Wicipedia cywiki https://cy.wikipedia.org/wiki/Hafan MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter Media Arbennig Sgwrs Defnyddiwr Sgwrs Defnyddiwr Wicipedia Sgwrs Wicipedia Delwedd Sgwrs Delwedd MediaWici Sgwrs MediaWici Nodyn Sgwrs Nodyn Cymorth Sgwrs Cymorth Categori Sgwrs Categori Porth Sgwrs Porth TimedText TimedText talk Modiwl Sgwrs modiwl Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 31 11101335 11101300 2022-08-13T13:06:47Z Craigysgafn 40536 Mae'n ddrwg gennyf fod eich traed yn ddolurus, ond nid sioe adolygu cyrchfannau gwyliau yw hon. Dadwneud y golygiad 11101300 gan [[Special:Contributions/2A01:4C8:8AA:8853:1:2:6FC3:D6B2|2A01:4C8:8AA:8853:1:2:6FC3:D6B2]] ([[User talk:2A01:4C8:8AA:8853:1:2:6FC3:D6B2|Sgwrs]] | [[Special:Contributions/2A01:4C8:8AA:8853:1:2:6FC3:D6B2|cyfraniadau]]) wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen lle | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | gwlad = {{Banergwlad|Cymru}} | gwleidyddiaeth = Gwleidyddiaeth | aelodcynulliad = {{Swits Ceredigion i enw'r AC}} | aelodseneddol = {{Swits Ceredigion i enw'r AS}} }} Tref fwyaf [[Ceredigion]], ar arfordir gorllewin [[Cymru]] yw '''Aberystwyth'''. Mae'n sefyll ar lan [[Bae Ceredigion]] lle mae'r afonydd [[Afon Rheidol|Rheidol]] ac [[Afon Ystwyth|Ystwyth]] ill dwy yn aberu. Cododd Edmwnt, brawd y brenin [[Edward I, brenin Lloegr|Edward I]] ar Loegr y [[Castell Aberystwyth|castell presennol]] yn [[1277]] a thyfodd y dref o gwmpas y castell. Daeth yr harbwr yn bwysig yn y [[19eg ganrif|bedwaredd ganrif ar ddeg]] o ganlyniad i'r cloddfeydd [[plwm]] a oedd yn yr ardal. Enillodd Aberystwyth y teitl 'Tref Orau Prydain' yn 2015 gan yr ''Academy of Urbanisation''.<ref>{{cite web |url=http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/168443-aberystwyth-yw-tref-orau-prydain |title=Aberystwyth yw ‘Tref Orau Prydain’ |publisher=Golwg360 |date=17 Tachwedd 2014 |accessdate=17 Tachwedd 2014}}</ref> == Daearyddiaeth == Lleolir y dref lle mae'r afonydd Rheidol ac Ystwyth ill dwy yn aberu, ar yr arfordir gorllewinol Cymru. Er bod yr enw yn awgrymu fel arall, dim ond Afon Rheidol sy’n rhedeg drwy’r dref. Ers i’r harbwr gael ei ailadeiladu, mae Afon Ystwyth bellach yn rhedeg o gwmpas ymyl deheuol y dref. Mae gan Aberystwyth pier a glan môr sy’n estyn o [[Craig-glais|Graig-glais]] ar ben gogleddol y promenâd, i geg yr harbwr yn y de. Mae dau ddarn o draeth, sy’n cael eu gwahanu gan bentir y castell. Yn ei hanfod, mae’r dref yn cynnwys nifer o ardaloedd gwahanol: Canol y dref, Llanbadarn Fawr, Waunfawr, Llanbadarn, Trefechan a Phenparcau (yr ardal fwyaf poblog) Tref arunig yw Aberystwyth, gan ystyried dwysedd poblogaeth y Deyrnas Unedig. Lleolir y trefi sylweddol agosaf 1 awr 45 munud i ffwrdd o leiaf, gan gynnwys: Abertawe, 70 milltir i’r de, Amwythig, 75 milltir i’r dwyrain dros y ffin Lloegr, Wrecsam, 80 milltir i’r gogledd-ddwyrain, a Chaerdydd, 100 milltir i’r de-ddwyrain. === Hinsawdd === Yn debyg i bron holl y Deyrnas Unedig, mae gan Aberystwyth hinsawdd gefnforol (dosbarthiad hinsawdd Köppen: Cfb). Mae effeithiau’r hinsawdd hon yn arbennig o amlwg gan fod y dref yn wynebu’r Môr Iwerddon. Mae effeithiau lleol y tir dim ond yn fach iawn ar y llif awyr, felly bod tymereddau yn adlewyrchu tymheredd y môr pan bod y gwynt yn chwythu o’r cyfeiriad trechaf, sef y de-orllewin. Mae Gorsaf y Swyddfa Tywydd agosaf yng Ngogerddan, tair milltir i’r gogledd-ddwyrain, ar uchder tebyg i’r dref ei hun. Roedd y tymheredd uchaf llwyr yn {{convert|34.6|C|F}} <ref>{{Eicon en}}{{cite web |url=http://eca.knmi.nl/utils/monitordetail.php?seasonid=13&year=2006&indexid=TXx&stationid=1811 |title=2006 Maximum |accessdate=28 Chwefror 2011}}</ref> , a gofnodwyd ym mis Gorffennaf 2006. Roedd hyn hefyd yn record i fis Gorffennaf yng Nghymru gyfan, sydd yn awgrymu bod lleoliad isel y dref, ynghyd â’r posibilrwydd o effaith Föhn pan bod y gwynt yn dod o’r mewndir, yn gallu cydweithio i beri tymereddau uchel ar brydiau. Yn arferol, bydd y tymheredd cyfartalog ar y dydd poethaf yn cyrraedd {{convert|28|C|F}}<ref>{{Eicon en}}{{cite web |url=http://eca.knmi.nl/utils/calcdetail.php?seasonid=0&periodid=1971-2000&indexid=TXx&stationid=1811 |title=1971-00 Average annual warmest day |accessdate=23 Chwefror 2011}}</ref>, gyda 5.6 diwrnod y flwyddyn yn rhagori ar {{convert|25|C|F}}<ref>{{Eicon en}}{{cite web |url=http://eca.knmi.nl/utils/calcdetail.php?seasonid=0&periodid=1971-2000&indexid=SU&stationid=1811 |title= Max >25c days |accessdate=28 Chwefror 2011}}</ref> Roedd y tymheredd isaf llwyr yn {{convert|-13.5|C|F}}<ref>{{Eicon en}}{{cite web |url=http://eca.knmi.nl/utils/monitordetail.php?seasonid=7&year=2010&indexid=TNn&stationid=1811 |title=2010 minimum |accessdate=28 Chwefror 2011}}</ref>, a gofnodwyd yn Ionawr 2010. Yn nodweddiadol, gellir arsyllu rhew awyr 39.8 dydd y flwyddyn. Ar gyfartaledd, mae {{convert|1112|mm|0|abbr=on}} o law yn syrthio bob blwyddyn,<ref>{{eicon en}}{{cite web |url=http://eca.knmi.nl/utils/calcdetail.php?seasonid=0&periodid=1971-2000&indexid=RR&stationid=1811 |title=1971-00 Rainfall |accessdate=28 Chwefror 2011}}</ref> a chofnodir mwy na 1mm ar 161 dydd y flwyddyn.<ref>{{eicon en}}{{cite web |url=http://eca.knmi.nl/utils/calcdetail.php?seasonid=0&periodid=1971-2000&indexid=RR1&stationid=1811 |title=1971-00 Wetdays |accessdate=28 Chwefror 2011}}</ref> Ar 14 Ionawr 1938 trawyd Aberystwyth gan un o stormydd gwaethaf yn ei hanes. Chwalwyd y tai a wynebai'r môr ac fe gwtogwyd y pier o 200tr.<ref>A. Woodward ac R. Penn, ''The Wrong Kind of Snow'' (Hodder & Stoughton), cyfieithiad</ref> ("15 Ionawr 1938: Pier Aberystwyth wedi ei thorri yn ddwy, llanw uchel, gwynt cryf o'r de, y llanw uchaf yn ffodus ychydig ddyddiau wedyn")<ref>"Helo Bobl", Radio Cymru, 26 Ebrill 1988</ref> ==Hanes== ===Yr Oes Mesolithig=== Mae tystiolaeth y defnyddwyd ardal Tan-y-Bwlch ger troed Pen Dinas ([[Penparcau]]) yn ystod y cyfnod [[Mesolithig]], ar gyfer creu [[arf]]au ar gyfer [[heliwr-gasglwr|helwyr-gasglwyr]] allan o'r [[callestr]] a adawyd yno wedi i'r [[Oes yr Iâ|iâ]] encilio.<ref>C. H. Houlder, "The Stone Age", yn ''Cardiganshire County History'', gol. J. L. Davies a D. P. Kirkby, cyf. 1 (1994), tt.107-23</ref> ===Yr Oesoedd Efydd a Haearn=== Mae olion caer [[Y Celtiaid|Geltaidd]] ar ben bryn [[Pen Dinas]] (neu 'Dinas Maelor'), [[Penparcau]] yn edrych dros Aberystwyth o'r de, yn dynodi yr anheddwyd y safle o tua 700 CC.<ref>Briggs, C.S., The Bronze Age, in J L Davies and D P Kirkby, Cardiganshire County History, I, (1994), p. 216, : appendix V, : no. 15</ref><ref>Browne, D and Driver, T., Bryngaer Pendinas Hill Fort, A Prehistoric Fortress at Aberystwyth, (2001)</ref> Ar ben bryn i'r de o Afon Ystwyth, mae olion [[cylch gaer]]. Credir mai olion y castell yr herwgipwyd y Dywysoges Nest ohono yw'r rhain. Mae'r olion bellach ar dir preifat a gellir ei gyrchu drwy gael caniatád a threfnu gyda'r perchennog yn unig.<ref>C. H. Houlder, "Recent Excavations in Old Aberystwyth", ''Ceredigion'' 3:2 (1957), tt.114-17</ref> [[Delwedd:Castell Aberystwyth 297568.jpg|bawd|de|Rhan o furiau [[Castell Aberystwyth]] gyda [[Craig-glais]] yn y cefndir.]] ===Yr Oesoedd Canol=== Mae'n debyg mai'r cofnod hanesyddol cyntaf o Aberystwyth oedd adeiladu caer yn 1109, gan [[Gilbert Fitz Richard]] (taid [[Richard de Clare, 2il Iarll Penfro|Richard de Clare]], sy'n adnabyddus am ei rôl yn arwain [[Goresgyniad Normanaidd Iwerddon|Goresgyniad y Normaniaid ar Iwerddon]]). Rhoddwyd tiroedd ac arglwyddiaeth [[Aberteifi]] i Gilbert Fitz Richard, gan [[Harri I, brenin Lloegr]], gan gynnwys [[Castell Aberteifi]]. Lleolwyd y caer yn Aberystwyth tua milltir a hanner i'r de o safle'r dref heddiw, ar fryn uwchben glannau deheuol Afon Ystwyth.<ref>Ralph A. Griffiths, "The Three Castles at Aberystwyth", ''Archaeologia Cambrensis'' 5:126 (1977), tt.74-87</ref> Adeiladodd Edmwnt, brawd y brenin [[Edward I, brenin Lloegr|Edward I]] gastell newydd yn 1277, wedi iddo gael ei ddinistrio gan y Cymry.<ref>C. J. Spurgeon, ''The Castle and Borough of Aberystwyth'' (1973), t.5</ref> Ond, adeiladwyd ei gastell ef mewn safle gwahanol, ar bwynt uchel y dref, sef Bryn Castell. Rhwng 1404 a 1408 roedd [[Castell Aberystwyth]] yn nwylo [[Owain Glyndŵr]], ond ildiodd i'r Tywysog Harri, a ddaeth yn Harri V, brenin Lloegr yn ddiweddarach. Yn fuan wedi hyn cyfunwyd y dref gyda Ville de Lampadarn (enw hynafol Llanbadarn Gaerog, er mwyn ei gwahaniaethu oddi wrth [[Llanbadarn Fawr]], y pentref (1.6&nbsp;km) i'r gorllewin). Dyma sut y cyfeirir ati yn y [[Siarter Brenhinol]] a roddwyd gan [[Harri VIII, brenin Lloegr|Harri VIII]], ond fel Aberystwyth y cyfeirwyd ati yn nogfennau o oes [[Elisabeth I, brenhines Lloegr|Elizabeth I]].<ref>R. A. Griffiths, ''Boroughs of Mediaeval Wales'' (Caerdydd, 1978), tt.25-7</ref> Gwelir siâp strydoedd Canol Oesol y dref o hyn (er, gydag adeiladu o'r 18 a'r 19g) mewn strydoedd ger y Castell ar ben uchaf Aberystwyth, megis, [[Heol y Wig, Aberystwyth|Heol y Wig]], y Stryd Fawr, Stryd y Porth Bach a Heol y Bont. Agorwyd un o [[Banciau Cymru|fanciau annibynnol cynharaf Cymru]], [[Banc y Llong]] yn y dref yn [[1762]]. ===Cyfnod Modern Cynnar=== Ym 1649 fe wnaeth milwyr y seneddwyr dinistrio’r [[Castell Aberystwyth|castell]], yn gadael dim ond rhai gweddillion bach, er bod darnau'r tri thŵr yn dal i fodoli. Yn 1988, yn ystod gwaith cloddio yn ardal y castell, darganfuwyd [[ysgerbwd]] gwryw cyflawn, a oedd wedi’i gladdu’n fwriadol. Er mai anaml y mae sgerbydau yn aros yn gyfan oherwydd y pridd asidig yng Nghymru, mae’n debyg y goroesodd y sgerbwd oherwydd y presenoldeb calch yn y pridd, o’r adeilad a gwympodd. Adnabyddir fel "Charlie", mae bellach wedi'i gartrefu yn [[Amgueddfa Ceredigion]] yn y dref, ac mae’n debyg yr oedd e’n byw yn ystod cyfnod y [[Rhyfel Cartref Lloegr]], a bu farw yn ystod y gwarchae gan y seneddwyr. Gellir gweld ei ddelwedd mewn un o’r naw mosaig wedi’u creu i addurno muriau’r castell. [[Delwedd:Hafod_House_(1131119).jpg|bawd|de|Paentiad o [[Hafod Uchtryd]] gan John Warwick Smith, o 1795]] Plasty ac ystâd wedi’u hadeiladu o 1783 gan Thomas Johnes oedd [[Hafod Uchtryd]], gyda rhan ohono wedi’i gynllunio gan John Nash. Ffurfiwyd y gerddi wedi'u tirlunio gan ffrwydro darnau o’r bryniau er mwyn rhoi golygfeydd gwell o’r amgylchoedd. Adeiladwyd ffyrdd a phontydd a chafodd miloedd o goed eu plannu. Canlyniad y gwaith oedd tirlun a ddaeth yn enwog ac atynnodd llawer o ymwelwyr, gan gynnoes Samuel Taylor Coleridge, y credir bod ei gerdd, ''[[Kubla Khan]]'', wedi cael ei ysbrydoli gan yr ystâd. Chwalwyd y tŷ ym 1955, ond mae’r gerddi yn aros yno. Roedd diwydiannau gwledig a chrefftwyr yn rhan bwysig o fywyd mewn tref wlad. Mae'r cyfeirlyfr masnach leol o 1830 yn dangos y busnesau dilynol: ugain o gryddion, wyth pobydd, dau felinydd corn, un ar ddeg o seiri coed ac asiedyddion, un cowper, saith teiliwr, dwy wniadwraig, dau wneuthurwr het gwellt, dau wneuthurwr het, tri chwrier, pedwar cyfrwywr, dau weithiwr tun, chwe chynhyrchydd brag, dau grwynwr, pedwar barcer, wyth saer maen, un bragwr, pedwar llosgwr calch, tri saer llongau, tri gwneuthurwr olwyn, pum gwneuthurwr cabinet, un gwneuthurwr hoelion, un gwneuthurwr rhaff ac un gwneuthurwr hwyl. ==Economi== Mae Aberystwyth yn dref gwyliau glan môr boblogaidd. Yn ogystal â dwy [[sinema]] a [[cwrs golff|chwrs golff]], mae ei atyniadau yn cynnwys: * [[Rheilffordd ffwniciwlar]] ar [[Craig-glais|Graig-glais]], sef [[Rheilffordd y Graig]] [[Delwedd:Aberystwyth Cliff Railway by Aberdare Blog.jpg|bawd|Gorsaf [[Rheilffordd y Graig]] ar ben rhodfa'r môr.]] * [[Camera obscura]] Fictoraidd ar gopa Craig-glais * [[Rheilffordd Dyffryn Rheidol]] * [[Canolfan Celfyddydau Aberystwyth]]. * Gwarchodfa natur [[Parc Penglais]] * Llwybr beicio [[Llwybr Ystwyth|Ystwyth]] a [[Llwybr Rheidol|Rheidol]] * [[Amgueddfa Ceredigion]] * Golff gwallgof ar y Prom * [[Pier Aberystwyth]]. Mae miloedd o ddrudwy yn cyrraedd y pier bob prynhawn ac yn clwydo dros nos o dano, sydd wedi denu twristiaid. Mae [[hufenfa]] [[ffermio organig|organig]] cwmni [[Rachel's Organic]] wedi ei lleoli ar ystad ddiwydiannol Glan yr Afon, a dyma'r cyflogwr mwyaf yn y sector breifat yn Aberystwyth.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.rachelsorganic.co.uk/about-us/jobs-at-rachels-organics| teitl=Jobs - About Us| cyhoeddwr=Rachel's Organics| dyddiadcyrchiad=2010-05-31}}</ref><ref name=BBC8247512>{{dyf gwe|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/wales/8247512.stm| teitl=Tour to test claims of recovery| awdur=Nick Servini| cyhoeddwr=BBC| dyddiad=2009-09-10| dyddiadcyrchiad=2010-05-31}}</ref> Mae rhai yn honni fod y dref wedi datblygu economi fach ei hun gan ei fod wedi ei ynysu oddi wrth gweddill y wlad: mae Rachel yn cyflogi 130, a 1,000 wedi eu cyflogi yn swyddfeydd [[Llywodraeth Cymru]] a [[Cyngor Sir Ceredigion|Chyngor Ceredigion]] yn y dref; cyflenwir y rhan helaeth o weithwyr y sector cyflog isel gan fyfyrwyr.<ref name=BBC8247512/> [[Delwedd:AberystwythLB08.JPG|dim|bawd|Y pier]] Daeth papur newydd y ''[[Cambrian News]]'' i Aberystwyth o'r [[Y Bala|Bala]] ym 1870, wedi iddo gael ei brynu gan Syr John Gibson. Argraffwyd yn [[Croes-oswallt|Nghroes-oswallt]], ac ym mis Mai 1880 cyfunodd y papur gyda'r cyn-[[Malthouse]] Dan Dre. Y teulu Read oedd yn berchen arno o 1926, ac ym 1993, contractwyd yr argraffu allan, gan alluogi i'r cwmni symyd eu staff golygyddol i swyddfa ar Barc Gwyddoniaeth ar Gefnllan, ger Llanbadarn Fawr. Wedi marwolaeth Henry Read, prynwyd y papur gan [[Ray Tindle|Syr Ray Tindle]] ym 1999, gan ddod yn un o dros 200 o bapurau wythnosol ym Mhrydain sydd yn eiddo iddo. O ran maint ei gylchrediad wythnosol, y ''Cambrian News'' sydd yn ail yng Nghymru erbyn hyn, gan werthu 24,000 copi mewn chwe fersiwn olygyddol, a ddarllenir gan 60,000 ar draws 3000 milltir sgwar.<ref name=Cambrian150>{{dyf gwe| url=http://www.cambrian-news.co.uk/lifestyle/i/3903/| teitl=150 year celebration| cyhoeddwr=Cambrian News| dyddiad=2010-01-08| dyddiadcyrchiad=2010-05-31}}</ref> Lleolir gwasg [[Y Lolfa]] ym mhentref [[Tal-y-bont, Ceredigion]] nid nepell o Aberystwyth. Mae'r wasg yn cyflogi oddeutu hanner cant o bobl y fro. Sefydlwyd y wasg gan Robat Gruffudd, ond bellach mae'r wasg yn nwylo diogel ei feibion Garmon a Lefi. Dyma bellach un o'r gweisg mwyaf sy'n cyhoeddi cyfran helaeth o'i llyfrau drwy gyfrwng y Gymraeg, ynghyd â [[Gwasg Gomer]] o Landysul, [[Gwasg Carreg Gwalch]] o Lanrwst a [[Gwasg y Dref Wen]] o Gaerdydd. ==Bywyd Gwyllt== *;Eithin Sbaen ar y Consti :Un 1927 casglodd un Miss Adamson, a oedd yn astudio'r Ffrangeg yng CPC Aberystwyth ar y pryd, blanhigyn a anfonodd at ei mam, a'i hanfonodd yn ei thro at yr Amgueddfa Brydeinig (Hanes Natur), gan ddweud yn y llythyr ''"found growing in plenty on a bare hillside above Aberystwyth — far enough from anywhere, so I understand, for the idea of an escape not to occur to her or me."''. Adnabyddwyd y sbesimen fel ''Genista hispanica'' ac fe ellir ei weld o hyd yn herbariwm yr AB. :Yr unig sylw printiedig o'r planhigyn hwn yw mewn arweinlyfr i lwybr natur ar y 'Consti' yn 1977 a baratowyd gan yr Ymddiriedolaeth Natur o dan yr enw camarweiniol "''Spanish Broom''" (banadl Sbaen). Yn rhyfeddol ni soniwyd amdano gan Salter yn y Fflora sirol o'i eiddo ac ni chynhwysa'r un fflora sirol arall y rhywogaeth hon fel rhywogaeth cyflwynedig. Cafodd ei blannu ar gyrion ffyrdd mewn llawer man yn Lloegr, yn enwedig [[Swydd Caerwynt]] ond nid oes un y cydnabod ei fod wedi ymsefydlu yn y gwyllt. {{Cyfieithiad}} Aiff y sylw ymlaen i ddweud: :''I can remember seeing the Aberystwyth population for at least the last 25 years, and over the last 5 years or so it has increased considerably. The colony, which must be the same one that Miss Adamson found, is on the south-facing slope of Constitution Hill, between the top half of the Cliff Railway and the sea cliffs (SN 583828). There are some hundreds of plants in an area c. 150 x 50 m. The largest plants form softly spiny cushions c. 3 m. in diameter and c. 70 cm. tall, and the total area of the cushions is c. 450 sq. m. When in flower, in late May, the clear yellow of the Genista contrasts strikingly with the golden yellow of the surrounding Ulex europaeus (Spring Gorse), and can be seen with the naked eye from two miles away at Pen-parcau...How and when it was introduced to Constitution Hill is unknown, but it is certainly well-naturalised there and today, as in 1927, could easily be taken for a native.''<ref>Nature in Wales Mawrth 1978 (gyda chaniatad)</ref> Ydi’r eithin Spaen ar y Consti o hyd? Beth am fynd am dro ddiwedd mis Mai i’w weld. Ia, bydd llun o’i flodau melyn clir yn dderbynniol iawn diolch! *;Cawodydd drudwennod Mae'r pier yn glwydfan i sawl mil(iwn?) o ddrudwennod sydd yn chwyrlio yn eu ffordd ddihafal wrth noswylio. Hon yn ddios yw'r clwydfan enwocaf o'i bath yng Nghymru. <gallery> Delwedd:Aberystwyth01LB.jpg Delwedd:Aberystwyth02LB.jpg Delwedd:Aberystwyth03LB.jpg </gallery> ==Amwynderau ac atyniadau== [[Delwedd:Aberystwith Harbour.jpeg|bawd|Harbwr Aberystwyth, 1850]]Tref brifysgol a chyrchfan i dwristiaid yw Aberytwyth, sydd hefyd yn ffurfio cyswllt diwylliannol rhwng y gogledd a’r de. Mae [[Craig-glais]] (neu Consti, o’r enw Saesneg Constitution Hill) yn rhoi golygfeydd panoramig o [[Bae Ceredigion|Fae Ceredigion]] a'i forlin, yn ogystal ag atyniadau eraill ar y copa, gan gynnwys y Camera Obscura. Gall ymwelwyr gyrraedd y copa gyda [[Rheilffordd y Graig]], sef y rheilffordd ffwniciwlar hiraf yn y DU tan 2001. Mae mynyddoedd [[Elenydd]] yn ffurfio rhan o'r tirlun golygfaol sydd yn amgylchu’r dref, y mae eu cymoedd yn cynnwys coedwigoedd a dolydd sydd dim wedi newid yn fawr am ganrifoedd. Ffordd cyfleus i gyrraedd y mewntir ydy’r Rheilffordd Cwm Rheidol, lein trac cul wedi’i gadw gan wirfoddolwyr. Er bod y dref yn fodern yn gymharol, mae nifer o adeiladau hanesyddol, gan gynnwys gweddillion y [[Castell Aberystwyth|castell]], a’r [[Hen Goleg Prifysgol Aberystwyth|Hen Goleg]] o [[Prifysgol Aberystwyth|Brifysgol Aberystwyth]] gerllaw. Adeiladwyd ac agorwyd yr Hen Goleg yn wreiddiol ym 1865 fel gwesty, ond wedi i’r perchennog fethdalu, gwerthwyd cragen yr adeilad i’r brifysgol ym 1867. Mae campws newydd y Brifysgol yn edrych dros Aberystwyth o Riw Penglais, a leolir i’r dwyrain o ganol y dref. Adeiladwyd yr Orsaf, sef terfynell y prif reilffordd, ym 1924 yn yr ardull nodweddiadol o’r cyfnod, gan ddefnyddio cymysgedd o bensaernïaeth Gothig, Diwygiad Clasurol a Fictoraidd. Prifddinas answyddogol [[Canolbarth Cymru|y Canolbarth]] yw’r dref, ac mae gan amryw sefydliadau swyddfeydd rhanbarthol neu genedlaethol yno. Mae cyrff cyhoeddus a leolir yn y dref yn cynnwys [[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]], sydd yn corffori’r Archif Genedlaethol Sgrin a Sain Cymru, un o chwe archif ffilm ranbarthol ym Mhrydain Fawr. Mae’r [[Comisiwn Brenhinol Henebion Cymru]] yn trin a chadw’r Rhestr Henebion Cenedlaethol Cymru, sydd yn darparu gwybodaeth i’r cyhoedd ar etifeddiaeth bensaernïol Cymru. Mae Aberystwyth hefyd yn gartref i’r swyddfeydd cenedlaethol yr [[Undeb Cenedlaethol Athrawon Cymru]] a [[Cymdeithas yr Iaith Gymraeg|Chymdeithas yr Iaith Gymraeg]]. Mae gan [[Cyngor Llyfrau Cymru|Gyngor Llyfrau Cymru]] swyddfa yn y dref, yn ogystal â’r [[Geiriadur Prifysgol Cymru]], geiriadur hanesyddol cyffredin yr Iaith [[Gymraeg]]. Mae’r Sefydliad Ymchwil Glaswelltir ac Amgylchedd wedi bod yng Ngogerddan, i’r gogledd-ddwyrain o’r dref ers 1919, ond mae bellach wedi cael ei ymgorffori i mewn i Athrofa y Gwyddorau Biolegol, Amgylcheddol a Gwledig, ym [[Prifysgol Aberystwyth|Mhrifysgol Aberystwyth]]. Ym mis Medi 2009, agorwyd swyddfeydd newydd ar Boulevard St Brieuc ar gyfer [[Llywodraeth Cymru]] a [[Cyngor Ceredigion|Chyngor Ceredigion]]. === Rhestr o sefydliadau ac atyniadau === *[[Amgueddfa Ceredigion]] *Aberdashery *Camera obscura *Canolfan y Celfyddydau *[[Castell Aberystwyth]] *Dodrefn Knockout *[[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]] *[[Llyfrgell Tref Aberystwyth]] *[[Neuadd Pantycelyn]] *Parc Penglais *Parc Siopa Rheidol *Parc Siopa Ystwyth *Parc y Llyn (parc siopa) *[[Pont Trefechan]] *[[Prifysgol Aberystwyth]] *[[Rheilffordd Dyffryn Rheidol]] *[[Rheilffordd y Graig]] *The Ship and Castle (tafarn) *Toiledau Parc y Castell (yn adnabyddus am eu pensaernïaeth cywrain) *[[Hen Goleg Prifysgol Aberystwyth]] *[[Tafarn yr Hen Lew Du, Aberystwyth|Tafarn Yr Hen Lew Du]] (a adwaenir weithiau fel y gramadegol wallus Llew Ddu) <ref>{{Cite web |url=http://www.panoramio.com/m/photo/15432914 |title=copi archif |access-date=2014-08-21 |archive-date=2015-11-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151104230623/http://www.panoramio.com/m/photo/15432914 |url-status=dead }}</ref> *Y Pysgoty *[[Pier Aberystwyth]] *[[Canolfan y Morlan]] *Llywodraeth Cymru *[[Cyngor Ceredigion]] ==Cyfrifiad 2011== Yng [[Cyfrifiad 2011|nghyfrifiad 2011]] roedd y sefyllfa fel a ganlyn:<ref>{{cite web|url=http://www.ons.gov.uk/ons/rel/census/cyfrifiad-2011/ystadegau-allweddol-ar-gyfer-awdurdodau-unedol-yng-nghymru/stb-2011-key-statistics-for-wales---welsh.html|title=Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru|publisher=Swyddfa Ystadegau Gwladol|accessdate=2012-12-12}}. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.</ref><ref>[http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/94179-cyfrifiad-niferoedd-y-siaradwyr-cymraeg-wedi-disgyn Canran y diwaith drwy Gymru]; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013</ref><ref>[http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/94179-cyfrifiad-niferoedd-y-siaradwyr-cymraeg-wedi-disgyn Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol]; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.</ref> {{bar box |float=left |title=Cyfrifiad 2011 |titlebar=#AAF |caption= |width= |bars= {{bar percent|'''Poblogaeth cymuned Aberystwyth (pob oed) (13,040)'''|yellow|100}} {{bar percent|'''Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Aberystwyth) (3,950)'''|red|30.9}} {{bar percent|:''Y ganran drwy Gymru''|grey|19}} {{bar percent|'''Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Aberystwyth) (6069)'''|green|46.5}} {{bar percent|:''Y ganran drwy Gymru''|grey|73}} {{bar percent|'''Y nifer dros 16 sydd mewn gwaith (Aberystwyth) (2,038)'''|blue|40.9}} {{bar percent|:''Y ganran drwy Gymru''|grey|5}} }} {{clirio}} ==Diwylliant== [[Delwedd:National Library of Wales.jpg|bawd|dde|Blaen adeilad [[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]]]] Yn flynyddol ers 2013, cynhelir [[Parêd Gŵyl Dewi Aberystwyth]] ac, ers 2014, [[Eisteddfod Calan Mai Aberystwyth]]. Mae Aberystwyth hefyd yn gartref i sawl sefydliad a mudiad: *[[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]] *[[Prifysgol Aberystwyth]] *[[Cymdeithas y Merlod a'r Cobiau Cymreig]] *[[Cymdeithas yr Iaith Gymraeg]] *[[Hybu Cig Cymru]] *[[Undeb Amaethwyr Cymru]] *[[Urdd Gobaith Cymru]] *[[Merched y Wawr]] *[[Mudiad Meithrin]] *[[UCAC]] *[[Cyngor Llyfrau Cymru]] *Canolfan Milfeddygaeth Cymru Mae [[C.P.D. Tref Aberystwyth|Clwb Pêl-droed Tref Aberystwyth]] yn glwb pêl-droed sy'n chwarae yn [[Uwch Gynghrair Cymru]]. ==Digwyddiadau== Cynhelir [[Gŵyl Seiclo Aberystwyth]] a hefyd [[Gŵyl Gomedi Aberystwyth]] yn flynyddol yn y dref. Cynhelir hefyd [[Ras Rwyfo'r Her Geltaidd]] lle bydd timau rhwyfo yn rhwyfo o dref [[Arklow]] ([[gefeilldref]] Aberystwyth) yn Iwerddon ag Aberystwyth. Cynhelir yr Her bob yn ail flwyddyn. ==Strydoedd Aberystwyth== Mae canol tref Aberystwyth (ar ochr uchaf y dref tuag at y Castell) yn dilyn patrwn aneddiad o'r [[Oesoedd Canol]]. Ceir yn y drefn amrywiaeth eang o bensaernïaeth o'r 18g ymlaen gan gynnwys nifer o 'dai tref' chwaethus o'r cyfnod. Ceir disgrifiad llawnach o natur a hanes y strydoedd yma: * [[Ffordd y Gogledd, Aberystwyth]] * [[Ffordd y Môr, Aberystwyth]] * [[Heol y Bont, Aberystwyth]] * [[Heol y Wig, Aberystwyth]] * [[Maes y Frenhines]] * [[Morfa Mawr, Aberystwyth]] * [[Neuadd y Brenin, Aberystwyth]] * [[Stryd Portland, Aberystwyth]] * [[Stryd y Baddon, Aberystwyth]] * [[Stryd y Farchnad, Aberystwyth]] * [[Stryd y Popty, Aberystwyth]] * [[Stryd y Porth Bach, Aberystwyth]] * ==Eisteddfod Genedlaethol== Cynhaliwyd [[Eisteddfod Genedlaethol]] yn Aberystwyth ym [[1916]], [[1952]] a [[1992]]. Am wybodaeth bellach gweler: *[[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Aberystwyth 1916]] *[[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Aberystwyth 1952]] *[[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Aberystwyth 1992]] ==Enwogion== Aberystwyth yw tref genedigol: *[[John Cox]] (1800-1870), argraffydd *[[David John de Lloyd]] (1883-1948), cyfansoddwr *[[Goronwy Rees]] ([[1909]]-[[1970]]) *[[Steve Jones (biolegydd)]] (g. 1944) *[[Dafydd Ifans]] (g. 1949), awdur *[[Dafydd ap Gwilym]] (g. tua 1320), bardd *[[Andras Millward]] (1966-2016), llenor *[[Keith Morris]] (1958-2019), ffotograffydd Eraill sydd â chysylltiad ag Aberystwyth yw: *[[Malcolm Pryce]] (g. 1960), awdur a aned yn [[Amwythig]] sy'n awdur cyfres o nofelau ''[[ffuglen noir|noir]]'' digrif a leolir yn Aberystwyth *[[Emrys George Bowen]] (1900-1983), daearyddwr *[[Stephen Jones]] (g. 1977), chwaraewr rygbi *[[David R. Edwards]] (1964-2021) prif leisydd y band [[Datblygu]] *[[John Davies (hanesydd)|John Davies]] (1938-2015), hanesydd a warden Pantycelyn *[[Ian Rush]] (g. 1961) a gynhaliai dwrnamaint bêl-droed flynyddol yn y dref *[[Joseph Parry]] (1841-1903) cyfansoddwr ac Athro ym Mhrifysgol Cymru, Aberystwyth *William Baxter (g. 1941) cymwynaswr yn y maes amgylcheddol ac wyneb cyfarwydd ar strydoedd y dref - "arwr tawel".<ref>[http://www.cambrian-news.co.uk/news/i/23303/ "William keeping the streets clean for 25 years", ''Cambrian News'', 28 Mawrth 2012]{{Dolen marw|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> *[[Simon Thomas (gwleidydd)]] - cyn AS ac AC Ceredigion *[[Charles Bronson]] - sydd â theulu yn yr ardal ac wedi mynegi ei ddiddordeb i symud yno pan gaiff ei ryddhau o'r carchar <ref>[https://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/notorious-prisoner-charles-bronson-settle-2103317]</ref> ==Dyfyniadau am Aberystwyth== ''San Francisco Cymru, Aberystwyth''<br> <small>"Rauschgiftsuchtige?", [[Datblygu]].</small> ==Addysg== Mae Aberystwyth yn gartref i ysgol [[Cymraeg|Gymraeg]] ddynodedig cyntaf [[Cymru]], sef [[Ysgol Gymraeg yr Urdd|Ysgol Gymraeg Aberystwyth]] a sefydlwyd fel Ysgol Gymraeg yr Urdd ym 1939. Ysgolion cynradd eraill y dref yw [[Ysgol Gynradd Gymunedol Plascrug|Plascrug]], [[Ysgol Gynradd Cwmpadarn|Cwmpadarn]] a [[Ysgol Gynradd Llwyn yr Eos|Llwyn yr Eos]]. Mae dwy ysgol uwchradd, ysgol gyfun ddwyieithog [[Ysgol Gyfun Penweddig|Penweddig]] ac ysgol gyfrwng Saesneg [[Ysgol Gyfun Penglais|Penglais]]. Mae [[addysg uwch]] ac [[addysg bellach]] yn cael eu darparu yn y dref gan [[Prifysgol Aberystwyth|Brifysgol Aberystwyth]] a [[Coleg Ceredigion|Choleg Ceredigion]]. ==Gefeilldrefi== Mae Aberystwyth wedi [[Gefeilldref|gefeillio]] â phedair tref dramor: {| | valign="top" | *{{banergwlad|Almaen}} - [[Kronberg im Taunus]] *{{banergwlad|Llydaw}} - Sant-Brieg/[[St-Brieuc]] *{{banergwlad|Ariannin}} - [[Esquel]] *{{banergwlad|Iwerddon}} - [[Arklow]] |} ==Gweler hefyd== * [[Castell Aberystwyth]] * [[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]] * [[Prifysgol Aberystwyth]] * [[Rhestr llongau a gofrestrwyd ym Mhorthladd Aberystwyth]] * [[Rhestr o ganeuon a recordiwyd gan Delynau Bro Ystwyth]] * [[Aberystwyth (emyn-dôn)]] ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.aberystwyth.org.uk Aber Info] * {{eicon en}} [http://aberwiki.org/ AberWiki], Wici am Aberystwyth * {{eicon en}} [http://www.aberystwythguide.org.uk/ Aberystwyth a'r Cylch] ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau|2}} {{Trefi_Ceredigion}} [[Categori:Aberystwyth| ]] [[Categori:Cymunedau Ceredigion]] [[Categori:Strydoedd Cymru]] [[Categori:Traethau Cymru]] [[Categori:Trefi Ceredigion]] cqicqkv8ferbhximelrb2bszdu0ax0w 4 53 11101491 11101240 2022-08-14T07:29:46Z Llywelyn2000 796 /* Ffilmiau */ Xalq Nəğməkarı (ffilm, 1963) wikitext text/x-wiki {| style="width:280px; border:none; background:none;" | style="width:280px; text-align:left; white-space:nowrap; color:#000;" | <div style="font-size:162%; border:none; margin:0; padding:.1em; color:#000;">Croeso i'r '''Caffi'''</div> <div style="top:+0.2em; font-size:115%;">Dyma'r lle i chi drafod sut mae pethau'n gweithio yma, polisïau, a phroblemau technegol a gofyn cwestiynau ynglŷn â [[Wicipedia]].</div> <div id="mf-articlecount" style="font-size:115%;>I ychwanegu cwestiwn, [{{fullurl:Wicipedia:Y_Caffi|action=edit&section=new}} cliciwch yma] i ddechrau pennawd newydd, a theipiwch eich neges. Cofiwch lofnodi'r neges drwy ychwanegu pedair sgwigl (''tilde'') (<nowiki>~~~~</nowiki>) ar y diwedd.</div> |}{{#ifexpr: ({{CURRENTMONTH}} = 5) and ({{CURRENTDAY}} = 1) | [[Delwedd:Narcissus-closeup.jpg|de|bawd|250px|]] | [[Delwedd:Espresso.jpg|de|Coffi]]}} <div style="margin-top:2em; border:1px #FFFFFF solid; text-align:center;"> {| role="presentation" class="wikitable" style="white-space:nowrap; margin-left:auto; margin-right:auto; margin-bottom:0;" |-style="font-weight: bold;" |style="width:60px; vertical-align:bottom;"|[[Delwedd:Circle-icons-flag.svg|link=Wicipedia:Cwestiynau Cyffredin|45px]]<br>[[Wicipedia:Cwestiynau Cyffredin|Cwestiynau<br> Cyffredin]] |style="width:60px; vertical-align:bottom;"|[[Delwedd:Circle-icons-bookshelf.svg|link=Wicipedia:Y Ddesg Gyfeirio|45px]]<br>[[Wicipedia:Y Ddesg Gyfeirio|Y Ddesg<br> Gyfeirio]] |style="width:60px; vertical-align:bottom;"|[[Delwedd:Circle-icons-typography.svg|link=Wicipedia:Cymorth iaith|45px]]<br>[[Wicipedia:Cymorth iaith|Cymorth<br> iaith]] |style="width:60px;"|[[Delwedd:Circle-icons-clipboard.svg|link=Wicipedia:Negesfwrdd gweinyddiaeth|45px]]<br>[[Wicipedia:Negesfwrdd gweinyddiaeth|Negesfwrdd<br> gweinyddiaeth]] |style="width:60px;"|[[Delwedd:Circle-icons-chat.svg|link=Wicipedia:Sgyrsiau cyfoes|45px]]<br>[[Wicipedia:Sgyrsiau cyfoes|Sgyrsiau<br> cyfoes]] |style="width:60px;"|[[Delwedd:Circle-icons-folder.svg|link=Wicipedia:Y Caffi/archif|45px]]<br>[[Wicipedia:Y Caffi/archif|Archifau'r<br> Caffi]] |- |colspan="6"| [[Delwedd:Circle-icons-caution.svg|link=Wicipedia:Negeseuon Saesneg y Caffi|45px]] <span>''Please leave all English-language messages '''[[Wicipedia:Negeseuon Saesneg y Caffi|here]]'''.''</span> <!-- span is required for correct display in Safari --> |} </div> {{/dogfennaeth}} _CYSWLLTADRANNEWYDD_ {{clirio}} == Cwlwm Celtaidd 2022 == Bydd Wikimedia UK a Wikimedia Deutschland yn trefnu Cynhadledd y Cwlwm Celtaidd eleni. I gynorthwyo gyda'r cynllunio, hoffem dderbyn eich adborth ar sut fath o weithdai fyddai'n ddefnyddiol i chi a'r gymuned cywici. [https://wolke.wikimedia.de/apps/forms/yrnHWyBZCY4TWjag Dyma arolwg byr], fydd ar ar agor tan 17 Ionawr. Diolch! [[Defnyddiwr:Richard Nevell|Richard Nevell]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Richard Nevell|sgwrs]]) 09:16, 14 Ionawr 2022 (UTC) :Bendigedig Richard! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:27, 14 Ionawr 2022 (UTC) ::Hi, dwi newydd weld yr hysbysiad yma. Dwi'n gweithio yn bennaf efo wikipedia Cernyweg. Fedra i ddim cael hyd i unrhyw hysbysiad am y gynhadledd ar dudalenni caffis/tafarndai yn yr un o'r wikipedias Celtaidd eraill. Ga i ofyn faint o gyfranogi rydych yn disgwyl gan golygyddion y cymunedau hynny? [[Defnyddiwr:Brwynog|Brwynog]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Brwynog|sgwrs]]) 17:56, 7 Mawrth 2022 (UTC) :::Haia {{ping|Brwynog}}. Mi hola i Richard; mi gredais fod yr hysbys yn mynd ar bob wici, gan fod barn y golygyddion Celtaidd hyn yn holl-bwysig mewn arolwg o'r fath. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:45, 19 Mawrth 2022 (UTC) ::::Diolch [[Defnyddiwr:Brwynog|Brwynog]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Brwynog|sgwrs]]) 20:22, 26 Mawrth 2022 (UTC) :::::Hello Brwynog. I think I need to apologise on a couple of counts here. Firstly, sorry for taking so long to reply, I was off last week and this week was rather busy. Secondly, for my inadequate communication with the Cornish Wikipedia community. I had to double check whether I left a message on the Cornish Wikipedia as I thought I had, and was disappointed to find that I hadn't. This was my failure, and does not reflect how the Celtic Knot organising team wants to involve Celtic language communities. :::::We shared the survey with a few groups the Celtic Knot has engaged with previously: past speakers, previous attendees, a couple of groups on Telegram including the Wikimedia Language Diversity group. While this gives some coverage, it can miss out groups we've not engaged with strongly enough previously or who we'd like to work with more closely. I regret not contacting the Cornish Wikipedia to get the feedback of editors. :::::We would very much like members of the Cornish Wikipedia and other Celtic language Wikipedias to join the conference when it runs this year and take an active part in the community. We hope that the programme will have a lot to offer for the editing community, and a chance to connect with people. [[Defnyddiwr:Richard Nevell (WMUK)|Richard Nevell (WMUK)]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Richard Nevell (WMUK)|sgwrs]]) 16:19, 1 Ebrill 2022 (UTC) ::::::Thanks for the reply Richard, I received a direct invitation to a meeting in the meanwhile. I appreciate your apology. [[Defnyddiwr:Brwynog|Brwynog]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Brwynog|sgwrs]]) 19:31, 2 Mai 2022 (UTC) == Diweddaru lluniau == Un peth dwi'n sylw o bryd i bryd yw'r lluniau a ddefnyddir ar dudalenau. Yn amlwg mae trwydded yn cyfyngu ar be sydd ar gael - e.e. defnyddio llun sydd eisoes ar Wikimedia neu Wikipedia English, neu Geograph. Oes modd yma ac acw awgrymu tudalenau sydd angen llun 'gwell'? Felly gall rhywun sydd awydd mynd am dro gynnwys cymryd llun gwell i dudalen fel rhan ohoni. Hwyl, Huw :Yn sicr. Pob blwyddyn bydd Wici rhyngwladol yn creu cystadlaethau byd eang i geisio cael lluniau amgenach a gwell. Yn ystod y cyfnod clo mae'r Llyfrgell Genedlaethol wedi creu cystadlaethau i greu lluniau lleol amgen yng Nghymru. Un o'r pethau rwy'n gweld ei angen yng Nghymru yw lluniau o gerrig beddau enwogion. Mae'r ffaith bod llun ar gael ddim yn rhwystr i'w cyfnewid am un gwell, ac os wyt yn gweld llun gwael, does dim oll yn bod a gwneud cais am lun gwell, yma neu ar y cyfryngau cymdeithasol ehangach. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 06:13, 25 Ionawr 2022 (UTC) :Diolch am ymateb. :Dylwn i fod yn fwy eglur yn fy neges gwreiddiol: oes posib creu restr o luniau a all cael eu diweddaru? Gan gychwyn gyda beddfeini, pa rai sydd eu hangen fel blaenoriaeth? :Hwyl, :Huw [[Defnyddiwr:Huwwaters|Huw Waters]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Huwwaters|sgwrs]]) 16:52, 25 Ionawr 2022 (UTC) :::Haia Huw! Beth am greu categori '''Categori:Erthyglau sydd angen delwedd neu ddelweddau gwell'''? Efallai mai'r flaenoriaeth fyddai erthygl heb lun o gwbwl? Efallai y gellid creu rhestr o'r rhain yn otomatig. Ffordd arall ydy mynd at grwp (ee yr Eglwys yng Nghymru, Cymdeithas Ffynhonnau Cymru) a gofyn iddyn nhw roi eu lluniau ar Comin? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:05, 26 Ionawr 2022 (UTC) == Castell / Château == Heddiw crëwyd dwy erthygl newydd gan [[Defnyddiwr:JeanGree|JeanGree]], sef [[Castell Chaban]] a [[Castell Fenelon]]. Mae angen ychydig o waith arnyn nhw, ac roeddwn yn paratoi i wneud hynny. Ond mae yna broblem. Yn fy marn i, dylai fod gan yr erthyglau hyn y teitlau "Château de Chaban" a "Château de Fénelon". Mae gan y gair Ffrangeg ''château'' ystyr ehangach na'r "castell": mae'n cynnwys adeiladau y byddem ni'n eu galw'n balasau, plastai neu winllannoedd hyd yn oed. Mae gennym ni nifer o erthyglau sydd ag enwau o'r math hwn eisoes, e.g. [[Château de Castelnaud]]. Ond mae gennym ni bethau fel [[Castell Chinon]] hefyd. Rwy'n awgrymu defnyddio'r fformat " "Château de X" amdanyn nhw i gyd. (Y dewis arall fyddai defnyddio "Castell X" bob tro.) A oes gwrthwynebiadau? --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 21:14, 25 Ionawr 2022 (UTC) :Cyfieithiadau peirianyddol ydy'r ddwy erthygl o'r rhagarweiniad Ffrangeg i'r erthyglau ar y ddwy Château. Mae 'na arfer (rheol o bosib), ein bod yn defnyddio enwau llefydd yn yr iaith frodorol oni bai bod enw Cymraeg cyffredin i'r lle: Llundain, Efrog Newydd, San Steffan, Côr y Cewri ac ati, felly '''''Château''''' sy'n gywir o ran ein harfer ni. Erthyglau eithaf ber yn y gwreiddiol efo orielau o luniau, digon diddorol i'w cynnwys yma. Mae angen gwybodaeth o'r ddwy iaith, wrth gwrs, i gyfieithu erthyglau. Os nad wyt ti am eu cyfieithu neu'u haddasu, rwy'n ddigon bodlon i grafu pen yn ôl i CSE gradd 2, 1974 i'w gwella. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 02:10, 26 Ionawr 2022 (UTC) ::Cytuno efo'r Ffrangeg. Mae'n rhaid fod gynnoch chi fynedd Job hogia, eu dileu nhw faswn i, gan nad yw'r 'golygydd' wedi parchu'r hanfodion ee dim categori, dim cyfeiriadaeth, dim gwybodlen, a dim parch at ein harddull arferol! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:01, 26 Ionawr 2022 (UTC) :::Diolch gyfeillion! Iawn, byddaf i'n mynd ati i gwneud y gwaith caib a rhaw, sef newid y teitlau, cyflenwi gwybodlenni a chategoriau ayyb. Pe baet ti'n bwrw llygad drostyn nhw wedyn, Alwyn, byddai hynny'n wych. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 21:57, 26 Ionawr 2022 (UTC) == Alwyn ar Radio Cymru == Newydd glywed [https://www.bbc.co.uk/sounds/play/live:bbc_radio_cymru cyfweliad gwych iawn ar raglen Aled Llanbedrog gydag Alwyn ap Huw yn cael ei holi] am ei waith ar Wicidestun. Ardderchog iawn! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 10:58, 26 Ionawr 2022 (UTC) == Gwybodleni Data== Rwyf yn ailgydio yn y [[Wicipedia: WiciBrosiect Gemau'r Gymanwlad|WiciBrosiect Gemau'r Gymanwlad]] wedi amser maith i ffwrdd o Wici am amryw resymau. Oes unrhyw un yn gallu egluro pwrpas y gwybodlenau data cyffredinol sydd wedi ymddangos ar pob tudalen. Mae bron pob un yn restr uniaith Saesneg ac yn edrych i mi fel "cut and paste" o'r ochr Saesneg heb fath o ystyriaeth os byddent yn gweithio yn y Gymraeg. Diolch [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 16:15, 30 Ionawr 2022 (UTC) :Gwaith ar y gweill yw'r gwybodlennau. Maen nhw'n casglu gwybodaeth o Wikidata yn hytrach nag Enwiki. Os yw deunydd Saesneg yn ymddangos y rheswm yw nad oes neb eto wedi rhoi'r fersiwn Cymraeg cyfatebol ar Wikidata. Rwy'n ceisio gwneud hyn hyd eithaf fy ngallu pryd bynnag y byddaf yn sylwi arnyn nhw. (Gallwch glicio ar y symbol pensil wrth ymyl y term dan sylw a'i olygu.) Yn sicr, ar hyn o bryd mae crin nifer o wybodlennau sy'n braidd yn denau yn y wybodaeth a gyflwynir ganddyn nhw, ond yn y tymor hir rwy'n gobeithio y byddan nhw'n datblygu i fod yn rhywbeth defnyddiol. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 17:50, 30 Ionawr 2022 (UTC) ::Yn fy marn i, mae nhw'n anymarferol o hir ac yn cymryd i ffwrdd o'r erthyglau gan nad ydyn nhw yn ychwanegu unrhywbeth. Er engraifft, gyda [[Gemau'r Gymanwlad 2014]] mae'n gwthio'r wybodeln sydd efo gwybodaeth ddefnyddiol (yn Gymraeg) ymhell i lawr y dudalen. Oni fyddai'n well ymestyn yr wybodlen Gymraeg sydd yno yn barod? [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 18:14, 30 Ionawr 2022 (UTC) :::Yn wir, gallaf i weld pam y byddech yn anhapus ynghylch y dudalen honno. Rwyf wedi gwneud dau beth i wella'r sefyllfa ychydig: cyfnewid y ddwy wybodlen (roedd yr un gwreiddiol yn llawer gwell), a gosod y switsh "suppressfield" yn y wybodlen Wicidata i hepgor y rhestr hir wirion honno. Ond rwy'n cytuno, dyw'r blwch hwn ddim yn ychwanegu llawer iawn at werth y dudalen ar hyn o bryd.--[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 20:21, 30 Ionawr 2022 (UTC) ::::Haia, a chroeso'n ol! Sgin ti enghraifft o wybodlen WD sy'n 'rhestr uniaith Saesneg'? Mae'r golygyddion sy'n eu hychwanegu (bob yn un ag un, gyda llaw) yn fod i'w gwiro, a chyfieithu unrhyw Saesneg ar Wicidata. Tydy hyn ddim yn cymryd dim mwy o amser na chyfieithu'r gwybodleni hen ffasiwn a fewnforiwyd o en. Mae llawer o erthyglau am wleidyddion a chwaraewyr HEB y gwybodleni WD yma, gan nad oes digon o wybodaeth (ee dillad y tim) ar WD. Felly yr hen wybodlen statig a fewnforiwyd o enwici flynyddoedd yn ol sy'n dal ar yr erthyglau hyn, a'r dillad heb eu diweddaru ers blynyddoedd. Mae hyn yn biti, oherwydd gogoniant gwybodleni WD ydy eu bod yn fyw, yn newid wrth i wybodaeth newid, yn otomatig. Cytuno efo Craigysgafn: mewn ambell faes, does dim angen rhoi'r wybodlen newydd, neu ddefnyddio "suppressfield" i eoli beth sy'n ymddangos. Gweler y ddogfen / cyfarwyddiadau ar y 3 Nodyn WD am y manylion: Nodyn:Pethau, Nodyn:Person a Nodyn:Lle. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 10:09, 31 Ionawr 2022 (UTC) :::::Mae [[Gemau Olympaidd yr Haf 1948]] yn enghraifft dda o restr hirfaith (a dau lun am ryw reswm!) [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 17:48, 5 Chwefror 2022 (UTC) :::::: Fel mae'r cyfawyddiadau'n nodi (gw: Nodyn:Pethau): ''mae suppressfields= * yn atal rhan o'r wybodlen rhag ymddangos...'' Yma, yn [[Gemau Olympaidd yr Haf 1948]], dau air oedd angen eu hychwanegu, sef ''yn_cynnwys''; [https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Gemau_Olympaidd_yr_Haf_1948&diff=prev&oldid=11027985 dw i wedi eu hychwanegu]. Dylai'r golygydd fod wedi cyfieithu'r enwau ar Wicidata, neu eu hatal rhag ymddangos fel hyn. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 21:01, 5 Chwefror 2022 (UTC) :::::::Dwi ddim yn meddwl mod i di deall y cyfarwyddiadau na sut i'w cysylltu i Wikidata - dwi'n meddwl mod i'n bod yn hollol dwp! Gweler [[Gemau Olympaidd yr Haf 1924]] [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ... GOL. Mae 1920 a 1924 wedi eu cloi ar Wikidata! ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 22:31, 5 Chwefror 2022 (UTC) ::::::::Does dim angen newid Wicidata ei hun. Dim ond i atal y dudalen rhag cydio ym mhob manylyn bach gan Wicidata. Ar hyn o bryd mae tudalen cod [[Gemau Olympaidd yr Haf 1924]] yn dechrau â <nowiki>{{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }}</nowiki>. Rhaid ichi newid hyn i <nowiki>{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth yn_cynnwys}}</nowiki> a fydd y pethau dydych chi '''ddim''' eu heisiau yn diflannu. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 11:28, 6 Chwefror 2022 (UTC) :::::::::Diolch! [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 13:45, 7 Chwefror 2022 (UTC) : '''Sut i gysylltu tudalen ar WP efo tudalen WD?''' (Sylw: WD sy'n cysylltu'r holl ieithoedd efo'i gilydd). Ti'n holi am Gemau Olympaidd yr Haf 1924: # Ar ol ei chreu, mae'n rhaid dweud wrth WD am fodolaeth yr erthygl. Rol i ti greu'r erthygl Gemau Olympaidd yr Haf 1924, fe aeth {{Ping|Dogfennydd}} i Wicidata (WD); yno ffeiniodd yr dudalen gyfatebiol yn yr ieithoedd eraill (mi faswn i'n chwilio yn y Saesneg am ''1924 Summer Olympics'' ar Wicidata. # Unwaith ti [https://www.wikidata.org/wiki/Q8132 yn y dudalen honno], mae angen ychwanegu pen a chwnffon. Pen = yr enw Cymraeg. [https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Q8132&diff=next&oldid=1573714823 Mi wnes i ei adio yn fama o dan '''Label''']. Cwnffon = gwaelod yr erthygl, mae rhestr o gysylltiadau i erthyglau WP (Wicipedia); gelli ychwanegu enw'r erthygl Gymraeg yma fel y gwnaeth Dogfennydd. # Dos nol i'r erthygl Gym ar Wicipedia i wiro fod y wybodlen yn edrych yn iawn. Os ydy - panad! Os nad, gelli ei newid! Os oes rhestr hir, wirion, hyll, yna gelli ei rhwystro rhag ymddangos yn y modd mae Craigysgafn yn ei nodi uchod. Os oes wybodlen well ar y Wicipedia Saesneg, yna defnyddia honno, ond bydd angen cyfieithu pob gair ohoni! : Sorri fod hyn yn gymhleth, mae angen cyfarwyddiadau gwell, a mi ai ati cyn hir i wneud hynny. Be sydd yn dda am gwybodlenni wicidata, Blogdroed, ydy fod pob elfen 'da ni'n wedi'i gyfieithu ar Wicidata, dros y blynyddoedd, yn dal i fod yno, felly mae'r rhan fwyaf o'r gwybodlenni yn Gymraeg yn poblogi ei hunain, yn otomatig! Heb orfod cyfieithu dim! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:59, 7 Chwefror 2022 (UTC) :Ia, nes i fynd i Wikidata ac nes i ychwanegu y dudalen Gymraeg i Gemau Olympaidd yr Hasf 1916 ond am ryw reswm mae tudalenau Gemau 1920 a 1924 wedi eu cloi. GOL - yn anffodus mae hyn yn wir am Gemau 1904 hefyd! [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 14:34, 7 Chwefror 2022 (UTC) ==Testunau cyfansawdd ar Wicidestun== Mae Wicidestun Ffrangeg, yn cyhoeddi nifer o'i lyfrau dwywaith. Unwaith yn y ffordd draddodiadol efo tudalen trawsgrifio ar gyfer pob pennod / cerdd / erthygl etc ac wedyn eilwaith efo'r llyfr cyfan wedi ei drawsgrifio ar un tudalen. Eu rheswm dros wneud hyn yw er mwyn galluogi chwiliad o fewn llyfr yn fwy hylaw. Er enghraifft os ydwyf yn cofio bod cerdd am "bronfraith" yn Nhelynegion Maes a Môr, heb gofio teitl y gerdd, gallwn fynd at y testun cyfansawdd un tudalen a chwilio am y gair bronfraith trwy ddefnyddio Ctrl/F i gael hyd i'r gerdd yn haws na defnyddio'r chwiliad o bopeth sydd ar safle Wicidestun. Rwyf wedi gwneud arbrawf o'r ymarfer Ffrangeg ar Wicidestun Cymraeg efo testunau cyfansawdd o bedwar llyfr [[s:Categori:Testunau cyfansawdd]]. Hoffwn wybod barn eraill am werth y fath ymarfer cyn bwrw ymlaen i wneud tudalennau tebyg ar gyfer gweddill y llyfrau rwyf wedi trawsgrifio. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 17:39, 9 Chwefror 2022 (UTC) :Cytuno'n llwyr! Mae dewis o ddwy drefn / dau fformat yn llawer gwell! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 12:58, 10 Chwefror 2022 (UTC) ==Colli gwaith== Dwi newydd dreulio dwy awr yn golygu tudalen [[Gemau Olympaidd yr Haf 1936]] ac wrth pwyso "cyhoeddi newidiadau" fe ges i'r neges yma: ''Request from - via cp3058.esams.wmnet, ATS/8.0.8 Error: 502, Next Hop Connection Failed at 2022-02-12 20:32:01 GMT'' Dwi'n ama'n gryf fod modd canfod yr holl waith eto ... ond dim ond dweud yma rhag ofn! [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 20:38, 12 Chwefror 2022 (UTC) :Cydymdeimlo'n llwyr a thi! Wedi digwydd i minnau hefyd. Mae'r Cymhorthydd Cyfieithu'n cadw popeth pob rhyw ddeg eiliad, ac yn gweithio'n dda! Fel arall, mae gen i ddogfen syml Notepad ar yr ochr i gopio popeth pob rhyw 5 munud! Ond digon hawdd dweud hyn rwan, wedi'r digwyddiad! O ia, cyn cyhoeddi, dw i wastad yn CTR A ac yna'n copio popeth rhag ofn fod rhywun arall wrthi ar yr un pryd! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 14:51, 14 Chwefror 2022 (UTC) == Wici Y Cyfryngau Cymraeg == Tynnodd Aaron WiciMon fy sylw at y wefan [https://y-cyfryngau-cymraeg.fandom.com/cy/wiki/Category:Ffilmiau_Cymraeg yma] sydd ar drwydded agored. Oes rhywun yn gwybod rhywbeth amdani? Addas ar gyfer mewnforio stwff i wici bach ni? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 10:18, 15 Chwefror 2022 (UTC) == Ymgyrch Iechyd Meddwl == {{Ping|Llywelyn2000 |MathWilliams9|Lesbardd|Craigysgafn|Oergell|Cymrodor|Deb}}{{Ping|AlwynapHuw|Adda'r Yw|Stefanik|Dafyddt|Pwyll|Sian EJ|Jac-y-do}}{{Ping|Duncan Brown|Deri Tomos|Dafyddt|Heulfryn|Bobol Bach}} Helo pawb! Mae Llywodraeth Cymru wedi ariannu prosiect bychan tan ddiwedd Mawrth er mwyn gwella ein cynnwys ar Iechyd meddwl. Mi fydd Aaron a Menter Iaith Môn yn arwain ar gyfres o ddigwyddiadau yn ysgolion a byddaf yn trefni Cyfieithathon ar-lein. Bydd e'n wych petai'r holl gymuned yn cymryd rhan trwy helpu i gyfieithu/creu erthyglau newydd am y maes pwysig yma dros y wythnosau nesaf. Gweler isod, rhestr o erthyglau sydd i angen - ond mae croeso i chi ychwanegu at hyn hefyd. [[Defnyddiwr:Jason.nlw|Jason.nlw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Jason.nlw|sgwrs]]) 13:14, 16 Chwefror 2022 (UTC) ;Erthyglau newydd *[[Anhwylder gorbryder]] *[[Anhwylder gorbryder cymdeithasol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Social_anxiety_disorder en] *[[Cydberthynas ryngbersonol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Interpersonal_relationship en] *[[Straen yn y gwaith]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Occupational_stress en] *[[Archwiliad Gwell Iechyd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Wellness_check en] *[[Gofal Cymdeithasol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Social_support en] *[[Anhwylder defnydd sylwedd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Substance_use_disorder en] *[[Camddefnyddio sylweddau]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Substance_abuse en] - ar y gweill *[[Llesiant goddrychol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Subjective_well-being en] *[[Euogrwydd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Guilt_(emotion) en] *[[Edifeirwch]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Remorse en] *[[Anhwylder personoliaeth gwrthgymdeithasol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Antisocial_personality_disorder en] *[[Diogelwch emosiynol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Emotional_security en] *[[Argyfwng hunaniaeth]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Identity_crisis en] *[[ Diwrnod Iechyd Meddwl y Byd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/World_Mental_Health_Day en] *[[Ffederasiwn Rhyngwladol Iechyd Meddwl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/World_Federation_for_Mental_Health en] *[[Llesiant emosiynol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Emotional_well-being en] *[[Hunan-barch]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Self-esteem en] *[[Ansawdd bywyd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Quality_of_life en] *[[Iechyd meddwl a ddigartrefedd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Homelessness_and_mental_health en] *[[Bwydo ar y fron a iechyd meddwl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Breastfeeding_and_mental_health en] *[[Anghydraddoldeb iechyd meddwl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Mental_health_inequality en] *[[Gorfodaeth anffurfiol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Informal_coercion en] *[[Sbectrwm awtistiaeth]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Autism_spectrum en] *[[Cysgadrwydd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Somnolence en] *[[Anhwylder gordyndra]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Anxiety_disorder en] *[[Anhwylder panig]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Panic_disorder en] *[[Bygwth]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Threat en] *[[Parlys]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Paralysis en] *[[Anhwylder hwyl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Mood_disorder en] *[[Synhwyrol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Common_sense en] *[[Ioga fel therapi]] [[:en:Yoga as therapy|en]] *[[Iechyd meddwl a bywyd prifysgol]] *[[Adferiad Recovery]] *[[Gorflino]] *[[Mudandod dethol]] *[[Camesgoriad]] *[[Hunan-niweiddio]] *[[Poen]] *[[Ynysu Cymdeithasol‎]] *[[Iechyd meddwl babanod]] *[[System imiwnedd]] *[[Tristwch]] *[[Llawenydd]] *[[Hwyliau (seicoleg)]] *[[Dewrder]] *[[Syndod (emosiwn)]] ;Cyfoethogi erthyglau *[[Afiechyd meddwl]] *[[Dibyniaeth]] *[[Ethanol]] *[[Meddygaeth]] *[[Anhunedd]] *[[Anhwylder bwyta]] *[[Ysmygu]] *[[Cyfundrefn Iechyd y Byd]] :Gwych! Mi gymerai olwg ar rai ohonyn nhw cyn caniad y ceiliog, fory'r bore, os byw ac iach! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:42, 17 Chwefror 2022 (UTC) ::Ie, byddaf yn cyfrannu hefyd - da cael rhyw fath o darged a thema. Dwi am orffen cwpl o bostiadau ar symbylwyr addysg Gymraeg yr 20g cynnar yn gyntaf, Siôn J [[Defnyddiwr:Stefanik|Stefanik]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Stefanik|sgwrs]]) 22.22 17 CHwefror 2022 (UTC) :::Dw i di rhyw gychwyn, Jason. Prun ydy'r gorau gen ti: erthyglau cyfoethog (a llai ohonyn nhw!) neu lawer o erthyglau llai? Hefyd: be di'r daflen amser i hyn? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:46, 19 Chwefror 2022 (UTC) :::Haia @[[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] a @[[Defnyddiwr:Stefanik|Stefanik]]. Diolch am y diddordeb yn hyn! Mae gyda ni tan ddiwedd Mawrth i greu tua 30 erthygl newydd felly does dim pwysau mawr i greu llwyth o erthyglau. Felly mae'n lan i chi faint o amser si'n mynd mewn i bob un. Cywired yw'r peth pwysicaf. Diolch eto! [[Defnyddiwr:Jason.nlw|Jason.nlw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Jason.nlw|sgwrs]]) 08:55, 21 Chwefror 2022 (UTC) ::::Bore da pawb. Rwy'n cynnal Cyfieithathon bach bore efo Prifysgol Aberystwyth i gyfieithau rhai o'r erthyglau uchod. Byddaf yn gwirio pob erthygl newydd yn ystod y dydd. Diolch! [[Defnyddiwr:Jason.nlw|Jason.nlw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Jason.nlw|sgwrs]]) 08:54, 28 Chwefror 2022 (UTC) == Teitlau ffilm, llyfrau Almaeneg ayb == Dw i newydd newid teitl ffilm a gyhoeddwyd yn yr Almaeneg i'r Almaeneg! Roedd rhyw wag wedi rhoi enw Saesneg i [[Aguirre, der Zorn Gottes]]! Mi fum yn ystyried ei drosi i'r Gymraeg, a fasa ddim gwahaniaeth gen i os oes rhywun yn dymuno ei newid i hynny. Angen polisi bychan ar hyn dw i'n meddwl. Dyma sy'n mynd drwy fy meddwl i: * Os mai Saesneg yw iaith y cyfrwng, yna (gan ein bod yn ddwyieithog) ei gadw yn yr iaith frodorol (Saesneg). * Os yw'r cyfrwng mewn iaith arall (hy nid cy nag en) yna gellir dewis naill ai'r iaith frodorol neu'r Gymraeg fel teitl y llyfr, albwm, ffilm... Unrhyw farn neu opsiwn arall? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:42, 17 Chwefror 2022 (UTC) :Rwy’n cytuno mai ''Aguirre, der Zorn Gottes'' yw’r ateb cywir yn yr achos hwn. Pryd bynnag y mae'n ymarferol, dylem ni ddefnyddio'r iaith wreiddiol ar gyfer teitl neu enw priodol yn hytrach na fersiwn wedi'i Seisnigeiddio. Ond mi allaf i weld hefyd ei bod yn anodd weithiau osgoi defnyddio fersiwn cyfarwydd o deitl yn Saesneg yn hytrach nag un yn yr iaith wreiddiol sy'n anghyfarwydd. Er engraifft, dw i newydd gymryd golwg ar y ffordd mae ffilmiau Studio Ghibli yn cael eu trin yma. Braidd yn fratiog. Mae gennym ni ''[[Tonari no Totoro]]'' yn hytrach na ''My Neighbour Totoro'', sy'n Peth Da yn fy marn i, er braidd yn syndod. Ar y llaw arall, mae gennym ''[[Howl's Moving Castle (ffilm)|Howl's Moving Castle]]'' yn hytrach na ''Hauru no Ugoku Shiro'' – dim syndod o gwbl. Byddai'n braf pe bai popeth yn gyson, ond mae'r byd yn dipyn o lanast, ac weithiau mae'n rhaid i Wicipedia ddal drych i fyny i'r llanast hwnnw. Yr hyn dw i'n meddwl fyddai'n wallgof fyddai dyfeisio teitlau Cymraeg sydd erioed wedi cael eu defnyddio yn y byd go iawn – ''Totoro fy Nghymydog'', ''Castell symudol Hauru'', ayyb. Dyma fagl y mae ein defnyddwyr yn syrthio iddo o bryd i'w gilydd. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 00:07, 18 Chwefror 2022 (UTC) ::100% - cytuno! ::Gallem gynnwys brawddeg neu ddwy at yr uchod: : ::Sylwer na ddylid cyfieithu teitlau cyfryngau Saesneg i'r Gymraeg; gellir hefyd, defnyddio fersiwn cyfarwydd o deitl yn Saesneg os yw'n un amlwg, cyfarwydd, yn hytrach na'r gwreiddiol, anghyfarwydd. ::Os yw'r cyfieithiad yn un nodedig, ee ''[[Dan y Wenallt]]'', yna byddai'n dda cael dwy erthygl, fel gydag ''[[Under Milk Wood]]''. ::Neu fedri di wella ar hyn Craigysgafn? Can diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 09:51, 18 Chwefror 2022 (UTC) :::Na fedraf. Mae hynny'n swnio'n iawn i mi! --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 22:41, 18 Chwefror 2022 (UTC) == Wicidestun == Mae na brysurdeb mawr wedi bod ar [https://cy.wikisource.org/wiki/Wicidestun:Y_Sgriptoriwm#Cael_cyfranwyr Wicidestun], diolch i Alwyn! MAe angen ei greu'n Weinyddwr, gan fod ei waith yn cael ei gyfygu gan ddiffyg hawliau i wneud hyn a llall. Er mwyn newid hyn, fedrwch chi gadw llygad ar y gwaith, a'n cynotrthwyo bob yn hyn a hyn os gwelwch yn dda? Er enghraifft dolenu'r llyfrau mae wedi'i greu ar Wicipedia neu ddefnyddio peth o'r testun? Cadwch eich llygad ar y Sgriptoriwm (y caffi!) er mwyn roi'r hawliau angenrheidiol i Alwyn. Diolch o galon! Robin / [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:58, 4 Ebrill 2022 (UTC) : :Er enghraifft, tybed a wnewch chi arwyddo [https://cy.wikisource.org/wiki/Wicidestun:Y_Sgriptoriwm#Hidlydd_camddefnydd yma] i gael gwared a'r bot sy'n gwneud dim! Yna, gallwn gynnig Alwyn yn Weinyddwr. DIOLCH! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 12:43, 6 Ebrill 2022 (UTC) : ::Dw i di [https://meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Permissions#AlwynapHuw@cyws cynnig Alwyn yn Weinyddwr eto]. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 03:50, 27 Ebrill 2022 (UTC) == Gosod Crop Tool ar prosiectau Wici Cymraeg == Mae Crop Tool yn declyn sydd yn galluogi chi i dorri lluniau sydd eisoes ar Gomin, gan gynnwys cropio llun allan o dudalen testun PDF, sydd yn ei wneud o'n hynod handi wrth drawsysgrifio llyfrau ar Wicidestun. Mae'r rhaglen yma [https://croptool.toolforge.org/ Crop Tool]; ac mae degau o enghreifftiau o luniau sydd wedi eu cropio allan o lyfrau efo'r teclyn yma [https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Owen_Morgan_Edwards Category:Owen_Morgan_Edwards]. Yn ôl y dudalen yma ar gomin mae modd gosod y rhaglen ym mar offer ym mhrosiectau Wici, er mwyn ei ddefnyddio yn un syth o'r prosiect, [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:CropTool Commons:CropTool] ond mae'n tu hwnt i 'neall i. Gall rhywun sy'n deall y pethau yma cael golwg ar y ddalen naill a gosod y declyn ar Wicidestun neu ar yr holl brosiectau Cymraeg (mae'n bosib gwneud y naill neu'r llall mae'n debyg.) Diolch. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 23:45, 6 Ebrill 2022 (UTC) : :Mae hyn yn cael ei wneud yn unigol gan bob golygydd. :1. Dos i Meta a theipio User:AlwynapHuw/global.js yn y blwch chwilio. Clicia ar yr yr ysgrifen coch a weli er mwyn creu tudalen newydd o'r enw User:AlwynapHuw/global.js. :2. Copia'r canlynol yn y dudalen a'i safio: : // Global CropTool if (mw.config.get('wgNamespaceNumber') === 6 && mw.config.get('wgIsArticle')) mw.loader.load( '//commons.wikimedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Gadget-CropTool.js&action=raw&ctype=text/javascript' ); :Dylai edrych [https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Llywelyn2000/global.js fel hyn]. Cadwa'r dudalen. Bydd y sgript yma'n creu eicon y teclyn cropio ar BOB prosiect (gan gynnwys wp a wd). :Oherwydd hyn, bydd angen diffod y teclun ar Comin neu mi gei ddwy eicon. I wneud hyn dos i Dewisiadau, yna Teclunau, a'i ddiffodd. :Llongyfarcha dy hun am wneud job dda drwy wneud paned. : [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 07:44, 7 Ebrill 2022 (UTC) ==Botiau== @[[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] Ydy'r botiau newid pob tudalen sy'n gweithio yma hefyd yn gweithio ar Wicidestun? Rwyf wedi gwneud camgymeriad sylfaenol wrth greu bron pob dudalen yno, sef heb ystyried golwg ar y ffôn symudol. Os oes modd defnyddio bot, a fyddai modd newid pob <nowiki><div style="margin-left:35%; margin-right:35%;"></nowiki> (neu unrhyw rif % arall ag eithrio 0%) i <nowiki><div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"></nowiki>? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 05:31, 23 Ebrill 2022 (UTC) :Dim problem. [https://cy.wikisource.org/wiki/Arbennig:Contributions/BOT-Twm_Crys Fedri di wiro'r 3 yma os g yn dda]. Os cywrir yna mi wnaf y gweddill. Ai incraments o 5 yn unig sydd i'w newid ee 30, 35, 40, neu a oedd eraill ee 31, 32, 33? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:39, 23 Ebrill 2022 (UTC) ::@[[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] Diolch mae'r 3 tudalen yn edrych yn dda ar y ffôn, tabled a'r cyfrifiadur. Efo'r ymylon mawr, mae'r testun yn cael ei gywasgu i ddim ond ychydig eiriau ar bob llinell ar ffôn, sydd yn anodd darllen. Mae modd defnyddio unrhyw rif ac mae ychydig efo 29, 31, 39 a 41, ond does dim yn uwch na 45, mae'r mwyafrif yn 25, 30, 35 a 40. Mae @[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] wedi bod wrthi fel lladd nadroedd yn gwneud yr ail wiriad i dudalennau i droi nhw o "felyn" i "wyrdd", bydd Bot Twm yn golygu miloedd o dudalennau yn creu defnyddiwr hynod weithgar arall yn ystod cyfnod pan mae'r hoelion wyth yn gwirio anghenion y safle [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:11, 24 Ebrill 2022 (UTC) :::{{Cwbwlhau|Wedi beni! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:44, 25 Ebrill 2022 (UTC)}} ==Cefnogi Alwyn ar Wicidestun== Mae angen cefnogi Alwyn i fod yn Weinyddwr ar Wicidestun, os gwelwch yn dda (ia, eto! Diolch i reolau Meta!) Mae'r ddolen i'r '''[https://cy.wikisource.org/wiki/Wicidestun:Y_Sgriptoriwm#Creu_Gweinyddwr_arall_ar_cy-wicidestun;_cais_2 fan priodol yn fama]'''. DIOLCH! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 09:01, 27 Ebrill 2022 (UTC) :Heb i mi gael unrhyw fath o hysbyseb, canfyddes fy mod eto'n weinyddwr ar Wicidestun, boed dros dro, ta hyd fy medd, dw'i ddim yn gwybod. Ond diolch i un ac oll am eich cefnogaeth! [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:54, 13 Mai 2022 (UTC) ==Gwahaniaethu== Y drefn "dynodi" Cymraeg, traddodiadol, sydd i'w gweld mewn llyfrau, cylchgronau a newyddiaduron Cymraeg yw "enw coma" i ddynodi enw lle i wahaniaethu a chromfachau i ddynodi ffugenw i wahaniaethu. Ee '''y Parch John Jones, Aberdyfi''' am weinidog fu'n gweinidogaethu yn Aberdyfi yn ei anterth, ond '''John Jones (Eos Aberdyfi)''' am gerddor yn defnyddio ffug enw. Does dim cysondeb yn hyn o beth ar y Wicipedia Gymraeg, ac mae enghreifftiau o "symud tudalen" o'r drefn gynhenid i drefn Wikipedia Saesneg o ddynodi, e.e. '''John Jones, Maesygarnedd''' y traddodiad Gymraeg i '''John Jones (Maesygarnedd)''' yr arfer Saesneg. Fel awduron iaith sydd â thraddodiad hir ac ar wahân o ddynodi enwau, does dim rhaid i ni gyfieithu'r drefn Saesneg o ddynodi mewn cromfachau yn unig er mwyn gwahaniaethu erthyglau. Mae hyn yn wir, hefyd, efo erthyglau nad oes angen, eto, gwahaniaethu rhyngddynt. Mae <nowiki>[[Samuel Roberts (SR)]]</nowiki> a <nowiki>[[Catherine Prichard (Buddug)]]</nowiki> yn gywir, nid am fod y cromfachau yn eu gwahaniaethu rhag pobl a'r un enw ar Wicipedia, ond mae dyna eu ''dynodwyr'' cyffredin a thraddodiadol ym mhob cyhoeddiad Cymraeg, cyn bo Wicipedia yn bod. Gwell bod yn driw i'n hiaith na bod yn driw i arfer enwk. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:45, 13 Mai 2022 (UTC) :Cytuno Alwyn, ac mae hyn yn cael ei nodi mewn dau bolisi sydd gynon ni: [[Wicipedia:Gwahaniaethu]] a [[Wicipedia:Canllawiau iaith]] ac mae'r ddau'n gyson a'i gilydd. A oes angen cryfhau'r rhain? Dw i wedi dadwneud John Jones (Maesygarnedd) i [[John Jones, Maesygarnedd]]. Eiliad o wendid! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:36, 17 Mai 2022 (UTC) == Wici'r Holl Ddaear == [[Delwedd:Ysgyfarnog brown hare in WLE add.png|bawd|chwith]] Y llynedd, daeth Cymru'n 8fed allan o dros 30 o wledydd yn y gystadleuaeth ffotograffeg '''Wici'r Holl Ddaear'''. Ac am y tro cyntaf, cafodd Cymru herio mawrion y byd, nid fel Wici Henebion, lle'r ydym yn cystadlu o dan y DU. Mae hyn yn chwa o awel iach a ffresh! Eleni, bydd y Llyfrgell Genedlaethol, WiciMon a ninnau (Wikimedia UK) yn trefnu am yr ail dro. Mae ein gwefan [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Wiki_Loves_Earth_2022 yn fama]. Gallwch dynnu lluniau heddiw, a'u lanlwytho drwy gydol Mehefin. Mae na fideo bach da gan Jason ar sut i wneud hynny ar y wefan. Yn fyr - cliciwch ar y botwm gwyrdd ar Hafan y wefan a mi wneith adio categori fod y llun yn y gystadleuaeth. Mwynhewch, a chadwch yn ffit! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:23, 24 Mai 2022 (UTC) :Newyddion diweddaraf: mae pob un o'r Parciau Cenedlaethol wedi ymuno gyda'r ymgyrch! Rhagor i ddod! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:03, 26 Mai 2022 (UTC) :: Mae Llywodraeth Cymru hefyd wedi mynegi eu bod yn cefnogi ein hymgyrch! Da ni'n genedl annibynnol o ran wici a phel-droed, felly! A hynny gyda sel bendith ein Llywodraeth ni ein hunain! Ymlaen! :: Mae'r gystadleuaeth yn para drwy Fehefin. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:40, 2 Mehefin 2022 (UTC) ;Dros 1,361 o luniau wedi eu huwchlwytho! Mae hi'r 9fed o Fehefin, ac mae na 1,361 o luniau wedi'u huwchlwytho! Cawsom 1,900 y llynedd. Diolch i bawb! Ar ddiwedd Mehefin byddwn yn cael ein hychwanegu i'r [https://wikiloves.toolforge.org/earth/2022 siart yma]. Ar hyn o bryd mi rydan ni'n 5ed allan o tua 30 o wledydd! Un job bach neis wrth fynd ymlaen ydy ychwanegu rhai o'r lluniau i'r erthyglau priodol. Dyma'r unig gystadleuaeth lle rydym yn cael ein hystyried yn wlad cuflawn, yn cyastadlu yn erbyn gweldydd sofran eraill. Chawn ni ddim gwneud hynny yn Wici Henebion - rhan o'r DU ydan ni - ac mae gen i lawer o greithiau'n brawf o'r ymladd a fu i newid hyn! Ond mae Wici'r Holl Ddaear yn ein derbyn am yr hyn yden ni - gwlad, cenedl gyflawn. Ymlaen! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:49, 9 Mehefin 2022 (UTC) ;3,460 !!! ...ac mae pythefnos i fynd! Da ni'n ail ar hyn o bryd, i'r Almaen! O flaen Sbaen a Rwsia, a'r gweddill a gwledydd bychain! ;-) [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:01, 14 Mehefin 2022 (UTC) == Cod ar gyfer unrhyw leoliad - llif byw o Wicidata == Gallwch ychwanegu'r cod canlynol ar bob erthygl ar leoliad ee pentref, tref, dinas neu wlad: '''<nowiki>{{Poblogaeth WD}}</nowiki>''' Does dim rhaid newid unrhyw ran o'r cod! Jyst copio a phastio! Mi ychwanegith gyfeiriad at y ffynhonnell hefyd, lle mae'r canlyniadau diwethaf i'w gweld. Mae'n fersiwn haws a gwell na'r hen un wnes i, gan nad oes raid chwilio am Qid y lle. Mae'n diweddaru'n otomatig. Mae wedi ei banio o'r Wicipedia Saesneg, jyst fel fi. ;-) Mwynhewch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:02, 26 Mai 2022 (UTC) == Sesiwn Zoom ar gyfer holl olygyddion Wicipedia yr ieithoedd Celtaidd! == Helo pawb! Mae Defnyddiwr:Brwynog (Wikipedia Cernyweg a'r Gymraeg) a minnau'n trefnu cyfarfod Zoom ar '''Ddydd Mawrth 7 Mehefin am 7.00 yh ''', a gwahoddir pob golygydd rheolaidd ym mhob Wicipedia iaith Geltaidd. Byddwn yn trafod syniadau ar gyfer rhoi Golygathon at ei gilydd a fydd yn cael ei gynnal ym mis Medi. Os ydych am ymuno â ni bydd angen i chi anfon e-bost ataf i gael y ddolen. ;Beth yw editathon? Cynhaliodd y golygyddion Cernywaidd a ninnau olygathon ynghyd a golygyddion Palestina ychydig fisoedd yn ol. [https://meta.wikimedia.org/wiki/2021_Palestine-Wales_Editathon Dyma beth wnaethon ni bryd hynny.] ;Sut i wiki-e-bostio? Mae fy e-bost wedi'i droi ymlaen. Os yw'ch un chi, yna'r cyfan sydd angen i chi ei wneud yw mynd i fy nhudalen defnyddiwr. Yna ewch i'r ddewislen ar y chwith, ychydig o dan logo WP, ac i lawr i'r Blwch Offer, yna dewch o hyd i '''Ebostiwch y defnyddiwr'''. Yna gallwch ddanfon nodyn sydyn ataf yn gofyn am y ddolen briodol i Zoom. ;Dim e-bost? I droi eich e-bost ymlaen, ewch i'ch dewis (Top) i'r dde o'ch Enw Defnyddiwr. Yn y dewisiadau, y tab cyntaf yw 'Proffil defnyddiwr': ewch i lawr i e-bost ac ychwanegwch eich e-bost. Reit hawdd a di-lol! ; Methu gwneud hyn? Ebostiwch fi ar wicipediacymraeg @ gmail.com (dim angen y gofod gwyn) Edrychaf ymlaen at eich gweld yn y cyfarfod hynod bwysig hwn! Dewch â gwên! Cofion cynnes.. Robin aka... [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 15:15, 30 Mai 2022 (UTC) :Hoffwn i ddod. [[Defnyddiwr:Deb|Deb]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Deb|sgwrs]]) 09:57, 2 Mehefin 2022 (UTC) ::Bril! Mae na dros ddeg yn dod erbyn hyn! Edrych ymlaen! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 14:35, 3 Mehefin 2022 (UTC) :::Mae na 15 wedi cofrestru, ond cawn weld faint ddaw nos fory! Mae na nifer da o cywici wedi mynegi diddordeb a dw i'n edrych ymlaen yn arw i'ch cyfarfod! Mae lle i ragor os hoffech ddod! Wici-ebostiwch fi am ddolen Zoom. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 12:32, 6 Mehefin 2022 (UTC) ;DIOLCH i bawb ddaeth i'r cyfarfod! Braf iawn oedd gweld chi i gyd! Cael rhoi wyneb i enw! Gweld gwen yn lle gair. Da ni am barhau fel grwp o olygyddion Celtaidd. Os ydych isio ymuno a'r grwp, bydd raid i chi gysylltu efo fi ar ebost. Byddwn yn creu golygathon Geltaidd rhwng y 6 gwlad ar Meta, ac mae croeso i chi ychwanegu erthyglau a ddymunir am Gymru mewn ieithoedd eraill [https://meta.wikimedia.org/wiki/Celtic_Editathon ar y dudalen yma]. Dw i wedi cyflwyno cod Wicidata ym mhob un o'r ieithoedd Celtaidd dros y blynyddoedd diwetha; y diweddaraf yw'r cod ar gyfer poblogaeth. Mae rhai o'r ieithoedd hyn yn gweiddi am help, felly: mewn undod mae nerth; undod sy'n gwerthfawrogi ac yn parchu gwahaniaethau. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:56, 9 Mehefin 2022 (UTC) == Arglwyddi rhaglaw neu Arglwydd rhaglawiaid == Nifer o erthyglau rwyf wedi ysgrifennu am Arglwyddi Rhaglaw wedi eu newid i Arglwydd Rhaglawiaid. Mae hyn yn chwithig i fy nghlust i. Fel arfer yn y Gymraeg pan fo gan enw unigol dau gymal, y cymal gyntaf sydd yn cael ei luosogi ee Gweinidog yr Efengyl - Gweinidogion yr Efengyl; canwr opera - cantorion opera; chwaraewr rygbi - chwaraewyr rygbi. Mae gan farn Arglwydd Rhaglaw yr un grym a phe bai'r farn wedi dod o law (unigol) y brenin ei hun. Gan fod dim ond un brenin, Arglwyddi Rhaglaw yw'r niferoedd sydd awdurdodi pethau fel petaent wedi dod o law unigol ei fawrhydi. Yr '''Arglwyddi''' sy'n lluosog nid y '''''llaw''' brenhinol''. </br>Onid gwell byddid agor sgwrs ar y pwnc yn hytrach na newid cynifer o erthyglau heb drafodaeth? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 02:26, 14 Mehefin 2022 (UTC) :Beth am ofyn ar Twitter? Os nad oes ateb, ac os nad oes cyfeiriad at y lluosog mewn geiriadur dibynadwy, yna cynnig ein bod yn dilyn dy arweiniad di yn hyn, Alwyn. Mae be ti'n ddweud yn gwneud synnwyr yn tydy. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:21, 15 Mehefin 2022 (UTC) ::Sori, Alwyn, fi sydd ar fai yma. Roedd cryn lawer o erthyglau yn anghyson wrth ddefnyddio'r term(au). O ran y lluosog, dilynais yr arweiniad a roddwyd gan ''Geiriadur yr Academi'' a ''Byd Term Cymru'' (gwefan Llywodraeth Cymru sy'n ddefnyddiol dros ben ynghylch materion o'r fath) yn ogystal â nifer o wefannau swyddogol eraill. Yn wir, mae'r "Arglwydd Raglawiaid" (NB y treiglad) yn swnio braidd yn od, ond mae'n ymddangos mai dyna'r consensws swyddogol. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 11:54, 15 Mehefin 2022 (UTC) == ffiltro botiau == Ces i gipolwg ar y newidiadau diweddar, ac roedd cyfraniadau gan [[Defnyddiwr:ListeriaBot]], hyd yn oed os yn gosod y ffiltr [https://cy.wikipedia.org/wiki/Arbennig:RecentChanges?hidebots=1 "Dynol, nid bot"], er bod y cyfrif hwnnw'n ymddangos yn gywir yn y [https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Arbennig:ListUsers/bot rhestr o fotiau]. Ydy rhywbeth o'i le gyda'r feddalwedd? [[Defnyddiwr:Dani di Neudo|Dani di Neudo]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Dani di Neudo|sgwrs]]) 19:54, 16 Mehefin 2022 (UTC) :Pa hwyl, a diolch am hwn. Mae ffiltr lleol hwn yn nodi ei fod yn fot, ond mi adawais i neges ar dudalen sgwrs y gwneuthurwr Magnus dro'n ol. Dw i wedi codi'r peth eto ar [https://github.com/magnusmanske/listeria_rs/issues/91 github] ac mae croeso i ti ehangu ar y broblem yn fano. Diolch eto am godi hwn! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 07:12, 22 Mehefin 2022 (UTC) ::Diolch am ei godi ar Github. Gwelwn a fydd rhywun yn ei drwsio neu gynghori i ni beth i'w wneud. Dw i'n gweld bod rhywun wedi ymateb i ddweud eu bod nhw'n gweld yr un broblem ar trwiki hefyd. --[[Defnyddiwr:Dani di Neudo|Dani di Neudo]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Dani di Neudo|sgwrs]]) 20:33, 13 Gorffennaf 2022 (UTC) ==Cymorth i greu Cymorth Wicidestun== Mae Wicidestun yn adnodd pwysig. Adnodd mor bwysig dylai fod yn ganolog i holl brosiectau'r Wici Gymraeg. Mae'n cynnig llyfrau sy'n gyfeiriadau ''ar gael'' i erthyglau Wicipedia, mae'n cynnwys ffynhonnell dyfyniadau i [[Wiciddyfynu]] Cymraeg a sawl gair anghyfarwydd gellir eu hegluro ar y [[Wiciadur]]. Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf yr wyf wedi llwyddo, efo ychydig o gymorth, i "gyhoeddi" 63 o lyfrau, sydd yn chwiladwy o gais ar Google etc. Rwyf wedi sganio ac uwchlwytho tua 80 o lyfrau eraill sydd heb eu cyffwrdd eto. Mae gennyf fwy na 60 o lyfrau yn fy nghasgliad personol, addewid o 5 llyfr y mis gan lyfrgelloedd gogledd Cymru heb sôn am y cannoedd o lyfrau Cymraeg sydd wedi eu sganio gan Google. Ond mae wedi dod yn fwy o gig na allwn gnoi, bellach. Mae angen imi ofyn cymorth yn y gwaith. Mae creu tudalennau Wicidestun yn (ddiflas) o hawdd, y broblem yw bod y tudalennau cymorth (Saesneg) yn uffernol o gymhleth i'w dilyn. Da o beth byddai gweld yn htrach nag egluro! Mae gennyf raglen creu fideo i ddangos be dwi'n gwneud, ond fel hynafgwr byddar efo dannedd gosod gwael dydy fy lleferydd ddim yn ddigon eglur i greu fideo sain cymorth Pe bawn yn creu fideo mud efo sgript a fyddai modd i rywun arall ei drosleisio imi, neu dangos imi sut i ddefnyddio'r sgript fel is deitlau? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:58, 8 Gorffennaf 2022 (UTC) :Haia Alwyn. Mi gynigiais gwneud fideo fel hwn chwe mis yn ol mewn gohebiaeth atat, ac mae'r cynnig yn dal i sefyll. Uwchlwytha dy fideo i'r cwmwl yn rhywle a danfona ddolen ataf; mi dyna i'r sain oddi arno a'i isdeitlo. Byddai fideo holi-ac-ateb sut mae mynd ati i brawfddarllen y llyfrau ti wedi eu sganio yn ffordd dda hefyd. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 08:12, 11 Gorffennaf 2022 (UTC) == Enabling Section Translation: a new mobile translation experience == {{int:Hello}} Welsh Wikipedians! Apologies as this message is not in your native language, {{Int:Please-translate}}. The [[mw:Wikimedia_Language_engineering|WMF Language team]] is pleased to let you know that we will like to enable the [[mw:Content_translation/Section_translation|Section translation]] tool in Welsh Wikipedia. For this, our team will love you to read about the tool and test it so you can: <nowiki>*</nowiki> Give us your feedback <nowiki>*</nowiki> Ask us questions <nowiki>*</nowiki> Tell us how to improve it. Below is background information about Section translation, why we have chosen your community, and how to test it. '''Background information''' [[mw:Content_translation|Content Translation]] has been a successful tool for editors to create content in their language. More than one million articles have been created across all languages since the tool was released in 2015. The Wikimedia Foundation Language team has improved the translation experience further with the Section Translation. The WMF Language team enabled the early version of the tool in February 2021 in Bengali Wikipedia. Through their feedback, the tool was improved and ready for your community to test and help us with feedback to make it better. [https://design.wikimedia.org/strategy/section-translation.html Section Translation] extends the capabilities of Content Translation to support mobile devices. On mobile, the tool will: <nowiki>*</nowiki> Guide you to translate one section at a time in order to expand existing articles or create new ones. <nowiki>*</nowiki> Make it easy to transfer knowledge across languages anytime from your mobile device. Welsh Wikipedia seems an ideal candidate to enjoy this new tool since data shows significant mobile editing activity. We plan to enable the tool on Welsh Wikipedia in the coming weeks if there are no objections from your community. After it is enabled, we’ll monitor the content created with the tool and process all the feedback. In any case, feel free to raise any concerns or questions you may already have in any of the following formats: <nowiki>*</nowiki> As a reply to this message <nowiki>*</nowiki> On [[mw:Talk:Content_translation/Section_translation|the project talk page]]. '''Try the tool''' Before the enablement, you can try the current implementation of the tool in [https://test.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation our testing instance]. Once it is enabled on your Wikipedia, you’ll have access to [[:ts:Special:ContentTranslation|https://cy.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation]] with your mobile device. You can select an article to translate, and machine translation will be provided as a starting point for editors to improve. '''Provide feedback''' Please provide feedback about Section translation in any of the formats you are most comfortable with. We want to hear about your impressions on: <nowiki>*</nowiki> The tool <nowiki>*</nowiki> What you think about our plans to enable it <nowiki>*</nowiki> Your ideas for improving the tool. Thanks, and we look forward to your feedback and questions. [[Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|sgwrs]]) 02:16, 12 Gorffennaf 2022 (UTC) On behalf of the WMF Language team '''PS''': Sending your feedback or questions in English is particularly appreciated. But, you can still send them in the language of your choice. ===Section Translation tool enabled in Welsh Wikipedia=== Hello Friends! The Language team is pleased to let you know that the [https://cy.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation?from=en&to=cy&sx=true#/ now enabled in Welsh Wikipedia]. It means you can translate real content one section at a time using your mobile devices with ease. Now you can also start translating an article on your mobile device right when you notice it is missing in Welsh. From a Wikipedia article in any language, switch languages and search for Cymraeg. If the article does not exist, an option to translate it will appear, as shown in the image below. [[File:Sx-language-selector-invite-th.png|thumb|center|Image of the entry point]] Content created with the tool will be marked [https://cy.wikipedia.org/wiki/Arbennig:Log?type=&user=&page=&wpdate=&tagfilter=sectiontranslation&wpfilters%5B%5D=newusers with the “sectiontranslation” tag] for the community to review. We’ll monitor the content created, but we are very interested in hearing about your experience using the tool and reviewing the content created with it. So, [https://cy.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation enjoy the tool] and [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk:Content_translation/Section_translation provide feedback] on improving it. Thank you! [[Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|sgwrs]]) 18:05, 10 Awst 2022 (UTC) == Teipo ar dudalen "Canlyniadau'r chwiliad" == [[Delwedd:Chhwaer.jpg|bawd]] Oes modd i rhywun efo'r hawl i olygu y tudalen "Canlyniadau'r chwiliad" cywiro camgymeriad ar y tudalen sydd wedi bod yno am flynyddoedd? Ar ochr dde y dalen ceir awgrymiadau o ganlyniadau chwilio o chwaer prosiectau Wicipedia. Ond mae na h diangen rhwng y "ch" a'r "w" yn chwaer. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 19:25, 23 Gorffennaf 2022 (UTC) :Fedri di ail-greu hwn a danfon dolen i'r dudalen lle mae'n ymddangos? Dw i newydd chwilio ar TranslateWiki, a dim son amdano. Diolch. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:09, 5 Awst 2022 (UTC) ::{{Ping|Llywelyn2000}} Rho'r ymchwiliad ''Chwedlau'r Aelwyd'' i mewn i'r blwch CHWILIO ar ben unrhyw dudalen Wicipedia. Does dim erthygl o'r enw ar Wicipedia, ond mae llyfr (uffernol o ddiflas) gyda'r teitl ar Wicidestun. Felly bydd y chwiliad yn creu'r awgrym '''''chhwaer-brosiectau''''' a'r ochr dde'r sgrin gyda linc i'r llyfr Wicidestun (ar gyfrifiadur desg, dim yn gwybod be sy'n digwydd efo'r wedd symudol). Rhyw hanner cof mae::{{Ping|Jason.nlw}} a greodd, neu a osododd y nodwedd, blynyddoedd maith yn ôl yn y cyfnod pan oeddem yn brin iawn o erthyglau ac yn meddwl am ffurf i beidio â chael gormod o chwiliadau cwbl aflwyddiannus. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 00:44, 6 Awst 2022 (UT ==Diweddaru côd Wiki chwiorydd == Problem ar Wicidestun, Wicidyfynu a Wiciadur, yw eu bod wedi eu creu blynyddoedd yn ôl ac wedi eu gadael fel marciau i sefyll bwlch heb eu datblygu o ran cynwys na chôd, erstalwm. O Geisio creu "Opera Infobox" ar Wicipedia, mae'n hawdd, copïo "Opera Infobox" i "Nodyn:Opera" a chyfieithu ambell i air. Ar y chwaer prosiectau mae bron yn amhosibl; yn rhannol gan nad oes cysylltiad rhwng y rheol "Opera Infobox" i "Nodyn:Opera". Ar Wicidestun mae "Nodyn:Opera yn dal i chwilio am "Opera Infobox" ac yn methu ei chael ac yn dal i chwilio. Rwyf wedi trio defnyddio y drefn sy'n creu } yn ôl ei ddefnydd rheolaidd, heb lwyddiant gan bod pob rheol yn y broses yn alw am reol arall Rwy'n hoff o hel achau, ond mae mynd i ddegfed ach "template" yn mwy na digon i mi. Heb ddeallt sut mae bol y peiriant yn gweithio; a fyddai defnyddio un o'r bots i lawrlwytho pob templed nodyn a themplad o fan hyn i bob chwaer prosiect yn gymorth? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 02:48, 6 Awst 2022 (UTC) : Fy awgrym ydy canolbwyntio ar y testun ac nid yr allanolion, Alwyn. O ran gwybodleni, mae defnyddio'r dair nodyn (Pethau, Person a Lle) yn llawer haws na mewnforio miloedd o nodion o cy-wici / en-wiki; byddai mewnforio gyda bot yn bosib, yn hynod o gymhleth. Pa nodion / templedi ydy'r pwysicaf i'w cael ar Wicidestun, Alwyn? Efallai y byddai rhestr o'r pwysicaf yn rhoi brasamcan o'r gwaith. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 14:52, 12 Awst 2022 (UTC) == Ffilmiau == Dw i di rhoi trefn ar gronfa o ffilmiau (cofio trafod hyn gyda {{Ping|Dafyddt}} yng Nghaerdydd, flynyddoedd yn ol) a mi fyddaf yn cyhoeddi rhyw ddeg i bymtheg erthygl, o dipyn i beth, er mwyn cael eich awgrymiadau / bendith! Dw i newydd roi un o'r lleiaf yma: ''[[Die Hände Meiner Mutter]]'' a daw rhagor cyn hir! Fel sy'n arferol, os nad oes gwybodaeth, yna mae na sawl Nodyn yn disgwyl ei amser, yn guddiedig, a phan ddaw rhagor ar Wicidata, mi wneith y brawddegau priodol flodeuo'n weledol i'r darllenydd. Diolch! ON Mae'n amhosib edrych ar bob ffilm ac adolygiad i weld a ydyw'n nodedig, ond fy llinyn mesur ydy hyn: os yw ar Wicipedia iaith arall, yna mae'r iaith honno'n credu ei bod yn nodedig. Dylem gael ffydd yn y wicis erill yn fy marn bach i. Dyma wnaethom ni efo'r erthyglau ar y menywod rhyw 6 mlynedd yn dol. OON mi wna i'r categoriau wrth fynd ymlaen, ond am y tro mi adawai nhw'n goch hyll! {{Ping|Craigysgafn|Adda'r Yw}}. Cofion... [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:41, 5 Awst 2022 (UTC) :{{Ping|Craigysgafn}} Diolch - ro'n i'n gweld sawl erthygl heb italeiddio enwau ffilm pan edrychais ryw fythefnos yn ol, ond wedi edrych ymhellach, heddiw, yn dilyn dy olygu, mae'r rhan fwyaf wedi'u hitaleiddio! A does dim gwahaniaeth rhwng ffilm a llyfr yn nagoes? Does fawr o gysondeb ar de-wici chwaith, ond mi ddilynaf dy safon gyda'r gweddill. Diolch yn fawr am d'amser ar hyn. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 16:08, 6 Awst 2022 (UTC) ::{{Ping|Llywelyn2000}} Dylai enwau llyfrau (ac eithrio llyfrau'r Beibl), cylchgronau, dramâu, ffilmiau, cyfresi teledu, albymau, paentiadau, cerfluniau, llongau, locomotifau a phethau tebyg fod mewn italig. Enwau gweithiau cerddorol hefyd gan mwyaf, ond y mae yna eithriadau (rhy gymleth i'w sgwennu ar gefn paced ffags). Mi dreuliais oes yn trin y math hwn o bethau. 'Sdim syndiad 'da fi pam na ddefnyddiwyd italig gan yr erthygl ''Die Hände meiner Mutter'' ar dewici. Mae ganddyn nhw'r un rheolau. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 19:17, 6 Awst 2022 (UTC) :::Ew, bendigedig! Mi wnai gywiro'r gronfa ddata. Diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:03, 7 Awst 2022 (UTC) Y teitl: fel y cytunwyd dro'n ol, mae teitlau ffilmiau tramor, ar wahan i'r Saesneg wedi eu cyfieithu - i raddau helaeth! Dw i'n siwr fy mod wedi methu rhai, ac mae problem pan fo'r ffilm wedi'i chyhoeddi mewn sawl iaith. Ar y cyfan, mae'r rheol wedi'i pharchu. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 14:45, 12 Awst 2022 (UTC) :Gwaith gwych! Ond, ynghylch''Gwobr i'r Gwrthryfelwr'': dyma ffilm Rwseg o'r cyfnod Sofietaidd. O ble daeth y teitl Almaeneg "Kopfgeld für den Aufrührer", tybed? Cyn belled ag y gallaf ganfod, ystyr yr enw Rwseg gwreiddiol - Белый башлык - yw "Cwfl gwyn", gan gyfeirio at benwisg y Cosaciaid. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 17:19, 12 Awst 2022 (UTC) ::Dylwn fod wedi sylwi ar hyn! Mae'n dangos fod y wybodaeth, hefyd, ar WD yn ddiffygiol weithiau (newydd ei ychwanegu), ond mae'n brosiect sy'n datblygu'n sydyn, a gwallau a bylchau'n lleihau o ddydd i ddydd. Dw i newydd ychwanegu dy awgrym o deitl Cymraeg. Gwell o lawer! Diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:19, 13 Awst 2022 (UTC) ---- Ffilmiau: ''[[Chingari (ffilm o 2013)]]'', ''[[El Galleguito De La Cara Sucia]]'', ''[[Gwobr i'r Gwrthryfelwr]]'', ''[[12 Angry Men]]'', ''[[2001: A Space Odyssey]]'', ''[[Xalq Nəğməkarı (ffilm, 1963)]]'' (un o'r lleiaf). ---- == Etholiad Sefydliad Wicimedia: angen cyfaill == Mae na bleidlais [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Candidates yn fama] ar gyfer un o brif bwyllgorau Wicimedia canolog (Sefydliad). Fel Grwp Defnyddwyr, mae gennym un bleidlais. Rhowch wybod i mi os ydych yn awyddus i bleidleisio dors un o'r rhain. Yn bersonol, mae na ddau yn dod i'r brig: Mike Peel, gan ei fod wedi cynorthwyo cywici sawl gwaith dros y 10 mlynedd diwethaf, a Farah Jack Mustaklem un o sefydlwyr y Grwp Defnyddwyr Lavant, a fu'n cydweithio gyda ni yn y Golygathon Palesteina-Cymru-Cernyw. Diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 15:54, 6 Awst 2022 (UTC) :Mae cysylltiadau personol o'r math hyn yn bwysig. Rwy'n hapus i ddilyn dy arweiniad, Robin. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 19:40, 6 Awst 2022 (UTC) ::O'r profiad bychan rwyf wedi cael efo Wici tu allan i Wici Cymraeg, fy argraff yw bod y rhan fwyaf o uwch swyddogion y mudiad yn gwbl anwybodus ac yn gwbl ddi-hid i'r problemau y mae Wicis llai eu defnydd yn eu hwynebu. Mae'r ffaith bod un ohonynt, Farah Jack Mustaklem, wedi cyd weithio a phrosiect efo Wici Cymru a Wici Cernyw, yn awgrymu un a allasai bod a mwy o ddealltwriaeth a chydymdeimlad ag anghenion y Wicis llai.[[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 21:51, 9 Awst 2022 (UTC) k6ww9mnxzqe9nyw31s4k93d3o5hdpb4 11101513 11101491 2022-08-14T11:25:19Z Llywelyn2000 796 /* Ffilmiau */ wikitext text/x-wiki {| style="width:280px; border:none; background:none;" | style="width:280px; text-align:left; white-space:nowrap; color:#000;" | <div style="font-size:162%; border:none; margin:0; padding:.1em; color:#000;">Croeso i'r '''Caffi'''</div> <div style="top:+0.2em; font-size:115%;">Dyma'r lle i chi drafod sut mae pethau'n gweithio yma, polisïau, a phroblemau technegol a gofyn cwestiynau ynglŷn â [[Wicipedia]].</div> <div id="mf-articlecount" style="font-size:115%;>I ychwanegu cwestiwn, [{{fullurl:Wicipedia:Y_Caffi|action=edit&section=new}} cliciwch yma] i ddechrau pennawd newydd, a theipiwch eich neges. Cofiwch lofnodi'r neges drwy ychwanegu pedair sgwigl (''tilde'') (<nowiki>~~~~</nowiki>) ar y diwedd.</div> |}{{#ifexpr: ({{CURRENTMONTH}} = 5) and ({{CURRENTDAY}} = 1) | [[Delwedd:Narcissus-closeup.jpg|de|bawd|250px|]] | [[Delwedd:Espresso.jpg|de|Coffi]]}} <div style="margin-top:2em; border:1px #FFFFFF solid; text-align:center;"> {| role="presentation" class="wikitable" style="white-space:nowrap; margin-left:auto; margin-right:auto; margin-bottom:0;" |-style="font-weight: bold;" |style="width:60px; vertical-align:bottom;"|[[Delwedd:Circle-icons-flag.svg|link=Wicipedia:Cwestiynau Cyffredin|45px]]<br>[[Wicipedia:Cwestiynau Cyffredin|Cwestiynau<br> Cyffredin]] |style="width:60px; vertical-align:bottom;"|[[Delwedd:Circle-icons-bookshelf.svg|link=Wicipedia:Y Ddesg Gyfeirio|45px]]<br>[[Wicipedia:Y Ddesg Gyfeirio|Y Ddesg<br> Gyfeirio]] |style="width:60px; vertical-align:bottom;"|[[Delwedd:Circle-icons-typography.svg|link=Wicipedia:Cymorth iaith|45px]]<br>[[Wicipedia:Cymorth iaith|Cymorth<br> iaith]] |style="width:60px;"|[[Delwedd:Circle-icons-clipboard.svg|link=Wicipedia:Negesfwrdd gweinyddiaeth|45px]]<br>[[Wicipedia:Negesfwrdd gweinyddiaeth|Negesfwrdd<br> gweinyddiaeth]] |style="width:60px;"|[[Delwedd:Circle-icons-chat.svg|link=Wicipedia:Sgyrsiau cyfoes|45px]]<br>[[Wicipedia:Sgyrsiau cyfoes|Sgyrsiau<br> cyfoes]] |style="width:60px;"|[[Delwedd:Circle-icons-folder.svg|link=Wicipedia:Y Caffi/archif|45px]]<br>[[Wicipedia:Y Caffi/archif|Archifau'r<br> Caffi]] |- |colspan="6"| [[Delwedd:Circle-icons-caution.svg|link=Wicipedia:Negeseuon Saesneg y Caffi|45px]] <span>''Please leave all English-language messages '''[[Wicipedia:Negeseuon Saesneg y Caffi|here]]'''.''</span> <!-- span is required for correct display in Safari --> |} </div> {{/dogfennaeth}} _CYSWLLTADRANNEWYDD_ {{clirio}} == Cwlwm Celtaidd 2022 == Bydd Wikimedia UK a Wikimedia Deutschland yn trefnu Cynhadledd y Cwlwm Celtaidd eleni. I gynorthwyo gyda'r cynllunio, hoffem dderbyn eich adborth ar sut fath o weithdai fyddai'n ddefnyddiol i chi a'r gymuned cywici. [https://wolke.wikimedia.de/apps/forms/yrnHWyBZCY4TWjag Dyma arolwg byr], fydd ar ar agor tan 17 Ionawr. Diolch! [[Defnyddiwr:Richard Nevell|Richard Nevell]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Richard Nevell|sgwrs]]) 09:16, 14 Ionawr 2022 (UTC) :Bendigedig Richard! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:27, 14 Ionawr 2022 (UTC) ::Hi, dwi newydd weld yr hysbysiad yma. Dwi'n gweithio yn bennaf efo wikipedia Cernyweg. Fedra i ddim cael hyd i unrhyw hysbysiad am y gynhadledd ar dudalenni caffis/tafarndai yn yr un o'r wikipedias Celtaidd eraill. Ga i ofyn faint o gyfranogi rydych yn disgwyl gan golygyddion y cymunedau hynny? [[Defnyddiwr:Brwynog|Brwynog]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Brwynog|sgwrs]]) 17:56, 7 Mawrth 2022 (UTC) :::Haia {{ping|Brwynog}}. Mi hola i Richard; mi gredais fod yr hysbys yn mynd ar bob wici, gan fod barn y golygyddion Celtaidd hyn yn holl-bwysig mewn arolwg o'r fath. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:45, 19 Mawrth 2022 (UTC) ::::Diolch [[Defnyddiwr:Brwynog|Brwynog]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Brwynog|sgwrs]]) 20:22, 26 Mawrth 2022 (UTC) :::::Hello Brwynog. I think I need to apologise on a couple of counts here. Firstly, sorry for taking so long to reply, I was off last week and this week was rather busy. Secondly, for my inadequate communication with the Cornish Wikipedia community. I had to double check whether I left a message on the Cornish Wikipedia as I thought I had, and was disappointed to find that I hadn't. This was my failure, and does not reflect how the Celtic Knot organising team wants to involve Celtic language communities. :::::We shared the survey with a few groups the Celtic Knot has engaged with previously: past speakers, previous attendees, a couple of groups on Telegram including the Wikimedia Language Diversity group. While this gives some coverage, it can miss out groups we've not engaged with strongly enough previously or who we'd like to work with more closely. I regret not contacting the Cornish Wikipedia to get the feedback of editors. :::::We would very much like members of the Cornish Wikipedia and other Celtic language Wikipedias to join the conference when it runs this year and take an active part in the community. We hope that the programme will have a lot to offer for the editing community, and a chance to connect with people. [[Defnyddiwr:Richard Nevell (WMUK)|Richard Nevell (WMUK)]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Richard Nevell (WMUK)|sgwrs]]) 16:19, 1 Ebrill 2022 (UTC) ::::::Thanks for the reply Richard, I received a direct invitation to a meeting in the meanwhile. I appreciate your apology. [[Defnyddiwr:Brwynog|Brwynog]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Brwynog|sgwrs]]) 19:31, 2 Mai 2022 (UTC) == Diweddaru lluniau == Un peth dwi'n sylw o bryd i bryd yw'r lluniau a ddefnyddir ar dudalenau. Yn amlwg mae trwydded yn cyfyngu ar be sydd ar gael - e.e. defnyddio llun sydd eisoes ar Wikimedia neu Wikipedia English, neu Geograph. Oes modd yma ac acw awgrymu tudalenau sydd angen llun 'gwell'? Felly gall rhywun sydd awydd mynd am dro gynnwys cymryd llun gwell i dudalen fel rhan ohoni. Hwyl, Huw :Yn sicr. Pob blwyddyn bydd Wici rhyngwladol yn creu cystadlaethau byd eang i geisio cael lluniau amgenach a gwell. Yn ystod y cyfnod clo mae'r Llyfrgell Genedlaethol wedi creu cystadlaethau i greu lluniau lleol amgen yng Nghymru. Un o'r pethau rwy'n gweld ei angen yng Nghymru yw lluniau o gerrig beddau enwogion. Mae'r ffaith bod llun ar gael ddim yn rhwystr i'w cyfnewid am un gwell, ac os wyt yn gweld llun gwael, does dim oll yn bod a gwneud cais am lun gwell, yma neu ar y cyfryngau cymdeithasol ehangach. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 06:13, 25 Ionawr 2022 (UTC) :Diolch am ymateb. :Dylwn i fod yn fwy eglur yn fy neges gwreiddiol: oes posib creu restr o luniau a all cael eu diweddaru? Gan gychwyn gyda beddfeini, pa rai sydd eu hangen fel blaenoriaeth? :Hwyl, :Huw [[Defnyddiwr:Huwwaters|Huw Waters]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Huwwaters|sgwrs]]) 16:52, 25 Ionawr 2022 (UTC) :::Haia Huw! Beth am greu categori '''Categori:Erthyglau sydd angen delwedd neu ddelweddau gwell'''? Efallai mai'r flaenoriaeth fyddai erthygl heb lun o gwbwl? Efallai y gellid creu rhestr o'r rhain yn otomatig. Ffordd arall ydy mynd at grwp (ee yr Eglwys yng Nghymru, Cymdeithas Ffynhonnau Cymru) a gofyn iddyn nhw roi eu lluniau ar Comin? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:05, 26 Ionawr 2022 (UTC) == Castell / Château == Heddiw crëwyd dwy erthygl newydd gan [[Defnyddiwr:JeanGree|JeanGree]], sef [[Castell Chaban]] a [[Castell Fenelon]]. Mae angen ychydig o waith arnyn nhw, ac roeddwn yn paratoi i wneud hynny. Ond mae yna broblem. Yn fy marn i, dylai fod gan yr erthyglau hyn y teitlau "Château de Chaban" a "Château de Fénelon". Mae gan y gair Ffrangeg ''château'' ystyr ehangach na'r "castell": mae'n cynnwys adeiladau y byddem ni'n eu galw'n balasau, plastai neu winllannoedd hyd yn oed. Mae gennym ni nifer o erthyglau sydd ag enwau o'r math hwn eisoes, e.g. [[Château de Castelnaud]]. Ond mae gennym ni bethau fel [[Castell Chinon]] hefyd. Rwy'n awgrymu defnyddio'r fformat " "Château de X" amdanyn nhw i gyd. (Y dewis arall fyddai defnyddio "Castell X" bob tro.) A oes gwrthwynebiadau? --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 21:14, 25 Ionawr 2022 (UTC) :Cyfieithiadau peirianyddol ydy'r ddwy erthygl o'r rhagarweiniad Ffrangeg i'r erthyglau ar y ddwy Château. Mae 'na arfer (rheol o bosib), ein bod yn defnyddio enwau llefydd yn yr iaith frodorol oni bai bod enw Cymraeg cyffredin i'r lle: Llundain, Efrog Newydd, San Steffan, Côr y Cewri ac ati, felly '''''Château''''' sy'n gywir o ran ein harfer ni. Erthyglau eithaf ber yn y gwreiddiol efo orielau o luniau, digon diddorol i'w cynnwys yma. Mae angen gwybodaeth o'r ddwy iaith, wrth gwrs, i gyfieithu erthyglau. Os nad wyt ti am eu cyfieithu neu'u haddasu, rwy'n ddigon bodlon i grafu pen yn ôl i CSE gradd 2, 1974 i'w gwella. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 02:10, 26 Ionawr 2022 (UTC) ::Cytuno efo'r Ffrangeg. Mae'n rhaid fod gynnoch chi fynedd Job hogia, eu dileu nhw faswn i, gan nad yw'r 'golygydd' wedi parchu'r hanfodion ee dim categori, dim cyfeiriadaeth, dim gwybodlen, a dim parch at ein harddull arferol! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:01, 26 Ionawr 2022 (UTC) :::Diolch gyfeillion! Iawn, byddaf i'n mynd ati i gwneud y gwaith caib a rhaw, sef newid y teitlau, cyflenwi gwybodlenni a chategoriau ayyb. Pe baet ti'n bwrw llygad drostyn nhw wedyn, Alwyn, byddai hynny'n wych. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 21:57, 26 Ionawr 2022 (UTC) == Alwyn ar Radio Cymru == Newydd glywed [https://www.bbc.co.uk/sounds/play/live:bbc_radio_cymru cyfweliad gwych iawn ar raglen Aled Llanbedrog gydag Alwyn ap Huw yn cael ei holi] am ei waith ar Wicidestun. Ardderchog iawn! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 10:58, 26 Ionawr 2022 (UTC) == Gwybodleni Data== Rwyf yn ailgydio yn y [[Wicipedia: WiciBrosiect Gemau'r Gymanwlad|WiciBrosiect Gemau'r Gymanwlad]] wedi amser maith i ffwrdd o Wici am amryw resymau. Oes unrhyw un yn gallu egluro pwrpas y gwybodlenau data cyffredinol sydd wedi ymddangos ar pob tudalen. Mae bron pob un yn restr uniaith Saesneg ac yn edrych i mi fel "cut and paste" o'r ochr Saesneg heb fath o ystyriaeth os byddent yn gweithio yn y Gymraeg. Diolch [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 16:15, 30 Ionawr 2022 (UTC) :Gwaith ar y gweill yw'r gwybodlennau. Maen nhw'n casglu gwybodaeth o Wikidata yn hytrach nag Enwiki. Os yw deunydd Saesneg yn ymddangos y rheswm yw nad oes neb eto wedi rhoi'r fersiwn Cymraeg cyfatebol ar Wikidata. Rwy'n ceisio gwneud hyn hyd eithaf fy ngallu pryd bynnag y byddaf yn sylwi arnyn nhw. (Gallwch glicio ar y symbol pensil wrth ymyl y term dan sylw a'i olygu.) Yn sicr, ar hyn o bryd mae crin nifer o wybodlennau sy'n braidd yn denau yn y wybodaeth a gyflwynir ganddyn nhw, ond yn y tymor hir rwy'n gobeithio y byddan nhw'n datblygu i fod yn rhywbeth defnyddiol. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 17:50, 30 Ionawr 2022 (UTC) ::Yn fy marn i, mae nhw'n anymarferol o hir ac yn cymryd i ffwrdd o'r erthyglau gan nad ydyn nhw yn ychwanegu unrhywbeth. Er engraifft, gyda [[Gemau'r Gymanwlad 2014]] mae'n gwthio'r wybodeln sydd efo gwybodaeth ddefnyddiol (yn Gymraeg) ymhell i lawr y dudalen. Oni fyddai'n well ymestyn yr wybodlen Gymraeg sydd yno yn barod? [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 18:14, 30 Ionawr 2022 (UTC) :::Yn wir, gallaf i weld pam y byddech yn anhapus ynghylch y dudalen honno. Rwyf wedi gwneud dau beth i wella'r sefyllfa ychydig: cyfnewid y ddwy wybodlen (roedd yr un gwreiddiol yn llawer gwell), a gosod y switsh "suppressfield" yn y wybodlen Wicidata i hepgor y rhestr hir wirion honno. Ond rwy'n cytuno, dyw'r blwch hwn ddim yn ychwanegu llawer iawn at werth y dudalen ar hyn o bryd.--[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 20:21, 30 Ionawr 2022 (UTC) ::::Haia, a chroeso'n ol! Sgin ti enghraifft o wybodlen WD sy'n 'rhestr uniaith Saesneg'? Mae'r golygyddion sy'n eu hychwanegu (bob yn un ag un, gyda llaw) yn fod i'w gwiro, a chyfieithu unrhyw Saesneg ar Wicidata. Tydy hyn ddim yn cymryd dim mwy o amser na chyfieithu'r gwybodleni hen ffasiwn a fewnforiwyd o en. Mae llawer o erthyglau am wleidyddion a chwaraewyr HEB y gwybodleni WD yma, gan nad oes digon o wybodaeth (ee dillad y tim) ar WD. Felly yr hen wybodlen statig a fewnforiwyd o enwici flynyddoedd yn ol sy'n dal ar yr erthyglau hyn, a'r dillad heb eu diweddaru ers blynyddoedd. Mae hyn yn biti, oherwydd gogoniant gwybodleni WD ydy eu bod yn fyw, yn newid wrth i wybodaeth newid, yn otomatig. Cytuno efo Craigysgafn: mewn ambell faes, does dim angen rhoi'r wybodlen newydd, neu ddefnyddio "suppressfield" i eoli beth sy'n ymddangos. Gweler y ddogfen / cyfarwyddiadau ar y 3 Nodyn WD am y manylion: Nodyn:Pethau, Nodyn:Person a Nodyn:Lle. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 10:09, 31 Ionawr 2022 (UTC) :::::Mae [[Gemau Olympaidd yr Haf 1948]] yn enghraifft dda o restr hirfaith (a dau lun am ryw reswm!) [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 17:48, 5 Chwefror 2022 (UTC) :::::: Fel mae'r cyfawyddiadau'n nodi (gw: Nodyn:Pethau): ''mae suppressfields= * yn atal rhan o'r wybodlen rhag ymddangos...'' Yma, yn [[Gemau Olympaidd yr Haf 1948]], dau air oedd angen eu hychwanegu, sef ''yn_cynnwys''; [https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Gemau_Olympaidd_yr_Haf_1948&diff=prev&oldid=11027985 dw i wedi eu hychwanegu]. Dylai'r golygydd fod wedi cyfieithu'r enwau ar Wicidata, neu eu hatal rhag ymddangos fel hyn. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 21:01, 5 Chwefror 2022 (UTC) :::::::Dwi ddim yn meddwl mod i di deall y cyfarwyddiadau na sut i'w cysylltu i Wikidata - dwi'n meddwl mod i'n bod yn hollol dwp! Gweler [[Gemau Olympaidd yr Haf 1924]] [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ... GOL. Mae 1920 a 1924 wedi eu cloi ar Wikidata! ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 22:31, 5 Chwefror 2022 (UTC) ::::::::Does dim angen newid Wicidata ei hun. Dim ond i atal y dudalen rhag cydio ym mhob manylyn bach gan Wicidata. Ar hyn o bryd mae tudalen cod [[Gemau Olympaidd yr Haf 1924]] yn dechrau â <nowiki>{{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }}</nowiki>. Rhaid ichi newid hyn i <nowiki>{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth yn_cynnwys}}</nowiki> a fydd y pethau dydych chi '''ddim''' eu heisiau yn diflannu. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 11:28, 6 Chwefror 2022 (UTC) :::::::::Diolch! [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 13:45, 7 Chwefror 2022 (UTC) : '''Sut i gysylltu tudalen ar WP efo tudalen WD?''' (Sylw: WD sy'n cysylltu'r holl ieithoedd efo'i gilydd). Ti'n holi am Gemau Olympaidd yr Haf 1924: # Ar ol ei chreu, mae'n rhaid dweud wrth WD am fodolaeth yr erthygl. Rol i ti greu'r erthygl Gemau Olympaidd yr Haf 1924, fe aeth {{Ping|Dogfennydd}} i Wicidata (WD); yno ffeiniodd yr dudalen gyfatebiol yn yr ieithoedd eraill (mi faswn i'n chwilio yn y Saesneg am ''1924 Summer Olympics'' ar Wicidata. # Unwaith ti [https://www.wikidata.org/wiki/Q8132 yn y dudalen honno], mae angen ychwanegu pen a chwnffon. Pen = yr enw Cymraeg. [https://www.wikidata.org/w/index.php?title=Q8132&diff=next&oldid=1573714823 Mi wnes i ei adio yn fama o dan '''Label''']. Cwnffon = gwaelod yr erthygl, mae rhestr o gysylltiadau i erthyglau WP (Wicipedia); gelli ychwanegu enw'r erthygl Gymraeg yma fel y gwnaeth Dogfennydd. # Dos nol i'r erthygl Gym ar Wicipedia i wiro fod y wybodlen yn edrych yn iawn. Os ydy - panad! Os nad, gelli ei newid! Os oes rhestr hir, wirion, hyll, yna gelli ei rhwystro rhag ymddangos yn y modd mae Craigysgafn yn ei nodi uchod. Os oes wybodlen well ar y Wicipedia Saesneg, yna defnyddia honno, ond bydd angen cyfieithu pob gair ohoni! : Sorri fod hyn yn gymhleth, mae angen cyfarwyddiadau gwell, a mi ai ati cyn hir i wneud hynny. Be sydd yn dda am gwybodlenni wicidata, Blogdroed, ydy fod pob elfen 'da ni'n wedi'i gyfieithu ar Wicidata, dros y blynyddoedd, yn dal i fod yno, felly mae'r rhan fwyaf o'r gwybodlenni yn Gymraeg yn poblogi ei hunain, yn otomatig! Heb orfod cyfieithu dim! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:59, 7 Chwefror 2022 (UTC) :Ia, nes i fynd i Wikidata ac nes i ychwanegu y dudalen Gymraeg i Gemau Olympaidd yr Hasf 1916 ond am ryw reswm mae tudalenau Gemau 1920 a 1924 wedi eu cloi. GOL - yn anffodus mae hyn yn wir am Gemau 1904 hefyd! [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 14:34, 7 Chwefror 2022 (UTC) ==Testunau cyfansawdd ar Wicidestun== Mae Wicidestun Ffrangeg, yn cyhoeddi nifer o'i lyfrau dwywaith. Unwaith yn y ffordd draddodiadol efo tudalen trawsgrifio ar gyfer pob pennod / cerdd / erthygl etc ac wedyn eilwaith efo'r llyfr cyfan wedi ei drawsgrifio ar un tudalen. Eu rheswm dros wneud hyn yw er mwyn galluogi chwiliad o fewn llyfr yn fwy hylaw. Er enghraifft os ydwyf yn cofio bod cerdd am "bronfraith" yn Nhelynegion Maes a Môr, heb gofio teitl y gerdd, gallwn fynd at y testun cyfansawdd un tudalen a chwilio am y gair bronfraith trwy ddefnyddio Ctrl/F i gael hyd i'r gerdd yn haws na defnyddio'r chwiliad o bopeth sydd ar safle Wicidestun. Rwyf wedi gwneud arbrawf o'r ymarfer Ffrangeg ar Wicidestun Cymraeg efo testunau cyfansawdd o bedwar llyfr [[s:Categori:Testunau cyfansawdd]]. Hoffwn wybod barn eraill am werth y fath ymarfer cyn bwrw ymlaen i wneud tudalennau tebyg ar gyfer gweddill y llyfrau rwyf wedi trawsgrifio. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 17:39, 9 Chwefror 2022 (UTC) :Cytuno'n llwyr! Mae dewis o ddwy drefn / dau fformat yn llawer gwell! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 12:58, 10 Chwefror 2022 (UTC) ==Colli gwaith== Dwi newydd dreulio dwy awr yn golygu tudalen [[Gemau Olympaidd yr Haf 1936]] ac wrth pwyso "cyhoeddi newidiadau" fe ges i'r neges yma: ''Request from - via cp3058.esams.wmnet, ATS/8.0.8 Error: 502, Next Hop Connection Failed at 2022-02-12 20:32:01 GMT'' Dwi'n ama'n gryf fod modd canfod yr holl waith eto ... ond dim ond dweud yma rhag ofn! [[Defnyddiwr:Blogdroed|Blogdroed]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Blogdroed|sgwrs]]) 20:38, 12 Chwefror 2022 (UTC) :Cydymdeimlo'n llwyr a thi! Wedi digwydd i minnau hefyd. Mae'r Cymhorthydd Cyfieithu'n cadw popeth pob rhyw ddeg eiliad, ac yn gweithio'n dda! Fel arall, mae gen i ddogfen syml Notepad ar yr ochr i gopio popeth pob rhyw 5 munud! Ond digon hawdd dweud hyn rwan, wedi'r digwyddiad! O ia, cyn cyhoeddi, dw i wastad yn CTR A ac yna'n copio popeth rhag ofn fod rhywun arall wrthi ar yr un pryd! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 14:51, 14 Chwefror 2022 (UTC) == Wici Y Cyfryngau Cymraeg == Tynnodd Aaron WiciMon fy sylw at y wefan [https://y-cyfryngau-cymraeg.fandom.com/cy/wiki/Category:Ffilmiau_Cymraeg yma] sydd ar drwydded agored. Oes rhywun yn gwybod rhywbeth amdani? Addas ar gyfer mewnforio stwff i wici bach ni? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 10:18, 15 Chwefror 2022 (UTC) == Ymgyrch Iechyd Meddwl == {{Ping|Llywelyn2000 |MathWilliams9|Lesbardd|Craigysgafn|Oergell|Cymrodor|Deb}}{{Ping|AlwynapHuw|Adda'r Yw|Stefanik|Dafyddt|Pwyll|Sian EJ|Jac-y-do}}{{Ping|Duncan Brown|Deri Tomos|Dafyddt|Heulfryn|Bobol Bach}} Helo pawb! Mae Llywodraeth Cymru wedi ariannu prosiect bychan tan ddiwedd Mawrth er mwyn gwella ein cynnwys ar Iechyd meddwl. Mi fydd Aaron a Menter Iaith Môn yn arwain ar gyfres o ddigwyddiadau yn ysgolion a byddaf yn trefni Cyfieithathon ar-lein. Bydd e'n wych petai'r holl gymuned yn cymryd rhan trwy helpu i gyfieithu/creu erthyglau newydd am y maes pwysig yma dros y wythnosau nesaf. Gweler isod, rhestr o erthyglau sydd i angen - ond mae croeso i chi ychwanegu at hyn hefyd. [[Defnyddiwr:Jason.nlw|Jason.nlw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Jason.nlw|sgwrs]]) 13:14, 16 Chwefror 2022 (UTC) ;Erthyglau newydd *[[Anhwylder gorbryder]] *[[Anhwylder gorbryder cymdeithasol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Social_anxiety_disorder en] *[[Cydberthynas ryngbersonol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Interpersonal_relationship en] *[[Straen yn y gwaith]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Occupational_stress en] *[[Archwiliad Gwell Iechyd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Wellness_check en] *[[Gofal Cymdeithasol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Social_support en] *[[Anhwylder defnydd sylwedd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Substance_use_disorder en] *[[Camddefnyddio sylweddau]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Substance_abuse en] - ar y gweill *[[Llesiant goddrychol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Subjective_well-being en] *[[Euogrwydd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Guilt_(emotion) en] *[[Edifeirwch]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Remorse en] *[[Anhwylder personoliaeth gwrthgymdeithasol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Antisocial_personality_disorder en] *[[Diogelwch emosiynol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Emotional_security en] *[[Argyfwng hunaniaeth]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Identity_crisis en] *[[ Diwrnod Iechyd Meddwl y Byd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/World_Mental_Health_Day en] *[[Ffederasiwn Rhyngwladol Iechyd Meddwl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/World_Federation_for_Mental_Health en] *[[Llesiant emosiynol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Emotional_well-being en] *[[Hunan-barch]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Self-esteem en] *[[Ansawdd bywyd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Quality_of_life en] *[[Iechyd meddwl a ddigartrefedd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Homelessness_and_mental_health en] *[[Bwydo ar y fron a iechyd meddwl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Breastfeeding_and_mental_health en] *[[Anghydraddoldeb iechyd meddwl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Mental_health_inequality en] *[[Gorfodaeth anffurfiol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Informal_coercion en] *[[Sbectrwm awtistiaeth]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Autism_spectrum en] *[[Cysgadrwydd]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Somnolence en] *[[Anhwylder gordyndra]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Anxiety_disorder en] *[[Anhwylder panig]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Panic_disorder en] *[[Bygwth]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Threat en] *[[Parlys]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Paralysis en] *[[Anhwylder hwyl]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Mood_disorder en] *[[Synhwyrol]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Common_sense en] *[[Ioga fel therapi]] [[:en:Yoga as therapy|en]] *[[Iechyd meddwl a bywyd prifysgol]] *[[Adferiad Recovery]] *[[Gorflino]] *[[Mudandod dethol]] *[[Camesgoriad]] *[[Hunan-niweiddio]] *[[Poen]] *[[Ynysu Cymdeithasol‎]] *[[Iechyd meddwl babanod]] *[[System imiwnedd]] *[[Tristwch]] *[[Llawenydd]] *[[Hwyliau (seicoleg)]] *[[Dewrder]] *[[Syndod (emosiwn)]] ;Cyfoethogi erthyglau *[[Afiechyd meddwl]] *[[Dibyniaeth]] *[[Ethanol]] *[[Meddygaeth]] *[[Anhunedd]] *[[Anhwylder bwyta]] *[[Ysmygu]] *[[Cyfundrefn Iechyd y Byd]] :Gwych! Mi gymerai olwg ar rai ohonyn nhw cyn caniad y ceiliog, fory'r bore, os byw ac iach! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:42, 17 Chwefror 2022 (UTC) ::Ie, byddaf yn cyfrannu hefyd - da cael rhyw fath o darged a thema. Dwi am orffen cwpl o bostiadau ar symbylwyr addysg Gymraeg yr 20g cynnar yn gyntaf, Siôn J [[Defnyddiwr:Stefanik|Stefanik]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Stefanik|sgwrs]]) 22.22 17 CHwefror 2022 (UTC) :::Dw i di rhyw gychwyn, Jason. Prun ydy'r gorau gen ti: erthyglau cyfoethog (a llai ohonyn nhw!) neu lawer o erthyglau llai? Hefyd: be di'r daflen amser i hyn? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:46, 19 Chwefror 2022 (UTC) :::Haia @[[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] a @[[Defnyddiwr:Stefanik|Stefanik]]. Diolch am y diddordeb yn hyn! Mae gyda ni tan ddiwedd Mawrth i greu tua 30 erthygl newydd felly does dim pwysau mawr i greu llwyth o erthyglau. Felly mae'n lan i chi faint o amser si'n mynd mewn i bob un. Cywired yw'r peth pwysicaf. Diolch eto! [[Defnyddiwr:Jason.nlw|Jason.nlw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Jason.nlw|sgwrs]]) 08:55, 21 Chwefror 2022 (UTC) ::::Bore da pawb. Rwy'n cynnal Cyfieithathon bach bore efo Prifysgol Aberystwyth i gyfieithau rhai o'r erthyglau uchod. Byddaf yn gwirio pob erthygl newydd yn ystod y dydd. Diolch! [[Defnyddiwr:Jason.nlw|Jason.nlw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Jason.nlw|sgwrs]]) 08:54, 28 Chwefror 2022 (UTC) == Teitlau ffilm, llyfrau Almaeneg ayb == Dw i newydd newid teitl ffilm a gyhoeddwyd yn yr Almaeneg i'r Almaeneg! Roedd rhyw wag wedi rhoi enw Saesneg i [[Aguirre, der Zorn Gottes]]! Mi fum yn ystyried ei drosi i'r Gymraeg, a fasa ddim gwahaniaeth gen i os oes rhywun yn dymuno ei newid i hynny. Angen polisi bychan ar hyn dw i'n meddwl. Dyma sy'n mynd drwy fy meddwl i: * Os mai Saesneg yw iaith y cyfrwng, yna (gan ein bod yn ddwyieithog) ei gadw yn yr iaith frodorol (Saesneg). * Os yw'r cyfrwng mewn iaith arall (hy nid cy nag en) yna gellir dewis naill ai'r iaith frodorol neu'r Gymraeg fel teitl y llyfr, albwm, ffilm... Unrhyw farn neu opsiwn arall? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:42, 17 Chwefror 2022 (UTC) :Rwy’n cytuno mai ''Aguirre, der Zorn Gottes'' yw’r ateb cywir yn yr achos hwn. Pryd bynnag y mae'n ymarferol, dylem ni ddefnyddio'r iaith wreiddiol ar gyfer teitl neu enw priodol yn hytrach na fersiwn wedi'i Seisnigeiddio. Ond mi allaf i weld hefyd ei bod yn anodd weithiau osgoi defnyddio fersiwn cyfarwydd o deitl yn Saesneg yn hytrach nag un yn yr iaith wreiddiol sy'n anghyfarwydd. Er engraifft, dw i newydd gymryd golwg ar y ffordd mae ffilmiau Studio Ghibli yn cael eu trin yma. Braidd yn fratiog. Mae gennym ni ''[[Tonari no Totoro]]'' yn hytrach na ''My Neighbour Totoro'', sy'n Peth Da yn fy marn i, er braidd yn syndod. Ar y llaw arall, mae gennym ''[[Howl's Moving Castle (ffilm)|Howl's Moving Castle]]'' yn hytrach na ''Hauru no Ugoku Shiro'' – dim syndod o gwbl. Byddai'n braf pe bai popeth yn gyson, ond mae'r byd yn dipyn o lanast, ac weithiau mae'n rhaid i Wicipedia ddal drych i fyny i'r llanast hwnnw. Yr hyn dw i'n meddwl fyddai'n wallgof fyddai dyfeisio teitlau Cymraeg sydd erioed wedi cael eu defnyddio yn y byd go iawn – ''Totoro fy Nghymydog'', ''Castell symudol Hauru'', ayyb. Dyma fagl y mae ein defnyddwyr yn syrthio iddo o bryd i'w gilydd. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 00:07, 18 Chwefror 2022 (UTC) ::100% - cytuno! ::Gallem gynnwys brawddeg neu ddwy at yr uchod: : ::Sylwer na ddylid cyfieithu teitlau cyfryngau Saesneg i'r Gymraeg; gellir hefyd, defnyddio fersiwn cyfarwydd o deitl yn Saesneg os yw'n un amlwg, cyfarwydd, yn hytrach na'r gwreiddiol, anghyfarwydd. ::Os yw'r cyfieithiad yn un nodedig, ee ''[[Dan y Wenallt]]'', yna byddai'n dda cael dwy erthygl, fel gydag ''[[Under Milk Wood]]''. ::Neu fedri di wella ar hyn Craigysgafn? Can diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 09:51, 18 Chwefror 2022 (UTC) :::Na fedraf. Mae hynny'n swnio'n iawn i mi! --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 22:41, 18 Chwefror 2022 (UTC) == Wicidestun == Mae na brysurdeb mawr wedi bod ar [https://cy.wikisource.org/wiki/Wicidestun:Y_Sgriptoriwm#Cael_cyfranwyr Wicidestun], diolch i Alwyn! MAe angen ei greu'n Weinyddwr, gan fod ei waith yn cael ei gyfygu gan ddiffyg hawliau i wneud hyn a llall. Er mwyn newid hyn, fedrwch chi gadw llygad ar y gwaith, a'n cynotrthwyo bob yn hyn a hyn os gwelwch yn dda? Er enghraifft dolenu'r llyfrau mae wedi'i greu ar Wicipedia neu ddefnyddio peth o'r testun? Cadwch eich llygad ar y Sgriptoriwm (y caffi!) er mwyn roi'r hawliau angenrheidiol i Alwyn. Diolch o galon! Robin / [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:58, 4 Ebrill 2022 (UTC) : :Er enghraifft, tybed a wnewch chi arwyddo [https://cy.wikisource.org/wiki/Wicidestun:Y_Sgriptoriwm#Hidlydd_camddefnydd yma] i gael gwared a'r bot sy'n gwneud dim! Yna, gallwn gynnig Alwyn yn Weinyddwr. DIOLCH! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 12:43, 6 Ebrill 2022 (UTC) : ::Dw i di [https://meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Permissions#AlwynapHuw@cyws cynnig Alwyn yn Weinyddwr eto]. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 03:50, 27 Ebrill 2022 (UTC) == Gosod Crop Tool ar prosiectau Wici Cymraeg == Mae Crop Tool yn declyn sydd yn galluogi chi i dorri lluniau sydd eisoes ar Gomin, gan gynnwys cropio llun allan o dudalen testun PDF, sydd yn ei wneud o'n hynod handi wrth drawsysgrifio llyfrau ar Wicidestun. Mae'r rhaglen yma [https://croptool.toolforge.org/ Crop Tool]; ac mae degau o enghreifftiau o luniau sydd wedi eu cropio allan o lyfrau efo'r teclyn yma [https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Owen_Morgan_Edwards Category:Owen_Morgan_Edwards]. Yn ôl y dudalen yma ar gomin mae modd gosod y rhaglen ym mar offer ym mhrosiectau Wici, er mwyn ei ddefnyddio yn un syth o'r prosiect, [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:CropTool Commons:CropTool] ond mae'n tu hwnt i 'neall i. Gall rhywun sy'n deall y pethau yma cael golwg ar y ddalen naill a gosod y declyn ar Wicidestun neu ar yr holl brosiectau Cymraeg (mae'n bosib gwneud y naill neu'r llall mae'n debyg.) Diolch. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 23:45, 6 Ebrill 2022 (UTC) : :Mae hyn yn cael ei wneud yn unigol gan bob golygydd. :1. Dos i Meta a theipio User:AlwynapHuw/global.js yn y blwch chwilio. Clicia ar yr yr ysgrifen coch a weli er mwyn creu tudalen newydd o'r enw User:AlwynapHuw/global.js. :2. Copia'r canlynol yn y dudalen a'i safio: : // Global CropTool if (mw.config.get('wgNamespaceNumber') === 6 && mw.config.get('wgIsArticle')) mw.loader.load( '//commons.wikimedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Gadget-CropTool.js&action=raw&ctype=text/javascript' ); :Dylai edrych [https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Llywelyn2000/global.js fel hyn]. Cadwa'r dudalen. Bydd y sgript yma'n creu eicon y teclyn cropio ar BOB prosiect (gan gynnwys wp a wd). :Oherwydd hyn, bydd angen diffod y teclun ar Comin neu mi gei ddwy eicon. I wneud hyn dos i Dewisiadau, yna Teclunau, a'i ddiffodd. :Llongyfarcha dy hun am wneud job dda drwy wneud paned. : [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 07:44, 7 Ebrill 2022 (UTC) ==Botiau== @[[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] Ydy'r botiau newid pob tudalen sy'n gweithio yma hefyd yn gweithio ar Wicidestun? Rwyf wedi gwneud camgymeriad sylfaenol wrth greu bron pob dudalen yno, sef heb ystyried golwg ar y ffôn symudol. Os oes modd defnyddio bot, a fyddai modd newid pob <nowiki><div style="margin-left:35%; margin-right:35%;"></nowiki> (neu unrhyw rif % arall ag eithrio 0%) i <nowiki><div style="margin-left:10%; margin-right:10%;"></nowiki>? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 05:31, 23 Ebrill 2022 (UTC) :Dim problem. [https://cy.wikisource.org/wiki/Arbennig:Contributions/BOT-Twm_Crys Fedri di wiro'r 3 yma os g yn dda]. Os cywrir yna mi wnaf y gweddill. Ai incraments o 5 yn unig sydd i'w newid ee 30, 35, 40, neu a oedd eraill ee 31, 32, 33? [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:39, 23 Ebrill 2022 (UTC) ::@[[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] Diolch mae'r 3 tudalen yn edrych yn dda ar y ffôn, tabled a'r cyfrifiadur. Efo'r ymylon mawr, mae'r testun yn cael ei gywasgu i ddim ond ychydig eiriau ar bob llinell ar ffôn, sydd yn anodd darllen. Mae modd defnyddio unrhyw rif ac mae ychydig efo 29, 31, 39 a 41, ond does dim yn uwch na 45, mae'r mwyafrif yn 25, 30, 35 a 40. Mae @[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] wedi bod wrthi fel lladd nadroedd yn gwneud yr ail wiriad i dudalennau i droi nhw o "felyn" i "wyrdd", bydd Bot Twm yn golygu miloedd o dudalennau yn creu defnyddiwr hynod weithgar arall yn ystod cyfnod pan mae'r hoelion wyth yn gwirio anghenion y safle [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:11, 24 Ebrill 2022 (UTC) :::{{Cwbwlhau|Wedi beni! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:44, 25 Ebrill 2022 (UTC)}} ==Cefnogi Alwyn ar Wicidestun== Mae angen cefnogi Alwyn i fod yn Weinyddwr ar Wicidestun, os gwelwch yn dda (ia, eto! Diolch i reolau Meta!) Mae'r ddolen i'r '''[https://cy.wikisource.org/wiki/Wicidestun:Y_Sgriptoriwm#Creu_Gweinyddwr_arall_ar_cy-wicidestun;_cais_2 fan priodol yn fama]'''. DIOLCH! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 09:01, 27 Ebrill 2022 (UTC) :Heb i mi gael unrhyw fath o hysbyseb, canfyddes fy mod eto'n weinyddwr ar Wicidestun, boed dros dro, ta hyd fy medd, dw'i ddim yn gwybod. Ond diolch i un ac oll am eich cefnogaeth! [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:54, 13 Mai 2022 (UTC) ==Gwahaniaethu== Y drefn "dynodi" Cymraeg, traddodiadol, sydd i'w gweld mewn llyfrau, cylchgronau a newyddiaduron Cymraeg yw "enw coma" i ddynodi enw lle i wahaniaethu a chromfachau i ddynodi ffugenw i wahaniaethu. Ee '''y Parch John Jones, Aberdyfi''' am weinidog fu'n gweinidogaethu yn Aberdyfi yn ei anterth, ond '''John Jones (Eos Aberdyfi)''' am gerddor yn defnyddio ffug enw. Does dim cysondeb yn hyn o beth ar y Wicipedia Gymraeg, ac mae enghreifftiau o "symud tudalen" o'r drefn gynhenid i drefn Wikipedia Saesneg o ddynodi, e.e. '''John Jones, Maesygarnedd''' y traddodiad Gymraeg i '''John Jones (Maesygarnedd)''' yr arfer Saesneg. Fel awduron iaith sydd â thraddodiad hir ac ar wahân o ddynodi enwau, does dim rhaid i ni gyfieithu'r drefn Saesneg o ddynodi mewn cromfachau yn unig er mwyn gwahaniaethu erthyglau. Mae hyn yn wir, hefyd, efo erthyglau nad oes angen, eto, gwahaniaethu rhyngddynt. Mae <nowiki>[[Samuel Roberts (SR)]]</nowiki> a <nowiki>[[Catherine Prichard (Buddug)]]</nowiki> yn gywir, nid am fod y cromfachau yn eu gwahaniaethu rhag pobl a'r un enw ar Wicipedia, ond mae dyna eu ''dynodwyr'' cyffredin a thraddodiadol ym mhob cyhoeddiad Cymraeg, cyn bo Wicipedia yn bod. Gwell bod yn driw i'n hiaith na bod yn driw i arfer enwk. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:45, 13 Mai 2022 (UTC) :Cytuno Alwyn, ac mae hyn yn cael ei nodi mewn dau bolisi sydd gynon ni: [[Wicipedia:Gwahaniaethu]] a [[Wicipedia:Canllawiau iaith]] ac mae'r ddau'n gyson a'i gilydd. A oes angen cryfhau'r rhain? Dw i wedi dadwneud John Jones (Maesygarnedd) i [[John Jones, Maesygarnedd]]. Eiliad o wendid! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:36, 17 Mai 2022 (UTC) == Wici'r Holl Ddaear == [[Delwedd:Ysgyfarnog brown hare in WLE add.png|bawd|chwith]] Y llynedd, daeth Cymru'n 8fed allan o dros 30 o wledydd yn y gystadleuaeth ffotograffeg '''Wici'r Holl Ddaear'''. Ac am y tro cyntaf, cafodd Cymru herio mawrion y byd, nid fel Wici Henebion, lle'r ydym yn cystadlu o dan y DU. Mae hyn yn chwa o awel iach a ffresh! Eleni, bydd y Llyfrgell Genedlaethol, WiciMon a ninnau (Wikimedia UK) yn trefnu am yr ail dro. Mae ein gwefan [https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Wiki_Loves_Earth_2022 yn fama]. Gallwch dynnu lluniau heddiw, a'u lanlwytho drwy gydol Mehefin. Mae na fideo bach da gan Jason ar sut i wneud hynny ar y wefan. Yn fyr - cliciwch ar y botwm gwyrdd ar Hafan y wefan a mi wneith adio categori fod y llun yn y gystadleuaeth. Mwynhewch, a chadwch yn ffit! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:23, 24 Mai 2022 (UTC) :Newyddion diweddaraf: mae pob un o'r Parciau Cenedlaethol wedi ymuno gyda'r ymgyrch! Rhagor i ddod! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:03, 26 Mai 2022 (UTC) :: Mae Llywodraeth Cymru hefyd wedi mynegi eu bod yn cefnogi ein hymgyrch! Da ni'n genedl annibynnol o ran wici a phel-droed, felly! A hynny gyda sel bendith ein Llywodraeth ni ein hunain! Ymlaen! :: Mae'r gystadleuaeth yn para drwy Fehefin. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:40, 2 Mehefin 2022 (UTC) ;Dros 1,361 o luniau wedi eu huwchlwytho! Mae hi'r 9fed o Fehefin, ac mae na 1,361 o luniau wedi'u huwchlwytho! Cawsom 1,900 y llynedd. Diolch i bawb! Ar ddiwedd Mehefin byddwn yn cael ein hychwanegu i'r [https://wikiloves.toolforge.org/earth/2022 siart yma]. Ar hyn o bryd mi rydan ni'n 5ed allan o tua 30 o wledydd! Un job bach neis wrth fynd ymlaen ydy ychwanegu rhai o'r lluniau i'r erthyglau priodol. Dyma'r unig gystadleuaeth lle rydym yn cael ein hystyried yn wlad cuflawn, yn cyastadlu yn erbyn gweldydd sofran eraill. Chawn ni ddim gwneud hynny yn Wici Henebion - rhan o'r DU ydan ni - ac mae gen i lawer o greithiau'n brawf o'r ymladd a fu i newid hyn! Ond mae Wici'r Holl Ddaear yn ein derbyn am yr hyn yden ni - gwlad, cenedl gyflawn. Ymlaen! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:49, 9 Mehefin 2022 (UTC) ;3,460 !!! ...ac mae pythefnos i fynd! Da ni'n ail ar hyn o bryd, i'r Almaen! O flaen Sbaen a Rwsia, a'r gweddill a gwledydd bychain! ;-) [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:01, 14 Mehefin 2022 (UTC) == Cod ar gyfer unrhyw leoliad - llif byw o Wicidata == Gallwch ychwanegu'r cod canlynol ar bob erthygl ar leoliad ee pentref, tref, dinas neu wlad: '''<nowiki>{{Poblogaeth WD}}</nowiki>''' Does dim rhaid newid unrhyw ran o'r cod! Jyst copio a phastio! Mi ychwanegith gyfeiriad at y ffynhonnell hefyd, lle mae'r canlyniadau diwethaf i'w gweld. Mae'n fersiwn haws a gwell na'r hen un wnes i, gan nad oes raid chwilio am Qid y lle. Mae'n diweddaru'n otomatig. Mae wedi ei banio o'r Wicipedia Saesneg, jyst fel fi. ;-) Mwynhewch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:02, 26 Mai 2022 (UTC) == Sesiwn Zoom ar gyfer holl olygyddion Wicipedia yr ieithoedd Celtaidd! == Helo pawb! Mae Defnyddiwr:Brwynog (Wikipedia Cernyweg a'r Gymraeg) a minnau'n trefnu cyfarfod Zoom ar '''Ddydd Mawrth 7 Mehefin am 7.00 yh ''', a gwahoddir pob golygydd rheolaidd ym mhob Wicipedia iaith Geltaidd. Byddwn yn trafod syniadau ar gyfer rhoi Golygathon at ei gilydd a fydd yn cael ei gynnal ym mis Medi. Os ydych am ymuno â ni bydd angen i chi anfon e-bost ataf i gael y ddolen. ;Beth yw editathon? Cynhaliodd y golygyddion Cernywaidd a ninnau olygathon ynghyd a golygyddion Palestina ychydig fisoedd yn ol. [https://meta.wikimedia.org/wiki/2021_Palestine-Wales_Editathon Dyma beth wnaethon ni bryd hynny.] ;Sut i wiki-e-bostio? Mae fy e-bost wedi'i droi ymlaen. Os yw'ch un chi, yna'r cyfan sydd angen i chi ei wneud yw mynd i fy nhudalen defnyddiwr. Yna ewch i'r ddewislen ar y chwith, ychydig o dan logo WP, ac i lawr i'r Blwch Offer, yna dewch o hyd i '''Ebostiwch y defnyddiwr'''. Yna gallwch ddanfon nodyn sydyn ataf yn gofyn am y ddolen briodol i Zoom. ;Dim e-bost? I droi eich e-bost ymlaen, ewch i'ch dewis (Top) i'r dde o'ch Enw Defnyddiwr. Yn y dewisiadau, y tab cyntaf yw 'Proffil defnyddiwr': ewch i lawr i e-bost ac ychwanegwch eich e-bost. Reit hawdd a di-lol! ; Methu gwneud hyn? Ebostiwch fi ar wicipediacymraeg @ gmail.com (dim angen y gofod gwyn) Edrychaf ymlaen at eich gweld yn y cyfarfod hynod bwysig hwn! Dewch â gwên! Cofion cynnes.. Robin aka... [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 15:15, 30 Mai 2022 (UTC) :Hoffwn i ddod. [[Defnyddiwr:Deb|Deb]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Deb|sgwrs]]) 09:57, 2 Mehefin 2022 (UTC) ::Bril! Mae na dros ddeg yn dod erbyn hyn! Edrych ymlaen! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 14:35, 3 Mehefin 2022 (UTC) :::Mae na 15 wedi cofrestru, ond cawn weld faint ddaw nos fory! Mae na nifer da o cywici wedi mynegi diddordeb a dw i'n edrych ymlaen yn arw i'ch cyfarfod! Mae lle i ragor os hoffech ddod! Wici-ebostiwch fi am ddolen Zoom. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 12:32, 6 Mehefin 2022 (UTC) ;DIOLCH i bawb ddaeth i'r cyfarfod! Braf iawn oedd gweld chi i gyd! Cael rhoi wyneb i enw! Gweld gwen yn lle gair. Da ni am barhau fel grwp o olygyddion Celtaidd. Os ydych isio ymuno a'r grwp, bydd raid i chi gysylltu efo fi ar ebost. Byddwn yn creu golygathon Geltaidd rhwng y 6 gwlad ar Meta, ac mae croeso i chi ychwanegu erthyglau a ddymunir am Gymru mewn ieithoedd eraill [https://meta.wikimedia.org/wiki/Celtic_Editathon ar y dudalen yma]. Dw i wedi cyflwyno cod Wicidata ym mhob un o'r ieithoedd Celtaidd dros y blynyddoedd diwetha; y diweddaraf yw'r cod ar gyfer poblogaeth. Mae rhai o'r ieithoedd hyn yn gweiddi am help, felly: mewn undod mae nerth; undod sy'n gwerthfawrogi ac yn parchu gwahaniaethau. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:56, 9 Mehefin 2022 (UTC) == Arglwyddi rhaglaw neu Arglwydd rhaglawiaid == Nifer o erthyglau rwyf wedi ysgrifennu am Arglwyddi Rhaglaw wedi eu newid i Arglwydd Rhaglawiaid. Mae hyn yn chwithig i fy nghlust i. Fel arfer yn y Gymraeg pan fo gan enw unigol dau gymal, y cymal gyntaf sydd yn cael ei luosogi ee Gweinidog yr Efengyl - Gweinidogion yr Efengyl; canwr opera - cantorion opera; chwaraewr rygbi - chwaraewyr rygbi. Mae gan farn Arglwydd Rhaglaw yr un grym a phe bai'r farn wedi dod o law (unigol) y brenin ei hun. Gan fod dim ond un brenin, Arglwyddi Rhaglaw yw'r niferoedd sydd awdurdodi pethau fel petaent wedi dod o law unigol ei fawrhydi. Yr '''Arglwyddi''' sy'n lluosog nid y '''''llaw''' brenhinol''. </br>Onid gwell byddid agor sgwrs ar y pwnc yn hytrach na newid cynifer o erthyglau heb drafodaeth? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 02:26, 14 Mehefin 2022 (UTC) :Beth am ofyn ar Twitter? Os nad oes ateb, ac os nad oes cyfeiriad at y lluosog mewn geiriadur dibynadwy, yna cynnig ein bod yn dilyn dy arweiniad di yn hyn, Alwyn. Mae be ti'n ddweud yn gwneud synnwyr yn tydy. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 11:21, 15 Mehefin 2022 (UTC) ::Sori, Alwyn, fi sydd ar fai yma. Roedd cryn lawer o erthyglau yn anghyson wrth ddefnyddio'r term(au). O ran y lluosog, dilynais yr arweiniad a roddwyd gan ''Geiriadur yr Academi'' a ''Byd Term Cymru'' (gwefan Llywodraeth Cymru sy'n ddefnyddiol dros ben ynghylch materion o'r fath) yn ogystal â nifer o wefannau swyddogol eraill. Yn wir, mae'r "Arglwydd Raglawiaid" (NB y treiglad) yn swnio braidd yn od, ond mae'n ymddangos mai dyna'r consensws swyddogol. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 11:54, 15 Mehefin 2022 (UTC) == ffiltro botiau == Ces i gipolwg ar y newidiadau diweddar, ac roedd cyfraniadau gan [[Defnyddiwr:ListeriaBot]], hyd yn oed os yn gosod y ffiltr [https://cy.wikipedia.org/wiki/Arbennig:RecentChanges?hidebots=1 "Dynol, nid bot"], er bod y cyfrif hwnnw'n ymddangos yn gywir yn y [https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Arbennig:ListUsers/bot rhestr o fotiau]. Ydy rhywbeth o'i le gyda'r feddalwedd? [[Defnyddiwr:Dani di Neudo|Dani di Neudo]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Dani di Neudo|sgwrs]]) 19:54, 16 Mehefin 2022 (UTC) :Pa hwyl, a diolch am hwn. Mae ffiltr lleol hwn yn nodi ei fod yn fot, ond mi adawais i neges ar dudalen sgwrs y gwneuthurwr Magnus dro'n ol. Dw i wedi codi'r peth eto ar [https://github.com/magnusmanske/listeria_rs/issues/91 github] ac mae croeso i ti ehangu ar y broblem yn fano. Diolch eto am godi hwn! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 07:12, 22 Mehefin 2022 (UTC) ::Diolch am ei godi ar Github. Gwelwn a fydd rhywun yn ei drwsio neu gynghori i ni beth i'w wneud. Dw i'n gweld bod rhywun wedi ymateb i ddweud eu bod nhw'n gweld yr un broblem ar trwiki hefyd. --[[Defnyddiwr:Dani di Neudo|Dani di Neudo]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Dani di Neudo|sgwrs]]) 20:33, 13 Gorffennaf 2022 (UTC) ==Cymorth i greu Cymorth Wicidestun== Mae Wicidestun yn adnodd pwysig. Adnodd mor bwysig dylai fod yn ganolog i holl brosiectau'r Wici Gymraeg. Mae'n cynnig llyfrau sy'n gyfeiriadau ''ar gael'' i erthyglau Wicipedia, mae'n cynnwys ffynhonnell dyfyniadau i [[Wiciddyfynu]] Cymraeg a sawl gair anghyfarwydd gellir eu hegluro ar y [[Wiciadur]]. Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf yr wyf wedi llwyddo, efo ychydig o gymorth, i "gyhoeddi" 63 o lyfrau, sydd yn chwiladwy o gais ar Google etc. Rwyf wedi sganio ac uwchlwytho tua 80 o lyfrau eraill sydd heb eu cyffwrdd eto. Mae gennyf fwy na 60 o lyfrau yn fy nghasgliad personol, addewid o 5 llyfr y mis gan lyfrgelloedd gogledd Cymru heb sôn am y cannoedd o lyfrau Cymraeg sydd wedi eu sganio gan Google. Ond mae wedi dod yn fwy o gig na allwn gnoi, bellach. Mae angen imi ofyn cymorth yn y gwaith. Mae creu tudalennau Wicidestun yn (ddiflas) o hawdd, y broblem yw bod y tudalennau cymorth (Saesneg) yn uffernol o gymhleth i'w dilyn. Da o beth byddai gweld yn htrach nag egluro! Mae gennyf raglen creu fideo i ddangos be dwi'n gwneud, ond fel hynafgwr byddar efo dannedd gosod gwael dydy fy lleferydd ddim yn ddigon eglur i greu fideo sain cymorth Pe bawn yn creu fideo mud efo sgript a fyddai modd i rywun arall ei drosleisio imi, neu dangos imi sut i ddefnyddio'r sgript fel is deitlau? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 03:58, 8 Gorffennaf 2022 (UTC) :Haia Alwyn. Mi gynigiais gwneud fideo fel hwn chwe mis yn ol mewn gohebiaeth atat, ac mae'r cynnig yn dal i sefyll. Uwchlwytha dy fideo i'r cwmwl yn rhywle a danfona ddolen ataf; mi dyna i'r sain oddi arno a'i isdeitlo. Byddai fideo holi-ac-ateb sut mae mynd ati i brawfddarllen y llyfrau ti wedi eu sganio yn ffordd dda hefyd. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 08:12, 11 Gorffennaf 2022 (UTC) == Enabling Section Translation: a new mobile translation experience == {{int:Hello}} Welsh Wikipedians! Apologies as this message is not in your native language, {{Int:Please-translate}}. The [[mw:Wikimedia_Language_engineering|WMF Language team]] is pleased to let you know that we will like to enable the [[mw:Content_translation/Section_translation|Section translation]] tool in Welsh Wikipedia. For this, our team will love you to read about the tool and test it so you can: <nowiki>*</nowiki> Give us your feedback <nowiki>*</nowiki> Ask us questions <nowiki>*</nowiki> Tell us how to improve it. Below is background information about Section translation, why we have chosen your community, and how to test it. '''Background information''' [[mw:Content_translation|Content Translation]] has been a successful tool for editors to create content in their language. More than one million articles have been created across all languages since the tool was released in 2015. The Wikimedia Foundation Language team has improved the translation experience further with the Section Translation. The WMF Language team enabled the early version of the tool in February 2021 in Bengali Wikipedia. Through their feedback, the tool was improved and ready for your community to test and help us with feedback to make it better. [https://design.wikimedia.org/strategy/section-translation.html Section Translation] extends the capabilities of Content Translation to support mobile devices. On mobile, the tool will: <nowiki>*</nowiki> Guide you to translate one section at a time in order to expand existing articles or create new ones. <nowiki>*</nowiki> Make it easy to transfer knowledge across languages anytime from your mobile device. Welsh Wikipedia seems an ideal candidate to enjoy this new tool since data shows significant mobile editing activity. We plan to enable the tool on Welsh Wikipedia in the coming weeks if there are no objections from your community. After it is enabled, we’ll monitor the content created with the tool and process all the feedback. In any case, feel free to raise any concerns or questions you may already have in any of the following formats: <nowiki>*</nowiki> As a reply to this message <nowiki>*</nowiki> On [[mw:Talk:Content_translation/Section_translation|the project talk page]]. '''Try the tool''' Before the enablement, you can try the current implementation of the tool in [https://test.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation our testing instance]. Once it is enabled on your Wikipedia, you’ll have access to [[:ts:Special:ContentTranslation|https://cy.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation]] with your mobile device. You can select an article to translate, and machine translation will be provided as a starting point for editors to improve. '''Provide feedback''' Please provide feedback about Section translation in any of the formats you are most comfortable with. We want to hear about your impressions on: <nowiki>*</nowiki> The tool <nowiki>*</nowiki> What you think about our plans to enable it <nowiki>*</nowiki> Your ideas for improving the tool. Thanks, and we look forward to your feedback and questions. [[Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|sgwrs]]) 02:16, 12 Gorffennaf 2022 (UTC) On behalf of the WMF Language team '''PS''': Sending your feedback or questions in English is particularly appreciated. But, you can still send them in the language of your choice. ===Section Translation tool enabled in Welsh Wikipedia=== Hello Friends! The Language team is pleased to let you know that the [https://cy.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation?from=en&to=cy&sx=true#/ now enabled in Welsh Wikipedia]. It means you can translate real content one section at a time using your mobile devices with ease. Now you can also start translating an article on your mobile device right when you notice it is missing in Welsh. From a Wikipedia article in any language, switch languages and search for Cymraeg. If the article does not exist, an option to translate it will appear, as shown in the image below. [[File:Sx-language-selector-invite-th.png|thumb|center|Image of the entry point]] Content created with the tool will be marked [https://cy.wikipedia.org/wiki/Arbennig:Log?type=&user=&page=&wpdate=&tagfilter=sectiontranslation&wpfilters%5B%5D=newusers with the “sectiontranslation” tag] for the community to review. We’ll monitor the content created, but we are very interested in hearing about your experience using the tool and reviewing the content created with it. So, [https://cy.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation enjoy the tool] and [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk:Content_translation/Section_translation provide feedback] on improving it. Thank you! [[Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:UOzurumba (WMF)|sgwrs]]) 18:05, 10 Awst 2022 (UTC) == Teipo ar dudalen "Canlyniadau'r chwiliad" == [[Delwedd:Chhwaer.jpg|bawd]] Oes modd i rhywun efo'r hawl i olygu y tudalen "Canlyniadau'r chwiliad" cywiro camgymeriad ar y tudalen sydd wedi bod yno am flynyddoedd? Ar ochr dde y dalen ceir awgrymiadau o ganlyniadau chwilio o chwaer prosiectau Wicipedia. Ond mae na h diangen rhwng y "ch" a'r "w" yn chwaer. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 19:25, 23 Gorffennaf 2022 (UTC) :Fedri di ail-greu hwn a danfon dolen i'r dudalen lle mae'n ymddangos? Dw i newydd chwilio ar TranslateWiki, a dim son amdano. Diolch. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:09, 5 Awst 2022 (UTC) ::{{Ping|Llywelyn2000}} Rho'r ymchwiliad ''Chwedlau'r Aelwyd'' i mewn i'r blwch CHWILIO ar ben unrhyw dudalen Wicipedia. Does dim erthygl o'r enw ar Wicipedia, ond mae llyfr (uffernol o ddiflas) gyda'r teitl ar Wicidestun. Felly bydd y chwiliad yn creu'r awgrym '''''chhwaer-brosiectau''''' a'r ochr dde'r sgrin gyda linc i'r llyfr Wicidestun (ar gyfrifiadur desg, dim yn gwybod be sy'n digwydd efo'r wedd symudol). Rhyw hanner cof mae::{{Ping|Jason.nlw}} a greodd, neu a osododd y nodwedd, blynyddoedd maith yn ôl yn y cyfnod pan oeddem yn brin iawn o erthyglau ac yn meddwl am ffurf i beidio â chael gormod o chwiliadau cwbl aflwyddiannus. [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 00:44, 6 Awst 2022 (UT ==Diweddaru côd Wiki chwiorydd == Problem ar Wicidestun, Wicidyfynu a Wiciadur, yw eu bod wedi eu creu blynyddoedd yn ôl ac wedi eu gadael fel marciau i sefyll bwlch heb eu datblygu o ran cynwys na chôd, erstalwm. O Geisio creu "Opera Infobox" ar Wicipedia, mae'n hawdd, copïo "Opera Infobox" i "Nodyn:Opera" a chyfieithu ambell i air. Ar y chwaer prosiectau mae bron yn amhosibl; yn rhannol gan nad oes cysylltiad rhwng y rheol "Opera Infobox" i "Nodyn:Opera". Ar Wicidestun mae "Nodyn:Opera yn dal i chwilio am "Opera Infobox" ac yn methu ei chael ac yn dal i chwilio. Rwyf wedi trio defnyddio y drefn sy'n creu } yn ôl ei ddefnydd rheolaidd, heb lwyddiant gan bod pob rheol yn y broses yn alw am reol arall Rwy'n hoff o hel achau, ond mae mynd i ddegfed ach "template" yn mwy na digon i mi. Heb ddeallt sut mae bol y peiriant yn gweithio; a fyddai defnyddio un o'r bots i lawrlwytho pob templed nodyn a themplad o fan hyn i bob chwaer prosiect yn gymorth? [[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 02:48, 6 Awst 2022 (UTC) : Fy awgrym ydy canolbwyntio ar y testun ac nid yr allanolion, Alwyn. O ran gwybodleni, mae defnyddio'r dair nodyn (Pethau, Person a Lle) yn llawer haws na mewnforio miloedd o nodion o cy-wici / en-wiki; byddai mewnforio gyda bot yn bosib, yn hynod o gymhleth. Pa nodion / templedi ydy'r pwysicaf i'w cael ar Wicidestun, Alwyn? Efallai y byddai rhestr o'r pwysicaf yn rhoi brasamcan o'r gwaith. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 14:52, 12 Awst 2022 (UTC) == Ffilmiau == Dw i di rhoi trefn ar gronfa o ffilmiau (cofio trafod hyn gyda {{Ping|Dafyddt}} yng Nghaerdydd, flynyddoedd yn ol) a mi fyddaf yn cyhoeddi rhyw ddeg i bymtheg erthygl, o dipyn i beth, er mwyn cael eich awgrymiadau / bendith! Dw i newydd roi un o'r lleiaf yma: ''[[Die Hände Meiner Mutter]]'' a daw rhagor cyn hir! Fel sy'n arferol, os nad oes gwybodaeth, yna mae na sawl Nodyn yn disgwyl ei amser, yn guddiedig, a phan ddaw rhagor ar Wicidata, mi wneith y brawddegau priodol flodeuo'n weledol i'r darllenydd. Diolch! ON Mae'n amhosib edrych ar bob ffilm ac adolygiad i weld a ydyw'n nodedig, ond fy llinyn mesur ydy hyn: os yw ar Wicipedia iaith arall, yna mae'r iaith honno'n credu ei bod yn nodedig. Dylem gael ffydd yn y wicis erill yn fy marn bach i. Dyma wnaethom ni efo'r erthyglau ar y menywod rhyw 6 mlynedd yn dol. OON mi wna i'r categoriau wrth fynd ymlaen, ond am y tro mi adawai nhw'n goch hyll! {{Ping|Craigysgafn|Adda'r Yw}}. Cofion... [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 13:41, 5 Awst 2022 (UTC) :{{Ping|Craigysgafn}} Diolch - ro'n i'n gweld sawl erthygl heb italeiddio enwau ffilm pan edrychais ryw fythefnos yn ol, ond wedi edrych ymhellach, heddiw, yn dilyn dy olygu, mae'r rhan fwyaf wedi'u hitaleiddio! A does dim gwahaniaeth rhwng ffilm a llyfr yn nagoes? Does fawr o gysondeb ar de-wici chwaith, ond mi ddilynaf dy safon gyda'r gweddill. Diolch yn fawr am d'amser ar hyn. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 16:08, 6 Awst 2022 (UTC) ::{{Ping|Llywelyn2000}} Dylai enwau llyfrau (ac eithrio llyfrau'r Beibl), cylchgronau, dramâu, ffilmiau, cyfresi teledu, albymau, paentiadau, cerfluniau, llongau, locomotifau a phethau tebyg fod mewn italig. Enwau gweithiau cerddorol hefyd gan mwyaf, ond y mae yna eithriadau (rhy gymleth i'w sgwennu ar gefn paced ffags). Mi dreuliais oes yn trin y math hwn o bethau. 'Sdim syndiad 'da fi pam na ddefnyddiwyd italig gan yr erthygl ''Die Hände meiner Mutter'' ar dewici. Mae ganddyn nhw'r un rheolau. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 19:17, 6 Awst 2022 (UTC) :::Ew, bendigedig! Mi wnai gywiro'r gronfa ddata. Diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 05:03, 7 Awst 2022 (UTC) Y teitl: fel y cytunwyd dro'n ol, mae teitlau ffilmiau tramor, ar wahan i'r Saesneg wedi eu cyfieithu - i raddau helaeth! Dw i'n siwr fy mod wedi methu rhai, ac mae problem pan fo'r ffilm wedi'i chyhoeddi mewn sawl iaith. Ar y cyfan, mae'r rheol wedi'i pharchu. [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 14:45, 12 Awst 2022 (UTC) :Gwaith gwych! Ond, ynghylch''Gwobr i'r Gwrthryfelwr'': dyma ffilm Rwseg o'r cyfnod Sofietaidd. O ble daeth y teitl Almaeneg "Kopfgeld für den Aufrührer", tybed? Cyn belled ag y gallaf ganfod, ystyr yr enw Rwseg gwreiddiol - Белый башлык - yw "Cwfl gwyn", gan gyfeirio at benwisg y Cosaciaid. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 17:19, 12 Awst 2022 (UTC) ::Dylwn fod wedi sylwi ar hyn! Mae'n dangos fod y wybodaeth, hefyd, ar WD yn ddiffygiol weithiau (newydd ei ychwanegu), ond mae'n brosiect sy'n datblygu'n sydyn, a gwallau a bylchau'n lleihau o ddydd i ddydd. Dw i newydd ychwanegu dy awgrym o deitl Cymraeg. Gwell o lawer! Diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 06:19, 13 Awst 2022 (UTC) ---- Ffilmiau: ''[[Chingari (ffilm o 2013)]]'', ''[[El Galleguito De La Cara Sucia]]'', ''[[Gwobr i'r Gwrthryfelwr]]'', ''[[12 Angry Men]]'', ''[[2001: A Space Odyssey]]'', ''[[Xalq Nəğməkarı (ffilm, 1963)]]'' (un o'r lleiaf), ''[[14, Fabian Road]]''. ---- == Etholiad Sefydliad Wicimedia: angen cyfaill == Mae na bleidlais [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Candidates yn fama] ar gyfer un o brif bwyllgorau Wicimedia canolog (Sefydliad). Fel Grwp Defnyddwyr, mae gennym un bleidlais. Rhowch wybod i mi os ydych yn awyddus i bleidleisio dors un o'r rhain. Yn bersonol, mae na ddau yn dod i'r brig: Mike Peel, gan ei fod wedi cynorthwyo cywici sawl gwaith dros y 10 mlynedd diwethaf, a Farah Jack Mustaklem un o sefydlwyr y Grwp Defnyddwyr Lavant, a fu'n cydweithio gyda ni yn y Golygathon Palesteina-Cymru-Cernyw. Diolch! [[Defnyddiwr:Llywelyn2000|Llywelyn2000]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Llywelyn2000|sgwrs]]) 15:54, 6 Awst 2022 (UTC) :Mae cysylltiadau personol o'r math hyn yn bwysig. Rwy'n hapus i ddilyn dy arweiniad, Robin. --[[Defnyddiwr:Craigysgafn|Craigysgafn]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:Craigysgafn|sgwrs]]) 19:40, 6 Awst 2022 (UTC) ::O'r profiad bychan rwyf wedi cael efo Wici tu allan i Wici Cymraeg, fy argraff yw bod y rhan fwyaf o uwch swyddogion y mudiad yn gwbl anwybodus ac yn gwbl ddi-hid i'r problemau y mae Wicis llai eu defnydd yn eu hwynebu. Mae'r ffaith bod un ohonynt, Farah Jack Mustaklem, wedi cyd weithio a phrosiect efo Wici Cymru a Wici Cernyw, yn awgrymu un a allasai bod a mwy o ddealltwriaeth a chydymdeimlad ag anghenion y Wicis llai.[[Defnyddiwr:AlwynapHuw|AlwynapHuw]] ([[Sgwrs Defnyddiwr:AlwynapHuw|sgwrs]]) 21:51, 9 Awst 2022 (UTC) js409yin4r83zcmce1h4ogyc1rgn41l 0 122 11101424 11099027 2022-08-13T18:53:27Z Craigysgafn 40536 /* Rhanbarth 2 -- Affrica yn bennaf */ wikitext text/x-wiki ==Cipolwg== <table border=1 cellspacing=1> <tr> <td width="100%" align="center" colspan=10> <tt>'''+0:''' Dineilltuol</tt> </td> </tr> <tr> <td width="100%" align="center" colspan=10> <tt>'''+1:''' ([[Ardal Cynllun Rhifo Gogledd America|PRhGA(NANP)]]) [[Unol Daleithiau America|US]], [[Canada|CA]], [[Anguilla|AI]], [[Antigwa a Barbiwda|AG]], [[Samoa Americanaidd|AS]], [[Barbados|BB]], [[Bahamas|BS]], [[Ynysoedd Morwynol Prydeinig|VG]], [[Ynysoedd Morwynol yr U.D.|VI]], [[Ynysoedd Caiman|KY]], [[Bermuda|BM]], [[Grenada|GD]], [[Ynysoedd Twrcs a Caicos|TC]], [[Montserrat|MS]], [[Ynysoedd Marianas Gogleddol|MP]], [[Gwam|GU]], [[Sant Lwsia|LC]], [[Dominica|DM]], [[Sant Vincent a'r Grenadinau|VC]], [[Puerto Rico|PR]], [[Gweriniaeth Dominicanaidd|DO]], [[Trinidad a Tobago|TT]], [[Sant Kitts-Nefis|KN]], [[Jamaica|JM]]</tt> </td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+20:''' [[Yr Aifft|EG]]</tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+210:''' --<br /> '''+211:''' --<br /> '''+212:''' [[Moroco|MA]]<br /> '''+213:''' [[Algeria|DZ]]<br /> '''+214:''' --<br /> '''+215:''' --<br /> '''+216:''' [[Tiwnisia|TN]]<br /> '''+217:''' --<br /> '''+218:''' [[Libya|LY]]<br /> '''+219:''' --</tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+220:''' [[Y Gambia|GM]]<br /> '''+221:''' [[Senegal|SN]]<br /> '''+222:''' [[Mawritania|MR]]<br /> '''+223:''' [[Mali|ML]]<br /> '''+224:''' [[Gini|GN]]<br /> '''+225:''' [[Afordir Ifori|CI]]<br /> '''+226:''' [[Bwrcina Ffaso|BF]]<br /> '''+227:''' [[Niger|NE]]<br /> '''+228:''' [[Togo|TG]]<br /> '''+229:''' [[Benin|BJ]]</tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+230:''' [[Mauritius|MU]]<br /> '''+231:''' [[Liberia|LR]]<br /> '''+232:''' [[Sierra Leone|SL]]<br /> '''+233:''' [[Ghana|GH]]<br /> '''+234:''' [[Nigeria|NG]]<br /> '''+235:''' [[Tsiad|TD]]<br /> '''+236:''' [[Gweriniaeth Canolbarth Affrica|CF]]<br /> '''+237:''' [[Camerŵn|CM]]<br /> '''+238:''' [[Cape Verde|CV]]<br /> '''+239:''' [[São Tomé a Príncipe|ST]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+240:''' [[Gini Gyhydeddol|GQ]]<br /> '''+241:''' [[Gabon|GA]]<br /> '''+242:''' [[Gweriniaeth y Congo|CG]]<br /> '''+243:''' [[Gweriniaeth Ddemocrataidd y Congo|CD]]<br /> '''+244:''' [[Angola|AO]]<br /> '''+245:''' [[Gini Bisaw|GW]]<br /> '''+246:''' [[Diego Garcia|IO]]<br /> '''+247:''' [[Ynys yr Esgyniad|AC]]<br /> '''+248:''' [[Seychelles|SC]]<br /> '''+249:''' [[Swdan|SD]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+250:''' [[Rwanda|RW]]<br /> '''+251:''' [[Ethiopia|ET]]<br /> '''+252:''' [[Somalia|SO]]<br /> '''+253:''' [[Jibwti|DJ]]<br /> '''+254:''' [[Cenia|KE]]<br /> '''+255:''' [[Tansanïa|TZ]]<br /> '''+256:''' [[Wganda|UG]]<br /> '''+257:''' [[Bwrwndi|BI]]<br /> '''+258:''' [[Mosambic|MZ]]<br /> '''+259:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+260:''' [[Sambia|ZM]]<br /> '''+261:''' [[Madagasgar|MG]]<br /> '''+262:''' [[Réunion|RE]]<br /> '''+263:''' [[Simbabwe|ZW]]<br /> '''+264:''' [[Namibia|NA]]<br /> '''+265:''' [[Malaŵi|MW]]<br /> '''+266:''' [[Lesotho|LS]]<br /> '''+267:''' [[Botswana|BW]]<br /> '''+268:''' [[Eswatini|SZ]]<br /> '''+269:''' [[Comoros|KM]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+27:''' [[De Affrica|ZA]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+28:''' Dineilltuol<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+290:''' [[Sant Helena|SH]]<br /> '''+291:''' [[Eritrea|ER]]<br /> '''+292:''' --<br /> '''+293:''' --<br /> '''+294:''' --<br /> '''+295:''' --<br /> '''+296:''' --<br /> '''+297:''' [[Aruba|AW]]<br /> '''+298:''' [[Ynysoedd Faroes|FO]]<br /> '''+299:''' [[Y Tir Las|GL]]<br /> </tt></td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+30:''' [[Gwlad Groeg|GR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+31:''' [[Yr Iseldiroedd|NL]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+32:''' [[Gwlad Belg|BE]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+33:''' [[Ffrainc|FR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+34:''' [[Sbaen|ES]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+350:''' [[Gibraltar|GI]]<br /> '''+351:''' [[Portiwgal|PT]]<br /> '''+352:''' [[Lwcsembwrg|LU]]<br /> '''+353:''' [[Gweriniaeth Iwerddon|IE]]<br /> '''+354:''' [[Gwlad yr Iâ|IS]]<br /> '''+355:''' [[Albania|AL]]<br /> '''+356:''' [[Malta|MT]]<br /> '''+357:''' [[Cyprus|CY]]<br /> '''+358:''' [[Y Ffindir|FI]]<br /> '''+359:''' [[Bwlgaria|BG]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+36:''' [[Hwngari|HU]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+370:''' [[Lithiwania|LT]]<br /> '''+371:''' [[Latfia|LV]]<br /> '''+372:''' [[Estonia|EE]]<br /> '''+373:''' [[Moldofa|MD]]<br /> '''+374:''' [[Armenia|AM]]<br /> '''+375:''' [[Belarws|BY]]<br /> '''+376:''' [[Andorra|AD]]<br /> '''+377:''' [[Monaco|MC]]<br /> '''+378:''' [[San Marino|SM]]<br /> '''+379:''' [[Dinas y Fatican|VA]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+380:''' [[Yr Wcráin|UA]]<br /> '''+381:''' [[Serbia a Montenegro|YU]]<br /> '''+382:''' --<br /> '''+383:''' --<br /> '''+384:''' --<br /> '''+385:''' [[Croatia|HR]]<br /> '''+386:''' [[Slofenia|SI]]<br /> '''+387:''' [[Bosnia-Hertsegofina|BA]]<br /> '''+388:''' [[Lle Rhifo Teleffoniaeth Ewropeaidd|EU]]<br /> '''+389:''' [[Cyn-weriniaeth Iwgoslafia o Macedonia|MK]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+39:''' [[Yr Eidal|IT]]<br /> </tt></td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+40:''' [[Romania|RO]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+41:''' [[Y Swistir|CH]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+420:''' [[Y Gweriniaeth Tsiec|CZ]]<br /> '''+421:''' [[Slofacia|SK]]<br /> '''+422:''' --<br /> '''+423:''' [[Liechtenstein|LI]]<br /> '''+424:''' --<br /> '''+425:''' --<br /> '''+426:''' --<br /> '''+427:''' --<br /> '''+428:''' --<br /> '''+429:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+43:''' [[Awstria|AT]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+44:''' [[Y Deyrnas Unedig|GB]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+45:''' [[Denmarc|DK]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+46:''' [[Sweden|SE]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+47:''' [[Norwy|NO]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+48:''' [[Gwlad Pwyl|PL]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+49:''' [[Yr Almaen|DE]]<br /> </tt></td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+500:''' [[Ynysoedd y Falklands|FK]]<br /> '''+501:''' [[Belîs|BZ]]<br /> '''+502:''' [[Gwatemala|GT]]<br /> '''+503:''' [[El Salvador|SV]]<br /> '''+504:''' [[Hondwras|HN]]<br /> '''+505:''' [[Nicaragwa|NI]]<br /> '''+506:''' [[Costa Rica|CR]]<br /> '''+507:''' [[Panama|PA]]<br /> '''+508:''' [[Saint-Pierre a Miquelon|PM]]<br /> '''+509:''' [[Haiti|HT]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+51:''' [[Periw|PE]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+52:''' [[Mecsico|MX]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+53:''' [[Ciwba|CU]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+54:''' [[Yr Ariannin|AR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+55:''' [[Brasil|BR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+56:''' [[Tsile|CL]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+57:''' [[Colombia|CO]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+58:''' [[Feneswela|VE]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+590:''' [[Gwadelwp|GP]]<br /> '''+591:''' [[Bolifia|BO]]<br /> '''+592:''' [[Guyana|GY]]<br /> '''+593:''' [[Ecwador|EC]]<br /> '''+594:''' [[Guiana Ffrengig|GF]]<br /> '''+595:''' [[Paragwâi|PY]]<br /> '''+596:''' [[Martinique|MQ]]<br /> '''+597:''' [[Swrinam|SR]]<br /> '''+598:''' [[Wrwgwái|UY]]<br /> '''+599:''' [[Antilles yr Iseldiroedd|AN]]<br /> </tt></td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+60:''' [[Maleisia|MY]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+61:''' [[Awstralia|AU]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+62:''' [[Indonesia|ID]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+63:''' [[Philippines|PH]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+64:''' [[Seland Newydd|NZ]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+65:''' [[Singapôr|SG]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+66:''' [[Gwlad Tai|TH]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+670:''' [[Dwyrain Timor|TL]]<br /> '''+671:''' --<br /> '''+672:''' [[Antarctica|AQ]]<br /> '''+673:''' [[Brunei Darussalam|BN]]<br /> '''+674:''' [[Nauru|NR]]<br /> '''+675:''' [[Papua Gini Newydd|PG]]<br /> '''+676:''' [[Tonga|TO]]<br /> '''+677:''' [[Ynysoedd Solomon|SB]]<br /> '''+678:''' [[Fanwatw|VU]]<br /> '''+679:''' [[Ffiji|FJ]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+680:''' [[Palau|PW]]<br /> '''+681:''' [[Wallis a Futuna|WF]]<br /> '''+682:''' [[Ynysoedd Cook|CK]]<br /> '''+683:''' [[Ynys Niue|NU]]<br /> '''+684:''' --<br /> '''+685:''' [[Samoa|WS]]<br /> '''+686:''' [[Ciribati|KI]]<br /> '''+687:''' [[Caledonia Newydd|NC]]<br /> '''+688:''' [[Twfalw|TV]]<br /> '''+689:''' [[Polynesia Ffrengig|PF]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+690:''' [[Tocelaw|TK]]<br /> '''+691:''' [[Taleithiau Ffederul Micronesia|FM]]<br /> '''+692:''' [[Ynysoedd Marshal|MH]]<br /> '''+693:''' --<br /> '''+694:''' --<br /> '''+695:''' --<br /> '''+696:''' --<br /> '''+697:''' --<br /> '''+698:''' --<br /> '''+699:''' --<br /> </tt></td> </tr> <tr> <td width="100%" align="center" colspan=10><tt> '''+7:''' [[Rwsia|RU]], [[Kazakhstan|KZ]]<br /> </tt></td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+800:''' [['Freephone' Rhwngwladol|XF]]<br /> '''+801:''' --<br /> '''+802:''' --<br /> '''+803:''' --<br /> '''+804:''' --<br /> '''+805:''' --<br /> '''+806:''' --<br /> '''+807:''' --<br /> '''+808:''' [[Gwasanaethau Costiau Cydrannu|XC]]<br /> '''+809:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+81:''' [[Japan|JP]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+82:''' [[De Corea|KR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+83:''' Dineilltuol </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+84:''' [[Fietnam|VN]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+850:''' [[Gogledd Corea|KP]]<br /> '''+851:''' --<br /> '''+852:''' [[Hong Kong|HK]]<br /> '''+853:''' [[Macau|MO]]<br /> '''+854:''' --<br /> '''+855:''' [[Cambodia|KH]]<br /> '''+856:''' [[Laos|LA]]<br /> '''+857:''' --<br /> '''+858:''' --<br /> '''+859:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+86:''' [[Gweriniaeth Pobl China|CN]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+870:''' [[Inmarsat|XS]]<br /> '''+875:''' --<br /> '''+876:''' --<br /> '''+877:''' --<br /> '''+878:''' [[Gwasanaethau Personol Telathrebiaethau Bydeang|XU]]<br /> '''+879:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+880:''' [[Bangladesh|BD]]<br /> '''+881:''' [[System Lloeren Symudol|XG]]<br /> '''+882:''' [[Rhwydweithiau Rhwngwladol|XN]]<br /> '''+883:''' --<br /> '''+884:''' --<br /> '''+885:''' --<br /> '''+886:''' [[Taiwan|TW]]<br /> '''+887:''' --<br /> '''+888:''' --<br /> '''+889:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+89:''' Dineilltuol<br /></tt></td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+90:''' [[Twrci|TR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+91:''' [[India|IN]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+92:''' [[Pacistan|PK]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+93:''' [[Affganistan|AF]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+94:''' [[Sri Lanca|LK]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+95:''' [[Myanmar|MM]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+960:''' [[Maldives|MV]]<br /> '''+961:''' [[Libanus|LB]]<br /> '''+962:''' [[Gwlad Iorddonen|JO]]<br /> '''+963:''' [[Syria|SY]]<br /> '''+964:''' [[Irac|IQ]]<br /> '''+965:''' [[Coweit|KW]]<br /> '''+966:''' [[Sawdi Arabia|SA]]<br /> '''+967:''' [[Iemen|YE]]<br /> '''+968:''' [[Oman|OM]]<br /> '''+969:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+970:''' [[Palesteina|PS]]<br /> '''+971:''' [[Emiradau Arabaidd Unedig|AE]]<br /> '''+972:''' [[Israel|IL]]<br /> '''+973:''' [[Bahrain|BH]]<br /> '''+974:''' [[Qatar|QA]]<br /> '''+975:''' [[Bhutan|BT]]<br /> '''+976:''' [[Mongolia|MN]]<br /> '''+977:''' [[Nepal|NP]]<br /> '''+978:''' --<br /> '''+979:''' [[Gwasanaeth Treth Premiwm Rhwngwladol|XR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+98:''' [[Iran|IR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+990:''' --<br /> '''+991:''' [[ITPCS|XT]]<br /> '''+992:''' [[Tajikistan|TJ]]<br /> '''+993:''' [[Tyrcmenistan|TM]]<br /> '''+994:''' [[Aserbaijan|AZ]]<br /> '''+995:''' [[Georgia|GE]]<br /> '''+996:''' [[Cirgistan|KG]]<br /> '''+997:''' --<br /> '''+998:''' [[Wsbecistan|UZ]]<br /> '''+999:''' --<br /> </tt></td> </tr> </table> == Rhanbarth 1 -- Ardal Cynllun Rhifo [[Gogledd America]] == * Gogledd America (rheolir dosbarthiad rhifau yng Ngogledd America gan NANPA [http://www.nanpa.com/ ]). ** +1 [[Unol Daleithiau America]] ** +1 [[Canada]] * Gwledydd y Caribi yn bennaf: ** [[Anguilla]](+1 264) ** [[Antigwa a Barbiwda]](+1 268) ** [[Bahamas]] (+1 242) ** [[Barbados]] (+1 246) ** [[Bermiwda]] (+1 441) ** [[Dominica]] (+1 767) ** [[Grenada]] (+1 473) ** [[Gweriniaeth Dominica]] (+1 809)/(+1 829) ** [[Jamaica]] (+1 876) ** [[Montserrat]] (+1 664) ** [[Puerto Rico]] (+1 787)/(+1 939) ** [[Sant Kitts-Nefis]] (+1 869) ** [[Sant Lwsia]] (+1 758) ** [[Sant Vincent a'r Grenadinau]] (+1 784) ** [[Trinidad a Tobago]] (+1 868) ** [[Ynysoedd Caiman]] (+1 345) ** [[Ynysoedd Twrcs a Caicos]] (+1 649) ** [[Ynysoedd Morwynol Prydain]] (+1 284) ** [[Ynysoedd Virgin yr Unol Daleithiau]] (+1 340) * Rhai o ynysoedd y [[Cefnfor Tawel]]: ** [[Gwam]] (+1 671) ** [[Samoa Americanaidd]] (+1 684) ** [[Ynysoedd Marianas Gogleddol]] (+1 670) == Rhanbarth 2 -- [[Affrica]] yn bennaf == * +20 -- [[Yr Aifft]] * +210—dineilltuol * +211—dineilltuol * +212 -- [[Moroco]] * +213 -- [[Algeria]] * +214—dineilltuol * +215—dineilltuol * +216 -- [[Tiwnisia]] * +217—dineilltuol * +218 -- [[Libia]] * +219—dineilltuol * +220 -- [[Y Gambia]] * +221 -- [[Senegal]] * +222 -- [[Mawritania]] * +223 -- [[Mali]] * +224 -- [[Gini]] * +225 -- [[Arfordir Ifori]] * +226 -- [[Bwrcina Ffaso]] * +227 -- [[Niger]] * +228 -- [[Togo]] * +229 -- [[Benin]] * +230 -- [[Mawrisiws]] * +231 -- [[Liberia]] * +232 -- [[Sierra Leone]] * +233 -- [[Ghana]] * +234 -- [[Nigeria]] * +235 -- [[Tsiad]] * +236 -- [[Gweriniaeth Canolbarth Affrica]] * +237 -- [[Camerŵn]] * +238 -- [[Cabo Verde]] * +239 -- [[São Tomé a Príncipe]] * +240 -- [[Gini Gyhydeddol]] * +241 -- [[Gabon]] * +242 -- [[Gweriniaeth Congo]] (neu 'Congo Brazzaville') * +243 -- [[Gweriniaeth Ddemocrataidd Congo]] (neu 'Congo Kinshasa': hen enw, [[Saïr]]) * +244 -- [[Angola]] * +245 -- [[Gini Bisaw]] * +246 -- [[Diego Garcia]] * +247 -- [[Ynys yr Esgyniad]] * +248 -- [[Seychelles]] * +249 -- [[Swdan]] * +250 -- [[Rwanda]] * +251 -- [[Ethiopia]] * +252 -- [[Somalia]] * +253 -- [[Jibwti]] * +254 -- [[Cenia]] * +255 -- [[Tansanïa]] * +256 -- [[Wganda]] * +257 -- [[Bwrwndi]] * +258 -- [[Mosambic]] * +259 -- [[Sansibar]] - ''byth yn weithredol - gweler +255 Tansanïa'' * +260 -- [[Sambia]] * +261 -- [[Madagasgar]] * +262 -- [[Reunion]] * +263 -- [[Simbabwe]] * +264 -- [[Namibia]] * +265 -- [[Malawi]] * +266 -- [[Lesotho]] * +267 -- [[Botswana]] * +268 -- [[Eswatini]] * +269 -- [[Comoros]] a [[Mayotte]] * +27 -- [[De Affrica]] * +28x—dineilltuol * +290 -- [[Sant Helena]] * +291 -- [[Eritrea]] * +292—dineilltuol * +293—dineilltuol * +294—dineilltuol * +295—dim mewn gwasanaeth, [[San Marino]] cynt, gweler +378) * +296—dineilltuol * +297 -- [[Arwba]] * +298 -- [[Ynysoedd Faröe]] * +299 -- [[Y Tir Las]] == Rhanbarth 3 -- [[Ewrop]] == * +30 -- [[Gwlad Groeg]] * +31 -- [[Yr Iseldiroedd]] * +32 -- [[Gwlad Belg]] * +33 -- [[Ffrainc]] * +34 -- [[Sbaen]] * +350 -- [[Gibraltar]] * +351 -- [[Portiwgal]] * +352 -- [[Lwcsembwrg]] * +353 -- [[Gweriniaeth Iwerddon]] * +354 -- [[Gwlad yr Iâ]] * +355 -- [[Albania]] * +356 -- [[Malta]] * +357 -- [[Cyprus]] * +358 -- [[Y Ffindir]] * +359 -- [[Bwlgaria]] * +36 -- [[Hwngari]] * +37 -- [[Dwyrain yr Almaen]] cynt - rwan 49 * +370 -- [[Lithiwania]] * +371 -- [[Latfia]] * +372 -- [[Estonia]] * +373 -- [[Moldofa]] * +374 -- [[Armenia]] * +375 -- [[Belarws]] * +376 -- [[Andora]] * +377 -- [[Monaco]] * +378 -- [[San Marino]] * +379 -- [[Dinas y Fatican]] * +38—gynt Iwgoslafia * +380 -- [[Yr Wcráin]] * +381 -- [[Serbia]] * +382 -- [[Montenegro]] * +383—dineilltuol * +384—dineilltuol * +385 -- [[Croatia]] * +386 -- [[Slofenia]] * +387 -- [[Bosnia-Hertsegofina]] * +388—Canolfna Rhifo Teleffonio Ewropeaidd - Gwasanaethau dros Ewrop * +389 -- [[Gweriniaeth Macedonia]] * +39 -- [[Yr Eidal]] == Rhanbarth 4 -- [[Ewrop]] == * +40 -- [[Romania]] * +41 -- [[Y Swistir]] * +42—gynt [[Tsiecoslofacia]] * +420 -- [[Gweriniaeth Tsiec]] * +421 -- [[Slofacia]] * +422—dineilltuol * +423 -- [[Liechtenstein]] * +424—dineilltuol * +425—dineilltuol * +426—dineilltuol * +427—dineilltuol * +428—dineilltuol * +429—dineilltuol * +43 -- [[Awstria]] * +44 -- [[Y Deyrnas Unedig]] * +45 -- [[Denmarc]] * +46 -- [[Sweden]] * +47 -- [[Norwy]] * +48 -- [[Gwlad Pwyl]] * +49 -- [[Yr Almaen]] == Rhanbarth 5 -- [[Mecsico]], [[Canolbarth America|Canolbarth]] a [[De America]], [[India'r Gorllewin]] == * +500 -- [[Ynysoedd y Falklands]] * +501 -- [[Belîs]] * +502 -- [[Gwatemala]] * +503 -- [[El Salfador]] * +504 -- [[Hondwras]] * +505 -- [[Nicaragwa]] * +506 -- [[Costa Rica]] * +507 -- [[Panama]] * +508 -- [[Saint-Pierre a Miquelon]] * +509 -- [[Haiti]] * +51 -- [[Periw]] * +52 -- [[Mecsico]] * +53 -- [[Ciwba]] * +54 -- [[Yr Ariannin]] * +55 -- [[Brasil]] * +56 -- [[Tsile]] * +57 -- [[Colombia]] * +58 -- [[Feneswela]] * +590 -- [[Gwadelwp]] * +591 -- [[Bolifia]] * +592 -- [[Gaiana]] * +593 -- [[Ecwador]] * +594 -- [[Gaiana Ffrengig]] * +595 -- [[Paragwâi]] * +596 -- [[Martinique]] * +597 -- [[Swrinam]] * +598 -- [[Wrwgwái]] * +599 -- [[Antilles yr Iseldiroedd]] == Rhanbarth 6 -- De'r Môr Tawel ac [[Awstralasia]] == * +60 -- [[Maleisia]] * +61 -- [[Awstralia]] a'r Ynysoedd Nadolig a Cocos * +62 -- [[Indonesia]] * +63 -- [[Y Philipinau]] * +64 -- [[Seland Newydd]] * +65 -- [[Singapôr]] * +66 -- [[Gwlad Tai]] * +670 -- [[Dwyrain Timor]] * +671—gynt Gwam - rwan côd 1 671 * +672—Tiroedd Allanol Awstraliaidd: [[Antarctica]], Ynys Norfolk * +673 -- [[Brwnei|Brwnei Darussalam]] * +674 -- [[Nawrw]] * +675 -- [[Papua Gini Newydd]] * +676 -- [[Tonga]] * +677 -- [[Ynysoedd y Solomons]] * +678 -- [[Fanwatw]] * +679 -- [[Ffiji]] * +680 -- [[Palaw]] * +681 -- [[Wallis a Futuna]] * +682 -- [[Ynysoedd Cook]] * +683 -- [[Niue|Ynys Niue]] * +684 -- [[Samoa Americanaidd]]—fydd yn symud i côd 1 684 yn 2004 * +685 -- [[Samoa]] * +686 -- [[Ciribati]], (Ynysoedd Gilbert) * +687 -- [[Caledonia Newydd]] * +688 -- [[Twfalw]], (Ynysoedd Elis) * +689 -- [[Polynesia Ffrengig]] * +690 -- [[Tocelaw]] * +691 -- [[Taleithiau Ffederal Micronesia]] * +692 -- [[Ynysoedd Marshal]] * +693—dineilltuol * +694—dineilltuol * +695—dineilltuol * +696—dineilltuol * +697—dineilltuol * +698—dineilltuol * +699—dineilltuol == Rhanbarth 7 -- Rwsia a'r hen [[Undeb Sofietaidd]] == * +7 -- [[Rwsia]], [[Casachstan]]. == Rhanbarth 8 -- [[Dwyrain Asia]] a Gwasanaethau Arbennig == * +800 -- 'Freephone' Rhwngwladol ([[UIFN]]) * +801—dineilltuol * +802—dineilltuol * +803—dineilltuol * +804—dineilltuol * +805—dineilltuol * +806—dineilltuol * +807—dineilltuol * +808—wedi eu gadw am Gwasanaethau Costiau Cydrannu * +809—dineilltuol * +81 -- [[Japan]] * +82 -- [[De Corea]] * +83x—dineilltuol * +84 -- [[Fietnam]] * +850 -- [[Gogledd Corea]] * +851—dineilltuol * +852 -- [[Hong Cong]] * +853 -- [[Macao]] * +854—dineilltuol * +855 -- [[Cambodia]] * +856 -- [[Laos]] * +857—dineilltuol * +858—dineilltuol * +859—dineilltuol * +86 -- [[Gweriniaeth Pobl Tsieina]] * +870—Gwasanaeth "SNAC" Inmarsat * +875—wedi eu gadw am gwasanaeth Symudol Arforol * +876—wedi eu gadw am gwasanaeth Symudol Arforol * +877—wedi eu gadw am gwasanaeth Symudol Arforol * +878—Gwasanaethau Personol Telathrebiaethau Bydeang * +879—wedi eu galw am gwasanaethau <nowiki>symudol/arforol</nowiki> cenedlaethol * +880 -- [[Bangladesh]] * +881—System Lloeren Symudol * +882—Rhwydweithiau Rhwngwladol * +883—dineilltuol * +884—dineilltuol * +885—dineilltuol * +886 -- [[Taiwan]] * +887—dineilltuol * +888—dineilltuol * +889—dineilltuol * +89x—dineilltuol == Rhanbarth 9 -- Gorllewin a De [[Asia]], [[Y Dwyrain Canol]] == * +90 -- [[Twrci]] * +91 -- [[India]] * +92 -- [[Pacistan]] * +93 -- [[Affganistan]] * +94 -- [[Sri Lanca]] * +95 -- [[Myanmar|Myanmar (Myanmar)]] * +960 -- [[Maldives]] * +961 -- [[Libanus]] * +962 -- [[Gwlad Iorddonen]] * +963 -- [[Syria]] * +964 -- [[Irac]] * +965 -- [[Ciwait]] * +966 -- [[Sawdi Arabia]] * +967 -- [[Iemen]] * +968 -- [[Oman]] * +969—Gweriniaeth Ddemocrataidd Iemen cynt - 967 ([[Iemen]]) rwan * +970 -- [[Palesteina]] * +971 -- [[United Arab Emirates]] * +972 -- [[Israel]] * +973 -- [[Bahrein]] * +974 -- [[Qatar]] * +975 -- [[Bhwtan]] * +976 -- [[Mongolia]] * +977 -- [[Nepal]] * +978—dineilltuol * +979—Gwasanaeth Treth Premiwm Rhyngwladol * +98 -- [[Iran]] * +990—dineilltuol * +991 -- ''International Telecommunications Public Correspondence Service'' (ITPCS) * +992 -- [[Tajicistan]] * +993 -- [[Tyrcmenistan]] * +994 -- [[Aserbaijan]] * +995 -- [[Georgia]] * +996 -- [[Cirgistan]] * +997—dineilltuol * +998 -- [[Wsbecistan]] * +999—dineilltuol Mae sero (+0) yn ddineilltuol. [[Categori:Rhestrau codau gwledydd|Codau galw gwledydd]] [[Categori:Codau gwledydd]] [[Categori:Cyfathrebu]] s77o6paqt1msn6ey3mqsnygijokhvsx 11101425 11101424 2022-08-13T18:54:22Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki ==Cipolwg== <table border=1 cellspacing=1> <tr> <td width="100%" align="center" colspan=10> <tt>'''+0:''' Dineilltuol</tt> </td> </tr> <tr> <td width="100%" align="center" colspan=10> <tt>'''+1:''' ([[Ardal Cynllun Rhifo Gogledd America|PRhGA(NANP)]]) [[Unol Daleithiau America|US]], [[Canada|CA]], [[Anguilla|AI]], [[Antigwa a Barbiwda|AG]], [[Samoa Americanaidd|AS]], [[Barbados|BB]], [[Bahamas|BS]], [[Ynysoedd Morwynol Prydeinig|VG]], [[Ynysoedd Morwynol yr U.D.|VI]], [[Ynysoedd Caiman|KY]], [[Bermuda|BM]], [[Grenada|GD]], [[Ynysoedd Twrcs a Caicos|TC]], [[Montserrat|MS]], [[Ynysoedd Marianas Gogleddol|MP]], [[Gwam|GU]], [[Sant Lwsia|LC]], [[Dominica|DM]], [[Sant Vincent a'r Grenadinau|VC]], [[Puerto Rico|PR]], [[Gweriniaeth Dominicanaidd|DO]], [[Trinidad a Tobago|TT]], [[Sant Kitts-Nefis|KN]], [[Jamaica|JM]]</tt> </td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+20:''' [[Yr Aifft|EG]]</tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+210:''' --<br /> '''+211:''' --<br /> '''+212:''' [[Moroco|MA]]<br /> '''+213:''' [[Algeria|DZ]]<br /> '''+214:''' --<br /> '''+215:''' --<br /> '''+216:''' [[Tiwnisia|TN]]<br /> '''+217:''' --<br /> '''+218:''' [[Libya|LY]]<br /> '''+219:''' --</tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+220:''' [[Y Gambia|GM]]<br /> '''+221:''' [[Senegal|SN]]<br /> '''+222:''' [[Mawritania|MR]]<br /> '''+223:''' [[Mali|ML]]<br /> '''+224:''' [[Gini|GN]]<br /> '''+225:''' [[Afordir Ifori|CI]]<br /> '''+226:''' [[Bwrcina Ffaso|BF]]<br /> '''+227:''' [[Niger|NE]]<br /> '''+228:''' [[Togo|TG]]<br /> '''+229:''' [[Benin|BJ]]</tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+230:''' [[Mauritius|MU]]<br /> '''+231:''' [[Liberia|LR]]<br /> '''+232:''' [[Sierra Leone|SL]]<br /> '''+233:''' [[Ghana|GH]]<br /> '''+234:''' [[Nigeria|NG]]<br /> '''+235:''' [[Tsiad|TD]]<br /> '''+236:''' [[Gweriniaeth Canolbarth Affrica|CF]]<br /> '''+237:''' [[Camerŵn|CM]]<br /> '''+238:''' [[Cape Verde|CV]]<br /> '''+239:''' [[São Tomé a Príncipe|ST]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+240:''' [[Gini Gyhydeddol|GQ]]<br /> '''+241:''' [[Gabon|GA]]<br /> '''+242:''' [[Gweriniaeth y Congo|CG]]<br /> '''+243:''' [[Gweriniaeth Ddemocrataidd y Congo|CD]]<br /> '''+244:''' [[Angola|AO]]<br /> '''+245:''' [[Gini Bisaw|GW]]<br /> '''+246:''' [[Diego Garcia|IO]]<br /> '''+247:''' [[Ynys yr Esgyniad|AC]]<br /> '''+248:''' [[Seychelles|SC]]<br /> '''+249:''' [[Swdan|SD]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+250:''' [[Rwanda|RW]]<br /> '''+251:''' [[Ethiopia|ET]]<br /> '''+252:''' [[Somalia|SO]]<br /> '''+253:''' [[Jibwti|DJ]]<br /> '''+254:''' [[Cenia|KE]]<br /> '''+255:''' [[Tansanïa|TZ]]<br /> '''+256:''' [[Wganda|UG]]<br /> '''+257:''' [[Bwrwndi|BI]]<br /> '''+258:''' [[Mosambic|MZ]]<br /> '''+259:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+260:''' [[Sambia|ZM]]<br /> '''+261:''' [[Madagasgar|MG]]<br /> '''+262:''' [[Réunion|RE]]<br /> '''+263:''' [[Simbabwe|ZW]]<br /> '''+264:''' [[Namibia|NA]]<br /> '''+265:''' [[Malaŵi|MW]]<br /> '''+266:''' [[Lesotho|LS]]<br /> '''+267:''' [[Botswana|BW]]<br /> '''+268:''' [[Eswatini|SZ]]<br /> '''+269:''' [[Comoros|KM]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+27:''' [[De Affrica|ZA]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+28:''' Dineilltuol<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+290:''' [[Sant Helena|SH]]<br /> '''+291:''' [[Eritrea|ER]]<br /> '''+292:''' --<br /> '''+293:''' --<br /> '''+294:''' --<br /> '''+295:''' --<br /> '''+296:''' --<br /> '''+297:''' [[Aruba|AW]]<br /> '''+298:''' [[Ynysoedd Ffaröe|FO]]<br /> '''+299:''' [[Y Tir Las|GL]]<br /> </tt></td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+30:''' [[Gwlad Groeg|GR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+31:''' [[Yr Iseldiroedd|NL]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+32:''' [[Gwlad Belg|BE]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+33:''' [[Ffrainc|FR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+34:''' [[Sbaen|ES]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+350:''' [[Gibraltar|GI]]<br /> '''+351:''' [[Portiwgal|PT]]<br /> '''+352:''' [[Lwcsembwrg|LU]]<br /> '''+353:''' [[Gweriniaeth Iwerddon|IE]]<br /> '''+354:''' [[Gwlad yr Iâ|IS]]<br /> '''+355:''' [[Albania|AL]]<br /> '''+356:''' [[Malta|MT]]<br /> '''+357:''' [[Cyprus|CY]]<br /> '''+358:''' [[Y Ffindir|FI]]<br /> '''+359:''' [[Bwlgaria|BG]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+36:''' [[Hwngari|HU]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+370:''' [[Lithiwania|LT]]<br /> '''+371:''' [[Latfia|LV]]<br /> '''+372:''' [[Estonia|EE]]<br /> '''+373:''' [[Moldofa|MD]]<br /> '''+374:''' [[Armenia|AM]]<br /> '''+375:''' [[Belarws|BY]]<br /> '''+376:''' [[Andorra|AD]]<br /> '''+377:''' [[Monaco|MC]]<br /> '''+378:''' [[San Marino|SM]]<br /> '''+379:''' [[Dinas y Fatican|VA]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+380:''' [[Yr Wcráin|UA]]<br /> '''+381:''' [[Serbia a Montenegro|YU]]<br /> '''+382:''' --<br /> '''+383:''' --<br /> '''+384:''' --<br /> '''+385:''' [[Croatia|HR]]<br /> '''+386:''' [[Slofenia|SI]]<br /> '''+387:''' [[Bosnia-Hertsegofina|BA]]<br /> '''+388:''' [[Lle Rhifo Teleffoniaeth Ewropeaidd|EU]]<br /> '''+389:''' [[Cyn-weriniaeth Iwgoslafia o Macedonia|MK]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+39:''' [[Yr Eidal|IT]]<br /> </tt></td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+40:''' [[Romania|RO]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+41:''' [[Y Swistir|CH]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+420:''' [[Y Gweriniaeth Tsiec|CZ]]<br /> '''+421:''' [[Slofacia|SK]]<br /> '''+422:''' --<br /> '''+423:''' [[Liechtenstein|LI]]<br /> '''+424:''' --<br /> '''+425:''' --<br /> '''+426:''' --<br /> '''+427:''' --<br /> '''+428:''' --<br /> '''+429:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+43:''' [[Awstria|AT]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+44:''' [[Y Deyrnas Unedig|GB]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+45:''' [[Denmarc|DK]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+46:''' [[Sweden|SE]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+47:''' [[Norwy|NO]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+48:''' [[Gwlad Pwyl|PL]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+49:''' [[Yr Almaen|DE]]<br /> </tt></td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+500:''' [[Ynysoedd y Falklands|FK]]<br /> '''+501:''' [[Belîs|BZ]]<br /> '''+502:''' [[Gwatemala|GT]]<br /> '''+503:''' [[El Salvador|SV]]<br /> '''+504:''' [[Hondwras|HN]]<br /> '''+505:''' [[Nicaragwa|NI]]<br /> '''+506:''' [[Costa Rica|CR]]<br /> '''+507:''' [[Panama|PA]]<br /> '''+508:''' [[Saint-Pierre a Miquelon|PM]]<br /> '''+509:''' [[Haiti|HT]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+51:''' [[Periw|PE]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+52:''' [[Mecsico|MX]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+53:''' [[Ciwba|CU]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+54:''' [[Yr Ariannin|AR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+55:''' [[Brasil|BR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+56:''' [[Tsile|CL]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+57:''' [[Colombia|CO]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+58:''' [[Feneswela|VE]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+590:''' [[Gwadelwp|GP]]<br /> '''+591:''' [[Bolifia|BO]]<br /> '''+592:''' [[Guyana|GY]]<br /> '''+593:''' [[Ecwador|EC]]<br /> '''+594:''' [[Guiana Ffrengig|GF]]<br /> '''+595:''' [[Paragwâi|PY]]<br /> '''+596:''' [[Martinique|MQ]]<br /> '''+597:''' [[Swrinam|SR]]<br /> '''+598:''' [[Wrwgwái|UY]]<br /> '''+599:''' [[Antilles yr Iseldiroedd|AN]]<br /> </tt></td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+60:''' [[Maleisia|MY]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+61:''' [[Awstralia|AU]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+62:''' [[Indonesia|ID]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+63:''' [[Philippines|PH]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+64:''' [[Seland Newydd|NZ]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+65:''' [[Singapôr|SG]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+66:''' [[Gwlad Tai|TH]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+670:''' [[Dwyrain Timor|TL]]<br /> '''+671:''' --<br /> '''+672:''' [[Antarctica|AQ]]<br /> '''+673:''' [[Brunei Darussalam|BN]]<br /> '''+674:''' [[Nauru|NR]]<br /> '''+675:''' [[Papua Gini Newydd|PG]]<br /> '''+676:''' [[Tonga|TO]]<br /> '''+677:''' [[Ynysoedd Solomon|SB]]<br /> '''+678:''' [[Fanwatw|VU]]<br /> '''+679:''' [[Ffiji|FJ]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+680:''' [[Palau|PW]]<br /> '''+681:''' [[Wallis a Futuna|WF]]<br /> '''+682:''' [[Ynysoedd Cook|CK]]<br /> '''+683:''' [[Ynys Niue|NU]]<br /> '''+684:''' --<br /> '''+685:''' [[Samoa|WS]]<br /> '''+686:''' [[Ciribati|KI]]<br /> '''+687:''' [[Caledonia Newydd|NC]]<br /> '''+688:''' [[Twfalw|TV]]<br /> '''+689:''' [[Polynesia Ffrengig|PF]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+690:''' [[Tocelaw|TK]]<br /> '''+691:''' [[Taleithiau Ffederul Micronesia|FM]]<br /> '''+692:''' [[Ynysoedd Marshal|MH]]<br /> '''+693:''' --<br /> '''+694:''' --<br /> '''+695:''' --<br /> '''+696:''' --<br /> '''+697:''' --<br /> '''+698:''' --<br /> '''+699:''' --<br /> </tt></td> </tr> <tr> <td width="100%" align="center" colspan=10><tt> '''+7:''' [[Rwsia|RU]], [[Kazakhstan|KZ]]<br /> </tt></td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+800:''' [['Freephone' Rhwngwladol|XF]]<br /> '''+801:''' --<br /> '''+802:''' --<br /> '''+803:''' --<br /> '''+804:''' --<br /> '''+805:''' --<br /> '''+806:''' --<br /> '''+807:''' --<br /> '''+808:''' [[Gwasanaethau Costiau Cydrannu|XC]]<br /> '''+809:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+81:''' [[Japan|JP]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+82:''' [[De Corea|KR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+83:''' Dineilltuol </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+84:''' [[Fietnam|VN]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+850:''' [[Gogledd Corea|KP]]<br /> '''+851:''' --<br /> '''+852:''' [[Hong Kong|HK]]<br /> '''+853:''' [[Macau|MO]]<br /> '''+854:''' --<br /> '''+855:''' [[Cambodia|KH]]<br /> '''+856:''' [[Laos|LA]]<br /> '''+857:''' --<br /> '''+858:''' --<br /> '''+859:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+86:''' [[Gweriniaeth Pobl China|CN]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+870:''' [[Inmarsat|XS]]<br /> '''+875:''' --<br /> '''+876:''' --<br /> '''+877:''' --<br /> '''+878:''' [[Gwasanaethau Personol Telathrebiaethau Bydeang|XU]]<br /> '''+879:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+880:''' [[Bangladesh|BD]]<br /> '''+881:''' [[System Lloeren Symudol|XG]]<br /> '''+882:''' [[Rhwydweithiau Rhwngwladol|XN]]<br /> '''+883:''' --<br /> '''+884:''' --<br /> '''+885:''' --<br /> '''+886:''' [[Taiwan|TW]]<br /> '''+887:''' --<br /> '''+888:''' --<br /> '''+889:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+89:''' Dineilltuol<br /></tt></td> </tr> <tr> <td width="10%" align="center"><tt> '''+90:''' [[Twrci|TR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+91:''' [[India|IN]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+92:''' [[Pacistan|PK]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+93:''' [[Affganistan|AF]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+94:''' [[Sri Lanca|LK]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+95:''' [[Myanmar|MM]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+960:''' [[Maldives|MV]]<br /> '''+961:''' [[Libanus|LB]]<br /> '''+962:''' [[Gwlad Iorddonen|JO]]<br /> '''+963:''' [[Syria|SY]]<br /> '''+964:''' [[Irac|IQ]]<br /> '''+965:''' [[Coweit|KW]]<br /> '''+966:''' [[Sawdi Arabia|SA]]<br /> '''+967:''' [[Iemen|YE]]<br /> '''+968:''' [[Oman|OM]]<br /> '''+969:''' --<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+970:''' [[Palesteina|PS]]<br /> '''+971:''' [[Emiradau Arabaidd Unedig|AE]]<br /> '''+972:''' [[Israel|IL]]<br /> '''+973:''' [[Bahrain|BH]]<br /> '''+974:''' [[Qatar|QA]]<br /> '''+975:''' [[Bhutan|BT]]<br /> '''+976:''' [[Mongolia|MN]]<br /> '''+977:''' [[Nepal|NP]]<br /> '''+978:''' --<br /> '''+979:''' [[Gwasanaeth Treth Premiwm Rhwngwladol|XR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+98:''' [[Iran|IR]]<br /> </tt></td> <td width="10%" align="center"><tt> '''+990:''' --<br /> '''+991:''' [[ITPCS|XT]]<br /> '''+992:''' [[Tajikistan|TJ]]<br /> '''+993:''' [[Tyrcmenistan|TM]]<br /> '''+994:''' [[Aserbaijan|AZ]]<br /> '''+995:''' [[Georgia|GE]]<br /> '''+996:''' [[Cirgistan|KG]]<br /> '''+997:''' --<br /> '''+998:''' [[Wsbecistan|UZ]]<br /> '''+999:''' --<br /> </tt></td> </tr> </table> == Rhanbarth 1 -- Ardal Cynllun Rhifo [[Gogledd America]] == * Gogledd America (rheolir dosbarthiad rhifau yng Ngogledd America gan NANPA [http://www.nanpa.com/ ]). ** +1 [[Unol Daleithiau America]] ** +1 [[Canada]] * Gwledydd y Caribi yn bennaf: ** [[Anguilla]](+1 264) ** [[Antigwa a Barbiwda]](+1 268) ** [[Bahamas]] (+1 242) ** [[Barbados]] (+1 246) ** [[Bermiwda]] (+1 441) ** [[Dominica]] (+1 767) ** [[Grenada]] (+1 473) ** [[Gweriniaeth Dominica]] (+1 809)/(+1 829) ** [[Jamaica]] (+1 876) ** [[Montserrat]] (+1 664) ** [[Puerto Rico]] (+1 787)/(+1 939) ** [[Sant Kitts-Nefis]] (+1 869) ** [[Sant Lwsia]] (+1 758) ** [[Sant Vincent a'r Grenadinau]] (+1 784) ** [[Trinidad a Tobago]] (+1 868) ** [[Ynysoedd Caiman]] (+1 345) ** [[Ynysoedd Twrcs a Caicos]] (+1 649) ** [[Ynysoedd Morwynol Prydain]] (+1 284) ** [[Ynysoedd Virgin yr Unol Daleithiau]] (+1 340) * Rhai o ynysoedd y [[Cefnfor Tawel]]: ** [[Gwam]] (+1 671) ** [[Samoa Americanaidd]] (+1 684) ** [[Ynysoedd Marianas Gogleddol]] (+1 670) == Rhanbarth 2 -- [[Affrica]] yn bennaf == * +20 -- [[Yr Aifft]] * +210—dineilltuol * +211—dineilltuol * +212 -- [[Moroco]] * +213 -- [[Algeria]] * +214—dineilltuol * +215—dineilltuol * +216 -- [[Tiwnisia]] * +217—dineilltuol * +218 -- [[Libia]] * +219—dineilltuol * +220 -- [[Y Gambia]] * +221 -- [[Senegal]] * +222 -- [[Mawritania]] * +223 -- [[Mali]] * +224 -- [[Gini]] * +225 -- [[Arfordir Ifori]] * +226 -- [[Bwrcina Ffaso]] * +227 -- [[Niger]] * +228 -- [[Togo]] * +229 -- [[Benin]] * +230 -- [[Mawrisiws]] * +231 -- [[Liberia]] * +232 -- [[Sierra Leone]] * +233 -- [[Ghana]] * +234 -- [[Nigeria]] * +235 -- [[Tsiad]] * +236 -- [[Gweriniaeth Canolbarth Affrica]] * +237 -- [[Camerŵn]] * +238 -- [[Cabo Verde]] * +239 -- [[São Tomé a Príncipe]] * +240 -- [[Gini Gyhydeddol]] * +241 -- [[Gabon]] * +242 -- [[Gweriniaeth Congo]] (neu 'Congo Brazzaville') * +243 -- [[Gweriniaeth Ddemocrataidd Congo]] (neu 'Congo Kinshasa': hen enw, [[Saïr]]) * +244 -- [[Angola]] * +245 -- [[Gini Bisaw]] * +246 -- [[Diego Garcia]] * +247 -- [[Ynys yr Esgyniad]] * +248 -- [[Seychelles]] * +249 -- [[Swdan]] * +250 -- [[Rwanda]] * +251 -- [[Ethiopia]] * +252 -- [[Somalia]] * +253 -- [[Jibwti]] * +254 -- [[Cenia]] * +255 -- [[Tansanïa]] * +256 -- [[Wganda]] * +257 -- [[Bwrwndi]] * +258 -- [[Mosambic]] * +259 -- [[Sansibar]] - ''byth yn weithredol - gweler +255 Tansanïa'' * +260 -- [[Sambia]] * +261 -- [[Madagasgar]] * +262 -- [[Reunion]] * +263 -- [[Simbabwe]] * +264 -- [[Namibia]] * +265 -- [[Malawi]] * +266 -- [[Lesotho]] * +267 -- [[Botswana]] * +268 -- [[Eswatini]] * +269 -- [[Comoros]] a [[Mayotte]] * +27 -- [[De Affrica]] * +28x—dineilltuol * +290 -- [[Sant Helena]] * +291 -- [[Eritrea]] * +292—dineilltuol * +293—dineilltuol * +294—dineilltuol * +295—dim mewn gwasanaeth, [[San Marino]] cynt, gweler +378) * +296—dineilltuol * +297 -- [[Arwba]] * +298 -- [[Ynysoedd Ffaröe]] * +299 -- [[Y Tir Las]] == Rhanbarth 3 -- [[Ewrop]] == * +30 -- [[Gwlad Groeg]] * +31 -- [[Yr Iseldiroedd]] * +32 -- [[Gwlad Belg]] * +33 -- [[Ffrainc]] * +34 -- [[Sbaen]] * +350 -- [[Gibraltar]] * +351 -- [[Portiwgal]] * +352 -- [[Lwcsembwrg]] * +353 -- [[Gweriniaeth Iwerddon]] * +354 -- [[Gwlad yr Iâ]] * +355 -- [[Albania]] * +356 -- [[Malta]] * +357 -- [[Cyprus]] * +358 -- [[Y Ffindir]] * +359 -- [[Bwlgaria]] * +36 -- [[Hwngari]] * +37 -- [[Dwyrain yr Almaen]] cynt - rwan 49 * +370 -- [[Lithiwania]] * +371 -- [[Latfia]] * +372 -- [[Estonia]] * +373 -- [[Moldofa]] * +374 -- [[Armenia]] * +375 -- [[Belarws]] * +376 -- [[Andora]] * +377 -- [[Monaco]] * +378 -- [[San Marino]] * +379 -- [[Dinas y Fatican]] * +38—gynt Iwgoslafia * +380 -- [[Yr Wcráin]] * +381 -- [[Serbia]] * +382 -- [[Montenegro]] * +383—dineilltuol * +384—dineilltuol * +385 -- [[Croatia]] * +386 -- [[Slofenia]] * +387 -- [[Bosnia-Hertsegofina]] * +388—Canolfna Rhifo Teleffonio Ewropeaidd - Gwasanaethau dros Ewrop * +389 -- [[Gweriniaeth Macedonia]] * +39 -- [[Yr Eidal]] == Rhanbarth 4 -- [[Ewrop]] == * +40 -- [[Romania]] * +41 -- [[Y Swistir]] * +42—gynt [[Tsiecoslofacia]] * +420 -- [[Gweriniaeth Tsiec]] * +421 -- [[Slofacia]] * +422—dineilltuol * +423 -- [[Liechtenstein]] * +424—dineilltuol * +425—dineilltuol * +426—dineilltuol * +427—dineilltuol * +428—dineilltuol * +429—dineilltuol * +43 -- [[Awstria]] * +44 -- [[Y Deyrnas Unedig]] * +45 -- [[Denmarc]] * +46 -- [[Sweden]] * +47 -- [[Norwy]] * +48 -- [[Gwlad Pwyl]] * +49 -- [[Yr Almaen]] == Rhanbarth 5 -- [[Mecsico]], [[Canolbarth America|Canolbarth]] a [[De America]], [[India'r Gorllewin]] == * +500 -- [[Ynysoedd y Falklands]] * +501 -- [[Belîs]] * +502 -- [[Gwatemala]] * +503 -- [[El Salfador]] * +504 -- [[Hondwras]] * +505 -- [[Nicaragwa]] * +506 -- [[Costa Rica]] * +507 -- [[Panama]] * +508 -- [[Saint-Pierre a Miquelon]] * +509 -- [[Haiti]] * +51 -- [[Periw]] * +52 -- [[Mecsico]] * +53 -- [[Ciwba]] * +54 -- [[Yr Ariannin]] * +55 -- [[Brasil]] * +56 -- [[Tsile]] * +57 -- [[Colombia]] * +58 -- [[Feneswela]] * +590 -- [[Gwadelwp]] * +591 -- [[Bolifia]] * +592 -- [[Gaiana]] * +593 -- [[Ecwador]] * +594 -- [[Gaiana Ffrengig]] * +595 -- [[Paragwâi]] * +596 -- [[Martinique]] * +597 -- [[Swrinam]] * +598 -- [[Wrwgwái]] * +599 -- [[Antilles yr Iseldiroedd]] == Rhanbarth 6 -- De'r Môr Tawel ac [[Awstralasia]] == * +60 -- [[Maleisia]] * +61 -- [[Awstralia]] a'r Ynysoedd Nadolig a Cocos * +62 -- [[Indonesia]] * +63 -- [[Y Philipinau]] * +64 -- [[Seland Newydd]] * +65 -- [[Singapôr]] * +66 -- [[Gwlad Tai]] * +670 -- [[Dwyrain Timor]] * +671—gynt Gwam - rwan côd 1 671 * +672—Tiroedd Allanol Awstraliaidd: [[Antarctica]], Ynys Norfolk * +673 -- [[Brwnei|Brwnei Darussalam]] * +674 -- [[Nawrw]] * +675 -- [[Papua Gini Newydd]] * +676 -- [[Tonga]] * +677 -- [[Ynysoedd y Solomons]] * +678 -- [[Fanwatw]] * +679 -- [[Ffiji]] * +680 -- [[Palaw]] * +681 -- [[Wallis a Futuna]] * +682 -- [[Ynysoedd Cook]] * +683 -- [[Niue|Ynys Niue]] * +684 -- [[Samoa Americanaidd]]—fydd yn symud i côd 1 684 yn 2004 * +685 -- [[Samoa]] * +686 -- [[Ciribati]], (Ynysoedd Gilbert) * +687 -- [[Caledonia Newydd]] * +688 -- [[Twfalw]], (Ynysoedd Elis) * +689 -- [[Polynesia Ffrengig]] * +690 -- [[Tocelaw]] * +691 -- [[Taleithiau Ffederal Micronesia]] * +692 -- [[Ynysoedd Marshal]] * +693—dineilltuol * +694—dineilltuol * +695—dineilltuol * +696—dineilltuol * +697—dineilltuol * +698—dineilltuol * +699—dineilltuol == Rhanbarth 7 -- Rwsia a'r hen [[Undeb Sofietaidd]] == * +7 -- [[Rwsia]], [[Casachstan]]. == Rhanbarth 8 -- [[Dwyrain Asia]] a Gwasanaethau Arbennig == * +800 -- 'Freephone' Rhwngwladol ([[UIFN]]) * +801—dineilltuol * +802—dineilltuol * +803—dineilltuol * +804—dineilltuol * +805—dineilltuol * +806—dineilltuol * +807—dineilltuol * +808—wedi eu gadw am Gwasanaethau Costiau Cydrannu * +809—dineilltuol * +81 -- [[Japan]] * +82 -- [[De Corea]] * +83x—dineilltuol * +84 -- [[Fietnam]] * +850 -- [[Gogledd Corea]] * +851—dineilltuol * +852 -- [[Hong Cong]] * +853 -- [[Macao]] * +854—dineilltuol * +855 -- [[Cambodia]] * +856 -- [[Laos]] * +857—dineilltuol * +858—dineilltuol * +859—dineilltuol * +86 -- [[Gweriniaeth Pobl Tsieina]] * +870—Gwasanaeth "SNAC" Inmarsat * +875—wedi eu gadw am gwasanaeth Symudol Arforol * +876—wedi eu gadw am gwasanaeth Symudol Arforol * +877—wedi eu gadw am gwasanaeth Symudol Arforol * +878—Gwasanaethau Personol Telathrebiaethau Bydeang * +879—wedi eu galw am gwasanaethau <nowiki>symudol/arforol</nowiki> cenedlaethol * +880 -- [[Bangladesh]] * +881—System Lloeren Symudol * +882—Rhwydweithiau Rhwngwladol * +883—dineilltuol * +884—dineilltuol * +885—dineilltuol * +886 -- [[Taiwan]] * +887—dineilltuol * +888—dineilltuol * +889—dineilltuol * +89x—dineilltuol == Rhanbarth 9 -- Gorllewin a De [[Asia]], [[Y Dwyrain Canol]] == * +90 -- [[Twrci]] * +91 -- [[India]] * +92 -- [[Pacistan]] * +93 -- [[Affganistan]] * +94 -- [[Sri Lanca]] * +95 -- [[Myanmar|Myanmar (Myanmar)]] * +960 -- [[Maldives]] * +961 -- [[Libanus]] * +962 -- [[Gwlad Iorddonen]] * +963 -- [[Syria]] * +964 -- [[Irac]] * +965 -- [[Ciwait]] * +966 -- [[Sawdi Arabia]] * +967 -- [[Iemen]] * +968 -- [[Oman]] * +969—Gweriniaeth Ddemocrataidd Iemen cynt - 967 ([[Iemen]]) rwan * +970 -- [[Palesteina]] * +971 -- [[United Arab Emirates]] * +972 -- [[Israel]] * +973 -- [[Bahrein]] * +974 -- [[Qatar]] * +975 -- [[Bhwtan]] * +976 -- [[Mongolia]] * +977 -- [[Nepal]] * +978—dineilltuol * +979—Gwasanaeth Treth Premiwm Rhyngwladol * +98 -- [[Iran]] * +990—dineilltuol * +991 -- ''International Telecommunications Public Correspondence Service'' (ITPCS) * +992 -- [[Tajicistan]] * +993 -- [[Tyrcmenistan]] * +994 -- [[Aserbaijan]] * +995 -- [[Georgia]] * +996 -- [[Cirgistan]] * +997—dineilltuol * +998 -- [[Wsbecistan]] * +999—dineilltuol Mae sero (+0) yn ddineilltuol. [[Categori:Rhestrau codau gwledydd|Codau galw gwledydd]] [[Categori:Codau gwledydd]] [[Categori:Cyfathrebu]] o07z5riilgsefymqg1qm55uva9l9iyd 0 149 11101399 11014467 2022-08-13T17:27:31Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki <center> [[19g]] - '''[[20g]]''' - [[21g]]<br /> [[1900au]] [[1910au]] [[1920au]] [[1930au]] [[1940au]] - '''[[1950au]]''' - [[1960au]] [[1970au]] [[1980au]] [[1990au]] [[2000au]]<br /> [[1947]] [[1948]] [[1949]] [[1950]] [[1951]] - '''1952''' - [[1953]] [[1954]] [[1955]] [[1956]] [[1957]] </center> ---- ==Digwyddiadau== *[[14 Ionawr]] - Premiere y rhaglen ''Today'' ar [[NBC]] (UDA). *[[6 Chwefror]] - [[Elisabeth II, brenhines y Deyrnas Unedig|Tywysoges Elisabeth]] yn dod yn frenhines y Deyrnas Unedig. *[[14 Chwefror]] - Agoriad y [[Gemau Olympaidd y Gaeaf]] yn [[Oslo]], Norwy. *[[15 Chwefror]] - Angladd [[Siôr VI, brenin y Deyrnas Unedig]]. *[[11 Ebrill]] - [[Brwydr Ynys Nanri]] yn Tsieina. *[[5 Awst]] - [[Cytundeb Taipei]] rhwng Tsieina a Japan. *[[4 Tachwedd]] - Daeargryn yn [[Kamchatka]], Rwsia. *[[25 Tachwedd]] - Agoriad y ddrama ''[[The Mousetrap]]'' gan [[Agatha Christie]] yn Llundain. *'''Ffilmiau''' **''The African Queen'' (gyda [[Humphrey Bogart]]) *'''Llyfrau''' **[[Islwyn Ffowc Elis]] - ''[[Cyn Oeri'r Gwaed]]'' **[[Roland Mathias]] - ''The Roses of Tretower'' **[[T. J. Morgan]] - ''[[Y Treigladau a'u Cystrawen]]'' **[[John Dyfnallt Owen]] - ''Rhamant a Rhyddid'' **[[Richard Vaughan (nofelydd)|Richard Vaughan]] - ''Moulded in Earth'' *'''Drama''' **[[Jean Anouilh]] - ''[[L'Alouette]]'' **[[Agatha Christie]] - ''The Mousetrap'' **[[Terence Rattigan]] - ''The Deep Blue Sea'' *'''Cerddoriaeth''' **[[John Cage]] - ''4' 33"'' **[[Sergei Prokofiev]] - ''War and Peace'' (opera) ==Genedigaethau== *[[11 Mawrth]] - [[Douglas Adams]], awdur (m. [[2001]]) * [[29 Mawrth]] - [[Cen Llwyd]], gweinidog, bardd ac ymgyrchydd (m. [[2022]]) *[[21 Ebrill]] - [[Cheryl Gillan]], gwleidydd (m. [[2021]]) *[[5 Mai]] - [[Andrew Davies (gwleidydd)|Andrew Davies]], gwleidydd *[[11 Mai]] - [[Renaud]], canwr * [[7 Mehefin]] **[[Liam Neeson]], actor **[[Orhan Pamuk]], nofelydd *[[20 Mehefin]] - [[John Goodman]], actor * [[26 Hydref]] - [[Andrew Motion]], bardd * [[27 Hydref]] - [[Atsuyoshi Furuta]], pêl-droediwr * [[28 Hydref]] - [[Annie Potts]], actores * [[3 Tachwedd]] **[[Jim Cummings]], actor ac digrifwr **[[Roseanne Barr]], actores a digrifwraig * [[17 Tachwedd]] - [[Cyril Ramaphosa]], Arlywydd De Affrica *[[31 Rhagfyr]] - [[Jean-Pierre Rives]], chwaraewr rygbi ==Marwolaethau== *[[6 Chwefror]] - [[Siôr VI, brenin y Deyrnas Unedig]], 56 *[[6 Mai]] - [[Maria Montessori]], addysgwr, 81 *[[26 Gorffennaf]] - [[Eva Peron]], gwleidydd, 33 *[[25 Awst]] - [[James Kitchener Davies]], bardd a dramodydd, 50 * [[28 Hydref]] - [[Billy Hughes]], Prif Weinidog Awstralia, 90 *[[26 Tachwedd]] - [[Sven Hedin]], anturiaethwr, 87 *[[15 Rhagfyr]] - Syr [[William Goscombe John]], cerflunydd, 92 ==Gwobrau Nobel== *[[Gwobr Nobel am Ffiseg|'''Ffiseg:''']] [[Felix Bloch]] ac [[Edward Mills Purcell]] *[[Gwobr Nobel am Cemeg|'''Cemeg:''']] [[Archer Martin]] a [[Richard Laurence Millington Synge]] *[[Gwobr Nobel am Meddygaeth|'''Meddygaeth:''']] [[Selman Abraham Waksman]] *[[Gwobr Nobel am Llenyddiaeth|'''Llenyddiaeth:''']] [[François Mauriac]] *[[Gwobr Nobel am Heddwch|'''Heddwch:''']] [[Albert Schweitzer]] ==Eisteddfod Genedlaethol ([[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Aberystwyth 1952|Aberystwyth]])== * [[Cadair yr Eisteddfod Genedlaethol|'''Cadair:''']] [[John Evans (bardd)|John Evans]] * [[Coron yr Eisteddfod Genedlaethol|'''Coron:''']] dim gwobr * [[Medal Ryddiaith|'''Medal Ryddiaeth:''']] [[O. E. Roberts]], ''Cyfrinachau Natur'' [[Categori:1952| ]] ax9m7ltjstsm8gbi7p3627na3mqahck 0 150 11101398 11090541 2022-08-13T17:24:49Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki <center> [[19g]] - '''[[20g]]''' - [[21g]]<br /> [[1900au]] [[1910au]] [[1920au]] [[1930au]] [[1940au]] - '''[[1950au]]''' - [[1960au]] [[1970au]] [[1980au]] [[1990au]] [[2000au]]<br /> [[1949]] [[1950]] [[1951]] [[1952]] [[1953]] - '''1954''' - [[1955]] [[1956]] [[1957]] [[1958]] [[1959]] </center> ---- ==Digwyddiadau== *[[14 Ionawr]] - Priodas [[Marilyn Monroe]] a [[Joe DiMaggio]]. *[[25 Chwefror]] - Mae [[Gamal Abdel Nasser]] yn dod prif weinidog [[yr Aifft]]. *[[13 Mawrth]] – [[7 Mai]] - [[Brwydr Dien Bien Phu]] *[[1 Tachwedd]] - Dechreuad y [[Rhyfel Algeria]] *[[4 Rhagfyr]] - Agoriad y [[Burger King]] cyntaf, yn Miami, Florida. *'''Ffilmiau''' **''Doctor in the House'', gyda [[Donald Houston]] **''[[On the Waterfront]]'', gyda [[Marlon Brando]] *'''Llyfrau''' **[[Dannie Abse]] - ''Ash on a Young Man's Sleeve'' **[[Kingsley Amis]] -''Lucky Jim'' **[[Driss Chraïbi]] - ''[[Le passé simple]]'' **[[Margiad Evans]] - ''The Nightingale Silenced'' **[[Dylan Thomas]] - ''Quite Early One Morning'' *'''Cerddoriaeth''' **"Misty" gan [[Johnny Burke]] ac [[Erroll Garner]] **[[Alun Hoddinott]] - Concerto i Glarinét **[[Daniel Jones]] - Symffoni rhif 4 ==Genedigaethau== *[[6 Ionawr]] - [[Anthony Minghella]], cyfarwyddwr ffilm (m. [[2008]]) *[[29 Ionawr]] - [[Oprah Winfrey]], cyflwynydd teledu *[[18 Chwefror]] - [[John Travolta]], actor *[[7 Ebrill]] - [[Jackie Chan]], actor *[[19 Ebrill]] - [[Jon Owen Jones]], gwleidydd *[[23 Ebrill]] - [[Michael Moore]], cyfarwyddwr ffilm *[[16 Awst]] **[[James Cameron]], cyfarwyddwr, cynhyrchydd a sgriptiwr **[[George Galloway]], gwleidydd *[[21 Medi]] - [[Shinzo Abe]], prif weinidog Japan (m. [[2022]]) *[[23 Medi]] - [[Cherie Booth]], bargyfreithwraig a gwraig [[Tony Blair]] * [[19 Hydref]] - [[Ken Stott]], actor * [[23 Hydref]] - [[Ang Lee]], cyfarwyddwr ffilm * [[24 Hydref]] **[[Thomas Mulcair]], gwleidydd **[[Malcolm Turnbull]], Prif Weinidog Awstralia *[[1 Tachwedd]] - [[Katie Curtis]], seiclwr ==Marwolaethau== *[[6 Mai]] - [[J. J. Williams (bardd)|J. J. Williams]], bardd, 84 *[[19 Mai]] - [[Charles Ives]], cyfansoddwr *[[7 Mehefin]] - [[Alan Turing]], mathemategydd, 41<ref>{{Cite encyclopedia |url=https://www.britannica.com/biography/Alan-Turing#toc330986 |title=Alan Turing. Biography, Facts, & Education |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |access-date=11 Hydref 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171011184445/https://www.britannica.com/biography/Alan-Turing#toc330986 |archive-date=11 Hydref 2017 |url-status=live |language=en}}</ref> *[[10 Gorffennaf]] - [[Jack Anthony]], joci, 64 * [[13 Gorffennaf]] - [[Frida Kahlo]], arlunydd, 47<ref>{{cite book |last=Zamora |first=Martha |title=Frida Kahlo: The Brush of Anguish |url=https://archive.org/details/fridakahlobrusho0000zamo |url-access=registration |year=1990 |publisher=[[Chronicle Books]] |isbn=978-0-87701-746-2 |page=12|language=en}}</ref> *[[3 Awst]] - [[Colette]], nofelydd, 81<ref>{cite book |last1 = Portuges |first1 = Catherine |last2 = Jouve |first2 = Nicole Ward |chapter = Colette |editor1-last = Sartori |editor1-first = Eva Martin |editor2-last = Zimmerman |editor2-first = Dorothy Wynne |title = French Women Writers |publisher = University of Nebraska Press |year = 1994 |isbn = 0803292244 |chapter-url = https://books.google.com/books?id=e61uan62glsC&pg=PA78 | pages=80-81|language=en}}</ref> *[[29 Medi]] - [[William John Gruffydd]], awdur, 73<ref>{{cite web|url=https://bywgraffiadur.cymru/article/c4-GRUF-JOH-1881|title=Gruffydd, William John (1881-1954), ysgolhaig, bardd, beirniad a golygydd|author=Thomas Parry|website=Y Bywgraffiadur Cymreig|publisher=National Library of Wales|access-date=17 Mawrth 2019}}</ref> *[[1 Tachwedd]] - [[Judy Marks]], awdures *[[3 Tachwedd]] - [[Henri Matisse]], arlunydd, 84<ref>{{cite book | last =Schneider | first =Pierre | title =Matisse | publisher =George Braziller | date =1984 | location =New York | pages =740 | isbn =0500091668 |language=en}}</ref> *[[28 Tachwedd]] - [[Enrico Fermi]], ffisegydd, 53<ref>{{cite news|last=|first=|date=29 Tachwedd 1954|title=Enrico Fermi Dead at 53; Architect of Atomic Bomb|newspaper=[[The New York Times]]|url=https://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/bday/0929.html|url-status=dead|access-date=21 Ionawr 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20190314034514/https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/learning/general/onthisday/bday/0929.html|archive-date=14 Mawrth 2019|language=en}}</ref> ==Gwobrau Nobel== *[[Gwobr Nobel am Ffiseg|'''Ffiseg:''']] [[Max Born]] a [[Walther Bothe]] *[[Gwobr Nobel am Cemeg|'''Cemeg:''']] [[Linus Pauling]] *[[Gwobr Nobel am Meddygaeth|'''Meddygaeth:''']] [[John Franklin Enders]], [[Thomas Huckle Weller]] a [[Frederick Chapman Robbins]] *[[Gwobr Nobel am Llenyddiaeth|'''Llenyddiaeth:''']] [[Ernest Hemingway]] *[[Gwobr Nobel am Heddwch|'''Heddwch:''']] Swyddfa yr [[Uwch-Comisiynydd y Cenhedloedd Unedig am Ffoaduriaid]] ==Eisteddfod Genedlaethol ([[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Ystradgynlais 1954|Ystradgynlais]])== * [[Cadair yr Eisteddfod Genedlaethol|'''Cadair:''']] [[John Evans (bardd)|John Evans]] * [[Coron yr Eisteddfod Genedlaethol|'''Coron:''']] [[E. Llwyd Williams]] * [[Medal Ryddiaith|'''Medal Ryddiaeth:''']] [[O. E. Roberts]], ''Y Gor o Ystradgynlais'' ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} [[Categori:1954| ]] 9w6j1780k1st289rp1hc9ioc52nizs7 0 213 11101451 10969998 2022-08-13T21:41:47Z 109.180.207.11 wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}} {{Awst}} '''6 Awst''' yw'r deunawfed dydd wedi'r dau gant (218fed) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (219eg mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 147 diwrnod hyd diwedd y flwyddyn. ==Digwyddiadau== *[[1825]] - Annibyniaeth [[Bolifia]]. *[[1915]] - Dechrau [[Brwydr Sari Bair]] yn y [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]] *[[1945]] - Unol Daleithiau America yn bomio [[Hiroshima]] â [[bom atomig]]. Erbyn diwedd y flwyddyn roedd 140,000 wedi marw o ganlyniad i'r bomio. *[[1962]] - Annibyniaeth [[Jamaica]]. ==Genedigaethau== [[Delwedd:Synthetic Production of Penicillin TB1468 crop.jpg|bawd|140px|dde|[[Alexander Fleming]]]] [[Delwedd:Barbara Windsor Maryebone Tree.JPG|bawd|140px|dde|[[Barbara Windsor]]]] *[[1644]] - [[Louise de la Vallière]], cariad [[Louis XIV, brenin Ffrainc]] (m. [[1710]]) *[[1775]] - [[Daniel O'Connell]], gwleidydd o Wyddel (m. [[1847]]) *[[1809]] - [[Alfred, Arglwydd Tennyson]], bardd (m. [[1892]]) *[[1860]] - [[Aletta Ruijsch]], arlunydd (m. [[1930]]) *[[1868]] - [[Paul Claudel]], bardd (m. [[1955]]) *[[1881]] - [[Alexander Fleming]], meddyg, biolegydd a dyfeisiwr (m. [[1955]]) *[[1881]] - [[Louella Parsons]], actores (m. [[1972]]) *[[1908]] - [[Marianne Clouzot]], arlunydd (m. [[2007]]) *[[1911]] - [[Lucille Ball]], actores (m. [[1989]]) *[[1916]] - [[Dom Mintoff]], Prif Weinidog Malta (m. [[2012]]) *[[1917]] - [[Robert Mitchum]], actor (m. [[1997]]) *[[1926]] - [[Simone Lacour]], arlunydd (m. [[2016]]) *[[1928]] - [[Andy Warhol]], arlunydd (m. [[1987]]) *[[1934]] - [[Billy Boston]], chwaraewr rygbi *[[1937]] - Fonesig [[Barbara Windsor]], actores (m. [[2020]]) *[[1938]] - [[Rees Davies]], hanesydd (m. [[2005]]) *[[1940]] - [[Pia Schutzmann]], arlunydd *[[1946]] - [[Ron Davies]], gwleidydd *[[1965]] - [[Mark Speight]], cyflwynydd teledu (m. [[2008]]) *[[1970]] - [[Yutaka Akita]], pel-droediwr *[[1973]] - [[Donna Lewis]], cantores *[[1983]] - [[Robin van Persie]], pêl-droediwr ==Marwolaethau== [[Delwedd:Robin Cook-close crop.jpg|bawd|140px|dde|[[Robin Cook]]]] *[[258]] - [[Pab Sixtws II]] *[[1221]] - [[Sant Dominic]], 50 *[[1458]] - [[Pab Callixtws III]] *[[1637]] - [[Ben Jonson]], bardd, 65 *[[1746]] - [[Cristian VI, brenin Denmarc]], 46 *[[1914]] - [[Ellen Axson Wilson]], gwraig gyntaf Arlywydd [[Woodrow Wilson]], 54 *[[1945]] - [[May Vale]], arlunydd, 83 *[[1951]] - [[Berthe Mouchel]], arlunydd, 86 *[[1969]] - [[Theodor W. Adorno]], athronydd, 65 *[[1974]] - [[Emma Fordyce MacRae]], arlunydd, 87 *[[1978]] - [[Pab Pawl VI]], 80 *[[2000]] - [[Lillian Chestney]], arlunydd, 86 *[[2005]] - [[Robin Cook]], gwleidydd, 59 *[[2008]] - [[Jean Cooke]], arlunydd, 81 *[[2009]] - [[Revekka Tsuzmer]], arlunydd, 90 ==Gwyliau a chadwraethau== * Blynyddol: [[Gŵyl mabsant|Dydd Gŵyl]] [[Arthfael]] * Diwrnod Annibyniaeth ([[Bolifia]], [[Jamaica]]) [[Categori:Dyddiau|0806]] [[Categori:Awst|Awst, 06]] 82pf815evfscuggiols6qxmk4vos176 11101452 11101451 2022-08-13T21:44:09Z 109.180.207.11 wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}} {{Awst}} '''6 Awst''' yw'r deunawfed dydd wedi'r dau gant (218fed) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (219eg mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 147 diwrnod hyd diwedd y flwyddyn. ==Digwyddiadau== *[[1825]] - Annibyniaeth [[Bolifia]]. *[[1915]] - Dechrau [[Brwydr Sari Bair]] yn y [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]] *[[1945]] - Unol Daleithiau America yn bomio [[Hiroshima]] â [[bom atomig]]. Erbyn diwedd y flwyddyn roedd 140,000 wedi marw o ganlyniad i'r bomio. *[[1962]] - Annibyniaeth [[Jamaica]]. ==Genedigaethau== [[Delwedd:Synthetic Production of Penicillin TR1468 crop.jpg|bawd|140px|dde|[[Alexander Fleming]]]] [[Delwedd:Barbara Windsor Maryebone Tree.JPG|bawd|140px|dde|[[Barbara Windsor]]]] *[[1644]] - [[Louise de la Vallière]], cariad [[Louis XIV, brenin Ffrainc]] (m. [[1710]]) *[[1775]] - [[Daniel O'Connell]], gwleidydd o Wyddel (m. [[1847]]) *[[1809]] - [[Alfred, Arglwydd Tennyson]], bardd (m. [[1892]]) *[[1860]] - [[Aletta Ruijsch]], arlunydd (m. [[1930]]) *[[1868]] - [[Paul Claudel]], bardd (m. [[1955]]) *[[1881]] - [[Alexander Fleming]], meddyg, biolegydd a dyfeisiwr (m. [[1955]]) *[[1881]] - [[Louella Parsons]], actores (m. [[1972]]) *[[1908]] - [[Marianne Clouzot]], arlunydd (m. [[2007]]) *[[1911]] - [[Lucille Ball]], actores (m. [[1989]]) *[[1916]] - [[Dom Mintoff]], Prif Weinidog Malta (m. [[2012]]) *[[1917]] - [[Robert Mitchum]], actor (m. [[1997]]) *[[1926]] - [[Simone Lacour]], arlunydd (m. [[2016]]) *[[1928]] - [[Andy Warhol]], arlunydd (m. [[1987]]) *[[1934]] - [[Billy Boston]], chwaraewr rygbi *[[1937]] - Fonesig [[Barbara Windsor]], actores (m. [[2020]]) *[[1938]] - [[Rees Davies]], hanesydd (m. [[2005]]) *[[1940]] - [[Pia Schutzmann]], arlunydd *[[1946]] - [[Ron Davies]], gwleidydd *[[1965]] - [[Mark Speight]], cyflwynydd teledu (m. [[2008]]) *[[1970]] - [[Yutaka Akita]], pel-droediwr *[[1973]] - [[Donna Lewis]], cantores *[[1983]] - [[Robin van Persie]], pêl-droediwr ==Marwolaethau== [[Delwedd:Robin Cook-close crop.jpg|bawd|140px|dde|[[Robin Cook]]]] *[[258]] - [[Pab Sixtws II]] *[[1221]] - [[Sant Dominic]], 50 *[[1458]] - [[Pab Callixtws III]] *[[1637]] - [[Ben Jonson]], bardd, 65 *[[1746]] - [[Cristian VI, brenin Denmarc]], 46 *[[1914]] - [[Ellen Axson Wilson]], gwraig gyntaf Arlywydd [[Woodrow Wilson]], 54 *[[1945]] - [[May Vale]], arlunydd, 83 *[[1951]] - [[Berthe Mouchel]], arlunydd, 86 *[[1969]] - [[Theodor W. Adorno]], athronydd, 65 *[[1974]] - [[Emma Fordyce MacRae]], arlunydd, 87 *[[1978]] - [[Pab Pawl VI]], 80 *[[2000]] - [[Lillian Chestney]], arlunydd, 86 *[[2005]] - [[Robin Cook]], gwleidydd, 59 *[[2008]] - [[Jean Cooke]], arlunydd, 81 *[[2009]] - [[Revekka Tsuzmer]], arlunydd, 90 ==Gwyliau a chadwraethau== * Blynyddol: [[Gŵyl mabsant|Dydd Gŵyl]] [[Arthfael]] * Diwrnod Annibyniaeth ([[Bolifia]], [[Jamaica]]) [[Categori:Dyddiau|0806]] [[Categori:Awst|Awst, 06]] gfwy5vc72qacoyibpmlbcxelo7lndre 11101453 11101452 2022-08-13T21:45:00Z 109.180.207.11 /* Genedigaethau */ wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}} {{Awst}} '''6 Awst''' yw'r deunawfed dydd wedi'r dau gant (218fed) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (219eg mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 147 diwrnod hyd diwedd y flwyddyn. ==Digwyddiadau== *[[1825]] - Annibyniaeth [[Bolifia]]. *[[1915]] - Dechrau [[Brwydr Sari Bair]] yn y [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|Rhyfel Byd Cyntaf]] *[[1945]] - Unol Daleithiau America yn bomio [[Hiroshima]] â [[bom atomig]]. Erbyn diwedd y flwyddyn roedd 140,000 wedi marw o ganlyniad i'r bomio. *[[1962]] - Annibyniaeth [[Jamaica]]. ==Genedigaethau== [[Delwedd:Synthetic Production of Penicillin TR1468 crop.jpg|bawd|140px|dde|[[Alexander Fleming]]]] [[Delwedd:Barbara Windsor Maryebone Tree.JPG|bawd|140px|dde|[[Barbara Windsor]]]] *[[1644]] - [[Louise de la Vallière]], cariad [[Louis XIV, brenin Ffrainc]] (m. [[1710]]) *[[1775]] - [[Daniel O'Connell]], gwleidydd o Wyddel (m. [[1847]]) *[[1809]] - [[Alfred, Arglwydd Tennyson]], bardd (m. [[1892]]) *[[1860]] - [[Aletta Ruijsch]], arlunydd (m. [[1930]]) *[[1868]] - [[Paul Claudel]], bardd (m. [[1955]]) *[[1881]] - Syr [[Alexander Fleming]], meddyg, biolegydd a dyfeisiwr (m. [[1955]]) *[[1881]] - [[Louella Parsons]], actores (m. [[1972]]) *[[1908]] - [[Marianne Clouzot]], arlunydd (m. [[2007]]) *[[1911]] - [[Lucille Ball]], actores (m. [[1989]]) *[[1916]] - [[Dom Mintoff]], Prif Weinidog Malta (m. [[2012]]) *[[1917]] - [[Robert Mitchum]], actor (m. [[1997]]) *[[1926]] - [[Simone Lacour]], arlunydd (m. [[2016]]) *[[1928]] - [[Andy Warhol]], arlunydd (m. [[1987]]) *[[1934]] - [[Billy Boston]], chwaraewr rygbi *[[1937]] - Fonesig [[Barbara Windsor]], actores (m. [[2020]]) *[[1938]] - [[Rees Davies]], hanesydd (m. [[2005]]) *[[1940]] - [[Pia Schutzmann]], arlunydd *[[1946]] - [[Ron Davies]], gwleidydd *[[1965]] - [[Mark Speight]], cyflwynydd teledu (m. [[2008]]) *[[1970]] - [[Yutaka Akita]], pel-droediwr *[[1973]] - [[Donna Lewis]], cantores *[[1983]] - [[Robin van Persie]], pêl-droediwr ==Marwolaethau== [[Delwedd:Robin Cook-close crop.jpg|bawd|140px|dde|[[Robin Cook]]]] *[[258]] - [[Pab Sixtws II]] *[[1221]] - [[Sant Dominic]], 50 *[[1458]] - [[Pab Callixtws III]] *[[1637]] - [[Ben Jonson]], bardd, 65 *[[1746]] - [[Cristian VI, brenin Denmarc]], 46 *[[1914]] - [[Ellen Axson Wilson]], gwraig gyntaf Arlywydd [[Woodrow Wilson]], 54 *[[1945]] - [[May Vale]], arlunydd, 83 *[[1951]] - [[Berthe Mouchel]], arlunydd, 86 *[[1969]] - [[Theodor W. Adorno]], athronydd, 65 *[[1974]] - [[Emma Fordyce MacRae]], arlunydd, 87 *[[1978]] - [[Pab Pawl VI]], 80 *[[2000]] - [[Lillian Chestney]], arlunydd, 86 *[[2005]] - [[Robin Cook]], gwleidydd, 59 *[[2008]] - [[Jean Cooke]], arlunydd, 81 *[[2009]] - [[Revekka Tsuzmer]], arlunydd, 90 ==Gwyliau a chadwraethau== * Blynyddol: [[Gŵyl mabsant|Dydd Gŵyl]] [[Arthfael]] * Diwrnod Annibyniaeth ([[Bolifia]], [[Jamaica]]) [[Categori:Dyddiau|0806]] [[Categori:Awst|Awst, 06]] owwk44t7upraqfff7d3pcuo28e89vgi 0 992 11101460 11037745 2022-08-14T03:39:07Z CommonsDelinker 458 Yn dileu "Yayoi_Kusama_cropped_1_Yayoi_Kusama_201611.jpg". Cafodd ei dileu oddi ar Gomin gan [[commons:User:Yasu|Yasu]] achos: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Yayoi Kusama cropped 1 Yayoi Kusama 201611.jpg|]]. wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}} {{Mawrth}} '''22 Mawrth''' yw'r unfed dydd a phedwar ugain (81ain) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (82ain mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 284 diwrnod arall hyd ddiwedd y flwyddyn. == Digwyddiadau == * [[1895]] – Dangoswyd [[ffilm]] i'r cyhoedd am y tro cyntaf, ym Mharis. * [[1912]] - Sefydlu [[Bihar]]. * [[2016]] - Ymosodiad [[Brwsel]]. * [[2017]] - Ymosodiad [[Dinas Westminster]]. == Genedigaethau == [[Delwedd:Reese Witherspoon 2009.jpg|bawd|130px|dde|[[Reese Witherspoon]]]] * [[1599]] - Syr [[Antoon van Dyck]], arlunydd (m. [[1641]]) * [[1693]] - [[Hugh Hughes (Y Bardd Coch o Fôn)|Hugh Hughes]], bardd (m. [[1776]]) * [[1785]] - [[Adam Sedgwick]], daearegwr (m. [[1873]]) * [[1797]] - [[Gwilym I, brenin Prwsia]] (m. [[1888]]) * [[1908]] - [[Louis L'Amour]], nofelydd (m. [[1988]]) * [[1912]] **[[Karl Malden]], actor (m. [[2009]]) **[[Agnes Martin]], arlunydd (m. [[2004]]) * [[1917]] - [[Paul Rogers]], actor (m. [[2013]]) * [[1920]] - Fonesig [[Fanny Waterman]], pianydd (m. [[2020]]) * [[1923]] - [[Marcel Marceau]], meimiwr (m. [[2007]]) * [[1924]] - [[Paule Nolens]], arlunydd (m. [[2008]]) * [[1926]] - [[Rose Marie Stuckert-Schnorrenberg]], arlunydd (m. [[2021]]) * [[1929]] - [[Yayoi Kusama]], arlunydd * [[1930]] - [[Stephen Sondheim]], cyfansoddwr (m. [[2021]]) * [[1931]] **[[William Shatner]], actor **[[Leslie Thomas]], nofelydd (m. [[2014]]) * [[1932]] - [[Els Borst]], gwleidydd (m. [[2014]]) * [[1948]] - [[Andrew Lloyd Webber]], cyfansoddwr * [[1949]] - [[John Toshack]], pêl-droediwr * [[1950]] - [[Jocky Wilson]], chwaraewr dartiau (m. [[2012]]) * [[1952]] - [[David Jones (gwleidydd Cymreig)|David Jones]], gwleidydd * [[1968]] - [[Kazuya Maekawa]], pêl-droediwr * [[1970]] - [[Leontien van Moorsel]], seiclwraig * [[1975]] - [[Cole Hauser]], actor * [[1976]] - [[Reese Witherspoon]], actores * [[1977]] - [[Owusu Benson]], pel-droediwr * [[1997]] - [[Harry Wilson]], pêl-droediwr == Marwolaethau == [[Delwedd:Goethe (Stieler 1828).jpg|bawd|130px|dde|[[Johann Wolfgang von Goethe]]]] * [[1471]] - [[Pab Pawl II]], 54 * [[1687]] - [[Jean-Baptiste Lully]], cyfansoddwr, 54 * [[1832]] - [[Johann Wolfgang von Goethe]], bardd, 82 * [[1842]] - [[Stendhal]] (Marie-Henri Beyle), nofelydd, 59 * [[1896]] - [[Thomas Hughes]], llenor, 73 * [[1998]] - [[Shoichi Nishimura]], pêl-droediwr, 86 * [[2008]] - [[Magda Bittner-Simmet]], arlunydd, 91 * [[2009]] - [[Jade Goody]], cyflwynydd teledu, 27 * [[2010]] - [[James Black]], ffarmacolegydd a dyfeisiwr, 85 * [[2012]] - [[Romualda Bogaerts]], arlunydd, 90 * [[2018]] - [[Mihangel Jones]], arlunydd, 77 * [[2019]] - [[Scott Walker]], cerddor, 76 * [[2020]] - [[Julie Felix]], cantores, 81 == Gwyliau a chadwraethau == * Diwrnod [[Dŵr]] y Byd * [[Pasg]] ([[1818]], 2285) [[Categori:Dyddiau|0322]] [[Categori:Mawrth (mis)|Mawrth, 22]] g7i4o5z5cv4lz1wfjh21684n7nbim27 0 1014 11101450 11050094 2022-08-13T21:18:51Z 109.180.207.11 /* Marwolaethau */ wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}} {{Mai}} '''16 Mai''' yw'r unfed dydd ar bymtheg ar hugain wedi'r cant (136ain) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (137ain mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 229 diwrnod arall hyd ddiwedd y flwyddyn. ==Digwyddiadau== * [[1770]] - Priodas [[Marie Antoinette]] a'r [[Louis XVI, brenin Ffrainc|Tywysog Louis-Auguste]]. * [[1811]] - [[Brwydr Albuera]] yn [[Sbaen]]. * [[1975]] - Pleidleisiau [[Sikkim]] i ddod yn rhan o [[India]]. * [[2007]] **[[Alex Salmond]] yn dod yn [[Prif Weinidog yr Alban|Brif Weinidog yr Alban]]. **[[Nicolas Sarkozy]] yn dod yn [[Arlywydd Ffrainc]]. ==Genedigaethau== [[Delwedd:Laura Pausini 19 - Bercy - Avril 2012 (6930185910).jpg|bawd|140px|dde|[[Laura Pausini]]]] * [[1611]] - [[Pab Innocentius XI]] (m. [[1689]]) * [[1718]] - [[Maria Gaetana Agnesi]], mathemategydd (m. [[1799]]) * [[1893]] - [[Stella Bowen]], arlunydd (m. [[1947]]) * [[1898]] - [[Tamara de Lempicka]], arlunydd (m. [[1980]]) * [[1905]] - [[Henry Fonda]], actor (m. [[1982]]) * [[1906]] - [[Arturo Uslar Pietri]], nofelydd, newyddiadurwr a gwleidydd (m. [[2001]]) * [[1910]] - [[Denise Legrix]], arlunydd (m. [[2010]]) * [[1912]] - [[Studs Terkel]], awdur, hanesydd, actor a darlledwr (m. [[2008]]) * [[1917]] - [[Juan Rulfo]], sgriptiwr (m. [[1986]]) * [[1918]] - [[Colleen Browning]], arlunydd (mm. [[2003]]) * [[1919]] - [[Liberace]], pianydd (m. [[1987]]) * [[1929]] - [[Adrienne Rich]], awdures (m. [[2012]]) * [[1936]] - [[Roy Hudd]], actor a digrifwr (m. [[2020]]) * [[1948]] - [[Emma Georgina Rothschild]], gwyddonydd * [[1953]] - [[Pierce Brosnan]], actor * [[1954]] - [[Dafydd Williams]], gofodwr * [[1964]] - [[Milton Jones]], comediwr * [[1966]] - [[Janet Jackson]], cantores * [[1974]] - [[Laura Pausini]], cantores * [[1983]] - [[Nancy Ajram]], cantores ==Marwolaethau== [[Delwedd:I.M. Pei (June 2006).jpg|bawd|140px|dde|[[I. M. Pei]]]] * [[1703]] - [[Charles Perrault]], awdur, 75 * [[1835]] - [[Felicia Hemans]], bardd, 41 * [[1928]] - [[Kate Bisschop-Swift]], arlunydd, 94 * [[1953]] - [[Django Reinhardt]], cerddor, 43 * [[1958]] - [[Catherine Wiley]], arlunydd, 79 * [[1981]] - [[Helene Dolberg]], arlunydd, 99 * [[1990]] **[[Sammy Davis, Jr.]], actor a chanwr, 64 **[[Jim Henson]], pypedwr, 53 * [[2002]] - [[Dorothy Van]], arlunydd, 74 * [[2005]] - Syr Robert [[Rees Davies]], hanesydd, 66 * [[2011]] - [[Edward Hardwicke]], actor, 78 * [[2013]] **[[Heinrich Rohrer]], ffisegydd, 79 **[[Paul Shane]], actor, 72 * [[2019]] **[[Bob Hawke]], [[Prif Weinidog Awstralia]], 89 **[[I. M. Pei]], pensaer, 102 ==Gwyliau a chadwraethau== *[[Gŵyl mabsant|Dydd Gŵyl]] [[Carranog]] *Diwrnod cenedlaethol ([[De Swdan]]) *Diwrnod yr Athro ([[Maleisia]]) [[Categori:Dyddiau|0516]] [[Categori:Mai|Mai, 16]] naczb0yet5xrzxa54fyq3890rtm4aa0 0 1140 11101397 11045557 2022-08-13T17:22:18Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}} {{Ebrill}} '''22 Ebrill''' yw'r deuddegfed dydd wedi'r cant (112fed) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (113eg mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 253 diwrnod hyd diwedd y flwyddyn. == Digwyddiadau == *[[1659]] - Ysgrifennwyd y siec cyntaf y gwyddys amdani, am £10 *[[1993]] - [[Llofruddiaeth Stephen Lawrence]] == Genedigaethau == [[Delwedd:Meganlloydgeorge (cropped).jpg|bawd|130px|dde|[[Megan Lloyd George]]]] [[Delwedd:Rita Levi Montalcini.jpg|bawd|130px|dde|[[Rita Levi-Montalcini]]]] *[[1451]] - [[Isabella, brenhines Castile]] (m. [[1504]]) *[[1610]] - [[Pab Alexander VIII]] (m. [[1691]]) *[[1707]] - [[Henry Fielding]], nofelydd (m. [[1754]]) *[[1724]] - [[Immanuel Kant]], athronydd (m. [[1804]]) *[[1766]] - [[Germaine de Stael]], awdures (m. [[1817]]) *[[1870]] - [[Vladimir Lenin]], gwleidydd (m. [[1924]]) *[[1899]] - [[Vladimir Nabokov]], awdur (m. [[1977]]) *[[1902]] - [[Megan Lloyd George]], gwleidydd (m. [[1966]]) *[[1904]] - [[Robert Oppenheimer]] (m. [[1967]]) *[[1906]] - [[Li Gotami Govinda]], arlunydd (m. [[1988]]) *[[1909]] **[[Paola Levi-Montalcini]], arlunydd (m. [[2000]]) **[[Rita Levi-Montalcini]], niwrolegydd (m. [[2012]]) *[[1912]] - [[Kathleen Mary Ferrier]], contralto (m. [[1953]]) *[[1916]] - Syr [[Yehudi Menuhin]], cerddor (m. [[1999]]) *[[1917]] - [[Leo Abse]], gwleidydd (m. [[2008]]) *[[1923]] **[[Paula Fox]], nofelydd (m. [[2017]]) **[[Bettie Page]], model (m. [[2008]]) *[[1936]] - [[Glen Campbell]], canwr (m. [[2017]]) *[[1937]] - [[Jack Nicholson]], actor *[[1938]] - [[Issey Miyake]], dylunydd ffasiwn (m. [[2022]]) *[[1946]] - [[John Waters (gwneuthurwr ffilm)|John Waters]], gwneuthurwr ffilm *[[1957]] - [[Donald Tusk]], gwleidydd *[[1963]] - [[Sean Lock]], comediwr (m. [[2021]]) *[[1974]] - [[Kenichi Uemura]], pel-droediwr *[[1989]] - [[Louis Smith]], gymnastwr == Marwolaethau == [[Delwedd:Ansel Adams and camera.jpg|bawd|130px|dde|[[Ansel Adams]]]] * [[296]] - [[Pab Caiws]] * [[536]] - [[Pab Agapetws I]] *[[1616]] - [[Miguel de Cervantes]], sgriptiwr, 68 *[[1833]] - [[Richard Trevithick]], dyfeisiwr, 62 *[[1908]] - [[Henry Campbell-Bannerman]], [[Prif Weinidog y Deyrnas Unedig]], 71 *[[1948]] - [[Ili Kronstein]], arlunydd, 50 *[[1977]] - [[Ryan Davies]], comedïwr, actor a chanwr, 40 *[[1984]] - [[Ansel Adams]], ffotograffydd, 82 *[[1993]] - [[Llofruddiaeth Stephen Lawrence|Stephen Lawrence]], 18 *[[1994]] - [[Richard Nixon]], gwladweinydd ac [[Arlywydd yr Unol Daleithiau]], 81 *[[1997]] - [[Moelwyn Merchant]], bardd, nofelydd a cherflunydd, 83 *[[2001]] - [[Irina Evstafeva]], arlunydd, 83 *[[2005]] - [[Eduardo Paolozzi]], arlunydd, 81 *[[2008]] - [[Grete Yppen]], arlunydd, 90 *[[2009]] - [[Jack Cardiff]], cyfarwyddwr ffilm, 94 *[[2013]] - [[Richie Havens]], canwr, 72 *[[2019]] - [[Heather Harper]], soprano, 88 == Gwyliau a chadwraethau == * Diwrnod y [[Ddaear]] * Diwrnod [[Llofruddiaeth Stephen Lawrence|Stephen Lawrence]] ([[y Deyrnas Unedig]]) * [[Pasg]] ([[1962]], [[1973]], [[1984]], 2057, 2068) <br /> [[Categori:Dyddiau|0422]] [[Categori:Ebrill|Ebrill, 22]] rrik8m8ml1yxt2see52c76bim78xxab 0 1192 11101383 11095740 2022-08-13T16:34:18Z 109.180.207.11 /* Marwolaethau */ wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}} {{Gorffennaf}} '''15 Gorffennaf''' yw'r unfed dydd ar bymtheg a phedwar ugain wedi'r cant (196ain) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (197ain mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 169 diwrnod arall hyd ddiwedd y flwyddyn. == Digwyddiadau == * [[1410]] - [[Brwydr Grunwald]]. * [[2007]] - [[Shimon Peres]] yn dod yn Arlywydd [[Israel]]. == Genedigaethau == [[Delwedd:Rembrandt Self-portrait (Kenwood).jpg|bawd|130px|dde|[[Rembrandt]]]] [[Delwedd:Emmeline Pankhurst, seated (1913).jpg|bawd|130px|dde|[[Emmeline Pankhurst]]]] [[Delwedd:Launch of IYA 2009, Paris - Grygar, Bell Burnell cropped.jpg|bawd|130px|dde|[[Jocelyn Bell Burnell]]]] * [[1573]] - [[Inigo Jones]], pensaer (m. [[1652]]) * [[1606]] - [[Rembrandt]], arlunydd (m. [[1669]]) * [[1761]] - [[Walter Davies (Gwallter Mechain)|Walter Davies]], bardd a golygydd (m. [[1849]]) * [[1806]] - [[Owen Jones (Meudwy Môn)|Owen Jones]], golygydd a hanesydd (m. [[1889]]) * [[1848]] - [[Vilfredo Pareto]], economegydd, cymdeithasegydd ac athronydd (m. [[1923]]) * [[1858]] - [[Emmeline Pankhurst]], swffraget (m. [[1928]]) * [[1867]] - [[Jean-Baptiste Charcot]], meddyg a fforiwr (m. [[1936]]) * [[1891]] - [[Rachel de Montmorency]], arlunydd (m. [[1961]]) * [[1892]] - [[Walter Benjamin]], athronydd (m. [[1940]]) * [[1899]] - [[Seán Lemass]], Prif Weinidog Iwerddon (m. [[1971]]) * [[1911]] - [[Juliet Pannett]], arlunydd (m. [[2005]]) * [[1914]] - [[Unni Lund]], arlunydd (m. [[2007]]) * [[1915]] - [[Edith Pfau]], arlunydd (m. [[2001]]) * [[1919]] - Fonesig Jean [[Iris Murdoch]], nofelydd (m. [[1999]]) * [[1926]] **[[Driss Chraïbi]], llenor (m. [[2007]]) **[[Leopoldo Galtieri]], milwr a gwleidydd (m. [[2003]]) * [[1930]] - [[Jacques Derrida]], athronydd (m. [[2004]]) * [[1933]] - [[Julian Bream]], gitaryd clasurol (m. [[2020]]) * [[1934]] - Syr [[Harrison Birtwistle]], cyfansoddwr (m. [[2022]]) * [[1943]] - Fonesig Susan [[Jocelyn Bell Burnell]], astroffisegydd a seryddwraig * [[1946]] **[[Linda Ronstadt]], cantores **[[Hassanal Bolkiah]], Swltan [[Brwnei]] * [[1949]] - [[Carl Bildt]], gwleidydd * [[1950]] - [[Arianna Huffington]], awdures a gwraig fusnes * [[1952]] - [[Celia Imrie]], actores * [[1961]] - [[Forest Whitaker]], actor * [[1963]] - [[Brigitte Nielsen]], actores * [[1964]] - [[Tetsuji Hashiratani]], pel-droediwr * [[1965]] **[[Alistair Carmichael]], gwleidydd **[[David Miliband]], gwleidydd **[[Yasutoshi Miura]], pel-droediwr * [[1974]] - [[Takashi Hirano]], pel-droediwr * [[1991]] - [[Shogo Taniguchi]], pel-droediwr * [[1992]] - [[Yoshinori Muto]], pel-droediwr * [[1996]] - [[Vivianne Miedema]], pel-droediwraig == Marwolaethau == [[Delwedd:Anton Chekhov with bow-tie sepia image.jpg|bawd|130px|dde|[[Anton Chekhov]]]] * [[1262]] - [[Richard de Clare]], 6ed Iarll Hertford, 39 * [[1685]] - [[James Scott, Dug 1af Trefynwy]], mab y brenin [[Siarl II o Loegr a'r Alban|Siarl II]] a'i gariad [[Lucy Walter]], 36 * [[1782]] - [[Farinelli]], canwr ''castrato'', 77 * [[1839]] - [[Louise Henry]], arlunydd, 41 * [[1904]] - [[Anton Chekhov]], dramodydd, 44 * [[1927]] - [[Constance Markievicz]], gwleidydd, 59 * [[1945]] - [[Jeanette Slager]], arlunydd, 64 * [[1963]] - [[Muhammad Ali Bogra]], Prif Weinidog Pakistan, 54 * [[1997]] **[[Luise Niedermaier]], arlunydd, 89 **[[Gianni Versace]], cynllunydd dillad, 50 * [[2011]] - [[Googie Withers]], actores, 94 * [[2012]] - [[Celeste Holm]], actores a chantores, 95 * [[2017]] - [[Martin Landau]], actor, 89 == Gwyliau a chadwraethau == * Swithun Sant * Diwrnod Undod a Democratiaeth Genedlaethol ([[Twrci]]) [[Categori:Dyddiau|0715]] [[Categori:Gorffennaf|Gorffennaf, 15]] o945p6h4teomk8ti8pdvcux5nschknu 0 1212 11101454 10969964 2022-08-13T23:24:46Z 109.180.207.11 wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}} {{Awst}} '''4 Awst''' yw'r unfed dydd ar bymtheg wedi'r dau gant (216eg) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (217eg mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 149 dydd yn weddill hyd diwedd y flwyddyn. == Digwyddiadau == *[[1265]] - [[Brwydr Evesham]] *[[1578]] - [[Brwydr Al Kasr al Kebir]] rhwng Portiwgal a Moroco. *[[1914]] - Prydain yn cyhoeddi [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|rhyfel]] yn erbyn yr Almaen yn sgil ymosodiad yr Almaen ar wlad Belg. *[[1962]] - Sefydlwyd [[Cymdeithas yr Iaith Gymraeg]] yn ystod ysgol haf [[Plaid Cymru]] ym [[Pontarddulais|Mhontarddulais]]. *[[1965]] - Mae [[Ynysoedd Cook]] yn cael hunan-benderfyniad mewn cysylltiad rhydd a [[Seland Newydd]]. *[[1984]] - Mae Volta Uchaf yn cael ei ailenwi'n [[Bwrcina Ffaso]]. *[[2020]] - [[Ffrwydradau Beirut 4 Awst 2020|Ffrwydradau]] [[Beirut]], [[Libanus]]: Lladdwyd o leiaf 155 o bobl. == Genedigaethau == [[Delwedd:Queen Elizabeth the Queen Mother portrait.jpg|bawd|130px|dde|[[Elizabeth Bowes-Lyon]]]] [[Delwedd:Louis Armstrong NYWTS 3.jpg|bawd|130px|dde|[[Louis Armstrong]]]] [[Delwedd:Official portrait of Barack Obama.jpg|bawd|130px|dde|[[Barack Obama]]]] [[Delwedd:Meghan Markle visits Northern Ireland - 2018 (41014635181).jpg|bawd|130px|dde|[[Meghan Markle|Meghan, Duges af Sussex]]]] *[[1521]] - [[Pab Urbanus VII]] (m. [[1590]]) *[[1792]] - [[Percy Bysshe Shelley]], bardd (m. [[1822]]) *[[1820]] - [[Annetta Turrisi Colonna]], arlunydd (m. [[1848]]) *[[1857]] - [[Bertha von Hillern]], arlunydd (m. [[1939]]) *[[1859]] - [[Knut Hamsun]], awdur (m. [[1952]]) *[[1898]] - [[Edith Dettmann]], arlunydd (m. [[1987]]) *[[1900]] - [[Elizabeth Bowes-Lyon]], gwraig [[Siôr VI, brenin y Deyrnas Unedig]] (m. [[2002]]) *[[1901]] - [[Louis Armstrong]], cerddor jazz (m. [[1971]]) *[[1904]] - [[Thomas Parry (ysgolhaig)|Thomas Parry]], awdur ac academydd (m. [[1985]]) *[[1908]] - [[Gertraud Herzger von Harlessem]], arlunydd (m. [[1989]]) *[[1910]] **[[Irena Fusek-Forosiewicz]], arlunydd (m. [[2002]]) **[[Hedda Sterne]], arlunydd (m. [[2011]]) *[[1912]] - [[Raoul Wallenberg]], diplomydd (m. [[1947]]/[[1952]] ?) *[[1915]] **[[Gerhild Diesner]], arlunydd (m. [[1995]]) **[[Maria Kleschar-Samokhvalova]], arlunydd (m. [[2000]]) *[[1920]] - [[Helen Thomas (newyddiadurwraig)|Helen Thomas]], newyddiadurwraig (m. [[2013]]) *[[1921]] **[[Maurice Richard]], chwaraewr hoci iâ (m. [[2000]]) **[[Hannie Bal]], arlunydd (m. [[2012]]) *[[1929]] - [[Gabriella Tucci]], soprano operatig (m. [[2020]]) *[[1932]] - [[Frances E. Allen]], mathemategydd (m. [[2020]]) *[[1942]] - [[David Lange]], [[Prif Weinidog Seland Newydd]] (m. [[2005]]) *[[1952]] - [[Moya Brennan]], cantores *[[1953]] - [[Hiroyuki Usui]], pêl-droediwr *[[1955]] **[[Richard Jones (cerddor)|Richard Jones]], cerddor (m. [[2021]]) **[[Billy Bob Thornton]], actor *[[1956]] - [[Meg Whitman]], gweithredwraig busnes *[[1958]] - [[Edvaldo Oliveira Chaves]], pêl-droediwr *[[1961]] - [[Barack Obama]], 44ain [[Arlywydd yr Unol Daleithiau]] *[[1965]] - [[Fredrik Reinfeldt]], gwleidydd *[[1981]] - [[Meghan Markle|Meghan, Duges af Sussex]] *[[1983]] - [[Greta Gerwig]], actores a gyfarwyddwraig *[[1985]] - [[Mark Milligan]], pêl-droediwr == Marwolaethau == [[Delwedd:Monroecirca1953.jpg|bawd|130px|dde|[[Marilyn Monroe]]]] *[[1060]] - [[Harri I, brenin Ffrainc]], 52 *[[1265]] - [[Simon de Montfort]], 6ed Iarll Caer-lŷr, 57? *[[1788]] - [[Evan Evans (Ieuan Fardd)|Evan Evans]], ysgolhaig a llenor, 57 *[[1875]] - [[Hans Christian Andersen]], awdur plant, 70 *[[1936]] - [[Phoebe Anna Traquair]], arlunydd, 84 *[[1958]] - [[Ethel Anderson]], arlunydd, 75 *[[1962]] - [[Marilyn Monroe]], actores, 36 *[[1997]] - [[Jeanne Calment]], 122 *[[2000]] - [[Halyna Zubchenko]], arlunydd, 71 *[[2003]] - [[Frederick Chapman Robbins]], meddyg, 86 *[[2011]] - [[Naoki Matsuda]], pêl-droediwr, 34 *[[2020]] - [[Frances E. Allen]], mathemategydd, 88 == Gwyliau a chadwraethau == * Diwrnod genedlaethol ([[Bwrcina Ffaso]]) * Diwrnod gyfansoddiad ([[Ynysoedd Cook]]) [[Categori:Dyddiau|0804]] [[Categori:Awst|Awst, 04]] r14c02jraem3l7v96fbsfdt2545buve 11101455 11101454 2022-08-13T23:25:58Z 109.180.207.11 wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}} {{Awst}} '''4 Awst''' yw'r unfed dydd ar bymtheg wedi'r dau gant (216eg) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (217eg mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 149 dydd yn weddill hyd diwedd y flwyddyn. == Digwyddiadau == *[[1265]] - [[Brwydr Evesham]] *[[1578]] - [[Brwydr Al Kasr al Kebir]] rhwng Portiwgal a Moroco. *[[1914]] - Prydain yn cyhoeddi [[Y Rhyfel Byd Cyntaf|rhyfel]] yn erbyn yr Almaen yn sgil ymosodiad yr Almaen ar wlad Belg. *[[1962]] - Sefydlwyd [[Cymdeithas yr Iaith Gymraeg]] yn ystod ysgol haf [[Plaid Cymru]] ym [[Pontarddulais|Mhontarddulais]]. *[[1965]] - Mae [[Ynysoedd Cook]] yn cael hunan-benderfyniad mewn cysylltiad rhydd a [[Seland Newydd]]. *[[1984]] - Mae Volta Uchaf yn cael ei ailenwi'n [[Bwrcina Ffaso]]. *[[2020]] - [[Ffrwydradau Beirut 4 Awst 2020|Ffrwydradau]] [[Beirut]], [[Libanus]]: Lladdwyd o leiaf 155 o bobl. == Genedigaethau == [[Delwedd:Queen Elizabeth the Queen Mother portrait.jpg|bawd|130px|dde|[[Elizabeth Bowes-Lyon]]]] [[Delwedd:Louis Armstrong NYWTS 3.jpg|bawd|130px|dde|[[Louis Armstrong]]]] [[Delwedd:Official portrait of Barack Obama.jpg|bawd|130px|dde|[[Barack Obama]]]] [[Delwedd:Meghan Markle visits Northern Ireland - 2018 (41014635181) (cropped).jpg|bawd|130px|dde|[[Meghan Markle|Meghan, Duges af Sussex]]]] *[[1521]] - [[Pab Urbanus VII]] (m. [[1590]]) *[[1792]] - [[Percy Bysshe Shelley]], bardd (m. [[1822]]) *[[1820]] - [[Annetta Turrisi Colonna]], arlunydd (m. [[1848]]) *[[1857]] - [[Bertha von Hillern]], arlunydd (m. [[1939]]) *[[1859]] - [[Knut Hamsun]], awdur (m. [[1952]]) *[[1898]] - [[Edith Dettmann]], arlunydd (m. [[1987]]) *[[1900]] - [[Elizabeth Bowes-Lyon]], gwraig [[Siôr VI, brenin y Deyrnas Unedig]] (m. [[2002]]) *[[1901]] - [[Louis Armstrong]], cerddor jazz (m. [[1971]]) *[[1904]] - [[Thomas Parry (ysgolhaig)|Thomas Parry]], awdur ac academydd (m. [[1985]]) *[[1908]] - [[Gertraud Herzger von Harlessem]], arlunydd (m. [[1989]]) *[[1910]] **[[Irena Fusek-Forosiewicz]], arlunydd (m. [[2002]]) **[[Hedda Sterne]], arlunydd (m. [[2011]]) *[[1912]] - [[Raoul Wallenberg]], diplomydd (m. [[1947]]/[[1952]] ?) *[[1915]] **[[Gerhild Diesner]], arlunydd (m. [[1995]]) **[[Maria Kleschar-Samokhvalova]], arlunydd (m. [[2000]]) *[[1920]] - [[Helen Thomas (newyddiadurwraig)|Helen Thomas]], newyddiadurwraig (m. [[2013]]) *[[1921]] **[[Maurice Richard]], chwaraewr hoci iâ (m. [[2000]]) **[[Hannie Bal]], arlunydd (m. [[2012]]) *[[1929]] - [[Gabriella Tucci]], soprano operatig (m. [[2020]]) *[[1932]] - [[Frances E. Allen]], mathemategydd (m. [[2020]]) *[[1942]] - [[David Lange]], [[Prif Weinidog Seland Newydd]] (m. [[2005]]) *[[1952]] - [[Moya Brennan]], cantores *[[1953]] - [[Hiroyuki Usui]], pêl-droediwr *[[1955]] **[[Richard Jones (cerddor)|Richard Jones]], cerddor (m. [[2021]]) **[[Billy Bob Thornton]], actor *[[1956]] - [[Meg Whitman]], gweithredwraig busnes *[[1958]] - [[Edvaldo Oliveira Chaves]], pêl-droediwr *[[1961]] - [[Barack Obama]], 44ain [[Arlywydd yr Unol Daleithiau]] *[[1965]] - [[Fredrik Reinfeldt]], gwleidydd *[[1981]] - [[Meghan Markle|Meghan, Duges af Sussex]] *[[1983]] - [[Greta Gerwig]], actores a gyfarwyddwraig *[[1985]] - [[Mark Milligan]], pêl-droediwr {{-}} == Marwolaethau == [[Delwedd:Monroecirca1953.jpg|bawd|130px|dde|[[Marilyn Monroe]]]] *[[1060]] - [[Harri I, brenin Ffrainc]], 52 *[[1265]] - [[Simon de Montfort]], 6ed Iarll Caer-lŷr, 57? *[[1788]] - [[Evan Evans (Ieuan Fardd)|Evan Evans]], ysgolhaig a llenor, 57 *[[1875]] - [[Hans Christian Andersen]], awdur plant, 70 *[[1936]] - [[Phoebe Anna Traquair]], arlunydd, 84 *[[1958]] - [[Ethel Anderson]], arlunydd, 75 *[[1962]] - [[Marilyn Monroe]], actores, 36 *[[1997]] - [[Jeanne Calment]], 122 *[[2000]] - [[Halyna Zubchenko]], arlunydd, 71 *[[2003]] - [[Frederick Chapman Robbins]], meddyg, 86 *[[2011]] - [[Naoki Matsuda]], pêl-droediwr, 34 *[[2020]] - [[Frances E. Allen]], mathemategydd, 88 == Gwyliau a chadwraethau == * Diwrnod genedlaethol ([[Bwrcina Ffaso]]) * Diwrnod gyfansoddiad ([[Ynysoedd Cook]]) [[Categori:Dyddiau|0804]] [[Categori:Awst|Awst, 04]] j57byhmty3zfj3cm4m0zb9v9bgvjs37 0 1213 11101441 10969983 2022-08-13T20:37:28Z 109.180.207.11 wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}} {{Awst}} '''5 Awst''' yw'r ail ddydd ar bymtheg wedi'r dau gant (217eg) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (218fed mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 148 diwrnod arall hyd ddiwedd y flwyddyn. == Digwyddiadau == * [[641]] - [[Brwydr Maes Cogwy]] * [[643]] - [[Brwydr Maserfeld]] *[[1100]] - Coroniad [[Harri I, brenin Lloegr]] *[[1862]] - [[Brwydr Baton Rouge]] *[[1914]] - Gosodwyd y goleuadau traffig trydan cyntaf ar waith yn [[Cleveland, Ohio|Cleveland]], [[Ohio]]. *[[1925]] - Sefydlu [[Plaid Genedlaethol Cymru]] *[[1960]] - Annibyniaeth [[Bwrcina Ffaso]]. == Genedigaethau == [[Delwedd:Neil Armstrong pose.jpg|bawd|140px|dde|[[Neil Armstrong]]]] [[Delwedd:Colin Mccrae crop.jpg|bawd|140px|dde|[[Colin McCrae]]]] *[[1681]] - [[Vitus Bering]], fforiwr (m. [[1741]]) *[[1694]] - [[Leonardo Leo]], cyfansoddwr (m. [[1744]]) *[[1813]] - [[Ivar Aasen]], ieithegwr, geiriadurwr a llenor (m. [[1896]]) *[[1827]] - [[Deodoro da Fonseca]], Arlywydd [[Brasil]] (m. [[1892]]) *[[1848]] - [[Clelia Bompiani]], arlunydd (m. [[1927]]) *[[1850]] - [[Guy de Maupassant]], awdur (m. [[1893]]) *[[1866]] - Syr [[Edward Anwyl]], ysgolhaig Celteg (m. [[1914]]) *[[1883]] - [[Julia Codesido]], arlunydd (m. [[1979]]) *[[1893]] - [[Elisabeth Voigt]], arlunydd (m. [[1977]]) *[[1908]] - Fonesig [[Miriam Rothschild]], gwyddonydd (m. [[2005]]) *[[1928]] **[[Pat Passlof]], arlunydd (m. [[2011]]) **[[Carla Lane]], awdures (m. [[2016]]) *[[1929]] **[[Al Alvarez]], bardd a nofelydd (m. [[2019]]) **[[Nathalia Timberg]], actores *[[1930]] - [[Neil Armstrong]], gofodwr (m. [[2012]]) *[[1934]] - [[Gay Byrne]], cyflwynydd radio a theledu (m. [[2019]]) *[[1952]] - [[Louis Walsh]], rheolwr cerddorol *[[1959]] - [[Pete Burns]], canwr (m. [[2016]]) *[[1966]] - [[James Gunn]], wneuthurwr ffilmiau, actor, nofelydd a cherddor *[[1968]] - [[Colin McRae]], gyrrwr (m. [[2007]]) *[[1974]] - [[Alvin Ceccoli]], pel-droediwr *[[1976]] - [[Maria Hjelmeland]], arlunydd *[[1979]] - [[David Healy]], pêl-droediwr *[[1985]] - [[Salomon Kalou]], pêl-droediwr == Marwolaethau == [[Delwedd:Millicent Fawcett.jpg|bawd|140px|dde|[[Millicent Fawcett]]]] [[Delwedd:Richard Burton - The Robe.jpg|bawd|140px|dde|[[Richard Burton]]]] * [[882]] - [[Louis III, brenin Ffrainc]], 19 *[[1063]] - [[Gruffudd ap Llywelyn]], Tywysog Gwynedd, 62/63 *[[1877]] - [[Robert Williams (Trebor Mai)|Robert Williams]], bardd, tua 47 *[[1888]] - [[Charles Octavius Swinnerton Morgan]], hanesydd a gwleidydd, 84 *[[1895]] - [[Friedrich Engels]], athronydd, 75 *[[1901]] - [[Victoria, Princess Royal]], 60 *[[1916]] - [[George Butterworth]], cyfansoddwr, 31 *[[1919]] - [[Cornelia Gurlitt]], arlunydd, 39 *[[1925]] - [[Emily Cumming Harris]], arlunydd, 93 *[[1929]] - [[Millicent Fawcett]], swffraget, 82 *[[1936]] - [[Jennie Augusta Brownscombe]], arlunydd, 85 *[[1943]] - [[Cecilie Dahl]], arlunydd, 85 *[[1944]] - [[Maurice Turnbull]], cricedwr, 38 *[[1960]] - [[Arthur Meighen]], [[Prif Weinidog Canada]], 86 *[[1962]] - [[Marilyn Monroe]], actores, 36 *[[1964]] - [[Marie von Alemann]], arlunydd, 83 *[[1965]] - [[Nans Amesz]], arlunydd, 67 *[[1984]] - Syr [[Richard Burton]], actor, 58 *[[1989]] - [[Helen Thomas]], ymgyrchydd heddwch, 22 *[[2000]] - Syr [[Alec Guinness]], actor, 86 *[[2015]] - [[Ana Hatherly]], arlunydd, 86 *[[2018]] **[[Brodyr Chuckle|Barry Chuckle]], actor a comediwr, 73 **[[Matthew Sweeney]], bardd, 65 *[[2019]] - [[Toni Morrison]], nofelydd, 88 *[[2021]] - [[Terry Davies]], chwaraewr rygbi'r undeb, 87 *[[2022]] **[[Judith Durham]], cantores, 79 **[[Issey Miyake]], dylunydd ffasiwn, 84 == Gwyliau a chadwraethau == *[[Gŵyl mabsant|Dydd Gŵyl]] Sant [[Ceitho]] *Dydd Annibyniaeth ([[Bwrcina Ffaso]]) <br /> [[Categori:Dyddiau|0805]] [[Categori:Awst|Awst, 05]] 7cjg5fnxa485iuoxpk9ttu0nkewfdqk 11101442 11101441 2022-08-13T20:38:21Z 109.180.207.11 wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}} {{Awst}} '''5 Awst''' yw'r ail ddydd ar bymtheg wedi'r dau gant (217eg) o'r flwyddyn yng [[Calendr Gregori|Nghalendr Gregori]] (218fed mewn [[blwyddyn naid|blynyddoedd naid]]). Erys 148 diwrnod arall hyd ddiwedd y flwyddyn. == Digwyddiadau == * [[641]] - [[Brwydr Maes Cogwy]] * [[643]] - [[Brwydr Maserfeld]] *[[1100]] - Coroniad [[Harri I, brenin Lloegr]] *[[1862]] - [[Brwydr Baton Rouge]] *[[1914]] - Gosodwyd y goleuadau traffig trydan cyntaf ar waith yn [[Cleveland, Ohio|Cleveland]], [[Ohio]]. *[[1925]] - Sefydlu [[Plaid Genedlaethol Cymru]] *[[1960]] - Annibyniaeth [[Bwrcina Ffaso]]. == Genedigaethau == [[Delwedd:Neil Armstrong pose.jpg|bawd|140px|dde|[[Neil Armstrong]]]] [[Delwedd:Colin Mcrae crop.jpg|bawd|140px|dde|[[Colin McRae]]]] *[[1681]] - [[Vitus Bering]], fforiwr (m. [[1741]]) *[[1694]] - [[Leonardo Leo]], cyfansoddwr (m. [[1744]]) *[[1813]] - [[Ivar Aasen]], ieithegwr, geiriadurwr a llenor (m. [[1896]]) *[[1827]] - [[Deodoro da Fonseca]], Arlywydd [[Brasil]] (m. [[1892]]) *[[1848]] - [[Clelia Bompiani]], arlunydd (m. [[1927]]) *[[1850]] - [[Guy de Maupassant]], awdur (m. [[1893]]) *[[1866]] - Syr [[Edward Anwyl]], ysgolhaig Celteg (m. [[1914]]) *[[1883]] - [[Julia Codesido]], arlunydd (m. [[1979]]) *[[1893]] - [[Elisabeth Voigt]], arlunydd (m. [[1977]]) *[[1908]] - Fonesig [[Miriam Rothschild]], gwyddonydd (m. [[2005]]) *[[1928]] **[[Pat Passlof]], arlunydd (m. [[2011]]) **[[Carla Lane]], awdures (m. [[2016]]) *[[1929]] **[[Al Alvarez]], bardd a nofelydd (m. [[2019]]) **[[Nathalia Timberg]], actores *[[1930]] - [[Neil Armstrong]], gofodwr (m. [[2012]]) *[[1934]] - [[Gay Byrne]], cyflwynydd radio a theledu (m. [[2019]]) *[[1952]] - [[Louis Walsh]], rheolwr cerddorol *[[1959]] - [[Pete Burns]], canwr (m. [[2016]]) *[[1966]] - [[James Gunn]], wneuthurwr ffilmiau, actor, nofelydd a cherddor *[[1968]] - [[Colin McRae]], gyrrwr (m. [[2007]]) *[[1974]] - [[Alvin Ceccoli]], pel-droediwr *[[1976]] - [[Maria Hjelmeland]], arlunydd *[[1979]] - [[David Healy]], pêl-droediwr *[[1985]] - [[Salomon Kalou]], pêl-droediwr == Marwolaethau == [[Delwedd:Millicent Fawcett.jpg|bawd|140px|dde|[[Millicent Fawcett]]]] [[Delwedd:Richard Burton - The Robe.jpg|bawd|140px|dde|[[Richard Burton]]]] * [[882]] - [[Louis III, brenin Ffrainc]], 19 *[[1063]] - [[Gruffudd ap Llywelyn]], Tywysog Gwynedd, 62/63 *[[1877]] - [[Robert Williams (Trebor Mai)|Robert Williams]], bardd, tua 47 *[[1888]] - [[Charles Octavius Swinnerton Morgan]], hanesydd a gwleidydd, 84 *[[1895]] - [[Friedrich Engels]], athronydd, 75 *[[1901]] - [[Victoria, Princess Royal]], 60 *[[1916]] - [[George Butterworth]], cyfansoddwr, 31 *[[1919]] - [[Cornelia Gurlitt]], arlunydd, 39 *[[1925]] - [[Emily Cumming Harris]], arlunydd, 93 *[[1929]] - [[Millicent Fawcett]], swffraget, 82 *[[1936]] - [[Jennie Augusta Brownscombe]], arlunydd, 85 *[[1943]] - [[Cecilie Dahl]], arlunydd, 85 *[[1944]] - [[Maurice Turnbull]], cricedwr, 38 *[[1960]] - [[Arthur Meighen]], [[Prif Weinidog Canada]], 86 *[[1962]] - [[Marilyn Monroe]], actores, 36 *[[1964]] - [[Marie von Alemann]], arlunydd, 83 *[[1965]] - [[Nans Amesz]], arlunydd, 67 *[[1984]] - Syr [[Richard Burton]], actor, 58 *[[1989]] - [[Helen Thomas]], ymgyrchydd heddwch, 22 *[[2000]] - Syr [[Alec Guinness]], actor, 86 *[[2015]] - [[Ana Hatherly]], arlunydd, 86 *[[2018]] **[[Brodyr Chuckle|Barry Chuckle]], actor a comediwr, 73 **[[Matthew Sweeney]], bardd, 65 *[[2019]] - [[Toni Morrison]], nofelydd, 88 *[[2021]] - [[Terry Davies]], chwaraewr rygbi'r undeb, 87 *[[2022]] **[[Judith Durham]], cantores, 79 **[[Issey Miyake]], dylunydd ffasiwn, 84 == Gwyliau a chadwraethau == *[[Gŵyl mabsant|Dydd Gŵyl]] Sant [[Ceitho]] *Dydd Annibyniaeth ([[Bwrcina Ffaso]]) <br /> [[Categori:Dyddiau|0805]] [[Categori:Awst|Awst, 05]] 5prvjjxwjj7e2wvzm9hyswuzjl0n9oo 0 1283 11101396 10994696 2022-08-13T17:21:28Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki <center> [[19g]] - '''[[20g]]''' - [[21g]]<br /> [[1880au]] [[1890au]] [[1900au]] [[1910au]] [[1920au]] - '''[[1930au]]''' - [[1940au]] [[1950au]] [[1960au]] [[1970au]] [[1980au]]<br /> [[1933]] [[1934]] [[1935]] [[1936]] [[1937]] - '''1938''' - [[1939]] [[1940]] [[1941]] [[1942]] [[1943]] </center> ---- ==Digwyddiadau== *Mawrth - Diffaniad y ffisegydd [[Ettore Majorana]] *[[24 Ebrill]] - Mae [[Konstantin Päts]] yn dod Arlywydd [[Estonia]]. *[[25 Mehefin]] - Mae [[Douglas Hyde]] yn dod Arlywydd [[Iwerddon]]. *[[22 Medi]]-[[24 Medi]] - Cyfarfod rhwng [[Neville Chamberlain]] ac [[Adolf Hitler]] yng [[Godesberg]]. *'''Ffilmiau''' **''[[The Adventures of Robin Hood]]'' (Saesneg), gyda [[Errol Flynn]] **''[[Alexander Nevsky]]'' (Rwseg), gyda [[Nikolai Cherkasov]] *'''Llyfrau''' **''[[Finnegans Wake]]'' gan [[James Joyce]]; **''[[Rebecca (nofel)|Rebecca]]'' gan [[Daphne du Maurier]] **[[Idris Davies]] - ''Gwalia Deserta'' **[[Edward Morgan Humphreys]] - ''Dirgelwch Gallt Y Ffrwd'' **[[Jack Jones]] - ''Bidden to the Feast'' *'''Drama''' **[[Emlyn Williams (actor)|Emlyn Williams]] - ''[[The Corn is Green]]'' *'''Cerddoriaeth''' **[[Aaron Copland]] - ''Billy the Kid'' (bale) **[[Carl Orff]] - ''[[Carmina Burana]]'' ==Genedigaethau== *[[2 Ionawr]] - [[Hans Herbjørnsrud]], nofelydd *[[5 Ionawr]] - [[Juan Carlos, brenin Sbaen]] *[[5 Ionawr]] - [[Ngũgĩ wa Thiong'o]], llenor *[[31 Ionawr]] - [[Beatrix, brenhines yr Iseldiroedd]] *[[17 Mawrth]] - [[Rudolf Nureyev]], danwsiwr ballet (m. [[1993]]) *[[8 Ebrill]] - [[Kofi Annan]], Ysgrifennydd Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig (m. [[2018]]) *[[20 Ebrill]] - [[Andrew Vicari]], arlunydd (m. [[2016]]) *[[22 Ebrill]] - [[Issey Miyake]], dylunydd ffasiwn (m. [[2022]]) *[[20 Gorffennaf]] **[[Natalie Wood]], actores (m. [[1981]]) **[[Diana Rigg]], actores *[[28 Gorffennaf]] **[[Ian McCaskill]], meteorolegydd (m. [[2016]]) **[[Alberto Fujimori]], Arlywydd Periw *[[6 Awst]] - [[Rees Davies]], hanesydd (m. [[2005]]) *[[9 Awst]] - [[Rod Laver]], chwaraewr tennis *[[25 Awst]] - [[Frederick Forsyth]], nofelydd *[[9 Hydref]] **[[Denzil Davies]], gwleidydd (m. [[2018]]) **[[Heinz Fischer]], Arlywydd Awstria * [[22 Hydref]] - [[Christopher Lloyd]], actor * [[25 Hydref]] - [[Vija Celmins]], arlunydd * [[29 Hydref]] - [[Ellen Johnson Sirleaf]], Arlywydd Liberia *[[1 Tachwedd]] - [[Delwyn Williams]], gwleidydd ==Marwolaethau== * [[28 Mai]] - [[Alfred Brice]], chwaraewr rygbi, 66 *[[21 Hydref]] - Syr [[John Griffith (peiriannydd)|John Griffith]], periannydd sifil, 90 *[[10 Tachwedd]] - [[Mustafa Kemal Atatürk]], gwleidydd, 57 *[[16 Rhagfyr]] - [[Evan Isaac]], gweinidog ac awdur, 73 *[[29 Rhagfyr]] - [[Eluned Morgan (Y Wladfa)]], llenores, 68 ==Gwobrau Nobel== *[[Gwobr Nobel am Ffiseg|'''Ffiseg:''']] [[Enrico Fermi]] *[[Gwobr Nobel am Cemeg|'''Cemeg:''']] [[Richard Kuhn]] *[[Gwobr Nobel am Meddygaeth|'''Meddygaeth:''']] [[Corneille Heymans]] *[[Gwobr Nobel am Llenyddiaeth|'''Llenyddiaeth:''']] [[Pearl S. Buck]] *[[Gwobr Nobel am Heddwch|'''Heddwch:''']] [[Swyddfa Ryngwladol Nansen i Ffoaduriaid]] ==Eisteddfod Genedlaethol ([[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Caerdydd 1938|Caerdydd]])== * [[Cadair yr Eisteddfod Genedlaethol|'''Cadair:''']] [[Gwilym R. Jones]] * [[Coron yr Eisteddfod Genedlaethol|'''Coron:''']] [[Edgar H. Thomas]] * [[Medal Ryddiaith|'''Medal Ryddiaeth:''']] [[Elena Puw Morgan]], ''[[Y Graith]]'' [[Categori:1938| ]] 6v071tpqktmndj87iv86nxsa6fqoph7 0 1284 11101395 11093398 2022-08-13T17:17:31Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki <center> [[19g]] - '''[[20g]]''' - [[21g]]<br /> [[1880au]] [[1890au]] [[1900au]] [[1910au]] [[1920au]] - '''[[1930au]]''' - [[1940au]] [[1950au]] [[1960au]] [[1970au]] [[1980au]]<br />[[1932]] [[1933]] [[1934]] [[1935]] [[1936]] - '''1937''' - [[1938]] [[1939]] [[1940]] [[1941]] [[1942]] </center> ---- ==Digwyddiadau== * Dechrau darlledu rhaglenni Cymraeg gan y BBC *[[1 Ionawr]] - [[Anastasio Somoza García]] yn dod yn Arlywydd [[Nicaragwa]] *[[26 Ebrill]] - [[Rhyfel Cartref Sbaen]]: bomio tref [[Gernika|Guernica]] *[[12 Mai]] - Coroni [[Siôr VI, brenin y Deyrnas Unedig]], a'i wraig [[Elizabeth Bowes-Lyon|Elizabeth]], yn [[Abaty San Steffan]] *[[28 Mai]] - [[Neville Chamberlain]] yn dod yn Prif Weinidog y Deyrnas Unedig *[[3 Mehefin]] - Priodas [[Edward VIII, brenin y Deyrnas Unedig|Edward VIII, brenin gynt y Deyrnas Unedig]], a'i cariad [[Wallis Simpson]], yn Ffrainc *[[6 Awst]] - [[Rhyfel Cartref Sbaen]]: bomio [[Madrid]] gan y [[Falange]] *[[25 Medi]] - [[Brwydr Pingxingguan]] rhwng Tsieina a Japan *[[25 Hydref]] - [[Celâl Bayar]] yn dod yn Prif Weinidog [[Twrci]] *[[10 Tachwedd]] - [[Getúlio Vargas]] yn dod yn arddywedwr [[Brasil]] *'''Ffilmiau''' **''A Star is Born'' **''Ebb Tide'' (gyda [[Ray Milland]]) *'''Llyfrau''' **[[Ambrose Bebb]] - ''Y Ddeddf Uno, 1536'' **[[David Jones (bardd)|David Jones]] - ''[[In Parenthesis]]'' **[[T. J. Morgan]] - ''Dal Llygoden Ac Ysgrifau Eraill'' **[[John Cowper Powys]] - ''Morwyn: or The Vengeance of God'' **[[Ernest Rhys]] - ''Song of the Sun'' **[[John Steinbeck]] - ''Of Mice and Men'' *'''Cerddoriaeth''' **[[Sergei Prokofiev]] - ''[[Pedr a'r Blaidd]]'' **[[Colin Ross]] - ''Ostinato'' *'''Gwyddoniaeth''' **Darganfyddiad yr elfen gemegol [[Technetiwm]] gan [[Carlo Perrier]] ==Genedigaethau== *[[8 Ionawr]] - [[Shirley Bassey]], cantores *[[6 Mawrth]] - [[Valentina Tereshkova]], gofodwraig *[[28 Ebrill]] - [[Saddam Hussein]], gwleidydd (m. [[2006]]) *[[1 Mehefin]] **[[Colleen McCullough]], nofelydd (m. [[2015]]) **[[Morgan Freeman]], actor * [[3 Gorffennaf]] - [[Tom Stoppard]], dramodydd *[[6 Gorffennaf]] **[[Michael Sata]], Arlywydd Sambia (m. [[2014]]) **[[Vladimir Ashkenazy]], pianydd ac arweinydd cerddorfa **[[Ned Beatty]], actor a digrifwr *[[12 Gorffennaf]] **[[Bill Cosby]], actor ac digrifwr **[[Lionel Jospin]], gwleidydd * [[18 Gorffennaf]] - [[Hunter S. Thompson]], newyddiadurwr ac awdur (m. [[2005]]) *[[31 Rhagfyr]] - Syr [[Anthony Hopkins]], actor ==Marwolaethau== * [[15 Mawrth]] - [[H. P. Lovecraft]], awdur, 46 *[[28 Ebrill]] - [[Frederick Edward Guest]], gwleidydd, 61 *[[15 Mai]] - [[Philip Snowden]], gwleidydd, 72 *[[23 Mai]] - [[John D. Rockefeller]], dyn busnes, 97 *[[5 Mehefin]] - Syr [[Owen Cosby Philipps]], dyn busnes, 74 *[[7 Mehefin]] - [[Jean Harlow]], actores, 26 *[[19 Mehefin]] - [[J. M. Barrie]], awdur, 77 *[[11 Gorffennaf]] - [[George Gershwin]], cyfansoddwr, 38 * [[20 Gorffennaf]] - [[Guglielmo Marconi]], peiriannydd trydan, arloeswr radio, 63 *[[22 Gorffennaf]] - [[Alfred George Edwards]], archesgob Cymru, 88 * [[2 Medi]] - [[Pierre de Coubertin]], sylfaenydd y Pwyllgor Olympaidd Rhyngwladol, 74 *[[26 Medi]] - [[Bessie Smith]], cantores, 43 * [[19 Hydref]] - [[Ernest Rutherford]], ffisegydd, 66 *[[9 Tachwedd]] - [[James Ramsay MacDonald]], Prif Weinidog y Deyrnas Unedig, 71 ==Gwobrau Nobel== *[[Gwobr Nobel am Ffiseg|'''Ffiseg:''']] [[Clinton Davisson]] a [[George Paget Thomson]] *[[Gwobr Nobel am Cemeg|'''Cemeg:''']] [[Norman Haworth]] a [[Paul Karrer]] *[[Gwobr Nobel am Meddygaeth|'''Meddygaeth:''']] [[Albert Szent-Györgyi]] *[[Gwobr Nobel am Llenyddiaeth|'''Llenyddiaeth:''']] [[Roger Martin du Gard]] *[[Gwobr Nobel am Heddwch|'''Heddwch:''']] [[Robert Cecil]] ==Eisteddfod Genedlaethol ([[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Machynlleth 1937|Machynlleth]])== * [[Cadair yr Eisteddfod Genedlaethol|'''Cadair:''']] [[T. Rowland Hughes]] * [[Coron yr Eisteddfod Genedlaethol|'''Coron:''']] [[J. M. Edwards]] * [[Medal Ryddiaith|'''Medal Ryddiaeth:''']] [[J. O. Williams]], ''Tua'r Gorllewin ac Ysgrifau Eraill'' ==Tywydd== Ar 28 Chwefror 1937 cafwyd storm fawr cofiadwy. Ysgogodd hon yr [[englyn]] ganlynol gan [[Ioan Brothen]]: :Ar lechres hanes, enwir - ei heira ::A'i mawrwynt trwy'r frodir; :Ar ei thaith dros fôr a thir, ::Ei hafog nis anghofir." :::Ioan Brothen i storm fawr 28 Chwefror 1937<ref>Llinell neu Ddwy (cyfrol deyrnged Ioan Brothen 1942)</ref> == Cyfeiriadau == {{cyfeiriadau}} [[Categori:1937| ]] [[Categori:Tywydd| ]] d7pn5ijgrj3yj3wjeawpkfiun34p55l 0 1498 11101394 11039409 2022-08-13T17:15:44Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki <center> [[18g]] - '''[[19g]]''' - [[20g]]<br /> [[1820au]] [[1830au]] [[1840au]] [[1850au]] [[1860au]] - '''[[1870au]]''' - [[1880au]] [[1890au]] [[1900au]] [[1910au]] [[1920au]]<br /> [[1869]] [[1870]] [[1871]] [[1872]] [[1873]] - '''1874''' - [[1875]] [[1876]] [[1877]] [[1878]] [[1879]] </center> ---- == Digwyddiadau == *[[3 Ionawr]] - [[Brwydr Caspe]] yn Sbaen *[[18 Mawrth]] - Cytundeb rhwng [[Hawaii]] a'r Unol Daleithiau *[[14 Mehefin]] - [[Michel Domingue]] yn dod arweinydd [[Haiti]] *[[1 Gorffennaf]] - Agoriad y Sŵ Philadelphia *[[19 Hydref]] - Sylfaen y Prifysgol [[Zagreb]] *'''Llyfrau''' **[[José de Alencar]] - ''Ubirajara'' **[[Jules Amédée Barbey d'Aurevilly]] - ''Les Diaboliques'' *'''Cerddoriaeth''' **[[Johann Strauss II]] - ''Die Fledermaus'' (opera) **[[Giuseppe Verdi]] - ''Requiem'' == Genedigaethau == *[[25 Ionawr]] - [[W. Somerset Maugham]], awdur (m. [[1965]]) *[[3 Chwefror]] - [[Gertrude Stein]], ysgrifennwr (m. [[1946]]) *[[15 Chwefror]] - [[Ernest Shackleton]] (m. [[1922]]) *[[20 Chwefror]] - [[Mary Garden]], cantores (m. [[1967]]) *[[24 Mawrth]] - [[Harri Houdini]] (m. [[1926]]) *[[26 Mawrth]] - [[Robert Frost]], bardd (m. [[1963]]) *[[25 Ebrill]] - [[Guglielmo Marconi]], difeisiwr (m. [[1937]]) *[[9 Mai]] - [[Howard Carter]] (m. [[1939]]) * [[29 Mai]] - [[G. K. Chesterton]], llenor (m. [[1936]]) *[[15 Gorffennaf]] - [[Gwyn Nicholls]], chwaraewr Rygbi'r Undeb (m. [[1939]]) *[[21 Medi]] - [[Gustav Holst]], cyfansoddwr (m. [[1934]]) *[[10 Awst]] - [[Herbert Hoover]], Arlywydd yr Unol Daleithiau (m. [[1964]]) *[[3 Hydref]] - [[James Henry Thomas]], gwlediydd (m. [[1949]]) * [[21 Hydref]] - [[William David Owen|W. D. Owen]], nofelydd (m. [[1925]]) *[[26 Hydref]] - [[Martin Lowry]], cemegydd (m. [[1936]]) * [[16 Tachwedd]] [N.S.] - [[Aleksandr Kolchak]] (m. [[1920]]) * [[30 Tachwedd]] **[[Lucy Maud Montgomery]], nofelydd (m. [[1942]]) **[[Winston Churchill]], Prif Weinidog y Deyrnas Unedig (m. [[1965]]) == Marwolaethau == *[[19 Ionawr]] - [[John Parry (golygydd)|John Parry]], golygydd, 61 *[[8 Mawrth]] - [[Millard Fillmore]], Arlywydd yr Unol Daleithiau, 74 *[[13 Ebrill]] - [[Etō Shimpei]], gwleidydd, 40 *[[19 Ebrill]] - [[Owen Jones (pensaer)|Owen Jones]], pensaer, 65 *[[8 Mai]] - [[Zephaniah Williams]], un o arweinwyr [[Terfysg Casnewydd]], 78 *[[3 Hydref]] - [[Owen Williams (Owen Gwyrfai)]], bardd a hynafiaethydd, 84 *[[14 Tachwedd]] - [[John Ambrose Lloyd]], cerddor, 59 [[Categori:1874| ]] k59a91nno1ryilvkgy5yk6hdcp8ptyv 0 1754 11101435 11094851 2022-08-13T20:28:09Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen lle | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | gwlad = {{banergwlad|Cymru}} | gwleidyddiaeth = Gwleidyddiaeth | aelodcynulliad = {{Swits Dwyfor Meirionnydd i enw'r AC}} | aelodseneddol = {{Swits Dwyfor Meirionnydd i enw'r AS}} }} [[Ynys]] ar gwr gogleddol [[Bae Ceredigion]] sy'n gorwedd i'r gorllewin o benrhyn Llŷn, yng [[Gwynedd|Ngwynedd]], yw '''Ynys Enlli''' ({{iaith-en|Bardsey Island}}). Rhaid croesi'r [[Swnt]], sef y môr rhwng [[Aberdaron]] ac Enlli, i fynd i'r ynys. ==Hanes== [[Delwedd:Bardsey boat, Aberdaron NLW3363876.jpg|bawd|Cwch yn Aberdaron oddeutu 1885.]] Sefydlwyd [[mynachlog]] ar Enlli yn y [[5ed ganrif|bumed ganrif]] gan [[Cadfan|Sant Cadfan]]. Dichon bod meudwyon [[clas]] [[Aberdaron]] yn croesi i'r ynys er mwyn ymneilltuo o'r byd yn yr oesoedd cynnar. Yn ystod [[yr Oesoedd Canol]] daeth yr ynys yn gyrchfan [[pererindota]] enwog. Roedd tair [[pererindod]] i Ynys Enlli yn cyfateb i un i [[Rhufain|Rufain]]. Yn ôl traddodiad mae ugain mil o [[sant|saint]] wedi eu claddu yno. Yn ddiweddarach disodlwyd yr hen fynachlog Geltaidd gan [[Abaty Ynys Enlli|Abaty'r Santes Fair]], abaty [[Awstiniaid|Awstinaidd]]; mae olion yr hen [[abaty]] i'w gweld yno o hyd. ==Gerallt Gymro== Galwodd [[Gerallt Gymro]] yn [[Nefyn]] ar ei ''[[Hanes y Daith Trwy Gymru|daith trwy Gymru]]'' yn [[1188]]. Dyma ei ddisgrifiad o'r ynys: :'Ond y mae'n gorwedd y tu draw i Lŷn ynys fechan y preswylia ynddi fynaich ffyddlon iawn eu crefydd, a alwant Coelibes ("gwŷr dibriod") neu Colidei ("addolwyr Duw"). Rhyfeddod a berthyn i'r ynys hon, naill ai oherwydd iachusrwydd yr awyr a dderbyn o'i chymdogaeth agos at Iwerddon, neu'n hytrach trwy ryw wyrth a haeddianau'r saint, yw bod y bobl hynaf ynddi yn marw gyntaf, gan mai'n brin iawn y ceir clefydon ynddi; ac yn anaml, heu nid o gwbl, y bydd neb farw yma, onid ar ôl nychdod hir henaint. Enlli, yn Gymraeg, y gelwir yr ynys hon, ac yn yr iaith Saesneg, Bardsey. Ac ynddi, yn ôl traddodiad, y mae cyrff dirifedi saint wedi eu claddu; a thystiant mai yno y gorwedd corff y gwynfydedig [[Deiniol|Ddaniel]], [[esgob Bangor]].' ==Y goleudy== [[Delwedd:The lighthouse, Bardsey NLW3363880.jpg|200px|bawd|Y goleudy sgwar c.1885 (Delwedd o Gasgliad [[John Thomas (ffotograffydd)|John Thomas]], [[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]])]] Codwyd [[goleudy]] ar bwynt deheuol yr ynys yn [[1821]]. Mae'r goleudy o siâp sgwâr anghyffredin ac yn gant troedfedd o uchder. Fel yn achos [[Ynys Lawd]], [[Joseph Nelson]] oedd y pensaer. Costiodd £2,950 i godi. Mae'r goleudy yn otomatig bellach ac yn cael ei redeg o ganolfan gwylio'r glannau [[Caergybi]]. ==Adar== Mae Gwylfa Adar ar yr ynys, sy'n bwysig fel man nythu i nifer o rywogaethau, yn enwedig [[Aderyn drycin Manaw]]. Yn ystod y tymor mudo yn yr hydref gellir gweld adar anarferol iawn ar yr ynys. ==Ymddiriedolaeth Ynys Enlli== Mae'r ynys yng ngofal Ymddiriedolaeth Ynys Enlli. Ceir fferm weithredol ar yr ynys o hyd ac mae hi'n boblogaidd gan ymwelwyr sy'n ceisio tawelwch. Ar dywydd braf gellir croesi'r Swnt iddi ar gychod sy'n hwylio o Aberdaron. ==Afalau Ynys Enlli== Enlli yw cartref gwreiddiol Afalau Ynys Enlli, a elwir weithiau "yr afal mwyaf prin yn y byd". Credir i'r coed afalau gael eu tyfu yno ers y [[14g]] gan y mynachod. Goroesoedd rhai enghreifftiau dros y canrifoedd ond ni chafodd ei hadnabod yn rhywogaeth arbennig tan [[1998]] pan anfonodd Ian Sturrock sampl i'r Casgliad Ffrwythau Cenedlaethol yn [[Brogdale]], [[Caint]]. Mae coed Afalau Enlli ar werth mewn sawl man erbyn heddiw. ==Gweinidogion== *William Jones Daeth un o ddyddiaduron William Jones, Enlli, gweinidog gyda’r Methodistiaid Calfinaidd ar yr Ynys, i’r fei yn 2012. Dyddiadur y flwyddyn 1906 ydoedd, ac yn ogystal â’i drefniadau yn y gwahanol gapeli ym Mhen Llŷn roedd o hefyd yn cofnodi’r glaw a ddisgynodd ar yr ynys ddiwrnod olaf pob mis (neu’r diwrnod cynt os digwyddai i’r diwrnod olaf ddisgyn ar y Sabboth!) [[Delwedd:Graff o fesuriadau glaw Ynys Enlli 1906, a godwyd o Ddyddiadur Y Parch. William Jones.jpg|bawd|Graff o fesuriadau glaw Ynys Enlli 1906, a godwyd o Ddyddiadur Y Parch. William Jones]] Dilyna cofnodion WJ (graff uchaf) y stadegau swyddogol Cymru a Lloegr y flwyddyn honno yn agos. Ionawr, Mehefin a Thachwedd oedd yr eithriadau gyda ffigyrau’r gweinidog yn is o dipyn na’r cyfartaledd ehangach. Mae hyn yn nodweddiadol o ynysoedd sydd yn aml gyda’u “hinsawdd eu hunain”. Er i offeiriaid yr eglwys Anglicanaidd ragori fel naturiaethwyr dros tair canrif (er gwell neu waeth i’w dyletswyddau bugeiliol eraill!) ychydig o dystiolaeth sydd yna am weinidogion anghudffurfiol yn ymddiddori yn y byd o’u cwmpas (ai ar y Byd Nesaf oedd eu bryd?). Ymddengys felly bod William Jones yn eithriad hn hyn o beth. ==Oriel== <gallery> Bardsey NLW3363882.jpg </gallery> ==Llyfryddiaeth== *Thomas Jones (gol.), ''Gerallt Gymro'' (Caerdydd, 1938), t.126. *Jennie Jones, ''Tomos o Enlli'' (Llyfrau'r Dryw, Llandybie, 1964). Atgofion difyr ac unigryw Tomos Jones, hen lanc chwech a phedwar ugain oed a aned ar yr ynys ac a dreuliodd ei oes yno, wedi ei godi oddi ar dafod-leferydd gan yr awdures. * Enid Roberts, ''[[A'u Bryd ar Ynys Enlli]]'' (Y Lolfa, 2009) ==Dolen allanol== * [http://www.bardsey.org/cymraeg/bardsey/welcome.asp Ymddiriedolaeth Ynys Enlli] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081226045605/http://www.bardsey.org/cymraeg/bardsey/welcome.asp |date=2008-12-26 }} [[Categori:Aberdaron]] [[Categori:Clasau]] [[Categori:Gwarchodfeydd Natur Cenedlaethol yng Nghymru]] [[Categori:Llŷn]] [[Categori:Pererindodau]] [[Categori:Safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig yng Ngwynedd]] [[Categori:Ynysoedd Gwynedd|Enlli]] t2nr70rpr6vsa3c6pqke79lsjkpv77z 10 2768 11101354 11101238 2022-08-13T14:05:24Z Deb 7 wikitext text/x-wiki <!-- Ychwanegwch erthyglau newydd ar y dechrau, a dilëwch yr un ddiwethaf --> {{Rhestr ddotiog| * [[Sinfonia Amazônica]] * [[No Cav]] * [[Gorsaf fysiau Amwythig]] * [[Rosie Eccles]] * [[Robin Williams (ffisegydd)]] * [[Die Hände Meiner Mutter]] * [[Arthur Hugh Clough]] * [[Cyfrinach masnach]] * [[Y Corfflu Cadwraeth Sifil]] * [[Pencampwriaeth y Chwe Gwlad 2022]] * [[Esyllt Maelor]] * [[Cymru yng Ngemau'r Gymanwlad 2022]] * [[Priodas Wen]] * [[Radio Garden]] * [[Ci haul]] * [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Ceredigion 2022]] * [[Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian]] * [[Emma Finucane]] * [[Comisiwn Kilbrandon]] * [[Stadud Ymreolaeth Gwlad y Basg 1979]] * [[Hanes radio Gwlad y Basg]] * [[Porthladd Ros Láir]] * [[Gertrude Scharff Goldhaber]] * [[Néstor Basterretxea]] }} qzkp4sypixhk3j289n34xqr8752e1ya 11101497 11101354 2022-08-14T07:57:24Z Deb 7 wikitext text/x-wiki <!-- Ychwanegwch erthyglau newydd ar y dechrau, a dilëwch yr un ddiwethaf --> {{Rhestr ddotiog| * [[Chingari (ffilm 2013)]] * [[Sinfonia Amazônica]] * [[No Cav]] * [[Gorsaf fysiau Amwythig]] * [[Rosie Eccles]] * [[Robin Williams (ffisegydd)]] * [[Die Hände Meiner Mutter]] * [[Arthur Hugh Clough]] * [[Cyfrinach masnach]] * [[Y Corfflu Cadwraeth Sifil]] * [[Pencampwriaeth y Chwe Gwlad 2022]] * [[Esyllt Maelor]] * [[Cymru yng Ngemau'r Gymanwlad 2022]] * [[Priodas Wen]] * [[Radio Garden]] * [[Ci haul]] * [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru Ceredigion 2022]] * [[Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian]] * [[Emma Finucane]] * [[Comisiwn Kilbrandon]] * [[Stadud Ymreolaeth Gwlad y Basg 1979]] * [[Hanes radio Gwlad y Basg]] * [[Porthladd Ros Láir]] * [[Gertrude Scharff Goldhaber]] }} 4z1kolgwuccurc87m99r7bt5o9or6rn 0 3471 11101411 3352084 2022-08-13T18:12:33Z 2A01:4B00:F41A:E00:90E6:2355:77E7:FC2D Erro ortográfico corrigido wikitext text/x-wiki [[Delwedd:Viking expansion.png|bawd|300px| Map yn dangos ymestyniad y Sgandinafiaid yn:<br> {{legend|#800000|yr [[8g]]}} {{legend|#f00|y [[9g]]}} {{legend|#ff8000|y [[10g]]}} {{legend|#eded00|yr [[11g]]}} {{legend|#0f0|- sy'n dynodi ardaloedd a ddioddefodd llawer o ymosodiadau achlysurol gan y Llychlynwyr Sgandinafaidd, er na wnaethant wladychu yno.}} ]] Mae'r gair '''Llychlynnwr''' yn cyfeirio at y masnachwyr, gwladychwyr ac (weithiau) y môr-ladron [[Llychlyn]]naidd. Roedd y Llychlynwyr yn masnachu, yn brwydro ac yn adeiladu gwladfeydd ledled moroedd ac afonydd [[Ewrop]] ac ar arfordir dwyreiniol [[Gogledd America]] o [[800]] hyd [[1050]]. Roeddent yn galw eu hunain yn 'Northwyr' ('Gwŷr y Gogledd'), fel y gwneir gan Lychlynwyr modern sydd yn galw eu hunain yn ''nordbor''; 'Northmyn' oedd un o enwau Cymry'r Oesoedd Canol arnynt. Enw'r Llychlynwyr yn [[Rwsia]] a'r [[Yr Ymerodraeth Fysantaidd|Ymerodraeth Fysantaidd]] oedd y [[Varangiaid]], o'r enw ''Væringjar'', sef "dynion a chleddyfau ganddynt". Roedd Varangiaid yn rhan o warchodlu Ymerawdwr [[Caergystennin]] (y Gwarchodlu Varangaidd). Mae'r Llychlynwyr yn enwog iawn am frwydro ffyrnig a chryf ond roedden nhw yn grefftwyr a masnachwyr medrus iawn yn ogystal. Heddiw mae disgynyddion y Llychlynwyr yn byw yn [[Norwy]], [[Gwlad yr Iâ]], [[Denmarc]], [[Ynysoedd Ffaröe]] a [[Sweden]]. == Gweler hefyd == * [[Llychlynwyr yng Nghymru]] * [[Llychlynwyr yng Ngalisia]] == Darllen pellach == * [[Gwyn Jones (awdur)|Jones, Gwyn]]. ''A History of the Vikings'' (Rhydychen, Gwasg Prifysgol Rhydychen, 2001). * Sawyer, Peter (gol.). ''The Oxford Illustrated History of the Vikings'' (Rhydychen, Gwasg Prifysgol Rhydychen, 2001). {{eginyn hanes}} [[Categori:Hanes Ewrop]] [[Categori:Llychlyn]] [[Categori:Pobloedd hynafol]] [[Categori:Yr Oesoedd Canol]] mia4qiw6dgzwzpee2rmxn7xgsjqtcks 0 3743 11101343 11101295 2022-08-13T13:43:38Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] [[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin''' *[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin''' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin''' *[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin''' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin''' *[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin''' *[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin''' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin''' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'') *[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'') *[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'') ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'') *[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'') *[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'') *[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'') *[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'') *[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'') ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'') *[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'') *[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin''' *[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'') *[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin''' *[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin''' *[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin''' *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') *[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin''' *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') *[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin''' ==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]] *[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin''' ==[[Sulidae|Huganod]]== [[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]] '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin''' *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]] *[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin''' *[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin''' ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') *[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin''' *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') *[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin''' *[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin''' *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') *[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin''' *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin''' *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') *[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin''' *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin''' *[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin''' *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') *[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin''' ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') *[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin''' *[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin''' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin''' ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin''' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin''' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin''' *[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo curlew, ''Numenius borealis'' '''prin''' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''prin''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''prin''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''prin''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''prin''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper , ''Calidris minutilla'' '''prin''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''prin''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd gyddfgoch]], Red-necked stint, ''Calidris ruficollis'' '''prin''' *[[Pibydd hirfys]], Long-toed stint, ''Calidris subminuta'' '''prin''' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''prin''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''prin''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''prin''' *[[Pibydd mawr yr aber]], Great knot, ''Calidris tenuirostris'' '''prin''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd unig]], Solitary sandpiper, ''Tringa solitaria'' '''prin''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y Gorllewin]], Western Sandpiper, ''Calidris mauri'' '''prin''' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'') *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'' *[[Rhostog Hudson]], Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'' '''prin''' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin''' *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin''' *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'') *[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin''' *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin''' *[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin''' *[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig''' *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin''' *[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin''' *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') *[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin''' ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') *[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin''' *[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin''' ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin''' *[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') *[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin''' ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin''' *[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin''' *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin''' *[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin''' *[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') *[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') *[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin''' ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin''' *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin''' *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Teyrnwybedog]]ion== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Tyrannidae]] *[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin''' ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin''' *[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin''' *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin''' *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') *[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') *[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin''' *[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin''' *[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin''' *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') *[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin''' *[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin''' *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') *[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin''' *[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin''' *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin''' *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin''' *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin''' *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin''' *[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin''' *[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin''' *[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin''' ==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cisticolidae]] *[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin''' *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Dringwr y Muriau]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]] *[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin''' ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin''' *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== [[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') *[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin''' ==[[Troglodytidae|Drywod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin''' *[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin''' *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== [[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin''' *[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin''' *[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin''' *[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin''' *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin''' *[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin''' *[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin''' *[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin''' *[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin''' *[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin''' *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin''' *[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin''' *[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin''' *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') *[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin''' *[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== [[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') *[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin''' ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') *[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin''' ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin''' *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'') *[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'') *[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin''' *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') *[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') *[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin''' ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin''' *[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin''' *[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin''' *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin''' *[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin''' *[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') *[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin''' *[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') *[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin''' *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin''' *[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin''' *[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin''' *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin''' *[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin''' *[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin''' *[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin''' *[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin''' *[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin''' *[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin''' *[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin''' *[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin''' *[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin''' ==Gweler hefyd== * [[Rhestr adar Cymru]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }} * {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }} {{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}} [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]] [[Categori:Adar|*]] [[Categori:Adareg]] eh2shg5bk687850m97rdjw7e0z5vbef 11101349 11101343 2022-08-13T13:45:58Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] [[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin''' *[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin''' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin''' *[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin''' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin''' *[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin''' *[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin''' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin''' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'') *[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'') *[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'') ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'') *[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'') *[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'') *[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'') *[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'') *[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'') ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'') *[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'') *[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin''' *[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'') *[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin''' *[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin''' *[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin''' *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') *[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin''' *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') *[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin''' ==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]] *[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin''' ==[[Sulidae|Huganod]]== [[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]] '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin''' *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]] *[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin''' *[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin''' ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') *[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin''' *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') *[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin''' *[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin''' *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') *[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin''' *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin''' *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') *[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin''' *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin''' *[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin''' *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') *[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin''' ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') *[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin''' *[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin''' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin''' ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin''' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin''' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin''' *[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo curlew, ''Numenius borealis'' '''prin''' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''prin''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''prin''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''prin''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''prin''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper , ''Calidris minutilla'' '''prin''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''prin''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd gyddfgoch]], Red-necked stint, ''Calidris ruficollis'' '''prin''' *[[Pibydd hirfys]], Long-toed stint, ''Calidris subminuta'' '''prin''' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''prin''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''prin''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''prin''' *[[Pibydd mawr yr aber]], Great knot, ''Calidris tenuirostris'' '''prin''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd unig]], Solitary sandpiper, ''Tringa solitaria'' '''prin''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y Gorllewin]], Western Sandpiper, ''Calidris mauri'' '''prin''' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'') *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'' *[[Rhostog Hudson]], Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'' '''prin''' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin''' *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin''' *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'') *[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin''' *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin''' *[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin''' *[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig''' *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin''' *[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin''' *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') *[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin''' ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') *[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin''' *[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin''' ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin''' *[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') *[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin''' ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin''' *[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin''' *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin''' *[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin''' *[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') *[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') *[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin''' ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin''' *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin''' *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Teyrnwybedog]]ion== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Tyrannidae]] *[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin''' ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin''' *[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin''' *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin''' *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') *[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') *[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin''' *[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin''' *[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin''' *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') *[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin''' *[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin''' *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') *[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin''' *[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin''' *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin''' *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin''' *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin''' *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin''' *[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin''' *[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin''' *[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin''' ==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cisticolidae]] *[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin''' *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Dringwr y Muriau]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]] *[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin''' ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin''' *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== [[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') *[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin''' ==[[Troglodytidae|Drywod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin''' *[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin''' *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== [[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin''' *[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin''' *[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin''' *[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin''' *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin''' *[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin''' *[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin''' *[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin''' *[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin''' *[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin''' *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin''' *[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin''' *[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin''' *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') *[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin''' *[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== [[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') *[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin''' ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') *[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin''' ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin''' *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'') *[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'') *[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin''' *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') *[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') *[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin''' ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin''' *[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin''' *[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin''' *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin''' *[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin''' *[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') *[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin''' *[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') *[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin''' *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin''' *[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin''' *[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin''' *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin''' *[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin''' *[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin''' *[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin''' *[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin''' *[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin''' *[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin''' *[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin''' *[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin''' *[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin''' ==Gweler hefyd== * [[Rhestr adar Cymru]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }} * {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }} {{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}} [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]] [[Categori:Adar|*]] [[Categori:Adareg]] lz00l359ddni0anwnzb1fg86hjde8tu 11101352 11101349 2022-08-13T13:54:19Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] [[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin''' *[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin''' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin''' *[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin''' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin''' *[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin''' *[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin''' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin''' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'') *[[Grugiar ddu]], Black Grouse, ''Tetrao tetrix'' *[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'') ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'') *[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'') *[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'') *[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'') *[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'') *[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'') ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'') *[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'') *[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin''' *[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'') *[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin''' *[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin''' *[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin''' *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') *[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin''' *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') *[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin''' ==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]] *[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin''' ==[[Sulidae|Huganod]]== [[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]] '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin''' *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]] *[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin''' *[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin''' ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') *[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin''' *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') *[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin''' *[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin''' *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') *[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin''' *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin''' *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') *[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin''' *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin''' *[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin''' *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') *[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin''' ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') *[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin''' *[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin''' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin''' ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin''' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin''' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin''' *[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo curlew, ''Numenius borealis'' '''prin''' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''prin''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''prin''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''prin''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''prin''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper , ''Calidris minutilla'' '''prin''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''prin''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd gyddfgoch]], Red-necked stint, ''Calidris ruficollis'' '''prin''' *[[Pibydd hirfys]], Long-toed stint, ''Calidris subminuta'' '''prin''' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''prin''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''prin''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''prin''' *[[Pibydd mawr yr aber]], Great knot, ''Calidris tenuirostris'' '''prin''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd unig]], Solitary sandpiper, ''Tringa solitaria'' '''prin''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y Gorllewin]], Western Sandpiper, ''Calidris mauri'' '''prin''' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'') *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'' *[[Rhostog Hudson]], Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'' '''prin''' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin''' *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin''' *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'') *[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin''' *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin''' *[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin''' *[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig''' *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin''' *[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin''' *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') *[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin''' ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') *[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin''' *[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin''' ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin''' *[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') *[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin''' ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin''' *[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin''' *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin''' *[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin''' *[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') *[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') *[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin''' ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin''' *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin''' *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Teyrnwybedog]]ion== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Tyrannidae]] *[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin''' ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin''' *[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin''' *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin''' *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') *[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') *[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin''' *[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin''' *[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin''' *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') *[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin''' *[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin''' *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') *[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin''' *[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin''' *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin''' *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin''' *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin''' *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin''' *[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin''' *[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin''' *[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin''' ==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cisticolidae]] *[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin''' *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Dringwr y Muriau]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]] *[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin''' ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin''' *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== [[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') *[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin''' ==[[Troglodytidae|Drywod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin''' *[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin''' *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== [[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin''' *[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin''' *[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin''' *[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin''' *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin''' *[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin''' *[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin''' *[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin''' *[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin''' *[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin''' *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin''' *[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin''' *[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin''' *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') *[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin''' *[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== [[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') *[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin''' ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') *[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin''' ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin''' *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'') *[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'') *[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin''' *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') *[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') *[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin''' ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin''' *[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin''' *[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin''' *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin''' *[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin''' *[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') *[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin''' *[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') *[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin''' *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin''' *[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin''' *[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin''' *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin''' *[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin''' *[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin''' *[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin''' *[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin''' *[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin''' *[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin''' *[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin''' *[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin''' *[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin''' ==Gweler hefyd== * [[Rhestr adar Cymru]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }} * {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }} {{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}} [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]] [[Categori:Adar|*]] [[Categori:Adareg]] 7vcyqwdjnw4hw2ymue3enh4i9mf2b8x 11101407 11101352 2022-08-13T17:43:36Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] [[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin''' *[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin''' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin''' *[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin''' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin''' *[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin''' *[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin''' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin''' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'') *[[Grugiar ddu]], Black Grouse, ''Tetrao tetrix'' *[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'') ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'') *[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'') *[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''prin''' *[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'') *[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin''' *[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin''' *[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin''' *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') *[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin''' *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') *[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin''' ==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]] *[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin''' ==[[Sulidae|Huganod]]== [[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]] '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin''' *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]] *[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin''' *[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin''' ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') *[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin''' *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') *[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin''' *[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin''' *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') *[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin''' *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin''' *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') *[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin''' *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin''' *[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin''' *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') *[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin''' ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') *[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin''' *[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin''' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin''' ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin''' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin''' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin''' *[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo curlew, ''Numenius borealis'' '''prin''' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''prin''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''prin''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''prin''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''prin''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper , ''Calidris minutilla'' '''prin''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''prin''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd gyddfgoch]], Red-necked stint, ''Calidris ruficollis'' '''prin''' *[[Pibydd hirfys]], Long-toed stint, ''Calidris subminuta'' '''prin''' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''prin''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''prin''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''prin''' *[[Pibydd mawr yr aber]], Great knot, ''Calidris tenuirostris'' '''prin''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd unig]], Solitary sandpiper, ''Tringa solitaria'' '''prin''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y Gorllewin]], Western Sandpiper, ''Calidris mauri'' '''prin''' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'') *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'' *[[Rhostog Hudson]], Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'' '''prin''' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin''' *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin''' *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'') *[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin''' *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin''' *[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin''' *[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig''' *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin''' *[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin''' *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') *[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin''' ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') *[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin''' *[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin''' ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin''' *[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') *[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin''' ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin''' *[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin''' *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin''' *[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin''' *[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') *[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') *[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin''' ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin''' *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin''' *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Teyrnwybedog]]ion== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Tyrannidae]] *[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin''' ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin''' *[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin''' *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin''' *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') *[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') *[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin''' *[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin''' *[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin''' *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') *[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin''' *[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin''' *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') *[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin''' *[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin''' *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin''' *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin''' *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin''' *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin''' *[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin''' *[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin''' *[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin''' ==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cisticolidae]] *[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin''' *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Dringwr y Muriau]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]] *[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin''' ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin''' *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== [[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') *[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin''' ==[[Troglodytidae|Drywod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin''' *[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin''' *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== [[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin''' *[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin''' *[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin''' *[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin''' *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin''' *[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin''' *[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin''' *[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin''' *[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin''' *[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin''' *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin''' *[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin''' *[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin''' *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') *[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin''' *[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== [[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') *[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin''' ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') *[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin''' ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin''' *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'') *[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'') *[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin''' *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') *[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') *[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin''' ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin''' *[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin''' *[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin''' *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin''' *[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin''' *[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') *[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin''' *[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') *[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin''' *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin''' *[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin''' *[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin''' *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin''' *[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin''' *[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin''' *[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin''' *[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin''' *[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin''' *[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin''' *[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin''' *[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin''' *[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin''' ==Gweler hefyd== * [[Rhestr adar Cymru]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }} * {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }} {{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}} [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]] [[Categori:Adar|*]] [[Categori:Adareg]] 85dzev0mogy8qu1ds8pdenu85ihbv1v 11101415 11101407 2022-08-13T18:40:06Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] [[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin''' *[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin''' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin''' *[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin''' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin''' *[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin''' *[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin''' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin''' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'') *[[Grugiar ddu]], Black Grouse, ''Tetrao tetrix'' *[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'') ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''prin''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin''' *[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin''' *[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin''' *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') *[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin''' *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') *[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin''' ==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]] *[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin''' ==[[Sulidae|Huganod]]== [[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]] '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin''' *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]] *[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin''' *[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin''' ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') *[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin''' *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') *[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin''' *[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin''' *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') *[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin''' *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin''' *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') *[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin''' *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin''' *[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin''' *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') *[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin''' ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') *[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin''' *[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin''' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin''' ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin''' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin''' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin''' *[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo curlew, ''Numenius borealis'' '''prin''' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''prin''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''prin''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''prin''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''prin''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper , ''Calidris minutilla'' '''prin''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''prin''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd gyddfgoch]], Red-necked stint, ''Calidris ruficollis'' '''prin''' *[[Pibydd hirfys]], Long-toed stint, ''Calidris subminuta'' '''prin''' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''prin''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''prin''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''prin''' *[[Pibydd mawr yr aber]], Great knot, ''Calidris tenuirostris'' '''prin''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd unig]], Solitary sandpiper, ''Tringa solitaria'' '''prin''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y Gorllewin]], Western Sandpiper, ''Calidris mauri'' '''prin''' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'') *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'' *[[Rhostog Hudson]], Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'' '''prin''' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin''' *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin''' *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'') *[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin''' *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin''' *[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin''' *[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig''' *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin''' *[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin''' *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') *[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin''' ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') *[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin''' *[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin''' ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin''' *[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') *[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin''' ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin''' *[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin''' *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin''' *[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin''' *[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') *[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') *[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin''' ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin''' *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin''' *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Teyrnwybedog]]ion== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Tyrannidae]] *[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin''' ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin''' *[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin''' *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin''' *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') *[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') *[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin''' *[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin''' *[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin''' *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') *[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin''' *[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin''' *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') *[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin''' *[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin''' *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin''' *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin''' *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin''' *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin''' *[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin''' *[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin''' *[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin''' ==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cisticolidae]] *[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin''' *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Dringwr y Muriau]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]] *[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin''' ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin''' *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== [[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') *[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin''' ==[[Troglodytidae|Drywod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin''' *[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin''' *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== [[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin''' *[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin''' *[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin''' *[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin''' *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin''' *[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin''' *[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin''' *[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin''' *[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin''' *[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin''' *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin''' *[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin''' *[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin''' *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') *[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin''' *[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== [[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') *[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin''' ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') *[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin''' ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin''' *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'') *[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'') *[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin''' *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') *[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') *[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin''' ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin''' *[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin''' *[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin''' *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin''' *[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin''' *[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') *[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin''' *[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') *[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin''' *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin''' *[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin''' *[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin''' *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin''' *[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin''' *[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin''' *[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin''' *[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin''' *[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin''' *[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin''' *[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin''' *[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin''' *[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin''' ==Gweler hefyd== * [[Rhestr adar Cymru]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }} * {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }} {{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}} [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]] [[Categori:Adar|*]] [[Categori:Adareg]] f1sa89rnr26lljd14onokzvvesdtggr 11101420 11101415 2022-08-13T18:47:17Z Craigysgafn 40536 /* Trochyddion */ wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] [[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin''' *[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin''' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin''' *[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin''' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin''' *[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin''' *[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin''' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin''' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'') *[[Grugiar ddu]], Black Grouse, ''Tetrao tetrix'' *[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'') ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''prin''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin''' *[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin''' *[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin''' *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') *[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin''' *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') *[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin''' ==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]] *[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin''' ==[[Sulidae|Huganod]]== [[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]] '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin''' *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]] *[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin''' *[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin''' ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') *[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin''' *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') *[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin''' *[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin''' *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') *[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin''' *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin''' *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') *[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin''' *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin''' *[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin''' *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') *[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin''' ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') *[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin''' *[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin''' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin''' ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin''' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin''' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin''' *[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo curlew, ''Numenius borealis'' '''prin''' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''prin''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''prin''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''prin''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''prin''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper , ''Calidris minutilla'' '''prin''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''prin''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd gyddfgoch]], Red-necked stint, ''Calidris ruficollis'' '''prin''' *[[Pibydd hirfys]], Long-toed stint, ''Calidris subminuta'' '''prin''' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''prin''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''prin''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''prin''' *[[Pibydd mawr yr aber]], Great knot, ''Calidris tenuirostris'' '''prin''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd unig]], Solitary sandpiper, ''Tringa solitaria'' '''prin''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y Gorllewin]], Western Sandpiper, ''Calidris mauri'' '''prin''' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'') *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'' *[[Rhostog Hudson]], Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'' '''prin''' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin''' *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin''' *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'') *[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin''' *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin''' *[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin''' *[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig''' *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin''' *[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin''' *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') *[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin''' ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') *[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin''' *[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin''' ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin''' *[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') *[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin''' ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin''' *[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin''' *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin''' *[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin''' *[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') *[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') *[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin''' ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin''' *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin''' *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Teyrnwybedog]]ion== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Tyrannidae]] *[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin''' ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin''' *[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin''' *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin''' *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') *[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') *[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin''' *[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin''' *[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin''' *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') *[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin''' *[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin''' *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') *[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin''' *[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin''' *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin''' *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin''' *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin''' *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin''' *[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin''' *[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin''' *[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin''' ==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cisticolidae]] *[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin''' *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Dringwr y Muriau]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]] *[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin''' ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin''' *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== [[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') *[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin''' ==[[Troglodytidae|Drywod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin''' *[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin''' *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== [[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin''' *[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin''' *[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin''' *[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin''' *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin''' *[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin''' *[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin''' *[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin''' *[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin''' *[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin''' *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin''' *[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin''' *[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin''' *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') *[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin''' *[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== [[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') *[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin''' ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') *[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin''' ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin''' *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'') *[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'') *[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin''' *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') *[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') *[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin''' ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin''' *[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin''' *[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin''' *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin''' *[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin''' *[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') *[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin''' *[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') *[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin''' *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin''' *[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin''' *[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin''' *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin''' *[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin''' *[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin''' *[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin''' *[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin''' *[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin''' *[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin''' *[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin''' *[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin''' *[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin''' ==Gweler hefyd== * [[Rhestr adar Cymru]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }} * {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }} {{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}} [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]] [[Categori:Adar|*]] [[Categori:Adareg]] 3qklq2h4piz9a16yngu7rg0c6do4lox 11101423 11101420 2022-08-13T18:49:03Z Craigysgafn 40536 /* Elyrch, gwyddau a hwyaid */ wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] [[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin''' *[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin''' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin''' *[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin''' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin''' *[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin''' *[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin''' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin''' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'') *[[Grugiar ddu]], Black Grouse, ''Tetrao tetrix'' *[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'') ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''prin''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''prin''' *[[Albatros ffroenfelyn]] (Yellow-nosed Albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'') '''prin''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin''' *[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin''' *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') *[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin''' *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') *[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin''' ==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]] *[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin''' ==[[Sulidae|Huganod]]== [[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]] '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin''' *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]] *[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin''' *[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin''' ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') *[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin''' *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') *[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin''' *[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin''' *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') *[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin''' *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin''' *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') *[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin''' *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin''' *[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin''' *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') *[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin''' ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') *[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin''' *[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin''' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin''' ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin''' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin''' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin''' *[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo curlew, ''Numenius borealis'' '''prin''' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''prin''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''prin''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''prin''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''prin''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper , ''Calidris minutilla'' '''prin''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''prin''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd gyddfgoch]], Red-necked stint, ''Calidris ruficollis'' '''prin''' *[[Pibydd hirfys]], Long-toed stint, ''Calidris subminuta'' '''prin''' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''prin''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''prin''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''prin''' *[[Pibydd mawr yr aber]], Great knot, ''Calidris tenuirostris'' '''prin''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd unig]], Solitary sandpiper, ''Tringa solitaria'' '''prin''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y Gorllewin]], Western Sandpiper, ''Calidris mauri'' '''prin''' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'') *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'' *[[Rhostog Hudson]], Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'' '''prin''' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin''' *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin''' *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'') *[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin''' *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin''' *[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin''' *[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig''' *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin''' *[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin''' *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') *[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin''' ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') *[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin''' *[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin''' ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin''' *[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') *[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin''' ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin''' *[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin''' *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin''' *[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin''' *[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') *[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') *[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin''' ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin''' *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin''' *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Teyrnwybedog]]ion== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Tyrannidae]] *[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin''' ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin''' *[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin''' *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin''' *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') *[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') *[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin''' *[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin''' *[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin''' *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') *[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin''' *[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin''' *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') *[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin''' *[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin''' *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin''' *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin''' *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin''' *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin''' *[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin''' *[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin''' *[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin''' ==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cisticolidae]] *[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin''' *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Dringwr y Muriau]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]] *[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin''' ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin''' *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== [[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') *[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin''' ==[[Troglodytidae|Drywod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin''' *[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin''' *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== [[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin''' *[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin''' *[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin''' *[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin''' *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin''' *[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin''' *[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin''' *[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin''' *[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin''' *[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin''' *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin''' *[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin''' *[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin''' *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') *[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin''' *[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== [[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') *[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin''' ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') *[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin''' ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin''' *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'') *[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'') *[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin''' *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') *[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') *[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin''' ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin''' *[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin''' *[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin''' *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin''' *[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin''' *[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') *[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin''' *[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') *[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin''' *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin''' *[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin''' *[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin''' *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin''' *[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin''' *[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin''' *[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin''' *[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin''' *[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin''' *[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin''' *[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin''' *[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin''' *[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin''' ==Gweler hefyd== * [[Rhestr adar Cymru]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }} * {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }} {{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}} [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]] [[Categori:Adar|*]] [[Categori:Adareg]] gbdfqj4rtr381m0xups4nw56hbrgy9n 11101428 11101423 2022-08-13T20:12:00Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] [[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin''' *[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin''' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin''' *[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin''' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin''' *[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin''' *[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin''' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin''' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'') *[[Grugiar ddu]], Black Grouse, ''Tetrao tetrix'' *[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'') ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''prin''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros aelddu]], Black-browed albatross, ''Thalassarche melanophris'' '''prin''' *[[Albatros ffroenfelyn]], Yellow-nosed albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'' '''prin''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]] (Fea's Petrel, ''Pterodroma feae'') '''prin''' *[[Pedryn Capanog]] (Black-capped Petrel, ''Pterodroma hasitata'') '''prin''' *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''prin''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') *[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin''' *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') *[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin''' ==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]] *[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin''' ==[[Sulidae|Huganod]]== [[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]] '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin''' *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]] *[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin''' *[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin''' ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') *[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin''' *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') *[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin''' *[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin''' *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') *[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin''' *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin''' *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') *[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin''' *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin''' *[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin''' *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') *[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin''' ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') *[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin''' *[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin''' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin''' ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin''' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin''' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin''' *[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo curlew, ''Numenius borealis'' '''prin''' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''prin''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''prin''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''prin''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''prin''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper , ''Calidris minutilla'' '''prin''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''prin''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd gyddfgoch]], Red-necked stint, ''Calidris ruficollis'' '''prin''' *[[Pibydd hirfys]], Long-toed stint, ''Calidris subminuta'' '''prin''' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''prin''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''prin''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''prin''' *[[Pibydd mawr yr aber]], Great knot, ''Calidris tenuirostris'' '''prin''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd unig]], Solitary sandpiper, ''Tringa solitaria'' '''prin''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y Gorllewin]], Western Sandpiper, ''Calidris mauri'' '''prin''' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'') *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'' *[[Rhostog Hudson]], Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'' '''prin''' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin''' *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin''' *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'') *[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin''' *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin''' *[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin''' *[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig''' *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin''' *[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin''' *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') *[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin''' ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') *[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin''' *[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin''' ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin''' *[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') *[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin''' ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin''' *[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin''' *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin''' *[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin''' *[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') *[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') *[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin''' ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin''' *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin''' *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Teyrnwybedog]]ion== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Tyrannidae]] *[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin''' ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin''' *[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin''' *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin''' *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') *[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') *[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin''' *[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin''' *[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin''' *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') *[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin''' *[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin''' *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') *[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin''' *[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin''' *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin''' *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin''' *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin''' *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin''' *[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin''' *[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin''' *[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin''' ==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cisticolidae]] *[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin''' *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Dringwr y Muriau]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]] *[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin''' ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin''' *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== [[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') *[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin''' ==[[Troglodytidae|Drywod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin''' *[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin''' *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== [[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin''' *[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin''' *[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin''' *[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin''' *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin''' *[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin''' *[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin''' *[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin''' *[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin''' *[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin''' *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin''' *[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin''' *[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin''' *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') *[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin''' *[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== [[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') *[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin''' ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') *[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin''' ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin''' *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'') *[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'') *[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin''' *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') *[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') *[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin''' ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin''' *[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin''' *[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin''' *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin''' *[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin''' *[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') *[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin''' *[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') *[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin''' *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin''' *[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin''' *[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin''' *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin''' *[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin''' *[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin''' *[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin''' *[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin''' *[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin''' *[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin''' *[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin''' *[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin''' *[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin''' ==Gweler hefyd== * [[Rhestr adar Cymru]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }} * {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }} {{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}} [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]] [[Categori:Adar|*]] [[Categori:Adareg]] c4hqi2wue43rmgxd5u3l7p9sm48ud7p 11101433 11101428 2022-08-13T20:24:37Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] [[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin''' *[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin''' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin''' *[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin''' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin''' *[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin''' *[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin''' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin''' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'') *[[Grugiar ddu]], Black Grouse, ''Tetrao tetrix'' *[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'') ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''prin''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros aelddu]], Black-browed albatross, ''Thalassarche melanophris'' '''prin''' *[[Albatros ffroenfelyn]], Yellow-nosed albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'' '''prin''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|bawd|Aderyn drycin y graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn drycin bach]], Macaronesian shearwater, ''Puffinus baroli'' '''prin''' *[[Aderyn drycin Balearig]], Balearic shearwater, ''Puffinus mauretanicus'' *[[Aderyn drycin Cory]], Cory's shearwater, ''Calonectris diomedea'' *[[Aderyn drycin du]], Sooty shearwater, ''Puffinus griseus'' *[[Aderyn drycin Manaw]], Manx shearwater, ''Puffinus puffinus'' *[[Aderyn drycin mawr]], Great shearwater, ''Puffinus gravis'' *[[Aderyn drycin y graig]], Fulmar, ''Fulmarus glacialis'' *[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]], Fea's petrel, ''Pterodroma feae'' '''prin''' *[[Pedryn capanog]], Black-capped petrel, ''Pterodroma hasitata'' '''prin''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') *[[Pedryn-Drycin Wynepwyn]] (White-faced Storm-Petrel, ''Pelagodroma marina'') '''prin''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn-Drycin Madeira]] (Madeiran Storm-Petrel. ''Oceanodroma castro'') '''prin''' *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') *[[Pedryn-Drycin Swinhoe]] (Swinhoe's Storm-Petrel, ''Oceanodroma monorhis'') '''prin''' ==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]] *[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin''' ==[[Sulidae|Huganod]]== [[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]] '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin''' *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]] *[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin''' *[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin''' ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') *[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin''' *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') *[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin''' *[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin''' *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') *[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin''' *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin''' *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') *[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin''' *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin''' *[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin''' *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') *[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin''' ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') *[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin''' *[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin''' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin''' ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin''' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin''' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin''' *[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo curlew, ''Numenius borealis'' '''prin''' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''prin''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''prin''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''prin''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''prin''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper , ''Calidris minutilla'' '''prin''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''prin''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd gyddfgoch]], Red-necked stint, ''Calidris ruficollis'' '''prin''' *[[Pibydd hirfys]], Long-toed stint, ''Calidris subminuta'' '''prin''' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''prin''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''prin''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''prin''' *[[Pibydd mawr yr aber]], Great knot, ''Calidris tenuirostris'' '''prin''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd unig]], Solitary sandpiper, ''Tringa solitaria'' '''prin''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y Gorllewin]], Western Sandpiper, ''Calidris mauri'' '''prin''' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'') *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'' *[[Rhostog Hudson]], Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'' '''prin''' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin''' *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin''' *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'') *[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin''' *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin''' *[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin''' *[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig''' *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin''' *[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin''' *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') *[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin''' ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') *[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin''' *[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin''' ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin''' *[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') *[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin''' ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin''' *[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin''' *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin''' *[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin''' *[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') *[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') *[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin''' ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin''' *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin''' *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Teyrnwybedog]]ion== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Tyrannidae]] *[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin''' ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin''' *[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin''' *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin''' *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') *[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') *[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin''' *[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin''' *[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin''' *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') *[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin''' *[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin''' *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') *[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin''' *[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin''' *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin''' *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin''' *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin''' *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin''' *[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin''' *[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin''' *[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin''' ==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cisticolidae]] *[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin''' *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Dringwr y Muriau]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]] *[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin''' ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin''' *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== [[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') *[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin''' ==[[Troglodytidae|Drywod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin''' *[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin''' *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== [[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin''' *[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin''' *[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin''' *[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin''' *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin''' *[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin''' *[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin''' *[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin''' *[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin''' *[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin''' *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin''' *[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin''' *[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin''' *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') *[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin''' *[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== [[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') *[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin''' ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') *[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin''' ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin''' *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'') *[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'') *[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin''' *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') *[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') *[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin''' ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin''' *[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin''' *[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin''' *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin''' *[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin''' *[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') *[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin''' *[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') *[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin''' *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin''' *[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin''' *[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin''' *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin''' *[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin''' *[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin''' *[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin''' *[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin''' *[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin''' *[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin''' *[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin''' *[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin''' *[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin''' ==Gweler hefyd== * [[Rhestr adar Cymru]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }} * {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }} {{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}} [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]] [[Categori:Adar|*]] [[Categori:Adareg]] 3dezytdyvuq5u10ma7diug5r3p682g9 11101444 11101433 2022-08-13T20:44:12Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] [[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin''' *[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin''' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin''' *[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin''' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin''' *[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin''' *[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin''' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin''' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'') *[[Grugiar ddu]], Black Grouse, ''Tetrao tetrix'' *[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'') ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''prin''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros aelddu]], Black-browed albatross, ''Thalassarche melanophris'' '''prin''' *[[Albatros ffroenfelyn]], Yellow-nosed albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'' '''prin''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|bawd|Aderyn drycin y graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn drycin bach]], Macaronesian shearwater, ''Puffinus baroli'' '''prin''' *[[Aderyn drycin Balearig]], Balearic shearwater, ''Puffinus mauretanicus'' *[[Aderyn drycin Cory]], Cory's shearwater, ''Calonectris diomedea'' *[[Aderyn drycin du]], Sooty shearwater, ''Puffinus griseus'' *[[Aderyn drycin Manaw]], Manx shearwater, ''Puffinus puffinus'' *[[Aderyn drycin mawr]], Great shearwater, ''Puffinus gravis'' *[[Aderyn drycin y graig]], Fulmar, ''Fulmarus glacialis'' *[[Pedryn Penrhyn Gwyrdd]], Fea's petrel, ''Pterodroma feae'' '''prin''' *[[Pedryn capanog]], Black-capped petrel, ''Pterodroma hasitata'' '''prin''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|bawd|Pedryn drycin]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn drycin]], Storm petrel, ''Hydrobates pelagicus'' *[[Pedryn drycin Leach]], Leach's storm petrel, ''Oceanodroma leucorhoa'' *[[Pedryn drycin Madeira]], Madeiran storm petrel, ''Oceanodroma castro'' '''prin''' *[[Pedryn drycin Swinhoe]], Swinhoe's storm petrel, ''Oceanodroma monorhis'' '''prin''' *[[Pedryn drycin Wilson]], Wilson's storm petrel, ''Oceanites oceanicus'' *[[Pedryn drycin wynebwyn]], White-faced storm petrel, ''Pelagodroma marina'' '''prin''' ==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]] *[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin''' ==[[Sulidae|Huganod]]== [[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]] '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin''' *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]] *[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin''' *[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin''' ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') *[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin''' *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') *[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin''' *[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin''' *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') *[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin''' *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin''' *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') *[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin''' *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin''' *[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin''' *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') *[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin''' ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') *[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin''' *[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin''' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin''' ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin''' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin''' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin''' *[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo curlew, ''Numenius borealis'' '''prin''' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''prin''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''prin''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''prin''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''prin''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper , ''Calidris minutilla'' '''prin''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''prin''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd gyddfgoch]], Red-necked stint, ''Calidris ruficollis'' '''prin''' *[[Pibydd hirfys]], Long-toed stint, ''Calidris subminuta'' '''prin''' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''prin''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''prin''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''prin''' *[[Pibydd mawr yr aber]], Great knot, ''Calidris tenuirostris'' '''prin''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd unig]], Solitary sandpiper, ''Tringa solitaria'' '''prin''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y Gorllewin]], Western Sandpiper, ''Calidris mauri'' '''prin''' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'') *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'' *[[Rhostog Hudson]], Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'' '''prin''' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin''' *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin''' *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'') *[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin''' *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin''' *[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin''' *[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig''' *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin''' *[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin''' *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') *[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin''' ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') *[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin''' *[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin''' ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin''' *[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') *[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin''' ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin''' *[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin''' *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin''' *[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin''' *[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') *[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') *[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin''' ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin''' *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin''' *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Teyrnwybedog]]ion== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Tyrannidae]] *[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin''' ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin''' *[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin''' *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin''' *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') *[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') *[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin''' *[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin''' *[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin''' *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') *[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin''' *[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin''' *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') *[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin''' *[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin''' *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin''' *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin''' *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin''' *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin''' *[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin''' *[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin''' *[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin''' ==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cisticolidae]] *[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin''' *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Dringwr y Muriau]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]] *[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin''' ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin''' *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== [[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') *[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin''' ==[[Troglodytidae|Drywod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin''' *[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin''' *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== [[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin''' *[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin''' *[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin''' *[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin''' *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin''' *[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin''' *[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin''' *[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin''' *[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin''' *[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin''' *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin''' *[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin''' *[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin''' *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') *[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin''' *[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== [[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') *[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin''' ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') *[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin''' ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin''' *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'') *[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'') *[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin''' *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') *[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') *[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin''' ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin''' *[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin''' *[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin''' *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin''' *[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin''' *[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') *[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin''' *[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') *[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin''' *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin''' *[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin''' *[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin''' *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin''' *[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin''' *[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin''' *[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin''' *[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin''' *[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin''' *[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin''' *[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin''' *[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin''' *[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin''' ==Gweler hefyd== * [[Rhestr adar Cymru]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }} * {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }} {{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}} [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]] [[Categori:Adar|*]] [[Categori:Adareg]] kgadayueemc6emmd6358wkngsuqn32t 11101445 11101444 2022-08-13T20:46:04Z Craigysgafn 40536 /* Adar drycin a phedrynnod */ wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Prydain Fawr]]''' yn eu trefn dacsonomegol. Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Adar a nodir fel '''prin''' yw'r rheiny a ystyrir yn adar prin gan y ''British Birds Rarities Committee (BBRC)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus_olor_2_(Marek_Szczepanek).jpg|200px|bawd|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau gwylltion]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] [[Delwedd:Somateria_mollissima_male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''prin''' *[[Corhwyaden Baical]], Baikal teal, ''Anas formosa'' '''prin''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American Wigeon, ''Anas americana'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''prin''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd eira]], Snow goose, ''Anser caerulescens'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''prin''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden amryliw]], Harlequin duck, ''Histrionicus histrionicus'' '''prin''' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''prin''' *[[Hwyaden benfras]], Bufflehead, ''Bucephala albeola'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden bengoch America]], Redhead, ''Aythya americana'' '''prin''' *[[Hwyaden bengoch fawr]], Canvasback, ''Aythya valisineria'' '''prin''' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''prin''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], Hwyaden fwythblu big-goch, King eider, ''Somateria spectabilis'' '''prin''' *[[Hwyaden fwythblu Steller]], Steller's eider, ''Polysticta stelleri'' '''prin''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''prin''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gycyllog]], Hwyaden benwen, Hooded merganser, ''Lophodytes cucullatus'' '''prin''' *[[Hwyaden gynffon-hir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygad aur Barrow]], Barrow's goldeneye, ''Bucephala islandica'' '''prin''' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]] neu Hwyaden fraith, Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''prin''' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus_lagopus_scoticus_2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar yr Alban]], Grugiar Wen (Ptarmigan, ''Lagopus mutus'') *[[Grugiar ddu]], Black Grouse, ''Tetrao tetrix'' *[[Ceiliog y Coed]], Grugiar y Coed (Capercaillie, ''Tetrao urogallus'') ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''prin''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros aelddu]], Black-browed albatross, ''Thalassarche melanophris'' '''prin''' *[[Albatros ffroenfelyn]], Yellow-nosed albatross, ''Thalassarche chlororhynchos'' '''prin''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|bawd|Aderyn drycin y graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn drycin bach]], Macaronesian shearwater, ''Puffinus baroli'' '''prin''' *[[Aderyn drycin Balearig]], Balearic shearwater, ''Puffinus mauretanicus'' *[[Aderyn drycin Cory]], Cory's shearwater, ''Calonectris diomedea'' *[[Aderyn drycin du]], Sooty shearwater, ''Puffinus griseus'' *[[Aderyn drycin Manaw]], Manx shearwater, ''Puffinus puffinus'' *[[Aderyn drycin mawr]], Great shearwater, ''Puffinus gravis'' *[[Aderyn drycin y graig]], Fulmar, ''Fulmarus glacialis'' *[[Pedryn Cabo Verde]], Fea's petrel, ''Pterodroma feae'' '''prin''' *[[Pedryn capanog]], Black-capped petrel, ''Pterodroma hasitata'' '''prin''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|bawd|Pedryn drycin]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn drycin]], Storm petrel, ''Hydrobates pelagicus'' *[[Pedryn drycin Leach]], Leach's storm petrel, ''Oceanodroma leucorhoa'' *[[Pedryn drycin Madeira]], Madeiran storm petrel, ''Oceanodroma castro'' '''prin''' *[[Pedryn drycin Swinhoe]], Swinhoe's storm petrel, ''Oceanodroma monorhis'' '''prin''' *[[Pedryn drycin Wilson]], Wilson's storm petrel, ''Oceanites oceanicus'' *[[Pedryn drycin wynebwyn]], White-faced storm petrel, ''Pelagodroma marina'' '''prin''' ==[[aderyn trofannol|Adar trofannol]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn y trofannau|Phaethontidae]] *[[Aderyn Trofannol Pig-goch]] (Red-billed Tropicbird, ''Phaethon aethereus'') '''prin''' ==[[Sulidae|Huganod]]== [[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]] '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Ddeugopog]] (Double-crested Cormorant, ''Phalacrocorax auritus'') '''prin''' *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Aderyn ffrigad|Adar ffrigad]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Aderyn ffrigad|Fregatidae]] *[[Aderyn Ffrigad Gwych]] (Magnificent Frigatebird, ''Fregata magnificens'') '''prin''' *[[Aderyn Ffrigad Ynys Ascension]] (Ascension Frigatebird, ''Fregata aquila'') '''prin''' ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''prin''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''prin''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''prin''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''prin''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') *[[Crëyr yr Eira]], Crëyr Claerwyn (Snowy Egret, ''Egretta thula'') '''prin''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Mawr Glas]] (Great Blue Heron, ''Ardea herodias'') '''prin''' *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''prin''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''prin''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''prin''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud clustddu]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') *[[Fwltur yr Aifft]] (Egyptian Vulture, ''Neophron percnopterus'') '''prin''' *[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin (Short-toed Eagle, ''Circaetus gallicus'') '''prin''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]], Bod Tinwen (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Gwelw]] (Pallid Harrier, ''Circus macrourus'') '''prin''' *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') *[[Eryr Brych]] (Spotted Eagle, ''Aquila clanga'') '''prin''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch Lleiaf]] (Lesser Kestrel, ''Falco naumanni'') '''prin''' *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Coch America]], (American Kestrel, ''Falco sparverius'') '''prin''' *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') *[[Cudyll Troetgoch y Dwyrain]] (Amur Falcon, ''Falco amurensis'') '''prin''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog Eleonora]] (Eleonora's Falcon, ''Falco eleonorae'') '''prin''' *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''prin''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''prin''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''prin''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''prin''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Iâr Ddŵr Allen]] (Allen's Gallinule, ''Porphyrio alleni'') '''prin''' *[[Iâr Ddŵr America]] (American Purple Gallinule, ''Porphyrio martinica'') '''prin''' *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') *[[Cwtiar America]] (American Coot, ''Fulica americana'') '''prin''' ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') *[[Garan y Twyni]] (Sandhill Crane, ''Grus canadensis'') '''prin''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''prin''' *[[Ceiliog gwaun copog]] (Macqueen's Bustard, ''Chlamydotis macqueenii'') '''prin''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''prin''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|de|bawd|Pioden y Môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''prin''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol y Dwyrain]] (Oriental Pratincole, ''Glareola maldivarum'') '''prin''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''prin''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius_hiaticula_tundrae_Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad Caspia]], Caspian plover, ''Charadrius asiaticus'' '''prin''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog America]], Semipalmated plover, ''Charadrius semipalmatus'' '''prin''' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod bach]], Lesser sand plover, ''Charadrius mongolus'' '''prin''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''prin''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''prin''' *[[Cornchwiglen Gynffonwen]] (White-tailed Lapwing, ''Vanellus leucurus'') '''prin''' ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little Curlew, ''Numenius minutus'' '''prin''' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach brongoch]], Short-billed dowitcher, ''Limnodromus griseus'' '''prin''' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''prin''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' '''prin''' *[[Gïach Wilson]], Wilson's snipe, ''Gallinago delicata'' '''prin''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Gylfinir y Gogledd]], Eskimo curlew, ''Numenius borealis'' '''prin''' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''prin''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''prin''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''prin''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''prin''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper , ''Calidris minutilla'' '''prin''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''prin''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''prin''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd gyddfgoch]], Red-necked stint, ''Calidris ruficollis'' '''prin''' *[[Pibydd hirfys]], Long-toed stint, ''Calidris subminuta'' '''prin''' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''prin''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''prin''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''prin''' *[[Pibydd mawr yr aber]], Great knot, ''Calidris tenuirostris'' '''prin''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''prin''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd unig]], Solitary sandpiper, ''Tringa solitaria'' '''prin''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y Gorllewin]], Western Sandpiper, ''Calidris mauri'' '''prin''' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''prin''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]] (Sanderling, ''Calidris alba'') *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed Godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfraith]], Bar-tailed Godwit, ''Limosa lapponica'' *[[Rhostog Hudson]], Hudsonian Godwit, ''Limosa haemastica'' '''prin''' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''prin''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua (Stercorarius parasiticus) on an ice floe, Svalbard.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''prin''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Ylfinfain]] (Slender-billed Gull, ''Chroicocephalus genei'') '''prin''' *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''prin''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''prin''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''prin''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan Audouin]] (Audouin's Gull, ''Larus audouinii'') '''prin''' *[[Gwylan Benddu Fwyaf]] (Great Black-headed Gull, ''Larus ichthyaetus'') '''prin''' *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan Caspia]] (Caspian Gull, ''Larus cachinnans'') *[[Gwylan y Penwaig America]] (American Herring Gull, ''Larus smithsonianus'') '''prin''' *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''prin''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|de|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol Aleutia]] (Aleutian Tern ''Onychoprion aleutica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''prin''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''prin''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''prin''' *[[Môr-wennol fwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''prin''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''prin''' *[[Môr-wennol Cabot]] (Cabot's Tern, ''Sterna acuflavida'') '''prin''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''prin''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''prin''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Gwylog Brünnich]] (Brünnich's Guillemot, ''Uria lomvia'') '''prin''' *[[Llurs]] (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Carfil Mawr]] (Great Auk, ''Pinguinus impennis'') '''diflanedig''' *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Gwylog Hirbig]] (Long-billed Murrelet, ''Brachyramphus perdix'') '''prin''' *[[Carfil Hynafol]] (Ancient Murrelet, ''Synthliboramphus antiquus'') '''prin''' *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') *[[Pâl Pentusw]] (Tufted Puffin, ''Fratercula cirrhata'') '''prin''' ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''prin''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') *[[Turtur Ddwyreiniol]] (Oriental Turtle Dove, ''Streptopelia orientalis'') '''prin''' *[[Colomen Alarus]] (Mourning Dove, ''Zenaida macroura'') '''prin''' ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''prin''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigddu]] (Black-billed Cuckoo, ''Coccyzus erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''prin''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''prin''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''prin''' *[[Cudyll-dylluan]] (Hawk Owl, ''Surnia ulula'') '''prin''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') *[[Tylluan Tengmalm]] (Tengmalm's Owl, ''Aegolius funereus'') '''prin''' ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Troellwr Gyddfgoch]], Troellwr Mawr Gyddfgoch (Red-necked Nightjar, ''Caprimulgus ruficollis'') '''prin''' *[[Troellwr Mawr yr Aifft]] (Egyptian Nightjar, ''Caprimulgus aegyptius'') '''prin''' *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''prin''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''prin''' *[[Llostfain gyddfwyn]] (White-throated Needletail, ''Hirundapus caudacutus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Coblyn gwelw]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''prin''' *[[Coblyn y Môr Tawel]] (Pacific Swift, ''Apus pacificus'') '''prin''' *[[Gwennol ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') *[[Gwennol ddu fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''prin''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') *[[Pysgotwr Cylchog]] (Belted Kingfisher, ''Megaceryle alcyon'') '''prin''' ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwenynysor Bochlas]] (Blue-cheeked Bee-eater, ''Merops persicus'') '''prin''' *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''prin''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam (aderyn)|Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Sugnwr Bolfelyn]] (Yellow-bellied Sapsucker, ''Sphyrapicus varius'') '''prin''' *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Teyrnwybedog]]ion== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Tyrannidae]] *[[Ffibi'r Dwyrain]] (Eastern Phoebe, ''Sayornis phoebe'') '''prin''' ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Fireo Melynfron]] (Yellow-throated Vireo, ''Vireo flavifrons'') '''prin''' *[[Fireo Philadelphia]] (Philadelphia Vireo, ''Vireo philadelphicus'') '''prin''' *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''prin''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Brown]] (Brown Shrike, ''Lanius cristatus'') '''prin''' *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''prin''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') *[[Cigydd Cynffon-hir]] (Long-tailed Shrike, ''Lanius schach'') '''prin''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''prin''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') *[[Cigydd Mygydog]] (Masked Shrike, ''Lanius nubicus'') '''prin''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''prin''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Fflamben]] (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''prin''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Copog]] (Crested Tit, ''Lophophanes cristatus'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Calandra]] (Calandra Lark, ''Melanocorypha calandra'') '''prin''' *[[Ehedydd Deufannog]] (Bimaculated Lark, ''Melanocorypha bimaculata'') '''prin''' *[[Ehedydd Asgell Wen]] (White-winged Lark, ''Melanocorypha leucoptera'') '''prin''' *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''prin''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') *[[Ehedydd Llwyd Lleiaf]] (Lesser Short-toed Lark, ''Calandrella rufescens'') '''prin''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''prin''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Coed]] (Tree Swallow, ''Tachycineta bicolor'') '''prin''' *[[Gwennol Borffor]] (Purple Martin, ''Progne subis'') '''prin''' *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''prin''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') *[[Gwennol y Dibyn]] (Cliff Swallow, ''Petrochelidon pyrrhonota'') '''prin''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Coronog Dwyreiniol]] (Eastern Crowned Warbler, ''Phylloscopus coronatus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrddlachar]] (Green Warbler, ''Phylloscopus nitidus'') '''prin''' *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''prin''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''prin''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''prin''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Telor Orffeaidd]] (Orphean Warbler, ''Sylvia hortensis'') '''prin''' *[[Telor Anialwch Asia]] (Asian Desert Warbler, ''Sylvia nana'') '''prin''' *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Sbectolog]] (Spectacled Warbler, ''Sylvia conspicillata'') '''prin''' *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''prin''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''prin''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''prin''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Pallas]] (Pallas's Grasshopper Warbler, ''Locustella certhiola'') '''prin''' *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''prin''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''prin''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''prin''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Pigbraff]] (Thick-billed Warbler, ''Iduna aedon'') '''prin''' *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''prin''' *[[Telor Sykes]] (Sykes's Warbler, ''Iduna rama'') '''prin''' *[[Telor Llwyd y Dwyrain]] (Eastern Olivaceous Warbler, ''Iduna pallida'') '''prin''' *[[Telor yr Olewydd]], Telor Pren Olewydd (''Olive-tree Warbler, ''Hippolais olivetorum'') '''prin''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''prin''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''prin''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''prin''' ==[[Cisticolidae|Teloriaid cynffon wyntyll]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cisticolidae]] *[[Telor Cynffon Wyntyll]], Telor Cynffondaen (Fan-tailed Warbler, ''Cisticola juncidis'') '''prin''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan y Cedrwydd]] (Cedar Waxwing, ''Bombycilla cedrorum'') '''prin''' *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Dringwr y Muriau]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Dringwr y Muriau|Tichodromadidae]] *[[Dringwr y Muriau]] (Wallcreeper, ''Tichodroma muraria'') '''prin''' ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor Brongoch y Cnau]] (Red-breasted Nuthatch, ''Sitta canadensis'') '''prin''' *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== [[Delwedd:Certhia familiaris -climbing tree-8 (cropped version).jpg|200px|de|bawd|Dringwr Bach]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') *[[Dringwr Bach Bodiau Cwta]] (Short-toed Treecreeper, ''Certhia brachydactyla'') '''prin''' ==[[Troglodytidae|Drywod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Dynwaredwr Gogleddol]] (Northern Mockingbird, ''Mimus polyglottos'') '''prin''' *[[Tresglen Gynffonhir]] (Brown Thrasher, ''Toxostoma rufum'') '''prin''' *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''prin''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== [[Delwedd:European Startling (Sturnus vulgaris) RWD.jpg|200px|de|bawd|Drudwen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Brych White]] (White's Thrush, ''Zoothera dauma'') '''prin''' *[[Brych Amrywiol]] (Varied Thrush, ''Ixoreus naevius'') '''prin''' *[[Brych y Goedwig]] (Wood Thrush, ''Hylocochla mustelina'') '''prin''' *[[Brych Meudwy]], Bronfraith Unig (Hermit Thrush, ''Catharus guttatus'') '''prin''' *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''prin''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''prin''' *[[Brych Llwyd Bach]] (Veery, ''Catharus fuscescens'') '''prin''' *[[Brych Siberia]] (Siberian Thrush, ''Geokichla sibirica'') '''prin''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''prin''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''prin''' *[[Brych Naumann]] (Naumann's Thrush, ''Turdus naumanni'') '''prin''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''prin''' *[[Brych Gyddfgoch]] (Red-throated Thrush, ''Turdus ruficollis'') '''prin''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''prin''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Robin Gynffon-goch]] (Rufous-tailed Scrub-Robin, ''Cercotrichas galactotes'') '''prin''' *[[Gwybedog Brown Asia]] (Asian Brown Flycatcher, ''Muscicapa dauurica'') '''prin''' *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Glas Siberia]] (Siberian Blue Robin, ''Larvivora cyane'') '''prin''' *[[Robin Swinhoe]] (Rufous-tailed Robin, ''Larvivora sibilans'') '''prin''' *[[Gyddfgoch Siberia]] (Siberian Rubythroat, ''Larvivora calliope'') '''prin''' *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''prin''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''prin''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''prin''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') *[[Gwybedog Brongoch y Taiga]] (Taiga Flycatcher, ''Ficedula albicilla'') '''prin''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''prin''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''prin''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''prin''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''prin''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''prin''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''prin''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''prin''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''prin''' *[[Tinwen Ddu Goron-wen]] (White-crowned Wheatear, ''Oenanthe leucopyga'') '''prin''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== [[Delwedd:Dunnock.jpg|200px|de|bawd|Llwyd y Gwrych]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''prin''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''prin''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') *[[Golfan y Graig]] (Rock Sparrow, ''Petronia petronia'') '''prin''' ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''prin''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''prin''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''prin''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''prin''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') *[[Corhedydd Melynllwyd]] (Buff-bellied Pipit, ''Anthus rubescens'') '''prin''' ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Llinos Sitron]], Serin Sitron (Citril Finch, ''Carduelis citrinella'') '''prin''' *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''prin''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Croesbig yr Alban]], Cambig yr Alban (Scottish Crossbill, ''Loxia scoticus'') *[[Croesbig Fawr]] (Parrot Crossbill, ''Loxia pytyopsittacus'') *[[Llinos Utgorn]] (Trumpeter Finch, ''Bucanetes githagineus'') '''prin''' *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') *[[Tewbig y Pinwydd]] (Pine Grosbeak, ''Pinicola enucleator'') '''prin''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') *[[Tewbig y Cyfnos]] (Evening Grosbeak, ''Hesperiphona vespertina'') '''prin''' ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''prin''' *[[Tanagr Coch]] (Scarlet Tanager, ''Piranga olivacea'') '''prin''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''prin''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''prin''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Towhî Ystlys-goch]] (Eastern Towhee, ''Pipilo erythrophthalmus'') '''prin''' *[[Golfan-ehedydd]] (Lark Sparrow, ''Chondestes grammacus'') '''prin''' *[[Golfan Savannah]] (Savannah Sparrow, ''Passerculus sandwichensis'') '''prin''' *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''prin''' *[[Golfan Gorun-gwyn]] (White-crowned Sparrow, ''Zonotrichia leucophrys'') '''prin''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''prin''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''prin''' *[[Bras Wynepddu]] (Black-faced Bunting, ''Emberiza spodocephala'') '''prin''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''prin''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''prin''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') *[[Bras Cretzschmar]] (Cretzschmar's Bunting, ''Emberiza caesia'') '''prin''' *[[Bras Aelfelen]] (Yellow-browed Bunting, ''Emberiza chrysophrys'') '''prin''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') *[[Bras Clustgoch]] (Chestnut-eared Bunting, ''Emberiza fucata'') '''prin''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''prin''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Pallas]] (Pallas's Reed Bunting, ''Emberiza pallasi'') '''prin''' *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''prin''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''prin''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''prin''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''prin''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Aderyn Ffwrn]] (Ovenbird, ''Sieurus aurocapilla'') '''prin''' *[[Brych Dŵr y Gogledd]] (Northern Waterthrush, ''Parkesia noveboracensis'') '''prin''' *[[Telor Adeinaur]] (Golden-winged Warbler, ''Vermivora chrysoptera'') '''prin''' *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''prin''' *[[Telor Tennessee]] (Tennessee Warbler, ''Oreothlypis peregrina'') '''prin''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''prin''' *[[Telor Cycyllog]] (Hooded Warbler, ''Setophaga citrina'') '''prin''' *[[Tingoch America]] (American Redstart, ''Setophaga ruticilla'') '''prin''' *[[Telor Bronfraith]] (Cape May Warbler, ''Setophaga tigrina'') '''prin''' *[[Pariwla'r Gogledd]] (Northern Parula, ''Setophaga americana'') '''prin''' *[[Telor Magnolia]] (Magnolia Warbler, ''Setophaga magnolia'') '''prin''' *[[Telor Bronwinau]] (Bay-breasted Warbler, ''Setophaga castanea'') '''prin''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''prin''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''prin''' *[[Telor Ystlys-winau]] (Chestnut-sided Warbler, ''Setophaga pensylvanica'') '''prin''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''prin''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''prin''' *[[Telor Wilson]] (Wilson's Warbler, ''Cardellina pusilla'') '''prin''' ==Gweler hefyd== * [[Rhestr adar Cymru]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.bbrc.org.uk/index.htm British Birds Rarities Committee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070421182842/http://www.bbrc.org.uk/index.htm |date=2007-04-21 }} * {{eicon en}} [http://www.bou.org.uk/recbrlst.html British Ornithologists' Union] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060901222948/http://www.bou.org.uk/recbrlst.html |date=2006-09-01 }} {{bathu termau|termau_bathedig = Môr-wennol Cabot|termau_gwreiddiol = Cabot's Tern}} [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Prydain]] [[Categori:Adar|*]] [[Categori:Adareg]] 76q22nm5hhe8mgzl16j14n6itjv7mrh 0 8694 11101440 10957246 2022-08-13T20:33:08Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Blwch tacson | enw = Aderyn drycin y graig | delwedd = Fulmar (Fulmarus glacialis) in flight.jpg | maint_delwedd = 225px | neges_delwedd = Aderyn drycin y graig ar ei hadain | delwedd2= Northern Fulmar (Fulmarus glacialis) (W1CDR0001409 BD2).ogg | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = [[Procellariiformes]] | familia = [[Procellariidae]] | genus = ''[[Fulmarus]]'' | species = '''''F. glacialis''''' | enw_deuenwol = ''Fulmarus glacialis'' | awdurdod_deuenwol = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1761) }} [[file:Fulmarus glacialis MHNT ZOO 2010 11 42 Grímsey Island.jpg|bawd|Mae'r wy.]] Mae '''Aderyn drycin y graig''' ('''''Fulmarus glacialis''''') yn aelod o deulu'r [[Procellariidae]], yr Adar drycin. Mae gan Aderyn drycin y graig ddosbarthiad eang o gwmpas glannau gogleddol [[Ewrop]], [[Asia]] ac [[America]]. Er fod yr aderyn yma yn edrych yn debyg i [[gwylan|wylan]] ar yr olwg gyntaf, nid oes unrhyw berthynas rhyngddynt. Mae'n nythu ar greigiau gerllaw'r môr, ac yn dodwy un wy gwyn. Mae'r cywion. a'r oedolion pan maent yn nythu, yn medru cyfogi cymysgedd olewllyd o'r stumog ar ben unrhyw ddyn neu anifail sy'n dod yn rhy agos. Yn y gaeaf maent yn byw ar y môr agored. Eu prif fwyd yw pysgod. Mae'r aderyn rhwng 43 a 52&nbsp;cm o hyd a 101–117&nbsp;cm ar draws yr adenydd. Gellir eu gwahaniaethu oddi wrth y gwylanod trwy eu dull o hedfan, heb blygu'r adenydd. Mae'r pig hefyd yn wahanol iawn i un gwylan os gwelir yr aderyn yn weddol agos. Tua 60 mlynedd yn ôl yr oedd Aderyn drycin y graig yn aderyn gweddol brin yng [[Cymru|Nghymru]], ond erbyn hyn mae'n gyffredin yn yr haf lle bynnag y mae creigiau addas i nythu ger glan y môr. Credir fod y cynnydd yn ei nifer yn rhannol o leiaf oherwydd fod mwy o bysgota ar y môr yn golygu fod mwy o weddillion pysgod ar gael iddynt. [[Delwedd:GB yn dangos nyth aderyn drycin y graig dof iawn yn nythu ar glogwyn yn Ynysoedd Erch.png|bawd|Aelod o Llên Natur yn dangos nyth Aderyn drycin y graig dof iawn yn nythu ar glogwyn yn [[Ynysoedd Erch]].]] ==Enwau== *Pedryn y graig Mae cyfnod [[Sant Pedr|Gwyl Sant Pedr]] (29 Mehefin) yn rhoi esgus son am deulu'r Adar drycin. Enw arall ar y teulu yw'r "pedrynnod" (petrels) sydd yn cyfeirio at eu gallu i hofran fodfeddi uwchben y tonnau wrth hel eu tamaid ar y môr mawr. Mae'n tynnu cymhariaeth â Phedr a'i allu yntau, unigryw ymhlith yr [[Apostolion]], i gerdded ar y dŵr. *''Fulmar'' (Saesneg) Daw'r enw Saesneg fulmar yn wreiddiol o air y [[Llychlynwyr]] ''foul-mar'', a fenthycwyd yn ddiweddarach gan bobl Ynysoedd Hiort neu St. Kilda a siaradai'r [[Gaeleg|Aeleg]]. Gwylan ddrewllyd oedd ystyr fulmar ond nid gwylan mohoni - yn wir, mae'n perthyn yn agosach i [[albatros]] nac i [[gwylan|wylan]]. *Enwau eraill Mae'r prinder enwau eraill yn adlewyrchu hanes diweddar yr aderyn yng Nghymru: ffwlmar, aderyn drycin, gwylan y graig, ''Fulmarus glacialis'' (gwyddonol) ==Adnabod== Wrth i chi fynd am dro o gwmpas clogwyni môr Cymru, edrychwch am "wylan" ychydig yn fwy gosgeiddig, ychydig yn fwy hyderus na'r rhelyw wrth iddi chwarae'n ddeheuig ar yr awelon. Chwiliwch am un gwynnach na gwyn ag iddi adenydd, ar led, fel bwa heb blygiad na gwyriad o un pen blaen i'r llall fel petai hi'n gwisgo'i chôt yn syth o'r wardrob heb dynnu'r cambren! Os cewch olwg agosach, mi welwch ei llygad du, a'i phig wedi ei wneud fel petai o ddarnau jig-so nad ydynt prin yn ffitio i'w gilydd. Dyna i chi bedryn y graig<ref name="llennatur.cymru">[https://www.llennatur.cymru/Content/Upload/Cylchgrawn6.pdf llennatur.cymru; gwefan Llên Natur; adalwyd 5 Ionawr 2019.]</ref> ==Ymlediad== Dros o leiaf bedair canrif, ac am gyfnod llawer hwy, hyd orau y gwyddom, conglfaen economi pobl [[St Kilda|Ynysoedd Hiort]] oedd y pedryn. Roedd y diwylliant ynghlwm wrtho yn unigryw gan nad oedd yr un boblogaeth arall o'r adar hyn i bob pwrpas yn bodoli yng ngogledd yr Iwerydd tan ail hanner y 19eg ganrif. Ar raffau y cafodd yr adar eu cynaeafu oddi ar y clogwyni gan yr ynyswyr, a hynny yn eu miloedd. Disgrifiodd Martin Martin, croniclwr yr ardal<ref>Martin Martin [https://www.amazon.co.uk/Description-Western-Islands-Scotland-Circa/dp/1841580201] (c. 1695)''A Description of the Western Isles of Scotland'' cyh. xxx</ref> fod "gan y gymuned ddwy raff bedwar [[gwrhyd]] (fathom) ar hugain o hyd.... dringai'r dynion i lawr a mawr oedd y cynhaeaf o wyau a chyrff a ddeuai i'w rhan" (cyfieithiad). Wrth ori eu hunig wy ar eu nythfa serth, cyfogai - na, saethai - yr adar gynnwys drewllyd eu 'stumogau at y rhai a ddeuai oddi uchod ar y rhaffau. Dychmygwch y drewdod ar grysau a throwseri wrth i'r hogiau noswylio. Daeth y diwydiant hynafol unigryw, a'r diwylliant ynghlwm wrtho, i ben ar 30 Awst 1930 gyda'r fudfa olaf a orfodwyd ar y boblogaeth gan y Llywodraeth Brydeinig "er ei lles". Stori arall yw honno. Ond yn yr un cyfnod digwyddodd ddeiaspora (o fath) i'r pedrynnod hefyd. Tua 1878, am resymau nad ydynt yn gwbl hysbys hyd heddiw, dechreuodd yr adar nythu ar ynysoedd eraill gan ymledu nes iddynt gyrraedd Ynys Manaw yn 1930. Cafwyd nyth cyntaf Cymru yn 1945 ar Ben y Gogarth, Llandudno, a chofir y cyffro ddiwedd y 1970au pan gafwyd y parau cyntaf yn nythu ar lethrau'r Friog yn Sir Feirionnydd.<ref name="llennatur.cymru"/> ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} [[Categori:Procellariidae]] ck2dr4efrp5oxen3ga5epz0dv57dnxz 0 8791 11101351 8328157 2022-08-13T13:50:19Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Blwch tacson | enw = Grugiar ddu | delwedd = Teeri.jpg | maint_delwedd = 225px | neges_delwedd = Iâr | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = [[Galliformes]] | familia = [[Tetraonidae]] | genus = ''[[Tetrao]]'' | species = '''''T. tetrix''''' | enw_deuenwol = ''Tetrao tetrix'' | awdurdod_deuenwol = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758 | cyfystyron = ''Lyrurus tetrix'' }} Mae'r '''Rugiar ddu''' ('''''Tetrao tetrix''''') yn aelod o deulu'r [[grugieir]] y ''Tetraonidae''. Mae'r Rugiar ddu yn nythu ar draws gogledd [[Ewrop]] ac [[Asia]], fel rheol ar dir agored, yn enwedig rhosdir, ond gyda rhai coed, neu ar ymylon coedwigoedd. Gellir adnabod y ceiliog yn hawdd; mae'n aderyn mawr, rhwng 49 a 55&nbsp;cm o hyd a'i blu yn ddu i gyd heblaw am ddarn coch uwchben y llygaid a llinell wen ar yr adenydd. Mae'r iâr yn llai, 40 hyd 45&nbsp;cm o hyd ac yn llwydfrown, ac felly'n anoddach eu gwahaniaethu oddi wrth y [[Grugiar|Rugiar]] er enghraifft. Yn y gwanwyn gellir gweld nifer o geiliogod yn eu dangos eu hunain i'r ieir mewn lleoedd traddodiadol, yr hyn a elwir yn ''lek''. Gellir gweld hyn gyda'r wawr ac mae cryn nifer o bobl weithiau dod i weld y ceiliogod yn cerdded o gwmpas ac yn galw. Yng [[Cymru|Nghymru]] mae un safle adnabyddus ar y ffordd gefn rhwng [[Llangollen]] a'r [[Y Mwynglawdd|Mwynglawdd]]. Mae niferoedd y Rugiar ddu wedi gostwng yn y blynyddoedd diwethaf yn y rhan fwyaf o wledydd Ewrop. Mae Cymru yn rhywfaint o eithriad i hyn, oherwydd yn dilyn gostyngiad sylweddol iawn hyd ddiwedd y 1990au mae gwaith gan yr [[RSPB]] i greu cynefin addas i'r rhywogaeth yma wedi arwain at gynnydd yn ei nifer. Er hynny mae'n parhau yn aderyn prin. {{clirio}} ==Sain== {| class="wikitable" align="left" |[[Delwedd:Birkhuhn-Gebirge.jpg|500x240px]] |- |<center>Ceiliogod yn cadw sŵn</center> |- |[[Delwedd:Copy of Grugieir.oggvorbis.ogg|90px|noicon|chwith|Ceiliogod]] [[:File:Copy of Grugieir.oggvorbis.ogg|Gweld y ffeil]] |} [[Delwedd:Tétras lyre MHNT.jpg|bawd|'' Lyrurus tetrix tetrix'']] ==Barddoniaeth== Cynnal Cadoedd:<br /> Adnabyddir campau carwriaethol y Rugiar ddu yn y Saesneg fel ''lek''. Diddorol yw nodi bod y llinellau canlynol i'w cael mewn cywydd canoloesol a briodolwyd i Dafydd ap Gwilym. Yn ôl Dr. Howard Williams{{citation needed|date=Chwef 2019}}, yn un o'r cerddi llatai, mae'r bardd yn annog 'Y ceiliog dewr â'r clog du' i fynd a neges i'w gariad ac yn coroni ei ddarlun o'r aderyn a'i ymddygiad fel hyn: ::Dy waith yw dwywaith bob dydd ::Er eu mwyn, ieir y mynydd, ::Yn ael coed cynnal cadoedd ::A rhif gwyr, tra rhyfyg oedd. Yn amlwg, nid pobl ein hoes ni yw'r cyntaf i wirioni ar y ’’lek’’!<ref>Mae'r holl gerdd (gyda nodiadau a diweddariad i Gymraeg Modern) ar gael ar y wefan www.dafyddapgwilym.net (Rhif 162).</ref> ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} [[Categori:Adar]] siegz6p3efmqx6v70n2ob11qr2yadrn 0 17896 11101403 10966105 2022-08-13T17:36:25Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= yn_cynnwys}} Degfed rhifyn [[Cwpan Heineken]] oedd '''Cwpan Rygbi Ewrop 2004–2005'''. ==Gemau Grŵp== Yn y gemau grŵp, byddai tîm yn derbyn: * 4 pwynt am ennill * 2 pwynt am gêm gyfartal * 1 pwynt bonws am sgorio 4 cais mewn gêm * 1 pwynt bonws am golli gan 7 pwynt neu lai Byddai pob tîm yn chwarae'r tîmau eraill yn eu grŵp dwywaith. Byddai'r tîm ar frig pob grŵp yn chwarae yn rownd yr wyth olaf ynghyd â'r ddau tîm gorau sy'n ail. ===Grŵp 1=== {| cellpadding="2" cellspacing="2" |----- bgcolor="#efefef" align="center" | width="200" | Tîm || width="45" | Chwarae | width="45" | Ennill | width="45" | Cyfartal || width="45" | Colli || width="96" | Pwyntiau Bonws | width="45" | Pwyntiau |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Biarritz Olympique]]''' || 6 || 5 || 0 || 1 || 2 | 22 |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Teigrod Caerlŷr]]''' || 6 || 4 || 0 || 2 || 3 | 19 |----- | [[Picwns Llundain]] || 6 || 3 || 0 || 3 || 4 | 16 |----- | [[Rygbi Calvisano|Calvisano]] || 6 || 0 || 0 || 6 || 0 | 0 |} ===Grŵp 2=== {| cellpadding="2" cellspacing="2" |----- bgcolor="#efefef" align="center" | width="200" | Tîm || width="45" | Chwarae | width="45" | Ennill | width="45" | Cyfartal || width="45" | Colli || width="96" | Pwyntiau Bonws | width="45" | Pwyntiau |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Rygbi Leinster|Leinster]]''' || 6 || 6 | 0 || 0 || 2 || 26 |----- | [[Caerfaddon RFC|Caerfaddon]] | 6 || 3 || 0 || 3 || 2 || 15 |----- | [[Benetton Treviso]] || 6 || 3 || 0 || 3 || 2 || 14 |----- | [[CS Bourgoin-Jallieu|Bourgoin]] | 6 || 0 || 0 || 6 || 2 || 2 |} ===Grŵp 3=== {| cellpadding="2" cellspacing="2" |----- bgcolor="#efefef" align="center" | width="200" | Tîm || width="45" | Chwarae | width="45" | Ennill | width="45" | Cyfartal || width="45" | Colli || width="96" | Pwyntiau Bonws | width="45" | Pwyntiau |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Stade Toulousain|Toulouse]]''' || 6 || 5 || 0 | 1 || 4 || 24 |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Seintiau Northampton]]''' || 6 || 5 | 0 || 1 || 1 || 21 |----- | [[Scarlets Llanelli]] || 6 || 2 || 0 || 4 || 4 | 12 |----- | [[Rygbi Glasgow|Glasgow]] || 6 || 0 || 0 || 6 || 2 || 2 |} ===Grŵp 4=== {| cellpadding="2" cellspacing="2" |----- bgcolor="#efefef" align="center" | width="200" | Tîm || width="45" | Chwarae | width="45" | Ennill | width="45" | Cyfartal || width="45" | Colli || width="96" | Pwyntiau Bonws | width="45" | Pwyntiau |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Rygbi Munster|Munster]]''' || 6 || 5 || 0 | 1 || 2 || 22 |----- | [[Castres Olympique|Castres]] || 6 || 3 || 1 || 2 || 2 | 16 |----- | [[Y Gweilch]] || 6 || 3 || 0 || 3 || 2 | 14 |----- | [[Harlequin F.C.|NEC Harlequins]] | 6 || 0 || 1 || 5 || 1 || 3 |} ===Grŵp 5=== {| cellpadding="2" cellspacing="2" |----- bgcolor="#efefef" align="center" | width="200" | Tîm || width="45" | Chwarae | width="45" | Ennill | width="45" | Cyfartal || width="45" | Colli || width="96" | Pwyntiau Bonws | width="45" | Pwyntiau |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Hebogau Newcastle]]''' || 6 || 5 || 0 || 1 || 1 | 21 |----- | [[USA Perpignan|Perpignan]] || 6 || 3 | 0 || 3 || 3 || 15 |----- | [[Dreigiau Casnewydd Gwent]] || 6 || 3 | 0 || 3 || 3 || 15 |----- | [[Rygbi Caeredin|Caeredin]] | 6 || 1 || 0 || 5 || 3 || 7 |} ===Grŵp 6=== {| cellpadding="2" cellspacing="2" |----- bgcolor="#efefef" align="center" | width="200" | Tîm || width="45" | Chwarae | width="45" | Ennill | width="45" | Cyfartal || width="45" | Colli || width="96" | Pwyntiau Bonws | width="45" | Pwyntiau |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Stade Français]]''' || 6 || 5 || 0 || 1 || 3 | 23 |----- | [[Caerloyw RFC|Caerloyw]] || 6 || 3 || 0 || 3 || 2 | 14 |----- | [[Rygbi Ulster|Ulster]] || 6 || 3 || 0 | 3 || 1 || 13 |----- | [[Gleision Caerdydd]] || 6 || 1 || 0 || 5 || 3 | 7 |} ==Rownd yr wyth olaf== ''Timau cartref wedi'u rhestru gyntaf.'' * '''Toulouse''' 37 - 9 Seintiau Northampton * Leinster 13 - 29 '''Teigrod Caerlŷr''' * '''Stade Français''' 48 - 8 Hebogau Newcastle * '''Biarritz Olympqiue''' 19 - 10 Munster ==Rownd gyn-derfynol== ''Timau cartref wedi'u rhestru gyntaf.'' * '''Stade Français''' 20 - 17 Biarritz Olympique * Teigrod Caerlŷr 19 - 27 '''Toulouse''' ==Rownd derfynol== ''Chwaraewyd ar 22 Mai 2005 yn [[Murrayfield]], [[Caeredin]], [[Yr Alban]]'' * '''Toulouse''' 18 - 12 Stade Français (ar ôl amser ychwanegol) {{dechrau blwch}} {{dilyniant | teitl = [[Cwpan Heineken]] | cyn = [[Cwpan Rygbi Ewrop 2003–2004]] | ar ôl = [[Cwpan Rygbi Ewrop 2005–2006]] | blynyddoedd = 2004–2005 }} {{diwedd blwch}} [[Categori:2004]] [[Categori:2005]] [[Categori:Cwpan Heineken|2004–2005]] 5dngyq3bejf9rvkrwvvxcnguwjentzb 0 18919 11101419 8521937 2022-08-13T18:46:06Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen lle | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | gwlad = {{banergwlad|Cymru}} | gwleidyddiaeth = Gwleidyddiaeth | aelodcynulliad = {{Swits Dwyfor Meirionnydd i enw'r AC}} | aelodseneddol = {{Swits Dwyfor Meirionnydd i enw'r AS}} }} Pentref bychan ar arfordir gogleddol [[Gwynedd]] yw '''Aberdesach''' ({{Sain|Aberdaron.ogg|ynganiad}}). Cyfeirnod OS: SH 42682 51369. Saif ar ffordd yr [[A499]] o [[Caernarfon|Gaernarfon]] i [[Pwllheli|Bwllheli]], rhwng [[Pontllyfni]] a [[Clynnog Fawr|Chlynnog Fawr]]. Mae [[Afon Desach]] yn tarddu gerllaw Bwlch Derwin uwchben y pentref ac yn cyrraedd y môr ger rhan ogleddol y pentref. Ystyrir y pentref yn rhan o [[Dyffryn Nantlle|Ddyffryn Nantlle]]. ==Etymoleg== Credir fod yr enw 'Desach' a geir yn enwau'r afon a'r pentref o darddiad [[Gwyddeleg]] ac yn ffurf ar ''Déissech'', sef "yn perthyn i'r Déisi." Llwyth Celtaidd o [[Iwerddon]] oedd y Déisi. Cofnodwyd ''Aberdindesach'' fel ffurf ar Aberdesach. Ystyr ''din'' yw 'dinas', sef [[bryngaer|caer]]. Ymddengys felly fod yr enwau lleoedd hynafol hyn yn profi bod y Déisi wedi ymsefydlu am gyfnod yn y rhan yma o Wynedd, er mai gyda [[Dyfed]] y maent yn cael eu cysylltu'n bennaf yng Nghymru.<ref>R. J. Thomas, ''Enwau Afonydd a Nentydd Cymru'' (Gwasg Prifysgol Cymru, 1938), tud. 13.</ref> ==Hanes a thraddodiad== [[Delwedd:Beach Chalets at Aberdesach - geograph.org.uk - 250197.jpg|300px|bawd|Tai haf ar draeth Aberdesach]] Gellir gweld nifer o ffermdai mawr yn yr ardal sy'n tystio i ddylanwad Stâd [[Glynllifon]] yn yr ardal hon. Cysylltir "Penarth" gerllaw Aberdesach â "Pennardd" ym mhedwaredd cainc y [[Pedair Cainc y Mabinogi|Mabinogi]], chwedl ''[[Math fab Mathonwy]]''. Cysylltiad arall â'r chwedl hon yw [[Maen Dylan]] gerllaw Trwyn Maen Dylan, rhwng Aberdesach a Phontllyfni. Mae adeiladau'r pentref ei hun yn weddol ddiweddar, a nifer ohonynt yn dai haf. ==Natur== Mae traeth bychan a maes parcio yn Aberdesach, sydd hefyd o ddiddordeb adaryddol fel y lle gorau yng Nghymru i weld y [[Trochydd mawr]] yn y gaeaf, yn ôl y sôn. ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} ==Dolenni allanol== * [http://www.nantlle.com/aberdesach-cymraeg.htm Manylion am Aberdesach o Wefan Dyffryn Nantlle] {{Trefi Gwynedd}} [[Categori:Clynnog]] [[Categori:Pentrefi Gwynedd]] [[Categori:Dyffryn Nantlle]] luzz9wi9a139mofqsbb8s1lx7phgky4 0 19440 11101434 10951869 2022-08-13T20:27:16Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Blwch tacson | enw = Aderyn drycin Manaw | delwedd = P puffinus griseus.jpg | maint_delwedd = 225px | neges_delwedd = Aderyn drycin Manaw (chwith) gydag [[Aderyn drycin du]] (de) | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = [[Procellariiformes]] | familia = [[Procellariidae]] | genus = ''[[Puffinus]]'' | species = '''''P. puffinus''''' | enw_deuenwol = ''Puffinus puffinus'' | awdurdod_deuenwol = ([[Morten Thrane Brunnich|Brünnich]], 1764) }} [[file:Puffinus puffinus MHNT ZOO 2010 11 42 Bardsey Island Wales.jpg|bawd|Yr wy]] Mae '''Aderyn drycin Manaw''' (''Puffinus puffinus'') yn aelod canolig o ran maint o'r teulu [[Procellariidae]] o adar môr. Fe'i gelwir yn Aderyn drycin Manaw oherwydd fod nifer fawr yn nythu ar y Calf of Man, ynys fechan gerllaw [[Ynys Manaw]], ar un adeg. Gostyngodd y niferoedd yn sylweddol yno oherwydd effaith llygod mawr, er eu bod yn cynyddu bellach ar ôl difa'r llygod. Mae'r rhywogaeth yma yn nythu ar hyd glannau rhan ogleddol [[Môr Iwerydd]], yn enwedig ar ynysoedd; gydag ynysoedd [[Cymru]] yn un o'u cadarnleoedd. Amcangyfrifwyd yn 1997-8 fod 102,000 o barau yn nythu ar [[Ynys Skomer]] oddi ar arfordir [[Sir Benfro]], yn ôl pob tebyg y nifer mwyaf yn y byd, gyda 46,000 arall yn nythu ar [[Ynys Skokholm]]. Mae nifer fawr hefyd yn nythu ar [[Ynys Enlli]]. Ers tua [[1970]] maent wedi dechrau nythu ar hyd arfordir gogledd-ddwyreiniol [[Gogledd America]] hefyd. Maent yn nythu mewn tyllau, gan ddodwy un ŵy gwyn. Dim ond yn y nos y mae'r rhieni yn dod i'r tir, i osgoi adar ac anifeiliad rheibus, yn enwedig gwylanod. Maent yn paru am oes. Yn y gaeaf maent yn mudo i [[De America|Dde America]], i aeafu ger arfordir [[Brasil]] a'r [[Ariannin]], pellter o dros 10,000&nbsp;km. Mae'r aderyn yn 30–38&nbsp;cm o hyd a 76–89&nbsp;cm ar draws yr adenydd, gyda chefn du a bol gwyn. Fel eraill o'r teulu mae ganddo ddull nodweddiadol o hedfan, gan ddal yr adenydd yn llonydd am gyfran helaeth o'r amser wrth hedfan yn isel dros y tonnau. Gellir gweld niferoedd mawr ohonynt yn mynd heibio'r arfodir yn yr hydref. Mae'n bwydo ar bysgod bychain ac anifeiliad bychain eraill. Gallant fyw yn eithriadol o hir. Yn 2003-04 ystyrid Aderyn drycin Manaw oedd yn nythu ar Ynys Copeland yng [[Gogledd Iwerddon|Ngogledd Iwerddon]] y aderyn gwyllt hynaf yn y byd. Cafodd ei fodrwyo ym mis Gorffennaf [[1953]] pan oedd eisoes yn bump oed o leiaf, ac erbyn mis Gorffennaf 2003 yr oedd o leiaf 55 oed. Credir bod aderyn arall a fodrwywyd ar [[Ynys Enlli]] yn [[1957]] wedi teithio dros 8 miliwn km (5 miliwn o filltiroedd) yn ystod ei fywyd hyd yma; roedd yr aderyn yma yn dal yn fyw yn 2004. ==Hanes== A chofio mai ''puffin'' oedd enw gwreiddiol yr adar (eu cywion yn arbennig) sy'n nythu mewn tyllau mewn porfeydd arfordirol mae'r cofnodion hyn yn nodi safle tebygol hanesyddol sydd efallai yn anghof erbyn hyn: Bu dryswch rhwng yr aderyn drycin a’r pal yn hanesyddol: :''On Priestholme Island [ [[Ynys Seiriol]] ], as well as in some other parts of Wales, they have migratory1 birds, called Puffins, which are pickled and sold for the Tables of the Great. This is the Anas Arctica of Clusius, and the Pica Marina, or Fratercula2, of Gesner and Aldrovandus; and hath many English Names, as Pope, Mullet, Coulterneb3, Golden-head etc. NB. This is not the same bird as goes by the Name of Puffin in the Isle of Man. 1 felly aderyn drycin Manaw - dydi’r pal ddim yn mudo 2 felly y pal - enw gwyddonol heddiw am y pal yw ... Fratercula 3 felly y pâl - ystyr coulterneb yw trwyn fel [[aradr|cwlltwr]]. :''In this Island [[Ynysoedd y Moerhoniaid]] , and also at the South Stack near Holyhead, Puffins breed in plenty which come in a surprising Manner all in a Flock in the Compass of one Night; and after the same Manner, when their Season comes, depart till next year (Ni all hwn fod ond yr aderyn drycin Manaw)<ref>Plans in St.Georges Channel - Lewis Morris 1748</ref> == Cysylltiadau allanol == * [http://www.bbfo.org.uk/who.htm Gwylfa Adar Ynys Enlly] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040517085325/http://www.bbfo.org.uk/who.htm |date=2004-05-17 }} * [http://www.wildlifebritain.com/news.cfm/id/36 Hanes yr Aderyn drycin Manaw o Enlli] == Cyfeiriadau == {{cyfeiriadau}} [[Categori:Adar]] ldmncegr9nwtv8h10fcn4xbsbjk8t6h 0 21124 11101436 11098247 2022-08-13T20:28:30Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki [[Delwedd:Arctic_terns.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Aderyn mudol''' yw aderyn sy'n teithio'n rheolaidd i wahanol ardaloedd yn ôl y tymhorau. Mae llawer o adar yn symud cannoedd neu filoedd o filltiroedd, er enghraifft mae llawer o adar y tir yn nythu yn y gogledd, rhai cyn belled a'r [[Arctig]], ac yn hedfan tua'r de i dreulio'r gaeaf. Er enghraifft mae llawer o adar sy'n nythu yng ngogledd [[Ewrop]] yn treulio'r gaeaf yn [[Affrica]]. Mae rhywfaint o adar sy'n nythu ymhellach i'r de, er enghraifft rhan ddeheuol [[De America]] ac [[Awstralasia]], yn mudo tua'r gogledd i ardaloedd cynhesach at y gaeaf, ond nid yw hyn mor gyffredin. Mae'n fanteisiol i'r adar nythu yn y gogledd, gan fod y dyddiau'n hirach yn yr haf a mwy o gyfle i gael bwyd i'r cywion. Fel mae'r dyddiau'n byrhau maent yn paratoi i fudo tua'r de. Mae rhai rhywogaethau yn fudol neu'n sefydlog yn ôl y rhan o'r byd lle maent yn byw; er enghraifft mae'r [[Mwyalchen|Fwyalchen]] yn mudo tua'r de neu tua'r gorllewin o wledydd [[Llychlyn]], ond nid yw'r Mwyeilch sy'n byw ymhellach i'r de yn Ewrop yn mudo. Gall adar fudo dros bellteroedd llawer llai hefyd, er enghraifft rhywogaethau sy'n nythu yn y mynyddoedd yn symud i dir is ar gyfer y gaeaf. Mae rhai adar y môr yn aml yn mudo dros filoedd o filltiroedd. Dywedir fod [[Môr-wennol y Gogledd]] yn gweld mwy o olau dydd nag unrhyw beth byw arall, gan ei bod yn medru mudo o gyrion yr Arctig i gyrion yr [[Antarctig]]. Modrwywyd un o'r rhywogaeth yma ar [[Ynysoedd y Farne]] ar arfordir dwyreiniol [[Lloegr]] pan yn gyw, a thri mis ar ôl hedfan am y tro cyntaf roedd yn [[Melbourne]], [[Awstralia]], pellter o dros 22,000&nbsp;km (14,000 milltir). Credir bod [[Aderyn drycin Manaw]] a fodrwywyd ar [[Ynys Enlli]] yn [[1957]] wedi teithio dros 8 miliwn km (5 miliwn o filltiroedd) yn ystod ei fywyd hyd yma; roedd yr aderyn yma yn dal yn fyw yn 2004. [[Categori:Adar]] o78ddwtexphyqcn7wszou8kxfxppn7n 0 21950 11101404 10966107 2022-08-13T17:37:09Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= yn_cynnwys}} Deuddegfed rhifyn [[Cwpan Heineken]] oedd '''Cwpan Rygbi Ewrop 2006–2007'''. ==Gemau grŵp== Yn y gemau grŵp, byddai tîm yn derbyn: * 4 pwynt am ennill * 2 pwynt am gêm gyfartal * 1 pwynt bonws am sgorio 4 cais mewn gêm * 1 pwynt bonws am golli gan 7 pwynt neu lai Byddai pob tîm yn chwarae'r tîmau eraill yn eu grŵp dwywaith. Byddai'r tîm ar frig pob grŵp yn chwarae yn rownd yr wyth olaf ynghyd â'r ddau tîm gorau sy'n ail. ===Grŵp 1=== {| cellpadding="2" cellspacing="2" |----- bgcolor="#efefef" align="center" | width="200" | Tîm || width="45" | Chwarae | width="45" | Ennill | width="45" | Cyfartal || width="45" | Colli || width="96" | Pwyntiau Bonws | width="45" | Pwyntiau |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Picwns Llundain]]''' || 6 || 5 || 0 || 1 || 3 | 23 |----- | [[Perpignan]] || 6 || 4 || 0 || 2 || 2 | 18 |----- | [[Castres Olympique]] || 6 || 3 || 0 || 3 || 4 | 16 |----- | [[Benetton Treviso]] || 6 || 0 || 0 || 6 || 0 | 0 |} ===Grŵp 2=== {| cellpadding="2" cellspacing="2" |----- bgcolor="#efefef" align="center" | width="200" | Tîm || width="45" | Chwarae | width="45" | Ennill | width="45" | Cyfartal || width="45" | Colli || width="96" | Pwyntiau Bonws | width="45" | Pwyntiau |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Rygbi Leinster|Leinster]]''' || 6 || 4 || 0 || 2 || 5 | 21 |----- | [[SU Agen]] || 6 || 4 || 0 || 2 || 1 | 17 |----- | [[Caerloyw RFC|Caerloyw]] || 6 || 3 || 0 || 3 || 3 | 15 |----- | [[Rygbi Caeredin|Caeredin]] || 6 || 0 || 0 || 6 || 0 | 0 |} ===Grŵp 3=== {| cellpadding="2" cellspacing="2" |----- bgcolor="#efefef" align="center" | width="200" | Tîm || width="45" | Chwarae | width="45" | Ennill | width="45" | Cyfartal || width="45" | Colli || width="96" | Pwyntiau Bonws | width="45" | Pwyntiau |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Stade Francais]]''' || 6 || 4 || 1 || 1 || 4 | 22 |----- | [[Y Gweilch]] || 6 || 4 || 1 || 1 || 2 | 20 |----- | [[Siarcod Sale]] || 6 || 3 || 0 || 3 || 3 | 15 |----- | [[Calvisano]] || 6 || 0 || 0 || 6 || 0 | 0 |} ===Grŵp 4=== {| cellpadding="2" cellspacing="2" |----- bgcolor="#efefef" align="center" | width="200" | Tîm || width="45" | Chwarae | width="45" | Ennill | width="45" | Cyfartal || width="45" | Colli || width="96" | Pwyntiau Bonws | width="45" | Pwyntiau |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Teigrod Caerlŷr]]''' || 6 || 5 || 0 || 1 || 3 | 23 |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Rygbi Munster|Munster]]''' || 6 || 5 || 0 || 1 || 3 | 23 |----- | [[Gleision Caerdydd]] || 6 || 2 || 0 || 4 || 1 | 9 |----- | [[CS Bourgoin-Jallieu|Bourgoin]] || 6 || 0 || 0 || 6 || 4 | 4 |} ===Grŵp 5=== {| cellpadding="2" cellspacing="2" |----- bgcolor="#efefef" align="center" | width="200" | Tîm || width="45" | Chwarae | width="45" | Ennill | width="45" | Cyfartal || width="45" | Colli || width="96" | Pwyntiau Bonws | width="45" | Pwyntiau |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Scarlets Llanelli]]''' || 6 || 6 || 0 || 0 || 3 | 27 |----- | [[Stade Toulousain|Toulouse]] || 6 || 3 || 0 || 3 || 6 | 18 |----- | [[Rygbi Ulster|Ulster]] || 6 || 2 || 0 || 4 || 2 | 10 |----- | [[Gwyddelod Llundain]] | 6 || 1 || 0 || 5 || 2 || 6 |} ===Grŵp 6=== {| cellpadding="2" cellspacing="2" |----- bgcolor="#efefef" align="center" | width="200" | Tîm || width="45" | Chwarae | width="45" | Ennill | width="45" | Cyfartal || width="45" | Colli || width="96" | Pwyntiau Bonws | width="45" | Pwyntiau |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Biarritz Olympique]]''' || 6 || 6 || 0 || 0 || 5 | 29 |----- bgcolor="#ffff99" | '''[[Seintiaid Northampton]]''' || 6 || 4 || 0 || 2 || 4 | 20 |----- | [[Y Gororau]] || 6 || 1 || 0 || 5 || 2 | 6 |----- | [[Overmach Parma]] || 6 || 1 || 0 || 5 || 1 | 5 |} ==Rownd yr wyth olaf== ''Timau cartref wedi'u rhestru gyntaf.'' * '''Scarlets Llanelli''' 24 - 15 Munster * '''Picwns Llundain''' 35 - 13 Leinster * Biarritz Olympique 6 - 7 '''Seintiau Northampton''' * '''Teigrod Caerlŷr''' 21 - 20 Stade Francais ==Rownd gyn-derfynol== ''Timau cartref wedi'u rhestru gyntaf.'' * '''Teigrod Caerlŷr''' 33 - 17 Scarlets Llanelli * Seintiau Northampton 13 - 30 '''Picwns Llundain''' ==Rownd derfynol== ''Chwaraewyd ar 20 Mai 2007 yn [[Twickenham|Nhwickenham]], [[Llundain]], [[Lloegr]]'' * Teigrod Caerlŷr 9 - 25 '''Picwns llundain''' {{dechrau blwch}} {{dilyniant | teitl = [[Cwpan Heineken]] | cyn = [[Cwpan Rygbi Ewrop 2005–2006]] | ar ôl = [[Cwpan Rygbi Ewrop 2007–2008]] | blynyddoedd = 2006–2007 }} {{diwedd blwch}} [[Categori:2006]] [[Categori:2007]] [[Categori:Cwpan Heineken|2006–2007]] 9y54bunu8zvcgnishdfetjrdqfk9nzc 0 24500 11101437 11037910 2022-08-13T20:29:52Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen lle | suppressfields = cylchfa | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | gwlad={{banergwlad|Cymru}}}} Mae '''Ynys Sgomer'''<ref>''[[Geiriadur yr Academi]]''</ref> ([[Hen Norseg]] a [[Saesneg]]: ''Skomer'') yn [[ynys]] tua thri chilometr sgwâr oddi ar arfordir [[Sir Benfro]]. Mae'n fwyaf adnabyddus fel man nythu i nifer fawr o adar y môr, ac mae yn warchodfa rheolwyd gan [[Ymddiriedolaeth Natur De a Gorllewin Cymru]], ac yn eiddo i [[Cyngor Cefn Glad Cymru]]<ref name="Gwefan bluestonewales.com">[http://www.bluestonewales.com/blog/skomer-island-warden-tales Gwefan bluestonewales.com]</ref> Ymhlith y pwysicaf o'r rhain mae [[Aderyn drycin Manaw]]; credir fod tua 250,000 o barau yn nythu ar Ynys Sgomer ac [[Ynys Sgogwm]] gerllaw, tua hanner poblogaeth y byd. Ni welwch Adar drycin Manaw yn ystod y dydd; maent yn dychweyd o’r m Môr gyda’r nos ac yn mynd yn ôl cyn y bore er mwyn osgoi’r [[Gwylan gefnddu|gwylanod cefnddu]]. Mae hefyd tua 10,000 o barau o'r [[Pâl]] yn nythu ar Sgomer a Sgogwm rhwng Ebrill a Gorffennaf, a niferoedd sylweddol o nifer o rywogaethau eraill, gan gynnwys [[dolffin]]iaid, [[llamhidydd]]ion, [[Morlo lwyd|morloi llwydion]], [[llurs]]od, [[Mulfran|mulfrain]], [[Aderyn drycin y graig|Adar drycin y graig]], [[Hwyaden wyllt|Hwyaid gwylltion]], [[Hwyad lydanbig|hwyaid llydanbig]], [[Hwyaden yr eithin|hwyaid yr eithin]], [[Aderyn drycin|Adar drycin]], [[iâr ddŵr|ieir ddŵr]], [[Pibydd y mawn|Pibyddion y mawn]], [[Pibydd y coed|Pibyddion y coed]], [[gylfinir]]od, [[Pioden y môr|piod y môr]], [[Tylluan glystog|tylluanod clystog]], [[Gwylan goesddu|gwylanod coesddu]], [[cog]]au, [[Telor y gors|telorion y gors]], [[Tingoch du|tingochiaid du]], [[Crec yr eithin|creciau’r eithin]], [[Gwybedog brith|gwybedogion brith]], [[Llinos bengoch|llinosod pengoch]], [[Brân goesgoch|brain coesgoch]] a [[Cwningen|chwningod]]. Yn ogystal â [[Glöyn byw|glöynod byw]], mae [[Gwyfyn Sinabar|gwyfynnod sinabar]] a [[Gwyfyn byrned|gwyfynnod byrned]]. Mae [[Clychau’r gog]] yn ystod y gwanwyn a [[Gludlys]] yn yr haf. Mae [[Clustog Fair]] yn gyffredin.<ref>[https://www.welshwildlife.org/skomer-skokholm/skomer/ Gwefan Yr Ymddiriodolaeth Bywyd Gwyllt De a Gorllewin Cymru]</ref> Mae hefyd un mamal unigryw ar yr ynys, y [[llygoden bengron Sgomer]] (''Myodes glareolus skomerensis''). Mae gwardeiniaid yno yn yr haf, ond nid oes poblogaeth barhaol wedi bod yno ers [[1958]]. Gellir gweld olion hen dai a chylch cerrig ar yr ynys. Mae canolfan ymwelwyr ar yr ynys, gyda llety i’r rhai sydd yn aros dros nos. Mae fferi’n dod o [[Martin’s Haven]] sawl gwaith bob dydd, heblaw am dydd Llun, os bydd y tywydd yn ei chaniatáu.<ref name="Gwefan bluestonewales.com"/> <gallery> Delwedd:SgomerLB01.jpg|Ynys Sgomer ac arfordir Sir Benfro Delwedd:Sgomer09LB.jpg|Y Wic Delwedd:Sgomer03LB.jpg|Dryw Delwedd:Sgomer07LB.jpg|Bronfraith Delwedd:Sgomer04LB.jpg|Tylluan glustiog Delwedd:Sgomer01LB.jpg|Pâl Delwedd:Sgomer08LB.jpg|Morloi Delwedd:Sgomer05LB.jpg|Gwybedog brith Delwedd:Sgomer06LB.jpg|Cwningen Delwedd:Sgomer10LB.jpg|Gwyfyn Sinabar </gallery> == Cyfeiriadau == {{Cyfeiriadau}} {{eginyn Sir Benfro}} [[Categori:Gwarchodfeydd Natur Cenedlaethol yng Nghymru]] [[Categori:Lleoedd yng Nghymru ag enwau o darddiad Llychlynnaidd]] [[Categori:Parc Cenedlaethol Arfordir Penfro]] [[Categori:Safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig yn Sir Benfro]] [[Categori:Ynysoedd Sir Benfro|Sgomer]] i58jafcxo52k6foocslblze66x617id 0 25363 11101350 11022287 2022-08-13T13:48:38Z Deb 7 wikitext text/x-wiki {{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= cenedl dinasyddiaeth | dateformat = dmy }} [[Nofel]]ydd a [[traethawd|thraethodydd]] [[Y Deyrnas Unedig|Prydeinig]]-[[India]]idd yw '''Syr Ahmed Salman Rushdie''' ([[Hindi]]: सलमान रश्दी, [[Wrdw]]: سلمان رشدی; ganwyd [[19 Mehefin]] [[1947]] ym [[Mumbai]], India). Daeth yn enwog gyda'i ail nofel, ''[[Midnight's Children]]'' (1981), a enillodd y [[Booker Prize]]. Lleolir llawer o'i waith [[ffuglen]] yn [[isgyfandir India]], ond yn fwyfwy hanes hir a chyfoethog y cysylltiadau, rhwygiadau ac ymfudiadau niferus rhwng [[y Dwyrain]] a'r [[Y Gorllewin|Gorllewin]] yw thema ddominyddol ei waith. Cythruddodd ei bedwaredd nofel, ''[[The Satanic Verses]]'' (1988), ymatebion treisgar o [[Ffwndamentaliaeth Islamaidd|Fwslemiaid radicalaidd]]. Yn dilyn [[bygythiad angheuol|bygythiadau angheuol]] a [[ffatwa]] a ddatganwyd gan yr [[Ayatollah Khomeini]] [[Iran]]aidd yn galw am ei [[bradlofruddiaeth|fradlofruddiaeth]], treuliodd flynyddoedd dan ddaear, ac ymddangosodd yn gyhoeddus yn achlysurol. Pa fodd bynnag, yn ystod y ddegawd ddiwethaf, mae Rushdie wedi dychwelyd i fyw bywyd llenyddol normal. Gwnaethpwyd yn [[marchog|farchog]] ym Mehefin 2007<ref>{{eicon en}} [http://www.honours.gov.uk/upload/assets/www.honours.gov.uk/queens_birthday_list2007.pdf Rhestr anrhydeddau'r Frenhines adeg ei phen-blwydd, 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070627055658/http://www.honours.gov.uk/upload/assets/www.honours.gov.uk/queens_birthday_list2007.pdf |date=2007-06-27 }} {{cyswlltPDF}}</ref> a arweiniodd at feirniadaeth gan Fwslemiaid byd-eang.<ref>{{eicon en}} {{dyf new | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/6760927.stm | teitl = Iran condemns Rushdie knighthood | dyddiad = [[17 Mehefin]], [[2007]] | cyhoeddwr = [[BBC]] }}</ref>. Ym mis Awst 2022, cafodd Rushdie ei anafu gan ymosodwr pan oedd yn rhoi darlith yn yr Unol Daleithiau.<ref>{{cite web|url=https://www.independent.co.uk/news/world/americas/crime/salman-rushdie-stabbed-attack-stage-new-york-updates-b2144159.html|title=Salman Rushdie - latest: Author on ventilator as venue ‘rejected advice to tighten security’|website=The Independent|author1=Bevan Hurley|author2=Peony Hirwani|author3=Matt Mathers|access-date=13 Awst 2022|language=en}}</ref> == Llyfryddiaeth == === Nofelau === *''[[Grimus]]'' (1975) *''[[Midnight's Children]]'' (1981) *''[[Shame (nofel)|Shame]]'' (1983) *''[[The Satanic Verses]]'' (1988) *''[[The Moor's Last Sigh]]'' (1995) *''[[The Ground Beneath Her Feet]]'' (1999) *''[[Fury (nofel)|Fury]]'' (2001) *''[[Shalimar the Clown]]'' (2005) *''[[The Enchantress of Florence]]'' (2008) === Casgliadau === *''Homeless by Choice'' (1992, gyda [[Ruth Prawer Jhabvala|R. Jhabvala]] a [[V. S. Naipaul]]) *''[[East, West]]'' (1994) *''[[The Best American Short Stories]]'' (2008, Golygydd Gwadd) === Llyfrau plant === *''[[Haroun and the Sea of Stories]]'' (1990) *''[[Luka and the Fire of Life]]'' (2010) === Traethodau a ffeithiol === *''[[The Jaguar Smile: A Nicaraguan Journey]]'' (1987) *"In Good Faith", ''Granta'', 1990 *''[[Imaginary Homelands|Imaginary Homelands: Essays and Criticism, 1981–1991]]'' (1992) *"The Wizard of Oz: BFI Film Classics", BFI, 1992. *"[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,988159,00.html Mohandas Gandhi] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120516230218/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,988159,00.html |date=2012-05-16 }}." ''Time'', 13 Ebrill 1998. *"[http://www.guardian.co.uk/books/1999/oct/16/salmanrushdie Imagine There Is No Heaven]." , extracted contribution from Letters to the Six Billionth World Citizen, a UN sponsored publication in English by Uitgeverij Podium, Amsterdam. ''[[The Guardian]]'', 16 Hydref 1999. *''Step Across This Line: Collected Nonfiction 1992–2002'' (2002) *"[http://www.guardian.co.uk/books/2009/feb/28/salman-rushdie-novels-film-adaptations A fine pickle]." ''[[The Guardian]]'', 28 Chwefror 2009. *"[http://www.booktrack.com In the South]." ''[[Booktrack]]'', 7 Chwefror 2012 *''[[Joseph Anton]]'' (2012), nofel hunangofiannol == Cyfeiriadau == {{cyfeiriadau}} == Llyfryddiaeth == * Gurnah, Abdulrazak (gol.). ''The Cambridge Companion to Salman Rushdie'' (Caergrawnt, Gwasg Prifysgol Caergrawnt, 2007). * Reder, Michael R. (gol.). ''Conversations with Salman Rushdie'' (Jackson, Gwasg Prifysgol Mississippi, 2000). {{Rheoli awdurdod}} {{DEFAULTSORT:Rushdie, Salman}} [[Categori:Anffyddwyr Prydeinig]] [[Categori:Cyn-Fwslimiaid]] [[Categori:Cyn-fyfyrwyr Coleg y Brenin, Caergrawnt]] [[Categori:Dyneiddwyr Prydeinig]] [[Categori:Genedigaethau 1947]] [[Categori:Nofelwyr Indiaidd yn yr iaith Saesneg]] [[Categori:Nofelwyr Prydeinig yn yr iaith Saesneg]] lj5z8a3c7q4nz5yar4ryw1fqpnijyvk 0 31315 11101400 11034605 2022-08-13T17:34:32Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Lle | gwlad = {{banergwlad|Cymru}} | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} }} '''Y Llethr''' yw copa uchaf y [[Rhinogydd]] yng ngogledd Cymru; {{gbmapping|SH661257}}. Saif i'r de o [[Rhinog Fach]], gyda [[Llyn Hywel]] rhyngddynt, ac i'r gogledd o [[Diffwys]] dros Grib-y-rhiw. Uchder cymharol, neu ”amlygrwydd” y copa, ydy 195[[metr]]: dyma'r uchder mae'r copa'n codi uwchlaw'r mynydd agosaf. Gellir dringo'r mynydd o'r gorllewin, gan gychwyn yng [[Cwm nantcol|Nghwm Nantcol]], naill ai'n uniongyrchol neu drwy ddringo i [[Bwlch Drws Ardudwy|Fwlch Drws Ardudwy]] ac i gopa Rhinog Fach yn gyntaf. ==Dosbarthu copaon== Dosberthir copaon Cymru, a gweddill gwledydd Prydain, yn [[Rhestri copaon a sut y cânt eu dosbarthu|rhestri arbennig]] yn ôl uchder ac yn ôl amlygrwydd y copa; mae'r copa hwn yn cael ei alw'n [[Marilyn (mynydd)]], [[Hewitt]] a [[Nuttall]]. Mae sawl cymdeithas yn mesur, gwiro a chasglu'r rhestri hyn a dônt ynghyd ar wefan “Database of British and Irish hills”.<ref>[http://www.hills-database.co.uk/downloads.html “Database of British and Irish hills”]</ref> Uchder y copa o lefel y môr ydy 756 metr (2480 [[troedfedd|tr]]). Cafodd yr uchder ei fesur a'i gadarnhau ar 28 Mawrth 2010. ==Gweler hefyd== *[[Rhestri copaon a sut y cânt eu dosbarthu]] *[[Rhestr mynyddoedd Cymru]] *[[Rhestr o Gopaon Cymru]] *[[Rhestr o gopaon dros 610m (2,000 troedfedd) yn yr Alban|Rhestr Mynyddoedd yr Alban dros 2,000']] ==Cyfeiriadau== {{Cyfeiriadau}} ==Dolenni allanol== *[http://www.clwbmynyddacymru.com/ Clwb Mynydda Cymru] *[http://www.streetmap.co.uk/newmap.srf?x=266133&y=325773&z=3&sv=266133,325773&st=4&tl=~&bi=~&lu=N&ar=y Lleoliad ar wefan Streetmap] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110728175523/http://www.streetmap.co.uk/newmap.srf?x=266133&y=325773&z=3&sv=266133,325773&st=4&tl=~&bi=~&lu=N&ar=y |date=2011-07-28 }} *[http://getamap.ordnancesurvey.co.uk/getamap/frames.htm?mapAction=gaz&gazName=g&gazString=SH661257 Lleoliad ar wefan Get-a-map]{{Dolen marw|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{DEFAULTSORT:Llethr}} [[Categori:Copaon Hewitt]] [[Categori:Copaon Marilyn]] [[Categori:Copaon Nuttall]] [[Categori:Llanbedr]] [[Categori:Meirionnydd]] [[Categori:Mynyddoedd a bryniau Gwynedd]] gk5wdylo2uvqmjf5id3u9lh5migl4jd 0 35525 11101357 2134523 2022-08-13T15:00:20Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen Ffilm | enw = The Rink | cyfarwyddwr = [[Charles Chaplin]] | cynhyrchydd = [[Henry P. Caulfield]] | ysgrifennwr = [[Charles Chaplin]]<br>[[Vincent Bryan]]<br> [[Maverick Terrell]] | serennu= [[Charlie Chaplin]]<br>[[Edna Purviance]]<br>[[Henry Bergman]]<br>[[Eric Campbell]]<br>[[Albert Austin]] | sinematograffeg = [[Roland H. Totheroh]]<br>[[George C. Zalibr]] | golygydd = [[Charles Chaplin]] | cwmni_cynhyrchu = [[Mutual Film Corporation]] | rhyddhad = [[4 Rhagfyr]] [[1916]] | amser_rhedeg = 24 munud | gwlad = [[Unol Daleithiau]] | iaith = Mud / [[Saesneg]] (cardiau teitl) | rhif_imdb = 0007264 | }} [[Delwedd:The Rink (1916).webm|bawd|thumbtime=1|upright=1.5|''The Rink'']] [[Ffilm fud]] [[ffilm fer|fer]] gan [[Charles Chaplin]] gyda Chaplin, [[Edna Purviance]], [[Henry Bergman]] ac [[Eric Campbell]] yw '''''The Rink''''' ("''Y Llawr Sglefrio''") ([[1916]]). {{eginyn ffilm fud}} {{DEFAULTSORT:Rink}} [[Categori:Ffilmiau 1916]] [[Categori:Ffilmiau byr]] [[Categori:Ffilmiau Charlie Chaplin]] [[Categori:Ffilmiau mud]] sia2qgsulouzgmmrow1zwhdgsgrt1tk 0 38781 11101365 1556271 2022-08-13T15:10:27Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen Ffilm | enw = Enchanted | delwedd = Poster Enchanted.jpg | pennawd = Poster y Ffilm | cyfarwyddwr = [[Kevin Lima]] | cynhyrchydd = Barry Josephson<br>Barry Sonnenfeld | ysgrifennwr = [[Bill Kelly]] | serennu = [[Amy Adams]]<br>[[Patrick Dempsey]]<br>[[James Marsden]]<br>[[Timothy Spall]]<br>[[Idina Menzel]]<br>[[Susan Sarandon]]<br>[[Rachel Covey]] | cerddoriaeth = Alan Menken | golygydd = Stephen A. Rotter<br>Gregory Perler cwmni_cynhyrchu = [[Walt Disney Pictures]] | rhyddhad = [[20 Hydref]] [[2007]] (Gwyl Ffilmiau Llundain)<br>[[21 Tachwedd]] [[2007]] | amser_rhedeg = 107 munud | gwlad = [[Unol Daleithiau]] | iaith = [[Saesneg]] | gwefan= http://adisney.go.com/disneyvideos/liveaction/enchanted/ | rhif_imdb = 0461770 | }} [[Ffilm]] gerdd (''miwsical'') sy'n serennau [[Amy Adams]], [[Patrick Dempsey]], [[James Marsden]] a [[Timothy Spall]] yw '''''Enchanted''''' ([[2007]]). Mae ffilm wedi'i chyfarwyddo gan [[Kevin Lima]] a'i chynhyrchu gan [[Walt Disney Pictures]] a Josephson Entertainment. Roedd yr agoriad ar yr 20 Hydref, 2007 yng Ngŵyl Ffilmiau Llundain, cyn ei rhyddhau i'r cyhoedd ar 21 Tachwedd 2007 yn yr Unol Daleithiau. Cafodd y ffilm ei brolio'n fawr gan y beirniaid a'r cyhoedd a gwnaeth dros $340 miliwn mewn ychydig fisoedd. ==Cymeriadau== * '''Y Dywysoges Giselle''' - Amy Adams * '''Robert Phillip''' - Patrick Dempsey * '''Y Frenhines Narissa''' - Susan Sarandon * '''Y Tywysog Edward''' - James Marsden * '''Nathaniel, gwas y frenhines''' - Timothy Spall * '''Morgan Phillip''' - Rachel Covey * '''Nancy Tremaine''' - Idina Menzel * '''Pip''' - Jeff Bennett (Andalasia); Kevin Lima (Efrog Newydd) ==Caneuon== * "True Love's Kiss" * "Happy Working Song" * "That's How You Know" * "So Close" * "Ever Ever After" ==Teitl mewn ieithoedd eraill== * [[Almaeneg]] - ''Verwünscht'' * [[Eidaleg]] - ''Come d'incanto'' * [[Ffinneg]] - ''Lumottu'' * [[Ffrangeg]] - ''Il était une fois'' * [[Japaneg]] - ''魔法にかけられて'' * [[Portiwgaleg]] - ''Uma História de Encantar'' * [[Portiwgaleg]] ([[Brasil]]) - ''Encantada'' * [[Pwyleg]] - ''Zaczarowana'' * [[Sbaeneg]] - ''Encantada'' * [[Swedeg]] - ''Förtrollad'' ==Gweler hefyd== * [[Rhestr Ffilmiau Animeiddiedig Disney]] {{eginyn ffilm gerdd}} [[Categori:Ffilmiau Disney]] [[Categori:Ffilmiau Saesneg]] [[Categori:Ffilmiau 2007]] [[Categori:Ffilmiau a leolir yn Ninas Efrog Newydd]] 3509uiseyhtf7q9fwrxz8ibp906doc6 0 43256 11101364 1556288 2022-08-13T15:10:02Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen Ffilm | enw = Oliver & Company | cyfarwyddwr = George Scribner | cynhyrchyd = Kathleen Gavin | serennu = [[Joey Lawrence]]<br>[[Billy Joel]]<br>[[Natalie Gregory]]<br>[[Cheech Marin]]<br>[[Bette Midler]]<br>[[Dom DeLuise]] | cerddoriaeth = J.A.C. Redford<br>Barry Manilow | cwmni_cynhyrchu = Buena Vista Pictures<br>[[Walt Disney Pictures]] | rhyddhad = [[18 Tachwedd]] [[1988]] | amser_rhedeg = 73 munud | gwlad = [[Unol Daleithiau]] | iaith = [[Saesneg]] | rhif_imdb = 0095776 }} Ffilm animeiddiedig Disney yw '''''Oliver & Company''''' ([[1988]]). Mae'r ffilm yn seiliedig yn rhannol ar y nofel [[Oliver Twist]] gan [[Charles Dickens]], ond gyda chŵn a chathod sy'n byw yn [[Dinas Efrog Newydd|Ninas Efrog Newydd]]. == Cymeriadau == * '''Oliver''' - Joey Lawrence * '''Dodger''' - Billy Joel * '''Fagin''' - Dom DeLuise * '''Jenny Foxworth''' - Natalie Gregory * '''Tito''' - Cheech Marin * '''Georgette''' - Bette Midler * '''Sykes''' - Robert Loggia * '''Einstein''' - Richard Mulligan * '''Francis''' - Roscoe Lee Browne * '''Rita''' - Sheryl Lee Ralph (yn siarad); Ruth Pointer (yn canu) * '''Winston''' - William Glover * '''Roscoe''' - Taurean Blacque * '''DeSoto''' - Carl Weintraub * '''Louie''' - Frank Welker == Caneuon == * "Once Upon A Time In New York City" * "Why Should I Worry?" * "Streets of Gold" * "Perfect Isn't Easy" * "Good Company" == Gweler hefyd == * [[Rhestr Ffilmiau Animeiddiedig Disney]] {{Ffilmiau animeiddiedig Disney}} [[Categori:Ffilmiau 1988]] [[Categori:Ffilmiau Disney]] [[Categori:Ffilmiau Saesneg]] [[Categori:Ffilmiau a leolir yn Ninas Efrog Newydd]] {{eginyn ffilm animeiddiedig}} tgmgehnwqeyebk4xx4b6p7a8xogibo9 0 58019 11101341 11101328 2022-08-13T13:42:49Z Craigysgafn 40536 Yn ailgyfeirio at [[Môr-hwyaden yr ewyn]] wikitext text/x-wiki #ail-cyfeirio [[Môr-hwyaden yr ewyn]] qf3mh293c1hfl55mhjbg41ec1v3jdin 0 59214 11101358 10968949 2022-08-13T15:00:58Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}} {{teitl italig}} [[Ffilm fud]] am hanes bywyd a gyrfa gynnar y gwleidydd Cymreig [[David Lloyd George]] yw '''''The Life Story of David Lloyd George'''''. Fe'i cynhyrchwyd yn [[1918]] ond diflanodd o'r golwg am 76 o flynyddoedd nes ei hailddarganfod yn archifau ffilm [[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]].<ref>{{Cite web |url=http://www.llgc.org.uk/index.php?id=news0&no_cache=1&L=1 |title=copi archif |access-date=2009-04-03 |archive-date=2008-08-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080815172724/http://www.llgc.org.uk/index.php?id=news0&no_cache=1&L=1 |url-status=dead }}</ref> Cyfarwyddwyd y ffilm gan [[Maurice Elvey]]. Am ryw reswm, sy'n ddirgelwch hyd heddiw, atalwyd y ffilm cyn ei gorffen. Awgrymir mai ar orchymyn y [[Plaid Ryddfrydol (DU)|Blaid Ryddfrydol]] y gwnaed hynny.<ref>[http://www.imdb.com/title/tt0160467/]</ref> Mae'r ffilm yn adrodd stori plentyndod Lloyd George yn [[Eifionydd]] ac yna'n dilyn ei yrfa feteorig fel gwleidydd Rhyddfrydol a ddechreuodd fel un o radicalwyr mwyaf ei gyfnod ac a ddaeth yn weinidiog rhyfel yng nghabinet [[llywodraeth y DU]] yn ystod y [[Rhyfel Byd Cyntaf]] ac wedyn yn brif weinidog. Ffilm ddyfeisgar ac arloesol o ran ei thechneg ydyw, sy'n defnyddio technegau fel ôl-fflachiau lliw a gweledigaethau. Portreadir Lloyd George gan yr actor [[Norman Page]] a cheir cannoedd o ecstras. Mae [[Alma Reville]] yn chwarae rhan [[Megan Lloyd George]]. ==Y fersiwn adferedig== Mae'r Llyfrgell Genedlaethol wedi adfer y ffilm. Fe'i dangoswyd am y tro cyntaf yn 1996 yng Nghaerdydd. Cafodd ei chyhoeddi ym Mawrth 2009 ar DVD gyda cherddoriaeth wreiddiol gan y pianydd [[Neil Brand]]. Ceir cyflwyniad ar y cefndir hanesyddol a ffilmyddol gan yr actor [[Philip Madoc]]. ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} ==Dolenni allanol== * [http://www.llgc.org.uk/index.php?id=news0&no_cache=1&L=1 Newyddion LlGC: "'The Life Story of David Lloyd George' nawr ar DVD"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080815172724/http://www.llgc.org.uk/index.php?id=news0&no_cache=1&L=1 |date=2008-08-15 }}, gwefan [[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]] * {{eicon en}} [http://www.imdb.com/title/tt0160467/ Manylion y ffilm ar IMDB] {{DEFAULTSORT:Life Story of David Lloyd George}} [[Categori:David Lloyd George]] [[Categori:Ffilmiau 1918]] [[Categori:Ffilmiau mud]] [[Categori:Ffilm yng Nghymru]] 3k4328iliqcfkjcn0dkyvcopkkuewdc 0 60826 11101438 10992342 2022-08-13T20:30:21Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen lle| suppressfields = cylchfa| gwlad={{banergwlad|Yr Alban}}}} Un o'r [[Ynysoedd Bach]] yn [[Ynysoedd Mewnol Heledd]] yng ngogledd-orllewin [[yr Alban]] yw '''Rùm''' ([[Saesneg]]: ''Rum'', gynt ''Rhum''). Yn weinyddol mae'n rhan o ardal [[Lochaber]] o [[Cyngor yr Ucheldiroedd|Gyngor yr Ucheldiroedd]]. Rùm yw'r fwyaf o'r Ynysoedd Bach, gydag arwynebedd o 10,463 hectar, a saif yn bymthefged ymhlith ynysoedd yr Alban o ran maint, ond dim ond tua 30 o bobl sy'n byw arni. Yn [[1826]] roedd y boblogaeth yn 450, ond fel rhan o broses [[Clirio'r Ucheldiroedd]], gorfodwyd pawb i ymadael i droi'r ynys yn fferm ddefaid enfawr. Mae'r boblogaeth bresennol i gyd yn byw ym mhentref [[Kinloch]] ar yr arfordir dwyreiniol. Prynwyd yr ynys gan y [[Cyngor Gwarchod Natur]] yn [[1957]], ac fe'i rheolir yn awr gan [[Scottish Natural Heritage]]. Ceir amrywiaeth o fywyd gwyllt yma, megis y [[Carw Coch]], ac mae [[Eryr y Môr]] a 70,000 pâr o [[Aderyn drycin Manaw]] yn nythu. Mae fferi yn cysylltu'r ynys a [[Mallaig]] ar y tir mawr. [[Delwedd:UK Rum.PNG|bawd|chwith|250px|Lleoliad Rùm]] [[Delwedd:Eigg-and-Rum-from-mainland.jpg|bawd|dim|250px|Mynyddoedd Rùm o [[Moidart]], gydag ynys fechan [[Eigg]] o'u blaenau]] [[Categori:Ynysoedd Mewnol Heledd]] o4mjpw54j7of85c1rcegi55vh72szip 0 65952 11101457 9886378 2022-08-14T02:10:25Z AlwynapHuw 473 wikitext text/x-wiki {{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth | nationality = {{banergwlad|Cymru}} | dateformat = dmy}} Bardd o [[Ynys Môn]] oedd '''John Robert Pryse''' ([[10 Mehefin]] [[1840]] - [[13 Tachwedd]] [[1862]]), a ysgrifennai dan yr [[enw barddol]] "[[Golyddan]]".<ref>[http://wbo.llgc.org.uk/cy/c-PRYS-JOH-1807.html Y Bywgraffiadur Ar-lein]</ref> Roedd yn fab i'r llenor a hanesydd [[Robert John Pryse]] (Gweirydd ap Rhys) ac yn frawd i'r llenores [[Catherine Prichard (Buddug)|Catherine Prichard (Buddug).]] Bu farw'n ifanc yn 22 oed pan oedd yn ymbaratoi at fod yn feddyg. Roedd ei gyfoeswyr yn ei ystyried yn fardd ifanc addawol ac yn gweld ei farwolaeth yn golled fawr i lenyddiaeth yr oes.<ref>D. Ambrose Jones, ''Llenyddiaeth a llenorion Cymreig y Bedwaredd Ganrif ar Bymtheg'' (Lerpwl, 1922), tud. 84.</ref> ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} {{eginyn llenor Cymreig}} {{DEFAULTSORT:Pryse, John Robert}} [[Categori:Beirdd Cymraeg]] [[Categori:Genedigaethau 1840]] [[Categori:Llenorion Cymreig y 19eg ganrif]] [[Categori:Marwolaethau 1862]] [[Categori:Pobl o Ynys Môn]] jk1vqey0b9r61dcd0tyfmhhmh3o73gh 0 66809 11101430 10975620 2022-08-13T20:15:17Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Blwch tacson | enw = Albatrosiaid | delwedd = Black-browed_albatross.jpg | delwedd2 = Albatrosses distribution map.png | maint_delwedd = 250px | maint_delwedd2 = 250px | neges_delwedd = [[Albatros aelddu]]<br /> (''Thalassarche melanophris'') | neges_delwedd2 = Dosbarthiad yr Albatros | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = [[Procellariiformes]] | familia = '''Diomedeidae''' | awdurdod_familia = [[George Robert Gray|G.R. Gray]], 1840 | rhengoedd_israniadau = [[Genws|Genera]] | israniad = ''[[Diomedea]]''<br /> ''[[Thalassarche]]''<br /> ''[[Phoebastria]]''<br /> ''[[Phoebetria]]'' }} '''Albatros''' yw'r enw a ddefnyddir am [[aderyn|adar]] môr mawr yn perthyn i'r teulu '''Diomedeidae'''. Maent i'w cael yn rhan ddeheuol [[Cefnfor Iwerydd]] ac yn rhannau deheuol a gogleddol [[y Cefnfor Tawel]]. Treuliant y rhan fwyaf o'u hamser ar y môr, gan ddychwelyd i'r tir yn unig i fagu cywion. Caiff yr albatros ei adnabod fel y "mwyaf chwedlonol" o holl adar y Ddaear.<ref name="delhoyo">C. Carboneras, "Family Diomedeidae (Albatross)", yn ''Handbook of Birds of the World'' cyf.1 (Barcelona: Lynx Edicions, 1992)</ref> Mae'r albatrosiaid hynny sy'n perthyn i'r [[genws]] ''[[Diomedea]]'', "yr albatrosiaid mawr", ymysg yr adar mwyaf sy'n medru hedfan. Mae'r adenydd yn hir a chul, sy'n eu galluogi i fanteisio ar y gwyntoedd i hedfan dros bellteroedd mawr heb ddefnyddio llawer o egni. Pan nad oes gwynt o gwbl, ni all llawer o'r albatrosiaid hedfan. Eu bwyd arferol yw pysgod bychain a [[krill]]. O'r 21 rhywogaeth o albatros, ystyrir fod 19 ohonynt mewn perygl o ddiflannu. Y perygl mwyaf iddynt yw cychod pysgota sy'n defnyddio leiniau pysgota hir i ddal rhai rhywogaethau o bysgod; mae llawer o albatrosiaid yn cael eu dal ar y rhain. ==Rhywogaethau== {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432 . ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q55805 } LIMIT 10 |sort=label |columns=label:teulu,P225,P18:delwedd |row_template=Zutabe formatoa/Familiak |thumb=80 |links=local }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! teulu ! enw tacson ! delwedd {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Albatros Laysan]] | p225 = Phoebastria immutabilis | p18 = [[Delwedd:Laysan Albatross RWD2.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Albatros Ynys Amsterdam]] | p225 = Diomedea amsterdamensis | p18 = [[Delwedd:Albatros d'amsterdam poussin.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Albatros Ynys Izu]] | p225 = Phoebastria albatrus | p18 = [[Delwedd:Short tailed Albatross1.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Albatros aelddu]] | p225 = Thalassarche melanophris | p18 = [[Delwedd:Thalassarche melanophrys - SE Tasmania.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Albatros brenhinol|Albatros brenhinol y De]] | p225 = Diomedea epomophora | p18 = [[Delwedd:Diomedea epomophora - SE Tasmania.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Albatros crwydrol]] | p225 = Diomedea exulans | p18 = [[Delwedd:Diomedea exulans - SE Tasmania.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Albatros du cefnllwyd]] | p225 = Phoebetria palpebrata | p18 = [[Delwedd:Light sooty albatross flying.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Albatros penllwyd]] | p225 = Thalassarche chrysostoma | p18 = [[Delwedd:Thalassarche chrysostoma - SE Tasmania.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Albatros tonnog]] | p225 = Phoebastria irrorata | p18 = [[Delwedd:Waved Albatross pair.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Albatros troetddu]] | p225 = Phoebastria nigripes | p18 = [[Delwedd:Black footed albatross1.jpg|center|80px]] }} |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} [[Categori:Adar]] 9adyvlaok7r4awkyaqufbyn56e3ipof 0 68616 11101409 10887762 2022-08-13T17:44:34Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Blwch tacson | enw = Ffesant Amherst | delwedd = Chrysolophus amherstiae, Garzê Tibetan AP, Sichuan 9S3A2393.jpg | maint_delwedd = 225px | neges_delwedd = Ceiliog Ffesant Amherst | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = [[Galliformes]] | familia = [[Phasianidae]] | genus = ''[[Chrysolophus]]'' | species = '''''C. amherstiae''''' | enw_deuenwol = ''Chrysolophus amherstiae'' | awdurdod_deuenwol = [[Benjamin Leadbeater|Leadbeater]], 1829 }} Mae'r '''Ffesant Amherst''' ('''''Chrysolophus amherstiae ''''') yn aelod o deulu'r [[Phasianidae]], y [[ffesant]]od, yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y [[Galliformes]]. Fe'i ceir yn ardaloedd mynyddig de-orllewin [[Tsieina]] a [[Myanmar]], ond mae rhai poblogaethau wedi eu sefydlu eu hunain mewn rhannau eraill o'r byd. Mae'r Ffesant Amherst yn aderyn gweddol fawr, gyda'r ceiliog yn 100–120&nbsp;cm o hyd, gyda'r gynffon hir yn gyfrifol am 80% o hyn. Gan fod y ceiliog yn aderyn lliwgar iawn, mae'r rhywogaeth yn boblogaidd mewn casgliadau adar. Nid yw'r iar mor lliwgar, ac mae'n weddol debyg i iar [[Ffesant]] cyffredin. Mae'r Ffesant Amherst yn byw mewn coedwigoedd trwchus, ac oherwydd hyn gall fod yn anodd ei weld.Eu prif fwyd yw grawn a phryfed. Gwell ganddynt redeg ar hyd y llawr na hedfan, ond gallant hedfan yn dda ac yn gyflym pan fydd rhaid. Mae'n perthyn yn agos i'r [[Ffesant euraid]]. Hyd yn diweddar, roedd poblogaeth o'r rhywogaeth yma wedi eu sefydlu eu hunain ger [[Pentre Helygain]] yn [[Sir y Fflint]], ond credir bod y boblogaeth wedi diflannu bellach. == Galeri == <gallery widths="200px" heights="150px" > Image:Lady Amherst Pheasant RWD3.jpg|Gwryw Image:Lady Amherst Pheasant SMTC.jpg|Gwryw Image:Lady Amherst's Pheasant1.jpg|Cefn Image:Lady Amherst's Pheasant2.jpg|Ochor </gallery> [[Categori:Ffesantod|Amherst]] [[Categori:Chrysolophus]] rl5229j7mqp7rgwv5pvp4a8zk21e3du 0 70655 11101410 11100896 2022-08-13T17:45:29Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki Yn y rhestr hon mae holl '''[[adar]] [[Llydaw]]''' wedi eu rhestru - yn [[Gymraeg]], [[Lladin]] ac yn [[Llydaweg]]. Mae hefyd yn nodi'r rhanbarthau ([[département]]) lle cawsant eu cofnodi: [[Aodoù-an-Arvor]] (A), [[Penn-ar-Bed]] (P), [[Il-ha-Gwilun]] (I), [[Liger-Atlantel]] (L) a [[Morbihan]] (M). Enwir yn ei dro : *enw cyffredin Cymraeg *enw cyffredin Llydaweg * yr enw gwyddonol *enw cyffredin Llydaweg arall, (br.) neu [[Ffrangeg]] (ga.) *statws y rhywogaeth: : [[Adar sy'n bridio|nythio]] "n" : [[Adar mudol|mudol]] : haf : gaeaf Defnyddir y drefn [[Sibley, Monroe ac Ahlquist]]. ==Rhestr yn ôl Teulu== ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Petrisen goesgoch]], Klujar ruz (''[[Alectoris rufa]]'') - Nythio ('''A_n,I,L_n,M_n''') *[[Petrisen]], Klujar c'hris (''[[Perdix perdix]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' - Teip cyffredin yn Llydaw o'r enw (''Perdix perdix armoricana'') *[[Sofliar]], Koailh (''[[Coturnix coturnix]]'') - mudol ('''A_n?,P,I,L,M''') *[[Ffesant]], Fazan Kolc'his (''[[Phasianus colchicus]]'') - br. '''fesant'''- ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|de|bawd|Gwyddau llwydion]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|de|bawd|Hwyaden wyllt]] [[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|de|bawd|Hwyaden fwythblu]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch dof]], Alarc'h roueel (''[[Cygnus olor]]'') - br. '''''sign''''' - nythio ('''A,L''') *[[Alarch Bewick]], Alarc'h Bewick (''[[Cygnus bewickii]]'') - gaeaf ('''L''') *[[Alarch y Gogledd]], Alarc'h kristilh (''[[Cygnus cygnus]]'') - gaeaf ('''L''') *[[Corhwyaden]], Krag-goañv (''[[Anas crecca]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''P_n,L_n,M_n''') *[[Chwiwell]], Houad penn ruz (''[[Anas penelope]]'') - ('''L''') *[[Gŵydd dalcenwen]], Gwaz vailh (''[[Anser albifrons]]'') *[[Gŵydd ddu]], Garreli du (''[[Branta bernicla]]'') - mudol a gaeaf, rheolaidd ('''A,P,I,L,M''') *[[Gŵydd lwyd]], Gwaz louet (''[[Anser anser]]'') - mudol a gaeaf *[[Hwyaden addfain]], Krag-hañv (''[[Anas querquedula]]'') - nythio a mudol ('''P_n,L_n,M_n''') *[[Hwyaden benddu]], Morilhon louet (''[[Aythya marila]]'') - gaeaf ('''L''') *[[Hwyaden bengoch]], Morilhon penn ruz (''[[Aythya ferina]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''A, P_n, I_n, L_n, M_n''') *[[Hwyaden ddanheddog]], Heskenneg bras (''[[Mergus merganser]]'') - gaeaf ('''L''') *[[Hwyaden frongoch]], Heskenneg kuch (''[[Mergus serrator]]'') - mudol a gaeaf ('''L''') *[[Hwyaden fwythblu]], Eider-dum (''[[Somateria mollissima]]'') - nythio ('''A_n,L''') *[[Hwyaden gopog]], Morilhon kabellek (''[[Aythya fuligula]]'') - nythio ('''P_n, L_n, M_n''') *[[Hwyaden gribgoch]], Penndog ruz (''[[Netta rufina]]'') - mudol ('''L''') *[[Hwyaden gynffonhir]], Morhouad-kerregi (''[[Clangula hyemalis]]'') - gaeaf ('''L''') *[[Hwyaden lostfain]], Houad lostek (''[[Anas acuta]]'') - mudol a gaeaf ('''I,L''') *[[Hwyaden lwyd]], Houad louet (''[[Anas strepera]]'') - nythio, mudol a gaeaf ('''P_n,L_n,M''') *[[Hwyaden lydanbig]], Houad beg-golvazh (''[[Anas clypeata]]'') - br. '''Houad beg-loa''' nythio, mudol a gaeaf ('''P_n,I,L_n,M_n''') *[[Hwyaden lygad-aur]], Garv lagad aour (''[[Bucephala clangula]]'') - gaeaf ('''L''') *[[Hwyaden lygadwen]], Morilhon gellruz (''[[Aythya nyroca]]'') - mudol ('''L''') *[[Hwyaden wyllt]], Houad-korz (''[[Anas platyrhynchos]])'' - nythio a gaeaf ('''A,P,I,L,M''')'''_n *[[Hwyaden yr eithin]], Tadorn roueel (''[[Tadorna tadorna]]'') - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Lleian wen]], Heskenneg bihan (''[[Mergellus albellus]]'') - gaeaf ('''L''') *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Duanenn vras (''[[Melanitta fusca]]'') - gaeaf ('''L''') *[[Môr-hwyaden ddu]], Duanenn voutin (''[[Melanitta nigra]]'') - gaeaf ('''L''') ==[[Cnocell]]od== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell fraith fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Cnocell benllwyd Asia]], Speg louet (''[[Picus canus]]'') *[[Cnocell werdd]], Kazeg-koad (''[[Picus viridis]]'') - br. '''''speg gwer''''', ga. '''''vert-picoura''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Cnocell ddu]], Speg du (''[[Dryocopus martius]]'') - nythio ('''A''') *[[Cnocell fraith fawr]], Speg brizh bras (''[[Dendrocopos major]]'') - br. '''''poker-koad''''', '''''pilkoad bras''''', '''''drailher-koad''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Cnocell Fraith Ganolig|Cnocell fraith ganolig]], Speg krenn (''[[Dendrocopos medius]]'') - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Cnocell fraith fach]], Speg brizh bihan (''[[Picoides minor]]'') - br. '''''pilkoad bihan''''', '''''marc'h-koad bihan''''' - Neizher ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Pengam (aderyn)|Pengam]], Penngamm Eurazia (''[[Jynx torquilla]]'') ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]], Houperig (''[[Upupa epops]]'') - br. '''''kogenan''''', '''''toupenn''''' - nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]], Diredig boutin (''[[Alcedo atthis]]'') - br. '''''evn sant-Nikolaz''''', '''''diredig sant-Gwennole''''', '''''labous glas''''', '''''pesketaer''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwybedog y Gwenyn]], Gwespetaer boutin (''[[Merops apiaster]]'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog]], Cwcw; Koukoug (''[[Cuculus canorus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Gwennol Ddu]], Glaouer du (''[[Apus apus]]'') - br. '''''glaouer, perou''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Glustiog]], Toud-lann (''[[Asio flammeus]]'') *[[Tylluan Gorniog]], Toud (''[[Asio otus]]'') - br. '''''penn-kazh''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Tylluan Fach]], Kaouenn vihan (''[[Athene noctua]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Tylluan Scops]], Toud korr (''[[Otus scops]]'') *[[Tylluan Frech]], Kaouenn penn tev (''[[Strix aluco]]'') - br. '''''kaouenn''''', ga. '''''chouan''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Tylluan Wen]], Grell wenn (''[[Tyto alba]]'') - br. '''''labous an Ankoù''''', ga. '''''ferzaie''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]], Adren (''[[Caprimulgus europaeus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen Wyllt]], Koulm (''[[Columba oenas]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Ysguthan]], Kudon (''[[Columba palumbus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Turtur Dorchog]], Turzhunell durk (''[[Streptopelia decaocto]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Turtur]], Turzhunell ar c'hoadoù (''[[Streptopelia turtur]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]], Rakig-dour (''[[Rallus aquaticus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Rhegen Fach]], Rakig bihan (''[[Porzana parva]]'') *[[Rhegen Fraith]], Rakig brizhellek (''[[Porzana porzana]]'') *[[Rhegen Baillon]], Rakig korr (''[[Porzana pusilla]]'') *[[Iâr Ddŵr]], Douryar (''[[Gallinula chloropus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Cwtiar]], Jualenn vailh (''[[Fulica atra]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Gwalch Marth]], Sparfell voan (''[[Accipiter gentilis]]'') - br. '''''Gwazsparfell''''' - Nythio ('''A_n, L, M_n''') *[[Gwalch Glas|Gwalch glas]], Sparfell c'hlas (''[[Accipiter nisus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Bwncath]], Baou voutin (''[[Buteo buteo]]'') - Nythio ('''A,I,L''') *[[Eryr nadroedd cyffredin]], Eryr Nadroedd Cyffredin; Skoulerer-hañv (''[[Circaetus gallicus]]'') - Nythio hyd at XIX ganrif yn Liger-Atlantel *[[Boda gwerni]], Bod y Gwerni; Skoul-korz (''[[Circus aeruginosus]]'') - Nythio ('''L_n, M_n''') *[[Boda Tinwyn|Boda tinwyn]], Bod Tinwen; Skoul louet (''[[Circus cyaneus]]'') - Nythio ('''A_n, I_n, L''') *[[Boda Montagu]], Skoul glas (''[[Circus pygargus]]'') - br. '''''sparfell al lannoù''''' - Nythio ('''A, P, I, L, M''')_n *[[Barcud du]], Barged du (''[[Milvus migrans]]'') - Nythio ('''L_n''') *[[Barcud Coch|Barcud coch]], Barged ruz (''[[Milvus milvus]]'') - Mudol ('''L''') *[[Eryr y Môr|Eryr môr]], Morerer lost gwenn (''[[Haliaeetus albicilla]]'') - Gaeaf ('''L''') *[[Boda'r Mêl|Boda'r mêl]], Bondrask (''[[Pernis apivorus]]'') - br. '''''Skilvaou-wesped''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' *[[Gwalcheryr bacsiog]], Erer korr (''[[Hieraaetus pennatus]]'' neu ''Aquila pennata'') - Nythio hyd at XIX ganrif yn Liger-Atlantel *[[Gwalch y Pysgod|Gwalch Pysgod]], Erer-spluj (''[[Pandion haliaetus]]'') - Mudol ('''L''') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Bach]], Falc'hun moan (''[[Falco columbarius]]'') - Mudol a gaeaf ('''L''') *[[Hebog Tramor]], Falc'hun pirc'hirin (''[[Falco peregrinus]]'') - br. '''''falc'hun kantreat''''' - Tremeniad ('''L''') *[[Hebog yr Ehedydd]], Falc'hun-gwez (''[[Falco subbuteo]]'') - Nythio ('''A,L''') *[[Cudyll Coch]], Falc'hun logotaer (''[[Falco tinnunculus]]'') - br. '''''logotaer''''' - Nythio ('''A,P,I,L,M''')'''_n''' ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Gorniog|Gwyach gorniog]], Plomer bougennek (''[[Podiceps auritus]]'') - Gaeaf rheolaidd - ('''L''') *[[Gwyach yddfgoch]] Plomer gouzoug ruz (''[[Podiceps grisegena]]'') - mudol, Gaeaf rheolaidd - ('''L''') *[[Gwyach Fawr Gopog|Gwyach fawr gopog]], Plomer-kuchenn (''[[Podiceps cristatus]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''')_n *[[Gwyach Yddfddu|Gwyach yddfddu]], Plomer gouzoug du (''[[Podiceps nigricollis]]'') - Gaeaf rheolaidd - ('''L''') *[[Gwyach Fach|Gwyach fach]], Plomerig rous (''[[Tachybaptus ruficollis]]'') - Nythio ('''A,P,I,L,M''') ==[[Sulidae|Huganod]]== [[Delwedd:Basstoelpel 13.jpg|200px|de|bawd|Huganod]] '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen; Morskoul (''[[Morus bassanus]]'') - Nythio, mudol a haf ('''C''') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran Werdd]], Morvran-guchenn (''[[Phalacrocorax aristotelis]]'') - Nythio a Gaeaf ('''A,L''') *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar; Morvran vras (''[[Phalacrocorax carbo]]'') - Nythio a Gaeaf ('''A,L''') ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Crëyr Glas]], Crychydd; Kerc'heiz louet (''[[Ardea cinerea]]'') - br. '''''kerc'heiz''''', ga. '''''égron''''' - Nythio ('''P,L_nM_n''') *[[Crëyr Porffor]], Kerc'heiz rous (''[[Ardea purpurea]]'') - Nythio ('''L_n''') *[[Crëyr Mawr Gwyn]], Herlegon bras (''[[Ardea alba]]'') - Gaeaf ('''L''') *[[Crëyr Melyn]] (''[[Ardeola ralloides]]'') - Nythio (?) a haf ('''L''') *[[Crëyr y Gwartheg]], Bugerc'heiz (''[[Bubulcus ibis]]'') - Nythio achlysurol ers 1981('''L_n''') *[[Crëyr Bach]], Herlegon bihan (''[[Egretta garzetta]]'') - Nythio ('''L_n''') *[[Crëyr traethau gorllewinol]], (''[[Egretta gularis]]'') - Mudol ond ar goll ( O gefnfor India) ('''L''') *[[Aderyn y Bwn]], Bongorz bras (''[[Botaurus stellaris]]'') - Nythio ('''L''') *[[Aderyn-bwn Lleiaf]], Bongorz bihan (''[[Ixobrychus minutus]]'') - Nythio ('''L''') *[[Crëyr y Nos]], Kerc'heiz-noz kein du, (''[[Nycticorax nycticorax]]'') - Nythio ('''L_n''') ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Llwybig]], Spanell wenn (''[[Platalea leucorodia]]'') - Nythio a mudol ('''L''') *[[Ibis cysegredig]], Ibiz sakr (''[[Threskiornis aethiopicus]]'') - yn ardal Morbihan yn y 1970au ('''I,L,M''') ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia gwyn]], C'hwibon wenn (''[[Ciconia ciconia]]'') - br. '''''c'hwibon''''' - Nythio, mudol, haf ('''I_n,L''') *[[Ciconia Du]], C'hwibon zu (''[[Ciconia nigra]]'') - mudol reolaidd ('''L''') [[Categori:Adar|* Llydaw]] [[Categori:Llydaw]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Llydaw]] pnic6cgu2urus6xhxegkt8ohvg3t3a1 0 71679 11101344 11101310 2022-08-13T13:43:56Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau llwydion]] [[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P''' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' '''C''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C''' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''P''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''P''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' '''C''' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C''' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C''' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P''' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C''' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'') ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'') *[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'') *[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'') *[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'') *[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'') *[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'') ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'') *[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'') *[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''P''' *[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'') *[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') '''C''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C''' *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C''' *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') ==[[Sulidae|Huganod]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C''' *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C''' *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C''' ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C''' ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C''' *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C''' *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C''' ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C''' *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C''' *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C''' ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P''' *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C''' *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P''' *[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P''' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C''' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C''' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C''' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica'' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C''' *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P''' *[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P''' *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P''' *[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P''' *[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C''' *[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C''' ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C''' *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C''' ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C''' *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C''' *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P''' *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P''' *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P''' *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C''' *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C''' *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C''' *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C''' *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C''' *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C''' *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') ==[[Troglodytidae|Drywod]]== [[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C''' ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C''' *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C''' *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C''' *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C''' *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C''' *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C''' *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C''' *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C''' *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C''' ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P''' ==Gweler hefyd== *[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]] *[[Rhestr adar Prydain]] *[[Aderyn mudol|Adar mudol]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }} [[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]] [[Categori:Adareg]] [[Categori:Byd natur Cymru]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]] [[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]] lpvrr6lttzdcd1r376f3tonb3xl2ppn 11101348 11101344 2022-08-13T13:45:23Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau llwydion]] [[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P''' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' '''C''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C''' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''P''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''P''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' '''C''' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C''' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C''' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P''' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C''' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar Ddu]] (Black Grouse, ''Tetrao tetrix'') ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'') *[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'') *[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'') *[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'') *[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'') *[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'') ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'') *[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'') *[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''P''' *[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'') *[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') '''C''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C''' *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C''' *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') ==[[Sulidae|Huganod]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C''' *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C''' *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C''' ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C''' ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C''' *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C''' *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C''' ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C''' *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C''' *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C''' ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P''' *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C''' *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P''' *[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P''' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C''' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C''' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C''' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica'' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C''' *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P''' *[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P''' *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P''' *[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P''' *[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C''' *[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C''' ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C''' *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C''' ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C''' *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C''' *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P''' *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P''' *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P''' *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C''' *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C''' *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C''' *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C''' *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C''' *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C''' *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') ==[[Troglodytidae|Drywod]]== [[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C''' ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C''' *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C''' *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C''' *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C''' *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C''' *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C''' *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C''' *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C''' *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C''' ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P''' ==Gweler hefyd== *[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]] *[[Rhestr adar Prydain]] *[[Aderyn mudol|Adar mudol]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }} [[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]] [[Categori:Adareg]] [[Categori:Byd natur Cymru]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]] [[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]] 8dxbn8fg43l8bl3wenrspnyihw8m8nw 11101353 11101348 2022-08-13T13:56:25Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau llwydion]] [[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P''' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' '''C''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C''' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''P''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''P''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' '''C''' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C''' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C''' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P''' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C''' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar ddu]], Black grouse, ''Tetrao tetrix'' ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Petrisen Goesgoch]] (Red-legged Partridge, ''Alectorix rufa'') *[[Petrisen]] (Grey Partridge, ''Perdix perdix'') *[[Sofliar]] (Quail, ''Coturnix coturnix'') *[[Ffesant]] (Pheasant, ''Phasianus colchicus'') *[[Ffesant Euraid]] (Golden Pheasant, ''Chrysolophus pictus'') *[[Ffesant Amherst]] (Lady Amherst's Pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'') ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'') *[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'') *[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''P''' *[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'') *[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') '''C''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C''' *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C''' *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') ==[[Sulidae|Huganod]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C''' *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C''' *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C''' ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C''' ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C''' *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C''' *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C''' ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C''' *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C''' *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C''' ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P''' *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C''' *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P''' *[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P''' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C''' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C''' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C''' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica'' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C''' *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P''' *[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P''' *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P''' *[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P''' *[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C''' *[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C''' ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C''' *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C''' ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C''' *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C''' *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P''' *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P''' *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P''' *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C''' *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C''' *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C''' *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C''' *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C''' *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C''' *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') ==[[Troglodytidae|Drywod]]== [[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C''' ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C''' *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C''' *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C''' *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C''' *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C''' *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C''' *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C''' *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C''' *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C''' ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P''' ==Gweler hefyd== *[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]] *[[Rhestr adar Prydain]] *[[Aderyn mudol|Adar mudol]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }} [[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]] [[Categori:Adareg]] [[Categori:Byd natur Cymru]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]] [[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]] od2k3g73kn15re7tvhflehgl9g07by8 11101406 11101353 2022-08-13T17:41:38Z Craigysgafn 40536 /* Petris a ffesantod */ wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau llwydion]] [[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P''' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' '''C''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C''' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''P''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''P''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' '''C''' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C''' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C''' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P''' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C''' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar ddu]], Black grouse, ''Tetrao tetrix'' ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'') *[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'') *[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''P''' *[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'') *[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') '''C''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C''' *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C''' *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') ==[[Sulidae|Huganod]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C''' *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C''' *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C''' ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C''' ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C''' *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C''' *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C''' ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C''' *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C''' *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C''' ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P''' *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C''' *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P''' *[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P''' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C''' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C''' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C''' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica'' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C''' *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P''' *[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P''' *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P''' *[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P''' *[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C''' *[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C''' ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C''' *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C''' ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C''' *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C''' *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P''' *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P''' *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P''' *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C''' *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C''' *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C''' *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C''' *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C''' *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C''' *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') ==[[Troglodytidae|Drywod]]== [[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C''' ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C''' *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C''' *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C''' *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C''' *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C''' *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C''' *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C''' *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C''' *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C''' ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P''' ==Gweler hefyd== *[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]] *[[Rhestr adar Prydain]] *[[Aderyn mudol|Adar mudol]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }} [[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]] [[Categori:Adareg]] [[Categori:Byd natur Cymru]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]] [[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]] mfih8df8cdzvmtsf0f66g7f1s6pzlgf 11101408 11101406 2022-08-13T17:44:07Z Craigysgafn 40536 /* Petris a ffesantod */ wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau llwydion]] [[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P''' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' '''C''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C''' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''P''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''P''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' '''C''' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C''' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C''' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P''' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C''' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar ddu]], Black grouse, ''Tetrao tetrix'' ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd Gyddfgoch]] (Red-throated Diver, ''Gavia stellata'') *[[Trochydd Gyddfddu]] (Black-throated Diver, ''Gavia arctica'') *[[Trochydd y Môr Tawel]] (Pacific Diver, ''Gavia pacifica'') '''P''' *[[Trochydd Mawr]] (Great Northern Diver, ''Gavia immer'') *[[Trochydd Pigwen]] (White-billed Diver, ''Gavia adamsii'') '''C''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C''' *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C''' *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') ==[[Sulidae|Huganod]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C''' *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C''' *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C''' ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C''' ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C''' *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C''' *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C''' ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C''' *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C''' *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C''' ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P''' *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C''' *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P''' *[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P''' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C''' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C''' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C''' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica'' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C''' *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P''' *[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P''' *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P''' *[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P''' *[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C''' *[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C''' ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C''' *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C''' ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C''' *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C''' *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P''' *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P''' *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P''' *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C''' *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C''' *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C''' *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C''' *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C''' *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C''' *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') ==[[Troglodytidae|Drywod]]== [[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C''' ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C''' *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C''' *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C''' *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C''' *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C''' *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C''' *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C''' *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C''' *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C''' ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P''' ==Gweler hefyd== *[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]] *[[Rhestr adar Prydain]] *[[Aderyn mudol|Adar mudol]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }} [[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]] [[Categori:Adareg]] [[Categori:Byd natur Cymru]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]] [[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]] 1vqraxlx9n9oukqh5r2l1t9e1frfptd 11101412 11101408 2022-08-13T18:35:24Z Craigysgafn 40536 /* Trochyddion */ wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau llwydion]] [[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P''' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' '''C''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C''' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''P''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''P''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' '''C''' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C''' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C''' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P''' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C''' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar ddu]], Black grouse, ''Tetrao tetrix'' ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwen]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' '''C''' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''P''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C''' *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C''' *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') ==[[Sulidae|Huganod]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C''' *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C''' *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C''' ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C''' ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C''' *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C''' *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C''' ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C''' *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C''' *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C''' ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P''' *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C''' *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P''' *[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P''' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C''' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C''' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C''' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica'' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C''' *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P''' *[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P''' *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P''' *[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P''' *[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C''' *[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C''' ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C''' *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C''' ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C''' *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C''' *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P''' *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P''' *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P''' *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C''' *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C''' *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C''' *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C''' *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C''' *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C''' *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') ==[[Troglodytidae|Drywod]]== [[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C''' ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C''' *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C''' *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C''' *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C''' *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C''' *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C''' *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C''' *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C''' *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C''' ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P''' ==Gweler hefyd== *[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]] *[[Rhestr adar Prydain]] *[[Aderyn mudol|Adar mudol]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }} [[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]] [[Categori:Adareg]] [[Categori:Byd natur Cymru]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]] [[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]] 3udmfjl2c03bza3r5iqu352dss96111 11101413 11101412 2022-08-13T18:36:02Z Craigysgafn 40536 /* Trochyddion */ wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau llwydion]] [[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P''' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' '''C''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C''' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''P''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''P''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' '''C''' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C''' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C''' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P''' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C''' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar ddu]], Black grouse, ''Tetrao tetrix'' ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' '''C''' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''P''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C''' *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C''' *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') ==[[Sulidae|Huganod]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C''' *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C''' *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C''' ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C''' ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C''' *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C''' *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C''' ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C''' *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C''' *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C''' ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P''' *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C''' *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P''' *[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P''' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C''' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C''' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C''' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica'' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C''' *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P''' *[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P''' *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P''' *[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P''' *[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C''' *[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C''' ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C''' *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C''' ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C''' *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C''' *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P''' *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P''' *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P''' *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C''' *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C''' *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C''' *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C''' *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C''' *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C''' *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') ==[[Troglodytidae|Drywod]]== [[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C''' ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C''' *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C''' *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C''' *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C''' *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C''' *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C''' *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C''' *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C''' *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C''' ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P''' ==Gweler hefyd== *[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]] *[[Rhestr adar Prydain]] *[[Aderyn mudol|Adar mudol]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }} [[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]] [[Categori:Adareg]] [[Categori:Byd natur Cymru]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]] [[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]] h92tdl39yx1rcbw04umji5xsnnbxwsa 11101421 11101413 2022-08-13T18:47:44Z Craigysgafn 40536 /* Trochyddion */ wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau llwydion]] [[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P''' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' '''C''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C''' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''P''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''P''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' '''C''' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C''' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C''' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P''' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C''' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar ddu]], Black grouse, ''Tetrao tetrix'' ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' '''C''' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''P''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C''' *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C''' *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') ==[[Sulidae|Huganod]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C''' *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C''' *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C''' ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C''' ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C''' *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C''' *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C''' ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C''' *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C''' *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C''' ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P''' *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C''' *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P''' *[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P''' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C''' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C''' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C''' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica'' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C''' *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P''' *[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P''' *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P''' *[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P''' *[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C''' *[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C''' ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C''' *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C''' ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C''' *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C''' *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P''' *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P''' *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P''' *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C''' *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C''' *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C''' *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C''' *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C''' *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C''' *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') ==[[Troglodytidae|Drywod]]== [[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C''' ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C''' *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C''' *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C''' *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C''' *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C''' *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C''' *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C''' *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C''' *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C''' ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P''' ==Gweler hefyd== *[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]] *[[Rhestr adar Prydain]] *[[Aderyn mudol|Adar mudol]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }} [[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]] [[Categori:Adareg]] [[Categori:Byd natur Cymru]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]] [[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]] jpdcit9aa75egidg80d0n44216dgl0b 11101422 11101421 2022-08-13T18:48:26Z Craigysgafn 40536 /* Elyrch, gwyddau a hwyaid */ wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau llwydion]] [[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P''' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' '''C''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C''' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''P''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''P''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' '''C''' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C''' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C''' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P''' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C''' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar ddu]], Black grouse, ''Tetrao tetrix'' ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' '''C''' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''P''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros Aelddu]] (Black-browed Albatross, ''Thalassarche melanophris'') '''P''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C''' *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C''' *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') ==[[Sulidae|Huganod]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C''' *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C''' *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C''' ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C''' ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C''' *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C''' *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C''' ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C''' *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C''' *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C''' ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P''' *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C''' *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P''' *[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P''' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C''' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C''' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C''' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica'' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C''' *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P''' *[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P''' *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P''' *[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P''' *[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C''' *[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C''' ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C''' *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C''' ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C''' *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C''' *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P''' *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P''' *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P''' *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C''' *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C''' *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C''' *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C''' *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C''' *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C''' *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') ==[[Troglodytidae|Drywod]]== [[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C''' ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C''' *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C''' *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C''' *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C''' *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C''' *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C''' *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C''' *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C''' *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C''' ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P''' ==Gweler hefyd== *[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]] *[[Rhestr adar Prydain]] *[[Aderyn mudol|Adar mudol]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }} [[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]] [[Categori:Adareg]] [[Categori:Byd natur Cymru]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]] [[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]] 7x180y7p1cz9c7wr2k2cg5r41fdfuo3 11101427 11101422 2022-08-13T20:11:04Z Craigysgafn 40536 /* Albatrosiaid */ wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau llwydion]] [[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P''' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' '''C''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C''' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''P''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''P''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' '''C''' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C''' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C''' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P''' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C''' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar ddu]], Black grouse, ''Tetrao tetrix'' ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' '''C''' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''P''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros aelddu]], Black-browed albatross, ''Thalassarche melanophris'' '''P''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|de|bawd|Aderyn-Drycin y Graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn-Drycin y Graig]] (Fulmar, ''Fulmarus glacialis'') *[[Aderyn-Drycin Cory]] (Cory's Shearwater, ''Calonectris diomedea'') '''C''' *[[Aderyn Drycin Mawr]] (Great Shearwater, ''Puffinus gravis'') '''C''' *[[Aderyn-Drycin Du]] (Sooty Shearwater, ''Puffinus griseus'') *[[Aderyn-Drycin Manaw]] (Manx Shearwater, ''Puffinus puffinus'') *[[Aderyn-Drycin y Baleares]] (Balearic Shearwater, ''Puffinus mauretanicus'') *[[Aderyn-Drycin Bach]] (Macaronesian Shearwater, ''Puffinus baroli'') '''P''' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') ==[[Sulidae|Huganod]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C''' *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C''' *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C''' ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C''' ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C''' *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C''' *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C''' ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C''' *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C''' *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C''' ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P''' *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C''' *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P''' *[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P''' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C''' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C''' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C''' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica'' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C''' *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P''' *[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P''' *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P''' *[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P''' *[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C''' *[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C''' ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C''' *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C''' ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C''' *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C''' *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P''' *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P''' *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P''' *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C''' *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C''' *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C''' *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C''' *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C''' *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C''' *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') ==[[Troglodytidae|Drywod]]== [[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C''' ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C''' *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C''' *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C''' *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C''' *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C''' *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C''' *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C''' *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C''' *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C''' ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P''' ==Gweler hefyd== *[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]] *[[Rhestr adar Prydain]] *[[Aderyn mudol|Adar mudol]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }} [[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]] [[Categori:Adareg]] [[Categori:Byd natur Cymru]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]] [[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]] khe7s575ga5rj6nwyqthjj51020xtc8 11101431 11101427 2022-08-13T20:19:11Z Craigysgafn 40536 /* Adar drycin a phedrynnod */ wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau llwydion]] [[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P''' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' '''C''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C''' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''P''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''P''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' '''C''' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C''' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C''' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P''' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C''' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar ddu]], Black grouse, ''Tetrao tetrix'' ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' '''C''' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''P''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros aelddu]], Black-browed albatross, ''Thalassarche melanophris'' '''P''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|bawd|Aderyn drycin y graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn drycin bach]], Macaronesian shearwater, ''Puffinus baroli'' '''P''' *[[Aderyn drycin Balearig]], Balearic shearwater, ''Puffinus mauretanicus'' *[[Aderyn drycin Cory]], Cory's shearwater, ''Calonectris diomedea'' '''C''' *[[Aderyn drycin du]], Sooty shearwater, ''Puffinus griseus'' *[[Aderyn drycin Manaw]], Manx shearwater, ''Puffinus puffinus'' *[[Aderyn drycin mawr]], Great shearwater, ''Puffinus gravis'' '''C''' *[[Aderyn drycin y graig]], Fulmar, ''Fulmarus glacialis'' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|de|bawd|Pedryn Drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn Wilson]] (Wilson's Storm-Petrel, ''Oceanites oceanicus'') '''C''' *[[Pedryn Drycin]] (Storm Petrel, ''Hydrobates pelagicus'') *[[Pedryn Cynffon-fforchog]], Pedryn Llach (Leach's Storm-Petrel, ''Oceanodroma leucorrhoa'') ==[[Sulidae|Huganod]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C''' *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C''' *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C''' ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C''' ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C''' *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C''' *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C''' ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C''' *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C''' *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C''' ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P''' *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C''' *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P''' *[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P''' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C''' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C''' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C''' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica'' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C''' *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P''' *[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P''' *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P''' *[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P''' *[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C''' *[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C''' ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C''' *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C''' ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C''' *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C''' *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P''' *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P''' *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P''' *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C''' *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C''' *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C''' *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C''' *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C''' *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C''' *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') ==[[Troglodytidae|Drywod]]== [[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C''' ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C''' *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C''' *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C''' *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C''' *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C''' *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C''' *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C''' *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C''' *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C''' ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P''' ==Gweler hefyd== *[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]] *[[Rhestr adar Prydain]] *[[Aderyn mudol|Adar mudol]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }} [[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]] [[Categori:Adareg]] [[Categori:Byd natur Cymru]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]] [[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]] 3ygvf389yub46v021aqcbvrr02yve4h 11101443 11101431 2022-08-13T20:38:55Z Craigysgafn 40536 /* Pedrynnod drycin */ wikitext text/x-wiki '''Rhestr [[adar]] [[Cymru]]''' yn eu trefn dacsonomegol.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/Welsh%20species%20list.pdf|teitl= Welsh species list|awdur= Prater, Tony & Reg Thorpe|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> Mae'r drefn a'r enwau gwyddonol yn dilyn y ''British Ornithologist's Union (BOU)''.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bou.org.uk/thebritishlist/British-List-2011.pdf|teitl= The British List|awdur= BOU|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref><ref>Dudley, Steve P.; Mike Gee, Chris Kehoe, Tim M. Melling & the British Ornithologists' Union Records Committee (2006) [http://www.doi.org/10.1111/j.1474-919X.2006.00603.x The British List: A Checklist of Birds of Britain (7th edition)], ''Ibis'' 148 (3), 526–563.</ref> Mae '''P''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin ym Mhrydain<ref>{{dyf gwe |url= http://www.bbrc.org.uk/119|teitl= Current BBRC species and taxa|awdur= BBRC|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> ac mae '''C''' yn dynodi rhywogaethau sy'n brin yng Nghymru.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.birdsinwales.org.uk/downloads/WRP%20scarce%20species.pdf|teitl= WRP scarce species|awdur= Welsh Records Panel|blwyddyn= 2011|dyddiadcyrchiad=18 December 2011}}</ref> __NOTOC__ {| class="toccolours" style="margin:0 auto; width:55em; clear:both;" !Cynnwys |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Elyrch, gwyddau a hwyaid|Elyrch, gwyddau a hwyaid]] • [[#Grugieir|Grugieir]] • [[#Petris a ffesantod|Petris a ffesantod]] • [[#Trochyddion|Trochyddion]] • [[#Albatrosiaid|Albatrosiaid]] • [[#Adar drycin a phedrynnod|Adar drycin a phedrynnod]] • [[#Pedrynnod drycin|Pedrynnod drycin]] • [[#Adar trofannol|Adar trofannol]] • [[#Huganod|Huganod]] • [[#Mulfrain|Mulfrain]] • [[#Adar ffrigad|Adar ffrigad]] • [[#Crehyrod|Crehyrod]] • [[#Ciconiaid|Ciconiaid]] • [[#Crymanbigau a llwybigau|Crymanbigau a llwybigau]] • [[#Gwyachod|Gwyachod]] • [[#Eryrod a gweilch|Eryrod a gweilch]] • [[#Gwalch y Pysgod|Gwalch y Pysgod]] • [[#Hebogiaid|Hebogiaid]] • [[#Rhegennod|Rhegennod]] • [[#Garanod|Garanod]] • [[#Ceiliogod y waun|Ceiliogod y waun]] • [[#Piod môr|Piod môr]] • [[#Cambigau ac hirgoesau|Cambigau ac hirgoesau]] • [[#Rhedwyr y moelydd|Rhedwyr y moelydd]] • [[#Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid|Rhedwyr y twyni a chwtiadwenoliaid]] • [[#Cwtiaid|Cwtiaid]] • [[#Pibyddion|Pibyddion]] • [[#Adar llydandroed|Adar llydandroed]] • [[#Sgiwennod|Sgiwennod]] • [[#Gwylanod|Gwylanod]] • [[#Môr-wenoliaid|Môr-wenoliaid]] • [[#Carfilod|Carfilod]] • [[#Ieir y diffeithwch|Ieir y diffeithwch]] • [[#Colomennod|Colomennod]] • [[#Parotiaid|Parotiaid]] • [[#Cogau|Cogau]] • [[#Tylluanod gwynion|Tylluanod gwynion]] • [[#Tylluanod|Tylluanod]] • [[#Troellwyr|Troellwyr]] • [[#Gwenoliaid duon|Gwenoliaid duon]] • [[#Gleision y dorlan|Gleision y dorlan]] • [[#Gwybedogion y gwenyn|Gwybedogion y gwenyn]] • [[#Rholyddion|Rholyddion]] • [[#Copog|Copog]] • [[#Cnocellod|Cnocellod]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| [[#Teyrnwybedogion|Teyrnwybedogion]] • [[#Fireoau|Fireoau]] • [[#Eurynnod|Eurynnod]] • [[#Cigyddion|Cigyddion]] • [[#Brain|Brain]] • [[#Drywod eurben|Drywod eurben]] • [[#Titwod pendil|Titwod pendil]] • [[#Titwod|Titwod]] • [[#Titw Barfog|Titw Barfog]] • [[#Ehedyddion|Ehedyddion]] • [[#Gwenoliaid|Gwenoliaid]] • [[#Teloriaid y llwyni|Teloriaid y llwyni]] • [[#Titwod cynffon-hir|Titwod cynffon-hir]] • [[#Teloriaid y dail|Teloriaid y dail]] • [[#Teloriaid nodweddiadol|Teloriaid nodweddiadol]] • [[#Teloriaid y gwair|Teloriaid y gwair]] • [[#Teloriaid y cyrs|Teloriaid y cyrs]] • [[#Teloriaid cynffon wyntyll|Teloriaid cynffon wyntyll]] • [[#Cynffonau sidan|Cynffonau sidan]] • [[#Dringwr y Muriau|Dringwr y Muriau]] • [[#Deloriaid|Deloriaid]] • [[#Dringwyr bach|Dringwyr bach]] • [[#Drywod|Drywod]] • [[#Adar gwatwar|Adar gwatwar]] • [[#Drudwennod|Drudwennod]] • [[#Bronwennod y dŵr|Bronwennod y dŵr]] • [[#Bronfreithod|Bronfreithod]] • [[#Gwybedogion a chlochdarod|Gwybedogion a chlochdarod]] • [[#Llwydiaid|Llwydiaid]] • [[#Golfanod|Golfanod]] • [[#Corhedyddion a siglennod|Corhedyddion a siglennod]] • [[#Llinosiaid neu bincod|Llinosiaid]] • [[#Breision y gogledd|Breision y gogledd]] • [[#Cardinaliaid|Cardinaliaid]] • [[#Breision a golfanod Americanaidd|Breision a golfanod Americanaidd]] • [[#Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd|Eurynnod Americanaidd a mwyeilch Americanaidd]] • [[#Teloriaid Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]] |- | style="padding:0 2% 0 2%; text-align:center;"| '''[[#Gweler hefyd|Gweler hefyd]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Cyfeiriadau|Cyfeiriadau]]'''&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''[[#Dolenni allanol|Dolenni allanol]]''' |} ==[[Elyrch]], [[gŵydd|gwyddau]] a [[hwyaden|hwyaid]]== [[Delwedd:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Alarch ddof|Elyrch dof]] [[Delwedd:Greygoose.jpg|200px|bawd|Gwyddau llwydion]] [[Delwedd:Somateria mollissima male..jpg|200px|bawd|Hwyaden fwythblu]] [[Delwedd:Male mallard3.jpg|200px|bawd|Hwyaden wyllt]] '''Urdd''': [[Anseriformes]] '''Teulu''': [[Anatidae]] *[[Alarch Bewick]], Bewick's swan, ''Cygnus columbianus'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Corhwyaden]], Teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' '''P''' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas carolinensis'' '''C''' *[[Chwiwell]], Wigeon, ''Anas penelope'' *[[Chwiwell America]], American wigeon, ''Anas americana'' '''C''' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], White-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' '''P''' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brent goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' '''P''' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' '''C''' *[[Gŵydd yr Aifft]], Egyptian goose, ''Alopochen aegyptiaca'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden benddu fechan]], Lesser scaup, ''Aythya affinis'' '''P''' *[[Hwyaden bengoch]], Pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' '''C''' *[[Hwyaden ddanheddog]], Goosander, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], Black duck, ''Anas rubripes'' '''P''' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' '''P''' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' '''P''' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden gynffonhir]], Long-tailed duck, ''Clangula hyemalis'' *[[Hwyaden lostfain]], Pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lydanbig]], Shoveler, ''Anas clypeata'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden lygadwen]], Ferruginous duck, ''Aythya nyroca'' '''C''' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergellus albellus'' *[[Môr-hwyaden America]], Black scoter, ''Melanitta americana'' '''P''' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' '''C''' ==[[Tetraonidae|Grugieir]]== [[Delwedd:Lagopus lagopus scoticus 2.jpg|200px|de|bawd|Grugiar]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Tetraonidae]] *[[Grugiar]], Grugiar Goch (Red Grouse, ''Lagopus lagopus'') *[[Grugiar ddu]], Black grouse, ''Tetrao tetrix'' ==[[petrisen|Petris]] a [[ffesant]]od== [[Delwedd:Phasianus colchicus 2 tom (Lukasz Lukasik).jpg|200px|bawd|Ffesant]] '''Urdd''': [[Aderyn helwriaeth|Galliformes]] '''Teulu''': [[Phasianidae]] *[[Ffesant]], Pheasant, ''Phasianus colchicus'' *[[Ffesant Amherst]], Lady Amherst's pheasant, ''Chrysolophus amherstiae'' *[[Ffesant euraid]], Golden pheasant, ''Chrysolophus pictus'' *[[Petrisen]], Grey partridge, ''Perdix perdix'' *[[Petrisen goesgoch]], Red-legged partridge, ''Alectorix rufa'' *[[Sofliar]], Quail, ''Coturnix coturnix'' ==[[Trochydd]]ion== '''Urdd''': [[Trochydd|Gaviiformes]] '''Teulu''': [[Trochydd|Gaviidae]] *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' '''C''' *[[Trochydd y Môr Tawel]], Pacific diver, ''Gavia pacifica'' '''P''' ==[[Albatros]]iaid== '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Diomedeidae]] *[[Albatros aelddu]], Black-browed albatross, ''Thalassarche melanophris'' '''P''' ==[[aderyn drycin|Adar drycin]] a [[pedryn|phedrynnod]]== [[Delwedd:Northern-Fulmar.jpg|200px|bawd|Aderyn drycin y graig]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Procellariidae]] *[[Aderyn drycin bach]], Macaronesian shearwater, ''Puffinus baroli'' '''P''' *[[Aderyn drycin Balearig]], Balearic shearwater, ''Puffinus mauretanicus'' *[[Aderyn drycin Cory]], Cory's shearwater, ''Calonectris diomedea'' '''C''' *[[Aderyn drycin du]], Sooty shearwater, ''Puffinus griseus'' *[[Aderyn drycin Manaw]], Manx shearwater, ''Puffinus puffinus'' *[[Aderyn drycin mawr]], Great shearwater, ''Puffinus gravis'' '''C''' *[[Aderyn drycin y graig]], Fulmar, ''Fulmarus glacialis'' ==[[Hydrobatidae|Pedrynnod drycin]]== [[Delwedd:Hydrobates pelagicus.jpg|200px|bawd|Pedryn drycin. Mae'n nythu ar nifer o ynysoedd Cymru.]] '''Urdd''': [[Procellariiformes]] '''Teulu''': [[Hydrobatidae]] *[[Pedryn drycin]], Storm petrel, ''Hydrobates pelagicus'' *[[Pedryn drycin Leach]], Leach's storm petrel, ''Oceanodroma leucorhoa'' *[[Pedryn drycin Wilson]], Wilson's storm petrel, ''Oceanites oceanicus'' '''C''' ==[[Sulidae|Huganod]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Sulidae]] *[[Hugan]], Gwylanwydd, Mulfran Wen (Gannet, ''Morus bassanus'') ==[[Phalacrocoracidae|Mulfrain]]== '''Urdd''': [[Pelecaniformes]] '''Teulu''': [[Phalacrocoracidae]] *[[Mulfran]], Morfran, Bilidowcar (Cormorant, ''Phalacrocorax carbo'') *[[Mulfran Werdd]] (Shag, ''Phalacrocorax aristotelis'') ==[[Crëyr|Crehyrod]]== [[Delwedd:Bristol.zoo.little.egret.arp.jpg|200px|de|bawd|Crëyr Bach]] '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ardeidae]] *[[Aderyn y Bwn]] (Bittern, ''Botaurus stellaris'') *[[Aderyn-bwn America]] (American Bittern, ''Botaurus lentiginosus'') '''P''' *[[Aderyn-bwn Lleiaf]] (Little Bittern, ''Ixobrychus minutus'') '''P''' *[[Crëyr y Nos]] (Night Heron, ''Nycticorax nycticorax'') '''C''' *[[Crëyr Gwyrdd]] (Green Heron, ''Butorides virescens'') '''P''' *[[Crëyr Melyn]] (Squacco Heron, ''Ardeola ralloides'') '''P''' *[[Crëyr y Gwartheg]] (Cattle Egret, ''Bubulcus ibis'') '''C''' *[[Crëyr Bach]] (Little Egret, ''Egretta garzetta'') *[[Crëyr Mawr Gwyn]] (Great White Egret, ''Ardea alba'') '''C''' *[[Crëyr Glas]], Crychydd (Grey Heron, ''Ardea cinerea'') *[[Crëyr Porffor]] (Purple Heron, ''Ardea purpurea'') '''C''' ==[[Ciconia]]id== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Ciconia|Ciconiidae]] *[[Ciconia Du]] (Black Stork, ''Ciconia nigra'') '''P''' *[[Ciconia Gwyn]] (White Stork, ''Ciconia ciconia'') '''C''' ==[[Crymanbig]]au a [[llwybig]]au== '''Urdd''': [[Ciconiiformes]] '''Teulu''': [[Threskiornithidae]] *[[Crymanbig Ddu]] (Glossy Ibis, ''Plegadis falcinellus'') '''P''' *[[Llwybig]] (Spoonbill, ''Platalea leucorodia'') ==[[Gwyach]]od== [[Delwedd:Podiceps cristatus 1 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Teulu o Wyachod Mawr Copog]] '''Urdd''': [[Gwyach|Podicipediformes]] '''Teulu''': [[Gwyach|Podicipedidae]] *[[Gwyach Ylfinfraith]] (Pied-billed Grebe, ''Podilymbus podiceps'') '''P''' *[[Gwyach Fach]] (Little Grebe, ''Tachybaptus ruficollis'') *[[Gwyach Fawr Gopog]] (Great Crested Grebe, ''Podiceps cristatus'') *[[Gwyach Yddfgoch]] (Red-necked Grebe, ''Podiceps grisegena'') *[[Gwyach Gorniog]] (Slavonian Grebe, ''Podiceps auritus'') *[[Gwyach Yddfddu]] (Black-necked Grebe, ''Podiceps nigricollis'') ==[[Eryr]]od a [[gwalch|gweilch]]== [[Delwedd:Milvus milvus R(ThKraft).jpg|200px|de|bawd|Barcud Coch]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Accipitridae]] *[[Boda'r Mêl]], Bod y Mêl (Honey Buzzard, ''Pernis apivorus'') *[[Barcud Du]] (Black Kite, ''Milvus migrans'') '''C''' *[[Barcud Coch]] (Red Kite, ''Milvus milvus'') *[[Eryr y Môr]] (White-tailed Eagle, ''Haliaaetus albicilla'') '''C''' *[[Boda'r Gwerni]], Bod y Gwerni (Marsh Harrier, ''Circus aeruginosus'') *[[Boda tinwen]] (Hen Harrier, ''Circus cyaneus'') *[[Boda Montagu]], Bod Montagu (Montagu's Harrier, ''Circus pygargus'') '''C''' *[[Gwalch Marth]] (Goshawk, ''Accipiter gentilis'') *[[Gwalch Glas]] (Sparrowhawk, ''Accipiter nisus'') *[[Bwncath]] (Buzzard, ''Buteo buteo'') *[[Boda Bacsiog]], Bod Bacsiog (Rough-legged Buzzard, ''Buteo lagopus'') '''C''' *[[Eryr Euraid]] (Golden Eagle, ''Aquila chrysaetos'') '''C''' ==[[Gwalch y Pysgod]]== '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Gwalch y Pysgod|Pandionidae]] *[[Gwalch y Pysgod]] (Osprey, ''Pandion haliaetus'') ==[[Hebog]]iaid== [[Delwedd:PeregrineFalcon.jpg|200px|de|bawd|Hebog Tramor]] '''Urdd''': [[Aderyn ysglyfaethus|Falconiformes]] '''Teulu''': [[Hebog|Falconidae]] *[[Cudyll Coch]] (Kestrel, ''Falco tinnunculus'') *[[Cudyll Troetgoch]], Cudyll Troedgoch (Red-footed Falcon, ''Falco vespertinus'') '''C''' *[[Cudyll Bach]] (Merlin, ''Falco columbarius'') *[[Hebog yr Ehedydd]] (Hobby, ''Falco subbuteo'') *[[Hebog y Gogledd]] (Gyr Falcon, ''Falco rusticolus'') '''P''' *[[Hebog Tramor]] (Peregrine Falcon, ''Falco peregrinus'') ==[[Rhegen]]nod== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Rhegen|Rallidae]] *[[Rhegen y Dŵr]] (Water Rail, ''Rallus aquaticus'') *[[Rhegen Fraith]] (Spotted Crake, ''Porzana porzana'') '''C''' *[[Rhegen Sora]] (Sora, ''Porzana carolina'') '''P''' *[[Rhegen Fach]] (Little Crake, ''Porzana parva'') '''P''' *[[Rhegen Baillon]] (Baillon's Crake, ''Porzana pusilla'') '''P''' *[[Rhegen yr Ŷd]] (Corn Crake, ''Crex crex'') '''C''' *[[Iâr Ddŵr]] (Moorhen, ''Gallinula chloropus'') *[[Cwtiar]] (Coot, ''Fulica atra'') ==[[Gruidae|Garanod]]== [[Delwedd:Grus grus 6 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Garan]] '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Gruidae]] *[[Garan]] (Crane, ''Grus grus'') '''C''' ==[[Otididae|Ceiliogod y waun]]== '''Urdd''': [[Gruiformes]] '''Teulu''': [[Otididae]] *[[Ceiliog y Waun Lleiaf]] (Little Bustard, ''Tetrax tetrax'') '''P''' *[[Ceiliog y Waun]] (Great Bustard, ''Otis tarda'') '''P''' ==[[Haematopodidae|Piod môr]]== [[Delwedd:Haematopus ostralegus -parent and chick -Scotland-8.jpg|200px|bawd|Pioden y môr a'i chyw.]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Haematopodidae]] *[[Pioden y Môr]] (Oystercatcher, ''Haematopus ostralegus'') ==[[Recurvirostra|Cambig]]au ac [[hirgoes]]au== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Recurvirostridae]] *[[Hirgoes]] (Black-winged Stilt, ''Himantopus himantopus'') '''P''' *[[Cambig]] (Avocet, ''Recurvirostra avosetta'') ==[[Burhinidae|Rhedwyr y moelydd]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Burhinidae]] *[[Rhedwr y Moelydd]] (Stone Curlew, ''Burhinus oedicnemus'') '''C''' ==[[Rhedwr y Twyni|Rhedwyr y twyni]] a [[cwtiadwennol|chwtiadwenoliaid]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Glareolidae]] *[[Rhedwr y Twyni]] (Cream-coloured Courser, ''Cursorius cursor'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Dorchog]] (Collared Pratincole, ''Glareola pratincola'') '''P''' *[[Cwtiadwennol Aden-ddu]] (Black-winged Pratincole, ''Glareola nordmanni'') '''P''' ==[[cwtiad|Cwtiaid]]== [[Delwedd:Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg|200px|bawd|Cwtiad torchog]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Cwtiad|Charadriidae]] *[[Cornchwiglen]], Lapwing, ''Vanellus vanellus'' *[[Cwtiad aur]], Golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' '''C''' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' '''P''' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' '''P''' *[[Corgwtiad Aur]] (American Golden Plover, ''Pluvialis dominica'') '''C''' *[[Corgwtiad y Môr Tawel]] (Pacific Golden Plover, ''Pluvialis fulva'') '''P''' *[[Cornchwiglen Heidiol]], Cwtiad Heidiol (Sociable Lapwing, ''Vanellus gregarius'') '''P''' *[[Hutan y Mynydd]] (Dotterel, ''Charadrius morinellus'') ==[[Pibydd]]ion== [[Delwedd:Arenaria interpres.jpg|200px|de|bawd|Cwtiad y traeth]] [[Delwedd:Gallinago gallinago 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|bawd|Gïach cyffredin]] [[Delwedd:Numenius arquata Reculver.jpg|200px|bawd|Gylfinir]] [[Delwedd:Actitis hypoleucos0.jpg|200px|de|bawd|Pibydd y dorlan]] [[Delwedd:Calidris-alba-001.jpg|200px|bawd|Pibydd y tywod]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Scolopacidae]] *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' '''P''' *[[Coegylfinir Hudson]], Hudsonian whimbrel, ''Numenius hudsonicus'' '''P''' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Cwtiad y traeth]], Turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Cyffylog]], Woodcock, ''Scolopax rusticola'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach cyffredin]], Snipe, ''Gallinago gallinago'' *[[Gïach gylfinhir]] Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' '''P''' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago minima'' '''P''' *[[Gylfinir]], Curlew, ''Numenius arquata'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' '''P''' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' '''P''' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' '''P''' *[[Pibydd bronllwyd]], Buff-breasted sandpiper, ''Tryngites subruficollis'' '''C''' *[[Pibydd brych]], Spotted sandpiper, ''Actitis macularius'' '''P''' *[[Pibydd bychan]], Least sandpiper, ''Calidris minutilla'' '''P''' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' '''C''' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidirs ferruginea'' *[[Pibydd coesgoch]], Redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted tedshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonfain]], Sharp-tailed sandpiper, ''Calidris acuminata'' '''P''' *[[Pibydd cynffonhir]], Upland sandpiper, ''Bartramia longicauda'' '''P''' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Heteroscelus brevipes'' '''P''' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd gwyrdd]], Green sandpiper, ''Tringa ochropus'' *[[Pibydd hirgoes]], Stilt sandpiper, ''Calidris himantopus'' '''P''' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' '''P''' *[[Pibydd llydanbig]], Broad-billed sandpiper, ''Limicola falcinellus'' '''P''' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' '''C''' *[[Pibydd tinwen]], White-rumped sandpiper, ''Calidris fuscicollis'' '''C''' *[[Pibydd torchog]], Ruff, ''Philomachus pugnax'' *[[Pibydd Terek]], Terek sandpiper, ''Xenus cinerea'' '''P''' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' '''P''' *[[Pibydd y graean]], Wood sandpiper, ''Tringa glareola'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Knot, ''Calidris canutus'' *[[Rhostog gynffonddu]], Black-tailed godwit, ''Limosa limosa'' *[[Rhostog gynffonfrith]], Bar-tailed godwit, ''Limosa lapponica'' ==[[Llydandroed|Adar llydandroed]]== '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Phalaropidae]] *[[Llydandroed Wilson]] (Wilson's Phalarope, ''Phalaropus tricolor'') '''P''' *[[Llydandroed Gyddfgoch]] (Red-necked Phalarope, ''Phalaropus lobatus'') '''C''' *[[Llydandroed Llwyd]] (Grey Phalarope, ''Phalaropus fulicarius'') ==[[Sgiwen (aderyn)|Sgiwennod]]== [[Delwedd:Arctic skua at svalbard norway.jpg|200px|de|bawd|Sgiwen y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Stercorariidae]] *[[Sgiwen Frech]] (Pomarine Skua, ''Stercorarius pomarinus'') *[[Sgiwen y Gogledd]] (Arctic Skua, ''Stercorarius parasiticus'') *[[Sgiwen Lostfain]] (Long-tailed Skua, ''Stercorarius longicaudus'') *[[Sgiwen Fawr]] (Great Skua, ''Stercorarius skua'') ==[[Gwylan (aderyn)|Gwylan]]od== [[Delwedd:Black-headed Gull - St James's Park, London - Nov 2006.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Benddu]] [[Delwedd:Lesser black backed gull in flight.jpg|200px|de|bawd|Gwylan Gefnddu Leiaf]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Laridae]] *[[Gwylan Ifori]] (Ivory Gull, ''Pagophila eburnea'') '''P''' *[[Gwylan Sabine]] (Sabine's Gull, ''Xema sabini'') *[[Gwylan Goesddu]] (Kittiwake, ''Rissa tridactyla'') *[[Gwylan Bonaparte]] (Bonaparte's Gull, ''Chroicocephalus philadelphia'') '''P''' *[[Gwylan Benddu]] (Black-headed Gull, ''Chroicocephalus ridibundus'') *[[Gwylan Fechan]] (Little Gull, ''Hydrocoloeus minutus'') *[[Gwylan Ross]] (Ross's Gull, ''Rhodostethia rosea'') '''P''' *[[Gwylan Chwerthinog]] (Laughing Gull, ''Larus atricilla'') '''P''' *[[Gwylan Franklin]] (Franklin's Gull, ''Larus pipixcan'') '''P''' *[[Gwylan Môr y Canoldir]] (Mediterranean Gull, ''Larus melanocephalus'') *[[Gwylan y Gweunydd]] (Common Gull, ''Larus canus'') *[[Gwylan Fodrwybig]] (Ring-billed Gull, ''Larus delawarensis'') *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]] (Lesser Black-backed Gull, ''Larus fuscus'') *[[Gwylan y Penwaig]] (Herring Gull, ''Larus argentatus'') *[[Gwylan Goesfelen]] (Yellow-legged Gull, ''Larus michahellis'') *[[Gwylan yr Arctig]] (Iceland Gull, ''Larus glaucoides'') *[[Gwylan Adeinlwydlas]] (Glaucous-winged Gull, ''Larus glaucescens'') ''''P''' *[[Gwylan y Gogledd]] (Glaucous Gull, ''Larus hyperboreus'') *[[Gwylan Gefnddu Fwyaf]] (Great Black-backed Gull, ''Larus marinus'') ==[[Môr-wennol|Môr-wenoliaid]]== [[Delwedd:SternaParadisaeaSvalbard.jpg|200px|bawd|Môr-wennol y Gogledd]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Môr-wennol|Sternidae]] *[[Môr-wennol fraith]] (Sooty Tern, ''Onychoprion fuscata'') '''P''' *[[Môr-wennol ffrwynog]] (Bridled Tern, ''Onychoprion anaethetus'') '''P''' *[[Môr-wennol fechan]] (Little Tern, ''Sternula albifrons'') *[[Môr-wennol ylfinbraff]] (Gull-billed Tern, ''Gelochelidon nilotica'') '''P''' *[[Môr-wennol gwyaf]] (Caspian Tern, ''Hydroprogne caspia'') '''P''' *[[Corswennol farfog]] (Whiskered Tern , ''Chlidonias hybrida'') ''P''' *[[Corswennol ddu]] (Black Tern, ''Chlidonias niger'') *[[Corswennol adeinwen]] (White-winged Black Tern, ''Chlidonias leucoptera'') '''C''' *[[Môr-wennol bigddu]] (Sandwich Tern, ''Sterna sandvicensis'') *[[Môr-wennol fawr]] (Royal Tern, ''Sterna maxima'') '''prin''' *[[Môr-wennol gribog leiaf]] (Lesser Crested Tern, ''Sterna bengalensis'') '''P''' *[[Môr-wennol Forster]] (Forster's Tern, ''Sterna forsteri'') '''P''' *[[Môr-wennol gyffredin]] (Common Tern, ''Sterna hirundo'') *[[Môr-wennol wridog]] (Roseate Tern, ''Sterna dougallii'') *[[Môr-wennol y Gogledd]] (Arctic Tern, ''Sterna paradisaea'') ==[[Carfil]]od== [[Delwedd:Lundi2.jpg|200px|de|bawd|Pâl]] '''Urdd''': [[Charadriiformes]] '''Teulu''': [[Carfil|Alcidae]] *[[Gwylog]] neu Heligog (Guillemot, ''Uria aalge'') *[[Llurs]], Gwalch y Pysgod (Razorbill, ''Alca torda'') *[[Gwylog Ddu]] (Black Guillemot, ''Cepphus grylle'') *[[Carfil Bach]] (Little Auk, ''Alle alle'') *[[Pâl]], Aderyn Pâl (Puffin, ''Fratercula arctica'') ==[[Pteroclididae|Ieir y diffeithwch]]== '''Urdd''': [[Pteroclididae|Pteroclidiformes]] '''Teulu''': [[Pteroclididae]] *[[Iâr y Diffeithwch]] (Pallas's Sandgrouse, ''Syrrhaptes paradoxus'') '''P''' ==[[Colomen]]nod== [[Delwedd:Woodpigeoncloseup.jpg|200px|de|bawd|Ysguthan]] '''Urdd''': [[Columbiformes]] '''Teulu''': [[Colomen|Columbidae]] *[[Colomen y Graig]] (Rock Dove, ''Columba livia'') *[[Colomen Wyllt]] (Stock Dove, ''Columba oenas'') *[[Ysguthan]] (Woodpigeon, ''Columba palumbus'') *[[Turtur Dorchog]] (Collared Dove, ''Streptopelia decaocto'') *[[Turtur]] (Turtle Dove, ''Streptopelia turtur'') ==[[Parot]]iaid== '''Urdd''': [[Parot|Psittaciformes]] '''Teulu''': [[Psittacidae]] *[[Paracit Torchog]], Corbarot Torchog (Ring-necked Parakeet, ''Psittacula krameri'') ==[[Cuculidae|Cogau]]== [[Delwedd:Kuckuck im Flug v. J. Schmidt.jpg|200px|de|bawd|Cog]] '''Urdd''': [[Cuculiformes]] '''Teulu''': [[Cuculidae]] *[[Cog Frech]] (Great Spotted Cuckoo, ''Clamator glandarius'') '''P''' *[[Cog]], Cwcw (Cuckoo, ''Cuculus canorus'') *[[Cog Bigfelen]] (Yellow-billed Cuckoo, ''Coccyzus americanus'') '''P''' ==[[Tytonidae|Tylluanod gwynion]]== '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Tytonidae]] *[[Tylluan Wen]] (Barn Owl, ''Tyto alba'') ==[[Tylluan]]od== [[Delwedd:Strix aluco 3young.jpg|200px|de|bawd|Tylluanod Brych ifainc]] '''Urdd''': [[Tylluan|Strigiformes]] '''Teulu''': [[Strigidae]] *[[Tylluan Scops]] (Scops Owl, ''Otus scops'') '''P''' *[[Tylluan yr Eira]] (Snowy Owl, ''Bubo scandiaca'') '''P''' *[[Tylluan Fach]] (Little Owl, ''Athene noctua'') *[[Tylluan Frech]] (Tawny Owl, ''Strix aluco'') *[[Tylluan Gorniog]] (Long-eared Owl, ''Asio otus'') *[[Tylluan Glustiog]] (Short-eared Owl, ''Asio flammeus'') ==[[Caprimulgidae|Troellwyr]]== [[Delwedd:Paukstelis.jpg|200px|de|bawd|Troellwr Mawr]] '''Urdd''': [[Caprimulgiformes]] '''Teulu''': [[Caprimulgidae]] *[[Troellwr Mawr]] (Nightjar, ''Caprimulgus europaeus'') *[[Cudyll-droellwr]] (Common Nighthawk, ''Chordeiles minor'') '''P''' ==[[Apodidae|Gwenoliaid duon]]== '''Urdd''': [[Apodiformes]] '''Teulu''': [[Apodidae]] *[[Coblyn y Simdde]], Gwennol Ddu'r Simneiau (Chimney Swift, ''Chaetura pelagica'') '''P''' *[[Gwennol Ddu]] (Swift, ''Apus apus'') *[[Gwennol Welw-ddu]], Gwennol Ddu Welw, Coblyn Gwelw (Pallid Swift, ''Apus pallidus'') '''P''' *[[Gwennol Ddu'r Alpau]], Coblyn yr Alpau (Alpine Swift, ''Apus melba'') '''C''' *[[Gwennol Ddu Fach]], Coblyn Bach (Little Swift, ''Apus affinis'') '''P''' ==[[Alcedinidae|Gleision y dorlan]]== [[Delwedd:Alcedo atthis 2 (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Glas y Dorlan]] '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Alcedinidae]] *[[Glas y Dorlan]] (Kingfisher, ''Alcedo atthis'') ==[[Meropidae|Gwybedogion y gwenyn]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Meropidae]] *[[Gwybedog y Gwenyn]] (Bee-eater, ''Merops apiaster'') ==[[Coraciidae|Rholyddion]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Coraciidae]] *[[Rholydd]] (Roller, ''Coracias garrulus'') '''P''' ==[[Copog]]== '''Urdd''': [[Coraciiformes]] '''Teulu''': [[Copog|Upupidae]] *[[Copog]] (Hoopoe, ''Upupa epops'') ==[[Cnocell]]au== [[Delwedd:Dendrocopos major 4 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cnocell Fraith Fwyaf]] '''Urdd''': [[Piciformes]] '''Teulu''': [[Cnocell|Picidae]] *[[Pengam]] (Wryneck, ''Jynx tranquila'') *[[Cnocell Werdd]] (Green Woodpecker, ''Picus viridis'') *[[Cnocell Fraith Fwyaf]] (Great Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos major'') *[[Cnocell Fraith Leiaf]] (Lesser Spotted Woodpecker, ''Dendrocopos minor'') ==[[Fireo]]au== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Vireonidae]] *[[Telor Llygatgoch]], Fireo Llygatgoch (Red-eyed Vireo, ''Vireo olivaceus'') '''P''' ==[[Oriolidae|Eurynnod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Oriolidae]] *[[Euryn]] (Golden Oriole, ''Oriolus oriolus'') '''C''' ==[[cigydd (aderyn)|Cigyddion]]== [[Delwedd:Lanius excubitor 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Cigydd Mawr]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Laniidae]] *[[Cigydd Gwdw]] (Isabelline Shrike, ''Lanius isabellinus'') '''P''' *[[Cigydd Cefngoch]] (Red-backed Shrike, ''Lanius collurio'') '''C''' *[[Cigydd Glas]] (Lesser Grey Shrike, ''Lanius minor'') '''P''' *[[Cigydd Mawr]] (Great Grey Shrike, ''Lanius excubitor'') *[[Cigydd Pengoch]] (Woodchat Shrike, ''Lanius senator'') '''C''' ==[[Brân|Brain]]== [[Delwedd:CorvusMonedula.ws.JPG|200px|de|bawd|Jac-y-do]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Corvidae]] *[[Brân Goesgoch]] (Chough, ''Pyrrhocorax pyrrhocorax'') *[[Pioden]] (Magpie, ''Pica pica'') *[[Ysgrech y Coed]] neu Sgrech y Coed (Jay, ''Garrulus glandarius'') *[[Malwr Cnau]] (Nutcracker, ''Nucifraga caryocatactes'') '''P''' *[[Jac-y-do]] (Jackdaw, ''Corvus monedula'') *[[Ydfran]] (Rook, ''Corvus frugilegus'') *[[Brân Dyddyn]] (Carrion Crow, ''Corvus corone'') *[[Brân Lwyd]] (Hooded Crow, ''Corvus cornix'') *[[Cigfran]] (Raven, ''Corvus corax'') ==[[Regulidae|Drywod eurben]]== [[Delwedd:Regulus regulus 1.jpg|200px|de|bawd|Dryw Eurben]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Regulidae]] *[[Dryw Eurben]] (Goldcrest, ''Regulus regulus'') *[[Dryw Penfflamgoch]], Dryw Fflamben (Firecrest, ''Regulus ignicapilla'') ==[[Remizidae|Titwod pendil]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Remizidae]] *[[Titw Pendil]] (Penduline Tit, ''Remiz pendulinus'') '''P''' ==[[Titw]]od== [[Delwedd:Blue Tit aka.jpg|200px|de|bawd|Titw Tomos Las]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw|Paridae]] *[[Titw Tomos Las]] (Blue Tit, ''Cyanistes caeruleus'') *[[Titw Mawr]] (Great Tit, ''Parus major'') *[[Titw Penddu]] (Coal Tit, ''Periparus ater'') *[[Titw'r Helyg]] (Willow Tit, ''Poecile montana'') *[[Titw'r Wern]] (Marsh Tit, ''Poecile palustris'') ==[[Titw Barfog]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Titw Barfog|Panuridae]] *[[Titw Barfog]] (Bearded Tit, ''Panurus biarmicus'') ==[[Alaudidae|Ehedyddion]]== [[Delwedd:Alauda arvensis 2.jpg|200px|de|bawd|Ehedydd]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Alaudidae]] *[[Ehedydd Du]] (Black Lark, ''Melanocorypha yeltoniensis'') '''P''' *[[Ehedydd Llwyd]] (Short-toed Lark, ''Calandrella brachydactyla'') '''C''' *[[Ehedydd Copog]] (Crested Lark, ''Galerida cristata'') '''P''' *[[Ehedydd y Coed]] (Woodlark, ''Lullula arborea'') '''C''' *[[Ehedydd]] (Skylark, ''Alauda arvensis'') *[[Ehedydd y Traeth]] (Shore Lark, ''Eremophila alpestris'') '''C''' ==[[Hirundinidae|Gwenoliaid]]== [[Delwedd:Landsvale.jpg|200px|de|bawd|Gwennol]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Hirundinidae]] *[[Gwennol y Glennydd]] (Sand Martin, ''Riparia riparia'') *[[Gwennol y Clogwyn]], Gwennol y Graig (Crag Martin, ''Ptyonoprogne rupestris'') '''P''' *[[Gwennol]] (Swallow, ''Hirundo rustica'') *[[Gwennol y Bondo]] (House Martin, ''Delichon urbicum'') *[[Gwennol Dingoch]] (Red-rumped Swallow, ''Cecropis daurica'') '''C''' ==[[Cettiidae|Teloriaid y llwyni]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cettiidae]] *[[Telor Cetti]] (Cetti's Warbler, ''Cettia cetti'') ==[[Aegithalidae|Titwod cynffon-hir]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Aegithalidae]] *[[Titw Cynffon-hir]] (Long-tailed Tit, ''Aegithalos caudatus'') ==[[Phylloscopidae|Teloriaid y dail]]== [[Delwedd:Phylloscopus collybita 1.jpg|200px|de|bawd|Siff-saff]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Phylloscopidae]] *[[Telor Gwyrdd]] (Greenish Warbler, ''Phylloscopus trochiloides'') '''C''' *[[Telor yr Arctig]] (Arctic Warbler, ''Phylloscopus borealis'') '''P''' *[[Telor Pallas]] (Pallas's Warbler, ''Phylloscopus proregulus'') '''C''' *[[Telor Aelfelen]] (Yellow-browed Warbler, ''Phylloscopus inornatus'') *[[Telor Hume]] (Hume's Warbler, ''Phylloscopus humei'') '''P''' *[[Telor Radde]] (Radde's Warbler, ''Phylloscopus schwarzi'') '''P''' *[[Telor Tywyll]] (Dusky Warbler, ''Phylloscopus fuscatus'') '''P''' *[[Telor Bonelli'r Gorllewin]] (Western Bonelli's Warbler, ''Phylloscopus bonelli'') '''P''' *[[Telor y Coed]] (Wood Warbler, ''Phylloscopus sibalatrix'') *[[Siff-saff]] (Chiffchaff, ''Phylloscopus collybita'') *[[Siff-saff Iberia]] (Iberian Chiffchaff, ''Phylloscopus ibericus'') '''P''' *[[Telor yr Helyg]] (Willow Warbler, ''Phylloscopus trochilus'') ==[[Sylviidae|Teloriaid nodweddiadol]]== [[Delwedd:Currucarabilarga.JPG|200px|de|bawd|Telor Dartford]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sylviidae]] *[[Telor Penddu]] (Blackcap, ''Sylvia atricapilla'') *[[Telor yr Ardd]] (Garden Warbler, ''Sylvia borin'') *[[Telor Rhesog]] (Barred Warbler, ''Sylvia nisoria'') '''C''' *[[Llwydfron Fach]] (Lesser Whitethroat, ''Sylvia curruca'') *[[Llwydfron]] (Whitethroat, ''Sylvia communis'') *[[Telor Dartford]] (Dartford Warbler, ''Sylvia undata'') *[[Telor Marmora]] (Marmora's Warbler, ''Sylvia sarda'') '''P''' *[[Telor Rüppell]] (Rüppell's Warbler. ''Sylvia rueppelli'') '''P''' *[[Telor Brongoch]] (Subalpine Warbler, ''Sylvia cantillans'') '''C''' *[[Telor Sardinia]] (Sardinian Warbler, ''Sylvia melanocephala'') '''P''' ==[[Locustellidae|Teloriaid y gwair]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Locustellidae]] *[[Troellwr Bach Rhesog]], Telor Gwaywog (Lanceolated Warbler, ''Locustella lanceolata'') '''P''' *[[Troellwr Bach]], Telor y Gwair (Grasshopper Warbler, ''Locustella naevia'') *[[Telor yr Afon]] (River Warbler, ''Locustella fluviatilis'') '''P''' *[[Telor Savi]] (Savi's Warbler, ''Locustella luscinioides '') '''P''' ==[[Acrocephalidae|Teloriaid y cyrs]]== [[Delwedd:Acrocephalus schoenobaenus 1 (Marek Szczepanek).jpg|200px|de|bawd|Telor yr Hesg]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Acrocephalidae]] *[[Telor Bacsiog]] (Booted Warbler, ''Iduna caligata'') '''P''' *[[Telor Aur]] (Icterine Warbler, ''Hippolais icterina'') '''C''' *[[Telor Pêr]] (Melodious Warbler, ''Hippolais polyglotta'') '''C''' *[[Telor y Dŵr]] (Aquatic Warbler, ''Acrocephalus paludicola'') '''C''' *[[Telor yr Hesg]] (Sedge Warbler, ''Acrocephalus schoenobaenus'') *[[Telor y Caeau Reis]] (Paddyfield Warbler, ''Acrocephalus agricola'') '''P''' *[[Telor y Cyrs Blyth]] (Blyth's Reed Warbler, ''Acrocephalus dumetorum'') '''P''' *[[Telor y Gwerni]] (Marsh Warbler, ''Acrocephalus palustris'') '''C''' *[[Telor y Cyrs]] (Reed Warbler, ''Acrocephalus scirpaceus'') *[[Telor Mawr y Cyrs]] (Great Reed Warbler, ''Acrocephalus arundinaceus'') '''P''' ==[[Bombycillidae|Cynffonau sidan]]== [[Delwedd:BohemianWaxwings08.jpg|200px|de|bawd|Cynffonau Sidan]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Bombycillidae]] *[[Cynffon Sidan]] (Waxwing, ''Bombycilla garrulus'') ==[[Delor]]iaid== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Delor|Sittidae]] *[[Delor y Cnau]] (Nuthatch, ''Sitta europaea'') ==[[Certhidae|Dringwyr bach]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Certhidae]] *[[Dringwr Bach]] (Treecreeper, ''Certhia familiaris'') ==[[Troglodytidae|Drywod]]== [[Delwedd:Zaunkoenig-photo.jpg|200px|de|bawd|Dryw]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Troglodytidae]] *[[Dryw]] (Wren, ''Troglodytes troglodytes'') ==[[aderyn gwatwar|Adar gwatwar]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Mimidae]] *[[Cath-aderyn Llwyd]] (Grey Catbird, ''Dumetella carolinensis'') '''P''' ==[[Sturnidae|Drudwennod]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Sturnidae]] *[[Drudwen]] neu Aderyn yr Eira, Drudwy (Starling, ''Sturnus vulgaris'') *[[Drudwen Wridog]] (Rose-coloured Starling, ''Sturnus roseus'') '''C''' ==[[Cinclidae|Bronwennod y dŵr]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cinclidae]] *[[Bronwen y Dŵr]] (Dipper, ''Cinclus cinclus'') ==[[Turdidae|Bronfreithod]]== [[Delwedd:Turdus philomelos1.jpg|200px|de|bawd|Bronfraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Turdidae]] *[[Corfronfraith]] (Swainson's Thrush, ''Catharus ustulatus'') '''P''' *[[Bronfraith Fochlwyd]] (Grey-cheeked Thrush, ''Catharus minimus'') '''P''' *[[Mwyalchen y Mynydd]] (Ring Ouzel, ''Turdus torquatus'') *[[Mwyalchen]] neu Aderyn Du (Blackbird, ''Turdus merula'') *[[Brych Aeliog]] (Eye-browed Thrush, ''Turdus obscurus'') '''P''' *[[Brych Tywyll]] (Dusky Thrush, ''Turdus eunomus'') '''P''' *[[Brych Gyddfddu]] (Black-throated Thrush, ''Turdus atrogularis'') '''P''' *[[Socan Eira]] (Fieldfare, ''Turdus pilaris'') *[[Bronfraith]] (Song Thrush, ''Turdus philomelos'') *[[Coch Dan-aden]], Coch Dan Adain (Redwing, ''Turdus iliacus'') *[[Brych y Coed]], Tresglen (Mistle Thrush, ''Turdus viscivorus'') *[[Robin America]] (American Robin, ''Turdus viscivorus'') '''P''' ==[[Gwybedog]]ion a [[clochdar (aderyn)|chlochdarod]]== [[Delwedd:ErithacusRubecula.jpg|200px|de|bawd|Robin Goch]] [[Delwedd:Ficedula hypoleuca female.jpg|200px|de|bawd|Gwybedog Brith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Muscicapidae]] *[[Gwybedog Mannog]] (Spotted Flycatcher, ''Muscicapa striata'') *[[Robin Goch]] (Robin, ''Erithacus rubecula'') *[[Robin Gyddfwyn]] (White-throated Robin, ''Irania gutturalis'') '''P''' *[[Cynffonlas Ystlysgoch]] (Red-flanked Bluetail, ''Tarsiger cyanurus'') '''P''' *[[Eos Fronfraith]] neu Eos Fraith (Thrush Nightingale, ''Luscinia luscinia'') '''P''' *[[Eos]] (Nightingale, ''Luscinia megarhynchos'') '''C''' *[[Bronlas]] (Bluethroat, ''Luscinia svecica'') '''C''' *[[Gwybedog Brongoch]] (Red-breasted Flycatcher, ''Ficedula parva'') '''C''' *[[Gwybedog Torchog]] (Collared Flycatcher, ''Ficedula albicollis'') '''P''' *[[Gwybedog Brith]] (Pied Flycatcher, ''Ficedula hypoleuca'') *[[Tingoch Du]] (Black Redstart, ''Phoenicurus ochruros'') *[[Tingoch]] (Redstart, ''Phoenicurus phoenicurus'') *[[Tingoch Moussier]] (Moussier's Redstart, ''Phoenicurus moussieri'') '''P''' *[[Bronfraith y Graig]], Brych y Graig (Rock Thrush, ''Monticola saxatilis'') '''P''' *[[Bronfraith Las y Graig]], Brych Glas y Graig (Blue Rock Thrush, ''Monticola solitarius'') '''P''' *[[Crec yr Eithin]] (Whinchat, ''Saxicola rubetra'') *[[Clochdar y Cerrig]] (Stonechat, ''Saxicola rubicola'') *[[Tinwen Isabella]] (Isabelline Wheatear, ''Oenanthe isabellina'') '''P''' *[[Tinwen y Garn]] (Wheatear, ''Oenanthe oenanthe'') *[[Tinwen Fraith]] (Pied Wheatear, ''Oenanthe pleschanka'') '''P''' *[[Tinwen Glustiog Ddu]], Tinwen Glustddu (Black-eared Wheatear, ''Oenanthe hispanica'') '''P''' *[[Tinwen y Diffeithwch]] (Desert Wheatear, ''Oenanthe deserti'') '''P''' ==[[Prunellidae|Llwydiaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Prunellidae]] *[[Llwyd y Gwrych]] (Dunnock, ''Prunella modularis'') *[[Llwyd y Mynydd]] (Alpine Accentor, ''Prunella collaris'') '''P''' ==[[Golfan]]od== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Golfan|Passeridae]] *[[Aderyn y To]] (House Sparrow, ''Passer domesticus'') *[[Golfan Sbaen]] (Spanish Sparrow, ''Passer hispaniolensis'') '''P''' *[[Golfan y Mynydd]] (Tree Sparrow, ''Passer montanus'') ==[[Corhedydd]]ion a [[siglen]]nod== [[Delwedd:Pied Wagtail rear view 700.jpg|200px|de|bawd|Siglen Fraith]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Motacillidae]] *[[Siglen Felen]] (Yellow Wagtail, ''Motacilla flava'') *[[Siglen Sitraidd]] (Citrine Wagtail, ''Motacilla citreola'') '''P''' *[[Siglen Lwyd]] (Grey Wagtail, ''Motacilla cinerea'') *[[Siglen Fraith]] (Pied Wagtail, ''Motacilla alba'') *[[Corhedydd Richard]] (Richard's Pipit, ''Anthus richardi'') *[[Corhedydd Blyth]] (Blyth's Pipit, ''Anthus godlewskii'') '''P''' *[[Corhedydd Melyn]] (Tawny Pipit, ''Anthus campestris'') *[[Corhedydd Gwyrddgefn]] (Olive-backed Pipit, ''Anthus hodgsoni'') '''P''' *[[Corhedydd y Coed]] (Tree Pipit, ''Anthus trivialis'') *[[Corhedydd Pechora]] (Pechora Pipit, ''Anthus gustavi'') '''P''' *[[Corhedydd y Waun]] (Meadow Pipit, ''Anthus pratensis'') *[[Corhedydd Gyddfgoch]] (Red-throated Pipit, ''Anthus cervinus'') '''C''' *[[Corhedydd y Graig]] (Rock Pipit, ''Anthus petrosus'') *[[Corhedydd y Dŵr]] (Water Pipit, ''Anthus spinoletta'') ==[[Fringillidae|Llinosiaid]] neu bincod== [[Delwedd:AbelTasmanBird.jpg|200px|de|bawd|Ji-binc]] [[Delwedd:Carduelis carduelis (Lukasz Lukasik).jpg|200px|de|bawd|Nico]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Fringillidae]] *[[Ji-binc]] neu Asgell Fraith (Chaffinch, ''Fringilla coelebs'') *[[Pinc y Mynydd]] (Brambling, ''Fringilla montifringilla'') *[[Llinos Frech]] (Serin, ''Serinus serinus'') '''C''' *[[Llinos Werdd]] (Greenfinch, ''Chloris chloris'') *[[Nico]] (Goldfinch, ''Carduelis carduelis'') *[[Pila Gwyrdd]] (Siskin, ''Carduelis spinus'') *[[Llinos]] (Linnet, ''Carduelis cannabina'') *[[Llinos y Mynydd]] (Twite, ''Carduelis flavirostris'') *[[Llinos Bengoch Leiaf]] (Lesser Redpoll, ''Carduelis cabaret'') *[[Llinos Bengoch Gyffredin]] (Common Redpoll, ''Carduelis flammea'') '''C''' *[[Llinos Bengoch yr Arctig]] (Arctic Redpoll, ''Carduelis hornemanni'') '''C''' *[[Croesbig Wenaden]], Croesbig Adeinwen (Two-barred Crossbill, ''Loxia leucoptera'') '''P''' *[[Gylfin Groes]] (Crossbill, ''Loxia curvirostris'') *[[Llinos Goch]] (Common Rosefinch, ''Carpodacus erythrinus'') '''C''' *[[Coch y Berllan]] (Bullfinch, ''Pyrrhula pyrrhula'') *[[Gylfinbraff]] (Hawfinch, ''Coccothraustes coccothraustes'') ==[[Calcariidae|Breision y gogledd]]== [[Delwedd:Snjótittlingur.jpg|200px|de|bawd|Bras yr Eira]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Calcariidae]] *[[Bras yr Eira]] (Snow Bunting, ''Plectrophenax nivalis'') *[[Bras y Gogledd]] (Lapland Bunting, ''Calcarius lapponicus'') ==[[Cardinalidae|Cardinaliaid]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Cardinalidae]] *[[Euryn yr Haf]], Tanagr yr Haf (Summer Tanager, ''Piranga rubra'') '''P''' *[[Gylfindew Brongoch]] (Rose-breasted Grosbeak, ''Pheucticus ludovicianus'') '''P''' *[[Bras Dulas]] (Indigo Bunting, ''Passerina cyanea'') '''P''' ==[[bras|Breision]] a [[golfan Americanaidd|golfanod Americanaidd]]== [[Delwedd:Gulspurv.jpg|200px|de|bawd|Bras Melyn]] [[Delwedd:Emberiza schoeniclus M.jpg|200px|de|bawd|Bras y Cyrs]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Emberizidae]] *[[Golfan Bersain]], Llwyd Persain (Song Sparrow, ''Melospiza melodia'') '''P''' *[[Golfan Yddfwyn]], Llwyd Gyddfwyn (White-throated Sparrow, ''Zonotrichia albicollis'') '''P''' *[[Jynco Llygeitu]] (Dark-eyed Junco, ''Junco hyemalis'') '''P''' *[[Bras y Pin]] (Pine Bunting, ''Emberiza leucocephalos'') '''P''' *[[Bras Melyn]], Melyn yr Eithin (Yellowhammer, ''Emberiza citrinella'') *[[Bras Ffrainc]] (Cirl Bunting, ''Emberiza cirlus'') '''C''' *[[Bras y Graig]] (Rock Bunting, ''Emberiza cia'') '''P''' *[[Bras y Gerddi]] (Ortolan Bunting, ''Emberiza hortulana'') '''C''' *[[Bras Gwledig]] (Rustic Bunting, ''Emberiza rustica'') '''C''' *[[Bras Lleiaf]] (Little Bunting, ''Emberiza pusilla'') '''C''' *[[Bras Bronfelen]] (Yellow-breasted Bunting, ''Emberiza aureola'') '''P''' *[[Bras y Cyrs]] (Reed Bunting, ''Emberiza schoeniclus'') *[[Bras Penddu]] (Black-headed Bunting, ''Emberiza melanocephala'') '''P''' *[[Bras yr Ŷd]] (Corn Bunting, ''Emberiza calandra'') '''C''' ==[[euryn Americanaidd|Eurynnod Americanaidd]] a [[mwyalchen Americanaidd|mwyeilch Americanaidd]]== '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Icteridae]] *[[Bobolinc]] (Bobolink, ''Dolichonyx oryzivorus'') '''P''' *[[Tresglen y Gwartheg]] (Brown-headed Cowbird, ''Molothrus ater'') '''P''' *[[Euryn Baltimore]] (Baltimore Oriole, ''Icterus galbula'') '''P''' ==[[Telor Americanaidd|Teloriaid Americanaidd]]== [[Delwedd:Dendroica-coronata-001.jpg|200px|de|bawd|Telor Tin-felen]] '''Urdd''': [[Passeriformes]] '''Teulu''': [[Parulidae]] *[[Telor Brith]] (Black-and-white Warbler, ''Mniotilta varia'') '''P''' *[[Gyddf-felyn]] (Common Yellowthroat, ''Geothlypis trichas'') '''P''' *[[Telor Blackburn]] (Blackburnian Warbler, ''Setophaga fusca'') '''P''' *[[Telor Melyn]] (Yellow Warbler, ''Setophaga petechia'') '''P''' *[[Telor Tinwen]] (Blackpoll Warbler, ''Setophaga striata'') '''P''' *[[Telor Tin-felen]] (Yellow-rumped Warbler, ''Setophaga coronata'') '''P''' ==Gweler hefyd== *[[Rhestr o greaduriaid morol gwledydd Prydain]] *[[Rhestr adar Prydain]] *[[Aderyn mudol|Adar mudol]] ==Cyfeiriadau== ===Cyffredinol=== {{cyfeiriadau}} ===Enwau Cymraeg=== *[http://www.avionary.info/ Avionary] *Cymdeithas Edward Llwyd (1994) ''Creaduriaid Asgwrn-cefn''. Gwasg y Lolfa, Talybont. ISBN 0952226405 *Hayman, Peter a Rob Hume (2004) ''Llyfr Adar Iolo Williams''. Gwasg Carreg Gwalch, Pwllheli. ISBN 0863819079 *Hope Jones, Peter ac Edward Breeze Jones (1973) ''Rhestr o Adar Cymru''. Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd. ISBN 0720000378 *Hope Jones, Peter a Paul Whalley (2004) ''Adar Môn'', Menter Môn, Llangefni. *Lewis, Dewi E (1994) ''Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. ISBN 0863812783 *Lewis, Dewi E (2006) ''Rhagor o Enwau Adar''. Gwasg Carreg Gwalch, Llanrwst. *Lovegrove, Roger; Graham Williams a Iolo Williams (1994) ''Birds in Wales''. T & AD Poyser Ltd, Llundain. ISBN 0856610690 ==Dolenni allanol== * {{eicon en}} [http://www.birdsinwales.org.uk/ Cymdeithas Adaryddol Cymru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120124060123/http://www.birdsinwales.org.uk/ |date=2012-01-24 }} [[Categori:Adar yn ôl gwlad|Cymru]] [[Categori:Adareg]] [[Categori:Byd natur Cymru]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Adar Cymru]] [[Categori:Rhestrau Cymru|Adar Cymru]] atxvxks6742nc0117zozs82uugwc033 0 75704 11101401 11019793 2022-08-13T17:35:10Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Lle | gwlad = {{banergwlad|Cymru}} | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} }} Copa uchaf [[Mynydd Hiraethog]] yw '''Mwdwl-eithin'''. Saif yn [[Conwy (sir)|sir Conwy]], tua 10 milltir i'r dwyrain o bentref [[Betws y Coed]] ac 1[[km]] i'r gorllewin o [[Llyn Brenig|Lyn Brenig]]. Ceir [[carnedd]] ar y copa. Yn y dyffrynnoedd o'i gwmpas ceir nifer o gronfeydd: [[Llyn Alwen]], [[Cronfa Alwen]] a [[Llyn Aled]]. Mae Mwdwl-eithin yn [[mynydd|gopa]] mynydd a geir [[Mynydd Hiraethog|ym Mynydd Hiraethog]] rhwng [[Llandudno]] a [[Wrecsam]]; {{gbmapping|SH917540}}. Uchder cymharol, neu ”amlygrwydd” y copa, ydy 267 [[metr]]: dyma'r uchder mae'r copa'n codi uwchlaw'r mynydd agosaf. Dosberthir copaon Cymru, a gweddill gwledydd Prydain, yn [[Rhestri copaon a sut y cânt eu dosbarthu|rhestri arbennig]] yn ôl uchder ac yn ôl amlygrwydd y copa; mae'r copa hwn yn cael ei alw'n [[Marilyn]] a [[Dewey]]. Mae sawl cymdeithas yn mesur, gwiro a chasglu'r rhestri hyn a dônt ynghyd ar wefan “Database of British and Irish hills”.<ref>[http://www.hills-database.co.uk/downloads.html “Database of British and Irish hills”]</ref> Uchder y copa o lefel y môr ydy 532 metr (1745 [[troedfedd|tr]]). Cafodd yr uchder ei fesur a'i gadarnhau ar 22 Rhagfyr 2007. ==Gweler hefyd== *[[Rhestri copaon a sut y cânt eu dosbarthu]] *[[Rhestr mynyddoedd Cymru]] *[[Rhestr o gopaon Cymru]] *[[Rhestr o gopaon dros 610m (2,000 troedfedd) yn yr Alban|Rhestr Mynyddoedd yr Alban dros 2,000']] ==Cyfeiriadau== {{Cyfeiriadau}} ==Dolenni allanol== *[http://www.clwbmynyddacymru.com/ Clwb Mynydda Cymru] *[http://www.streetmap.co.uk/newmap.srf?x=291710&y=354056&z=3&sv=291710,354056&st=4&tl=~&bi=~&lu=N&ar=y Lleoliad ar wefan Streetmap] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305192351/http://www.streetmap.co.uk/newmap.srf?x=291710&y=354056&z=3&sv=291710,354056&st=4&tl=~&bi=~&lu=N&ar=y |date=2016-03-05 }} *[http://getamap.ordnancesurvey.co.uk/getamap/frames.htm?mapAction=gaz&gazName=g&gazString=SH917540 Lleoliad ar wefan Get-a-map]{{Dolen marw|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} [[Categori:Copaon Marilyn]] [[Categori:Copaon Dewey]] [[Categori:Llanfihangel Glyn Myfyr]] [[Categori:Mynyddoedd a bryniau Conwy]] mgpr4f9gkcbs8sffyfujwd1m3cqueqe 0 80315 11101402 11017686 2022-08-13T17:35:44Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Lle | suppressfields = cylchfa sir | gwlad = {{banergwlad|Yr Alban}} }} Mae '''Ben Tirran''' yn gopa [[mynydd]] a geir ar y daith o [[Braemar]] i [[Monadh Rois (Montrose)]] ym [[mynyddoedd y Grampians]] yn yr [[Alban]]; {{gbmapping|NO373746}}. Ceir piler triongl yr OS ger y copa. Dosberthir copaon yr Alban yn [[Rhestri copaon a sut y cânt eu dosbarthu|rhestri arbennig]] yn ôl uchder ac yn ôl amlygrwydd y copa; mae copa Ben Tirran yn cael ei alw'n [[Marilyn (mynydd)|Marilyn]], [[Corbett]] ac yn [[HuMP]]. Mae sawl cymdeithas yn mesur, gwiro a chasglu'r rhestri hyn a dônt ynghyd ar wefan “Database of British and Irish hills”.<ref>[http://www.hills-database.co.uk/downloads.html “Database of British and Irish hills”]</ref> Gwneir bob ymdrech i ganfod yr enw yn yr iaith wreiddiol, a gwerthfawrogwn eich cymorth os gwyddoch yr enw [[Gaeleg yr Alban|Gaeleg]]. ==Gweler hefyd== *[[Rhestri copaon a sut y cânt eu dosbarthu]] *[[Rhestr o gopaon dros 610m (2,000 troedfedd) yn yr Alban|Rhestr o gopaon yr Alban dros 610 metr]] *[[Rhestr Mynyddoedd yr Alban dros 3,000' (y Munros)]] ==Cyfeiriadau== {{Cyfeiriadau}} ==Dolenni allanol== *[http://www.streetmap.co.uk/newmap.srf?x=337342&y=774615&z=3&sv=337342,774615&st=4&tl=~&bi=~&lu=N&ar=y Lleoliad ar wefan Streetmap] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160307061208/http://www.streetmap.co.uk/newmap.srf?x=337342&y=774615&z=3&sv=337342,774615&st=4&tl=~&bi=~&lu=N&ar=y |date=2016-03-07 }} *[http://getamap.ordnancesurvey.co.uk/getamap/frames.htm?mapAction=gaz&gazName=g&gazString=NO373746 Lleoliad ar wefan Get-a-map] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121002121317/http://getamap.ordnancesurvey.co.uk/getamap/frames.htm?mapAction=gaz&gazName=g&gazString=NO373746 |date=2012-10-02 }} [[Categori:Copaon Corbett]] [[Categori:Copaon Marilyn]] [[Categori:Mynyddoedd y Grampians]] f1uxhvubipd2xsfs7g5dgmsbxeybbed 0 80903 11101416 1473618 2022-08-13T18:41:00Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Blwch tacson | enw = Trochyddion | delwedd = Gavia Stellata Ölfusá 20090606.jpg | maint_delwedd = 250px | neges_delwedd = [[Trochydd gyddfgoch]] (''Gavia stellata'') a'i gyw | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = [[Gaviiformes]] | familia = '''Gaviidae''' | awdurdod_familia = [[Joel Asaph Allen|Allen]], 1897 | genus = '''''Gavia''''' | awdurdod_genus = [[Johann Reinhold Forster|Forster]], 1788 | rhengoedd_israniadau = [[Rhywogaeth]]au | israniad = ''G. adamsii''<br /> ''G. arctica''<br /> ''G. immer''<br /> ''G. pacifica''<br /> ''G. stellata'' }} [[Aderyn|Adar]] dŵr mawr o [[teulu (bioleg)|deulu]]'r '''Gaviidae''' yw '''trochyddion'''. Fe'u ceir yn Hemisffer y Gogledd yng [[Gogledd America|Ngogledd America]] ac [[Ewrasia]]. Fel rheol, maent yn nythu ar lynnoedd dŵr croyw ac yn gaeafu mewn dyfroedd arfordirol. Maent yn nofwyr a deifwyr ardderchog ond ni allant gerdded yn dda. Maent yn bwydo ar [[pysgodyn|bysgod]] yn bennaf. ==Rhywogaethau== *[[Trochydd gyddfgoch]] (''Gavia stellata'') *[[Trochydd gyddfddu]] (''Gavia arctica'') *[[Trochydd mawr]] (''Gavia immer'') *[[Trochydd pigwyn]] (''Gavia adamsii'') *[[Trochydd y Môr Tawel]] (''Gavia pacifica'') ==Cyfeiriadau== * Perrins, Christopher, ''gol.'' (2004) ''The New Encyclopedia of Birds'', Oxford University Press, Rhydychen. {{eginyn aderyn}} [[Categori:Trochyddion|*]] 7g5nhr1of4cxmnq803bdx1til40gw6f 0 88815 11101405 11016931 2022-08-13T17:37:59Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Lle | gwlad = {{banergwlad|Cymru}} | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} }} Mae '''Waun Rydd''' yn [[mynydd|gopa]] mynydd a geir [[Bannau Brycheiniog|ym Mannau Brycheiniog]] rhwng [[Llanymddyfri]] a [[Trefynwy|Threfynwy]]; {{gbmapping|SO062206}}. Uchder cymharol, neu ”amlygrwydd” y copa, ydy 599 [[metr]]: dyma'r uchder mae'r copa'n codi uwchlaw'r mynydd agosaf. Dosberthir copaon Cymru, a gweddill gwledydd Prydain, yn [[Rhestri copaon a sut y cânt eu dosbarthu|rhestri arbennig]] yn ôl uchder ac yn ôl amlygrwydd y copa; mae'r copa hwn yn cael ei alw'n [[Marilyn]], [[Hewitt]] a [[Nuttall]]. Mae sawl cymdeithas yn mesur, gwiro a chasglu'r rhestri hyn a dônt ynghyd ar wefan “Database of British and Irish hills”.<ref>[http://www.hills-database.co.uk/downloads.html “Database of British and Irish hills”]</ref> Uchder y copa o lefel y môr ydy 769 metr (2523 [[troedfedd|tr]]). Cafodd yr uchder ei fesur a'i gadarnhau ar 28 Hydref 2001. ==Gweler hefyd== *[[Rhestri copaon a sut y cânt eu dosbarthu]] *[[Rhestr mynyddoedd Cymru]] *[[Rhestr o gopaon Cymru]] *[[Rhestr o gopaon dros 610m (2,000 troedfedd) yn yr Alban|Rhestr Mynyddoedd yr Alban dros 2,000']] ==Cyfeiriadau== {{Cyfeiriadau}} ==Dolenni allanol== *[http://www.clwbmynyddacymru.com/ Clwb Mynydda Cymru] *[http://www.streetmap.co.uk/newmap.srf?x=306210&y=220689&z=3&sv=306210,220689&st=4&tl=~&bi=~&lu=N&ar=y Lleoliad ar wefan Streetmap] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305204607/http://www.streetmap.co.uk/newmap.srf?x=306210&y=220689&z=3&sv=306210,220689&st=4&tl=~&bi=~&lu=N&ar=y |date=2016-03-05 }} *[http://getamap.ordnancesurvey.co.uk/getamap/frames.htm?mapAction=gaz&gazName=g&gazString=SO062206 Lleoliad ar wefan Get-a-map]{{Dolen marw|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} [[Categori:Copaon Hewitt]] [[Categori:Copaon Marilyn]] [[Categori:Copaon Nuttall]] [[Categori:Mynyddoedd a bryniau Cymru]] huz2o3uenhp6ujspuwgo4md1ozvjlqy 10 90506 11101456 11101199 2022-08-14T00:33:04Z Cyberbot I 19483 Diweddaru Ystadegau Gweinyddol ([[en:WP:PEACHY|Peachy 2.0 (alpha 8)]]) wikitext text/x-wiki {{Adminstats/Core |edits=95807 |ed=97538 |created=2 |deleted=2060 |restored=28 |blocked=306 |protected=32 |unprotected=0 |rights=41 |reblock=29 |unblock=13 |modify=13 |rename=9 |import=0 |style={{{style|}}}}} osm1zxf8b1i5jkuewetp7ji8gtz4wl8 2 95513 11101500 11101243 2022-08-14T08:21:53Z Lesbardd 21509 /* estyn Faro */ wikitext text/x-wiki [[Defnyddiwr:Lesbardd/Ffeiliau Dewi Humphreys]]: Hanes lleol Coedpoeth Ââáàáä Êêëéè Îîï Ôôóòö üûÛ Ŵŵẅ ŷŶ ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} ==Oriel== <gallery> Delwedd:PowysCastle01LB.jpg Delwedd:PowysCastle02LB.jpg Delwedd:PowysCastle03LB.jpg Delwedd:PowysCastle04LB.jpg </gallery> =lluniau= =estyn Ynysoedd Toronto= =estyn Gorsaf fysiau Amwythig= =estyn Castell Whittington= =estyn Thomas Brassey= =estyn Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian= =estyn Camlas Trefaldwyn= =Gardd hen neuadd Wollerton= =estyn Parc Natural de Ses Salines d’Eivissa i Formentera= [[Delwedd:SesSalines06LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines07LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines08LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:Blackcap01LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines10LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines11LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines12LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines13LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines14LB.jpg|260px|chwith|bawd]] <gallery> Delwedd:SesSalines01LB.jpg|Fflamingod Delwedd:SesSalines02LB.jpg|Chwibanogl ddu Delwedd:SesSalines03LB.jpg|Y cerflun o Pedro Hormigo Delwedd:SesSalines05LB.jpg|Madfall Pityusig </gallery> pg0z48mi0i0bpk3belppobvdzsvaa2g 11101501 11101500 2022-08-14T08:22:14Z Lesbardd 21509 /* estyn Parc Natural de Ses Salines d’Eivissa i Formentera */ wikitext text/x-wiki [[Defnyddiwr:Lesbardd/Ffeiliau Dewi Humphreys]]: Hanes lleol Coedpoeth Ââáàáä Êêëéè Îîï Ôôóòö üûÛ Ŵŵẅ ŷŶ ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} ==Oriel== <gallery> Delwedd:PowysCastle01LB.jpg Delwedd:PowysCastle02LB.jpg Delwedd:PowysCastle03LB.jpg Delwedd:PowysCastle04LB.jpg </gallery> =lluniau= =estyn Ynysoedd Toronto= =estyn Gorsaf fysiau Amwythig= =estyn Castell Whittington= =estyn Thomas Brassey= =estyn Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian= =estyn Camlas Trefaldwyn= =Gardd hen neuadd Wollerton= =estyn Parc Natural de Ses Salines d’Eivissa i Formentera= [[Delwedd:SesSalines06LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines07LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines08LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:Blackcap01LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines10LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines11LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines12LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines13LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines14LB.jpg|260px|chwith|bawd]] <gallery> Delwedd:SesSalines01LB.jpg|Fflamingod Delwedd:SesSalines02LB.jpg|Chwibanogl ddu Delwedd:SesSalines03LB.jpg|Y cerflun o Pedro Hormigo Delwedd:SesSalines05LB.jpg|Madfall Pityusig </gallery> =estyn Faro= 6g530shg4q2c5q43w4zi0mkcdmxy1ye 11101502 11101501 2022-08-14T08:22:49Z Lesbardd 21509 /* lluniau */ wikitext text/x-wiki [[Defnyddiwr:Lesbardd/Ffeiliau Dewi Humphreys]]: Hanes lleol Coedpoeth Ââáàáä Êêëéè Îîï Ôôóòö üûÛ Ŵŵẅ ŷŶ ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} ==Oriel== <gallery> Delwedd:PowysCastle01LB.jpg Delwedd:PowysCastle02LB.jpg Delwedd:PowysCastle03LB.jpg Delwedd:PowysCastle04LB.jpg </gallery> =estyn Ynysoedd Toronto= =estyn Gorsaf fysiau Amwythig= =estyn Castell Whittington= =estyn Thomas Brassey= =estyn Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian= =estyn Camlas Trefaldwyn= =Gardd hen neuadd Wollerton= =estyn Parc Natural de Ses Salines d’Eivissa i Formentera= [[Delwedd:SesSalines06LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines07LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines08LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:Blackcap01LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines10LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines11LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines12LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines13LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines14LB.jpg|260px|chwith|bawd]] <gallery> Delwedd:SesSalines01LB.jpg|Fflamingod Delwedd:SesSalines02LB.jpg|Chwibanogl ddu Delwedd:SesSalines03LB.jpg|Y cerflun o Pedro Hormigo Delwedd:SesSalines05LB.jpg|Madfall Pityusig </gallery> =estyn Faro= 5p71sv50wz6l6pmzmzjunb259re4kpg 11101503 11101502 2022-08-14T08:23:06Z Lesbardd 21509 /* estyn Camlas Trefaldwyn */ wikitext text/x-wiki [[Defnyddiwr:Lesbardd/Ffeiliau Dewi Humphreys]]: Hanes lleol Coedpoeth Ââáàáä Êêëéè Îîï Ôôóòö üûÛ Ŵŵẅ ŷŶ ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} ==Oriel== <gallery> Delwedd:PowysCastle01LB.jpg Delwedd:PowysCastle02LB.jpg Delwedd:PowysCastle03LB.jpg Delwedd:PowysCastle04LB.jpg </gallery> =estyn Ynysoedd Toronto= =estyn Gorsaf fysiau Amwythig= =estyn Castell Whittington= =estyn Thomas Brassey= =estyn Rheilffyrdd Treftadaeth Cambrian= =estyn Camlas Trefaldwyn= =lluniau= =Gardd hen neuadd Wollerton= =estyn Parc Natural de Ses Salines d’Eivissa i Formentera= [[Delwedd:SesSalines06LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines07LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines08LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:Blackcap01LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines10LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines11LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines12LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines13LB.jpg|260px|chwith|bawd]] [[Delwedd:SesSalines14LB.jpg|260px|chwith|bawd]] <gallery> Delwedd:SesSalines01LB.jpg|Fflamingod Delwedd:SesSalines02LB.jpg|Chwibanogl ddu Delwedd:SesSalines03LB.jpg|Y cerflun o Pedro Hormigo Delwedd:SesSalines05LB.jpg|Madfall Pityusig </gallery> =estyn Faro= fyw072j5ni5iabf0qlcpgesumbisxvv 0 103926 11101506 10905646 2022-08-14T09:00:10Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen lle | ynganiad = {{wikidata|property|P443}}| suppressfields = cylchfa | ardal = {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P131|FETCH_WIKIDATA}} | gwlad = {{banergwlad|Lloegr}} | sir = [[Llundain Fwyaf]]<br />([[Siroedd seremonïol Lloegr|Sir seremonïol]]) }} Tref ym [[Redbridge (Bwrdeistref Llundain)|Mwrdeistref Llundain Redbridge]], [[Llundain Fwyaf]], [[Lloegr]], ydy '''Ilford'''.<ref>[https://britishplacenames.uk/ilford-redbridge-tq438863#.XMdZF62ZNlc British Place Names]; adalwyd 29 Ebrill 2019</ref> Saif tua 9.1 milltir (14.6&nbsp;km) i'r dwyrain o ganol Llundain.<ref>Yn draddodiadol, ystyrir [[Charing Cross]] fel canol Llundain, a mesurir pellteroedd i'r brifddinas o'r pwynt hwnnw.</ref> ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Eginyn Llundain Fwyaf}} [[Categori:Ardaloedd Bwrdeistref Llundain Redbridge]] [[Categori:Ilford| ]] [[Categori:Trefi Llundain Fwyaf]] p7raug39vusuc9vkpjp1f00kwxmpdfn 14 116686 11101508 1549832 2022-08-14T09:03:18Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki Pobl o fwrdeistref [[Lambeth (Bwrdeistref Llundain)|Lambeth]], [[Llundain]], [[Lloegr]]. [[Categori:Bwrdeistref Llundain Lambeth]] [[Categori:Pobl o Lundain|Lambeth]] sv78t7ymhnbpaw2qletnovznvb9g5i4 0 125604 11101439 11100866 2022-08-13T20:30:58Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen lle | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} |suppressfields = sir }} Lleolir '''Twyni Mwd Aber Dyfi''' rhwng [[Aberystwyth]] a [[Machynlleth]] yng [[Ceredigion|Ngheredigion]], [[Cymru]] ac maent yn rhan o [[Gwarchodfa Natur Genedlaethol Dyfi|Warchodfa Natur Genedlaethol Dyfi]]. [[Delwedd:Dyfi estuary - geograph.org.uk - 37450.jpg|bawd|Defaid a fegir ar gyfer [[cig oen]] hallt.]] ==Ecoloeg== Gwarchodir y twyni (neu'r "tywynnau") hyn gan Erthygl 4 o Ddeddf Gwarchod Adar, ac fe'i adnabyddir fel "Ardal Warchodol, Arbennig". Mae'r ardal yn cynnwys yr aber a'r gwlyptir, tywynnau tywod, twyni mwd (''mudflats''), [[mawnog]], [[cors]]ydd, sianeli'r afon a nodweddion eraill a'r cwbwl yn agos at bentref bychan [[Ynyslas]]. Perchennog a cheidwad y glannau gorllewinol yw'r [[Y Gymdeithas Frenhinol er Gwarchod Adar|Gymdeithas Frenhinol er Gwarchod Adar]] (RSPB). Nytha'r [[Gŵydd dalcenwen|Ŵydd dalcenwen]] yn yr ardal hon ers blynyddoedd, sef y man mwyaf deheuol y mae'n nythu ynddo.<ref>{{Cite web |url=http://www.jncc.gov.uk/default.aspx?page=2082 |title=Joint Nature Conservation Committee (JNCC) 10 April 2008 |access-date=2013-12-23 |archive-date=2011-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110304062515/http://www.jncc.gov.uk/default.aspx?page=2082 |url-status=dead }}</ref> Mae'r aber hefyd yn gynefin i [[Pibydd y mawn|Bibydd y mawn]], ''[[Haematopus longirostris]]'', [[Pibydd y tywod]], [[Aderyn drycin Manaw]] a [[Môr-wennol]].<ref>{{Cite web |url=http://www.bbc.co.uk/wales/mid/sites/reserves/pages/dyfi_estuary.shtml |title=BBC Cymru: Aber y Dyfi; 1Ebrill 2008 |access-date=2013-12-23 |archive-date=2007-08-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070823195447/http://www.bbc.co.uk/wales/mid/sites/reserves/pages/dyfi_estuary.shtml |url-status=dead }}</ref> Yma hefyd gellir canfod: [[Llysiau’r Gingroen]] neu "Creulys Iago" (''Senecio jacobeae''); [[Tafod y Bytheaid]] (''Cynoglossum officinale'') a’r [[Helyglys Hardd]] (''Chamerion angustifolium''). Mae Llys Iago'n nodweddiadol iawn o’r safle ar Ynyslas, ac i'w canfod gan nad ydynt at ddant y cwningod sydd mor bwysig ar Ynyslas.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/images/Naturiaethwr/Haf%202006.pdf Y Naturiaethwr] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120410003313/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/images/Naturiaethwr/Haf%202006.pdf |date=2012-04-10 }}; Gorffennaf 2006; adalwyd 24 Rhagfyr 2013</ref> ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} ==Dolenni allanol== *[http://www.bbc.co.uk/wales/mid/sites/reserves/pages/dyfi_estuary.shtml BBC] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070823195447/http://www.bbc.co.uk/wales/mid/sites/reserves/pages/dyfi_estuary.shtml |date=2007-08-23 }} *[http://www.geograph.org.uk/search.php?i=3091616 www.geograph.co.uk : Ffotos] [[Categori:Arfordir Ceredigion]] [[Categori:Llwybrau Byw]] f9e1jwa3br11icxnkgabexy3n7kt57a 0 135662 11101345 11101305 2022-08-13T13:44:19Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki Dyma restr o greaduriaid a ellir eu canfod ar arfordiroedd gwledydd Prydain; daw'r enwau Cymraeg o gronfa [[Cymdeithas Edward Llwyd]] o enwau. Gweler hefyd rhestr [https://llennatur.cymru/Y-Bywiadur ''Y Bywiadur''] Llên Natur. >>trefn yr wyddor ... gwaith ar y gweill ...<< ;Cymraeg - Saesneg - Lladin *[[Aderyn drycin y graig]], Northern fulmar, ''Fulmarus glacialis'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Bonito]], Atlantic bonito, ''Sarda sarda'' *[[Brithyll]], Brown trout, ''Salmo trutta'' *[[Brwyniad]], European anchovy, ''Engraulis encrasicolus'' *[[Cambig]], Pied avocet, ''Recurvirostra avosetta'' *[[Carfil bach]], Little auk, ''Alle alle'' *[[Cegddu]], European hake, ''Merluccius merluccius'' *[[Cerpyn]], Common carp, ''Cyprinus carpio'' *[[Codyn Ebrill]], Poor cod, ''Trisopterus minutus'' *[[Coegleiddiad]], False killer whale, ''Pseudorca crassidens'' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' *[[Congren]], European conger, ''Conger conger'' *[[Corhwyaden]], Eurasian teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas crecca carolinensis'' *[[Corbennog]], European sprat, ''Sprattus sprattus'' *[[Cornbig (pysgodyn)|Cornbig]], Garfish, ''Belone belone'' *[[Corswennol adeinwen]], White-winged tern, ''Chlidonias leucopterus'' *[[Corswennol ddu]], Black tern, ''Chlidonias niger'' *[[Corswennol farfog]], Whiskered tern, ''Chlidonias hybrida'' *[[Crychyn]], Ruffe, ''Gymnocephalus cernuus'' *[[Cwtiad aur]], European golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad heidiol]], Sociable lapwing, ''Vanellus gregarius'' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Common ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' *[[Cwtiad y traeth]], Ruddy turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Chwiwell]], Eurasian wigeon, ''Anas penelope'' *[[Darsen]], Common dace, ''Leuciscus leuciscus'' *[[Drymiwr]], Stone bass, ''Argyrosomus regius'' *[[Dwrgi]], European otter, ''Lutra lutra'' *[[Eog]], Atlantic salmon, ''Salmo salar'' *[[Fendas]], Vendace, ''Coregonus albula'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' *[[Gobi (pysgod)|Gobi]], Common goby, ''Pomatoschistus microps'' *[[Gobi Norwy]], Norway goby, ''Pomatoschistus norvegicus'' *[[Gobi tryloyw]], Transparent goby, ''Aphia minuta'' *[[Gorwyniad]], Common bleak, ''Alburnus alburnus'' *[[Gwangen]], Twait shad, ''Alosa fallax'' *[[Gweflogyn]], Viviparous eelpout, ''Zoarces viviparus'' *[[Gwrachen Baillon]], Baillon's wrasse, ''Crenilabrus bailloni'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], Greater white-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brant goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gwylan Bonaparte]], Bonaparte's gull, ''Larus philadelphia'' *[[Gwylan Franklin]], Franklin's gull, ''Larus pipixcan *[[Gwylan Ross]], Ross's gull, ''Rhodostethia rosea'' *[[Gwylan Sabine]], Sabine's gull, ''Larus sabini'' *[[Gwylog]], Common guillemot, ''Uria aalge'' *[[Gwylog ddu]], Black guillemot, ''Cepphus grylle'' *[[Gylfinir]], Eurasian curlew, ''Numenius arquata'' *[[Hadog]], Haddock, ''Melanogrammus aeglefinus'' *[[Herlyn]], Allis shad, ''Alosa alosa'' *[[Heulforgi]], Basking shark, ''Cetorhinus maximus'' *[[Honos]], Common ling, ''Molva molva'' *[[Howtin]], Houting, ''Coregonus oxyrinchus'' *[[Hugan]], Northern gannet, ''Sula bassana'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Greater scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden bengoch]], Common pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden benwen]], White-headed duck, ''Oxyura leucocephala'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Common merganser, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], American black duck, ''Anas rubripes'' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Common eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden lostfain]], Northern pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Common goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Common shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Hyrddyn aur]], Golden grey mullet, ''Liza aurata'' *[[Hyrddyn llwyd minfain]], Thinlip mullet, ''Liza ramada'' *[[Hyrddyn llwyd gweflog]], Thicklip grey mullet, ''Chelon labrosus'' *[[Lleden Ffrengig]], Atlantic halibut, ''Hippoglossus hippoglossus'' *[[Lleden Thor]], Thor's scaldfish, ''Arnoglossus thori'' *[[Lleden yr Ynys Las]], Greenland halibut, ''Reinhardtius hippoglossoides'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergus albellus'' *[[Lleiddiad]], Killer whale, ''Orcinus orca'' *[[Llurs]], Razorbill, ''Alca torda'' *[[Llyfrothen]], Rock gunnel, ''Pholis gunnellus'' *[[Llyfrothen Montagu]], Montagu's blenny, ''Coryphoblennius galerita'' *[[Llymrïen]], Lesser sand eel, ''Ammodytes tobianus'' *[[Llysywen]], European eel, ''Anguilla anguilla'' *[[Macrell]], Atlantic mackerel, ''Scomber scombrus'' *[[Macrell Sbaen]], Chub mackerel, ''Scomber japonicus'' *[[Maelgi]], Angelshark, ''Squatina squatina'' *[[Marchfacrell]], Atlantic horse mackerel, ''Trachurus trachurus'' *[[Marlin]], Skipjack tuna, ''Euthynnus pelamis'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' *[[Merfog]], Common bream, ''Abramis brama'' *[[Mingrwn]], Striped red mullet, ''Mullus surmuletus'' *[[Morflaidd]], Atlantic wolffish, ''Anarhichas lupus'' *[[Morflaidd brith]], Spotted wolffish, ''Anarhichas minor'' *[[Morgi]], Small-spotted catshark, ''Scyliorhinus canicula'' *[[Morgi'r Ynys Las]], Greenland shark, ''Somniosus microcephalus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' *[[Morlas]], Atlantic pollack, ''Pollachius pollachius'' *[[Môr-wennol fawr]], Royal tern, ''Sterna maxima'' *[[Môr-wennol fechan]], Little tern, ''Sterna albifrons'' *[[Môr-wennol Forster]], Forster's tern, ''Sterna forsteri'' *[[Môr-wennol fraith]], Sooty tern, ''Sterna fuscata'' *[[Môr-wennol ffrwynog]], Bridled tern, ''Sterna anaethetus'' *[[Môr-wennol gribog leiaf]], Lesser crested tern, ''Sterna bengalensis'' *[[Môr-wennol gawraidd]], Caspian tern, ''Sterna caspia'' *[[Môr-wennol gyffredin]], Common tern, ''Sterna hirundo'' *[[Môr-wennol wridog]], Roseate tern, ''Sterna dougallii'' *[[Môr-wennol y Gogledd]], Arctic tern, ''Sterna paradisaea'' *[[Orff]], Ide, ''Leuciscus idus'' *[[Pâl]], Atlantic puffin, ''Fratercula arctica'' *[[Pandora (pysgod)|Pandora]], Common pandora, ''Pagellus erythrinus'' *[[Pedryn Bulwer]], Bulwer's petrel, ''Bulweria bulwerii'' *[[Pedryn drycin]], European storm petrel, ''Hydrobates pelagicus'' *[[Pedryn drycin Leach]], Leach's storm petrel, ''Oceanodroma leucorhoa'' *[[Pedryn Wilson]], Wilson's storm petrel, ''Oceanites oceanicus'' *[[Penbwl môr]], Pogge, ''Agonus cataphractus'' *[[Pencath]], Wels catfish, ''Silurus glanis'' *[[Penfras y Gogledd]], Boreogadus saida, ''Boreogadus saida'' *[[Penhwyad]], Northern pike, ''Esox lucius'' *[[Penlletwad]], European bullhead, ''Cottus gobio'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidris ferruginea'' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd coesgoch]], Common redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Common greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Tringa brevipes'' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd tinwen]], white-rumped sandpiper, ''Calidris fusicollis'' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Red knot, ''Calidris canutus'' *[[Pilcodyn]], Common minnow, ''Phoxinus phoxinus'' *[[Polan]], Arctic cisco, ''Coregonus autumnalis'' *[[Powan]], Lavaret, ''Coregonus lavaretus'' *[[Rhedwr moelydd]], Eurasian stone-curlew, ''Burhinus oedicnemus'' *[[Rhedwr twyni]], Cream-coloured courser, ''Cursorius cursor'' *[[Rhegen Baillon]], Baillon's crake, ''Porzana pusilla'' *[[Rhegen yr ŷd]], Corn crake, ''Crex crex'' *[[Rhufell]], Common roach, ''Rutilus rutilus'' *[[Salpa]], Salema porgy, ''Sarpa salpa'' *[[Sgipiwr]], Atlantic saury, ''Scomberesox saurus'' *[[Sgiwen fach]], Pomarine skua, ''Stercorarius pomarinus'' *[[Sgiwen fawr]], Great skua, ''Stercorarius skua'' *[[Sgiwen lostfain]], Long-tailed skua, ''Stercorarius longicaudus'' *[[Sgiwen Pegwn y De]], South Polar skua, ''Stercorarius maccormicki'' *[[Sgiwen y Gogledd]], Arctic skua, ''Stercorarius parasiticus'' *[[Sgreten]], Tench, ''Tinca tinca'' *[[Styrsiwn]], European sea sturgeon, ''Acipenser sturio'' *[[Swtan barfog bach]], Tadpole fish, ''Raniceps raninus'' *[[Swtan Norwy]], Norway pout, ''Trisopterus esmarkii'' *[[Tiwna]], Atlantic bluefin tuna, ''Thunnus thynnus'' *[[Torsg]], Cusk, ''Brosme brosme'' *[[Torbwt]], Turbot, ''Scophthalmus maximus'' *[[Gwrachen Gennog]], Scale-rayed wrasse, Acantholabrus palloni *[[Llwynog Môr]], Common thresher, Alopias vulpinus *[[Morflaidd Brith Danheddog]], Northern wolffish, Anarhichas denticulatus *[[Pysgodyn Arian Mawr]], Greater argentine, Argentina silus *[[Pysgodyn Arian Bach]], argentine, Argentina sphyraena *[[Ysgyfarnog Fôr]], Red gurnard, Aspitrigla cuculus *[[Pysgodyn Ystlys-Arian Cennog]], Big-scale sand smelt, Atherina boyeri *[[Pysgodyn Ystlys-Arian]], Sand smelt, Atherina presbyter *[[Macrell Roche]], Bullet tuna, Auxis rochei *[[Morfil Pigfain]], Common minke whale, Balaenoptera acutorostrata *[[Morfil Asgellog Sei]], Sei whale, Balaenoptera borealis *[[Morfil Asgellog Glas]], Blue whale, Balaenoptera musculus *[[Morfil Asgellog Llwyd]], Fin whale, Balaenoptera physalus *[[Pysgodyn Clicied]], Grey triggerfish, Balistes carolinensis *[[Llyfrothen Adeiniog]], Butterfly blenny, Blennius ocellaris *[[Merfog Gwyn]], Silver bream, Blicca bjoerkna *[[Pysgodyn Llygad-Llo]], Boops boops, Boops boops *[[Merfog Môr]], Atlantic pomfret, Brama brama *[[Lleden Felen Fach]], Solenette, Buglossidium luteum *[[Bwgan Dŵr]], Common dragonet, Callionymus lyra *[[Bwgan Brith]], Spotted dragonet, Callionymus maculatus *[[Crwban Môr Pendew]], Loggerhead sea turtle, Caretta caretta *[[Pysgodyn Du]], Rudderfish, Centrolophus niger *[[Crwban Môr Gwyrdd]], Green sea turtle, Chelonia mydas *[[Cwningen Fôr]], Rabbit fish, Chimaera monstrosa *[[Brithyll Mair Pum-Barf]], Fivebeard rockling, Ciliata mustela *[[Hwyaden Gynffon-Hir]], Long-tailed duck, Clangula hyemalis *[[Pennog (Neu Ysgadenyn)]], Atlantic herring, Clupea harengus *[[Gwrachen Seithliw]], Mediterranean rainbow wrasse, Coris julis *[[Cynffon Llygoden]], Coryphaenoides rupestris, Coryphaenoides rupestris *[[Gwrachen Eurben]], Corkwing wrasse, Crenilabrus melops *[[Gobi Gwydraidd]], Crystal goby, Crystallogobius linearis *[[Gwrachen Fair]], Goldsinny wrasse, Ctenolabrus rupestris *[[Iâr Fôr]], Cyclopterus lumpus, Cyclopterus lumpus *[[Morlo Cycyllog]], Hooded seal, Cystophora cristata *[[Morgath Ddu]], Common stingray, Dasyatis pastinaca *[[Morfil Gwyn]], Beluga whale, Delphinapterus leucas *[[Dolffin Cyffredin]], Short-beaked common dolphin, Delphinus delphis *[[Merfog Ysgithrog]], Common dentex, Dentex dentex *[[Crwban Môr Cefn-Lledr]], Leatherback sea turtle, Dermochelys coriacea *[[Draenogyn Mor]], European seabass, Dicentrarchus labrax *[[Albatros Aelddu]], Black-browed Albatross, Diomedea melanophris *[[Môr-Wiber Fach]], Lesser weever, Echiichthys vipera *[[Crëyr Bach]], Little egret, Egretta garzetta *[[Brithyll Mair Pedair-Barf]], Fourbeard rockling, Enchelyopus cimbrius *[[Crwban Môr Gwalchbig]], Hawksbill sea turtle, Eretmochelys imbricata *[[Morlo Barfog]], Bearded seal, Erignathus barbatus *[[Morgi Seithliw]], Velvet belly lanternshark, Etmopterus spinax *[[Tiwna Bach]], Little tunny, Euthynnus alletteratus *[[Chwyrnwr Llwyd]], Grey gurnard, Eutrigla gurnardus *[[Swtan Arian]], Silvery pout, Gadiculus argenteus *[[Penfras (Neu Codyn)]], Atlantic cod, Gadus morhua *[[Penfras Yr Ynys Las]], Greenland cod, Gadus ogac *[[Brithyll Mair Tair-Barf]], Three-bearded rockling, Gaidropsarus vulgaris *[[Ci Glas]], School shark, Galeorhinus galeus *[[Morgi Cegddu]], Blackmouth catshark, Galeus melastomus *[[Crothell Dri Phigyn]], Three-spined stickleback, Gasterosteus aculeatus *[[Trochydd Pigwyn]], Yellow-billed Loon, Gavia adamsii *[[Trochydd Gyddfddu]], Black-throated loon, Gavia arctica *[[Trochydd Mawr]], Great Northern Loon, Gavia immer *[[Trochydd Gyddfgoch]], Red-throated loon, Gavia stellata *[[Môr-Wennol Ylfinbraff]], Gull-billed tern, Gelochelidon nilotica *[[Cwtiad-Wennol Adain-Ddu]], Black-winged Pratincole, Glareola nordmanni *[[Cwtiad-Wennol Dorchog]], Collared pratincole, Glareola pratincola *[[Morfil Pengrwn]], Long-finned pilot whale, Globicephala melas *[[Lleden Wrach]], Witch (righteye flounder), Glyptocephalus cynoglossus *[[Llyfrothen Dŵr Croyw]], Gobio gobio, Gobio gobio *[[Gobi Mawr]], Giant goby, Gobius cobitis *[[Gobi Couch]], Couch's goby, Gobius couchi *[[Gobi Mingoch]], Red-mouthed goby, Gobius cruentatus *[[Gobi Du]], Black goby, Gobius niger *[[Bill Bigog]], Rock goby, Gobius paganellus *[[Dolffin Risso]], Risso's dolphin, Grampus griseus *[[Pioden Fôr]], Eurasian Oystercatcher, Haematopus ostralegus *[[Eryr Môr]], White-tailed Eagle, Haliaeetus albicilla *[[Eryr Moel]], Bald Eagle, Haliaeetus leucocephalus *[[Morlo Llwyd]], Grey seal, Halichoerus grypus *[[Hirgoes]], Black-winged stilt, Himantopus himantopus *[[Morfil Trwyn Potel]], Northern bottlenose whale, Hyperoodon ampullatus *[[Sgorpion Môr Deugorn]], Twohorn sculpin, Icelus bicornis *[[Pysgodyn Hwyliog]], Indo-Pacific sailfish, Istiophorus platypterus *[[Morfil Sberm Lleiaf]], Pygmy sperm whale, Kogia breviceps *[[Cleiriach Y Gwymon]], Ballan wrasse, Labrus bergylta *[[Gwrachen Resog]], Cuckoo wrasse, Labrus mixtus *[[Dolffin Ystlyswyn]], Atlantic white-sided dolphin, Lagenorhynchus acutus *[[Dolffin Pigwyn]], White-beaked dolphin, Lagenorhynchus albirostris *[[Corgi Môr]], Porbeagle, Lamna nasus *[[Llysywen Bendoll Yr Afon]], European river lamprey, Lampetra fluviatilis *[[Gwylan Y Penwaig]], European herring gull, Larus argentatus *[[Gwylan Chwerthinog]], Laughing gull, Larus atricilla *[[Gwylan Y Gweunydd]], Common gull, Larus canus *[[Gwylan Fodrwybig]], Ring-billed gull, Larus delawarensis *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]], Lesser black-backed gull, Larus fuscus *[[Gwylan Yr Arctig]], Iceland gull, Larus glaucoides *[[Gwylan y Gogledd]], Glaucous gull, ''Larus hyperboreus'' *[[Gwylan Môr y Canoldir]], Mediterranean gull, ''Larus melanocephalus'' *[[Gwylan Fechan]], Little gull, Larus minutus *[[Gwylan Benddu]], Black-headed gull, Larus ridibundus *[[Lleden Fair Bedwar-Smotyn]], Lepidorhombus boscii, Lepidorhombus boscii *[[Gobi Fries]], Fries's goby, Lesuerigobius friesii *[[Twb Y Dail]], European chub, Leuciscus cephalus *[[Lleden Dywod]], Common dab, Limanda limanda *[[Pibydd Llydanbig]], Broad-billed sandpiper, Limicola falcinellus *[[Rhostog Gynffonfraith]], Bar-tailed godwit, Limosa lapponica *[[Iâr Fôr Lysnafeddog]], Common seasnail, Liparis liparis *[[Llyfrothen Benddu]], Lipophrys pholis, Lipophrys pholis *[[Cythraul Y Môr]], Lophius piscatorius, Lophius piscatorius *[[Penfras Dŵr Croyw]], Burbot, Lota lota *[[Llyfrothen Fain]], snake blenny, Lumpenus lampretaeformis *[[Caplan (pysgodyn)|Caplan]], Capelin, Mallotus villosus *[[Morfil Cefngrwm]], Humpback whale, Megaptera novaeangliae *[[Gwyniad Môr]], Merlangius, Merlangius merlangus *[[Morfil Gylfinog Sowerby]], Sowerby's beaked whale, Mesoplodon bidens *[[Morfil Gylfinog True]], True's beaked whale, Mesoplodon mirus *[[Swtan Glas]], Blue whiting, Micromesistius poutassou *[[Lleden Lefn]], Lemon sole, Microstomus kitt *[[Pysgodyn Haul]], Ocean sunfish, Mola mola *[[Honos Glas]], Blue ling, Molva dypterygia *[[Morfil Uncorn]], Narwhal, Monodon monoceros *[[Morgi Llyfn]], Starry smooth-hound, Mustelus asterias *[[Morgi Serennog]], Common smooth-hound, Mustelus mustelus *[[Sgorpion Môr Pedwar-Corn]], Fourhorn sculpin, Myoxocephalus quadricornis *[[Safngrwn]], Myxine glutinosa, Myxine glutinosa *[[Pibell Fôr Leiaf]], Worm pipefish, Nerophis lumbriciformis *[[Pibell Fôr Drwynsyth]], Straightnose pipefish, Nerophis ophidion *[[Morlo Ysgithrog]], Walrus, Odobenus rosmarus *[[Eog Cefngrwm]], Pink salmon, Oncorhynchus gorbuscha *[[Bonito Unlliw]], Orcynopsis unicolor, Orcynopsis unicolor *[[Brwyniad Conwy]], European smelt, Osmerus eperlanus *[[Merfog Coch]], Blackspot seabream, Pagellus bogaraveo *[[Gwylan Ifori]], Ivory Gull, Pagophila eburnea *[[Twmpot]], Tompot blenny, Parablennius gattorugine *[[Lleden Wadn Y Tywod]], Sand sole, Pegusa lascaris *[[Morfil Pen Pwmpen]], Melon-headed whale, Peponocephala electra *[["Draenogyn Dŵr Croyw(G)]], draenogiaid dŵr croyw", European perch *[[Llysywen Bendoll Y Môr]], Sea lamprey, Petromyzon marinus *[[Mulfran Werdd]], European shag, Phalacrocorax aristotelis *[[Mulfran]], Great cormorant, Phalacrocorax carbo *[[Llydandroed Llwyd]], Red phalarope, Phalaropus fulicarius *[[Llydandroed Gyddfgoch]], Red-necked phalarope, Phalaropus lobatus *[[Llydandroed Wilson]], Wilson's Phalarope, Phalaropus tricolor *[[Pibydd Torchog]], Ruff, Philomachus pugnax *[[Morlo Cylchog]], Ringed seal, Phoca hispida *[[Morlo Cyffredin]], Harbor seal, Phoca vitulina *[[Llamhidydd]], Harbour porpoise, Phocoena phocoena *[[Lleden Benglwm Norwy]], Norwegian topknot, Phrynorhombus norvegicus *[[Lleden Benglwm Eckstrom]], , Phrynorhombus regius *[[Morfil Sberm]], Sperm whale, Physeter macrocephalus *[[Lleden Fwd]], European flounder, Platichthys flesus *[[Crymanbig Ddu]], Glossy ibis, Plegadis falcinellus *[[Lleden Goch]], European plaice, Pleuronectes platessa *[[Corgwtiad Aur]], American golden plover, Pluvialis dominica *[[Gwyach Gorniog]], Horned grebe, Podiceps auritus *[[Gwyach Fawr Gopog]], Great crested grebe, Podiceps cristatus *[[Gwyach Yddfgoch]], Red-necked grebe, Podiceps grisegena *[[Gwyach Yddfddu]], Black-necked grebe, Podiceps nigricollis *[[Gwyach Ylfinfraith]], Pied-billed grebe, Podilymbus podiceps *[[Chwitlyn Glas]], Pollachius virens, Pollachius virens *[[Pysgodyn Broc Môr]], Atlantic wreckfish, Polyprion americanus *[[Gobi'r Tywod]], Sand goby, Pomatoschistus minutus *[[Gobi Lliwgar]], Painted goby, Pomatoschistus pictus *[[Rhegen Fraith]], Spotted crake, Porzana porzana *[[Morgi Glas]], Blue shark, Prionace glauca *[[Merfog Arian]], silver pomfret, Pterycombus brama *[[Aderyn Drycin Bach]], Little shearwater, Puffinus assimilis *[[Aderyn Drycin Mawr]], Great shearwater, Puffinus gravis *[[Aderyn Drycin Manaw]], Manx shearwater, Puffinus puffinus *[[Crothell Naw Pigyn]], Ninespine stickleback, Pungitius pungitius *[[Morgath Wen]], white skate, Raja alba *[[Morgath (Neu Cath Fôr)]], Common skate, Raja batis *[[Morgath Drwynbwl]], cownose ray, Raja bonasus *[[Morgath Styds]], Thornback ray, Raja clavata *[[Morgath Gribog]], shagreen ray, Raja fullonica *[[Morgath Lygaid-Bach]], Smalleyed ray, Raja microocellata *[[Morgath Bigog]], Thorny skate, Raja radiata *[[Morgath Donnog]], Undulate ray, Raja undulata *[[Rhegen Ddŵr]], Water Rail, Rallus aquaticus *[[Pysgodyn Haul Main]], Slender sunfish, Ranzania laevis *[[Gwylan Goesddu]], Black-legged Kittiwake, Rissa tridactyla *[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri *[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri *[[Siwin (Neu Gwyniedyn)]], Brown trout, Salmo trutta *[[Torgoch Afon]], Brook trout, Salvelinus fontinalis *[[Pennog Mair]], European pilchard, Sardina pilchardus *[[Pysgodyn Rhudd]], Common rudd, Scardinius erythrophthalmus *[[Lleden Fannog]], Brill (fish), Scophthalmus rhombus *[[Pysgodyn Safnlas]], Scorpaenidae, Scorpaenidae *[[Morgi Brych]], Nursehound, Scyliorhinus stellaris *[[Pysgodyn Coch]], Rose fish, Sebastes marinus *[[Pysgodyn Coch Norwy]], Norway haddock, Sebastes viviparus *[[Lleden Chwithig]], Common sole, Solea solea *[[Morgi Pen Morthwyl]], Smooth hammerhead, Sphyrna zygaena *[[Crothell Bymtheg-Pigyn]], Spinachia spinachia, Spinachia spinachia *[[Merfog Du]], Black seabream, Spondyliosoma cantharus *[[Ci Pigog]], Spiny dogfish, Squalus acanthias *[[Dolffin Rhesog]], striped dolphin, Stenella caeruleoalba *[[Draenogyn Cegfawr]], Zander, Stizostedion lucioperca *[[Pibell Fôr Nilsson]], Lesser pipefish, Syngnathus rostellatus *[[Pibell Fôr Drwynllydan]], Broadnosed pipefish, Syngnathus typhle *[[Gwyach Fach]], Little Grebe, Tachybaptus ruficollis *[[Merfog Asgell-Hir]], Big-scale pomfret, Taractichthys longipinnis *[[Sgorpion Môr]], Taurulus bubalis, Taurulus bubalis *[[Sgorpion Môr Norwy]], Norway bullhead, Taurulus lilljeborgi *[[Gobi Mannog]], Leopard-spotted goby, Thorogobius ephippiatus *[[Tiwna Asgell-Hir]], Albacore, Thunnus alalunga *[[Tiwna Melyn]], Yellowfin tuna, Thunnus albacares *[[Cangen Las]], Grayling (species), Thymallus thymallus *[[Morgath Drydan Fraith]], Marbled electric ray, Torpedo marmorata *[[Morgath Drydan]], Atlantic torpedo, Torpedo nobiliana *[[Môr-Wiber Fawr]], Greater weever, Trachinus draco *[[Chwyrnwr Ysgithrog]], Piper gurnard, Trigla lyra *[[Chwyrnwr Rhesog]], Streaked gurnard, Trigloporus lastoviza *[[Codyn Llwyd]], Trisopterus luscus, Trisopterus luscus *[[Dolffin Trwyn Potel]], Common bottlenose dolphin, Tursiops truncatus *[[Pysgodyn Cleddyf]], Swordfish, Xiphias gladius *[[Pysgodyn Darn Arian]], John Dory, Zeus faber *[[Morfil Gylfinog Cuvier]], Cuvier's beaked whale, Ziphius cavirostris ==Gweler hefyd== *[[Rhestr adar Cymru]] [[Categori:Creaduriaid arfordir Prydain| ]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Creaduriaid morol gwledydd Prydain]] [[Categori:Rhywogaethau o anifeiliaid| *]] [[Categori:Rhywogaethau o famaliaid| *]] [[Categori:Rhywogaethau o bysgod| *]] 7a8ejkotxug6jv0ik63zmh5wxkz8bti 11101414 11101345 2022-08-13T18:37:48Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki Dyma restr o greaduriaid a ellir eu canfod ar arfordiroedd gwledydd Prydain; daw'r enwau Cymraeg o gronfa [[Cymdeithas Edward Llwyd]] o enwau. Gweler hefyd rhestr [https://llennatur.cymru/Y-Bywiadur ''Y Bywiadur''] Llên Natur. >>trefn yr wyddor ... gwaith ar y gweill ...<< ;Cymraeg - Saesneg - Lladin *[[Aderyn drycin y graig]], Northern fulmar, ''Fulmarus glacialis'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Bonito]], Atlantic bonito, ''Sarda sarda'' *[[Brithyll]], Brown trout, ''Salmo trutta'' *[[Brwyniad]], European anchovy, ''Engraulis encrasicolus'' *[[Cambig]], Pied avocet, ''Recurvirostra avosetta'' *[[Carfil bach]], Little auk, ''Alle alle'' *[[Cegddu]], European hake, ''Merluccius merluccius'' *[[Cerpyn]], Common carp, ''Cyprinus carpio'' *[[Codyn Ebrill]], Poor cod, ''Trisopterus minutus'' *[[Coegleiddiad]], False killer whale, ''Pseudorca crassidens'' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' *[[Congren]], European conger, ''Conger conger'' *[[Corhwyaden]], Eurasian teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas crecca carolinensis'' *[[Corbennog]], European sprat, ''Sprattus sprattus'' *[[Cornbig (pysgodyn)|Cornbig]], Garfish, ''Belone belone'' *[[Corswennol adeinwen]], White-winged tern, ''Chlidonias leucopterus'' *[[Corswennol ddu]], Black tern, ''Chlidonias niger'' *[[Corswennol farfog]], Whiskered tern, ''Chlidonias hybrida'' *[[Crychyn]], Ruffe, ''Gymnocephalus cernuus'' *[[Cwtiad aur]], European golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad heidiol]], Sociable lapwing, ''Vanellus gregarius'' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Common ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' *[[Cwtiad y traeth]], Ruddy turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Chwiwell]], Eurasian wigeon, ''Anas penelope'' *[[Darsen]], Common dace, ''Leuciscus leuciscus'' *[[Drymiwr]], Stone bass, ''Argyrosomus regius'' *[[Dwrgi]], European otter, ''Lutra lutra'' *[[Eog]], Atlantic salmon, ''Salmo salar'' *[[Fendas]], Vendace, ''Coregonus albula'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' *[[Gobi (pysgod)|Gobi]], Common goby, ''Pomatoschistus microps'' *[[Gobi Norwy]], Norway goby, ''Pomatoschistus norvegicus'' *[[Gobi tryloyw]], Transparent goby, ''Aphia minuta'' *[[Gorwyniad]], Common bleak, ''Alburnus alburnus'' *[[Gwangen]], Twait shad, ''Alosa fallax'' *[[Gweflogyn]], Viviparous eelpout, ''Zoarces viviparus'' *[[Gwrachen Baillon]], Baillon's wrasse, ''Crenilabrus bailloni'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], Greater white-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brant goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gwylan Bonaparte]], Bonaparte's gull, ''Larus philadelphia'' *[[Gwylan Franklin]], Franklin's gull, ''Larus pipixcan *[[Gwylan Ross]], Ross's gull, ''Rhodostethia rosea'' *[[Gwylan Sabine]], Sabine's gull, ''Larus sabini'' *[[Gwylog]], Common guillemot, ''Uria aalge'' *[[Gwylog ddu]], Black guillemot, ''Cepphus grylle'' *[[Gylfinir]], Eurasian curlew, ''Numenius arquata'' *[[Hadog]], Haddock, ''Melanogrammus aeglefinus'' *[[Herlyn]], Allis shad, ''Alosa alosa'' *[[Heulforgi]], Basking shark, ''Cetorhinus maximus'' *[[Honos]], Common ling, ''Molva molva'' *[[Howtin]], Houting, ''Coregonus oxyrinchus'' *[[Hugan]], Northern gannet, ''Sula bassana'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Greater scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden bengoch]], Common pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden benwen]], White-headed duck, ''Oxyura leucocephala'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Common merganser, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], American black duck, ''Anas rubripes'' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Common eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden lostfain]], Northern pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Common goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Common shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Hyrddyn aur]], Golden grey mullet, ''Liza aurata'' *[[Hyrddyn llwyd minfain]], Thinlip mullet, ''Liza ramada'' *[[Hyrddyn llwyd gweflog]], Thicklip grey mullet, ''Chelon labrosus'' *[[Lleden Ffrengig]], Atlantic halibut, ''Hippoglossus hippoglossus'' *[[Lleden Thor]], Thor's scaldfish, ''Arnoglossus thori'' *[[Lleden yr Ynys Las]], Greenland halibut, ''Reinhardtius hippoglossoides'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergus albellus'' *[[Lleiddiad]], Killer whale, ''Orcinus orca'' *[[Llurs]], Razorbill, ''Alca torda'' *[[Llyfrothen]], Rock gunnel, ''Pholis gunnellus'' *[[Llyfrothen Montagu]], Montagu's blenny, ''Coryphoblennius galerita'' *[[Llymrïen]], Lesser sand eel, ''Ammodytes tobianus'' *[[Llysywen]], European eel, ''Anguilla anguilla'' *[[Macrell]], Atlantic mackerel, ''Scomber scombrus'' *[[Macrell Sbaen]], Chub mackerel, ''Scomber japonicus'' *[[Maelgi]], Angelshark, ''Squatina squatina'' *[[Marchfacrell]], Atlantic horse mackerel, ''Trachurus trachurus'' *[[Marlin]], Skipjack tuna, ''Euthynnus pelamis'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' *[[Merfog]], Common bream, ''Abramis brama'' *[[Mingrwn]], Striped red mullet, ''Mullus surmuletus'' *[[Morflaidd]], Atlantic wolffish, ''Anarhichas lupus'' *[[Morflaidd brith]], Spotted wolffish, ''Anarhichas minor'' *[[Morgi]], Small-spotted catshark, ''Scyliorhinus canicula'' *[[Morgi'r Ynys Las]], Greenland shark, ''Somniosus microcephalus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' *[[Morlas]], Atlantic pollack, ''Pollachius pollachius'' *[[Môr-wennol fawr]], Royal tern, ''Sterna maxima'' *[[Môr-wennol fechan]], Little tern, ''Sterna albifrons'' *[[Môr-wennol Forster]], Forster's tern, ''Sterna forsteri'' *[[Môr-wennol fraith]], Sooty tern, ''Sterna fuscata'' *[[Môr-wennol ffrwynog]], Bridled tern, ''Sterna anaethetus'' *[[Môr-wennol gribog leiaf]], Lesser crested tern, ''Sterna bengalensis'' *[[Môr-wennol gawraidd]], Caspian tern, ''Sterna caspia'' *[[Môr-wennol gyffredin]], Common tern, ''Sterna hirundo'' *[[Môr-wennol wridog]], Roseate tern, ''Sterna dougallii'' *[[Môr-wennol y Gogledd]], Arctic tern, ''Sterna paradisaea'' *[[Orff]], Ide, ''Leuciscus idus'' *[[Pâl]], Atlantic puffin, ''Fratercula arctica'' *[[Pandora (pysgod)|Pandora]], Common pandora, ''Pagellus erythrinus'' *[[Pedryn Bulwer]], Bulwer's petrel, ''Bulweria bulwerii'' *[[Pedryn drycin]], European storm petrel, ''Hydrobates pelagicus'' *[[Pedryn drycin Leach]], Leach's storm petrel, ''Oceanodroma leucorhoa'' *[[Pedryn Wilson]], Wilson's storm petrel, ''Oceanites oceanicus'' *[[Penbwl môr]], Pogge, ''Agonus cataphractus'' *[[Pencath]], Wels catfish, ''Silurus glanis'' *[[Penfras y Gogledd]], Boreogadus saida, ''Boreogadus saida'' *[[Penhwyad]], Northern pike, ''Esox lucius'' *[[Penlletwad]], European bullhead, ''Cottus gobio'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidris ferruginea'' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd coesgoch]], Common redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Common greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Tringa brevipes'' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd tinwen]], white-rumped sandpiper, ''Calidris fusicollis'' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Red knot, ''Calidris canutus'' *[[Pilcodyn]], Common minnow, ''Phoxinus phoxinus'' *[[Polan]], Arctic cisco, ''Coregonus autumnalis'' *[[Powan]], Lavaret, ''Coregonus lavaretus'' *[[Rhedwr moelydd]], Eurasian stone-curlew, ''Burhinus oedicnemus'' *[[Rhedwr twyni]], Cream-coloured courser, ''Cursorius cursor'' *[[Rhegen Baillon]], Baillon's crake, ''Porzana pusilla'' *[[Rhegen yr ŷd]], Corn crake, ''Crex crex'' *[[Rhufell]], Common roach, ''Rutilus rutilus'' *[[Salpa]], Salema porgy, ''Sarpa salpa'' *[[Sgipiwr]], Atlantic saury, ''Scomberesox saurus'' *[[Sgiwen fach]], Pomarine skua, ''Stercorarius pomarinus'' *[[Sgiwen fawr]], Great skua, ''Stercorarius skua'' *[[Sgiwen lostfain]], Long-tailed skua, ''Stercorarius longicaudus'' *[[Sgiwen Pegwn y De]], South Polar skua, ''Stercorarius maccormicki'' *[[Sgiwen y Gogledd]], Arctic skua, ''Stercorarius parasiticus'' *[[Sgreten]], Tench, ''Tinca tinca'' *[[Styrsiwn]], European sea sturgeon, ''Acipenser sturio'' *[[Swtan barfog bach]], Tadpole fish, ''Raniceps raninus'' *[[Swtan Norwy]], Norway pout, ''Trisopterus esmarkii'' *[[Tiwna]], Atlantic bluefin tuna, ''Thunnus thynnus'' *[[Torsg]], Cusk, ''Brosme brosme'' *[[Torbwt]], Turbot, ''Scophthalmus maximus'' *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated loon, Gavia arctica *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated loon, Gavia stellata *[[Trochydd mawr]], Great Northern Loon, Gavia immer *[[Trochydd pigwyn]], Yellow-billed Loon, Gavia adamsii *[[Gwrachen Gennog]], Scale-rayed wrasse, Acantholabrus palloni *[[Llwynog Môr]], Common thresher, Alopias vulpinus *[[Morflaidd Brith Danheddog]], Northern wolffish, Anarhichas denticulatus *[[Pysgodyn Arian Mawr]], Greater argentine, Argentina silus *[[Pysgodyn Arian Bach]], argentine, Argentina sphyraena *[[Ysgyfarnog Fôr]], Red gurnard, Aspitrigla cuculus *[[Pysgodyn Ystlys-Arian Cennog]], Big-scale sand smelt, Atherina boyeri *[[Pysgodyn Ystlys-Arian]], Sand smelt, Atherina presbyter *[[Macrell Roche]], Bullet tuna, Auxis rochei *[[Morfil Pigfain]], Common minke whale, Balaenoptera acutorostrata *[[Morfil Asgellog Sei]], Sei whale, Balaenoptera borealis *[[Morfil Asgellog Glas]], Blue whale, Balaenoptera musculus *[[Morfil Asgellog Llwyd]], Fin whale, Balaenoptera physalus *[[Pysgodyn Clicied]], Grey triggerfish, Balistes carolinensis *[[Llyfrothen Adeiniog]], Butterfly blenny, Blennius ocellaris *[[Merfog Gwyn]], Silver bream, Blicca bjoerkna *[[Pysgodyn Llygad-Llo]], Boops boops, Boops boops *[[Merfog Môr]], Atlantic pomfret, Brama brama *[[Lleden Felen Fach]], Solenette, Buglossidium luteum *[[Bwgan Dŵr]], Common dragonet, Callionymus lyra *[[Bwgan Brith]], Spotted dragonet, Callionymus maculatus *[[Crwban Môr Pendew]], Loggerhead sea turtle, Caretta caretta *[[Pysgodyn Du]], Rudderfish, Centrolophus niger *[[Crwban Môr Gwyrdd]], Green sea turtle, Chelonia mydas *[[Cwningen Fôr]], Rabbit fish, Chimaera monstrosa *[[Brithyll Mair Pum-Barf]], Fivebeard rockling, Ciliata mustela *[[Hwyaden Gynffon-Hir]], Long-tailed duck, Clangula hyemalis *[[Pennog (Neu Ysgadenyn)]], Atlantic herring, Clupea harengus *[[Gwrachen Seithliw]], Mediterranean rainbow wrasse, Coris julis *[[Cynffon Llygoden]], Coryphaenoides rupestris, Coryphaenoides rupestris *[[Gwrachen Eurben]], Corkwing wrasse, Crenilabrus melops *[[Gobi Gwydraidd]], Crystal goby, Crystallogobius linearis *[[Gwrachen Fair]], Goldsinny wrasse, Ctenolabrus rupestris *[[Iâr Fôr]], Cyclopterus lumpus, Cyclopterus lumpus *[[Morlo Cycyllog]], Hooded seal, Cystophora cristata *[[Morgath Ddu]], Common stingray, Dasyatis pastinaca *[[Morfil Gwyn]], Beluga whale, Delphinapterus leucas *[[Dolffin Cyffredin]], Short-beaked common dolphin, Delphinus delphis *[[Merfog Ysgithrog]], Common dentex, Dentex dentex *[[Crwban Môr Cefn-Lledr]], Leatherback sea turtle, Dermochelys coriacea *[[Draenogyn Mor]], European seabass, Dicentrarchus labrax *[[Albatros Aelddu]], Black-browed Albatross, Diomedea melanophris *[[Môr-Wiber Fach]], Lesser weever, Echiichthys vipera *[[Crëyr Bach]], Little egret, Egretta garzetta *[[Brithyll Mair Pedair-Barf]], Fourbeard rockling, Enchelyopus cimbrius *[[Crwban Môr Gwalchbig]], Hawksbill sea turtle, Eretmochelys imbricata *[[Morlo Barfog]], Bearded seal, Erignathus barbatus *[[Morgi Seithliw]], Velvet belly lanternshark, Etmopterus spinax *[[Tiwna Bach]], Little tunny, Euthynnus alletteratus *[[Chwyrnwr Llwyd]], Grey gurnard, Eutrigla gurnardus *[[Swtan Arian]], Silvery pout, Gadiculus argenteus *[[Penfras (Neu Codyn)]], Atlantic cod, Gadus morhua *[[Penfras Yr Ynys Las]], Greenland cod, Gadus ogac *[[Brithyll Mair Tair-Barf]], Three-bearded rockling, Gaidropsarus vulgaris *[[Ci Glas]], School shark, Galeorhinus galeus *[[Morgi Cegddu]], Blackmouth catshark, Galeus melastomus *[[Crothell Dri Phigyn]], Three-spined stickleback, Gasterosteus aculeatus *[[Môr-Wennol Ylfinbraff]], Gull-billed tern, Gelochelidon nilotica *[[Cwtiad-Wennol Adain-Ddu]], Black-winged Pratincole, Glareola nordmanni *[[Cwtiad-Wennol Dorchog]], Collared pratincole, Glareola pratincola *[[Morfil Pengrwn]], Long-finned pilot whale, Globicephala melas *[[Lleden Wrach]], Witch (righteye flounder), Glyptocephalus cynoglossus *[[Llyfrothen Dŵr Croyw]], Gobio gobio, Gobio gobio *[[Gobi Mawr]], Giant goby, Gobius cobitis *[[Gobi Couch]], Couch's goby, Gobius couchi *[[Gobi Mingoch]], Red-mouthed goby, Gobius cruentatus *[[Gobi Du]], Black goby, Gobius niger *[[Bill Bigog]], Rock goby, Gobius paganellus *[[Dolffin Risso]], Risso's dolphin, Grampus griseus *[[Pioden Fôr]], Eurasian Oystercatcher, Haematopus ostralegus *[[Eryr Môr]], White-tailed Eagle, Haliaeetus albicilla *[[Eryr Moel]], Bald Eagle, Haliaeetus leucocephalus *[[Morlo Llwyd]], Grey seal, Halichoerus grypus *[[Hirgoes]], Black-winged stilt, Himantopus himantopus *[[Morfil Trwyn Potel]], Northern bottlenose whale, Hyperoodon ampullatus *[[Sgorpion Môr Deugorn]], Twohorn sculpin, Icelus bicornis *[[Pysgodyn Hwyliog]], Indo-Pacific sailfish, Istiophorus platypterus *[[Morfil Sberm Lleiaf]], Pygmy sperm whale, Kogia breviceps *[[Cleiriach Y Gwymon]], Ballan wrasse, Labrus bergylta *[[Gwrachen Resog]], Cuckoo wrasse, Labrus mixtus *[[Dolffin Ystlyswyn]], Atlantic white-sided dolphin, Lagenorhynchus acutus *[[Dolffin Pigwyn]], White-beaked dolphin, Lagenorhynchus albirostris *[[Corgi Môr]], Porbeagle, Lamna nasus *[[Llysywen Bendoll Yr Afon]], European river lamprey, Lampetra fluviatilis *[[Gwylan Y Penwaig]], European herring gull, Larus argentatus *[[Gwylan Chwerthinog]], Laughing gull, Larus atricilla *[[Gwylan Y Gweunydd]], Common gull, Larus canus *[[Gwylan Fodrwybig]], Ring-billed gull, Larus delawarensis *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]], Lesser black-backed gull, Larus fuscus *[[Gwylan Yr Arctig]], Iceland gull, Larus glaucoides *[[Gwylan y Gogledd]], Glaucous gull, ''Larus hyperboreus'' *[[Gwylan Môr y Canoldir]], Mediterranean gull, ''Larus melanocephalus'' *[[Gwylan Fechan]], Little gull, Larus minutus *[[Gwylan Benddu]], Black-headed gull, Larus ridibundus *[[Lleden Fair Bedwar-Smotyn]], Lepidorhombus boscii, Lepidorhombus boscii *[[Gobi Fries]], Fries's goby, Lesuerigobius friesii *[[Twb Y Dail]], European chub, Leuciscus cephalus *[[Lleden Dywod]], Common dab, Limanda limanda *[[Pibydd Llydanbig]], Broad-billed sandpiper, Limicola falcinellus *[[Rhostog Gynffonfraith]], Bar-tailed godwit, Limosa lapponica *[[Iâr Fôr Lysnafeddog]], Common seasnail, Liparis liparis *[[Llyfrothen Benddu]], Lipophrys pholis, Lipophrys pholis *[[Cythraul Y Môr]], Lophius piscatorius, Lophius piscatorius *[[Penfras Dŵr Croyw]], Burbot, Lota lota *[[Llyfrothen Fain]], snake blenny, Lumpenus lampretaeformis *[[Caplan (pysgodyn)|Caplan]], Capelin, Mallotus villosus *[[Morfil Cefngrwm]], Humpback whale, Megaptera novaeangliae *[[Gwyniad Môr]], Merlangius, Merlangius merlangus *[[Morfil Gylfinog Sowerby]], Sowerby's beaked whale, Mesoplodon bidens *[[Morfil Gylfinog True]], True's beaked whale, Mesoplodon mirus *[[Swtan Glas]], Blue whiting, Micromesistius poutassou *[[Lleden Lefn]], Lemon sole, Microstomus kitt *[[Pysgodyn Haul]], Ocean sunfish, Mola mola *[[Honos Glas]], Blue ling, Molva dypterygia *[[Morfil Uncorn]], Narwhal, Monodon monoceros *[[Morgi Llyfn]], Starry smooth-hound, Mustelus asterias *[[Morgi Serennog]], Common smooth-hound, Mustelus mustelus *[[Sgorpion Môr Pedwar-Corn]], Fourhorn sculpin, Myoxocephalus quadricornis *[[Safngrwn]], Myxine glutinosa, Myxine glutinosa *[[Pibell Fôr Leiaf]], Worm pipefish, Nerophis lumbriciformis *[[Pibell Fôr Drwynsyth]], Straightnose pipefish, Nerophis ophidion *[[Morlo Ysgithrog]], Walrus, Odobenus rosmarus *[[Eog Cefngrwm]], Pink salmon, Oncorhynchus gorbuscha *[[Bonito Unlliw]], Orcynopsis unicolor, Orcynopsis unicolor *[[Brwyniad Conwy]], European smelt, Osmerus eperlanus *[[Merfog Coch]], Blackspot seabream, Pagellus bogaraveo *[[Gwylan Ifori]], Ivory Gull, Pagophila eburnea *[[Twmpot]], Tompot blenny, Parablennius gattorugine *[[Lleden Wadn Y Tywod]], Sand sole, Pegusa lascaris *[[Morfil Pen Pwmpen]], Melon-headed whale, Peponocephala electra *[["Draenogyn Dŵr Croyw(G)]], draenogiaid dŵr croyw", European perch *[[Llysywen Bendoll Y Môr]], Sea lamprey, Petromyzon marinus *[[Mulfran Werdd]], European shag, Phalacrocorax aristotelis *[[Mulfran]], Great cormorant, Phalacrocorax carbo *[[Llydandroed Llwyd]], Red phalarope, Phalaropus fulicarius *[[Llydandroed Gyddfgoch]], Red-necked phalarope, Phalaropus lobatus *[[Llydandroed Wilson]], Wilson's Phalarope, Phalaropus tricolor *[[Pibydd Torchog]], Ruff, Philomachus pugnax *[[Morlo Cylchog]], Ringed seal, Phoca hispida *[[Morlo Cyffredin]], Harbor seal, Phoca vitulina *[[Llamhidydd]], Harbour porpoise, Phocoena phocoena *[[Lleden Benglwm Norwy]], Norwegian topknot, Phrynorhombus norvegicus *[[Lleden Benglwm Eckstrom]], , Phrynorhombus regius *[[Morfil Sberm]], Sperm whale, Physeter macrocephalus *[[Lleden Fwd]], European flounder, Platichthys flesus *[[Crymanbig Ddu]], Glossy ibis, Plegadis falcinellus *[[Lleden Goch]], European plaice, Pleuronectes platessa *[[Corgwtiad Aur]], American golden plover, Pluvialis dominica *[[Gwyach Gorniog]], Horned grebe, Podiceps auritus *[[Gwyach Fawr Gopog]], Great crested grebe, Podiceps cristatus *[[Gwyach Yddfgoch]], Red-necked grebe, Podiceps grisegena *[[Gwyach Yddfddu]], Black-necked grebe, Podiceps nigricollis *[[Gwyach Ylfinfraith]], Pied-billed grebe, Podilymbus podiceps *[[Chwitlyn Glas]], Pollachius virens, Pollachius virens *[[Pysgodyn Broc Môr]], Atlantic wreckfish, Polyprion americanus *[[Gobi'r Tywod]], Sand goby, Pomatoschistus minutus *[[Gobi Lliwgar]], Painted goby, Pomatoschistus pictus *[[Rhegen Fraith]], Spotted crake, Porzana porzana *[[Morgi Glas]], Blue shark, Prionace glauca *[[Merfog Arian]], silver pomfret, Pterycombus brama *[[Aderyn Drycin Bach]], Little shearwater, Puffinus assimilis *[[Aderyn Drycin Mawr]], Great shearwater, Puffinus gravis *[[Aderyn Drycin Manaw]], Manx shearwater, Puffinus puffinus *[[Crothell Naw Pigyn]], Ninespine stickleback, Pungitius pungitius *[[Morgath Wen]], white skate, Raja alba *[[Morgath (Neu Cath Fôr)]], Common skate, Raja batis *[[Morgath Drwynbwl]], cownose ray, Raja bonasus *[[Morgath Styds]], Thornback ray, Raja clavata *[[Morgath Gribog]], shagreen ray, Raja fullonica *[[Morgath Lygaid-Bach]], Smalleyed ray, Raja microocellata *[[Morgath Bigog]], Thorny skate, Raja radiata *[[Morgath Donnog]], Undulate ray, Raja undulata *[[Rhegen Ddŵr]], Water Rail, Rallus aquaticus *[[Pysgodyn Haul Main]], Slender sunfish, Ranzania laevis *[[Gwylan Goesddu]], Black-legged Kittiwake, Rissa tridactyla *[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri *[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri *[[Siwin (Neu Gwyniedyn)]], Brown trout, Salmo trutta *[[Torgoch Afon]], Brook trout, Salvelinus fontinalis *[[Pennog Mair]], European pilchard, Sardina pilchardus *[[Pysgodyn Rhudd]], Common rudd, Scardinius erythrophthalmus *[[Lleden Fannog]], Brill (fish), Scophthalmus rhombus *[[Pysgodyn Safnlas]], Scorpaenidae, Scorpaenidae *[[Morgi Brych]], Nursehound, Scyliorhinus stellaris *[[Pysgodyn Coch]], Rose fish, Sebastes marinus *[[Pysgodyn Coch Norwy]], Norway haddock, Sebastes viviparus *[[Lleden Chwithig]], Common sole, Solea solea *[[Morgi Pen Morthwyl]], Smooth hammerhead, Sphyrna zygaena *[[Crothell Bymtheg-Pigyn]], Spinachia spinachia, Spinachia spinachia *[[Merfog Du]], Black seabream, Spondyliosoma cantharus *[[Ci Pigog]], Spiny dogfish, Squalus acanthias *[[Dolffin Rhesog]], striped dolphin, Stenella caeruleoalba *[[Draenogyn Cegfawr]], Zander, Stizostedion lucioperca *[[Pibell Fôr Nilsson]], Lesser pipefish, Syngnathus rostellatus *[[Pibell Fôr Drwynllydan]], Broadnosed pipefish, Syngnathus typhle *[[Gwyach Fach]], Little Grebe, Tachybaptus ruficollis *[[Merfog Asgell-Hir]], Big-scale pomfret, Taractichthys longipinnis *[[Sgorpion Môr]], Taurulus bubalis, Taurulus bubalis *[[Sgorpion Môr Norwy]], Norway bullhead, Taurulus lilljeborgi *[[Gobi Mannog]], Leopard-spotted goby, Thorogobius ephippiatus *[[Tiwna Asgell-Hir]], Albacore, Thunnus alalunga *[[Tiwna Melyn]], Yellowfin tuna, Thunnus albacares *[[Cangen Las]], Grayling (species), Thymallus thymallus *[[Morgath Drydan Fraith]], Marbled electric ray, Torpedo marmorata *[[Morgath Drydan]], Atlantic torpedo, Torpedo nobiliana *[[Môr-Wiber Fawr]], Greater weever, Trachinus draco *[[Chwyrnwr Ysgithrog]], Piper gurnard, Trigla lyra *[[Chwyrnwr Rhesog]], Streaked gurnard, Trigloporus lastoviza *[[Codyn Llwyd]], Trisopterus luscus, Trisopterus luscus *[[Dolffin Trwyn Potel]], Common bottlenose dolphin, Tursiops truncatus *[[Pysgodyn Cleddyf]], Swordfish, Xiphias gladius *[[Pysgodyn Darn Arian]], John Dory, Zeus faber *[[Morfil Gylfinog Cuvier]], Cuvier's beaked whale, Ziphius cavirostris ==Gweler hefyd== *[[Rhestr adar Cymru]] [[Categori:Creaduriaid arfordir Prydain| ]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Creaduriaid morol gwledydd Prydain]] [[Categori:Rhywogaethau o anifeiliaid| *]] [[Categori:Rhywogaethau o famaliaid| *]] [[Categori:Rhywogaethau o bysgod| *]] cvibs3swyzw5olhu4d28bxq7bloesqb 11101417 11101414 2022-08-13T18:42:52Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki Dyma restr o greaduriaid a ellir eu canfod ar arfordiroedd gwledydd Prydain; daw'r enwau Cymraeg o gronfa [[Cymdeithas Edward Llwyd]] o enwau. Gweler hefyd rhestr [https://llennatur.cymru/Y-Bywiadur ''Y Bywiadur''] Llên Natur. >>trefn yr wyddor ... gwaith ar y gweill ...<< ;Cymraeg - Saesneg - Lladin *[[Aderyn drycin y graig]], Northern fulmar, ''Fulmarus glacialis'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Bonito]], Atlantic bonito, ''Sarda sarda'' *[[Brithyll]], Brown trout, ''Salmo trutta'' *[[Brwyniad]], European anchovy, ''Engraulis encrasicolus'' *[[Cambig]], Pied avocet, ''Recurvirostra avosetta'' *[[Carfil bach]], Little auk, ''Alle alle'' *[[Cegddu]], European hake, ''Merluccius merluccius'' *[[Cerpyn]], Common carp, ''Cyprinus carpio'' *[[Codyn Ebrill]], Poor cod, ''Trisopterus minutus'' *[[Coegleiddiad]], False killer whale, ''Pseudorca crassidens'' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' *[[Congren]], European conger, ''Conger conger'' *[[Corhwyaden]], Eurasian teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas crecca carolinensis'' *[[Corbennog]], European sprat, ''Sprattus sprattus'' *[[Cornbig (pysgodyn)|Cornbig]], Garfish, ''Belone belone'' *[[Corswennol adeinwen]], White-winged tern, ''Chlidonias leucopterus'' *[[Corswennol ddu]], Black tern, ''Chlidonias niger'' *[[Corswennol farfog]], Whiskered tern, ''Chlidonias hybrida'' *[[Crychyn]], Ruffe, ''Gymnocephalus cernuus'' *[[Cwtiad aur]], European golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad heidiol]], Sociable lapwing, ''Vanellus gregarius'' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Common ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' *[[Cwtiad y traeth]], Ruddy turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Chwiwell]], Eurasian wigeon, ''Anas penelope'' *[[Darsen]], Common dace, ''Leuciscus leuciscus'' *[[Drymiwr]], Stone bass, ''Argyrosomus regius'' *[[Dwrgi]], European otter, ''Lutra lutra'' *[[Eog]], Atlantic salmon, ''Salmo salar'' *[[Fendas]], Vendace, ''Coregonus albula'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' *[[Gobi (pysgod)|Gobi]], Common goby, ''Pomatoschistus microps'' *[[Gobi Norwy]], Norway goby, ''Pomatoschistus norvegicus'' *[[Gobi tryloyw]], Transparent goby, ''Aphia minuta'' *[[Gorwyniad]], Common bleak, ''Alburnus alburnus'' *[[Gwangen]], Twait shad, ''Alosa fallax'' *[[Gweflogyn]], Viviparous eelpout, ''Zoarces viviparus'' *[[Gwrachen Baillon]], Baillon's wrasse, ''Crenilabrus bailloni'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], Greater white-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brant goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gwylan Bonaparte]], Bonaparte's gull, ''Larus philadelphia'' *[[Gwylan Franklin]], Franklin's gull, ''Larus pipixcan *[[Gwylan Ross]], Ross's gull, ''Rhodostethia rosea'' *[[Gwylan Sabine]], Sabine's gull, ''Larus sabini'' *[[Gwylog]], Common guillemot, ''Uria aalge'' *[[Gwylog ddu]], Black guillemot, ''Cepphus grylle'' *[[Gylfinir]], Eurasian curlew, ''Numenius arquata'' *[[Hadog]], Haddock, ''Melanogrammus aeglefinus'' *[[Herlyn]], Allis shad, ''Alosa alosa'' *[[Heulforgi]], Basking shark, ''Cetorhinus maximus'' *[[Honos]], Common ling, ''Molva molva'' *[[Howtin]], Houting, ''Coregonus oxyrinchus'' *[[Hugan]], Northern gannet, ''Sula bassana'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Greater scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden bengoch]], Common pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden benwen]], White-headed duck, ''Oxyura leucocephala'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Common merganser, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], American black duck, ''Anas rubripes'' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Common eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden lostfain]], Northern pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Common goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Common shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Hyrddyn aur]], Golden grey mullet, ''Liza aurata'' *[[Hyrddyn llwyd minfain]], Thinlip mullet, ''Liza ramada'' *[[Hyrddyn llwyd gweflog]], Thicklip grey mullet, ''Chelon labrosus'' *[[Lleden Ffrengig]], Atlantic halibut, ''Hippoglossus hippoglossus'' *[[Lleden Thor]], Thor's scaldfish, ''Arnoglossus thori'' *[[Lleden yr Ynys Las]], Greenland halibut, ''Reinhardtius hippoglossoides'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergus albellus'' *[[Lleiddiad]], Killer whale, ''Orcinus orca'' *[[Llurs]], Razorbill, ''Alca torda'' *[[Llyfrothen]], Rock gunnel, ''Pholis gunnellus'' *[[Llyfrothen Montagu]], Montagu's blenny, ''Coryphoblennius galerita'' *[[Llymrïen]], Lesser sand eel, ''Ammodytes tobianus'' *[[Llysywen]], European eel, ''Anguilla anguilla'' *[[Macrell]], Atlantic mackerel, ''Scomber scombrus'' *[[Macrell Sbaen]], Chub mackerel, ''Scomber japonicus'' *[[Maelgi]], Angelshark, ''Squatina squatina'' *[[Marchfacrell]], Atlantic horse mackerel, ''Trachurus trachurus'' *[[Marlin]], Skipjack tuna, ''Euthynnus pelamis'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' *[[Merfog]], Common bream, ''Abramis brama'' *[[Mingrwn]], Striped red mullet, ''Mullus surmuletus'' *[[Morflaidd]], Atlantic wolffish, ''Anarhichas lupus'' *[[Morflaidd brith]], Spotted wolffish, ''Anarhichas minor'' *[[Morgi]], Small-spotted catshark, ''Scyliorhinus canicula'' *[[Morgi'r Ynys Las]], Greenland shark, ''Somniosus microcephalus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' *[[Morlas]], Atlantic pollack, ''Pollachius pollachius'' *[[Môr-wennol fawr]], Royal tern, ''Sterna maxima'' *[[Môr-wennol fechan]], Little tern, ''Sterna albifrons'' *[[Môr-wennol Forster]], Forster's tern, ''Sterna forsteri'' *[[Môr-wennol fraith]], Sooty tern, ''Sterna fuscata'' *[[Môr-wennol ffrwynog]], Bridled tern, ''Sterna anaethetus'' *[[Môr-wennol gribog leiaf]], Lesser crested tern, ''Sterna bengalensis'' *[[Môr-wennol gawraidd]], Caspian tern, ''Sterna caspia'' *[[Môr-wennol gyffredin]], Common tern, ''Sterna hirundo'' *[[Môr-wennol wridog]], Roseate tern, ''Sterna dougallii'' *[[Môr-wennol y Gogledd]], Arctic tern, ''Sterna paradisaea'' *[[Orff]], Ide, ''Leuciscus idus'' *[[Pâl]], Atlantic puffin, ''Fratercula arctica'' *[[Pandora (pysgod)|Pandora]], Common pandora, ''Pagellus erythrinus'' *[[Pedryn Bulwer]], Bulwer's petrel, ''Bulweria bulwerii'' *[[Pedryn drycin]], European storm petrel, ''Hydrobates pelagicus'' *[[Pedryn drycin Leach]], Leach's storm petrel, ''Oceanodroma leucorhoa'' *[[Pedryn Wilson]], Wilson's storm petrel, ''Oceanites oceanicus'' *[[Penbwl môr]], Pogge, ''Agonus cataphractus'' *[[Pencath]], Wels catfish, ''Silurus glanis'' *[[Penfras y Gogledd]], Boreogadus saida, ''Boreogadus saida'' *[[Penhwyad]], Northern pike, ''Esox lucius'' *[[Penlletwad]], European bullhead, ''Cottus gobio'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidris ferruginea'' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd coesgoch]], Common redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Common greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Tringa brevipes'' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd tinwen]], white-rumped sandpiper, ''Calidris fusicollis'' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Red knot, ''Calidris canutus'' *[[Pilcodyn]], Common minnow, ''Phoxinus phoxinus'' *[[Polan]], Arctic cisco, ''Coregonus autumnalis'' *[[Powan]], Lavaret, ''Coregonus lavaretus'' *[[Rhedwr moelydd]], Eurasian stone-curlew, ''Burhinus oedicnemus'' *[[Rhedwr twyni]], Cream-coloured courser, ''Cursorius cursor'' *[[Rhegen Baillon]], Baillon's crake, ''Porzana pusilla'' *[[Rhegen yr ŷd]], Corn crake, ''Crex crex'' *[[Rhufell]], Common roach, ''Rutilus rutilus'' *[[Salpa]], Salema porgy, ''Sarpa salpa'' *[[Sgipiwr]], Atlantic saury, ''Scomberesox saurus'' *[[Sgiwen fach]], Pomarine skua, ''Stercorarius pomarinus'' *[[Sgiwen fawr]], Great skua, ''Stercorarius skua'' *[[Sgiwen lostfain]], Long-tailed skua, ''Stercorarius longicaudus'' *[[Sgiwen Pegwn y De]], South Polar skua, ''Stercorarius maccormicki'' *[[Sgiwen y Gogledd]], Arctic skua, ''Stercorarius parasiticus'' *[[Sgreten]], Tench, ''Tinca tinca'' *[[Styrsiwn]], European sea sturgeon, ''Acipenser sturio'' *[[Swtan barfog bach]], Tadpole fish, ''Raniceps raninus'' *[[Swtan Norwy]], Norway pout, ''Trisopterus esmarkii'' *[[Tiwna]], Atlantic bluefin tuna, ''Thunnus thynnus'' *[[Torsg]], Cusk, ''Brosme brosme'' *[[Torbwt]], Turbot, ''Scophthalmus maximus'' *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' *[[Gwrachen Gennog]], Scale-rayed wrasse, Acantholabrus palloni *[[Llwynog Môr]], Common thresher, Alopias vulpinus *[[Morflaidd Brith Danheddog]], Northern wolffish, Anarhichas denticulatus *[[Pysgodyn Arian Mawr]], Greater argentine, Argentina silus *[[Pysgodyn Arian Bach]], argentine, Argentina sphyraena *[[Ysgyfarnog Fôr]], Red gurnard, Aspitrigla cuculus *[[Pysgodyn Ystlys-Arian Cennog]], Big-scale sand smelt, Atherina boyeri *[[Pysgodyn Ystlys-Arian]], Sand smelt, Atherina presbyter *[[Macrell Roche]], Bullet tuna, Auxis rochei *[[Morfil Pigfain]], Common minke whale, Balaenoptera acutorostrata *[[Morfil Asgellog Sei]], Sei whale, Balaenoptera borealis *[[Morfil Asgellog Glas]], Blue whale, Balaenoptera musculus *[[Morfil Asgellog Llwyd]], Fin whale, Balaenoptera physalus *[[Pysgodyn Clicied]], Grey triggerfish, Balistes carolinensis *[[Llyfrothen Adeiniog]], Butterfly blenny, Blennius ocellaris *[[Merfog Gwyn]], Silver bream, Blicca bjoerkna *[[Pysgodyn Llygad-Llo]], Boops boops, Boops boops *[[Merfog Môr]], Atlantic pomfret, Brama brama *[[Lleden Felen Fach]], Solenette, Buglossidium luteum *[[Bwgan Dŵr]], Common dragonet, Callionymus lyra *[[Bwgan Brith]], Spotted dragonet, Callionymus maculatus *[[Crwban Môr Pendew]], Loggerhead sea turtle, Caretta caretta *[[Pysgodyn Du]], Rudderfish, Centrolophus niger *[[Crwban Môr Gwyrdd]], Green sea turtle, Chelonia mydas *[[Cwningen Fôr]], Rabbit fish, Chimaera monstrosa *[[Brithyll Mair Pum-Barf]], Fivebeard rockling, Ciliata mustela *[[Hwyaden Gynffon-Hir]], Long-tailed duck, Clangula hyemalis *[[Pennog (Neu Ysgadenyn)]], Atlantic herring, Clupea harengus *[[Gwrachen Seithliw]], Mediterranean rainbow wrasse, Coris julis *[[Cynffon Llygoden]], Coryphaenoides rupestris, Coryphaenoides rupestris *[[Gwrachen Eurben]], Corkwing wrasse, Crenilabrus melops *[[Gobi Gwydraidd]], Crystal goby, Crystallogobius linearis *[[Gwrachen Fair]], Goldsinny wrasse, Ctenolabrus rupestris *[[Iâr Fôr]], Cyclopterus lumpus, Cyclopterus lumpus *[[Morlo Cycyllog]], Hooded seal, Cystophora cristata *[[Morgath Ddu]], Common stingray, Dasyatis pastinaca *[[Morfil Gwyn]], Beluga whale, Delphinapterus leucas *[[Dolffin Cyffredin]], Short-beaked common dolphin, Delphinus delphis *[[Merfog Ysgithrog]], Common dentex, Dentex dentex *[[Crwban Môr Cefn-Lledr]], Leatherback sea turtle, Dermochelys coriacea *[[Draenogyn Mor]], European seabass, Dicentrarchus labrax *[[Albatros Aelddu]], Black-browed Albatross, Diomedea melanophris *[[Môr-Wiber Fach]], Lesser weever, Echiichthys vipera *[[Crëyr Bach]], Little egret, Egretta garzetta *[[Brithyll Mair Pedair-Barf]], Fourbeard rockling, Enchelyopus cimbrius *[[Crwban Môr Gwalchbig]], Hawksbill sea turtle, Eretmochelys imbricata *[[Morlo Barfog]], Bearded seal, Erignathus barbatus *[[Morgi Seithliw]], Velvet belly lanternshark, Etmopterus spinax *[[Tiwna Bach]], Little tunny, Euthynnus alletteratus *[[Chwyrnwr Llwyd]], Grey gurnard, Eutrigla gurnardus *[[Swtan Arian]], Silvery pout, Gadiculus argenteus *[[Penfras (Neu Codyn)]], Atlantic cod, Gadus morhua *[[Penfras Yr Ynys Las]], Greenland cod, Gadus ogac *[[Brithyll Mair Tair-Barf]], Three-bearded rockling, Gaidropsarus vulgaris *[[Ci Glas]], School shark, Galeorhinus galeus *[[Morgi Cegddu]], Blackmouth catshark, Galeus melastomus *[[Crothell Dri Phigyn]], Three-spined stickleback, Gasterosteus aculeatus *[[Môr-Wennol Ylfinbraff]], Gull-billed tern, Gelochelidon nilotica *[[Cwtiad-Wennol Adain-Ddu]], Black-winged Pratincole, Glareola nordmanni *[[Cwtiad-Wennol Dorchog]], Collared pratincole, Glareola pratincola *[[Morfil Pengrwn]], Long-finned pilot whale, Globicephala melas *[[Lleden Wrach]], Witch (righteye flounder), Glyptocephalus cynoglossus *[[Llyfrothen Dŵr Croyw]], Gobio gobio, Gobio gobio *[[Gobi Mawr]], Giant goby, Gobius cobitis *[[Gobi Couch]], Couch's goby, Gobius couchi *[[Gobi Mingoch]], Red-mouthed goby, Gobius cruentatus *[[Gobi Du]], Black goby, Gobius niger *[[Bill Bigog]], Rock goby, Gobius paganellus *[[Dolffin Risso]], Risso's dolphin, Grampus griseus *[[Pioden Fôr]], Eurasian Oystercatcher, Haematopus ostralegus *[[Eryr Môr]], White-tailed Eagle, Haliaeetus albicilla *[[Eryr Moel]], Bald Eagle, Haliaeetus leucocephalus *[[Morlo Llwyd]], Grey seal, Halichoerus grypus *[[Hirgoes]], Black-winged stilt, Himantopus himantopus *[[Morfil Trwyn Potel]], Northern bottlenose whale, Hyperoodon ampullatus *[[Sgorpion Môr Deugorn]], Twohorn sculpin, Icelus bicornis *[[Pysgodyn Hwyliog]], Indo-Pacific sailfish, Istiophorus platypterus *[[Morfil Sberm Lleiaf]], Pygmy sperm whale, Kogia breviceps *[[Cleiriach Y Gwymon]], Ballan wrasse, Labrus bergylta *[[Gwrachen Resog]], Cuckoo wrasse, Labrus mixtus *[[Dolffin Ystlyswyn]], Atlantic white-sided dolphin, Lagenorhynchus acutus *[[Dolffin Pigwyn]], White-beaked dolphin, Lagenorhynchus albirostris *[[Corgi Môr]], Porbeagle, Lamna nasus *[[Llysywen Bendoll Yr Afon]], European river lamprey, Lampetra fluviatilis *[[Gwylan Y Penwaig]], European herring gull, Larus argentatus *[[Gwylan Chwerthinog]], Laughing gull, Larus atricilla *[[Gwylan Y Gweunydd]], Common gull, Larus canus *[[Gwylan Fodrwybig]], Ring-billed gull, Larus delawarensis *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]], Lesser black-backed gull, Larus fuscus *[[Gwylan Yr Arctig]], Iceland gull, Larus glaucoides *[[Gwylan y Gogledd]], Glaucous gull, ''Larus hyperboreus'' *[[Gwylan Môr y Canoldir]], Mediterranean gull, ''Larus melanocephalus'' *[[Gwylan Fechan]], Little gull, Larus minutus *[[Gwylan Benddu]], Black-headed gull, Larus ridibundus *[[Lleden Fair Bedwar-Smotyn]], Lepidorhombus boscii, Lepidorhombus boscii *[[Gobi Fries]], Fries's goby, Lesuerigobius friesii *[[Twb Y Dail]], European chub, Leuciscus cephalus *[[Lleden Dywod]], Common dab, Limanda limanda *[[Pibydd Llydanbig]], Broad-billed sandpiper, Limicola falcinellus *[[Rhostog Gynffonfraith]], Bar-tailed godwit, Limosa lapponica *[[Iâr Fôr Lysnafeddog]], Common seasnail, Liparis liparis *[[Llyfrothen Benddu]], Lipophrys pholis, Lipophrys pholis *[[Cythraul Y Môr]], Lophius piscatorius, Lophius piscatorius *[[Penfras Dŵr Croyw]], Burbot, Lota lota *[[Llyfrothen Fain]], snake blenny, Lumpenus lampretaeformis *[[Caplan (pysgodyn)|Caplan]], Capelin, Mallotus villosus *[[Morfil Cefngrwm]], Humpback whale, Megaptera novaeangliae *[[Gwyniad Môr]], Merlangius, Merlangius merlangus *[[Morfil Gylfinog Sowerby]], Sowerby's beaked whale, Mesoplodon bidens *[[Morfil Gylfinog True]], True's beaked whale, Mesoplodon mirus *[[Swtan Glas]], Blue whiting, Micromesistius poutassou *[[Lleden Lefn]], Lemon sole, Microstomus kitt *[[Pysgodyn Haul]], Ocean sunfish, Mola mola *[[Honos Glas]], Blue ling, Molva dypterygia *[[Morfil Uncorn]], Narwhal, Monodon monoceros *[[Morgi Llyfn]], Starry smooth-hound, Mustelus asterias *[[Morgi Serennog]], Common smooth-hound, Mustelus mustelus *[[Sgorpion Môr Pedwar-Corn]], Fourhorn sculpin, Myoxocephalus quadricornis *[[Safngrwn]], Myxine glutinosa, Myxine glutinosa *[[Pibell Fôr Leiaf]], Worm pipefish, Nerophis lumbriciformis *[[Pibell Fôr Drwynsyth]], Straightnose pipefish, Nerophis ophidion *[[Morlo Ysgithrog]], Walrus, Odobenus rosmarus *[[Eog Cefngrwm]], Pink salmon, Oncorhynchus gorbuscha *[[Bonito Unlliw]], Orcynopsis unicolor, Orcynopsis unicolor *[[Brwyniad Conwy]], European smelt, Osmerus eperlanus *[[Merfog Coch]], Blackspot seabream, Pagellus bogaraveo *[[Gwylan Ifori]], Ivory Gull, Pagophila eburnea *[[Twmpot]], Tompot blenny, Parablennius gattorugine *[[Lleden Wadn Y Tywod]], Sand sole, Pegusa lascaris *[[Morfil Pen Pwmpen]], Melon-headed whale, Peponocephala electra *[["Draenogyn Dŵr Croyw(G)]], draenogiaid dŵr croyw", European perch *[[Llysywen Bendoll Y Môr]], Sea lamprey, Petromyzon marinus *[[Mulfran Werdd]], European shag, Phalacrocorax aristotelis *[[Mulfran]], Great cormorant, Phalacrocorax carbo *[[Llydandroed Llwyd]], Red phalarope, Phalaropus fulicarius *[[Llydandroed Gyddfgoch]], Red-necked phalarope, Phalaropus lobatus *[[Llydandroed Wilson]], Wilson's Phalarope, Phalaropus tricolor *[[Pibydd Torchog]], Ruff, Philomachus pugnax *[[Morlo Cylchog]], Ringed seal, Phoca hispida *[[Morlo Cyffredin]], Harbor seal, Phoca vitulina *[[Llamhidydd]], Harbour porpoise, Phocoena phocoena *[[Lleden Benglwm Norwy]], Norwegian topknot, Phrynorhombus norvegicus *[[Lleden Benglwm Eckstrom]], , Phrynorhombus regius *[[Morfil Sberm]], Sperm whale, Physeter macrocephalus *[[Lleden Fwd]], European flounder, Platichthys flesus *[[Crymanbig Ddu]], Glossy ibis, Plegadis falcinellus *[[Lleden Goch]], European plaice, Pleuronectes platessa *[[Corgwtiad Aur]], American golden plover, Pluvialis dominica *[[Gwyach Gorniog]], Horned grebe, Podiceps auritus *[[Gwyach Fawr Gopog]], Great crested grebe, Podiceps cristatus *[[Gwyach Yddfgoch]], Red-necked grebe, Podiceps grisegena *[[Gwyach Yddfddu]], Black-necked grebe, Podiceps nigricollis *[[Gwyach Ylfinfraith]], Pied-billed grebe, Podilymbus podiceps *[[Chwitlyn Glas]], Pollachius virens, Pollachius virens *[[Pysgodyn Broc Môr]], Atlantic wreckfish, Polyprion americanus *[[Gobi'r Tywod]], Sand goby, Pomatoschistus minutus *[[Gobi Lliwgar]], Painted goby, Pomatoschistus pictus *[[Rhegen Fraith]], Spotted crake, Porzana porzana *[[Morgi Glas]], Blue shark, Prionace glauca *[[Merfog Arian]], silver pomfret, Pterycombus brama *[[Aderyn Drycin Bach]], Little shearwater, Puffinus assimilis *[[Aderyn Drycin Mawr]], Great shearwater, Puffinus gravis *[[Aderyn Drycin Manaw]], Manx shearwater, Puffinus puffinus *[[Crothell Naw Pigyn]], Ninespine stickleback, Pungitius pungitius *[[Morgath Wen]], white skate, Raja alba *[[Morgath (Neu Cath Fôr)]], Common skate, Raja batis *[[Morgath Drwynbwl]], cownose ray, Raja bonasus *[[Morgath Styds]], Thornback ray, Raja clavata *[[Morgath Gribog]], shagreen ray, Raja fullonica *[[Morgath Lygaid-Bach]], Smalleyed ray, Raja microocellata *[[Morgath Bigog]], Thorny skate, Raja radiata *[[Morgath Donnog]], Undulate ray, Raja undulata *[[Rhegen Ddŵr]], Water Rail, Rallus aquaticus *[[Pysgodyn Haul Main]], Slender sunfish, Ranzania laevis *[[Gwylan Goesddu]], Black-legged Kittiwake, Rissa tridactyla *[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri *[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri *[[Siwin (Neu Gwyniedyn)]], Brown trout, Salmo trutta *[[Torgoch Afon]], Brook trout, Salvelinus fontinalis *[[Pennog Mair]], European pilchard, Sardina pilchardus *[[Pysgodyn Rhudd]], Common rudd, Scardinius erythrophthalmus *[[Lleden Fannog]], Brill (fish), Scophthalmus rhombus *[[Pysgodyn Safnlas]], Scorpaenidae, Scorpaenidae *[[Morgi Brych]], Nursehound, Scyliorhinus stellaris *[[Pysgodyn Coch]], Rose fish, Sebastes marinus *[[Pysgodyn Coch Norwy]], Norway haddock, Sebastes viviparus *[[Lleden Chwithig]], Common sole, Solea solea *[[Morgi Pen Morthwyl]], Smooth hammerhead, Sphyrna zygaena *[[Crothell Bymtheg-Pigyn]], Spinachia spinachia, Spinachia spinachia *[[Merfog Du]], Black seabream, Spondyliosoma cantharus *[[Ci Pigog]], Spiny dogfish, Squalus acanthias *[[Dolffin Rhesog]], striped dolphin, Stenella caeruleoalba *[[Draenogyn Cegfawr]], Zander, Stizostedion lucioperca *[[Pibell Fôr Nilsson]], Lesser pipefish, Syngnathus rostellatus *[[Pibell Fôr Drwynllydan]], Broadnosed pipefish, Syngnathus typhle *[[Gwyach Fach]], Little Grebe, Tachybaptus ruficollis *[[Merfog Asgell-Hir]], Big-scale pomfret, Taractichthys longipinnis *[[Sgorpion Môr]], Taurulus bubalis, Taurulus bubalis *[[Sgorpion Môr Norwy]], Norway bullhead, Taurulus lilljeborgi *[[Gobi Mannog]], Leopard-spotted goby, Thorogobius ephippiatus *[[Tiwna Asgell-Hir]], Albacore, Thunnus alalunga *[[Tiwna Melyn]], Yellowfin tuna, Thunnus albacares *[[Cangen Las]], Grayling (species), Thymallus thymallus *[[Morgath Drydan Fraith]], Marbled electric ray, Torpedo marmorata *[[Morgath Drydan]], Atlantic torpedo, Torpedo nobiliana *[[Môr-Wiber Fawr]], Greater weever, Trachinus draco *[[Chwyrnwr Ysgithrog]], Piper gurnard, Trigla lyra *[[Chwyrnwr Rhesog]], Streaked gurnard, Trigloporus lastoviza *[[Codyn Llwyd]], Trisopterus luscus, Trisopterus luscus *[[Dolffin Trwyn Potel]], Common bottlenose dolphin, Tursiops truncatus *[[Pysgodyn Cleddyf]], Swordfish, Xiphias gladius *[[Pysgodyn Darn Arian]], John Dory, Zeus faber *[[Morfil Gylfinog Cuvier]], Cuvier's beaked whale, Ziphius cavirostris ==Gweler hefyd== *[[Rhestr adar Cymru]] [[Categori:Creaduriaid arfordir Prydain| ]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Creaduriaid morol gwledydd Prydain]] [[Categori:Rhywogaethau o anifeiliaid| *]] [[Categori:Rhywogaethau o famaliaid| *]] [[Categori:Rhywogaethau o bysgod| *]] 98gfdi91e2r924fmw2k977fqjwyax1u 11101429 11101417 2022-08-13T20:13:10Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki Dyma restr o greaduriaid a ellir eu canfod ar arfordiroedd gwledydd Prydain; daw'r enwau Cymraeg o gronfa [[Cymdeithas Edward Llwyd]] o enwau. Gweler hefyd rhestr [https://llennatur.cymru/Y-Bywiadur ''Y Bywiadur''] Llên Natur. >>trefn yr wyddor ... gwaith ar y gweill ...<< ;Cymraeg - Saesneg - Lladin *[[Aderyn drycin y graig]], Northern fulmar, ''Fulmarus glacialis'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Albatros aelddu]], Black-browed albatross, ''Diomedea melanophris'' *[[Bonito]], Atlantic bonito, ''Sarda sarda'' *[[Brithyll]], Brown trout, ''Salmo trutta'' *[[Brwyniad]], European anchovy, ''Engraulis encrasicolus'' *[[Cambig]], Pied avocet, ''Recurvirostra avosetta'' *[[Carfil bach]], Little auk, ''Alle alle'' *[[Cegddu]], European hake, ''Merluccius merluccius'' *[[Cerpyn]], Common carp, ''Cyprinus carpio'' *[[Codyn Ebrill]], Poor cod, ''Trisopterus minutus'' *[[Coegleiddiad]], False killer whale, ''Pseudorca crassidens'' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' *[[Congren]], European conger, ''Conger conger'' *[[Corhwyaden]], Eurasian teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas crecca carolinensis'' *[[Corbennog]], European sprat, ''Sprattus sprattus'' *[[Cornbig (pysgodyn)|Cornbig]], Garfish, ''Belone belone'' *[[Corswennol adeinwen]], White-winged tern, ''Chlidonias leucopterus'' *[[Corswennol ddu]], Black tern, ''Chlidonias niger'' *[[Corswennol farfog]], Whiskered tern, ''Chlidonias hybrida'' *[[Crychyn]], Ruffe, ''Gymnocephalus cernuus'' *[[Cwtiad aur]], European golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad heidiol]], Sociable lapwing, ''Vanellus gregarius'' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Common ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' *[[Cwtiad y traeth]], Ruddy turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Chwiwell]], Eurasian wigeon, ''Anas penelope'' *[[Darsen]], Common dace, ''Leuciscus leuciscus'' *[[Drymiwr]], Stone bass, ''Argyrosomus regius'' *[[Dwrgi]], European otter, ''Lutra lutra'' *[[Eog]], Atlantic salmon, ''Salmo salar'' *[[Fendas]], Vendace, ''Coregonus albula'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' *[[Gobi (pysgod)|Gobi]], Common goby, ''Pomatoschistus microps'' *[[Gobi Norwy]], Norway goby, ''Pomatoschistus norvegicus'' *[[Gobi tryloyw]], Transparent goby, ''Aphia minuta'' *[[Gorwyniad]], Common bleak, ''Alburnus alburnus'' *[[Gwangen]], Twait shad, ''Alosa fallax'' *[[Gweflogyn]], Viviparous eelpout, ''Zoarces viviparus'' *[[Gwrachen Baillon]], Baillon's wrasse, ''Crenilabrus bailloni'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], Greater white-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brant goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gwylan Bonaparte]], Bonaparte's gull, ''Larus philadelphia'' *[[Gwylan Franklin]], Franklin's gull, ''Larus pipixcan *[[Gwylan Ross]], Ross's gull, ''Rhodostethia rosea'' *[[Gwylan Sabine]], Sabine's gull, ''Larus sabini'' *[[Gwylog]], Common guillemot, ''Uria aalge'' *[[Gwylog ddu]], Black guillemot, ''Cepphus grylle'' *[[Gylfinir]], Eurasian curlew, ''Numenius arquata'' *[[Hadog]], Haddock, ''Melanogrammus aeglefinus'' *[[Herlyn]], Allis shad, ''Alosa alosa'' *[[Heulforgi]], Basking shark, ''Cetorhinus maximus'' *[[Honos]], Common ling, ''Molva molva'' *[[Howtin]], Houting, ''Coregonus oxyrinchus'' *[[Hugan]], Northern gannet, ''Sula bassana'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Greater scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden bengoch]], Common pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden benwen]], White-headed duck, ''Oxyura leucocephala'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Common merganser, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], American black duck, ''Anas rubripes'' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Common eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden lostfain]], Northern pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Common goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Common shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Hyrddyn aur]], Golden grey mullet, ''Liza aurata'' *[[Hyrddyn llwyd minfain]], Thinlip mullet, ''Liza ramada'' *[[Hyrddyn llwyd gweflog]], Thicklip grey mullet, ''Chelon labrosus'' *[[Lleden Ffrengig]], Atlantic halibut, ''Hippoglossus hippoglossus'' *[[Lleden Thor]], Thor's scaldfish, ''Arnoglossus thori'' *[[Lleden yr Ynys Las]], Greenland halibut, ''Reinhardtius hippoglossoides'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergus albellus'' *[[Lleiddiad]], Killer whale, ''Orcinus orca'' *[[Llurs]], Razorbill, ''Alca torda'' *[[Llyfrothen]], Rock gunnel, ''Pholis gunnellus'' *[[Llyfrothen Montagu]], Montagu's blenny, ''Coryphoblennius galerita'' *[[Llymrïen]], Lesser sand eel, ''Ammodytes tobianus'' *[[Llysywen]], European eel, ''Anguilla anguilla'' *[[Macrell]], Atlantic mackerel, ''Scomber scombrus'' *[[Macrell Sbaen]], Chub mackerel, ''Scomber japonicus'' *[[Maelgi]], Angelshark, ''Squatina squatina'' *[[Marchfacrell]], Atlantic horse mackerel, ''Trachurus trachurus'' *[[Marlin]], Skipjack tuna, ''Euthynnus pelamis'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' *[[Merfog]], Common bream, ''Abramis brama'' *[[Mingrwn]], Striped red mullet, ''Mullus surmuletus'' *[[Morflaidd]], Atlantic wolffish, ''Anarhichas lupus'' *[[Morflaidd brith]], Spotted wolffish, ''Anarhichas minor'' *[[Morgi]], Small-spotted catshark, ''Scyliorhinus canicula'' *[[Morgi'r Ynys Las]], Greenland shark, ''Somniosus microcephalus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' *[[Morlas]], Atlantic pollack, ''Pollachius pollachius'' *[[Môr-wennol fawr]], Royal tern, ''Sterna maxima'' *[[Môr-wennol fechan]], Little tern, ''Sterna albifrons'' *[[Môr-wennol Forster]], Forster's tern, ''Sterna forsteri'' *[[Môr-wennol fraith]], Sooty tern, ''Sterna fuscata'' *[[Môr-wennol ffrwynog]], Bridled tern, ''Sterna anaethetus'' *[[Môr-wennol gribog leiaf]], Lesser crested tern, ''Sterna bengalensis'' *[[Môr-wennol gawraidd]], Caspian tern, ''Sterna caspia'' *[[Môr-wennol gyffredin]], Common tern, ''Sterna hirundo'' *[[Môr-wennol wridog]], Roseate tern, ''Sterna dougallii'' *[[Môr-wennol y Gogledd]], Arctic tern, ''Sterna paradisaea'' *[[Orff]], Ide, ''Leuciscus idus'' *[[Pâl]], Atlantic puffin, ''Fratercula arctica'' *[[Pandora (pysgod)|Pandora]], Common pandora, ''Pagellus erythrinus'' *[[Pedryn Bulwer]], Bulwer's petrel, ''Bulweria bulwerii'' *[[Pedryn drycin]], European storm petrel, ''Hydrobates pelagicus'' *[[Pedryn drycin Leach]], Leach's storm petrel, ''Oceanodroma leucorhoa'' *[[Pedryn Wilson]], Wilson's storm petrel, ''Oceanites oceanicus'' *[[Penbwl môr]], Pogge, ''Agonus cataphractus'' *[[Pencath]], Wels catfish, ''Silurus glanis'' *[[Penfras y Gogledd]], Boreogadus saida, ''Boreogadus saida'' *[[Penhwyad]], Northern pike, ''Esox lucius'' *[[Penlletwad]], European bullhead, ''Cottus gobio'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidris ferruginea'' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd coesgoch]], Common redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Common greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Tringa brevipes'' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd tinwen]], white-rumped sandpiper, ''Calidris fusicollis'' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Red knot, ''Calidris canutus'' *[[Pilcodyn]], Common minnow, ''Phoxinus phoxinus'' *[[Polan]], Arctic cisco, ''Coregonus autumnalis'' *[[Powan]], Lavaret, ''Coregonus lavaretus'' *[[Rhedwr moelydd]], Eurasian stone-curlew, ''Burhinus oedicnemus'' *[[Rhedwr twyni]], Cream-coloured courser, ''Cursorius cursor'' *[[Rhegen Baillon]], Baillon's crake, ''Porzana pusilla'' *[[Rhegen yr ŷd]], Corn crake, ''Crex crex'' *[[Rhufell]], Common roach, ''Rutilus rutilus'' *[[Salpa]], Salema porgy, ''Sarpa salpa'' *[[Sgipiwr]], Atlantic saury, ''Scomberesox saurus'' *[[Sgiwen fach]], Pomarine skua, ''Stercorarius pomarinus'' *[[Sgiwen fawr]], Great skua, ''Stercorarius skua'' *[[Sgiwen lostfain]], Long-tailed skua, ''Stercorarius longicaudus'' *[[Sgiwen Pegwn y De]], South Polar skua, ''Stercorarius maccormicki'' *[[Sgiwen y Gogledd]], Arctic skua, ''Stercorarius parasiticus'' *[[Sgreten]], Tench, ''Tinca tinca'' *[[Styrsiwn]], European sea sturgeon, ''Acipenser sturio'' *[[Swtan barfog bach]], Tadpole fish, ''Raniceps raninus'' *[[Swtan Norwy]], Norway pout, ''Trisopterus esmarkii'' *[[Tiwna]], Atlantic bluefin tuna, ''Thunnus thynnus'' *[[Torsg]], Cusk, ''Brosme brosme'' *[[Torbwt]], Turbot, ''Scophthalmus maximus'' *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' *[[Gwrachen Gennog]], Scale-rayed wrasse, Acantholabrus palloni *[[Llwynog Môr]], Common thresher, Alopias vulpinus *[[Morflaidd Brith Danheddog]], Northern wolffish, Anarhichas denticulatus *[[Pysgodyn Arian Mawr]], Greater argentine, Argentina silus *[[Pysgodyn Arian Bach]], argentine, Argentina sphyraena *[[Ysgyfarnog Fôr]], Red gurnard, Aspitrigla cuculus *[[Pysgodyn Ystlys-Arian Cennog]], Big-scale sand smelt, Atherina boyeri *[[Pysgodyn Ystlys-Arian]], Sand smelt, Atherina presbyter *[[Macrell Roche]], Bullet tuna, Auxis rochei *[[Morfil Pigfain]], Common minke whale, Balaenoptera acutorostrata *[[Morfil Asgellog Sei]], Sei whale, Balaenoptera borealis *[[Morfil Asgellog Glas]], Blue whale, Balaenoptera musculus *[[Morfil Asgellog Llwyd]], Fin whale, Balaenoptera physalus *[[Pysgodyn Clicied]], Grey triggerfish, Balistes carolinensis *[[Llyfrothen Adeiniog]], Butterfly blenny, Blennius ocellaris *[[Merfog Gwyn]], Silver bream, Blicca bjoerkna *[[Pysgodyn Llygad-Llo]], Boops boops, Boops boops *[[Merfog Môr]], Atlantic pomfret, Brama brama *[[Lleden Felen Fach]], Solenette, Buglossidium luteum *[[Bwgan Dŵr]], Common dragonet, Callionymus lyra *[[Bwgan Brith]], Spotted dragonet, Callionymus maculatus *[[Crwban Môr Pendew]], Loggerhead sea turtle, Caretta caretta *[[Pysgodyn Du]], Rudderfish, Centrolophus niger *[[Crwban Môr Gwyrdd]], Green sea turtle, Chelonia mydas *[[Cwningen Fôr]], Rabbit fish, Chimaera monstrosa *[[Brithyll Mair Pum-Barf]], Fivebeard rockling, Ciliata mustela *[[Hwyaden Gynffon-Hir]], Long-tailed duck, Clangula hyemalis *[[Pennog (Neu Ysgadenyn)]], Atlantic herring, Clupea harengus *[[Gwrachen Seithliw]], Mediterranean rainbow wrasse, Coris julis *[[Cynffon Llygoden]], Coryphaenoides rupestris, Coryphaenoides rupestris *[[Gwrachen Eurben]], Corkwing wrasse, Crenilabrus melops *[[Gobi Gwydraidd]], Crystal goby, Crystallogobius linearis *[[Gwrachen Fair]], Goldsinny wrasse, Ctenolabrus rupestris *[[Iâr Fôr]], Cyclopterus lumpus, Cyclopterus lumpus *[[Morlo Cycyllog]], Hooded seal, Cystophora cristata *[[Morgath Ddu]], Common stingray, Dasyatis pastinaca *[[Morfil Gwyn]], Beluga whale, Delphinapterus leucas *[[Dolffin Cyffredin]], Short-beaked common dolphin, Delphinus delphis *[[Merfog Ysgithrog]], Common dentex, Dentex dentex *[[Crwban Môr Cefn-Lledr]], Leatherback sea turtle, Dermochelys coriacea *[[Draenogyn Mor]], European seabass, Dicentrarchus labrax *[[Môr-Wiber Fach]], Lesser weever, Echiichthys vipera *[[Crëyr Bach]], Little egret, Egretta garzetta *[[Brithyll Mair Pedair-Barf]], Fourbeard rockling, Enchelyopus cimbrius *[[Crwban Môr Gwalchbig]], Hawksbill sea turtle, Eretmochelys imbricata *[[Morlo Barfog]], Bearded seal, Erignathus barbatus *[[Morgi Seithliw]], Velvet belly lanternshark, Etmopterus spinax *[[Tiwna Bach]], Little tunny, Euthynnus alletteratus *[[Chwyrnwr Llwyd]], Grey gurnard, Eutrigla gurnardus *[[Swtan Arian]], Silvery pout, Gadiculus argenteus *[[Penfras (Neu Codyn)]], Atlantic cod, Gadus morhua *[[Penfras Yr Ynys Las]], Greenland cod, Gadus ogac *[[Brithyll Mair Tair-Barf]], Three-bearded rockling, Gaidropsarus vulgaris *[[Ci Glas]], School shark, Galeorhinus galeus *[[Morgi Cegddu]], Blackmouth catshark, Galeus melastomus *[[Crothell Dri Phigyn]], Three-spined stickleback, Gasterosteus aculeatus *[[Môr-Wennol Ylfinbraff]], Gull-billed tern, Gelochelidon nilotica *[[Cwtiad-Wennol Adain-Ddu]], Black-winged Pratincole, Glareola nordmanni *[[Cwtiad-Wennol Dorchog]], Collared pratincole, Glareola pratincola *[[Morfil Pengrwn]], Long-finned pilot whale, Globicephala melas *[[Lleden Wrach]], Witch (righteye flounder), Glyptocephalus cynoglossus *[[Llyfrothen Dŵr Croyw]], Gobio gobio, Gobio gobio *[[Gobi Mawr]], Giant goby, Gobius cobitis *[[Gobi Couch]], Couch's goby, Gobius couchi *[[Gobi Mingoch]], Red-mouthed goby, Gobius cruentatus *[[Gobi Du]], Black goby, Gobius niger *[[Bill Bigog]], Rock goby, Gobius paganellus *[[Dolffin Risso]], Risso's dolphin, Grampus griseus *[[Pioden Fôr]], Eurasian Oystercatcher, Haematopus ostralegus *[[Eryr Môr]], White-tailed Eagle, Haliaeetus albicilla *[[Eryr Moel]], Bald Eagle, Haliaeetus leucocephalus *[[Morlo Llwyd]], Grey seal, Halichoerus grypus *[[Hirgoes]], Black-winged stilt, Himantopus himantopus *[[Morfil Trwyn Potel]], Northern bottlenose whale, Hyperoodon ampullatus *[[Sgorpion Môr Deugorn]], Twohorn sculpin, Icelus bicornis *[[Pysgodyn Hwyliog]], Indo-Pacific sailfish, Istiophorus platypterus *[[Morfil Sberm Lleiaf]], Pygmy sperm whale, Kogia breviceps *[[Cleiriach Y Gwymon]], Ballan wrasse, Labrus bergylta *[[Gwrachen Resog]], Cuckoo wrasse, Labrus mixtus *[[Dolffin Ystlyswyn]], Atlantic white-sided dolphin, Lagenorhynchus acutus *[[Dolffin Pigwyn]], White-beaked dolphin, Lagenorhynchus albirostris *[[Corgi Môr]], Porbeagle, Lamna nasus *[[Llysywen Bendoll Yr Afon]], European river lamprey, Lampetra fluviatilis *[[Gwylan Y Penwaig]], European herring gull, Larus argentatus *[[Gwylan Chwerthinog]], Laughing gull, Larus atricilla *[[Gwylan Y Gweunydd]], Common gull, Larus canus *[[Gwylan Fodrwybig]], Ring-billed gull, Larus delawarensis *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]], Lesser black-backed gull, Larus fuscus *[[Gwylan Yr Arctig]], Iceland gull, Larus glaucoides *[[Gwylan y Gogledd]], Glaucous gull, ''Larus hyperboreus'' *[[Gwylan Môr y Canoldir]], Mediterranean gull, ''Larus melanocephalus'' *[[Gwylan Fechan]], Little gull, Larus minutus *[[Gwylan Benddu]], Black-headed gull, Larus ridibundus *[[Lleden Fair Bedwar-Smotyn]], Lepidorhombus boscii, Lepidorhombus boscii *[[Gobi Fries]], Fries's goby, Lesuerigobius friesii *[[Twb Y Dail]], European chub, Leuciscus cephalus *[[Lleden Dywod]], Common dab, Limanda limanda *[[Pibydd Llydanbig]], Broad-billed sandpiper, Limicola falcinellus *[[Rhostog Gynffonfraith]], Bar-tailed godwit, Limosa lapponica *[[Iâr Fôr Lysnafeddog]], Common seasnail, Liparis liparis *[[Llyfrothen Benddu]], Lipophrys pholis, Lipophrys pholis *[[Cythraul Y Môr]], Lophius piscatorius, Lophius piscatorius *[[Penfras Dŵr Croyw]], Burbot, Lota lota *[[Llyfrothen Fain]], snake blenny, Lumpenus lampretaeformis *[[Caplan (pysgodyn)|Caplan]], Capelin, Mallotus villosus *[[Morfil Cefngrwm]], Humpback whale, Megaptera novaeangliae *[[Gwyniad Môr]], Merlangius, Merlangius merlangus *[[Morfil Gylfinog Sowerby]], Sowerby's beaked whale, Mesoplodon bidens *[[Morfil Gylfinog True]], True's beaked whale, Mesoplodon mirus *[[Swtan Glas]], Blue whiting, Micromesistius poutassou *[[Lleden Lefn]], Lemon sole, Microstomus kitt *[[Pysgodyn Haul]], Ocean sunfish, Mola mola *[[Honos Glas]], Blue ling, Molva dypterygia *[[Morfil Uncorn]], Narwhal, Monodon monoceros *[[Morgi Llyfn]], Starry smooth-hound, Mustelus asterias *[[Morgi Serennog]], Common smooth-hound, Mustelus mustelus *[[Sgorpion Môr Pedwar-Corn]], Fourhorn sculpin, Myoxocephalus quadricornis *[[Safngrwn]], Myxine glutinosa, Myxine glutinosa *[[Pibell Fôr Leiaf]], Worm pipefish, Nerophis lumbriciformis *[[Pibell Fôr Drwynsyth]], Straightnose pipefish, Nerophis ophidion *[[Morlo Ysgithrog]], Walrus, Odobenus rosmarus *[[Eog Cefngrwm]], Pink salmon, Oncorhynchus gorbuscha *[[Bonito Unlliw]], Orcynopsis unicolor, Orcynopsis unicolor *[[Brwyniad Conwy]], European smelt, Osmerus eperlanus *[[Merfog Coch]], Blackspot seabream, Pagellus bogaraveo *[[Gwylan Ifori]], Ivory Gull, Pagophila eburnea *[[Twmpot]], Tompot blenny, Parablennius gattorugine *[[Lleden Wadn Y Tywod]], Sand sole, Pegusa lascaris *[[Morfil Pen Pwmpen]], Melon-headed whale, Peponocephala electra *[["Draenogyn Dŵr Croyw(G)]], draenogiaid dŵr croyw", European perch *[[Llysywen Bendoll Y Môr]], Sea lamprey, Petromyzon marinus *[[Mulfran Werdd]], European shag, Phalacrocorax aristotelis *[[Mulfran]], Great cormorant, Phalacrocorax carbo *[[Llydandroed Llwyd]], Red phalarope, Phalaropus fulicarius *[[Llydandroed Gyddfgoch]], Red-necked phalarope, Phalaropus lobatus *[[Llydandroed Wilson]], Wilson's Phalarope, Phalaropus tricolor *[[Pibydd Torchog]], Ruff, Philomachus pugnax *[[Morlo Cylchog]], Ringed seal, Phoca hispida *[[Morlo Cyffredin]], Harbor seal, Phoca vitulina *[[Llamhidydd]], Harbour porpoise, Phocoena phocoena *[[Lleden Benglwm Norwy]], Norwegian topknot, Phrynorhombus norvegicus *[[Lleden Benglwm Eckstrom]], , Phrynorhombus regius *[[Morfil Sberm]], Sperm whale, Physeter macrocephalus *[[Lleden Fwd]], European flounder, Platichthys flesus *[[Crymanbig Ddu]], Glossy ibis, Plegadis falcinellus *[[Lleden Goch]], European plaice, Pleuronectes platessa *[[Corgwtiad Aur]], American golden plover, Pluvialis dominica *[[Gwyach Gorniog]], Horned grebe, Podiceps auritus *[[Gwyach Fawr Gopog]], Great crested grebe, Podiceps cristatus *[[Gwyach Yddfgoch]], Red-necked grebe, Podiceps grisegena *[[Gwyach Yddfddu]], Black-necked grebe, Podiceps nigricollis *[[Gwyach Ylfinfraith]], Pied-billed grebe, Podilymbus podiceps *[[Chwitlyn Glas]], Pollachius virens, Pollachius virens *[[Pysgodyn Broc Môr]], Atlantic wreckfish, Polyprion americanus *[[Gobi'r Tywod]], Sand goby, Pomatoschistus minutus *[[Gobi Lliwgar]], Painted goby, Pomatoschistus pictus *[[Rhegen Fraith]], Spotted crake, Porzana porzana *[[Morgi Glas]], Blue shark, Prionace glauca *[[Merfog Arian]], silver pomfret, Pterycombus brama *[[Aderyn Drycin Bach]], Little shearwater, Puffinus assimilis *[[Aderyn Drycin Mawr]], Great shearwater, Puffinus gravis *[[Aderyn Drycin Manaw]], Manx shearwater, Puffinus puffinus *[[Crothell Naw Pigyn]], Ninespine stickleback, Pungitius pungitius *[[Morgath Wen]], white skate, Raja alba *[[Morgath (Neu Cath Fôr)]], Common skate, Raja batis *[[Morgath Drwynbwl]], cownose ray, Raja bonasus *[[Morgath Styds]], Thornback ray, Raja clavata *[[Morgath Gribog]], shagreen ray, Raja fullonica *[[Morgath Lygaid-Bach]], Smalleyed ray, Raja microocellata *[[Morgath Bigog]], Thorny skate, Raja radiata *[[Morgath Donnog]], Undulate ray, Raja undulata *[[Rhegen Ddŵr]], Water Rail, Rallus aquaticus *[[Pysgodyn Haul Main]], Slender sunfish, Ranzania laevis *[[Gwylan Goesddu]], Black-legged Kittiwake, Rissa tridactyla *[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri *[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri *[[Siwin (Neu Gwyniedyn)]], Brown trout, Salmo trutta *[[Torgoch Afon]], Brook trout, Salvelinus fontinalis *[[Pennog Mair]], European pilchard, Sardina pilchardus *[[Pysgodyn Rhudd]], Common rudd, Scardinius erythrophthalmus *[[Lleden Fannog]], Brill (fish), Scophthalmus rhombus *[[Pysgodyn Safnlas]], Scorpaenidae, Scorpaenidae *[[Morgi Brych]], Nursehound, Scyliorhinus stellaris *[[Pysgodyn Coch]], Rose fish, Sebastes marinus *[[Pysgodyn Coch Norwy]], Norway haddock, Sebastes viviparus *[[Lleden Chwithig]], Common sole, Solea solea *[[Morgi Pen Morthwyl]], Smooth hammerhead, Sphyrna zygaena *[[Crothell Bymtheg-Pigyn]], Spinachia spinachia, Spinachia spinachia *[[Merfog Du]], Black seabream, Spondyliosoma cantharus *[[Ci Pigog]], Spiny dogfish, Squalus acanthias *[[Dolffin Rhesog]], striped dolphin, Stenella caeruleoalba *[[Draenogyn Cegfawr]], Zander, Stizostedion lucioperca *[[Pibell Fôr Nilsson]], Lesser pipefish, Syngnathus rostellatus *[[Pibell Fôr Drwynllydan]], Broadnosed pipefish, Syngnathus typhle *[[Gwyach Fach]], Little Grebe, Tachybaptus ruficollis *[[Merfog Asgell-Hir]], Big-scale pomfret, Taractichthys longipinnis *[[Sgorpion Môr]], Taurulus bubalis, Taurulus bubalis *[[Sgorpion Môr Norwy]], Norway bullhead, Taurulus lilljeborgi *[[Gobi Mannog]], Leopard-spotted goby, Thorogobius ephippiatus *[[Tiwna Asgell-Hir]], Albacore, Thunnus alalunga *[[Tiwna Melyn]], Yellowfin tuna, Thunnus albacares *[[Cangen Las]], Grayling (species), Thymallus thymallus *[[Morgath Drydan Fraith]], Marbled electric ray, Torpedo marmorata *[[Morgath Drydan]], Atlantic torpedo, Torpedo nobiliana *[[Môr-Wiber Fawr]], Greater weever, Trachinus draco *[[Chwyrnwr Ysgithrog]], Piper gurnard, Trigla lyra *[[Chwyrnwr Rhesog]], Streaked gurnard, Trigloporus lastoviza *[[Codyn Llwyd]], Trisopterus luscus, Trisopterus luscus *[[Dolffin Trwyn Potel]], Common bottlenose dolphin, Tursiops truncatus *[[Pysgodyn Cleddyf]], Swordfish, Xiphias gladius *[[Pysgodyn Darn Arian]], John Dory, Zeus faber *[[Morfil Gylfinog Cuvier]], Cuvier's beaked whale, Ziphius cavirostris ==Gweler hefyd== *[[Rhestr adar Cymru]] [[Categori:Creaduriaid arfordir Prydain| ]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Creaduriaid morol gwledydd Prydain]] [[Categori:Rhywogaethau o anifeiliaid| *]] [[Categori:Rhywogaethau o famaliaid| *]] [[Categori:Rhywogaethau o bysgod| *]] j5zgxr0pv2g3th8q0uwh2hydxft3l5h 11101432 11101429 2022-08-13T20:20:48Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki Dyma restr o greaduriaid a ellir eu canfod ar arfordiroedd gwledydd Prydain; daw'r enwau Cymraeg o gronfa [[Cymdeithas Edward Llwyd]] o enwau. Gweler hefyd rhestr [https://llennatur.cymru/Y-Bywiadur ''Y Bywiadur''] Llên Natur. >>trefn yr wyddor ... gwaith ar y gweill ...<< ;Cymraeg - Saesneg - Lladin *[[Aderyn drycin bach]], Little shearwater, ''Puffinus assimilis'' *[[Aderyn drycin mawr]], Great shearwater, ''Puffinus gravis'' *[[Aderyn drycin Manaw]], Manx shearwater, ''Puffinus puffinus'' *[[Aderyn drycin y graig]], Northern fulmar, ''Fulmarus glacialis'' *[[Alarch dof]], Mute swan, ''Cygnus olor'' *[[Alarch y Gogledd]], Whooper swan, ''Cygnus cygnus'' *[[Albatros aelddu]], Black-browed albatross, ''Diomedea melanophris'' *[[Bonito]], Atlantic bonito, ''Sarda sarda'' *[[Brithyll]], Brown trout, ''Salmo trutta'' *[[Brwyniad]], European anchovy, ''Engraulis encrasicolus'' *[[Cambig]], Pied avocet, ''Recurvirostra avosetta'' *[[Carfil bach]], Little auk, ''Alle alle'' *[[Cegddu]], European hake, ''Merluccius merluccius'' *[[Cerpyn]], Common carp, ''Cyprinus carpio'' *[[Codyn Ebrill]], Poor cod, ''Trisopterus minutus'' *[[Coegleiddiad]], False killer whale, ''Pseudorca crassidens'' *[[Coegylfinir]], Whimbrel, ''Numenius phaeopus'' *[[Coegylfinir bach]], Little curlew, ''Numenius minutus'' *[[Congren]], European conger, ''Conger conger'' *[[Corhwyaden]], Eurasian teal, ''Anas crecca'' *[[Corhwyaden asgell-las]], Blue-winged teal, ''Anas discors'' *[[Corhwyaden asgellwerdd]], Green-winged teal, ''Anas crecca carolinensis'' *[[Corbennog]], European sprat, ''Sprattus sprattus'' *[[Cornbig (pysgodyn)|Cornbig]], Garfish, ''Belone belone'' *[[Corswennol adeinwen]], White-winged tern, ''Chlidonias leucopterus'' *[[Corswennol ddu]], Black tern, ''Chlidonias niger'' *[[Corswennol farfog]], Whiskered tern, ''Chlidonias hybrida'' *[[Crychyn]], Ruffe, ''Gymnocephalus cernuus'' *[[Cwtiad aur]], European golden plover, ''Pluvialis apricaria'' *[[Cwtiad Caint]], Kentish plover, ''Charadrius alexandrinus'' *[[Cwtiad heidiol]], Sociable lapwing, ''Vanellus gregarius'' *[[Cwtiad llwyd]], Grey plover, ''Pluvialis squatarola'' *[[Cwtiad torchog]], Common ringed plover, ''Charadrius hiaticula'' *[[Cwtiad torchog bach]], Little ringed plover, ''Charadrius dubius'' *[[Cwtiad torchog mawr]], Killdeer, ''Charadrius vociferus'' *[[Cwtiad tywod mawr]], Greater sand plover, ''Charadrius leschenaultii'' *[[Cwtiad y traeth]], Ruddy turnstone, ''Arenaria interpres'' *[[Chwiwell]], Eurasian wigeon, ''Anas penelope'' *[[Darsen]], Common dace, ''Leuciscus leuciscus'' *[[Drymiwr]], Stone bass, ''Argyrosomus regius'' *[[Dwrgi]], European otter, ''Lutra lutra'' *[[Eog]], Atlantic salmon, ''Salmo salar'' *[[Fendas]], Vendace, ''Coregonus albula'' *[[Gïach bach]], Jack snipe, ''Lymnocryptes minimus'' *[[Gïach gylfinhir]], Long-billed dowitcher, ''Limnodromus scolopaceus'' *[[Gïach mawr]], Great snipe, ''Gallinago media'' *[[Gobi (pysgod)|Gobi]], Common goby, ''Pomatoschistus microps'' *[[Gobi Norwy]], Norway goby, ''Pomatoschistus norvegicus'' *[[Gobi tryloyw]], Transparent goby, ''Aphia minuta'' *[[Gorwyniad]], Common bleak, ''Alburnus alburnus'' *[[Gwangen]], Twait shad, ''Alosa fallax'' *[[Gweflogyn]], Viviparous eelpout, ''Zoarces viviparus'' *[[Gwrachen Baillon]], Baillon's wrasse, ''Crenilabrus bailloni'' *[[Gŵydd Canada]], Canada goose, ''Branta canadensis'' *[[Gŵydd dalcenwen]], Greater white-fronted goose, ''Anser albifrons'' *[[Gŵydd dalcenwen fechan]], Lesser white-fronted goose, ''Anser erythropus'' *[[Gŵydd droedbinc]], Pink-footed goose, ''Anser brachyrhynchus'' *[[Gŵydd ddu]], Brant goose, ''Branta bernicla'' *[[Gŵydd frongoch]], Red-breasted goose, ''Branta ruficollis'' *[[Gŵydd lwyd]], Greylag goose, ''Anser anser'' *[[Gŵydd wyran]], Barnacle goose, ''Branta leucopsis'' *[[Gŵydd y llafur]], Bean goose, ''Anser fabalis'' *[[Gwylan Bonaparte]], Bonaparte's gull, ''Larus philadelphia'' *[[Gwylan Franklin]], Franklin's gull, ''Larus pipixcan *[[Gwylan Ross]], Ross's gull, ''Rhodostethia rosea'' *[[Gwylan Sabine]], Sabine's gull, ''Larus sabini'' *[[Gwylog]], Common guillemot, ''Uria aalge'' *[[Gwylog ddu]], Black guillemot, ''Cepphus grylle'' *[[Gylfinir]], Eurasian curlew, ''Numenius arquata'' *[[Hadog]], Haddock, ''Melanogrammus aeglefinus'' *[[Herlyn]], Allis shad, ''Alosa alosa'' *[[Heulforgi]], Basking shark, ''Cetorhinus maximus'' *[[Honos]], Common ling, ''Molva molva'' *[[Howtin]], Houting, ''Coregonus oxyrinchus'' *[[Hugan]], Northern gannet, ''Sula bassana'' *[[Hwyaden addfain]], Garganey, ''Anas querquedula'' *[[Hwyaden benddu]], Greater scaup, ''Aythya marila'' *[[Hwyaden bengoch]], Common pochard, ''Aythya ferina'' *[[Hwyaden benwen]], White-headed duck, ''Oxyura leucocephala'' *[[Hwyaden dorchog]], Ring-necked duck, ''Aythya collaris'' *[[Hwyaden ddanheddog]], Common merganser, ''Mergus merganser'' *[[Hwyaden ddu]], American black duck, ''Anas rubripes'' *[[Hwyaden frongoch]], Red-breasted merganser, ''Mergus serrator'' *[[Hwyaden fwythblu]], Common eider, ''Somateria mollissima'' *[[Hwyaden fwythblu'r Gogledd]], King eider, ''Somateria spectabilis'' *[[Hwyaden goch]], Ruddy duck, ''Oxyura jamaicensis'' *[[Hwyaden goch yr eithin]], Ruddy shelduck, ''Tadorna ferruginea'' *[[Hwyaden gopog]], Tufted duck, ''Aythya fuligula'' *[[Hwyaden gribgoch]], Red-crested pochard, ''Netta rufina'' *[[Hwyaden gribog]], Mandarin duck, ''Aix galericulata'' *[[Hwyaden lostfain]], Northern pintail, ''Anas acuta'' *[[Hwyaden lwyd]], Gadwall, ''Anas strepera'' *[[Hwyaden lygad-aur]], Common goldeneye, ''Bucephala clangula'' *[[Hwyaden wyllt]], Mallard, ''Anas platyrhynchos'' *[[Hwyaden yr eithin]], Common shelduck, ''Tadorna tadorna'' *[[Hyrddyn aur]], Golden grey mullet, ''Liza aurata'' *[[Hyrddyn llwyd minfain]], Thinlip mullet, ''Liza ramada'' *[[Hyrddyn llwyd gweflog]], Thicklip grey mullet, ''Chelon labrosus'' *[[Lleden Ffrengig]], Atlantic halibut, ''Hippoglossus hippoglossus'' *[[Lleden Thor]], Thor's scaldfish, ''Arnoglossus thori'' *[[Lleden yr Ynys Las]], Greenland halibut, ''Reinhardtius hippoglossoides'' *[[Lleian wen]], Smew, ''Mergus albellus'' *[[Lleiddiad]], Killer whale, ''Orcinus orca'' *[[Llurs]], Razorbill, ''Alca torda'' *[[Llyfrothen]], Rock gunnel, ''Pholis gunnellus'' *[[Llyfrothen Montagu]], Montagu's blenny, ''Coryphoblennius galerita'' *[[Llymrïen]], Lesser sand eel, ''Ammodytes tobianus'' *[[Llysywen]], European eel, ''Anguilla anguilla'' *[[Macrell]], Atlantic mackerel, ''Scomber scombrus'' *[[Macrell Sbaen]], Chub mackerel, ''Scomber japonicus'' *[[Maelgi]], Angelshark, ''Squatina squatina'' *[[Marchfacrell]], Atlantic horse mackerel, ''Trachurus trachurus'' *[[Marlin]], Skipjack tuna, ''Euthynnus pelamis'' *[[Melyngoes bach]], Lesser yellowlegs, ''Tringa flavipes'' *[[Melyngoes mawr]], Greater yellowlegs, ''Tringa melanoleuca'' *[[Merfog]], Common bream, ''Abramis brama'' *[[Mingrwn]], Striped red mullet, ''Mullus surmuletus'' *[[Morflaidd]], Atlantic wolffish, ''Anarhichas lupus'' *[[Morflaidd brith]], Spotted wolffish, ''Anarhichas minor'' *[[Morgi]], Small-spotted catshark, ''Scyliorhinus canicula'' *[[Morgi'r Ynys Las]], Greenland shark, ''Somniosus microcephalus'' *[[Môr-hwyaden ddu]], Common scoter, ''Melanitta nigra'' *[[Môr-hwyaden y Gogledd]], Velvet scoter, ''Melanitta fusca'' *[[Môr-hwyaden yr ewyn]], Surf scoter, ''Melanitta perspicillata'' *[[Morlas]], Atlantic pollack, ''Pollachius pollachius'' *[[Môr-wennol fawr]], Royal tern, ''Sterna maxima'' *[[Môr-wennol fechan]], Little tern, ''Sterna albifrons'' *[[Môr-wennol Forster]], Forster's tern, ''Sterna forsteri'' *[[Môr-wennol fraith]], Sooty tern, ''Sterna fuscata'' *[[Môr-wennol ffrwynog]], Bridled tern, ''Sterna anaethetus'' *[[Môr-wennol gribog leiaf]], Lesser crested tern, ''Sterna bengalensis'' *[[Môr-wennol gawraidd]], Caspian tern, ''Sterna caspia'' *[[Môr-wennol gyffredin]], Common tern, ''Sterna hirundo'' *[[Môr-wennol wridog]], Roseate tern, ''Sterna dougallii'' *[[Môr-wennol y Gogledd]], Arctic tern, ''Sterna paradisaea'' *[[Orff]], Ide, ''Leuciscus idus'' *[[Pâl]], Atlantic puffin, ''Fratercula arctica'' *[[Pandora (pysgod)|Pandora]], Common pandora, ''Pagellus erythrinus'' *[[Pedryn Bulwer]], Bulwer's petrel, ''Bulweria bulwerii'' *[[Pedryn drycin]], European storm petrel, ''Hydrobates pelagicus'' *[[Pedryn drycin Leach]], Leach's storm petrel, ''Oceanodroma leucorhoa'' *[[Pedryn Wilson]], Wilson's storm petrel, ''Oceanites oceanicus'' *[[Penbwl môr]], Pogge, ''Agonus cataphractus'' *[[Pencath]], Wels catfish, ''Silurus glanis'' *[[Penfras y Gogledd]], Boreogadus saida, ''Boreogadus saida'' *[[Penhwyad]], Northern pike, ''Esox lucius'' *[[Penlletwad]], European bullhead, ''Cottus gobio'' *[[Pibydd Baird]], Baird's sandpiper, ''Calidris bairdii'' *[[Pibydd cambig]], Curlew sandpiper, ''Calidris ferruginea'' *[[Pibydd cain]], Pectoral sandpiper, ''Calidris melanotos'' *[[Pibydd coesgoch]], Common redshank, ''Tringa totanus'' *[[Pibydd coesgoch mannog]], Spotted redshank, ''Tringa erythropus'' *[[Pibydd coeswerdd]], Common greenshank, ''Tringa nebularia'' *[[Pibydd cynffonlwyd]], Grey-tailed tattler, ''Tringa brevipes'' *[[Pibydd du]], Purple sandpiper, ''Calidris maritima'' *[[Pibydd bach]], Little stint, ''Calidris minuta'' *[[Pibydd llwyd]], Semipalmated sandpiper, ''Calidris pusilla'' *[[Pibydd Temminck]], Temminck's stint, ''Calidris temminckii'' *[[Pibydd tinwen]], white-rumped sandpiper, ''Calidris fusicollis'' *[[Pibydd y dorlan]], Common sandpiper, ''Actitis hypoleucos'' *[[Pibydd y gors]], Marsh sandpiper, ''Tringa stagnatilis'' *[[Pibydd y mawn]], Dunlin, ''Calidris alpina'' *[[Pibydd y tywod]], Sanderling, ''Calidris alba'' *[[Pibydd yr aber]], Red knot, ''Calidris canutus'' *[[Pilcodyn]], Common minnow, ''Phoxinus phoxinus'' *[[Polan]], Arctic cisco, ''Coregonus autumnalis'' *[[Powan]], Lavaret, ''Coregonus lavaretus'' *[[Rhedwr moelydd]], Eurasian stone-curlew, ''Burhinus oedicnemus'' *[[Rhedwr twyni]], Cream-coloured courser, ''Cursorius cursor'' *[[Rhegen Baillon]], Baillon's crake, ''Porzana pusilla'' *[[Rhegen yr ŷd]], Corn crake, ''Crex crex'' *[[Rhufell]], Common roach, ''Rutilus rutilus'' *[[Salpa]], Salema porgy, ''Sarpa salpa'' *[[Sgipiwr]], Atlantic saury, ''Scomberesox saurus'' *[[Sgiwen fach]], Pomarine skua, ''Stercorarius pomarinus'' *[[Sgiwen fawr]], Great skua, ''Stercorarius skua'' *[[Sgiwen lostfain]], Long-tailed skua, ''Stercorarius longicaudus'' *[[Sgiwen Pegwn y De]], South Polar skua, ''Stercorarius maccormicki'' *[[Sgiwen y Gogledd]], Arctic skua, ''Stercorarius parasiticus'' *[[Sgreten]], Tench, ''Tinca tinca'' *[[Styrsiwn]], European sea sturgeon, ''Acipenser sturio'' *[[Swtan barfog bach]], Tadpole fish, ''Raniceps raninus'' *[[Swtan Norwy]], Norway pout, ''Trisopterus esmarkii'' *[[Tiwna]], Atlantic bluefin tuna, ''Thunnus thynnus'' *[[Torsg]], Cusk, ''Brosme brosme'' *[[Torbwt]], Turbot, ''Scophthalmus maximus'' *[[Trochydd gyddfddu]], Black-throated diver, ''Gavia arctica'' *[[Trochydd gyddfgoch]], Red-throated diver, ''Gavia stellata'' *[[Trochydd mawr]], Great Northern diver, ''Gavia immer'' *[[Trochydd pigwyn]], White-billed diver, ''Gavia adamsii'' *[[Gwrachen Gennog]], Scale-rayed wrasse, Acantholabrus palloni *[[Llwynog Môr]], Common thresher, Alopias vulpinus *[[Morflaidd Brith Danheddog]], Northern wolffish, Anarhichas denticulatus *[[Pysgodyn Arian Mawr]], Greater argentine, Argentina silus *[[Pysgodyn Arian Bach]], argentine, Argentina sphyraena *[[Ysgyfarnog Fôr]], Red gurnard, Aspitrigla cuculus *[[Pysgodyn Ystlys-Arian Cennog]], Big-scale sand smelt, Atherina boyeri *[[Pysgodyn Ystlys-Arian]], Sand smelt, Atherina presbyter *[[Macrell Roche]], Bullet tuna, Auxis rochei *[[Morfil Pigfain]], Common minke whale, Balaenoptera acutorostrata *[[Morfil Asgellog Sei]], Sei whale, Balaenoptera borealis *[[Morfil Asgellog Glas]], Blue whale, Balaenoptera musculus *[[Morfil Asgellog Llwyd]], Fin whale, Balaenoptera physalus *[[Pysgodyn Clicied]], Grey triggerfish, Balistes carolinensis *[[Llyfrothen Adeiniog]], Butterfly blenny, Blennius ocellaris *[[Merfog Gwyn]], Silver bream, Blicca bjoerkna *[[Pysgodyn Llygad-Llo]], Boops boops, Boops boops *[[Merfog Môr]], Atlantic pomfret, Brama brama *[[Lleden Felen Fach]], Solenette, Buglossidium luteum *[[Bwgan Dŵr]], Common dragonet, Callionymus lyra *[[Bwgan Brith]], Spotted dragonet, Callionymus maculatus *[[Crwban Môr Pendew]], Loggerhead sea turtle, Caretta caretta *[[Pysgodyn Du]], Rudderfish, Centrolophus niger *[[Crwban Môr Gwyrdd]], Green sea turtle, Chelonia mydas *[[Cwningen Fôr]], Rabbit fish, Chimaera monstrosa *[[Brithyll Mair Pum-Barf]], Fivebeard rockling, Ciliata mustela *[[Hwyaden Gynffon-Hir]], Long-tailed duck, Clangula hyemalis *[[Pennog (Neu Ysgadenyn)]], Atlantic herring, Clupea harengus *[[Gwrachen Seithliw]], Mediterranean rainbow wrasse, Coris julis *[[Cynffon Llygoden]], Coryphaenoides rupestris, Coryphaenoides rupestris *[[Gwrachen Eurben]], Corkwing wrasse, Crenilabrus melops *[[Gobi Gwydraidd]], Crystal goby, Crystallogobius linearis *[[Gwrachen Fair]], Goldsinny wrasse, Ctenolabrus rupestris *[[Iâr Fôr]], Cyclopterus lumpus, Cyclopterus lumpus *[[Morlo Cycyllog]], Hooded seal, Cystophora cristata *[[Morgath Ddu]], Common stingray, Dasyatis pastinaca *[[Morfil Gwyn]], Beluga whale, Delphinapterus leucas *[[Dolffin Cyffredin]], Short-beaked common dolphin, Delphinus delphis *[[Merfog Ysgithrog]], Common dentex, Dentex dentex *[[Crwban Môr Cefn-Lledr]], Leatherback sea turtle, Dermochelys coriacea *[[Draenogyn Mor]], European seabass, Dicentrarchus labrax *[[Môr-Wiber Fach]], Lesser weever, Echiichthys vipera *[[Crëyr Bach]], Little egret, Egretta garzetta *[[Brithyll Mair Pedair-Barf]], Fourbeard rockling, Enchelyopus cimbrius *[[Crwban Môr Gwalchbig]], Hawksbill sea turtle, Eretmochelys imbricata *[[Morlo Barfog]], Bearded seal, Erignathus barbatus *[[Morgi Seithliw]], Velvet belly lanternshark, Etmopterus spinax *[[Tiwna Bach]], Little tunny, Euthynnus alletteratus *[[Chwyrnwr Llwyd]], Grey gurnard, Eutrigla gurnardus *[[Swtan Arian]], Silvery pout, Gadiculus argenteus *[[Penfras (Neu Codyn)]], Atlantic cod, Gadus morhua *[[Penfras Yr Ynys Las]], Greenland cod, Gadus ogac *[[Brithyll Mair Tair-Barf]], Three-bearded rockling, Gaidropsarus vulgaris *[[Ci Glas]], School shark, Galeorhinus galeus *[[Morgi Cegddu]], Blackmouth catshark, Galeus melastomus *[[Crothell Dri Phigyn]], Three-spined stickleback, Gasterosteus aculeatus *[[Môr-Wennol Ylfinbraff]], Gull-billed tern, Gelochelidon nilotica *[[Cwtiad-Wennol Adain-Ddu]], Black-winged Pratincole, Glareola nordmanni *[[Cwtiad-Wennol Dorchog]], Collared pratincole, Glareola pratincola *[[Morfil Pengrwn]], Long-finned pilot whale, Globicephala melas *[[Lleden Wrach]], Witch (righteye flounder), Glyptocephalus cynoglossus *[[Llyfrothen Dŵr Croyw]], Gobio gobio, Gobio gobio *[[Gobi Mawr]], Giant goby, Gobius cobitis *[[Gobi Couch]], Couch's goby, Gobius couchi *[[Gobi Mingoch]], Red-mouthed goby, Gobius cruentatus *[[Gobi Du]], Black goby, Gobius niger *[[Bill Bigog]], Rock goby, Gobius paganellus *[[Dolffin Risso]], Risso's dolphin, Grampus griseus *[[Pioden Fôr]], Eurasian Oystercatcher, Haematopus ostralegus *[[Eryr Môr]], White-tailed Eagle, Haliaeetus albicilla *[[Eryr Moel]], Bald Eagle, Haliaeetus leucocephalus *[[Morlo Llwyd]], Grey seal, Halichoerus grypus *[[Hirgoes]], Black-winged stilt, Himantopus himantopus *[[Morfil Trwyn Potel]], Northern bottlenose whale, Hyperoodon ampullatus *[[Sgorpion Môr Deugorn]], Twohorn sculpin, Icelus bicornis *[[Pysgodyn Hwyliog]], Indo-Pacific sailfish, Istiophorus platypterus *[[Morfil Sberm Lleiaf]], Pygmy sperm whale, Kogia breviceps *[[Cleiriach Y Gwymon]], Ballan wrasse, Labrus bergylta *[[Gwrachen Resog]], Cuckoo wrasse, Labrus mixtus *[[Dolffin Ystlyswyn]], Atlantic white-sided dolphin, Lagenorhynchus acutus *[[Dolffin Pigwyn]], White-beaked dolphin, Lagenorhynchus albirostris *[[Corgi Môr]], Porbeagle, Lamna nasus *[[Llysywen Bendoll Yr Afon]], European river lamprey, Lampetra fluviatilis *[[Gwylan Y Penwaig]], European herring gull, Larus argentatus *[[Gwylan Chwerthinog]], Laughing gull, Larus atricilla *[[Gwylan Y Gweunydd]], Common gull, Larus canus *[[Gwylan Fodrwybig]], Ring-billed gull, Larus delawarensis *[[Gwylan Gefnddu Leiaf]], Lesser black-backed gull, Larus fuscus *[[Gwylan Yr Arctig]], Iceland gull, Larus glaucoides *[[Gwylan y Gogledd]], Glaucous gull, ''Larus hyperboreus'' *[[Gwylan Môr y Canoldir]], Mediterranean gull, ''Larus melanocephalus'' *[[Gwylan Fechan]], Little gull, Larus minutus *[[Gwylan Benddu]], Black-headed gull, Larus ridibundus *[[Lleden Fair Bedwar-Smotyn]], Lepidorhombus boscii, Lepidorhombus boscii *[[Gobi Fries]], Fries's goby, Lesuerigobius friesii *[[Twb Y Dail]], European chub, Leuciscus cephalus *[[Lleden Dywod]], Common dab, Limanda limanda *[[Pibydd Llydanbig]], Broad-billed sandpiper, Limicola falcinellus *[[Rhostog Gynffonfraith]], Bar-tailed godwit, Limosa lapponica *[[Iâr Fôr Lysnafeddog]], Common seasnail, Liparis liparis *[[Llyfrothen Benddu]], Lipophrys pholis, Lipophrys pholis *[[Cythraul Y Môr]], Lophius piscatorius, Lophius piscatorius *[[Penfras Dŵr Croyw]], Burbot, Lota lota *[[Llyfrothen Fain]], snake blenny, Lumpenus lampretaeformis *[[Caplan (pysgodyn)|Caplan]], Capelin, Mallotus villosus *[[Morfil Cefngrwm]], Humpback whale, Megaptera novaeangliae *[[Gwyniad Môr]], Merlangius, Merlangius merlangus *[[Morfil Gylfinog Sowerby]], Sowerby's beaked whale, Mesoplodon bidens *[[Morfil Gylfinog True]], True's beaked whale, Mesoplodon mirus *[[Swtan Glas]], Blue whiting, Micromesistius poutassou *[[Lleden Lefn]], Lemon sole, Microstomus kitt *[[Pysgodyn Haul]], Ocean sunfish, Mola mola *[[Honos Glas]], Blue ling, Molva dypterygia *[[Morfil Uncorn]], Narwhal, Monodon monoceros *[[Morgi Llyfn]], Starry smooth-hound, Mustelus asterias *[[Morgi Serennog]], Common smooth-hound, Mustelus mustelus *[[Sgorpion Môr Pedwar-Corn]], Fourhorn sculpin, Myoxocephalus quadricornis *[[Safngrwn]], Myxine glutinosa, Myxine glutinosa *[[Pibell Fôr Leiaf]], Worm pipefish, Nerophis lumbriciformis *[[Pibell Fôr Drwynsyth]], Straightnose pipefish, Nerophis ophidion *[[Morlo Ysgithrog]], Walrus, Odobenus rosmarus *[[Eog Cefngrwm]], Pink salmon, Oncorhynchus gorbuscha *[[Bonito Unlliw]], Orcynopsis unicolor, Orcynopsis unicolor *[[Brwyniad Conwy]], European smelt, Osmerus eperlanus *[[Merfog Coch]], Blackspot seabream, Pagellus bogaraveo *[[Gwylan Ifori]], Ivory Gull, Pagophila eburnea *[[Twmpot]], Tompot blenny, Parablennius gattorugine *[[Lleden Wadn Y Tywod]], Sand sole, Pegusa lascaris *[[Morfil Pen Pwmpen]], Melon-headed whale, Peponocephala electra *[["Draenogyn Dŵr Croyw(G)]], draenogiaid dŵr croyw", European perch *[[Llysywen Bendoll Y Môr]], Sea lamprey, Petromyzon marinus *[[Mulfran Werdd]], European shag, Phalacrocorax aristotelis *[[Mulfran]], Great cormorant, Phalacrocorax carbo *[[Llydandroed Llwyd]], Red phalarope, Phalaropus fulicarius *[[Llydandroed Gyddfgoch]], Red-necked phalarope, Phalaropus lobatus *[[Llydandroed Wilson]], Wilson's Phalarope, Phalaropus tricolor *[[Pibydd Torchog]], Ruff, Philomachus pugnax *[[Morlo Cylchog]], Ringed seal, Phoca hispida *[[Morlo Cyffredin]], Harbor seal, Phoca vitulina *[[Llamhidydd]], Harbour porpoise, Phocoena phocoena *[[Lleden Benglwm Norwy]], Norwegian topknot, Phrynorhombus norvegicus *[[Lleden Benglwm Eckstrom]], , Phrynorhombus regius *[[Morfil Sberm]], Sperm whale, Physeter macrocephalus *[[Lleden Fwd]], European flounder, Platichthys flesus *[[Crymanbig Ddu]], Glossy ibis, Plegadis falcinellus *[[Lleden Goch]], European plaice, Pleuronectes platessa *[[Corgwtiad Aur]], American golden plover, Pluvialis dominica *[[Gwyach Gorniog]], Horned grebe, Podiceps auritus *[[Gwyach Fawr Gopog]], Great crested grebe, Podiceps cristatus *[[Gwyach Yddfgoch]], Red-necked grebe, Podiceps grisegena *[[Gwyach Yddfddu]], Black-necked grebe, Podiceps nigricollis *[[Gwyach Ylfinfraith]], Pied-billed grebe, Podilymbus podiceps *[[Chwitlyn Glas]], Pollachius virens, Pollachius virens *[[Pysgodyn Broc Môr]], Atlantic wreckfish, Polyprion americanus *[[Gobi'r Tywod]], Sand goby, Pomatoschistus minutus *[[Gobi Lliwgar]], Painted goby, Pomatoschistus pictus *[[Rhegen Fraith]], Spotted crake, Porzana porzana *[[Morgi Glas]], Blue shark, Prionace glauca *[[Merfog Arian]], silver pomfret, Pterycombus brama *[[Crothell Naw Pigyn]], Ninespine stickleback, Pungitius pungitius *[[Morgath Wen]], white skate, Raja alba *[[Morgath (Neu Cath Fôr)]], Common skate, Raja batis *[[Morgath Drwynbwl]], cownose ray, Raja bonasus *[[Morgath Styds]], Thornback ray, Raja clavata *[[Morgath Gribog]], shagreen ray, Raja fullonica *[[Morgath Lygaid-Bach]], Smalleyed ray, Raja microocellata *[[Morgath Bigog]], Thorny skate, Raja radiata *[[Morgath Donnog]], Undulate ray, Raja undulata *[[Rhegen Ddŵr]], Water Rail, Rallus aquaticus *[[Pysgodyn Haul Main]], Slender sunfish, Ranzania laevis *[[Gwylan Goesddu]], Black-legged Kittiwake, Rissa tridactyla *[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri *[[Brithyll Seithliw]], Rainbow trout, Salmo gairdneri *[[Siwin (Neu Gwyniedyn)]], Brown trout, Salmo trutta *[[Torgoch Afon]], Brook trout, Salvelinus fontinalis *[[Pennog Mair]], European pilchard, Sardina pilchardus *[[Pysgodyn Rhudd]], Common rudd, Scardinius erythrophthalmus *[[Lleden Fannog]], Brill (fish), Scophthalmus rhombus *[[Pysgodyn Safnlas]], Scorpaenidae, Scorpaenidae *[[Morgi Brych]], Nursehound, Scyliorhinus stellaris *[[Pysgodyn Coch]], Rose fish, Sebastes marinus *[[Pysgodyn Coch Norwy]], Norway haddock, Sebastes viviparus *[[Lleden Chwithig]], Common sole, Solea solea *[[Morgi Pen Morthwyl]], Smooth hammerhead, Sphyrna zygaena *[[Crothell Bymtheg-Pigyn]], Spinachia spinachia, Spinachia spinachia *[[Merfog Du]], Black seabream, Spondyliosoma cantharus *[[Ci Pigog]], Spiny dogfish, Squalus acanthias *[[Dolffin Rhesog]], striped dolphin, Stenella caeruleoalba *[[Draenogyn Cegfawr]], Zander, Stizostedion lucioperca *[[Pibell Fôr Nilsson]], Lesser pipefish, Syngnathus rostellatus *[[Pibell Fôr Drwynllydan]], Broadnosed pipefish, Syngnathus typhle *[[Gwyach Fach]], Little Grebe, Tachybaptus ruficollis *[[Merfog Asgell-Hir]], Big-scale pomfret, Taractichthys longipinnis *[[Sgorpion Môr]], Taurulus bubalis, Taurulus bubalis *[[Sgorpion Môr Norwy]], Norway bullhead, Taurulus lilljeborgi *[[Gobi Mannog]], Leopard-spotted goby, Thorogobius ephippiatus *[[Tiwna Asgell-Hir]], Albacore, Thunnus alalunga *[[Tiwna Melyn]], Yellowfin tuna, Thunnus albacares *[[Cangen Las]], Grayling (species), Thymallus thymallus *[[Morgath Drydan Fraith]], Marbled electric ray, Torpedo marmorata *[[Morgath Drydan]], Atlantic torpedo, Torpedo nobiliana *[[Môr-Wiber Fawr]], Greater weever, Trachinus draco *[[Chwyrnwr Ysgithrog]], Piper gurnard, Trigla lyra *[[Chwyrnwr Rhesog]], Streaked gurnard, Trigloporus lastoviza *[[Codyn Llwyd]], Trisopterus luscus, Trisopterus luscus *[[Dolffin Trwyn Potel]], Common bottlenose dolphin, Tursiops truncatus *[[Pysgodyn Cleddyf]], Swordfish, Xiphias gladius *[[Pysgodyn Darn Arian]], John Dory, Zeus faber *[[Morfil Gylfinog Cuvier]], Cuvier's beaked whale, Ziphius cavirostris ==Gweler hefyd== *[[Rhestr adar Cymru]] [[Categori:Creaduriaid arfordir Prydain| ]] [[Categori:Rhestrau anifeiliaid|Creaduriaid morol gwledydd Prydain]] [[Categori:Rhywogaethau o anifeiliaid| *]] [[Categori:Rhywogaethau o famaliaid| *]] [[Categori:Rhywogaethau o bysgod| *]] a47ofq2uw9pt3n9w7b372ck9ahhwg0p 0 149026 11101342 1647146 2022-08-13T13:43:16Z Craigysgafn 40536 Changed redirect target from [[Môr-hwyaden yr Ewyn]] to [[Môr-hwyaden yr ewyn]] wikitext text/x-wiki #AILGYFEIRIO [[Môr-hwyaden yr ewyn]] ak8tlc2bnsp46koopr07s65gjxm0g8i 14 157360 11101367 1676668 2022-08-13T15:13:46Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki [[Categori: Ffilmiau yn ôl iaith|Pwyleg]] h2qegzkjhate50vwvh2j83mdmho4un0 0 159149 11101520 1691443 2022-08-14T11:48:42Z AlwynapHuw 473 wikitext text/x-wiki Diwygiwr cymdeithas oedd '''[[Robert Owen]]'''. Ceir sawl person arall o'r un enw, yn cynnwys: *[[Robert Owen (Eryron Gwyllt Walia)]] (1801-1870) *[[Robert Owen (bardd y môr)]] (1858-1885) {{gwahaniaethu}} 37kmqsx4691yln14nf20e2sb5czyhzl 11101522 11101520 2022-08-14T11:52:05Z AlwynapHuw 473 wikitext text/x-wiki Diwygiwr cymdeithas oedd '''[[Robert Owen]]'''. Ceir sawl person arall o'r un enw, yn cynnwys: *[[Robert Owen (Eryron Gwyllt Walia)]] (1801-1870) *[[Robert Owen (bardd y môr)|Robert Owen (Bardd y Môr)]] (1858-1885) {{gwahaniaethu}} ouzsxoeehv58213yfr4ld0svk4alm41 0 161211 11101362 11039083 2022-08-13T15:09:00Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen Ffilm | enw = Trainwreck | | delwedd = | | pennawd = | cyfarwyddwr = Judd Apatow | cynhyrchydd = Judd Apatow<br/ >Barry Mendel | ysgrifennwr = [[Amy Schumer]]| | serennu = Amy Schumer<br>[[Bill Hader]]<br>Brie Larson<br>Colin Quinn<br>John Cena<br/ >Vanessa Bayer<br/ >Mike Birbiglia<br/ >Ezra Miller<br/ >Tilda Swinton<br/ >LeBron James| | cerddoriaeth = Jon Brion| | sinematograffeg = Jody Lee Lipes| | golygydd = Paul Zucker| | rhyddhad = [[15 Mawrth]], [[2015]] (SXSW)<br/ >[[17 Gorffennaf]], [[2015]] (Yr Unol Daleithiau)| | cwmni_cynhyrchu = Apatow Productions<br/ >Universal Pictures| | amser_rhedeg = 124 munud | | gwlad = [[Unol Daleithiau America]] | iaith = [[Saesneg]] | rhif_imdb = | }} Mae '''''Trainwreck''''' yn ffilm gomedi rhamantaidd Americanaidd a gyfarwyddwyd gan Judd Apatow ac ysgrifennwyd gan [[Amy Schumer]].<ref>[https://lowrihafcooke.wordpress.com/2015/08/14/adolygiad-ffilm-trainwreck-15 LowriHafCooke.Wordpress.com] Adalwyd 18-08-2015</ref> ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} [[Categori:Ffilmiau 2015]] [[Categori:Ffilmiau Saesneg]] [[Categori:Ffilmiau Americanaidd]] [[Categori:Ffilmiau a leolir yn Ninas Efrog Newydd]] inph1uu5qfi8nro7tf1z0jo9svg6g8y 0 168763 11101458 11012498 2022-08-14T02:20:10Z AlwynapHuw 473 wikitext text/x-wiki {{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth | nationality = {{banergwlad|Cymru}} | dateformat = dmy}} Bardd a merch a amddiffynai hawliau merched oedd '''Catherine Jane Pritchard''' (ffugenw: '''Buddug'''<ref>[https://books.google.co.uk/books?id=eSIhzKnNUf4C&pg=PA214&lpg=PA214&dq=Buddug+Catherine+Prichard&source=bl&ots=C6LFL1AkrI&sig=R2bVPtV3COAtwwjP97-MtUbbUbU&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjKlKa2tpPMAhVE5xoKHQebDWoQ6AEIODAF#v=onepage&q=Buddug%20Catherine%20Prichard&f=false Y Geiriadur Ffugenwau] ar ''Google Books''</ref>; [[4 Gorffennaf]] [[1842]] – [[29 Mawrth]] [[1909]]). Ei thad oedd [[Robert John Pryse]] (Gweirydd ap Rhys), llenor a hanesydd, a'i brawd oedd y bardd [[John Robert Pryse]] (Golyddan).<ref name="books.google.co.uk">[https://books.google.co.uk/books?id=DGmuBwAAQBAJ&pg=PT31&lpg=PT31&dq=bardd+CatherinePrichard&source=bl&ots=BvUxpsiihy&sig=Sm6zo1YHL6v4d_o2eit05Q8lkHU&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiIybCks5PMAhWHOBQKHXYdBBgQ6AEIQjAH#v=onepage&q=Catherine%20Prichard&f=false books.google.co.uk;] Teitl: ''Dwy Gymraes, Dwy Gymru: Hanes Bywyd a Gwaith Gwyneth Vaughan a Sara Maria ...'' gan Rosanne Reeves.</ref> Bu farw ar 29 Mawrth 1909. Yng Nghae Catrin, Ynys Môn y'i ganed ar 4 Gorffennaf 1842 ac efallai mai o'r enw 'Catrin' y daeth ei henw. Fe'i derbyniwyd i'r [[Gorsedd y Beirdd|Orsedd]] yn Eisteddfod Dinbych yn 1860, a hithau'n ddeunaw oed. Cyfrannai'n helaeth i'r [[cylchgrawn]] [[Udgorn Cymru]], gan gynnwys amddiffyn lle'r ferch yn y gyfres 'Ffoledd Ffasiwn'.<ref>[http://yba.llgc.org.uk/cy/c-PRYS-JOH-1807.html Y Bywgraffiadur Cymreig Arlein]; awdur: Dr Enid Pierce Roberts, M.A., D.Litt., Bangor; adalwyd 16 Ebrill 2016.</ref> Roedd yn lladmerydd huawdl iawn i'r mudiad [[dirwest]] yng Nghymru.<ref>[https://books.google.co.uk/books?id=h0iuBwAAQBAJ&pg=PA217&lpg=PA217&dq=Buddug+Catherine+Prichard&source=bl&ots=GjMhcOMVnE&sig=oe1CVeKqqSBLetNo1xs2RJxuNSg&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjKlKa2tpPMAhVE5xoKHQebDWoQ6AEIIzAB#v=onepage&q=Buddug%20Catherine%20Prichard&f=false google.co.uk;] ''Nineteenth-Century Women's Writing in Wales: Nation, Gender and Identity'' gan Jane Aaron.</ref> ==Priodi== Priododd Owen Prichard (Cybi Felyn) ar 2 Ionawr 1863; gŵr o [[Caergybi|Gaergybi]] oedd Owen. ==Awdur== Sgwennodd lawer o gerddi gan gynnwys cerdd 'O na byddai'n haf o hyd' a 'Neges y Blodyn'. Cyhoeddodd [[O. M. Edwards]] gyfrol o<nowiki>'i gwaith yn y gyfres 'Cyfres y Fil', sef ''Caniadau Buddug''</nowiki>. <ref>[http://www.worldcat.org/title/caniadau-buddug-pseud-wedi-eu-casglu-au-dethol-gan-i-phriod-ie-owen-prichard/oclc/30380952 worldcat.org]; Caniadau Buddug [pseud.] Wedi eu casglu a'u dethol gan i phriod [i.e. Owen Prichard]. Gol: O M Edwards; Cyhoeddwyd yng Nghaernarfon, Swyddfa "Cymru", 1911.</ref> Mae copi o [[S:Caniadau Buddug|Ganiadau Buddug]] i'w cael ar [[Wicidestun]]. Mae peth o'i gwaith ar gael yn y Llyfrgell Genedlaethol gan gynnwys llyfr lloffion<ref>[http://www.archiveswales.org.uk/anw/get_collection.php?inst_id=1&coll_id=78473&expand= archiveswales.org.uk;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120523051809/http://www.archiveswales.org.uk/anw/get_collection.php?inst_id=1&coll_id=78473&expand= |date=2012-05-23 }} adalwyd 16 Ebrill 2016.</ref> a dyddiadur cynhwysfawr sy'n sôn gan mwyaf am ei myfyrdodau Cristnogol. Dengys y gwaith hwn iddi ddarllen yn helaeth, gan gynnwys cerddi Saesneg.<ref name="books.google.co.uk"/> {{wicitestun|Categori:Catherine Prichard (Buddug)|Catherine Prichard (Buddug)}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} *''Eminent Welshmen: a short biographical dictionary of Welshmen ... from the earliest times to the present'', 1908 *''Bye–Gones, relating to Wales and the Border Counties'', 1889 , 236 *''Cymru'' (O.M.E.), xii, 16; xxxix, 221 *''Y Geninen'', 1890, 119, 200 *''Y Geninen'' (Gŵyl Dewi), 25 *''Y Llenor'', 1936 , 97 *''Y Traethodydd'', 1903, 437; 1947, 61 *T. Parry, ''Hanes Llenyddiaeth Gymraeg'', 1944 hyd 1900, 261-2, 264 *E. P. Roberts, ''Detholion o Hunangofiant Gweirydd ap Rhys'', Aberystwyth, 1949. ==Dolenni allanol== *[http://ead.llgc.org.uk/arddangos_fs.php?iaith=cym&saan=0000199786 Archif y Llyfrgell Genedlaethol] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110720064652/http://ead.llgc.org.uk/arddangos_fs.php?iaith=cym&saan=0000199786 |date=2011-07-20 }} *[http://cymdeithas.org/2004/05/19/angharad_tomos.html Ei thudalen ar wefan Cymdeithas yr Iaith] {{Rheoli awdurdod}} {{DEFAULTSORT:Prichard, Catherine}} [[Categori:Beirdd Cymraeg benywaidd]] [[Categori:Genedigaethau 1842]] [[Categori:Marwolaethau 1909]] [[Categori:Pobl o Ynys Môn]] [[Categori:Llenorion Cymreig y 19eg ganrif]] [[Categori:Llenorion Cymreig yr 20fed ganrif]] [[Categori:Merched y 19eg ganrif]] [[Categori:Merched yr 20fed ganrif]] h5g6n205wwfaa8hpo5n4hdl8tcz0212 2 171977 11101426 11101209 2022-08-13T19:52:21Z EmausBot 10039 Bot: Yn trwsio ailgyfeiriad dwbl i [[Defnyddiwr:G(x)]] wikitext text/x-wiki #ail-cyfeirio [[Defnyddiwr:G(x)]] jbtlynf9hm69nr69fhu75tofaos9c5w 0 172407 11101346 1784533 2022-08-13T13:44:34Z Craigysgafn 40536 Changed redirect target from [[Môr-hwyaden ewyn]] to [[Môr-hwyaden yr ewyn]] wikitext text/x-wiki #ail-cyfeirio [[Môr-hwyaden yr ewyn]] qf3mh293c1hfl55mhjbg41ec1v3jdin 0 185704 11101418 11054501 2022-08-13T18:44:10Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Blwch tacson | enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Gavia arctica'' {{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--> | delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}} | status = LC | status_system = IUCN3.1 | statws = {{infobox | label1 = Statws IUCN | data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}} }} | map_dosbarthiad = Gavia arctica distribution map.png | maint_map_dosbarthiad = 280px | neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = Gaviiformes | familia = Gaviidae <!--Cadw lle 1--> | genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}'' | awdurdod_deuenwol = }} [[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Trochydd gyddfddu''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: trochyddion gyddfddu) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Gavia arctica'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Black-throated diver''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Gaviidae ([[Lladin]]: ''Gaviidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Gaviiformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]]. Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''G. arctica'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'n nythu ar draws gogledd [[Ewrop]], gogledd [[Asia]] ac weithiau yng ngorllewin [[Alaska]]. Fel rheol mae'n tueddu i nythu ar lynnau mwy na'r Trochydd Gyddfgoch. Yn y gaeaf mae'n symud tua'r de a gellir eu gweld ar yr arfordir neu ar lynnoedd mawr. Pysgod yw ei brif fwyd. Mae ganddo wddw du, pen llwyd, cefn tywyll ac mae'n wyn oddi tano. Yn y gaeaf mae'n wyn ar y gwddw, ac yn aderyn llawer twyllach na'r Trochydd Gyddfgoch. Nid yw'r Trochydd Gyddfddu yn nythu yng [[Cymru|Nghymru]] ond mae ambell un i'w weld ar yr arfordir yn ystod y gaeaf; er ei fod yn llai cyffredin na'r Trochydd gyddfgoch a'r [[Trochydd mawr]]. <!--Cadw lle4--> ==Teulu== Mae'r trochydd gyddfddu yn perthyn i deulu'r Gaviidae (Lladin: ''Gaviidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q21666 } LIMIT 15 |sort=label |columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd |row_template=Zutabe formatoa/Familiak |thumb=80 |links=local }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! rhywogaeth ! enw tacson ! delwedd {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Trochydd gyddfddu]] | p225 = Gavia arctica | p18 = [[Delwedd:Plongeon arctique nid.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Trochydd gyddfgoch]] | p225 = Gavia stellata | p18 = [[Delwedd:Gavia stellata -Iceland -swimming-8.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Trochydd mawr]] | p225 = Gavia immer | p18 = [[Delwedd:Gavia immer -Minocqua, Wisconsin, USA -swimming-8.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Trochydd pigwyn]] | p225 = Gavia adamsii | p18 = [[Delwedd:Yellow-billed Loon Chipp South 8-12-13 Ryan Askren.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Trochydd y Môr Tawel]] | p225 = Gavia pacifica | p18 = [[Delwedd:PacificLoon24.jpg|center|80px]] }} |} {{Wikidata list end}} [[Delwedd:Gavia arctica MHNT.ZOO.2010.11.36.5.jpg|bawd|''Gavia arctica'']] ==Gweler hefyd== *[[Rhestr Goch yr IUCN]] ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Llen Natur}} [[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]] [[Categori:Gaviidae]] e2t9t1ljp1flk75iy5vaaew8tjkvsks 0 187109 11101337 11100946 2022-08-13T13:29:23Z Craigysgafn 40536 Mae'r Bywiadur a gwefan Avibase yn defnyddio "Môr-hwyaden yr ewyn". Mae gennym hefyd ar cywiki yr erthygl ddyblyg "Môr-hwyaden yr Ewyn". Rwy'n bwriadu'u cyfino fel "Môr-hwyden yr ewyn". Os bydd yn well gan CELl "Môr-hwyden ewyn", bydd hynny'n iawn gennyf, ond mae pethau braidd yn ddryslyd ar hyn o bryd. wikitext text/x-wiki {{Blwch tacson | enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Melanitta perspicillata'' {{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--> | delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}} | status = LC | status_system = IUCN3.1 | statws = {{infobox | label1 = Statws IUCN | data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}} }} | map_dosbarthiad = Melanitta_perspicillata_range_map.png | maint_map_dosbarthiad = 280px | neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = Anseriformes | familia = Anatidae <!--Cadw lle 1--> | genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}'' | awdurdod_deuenwol = }} [[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Môr-hwyaden yr ewyn''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: môr-hwyaid yr ewyn) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Melanitta perspicillata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Surf scoter''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.<ref>[https://www.llennatur.cymru/Y-Bywiadur#Melanitta%20perspicillata; Gwefan ''y Bywiadur''] CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg; adalwyd 13 Awst 2022</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]]. Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''M. perspicillata'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]]. Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]]. <!--Cadw lle4--> ==Teulu== Mae'r môr-hwyaden ewyn yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 } LIMIT 15 |sort=label |columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd |row_template=Zutabe formatoa/Familiak |thumb=80 |links=local }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! rhywogaeth ! enw tacson ! delwedd {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Alarchŵydd]] | p225 = Anser cygnoides | p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd dalcenwen]] | p225 = Anser albifrons | p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd droedbinc]] | p225 = Anser brachyrhynchus | p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd benrhesog]] | p225 = Anser indicus | p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]] | p225 = Anser erythropus | p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd lafur y twndra]] | p225 = Anser fabalis | p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd lwyd]] | p225 = Anser anser | p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]] }} |} {{Wikidata list end}} ==Gweler hefyd== *[[Rhestr Goch yr IUCN]] ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Llen Natur}} [[Categori:Anatidae]] [[Categori:Adar Gogledd America]] [[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]] r2h5ahfdzq29rt66oxhodq3vzcdau6r 11101338 11101337 2022-08-13T13:30:03Z Craigysgafn 40536 Symudodd Craigysgafn y dudalen [[Môr-hwyaden ewyn]] i [[Môr-hwyaden yr ewyn]] wikitext text/x-wiki {{Blwch tacson | enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Melanitta perspicillata'' {{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--> | delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}} | status = LC | status_system = IUCN3.1 | statws = {{infobox | label1 = Statws IUCN | data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}} }} | map_dosbarthiad = Melanitta_perspicillata_range_map.png | maint_map_dosbarthiad = 280px | neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = Anseriformes | familia = Anatidae <!--Cadw lle 1--> | genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}'' | awdurdod_deuenwol = }} [[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Môr-hwyaden yr ewyn''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: môr-hwyaid yr ewyn) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Melanitta perspicillata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Surf scoter''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.<ref>[https://www.llennatur.cymru/Y-Bywiadur#Melanitta%20perspicillata; Gwefan ''y Bywiadur''] CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg; adalwyd 13 Awst 2022</ref> Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]]. Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''M. perspicillata'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]]. Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]]. <!--Cadw lle4--> ==Teulu== Mae'r môr-hwyaden ewyn yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 } LIMIT 15 |sort=label |columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd |row_template=Zutabe formatoa/Familiak |thumb=80 |links=local }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! rhywogaeth ! enw tacson ! delwedd {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Alarchŵydd]] | p225 = Anser cygnoides | p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd dalcenwen]] | p225 = Anser albifrons | p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd droedbinc]] | p225 = Anser brachyrhynchus | p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd benrhesog]] | p225 = Anser indicus | p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]] | p225 = Anser erythropus | p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd lafur y twndra]] | p225 = Anser fabalis | p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd lwyd]] | p225 = Anser anser | p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]] }} |} {{Wikidata list end}} ==Gweler hefyd== *[[Rhestr Goch yr IUCN]] ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Llen Natur}} [[Categori:Anatidae]] [[Categori:Adar Gogledd America]] [[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]] r2h5ahfdzq29rt66oxhodq3vzcdau6r 11101340 11101338 2022-08-13T13:40:16Z Craigysgafn 40536 mewnforio gwybodaeth o'r hen erthygl "Môr-hwyaden yr Ewyn" wikitext text/x-wiki {{Blwch tacson | enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Melanitta perspicillata'' {{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--> | delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}} | status = LC | status_system = IUCN3.1 | statws = {{infobox | label1 = Statws IUCN | data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}} }} | map_dosbarthiad = Melanitta_perspicillata_range_map.png | maint_map_dosbarthiad = 280px | neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = [[Anseriformes]] | familia = [[Anatidae]] <!--Cadw lle 1--> | genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}'' | awdurdod_deuenwol = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], [[1758]]) | neges_map_dosbarthiad = Oren: tymor nythu<br />Melyn: gaeaf }} [[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Môr-hwyaden yr ewyn''' (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: môr-hwyaid yr ewyn) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Melanitta perspicillata'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Surf scoter''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Hwyaid ([[Lladin]]: ''Anatidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Anseriformes''.<ref>[https://www.llennatur.cymru/Y-Bywiadur#Melanitta%20perspicillata; Gwefan ''y Bywiadur''] CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg; adalwyd 13 Awst 2022</ref> Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''M. perspicillata'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng [[Gogledd America|Ngogledd America]]. Dyma aderyn sydd i'w gael o gwmpas arfordir gwledydd Prydain, ac mae i'w ganfod yng [[Cymru|Nghymru]]. Mae'n nythu yng [[Canada|Nghanada]] ac [[Alaska]]. Mae'n hwyaden fawr, 44–48&nbsp;cm o hyd. Dim ond y ceiliog sy'n ddu, tra bo'r iâr yn frown. Yn y gaeaf, mae rhai yn symud i'r [[Llynnoedd Mawr]]. Ceir ambell un ger arfordir Cymru yn y gaeaf, fel rheol gyda heidiau o'r [[Môr-hwyaden ddu|Fôr-hwyaden ddu]], ond mae'n aderyn prin yma. Mae'r gwyn ar y pen yn ei gwahaniaethu oddi wrth y Fôr-hwyaden ddu. Caiff ei fagu er mwyn ei [[helwriaeth|hela]]. <!--Cadw lle4--> ==Teulu== Mae'r môr-hwyaden ewyn yn perthyn i deulu'r Hwyaid (Lladin: ''Anatidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q7556 } LIMIT 15 |sort=label |columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd |row_template=Zutabe formatoa/Familiak |thumb=80 |links=local }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! rhywogaeth ! enw tacson ! delwedd {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Alarchŵydd]] | p225 = Anser cygnoides | p18 = [[Delwedd:Anser cygnoides, Ozero Stepnoye, Ivolginskiy, Buryatia Republic, Russia 1.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd dalcenwen]] | p225 = Anser albifrons | p18 = [[Delwedd:Anser albifrons albifrons Swallow Pond 2.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd droedbinc]] | p225 = Anser brachyrhynchus | p18 = [[Delwedd:Anser brachyrhynchus.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd benrhesog]] | p225 = Anser indicus | p18 = [[Delwedd:Bar-headed Goose by Dr. Raju Kasambe DSCN7530 (23).jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd dalcenwen fechan]] | p225 = Anser erythropus | p18 = [[Delwedd:Fjällgås, Sätunaviken, Östergötland, April 2017 1.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd lafur y twndra]] | p225 = Anser fabalis | p18 = [[Delwedd:Sædgås (Anser fabalis).jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Gŵydd lwyd]] | p225 = Anser anser | p18 = [[Delwedd:Anser anser Chorzów.jpg|center|80px]] }} |} {{Wikidata list end}} ==Gweler hefyd== *[[Rhestr Goch yr IUCN]] ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Llen Natur}} [[Categori:Anatidae]] [[Categori:Adar Gogledd America]] [[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]] bfeozhrcwahiysn6dh4vnyble0sqpab 0 190306 11101333 11101332 2022-08-13T12:08:01Z Duncan Brown 41526 /* Disgrifiad */ wikitext text/x-wiki {{Blwch tacson | enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Sphecotheres viridis'' {{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--> | delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}} | status = LC | status_system = IUCN3.1 | statws = {{infobox | label1 = Statws IUCN | data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}} }} | map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}} | maint_map_dosbarthiad = 280px | neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = Passeriformes | familia = Oriolidae <!--Cadw lle 1--> | genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}'' | awdurdod_deuenwol = }} [[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Euryn ffigys''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: eurynnod ffigys) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Sphecotheres viridis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Figbird''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Eurynnod ([[Lladin]]: ''Oriolidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Passeriformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Rhywogaeth o aderyn yn y teulu [[Oriolidae]] yw'r '''Euryn ffigys'''neu'r '''Euryn ffigys Timor''' (''Sphecotheres viridis'' ). Mae'n endemig i [[coedwig|goedwig]], coetir, [[mangrof]], a [[prysgwydd|phrysgwydd]] ar ynysoedd [[Roti]] a [[Timor]] yn [[Indonesia]]. Mae'n weddol gyffredin, felly mae BirdLife International a'r IUCN yn ei ystyried yn peri'r pryder lleiaf<ref>BirdLife International (2017). "Sphecotheres viridis". IUCN Red List of Threatened Species. 2017: e.T22706460A118630869. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T22706460A118630869.en. Retrieved 12 November 2021</ref> Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''S. viridis'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> ==Disgrifiad== Mae'n ymdebygu i'r [[euryn ffigys Awstralia]] mwy cyffredin, ond mae'n llai, ac heblaw am y [[crisswm]] goleuach (o amgylch y [[cloaca]]), mae'r ceiliog yn gyfan gwbl felyn-olewydd odditano (gan gynnwys y gwddf)<ref>Higgins, P. J., L. Christidis, & H. A. Ford (2008). Family Oriolidae (Orioles). pp. 692-731 in: del Hoyo, J., A. Elliott, & D. A. Christie. eds. (2008). Handbook of the Birds of the World. Vol. 13. Pendulin-tits to Shrikes. Lynx Edicions. ISBN 978-84-96553-45-3</ref>. Mae cân y ceiliog yn swynol dros ben ==Tacsonomeg a systemateg== Yn flaenorol, mae rhai awdurdodau wedi dosbarthu'r aderyn ffigys gwyrdd yn y genws ''Oriolus''. Weithiau mae wedi cynnwys y ddau aderyn ffigys arall fel isrywogaeth, ac os felly roedd y rhywogaeth gyfun yn cael ei hadnabod fel "aderyn ffigys", ond heddiw, mae pob awdurdod mawr yn eu hystyried fel rhywogaethau ar wahân. <!--Cadw lle4--> ==Teulu== Mae'r euryn ffigys yn perthyn i deulu'r Eurynnod (Lladin: ''Oriolidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q202955 } LIMIT 15 |sort=label |columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd |row_template=Zutabe formatoa/Familiak |thumb=80 |links=local }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! rhywogaeth ! enw tacson ! delwedd {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn]] | p225 = Oriolus oriolus | p18 = [[Delwedd:Loriot d'Europe by Michel Idre.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn Saõ Tomé]] | p225 = Oriolus crassirostris | p18 = [[Delwedd:Oriolus crassirostris Gronvold.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn cefnfelyn Asia]] | p225 = Oriolus xanthonotus | p18 = [[Delwedd:Dark-throated Oriole.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn gwarddu]] | p225 = Oriolus chinensis | p18 = [[Delwedd:Custardapplewithbird.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn melyn Awstralia]] | p225 = Oriolus flavocinctus | p18 = [[Delwedd:Yellow oriole portland08.JPG|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn penddu Asia]] | p225 = Oriolus xanthornus | p18 = [[Delwedd:Black-hooded Oriole (Oriolus xanthornus) in Kolkata I IMG 7603.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Pitohwi amryliw]] | p225 = Pitohui kirhocephalus | p18 = [[Delwedd:Colluricincla kirrocephala - 1825-1839 - Print - Iconographia Zoologica - Special Collections University of Amsterdam (cropped).tif|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Pitohwi cribog]] | p225 = Pitohui cristatus | p18 = [[Delwedd:Oreoica cristata - 1825-1834 - Print - Iconographia Zoologica - Special Collections University of Amsterdam - UBA01 IZ16600317.tif|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Pitohwi penddu]] | p225 = Pitohui dichrous | p18 = [[Delwedd:Pitohui dichrous.jpg|center|80px]] }} |} {{Wikidata list end}} ==Gweler hefyd== *[[Rhestr Goch yr IUCN]] ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Llen Natur}} [[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]] [[Categori:Oriolidae]] 1f1y2h5hycxk1u7ewuj3msf4sblmle7 11101334 11101333 2022-08-13T12:09:57Z Duncan Brown 41526 /* Disgrifiad */ wikitext text/x-wiki {{Blwch tacson | enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Sphecotheres viridis'' {{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--> | delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}} | status = LC | status_system = IUCN3.1 | statws = {{infobox | label1 = Statws IUCN | data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}} }} | map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}} | maint_map_dosbarthiad = 280px | neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = Passeriformes | familia = Oriolidae <!--Cadw lle 1--> | genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}'' | awdurdod_deuenwol = }} [[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Euryn ffigys''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: eurynnod ffigys) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Sphecotheres viridis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Figbird''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Eurynnod ([[Lladin]]: ''Oriolidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Passeriformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Rhywogaeth o aderyn yn y teulu [[Oriolidae]] yw'r '''Euryn ffigys'''neu'r '''Euryn ffigys Timor''' (''Sphecotheres viridis'' ). Mae'n endemig i [[coedwig|goedwig]], coetir, [[mangrof]], a [[prysgwydd|phrysgwydd]] ar ynysoedd [[Roti]] a [[Timor]] yn [[Indonesia]]. Mae'n weddol gyffredin, felly mae BirdLife International a'r IUCN yn ei ystyried yn peri'r pryder lleiaf<ref>BirdLife International (2017). "Sphecotheres viridis". IUCN Red List of Threatened Species. 2017: e.T22706460A118630869. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T22706460A118630869.en. Retrieved 12 November 2021</ref> Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''S. viridis'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> ==Disgrifiad== Mae'n ymdebygu i'r [[euryn ffigys Awstralia]] mwy cyffredin, ond mae'n llai, ac heblaw am y [[crisswm]] goleuach (o amgylch y [[cloaca]]), mae'r ceiliog yn gyfan gwbl felyn-olewydd odditano (gan gynnwys y gwddf)<ref>Higgins, P. J., L. Christidis, & H. A. Ford (2008). Family Oriolidae (Orioles). pp. 692-731 in: del Hoyo, J., A. Elliott, & D. A. Christie. eds. (2008). Handbook of the Birds of the World. Vol. 13. Pendulin-tits to Shrikes. Lynx Edicions. ISBN 978-84-96553-45-3</ref>. Mae cân y ceiliog[https://www.facebook.com/watch/?v=398896972312922] yn swynol dros ben ==Tacsonomeg a systemateg== Yn flaenorol, mae rhai awdurdodau wedi dosbarthu'r aderyn ffigys gwyrdd yn y genws ''Oriolus''. Weithiau mae wedi cynnwys y ddau aderyn ffigys arall fel isrywogaeth, ac os felly roedd y rhywogaeth gyfun yn cael ei hadnabod fel "aderyn ffigys", ond heddiw, mae pob awdurdod mawr yn eu hystyried fel rhywogaethau ar wahân. <!--Cadw lle4--> ==Teulu== Mae'r euryn ffigys yn perthyn i deulu'r Eurynnod (Lladin: ''Oriolidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q202955 } LIMIT 15 |sort=label |columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd |row_template=Zutabe formatoa/Familiak |thumb=80 |links=local }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! rhywogaeth ! enw tacson ! delwedd {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn]] | p225 = Oriolus oriolus | p18 = [[Delwedd:Loriot d'Europe by Michel Idre.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn Saõ Tomé]] | p225 = Oriolus crassirostris | p18 = [[Delwedd:Oriolus crassirostris Gronvold.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn cefnfelyn Asia]] | p225 = Oriolus xanthonotus | p18 = [[Delwedd:Dark-throated Oriole.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn gwarddu]] | p225 = Oriolus chinensis | p18 = [[Delwedd:Custardapplewithbird.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn melyn Awstralia]] | p225 = Oriolus flavocinctus | p18 = [[Delwedd:Yellow oriole portland08.JPG|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn penddu Asia]] | p225 = Oriolus xanthornus | p18 = [[Delwedd:Black-hooded Oriole (Oriolus xanthornus) in Kolkata I IMG 7603.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Pitohwi amryliw]] | p225 = Pitohui kirhocephalus | p18 = [[Delwedd:Colluricincla kirrocephala - 1825-1839 - Print - Iconographia Zoologica - Special Collections University of Amsterdam (cropped).tif|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Pitohwi cribog]] | p225 = Pitohui cristatus | p18 = [[Delwedd:Oreoica cristata - 1825-1834 - Print - Iconographia Zoologica - Special Collections University of Amsterdam - UBA01 IZ16600317.tif|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Pitohwi penddu]] | p225 = Pitohui dichrous | p18 = [[Delwedd:Pitohui dichrous.jpg|center|80px]] }} |} {{Wikidata list end}} ==Gweler hefyd== *[[Rhestr Goch yr IUCN]] ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Llen Natur}} [[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]] [[Categori:Oriolidae]] 3ozrqj1o6nh8ynj3thf9zu94ti8hm8e 11101336 11101334 2022-08-13T13:18:51Z Duncan Brown 41526 wikitext text/x-wiki {{Blwch tacson | enw = {{{name|{{PAGENAMEBASE}}}}}<br />''Sphecotheres viridis'' {{Blwch adar oto}}<!--Hwn yn galw delwedd o Wicidata--> | delwedd2 ={{#invoke:Wikidata|getValue|P51|{{{sain|FETCH_WIKIDATA}}}}} | status = LC | status_system = IUCN3.1 | statws = {{infobox | label1 = Statws IUCN | data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{statws gadwraethol IUCN|FETCH_WIKIDATA}}}}} }} | map_dosbarthiad = {{#invoke:Wikidata|getValue|P181|{{{map dosbarthiad|FETCH_WIKIDATA}}}}} | maint_map_dosbarthiad = 280px | neges_map_dosbarthiad = Dosbarthiad y [[rhywogaeth]] | regnum = [[Animalia]] | phylum = [[Chordata]] | classis = [[Aves]] | ordo = Passeriformes | familia = Oriolidae <!--Cadw lle 1--> | genus = {{#invoke:Wikidata|getValue|P171|{{{rhiant-dacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | species = {{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}} | enw_deuenwol = ''{{#invoke:Wikidata|getValue|P225|{{{enw tacson|FETCH_WIKIDATA}}}}}'' | awdurdod_deuenwol = }} [[Aderyn]] a [[rhywogaeth]] o adar yw '''Euryn ffigys''' (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: eurynnod ffigys) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol '''''Sphecotheres viridis'''''; yr enw Saesneg arno yw ''Figbird''. Mae'n perthyn i [[teulu (bioleg)|deulu]]'r Eurynnod ([[Lladin]]: ''Oriolidae'') sydd yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y ''Passeriformes''.<ref>[https://cymdeithasedwardllwyd.cymru/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ |date=2004-06-10 }} Gwefan [[Cymdeithas Edward Llwyd]]]; adalwyd 30 Medi 2016.</ref> Rhywogaeth o aderyn yn y teulu [[Oriolidae]] yw'r '''Euryn ffigys gwyrdd''' neu'r '''Euryn ffigys Timor''' (''Sphecotheres viridis'' ). Mae'n endemig i [[coedwig|goedwig]], coetir, [[mangrof]], a [[prysgwydd|phrysgwydd]] ar ynysoedd [[Roti]] a [[Timor]] yn [[Indonesia]]. Mae'n weddol gyffredin, felly mae BirdLife International a'r IUCN yn ei ystyried yn peri'r pryder lleiaf<ref>BirdLife International (2017). "Sphecotheres viridis". IUCN Red List of Threatened Species. 2017: e.T22706460A118630869. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T22706460A118630869.en. Retrieved 12 November 2021</ref> Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn ''S. viridis'', sef enw'r rhywogaeth.<ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/avibase.jsp?lang=EN&pg=home Gwefan Avibase;] adalwyd 3 Hydref 2016.</ref> ==Disgrifiad== Mae'n ymdebygu i'r [[euryn ffigys Awstralia]] mwy cyffredin, ond mae'n llai, ac heblaw am y [[crisswm]] goleuach (o amgylch y [[cloaca]]), mae'r ceiliog yn gyfan gwbl felyn-olewydd odditano (gan gynnwys y gwddf)<ref>Higgins, P. J., L. Christidis, & H. A. Ford (2008). Family Oriolidae (Orioles). pp. 692-731 in: del Hoyo, J., A. Elliott, & D. A. Christie. eds. (2008). Handbook of the Birds of the World. Vol. 13. Pendulin-tits to Shrikes. Lynx Edicions. ISBN 978-84-96553-45-3</ref>. Mae cân y ceiliog[https://www.facebook.com/watch/?v=398896972312922] yn swynol dros ben ==Tacsonomeg a systemateg== Yn flaenorol, mae rhai awdurdodau wedi dosbarthu'r aderyn ffigys gwyrdd yn y genws ''Oriolus''. Weithiau mae wedi cynnwys y ddau aderyn ffigys arall fel isrywogaeth, ac os felly roedd y rhywogaeth gyfun yn cael ei hadnabod fel "aderyn ffigys", ond heddiw, mae pob awdurdod mawr yn eu hystyried fel rhywogaethau ar wahân. <!--Cadw lle4--> ==Teulu== Mae'r euryn ffigys yn perthyn i deulu'r Eurynnod (Lladin: ''Oriolidae''). Dyma rai o aelodau eraill y teulu: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P105 wd:Q7432. ?item wdt:P171 ?sub0 . ?sub0 (wdt:P171)* wd:Q202955 } LIMIT 15 |sort=label |columns=label:rhywogaeth,P225,P18:delwedd |row_template=Zutabe formatoa/Familiak |thumb=80 |links=local }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! rhywogaeth ! enw tacson ! delwedd {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn]] | p225 = Oriolus oriolus | p18 = [[Delwedd:Loriot d'Europe by Michel Idre.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn Saõ Tomé]] | p225 = Oriolus crassirostris | p18 = [[Delwedd:Oriolus crassirostris Gronvold.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn cefnfelyn Asia]] | p225 = Oriolus xanthonotus | p18 = [[Delwedd:Dark-throated Oriole.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn gwarddu]] | p225 = Oriolus chinensis | p18 = [[Delwedd:Custardapplewithbird.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn melyn Awstralia]] | p225 = Oriolus flavocinctus | p18 = [[Delwedd:Yellow oriole portland08.JPG|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Euryn penddu Asia]] | p225 = Oriolus xanthornus | p18 = [[Delwedd:Black-hooded Oriole (Oriolus xanthornus) in Kolkata I IMG 7603.jpg|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Pitohwi amryliw]] | p225 = Pitohui kirhocephalus | p18 = [[Delwedd:Colluricincla kirrocephala - 1825-1839 - Print - Iconographia Zoologica - Special Collections University of Amsterdam (cropped).tif|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Pitohwi cribog]] | p225 = Pitohui cristatus | p18 = [[Delwedd:Oreoica cristata - 1825-1834 - Print - Iconographia Zoologica - Special Collections University of Amsterdam - UBA01 IZ16600317.tif|center|80px]] }} |- {{Zutabe formatoa/Familiak | label = [[Pitohwi penddu]] | p225 = Pitohui dichrous | p18 = [[Delwedd:Pitohui dichrous.jpg|center|80px]] }} |} {{Wikidata list end}} ==Gweler hefyd== *[[Rhestr Goch yr IUCN]] ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Llen Natur}} [[Categori:Rhywogaethau o bryder lleiaf yn ôl Rhestr Goch yr IUCN]] [[Categori:Oriolidae]] 5jscyatcr77ih6sfpo70a22v8nvxtuk 0 196024 11101347 1860456 2022-08-13T13:44:49Z Craigysgafn 40536 Changed redirect target from [[Môr-hwyaden ewyn]] to [[Môr-hwyaden yr ewyn]] wikitext text/x-wiki #ail-cyfeirio [[Môr-hwyaden yr ewyn]] qf3mh293c1hfl55mhjbg41ec1v3jdin 0 208186 11101461 11074077 2022-08-14T03:39:27Z CommonsDelinker 458 Yn dileu "Yayoi_Kusama_cropped_1_Yayoi_Kusama_201611.jpg". Cafodd ei dileu oddi ar Gomin gan [[commons:User:Yasu|Yasu]] achos: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Yayoi Kusama cropped 1 Yayoi Kusama 201611.jpg|]]. wikitext text/x-wiki {{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= cenedl dinasyddiaeth | dateformat = dmy }} [[Arlunydd]] benywaidd o [[Ffrainc]] yw '''Gemmanick''' ([[23 Mawrth]] [[1937]]).<ref>[http://www.theartofpainting.be/AOP-Female_Painters.htm Gwefan theartofpainting.be;] adalwyd Rhagfyr 2016.</ref>{{Cyfs personol}} Fe'i ganed yn [[Nouméa]] a threuliodd y rhan fwyaf o'i hoes yn gweithio fel arlunydd yn [[Ffrainc]]. <!--WD dros dro 2--><!--WD Cadw lle 2--> ==Anrhydeddau== * {{Anrhydeddau WD |onlysourced=no}} <includeonly>Cadw lle i'r bot</includeonly> ==Rhai arlunwyr eraill o'r un cyfnod== {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q5 . ?item wdt:P21 wd:Q6581072 . ?item wdt:P106 wd:Q1028181 . ?item wdt:P569 ?time0 . FILTER ( ?time0 >= "1920-01-01T00:00:00Z"^^xsd:dateTime && ?time0 <= "1940-01-01T00:00:00Z"^^xsd:dateTime ) } LIMIT 10 |sort=label |columns=P18,label:Erthygl,P569,P19,P570,P20,P106,P101,P22,P25,P26,P27 |thumb=60 |links=local }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! delwedd ! Erthygl ! dyddiad geni ! man geni ! dyddiad marw ! man marw ! galwedigaeth ! maes gwaith ! tad ! mam ! priod ! gwlad y ddinasyddiaeth |- | | [[Bridget Riley]] | 1931-04-24 | ''[[:d:Q2265962|South Norwood]]''<br/>[[Llundain]] | | | ''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>''[[:d:Q15296811|drafftsmon]]''<br/>''[[:d:Q11569986|gwneuthurwr printiau]]''<br/>''[[:d:Q1281618|cerflunydd]]''<br/>''[[:d:Q14623005|drafftsmon]]''<br/>''[[:d:Q5322166|cynllunydd]]''<br/>''[[:d:Q3374326|artist murluniau]]'' | | | | | [[Y Deyrnas Unedig|Y Deyrnas Gyfunol]] |- | | [[Eva Hesse]] | 1936-01-11 | [[Hamburg]] | 1970-05-29 | [[Dinas Efrog Newydd]] | ''[[:d:Q1281618|cerflunydd]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>''[[:d:Q15296811|drafftsmon]]''<br/>''[[:d:Q10694573|artist tecstiliau]]'' | [[cerfluniaeth]] | | | | [[yr Almaen]]<br/>[[Unol Daleithiau America]] |- | [[Delwedd:Grace Slick RCA records publicity photo.jpg|center|60px]] | [[Grace Slick]] | 1939-10-30 | [[Highland Park, Illinois]] | | | [[canwr]]<br/>[[cerddor]]<br/>''[[:d:Q488205|canwr-gyfansoddwr]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>[[Cyfansoddwr|peroriaethwr]]<br/>''[[:d:Q55960555|artist recordio]]'' | ''[[:d:Q92186587|composing]]'' | ''[[:d:Q100916643|Ivan W. Wing]]'' | ''[[:d:Q100916687|Virginia Barnett]]'' | | [[Unol Daleithiau America]] |- | [[Delwedd:Էլեն Ֆրանկենթալեր.jpg|center|60px]] | [[Helen Frankenthaler]] | 1928-12-12<br/>1928 | [[Dinas Efrog Newydd]]<br/>[[Manhattan]] | 2011-12-27<br/>2011 | ''[[:d:Q165613|Darien, Connecticut]]''<br/>''[[:d:Q5799345|Darien]]'' | ''[[:d:Q17505902|artist dyfrlliw]]''<br/>''[[:d:Q5322166|cynllunydd]]''<br/>''[[:d:Q11569986|gwneuthurwr printiau]]''<br/>''[[:d:Q16947657|lithograffydd]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>''[[:d:Q1281618|cerflunydd]]''<br/>''[[:d:Q1925963|arlunydd graffig]]''<br/>''[[:d:Q14623005|drafftsmon]]''<br/>[[arlunydd]] | ''[[:d:Q128115|celf haniaethol]]'' | | | ''[[:d:Q165275|Robert Motherwell]]''<br/>''[[:d:Q94404496|Stephen McKenzie DuBrul]]'' | [[Unol Daleithiau America]] |- | | [[Paula Rego]] | 1935-01-26 | [[Lisbon]] | 2022-06-08 | [[Llundain]] | ''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>''[[:d:Q3391743|artist]]''<br/>''[[:d:Q11569986|gwneuthurwr printiau]]''<br/>''[[:d:Q1925963|arlunydd graffig]]'' | [[paentio]]<br/>''[[:d:Q1622217|celf ffigurol]]''<br/>''[[:d:Q12043905|pastel]]'' | | | | [[Portiwgal]]<br/>[[Y Deyrnas Unedig|Y Deyrnas Gyfunol]] |- | | [[Traudl Junge]] | 1920-03-16 | [[München]] | 2002-02-10 | [[München]] | ''[[:d:Q11774156|bywgraffydd]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>''[[:d:Q80687|ysgrifennydd]]''<br/>[[ysgrifennwr]] | | | | ''[[:d:Q2835707|Hans Hermann Junge]]'' | [[yr Almaen]] |- | | [[Yayoi Kusama]] | 1929-03-22 | ''[[:d:Q213324|Matsumoto]]'' | | | [[arlunydd]]<br/>''[[:d:Q1281618|cerflunydd]]''<br/>''[[:d:Q6625963|nofelydd]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>[[ysgrifennwr]]<br/>''[[:d:Q15296811|drafftsmon]]''<br/>''[[:d:Q33231|ffotograffydd]]''<br/>''[[:d:Q18074503|installation artist]]''<br/>''[[:d:Q21550489|conceptual artist]]''<br/>''[[:d:Q3501317|dylunydd ffasiwn]]''<br/>''[[:d:Q18216771|video artist]]''<br/>''[[:d:Q10774753|artist sy'n perfformio]]''<br/>''[[:d:Q22343478|gludweithiwr]]''<br/>''[[:d:Q14623005|drafftsmon]]'' | [[cerfluniaeth]]<br/>[[paentio]] | | | | [[Japan]] |} {{Wikidata list end}} ==Gweler hefyd== *[[Arlunydd]] *[[Rhestr celf a chrefft]] *[[Y Bywgraffiadur Cymreig#Rhestr o ferched yn y Bywgraffiadur|Rhestr o ferched yn y Bywgraffiadur Cymreig]] ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} ==Dolennau allanol== *[http://www.biography.com/people/groups/artists-painters-female Gwefan biography.com] {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Merched a aned yn y 1930au]] [[Categori:Arlunwyr benywaidd]] [[Categori:Genedigaethau 1937]] [[Categori:Arlunwyr Ffrengig]] pqns2ectdjfi56qqtxo5pnnike2r297 0 208233 11101462 11056189 2022-08-14T03:39:39Z CommonsDelinker 458 Yn dileu "Yayoi_Kusama_cropped_1_Yayoi_Kusama_201611.jpg". Cafodd ei dileu oddi ar Gomin gan [[commons:User:Yasu|Yasu]] achos: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Yayoi Kusama cropped 1 Yayoi Kusama 201611.jpg|]]. wikitext text/x-wiki {{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= cenedl dinasyddiaeth | dateformat = dmy }} [[Arlunydd]] benywaidd o'r [[Almaen]] yw '''Rotraut''' ([[27 Tachwedd]] [[1938]]).<ref>[http://www.theartofpainting.be/AOP-Female_Painters.htm Gwefan theartofpainting.be;] adalwyd Rhagfyr 2016.</ref>{{Cyfs personol}} Fe'i ganed yn [[Rerik]] a threuliodd y rhan fwyaf o'i hoes yn ddinesydd o'r [[Almaen]]. <!--WD dros dro 2-->Bu'n briod i Yves Klein.<!--WD Cadw lle 2--> ==Anrhydeddau== * {{Anrhydeddau WD |onlysourced=no}} <includeonly>Cadw lle i'r bot</includeonly> ==Rhai arlunwyr eraill o'r un cyfnod== {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q5 . ?item wdt:P21 wd:Q6581072 . ?item wdt:P106 wd:Q1028181 . ?item wdt:P569 ?time0 . FILTER ( ?time0 >= "1920-01-01T00:00:00Z"^^xsd:dateTime && ?time0 <= "1940-01-01T00:00:00Z"^^xsd:dateTime ) } LIMIT 10 |sort=label |columns=P18,label:Erthygl,P569,P19,P570,P20,P106,P101,P22,P25,P26,P27 |thumb=60 |links=local }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! delwedd ! Erthygl ! dyddiad geni ! man geni ! dyddiad marw ! man marw ! galwedigaeth ! maes gwaith ! tad ! mam ! priod ! gwlad y ddinasyddiaeth |- | | [[Bridget Riley]] | 1931-04-24 | ''[[:d:Q2265962|South Norwood]]''<br/>[[Llundain]] | | | ''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>''[[:d:Q15296811|drafftsmon]]''<br/>''[[:d:Q11569986|gwneuthurwr printiau]]''<br/>''[[:d:Q1281618|cerflunydd]]''<br/>''[[:d:Q14623005|drafftsmon]]''<br/>''[[:d:Q5322166|cynllunydd]]''<br/>''[[:d:Q3374326|artist murluniau]]'' | | | | | [[Y Deyrnas Unedig|Y Deyrnas Gyfunol]] |- | | [[Eva Hesse]] | 1936-01-11 | [[Hamburg]] | 1970-05-29 | [[Dinas Efrog Newydd]] | ''[[:d:Q1281618|cerflunydd]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>''[[:d:Q15296811|drafftsmon]]''<br/>''[[:d:Q10694573|artist tecstiliau]]'' | [[cerfluniaeth]] | | | | [[yr Almaen]]<br/>[[Unol Daleithiau America]] |- | [[Delwedd:Grace Slick RCA records publicity photo.jpg|center|60px]] | [[Grace Slick]] | 1939-10-30 | [[Highland Park, Illinois]] | | | [[canwr]]<br/>[[cerddor]]<br/>''[[:d:Q488205|canwr-gyfansoddwr]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>[[Cyfansoddwr|peroriaethwr]]<br/>''[[:d:Q55960555|artist recordio]]'' | ''[[:d:Q92186587|composing]]'' | ''[[:d:Q100916643|Ivan W. Wing]]'' | ''[[:d:Q100916687|Virginia Barnett]]'' | | [[Unol Daleithiau America]] |- | [[Delwedd:Էլեն Ֆրանկենթալեր.jpg|center|60px]] | [[Helen Frankenthaler]] | 1928-12-12<br/>1928 | [[Dinas Efrog Newydd]]<br/>[[Manhattan]] | 2011-12-27<br/>2011 | ''[[:d:Q165613|Darien, Connecticut]]''<br/>''[[:d:Q5799345|Darien]]'' | ''[[:d:Q17505902|artist dyfrlliw]]''<br/>''[[:d:Q5322166|cynllunydd]]''<br/>''[[:d:Q11569986|gwneuthurwr printiau]]''<br/>''[[:d:Q16947657|lithograffydd]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>''[[:d:Q1281618|cerflunydd]]''<br/>''[[:d:Q1925963|arlunydd graffig]]''<br/>''[[:d:Q14623005|drafftsmon]]''<br/>[[arlunydd]] | ''[[:d:Q128115|celf haniaethol]]'' | | | ''[[:d:Q165275|Robert Motherwell]]''<br/>''[[:d:Q94404496|Stephen McKenzie DuBrul]]'' | [[Unol Daleithiau America]] |- | | [[Paula Rego]] | 1935-01-26 | [[Lisbon]] | | | ''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>''[[:d:Q3391743|artist]]''<br/>''[[:d:Q11569986|gwneuthurwr printiau]]''<br/>''[[:d:Q1925963|arlunydd graffig]]'' | [[paentio]]<br/>''[[:d:Q1622217|celf ffigurol]]''<br/>''[[:d:Q12043905|pastel]]'' | | | | [[Portiwgal]]<br/>[[Y Deyrnas Unedig|Y Deyrnas Gyfunol]] |- | | [[Traudl Junge]] | 1920-03-16 | [[München]] | 2002-02-10 | [[München]] | ''[[:d:Q11774156|bywgraffydd]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>''[[:d:Q80687|ysgrifennydd]]''<br/>[[ysgrifennwr]] | | | | ''[[:d:Q2835707|Hans Hermann Junge]]'' | [[yr Almaen]] |- | | [[Yayoi Kusama]] | 1929-03-22 | ''[[:d:Q213324|Matsumoto]]'' | | | [[arlunydd]]<br/>''[[:d:Q1281618|cerflunydd]]''<br/>''[[:d:Q6625963|nofelydd]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>[[ysgrifennwr]]<br/>''[[:d:Q15296811|drafftsmon]]''<br/>''[[:d:Q33231|ffotograffydd]]''<br/>''[[:d:Q18074503|installation artist]]''<br/>''[[:d:Q21550489|conceptual artist]]''<br/>''[[:d:Q3501317|dylunydd ffasiwn]]''<br/>''[[:d:Q18216771|video artist]]''<br/>''[[:d:Q10774753|artist sy'n perfformio]]''<br/>''[[:d:Q22343478|gludweithiwr]]''<br/>''[[:d:Q14623005|drafftsmon]]'' | [[cerfluniaeth]]<br/>[[paentio]] | | | | [[Japan]] |} {{Wikidata list end}} ==Gweler hefyd== *[[Arlunydd]] *[[Rhestr celf a chrefft]] *[[Y Bywgraffiadur Cymreig#Rhestr o ferched yn y Bywgraffiadur|Rhestr o ferched yn y Bywgraffiadur Cymreig]] ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} ==Dolennau allanol== *[http://www.biography.com/people/groups/artists-painters-female Gwefan biography.com] {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Merched a aned yn y 1930au]] [[Categori:Arlunwyr benywaidd]] [[Categori:Genedigaethau 1938]] [[Categori:Arlunwyr Almaenig]] o9mjqkr6c2i8z4z6xhxq0bimflxu464 0 208275 11101463 11069425 2022-08-14T03:39:52Z CommonsDelinker 458 Yn dileu "Yayoi_Kusama_cropped_1_Yayoi_Kusama_201611.jpg". Cafodd ei dileu oddi ar Gomin gan [[commons:User:Yasu|Yasu]] achos: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Yayoi Kusama cropped 1 Yayoi Kusama 201611.jpg|]]. wikitext text/x-wiki {{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= cenedl dinasyddiaeth | dateformat = dmy }} [[Arlunydd]] benywaidd o [[Unol Daleithiau America]] yw '''Karolina''' ([[25 Rhagfyr]] [[1939]]).<ref>[http://www.theartofpainting.be/AOP-Female_Painters.htm Gwefan theartofpainting.be;] adalwyd Rhagfyr 2016.</ref>{{Cyfs personol}} Fe'i ganed yn [[Boston]] a threuliodd y rhan fwyaf o'i hoes yn gweithio fel arlunydd yn [[Unol Daleithiau America]]. <!--WD dros dro 2--><!--WD Cadw lle 2--> ==Anrhydeddau== * {{Anrhydeddau WD |onlysourced=no}} <includeonly>Cadw lle i'r bot</includeonly> ==Rhai arlunwyr eraill o'r un cyfnod== {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q5 . ?item wdt:P21 wd:Q6581072 . ?item wdt:P106 wd:Q1028181 . ?item wdt:P569 ?time0 . FILTER ( ?time0 >= "1920-01-01T00:00:00Z"^^xsd:dateTime && ?time0 <= "1940-01-01T00:00:00Z"^^xsd:dateTime ) } LIMIT 10 |sort=label |columns=P18,label:Erthygl,P569,P19,P570,P20,P106,P101,P22,P25,P26,P27 |thumb=60 |links=local }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! delwedd ! Erthygl ! dyddiad geni ! man geni ! dyddiad marw ! man marw ! galwedigaeth ! maes gwaith ! tad ! mam ! priod ! gwlad y ddinasyddiaeth |- | | [[Bridget Riley]] | 1931-04-24 | ''[[:d:Q2265962|South Norwood]]''<br/>[[Llundain]] | | | ''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>''[[:d:Q15296811|drafftsmon]]''<br/>''[[:d:Q11569986|gwneuthurwr printiau]]''<br/>''[[:d:Q1281618|cerflunydd]]''<br/>''[[:d:Q14623005|drafftsmon]]''<br/>''[[:d:Q5322166|cynllunydd]]''<br/>''[[:d:Q3374326|artist murluniau]]'' | | | | | [[Y Deyrnas Unedig|Y Deyrnas Gyfunol]] |- | | [[Eva Hesse]] | 1936-01-11 | [[Hamburg]] | 1970-05-29 | [[Dinas Efrog Newydd]] | ''[[:d:Q1281618|cerflunydd]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>''[[:d:Q15296811|drafftsmon]]''<br/>''[[:d:Q10694573|artist tecstiliau]]'' | [[cerfluniaeth]] | | | | [[yr Almaen]]<br/>[[Unol Daleithiau America]] |- | [[Delwedd:Grace Slick RCA records publicity photo.jpg|center|60px]] | [[Grace Slick]] | 1939-10-30 | [[Highland Park, Illinois]] | | | [[canwr]]<br/>[[cerddor]]<br/>''[[:d:Q488205|canwr-gyfansoddwr]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>[[Cyfansoddwr|peroriaethwr]]<br/>''[[:d:Q55960555|artist recordio]]'' | ''[[:d:Q92186587|composing]]'' | ''[[:d:Q100916643|Ivan W. Wing]]'' | ''[[:d:Q100916687|Virginia Barnett]]'' | | [[Unol Daleithiau America]] |- | | [[Traudl Junge]] | 1920-03-16 | [[München]] | 2002-02-10 | [[München]] | ''[[:d:Q11774156|bywgraffydd]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>''[[:d:Q80687|ysgrifennydd]]''<br/>[[ysgrifennwr]] | | | | ''[[:d:Q2835707|Hans Hermann Junge]]'' | [[yr Almaen]] |- | | [[Yayoi Kusama]] | 1929-03-22 | ''[[:d:Q213324|Matsumoto]]'' | | | [[arlunydd]]<br/>''[[:d:Q1281618|cerflunydd]]''<br/>''[[:d:Q6625963|nofelydd]]''<br/>''[[:d:Q1028181|arlunydd]]''<br/>[[ysgrifennwr]]<br/>''[[:d:Q15296811|drafftsmon]]''<br/>''[[:d:Q33231|ffotograffydd]]''<br/>''[[:d:Q18074503|installation artist]]''<br/>''[[:d:Q21550489|conceptual artist]]''<br/>''[[:d:Q3501317|dylunydd ffasiwn]]''<br/>''[[:d:Q18216771|video artist]]''<br/>''[[:d:Q10774753|artist sy'n perfformio]]''<br/>''[[:d:Q22343478|gludweithiwr]]''<br/>''[[:d:Q14623005|drafftsmon]]'' | [[cerfluniaeth]]<br/>[[paentio]] | | | | [[Japan]] |} {{Wikidata list end}} ==Gweler hefyd== *[[Arlunydd]] *[[Rhestr celf a chrefft]] *[[Y Bywgraffiadur Cymreig#Rhestr o ferched yn y Bywgraffiadur|Rhestr o ferched yn y Bywgraffiadur Cymreig]] ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} ==Dolennau allanol== *[http://www.biography.com/people/groups/artists-painters-female Gwefan biography.com] {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Merched a aned yn y 1930au]] [[Categori:Arlunwyr benywaidd]] [[Categori:Genedigaethau 1939]] [[Categori:Arlunwyr Americanaidd]] eekxbhworesc31ft70ycgndhd2ccgiq 0 215393 11101382 11101200 2022-08-13T16:06:39Z Adda'r Yw 251 gweithiau wikitext text/x-wiki {{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= cenedl dinasyddiaeth | dateformat = dmy | image = Thomas Carlyle lm.jpg | caption = Ffotograff o Thomas Carlyle, tua'r 1860au. }} Hanesydd, traethodydd, a bywgraffydd Albanaidd oedd '''Thomas Carlyle''' ([[4 Rhagfyr]] [[1795]] – [[5 Chwefror]] [[1881]]). Efe oedd prif feirniad diwylliannol yr [[oes Fictoria]]idd, a dylanwadodd ar nifer o feirniad iau y cyfnod, gan gynnwys [[Matthew Arnold]] a [[John Ruskin]]. Dadleuodd o blaid arweinyddiaeth dadol a chryfder yr [[arwr]], gan feirniadu damcaniaeth ''laissez-faire'' a llywodraeth seneddol. Mae ganddo arddull hynod o nodweddiadol: "cyfuniad o ymadroddion beiblaidd, geiriau gwerin, ystumiadau Tiwtonaidd, a bathiadau ei hunan, yn nhrefn yr annisgwyl".<ref>{{eicon en}} "[http://www.encyclopedia.com/people/literature-and-arts/english-literature-19th-cent-biographies/thomas-carlyle#1E1CarlyleT Carlyle, Thomas]" yn ''The Columbia Encyclopedia'', 6ed argraffiad (Gwasg Prifysgol Columbia). Adalwyd ar Encyclopedia.com ar 27 Medi 2017.</ref> Ganwyd yn [[Ecclefechan]], Swydd Dumfries, i deulu mawr o [[Calfiniaeth|Galfiniaid]]. Cafodd ei addysg yn Ysgol Ramadeg Annan a [[Prifysgol Caeredin|Phrifysgol Caeredin]], ac yno ymddisgleiriodd ym maes [[mathemateg]]. Cychwynnodd ar ei yrfa yn diwtor, ysgolfeistr, a newyddiadurwr. Darllenodd lyfr [[Germaine de Staël]] ar [[yr Almaen]], gan fagu ynddo ddiddordeb yn llenyddiaeth ac athroniaeth Almaenig. Ymhlith ei weithiau cynnar mae ''Life of [[Friedrich Schiller|Schiller]]'' (1823) a'i gyfieithiad o ''Wilhelm Meister'' (1824) gan [[Goethe]]. Priododd Jane Baillie Welsh ym 1826. Cyhoeddodd ei hunangofiant ysbrydol, ''Sartor Resartus'', yng nghylchgrawn ''Fraser's'' ym 1833–34, cyn iddo symud i fyw yn [[Llundain]]. Ysgrifennodd hanes [[y Chwyldro Ffrengig]] (1837), traethawd ar [[Siartiaeth]] (1839), casgliad o'i ddarlithoedd dan y teitl ''On Heroes, Hero-Worship, and The Heroic in History'' (1841), golygiad o lythyrau ac areithiau [[Oliver Cromwell|Cromwell]] (1845), a bywgraffiad [[Ffredrig Fawr]] (1858–65). Bu farw ei wraig ym 1866, ac ar ddiwedd ei fywyd cafodd Carlyle ei weld yn broffwyd hen ffasiwn. Claddwd ym Mynwent Ecclefechan. == Bywyd cynnar ac addysg == Ganed Thomas Carlyle ar 4 Rhagfyr 1795 ym mhentref Ecclefechan, Swydd Dumfries, yn ne'r [[Alban]], [[Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon]], yn ail fab i James Carlyle a phlentyn hynaf ei ail wraig, Margaret Aitken. [[Saer maen]] oedd James wrth ei grefft, a Chalfinydd pybyr ydoedd, a châi ei gymeriad a'i ddull o fyw ddylanwad mawr ar ei fab. Pan oedd Thomas yn blentyn, symudasant i fferm Mainhaill, dwy filltir o [[Lockerbie]], a throdd James at drin y tir er mwyn cynnal ei deulu. Derbyniodd Thomas ei addysg gynradd ar y plwyf, gan fynychu ysgol y pentref cyn iddo gael ei anfon ym 1805 i Ysgol Ramadeg Annan—bellach Academi Annan—rhyw chwe milltir i'r de o Ecclefechan. Yno fe gafodd amser anhapus: bachgen unig a chroendenau ydoedd, a chafodd ei watwar am fod yn oriog a'i alw'n "''Tom the Tearful''" am iddo wylo'n aml. Addawodd Thomas i'w fam na fyddai'n cwffio yn yr ysgol, felly ni fyddai'n herio ei fwlïod yn gorfforol yn yr iard chwarae. Er gwaethaf ei boendodau cymdeithasol, yn Annan fe enillodd grap da ar [[Lladin|Ladin]] a [[Ffrangeg]] a'r [[yr wyddor Roeg|wyddor Roeg]], dysgodd hanfodion [[algebra]], a dechreuodd ei ddiddordeb dwfn mewn hanes.<ref>John Nichol, ''Thomas Carlyle'' (Llundain: Macmillan, 1892), t. 18.</ref> Aeth i Brifysgol Caeredin ym 1809. Darllenodd yn frwd ac yn eang, ond ni dilynodd unrhyw drywydd penodol yn ei astudiaethau, er iddo arddangos gallu mathemategol. Bwriad ei dad oedd iddo hyfforddi ar gyfer y weinidogaeth, ond ni theimlai Thomas alwedigaeth y glerigiaeth. Wedi iddo gyflawni ei gwrs (ond heb ennill gradd), cafodd swydd yn isathro mathemateg yn Ysgol Annan ym 1814.<ref>Nichol, ''Thomas Carlyle'' (1892), t. 20.</ref> Symudodd i ysgol arall, yn [[Kirkcaldy]], ym 1816, ac yno magodd ei gyfeillgarwch agos â'r pregethwr [[Edward Irving]]. == Gweithiau == === Llyfrau === * ''Life of Friedrich Schiller'' (Llundain, 1825). * ''Sartor Resartus'' (Boston, 1836). * ''French Revolution'' (Llundain, 1837). * ''Sartor Resartus'' (Llundain, 1838). * ''Critical and Miscellaneous Essays'' (Llundain, 1839). * ''Chartism'' (Llundain, 1840). * ''On Heroes, Hero-Worship and the Heroic in History'' (Llundain, 1841). * ''Past and Present'' (Llundain, 1843). * ''Oliver Cromwell's Letters and Speeches'' (Llundain, 1845). * ''Latter-Day Pamphlets'' (Llundain, 1850). * ''Life of John Sterling'' (Llundain, 1851). * ''History of Frederick the Great'', chwe chyfrol (Llundain, 1858–65). * ''Reminiscences'' (Llundain, 1881). Cyhoeddwyd wedi ei farwolaeth. === Erthyglau === * "Schiller's Life and Writings", ''London Magazine'' (Hydref 1823, Ionawr, Gorffennaf–Medi 1824). * "Jean Paul Friedrich Richter", ''Edinburgh Review'' (Mehefin 1827). * "Burns", ''Edinburgh Review'' (Rhagfyr 1828). * "Voltaire", ''Foreign Review'' (Ebrill 1829). * "Signs of the Times", ''Edinburgh Review'' (Mehefin 1829). * "Cruthers and Jonson or the Outskirts of Life. A True Story", ''Fraser's Magazine'' (Ionawr 1831). * "Boswell's Life of Johnson", ''Fraser's Magazine'' (Mai 1832). * "Goethe's Works", ''Foreign Quarterly Review'' (Awst 1832). * "Sartor Resartus", ''Fraser's Magazine'' (Tachwedd–Rhagfyr 1833, Chwefror–Ebrill, Mehefin–Awst 1834). * "Death of the Rev. Edward Irving", ''Fraser's Magazine'' (Ionawr 1835). * "Louis Philippe, Repeal of the Union, Legislation for Ireland, Death of Charles Buller", ''London Examiner'' (1848). * "Ireland and the British Chief Governor, Irish Regiments of the New Era", ''Spectator'' (1848). * "Occasional Discourse on the Nigger Question", ''Fraser's Magazine'' (Rhagfyr 1849). * "Shooting Niagara: and After?", ''Macmillan's Magazine'' (Awst 1867). * "Early Kings of Norway", ''Fraser's Magazine'' (Ionawr–Mawrth 1875). === Y gweithiau cyflawn === Cyhoeddwyd yr argraffiad safonol o holl weithiau Carlyle, dan olygyddiaeth Henry Duff Traill, mewn 30 cyfrol ym 1896–99: * cyfrol I: ''Sartor Resartus: The Life and Opinions of Herr Teufelsdröckh in Three Books'' * cyfrolau II–III: ''The French Revolution: A History'' * cyfrol IV: ''On Heroes, Hero-Worship, and the Heroic in History'' * cyfrolau V–IX: ''Oliver Cromwell's Letters and Speeches: with Elucidations'' * cyfrol X: ''Past and Present'' * cyfrol XI: ''The Life of John Sterling'' * cyfrolau XII–XIX: ''History of Friedrich II. of Prussia, Called Frederick the Great'' * cyfrol XX: ''Latter-Day Pamphlets'' * cyfrolau XI–XII: ''German Romance: Translations from the German, with Biographical and Critical Notices'' * cyfrolau XXIII–XXIV: ''Wilhelm Meister's Apprenticeship and Tavels, Translated from the German of Goethe'' * cyfrol XXV: ''The Life of Friedrich Schiller, Comprehending an Examination of His Works'' * cyfrolau XXVI–XXX: ''Critical and Miscellaneous Essays'' == Cyfeiriadau == {{cyfeiriadau}} == Darllen pellach == * Ashton, Rosemary. ''Thomas and Jane Carlyle: Portrait of a Marriage'' (2002). * Campbell, Ian. ''Thomas Carlyle'' (1974) * Cumming, Mark, gol. ''Carlyle Encyclopedia'' (2004). * Heffer, Simon. ''Moral Desperado: A Life of Thomas Carlyle'' (1995). * Kaplan, Fred. ''Thomas Carlyle: A Biography'' (1983). {{DEFAULTSORT:Carlyle, Thomas}} [[Categori:Beirniaid diwylliannol]] [[Categori:Beirniaid llenyddol Albanaidd yn yr iaith Saesneg]] [[Categori:Bywgraffyddion]] [[Categori:Cyn-fyfyrwyr Prifysgol Caeredin]] [[Categori:Genedigaethau 1795]] [[Categori:Hanesyddion Albanaidd yn yr iaith Saesneg]] [[Categori:Marwolaethau 1881]] [[Categori:Pobl o Gaeredin]] [[Categori:Ysgrifwyr a thraethodwyr Albanaidd yn yr iaith Saesneg]] gbks1csqyo4y2aeoh86dejjh1arnvv3 10 215580 11101489 11101236 2022-08-14T07:27:43Z Llywelyn2000 796 sinematograffydd wikitext text/x-wiki {{Infobox |child={{{child|}}} |headerstyle = background-color: #FFC |above = |abovestyle = background:#FFFF00; <!-- Delwedd 1 EN (P18) ----- ----- ----- ----- --> | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{#invoke:Wikidata|getValue|P18|{{{image|FETCH_WIKIDATA}}}}}|size={{{image size|{{{image_size|{{{imagesize|}}}}}}}}}|sizedefault=frameless|upright={{{image_upright|1}}}|alt={{{alt|}}}|suppressplaceholder=yes}} | caption = {{{image caption|{{{caption|{{{image_caption|{{#invoke:Wikidata|getImageLegend|FETCH_WIKIDATA}}}}}}}}}}} <!-- Delwedd 1 CYM (P18) ----- ----- ----- ----- --> | delwedd = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{#invoke:Wikidata|getValue|P18|{{{delwedd|FETCH_WIKIDATA}}}}}|size={{{image size|{{{image_size|{{{imagesize|}}}}}}}}}|sizedefault=frameless|upright={{{image_upright|1}}}|alt={{{alt|}}}|suppressplaceholder=yes}} | caption2 = {{{image caption2|{{{caption|{{{image_caption2|{{#invoke:Wikidata|getImageLegend|FETCH_WIKIDATA}}}}}}}}}}} <!-- Delwedd 3 EN ar yr erthygl ----- ----- ----- ----- --> | image3 = | data3 = {{{delwedd3|}}} <!-- Delwedd 3 VYM ar yr erthygl ----- ----- ----- ----- --> | delwedd = | data3 = {{{delwedd|}}} <!-- Testun o dan y ddelwedd ----- ----- ----- ----- --> | Testun = | data3 = {{{testun|}}} <!--Diagram o'r adeiledd gemegol (P117) ----- ----- ----- ----- --> | image4 = {{#invoke:InfoboxImage |InfoboxImage |image={{#invoke:WikidataIB |getPreferredValue |P117 |name=adeiledd_gemegol |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced=no |noicon=yes |{{{adeiledd_gemegol|}}}}} |size={{{image size|{{{image_size|{{{imagesize|}}}}}}}}} |sizedefault=frameless |upright={{{image_upright|1}}} |alt={{{alt|}}} |suppressplaceholder=no}} | caption4 = {{#if:{{{image2|}}}|{{{caption4|}}}|{{#invoke:Wikidata|getImageLegend|FETCH_WIKIDATA}}}} <!-- delwedd logo (P154) ----- ----- ----- ----- --> | image5 = {{#invoke:InfoboxImage |InfoboxImage |image={{#invoke:WikidataIB |getPreferredValue |P154 |name=logo_ffilm_ayb |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}} |onlysourced=no |noicon=yes |{{{logo_ffilm_ayb|}}}}} |size={{{image size|{{{image_size|{{{imagesize|}}}}}}}}} |sizedefault=frameless |upright={{{image_upright|1}}} |alt={{{alt|}}} |suppressplaceholder=yes}} | caption5 = {{{logo_caption|}}} <!--enghraifft o'r canlynol (P31)----- ----- ----- ----- --> | label4 = Enghraifft o'r&nbsp;canlynol | data4 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB |getPreferredValue|P31 |name=enghraifft |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} | fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}} |onlysourced={{{onlysourced|no}}} |noicon={{{noicon|}}} | {{{enghraifft|}}} }}{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P31 }} }} }} <!--ISDDOSBARTH O'R CANLYNOL (P279) ----- ----- ----- ----- --> | label5 = Math | data5 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P279|name=math2|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{math2|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P279}} }} }} <!-- ISBENNAWD----- ----- ----- ----- --> |header1 = Data cyffredinol | label1 = | data1 = <!-- banergwald---- ----- ----- ----- --> | label2 = | data2 = {{{banergwlad|}}} <!-- y gwrthwyneb (P461) ----- ----- ----- ----- --> | label6 = Y gwrthwyneb | data6 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P461|name=sylfaenydd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{sylfaenydd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P461}} }} }} <!-- syniadaeth wleidyddol (P1142) ----- ----- ----- ----- --> | label7 = Idioleg | data7 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1142|name=idioleg|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{idioleg|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1142}} }} }} <!-- dod yn weithredol (P729) ----- ----- ----- ----- --> | label8 = Daeth&nbsp;yn&nbsp;weithredol | data8 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P729|name=daeth_yn_weithredol|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{daeth_yn_weithredol|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P729}} }} }} <!-- pwynt mewn amser (P585) ----- ----- ----- ----- --> | label9 = Dyddiad | data9 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P585|name=pwynt_mewn_amser|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{pwynt_mewn_amser|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P585}} }} }} <!-- crewr (P170) ----- ----- ----- ----- --> | label10 = Crëwr | data10 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P170|name=crewr|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{crewr|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P170}} }} }} <!-- lliw (P462) ----- ----- ----- ----- --> | label11 =Lliw/iau | data11 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P462|name=lliwiau|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{lliwiau|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P462}} }} }} <!-- deunydd (P186) ----- ----- ----- ----- --> | label12 =Deunydd | data12 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P186|name=deunydd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{deunydd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P186}} }} }} <!-- dyddiad cynharaf (P1319) ----- ----- ----- ----- --> | label13 =Dyddiad&nbsp;cynharaf | data13 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1319|name=dyddiad_cynharaf|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{dyddiad_cynharaf|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1319}} }} }} <!-- nifer o farwolaethau (P1120) ----- ----- ----- ----- --> | label14 = Lladdwyd | data14 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1120|name=lladdwyd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{lladdwyd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1120}} }} }} <!-- M E DD Y G A E TH ----- ----- ----- ----- --> <!--MAS (P2067) ----- ----- ----- ----- --> | label17 = [[Màs]] | data17 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P2067 |name=mas |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{mas|}}} }} }} <!--Arbenigedd meddygol (P1995) ? ----- ----- ----- ----- --> | label18 = Arbenigedd&nbsp;meddygol | data18 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P1995 |name=arbenigedd_meddygol |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{arbenigedd_meddygol|}}} }} }} <!--FFORMIWLA GEMEGOL (P274) ----- ----- ----- ----- --> | label19 = Fformiwla&nbsp;gemegol | data19 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P274 |name=fformiwla_gemegol |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{fformiwla_gemegol|}}} }} }} <!--symptomau (P780) ----- ----- ----- ----- --> | label20 = Symptomau | data20 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P780 |name=symptomau |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{symptomau|}}} }} }} <!--ENW WHO (P2275) ----- ----- ----- ----- --> | label21 = Enw&nbsp;[[Cyfundrefn Iechyd y Byd|WHO]] | data21 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P2275 |name=enw_WHO |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{enw_WHO|}}} }} }} <!--achosir gan (P828) ----- ----- ----- ----- --> | label22 = Achos | data22 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P828 |name=achosir_gan |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{achosir_gan|}}} }} }} <!--Y CLEFYD A DRINIR (P2175) ----- ----- ----- ----- --> | label23 = Clefydau&nbsp;i'w&nbsp;trin | data23 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P2175 |name=clefydau_a_drinir |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{clefydau_a_drinir|}}} }} }} <!-- brechlyn ar gyfer (P1924) ----- ----- ----- ----- --> | label24 = Brechlyn&nbsp;ar&nbsp;gyfer | data24 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P1924 |name=brechlyn_ar_gyfer |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{brechlyn_ar_gyfer|}}} }} }} <!-- Categori beichiogrwydd (P3489) ----- ----- ----- ----- --> | label25 = Beichiogrwydd | data25 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P3489 |name=Categori beichiogrwydd |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{beichiogrwydd|}}} }} }} <!-- y dull o drosglwyddo'r pathogen (P1060) ----- ----- ----- ----- --> | label26 = Dull&nbsp;trosglwyddo | data26 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P1060 |name=dull_trosglwyddo |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{dull_trosglwyddo|}}} }} }} <!-- G R W P I A U E TH N I G ----- ----- ----- ----- --> <!-- mamiaith (P103) ----- ----- ----- ----- --> | label27 = Mamiaith | data27 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P103 |name=mamiaith |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{mamiaith|}}} }} }} <!-- label yn yr iaith frodorol (P1705) ----- ----- ----- ----- --> | label28 = Label&nbsp;brodorol | data28 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P1705 |name=iaith_frodorol |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{iaith_frodorol|}}} }} }} <!-- poblogaeth (P1082) ----- ----- ----- ----- --> | label29 = Poblogaeth | data29 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P1082 |name=poblogaeth |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{poblogaeth|}}} }} }} <!-- crefydd (P140) ----- ----- ----- ----- --> | label30 = Crefydd | data30 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P140 |name=crefydd |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{crefydd|}}} }} }} <!-- C E M E G ----- ----- ----- ----- --> <!-- dyddiad darganfod (P575) ----- ----- ----- ----- --> | label33 = Dyddiad&nbsp;darganfod | data33 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P575|name=dyddiad_darganfod|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{dyddiad_darganfod|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P575}} }} }} <!-- symbol yr elfen (P246) ----- ----- ----- ----- --> | label34 = Symbol | data34 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P246|name=symbol|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{symbol|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P246}} }} }} <!-- rhif atomig (P1086) ----- ----- ----- ----- --> | label35 = Rhif&nbsp;atomig | data35 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1086|name=rhif_atomig|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{rhif_atomig|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1086}} }} }} <!-- trefn yr electronnau (P8000) ----- ----- ----- ----- --> | label36 = Trefn&nbsp;yr&nbsp;electronnau | data36 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P8000|name=trefn_yr_electronnau|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{trefn_yr_electronnau|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P8000}} }} }} <!-- electronegatifedd (P1108) ----- ----- ----- ----- --> | label37 = Electronegatifedd | data37 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1108|name=electronegatifedd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{electronegatifedd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1108}} }} }} <!-- cyflwr ocsidiad (P1108) ----- ----- ----- ----- --> | label38 = Cyflwr&nbsp;ocsidiad | data38 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1108|name=Cyflwr_ocsidiad|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{Cyflwr_ocsidiad|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1108}} }} }} <!-- LL Y F R A U ----- ----- ----- ----- --> <!-- Golygydd (P98) ----- ----- ----- ----- --> | label59 = Golygydd | data59 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P98|name=Golygydd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{golygydd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P98}} }} }} <!-- Awdur (P50) ----- ----- ----- ----- --> | label60 = Awdur | data60 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P50|name=Awdur|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{awdur|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P50}} }} }} <!-- Cyhoeddwr (P123) ----- ----- ----- ----- --> | label61 = Cyhoeddwr | data61 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P123|name=Cyhoeddwr|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{cyhoeddwr|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P123}} }} }} <!-- Gwlad (P495) ----- ----- ----- ----- --> | label62 = Gwlad | data62 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P495|name=gwlad|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{gwlad|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P495}} }} }} <!-- Rhan o'r canlynol (P361) ----- ----- ----- ----- --> | label63 = Rhan&nbsp;o | data63 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P361|name=Rhan_o|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{rhan_o|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P361}} }} }} <!-- Iaith (P407) ----- ----- ----- ----- --> | label64 = Iaith | data64 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P407|name=iaith|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{iaith|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P407}} }} }} <!-- Dyddiad cyhoeddi (P577) ----- ----- ----- ----- --> | label65 = Dyddiad&nbsp;cyhoeddi | data65 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P577|name=Dyddiad Cyhoeddi|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{dyddiad_cyhoeddi|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P577}} }} }} <!-- Cysylltir gyda (P2789) ----- ----- ----- ----- --> | label66 = Cysylltir&nbsp;gyda | data66 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P2789|name=cysylltir_gyda|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{cysylltir_gyda|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P2789}} }} }} <!-- label recordio (P264) ----- ----- ----- ----- --> | label67 = Label&nbsp;recordio | data67 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P264|name=label_recordio|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{label_recordio|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P264}} }} }} <!-- cyfnod blodeuo (dechrau) (P2031) ----- ----- ----- ----- --> | label68 = Dod&nbsp;i'r&nbsp;brig | data68 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P2031|name=dod_ir_brig|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{dod_ir_brig|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P2031}} }} }} <!-- cyfnod blodeuo (diwedd) (P2032) ----- ----- ----- ----- --> | label69 = Dod&nbsp;i&nbsp;ben | data69 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P2032|name=dod_i_ben|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{dod_i_ben|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P2032}} }} }} <!-- Caniatau i'r hen wybodlen llyfr weithio (dros dro, nes bod popeth ar WD) ----- ----- ----- ----- --> | label70 = Dyddiad cyhoeddi | data70 = {{{dyddiad cyhoeddi|}}} | label71 = Pwnc | data71 = {{{pwnc|}}} | label72 = Math | data72 = {{{math_cyfrwng|}}} | label73 = Argaeledd | data73 = {{{argaeledd|}}} | label74 = ISBN | data74 = {{{isbn|}}} <!-- Nifer y tudalennau (P1104) ----- ----- ----- ----- --> | label75 = Tudalennau | data75 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1104|name=Cyfres|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{tudalennau|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1104}} }} }} <!-- Dechreuwyd (P571) ----- ----- ----- ----- --> | label76 = Dechrau/Sefydlu | data76 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P571|name=Dechreuwyd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{dechreuwyd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P571}} }} }} <!-- Dyddiad cychwyn (P580) ----- ----- ----- ----- --> | label77 = Dechreuwyd | data77 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P580|name=Dechreuwyd2|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{dechreuwyd2|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P580}} }} }} <!-- Dyddiad gorffen neu derfyn (P582) ----- ----- ----- ----- --> | label78 = Daeth i ben | data78 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P582|name=daeth_i_ben|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{daeth_i_ben|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P582}} }} }} <!-- Genre (P136) ----- ----- ----- ----- --> | label82 = Genre | data82 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P136|name=Genre|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{genre|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P136}} }} }} <!-- Cyfres (P179) ----- ----- ----- ----- --> | label84 = Cyfres | data84 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P179|name=Cyfres|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{cyfres|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P179}} }} }} <!-- Cymeriadau (P674) ----- ----- ----- ----- --> | label85 = Cymeriadau | data85 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P674|name=Cymeriadau|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{cymeriadau|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P674}} }} }} <!-- Lleoliad (P276) ----- ----- ----- ----- --> | label90 = Lleoliad | data90 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P276|name=Lleoliad|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{lleoliad|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P276}} }} }} <!-- Lleoliad cyhoeddi (P291) ----- ----- ----- ----- --> | label91 = Lleoliad&nbsp;cyhoeddi | data91 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P291|name=Lleoliad cyhoeddi|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{lleoliad_cyhoeddi|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P291}} }} }} <!-- Perchennog (P127) ----- ----- ----- ----- --> | label93 = Perchennog | data93 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P127|name=Perchennog|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{perchennog|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P127}} }} }} <!-- Prif bwnc (P921) ----- ----- ----- ----- --> | label94 = Prif&nbsp;bwnc | data94 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P921|name=Prif bwnc|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{prif_bwnc|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P921}} }} }} <!-- Yn cynnwys (P527) ----- ----- ----- ----- --> | label95 = Yn&nbsp;cynnwys | data95 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P527|name=yn_cynnwys|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{yn_cynnwys|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P527}} }} }} <!-- lleoliad yr archifau perthynol (P485) ----- ----- ----- ----- --> | label96 = Lleoliad&nbsp;yr&nbsp;archif | data96 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P485|name=Lleoliad yr archif|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{lleoliad_archif|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P485}} }} }} <!-- O P E R A U ----- ----- ----- ----- --> <!-- libretydd (P87) ----- ----- ----- ----- --> | label100 = Libretydd | data100 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P87|name=Libretydd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{Libretydd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|no|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P87}} }} }} <!-- Lleoliad y perfformiad cyntaf (P4647) ----- ----- ----- ----- --> | label102 = Lleoliad&nbsp;y&nbsp;perff.&nbsp;1af | data102 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P4647|name=lleoliad_perfformiad_cyntaf|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{lleoliad_perfformiad_cyntaf|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|no|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P4647}} }} }} <!-- dyddiad y perfformiad cyntaf (P1191) ----- ----- ----- ----- --> | label103 = Dyddiad&nbsp;y&nbsp;perff.&nbsp;1af | data103 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1191|name=dyddiad_perfformiad_cyntaf|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{dyddiad_perfformiad_cyntaf|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|no|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1191}} }} }} <!-- statws hawlfraint (P6216) ----- ----- ----- ----- --> | label104 = Statws&nbsp;hawlfraint | data104 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P6216|name=statws_hawlfraint|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{statws_hawlfraint|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|no|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P6216}} }} }} <!-- offeryn cerdd (P1303) ----- ----- ----- ----- --> | label105 = Offerynau&nbsp;cerdd | data105 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1303|name=offerynau_cerdd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{offerynau_cerdd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|no|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1303}} }} }} <!-- SWYDDI CYHOEDDUS----- ----- ----- ----- --> <!-- logo (P154) ----- ----- ----- ----- --> | image3 = {{#invoke:InfoboxImage |InfoboxImage |image={{#invoke:WikidataIB |getValue |P154 |name=logo |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced=no |noicon=yes |{{{image2|}}}}} |size={{{image size|{{{image_size|{{{imagesize|}}}}}}}}} |sizedefault=frameless |upright={{{image_upright|1}}} |alt={{{alt|}}} |suppressplaceholder=no}} | caption3 = {{#if:{{{image2|}}}|{{{caption|}}}|{{#invoke:Wikidata|getImageLegend|FETCH_WIKIDATA}}}} <!-- deilydd y swydd (P1308) ----- ----- ----- ----- --> | label110 = Deiliad&nbsp;presennol | data110 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1308|name=deilydd_y_swydd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{deilydd_y_swydd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|qualifier|normal+|{{{qid|}}}|P1308|P585}} }} }} <!-- swydd pennaeth y sefydliad (P2388) ----- ----- ----- ----- --> | label111 = Pennaeth&nbsp;y&nbsp;sefydliad | data111 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P2388|name=pennaeth_y_sefydliad|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{pennaeth_y_sefydliad|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|qualifier|normal+|{{{qid|}}}|P2388|P585}} }} }} <!-- prif weithredwr (P169) ----- ----- ----- ----- --> | label112 = Prif&nbsp;weithredwr | data112 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P169|name=prif_weithredwr|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{prif_weithredwr|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|qualifier|normal+|{{{qid|}}}|P169|P585}} }} }} <!-- Rhestr deiliaid gyda dyddiadau--> | label113 = Deiliaid&nbsp;a'u&nbsp;cyfnodau | data113 = {{If first display both|{{wikidata|properties|qualifier|qualifier|references|normal+|qid={{{qid|}}}|P1308|P580|P582|format=&nbsp;<li>%p[ (%q1[ – %q2])][%s][%r]</li>}}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|properties|qualifier|qualifier|references|normal+|qid={{{qid|}}}|P1308|P580|P582|format=&nbsp;<li>%p[ (%q1[ – %q2])][%s][%r]</li>}} }} }} <!-- Hyd tymor (P2097) ----- ----- ----- ----- --> | label116 = Hyd&nbsp;tymor | data116 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P2097|name=hyd_tymor|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{hyd_tymor|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P2097}} }} }} <!-- Mae label121 yn cael ei ddefnyddio isod!!!!! ----- ----- ----- ----- --> <!-- lled y cledrau (P1064) ----- ----- ----- ----- --> | label126 = Lled&nbsp;y&nbsp;cledrau | data126 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1064|name=lled_y_cledrau|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{lled_y_cledrau|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1064}} }} }} <!-- gweithredwr (P137) ----- ----- ----- ----- --> | label127 = Gweithredwr | data127 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P137|name=gweithredwr|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{gweithredwr|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P137}} }} }} <!-- gwneuthurwr (P176) ----- ----- ----- ----- --> | label128 = Gwneuthurwr | data128 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P176|name=gwneuthurwr|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{gwneuthurwr|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P176}} }} }} <!-- sylfaenydd (P112) ----- ----- ----- ----- --> | label129 = Sylfaenydd | data129 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P112|name=sylfaenydd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{sylfaenydd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P112}} }} }} <!-- rhagflaenydd (P1365) ----- ----- ----- ----- --> | label130 = Rhagflaenydd | data130 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1365|name=rhagflaenydd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{rhagflaenydd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1365}} }} }} <!-- olynydd (P1366) ----- ----- ----- ----- --> | label131 = Olynydd | data131 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1366|name=olynydd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{olynydd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1366}} }} }} <!-- daeth i ben (P576) ----- ----- ----- ----- --> | label8 = Daeth i ben | data8 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P576|name=diweddu|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{diweddu|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P576}} }} }} <!-- aelod o'r canlynol (P463) ----- ----- ----- ----- --> | label141 = Aelod&nbsp;o'r &nbsp;canlynol | data141 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P463|name=aelod_o|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{aelod_o|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P463}} }} }} <!-- gweithwyr a gyflogir (P1128) ----- ----- ----- ----- --> | label143 = Gweithwyr | data143 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1128|name=nifer_y_gweithwyr|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{nifer_y_gweithwyr|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1128}} }} }} <!-- isgwmni (P355) ----- ----- ----- ----- --> | label144 = Isgwmni/au | data144 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P355|name=isgwmni|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{isgwmni|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P355}} }} }} <!-- rhiant-sefydliad (P749) ----- ----- ----- ----- --> | label145 = Rhiant&nbsp;sefydliad | data145 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P749|name=rhiant_sefydliad|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{rhiant_sefydliad|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P749}} }} }} <!-- ffurf gyfreithiol (P1454) ----- ----- ----- ----- --> | label146 = Ffurf&nbsp;gyfreithiol | data146 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1454|name=ffurf_gyfreithiol|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{ffurf_gyfreithiol|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1454}} }} }} <!-- cynnyrch (P1056) ----- ----- ----- ----- --> | label147 = Cynnyrch | data147 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1056|name=cynnyrch|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{cynnyrch|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1056}} }} }} <!-- incwm gweithredol (P3362) ----- ----- ----- ----- --> | label148 = Incwm | data148 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P3362|name=incwm|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{incwm|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes| }} {{wikidata|property|short|linked|qualifier|normal+|P3362|P585|format=%p&#32;(%q[%s][%r])}} }} <!-- cyfanswm yr asedau (P2403) ----- ----- ----- ----- --> | label149 = Asedau | data149 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P2403|name=asedau|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{asedau|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P2403}} }} {{wikidata|property|short|linked|qualifier|normal+|P2403|P585|format=%p&#32;(%q[%s][%r])}} }} <!-- lleoliad pencadlys (P159) ----- ----- ----- ----- --> | label150 = Pencadlys | data150 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P159|name=pencadlys2|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{pencadlys2|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P159}} }} }} <!-- Arall----- ----- ----- ----- --> <!-- cynnyrch naturiol y tacson (P1582) ----- ----- ----- ----- --> | label151 = Cynnyrch | data151 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1582|name=cynnyrch|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{cynnyrch|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1582}} }} }} <!-- Ieithoedd----- ----- ----- ----- --> <!-- Enw brodorol (P1705) ----- ----- ----- ----- --> | label152 = Enw brodorol| data152 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1705|name=enw_brodorol|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{enw_brodorol|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1705}} }} }} <!-- nifer siaradwyr (P1098) ----- ----- ----- ----- --> | label153 = Nifer y siaradwyr | data153 = {{If first display both|{{wikidata|properties|qualifier|qualifier|references|normal+|qid={{{qid|}}}|P1098|P585|P3005|format=&nbsp;<li>%p[ (%q1[ – %q2])][%s][%r]</li>}}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|properties|qualifier|qualifier|references|normal+|qid={{{qid|}}}|P1098|P585|P3005|format=&nbsp;<li>%p[ (%q1[ – %q2])][%s][%r]</li>}} }} }} <!-- cod ISO 639-1 (P218) ----- ----- ----- ----- --> | label154 = cod ISO 639-1 | data154 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P218|name=Cod_ISO_639-1|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{Cod_ISO_639-1|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P218}} }} }} <!-- cod ISO 639-2 (P219) ----- ----- ----- ----- --> | label155 = cod ISO 639-2 | data155 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P219|name=Cod_ISO_639-2|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{Cod_ISO_639-2|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P119}} }} }} <!-- cod ISO 639-3 (P220) ----- ----- ----- ----- --> | label156 = cod ISO 639-3 | data156 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P220|name=Cod_ISO_639-3|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{Cod_ISO_639-3|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P220}} }} }} <!-- Gwladwriaeth (P17) ----- ----- ----- ----- --> | label157 = Gwladwriaeth | data157 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P17|name=gwladwriaeth|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{gwladwriaeth|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P17}} }} }} <!-- Rhanbarth (P131) ----- ----- ----- ----- --> | label158 = Rhanbarth | data158 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P131|name=rhanbarth|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{rhanbarth|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P131}} }} }} <!-- Gwyddor / system ysgrifennu (P282) ----- ----- ----- ----- --> | label159 = System ysgrifennu | data159 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P282|name=system_ysgrifennu|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{system_ysgrifennu|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P282}} }} }} <!-- Awdurdod (P1018) ----- ----- ----- ----- --> | label160 = Corff rheoleiddio | data160 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1018|name=corff_rheoleiddio|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{corff_rheoleiddio|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1018}} }} }} <!-- Hyd (P2043) ----- ----- ----- ----- --> | label162 = Hyd | data162 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P2043|name=hyd22|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{hyd22|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P2043}} }} }} <!-- tunelledd gros (P1093) ----- ----- ----- ----- --> | label164 = Tunelledd&nbsp;gros | data164 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1093|name=tunelledd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{tunelledd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1093}} }} }} <!-- S E R Y DD I A E TH ----- ----- ----- ----- --> <!-- cytser (P59) ----- ----- ----- ----- --> | label170 = Cytser | data170 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P59|name=cytser|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{cytser|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P59}} }} }} <!-- Pellter o'r Ddaear (P2583) ----- ----- ----- ----- --> | label171 = Pellter&nbsp;o'r&nbsp;Ddaear | data171 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P2583|name=pellter|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{pellter|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P2583}} }} }} <!-- orbital eccentricity (P1096) ----- ----- ----- ----- --> | label172 = Echreiddiad&nbsp;orbital | data172 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P1096|name=echreiddiad|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{echreiddiad|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P1096}} }} }} <!-- parallax (P2214) ----- ----- ----- ----- --> | label173 = Paralacs&nbsp;(π) | data173 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P2214|name=paralacs|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{paralacs|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P2214}} }} }} <!-- Cyflymder rheiddiol (P2216) ----- ----- ----- ----- --> | label174 = Cyflymder&nbsp;rheiddiol | data174 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P2216|name=cyflymder2|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{cyflymder2|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P2216}} }} }} <!-- luminosity (P2060) ----- ----- ----- ----- --> | label175 = Goleuedd | data175 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P2060|name=goleuedd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{goleuedd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P2060}} }} }} <!-- radiws (P2120) ----- ----- ----- ----- --> | label176 = Radiws | data176 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P2120|name=radiws|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{radiws|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P2120}} }} }} <!-- effective temperature (P6879) ----- ----- ----- ----- --> | label177 = Tymheredd | data177 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P6879|name=tymheredd2|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{tymheredd2|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P6879}} }} }} <!-- Ffilmiau --> <!-- lleoliad y gwaith (P840) ----- ----- ----- ----- --> | label180 = Lleoliad&nbsp;y&nbsp;gwaith | data180 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P840|name=lleoliad_y_gwaith|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{lleoliad_y_gwait|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P840}} }} }} <!-- hyd (amser) (P2047) ----- ----- ----- ----- --> | label181 = Hyd | data181 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P2047|name=hyd_amser|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{hyd_amser|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P2047}} }} }} <!-- Cyfarwyddwr (P57) ----- ----- ----- ----- --> | label182 = Cyfarwyddwr | data182 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P57|name=cyfarwyddwr|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{cyfarwyddwr|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P57}} }} }} <!-- Cynhyrchydd (P162) ----- ----- ----- ----- --> | label183 = Cynhyrchydd/wyr | data183 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P162|name=cynhyrchydd_ffilm|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{cynhyrchydd_ffilm|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P162}} }} }} <!-- Cwmni cynhyrchu(P272) ----- ----- ----- ----- --> | label184 = Cwmni&nbsp;cynhyrchu | data184 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P272|name=cwmni_cynhyrchu|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{cwmni_cynhyrchu|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P272}} }} }} <!-- Cyfansoddwr (P86) ----- ----- ----- ----- --> | label185 = Cyfansoddwr | data185 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P86|name=Cyfansoddwr|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{Cyfansoddwr|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|no|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P86}} }} }} <!-- Dosbarthwr (P750) ----- ----- ----- ----- --> | label186 = Dosbarthydd | data186 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P750|name=dosbarthydd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{dosbarthydd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P750}} }} }} <!-- iaith wreiddiol (P364) ----- ----- ----- ----- --> | label187 = Iaith&nbsp;wreiddiol | data187 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P364|name=iaith_wreiddiol|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{iaith_wreiddiol|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|no|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P364}} }} }} <!-- sinematograffydd (P344) ----- ----- ----- ----- --> | label188 = Sinematograffydd | data188 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P344|name=sinematograffydd|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{sinematograffydd|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|no|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P344}} }} }} <!-- Y CH W A N E G W CH E I T E M A U U CH O D ----- ----- ----- ----- --> <!-- Y CH W A N E G W CH E I T E M A U U CH O D ----- ----- ----- ----- --> <!-- Y CH W A N E G W CH E I T E M A U U CH O D ----- ----- ----- ----- --> <!-- G W E F A N Y N O L A F ----- ----- ----- ----- --> <!-- Gwefan (P856) ----- ----- ----- ----- --> | label199 = Gwefan | data199 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P856|name=gwefan|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{gwefan|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P856}} }} }} <!-- M A P B Y W COFIO: zoom=15 yn fap manwl iawn; zoom=3 yn Ewrop gyfan. --> |data120 = {{#if:{{#Property:P625}}|{{Dylunio map|width=280|height=250|zoom=8|frameless=s|align=center|geotype2=geoshape|stroke-width2=0.5|fill2=#F5A9A9|opacity2=0.33|title2={{PAGENAME}}|image2={{#invoke:Wikidata | claim | property=P18|formatting=$1}}|geotype3=geomask|ids3={{#invoke:Wikidata|claim|property=P131|formatting=raw|list=false}}|fill-opacity3=0.33|stroke-width3=0.5|fill3=#FFFFE0|title={{PAGENAME}}|image={{#invoke:Wikidata | claim | property=P18|formatting=$1}}|marker-symbol={{Mapa marraztu/ikonoa}}|marker-color=#1E90FF|latitude={{#invoke:Wikidata|claim|property=P625|formatting=latitude}}|longitude={{#invoke:Wikidata|claim|property=P625|formatting=longitude}}}}}} | label121 = | data121 = {{{map lleoliad|}}} <!-- I S O D - D Y N O D W Y R Y N U N I G ----- ----- ----- ----- --> <!-- ISBENNAWD----- ----- ----- ----- --> |header300 = Dynodwyr <!-- canonical SMILES (P233) ----- ----- ----- ----- --> | label314 = SMILES | data314 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P233 |name=SMILES |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{smiles|}}} }} }} <!-- Thesawrws NCI (P1748) ----- ----- ----- ----- --> | label315 = Thesawrws&nbsp;NCI | data315 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P1748 |name=Thesawrws_NCI |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{Thesawrws_NCI|}}} }} }} <!-- dynodwr Freebase (P646) ----- ----- ----- ----- --> | label316 = Freebase | data316 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P646 |name=Freebase |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{Freebase|}}} }} }} <!-- dynodwr yn thesawrws y BNCF (P508) ----- ----- ----- ----- --> | label317 = Thesawrws&nbsp;y&nbsp;BNCF | data317 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P508 |name=BNCF |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{BNCF|}}} }} }} <!-- Rhif Cofrestru CAS (P231) ----- ----- ----- ----- --> | label318 = CAS | data318 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P231 |name=CAS|qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{CAS|}}} }} }} <!-- dynodwr OMIM (P492) ----- ----- ----- ----- --> | label319 = OMIM | data319 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P492 |name=OMIM |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{OMIM|}}} }} }} <!-- PubChem CID (P662) ----- ----- ----- ----- --> | label320 = PubChem&nbsp;CID | data320 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P662 |name=PubChem CID |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{pubchem|}}} }} }} <!-- ChEBI ID (P683) ----- ----- ----- ----- --> | label322 = ChEBI | data322 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P683 |name=ChEBI ID |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{chembi|}}} }} }} <!-- InChI (P234) ----- ----- ----- ----- --> | label324 = InChI | data324 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P234 |name=InChI |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{inchi|}}} }} }} <!-- ChEMBL ID (P592) ----- ----- ----- ----- --> | label326 = ChEMBL | data326 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P592 |name=ChEMBL ID |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{chembl|}}} }} }} <!-- ChemSpider ID (P661) ----- ----- ----- ----- --> | label328 = ChemSpider | data328 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P661 |name=ChemSpider ID |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{chemspider|}}} }} }} <!-- UNII (P652) ----- ----- ----- ----- --> | label330 = UNII | data330 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P652 |name=UNII |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{unii|}}} }} }} <!-- ATC code (P267) ----- ----- ----- ----- --> | label332 = ATC | data332 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P267 |name=ATC code |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{atc|}}} }} }} <!-- KEGG ID (P665) ----- ----- ----- ----- --> | label334 = KEGG | data334 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P665 |name=KEGG |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{kegg|}}} }} }} <!-- MeSH (P486) ----- ----- ----- ----- --> | label336 = MeSH | data336 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P486 |name=MeSH |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{mesh|}}} }} }} <!-- Llawlyfr Ffarmacoleg Ligand (P595) ----- ----- ----- ----- --> | label338 = Llawlyfr&nbsp;Ligand | data338 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P595 |name=Llawlyfr Ligand |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{ligand|}}} }} }} <!-- Rhif yr EC (P232) ----- ----- ----- ----- --> | label340 = Rhif&nbsp;EC | data340 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P232 |name=EC |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{ec|}}} }} }} <!-- Cofrestr Beilstein (P1579) ----- ----- ----- ----- --> | label342 = Cofrestr&nbsp;Beilstein | data342 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P1579 |name=Cofrestr Beilstein |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{beilstein|}}} }} }} <!-- Drugbank (Alberta) (P715) ----- ----- ----- ----- --> | label344 = Drugbank | data344 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P715 |name=Drugbank |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{drugbank|}}} }} }} <!-- ECHA InfoCard ID (P2566) ----- ----- ----- ----- --> | label345 = ECHA | data345 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P2566 |name=ECHA InfoCard |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{echa|}}} }} }} <!-- HMDB ID (P2057) ----- ----- ----- ----- --> | label347 = HMDB | data347 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P2057 |name=HMDB ID |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{hmdb|}}} }} }} <!-- PDB ID (P638) ----- ----- ----- ----- --> | label349 = PDB | data349 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P638 |name=PDB |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{pdb|}}} }} }} <!-- RxNorm CUI (P3345) ----- ----- ----- ----- --> | label350 = RxNorm CUI | data350 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P3345 |name=RxNorm CUI |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{RxNorm CUI|}}} }} }} <!-- UMLS CUI (P2892) ----- ----- ----- ----- --> | label352 = UMLS&nbsp;CUI | data352 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P2892 |name=UMLS CUI |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{UMLS CUI|}}} }} }} <!-- NDF-RT (P2115) ----- ----- ----- ----- --> | label353 = NDF-RT | data353 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P2115 |name=NDF-RT |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{ndf-rt|}}} }} }} <!-- dynodwr Quora (P3417) ----- ----- ----- ----- --> | label354 = Quora | data354 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P3417 |name=Quora |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{quora|}}} }} }} <!-- IEDB Epitope ID (P4168) ----- ----- ----- ----- --> | label355 = IEDB&nbsp;Epitope | data355 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P4168 |name=IEDB Epitope |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{iedb|}}} }} }} <!-- PDB Ligand (P3636) ----- ----- ----- ----- --> | label357 = PDB Ligand | data357 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P3636 |name=PDB ligand |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{pdb|}}} }} }} <!-- LL Y F R A U ----- ----- ----- ----- --> <!-- dynodwr Llyfrgell Genedlaethol Cymru (P2966) ----- ----- ----- ----- --> | label360 = Dynodwr LlGC | data360 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P2966 |name=Dynodwr LlGC |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{dynodwr_llgc|}}} }} }} <!-- dynodwr OCLC (P243) ----- ----- ----- ----- --> | label361 = Dynodwr OCLC | data3161 = {{#invoke:String2 | sentence | {{#invoke:WikidataIB |getValue |P243 |name=Dynodwr OCLC |qid={{{qid|}}} |suppressfields={{{suppressfields|}}} |fetchwikidata={{{fetchwikidata|}}} |onlysourced={{{onlysourced|}}} |noicon={{{noicon|}}} |{{{dynodwr_oclc|}}} }} }} <!-- ISBN-13 (P212) ----- ----- ----- ----- --> | label363 = ISBN-13 | data363 = {{If first display both|{{#invoke:WikidataIB|getPreferredValue|P212|name=isbn13|qid={{{qid|}}}|suppressfields={{{suppressfields|}}}|fetchwikidata={{{fetchwikidata|ALL}}}|onlysourced={{{onlysourced|no}}}|{{{isbn13|}}} }}|{{#ifeq:{{{refs|no}}}|yes|{{wikidata|references|normal+|{{{qid|}}}|P212}} }} }} <!-- DYNODWYR ERAILL YN UNIG ----- ----- ----- ----- --> <!-- D I W E DD ----- ----- ----- ----- --> <!-- Categori&nbsp;Comin (P373) ANGEN Y FFORMIWLA I NOL YR ENW SAESNEG ----- ----- ----- ----- --> | below = {{#if:{{#invoke:Wikidata|getValue|P373|{{{commons|FETCH_WIKIDATA}}} }} | {{icon|Commons}} [[Commons:{{#if:{{{commons|}}} | {{{commons}}} | Category:{{#invoke:Wikidata|getValue|P373|FETCH_WIKIDATA}} }} |Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia]]}} }} <includeonly>{{main other|{{#if:{{safesubst:#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown=1|preview=1|fetchwikidata|onlysourced|dateformat}}|<!-- Check for locally-defined parameters could go here-->|[[Categori:Erthyglau gyda gwybodlen yn gyfan gwbl o Wicidata]]}}}}</includeonly> <includeonly>{{main other |[[Categori:Erthyglau sy'n defnyddio Nodyn Gwybodlen pethau Wicidata]]}}</includeonly><noinclude> {{Documentation}}</noinclude> gfd1563thetobxob8u7c4ojzjfssi3p 0 216664 11101363 10968984 2022-08-13T15:09:29Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{teitl italig}} {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= gwladwriaeth}} Mae '''''The Royal Tenenbaums''''' (2001) yn ffilm gomedi-drama Americanaidd wedi'i chyfarwyddo gan Wes Anderson, a'i chyd-ysgrifennu ag [[Owen Wilson]]. Sêr y ffilm yw Danny Glover, [[Gene Hackman]], Anjelica Huston, [[Bill Murray]], [[Gwyneth Paltrow]], [[Ben Stiller]], Luke Wilson, ac Owen Wilson. Mae'n honni i fod yn seiliedig ar nofel (nad yw'n bodoli) ac yn cael ei hadrodd â naratif lenyddol.  Mae'n dilyn stori dau frawd a chwaer ddawnus sy'n profi llwyddiant mawr yn eu hieuenctid, cyn profi siom a methiant fel oedolion. Mae tad ecsentrig, Royal Tenenbaum, sydd wedi eu gadael yn ystod eu harddegau, yn dychwelyd pan maent yn oedolion, gan honni fod ganddo salwch angeuol. {{DEFAULTSORT:Royal Tenenbaums}} [[Categori:Ffilmiau 2001]] [[Categori:Ffilmiau Americanaidd]] [[Categori:Ffilmiau Saesneg]] [[Categori:Ffilmiau a leolir yn Ninas Efrog Newydd]] 9z1xdscxutzzxwq759fa1bsduk6ueg2 0 228243 11101366 11024186 2022-08-13T15:10:47Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }} Roedd '''''Eat Pray Love''''' yn ffilm gomedi-ddrama ramantus fywgraffyddol Americanaidd o 2010 yn serennu [[Julia Roberts]] fel Elizabeth Gilbert, yn seiliedig ar gofiant lwyddiannus ''Eat, Pray, Love''. Cafodd ei gyd-ysgrifennu a chyfarwyddo gan Ryan Murphy, ac agorodd yn yr Unol Daleithiau ar y 13 Awst 2010. Cafodd y ffilm adolygiadau cymysg i negyddol gan adolygwyr, ond roedd yn llwyddiant ariannol, gan ennill $204.6 miliwn ledled y byd o chymharu â chyllideb o $60 miliwn i'w gwneud. == Plot == Roedd gan Elizabeth Gilbert bopeth oedd  gwraig fodern yn freuddwydio i'w gael – gŵr, tŷ, gyrfa lwyddiannus – ac eto, fel cymaint o bobl eraill, daeth o hyd ei hun ar goll, yn ddryslyd, ac yn chwilio am yr hyn yr oedd hi'n wir eisiau mewn bywyd. Newydd ysgaru ac ar groesffordd bywyd, mae Gilbert yn camu allan o'i pharth cysur, yn peryglu popeth i newid ei bywyd, gan gychwyn ar daith o gwmpas y byd a ddaw yn ymgais am hunan-ddarganfyddiad. Yn ei theithiau, mae'n darganfod y pleser o wir o faeth gan fwyta'n [[yr Eidal]], grym gweddi yn [[India]], ac, yn olaf ac yn annisgwyl, yr heddwch mewnol a chydbwysedd o wir gariad yn [[Indonesia]]. == Cast == * [[Julia Roberts]] fel Elizabeth "Liz" Gilbert * [[Javier Bardem]] fel Felipe, dyn busnes o Frasil y mae Gilbert yn syrthio mewn cariad â ar ei thaith. * James Franco fel David, y dyn mae Gilbert yn cael perthynas dwys â tra bod hi'n cwblhau ei hysgariad. * Richard Jenkins fel Richard, yn dyn o [[Texas]]  daw Liz yn ffrindiau gydag yn ei hamser yn yr ashram yn India. * [[Viola Davis]] fel Delia Shiraz, ffrind gorau Gilbert.  * Billy Crudup fel Steven, cyn-ŵr Gilbert. * Sophie Thompson fel Corella, merch yn y ashram yn India * Mike O'malley fel Andy Shiraz, gŵr Delia. * Christine Hakim fel Wayan, ffrind gorau Gilbert yn Indonesia. * Arlene Tur fel Armenia. * Hadi Subiyanto fel Ketut Liyer, ymgynghorydd Gilbert yn Indonesia. * Gita Reddy fel Y Guru. * Tuva Novotny fel Sofi, ffrind gorau Gilbert o Sweden yn Rhufain. * [[Luca Argentero]] fel Giovanni, tiwtor Eidaleg Gilbert a testen cariad Sofi. * Rushita Singh fel Tulsi, ffrind Liz yn y ashram sydd yn cael priodas wedi ei drefnu. == Cynhyrchu == Dechreuwyd ar brif ffotograffiaeth  ''Eat Pray Love'' ym mis Awst 2009. Roedd lleoliadau ffilmio yn cynnwys [[Dinas Efrog Newydd]] ([[Unol Daleithiau America|Unol Daleithiau]]), [[Rhufain]] a [[Napoli]] ([[yr Eidal]]), [[Delhi]] a Pataudi ([[India]]), Ubud a Padang-Padang Draeth yn [[Bali]] ([[Indonesia]]).<ref name="IMDBNews">[https://www.imdb.com/title/tt0879870/news#ni0921740 News for ''Eat, Pray, Love''] Retrieved on Awst 23, 2009</ref><ref name="jenkins">{{cite news|url=http://www.variety.com/article/VR1118002405.html?categoryid=1237&cs=1|title=Jenkins set for 'Eat, Pray, Love'|author=Tatiana Siegel|date=2009-04-14|work=[[Variety (magazine)|Variety]]|accessdate=2009-08-29}}</ref> Bu i arweinwyr Hindwaidd leisio pryder yn ystod y cynhyrchu, ac argymhellwyd ar y defnydd o ymgynghorwyr ysbrydol i sicrhau fod y ffilm yn cyfleu yr adlewyrchiad cywir o fywyd mewn ashram.<ref>[http://calcuttatube.com/eat-pray-love-no-shooting-in-original-ashram/23305/ Eat Pray Love-No Shooting In Original Ashram] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100717030533/http://calcuttatube.com/eat-pray-love-no-shooting-in-original-ashram/23305/ |date=2010-07-17 }} Retrieved Mai 10, 2010</ref><ref>[http://www.thaindian.com/newsportal/entertainment/eat-pray-love-julia-roberts-movie-worries-hindus_100338075.html ‘Eat Pray Love’ Julia Roberts Movie Worries Hindus] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180812115524/http://www.thaindian.com/newsportal/entertainment/eat-pray-love-julia-roberts-movie-worries-hindus_100338075.html |date=2018-08-12 }} Retrieved Mai 10, 2010</ref> Roedd y naill  Salon.com a'r ''Y New York Post'' wedi awgrymu mai Gurumayi Chidvilasananda oedd y guru a ymddangosai'n y ffilm ac yn y llyfr gan Elizabeth Gilbert ar y mae'r ffilm yn seiliedig, er i Gilbert ei hun beidio a chydnabod yr ashram na'r guru yn ôl enw.<ref name="Salon2010">Shah, Riddhi. [http://www.salon.com/2010/08/14/eat_pray_love_guru_sex_scandals/ The "Eat, Pray, Love" guru's troubling past."] Salon.com, Awst 14, 2010. Retrieved Tachwedd 22, 2011</ref><ref>Stewart, Sara. [http://www.nypost.com/p/entertainment/movies/eat_pray_zilch_i9geyDJpY1z16Maa31JTYI/1 "Eat pray zilch."] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111113183417/http://www.nypost.com/p/entertainment/movies/eat_pray_zilch_i9geyDJpY1z16Maa31JTYI/1|date=2011-11-13}} The New York Post, 2010-08-10.</ref> Chwareir y ddau brif gymeriad Balinëiadd (Ketut Liyer a Wayan)  gan actorion Indonesiaidd Hadi Subiyanto a Christine Hakim. == Trac sain == # "Flight Attendant" gan Josh Rouse. # "Last Tango In Paris (Suite, Rhan 2)" gan Barbieri Gato. # "Thank You" gan Sly & Family Stone. # "Der Hölle Rache kocht yn meinem Herzen" (gan Mozart ''[[Y Ffliwt Hud|I'r Ffliwt Hud]]'') gan Wiener Philharmoniker. # "Heart of Gold" gan [[Neil Young]]. # "Kaliyugavaradana" gan U. Srinivas. # "The Long Road" gan Eddie Vedder a Nusrat Fateh Ali Khan<ref name="Nusrat">{{cite web|url=http://popdose.com/basement-songs-eddie-vedder-with-nusrat-fateh-ali-khan-the-long-road/|title=Eddie Vedder with Nusrat Fateh Ali Khan: The Long Road|accessdate=March 10, 2012|work=Review|publisher=Basement Songs}}</ref> # "Harvest Moon" gan [[Neil Young]]. # "Samba da Bênção" gan Bebel Gilberto. # "Wave" gan João Gilberto. # "Got to Give It Up, Part 1" gan Marvin Gaye. # "'S Wonderful" gan João Gilberto. # "Better Days" gan Eddie Vedder. # "Attraversiamo" drwy Dario Marianelli. # "Dreams" gan [[Fleetwood Mac]]. == Rhyddhau == === Swyddfa docynnau === Bu ymddangosiad cyntaf y ffilm yn ail yn unig tu ôl i ''The Expendables'' gyda $23,104,523. Roedd ganddi'r   ymddangosiad uchaf yn y swyddfa docynnau gyda Roberts yn y rôl arweiniol ers ''America's Secrets'' yn 2001. Yn ei ddeng niwrnod cyntaf, cynyddodd ei refeniw i gyfanswm o $47.2 miliwn. Roedd y ffilm a oedd mewn cystadleuaeth â Eat Pary Love, ''The Expendables'' yn cynnwys yr actor Eric Roberts, sef brawd Julia Roberts, yr hyn a alwodd y swyddfa docynnau'n 'Roberts v Roberts'. Dywed ''Hollywood.com''   " dyw 'sibling rivalry' fyth fel arfer mor gyhoeddus a hyn yn." Fe fu i'r ffilm, a gynhyrchwyd ar gyllideb o $60 miliwn, ennill $80,574,382 yn yr [[Unol Daleithiau America|Unol Daleithiau]] a [[Canada|Chanada]] a chyfanswm ledled y byd o $204,594,016. === Derbynniad beirniadol === Derbynniodd ''Eat Pray Love'' adolygiadau cymysg gan adolygwyr. Yn seiliedig ar 193 o adolygiadau a gasglwyd gan Rotten Tomatoes, mae'r ffilm wedi ennill sgôr cymeradwyaeth cyffredinol o 36%.<ref name="rt">{{Cite web|url=http://www.rottentomatoes.com/m/eat_pray_love/|title=''Eat Pray Love'' Movie Reviews, Pictures|access-date=2010-08-14|website=Rotten Tomatoes|publisher=''[[Flixster]]''}}</ref> Y farn gyffredinol oedd; "mae'r olygfa'n braf i edrych arno, ac mae Julia Roberts yn cyn ddisglaered ag erioed, ond heb bwysau ysbrydoledig ac emosiynnol y llyfr a'i ysbrydolodd y tu cefn iddo, mae Eat Pray Love yn rhy fás i atseinio." Roedd agregau adroddiad arall, gan Metacritic, wedi cyfrifo sgôr cyfartaledd o 50 yn seiliedig ar 39 o adolygiadau.<ref name="metacritic">{{Cite web|url=http://www.metacritic.com/movie/eat-pray-love|title=Eat Pray Love Reviews, Ratings, Credits, and More at Metacritic|access-date=2010-08-14|website=Metacritic|publisher=''[[CBS Interactive]]''}}</ref> Rhoddodd Wesley Morris o'r ''Boston Globe'' i'r ffilm 3 seren allan o 4 gan ysgrifennu "...ydy hi'n ffilm gomedi ramantus? Ydy hi'n 'chick flick'? Mae hyn yn wirion, gan nad yw, mewn gwirionedd, yn y naill na'r llall. Yn  syml mae'n ffilm Julia Roberts, yn aml yn un hyfryd."<ref>{{Cite web|url=http://www.boston.com/ae/movies/articles/2010/08/13/eat_pray_love_movie_review____eat_pray_love_showtimes/?page=1|title=Eat Pray Love movie review|date=2010-08-13|access-date=2010-08-14|website=The Boston Globe|publisher=''[[The New York Times Company]]''|last=Wesley, Morris}}</ref> Bu'r adolygydd ffilmiau o'r ''San Francisco Chronicle,''  Mick LaSalle ar y cyfan yn gadarnhaol wrth adolygu'r ffilm ac fu'n canmol cyfeiriad "sensitif a chwaethus" Murphy gan ei fod yn "dod o hyd i ffordd i egluro ac ymhelaethu meddyliau ac emosiynau Gilbert, a oedd yn ganolog i'r stori".<ref>{{Cite web|url=http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2010/08/12/MVHL1ESGS5.DTL|title=Movie review: "Eat Pray Love"|date=2010-08-13|access-date=2010-08-14|website=San Francisco Chronicle|publisher=''[[Hearst Corporation]]''|last=LaSalle, Mike}}</ref> Ymddangosodd adolygiadau negyddol yn y ''The Chicago Reader'', lle bu i Andrea Gronvall adrodd fel fu'r ffilm fod yn "ass-numbingly wrong",<ref>{{Cite web|url=http://www.chicagoreader.com/chicago/MovieTimes?oid=2157933|title=''Eat Pray Love'' Showtimes & Reviews|website=Chicago Reader|publisher=''Creative Loafing Media''|last=Gronvall, Andrea}}</ref> â'r ''Rolling Stone'', lle bu i Peter Travers gyfaddef fod gwylio'r ffilm yr un fath â "fod yn gaeth hefo person breintiedig a wnaeth ddim rhoi'r gorau i gwyno a chwyno."<ref>{{Cite web|url=https://www.rollingstone.com/movies/reviews/17388/190684|title=''Eat Pray Love'' News and Reviews|date=2010-08-12|publisher=''Rolling Stone''|last=Travers, Peter|access-date=2018-08-08|archive-date=2010-12-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20101201081026/http://www.rollingstone.com/movies/reviews/17388/190684|url-status=dead}}</ref> Rhoddodd wefan ddigrifwch ''Something Awful''  adolygiad frathog. Amlygwyd Martin R. "Vargo" Schneider nifer o weddau'r ffilm a gysidrodd yn hollol afrealaidd.<ref>{{Cite web|url=http://www.somethingawful.com/d/current-movie-reviews/eat-pray-love.php?page=3|title=Something Awful – The Expendables; Scott Pilgrim vs. The World; Eat Pray Love}}</ref> Yn ôl y golofnwraig gwleidyddol Maureen Dowd  yn Hydref 2010 roedd y film yn "lol bogailsyllol".<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2010/10/20/opinion/20dowd.html|title=Making Ignorance Chic|last=Dowd|first=Maureen|date=October 20, 2010|newspaper=The New York Times|accessdate=2010-10-21}}</ref> Rhestrwyd y ffilm yn y 4ydd gwaethaf gan yr adolygydd o'r [[BBC]], Mark Kermode, o'i restr o Ffilmiau Gwaethaf y Flwyddyn, gan ddweud: "''Eat Pray Love''... chwydfa. Ffilm gyda'r neges o ddysgu i garu eich hun yw'r cariad gorau un, er rydw i'n meddwl fod y bobl a wnaeth y ffilm yn caru eu hunain braidd ormod."<ref>{{YouTube|C29HFdTq5Vg|Kermode Uncut: My Worst Five Films of 2010}}. Retrieved Dec 30th 2010.</ref> {{Cite web|url=https://www.rollingstone.com/movies/reviews/17388/190684|title=''Eat Pray Love'' News and Reviews|date=2010-08-12|publisher=''Rolling Stone''|last=Travers, Peter|access-date=2018-08-08|archive-date=2010-12-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20101201081026/http://www.rollingstone.com/movies/reviews/17388/190684|url-status=dead}} Ysgrifennodd adolygydd ''[[The Huffington Post]]'',  Jenna Busch:{{Dyfyniad|''Eat Pray Love'' is ultimately charming and inspirational. Though it doesn't have quite the impact of the book, it will likely leave you pondering your life choices and forgiving your flaws. It will certainly have you forgiving the few flaws in the film. The performances are just too fantastic, the vistas too lovely to pay too much attention to anything else.<ref>{{cite web|url=http://www.huffingtonpost.com/jenna-busch/emeat-pray-loveem-review_b_680278.html | author=Busch, Jenna | title=Jenna Busch: Eat Pray Love Review | date=2010-08-13 | publisher=''HuffingtonPost.com, Inc.''}}</ref>}}{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2010/10/20/opinion/20dowd.html|title=Making Ignorance Chic|last=Dowd|first=Maureen|date=October 20, 2010|work=The New York Times|access-date=2010-10-21}} Derbyniodd y ffilm adolygiadau negyddol yn gyffredinol yn y wasg Eidalaidd.<ref>{{Cite web|url=http://trovacinema.repubblica.it/film/critica/dettaglio/mangia-prega-ama/389215/394909|title=Lietta Tornabuoni: Eat Pray Love Review|publisher=''L'Espresso''|last=Tornabuoni, Lietta|access-date=2018-08-08|archive-date=2010-09-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20100921064234/http://trovacinema.repubblica.it/film/critica/dettaglio/mangia-prega-ama/389215/394909|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://trovacinema.repubblica.it/film/critica/dettaglio/mangia-prega-ama/389215/394916|title=Fabio Ferzetti: Eat Pray Love Review|publisher=''Il Messaggero''|last=Ferzetti, Fabio|access-date=2018-08-08|archive-date=2010-09-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20100921024836/http://trovacinema.repubblica.it/film/critica/dettaglio/mangia-prega-ama/389215/394916|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://trovacinema.repubblica.it/film/critica/dettaglio/mangia-prega-ama/389215/395056|title=Cinzia Romani: Eat Pray Love Review|publisher=''Il Giornale''|last=Romani, Cinzia|access-date=2018-08-08|archive-date=2010-11-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20101102214404/http://trovacinema.repubblica.it/film/critica/dettaglio/mangia-prega-ama/389215/395056|url-status=dead}}</ref> Rhedwyd 72 awr ddi-dôr o raglennu'n gwerthu cynnyrch ''Eat Pray Love''  ar yr Home Shopping Network o gwmpas adeg y rhyddawyd y ffilm.  Daeth y penderfyniad i farchnata'r fath amrywiaeth eang o gynhyrchion,  - a phrin iawn oedd y rhai a oedd mewn gwirionedd yn ymddangos yn y ffilm, o dan feirniadaeth gan y ''Philadelphia Inquirer'', y''[[The Washington Post| Y Washington Post]]'' ac yn ''[[The Huffington Post]]''.<ref name="hp">''[//en.wikipedia.org/wiki/The_Huffington_Post The Huffington Post]'' article: "[http://www.huffingtonpost.com/catherine-moellering/shop-buy-repeat_b_670685.html Shop, Buy, Repeat]."</ref> Creuwyd tros 400 o nwyddau'n uniongyrchol gysylltiol â'r ffilm.<ref name="abc">''[//en.wikipedia.org/wiki/ABC_News ABC News]'' article: "[http://abcnews.go.com/WN/eat-pray-love-spend-economy-happiness/story?id=11411598 Eat, Pray, Love – and Spend]."</ref> Roedd cynhyrchion yn cynnwys tlysau, ar themáu'r ffilm [[Persawr|sent]], [[te]],<ref name="forbes">''[//en.wikipedia.org/wiki/Forbes Forbes]'' article: "[https://blogs.forbes.com/dorothypomerantz/2010/08/18/the-eat-pray-love-industry/?boxes=businesschannelsections The ''Eat Pray Love'' Industry]."</ref> periannau gelato,  [[Mainc (dodrefnyn)|mainc]] Indonesiaidd o faint mwy na'r arfer,<ref name="wp">''[//en.wikipedia.org/wiki/Washington_Post Washington Post]'' article: "[http://voices.washingtonpost.com/celebritology/2010/08/eat_pray_love_parsing_our_feel.html 'Eat Pray Love': Parsing our feelings about all those product tie-ins]."</ref> gleiniau gweddi, a chysgod ffenestr bambŵ.<ref name="wm">World Market website: "[http://www.worldmarket.com/family/index.jsp?categoryId=4251241&ab=EPL:main ''Eat Pray Love'' merchandise]{{Dolen marw|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}.</ref> Agorwyd adran wedi ei neilltuo'n gyfan ym mhob un o siopau cwmni World Market ar gyfer gwerthu nwyddau ynghlwm â'r ffilm. == Marchnata == Mae marchnatwyr ar gyfer y ffilm wedi creu dros 400 o nwyddau sydd yng nghlwm â'r ffilm. Mae'r  cynhyrchion hyn yn cynnwys gemwaith ar themau ''Eat Pray Love'', [[Persawr|sent]], [[te]], peiriannau gelato, yn fwy nag arfer Indonesian [[Mainc (dodrefnyn)|main]] Indonesiaidd o faint mwy na'r arfer, gleiniau gweddi, a chysgod  ffenestr bambŵ. Agorwyd adman wedi ei neilltuo'n gyfan ym mhob un o siopau World Market  ar gyfer nwyddau ynghlwm â'r ffilm. == Gweler hefyd == * [[Julia Roberts|Ffilmiau, Julia Roberts]] == Cyfeiriadau == {{cyfeiriadau|2}} [[Categori:Ffilmiau 2010]] [[Categori:Ffilmiau Americanaidd]] [[Categori:Ffilmiau Saesneg]] [[Categori:Ffilmiau sy'n seiliedig ar ddigwyddiadau go iawn]] [[Categori:Ffilmiau a leolir yn Ninas Efrog Newydd]] [[Categori:Ffilmiau Portiwgaleg]] pbtzsq5jcyyxto4clwcj0p0ca4y6f09 0 244780 11101509 11023753 2022-08-14T09:06:33Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= dinasyddiaeth | nationality = {{banergwlad|Lloegr}}<br /> {{banergwlad|Cymru}} | dateformat = dmy}} Roedd Dr '''Mary Eleanor Gillham''' MBE (26 Tachwedd 1921 - 23 Mawrth 2013) yn naturiaethwr Cymreig, darlithydd prifysgol, ac awdur, a oedd yn preswylio am sawl blwyddyn yng [[Gwaelod-y-garth|Ngwaelod-y-garth]] ac yna yn [[Radur]], yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]], [[Cymru]] hyd at ei marwolaeth yn 2013.{{Cyfs personol}} ==Magwraeth a choleg== Ganed Mary Gillham yn un o faestrefi [[Llundain]], a gwasanaethu am bum mlynedd yn ystod yr [[Ail Rhyfel Byd]] ym Myddin Merched y Tir gan weithio ar sawl fferm.<ref name=":1">{{cite book |last=Gillham |first=Mary |title=Town Bred, Country Nurtured |publisher=J & P Davison|date=1998 |chapter=Tenderfoot Cow Hand: Berkshire |isbn=0-9534074-0-3}}</ref> Cafodd Gillham ei geni a'i magu yn [[Ealing]], gorllewin Llundain ar 26 Tachwedd 1921 i'w mam Edith Gertrude a'i thad Charles Gillham, athro ysgol uwchradd. Roedd y teulu'n byw yn Birbeck Road yn [[South Ealing]] a mynychodd ysgolion yn Ealing.<ref>{{cite book |last=Gillham |first=Mary |title=Town Bred, Country Nurtured |publisher=J & P Davison|date=1998 |chapter=Introduction |isbn=0-9534074-0-3}}</ref> Ym 1927 symudodd y teulu i dŷ newydd ei adeiladu ym Mharc Gunnersbury, a newidiodd ei enw yn ddiweddarach i Popes Lane, lle bu’n byw nes iddi symud i Gymru ym 1962. Treuliodd lawer o'i hamser yng Nghymru. Fel myfyriwr ar ôl y rhyfel ym Mhrifysgol Cymru yn Aberystwyth a Bangor, enillodd radd mewn [[amaethyddiaeth]], anrhydedd dosbarth cyntaf mewn [[botaneg]], a PhD mewn [[ecoleg]] ynys.{{Cyfs coleg a gwaith}}<ref name=carnat>[http://cardiffnaturalists.org.uk/pdf/marygillham.pdf ''Mary Gillham – her Life and Times – the first 80 years''], Cardiff Naturalists; adalwyd 21 Rhagfyr 2016</ref> Bu’n darlithio ym mhrifysgolion Caerwysg ([[Dyfnaint]]), Massey ([[Seland Newydd]]), [[Melbourne]] (Awstralia), [[Kano]] (Nigeria), a bu’n gweithio yn yr Adran Addysg Oedolion yng Ngholeg Prifysgol Caerdydd o 1961 hyd nes iddi ymddeol ym 1988.<ref name=":0">{{Cite news|url=http://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/mary-gilham-shows-write-stuff-1933420|title=Mary Shows the Write Stuff at 88|date=5 Chwefror 2010|work=Wales Online|access-date=11 Rhagfyr 2016}}</ref> ==Gwaith== Fel athrawes naturiaethwyr amatur (oedolion), gwelodd ei rôl fel dehonglydd [[data gwyddonol]] ar gyfer y lleygwr, ac aeth ati i ysgrifennu llyfrau ac erthyglau poblogaidd. Arbenigai ar gytrefi adar glan y môr, ac aeth ymchwil ar y rhain â hi i ynysoedd anghysbell mewn sawl rhan o'r byd, lle mae hi wedi byw mewn pebyll, cytiau, goleudai, ac ati. Roedd ei phrosiectau ymchwil pwysicaf o amgylch arfordiroedd gorllewin Cymru. (ei thesis PhD), Awstralia, Seland Newydd, a De Affrica, ac roedd hi'n un o'r menywod cyntaf i ymuno ag alldaith i'r Antarctig, ym 1959-60.<ref name=":8">{{Cite web|url=https://marygillhamarchiveproject.com/the-project/|title=The Project|website=Mary Gillham Archive Project|access-date=11 Rhagfyr 2016|archive-date=2019-08-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20190807140522/http://www.marygillhamarchiveproject.com/the-project/|url-status=dead}}</ref><ref name="mac">{{Cite web|url=http://www.antarctica.gov.au/living-and-working/stations/macquarie-island/this-week-at-macquarie-island/2014/28-march-2014/3|title=The Women of Macquarie Island|date=28 Mawrth 2014|work=Antarctica|access-date=20 Chwefror 2017|archive-date=2019-09-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20190902062655/http://www.antarctica.gov.au/living-and-working/stations/macquarie-island/this-week-at-macquarie-island/2014/28-march-2014/3|url-status=dead}}</ref> ==Llyfryddiaeth== * 1963 – ''Sea-Birds''. (Instructions to Young Ornithologists IV). Museum Press: London. * 1966 – ''A Naturalist in New Zealand''. Museum Press: London. * 1967 – ''Sub-Antarctic Sanctuary: Summertime On Macquarie Island''. Victor Gollancz: London. * 1977 – ''The Natural History of Gower''. D. Brown and Sons Ltd: Cowbridge. * 1982 – ''The Historic Taf Valleys, Volume 2: In the Brecon Beacons National Park. Geology, Social History, Natural History''. Merthyr Tydfil and District Naturalists' Society. (Gyda John Perkins a Jack Evans). {{ISBN|0-905928-21-0}} *[[Delwedd:Mary Gillham's PhD thesis - Effects of Sea Birds on Island Vegetation.jpg|bawd|263x263px|Mary Gillham's PhD thesis, 1953. Link to full thesis: https://issuu.com/sewbrec/docs/mary_scombinedthesis]]1982{{Dolen marw|date=October 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} – ''Swansea Bay's Green Mantle. Wildlife on an Industrial Coast''. D. Brown & Sons: Cowbridge. {{ISBN|0-905928-18-0}} * 1987 – ''Sand Dunes''. (Glamorgan Heritage Coast Wildlife Series Volume 1). Glamorgan Wildlife Trust: [[Pen-y-bont ar Ogwr]]. * 1989 – ''Rivers. (Glamorgan Heritage Coast Wildlife Series Volume 2).'' Glamorgan Heritage Coast Project, Southerndown. {{ISBN|0-9508538-2-8}} * 1991 – ''Limestone Downs: Commons, Farms and Woods''. Glamorgan Wildlife Trust: Bridgend. * 1993 – ''Coastal Downs: Ogmore and Dunraven, Glamorgan Heritage Coast Wildlife Series, Volume 4''. Glamorgan Wildlife Trust: Bridgend. {{ISBN|0-9518015-1-1}} * 1994 – ''Sea Cliffs Cwm Mawr to Gileston''. (Glamorgan Heritage Coast Wildlife Series Volume 5). Glamorgan Wildlife Trust: [[Pen-y-bont ar Ogwr]]. * 1998 – ''Town Bred – Country Nurtured: A Naturalist Looks Back Fifty Years''. {{ISBN|0-9534074-0-3}} * 2000 – ''Island Hopping in Tasmania's Roaring Forties''. A.H. Stockwell Ltd: Dyfnaint. {{ISBN|0-7223-3296-3}} * 2000 – ''Islands of the Trade Winds: An Indian Ocean Odyssey''. Minerva Press. {{ISBN|0-7541-0857-0}} * 2001 – ''The Garth Countryside: Part of Cardiff's green mantle, A Natural History''. Lazy Cat Publishing: Caerdydd. {{ISBN|0-9537707-0-2}} * 2002 – ''A Natural History of Cardiff: Exploring along the River Taff, being an account of the animal and plant life in and around our capital city, Volume 2''. Lazy Cat Publishing: Caerdydd. * 2004 – ''A Natural History of Cardiff: Exploring along the Rivers Rhymney and Roath''. Dinefwr Publishers Ltd: Wales. {{ISBN|1-904323-11-1}} * 2004 – ''Memories of Welsh Islands''. Gwasg Dinefwr Press: Llandybie. {{ISBN|1-904323-08-1}} * 2005 – Salt Wind from the Cape. Lazy Cat Publishing: Caerffili. * 2007 – ''A Naturalist on Lundy: The Island Wildlife Over 50 Years''. Halsgrove: UK. {{ISBN|1-84114-589-0}} * 2007 – ''Island Life. Discovering Britain's Offshore Gems''. Halsgrove: UK. {{ISBN|1-84114-619-6}} ==Anrhydeddau== * {{Anrhydeddau WD}} <includeonly>Cadw lle i'r bot</includeonly> ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} {{DEFAULTSORT:Gillham, Mary}} [[Categori:Botanegwyr Cymreig]] [[Categori:Cyn-fyfyrwyr Prifysgol Aberystwyth]] [[Categori:Genedigaethau 1921]] [[Categori:Gwyddonwyr benywaidd Cymreig]] [[Categori:Llenorion Cymreig yr 20fed ganrif]] [[Categori:Llenorion Cymreig yr 21ain ganrif]] [[Categori:Marwolaethau 2013]] [[Categori:Merched yr 20fed ganrif]] [[Categori:Naturiaethwyr Cymreig]] malwt4vp5dibemjectf46c8r2owj10b 0 252636 11101384 10948211 2022-08-13T16:40:30Z ListeriaBot 34804 Wikidata list updated [V2] wikitext text/x-wiki <!--Dymuno golygu'r dudalen? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu, a dechreuwch olygu! Dim probs! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}}}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}} }} <!--Paragraff 1--> Sir yn nhalaith {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, [[{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}}]] yw '''{{#invoke:Wikidata|getValue|P1705|FETCH_WIKIDATA}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}} ||Sefydlwyd {{PAGENAMEBASE}} ym |}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P36|FETCH_WIKIDATA}}||a sedd weinyddol y sir (a elwir weithiau'n 'dref sirol' neu'n 'brifddinas y sir') yw|.}} <!-- Cadw lle 1--> <!--Arwynebedd a phoblogaeth--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o|.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P166 |qual=P2927}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2927|P585}} ||Allan o'r arwynebedd hwn, y canran o ffurfiau dyfrol, megis [[llyn]]noedd ac [[afon]]ydd, yw |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||Ar ei huchaf, mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y sir yw:|. Mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 2--> <!--Ffinio ac amser--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae'r sir hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb|henebion]] ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y sir yn: '' |''.}}<!-- Cadw lle 3--> <!--Dwy ddelwedd lleoli / map --> {| |- | <!--delwedd map er lleoli (P242) --> {{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA|150px}}|sep=]}}]]|| [[Delwedd:Iowa in United States.svg|265px]] |- | Map o leoliad y sir<br /> o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}} || Lleoliad {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}<br /> o fewn UDA |} Ceir sawl sir o’r un enw gan gynnwys: *[[Fremont County, Colorado]] *[[Fremont County, Idaho]] *[[Fremont County, Iowa]] *[[Fremont County, Wyoming]] <!-- Beth am ychwanegu paragraff byr neu bennod cyfan yma ar Hanes y Sir, neu Ddaearyddiaeth y sir ayb? --> ==Trefi mwyaf== Mae gan y sir yma boblogaeth o tua {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}. Dyma rai o'r dinasoedd, trefi neu gymunedau mwyaf poblog y sir: {{Wikidata list |sparql= SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?population WHERE { ?item wdt:P131 wd:Q486123; wdt:P1082 ?population. { ?item (wdt:P31/(wdt:P279*)) wd:Q486972. } UNION { ?item (wdt:P31/(wdt:P279*)) wd:Q1093829. } UNION { ?item (wdt:P31/(wdt:P279*)) wd:Q3957. } UNION { ?item (wdt:P31/(wdt:P279*)) wd:Q17343829. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } ORDER BY DESC (?population) LIMIT 15 |links=local, text |references=all |columns=label:Tref neu gymuned,P1082:Poblogaeth,P2046:Arwynebedd |links=local, text }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Tref neu gymuned ! Poblogaeth ! Arwynebedd |- | ''[[:d:Q5398762|Sidney Township]]'' | 1636<ref name='ref_02dbde3ad0e67544629a04343b13f88f'>https://data.census.gov/cedsci/table?t=Populations%20and%20People&g=0100000US,%241600000&y=2020</ref><br/>1741<ref name='ref_dbce2e83e8fe11cf860e99e0c22c2da9'>https://data.census.gov/cedsci/table?g=0100000US%241600000&y=2010&d=DEC%20Redistricting%20Data%20%28PL%2094-171%29</ref> | 73.4 |- | [[Hamburg, Iowa]] | 1187<ref name='ref_cd8e10b653f801f98e7157cbabaca990'>''[[:d:Q107569809|2010 U.S. Gazetteer Files]]''</ref><ref name='ref_dbce2e83e8fe11cf860e99e0c22c2da9'>https://data.census.gov/cedsci/table?g=0100000US%241600000&y=2010&d=DEC%20Redistricting%20Data%20%28PL%2094-171%29</ref><br/>890<ref name='ref_02dbde3ad0e67544629a04343b13f88f'>https://data.census.gov/cedsci/table?t=Populations%20and%20People&g=0100000US,%241600000&y=2020</ref> | 2.84509<ref name='ref_2e83c38e724841cd47b209a861e4c15c'>''[[:d:Q32859555|2016 U.S. Gazetteer Files]]''</ref><br/>2.845088<ref name='ref_cd8e10b653f801f98e7157cbabaca990'>''[[:d:Q107569809|2010 U.S. Gazetteer Files]]''</ref> |- | [[Sidney, Iowa]] | 1070<ref name='ref_02dbde3ad0e67544629a04343b13f88f'>https://data.census.gov/cedsci/table?t=Populations%20and%20People&g=0100000US,%241600000&y=2020</ref> | 3.574674<ref name='ref_2e83c38e724841cd47b209a861e4c15c'>''[[:d:Q32859555|2016 U.S. Gazetteer Files]]''</ref><br/>3.57467<ref name='ref_cd8e10b653f801f98e7157cbabaca990'>''[[:d:Q107569809|2010 U.S. Gazetteer Files]]''</ref> |- | ''[[:d:Q9039028|Fisher Township]]'' | 711<ref name='ref_02dbde3ad0e67544629a04343b13f88f'>https://data.census.gov/cedsci/table?t=Populations%20and%20People&g=0100000US,%241600000&y=2020</ref><br/>698<ref name='ref_dbce2e83e8fe11cf860e99e0c22c2da9'>https://data.census.gov/cedsci/table?g=0100000US%241600000&y=2010&d=DEC%20Redistricting%20Data%20%28PL%2094-171%29</ref> | 40.45 |- | [[Farragut, Iowa]] | 485<ref name='ref_cd8e10b653f801f98e7157cbabaca990'>''[[:d:Q107569809|2010 U.S. Gazetteer Files]]''</ref><ref name='ref_dbce2e83e8fe11cf860e99e0c22c2da9'>https://data.census.gov/cedsci/table?g=0100000US%241600000&y=2010&d=DEC%20Redistricting%20Data%20%28PL%2094-171%29</ref><br/>490<ref name='ref_02dbde3ad0e67544629a04343b13f88f'>https://data.census.gov/cedsci/table?t=Populations%20and%20People&g=0100000US,%241600000&y=2020</ref> | 1.051419<ref name='ref_2e83c38e724841cd47b209a861e4c15c'>''[[:d:Q32859555|2016 U.S. Gazetteer Files]]''</ref><br/>1.051418<ref name='ref_cd8e10b653f801f98e7157cbabaca990'>''[[:d:Q107569809|2010 U.S. Gazetteer Files]]''</ref> |- | ''[[:d:Q9044381|Scott Township]]'' | 340<ref name='ref_02dbde3ad0e67544629a04343b13f88f'>https://data.census.gov/cedsci/table?t=Populations%20and%20People&g=0100000US,%241600000&y=2020</ref><br/>486<ref name='ref_dbce2e83e8fe11cf860e99e0c22c2da9'>https://data.census.gov/cedsci/table?g=0100000US%241600000&y=2010&d=DEC%20Redistricting%20Data%20%28PL%2094-171%29</ref> | 41.52 |- | ''[[:d:Q10811783|Riverton Township]]'' | 319<ref name='ref_02dbde3ad0e67544629a04343b13f88f'>https://data.census.gov/cedsci/table?t=Populations%20and%20People&g=0100000US,%241600000&y=2020</ref><br/>380<ref name='ref_dbce2e83e8fe11cf860e99e0c22c2da9'>https://data.census.gov/cedsci/table?g=0100000US%241600000&y=2010&d=DEC%20Redistricting%20Data%20%28PL%2094-171%29</ref> | 29.95 |- | ''[[:d:Q10811782|Riverside Township]]'' | 352<ref name='ref_02dbde3ad0e67544629a04343b13f88f'>https://data.census.gov/cedsci/table?t=Populations%20and%20People&g=0100000US,%241600000&y=2020</ref><br/>313<ref name='ref_dbce2e83e8fe11cf860e99e0c22c2da9'>https://data.census.gov/cedsci/table?g=0100000US%241600000&y=2010&d=DEC%20Redistricting%20Data%20%28PL%2094-171%29</ref> | 35.96 |- | ''[[:d:Q9045947|Washington Township]]'' | 267<ref name='ref_02dbde3ad0e67544629a04343b13f88f'>https://data.census.gov/cedsci/table?t=Populations%20and%20People&g=0100000US,%241600000&y=2020</ref><br/>350<ref name='ref_dbce2e83e8fe11cf860e99e0c22c2da9'>https://data.census.gov/cedsci/table?g=0100000US%241600000&y=2010&d=DEC%20Redistricting%20Data%20%28PL%2094-171%29</ref> | 51.24 |} {{Wikidata list end}} <!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen --> {{blwch llywio | enw = Taleithiau | teitl = Taleithiau {{banergwlad|{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}}}} | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q30}} <!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol Q30 = Unol Daleithiau America--> }} {{blwch llywio | enw = siroedd | header = Siroedd | teitl = Siroedd (a phrif drefi) o fewn talaith {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}} | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q1546}}<!--Enw'r DALAITH--> }} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} [[Categori:Siroedd Iowa]] p52cveor9fvzgtbj5mamqyacm1qwxxj 0 261558 11101381 11058037 2022-08-13T15:57:26Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Michigan]]{{#invoke:wd|references|P131}} }} <!--Paragraff 1--> <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> Dinas yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Michigan]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}} <!-- Cadw lle 1--> <!--Ffinio ac amser--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2--> ==Poblogaeth ac arwynebedd== <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3--> <!-- delwedd lleoli / map --> {| |- | <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]] || |- | <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center> || |} <!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma --> ==Pobl nodedig== Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Mason, gan gynnwys: {{Wikidata list |sparql= SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q5; wdt:P19 wd:Q1987548. OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". } } ORDER BY DESC (?item) LIMIT 10 |sort=P569 |references=all |columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw |links=local, text }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! enw ! delwedd ! galwedigaeth ! man geni ! Bl geni ! Bl marw |- | ''[[:d:Q111476149|Lou Alonso]]'' | | ''[[:d:Q1622272|academydd]]''<ref name='ref_89b514fa952a8b8e9cbebac7ac8b9d6e'>https://sites.aph.org/hall/inductees/lulu-johnson-alonso/</ref> | [[Mason, Michigan|Mason]] | 1925 | 2012 |- | ''[[:d:Q7361154|Rollin Dart]]'' | | ''[[:d:Q806798|banciwr]]''<ref name='ref_f8cdf355ecf5227f0b0c98050f2cb8be'>http://www.legacy.com/obituaries/lsj/obituary.aspx?pid=179916274</ref> | [[Mason, Michigan|Mason]] | 1925 | 2016 |- | ''[[:d:Q74151553|Jim N. Brown]]'' | [[Delwedd:Jim N. Brown.png|center|128px]] | ''[[:d:Q47064|person milwrol]]''<br/>[[gwleidydd]] | [[Mason, Michigan|Mason]] | 1926 | 1991 |- | ''[[:d:Q21598223|Bob Jewett]]'' | | ''[[:d:Q19204627|chwaraewr pêl-droed Americanaidd]]'' | [[Mason, Michigan|Mason]] | 1934 | 2015 |- | ''[[:d:Q965256|Alan Curtis]]'' | [[Delwedd:Portrait Alan Curtis, Florence 2006.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q158852|arweinydd]]''<br/>''[[:d:Q14915627|cerddolegydd]]''<br/>''[[:d:Q5371902|harpsicordydd]]'' | [[Mason, Michigan|Mason]] | 1934 | 2015 |- | ''[[:d:Q6451520|Kyle Woodring]]'' | [[Delwedd:Kyle with DDY.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q386854|drymiwr]]'' | [[Mason, Michigan|Mason]] | 1967 | 2009 |- | ''[[:d:Q529613|Kristin Haynie]]'' | | ''[[:d:Q3665646|chwaraewyr pêl-fasged]]''<ref name='ref_6ec093c65fb6115a86cac1825206d8fc'>''[[:d:Q22235911|Basketball-Reference.com]]''</ref><br/>''[[:d:Q5137571|hyfforddwr pêl-fasged]]''<ref name='ref_59d6be33c248a9fa9ee2d65e71236502'>''[[:d:Q3060570|eurobasket.com]]''</ref> | [[Mason, Michigan|Mason]] | 1983 | |- | ''[[:d:Q3431192|Steve Clark]]'' | [[Delwedd:Steve-clark-hbk.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q937857|pêl-droediwr]]'' | [[Mason, Michigan|Mason]] | 1986 | |- | ''[[:d:Q5300415|Doug DeMartin]]'' | | ''[[:d:Q937857|pêl-droediwr]]'' | [[Mason, Michigan|Mason]] | 1986 | |- | ''[[:d:Q66012733|Heather Oesterle]]'' | | ''[[:d:Q5137571|hyfforddwr pêl-fasged]]''<br/>''[[:d:Q3665646|chwaraewyr pêl-fasged]]'' | [[Mason, Michigan|Mason]] | | |} {{Wikidata list end}} <!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen --> {{blwch llywio | enw = Taleithiau | teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth--> | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q30}} <!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America --> }} {{blwch llywio | enw = siroedd | header = Siroedd | teitl = Siroedd o fewn talaith Michigan | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH --> }} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{#invoke:wd|references|P131}} [[Categori:Dinasoedd Ingham County, Michigan]] 13g3h0seikmr57cj5b7ayz3o4tjp9ed 0 262668 11101379 11075878 2022-08-13T15:55:37Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Michigan]]{{#invoke:wd|references|P131}} }} <!--Paragraff 1--> <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> Dinas yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Michigan]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}} <!-- Cadw lle 1--> <!--Ffinio ac amser--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2--> ==Poblogaeth ac arwynebedd== <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3--> <!-- delwedd lleoli / map --> {| |- | <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]] || |- | <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center> || |} <!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma --> ==Pobl nodedig== Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Leslie, gan gynnwys: {{Wikidata list |sparql= SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q5; wdt:P19 wd:Q2800622. OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". } } ORDER BY DESC (?item) LIMIT 10 |sort=P569 |references=all |columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw |links=local, text }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! enw ! delwedd ! galwedigaeth ! man geni ! Bl geni ! Bl marw |- | ''[[:d:Q235361|Voltairine de Cleyre]]'' | [[Delwedd:VoltairinedeCleyre.jpg|center|128px]] | [[ysgrifennwr]]<ref name='ref_dfc2485d17cb470da1b573f7b6bca15e'>''[[:d:Q106787730|American Women Writers]]''</ref><br/>[[bardd]]<ref name='ref_1d7afd04a8193c0694142b7aa16dd2cc'>''[[:d:Q18328141|The Feminist Companion to Literature in English]]''</ref><br/>''[[:d:Q11774202|awdur ysgrifau]]''<ref name='ref_1d7afd04a8193c0694142b7aa16dd2cc'>''[[:d:Q18328141|The Feminist Companion to Literature in English]]''</ref><br/>''[[:d:Q1930187|newyddiadurwr]]''<ref name='ref_1d7afd04a8193c0694142b7aa16dd2cc'>''[[:d:Q18328141|The Feminist Companion to Literature in English]]''</ref><br/>''[[:d:Q28692502|ymgyrchydd dros hawliau merched]]''<ref name='ref_1d7afd04a8193c0694142b7aa16dd2cc'>''[[:d:Q18328141|The Feminist Companion to Literature in English]]''</ref><br/>''[[:d:Q12961474|anarchydd]]''<br/>''[[:d:Q16323111|gweithredwr dros heddwch]]''<br/>''[[:d:Q4964182|athronydd]]'' | [[Leslie, Michigan|Leslie]]<ref name='ref_1d7afd04a8193c0694142b7aa16dd2cc'>''[[:d:Q18328141|The Feminist Companion to Literature in English]]''</ref> | 1866 | 1912 |- | ''[[:d:Q21519459|Burton Orange Longyear]]'' | | ''[[:d:Q2374149|botanegydd]]'' | [[Leslie, Michigan|Leslie]] | 1868 | 1969 |- | ''[[:d:Q107303101|David H. Crowley]]'' | | [[gwleidydd]] | [[Leslie, Michigan|Leslie]] | 1882 | 1951 |- | ''[[:d:Q26997445|Dave Latter]]'' | | ''[[:d:Q3665646|chwaraewyr pêl-fasged]]''<ref name='ref_6ec093c65fb6115a86cac1825206d8fc'>''[[:d:Q22235911|Basketball-Reference.com]]''</ref> | [[Leslie, Michigan|Leslie]] | 1922 | 2000 |} {{Wikidata list end}} <!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen --> {{blwch llywio | enw = Taleithiau | teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth--> | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q30}} <!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America --> }} {{blwch llywio | enw = siroedd | header = Siroedd | teitl = Siroedd o fewn talaith Michigan | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH --> }} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{#invoke:wd|references|P131}} [[Categori:Dinasoedd Ingham County, Michigan]] fvw36y3xodyu2ek7sv06ih3y2tie1lh 0 267197 11101392 11079131 2022-08-13T17:10:00Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Pennsylvania]]{{#invoke:wd|references|P131}} }} <!--Paragraff 1--> <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> Dinas yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Pennsylvania]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}} <!-- Cadw lle 1--> <!--Ffinio ac amser--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2--> ==Poblogaeth ac arwynebedd== <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3--> <!-- delwedd lleoli / map --> {| |- | <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]] || |- | <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center> || |} <!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma --> ==Pobl nodedig== Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Parker, gan gynnwys: {{Wikidata list |sparql= SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q5; wdt:P19 wd:Q1185238. OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". } } ORDER BY DESC (?item) LIMIT 10 |sort=P569 |references=all |columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw |links=local, text }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! enw ! delwedd ! galwedigaeth ! man geni ! Bl geni ! Bl marw |- | ''[[:d:Q7342522|Robert Burns Wilson]]'' | [[Delwedd:Robert Burns Wilson 001.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q1028181|arlunydd]]'' | [[Parker, Pennsylvania]] | 1850 | 1916 |} {{Wikidata list end}} <!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen --> {{blwch llywio | enw = Taleithiau | teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth--> | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q30}} <!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America --> }} {{blwch llywio | enw = siroedd | header = Siroedd | teitl = Siroedd o fewn talaith Pennsylvania | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH --> }} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{#invoke:wd|references|P131}} [[Categori:Dinasoedd Armstrong County, Pennsylvania]] bjdhe2nw9bl4i9itkxlyibvnqoveolb 0 268113 11101376 11087022 2022-08-13T15:33:46Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Michigan]]{{#invoke:wd|references|P131}} }} <!--Paragraff 1--> <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> Cymuned heb ei hymgorffori (''unincorporated community'') yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Michigan]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}} <!-- Cadw lle 1--> <!--Ffinio ac amser--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2--> ==Poblogaeth ac arwynebedd== <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||Ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3--> <!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma --> ==Pobl nodedig== Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Wellington, gan gynnwys: {{Wikidata list |sparql= SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q5; wdt:P19 wd:Q20710427. OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". } } ORDER BY DESC (?item) LIMIT 10 |sort=P569 |references=all |columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw |links=local, text }} {{Wikidata list end}} <!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen --> {{blwch llywio | enw = Taleithiau | teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth--> | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q30}} <!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America --> }} {{blwch llywio | enw = siroedd | header = Siroedd | teitl = Siroedd o fewn talaith Michigan | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH --> }} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{#invoke:wd|references|P131}} [[Categori:Cymunedau Gogebic County, Michigan]] soc3uo6u7hxk6wrjx3dvzvxpz3gub5h 0 269503 11101374 11087021 2022-08-13T15:31:41Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Michigan]]{{#invoke:wd|references|P131}} }} <!--Paragraff 1--> <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> Cymuned heb ei hymgorffori (''unincorporated community'') yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Michigan]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}} <!-- Cadw lle 1--> <!--Ffinio ac amser--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2--> ==Poblogaeth ac arwynebedd== <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o| }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||ac ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3--> <!-- delwedd lleoli / map --> {| |- | <!--delwedd map er lleoli (P242) -->{{First word|{{#invoke:Wikidata|getImages|P242|FETCH_WIKIDATA}}|sep=]}}]] || |- | <center>Lleoliad {{PAGENAMEBASE}}<br />o fewn {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P131}}</center> || |} <!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma --> ==Pobl nodedig== Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Ossineke, gan gynnwys: {{Wikidata list |sparql= SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q5; wdt:P19 wd:Q3316653. OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". } } ORDER BY DESC (?item) LIMIT 10 |sort=P569 |references=all |columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw |links=local, text }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! enw ! delwedd ! galwedigaeth ! man geni ! Bl geni ! Bl marw |- | ''[[:d:Q16734657|Joel Potrykus]]'' | [[Delwedd:Joel Potrykus at the 2012 Belfort Entrevues Film Festival.jpg|center|128px]] | [[cyfarwyddwr ffilm]]<br/>[[sgriptiwr]] | [[Ossineke, Michigan]] | 1977 | |} {{Wikidata list end}} <!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen --> {{blwch llywio | enw = Taleithiau | teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth--> | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q30}} <!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America --> }} {{blwch llywio | enw = siroedd | header = Siroedd | teitl = Siroedd o fewn talaith Michigan | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH --> }} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{#invoke:wd|references|P131}} [[Categori:Cymunedau Alpena County, Michigan]] 5ybv898zvj84eir0cds85qnloivxxwi 0 270599 11101371 11087019 2022-08-13T15:25:52Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Michigan]]{{#invoke:wd|references|P131}} }} <!--Paragraff 1--> <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> Treflan yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Michigan]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}} <!-- Cadw lle 1--> <!--Ffinio ac amser--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2--> ==Poblogaeth ac arwynebedd== <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||Ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3--> <!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma --> ==Pobl nodedig== Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Long Rapids, gan gynnwys: {{Wikidata list |sparql= SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q5; wdt:P19 wd:Q6673178. OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". } } ORDER BY DESC (?item) LIMIT 10 |sort=P569 |references=all |columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw |links=local, text }} {{Wikidata list end}} <!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen --> {{blwch llywio | enw = Taleithiau | teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth--> | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q30}} <!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America --> }} {{blwch llywio | enw = siroedd | header = Siroedd | teitl = Siroedd o fewn talaith Michigan | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH --> }} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{#invoke:wd|references|P131}} [[Categori:Treflannau Alpena County, Michigan]] f76ol7mptu4b7vscvrkwlv5zjvhlikl 0 270686 11101373 11087020 2022-08-13T15:30:54Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Michigan]]{{#invoke:wd|references|P131}} }} <!--Paragraff 1--> <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> Cymuned heb ei hymgorffori (''unincorporated community'') yn [[Arenac County, Michigan|Arenac County]], yn nhalaith [[Michigan]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}} <!-- Cadw lle 1--> <!--Ffinio ac amser--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2--> ==Poblogaeth ac arwynebedd== <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||Ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3--> <!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma --> ==Pobl nodedig== Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Maple Ridge, gan gynnwys: {{Wikidata list |sparql= SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q5; wdt:P19 wd:Q6753957. OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". } } ORDER BY DESC (?item) LIMIT 10 |sort=P569 |references=all |columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw |links=local, text }} {{Wikidata list end}} <!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen --> {{blwch llywio | enw = Taleithiau | teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth--> | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q30}} <!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America --> }} {{blwch llywio | enw = siroedd | header = Siroedd | teitl = Siroedd o fewn talaith Michigan | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH --> }} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{#invoke:wd|references|P131}} [[Categori:Cymunedau Arenac County, Michigan]] 9uvqq0dkiumnh1c9qamswo09slhvr1y 0 271188 11101377 11087023 2022-08-13T15:35:23Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|UDA}} | suppressfields= sir cod_post| ynganiad = {{wikidata|property|P443}} | talaith = [[Michigan]]{{#invoke:wd|references|P131}} }} <!--Paragraff 1--> <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> Cymuned heb ei hymgorffori (''unincorporated community'') yn {{#invoke:Wikidata|getValue|P131|FETCH_WIKIDATA}}{{#invoke:wd|references|P131}}, yn nhalaith [[Michigan]], {{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P17}} yw '''{{PAGENAMEBASE}}'''. {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |list=prose |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P138 }}{{wikidata|references|P47}}{{wikidata|references|best|P138}}||Cafodd ei henwi ar ôl|, }}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getDateValue|P571|FETCH_WIKIDATA|y}}|| ac fe'i sefydlwyd ym |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P2936|FETCH_WIKIDATA}}||Siaredir nifer o ieithoedd yn yr ardal gan gynnwys|.}} <!-- Cadw lle 1--> <!--Ffinio ac amser--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P47|FETCH_WIKIDATA}}||Mae'n ffinio gyda|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P421|FETCH_WIKIDATA}}||Ceir 9 cylchfa amser yn UDA, ac mae hon yn perthyn i'r cylchfa amser a elwir yn: |.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P1456|FETCH_WIKIDATA}}||Cedwir rhestr swyddogol o [[heneb]]ion ac [[adeilad cofrestredig|adeiladau cofrestredig]] y dref yn: |.}}<!-- Cadw lle 2--> ==Poblogaeth ac arwynebedd== <!--Dymuno golygu'r darn canlynol? Copiwch y paragraff dan sylw, a welwch ar y sgrin (nid y cod), yna pastiwch ef yn y ffenestr golygu dros y cod yma, a dechreuwch olygu! Gallwch ddileu'r bennod gyfan, a'i ail-sgwennu os dymunwch. Neu ychwanegwch bennod newydd isod...--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2046}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2046|P585}}||Mae ganddi [[arwynebedd]] o|.}}<!--CYPLYSU-->{{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|No}}} |noicon=y |P585 |qual=P2044}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P2044|P585}} ||Ar ei huchaf mae'n|yn uwch na lefel y môr.}}<!--CYPLYSU--> {{if then show| {{#invoke:WikidataIB |getValue |fwd=ALL |osd={{{onlysourced|}}} |noicon=y |P166 |qual=P1082}}{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|best|P1082|P585}}||Yn ôl [[cyfrifiad]] y wlad, [[poblogaeth]] y dref yw:|; mewn cymhariaeth, yn 2016 roedd [[poblogaeth]] [[Caerdydd]] yn 361,462 a [[Rhyl]] tua 26,000.<ref>[https://statswales.gov.wales/Catalogue/Population-and-Migration/Population/Estimates/Local-Authority/populationestimates-by-localauthority-year statswales.gov.wales;] adalwyd 25 Mawrth 2020.</ref>}} <!-- Cadw lle 3--> <!-- gallwch ychwanegu paragraffau newydd yma --> ==Pobl nodedig== Ceir nifer o bobl nodedig a anwyd yn Wilson, gan gynnwys: {{Wikidata list |sparql= SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel ?itemDescription ?yob ?yod WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q5; wdt:P19 wd:Q8022934. OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?dob. BIND(YEAR(?dob) AS ?yob) } # mae P569 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?dod. BIND(YEAR(?dod) AS ?yod) } # mae P570 yn y golofn yn rhoi'r dyddiad llawn SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "cy,en". } } ORDER BY DESC (?item) LIMIT 10 |sort=P569 |references=all |columns=label:enw,P18,P106,P19,?yob:Bl geni,?yod:Bl marw |links=local, text }} {{Wikidata list end}} <!--BLWCH LLYWIO ar droed y dudalen --> {{blwch llywio | enw = Taleithiau | teitl = Taleithiau {{banergwlad|UDA}} <!--P17 = Gwladwriaeth--> | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q30}} <!-- P150 = yn cynnwys yr ardal weinyddol; Q30 = Unol Daleithiau America --> }} {{blwch llywio | enw = siroedd | header = Siroedd | teitl = Siroedd o fewn talaith Michigan | rhestr-1 = {{#statements:P150|from=Q1391}}<!-- Q-code y DALAITH --> }} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{#invoke:wd|references|P131}} [[Categori:Cymunedau Menominee County, Michigan]] md65lwvqhitd5bd1ft91qy2k8tg92bw 0 281959 11101504 10881904 2022-08-14T08:49:16Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen galaeth|name=[[New General Catalogue|NGC]] 48|z=0.005924<ref name=ned>{{cite web |title=NASA/IPAC Extragalactic Database |work=Results for NGC 0048 |url=http://nedwww.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC+48&img_stamp=yes&extend=no |accessdate=2010-05-05}}</ref>|notes=|size_v=1.4' x 0.9'<ref name=ned/>|appmag_v=14.4<ref name=ned/>|type=SABbc<ref name=ned/>|dist_ly=79.3 M[[Blwyddyn golaur|ly]]<ref name=distance>An object's distance from Earth can be determined using [[Hubble's law]]: ''v=H_o'' is Hubble's constant (70±5 (km/s)/Mpc). The relative uncertainty Δ''d''/''d'' divided by the distance is equal to the sum of the relative uncertainties of the velocity and ''v=H_o''</ref>|h_radial_v={{nowrap|1776 ± 8 [[Metr yr eiliad|km/e]]}}<ref name=ned/>|constellation name=[[Andromeda (cytser)|Andromeda]]|image=NGC 0048 2MASS.jpg|dec={{Dec|+48|14|05}}<ref name=ned/>|ra={{RA|00|14|02.2}}<ref name=ned/>|epoch=[[J2000]]|caption=NGC 48 ([[2MASS]], agos i'r [[is-goch]])|alt=NGC 48|upright=1.35|names=[[Principal Galaxies Catalogue|PGC]] 929}} Mae '''NGC48''' yn alaeth droellog barrog tua 79.3 miliwn o [[Blwyddyn golau|flynyddoedd golau]] o [[Cysawd yr Haul|Gysawd yr Haul]] yng [[Cytser|nghytser]] [[Andromeda (cytser)|Andromeda]].<ref name="distance"/> == Gweler hefyd == * [[Galaeth droellog|Galaeth droellog barrog]] * Rhestr gwrthrychau NGC (1–1000) * [[Andromeda (cytser)]] == Cyfeiriadau == {{cyfeiriadau}} == Dolenni allanol == {{WiciAwyr}} {{NGC5}} {{Awyr|00|14|02.2|+|48|14|05}} [[Categori:Andromeda (cytser)]] [[Categori:Galaethau troellog barrog]] [[Categori:Gwrthrychau NGC]] sywg4cph082w2c9ilb2ih37vck76x6b 0 285824 11101368 11023541 2022-08-13T15:17:04Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Pethau| image = File:Veps language and VepKar corpus by Nina Zaitseva 2018.webm }} Mae'r iaith '''Fepseg''' (enw brodorol: ''vepsän kelʹ'', ''vepsän keli'', neu ''vepsä'') yn iaith sy'n perthyn i'r [[Fepsiaid]], cangen ogleddol ieithoedd [[Baltig-Ffineg|Baltig-Ffinneg]] o gangen [[Ffinno-Ugrig]] teulu'r [[ieithoedd Wralaidd]]. Y perthnasau agosaf i Fepseg yw ieithoedd fel [[Careleg]], [[Ffinneg]], [[Estoneg]], [[Izhoreg]] a [[Fodieg]].<ref name="docplayer.ru">{{Cite web|title=VEPSÄN KEL. openduzkirj täuz kaznuzilе. Piter Piterin Vepsän sebr PDF Скачать Бесплатно|url=https://docplayer.ru/29517377-Vepsan-kel-openduzkirj-tauz-kaznuzile-piter-piterin-vepsan-sebr-2014.html|website=docplayer.ru|access-date=2020-12-24}}</ref><ref>{{Cite web|title=ВЕПССКИЙ ЯЗЫК • Большая российская энциклопедия - электронная версия|url=https://web.archive.org/web/20190716225822/https://bigenc.ru/linguistics/text/5200003|website=web.archive.org|date=2019-07-16|access-date=2020-12-24}}</ref> Yn ôl lleoliad y bobl, mae'r iaith wedi'i rhannu'n dair prif dafodiaith: '''Fepseg Gogleddol''' (yn [[Llyn Onega]] i'r de o [[Petrozavodsk]], i'r gogledd o afon Svir, gan gynnwys hen Fepseg Cenedlaethol Volost), '''Fepseg Canolog''' (yn y [[Oblast Leningrad]] a [[Oblast Vologda|Fologda]]), a '''Fepseg y De''' (yn [[Oblast Leningrad]] hefyd). Mae tafodiaith y Gogledd yn ymddangos yn unigryw ymhlith y tair; fodd bynnag, mae'n dal i fod yn ddealladwy i siaradwyr y ddwy dafodiaith arall. Mae siaradwyr tafodiaith y Gogledd yn galw eu hunain yn "Ludi" (''lüdikad'') neu y ''lüdilaižed''. Siaredir Fepseg yn bennaf yn rhanbarthau [[Gweriniaeth Carelia]], [[Oblast Leningrad]] a [[Oblast Vologda|Fologda]] yn [[Ffederasiwn Rwsia]].<ref name="docplayer.ru"/><ref name="Вепсский корпус">{{Cite web|title=Вепсский корпус|url=https://web.archive.org/web/20190115171707/http://vepsian.krc.karelia.ru/about/|website=web.archive.org|date=2019-01-15|access-date=2020-12-24}}</ref><ref>{{Cite web|title=З. И. Строгальщикова. Вепсы в этнокультурном пространстве Европейского Севера|url=http://avtor.karelia.ru/elbibl/strogalschikova/vepsy_v_etnokulturnom_prostranstve/index.html#4/z|website=avtor.karelia.ru|access-date=2020-12-24}}</ref> Am gyfnod hir roedd hi'n iaith anysgrifenedig. Dim ond yn gynnar yn yr 1990au y cafodd yr iaith ei hadfywio mewn ffurf ysgrifenedig. Ar hyn o bryd, cyhoeddir papur newydd misol yn yr iaith Fepseg “''Kodima''” (“Y famlwad”) yn Petrozavodsk. "''[[Kodima]]''“ yw'r unig bapur newydd sy'n defnyddio'r Fepseg.<ref>{{Cite web|url=https://nazaccent.ru/content/7573-edinstvennaya-v-mire-gazeta-na-vepsskom.html|title=ЕДИНСТВЕННАЯ В МИРЕ ГАЗЕТА НА ВЕПССКОМ ЯЗЫКЕ "KODIMA" ОТПРАЗДНОВАЛА ДВАДЦАТИЛЕТНИЙ ЮБИЛЕЙ|date=|access-date=|website=Nazaccent.ru|last=|first=|archiveurl=|archivedate=|deadurl=}}</ref> Mae'r iaith Fepseg dan fygythiad difodiant, gan fod mwyafrif y siaradwyr brodorol yn perthyn i'r genhedlaeth hŷn; go brin bod y plant medru siarad yr iaith. Mae pob un o'r Fepsiaid yn Rwsia yn siarad [[Rwseg|Rwsieg]] fel eu mamiaith. Mae'r iaith Fepseg wedi'i chynnwys yn Llyfr Coch ieithoedd pobloedd Rwsia ac fe'i hystyrir yn iaith â thraddodiad ysgrifenedig.<ref name="Вепсский корпус"/><ref>{{Cite web|title=VEPSÄN KEL. openduzkirj täuz kaznuzilе. Piter Piterin Vepsän sebr PDF|url=http://web.archive.org/web/20190701121957/https://docplayer.ru/29517377-Vepsan-kel-openduzkirj-tauz-kaznuzile-piter-piterin-vepsan-sebr-2014.html|website=web.archive.org|date=2019-07-01|access-date=2020-12-24}}</ref> Yn [[Rwsia]], mewn 5 ysgol yn genedlaethol, mae dros 350 o blant yn astudio'r iaith Fepseg.<ref>{{cite web|url=http://gov.karelia.ru/News/2004/12/1209_03_e.html|title=09.12.2004 - The Vepsian Culture Society in Karelia celebrates its 15th anniversary|work=gov.karelia.ru}}</ref> Yn ôl ystadegau Sofietaidd, roedd 12,500 o bobl yn Fepsiaid ethnig hunan-ddynodedig ar ddiwedd 1989.<ref>{{Cite web|title=About: Veps language|url=http://dbpedia.org/page/Veps_language|website=dbpedia.org|access-date=2020-12-24}}</ref>, yn ôl ''Ethnologue'' roedd yna dim ond 3,160 o siaradwyr Fepseg yn 2010.<ref>{{Cite web|title=Veps|url=https://www.ethnologue.com/language/vep|website=Ethnologue|access-date=2020-12-24|language=en}}</ref> [[Delwedd:Fenno-Ugrian languages.png|bawd|287x287px|Ieithoedd Ffino-Ugrig]] ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} [[Categori:Ieithoedd Rwsia]] [[Categori:Ieithoedd Wralaidd]] 1xyrb1pnpqpf0tuy04mvk1pndlvey7v 0 288264 11101369 11083624 2022-08-13T15:17:47Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen iaith|iso3=liv|map=Liivi keel.GIF}} Mae'r '''iaith Lifoneg''' ( Lifoneg: {{Lang|liv|rāndakēļ}} ) yn iaith Ffinnaidd-Uralig . Er bod ei siaradwr brodorol olaf wedi marw yn 2013, <ref>{{Cite web|url=http://geocurrents.info/cultural-geography/linguistic-geography/obituary-last-native-speaker-of-the-livonian-language-died-age-103|title=Obituary: Last Native Speaker of the Livonian Language Died Age 103|publisher=GeoCurrents|access-date=2013-12-01|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131026031125/http://www.geocurrents.info/cultural-geography/linguistic-geography/obituary-last-native-speaker-of-the-livonian-language-died-age-103|archivedate=October 26, 2013}}</ref> nodwyd bod tua 40 o siaradwyr a 210 wedi adrodd rhywfaint o wybodaeth am yr iaith. Gwlad frodorol y bobl Lifonaidd yw Arfordir Lifonaidd [[Gwlff Riga|Gwlff Lifonia]], a leolir yng ngogledd penrhyn Kurzeme [[Latfia|yn Latfia]] . O bosibl yn unigryw ymhlith yr ieithoedd Uralig, disgrifiwyd Lifoneg fel iaith acen-traw (gweler isod ). <ref>{{Cite web|url=http://virtuallivonia.info/?page_id=134|title=Sketch of Livonian Sounds and Grammar|website=Virtual Livonia|language=en-US|access-date=2020-03-22}}</ref> Mae rhai Lifoniaid ethnig yn dysgu neu wedi dysgu Lifoneg mewn ymgais i'w adfywio, ond oherwydd bod Lifoniaid yn leiafrif ethnig bach, mae'r cyfleoedd i ddefnyddio Livoneg yn gyfyngedig. Cyhoeddodd papur newydd Estonia ''Eesti Päevaleht'' ar gam mai Viktors Bertholds, a fu farw ar 28 Chwefror 2009, oedd y siaradwr brodorol olaf a ddechreuodd yr ysgol iaith Latfia yn unieithol Lifoneg. Roedd rhai Lifoniaid eraill wedi dadlau, fodd bynnag, fod rhai siaradwyr brodorol ar ôl, <ref>{{Cite web|url=http://www.baltic-course.com/eng/baltic_news/?doc=3215|title=Latvia's tiny Livonian minority struggles to keep its language alive &#124; Baltic States news & analytics|publisher=The Baltic Course|date=2012-10-17|access-date=2013-12-01}}</ref> gan gynnwys cefnder Viktors Bertholds, {{Interlanguage link|Grizelda Kristiņa|lv|Grizelda Kristiņa}} . Bu farw Kristiņa yn 2013. Nododd erthygl a gyhoeddwyd gan y [[Foundation for Endangered Languages|Sefydliad Ieithoedd Mewn Perygl]] yn 2007 nad oedd dim ond 182 o Lifoniaid cofrestredig a dim ond chwe siaradwr brodorol. Mewn cynhadledd yn 2009, soniwyd y gallai fod "ar y gorau 10 o siaradwyr brodorol byw" yr iaith. Mae hyrwyddo'r iaith Lifoneg fel iaith fyw wedi'i ddatblygu'n bennaf gan Ganolfan Ddiwylliannol Lifoneg ( ''{{Lang|lv|Līvõ Kultūr Sidām}}'' ), sefydliad o Lifoniaid ifanc yn bennaf. Cynrychiolir Lifoneg fel iaith lai ei defnydd yn Latfia - ynghyd â Latgaleg - gan Swyddfa Ieithoedd Llai Latfia, a arferai fod yn gangen genedlaethol o Swyddfa Ewropeaidd Ieithoedd Llai (European Bureau for Lesser-Used Languages, (EBLUL), 1982-2010)). Addysgir yr iaith mewn prifysgolion yn Latfia, Estonia a'r [[Y Ffindir|Ffindir]], sy'n cynyddu'r gronfa o siaradwyr ail iaith nad ydynt yn byw yn Latfia yn gyson. == Hanes == [[Delwedd:Matthai.gif|bawd| Tudalen deitl yn Almaeneg [[Yr Efengyl yn ôl Mathew|Efengyl Mathew]] yn Lifoneg, 1863]] Yn y 19eg ganrif, roedd tua 2,000 o bobl yn dal i siarad Lifoneg; yn 1852, roedd nifer y Lifoniaid yn 2,394. <ref>{{Harvard citation|Ariste|1981|loc=p. 78}}</ref> Mae digwyddiadau hanesyddol amrywiol wedi arwain at farwolaeth Lifoneg bron yn llwyr: * Yn y 13eg ganrif, roedd 30,000 o siaradwyr Lifoneg. <ref>{{Harvard citation|Schätzung Vääri|1966}}</ref> * Goresgyniad yr Almaenwyr: tua'r flwyddyn 1200, gorchfygodd Brodyr Lifoniaidd y Cleddyf a'r [[Marchogion Tiwtonaidd|marchogion Teutonig]] Lifonia, gan arwain at gynnen rheolaeth yr ardal rhwng yr urddau hyn ac Archesgobaeth Riga . * 1522: Cyflwynniad y [[Y Diwygiad Protestannaidd|Diwygiad Protestannaidd]] . * 1557: Goresgyniad Rwsia, a elwir hefyd yn Rhyfel Rwsia-Sweden. * 1558–1583: Rhyfel Lifonaidd . Ymladdodd Rwsiaid, Swediaid, Daniaid, Lithwaniaid a Phwyliaid dros yr ardal. * 1721: Cytundeb Nystad . Daeth Gogledd Lifonia yn daleithiau Tsaraidd Rwsia. * 1918: Sefydlu Latfia; ail-flodeuodd yr iaith Lifoneg. * [[Yr Ail Ryfel Byd]] a'r [[Yr Undeb Sofietaidd|Undeb Sofietaidd]] : ymyleiddio Livoneg. * Wedi'i ddatgan wedi diflannu ar 6 Mehefin 2013. * [[Revival of the Livonian language|Dechreuodd adfywiad yr iaith Lifoneg]] ar ôl i'r siaradwr brodorol olaf farw. <ref>{{Cite web|url=https://deepbaltic.com/2019/07/15/twenty-speakers-but-three-poets-writing-in-livonian/}}</ref> Yn y 13eg ganrif, roedd y Lifoniaid brodorol yn byw yn siroedd canlynol [[Estonia]] [[Alempois]], [[Jogentagana]], Järva, Läänemaa, Mõhu, [[Nukermund|Nurmekund]], Sakala, Ugandi, a Vaiga yn y gogledd, a Daugava yn y de  . Dechreuwyd anheddiad Lifonaidd Curonia bryd hynny hefyd. <ref>{{Harvard citation|Moseley|2002}}</ref> Yn y 12fed-13eg ganrif gorchfygwyd tiroedd Lifonaidd gan y [[Marchogion Tiwtonaidd|Gorchymyn Teutonig]] . Arweiniodd y goncwest at ostyngiad cryf yn nifer siaradwyr Lifoneg, tiroedd Lifonaidd gwag lle roedd y Latfiaid yn byw ynddynt, a gyfrannodd at ddisodli'r iaith Lifonaidd o blaid Latfiaidd. <ref>{{Cite news|first=P.A.|last=Ariste|title=Известия АН Латвийской ССР: Ливы и ливский язык|year=1958|issue=11|page=32}}</ref> Amcangyfrifir bod 30,000 o Lifoniaid ar adeg gwladychu’r Almaen. <ref>{{Cite book|last=de Sivers|first=F.|title=Parlons live: une langue de la Baltique|location=Paris; Budapest; Torino|publisher=L'Harmattan|year=2001|pages=16|isbn=2-7475-1337-8}}</ref> Yn y 19eg ganrif amcangyfrifir nifer siaradwyr y dafodiaith Couronaidd fel a ganlyn: 2,074 o bobl yn 1835, 2,324 o bobl ym 1852, 2,390 o bobl ym 1858, 2,929 o bobl ym 1888. <ref>{{Harvard citation|Moseley|2002}}</ref> Yn ôl Cyfrifiad Sofietaidd 1989, roedd 226 o bobl yn Lifonaidd, ac roedd bron i hanner ohonyn nhw'n siarad Lifoneg. <ref>{{Cite book|last=Viitso|first=Т.-Р.|title=Ливский язык: Языки мира. Уральские языки|location=Moscow|publisher=Наука|year=1993|pages=76–77|isbn=5-02-011069-8}}</ref> Yn ôl amcangyfrifon o Ganolfan Ddiwylliant Lif yn 2010, dim ond 40 o bobl oedd yn siarad Lifoneg ym mywyd beunyddiol. Yn 2013, nid oedd unrhyw un a siaradodd Lifoneg ym mywyd beunyddiol. <ref>{{Cite web|url=http://www.livones.net/44atbildes/?raksts=8680|title=Lībiešu valoda|date=2011-11-11|publisher=livones.net|language=lv|access-date=2014-12-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141222195941/http://www.livones.net/44atbildes/?raksts=8680|archivedate=2014-12-22}}</ref> === Llenyddiaeth gynnar === Cofnodwyd y geiriau Lifoneg cyntaf yn Cronicl Lifonnaidd Harri . <ref>{{Harvard citation|Schätzung Vääri|1966|loc=p. 139}}</ref> Ymddangosodd y ffynonellau ysgrifenedig cyntaf am Lifoneg yn yr 16eg ganrif. Cyfieithwyd casgliad o gerddi Lifoneg "Caneuon a gweddïau cysegredig morwyr" (Latfieg: ''Jūrnieku svētās dziesmas un lūgšanas'') ei gyfieithu i [[Latfieg|Latfiaidd]] gan Jānis Prints a'i fab Jānis Jr ac fe'i cyhoeddwyd ym 1845. <ref>Juhrneeku svehtas dseesmas un luhgschanas, sadomahtas no zitkahrtiga Pises basnizas ķestera Jahņa Prinz, un viņņa vezzaka dehla Jahņa. </ref> <ref>Latvian encyclopedia . </ref> Y llyfr cyntaf yn Lifoneg oedd [[Yr Efengyl yn ôl Mathew|Efengyl Mathew]], a gyhoeddwyd ym Llundain yn 1863 yn nhafodieithoedd dwyreiniol a gorllewinol Courland. <ref name="Laanest 1975 loc=p. 21">{{Harvard citation|Laanest|1975|loc=p. 21}}</ref> Fe'i cyfieithwyd i ddafodiaith dwyrain Couronia gan Nick Pollmann ac i ddafodiaith gorllewin Couronia gan Jānis Prints a Peteris. Y cynllun gyda'r llyfr gan F. Wiedermann oedd sefydlu orgraff safonol a oedd yn cynnwys 36 llythyren a nifer o arwyddnodau. Cyfanswm y cylchrediad oedd 250 copi. <ref name="Moseley 2002 loc=p. 8">{{Harvard citation|Moseley|2002|loc=p. 8}}</ref> Dim ond un copi o bob tafodiaith a dderbyniodd y Lifoniaid. <ref>{{Harvard citation|Uralica|loc=p. 14}}</ref> [[Yr Efengyl yn ôl Mathew|Yr ail Efengyl Mathew]] oedd yr ail lyfr yn Lifoneg, a gyhoeddwyd ym 1880 yn [[St Petersburg]], gydag orgraff yn seiliedig ar Latfieg ac [[Almaeneg]] . <ref>{{Harvard citation|Uralica|loc=p. 15}}</ref> Yn y [[Y cyfnod rhwng y rhyfeloedd|cyfnod rhwng y rhyfeloedd]], cyhoeddwyd sawl dwsin o lyfrau yn Lifoneg, yn bennaf gyda chymorth sefydliadau o'r Ffindir ac Estonia. <ref name="Laanest 1975 loc=p. 21">{{Harvard citation|Laanest|1975|loc=p. 21}}</ref> Yn 1930, cyhoeddwyd y papur newydd cyntaf yn Lifoneg, ''"Līvli"'' . Yn 1942, cyhoeddwyd cyfieithiad o'r [[Y Testament Newydd|Testament Newydd]] yn [[Helsinki]] . Fe'i cyfieithwyd gan Kōrli Stalte, gyda chymorth yr ieithydd Ffinneg Lauri Kettunen. <ref>{{Harvard citation|Moseley|2002|loc=p. 11}}</ref> Ar ôl [[Yr Ail Ryfel Byd|y rhyfel]], ni chyhoeddwyd mwy o lyfrau yn Lifoneg, <ref>{{Harvard citation|Schätzung Vääri|1966|loc=p. 138}}</ref> gan fod yr Undeb Sofietaidd yn meddiannu Latfia . Ar ôl i Latfia adennill ei hannibyniaeth, cyhoeddwyd y cylchlythyr ''"Õvâ"'' yn Lifoneg ym 1994, wedi'i gysegru i ddiwylliant, celf a ffigurau Lifonaidd y mudiad cenedlaethol, ac ym 1998 gyda chefnogaeth yr "Open Society," cyhoeddwyd a chyflwynwyd y casgliad cyntaf o farddoniaeth yn Lifoneg, ''"Ma akūb sīnda vizzõ, tūrska!"'', yn y Ffindir ac Estonia. Mae'n cyfuno gweithiau beirdd enwog Lifoneg. <ref>{{Cite web|url=http://www.livones.net/44atbildes/?raksts=8678|title=Lībiešu literatūra|quote=Tā ir 1998. gadā Rīgā iznākusī lībiešu dzejas antoloģija „Es viltīgāks par tevi, menca”, kurā apkopoti visu zināmāko lībiešu dzejnieku – pavisam 24 – darbi.|date=2011-12-12|publisher=livones.net|language=lv|access-date=2014-12-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141227180858/http://www.livones.net/44atbildes/?raksts=8678|archivedate=2014-12-27}}</ref> <ref name="d">{{Cite web|url=http://www.delfi.lv/kultura/news/books/kulturas-centra-noass-notiks-libiesu-valodas-dienas-svinesana.d?id=17898433|title=Kultūras centrā 'Noass' notiks Lībiešu valodas dienas svinēšana|date=2007-05-17|publisher=www.DELFI.lv|language=lv|access-date=2014-12-27}}</ref> Hyd yn hyn, yr unig allfa gyfryngol Lifoneg yw livones.lv (mewn Saesneg, Latfieg a Lifoneg) [http://www.livones.net (livones.net)] a weithredir gan Ganolfan Ddiwylliant Liv. <ref>{{Cite web|url=http://www.d-pils.lv/news/2/423880|date=2011-03-09|publisher=D-PiLS.LV. Информационно-развлекательный портал Даугавпилса|language=ru|access-date=2014-12-27|title=Archived copy|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141227142841/http://www.d-pils.lv/news/2/423880|archivedate=2014-12-27}}</ref> Cafodd dau safle eu cynnwys yn yr Atlas Linguarum Europae i astudio Lifoneg: Miķeļtornis a Mazirbe . <ref>{{Cite book|last=Eder|first=Birgit|year=2003|title=Ausgewählte Verwandtschaftsbezeichnungen in den Sprachen Europas|publisher=Peter Lang|location=Frankfurt am Main|page=307|isbn=3631528736}}</ref> === Siaradwyr Lifoneg yn yr unfed ganrif ar hugain === [[Delwedd:Norādes_Kolkasragā.jpg|de|bawd|300x300px| Arwyddion tairieithog yn [[Latfieg]], Lifoneg a [[Saesneg]] ar Arfordir Lifonia]] [[Delwedd:Julgi_Stalte.jpg|de|bawd|300x300px| Julgī Stalte yn perfformio gyda grŵp cerddoriaeth y byd Lifonaidd-Estonaidd Tuļļi Lum yn 2009.]] Bu farw Viktors Bertholds (Gorffennaf 10, 1921 &#x2013; 28 Chwefror, 2009), <ref>{{Cite web|url=http://site.voila.fr/tangyra/eng.html|title=The last Livonian is dead|last=Laakso|first=Johanna|website=Tangyra|access-date=2009-06-09}}</ref> un o siaradwyr Lifoneg olaf y genhedlaeth a ddysgodd Lifoneg fel iaith gyntaf mewn teulu a chymuned Lifoniadd, ar Chwefror 28, 2009. Er yr adroddwyd mai ef oedd siaradwr brodorol olaf yr iaith, honnodd Lifoniaid eu hunain fod mwy o siaradwyr brodorol yn dal yn fyw, er mai ychydig iawn oedden nhw. <ref>[http://www.baltic-course.com/eng/baltic_news/?doc=3215 "Latvia's tiny Livonian minority struggles to keep its language alive"], ''Baltic Course'', 6 June 2013 (retrieved 6 June 2013)</ref> Fel yr adroddwyd ym mhapur newydd Estonia ''Eesti Päevaleht'', ganwyd Viktors Bertholds ym 1921 ac mae'n debyg ei fod yn perthyn i'r genhedlaeth ddiwethaf o blant a ddechreuodd eu hysgol gynradd (cyfrwng Latfia) yn uniaith Lifoneg; ychydig flynyddoedd yn ddiweddarach nodwyd bod rhieni Lifonaidd wedi dechrau siarad Latfieg â'u plant. Yn ystod yr Ail Ryfel Byd, llwyddodd Bertholds, yn wahanol i'r mwyafrif o ddynion Lifonaidd, i osgoi cael ei gynnull ym myddinoedd y naill rym meddiannaeth trwy guddio yn y coed . Ar ôl y rhyfel, bu Bertholds yn gweithio mewn amryw broffesiynau a rhannu ei wybodaeth am Lifoneg gyda llawer o ieithyddion maes; yn y 1990au, bu hefyd yn dysgu Lifoneg mewn gwersylloedd haf i blant. Bu farw brawd a gwraig Bertholds a siaradai Lifoneg yn y 1990au. Yn gynnar yn y 2000au, bu farw llawer o "Lifoniaid olaf" amlwg eraill hefyd, megis Poulin Klavin (1918-2001), ceidwad llawer o draddodiadau Lifonaidd a'r Lifoniad olaf i breswylio'n barhaol ar arfordir Courland, ac Edgar Vaalgamaa (1912-2003), clerigwr yn y Ffindir, cyfieithydd y Testament Newydd ac awdur llyfr ar hanes a diwylliant y Lifoniaid. <ref>''Valkoisen hiekan kansa'', Jyväskylä 2001</ref> <ref>[http://www.hs.fi/muistot/a1364354824709 Edgar Vaalgamaa - Muistokirjoitus - Muistot], [[Helsingin Sanomat|hs.fi]], Retrieved 2 March 2015.</ref> Yn ôl pob tebyg, siaradwr brodorol olaf Lifoneg oedd Grizelda Kristiņa, née Bertholde (1910–2013, cefnder i Viktors Bertholds), a oedd yn byw yng Nghanada o 1949. <ref>{{Cite web|url=http://finugor.ru/en/node/13126|title=Maailma viimane emakeelne liivlane sai 100-aastaseks|last=Tapio Mäkeläinen|publisher=FennoUgria|date=2010-03-19|access-date=2011-04-01}}</ref> Yn ôl Valts Ernštreits, fe siaradodd hi Lifoneg hefyd "fel petai hi wedi camu allan o'i fferm gartref mewn pentref arfordirol Lifonaidd ddoe yn unig", <ref>[[Raimu Hanson]]. </ref> a chymhwysodd fel siaradwr brodorol olaf iaith Lifoneg ei chenhedlaeth. Bu farw ar 2 Mehefin, 2013. <ref>{{Cite web|last=David Charter|url=http://www.thetimes.co.uk/tto/news/world/europe/article3782596.ece|title=Death of a language: last ever speaker of Livonian passes away aged 103|website=The Times|date=2013-06-05|access-date=2013-12-01}}</ref> Mae goroesiad yr iaith Lifoneg bellach yn dibynnu ar Lifoniaid ifanc a ddysgodd Lifoneg yn eu plentyndod gan neiniau a theidiau neu neiniau a theidiau'r cenedlaethau cyn y rhyfel. Nid oes llawer ohonynt, er bod ychydig gannoedd o Lifoniaid ethnig yn Latfia bellach sydd â diddordeb yn eu gwreiddiau Lifonaidd. Mae rhai Lifoniaid ifanc nid yn unig yn canu caneuon gwerin yn Lifoneg ond hyd yn oed yn ymdrechu i ddefnyddio Lifoneg yn weithredol mewn cyfathrebu bob dydd. Un siaradwr Lifoneg cenhedlaeth iau o'r fath yw {{Interlanguage link|Julgī Stalte|lv|Julgī Stalte|et|Julgī Stalte}}, sy'n perfformio gyda'r grŵp cerddoriaeth byd Lifonaidd-Estoneg Tuļļi Lum . <ref>{{Cite web|last=Jakobs|first=Hubert|url=http://www.ce-review.org/00/27/jakobs27.html|title=Defender of a Small Nation|date=July 10, 2000|publisher=[[Central Europe Review]]|access-date=February 2, 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303210031/http://www.ce-review.org/00/27/jakobs27.html|archivedate=March 3, 2016}}</ref> == Ffonoleg == Mae Lifonieg, fel [[Estoneg]], wedi colli cytgord llafariad, ond yn wahanol i Estoneg, mae hefyd wedi colli graddiad cytsain . <ref>{{Harvard citation|Laanest|1975}}</ref> <ref>{{Cite book|last=Tsypanov|first=Е. А.|title=[http://www.finnougoria.ru/pdf%20izdania/sravnitelnyi%20obzor1.pdf Сравнительный обзор финно-угорских языков]|location=Syktyvkar|publisher=Kola|year=2008|page=191}}</ref> === Llafariaid === Mae gan Lifoneg 8 [[llafariad]] (roedd y ddwy lafariad blaen heb eu gorchuddio, wedi'u marcio â'r dagr [†], yn bresennol mewn cenedlaethau cynharach ond fe wnaethant uno â llafariaid eraill mewn cenedlaethau diweddarach; roedd y rhain yn bresennol yn dafodieithol mor hwyr â 1997): {| class="wikitable" ! ! Blaen ! Blaen<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Wedi'i dalgrynnu ! Canolog ! Yn ôl<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Heb ei orchuddio ¹ ! Yn ôl |- align="center" ! Caewch | {{Lang|lv|i}} /i/ | († {{Lang|lv|y}} /y/ ) | {{Lang|lv|õ}} /ɨ/ | [ɯ] | {{Lang|lv|u}} /u/ |- align="center" ! Canolbarth | {{Lang|lv|e}} /ɛ~e/ ² | († {{Lang|lv|ö}} /œ/ ) | [ə] ³ | {{Lang|lv|ȯ}} /ɤ/ | {{Lang|lv|o}} /o/ |- align="center" ! Ar agor | {{Lang|lv|ä}} /æ/ | | | {{Lang|lv|a}} /ɑ/ | |} # Nid yw mynegiant yn ôl yn erbyn canolog yn arwyddocaol ar gyfer llafariaid di-ffrynt heb eu ''gorchuddio'' '', felly gellir marcio õ'' ac as hefyd fel rhai canolog ( [ɨ~ɯ] a [ɤ~ɘ], yn y drefn honno). # Gall ''e'' naill ai gael eu ynganu fel [ɛ] neu [e̞] # Mae ''õ'' /ɨ/ straen yn cael ei wireddu fel [ə] . Gall pob llafariad fod yn hir neu'n fyr . Ysgrifennir llafariaid byr fel y nodir yn y tabl; mae llafariaid hir wedi'u hysgrifennu gyda macron ychwanegol ("ˉ") dros y llythyren, felly, er enghraifft, [æː] = {{Lang|lv|ǟ}} . Mae'r system llafariaid Lifoneg yn nodedig am fod â ''stød'' tebyg i Ddenmarc. Fel mewn ieithoedd eraill sydd â'r nodwedd hon, credir ei bod yn fri acen traw gynharach. Mae gan Lifoneg hefyd nifer fawr o ddeusoniaid, yn ogystal â nifer o teirseniaid . Gall y rhain ddigwydd yn fyr neu'n hir. Mae'r ddau ddeusain agoriadol /ie/ a /uo/ yn amrywio yn eu lleoliad straen yn dibynnu ar eu hyd: byr ''hy'', ''uo yn'' cael eu gwireddu fel rhai sy'n codi [i̯e], [u̯o], tra bod ''īe'' hir, ''ūo yn'' cael eu gwireddu fel cwymp [iˑe̯], [uˑo̯] . Mae'r un peth yn berthnasol i'r teirseiniaid ''uoi'' : ''ūoi'' . <ref>{{Cite book|first=Lauri|last=Posti|chapter=Alustava ehdotus liivin yksinkertaistetuksi transkriptioksi|title=FU-transkription yksinkertaistaminen|year=1973|series=Castrenianumin toimitteita|volume=7|isbn=951-45-0282-5}}</ref> === Cytsain === Mae gan Lifoneg 23 [[cytsain]] : {| class="wikitable" ! colspan="2" | ! Labial ! [[Cytsain ddeintiol|Deintyddol]] ! [[Cytsain daflodol|Palatal]] ! [[Cytsain felar|Velar]] ! [[Cytsain lotol|Glottal]] |- align="center" ! colspan="2" | [[Cytsain drwynol|Trwynol]] | {{Lang|lv|m}} /m/ | {{Lang|lv|n}} /n/ | {{Lang|lv|ņ}} /ɲ/ | [ŋ] ¹ | |- align="center" ! rowspan="2" | [[Cytsain ffrwydrol|Plosive]] ! <small>di-lais</small> | {{Lang|lv|p}} /p/ | {{Lang|lv|t}} /t̪/ | {{Lang|lv|ț}} /c/ | {{Lang|lv|k}} /k/ | |- align="center" ! <small>lleisiwyd</small> | {{Lang|lv|b}} /b/ | {{Lang|lv|d}} /d̪/ | {{Lang|lv|ḑ}} /ɟ/ | {{Lang|lv|g}} /ɡ/ | |- align="center" ! rowspan="2" | [[Cytsain ffrithiol|Fricative]] ! <small>di-lais</small> | {{Lang|lv|f}} /f/ | {{Lang|lv|s}} /s/ | {{Lang|lv|š}} /ʃ/ | | {{Lang|lv|h}} /h/ |- align="center" ! <small>lleisiwyd</small> | {{Lang|lv|v}} /v/ | {{Lang|lv|z}} /z/ | {{Lang|lv|ž}} /ʒ/ | | |- align="center" ! colspan="2" | [[Cytsain grech|Tril]] | | {{Lang|lv|r}} /r/ | {{Lang|lv|ŗ}} /rʲ/ | | |- align="center" ! rowspan="2" | [[Cytsain amcanedig|Yn fras]] ! <small>canolog</small> | | | {{Lang|lv|j}} /j/ | | |- align="center" ! <small>ochrol</small> | | {{Lang|lv|l}} /l/ | {{Lang|lv|ļ}} /ʎ/ | | |} /n/ daw'n [ŋ] cyn /k/ or /ɡ/. == Yr Wyddor == Mae'r [[Gwyddor (iaith)|wyddor]] Lifoneg yn hybrid sy'n cymysgu orgraff Latfieg ac Estoneg. {| class="wikitable" style="width: 70em; text-align: center;" ! colspan="43" style="background: #eaaff3; font-weight: normal;" |'''Ffurflenni Majuscule''' (a elwir hefyd yn '''uppercase''' neu '''briflythrennau''' ) |- | [[A|A.]] | Ā | Ä | Ǟ | [[B|B.]] | [[D|D.]] | Ḑ | [[E|E.]] | Ē | [[F|F.]] | [[G|G.]] | [[H|H.]] | [[I|I.]] | Ī | [[J|J.]] | [[K|K.]] | [[L|L.]] | Ļ | [[M|M.]] | [[N|N.]] | Ņ | [[O|O.]] | Ō | Ȯ | Ȱ | Ö * | Ȫ * | Õ | Ȭ | [[P|P.]] | [[R|R.]] | Ŗ | [[S|S.]] | Š | [[T|T.]] | Ţ | [[U|U.]] | Ū | [[V|V.]] | [[Y]] * | Ȳ * | [[Z|Z.]] | Ž |- ! colspan="43" style="background: #e7f4ff; font-weight: normal;" | '''Ffurflenni minuscule''' (a elwir hefyd yn '''llythrennau''' bach neu '''lythrennau bach''' ) |- | [[a]] | ' | ä | ǟ | [[b]] | [[D|ch]] | ḑ | [[e]] | ē | [[f]] | [[g]] | [[h]] | [[i]] | ī | [[j]] | [[k]] | [[l]] | ļ | [[m]] | [[n]] | ņ | [[o]] | ō | ȯ | ȱ | ö * | ȫ * | õ | ȭ | [[P|t]] | [[r]] | ŗ | [[s]] | š | [[t]] | ţ | [[u]] | ū | [[v]] | [[y]] * | ȳ * | [[z]] | ž |- ! colspan="43" style="background: #ffffff; font-weight: normal; text-align: justify;" | <small>* yn dynodi bod llythyrau'n cael eu defnyddio ar gyfer ffonemau a oedd heb eu gorchuddio mewn cenedlaethau diweddarach; defnyddiwyd y rhain mor hwyr â 1997.</small> |} == Gramadeg == == Cysylltiadau iaith â Latfiaid ac Estoniaid == Ers canrifoedd mae [[Latfieg|Latfia]] wedi dylanwadu'n drylwyr ar Lifoneg o ran gramadeg, ffonoleg a tharddiad geiriau ac ati. Mae'r cyflwr dadiol yn Lifoneg, er enghraifft, yn anarferol iawn i iaith Ffinnaidd. <ref>Gyula Décsy: ''Einführung in die finnisch-ugrische Sprachwissenschaft'', page 81. </ref> Mae tua 2,000 o eiriau benthyca Latfiaidd a 200 Almaeneg yn Lifoneg a mabwysiadwyd y rhan fwyaf o'r geiriau Almaeneg trwy Latfia. <ref>Gyula Décsy: ''Einführung in die finnisch-ugrische Sprachwissenschaft'', page 82. </ref> Cafodd Latfieg, fodd bynnag, ei dylanwadu gan Lifoneg hefyd. Mae ei straen sillaf rheolaidd, sy'n seiliedig ar Lifoneg, yn anarferol iawn mewn iaith Baltig. Yn enwedig ar ddiwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg roedd yna lawer iawn o gyswllt ag Estoniaid, sef rhwng pysgotwyr a morwyr Lifonaidd ( Kurzeme ) a'r Estoniaid o Saaremaa neu ynysoedd eraill. Roedd llawer o drigolion ynysoedd Gorllewin Estonia yn gweithio yn yr haf ym mhentrefi Lifonaidd Kurzeme. O ganlyniad, ymledodd gwybodaeth o Estoneg ymhlith y Lifoniaid hynny a daeth geiriau o darddiad Estonia i mewn i Lifoneg hefyd. <ref>{{Harvard citation|Ariste|1981|loc=p. 79}}</ref> Mae tua 800 o eiriau benthyca Estoneg yn Lifoneg, a benthycwyd y mwyafrif ohonynt o dafodiaith Saaremaa. <ref>Gyula Décsy: ''Einführung in die finnisch-ugrische Sprachwissenschaft'', page 83. </ref> == Ymadroddion cyffredin == * Helo! - {{Lang|lv|Tēriņtš!}} * Mwynhewch eich bwyd! - {{Lang|lv|Jõvvõ sīemnaigõ!}} * Bore da! - {{Lang|lv|Jõvā ūomõg! / Jõvvõ ūomõgt!}} * Diwrnod da! - {{Lang|lv|Jõvā pǟva! / Jõvvõ päuvõ!}} * Nos da! - {{Lang|lv|Jõvvõ īedõ!}} * Diolch! - {{Lang|lv|Tienū!}} * Blwyddyn Newydd Dda! - {{Lang|lv|Vȯndzist Ūdāigastõ!}} * marw - {{Lang|lv|kȭlmä}} * un - {{Lang|lv|ikš}} * dau - {{Lang|lv|kakš}} * tri - {{Lang|lv|kuolm}} * pedwar - {{Lang|lv|nēļa}} * pump - {{Lang|lv|vīž}} * chwech - {{Lang|lv|kūž}} * saith - {{Lang|lv|seis}} * wyth - {{Lang|lv|kōdõks}} * naw - {{Lang|lv|īdõks}} * deg - {{Lang|lv|kim}} == Gweler hefyd == * {{Lang|lv|[[Min izāmō]]}}&nbsp;- [[anthem genedlaethol]] y Lifoniaid * Tuļļi Lum - grŵp cerddoriaeth y byd Lifoneg-Estoneg == Cyfeiriadau == * Moseley, Christopher (2002) Livonian, München: LINCOM EUROPA (Saesneg) * Fanny de Sivers. 2001. [http://www.editions-harmattan.fr/index.asp?navig=catalogue&obj=livre&no=9908 ''Parlons yn byw - Une langue de la Baltique''] . Paris: L'Harmattan.{{ISBN|2-7475-1337-8}} . (in French) * Paul Ariste 1981. Keelekontaktid . Tallinn: Valgus. [tt. 2.6. Kolme läänemere keele hääbumine lk. 76 - 82] (yn Estoneg) * Lauri Kettunen. 1938. ''Livisches Wörterbuch : mit grammatischer Einleitung'' . Helsinki: Cymdeithas Finno-Ugrian. (in German) * {{Cite book|title=View of the Russian Empire During the Reign of Catharine the Second, and to the Close of the Present Century.|last=Tooke|first=William|author-link=William Tooke|year=1799|publisher=T. N. Longman, O. Rees, and J. Debrett|location=London|pages=[https://archive.org/details/viewofrussianemp01tookuoft/page/523 523]–527|url=https://archive.org/details/viewofrussianemp01tookuoft}} * <templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css"></templatestyles> Vääri, EE (1966). Ливский язык: Языки народов СССР: Финно-угорские и самодийские языки . Moscow: Nauka. t. 139. * <templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css"></templatestyles> Laanest, A. (1975). Ieithyddiaeth sylfaenol Finno-Ugric (ieithoedd Ffinneg, Sami a Mordovia) . Moscow: Gwyddoniaeth. * <templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css"></templatestyles> Ernštreits, V. (2007). "Orthograffeg Livonian" (PDF) . Linguistica Uralica . 43 (1). ISSN 0868-4731 . == Dolenni allanol == * {{Commons category-inline}} [[Categori:Pages with unreviewed translations]] [[Categori:Ieithoedd Ewrop]] [[Categori:Ieithoedd Wralaidd]] 67osgl9nqyxmpb7p5w52h5kvy4t84y3 11101370 11101369 2022-08-13T15:18:17Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen iaith|iso3=liv|map=Liivi keel.GIF}} Mae'r '''iaith Lifoneg''' ( Lifoneg: {{Lang|liv|rāndakēļ}} ) yn iaith Ffinnaidd-Uralig . Er bod ei siaradwr brodorol olaf wedi marw yn 2013, <ref>{{Cite web|url=http://geocurrents.info/cultural-geography/linguistic-geography/obituary-last-native-speaker-of-the-livonian-language-died-age-103|title=Obituary: Last Native Speaker of the Livonian Language Died Age 103|publisher=GeoCurrents|access-date=2013-12-01|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131026031125/http://www.geocurrents.info/cultural-geography/linguistic-geography/obituary-last-native-speaker-of-the-livonian-language-died-age-103|archivedate=October 26, 2013}}</ref> nodwyd bod tua 40 o siaradwyr a 210 wedi adrodd rhywfaint o wybodaeth am yr iaith. Gwlad frodorol y bobl Lifonaidd yw Arfordir Lifonaidd [[Gwlff Riga|Gwlff Lifonia]], a leolir yng ngogledd penrhyn Kurzeme [[Latfia|yn Latfia]] . O bosibl yn unigryw ymhlith yr ieithoedd Uralig, disgrifiwyd Lifoneg fel iaith acen-traw (gweler isod ). <ref>{{Cite web|url=http://virtuallivonia.info/?page_id=134|title=Sketch of Livonian Sounds and Grammar|website=Virtual Livonia|language=en-US|access-date=2020-03-22}}</ref> Mae rhai Lifoniaid ethnig yn dysgu neu wedi dysgu Lifoneg mewn ymgais i'w adfywio, ond oherwydd bod Lifoniaid yn leiafrif ethnig bach, mae'r cyfleoedd i ddefnyddio Livoneg yn gyfyngedig. Cyhoeddodd papur newydd Estonia ''Eesti Päevaleht'' ar gam mai Viktors Bertholds, a fu farw ar 28 Chwefror 2009, oedd y siaradwr brodorol olaf a ddechreuodd yr ysgol iaith Latfia yn unieithol Lifoneg. Roedd rhai Lifoniaid eraill wedi dadlau, fodd bynnag, fod rhai siaradwyr brodorol ar ôl, <ref>{{Cite web|url=http://www.baltic-course.com/eng/baltic_news/?doc=3215|title=Latvia's tiny Livonian minority struggles to keep its language alive &#124; Baltic States news & analytics|publisher=The Baltic Course|date=2012-10-17|access-date=2013-12-01}}</ref> gan gynnwys cefnder Viktors Bertholds, {{Interlanguage link|Grizelda Kristiņa|lv|Grizelda Kristiņa}} . Bu farw Kristiņa yn 2013. Nododd erthygl a gyhoeddwyd gan y [[Foundation for Endangered Languages|Sefydliad Ieithoedd Mewn Perygl]] yn 2007 nad oedd dim ond 182 o Lifoniaid cofrestredig a dim ond chwe siaradwr brodorol. Mewn cynhadledd yn 2009, soniwyd y gallai fod "ar y gorau 10 o siaradwyr brodorol byw" yr iaith. Mae hyrwyddo'r iaith Lifoneg fel iaith fyw wedi'i ddatblygu'n bennaf gan Ganolfan Ddiwylliannol Lifoneg ( ''{{Lang|lv|Līvõ Kultūr Sidām}}'' ), sefydliad o Lifoniaid ifanc yn bennaf. Cynrychiolir Lifoneg fel iaith lai ei defnydd yn Latfia - ynghyd â Latgaleg - gan Swyddfa Ieithoedd Llai Latfia, a arferai fod yn gangen genedlaethol o Swyddfa Ewropeaidd Ieithoedd Llai (European Bureau for Lesser-Used Languages, (EBLUL), 1982-2010)). Addysgir yr iaith mewn prifysgolion yn Latfia, Estonia a'r [[Y Ffindir|Ffindir]], sy'n cynyddu'r gronfa o siaradwyr ail iaith nad ydynt yn byw yn Latfia yn gyson. == Hanes == [[Delwedd:Matthai.gif|bawd| Tudalen deitl yn Almaeneg [[Yr Efengyl yn ôl Mathew|Efengyl Mathew]] yn Lifoneg, 1863]] Yn y 19eg ganrif, roedd tua 2,000 o bobl yn dal i siarad Lifoneg; yn 1852, roedd nifer y Lifoniaid yn 2,394. <ref>{{Harvard citation|Ariste|1981|loc=p. 78}}</ref> Mae digwyddiadau hanesyddol amrywiol wedi arwain at farwolaeth Lifoneg bron yn llwyr: * Yn y 13eg ganrif, roedd 30,000 o siaradwyr Lifoneg. <ref>{{Harvard citation|Schätzung Vääri|1966}}</ref> * Goresgyniad yr Almaenwyr: tua'r flwyddyn 1200, gorchfygodd Brodyr Lifoniaidd y Cleddyf a'r [[Marchogion Tiwtonaidd|marchogion Teutonig]] Lifonia, gan arwain at gynnen rheolaeth yr ardal rhwng yr urddau hyn ac Archesgobaeth Riga . * 1522: Cyflwynniad y [[Y Diwygiad Protestannaidd|Diwygiad Protestannaidd]] . * 1557: Goresgyniad Rwsia, a elwir hefyd yn Rhyfel Rwsia-Sweden. * 1558–1583: Rhyfel Lifonaidd . Ymladdodd Rwsiaid, Swediaid, Daniaid, Lithwaniaid a Phwyliaid dros yr ardal. * 1721: Cytundeb Nystad . Daeth Gogledd Lifonia yn daleithiau Tsaraidd Rwsia. * 1918: Sefydlu Latfia; ail-flodeuodd yr iaith Lifoneg. * [[Yr Ail Ryfel Byd]] a'r [[Yr Undeb Sofietaidd|Undeb Sofietaidd]] : ymyleiddio Livoneg. * Wedi'i ddatgan wedi diflannu ar 6 Mehefin 2013. * [[Revival of the Livonian language|Dechreuodd adfywiad yr iaith Lifoneg]] ar ôl i'r siaradwr brodorol olaf farw. <ref>{{Cite web|url=https://deepbaltic.com/2019/07/15/twenty-speakers-but-three-poets-writing-in-livonian/}}</ref> Yn y 13eg ganrif, roedd y Lifoniaid brodorol yn byw yn siroedd canlynol [[Estonia]] [[Alempois]], [[Jogentagana]], Järva, Läänemaa, Mõhu, [[Nukermund|Nurmekund]], Sakala, Ugandi, a Vaiga yn y gogledd, a Daugava yn y de  . Dechreuwyd anheddiad Lifonaidd Curonia bryd hynny hefyd. <ref>{{Harvard citation|Moseley|2002}}</ref> Yn y 12fed-13eg ganrif gorchfygwyd tiroedd Lifonaidd gan y [[Marchogion Tiwtonaidd|Gorchymyn Teutonig]] . Arweiniodd y goncwest at ostyngiad cryf yn nifer siaradwyr Lifoneg, tiroedd Lifonaidd gwag lle roedd y Latfiaid yn byw ynddynt, a gyfrannodd at ddisodli'r iaith Lifonaidd o blaid Latfiaidd. <ref>{{Cite news|first=P.A.|last=Ariste|title=Известия АН Латвийской ССР: Ливы и ливский язык|year=1958|issue=11|page=32}}</ref> Amcangyfrifir bod 30,000 o Lifoniaid ar adeg gwladychu’r Almaen. <ref>{{Cite book|last=de Sivers|first=F.|title=Parlons live: une langue de la Baltique|location=Paris; Budapest; Torino|publisher=L'Harmattan|year=2001|pages=16|isbn=2-7475-1337-8}}</ref> Yn y 19eg ganrif amcangyfrifir nifer siaradwyr y dafodiaith Couronaidd fel a ganlyn: 2,074 o bobl yn 1835, 2,324 o bobl ym 1852, 2,390 o bobl ym 1858, 2,929 o bobl ym 1888. <ref>{{Harvard citation|Moseley|2002}}</ref> Yn ôl Cyfrifiad Sofietaidd 1989, roedd 226 o bobl yn Lifonaidd, ac roedd bron i hanner ohonyn nhw'n siarad Lifoneg. <ref>{{Cite book|last=Viitso|first=Т.-Р.|title=Ливский язык: Языки мира. Уральские языки|location=Moscow|publisher=Наука|year=1993|pages=76–77|isbn=5-02-011069-8}}</ref> Yn ôl amcangyfrifon o Ganolfan Ddiwylliant Lif yn 2010, dim ond 40 o bobl oedd yn siarad Lifoneg ym mywyd beunyddiol. Yn 2013, nid oedd unrhyw un a siaradodd Lifoneg ym mywyd beunyddiol. <ref>{{Cite web|url=http://www.livones.net/44atbildes/?raksts=8680|title=Lībiešu valoda|date=2011-11-11|publisher=livones.net|language=lv|access-date=2014-12-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141222195941/http://www.livones.net/44atbildes/?raksts=8680|archivedate=2014-12-22}}</ref> === Llenyddiaeth gynnar === Cofnodwyd y geiriau Lifoneg cyntaf yn Cronicl Lifonnaidd Harri . <ref>{{Harvard citation|Schätzung Vääri|1966|loc=p. 139}}</ref> Ymddangosodd y ffynonellau ysgrifenedig cyntaf am Lifoneg yn yr 16eg ganrif. Cyfieithwyd casgliad o gerddi Lifoneg "Caneuon a gweddïau cysegredig morwyr" (Latfieg: ''Jūrnieku svētās dziesmas un lūgšanas'') ei gyfieithu i [[Latfieg|Latfiaidd]] gan Jānis Prints a'i fab Jānis Jr ac fe'i cyhoeddwyd ym 1845. <ref>Juhrneeku svehtas dseesmas un luhgschanas, sadomahtas no zitkahrtiga Pises basnizas ķestera Jahņa Prinz, un viņņa vezzaka dehla Jahņa. </ref> <ref>Latvian encyclopedia . </ref> Y llyfr cyntaf yn Lifoneg oedd [[Yr Efengyl yn ôl Mathew|Efengyl Mathew]], a gyhoeddwyd ym Llundain yn 1863 yn nhafodieithoedd dwyreiniol a gorllewinol Courland. <ref name="Laanest 1975 loc=p. 21">{{Harvard citation|Laanest|1975|loc=p. 21}}</ref> Fe'i cyfieithwyd i ddafodiaith dwyrain Couronia gan Nick Pollmann ac i ddafodiaith gorllewin Couronia gan Jānis Prints a Peteris. Y cynllun gyda'r llyfr gan F. Wiedermann oedd sefydlu orgraff safonol a oedd yn cynnwys 36 llythyren a nifer o arwyddnodau. Cyfanswm y cylchrediad oedd 250 copi. <ref name="Moseley 2002 loc=p. 8">{{Harvard citation|Moseley|2002|loc=p. 8}}</ref> Dim ond un copi o bob tafodiaith a dderbyniodd y Lifoniaid. <ref>{{Harvard citation|Uralica|loc=p. 14}}</ref> [[Yr Efengyl yn ôl Mathew|Yr ail Efengyl Mathew]] oedd yr ail lyfr yn Lifoneg, a gyhoeddwyd ym 1880 yn [[St Petersburg]], gydag orgraff yn seiliedig ar Latfieg ac [[Almaeneg]] . <ref>{{Harvard citation|Uralica|loc=p. 15}}</ref> Yn y [[Y cyfnod rhwng y rhyfeloedd|cyfnod rhwng y rhyfeloedd]], cyhoeddwyd sawl dwsin o lyfrau yn Lifoneg, yn bennaf gyda chymorth sefydliadau o'r Ffindir ac Estonia. <ref name="Laanest 1975 loc=p. 21">{{Harvard citation|Laanest|1975|loc=p. 21}}</ref> Yn 1930, cyhoeddwyd y papur newydd cyntaf yn Lifoneg, ''"Līvli"'' . Yn 1942, cyhoeddwyd cyfieithiad o'r [[Y Testament Newydd|Testament Newydd]] yn [[Helsinki]] . Fe'i cyfieithwyd gan Kōrli Stalte, gyda chymorth yr ieithydd Ffinneg Lauri Kettunen. <ref>{{Harvard citation|Moseley|2002|loc=p. 11}}</ref> Ar ôl [[Yr Ail Ryfel Byd|y rhyfel]], ni chyhoeddwyd mwy o lyfrau yn Lifoneg, <ref>{{Harvard citation|Schätzung Vääri|1966|loc=p. 138}}</ref> gan fod yr Undeb Sofietaidd yn meddiannu Latfia . Ar ôl i Latfia adennill ei hannibyniaeth, cyhoeddwyd y cylchlythyr ''"Õvâ"'' yn Lifoneg ym 1994, wedi'i gysegru i ddiwylliant, celf a ffigurau Lifonaidd y mudiad cenedlaethol, ac ym 1998 gyda chefnogaeth yr "Open Society," cyhoeddwyd a chyflwynwyd y casgliad cyntaf o farddoniaeth yn Lifoneg, ''"Ma akūb sīnda vizzõ, tūrska!"'', yn y Ffindir ac Estonia. Mae'n cyfuno gweithiau beirdd enwog Lifoneg. <ref>{{Cite web|url=http://www.livones.net/44atbildes/?raksts=8678|title=Lībiešu literatūra|quote=Tā ir 1998. gadā Rīgā iznākusī lībiešu dzejas antoloģija „Es viltīgāks par tevi, menca”, kurā apkopoti visu zināmāko lībiešu dzejnieku – pavisam 24 – darbi.|date=2011-12-12|publisher=livones.net|language=lv|access-date=2014-12-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141227180858/http://www.livones.net/44atbildes/?raksts=8678|archivedate=2014-12-27}}</ref> <ref name="d">{{Cite web|url=http://www.delfi.lv/kultura/news/books/kulturas-centra-noass-notiks-libiesu-valodas-dienas-svinesana.d?id=17898433|title=Kultūras centrā 'Noass' notiks Lībiešu valodas dienas svinēšana|date=2007-05-17|publisher=www.DELFI.lv|language=lv|access-date=2014-12-27}}</ref> Hyd yn hyn, yr unig allfa gyfryngol Lifoneg yw livones.lv (mewn Saesneg, Latfieg a Lifoneg) [http://www.livones.net (livones.net)] a weithredir gan Ganolfan Ddiwylliant Liv. <ref>{{Cite web|url=http://www.d-pils.lv/news/2/423880|date=2011-03-09|publisher=D-PiLS.LV. Информационно-развлекательный портал Даугавпилса|language=ru|access-date=2014-12-27|title=Archived copy|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141227142841/http://www.d-pils.lv/news/2/423880|archivedate=2014-12-27}}</ref> Cafodd dau safle eu cynnwys yn yr Atlas Linguarum Europae i astudio Lifoneg: Miķeļtornis a Mazirbe . <ref>{{Cite book|last=Eder|first=Birgit|year=2003|title=Ausgewählte Verwandtschaftsbezeichnungen in den Sprachen Europas|publisher=Peter Lang|location=Frankfurt am Main|page=307|isbn=3631528736}}</ref> === Siaradwyr Lifoneg yn yr unfed ganrif ar hugain === [[Delwedd:Norādes_Kolkasragā.jpg|de|bawd|300x300px| Arwyddion tairieithog yn [[Latfieg]], Lifoneg a [[Saesneg]] ar Arfordir Lifonia]] [[Delwedd:Julgi_Stalte.jpg|de|bawd|300x300px| Julgī Stalte yn perfformio gyda grŵp cerddoriaeth y byd Lifonaidd-Estonaidd Tuļļi Lum yn 2009.]] Bu farw Viktors Bertholds (Gorffennaf 10, 1921 &#x2013; 28 Chwefror, 2009), <ref>{{Cite web|url=http://site.voila.fr/tangyra/eng.html|title=The last Livonian is dead|last=Laakso|first=Johanna|website=Tangyra|access-date=2009-06-09}}</ref> un o siaradwyr Lifoneg olaf y genhedlaeth a ddysgodd Lifoneg fel iaith gyntaf mewn teulu a chymuned Lifoniadd, ar Chwefror 28, 2009. Er yr adroddwyd mai ef oedd siaradwr brodorol olaf yr iaith, honnodd Lifoniaid eu hunain fod mwy o siaradwyr brodorol yn dal yn fyw, er mai ychydig iawn oedden nhw. <ref>[http://www.baltic-course.com/eng/baltic_news/?doc=3215 "Latvia's tiny Livonian minority struggles to keep its language alive"], ''Baltic Course'', 6 June 2013 (retrieved 6 June 2013)</ref> Fel yr adroddwyd ym mhapur newydd Estonia ''Eesti Päevaleht'', ganwyd Viktors Bertholds ym 1921 ac mae'n debyg ei fod yn perthyn i'r genhedlaeth ddiwethaf o blant a ddechreuodd eu hysgol gynradd (cyfrwng Latfia) yn uniaith Lifoneg; ychydig flynyddoedd yn ddiweddarach nodwyd bod rhieni Lifonaidd wedi dechrau siarad Latfieg â'u plant. Yn ystod yr Ail Ryfel Byd, llwyddodd Bertholds, yn wahanol i'r mwyafrif o ddynion Lifonaidd, i osgoi cael ei gynnull ym myddinoedd y naill rym meddiannaeth trwy guddio yn y coed . Ar ôl y rhyfel, bu Bertholds yn gweithio mewn amryw broffesiynau a rhannu ei wybodaeth am Lifoneg gyda llawer o ieithyddion maes; yn y 1990au, bu hefyd yn dysgu Lifoneg mewn gwersylloedd haf i blant. Bu farw brawd a gwraig Bertholds a siaradai Lifoneg yn y 1990au. Yn gynnar yn y 2000au, bu farw llawer o "Lifoniaid olaf" amlwg eraill hefyd, megis Poulin Klavin (1918-2001), ceidwad llawer o draddodiadau Lifonaidd a'r Lifoniad olaf i breswylio'n barhaol ar arfordir Courland, ac Edgar Vaalgamaa (1912-2003), clerigwr yn y Ffindir, cyfieithydd y Testament Newydd ac awdur llyfr ar hanes a diwylliant y Lifoniaid. <ref>''Valkoisen hiekan kansa'', Jyväskylä 2001</ref> <ref>[http://www.hs.fi/muistot/a1364354824709 Edgar Vaalgamaa - Muistokirjoitus - Muistot], [[Helsingin Sanomat|hs.fi]], Retrieved 2 March 2015.</ref> Yn ôl pob tebyg, siaradwr brodorol olaf Lifoneg oedd Grizelda Kristiņa, née Bertholde (1910–2013, cefnder i Viktors Bertholds), a oedd yn byw yng Nghanada o 1949. <ref>{{Cite web|url=http://finugor.ru/en/node/13126|title=Maailma viimane emakeelne liivlane sai 100-aastaseks|last=Tapio Mäkeläinen|publisher=FennoUgria|date=2010-03-19|access-date=2011-04-01}}</ref> Yn ôl Valts Ernštreits, fe siaradodd hi Lifoneg hefyd "fel petai hi wedi camu allan o'i fferm gartref mewn pentref arfordirol Lifonaidd ddoe yn unig", <ref>[[Raimu Hanson]]. </ref> a chymhwysodd fel siaradwr brodorol olaf iaith Lifoneg ei chenhedlaeth. Bu farw ar 2 Mehefin, 2013. <ref>{{Cite web|last=David Charter|url=http://www.thetimes.co.uk/tto/news/world/europe/article3782596.ece|title=Death of a language: last ever speaker of Livonian passes away aged 103|website=The Times|date=2013-06-05|access-date=2013-12-01}}</ref> Mae goroesiad yr iaith Lifoneg bellach yn dibynnu ar Lifoniaid ifanc a ddysgodd Lifoneg yn eu plentyndod gan neiniau a theidiau neu neiniau a theidiau'r cenedlaethau cyn y rhyfel. Nid oes llawer ohonynt, er bod ychydig gannoedd o Lifoniaid ethnig yn Latfia bellach sydd â diddordeb yn eu gwreiddiau Lifonaidd. Mae rhai Lifoniaid ifanc nid yn unig yn canu caneuon gwerin yn Lifoneg ond hyd yn oed yn ymdrechu i ddefnyddio Lifoneg yn weithredol mewn cyfathrebu bob dydd. Un siaradwr Lifoneg cenhedlaeth iau o'r fath yw {{Interlanguage link|Julgī Stalte|lv|Julgī Stalte|et|Julgī Stalte}}, sy'n perfformio gyda'r grŵp cerddoriaeth byd Lifonaidd-Estoneg Tuļļi Lum . <ref>{{Cite web|last=Jakobs|first=Hubert|url=http://www.ce-review.org/00/27/jakobs27.html|title=Defender of a Small Nation|date=July 10, 2000|publisher=[[Central Europe Review]]|access-date=February 2, 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303210031/http://www.ce-review.org/00/27/jakobs27.html|archivedate=March 3, 2016}}</ref> == Ffonoleg == Mae Lifonieg, fel [[Estoneg]], wedi colli cytgord llafariad, ond yn wahanol i Estoneg, mae hefyd wedi colli graddiad cytsain . <ref>{{Harvard citation|Laanest|1975}}</ref> <ref>{{Cite book|last=Tsypanov|first=Е. А.|title=[http://www.finnougoria.ru/pdf%20izdania/sravnitelnyi%20obzor1.pdf Сравнительный обзор финно-угорских языков]|location=Syktyvkar|publisher=Kola|year=2008|page=191}}</ref> === Llafariaid === Mae gan Lifoneg 8 [[llafariad]] (roedd y ddwy lafariad blaen heb eu gorchuddio, wedi'u marcio â'r dagr [†], yn bresennol mewn cenedlaethau cynharach ond fe wnaethant uno â llafariaid eraill mewn cenedlaethau diweddarach; roedd y rhain yn bresennol yn dafodieithol mor hwyr â 1997): {| class="wikitable" ! ! Blaen ! Blaen<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Wedi'i dalgrynnu ! Canolog ! Yn ôl<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Heb ei orchuddio ¹ ! Yn ôl |- align="center" ! Caewch | {{Lang|lv|i}} /i/ | († {{Lang|lv|y}} /y/ ) | {{Lang|lv|õ}} /ɨ/ | [ɯ] | {{Lang|lv|u}} /u/ |- align="center" ! Canolbarth | {{Lang|lv|e}} /ɛ~e/ ² | († {{Lang|lv|ö}} /œ/ ) | [ə] ³ | {{Lang|lv|ȯ}} /ɤ/ | {{Lang|lv|o}} /o/ |- align="center" ! Ar agor | {{Lang|lv|ä}} /æ/ | | | {{Lang|lv|a}} /ɑ/ | |} # Nid yw mynegiant yn ôl yn erbyn canolog yn arwyddocaol ar gyfer llafariaid di-ffrynt heb eu ''gorchuddio'' '', felly gellir marcio õ'' ac as hefyd fel rhai canolog ( [ɨ~ɯ] a [ɤ~ɘ], yn y drefn honno). # Gall ''e'' naill ai gael eu ynganu fel [ɛ] neu [e̞] # Mae ''õ'' /ɨ/ straen yn cael ei wireddu fel [ə] . Gall pob llafariad fod yn hir neu'n fyr . Ysgrifennir llafariaid byr fel y nodir yn y tabl; mae llafariaid hir wedi'u hysgrifennu gyda macron ychwanegol ("ˉ") dros y llythyren, felly, er enghraifft, [æː] = {{Lang|lv|ǟ}} . Mae'r system llafariaid Lifoneg yn nodedig am fod â ''stød'' tebyg i Ddenmarc. Fel mewn ieithoedd eraill sydd â'r nodwedd hon, credir ei bod yn fri acen traw gynharach. Mae gan Lifoneg hefyd nifer fawr o ddeusoniaid, yn ogystal â nifer o teirseniaid . Gall y rhain ddigwydd yn fyr neu'n hir. Mae'r ddau ddeusain agoriadol /ie/ a /uo/ yn amrywio yn eu lleoliad straen yn dibynnu ar eu hyd: byr ''hy'', ''uo yn'' cael eu gwireddu fel rhai sy'n codi [i̯e], [u̯o], tra bod ''īe'' hir, ''ūo yn'' cael eu gwireddu fel cwymp [iˑe̯], [uˑo̯] . Mae'r un peth yn berthnasol i'r teirseiniaid ''uoi'' : ''ūoi'' . <ref>{{Cite book|first=Lauri|last=Posti|chapter=Alustava ehdotus liivin yksinkertaistetuksi transkriptioksi|title=FU-transkription yksinkertaistaminen|year=1973|series=Castrenianumin toimitteita|volume=7|isbn=951-45-0282-5}}</ref> === Cytsain === Mae gan Lifoneg 23 [[cytsain]] : {| class="wikitable" ! colspan="2" | ! Labial ! [[Cytsain ddeintiol|Deintyddol]] ! [[Cytsain daflodol|Palatal]] ! [[Cytsain felar|Velar]] ! [[Cytsain lotol|Glottal]] |- align="center" ! colspan="2" | [[Cytsain drwynol|Trwynol]] | {{Lang|lv|m}} /m/ | {{Lang|lv|n}} /n/ | {{Lang|lv|ņ}} /ɲ/ | [ŋ] ¹ | |- align="center" ! rowspan="2" | [[Cytsain ffrwydrol|Plosive]] ! <small>di-lais</small> | {{Lang|lv|p}} /p/ | {{Lang|lv|t}} /t̪/ | {{Lang|lv|ț}} /c/ | {{Lang|lv|k}} /k/ | |- align="center" ! <small>lleisiwyd</small> | {{Lang|lv|b}} /b/ | {{Lang|lv|d}} /d̪/ | {{Lang|lv|ḑ}} /ɟ/ | {{Lang|lv|g}} /ɡ/ | |- align="center" ! rowspan="2" | [[Cytsain ffrithiol|Fricative]] ! <small>di-lais</small> | {{Lang|lv|f}} /f/ | {{Lang|lv|s}} /s/ | {{Lang|lv|š}} /ʃ/ | | {{Lang|lv|h}} /h/ |- align="center" ! <small>lleisiwyd</small> | {{Lang|lv|v}} /v/ | {{Lang|lv|z}} /z/ | {{Lang|lv|ž}} /ʒ/ | | |- align="center" ! colspan="2" | [[Cytsain grech|Tril]] | | {{Lang|lv|r}} /r/ | {{Lang|lv|ŗ}} /rʲ/ | | |- align="center" ! rowspan="2" | [[Cytsain amcanedig|Yn fras]] ! <small>canolog</small> | | | {{Lang|lv|j}} /j/ | | |- align="center" ! <small>ochrol</small> | | {{Lang|lv|l}} /l/ | {{Lang|lv|ļ}} /ʎ/ | | |} /n/ daw'n [ŋ] cyn /k/ or /ɡ/. == Yr Wyddor == Mae'r [[Gwyddor (iaith)|wyddor]] Lifoneg yn hybrid sy'n cymysgu orgraff Latfieg ac Estoneg. {| class="wikitable" style="width: 70em; text-align: center;" ! colspan="43" style="background: #eaaff3; font-weight: normal;" |'''Ffurflenni Majuscule''' (a elwir hefyd yn '''uppercase''' neu '''briflythrennau''' ) |- | [[A|A.]] | Ā | Ä | Ǟ | [[B|B.]] | [[D|D.]] | Ḑ | [[E|E.]] | Ē | [[F|F.]] | [[G|G.]] | [[H|H.]] | [[I|I.]] | Ī | [[J|J.]] | [[K|K.]] | [[L|L.]] | Ļ | [[M|M.]] | [[N|N.]] | Ņ | [[O|O.]] | Ō | Ȯ | Ȱ | Ö * | Ȫ * | Õ | Ȭ | [[P|P.]] | [[R|R.]] | Ŗ | [[S|S.]] | Š | [[T|T.]] | Ţ | [[U|U.]] | Ū | [[V|V.]] | [[Y]] * | Ȳ * | [[Z|Z.]] | Ž |- ! colspan="43" style="background: #e7f4ff; font-weight: normal;" | '''Ffurflenni minuscule''' (a elwir hefyd yn '''llythrennau''' bach neu '''lythrennau bach''' ) |- | [[a]] | ' | ä | ǟ | [[b]] | [[D|ch]] | ḑ | [[e]] | ē | [[f]] | [[g]] | [[h]] | [[i]] | ī | [[j]] | [[k]] | [[l]] | ļ | [[m]] | [[n]] | ņ | [[o]] | ō | ȯ | ȱ | ö * | ȫ * | õ | ȭ | [[P|t]] | [[r]] | ŗ | [[s]] | š | [[t]] | ţ | [[u]] | ū | [[v]] | [[y]] * | ȳ * | [[z]] | ž |- ! colspan="43" style="background: #ffffff; font-weight: normal; text-align: justify;" | <small>* yn dynodi bod llythyrau'n cael eu defnyddio ar gyfer ffonemau a oedd heb eu gorchuddio mewn cenedlaethau diweddarach; defnyddiwyd y rhain mor hwyr â 1997.</small> |} == Gramadeg == == Cysylltiadau iaith â Latfiaid ac Estoniaid == Ers canrifoedd mae [[Latfieg|Latfia]] wedi dylanwadu'n drylwyr ar Lifoneg o ran gramadeg, ffonoleg a tharddiad geiriau ac ati. Mae'r cyflwr dadiol yn Lifoneg, er enghraifft, yn anarferol iawn i iaith Ffinnaidd. <ref>Gyula Décsy: ''Einführung in die finnisch-ugrische Sprachwissenschaft'', page 81. </ref> Mae tua 2,000 o eiriau benthyca Latfiaidd a 200 Almaeneg yn Lifoneg a mabwysiadwyd y rhan fwyaf o'r geiriau Almaeneg trwy Latfia. <ref>Gyula Décsy: ''Einführung in die finnisch-ugrische Sprachwissenschaft'', page 82. </ref> Cafodd Latfieg, fodd bynnag, ei dylanwadu gan Lifoneg hefyd. Mae ei straen sillaf rheolaidd, sy'n seiliedig ar Lifoneg, yn anarferol iawn mewn iaith Baltig. Yn enwedig ar ddiwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg roedd yna lawer iawn o gyswllt ag Estoniaid, sef rhwng pysgotwyr a morwyr Lifonaidd ( Kurzeme ) a'r Estoniaid o Saaremaa neu ynysoedd eraill. Roedd llawer o drigolion ynysoedd Gorllewin Estonia yn gweithio yn yr haf ym mhentrefi Lifonaidd Kurzeme. O ganlyniad, ymledodd gwybodaeth o Estoneg ymhlith y Lifoniaid hynny a daeth geiriau o darddiad Estonia i mewn i Lifoneg hefyd. <ref>{{Harvard citation|Ariste|1981|loc=p. 79}}</ref> Mae tua 800 o eiriau benthyca Estoneg yn Lifoneg, a benthycwyd y mwyafrif ohonynt o dafodiaith Saaremaa. <ref>Gyula Décsy: ''Einführung in die finnisch-ugrische Sprachwissenschaft'', page 83. </ref> == Ymadroddion cyffredin == * Helo! - {{Lang|lv|Tēriņtš!}} * Mwynhewch eich bwyd! - {{Lang|lv|Jõvvõ sīemnaigõ!}} * Bore da! - {{Lang|lv|Jõvā ūomõg! / Jõvvõ ūomõgt!}} * Diwrnod da! - {{Lang|lv|Jõvā pǟva! / Jõvvõ päuvõ!}} * Nos da! - {{Lang|lv|Jõvvõ īedõ!}} * Diolch! - {{Lang|lv|Tienū!}} * Blwyddyn Newydd Dda! - {{Lang|lv|Vȯndzist Ūdāigastõ!}} * marw - {{Lang|lv|kȭlmä}} * un - {{Lang|lv|ikš}} * dau - {{Lang|lv|kakš}} * tri - {{Lang|lv|kuolm}} * pedwar - {{Lang|lv|nēļa}} * pump - {{Lang|lv|vīž}} * chwech - {{Lang|lv|kūž}} * saith - {{Lang|lv|seis}} * wyth - {{Lang|lv|kōdõks}} * naw - {{Lang|lv|īdõks}} * deg - {{Lang|lv|kim}} == Gweler hefyd == * {{Lang|lv|[[Min izāmō]]}}&nbsp;- [[anthem genedlaethol]] y Lifoniaid * Tuļļi Lum - grŵp cerddoriaeth y byd Lifoneg-Estoneg == Cyfeiriadau == {{cyfeiriadau}} * Moseley, Christopher (2002) Livonian, München: LINCOM EUROPA (Saesneg) * Fanny de Sivers. 2001. [http://www.editions-harmattan.fr/index.asp?navig=catalogue&obj=livre&no=9908 ''Parlons yn byw - Une langue de la Baltique''] . Paris: L'Harmattan.{{ISBN|2-7475-1337-8}} . (in French) * Paul Ariste 1981. Keelekontaktid . Tallinn: Valgus. [tt. 2.6. Kolme läänemere keele hääbumine lk. 76 - 82] (yn Estoneg) * Lauri Kettunen. 1938. ''Livisches Wörterbuch : mit grammatischer Einleitung'' . Helsinki: Cymdeithas Finno-Ugrian. (in German) * {{Cite book|title=View of the Russian Empire During the Reign of Catharine the Second, and to the Close of the Present Century.|last=Tooke|first=William|author-link=William Tooke|year=1799|publisher=T. N. Longman, O. Rees, and J. Debrett|location=London|pages=[https://archive.org/details/viewofrussianemp01tookuoft/page/523 523]–527|url=https://archive.org/details/viewofrussianemp01tookuoft}} * <templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css"></templatestyles> Vääri, EE (1966). Ливский язык: Языки народов СССР: Финно-угорские и самодийские языки . Moscow: Nauka. t. 139. * <templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css"></templatestyles> Laanest, A. (1975). Ieithyddiaeth sylfaenol Finno-Ugric (ieithoedd Ffinneg, Sami a Mordovia) . Moscow: Gwyddoniaeth. * <templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css"></templatestyles> Ernštreits, V. (2007). "Orthograffeg Livonian" (PDF) . Linguistica Uralica . 43 (1). ISSN 0868-4731 . == Dolenni allanol == * {{Commons category-inline}} [[Categori:Pages with unreviewed translations]] [[Categori:Ieithoedd Ewrop]] [[Categori:Ieithoedd Wralaidd]] qopaxtavxfwg0asxjsdcdpqydnhn591 0 294253 11101498 11099129 2022-08-14T08:19:51Z Lesbardd 21509 /* Tywydd */ cyfeilldrefi wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen lle| gwlad={{banergwlad|Portiwgal}}}} [[Delwedd:Faro01LB.jpg|260px|chwith|bawd|Y maes awyr]] [[Delwedd:Faro03LB.jpg|260px|chwith|bawd|Arco da Vila, Cyn balas llywodraeth yr ardal]] [[Delwedd:Faro04LB.jpg|260px|chwith|bawd|Praia de Faro a Parque Natural Ria Formosa]] [[Delwedd:Faro05LB.jpg|260px|chwith|bawd|Yr orsaf reilffordd]] Dinas yn yr [[Algarve]] ym [[Portiwgal|Mhortiwgal]] yw '''Faro'''.<ref>’Algarve/Southern Portugal (GeoCenter Detail Map)’ Cyhoeddwyr; GeoCenter International Cyf, 2003;|isbn=3-8297-6235-6</ref> Poblogaeth Faro yn 2019 oedd 60,995.<ref>[https://www.pordata.pt/Municipios/Popula%C3%A7%C3%A3o+residente+total+e+por+grandes+grupos+et%C3%A1rios-390 Gwefan Pordata]</ref> Maint Faro yw 202.57 cilomedr sgwâr.<ref>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Gwefan Instituto Nacional de Estatística]</ref> ==Hanes== [[Delwedd:FaroKesklinn.jpg|bawd|260px|chwith|Eglwys Cadeiriol Faro]] [[Delwedd:Faro Portugal 2.jpg|bawd|260px|Parc Manuel Bívar park, canolbwynt i'r dref]] Denodd [[Ria Formosa]] pobl o’r [[Oes Balaeolithig]] hyd at ddiwedd cynhanes, a ffurfiwyd pentrefi o’r bedwaredd ganrif ymlaen, pan daeth y Ffonisiaid i orllewin [[Môr y canoldir]]. Ar y pryd,'''Ossonoba''' oedd enw’r ardal, y rhan bwysicaf De Bortiwgal, a phorthladd ar gyfer pysgod, nwyddau amaethyddol a mwynau.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Roedd Faro o dan reolaith [[Rhufain]] rhwng yr ail ac wythfed ganrifoedd, wedyn yr Ymerodraeth [[Bysantiwm]], wedyn y Fisigothiaid, ac y Mwriaid arbyn 713.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Adeiladwyd waliau’r dref yn stod y cyfnod Bysantiaidd.<ref>[http://www.cm-faro.pt/3382/byzantine-towers.aspx Y waliau a thyrrau]</ref> Ar ôl gwrthryfel gan Yahia Ben Bakr, daeth Ossonoba'n brifddinas tywysogaeth, ac adeiladwyd waliau amddiffynol. Erbyn y degfed ganrif, ‘Santa Maria’oedd enw’r dref, ac erbyn yr unfed ar ddeg, ‘Santa Maria Ibn Harun'’.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Yn ystod yr ail grwsâd, ysbeiliwyd y dref gan grwsadwyr anglo-normanaidd ar ei ffordd i’r dwyrain. Digwyddodd yr un peth yn ystod y pumed grwsâd gan filwyr Ffrisiadd.<ref>[https://www.academia.edu/37460772/A_Frisian_Perspective_on_Crusading_in_Iberia_as_part_of_the_Sea_Journey_to_the_Holy_Land_1217_1218 "A Frisian Perspective on Crusading in Iberia as Part of the Sea Journey to the Holy Land, 1217–1218," gan Lucas Villegas-Aristizábal; ''Studies in Medieval and Renaissance History']</ref> Enillodd byddin Brenin Alfonso III o Bortugal ym 1249 yn erbyn y Mwriaid ac roedd rhaid iddynt adael. Daeth Faro yn brif ddinas i’r Algarve. == Brenhiniaeth Bortiwgal== [[Delwedd:Faro Largo da Sé R01.jpg|bawd|260px|Faro o’r Eglwys Cadeiriol]] [[Delwedd:Palácio de Estói - Portugal (14008045599).jpg|bawd|chwith|260px|Palas Estói]] Ar ôl annibyniaeth Portiwgal ym 1143, dechreuodd ehangiad i dir De Iberiaidd, yn disodli’r Mwriaid.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Ar ôl 1249, enw y dref oedd ''Santa Maria de Faaron'' neu ''Santa Maria de Faaram''.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Daeth y dref yn gyfoethog, oherwydd ei phorthladd a diwydiant [[halen]]. Daeth comuned Iddew y dref yn bwysicach yn ystod y 14eg ganrif, yn gyfrannu at ei chyfoeth a datbygiaeth,<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> ond ym mis Rhagfyr 1496 crewyd cyfraith gan Frenin Manuel I o Bortiwgal]], yn diarddel pobl nad oedd yn gristion. Felly yn swyddogol, nid oedd Iddewon ym Mhortiwgal. Disodlwyd Vila Adentro, ardal Iddewig y dref, gan leiandy Nossa Senhora da Assunção<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Ym 1499, adeiladwyd ysbyty, Eglwys Espírito Santo, tolltŷ a lladd-dŷ.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Roedd Faro yn ddinas erbyn 1540 ar ôl penderfyniad gan Frenin John III o Bortiwgal, a daeth yn esgobaeth ym 1577.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Anrheithiwyd y ddinas gan Robert Devereux, Iarll Essex ym 1597. Dygwyd llyfrgell yr esgobaeth, a daeth ei llyfrau’n rhon o gasgliad [[Llyfrgell Bodleian]] yn [[Rhydychen]].<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Estynwyd y ddinas dros y 17eg a 18fed ganrifoedd, ac ychwanegwyd waliau rhwng 1640 a 1668 o flaen [[Ria Formosa]]. Roedd difrod i’r ddinas yn ystod daeargryn [[Lisbon]] ym 1755. Difrodwyd lefydd eraill gan tsunami ond gwarchodwyd Faro gan lannau tywodlyd yr afon.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> ==Daearyddiaeth== Mae 2 ardal ddaearyddiol i Faro; yr arfordir, rhan o [[Parc Natural Ria Formosa|Barc Natural Ria Formosa]], a’r ''barrocal'', bryniau a dyffrynnoedd gyda phlanhigion arferol yr [[Algarve]]. Crewyd y parc natur ar 8 Rhagfyr 1987; ystyriwyd y parc yn un o 7 rhyfeddod natur Portiwgal, gyda traeth tua 7 cilomedr o’r dref. Mae’r parc yn cynnwys yr afon, morlynnoedd, a twyni tywod yn creu ynysoedd a phenrynion sy’n amddiffyn corsydd a nentydd.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/719/natureza.aspx Gwefan Câmara Municipal de Faro]</ref>. Mae traethau ar benrhyn Ancão, Ilha Deserta ac ynys Culatra.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/483/praias.aspx Gwefan Câmara Municipal de Faro]</ref>. Mae ynysoedd Barra do Ancão/Barra de São Luís, Barra de Santa Maria/Barra do Farol, a Barra da Culatra/Barra da Armona yn gwarchod y tir tu ôl iddynt. Mae ambell fath o adar yn treulio’r gaeaf yn yr ardal, megis [[Fflamingo|flamingod]], [[Gwennol y môr|gwenoliaid y môr]], [[Cambig|cambigau]], [[Chwiwell|chiwellau]] ac [[Asgell fraith|esgyll freithion]]. Mae’r ardal, yn arbennig Ria Formosa, yn denu naturiaethwyr ar wyliau. Mae llwybr i feicwyr, sef ''Ecovia do Algarve'' yn cysylltiad rhwng yr ardal a gweddill y cyfandir. ==Tywydd== Mae hafau’n boeth ac yn heulog a’r tymheredd mwyaf tua 27 gradd Celsiws, a gall y gwres barhau i Hydref. Mae’r gaeafau’n gymhedrol, gyda tua 6 awr o heulwen yn ddyddiol. Mae mwyafrif y glaw’n gyrraedd yn y gaeaf. Mae glaw yn brin rhwng Mehefin a Medi; mae’r cyfanswm blynyddol tua 500 milimedr. Mae tymheredd y môr tua 18 gradd Celsiws.yn Ionawr, yn codi at 22-24 yn Awst a Medi.<ref>’Enhancing city resilience to climate change by means of ecosystem services improvement’ gan Elena Berte a Thomas Panagopoulos, International Journal of Urban Sustainable Development</ref><ref>[http://www.seatemperature.org/europe/ Gwefan seatemperature.org]</ref> ==Cyfeilldrefi== {{div col|colwidth=20em}} *{{flagicon|GNB}} [[Bolama (town)|Bolama]], Guinea-Bissau *{{flagicon|CHN}} [[Haikou]], China *{{flagicon|USA}} [[Hayward, California|Hayward]], Unol Daleithiau *{{flagicon|ESP}} [[Huelva]], Spain *{{flagicon|MOZ}} [[Maxixe, Mozambique|Maxixe]], Mozambique *{{flagicon|CPV}} [[Praia]], Cape Verde *{{flagicon|STP}} [[São Tomé a Príncipe]] *{{flagicon|MAR}} [[Tangier]], Morocco {{div col end}} <ref>[https://www.cm-faro.pt/pt/menu/292/geminacoes.aspx Gwefan www.cm-faro.pt]</ref> ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{eginyn Portiwgal}} [[Categori:Dinasoedd Portiwgal|Faro]] [[Categori:Twristiaeth]] iamc7i8rlvjx7paolvijad6wrnxiqv3 11101499 11101498 2022-08-14T08:20:51Z Lesbardd 21509 /* Cyfeilldrefi */ wikitext text/x-wiki {{Gwybodlen lle| gwlad={{banergwlad|Portiwgal}}}} [[Delwedd:Faro01LB.jpg|260px|chwith|bawd|Y maes awyr]] [[Delwedd:Faro03LB.jpg|260px|chwith|bawd|Arco da Vila, Cyn balas llywodraeth yr ardal]] [[Delwedd:Faro04LB.jpg|260px|chwith|bawd|Praia de Faro a Parque Natural Ria Formosa]] [[Delwedd:Faro05LB.jpg|260px|chwith|bawd|Yr orsaf reilffordd]] Dinas yn yr [[Algarve]] ym [[Portiwgal|Mhortiwgal]] yw '''Faro'''.<ref>’Algarve/Southern Portugal (GeoCenter Detail Map)’ Cyhoeddwyr; GeoCenter International Cyf, 2003;|isbn=3-8297-6235-6</ref> Poblogaeth Faro yn 2019 oedd 60,995.<ref>[https://www.pordata.pt/Municipios/Popula%C3%A7%C3%A3o+residente+total+e+por+grandes+grupos+et%C3%A1rios-390 Gwefan Pordata]</ref> Maint Faro yw 202.57 cilomedr sgwâr.<ref>[http://www.ine.pt/xportal/xmain?xlang=en&xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&contexto=pi&selTab=tab0 Gwefan Instituto Nacional de Estatística]</ref> ==Hanes== [[Delwedd:FaroKesklinn.jpg|bawd|260px|chwith|Eglwys Cadeiriol Faro]] [[Delwedd:Faro Portugal 2.jpg|bawd|260px|Parc Manuel Bívar park, canolbwynt i'r dref]] Denodd [[Ria Formosa]] pobl o’r [[Oes Balaeolithig]] hyd at ddiwedd cynhanes, a ffurfiwyd pentrefi o’r bedwaredd ganrif ymlaen, pan daeth y Ffonisiaid i orllewin [[Môr y canoldir]]. Ar y pryd,'''Ossonoba''' oedd enw’r ardal, y rhan bwysicaf De Bortiwgal, a phorthladd ar gyfer pysgod, nwyddau amaethyddol a mwynau.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Roedd Faro o dan reolaith [[Rhufain]] rhwng yr ail ac wythfed ganrifoedd, wedyn yr Ymerodraeth [[Bysantiwm]], wedyn y Fisigothiaid, ac y Mwriaid arbyn 713.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Adeiladwyd waliau’r dref yn stod y cyfnod Bysantiaidd.<ref>[http://www.cm-faro.pt/3382/byzantine-towers.aspx Y waliau a thyrrau]</ref> Ar ôl gwrthryfel gan Yahia Ben Bakr, daeth Ossonoba'n brifddinas tywysogaeth, ac adeiladwyd waliau amddiffynol. Erbyn y degfed ganrif, ‘Santa Maria’oedd enw’r dref, ac erbyn yr unfed ar ddeg, ‘Santa Maria Ibn Harun'’.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Yn ystod yr ail grwsâd, ysbeiliwyd y dref gan grwsadwyr anglo-normanaidd ar ei ffordd i’r dwyrain. Digwyddodd yr un peth yn ystod y pumed grwsâd gan filwyr Ffrisiadd.<ref>[https://www.academia.edu/37460772/A_Frisian_Perspective_on_Crusading_in_Iberia_as_part_of_the_Sea_Journey_to_the_Holy_Land_1217_1218 "A Frisian Perspective on Crusading in Iberia as Part of the Sea Journey to the Holy Land, 1217–1218," gan Lucas Villegas-Aristizábal; ''Studies in Medieval and Renaissance History']</ref> Enillodd byddin Brenin Alfonso III o Bortugal ym 1249 yn erbyn y Mwriaid ac roedd rhaid iddynt adael. Daeth Faro yn brif ddinas i’r Algarve. == Brenhiniaeth Bortiwgal== [[Delwedd:Faro Largo da Sé R01.jpg|bawd|260px|Faro o’r Eglwys Cadeiriol]] [[Delwedd:Palácio de Estói - Portugal (14008045599).jpg|bawd|chwith|260px|Palas Estói]] Ar ôl annibyniaeth Portiwgal ym 1143, dechreuodd ehangiad i dir De Iberiaidd, yn disodli’r Mwriaid.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Ar ôl 1249, enw y dref oedd ''Santa Maria de Faaron'' neu ''Santa Maria de Faaram''.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Daeth y dref yn gyfoethog, oherwydd ei phorthladd a diwydiant [[halen]]. Daeth comuned Iddew y dref yn bwysicach yn ystod y 14eg ganrif, yn gyfrannu at ei chyfoeth a datbygiaeth,<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> ond ym mis Rhagfyr 1496 crewyd cyfraith gan Frenin Manuel I o Bortiwgal]], yn diarddel pobl nad oedd yn gristion. Felly yn swyddogol, nid oedd Iddewon ym Mhortiwgal. Disodlwyd Vila Adentro, ardal Iddewig y dref, gan leiandy Nossa Senhora da Assunção<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Ym 1499, adeiladwyd ysbyty, Eglwys Espírito Santo, tolltŷ a lladd-dŷ.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Roedd Faro yn ddinas erbyn 1540 ar ôl penderfyniad gan Frenin John III o Bortiwgal, a daeth yn esgobaeth ym 1577.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Anrheithiwyd y ddinas gan Robert Devereux, Iarll Essex ym 1597. Dygwyd llyfrgell yr esgobaeth, a daeth ei llyfrau’n rhon o gasgliad [[Llyfrgell Bodleian]] yn [[Rhydychen]].<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> Estynwyd y ddinas dros y 17eg a 18fed ganrifoedd, ac ychwanegwyd waliau rhwng 1640 a 1668 o flaen [[Ria Formosa]]. Roedd difrod i’r ddinas yn ystod daeargryn [[Lisbon]] ym 1755. Difrodwyd lefydd eraill gan tsunami ond gwarchodwyd Faro gan lannau tywodlyd yr afon.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/78/faro-na-historia.aspx ‘História Faro’; cyhoeddwyr Câmara Municipal de Faro (Algarve), Portugal |language=pt |year=2015 |publisher=Câmara Municipal de Faro, 2015]</ref> ==Daearyddiaeth== Mae 2 ardal ddaearyddiol i Faro; yr arfordir, rhan o [[Parc Natural Ria Formosa|Barc Natural Ria Formosa]], a’r ''barrocal'', bryniau a dyffrynnoedd gyda phlanhigion arferol yr [[Algarve]]. Crewyd y parc natur ar 8 Rhagfyr 1987; ystyriwyd y parc yn un o 7 rhyfeddod natur Portiwgal, gyda traeth tua 7 cilomedr o’r dref. Mae’r parc yn cynnwys yr afon, morlynnoedd, a twyni tywod yn creu ynysoedd a phenrynion sy’n amddiffyn corsydd a nentydd.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/719/natureza.aspx Gwefan Câmara Municipal de Faro]</ref>. Mae traethau ar benrhyn Ancão, Ilha Deserta ac ynys Culatra.<ref>[http://www.cm-faro.pt/menu/483/praias.aspx Gwefan Câmara Municipal de Faro]</ref>. Mae ynysoedd Barra do Ancão/Barra de São Luís, Barra de Santa Maria/Barra do Farol, a Barra da Culatra/Barra da Armona yn gwarchod y tir tu ôl iddynt. Mae ambell fath o adar yn treulio’r gaeaf yn yr ardal, megis [[Fflamingo|flamingod]], [[Gwennol y môr|gwenoliaid y môr]], [[Cambig|cambigau]], [[Chwiwell|chiwellau]] ac [[Asgell fraith|esgyll freithion]]. Mae’r ardal, yn arbennig Ria Formosa, yn denu naturiaethwyr ar wyliau. Mae llwybr i feicwyr, sef ''Ecovia do Algarve'' yn cysylltiad rhwng yr ardal a gweddill y cyfandir. ==Tywydd== Mae hafau’n boeth ac yn heulog a’r tymheredd mwyaf tua 27 gradd Celsiws, a gall y gwres barhau i Hydref. Mae’r gaeafau’n gymhedrol, gyda tua 6 awr o heulwen yn ddyddiol. Mae mwyafrif y glaw’n gyrraedd yn y gaeaf. Mae glaw yn brin rhwng Mehefin a Medi; mae’r cyfanswm blynyddol tua 500 milimedr. Mae tymheredd y môr tua 18 gradd Celsiws.yn Ionawr, yn codi at 22-24 yn Awst a Medi.<ref>’Enhancing city resilience to climate change by means of ecosystem services improvement’ gan Elena Berte a Thomas Panagopoulos, International Journal of Urban Sustainable Development</ref><ref>[http://www.seatemperature.org/europe/ Gwefan seatemperature.org]</ref> ==Cyfeilldrefi== {{div col|colwidth=20em}} *{{flagicon|GNB}} [[Bolama (town)|Bolama]], Guinea-Bissau *{{flagicon|CHN}} [[Haikou]], Tseina *{{flagicon|USA}} [[Hayward, California|Hayward]], Unol Daleithiau *{{flagicon|ESP}} [[Huelva]], Sbaen *{{flagicon|MOZ}} [[Maxixe, Mozambique|Maxixe]], Mozambique *{{flagicon|CPV}} [[Praia]], Cape Verde *{{flagicon|STP}} [[São Tomé a Príncipe]] *{{flagicon|MAR}} [[Tangier]], Morocco {{div col end}} <ref>[https://www.cm-faro.pt/pt/menu/292/geminacoes.aspx Gwefan www.cm-faro.pt]</ref> ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{eginyn Portiwgal}} [[Categori:Dinasoedd Portiwgal|Faro]] [[Categori:Twristiaeth]] sldj71qmv3gklemephd3cp1j62pdwhy 0 298561 11101355 11100456 2022-08-13T14:07:57Z Deb 7 wikitext text/x-wiki {{teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm i blant gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Anélio Latini Filho]] yw '''''Sinfonia Amazônica''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1954. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn hon oedd ''[[Rear Window]]'' sy’n ffilm llawn dirgelwch, gan y [[cyfarwyddwr ffilm]] enwog [[Alfred Hitchcock]]. Hyd at 2022 roedd o leiaf tair mil o ffilmiau Portiwgaleg wedi gweld golau dydd. Teitl gwreiddiol y ffilm oedd '''''Sinfonia Amazônica''''' ac fe’i cynhyrchwyd gan Anélio Latini Filho ym Mrasil. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Portiwgaleg]] a hynny gan Anélio Latini Filho.<ref>{{cite book|title=Mídia, experiência e interação: leituras críticas sobre a comunicação|publisher=Pimenta Cultural|year=2017|language=pt|ISBN=9788566832488|page=76}}</ref> Hon oedd ffilm hir animeiddiedig gyntaf Brasil, ac fe'i cynhyrchwyd yn gyfan gwbl gan Anélio Latini Filho a hynny dros bum mlynedd gan orffen ym 1951. Fel ''Fantasia'' Disney, mae'n adrodd sawl stori werin am gerddoriaeth gerddorfaol. {{Rhestr aelodau o'r cast}} Mae’r ffilm ''Sinfonia Amazônica'' yn 75 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn du a gwyn. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== Ganwyd yn Anélio Latini FilhoNova Friburgo a bu farw yn [[Rio de Janeiro]]. ==Derbyniad== Wedi ei rhyddhau, darlledodd y sioe deledu Animania sawl clip o'r ffilm. Mae yn y broses o gael ei hadfer ar hyn o bryd. {{Marciau}} {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Ffilmiau du a gwyn]] [[Categori:Ffilmiau du a gwyn o Frasil]] [[Categori:Ffilmiau dogfen o Frasil]] [[Categori:Ffilmiau Portiwgaleg]] [[Categori:Ffilmiau o Frasil]] [[Categori:Ffilmiau dogfen]] [[Categori:Ffilmiau 1954]] [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o Frasil]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Portiwgaleg]] akkl1ibanfvcxwxkwgotbl0xnt1x6fi 0 298595 11101359 11100804 2022-08-13T15:04:05Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ddrama gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Florian Eichinger]] yw '''''Die Hände Meiner Mutter''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 2016. Teitl gwreiddiol y ffilm oedd '''''Die Hände meiner Mutter''''' (cyfieithiad: 'Dwylo mam') ac fe'i cynhyrchwyd yn yr [[Almaen]]. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Almaeneg]] a hynny gan Florian Eichinger.<ref>{{cite web|url=http://www.germanfilmsquarterly.de/feature2_16_3.html |title=German Films Quarterly 2 2016 DIE HÄNDE MEINER MUTTER |author=Werner Schauer, Triptychon Corporate Communicati |work=germanfilmsquarterly.de |access-date=2016-07-03}}</ref> Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Jessica Schwarz, Ursula Werner, Heiko Pinkowski, Katrin Pollitt, Sophia Schubert, Sebastian Fräsdorf ac Andreas Döhler. Mae’r ffilm ''Die Hände Meiner Mutter'' yn 106 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn lliw. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} {{Hawlfraint ffimiau}} Fel a nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn wreiddiol yn 2016. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd ''[[Fantastic Beasts and Where to Find Them]]'' sef [[ffilm ffantasi]] gan [[J. K. Rowling]] ac yn serennu [[Eddie Redmayne]], [[Katherine Waterston]] a [[Alison Sudol]]. Hyd at 2022 roedd o leiaf 12540 o ffilmiau Almaeneg wedi gweld golau dydd. ==Cyfarwyddwr== [[Delwedd:Weltpremiere%20%22Die%20H%C3%A4nde%20meiner%20Mutter%22%20auf%20dem%20Filmfest%20M%C3%BCnchen%202016.jpg|bawd|chwith|110px]] Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Florian Eichinger ar 14 Gorffenaf 1971 yn Ludwigsburg. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Florian Eichinger nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q1000006. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,P577:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | [[Die Hände Meiner Mutter|Dwylo Mam]] | | [[yr Almaen]] | [[Almaeneg]] | 2016-06-24<br/>2016-12-01 |- | ''[[:d:Q17325485|Nordstrand]]'' | | [[yr Almaen]] | [[Almaeneg]] | 2013<br/>2014-01-23 |- | ''[[:d:Q819633|Without You I'm Nothing]]'' | | [[yr Almaen]] | [[Almaeneg]] | 2008<br/>2010-07-08 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} {{DEFAULTSORT:Hande Meiner Mutter}} [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o'r Almaen]] [[Categori:Ffilmiau lliw]] [[Categori:Ffilmiau lliw o'r Almaen]] [[Categori:Ffilmiau dogfen o'r Almaen]] [[Categori:Ffilmiau Almaeneg]] [[Categori:Ffilmiau o'r Almaen]] [[Categori:Ffilmiau dogfen]] [[Categori:Ffilmiau 2016]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Almaeneg]] [[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]] r73phc4u0qiqa5mpfqd9uzps2a0w29y 0 298817 11101494 11100439 2022-08-14T07:56:01Z Deb 7 wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm llawn cyffro gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[A Harsha]] yw '''''Chingari''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 2012. Teitl gwreiddiol y ffilm oedd '''''ಚಿ೦ಗಾರಿ''''' ac fe'i cynhyrchwyd yn India. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Kannada]]. Cyfansoddwyd y gerddoriaeth gan V. Harikrishna. Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Darshan Thoogudeepa. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 2012. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[12 Years a Slave]] sef [[ffilm fywgraffyddol]] gan y [[cyfarwyddwr ffilm]] [[Steve McQueen]] a oedd yn serennu [[Chiwetel Ejiofor]], Michael Kenneth Williams a Michael Fassbender. Hyd at 2022 roedd o leiaf 2200 o ffilmiau Kannada wedi gweld golau dydd. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== [[Delwedd:Harsha%20%28director%29.jpg|bawd|chwith|110px]] Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm A Harsha ar 24 Awst 1980 yn Bangalore. Roedd yn fwyaf cynhyrchiol yn 2002 ond ni ellir dweud fod y gwaith wedi cyrraedd enwogrwydd bydeang. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd A Harsha nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q5673777. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | ''[[:d:Q30647097|Anjani Putra]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2017-12-21 |- | ''[[:d:Q15525029|Bhajarangi]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2013-01-01 |- | ''[[:d:Q97453080|Bhajarangi 2]]'' | | [[India]] | | |- | ''[[:d:Q17149965|Birugaali]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2009-01-01 |- | [[Chingari (ffilm o 2013)|Q5101004]] | | [[India]] | [[Kannada]] | 2012-01-01 |- | ''[[:d:Q18125060|Geleya]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2007-01-01 |- | ''[[:d:Q21646536|Jai Maruthi 800]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2015-01-01 |- | ''[[:d:Q60738145|Seetharama Kalyana]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2019-01-01 |- | ''[[:d:Q19818613|Vajrakaya]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2015-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Dramâu o India]] [[Categori:Ffilmiau Kannada]] [[Categori:Ffilmiau o India]] [[Categori:Dramâu]] [[Categori:Fflimiau 2013]] [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o India]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Kannada]] [[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]] 8qgerw7wb7iq73pd9x1q4t3h5s2qm11 11101495 11101494 2022-08-14T07:56:16Z Deb 7 Symudodd Deb y dudalen [[Chingari (ffilm o 2013)]] i [[Chingari (ffilm 2013)]] wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm llawn cyffro gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[A Harsha]] yw '''''Chingari''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 2012. Teitl gwreiddiol y ffilm oedd '''''ಚಿ೦ಗಾರಿ''''' ac fe'i cynhyrchwyd yn India. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Kannada]]. Cyfansoddwyd y gerddoriaeth gan V. Harikrishna. Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Darshan Thoogudeepa. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 2012. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[12 Years a Slave]] sef [[ffilm fywgraffyddol]] gan y [[cyfarwyddwr ffilm]] [[Steve McQueen]] a oedd yn serennu [[Chiwetel Ejiofor]], Michael Kenneth Williams a Michael Fassbender. Hyd at 2022 roedd o leiaf 2200 o ffilmiau Kannada wedi gweld golau dydd. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== [[Delwedd:Harsha%20%28director%29.jpg|bawd|chwith|110px]] Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm A Harsha ar 24 Awst 1980 yn Bangalore. Roedd yn fwyaf cynhyrchiol yn 2002 ond ni ellir dweud fod y gwaith wedi cyrraedd enwogrwydd bydeang. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd A Harsha nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q5673777. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | ''[[:d:Q30647097|Anjani Putra]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2017-12-21 |- | ''[[:d:Q15525029|Bhajarangi]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2013-01-01 |- | ''[[:d:Q97453080|Bhajarangi 2]]'' | | [[India]] | | |- | ''[[:d:Q17149965|Birugaali]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2009-01-01 |- | [[Chingari (ffilm o 2013)|Q5101004]] | | [[India]] | [[Kannada]] | 2012-01-01 |- | ''[[:d:Q18125060|Geleya]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2007-01-01 |- | ''[[:d:Q21646536|Jai Maruthi 800]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2015-01-01 |- | ''[[:d:Q60738145|Seetharama Kalyana]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2019-01-01 |- | ''[[:d:Q19818613|Vajrakaya]]'' | | [[India]] | [[Kannada]] | 2015-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Dramâu o India]] [[Categori:Ffilmiau Kannada]] [[Categori:Ffilmiau o India]] [[Categori:Dramâu]] [[Categori:Fflimiau 2013]] [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o India]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Kannada]] [[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]] 8qgerw7wb7iq73pd9x1q4t3h5s2qm11 0 298818 11101360 11100453 2022-08-13T15:05:07Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ddrama gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Enrique Cahen Salaberry]] yw '''''El Galleguito De La Cara Sucia''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1966. Teitl gwreiddiol y ffilm oedd '''''El galleguito de la cara sucia''''' ac fe'i cynhyrchwyd yn yr Ariannin. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Sbaeneg]]. Cyfansoddwyd y gerddoriaeth gan Horacio Malvicino. Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Fabio Zerpa, Chunchuna Villafañe, Eddie Pequenino, Elena Lucena, Joe Rígoli, Juan Ramón, Julia von Grolman, Nora Cárpena, Eduardo Franco, Mario Savino a Diego Varzi. Mae’r ffilm ''El Galleguito De La Cara Sucia'' yn 83 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn lliw. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1966. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[The Good, the Bad and the Ugly]] sef [[ffilm gomedi]] gowboi gan Sergio Leone ac sy’n serennu [[Clint Eastwood]], [[Eli Wallach]] a [[Lee Van Cleef]]. Hyd at 2022 roedd o leiaf 11800 o ffilmiau Sbaeneg wedi gweld golau dydd. [[Américo Hoss]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== [[Delwedd:Enrique%20Cahen%20Salaberry.jpg|bawd|chwith|110px]] Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Enrique Cahen Salaberry ar 12 Hydref 1911 yn yr [[yr [[Yr Ariannin|Ariannin]]|Ariannin]] a bu farw yn [[Buenos Aires]] ar 29 Awst 1995. <!-- Mae'r cod canlynol yn poblogeiddio rhestr o WOBRAU mae'r prif gyfarwyddwr ffilm wedi eu hennill. Y testun sy'n dechrau gyda 'Q' yw'r Qid ar Wicidata: cod unigryw am yr actor yma. --><br />Ymhlith y gwobrau mae wedi'u hennill y mae:<br /> <ul>{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|Q5379647|P166|format=<li>%p[%r][<ul><li>%q</li></ul>]</li>}}</ul> {{clirio}} ==Derbyniad== <!-- {{Marciau}} --> {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Enrique Cahen Salaberry nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q5379647. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | ''[[:d:Q4829051|Avivato]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1949-01-01 |- | ''[[:d:Q5192736|Cuidado Con Las Mujeres]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1951-01-01 |- | ''[[:d:Q625497|Don Fulgencio]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1950-01-01 |- | ''[[:d:Q5295552|Donde duermen dos... duermen tres]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1979-01-01 |- | ''[[:d:Q5350936|El Caradura y la millonaria]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1971-01-01 |- | ''[[:d:Q559757|El Ladrón canta boleros]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1950-01-01 |- | ''[[:d:Q5351218|El día que me quieras]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1969-01-01 |- | ''[[:d:Q2839174|Las turistas quieren guerra]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1977-01-01 |- | ''[[:d:Q1393373|Rodríguez]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1948-01-01 |- | ''[[:d:Q2885630|Story of a Poor Young Man]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1968-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} {{DEFAULTSORT:Galleguito de la Cara Sucia}} [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o'r Ariannin]] [[Categori:Ffilmiau lliw]] [[Categori:Ffilmiau lliw o'r Ariannin]] [[Categori:Ffilmiau comedi o'r Ariannin]] [[Categori:Ffilmiau Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau o'r Ariannin]] [[Categori:Ffilmiau comedi]] [[Categori:Ffilmiau 1966]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]] dmn2wtras0qi4a8qfhidxilkscd1bfo 11101519 11101360 2022-08-14T11:47:24Z Llywelyn2000 796 wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ddrama gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Enrique Cahen Salaberry]] yw '''''El Galleguito De La Cara Sucia''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1966. Teitl gwreiddiol y ffilm oedd '''''El galleguito de la cara sucia''''' ac fe'i cynhyrchwyd yn yr Ariannin. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Sbaeneg]]. Cyfansoddwyd y gerddoriaeth gan Horacio Malvicino. Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Fabio Zerpa, Chunchuna Villafañe, Eddie Pequenino, Elena Lucena, Joe Rígoli, Juan Ramón, Julia von Grolman, Nora Cárpena, Eduardo Franco, Mario Savino a Diego Varzi. Mae’r ffilm ''El Galleguito De La Cara Sucia'' yn 83 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn lliw. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1966. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[The Good, the Bad and the Ugly]] sef [[ffilm gomedi]] gowboi gan Sergio Leone ac sy’n serennu [[Clint Eastwood]], [[Eli Wallach]] a [[Lee Van Cleef]]. Hyd at 2022 roedd o leiaf 11800 o ffilmiau Sbaeneg wedi gweld golau dydd. [[Américo Hoss]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. ==Cyfarwyddwr== [[Delwedd:Enrique%20Cahen%20Salaberry.jpg|bawd|chwith|110px]] Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Enrique Cahen Salaberry ar 12 Hydref 1911 yn yr [[yr [[Yr Ariannin|Ariannin]]|Ariannin]] a bu farw yn [[Buenos Aires]] ar 29 Awst 1995. <!-- Mae'r cod canlynol yn poblogeiddio rhestr o WOBRAU mae'r prif gyfarwyddwr ffilm wedi eu hennill. Y testun sy'n dechrau gyda 'Q' yw'r Qid ar Wicidata: cod unigryw am yr actor yma. --><br />Ymhlith y gwobrau mae wedi'u hennill y mae:<br /> <ul>{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|Q5379647|P166|format=<li>%p[%r][<ul><li>%q</li></ul>]</li>}}</ul> {{clirio}} ==Derbyniad== <!-- {{Marciau}} --> {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Enrique Cahen Salaberry nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q5379647. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | ''[[:d:Q4829051|Avivato]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1949-01-01 |- | ''[[:d:Q5192736|Cuidado Con Las Mujeres]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1951-01-01 |- | ''[[:d:Q625497|Don Fulgencio]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1950-01-01 |- | ''[[:d:Q5295552|Donde duermen dos... duermen tres]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1979-01-01 |- | ''[[:d:Q5350936|El Caradura y la millonaria]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1971-01-01 |- | ''[[:d:Q559757|El Ladrón canta boleros]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1950-01-01 |- | ''[[:d:Q5351218|El día que me quieras]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1969-01-01 |- | ''[[:d:Q2839174|Las turistas quieren guerra]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1977-01-01 |- | ''[[:d:Q1393373|Rodríguez]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1948-01-01 |- | ''[[:d:Q2885630|Story of a Poor Young Man]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1968-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} {{DEFAULTSORT:Galleguito de la Cara Sucia}} [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o'r Ariannin]] [[Categori:Ffilmiau lliw]] [[Categori:Ffilmiau lliw o'r Ariannin]] [[Categori:Ffilmiau comedi o'r Ariannin]] [[Categori:Ffilmiau Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau o'r Ariannin]] [[Categori:Ffilmiau comedi]] [[Categori:Ffilmiau 1966]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]] s1wo2u06d4e2lo7j340lj9scepr20pa 11101521 11101519 2022-08-14T11:49:48Z Llywelyn2000 796 wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ddrama gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Enrique Cahen Salaberry]] yw '''''El Galleguito De La Cara Sucia''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1966. Teitl gwreiddiol y ffilm oedd '''''El galleguito de la cara sucia''''' ac fe'i cynhyrchwyd yn yr Ariannin. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Sbaeneg]]. Cyfansoddwyd y gerddoriaeth gan Horacio Malvicino. Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Fabio Zerpa, Chunchuna Villafañe, Eddie Pequenino, Elena Lucena, Joe Rígoli, Juan Ramón, Julia von Grolman, Nora Cárpena, Eduardo Franco, Mario Savino a Diego Varzi. Mae’r ffilm ''El Galleguito De La Cara Sucia'' yn 83 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn lliw. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1966. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[The Good, the Bad and the Ugly]] sef [[ffilm gomedi]] gowboi gan Sergio Leone ac sy’n serennu [[Clint Eastwood]], [[Eli Wallach]] a [[Lee Van Cleef]]. Hyd at 2022 roedd o leiaf 11800 o ffilmiau Sbaeneg wedi gweld golau dydd. [[Américo Hoss]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. ==Cyfarwyddwr== [[Delwedd:Enrique%20Cahen%20Salaberry.jpg|bawd|chwith|110px]] Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Enrique Cahen Salaberry ar 12 Hydref 1911 yn yr [[yr [[Yr Ariannin|Ariannin]]|Ariannin]] a bu farw yn [[Buenos Aires]] ar 29 Awst 1995. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Marciau}} {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Enrique Cahen Salaberry nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q5379647. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | ''[[:d:Q4829051|Avivato]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1949-01-01 |- | ''[[:d:Q5192736|Cuidado Con Las Mujeres]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1951-01-01 |- | ''[[:d:Q625497|Don Fulgencio]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1950-01-01 |- | ''[[:d:Q5295552|Donde duermen dos... duermen tres]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1979-01-01 |- | ''[[:d:Q5350936|El Caradura y la millonaria]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1971-01-01 |- | ''[[:d:Q559757|El Ladrón canta boleros]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1950-01-01 |- | ''[[:d:Q5351218|El día que me quieras]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1969-01-01 |- | ''[[:d:Q2839174|Las turistas quieren guerra]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1977-01-01 |- | ''[[:d:Q1393373|Rodríguez]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1948-01-01 |- | ''[[:d:Q2885630|Story of a Poor Young Man]]'' | | [[Yr Ariannin]] | [[Sbaeneg]] | 1968-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} {{DEFAULTSORT:Galleguito de la Cara Sucia}} [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o'r Ariannin]] [[Categori:Ffilmiau lliw]] [[Categori:Ffilmiau lliw o'r Ariannin]] [[Categori:Ffilmiau comedi o'r Ariannin]] [[Categori:Ffilmiau Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau o'r Ariannin]] [[Categori:Ffilmiau comedi]] [[Categori:Ffilmiau 1966]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]] deq2rb9jbrrjr6wcs0qxz9qavjhgua2 0 298819 11101356 11100452 2022-08-13T14:58:32Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= iaith_wreiddiol | fetchwikidata = ALL }} Ffilm fud (heb sain) gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[George E. Middleton]] yw '''''The Woman Who Dared''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1916. Fe’i cynhyrchwyd yn [[Unol Daleithiau America]]. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript wreiddiol gan Leslie T. Peacocke. Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Beatriz Michelena. Cafodd ei ffilmio mewn du a gwyn, gyda gwedd gymharol (''aspect ratio'') o 4:3. Gan fod y ffilm wedi ei chyhoeddi dros 95 mlynedd yn ôl, mae yn y [[parth cyhoeddus]].{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1916. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd ''Intolerance'' sef ffilm fud o [[Unol Daleithiau America]] gan y cyfarwyddwr o dras Gymreig, [[D. W. Griffith]]. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm George E Middleton ar 10 Awst 1882 yn San Francisco a bu farw yn San Rafael ar 3 Ionawr 1937. {{clirio}} ==Derbyniad== <!-- {{Marciau}} --> {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd George E. Middleton nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q21208766. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | ''[[:d:Q20804142|A Phyllis of the Sierras]]'' | | [[Unol Daleithiau America]] | No/unknown value | 1915-01-01 |- | ''[[:d:Q20804193|Just Squaw]]'' | [[Delwedd:Just Squaw (1919) - Ad 2.jpg|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | No/unknown value | 1919-01-01 |- | ''[[:d:Q15584559|Salvation Nell]]'' | | [[Unol Daleithiau America]] | No/unknown value | 1915-01-01 |- | ''[[:d:Q20804234|The Flame of Hellgate]]'' | [[Delwedd:The Flame of Hellgate (1920) - 1.jpg|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | No/unknown value | 1920-01-01 |- | ''[[:d:Q20804238|The Heart of Juanita]]'' | [[Delwedd:Beatriz Michelena The Heart of Juanita Film Daily 1919.png|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | No/unknown value | 1919-01-01 |- | ''[[:d:Q20804246|The Lily of Poverty Flat]]'' | [[Delwedd:LilyPovertyFlat-1915.jpg|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | No/unknown value | 1915-01-01 |- | ''[[:d:Q20803241|The Rose of the Misty Pool]]'' | | [[Unol Daleithiau America]] | | 1915-01-01 |- | ''[[:d:Q20804262|The Unwritten Law]]'' | | [[Unol Daleithiau America]] | No/unknown value | 1916-01-01 |- | [[The Woman Who Dared|Q16615523]] | [[Delwedd:The Woman Who Dared.jpg|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | No/unknown value | 1916-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} {{DEFAULTSORT:Woman Who Dared}} [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau du a gwyn]] [[Categori:Ffilmiau du a gwyn o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau mud]] [[Categori:Ffilmiau mud o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau 1916]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd]] [[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]] l92107one3mz1skodtohiiljcjxydxi 0 298966 11101518 11101230 2022-08-14T11:46:40Z Llywelyn2000 796 dyblygiad wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm Ewrasia gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Vladimir Saveliev]] yw '''''Kopfgeld Für Den Aufrührer''''' ('''Cwfl Gwyn''') a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1974. Fe’i cynhyrchwyd yn yr [[Undeb Sofietaidd]]; y cwmni cynhyrchu oedd ''Dovzhenko Film Studios''. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript wreiddiol gan Bagrat Shinkuba a chyfansoddwyd y gerddoriaeth gan Volodymyr Huba. {{Rhestr aelodau o'r cast}} Mae’r ffilm ''Kopfgeld Für Den Aufrührer'' yn 98 munud o hyd. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1974. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[The Godfather Part II]] sef rhan dau y gyfres [[UDA|Americanaidd]] boblogaidd gan [[Francis Ford Coppola]] am fyd y [[maffia]]. [[Vadim Ilyenko]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. ==Cyfarwyddwr== Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Vladimir Saveliev ar 14 Mawrth 1937 yn Petropavl. <!-- Mae'r cod canlynol yn poblogeiddio rhestr o WOBRAU mae'r prif gyfarwyddwr ffilm wedi eu hennill. Y testun sy'n dechrau gyda 'Q' yw'r Qid ar Wicidata: cod unigryw am yr actor yma. --><br />Ymhlith y gwobrau mae wedi'u hennill y mae:<br /> <ul>{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|Q7212080|P166|format=<li>%p[%r][<ul><li>%q</li></ul>]</li>}}</ul> Derbyniodd ei addysg ym MhPrifysgol Genedlaethol Theatr, Ffilm a Theledu yn Kyiv. {{clirio}} ==Derbyniad== <!--{{Marciau}}--> {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Vladimir Saveliev nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q7212080. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | ''[[:d:Q19947489|Der Gehetzte]]'' | | [[yr Almaen]] | | 1991-01-01 |- | [[Gwobr i'r Gwrthryfelwr|Q55793908]] | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | | 1974-01-01 |- | ''[[:d:Q4417942|Çеçпĕл]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1970-01-01 |- | ''[[:d:Q4128763|Выгодный контракт]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1979-01-01 |- | ''[[:d:Q25445427|Звинувачення]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | | 1984-01-01 |- | ''[[:d:Q4212957|Капитан Фракасс]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1984-01-01 |- | ''[[:d:Q65197593|Скарбничка]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | | 1980-01-01 |- | ''[[:d:Q16719244|Тайна Чингисхана]]'' | | [[Wcráin]] | [[Wcreineg]] | 2002-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Ffilmiau ewrasia o'r Undeb Sofietaidd]] [[Categori:Ffilmiau o'r Undeb Sofietaidd]] [[Categori:Ffilmiau ewrasia]] [[Categori:Ffilmiau a gynhyrchwyd gan Dovzhenko Film Studios]] [[Categori:Fflimiau 1974]] [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o'r Undeb Sofietaidd]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd]] rh38u3t0mpl0hup0mhmqk5t2ids81td 0 298983 11101517 11101226 2022-08-14T11:45:30Z Llywelyn2000 796 wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ddrama am lys barn a'r gyfraith, gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Sidney Lumet]], yw '''''12 Angry Men''''' a gyhoeddwyd yn 1957. Teitl gwreiddiol y ffilm oedd '''''12 Angry Men''''' ac fe’i cynhyrchwyd gan [[Henry Fonda]] a Reginald Rose yn [[Unol Daleithiau America]]. Mae'n ffilm a ddosbarthwyd drwy [[fideo ar alwad]]. Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Saesneg]] a hynny gan Reginald Rose. Lleolwyd y stori yn [[Manhattan]]. a chyfansoddwyd y gerddoriaeth gan Kenyon Hopkins. [[Delwedd:12 Angry Men (1957) - Trailer.webm|bawd|chwith|110px|Fideo o’r ffilm]] Y prif actorion yn y ffilm hon yw Henry Fonda, Jack Klugman, Martin Balsam, Ed Begley, Lee J. Cobb, Jack Warden, Rudy Bond, E. G. Marshall, Robert Webber, Joseph Sweeney, John Fiedler, Jiří Voskovec, Edward Binns, Walter Russel Stocker jr. a Billy Nelson. Mae’r ffilm ''12 Angry Men'' yn 95 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn du a gwyn. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1957. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[The Bridge on the River Kwai]] sy’n [[ffilm ryfel]] llawn propaganda a wnaed yn America-Lloegr, gan y [[cyfarwyddwr ffilm]] David Lean. Hyd at 2022 roedd o leiaf 66300 o ffilmiau Saesneg wedi gweld golau dydd. [[Boris Kaufman]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon a chafodd ei golygu gan Carl Lerner sydd ymhlith y golygyddion mwyaf toreithiog. ==Cyfarwyddwr== [[Delwedd:SidneyLumet07TIFF.jpg|bawd|chwith|110px]] Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Sidney Lumet ar 25 Mehefin 1924 yn [[Philadelphia]] a bu farw ym Manhattan ar 27 Rhagfyr 2002. Roedd yn fwyaf cynhyrchiol yn 1930. <!-- Mae'r cod canlynol yn poblogeiddio rhestr o WOBRAU mae'r prif gyfarwyddwr ffilm wedi eu hennill. Y testun sy'n dechrau gyda 'Q' yw'r Qid ar Wicidata: cod unigryw am yr actor yma. --><br />Ymhlith y gwobrau mae wedi'u hennill y mae:<br /> <ul>{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|Q51559|P166|format=<li>%p[%r][<ul><li>%q</li></ul>]</li>}}</ul> Derbyniodd ei addysg yn Neighborhood Playhouse School of the Theatre. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Marciau}} {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Sidney Lumet nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q51559. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | [[Dog Day Afternoon]] | [[Delwedd:Dog-day-afternoon.png|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1975-01-01 |- | ''[[:d:Q496734|Equus]]'' | | [[y Deyrnas Unedig]]<br/>[[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1977-10-16 |- | ''[[:d:Q543505|Fail-Safe]]'' | [[Delwedd:Edward Binns in Fail-Safe trailer.jpg|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1964-01-01 |- | ''[[:d:Q387868|Guilty as Sin]]'' | | [[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1993-01-01 |- | [[Network]] | | [[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1976-11-14 |- | ''[[:d:Q212333|Night Falls on Manhattan]]'' | | [[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1996-01-01 |- | ''[[:d:Q544780|Running on Empty]]'' | | [[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1988-01-01 |- | ''[[:d:Q377976|The Alcoa Hour]]'' | [[Delwedd:Laurence Harvey Diane Cilento The Small Servant Alcoa Hour 1955.jpg|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | | |- | ''[[:d:Q617874|The Hill]]'' | | [[y Deyrnas Unedig]]<br/>[[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1965-05-22 |- | ''[[:d:Q428158|The Wiz]]'' | | [[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1978-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Ffilmiau du a gwyn]] [[Categori:Ffilmiau du a gwyn o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Dramâu o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau Saesneg]] [[Categori:Ffilmiau o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Dramâu]] [[Categori:Ffilmiau llys barn]] [[Categori:Ffilmiau llys barn o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Fflimiau 1957]] [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Saesneg]] [[Categori:Ffilmiau gyda dros 10 o actorion lleisiol]] [[Categori:Ffilmiau a olygwyd gan Carl Lerner]] [[Categori:Ffilmiau a ddosbarthwyd drwy fideo ar alwad]] [[Categori:Ffilmiau sydd a'u stori wedi'i lleoli ym Manhattan]] pr0qj08bns2cvjc5kj6ji23w83464l1 0 298985 11101361 11101239 2022-08-13T15:06:48Z Craigysgafn 40536 wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= logo | image = Stanley Kubrick in EYE (7527338298).jpg | fetchwikidata = ALL }} Ffilm antur a ddisgrifir fel 'ffilm epig' gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Stanley Kubrick]] yw '''''2001: A Space Odyssey''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1968. Fe’i cynhyrchwyd gan Stanley Kubrick yn Unol Daleithiau America a'r Deyrnas Gyfunol. Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Saesneg]] a hynny gan Arthur C. Clarke. Lleolwyd y stori yn [[Affrica]], [[y gofod a'r Lleuad]], [[Iau]], [[Tycho]], [[Discovery One]] a [[Clavius Base]] a chafodd ei ffilmio yn [[Arizona]], [[Utah]], Namibia, Monument Valley, Na Hearadh, Shepperton Studios, Wüste von Tabernas ac Amalgamated Studios. Cyfansoddwyd y gerddoriaeth gan Richard Strauss, Johann Strauss II, Aram Khachaturian a György Ligeti. [[Delwedd:2001 A Space Odyssey (1968) - Trailer.webm|bawd|chwith|110px|Fideo o’r ffilm]] Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Douglas Rain, Gary Lockwood, Keir Dullea a William Sylvester. Mae'r ffilm ''2001: A Space Odyssey'' yn 143 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn lliw, gyda gwedd gymharol (''aspect ratio'') o 2.2:1. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1968. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd hon. Hyd at 2022 roedd o leiaf 66,300 o ffilmiau Saesneg wedi gweld golau dydd. [[Geoffrey Unsworth]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon a chafodd ei golygu gan Ray Lovejoy sydd ymhlith y golygyddion mwyaf toreithiog. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== [[Delwedd:Kubrick%20on%20the%20set%20of%20Barry%20Lyndon%20%281975%20publicity%20photo%29.jpg|bawd|chwith|110px]] Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Stanley Kubrick ar 26 Gorffenaf 1928 yn y Bronx a bu farw yn Childwickbury Manor ar 15 Mai 2020. Roedd yn fwyaf cynhyrchiol yn 1951. <!-- Mae'r cod canlynol yn poblogeiddio rhestr o WOBRAU mae'r prif gyfarwyddwr ffilm wedi eu hennill. Y testun sy'n dechrau gyda 'Q' yw'r Qid ar Wicidata: cod unigryw am yr actor yma. --><br />Ymhlith y gwobrau mae wedi'u hennill y mae:<br /> <ul>{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|Q2001|P166|format=<li>%p[%r][<ul><li>%q</li></ul>]</li>}}</ul> Derbyniodd ei addysg yng Ngholeg Dinas Efrog Newydd. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Marciau}} {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Stanley Kubrick nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q2001. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | [[2001: A Space Odyssey]] | | [[Unol Daleithiau America]]<br/>[[y Deyrnas Unedig]] | [[Saesneg]] | 1968-04-02 |- | ''[[:d:Q181086|A Clockwork Orange]]'' | [[Delwedd:Clockwork Orange Trailer poster.png|center|100px]] | [[y Deyrnas Unedig]]<br/>[[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]]<br/>''[[:d:Q655076|Nadsat]]'' | 1971-12-19 |- | ''[[:d:Q471716|Barry Lyndon]]'' | [[Delwedd:Barry Lyndon movie logo.png|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]]<br/>[[y Deyrnas Unedig]] | [[Saesneg]] | 1975-12-11 |- | ''[[:d:Q426628|Day of the Fight]]'' | [[Delwedd:Day of the Fight title card.jpg|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1951-01-01 |- | ''[[:d:Q105702|Dr. Strangelove]]'' | [[Delwedd:Dr Strangelove movie logo.png|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]]<br/>[[y Deyrnas Unedig]] | [[Saesneg]] | 1964-01-29 |- | ''[[:d:Q209481|Eyes Wide Shut]]'' | | [[y Deyrnas Unedig]]<br/>[[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1999-07-13 |- | ''[[:d:Q243439|Full Metal Jacket]]'' | | [[y Deyrnas Unedig]]<br/>[[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1987-06-17 |- | ''[[:d:Q747936|Paths of Glory]]'' | [[Delwedd:Paths of Glory trailer 2.jpg|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1957-10-25 |- | ''[[:d:Q108297|Spartacus]]'' | [[Delwedd:Spartacus - 1960 - poster.png|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1960-10-08 |- | [[The Shining (ffilm)|The Shining]] | [[Delwedd:Stanley Kubrick The Exhibition - TIFF - Shinning (16215970687).jpg|center|100px]] | [[y Deyrnas Unedig]]<br/>[[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1980-05-23 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau a ddosbarthwyd drwy fideo ar alwad]] [[Categori:Ffilmiau a leolir yn y gofod]] [[Categori:Ffilmiau a olygwyd gan Ray Lovejoy]] [[Categori:Ffilmiau lliw]] [[Categori:Ffilmiau lliw o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau antur o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau Saesneg]] [[Categori:Ffilmiau o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau antur]] [[Categori:Ffilmiau epig]] [[Categori:Ffilmiau epig o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau a gynhyrchwyd gan Metro-Goldwyn-Mayer]] [[Categori:Fflimiau 1968]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Saesneg]] [[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]] [[Categori:Ffilmiau sydd a'u stori wedi'i lleoli yn Affrica]] mwswiwkrr0ozmljo5rr8q6r6x35j4gj 11101516 11101361 2022-08-14T11:44:44Z Llywelyn2000 796 dileu nodyn - dyblygiad wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= logo | image = Stanley Kubrick in EYE (7527338298).jpg | fetchwikidata = ALL }} Ffilm antur a ddisgrifir fel 'ffilm epig' gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Stanley Kubrick]] yw '''''2001: A Space Odyssey''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1968. Fe’i cynhyrchwyd gan Stanley Kubrick yn Unol Daleithiau America a'r Deyrnas Gyfunol. Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Saesneg]] a hynny gan Arthur C. Clarke. Lleolwyd y stori yn [[Affrica]], [[y gofod a'r Lleuad]], [[Iau]], [[Tycho]], [[Discovery One]] a [[Clavius Base]] a chafodd ei ffilmio yn [[Arizona]], [[Utah]], Namibia, Monument Valley, Na Hearadh, Shepperton Studios, Wüste von Tabernas ac Amalgamated Studios. Cyfansoddwyd y gerddoriaeth gan Richard Strauss, Johann Strauss II, Aram Khachaturian a György Ligeti. [[Delwedd:2001 A Space Odyssey (1968) - Trailer.webm|bawd|chwith|110px|Fideo o’r ffilm]] Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Douglas Rain, Gary Lockwood, Keir Dullea a William Sylvester. Mae'r ffilm ''2001: A Space Odyssey'' yn 143 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn lliw, gyda gwedd gymharol (''aspect ratio'') o 2.2:1. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1968. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd hon. Hyd at 2022 roedd o leiaf 66,300 o ffilmiau Saesneg wedi gweld golau dydd. [[Geoffrey Unsworth]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon a chafodd ei golygu gan Ray Lovejoy sydd ymhlith y golygyddion mwyaf toreithiog. ==Cyfarwyddwr== [[Delwedd:Kubrick%20on%20the%20set%20of%20Barry%20Lyndon%20%281975%20publicity%20photo%29.jpg|bawd|chwith|110px]] Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Stanley Kubrick ar 26 Gorffenaf 1928 yn y Bronx a bu farw yn Childwickbury Manor ar 15 Mai 2020. Roedd yn fwyaf cynhyrchiol yn 1951. <!-- Mae'r cod canlynol yn poblogeiddio rhestr o WOBRAU mae'r prif gyfarwyddwr ffilm wedi eu hennill. Y testun sy'n dechrau gyda 'Q' yw'r Qid ar Wicidata: cod unigryw am yr actor yma. --><br />Ymhlith y gwobrau mae wedi'u hennill y mae:<br /> <ul>{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|Q2001|P166|format=<li>%p[%r][<ul><li>%q</li></ul>]</li>}}</ul> Derbyniodd ei addysg yng Ngholeg Dinas Efrog Newydd. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Marciau}} {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Stanley Kubrick nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q2001. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | [[2001: A Space Odyssey]] | | [[Unol Daleithiau America]]<br/>[[y Deyrnas Unedig]] | [[Saesneg]] | 1968-04-02 |- | ''[[:d:Q181086|A Clockwork Orange]]'' | [[Delwedd:Clockwork Orange Trailer poster.png|center|100px]] | [[y Deyrnas Unedig]]<br/>[[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]]<br/>''[[:d:Q655076|Nadsat]]'' | 1971-12-19 |- | ''[[:d:Q471716|Barry Lyndon]]'' | [[Delwedd:Barry Lyndon movie logo.png|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]]<br/>[[y Deyrnas Unedig]] | [[Saesneg]] | 1975-12-11 |- | ''[[:d:Q426628|Day of the Fight]]'' | [[Delwedd:Day of the Fight title card.jpg|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1951-01-01 |- | ''[[:d:Q105702|Dr. Strangelove]]'' | [[Delwedd:Dr Strangelove movie logo.png|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]]<br/>[[y Deyrnas Unedig]] | [[Saesneg]] | 1964-01-29 |- | ''[[:d:Q209481|Eyes Wide Shut]]'' | | [[y Deyrnas Unedig]]<br/>[[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1999-07-13 |- | ''[[:d:Q243439|Full Metal Jacket]]'' | | [[y Deyrnas Unedig]]<br/>[[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1987-06-17 |- | ''[[:d:Q747936|Paths of Glory]]'' | [[Delwedd:Paths of Glory trailer 2.jpg|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1957-10-25 |- | ''[[:d:Q108297|Spartacus]]'' | [[Delwedd:Spartacus - 1960 - poster.png|center|100px]] | [[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1960-10-08 |- | [[The Shining (ffilm)|The Shining]] | [[Delwedd:Stanley Kubrick The Exhibition - TIFF - Shinning (16215970687).jpg|center|100px]] | [[y Deyrnas Unedig]]<br/>[[Unol Daleithiau America]] | [[Saesneg]] | 1980-05-23 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau a ddosbarthwyd drwy fideo ar alwad]] [[Categori:Ffilmiau a leolir yn y gofod]] [[Categori:Ffilmiau a olygwyd gan Ray Lovejoy]] [[Categori:Ffilmiau lliw]] [[Categori:Ffilmiau lliw o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau antur o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau Saesneg]] [[Categori:Ffilmiau o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau antur]] [[Categori:Ffilmiau epig]] [[Categori:Ffilmiau epig o Unol Daleithiau America]] [[Categori:Ffilmiau a gynhyrchwyd gan Metro-Goldwyn-Mayer]] [[Categori:Fflimiau 1968]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Saesneg]] [[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]] [[Categori:Ffilmiau sydd a'u stori wedi'i lleoli yn Affrica]] mvg689pbv1wgdhbz7f9nb4r3fwemcf6 0 298990 11101339 2022-08-13T13:30:03Z Craigysgafn 40536 Symudodd Craigysgafn y dudalen [[Môr-hwyaden ewyn]] i [[Môr-hwyaden yr ewyn]] wikitext text/x-wiki #ail-cyfeirio [[Môr-hwyaden yr ewyn]] qf3mh293c1hfl55mhjbg41ec1v3jdin 14 298991 11101372 2022-08-13T15:26:21Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Treflannau Michigan]] [[Categori:Alpena County, Michigan]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Treflannau Michigan]] [[Categori:Alpena County, Michigan]] sn1iuavxzweuq66r9jjoljgoj6600oe 14 298992 11101375 2022-08-13T15:32:04Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Cymunedau Michigan]] [[Categori:Alpena County, Michigan]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Cymunedau Michigan]] [[Categori:Alpena County, Michigan]] qscvcwe4o8eln8qj2qm1kj68zs22ykw 14 298993 11101378 2022-08-13T15:36:00Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Cymunedau Michigan]] [[Categori:Menominee County, Michigan]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Cymunedau Michigan]] [[Categori:Menominee County, Michigan]] 84mrc5uyuhgpaz99pm07fam5pbph9kc 14 298994 11101380 2022-08-13T15:56:04Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Dinasoedd Michigan]] [[Categori:Ingham County, Michigan]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Dinasoedd Michigan]] [[Categori:Ingham County, Michigan]] k3205erldr7m24klmgnzzh5olbpy7qm 14 298995 11101385 2022-08-13T17:01:47Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Dinasoedd Mississippi]] [[Categori:Jones County, Mississippi]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Dinasoedd Mississippi]] [[Categori:Jones County, Mississippi]] maof4j1javjp4k5l89ssuee0yaepexr 14 298996 11101386 2022-08-13T17:02:50Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Dinasoedd Mississippi]] [[Categori:Pike County, Mississippi]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Dinasoedd Mississippi]] [[Categori:Pike County, Mississippi]] mqni58a4u88ys9ljbhdg2lp0ui6j8r3 14 298997 11101387 2022-08-13T17:03:50Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Dinasoedd Michigan]] [[Categori:Wexford County, Michigan]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Dinasoedd Michigan]] [[Categori:Wexford County, Michigan]] szum06ad0ntyp0per24e4psj0e9qef1 14 298998 11101388 2022-08-13T17:04:42Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Dinasoedd Gogledd Dakota]] [[Categori:Ransom County, Gogledd Dakota]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Dinasoedd Gogledd Dakota]] [[Categori:Ransom County, Gogledd Dakota]] dvbjyb40rmcp4x9khc3jr2k067xn4xq 14 298999 11101389 2022-08-13T17:05:30Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Siroedd Gogledd Dakota]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Siroedd Gogledd Dakota]] q90bixo4ucw3b15hdavoeh3jcw63qxo 14 299000 11101390 2022-08-13T17:06:36Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Dinasoedd Gogledd Dakota]] [[Categori:Steele County, Gogledd Dakota]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Dinasoedd Gogledd Dakota]] [[Categori:Steele County, Gogledd Dakota]] r8fhgoke914uevhvxw474n31t3bvcjg 14 299001 11101391 2022-08-13T17:07:21Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Siroedd Gogledd Dakota]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Siroedd Gogledd Dakota]] q90bixo4ucw3b15hdavoeh3jcw63qxo 14 299002 11101393 2022-08-13T17:10:22Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Dinasoedd Pennsylvania]] [[Categori:Armstrong County, Pennsylvania]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Dinasoedd Pennsylvania]] [[Categori:Armstrong County, Pennsylvania]] qwavt0bbq6jq38cbycnztxwe9tfhjj7 14 299003 11101446 2022-08-13T20:53:55Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Rhywogaethau]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Rhywogaethau]] crb9t4721q75dfw621a8h41qdgr5lmg 14 299004 11101447 2022-08-13T20:54:08Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Rhywogaethau]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Rhywogaethau]] crb9t4721q75dfw621a8h41qdgr5lmg 14 299005 11101448 2022-08-13T20:54:37Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Rhywioldeb]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Rhywioldeb]] 54uq0zhcctw1uw7f2aqe8x22tzurlbg 14 299006 11101449 2022-08-13T20:57:06Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Pobl fu farw o afiechydon]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Pobl fu farw o afiechydon]] ke5t13690nc5kjwyel73wlwsdaiztwz 0 299008 11101469 2022-08-14T05:26:07Z AlwynapHuw 473 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda 'Roedd '''Sarah Williams''' ([[Rhagfyr]] [[1837]] – [[25 Ebrill]] [[1868]]) yn fardd a nofelydd o dras Gymreig, yn fwyaf enwog fel awdur y gerdd ''"The Old Astronomer"''. Cyhoeddodd weithiau byrion ac un casgliad o farddoniaeth yn ystod ei hoes o dan y ffugenwau '''Sadie''' a '''S.A.D.I.''', Ystyriodd bod ''Sadie'' yn rhan o'i henw go iawn yn hytrach nag ''[[enw barddol]]'' . <ref name="twilight">{{Cite book|url=https://archive.org/details/cu319240...' wikitext text/x-wiki Roedd '''Sarah Williams''' ([[Rhagfyr]] [[1837]] – [[25 Ebrill]] [[1868]]) yn fardd a nofelydd o dras Gymreig, yn fwyaf enwog fel awdur y gerdd ''"The Old Astronomer"''. Cyhoeddodd weithiau byrion ac un casgliad o farddoniaeth yn ystod ei hoes o dan y ffugenwau '''Sadie''' a '''S.A.D.I.''', Ystyriodd bod ''Sadie'' yn rhan o'i henw go iawn yn hytrach nag ''[[enw barddol]]'' . <ref name="twilight">{{Cite book|url=https://archive.org/details/cu31924091181317|last=Plumptre|first=Edward Hayes <!--Plumptre edited the book and Williams wrote the poetry, but this citation reverses that to make it clear that Plumptre wrote the introduction which is being cited-->|editor-first=Sarah|editor-last=Williams|title=Twilight Hours: A Legacy of Verse|year=1868|pages=vii–xxxiii|access-date=14 Awst 2022|publisher=Strahan}}</ref> Ymddangosodd ei hail gasgliad barddoniaeth a nofel a gyhoeddwyd wedi ei marwolaeth o dan ei henw bedydd. == Bywgraffiad == Ganed Sadie ym mis Rhagfyr 1837 yn [[Marylebone|Marylebone, Llundain]], yn ferch i Robert Williams (c. 1807-1868), Cymro, o Sir Gaernarfon yn wreiddiol a oedd yn gwerthu hosanau a sidan yn Llundain<ref>Yr Archif Genedlaethol; Cyfrifiad 1851; St Marylebone, Llundain Cyfeirnod HO107/ 1486; Ffolio: 588; Tud: 11;</ref>, a'i wraig Seisnig Louisa Ware (c. 1811-1886). <ref name="dec1837">{{Cite web|url=http://www.freebmd.org.uk/cgi/information.pl?cite=kNr0yTMzJyGQLAoA99c%2FHg&scan=1|title=Mynegai Genedigaethau|access-date=14 Awst 2022|website=FreeBMD|publisher=ONS}}</ref> <ref name="catchers">{{Cite book|url=http://www.catchersofthelight.com/Downloads/Catchers%20of%20the%20Light%20Introduction.pdf|title=Catchers of the Light: The Forgotten Lives of the Men and Women Who First Photographed the Heavens|last=Hughes|first=Stefan|year=2012|publisher=ArtDeCiel Publishing|page=i|isbn=9781620509616}}</ref> Roedd hi'n agos iawn at ei thad ac yn ystyried bod ei doniau barddol yn deillio oddi wrtho ef. <ref name="miles">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8WZHAQAAMAAJ&pg=PA573|title=The Poets and the Poetry of the Nineteenth Century|volume=7|editor-last=Miles|editor-first=Alfred Henry|year=1898|pages=573-594}}</ref> Fel plentyn ifanc roedd hi'n methu ynganu 'Sarah', yn anfwriadol rhoddodd y llysenw 'Sadie' iddi ei hun. <ref name="twilight"/> Roedd hi'n unig blentyn. Cafodd ei haddysgu gartref yn gyntaf gan ei rhieni ac yn ddiweddarach dysgodresau. <ref name="miles" /> Er mai dim ond hanner Cymraes oedd Sadie a chafodd ei geni yn Llundain ac na fu'n byw erioed y tu allan i'r ddinas, ymgorfforodd ymadroddion a themâu Cymraeg yn ei cherddi. Er enghraifft mae ei cherdd am ei thad ar ei wely angau yn dwyn y teitl ''O fy Hen Gymraeg'' ac yn cynnwys y geiriau hynny ar ddiwedd pob pennill. Mae'r gerdd yn terfynu efo'r cwpled: {{Quote|Gorffwysfa O Gorffwysfa Gogoniant Amen."<ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/1356250/1369111/154# Yr Awen Gymreig Mewn Diwyg Seisnig; Cymru; 61, 1921; tud 159]</ref>}} Roedd hi'n ystyried ei hun ac yn cael ei chyfrif gan eraill fel bardd Cymreig. <ref>{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=KBYJAQAAIAAJ&pg=PA406|journal=The Red Dragon: The National Magazine of Wales|volume=8|title=Queries|last=J.J.|year=1885|editor-last=Harris|editor-first=James|page=406}}</ref> Bu farw Robert Williams yn sydyn yn Ionawr 1868. Ar adeg marwolaeth ei thad roedd Sadie yn gwybod bod hi'n dioddef o gancr. O dan y loes o golli ei thad gwaethygodd ei chyflwr. <ref name="miles"/> Ar y cychwyn bu Sadie yn cuddio ei salwch rhag ei theulu a'i chyfeillio. Wedi iddynt ddod i wybod am gyflwr ei hiechyd rhyw tri mis ar ôl farwolaeth ei thad, cytunodd i gael llawdriniaeth er ei bod yn gwybod y gallai ei lladd. Bu farw yn Kentish Town, Llundain yn ystod llawdriniaeth ar 25 Ebrill 1868. <ref name="catchers"/> <ref name="sadie">{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=rzMFAAAAQAAJ&pg=PA379|title="Sadie": In Memory of an Esteemed Contributor|journal=Good Words|date=1 June 1868|editor-last=Macleod|editor-first=Norman|access-date=14 August 2022|publisher=Strahan & Co.}}</ref> Cyhoeddwyd ei hail lyfr barddoniaeth, ''Twilight Hours: A Legacy of Verse'', ar ddiwedd 1868. <ref>Williams, Sarah (1868).''[[iarchive:cu31924091181317/page/n10|Twilight hours, a legacy of verse]]''; introduction by Plumptre, E. H., Strahan & Co., London. Adalwyd 14 Awst 2022</ref> Roedd y casgliad yn cynnwys ''"The Old Astronomer"'' ei cherdd enwocaf. Mae ail hanner pedwerydd pennill y gerdd yn cael ei dyfynnu’n eang: {{Poem quote|Though my soul may set in darkness, it will rise in perfect light; I have loved the stars too truly to be fearful of the night.<ref>{{cite book |last=Williams |first=Sarah |title=Twilight Hours |chapter=The Old Astronomer |date=1868 |page=69 |publisher=Strahan & Co. |chapter-url=https://archive.org/stream/twilighthoursleg00willrich#page/68/mode/1up}}</ref>}} ''"Set in Darkness"'' oedd teitl un o nofelau'r gyfres ''Inspector Rebus'' gan yr awdur Albanaidd [[Ian Rankin]]. Mae Rankin yn dyfynnu’r llinellau uchod yn rhagymadrodd y llyfr. Ysgrifennwyd ''"The Old Astronomer"'' o safbwynt seryddwr oedrannus ar ei wely angau yn gwneud cais i'w fyfyriwr barhau â'i ymchwil diymhongar. Mae'r llinellau wedi'u dewis gan nifer o seryddwyr proffesiynol ac amatur fel eu beddargraffiadau. <ref name="catchers"/> <ref>{{Cite journal|title='I Have Loved the Stars Too Fondly'|last=Barnes|first=Don|journal=Sky and Telescope|date=March 1998|volume=95|issue=3|page=10|bibcode=1998S&T....95c..10B}}</ref> == Cyfeiriadau == {{Cyfeiriadau}} == Dolenni allanol == * ''[[iarchive:cu31924091181317|Twilight Hours: A Legacy of Verse]]'' * ''The Prima Donna'': [[iarchive:primadonna00willgoog|Volume 1]], [https://books.google.com/books?id=WxYGAAAAQAAJ Volume 2] * Gweithiau gan Sarah Williams at LibriVox (llyfrau sain parth cyhoeddus) [[Categori:Marwolaethau 1868]] [[Categori:Genedigaethau 1837]] [[Categori:Beirdd Cymreig yn yr iaith Saesneg]] [[Categori:Beirdd Cymreig y 19eg ganrif]] fr6abw8efjfozz9cokuyn5zigg3v6az 11101470 11101469 2022-08-14T05:31:10Z AlwynapHuw 473 wikitext text/x-wiki Roedd '''Sarah Williams''' ([[Rhagfyr]] [[1837]] – [[25 Ebrill]] [[1868]]) yn fardd a nofelydd o dras Gymreig, yn fwyaf enwog fel awdur y gerdd ''"The Old Astronomer"''. Cyhoeddodd weithiau byrion ac un casgliad o farddoniaeth yn ystod ei hoes o dan y ffugenwau '''Sadie''' a '''S.A.D.I.''', Ystyriodd bod ''Sadie'' yn rhan o'i henw go iawn yn hytrach nag ''[[enw barddol]]'' . <ref name="twilight">{{Cite book|url=https://archive.org/details/cu31924091181317|last=Plumptre|first=Edward Hayes <!--Plumptre edited the book and Williams wrote the poetry, but this citation reverses that to make it clear that Plumptre wrote the introduction which is being cited-->|editor-first=Sarah|editor-last=Williams|title=Twilight Hours: A Legacy of Verse|year=1868|pages=vii–xxxiii|access-date=14 Awst 2022|publisher=Strahan}}</ref> Ymddangosodd ei hail gasgliad barddoniaeth a nofel a gyhoeddwyd wedi ei marwolaeth o dan ei henw bedydd. == Bywgraffiad == Ganed Sadie ym mis Rhagfyr 1837 yn [[Marylebone|Marylebone, Llundain]], yn ferch i Robert Williams (c. 1807-1868), Cymro, o Sir Gaernarfon yn wreiddiol a oedd yn gwerthu hosanau a sidan yn Llundain<ref>Yr Archif Genedlaethol; Cyfrifiad 1851; St Marylebone, Llundain Cyfeirnod HO107/ 1486; Ffolio: 588; Tud: 11;</ref>, a'i wraig Seisnig Louisa Ware (c. 1811-1886). <ref name="dec1837">{{Cite web|url=http://www.freebmd.org.uk/cgi/information.pl?cite=kNr0yTMzJyGQLAoA99c%2FHg&scan=1|title=Mynegai Genedigaethau|access-date=14 Awst 2022|website=FreeBMD|publisher=ONS}}</ref> <ref name="catchers">{{Cite book|url=http://www.catchersofthelight.com/Downloads/Catchers%20of%20the%20Light%20Introduction.pdf|title=Catchers of the Light: The Forgotten Lives of the Men and Women Who First Photographed the Heavens|last=Hughes|first=Stefan|year=2012|publisher=ArtDeCiel Publishing|page=i|isbn=9781620509616}}</ref> Roedd hi'n agos iawn at ei thad ac yn ystyried bod ei doniau barddol yn deillio oddi wrtho ef. <ref name="miles">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8WZHAQAAMAAJ&pg=PA573|title=The Poets and the Poetry of the Nineteenth Century|volume=7|editor-last=Miles|editor-first=Alfred Henry|year=1898|pages=573-594}}</ref> Fel plentyn ifanc roedd hi'n methu ynganu 'Sarah', yn anfwriadol rhoddodd y llysenw 'Sadie' iddi ei hun. <ref name="twilight"/> Roedd hi'n unig blentyn. Cafodd ei haddysgu gartref yn gyntaf gan ei rhieni ac yn ddiweddarach dysgodresau. <ref name="miles" /> ==Gweithiau== Er mai dim ond hanner Cymraes oedd Sadie a chafodd ei geni yn Llundain ac na fu'n byw erioed y tu allan i'r ddinas, ymgorfforodd ymadroddion a themâu Cymraeg yn ei cherddi. Er enghraifft mae ei cherdd am ei thad ar ei wely angau yn dwyn y teitl ''O fy Hen Gymraeg'' ac yn cynnwys y geiriau hynny ar ddiwedd pob pennill. Mae'r gerdd yn terfynu efo'r cwpled: {{Quote|Gorffwysfa O Gorffwysfa Gogoniant Amen."<ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/1356250/1369111/154# Yr Awen Gymreig Mewn Diwyg Seisnig; Cymru; 61, 1921; tud 159]</ref>}} Roedd hi'n ystyried ei hun ac yn cael ei chyfrif gan eraill fel bardd Cymreig. <ref>{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=KBYJAQAAIAAJ&pg=PA406|journal=The Red Dragon: The National Magazine of Wales|volume=8|title=Queries|last=J.J.|year=1885|editor-last=Harris|editor-first=James|page=406}}</ref> Bu farw Robert Williams yn sydyn yn Ionawr 1868. Ar adeg marwolaeth ei thad roedd Sadie yn gwybod bod hi'n dioddef o gancr. O dan y loes o golli ei thad gwaethygodd ei chyflwr. <ref name="miles"/> Ar y cychwyn bu Sadie yn cuddio ei salwch rhag ei theulu a'i chyfeillio. Wedi iddynt ddod i wybod am gyflwr ei hiechyd rhyw tri mis ar ôl farwolaeth ei thad, cytunodd i gael llawdriniaeth er ei bod yn gwybod y gallai ei lladd. Bu farw yn Kentish Town, Llundain yn ystod llawdriniaeth ar 25 Ebrill 1868. <ref name="catchers"/> <ref name="sadie">{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=rzMFAAAAQAAJ&pg=PA379|title="Sadie": In Memory of an Esteemed Contributor|journal=Good Words|date=1 June 1868|editor-last=Macleod|editor-first=Norman|access-date=14 August 2022|publisher=Strahan & Co.}}</ref> Cyhoeddwyd ei hail lyfr barddoniaeth, ''Twilight Hours: A Legacy of Verse'', ar ddiwedd 1868. <ref>Williams, Sarah (1868).''[[iarchive:cu31924091181317/page/n10|Twilight hours, a legacy of verse]]''; introduction by Plumptre, E. H., Strahan & Co., London. Adalwyd 14 Awst 2022</ref> Roedd y casgliad yn cynnwys ''"The Old Astronomer"'' ei cherdd enwocaf. Mae ail hanner pedwerydd pennill y gerdd yn cael ei dyfynnu’n eang: {{Poem quote|Though my soul may set in darkness, it will rise in perfect light; I have loved the stars too truly to be fearful of the night.<ref>{{cite book |last=Williams |first=Sarah |title=Twilight Hours |chapter=The Old Astronomer |date=1868 |page=69 |publisher=Strahan & Co. |chapter-url=https://archive.org/stream/twilighthoursleg00willrich#page/68/mode/1up}}</ref>}} ''"Set in Darkness"'' oedd teitl un o nofelau'r gyfres ''Inspector Rebus'' gan yr awdur Albanaidd [[Ian Rankin]]. Mae Rankin yn dyfynnu’r llinellau uchod yn rhagymadrodd y llyfr. Ysgrifennwyd ''"The Old Astronomer"'' o safbwynt seryddwr oedrannus ar ei wely angau yn gwneud cais i'w fyfyriwr barhau â'i ymchwil diymhongar. Mae'r llinellau wedi'u dewis gan nifer o seryddwyr proffesiynol ac amatur fel eu beddargraffiadau. <ref name="catchers"/> <ref>{{Cite journal|title='I Have Loved the Stars Too Fondly'|last=Barnes|first=Don|journal=Sky and Telescope|date=March 1998|volume=95|issue=3|page=10|bibcode=1998S&T....95c..10B}}</ref> == Cyfeiriadau == {{Cyfeiriadau}} == Dolenni allanol == * ''[[iarchive:cu31924091181317|Twilight Hours: A Legacy of Verse]]'' * ''The Prima Donna'': [[iarchive:primadonna00willgoog|Volume 1]], [https://books.google.com/books?id=WxYGAAAAQAAJ Volume 2] * Gweithiau gan Sarah Williams at LibriVox (llyfrau sain parth cyhoeddus) [[Categori:Marwolaethau 1868]] [[Categori:Genedigaethau 1837]] [[Categori:Beirdd Cymreig yn yr iaith Saesneg]] [[Categori:Beirdd Cymreig y 19eg ganrif]] ohgkb3bz4ipgkubjynonlmwe4glwlre 11101471 11101470 2022-08-14T05:31:58Z AlwynapHuw 473 /* Gweithiau */ wikitext text/x-wiki Roedd '''Sarah Williams''' ([[Rhagfyr]] [[1837]] – [[25 Ebrill]] [[1868]]) yn fardd a nofelydd o dras Gymreig, yn fwyaf enwog fel awdur y gerdd ''"The Old Astronomer"''. Cyhoeddodd weithiau byrion ac un casgliad o farddoniaeth yn ystod ei hoes o dan y ffugenwau '''Sadie''' a '''S.A.D.I.''', Ystyriodd bod ''Sadie'' yn rhan o'i henw go iawn yn hytrach nag ''[[enw barddol]]'' . <ref name="twilight">{{Cite book|url=https://archive.org/details/cu31924091181317|last=Plumptre|first=Edward Hayes <!--Plumptre edited the book and Williams wrote the poetry, but this citation reverses that to make it clear that Plumptre wrote the introduction which is being cited-->|editor-first=Sarah|editor-last=Williams|title=Twilight Hours: A Legacy of Verse|year=1868|pages=vii–xxxiii|access-date=14 Awst 2022|publisher=Strahan}}</ref> Ymddangosodd ei hail gasgliad barddoniaeth a nofel a gyhoeddwyd wedi ei marwolaeth o dan ei henw bedydd. == Bywgraffiad == Ganed Sadie ym mis Rhagfyr 1837 yn [[Marylebone|Marylebone, Llundain]], yn ferch i Robert Williams (c. 1807-1868), Cymro, o Sir Gaernarfon yn wreiddiol a oedd yn gwerthu hosanau a sidan yn Llundain<ref>Yr Archif Genedlaethol; Cyfrifiad 1851; St Marylebone, Llundain Cyfeirnod HO107/ 1486; Ffolio: 588; Tud: 11;</ref>, a'i wraig Seisnig Louisa Ware (c. 1811-1886). <ref name="dec1837">{{Cite web|url=http://www.freebmd.org.uk/cgi/information.pl?cite=kNr0yTMzJyGQLAoA99c%2FHg&scan=1|title=Mynegai Genedigaethau|access-date=14 Awst 2022|website=FreeBMD|publisher=ONS}}</ref> <ref name="catchers">{{Cite book|url=http://www.catchersofthelight.com/Downloads/Catchers%20of%20the%20Light%20Introduction.pdf|title=Catchers of the Light: The Forgotten Lives of the Men and Women Who First Photographed the Heavens|last=Hughes|first=Stefan|year=2012|publisher=ArtDeCiel Publishing|page=i|isbn=9781620509616}}</ref> Roedd hi'n agos iawn at ei thad ac yn ystyried bod ei doniau barddol yn deillio oddi wrtho ef. <ref name="miles">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8WZHAQAAMAAJ&pg=PA573|title=The Poets and the Poetry of the Nineteenth Century|volume=7|editor-last=Miles|editor-first=Alfred Henry|year=1898|pages=573-594}}</ref> Fel plentyn ifanc roedd hi'n methu ynganu 'Sarah', yn anfwriadol rhoddodd y llysenw 'Sadie' iddi ei hun. <ref name="twilight"/> Roedd hi'n unig blentyn. Cafodd ei haddysgu gartref yn gyntaf gan ei rhieni ac yn ddiweddarach dysgodresau. <ref name="miles" /> ==Gweithiau== Er mai dim ond hanner Cymraes oedd Sadie a chafodd ei geni yn Llundain ac na fu'n byw erioed y tu allan i'r ddinas, ymgorfforodd ymadroddion a themâu Cymraeg yn ei cherddi. Er enghraifft mae ei cherdd am ei thad ar ei wely angau yn dwyn y teitl ''O fy Hen Gymraeg'' ac yn cynnwys y geiriau hynny ar ddiwedd pob pennill. Mae'r gerdd yn terfynu efo'r cwpled: {{Quote|"Gorffwysfa O Gorffwysfa Gogoniant Amen."<ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/1356250/1369111/154# Yr Awen Gymreig Mewn Diwyg Seisnig; Cymru; 61, 1921; tud 159]</ref>}} Roedd hi'n ystyried ei hun ac yn cael ei chyfrif gan eraill fel bardd Cymreig. <ref>{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=KBYJAQAAIAAJ&pg=PA406|journal=The Red Dragon: The National Magazine of Wales|volume=8|title=Queries|last=J.J.|year=1885|editor-last=Harris|editor-first=James|page=406}}</ref> Bu farw Robert Williams yn sydyn yn Ionawr 1868. Ar adeg marwolaeth ei thad roedd Sadie yn gwybod bod hi'n dioddef o gancr. O dan y loes o golli ei thad gwaethygodd ei chyflwr. <ref name="miles"/> Ar y cychwyn bu Sadie yn cuddio ei salwch rhag ei theulu a'i chyfeillio. Wedi iddynt ddod i wybod am gyflwr ei hiechyd rhyw tri mis ar ôl farwolaeth ei thad, cytunodd i gael llawdriniaeth er ei bod yn gwybod y gallai ei lladd. Bu farw yn Kentish Town, Llundain yn ystod llawdriniaeth ar 25 Ebrill 1868. <ref name="catchers"/> <ref name="sadie">{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=rzMFAAAAQAAJ&pg=PA379|title="Sadie": In Memory of an Esteemed Contributor|journal=Good Words|date=1 June 1868|editor-last=Macleod|editor-first=Norman|access-date=14 August 2022|publisher=Strahan & Co.}}</ref> Cyhoeddwyd ei hail lyfr barddoniaeth, ''Twilight Hours: A Legacy of Verse'', ar ddiwedd 1868. <ref>Williams, Sarah (1868).''[[iarchive:cu31924091181317/page/n10|Twilight hours, a legacy of verse]]''; introduction by Plumptre, E. H., Strahan & Co., London. Adalwyd 14 Awst 2022</ref> Roedd y casgliad yn cynnwys ''"The Old Astronomer"'' ei cherdd enwocaf. Mae ail hanner pedwerydd pennill y gerdd yn cael ei dyfynnu’n eang: {{Poem quote|Though my soul may set in darkness, it will rise in perfect light; I have loved the stars too truly to be fearful of the night.<ref>{{cite book |last=Williams |first=Sarah |title=Twilight Hours |chapter=The Old Astronomer |date=1868 |page=69 |publisher=Strahan & Co. |chapter-url=https://archive.org/stream/twilighthoursleg00willrich#page/68/mode/1up}}</ref>}} ''"Set in Darkness"'' oedd teitl un o nofelau'r gyfres ''Inspector Rebus'' gan yr awdur Albanaidd [[Ian Rankin]]. Mae Rankin yn dyfynnu’r llinellau uchod yn rhagymadrodd y llyfr. Ysgrifennwyd ''"The Old Astronomer"'' o safbwynt seryddwr oedrannus ar ei wely angau yn gwneud cais i'w fyfyriwr barhau â'i ymchwil diymhongar. Mae'r llinellau wedi'u dewis gan nifer o seryddwyr proffesiynol ac amatur fel eu beddargraffiadau. <ref name="catchers"/> <ref>{{Cite journal|title='I Have Loved the Stars Too Fondly'|last=Barnes|first=Don|journal=Sky and Telescope|date=March 1998|volume=95|issue=3|page=10|bibcode=1998S&T....95c..10B}}</ref> == Cyfeiriadau == {{Cyfeiriadau}} == Dolenni allanol == * ''[[iarchive:cu31924091181317|Twilight Hours: A Legacy of Verse]]'' * ''The Prima Donna'': [[iarchive:primadonna00willgoog|Volume 1]], [https://books.google.com/books?id=WxYGAAAAQAAJ Volume 2] * Gweithiau gan Sarah Williams at LibriVox (llyfrau sain parth cyhoeddus) [[Categori:Marwolaethau 1868]] [[Categori:Genedigaethau 1837]] [[Categori:Beirdd Cymreig yn yr iaith Saesneg]] [[Categori:Beirdd Cymreig y 19eg ganrif]] sairylfgovhcq219n4n5w9jmy1iutfm 11101472 11101471 2022-08-14T05:33:28Z AlwynapHuw 473 /* Cyfeiriadau */ wikitext text/x-wiki Roedd '''Sarah Williams''' ([[Rhagfyr]] [[1837]] – [[25 Ebrill]] [[1868]]) yn fardd a nofelydd o dras Gymreig, yn fwyaf enwog fel awdur y gerdd ''"The Old Astronomer"''. Cyhoeddodd weithiau byrion ac un casgliad o farddoniaeth yn ystod ei hoes o dan y ffugenwau '''Sadie''' a '''S.A.D.I.''', Ystyriodd bod ''Sadie'' yn rhan o'i henw go iawn yn hytrach nag ''[[enw barddol]]'' . <ref name="twilight">{{Cite book|url=https://archive.org/details/cu31924091181317|last=Plumptre|first=Edward Hayes <!--Plumptre edited the book and Williams wrote the poetry, but this citation reverses that to make it clear that Plumptre wrote the introduction which is being cited-->|editor-first=Sarah|editor-last=Williams|title=Twilight Hours: A Legacy of Verse|year=1868|pages=vii–xxxiii|access-date=14 Awst 2022|publisher=Strahan}}</ref> Ymddangosodd ei hail gasgliad barddoniaeth a nofel a gyhoeddwyd wedi ei marwolaeth o dan ei henw bedydd. == Bywgraffiad == Ganed Sadie ym mis Rhagfyr 1837 yn [[Marylebone|Marylebone, Llundain]], yn ferch i Robert Williams (c. 1807-1868), Cymro, o Sir Gaernarfon yn wreiddiol a oedd yn gwerthu hosanau a sidan yn Llundain<ref>Yr Archif Genedlaethol; Cyfrifiad 1851; St Marylebone, Llundain Cyfeirnod HO107/ 1486; Ffolio: 588; Tud: 11;</ref>, a'i wraig Seisnig Louisa Ware (c. 1811-1886). <ref name="dec1837">{{Cite web|url=http://www.freebmd.org.uk/cgi/information.pl?cite=kNr0yTMzJyGQLAoA99c%2FHg&scan=1|title=Mynegai Genedigaethau|access-date=14 Awst 2022|website=FreeBMD|publisher=ONS}}</ref> <ref name="catchers">{{Cite book|url=http://www.catchersofthelight.com/Downloads/Catchers%20of%20the%20Light%20Introduction.pdf|title=Catchers of the Light: The Forgotten Lives of the Men and Women Who First Photographed the Heavens|last=Hughes|first=Stefan|year=2012|publisher=ArtDeCiel Publishing|page=i|isbn=9781620509616}}</ref> Roedd hi'n agos iawn at ei thad ac yn ystyried bod ei doniau barddol yn deillio oddi wrtho ef. <ref name="miles">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8WZHAQAAMAAJ&pg=PA573|title=The Poets and the Poetry of the Nineteenth Century|volume=7|editor-last=Miles|editor-first=Alfred Henry|year=1898|pages=573-594}}</ref> Fel plentyn ifanc roedd hi'n methu ynganu 'Sarah', yn anfwriadol rhoddodd y llysenw 'Sadie' iddi ei hun. <ref name="twilight"/> Roedd hi'n unig blentyn. Cafodd ei haddysgu gartref yn gyntaf gan ei rhieni ac yn ddiweddarach dysgodresau. <ref name="miles" /> ==Gweithiau== Er mai dim ond hanner Cymraes oedd Sadie a chafodd ei geni yn Llundain ac na fu'n byw erioed y tu allan i'r ddinas, ymgorfforodd ymadroddion a themâu Cymraeg yn ei cherddi. Er enghraifft mae ei cherdd am ei thad ar ei wely angau yn dwyn y teitl ''O fy Hen Gymraeg'' ac yn cynnwys y geiriau hynny ar ddiwedd pob pennill. Mae'r gerdd yn terfynu efo'r cwpled: {{Quote|"Gorffwysfa O Gorffwysfa Gogoniant Amen."<ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/1356250/1369111/154# Yr Awen Gymreig Mewn Diwyg Seisnig; Cymru; 61, 1921; tud 159]</ref>}} Roedd hi'n ystyried ei hun ac yn cael ei chyfrif gan eraill fel bardd Cymreig. <ref>{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=KBYJAQAAIAAJ&pg=PA406|journal=The Red Dragon: The National Magazine of Wales|volume=8|title=Queries|last=J.J.|year=1885|editor-last=Harris|editor-first=James|page=406}}</ref> Bu farw Robert Williams yn sydyn yn Ionawr 1868. Ar adeg marwolaeth ei thad roedd Sadie yn gwybod bod hi'n dioddef o gancr. O dan y loes o golli ei thad gwaethygodd ei chyflwr. <ref name="miles"/> Ar y cychwyn bu Sadie yn cuddio ei salwch rhag ei theulu a'i chyfeillio. Wedi iddynt ddod i wybod am gyflwr ei hiechyd rhyw tri mis ar ôl farwolaeth ei thad, cytunodd i gael llawdriniaeth er ei bod yn gwybod y gallai ei lladd. Bu farw yn Kentish Town, Llundain yn ystod llawdriniaeth ar 25 Ebrill 1868. <ref name="catchers"/> <ref name="sadie">{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=rzMFAAAAQAAJ&pg=PA379|title="Sadie": In Memory of an Esteemed Contributor|journal=Good Words|date=1 June 1868|editor-last=Macleod|editor-first=Norman|access-date=14 August 2022|publisher=Strahan & Co.}}</ref> Cyhoeddwyd ei hail lyfr barddoniaeth, ''Twilight Hours: A Legacy of Verse'', ar ddiwedd 1868. <ref>Williams, Sarah (1868).''[[iarchive:cu31924091181317/page/n10|Twilight hours, a legacy of verse]]''; introduction by Plumptre, E. H., Strahan & Co., London. Adalwyd 14 Awst 2022</ref> Roedd y casgliad yn cynnwys ''"The Old Astronomer"'' ei cherdd enwocaf. Mae ail hanner pedwerydd pennill y gerdd yn cael ei dyfynnu’n eang: {{Poem quote|Though my soul may set in darkness, it will rise in perfect light; I have loved the stars too truly to be fearful of the night.<ref>{{cite book |last=Williams |first=Sarah |title=Twilight Hours |chapter=The Old Astronomer |date=1868 |page=69 |publisher=Strahan & Co. |chapter-url=https://archive.org/stream/twilighthoursleg00willrich#page/68/mode/1up}}</ref>}} ''"Set in Darkness"'' oedd teitl un o nofelau'r gyfres ''Inspector Rebus'' gan yr awdur Albanaidd [[Ian Rankin]]. Mae Rankin yn dyfynnu’r llinellau uchod yn rhagymadrodd y llyfr. Ysgrifennwyd ''"The Old Astronomer"'' o safbwynt seryddwr oedrannus ar ei wely angau yn gwneud cais i'w fyfyriwr barhau â'i ymchwil diymhongar. Mae'r llinellau wedi'u dewis gan nifer o seryddwyr proffesiynol ac amatur fel eu beddargraffiadau. <ref name="catchers"/> <ref>{{Cite journal|title='I Have Loved the Stars Too Fondly'|last=Barnes|first=Don|journal=Sky and Telescope|date=March 1998|volume=95|issue=3|page=10|bibcode=1998S&T....95c..10B}}</ref> == Cyfeiriadau == {{Cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} {{DEFAULTSORT:Williams, Sarah}} == Dolenni allanol == * ''[[iarchive:cu31924091181317|Twilight Hours: A Legacy of Verse]]'' * ''The Prima Donna'': [[iarchive:primadonna00willgoog|Volume 1]], [https://books.google.com/books?id=WxYGAAAAQAAJ Volume 2] * Gweithiau gan Sarah Williams at LibriVox (llyfrau sain parth cyhoeddus) [[Categori:Marwolaethau 1868]] [[Categori:Genedigaethau 1837]] [[Categori:Beirdd Cymreig yn yr iaith Saesneg]] [[Categori:Beirdd Cymreig y 19eg ganrif]] fu7rm0u8pcpuzd1yind4qoaiyqshk8l 11101473 11101472 2022-08-14T05:47:35Z AlwynapHuw 473 /* Bywgraffiad */ wikitext text/x-wiki Roedd '''Sarah Williams''' ([[Rhagfyr]] [[1837]] – [[25 Ebrill]] [[1868]]) yn fardd a nofelydd o dras Gymreig, yn fwyaf enwog fel awdur y gerdd ''"The Old Astronomer"''. Cyhoeddodd weithiau byrion ac un casgliad o farddoniaeth yn ystod ei hoes o dan y ffugenwau '''Sadie''' a '''S.A.D.I.''', Ystyriodd bod ''Sadie'' yn rhan o'i henw go iawn yn hytrach nag ''[[enw barddol]]'' . <ref name="twilight">{{Cite book|url=https://archive.org/details/cu31924091181317|last=Plumptre|first=Edward Hayes <!--Plumptre edited the book and Williams wrote the poetry, but this citation reverses that to make it clear that Plumptre wrote the introduction which is being cited-->|editor-first=Sarah|editor-last=Williams|title=Twilight Hours: A Legacy of Verse|year=1868|pages=vii–xxxiii|access-date=14 Awst 2022|publisher=Strahan}}</ref> Ymddangosodd ei hail gasgliad barddoniaeth a nofel a gyhoeddwyd wedi ei marwolaeth o dan ei henw bedydd. == Bywgraffiad == Ganed Sadie ym mis Rhagfyr 1837 yn [[Marylebone|Marylebone, Llundain]], yn ferch i Robert Williams (c. 1807-1868), Cymro, o Sir Gaernarfon yn wreiddiol a oedd yn gwerthu hosanau a sidan yn Llundain<ref>Yr Archif Genedlaethol; Cyfrifiad 1851; St Marylebone, Llundain Cyfeirnod HO107/ 1486; Ffolio: 588; Tud: 11;</ref>, a'i wraig Seisnig Louisa Ware (c. 1811-1886). <ref name="dec1837">{{Cite web|url=http://www.freebmd.org.uk/cgi/information.pl?cite=kNr0yTMzJyGQLAoA99c%2FHg&scan=1|title=Mynegai Genedigaethau|access-date=14 Awst 2022|website=FreeBMD|publisher=ONS}}</ref> <ref name="catchers">{{Cite book|url=http://www.catchersofthelight.com/Downloads/Catchers%20of%20the%20Light%20Introduction.pdf|title=Catchers of the Light: The Forgotten Lives of the Men and Women Who First Photographed the Heavens|last=Hughes|first=Stefan|year=2012|publisher=ArtDeCiel Publishing|page=i|isbn=9781620509616}}</ref> Roedd hi'n agos iawn at ei thad ac yn ystyried bod ei doniau barddol yn deillio oddi wrtho ef. <ref name="miles">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8WZHAQAAMAAJ&pg=PA573|title=The Poets and the Poetry of the Nineteenth Century|volume=7|editor-last=Miles|editor-first=Alfred Henry|year=1898|pages=573-594}}</ref> Fel plentyn ifanc roedd hi'n methu ynganu 'Sarah', yn anfwriadol rhoddodd y llysenw 'Sadie' iddi ei hun. <ref name="twilight"/> Roedd hi'n unig blentyn. Cafodd ei haddysgu gartref yn gyntaf gan ei rhieni, ac yn ddiweddarach gan dysgodresau. <ref name="miles" /> ==Gweithiau== Er mai dim ond hanner Cymraes oedd Sadie a chafodd ei geni yn Llundain ac na fu'n byw erioed y tu allan i'r ddinas, ymgorfforodd ymadroddion a themâu Cymraeg yn ei cherddi. Er enghraifft mae ei cherdd am ei thad ar ei wely angau yn dwyn y teitl ''O fy Hen Gymraeg'' ac yn cynnwys y geiriau hynny ar ddiwedd pob pennill. Mae'r gerdd yn terfynu efo'r cwpled: {{Quote|"Gorffwysfa O Gorffwysfa Gogoniant Amen."<ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/1356250/1369111/154# Yr Awen Gymreig Mewn Diwyg Seisnig; Cymru; 61, 1921; tud 159]</ref>}} Roedd hi'n ystyried ei hun ac yn cael ei chyfrif gan eraill fel bardd Cymreig. <ref>{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=KBYJAQAAIAAJ&pg=PA406|journal=The Red Dragon: The National Magazine of Wales|volume=8|title=Queries|last=J.J.|year=1885|editor-last=Harris|editor-first=James|page=406}}</ref> Bu farw Robert Williams yn sydyn yn Ionawr 1868. Ar adeg marwolaeth ei thad roedd Sadie yn gwybod bod hi'n dioddef o gancr. O dan y loes o golli ei thad gwaethygodd ei chyflwr. <ref name="miles"/> Ar y cychwyn bu Sadie yn cuddio ei salwch rhag ei theulu a'i chyfeillio. Wedi iddynt ddod i wybod am gyflwr ei hiechyd rhyw tri mis ar ôl farwolaeth ei thad, cytunodd i gael llawdriniaeth er ei bod yn gwybod y gallai ei lladd. Bu farw yn Kentish Town, Llundain yn ystod llawdriniaeth ar 25 Ebrill 1868. <ref name="catchers"/> <ref name="sadie">{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=rzMFAAAAQAAJ&pg=PA379|title="Sadie": In Memory of an Esteemed Contributor|journal=Good Words|date=1 June 1868|editor-last=Macleod|editor-first=Norman|access-date=14 August 2022|publisher=Strahan & Co.}}</ref> Cyhoeddwyd ei hail lyfr barddoniaeth, ''Twilight Hours: A Legacy of Verse'', ar ddiwedd 1868. <ref>Williams, Sarah (1868).''[[iarchive:cu31924091181317/page/n10|Twilight hours, a legacy of verse]]''; introduction by Plumptre, E. H., Strahan & Co., London. Adalwyd 14 Awst 2022</ref> Roedd y casgliad yn cynnwys ''"The Old Astronomer"'' ei cherdd enwocaf. Mae ail hanner pedwerydd pennill y gerdd yn cael ei dyfynnu’n eang: {{Poem quote|Though my soul may set in darkness, it will rise in perfect light; I have loved the stars too truly to be fearful of the night.<ref>{{cite book |last=Williams |first=Sarah |title=Twilight Hours |chapter=The Old Astronomer |date=1868 |page=69 |publisher=Strahan & Co. |chapter-url=https://archive.org/stream/twilighthoursleg00willrich#page/68/mode/1up}}</ref>}} ''"Set in Darkness"'' oedd teitl un o nofelau'r gyfres ''Inspector Rebus'' gan yr awdur Albanaidd [[Ian Rankin]]. Mae Rankin yn dyfynnu’r llinellau uchod yn rhagymadrodd y llyfr. Ysgrifennwyd ''"The Old Astronomer"'' o safbwynt seryddwr oedrannus ar ei wely angau yn gwneud cais i'w fyfyriwr barhau â'i ymchwil diymhongar. Mae'r llinellau wedi'u dewis gan nifer o seryddwyr proffesiynol ac amatur fel eu beddargraffiadau. <ref name="catchers"/> <ref>{{Cite journal|title='I Have Loved the Stars Too Fondly'|last=Barnes|first=Don|journal=Sky and Telescope|date=March 1998|volume=95|issue=3|page=10|bibcode=1998S&T....95c..10B}}</ref> == Cyfeiriadau == {{Cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} {{DEFAULTSORT:Williams, Sarah}} == Dolenni allanol == * ''[[iarchive:cu31924091181317|Twilight Hours: A Legacy of Verse]]'' * ''The Prima Donna'': [[iarchive:primadonna00willgoog|Volume 1]], [https://books.google.com/books?id=WxYGAAAAQAAJ Volume 2] * Gweithiau gan Sarah Williams at LibriVox (llyfrau sain parth cyhoeddus) [[Categori:Marwolaethau 1868]] [[Categori:Genedigaethau 1837]] [[Categori:Beirdd Cymreig yn yr iaith Saesneg]] [[Categori:Beirdd Cymreig y 19eg ganrif]] kmh1pzeke6to9ninqnch7zktmydwuh6 11101488 11101473 2022-08-14T07:26:21Z AlwynapHuw 473 /* Gweithiau */ wikitext text/x-wiki Roedd '''Sarah Williams''' ([[Rhagfyr]] [[1837]] – [[25 Ebrill]] [[1868]]) yn fardd a nofelydd o dras Gymreig, yn fwyaf enwog fel awdur y gerdd ''"The Old Astronomer"''. Cyhoeddodd weithiau byrion ac un casgliad o farddoniaeth yn ystod ei hoes o dan y ffugenwau '''Sadie''' a '''S.A.D.I.''', Ystyriodd bod ''Sadie'' yn rhan o'i henw go iawn yn hytrach nag ''[[enw barddol]]'' . <ref name="twilight">{{Cite book|url=https://archive.org/details/cu31924091181317|last=Plumptre|first=Edward Hayes <!--Plumptre edited the book and Williams wrote the poetry, but this citation reverses that to make it clear that Plumptre wrote the introduction which is being cited-->|editor-first=Sarah|editor-last=Williams|title=Twilight Hours: A Legacy of Verse|year=1868|pages=vii–xxxiii|access-date=14 Awst 2022|publisher=Strahan}}</ref> Ymddangosodd ei hail gasgliad barddoniaeth a nofel a gyhoeddwyd wedi ei marwolaeth o dan ei henw bedydd. == Bywgraffiad == Ganed Sadie ym mis Rhagfyr 1837 yn [[Marylebone|Marylebone, Llundain]], yn ferch i Robert Williams (c. 1807-1868), Cymro, o Sir Gaernarfon yn wreiddiol a oedd yn gwerthu hosanau a sidan yn Llundain<ref>Yr Archif Genedlaethol; Cyfrifiad 1851; St Marylebone, Llundain Cyfeirnod HO107/ 1486; Ffolio: 588; Tud: 11;</ref>, a'i wraig Seisnig Louisa Ware (c. 1811-1886). <ref name="dec1837">{{Cite web|url=http://www.freebmd.org.uk/cgi/information.pl?cite=kNr0yTMzJyGQLAoA99c%2FHg&scan=1|title=Mynegai Genedigaethau|access-date=14 Awst 2022|website=FreeBMD|publisher=ONS}}</ref> <ref name="catchers">{{Cite book|url=http://www.catchersofthelight.com/Downloads/Catchers%20of%20the%20Light%20Introduction.pdf|title=Catchers of the Light: The Forgotten Lives of the Men and Women Who First Photographed the Heavens|last=Hughes|first=Stefan|year=2012|publisher=ArtDeCiel Publishing|page=i|isbn=9781620509616}}</ref> Roedd hi'n agos iawn at ei thad ac yn ystyried bod ei doniau barddol yn deillio oddi wrtho ef. <ref name="miles">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8WZHAQAAMAAJ&pg=PA573|title=The Poets and the Poetry of the Nineteenth Century|volume=7|editor-last=Miles|editor-first=Alfred Henry|year=1898|pages=573-594}}</ref> Fel plentyn ifanc roedd hi'n methu ynganu 'Sarah', yn anfwriadol rhoddodd y llysenw 'Sadie' iddi ei hun. <ref name="twilight"/> Roedd hi'n unig blentyn. Cafodd ei haddysgu gartref yn gyntaf gan ei rhieni, ac yn ddiweddarach gan dysgodresau. <ref name="miles" /> ==Gweithiau== Er mai dim ond hanner Cymraes oedd Sadie a chafodd ei geni yn Llundain ac na fu'n byw erioed y tu allan i'r ddinas, ymgorfforodd ymadroddion a themâu Cymraeg yn ei cherddi. Er enghraifft mae ei cherdd am ei thad ar ei wely angau yn dwyn y teitl ''O fy Hen Gymraeg'' ac yn cynnwys y geiriau hynny ar ddiwedd pob pennill. Mae'r gerdd yn terfynu efo'r cwpled: {{Quote|"Gorffwysfa O Gorffwysfa Gogoniant Amen."<ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/1356250/1369111/154# Yr Awen Gymreig Mewn Diwyg Seisnig; Cymru; 61, 1921; tud 159]</ref>}} Roedd hi'n ystyried ei hun ac yn cael ei chyfrif gan eraill fel bardd Cymreig. <ref>{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=KBYJAQAAIAAJ&pg=PA406|journal=The Red Dragon: The National Magazine of Wales|volume=8|title=Queries|last=J.J.|year=1885|editor-last=Harris|editor-first=James|page=406}}</ref> Bu farw Robert Williams yn sydyn yn Ionawr 1868. Ar adeg marwolaeth ei thad roedd Sadie yn gwybod bod hi'n dioddef o gancr. O dan y loes o golli ei thad gwaethygodd ei chyflwr. <ref name="miles"/> Ar y cychwyn bu Sadie yn cuddio ei salwch rhag ei theulu a'i chyfeillion. Wedi iddynt ddod i wybod am gyflwr ei hiechyd rhyw tri mis ar ôl farwolaeth ei thad, cytunodd i gael llawdriniaeth er ei bod yn gwybod y gallai ei lladd. Bu farw yn Kentish Town, Llundain yn ystod llawdriniaeth ar 25 Ebrill 1868. <ref name="catchers"/> <ref name="sadie">{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=rzMFAAAAQAAJ&pg=PA379|title="Sadie": In Memory of an Esteemed Contributor|journal=Good Words|date=1 June 1868|editor-last=Macleod|editor-first=Norman|access-date=14 August 2022|publisher=Strahan & Co.}}</ref> Cyhoeddwyd ei hail lyfr barddoniaeth, ''Twilight Hours: A Legacy of Verse'', ar ddiwedd 1868. <ref>Williams, Sarah (1868).''[[iarchive:cu31924091181317/page/n10|Twilight hours, a legacy of verse]]''; introduction by Plumptre, E. H., Strahan & Co., London. Adalwyd 14 Awst 2022</ref> Roedd y casgliad yn cynnwys ''"The Old Astronomer"'' ei cherdd enwocaf. Mae ail hanner pedwerydd pennill y gerdd yn cael ei dyfynnu’n eang: {{Poem quote|Though my soul may set in darkness, it will rise in perfect light; I have loved the stars too truly to be fearful of the night.<ref>{{cite book |last=Williams |first=Sarah |title=Twilight Hours |chapter=The Old Astronomer |date=1868 |page=69 |publisher=Strahan & Co. |chapter-url=https://archive.org/stream/twilighthoursleg00willrich#page/68/mode/1up}}</ref>}} ''"Set in Darkness"'' oedd teitl un o nofelau'r gyfres ''Inspector Rebus'' gan yr awdur Albanaidd [[Ian Rankin]]. Mae Rankin yn dyfynnu’r llinellau uchod yn rhagymadrodd y llyfr. Ysgrifennwyd ''"The Old Astronomer"'' o safbwynt seryddwr oedrannus ar ei wely angau yn gwneud cais i'w fyfyriwr barhau â'i ymchwil diymhongar. Mae'r llinellau wedi'u dewis gan nifer o seryddwyr proffesiynol ac amatur fel eu beddargraffiadau. <ref name="catchers"/> <ref>{{Cite journal|title='I Have Loved the Stars Too Fondly'|last=Barnes|first=Don|journal=Sky and Telescope|date=March 1998|volume=95|issue=3|page=10|bibcode=1998S&T....95c..10B}}</ref> == Cyfeiriadau == {{Cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} {{DEFAULTSORT:Williams, Sarah}} == Dolenni allanol == * ''[[iarchive:cu31924091181317|Twilight Hours: A Legacy of Verse]]'' * ''The Prima Donna'': [[iarchive:primadonna00willgoog|Volume 1]], [https://books.google.com/books?id=WxYGAAAAQAAJ Volume 2] * Gweithiau gan Sarah Williams at LibriVox (llyfrau sain parth cyhoeddus) [[Categori:Marwolaethau 1868]] [[Categori:Genedigaethau 1837]] [[Categori:Beirdd Cymreig yn yr iaith Saesneg]] [[Categori:Beirdd Cymreig y 19eg ganrif]] bcwl1n2pukmpwnvra3bxxxkb3m329me 11101492 11101488 2022-08-14T07:43:21Z AlwynapHuw 473 /* Gweithiau */ wikitext text/x-wiki Roedd '''Sarah Williams''' ([[Rhagfyr]] [[1837]] – [[25 Ebrill]] [[1868]]) yn fardd a nofelydd o dras Gymreig, yn fwyaf enwog fel awdur y gerdd ''"The Old Astronomer"''. Cyhoeddodd weithiau byrion ac un casgliad o farddoniaeth yn ystod ei hoes o dan y ffugenwau '''Sadie''' a '''S.A.D.I.''', Ystyriodd bod ''Sadie'' yn rhan o'i henw go iawn yn hytrach nag ''[[enw barddol]]'' . <ref name="twilight">{{Cite book|url=https://archive.org/details/cu31924091181317|last=Plumptre|first=Edward Hayes <!--Plumptre edited the book and Williams wrote the poetry, but this citation reverses that to make it clear that Plumptre wrote the introduction which is being cited-->|editor-first=Sarah|editor-last=Williams|title=Twilight Hours: A Legacy of Verse|year=1868|pages=vii–xxxiii|access-date=14 Awst 2022|publisher=Strahan}}</ref> Ymddangosodd ei hail gasgliad barddoniaeth a nofel a gyhoeddwyd wedi ei marwolaeth o dan ei henw bedydd. == Bywgraffiad == Ganed Sadie ym mis Rhagfyr 1837 yn [[Marylebone|Marylebone, Llundain]], yn ferch i Robert Williams (c. 1807-1868), Cymro, o Sir Gaernarfon yn wreiddiol a oedd yn gwerthu hosanau a sidan yn Llundain<ref>Yr Archif Genedlaethol; Cyfrifiad 1851; St Marylebone, Llundain Cyfeirnod HO107/ 1486; Ffolio: 588; Tud: 11;</ref>, a'i wraig Seisnig Louisa Ware (c. 1811-1886). <ref name="dec1837">{{Cite web|url=http://www.freebmd.org.uk/cgi/information.pl?cite=kNr0yTMzJyGQLAoA99c%2FHg&scan=1|title=Mynegai Genedigaethau|access-date=14 Awst 2022|website=FreeBMD|publisher=ONS}}</ref> <ref name="catchers">{{Cite book|url=http://www.catchersofthelight.com/Downloads/Catchers%20of%20the%20Light%20Introduction.pdf|title=Catchers of the Light: The Forgotten Lives of the Men and Women Who First Photographed the Heavens|last=Hughes|first=Stefan|year=2012|publisher=ArtDeCiel Publishing|page=i|isbn=9781620509616}}</ref> Roedd hi'n agos iawn at ei thad ac yn ystyried bod ei doniau barddol yn deillio oddi wrtho ef. <ref name="miles">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8WZHAQAAMAAJ&pg=PA573|title=The Poets and the Poetry of the Nineteenth Century|volume=7|editor-last=Miles|editor-first=Alfred Henry|year=1898|pages=573-594}}</ref> Fel plentyn ifanc roedd hi'n methu ynganu 'Sarah', yn anfwriadol rhoddodd y llysenw 'Sadie' iddi ei hun. <ref name="twilight"/> Roedd hi'n unig blentyn. Cafodd ei haddysgu gartref yn gyntaf gan ei rhieni, ac yn ddiweddarach gan dysgodresau. <ref name="miles" /> ==Gweithiau== Er mai dim ond hanner Cymraes oedd Sadie a chafodd ei geni yn Llundain ac na fu'n byw erioed y tu allan i'r ddinas, ymgorfforodd ymadroddion a themâu Cymraeg yn ei cherddi. Er enghraifft mae ei cherdd am ei thad ar ei wely angau yn dwyn y teitl ''O fy Hen Gymraeg'' ac yn cynnwys y geiriau hynny ar ddiwedd pob pennill. Mae'r gerdd yn terfynu efo'r cwpled: {{Quote|"Gorffwysfa O Gorffwysfa Gogoniant Amen."<ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/1356250/1369111/154# Yr Awen Gymreig Mewn Diwyg Seisnig; Cymru; 61, 1921; tud 159]</ref>}} (Mewn troednodyn i'r gerdd mae Sadie yn honni bod [[Georg Friedrich Händel|Handel]] wedi cael ysbrydoliaeth i'w ''Corws Haleliwia'' tra ar daith yng Nghymru a chlywed dychweledigion cyfarfod diwygiad yn llafarganu "Gogoniant Amen" <ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/2092910/2093636/5 Bye-gones relating to Wales and the border counties;Ebrill 1876, tud 42—"Handel in Wales"]</ref>) Roedd hi'n ystyried ei hun ac yn cael ei chyfrif gan eraill, fel bardd Cymreig. <ref>{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=KBYJAQAAIAAJ&pg=PA406|journal=The Red Dragon: The National Magazine of Wales|volume=8|title=Queries|last=J.J.|year=1885|editor-last=Harris|editor-first=James|page=406}}</ref> Bu farw Robert Williams yn sydyn yn Ionawr 1868. Ar adeg marwolaeth ei thad roedd Sadie yn gwybod bod hi'n dioddef o gancr. O dan y loes o golli ei thad gwaethygodd ei chyflwr. <ref name="miles"/> Ar y cychwyn bu Sadie yn cuddio ei salwch rhag ei theulu a'i chyfeillion. Wedi iddynt ddod i wybod am gyflwr ei hiechyd rhyw tri mis ar ôl farwolaeth ei thad, cytunodd i gael llawdriniaeth er ei bod yn gwybod y gallai ei lladd. Bu farw yn Kentish Town, Llundain yn ystod llawdriniaeth ar 25 Ebrill 1868. <ref name="catchers"/> <ref name="sadie">{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=rzMFAAAAQAAJ&pg=PA379|title="Sadie": In Memory of an Esteemed Contributor|journal=Good Words|date=1 June 1868|editor-last=Macleod|editor-first=Norman|access-date=14 August 2022|publisher=Strahan & Co.}}</ref> Cyhoeddwyd ei hail lyfr barddoniaeth, ''Twilight Hours: A Legacy of Verse'', ar ddiwedd 1868. <ref>Williams, Sarah (1868).''[[iarchive:cu31924091181317/page/n10|Twilight hours, a legacy of verse]]''; introduction by Plumptre, E. H., Strahan & Co., London. Adalwyd 14 Awst 2022</ref> Roedd y casgliad yn cynnwys ''"The Old Astronomer"'' ei cherdd enwocaf. Mae ail hanner pedwerydd pennill y gerdd yn cael ei dyfynnu’n eang: {{Poem quote|Though my soul may set in darkness, it will rise in perfect light; I have loved the stars too truly to be fearful of the night.<ref>{{cite book |last=Williams |first=Sarah |title=Twilight Hours |chapter=The Old Astronomer |date=1868 |page=69 |publisher=Strahan & Co. |chapter-url=https://archive.org/stream/twilighthoursleg00willrich#page/68/mode/1up}}</ref>}} ''"Set in Darkness"'' oedd teitl un o nofelau'r gyfres ''Inspector Rebus'' gan yr awdur Albanaidd [[Ian Rankin]]. Mae Rankin yn dyfynnu’r llinellau uchod yn rhagymadrodd y llyfr. Ysgrifennwyd ''"The Old Astronomer"'' o safbwynt seryddwr oedrannus ar ei wely angau yn gwneud cais i'w fyfyriwr barhau â'i ymchwil diymhongar. Mae'r llinellau wedi'u dewis gan nifer o seryddwyr proffesiynol ac amatur fel eu beddargraffiadau. <ref name="catchers"/> <ref>{{Cite journal|title='I Have Loved the Stars Too Fondly'|last=Barnes|first=Don|journal=Sky and Telescope|date=March 1998|volume=95|issue=3|page=10|bibcode=1998S&T....95c..10B}}</ref> == Cyfeiriadau == {{Cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} {{DEFAULTSORT:Williams, Sarah}} == Dolenni allanol == * ''[[iarchive:cu31924091181317|Twilight Hours: A Legacy of Verse]]'' * ''The Prima Donna'': [[iarchive:primadonna00willgoog|Volume 1]], [https://books.google.com/books?id=WxYGAAAAQAAJ Volume 2] * Gweithiau gan Sarah Williams at LibriVox (llyfrau sain parth cyhoeddus) [[Categori:Marwolaethau 1868]] [[Categori:Genedigaethau 1837]] [[Categori:Beirdd Cymreig yn yr iaith Saesneg]] [[Categori:Beirdd Cymreig y 19eg ganrif]] l7rx3q9ho3hzkgfdb0dh00rv5fcwgz3 11101493 11101492 2022-08-14T07:48:25Z AlwynapHuw 473 wikitext text/x-wiki Roedd '''Sarah Williams''' ([[Rhagfyr]] [[1837]] – [[25 Ebrill]] [[1868]]) yn fardd a nofelydd o dras Gymreig, yn fwyaf enwog fel awdur y gerdd ''"The Old Astronomer"''. Cyhoeddodd weithiau byrion ac un casgliad o farddoniaeth yn ystod ei hoes o dan y ffugenwau '''Sadie''' a '''S.A.D.I.''', Ystyriodd bod ''Sadie'' yn rhan o'i henw go iawn yn hytrach nag ''[[enw barddol]]'' . <ref name="twilight">{{Cite book|url=https://archive.org/details/cu31924091181317|last=Plumptre|first=Edward Hayes <!--Plumptre edited the book and Williams wrote the poetry, but this citation reverses that to make it clear that Plumptre wrote the introduction which is being cited-->|editor-first=Sarah|editor-last=Williams|title=Twilight Hours: A Legacy of Verse|year=1868|pages=vii–xxxiii|access-date=14 Awst 2022|publisher=Strahan}}</ref> Ymddangosodd ei hail gasgliad barddoniaeth a nofel a gyhoeddwyd wedi ei marwolaeth o dan ei henw bedydd. == Bywgraffiad == Ganed Sadie ym mis Rhagfyr 1837 yn [[Marylebone|Marylebone, Llundain]], yn ferch i Robert Williams (c. 1807-1868), Cymro, o Sir Gaernarfon yn wreiddiol a oedd yn gwerthu hosanau a sidan yn Llundain<ref>Yr Archif Genedlaethol; Cyfrifiad 1851; St Marylebone, Llundain Cyfeirnod HO107/ 1486; Ffolio: 588; Tud: 11;</ref>, a'i wraig Seisnig Louisa Ware (c. 1811-1886). <ref name="dec1837">{{Cite web|url=http://www.freebmd.org.uk/cgi/information.pl?cite=kNr0yTMzJyGQLAoA99c%2FHg&scan=1|title=Mynegai Genedigaethau|access-date=14 Awst 2022|website=FreeBMD|publisher=ONS}}</ref> <ref name="catchers">{{Cite book|url=http://www.catchersofthelight.com/Downloads/Catchers%20of%20the%20Light%20Introduction.pdf|title=Catchers of the Light: The Forgotten Lives of the Men and Women Who First Photographed the Heavens|last=Hughes|first=Stefan|year=2012|publisher=ArtDeCiel Publishing|page=i|isbn=9781620509616}}</ref> Roedd hi'n agos iawn at ei thad ac yn ystyried bod ei doniau barddol yn deillio oddi wrtho ef. <ref name="miles">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8WZHAQAAMAAJ&pg=PA573|title=The Poets and the Poetry of the Nineteenth Century|volume=7|editor-last=Miles|editor-first=Alfred Henry|year=1898|pages=573-594}}</ref> Fel plentyn ifanc roedd hi'n methu ynganu 'Sarah', yn anfwriadol rhoddodd y llysenw 'Sadie' iddi ei hun. <ref name="twilight"/> Roedd hi'n unig blentyn. Cafodd ei haddysgu gartref yn gyntaf gan ei rhieni, ac yn ddiweddarach gan dysgodresau. <ref name="miles" /> ==Gweithiau== Er mai dim ond hanner Cymraes oedd Sadie a chafodd ei geni yn Llundain ac na fu'n byw erioed y tu allan i'r ddinas, ymgorfforodd ymadroddion a themâu Cymraeg yn ei cherddi. Er enghraifft mae ei cherdd am ei thad ar ei wely angau yn dwyn y teitl ''O fy Hen Gymraeg'' ac yn cynnwys y geiriau hynny ar ddiwedd pob pennill. Mae'r gerdd yn terfynu efo'r cwpled: {{Quote|"Gorffwysfa O Gorffwysfa Gogoniant Amen."<ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/1356250/1369111/154# Yr Awen Gymreig Mewn Diwyg Seisnig; Cymru; 61, 1921; tud 159]</ref>}} (Mewn troednodyn i'r gerdd mae Sadie yn honni bod [[Georg Friedrich Händel|Handel]] wedi cael ysbrydoliaeth i'w ''Corws Haleliwia'' tra ar daith yng Nghymru a chlywed dychweledigion cyfarfod diwygiad yn llafarganu "Gogoniant Amen" <ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/2092910/2093636/5 Bye-gones relating to Wales and the border counties;Ebrill 1876, tud 42—"Handel in Wales"]</ref>) Roedd hi'n ystyried ei hun ac yn cael ei chyfrif gan eraill, fel bardd Cymreig. <ref>{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=KBYJAQAAIAAJ&pg=PA406|journal=The Red Dragon: The National Magazine of Wales|volume=8|title=Queries|last=J.J.|year=1885|editor-last=Harris|editor-first=James|page=406}}</ref> Bu farw Robert Williams yn sydyn yn Ionawr 1868. Ar adeg marwolaeth ei thad roedd Sadie yn gwybod bod hi'n dioddef o gancr. O dan y loes o golli ei thad gwaethygodd ei chyflwr. <ref name="miles"/> Ar y cychwyn bu Sadie yn cuddio ei salwch rhag ei theulu a'i chyfeillion. Wedi iddynt ddod i wybod am gyflwr ei hiechyd rhyw tri mis ar ôl farwolaeth ei thad, cytunodd i gael llawdriniaeth er ei bod yn gwybod y gallai ei lladd. Bu farw yn Kentish Town, Llundain yn ystod llawdriniaeth ar 25 Ebrill 1868. <ref name="catchers"/> <ref name="sadie">{{Cite journal|url=https://books.google.com/books?id=rzMFAAAAQAAJ&pg=PA379|title="Sadie": In Memory of an Esteemed Contributor|journal=Good Words|date=1 Mehefin 1868|editor-last=Macleod|editor-first=Norman|access-date=14 Awst 2022|publisher=Strahan & Co.}}</ref> Cyhoeddwyd ei hail lyfr barddoniaeth, ''Twilight Hours: A Legacy of Verse'', ar ddiwedd 1868. <ref>Williams, Sarah (1868).''[[iarchive:cu31924091181317/page/n10|Twilight hours, a legacy of verse]]''; introduction by Plumptre, E. H., Strahan & Co., London. Adalwyd 14 Awst 2022</ref> Roedd y casgliad yn cynnwys ''"The Old Astronomer"'' ei cherdd enwocaf. Mae ail hanner pedwerydd pennill y gerdd yn cael ei dyfynnu’n eang: {{Poem quote|Though my soul may set in darkness, it will rise in perfect light; I have loved the stars too truly to be fearful of the night.<ref>{{cite book |last=Williams |first=Sarah |title=Twilight Hours |chapter=The Old Astronomer |date=1868 |page=69 |publisher=Strahan & Co. |chapter-url=https://archive.org/stream/twilighthoursleg00willrich#page/68/mode/1up}}</ref>}} ''"Set in Darkness"'' oedd teitl un o nofelau'r gyfres ''Inspector Rebus'' gan yr awdur Albanaidd [[Ian Rankin]]. Mae Rankin yn dyfynnu’r llinellau uchod yn rhagymadrodd y llyfr. Ysgrifennwyd ''"The Old Astronomer"'' o safbwynt seryddwr oedrannus ar ei wely angau yn gwneud cais i'w fyfyriwr barhau â'i ymchwil diymhongar. Mae'r llinellau wedi'u dewis gan nifer o seryddwyr proffesiynol ac amatur fel eu beddargraffiadau. <ref name="catchers"/> <ref>{{Cite journal|title='I Have Loved the Stars Too Fondly'|last=Barnes|first=Don|journal=Sky and Telescope|date=March 1998|volume=95|issue=3|page=10|bibcode=1998S&T....95c..10B}}</ref> == Cyfeiriadau == {{Cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} {{DEFAULTSORT:Williams, Sarah}} == Dolenni allanol == * ''[[iarchive:cu31924091181317|Twilight Hours: A Legacy of Verse]]'' * ''The Prima Donna'': [[iarchive:primadonna00willgoog|Volume 1]], [https://books.google.com/books?id=WxYGAAAAQAAJ Volume 2] * Gweithiau gan Sarah Williams at LibriVox (llyfrau sain parth cyhoeddus) [[Categori:Marwolaethau 1868]] [[Categori:Genedigaethau 1837]] [[Categori:Beirdd Cymreig yn yr iaith Saesneg]] [[Categori:Beirdd Cymreig y 19eg ganrif]] iswkexmc17fqpdacrn6dnmxdetlrbv9 0 299009 11101474 2022-08-14T07:04:29Z Llywelyn2000 796 Un o'r lleiaf! Dim llawer o wybodaeth. Cadw'r enw gwreiddiol. wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ar gerddoriaeth gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Kamil Rüstəmbəyov]] yw '''''Xalq Nəğməkarı''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1963. [[Nariman Shikhaliyev]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Aserbaijaneg]]. {{Rhestr aelodau o'r cast}} {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1963. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[From Russia with Love]] sef yr ail ffilm yn y gyfres James Bond y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwyr ffilm]] oedd [[Albert R. Broccoli]] a [[Harry Saltzman]]. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Kamil Rüstəmbəyov ar 1 Ionawr 1924 yn Baku a bu farw yn yr un ardal ar 19 Awst 1981. Derbyniodd ei addysg yn Azerbaijan Theatrical Institute. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Kamil Rüstəmbəyov nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q12840771. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Fflimiau 1963]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd]] h8rom94dvcqik6xgdwpguu2aingij2r 11101475 11101474 2022-08-14T07:05:41Z Llywelyn2000 796 Symudodd Llywelyn2000 y dudalen [[Detyrë E Posaçme]] i [[Tasg Arbennig]] wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ar gerddoriaeth gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Kamil Rüstəmbəyov]] yw '''''Xalq Nəğməkarı''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1963. [[Nariman Shikhaliyev]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Aserbaijaneg]]. {{Rhestr aelodau o'r cast}} {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1963. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[From Russia with Love]] sef yr ail ffilm yn y gyfres James Bond y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwyr ffilm]] oedd [[Albert R. Broccoli]] a [[Harry Saltzman]]. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Kamil Rüstəmbəyov ar 1 Ionawr 1924 yn Baku a bu farw yn yr un ardal ar 19 Awst 1981. Derbyniodd ei addysg yn Azerbaijan Theatrical Institute. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Kamil Rüstəmbəyov nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q12840771. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Fflimiau 1963]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd]] h8rom94dvcqik6xgdwpguu2aingij2r 11101477 11101475 2022-08-14T07:06:43Z Llywelyn2000 796 wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ar gerddoriaeth gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Kamil Rüstəmbəyov]] yw '''''Xalq Nəğməkarı''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1963. [[Nariman Shikhaliyev]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Aserbaijaneg]]. {{Rhestr aelodau o'r cast}} {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1963. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[From Russia with Love]] sef yr ail ffilm yn y gyfres James Bond y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwyr ffilm]] oedd [[Albert R. Broccoli]] a [[Harry Saltzman]]. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Kamil Rüstəmbəyov ar 1 Ionawr 1924 yn Baku a bu farw yn yr un ardal ar 19 Awst 1981. Derbyniodd ei addysg yn Azerbaijan Theatrical Institute. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Kamil Rüstəmbəyov nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q12840771. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Fflimiau 1963]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd]] iq0s11se2k78cs3pr9rqrb50nhl8w0j 11101478 11101477 2022-08-14T07:10:37Z Llywelyn2000 796 Symudodd Llywelyn2000 y dudalen [[Tasg Arbennig]] i [[Xalq Nəğməkarı (Ffilm, 1963)]]: Damio - wedi ei roi dan deitl anghywir wrth copio a llaw wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ar gerddoriaeth gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Kamil Rüstəmbəyov]] yw '''''Xalq Nəğməkarı''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1963. [[Nariman Shikhaliyev]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Aserbaijaneg]]. {{Rhestr aelodau o'r cast}} {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1963. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[From Russia with Love]] sef yr ail ffilm yn y gyfres James Bond y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwyr ffilm]] oedd [[Albert R. Broccoli]] a [[Harry Saltzman]]. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Kamil Rüstəmbəyov ar 1 Ionawr 1924 yn Baku a bu farw yn yr un ardal ar 19 Awst 1981. Derbyniodd ei addysg yn Azerbaijan Theatrical Institute. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Kamil Rüstəmbəyov nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q12840771. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Fflimiau 1963]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd]] iq0s11se2k78cs3pr9rqrb50nhl8w0j 11101480 11101478 2022-08-14T07:14:17Z ListeriaBot 34804 Wikidata list updated [V2] wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ar gerddoriaeth gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Kamil Rüstəmbəyov]] yw '''''Xalq Nəğməkarı''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1963. [[Nariman Shikhaliyev]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Aserbaijaneg]]. {{Rhestr aelodau o'r cast}} {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1963. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[From Russia with Love]] sef yr ail ffilm yn y gyfres James Bond y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwyr ffilm]] oedd [[Albert R. Broccoli]] a [[Harry Saltzman]]. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Kamil Rüstəmbəyov ar 1 Ionawr 1924 yn Baku a bu farw yn yr un ardal ar 19 Awst 1981. Derbyniodd ei addysg yn Azerbaijan Theatrical Institute. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Kamil Rüstəmbəyov nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q12840771. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | ''[[:d:Q12836276|Aygün (film, 1960)]]'' | | | [[Aserbaijaneg]] | 1960-01-01 |- | ''[[:d:Q16414067|Bakıya xoş gəlmisiniz]]'' | | | | 1965-01-01 |- | ''[[:d:Q16415448|Dağlarda döyüş]]'' | | | [[Aserbaijaneg]] | 1967-01-01 |- | ''[[:d:Q4373816|Dernier passage]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]]<br/>[[Aserbaijaneg]] | 1971-01-01 |- | ''[[:d:Q4535686|Gözlə məni (film, 1980)]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1980-01-01 |- | ''[[:d:Q12845004|Respublikanın panoramı (film, 1962)]]'' | | | | 1962-01-01 |- | ''[[:d:Q12845343|SSRİ Xalqlarının Spartakiadası (film, 1966)]]'' | | | | 1966-01-01 |- | ''[[:d:Q4158709|The Darvish Detonates Paris]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]]<br/>[[Aserbaijaneg]] | 1976-01-01 |- | [[Xalq Nəğməkarı (Ffilm, 1963)|Q12847469]] | | | | 1963-01-01 |- | ''[[:d:Q12848430|Zəncirlənmiş adam (film, 1964)]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1964-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Fflimiau 1963]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd]] 3o2dmqsxr0pxknkelw3bh6ac7m29lr3 11101484 11101480 2022-08-14T07:19:06Z Llywelyn2000 796 Canwr y Bobl wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ar gerddoriaeth gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Kamil Rüstəmbəyov]] yw '''''Xalq Nəğməkarı''''' (neu 'Canwr y Bobl') a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1963. [[Nariman Shikhaliyev]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Aserbaijaneg]]. {{Rhestr aelodau o'r cast}} {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1963. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[From Russia with Love]] sef yr ail ffilm yn y gyfres James Bond y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwyr ffilm]] oedd [[Albert R. Broccoli]] a [[Harry Saltzman]]. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Kamil Rüstəmbəyov ar 1 Ionawr 1924 yn Baku a bu farw yn yr un ardal ar 19 Awst 1981. Derbyniodd ei addysg yn Azerbaijan Theatrical Institute. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Kamil Rüstəmbəyov nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q12840771. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | ''[[:d:Q12836276|Aygün (film, 1960)]]'' | | | [[Aserbaijaneg]] | 1960-01-01 |- | ''[[:d:Q16414067|Bakıya xoş gəlmisiniz]]'' | | | | 1965-01-01 |- | ''[[:d:Q16415448|Dağlarda döyüş]]'' | | | [[Aserbaijaneg]] | 1967-01-01 |- | ''[[:d:Q4373816|Dernier passage]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]]<br/>[[Aserbaijaneg]] | 1971-01-01 |- | ''[[:d:Q4535686|Gözlə məni (film, 1980)]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1980-01-01 |- | ''[[:d:Q12845004|Respublikanın panoramı (film, 1962)]]'' | | | | 1962-01-01 |- | ''[[:d:Q12845343|SSRİ Xalqlarının Spartakiadası (film, 1966)]]'' | | | | 1966-01-01 |- | ''[[:d:Q4158709|The Darvish Detonates Paris]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]]<br/>[[Aserbaijaneg]] | 1976-01-01 |- | [[Xalq Nəğməkarı (Ffilm, 1963)|Q12847469]] | | | | 1963-01-01 |- | ''[[:d:Q12848430|Zəncirlənmiş adam (film, 1964)]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1964-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Fflimiau 1963]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd]] 3b78z3o3glp6eq3ygjpwxtt2a1pq0gl 11101485 11101484 2022-08-14T07:19:42Z Llywelyn2000 796 Symudodd Llywelyn2000 y dudalen [[Xalq Nəğməkarı (Ffilm, 1963)]] i [[Xalq Nəğməkarı (ffilm, 1963)]]: dim angen F fawr hyd y gwela i wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ar gerddoriaeth gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Kamil Rüstəmbəyov]] yw '''''Xalq Nəğməkarı''''' (neu 'Canwr y Bobl') a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1963. [[Nariman Shikhaliyev]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Aserbaijaneg]]. {{Rhestr aelodau o'r cast}} {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1963. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[From Russia with Love]] sef yr ail ffilm yn y gyfres James Bond y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwyr ffilm]] oedd [[Albert R. Broccoli]] a [[Harry Saltzman]]. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Kamil Rüstəmbəyov ar 1 Ionawr 1924 yn Baku a bu farw yn yr un ardal ar 19 Awst 1981. Derbyniodd ei addysg yn Azerbaijan Theatrical Institute. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Kamil Rüstəmbəyov nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q12840771. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | ''[[:d:Q12836276|Aygün (film, 1960)]]'' | | | [[Aserbaijaneg]] | 1960-01-01 |- | ''[[:d:Q16414067|Bakıya xoş gəlmisiniz]]'' | | | | 1965-01-01 |- | ''[[:d:Q16415448|Dağlarda döyüş]]'' | | | [[Aserbaijaneg]] | 1967-01-01 |- | ''[[:d:Q4373816|Dernier passage]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]]<br/>[[Aserbaijaneg]] | 1971-01-01 |- | ''[[:d:Q4535686|Gözlə məni (film, 1980)]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1980-01-01 |- | ''[[:d:Q12845004|Respublikanın panoramı (film, 1962)]]'' | | | | 1962-01-01 |- | ''[[:d:Q12845343|SSRİ Xalqlarının Spartakiadası (film, 1966)]]'' | | | | 1966-01-01 |- | ''[[:d:Q4158709|The Darvish Detonates Paris]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]]<br/>[[Aserbaijaneg]] | 1976-01-01 |- | [[Xalq Nəğməkarı (Ffilm, 1963)|Q12847469]] | | | | 1963-01-01 |- | ''[[:d:Q12848430|Zəncirlənmiş adam (film, 1964)]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1964-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Fflimiau 1963]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd]] 3b78z3o3glp6eq3ygjpwxtt2a1pq0gl 11101487 11101485 2022-08-14T07:20:37Z Llywelyn2000 796 clirio'r celc wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ar gerddoriaeth gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Kamil Rüstəmbəyov]] yw '''''Xalq Nəğməkarı''''' (neu 'Canwr y Bobl') a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1963. [[Nariman Shikhaliyev]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Aserbaijaneg]]. {{Rhestr aelodau o'r cast}} {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1963. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[From Russia with Love]] sef yr ail ffilm yn y gyfres James Bond y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwyr ffilm]] oedd [[Albert R. Broccoli]] a [[Harry Saltzman]]. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Kamil Rüstəmbəyov ar 1 Ionawr 1924 yn Baku a bu farw yn yr un ardal ar 19 Awst 1981. Derbyniodd ei addysg yn Azerbaijan Theatrical Institute. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Kamil Rüstəmbəyov nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q12840771. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | ''[[:d:Q12836276|Aygün (film, 1960)]]'' | | | [[Aserbaijaneg]] | 1960-01-01 |- | ''[[:d:Q16414067|Bakıya xoş gəlmisiniz]]'' | | | | 1965-01-01 |- | ''[[:d:Q16415448|Dağlarda döyüş]]'' | | | [[Aserbaijaneg]] | 1967-01-01 |- | ''[[:d:Q4373816|Dernier passage]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]]<br/>[[Aserbaijaneg]] | 1971-01-01 |- | ''[[:d:Q4535686|Gözlə məni (film, 1980)]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1980-01-01 |- | ''[[:d:Q12845004|Respublikanın panoramı (film, 1962)]]'' | | | | 1962-01-01 |- | ''[[:d:Q12845343|SSRİ Xalqlarının Spartakiadası (film, 1966)]]'' | | | | 1966-01-01 |- | ''[[:d:Q4158709|The Darvish Detonates Paris]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]]<br/>[[Aserbaijaneg]] | 1976-01-01 |- | [[Xalq Nəğməkarı (Ffilm, 1963)|Q12847469]] | | | | 1963-01-01 |- | ''[[:d:Q12848430|Zəncirlənmiş adam (film, 1964)]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1964-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Fflimiau 1963]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd]] 055dfl166zio48s0hri3ldwtzs3axwd 11101490 11101487 2022-08-14T07:28:18Z Llywelyn2000 796 gwagio'r celc wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ar gerddoriaeth gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Kamil Rüstəmbəyov]] yw '''''Xalq Nəğməkarı''''' (neu 'Canwr y Bobl') a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1963. [[Nariman Shikhaliyev]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Aserbaijaneg]]. {{Rhestr aelodau o'r cast}} {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1963. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[From Russia with Love]] sef yr ail ffilm yn y gyfres James Bond y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwyr ffilm]] oedd [[Albert R. Broccoli]] a [[Harry Saltzman]]. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Kamil Rüstəmbəyov ar 1 Ionawr 1924 yn Baku a bu farw yn yr un ardal ar 19 Awst 1981. Derbyniodd ei addysg yn Azerbaijan Theatrical Institute. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Kamil Rüstəmbəyov nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q12840771. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | ''[[:d:Q12836276|Aygün (film, 1960)]]'' | | | [[Aserbaijaneg]] | 1960-01-01 |- | ''[[:d:Q16414067|Bakıya xoş gəlmisiniz]]'' | | | | 1965-01-01 |- | ''[[:d:Q16415448|Dağlarda döyüş]]'' | | | [[Aserbaijaneg]] | 1967-01-01 |- | ''[[:d:Q4373816|Dernier passage]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]]<br/>[[Aserbaijaneg]] | 1971-01-01 |- | ''[[:d:Q4535686|Gözlə məni (film, 1980)]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1980-01-01 |- | ''[[:d:Q12845004|Respublikanın panoramı (film, 1962)]]'' | | | | 1962-01-01 |- | ''[[:d:Q12845343|SSRİ Xalqlarının Spartakiadası (film, 1966)]]'' | | | | 1966-01-01 |- | ''[[:d:Q4158709|The Darvish Detonates Paris]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]]<br/>[[Aserbaijaneg]] | 1976-01-01 |- | [[Xalq Nəğməkarı (Ffilm, 1963)|Q12847469]] | | | | 1963-01-01 |- | ''[[:d:Q12848430|Zəncirlənmiş adam (film, 1964)]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1964-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Fflimiau 1963]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd]] 3b78z3o3glp6eq3ygjpwxtt2a1pq0gl 11101514 11101490 2022-08-14T11:41:37Z Llywelyn2000 796 dyblygiad wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ar gerddoriaeth gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Kamil Rüstəmbəyov]] yw '''''Xalq Nəğməkarı''''' (neu 'Canwr y Bobl') a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1963. [[Nariman Shikhaliyev]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Aserbaijaneg]]. {{Rhestr aelodau o'r cast}} {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 1963. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[From Russia with Love]] sef yr ail ffilm yn y gyfres James Bond y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwyr ffilm]] oedd [[Albert R. Broccoli]] a [[Harry Saltzman]]. ==Cyfarwyddwr== Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Kamil Rüstəmbəyov ar 1 Ionawr 1924 yn Baku a bu farw yn yr un ardal ar 19 Awst 1981. Derbyniodd ei addysg yn Azerbaijan Theatrical Institute. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Kamil Rüstəmbəyov nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q12840771. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | ''[[:d:Q12836276|Aygün (film, 1960)]]'' | | | [[Aserbaijaneg]] | 1960-01-01 |- | ''[[:d:Q16414067|Bakıya xoş gəlmisiniz]]'' | | | | 1965-01-01 |- | ''[[:d:Q16415448|Dağlarda döyüş]]'' | | | [[Aserbaijaneg]] | 1967-01-01 |- | ''[[:d:Q4373816|Dernier passage]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]]<br/>[[Aserbaijaneg]] | 1971-01-01 |- | ''[[:d:Q4535686|Gözlə məni (film, 1980)]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1980-01-01 |- | ''[[:d:Q12845004|Respublikanın panoramı (film, 1962)]]'' | | | | 1962-01-01 |- | ''[[:d:Q12845343|SSRİ Xalqlarının Spartakiadası (film, 1966)]]'' | | | | 1966-01-01 |- | ''[[:d:Q4158709|The Darvish Detonates Paris]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]]<br/>[[Aserbaijaneg]] | 1976-01-01 |- | [[Xalq Nəğməkarı (Ffilm, 1963)|Q12847469]] | | | | 1963-01-01 |- | ''[[:d:Q12848430|Zəncirlənmiş adam (film, 1964)]]'' | | [[Yr Undeb Sofietaidd]] | [[Rwseg]] | 1964-01-01 |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Fflimiau 1963]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd]] 14yyz1zqh3g7th51wo7bkdsz2z72j8y 0 299010 11101476 2022-08-14T07:05:41Z Llywelyn2000 796 Symudodd Llywelyn2000 y dudalen [[Detyrë E Posaçme]] i [[Tasg Arbennig]] wikitext text/x-wiki #ail-cyfeirio [[Tasg Arbennig]] eyk71i7b00e48dmlc5bcvus0gaojm5i 0 299011 11101479 2022-08-14T07:10:37Z Llywelyn2000 796 Symudodd Llywelyn2000 y dudalen [[Tasg Arbennig]] i [[Xalq Nəğməkarı (Ffilm, 1963)]]: Damio - wedi ei roi dan deitl anghywir wrth copio a llaw wikitext text/x-wiki #ail-cyfeirio [[Xalq Nəğməkarı (Ffilm, 1963)]] jc4t2s8a42avojxbyd05b9p3a7pjpjq 14 299012 11101481 2022-08-14T07:15:17Z Llywelyn2000 796 cat wikitext text/x-wiki [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm yn ôl rhyw]] olbtf3458lvhdtiul1rdwpjdz1o031i 14 299013 11101482 2022-08-14T07:16:46Z Llywelyn2000 796 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm]] 2sib2ril2x8xq5ihovam51ypt2qnhr9 14 299014 11101483 2022-08-14T07:17:42Z Llywelyn2000 796 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm yn ôl rhyw]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm yn ôl rhyw]] olbtf3458lvhdtiul1rdwpjdz1o031i 0 299015 11101486 2022-08-14T07:19:42Z Llywelyn2000 796 Symudodd Llywelyn2000 y dudalen [[Xalq Nəğməkarı (Ffilm, 1963)]] i [[Xalq Nəğməkarı (ffilm, 1963)]]: dim angen F fawr hyd y gwela i wikitext text/x-wiki #ail-cyfeirio [[Xalq Nəğməkarı (ffilm, 1963)]] 9892badq06ph3oh4ltgg446bqopq1c2 0 299016 11101496 2022-08-14T07:56:16Z Deb 7 Symudodd Deb y dudalen [[Chingari (ffilm o 2013)]] i [[Chingari (ffilm 2013)]] wikitext text/x-wiki #ail-cyfeirio [[Chingari (ffilm 2013)]] 0ubzzgh8lhp7pwi0lboz9k0q7tnmua7 14 299017 11101505 2022-08-14T08:57:19Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Iddewon yn ôl cenedligrwydd|Persaidd]] [[Categori:Persiaid]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Iddewon yn ôl cenedligrwydd|Persaidd]] [[Categori:Persiaid]] 6c1yuhgvggpagw96aqdpmkb0qg0jgfn 14 299018 11101507 2022-08-14T09:00:40Z Craigysgafn 40536 Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda '[[Categori:Ardaloedd Bwrdeistref Llundain Redbridge]] [[Categori:Trefi Llundain Fwyaf]]' wikitext text/x-wiki [[Categori:Ardaloedd Bwrdeistref Llundain Redbridge]] [[Categori:Trefi Llundain Fwyaf]] 0vm9of6b8at3ig6xpijk7aorbjcy6db 0 299019 11101510 2022-08-14T11:14:51Z Llywelyn2000 796 newydd wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ddrama gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Jaime de Armiñán]] yw '''''14, Fabian Road''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 2008. Teitl gwreiddiol y ffilm oedd '''''14, Fabian Road''''' ac fe'i cynhyrchwyd yn Sbaen. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Sbaeneg]] a hynny gan Jaime de Armiñán. Cafodd ei ffilmio ym [[Madrid]], Cádiz a Thalaith Córdoba. Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Ángela Molina, Ana Torrent, Fernando Guillén Gallego, Julieta Cardinali, Fele Martínez, Omero Antonutti a Cuca Escribano. Mae'r ffilm ''14, Fabian Road'' yn 94 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn lliw. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 2008. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[The Dark Knight]] sef [[ffilm drosedd]] llawn cyffro, [[UDA|Americanaidd]] am uwcharwr. Hyd at 2022 roedd o leiaf 11800 o ffilmiau Sbaeneg wedi gweld golau dydd. [[Kiko de la Rica]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== [[Delwedd:Jaime%20de%20Armi%C3%B1%C3%A1n%202014.jpg|bawd|chwith|110px]] Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Jaime de Armiñán ar 9 Mawrth 1927 ym [[Madrid]]. Roedd yn fwyaf cynhyrchiol yn 1961 ond ni ellir dweud fod y gwaith wedi cyrraedd enwogrwydd bydeang. <!-- Mae'r cod canlynol yn poblogeiddio rhestr o WOBRAU mae'r prif gyfarwyddwr ffilm wedi eu hennill. Y testun sy'n dechrau gyda 'Q' yw'r Qid ar Wicidata: cod unigryw am yr actor yma. --><br />Ymhlith y gwobrau mae wedi'u hennill y mae:<br /> <ul>{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|Q3160587|P166|format=<li>%p[%r][<ul><li>%q</li></ul>]</li>}}</ul> Derbyniodd ei addysg ym Mhrifysgol Complutense Madrid. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Jaime de Armiñán nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q3160587. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Ffilmiau lliw]] [[Categori:Ffilmiau lliw o Sbaen]] [[Categori:Dramâu o Sbaen]] [[Categori:Ffilmiau Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau o Sbaen]] [[Categori:Dramâu]] [[Categori:Fflimiau 2008]] [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o Sbaen]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]] 2y16wzgh2zgtxdk2mffvc44l4fhdyur 11101511 11101510 2022-08-14T11:21:06Z Llywelyn2000 796 ychwanegu atalnod yn y nifer o ffilmiau ym mhob iaith wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ddrama gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Jaime de Armiñán]] yw '''''14, Fabian Road''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 2008. Teitl gwreiddiol y ffilm oedd '''''14, Fabian Road''''' ac fe'i cynhyrchwyd yn Sbaen. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Sbaeneg]] a hynny gan Jaime de Armiñán. Cafodd ei ffilmio ym [[Madrid]], Cádiz a Thalaith Córdoba. Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Ángela Molina, Ana Torrent, Fernando Guillén Gallego, Julieta Cardinali, Fele Martínez, Omero Antonutti a Cuca Escribano. Mae'r ffilm ''14, Fabian Road'' yn 94 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn lliw. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 2008. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[The Dark Knight]] sef [[ffilm drosedd]] llawn cyffro, [[UDA|Americanaidd]] am uwcharwr. Hyd at 2022 roedd o leiaf 11,800 o ffilmiau Sbaeneg wedi gweld golau dydd. [[Kiko de la Rica]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== [[Delwedd:Jaime%20de%20Armi%C3%B1%C3%A1n%202014.jpg|bawd|chwith|110px]] Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Jaime de Armiñán ar 9 Mawrth 1927 ym [[Madrid]]. Roedd yn fwyaf cynhyrchiol yn 1961 ond ni ellir dweud fod y gwaith wedi cyrraedd enwogrwydd bydeang. <!-- Mae'r cod canlynol yn poblogeiddio rhestr o WOBRAU mae'r prif gyfarwyddwr ffilm wedi eu hennill. Y testun sy'n dechrau gyda 'Q' yw'r Qid ar Wicidata: cod unigryw am yr actor yma. --><br />Ymhlith y gwobrau mae wedi'u hennill y mae:<br /> <ul>{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|Q3160587|P166|format=<li>%p[%r][<ul><li>%q</li></ul>]</li>}}</ul> Derbyniodd ei addysg ym Mhrifysgol Complutense Madrid. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Jaime de Armiñán nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q3160587. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Ffilmiau lliw]] [[Categori:Ffilmiau lliw o Sbaen]] [[Categori:Dramâu o Sbaen]] [[Categori:Ffilmiau Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau o Sbaen]] [[Categori:Dramâu]] [[Categori:Fflimiau 2008]] [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o Sbaen]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]] jl37z70e3hmavkqwrrd0d6b1r4fjb78 11101512 11101511 2022-08-14T11:21:26Z ListeriaBot 34804 Wikidata list updated [V2] wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ddrama gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Jaime de Armiñán]] yw '''''14, Fabian Road''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 2008. Teitl gwreiddiol y ffilm oedd '''''14, Fabian Road''''' ac fe'i cynhyrchwyd yn Sbaen. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Sbaeneg]] a hynny gan Jaime de Armiñán. Cafodd ei ffilmio ym [[Madrid]], Cádiz a Thalaith Córdoba. Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Ángela Molina, Ana Torrent, Fernando Guillén Gallego, Julieta Cardinali, Fele Martínez, Omero Antonutti a Cuca Escribano. Mae'r ffilm ''14, Fabian Road'' yn 94 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn lliw. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 2008. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[The Dark Knight]] sef [[ffilm drosedd]] llawn cyffro, [[UDA|Americanaidd]] am uwcharwr. Hyd at 2022 roedd o leiaf 11,800 o ffilmiau Sbaeneg wedi gweld golau dydd. [[Kiko de la Rica]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. {{Hawlfraint ffimiau}} ==Cyfarwyddwr== [[Delwedd:Jaime%20de%20Armi%C3%B1%C3%A1n%202014.jpg|bawd|chwith|110px]] Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Jaime de Armiñán ar 9 Mawrth 1927 ym [[Madrid]]. Roedd yn fwyaf cynhyrchiol yn 1961 ond ni ellir dweud fod y gwaith wedi cyrraedd enwogrwydd bydeang. <!-- Mae'r cod canlynol yn poblogeiddio rhestr o WOBRAU mae'r prif gyfarwyddwr ffilm wedi eu hennill. Y testun sy'n dechrau gyda 'Q' yw'r Qid ar Wicidata: cod unigryw am yr actor yma. --><br />Ymhlith y gwobrau mae wedi'u hennill y mae:<br /> <ul>{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|Q3160587|P166|format=<li>%p[%r][<ul><li>%q</li></ul>]</li>}}</ul> Derbyniodd ei addysg ym Mhrifysgol Complutense Madrid. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Jaime de Armiñán nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q3160587. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | [[14, Fabian Road]] | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 2008-01-01 |- | ''[[:d:Q5551374|Al servicio de la mujer española]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1978-01-01 |- | ''[[:d:Q8338750|Carola de día, Carola de noche]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1969-01-01 |- | ''[[:d:Q5351740|El Palomo cojo]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1995-10-06 |- | ''[[:d:Q1402521|My Dearest Senorita]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1972-01-01 |- | ''[[:d:Q7091353|On the Far Side of the Tunnel]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1994-01-01 |- | ''[[:d:Q7616339|Stico]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1985-01-01 |- | ''[[:d:Q4185428|The Love of Captain Brando]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1974-01-01 |- | ''[[:d:Q1402538|The Nest]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1980-01-01 |- | ''[[:d:Q6146547|Tiempo y hora]]'' | | [[Sbaen]] | | |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Ffilmiau lliw]] [[Categori:Ffilmiau lliw o Sbaen]] [[Categori:Dramâu o Sbaen]] [[Categori:Ffilmiau Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau o Sbaen]] [[Categori:Dramâu]] [[Categori:Fflimiau 2008]] [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o Sbaen]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]] btve869a49uqzx32yqdawzgvemfny24 11101515 11101512 2022-08-14T11:43:43Z Llywelyn2000 796 dyblygiad wikitext text/x-wiki {{Teitl italig}} {{Pethau| suppressfields= | fetchwikidata = ALL }} Ffilm ddrama gan y [[cyfarwyddwr ffilm|cyfarwyddwr]] [[Jaime de Armiñán]] yw '''''14, Fabian Road''''' a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 2008. Teitl gwreiddiol y ffilm oedd '''''14, Fabian Road''''' ac fe'i cynhyrchwyd yn Sbaen. {{Dosbarthwyr ffilm}} Sgwennwyd y sgript yn wreiddiol mewn [[Sbaeneg]] a hynny gan Jaime de Armiñán. Cafodd ei ffilmio ym [[Madrid]], Cádiz a Thalaith Córdoba. Y prif actor/ion yn y ffilm hon yw Ángela Molina, Ana Torrent, Fernando Guillén Gallego, Julieta Cardinali, Fele Martínez, Omero Antonutti a Cuca Escribano. Mae'r ffilm ''14, Fabian Road'' yn 94 munud o hyd a chafodd ei ffilmio mewn lliw. {{Hawlfraint ffimiau}}{{Cyfs ffilmiau}} Fel y nodwyd, cyhoeddwyd y ffilm yn 2008. Ffilm fwyaf poblogaidd y flwyddyn honno oedd [[The Dark Knight]] sef [[ffilm drosedd]] llawn cyffro, [[UDA|Americanaidd]] am uwcharwr. Hyd at 2022 roedd o leiaf 11,800 o ffilmiau Sbaeneg wedi gweld golau dydd. [[Kiko de la Rica]] oedd [[sinematograffydd]] ('cyfarwyddwr ffotograffi') y ffilm hon. ==Cyfarwyddwr== [[Delwedd:Jaime%20de%20Armi%C3%B1%C3%A1n%202014.jpg|bawd|chwith|110px]] Ganwyd y cyfarwyddwr ffilm Jaime de Armiñán ar 9 Mawrth 1927 ym [[Madrid]]. Roedd yn fwyaf cynhyrchiol yn 1961 ond ni ellir dweud fod y gwaith wedi cyrraedd enwogrwydd bydeang. <!-- Mae'r cod canlynol yn poblogeiddio rhestr o WOBRAU mae'r prif gyfarwyddwr ffilm wedi eu hennill. Y testun sy'n dechrau gyda 'Q' yw'r Qid ar Wicidata: cod unigryw am yr actor yma. --><br />Ymhlith y gwobrau mae wedi'u hennill y mae:<br /> <ul>{{wikidata|properties|qualifier|references|normal+|Q3160587|P166|format=<li>%p[%r][<ul><li>%q</li></ul>]</li>}}</ul> Derbyniodd ei addysg ym Mhrifysgol Complutense Madrid. {{clirio}} ==Derbyniad== {{Gwobrau ffilm ayb}} {{Ffilmiau a enwebwyd}} {{Incwm ffilmiau}} {{clirio}} ==Gweler hefyd== Cyhoeddodd Jaime de Armiñán nifer o ffilmiau gan gynnwys y canlynol: {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item ?itemLabel (GROUP_CONCAT(DISTINCT ?genre_label; SEPARATOR = " ") AS ?genres) (MIN(?publicationDate) AS ?firstPublication) WHERE { ?item wdt:P57 wd:Q3160587. # P57 = film director OPTIONAL { ?item wdt:P136 ?genre. ?genre rdfs:label ?genre_label. FILTER((LANG(?genre_label)) = "en") } OPTIONAL { ?item wdt:P577 ?publicationDate. } SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en". } } GROUP BY ?item ?itemLabel LIMIT 10 |sort=label |columns=label:Ffilm,P18:Delwedd,P495:Gwlad,P364:Iaith wreiddiol,?firstPublication:dyddiad |thumb=100 |links= }} {| class='wikitable sortable' style='width:100%' ! Ffilm ! Delwedd ! Gwlad ! Iaith wreiddiol ! dyddiad |- | [[14, Fabian Road]] | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 2008-01-01 |- | ''[[:d:Q5551374|Al servicio de la mujer española]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1978-01-01 |- | ''[[:d:Q8338750|Carola de día, Carola de noche]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1969-01-01 |- | ''[[:d:Q5351740|El Palomo cojo]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1995-10-06 |- | ''[[:d:Q1402521|My Dearest Senorita]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1972-01-01 |- | ''[[:d:Q7091353|On the Far Side of the Tunnel]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1994-01-01 |- | ''[[:d:Q7616339|Stico]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1985-01-01 |- | ''[[:d:Q4185428|The Love of Captain Brando]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1974-01-01 |- | ''[[:d:Q1402538|The Nest]]'' | | [[Sbaen]] | [[Sbaeneg]] | 1980-01-01 |- | ''[[:d:Q6146547|Tiempo y hora]]'' | | [[Sbaen]] | | |} {{Wikidata list end}} ==Cyfeiriadau== {{cyfeiriadau}} {{Rheoli awdurdod}} [[Categori:Ffilmiau lliw]] [[Categori:Ffilmiau lliw o Sbaen]] [[Categori:Dramâu o Sbaen]] [[Categori:Ffilmiau Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau o Sbaen]] [[Categori:Dramâu]] [[Categori:Fflimiau 2008]] [[Categori:Cyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd o Sbaen]] [[Categori:Ffilmiau gan gyfarwyddwyr ffilm gwrywaidd Sbaeneg]] [[Categori:Ffilmiau gyda llai na 10 o actorion lleisiol]] 0dxo557i28w7yzpvugsnr0qw6bnw7rr