumb|''Anseranas semipalmata'']]
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gwydd fraith''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau brithion) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anseranas semipalmata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Magpie goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. semipalmata'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]] ac [[Awstralia]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gwydd fraith yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Awstralia]]</text>
      <sha1>az6hqqlev69wj6pidhsr39xzahx9squ</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd yr Aifft</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182723</id>
    <revision>
      <id>11100901</id>
      <parentid>11085594</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:16:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3859" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Alopochen aegyptiacus''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = Alopochen aegyptiaca map.svg
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd yr Aifft''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau'r Aifft) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Alopochen aegyptiacus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Egyptian goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. aegyptiacus'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Affrica]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd yr Aifft yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

[[File:Alopochen aegyptiacus MHNT.ZOO.2010.11.13.2.jpg|thumb|''Alopochen aegyptiacus'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Affrica]]</text>
      <sha1>eevbc2azio4ojum6nhwwmn018g1voxt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd eira</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182731</id>
    <revision>
      <id>11100886</id>
      <parentid>11084417</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:00:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3879" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anser caerluescens''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 =
| status             = 
| status_system      = 
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

&lt;center&gt;
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
&lt;/center&gt;
&lt;br /&gt;
----

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd eira''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau eira) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anser caerluescens'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Snow goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain, ond nid yng Nghymru.

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. caerluescens'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]] ac [[Ewrop]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd eira yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

[[Delwedd:Anser caerulescens MHNT.ZOO.2010.11.15.1.jpg|bawd|''Anser caerulescens'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Gogledd America]]
[[Categori:Adar Ewrop]]</text>
      <sha1>rdsn6e8adme1lf3yeyu3hgvji8nw0x1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd frech</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182732</id>
    <revision>
      <id>11100887</id>
      <parentid>11085901</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:01:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3704" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anser canagicus''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = NT
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd frech''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau brych) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anser canagicus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Emperor goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. canagicus'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd frech yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[File:Anser canagicus MHNT.ZOO.2010.11.15.7.jpg|thumb|''Anser canagicus'']]
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau bron dan fygythiad yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>24jyrua1xqlreeek6b94w0bjuwodyoy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Alarchŵydd</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182733</id>
    <revision>
      <id>11100881</id>
      <parentid>11084197</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:56:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4049" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anser cygnoides''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 =
| status             = VU
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = Anser cygnoides distribution map.png
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

&lt;center&gt;
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
&lt;/center&gt;
&lt;br /&gt;
----

}}

[[Delwedd:Anser cygnoides MHNT.ZOO.2010.11.13.1.jpg|bawd|''Anser cygnoides'']]

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Alarchŵydd''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: alarchwyddau) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anser cygnoides'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Swan goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. cygnoides'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]] ac [[Ewrop]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r alarchŵydd yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd Ross]]
| p225 = Anser rossii
| p18 = [[Delwedd:Ross's Goose (Chen rossii) (23108182770).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd eira]]
| p225 = Anser caerulescens
| p18 = [[Delwedd:Snow Goose (24510697391).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd frech]]
| p225 = Anser canagicus
| p18 = [[Delwedd:Chen canagica Adak Island 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau bregus yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]</text>
      <sha1>tc73ma71hcm0cot81o6w22jr2irv3kl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd dalcenwen fechan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182734</id>
    <revision>
      <id>11100885</id>
      <parentid>11068488</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:59:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3781" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anser erythropus''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 =
| status             = VU
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

&lt;center&gt;
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
&lt;/center&gt;
&lt;br /&gt;
----

}}
[[Delwedd:Anser erythropus MHNT.ZOO.2010.11.14.6.jpg|bawd|''Anser erythropus'']]

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd dalcenwen fechan''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau talcenwyn bychain) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anser erythropus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Lesser white-fronted goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. erythropus'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]] ac [[Ewrop]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd dalcenwen fechan yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau bregus yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]</text>
      <sha1>hqrwyceipv0uipglrbkxh2hn6ivk0dh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd y llafur</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182735</id>
    <revision>
      <id>11100924</id>
      <parentid>11081192</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:04:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3847" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anser fabalis''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 =
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

&lt;center&gt;
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
&lt;/center&gt;
&lt;br /&gt;
----

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd y llafur''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau'r llafur) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anser fabalis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Bean goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. fabalis'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]] ac [[Ewrop]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd y llafur yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]</text>
      <sha1>e4myhbsl7tfxbf5e1knklju2ckdhfyx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd lafur y twndra</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182736</id>
    <revision>
      <id>11100888</id>
      <parentid>11082725</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:01:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3485" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anser fabalis serrirostris''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = 
| status_system      = 
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}
[[File:Anser fabalis MHNT.ZOO.2010.11.14.7.jpg|thumb|''Anser fabalis'']]

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd lafur y twndra''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau llafur y twndra) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anser fabalis serrirostris'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Tundra bean goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. fabalis serrirostris'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd lafur y twndra yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>ht1s4pe040q8wyupllw7cz2ckbb2nu4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd benrhesog</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182737</id>
    <revision>
      <id>11100884</id>
      <parentid>11082726</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:58:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3669" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anser indicus''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 =
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

&lt;center&gt;
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
&lt;/center&gt;
&lt;br /&gt;
----

}}

[[Delwedd:Anser indicus MHNT.ZOO.2010.11.15.3.jpg|bawd|''Anser indicus'']]

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd benrhesog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau penrhesog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anser indicus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Bar-headed goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. indicus'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]] ac [[Ewrop]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd benrhesog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]</text>
      <sha1>nkdna6yykaheb5n2lx251xaruyaru6s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd Ross</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182738</id>
    <revision>
      <id>11100883</id>
      <parentid>11082724</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:57:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3557" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Anser rossi''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = 
| status_system      = 
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd Ross''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau Ross) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Anser rossi'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Ross’ goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. rossi'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd Ross yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

[[File:Anser rossii MHNT.ZOO.2010.11.15.4.jpg|thumb|''Anser rossii'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>ah0xyikdw4g8wfiesqxguulbt1g4bs9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden benddu fechan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183114</id>
    <revision>
      <id>11100942</id>
      <parentid>11085346</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:19:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3908" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Aythya affinis''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 =
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

&lt;center&gt;
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
&lt;/center&gt;
&lt;br /&gt;
----

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden benddu fechan''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid penddu bychain) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Aythya affinis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Lesser scaup''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. affinis'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]] ac [[Ewrop]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden benddu fechan yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Gogledd America]]
[[Categori:Adar Ewrop]]</text>
      <sha1>f2rv55g0j7l2e1r6tsbn13bwqvmjwyb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden dorchog</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183118</id>
    <revision>
      <id>11100923</id>
      <parentid>11057044</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:03:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3790" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Aythya collaris''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = Aythya_collaris_range_map.png
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden dorchog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid torchog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Aythya collaris'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Ring-necked duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. collaris'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden dorchog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Gogledd America]]</text>
      <sha1>7ceo4zupg2cpojf7mthabh5hah2mg67</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden benddu Seland Newydd</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183120</id>
    <revision>
      <id>11100935</id>
      <parentid>11070610</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:14:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3667" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Aythya novaeseelandiae''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = Aythya novaeseelandiae distribution map.png
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden benddu Seland Newydd''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid penddu Seland Newydd) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Aythya novaeseelandiae'''''; yr enw Saesneg arno yw ''New Zealand scaup''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. novaeseelandiae'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden benddu Seland Newydd yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>1p4f6dxaioseopwcyd8n4ypoqfbexbh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden lygadwen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183121</id>
    <revision>
      <id>11100899</id>
      <parentid>11079449</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:14:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3972" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Aythya nyroca''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 =
| status             = NT
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

&lt;center&gt;
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
&lt;/center&gt;
&lt;br /&gt;
----

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden lygadwen''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid llygadwyn) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Aythya nyroca'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Ferruginous duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''A. nyroca'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]], [[Ewrop]] ac [[Affrica]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden lygadwen yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

[[Delwedd:Aythya nyroca MHNT.ZOO.2010.11.20.5.jpg|bawd|''Aythya nyroca'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau bron dan fygythiad yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]
[[Categori:Adar Affrica]]</text>
      <sha1>eql24psd0epkql9ljl346mf4twphxjq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden labedog</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183211</id>
    <revision>
      <id>11100941</id>
      <parentid>11084386</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:18:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3645" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Biziura lobata''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = Musk Duck.png
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden labedog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid llabedog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Biziura lobata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Musk duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''B. lobata'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Awstralia]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden labedog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Awstralia]]</text>
      <sha1>7krhwqu8uxw8m22ds2ebsrw77uvp99f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd ddu Canada</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183275</id>
    <revision>
      <id>11100905</id>
      <parentid>11065147</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:21:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3544" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Branta bernicla hrota''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = 
| status_system      = 
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd ddu Canada''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau duon Canada) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Branta bernicla hrota'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Pale-bellied brent goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''B. bernicla hrota'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd ddu Canada yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>2n8paqa29s5sl2enerx2fd2ozr25fao</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd frongoch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183278</id>
    <revision>
      <id>11100898</id>
      <parentid>11085502</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:13:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3978" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Branta ruficollis''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 =
| status             = VU
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

&lt;center&gt;
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
&lt;/center&gt;
&lt;br /&gt;
----

}}
[[Delwedd:Branta ruficollis MHNT.ZOO.2010.11.14.2.jpg|bawd|''Branta ruficollis'']]
[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd frongoch''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau brongoch) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Branta ruficollis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Red-breasted goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''B. ruficollis'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]], [[Ewrop]] ac [[Affrica]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd frongoch yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau bregus yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]
[[Categori:Adar Affrica]]</text>
      <sha1>d8j9h93whd2etv9hoqt74q6f1sktf81</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden benfras</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183314</id>
    <revision>
      <id>11100844</id>
      <parentid>11069651</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T22:01:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3797" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Bucephala albeola''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden benfras''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid penfras) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Bucephala albeola'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Bufflehead''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain, ond nid yng Nghymru.

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''B. albeola'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden benfras yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcen-wen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd|Gŵydd wyllt]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

[[File:Bucephala albeola MHNT.ZOO.2010.11.17.1.jpg|thumb|''Bucephala albeola'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>3im4kd9254a0nmeplsxz54p35rk9u0h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100922</id>
      <parentid>11100844</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:02:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3783" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Bucephala albeola''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden benfras''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid penfras) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Bucephala albeola'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Bufflehead''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain, ond nid yng Nghymru.

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''B. albeola'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden benfras yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

[[File:Bucephala albeola MHNT.ZOO.2010.11.17.1.jpg|thumb|''Bucephala albeola'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>jl38vfn94z6bz7e69bpftu6ff79sa1s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden lygad aur</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183315</id>
    <revision>
      <id>11100857</id>
      <parentid>11065756</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:32:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3823" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Bucephala clangula''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 =
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

&lt;center&gt;
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
&lt;/center&gt;
&lt;br /&gt;
----

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden lygad aur''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid llygad aur) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Bucephala clangula'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Common goldeneye''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''B. clangula'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]] ac [[Ewrop]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden lygad aur yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcen-wen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]</text>
      <sha1>7mep5ggxya299rqb856ppfvtasu8uq8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100928</id>
      <parentid>11100857</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:09:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3822" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Bucephala clangula''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 =
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

&lt;center&gt;
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
&lt;/center&gt;
&lt;br /&gt;
----

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden lygad aur''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid llygad aur) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Bucephala clangula'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Common goldeneye''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''B. clangula'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]] ac [[Ewrop]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden lygad aur yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]</text>
      <sha1>ecgn5rlyzfb6lsye8z2y7j19aav0da1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden lygad aur Barrow</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183316</id>
    <revision>
      <id>11100858</id>
      <parentid>11081624</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:33:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3714" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Bucephala islandica''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden lygad aur Barrow''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid llygad aur Barrow) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Bucephala islandica'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Barrow’s goldeneye''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''B. islandica'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden lygad aur Barrow yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcen-wen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[File:Bucephala islandica MHNT.ZOO.2010.11.19.1.jpg|thumb|''Bucephala islandica'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]</text>
      <sha1>8ia4k8rlhefqceugds6vtti5ttk6jpz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100929</id>
      <parentid>11100858</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:10:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3713" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Bucephala islandica''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden lygad aur Barrow''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid llygad aur Barrow) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Bucephala islandica'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Barrow’s goldeneye''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''B. islandica'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden lygad aur Barrow yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[File:Bucephala islandica MHNT.ZOO.2010.11.19.1.jpg|thumb|''Bucephala islandica'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]</text>
      <sha1>m6gjtqqsmy0u3k3b1d6yeup6doi4j9x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden fwsg</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183405</id>
    <revision>
      <id>11100933</id>
      <parentid>11085541</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:13:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3841" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Cairina moschata''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden fwsg''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid mwsg) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Cairina moschata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Muscovy duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain, ond nid yng Nghymru.

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. moschata'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[De America|Ne America]] a [[Gogledd America]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden fwsg yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar De America]]
[[Categori:Adar Gogledd America]]</text>
      <sha1>05przrmm814valyv2xjvyyog9v9cr53</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden adeinwen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183406</id>
    <revision>
      <id>11100919</id>
      <parentid>11085550</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:00:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3564" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Cairina scutulata''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = EN
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = Cairina scutulata distribution map.png
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden adeinwen''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid adeinwyn) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Cairina scutulata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''White-winged wood duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. scutulata'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden adeinwen yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau mewn perygl yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>ezm6wbd0ty3jtomlbl7gl7mdr6ab4wp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden fyngog</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183946</id>
    <revision>
      <id>11100920</id>
      <parentid>11059739</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:01:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3629" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Chenonetta jubata''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = Chenonetta jubata distribution map.png
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden fyngog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid myngog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Chenonetta jubata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Maned goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. jubata'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden fyngog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[File:Chenonetta jubata MHNT.ZOO.2010.11.17.4.jpg|thumb|''Chenonetta jubata'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>pa46zdqpxjyxajql1935buaj4xnapqa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd gwymon</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183970</id>
    <revision>
      <id>11100943</id>
      <parentid>11080171</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:20:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3721" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Chloephaga hybrida''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd gwymon''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau gwymon) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Chloephaga hybrida'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Kelp goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. hybrida'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[De America|Ne America]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd gwymon yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar De America]]</text>
      <sha1>qjj96cfpt0lxclod7tzrtyl90rjao7y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd Magellan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183972</id>
    <revision>
      <id>11100909</id>
      <parentid>11061468</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:54:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3666" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Chloephaga picta''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[File:Chloephaga picta MHNT.ZOO.2010.11.13.4.jpg|thumb|''Chloephaga picta'']]

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd Magellan''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau Magellan) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Chloephaga picta'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Magellan goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. picta'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd Magellan yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>2y35ffkftbhqbvq9sg73o71apc1sr3d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd bengoch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183974</id>
    <revision>
      <id>11100927</id>
      <parentid>11085676</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:09:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3741" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Chloephaga rubidiceps''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd bengoch''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau pengoch) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Chloephaga rubidiceps'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Ruddy-headed goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. rubidiceps'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[De America|Ne America]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd bengoch yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar De America]]</text>
      <sha1>764fp9kcdx8cp3rln78g5mmz94dd85k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Alarch coscoroba</title>
    <ns>0</ns>
    <id>184504</id>
    <revision>
      <id>11100897</id>
      <parentid>11084855</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:12:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3737" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Coscoroba coscoroba''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Alarch coscoroba''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: elyrch coscoroba) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Coscoroba coscoroba'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Coscoroba swan''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. coscoroba'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[De America|Ne America]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r alarch coscoroba yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar De America]]</text>
      <sha1>otjurr0x4os0ukm60531nqxqkls44od</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd adeinlas</title>
    <ns>0</ns>
    <id>184663</id>
    <revision>
      <id>11100902</id>
      <parentid>11085849</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:17:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3718" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Cyanochen cyanopterus''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = VU
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd adeinlas''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau adeinlas) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Cyanochen cyanopterus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Blue-winged goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. cyanopterus'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Affrica]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd adeinlas yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau bregus yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Affrica]]</text>
      <sha1>saxioomhsb4cx5jlrmx74fe5pfxnvyl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Alarch utganol</title>
    <ns>0</ns>
    <id>184705</id>
    <revision>
      <id>11100889</id>
      <parentid>11079490</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:03:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3945" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Cygnus buccinator''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Alarch utganol''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: elyrch utganol) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Cygnus buccinator'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Trumpeter swan''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. buccinator'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

==Enwau yn yr ieithoedd Celtaidd==
Dyma enw'r aderyn hwn mewn rhai o'r [[ieithoedd Celtaidd]] eraill:
* [[{{wikidata|label|Q9142}}]]: Eala an trumpa
* [[{{wikidata|label|Q12107}}]]: Alarc'h trompilh

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r alarch utganol yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Gogledd America]]</text>
      <sha1>9c488elg7o0sf53daatzphlwezhy0wi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Alarch y twndra</title>
    <ns>0</ns>
    <id>184706</id>
    <revision>
      <id>11100875</id>
      <parentid>11069650</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:46:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3883" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Cygnus columbianus''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Alarch y twndra''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: elyrch y twndra) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Cygnus columbianus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Whistling swan''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. columbianus'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

==Enwau yn yr ieithoedd Celtaidd==
Dyma enw'r aderyn hwn mewn rhai o'r [[ieithoedd Celtaidd]] eraill:
* [[{{wikidata|label|Q9142}}]]: Eala thundra
* [[{{wikidata|label|Q12107}}]]: Alarc'h c'hwitell
* [[{{wikidata|label|Q9314}}]]: Ollay hundrey
* [[{{wikidata|label|Q25289}}]]: Qussuaraq

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r alarch y twndra yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>2lyrhspze40dd9b7wn9i0koridqvghk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Alarch gyddfddu</title>
    <ns>0</ns>
    <id>184707</id>
    <revision>
      <id>11100874</id>
      <parentid>11085589</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:45:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3752" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Cygnus melanocryphus''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = 
| status_system      = 
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}
[[File:Cygnus melancoryphus MHNT.ZOO.2010.11.11.1.jpg|thumb|''Cygnus melancoryphus'']]

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Alarch gyddfddu''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: elyrch gyddfddu) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Cygnus melanocryphus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Black-necked swan''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''C. melanocryphus'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[De America|Ne America]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r alarch gyddfddu yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar De America]]</text>
      <sha1>oc14wmkahdacqvlmug7lzuvpqp904ni</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden amryliw</title>
    <ns>0</ns>
    <id>186224</id>
    <revision>
      <id>11100937</id>
      <parentid>11085641</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:16:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3923" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Histrionicus histrionicus''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 =
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

&lt;center&gt;
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
&lt;/center&gt;
&lt;br /&gt;
----

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden amryliw''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid amryliw) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Histrionicus histrionicus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Harlequin duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain, ond nid yng Nghymru.

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''H. histrionicus'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Ewrop]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden amryliw yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[Delwedd:Histrionicus histrionicus MHNT.ZOO.2010.11.19.2.jpg|bawd|''Histrionicus histrionicus'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Ewrop]]</text>
      <sha1>g8tl0lzp0z92gdnrbzkz4smt2jmybit</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden las</title>
    <ns>0</ns>
    <id>186282</id>
    <revision>
      <id>11100904</id>
      <parentid>11078265</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:20:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3603" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Hymenolaimus malacorhynchus''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = EN
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden las''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid gleision) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Hymenolaimus malacorhynchus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Mountain duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''H. malacorhynchus'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden las yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau mewn perygl yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>o7t7bav4mumxnia0lc3dqrdoyiktee3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gwydd dalcenwen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>186805</id>
    <redirect title="Gŵydd dalcenwen" />
    <revision>
      <id>11100869</id>
      <parentid>1876348</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:42:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Changed redirect target from [[Gŵydd dalcen-wen]] to [[Gŵydd dalcenwen]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" xml:space="preserve">#ail-cyfeirio [[Gŵydd dalcenwen]]</text>
      <sha1>498m1woj6fz0um4qnm5se141cm6r8qt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden gleisiog</title>
    <ns>0</ns>
    <id>186999</id>
    <revision>
      <id>11100912</id>
      <parentid>11082790</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:56:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3707" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Marmaronetta angustirostris''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = VU
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden gleisiog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyad cleisiog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Marmaronetta angustirostris'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Marbled teal''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''M. angustirostris'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden gleisiog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[File:Marmaronetta angustirostris MHNT.ZOO.2010.11.18.5.jpg|thumb|''Marmaronetta angustirostris'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau bregus yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>do2rmcsf4z4i7vm6xdsbvnxk60otz2w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Môr-hwyaden America</title>
    <ns>0</ns>
    <id>187108</id>
    <revision>
      <id>11100939</id>
      <parentid>11082387</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:17:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3632" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Melanitta nigra americana''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = NT
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Môr-hwyaden America''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: môr-hwyaid America) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Melanitta nigra americana'''''; yr enw Saesneg arno yw ''American scoter''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''M. nigra americana'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r môr-hwyaden America yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcen-wen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau bron dan fygythiad yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>7w9e32g7546fnwczxuvkkmkttyetxag</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100947</id>
      <parentid>11100939</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:22:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3631" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Melanitta nigra americana''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = NT
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Môr-hwyaden America''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: môr-hwyaid America) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Melanitta nigra americana'''''; yr enw Saesneg arno yw ''American scoter''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''M. nigra americana'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r môr-hwyaden America yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau bron dan fygythiad yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>3u9x0bde7bvhhjcm8ki0iq4x4y1ue90</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Môr-hwyaden ewyn</title>
    <ns>0</ns>
    <id>187109</id>
    <revision>
      <id>11100946</id>
      <parentid>11082723</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:22:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3820" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Melanitta perspicillata''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = Melanitta_perspicillata_range_map.png
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Môr-hwyaden ewyn''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: môr-hwyaid ewyn) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Melanitta perspicillata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Surf scoter''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''M. perspicillata'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r môr-hwyaden ewyn yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Gogledd America]]</text>
      <sha1>rw367aduyiyuy366rt2xtlw3vooru0w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden gycyllog</title>
    <ns>0</ns>
    <id>187214</id>
    <revision>
      <id>11100945</id>
      <parentid>11085532</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:21:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3802" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Mergus cucullatus''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden gycyllog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid cycyllog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Mergus cucullatus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Hooded merganser''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain, ond nid yng Nghymru.

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''M. cucullatus'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden gycyllog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}
[[File:Lophodytes cucullatus MHNT.ZOO.2010.11.33.2.jpg|thumb|''Lophodytes cucullatus'']]

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>pavac5y7jmt4ab9s0gvd91rv4r6zle7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd Orinoco</title>
    <ns>0</ns>
    <id>187809</id>
    <revision>
      <id>11100938</id>
      <parentid>11084319</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:16:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3643" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Neochen jubatus''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = 
| status_system      = 
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd Orinoco''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau Orinoco) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Neochen jubatus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Orinoco goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''N. jubatus'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[De America|Ne America]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd Orinoco yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar De America]]</text>
      <sha1>1t6v6l5z645vhf4o9c8jfsmnncl93te</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden gribgoch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>187879</id>
    <revision>
      <id>11100873</id>
      <parentid>11065157</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:45:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3979" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Netta rufina''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 =
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

&lt;center&gt;
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
&lt;/center&gt;
&lt;br /&gt;
----

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden gribgoch''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid cribgoch) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Netta rufina'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Red-crested pochard''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''N. rufina'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]], [[Ewrop]] ac [[Affrica]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden gribgoch yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd|Gŵydd wyllt]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

[[Delwedd:Netta rufina MHNT.ZOO.2010.11.20.2.jpg|bawd|''Netta rufina'']]
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]
[[Categori:Adar Affrica]]</text>
      <sha1>hh14z9ieuum3q8l2nnldz39fs7btggu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100900</id>
      <parentid>11100873</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:15:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3966" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Netta rufina''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 =
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

&lt;center&gt;
{{wikidata|properties|P51|{{{Sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
&lt;/center&gt;
&lt;br /&gt;
----

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden gribgoch''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid cribgoch) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Netta rufina'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Red-crested pochard''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''N. rufina'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Asia]], [[Ewrop]] ac [[Affrica]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden gribgoch yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

[[Delwedd:Netta rufina MHNT.ZOO.2010.11.20.2.jpg|bawd|''Netta rufina'']]
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Asia]]
[[Categori:Adar Ewrop]]
[[Categori:Adar Affrica]]</text>
      <sha1>mgxzpjnllo27srdnvsfmdevl5telzqy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corwydd wen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>187881</id>
    <revision>
      <id>11100915</id>
      <parentid>11053761</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:58:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3602" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Nettapus coromandelianus''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Corwydd wen''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: corwyddau gwynion) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Nettapus coromandelianus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Cotton teal''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''N. coromandelianus'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r corwydd wen yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>k8vi19xfpkw2x4kx4r4jhdt85korv6t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden fygydog</title>
    <ns>0</ns>
    <id>188237</id>
    <revision>
      <id>11100948</id>
      <parentid>11084756</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:23:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3740" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Oxyura dominica''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = Nomonyx dominicus distribution.svg
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden fygydog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid mygydog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Oxyura dominica'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Masked duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''O. dominica'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[De America|Ne America]] a [[Gogledd America]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden fygydog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar De America]]
[[Categori:Adar Gogledd America]]</text>
      <sha1>lpz61fo1qimp6amu3q52x1xtne3jgkt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd adeinbigog</title>
    <ns>0</ns>
    <id>189121</id>
    <revision>
      <id>11100856</id>
      <parentid>11084288</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T08:54:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3656" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Plectopterus gambensis''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = 
| status_system      = 
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd adeinbigog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau adeinbigog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Plectopterus gambensis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Spur-winged goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''P. gambensis'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Affrica]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd adeinbigog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcen-wen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Affrica]]</text>
      <sha1>oqtkfoua1vrfc2d8wbkxiu8qw92gcn4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100872</id>
      <parentid>11100856</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:44:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3655" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Plectopterus gambensis''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = 
| status_system      = 
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd adeinbigog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau adeinbigog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Plectopterus gambensis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Spur-winged goose''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''P. gambensis'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Affrica]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd adeinbigog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Affrica]]</text>
      <sha1>c783fjrtxz8gmklxof5kw0a31wz0pzj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden Hartlaub</title>
    <ns>0</ns>
    <id>189599</id>
    <revision>
      <id>11100907</id>
      <parentid>11082463</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:52:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3524" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Pteronetta hartlaubi''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = 
| status_system      = 
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden Hartlaub''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid Hartlaub) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Pteronetta hartlaubi'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Hartlaub’s duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''P. hartlaubi'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden Hartlaub yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>j6a2qwohbiiobkzih63gmvroz9rwkfq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd gnapiog</title>
    <ns>0</ns>
    <id>190056</id>
    <revision>
      <id>11100914</id>
      <parentid>11076672</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:57:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3562" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Sarkidiornis melanotos''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = Sarkidiornis melanotos distribution.png
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Gŵydd gnapiog''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: gwyddau cnapiog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Sarkidiornis melanotos'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Comb duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''S. melanotos'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt;

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r gŵydd gnapiog yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]</text>
      <sha1>a6l074m1l0v9c60p8dupioobflal7o8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden fwythblu'r Gogledd</title>
    <ns>0</ns>
    <id>190291</id>
    <revision>
      <id>11100871</id>
      <parentid>11069054</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:44:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3963" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Somateria spectabilis''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden fwythblu'r Gogledd''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid mwythblu'r Gogledd) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Somateria spectabilis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''King eider''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt; Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]].

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''S. spectabilis'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden fwythblu'r Gogledd yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

[[File:Somateria spectabilis MHNT.ZOO.2010.11.27.3.jpg|thumb|''Somateria spectabilis'']]
==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Gogledd America]]</text>
      <sha1>38ou6x5m0ifottrj2wazynxa6sf9t1n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden frech</title>
    <ns>0</ns>
    <id>190456</id>
    <revision>
      <id>11100940</id>
      <parentid>11071531</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:18:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3711" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Stictonetta naevosa''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden frech''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid brych) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Stictonetta naevosa'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Freckled duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''S. naevosa'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Awstralia]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden frech yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Awstralia]]</text>
      <sha1>9na0r6l9giitqs0yr96f89l9dfaz8qw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden gefnwen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>190800</id>
    <revision>
      <id>11100949</id>
      <parentid>11067430</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:23:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4193" xml:space="preserve">{{Blwch tacson
| enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}&lt;br /&gt;''Thalassornis leuconotus''

{{Blwch adar oto}}&lt;!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--&gt;

| delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| status             = LC
| status_system      = IUCN3.1
| statws = {{infobox
| label1 = Statws IUCN
| data1  = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}}

}}

| map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| maint_map_dosbarthiad =  280px
| neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]]

| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Aves]]
| ordo = Anseriformes
| familia = Anatidae
&lt;!--Cadw lle 1--&gt;

| genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}
| enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}''
| awdurdod_deuenwol =

}}

[[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Hwyaden gefnwen''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: hwyaid cefnwyn) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Thalassornis leuconotus'''''; yr enw Saesneg arno yw ''White-backed duck''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.&lt;ref&gt;[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.&lt;/ref&gt;

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''T. leuconotus'', sef enw'r rhywogaeth.&lt;ref&gt;[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&amp;pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.&lt;/ref&gt; Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn [[Affrica]].

Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]].

&lt;!--Cadw lle4--&gt;
==Teulu==
Mae'r hwyaden gefnwen yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 }
LIMIT 15
|sort=label
|columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd
|row_template=Zutabe formatoa/Familiak
|thumb=80
|links=local
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! rhywogaeth
! enw tacson
! delwedd
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Alarchŵydd]]
| p225 = Anser cygnoides
| p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen]]
| p225 = Anser albifrons
| p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd droedbinc]]
| p225 = Anser brachyrhynchus
| p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd Ross]]
| p225 = Anser rossii
| p18 = [[Delwedd:Ross's Goose (Chen rossii) (23108182770).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd benrhesog]]
| p225 = Anser indicus
| p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]]
| p225 = Anser erythropus
| p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd eira]]
| p225 = Anser caerulescens
| p18 = [[Delwedd:Snow goose in Central Park (33138).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd frech]]
| p225 = Anser canagicus
| p18 = [[Delwedd:Chen canagica Adak Island 1.jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lafur y twndra]]
| p225 = Anser fabalis
| p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]]
}}
|-
{{Zutabe formatoa/Familiak
| label = [[Gŵydd lwyd]]
| p225 = Anser anser
| p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]]
}}
|}
{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Rhestr Goch yr IUCN]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{Llen Natur}}

[[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]]
[[Categori:Anatidae]]
[[Categori:Adar Affrica]]</text>
      <sha1>5m5jorajmu7pur2pns185r4esnwlbd2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hwyaden Asgell-las</title>
    <ns>0</ns>
    <id>191858</id>
    <redirect title="Corhwyaden asgell-las" />
    <revision>
      <id>11100810</id>
      <parentid>1850426</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:17:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>10039</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Yn trwsio ailgyfeiriad dwbl i [[Corhwyaden asgell-las]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39" xml:space="preserve">#ail-cyfeirio [[Corhwyaden asgell-las]]</text>
      <sha1>1d5foxii6fwl3ou583rwa7pem987jhu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corhwyaden Asgell Las</title>
    <ns>0</ns>
    <id>192279</id>
    <redirect title="Corhwyaden asgell-las" />
    <revision>
      <id>11100809</id>
      <parentid>1851595</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:17:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>10039</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Yn trwsio ailgyfeiriad dwbl i [[Corhwyaden asgell-las]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39" xml:space="preserve">#ail-cyfeirio [[Corhwyaden asgell-las]]</text>
      <sha1>1d5foxii6fwl3ou583rwa7pem987jhu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd Dalcenwen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>192325</id>
    <redirect title="Gŵydd dalcenwen" />
    <revision>
      <id>11100868</id>
      <parentid>1876349</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:42:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Changed redirect target from [[Gŵydd dalcen-wen]] to [[Gŵydd dalcenwen]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" xml:space="preserve">#ail-cyfeirio [[Gŵydd dalcenwen]]</text>
      <sha1>498m1woj6fz0um4qnm5se141cm6r8qt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd Dalcen-wen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>199817</id>
    <redirect title="Gŵydd dalcenwen" />
    <revision>
      <id>11100867</id>
      <parentid>1875682</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:41:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Changed redirect target from [[Gŵydd dalcen-wen]] to [[Gŵydd dalcenwen]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" xml:space="preserve">#ail-cyfeirio [[Gŵydd dalcenwen]]</text>
      <sha1>498m1woj6fz0um4qnm5se141cm6r8qt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fandaliaeth</title>
    <ns>0</ns>
    <id>205336</id>
    <revision>
      <id>11100776</id>
      <parentid>3097923</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:27:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1320" xml:space="preserve">{{Selfref|Am ddalen ar fandaliaeth ar Wicipedia, gweler [[Wicipedia:Fandaliaeth]].}}
[[Delwedd:Vandalised_glass_cage.jpg|bawd|300x300px|A glass cage with a draisine at a private railway history museum in Münster-Gremmendorf, [[Nordrhein-Westfalen|North Rhine-Westphalia]], Germany]]
Gweithred o ddinistr bwriadol yw '''fandaliaeth''', boed hynny'n ddifrod i eiddo cyhoeddus neu eiddo preifat&quot;. [[Fandal]] yw'r enw am y person sy'n cyflawni'r weithred. Yn aml mae'r fandal yn anwaraidd ei natur, yn dibrisio ac yn dinistrio gweithiau celfyddyd, prydferthwch natur a phethau gwerth eu diogelu. Gall wneud hyn am lawer o resyma gan gannwys protest.

Mae'r term yn cynnwys difrod troseddol megis [[graffiti]] a difwyno eiddo heb ganiatâd y perchennog.

==Geirdarddiad==
Roedd y Fandaliaid yn llwyth Almaenig, yn wreiddiol o'r ardaloedd sydd nawr yn nwyrain Yr Almaen. Yn y [[4c]] a'r [[5c]] fe wnaethant oresgyn gorllewin Ewrop, gan ymsefydlu’n arbennig yng [[Gâl|Ngâl]] a [[Sbaen]]. Mae'r gair yn drosiad o berson sy'n ymddwyn fel y bobl hyn, anwariad.

Ymddangosodd y gair yn y Gymraeg am y tro cyntaf yng ngwaith Joan Harri yn 1785 pan sonir am 'y Cothiaid, ar Fandaliaid'.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=fandal |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Celf]]
[[Categori:Troseddau]]</text>
      <sha1>3e5r14ef7yxwqv87a6mzd7fyznni17g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Simone Lacour</title>
    <ns>0</ns>
    <id>207311</id>
    <revision>
      <id>11100845</id>
      <parentid>10978540</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T00:22:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>109.180.207.11</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1596" xml:space="preserve">{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no
 | suppressfields= cenedl dinasyddiaeth
 | dateformat = dmy
}}
[[Arlunydd]] benywaidd o [[Gwlad Belg|Wlad Belg]] yw '''Simone Lacour''' ([[6 Awst]] [[1926]] - [[23 Ionawr]] [[2016]]).&lt;ref&gt;[http://www.theartofpainting.be/AOP-Female_Painters.htm Gwefan theartofpainting.be;] adalwyd Rhagfyr 2016.&lt;/ref&gt;{{Cyfs personol}}

Fe'i ganed yn [[Antwerp]] a threuliodd y rhan fwyaf o'i hoes yn gweithio fel arlunydd yng [[Gwlad Belg|Ngwlad Belg]].

&lt;!--WD dros dro 2--&gt;&lt;!--WD Cadw lle 2--&gt;

==Anrhydeddau==
* {{Anrhydeddau WD |onlysourced=no}}
&lt;includeonly&gt;Cadw lle i'r bot&lt;/includeonly&gt;

==Rhai arlunwyr eraill o'r un cyfnod==
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE {
  ?item wdt:P31 wd:Q5 .
  ?item wdt:P21 wd:Q6581072 .
  ?item wdt:P106 wd:Q1028181 .
  ?item wdt:P569 ?time0 .
  FILTER ( ?time0 &gt;= &quot;1910-01-01T00:00:00Z&quot;^^xsd:dateTime &amp;&amp; ?time0 &lt;= &quot;1905-01-01T00:00:00Z&quot;^^xsd:dateTime )
}
LIMIT 10
|sort=label
|columns=label:Erthygl,P569,P19,P570,P20,P106,P101,P22,P25,P26,P27
|thumb=60
|links=local
}}

{{Wikidata list end}}

==Gweler hefyd==
*[[Arlunydd]]
*[[Rhestr celf a chrefft]]
*[[Y Bywgraffiadur Cymreig#Rhestr o ferched yn y Bywgraffiadur|Rhestr o ferched yn y Bywgraffiadur Cymreig]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

==Dolennau allanol==
*[http://www.biography.com/people/groups/artists-painters-female Gwefan biography.com]

{{Rheoli awdurdod}}

{{DEFAULTSORT:Lacour, Simone}}
[[Categori:Merched a aned yn y 1920au]]
[[Categori:Arlunwyr benywaidd]]
[[Categori:Genedigaethau 1926]]
[[Categori:Marwolaethau 2016]]
[[Categori:Arlunwyr Belgaidd]]</text>
      <sha1>dyshdmczx62a9rvjvm8abqd14zttkdv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gorsaf reilffordd Sgwâr Hamilton, Penbedw</title>
    <ns>0</ns>
    <id>211408</id>
    <revision>
      <id>11100832</id>
      <parentid>10194985</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T21:37:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1607" xml:space="preserve">{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|Lloegr}} | ynganiad  = {{wikidata|property|P443}} }}

Mae '''Gorsaf reilffordd Sgwâr Hamilton Penbedw''' ('''[[Saesneg]]''': ''Birkenhead Hamilton Square'') yn orsaf reilffordd danddaearol ym [[Penbedw|Mhenbedw]], [[Cilgwri]], [[Glannau Merswy]], [[Gogledd-orllewin Lloegr]]. Mae'n agos i [[Terminws Fferi Woodside|Derminws Fferi Woodside]].

Mae’r orsaf ar ben gorllewinol y twnnel rheilffordd o dan [[Afon Merswy]] i [[Lerpwl]]; mae cyffwrdd ar ben arall yr orsaf, un lein ym mynd ymlaen at [[Gorsaf reilffordd West Kirby|West Kirby]] a [[Gorsaf reilffordd New Brighton|New Brighton]], y llall yn troi i’r de at [[Gorsaf reilffordd|Ellesmere Port]] a [[Gorsaf reilffordd Caer|Chaer]].&lt;ref&gt;British Railways Pre-grouping Atlas and Gazetteer, cyhoeddwyd gan [[Ian Allan]]&lt;/ref&gt;

Adeiladwyd yr orsaf, cynlluniwyd gan G.E.Gratson, yn 1886, rhan o [[Rheilffordd Merswy|Reilffordd Merswy]].&lt;ref&gt;The Buildings of England gan Pevsner a Hubbard; cyfrol am Swydd Gaer; cyhoeddwyd gan Harmondsworth ym 1971&lt;/ref&gt;

Cwblhawyd gwaith i wella’r orsaf, yn costio £4,000,000 o bunnau, rhwng 27 Mawrth a 25 Medi 2015&lt;ref&gt;[http://www.liverpoolecho.co.uk/news/liverpool-news/birkenheads-hamilton-square-station-due-8925005 Liverpool Echo]&lt;/ref&gt;.

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

==Dolenni allanol==
* [http://www.merseyrail.org/plan-your-journey/stations/hamilton-square.aspx Gwefan Merseyrail]
* [http://www.nationalrail.co.uk/stations/bkq/details.html Gwefan National Rail]

{{eginyn gorsaf reilffordd}}

[[Categori:Gorsafoedd rheilffordd yng Nglannau Merswy|Sgwâr Hamilton]]</text>
      <sha1>gvg3y65mfdyxkjniig2ppozt1t2vzjt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Taradr</title>
    <ns>0</ns>
    <id>211805</id>
    <revision>
      <id>11100767</id>
      <parentid>2478285</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:18:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="428" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata = ALL}}
Erfyn ac arno awch neu lafn a ddefnyddir er mwyn tyllu ystod o ddefnyddiau neu sicrhau rhywbeth yn ei le neu gydio pethau ynghyd, fel arfer gyda [[caewr|chaewyr]], yw '''taradr'''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=taradr |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;
[[Delwedd:Drill scheme.svg|bawd|dim|Taradr trydanol]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Adeiladu]]
[[Categori:Arfau]]
[[Categori:Crefftau]]</text>
      <sha1>73mz6jimlla6iyr5pg0uplpe8827q3j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Defnyddiwr:Stefanik/Pwll Tywod</title>
    <ns>2</ns>
    <id>225611</id>
    <revision>
      <id>11100757</id>
      <parentid>11100728</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:05:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Stefanik</username>
        <id>413</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8374" xml:space="preserve">{{Infobox football league
| name                = First Professional Football League
| image               = efbet Liga logo.png
| pixels              = 180px
| organiser           = [[Bulgarian Football Union]] (BFU)
| founded             = {{start date and age|df=yes|1924}} ([[Single-elimination tournament|knockout]])&lt;br&gt;1937–1940; 1948 (as [[Round-robin tournament|round-robin]])
| country             = {{flagicon|Bulgaria}} [[Bulgaria]]
| confed              = [[UEFA]]
| teams               = [[#Current clubs|16]]
| relegation          = [[Second Professional Football League (Bulgaria)|Second League]]
| levels              = 1
| domest_cup          = [[Bulgarian Cup]]&lt;br&gt;[[Bulgarian Supercup]]
| confed_cup          = [[UEFA Champions League]]&lt;br/&gt;[[UEFA Europa Conference League]]
| champions           = [[PFC Ludogorets Razgrad|Ludogorets Razgrad]] (11th title)
| season              = [[2021–22 First Professional Football League (Bulgaria)|2021–22]]
| most_champs         = [[PFC CSKA Sofia|CSKA Sofia]] (31 titles)
| most_appearances    = [[Georgi Iliev (footballer, born 1981)|Georgi Iliev]] (461)
| top goalscorer      = [[Martin Kamburov]] (256 goals)
| tv                  = [[Nova television (Bulgaria)|Nova Broadcasting Group]]
| website             = {{URL|http://www.fpleague.bg/}} 
| current             = [[2022–23 First Professional Football League (Bulgaria)|2022–23 season]]
}}
Mae'r Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol Gyntaf ([[Bwlgareg]]: ''Първа професионална футболна лига'', yn [[Yr wyddor Ladin]]: '''Parva Profesionalna Futbolna Liga'''), a elwir hefyd yn ''Gynghrair Gyntaf Bwlgaria'' neu '''Parva Liga''', a elwir ar hyn o bryd yn ''Gynghrair efbet'' am resymau nawdd,&lt;ref name=&quot;efbetLeague&quot;&gt;{{cite web |url=https://bfunion.bg/news/46223/0 |title=The Bulgarian first division has a new brand identity |website=bfunion.bg |access-date=11 July 2019 |language=en}}&lt;/ref&gt; yw uwch adran system cynghrair pêl-droed [[Bwlgaria]]. Ceir ynddi 16 tîm, sy'n gweithredu ar system o ddyrchafiad a diarddeliad gyda'r Ail Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol.

==Strwythur==
Mae cyfanswm o 74 o glybiau wedi cystadlu yn haen uchaf Bwlgaria ers ei sefydlu. Ers 1948, coronwyd un ar ddeg o dimau gwahanol yn bencampwyr Bwlgaria. Y tri chlwb mwyaf llwyddiannus yw [[CSKA Sofia]] gyda 31 teitl, Levski Sofia gyda 26 teitl a Ludogorets Razgrad gydag 11 teitl. Enillodd y pencampwyr presennol Ludogorets Razgrad eu hunfed teitl ar ddeg yn olynol yn eu unfed tymor ar ddeg yn y Gynghrair Gyntaf yn 2021–22. Yn hanesyddol, mae'r gystadleuaeth wedi'i dominyddu gan dimau o'r brifddinas, [[Sofia]]. Gyda'i gilydd maent wedi ennill cyfanswm o 70 o deitlau.

==Hanes==
[[Delwedd:Bulgarian A RFG Trophy.png|bawd|250px|Cyn dlws Cwpal A Grupa]]
Cyn hired â 1913 cynhaliwyd y bencampwriaeth bêl-droed answyddogol gyntaf ym Mwlgaria, a'r enillydd oedd Slavia Sofia. Wedi'r [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]], cynhaliwyd y gystadleuaeth o 1921 dan yr enw Cynghrair Sofia. Ym 1924 ymunodd Bwlgaria â [[Ffederasiwn Rhyngwladol y Cymdeithasau Pêl-droed|FIFA]] a dechreuwyd pencampwriaeth genedlaethol ar unwaith. Hyd at 1937 buont yn chwarae yn y modd cwpan, a dychwelasant iddo eto rhwng 1941 a 1948.

Sefydlwyd pencampwriaeth bêl-droed Bwlgaria ym 1924 fel Pencampwriaeth Pêl-droed Gwladwriaeth Bwlgaria ac mae wedi'i chwarae mewn fformat cynghrair ers 1948, pan sefydlwyd yr A Grŵp. Mae gan bencampwyr y Gynghrair Gyntaf yr hawl i gymryd rhan yn rowndiau rhagbrofol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn seiliedig ar gyfernod Ewropeaidd y gynghrair. Yn ogystal, mae dau safle [[Cynghrair Europa UEFA]] yn cael eu dyrannu i'r ail dîm yn y rowndiau terfynol ac enillydd y gemau ail gyfle Ewropeaidd. Mae’n bosibl y bydd pedwerydd safle arall hefyd yn cael ei ganiatáu i’r tîm sydd yn y pedwerydd safle yn safle olaf y gynghrair, o ystyried bod deiliad Cwpan Bwlgaria wedi gorffen ymhlith y tri thîm gorau ar ddiwedd y tymor.

Chwaraewyd Cwpan Bwlgaria o dymor 1937/38 ymlaen, ond dim ond am bedair blynedd y parhaodd i ddechrau. Nid tan 1980 y cynhaliwyd y gystadleuaeth hon yn rheolaidd eto. Roedd yna hefyd Gwpan Byddin Sofietaidd o 1946 i 1991.

Yn ystod haf 2012, penderfynodd [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] leihau'r A Grwpa i 12 tîm. Er mwyn cyrraedd y nifer a ddymunir, bydd pedwar tîm yn cael eu disgyn i'r ail adran a dim ond dau fydd yn cael eu dyrchafu yn nhymhorau 2012/13 a 2013/14. Yn nhymor 2012/13, cafodd y pedwar tîm olaf yn y tabl olaf eu diarddel. Yn nhymor 2013/14, chwaraewyd ail gyfle i'r diraddio lle cymerodd y timau rhwng 8 ac 14 ran i benderfynu pwy oedd yn cael ei ddiswyddo.

==Cynrychiolaeth yn Ewrop==
Ar gyfer tymor 2013-14, mae'r dosbarthiadau ar gyfer cystadlaethau Ewropeaidd fel a ganlyn:

*Safle cyntaf: Ail rownd Cynghrair Pencampwyr UEFA .
*Yn ail: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Trydydd safle: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Pencampwr Cwpan: Ail Rownd Cynghrair Europa UEFA .

Os yw pencampwr y Cwpan eisoes wedi'i ddosbarthu gan y gynghrair, cymerir ei le gan rownd derfynol y Cwpan. Os yw hwn hefyd yn cael ei ddosbarthu gan y gynghrair, mae'r lle ar gyfer y pedwerydd safle yn y gynghrair.

==Noddwyr==
Yn y blynyddoedd diwethaf, mae cynghrair Bwlgaria wedi cael y noddwyr canlynol:

:1998 - 2001: Kamenitza
:2001 - 2003: M-tel
:2003 - 2005: Zagorka
:2005 - 2011: Grŵp Pêl-droed TBI A (noddwr TBI Credit)
:2011 - 2013: Pencampwriaeth Pêl-droed Victoria A (noddwr Yswiriant Victoria FATA)
:2013 - presennol: Pencampwriaeth Pêl-droed NEWS7

==Y darbi==
Mae sawl gêm [[darbi]] yn cael eu hymladd ym mhencampwriaeth Bwlgaria. Mae'r pwysicaf yn cael ei ymladd rhwng y ddau gawr o bêl-droed Bwlgaria, [[CSKA Sofia]] a [[Levski Sofia]] ac fe'i gelwir yn ''ddarbi tragwyddol''. Yr ail ddarbi yw'r un yn ninas [[Plovdiv]] rhwng Botev a Lokomotiv. Darbi eraill yw'r un yn [[Varna]] rhwng Spartak a Cherno More, yr un yn [[Burgas]] rhwng Chernomorets a Neftochimic a'r darbi hynaf yn [[Sofia]] rhwng Levski a Slavia.

=== RHestr Pencampwys ===
[[Delwed:BG Champ cup.png|bawd|150px|Cwpan A Grupa]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Rang !! width=&quot;200px&quot; | Clwb !! Teitl !! Tymor
|-
| align=&quot;center&quot; | 1. || [[ZSKA Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''31''' || 1948, 1951, 1952, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962, 1966, 1969, 1971, 1972, 1973, 1975, 1976, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, 1989, 1990, 1992, 1997, 2003, 2005, 2008
|-
| align=&quot;center&quot; | 2. || [[Levski Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''26''' || 1933, 1937, 1942, 1946, 1947, 1949, 1950, 1953, 1965, 1968, 1970, 1974, 1977, 1979, 1984, 1985, 1988, 1993, 1994, 1995, 2000, 2001, 2002, 2006, 2007, 2009
|-
| align=&quot;center&quot; | 3. || [[Ludogorez Rasgrad]] || align=&quot;center&quot; | '''11''' || 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022
|-
| align=&quot;center&quot; | 4. || [[Slavia Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''7''' || 1928, 1930, 1936, 1939, 1941, 1943, 1996
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;3&quot; | 5. || [[Tscherno More Warna]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1925, 1926, 1934, 1938
|-
| [[Lokomotiv Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1940, 1945, 1964, 1978
|-
| [[Litex Lovech]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1998, 1999, 2010, 2011
|-
| align=&quot;center&quot; | 8. || [[Botev Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''2''' || 1929, 1967
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;7&quot; | 9. || [[AS 23 Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1931
|-
| [[Spartak Varna]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1932
|-
| [[Sportklub Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1935
|-
| [[Spartak Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1963
|-
| [[Beroe Stara Sagora]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1986
|-
| [[FK Etar Weliko Tarnovo]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1991
|-
| [[Lokomotive Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 2004
|}

==Dolenni allannol==
* [http://www.fpleague.bg/bg/ Gwefan swyddogol]
* [http://www.uefa.com/memberassociations/association=bul/domesticleague/index.html League] ar UEFA
* [http://www.rsssf.com/tablesb/bulgchamp.html Bulgaria&amp;nbsp;– Rhestr Pencampwyr], RSSSF.com

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn pêl-droed}}

{{Cynghreiriau UEFA}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Bwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed ym Mwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Bwlgaria]]
[[Categori:Sefydliadau 1924]]</text>
      <sha1>b6v0xmo32yjbwybipcwv0142u8djkz0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100758</id>
      <parentid>11100757</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:05:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Stefanik</username>
        <id>413</id>
      </contributor>
      <comment>/* RHestr Pencampwys */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8375" xml:space="preserve">{{Infobox football league
| name                = First Professional Football League
| image               = efbet Liga logo.png
| pixels              = 180px
| organiser           = [[Bulgarian Football Union]] (BFU)
| founded             = {{start date and age|df=yes|1924}} ([[Single-elimination tournament|knockout]])&lt;br&gt;1937–1940; 1948 (as [[Round-robin tournament|round-robin]])
| country             = {{flagicon|Bulgaria}} [[Bulgaria]]
| confed              = [[UEFA]]
| teams               = [[#Current clubs|16]]
| relegation          = [[Second Professional Football League (Bulgaria)|Second League]]
| levels              = 1
| domest_cup          = [[Bulgarian Cup]]&lt;br&gt;[[Bulgarian Supercup]]
| confed_cup          = [[UEFA Champions League]]&lt;br/&gt;[[UEFA Europa Conference League]]
| champions           = [[PFC Ludogorets Razgrad|Ludogorets Razgrad]] (11th title)
| season              = [[2021–22 First Professional Football League (Bulgaria)|2021–22]]
| most_champs         = [[PFC CSKA Sofia|CSKA Sofia]] (31 titles)
| most_appearances    = [[Georgi Iliev (footballer, born 1981)|Georgi Iliev]] (461)
| top goalscorer      = [[Martin Kamburov]] (256 goals)
| tv                  = [[Nova television (Bulgaria)|Nova Broadcasting Group]]
| website             = {{URL|http://www.fpleague.bg/}} 
| current             = [[2022–23 First Professional Football League (Bulgaria)|2022–23 season]]
}}
Mae'r Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol Gyntaf ([[Bwlgareg]]: ''Първа професионална футболна лига'', yn [[Yr wyddor Ladin]]: '''Parva Profesionalna Futbolna Liga'''), a elwir hefyd yn ''Gynghrair Gyntaf Bwlgaria'' neu '''Parva Liga''', a elwir ar hyn o bryd yn ''Gynghrair efbet'' am resymau nawdd,&lt;ref name=&quot;efbetLeague&quot;&gt;{{cite web |url=https://bfunion.bg/news/46223/0 |title=The Bulgarian first division has a new brand identity |website=bfunion.bg |access-date=11 July 2019 |language=en}}&lt;/ref&gt; yw uwch adran system cynghrair pêl-droed [[Bwlgaria]]. Ceir ynddi 16 tîm, sy'n gweithredu ar system o ddyrchafiad a diarddeliad gyda'r Ail Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol.

==Strwythur==
Mae cyfanswm o 74 o glybiau wedi cystadlu yn haen uchaf Bwlgaria ers ei sefydlu. Ers 1948, coronwyd un ar ddeg o dimau gwahanol yn bencampwyr Bwlgaria. Y tri chlwb mwyaf llwyddiannus yw [[CSKA Sofia]] gyda 31 teitl, Levski Sofia gyda 26 teitl a Ludogorets Razgrad gydag 11 teitl. Enillodd y pencampwyr presennol Ludogorets Razgrad eu hunfed teitl ar ddeg yn olynol yn eu unfed tymor ar ddeg yn y Gynghrair Gyntaf yn 2021–22. Yn hanesyddol, mae'r gystadleuaeth wedi'i dominyddu gan dimau o'r brifddinas, [[Sofia]]. Gyda'i gilydd maent wedi ennill cyfanswm o 70 o deitlau.

==Hanes==
[[Delwedd:Bulgarian A RFG Trophy.png|bawd|250px|Cyn dlws Cwpal A Grupa]]
Cyn hired â 1913 cynhaliwyd y bencampwriaeth bêl-droed answyddogol gyntaf ym Mwlgaria, a'r enillydd oedd Slavia Sofia. Wedi'r [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]], cynhaliwyd y gystadleuaeth o 1921 dan yr enw Cynghrair Sofia. Ym 1924 ymunodd Bwlgaria â [[Ffederasiwn Rhyngwladol y Cymdeithasau Pêl-droed|FIFA]] a dechreuwyd pencampwriaeth genedlaethol ar unwaith. Hyd at 1937 buont yn chwarae yn y modd cwpan, a dychwelasant iddo eto rhwng 1941 a 1948.

Sefydlwyd pencampwriaeth bêl-droed Bwlgaria ym 1924 fel Pencampwriaeth Pêl-droed Gwladwriaeth Bwlgaria ac mae wedi'i chwarae mewn fformat cynghrair ers 1948, pan sefydlwyd yr A Grŵp. Mae gan bencampwyr y Gynghrair Gyntaf yr hawl i gymryd rhan yn rowndiau rhagbrofol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn seiliedig ar gyfernod Ewropeaidd y gynghrair. Yn ogystal, mae dau safle [[Cynghrair Europa UEFA]] yn cael eu dyrannu i'r ail dîm yn y rowndiau terfynol ac enillydd y gemau ail gyfle Ewropeaidd. Mae’n bosibl y bydd pedwerydd safle arall hefyd yn cael ei ganiatáu i’r tîm sydd yn y pedwerydd safle yn safle olaf y gynghrair, o ystyried bod deiliad Cwpan Bwlgaria wedi gorffen ymhlith y tri thîm gorau ar ddiwedd y tymor.

Chwaraewyd Cwpan Bwlgaria o dymor 1937/38 ymlaen, ond dim ond am bedair blynedd y parhaodd i ddechrau. Nid tan 1980 y cynhaliwyd y gystadleuaeth hon yn rheolaidd eto. Roedd yna hefyd Gwpan Byddin Sofietaidd o 1946 i 1991.

Yn ystod haf 2012, penderfynodd [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] leihau'r A Grwpa i 12 tîm. Er mwyn cyrraedd y nifer a ddymunir, bydd pedwar tîm yn cael eu disgyn i'r ail adran a dim ond dau fydd yn cael eu dyrchafu yn nhymhorau 2012/13 a 2013/14. Yn nhymor 2012/13, cafodd y pedwar tîm olaf yn y tabl olaf eu diarddel. Yn nhymor 2013/14, chwaraewyd ail gyfle i'r diraddio lle cymerodd y timau rhwng 8 ac 14 ran i benderfynu pwy oedd yn cael ei ddiswyddo.

==Cynrychiolaeth yn Ewrop==
Ar gyfer tymor 2013-14, mae'r dosbarthiadau ar gyfer cystadlaethau Ewropeaidd fel a ganlyn:

*Safle cyntaf: Ail rownd Cynghrair Pencampwyr UEFA .
*Yn ail: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Trydydd safle: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Pencampwr Cwpan: Ail Rownd Cynghrair Europa UEFA .

Os yw pencampwr y Cwpan eisoes wedi'i ddosbarthu gan y gynghrair, cymerir ei le gan rownd derfynol y Cwpan. Os yw hwn hefyd yn cael ei ddosbarthu gan y gynghrair, mae'r lle ar gyfer y pedwerydd safle yn y gynghrair.

==Noddwyr==
Yn y blynyddoedd diwethaf, mae cynghrair Bwlgaria wedi cael y noddwyr canlynol:

:1998 - 2001: Kamenitza
:2001 - 2003: M-tel
:2003 - 2005: Zagorka
:2005 - 2011: Grŵp Pêl-droed TBI A (noddwr TBI Credit)
:2011 - 2013: Pencampwriaeth Pêl-droed Victoria A (noddwr Yswiriant Victoria FATA)
:2013 - presennol: Pencampwriaeth Pêl-droed NEWS7

==Y darbi==
Mae sawl gêm [[darbi]] yn cael eu hymladd ym mhencampwriaeth Bwlgaria. Mae'r pwysicaf yn cael ei ymladd rhwng y ddau gawr o bêl-droed Bwlgaria, [[CSKA Sofia]] a [[Levski Sofia]] ac fe'i gelwir yn ''ddarbi tragwyddol''. Yr ail ddarbi yw'r un yn ninas [[Plovdiv]] rhwng Botev a Lokomotiv. Darbi eraill yw'r un yn [[Varna]] rhwng Spartak a Cherno More, yr un yn [[Burgas]] rhwng Chernomorets a Neftochimic a'r darbi hynaf yn [[Sofia]] rhwng Levski a Slavia.

=== RHestr Pencampwys ===
[[Delwedd:BG Champ cup.png|bawd|150px|Cwpan A Grupa]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Rang !! width=&quot;200px&quot; | Clwb !! Teitl !! Tymor
|-
| align=&quot;center&quot; | 1. || [[ZSKA Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''31''' || 1948, 1951, 1952, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962, 1966, 1969, 1971, 1972, 1973, 1975, 1976, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, 1989, 1990, 1992, 1997, 2003, 2005, 2008
|-
| align=&quot;center&quot; | 2. || [[Levski Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''26''' || 1933, 1937, 1942, 1946, 1947, 1949, 1950, 1953, 1965, 1968, 1970, 1974, 1977, 1979, 1984, 1985, 1988, 1993, 1994, 1995, 2000, 2001, 2002, 2006, 2007, 2009
|-
| align=&quot;center&quot; | 3. || [[Ludogorez Rasgrad]] || align=&quot;center&quot; | '''11''' || 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022
|-
| align=&quot;center&quot; | 4. || [[Slavia Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''7''' || 1928, 1930, 1936, 1939, 1941, 1943, 1996
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;3&quot; | 5. || [[Tscherno More Warna]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1925, 1926, 1934, 1938
|-
| [[Lokomotiv Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1940, 1945, 1964, 1978
|-
| [[Litex Lovech]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1998, 1999, 2010, 2011
|-
| align=&quot;center&quot; | 8. || [[Botev Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''2''' || 1929, 1967
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;7&quot; | 9. || [[AS 23 Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1931
|-
| [[Spartak Varna]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1932
|-
| [[Sportklub Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1935
|-
| [[Spartak Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1963
|-
| [[Beroe Stara Sagora]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1986
|-
| [[FK Etar Weliko Tarnovo]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1991
|-
| [[Lokomotive Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 2004
|}

==Dolenni allannol==
* [http://www.fpleague.bg/bg/ Gwefan swyddogol]
* [http://www.uefa.com/memberassociations/association=bul/domesticleague/index.html League] ar UEFA
* [http://www.rsssf.com/tablesb/bulgchamp.html Bulgaria&amp;nbsp;– Rhestr Pencampwyr], RSSSF.com

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn pêl-droed}}

{{Cynghreiriau UEFA}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Bwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed ym Mwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Bwlgaria]]
[[Categori:Sefydliadau 1924]]</text>
      <sha1>ij3xckysxrpt6mccdegc40lxw8obi8j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100770</id>
      <parentid>11100758</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:23:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Stefanik</username>
        <id>413</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8079" xml:space="preserve">{{Infobox football league
| name                = First Professional Football League
| image               = efbet Liga logo.png
| pixels              = 180px
| organiser           = [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] (Undeb Pêl-droed Bwlgaria)
| founded             = {{start date and age|df=yes|1924}} (Twrnamaint noc-owt')&lt;br&gt;1937–1940; 1948 (fel cystadleuaeth 'rownd-robin')
| country             = {{flagicon|Bulgaria}} [[Bwlgaria]]
| confed              = [[UEFA]]
| teams               = [[#Current clubs|16]]
| relegation          = [[Ail Adran]]
| levels              = 1
| domest_cup          = Cwpan Bwlgaria&lt;br&gt;Supercup Bwlgaria
| confed_cup          = [[UEFA Champions League]]&lt;br/&gt;[[UEFA Europa Conference League]]
| champions           = [[Ludogorets Razgrad]] (11eg teitl)
| season              = 2021–22
| most_champs         = [[CSKA Sofia]] (31 teitl)
| most_appearances    = Georgi Iliev (461)
| top goalscorer      = Martin Kamburov (256 gôl)
| tv                  = Nova television (Bulgaria)
| website             = {{URL|http://www.fpleague.bg/}} 
| current             = |2022–23 season
}}
Mae'r Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol Gyntaf ([[Bwlgareg]]: ''Първа професионална футболна лига'', yn [[Yr wyddor Ladin]]: '''Parva Profesionalna Futbolna Liga'''), a elwir hefyd yn ''Gynghrair Gyntaf Bwlgaria'' neu '''Parva Liga''', a elwir ar hyn o bryd yn ''Gynghrair efbet'' am resymau nawdd,&lt;ref name=&quot;efbetLeague&quot;&gt;{{cite web |url=https://bfunion.bg/news/46223/0 |title=The Bulgarian first division has a new brand identity |website=bfunion.bg |access-date=11 July 2019 |language=en}}&lt;/ref&gt; yw uwch adran system cynghrair pêl-droed [[Bwlgaria]]. Ceir ynddi 16 tîm, sy'n gweithredu ar system o ddyrchafiad a diarddeliad gyda'r Ail Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol.

==Strwythur==
Mae cyfanswm o 74 o glybiau wedi cystadlu yn haen uchaf Bwlgaria ers ei sefydlu. Ers 1948, coronwyd un ar ddeg o dimau gwahanol yn bencampwyr Bwlgaria. Y tri chlwb mwyaf llwyddiannus yw [[CSKA Sofia]] gyda 31 teitl, Levski Sofia gyda 26 teitl a Ludogorets Razgrad gydag 11 teitl. Enillodd y pencampwyr presennol Ludogorets Razgrad eu hunfed teitl ar ddeg yn olynol yn eu unfed tymor ar ddeg yn y Gynghrair Gyntaf yn 2021–22. Yn hanesyddol, mae'r gystadleuaeth wedi'i dominyddu gan dimau o'r brifddinas, [[Sofia]]. Gyda'i gilydd maent wedi ennill cyfanswm o 70 o deitlau.

==Hanes==
[[Delwedd:Bulgarian A RFG Trophy.png|bawd|250px|Cyn dlws Cwpal A Grupa]]
Cyn hired â 1913 cynhaliwyd y bencampwriaeth bêl-droed answyddogol gyntaf ym Mwlgaria, a'r enillydd oedd Slavia Sofia. Wedi'r [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]], cynhaliwyd y gystadleuaeth o 1921 dan yr enw Cynghrair Sofia. Ym 1924 ymunodd Bwlgaria â [[Ffederasiwn Rhyngwladol y Cymdeithasau Pêl-droed|FIFA]] a dechreuwyd pencampwriaeth genedlaethol ar unwaith. Hyd at 1937 buont yn chwarae yn y modd cwpan, a dychwelasant iddo eto rhwng 1941 a 1948.

Sefydlwyd pencampwriaeth bêl-droed Bwlgaria ym 1924 fel Pencampwriaeth Pêl-droed Gwladwriaeth Bwlgaria ac mae wedi'i chwarae mewn fformat cynghrair ers 1948, pan sefydlwyd yr A Grŵp. Mae gan bencampwyr y Gynghrair Gyntaf yr hawl i gymryd rhan yn rowndiau rhagbrofol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn seiliedig ar gyfernod Ewropeaidd y gynghrair. Yn ogystal, mae dau safle [[Cynghrair Europa UEFA]] yn cael eu dyrannu i'r ail dîm yn y rowndiau terfynol ac enillydd y gemau ail gyfle Ewropeaidd. Mae’n bosibl y bydd pedwerydd safle arall hefyd yn cael ei ganiatáu i’r tîm sydd yn y pedwerydd safle yn safle olaf y gynghrair, o ystyried bod deiliad Cwpan Bwlgaria wedi gorffen ymhlith y tri thîm gorau ar ddiwedd y tymor.

Chwaraewyd Cwpan Bwlgaria o dymor 1937/38 ymlaen, ond dim ond am bedair blynedd y parhaodd i ddechrau. Nid tan 1980 y cynhaliwyd y gystadleuaeth hon yn rheolaidd eto. Roedd yna hefyd Gwpan Byddin Sofietaidd o 1946 i 1991.

Yn ystod haf 2012, penderfynodd [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] leihau'r A Grwpa i 12 tîm. Er mwyn cyrraedd y nifer a ddymunir, bydd pedwar tîm yn cael eu disgyn i'r ail adran a dim ond dau fydd yn cael eu dyrchafu yn nhymhorau 2012/13 a 2013/14. Yn nhymor 2012/13, cafodd y pedwar tîm olaf yn y tabl olaf eu diarddel. Yn nhymor 2013/14, chwaraewyd ail gyfle i'r diraddio lle cymerodd y timau rhwng 8 ac 14 ran i benderfynu pwy oedd yn cael ei ddiswyddo.

==Cynrychiolaeth yn Ewrop==
Ar gyfer tymor 2013-14, mae'r dosbarthiadau ar gyfer cystadlaethau Ewropeaidd fel a ganlyn:

*Safle cyntaf: Ail rownd Cynghrair Pencampwyr UEFA .
*Yn ail: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Trydydd safle: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Pencampwr Cwpan: Ail Rownd Cynghrair Europa UEFA .

Os yw pencampwr y Cwpan eisoes wedi'i ddosbarthu gan y gynghrair, cymerir ei le gan rownd derfynol y Cwpan. Os yw hwn hefyd yn cael ei ddosbarthu gan y gynghrair, mae'r lle ar gyfer y pedwerydd safle yn y gynghrair.

==Noddwyr==
Yn y blynyddoedd diwethaf, mae cynghrair Bwlgaria wedi cael y noddwyr canlynol:

:1998 - 2001: Kamenitza
:2001 - 2003: M-tel
:2003 - 2005: Zagorka
:2005 - 2011: Grŵp Pêl-droed TBI A (noddwr TBI Credit)
:2011 - 2013: Pencampwriaeth Pêl-droed Victoria A (noddwr Yswiriant Victoria FATA)
:2013 - presennol: Pencampwriaeth Pêl-droed NEWS7

==Y darbi==
Mae sawl gêm [[darbi]] yn cael eu hymladd ym mhencampwriaeth Bwlgaria. Mae'r pwysicaf yn cael ei ymladd rhwng y ddau gawr o bêl-droed Bwlgaria, [[CSKA Sofia]] a [[Levski Sofia]] ac fe'i gelwir yn ''ddarbi tragwyddol''. Yr ail ddarbi yw'r un yn ninas [[Plovdiv]] rhwng Botev a Lokomotiv. Darbi eraill yw'r un yn [[Varna]] rhwng Spartak a Cherno More, yr un yn [[Burgas]] rhwng Chernomorets a Neftochimic a'r darbi hynaf yn [[Sofia]] rhwng Levski a Slavia.

=== RHestr Pencampwys ===
[[Delwedd:BG Champ cup.png|bawd|150px|Cwpan A Grupa]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Rang !! width=&quot;200px&quot; | Clwb !! Teitl !! Tymor
|-
| align=&quot;center&quot; | 1. || [[ZSKA Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''31''' || 1948, 1951, 1952, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962, 1966, 1969, 1971, 1972, 1973, 1975, 1976, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, 1989, 1990, 1992, 1997, 2003, 2005, 2008
|-
| align=&quot;center&quot; | 2. || [[Levski Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''26''' || 1933, 1937, 1942, 1946, 1947, 1949, 1950, 1953, 1965, 1968, 1970, 1974, 1977, 1979, 1984, 1985, 1988, 1993, 1994, 1995, 2000, 2001, 2002, 2006, 2007, 2009
|-
| align=&quot;center&quot; | 3. || [[Ludogorez Rasgrad]] || align=&quot;center&quot; | '''11''' || 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022
|-
| align=&quot;center&quot; | 4. || [[Slavia Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''7''' || 1928, 1930, 1936, 1939, 1941, 1943, 1996
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;3&quot; | 5. || [[Tscherno More Warna]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1925, 1926, 1934, 1938
|-
| [[Lokomotiv Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1940, 1945, 1964, 1978
|-
| [[Litex Lovech]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1998, 1999, 2010, 2011
|-
| align=&quot;center&quot; | 8. || [[Botev Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''2''' || 1929, 1967
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;7&quot; | 9. || [[AS 23 Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1931
|-
| [[Spartak Varna]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1932
|-
| [[Sportklub Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1935
|-
| [[Spartak Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1963
|-
| [[Beroe Stara Sagora]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1986
|-
| [[FK Etar Weliko Tarnovo]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1991
|-
| [[Lokomotive Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 2004
|}

==Dolenni allannol==
* [http://www.fpleague.bg/bg/ Gwefan swyddogol]
* [http://www.uefa.com/memberassociations/association=bul/domesticleague/index.html League] ar UEFA
* [http://www.rsssf.com/tablesb/bulgchamp.html Bulgaria&amp;nbsp;– Rhestr Pencampwyr], RSSSF.com

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn pêl-droed}}

{{Cynghreiriau UEFA}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Bwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed ym Mwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Bwlgaria]]
[[Categori:Sefydliadau 1924]]</text>
      <sha1>nv0ieiens4jft8stbqzkg3cm7q4cabw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100825</id>
      <parentid>11100770</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:51:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Stefanik</username>
        <id>413</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8087" xml:space="preserve">{{Infobox football league
| name                = First Professional Football League
| image               = efbet Liga logo.png
| pixels              = 180px
| organiser           = [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] (Undeb Pêl-droed Bwlgaria)
| founded             = {{start date and age|df=yes|1924}} (ffurf twrnamaint 'noc-owt', fel cwpan)&lt;br&gt;1937–1940; 1948 (fel twrnamaint herio pawb)
| country             = {{flagicon|Bulgaria}} [[Bwlgaria]]
| confed              = [[UEFA]]
| teams               = [[#Current clubs|16]]
| relegation          = Ail Adran
| levels              = 1
| domest_cup          = Cwpan Bwlgaria&lt;br&gt;Supercup Bwlgaria
| confed_cup          = [[UEFA Champions League]]&lt;br/&gt;[[UEFA Europa Conference League]]
| champions           = [[Ludogorets Razgrad]] (11eg teitl)
| season              = 2021–22
| most_champs         = [[CSKA Sofia]] (31 teitl)
| most_appearances    = Georgi Iliev (461)
| top goalscorer      = Martin Kamburov (256 gôl)
| tv                  = Nova television (Bulgaria)
| website             = {{URL|http://www.fpleague.bg/}} 
| current             = |2022–23 season
}}
Mae'r Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol Gyntaf ([[Bwlgareg]]: ''Първа професионална футболна лига'', yn [[Yr wyddor Ladin]]: '''Parva Profesionalna Futbolna Liga'''), a elwir hefyd yn ''Gynghrair Gyntaf Bwlgaria'' neu '''Parva Liga''', a elwir ar hyn o bryd yn ''Gynghrair efbet'' am resymau nawdd,&lt;ref name=&quot;efbetLeague&quot;&gt;{{cite web |url=https://bfunion.bg/news/46223/0 |title=The Bulgarian first division has a new brand identity |website=bfunion.bg |access-date=11 July 2019 |language=en}}&lt;/ref&gt; yw uwch adran system cynghrair pêl-droed [[Bwlgaria]]. Ceir ynddi 16 tîm, sy'n gweithredu ar system o ddyrchafiad a diarddeliad gyda'r Ail Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol.

==Strwythur==
Mae cyfanswm o 74 o glybiau wedi cystadlu yn haen uchaf Bwlgaria ers ei sefydlu. Ers 1948, coronwyd un ar ddeg o dimau gwahanol yn bencampwyr Bwlgaria. Y tri chlwb mwyaf llwyddiannus yw [[CSKA Sofia]] gyda 31 teitl, Levski Sofia gyda 26 teitl a Ludogorets Razgrad gydag 11 teitl. Enillodd y pencampwyr presennol Ludogorets Razgrad eu hunfed teitl ar ddeg yn olynol yn eu unfed tymor ar ddeg yn y Gynghrair Gyntaf yn 2021–22. Yn hanesyddol, mae'r gystadleuaeth wedi'i dominyddu gan dimau o'r brifddinas, [[Sofia]]. Gyda'i gilydd maent wedi ennill cyfanswm o 70 o deitlau.

==Hanes==
[[Delwedd:Bulgarian A RFG Trophy.png|bawd|250px|Cyn dlws Cwpal A Grupa]]
Cyn hired â 1913 cynhaliwyd y bencampwriaeth bêl-droed answyddogol gyntaf ym Mwlgaria, a'r enillydd oedd Slavia Sofia. Wedi'r [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]], cynhaliwyd y gystadleuaeth o 1921 dan yr enw Cynghrair Sofia. Ym 1924 ymunodd Bwlgaria â [[Ffederasiwn Rhyngwladol y Cymdeithasau Pêl-droed|FIFA]] a dechreuwyd pencampwriaeth genedlaethol ar unwaith. Hyd at 1937 buont yn chwarae yn y modd cwpan, a dychwelasant iddo eto rhwng 1941 a 1948.

Sefydlwyd pencampwriaeth bêl-droed Bwlgaria ym 1924 fel Pencampwriaeth Pêl-droed Gwladwriaeth Bwlgaria ac mae wedi'i chwarae mewn fformat cynghrair ers 1948, pan sefydlwyd yr A Grŵp. Mae gan bencampwyr y Gynghrair Gyntaf yr hawl i gymryd rhan yn rowndiau rhagbrofol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn seiliedig ar gyfernod Ewropeaidd y gynghrair. Yn ogystal, mae dau safle [[Cynghrair Europa UEFA]] yn cael eu dyrannu i'r ail dîm yn y rowndiau terfynol ac enillydd y gemau ail gyfle Ewropeaidd. Mae’n bosibl y bydd pedwerydd safle arall hefyd yn cael ei ganiatáu i’r tîm sydd yn y pedwerydd safle yn safle olaf y gynghrair, o ystyried bod deiliad Cwpan Bwlgaria wedi gorffen ymhlith y tri thîm gorau ar ddiwedd y tymor.

Chwaraewyd Cwpan Bwlgaria o dymor 1937/38 ymlaen, ond dim ond am bedair blynedd y parhaodd i ddechrau. Nid tan 1980 y cynhaliwyd y gystadleuaeth hon yn rheolaidd eto. Roedd yna hefyd Gwpan Byddin Sofietaidd o 1946 i 1991.

Yn ystod haf 2012, penderfynodd [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] leihau'r A Grwpa i 12 tîm. Er mwyn cyrraedd y nifer a ddymunir, bydd pedwar tîm yn cael eu disgyn i'r ail adran a dim ond dau fydd yn cael eu dyrchafu yn nhymhorau 2012/13 a 2013/14. Yn nhymor 2012/13, cafodd y pedwar tîm olaf yn y tabl olaf eu diarddel. Yn nhymor 2013/14, chwaraewyd ail gyfle i'r diraddio lle cymerodd y timau rhwng 8 ac 14 ran i benderfynu pwy oedd yn cael ei ddiswyddo.

==Cynrychiolaeth yn Ewrop==
Ar gyfer tymor 2013-14, mae'r dosbarthiadau ar gyfer cystadlaethau Ewropeaidd fel a ganlyn:

*Safle cyntaf: Ail rownd Cynghrair Pencampwyr UEFA .
*Yn ail: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Trydydd safle: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Pencampwr Cwpan: Ail Rownd Cynghrair Europa UEFA .

Os yw pencampwr y Cwpan eisoes wedi'i ddosbarthu gan y gynghrair, cymerir ei le gan rownd derfynol y Cwpan. Os yw hwn hefyd yn cael ei ddosbarthu gan y gynghrair, mae'r lle ar gyfer y pedwerydd safle yn y gynghrair.

==Noddwyr==
Yn y blynyddoedd diwethaf, mae cynghrair Bwlgaria wedi cael y noddwyr canlynol:

:1998 - 2001: Kamenitza
:2001 - 2003: M-tel
:2003 - 2005: Zagorka
:2005 - 2011: Grŵp Pêl-droed TBI A (noddwr TBI Credit)
:2011 - 2013: Pencampwriaeth Pêl-droed Victoria A (noddwr Yswiriant Victoria FATA)
:2013 - presennol: Pencampwriaeth Pêl-droed NEWS7

==Y darbi==
Mae sawl gêm [[darbi]] yn cael eu hymladd ym mhencampwriaeth Bwlgaria. Mae'r pwysicaf yn cael ei ymladd rhwng y ddau gawr o bêl-droed Bwlgaria, [[CSKA Sofia]] a [[Levski Sofia]] ac fe'i gelwir yn ''ddarbi tragwyddol''. Yr ail ddarbi yw'r un yn ninas [[Plovdiv]] rhwng Botev a Lokomotiv. Darbi eraill yw'r un yn [[Varna]] rhwng Spartak a Cherno More, yr un yn [[Burgas]] rhwng Chernomorets a Neftochimic a'r darbi hynaf yn [[Sofia]] rhwng Levski a Slavia.

=== RHestr Pencampwys ===
[[Delwedd:BG Champ cup.png|bawd|150px|Cwpan A Grupa]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Rang !! width=&quot;200px&quot; | Clwb !! Teitl !! Tymor
|-
| align=&quot;center&quot; | 1. || [[ZSKA Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''31''' || 1948, 1951, 1952, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962, 1966, 1969, 1971, 1972, 1973, 1975, 1976, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, 1989, 1990, 1992, 1997, 2003, 2005, 2008
|-
| align=&quot;center&quot; | 2. || [[Levski Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''26''' || 1933, 1937, 1942, 1946, 1947, 1949, 1950, 1953, 1965, 1968, 1970, 1974, 1977, 1979, 1984, 1985, 1988, 1993, 1994, 1995, 2000, 2001, 2002, 2006, 2007, 2009
|-
| align=&quot;center&quot; | 3. || [[Ludogorez Rasgrad]] || align=&quot;center&quot; | '''11''' || 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022
|-
| align=&quot;center&quot; | 4. || [[Slavia Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''7''' || 1928, 1930, 1936, 1939, 1941, 1943, 1996
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;3&quot; | 5. || [[Tscherno More Warna]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1925, 1926, 1934, 1938
|-
| [[Lokomotiv Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1940, 1945, 1964, 1978
|-
| [[Litex Lovech]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1998, 1999, 2010, 2011
|-
| align=&quot;center&quot; | 8. || [[Botev Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''2''' || 1929, 1967
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;7&quot; | 9. || [[AS 23 Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1931
|-
| [[Spartak Varna]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1932
|-
| [[Sportklub Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1935
|-
| [[Spartak Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1963
|-
| [[Beroe Stara Sagora]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1986
|-
| [[FK Etar Weliko Tarnovo]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1991
|-
| [[Lokomotive Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 2004
|}

==Dolenni allannol==
* [http://www.fpleague.bg/bg/ Gwefan swyddogol]
* [http://www.uefa.com/memberassociations/association=bul/domesticleague/index.html League] ar UEFA
* [http://www.rsssf.com/tablesb/bulgchamp.html Bulgaria&amp;nbsp;– Rhestr Pencampwyr], RSSSF.com

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn pêl-droed}}

{{Cynghreiriau UEFA}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Bwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed ym Mwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Bwlgaria]]
[[Categori:Sefydliadau 1924]]</text>
      <sha1>8lppxevrjrhffrad15i990j4lx8h84k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Aweddwr</title>
    <ns>0</ns>
    <id>227985</id>
    <revision>
      <id>11100754</id>
      <parentid>10970724</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:04:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="408" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}}

[[Delwedd:Fresh water fountain.jpg|bawd|Aweddwr: ffynnon yfed mewn pentref yn y Swisdir]]

Dŵr croyw rhededog yw '''aweddwr''',&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=aweddwr |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; ac yn benodol, ddŵr yfadwy neu ddŵr tap (cymharer ''running water'' yn Saesneg am ''tap water'').

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Dŵr]]</text>
      <sha1>s0c4qcc1j38vagp545t663l3oc345t3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Durlif</title>
    <ns>0</ns>
    <id>228005</id>
    <revision>
      <id>11100753</id>
      <parentid>10862428</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:03:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="409" xml:space="preserve">[[Delwedd:Surface of a file.jpg|bawd|Wyneb durlif yn dangos ei dannedd.]]
Erfyn a ddefnyddir i dynnu haenau bychain oddi ar ddeunydd yw '''durlif''',&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=durlif |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; '''rhathell''' neu '''ffeil'''. Fe'i gwneir fel arfer o [[dur|ddur]] a galetwyd.

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn offer}}

[[Categori:Offer gwaith maen]]
[[Categori:Offer gwaith pren]]</text>
      <sha1>bhnz2nqymr8rhypyeyhwr0q7zs41e4p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Dyfeisiwr</title>
    <ns>0</ns>
    <id>228549</id>
    <revision>
      <id>11100763</id>
      <parentid>8271834</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:10:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1499" xml:space="preserve">'''Dyfeisiwr''' yw unigolyn sydd yn creu neu ddarganfod dull, dyfais neu broses ddefnyddiol. Benthycwyd y gair dyfais o'r Saesneg 'device' yn y 15g, oedd yn golygu cynllun.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=dyfeis |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Datblygwyd trefn o gofnodi [[breinlen]]nau (''patent'') er mwyn annog dyfeiswyr drwy gynnig hawliau neilltuol am dymor penodedig am ddyfeisiau sydd yn newydd sbon, defnyddiol ac heb fod yn amlwg. Er fod cysylltiad clos rhwng dyfeisiau â gwyddoniaeth a pheirianneg, nid yw dyfeisiwr o angenrheidrwydd yn wyddonwyr neu beiriannwyr.

===Dyfeiswyr o Gymru===
*[[Lewis Boddington]] (1907–1994), dyfeisydd y bwrdd hedfan onglog ar gyfer awyr-longau
*[[Edward George Bowen]] (1911–1991), dyfeisydd y [[radar awyren]] cyntaf
*[[Donald Watts Davies]] (1924–2000), dyfeisydd y dull 'switsio pecynnau' mewn [[trosglwyddo data]] [[cyfrifiadur]]on.
*[[William Davies Evans]] (1790–1872), dyfeisydd yr agoriad [[Gambit Evans]] mewn gwyddbwyll
*[[Robert Griffiths]] (1805 - 1883), dyfeisydd y propelar sgriw ar gyfer llongau
*[[William Grove]] (1811–1896), dyfeisydd y [[cell danwydd|gell danwydd]]; barnwr.
*[[David Edward Hughes]] (1831–1900), dyfeisydd y [[meicroffon]] a'r [[teledeipiadur]]
*Syr [[William Henry Preece]] (1834–1931), radio
*[[Sidney Gilchrist Thomas]] (1850–1885), cynhyrchu dur yn y dull [[Basig]] Cymro?
*[[Philip Vaughan]] dyfeisiwr [[Pêl-feryn|peli-feryn]] (''ball bearings'')

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Dyfeiswyr]]</text>
      <sha1>hzjmkvnk68zycl7ahkqalito9p0s90a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100764</id>
      <parentid>11100763</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:10:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1499" xml:space="preserve">'''Dyfeisiwr''' yw unigolyn sydd yn creu neu ddarganfod dull, dyfais neu broses ddefnyddiol. Benthycwyd y gair dyfais o'r Saesneg 'device' yn y 15g, oedd yn golygu cynllun.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=dyfais |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Datblygwyd trefn o gofnodi [[breinlen]]nau (''patent'') er mwyn annog dyfeiswyr drwy gynnig hawliau neilltuol am dymor penodedig am ddyfeisiau sydd yn newydd sbon, defnyddiol ac heb fod yn amlwg. Er fod cysylltiad clos rhwng dyfeisiau â gwyddoniaeth a pheirianneg, nid yw dyfeisiwr o angenrheidrwydd yn wyddonwyr neu beiriannwyr.

===Dyfeiswyr o Gymru===
*[[Lewis Boddington]] (1907–1994), dyfeisydd y bwrdd hedfan onglog ar gyfer awyr-longau
*[[Edward George Bowen]] (1911–1991), dyfeisydd y [[radar awyren]] cyntaf
*[[Donald Watts Davies]] (1924–2000), dyfeisydd y dull 'switsio pecynnau' mewn [[trosglwyddo data]] [[cyfrifiadur]]on.
*[[William Davies Evans]] (1790–1872), dyfeisydd yr agoriad [[Gambit Evans]] mewn gwyddbwyll
*[[Robert Griffiths]] (1805 - 1883), dyfeisydd y propelar sgriw ar gyfer llongau
*[[William Grove]] (1811–1896), dyfeisydd y [[cell danwydd|gell danwydd]]; barnwr.
*[[David Edward Hughes]] (1831–1900), dyfeisydd y [[meicroffon]] a'r [[teledeipiadur]]
*Syr [[William Henry Preece]] (1834–1931), radio
*[[Sidney Gilchrist Thomas]] (1850–1885), cynhyrchu dur yn y dull [[Basig]] Cymro?
*[[Philip Vaughan]] dyfeisiwr [[Pêl-feryn|peli-feryn]] (''ball bearings'')

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Dyfeiswyr]]</text>
      <sha1>ji2p2hmvtpgg78nztymwb4oa0g88joa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ciwb</title>
    <ns>0</ns>
    <id>229089</id>
    <revision>
      <id>11100792</id>
      <parentid>10973039</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:57:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3084" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}}

[[Delwedd:Cubo desarrollo.gif|bawd|Ciwb yn troi o rwyd i fod yn hecsahedron rheolaidd|299x299px]]
Mewn [[geometreg]], sy'n rhan o [[mathemateg|fathemateg]], mae'r '''ciwb''' yn ffurf solat, rheolaidd [[Gofod tri dimensiwn|tri dimensiwn]] â chwe arwyneb (neu ochr) sgwâr gyda 3 ohonynt yn cyfarfod ar [[ongl sgwâr]]&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=sgwâr-onglog |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.bbc.co.uk/bitesize/tgau/mathemateg/siap/locysau/revision/2/]{{Dolen marw|date=June 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; i'w gilydd ym mhob [[fertig]] (cornel). Y gair ar lafar gwlad amdano'n amal ydy &quot;bocs&quot; neu &quot;flwch&quot;.

Y ciwb yw'r unig hecsahedron rheolaidd, ac mae'n un o'r pum ffurf Platonig. Mae ganddo, felly, 6 arwyneb, 12 ymyl ac 8 fertig. Mae'r ciwb hefyd yn paralelepiped sgwâr, yn giwboid hafalochrog ac yn rhombohedron-dde. Mae'n brism sgwâr reolaidd mewn tri chyfeiriadaeth (''orientations''), ac mae hefyd yn trapesohedron trigonol mewn pedwar cyfeiriad.

Mae'n eitha tebyg i'r [[octahedron]] yn ei gymesuredd ciwbig neu octahedrol. Y ciwb yw'r unig polyhedron amgrwm sydd â'i wynebau i gyd yn [[sgwar]]iau.

==Tafluniadau orthogonal==
Mae gan y ciwb bedwar tafluniad orthogonal (''orthogonal projections'') wedi eu canoli ar fertig, ymylon, arwynebau ac yn normal i'w ffurf fertig. Mae'r cyntaf a'r trydydd yn cyfateb i A&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; a B&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; plân Coxeter.
{|class=wikitable width=360
|+ Tafluniadau orthogonal
|-
!Canolir ar
!Arwyneb
!Fertig
|- align=center
!Planau Coxeter
|'''B&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;'''&lt;BR&gt;[[Delwedd:2-cube.svg|100px]]
|'''A&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;'''&lt;BR&gt;[[Delwedd:3-cube t0.svg|100px]]
|- align=center
!Cymeruredd&lt;BR&gt;y Tafluniadau
|[4]
|[6]
|-
!Edrychiad ar ogwydd
|[[Delwedd:Cube t0 e.png|100px]]
|[[Delwedd:Cube t0 fb.png|100px]]
|}

==Gogwydd sfferig==
Gellir cynrychioli'r ciwb hefyd drwy ogwydd sfferig, a'i daflunio ar blân drwy dafluniad stereograffig. Mae'r tafluniad hwn yn fap gydymffurfiol, ac felly'n cadw'r onglau ond nid yr [[arwynebedd]] na'r hyd. Taflunir y llinellau syth fel bwa crwm ar y sffêr.

{|class=wikitable
|- align=center valign=top
|[[Delwedd:Uniform tiling 432-t0.png|160px]]
|[[Delwedd:Cube stereographic projection.svg|160px]]
|-
!Tafluniad orthograffig
!Tafluniad stereograffig
|}

==Cyfesurynnau Cartesaidd==
Ar gyfer ciwb a ganolwyd ar y tarddiad (&quot;the origin&quot;), gyda'i ymylon yn gyfochrog i'r [[echelin]], a chyda hyd yr ymylon i gyd yn 2, yna mae'r cyfesurynnau Cartesaidd yn
:(±1, ±1, ±1)

ond mae'r yn cynnwys holl bwyntiau (''x''&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;, ''x''&lt;sub&gt;1&lt;/sub&gt;, ''x''&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;) gyda −1 &lt; ''x''&lt;sub&gt;''i''&lt;/sub&gt; &lt; 1 am bob ''i''.

==Yr hafaliad o fewn R&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;==
Mewn [[geometreg dadansoddol]], arwyneb ciwb gyda'i ganol yn (''x''&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;, ''y''&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;, ''z''&lt;sub&gt;0&lt;/sub&gt;) a hyd ei ymylon yn ''2a'' yw 'locws' y pwyntiau (''x'', ''y'', ''z'') fel bod
:&lt;math&gt; \max\{ |x-x_0|,|y-y_0|,|z-z_0| \} = a.&lt;/math&gt;

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Cyfaint]]
[[Categori:Polyhedra]]
[[Categori:Siapau elfennol]]</text>
      <sha1>cps28tgk4t116mzksmp789r5m667p59</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Defnyddiwr:Stefanik/Wici365</title>
    <ns>2</ns>
    <id>229465</id>
    <revision>
      <id>11100830</id>
      <parentid>11100547</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:57:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Stefanik</username>
        <id>413</id>
      </contributor>
      <comment>/* 2022 --&gt; */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="58201" xml:space="preserve">Mae hafan y Prosiect yma: [[Wicipedia:Wicibrosiect Wici365]]

== 2017 - 2018 ==

#	[[Ayande]]	  -  	 1 Ebrill 2018	  -  	 3,738‎ 
#	[[Y Lagŵn Glas]]	  -  	 1 Ebrill 2018	  -  	 4,428‎ 
#	[[Bessastaðir]]	  -  	 3 Ebrill 2018	  -  	 2,205‎ 
#	[[Garðabær]]	  -  	 3 Ebrill 2018	  -  	 2,970‎ 
#	[[Hafnarfjörður]]	  -  	 3 Ebrill 2018	  -  	 5,242‎ 
#	[[Kópavogur]]	  -  	 3 Ebrill 2018	  -  	 6,968‎ 
#	[[Reykjavík Fawr]]	  -  	 3 Ebrill 2018	  -  	 7,447‎ 
#	[[Reykjanesskagi]]	  -  	 3 Ebrill 2018	  -  	 3,164‎ 
#	[[Reykjanes]]	  -  	 3 Ebrill 2018	  -  	 543‎ 
#	[[Njarðvík]]	  -  	 3 Ebrill 2018	  -  	 3,857‎ 
#	[[Haukadalur]]	  -  	 4 Ebrill 2018	  -  	 2,316‎ 
#	[[Þingvellir]]	  -  	 4 Ebrill 2018	  -  	 3,360‎ 
#	[[Gullfoss]]	  -  	 4 Ebrill 2018	  -  	 3,748‎ 
#	[[Kjósarhreppur]]	  -  	 4 Ebrill 2018	  -  	 1,851‎ 
#	[[Mosfellsbær]]	  -  	 4 Ebrill 2018	  -  	 6,149‎ 
#	[[Seltjarnarnes]]	  -  	 4 Ebrill 2018	  -  	 3,493‎ 
#	[[Akranes]]	  -  	 5 Ebrill 2018	  -  	 3,226‎ 
#	[[Ed Holden]]	  -  	 5 Ebrill 2018	  -  	 3,516‎ 
#	[[Gwilym Bowen Rhys]]	  -  	 5 Ebrill 2018	  -  	 1,120‎ 
#	[[Húsavík]]	  -  	 7 Ebrill 2018	  -  	 5,231‎ 
#	[[Ísafjarðarbær]]	  -  	 7 Ebrill 2018	  -  	 2,338‎ 
#	[[Fjarðabyggð]]	  -  	 7 Ebrill 2018	  -  	 2,051‎ 
#	[[Grindavík]]	  -  	 7 Ebrill 2018	  -  	 3,080‎ 
#	[[Landnámabók]]	  -  	 7 Ebrill 2018	  -  	 3,395‎ 
#	[[Vík í Mýrdal]]	  -  	 7 Ebrill 2018	  -  	 5,317‎ 
#	[[Sólheimajökull]]	  -  	 7 Ebrill 2018	  -  	 2,169‎ 
#	[[Vestmannaeyjar]]	  -  	 8 Ebrill 2018	  -  	 7,523‎ 
#	[[Snæfellsnes]]	  -  	 9 Ebrill 2018	  -  	 2,415‎ 
#	[[Grundarfjarðarbær]]	  -  	 9 Ebrill 2018	  -  	 2,695‎ 
#	[[Sheng]]	  -  	 10 Ebrill 2018	  -  	 6,581‎ 
#	[[Dalvíkurbyggð]]	  -  	 10 Ebrill 2018	  -  	 2,828‎ 
#	[[Mýrdalshreppur]]	  -  	 10 Ebrill 2018	  -  	 701‎ 
#	[[Árborg]]	  -  	 11 Ebrill 2018	  -  	 2,781‎ 
#	[[Selfoss]]	  -  	 11 Ebrill 2018	  -  	 8,306‎ 
#	[[Matatu]]	  -  	 11 Ebrill 2018	  -  	 6,190‎ 
#	[[Tro-tro]]	  -  	 12 Ebrill 2018	  -  	 3,890‎ 
#	[[Dala dala]]	  -  	 12 Ebrill 2018	  -  	 4,214‎ 
#	[[Hringvegur, Route 1 (Gwlad yr Iâ)]]	  -  	 13 Ebrill 2018	  -  	 5,480‎ 
#	[[Ffederasiwn Pêl-droed Albania]]	  -  	 13 Ebrill 2018	  -  	 4,989‎ 
#	[[KF Elbasani]]	  -  	 15 Ebrill 2018	  -  	 4,654‎ 
#	[[Elbasan Arena]]	  -  	 15 Ebrill 2018	  -  	 2,443‎ 
#	[[Maes Awyr Ryngwladol y Fam Teresa, Tirana]]	  -  	 16 Ebrill 2018	  -  	 8,451‎ 
#	[[Kategoria Superiore]]	  -  	 16 Ebrill 2018	  -  	 6,820‎ 
#	[[FK Jelgava]]	  -  	 17 Ebrill 2018	  -  	 5,522‎ 
#	[[CP Afan Lido]]	  -  	 17 Ebrill 2018	  -  	 5,480‎ 
#	[[Borgarnes]]	  -  	 17 Ebrill 2018	  -  	 6,433‎ 
#	[[Blönduós]]	  -  	 18 Ebrill 2018	  -  	 3,614‎ 
#	[[Höfn]]	  -  	 19 Ebrill 2018	  -  	 3,812‎ 
#	[[Egilsstaðir]]	  -  	 19 Ebrill 2018	  -  	 4,834‎ 
#	[[Stadiwm Marston]]	  -  	 20 Ebrill 2018	  -  	 713‎ 
#	[[Maes Ffordd Victoria]]	  -  	 23 Ebrill 2018	  -  	 1,638‎ 
#	[[C.P.-D. Goytre United]]	  -  	 26 Ebrill 2018	  -  	 2,419‎ 
#	[[Heol y Wig, Aberystwyth]]	  -  	 29 Ebrill 2018	  -  	 1,468‎ 
#	[[Canolfan y Morlan]]	  -  	 2 Mai 2018	  -  	 3,929‎ 
#	[[Eisteddfod Calan Mai Aberystwyth]]	  -  	 2 Mai 2018	  -  	 634‎ 
#	[[Capel y Morfa, Aberystwyth]]	  -  	 8 Mai 2018	  -  	 2,152‎ 
#	[[Llyfrgell Tref Aberystwyth]]	  -  	 9 Mai 2018	  -  	 2,502‎ 
#	[[Stryd Portland, Aberystwyth]]	  -  	 9 Mai 2018	  -  	 2,750‎ 
#	[[Stryd y Baddon, Aberystwyth]]	  -  	 11 Mai 2018	  -  	 1,865‎ 
#	[[Talat Chaudhri]]	  -  	 13 Mai 2018	  -  	 1,877‎ 
#	[[Maes y Frenhines]]	  -  	 13 Mai 2018	  -  	 1,249‎ 
#	[[Cyngor Cymuned Llanbadarn Fawr]]	  -  	 15 Mai 2018	  -  	 6,984‎ 
#	[[Capel Soar, Llanbadarn Fawr]]	  -  	 15 Mai 2018	  -  	 4,689‎ 
#	[[Amgueddfa Ceredigion]]	  -  	 20 Mai 2018	  -  	 3,909‎ 
#	[[Stryd y Porth Bach, Aberystwyth]]	  -  	 20 Mai 2018	  -  	 1,841‎ 
#	[[Stryd y Popty, Aberystwyth]]	  -  	 21 Mai 2018	  -  	 1,422‎ 
#	[[Carl Hermann Ethé]]	  -  	 22 Mai 2018	  -  	 2,043‎ 
#	[[Ffordd y Môr, Aberystwyth]]	  -  	 23 Mai 2018	  -  	 2,882‎ 
#	[[Ymddiriedolaeth James Pantyfedwen]]	  -  	 23 Mai 2018	  -  	 4,993‎ 
#	[[Stryd y Farchnad, Aberystwyth]]	  -  	 23 Mai 2018	  -  	 2,288‎ 
#	[[Løgting]]	  -  	 25 Mai 2018	  -  	 6,206‎ 
#	[[Gŵyl Seiclo Aberystwyth]]	  -  	 28 Mai 2018	  -  	 3,080‎ 
#	[[Chwaraeon Cymru]]	  -  	 29 Mai 2018	  -  	 1,528‎ 
#	[[Tenis Cymru]]	  -  	 29 Mai 2018	  -  	 2,639‎ 
#	[[Morfa Mawr, Aberystwyth]]	  -  	 29 Mai 2018	  -  	 3,254‎ 
#	[[Clwb Tenis Aberystwyth]]	  -  	 29 Mai 2018	  -  	 2,208‎ 
#	[[Seidr y Mynydd]]	  -  	 30 Mai 2018	  -  	 971‎ 
#	[[Cîfio]]	  -  	 31 Mai 2018	  -  	 2,047‎ 
#	[[Poliffoni]]	  -  	 1 Mehefin 2018	  -  	 4,894‎ 
#	[[Trio Mandili]]	  -  	 1 Mehefin 2018	  -  	 3,129‎ 
#	[[Seyðabrævið]]	  -  	 2 Mehefin 2018	  -  	 4,555‎ 
#	[[Baneri Promenâd Aberystwyth]]	  -  	 10 Mehefin 2018	  -  	 2,814‎ 
#	[[A Lyga]]	  -  	 12 Mehefin 2018	  -  	 6,111‎ 
#	[[Trakai]]	  -  	 12 Mehefin 2018	  -  	 4,986‎ 
#	[[FK Trakai]]	  -  	 12 Mehefin 2018	  -  	 7,777‎ 
#	[[Ffederasiwn Pêl-droed Lithwania]]	  -  	 14 Mehefin 2018	  -  	 1,722‎ 
#	[[Mentrau Iaith Cymru]]	  -  	 12 Gorffennaf 2018	  -  	 913‎ 
#	[[Heledd ap Gwynfor]]	  -  	 12 Gorffennaf 2018	  -  	 805‎ 
#	[[Thermomedr]]	  -  	 23 Gorffennaf 2018	  -  	 2,191‎ 
#	[[Celsius]]	  -  	 23 Gorffennaf 2018	  -  	 3,820‎ 
#	[[Ibrahim Rugova]]	  -  	 27 Gorffennaf 2018	  -  	 7,486‎ 
#	[[Adem Demaçi]]	  -  	 27 Gorffennaf 2018	  -  	 6,653‎ 
#	[[Dyn Indalo]]	  -  	 29 Gorffennaf 2018	  -  	 3,614‎ 
#	[[Dathliadau Geraint Thomas yn Tour de France 2018]]	  -  	 2 Awst 2018	  -  	 1,948‎ 
#	[[Huw Marshall]]	  -  	 21 Awst 2018	  -  	 2,172‎ 
#	[[Radio Yes Cymru]]	  -  	 21 Awst 2018	  -  	 2,728‎ 
#	[[Gareth Bonello]]	  -  	 22 Awst 2018	  -  	 2,834‎ 
#	[[Genootskap van Regte Afrikaners]]	  -  	 23 Awst 2018	  -  	 4,785‎ 
#	[[Eurfyl ap Gwilym]]	  -  	 24 Awst 2018	  -  	 4,300‎ 
#	[[Ysgol Ramadeg Ardwyn]]	  -  	 24 Awst 2018	  -  	 2,081‎ 
#	[[Chwiorydd Loreto]]	  -  	 26 Awst 2018	  -  	 1,259‎ 
#	[[Hiwgenotiaid]]	  -  	 28 Awst 2018	  -  	 5,034‎ 
#	[[Gone Girl]]	  -  	 28 Awst 2018	  -  	 4,551‎ 
#	[[Paarl]]	  -  	 28 Awst 2018	  -  	 6,246‎ 
#	[[Steve Bannon]]	  -  	 29 Awst 2018	  -  	 6,421‎ 
#	[[Julius Evola]]	  -  	 29 Awst 2018	  -  	 10,508‎ 
#	[[Traddodiad Ofnus (band)]]	  -  	 30 Awst 2018	  -  	 1,869‎ 
#	[[Celf tir]]	  -  	 30 Awst 2018	  -  	 3,168‎ 
#	[[Avant-garde]]	  -  	 30 Awst 2018	  -  	 6,646‎ 
#	[[Theo van Doesburg]]	  -  	 31 Awst 2018	  -  	 7,008‎ 
#	[[De Stijl]]	  -  	 31 Awst 2018	  -  	 5,741‎ 
#	[[Lliw primaidd]]	  -  	 31 Awst 2018	  -  	 3,077‎ 
#	[[Lluniadaeth, (Constructivism)]]	  -  	 1 Medi 2018	  -  	 7,015‎ 
#	[[Teachta Dála]]	  -  	 3 Medi 2018	  -  	 3,295‎ 
#	[[Seán Lemass]]	  -  	 3 Medi 2018	  -  	 12,581‎ 
#	[[John Bruton]]	  -  	 3 Medi 2018	  -  	 10,402‎ 
#	[[Gorllewin Dulyn (etholaeth Dáil Éireann)]]	  -  	 3 Medi 2018	  -  	 1,571‎ 
#	[[Miri Mawr]]	  -  	 4 Medi 2018	  -  	 2,631‎ 
#	[[Jacpot (rhaglen deledu)]]	  -  	 4 Medi 2018	  -  	 2,911‎ 
#	[[Kevin Davies]]	  -  	 5 Medi 2018	  -  	 1,471‎ 
#	[[Clive Roberts]]	  -  	 5 Medi 2018	  -  	 1,423‎ 
#	[[Undeb Pêl-droed Denmarc]]	  -  	 7 Medi 2018	  -  	 3,623‎ 
#	[[Cyngor Tref Aberystwyth]]	  -  	 13 Medi 2018	  -  	 6,572‎ 
#	[[Futsal]]	  -  	 13 Medi 2018	  -  	 4,430‎ 
#	[[Cymdeithas Bêl-droed Gweriniaeth Iwerddon]]	  -  	 17 Medi 2018	  -  	 6,615‎ 
#	[[Cymdeithas Bêl-droed Gogledd Iwerddon]]	  -  	 18 Medi 2018	  -  	 8,616‎
#       [[Ysgol Frankfurt]] 	  -  	 19 Medi 2018 	  -  	 3,337
#       [[Ffederasiwn Frenhinol Pêl-droed Sbaen]]	  -  	 20 Medi 2018 	  -  	 6,633
#       [[Ffelaffel]]	  -  	 20 Medi 2018 	  -  	 4,771
#       [[Bara pita]]	  -  	 20 Medi 2018 	  -  	 3,994
#       [[Sesame]]	  -  	 21 Medi 2018	  -  	 3,632
#       [[Gwladwriaeth Rydd Iwerddon]]	  -  	 24 Medi 2018	  -  	8,256 
#       [[Cyfansoddiad Iwerddon]]	  -  	 24 Medi 2018	  -  	6,515
#       [[Seanad Éireann]]	  -  	 25 Medi 2018	  -  	11,002
#       [[Tŷ Leinster]]	  -  	 25 Medi 2018	  -  	6,331
#       [[Cofadail Michael Collins ac Arthur Griffiths, Tŷ Leinster]]	  -  	 25 Medi 2018	  -  	4,052
#       [[Plaid Lafur Iwerddon]]       -     26 Medi 2018   -  10,164
#       [[Bwrdeistref]]            -    27 Medi 2018     -    3,651
#       [[Plaid Werdd Iwerddon]]     - 28 Medi 2018  -  10,268
#       [[Cyflwr cyfarchol]]      -  30 Medi 2018   -
#       [[C.P.D. Ton Pentre]]     -  30 Medi 2018
#       [[Goetre (Port Talbot)]]   -   30 Medi 2018
#       [[Marmite]]           -    1 Hydref 2018   - 3,820
#       [[Desolation Radio]]  -    1 Hydref 2018     - 1,028
#       [[Cathaoirleach]]     -    2 Hydref 2018    - 3,023
#       [[Siawarma]]          -    2 Hydref 2018    -  5,534
#       [[Kevin O’Higgins]]   -    3 Hydref 2018    -  6,809
#       [[Letsie III, brenin Lesotho]]   - 4 Hydref 2018  -
#       [[Prifysgol Genedlaethol Lesotho]]    -  4 Hydref 2018  -
#       [[Sesotho]]               -          4 Hydref 2018
#       [[Tsotsitaal]]           -   5 Hydref 2018   562
#       [[Gŵyl Gomedi Aberystwyth]]  -  7 Hydref 2018
#       [[Gŵyl Gomedi Machynlleth]]  -  7 Hydref 2018
#       [[Sinema'r Commodore, Aberystwyth]]    -    7 Hydref 2018
#       [[Pier Aberystwyth]]             -   7 Hydref 2018
#       [[Neuadd y Brenin, Aberystwyth]]     -   8 Hydref 2018
#       [[Fitamin B12]]                   -   9 Hydref 2018
#       [[Afon Pripyat]]     -        9 Hydref 2018
#       [[Heol y Bont, Aberystwyth]]     -   10 Hydref 2018
#       [[Tafarn yr Hen Lew Du, Aberystwyth]]    -   10 Hydref 2018
#       [[Tzachi HaLevy]]              -    11 Hydref 2019
#       [[Freedom Come-All-Ye, cân]]            -   12 Hydref 2018  - 6,738 
#       [[Idan Amedi]]             -   12 Hydref 2018   - 1,923
#       [[Hamish Henderson]]    - 13 Hydref 2018    - 6.727
#       [[Fauda]]             -   13 Hydref 2018    - 6,962
#       [[Lior Raz]]         -  13 Hydref 2018   - 2,957
#       [[Alan Wynne Williams]]   - 14 Hydref 2018  -
#       [[Sabich]]             - 15 Hydref 2018   - 3,074
#       [[Tahini]]              -   16 Hydref   -
#       [[Halfa]]            -   16 Hydref 2018  - 4,465
#       [[Petah Tikva]]       -   19 Hydref   - 7,337
#       [[Capel Seion, Annibynwyr, Aberystwyth]]   - 19 Hydref 2018  -   2,111
#       [[KF Tirana]]           -    20 Hydref 2018   -   6,174
#       [[Rheol Tintur]]      -  23 Hydref 2018 - 10,676
#       [[Cwmbrân Celtic FC]]     -  24 Hydref 2018  - 3,418
#       [[C.P.D. Tref Cwmbrân]]     -   25 Hydref 2018   -  7,437
#       [[Stadiwm Cwmbrân]]       -   25 Hydref 2018   - 1,860
#       [[John Maclean (Sosialydd Albanaidd)]]    -  26 Hydref 2018   - 8,385
#       [[Bergambacht]]                -  26 Hydref 2018 - 4,483
#       [[Glasir]]   - 26 Hydref 2018 - 3,627
#       [[Prifysgol Ynysoedd y Ffaröe]] - 27 Hydref 2018 - 4,159
#       [[Prifysgol Copenhagen]]  -  28 Hydref 2018 - 11,674
#       [[Lasse Hessel]] - 28 Hydref 2018 - 4,708
#       [[Condom Benyw]] - 30 Hydref 2018 -  7,128
#       [[Polywrethan]] - 31 Hydref 2018 - 5,540
#       [[Otto Bayer]]  - 31 Hydref 2018 -  3,597
#       [[Tampon]] - 1 Tachwedd 2018  - 11,836
#       [[Cwpan mislif]]  - 2 Tachwedd 2018  -  8,257
#       [[Dinamo Tirana]] - 2 Tachwedd 2018 - 2,905
#       [[FK Partizani Tirana]] - 3 Tachwedd 2018 - 3,700
#       [[C.P.D. Inter Caerdydd]] - 3 Tachwedd 2018 -  5,802
#       [[Meir Dizengoff]]  - 4 Tachwedd 2018 - 6,160
#       [[Stryd Dizengoff]] - 4 Tachwedd 2018 - 4,007
#       [[Maelfa]] - 4 Tachwedd 2018 - 10,086
#       [[Chofefei Tsion]] - 5 Tachwedd 2018 - 7,121
#       [[Der Judenstaat]] - 6 Tachwedd 2018 - 12,199
#       [[Altneuland]] - 7 Tachwedd 2018 - 13,053
#       [[Judith Maro]] - 7 Tachwedd 2018 - 5,042
#       [[Naomi Jones]] - 8 Tachwedd 2018 - 4,499
#       [[Cwpan Cynghrair Cymru]] - 10 Tachwedd 2018
#       [[C.P.D. Glyn Ebwy]] - 10 Tachwedd 2018 -  3,150
#       [[Palmach]] - 11 Tachwedd 2018 - 6,050
#       [[Eliezer Ben-Yehuda]] - 12 Tachwedd 2018 - 11,423
#       [[Theodor Herzl]] - 14 Tachwedd 2018 - 16,578
#       [[C.P.D. Machynlleth]] - 15 Tachwedd 2018 - 1,961
#       [[Steffan Alun]] - 19 Tachwedd 2018 - 1,780
#       [[Esyllt Sears]] - 20 Tachwedd 2018 - 2,312
#       [[Phil Cooper]] - 20 Tachwedd 2018 - 1,930
#       [[C.P.D. Pen-y-bont]] - 21 Tachwedd 2018 - 5,173
#       [[Steffan Evans (comedi)]] - 22 Tachwedd 2018 - 1,880
#       [[Clwb Rygbi Machynlleth]] - 22 Tachwedd 2018 - 2,385
#       [[Calum Stewart]] - 22 Tachwedd 2018 - 2,442
#       [[C.P.D. Bae Cemaes]] - 23 Tachwedd 2018 - 3,946
#       [[Dan Thomas (comedi)]] - 23 Tachwedd 2018 - 3,125
#       [[Beth Jones (comedi)]] - 23 Tachwedd 2018 - 1614
#       [[Liman (llannerch anialwch)]] - 23 Tachwedd 2018 - 3,336
#       [[C.P.D. Briton Ferry Llansawel A.F.C.]] -24 Tachwedd 2018 - 6,662
#       [[Gŵyl Arall]] - 24 Tachwedd 2018 - 2,847
#       [[Yishuv]] - 25 Tachwedd 2018 - 7,144
#       [[C.P.D. Tref Aberdâr]] - 26 Tachwedd 2018 - 5,012
#       [[Lorna Prichard]] - 26 Tachwedd 2018 - 3,384
#       [[Sarah Breese]] - 27 Tachwedd 2018 - 3,199
#       [[Ysgol Uwchradd Llanidloes]] - 27 Tachwedd 2018 - 3,119
#       [[Eleri Morgan]] - 27 Tachwedd 2018 - 1,584
#       [[Hywel Pitts]] - 28 Tachwedd 2018 - 1,827
#       [[Jâms Thomas]] - 29 Tachwedd 2018 - 2,388
#       [[Daniel Gwydion Williams]] - 30 Tachwedd 2018 - 3,305
#       [[Burum (band)]] - 30 Tachwedd 2018 - 3.004
#       [[Francesca Rhydderch]] - 1 Rhagfyr 2018 -  4,650
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Slofacia]] - 2 Rhagfyr 2018 -  
#       [[Ffederasiwn Pêl-droed Hwngari]] - 2 Rhagfyr 2018 - 7,285
#       [[Ffederasiwn Pêl-droed Croasia]] - 2 Rhagfyr 2018 - 5,009
#       [[Prosiect Al Baydha]] - 3 Rhagfyr 2018 - 6,204
#       [[Cymdeithas Ffederasiynau Pêl-droed Aserbaijan]] - 3 Rhagfyr 2018 - 7,042
#       [[Uwch Gynghrair Slofacia]] - 4 Rhagfyr 2018 -  9,108
#       [[Cwpan Slofacia]] - 4 Rhagfyr 2018 - 6,035
#       [[James Lawrence]] - 5 Rhagfyr 2018 - 6,702
#       [[Cwpan Hwngari]] - 5 Rhagfyr 2018 - 5,552
#       [[W.T. Cosgrave]] - 6 Rhagfyr 2018 - 10,850
#       [[Cumann na nGaedheal]] - 6 Rhagfyr 2018 - 3,214
#       [[Cytundeb Eingl-Wyddelig]] - 7 Rhagfyr 2018 - 8,797
#       [[Côr ABC]] - 7 Rhagfyr 2018 - 2,162
#       [[Côr Godre'r Garth]] - 9 Rhagfyr 2018 - 2753
#       [[Uwch Gynghrair Hwngari]] - 10 Rhagfyr 2018 - 11,243
#       [[Geoff Lawton]] - 11 Rhagfyr 2018 - 6,485
#       [[Suidlanders]] - 12 Rhagfyr 2018 - 4,085
#       [[Gabion]] - 14 Rhagfyr 2018 - 5,015
#       [[Swêl]] - 14 Rhagfyr 2018 - 2,805
#       [[John D. Liu]] - 15 Rhagfyr 2018 - 2,467
#       [[Father Christmas]] - 16 Rhagfyr 2018 -  5,011
#       [[Neal Spackman]] - 17 Rhagfyr 2018 - 2,452
#       [[Tali Sharon]] - 17 Rhagfyr 2018 - 2,462
#       [[Srugim]] - 18 Rhagfyr 2018 - 4,447
#       [[Janet Aethwy]] - 19 Rhagfyr 2018 - 2,408
#       [[Ohad Knoller]] - 19 Rhagfyr 2018 - 2,755
#       [[Eleri Llwyd]] - 21 Rhagfyr 2018 -  1,984
#       [[Calque]] - 22 Rhagfyr 2018 - 7,716
#       [[Sorela]] - 24 Rahgfyr 2018 - 2,472
#       [[Tomwellt]] - 25 Rhagfyr 2018 - 3,155
#       [[Tail]] - 25 Rhagfyr 2018 -  2,446
#       [[Cytundeb Trianon]] - 26 Rhagfyr 2018 - 8,078
#       [[Cytundeb Saint-Germain]] - 27 Rhagfyr 2018 - 5,210
#       [[Cytundeb Sèvres]] - 27 Rhagfyr 2018 - 9,263
#       [[Cytundeb Lausanne]] - 28 Rhagfyr 2018 - 7,698
#       [[Colslo]] - 28 Rhagfyr 2018 - 2,853
#       [[Ffatri]] - 28 Rhagfyr 2018 -  6,148
#       [[Moronen]] - 29 Rhagfyr 2018 - 6,504 - ar ol sgwenu erthygl hir sylweddoli fod pwt o dan 'moronen' arghhhh!!!!!
#       [[Prif wreiddyn]] -29 Rhagfyr 2018 -  1,556
#       [[Pieter Hoff]] - 30 Rhagfyr 2018 - 3,694
#       [[Groasis Waterboxx]] - 30 Rhagfyr 2018 - 8,095
#       [[Cynllun Alon]] - 31 Rhagfyr 2018 - 4,204
#       [[Palesteina (Mandad)]] - 31 Rhagfyr 2018 - 4,750
#       [[Blwch llwch]] - 2 Ionawr 2019 -   5,315
#       [[Cetyn]] - 3 Ionawr 2019 - 6,105
#       [[Yr Hwntws]] - 3 Ionawr 2019 - 2,701
#       [[Tambwrîn]] - 4 Ionawr 2019 - 3,426
#       [[Tabwrdd]] - 5 Ionawr 2019 - 3,271
#       [[Siacsiwca]] - 8 Ionawr 2019 - 7,117
#       [[Saws Tabasco]] - 8 Ionawr 2019 - 3,415
#       [[Briwgig]] - 8 Ionawr 2019 - 3,307
#       [[Gî]] - 9 Ionawr 2019 - 2,220
#       [[Adam Small]] - 9 Ionawr 2019 - 6,340
#       [[Neville Alexander]] - 10 Ionawr 2019 - 
#       [[Dave Rich]] - 10 Ionawr 2019 - 2,261
#       [[Walter Sisulu]] - 11 Ionawr 2019 - 10,128
#       [[Bara fflat]] - 12 Ionawr 2019 - 
#       [[Bara croyw]] - 13 Ionwr 2019 -  4,325
#       [[Creision]] - 14 Ionawr 2019 -  4,913
#       [[Cneuen yr India]] - 15 Ionawr 2019 - 6,416
#       [[Hen Ganolfan yr Urdd Caerdydd]] 17 Ionawr 2019 - 3,471
#       [[Cwmni Dawns Werin Caerdydd]] - 17 Ionawr 2019 - 2,887
#       [[Dawnswyr Nantgarw]] - 18 Ionawr 2019 - 5,366
#       [[Cymdeithas Ddawns Werin Cymru]] - 20 Ionawr 2019 - 4,761
#       [[Lois Blake]] - 20 Ionawr 2019 - 3,608
#       [[Bioddynwared]] - 21 Ionawr 2019 - 9,058
#       [[Baner Grenada]] - 21 Ionawr 2019 -  2,232
#       [[Baner Barbados]] - 22 Ionawr 2019 - 3,857
#       [[Baner yr Ariannin]] - 23 Ionawr 2019 - 7,978
#       [[Baner Wrwgwái]] - 23 Ionawr 2019 - 7,698
#       [[Oliver 'Tuku' Mtukudzi]] - 24 Ionawr 2019 - 5,762
#       [[Baner Swriname]] - 24 Ionawr 2019 - 2,695
#       [[Baner Paragwâi]] - 24 Ionawr 2019 - 4,000
#       [[Baner Brasil]] - 25 Ionawr 2019 - 8,395
#       [[Baner Gaiana]] - 26 Ionawr 2019 - 2,876
#       [[Baner Guyane]] - 27 Ionawr 2019 -  4,082
#       [[Baner Mercosur]] - 28 Ionawr 2019 -  2,627
#       [[Mercosur]] - 28 Ionawr 2019 - 4,611
#       [[Baner Arwba]] - 29 Ionawr 2019 - 5,112
#       [[Baner Panama]] - 30 Ionawr 2019 - 4,008
#       [[Baner Feneswela]] - 30  Ionawr 2019 - 2,789
#       [[Rabbi Matondo]] - 30 Ionawr 2019 - 7,750
#       [[Baner Ynysoedd y Falklands]] - 31 Ionawr 2019 - 4,105
#       [[Schalke 04]] - 31 Ionawr 2019 - 7,221
#       [[Baner Gweriniaeth Dominica]] - 1 Chwefror 2019 - 6,932
#       [[Baner Dominica]] - 1 Chwefror 2019 - 4,905
#       [[Baner Saint Lucia]] - 2 Chwefror 2019 - 4,305
#       [[Baner Saint Kitts a Nevis]] - 3 Chwefror 2019 - 3,275
#       [[Aravrit]] - 3 Chwefror 2019 - 2,958
#       [[Baner Saint Vincent a'r Grenadines]] - 4 Chwefror 2019 -  2,610
#       [[Baner Saint Barthélemy]] - 5 Chwefror 2019 - 2,342
#       [[Arfbais Saint Barthélemy]] - 5 Chwefror 2019 - 1,530
#       [[Baner Trinidad a Tobago]] - 6 Chwefror 2019 - 3,765
#       [[Baner Puerto Rico]] - 6 Chwefror 2019 - 2,398
#       [[Baner Saint Martin]] - 7 Chwefror 2019 - 2,945
#       [[Cymuned Saint Martin Ffrengig]] - 8 Chwefror 2019 - 7,659
#       [[Baner Ynysoedd Virgin yr Unol Daleithiau]] - 8 Cwhefror 2019 - 3,009
#       [[Baner Belîs]] - 9 Chwefror 2019 - 3,108
#       [[Baner Gwatemala]] - 11 Chwefror 2019 -   4,532
#       [[Baner Hondwras]] - 12 Chwefror 2019 -  4,757
#       [[Baner Nicaragwa]] - 13 Chwefror 2019 - 5,188
#       [[Baner Cymuned Cenhedloedd yr Andes]] - 14 Chwefror 2019 - 1,804
#       [[Cymuned Cenhedloedd yr Andes]] - 16 Chwefror 2019 - 4,792
#       [[Baner yr Ynysoedd Morwynol Prydain]] - 18 Chwefror 2019 - 361
#       [[Baner Undeb Cenhedloedd De America]] - 19 Chwefror 2019 - 2,614
#       [[Undeb Cenhedloedd De America]] - 25 Chwefror 2019 - 2,457
#       [[Gelsenkirchen]] - 26 Chwefror 2019 -  5,934
#       [[Cynhadledd San Remo]] - 27 Chwefror 2019 - 3,473
#       [[Sanremo]] - 28 Chwefror 2019 - 5,296
#       [[Baner Bwrwndi]] - 4 Mawrth 2019 -  3,438
#       [[Baner Gweriniaeth y Congo]] - 5 Mawrth 2019 - 3,840
#       [[Baner Gweriniaeth Ddemocrataidd Congo]] - 6 Mawrth 2019 - 5,635
#       [[Baner Cabo Verde]] - 7 Mawrth 2019 -  3,644
#       [[Baner Gweriniaeth Canolbarth Affrica]] - 8 Mawrth 2019 - 3,530
#       [[Andrew Green]] - 8 Mawrth 2019 - 4,003
#       [[Josh Navidi]] - 9 Mawrth 2019 - 4,220
#       [[Ysgol Brynteg]] - 10 Mawrth 2019 - 7,451
#       [[Ysgol Bro Ogwr]] - 11 Mawrth 2019 - 3,556
#       [[Baner De Swdan]] - 11 Mawrth 2019 - 3,541
#       [[Baner Cenia]] - 12 Mawrth 2019 - 3,567
#       [[Baner Jibwti]] - 12 Mawrth 2019 - 2,512
#       [[Baner Gini Bisaw]] - 13 Mawrth 2019 - 2,752
#       [[Baner Eritrea]] - 14 Mawrth 2019 - 4,860
#       [[Baner Gini]] - 15 Mawrth 2019 - 2,017
#       [[Baner y Gambia]] - 15 Mawrth 2019 - 3.591
#       [[Baner Lesotho]] - 16 Mawrth 2019 -  5.282
#       [[Baner Namibia]] - 16 Mawrth 2019 - 6,565
#       [[Fest-noz]] - 17 Mawrth 2019 - 8,375
#       [[Baner Mosambic]] - 17 Mawrth 2019 -  5,226
#       [[Hashnod]] - 18 Mawrth 2019 - 9,943
#       [[Baner Wganda]] - 20 Mawrth 2019 -  4,759
#       [[Baner Tansanïa]] - 21 Mawrth 2019 - 3,622
#       [[Baner Sambia]] - 21 Mawrth 2019 - 4,950
#       [[Baner Seychelles]] - 22 Mawrth 2019 - 3,922
#       [[Baner Ethiopia]] - 22 Mwrth 2019 - 7,540
#       [[Baner Gorllewin Sahara]] - 23 Mawrth 2019 -  5,627
#       [[Baner Palesteina]] - 23 Mawrth 2019 - 7.902
#       [[Rawabi]] - 26 Mawrth 2019 - 7,950
#       [[Nablus]] - 26 Mawrth 2019 - 12,608
#       [[Bir Zait]] - 27 Mawrth 2019 -  7,109
#       [[Prifysgol Bir Zait]] - 28 Mawrth 2019 -  5,646
#       [[Baner De Corea]] - 29 Mawrth 2019 -   9,880
#       [[Baner Gogledd Corea]] - 29 Mawrth 2019 - 6,434
#       [[Baner Uno Corea]] - 30 Mawrth 2019 - 6,719
#       [[Baner Brunei]] - 1 Ebrill 2019 - 5,448

== 2018 --&gt; ==
#       [[Baner Myanmar]] - 1 Ebrill 2019 - 8,268
#       [[Calonnau Cymru]] - 1 Ebrill 2019 - 2,806
#       [[Baner Qatar]] - 2 Ebrill 2019 - 3,387
#       [[Baner Cirgistan]] - 3 Ebrill 2019 -  7,156
#       [[Baner Tajicistan]] - 4 Ebrill 2019 - 9,589
#       [[Baner Iran]] - 5 Ebrill 2019 - 8,676
#       [[Baner Wsbecistan]] - 6 Ebrill 2019 - 9,271
#       [[Baner Y Philipinau]] - 7 Ebrill 2019 - 5,904
#       [[Baner Cymanwlad y Gwladwriaethau Annibynnol]] - 8 Ebrill 2019 - 1,833
#       [[Benny Gantz]] - 9 Ebrill 2019 - 6,807
#       [[Moshav]] - 10 Ebrill 2019 - 6,833
#       [[Baner Sefydliad dros Gydweithio Islamaidd]] - 11 Ebrill 2019 - 1,832
#       [[Sefydliad dros Gydweithio Islamaidd]] - 11 Ebrill 2019 - 4,806
#       [[Shtisel]] - 12 Ebrill 2019 - 5,293
#       [[Acaba]] - 14 Ebrill 2019 - 6,504
#       [[Michael Aloni]] - 15 Ebrill 2019 -  3,256
#       [[Irbid]] - 15 Ebrill 2019 - 4,664
#       [[Ajlwn]] - 16 Ebrill 2019 - 3,840
#       [[Rwseiffa]] - 16 Ebrill 2019 - 2,564
#       [[Tilā' al-'Alī]] - 17 Ebrill 2019 - 967
#       [[Zarca]] - 17 Ebrill 2019 -  7,603
#       [[Wadi as-Ser]] - 18 Ebrill 2019 -   6,221
#       [[Ceann Comhairle]] - 18 Ebrill 2019 -   14,846
#       [[Al Quwaysimah]] - 19 Ebrill 2019 - 3,267
#       [[Ma'an]] - 21 Ebrill 2019 - 3,759
#       [[Rheilffordd Hejaz]] - 22 Ebrill 2019 - 6,576
#       [[Mis Medi Du]] - 23 Ebrill 2019 - 7,178
#       [[Jerash]] - 24 Ebrill 2019 -  7,105
#       [[Ardal Lywodraethol Aqaba]] - 29 Ebrill 2019 - 5,034
#       [[Ardal Llywodraethol Ma'an]] - 30 Ebrill 2019 - 6,113
#       [[Naruhito, Ymerawdwr Siapan]] - 30 Ebrill 2019 - 4,138
#       [[Ardal Lywodraethol Ajlwn]] - 1 Mai 2019 - 3,508
#       [[Ardal Lywodraethol Zarqa]] - 2 Mai 2019 -   5,561
#       [[Cibwts Gifat Chaim (Ichwd)]] - 2 Mai 2019 -3,112
#       [[Lleng Arabaidd]] - 3 Mai 2019 - 5,822
#       [[Léon Bourgeois]] - 5 Mai 2019 - 4,524
#       [[Paul Hymans]] - 5 Mai 2019 -   3,850
#       [[Arfbais Gwlad Iorddonen]] - 6 Mai 2019 -  6,701
#       [[Wadi Rum]] - 6 Mai 2019 -  6,174
#       [[John Bagot Glubb]] - 7 Mai 2019 -  6,387
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad Iorddonen]] - 8 Mai 2019 -  3,116
#       [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Gwlad Iorddonen]] - 9 Mai 2019 -  3,255
#       [[Uwch Gynghrair Gwlad Iorddonen]] - 10 Mai 2017 - 5,118
#       [[Lauburu]] - 12 Mai 2019 -  6,694
#       [[Lyra (offeryn)]] - 13 Mai 2019 -  6,522
#       [[Casgliad y Werin]] - 15 Mai 2019 - 2,458
#       [[Ramblers]] - 16 Mai 2019 - 5,176
#       [[Kinder Scout]] - 19 Mai 2019 -  3,311
#       [[Piast Gliwice]] - 19 Mai 2019 -   3,796
#       [[Uwch Gynghrair Gwlad Pwyl]] - 21 Mai 2019 -  10,582
#       [[Pin bawd]] - 24 Mai 2019 - 4,411
#       [[Llwyfandir]] - 25 Mai 2019 - 7,091
#       [[Maskanda]] - 26 Mai 2019 -  7,906
#       [[Ghoema]] -26 Mai 2019 -  3,312
#       [[Kaapse Kleurling]] - 27 Mai 2019 - 9,511
#       [[Kaapse Afrikaans]] - 28 Mai 2019 - 4,250
#       [[Trawsiorddonen]] - 30 Mai 2019 - 5,606
#       [[Clip papur]] - 30 Mai 2019 - 4,557
#       [[Styffylwr]] - 2 Mehefin 2019 - 5863
#       [[Pin cau]] - 2 Mehefin 2019 -  7,601
#       [[Dad-stwffwlwr]] - 3 Mehefin 2019 - 4,282
#       [[Stwffwl]] - 4 Mehefin 2019 - 7,146
#       [[Sbring]] - 6 Mehefin 2019 - 4,686
#       [[NK Osijek]] - 7 Mehefin 2019 - 9,000
#       [[Stadion Gradski vrt]] - 7 Mehefin 2019 - 7,200
#       [[Afon Drava]] - 7 Mehefin 2019 - 5,675
#       [[Cardbord]] - 8 Mehefin 2019 - 4,365
#       [[Groupama Aréna]] - 9 Mehefin 2019 -  5,941
#       [[Ferencvárosi T.C.]] ‎- 10 Mehefin 2019 - 2,640
#       [[Újpest FC]] - 11 Mehefin 2019 - 7,177
#       [[Slavonia]] - 11 Mehefin 2019 - 2,289
#       [[Uwch Gynghrair Croatia]] - 12 Mehefin 2019 - 8,823
#       [[Dinamo Zagreb]] - 12 Mehefin 2019 -   6,635
#       [[Dynamo (Cymdeithas Chwaraeon)]] - 13 Mehefin 2019 - 7,602
#       [[Clybiau Bechgyn a Merched Cymru]] - 16 Mehefin 2019 - 8,095
#       [[Capten John Glynn-Jones]] - 17 Mehefin 2019 - 4,250
#       [[Mynyddcerrig]] - 18 Mehefin 2019 - 2,515
#       [[Marius Jonker]] - 18 Mehefin 2019 -   3,843
#       [[Kimberley, De Affrica]] - 20 Mehefin 2019 -   7,500
#       [[John Forrester-Clack]] - 20 Mehefin 2019 - 3,999
#       [[Nine Mile Point (Glofa)]] - 21 Mehefin 2019 - 2,048
#       [[Cwmfelinfach]] - 21 Mehefin 2019 -  2,679
#       [[Prifysgol Gwlad yr Iâ]] - 24 Mehefin 2019 -   9,700
#       [[Sol Plaatje]] - 26 Mehefin 2019  -  9,188
#       [[Cliftonville F.C.]] - 27 Mehefin 2019 - 5,317
#       [[F.C. Progrès Niederkorn]] - 27 Mehefin 2019 - 8,292
#       [[Niederkorn]] - 27 Mehefin 2019 - 2,932
#       [[K.F. Feronikeli]] - 28 Mehefin 2019 - 8,549
#       [[Drenas]] - 29 Mehefin 2019 -   9,951
#       [[Uwch Gynghrair Cosofo]] - 30 Mehefin 2019 -  6,158
#       [[Uwch Gynghrair Lwcsembwrg]] - 30 Mehefin 2019 -       6,528
#       [[Uwch Gynghrair Belarws]] - 30 Mehefin 2019 -  7,392
#       [[Uwch Gynghrair Estonia]] - 1 Gorffennaf 2019 -  4,929
#       [[Uwch Gynghrair yr Alban]] - 2 Gorffennaf 2019 - 10,055
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Yr Alban]] - 3 Gorffennaf 2019 -  8,820
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Gibraltar]] - 3 Gorffennaf 2019 - 7,844
#       [[Cynghrair Bêl-droed Gogledd Iwerddon]] - 4 Gorffennaf 2019 - 9,200
#       [[Uwch Gynghrair Gogledd Iwerddon]] - 4 Gorffennaf 2019 - 11,832
#       [[Cwpan Her yr Alban]] - 6 Gorffennaf 2019 - 9,279
#       [[Dwfe]] - 7 Gorffennaf 2019 -   7,519
#       [[Polyester]] - 8 Gorffennaf 2019 - 6,144
#       [[Ffederasiwn Pêl-droed Belarws]] - 8 Gorffennaf 2019 - 6,233
#       [[Baner Ciribati]] - 12 Gorffennaf 2019 - 3,714
#       [[Aderyn Ffrigad]] - 15 Gorffennaf 2019 -  7325
#       [[Ynysoedd Gilbert]] - 16 Gorffennaf 2019 -  12,073
#       [[Lagŵn]] - 17 Gorffennaf 2019 - 6,148
#       [[F.C. København]] - 18 Gorffennaf 2019 -  4,879
#       [[Stadiwm Parken]] - 18 Gorffennaf 2019 - 5,947
#       [[Seren Goch Belgrâd]] - 19 Gorffennaf 2019 - 9,870
#       [[F.K. Partizan Belgrâd]] - 19 Gorffennaf 2019 - 11,360
#       [[H.N.K. Hajduk Split]] - 21 Gorffennaf 2019 -   12,703
#       [[Uwch Gynghrair Iwgoslafia]] - 22 Gorffennaf 2019 - 11,239
#       [[Yr wyddor Adlam]] - 30 Gorffennaf 2019 - 6,400
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Slofenia]] - 31 Gorffennaf 2019 -   4,757
#       [[Uwch Gynghrair Slofenia]] - 2 Awst 2019 - 7,744
#       [[Uwch Gynghrair Gogledd Macedonia]] - 7 Awst 2019 - 6,064
#       [[Uwch Gynghrair Serbia]] - 7 Awst 2019 -   6,587
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Serbia]] - 8 Awst 2019 -  6,074
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Montenegro]] - 8 Awst 2019 -
#       [[Uwch Gynghrair Montenegro]] - 10 Awst 2019 -   9,134
#       [[Maer]] - 11 Awst 2019 -     3,835
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Gogledd Macedonia]] - 11 Awst 2019 -   4,502
#       [[Uwch Gynghrair Norwy]] - 12 Awst 2019 - 8,926
#       [[C.P.D. Padarn United]] - 12 Awst 2019 -  2,118
#       [[Darbi]] - 13 Awst 2019 -  8,612
#       [[Afon Derwent, Swydd Derby]] - 14 Awst 2019 - 6,142
#       [[Cored]] - 14 Awst 2019 -     4,556
#       [[Grisiau pysgod]] - 15 Awst 2019 - 5,270
#       [[Cynghrair Pêl-droed Aberystwyth a'r Cylch]] - 15 Awst 2019 - 5,250
#       [[C.P.D. Penparcau]] 15 Awst 2019 - 2,850
#       [[Cynghrair Pêl-droed Canolbarth Cymru]] -  15 Awst 2019 -    5,303
#       [[Cymru South]] - 16 Awst 2019 - 5,594
#       [[C.P.D. Cwmaman United]] - 17 Awst 2019 - 2,959
#       [[C.P.D. Rhydaman]] - 17 Awst 2019 - 5,235
#       [[C.P.D. Prifysgol Abertawe]] - 17 Awst 2019 - 5,006
#       [[C.P.D. Llanilltud Fawr]] - 17 Awst 2019 -   5,083
#       [[Hat-tric]] - 18 Awst 2019 - 10,546
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Tonga]] - 18 Awst 2019 - 11,095
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Siapan]] - 19 Awst 2019 - 16,599
#       [[John Evan Davies (Rhuddwawr)]] - 19 Awst 2019 -  1,172
#       [[Idris Reynolds]] - 19 Awst 2019 - 3,436
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Ffiji]] - 20 Awst 2019 - 17,998
#       [[Llion Jones]] - 21 Awst 2019 - 2,722
#       [[Canolfan Bedwyr]] - 21 Awst 2019 - 4,387
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Georgia]] - 22 Awst 2019 -  18,951
#       [[Siôn Eirian]] - 22 Awst 2019 - 4,196
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Canada]] - 23 Awst 2019 -  13,784
#       [[Dafydd John Pritchard]] - 23 Awst 2019 - 3,615
#       [[R. Ifor Parry]] - 25 Awst 2019 - 4,432
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Samoa]] - 26 Awst 2019 -  16,287
#       [[Clwb Rygbi Aberystwyth]] - 27 Awst 2019 - 4,009
#       [[Baner Ceredigion]] - 27 Awst 2019 - 7,681
#       [[Baner Fflandrys]] - 28 Awst 2019 -  8,316
#       [[O.E. Roberts]] - 29 Awst 2019 - 5,540
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Wrwgwái]] 30 Awst 2019 - 13,683
#       [[World Rugby]] - 1 Medi 2019 - 10,581
#       [[Vernon Pugh]] - 2 Medi 2019 -    6,386
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Rwmania]] - 4 Medi 2019 -   14,604
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Sbaen]] - 5 Medi 2019 - 14,866
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Unol Daleithiau America]] - 8 Medi 2019 - 13,598
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Namibia]] 9 Medi 2019 - 12,081
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Rwsia]] -  10 Medi 2019 - 11,925
#       [[Siva Tau]] - 11 Medi 2019 - 4,705
#       [[Cibi]] - 12 Medi 2019 - 5,665
#       [[Kailao]] - 15 Medi 2019 - 5,741
#       [[Cwpan Cenhedloedd y Môr Tawel]] - 19 Medi 2019 -  8,565
#       [[Pencampwriaethau Rhyngwladol Rugby Europe]] - 20 Medi 2019 - 12,908
#       [[Pencampwriaeth Rygbi yr Americas]] - 21 Medi 2019 -  6,295
#       [[Rugby Europe]] - 23 Medi 2019 -        7,944
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Portiwgal]] - 24 Medi 2019 -  9,406
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Simbabwe]] - 27 Medi 2019 -     10,446
#       [[W. T. Gruffydd]] - 28 Medi 2019 -  2,132
#       [[Tomi Evans]] - 29 Medi 2019 -   2,105
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Cenia]] - 2 Hydref 2019 -  7,820
#       [[Emrys Edwards]] - 3 Hydref 2019 - 2,206
#       [[Dewi Watkin Powell]] - 4 Hydref 2019 - 4,337
#       [[Emyr Currie-Jones]] - 5 Hydref 2019 - 7,197
#       [[Cyngor yr Iaith Gymraeg]] - 6 Hydref 2019 -   3,638
#       [[Cyngor Sir De Morgannwg]] - 6 Hydref 2019 -  5,430
#       [[Trevor Fishlock]] - 7 Hydref 2019 - 7,178
#       [[Jess Fishlock]] - 8 Hydref 2019 - 11,482
#       [[R.E. Griffith]] - 10 Hydref 2019 - 3,625
#       [[Kieffer Moore]] - 11 Hydref 2019 -  7,656
#       [[Viking F.K.]] - 12 Hydref 2019 -   5,312
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Norwy]]- 13 Hydref 2019 - 4,506
#       [[Gŵyl Machynlleth]] - 14 Hydref 2019 - 3,061
#       [[Klezmer]] - 16 Hydref 2019 -   7,588
#       [[Simbalom]] - 17 Hydref 2019 - 10,560
#       [[Dwsmel]] - 18 Hydref 2019 -  3,096
#       [[Sither]] - 20 Hydref 2019 -   5,756
#       [[Maribor]] - 20 Hydref 2019 - 14,279
#       [[Rudolf Maister]] - 21 Hydref 2019   13,769
#       [[Styria Slofenia]] - 23 Hydref 2019 - 8,741
#       [[Gefeilldref]] - 24 Hydref 2019 -    6,561
#       [[Kronberg im Taunus]] - 24 Hydref 2019 -  6,022
#       [[Arklow]] - 25 Hydref 2019 - 10,907
#       [[Bus Éireann]] - 25 Hydref 2019 - 5,365
#       [[TrawsCymru]] - 25 Hydref 2019 - 3,239
#       [[Ras Rwyfo'r Her Geltaidd]] - 25 Hydref 2019 - 4,369
#       [[Cymdeithas Rhwyfo Môr Cymru]] - 25 Hydref 2019 - 2,924
#       [[Cwch Hir Celtaidd]] - 25 Hydref 2019 -   2,954
#       [[Rhwyfo Cymru]] - 26 Hydref 2019 -   5,738
#       [[Velenje]] - 26 Hydref 2019 -   14,453
#       [[Campfa]] - 28 Hydref 2019 -  9,915
#       [[Gymnasteg]] - 29 Hydref 2019 -  9,934
#       [[Gemau Cymru]] - 30 Hydref 2019 -    3,475
#       [[Barrau cyfochrog]] - 30 Hydref 2019 -   5,119
#       [[Y Cylchoedd (gymnasteg)]] - 31 Hydref 2019 -  4,118
#       [[Michael Spicer (comedïwr)]] - 31 Hydref 2019 -      1,939
#       [[Daniel Protheroe]] - 4 Tachwedd 2019 - 5,746
#       [[The Silent Village]] - 4 Tachwedd 2019 - 10,974
#       [[Bar llorweddol]] - 5 Tachwedd 2019 - 5,889
#       [[Barrau anghyflin]] - 6 Tachwedd 2019 -   6,734
#       [[John Thomas, Barwn Thomas Cwmgiedd]] - 7 Tachwedd 2019 -   9623
#       [[Comisiwn Cyfiawnder yng Nghymru]] - 7 Tachwedd 2019 -  5,034
#       [[Ceffyl Pwmel]] - 8 Tachwedd 2019 - 7,159
#       [[Gymnasteg Cymru]] - 9 Tachwedd 2019 -   4,442
#       [[Llofnaid]] - 10 Tachwedd 2019 -   6,917
#       [[FIG]] - 11 Tachwedd 2019 -  7,288
#       [[Tumbling (gymnasteg)]] - 12 Tachwedd 2019 -    4,534
#       [[Trawst (gymnasteg)]] - 13 Tachwedd 2019 - 3,459
#       [[Gymnasteg artistig]] - 14 Tachwedd 2019 -   6,316
#       [[Friedrich Ludwig Jahn]] - 4 Rhagfyr 2019 - 9,142

== 2020 --&gt; ==
#       [[Connagh Howard]] - 17 Ionawr 2020 - 2,599
#       [[Baner Somaliland]] - 17 Ebrill 2020 
#       [[Wali]] - 17 Ebrill 2020
#       [[Iman (Islam)]] - 18 Ebrill 2020
#       [[Somalia Fawr]] - 19 Ebrill 2020 - 6,772
#       [[Rwmania Fawr]] - 20 Ebrill 2020 -  10,354
#       [[Cenedl titiwlar]] - 21 Ebrill 2020 -  5,663
#       [[Hwngari Fawr]] - 22 Ebrill 2020 -  8,931
#       [[Lloyd Warburton]] - 23 Ebrill 2020 - 3,616
#       [[Gludyn]] - 23 Ebrill 2020 - 5,636
#       [[Crys-T]] - 24 Ebrill 2020 -    7392
#       [[Crys polo]] - 24 Ebrill 2020 -  3,455
#       [[Dyfarniad Gyntaf Fienna]] - 25 Ebrill 2020 -        8,620
#       [[Ail Ddyfarniad Fienna]] - 26 Ebrill 2020 - 8,420
#       [[Cyflafareddiadau Fienna]] - 27 Ebrill 2020 - 3,542
#       [[Miklós Horthy]] - 27 Ebrill 2020 -    11,676
#       [[Joachim von Ribbentrop]] - 28 Ebrill 2020 -    9,893
#       [[Székelys]] - 29 Ebrill 2020 -      10,459
#       [[Gwlad y Székely]] - 30 Ebrill 2020 -  8,256
#       [[Cytundeb Paris (1947)]] - 1 Mai 2020 -     9,056
#       [[Tiriogaeth Rydd Trieste]] - 2 Mai 2020 - 15,824
#       [[Brython Shag]] - 2 Mai 2020 -   2,768
#       [[Koper]] - 3 Mai 2020 -  11,792
#       [[Piran (Slofenia)]] - 3 Mai 2020 -   12,144
#       [[Izola]] - 3 Mai 2020 -  8,324
#       [[Llinell Morgan]] - 5 Mai 2020 -  5,725
#       [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Bangor 1874]] - 5 Mai 2020 - 1,500
#       [[Pedwar Pwynt ar Ddeg]] - 5 Mai 2020 -     10,553
#       [[Recordiau Sbensh]] - 5 Mai 2020 -     1,235
#       [[Ampersand]] - 5 Mai 2020 -   4,400
#       [[Cytundeb Osimo]] - 6 Mai 2020 - 9,811
#       [[Coridor Pwylaidd]] - 6 Mai 2020 -      9,056
#       [[Dinas Rydd Danzig]] - 6 Mai 2020 -     13,282
#       [[Cynhadledd Potsdam]] - 7 Mai 2020 - 10,452
#       [[Cynhadledd Tehran]] - 7 Mai 2020 -    8,457
#       [[Cynhadledd Casablanca]] - 8 Mai 2020 -  7,475
#       [[Cynhadledd Yalta]] - 8 Mai 2020 - 6,538
#       [[Cynllun Morgenthau]] - 8 Mai 2020 -   6,118
#       [[Cynhadledd Cairo (1943)]] - 8 Mai 2020 -  5,417
#       [[Cynhadledd Quebec (1943)]] - 8 Mai 2020 - 4,827
#       [[Cynhadledd Quebec (1944)]] - 8 Mai 2020 -3,110
#       [[Ynysoedd Ryūkyū]] - 9 Mai 2020 - 11,322
#       [[Cytundeb San Francisco (1951)]] - 9 Mai 2020 -  11,117
#       [[Cynulliad Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig]] - 9 Mai 2020 -  10,292
#       [[Cluj-Napoca]] - 13 Mai 2020 -  21,294
#       [[Daciaid]] - 13 Mai 2020 -   10,783
#       [[Unsiambraeth]] - 13 Mai 2020 -    7,557
#       [[Dwysiambraeth]] ‎ - 13 Mai 2020 -  9,235
#       [[Feto]] - 14 Mai 2020 -     6,937
#       [[Ffrainc Rydd]] - 15 Mai 2020 - 19,641
#       [[Baneri bro Llydaw]] - 16 Mai 2020 - 3,958
#       [[Bro-Gerne]] - 16 Mai 2020 - 2,300
#       [[Bro-Leon]] 16 Mai 2020 - 2,300
#       [[Bro Dreger]] 16 Mai 2020 - 2,300
#       [[Bro-Wened]] 16 Mai 2020 - 2,300
#       [[Bro-Zol]] 16 Mai 2020 - 2,300
#       [[Bro Sant-Maloù]] 16 Mai 2020  - 2,300
#       [[Bro-Roazhon]] 17 Mai 2020 - 2,300
#       [[Bro-Naoned]] 17 Mai 2020 - 2,300
#       [[Bro-Sant-Brieg]] 17 Mai 2020 - 2,300
#       [[Deddfwrfa]] - 19 Mai 2020 -  7,666
#       [[Gweithrediaeth]] - 21 Mai 2020 -  6,496
#       [[Barnwriaeth]] - 22 Mai 2020 -  9,166
#       [[Cystadleuaeth Cân Intervision]] - 22 Mai 2020 - 15,133
#       [[Sopot]] - 23 Mai 2020 -  10,918
#       [[Władysław Szpilman]] - 23 Mai 2020 -‎    9,919
#       [[Gwlad Pwyl y Gyngres]] - 26 Mai 2020 -   10,467
#       [[Cen Williams (dylunydd)]] - 28 Mai 2020 - 5,072
#       [[Clwb Pêl-droed Cymric]] - 30 Mai 2020 -        903
#       [[Hoci (campau)]] - 31 Mai 2020 - 4,880
#       [[Hoci]] - 31 Mai 2020 -    14,834
#       [[Hoci Cymru]] - 31 Mai 2020 - 4,963
#       [[Tîm hoci cenedlaethol dynion Cymru]] - 1 Mehefin 2020 -   4,227
#       [[Tîm hoci cenedlaethol menywod Cymru]] - 4 Mehefin 2020 - 4,228
#       [[Ann Davies (cyfieithydd)]] - 4 Mehefin 2020 -      4,875
#       [[Gemau'r Gymanwlad Cymru]] - 5 Mehefin 2020 -    3,412
#       [[Tŷ'r Cymry (Caerdydd)]] - 5 Mehefin 2020 - 3,405
#       [[Gemau Ieuenctid y Gymanwlad]] - 7 Mehefin 2020 -     10,536
#       [[Ffederasiwn Gemau'r Gymanwlad]] - 8 Mehefin 2020 - 9,787
#       [[Pandwri]] - 12 Mehefin 2020 - 1,602
#       [[Cymdeithasau Cenedlaethol Gemau'r Gymanwlad]] - 12 Mehefin 2020 - 5,325
#       [[choghur]] - 15 Mehefin 2020 - 3,255
#       [[Black Lives Matter]]  - 17 Mehefin 2020 - 13,976
#       [[George Floyd]] - 17 Mehefin 2020 -  8,565
#       [[swastica]] - 18 Mehefin 2020 -       8,364
#       [[Lezginca]] - 19 Mehefin 2020 -  7,680
#       [[Cyfnod clo]] - 19 Mehefin 2020 -  3,151
#       [[Myrddin John]] - 25 Mehefin 2020 -  5,059
#       [[Abchasia]] - 26 Mehefin 2020 -        31,049
#       [[Aqua (Abchasia)]] - 30 Mehefin 2020 - 18,011
#       [[Archif Gwladwriaeth Abchasia]] - 1 Gorffennaf 2020 - 5,923
#       [[Leopold III, brenin Gwlad Belg]] - 1 Gorffennaf 2020 - 6,733
#       [[Albert I, brenin Gwlad Belg]] - 5 Gorffennaf 2020 -    7515
#       [[ASMR]] - 7 Gorffennaf 2020 -       12,891
#       [[Dom saim]] - 8 Gorffennaf 2020 -          10,850
#       [[Leopold II, brenin Gwlad Belg]] - 8 Gorffennaf 2020 - 14,783
#       [[Ffullyn cotwm]] - 9 Gorffennaf 2020 -   4,051
#       [[Carthffosiaeth]] - 9 Gorffennaf 2020 - 12,790
#       [[Bioddiraddio]] - 10 Gorffennaf 2020 -  7,290
#       [[Tirlenwi]] - 24 Gorffennaf 2020 - 13,059
#       [[Deddf Treth Gwarediadau Tirlenwi (Cymru) 2017]] - 27 Gorffennaf 2020 - 3,764
#       [[FK Sarajevo]] - 13 Awst 2020 - 7,340
#       [[Uwch Gynghrair Bosnia a Hertsegofina]] - 14 Awst 2020 - 9,743
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Bosnia a Hertsegofina]] - 14 Awst 2020 -   5,225
#       [[Mikola Statkevich]] - 15 Awst 2020  - 5,670
#       [[Cymdeithas Filwrol Belarws]] - 15 Awst 2020 - 3,804
#       [[Rada Gweriniaeth Ddemocrataidd Belarws]] - 16 Awst 2020 - 14,707
#       [[Ivonka Survilla]] - 16 Awst 2020 -   5,430
#       [[Sviatlana Tsikhanouskaya ]] - 16 Awst 2020 - 9,149‎
#       [[NSÍ Runavík]] - 18 Awst 2020 -  8,819
#       [[Runavík]] - 18 Awst 2020 - 8,433
#       [[Eysturoy]] ‎-  18 Awest 2020 - 7,412
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Ynysoedd Ffaröe]] ‎- 18 Awst 2020 -  3643
#       [[Uwch Gynghrair Ynysoedd Faroe]] -‎ 18 Awst 2020 - 8,643
#       [[HB Tórshavn]]    - 19 Awst 2020 - 5,372
#       [[Klaksvík]]   - 19 Awst 2020 - 12,740
#       [[Uwch Gynghrair Latfia]] - 19 Awst 2020 -  7,984
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Latfia]] - 20 Awst 2020 - 6,996
#       [[Kastus Kalinouski ]] - 25 Awst 2020 - 11,650‎
#       [[Valletta F.C.]] -25 Awst 2020 - 6,500
#       [[Uwch Gynghrair Malta]] - 25 Awst 2020 -    7,860
#       [[Uwch Gynghrair Merched Cymru]] - 26 Awst 2020 - 8,650
#       [[C.P.D. Merched Tref Aberystwyth]] - 27 Awst 2020 -5,169
#       [[Cwpan Pêl-droed Merched Cymru]] - 27 Awst 2020 -    7,653
#       [[Manon Awst]] - 28 Awst 2020 - 5,727‎
#       [[Cardiff City Ladies F.C.]] - 28 Awst 2020 - 7,649
#       [[C.P.D. Merched Dinas Caerdydd]] - 29 Awst 2020 - 8,178
#       [[MŠK Žilina]] - 30 Awst 2020 -      9,213
#       [[C.P.D. Merched Met. Caerdydd]] - 30 Awst 2020 - 15,913
#       [[B36 Tórshavn]] - 3 Medi 2020 - 14,382
#       [[Standard Liège]] - 6 Medi 2020 - 13,850
#       [[Uwch Gynghrair Georgia]] - 8 Medi 2020 - 3,530
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Georgia]] - 10 Medi 2020 - 4,033
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad Belg]] - 11 Medi 2020 - 6,441
#       [[Uwch Gynghrair Gweriniaeth Iwerddon]] - 12 Medi 2020 -    14,951
#       [[Tadej Pogačar]] - 21 Medi 2020 - 11,926
#       [[Primož Roglič]] - 23 Medi 2020 - 8,739

== 2021 --&gt; ==
#       [[Derek Boote]] - 20 Chwefror 2021 - 1,307
#       [[Recordiau'r Dryw]] -  20 Chwefror 2021 - 3,338
#       [[C.P.D. Merched Tref Pontypridd]] - 16 Awst 2021 - 3,599
#       [[C.P.D. Merched Cyncoed]]  - 16 Awst 2021 - 2,500
#       [[C.P.D. Merched Tref y Barri Unedig]]  - 17 Awst 2021 - 3,000
#       [[C.P.D. Merched Tref Port Talbot]] - 18 Awast 2021 - 3,277
#       [[Clwb Pêl-droed Merched Tref y Fenni]] - 18 Awst 2021 - 3,963
#       [[Cynghrair y Pencampwyr Merched UEFA]] - 19 Awst 2021 - 5,145
#       [[Jens Christian Svabo]] - 21 Awst 2021 -   5,216  
#       [[Venceslaus Ulricus Hammershaimb]] - 22 Awst 2021 - 7,080
#       [[Llyfrgell Genedlaethol Ynysoedd Ffaroe]] - 22 Awst 2021 -  4,740
#       [[Cernyweg Unedig]]  - 22 Awst 2021  -    3,166
#       [[Mosg Jamal Abdel Nasser]]  - 23 Awst 2021  - 3,044
#       [[Mosg Sheikh Ali al-Bakka]] - 23 Awst 2021 -  3,798
#       [[Mosg Sayed al-Hashim]]  - 23 Awast 2021 - 2,471
#       [[Mosg Al-Sham'ah]] - 23 Awst 2021 - 2,021
#       [[Intifada Cyntaf Palesteina]] -  23 Awst 2021  -    8,691
#       [[Ail Intifada'r Palesteiniaid]]  - 24 Awst 2021  - 12,686
#       [[Bryn y Deml]] 24 Awst 2021  - 24 Awst 2021  -  6,005
#       [[Rhanbarth Tubas]] - 24 Awst 2021  - 3,232  
#       [[Rhanbarth Tulkarm]] - 24 Awst 2021 -  3,073
#       [[Llywodraethiaeth Nablus]] - 25 Awst 2021 - 2,221
#       [[Llywodraethiaeth]]  - 26 Awst 2021  - 5,007
#       [[Llywodraethiaeth Qalqilya]] - 26 Awst 2021  - 2,721
#       [[Llywodraethiaeth Ramallah ac Al-Bireh]] - 26 Awst 2021 -  3,965
#       [[Llywodraethiaeth Jeriwsalem]] - 28 Awst 2021 -     5,999
#       [[Llywodraethiaeth Bethlehem]]  - 28 Awst 2021  -   5,048
#       [[Llywodraethiaeth Hebron]] - 29 Awst 2021 - 4230
#       [[Llywodraethiaeth Gogledd Gaza]] - 29 Awst 2021  -   2,786
#       [[Llywodraethiaeth Gaza]] - 29 Awst 2021 - 1,743
#       [[Llywodraethiaeth Jericho]] - 29 Awst 2021 -    4,355
#       [[Llywodraethiaeth Salfit]] - 29 Awst 2021  -   3,304
#       [[Llywodraethiaeth Rafah]] - 30 Awst 20221 - 1,856
#       [[Llywodraethiaeth Khan Yunis]] - 30 Awst 2021 - 2,060
#       [[Llywodraethiaeth Deir al-Balah]]  - 30 Awst 2021  - 1,871
#       [[Cyngor Deddfwriaethol Palesteina]] - 30 Awst 2021 -   6,351
#       [[Coedwig Yatir]] - 30 Awst 2021 - 5,926
#       [[Dunam]] - 31 Awst 2021 -   6,309
#       [[Llath]] - 31 Awst 2021 -   8,040
#       [[Pêl-droed Canadaidd]] - 31 Awst 2021 -    9,371
#       [[Ariel (dinas)]] - 1 Medi 2021 -   7,201
#       [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Palesteina]] - 1 Medi 2021 -   7,039
#       [[Ingilín Didriksen Strøm]] - 1 Medi 2021 - 3,781
#       [[Deutsche Welle]] - 1 Medi 2021 - 7,067
#       [[Dydd Miwsig Cymru]] - 3 Medi 2021 -  5,261
#       [[Spotify]] - 3 Medi 2021 -  17,513
#       [[Los Blancos (band)]] - 4 Medi 2021 - 3,230
#       [[Ifan Dafydd]] - 4 Medi 2021 - 3,452
#       [[Recordiau Côsh]] - 5 Medi 2021 - 1,934
#       [[Brennan Johnson]] - 5 Medi 2021 -   5,135
#       [[C.P.D. Merched Y Seintiau Newydd]] - 6 Medi 2021 -  2,186
#       [[Roy Saer]] - 7 Medi 2021  - 6,899
#       [[Rhys Gwynfor]] - 10 Medi 2021 - 4,350
#       [[HMS Morris]] - 12 Medi 2021 - 3,919
#       [[Jeremy Charles]] - 15 Medi 2021 -  5,558
#       [[Olwyn Fawr]] - 15 Medi 2021 -        9,978
#       [[Folly Farm]] - 16 Medi 2021 - 6,509
#       [[Car clatsho]] - 16 Medi 2021 - 5,875
#       [[Wurlitzer]] - 18 Medi 2021 - 6,091
#       [[Cwtsh (band)]] - 19 Medi 2021 -      2,892
#       [[Dari]] - 19 Medi 2021 - 4,652
#       [[Trên Rola-bola]] - 20 Medi 2021 -   8,274
#       [[Camera obscura]] - 20 Medi 2021 -  5,153
#       [[Noel Mooney]] - 20 Medi 2021 -  5,012
#       [[Tystysgrif Gyffredinol Addysg Uwchradd]] - 21 Medi 2021 -   5,464
#       [[Cork City F.C.]] - 22 Medi 2021 -        5,002
#       [[Shamrock Rovers F.C.]] - 22 Medi 2021 -     11,902
#       [[Bohemian F.C.]] -  23 Medi 2021 - 10,045
#       [[Shelbourne F.C.]]- 24 Medi 2021 10,743
#       [[St Patrick's Athletic F.C.]] - 24 Medi 2021 -  12,834
#       [[Derry City F.C.]] - 24 Medi 2021 -     10,784
#       [[Finn Harps F.C.]] - 25 Medi 2021 - 10,153
#       [[Sligo Rovers F.C.]] - 26 Medi 2021 -  8,497
#       [[Kristina Háfoss]]  - 26 Medi 2021 - 6,903
#       [[Cyngor Nordig]] - 26 Medi 2021 -  11,729
#       [[Dundalk F.C.]] - 27 Medi 2021 -    17,024
#       [[Tiffo]] - 27 Medi 2021 - 7,060
#       [[Ultras]] - 27 Medi 2021 - 9,141
#       [[Fflêr Bengal]] - 27 Medi 2021 -  3,498
#       [[Pyrotechneg]] - 28 Medi 2021 - 5,745
#       [[Conffeti]] - 28 Medi 2021 -  7,907
#       [[Tylliedydd]] - 28 Medi 2021 -   5,099
#       [[Baner y Cyngor Nordig]] - 28 Mai 2021 - 2,806
#       [[Baner Undeb Kalmar]] - 29 Medi 2021 -‎   5,904
#       [[Undeb Kalmar]] - 30 Medi 2021 -  9,724
#       [[Sgandinafiaeth]] - 30 Medi 2021 - 14,899
#       [[Confensiwn Iaith Nordig]] - 30 Medi 2021  -  3,498
#       [[F.C. Sheriff Tiraspol]] - 1 Hydref 2021 - 7,963
#       [[Uwch Gynghrair Moldofa]] - 1 Hydrf 2021 -   8,806
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Moldofa]] - 1 Hydref 2021 - 4,242
#       [[Kalaallisut]] - 1 Hydref 2021 -  10,378
#       [[Cyd-ddeallusrwydd]] - 2 Hydref 2021 -   9,895
#       [[Len Pennie]] - 2 Hydref - 11,551
#       [[Continiwm tafodiaith]] - 3 Hydref 2021 - 17,095
#       [[Abjad]] - 3 Hydref 2021 -       9,538
#       [[C.P.D. Merched Pwllheli]] - 4 Hydref 2021 - 1,828
#       [[C.P.D. Merched Llandudno]] - 5 Hydref 2021 -     6,623
#       [[C.P.D. Merched Wrecsam]] - 5 Hydref 2021 -     5,564
#       [[Careleg]] - 6 Hydref 2021 -  7,909
#       [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Syria]] - 8 Hydref 2021 - 10,536
#       [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Libanus]] - 8 Hydref 2021 -   9,882
#       [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Palesteina Mandad]] - 9 Hydref 2021  - 12,649
#       [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cowait]] - 11 Hydref 2021 - 8,106
#       [[Cân llofft stabl]] - 11 Hydref 2021 -  2,523
#       [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Emiradau Arabaidd Unedig]] - 12 Hydref 2021 -  7,679
#       [[Cwpan Pêl-droed y Gwlff]] - 13 Hydref 2021 -  9,497
#       [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Oman]] - 13 Hydref 2021  -  6,580
#       [[Byrllysg]] - 14 Hydref 2021 - 6,419
#       [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Bahrain]] - 15 Hydref 2021 - 7,319
#       [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Irac]] - 18 Hydref 2021 - 9,687
#       [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Qatar]] - 20 Hydref 2021 - 11,743
#       [[Einár (artist)]] - 22 Hydref 2021  - 7,894
#       [[Cwpan Pêl-droed Asia]] - 28 Hydref 2021 - 9,124
#       [[Cwpan Arabaidd FIFA]] - 28 Hydref 2021 - 6,336
#       [[UAFA]] - 28 Hydref 2021 -  7,525
#       [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Comoros]] - 28 Hydref 2021 -   6,534
#       [[Banc Cambria]] - 29 Hydref 2021 -   3,559
#       [[Baner Dwyrain Tyrcestan]] - 29 Hydref 2021 -  8,200
#       [[Carthen]] 29 Hydref 2021 - 9,845
#       [[Mẁg]] - 30 Hydref 2021 -   10,391
#       [[Normaleiddio iaith]] - 31 Hydref 2021 - 8,928
#       [[Sebon eillio]] - 1 Tachwedd 2021 - 5,673
#       [[Mat diod]] - 2 Tachwedd 2021 -    6,411
#       [[Papur sidan]] - 2 Tachwedd 2021 -  5,219
#       [[Siocled poeth]] - 3 Tachwedd 2021 - 5,773
#       [[Powdr coco]] - 3 Tachwedd 2021 - 5,010
#       [[Caffè mocha]] - 4 Tachwedd 2021 - 4,691
#       [[Espresso]] - 5 Tachwedd 2021 - 9,026
#       [[Cwpan cadw]] - 7 Tachwedd 2021 - 5,055
#       [[Caffè latte]] - 9 Tachwedd 2021 -  8,667
#       [[Caffè lungo]] - 10 Tachwedd 2021 - 3,814
#       [[Peiriant espresso]] - 12 Tachwedd 2021 -    7,762
#       [[Tebot Moka]] - 12 Tachwedd 2021 -  7,809
#       [[Caffè Americano]] - 13 Tachwedd 2021 -  9,338
#       [[Coffi hidl]] - 15 Tachwedd 2021 - 6,700
#       [[Hidlydd coffi]] - 15 Tachwedd 2021 -  4,978
#       [[Tebot]] - 16 Tachwedd 2021 -  8,730
#       [[Flat White]] - 16 Tachwedd 2021 -  8,749
#       [[Barista]] - 17 Tachwedd 2021 - 4,347
#       [[Celf latte]] - 17 Tachwedd 2021 -  3,428
#       [[Caffè macchiato]] - 18 Tachwedd 2021 -  4,961
#       [[Twmffat]] - 18 Tachwedd 2021 -   5,462
#       [[Hŵfer]] - 19 Tachwedd 2021 -  8,423
#       [[Cortado]] - 19 Tachwedd 2021 -    8,752
#       [[Samofar]] - 19 Tachwedd 2021 -    5,678
#       [[Teisen frau]] - 20 Tachwedd 2021 - 7,842
#       [[Llaeth cyddwysedig]] - 20 Tachwedd 2021 -  13,726
#       [[Llaeth anwedd]] - 21 Tachwedd 2021 -   8578
#       [[Llaeth powdr]] - 21 Tachwedd 2021 - 19,085
#       [[Caffetier]] - 22 Tachwedd 2021 - 8,709
#       [[Llaeth sgim]] - 22 Tachwedd 2021 -  6,570
#       [[Llaeth hanner sgim]] - 23 Tachwedd 2021 - 5,037
#       [[Llaeth cyflawn]] - 23 Tachwedd 2021 - 6,775
#       [[Llaeth almon]] - 24 Tachwedd 2021 -  8,395
#       [[Llaeth soia]] - 25 Tachwedd 2021 -  10,085
#       [[Llaeth ceirch]] - 26 Tachwedd 2021 -   8,489
#       [[Llaeth reis]] - 26 Tachwedd 2021 -   8,373
#       [[Café frappé]] - 27 Tachwedd 2021 -   9,604
#       [[Gwelltyn yfed]] - 28 Tachwedd 2021 -  13,454
#       [[Jwg]] - 29 Tachwedd 2021 - 9,004
#       [[Slang]] - 30 Tachwedd 2021 -  10,002
#       [[Jargon]] - 1 Rhagfyr 2021 -    11,744
#       [[Caramel]] - 2 Rhagfyr 2021 -      5,985
#       [[Adweithiad Maillard]] - 3 Rhagfyr 2021 -    4,944
#       [[Melanoidin]] - 3 Rhagfyr 2021 -   3,218
#       [[Tost]] - 4 Rhagfyr 2021 -    14,746
#       [[Marmalêd]] - 5 Rhagfyr 2021 -    7,972
#       [[Rysáit]] - 6 Rhagfyr 2021 -    8,226
#       [[S. Minwel Tibbott]] - 7 Rhagfyr 2021 -  9,374
#       [[Grappa]] - 8 Rhagfyr 2021 -  8,352
#       [[Soeg]] - 9 Rhagfyr 2021  -    4,814
#       [[Swistir Eidalaidd]] - 10 Rhagfyr 2021 -   5,447
#       [[Caffè corretto]] - 10 Rhagfyr 2021 -    3,698
#       [[Sambuca]] - 11 Rhagfyr 2021 -   5,754
#       [[Aperitîff a digestiff]]  - 19 Rhagfyr 2021 -   8,917
#       [[Cracer (bwyd)]] - 20 Rhagfyr 2021 - 5,095
#       [[Bain-marie]] - 21 Rhagfyr 2021 -    6,940
#       [[Mari yr Iddewes]] - 21 Rahgfyr 2021 -  7,936
#       [[Zosimos o Panopolis]] - 22 Rhagfyr 2021 -   6,912
#       [[Llyn Lugano]] - 22 Rhagfyr 2021 -  4,187
#       [[Llyn Maggiore]] - 22 Rhagfyr 2021 - 8,275
#       [[Rheilffordd Gottard]] - 23 Rhagfyr 2021 -    5,920
#       [[Twnnel Rheilffordd Gottard]] - 23 Rhagfyr 2021 -     5,112
#       [[Twnnel Rheilffordd Sylfaen Gotthard]] - 24 Rhagfyr 2021 - 7,392

== 2022 --&gt; ==
#       [[Völkerabfälle]] - 21 Ionawr 2022 - 8,799
#       [[Didolnod]] - 2 Chwefror 2022 -   15,479
#       [[Wordle]] - 3 Chwefror 2022 - 22,811
#       [[Dr Gary Robert Jenkins]] - 4 Chwefror 2022 -   5,542
#       [[Ysbyty Frenhinol Hamadryad]] - 5 Chwefror 2022 -   8,251
#       [[Ysgol Gynradd Gymraeg Hamadryad]] - 6 Chwefror 2022 -  5,539
#       [[HMS Hamadryad]] - 7 Chwefror 2022 - 2,746
#       [[Ffrigad]] - 8 Chwefror 2022 - 7,860
#       [[Llaeth y fron]] - 9 Chwefror 2022 -     6,415
#       [[Gwyn M. Daniel]] - 10 Chwefror 2022 - 2,775
#       [[Highfields, Llandaf]] - 11 Chwefror 2022 -   4,229
#       [[Coleg Hyfforddi Morgannwg]] - 14 Chwefror 2022 -   7,588
#       [[Coleg Hyfforddi Sir Fynwy]] - 15 Chwefror 2022 -   7,805
#       [[Cymdeithas i Famau a Merched Cymru]] - 16 Chwefror 2022 - 1,904
#       [[Cronfa Glyndŵr]] - 17 Chwefror 2022 - 3,308
#       [[Trefor Richard Morgan]] - 18 Chwefror 2022 -    5,805
#       [[Ysgol Glyndŵr]] - 19 Chwefror 2022 -   4,673
#       [[Taras Shevchenko]] - 14 Mawrth 2022 -    22,099
#       [[Leonid Kuchma]] - 16 Mawrth 2022 - 10,699
#       [[Leonid Kravchuk]] - 17 Mawrth 2022 -   9,915
#       [[Verkhovna Rada]] - 17 Mawrth 2022 -    6,100
#       [[Interslavic]] - 17 Mawrth 2022 -    6,683
#       [[Viktor Yushchenko]] - 18 Mawrth 2022 -  14,206
#       [[Petro Poroshenko]] - 22 Mawrth 2022 -   16,658
#       [[Pop-up Gaeltacht]] - 23 Mawrth 2022 -     6,746
#       [[Cooish]] - 23 Mawrth 2022 -   8,393
#       [[Viktor Yanukovich]] - 25 Mawrth 2022 - 14,754
#       [[Bataliwn Kastuś Kalinoŭski]] - 29 Mawrth 2022 - 10,783
#       [[Gweriniaeth Pobl Belarws]] - 31 Mawrth 2022 -  11,698
#       [[Radio Free Europe/Radio Liberty]] - 31 Mawrth 2022 - 12,985
#       [[Gweriniaeth Sofiet Sosialaidd Belarws]] - 1 Ebrill 2022 - 2,299
#       [[Pobble]] - 4 Ebrill 2022 -   5,897
#       [[Mooinjer veggey]] - 5 Ebrill 2022 - 5,512
#       [[Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Wcráin]] - 6 Ebrill 2022 - 9,066
#       [[St John's, Ynys Manaw]] - 8 Ebrill 2022 - 4,808
#       [[Ramsey, Ynys Manaw]] - 12 Ebrill 2022 -  7,348
#       [[Dwyseddu trefol]] - 15 Ebrill 2022 - 8,418
#       [[Tŷ teras]] - 21 Ebrill 2022 - 11,165
#       [[Setswana]] - 21 Ebrill 2022 - 7,791
#       [[Anthem genedlaethol Wcráin]] - 21 Ebrill 2022 - 13,621
#       [[Eglwys Gatholig Roegaidd Wcráin]] - 22 Ebrill 2022 - 3,409
#       [[Oblast]] - 23 Ebrill 2022 - 3,568
#       [[Raion]] - 24 Ebrill 2022 -   5,418
#       [[Ivano-Frankivsk]] - 25 Ebrill 2022 - 12,583
#       [[Sokol]] - 25 Ebrill 2022 - 9,439
#       [[Turnverein]] - 26 Ebrill 2022 - 4,513
#       [[Rhandy]] - 1 Mai 2022 -   14,219
#       [[Tŷ pâr]] - 2 Mai 2022 - 11,325
#       [[Tŷ cyngor]] - 4 Mai 2022 - 10,153
#       [[Stanislau Shushkevich]] - 4 Mai 2022 - 12,395
#       [[Cytundebau Belovezh]] - 5 Mai 2022 - 8,878
#       [[Protocol Alma-ata]] - 6 Mai 2022 -   5,268
#       [[Silofici]] - 6 Mai 2022 - 5,523
#       [[Cannoedd Duon]]- 6 Mai 2022 - 3,738
#       [[Szlachta]] - 8 Mai 2022 - 6,411
#       [[Pogrom]] - 9 Mai 2022 -   11,272
#       [[Kristallnacht]] - 10 Mai 2022 -  9,803
#       [[Carthu ethnig]] - 11 Mai 2022 - 12,509
#       [[Ivan Franko]] - 12 Mai 2022 -    10,306
#       [[Tŷ parod]] - 14 Mai 2022 -  10,834
#       [[Plattenbau]] - 15 Mai 2022 -   6,766
#       [[Der Spiegel]] - 16 Mai 2022 -  7,752
#       [[Newsweek]] - 17 Mai 2022 -7,696
#       [[Pwyllgor Rhyngwladol y Groes Goch]] - 19 Mai 2022 -   6,923
#       [[Undeb credyd]] - 21 Mai 2022 -   11,988
#       [[Ľudovít Štúr]] - 22 Mai 2022 -  14,212
#       [[Anthem genedlaethol Slofenia]] - 23 Mai 2022 -   7,849
#       [[France Prešeren]]  - 24 Mai 2022 -  13,509
#       [[Yad Vashem]] - 27 Mai 2022 -    7,992
#       [[Raidió Fáilte]] - 29 Mai 2022 -   4,710
#       [[Raidió na Life]] - 29 Mai 2022 -  3,667
#       [[Cultúrlann McAdam Ó Fiaich]] - 30 Mai 2022 -  9,275
#       [[Cwarter Gaeltacht, Belffast]] - 30 Mai 2022 -  6,200
#       [[An Dream Dearg]] - 31 Mai 2022 - 8,788
#       [[Féile an Phobail]] - 31 Mai 2022 - 10,367
#       [[Cultúrlann Aonach Mhacha]] - 1 Mehefin 2022 -    4,758
#       [[Cultúrlann Uí Chanáin]] - 1 Mehefin 2022 -  7,228
#       [[Suddig]] - 2 Mehefin 2022 -  7,804
#       [[Leim]] - 3 Mehefin 2022 -   9,753
#       [[Dŵr carbonedig]]  - 5 Mehefin 2022 -   6,637
#       [[Mynydd Herzl]] - 8 Mehefin 2022 - 5,484
#       [[Undeb Credyd Plaid Cymru]] - 9 Mehefin 2022 -  2,781
#       [[Sefydliad Mercator]] - 9 Mehefin 2022 -    4,066
#       [[Baner Fryslân]] - 10 Mehefin 2022 -  5,450
#       [[Teth-fagu]] - 13 Mehefin 2022 -  10,402
#       [[Linfield F.C.]] - 15 Mehefin 2022 - 17,012
#       [[Gwilym Roberts (Caerdydd)]] - 17 Mehefin 2022 -  5,962
#       [[Chris Rees]] - 17 Mehefin 2022 - 4,298
#       [[Elwyn Hughes]] - 18 Mehefin 2022 - 1,534
#       [[Tlws Goffa Elvet a Mair Elvet Thomas]] - 19 Mehefin 2022 -    3,429
#       [[Gaelscoil]] - 20 Mehefin 2022 - 10,546
#       [[Aromatherapi]] - 22 Mehefin 2022 -  8,741
#       [[Llenyddiaeth ar draws Ffiniau]] - 5 Gorffennaf 2022 -   2,395
#       [[Undeb Pêl-fas Cymru]] - 6 Gorffennaf 2022 -   3,091
#       [[Undeb Pêl-fas Menywod Cymru]] - 6 Gorffennaf 2022 -  2,010
#       [[Vikingur Reykjavik]] - 21 Gorffennaf 2022 -  1,475
#       [[Radio Euskadi]] - 22 Gorffennaf 2022 -   4,939
#       [[Hanes radio Gwlad y Basg]] - 26 Gorffennaf 2022 -  5,943
#       [[Stadud Ymreolaeth Gwlad y Basg 1979]] -  26 Gorffennaf 2022 - 9,090
#       [[Senedd Eukadi]] - 27 Gorffennaf 2022 -  9,451
#       [[Néstor Basterretxea]] - 28 Gorffennaf 2022 -   9,451
#       [[Comisiwn Kilbrandon]] - 29 Gorffennaf 2022 -   18,010
#       [[Uwch Gynghrair Gwlad yr Iâ]] - 9 Awst 2022 -   9,161
#       [[Cymdeithas Bêl-droed Gwlad yr Iâ]] - 9 Awst 2022 -  5,307
#       [[Uwch Gynghrair Bwlgaria]] - 10 Awst 2022 -  8,087</text>
      <sha1>oap6buy2j1ubtj4lgo4ryibqbasn4i9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Siglen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>231966</id>
    <revision>
      <id>11100958</id>
      <parentid>6763599</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:47:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1896" xml:space="preserve">[[Delwedd:MoSchaukel.jpg|bawd|Plentyn ar siglen]]
Sedd grog, sydd yn aml i'w cael mewn meysydd chwarae i blant, i acrobat mewn [[syrcas]], neu ar [[feranda]] er mwyn ymlacio, yw '''siglen''' (Saesnegː swing). Mae weithiau'n cael ei alw'n '''sigl dy gwt '''yn ne-ddwyrain Cymru.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://geiriaduracademi.org/|title=Geiriadur yr Academi|date=|access-date=|website=|last=|first=|archiveurl=|archivedate=|deadurl=}}&lt;/ref&gt; Gall hefyd fod yn ddodrefnyn dan do, fel y [[crogwely]] Lladin-Americanaidd neu'r [[oonjal]] indiaidd. Gall sedd y siglen fod wedi'i chysylltu i gadwyn(i) neu raff(au). Unwaith mae'r siglen yn siglo, mae'n parhau i bendilio tan y bydd ymyrraeth allanol neu lysg yn dod ag ef i stop.

Ar feysydd chwarae, mae siglenni fel arfer ynghrog wrth ffram [[Metel|fetel]] neu [[Pren|bren]]. Mae rhain yn dod mewn amrywiaeth o siapiau a meintiau. Mae siglenni arbennig i'w cael ar gyfer plant bach sy'n rhoi tyllau i roi eu coesau trwyddynt i'w cadw ar y sedd wrth iddi siglo. Mae rhai siglenni yn rhan o strwythurau mwy sy'n cynnwys cyfarpar ar gyfer gweithgareddau eraill, fel [[llithren]] neu [[ffram ddringo]].

Mae siglenni i blant hyn weithiau yn seddi cynfas, [[plastig]] neu bren. Mewn [[gardd]], gall fod yn rhywbeth mor syml a pholyn neu [[Asgellwr (rygbi)|astell]] ar ddarn o raff wedi'i glymu i gangen coeden.

==Etymoleg==
Er mai 'swing' byddai gair nifer o Gymry ar lafar wrth ddisgrifio'r cyfarpar chwarae, mae'r gair 'siglen' yn hen un. Yn ôl Geiriadur Prifysgol Cymru gwelir y cyfeiriad cynharaf at 'siglen' mewn cerdd gan Deio ab Ieuan Ddu a Gwilym am Ieuan Hen yn y 15g sy'n dweud; &quot;Rhodiwr a chriwr, chwarëych - wrth bren / Siglen geir dy ben, wrth gord y bych.&quot;&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=siglen |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Nodir hefyd fod 'siglen' yn air arall ar gors neu mignen. 

== Cyfeirnodau ==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Teganau]]</text>
      <sha1>qt0alellxservv4mimtbep6valttban</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Uwch Gynghrair Slofacia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>232643</id>
    <revision>
      <id>11100768</id>
      <parentid>10792363</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:19:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Stefanik</username>
        <id>413</id>
      </contributor>
      <comment>/* Cyfeiriadau */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9607" xml:space="preserve">{{Infobox football league
| name            = Fortuna liga
| image           = 200px-Fortuna liga logo.png
| pixels          = 200px
| country    = [[Slovacia]]
| confed     = [[UEFA]]
| founded    = 1993
| teams      = 12
| relegation = [[2. Liga (Slovakia)|2. liga]]
| levels     = 1
| domest_cup = [[Cwpan Slofacia|Slovnaft Cup]]
| confed_cup = [[UEFA Champions League|Champions League]]&lt;br&gt;[[UEFA Europa League|Europa League]]
| champions  = [[ŠK Slovan Bratislava]]&lt;br&gt;([[2018–19 Slovak First Football League|2018–19]])
| most successful club = [[ŠK Slovan Bratislava]] (9 teitl)
| tv         = Slovenská televízia, RTVS&lt;br /&gt;OrangeTV
| website    = http://www.fortunaliga.sk/
| current    = [[2019–20 Slovak First Football League|2019–20 Fortuna liga]]
}}
Gelwir Uwch Gynghrair Slofacia yn '''Super Liga'''. Gan mai prif noddwr cyfredol y Gynghrair yw Fortuna, gelwir yn swyddogol yn '''Fortuna Liga'''.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.fifa.com/associations/association=svk/nationalleague/standings.html|title=Fortuna Liga: Standings|work=Slovakia: National League|publisher=FIFA|accessdate=23 February 2012|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120121093647/http://www.fifa.com/associations/association=svk/nationalleague/standings.html|archivedate=21 January 2012|df=}}&lt;/ref&gt; Sefydlwyd y Gynhrair yn 1993 yn dilyn rhannu hen wladwriaeth [[Tsiecoslofacia]] ar 1 Ionawr 1993. Y clwb sydd wedi ennill y mwyaf o bencampwriaethau yw ŠK Slovan Bratislava.

==Hanes==
[[Delwedd:Slovan Bratislava 1964.jpg|250px|right|Slovan Bratislava 1964, tîm mwyaf llwyddiannus Slofacia ers canrif]]
Cyn 1918 roedd Slofacia yn rhan o ran [[Hwngari]] o Ymerodraeth Awstria-Hwngari. Sefydlwyd rhai o glybiau'r wlad yn ystod y cyfnod hwnnw.

Wedi i Awstria-Hwngari (a'r Almaen) golli'r [[Rhyfel Mawr]] sefydlwyd gwladwriaeth newydd [[Tsiecoslofacia]] yn 1918. Cynhaliwyd pencampwrieth Slofacaidd gyntaf, y  '''Zväzové Majstrovstvá Slovenska''' rhwng timay o Slofacia rhwng 1925-1933.  Hyd nes 1935-36 doedd dim un tîm o Slofacia wedi chwarae yng Nghynhrair Gynraf Tsiecoslofacia, cynghrair broffesiynnol y wladwrieth. Yr unig dîm o Slofacia yn yr uwch gynghrair yma oedd [[ŠK Slovan Bratislava]].
Yn 1938 meddiannwyd Tsiecoslofacia gan y [[Natsiaeth|Natsiaid]] ac yna rhannwyd y wladwrieth, gyda Slofacia yn ennill annibyniaeth (er, gwelai nifer o bobl hyn fel gwlad byped i'r Natsiaid).&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/crossborder.html#1czeg |title=Where's My Country? Czech clubs in the German football structure 1938–1944 |date= |website=Rsssf.com |publisher= |access-date=27 January 2016 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303172234/http://www.rsssf.com/miscellaneous/crossborder.html#1czeg |archivedate=3 March 2016 |df= }}&lt;/ref&gt; Bu'n rhaid i Slovan Bratislava adael cynghrair Tsiecoslofacia ac ymuno â chynghrair newydd y '''Slovenská liga''' (1939–1945) yng ngwladwriaeth newydd 'annibynnol', Slofacia.

Wedi i'r Natsiaid golli'r Ail Ryfel Byd yn 1945 ail-unwyd Slofacia gyda'r tiroedd Tsiec i ail-sefydlu Tsiecoslofacia (ond heb Ruthenia yn y dwyrain eithaf a 'wobrwyyd' i [[Iwcrain]]) gan [[Stalin]].

Bu timau Slofacia yn chwarae yng nghyngrair Tsiecoslofacia hyd nes i'r wladwriaeth hwnnw ddod i ben ar ddiwrnod olaf 1992, ac ar 1 Ionawr 1993 crewyd dwy wlawriaeth newydd, Slofacia a'r [[Gweriniaeth Tsiec]].

Enillwyr:&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.rsssf.com/tabless/slowchamp.html|title=Slovakia - List of Champions|author=|date=|website=www.rsssf.com|accessdate=1 May 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150906071148/http://rsssf.com/tabless/slowchamp.html|archivedate=6 September 2015|df=}}&lt;/ref&gt;
{{col-begin}}
{{col-2}}
*'''Zväzové Majstrovstvá Slovenska''' (1925–1933)
1925 - [[ŠK Slovan Bratislava|1. ČsŠK Bratislava]] &lt;br&gt;
1925–26 - [[ŠK Slovan Bratislava|1. ČsŠK Bratislava]] &lt;br&gt;
1926–27 - [[ŠK Slovan Bratislava|1. ČsŠK Bratislava]] &lt;br&gt;
1927–28 - [[MŠK Žilina|SK Žilina]] &lt;br&gt;
1928–29 - [[MŠK Žilina|SK Žilina]] &lt;br&gt;
1929–30 - [[ŠK Slovan Bratislava|1. ČsŠK Bratislava]] &lt;br&gt;
1930–31 - [[:de:Engerauer SC|Ligeti SC]] &lt;br&gt;
1931–32 - [[ŠK Slovan Bratislava|1. ČsŠK Bratislava]] &lt;br&gt;
1932–33 - [[SC Rusj Uzhorod]]
{{col-2}}
*'''Slovenská liga''' (1939–1945)
[[1938–39 Czechoslovak First League|1938–39]] - [[MŠK Považská Bystrica (football)|Sparta Považská Bystrica]] &lt;br&gt;
[[1939–40 Slovenská liga|1939–40]] - [[ŠK Slovan Bratislava|ŠK Bratislava]] &lt;br&gt;
[[1940–41 Slovenská liga|1940–41]] - [[ŠK Slovan Bratislava|ŠK Bratislava]] &lt;br&gt;
[[1941–42 Slovenská liga|1941–42]] - [[ŠK Slovan Bratislava|ŠK Bratislava]] &lt;br&gt;
[[1942–43 Slovenská liga|1942–43]] - [[OAP Bratislava]] &lt;br&gt;
[[1943–44 Slovenská liga|1943–44]] - [[ŠK Slovan Bratislava|ŠK Bratislava]] &lt;br&gt;
[[1944–45 Slovenská liga|1944–45]] - diddymwyd yn 1944
{{col-end}}

==Noddwyr==
[[Delwedd:Corgoň liga 2009-2010 (pl).png|250px|dde|Timau'r Super Liga, 2009-2010]]
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center;margin-left:1em&quot;
!cyfnod
!Noddwr
!Enw
|-
|1993–1997
|Dim prif noddwr
|'''Superliga'''
|-
|1997–2002
|Reemtsma
|'''Mars superliga'''
|-
|2002–2003
|Dim prif noddwr
|'''Superliga'''
|-
|2003–2014
|Heineken
|'''Corgoň liga'''&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.sme.sk/c/1039540/dnes-prvykrat-na-futbalovu-corgon-ligu.html|title=Dnes prvýkrát na futbalovú Corgoň ligu|first=Petit Press|last=a.s.|date=|website=sme.sk|accessdate=1 May 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170708123010/https://www.sme.sk/c/1039540/dnes-prvykrat-na-futbalovu-corgon-ligu.html|archivedate=8 July 2017|df=}}&lt;/ref&gt;
|-
|2014–2023
|[[:cs:Fortuna (sázková kancelář)|Fortuna]]
|'''Fortuna liga'''&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.teraz.sk/sport/corgon-liga-fortuna-partner-futbal/85049-clanok.html|title=Najvyššia futbalová súťaž mení názov, novým partnerom bude Fortuna|first=|last=Teraz.sk|date=|website=teraz.sk|accessdate=1 May 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170630130711/http://www.teraz.sk/sport/corgon-liga-fortuna-partner-futbal/85049-clanok.html|archivedate=30 June 2017|df=}}&lt;/ref&gt;
|}

==Timau Cyfredol (2018–2019)==

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! Tîm
! Stadiwm
! Capasiti neu seddi
|-
| FC DAC 1904 Dunajská Streda || MOL Aréna || align=&quot;center&quot; | 10,352
|-bgcolor=&quot;EEEEEE&quot;
| FC Spartak Trnava || Štadión Antona Malatinského || align=&quot;center&quot; | 19,200
|-
| FC ViOn Zlaté Moravce || Štadión FC ViOn || align=&quot;center&quot; | 4,000
|-bgcolor=&quot;EEEEEE&quot;
| AS Trenčín || Štadión na Sihoti || align=&quot;center&quot; | 3,500
|-
| FK Senica || OMS ARENA Senica || align=&quot;center&quot; | 5,070
|-bgcolor=&quot;EEEEEE&quot;
| MFK Ružomberok || Štadión pod Čebraťom || align=&quot;center&quot; | 4,817
|-
| ŠKF Sereď || Štadión pod Zoborom || align=&quot;center&quot; | 7,480
|-bgcolor=&quot;EEEEEE&quot;
| MFK Zemplín Michalovce || Mestský futbalový štadión || align=&quot;center&quot; | 4,440
|-
| MŠK Žilina || Štadión pod Dubňom || align=&quot;center&quot; | 11,313
|-bgcolor=&quot;EEEEEE&quot;
| [[ŠK Slovan Bratislava]] || Štadión Pasienky || align=&quot;center&quot; | 11,591
|-
| FK Železiarne Podbrezová || ZELPO Aréna || align=&quot;center | 4,061
|-bgcolor=&quot;EEEEEE&quot;
|-
| FC Nitra || Štadión pod Zoborom || align=&quot;center | 7,480
|-bgcolor=&quot;EEEEEE&quot;
|}

Source for teams:&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.fortunaliga.sk/timy|title=Tímy|author=|date=|website=Fortuna liga|accessdate=1 May 2018|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171005115424/http://www.fortunaliga.sk/timy|archivedate=5 October 2017|df=}}&lt;/ref&gt;

===Pencampwyr yn ôl Dinas===

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Dinas !! Teitl !! Clybiau Buddugol
|-
| [[File:Coat of Arms of Bratislava.svg|x24px]] [[Bratislava]] || &lt;center&gt;12&lt;/center&gt; || [[ŠK Slovan Bratislava|Slovan Bratislava]] (8), [[FK Inter Bratislava|Inter Bratislava]] (2), [[FC Petržalka 1898|Artmedia Petržalka]] (2)
|-
| [[File:Coat of Arms of Žilina.svg|x24px]] [[Žilina]] || &lt;center&gt;7&lt;/center&gt; || [[MŠK Žilina]] (7)
|-
| [[File:Coat of Arms of Košice.svg|x24px]] [[Košice]] || &lt;center&gt;2&lt;/center&gt; || [[FC VSS Košice|VSS Košice]] (2)
|-
| [[File:Coat of Arms of Trenčín.svg|x24px]] [[Trenčín]] || &lt;center&gt;2&lt;/center&gt; || [[AS Trenčín]] (2)
|-
| [[File:Coat of Arms of Ružomberok.svg|x24px]] [[Ružomberok]] || &lt;center&gt;1&lt;/center&gt; || [[MFK Ružomberok]] (1)
|-
| [[File:Coat of Arms of Trnava.svg|x24px]] [[Trnava]] || &lt;center&gt;1&lt;/center&gt; || [[FC Spartak Trnava]] (1)
|-
|}
'''Bold''' indicates clubs currently playing in the top division.

==Seren Aur==
Yn seiliedig ar syniad Umberto Agnelli, rhoddir yr anrhydeddd o wisgo Seren Aur i dîm sydd wedi ennill sawl pencampwriaeth ar eu crysau.

Dim ond dau dîm yn Super Liga sy'n cael gwisgo'r anrhydedd yma sef:
*[[Delwedd:Star full.svg|20px]] [[ŠK Slovan Bratislava]] derbyniwyd yn 2009
*[[Delwedd:Star full.svg|20px]] [[MŠK Žilina]] derbyniwyd yn 2010

==Dolenni==
* {{Official website|http://www.fortunaliga.sk/}}
* [http://www.futbalsfz.sk/ Gwefan bêl-droed Slofac]
* [http://eurorivals.net/tables/slovakia.html Super Liga gyfredol ar wefan Eurorivals]
* [http://www.the-sports.org/football-soccer-slovak-division-1-superliga-round-18-2011-2012-results-s1-c0-b0-g7-t3515-u280-m141442.html Canlyniadau Super Liga ar wefan The-Sports.org]
* [http://www.futbal.sk/ Gwefan Bêl-droed Slofac]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau|2}}

{{Cynghreiriau UEFA}}

{{eginyn pêl-droed}}

[[Categori:Pêl-droed]]
[[Categori:Slofacia]]
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Slofacia]]
[[Categori:Pêl-droed yn Slofacia]]
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed]]</text>
      <sha1>rghq6y2hezzn77c50lai368u0g75gj7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Tail</title>
    <ns>0</ns>
    <id>232967</id>
    <revision>
      <id>11100957</id>
      <parentid>11006753</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:45:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2568" xml:space="preserve">[[Delwedd:Fotothek df roe-neg 0006438 014 Genossenschaftsbauer Grygo beim Dungbreiten.jpg|250px|bawd|Amaethwr yn hel tail i wrteithio'r tir, Yr Almaen, 1953]]
Cyfeirir at '''tail''' fel arfer i gyfeirio at garthion anifail dof ([[buwch|gwartheg]], [[ceffyl]]au, [[iâr|ieir]], [[dafad|defaid]] fel rheol) gyda gweddillion ei gweliau gwellt mewn beudy neu stabl sydd wedi dadelfennu gan eplesiad a'i ddefnyddio drachefn fel gwrtaith i wella'r tir a'r cnwd a dyfir.&lt;ref&gt;https://h2g2.com/edited_entry/A2339624&lt;/ref&gt; Gall tail fod yn hylifog neu mwy solet, ond fel arfer meddylir am tail fel deunydd sydd ag ansawdd mwy solet. Cyfeirir at dail hylifog fel ''slyri''.

==Gwahanol fathau o Dail==
Defnyddir y term &quot;guano&quot; ar gyfer tail sy'n dod o adar gwylltion neu [[ystlum]] mewn ogof.

Gellir defnyddio carthion dynol ac ar ôl ei drin caiff ei alw'n &quot;dŵr du&quot; gan ei ddefnuddio fel dyfrhad ar gyfer cnydau neu i wella ansawdd tir.

Defnyddir y term 'tail gwyrdd' (&quot;green manure&quot;) ar gyfer planhigion sy'n tyfu'n sydyn ac yn ychwanegu maeth i'r pridd. Mae'r rhain yn cynnwys planhigion sy'n perthyn i deulu codlys (legumes) fel ffa a pys sy'n tyfu'n sydyn gan amlynci [[nitrogen]] o'r awyr i mewn i'w gwreiddiau ac yna'n ddwfn i'r pridd.&lt;ref&gt;https://www.saga.co.uk/magazine/home-garden/gardening/advice-tips/soil-improvement/green-manures&lt;/ref&gt;

==Defnydd==
[[Delwedd:Manure (DFdB).JPG|bawd|Tomen tail, Awstria 2009]]
* '''Gwrtaith''' - defnyddir tail fel [[Gwrtaith|gwrtaith]] ar gyfer cynorthwyo tyfu cnydau ac ar gyfer gwella ansawdd tir. Ymysg y tail mwyaf cyfoethog mae tail dyfednod (ieir, colomenod) sy'n cynnwys elfennau maethlon fel [[nitrogen]]. Gall tail gynyddu bywiogrwydd meicro-organau'r pridd a safon y pridd gan ei wella ar gyfer storio dŵr a gwella ansawdd priddoedd tywodlyd a lleidiog.
* '''Bionwy''' - gellir defnyddio tail ar gyfer creu ynni [[bionwy]] ar gyfer gwresogi neu [[trydan|drydan]].

==Cymraeg==
[[Delwedd:Treating manure pits.jpg|bawd|Tomeni tail gyda phibellau trin]]
Ceir yr enghraifft cofnodedig cynharaf o'r gair &quot;tail&quot; o'r 13g lle caiff ei ddefnyddio wrth gyfeirio ar arfer amaethu.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=tail |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Y gair [[Llydaweg]] yw &quot;teil&quot;. Defnyddir y gair &quot;buarthdail&quot; hefyd, er anfynych y clywir y term yma, bellach.

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

==Dolenni allanol==
*[https://articles.extension.org/animal_manure_management Tail anifail - gwybodlen]{{Dolen marw|date=March 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

[[Categori:Amaeth]]
[[Categori:Ecoleg]]
[[Categori:Peramaeth]]</text>
      <sha1>75k69ckqehskcety9rss5udqzvn74t5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Grisial</title>
    <ns>0</ns>
    <id>233770</id>
    <revision>
      <id>11100796</id>
      <parentid>9060183</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T15:04:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3655" xml:space="preserve">[[Delwedd:2780M-pyrite1.jpg|bawd|Grisialau o [[Pyrit haearn|byrit haearn]] ar garreg o [[clai|glai]] o [[Sbaen]]. Maint y crisial mwyaf: 31 [[mm]] o hyd a 512 g.]]
Deunydd soled lle mae'r [[atom]]au a'r [[moleciwl]]au wedi'u gosod mewn haenau trefnus i greu strwythur microsgopig yw '''grisial''' neu '''crisial''' (enw gwrywaidd). Mae'r haenau hyn wedi'u cyplysu i ffurfio dellt sy'n ymestyn i bob cyfeiriad.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Chem1 online textbook—States of matter |url=http://www.chem1.com/acad/webtext/states/states.html#SEC4 |author=Stephen Lower |accessdate=2016-09-19}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |authors=Ashcroft and Mermin |title=Solid state physics |year=1976}}&lt;/ref&gt; Gellir adnabod math unigol o risial yn aml oherwydd ei [[siâp]] [[geometreg|geometrig]] e.e. [[diamwnt]], [[halen]] neu [[eira|bluen eira]]. Gelwir yr astudiaeth o grisialau, y mathau a'u ffurfiad, yn '''grisialeg'''.
{{multiple image
| align     = left
| direction = horizontal
| width     = 150
| header    = [[Halen]], NaCl: Microscopig a macroscopig
| image1    = Sodium-chloride-3D-ionic.png
| width1    = 75
| alt1      = Un grisial o halen cyffredin
| caption1  = Strwythur microsgopig [[halen|halen cyffredin]].
| image2    =Selpologne.jpg
| width2    = 75
| alt2      = Un grisial o halen cyffredin
| caption2  = Grisial macroscopig (~16cm) o halen.}}

Daw'r gair ''grisial'' o'r [[Hen Roeg]] {{lang|grc|κρύσταλλος}} ({{transl|grc|''krustallos''}}), sef &quot;[[rhew]]&quot;&lt;ref&gt;[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dkru%2Fstallos κρύσταλλος], Henry George Liddell, Robert Scott, ''A Greek-English Lexicon'', on Perseus Digital Library&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dkru%2Fos κρύος], Henry George Liddell, Robert Scott, ''A Greek-English Lexicon'', on Perseus Digital Library
&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;
{{cite journal
|year= 2000 |others= Kreus
|url= https://www.ahdictionary.com/word/search.html?q=crystal&amp;submit.x=0&amp;submit.y=0
|title= The American Heritage Dictionary of the English Language
}}
&lt;/ref&gt;. Fe'i ceir yng ngwaith [[Guto'r Glyn]] a [[Lewis Glyn Cothi]] (''Grwowndwal a grisial holl gred'') yn y [[15g]].&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=grisial |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

Ceir amrywiaeth eang o grisialau, gan gynnwys y cewri uchod (diamwnt, halen), ond mae'r rhan fwyaf o grisialau anorganaidd yn glwstwr o grisialau (sef 'amlgrisial'), yn hytrach nag yn un grisial mawr e.e. llawer o greigiau, metalau a rhew. Ceir trydydd grŵp o solidau sef y rhai di-ffurf, amorffaidd, lle nad oes gan yr [[atom]]au unrhyw ffurf bendant e.e. [[gwydr]], [[cwyr]] a sawl math o [[plastig|blastig]].

Ar wahân i'r byd [[gwyddoniaeth|gwyddonol]], defnyddir grisialau mewn meddygaeth amgen a defodau crefyddol, e.e. therapi grisial, a gyda [[Glain|gleiniau]] (sef crisialau i'w gwisgo ac i addurno), mewn swynion o fewn credoau fel [[Wica]].
{{clirio}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

== Oriel ==
&lt;gallery heights=200 widths=200&gt;
File:Insulincrystals.jpg|Grisialau o [[Inswlin (meddyginiaeth)|inswlin]]
File:Hoar frost macro2.jpg|[[Barrug]]: math arbennig o risial rhew
File:Gallium1 640x480.jpg|[[Galiwm]], metal sy'n ffurfio grisialau yn eitha hawdd
File:Apatite-Rhodochrosite-Fluorite-169799.jpg|Grisial o apatite (blaen a chanol) ar  rhodochroit rhomb (coch), ciwbiau o fflworit (piws), cwarts a chiwbiau llwch o byrit (melynfrown)
File:Monokristalines Silizium für die Waferherstellung.jpg|[[Silicon]]
File:Bornite-Chalcopyrite-Pyrite-180794.jpg|Grisial o galcopyrit, gyda haen o fornit drosto; maint: 1.5&amp;nbsp;cm
&lt;/gallery&gt;

[[Categori:Grisialau]]</text>
      <sha1>43bkvsbk3qgl81eped623tkcul7fiom</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bryn Newton-John</title>
    <ns>0</ns>
    <id>234995</id>
    <revision>
      <id>11100882</id>
      <parentid>10050302</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:56:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AlwynapHuw</username>
        <id>473</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5345" xml:space="preserve">{{Person|fetchwikidata=ALL|onlysourced=no|suppressfields=dinasyddiaeth|nationality={{banergwlad|Cymru}} {{banergwlad|Awstralia}}|dateformat=dmy}}
Roedd '''Brinley (Bryn) Newton-John''' ([[5 Mawrth]] [[1914]] – [[3 Gorffennaf]] [[1992]]) yn weinyddwr prifysgol ac yn athro llenyddiaeth yr [[Yr Almaen|Almaen]].&lt;ref name=&quot;ADB&quot;&gt;[http://adb.anu.edu.au/biography/newton-john-brinley-brin-18243/text29835 John Stowell and Jill Stowell, 'Newton-John, Brinley (Brin) (1914–1992)', Australian Dictionary of Biography, National Centre of Biography, Australian National University, , published online 2016], adalwyd 14 Chwefror 2019&lt;/ref&gt;

== Cefndir ==
Ganwyd Newton-John yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]] yn blentyn i Oliver John, gweinyddwr ysgol a Daisy (née Newton) ei wraig.&lt;ref&gt;[https://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/olivia-newton-john-reveals-welsh-links-2211378 Wales Online Olivia Newton-John reveals Welsh links] adalwyd 14 Hydref 2019&lt;/ref&gt; Cafodd ei addysgu yn [[Ysgol Uwchradd Treganna]] ac yng [[Coleg Gonville a Caius, Caergrawnt|Ngholeg Gonville a Caius, Prifysgol Caergrawnt]] lle cafodd ddwbl gyntaf yn y tripos ieithoedd modern a chanoloesol.

== Gyrfa ==

=== Cyn yr Ail Ryfel Byd ===
Ar ôl graddio, dechreuodd Newton-John ar yrfa fel athro. Cafodd ei benodi yn feistr cynorthwyol yn Ysgol Christs Hospital, ysgol breifat yn [[Horsham]], [[Gorllewin Sussex]], ym 1936. Ym 1938 symudodd i fod yn feistr yn Ysgol Stowe, ysgol bonedd yn [[Swydd Buckingham]].&lt;ref name=&quot;ADB&quot; /&gt;

=== Yn ystod y rhyfel ===
Torrodd [[yr Ail Ryfel Byd]] ar draws yrfa academaidd Newton-John. Ym 1940 cafodd ei gomisiynu i'r [[Yr Awyrlu Brenhinol|Awyrlu Brenhinol]] lle fu'n gweithio ym maes cudd-wybodaeth. Am ddwy flynedd gyntaf ei wasanaeth bu'n gyfrifol am holi peilotiaid o'r Almaen oedd wedi eu dal gan luoedd Prydain. Fel rhan o'r gwaith bu'n holi a gwirio llythyrau [[Rudolf Hess]], dirprwy [[Adolf Hitler]], a ffodd i'r [[Yr Alban|Alban]] er mwyn ceisio cael cymod rhwng Prydain a'r Almaen.&lt;ref&gt;[https://www.pressreader.com/similar/283403421254904 Scotish Daily Mail 30 Medi 2016 ''The Secret Life of Olivia's Dad''] adalwyd 14 Hydref 2019&lt;/ref&gt;

Ym 1942 aeth i weithio ar brosiect dirgel ''Ultra'', prosiect rhyng-gipio'r signalau cyfathrebu'r gelyn a oedd wedi ei leoli ym Mharc Bletchley.&lt;ref&gt;Budiansky, Stephen: Battle of Wits: The Complete Story of Codebreaking in World War II, Simon and Schuster, 2000, ISBN 0684859327&lt;/ref&gt; Ei waith oedd dehongli a dadansoddi'r wybodaeth a gafodd ei dadgodio gan y prosiect. Roedd yn rhan o'r tîm a oedd yn darparu gwybodaeth hanfodol am leoliad a chynlluniau'r Maeslywydd [[Erwin Rommel]] a fu o gymorth mawr i'r [[Bernard Montgomery|ardalydd Montgomery]] wrth iddo baratoi am frwydr El Alamein ym mis Hydref 1942.&lt;ref name=&quot;ADB&quot; /&gt;

=== Ar ôl y rhyfel ===
Ymadawodd Newton-John a'r lluoedd arfog ym mis Medi 1945 gan ail afael ar ei yrfa academaidd. Cafodd ei benodi yn brifathro Ysgol Uwchradd Bechgyn Swydd Gaergrawnt. Ym 1954 symudodd i [[Awstralia]] wedi ei benodi yn Feistr Coleg Ormond, Prifysgol Melbourn.&lt;ref&gt;[https://trove.nla.gov.au/newspaper/article/23314781 The Argus (Melbourne, Vic) Wed 14 Oct 1953  Page 6  New master of Ormond] adalwyd 14 Chwefror 2019&lt;/ref&gt; Ym 1958 cafodd ei benodi yn athro Almaeneg a phennaeth adran y celfyddydau yng Ngholeg Prifysgol Newcastle, a oedd ar y pryd yn rhan o Brifysgol De Cymru Newydd. Arhosodd yn y coleg hyd ei ymddeoliad gan ei gynorthwyo i ddod yn brifysgol annibynnol, Prifysgol Newcastle, ym 1965. Gwasanaethodd fel dirprwy warden y coleg o 1963, is-bennaeth y brifysgol newydd o 1965, a'i dirprwy is-ganghellor o 1968 hyd ei ymddeoliad ym 1974.

Yn 1972 fe'i hetholwyd yn gymrawd Cymdeithas Frenhinol y Celfyddydau. Ar ei ymddeoliad, rhoddodd y brifysgol iddo gadair athro emeritws ac a enwyd gwobr am greadigrwydd ac arloesiad er anrhydedd iddo.&lt;ref name=&quot;ADB&quot; /&gt;

=== Darlledu ===
Yn ystod ei gyfnod yng Ngholeg Ormond bu Newton John hefyd yn cyfrannu i'r cwmni teledu lleol ym Melbourn fel actor, canwr a chyflwynydd rhaglenni. O 1981 bu'n cyflwyno rhaglen cerddoriaeth glasurol ar sianel radio 2 MBS-FM bu hefyd yn aelod o fwrdd reoli'r orsaf. Ym 1958 Newton John oedd cadeirydd cyntaf y rhaglen ''Any Questions'' (rhaglen debyg i ''Pawb a'i Farn'') ar sianel deledu  ABC a ''Forum'' rhaglen debyg a darlledwyd ar orsaf NBN 3 ym 1962.

== Teulu ==
Bu Newton-John yn briod dair gwaith. Ym 1937 priododd Irene Helene Käthe Hedwig Born, merch y  ffisegwr Max Born. Bu iddynt fab a dwy ferch. Eu merch ieuangaf yw'r  actor [[Olivia Newton-John]]. Cawsant ysgariad ym 1958. Ym 1963 priododd Ter Wee (née Cuningham) cawsant fab a merch cyn ysgaru ym 1983. Ym 1992 priododd y newyddiadurwr Gay Mary Jean Holly.&lt;ref name=&quot;ADB&quot; /&gt;

== Marwolaeth ==
Bu farw yn Manly, [[De Cymru Newydd]] o [[Canser yr afu|ganser yr afu]] yn 78 mlwydd oed.&lt;ref&gt;[https://www.findagrave.com/memorial/101241715/brinley-newton_john Find a Grave Memorial - Brinley “Bryn” Newton-John] adalwyd 14 Chwefor 2019&lt;/ref&gt;

== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}

{{Rheoli awdurdod}}

{{DEFAULTSORT:Newton-John, Bryn}}
[[Categori:Genedigaethau 1914]]
[[Categori:Marwolaethau 1992]]
[[Categori:Academyddion Cymreig]]
[[Categori:Academyddion Awstralaidd]]
[[Categori:Ysbiwyr]]
[[Categori:Darlledwyr Awstralaidd]]
[[Categori:Awstraliaid Cymreig]]
[[Categori:Prosiect Wicipobl]]</text>
      <sha1>sdq9p10vfs5p1w8kab4ek3v9xpamf02</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ysgytlaeth</title>
    <ns>0</ns>
    <id>235032</id>
    <revision>
      <id>11100793</id>
      <parentid>11004496</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:59:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1587" xml:space="preserve">[[Delwedd:Strawberry_milkshake.jpg|alt=Strawberry milkshake.jpg|bawd|Ysgytlaeth mefus]]
Diod [[melys]] oer sydd fel arfer wedi'i wneud o laeth neu [[hufen iâ]], a chyflasynnau fel menyn caramel, saws caramel, surop siocled, neu surop ffrwythau, yw '''ysgytlaeth'''.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=ysgytlaeth |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

Roeddynt yn wreiddiol yn cael eu gwneud â llaw trwy gymysgu hufen ia a llaeth. Mae modd ei wneud erbyn hyn drwy ychwanegu powdr i laeth ffres a'i gymysgu, a daw rhain mewn nifer o flasau, gan gynnwys [[siocled]], [[powdr coco]], [[Caramel|caramel]], [[Mefus|mefus]], a [[banana]]. Erbyn hyn, mae nifer o siopau bwyd cyflym yn eu gwneud â pheiriant.

Pan gafodd y term Saesneg &quot;milkshake&quot; ei ddefnyddio gyntaf mewn print yn 1885, diod alcoholig oedd ysgytlaeth.&lt;ref name=&quot;stuart&quot;&gt;Stuart Berg Flexner, ''Listening to America'' (Efrog Newydd: Simon &amp; Schuster, 1982), t.178&lt;/ref&gt; Ond erbyn 1900, roedd y term yn cyfeirio at ddiod oedd yn cael ei ystyried yn 'faethlon', ac erbyn y 1930au, roedd ysgytlaethau wedi troi ddiodydd poblogaidd dros ben. Nid oes cofnod ysgrifenidig, ond tybir i'r gair 'ysgytlaeth' gael ei fathu yn y Gymraeg tua'r 1970au gyda dyfodiad rhagor o ddarlledu Cymraeg ar y [[teledu]] a [[BBC Radio Cymru]] ac adeg yr angen am arwyddio Cymraeg mewn sefydliadau megis yr [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru|Eisteddfod Genedlaethol]] lle gwerthwyd y diod ac roedd rhaid cadw at y  [[Rheol Iaith yr Eisteddfod Genedlaethol|Rheol Iaith]].

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau}}

[[Categori:Coginiaeth yr Unol Daleithiau]]
[[Categori:Hufen iâ]]</text>
      <sha1>13au8eou6mi6oxkafudjxm4wjc2ksm5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>David Thomas (metelegwr)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>236947</id>
    <revision>
      <id>11100800</id>
      <parentid>10897928</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T15:52:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Llywelyn2000</username>
        <id>796</id>
      </contributor>
      <comment>cat</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="831" xml:space="preserve">{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= cenedl | nationality = {{banergwlad|Cymru}} | dateformat = dmy}}

Metelegwr o [[Gymru]] oedd '''David Thomas'''  ([[3 Tachwedd]] [[1794]] - [[20 Mehefin]] [[1882]]).

Cafodd ei eni yn Llangatwg yn 1794 a bu farw yn Catasauqua. Cofir Thomas fel un o arleoswyr y diwydiant haearn yn U.D.A.

==Cyfeiriadau==
*[https://bywgraffiadur.cymru/article/c-THOM-DAV-1794 David Thomas - Y Bywgraffiadur Cymreig]


*[https://doi.org/10.1093/ref:odnb/49469 David Thomas - Bywgraffiadur Rhydychen]

{{Rheoli awdurdod}}

{{DEFAULTSORT:Thomas, David}}
[[Categori:Dyfeiswyr Cymreig]]
[[Categori:Erthyglau bot Wicipobl]]
[[Categori:Genedigaethau 1794]]
[[Categori:Marwolaethau 1882]]
[[Categori:Cymry]]
[[Categori:Bywgraffiadau Cymreig]]
[[Categori:Ymfudwyr Cymreig i'r Unol Daleithiau]]</text>
      <sha1>d5ik73la3x5nrrovm0pxs5gnzxxdh12</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>John Forrester-Clack</title>
    <ns>0</ns>
    <id>241772</id>
    <revision>
      <id>11100841</id>
      <parentid>11002550</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T21:52:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3366" xml:space="preserve">{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth | nationality = {{banergwlad|Awstralia}} | dateformat = dmy}}

Mae '''John Forrester-Clack''' yn artist a aned yng Nghymru ond a fudodd i [[Awstralia]]. Enillodd Wobr Gelf Cemegydd Cyfalaf 2009 (Gwobr Gelf Brindabella gynt) a chyrhaeddodd rownd derfynol Gwobr Dobell 2011 a 2012.

Llofnod Clack yw arwydd y groes a'r gair Amen, weithiau gydag arwyddlun bach siâp calon arno.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.canberratimes.com.au/act-news/canberra-life/marking-the-spirit-by-john-forrester-clack--at-nishi-gallery-20160823-gqysf9.html |title=Marking the Spirit by John Forrester Clack at Nishi Gallery |publisher=canberratimes.com.au |date=29 August 2016 |accessdate=2016-02-22}}&lt;/ref&gt; Mae'n fwyaf adnabyddus am ei bortreadau o'r pen dynol.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.smh.com.au/entertainment/art-and-design/john-forrester-clacks-works--paintings-and-drawings-reviewed-20150325-1m3a57.html |title=John Forrester Clack's 'Works – Paintings and Drawings' reviewed |publisher=smh.com.au |date=25 March 2015 |accessdate=2016-01-19}}&lt;/ref&gt;

==Bywgraffiad==
Ganwyd John Forrester-Clack ym mhentref [[Nant-y-moel]], [[Cwm Ogwr (cymuned)|Cwm Ogwr]].&lt;ref name=&quot;yassarts1&quot;&gt;{{cite web|url=http://yassarts.org/visual-arts/john-forrester-clack-receives-award |title=John Forrester Clack Receives Award |publisher=YASSarts |date=24 January 2013 |accessdate=2013-09-08}}&lt;/ref&gt; Graddiodd gyda Meistr yn y Celfyddydau yn y Coleg Celf Brenhinol ym 1986.&lt;ref name=&quot;kedumba1&quot;&gt;{{cite web|url=http://kedumba.org.au/john-forrester-clack/ |title=John Forrester-Clack &amp;#124; The Kedumba Collection of Australian Drawings |publisher=Kedumba.org.au |date=15 September 2012 |accessdate=2013-09-08}}&lt;/ref&gt; Yna symudodd i Awstralia,&lt;ref name=&quot;yassarts1&quot;/&gt; ym mhentrefan bach Gundaroo ar gyrion y prifddinas, [[Canberra]], lle sefydlodd ei stiwdio a dysgu darlunio yn Ysgol Gelf Prifysgol Genedlaethol Awstralia.

==Gwobrau a gwobrau==
Enillodd y paentiad ''Dan the Green Knight'' Wobr Gelf y Cemegydd Cyfalaf (Gwobr Gelf Brindabella gynt) yn 2009 &lt;ref name=&quot;yassarts1&quot;/&gt; ac roedd ei ddarluniau 'Head' yn rownd derfynol Gwobr Dobell yn 2011 a 2012.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.artgallery.nsw.gov.au/prizes/dobell/2011/29019/ |title=John Forrester Clack: Head :: Dobell Prize for Drawing 2011 |publisher=Art Gallery NSW |date= |accessdate=2013-09-08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.artgallery.nsw.gov.au/prizes/dobell/2012/29320/ |title=John Forrester Clack: Head :: Dobell Prize for Drawing 2012 |publisher=Art Gallery NSW |date= |accessdate=2013-09-08}}&lt;/ref&gt;

==Casgliadau==
Mae gweithiau nodedig mewn casgliadau yn cynnwys lluniadau 'Born of the Spirit', 'Hurt' a 'Dyn Gweddi' a gaffaelwyd yn 2001 gan Garry Shead ac Ymddiriedolwyr Casgliad Kedumba cyhoeddus Darluniau Awstralia.&lt;ref name=&quot;kedumba1&quot;/&gt;

==Dolenni==
* [http://johnforresterclack.com/ Official website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190620211515/http://johnforresterclack.com/ |date=2019-06-20 }}
* [https://web.archive.org/web/20160304113924/http://www.australiangalleries.com.au/exhibitions/19-previous-exhibitions/439-clack-rs12 Australiangalleries.com.au]
* [http://soa.anu.edu.au/staff/john-forrester-clack Soa.anu.edu.au]

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau}}

[[Categori:Arlunwyr Awstralaidd]]
[[Categori:Arlunwyr Cymreig]]</text>
      <sha1>4ftghv93n4d571cugvkih1cr33byjjl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100842</id>
      <parentid>11100841</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T21:52:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3374" xml:space="preserve">{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth | nationality = {{banergwlad|Awstralia}} | dateformat = dmy}}

Mae '''John Forrester-Clack''' yn artist a aned yng Nghymru ond a fudodd i [[Awstralia]]. Enillodd Wobr Gelf Cemegydd Cyfalaf 2009 (Gwobr Gelf Brindabella gynt) a chyrhaeddodd rownd derfynol Gwobr Dobell 2011 a 2012.

Llofnod Clack yw arwydd y groes a'r gair Amen, weithiau gydag arwyddlun bach siâp calon arno.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.canberratimes.com.au/act-news/canberra-life/marking-the-spirit-by-john-forrester-clack--at-nishi-gallery-20160823-gqysf9.html |title=Marking the Spirit by John Forrester Clack at Nishi Gallery |publisher=canberratimes.com.au |date=29 August 2016 |accessdate=2016-02-22}}&lt;/ref&gt; Mae'n fwyaf adnabyddus am ei bortreadau o'r pen dynol.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.smh.com.au/entertainment/art-and-design/john-forrester-clacks-works--paintings-and-drawings-reviewed-20150325-1m3a57.html |title=John Forrester Clack's 'Works – Paintings and Drawings' reviewed |publisher=smh.com.au |date=25 March 2015 |accessdate=2016-01-19}}&lt;/ref&gt;

==Bywgraffiad==
Ganwyd John Forrester-Clack ym mhentref [[Nant-y-moel]], [[Cwm Ogwr (cymuned)|Cwm Ogwr]].&lt;ref name=&quot;yassarts1&quot;&gt;{{cite web|url=http://yassarts.org/visual-arts/john-forrester-clack-receives-award |title=John Forrester Clack Receives Award |publisher=YASSarts |date=24 January 2013 |accessdate=2013-09-08}}&lt;/ref&gt; Graddiodd gyda Meistr yn y Celfyddydau yn y Coleg Celf Brenhinol ym 1986.&lt;ref name=&quot;kedumba1&quot;&gt;{{cite web|url=http://kedumba.org.au/john-forrester-clack/ |title=John Forrester-Clack &amp;#124; The Kedumba Collection of Australian Drawings |publisher=Kedumba.org.au |date=15 September 2012 |accessdate=2013-09-08}}&lt;/ref&gt; Yna symudodd i Awstralia,&lt;ref name=&quot;yassarts1&quot;/&gt; ym mhentrefan bach Gundaroo ar gyrion y prifddinas, [[Canberra]], lle sefydlodd ei stiwdio a dysgu darlunio yn Ysgol Gelf Prifysgol Genedlaethol Awstralia.

==Gwobrau a gwobrau==
Enillodd y paentiad ''Dan the Green Knight'' Wobr Gelf y Cemegydd Cyfalaf (Gwobr Gelf Brindabella gynt) yn 2009 &lt;ref name=&quot;yassarts1&quot;/&gt; ac roedd ei ddarluniau 'Head' yn rownd derfynol Gwobr Dobell yn 2011 a 2012.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.artgallery.nsw.gov.au/prizes/dobell/2011/29019/ |title=John Forrester Clack: Head :: Dobell Prize for Drawing 2011 |publisher=Art Gallery NSW |date= |accessdate=2013-09-08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.artgallery.nsw.gov.au/prizes/dobell/2012/29320/ |title=John Forrester Clack: Head :: Dobell Prize for Drawing 2012 |publisher=Art Gallery NSW |date= |accessdate=2013-09-08}}&lt;/ref&gt;

==Casgliadau==
Mae gweithiau nodedig mewn casgliadau yn cynnwys lluniadau 'Born of the Spirit', 'Hurt' a 'Dyn Gweddi' a gaffaelwyd yn 2001 gan Garry Shead ac Ymddiriedolwyr Casgliad Kedumba cyhoeddus Darluniau Awstralia.&lt;ref name=&quot;kedumba1&quot;/&gt;

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau}}

==Dolenni allanol==
* [http://johnforresterclack.com/ Official website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190620211515/http://johnforresterclack.com/ |date=2019-06-20 }}
* [https://web.archive.org/web/20160304113924/http://www.australiangalleries.com.au/exhibitions/19-previous-exhibitions/439-clack-rs12 Australiangalleries.com.au]
* [http://soa.anu.edu.au/staff/john-forrester-clack Soa.anu.edu.au]

[[Categori:Arlunwyr Awstralaidd]]
[[Categori:Arlunwyr Cymreig]]</text>
      <sha1>5n7tjrd5vv8d63b8rd857lnx1d30uim</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Maer</title>
    <ns>0</ns>
    <id>243980</id>
    <revision>
      <id>11100795</id>
      <parentid>11005823</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T15:03:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4075" xml:space="preserve">[[Delwedd:Talat Chaudhri, Maer Aberystwyth.jpg|bawd|350px|[[Talat Chaudhri]], Maer [[Cyngor Tref Aberystwyth]] 2018-19, tu allan [[Llyfrgell Tref Aberystwyth]]]]
Mewn llawer o wledydd, '''maer''' (o'r [[Lladin]] maior [majˈjɔr], sy'n golygu &quot;mwy&quot;) yw'r swyddog o'r radd uchaf mewn llywodraeth ddinesig fel [[dinas]], [[bwrdeistref]] neu [[tref|dref]].

Ledled y byd, mae amrywiant eang mewn deddfau ac arferion lleol o ran pwerau a chyfrifoldebau maer yn ogystal â'r modd y mae maer yn cael ei ethol neu ei fandadu fel arall. Yn dibynnu ar y system a ddewisir, gall maer fod yn brif swyddog gweithredol y llywodraeth ddinesig, gall gadeirio corff llywodraethu aml-aelod heb fawr o bŵer annibynnol, os o gwbl, neu gall chwarae rôl seremonïol yn unig. Ymhlith yr opsiynau ar gyfer dewis maer mae etholiad uniongyrchol gan y cyhoedd, neu ddethol gan gyngor llywodraethu etholedig neu fwrdd.

==Cymru==
Disgrifir &quot;maer&quot; gan [[Geiriadur Prifysgol Cymru|Eiriadur Prifysgol Cymru]] fel; &quot;Un o swyddogion gweindyddol y llys (yn y Cyfreithiau) oedd yn gyfrifol am oruchwilio tiroedd a chasglu trethi; goruchwilwyr, stiward, swyddog, amaethwr, hefyd yn derm ffigurol a throsiadol.&quot;&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=maer |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

Yng Nghymru'r [[Oesoedd Canol]], cododd [[Cyfraith Hywel Dda|Gyfreithiau Hywel Dda]] y maer fel swydd yn y llysoedd brenhinol sy'n gyfrifol am weinyddu'r [[taeog|taeogiaid]] ar diroedd y brenin. Er mwyn cynnal ei ddibyniaeth ar y Goron a'i theyrngarwch, gwaharddwyd y swydd i arweinwyr y grwpiau llwythol neu dylwyth.&lt;ref&gt;https://cy.wikipedia.org/wiki/A._W._Wade-Evans&lt;/ref&gt; Dyfarnwyd maer ar wahân, o'r enw ''Maer Biswail'' (maer tail buwch), gyda'r swydd o oruchwylio'r gwartheg brenhinol. 

Mae'r swydd bellach yn deitle ffurfiol ar gadeirydd cyngor lleol gan gynnwys dylestwyddau seremonïol a chynrychioli'r cyngor mewn digwyddiadau swyddogol. Nid yw'n swydd llawn amser nag iddo bwerau uniongyrchol, heblaw bwrw pleidlais i benderfynu ar fater lle bod diffyg pleidlais glir. Dilynir rheolau sefydlog a deddfau [[Llywodraeth Cymru]] a Llywodraeth San Steffan a ceir canllawiau a chymorth gan ''[[Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru|Gymdeithas Llywodraeth Leol Cymru]]'' (ar gyfer Cynghorau [[Sir]], sef [[Llywodraeth leol yng Nghymru|Awdurdodau Lleol Cymru]]) a ''Un Llais Cymru'' ar gyfer [[Cyngor Cymuned|Cynghorau Cymuned]].

==Traddodiad Ffrengig a Chyfandir Ewrop==
Roedd y meiri y [[Ffranciaid]] neu'r ''majordomos'' gwreiddiol - fel y meiri Cymreig - yn arglwyddi oedd yn rheoli tiroedd y brenin o amgylch llysoedd Merovingiaidd yn Awstria, [[Bwrgwyn]], a Neustria. Yn y pen draw daeth maer Paris yn etifeddol yn y Pippinids, a sefydlodd linach Carolingaidd yn ddiweddarach.

Yn Ffrainc fodern, ers y [[Chwyldro Ffrengig]], mae maer (''maire'') a nifer o atodiadau maer (adjoints au maire) yn cael eu dewis gan y cyngor trefol o blith eu nifer. Mae'r rhan fwyaf o'r gwaith gweinyddol yn cael ei adael yn eu dwylo, gyda'r cyngor llawn yn cyfarfod yn anaml. Copïwyd y model ledled Ewrop ym meiri Prydain, sindacos yr Eidal, y rhan fwyaf o ''burgermeister'' taleithiau'r Almaen, ac arlywyddion Portiwgal o'r siambrau trefol.

Yn yr Eidal Ganoloesol, arweiniwyd y ddinas-wladwriaethau nad oeddent yn ystyried eu hunain yn dywysogaethau neu ddeuoliaeth annibynnol - yn enwedig rhai'r garfan Imperial Ghibelline - gan podestàs.

Yr hyn sy'n cyfateb i'r maer yng [[Gwlad Groeg|Nglad Groeg]] yw'r ''demarch'' ([[Groeg (iaith)]]: δήμαρχος, llyth. 'rheolwr y maestref').

Adnabyddir y swydd sy'n cyfateb i un y Maer yn yr [[Alban]] fel &quot;Convenor&quot;, &quot;Provost&quot;, neu &quot;Lord Provost&quot; gan ddibynu ar yr awdurdod a'r traddodiad lleol.

Yn [[Sbaen]] y gair am y swydd sy'n cyfateb i'r maer yw'r ''Alcalde''. Daw o'r gair [[Arabeg]]: al-qaḍi (قاضي‎), hynny yw, &quot;y barnwr (Cyfraith Sharia).&quot;

==Dolenni==
* [https://www.wlga.cymru/be-a-councillor-2019 - Bod yn Gynghorydd, gwefan Cyngor Llywodraeth Leol Cymru]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Llywodraeth leol yng Nghymru]]
[[Categori:Meiri lleoedd yng Nghymru]]</text>
      <sha1>n045h4eqligyvjp93sehsjc2qwuax3n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gwarchodfa Natur Genedlaethol Far Ings</title>
    <ns>0</ns>
    <id>245667</id>
    <revision>
      <id>11100744</id>
      <parentid>11100737</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T13:12:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rhyswynne</username>
        <id>520</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1536" xml:space="preserve">{{Gwybodlen lle| suppressfields = cylchfa|gwlad={{banergwlad|Lloegr}}}}

Mae '''Gwarchodfa Natur Genedlaethol Far Ings''' yn warchodfa natur ar lan deheuol [[Afon Humber]], ar gyrion [[Barton-upon-Humber]] yn [[Swydd Lincoln]]. Crëwyd y warchodfa ar hen safle’r diwydiannau teils a [[sment]] a ffynnodd rhwng 1850 a 1959.&lt;ref&gt;[https://www.lincstrust.org.uk/get-involved/top-reserves/far-ings Gwefan Ymddiriedolaeth Bywyd Gwyllt Swydd Lincoln]&lt;/ref&gt; Mae maes parcio a chanolfan ymwelwyr. Rheolir y warchodfa gan [[Ymddiriedolaeth Bywyd Gwyllt Swydd Lincoln]].
Gwelir [[Corhedydd]], [[Aderyn y bwn]], [[Gwennol]], [[Gwennol y Glennydd]], [[Ehedydd]], [[Drudwen]], [[Pibydd coesgoch]], [[Chwiwell]], [[Rhostog Gynffonddu]], [[Gŵydd droedbinc]], [[Alarch]] a [[Corhwyaden|Chorhwyaden]] yno.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.birdersmarket.com/acatalog/Far_Ings_National_Nature_Reserve.html |title=Gwefan birdersmarket.com |access-date=2019-10-05 |archive-date=2019-04-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190415195544/http://birdersmarket.com/acatalog/Far_Ings_National_Nature_Reserve.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

==Dolen allanol==
* [https://www.lincstrust.org.uk/get-involved/top-reserves/far-ings Gwefan Ymddiriedolaeth Bywyd Gwyllt Swydd Lincoln]

{{-}}
==Oriel==
&lt;gallery heights=&quot;180px&quot; mode=&quot;packed&quot;&gt;
FarIngs01LB.jpg
FarIngs05LB.jpg
FarIngs03LB.jpg
FarIngs04LB.jpg
FarIngs02LB.jpg
FarIngs06LB.jpg
&lt;/gallery&gt;

[[Categori:Gwarchodfeydd natur yn Lloegr|Far Ings]]
[[Categori:Swydd Lincoln]]</text>
      <sha1>3xgrgcvxnavllrjuwskaebjooimq7n8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sussex, Virginia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>260180</id>
    <revision>
      <id>11100821</id>
      <parentid>10892774</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:40:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4889" xml:space="preserve">&lt;!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--&gt;
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad  = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Virginia]]{{#invoke:wd|references|P131}} }}
&lt;!--Paragraff 1--&gt;
&lt;!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--&gt;
Cymuned heb ei hymgorffori (Saesneg: ''unincorporated community'') yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Virginia]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}&lt;!--CYPLYSU--&gt; {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}&lt;!--CYPLYSU--&gt; {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}}
&lt;!-- Cadw lle 1--&gt;
&lt;!--Ffinio ac amser--&gt;
{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}&lt;!--CYPLYSU--&gt;{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}&lt;!--CYPLYSU--&gt; {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}&lt;!-- Cadw lle 2--&gt;
==Poblogaeth ac arwynebedd==
&lt;!--Dymuno golygu'r darn canlynol?
Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--&gt;

{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o|.}}&lt;!--CYPLYSU--&gt;{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||Ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}&lt;!--CYPLYSU--&gt; {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.&lt;ref&gt;[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.&lt;/ref&gt;}} &lt;!-- Cadw lle 3--&gt;

&lt;!--    gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma     --&gt;

==Pobl nodedig==

Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Sussex, gan gynnwys:

{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod
WHERE {
  ?item wdt:P31 wd:Q5;
    wdt:P19 wd:Q7649389.
      OPTIONAL {  ?item wdt:P569 ?dob.              BIND(YEAR(?dob) AS ?yob)           }      # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
  OPTIONAL {  ?item wdt:P570 ?dod.              BIND(YEAR(?dod) AS ?yod)           }      # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language &quot;cy,en&quot;. }
}
ORDER BY DESC (?item)
LIMIT 10
|sort=P569
|references=all
|columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw
|links=local, text
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! enw
! delwedd
! galwedigaeth
! man geni
! Bl geni
! Bl marw
|-
| ''[[:d:Q47093154|John H. Bailey]]''
| 
| [[gwleidydd]]
| [[Sussex, Virginia]]
| 1864
| 1940
|-
| ''[[:d:Q7298558|Raymond Alvin Jackson]]''
| 
| [[cyfreithiwr]]&lt;br/&gt;[[barnwr]]
| [[Sussex, Virginia]]
| 1949
| 
|}
{{Wikidata list end}}

&lt;!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen --&gt;
{{blwch llywio
| enw = Taleithiau 
| teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} &lt;!--P17 = Gwladwriaeth--&gt;
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q30}}
&lt;!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America --&gt;
}}

{{blwch llywio
| enw = siroedd
| header = Siroedd
| teitl = Siroedd o fewn talaith Virginia
| rhestr-1 =
{{#statements:P150|from=Q1391}}&lt;!-- Q-code y DALAITH --&gt;
}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{#invoke:wd|references|P131}}

[[Categori:Cymunedau Sussex County, Virginia]]</text>
      <sha1>amieq8osnaa8gtftinqrajolt60gd3j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Cymunedau Sussex County, Virginia</title>
    <ns>14</ns>
    <id>278714</id>
    <revision>
      <id>11100822</id>
      <parentid>10151824</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:41:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68" xml:space="preserve">[[Categori:Cymunedau Virginia]]
[[Categori:Sussex County, Virginia]]</text>
      <sha1>42gmnvi8gsmy8yw3n8ijsaautaqi35k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Loc</title>
    <ns>0</ns>
    <id>281231</id>
    <revision>
      <id>11100791</id>
      <parentid>10253305</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:54:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1274" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata = ALL}}
Mae '''loc''' yn ffordd o godi neu ollwng cychod rhwng lefelau gwahanol ar gamlesi ac afonydd. Mae gatiau ar ddau ben y siambr, ac wrth reolu lefel y dŵr, mae’n bosibl codi neu ollwng cwch i fyny neu i lawr rhwng lefelau.

Mae gan loc tair elfen:
* Siambr yn cysylltu’r 2 lefel, yn ddigon fawr i un neu fwy o gychod.
* Giât (neu gatiau) ar 2 ben y siambr.
* ‘Gêr Loc’ i wagu neu lenwi’r siambr. Fel arfer, mae’n banel fflat, codir i ganiatau cyrhaeddiad neu ymadawiad y dŵr.

Loc mwyaf y byd yw [[Loc Kieldrecht]] yn [[Antwerp]], [[Gwlad Belg]].&lt;ref&gt;[https://gcaptain.com/photos-worlds-largest-lock-kieldrecht-opens-in-belgium/ Gwefan gcaptain.com]&lt;/ref&gt;.

Mae'r gair Cymraeg ''loc'' weithiau mewn hen destunau, ''lloc'', yn fenthyciad o'r Saesneg, ''lock''a gall hefyd olygu corlan, ffald, cilfach.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=loc |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Bellach mae'r term 'loc' i'w weld mewn cyd-destun rheoli llif camlesi neu ddŵr.

[[Delwedd:Frankton01LB.jpg|bawd|dim|260px|Lociau Frankton, Camlas Trefaldwyn]]
[[Delwedd:Grindley01LB.jpg|bawd|dim|260px|Lociau Grindley Brook, Camlas Llangollen]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn cludiant}}

[[Categori:Camlesi]]
[[Categori:Cludiant]]
[[Categori:Afonydd]]</text>
      <sha1>eq8z66ywc3vnw529lmchmtohh132y8l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Recordiau Sbensh</title>
    <ns>0</ns>
    <id>281691</id>
    <revision>
      <id>11100788</id>
      <parentid>11020171</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:48:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1363" xml:space="preserve">{{Gwybodlen cwmni/Wicidata | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no
 | suppressfields= 
 | dateformat = dmy
}}
Label recordiau yw '''Recordiau Sbensh''' sydd wedi ei lleoli y ardal [[Blaenau Ffestiniog]].

==Stiwdio==
Sefydlwyd y label yn 2008. Mae Recordiau Sbensh yn y broses (2020) o drosi hen festri capel Bethel, [[Bro Ffestiniog]] i stiwido recordio a gofod ymarfer. Er hyn, mae modd gwneud recordiad o safon yma. Bydd y stiwdio recordio ac ymarfer, maes o law yn cynnwys cegin, toilet a swyddfa newydd.&lt;ref&gt;http://www.sbensh.com/&lt;/ref&gt;

Ystyr y gair &quot;sbensh&quot; yw 'twll dan grisiau', neu lle bychan i gadw pethau.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=sbench |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

==Artistiaid==
Ymysg yr artistiaid sydd wedi recordio ar label Recordiau Sbensh, mae [[Gai Toms]] a [[Brython Shag]].&lt;ref&gt;https://www.discogs.com/label/291722-Recordiau-Sbensh&lt;/ref&gt;. Gellir gwrando ar ''Gwalia'' gan [[Gai Toms]] ac [[Alys Williams]] ar dudalen Bandcamp Recordiau Sbensh.&lt;ref&gt;https://sbensh.bandcamp.com/&lt;/ref&gt;

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau}}

==Dolenni allanol==
* [http://www.sbensh.com/ Gwefan Recordiau Sbensh]
* [http://.twitter.com/sbenshmusic Twitter - @sbenshmusic]{{Dolen marw|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

[[Categori:Cerddoriaeth Gymraeg]]
[[Categori:Cytundebau|Blaenau Ffestiniog]]
[[Categori:Labeli recordio Cymreig]]</text>
      <sha1>cgwruivu642tfoftb6khmj4j44epbj1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Loch Druidibeag</title>
    <ns>0</ns>
    <id>281778</id>
    <revision>
      <id>11100895</id>
      <parentid>11100342</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:09:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="837" xml:space="preserve">{{Gwybodlen lle
| suppressfields = cylchfa
| gwlad={{banergwlad|Yr Alban}}
}}

Mae '''Loch Druidibeag''' yn llyn ar [[Uibhist a Deas]], un o’r [[Ynysoedd Allanol Heledd]], [[Yr Alban]]. Mae’n [[Gwarchodfa Natur Genedlaethol|Warchodfa Natur Genedlaethol]]. Gwelir dros 200 math o blanhigyn yno, a hefyd [[Cwtiad torchog]]&lt;ref&gt;[https://www.isle-of-south-uist.co.uk/what-to-do/loch-druidibeg/ Gwefan yr ynys]&lt;/ref&gt;, [[Pibydd y mawn]], [[Gŵydd lwyd]], [[Pibydd coesgoch]], [[Cornchwiglen]] ac [[Alarch]].&lt;ref&gt;[https://www.visitouterhebrides.co.uk/see-and-do/loch-druidibeg-p522161 Gwefan visittouterhebrides.co.uk]&lt;/ref&gt;
[[Delwedd:SouthUist01LB.jpg|bawd|dim|260px]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Daearyddiaeth Ynysoedd Allanol Heledd]]
[[Categori:Cadwraeth yn y Deyrnas Unedig]]
[[Categori:Llynnoedd yr Alban|Druidibeag]]</text>
      <sha1>oi9mgn76wefrpn9xe7hyb2z4n8m88e7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Deddfwrfa</title>
    <ns>0</ns>
    <id>281974</id>
    <revision>
      <id>11100759</id>
      <parentid>10955723</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:06:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8136" xml:space="preserve">{{Deddfwrfa}}
{{Gwleidyddiaeth}}
Mae '''deddfwrfa''' &lt;ref&gt;http://termau.cymru/#legislature&lt;/ref&gt; yn gynulliad ystyriol gyda'r awdurdod i ddeddfu ar gyfer endid gwleidyddol fel [[gwladwriaeth]], [[talaith]] neu [[dinas|ddinas fawr]]. Mae deddfwrfeydd yn ffurfio rhannau pwysig o'r mwyafrif o lywodraethau; yn y model gwahanu pwerau, maent yn aml yn cael eu cyferbynnu â [[Gweithrediaeth]] &lt;ref&gt;http://termau.cymru/#the%20executive&lt;/ref&gt; a [[Barnwriaeth|Barwniaeth]] &lt;ref&gt;http://termau.cymru/#judiciary&lt;/ref&gt; y llywodraeth. Ceir y cofnod cynharaf o'r gaith &quot;deddfwrfa&quot; o 1874.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=deddwrfa |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

Fel rheol, gelwir deddfau a ddeddfir gan ddeddfwrfeydd yn ''[[Deddfwriaeth sylfaenol|ddeddfwriaeth sylfaenol]]'' neu ''Deddfwriaeth cynradd''.&lt;ref&gt;http://termau.cymru/#primary%20legislation&lt;/ref&gt; Yn ogystal, gall deddfwrfeydd arsylwi a llywio gweithredoedd llywodraethu, gydag awdurdod i ddiwygio'r gyllideb dan sylw. Ceir reolau lleol ar ba [[Deddfwriaeth|ddeddfwriaeth]] sy'n cael ei ganiatáu i bob deddfwrfa neu siambr, ei wneud.

Gelwir aelodau deddfwrfa yn ddeddfwyr neu seneddwyr neu cynghorwyr. Mewn democratiaeth, deddfwyr sy'n cael eu hethol yn fwyaf cyffredin, er bod etholiad anuniongyrchol a phenodiad gan y weithrediaeth hefyd yn cael eu defnyddio, yn enwedig ar gyfer deddfwrfeydd [[dwysiambraeth|dwysiambrog]] sy'n cynnwys siambr uchaf.

==Gwaith deddfwrfa==
[[File:Legislation Terminology Map.png|thumb|upright=1.8|right|400px|Map yn dangos gwahanol dermau am y ddeddfwrfa genedlaethol]]
Yn gyffredinol bydd Deddfwrfa y codi trethi, creu deddfau, mewn system [[unsiambraeth]] caiff y deddfau eu llunio a'u pasio o fewn un siambr (dyma'r sefyllfa mewn sawl [[gwladwriaeth]], yn enwedig gwladwriaethau llai). Mewn system [[dwysiambraeth]] caiff deddfau eu llunio a'u pasio yn y &quot;siambr isaf&quot; ([[Tŷ'r Cyffredin]] yn achos y [[Deyrnas Unedig]] neu [[Dáil Éireann]] yn achos [[Gweriniaeth Iwerddon]]) ac yna eu pasio ymlaen i'r &quot;uwch siambr&quot; neu &quot;ail siambr&quot; ([[Tŷ'r Arglwyddi]], [[Seanad Éireann]]) ar gyfer diwygiadau, ond fel rheol, nid i'w gwrthod.

Er bod y Gweithrediaeth (y Llywodraeth) wedi eu hethol, fel rheol, yr un pryd â gweddill y Ddeddfwrfa, maent ar wahân. Gwaith y Ddeddfwrfa yw craffu a dal y Gweithrdfa i gownt. Gall y Ddeddfwrfa, os oes ganddi'r niferoedd o aelodau seneddol, wrthod mesur neu gynnig gan y Weithrediaeth.

==Nodweddion deddfwrfa ddemocrataidd==
Ceir amryw o nodweddion sy'n gyffredin i ddeddfwrfeydd democrataidd, ond gydag amrywiaethau yn ol traddodiadau y wlad a natur y democratiaeth (neu diffyg democratiaeth).

* Caiff deddfwrfa ei hethol mewn [[etholiad]] drwy wahanol ddulliau o bleidleisio, er enghraifft, y [[Cynrychiolaeth gyfrannol|pleidlais gyfrannol]].
* Bydd aelodau'r ddeddfwrfa yn ethol arweinydd y wlad neu'r cyngor - dyma'r sefyllfa gyda [[Senedd Cymru]]. Neu, caiff yr arweinydd ei ethol mewn etholiad ar wahân - dyma'r sefyllfa'n aml lle ceir [[Arlywydd]] fel [[Arlywydd yr Unol Daleithiau]]
* Caiff aelodau'r Ddeddfwrfa eu hethol am gyfnod penodol o amser - 5 mlynedd yn [[Senedd Cymru]] 
* Byddant, fel rheol, yn creu pleidiau gwleidyddol, er, fel rheol, caniateir unigolion nad sy'n aelod o unrhyw blaid i sefyll a chymryd sedd hefyd
* Caiff aelodau'r Ddeddfwrfa gyflog a ceir gwahanol reolau ar faint, os o gwbl, o arian allanol a rhoddion gall ddeddfwr dderbyn neu ennill

==Gwahanu pwerau==
Yn ffurfiol mae tri phŵer gwahanol mewn cwrteisi:

* yr awdurdod deddfwriaethol (Deddfwrfa)
* y gangen weithredol (Gweithrediaeth)
* y farnwriaeth (Barnwriaeth)

Mewn democratiaeth mae'r pwerau hyn wedi'u gwahanu, yn unol ag egwyddor y ''Trias politica''. Mae hyn yn golygu na all un person nac un corff arfer y pwerau hyn ar yr un pryd. Mewn democratiaeth, mae'r ddeddfwrfa hefyd yn cael ei hethol gan y bobl mewn etholiadau rhydd.

==Terminoleg==
[[File:Althing summer 2011.jpg|thumb|250px|de|Adeilad yr [[Althing|Alþing]], deddfwrfa hyna'r byd]]
Mae'r enw a ddefnyddir i gyfeirio at gorff deddfwriaethol yn amrywio yn ôl gwlad.

Ymhlith yr enwau cyffredin mae:
* '''Senedd''' - benthyciad o'r [[Lladin]] a'r [[Ffrangeg]]. Ceir amrywiaethau ar sillafiad ac ynganiad y gair mewn sawl iaith e.e. yn y [[Gwyddeleg|Wyddeleg]] ceir [[Seanad Éireann]] a cheir ''Senat'' yn [[Ffrainc]] - ill dwy yn ail siambr Deddfwrfa'r wladwriaeth. Cafwyd y cofnod cynharaf o'r gair &quot;senedd&quot; yn y Gymraeg o'r 13g yn trafod ''sened Ruuein'' (senedd Rufain) yn gwarchod ynys Prydain.&lt;ref&gt;http://geiriadur.ac.uk/gpc/gpc.html?senedd&lt;/ref&gt; Daw'r gair &quot;synod&quot; a ddefnyddir mewn cyd-destun crefyddol, o'r un gwraidd Lladin.
* '''Cynulliad''' - (&quot;i ymgynnull&quot;), mae'r Cymraeg y [[calque]] o'r [[Ffrangeg]] ''Assemblée''. Ceir y cyfeiriad cofnod cynharaf o'r gair yn y Gymraeg o'r Beibl yn 1620, gyda &quot;cynnulliad pobloedd&quot;&lt;ref&gt;http://geiriadur.ac.uk/gpc/gpc.html?cynulliad&lt;/ref&gt; Gelwir prif siambr deddfwrfa Ffrainc yn ''Assemblée nationale''.
* '''Cyngres''' - (o &quot;ymgynnull&quot; yn Ffrangeg)
* '''Deiet''' - ('pobl' mewn hen Almaen)
* '''Duma''' - (o dúm Rwsiaidd 'meddwl')
* '''Ystadau''' neu '''Estates''' - (o'r hen 'gyflwr' neu 'statws' Ffrangeg)
* '''Parlement''' - (o Ffrangeg ''parlez'' &quot;i siarad&quot;) defnyddiwyd yn fynych yn y Gymraeg o'r 14g ymlaen gyda'r cyfeiriad cynharaf gan [[Dafydd ap Gwilym]].&lt;ref&gt;http://geiriadur.ac.uk/gpc/gpc.html?parlement&lt;/ref&gt;
* '''Ting''' - (o'r [[Norseg]] am 'cynnull', a esblygodd maes yn y Saesneg i'r ystyr gyfoes o &quot;thing&quot; sef, &quot;peth&quot;&lt;ref name=&quot;onlinetymology&quot;&gt;Harper ''Online'', s.v. &quot;thing&quot;&lt;/ref&gt;) - mae ting neu thing yn gyffredin fel enw ar seneddau gwledydd [[Llychlyn]], megis yr [[Althing|Alþing]], senedd [[Gwlad yr Iâ]] a senedd hynaf y byd.

Er bod y rheolau penodol ar gyfer pob deddfwrfa yn wahanol yn ôl lleoliad, maent i gyd yn anelu at wasanaethu'r un pwrpas o benodi swyddogion i gynrychioli eu dinasyddion i bennu deddfwriaeth briodol ar gyfer y wlad.

==Hanes==
[[File:Ybae12LB.jpg|thumb|250px|de|Siambr Senedd Cymru - a newidiodd enw'r ddeddfwrfa o ''Cynulliad'' i ''Senedd'' yn 2020]]
Ymhlith y deddfwrfeydd cydnabyddedig cynharaf roedd yr Athenian Ecclesia.&lt;ref name=&quot;Hague, Rod 2017 pp. 128&quot;&gt;Hague, Rod, author. (14 October 2017). Political science : a comparative introduction. pp. 128–130. ISBN 978-1-137-60123-0.&lt;/ref&gt; Yn yr Oesoedd Canol, byddai brenhinoedd Ewropeaidd yn cynnal cynulliadau o'r uchelwyr, a fyddai wedyn yn datblygu i fod yn rhagflaenwyr deddfwrfeydd modern.&lt;ref name=&quot;Hague, Rod 2017 pp. 128&quot;/&gt; Yn aml, gelwid y rhain yn Ystadau. Y ddeddfwrfa hynaf sydd wedi goroesi yw'r Althing Gwlad yr Iâ, a sefydlwyd yn 930 CE.

==Cymru==
Cynhaliodd [[Owain Glyndwr|Owain Glyndŵr]] ddeddfwrfa neu senedd yn 1400. Etholwyd ef yn Dywysog Cymru yn y senedd yn Rhuddlan yn 1400 a cynhaliwyd seneddau eraill ym Machynlleth ac Aberystwyth. Defnyddiwr [[Cyfraith Cymru]] fel sail i'r seneddau yma.

Mae sefyllfa llywodraethiant Cymru a [[Senedd Cymru]] yn dangos ''politi'' anghyflawn gan nad oes gan Gymru [[Barnwriaeth|farnwriaeth]] annibynnol ei hun. Mae hyn yn sefyllfa anghymharus ac unigryw, hyd yn oed mewn cyd-destun gwledydd is-wladwriaeth eraill. Mae gan [[Gogledd Iwerddon|Ogledd Iwerddon]] ei barnwriaeth ei hun a'r [[Alban]] a hefyd [[Talaith|taleithiau]] fel rhai [[Unol Daleithiau America]].

==Gweler hefyd==
* [[Barnwriaeth]]
* [[Gweithrediaeth]]
* [[Geirfa gwleidyddiaeth]]

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

==Dolenni allanol==
* [https://law.gov.wales/constitution-government/how-welsh-laws-made/understanding-legislation/?lang=cy#/constitution-government/how-welsh-laws-made/understanding-legislation/?tab=overview&amp;lang=cy 'Cyfraith Cymru - Deall deddfwriaeth'] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170213060130/http://law.gov.wales/constitution-government/how-welsh-laws-made/understanding-legislation/?lang=cy#/constitution-government/how-welsh-laws-made/understanding-legislation/?tab=overview&amp;lang=cy |date=2017-02-13 }}
* [http://www.politicscymru.com/cy/cat2/article13/ Datblygiad Cynulliad Cenedlaethol Cymru fel deddfwrfa]

{{eginyn gwleidyddiaeth}}

[[Categori:Cyfraith Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth]]
[[Categori:Seneddau]]</text>
      <sha1>f21dbfobar28kggkughqi9ck91waayb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100786</id>
      <parentid>11100759</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:46:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8172" xml:space="preserve">{{Deddfwrfa}}
{{Gwleidyddiaeth}}
Mae '''deddfwrfa''' &lt;ref&gt;http://termau.cymru/#legislature&lt;/ref&gt; yn gynulliad ystyriol gyda'r awdurdod i ddeddfu ar gyfer endid gwleidyddol fel [[gwladwriaeth]], [[talaith]] neu [[dinas|ddinas fawr]]. Mae deddfwrfeydd yn ffurfio rhannau pwysig o'r mwyafrif o lywodraethau; yn y model gwahanu pwerau, maent yn aml yn cael eu cyferbynnu â [[Gweithrediaeth]] &lt;ref&gt;http://termau.cymru/#the%20executive&lt;/ref&gt; a [[Barnwriaeth|Barwniaeth]] &lt;ref&gt;http://termau.cymru/#judiciary&lt;/ref&gt; y llywodraeth. Ceir y cofnod cynharaf o'r gaith &quot;deddfwrfa&quot; o 1874.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=deddwrfa |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

Fel rheol, gelwir deddfau a ddeddfir gan ddeddfwrfeydd yn ''[[Deddfwriaeth sylfaenol|ddeddfwriaeth sylfaenol]]'' neu ''Deddfwriaeth cynradd''.&lt;ref&gt;http://termau.cymru/#primary%20legislation&lt;/ref&gt; Yn ogystal, gall deddfwrfeydd arsylwi a llywio gweithredoedd llywodraethu, gydag awdurdod i ddiwygio'r gyllideb dan sylw. Ceir reolau lleol ar ba [[Deddfwriaeth|ddeddfwriaeth]] sy'n cael ei ganiatáu i bob deddfwrfa neu siambr, ei wneud.

Gelwir aelodau deddfwrfa yn ddeddfwyr neu seneddwyr neu cynghorwyr. Mewn democratiaeth, deddfwyr sy'n cael eu hethol yn fwyaf cyffredin, er bod etholiad anuniongyrchol a phenodiad gan y weithrediaeth hefyd yn cael eu defnyddio, yn enwedig ar gyfer deddfwrfeydd [[dwysiambraeth|dwysiambrog]] sy'n cynnwys siambr uchaf.

==Gwaith deddfwrfa==
[[File:Legislation Terminology Map.png|thumb|upright=1.8|right|400px|Map yn dangos gwahanol dermau am y ddeddfwrfa genedlaethol]]
Yn gyffredinol bydd Deddfwrfa y codi trethi, creu deddfau, mewn system [[unsiambraeth]] caiff y deddfau eu llunio a'u pasio o fewn un siambr (dyma'r sefyllfa mewn sawl [[gwladwriaeth]], yn enwedig gwladwriaethau llai). Mewn system [[dwysiambraeth]] caiff deddfau eu llunio a'u pasio yn y &quot;siambr isaf&quot; ([[Tŷ'r Cyffredin]] yn achos y [[Deyrnas Unedig]] neu [[Dáil Éireann]] yn achos [[Gweriniaeth Iwerddon]]) ac yna eu pasio ymlaen i'r &quot;uwch siambr&quot; neu &quot;ail siambr&quot; ([[Tŷ'r Arglwyddi]], [[Seanad Éireann]]) ar gyfer diwygiadau, ond fel rheol, nid i'w gwrthod.

Er bod y Gweithrediaeth (y Llywodraeth) wedi eu hethol, fel rheol, yr un pryd â gweddill y Ddeddfwrfa, maent ar wahân. Gwaith y Ddeddfwrfa yw craffu a dal y Gweithrdfa i gownt. Gall y Ddeddfwrfa, os oes ganddi'r niferoedd o aelodau seneddol, wrthod mesur neu gynnig gan y Weithrediaeth.

==Nodweddion deddfwrfa ddemocrataidd==
Ceir amryw o nodweddion sy'n gyffredin i ddeddfwrfeydd democrataidd, ond gydag amrywiaethau yn ol traddodiadau y wlad a natur y democratiaeth (neu diffyg democratiaeth).

* Caiff deddfwrfa ei hethol mewn [[etholiad]] drwy wahanol ddulliau o bleidleisio, er enghraifft, y [[Cynrychiolaeth gyfrannol|pleidlais gyfrannol]].
* Bydd aelodau'r ddeddfwrfa yn ethol arweinydd y wlad neu'r cyngor - dyma'r sefyllfa gyda [[Senedd Cymru]]. Neu, caiff yr arweinydd ei ethol mewn etholiad ar wahân - dyma'r sefyllfa'n aml lle ceir [[Arlywydd]] fel [[Arlywydd yr Unol Daleithiau]]
* Caiff aelodau'r Ddeddfwrfa eu hethol am gyfnod penodol o amser - 5 mlynedd yn [[Senedd Cymru]] 
* Byddant, fel rheol, yn creu pleidiau gwleidyddol, er, fel rheol, caniateir unigolion nad sy'n aelod o unrhyw blaid i sefyll a chymryd sedd hefyd
* Caiff aelodau'r Ddeddfwrfa gyflog a ceir gwahanol reolau ar faint, os o gwbl, o arian allanol a rhoddion gall ddeddfwr dderbyn neu ennill

==Gwahanu pwerau==
Yn ffurfiol mae tri phŵer gwahanol mewn cwrteisi:

* yr awdurdod deddfwriaethol (Deddfwrfa)
* y gangen weithredol (Gweithrediaeth)
* y farnwriaeth (Barnwriaeth)

Mewn democratiaeth mae'r pwerau hyn wedi'u gwahanu, yn unol ag egwyddor y ''Trias politica''. Mae hyn yn golygu na all un person nac un corff arfer y pwerau hyn ar yr un pryd. Mewn democratiaeth, mae'r ddeddfwrfa hefyd yn cael ei hethol gan y bobl mewn etholiadau rhydd.

==Terminoleg==
[[File:Althing summer 2011.jpg|thumb|250px|de|Adeilad yr [[Althing|Alþing]], deddfwrfa hyna'r byd]]
Mae'r enw a ddefnyddir i gyfeirio at gorff deddfwriaethol yn amrywio yn ôl gwlad.

Ymhlith yr enwau cyffredin mae:
* '''Senedd''' - benthyciad o'r [[Lladin]] a'r [[Ffrangeg]]. Ceir amrywiaethau ar sillafiad ac ynganiad y gair mewn sawl iaith e.e. yn y [[Gwyddeleg|Wyddeleg]] ceir [[Seanad Éireann]] a cheir ''Senat'' yn [[Ffrainc]] - ill dwy yn ail siambr Deddfwrfa'r wladwriaeth. Cafwyd y cofnod cynharaf o'r gair &quot;senedd&quot; yn y Gymraeg o'r 13g yn trafod ''sened Ruuein'' (senedd Rufain) yn gwarchod ynys Prydain.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=senedd |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Daw'r gair &quot;synod&quot; a ddefnyddir mewn cyd-destun crefyddol, o'r un gwraidd Lladin.
* '''Cynulliad''' - (&quot;i ymgynnull&quot;), mae'r Cymraeg y [[calque]] o'r [[Ffrangeg]] ''Assemblée''. Ceir y cyfeiriad cofnod cynharaf o'r gair yn y Gymraeg o'r Beibl yn 1620, gyda &quot;cynnulliad pobloedd&quot;&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=cynulliad |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Gelwir prif siambr deddfwrfa Ffrainc yn ''Assemblée nationale''.
* '''Cyngres''' - (o &quot;ymgynnull&quot; yn Ffrangeg)
* '''Deiet''' - ('pobl' mewn hen Almaen)
* '''Duma''' - (o dúm Rwsiaidd 'meddwl')
* '''Ystadau''' neu '''Estates''' - (o'r hen 'gyflwr' neu 'statws' Ffrangeg)
* '''Parlement''' - (o Ffrangeg ''parlez'' &quot;i siarad&quot;) defnyddiwyd yn fynych yn y Gymraeg o'r 14g ymlaen gyda'r cyfeiriad cynharaf gan [[Dafydd ap Gwilym]].&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=parlement |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;
* '''Ting''' - (o'r [[Norseg]] am 'cynnull', a esblygodd maes yn y Saesneg i'r ystyr gyfoes o &quot;thing&quot; sef, &quot;peth&quot;&lt;ref name=&quot;onlinetymology&quot;&gt;Harper ''Online'', s.v. &quot;thing&quot;&lt;/ref&gt;) - mae ting neu thing yn gyffredin fel enw ar seneddau gwledydd [[Llychlyn]], megis yr [[Althing|Alþing]], senedd [[Gwlad yr Iâ]] a senedd hynaf y byd.

Er bod y rheolau penodol ar gyfer pob deddfwrfa yn wahanol yn ôl lleoliad, maent i gyd yn anelu at wasanaethu'r un pwrpas o benodi swyddogion i gynrychioli eu dinasyddion i bennu deddfwriaeth briodol ar gyfer y wlad.

==Hanes==
[[File:Ybae12LB.jpg|thumb|250px|de|Siambr Senedd Cymru - a newidiodd enw'r ddeddfwrfa o ''Cynulliad'' i ''Senedd'' yn 2020]]
Ymhlith y deddfwrfeydd cydnabyddedig cynharaf roedd yr Athenian Ecclesia.&lt;ref name=&quot;Hague, Rod 2017 pp. 128&quot;&gt;Hague, Rod, author. (14 October 2017). Political science : a comparative introduction. pp. 128–130. ISBN 978-1-137-60123-0.&lt;/ref&gt; Yn yr Oesoedd Canol, byddai brenhinoedd Ewropeaidd yn cynnal cynulliadau o'r uchelwyr, a fyddai wedyn yn datblygu i fod yn rhagflaenwyr deddfwrfeydd modern.&lt;ref name=&quot;Hague, Rod 2017 pp. 128&quot;/&gt; Yn aml, gelwid y rhain yn Ystadau. Y ddeddfwrfa hynaf sydd wedi goroesi yw'r Althing Gwlad yr Iâ, a sefydlwyd yn 930 CE.

==Cymru==
Cynhaliodd [[Owain Glyndwr|Owain Glyndŵr]] ddeddfwrfa neu senedd yn 1400. Etholwyd ef yn Dywysog Cymru yn y senedd yn Rhuddlan yn 1400 a cynhaliwyd seneddau eraill ym Machynlleth ac Aberystwyth. Defnyddiwr [[Cyfraith Cymru]] fel sail i'r seneddau yma.

Mae sefyllfa llywodraethiant Cymru a [[Senedd Cymru]] yn dangos ''politi'' anghyflawn gan nad oes gan Gymru [[Barnwriaeth|farnwriaeth]] annibynnol ei hun. Mae hyn yn sefyllfa anghymharus ac unigryw, hyd yn oed mewn cyd-destun gwledydd is-wladwriaeth eraill. Mae gan [[Gogledd Iwerddon|Ogledd Iwerddon]] ei barnwriaeth ei hun a'r [[Alban]] a hefyd [[Talaith|taleithiau]] fel rhai [[Unol Daleithiau America]].

==Gweler hefyd==
* [[Barnwriaeth]]
* [[Gweithrediaeth]]
* [[Geirfa gwleidyddiaeth]]

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

==Dolenni allanol==
* [https://law.gov.wales/constitution-government/how-welsh-laws-made/understanding-legislation/?lang=cy#/constitution-government/how-welsh-laws-made/understanding-legislation/?tab=overview&amp;lang=cy 'Cyfraith Cymru - Deall deddfwriaeth'] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170213060130/http://law.gov.wales/constitution-government/how-welsh-laws-made/understanding-legislation/?lang=cy#/constitution-government/how-welsh-laws-made/understanding-legislation/?tab=overview&amp;lang=cy |date=2017-02-13 }}
* [http://www.politicscymru.com/cy/cat2/article13/ Datblygiad Cynulliad Cenedlaethol Cymru fel deddfwrfa]

{{eginyn gwleidyddiaeth}}

[[Categori:Cyfraith Cymru]]
[[Categori:Gwleidyddiaeth]]
[[Categori:Seneddau]]</text>
      <sha1>9vrfycmpxhcoolidvbgoick1km1pg0e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Obo</title>
    <ns>0</ns>
    <id>282468</id>
    <revision>
      <id>11100798</id>
      <parentid>10455574</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T15:12:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1024" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL}}

[[Offeryn cerdd]] [[offerynnau chwythbren|chwythbren]] yw'r '''obo''' (lluosog: ''oboi'' neu ''oboau''). Mae ffurf fodern yr offeryn, a ddefnyddir mewn cerddorfeydd, wedi'i wneud o bren, ac mae tua 59&amp;nbsp;cm o hyd. Fe'i chwythir drwy frwynen ddwbl.

Dyfeisiwyd yr offeryn tua 1660 yn llys brenhinol Ffrainc, a daeth yn boblogaidd yn fuan mewn gwledydd Ewropeaidd eraill. Daw'r enw o'r gair Ffrangeg ''hautbois'' ([[IPA]]: /obwɑ/, yn llythrennol &quot;pren uchel&quot;), a drawsnewidiwyd i'r gair Eidaleg ''oboe'' (/'ɔ:bɔɛ/ - tair sillaf). Cyn tua 1770 y gair a ddefnyddiwyd yn Lloegr oedd ''hoboy'' (/ˈhoʊbɔɪ/); ond dadleolwyd ''hoboy'' gan ''oboe'', wedi ei Seisnigeiddio i air deusill (/'oubou/). Daw'r gair Cymraeg &quot;obo&quot; o'r Saesneg.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=obo |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

[[Delwedd:Oboe2.png|bawd|dim|1000px|Obo modern]]
[[Delwedd:Oboe Reed.jpg|bawd|30px|Brwynen obo]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn offeryn cerdd}}

[[Categori:Offerynnau chwythbrennau]]</text>
      <sha1>q0fvmzs1rzgpm4juw8fkkaeq2arvs28</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Defnyddiwr:Vanished user 9592036</title>
    <ns>2</ns>
    <id>284913</id>
    <revision>
      <id>11100849</id>
      <parentid>10785587</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T01:30:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>QueerEcofeminist</username>
        <id>47233</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Symudodd QueerEcofeminist y dudalen [[Defnyddiwr:IIIIIOIIOOI]] i [[Defnyddiwr:Vanished user 9592036]]: Automatically moved page while renaming the user &quot;[[Special:CentralAuth/IIIIIOIIOOI|IIIIIOIIOOI]]&quot; to &quot;[[Special:CentralAuth/Vanished user 9592036|Vanished user 9592036]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6" xml:space="preserve">Siwmae</text>
      <sha1>jngm03xjiuf5evyp0z516poi1ociujz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gwarchodfa Natur Genedlaethol Caerlaverock</title>
    <ns>0</ns>
    <id>285793</id>
    <revision>
      <id>11100894</id>
      <parentid>11100733</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T10:09:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2765" xml:space="preserve">{{Gwybodlen lle| suppressfields = cylchfa|gwlad={{banergwlad|Yr Alban}}}}
[[File:Caerlaverock01LB.jpg|chwith|bawd|260px|Gwyddau Gwyrain]]
[[File:Caerlaverock02LB.jpg|bawd|260px|Un o'r cuddfannau]]
Gwarchodfa Natur yn [[Dumfries a Galloway]], [[yr Alban]] yw '''Gwarchodfa Natur Genedlaethol Caerlaverock'''. Un o warchodfeydd yr [[Ymddiriodolaeth Adar Dŵr a Thiroedd Gwlybion]] yw hi. Maint y warchodfa yw 1400 erw.&lt;ref name=&quot;Gwefan y warchodfa&quot;&gt;[https://www.wwt.org.uk/wetland-centres/caerlaverock/ Gwefan y warchodfa]&lt;/ref&gt; Mae’r warchodfa’n nodedig am [[Gŵydd wyran|Gwyddau gwyrain]] ac [[Alarch y Gogledd|Elyrch y Gogledd]].&lt;ref&gt;[https://www.visitscotland.com/info/see-do/wwt-caerlaverock-wetland-centre-p251901 Gwefan visitscotland.com]&lt;/ref&gt; Mae dros 40,000 o wyddau gwyrain yn ymweld yn flynyddol o [[Sfalbard]]. Gwelir [[Hebog tramor]], [[Bod Tinwen]] a [[Bod y Gwerni]]’n hela. Mae [[Alarch dof]], [[Hwyaden wyllt]], [[Chwiwell]], [[Hwyaden gopog]], [[Llydanbig]], [[Corhwyaden]], [[Gŵydd lwyd]], [[Rhegen y dŵr]], [[Gwyach Gorniog]], [[Rhostog Gynffonddu]], [[Gylfinir]], [[Cornchwiglen]], [[Bras y Cyrs]], [[Bras Melyn]], [[Dryw Eurben]], [[Dringwr Bach]], [[Llinos]],[[Coch y Berllan]], [[Hwyaden benddu]] ac [[Alarch Bewick]] hefyd, a gwelir [[Gwennol y Bondo]] dros yr haf, [[Socan Eira]] ac [[Adain Coch]] dros yr hydref.&lt;ref name=&quot;Gwefan y warchodfa&quot;/&gt; Mae pâr o [[Gwalch|weilch]] wedi nythu yn y warchodfa ers 2003. Gwelir y nyth trwy webcam yn ystod y tymor nythu (Ebrill i Awst).&lt;ref&gt;[https://www.wwt.org.uk/wetland-centres/caerlaverock/experience/ospreys/# Gwefan yr ymddiriedolaeth]&lt;/ref&gt; Cedwir [[Defaid Shetland]] i bori'r glaswellt.

Agorwyd canolfan addysg ym mis Ionawr 2002 gan [[Brenin Harald V o Norwy|Frenin Harald V o Norwy]].&lt;ref&gt;[https://www.ournorwegianstory.com/story-related-to/the-royal-visit/ Gwefan ournorwegianstory.com]&lt;/ref&gt;

===Oriel===
&lt;gallery&gt;
File:Caerlaverock03LB.jpg|elyrch y gogledd
File:Caerlaverock04LB.jpg|chwiwellau
File:Caerlaverock05LB.jpg|gwyddau troedbinc
File:Caerlaverock06LB.jpg|llwybr trwy'r warchodfa
delwedd:Caerlaverock07LB.jpg|Hwyaden wyllt
delwedd:Caerlaverock08LB.jpg|chwiwell
Delwedd:Caerlaverock09LB.jpg
Delwedd:Caerlaverock10LB.jpg
Delwedd:Caerlaverock11LB.jpg
Delwedd:Caerlaverock12LB.jpg|Defaid Shetland
Delwedd:Caerlaverock13LB.jpg|Llydanbig
Delwedd:Caerlaverock14LB.jpg
Delwedd:Caerlaverock15LB.jpg|Buwch hirgorn
Delwedd:Caerlaverock16LB.jpg
Delwedd:Caerlaverock17LB.jpg|ji-binc
Delwedd:Caerlaverock18LB.jpg
&lt;/gallery&gt;

==Gweler hefyd==
* [[Rhestr o warchodfeydd natur genedlaethol yr Alban]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

==Dolen allanol==
* [https://www.wwt.org.uk/wetland-centres/caerlaverock/ Gwefan y warchodfa]

[[Categori:Gwarchodfeydd natur yn yr Alban|Caerlaverock]]</text>
      <sha1>hryjjkiq2jcndwd03jnygimcgge4kh2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Powdr coco</title>
    <ns>0</ns>
    <id>291096</id>
    <revision>
      <id>11100950</id>
      <parentid>11052196</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:25:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5119" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
[[File:Dutch process and natural cocoa.jpg|thumb|250px|Pwdr coco Proses Iseldireg (chwith) a Coco naturiol]]
[[Delwedd:Tiramisu-simple.jpg|thumb|250px|Un o'r defnyddiau'r powdr yw fel addurn yn crwst wyneb [[Pwdin|pwdin]] fel [[Tiramisu|tiramisu]] o'r [[Eidal]]]]
'''Powdr coco''' (hefyd '''powdr cocao''') yw'r rhan o [[Cneuen goco|gneuen goco]] heb ei fenyn. Gwneir powdr coco trwy leihau’r menyn ([[braster]]) trwy ddefnyddio gweisg hydrolig a thoddyddion bwyd arbennig, sydd fel arfer yn [[Bas (cemeg)|alcalïau]], i gyflawni gwead powdrog.

==Hanes==
Y cemegydd o’r [[Yr Iseldiroedd|Iseldiroedd]], Coenraad Johannes van Houten, oedd y cyntaf mewn cyfres o ddyfeiswyr, a lwyddodd i foderneiddio cynhyrchu [[siocled]]. Dechreuodd y broses ar gyfer gwneud siocled solet ar ddechrau'r ugeinfed ganrif.&lt;ref&gt;https://www.goodreads.com/book/show/88456.The_True_History_of_Chocolate&lt;/ref&gt; Roedd gwelliannau technolegol yn bosibl nid yn unig 'powdr coco', ond hefyd ymddangosiad siocled tywyll mewn tabledi a siocled llaeth. Mae pob un ohonynt yn siocledi lle roedd y prosesau mecanyddol a chemegol yn caniatáu rheoli'r cynnwys braster. Arweiniodd powdr coco at goco ar unwaith.

Ceir y cyfeiriad cyntaf yn y Gymraeg i ''coco'' neu ''cocao'' yn 1800.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=coco |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; ac o &quot;cnau coco&quot; o 1736 yn 'Almanaciau' John Rhydderch.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=cnau |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;


==Ymhelaethu==
Gwneir powdr coco gan ddefnyddio llawer o'r ffa coco. Unwaith y bydd llawer, nid yw maint cyfartalog y grawn yn fwy na thair milimetr. Mae'r lot yn cael hydoddiant alcalïaidd sy'n hydoddi'r braster coco ar dymheredd cymharol isel. Mae cwestiwn tymheredd yn bwysig oherwydd cyn y 19g gwnaed y gweithrediad hwn o wahanu brasterau gyda siocled poeth. Priodweddau ffisiocemegol powdr coco yw ei weithgaredd dŵr (aW) sy'n amrywio o 0.1-0.35, y [[pH]] sy'n dibynnu ar gynnwys coco ond sydd rhwng 5 a 6.5 yn gyffredin, canran y lleithder sydd o 1-1,8% a yn olaf, tymheredd cadwraeth y silff sydd rhwng 30-39°C.

==Priodweddau'r Prosesu==
Nid yw'n hawdd toddi powdr coco mewn dŵr neu laeth&lt;ref&gt; name=&quot;Coe96&quot;&gt;{{ref-llyfr|cognom= D. Coe|nom= Sophie|teitl= The true history of chocolate|llengua=anglès|edició= 1ª|any= 1996| editorial = Thames &amp; Hudson|lloc= Londres|isbn = 0-500-28229-3}}&lt;/ref&gt; Weithiau mae'r powdr coco hwn yn gymysg ag olewau llysiau er mwyn gwella ei hydoddedd mewn llaeth neu ddŵr. Mae powdr coco fel arfer yn cynnwys rhai symiau o gaffein a theobromine yn ei fàs powdrog. Mae dau fath o broses wrth gynhyrchu powdr coco:

* '''Proses Broma''' - Mae'r broses broma, fel y'i gelwir (o theobroma) yn nodweddiadol ac yn cynhyrchu blas mwy chwerw ac asidig, yn gyffredinol o [[pH]] isel a golau mewn lliw. Mae'r cynnyrch a gafwyd o ansawdd da ac fe'i defnyddir yn anad dim mewn ryseitiau lle mae'n gymysg â [[Sodiwm deucarbonad|sodiwm deucarbonad]], [[alcali]]. Mae defnyddio sylweddau alcalïaidd yn gwneud i'r gymysgedd dyfu wrth goginio. Mae ryseitiau sydd â llawer o fraster neu siwgr fel &quot;[[Brownies]]&quot; yn elwa mwy o ddefnyddio coco naturiol, gan fod y blas a geir yn ddwysach. Dyma'r broses a ddefnyddir gan gwmni &quot;Nestlé&quot;.

* '''Proses Iseldiraidd''' - Yn y broses o'r [[Yr Iseldiroedd|Iseldiroedd]] ychwanegir coco at doddydd alcalïaidd, fel y'i dyfeisiwyd yn wreiddiol gan van Houten. Datblygwyd ei ddyfais gan y cwmni o'r Iseldiroedd sy'n cynhyrchu siocled brand &quot;Droste&quot;. Yn gyffredinol, mae gan y math hwn o siocled lai o asidedd, mae'n dywyllach ac mae ganddo flas mwynach. Defnyddir y coco a geir trwy'r &quot;broses Iseldireg&quot; i wneud y ddiod [[siocled poeth]]. Y rheswm yw ei fod yn fath o goco sy'n cymysgu'n dda iawn â hylifau, ond mae'r broses hon yn dinistrio'r rhan fwyaf o'r [[fflafonoid|fflafonoidau]] ([[Gwrthocsidydd|Gwrthocsidyddion]]) sy'n bodoli mewn coco yn naturiol.

==Defnyddiau==
Defnyddir powdr coco yn aml yn y diwydiant siocled fel cam canolradd ar gyfer gwneud [[jam|jamiau]] siocled, taeniadau (Nocilla, Nutella, [[surop|suropau]] siocled, ac ati). Y fersiwn fwyaf poblogaidd o bosibl yw gwneud diodydd sy'n aml yn gymysg â llaeth ([[ysgytlaeth]]) gyda'r bwriad o gyflasu siocled llaeth. Mewn melysion fe'i defnyddir fel elfen addurnol mewn [[Pwdin|pwdin]]au fel [[Tiramisu|tiramisu]], yn ogystal ag mewn diodydd fel [[Caffè mocha|caffè mocha]], [[cappuccino]], ac ati.

==Dolenni==
* [https://www.youtube.com/watch?v=fGDUH4ZhXlE Fideo, 'Dutch Process Cocoa Powder vs. Natural Cocoa Powder- Kitchen Conundrums with Thomas Joseph']
* [https://www.youtube.com/watch?v=H4qQqQQWDtQ Fideo, 'Understanding COCOA POWDER: Labels, Cookbooks, Comparisons | Dutched vs. Natural and More']
* {{cite web|url=http://www.kingarthurflour.com/blog/2014/01/10/the-a-b-cs-of-cocoa/|title=The A-B-C's of cocoa|last=Hamel|first=PJ|date=10 Ionawr 2014|work=Flourish|publisher=King Arthur Flour|access-date=30 Mai 2015}}

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

{{Commonscat|y Cocoa powder}}
{{Cyfeiriadau|2}}

[[Categori:Cartref]]
[[Categori:Bwyd]]
[[Categori:Melysion]]
[[Categori:Coginio]]</text>
      <sha1>jnqm2wx0e8bpf5u53ti7fg0tluvi4f1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100951</id>
      <parentid>11100950</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:26:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5120" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
[[File:Dutch process and natural cocoa.jpg|thumb|250px|Pwdr coco Proses Iseldireg (chwith) a Coco naturiol]]
[[Delwedd:Tiramisu-simple.jpg|thumb|250px|Un o'r defnyddiau'r powdr yw fel addurn yn crwst wyneb [[Pwdin|pwdin]] fel [[Tiramisu|tiramisu]] o'r [[Eidal]]]]
'''Powdr coco''' (hefyd '''powdr cocao''') yw'r rhan o [[Cneuen goco|gneuen goco]] heb ei fenyn. Gwneir powdr coco trwy leihau’r menyn ([[braster]]) trwy ddefnyddio gweisg hydrolig a thoddyddion bwyd arbennig, sydd fel arfer yn [[Bas (cemeg)|alcalïau]], i gyflawni gwead powdrog.

==Hanes==
Y cemegydd o’r [[Yr Iseldiroedd|Iseldiroedd]], Coenraad Johannes van Houten, oedd y cyntaf mewn cyfres o ddyfeiswyr, a lwyddodd i foderneiddio cynhyrchu [[siocled]]. Dechreuodd y broses ar gyfer gwneud siocled solet ar ddechrau'r ugeinfed ganrif.&lt;ref&gt;https://www.goodreads.com/book/show/88456.The_True_History_of_Chocolate&lt;/ref&gt; Roedd gwelliannau technolegol yn bosibl nid yn unig 'powdr coco', ond hefyd ymddangosiad siocled tywyll mewn tabledi a siocled llaeth. Mae pob un ohonynt yn siocledi lle roedd y prosesau mecanyddol a chemegol yn caniatáu rheoli'r cynnwys braster. Arweiniodd powdr coco at goco ar unwaith.

Ceir y cyfeiriad cyntaf yn y Gymraeg i ''coco'' neu ''cocao'' yn 1800.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=cocoa |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; ac o &quot;cnau coco&quot; o 1736 yn 'Almanaciau' John Rhydderch.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=cnau |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;


==Ymhelaethu==
Gwneir powdr coco gan ddefnyddio llawer o'r ffa coco. Unwaith y bydd llawer, nid yw maint cyfartalog y grawn yn fwy na thair milimetr. Mae'r lot yn cael hydoddiant alcalïaidd sy'n hydoddi'r braster coco ar dymheredd cymharol isel. Mae cwestiwn tymheredd yn bwysig oherwydd cyn y 19g gwnaed y gweithrediad hwn o wahanu brasterau gyda siocled poeth. Priodweddau ffisiocemegol powdr coco yw ei weithgaredd dŵr (aW) sy'n amrywio o 0.1-0.35, y [[pH]] sy'n dibynnu ar gynnwys coco ond sydd rhwng 5 a 6.5 yn gyffredin, canran y lleithder sydd o 1-1,8% a yn olaf, tymheredd cadwraeth y silff sydd rhwng 30-39°C.

==Priodweddau'r Prosesu==
Nid yw'n hawdd toddi powdr coco mewn dŵr neu laeth&lt;ref&gt; name=&quot;Coe96&quot;&gt;{{ref-llyfr|cognom= D. Coe|nom= Sophie|teitl= The true history of chocolate|llengua=anglès|edició= 1ª|any= 1996| editorial = Thames &amp; Hudson|lloc= Londres|isbn = 0-500-28229-3}}&lt;/ref&gt; Weithiau mae'r powdr coco hwn yn gymysg ag olewau llysiau er mwyn gwella ei hydoddedd mewn llaeth neu ddŵr. Mae powdr coco fel arfer yn cynnwys rhai symiau o gaffein a theobromine yn ei fàs powdrog. Mae dau fath o broses wrth gynhyrchu powdr coco:

* '''Proses Broma''' - Mae'r broses broma, fel y'i gelwir (o theobroma) yn nodweddiadol ac yn cynhyrchu blas mwy chwerw ac asidig, yn gyffredinol o [[pH]] isel a golau mewn lliw. Mae'r cynnyrch a gafwyd o ansawdd da ac fe'i defnyddir yn anad dim mewn ryseitiau lle mae'n gymysg â [[Sodiwm deucarbonad|sodiwm deucarbonad]], [[alcali]]. Mae defnyddio sylweddau alcalïaidd yn gwneud i'r gymysgedd dyfu wrth goginio. Mae ryseitiau sydd â llawer o fraster neu siwgr fel &quot;[[Brownies]]&quot; yn elwa mwy o ddefnyddio coco naturiol, gan fod y blas a geir yn ddwysach. Dyma'r broses a ddefnyddir gan gwmni &quot;Nestlé&quot;.

* '''Proses Iseldiraidd''' - Yn y broses o'r [[Yr Iseldiroedd|Iseldiroedd]] ychwanegir coco at doddydd alcalïaidd, fel y'i dyfeisiwyd yn wreiddiol gan van Houten. Datblygwyd ei ddyfais gan y cwmni o'r Iseldiroedd sy'n cynhyrchu siocled brand &quot;Droste&quot;. Yn gyffredinol, mae gan y math hwn o siocled lai o asidedd, mae'n dywyllach ac mae ganddo flas mwynach. Defnyddir y coco a geir trwy'r &quot;broses Iseldireg&quot; i wneud y ddiod [[siocled poeth]]. Y rheswm yw ei fod yn fath o goco sy'n cymysgu'n dda iawn â hylifau, ond mae'r broses hon yn dinistrio'r rhan fwyaf o'r [[fflafonoid|fflafonoidau]] ([[Gwrthocsidydd|Gwrthocsidyddion]]) sy'n bodoli mewn coco yn naturiol.

==Defnyddiau==
Defnyddir powdr coco yn aml yn y diwydiant siocled fel cam canolradd ar gyfer gwneud [[jam|jamiau]] siocled, taeniadau (Nocilla, Nutella, [[surop|suropau]] siocled, ac ati). Y fersiwn fwyaf poblogaidd o bosibl yw gwneud diodydd sy'n aml yn gymysg â llaeth ([[ysgytlaeth]]) gyda'r bwriad o gyflasu siocled llaeth. Mewn melysion fe'i defnyddir fel elfen addurnol mewn [[Pwdin|pwdin]]au fel [[Tiramisu|tiramisu]], yn ogystal ag mewn diodydd fel [[Caffè mocha|caffè mocha]], [[cappuccino]], ac ati.

==Dolenni==
* [https://www.youtube.com/watch?v=fGDUH4ZhXlE Fideo, 'Dutch Process Cocoa Powder vs. Natural Cocoa Powder- Kitchen Conundrums with Thomas Joseph']
* [https://www.youtube.com/watch?v=H4qQqQQWDtQ Fideo, 'Understanding COCOA POWDER: Labels, Cookbooks, Comparisons | Dutched vs. Natural and More']
* {{cite web|url=http://www.kingarthurflour.com/blog/2014/01/10/the-a-b-cs-of-cocoa/|title=The A-B-C's of cocoa|last=Hamel|first=PJ|date=10 Ionawr 2014|work=Flourish|publisher=King Arthur Flour|access-date=30 Mai 2015}}

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

{{Commonscat|y Cocoa powder}}
{{Cyfeiriadau|2}}

[[Categori:Cartref]]
[[Categori:Bwyd]]
[[Categori:Melysion]]
[[Categori:Coginio]]</text>
      <sha1>p31t5g51jcegmm7fejwl9n2pny3gdfy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100952</id>
      <parentid>11100951</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:27:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5125" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
[[File:Dutch process and natural cocoa.jpg|thumb|250px|Pwdr coco Proses Iseldireg (chwith) a Coco naturiol]]
[[Delwedd:Tiramisu-simple.jpg|thumb|250px|Un o'r defnyddiau'r powdr yw fel addurn yn crwst wyneb [[Pwdin|pwdin]] fel [[Tiramisu|tiramisu]] o'r [[Eidal]]]]
'''Powdr coco''' (hefyd '''powdr cocao''') yw'r rhan o [[Cneuen goco|gneuen goco]] heb ei fenyn. Gwneir powdr coco trwy leihau’r menyn ([[braster]]) trwy ddefnyddio gweisg hydrolig a thoddyddion bwyd arbennig, sydd fel arfer yn [[Bas (cemeg)|alcalïau]], i gyflawni gwead powdrog.

==Hanes==
Y cemegydd o’r [[Yr Iseldiroedd|Iseldiroedd]], Coenraad Johannes van Houten, oedd y cyntaf mewn cyfres o ddyfeiswyr, a lwyddodd i foderneiddio cynhyrchu [[siocled]]. Dechreuodd y broses ar gyfer gwneud siocled solet ar ddechrau'r ugeinfed ganrif.&lt;ref&gt;https://www.goodreads.com/book/show/88456.The_True_History_of_Chocolate&lt;/ref&gt; Roedd gwelliannau technolegol yn bosibl nid yn unig 'powdr coco', ond hefyd ymddangosiad siocled tywyll mewn tabledi a siocled llaeth. Mae pob un ohonynt yn siocledi lle roedd y prosesau mecanyddol a chemegol yn caniatáu rheoli'r cynnwys braster. Arweiniodd powdr coco at goco ar unwaith.

Ceir y cyfeiriad cyntaf yn y Gymraeg i ''coco'' neu ''cocao'' yn 1800.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=cocoa |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; ac o &quot;cnau coco&quot; o 1736 yn 'Almanaciau' John Rhydderch.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=cnau_coco |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;


==Ymhelaethu==
Gwneir powdr coco gan ddefnyddio llawer o'r ffa coco. Unwaith y bydd llawer, nid yw maint cyfartalog y grawn yn fwy na thair milimetr. Mae'r lot yn cael hydoddiant alcalïaidd sy'n hydoddi'r braster coco ar dymheredd cymharol isel. Mae cwestiwn tymheredd yn bwysig oherwydd cyn y 19g gwnaed y gweithrediad hwn o wahanu brasterau gyda siocled poeth. Priodweddau ffisiocemegol powdr coco yw ei weithgaredd dŵr (aW) sy'n amrywio o 0.1-0.35, y [[pH]] sy'n dibynnu ar gynnwys coco ond sydd rhwng 5 a 6.5 yn gyffredin, canran y lleithder sydd o 1-1,8% a yn olaf, tymheredd cadwraeth y silff sydd rhwng 30-39°C.

==Priodweddau'r Prosesu==
Nid yw'n hawdd toddi powdr coco mewn dŵr neu laeth&lt;ref&gt; name=&quot;Coe96&quot;&gt;{{ref-llyfr|cognom= D. Coe|nom= Sophie|teitl= The true history of chocolate|llengua=anglès|edició= 1ª|any= 1996| editorial = Thames &amp; Hudson|lloc= Londres|isbn = 0-500-28229-3}}&lt;/ref&gt; Weithiau mae'r powdr coco hwn yn gymysg ag olewau llysiau er mwyn gwella ei hydoddedd mewn llaeth neu ddŵr. Mae powdr coco fel arfer yn cynnwys rhai symiau o gaffein a theobromine yn ei fàs powdrog. Mae dau fath o broses wrth gynhyrchu powdr coco:

* '''Proses Broma''' - Mae'r broses broma, fel y'i gelwir (o theobroma) yn nodweddiadol ac yn cynhyrchu blas mwy chwerw ac asidig, yn gyffredinol o [[pH]] isel a golau mewn lliw. Mae'r cynnyrch a gafwyd o ansawdd da ac fe'i defnyddir yn anad dim mewn ryseitiau lle mae'n gymysg â [[Sodiwm deucarbonad|sodiwm deucarbonad]], [[alcali]]. Mae defnyddio sylweddau alcalïaidd yn gwneud i'r gymysgedd dyfu wrth goginio. Mae ryseitiau sydd â llawer o fraster neu siwgr fel &quot;[[Brownies]]&quot; yn elwa mwy o ddefnyddio coco naturiol, gan fod y blas a geir yn ddwysach. Dyma'r broses a ddefnyddir gan gwmni &quot;Nestlé&quot;.

* '''Proses Iseldiraidd''' - Yn y broses o'r [[Yr Iseldiroedd|Iseldiroedd]] ychwanegir coco at doddydd alcalïaidd, fel y'i dyfeisiwyd yn wreiddiol gan van Houten. Datblygwyd ei ddyfais gan y cwmni o'r Iseldiroedd sy'n cynhyrchu siocled brand &quot;Droste&quot;. Yn gyffredinol, mae gan y math hwn o siocled lai o asidedd, mae'n dywyllach ac mae ganddo flas mwynach. Defnyddir y coco a geir trwy'r &quot;broses Iseldireg&quot; i wneud y ddiod [[siocled poeth]]. Y rheswm yw ei fod yn fath o goco sy'n cymysgu'n dda iawn â hylifau, ond mae'r broses hon yn dinistrio'r rhan fwyaf o'r [[fflafonoid|fflafonoidau]] ([[Gwrthocsidydd|Gwrthocsidyddion]]) sy'n bodoli mewn coco yn naturiol.

==Defnyddiau==
Defnyddir powdr coco yn aml yn y diwydiant siocled fel cam canolradd ar gyfer gwneud [[jam|jamiau]] siocled, taeniadau (Nocilla, Nutella, [[surop|suropau]] siocled, ac ati). Y fersiwn fwyaf poblogaidd o bosibl yw gwneud diodydd sy'n aml yn gymysg â llaeth ([[ysgytlaeth]]) gyda'r bwriad o gyflasu siocled llaeth. Mewn melysion fe'i defnyddir fel elfen addurnol mewn [[Pwdin|pwdin]]au fel [[Tiramisu|tiramisu]], yn ogystal ag mewn diodydd fel [[Caffè mocha|caffè mocha]], [[cappuccino]], ac ati.

==Dolenni==
* [https://www.youtube.com/watch?v=fGDUH4ZhXlE Fideo, 'Dutch Process Cocoa Powder vs. Natural Cocoa Powder- Kitchen Conundrums with Thomas Joseph']
* [https://www.youtube.com/watch?v=H4qQqQQWDtQ Fideo, 'Understanding COCOA POWDER: Labels, Cookbooks, Comparisons | Dutched vs. Natural and More']
* {{cite web|url=http://www.kingarthurflour.com/blog/2014/01/10/the-a-b-cs-of-cocoa/|title=The A-B-C's of cocoa|last=Hamel|first=PJ|date=10 Ionawr 2014|work=Flourish|publisher=King Arthur Flour|access-date=30 Mai 2015}}

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

{{Commonscat|y Cocoa powder}}
{{Cyfeiriadau|2}}

[[Categori:Cartref]]
[[Categori:Bwyd]]
[[Categori:Melysion]]
[[Categori:Coginio]]</text>
      <sha1>a8hrhed90fxwyrhua5rr5ja8q1a3l06</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100953</id>
      <parentid>11100952</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:31:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5015" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
[[File:Dutch process and natural cocoa.jpg|thumb|250px|Pwdr coco Proses Iseldireg (chwith) a Coco naturiol]]
[[Delwedd:Tiramisu-simple.jpg|thumb|250px|Un o'r defnyddiau'r powdr yw fel addurn yn crwst wyneb [[Pwdin|pwdin]] fel [[Tiramisu|tiramisu]] o'r [[Eidal]]]]
'''Powdr coco''' (hefyd '''powdr cocao''') yw'r rhan o [[Cneuen goco|gneuen goco]] heb ei fenyn. Gwneir powdr coco trwy leihau’r menyn ([[braster]]) trwy ddefnyddio gweisg hydrolig a thoddyddion bwyd arbennig, sydd fel arfer yn [[Bas (cemeg)|alcalïau]], i gyflawni gwead powdrog.

==Hanes==
Y cemegydd o’r [[Yr Iseldiroedd|Iseldiroedd]], Coenraad Johannes van Houten, oedd y cyntaf mewn cyfres o ddyfeiswyr, a lwyddodd i foderneiddio cynhyrchu [[siocled]]. Dechreuodd y broses ar gyfer gwneud siocled solet ar ddechrau'r ugeinfed ganrif.&lt;ref&gt;[https://www.goodreads.com/book/show/88456. The True History of Chocolate]&lt;/ref&gt; Roedd gwelliannau technolegol yn bosibl nid yn unig 'powdr coco', ond hefyd ymddangosiad siocled tywyll mewn tabledi a siocled llaeth. Mae pob un ohonynt yn siocledi lle roedd y prosesau mecanyddol a chemegol yn caniatáu rheoli'r cynnwys braster. Arweiniodd powdr coco at goco ar unwaith.

Ceir y cyfeiriad cyntaf yn y Gymraeg i ''coco'' neu ''cocao'' yn 1800.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=cocoa |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; ac o &quot;cnau coco&quot; o 1736 yn 'Almanaciau' John Rhydderch.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=cnau_coco |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

==Ymhelaethu==
Gwneir powdr coco gan ddefnyddio llawer o'r ffa coco. Unwaith y bydd llawer, nid yw maint cyfartalog y grawn yn fwy na thair milimetr. Mae'r lot yn cael hydoddiant alcalïaidd sy'n hydoddi'r braster coco ar dymheredd cymharol isel. Mae cwestiwn tymheredd yn bwysig oherwydd cyn y 19g gwnaed y gweithrediad hwn o wahanu brasterau gyda siocled poeth. Priodweddau ffisiocemegol powdr coco yw ei weithgaredd dŵr (aW) sy'n amrywio o 0.1-0.35, y [[pH]] sy'n dibynnu ar gynnwys coco ond sydd rhwng 5 a 6.5 yn gyffredin, canran y lleithder sydd o 1-1,8% a yn olaf, tymheredd cadwraeth y silff sydd rhwng 30-39°C.

==Priodweddau'r Prosesu==
Nid yw'n hawdd toddi powdr coco mewn dŵr neu laeth&lt;ref&gt;Sophie D. Coe, ''The True History of Chocolate'' (Llundain: Thames &amp; Hudson, 1996)&lt;/ref&gt; Weithiau mae'r powdr coco hwn yn gymysg ag olewau llysiau er mwyn gwella ei hydoddedd mewn llaeth neu ddŵr. Mae powdr coco fel arfer yn cynnwys rhai symiau o gaffein a theobromine yn ei fàs powdrog. Mae dau fath o broses wrth gynhyrchu powdr coco:

* '''Proses Broma''' - Mae'r broses broma, fel y'i gelwir (o theobroma) yn nodweddiadol ac yn cynhyrchu blas mwy chwerw ac asidig, yn gyffredinol o [[pH]] isel a golau mewn lliw. Mae'r cynnyrch a gafwyd o ansawdd da ac fe'i defnyddir yn anad dim mewn ryseitiau lle mae'n gymysg â [[Sodiwm deucarbonad|sodiwm deucarbonad]], [[alcali]]. Mae defnyddio sylweddau alcalïaidd yn gwneud i'r gymysgedd dyfu wrth goginio. Mae ryseitiau sydd â llawer o fraster neu siwgr fel &quot;[[Brownies]]&quot; yn elwa mwy o ddefnyddio coco naturiol, gan fod y blas a geir yn ddwysach. Dyma'r broses a ddefnyddir gan gwmni &quot;Nestlé&quot;.

* '''Proses Iseldiraidd''' - Yn y broses o'r [[Yr Iseldiroedd|Iseldiroedd]] ychwanegir coco at doddydd alcalïaidd, fel y'i dyfeisiwyd yn wreiddiol gan van Houten. Datblygwyd ei ddyfais gan y cwmni o'r Iseldiroedd sy'n cynhyrchu siocled brand &quot;Droste&quot;. Yn gyffredinol, mae gan y math hwn o siocled lai o asidedd, mae'n dywyllach ac mae ganddo flas mwynach. Defnyddir y coco a geir trwy'r &quot;broses Iseldireg&quot; i wneud y ddiod [[siocled poeth]]. Y rheswm yw ei fod yn fath o goco sy'n cymysgu'n dda iawn â hylifau, ond mae'r broses hon yn dinistrio'r rhan fwyaf o'r [[fflafonoid|fflafonoidau]] ([[Gwrthocsidydd|Gwrthocsidyddion]]) sy'n bodoli mewn coco yn naturiol.

==Defnyddiau==
Defnyddir powdr coco yn aml yn y diwydiant siocled fel cam canolradd ar gyfer gwneud [[jam|jamiau]] siocled, taeniadau (Nocilla, Nutella, [[surop|suropau]] siocled, ac ati). Y fersiwn fwyaf poblogaidd o bosibl yw gwneud diodydd sy'n aml yn gymysg â llaeth ([[ysgytlaeth]]) gyda'r bwriad o gyflasu siocled llaeth. Mewn melysion fe'i defnyddir fel elfen addurnol mewn [[Pwdin|pwdin]]au fel [[Tiramisu|tiramisu]], yn ogystal ag mewn diodydd fel [[Caffè mocha|caffè mocha]], [[cappuccino]], ac ati.

==Dolenni==
* [https://www.youtube.com/watch?v=fGDUH4ZhXlE Fideo, 'Dutch Process Cocoa Powder vs. Natural Cocoa Powder- Kitchen Conundrums with Thomas Joseph']
* [https://www.youtube.com/watch?v=H4qQqQQWDtQ Fideo, 'Understanding COCOA POWDER: Labels, Cookbooks, Comparisons | Dutched vs. Natural and More']
* {{cite web|url=http://www.kingarthurflour.com/blog/2014/01/10/the-a-b-cs-of-cocoa/|title=The A-B-C's of cocoa|last=Hamel|first=PJ|date=10 Ionawr 2014|work=Flourish|publisher=King Arthur Flour|access-date=30 Mai 2015}}

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

{{Commonscat|y Cocoa powder}}
{{Cyfeiriadau|2}}

[[Categori:Cartref]]
[[Categori:Bwyd]]
[[Categori:Melysion]]
[[Categori:Coginio]]</text>
      <sha1>bubqvsqw9ac8w69ae6mun3ayddsmau6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100954</id>
      <parentid>11100953</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:34:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4880" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
[[File:Dutch process and natural cocoa.jpg|thumb|250px|Pwdr coco Proses Iseldireg (chwith) a Coco naturiol]]
[[Delwedd:Tiramisu-simple.jpg|thumb|250px|Un o'r defnyddiau'r powdr yw fel addurn yn crwst wyneb [[Pwdin|pwdin]] fel [[Tiramisu|tiramisu]] o'r [[Eidal]]]]
'''Powdr coco''' (hefyd '''powdr cocao''') yw'r rhan o [[Cneuen goco|gneuen goco]] heb ei fenyn. Gwneir powdr coco trwy leihau’r menyn ([[braster]]) trwy ddefnyddio gweisg hydrolig a thoddyddion bwyd arbennig, sydd fel arfer yn [[Bas (cemeg)|alcalïau]], i gyflawni gwead powdrog.

==Hanes==
Y cemegydd o’r [[Yr Iseldiroedd|Iseldiroedd]], Coenraad Johannes van Houten, oedd y cyntaf mewn cyfres o ddyfeiswyr, a lwyddodd i foderneiddio cynhyrchu [[siocled]]. Dechreuodd y broses ar gyfer gwneud siocled solet ar ddechrau'r 20g.&lt;ref name=Coe&gt;Sophie D. Coe, ''The True History of Chocolate'' (Llundain: Thames &amp; Hudson, 1996)&lt;/ref&gt; Roedd gwelliannau technolegol yn bosibl nid yn unig 'powdr coco', ond hefyd ymddangosiad siocled tywyll mewn tabledi a siocled llaeth. Mae pob un ohonynt yn siocledi lle roedd y prosesau mecanyddol a chemegol yn caniatáu rheoli'r cynnwys braster. Arweiniodd powdr coco at goco ar unwaith.

Ceir y cyfeiriad cyntaf yn y Gymraeg i ''coco'' neu ''cocao'' yn 1800.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=cocoa |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; ac o &quot;cnau coco&quot; o 1736 yn 'Almanaciau' John Rhydderch.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=cnau_coco |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

==Ymhelaethu==
Gwneir powdr coco gan ddefnyddio llawer o'r ffa coco. Unwaith y bydd llawer, nid yw maint cyfartalog y grawn yn fwy na thair milimetr. Mae'r lot yn cael hydoddiant alcalïaidd sy'n hydoddi'r braster coco ar dymheredd cymharol isel. Mae cwestiwn tymheredd yn bwysig oherwydd cyn y 19g gwnaed y gweithrediad hwn o wahanu brasterau gyda siocled poeth. Priodweddau ffisiocemegol powdr coco yw ei weithgaredd dŵr (aW) sy'n amrywio o 0.1-0.35, y [[pH]] sy'n dibynnu ar gynnwys coco ond sydd rhwng 5 a 6.5 yn gyffredin, canran y lleithder sydd o 1-1,8% a yn olaf, tymheredd cadwraeth y silff sydd rhwng 30-39°C.

==Priodweddau'r Prosesu==
Nid yw'n hawdd toddi powdr coco mewn dŵr neu laeth.&lt;ref name=Coe /&gt; Weithiau mae'r powdr coco hwn yn gymysg ag olewau llysiau er mwyn gwella ei hydoddedd mewn llaeth neu ddŵr. Mae powdr coco fel arfer yn cynnwys rhai symiau o gaffein a theobromine yn ei fàs powdrog. Mae dau fath o broses wrth gynhyrchu powdr coco:

* '''Proses Broma''' - Mae'r broses broma, fel y'i gelwir (o theobroma) yn nodweddiadol ac yn cynhyrchu blas mwy chwerw ac asidig, yn gyffredinol o [[pH]] isel a golau mewn lliw. Mae'r cynnyrch a gafwyd o ansawdd da ac fe'i defnyddir yn anad dim mewn ryseitiau lle mae'n gymysg â [[Sodiwm deucarbonad|sodiwm deucarbonad]], [[alcali]]. Mae defnyddio sylweddau alcalïaidd yn gwneud i'r gymysgedd dyfu wrth goginio. Mae ryseitiau sydd â llawer o fraster neu siwgr fel &quot;[[Brownies]]&quot; yn elwa mwy o ddefnyddio coco naturiol, gan fod y blas a geir yn ddwysach. Dyma'r broses a ddefnyddir gan gwmni &quot;Nestlé&quot;.

* '''Proses Iseldiraidd''' - Yn y broses o'r [[Yr Iseldiroedd|Iseldiroedd]] ychwanegir coco at doddydd alcalïaidd, fel y'i dyfeisiwyd yn wreiddiol gan van Houten. Datblygwyd ei ddyfais gan y cwmni o'r Iseldiroedd sy'n cynhyrchu siocled brand &quot;Droste&quot;. Yn gyffredinol, mae gan y math hwn o siocled lai o asidedd, mae'n dywyllach ac mae ganddo flas mwynach. Defnyddir y coco a geir trwy'r &quot;broses Iseldireg&quot; i wneud y ddiod [[siocled poeth]]. Y rheswm yw ei fod yn fath o goco sy'n cymysgu'n dda iawn â hylifau, ond mae'r broses hon yn dinistrio'r rhan fwyaf o'r [[fflafonoid|fflafonoidau]] ([[Gwrthocsidydd|Gwrthocsidyddion]]) sy'n bodoli mewn coco yn naturiol.

==Defnyddiau==
Defnyddir powdr coco yn aml yn y diwydiant siocled fel cam canolradd ar gyfer gwneud [[jam|jamiau]] siocled, taeniadau (Nocilla, Nutella, [[surop|suropau]] siocled, ac ati). Y fersiwn fwyaf poblogaidd o bosibl yw gwneud diodydd sy'n aml yn gymysg â llaeth ([[ysgytlaeth]]) gyda'r bwriad o gyflasu siocled llaeth. Mewn melysion fe'i defnyddir fel elfen addurnol mewn [[Pwdin|pwdin]]au fel [[Tiramisu|tiramisu]], yn ogystal ag mewn diodydd fel [[Caffè mocha|caffè mocha]], [[cappuccino]], ac ati.

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau}}

==Dolenni allanol==
* [https://www.youtube.com/watch?v=fGDUH4ZhXlE Fideo, 'Dutch Process Cocoa Powder vs. Natural Cocoa Powder- Kitchen Conundrums with Thomas Joseph']
* [https://www.youtube.com/watch?v=H4qQqQQWDtQ Fideo, 'Understanding COCOA POWDER: Labels, Cookbooks, Comparisons | Dutched vs. Natural and More']
* {{cite web|url=http://www.kingarthurflour.com/blog/2014/01/10/the-a-b-cs-of-cocoa/|title=The A-B-C's of cocoa|last=Hamel|first=PJ|date=10 Ionawr 2014|work=Flourish|publisher=King Arthur Flour|access-date=30 Mai 2015}}

[[Categori:Bwyd]]
[[Categori:Coginio]]
[[Categori:Melysion]]</text>
      <sha1>kw8mql7bvemd9ko98bym8p7e8uqt9zz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Tebot</title>
    <ns>0</ns>
    <id>291308</id>
    <revision>
      <id>11100956</id>
      <parentid>11079700</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:43:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8675" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
[[Delwedd:供春壶.jpg|bawd|300px|''Tebot Gong-Chun'' ([[Tsieineeg]]: 供春壶), un o'r tebotau hynaf y gwyddys amdanynt yn y byd, replica o Gu Jingzhou. Mae'r gwreiddiol yn yr [[Amgueddfa Palas Beijing]]]]
[[Delwedd:JapaneseTeapot.jpg|bawd|300px|Tebot Siapaneaidd math ''yokode-kyūsu'']]
[[Delwedd:Teekanne.jpg|bawd|300px|Tebot a Fürstenberg, 1999]]
[[Delwedd:Teekanne2.jpg|bawd|300px|Tebot [[Cerameg|ceramig]], tua 1980]]
Mae'r '''tebot''' yn llestr [[silindr]]og swmpus, anaml hefyd wedi'i wneud o [[Arian (elfen)|arian]], [[efydd]], [[copr]], [[haearn]], llestri cerrig, [[porslen]] neu [[Gwydr|wydr]] lle gellir paratoi [[te]], ei gadw'n gynnes, ei gludo a'i weini. 

==Gwahaniaeth rhwng Tebot Te a Phot Coffi==
Mae'r tebot yn wahanol i bot coffi mewn tair nodwedd arbennig:

*Mae tua mor eang ag y mae'n uchel neu hyd yn oed yn ehangach nag y mae'n uchel. Yn y modd hwn, mae'r lliwiau a'r aroglau sy'n dianc o'r dail te wedi'u trwytho ac sy'n tueddu i aros ar y gwaelod yn cael eu dosbarthu'n fwy cyfartal dros y dŵr cyfan na gyda jwg fain.
*Mae pig y tebot yn llawer dyfnach, yn aml hyd yn oed ar waelod corff y tebot, fel y gellir tywallt y colorants a'r aroglau sydd wedi'u crynhoi yn rhan isaf y tebot i'r llong yfed yn gyntaf. (Mae'r pig ynghlwm wrth ben y pot coffi fel nad yw unrhyw dir coffi yn mynd i mewn i'r cwpan.)
*Mae dyfais fel arfer yn cael ei chynnwys i ddal y dail te wedi'u bragu yn ôl wrth arllwys. Gall y rhain fod yn dyllau gogr yn y trawsnewidiad o'r corff can i'r pig neu fewnosodiad hidlydd conigol sydd wedi'i hongian yn y can oddi uchod ac yn ymestyn i waelod y can.

==Hanes==
Er bod y sôn gyntaf am de yn [[Tsieina]] yn y flwyddyn 221 v. Chr. Dyddiedig (Teesteuerbescheid), yn plymio'n benodol ar gyfer potiau te wedi'u gwneud o naws Zǐshā coch rhanbarth De Tsieina i Yixing tan [[Brenhinllin Ming|Frenhinllin Ming]] (1368-1644) ymlaen. Fe wnaeth y ffordd arferol o baratoi te trwy ewynnog te powdr gwyrdd yn uniongyrchol yn y bowlen yfed ildio i fragu'r dail mewn tebot. Yn niwylliant y diweddar Ming a [[Brenhinllin Qing]] dilynol Roedd y mwynhad a rennir o de coeth, a baratowyd mewn potiau o ansawdd uchel, yn chwarae rhan ganolog fel symbol o statws cymdeithasol a diwylliant upscale.&lt;ref&gt;{{Literatur| Autor=Xiutang Xu, Gu Shan| Titel=500 Years of Yixing Purple Clay Art| Verlag=Shanghai lexicographical Publishing House| Ort=Schanghai| Datum=2009| Seiten=100}}, zitiert nach {{Literatur| Autor=Chunmei Li| Titel=Crafting Modern China: the Revival of Yixing Pottery. M.A. Thesis| Hrsg=[[OCAD University]]| Datum=2013| Seiten=9| Online=https://openresearch.ocadu.ca/id/eprint/178/1/C%20Li%20MRP.pdf| Zugriff=2018-01-27}}&lt;/ref&gt; Gweithiodd ysgolheigion ac uchelwyr yn agos gyda chrochenwyr, caligraffwyr ac artistiaid gweledol i greu llongau a oedd mor unigryw â phosibl.&lt;ref&gt;{{Literatur| Autor=Fei Wu| Titel=Yixing Zisha pottery: Place, cultural identity, and the impacts of modernity. M.A. thesis| Hrsg=Department of Anthropology, University of Alberta| Datum=2015| Seiten=27| Online=https://era.library.ualberta.ca/files/tq57nt96t/Wu_Fei_201504_MA.pdf| Zugriff=2018-01-26}}&lt;/ref&gt;

===Cyrraedd Ewrop===
Mewnforiwyd te Tsieineaidd gyntaf i [[Ewrop]] gan Cwmni Dwyrain India'r Iseldiroedd ar ddechrau'r 17g. Cofnodwyd tebot gyntaf ym 1620 yn rhestr rhestr masnachwr [[Portiwgal]]eg o [[Macau]]. Roedd cargo llong a suddodd ym [[Môr De Tsieina]] ym 1643 yn cynnwys tua 23,000 o wrthrychau [[porslen]], gan gynnwys 255 tebot. Mae siâp a lliw'r gwrthrychau cerameg yn eu nodi fel porslenfor allforio Tsieineaidd ar gyfer Ewrop. Mae'r tebotau cyntaf a gadwyd yn Ewrop yn dyddio o ddiwedd yr 17g. Mae un o'r delweddau cynharaf hysbys o [[Jwg|jwg]] wedi'i wneud o glai Yixing coch, y mae ei ddeunydd a'i siâp yn amlwg yn siarad am ei ddefnyddio fel tebot, i'w weld ar sawl llun gan Pieter Gerritsz. van Roestraeten (1627-1698).&lt;ref&gt;{{Literatur |Autor=Shirley Maloney Mueller |Titel=17th Century Chinese Export Teapots: Imagination and Diversity |Sammelwerk=Orientations 36 (7) |Datum=2005}}&lt;/ref&gt; Tua diwedd y 1670au, dechreuodd ceramegwyr Ewropeaidd fel Arij de Milde yn [[Delft]], John a David Elers yn [[Swydd Stafford]], [[Lloegr]], a Johann Friedrich Böttger ym [[Meissen]] ar ddechrau'r 18g, wneud tebotau yn seiliedig ar fodelau Tsieineaidd.&lt;ref&gt;{{Literatur |Autor=John A. Burrisson |Titel=Global clay: Themes in World ceramic traditions |Verlag=Indiana University Press |Datum=2017 |ISBN=978-0-253-03189-1 |Seiten=80}}&lt;/ref&gt;

Yn yr 17g a'r 18g, datblygodd Lloegr tebot siâp [[Gellygen|gellyg]] gyda phig crwm siâp S,&lt;ref&gt;Raoul Verbist: [http://www.ascasonline.org/window6ing.html ''A Teapot of 18th Century.''] Association of Small Collectors of Antique Silver, 2004.&lt;/ref&gt; a gyflwynwyd gan y Saeson i [[Moroco|Foroco]] ynghyd â the gwyrdd ac y mae ei siâp wedi bod yn fodel ar gyfer diwylliant te yn y gogledd- gorllewin Affrica hyd heddiw mae'r mwyafrif o tebotau.

Fel llong weini, mae tebotau yn naturiol yn ganolbwynt bwrdd ac felly maent yn aml yn flaenllaw yn y dyluniad priodol mewn cyfresi llestri bwrdd. Maent ar gael mewn amrywiaeth eang o liwiau, siapiau a meintiau, yn ffeithiol yn unig ac yn swyddogaethol neu'n ffigurol kitsch gyda'r holl amrywiadau rhyngddynt. Mae tebotau hefyd yn eitemau casglwyr ac yn cael eu harddangos mewn amgueddfeydd perthnasol.

==Nodweddion==
===Driblo===
Un ffenomen sy'n digwydd gyda rhai tebotau yw driblo lle mae'r llif yn rhedeg i lawr y tu allan i'r pig yn enwedig wrth i'r llif ddechrau neu stopio. Mae gwahanol esboniadau am y ffenomen hon wedi'u cynnig ar wahanol adegau. Gall gwneud wyneb allanol y pig yn fwy hydroffobig, a lleihau radiws crymedd y tu mewn i'r domen fel bod y llif yn llifo'n lân yn gallu osgoi driblo.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.telegraph.co.uk/news/science/science-news/6454568/How-to-stop-a-teapot-dribbling.html|title=How to stop a teapot dribbling|website=The Telegraph|access-date=Sep 6, 2020}}&lt;/ref&gt;

===Cadw gwres - ''het tebot''===
Er mwyn cadw tebotau yn boeth ar ôl i de gael ei fragu gyntaf, roedd cartrefi cynnar o yn defnyddio '''gorchudd tebot''',&lt;ref&gt;http://termau.cymru/#tea%20cosy&lt;/ref&gt; neu '''mwgwd tebot'''&lt;ref name=GPC&gt;{{dyf GPC |gair=tebot |dyddiadcyrchiad=11 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; '''het tebot''' yn debyg iawn i het, sy'n llithro dros y pot te. Yn aml byddent wedi eu wneud o [[Gwlân|wlân]] wedi'i addurno â motiffau les. Mae'r het tebot modern wedi dod yn ôl i ffasiwn gydag atgyfodiad te dail rhydd a golwg ''retro''. Ceir hefyd motiffs Cymraeg a Chymreig gan gynnwys dyluniadau a phatrwm nodweddiadol y [[Carthen Gymreig|garthen Gymreig]].&lt;ref&gt;https://www.etsy.com/uk/listing/1011255677/tea-cosy-welsh-tapestry-carthen-print?gpla=1&amp;gao=1&amp;&amp;utm_source=google&amp;utm_medium=cpc&amp;utm_campaign=shopping_uk_en_gb_d-home_and_living-kitchen_and_dining-drink_and_barware-drinkware-cozies&amp;utm_custom1=_k_Cj0KCQiAys2MBhDOARIsAFf1D1e8uNxyorqFKYlXp3yAmgQzzK8PwGuWc6uKv941BtiLAYkQuFD8b-EaAnegEALw_wcB_k_&amp;utm_content=go_12604174279_122593759329_508814419826_pla-498657395752_c__1011255677engb_472312955&amp;utm_custom2=12604174279&amp;gclid=Cj0KCQiAys2MBhDOARIsAFf1D1e8uNxyorqFKYlXp3yAmgQzzK8PwGuWc6uKv941BtiLAYkQuFD8b-EaAnegEALw_wcB&lt;/ref&gt; neu motiffau cenedlaethol fel y [[Baner Cymru|Ddraig Goch]].&lt;ref&gt;https://www.welshgifts.co.uk/welsh-dragon-tea-cosy-cymru-wales.ir&lt;/ref&gt;

==Tebot yn y Gymraeg==
Ceir y cyfeiriad gyntaf cofnodedig yn y Gymraeg i'r teclyn o oddeutu 1740 yn ''Llyfr Meddygwriaeth a Physygwriaeth ir Anafus ar Clwyfus'' lle ceir, &quot;tywelltwch allan yngwaelod Tea Pot neu ryw Gwppan bach.&quot; Erbyn 1759 gwlir &quot;tê Pot&quot; yn llyfr 'Y Prif Ffeddigyiniaeth&quot;. Gwelir ''tebot'' (gyda b nid p) gyntaf yn ''Straeon y Pentan'' gan [[Daniel Owen]] yn 1895 gyda'r dyfyniad, &quot;yfed cwrw o bîg y tebot&quot;.&lt;ref name=GPC /&gt;

* '''Tebot oel''' - defnyddir ''tebot oel'' ar gyfer 'oil can' gan chwarelwyr.

* '''Swoblen tebot''' - gelwid ''Swoblen tebot'' yng ngorllewin [[Morgannwg]] yn gellweirus ar wraig a yfai lawer o de. Daw swoblen o'r Saesneg 'swabble' sef y sŵn a wneir gan hylif wrth ei ysgwyd.&lt;ref name=GPC /&gt;

* '''[[Y Tebot Piws]]''' - grŵp pop/gwerin Gymraeg o'r 1970au cynnar.

==Gweler hefyd==
* [[Tebot Moka]]
* [[Y Tebot Piws]]
* [[Samofar]]
* [[Jwg]]

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau}}

==Dolenni allanol==
* [https://www.youtube.com/watch?v=_nNexrGxpG8 Fideo, 'How to Make a Ceramic Teapot, from Beginning to End']
* [https://www.youtube.com/watch?v=MEFrkPZ6EUc Fideo, 'How to do Chinese Tea Ceremony step by step'] 
* [https://www.youtube.com/watch?v=8J_6-4Pn4cc Y Tebot Piws - ''mae rhywun wedi dwyn fy nhrwyn'']

[[Categori:Te]]
[[Categori:Diodydd]]
[[Categori:Bwyd a diod]]</text>
      <sha1>lcl5m34utufjg6p8t48wejrk61vh1r6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Twmffat</title>
    <ns>0</ns>
    <id>291368</id>
    <revision>
      <id>11100782</id>
      <parentid>11079680</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T14:38:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5761" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
[[Delwedd:Powder Funnel.jpg|bawd|300px|Twmffat powdr]]
Mae '''twndis''' a hefyd '''twmffat'''&lt;ref&gt;https://geiriaduracademi.org/funnel{{Dolen marw|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; yn ddyfais y gellir ei defnyddio i drosglwyddo hylifau neu sylweddau grawn bach i lestr ag agoriad bach, e.e. [[potel]]i, gellir eu llenwi heb ollwng unrhyw beth. Yn achos twmffat o ansawdd uchel, darperir y gwddf (y rhan denau) ar y tu allan gyda rhic neu [[glain]], a ddefnyddir i adael i aer ddianc o'r ddisgyl sydd i'w llenwi. Gwneir twndisiau fel arfer o [[Dur gwrthstaen|ddur gwrthstaen]], [[alwminiwm]], [[gwydr]] neu [[Plastig|blastig]].

==Mathau o sianeli teledu a'u swyddogaeth==
Os yw symiau bach o solidau i gael eu gwahanu oddi wrth ataliad yn y labordy, defnyddir y twmffat Hirsch gyda thiwb sugno. Defnyddir twndis Büchner neu hidlydd sugno gwydr yn y labordy i wahanu symiau mwy o solidau. 

Mae sianeli ar y cyd conigol daear yn addas iawn ar gyfer llenwi adweithyddion hylif neu bowdrog i mewn i fflasgiau aml-gysgodol, gan fod corff y twndis wedi'i fflatio ar yr ochr ac mae pen y coesyn wedi'i addasu i un o gymalau daear conigol NS NS//23, NS 19 / 26 neu NS 29/32.

Mae gan sianeli powdr goesyn llydan iawn dim ond ychydig centimetrau o hyd ac maent yn ddefnyddiol ar gyfer llenwi sylweddau solet mewn poteli storio neu gychod adweithio (er enghraifft: fflasgiau gwaelod crwn). Mae fersiynau wedi'u gwneud o wydr yn ogystal â phlastig yn ogystal â dolenni llyfn neu'r rhai sydd â thoriad safonol.

Mae gollwng sianeli â thoriadau safonol yn aml yn rhan o gyfarpar ar gyfer synthesis paratoadol mewn labordai cemegol. [2] Mae yna ddyluniadau gydag iawndal pwysau a hebddo.

Sianeli Makeshift ar yr aelwyd: hanner plisgyn wy wedi'i dyllu wrth y domen, carton diod wedi'i dorri i faint, côn ar gyfer powdr wedi'i lapio mewn papur.

==Y teclyn a'r Gymraeg==
[[Delwedd:Tin Woodman.png|thumb|300px|Cymeriad Tin Woodman yn ''[[Dewin Gwlad yr Os]]'' (darlun o 1900) gyda twmffat ben-i-waed ar ei ben]]
Ceir ddau air o statws gytras yn y Gymraeg am yr hyn a elwir yn &quot;funnel&quot; yn y Saesneg. 

'''Twmffat''' - credir i'r gair ddod o'r Saesneg Canol ''tunn'' (gw. isod) a efallai ''vat'' (er nad yw hynny'n glir). Ceir y cofnod cynharaf yn [[Llyfr Coch Hergest]] o oddeutu'r flwyddyn 1400. Ceir amrywiadau ar yr ynganiad a'r sillafiad an-safonol fel, &quot;twnffat&quot;, &quot;twnffet&quot;, &quot;twmffad&quot; a &quot;twmffet&quot;.&lt;ref&gt;https://geiriadur.ac.uk/gpc/gpc.html?twmffat&lt;/ref&gt;

Caiff &quot;twmffat&quot; ei ddefnyddio fel gair sarhad a gwatwarus, fel &quot;hen dwmffat gwirion ydy o&quot;.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=twmffat |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Daeth yr ymadrodd &quot;twmffat twp&quot; a &quot;twmffat twpach na thwp&quot; yng nghyfres [[Teledu|deledu]] i blant yn yr 1970s,''[[Teliffant]]'' gan y cymeriad Syr Wymff ap Concord y Bos ([[Wynford Ellis Owen]]) wrth watwar Plwmsan ([[Mici Plwm]]) yn adanabyddus iawn. Dichon bod y ffaith bod person twp yn derbyn gwybodaeth mewn un glust a bod hwnnw'n mynd allan o'r glust arall a methu dal (cofio) ffeithiau yn reswm i'r gymhariaeth gael ei wneud yn y lle cyntaf.

'''Twndis''' - gan amlaf ynghaner fel '''twndish''' ar lafar. Mae'r gair yma'n fenthyciad o'r Saesneg ''tundish'',&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://geiriadur.ac.uk/gpc/gpc.html?twndish|title=Twndish|website=Geiriadur.ac.uk}}&lt;/ref&gt; sef, 'tun' + 'dish'. Golygda &quot;tun&quot; casgen gwrw, mesuriad o 252 [[Galwyn|galwyn]] o [[Gwin|win]] neu casgen a ddefnyddiwr wrth [[Bragu|fragu]] cwrw.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/tun|title=Tun|website=Collins Dictionary|language=en}}&lt;/ref&gt; Dish yw disgyl. Ceir y cofnod cynharaf o'r gair o 1771 yn llyfr, ''Pob dyn ei Physygwr ei hun'' gyda'r cyfarwyddir, &quot;Rhaid cymmeryd Anwedd Finegr, Myrr a Mêl gwedi ei berwi yn boeth i'r geg drwy Dwnsis&quot;.&lt;ref&gt;https://geiriadur.ac.uk/gpc/gpc.html?twndish&lt;/ref&gt;

''[[Twndish]]'' oedd enw cyfres [[Teledu|deledu]] am gerddoriad pop Cymraeg yn yr 1970au a ddarlledwyd ar [[HTV Cymru]].

==Twmffat mewn diwylliant==
Mae'r twndis gwrthdro yn symbol o wallgofrwydd. Ymddengys mewn llawer o ddarluniau [[Canoloesol]] o'r gwallgof; er enghraifft, yn lluniau gan [[Hieronymus Bosch]] ''Het narrenschip'' (Llong Ffyliaid) ac ''Allegorie op de gulzigheid'' (Alegori glythineb a chwant - Allegory of Gluttony and Lust). 

Mewn diwylliant poblogaidd, mae'r cymeriad Tin Woodman yn [[nofel]] [[L. Frank Baum]], ''[[Dewin Gwlad yr Os|The Wonderful Wizard of Oz]]'' (ac yn y rhan fwyaf o ddramateiddiadau ohoni) yn defnyddio twndis ben-i-waered ar gyfer het, er nad yw hynny byth yn cael ei grybwyll yn benodol yn y stori - tarddodd yn wreiddiol W.W. Denslow lluniau ar gyfer y llyfr.

==Oriel==
&lt;gallery&gt;
Kitchen Funnel.jpg|Twmffat plastig
Grue la Rochelle (3).jpg|Twmffat ddiwydiannol mewn porthladd
Roman Kitchen Funnel Saalburg.jpg|Twmffat cegin serameg [[Rufeinig]] (1af - 3edd ganrif), wyneb i waered
Heiztrichter.jpg|Twnnel gyda coil wedi'i gynhesu â stêm ar gyfer hidlo poeth
Dampf heiz trichter.PNG|Twmffat dŵr poeth ar gyfer hidlo poeth
Pulvertrichter.jpg|Twnnel gyda coil wedi'i gynhesu â stêm ar gyfer hidlo poeth
Filtertrichter.jpg|Twmffat wedi'i wneud o [[Porslen|borslen]]
Embudo Büchner.jpeg|'Twmffat Büchner' gyda [[Hidlydd coffi|phapur hidlo]] crwn wedi'i fewnosod ar botel sugno gyda phibell wactod gysylltiedig
Trichtermitfilter.jpg|Twmffat [[gwydr]] gyda hidlydd crwn wedi'i fewnosod
&lt;/gallery&gt;

==Dolenni allanol==
* [https://www.youtube.com/watch?v=tIkK-uDdABA Fideo, 'Plastic Funnel | Creation Process' (yn Saesneg)]
* [https://www.youtube.com/watch?v=ucg75hj0aYw Fideo, 'Sut mae gwneud twmffat']

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau}}
{{Wiktionary|funnel}}

[[Categori:Bwyd a diod]]
[[Categori:Teclynau]]</text>
      <sha1>c0qk03g5bkwpn5q7zidjdcvo2quu4dd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100794</id>
      <parentid>11100782</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T15:02:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5739" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
[[Delwedd:Powder Funnel.jpg|bawd|300px|Twmffat powdr]]
Mae '''twndis''' a hefyd '''twmffat'''&lt;ref&gt;https://geiriaduracademi.org/funnel{{Dolen marw|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; yn ddyfais y gellir ei defnyddio i drosglwyddo hylifau neu sylweddau grawn bach i lestr ag agoriad bach, e.e. [[potel]]i, gellir eu llenwi heb ollwng unrhyw beth. Yn achos twmffat o ansawdd uchel, darperir y gwddf (y rhan denau) ar y tu allan gyda rhic neu [[glain]], a ddefnyddir i adael i aer ddianc o'r ddisgyl sydd i'w llenwi. Gwneir twndisiau fel arfer o [[Dur gwrthstaen|ddur gwrthstaen]], [[alwminiwm]], [[gwydr]] neu [[Plastig|blastig]].

==Mathau o sianeli teledu a'u swyddogaeth==
Os yw symiau bach o solidau i gael eu gwahanu oddi wrth ataliad yn y labordy, defnyddir y twmffat Hirsch gyda thiwb sugno. Defnyddir twndis Büchner neu hidlydd sugno gwydr yn y labordy i wahanu symiau mwy o solidau. 

Mae sianeli ar y cyd conigol daear yn addas iawn ar gyfer llenwi adweithyddion hylif neu bowdrog i mewn i fflasgiau aml-gysgodol, gan fod corff y twndis wedi'i fflatio ar yr ochr ac mae pen y coesyn wedi'i addasu i un o gymalau daear conigol NS NS//23, NS 19 / 26 neu NS 29/32.

Mae gan sianeli powdr goesyn llydan iawn dim ond ychydig centimetrau o hyd ac maent yn ddefnyddiol ar gyfer llenwi sylweddau solet mewn poteli storio neu gychod adweithio (er enghraifft: fflasgiau gwaelod crwn). Mae fersiynau wedi'u gwneud o wydr yn ogystal â phlastig yn ogystal â dolenni llyfn neu'r rhai sydd â thoriad safonol.

Mae gollwng sianeli â thoriadau safonol yn aml yn rhan o gyfarpar ar gyfer synthesis paratoadol mewn labordai cemegol. [2] Mae yna ddyluniadau gydag iawndal pwysau a hebddo.

Sianeli Makeshift ar yr aelwyd: hanner plisgyn wy wedi'i dyllu wrth y domen, carton diod wedi'i dorri i faint, côn ar gyfer powdr wedi'i lapio mewn papur.

==Y teclyn a'r Gymraeg==
[[Delwedd:Tin Woodman.png|thumb|300px|Cymeriad Tin Woodman yn ''[[Dewin Gwlad yr Os]]'' (darlun o 1900) gyda twmffat ben-i-waed ar ei ben]]
Ceir ddau air o statws gytras yn y Gymraeg am yr hyn a elwir yn &quot;funnel&quot; yn y Saesneg. 

'''Twmffat''' - credir i'r gair ddod o'r Saesneg Canol ''tunn'' (gw. isod) a efallai ''vat'' (er nad yw hynny'n glir). Ceir y cofnod cynharaf yn [[Llyfr Coch Hergest]] o oddeutu'r flwyddyn 1400. Ceir amrywiadau ar yr ynganiad a'r sillafiad an-safonol fel, &quot;twnffat&quot;, &quot;twnffet&quot;, &quot;twmffad&quot; a &quot;twmffet&quot;.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=twmffat |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

Caiff &quot;twmffat&quot; ei ddefnyddio fel gair sarhad a gwatwarus, fel &quot;hen dwmffat gwirion ydy o&quot;.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=twmffat |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; Daeth yr ymadrodd &quot;twmffat twp&quot; a &quot;twmffat twpach na thwp&quot; yng nghyfres [[Teledu|deledu]] i blant yn yr 1970s,''[[Teliffant]]'' gan y cymeriad Syr Wymff ap Concord y Bos ([[Wynford Ellis Owen]]) wrth watwar Plwmsan ([[Mici Plwm]]) yn adanabyddus iawn. Dichon bod y ffaith bod person twp yn derbyn gwybodaeth mewn un glust a bod hwnnw'n mynd allan o'r glust arall a methu dal (cofio) ffeithiau yn reswm i'r gymhariaeth gael ei wneud yn y lle cyntaf.

'''Twndis''' - gan amlaf ynghaner fel '''twndish''' ar lafar. Mae'r gair yma'n fenthyciad o'r Saesneg ''tundish'',&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=twndish |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt; sef, 'tun' + 'dish'. Golygda &quot;tun&quot; casgen gwrw, mesuriad o 252 [[Galwyn|galwyn]] o [[Gwin|win]] neu casgen a ddefnyddiwr wrth [[Bragu|fragu]] cwrw.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/tun|title=Tun|website=Collins Dictionary|language=en}}&lt;/ref&gt; Dish yw disgyl. Ceir y cofnod cynharaf o'r gair o 1771 yn llyfr, ''Pob dyn ei Physygwr ei hun'' gyda'r cyfarwyddir, &quot;Rhaid cymmeryd Anwedd Finegr, Myrr a Mêl gwedi ei berwi yn boeth i'r geg drwy Dwnsis&quot;.&lt;ref&gt;{{dyf GPC |gair=twndish |dyddiadcyrchiad=10 Awst 2022}}&lt;/ref&gt;

''[[Twndish]]'' oedd enw cyfres [[Teledu|deledu]] am gerddoriad pop Cymraeg yn yr 1970au a ddarlledwyd ar [[HTV Cymru]].

==Twmffat mewn diwylliant==
Mae'r twndis gwrthdro yn symbol o wallgofrwydd. Ymddengys mewn llawer o ddarluniau [[Canoloesol]] o'r gwallgof; er enghraifft, yn lluniau gan [[Hieronymus Bosch]] ''Het narrenschip'' (Llong Ffyliaid) ac ''Allegorie op de gulzigheid'' (Alegori glythineb a chwant - Allegory of Gluttony and Lust). 

Mewn diwylliant poblogaidd, mae'r cymeriad Tin Woodman yn [[nofel]] [[L. Frank Baum]], ''[[Dewin Gwlad yr Os|The Wonderful Wizard of Oz]]'' (ac yn y rhan fwyaf o ddramateiddiadau ohoni) yn defnyddio twndis ben-i-waered ar gyfer het, er nad yw hynny byth yn cael ei grybwyll yn benodol yn y stori - tarddodd yn wreiddiol W.W. Denslow lluniau ar gyfer y llyfr.

==Oriel==
&lt;gallery&gt;
Kitchen Funnel.jpg|Twmffat plastig
Grue la Rochelle (3).jpg|Twmffat ddiwydiannol mewn porthladd
Roman Kitchen Funnel Saalburg.jpg|Twmffat cegin serameg [[Rufeinig]] (1af - 3edd ganrif), wyneb i waered
Heiztrichter.jpg|Twnnel gyda coil wedi'i gynhesu â stêm ar gyfer hidlo poeth
Dampf heiz trichter.PNG|Twmffat dŵr poeth ar gyfer hidlo poeth
Pulvertrichter.jpg|Twnnel gyda coil wedi'i gynhesu â stêm ar gyfer hidlo poeth
Filtertrichter.jpg|Twmffat wedi'i wneud o [[Porslen|borslen]]
Embudo Büchner.jpeg|'Twmffat Büchner' gyda [[Hidlydd coffi|phapur hidlo]] crwn wedi'i fewnosod ar botel sugno gyda phibell wactod gysylltiedig
Trichtermitfilter.jpg|Twmffat [[gwydr]] gyda hidlydd crwn wedi'i fewnosod
&lt;/gallery&gt;

==Dolenni allanol==
* [https://www.youtube.com/watch?v=tIkK-uDdABA Fideo, 'Plastic Funnel | Creation Process' (yn Saesneg)]
* [https://www.youtube.com/watch?v=ucg75hj0aYw Fideo, 'Sut mae gwneud twmffat']

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau}}
{{Wiktionary|funnel}}

[[Categori:Bwyd a diod]]
[[Categori:Teclynau]]</text>
      <sha1>dp5tqqp68xzwnumq92faqhueugvg107</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Radio Garden</title>
    <ns>0</ns>
    <id>298433</id>
    <revision>
      <id>11100743</id>
      <parentid>11100550</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T12:47:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rhyswynne</username>
        <id>520</id>
      </contributor>
      <comment>firaol &gt; feirol https://llyw.cymru/bydtermcymru/search/term/174994819</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2666" xml:space="preserve">{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}}
Mae '''Radio Garden''' yn wefan nid-er-elw [[radio]] a phrosiect ymchwil digidol gan y Netherlands Institute for Sound and Vision, y Transnational Radio Knowledge Platform, a chwe phrifysgol Ewropeaidd.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=radiodayseurope.com|url=https://www.radiodayseurope.com/news/radiogarden|website=www.radiodayseurope.com|access-date=2022-07-31|language=en}}&lt;/ref&gt; Lansiwyd yn 2016, daeth yn boblogaidd yn gyflym ar ôl iddi fynd yn feirol. 

Ar hyn o bryd, ceir dros 60 gorsaf radio ar y wefan sydd yng Nghymru gan gynnwys gorsafoedd Cymraeg, ymysg miloedd o orsafoedd eraill ar draws y byd.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=This site lets you listen to thousands of radio stations around the world and it's incredible|url=https://www.independent.co.uk/tech/radio-garden-listen-to-worlds-stations-aleppo-havana-london-korea-a7479031.html|website=The Independent|date=2016-12-16|access-date=2022-07-31|language=en}}&lt;/ref&gt; Gall y gwrandawr bori dros fap o'r byd a chlicio ar smotyn mewn pa bynnag wlad gan wrando ar orsaf, a gofrestrir yno gan Garden Radio, yn fyw ac am ddim. Mae'n adnodd ac yn fwynhâd gwrthfawr i bobl sydd am wrando ar orsafoedd tramor, genre amrywiol ac mewn ieithoedd gwahanol. Mae'n cynnwys gorsafoedd gwladwriaethol, lleol a phreifat.

== Defnydd ==
Mae defnyddwyr y wefan yn ymwneud â [[glôb]] digidol 3D, a threfnir y gorsafoedd yn ôl dinas neu ardal gyffredinol. Cynrychiolir y gorsafoedd fel smotiau gwyrdd a gellid clicio arnynt i wrando. Mae maint y smotiau yn tyfu gyda mwy o orsafoedd yn y lleoliad. 

Mae Radio Garden ar gael ar systemau iOS ac Android fel ap.

=== Radio Garden yng Nghymru ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Lleoliad
!Nifer y gorsafoedd
|-
|[[Caerdydd]]
|11
|-
|[[Y Bont-faen]]
|9
|-
|[[Abertawe]]
| rowspan=&quot;2&quot; |5
|-
|[[Wrecsam]]
|-
|[[Casnewydd]]
|4
|-
|[[Aberystwyth]]
| rowspan=&quot;6&quot; |2
|-
|[[Bae Colwyn]]
|-
|[[Y Barri]]
|-
|[[Llanelli]]
|-
|[[Pen-y-bont ar Ogwr]]
|-
|[[Pontypridd]]
|-
|[[Aberdâr]]
| rowspan=&quot;19&quot; |1
|-
|[[Aberdaugleddau]]
|-
|[[Bangor]]
|-
|[[Bodelwyddan]]
|-
|[[Bryn-mawr, Blaenau Gwent|Bryn-mawr]]
|-
|[[Caerfyrddin]]
|-
|[[Cwmbrân]]
|-
|[[Griffithstown]]
|-
|[[Hwlffordd]]
|-
|[[Llandochau Fach]]
|-
|[[Llangatwg, Powys|Llangatwg]], Powys
|-
|[[Llangefni]]
|-
|[[Maesteg]]
|-
|[[Pont-y-pŵl]]
|-
|[[Y Porth]]
|-
|[[Y Rhyl]]
|-
|[[Sir y Fflint]]
|-
|[[Trefynwy]]
|-
|[[Treorci]]
|}

== Gweler hefyd ==

* [[Gorsafoedd radio yng Nghymru]]

== Cyfeiriadau ==
{{Cyfeiriadau}}

== Dolenni allanol ==

* [http://radio.garden/ radio.garden]  - gwefan swyddogol

[[Categori:Radio]]
[[Categori:Radio yn Ewrop]]
[[Categori:Radio yn yr Iseldiroedd]]</text>
      <sha1>jxf3qgc85eehc9qe9h3nvzg2s0cjxna</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Die Hände Meiner Mutter</title>
    <ns>0</ns>
    <id>298595</id>
    <revision>
      <id>11100804</id>
      <parentid>11100455</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T18:01:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Deb</username>
        <id>7</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3341" xml:space="preserve">{{Teitl italig}}
{{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }}

Ffilm ddrama gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Florian Eichinger]] yw '''''Die Hände Meiner Mutter''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 2016. Teitl gwreiddiol y ffilm oedd '''''Die Hände meiner Mutter''''' (cyfieithiad: 'Dwylo mam') ac fe'i cynhyrchwyd yn yr [[Almaen]]. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Almaeneg]] a hynny gan Florian Eichinger.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.germanfilmsquarterly.de/feature2_16_3.html |title=German Films Quarterly 2 2016 DIE HÄNDE MEINER MUTTER |author=Werner Schauer, Triptychon Corporate Communicati |work=germanfilmsquarterly.de |access-date=2016-07-03}}&lt;/ref&gt;

Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Jessica Schwarz, Ursula Werner, Heiko Pinkowski, Katrin Pollitt, Sophia Schubert, Sebastian Fräsdorf ac Andreas Döhler. Mae’r ffilm ''Die Hände Meiner Mutter'' yn 106 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn lliw. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}}

{{Hawlfraint ffimiau}}

Fel a nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn wreiddiol yn 2016. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd ''[[Fantastic Beasts and Where to Find Them]]'' sef [[ffilm ffantasi]] gan [[J. K. Rowling]] ac yn serennu [[Eddie Redmayne]], [[Katherine Waterston]] a [[Alison Sudol]]. Hyd at 2022 roedd o leiaf 12540 o ffilmiau Almaeneg wedi gweld golau dydd.

==Cyfarwyddwr==
[[Delwedd:Weltpremiere%20%22Die%20H%C3%A4nde%20meiner%20Mutter%22%20auf%20dem%20Filmfest%20M%C3%BCnchen%202016.jpg|bawd|chwith|110px]]
Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Florian Eichinger ar 14 Gorffenaf 1971 yn Ludwigsburg.  
{{clirio}}

==Derbyniad==

{{Gwobrau ffilm ayb}}

{{Ffilmiau a enwebwyd}}

{{Incwm ffilmiau}}
{{clirio}}

==Gweler hefyd==
Cyhoeddodd Florian Eichinger nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol:

{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item ?itemLabel  (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = &quot; &quot;) AS ?genres)
  (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication)
WHERE
{
  
  ?item wdt:P57 wd:Q1000006.                                                 # P57 =  film director
  OPTIONAL {
    ?item wdt:P136 ?genre.
    ?genre rdfs:label ?genre_label.
    FILTER((LANG(?genre_label)) = &quot;en&quot;)
  }
  OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. }
  SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language &quot;en&quot;. }
}
GROUP BY ?item ?itemLabel 
LIMIT 10
|sort=label
|columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,P577:dyddiad
|thumb=100
|links=
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! Ffilm
! Delwedd
! Gwlad
! Iaith wreiddiol
! dyddiad
|-
| [[Die Hände Meiner Mutter|Dwylo Mam]]
| 
| [[yr Almaen]]
| [[Almaeneg]]
| 2016-06-24&lt;br/&gt;2016-12-01
|-
| ''[[:d:Q17325485|Nordstrand]]''
| 
| [[yr Almaen]]
| [[Almaeneg]]
| 2013&lt;br/&gt;2014-01-23
|-
| ''[[:d:Q819633|Without You I'm Nothing]]''
| 
| [[yr Almaen]]
| [[Almaeneg]]
| 2008&lt;br/&gt;2010-07-08
|}
{{Wikidata list end}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{Rheoli awdurdod}}
[[Categori:Ffilmiau lliw]]
[[Categori:Ffilmiau lliw o'r Almaen]]
[[Categori:Ffilmiau dogfen o'r Almaen]]
[[Categori:Ffilmiau Almaeneg]]
[[Categori:Ffilmiau o'r Almaen]]
[[Categori:Ffilmiau dogfen]]
[[Categori:Ffilmiau 2016]]
[[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o'r Almaen]]
[[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Almaeneg]]
[[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]]</text>
      <sha1>j0oqg2z3lzt8bv6ss5ugs7jsqkshwof</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nordstrand (ffilm 2014)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>298606</id>
    <revision>
      <id>11100852</id>
      <parentid>11100454</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T06:43:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Deb</username>
        <id>7</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Symudodd Deb y dudalen [[Nordstrand (ffilm o 2014)]] i [[Nordstrand (ffilm 2014)]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2921" xml:space="preserve">{{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }}

Ffilm ddrama gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Florian Eichinger]] yw '''Nordstrand''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 2014. Fe’i cynhyrchwyd hefyd gan Florian Eichinger a hynny yn yr Almaen. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Almaeneg]], gan Florian Eichinger. 

Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Anna Thalbach a Luise Berndt. Mae’r ffilm yn 89 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn lliw. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}}

Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 2014. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[Interstellar (ffilm o 2014)|Interstellar]] sef [[ffilm wyddoonias]] gan [[Christopher Nolan]] a enillodd un [[Gwobrau'r Academi|Oscar]]. Hyd at 2022 roedd o leiaf 12,540 o ffilmiau Almaeneg wedi gweld golau dydd. 

{{Hawlfraint ffimiau}}

==Cyfarwyddwr==
[[Delwedd:Weltpremiere%20%22Die%20H%C3%A4nde%20meiner%20Mutter%22%20auf%20dem%20Filmfest%20M%C3%BCnchen%202016.jpg|bawd|chwith|110px]]
Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Florian Eichinger ar 14 Gorffenaf 1971 yn Ludwigsburg. Mae'n un o'r cyfarwyddwyr ffilm mwyaf cynhyrchiol a welodd y byd erioed, ac mae ganddo 87 ffilm a ystyrir yn nodedig yn fydeang. 
{{clirio}}

==Derbyniad==

{{Gwobrau ffilm ayb}}

{{Ffilmiau a enwebwyd}}

{{Incwm ffilmiau}}
{{clirio}}

==Gweler hefyd==
Cyhoeddodd Florian Eichinger nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol:
 
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item ?itemLabel  (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = &quot; &quot;) AS ?genres)
  (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication)
WHERE
{
  
  ?item wdt:P57 wd:Q1000006.                                                 # P57 =  film director
  OPTIONAL {
    ?item wdt:P136 ?genre.
    ?genre rdfs:label ?genre_label.
    FILTER((LANG(?genre_label)) = &quot;en&quot;)
  }
  OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. }
  SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language &quot;en&quot;. }
}
GROUP BY ?item ?itemLabel 
LIMIT 10
|sort=label
|columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad
|thumb=100
|links=
}}
{| class='wikitable sortable' style='width:100%'
! Ffilm
! Delwedd
! Gwlad
! Iaith wreiddiol
! dyddiad
|-
| [[Die Hände Meiner Mutter|Dwylo Mam]]
| 
| [[yr Almaen]]
| [[Almaeneg]]
| 2016-06-24
|-
| [[Nordstrand (ffilm o 2014)|Q17325485]]
| 
| [[yr Almaen]]
| [[Almaeneg]]
| 2013-01-01
|-
| ''[[:d:Q819633|Without You I'm Nothing]]''
| 
| [[yr Almaen]]
| [[Almaeneg]]
| 2008-01-01
|}
{{Wikidata list end}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{Rheoli awdurdod}}
[[Categori:Ffilmiau lliw]]
[[Categori:Ffilmiau lliw o'r Almaen]]
[[Categori:Dramâu o'r Almaen]]
[[Categori:Ffilmiau Almaeneg]]
[[Categori:Ffilmiau o'r Almaen]]
[[Categori:Dramâu]]
[[Categori:Ffilmiau 2014]]
[[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o'r Almaen]]
[[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Almaeneg]]
[[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]]</text>
      <sha1>1ong7psh33vnacx40fohjydreqadb02</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nicholas Evans</title>
    <ns>0</ns>
    <id>298869</id>
    <revision>
      <id>11100740</id>
      <timestamp>2022-08-10T12:25:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Deb</username>
        <id>7</id>
      </contributor>
      <comment>Crewyd drwy gyfieithu'r dudalen &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1103639119|Nicholas Evans (artist)]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3710" xml:space="preserve">
Arlunydd [[Cymru|Cymreig]] oedd '''Nicholas Evans''' ( 10 Ionawr 1907 &amp;#x2013; 5 Chwefror 2004 ) &lt;ref&gt;{{Cite book|editor-last=Frances Spalding|editor-last2=Judith Collins|title=20th century painters and sculptors|publisher=Antique Collectors' Club|year=1990|isbn=9781851491063|page=161}}&lt;/ref&gt; , yn fwyaf adnabyddus fel '''Nick Evans''' . Roedd e'n peintiwr unanddysgedig. Dylanwadwyd ar ei waith gan ei ddaliadau ysbrydol fel [[Pentecostiaeth|Pentecostaidd]] . &lt;ref&gt;{{Cite book|last=Steven Felix|title=Pentecostal Aesthetics: Theological Reflections in a Pentecostal Philosophy of Art and Aesthetics|publisher=Brill|year=2015|isbn=9789004291621|page=85}}&lt;/ref&gt;

Cafodd Evans ei eni yn [[Aberdâr]], [[Rhondda Cynon Taf]] . &lt;ref name=&quot;Wakelin&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.theguardian.com/news/2004/mar/15/guardianobituaries.artsobituaries|title=Nicholas Evans|date=9 February 2004|last=Peter Wakelin|website=The Guardian|access-date=8 August 2022}}&lt;/ref&gt; Cydnabuwyd dawn Evans mewn arlunio gan un o'i athrawon ysgol gynradd. Ar ôl ychydig, doedd e ddim yn gallu fforddio prynu papur. &lt;ref name=&quot;Obit&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/nicholas-evans-37962.html|title=Nicholas Evans|date=9 February 2004|website=The Independent|last=Meic Stephens|access-date=8 August 2022}}&lt;/ref&gt; Dechreuodd weithio fel glöwr, &lt;ref name=&quot;Wakelin&quot; /&gt; ond ni pharhaodd hyn ond am dair blynedd, hyd farwolaeth ei dad yn 1923, a effeithiodd yn fawr ar Evans. &lt;ref name=&quot;Things&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/wales/radiowales/sites/allthingsconsidered/updates/20100613.shtml|title=Nicholas Evans - Pilgrim &amp; Painter|date=13 June 2010|website=BBC Wales - Radio Wales}}&lt;/ref&gt; Roedd ei fam hefyd wedi gweithio yn y pyllau. &lt;ref&gt;{{Cite book|last=Russell Davies|title=People, Places and Passions: A Social History of Wales and the Welsh 18701948 Volume 1|publisher=University of Wales Press|year=2015|isbn=9781783162383|page=151}}&lt;/ref&gt;

Dychwelodd Evans i hobi ei blentyndod o arlunio yn ei chwedegau, ar ôl ymddeol. Arddangoswyd ei waith yn 1972. &lt;ref name=&quot;Wakelin&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.theguardian.com/news/2004/mar/15/guardianobituaries.artsobituaries|title=Nicholas Evans|date=9 February 2004|last=Peter Wakelin|website=The Guardian|access-date=8 August 2022}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFPeter_Wakelin2004&quot;&gt;Peter Wakelin (9 February 2004). [https://www.theguardian.com/news/2004/mar/15/guardianobituaries.artsobituaries &quot;Nicholas Evans&quot;]. ''The Guardian''&lt;span class=&quot;reference-accessdate&quot;&gt;. Retrieved &lt;span class=&quot;nowrap&quot;&gt;8 August&lt;/span&gt; 2022&lt;/span&gt;.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; Yn 1978, yn 71 oed, cynhaliodd arddangosfa unigol yn Oriel Oriel [[Caerdydd]] . Rhoddwyd y derbyniad beirniadol cadarnhaol i arddangosfa arall, mewn oriel yn [[Mayfair]] [[Llundain]] .  

Ceir ei luniau mewn sawl oriel gyhoeddus, gan gynnwys y [[Tate Modern]] ac [[Oriel Gelf Glynn Vivian]] [[Abertawe]] . Yn 1987 cydweithiodd gyda'i ferch, Rhoda, i gynhyrchu llyfr am ei gelfyddyd. &lt;ref&gt;''Symphonies in Black'' (1987) by Rhoda Evans. {{ISBN|978-0862431358}}&lt;/ref&gt;

Bu farw Evans yn 2004 yn 96 oed. &lt;ref name=&quot;Things&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/wales/radiowales/sites/allthingsconsidered/updates/20100613.shtml|title=Nicholas Evans - Pilgrim &amp; Painter|date=13 June 2010|website=BBC Wales - Radio Wales}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.bbc.co.uk/wales/radiowales/sites/allthingsconsidered/updates/20100613.shtml &quot;Nicholas Evans - Pilgrim &amp; Painter&quot;]. ''BBC Wales - Radio Wales''. 13 June 2010.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
[[Categori:Marwolaethau 2004]]
[[Categori:Genedigaethau 1907]]
[[Categori:Pobl o Aberdâr]]
[[Categori:Arlunwyr Cymreig yr 20fed ganrif]]</text>
      <sha1>cofwjcd923enmlnbop2yqz9mauh50yv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100741</id>
      <parentid>11100740</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T12:31:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Deb</username>
        <id>7</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2967" xml:space="preserve">{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth | nationality = {{banergwlad|Cymru}} | dateformat = dmy}}
Arlunydd [[Cymru|Cymreig]] oedd '''Nicholas Evans''' ( 10 Ionawr 1907 &amp;#x2013; 5 Chwefror 2004 ) &lt;ref&gt;{{Cite book|editor-last=Frances Spalding|editor-last2=Judith Collins|title=20th century painters and sculptors|publisher=Antique Collectors' Club|year=1990|isbn=9781851491063|page=161}}&lt;/ref&gt; , yn fwyaf adnabyddus fel '''Nick Evans'''. Roedd e'n peintiwr unanddysgedig. Dylanwadwyd ar ei waith gan ei ddaliadau ysbrydol fel [[Pentecostiaeth|Pentecostaidd]].&lt;ref&gt;{{Cite book|last=Steven Felix|title=Pentecostal Aesthetics: Theological Reflections in a Pentecostal Philosophy of Art and Aesthetics|publisher=Brill|year=2015|isbn=9789004291621|page=85|language=en}}&lt;/ref&gt;

Cafodd Evans ei eni yn [[Aberdâr]], [[Rhondda Cynon Taf]].&lt;ref name=&quot;Wakelin&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.theguardian.com/news/2004/mar/15/guardianobituaries.artsobituaries|title=Nicholas Evans|date=9 Chwefror 2004|last=Peter Wakelin|website=The Guardian|access-date=8 Awst 2022|language=en}}&lt;/ref&gt; Cydnabuwyd dawn Evans mewn arlunio gan un o'i athrawon ysgol gynradd. Ar ôl ychydig, doedd e ddim yn gallu fforddio prynu papur.&lt;ref name=&quot;Obit&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/nicholas-evans-37962.html|title=Nicholas Evans|date=9 Chwefror 2004|website=The Independent|last=Meic Stephens|access-date=8 Awst 2022|language=en}}&lt;/ref&gt; Dechreuodd weithio fel glöwr,&lt;ref name=&quot;Wakelin&quot; /&gt; ond ni pharhaodd hyn ond am dair blynedd, hyd farwolaeth ei dad yn 1923, a effeithiodd yn fawr ar Evans. &lt;ref name=&quot;Things&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/wales/radiowales/sites/allthingsconsidered/updates/20100613.shtml|title=Nicholas Evans - Pilgrim &amp; Painter|date=13 Mehefin 2010|website=BBC Wales - Radio Wales}}&lt;/ref&gt; Roedd ei fam hefyd wedi gweithio yn y pyllau.&lt;ref&gt;{{Cite book|last=Russell Davies|title=People, Places and Passions: A Social History of Wales and the Welsh 18701948 Volume 1|publisher=University of Wales Press|year=2015|isbn=9781783162383|page=151|language=en}}&lt;/ref&gt;

Dychwelodd Evans i hobi ei blentyndod o arlunio yn ei chwedegau, ar ôl ymddeol. Arddangoswyd ei waith yn 1972.&lt;ref name=&quot;Wakelin&quot;/&gt; Yn 1978, yn 71 oed, cynhaliodd arddangosfa unigol yn Oriel [[Caerdydd]]. Rhoddwyd y derbyniad beirniadol cadarnhaol i arddangosfa arall, mewn oriel yn [[Mayfair]] [[Llundain]].  

Ceir ei luniau mewn sawl oriel gyhoeddus, gan gynnwys y [[Tate Modern]] ac [[Oriel Gelf Glynn Vivian]] [[Abertawe]]. Yn 1987 cydweithiodd gyda'i ferch, Rhoda, i gynhyrchu llyfr am ei gelfyddyd. &lt;ref&gt;''Symphonies in Black'' (1987) by Rhoda Evans. {{ISBN|978-0862431358}}&lt;/ref&gt;

Bu farw Evans yn 2004 yn 96 oed.&lt;ref name=&quot;Things&quot;/&gt;

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{DEFAULTSORT:Evans, Nicholas}}
[[Categori:Arlunwyr Cymreig yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Genedigaethau 1907]]
[[Categori:Marwolaethau 2004]]
[[Categori:Pobl o Aberdâr]]</text>
      <sha1>ou8rukgqtgpd9ps6mumeqxj5jsudscv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100742</id>
      <parentid>11100741</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T12:32:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Deb</username>
        <id>7</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2979" xml:space="preserve">{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth | nationality = {{banergwlad|Cymru}} | dateformat = dmy}}
Arlunydd [[Cymru|Cymreig]] oedd '''Nicholas Evans''' ([[10 Ionawr]] [[1907]] &amp;ndash; [[5 Chwefror]] [[2004]]) &lt;ref&gt;{{Cite book|editor-last=Frances Spalding|editor-last2=Judith Collins|title=20th century painters and sculptors|publisher=Antique Collectors' Club|year=1990|isbn=9781851491063|page=161}}&lt;/ref&gt;, yn fwyaf adnabyddus fel '''Nick Evans'''. Roedd e'n peintiwr unanddysgedig. Dylanwadwyd ar ei waith gan ei ddaliadau ysbrydol fel [[Pentecostiaeth|Pentecostaidd]].&lt;ref&gt;{{Cite book|last=Steven Felix|title=Pentecostal Aesthetics: Theological Reflections in a Pentecostal Philosophy of Art and Aesthetics|publisher=Brill|year=2015|isbn=9789004291621|page=85|language=en}}&lt;/ref&gt;

Cafodd Evans ei eni yn [[Aberdâr]], [[Rhondda Cynon Taf]].&lt;ref name=&quot;Wakelin&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.theguardian.com/news/2004/mar/15/guardianobituaries.artsobituaries|title=Nicholas Evans|date=9 Chwefror 2004|last=Peter Wakelin|website=The Guardian|access-date=8 Awst 2022|language=en}}&lt;/ref&gt; Cydnabuwyd dawn Evans mewn arlunio gan un o'i athrawon ysgol gynradd. Ar ôl ychydig, doedd e ddim yn gallu fforddio prynu papur.&lt;ref name=&quot;Obit&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/nicholas-evans-37962.html|title=Nicholas Evans|date=9 Chwefror 2004|website=The Independent|last=Meic Stephens|access-date=8 Awst 2022|language=en}}&lt;/ref&gt; Dechreuodd weithio fel glöwr,&lt;ref name=&quot;Wakelin&quot; /&gt; ond ni pharhaodd hyn ond am dair blynedd, hyd farwolaeth ei dad yn 1923, a effeithiodd yn fawr ar Evans. &lt;ref name=&quot;Things&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/wales/radiowales/sites/allthingsconsidered/updates/20100613.shtml|title=Nicholas Evans - Pilgrim &amp; Painter|date=13 Mehefin 2010|website=BBC Wales - Radio Wales}}&lt;/ref&gt; Roedd ei fam hefyd wedi gweithio yn y pyllau.&lt;ref&gt;{{Cite book|last=Russell Davies|title=People, Places and Passions: A Social History of Wales and the Welsh 18701948 Volume 1|publisher=University of Wales Press|year=2015|isbn=9781783162383|page=151|language=en}}&lt;/ref&gt;

Dychwelodd Evans i hobi ei blentyndod o arlunio yn ei chwedegau, ar ôl ymddeol. Arddangoswyd ei waith yn 1972.&lt;ref name=&quot;Wakelin&quot;/&gt; Yn 1978, yn 71 oed, cynhaliodd arddangosfa unigol yn Oriel [[Caerdydd]]. Rhoddwyd y derbyniad beirniadol cadarnhaol i arddangosfa arall, mewn oriel yn [[Mayfair]] [[Llundain]].  

Ceir ei luniau mewn sawl oriel gyhoeddus, gan gynnwys y [[Tate Modern]] ac [[Oriel Gelf Glynn Vivian]] [[Abertawe]]. Yn 1987 cydweithiodd gyda'i ferch, Rhoda, i gynhyrchu llyfr am ei gelfyddyd. &lt;ref&gt;''Symphonies in Black'' (1987) by Rhoda Evans. {{ISBN|978-0862431358}}&lt;/ref&gt;

Bu farw Evans yn 2004 yn 96 oed.&lt;ref name=&quot;Things&quot;/&gt;

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{DEFAULTSORT:Evans, Nicholas}}
[[Categori:Arlunwyr Cymreig yr 20fed ganrif]]
[[Categori:Genedigaethau 1907]]
[[Categori:Marwolaethau 2004]]
[[Categori:Pobl o Aberdâr]]</text>
      <sha1>gf6wzhmap2ehw06kkd8t5bd32krb3x9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Delwedd:Efbet Liga logo.png</title>
    <ns>6</ns>
    <id>298870</id>
    <revision>
      <id>11100775</id>
      <timestamp>2022-08-10T14:25:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Stefanik</username>
        <id>413</id>
      </contributor>
      <comment>This is the logo for First Professional Football League (Bulgaria).

Source	
The logo may be obtained from First Professional Football League (Bulgaria).

Article	
First Professional Football League (Bulgaria)

Portion used	
The entire logo is used to convey the meaning intended and avoid tarnishing or misrepresenting the intended image.

Low resolution?	
The logo is of a size and resolution sufficient to maintain the quality intended by the company or organization, without being unnecessaril...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1436" xml:space="preserve">== Crynodeb ==
This is the logo for First Professional Football League (Bulgaria).

Source	
The logo may be obtained from First Professional Football League (Bulgaria).

Article	
First Professional Football League (Bulgaria)

Portion used	
The entire logo is used to convey the meaning intended and avoid tarnishing or misrepresenting the intended image.

Low resolution?	
The logo is of a size and resolution sufficient to maintain the quality intended by the company or organization, without being unnecessarily high resolution.

Purpose of use	
The image is used to identify the organization First Professional Football League (Bulgaria), a subject of public interest. The significance of the logo is to help the reader identify the organization, assure the readers that they have reached the right article containing critical commentary about the organization, and illustrate the organization's intended branding message in a way that words alone could not convey.

Replaceable?	
Because it is a non-free logo, there is almost certainly no free representation. Any substitute that is not a derivative work would fail to convey the meaning intended, would tarnish or misrepresent its image, or would fail its purpose of identification or commentary.

Other information	
Use of the logo in the article complies with Wikipedia non-free content policy, logo guidelines, and fair use under United States copyright law as described above.</text>
      <sha1>gru7uuwc6qii87b729xrkonx8gm8ojc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Ynysyddion</title>
    <ns>14</ns>
    <id>298871</id>
    <revision>
      <id>11100811</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:19:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Defnyddiau]] [[Categori:Thermodynameg]]'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50" xml:space="preserve">[[Categori:Defnyddiau]]
[[Categori:Thermodynameg]]</text>
      <sha1>ro95e5sc2c85y4yora6x2w1x5grbkmt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Twyllwyr</title>
    <ns>14</ns>
    <id>298872</id>
    <revision>
      <id>11100812</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:23:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Category:Twyll]]'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18" xml:space="preserve">[[Category:Twyll]]</text>
      <sha1>fl86ci9wago181r2q1bi9r9h0jubcxx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100814</id>
      <parentid>11100812</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:25:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66" xml:space="preserve">[[Categori:Troseddwyr yn ôl trosedd|Twyllwyr]]
[[Category:Twyll]]</text>
      <sha1>524tktqwyxk2i0uqvod6nr3kpse9hot</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Twyll</title>
    <ns>14</ns>
    <id>298873</id>
    <revision>
      <id>11100813</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:24:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Troseddau]]'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22" xml:space="preserve">[[Categori:Troseddau]]</text>
      <sha1>odtb56sirxtykt335x6muhiq2x7osoj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Trefi West Carroll Parish, Louisiana</title>
    <ns>14</ns>
    <id>298874</id>
    <revision>
      <id>11100815</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:26:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Trefi Louisiana]] [[Categori:West Carroll Parish, Louisiana]]'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="72" xml:space="preserve">[[Categori:Trefi Louisiana]]
[[Categori:West Carroll Parish, Louisiana]]</text>
      <sha1>6uhmg6dh4ibz9g7ne8xhpr19hgfssr0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Trefi Valencia County, New Mexico</title>
    <ns>14</ns>
    <id>298875</id>
    <revision>
      <id>11100816</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:27:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Trefi New Mexico]] [[Categori:Valencia County, New Mexico]]'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70" xml:space="preserve">[[Categori:Trefi New Mexico]]
[[Categori:Valencia County, New Mexico]]</text>
      <sha1>b11spah8wbcjpbdqs6eohwa6wyj0o8d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Trefi Lincoln County, New Mexico</title>
    <ns>14</ns>
    <id>298876</id>
    <revision>
      <id>11100817</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:28:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Trefi New Mexico]] [[Categori:Lincoln County, New Mexico]]'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69" xml:space="preserve">[[Categori:Trefi New Mexico]]
[[Categori:Lincoln County, New Mexico]]</text>
      <sha1>0jggzkxfnzwtoiqcxinx55m6kt2clks</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Trefi St. Helena Parish, Louisiana</title>
    <ns>14</ns>
    <id>298877</id>
    <revision>
      <id>11100818</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:29:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Trefi Louisiana]] [[Categori:St. Helena Parish, Louisiana]]'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70" xml:space="preserve">[[Categori:Trefi Louisiana]]
[[Categori:St. Helena Parish, Louisiana]]</text>
      <sha1>5mv95zmsq1zqjexz6dsj4668tubo1i2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Trefi Anne Arundel County, Maryland</title>
    <ns>14</ns>
    <id>298878</id>
    <revision>
      <id>11100819</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:30:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Trefi Maryland]] [[Categori:Anne Arundel County, Maryland]]'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70" xml:space="preserve">[[Categori:Trefi Maryland]]
[[Categori:Anne Arundel County, Maryland]]</text>
      <sha1>crvzbafqom78segmmz0ycdyvjd3ewpl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Tiriogaethau Palesteinaidd</title>
    <ns>14</ns>
    <id>298879</id>
    <revision>
      <id>11100820</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:39:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Y Dwyrain Canol]] [[Categori:Palesteina]]'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="52" xml:space="preserve">[[Categori:Y Dwyrain Canol]]
[[Categori:Palesteina]]</text>
      <sha1>c5btgn3n2b1jxzs9yls8sepq16sjwqr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Rhestrau llongau</title>
    <ns>14</ns>
    <id>298880</id>
    <revision>
      <id>11100823</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:44:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Llongau]] [[Categori:Rhestrau]]'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42" xml:space="preserve">[[Categori:Llongau]]
[[Categori:Rhestrau]]</text>
      <sha1>84tf1hfpvt1hurjmsrj4edkpi0f6eqx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Uwch Gynghrair Bwlgaria</title>
    <ns>0</ns>
    <id>298881</id>
    <revision>
      <id>11100826</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:52:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Stefanik</username>
        <id>413</id>
      </contributor>
      <comment>#wici365</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8087" xml:space="preserve">{{Infobox football league
| name                = First Professional Football League
| image               = efbet Liga logo.png
| pixels              = 180px
| organiser           = [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] (Undeb Pêl-droed Bwlgaria)
| founded             = {{start date and age|df=yes|1924}} (ffurf twrnamaint 'noc-owt', fel cwpan)&lt;br&gt;1937–1940; 1948 (fel twrnamaint herio pawb)
| country             = {{flagicon|Bulgaria}} [[Bwlgaria]]
| confed              = [[UEFA]]
| teams               = [[#Current clubs|16]]
| relegation          = Ail Adran
| levels              = 1
| domest_cup          = Cwpan Bwlgaria&lt;br&gt;Supercup Bwlgaria
| confed_cup          = [[UEFA Champions League]]&lt;br/&gt;[[UEFA Europa Conference League]]
| champions           = [[Ludogorets Razgrad]] (11eg teitl)
| season              = 2021–22
| most_champs         = [[CSKA Sofia]] (31 teitl)
| most_appearances    = Georgi Iliev (461)
| top goalscorer      = Martin Kamburov (256 gôl)
| tv                  = Nova television (Bulgaria)
| website             = {{URL|http://www.fpleague.bg/}} 
| current             = |2022–23 season
}}
Mae'r Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol Gyntaf ([[Bwlgareg]]: ''Първа професионална футболна лига'', yn [[Yr wyddor Ladin]]: '''Parva Profesionalna Futbolna Liga'''), a elwir hefyd yn ''Gynghrair Gyntaf Bwlgaria'' neu '''Parva Liga''', a elwir ar hyn o bryd yn ''Gynghrair efbet'' am resymau nawdd,&lt;ref name=&quot;efbetLeague&quot;&gt;{{cite web |url=https://bfunion.bg/news/46223/0 |title=The Bulgarian first division has a new brand identity |website=bfunion.bg |access-date=11 July 2019 |language=en}}&lt;/ref&gt; yw uwch adran system cynghrair pêl-droed [[Bwlgaria]]. Ceir ynddi 16 tîm, sy'n gweithredu ar system o ddyrchafiad a diarddeliad gyda'r Ail Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol.

==Strwythur==
Mae cyfanswm o 74 o glybiau wedi cystadlu yn haen uchaf Bwlgaria ers ei sefydlu. Ers 1948, coronwyd un ar ddeg o dimau gwahanol yn bencampwyr Bwlgaria. Y tri chlwb mwyaf llwyddiannus yw [[CSKA Sofia]] gyda 31 teitl, Levski Sofia gyda 26 teitl a Ludogorets Razgrad gydag 11 teitl. Enillodd y pencampwyr presennol Ludogorets Razgrad eu hunfed teitl ar ddeg yn olynol yn eu unfed tymor ar ddeg yn y Gynghrair Gyntaf yn 2021–22. Yn hanesyddol, mae'r gystadleuaeth wedi'i dominyddu gan dimau o'r brifddinas, [[Sofia]]. Gyda'i gilydd maent wedi ennill cyfanswm o 70 o deitlau.

==Hanes==
[[Delwedd:Bulgarian A RFG Trophy.png|bawd|250px|Cyn dlws Cwpal A Grupa]]
Cyn hired â 1913 cynhaliwyd y bencampwriaeth bêl-droed answyddogol gyntaf ym Mwlgaria, a'r enillydd oedd Slavia Sofia. Wedi'r [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]], cynhaliwyd y gystadleuaeth o 1921 dan yr enw Cynghrair Sofia. Ym 1924 ymunodd Bwlgaria â [[Ffederasiwn Rhyngwladol y Cymdeithasau Pêl-droed|FIFA]] a dechreuwyd pencampwriaeth genedlaethol ar unwaith. Hyd at 1937 buont yn chwarae yn y modd cwpan, a dychwelasant iddo eto rhwng 1941 a 1948.

Sefydlwyd pencampwriaeth bêl-droed Bwlgaria ym 1924 fel Pencampwriaeth Pêl-droed Gwladwriaeth Bwlgaria ac mae wedi'i chwarae mewn fformat cynghrair ers 1948, pan sefydlwyd yr A Grŵp. Mae gan bencampwyr y Gynghrair Gyntaf yr hawl i gymryd rhan yn rowndiau rhagbrofol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn seiliedig ar gyfernod Ewropeaidd y gynghrair. Yn ogystal, mae dau safle [[Cynghrair Europa UEFA]] yn cael eu dyrannu i'r ail dîm yn y rowndiau terfynol ac enillydd y gemau ail gyfle Ewropeaidd. Mae’n bosibl y bydd pedwerydd safle arall hefyd yn cael ei ganiatáu i’r tîm sydd yn y pedwerydd safle yn safle olaf y gynghrair, o ystyried bod deiliad Cwpan Bwlgaria wedi gorffen ymhlith y tri thîm gorau ar ddiwedd y tymor.

Chwaraewyd Cwpan Bwlgaria o dymor 1937/38 ymlaen, ond dim ond am bedair blynedd y parhaodd i ddechrau. Nid tan 1980 y cynhaliwyd y gystadleuaeth hon yn rheolaidd eto. Roedd yna hefyd Gwpan Byddin Sofietaidd o 1946 i 1991.

Yn ystod haf 2012, penderfynodd [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] leihau'r A Grwpa i 12 tîm. Er mwyn cyrraedd y nifer a ddymunir, bydd pedwar tîm yn cael eu disgyn i'r ail adran a dim ond dau fydd yn cael eu dyrchafu yn nhymhorau 2012/13 a 2013/14. Yn nhymor 2012/13, cafodd y pedwar tîm olaf yn y tabl olaf eu diarddel. Yn nhymor 2013/14, chwaraewyd ail gyfle i'r diraddio lle cymerodd y timau rhwng 8 ac 14 ran i benderfynu pwy oedd yn cael ei ddiswyddo.

==Cynrychiolaeth yn Ewrop==
Ar gyfer tymor 2013-14, mae'r dosbarthiadau ar gyfer cystadlaethau Ewropeaidd fel a ganlyn:

*Safle cyntaf: Ail rownd Cynghrair Pencampwyr UEFA .
*Yn ail: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Trydydd safle: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Pencampwr Cwpan: Ail Rownd Cynghrair Europa UEFA .

Os yw pencampwr y Cwpan eisoes wedi'i ddosbarthu gan y gynghrair, cymerir ei le gan rownd derfynol y Cwpan. Os yw hwn hefyd yn cael ei ddosbarthu gan y gynghrair, mae'r lle ar gyfer y pedwerydd safle yn y gynghrair.

==Noddwyr==
Yn y blynyddoedd diwethaf, mae cynghrair Bwlgaria wedi cael y noddwyr canlynol:

:1998 - 2001: Kamenitza
:2001 - 2003: M-tel
:2003 - 2005: Zagorka
:2005 - 2011: Grŵp Pêl-droed TBI A (noddwr TBI Credit)
:2011 - 2013: Pencampwriaeth Pêl-droed Victoria A (noddwr Yswiriant Victoria FATA)
:2013 - presennol: Pencampwriaeth Pêl-droed NEWS7

==Y darbi==
Mae sawl gêm [[darbi]] yn cael eu hymladd ym mhencampwriaeth Bwlgaria. Mae'r pwysicaf yn cael ei ymladd rhwng y ddau gawr o bêl-droed Bwlgaria, [[CSKA Sofia]] a [[Levski Sofia]] ac fe'i gelwir yn ''ddarbi tragwyddol''. Yr ail ddarbi yw'r un yn ninas [[Plovdiv]] rhwng Botev a Lokomotiv. Darbi eraill yw'r un yn [[Varna]] rhwng Spartak a Cherno More, yr un yn [[Burgas]] rhwng Chernomorets a Neftochimic a'r darbi hynaf yn [[Sofia]] rhwng Levski a Slavia.

=== RHestr Pencampwys ===
[[Delwedd:BG Champ cup.png|bawd|150px|Cwpan A Grupa]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Rang !! width=&quot;200px&quot; | Clwb !! Teitl !! Tymor
|-
| align=&quot;center&quot; | 1. || [[ZSKA Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''31''' || 1948, 1951, 1952, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962, 1966, 1969, 1971, 1972, 1973, 1975, 1976, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, 1989, 1990, 1992, 1997, 2003, 2005, 2008
|-
| align=&quot;center&quot; | 2. || [[Levski Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''26''' || 1933, 1937, 1942, 1946, 1947, 1949, 1950, 1953, 1965, 1968, 1970, 1974, 1977, 1979, 1984, 1985, 1988, 1993, 1994, 1995, 2000, 2001, 2002, 2006, 2007, 2009
|-
| align=&quot;center&quot; | 3. || [[Ludogorez Rasgrad]] || align=&quot;center&quot; | '''11''' || 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022
|-
| align=&quot;center&quot; | 4. || [[Slavia Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''7''' || 1928, 1930, 1936, 1939, 1941, 1943, 1996
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;3&quot; | 5. || [[Tscherno More Warna]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1925, 1926, 1934, 1938
|-
| [[Lokomotiv Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1940, 1945, 1964, 1978
|-
| [[Litex Lovech]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1998, 1999, 2010, 2011
|-
| align=&quot;center&quot; | 8. || [[Botev Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''2''' || 1929, 1967
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;7&quot; | 9. || [[AS 23 Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1931
|-
| [[Spartak Varna]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1932
|-
| [[Sportklub Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1935
|-
| [[Spartak Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1963
|-
| [[Beroe Stara Sagora]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1986
|-
| [[FK Etar Weliko Tarnovo]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1991
|-
| [[Lokomotive Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 2004
|}

==Dolenni allannol==
* [http://www.fpleague.bg/bg/ Gwefan swyddogol]
* [http://www.uefa.com/memberassociations/association=bul/domesticleague/index.html League] ar UEFA
* [http://www.rsssf.com/tablesb/bulgchamp.html Bulgaria&amp;nbsp;– Rhestr Pencampwyr], RSSSF.com

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

{{eginyn pêl-droed}}

{{Cynghreiriau UEFA}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Bwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed ym Mwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Bwlgaria]]
[[Categori:Sefydliadau 1924]]</text>
      <sha1>8lppxevrjrhffrad15i990j4lx8h84k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100827</id>
      <parentid>11100826</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:55:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Stefanik</username>
        <id>413</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8054" xml:space="preserve">{{Infobox football league
| name                = First Professional Football League
| image               = efbet Liga logo.png
| pixels              = 180px
| organiser           = [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] (Undeb Pêl-droed Bwlgaria)
| founded             = {{start date and age|df=yes|1924}} (ffurf twrnamaint 'noc-owt', fel cwpan)&lt;br&gt;1937–1940; 1948 (fel twrnamaint herio pawb)
| country             = {{flagicon|Bulgaria}} [[Bwlgaria]]
| confed              = [[UEFA]]
| teams               = [[#Current clubs|16]]
| relegation          = Ail Adran
| levels              = 1
| domest_cup          = Cwpan Bwlgaria&lt;br&gt;Supercup Bwlgaria
| confed_cup          = [[UEFA Champions League]]&lt;br/&gt;[[UEFA Europa Conference League]]
| champions           = [[Ludogorets Razgrad]] (11eg teitl)
| season              = 2021–22
| most_champs         = [[CSKA Sofia]] (31 teitl)
| most_appearances    = Georgi Iliev (461)
| top goalscorer      = Martin Kamburov (256 gôl)
| tv                  = Nova television (Bulgaria)
| website             = {{URL|http://www.fpleague.bg/}} 
| current             = |2022–23 season
}}
Mae'r Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol Gyntaf ([[Bwlgareg]]: ''Първа професионална футболна лига'', yn [[Yr wyddor Ladin]]: '''Parva Profesionalna Futbolna Liga'''), a elwir hefyd yn ''Gynghrair Gyntaf Bwlgaria'' neu '''Parva Liga''', a elwir ar hyn o bryd yn ''Gynghrair efbet'' am resymau nawdd,&lt;ref name=&quot;efbetLeague&quot;&gt;{{cite web |url=https://bfunion.bg/news/46223/0 |title=The Bulgarian first division has a new brand identity |website=bfunion.bg |access-date=11 July 2019 |language=en}}&lt;/ref&gt; yw uwch adran system cynghrair pêl-droed [[Bwlgaria]]. Ceir ynddi 16 tîm, sy'n gweithredu ar system o ddyrchafiad a diarddeliad gyda'r Ail Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol.

==Strwythur==
Mae cyfanswm o 74 o glybiau wedi cystadlu yn haen uchaf Bwlgaria ers ei sefydlu. Ers 1948, coronwyd un ar ddeg o dimau gwahanol yn bencampwyr Bwlgaria. Y tri chlwb mwyaf llwyddiannus yw [[CSKA Sofia]] gyda 31 teitl, Levski Sofia gyda 26 teitl a Ludogorets Razgrad gydag 11 teitl. Enillodd y pencampwyr presennol Ludogorets Razgrad eu hunfed teitl ar ddeg yn olynol yn eu unfed tymor ar ddeg yn y Gynghrair Gyntaf yn 2021–22. Yn hanesyddol, mae'r gystadleuaeth wedi'i dominyddu gan dimau o'r brifddinas, [[Sofia]]. Gyda'i gilydd maent wedi ennill cyfanswm o 70 o deitlau.

==Hanes==
[[Delwedd:Bulgarian A RFG Trophy.png|bawd|250px|Cyn dlws Cwpal A Grupa]]
Cyn hired â 1913 cynhaliwyd y bencampwriaeth bêl-droed answyddogol gyntaf ym Mwlgaria, a'r enillydd oedd Slavia Sofia. Wedi'r [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]], cynhaliwyd y gystadleuaeth o 1921 dan yr enw Cynghrair Sofia. Ym 1924 ymunodd Bwlgaria â [[Ffederasiwn Rhyngwladol y Cymdeithasau Pêl-droed|FIFA]] a dechreuwyd pencampwriaeth genedlaethol ar unwaith. Hyd at 1937 buont yn chwarae yn y modd cwpan, a dychwelasant iddo eto rhwng 1941 a 1948.

Sefydlwyd pencampwriaeth bêl-droed Bwlgaria ym 1924 fel Pencampwriaeth Pêl-droed Gwladwriaeth Bwlgaria ac mae wedi'i chwarae mewn fformat cynghrair ers 1948, pan sefydlwyd yr A Grŵp. Mae gan bencampwyr y Gynghrair Gyntaf yr hawl i gymryd rhan yn rowndiau rhagbrofol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn seiliedig ar gyfernod Ewropeaidd y gynghrair. Yn ogystal, mae dau safle [[Cynghrair Europa UEFA]] yn cael eu dyrannu i'r ail dîm yn y rowndiau terfynol ac enillydd y gemau ail gyfle Ewropeaidd. Mae’n bosibl y bydd pedwerydd safle arall hefyd yn cael ei ganiatáu i’r tîm sydd yn y pedwerydd safle yn safle olaf y gynghrair, o ystyried bod deiliad Cwpan Bwlgaria wedi gorffen ymhlith y tri thîm gorau ar ddiwedd y tymor.

Chwaraewyd Cwpan Bwlgaria o dymor 1937/38 ymlaen, ond dim ond am bedair blynedd y parhaodd i ddechrau. Nid tan 1980 y cynhaliwyd y gystadleuaeth hon yn rheolaidd eto. Roedd yna hefyd Gwpan Byddin Sofietaidd o 1946 i 1991.

Yn ystod haf 2012, penderfynodd [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] leihau'r A Grwpa i 12 tîm. Er mwyn cyrraedd y nifer a ddymunir, bydd pedwar tîm yn cael eu disgyn i'r ail adran a dim ond dau fydd yn cael eu dyrchafu yn nhymhorau 2012/13 a 2013/14. Yn nhymor 2012/13, cafodd y pedwar tîm olaf yn y tabl olaf eu diarddel. Yn nhymor 2013/14, chwaraewyd ail gyfle i'r diraddio lle cymerodd y timau rhwng 8 ac 14 ran i benderfynu pwy oedd yn cael ei ddiswyddo.

==Cynrychiolaeth yn Ewrop==
Ar gyfer tymor 2013-14, mae'r dosbarthiadau ar gyfer cystadlaethau Ewropeaidd fel a ganlyn:

*Safle cyntaf: Ail rownd Cynghrair Pencampwyr UEFA .
*Yn ail: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Trydydd safle: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Pencampwr Cwpan: Ail Rownd Cynghrair Europa UEFA .

Os yw pencampwr y Cwpan eisoes wedi'i ddosbarthu gan y gynghrair, cymerir ei le gan rownd derfynol y Cwpan. Os yw hwn hefyd yn cael ei ddosbarthu gan y gynghrair, mae'r lle ar gyfer y pedwerydd safle yn y gynghrair.

==Noddwyr==
Yn y blynyddoedd diwethaf, mae cynghrair Bwlgaria wedi cael y noddwyr canlynol:

:1998 - 2001: Kamenitza
:2001 - 2003: M-tel
:2003 - 2005: Zagorka
:2005 - 2011: Grŵp Pêl-droed TBI A (noddwr TBI Credit)
:2011 - 2013: Pencampwriaeth Pêl-droed Victoria A (noddwr Yswiriant Victoria FATA)
:2013 - presennol: Pencampwriaeth Pêl-droed NEWS7

==Y darbi==
Mae sawl gêm [[darbi]] yn cael eu hymladd ym mhencampwriaeth Bwlgaria. Mae'r pwysicaf yn cael ei ymladd rhwng y ddau gawr o bêl-droed Bwlgaria, [[CSKA Sofia]] a [[Levski Sofia]] ac fe'i gelwir yn ''ddarbi tragwyddol''. Yr ail ddarbi yw'r un yn ninas [[Plovdiv]] rhwng Botev a Lokomotiv. Darbi eraill yw'r un yn [[Varna]] rhwng Spartak a Cherno More, yr un yn [[Burgas]] rhwng Chernomorets a Neftochimic a'r darbi hynaf yn [[Sofia]] rhwng Levski a Slavia.

=== RHestr Pencampwys ===
[[Delwedd:BG Champ cup.png|bawd|150px|Cwpan A Grupa]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Rang !! width=&quot;200px&quot; | Clwb !! Teitl !! Tymor
|-
| align=&quot;center&quot; | 1. || [[ZSKA Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''31''' || 1948, 1951, 1952, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962, 1966, 1969, 1971, 1972, 1973, 1975, 1976, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, 1989, 1990, 1992, 1997, 2003, 2005, 2008
|-
| align=&quot;center&quot; | 2. || [[Levski Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''26''' || 1933, 1937, 1942, 1946, 1947, 1949, 1950, 1953, 1965, 1968, 1970, 1974, 1977, 1979, 1984, 1985, 1988, 1993, 1994, 1995, 2000, 2001, 2002, 2006, 2007, 2009
|-
| align=&quot;center&quot; | 3. || [[Ludogorez Rasgrad]] || align=&quot;center&quot; | '''11''' || 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022
|-
| align=&quot;center&quot; | 4. || [[Slavia Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''7''' || 1928, 1930, 1936, 1939, 1941, 1943, 1996
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;3&quot; | 5. || [[Tscherno More Warna]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1925, 1926, 1934, 1938
|-
| [[Lokomotiv Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1940, 1945, 1964, 1978
|-
| [[Litex Lovech]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1998, 1999, 2010, 2011
|-
| align=&quot;center&quot; | 8. || [[Botev Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''2''' || 1929, 1967
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;7&quot; | 9. || [[AS 23 Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1931
|-
| [[Spartak Varna]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1932
|-
| [[Sportklub Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1935
|-
| [[Spartak Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1963
|-
| [[Beroe Stara Sagora]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1986
|-
| [[FK Etar Weliko Tarnovo]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1991
|-
| [[Lokomotive Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 2004
|}

==Dolenni allannol==
* [http://www.fpleague.bg/bg/ Gwefan swyddogol]
* [http://www.uefa.com/memberassociations/association=bul/domesticleague/index.html League] ar UEFA
* [http://www.rsssf.com/tablesb/bulgchamp.html Bulgaria&amp;nbsp;– Rhestr Pencampwyr], RSSSF.com

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

{{eginyn pêl-droed}}

{{Cynghreiriau UEFA}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Bwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed ym Mwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Bwlgaria]]
[[Categori:Sefydliadau 1924]]</text>
      <sha1>mrkf8091p4rgx3tzj42lrzq8mmccml5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>11100829</id>
      <parentid>11100827</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:56:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Stefanik</username>
        <id>413</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8098" xml:space="preserve">{{Infobox football league
| name                = First Professional Football League
| image               = efbet Liga logo.png
| pixels              = 180px
| organiser           = [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] (Undeb Pêl-droed Bwlgaria)
| founded             = {{start date and age|df=yes|1924}} (ffurf twrnamaint 'noc-owt', fel cwpan)&lt;br&gt;1937–1940; 1948 (fel twrnamaint herio pawb)
| country             = {{flagicon|Bulgaria}} [[Bwlgaria]]
| confed              = [[UEFA]]
| teams               = [[#Current clubs|16]]
| relegation          = Ail Adran
| levels              = 1
| domest_cup          = Cwpan Bwlgaria&lt;br&gt;Supercup Bwlgaria
| confed_cup          = [[UEFA Champions League]]&lt;br/&gt;[[UEFA Europa Conference League]]
| champions           = [[Ludogorets Razgrad]] (11eg teitl)
| season              = 2021–22
| most_champs         = [[CSKA Sofia]] (31 teitl)
| most_appearances    = Georgi Iliev (461)
| top goalscorer      = Martin Kamburov (256 gôl)
| tv                  = Nova television (Bulgaria)
| website             = {{URL|http://www.fpleague.bg/}} 
| current             = |2022–23 season
}}
Mae'r '''Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol Gyntaf''' ([[Bwlgareg]]: ''Първа професионална футболна лига'', yn [[Yr wyddor Ladin]]: '''Parva Profesionalna Futbolna Liga'''), a elwir hefyd yn '''Grŵp Pêl-droed A Bwlgaria''' neu ''Gynghrair Gyntaf Bwlgaria'' neu '''Parva Liga''', a elwir ar hyn o bryd yn ''Gynghrair efbet'' am resymau nawdd,&lt;ref name=&quot;efbetLeague&quot;&gt;{{cite web |url=https://bfunion.bg/news/46223/0 |title=The Bulgarian first division has a new brand identity |website=bfunion.bg |access-date=11 July 2019 |language=en}}&lt;/ref&gt; yw uwch adran system cynghrair pêl-droed [[Bwlgaria]]. Ceir ynddi 16 tîm, sy'n gweithredu ar system o ddyrchafiad a diarddeliad gyda'r Ail Gynghrair Bêl-droed Broffesiynol.

==Strwythur==
Mae cyfanswm o 74 o glybiau wedi cystadlu yn haen uchaf Bwlgaria ers ei sefydlu. Ers 1948, coronwyd un ar ddeg o dimau gwahanol yn bencampwyr Bwlgaria. Y tri chlwb mwyaf llwyddiannus yw [[CSKA Sofia]] gyda 31 teitl, Levski Sofia gyda 26 teitl a Ludogorets Razgrad gydag 11 teitl. Enillodd y pencampwyr presennol Ludogorets Razgrad eu hunfed teitl ar ddeg yn olynol yn eu unfed tymor ar ddeg yn y Gynghrair Gyntaf yn 2021–22. Yn hanesyddol, mae'r gystadleuaeth wedi'i dominyddu gan dimau o'r brifddinas, [[Sofia]]. Gyda'i gilydd maent wedi ennill cyfanswm o 70 o deitlau.

==Hanes==
[[Delwedd:Bulgarian A RFG Trophy.png|bawd|250px|Cyn dlws Cwpal A Grupa]]
Cyn hired â 1913 cynhaliwyd y bencampwriaeth bêl-droed answyddogol gyntaf ym Mwlgaria, a'r enillydd oedd Slavia Sofia. Wedi'r [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]], cynhaliwyd y gystadleuaeth o 1921 dan yr enw Cynghrair Sofia. Ym 1924 ymunodd Bwlgaria â [[Ffederasiwn Rhyngwladol y Cymdeithasau Pêl-droed|FIFA]] a dechreuwyd pencampwriaeth genedlaethol ar unwaith. Hyd at 1937 buont yn chwarae yn y modd cwpan, a dychwelasant iddo eto rhwng 1941 a 1948.

Sefydlwyd pencampwriaeth bêl-droed Bwlgaria ym 1924 fel Pencampwriaeth Pêl-droed Gwladwriaeth Bwlgaria ac mae wedi'i chwarae mewn fformat cynghrair ers 1948, pan sefydlwyd yr A Grŵp. Mae gan bencampwyr y Gynghrair Gyntaf yr hawl i gymryd rhan yn rowndiau rhagbrofol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]] yn seiliedig ar gyfernod Ewropeaidd y gynghrair. Yn ogystal, mae dau safle [[Cynghrair Europa UEFA]] yn cael eu dyrannu i'r ail dîm yn y rowndiau terfynol ac enillydd y gemau ail gyfle Ewropeaidd. Mae’n bosibl y bydd pedwerydd safle arall hefyd yn cael ei ganiatáu i’r tîm sydd yn y pedwerydd safle yn safle olaf y gynghrair, o ystyried bod deiliad Cwpan Bwlgaria wedi gorffen ymhlith y tri thîm gorau ar ddiwedd y tymor.

Chwaraewyd Cwpan Bwlgaria o dymor 1937/38 ymlaen, ond dim ond am bedair blynedd y parhaodd i ddechrau. Nid tan 1980 y cynhaliwyd y gystadleuaeth hon yn rheolaidd eto. Roedd yna hefyd Gwpan Byddin Sofietaidd o 1946 i 1991.

Yn ystod haf 2012, penderfynodd [[Cymdeithas Bêl-droed Bwlgaria]] leihau'r A Grwpa i 12 tîm. Er mwyn cyrraedd y nifer a ddymunir, bydd pedwar tîm yn cael eu disgyn i'r ail adran a dim ond dau fydd yn cael eu dyrchafu yn nhymhorau 2012/13 a 2013/14. Yn nhymor 2012/13, cafodd y pedwar tîm olaf yn y tabl olaf eu diarddel. Yn nhymor 2013/14, chwaraewyd ail gyfle i'r diraddio lle cymerodd y timau rhwng 8 ac 14 ran i benderfynu pwy oedd yn cael ei ddiswyddo.

==Cynrychiolaeth yn Ewrop==
Ar gyfer tymor 2013-14, mae'r dosbarthiadau ar gyfer cystadlaethau Ewropeaidd fel a ganlyn:

*Safle cyntaf: Ail rownd Cynghrair Pencampwyr UEFA .
*Yn ail: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Trydydd safle: Rownd gyntaf Cynghrair Europa UEFA .
*Pencampwr Cwpan: Ail Rownd Cynghrair Europa UEFA .

Os yw pencampwr y Cwpan eisoes wedi'i ddosbarthu gan y gynghrair, cymerir ei le gan rownd derfynol y Cwpan. Os yw hwn hefyd yn cael ei ddosbarthu gan y gynghrair, mae'r lle ar gyfer y pedwerydd safle yn y gynghrair.

==Noddwyr==
Yn y blynyddoedd diwethaf, mae cynghrair Bwlgaria wedi cael y noddwyr canlynol:

:1998 - 2001: Kamenitza
:2001 - 2003: M-tel
:2003 - 2005: Zagorka
:2005 - 2011: Grŵp Pêl-droed TBI A (noddwr TBI Credit)
:2011 - 2013: Pencampwriaeth Pêl-droed Victoria A (noddwr Yswiriant Victoria FATA)
:2013 - presennol: Pencampwriaeth Pêl-droed NEWS7

==Y darbi==
Mae sawl gêm [[darbi]] yn cael eu hymladd ym mhencampwriaeth Bwlgaria. Mae'r pwysicaf yn cael ei ymladd rhwng y ddau gawr o bêl-droed Bwlgaria, [[CSKA Sofia]] a [[Levski Sofia]] ac fe'i gelwir yn ''ddarbi tragwyddol''. Yr ail ddarbi yw'r un yn ninas [[Plovdiv]] rhwng Botev a Lokomotiv. Darbi eraill yw'r un yn [[Varna]] rhwng Spartak a Cherno More, yr un yn [[Burgas]] rhwng Chernomorets a Neftochimic a'r darbi hynaf yn [[Sofia]] rhwng Levski a Slavia.

=== RHestr Pencampwys ===
[[Delwedd:BG Champ cup.png|bawd|150px|Cwpan A Grupa]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
! Rang !! width=&quot;200px&quot; | Clwb !! Teitl !! Tymor
|-
| align=&quot;center&quot; | 1. || [[ZSKA Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''31''' || 1948, 1951, 1952, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962, 1966, 1969, 1971, 1972, 1973, 1975, 1976, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, 1989, 1990, 1992, 1997, 2003, 2005, 2008
|-
| align=&quot;center&quot; | 2. || [[Levski Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''26''' || 1933, 1937, 1942, 1946, 1947, 1949, 1950, 1953, 1965, 1968, 1970, 1974, 1977, 1979, 1984, 1985, 1988, 1993, 1994, 1995, 2000, 2001, 2002, 2006, 2007, 2009
|-
| align=&quot;center&quot; | 3. || [[Ludogorez Rasgrad]] || align=&quot;center&quot; | '''11''' || 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022
|-
| align=&quot;center&quot; | 4. || [[Slavia Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''7''' || 1928, 1930, 1936, 1939, 1941, 1943, 1996
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;3&quot; | 5. || [[Tscherno More Warna]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1925, 1926, 1934, 1938
|-
| [[Lokomotiv Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1940, 1945, 1964, 1978
|-
| [[Litex Lovech]] || align=&quot;center&quot; | '''4''' || 1998, 1999, 2010, 2011
|-
| align=&quot;center&quot; | 8. || [[Botev Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''2''' || 1929, 1967
|-
| align=&quot;center&quot; rowspan=&quot;7&quot; | 9. || [[AS 23 Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1931
|-
| [[Spartak Varna]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1932
|-
| [[Sportklub Sofia]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1935
|-
| [[Spartak Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1963
|-
| [[Beroe Stara Sagora]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1986
|-
| [[FK Etar Weliko Tarnovo]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 1991
|-
| [[Lokomotive Plovdiv]] || align=&quot;center&quot; | '''1''' || 2004
|}

==Dolenni allannol==
* [http://www.fpleague.bg/bg/ Gwefan swyddogol]
* [http://www.uefa.com/memberassociations/association=bul/domesticleague/index.html League] ar UEFA
* [http://www.rsssf.com/tablesb/bulgchamp.html Bulgaria&amp;nbsp;– Rhestr Pencampwyr], RSSSF.com

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

{{eginyn pêl-droed}}

{{Cynghreiriau UEFA}}
[[Categori:Cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol|Bwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed ym Mwlgaria]]
[[Categori:Pêl-droed yn Ewrop]]
[[Categori:Sefydliadau Bwlgaria]]
[[Categori:Sefydliadau 1924]]</text>
      <sha1>ippf8vkqlmympsq34ya99127midfp8s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Gwjarati</title>
    <ns>14</ns>
    <id>298882</id>
    <revision>
      <id>11100831</id>
      <timestamp>2022-08-10T21:33:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Gujarat]] [[Categori:Ieithoedd Indo-Ewropeaidd]] [[Categori:Ieithoedd Indo-Ariaidd]] [[Categori:Ieithoedd India]] [[Categori:Ieithoedd Cenia]] [[Categori:Ieithoedd Pacistan]] [[Categori:Ieithoedd Tansanïa]] [[Categori:Ieithoedd Wganda]]'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="248" xml:space="preserve">[[Categori:Gujarat]]
[[Categori:Ieithoedd Indo-Ewropeaidd]]
[[Categori:Ieithoedd Indo-Ariaidd]]
[[Categori:Ieithoedd India]]
[[Categori:Ieithoedd Cenia]]
[[Categori:Ieithoedd Pacistan]]
[[Categori:Ieithoedd Tansanïa]]
[[Categori:Ieithoedd Wganda]]</text>
      <sha1>9e2nayo7q0oulizaxttdrdhwt88664u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Breninesau</title>
    <ns>14</ns>
    <id>298883</id>
    <revision>
      <id>11100838</id>
      <timestamp>2022-08-10T21:50:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Brenhiniaeth]]'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25" xml:space="preserve">[[Categori:Brenhiniaeth]]</text>
      <sha1>p3yeyg4mav5a5huwvkm0c3256ma77bg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categori:Ardaloedd Iberville Parish, Louisiana</title>
    <ns>14</ns>
    <id>298884</id>
    <revision>
      <id>11100843</id>
      <timestamp>2022-08-10T21:54:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Ardaloedd Louisiana]] [[Categori:Iberville Parish, Louisiana]]'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="73" xml:space="preserve">[[Categori:Ardaloedd Louisiana]]
[[Categori:Iberville Parish, Louisiana]]</text>
      <sha1>bukk28dblgwjtelst5t2ippp1ci0org</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Defnyddiwr:IIIIIOIIOOI</title>
    <ns>2</ns>
    <id>298885</id>
    <redirect title="Defnyddiwr:Vanished user 9592036" />
    <revision>
      <id>11100850</id>
      <timestamp>2022-08-11T01:30:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>QueerEcofeminist</username>
        <id>47233</id>
      </contributor>
      <comment>Symudodd QueerEcofeminist y dudalen [[Defnyddiwr:IIIIIOIIOOI]] i [[Defnyddiwr:Vanished user 9592036]]: Automatically moved page while renaming the user &quot;[[Special:CentralAuth/IIIIIOIIOOI|IIIIIOIIOOI]]&quot; to &quot;[[Special:CentralAuth/Vanished user 9592036|Vanished user 9592036]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50" xml:space="preserve">#ail-cyfeirio [[Defnyddiwr:Vanished user 9592036]]</text>
      <sha1>ae500e850g421npa5pyc4h8a23xn7x2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sgwrs Defnyddiwr:Velimir Ivanovic</title>
    <ns>3</ns>
    <id>298886</id>
    <revision>
      <id>11100851</id>
      <timestamp>2022-08-11T05:38:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Liuxinyu970226</username>
        <id>16684</id>
      </contributor>
      <comment>Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt; == Global ban proposal notification == {{subst:#ifeq:{{subst:CONTENTLANG}}|en||Apologies for writing in English. {{int:Please-translate}}}} There is an on-going discussion about a proposal that you be globally banned from editing all Wikimedia projects. You are invited to participate at [[:m:Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic|Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic]] on M...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="566" xml:space="preserve">&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
== Global ban proposal notification ==
Apologies for writing in English. {{int:Please-translate}}
There is an on-going discussion about a proposal that you be globally banned from editing all Wikimedia projects. You are invited to participate at [[:m:Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic|Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic]] on Meta-Wiki. {{int:Feedback-thanks-title}} [[Defnyddiwr:Liuxinyu970226|Liuxinyu970226]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Liuxinyu970226|sgwrs]]) 05:38, 11 Awst 2022 (UTC)</text>
      <sha1>jslw5aj3w584w56db45jxkcnrba4xcf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nordstrand (ffilm o 2014)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>298887</id>
    <redirect title="Nordstrand (ffilm 2014)" />
    <revision>
      <id>11100853</id>
      <timestamp>2022-08-11T06:43:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Deb</username>
        <id>7</id>
      </contributor>
      <comment>Symudodd Deb y dudalen [[Nordstrand (ffilm o 2014)]] i [[Nordstrand (ffilm 2014)]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41" xml:space="preserve">#ail-cyfeirio [[Nordstrand (ffilm 2014)]]</text>
      <sha1>pq476swdt5trxzhv48mbd2wtpizonbc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gŵydd dalcen-wen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>298888</id>
    <redirect title="Gŵydd dalcenwen" />
    <revision>
      <id>11100864</id>
      <timestamp>2022-08-11T09:40:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Craigysgafn</username>
        <id>40536</id>
      </contributor>
      <comment>Symudodd Craigysgafn y dudalen [[Gŵydd dalcen-wen]] i [[Gŵydd dalcenwen]]: cysondeb</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" xml:space="preserve">#ail-cyfeirio [[Gŵydd dalcenwen]]</text>
      <sha1>498m1woj6fz0um4qnm5se141cm6r8qt</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>