Dagbani Wikipedia
dagwiki
https://dag.wikipedia.org/wiki/Sol%C9%94%C9%A3u
MediaWiki 1.39.0-wmf.23
first-letter
Miidiya
Diŋ'gahim
Yɛltɔɣa
Ŋun su
Ŋun su yɛltɔɣa
Wikipedia
Wikipedia yɛltɔɣa
Lahabali kɔligu
Lahabali kɔligu yɛltɔɣa
MiidiyaWiki
MiidiyaWiki yɛltɔɣa
Tɛmplet
Tɛmplet yɛltɔɣa
Sɔŋsim
Sɔŋsim yɛltɔɣa
Pubu
Pubu yɛltɔɣa
Salima
Salima yɛltɔɣa
TimedText
TimedText talk
Module
Module talk
Gadget
Gadget talk
Gadget definition
Gadget definition talk
Bimbila Senior High School
0
10897
42134
41340
2022-08-04T16:24:38Z
Abubakari Khadijah
116
Added reference
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be Nanumba North Municipal Din be Ghaana Tudu polo.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimbakpamba ==
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika Hause
# Jilo Naa Zakaria Hause
# Tingbani Hause
== Karimbikura ==
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
t0qzt30lqy20h34xxg615v9pjj6xztj
42135
42134
2022-08-04T16:26:11Z
Abubakari Khadijah
116
Added heading
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be Nanumba North Municipal Din be Ghaana Tudu polo.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimbakpamba ==
== Taachi ==
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika Hause
# Jilo Naa Zakaria Hause
# Tingbani Hause
== Karimbikura ==
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
p90eqcsy1z31l2xqdch4ceqt4l2mvvm
42136
42135
2022-08-04T16:28:22Z
Abubakari Khadijah
116
Added content
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be Nanumba North Municipal Din be Ghaana Tudu polo.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimbakpamba ==
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim ni Tuma ( '''Peace, Knowledge and Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika Hause
# Jilo Naa Zakaria Hause
# Tingbani Hause
== Karimbikura ==
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
4ovjzie01j6s0k0lsecd2shqfhwrf5i
42137
42136
2022-08-04T16:37:59Z
Abubakari Khadijah
116
Added content
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be Nanumba North Municipal Din be Ghaana Tudu polo.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimba Kura ==
# L.T. Tingbani 1981- 1985 (tuuli karimba kpɛma)
# Adam Mashall Adu 1985-1992 (karimba kpɛma ŋun pahiri ayi)
# Gody Gyampana Gariba 1992- 2002 (karimba kpɛma ŋun pahiri ata)
# Salisu Wumbei 2002- 2008 (karimba kpɛma ŋum pahiri anahi)
# Cockra Hussin AB 2008- ( karimba kpɛma ŋun pahiri anu)
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim ni Tuma ( '''Peace, Knowledge and Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika Hause
# Jilo Naa Zakaria Hause
# Tingbani Hause
== Karimbikura ==
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
hqc0cmz6furxp23jotn2udv4zss19wi
42138
42137
2022-08-04T16:39:47Z
Abubakari Khadijah
116
Added reference
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be Nanumba North Municipal Din be Ghaana Tudu polo.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimba Kura ==
# L.T. Tingbani 1981- 1985 (tuuli karimba kpɛma)
# Adam Mashall Adu 1985-1992 (karimba kpɛma ŋun pahiri ayi)
# Gody Gyampana Gariba 1992- 2002 (karimba kpɛma ŋun pahiri ata)
# Salisu Wumbei 2002- 2008 (karimba kpɛma ŋum pahiri anahi)
# Cockra Hussin AB 2008- ( karimba kpɛma ŋun pahiri anu)<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref>
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim ni Tuma ( '''Peace, Knowledge and Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika Hause
# Jilo Naa Zakaria Hause
# Tingbani Hause
== Karimbikura ==
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
g2ne02360vm9nv0oiyzo8028dnlbovk
42139
42138
2022-08-04T16:41:03Z
Abubakari Khadijah
116
Corrections
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be Nanumba North Municipal Din be Ghaana Tudu polo.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimba Kura ==
# L.T. Tingbani 1981- 1985 (tuuli karimba kpɛma)
# Adam Mashall Adu 1985-1992 (karimba kpɛma ŋun pahiri ayi)
# Gody Gyampana Gariba 1992- 2002 (karimba kpɛma ŋun pahiri ata)
# Salisu Wumbei 2002- 2008 (karimba kpɛma ŋum pahiri anahi)
# Cockra Hussin AB 2008- ( karimba kpɛma ŋun pahiri anu)<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref>
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim,Tuma ( '''Peace, Knowledge, Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika Hause
# Jilo Naa Zakaria Hause
# Tingbani Hause
== Karimbikura ==
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
4phvojgy48smawi4uj7g7bvdt01bhue
42140
42139
2022-08-04T16:42:47Z
Abubakari Khadijah
116
Added content
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be Nanumba North Municipal Din be Ghaana Tudu polo. Bimbila Senioe High nyɛla shikuru shɛli din pili yuuni 1981,
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimba Kura ==
# L.T. Tingbani 1981- 1985 (tuuli karimba kpɛma)
# Adam Mashall Adu 1985-1992 (karimba kpɛma ŋun pahiri ayi)
# Gody Gyampana Gariba 1992- 2002 (karimba kpɛma ŋun pahiri ata)
# Salisu Wumbei 2002- 2008 (karimba kpɛma ŋum pahiri anahi)
# Cockra Hussin AB 2008- ( karimba kpɛma ŋun pahiri anu)<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref>
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim,Tuma ( '''Peace, Knowledge, Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika Hause
# Jilo Naa Zakaria Hause
# Tingbani Hause
== Karimbikura ==
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
lbojqsmcg7ymaptr28bmrmw9gpu9ky5
42141
42140
2022-08-04T16:45:59Z
Abubakari Khadijah
116
Added content
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be Nanumba North Municipal Din be Ghaana Tudu polo. Bimbila Senioe High nyɛla shikuru shɛli din pili yuuni 1981,
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimba Kura ==
# L.T. Tingbani 1981- 1985 (tuuli karimba kpɛma)
# Adam Mashall Adu 1985-1992 (karimba kpɛma ŋun pahiri ayi)
# Gody Gyampana Gariba 1992- 2002 (karimba kpɛma ŋun pahiri ata)
# Salisu Wumbei 2002- 2008 (karimba kpɛma ŋum pahiri anahi)
# Cockra Hussin AB 2008- ( karimba kpɛma ŋun pahiri anu)<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref>
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim,Tuma ( '''Peace, Knowledge, Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika House
# Jilo Naa Zakaria House
# Tingbani House
== Karimbikura ==
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
6p8d28a6ec5ver9wed27s1j8ut29pfz
42142
42141
2022-08-04T16:48:44Z
Abubakari Khadijah
116
Added reference
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be Nanumba North Municipal Din be Ghaana Tudu polo. Bimbila Senior High nyɛla shikuru shɛli din pili yuuni 1981<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High School|url=https://quicaccess.com/school/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en-US}}</ref>.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimba Kura ==
# L.T. Tingbani 1981- 1985 (tuuli karimba kpɛma)
# Adam Mashall Adu 1985-1992 (karimba kpɛma ŋun pahiri ayi)
# Gody Gyampana Gariba 1992- 2002 (karimba kpɛma ŋun pahiri ata)
# Salisu Wumbei 2002- 2008 (karimba kpɛma ŋum pahiri anahi)
# Cockra Hussin AB 2008- ( karimba kpɛma ŋun pahiri anu)<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref>
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim,Tuma ( '''Peace, Knowledge, Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika House
# Jilo Naa Zakaria House
# Tingbani House
== Karimbikura ==
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
drqmf052z6og8m4kr3wsyxkvyrxfw4y
42143
42142
2022-08-04T16:51:49Z
Abubakari Khadijah
116
Added content
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be Nanumba North Municipal Din be Ghaana Tudu polo. Bimbila Senior High nyɛla shikuru shɛli din pili yuuni 1981<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High School|url=https://quicaccess.com/school/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en-US}}</ref>.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimba Kura ==
# L.T. Tingbani 1981- 1985 (tuuli karimba kpɛma)
# Adam Mashall Adu 1985-1992 (karimba kpɛma ŋun pahiri ayi)
# Gody Gyampana Gariba 1992- 2002 (karimba kpɛma ŋun pahiri ata)
# Salisu Wumbei 2002- 2008 (karimba kpɛma ŋum pahiri anahi)
# Cockra Hussin AB 2008- ( karimba kpɛma ŋun pahiri anu)<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref>
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim,Tuma ( '''Peace, Knowledge, Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika House
# Jilo Naa Zakaria House
# Tingbani House
== Karimbikura ==
== Karimbohimbu Yaɣa ==
* Business
* Agriculture
* Home Economics
* General Arts
* General Science
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
28iohpnutwntnlezxnumqqmow1051sv
42144
42143
2022-08-04T16:53:30Z
Abubakari Khadijah
116
Added reference
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be Nanumba North Municipal Din be Ghaana Tudu polo. Bimbila Senior High nyɛla shikuru shɛli din pili yuuni 1981<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High School|url=https://quicaccess.com/school/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en-US}}</ref>.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimba Kura ==
# L.T. Tingbani 1981- 1985 (tuuli karimba kpɛma)
# Adam Mashall Adu 1985-1992 (karimba kpɛma ŋun pahiri ayi)
# Gody Gyampana Gariba 1992- 2002 (karimba kpɛma ŋun pahiri ata)
# Salisu Wumbei 2002- 2008 (karimba kpɛma ŋum pahiri anahi)
# Cockra Hussin AB 2008- ( karimba kpɛma ŋun pahiri anu)<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref>
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim,Tuma ( '''Peace, Knowledge, Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika House
# Jilo Naa Zakaria House
# Tingbani House
== Karimbikura ==
== Karimbohimbu Yaɣa<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High Programs {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/bimbilla-senior-high/programmes|access-date=2022-08-04|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> ==
* Business
* Agriculture
* Home Economics
* General Arts
* General Science
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
lrxswg6x3373dw9tnv9296eunz9tl8y
42145
42144
2022-08-04T16:58:40Z
Abubakari Khadijah
116
Corrections
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be Nanumba North Municipal Assembly din be Northern Region, Ghana Tudu yaɣili. Bimbila Senior High nyɛla shikuru shɛli din pili yuuni 1981<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High School|url=https://quicaccess.com/school/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en-US}}</ref>.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimba Kura ==
# L.T. Tingbani 1981- 1985 (tuuli karimba kpɛma)
# Adam Mashall Adu 1985-1992 (karimba kpɛma ŋun pahiri ayi)
# Gody Gyampana Gariba 1992- 2002 (karimba kpɛma ŋun pahiri ata)
# Salisu Wumbei 2002- 2008 (karimba kpɛma ŋum pahiri anahi)
# Cockra Hussin AB 2008- ( karimba kpɛma ŋun pahiri anu)<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref>
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim,Tuma ( '''Peace, Knowledge, Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika House
# Jilo Naa Zakaria House
# Tingbani House
== Karimbikura ==
== Karimbohimbu Yaɣa<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High Programs {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/bimbilla-senior-high/programmes|access-date=2022-08-04|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> ==
* Business
* Agriculture
* Home Economics
* General Arts
* General Science
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
36s72u994mp5cis4o3aorhk9dp4l7py
42146
42145
2022-08-04T17:05:44Z
Abubakari Khadijah
116
Added link
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be [[Nanumba North Municipal Assembly]] din be [[Northern Region]], [[Ghana]] Tudu yaɣili. Bimbila Senior High nyɛla shikuru shɛli din pili yuuni 1981<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High School|url=https://quicaccess.com/school/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en-US}}</ref>.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimba Kura ==
# L.T. Tingbani 1981- 1985 (tuuli karimba kpɛma)
# Adam Mashall Adu 1985-1992 (karimba kpɛma ŋun pahiri ayi)
# Gody Gyampana Gariba 1992- 2002 (karimba kpɛma ŋun pahiri ata)
# Salisu Wumbei 2002- 2008 (karimba kpɛma ŋum pahiri anahi)
# Cockra Hussin AB 2008- ( karimba kpɛma ŋun pahiri anu)<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref>
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim,Tuma ( '''Peace, Knowledge, Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika House
# Jilo Naa Zakaria House
# Tingbani House
== Karimbikura ==
== Karimbohimbu Yaɣa<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High Programs {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/bimbilla-senior-high/programmes|access-date=2022-08-04|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> ==
* Business
* Agriculture
* Home Economics
* General Arts
* General Science
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
k0z9yw201mp23an658avczo11taies0
42147
42146
2022-08-04T17:08:36Z
Abubakari Khadijah
116
Added link
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be [[Nanumba North Municipal Assembly]] din be [[Northern Region]], [[Ghana]] Tudu yaɣili. Bimbila Senior High nyɛla shikuru shɛli din pili yuuni 1981<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High School|url=https://quicaccess.com/school/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en-US}}</ref>.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimba Kura ==
# [[L.T. Tingbani]] 1981- 1985 (tuuli karimba kpɛma)
# [[Adam Mashall Adu]] 1985-1992 (karimba kpɛma ŋun pahiri ayi)
# [[Gody Gyampana Gariba]] 1992- 2002 (karimba kpɛma ŋun pahiri ata)
# [[Salisu Wumbei]] 2002- 2008 (karimba kpɛma ŋum pahiri anahi)
# [[Cockra Hussin AB]] 2008- ( karimba kpɛma ŋun pahiri anu)<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref>
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim,Tuma ( '''Peace, Knowledge, Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika House
# Jilo Naa Zakaria House
# Tingbani House
== Karimbikura ==
== Karimbohimbu Yaɣa<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High Programs {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/bimbilla-senior-high/programmes|access-date=2022-08-04|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> ==
* Business
* Agriculture
* Home Economics
* General Arts
* General Science
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
ct1f674bx1y08eyu76n82hcen7opxli
42148
42147
2022-08-04T17:10:09Z
Abubakari Khadijah
116
Added link
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola shikuru shɛli din be [[Nanumba North Municipal Assembly]] din be [[Northern Region]], [[Ghana]] Tudu yaɣili. Bimbila Senior High nyɛla shikuru shɛli din pili yuuni 1981<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High School|url=https://quicaccess.com/school/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en-US}}</ref>.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimba Kura ==
# [[L.T. Tingbani]] 1981- 1985 (tuuli karimba kpɛma)
# [[Adam Mashall Adu]] 1985-1992 (karimba kpɛma ŋun pahiri ayi)
# [[Gody Gyampana Gariba]] 1992- 2002 (karimba kpɛma ŋun pahiri ata)
# [[Salisu Wumbei]] 2002- 2008 (karimba kpɛma ŋum pahiri anahi)
# [[Cockra Hussin AB]] 2008- ( karimba kpɛma ŋun pahiri anu)<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref>
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim,Tuma ( '''Peace, Knowledge, Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika House
# Jilo Naa Zakaria House
# Tingbani House
== Karimbikura ==
== Karimbohimbu Yaɣa<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High Programs {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/bimbilla-senior-high/programmes|access-date=2022-08-04|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> ==
* [[Business Senior High School (Tamale)|Business]]
* [[Agricultural pollution|Agriculture]]
* [[Home Economics]]
* [[General Arts]]
* [[General Science]]
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
asfl26davvmoe2ld4gchszcc28jnd4h
42149
42148
2022-08-04T17:11:42Z
Abubakari Khadijah
116
ADDED LINK
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''[[Bimbilla]] Senior High School'''<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref> nyɛla bipola [[shikuru]] shɛli din be [[Nanumba North Municipal Assembly]] din be [[Northern Region]], [[Ghana]] Tudu yaɣili. Bimbila Senior High nyɛla shikuru shɛli din pili yuuni 1981<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High School|url=https://quicaccess.com/school/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en-US}}</ref>.
== Taarihi ==
Bimbilla Senior High School nyɛla shikuru shɛli din pili 1981.
== Karimba Kura ==
# [[L.T. Tingbani]] 1981- 1985 (tuuli karimba kpɛma)
# [[Adam Mashall Adu]] 1985-1992 (karimba kpɛma ŋun pahiri ayi)
# [[Gody Gyampana Gariba]] 1992- 2002 (karimba kpɛma ŋun pahiri ata)
# [[Salisu Wumbei]] 2002- 2008 (karimba kpɛma ŋum pahiri anahi)
# [[Cockra Hussin AB]] 2008- ( karimba kpɛma ŋun pahiri anu)<ref>{{Cite web|date=2021-07-15|title=Bimbilla Senior High School - Explore Schools in Ghana Find and connect with all schools in Ghana SHS Vocational, Universities and more.|url=https://ghanaschoolsonline.org/listing/bimbilla-senior-high-school/|access-date=2022-08-04|language=en}}</ref>
== Taachi ==
Suhudoo, Baŋsim,Tuma ( '''Peace, Knowledge, Service''').
== Karimbihi dugbɛra yuya ==
# Abarika House
# Jilo Naa Zakaria House
# Tingbani House
== Karimbikura ==
== Karimbohimbu Yaɣa<ref>{{Cite web|title=Bimbilla Senior High Programs {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/bimbilla-senior-high/programmes|access-date=2022-08-04|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> ==
* [[Business Senior High School (Tamale)|Business]]
* [[Agricultural pollution|Agriculture]]
* [[Home Economics]]
* [[General Arts]]
* [[General Science]]
== Kundivihira ==
{{Reflist}}
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
ntj540cifg6x4qbl0olvrph6drbki5o
Bogu
0
11081
42152
32152
2022-08-04T17:16:52Z
Abubakari Khadijah
116
ADDED LINK
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
Boɣu nyɛla tiŋ' shɛli din be [[Gushiegu District|Gushiegu Municipal Assembly]], [[Northern Region]], [[Ghana]] tiŋ gbaŋ ni.
==Taarihi==
==Tarisi==
==Salima==
==Di Nanima==
==Di Shikuru==
==Kundivihira==
{{Reflist}}
[[Pubu:Tinsi]]
[[Pubu:Dagbaŋ tinsi]]
[[Pubu: Gushiegu Municipal Tinsi]]
085vlxh9bd47nohd2raog8oqong0dzi
Kuni
0
11307
42150
37753
2022-08-04T17:15:18Z
Abubakari Khadijah
116
added link
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''Kuni''' nyɛla tiŋ' shɛli din be [[Yendi Municipality|Yendi Municipal Assembly]], [[Northern Region]], [[Ghana]] tiŋgbaŋ ni.
==Taarihi==
==Tarisi==
==Salima==
==Di Nanima==
==Di Shikuru==
==Kundivihira==
{{Reflist}}
[[Pubu:Tinsi]]
[[Pubu:Dagbaŋ tinsi]]
[[Pubu:Yendi Municipality Tinsi]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
t5ysubtlx1vfg99hvbe97nl4h1eumcp
Gbenjaga
0
11436
42151
37666
2022-08-04T17:16:02Z
Abubakari Khadijah
116
ADDED LINK
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{E-Class}}
'''Gbenjaga''' nyɛla tiŋ' shɛli din be [[Karaga District|Karaga Municipal Assembly]], [[Northern Region]], [[Ghana]] tiŋgbaŋ ni.
==Taarihi==
==Tarisi==
==Salima==
==Di Nanima==
==Di Shikuru==
==Kundivihira==
{{Reflist}}
[[Pubu:Tinsi]]
[[Pubu:Dagbaŋ tinsi]]
[[Pubu:E-class]]
[[Pubu:Karaga Municipal Tinsi]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
2tj3ndfcqkhwb73xom6uly7nribbz8s
Susanna Al-Hassan
0
11676
42153
37572
2022-08-04T17:18:09Z
Abubakari Khadijah
116
ADDED LINK
wikitext
text/x-wiki
'''Susanna Al-Hassan''' daa nyɛla [[Ghana]] kundi sabira ni [[siyaasa]] nira. O nyɛla tuuli Ghana Paɣaba ni ka bi pii o minista yuuni 1961. O daa lahi nyɛla tuuli gbansabila Paɣaba ni n-nyɛ cabinet minista<ref>{{Cite web|date=2020-01-17|title=Today in 1997: Susanna Al-hassan – Ghana’s first female minister passes away|url=https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/Today-in-1997-Susanna-Al-hassan-Ghana-s-first-female-minister-passes-away-840640|access-date=2022-02-20|website=GhanaWeb|language=en}}</ref> n daa lahi lɛbi jintɔra nti Tudu na piibupiibu yaɣili zaŋ gbaai yuuni 1960-1966. O daa lahi sabi bihi salima kundinim pam.
== Piligu bɛhigu ==
Bɛ dɔɣila Susana Tamali ka o chaŋ shikuru Achimota Shikuru. Zaŋ gbaai yuuni 1955 hali ni yuuni 1960, o nyɛla Karimma Kpɛma nti [[Bolgatanga Girls Middle School]]. O bihi ni yino n-nyɛ Ghana Television (GTV) lahabali tiri kuro ka o yuli booni Selma Rahamatu Alhassan n daa ti taɣi o yuli Selma Valcourt, Victor Alhassan ka o tumdi Sky Petroleum, Kassim Alhassan ni Tahiru Alhassan. Susanna Al-Hassan daa pili la tuma n-nyɛ Karimma kpɛma nti Bolgatanga Girls Middle School din be Upper East Region zaŋ gbaai yuuni 1955 hali yuuni 1960. O bɛhisuŋ ni o toontali daa chɛ ka chɛ o karimma tuma ka kpe siyaayasa tali ni ka daa lɛbi jintɔra nti Tudu. O kpaŋmaŋ daa chɛ ka Dr Kwame Nkrumah pii o tuuli Ghana paɣa ŋun lɛbi Minister.
== Tuma ==
Yuuni 1960 Representation of the People's (Women Members) bill, anfaani ka Al-Hassan Susana da di n labi zani jintɔra nti [[Northern Region]] (Tudu na) yaɣili silimiin-goli June 1960. O daa nyɛla ŋun tum minista tumanim n-nyɛ zaashɛhi, shɛŋa daa yuuya ka shɛŋa mi laɣim be n-yɛligi. Zaŋ gbaai yuuni 1961 hali yuuni 1963, o daa nyɛla fukumsi kpambali paa (Deputy Minister of Education), yaha yuuni 1967, o daa lahi nyɛla minista of Social Affairs. Lala saha ŋɔ sunsuuni yuuni 1965, Kwame Nkrumah daa lahi pii o mi n lɛbi Minister of Social Welfare ni Community Development.
Zaŋkpa tuhi nyaŋ pagorsigu bee jaɣimilitali Tudu Ghana, yuuni 1960s, [[Convention People's Party]] (CPP) gɔminanti daa chɛ ka o gindi baŋsiri salo ni pagɔrsigu bee jaɣimilitali nyɛla din bie pam biɛhigu ni ka lahi nyɛ bɛhigu dima, bipuɣiŋsi mini ninkura ka o daa laɣinda m baŋsiri ba tuuni ŋɔ ni bi vɛili shɛm. Al-Hassan daa yɛliya ni din chɛ ka lala yɛli ŋɔ pahiri biɛɣu kulo maa bi yi shɛli pahila bipuɣiŋsi dibahi bahindi ban bori shikuru baŋsim mini ban tumda n gori kanna Tamale tuma tumbu bee Shikuru.
== Kundi sabira ==
Issa and Amina, 1963
Asana and the magic calabash, Longman 1963, labi ŋma 1998
. Two tales, 1966
. The river that became a lake: the building of the Volta Dam, 1979
. Voices of wisdom, 1994
. The role of women in politics in Ghana, feminist perspective, Ottawa, Match International Center, 1994-98-18
== O kpibu ==
Al-Hassan daa kpila silimiin-goli January biɛɣu piiya ni ayopɔin yuuni 1997. Yuuni 2007, ka bi daa tɛɛi o yɛla Ghana ni daa yan di di yuun pihinu chuɣu.
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Siyaasa niriba]]
[[Pubu:Ghana siyaasanima]]
[[Pubu:Ninsala ŋun na be o nyɛvuli ni]]
4vebivyl64v0irn4bx34zyb9d3mdtkz
42154
42153
2022-08-04T17:18:42Z
Abubakari Khadijah
116
ADDED LINK
wikitext
text/x-wiki
'''Susanna Al-Hassan''' daa nyɛla [[Ghana]] kundi sabira ni [[siyaasa]] nira. O nyɛla tuuli Ghana Paɣaba ni ka bi pii o minista yuuni 1961. O daa lahi nyɛla tuuli gbansabila Paɣaba ni n-nyɛ cabinet minista<ref>{{Cite web|date=2020-01-17|title=Today in 1997: Susanna Al-hassan – Ghana’s first female minister passes away|url=https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/Today-in-1997-Susanna-Al-hassan-Ghana-s-first-female-minister-passes-away-840640|access-date=2022-02-20|website=GhanaWeb|language=en}}</ref> n daa lahi lɛbi jintɔra nti Tudu na piibupiibu yaɣili zaŋ gbaai yuuni 1960-1966. O daa lahi sabi bihi salima kundinim pam.
== Piligu bɛhigu ==
Bɛ dɔɣila Susana Tamali ka o chaŋ shikuru Achimota Shikuru. Zaŋ gbaai yuuni 1955 hali ni yuuni 1960, o nyɛla Karimma Kpɛma nti [[Bolgatanga Girls Middle School]]. O bihi ni yino n-nyɛ [[Ghana Television]] (GTV) lahabali tiri kuro ka o yuli booni Selma Rahamatu Alhassan n daa ti taɣi o yuli Selma Valcourt, Victor Alhassan ka o tumdi Sky Petroleum, Kassim Alhassan ni Tahiru Alhassan. Susanna Al-Hassan daa pili la tuma n-nyɛ Karimma kpɛma nti Bolgatanga Girls Middle School din be Upper East Region zaŋ gbaai yuuni 1955 hali yuuni 1960. O bɛhisuŋ ni o toontali daa chɛ ka chɛ o karimma tuma ka kpe siyaayasa tali ni ka daa lɛbi jintɔra nti Tudu. O kpaŋmaŋ daa chɛ ka Dr Kwame Nkrumah pii o tuuli Ghana paɣa ŋun lɛbi Minister.
== Tuma ==
Yuuni 1960 Representation of the People's (Women Members) bill, anfaani ka Al-Hassan Susana da di n labi zani jintɔra nti [[Northern Region]] (Tudu na) yaɣili silimiin-goli June 1960. O daa nyɛla ŋun tum minista tumanim n-nyɛ zaashɛhi, shɛŋa daa yuuya ka shɛŋa mi laɣim be n-yɛligi. Zaŋ gbaai yuuni 1961 hali yuuni 1963, o daa nyɛla fukumsi kpambali paa (Deputy Minister of Education), yaha yuuni 1967, o daa lahi nyɛla minista of Social Affairs. Lala saha ŋɔ sunsuuni yuuni 1965, Kwame Nkrumah daa lahi pii o mi n lɛbi Minister of Social Welfare ni Community Development.
Zaŋkpa tuhi nyaŋ pagorsigu bee jaɣimilitali Tudu Ghana, yuuni 1960s, [[Convention People's Party]] (CPP) gɔminanti daa chɛ ka o gindi baŋsiri salo ni pagɔrsigu bee jaɣimilitali nyɛla din bie pam biɛhigu ni ka lahi nyɛ bɛhigu dima, bipuɣiŋsi mini ninkura ka o daa laɣinda m baŋsiri ba tuuni ŋɔ ni bi vɛili shɛm. Al-Hassan daa yɛliya ni din chɛ ka lala yɛli ŋɔ pahiri biɛɣu kulo maa bi yi shɛli pahila bipuɣiŋsi dibahi bahindi ban bori shikuru baŋsim mini ban tumda n gori kanna Tamale tuma tumbu bee Shikuru.
== Kundi sabira ==
Issa and Amina, 1963
Asana and the magic calabash, Longman 1963, labi ŋma 1998
. Two tales, 1966
. The river that became a lake: the building of the Volta Dam, 1979
. Voices of wisdom, 1994
. The role of women in politics in Ghana, feminist perspective, Ottawa, Match International Center, 1994-98-18
== O kpibu ==
Al-Hassan daa kpila silimiin-goli January biɛɣu piiya ni ayopɔin yuuni 1997. Yuuni 2007, ka bi daa tɛɛi o yɛla Ghana ni daa yan di di yuun pihinu chuɣu.
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Siyaasa niriba]]
[[Pubu:Ghana siyaasanima]]
[[Pubu:Ninsala ŋun na be o nyɛvuli ni]]
f4cqzyy7zuicy1dk1zwcuzlecjv4x50
42155
42154
2022-08-04T17:22:36Z
Abubakari Khadijah
116
ADDED LINK
wikitext
text/x-wiki
'''Susanna Al-Hassan''' daa nyɛla [[Ghana]] kundi sabira ni [[siyaasa]] nira. O nyɛla tuuli Ghana Paɣaba ni ka bi pii o minista yuuni 1961. O daa lahi nyɛla tuuli gbansabila Paɣaba ni n-nyɛ cabinet minista<ref>{{Cite web|date=2020-01-17|title=Today in 1997: Susanna Al-hassan – Ghana’s first female minister passes away|url=https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/Today-in-1997-Susanna-Al-hassan-Ghana-s-first-female-minister-passes-away-840640|access-date=2022-02-20|website=GhanaWeb|language=en}}</ref> n daa lahi lɛbi jintɔra nti Tudu na piibupiibu yaɣili zaŋ gbaai yuuni 1960-1966. O daa lahi sabi bihi salima kundinim pam.
== Piligu bɛhigu ==
Bɛ dɔɣila Susana Tamali ka o chaŋ shikuru Achimota Shikuru. Zaŋ gbaai yuuni 1955 hali ni yuuni 1960, o nyɛla Karimma Kpɛma n-ti [[Bolgatanga Girls Middle School]]. O bihi ni yino n-nyɛ [[Ghana Television]] (GTV) lahabali tiri kuro ka o yuli booni Selma Rahamatu Alhassan n daa ti taɣi o yuli Selma Valcourt, Victor Alhassan ka o tumdi Sky Petroleum, Kassim Alhassan ni Tahiru Alhassan. Susanna Al-Hassan daa pili la tuma n-nyɛ Karimma kpɛma nti Bolgatanga Girls Middle School din be [[Upper East Region]] zaŋ gbaai yuuni 1955 hali yuuni 1960. O bɛhisuŋ ni o toontali daa chɛ ka chɛ o karimma tuma ka kpe siyaayasa tali ni ka daa lɛbi jintɔra nti Tudu. O kpaŋmaŋ daa chɛ ka Dr Kwame Nkrumah pii o tuuli Ghana paɣa ŋun lɛbi Minister.
== Tuma ==
Yuuni 1960 Representation of the People's (Women Members) bill, anfaani ka Al-Hassan Susana da di n labi zani jintɔra nti [[Northern Region]] (Tudu na) yaɣili silimiin-goli June 1960. O daa nyɛla ŋun tum minista tumanim n-nyɛ zaashɛhi, shɛŋa daa yuuya ka shɛŋa mi laɣim be n-yɛligi. Zaŋ gbaai yuuni 1961 hali yuuni 1963, o daa nyɛla fukumsi kpambali paa (Deputy [[Minister of Education]]), yaha yuuni 1967, o daa lahi nyɛla minista of Social Affairs. Lala saha ŋɔ sunsuuni yuuni 1965, [[Kwame Nkrumah]] daa lahi pii o mi n lɛbi Minister of Social Welfare ni Community Development.
Zaŋkpa tuhi nyaŋ pagorsigu bee jaɣimilitali Tudu Ghana, yuuni 1960s, [[Convention People's Party]] (CPP) gɔminanti daa chɛ ka o gindi baŋsiri salo ni pagɔrsigu bee jaɣimilitali nyɛla din bie pam biɛhigu ni ka lahi nyɛ bɛhigu dima, bipuɣiŋsi mini ninkura ka o daa laɣinda m baŋsiri ba tuuni ŋɔ ni bi vɛili shɛm. Al-Hassan daa yɛliya ni din chɛ ka lala yɛli ŋɔ pahiri biɛɣu kulo maa bi yi shɛli pahila bipuɣiŋsi dibahi bahindi ban bori shikuru baŋsim mini ban tumda n gori kanna Tamale tuma tumbu bee [[Shikuru]].
== Kundi sabira ==
Issa and Amina, 1963
Asana and the magic calabash, Longman 1963, labi ŋma 1998
. Two tales, 1966
. The river that became a lake: the building of the Volta Dam, 1979
. Voices of wisdom, 1994
. The role of women in politics in Ghana, feminist perspective, Ottawa, Match International Center, 1994-98-18
== O kpibu ==
Al-Hassan daa kpila silimiin-goli January biɛɣu piiya ni ayopɔin yuuni 1997. Yuuni 2007, ka bi daa tɛɛi o yɛla Ghana ni daa yan di di yuun pihinu chuɣu.
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Siyaasa niriba]]
[[Pubu:Ghana siyaasanima]]
[[Pubu:Ninsala ŋun na be o nyɛvuli ni]]
6s0gv51k157ipyosn3ivf27vkr7hzgo
42156
42155
2022-08-04T17:23:40Z
Abubakari Khadijah
116
ADDED LINK
wikitext
text/x-wiki
'''Susanna Al-Hassan''' daa nyɛla [[Ghana]] kundi sabira ni [[siyaasa]] nira. O nyɛla tuuli Ghana Paɣaba ni ka bi pii o minista yuuni 1961. O daa lahi nyɛla tuuli gbansabila Paɣaba ni n-nyɛ cabinet minista<ref>{{Cite web|date=2020-01-17|title=Today in 1997: Susanna Al-hassan – Ghana’s first female minister passes away|url=https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/Today-in-1997-Susanna-Al-hassan-Ghana-s-first-female-minister-passes-away-840640|access-date=2022-02-20|website=GhanaWeb|language=en}}</ref> n daa lahi lɛbi jintɔra nti Tudu na piibupiibu yaɣili zaŋ gbaai yuuni 1960-1966. O daa lahi sabi bihi salima kundinim pam.
== Piligu bɛhigu ==
Bɛ dɔɣila Susana [[Tamali]] ka o chaŋ shikuru [[Achimota]] Shikuru. Zaŋ gbaai yuuni 1955 hali ni yuuni 1960, o nyɛla Karimma Kpɛma n-ti [[Bolgatanga Girls Middle School]]. O bihi ni yino n-nyɛ [[Ghana Television]] (GTV) lahabali tiri kuro ka o yuli booni Selma Rahamatu Alhassan n daa ti taɣi o yuli Selma Valcourt, Victor Alhassan ka o tumdi Sky Petroleum, Kassim Alhassan ni Tahiru Alhassan. Susanna Al-Hassan daa pili la tuma n-nyɛ Karimma kpɛma nti Bolgatanga Girls Middle School din be [[Upper East Region]] zaŋ gbaai yuuni 1955 hali yuuni 1960. O bɛhisuŋ ni o toontali daa chɛ ka chɛ o karimma tuma ka kpe siyaayasa tali ni ka daa lɛbi jintɔra nti Tudu. O kpaŋmaŋ daa chɛ ka Dr Kwame Nkrumah pii o tuuli Ghana paɣa ŋun lɛbi Minister.
== Tuma ==
Yuuni 1960 Representation of the People's (Women Members) bill, anfaani ka Al-Hassan Susana da di n labi zani jintɔra nti [[Northern Region]] (Tudu na) yaɣili silimiin-goli June 1960. O daa nyɛla ŋun tum minista tumanim n-nyɛ zaashɛhi, shɛŋa daa yuuya ka shɛŋa mi laɣim be n-yɛligi. Zaŋ gbaai yuuni 1961 hali yuuni 1963, o daa nyɛla fukumsi kpambali paa (Deputy [[Minister of Education]]), yaha yuuni 1967, o daa lahi nyɛla minista of Social Affairs. Lala saha ŋɔ sunsuuni yuuni 1965, [[Kwame Nkrumah]] daa lahi pii o mi n lɛbi Minister of Social Welfare ni Community Development.
Zaŋkpa tuhi nyaŋ pagorsigu bee jaɣimilitali Tudu Ghana, yuuni 1960s, [[Convention People's Party]] (CPP) gɔminanti daa chɛ ka o gindi baŋsiri salo ni pagɔrsigu bee jaɣimilitali nyɛla din bie pam biɛhigu ni ka lahi nyɛ bɛhigu dima, bipuɣiŋsi mini ninkura ka o daa laɣinda m baŋsiri ba tuuni ŋɔ ni bi vɛili shɛm. Al-Hassan daa yɛliya ni din chɛ ka lala yɛli ŋɔ pahiri biɛɣu kulo maa bi yi shɛli pahila bipuɣiŋsi dibahi bahindi ban bori shikuru baŋsim mini ban tumda n gori kanna Tamale tuma tumbu bee [[Shikuru]].
== Kundi sabira ==
Issa and Amina, 1963
Asana and the magic calabash, Longman 1963, labi ŋma 1998
. Two tales, 1966
. The river that became a lake: the building of the Volta Dam, 1979
. Voices of wisdom, 1994
. The role of women in politics in Ghana, feminist perspective, Ottawa, Match International Center, 1994-98-18
== O kpibu ==
Al-Hassan daa kpila silimiin-goli January biɛɣu piiya ni ayopɔin yuuni 1997. Yuuni 2007, ka bi daa tɛɛi o yɛla Ghana ni daa yan di di yuun pihinu chuɣu.
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Siyaasa niriba]]
[[Pubu:Ghana siyaasanima]]
[[Pubu:Ninsala ŋun na be o nyɛvuli ni]]
st2s7z81tapmnc4njekqn7l9jiwpzig
42157
42156
2022-08-04T17:28:37Z
Abubakari Khadijah
116
ADDED LINK
wikitext
text/x-wiki
'''Susanna Al-Hassan''' daa nyɛla [[Ghana]] kundi sabira ni [[siyaasa]] nira. O nyɛla tuuli Ghana Paɣaba ni ka bi pii o minista yuuni 1961. O daa lahi nyɛla tuuli gbansabila Paɣaba ni n-nyɛ cabinet minista<ref>{{Cite web|date=2020-01-17|title=Today in 1997: Susanna Al-hassan – Ghana’s first female minister passes away|url=https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/Today-in-1997-Susanna-Al-hassan-Ghana-s-first-female-minister-passes-away-840640|access-date=2022-02-20|website=GhanaWeb|language=en}}</ref> n daa lahi lɛbi jintɔra nti Tudu na piibupiibu yaɣili zaŋ gbaai yuuni 1960-1966. O daa lahi sabi bihi salima kundinim pam.
== Piligu bɛhigu ==
Bɛ dɔɣila Susana [[Tamali]] ka o chaŋ shikuru [[Achimota]] Shikuru. Zaŋ gbaai yuuni 1955 hali ni yuuni 1960, o nyɛla Karimma Kpɛma n-ti [[Bolgatanga|Bolgatanga Girls Middle School]]. O bihi ni yino n-nyɛ [[Ghana Television]] (GTV) lahabali tiri kuro ka o yuli booni Selma Rahamatu Alhassan n daa ti taɣi o yuli Selma Valcourt, Victor Alhassan ka o tumdi Sky Petroleum, Kassim Alhassan ni Tahiru Alhassan. Susanna Al-Hassan daa pili la tuma n-nyɛ Karimma kpɛma nti [[Bolgatanga Girls Senior High School (BOGISS)|Bolgatanga Girls Middle School]] din be [[Upper East Region]] zaŋ gbaai yuuni 1955 hali yuuni 1960. O bɛhisuŋ ni o toontali daa chɛ ka chɛ o karimma tuma ka kpe siyaayasa tali ni ka daa lɛbi jintɔra nti Tudu. O kpaŋmaŋ daa chɛ ka Dr Kwame Nkrumah pii o tuuli Ghana paɣa ŋun lɛbi Minister.
== Tuma ==
Yuuni 1960 Representation of the People's (Women Members) bill, anfaani ka Al-Hassan Susana da di n labi zani jintɔra nti [[Northern Region]] (Tudu na) yaɣili silimiin-goli June 1960. O daa nyɛla ŋun tum minista tumanim n-nyɛ zaashɛhi, shɛŋa daa yuuya ka shɛŋa mi laɣim be n-yɛligi. Zaŋ gbaai yuuni 1961 hali yuuni 1963, o daa nyɛla fukumsi kpambali paa (Deputy [[Minister of Education]]), yaha yuuni 1967, o daa lahi nyɛla minista of Social Affairs. Lala saha ŋɔ sunsuuni yuuni 1965, [[Kwame Nkrumah]] daa lahi pii o mi n lɛbi Minister of Social Welfare ni Community Development.
Zaŋkpa tuhi nyaŋ pagorsigu bee jaɣimilitali Tudu Ghana, yuuni 1960s, [[Convention People's Party]] (CPP) gɔminanti daa chɛ ka o gindi baŋsiri salo ni pagɔrsigu bee jaɣimilitali nyɛla din bie pam biɛhigu ni ka lahi nyɛ bɛhigu dima, bipuɣiŋsi mini ninkura ka o daa laɣinda m baŋsiri ba tuuni ŋɔ ni bi vɛili shɛm. Al-Hassan daa yɛliya ni din chɛ ka lala yɛli ŋɔ pahiri biɛɣu kulo maa bi yi shɛli pahila bipuɣiŋsi dibahi bahindi ban bori shikuru baŋsim mini ban tumda n gori kanna Tamale tuma tumbu bee [[Shikuru]].
== Kundi sabira ==
Issa and Amina, 1963
Asana and the magic calabash, Longman 1963, labi ŋma 1998
. Two tales, 1966
. The river that became a lake: the building of the Volta Dam, 1979
. Voices of wisdom, 1994
. The role of women in politics in Ghana, feminist perspective, Ottawa, Match International Center, 1994-98-18
== O kpibu ==
Al-Hassan daa kpila silimiin-goli January biɛɣu piiya ni ayopɔin yuuni 1997. Yuuni 2007, ka bi daa tɛɛi o yɛla Ghana ni daa yan di di yuun pihinu chuɣu.
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Siyaasa niriba]]
[[Pubu:Ghana siyaasanima]]
[[Pubu:Ninsala ŋun na be o nyɛvuli ni]]
boejydxqxq55rgesvmj5w88v000jq89
Business Senior High School (Tamale)
0
12273
42127
42126
2022-08-04T12:31:20Z
Attah Mohammed
1126
+
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62) ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikuru ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "admistration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya admission kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, n ti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]],CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee la (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
94t3bn7cq48b2ijucpkgu6vv7i02ybt
42128
42127
2022-08-04T14:36:42Z
Basiru amina
465
Add content to taarihi punctuation
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikuru ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "admistration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya admission kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, n ti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]],CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee la (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
51fbpvrsvdcxipggm5xb9amavz1om8r
42129
42128
2022-08-04T14:48:40Z
Basiru amina
465
Add content and punctuation to nia waginli
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "admistration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya admission kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, n ti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]],CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee la (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
3ah48eejl7g8q6raq2zmsorzvknhhv0
42130
42129
2022-08-04T14:52:44Z
Basiru amina
465
Kpagmag, delete word
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "admistration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya admission kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, n ti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]],CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
nm1cd0aoypifyx5hptix54lxc2kuq1b
42131
42130
2022-08-04T15:08:11Z
Basiru amina
465
Add content to di ni mali binshega
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "admistration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya admission kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, n ti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]],CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikuru bihi gbebu shee (Duri)
# Yogni (Toilet)
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
5s8rxam7ijv3hggnpei8d6vi4x746fb
42132
42131
2022-08-04T15:15:17Z
Basiru amina
465
Correct word spellin in karim bagsim yaga shega din be shikuru go ni
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "admistration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya admission kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]],CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikuru bihi gbebu shee (Duri)
# Yogni (Toilet)
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
rf3texlh46obk36n36xojeo1c2qwez1
42133
42132
2022-08-04T15:28:55Z
Basiru amina
465
Add content to di ni mali binshega
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "admistration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya admission kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]],CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikuru bihi gbebu shee (Duri)
# Yogni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
qxcht61zkpnut111ebt6uvaets6mc99
42158
42133
2022-08-04T21:16:12Z
Adam Kamaldeen
1825
/* Di ni mali binshɛŋa (Facilities) */Correct spelling
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "admistration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya admission kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]],CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
a46jdmcjrnu71q0ovv7xgpkldmflkyc
42159
42158
2022-08-04T21:46:27Z
Basiru amina
465
Correct word spelling in be ni kpugiri di shikuru bihi shem
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "administration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya admission kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]],CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
gi2ci0x09infztks539iq14fbqutr3o
42160
42159
2022-08-04T21:59:19Z
Basiru amina
465
Translate word and introduce comma in be ni kpugiri di shikuru bihi shem
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "administration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali, din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya soli kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]],CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
sl1d5xuzuoffftkva58zhpsntxedu76
42161
42160
2022-08-04T22:28:57Z
AFAIBRAHIM
1206
/* Shikuru Anthem */
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "administration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali, din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya soli kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]],CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
big5tg9pbqurwjuy0ikmd1kchlqlly8
42162
42161
2022-08-04T22:30:23Z
AFAIBRAHIM
1206
/* Kpaŋmaŋa */
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "administration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali, din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya soli kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]],CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
jdgdm1ibd0zwbv604w9r70bmc1emg1b
42163
42162
2022-08-04T22:32:24Z
AFAIBRAHIM
1206
/* Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma */
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "administration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali, din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya soli kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]],CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice.
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
d1c1qd4it1rhi4ppvz571j0nh9g3m94
42164
42163
2022-08-05T11:53:20Z
AFAIBRAHIM
1206
/* Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma */
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "administration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali, din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya soli kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]], CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice.
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
9dijlpu00l87rv67bkddtgfwntk0fjq
42165
42164
2022-08-05T11:53:49Z
AFAIBRAHIM
1206
/* Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma */
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "administration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali, din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya soli kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd.
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]], CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice.
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
cw73vrpyl57mfxsiwttezu6grixf41f
42166
42165
2022-08-05T11:54:03Z
AFAIBRAHIM
1206
/* Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma */
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "administration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali, din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya soli kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd.
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]], CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd.
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice.
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
puw6dun5ppecw18t06e9ymej8tcomre
42167
42166
2022-08-05T11:54:13Z
AFAIBRAHIM
1206
/* Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma */
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "administration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali, din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya soli kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd.
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]], CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd.
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>.
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice.
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
517tqmkyd5rbmsjffp83alqaronbg70
42168
42167
2022-08-05T11:54:26Z
AFAIBRAHIM
1206
/* Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma */
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "administration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali, din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya soli kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd.
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]], CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd.
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>.
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces.
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice.
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
b13wfbriqme225si70kz59a4dn4bmef
42169
42168
2022-08-05T11:54:34Z
AFAIBRAHIM
1206
/* Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma */
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "administration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali, din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya soli kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd.
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]], CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd.
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>.
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces.
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces.
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice.
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
oi98r2kl5gzxpen0rq6gq5yty3j1k7e
42170
42169
2022-08-05T11:54:45Z
AFAIBRAHIM
1206
/* Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma */
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "administration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali, din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya soli kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd.
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]], CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd.
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>.
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces.
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces.
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale.
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice.
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
88namp0oqx1jk73g0rt3pzf4efkwv2m
42171
42170
2022-08-05T11:54:54Z
AFAIBRAHIM
1206
/* Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma */
wikitext
text/x-wiki
{{Databox}}
{{D-Class}}
'''Business Senior High School'''<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/about|access-date=2022-07-31|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> nyɛla [[Shikuru|shikuri]] shɛli din be Tudu polo, [[Tamali|Tamale]].
== Di tuma saha ==
[[Atani]] nti kpa [[Alizimba|Alizumma]] bin din gbaai kurug'ayopɔin ni labi hali ni kurug'ata ni labi.
== Shikuru maa "code" ==
0080104 (Bɛ ni mali shɛli sabiri WASSCE zahimbu)
== Taarihi ==
Silimiin-goli [[September]] dabaa awɔi yuuni 1963 ka Business Senior High School pili. Ŋun daa kpa shikuru maa yuli m-booni Reverend [[Samuel Benjamin Gogoe]] ŋun daa yi Tarkwa<ref>{{Cite web|title=Business Senior High, Tamale History {{!}} SchoolsInGh.com|url=https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/business-senior-high-tamale/history|access-date=2022-08-01|website=schoolsInGh|language=en}}</ref> din be [[Western Region]] yaɣili la. Di bela maali anahi ni [[Nyankpala]]<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-01|language=en-GB}}</ref>, ka ba daansi ni alepile paaki kurili din be Tamale Central yaɣili la.
Chira ayi nyaaŋa shikuri maa ni daa kpa, di tuuli shikurubila yuli n-daa booni Mumuni Musah ŋun pa su MIMA Construction Limited saha ŋɔ. Ŋuni n-daa lɛbi di tuuli Senior Prefect (Shikurubihi kpɛma). Lala n-daa kuli nyɛ li hali ka shikurubihi ŋɔ kalinli ti paai pia ni ayi (12). Daliri din daa che ka shikuru ŋɔ bi lahi nyari bihi daa nyɛla shikuru yɔri, bɛ ni daa yɛli ni bɛ yɛn yɔrila laɣafu din yiɣisi shiiri pia ni ayi lala saha maa (saha ŋɔ, Gh 0.012p) chira ata kam nyaaŋa, lala laɣafu ŋɔ nyɛbu daa nyɛla tɔm n-ti bihi laamba. Kamani tuuli shikurubila ŋun nyɛ Alhaj Musah daa yɛliya ni nɔhi ka o ba daa kɔhi pɔi ka naan yi nya lala laɣafu maa n-ti o. Yɛlimuɣusirili din daa kuli lahi beni n-nyɛ karim baŋsim din nyɛ laasabu maalibu mini bɔhimbu yaɣ' shɛŋa daa nyɛla zaɣ' pala ka di zuɣu che ka bɛ yuli n-ʒɛm li ka ka zaɣa dini kamani bɛ ni mali zaɣa n-ti Arts mini Science shɛli yɛla bɛ ni pun mi ka karimbia kam ŋun be shikuru maa ni mali nimmɔhi di polo. Saha ŋɔ zaa shikuru maa daa na nyɛla ninvuɣ' yino bini.
Yuuni 1965, ka [[Gomnanti]] daa dee li ka di pahi Ghana Gomnanti shikuritinima puuni ka daa labi m-boli li Tamale Commercial Institute. Ka di karimbanima kalinli daa chaŋ ata (3), ka kpuɣi shikurubihi kalinli din daa yiɣisi kɔbiga ni yini (101). Bidibisi kalinli daa nyɛla pihiyɔbu ni ayi (62), ka bi'puɣinsi nyɛ pihinahi yini kani (39). Bɔhimbu yaɣa shɛŋa daa nyɛla bɛ ni pahi, ka daa taɣi boli shikuru maa yuli Commercial Secondary School din yɛn che ka di mini taɣiri shɛŋa din niŋ maa doli taba.
Saha ŋɔ, shikuri ŋɔ karimbihi kalinli yiɣisi la tusaayi ni kɔbisita ni pihinii ni ayopɔin (2,387). Bidibisi ko kalinli nyɛla tuhili ni kɔbisita ni pihita ni yini (1,331), ka bi'puɣinsi mi nyɛ tuhili ni pihinu ni ayɔbu (1,056). Karimbanima gba kalinli saha ŋɔ yiɣisila kɔbigi ni pihinahi ni ayopɔin (147).<ref>{{Cite web|last=Mumuni|first=Inusah Alhassan|date=2022-07-31|title='BOSA' holds second 'home coming' event at BISCO|url=https://factsnewsroom.com/2022/07/31/bosa-holds-second-home-coming-program-at-bisco/|access-date=2022-08-03|website=Facts Newsroom|language=en-US}}</ref>
== Di kpabu yuuni ==
Silimiingoli September dabaa awɔi, yuuni 1963 ka shikuri ŋɔ daa kpa.
== Pubu yaɣili ==
Di bela pubu yaɣili din nyɛ [[Gomnanti Shikuru]]
== Di taachi ==
Di taachi nyɛla [[suhudoo]] mini [[nangbanyini]]
== Di nia jihi ==
Di bo wuhirisuŋ n-ti di shikurubihi zaa ka di yi di ko ka che shikuru shɛŋa ŋan kpalim, din yɛn che ka bɛ [[Shikuru bihi|shikurubihi]] maa nia mini di yɛlibɔra pali ka di nyɛla shaawar’suma shɛŋa bɛ ni laɣindi gbaara, yuunisuŋ ni gbubirisuŋ shɛli shikuru ŋɔ ni yɛn ti ba.
== Di nia waɤinlli ==
Ni di yihi ban yɛn kpaŋsiri bɛ maŋa, ka mali tɛhizilima, ni shikurubihi ban yirina ni shɛhira gbana din viɛla, ka mali dariza n-ti karimbaŋsim bɔbu yaɣili mini dunia zaa tuma din be Ghana ni zaŋ ti kpa.
== Bɛ ni kpuɣiri bi' shɛba ==
Shikuru ŋɔ kpuɣirila paɣaba mini dabba zaa.
== Bɛ ni kpuɤiri bɛ shikurubihi shɛm ==
Bɛ kpuɣirila shikurukbihi pala yuuni kam ka di doli computer tabibi ka be Ghana Eduacation Service fukumsi ni. Lala maʒini ŋɔ tumdimi n-doli zahimbu shɛhira gban' shɛŋa bɛ ni kpɛhi ka di yuli booni [[Basic Education Certificate Examination]] (B.E.C.E). Lala zahimbu maa nyɛla bɛ ni kpari shɛli tiri dunia yaɣa Junior high shikuruti. Lala zahimbu gbana ŋɔ bela [[West African Examination Council]] (WAEC) ka doli karimbakpamba ban be Junior High School tingbani ŋɔ ni. Computer yi pii shikurubihi ŋɔ naai, [[Ghana Education service (GES)|Ghana Education Service]] nima gba yɛn laɣim la yuya ŋɔ n-zaŋ ti shikuruti. Lala yuya ŋɔ yɛn tabilila shikuriti da'paɣa zuɣu ka sokam tooi nya.
Soli lahi beni n-ti tiŋduyanima ban bɔri ni bɛ kpe shikuru maa ni, din ŋuna shikuru maa maŋmaŋa n-yɛn zahim ba. Shikurubihi ban yi Senior High School shɛŋa bee ban na kuli pili Senior High School ka bɔri ni bɛ tuɣi bɛ Karim shikuru maa ni gba ni tooi nya shikuru maa "administration." Bɛ yi kpuɣi shikurubia naai, bɛ ni ti o shikuru maa bukubila. Lala buku ŋɔ ni sɔŋ shikurubihi pala ka bɛ baŋ shikuru maa soya ni di zalisi zaa. Bɛ lahi zaŋdi bɛ zaŋsim niŋdi tiŋduya karimbihi ban bɔri ni bɛ kana ti bɔhim shikuru maa ni, dini nyɛ bɛ yɛn zahim ba mi m-bɔhi ba bɔhi shɛŋa shikurunima maa maŋmaŋ ni mali, din yɛn niŋ ka bɛ gba tooi kuli nya soli kpena bɛ shikuru maa puuni nti bɔhim.
== Karim baŋsim yaɤa din be shikuru ŋɔ ni ==
# Business (laasabu maalibu)
# General Arts (Taarihi, bala kaman [[Dagbanli]], French ni din pahi, nti pahi Geography)
# Home Economics (bɔhambu din jɛndi duɣubu mini biɛhagu gbubiri suŋ)
# General Science (tabibi bɔhambu)
== Yiya din be shikuru ŋɔ ni ==
# Ferguson, ka di kom nyɛ zaɣi ʒee.
# Aggrey, ka di kom nyɛ zaɣi dɔzim.
# Nkrumah, ka di kom nyɛ zaɣi vakahili.
# Danquah, ka di kom nyɛ zaɣi nuɣiso.
# Gogoe, ka di kom nyɛ zaɣi pielli.
# Seidu Seini, ka di kom nyɛ zaɣi orange bee nuɣiso din be di shim.
== Di karimbakpamba ==
# Rev. Samuel B. Gogoe, yuuni 1963-1970.
# J.A. Braimah Jnr, yuuni 1971-1972.
# Godwin Seth Senanunyam Tamakloe, yuuni 1972-1976.
# Mr. Michael N. Okyere, yuuni 1976-1978.
# D.N. Loriba, yuuni 1978-1979.
# John E. Bawah , yuuni 1979-1980.
# Mr. Seidu Seini, yuuni 1980-1998.
# Mr. J.B Dakurah, yuuni 1998-2004.
# Awudu Rauf, yuuni 2004-2010.
# Mr. S.B. Awari, yuuni 2010-2014.
# Iddrisu Neindow, yuuni 2014-2016.
# Alhaji Zack Ishmael Abu, silimiingoli January biɛɣu pia ni yini yuuni 2016 nti kpa silimiingoli September, biɛɣu pihita yinika yuuni 2016.
# Ndeego J. Matthew, yuuni 2016-2021.
# Mrs. Sussana Fati Braimah, 2021 hali na ni saha ŋɔ.
== Di karimbi'kura ban nyɛ zaashe' suma ==
# [[Martin Alamisi Burnes Kaiser Amidu]]<ref>{{Cite web|last=Mohammed|first=Mutaka|date=2022-07-31|title=BISCO marked 2nd Home Coming in Tamale|url=https://diamondfmonline.com/bisco-marked-2nd-home-coming-in-tamale/|access-date=2022-08-01|website=Diamond 93.7FM|language=en-US}}</ref> - Ghana Attorney General kuro.
# Alhaji Mumuni Musah, Managing Director of Mima Construction Ltd.
# Alhaji [[Wumbei Fuseini]], CEO, Mawumus<ref>{{Cite web|date=2021-12-14|title=Mawums Limited donates ₵130k to Bisco Old Students Association towards construction of sick bay - MyJoyOnline.com|url=https://www.myjoyonline.com/mawums-limited-donates-%e2%82%b5130k-to-bisco-old-students-association-towards-construction-of-sick-bay/|access-date=2022-08-04|website=www.myjoyonline.com|language=en-US}}</ref> Agencies Ltd.
# Hajia Fati Forgor, District Finance Officer, Kpandai District Assembly<ref>{{Cite web|last=admin|title=Bisco old students urge present students to maintain high academic standards|url=https://justicefmonline.com/bisco-old-students-urge-present-students-to-maintain-high-academic-standards/|access-date=2022-08-01|language=en-US}}</ref>.
# Col. Issahaku Mohammed, Ghana Armed Forces.
# Col. Fuseini Salifu, Ghana Armed Forces.
# Hajia Fati Musah, Manager, ADB Tamale.
# Alhaji Mohammed Saani Yakubu, Country Director, Actionaid DR Congo.
# Alhaji Bashiru Aliyu, Head, Engineering Control, Stanbic Bank
# Nurudeen Bawa, National Health Insurance Scheme, Accra
# Alhaji Ahmed Imoro, Director of Finance, National Health Insurance Authority
# Mr. Didi Dramani, Assistant Coach, Ghana Black Stars
# Mr. Shaibu Ibrahim Tanko, Director of Sports, UDS
# Mr. Amidu Shiraz Labaran, Partner KPMG in Ghana
# Prof. Paul Issahaku, Canada
# Mr. Iddrisu Alhassan Iddrisu, Branch Manager, Stanbic Bank
# Mrs. Anatu Mahama Amin, CEO, Betty Aruna Prestige Memorial School
# Mohammed Ibn Abdallah, Media Practitioner, Diamond FM
# Alhaji Mohammed Baba Inusah, Principal Assistant, Clerk of Parliament
# Mr. Emmanuel Afreh Owusu, Senior Assistant Registrar, UCC
# Dr. Alhassan Andani, Senior Lecturer, UDS
#COP Timothy Yoosa Bonga, Former Northern Regional Police Commander.
#Boting Naa Moses Alhassan, Retired Chief Director, Ministry of Roads and Highways.
#Hajia Sherifa Yahaya Iddi, Principal Midwifery Officer, Tamale West Hospital.
#Alhaji Nurideen Mahama, Retired Regional Director, Audit Service.
#Mrs. Selina Ziddah, Head of Audit Service in Gomoah West District.
#Alhaji Aminu Issahaku, Municipal Finance Officer, Yilo Krobo Municipality.
#Ms. Duduyeri Bridget, Development Worker.
#Mr. Abdul Mumin Mohammed General, Public Policy Expert.
#Mr. Ibrahim Abdallah, Manager and Lead Specialist, MTN Ghana.
#Mr. Sulemana M. Murijan, Finance Manager, Securities and Exchange Commission.
#Mr. Shamwill Abdul-Karim, Parliament House.
#Dr. Ibrahim Abdul-Jalil, Director, Dar Al Istithmar.
#Dr. Iddrisu Abdul Malik, Country Advisor, Institute for Fiscal Studies, UK.
#Mr. Sulemana Misbaw, Founder and CEO of Tamaha Ghana.
#Mr. Iddrisu Mohammed Hussein, General Manager, Finance & Admin, Royal Crown Packaging.
#Mrs. Hamidatu Muktar Adam, Sagani TV
#Alhaji Mohammed Faisal Amadu, Lecturer, UDS.
#Mr. Chentiba Ahmed Taufique, Lecturer, UDS.
#Mr. Abudulai Munkaila, Lecturer, UPSA.
#Mr. Alhassan Mohammed Hafiz, ODCP Professional and Consultant.
#Mr Achagwe Luguje, Director General of Ghana Ports and Harbour.
#Alhaji Muniru Muktar, Head of Customer Service, GCB Bank plc.
#Hajia Fauzia Amadu, Controller and Accountant General Department.
#Mrs Margaret Afi Tenkorang, Superintendent of police at the CID Headquarters
#Rev. Timothy Ernest Annoh, Presbyterian Church of Ghana.
#Dr. Issac Owusu Mensah, Director of Research at the office of the President.
#Prof. Daniel A. Bagah, Member, Council of State.
#Mr. Peter Kennedy Anum, Sahara Radio, United Kingdom.
#Mr. [[Mohammed Abubakari Naporo|Mohammed Abubakari Naporoo]], New Patriotic Party Youth Organizer, [[Miɛŋ]] Constituency .
#Mr. [[Sadik Shahadu]], Executive Director,<ref name=":0" /> [[Dagbani Wikimedians User Group|Dagbani Wikimedian User Group]]. <ref name=":0">{{Cite web|date=2022-07-02|title=Digitizing the Dagbani Language [Article]|url=https://citinewsroom.com/2022/07/digitizing-the-dagbani-language-article/|access-date=2022-08-03|website=Citinewsroom - Comprehensive News in Ghana|language=en-US}}</ref>
#Mr. Yussif Abdul Rasheed, Project Manager, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Abdul-Rafiu Fuseini, Facilitator, Dagbani Wikimedian User Group.
#Mr. Mumuni Yirifa Yunus, Programmes Manager, Radio Justice Tamale.
#Mr. Alhassan Mashood Damba, General Manager, Radio Justice Tamale
#Chief Naa Mohammed Alhassan, Kpeni Naa.
#[[Yelzoli Gaa Naa|Yɛlizoli Gaa-Naa]]
#Alhaji Iddrisu Nashiru, Chief Executive Officer, Hollard Life Insurance Ghana.
#Mr. Issahaku Abdul Latif, Northern Regional Director, National Health Insurance Authority.
#Mr. Ibrahim Shaibu Sawayo, Head of Sports, Radio Justice.
== Shikuru Anthem ==
Bisco - Your Sons and Daughters salutes you
Bisco the great
The first Business School of the North!!!!
<nowiki>*</nowiki>Repeat or Say 2 X*
Bisco! The bank of business professionals
We are proud to be products of Tamale Bisco
The constant dreams of Bisco
Is to produce the best, Secretaries, Accountants and Managers
<nowiki>*</nowiki>Repeat the final part 2X as well*
Let's all pursue this purpose
With heads and hearts and hands
To bring home peace, love and unity!!!!
This we pray oh lord
== Kpaŋmaŋa ==
Bana n-daa kpuɣi yuuni 2017 naŋgbankpeeni kpaɣibu la jaashee (No Yawa Project).<ref>{{Cite web|title=Business Senior High School, Tamale - Contacts & Business Details|url=https://www.yellowpagesghana.com/schools/business-senior-high-school-tamale/|access-date=2022-08-03|language=en-GB}}</ref>
== Di ni mali binshɛŋa (Facilities) ==
# Tabibi wuhibu ni bɔhimbu duu (Science Lab)
# Tabibi maʒina duu (Computer Lab)
# Bɔhimbu din jɛndi duɣibu mini biɛhigu gbubiri suŋ duu (Home Economics Lab)
# Bolli paaki
# Nuuni bolli din labira (Handball) paaki
# Nuuni bolli (Volley ball) paaki
# Bindirigu dibu shee
# Bindirigu duɣibu shee (duduhigu ni)
# Bukunima biɛhigu shee
# Di mali shikurubihi gbebu shee (Duri)
# Yɔɣuni (Toilet)
# Karimbanima du’gbera
# Jama duu
== Kundivihira ==
<references />
[[Pubu:Ghana]]
[[Pubu:E-Class]]
[[Pubu:Dagbaŋ]]
[[Pubu:Lahabaya zaa]]
[[Pubu:Shikuriti]]
[[Pubu:Northern Region]]
qjl98dwi1ew8pxh3nfwuagkgr82pjd5