विकिपिडिया dtywiki https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A4%BE MediaWiki 1.39.0-wmf.26 first-letter मिडिया बिशेष कुरणि प्रयोगकर्ता प्रयोगकर्ता कुरणि विकिपिडिया विकिपिडिया वार्ता चित्र चित्र कुरणि मिडियाविकि मिडियाविकि कुरणि ढाँचा ढाँचा कुरणि मद्दत मद्दत कुरणि श्रेणी श्रेणी कुरणि TimedText TimedText talk मोड्युल मोड्युल कुरणि ग्याजेट ग्याजेट कुरणि ग्याजेट परिभाषा ग्याजेट परिभाषा कुरणि 0 1455 255681 254574 2022-08-26T07:02:19Z 111.119.49.208 wikitext text/x-wiki {| border=1 align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=300 style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" |+<big><big>'''नेपाल'''<br>'''संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल''' <br> ''Federal Democratic Republic of Nepal'' </big></big> |- | style="background:#efefef;" align="center" colspan=2 | {| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0" |- | align="center" width="140px" | [[Image:Flag of Nepal.svg|125px]]<br>(नेपाल को राष्ट्रिय झण्डा) | align="center" width="140px" | [[Image:New Emblem of Nepal.svg|125px]]<br>(नेपाल को निशाना छाप) |- | align="center" width="140px" | | align="center" width="140px" | |} |- | राष्ट्रिय वाक्य: जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी |- | राष्ट्रगान: सयौं थुङ्गा फूलका हामी |- | align=center colspan=2 | [[image:Nepal (orthographic projection).svg|300px]] |- |align=center colspace=2 |[[Image:Nepal - Location Map (2013) - NPL - UNOCHA.svg|300px]] |- | align=left | '''राजधानी''' : [[काठमाडौं|काठमाडौं]] |- | align=left | '''राष्ट्रिय भाषा''' : [[नेपाली भाषा|नेपाली भाषा]] |- | align=left | '''क्षेत्रिय भाषाअन''' : नेपाल भाषा, लिम्बू, सुनुवार, राई, मैथिली, भोजपुरी, अवधी, थारू, गुरुङ, सेर्पा, तामाङ, मगर, किराँत |- |'''नागरिकता''' : नेपाली |- |'''सरकारको प्रकार''' : अन्तरिम संसदिय व्यवस्था '''- राष्ट्रपति ''' : [[विद्यादेवी भण्डारी]] <br> '''- प्रधानमन्त्री ''' : [[शेरबहादुर देउवा]]<br> |- |'''व्यवस्थापिका''' : संविधान सभा |- |'''ऐतिहासिक चरणअन''' - '''एकिकरण ''' : वि.सं. १८२५ असोज ११ <br> - '''प्रजातन्त्र घोषणा ''' : वि.सं. २००७ फाल्गुण ७ <br> - '''गणतन्त्र घोषणा ''' : वि.सं. २०६५ जेष्ठ १५ |- |'''क्षेत्रफल''' - '''जम्मा''' : १४७,१८१ वर्ग किमी (९३औँ) ५६,८२६ वर्ग माइल <br> - '''जलक्षेत्र''' : (%) २.८ |- |'''जनसंख्या''' - '''अनुमान ''' : २,६६,२०,००० (४०औं)<br> - '''जनगणना''' : २०६८ २,६४,९४,५०४ <br> - ''' जनघनत्व'"' : १८४/वर्ग किमी (६२औं) ५१८/वर्ग माइल<ref name=pre-cen>National Population and Housing Census 2011 (National Report) [http://cbs.gov.np/wp-content/uploads/2012/11/National%20Report.pdf केन्द्रिय तथ्रांक बिभाग] 26 November 2012 </ref> <ref>[https://web.archive.org/20130418041642/http://cbs.gov.np:80/wp-content/uploads/2012/11/National%20Report.pdf तथ्यांक विभाग] 18 April 2013 </ref> |- |'''जिडिपी (पीपीपी) ''' : २०१२ अनुमान - '''जम्मा ''' : $४१.२२ बिलियन <br> - '''प्रतिव्यक्ति आय ''' : $१,२०० |- |'''जिडिपी (नाम मात्र) ''' : २०१२ अनुमान - '''जम्मा ''' : $१९२.९२१ बिलियन<br> - '''प्रतिव्यक्ति आय ''' : $७४३ |- |'''गिनी''' : (२०१०) ३२.८ |- |'''मानव विकास सूचकांक''' : {{increase}} ०.५४८<br> १४५ अौं |- |'''मुद्रा''' : रुपैयाँ (रू) |- |'''समय क्षेत्र ''' :नेपाल को प्रमाणिक समय (युटिसी+०५:४५) |- |'''सडक प्रयोग ''' : बायाँ |- |'''इन्टरनेट टिएलडी ''' : .np |- |'''टेलिफोन कोड ''' : +९७७ |} '''नेपाल''' वा आधिकारिक नाम '''संघिय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल''' एक भूपेरोवेष्ठित देश हो । यो देश [[एसिया|एसिया]] महादेशमी पडन्छ। ये देशका उत्तरमी [[चीन देश|चीन]], और तीन तीर [[भारत देश|भारत]]देशको सिमाना पडनछ । नेपालमी १४ अञ्चल रे ७७ जिल्ला रैर्यान । == भाषा == नेपाल एक बहुभाषिक बिशेषता युक्त मुलुक हो । वि.स.२०६८ को जनगणना अनुसार १२५ जात जातिले १२३ प्रकारका भाषा बोल्ने मानिसहरु रहेका छन् । नेपालको सरकारी कामकाजको रुपमा नेपाली भाषाको प्रयोग गरिन्छ ।। == इतिहास == == भूगोल == [[file:Nepal topo en.jpg|thumb|250px|नेपालको भौगोलिक नक्सा]] [[file:KaliGandaki.jpg|thumb|250px|सुक्खा हिमाली पृष्ठभूमि]] नेपाल हिमालयका काखमी रया एक पहाडी राष्ट्र हो। भौगोलिक हिसाबले नेपाललाई तीन भागमी बाडिया छ।नेपालका उत्तरमी हिमालले ढाकिया हिमाली प्रदेश, मध्य नेपालमी पहाससंगै फैलिया पहाडी प्रदेश रे दक्षिणमी फैलिया समतल भुभागलाई तराई प्रदेशमी राखियाछ।नेपालको सिमाना पुर्वमी मेची नदी रे पश्चिममी महाकाली नदीसम्म फैलिया छ। नेपालको जम्मा क्षेत्रफल १,४७,१८१ व कि मि रयाछ। नेपालको सरदर लम्बाई ८८५ कि मि रया छ भन्या सरदर चौडाइ १९३ कि मि रया छ।उच्च हिमालमि सुख्खा उपत्यका रयाछन। काठमाडौ, चितवन, दाङ लगायतका ठुलठुला उपत्यका लै नेपालमि रयाछन। ठुला तीन नदिनले नेपालाई उत्तर दक्षिण तीन भागमी छुट्याया छन। कोशि नदी वरपर रया कोशि प्रदेश, गण्डकी नदी वरपर फैल्या गण्डकी प्रदेश रे कर्णाली नदी वरपर को कर्णाली प्रदेश छन। == नेपालअन नदीअन == {{main|नेपालका प्रमुख नदीहरू}} * [[मेची नदी|मेची नदी]] * [[सप्तकोशी नदी|कोशी नदी]] * बागमती * विष्णुमती * [[नारायणी नदी|नारायणी नदी]] * [[गण्डकी नदी|गण्डकी नदी]] * [[राप्ती नदी|राप्ती नदी]] * [[कर्णाली नदी|कर्णाली नदी]] * [[महाकाली नदी|महाकाली नदी]] == प्राकृतिक सम्पदा == नेपाल क्षेत्रफलमी सानो मुलुक भयापनी प्राकृतिक सम्पदाले सम्पन्न छ। नेपाल जलस्रोतको दोस्रो धनी देश मानिया छ। संसारको सर्वोच्च शिखर सगरमाथा लै नेपालमि रया छ। नेपालमि अग्ला हिमालहरु, हरियाली फाँटहरु, उर्वर उपत्यका, बेशी, ठुलाठुला नदीनाला, झरना, हरियाली बनजंगल अादि रयाछन।नेपालका प्राकृतिक सम्पदाको सम्बर्द्धन का निम्ति वन्यजन्तु अारक्ष, संरक्षण क्षेत्र अादी छुट्याईयाछन।नेपालको हावापानी विभिधताले भरियाछ।फरक ठउर फरक फरक किसिमका बोटविरुवाहरु, फरक जीवजन्तू रे फरक चराचुरुङ्गी पाईन्छन।नेपालको विभिन्न भुभागमि फलाम, कोईला, ग्यास, तामा अादीका खानि रया अध्यानले पुष्टि अर्याछ।हिमालको माटोमी जडिबुटी प्रसस्तै पाइनाछन, तसोई अरि पहाडको माटो फलफुल रे तरकारी खेति का निउति उपयुक्त छ। तराईको मलिलो माटो खाद्यान्नको भण्डार मानिन्छ। नेपालका बनजंगलमि डाँफे, मुनाल, कालिज, कोईली, मयुर लगायका पंक्षी संगै बाघ, भालु, गैडा, हात्ती, अर्ना, चित्तल, जरायो लगायतका जनावरको बासस्थान रयाछ। == अर्थतन्त्र == == प्रशासनिक विभाजन == नेपाललाई पाँच विकास क्षेत्रमा बिभाजन गरिएको छ। ===विकस-क्षेत्रअन=== ;नेपालका सात प्रदेशहरुमा निम्न पडन्छ । प्रदेश नम्बर १ प्रदेश नम्बर २ वागमती गण्डकी प्रदेश नम्बर ५ कर्णाली सुदूरपश्चिम <br /> == संस्कृति == नेपाल एक बहुभाषिक, बहुसांस्कृतिक मुलुक भया हुनाले यहाँको संस्कृति विभिधताले भरियाछ।प्रत्यक जातिका अाअाफ्ना मौलिक रहनसहन, भेषभुषा, चालचलन, खानपान, भाषा, लोकसंस्कृति छन। यहाँ हिन्दु धर्मावलम्बीको संख्या बढी भएपनि, मुस्लिम, बौद्ध, इसाईलगायतका धर्मावलम्बी समेत रया छन।कुनै जातजातिको संस्कृति चिनसंग मिल्दोजुल्दो छ भन्या कुनै जातिको भारत संग मिल्दोजुल्दो छ।प्रत्यक जातजाति रे समुदायका अा-अाफ्ना लोक बाजा, लोकनृत्य, नाचगान, चाडपर्व छन। नेपालीहरु दसै, तिहार, माघि, होली, तिज लगायत अन्य धेरै चाडबाड मनाउनाछन।नेपालमी बसोबास गर्न्या सय भन्दा बढी जातिका सयभन्दा बढी भाषा छन। == शिक्षा == ===नेपालका विश्वविद्यालयअन=== == संवैधानिक अङगअन == ==राष्ट्रिय चिन्हअन== नेपालला राष्ट्रिय चिन्हअनको सूची यईप्रकार रया छ : *झण्डा : [[नेपाल को झण्डा]] *चिन्ह : [[नेपाल को निशान छाप]] *राष्ट्रिय पंक्षी : [[डाँफे]] *राष्ट्रिय जनावर : [[गाई]] *राष्ट्रिय गान : [[नेपाल को राष्ट्रिय गान|"सयौं थुँगा फूलका हामी..."]] *बाणी: '''"जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गदपी गरियसी"''' *फूल : [[लाली गुराँस]] *खेल : [[डन्डी बियो]] *भाषा : [[नेपाली]] *पोशाक : [[दौरा सुरूवाल]] *रङ्ग : [[सिम्रिक]] ==जिल्लाअन== # [[मेची अञ्चल|मेची]] ## [[झापा जिल्ला|झापा]] ## [[ईलाम जिल्ला|इलाम]] ## [[पाँचथर जिल्ला|पाँचथर]] ## [[ताप्लेजुङ जिल्ला|ताप्लेजुङ]] # [[कोशी अञ्चल|कोशी]] ## [[मोरङ जिल्ला|मोरङ]] ## [[सुनसरी जिल्ला|सुनसरी]] ## [[भोजपुर जिल्ला|भोजपुर]] ## [[धनकुटा जिल्ला|धनकुटा]] ## [[तेह्रथुम जिल्ला|तेह्रथुम]] ## [[संखुवासभा जिल्ला|संखुवासभा]] # [[सगरमाथा अञ्चल|सगरमाथा]] ## [[सप्तरी जिल्ला|सप्तरी]] ## [[सिराहा जिल्ला|सिराहा]] ## [[उदयपुर जिल्ला|उदयपुर]] ## [[खोटाङ जिल्ला|खोटाङ]] ## [[ओखलढुङ्गा जिल्ला|ओखलढुङ्गा]] ## [[सोलुखुम्बु जिल्ला|सोलुखुम्बु]] # [[जनकपुर अञ्चल|जनकपुर]] ## [[धनुषा जिल्ला|धनुषा]] ## [[महोत्तरी जिल्ला|महोत्तरी]] ## [[सर्लाही जिल्ला|सर्लाही]] ## [[सिन्धुली जिल्ला|सिन्धुली]] ## [[रामेछाप जिल्ला|रामेछाप]] ## [[दोलखा जिल्ला|दोलखा]] # [[बाग्मती अञ्चल|बाग्मती]] ## [[काठमाडौं जिल्ला|काठमाडौं]] ## [[भक्तपुर जिल्ला|भक्तपुर]] ## [[ललितपुर जिल्ला|ललितपुर]] ## [[धादिङ जिल्ला|धादिङ]] ## [[काभ्रेपलान्चोक जिल्ला|काभ्रेपलान्चोक]] ## [[नुवाकोट जिल्ला|नुवाकोट]] ## [[रसुवा जिल्ला|रसुवा]] ## [[सिन्धुपाल्चोक जिल्ला|सिन्धुपाल्चोक]] # [[नारायणी अञ्चल|नारायणी]] ## [[बारा जिल्ला|बारा]] ## [[पर्सा जिल्ला|पर्सा]] ## [[रौतहट जिल्ला|रौतहट]] ## [[चितवन जिल्ला|चितवन]] ## [[मकवानपुर जिल्ला|मकवानपुर]] # [[गण्डकी अञ्चल|गण्डकी]] ## [[गोरखा जिल्ला|गोरखा]] ## [[कास्की जिल्ला|कास्की]] ## [[लमजुङ जिल्ला|लमजुङ]] ## [[स्याङ्जा जिल्ला|स्याङ्जा]] ## [[तनहुँ जिल्ला|तनहुँ]] ## [[मनाङ जिल्ला|मनाङ]] # [[लुम्बिनी अञ्चल|लुम्बिनी]] ## [[कपिलवस्तु जिल्ला|कपिलवस्तु]] ## [[नवलपरासी जिल्ला|नवलपरासी]] ## [[रुपन्देही जिल्ला|रुपन्देही]] ## [[अर्घाखाँची जिल्ला|अर्घाखाँची]] ## [[गुल्मी जिल्ला|गुल्मी]] ## [[पाल्पा जिल्ला|पाल्पा]] # [[धवलागिरी अञ्चल|धवलागिरी]] ## [[बागलुङ जिल्ला|बागलुङ]] ## [[म्याग्दी जिल्ला|म्याग्दी]] ## [[पर्वत जिल्ला|पर्वत]] ## [[मुस्ताङ जिल्ला|मुस्ताङ]] # [[राप्ती अञ्चल|राप्ती]] ## [[दाङ जिल्ला|दाङ]] ## [[प्युठान जिल्ला|प्युठान]] ## [[रोल्पा जिल्ला|रोल्पा]] ## [[रुकुम जिल्ला|रुकुम]] ## [[सल्यान जिल्ला|सल्यान]] # [[भेरी अञ्चल|भेरी]] ## [[बाँके जिल्ला|बाँके]] ## [[बर्दिया जिल्ला|बर्दिया]] ## [[सुर्खेत जिल्ला|सुर्खेत]] ## [[दैलेख जिल्ला|दैलेख]] ## [[जाजरकोट जिल्ला|जाजरकोट]] # [[कर्णाली अञ्चल|कर्णाली]] ## [[डोल्पा जिल्ला|डोल्पा]] ## [[हुम्ला जिल्ला|हुम्ला]] ## [[जुम्ला जिल्ला|जुम्ला]] ## [[कालीकोट जिल्ला|कालीकोट]] ## [[मुगु जिल्ला|मुगु]] # [[सेती अञ्चल|सेती]] ## [[कैलाली जिल्ला|कैलाली]] ## [[अछाम जिल्ला|अछाम]] ## [[डोटी जिल्ला|डोटी]] ## [[बझाङ जिल्ला|बझाङ]] ## [[बाजुरा जिल्ला|बाजुरा]] # [[महाकाली अञ्चल|महाकाली]] ## [[कन्चनपुर जिल्ला|कन्चनपुर]] ## [[डडेल्धुरा जिल्ला|डडेलधुरा]] ## [[बैतडी जिल्ला|बैतडी]] ## [[दार्चुला जिल्ला|दार्चुला]] ==यिन लै हेरः== *[[नेपालको इतिहास]] *[[नेपालमी खेलकुद]] <br><gallery class=center caption="नेपाल"> Kathmandu-Durbar Square-36-Jagannath-Vishnu-Kageshwor-2007-gje.jpg|Kathmandu Pashupatinath-Mrigasthali-48-Rinder-2014-gje.jpg|Pashupatinath Bhaktapur-Yaksheshvara-142-erotische Schnitzerei-gje.jpg|Bhaktapur Changu Narayan-Skulptur-20-7koepfiger 10armiger Vishnu-2014-gje.jpg|Changu Narayan Patan-Palastplatz-10-Yoganarendramallasaeule-2013-gje.jpg|Patan Dingboche to Chhukung-80-Nuptse-Lhotse-Ama Dablam-Taboche-Panorama-2007-gje.jpg|Himalaya Dzongla to Lobuche-86-Weg nach Lobuche-2007-gje.jpg|Himalaya Mustang-Lo Gekar-30-Lhatos-Gebetsfahnen-2015-gje.jpg|Mustang Mustang-Ghami to Lo Gekar-33-2015-gje.jpg|Mustang </gallery> ==सन्दर्भअन== {{reflist}} ==बाइल्ला लिङ्कअन== {{एसिया महादेशका राष्ट्रहरू}} [[Category:भूगोल]] [[श्रेणी:एसियाका देशअन]] [[Category:नेपाल]] [[Category:देश]] [[श्रेणी:सार्क देशअन]] 9znrnpuj7qx9r0ovl6el7xu9teuodp1 3 23096 255680 2022-08-26T05:58:18Z डोटेली विकिपिडिया स्वागतम 800 नौला प्रयोगकर्ताअनाः वार्ता पन्नामी [[ढाँचा:स्वागतम|स्वागतम रैबार]] पठाइयो: wikitext text/x-wiki {{ढाँचा:स्वागतम|realName=|name=Mangobyte999}} -- [[प्रयोगकर्ता:डोटेली विकिपिडिया स्वागतम|डोटेली विकिपिडिया स्वागतम]] ([[प्रयोगकर्ता कुरणि:डोटेली विकिपिडिया स्वागतम|कुरडी]]) ११:४३, २६ अगस्ट २०२२ (+0545) rn2ezv7otl1l47robzntjckufaprlhs